Koha 888

Koha Javore Podgoricë e enjte, 14 nëntor 2019 Viti XVlll Numër 888 Çmimi 0,50

Njohja e gjuhës standarde, një domosdoshmëri e kohës ISSN 1800-5696

Kërkohet ndërhyrja e organeve përgjegjëse

Rezultatet e hulumtimit konfirmojnë situatën e pakënaqshme

Përmbajtje

8

10 “Beteja e Kosovës” – lufta ruse kundër Perëndimit

Fjala dhe përdorimi i saj

12

14 Lojalizmi, dukuri e imponuar

...njeriu i parë

Koha Javore Themelues: Kuvendi i Malit të Zi Gazetë javore për aktualitete, shkencë dhe kulturë, Numri i parë doli më 21 shkurt 2002.

Botues: Këshilli

Kombëtar i Shqiptarëve Redaktor Përgjegjës: Ali Salaj Gazeta redaktohet nga kolegjiumi:

Fahrudin Gjokaj (Redaktor Teknik & Sistem Inxhinjer) Ismet Kallaba (aktualitete, sport), Toni Ujkaj (kulturë) Vijoleta Berishaj (sekretare teknike) Adresa: Kral Nikolla 27a/4, Podgoricë 81000, Mali i Zi Telefon: 020/240-659 E-mail: kohajavore@t-com.me www.kohajavore.org

2

Javore Koha

e enjte, 14 nëntor 2019

Përmbajtje

18

20 Festa e Plisit të Bardhë edhe në Preshevë

Kur festa s’është për të gjithë kujtohet themelimi i partisë dhe arrestimet e saj…

24

26 Shqiptari i ndaluar, aktivist dhe kontribues për Kosovën

Dikur edhe sot KOHA Javore KOHA Javore

KOHA Javore KOHA Javore

Podgoricë e enjte, 22 dhjetor 2016 Viti XV Numër 745 Çmimi 0,50

Podgoricë e enjte, 8 dhjetor 2016 Viti XV Numër 743 Çmimi 0,50

Podgoricë e enjte, 29 dhjetor 2016 Viti XV Numër 746 Çmimi 0,50

Podgoricë e enjte, 15 dhjetor 2016 Viti XV Numër 744 Çmimi 0,50

Pa ndonjë

Koha Javore NDRYSHIM Podgoricë e enjte, 14 nëntor 2019 Viti XVlll Numër 888 Çmimi 0,50

Teatri - një dëshirë e munguar e ulqinakëve Qençe

pozitiv

APATIA politike

Shqiptarët në Mal të Zi gjatë vitit 2016

SHQIPTARËT E 1001 HALLEVE

Komedia e mjerimit

mjerimit Komedia e

Në udhëkryq

1 NSSI

6965-008

ëve ulqinaka re mungu ë e dëshir nhjëet trit-o Teaje Në udhëkryq

Shkodra, qyteti më joshës për krajanët krajanët joshës për qyteti më Shkodra,

ISSN 1800-5696 6965-0081 NSSI

1001 HALL EVE

Kërkohet ndërhyrja e organeve përgjegjëse

Rezultatet e hulumtimit konfirmojnë situatën e pakënaqshme

përgjegjëse e organeve ndërhyrja Kërkohet

pakënaqshme situatën e konfirmojnë hulumtimit Rezultatet e

e kohës domosdoshmëri standarde, një Njohja e gjuhës

avoreHA KJO avoreHA KJO Podgoricë e enjte,

8 dhjetor 2016

Viti

Çmimi 0,50 XV Numër 743

Podgoricë e enjte,

Qëndrimi anticivilizues

Njohja e gjuhësi një politikani standarde, një domosdoshmëri e kohës

ma uk Qençe n SHQIPTAR ËT E

ISSN 1800-5696

ISSN 1800-5696

1 NSSI

6965-008

e luftës viktimat që nderoi Manifestim

nuk jetohet ma

ISSN 1800-5696

ISSN 1800-5696

Manifestim që nderoi viktimat e luftës

15 dhjetor 2016

Viti

Çmimi 0,50 XV Numër 744

Lufta e Ftohtë duhet shmangur

Kadare meriton Nobelin!

ARKIVI: www.kohajavore.org

Qëndresa dhe flijimi për flamurin tonë kombëtar

e enjte, 14 nëntor 2019

Javore Koha

3

Ngjarje Javore

Nënkryetari i Kuvendit të Malit të Zi, Genci Nimanbegu, priti ambasadorin e Republikës së Çekisë, Karel Urban

Çekia e përkushtuar ndaj politikës së zgjerimit të BE-së Podgoricë - Nënkryetari i Kuvendit të Malit të Zi, Genci Nimanbegu, ka pritur të premten ambasadorin e Republikës së Çekisë në Mal të Zi, Karel Urban.

Në deklaratën për shtyp thuhet se në bisedë të hapur dhe miqësore ambasadori Urban përcolli mesazhin e qartë se Çekia mbetet e përkushtuar për idenë e integrimit të Ballkanit Perëndimor në Bashkimin Evropian edhe pas mos hapjes së negociatave për integrimin e Shqipërisë dhe Maqedonisë së Veriut. “Çekia ka si prioritet fokusimin në shtetet e Evropës Juglindore dhe me Grupin e Vishegradit po punon në drejtim të qëndrueshmërisë së politikës së zgjerimit të BE-së”, ka theksuar ambasadori Urban.

Nënkryetari Nimanbegu e njoftoi

4

Javore Koha

e enjte, 14 nëntor 2019

mysafirin lidhur me pritjet, por edhe zhgënjimin e popujve të Evropës Juglindore pas vendimit për mos hapjen e negociatave dhe shprehu shqetësimin për mundësinë e ndryshimit të politikës globale të BE-së.

Ai theksoi se, megjithatë, mbetet optimist se gjashtë shtetet e Evropës Juglindore duhet të jenë pjesë e BEsë dhe se procesi i integrimit mund të prolongohet, por kurrsesi të ndërpritet.

Sipas tij, në situata të tilla shfaqen edhe ide tjera, si “Shengeni i Vogël”, për të cilat ekzistojnë dyshime, para së gjithash për shkak të përvojave jo të mira në të kaluarën, por po ashtu edhe sepse këto iniciativa mund t’i ofrohen rajonit si zëvendësim për anëtarësimin në BE. Nimanbegu e njoftoi gjithashtu am-

basadorin e Çekisë me zhvillimet e fundit në politikën e brendshme në Mal të Zi, para së gjithash lidhur me punën e Komisionit për reformën gjithëpërfshirëse të legjislacionit zgjedhor dhe legjislacionit tjetër, për krijimin e një ambienti të besimit në procesin zgjedhor dhe me kërkesat e opozitës që kanë të bëjnë me krijimin e qeverisë teknike. Sipas nënkryetarit të Kuvendit të Malit të Zi, për një gjë të tillë nuk ka bazë juridike dhe situata e tanishme nuk mund të krahasohet me atë të vitit 2016 ngaqë sot kemi shumicë stabile.

Temë e bisedës ishin edhe marrëdhëniet ekonomike si dhe interesimi i ndërmarrjeve çeke për investime të reja në Mal të Zi. (Kohapress)

Ngjarje Javore

Deputeti i Koalicionit “Shqiptarët të vendosur”, Genci Nimanbegu, reagon kundër ndërtimit të paligjshëm në ullishtën e Bashbylykut në Ulqin

Kërkohet ndërhyrja e organeve përgjegjëse

Deputeti i Koalicionit “Shqiptarët të vendosur” dhe njëherazi nënkryetari i Kuvendit të Malit të Zi, Genci Nimanbegu, ka reaguar ndaj ndërtimit të paligjshëm në zonën e ullishtës në Bashbylyk të Ulqinit, ku vitin e kaluar janë djegur disa qindra trungje të ullinjve.

Përmes postimit në rrjetin social facebook, Nimanbegu ka thenë se të hënën është “informuar nga një numër i qytetarëve për ndërtimin e egër në ullishtë, në Bashbylyk, në zonën ku në shtator të vitit të kalu-

ar kemi pasur zjarrin e shpërthyer me përmasa të mëdha, kur u shkrumbuan më shumë se 1000 ullinj, kur shumë familje të Ulqinit mbetën pa trashëgiminë e tyre, pa ullishtën qindravjeçare nga e cila siguronin ekzistencën sociale me vite dhe gjenerata të tëra”.

Ai ka falënderuar qytetarët të cilët kanë ngritur zërin kundër ndërtimit të egër në ullishtën shumëvjeçare të Ulqinit.

“Ndërtimi në ullishtë duhet të ndalohet sepse ajo është krenaria dhe

historia e qytetit tonë, është pjesë e identitetit tonë”, shprehet Nimanbegu.

Lidhur me këtë situatë, ai ka bërë të ditur se në mbledhjen e ditës së hënë të Komisionit për turizëm, bujqësi, ekologji dhe planifikim hapësinor të Kuvendit të Malit të Zi, ka informuar drejtpërdrejt deputetët e Këshillit, sekretarin dhe drejtorët gjeneralë të Ministrisë së Zhvillimit të Qëndrueshëm dhe Turizmit, si dhe Prokurorinë e Shtetit, Komunën e Ulqinit dhe (Kohapress) mediat. e enjte, 14 nëntor 2019

Javore Koha

5

Vështrim & Opinion

Zotërimi dhe përdorimi i gjuhës standarde shqipe

Njohja e gjuhës standarde, një domosdoshmëri e kohës Toni Ujkaj

Gjuha e njësuar shqipe apo siç njihet – gjuha standarde u jetësua që në vitin 1972, atëherë kur në Kongresin e Drejtshkrimit të Shqipes në Tiranë u vendos që një gjuhë e njësuar të përdoret nga të gjithë pjesëtarët e një komuniteti kombëtar si një variant i përbashkët – gjuha letrare e njësuar.

Studiues të shumtë, shkrimtarë, akademikë, intelektualë etj, kanë bërë përpjekje të vazhdueshme për të arritur që të vënë në përdorim një gjuhë të tillë të unifikuar, e cila lehtësonte komunikimin ndërmjet shqiptarëve të cilët duke e pasur gjuhën të ndarë në variante të ndryshme (dialekte), nuk i kapërcenin kufijtë e dialektit të gjuhës së vet.

Nevoja për unifikimin e një gjuhe të përbashkët – e gjuhës standarde është ndjerë si pasojë e shumë rrethanave. Përdorimi i disa dialekteve është bërë barrierë për funksionimin e administratës dhe të shkollave, e gjithashtu edhe për tregun kombëtar të punës dhe të mallrave, pra për shtetin në të gjitha sferat.

6

Javore Koha

e enjte, 14 nëntor 2019

“

Shpeshherë jemi dëshmitarë të ligjërimeve dhe prononcimeve të ndryshme të personave që kanë një post të privilegjuar në shoqëri teksa ata shprehen me fjalë apo me artikulime fjalish të cilat nuk korrespondojnë me atë që quhet gjuha standarde. Dhe jo rrallëherë dëgjojmë fjalë të cilat mund të kishin hyrë si të “reja” në fjalorët e gjuhës shqipe, sepse si të tilla nuk i kemi dëgjuar më parë

Në shtetin shqiptar para Luftës së Dytë Botërore si gjuhë zyrtare ka qenë në përdorim elbasanishtja, pas Luftës së Dytë Botërore toskërishtja, kurse në trojet shqiptare të Ish- Jugosllavisë, gegërishtja, ndërsa sot për fat të mirë kemi një gjuhë të njësuar e cila na lehtëson komunikimin me shqiptarët e të gjitha trojeve.

Në jetën tonë të përditshme medoemos dëgjojmë teksa flitet gjuha standarde në një masë të gjerë dhe na duhet të përballemi me të. Këtë gjuhë e dëgjojmë më së shumti në mjetet e informimit me të gjitha format e tij. Dhe informimi është ai ku ne njihemi me ngjarjet që ndodhin. Në këtë pikëpamje, nëse duam të marrim vesh se çfarë ka ngjarë në vend, rajon apo në botë, ne duhet që të paktën në mënyrë pasive ta zotërojmë gjuhën standarde. Por nga ana tjetër, nëse duam të përballemi me administratën, me institucionet e ndryshme lokale, qendrore dhe shtetërore, na nevojitet që edhe në mënyrë aktive ta zotërojnë gjuhën standarde. Nëse

aspirojmë që të emancipohemi, të arsimohemi dhe të krijojmë një status autoritar në shoqëri, na nevojitet ta mësojmë këtë gjuhë të njësuar, përdorimi i si cilës është bërë sot një domosdoshmëri.

Nëse do t’i referoheshim përdorimit të kësaj gjuhe nga personat e zakonshëm, nuk do të habiteshim nëse këtë gjuhë e përdorin ndopak apo përdoret në masë të vogël, por nga ana tjetër nëse analizojmë persona të cilët kanë një status të veçuar në shoqëri si: politikanë, mjek, mësues etj, se sa ata e përdorin gjuhën standarde ose më saktësisht se sa e njohin atë, arrijmë lehtë në konkluzionin se përdorimi ose njohja e kësaj gjuhe lën për të dëshiruar. Sepse, shpeshherë jemi dëshmitarë të ligjërimeve dhe prononcimeve të ndryshme të personave që kanë një post të privilegjuar në shoqëri teksa ata shprehen me fjalë apo me artikulime fjalish të cilat nuk korrespondojnë me atë që quhet gjuha standarde. Dhe jo rrallëherë dëgjojmë fjalë të cilat mund

Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„

Vështrim & Opinion

të kishin hyrë si të “reja” në fjalorët e gjuhës shqipe, sepse si të tilla nuk i kemi dëgjuar më parë.

Ky lloj varianti gjuhësor i përdorur që të mos them bastardim i gjuhës së bukur shqipe fatkeqësisht ka gjetur përdorim të gjerë edhe nëpër disa institucione ligjvënëse dhe ligjzbatuese, ku përfaqësuesit e popullit (politikanët) komunikojnë nëpër seanca kuvendesh në një gjuhë e cila jo vetëm që nuk ngjason në një gjuhë

“

standarde dhe të administratës, por ajo më tepër i përafrohet një gjuhe e cila mund të dëgjohet nëpër mjedise të zakonshme siç janë kafenetë, byrektoret, bastet sportive etj.

Një dukuri e tillë tingëllon pak çuditshëm duke u bazuar nga fakti se gjuha standarde do të duhej të zbatohej me përpikëri nga të gjithë ata të cilët kanë marrë një përgjegjësi për të mbajtur poste publike, më mirë se nga kushdo tjetër, nga ata të cilët i

Ky lloj varianti gjuhësor i përdorur që të mos them bastardim i gjuhës së bukur shqipe fatkeqësisht ka gjetur përdorim të gjerë edhe nëpër disa institucione ligjvënëse dhe ligjzbatuese, ku përfaqësuesit e popullit (politikanët) komunikojnë nëpër seanca kuvendesh në një gjuhë e cila jo vetëm që nuk ngjason në një gjuhë standarde dhe të administratës, por ajo më tepër i përafrohet një gjuhe e cila mund të dëgjohet nëpër mjedise të zakonshme siç janë kafenetë, byrektoret, bastet sportive etj

Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„

kemi zgjedhur që të na përfaqësojnë në mënyrën më të mirë të mundshme dhe më dinjitoze.

Në këtë pikëpamje është brengosës fakti se këta njerëz që mbajnë funksione të ndryshme në shoqëri nuk e njohin gjuhën standarde ose nuk e zbatojnë atë . Po çfarë dhe nga kush duhet të presin që ta flasë, ta shkruajë apo ta vënë në përdorim gjuhën tonë të bukur standarde nëse ata nuk e bëjnë këtë?!

Në këtë kuadër do të ishte e udhës që të gjithë ata të cilët nuk e njohin gjuhën standarde në nivelin e duhur, mosnjohja e së cilës u krijon pengesa në përballje me komunikimin në gjuhën e njësuar, që të impenjohen më shumë në këtë drejtim për ta njohur dhe zbatuar atë më mirë. Gjuha jonë standarde është një gjuhë e cila kuptohet më lehtë nga të gjitha nivelet shoqërore. Thënë ndryshe, nëse do ta njohim gjuhën standarde do të jemi të zotët të komunikojmë me të gjithë shqiptarët, të cilitdo nivel shoqëror ose profesioni qofshin. e enjte, 14 nëntor 2019

Javore Koha

7

Vështrim & Opinion

“Beteja e Kosovës” ruse kundër Perënd Burim Ramadani

Kosova është vënë në ‘fushëbetejën’ e Rusisë kundër Perëndimit. Siguria jonë kombëtare vendoset në pikëpyetje përmes targetimit direkt nga influenca e jashtme armiqësore, porse të cilës i është ndihmuar vazhdimisht përmes stërkeqjes dhe mos përmbylljes së transicionit përbrenda.

Në të vërtetë, Kosova paraqet targetin thelbësor në Ballkan për ndikimin rus. Në këtë pikë, Federata Ruse – e ringjallur për së mbrapshti – ka filluar të luftojë botën demokratike, përkatësisht Perëndimin e udhëhequr nga SHBA. Jo vetëm sepse Kosova paraqet një hapësirë të rëndësishme territoriale, por edhe më shumë për faktin se fitorja e konceptit rus për marrëdhëniet ndërkombëtare nënkupton dobësim të rasteve të suksesshme të botës perëndimore demokratike.

Së pari, Kosova është tregimi më i suksesshëm i demokracive. Është shembulli se si shtetet demokratike marrin përgjegjësinë për të ndaluar abuzimin e “parimit të sovranitetit dhe mosndërhyrjes në punë të brendshme”, kur Millosheviqi dhe regjimi i tij po zbatonin politika gjenocidiale në Kosovë. Nëse krahasojmë ndërhyrjet humanitare ndërkombëtare që nga përfundimi i Luftës së Ftohtë, del që Kosova paraqet shembullin konkret se si mund të ndalohet dhuna, gjenocidi dhe lufta; si mund të administrohet një territor nga ana

8

Javore Koha

e enjte, 14 nëntor 2019

e bashkësisë ndërkombëtare; dhe si mund të zhvillohet demokracia e të zbatohet parimi universal i vetëvendosjes!

Këtë e ka konfirmuar edhe Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë, më 21 korrik 2010, duke konstatuar shpalljen e pavarësisë së Kosovës si vep-

Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„

Vështrim & Opinion

” – lufta dimit

rim institucional që nuk bie ndesh me të Drejtën Ndërkombëtare.

Së dyti, Federata Ruse – përmes të ashtuquajturës “Doktrina GERASI-

Fitorja e parë e Rusisë ndaj Perëndimit në Ballkan, në shekullin e 21-të, ishte pikërisht Kosova, respektivisht Raporti i senatorit zviceran në Këshillin e Evropës, Dick Marty. Kosova është targeti thelbësor i Rusisë në Ballkan për të luftuar Perëndimin, ndërsa stërkeqja kosovare e delegjitimoi dhe bllokoi përmbylljen e tranzicionit përbrenda

MOV” – ka filluar tashmë për rreth një dekadë “luftën moderne”, që në të vërtetë është një kombinim i llahtarshëm i mjeteve konvencionale me ato jokonvencionale dhe asimetrike, strategji ushtarake, lajme të rrejshme, luftë dezinformative dhe qasje hibride. Gjenerali Gerasimov kishte publikuar fjalimin e tij më 13 shkurt 2013 në mediat ruse, porse kjo doli të ishte publikimi i planit shtetëror rus që ekzistonte disa vjet më herët dhe jo fjalim i një gjenerali. Është qart se një prej rajoneve kryesore të ‘fushëbetejës’ është rajoni i Ballkanit, me në qendeër Kosovën.

Sërish, duke mbështetur dhe sponsorizuar qasjen agresive të Serbisë, përmes “doktrinës Gerasimov” Rusia ka portretizuar Serbinë si viktimën e NATO-s dhe ndërhyrjes së botës perëndimore, ndërsa Kosovën si ‘monstrum të mbështetur nga Perëndimi’.

Fitorja e parë e Rusisë ndaj Perëndimit në Ballkan, në shekullin e XXI ishte pikërisht Kosova, respektivisht Raporti i senatorit zviceran në Këshillin e Evropës, Dick Marty.

E tërë kjo luftë hibride për vite të tëra, në njëfarë forme, ka nxitur debate në shtetet perëndimore, edhe për faktin se rritja e lëvizjeve ekstremiste nëpër Evropë ka shkaktuar vetë-kufizim në politikat e jashtme të shteteve të caktuara. Nëse kësaj i shtojmë edhe faktin se pjesa më e madhe e admin-

Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„

istratave të shteteve perëndimore ka ndryshuar përbërjen me kalimin e kohës, sigurisht që kujtesa për krimet gjenocidiale të Millosheviqit është zbehur. Fatkeqësisht!

Së treti, ndërhyrjet e këtilla armiqësore sigurisht se kanë gjetur mbështetje edhe në motive të brendshme, të cilat janë manipuluar për të nxitur konfuzion shoqëror.

Kosova për gati 20 vjet nuk po arrin ta përfundojë tranzicionin drejt një shoqërie dhe shteti demokratik.

Niveli i lartë i korrupsionit, krimi i organizuar i pandëshkuar, brishtësia e institucioneve për të ofruar shërbime kualitative për qytetarët, mungesa e zhvillimit ekonomik, cilësia tmerrësisht e dobët e arsimit dhe shëndetësisë, nepotizmi dhe klientelizimi i skajshëm, mungesa e përgjegjësisë institucionale për të luftuar të keqen, prokurorë dhe gjykatës të paaftë dhe të emëruar politikisht, sikurse edhe shumë aspekte të tjera të stërkequra, kanë delegjitimuar procesin e tranzicionit për së brendshmi.

Përgjithësisht, lufta ruse ndaj perëndimit në ‘Betejën e Kosovës’ nuk duhet të nënkuptojë dorëzim të shtetit tonë. Përkundrazi. Porse, fitorja e Kosovës në këtë luftë asimetrike nënkupton ndryshim nacional të qasjes, përforcim dhe modernizim të institucioneve, ngritje të ekspertizës dhe vetëdijesimit tonë. e enjte, 14 nëntor 2019

Javore Koha

9

Vështrim & Opinion

Fjala dhe përdorimi i saj

10

Javore Koha

e enjte, 14 nëntor 2019

Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„

Vështrim & Opinion

Qani Osmani

Fjala është diçka e thënë me gojë dhe e shqiptuar nëpërmjet një tingulli apo grupi tingujsh, që tregon një kuptim, përshkrim, vend, kohë, lajm apo mendim. Fjala është pjesa themelore e marrëveshjes (komunikimit) gojor midis njerëzve.

Në të kaluarën, më e para nga të gjitha ishte fjala, asgjë nuk ekzistonte para saj. Sot me gjithë mend, besimtarë apo jobesimtarë, ateistë, indiferentë e të tjerë, të gjithë e përdorim fjalën çdo minutë, çdo orë, çdo ditë. E përdorim kur flasim, por edhe kur mendojmë, kur jemi zgjuar por edhe në ëndrrat tona. Fjala është ajo që na lidh me të tjerët, ajo që na bën të shprehim atë çka kemi ndër mend. Me njëfjalë, ne dhe fjala jemi një.

Mirëpo sot, në këto situata depresive që kemi në të gjitha aspektet, në këto kohë betejash politike, me fjalën luhet pak si shumë. Ajo përdoret vend e pa vend, në radhë të parë për të ofenduar njëri-tjetrin, për të ofenduar rivalin politik.

Kujdes me fjalën… Fjala qëndron në majë të gjuhës. Ajo lidhet për gjuhë e zgjidhet. Fjala lidhet edhe për të vërtetën, por edhe për gënjeshtrën.

Fjala si e tillë jepet, por edhe kthehet. Përmes fjalës shprehet besa dhe premtimi. Ka fjalë të buta, të mira, mirëpo ka edhe fjalë të fëlliqura, të rënda.

Fjala del nga zemra, por edhe rrëshqet nga goja. Fjala mund të jetë e shpifur, e ndaluar, por edhe e lirë. Mund të jetë edhe qesharake, por edhe serioze.

Kujdes me fjalën… Ajo është e ëmbël,

“

“

Mirëpo sot, në këto situata depresive që kemi në të gjitha aspektet, në këto kohë betejash politike, me fjalën luhet pak si shumë. Ajo përdoret vend e pa vend, në radhë të parë për të ofenduar njëri-tjetrin, për të ofenduar rivalin politik

mjaltë. Është edhe pelin, e hidhur. Fjala i hap dyert e hekurta, por edhe të ngujon, është freski për shpirtin, por është edhe ferr, shpatë. Prandaj ju njerëzit e popullit, kujdes! Nuk ka lojë me fjalën. Ajo lë trauma, ajo edhe vret.

Paolo Coelho thotë: “Nga të gjitha armët shkatërruese të cilat njeriu i ka shpikur, më e tmerrshme dhe më e fuqishme ka qenë fjala. Thikat dhe

“

edhe e dëgjueshme. Për ta bërë për vete, ajo kërkon punë, vendosmëri e durim. Atëherë renditet për mrekulli në fjali dhe kumbon bukur, bën dritë, herën tjetër të ikën si zogjtë shtegtarë, duke lënë pas vetes një zbrazëti të paparë, një hurdhë midis fjalisë, duke lënë edhe njolla të pashlyeshme.

Jo rallë, fjala ta sjell shpresën për ditë më të mira, por ajo di edhe të ta nxijë

Kujdes me fjalën… Fjala qëndron në majë të gjuhës. Ajo lidhet për gjuhë e zgjidhet. Fjala lidhet edhe për të vërtetën, por edhe për gënjeshtrën. Fjala si e tillë jepet, por edhe të kthehet. Përmes fjalës shprehet besa dhe premtimi. Ka fjalë të buta, të mira, mirëpo ka edhe fjalë të fëlliqura, të rënda.

Fjala del nga zemra, por edhe rrëshqet nga goja. Fjala mund të jetë e shpifur, e ndaluar, por edhe e lirë. Mund të jetë edhe qesharake, por edhe serioze

shtizat kanë lënë gjurmë gjaku. Shigjetat kanë mundur të shihen edhe nga larg. Helmet gjithashtu janë zbuluar duke humbur veprimin e tyre vrastar.

Kurse fjala ka arritur të zhdukë pa lënë gjurmë”.

Ka raste kur fjala bëhet melhem për varrë, por ka raste kur të prishë, ta zë frymën. Ndonjëherë të jep flatra, herën tjetër të mbetet në fyt. Fjalën e lëshon si kanarinë, të kthehet si sorrë. Fjala është kokëfortë, e padëgjueshme, por

Ka raste kur fjala bëhet melhem për varrë, por ka raste kur të prish, ta zë frymën. Ndonjëherë të jep flatra, herën tjetër të mbetet në fyt. Fjalën e lëshon si kanarinë, të kthehet si sorrë. Fjala është kokëfortë, e padëgjueshme, por edhe e dëgjueshme. Për ta bërë për vete, ajo kërkon punë, vendosmëri e durim

Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„

jetën.

Ka fjalë të pathëna, të heshtura, ka edhe të befasishme dhe tronditëse.

Dostojevski thotë: “Ata që dinë të flasin, flasin shkurt”. Prandaj fjala matet, por edhe zgjatet. Fjala përcillet brez pas brezi, gojë më gojë, por bie edhe në greminat e harresës. Ajo zgjidhet, respektohet, ajo edhe shkelet. Fjala të çmend e të qetëson. Të ndjek prapa si hije gjithkund, deri në frymën e fundit.

Fjala ka vetëm dy ngjyra: të bardhë dhe të zezë. Fjala nuk është lojë. Ajo është e para në librat e shenjtë, ajo ka peshë edhe në kanun, por është e pavlerë te politikanët, te trafikantët dhe maskarenjtë. Fjala e ndez fitilin e dashurisë, por edhe e kall flakën e urrejtjes. Fjala nuk jeton e ndarë nga fjalia, nga konteksti dhe nga kuptimi.

Me fjalën nuk ka lojë. Kujdes me të.

Kujdes ju njerëzit e popullit… Ju që e keni amanet nga stërgjyshërit tonë ta ruani fjalën. e enjte, 14 nëntor 2019

Javore Koha

11

Vështrim & Opinion

...njeriu i parë

Për Koha Javore:

Astrit Lulushi / Uashington

Pyetja është: A ka pasur njeri të parë? Nëse po, ai duhet të ketë udhëtuar në rrugë të verbër, rrugës që një ditë i vjen fundi, ku njeriu edhe

“ 12

pse me dëshirë për të jetuar është i detyruar të marrë fund. Por, nëse përgjigja është jo, atëherë njeriu nuk është as i pari e as i fundit

Nëse njeriu ka ekzistuar gjithmonë, dhe ka qenë siç njihet edhe sot, me të gjitha të metat dhe të aftësitë; kjo është ide jo shumë e rrahur, dhe shumë pak vetë përpiqen të thellohen, ose nuk duan ta kuptojnë se gjithësia, përfshi njeriun në ‘të, janë të përhershëm, pa fillim e pa fund.

Të gjitha fetë dhe filozofit e ndryshme tregojnë për të vërteta, flasin për parime e zakone, që në thelb janë të njëjta.

Shkrimet e autorëve të lashtë, njeriu i sotëm i studion e nxjerr mësime. Arsyeja është se njerëzit më të shquar në të gjitha kohërat kanë thënë të njëjtat gjëra shumë të vjetra, por që gjithnjë tingëllojnë të reja

Javore Koha

e enjte, 14 nëntor 2019

i llojit të vet, ekzistenca e tij është pa nisje e pa mbarim. Çështja, pra, i ngjan një nate me qiell pa re, ku syri i pavëmendshëm nuk dallon gjë veç errësirës, ndërsa syri kureshtar vështron qindra yje ose miliona nëse nuk lodhet të numërojë.

Njeriu është qenia më e gjallë dhe më e mistershme; ai nuk e di nga vjen dhe kështu, nuk ka si ta dijë as se ku shkon. Shkencëtarët thonë se njeriu u krijua nga një mikroorganizëm. Teologët qeshin dhe mësojnë se njeriu u krijua jo më larg se 6 mijë vite më parë. Por asnjë nga këto ide nuk është pranuar nga të gjithë, prandaj mbeten të diskutueshme dhe në konflikt me njëra tjetrën.

Nëse njeriu ka ekzistuar gjithmonë, dhe ka qenë siç njihet edhe sot, me të gjitha të metat dhe aftësitë; kjo është ide jo shumë e rrahur, dhe

Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„

Vështrim & Opinion

Njeriu është qenia më e gjallë dhe më e mistershme; ai nuk e di nga vjen dhe kështu, nuk ka si ta dijë as se ku shkon. Shkencëtarët thonë se njeriu u krijua nga një mikroorganizëm. Teologët qeshin dhe mësojnë se njeriu u krijua jo më larg se 6 mijë vite më parë. Por asnjë nga këto ide nuk është pranuar nga të gjithë, prandaj mbeten të diskutueshme dhe në konflikt me njëra tjetrën

shumë pak vetë përpiqen të thellohen, ose nuk duan ta kuptojnë se gjithësia, përfshi njeriun në ‘të, janë të përhershëm, pa fillim e pa fund.

Të gjitha fetë dhe filozofit e ndryshme tregojnë për të vërteta, flasin për parime e zakone, që në thelb janë të njëjta. Shkrimet e autorëve të lashtë, njeriu i sotëm i studion e nxjerr mësime. Arsyeja është se njerëzit më të shquar në të gjitha kohërat kanë thënë të njëjtat gjëra shumë të vjetra, por që gjithnjë tingëllojnë të reja.

Nëse njeriu sot mendon, frymëzohet e shkruan bazuar mbi mësime a ide të lashta, atëherë lind pyetja: Po autorët e atyre kohërave mbi çfarë bazash i paraqisnin a i shkruanin idetë e tyre? A nuk duhej t’i kishin mësuar ato diku a prej dikujt tjetër më parë, apo të njëjtat ide vetëm qarkullojnë duke u përsëritur në kohë

të ndryshme? Pyetje e prirje mendimesh të tjera të ngjashme tregojnë se gjithçka që njeriut i nevojitet për udhëzime në jetë ose kanë ekzistuar

“

gjithmonë, ose njeriu i ka brenda vetes dhe ndërgjegjja i thotë se çfarë të bëjë dhe çfarë të shmangë për të mos humbur synimin.

Nëse njeriu sot mendon, frymëzohet e shkruan bazuar mbi mësime a ide të lashta, atëherë lind pyetja: Po autorët e atyre kohërave mbi çfarë bazash i paraqisnin a i shkruanin idetë e tyre? A nuk duhej t’i kishin mësuar ato diku a prej dikujt tjetër më parë, apo të njëjtat ide vetëm qarkullojnë duke u përsëritur në kohë të ndryshme? Pyetje e prirje mendimesh të tjera të ngjashme tregojnë se gjithçka që njeriut i nevojitet për udhëzime në jetë ose kanë ekzistuar gjithmonë, ose njeriu i ka brenda vetes dhe ndërgjegjja i thotë se çfarë të bëjë dhe çfarë të shmangë për të mos humbur synimin

Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„

e enjte, 14 nëntor 2019

Javore Koha

13

Vështrim & Opinion

ESE

Lojalizmi, dukuri e im Kudo që janë qytetarët kanë krenarinë e tyre personale e shoqërore, duke dëshmuar respektimin e ligjshmërisë përkatësisht lojalitetin qytetar, por nga ana tjetër edhe shteti duhet të dëshmojë lojalitetin ndaj qytetarëve, sepse shteti është në shërbim të tyre, duke treguar në praktikë përgjegjshmëri funksionale, e jo qasje të dyfishta, përkatësisht imponim për interesa të individëve dhe klaneve të ndryshme, me pasoja për të tashmen dhe të ardhmen

Nail Draga

Në jetën e përditshme apo në diskutimet e ndryshme kemi pasur rastin të dëgjojmë shprehjen e lojalitetit, por të paktë janë ata që analizojnë anën semantike, duke dhënë përfundime të pranueshme. Por, varësisht prej rasteve kemi pasur mundësi të dëgjojmë togfjalëshin “qytetar lojal”, për një komunitet në një vend apo mjedis të caktuar. Një konstatim i tillë nuk është i kohës së re, por ka trashëgiminë shoqërore deri në ditët tona, që dëshmon qëndrimin, përkatësisht deklarimin e individëve apo qytetarëve ndaj çështjeve të ndryshme shoqërore. Por, me të drejtë bëhet pyetja se cili individ, apo grup i qytetarëve mund të emërtohet me një epitet të tillë.

Epiteti ndaj popujve të ndarë

Nga përvoja e deritashme del se ky epitet iu atribuohet kryesisht mjediseve multinacionale e multikulturore, që ka të bëjë me pjesëtarët e popujve të ndarë, që në fjalorin politik njihen me epitetin e pakicave kombëtare. Janë pikërisht pjesëtarët e kësaj kategorie të qytetarëve të cilët dallohen nga qytetarët tjerë si nga përbërja nacionale, gjuhësore e

14

Javore Koha

e enjte, 14 nëntor 2019

kulturore, përgjithësisht me identitet të veçantë në krahasim më qytetarët e tjerë.

Pra kemi të bëjmë me këtë kategori të qytetarëve ndaj të cilëve vazhdimisht ekziston animoziteti, duke mbetur sindrom për shumicën e qytetarëve të tjerë. Dhe një qasje e tillë nuk është dukuri e panjohur, sepse ajo ka një vazhdimësi si në monizëm edhe tash në pluralizëm. Ndërsa prania e vazhdueshme e distancës etnike në Mal të Zi, e njohur si dukuri e publikuar kohë pas kohe në saje të hulumtimit të opinionit, dëshmon katërçipërisht një konstatim të tillë.

Pushteti autoritar dhe kërkesat qytetare

Në shtetet demokratike, kërkesat e qytetarëve nuk vlerësohen sipas shijes së shumicës parlamentare, por në saje të argumenteve, që janë në favor të avancimit të çështjeve përkatëse. Çështjet e tilla ndonëse të rralla, janë prezantuar nga subjektet politike, e ato kryesisht opozitare apo nga shoqëria civile. Janë pikërisht subjektet nga shoqëria civile të cilët i trajtojnë çështjet përkatëse pa paragjykime dhe interesa të ndryshme, duke mbetur model i demokratizimit të shoqërisë. Kërkesat e tilla dëshmojnë qëndrimin dhe prezantimin e qasjeve të ndryshme të cilat nuk janë sipas dëshirës së shumicës parlamentare, përkatësisht të pushtetit, duke dalë në sipërfaqe

“devijimi” i lojalizmit të kësaj kategorie të qytetarëve, sepse kërkesat e tyre nuk janë sipas “shijes” së pushtetit, madje edhe janë të papranueshme, sepse iu prishen gjoja objektivat zhvillimore për të ardhmen.

Qëndrimet e tilla autoritare nga ana e pushtetit janë të njohura për lojalitetin e qytetarëve, që është në kundërshtim me parimet demokratike të pluralizmit politik, në një mjedis multinacional. Sepse të qenit lojal nuk do të thotë se duhet të heshtësh çdo herë, por nevojitet një reagim i guximshëm me argumente për çështjet kontestuese që janë në favor të interesit të përgjithshëm. Ndërsa pranimi në heshtje, përkatësisht mosreagimi ndaj veprimeve që janë të dëmshme për mjedisin apo vendin përkatës, dëshmon qasjen konformiste dhe mungesën e guximit qytetar e atij intelektual.

Lojaliteti si përulësi

Fjala lojaliteti vjen nga gjuha frënge (loyal) që ka kuptimin besnikëri, përkushtim, sinqeritet, ndershmëri, drejtësi e ligjshmëri, nga del së kemi të bëjmë me mundësi të ndryshme përshtatjeje që varen nga qasjet e individëve gjatë komunikimit.

Në vendet multinacionale të cilët kanë dëshirë të quhen demokratike deklarimi për lojalitet kërkon përulësi apo thënë më saktësisht, besnikëri ndaj shumicës, përkatësisht ndaj pushtetit, nga del se shumica dyshon

Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„

Vështrim & Opinion

mponuar në qëndrimin e tyre në jetën shoqërore. Pra, kemi të bëjmë me kategorinë e qytetarëve të cilët janë pjesë e një shteti, të cilët në të kaluarën, në rrethana të ndryshme shoqërore dhe historike, jo me dëshirën e tyre janë aneksuar, duke u bërë pjesë e popullatës së atij shteti.

Pikërisht duke marrë parasysh një konstatim të tillë, koncepti i lojalitetit mund të trajtohet si nënshtrim, që duhet pranuar çdo gjë pa refuzim, përkatësisht pa kundërshtim, që ka të bëjë me individët pa qëndrim personal. Në raste të tilla mungon guximi qytetar për të mos heshtur ndaj dukurive të papranueshme që kanë të bëjnë me pjesëtarët e komunitetit, i cili ka mungesë të organizimit të qytetarisë aktive, për të kundërshtuar devijimet shoqërore.

Mungon qytetaria aktive

Në vendet demokratike, koncepti i qytetarisë aktive është dukuri e njohur dhe e respektuar, sepse kemi të bëjmë me organizime që nuk janë për interesa private apo të klaneve të ndryshme, por me karakter të përgjithshëm shoqëror. Në këtë aspekt ka shumë raste që kanë rezultuar me sukses në vende të ndryshme të rajonit, ku nuk duhet përjashtuar as Malin e Zi. Kujtojmë me këtë rast protestat për mbrojtjen e lumit Tara vite më parë, por së fundmi kemi të bëjmë me ndalimin e ndërtimit të hidrocentraleve te vogla që patën sukses për të ndaluar devastimin e mjediseve të tilla natyrore. Në këtë aspekt, ndonëse ka pasur iniciativa në Ulqin, nuk mund të mburremi, se mungon ndërgjegjësimi i qytetarisë aktive, sepse ende është i pranishëm sindromi i frikës ndaj pushtetit. Kemi të bëjmë pikërisht me konceptin e lojalitetit i cili te pjesëtarët e popujve të ndarë(pakicë) ka dimension psikologjik të veçantë, me pasoja shoqërore si në të kaluarën e deri në ditët tona.

Servilizmi si virus politik

Edhe tek subjektet politike, dukuria e lojalitetit është e pranishme ku nuk bëjnë përjashtim as subjektet politike të shqiptarëve në Mal të Zi. Madje do të ishte befasi të ishte ndryshe, sepse individë të ndryshëm në saje të interesave të tyre, pranojnë të jenë të tillë. Madje, duhet thënë se në këtë aspekt lojaliteti barazohet me servilizmin, sepse të tillët nuk zgjedhin mjete për të arritur qëllimet e veta në kohën e duhur. Madje një veprim i tillë dëshmon qartë se nuk kemi të bëjmë me çështje parimore por me interes që i mundësohet nga politika ditore. Madje një kategori e tillë nuk është për t’u nënçmuar sepse

Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„

ajo stimulon formimin e klaneve të subjektet politike, me përfitime të ndryshme, madje duke rrezikuar subjektin politik në të ardhmen. Por, servilët nuk mendojnë fare për çështje të tilla, sepse e ardhmja nuk është në ndërgjegjen e tyre, por janë përfitimet e rastit sot për nesër.

Nuk ka dilemë se e ardhmja iu mbetët vetëm individëve parimorë, me integritet shoqëror e vlera profesionale, të cilët në këtë kohë të krizës morale fatkeqësisht nuk kanë përkujdesjen e duhur shoqërore, çështje kjo e cila ka marrë përmasa të virusit politik në aspektin lokal e regjional, me pasoja për të tashmen dhe të ardhmen. e enjte, 14 nëntor 2019

Javore Koha

15

Vështrim & Opinion

Buta Biberaj, e par shqiptare kryeprok në Loudon të Virgi Për Koha Javore:

Frank Shkreli/ New York Është zyrtare! Buta Biberaj – mos qofsha gabim, e para shqiptaro-amerikane, kandidate e njërës prej partive më të mëdha në Amerikë, është zgjedhur kryeprokurore në qarkun Loudon (County) të shtetit Virginia, jo larg Uashingtonit. Siç kam shkruar, kohë më parë, që shkoi rreth kandidaturës dhe fushatës së saj për këtë post me rëndësi, zgjedhjet u mbajtën më 5 Nëntor, në Virxhinia dhe anembanë Shteteve të Bashkuara.

Rezultati zyrtar i fitores së Buta Biberajt karshi kundërshtares së saj, kandidates së Partisë Republikane, M, Nicole Wittman, është si më poshtë: Kandidatja e Partisë Demokrate për Kryeprokurore, Buta Biberaj mundi kandidaten e Partisë Republikane Nicole Witman e cila kishte një përvojë 26-vjeçare – duke siguruar 53,684 vota ose (49,5% të votave të hedhura) ndaj kandidates kundërshtare Witman, e cila mori 51, 476 ose (47.5%) të votave në qarkun Loudon, bazuar në numërimin e 99 për qind të votave të hedhura. Gazeta Washington Post citon Buta Biberajn se fitorja e saj dërgon një mesazh të fortë se, “komuniteti kërkon një sistem drejtësie, ndryshe”.

Ajo iu drejtua mbështetësve të saj

16

Javore Koha

e enjte, 14 nëntor 2019

pas fitores, duke thënë: “Falënderoj të gjithë ata që votuan dhe jam mirënjohëse për besimin që treguat ndaj meje”.

Për Buta Biberajn, e cila jeton në zonën Dulles të qarkut Loudon, afër Uashingtonit, kjo ishte hera e parë që ka kandiduar dhe të ketë bërë fushatë për një zyrë publike, siç është posti i Kryeprokurit. Ajo është partnere në firmën avokatore Biberaj, Snow &Sinclair. Buta ka të drejtë të interpretojë çështjet ligjore para Gjykatës së Lartë të Shteteve të Bashkuara, si dhe në gjykatat e apelit në shtetet Virginia, Mariland dhe Nju Jork. Buta Biberaj është diplomuar në Universitetin Xhorxh Mason dhe diplomën e doktoratës juridike e ka marrë nga “Antonin Scalia School of Law”. …

Në njoftimin e saj se pse kishte kërkuar të bëhej kandidatja e Partisë Demokrate për Kryeprokurore, e ka origjinën që nga vendimi i hershëm për t’u bërë avokate, me qëllim për të, “Ndryshuar botën për më mirë”.

Votuesit që e mbështetën atë, vlerësuan përvojën që Buta ka në fushën e drejtësisë, pasi ajo ka kryesuar qindra raste kriminale dhe civile.

Njëri prej reagimeve të para ndaj fitores së Buta Biberajt, erdhi nga Suzanna Shkreli, ish-kandidate e Partisë Demokrate për në Kongresin Amerikan, nga shteti Miçigan. Në portalin e saj, Suzanna Shkreli e cilëson fitoren e Buta Biberajn, si një “Moment historik” për komunitetin tonë shqiptaro-amerikan. “Një urim shumë të MADH Buta Biberajt dhe mbarë familjes Biberaj.”

Suzanna Shkreli është një tjetër shqiptaro-amerikane — edhe ajo me

profesion avokate dhe prokurore, e cila megjithëse nuk mori votat e nevojshme në garën e fundit për në Kongresin Amerikan, ka një të ardhme të mrekullueshme politike në Shtetet e Bashkuara, shpresojmë që duke punuar dhe duke u përgatitur, për momentin e duhur dhe për kohën e përshtatshme, të rikthehet në skenën politike amerikane.

Në urimin e saj për fitoren e Buta Biberajt, Suzanna Shkreli, shprehet se është, “shumë krenare për fushatën që zhvilluat dhe për vizionin tuaj për një botë më të drejtë dhe për një sistem juridik më të barabartë.

Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„

Vështrim & Opinion

ra kurore inias

Prokurorët reformistë janë këtu përgjithmonë tani dhe me ta, sigurisht, do të ndodhin edhe ndryshimet në sistemin juridik të kriminalistikës, anembanë Shteteve të Bashkuara”, përfundon mesazhin e saj të urimit Suzanna Shkreli, për fitoren e Buta Biberajt.

Parulla në foton e më sipërme të Suzzana Shkrelit, thotë “bashkimi bën fuqinë”, ose “të bashkuar jemi më të fortë”! Modestësisht, shpesh kam bërë thirrje që brezat e rinj shqiptaro-amerikanë, të fillojnë të marrin pjesë në proceset politike të Shteteve të Bashkuara, duke kandid-

“

Gazeta Washington Post citon Buta Biberajn se fitorja e saj dërgon një mesazh të fortë se, “komuniteti kërkon një sistem drejtësie, ndryshe”.

Ajo iu drejtua mbështetësve të saj pas fitores, duke thënë: “Falënderoj të gjithë ata që votuan dhe jam mirënjohëse për besimin që treguat ndaj meje”

uar për poste politike, administrative dhe juridike, të cilitdo nivel qoftë: vendor, shtetëror ose federal, duke filluar, pikërisht, në nivelin vendor, pasi e gjithë politika zhvillohet në nivel vendor — është ky një term që përdoret në Amerikë dhe që i atribuohet ish-Kryetarit të Dhomës së Përfaqësuesve të Kongresit Amerikan, Tip O’Neill.

Shumë prej nesh këtu në Amerikë mund të jemi të regjistruar në partinë tonë të preferuar, si republikanë, demokratë ose diçka tjetër. Kjo nuk ka rëndësi! Rëndësi ka që shqiptaro-amerikanët të bashkëpunojnë me njëri- tjetrin si individë dhe si komunitet, duke u bërë pjesë aktive e këtij procesi, për të mirën e përbashkët të shqiptarëve këtu dhe në trojet shqiptare. Ashtu, që komuniteti shqiptaro-amerikan t’i mbështesë deri në fitore, ata kandidatë shqiptaro-amerikanë, të cilët i hyjnë këtij procesi, dhe kandidatët të ndihmojnë njëritjetrin dhe të ndajnë përvojat e tyre, si shqiptaro-amerikanë, madje edhe në qoftë se u përkasin partive kundërshtare, sepse së bashku, të organizuar më mirë, si shqiptaro-amerikanë, jemi më të fortë!

Përveç fitores së Buta Biberaj, komuniteti shqiptaro-amerikan po tregon gjallërinë e vet edhe në fusha të tjera. Gjithashtu të martën më 5 nëntor, në Nju Jork u zhvillua një ceremoni në kuadër të veprimtarive të komunitetit shqiptaro-amerikan në përgatitje për 107- vjetorin e pavarësisë së Shqipërisë. Shoqata “Illyria” ku bëjnë pjesë 150-policë të qytetit të Nju Jorkut –policë me origjinë shqiptare festuan angazhimin e tyre për ruajtjen e rendit dhe të qetësisë

Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„

në qytetin më të madh të Amerikës.

Njëkohësisht, ata shprehën edhe krenarinë e tyre për prejardhjen se tyre shqiptare.

Përveç udhëheqësve më të lartë të Policisë së Nju Jorkut, i pranishëm ishte edhe anëtari i Këshillit Bashkiak të Nju Jorkut, shqiptaro-amerikani Mark Gjonaj, i cili me këtë rast i tha Zërit të Amerikës: “Nuk ka qytet më të mrekullueshëm dhe nuk ka departament më të mrekullueshëm policie sesa ai i Nju Jorkut. Shqiptarët që shërbejnë në të, kanë një mision fisnik që të mbrojnë këtë qytet. Ata janë pjesë e departamentit më të madh dhe më të vjetër të policisë në këtë shtet. Dhe në të njëjtën kohë shpalosin trashëgiminë tonë.

Në gjakun dhe kombësinë tonë, flamuri kuq e zi tregon kush jemi. Por nuk ka ngjyrë më të mirë sesa ajo e uniformës blu që kombinohet me flamurin tonë”, tha Mark Gjonaj.

Sipas të dhënave paraprake, ka edhe të tjerë shqiptaro-amerikanë që kanë konkurruar dhe kanë fituar në disa zona elektorale të rajoneve vendore administrative më të vogla. Kemi, pra, plot arsye për optimizëm për një pjesëmarrje më të madhe të shqiptaro-amerikanëve, në të ardhmen, në të gjitha fushat e jetës amerikane.

Një arsye e veçantë sot, është fitorja e Buta Biberajt në detyrën e Kryeprokurores në qarkun Loudon County të shtetit Virxhinia, afër kryeqytetit të Shteteve të Bashkuara. Butes dhe mbarë familjes Biberaj urimet më vëllazërore për këtë fitore të merituar, pse jo edhe historike, për komunitetin shqiptaro-amerikan në Shtetet e Bashkuara të Amerikës! Punë të mbarë! e enjte, 14 nëntor 2019

Javore Koha

17

Vështrim & Opinion

Kur festa s’është për kujtohet themelimi i dhe arrestimet e saj ditë, në 8 nëntor, që ndryshoi tërësisht rrjedhën e një jete, por dhe gjithë jetën e vendit.

Kështu nis, nga ndjesitë e para të gjithkujt......

Visar Zhiti /Tiranë

Të jesh arrestuar në 8 nëntor, shumë vite më parë, kur në këtë datë përkujtohet themelimi i Partisë së Punës, dikur Partia Komuniste e më pas Partia Socialiste e Shqipërisë, pra të jesh i arrestuari i kësaj partie, ka një dualitet të rëndë në festë, qoftë dhe në fetën e pashpallur dhe të braktisur të saj tani ashtu siç e kishte të fshehtë dhe vetë themelimin ...

Pushteti i asaj partie dënonte kundërshtarët e saj dhe përndiqte këdo që e mendonte si të të tillë..

Nëse tani përkujtohet shëmbja e Murit të Berlinit, që ndante mizorisht botën dhe njerëzit, edhe perandoria komuniste ka 3 dekada që ka rënë, pra kur nderohen viktimat, qëndrestarët, disidentët, kundërshtarët, martirët e totalitarizmit, të ngresh në qiell, qoftë dhe për ca ditë, heronjtë vetëm të asaj partie, kauza e së cilës solli rrënime të vendit dhe gjak të popullit, pra jo heronjtë e përbashkët të atdheut dhe lirisë, pavarësisht bindjeve, para të cilëve biem në gjunjë, pra ndarja e heronjve dhe ngritja tendencioze e disave, është hap pas, akt i papranueshëm, antihistorik, me pasoja në besim dhe moral. Dhe ndoshta jo vetëm kaq. Dhe përgjegjësia është e përbashkët.

Po sjellim këtu pjesë nga burgologjia “Rrugët e ferrit”, ku rrëfehet se si është përjetuar një arrestim në atë

18

Javore Koha

e enjte, 14 nëntor 2019

Arrestimi në rrugë

Më arrestuan në ditë feste, më 8 nëntor, në mesditë...

Sipas një ligji të pashkruar, në data të tilla të shënuara nuk duhej të bëheshin arrestime, të mos dukeshin pranga në festë, jo egërsi e qen policie, por, edhe nëse do të ishte i shkruar, nuk ndryshonte gjë. Thuhej se përjashtoheshin rastet flagrante, por gjithsesi të mos prishej hareja, se populli duhej të gëzonte medoemos, madje me forcë. Brohorimat, vallet, fjalimet, ai ngazëllim gjeneral, si mund të turbulloheshin, kur për to ishte derdhur gjaku lumë? Natyrisht, që të ndërtohej një botë e re, socializmi - dhe ku? - në gojë të ujkut, mes armiqve të jashtëm e të brendshëm...

- Ej, ti, ec me ne!

Pse, mbaroi festa, pa filluar? S’do të kishte veprimtari të tjera, tjetër akt, vetëm kaq? S’ishte kjo e ndalur në rrugën kryesore, afër sheshit të qytetit verior, Kukësi i Ri, ku që prej disa vjetësh punoja si mësues, por larg, pas malit të parë, edhe më larg, pas malit tjetër, tjetrit, male prapë, në fundin e botës?!... Një arrestim, jo shumë larg urës së madhe, ku ujërat e dy Drinave, i Ziu dhe i Bardhi, megjithatë nuk dremitnin. (Lumi fle, por jo armiku, thoshte proverbi popullor). ...Ç’m’u dha të kundërshtoja, ndoshta ngaqë e njihja thirrësin, një gjatosh i zbërdhulët si negativ, operativi i zonës. Por po bënte të ashprin... ai e mbante dorën të rrasur në xhepin e

xhupit dhe një si tytë formësohej aty.

Revolveri...

Po këta njerëz përreth, të rastësishëm? Pse po më shikonin aq vëngër?

- Futu! - gati më shtynë.

Te vendi përpara, anash shoferit, një qenie e trashë dukej si e plandosur.

Ndërkohë dhe na priste. Ku e kisha parë? Qytet i vogël, të gjithë njiheshin... nënkryetar... Dega e Punëve të Brend... Në ndenjësen e pasme të makinës, në anë, qe strukur një polic (po ky, çne?!), që nxinte si perdja e zezë mbi xhamin e mbyllur. Dhe menjëherë ndjeva një të shtyrë. Operativi gjatosh u shtrëngua pas meje duke u palosur. Ajo thirrja e tij me kërcëllimë dhëmbësh u përsëdyt rrapëllyeshëm me mbylljen e derës. Heshtje dhe pezëm për pak çaste. Qenia e trashë u kthye përkëtej. Me ballë tmerrësisht të ngushtë, aq sa dukej sikur flokët e sertë i fillonin fill mbi vetullat.

- Je i arrestuar! Ti! - Pse? - u trondita.

- Ta tregojmë atje…

- Vërini prangat! - Befas, i pashë duart e mia të shtrënguara me hekura, aq shpejt m’i vunë, polici sigurisht, kurse operativi, po në atë çast, gati m’i shkuli jakat, teksa i shikoi me zell e kompetencë, se mos kisha helm në to.

Sikur nuk më thanë: në emër të popullit je i arrestuar? Të jetë rrëmbim dhe jo... “Gazi i degës” shkrofëtiu përhumbshim dhe pastaj ngarendi egërshan nëpër ankthin gjithë xixëllima të padurueshme. Pallatet shembeshin pas meje, pa zhurmë, në shurdhëri. Pse u kthyem prapë?

Jo, po iknim, por pallatet ishin tmerrësisht njëlloj. S’e kuptova ku ndaluam, pse i ngjitëm ca shkallë, ç’pati që bërtiti një shkurtan përtej një tryeze,

Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„

Vështrim & Opinion

r të gjithë i partisë j… ndërsa mua, pa m’i hequr prangat, më kontrollonin, duke më marrë gjithçka, stilografin, paratë e pakta, letrat nëpër xhepa, mbanin procesverbal për to, këpucët, çfarë, hiqi, edhe rripin, kërkonin medoemos të kisha orë. Ku e ke orën, ë? S’kam, s’u besoj orëve, dhe pastaj zbritëm shkallët. Shkallë prapë. Sa më poshtë shkonim, aq më tepër pakësohej drita, derisa edhe shkallët u bënë prej terri.

Në qeli dhe kundër flokëve

Më flakën në një qeli boshe, pa asgjë, veç mureve të trasha, ciklopike - shiheshin te dera, te dritarja ngushtalaqe në fund - rrafsh me tokën përmatanë. Pra, ishte nëntokë këtu.

Hekurat e saj të trashë si gjarpërinj me kokë e bishta të prerë, të kokolepsur radhë-radhë, e ndanin atë pak pamje në katrorë dhe e bënin vepër kubiste, pra të dënueshme. Përsipër, për të shtuar sigurinë, ishte mbërthyer edhe një rrjetë e ashpër teli, edhe ajo me katrorë fare të vegjël, që më sollën ndër mend plëndësa kafshësh të mëdha.

Ndërkohë isha ende me pranga. Kurrë nuk i kisha pasur duart aq keq, të fyera dhunshëm, megjithëse ç’nuk kisha prekur më parë, plehra, thika, edhe armë zjarri, u kisha dhënë dorën maskarenjve, ndodhte, kisha shfletuar gazeta, fjalime të diktatorit, i kisha larë pellgjeve. Përkundruall, dera e rëndë, e errët, me një sportel të vogël, vuv. Rrëshqiti, u hap përgjysmë dhe një copëz fytyre vëzhgoi ca, pastaj e mbylli me trokëllimë. Ç’kanë me mua? Po rrija pa lëvizur, më këmbë. Përsipër, në anën tej, në një si zgavër katrore mbi portë, ishte llamba. E gjithë kamarja e saj qe e

mbështjellë po me atë rrjetë teli si edhe frëngjia. Përhumbshim, m’u nëpërmendën turinjtë e ngritur të një qeni prej flakësh, që ia kishin zënë gojën ashtu, për të mos më kafshuar tani. Dyshemeja e drunjtë lëshoi një rënkim. * * * Njëri nga policët se kë thirri, i cili, me t’u futur brenda, pa folur me askënd, hapi një çantë të zezë, më hodhi një vështrim, u turbullua një grimë, desh tha diçka, që i ngeci, sikur më njohu, por prapë u bë i huaj, i largët përfundimisht. Ai, pikërisht ai, afroi drejt kokës sime diçka të zezë, tip revoleje.

Kështu do të më vrisnin, kot? E ndjeva diçkanë e zezë, bëri trak dhe çuditërisht unë s’rashë. Po gumëzhinte koka ime brenda apo çfarë? Cullufe kaçurrelash binin përdhe si copa mermeri të errët. Po dërrmonin ndonjë statujë kështu, jeniçerët i binin me topuz? Grumbulli i flokëve si një grumbull muzgu po shtohej mbi këmbët e mia të zbathura. Ah, po më qethnin, ç’mëkat! Berberi ai. Qethje e pazakonshme, i lidhur me pranga.

Eh, të gjithë kështu i qethin këtu, sigurisht me pranga, por unë e kam për herë të parë e për herë të parë më

Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„

bënin tullë. Po më vinte më keq se nga vetë arrestimi. U meka fare. Nuk fola. Edhe flokët nuk paskëshin qenë të mitë, çështje shtetërore edhe ata, dihej. Do t’i hidhnin te plehrat apo do t’i digjnin? Kisha pasur flokë të bukur, të dendur, i urrenin...

Në qeli po ndihesha më i shkretë dhe i fyer fare. Mirë që është frika, thashë me vete. Dhe ajo brerja e largët. Kokën e rrjepur si prej akulli e zura me duar, ndoshta për ta ngrohur sadopak a që ta mbroja të mos rrokullisej, por edhe duart s’i urdhëroja dot. Kishin ende ftohtësinë e prangave. Edhe dimri duhet të jetë afër, punë ditësh, punë prangash... Gjithçka dhe të gjithë tani do t’i kisha kundër. Ndërsa ankthi shtohej, frika ime po mpakej, ngaqë s’mund të më mbronte. Dhe kështu sikur donte të ikte, të më linte vetëm. Jo, jo, prit aty, ti, frika ime! Më duhesh. Edhe akuza më duhet, që të përballem. Akuza është si flokët, do të më jepte forcë. Mosfaji i ngjan kokës së qethur pashterueshëm. E njënjëshme. Copëz shkretëtire. I ngjan mëkatarit pa asnjë mëkat. Gjëra të dëgjuara këto. Kur një kohë është e fajshme, është faj të mos bësh faje.

Por e pëson keqas. e enjte, 14 nëntor 2019

Javore Koha

19

Mozaik

Festa e Plisit të Bardhë edhe në Preshevë Qëllimi kryesor i nënshkrimit të Marrëveshjes së bashkëpunimit kulturor është organizimi i Festës së Plisit të Bardhë, në të gjitha rajonet shqiptare, nënshkruese të kësaj marrëveshjeje, me qëllim që Festa e Plisit të Bardhë të shpallet Festë Mbarëkombëtare, që Plisi të jetë qenësor në mbrojtjen dhe ruajtjen e identitetit kombëtar, kuptohet pos atributeve të tjera, thuhet mes tjerash në këtë memorandum bashkëpunimi kulturor

Për Koha Javore:

Sevdail Hyseni / Preshevë Java e fundit e tetorit, në Preshevë, u karakterizua me një seancë solemne të Konferencës shkencore: “Trashëgimia kulturore dhe turizmi”, në të cilën u nënshkrua Marrëveshja e bashkëpunimit kulturor: Tiranë-Tetovë-Mitrovicë-Preshevë dhe Bujanoc.

Qëllimi kryesor i nënshkrimit të Marrëveshjes së bashkëpunimit kulturor është organizimi i Festës së Plisit të

“ 20

Bardhë, në të gjitha rajonet shqiptare, nënshkruese të kësaj Marrëveshjeje, me qëllim që Festa e Plisit të Bardhë të shpallet Festë mbarëkombëtare, që Plisi të jetë qenësor, në mbrojtjen dhe ruajtjen e identitetit kombëtar, kuptohet pos atributeve të tjera, thuhet mes tjerash në këtë memorandum bashkëpunimi kulturor.

Kjo festë kaq e dashur për popullin shqiptar, po kremtohet në Shqipëri dhe Kosovë, nën organizimin e Shoqatës Mbarëkombëtare “Bytyçi”, jehona e së cilës do t’i tejkalojë kufijtë politikë, për t’u shtrirë edhe në viset e tjera të etnikumit shqiptar.

Për ta bërë këtë festë sa më madhështore krerët e sektorit joqeveritarë nga Shqipëria, Kosova, Ma-

Në tekstin e firmosur të këtij memorandumi bëhet e ditur se “Bashkëpunimi i tillë synon thyerjen e barrierave të ngritura me kufij të panatyrshëm ndërmjet popullit shqiptar, të depërtimit të ideve kulturore, shkencore e artistike, në të gjitha rajonet shqiptare, për ta arritur synimin e integrimit shpirtëror të popullit shqiptar, të ndarë padrejtësisht”

Javore Koha

e enjte, 14 nëntor 2019

qedonia dhe Lugina e Preshevës, arritën të firmosin një Marrëveshje për bashkëpunim të ndërsjellë kulturor, shkencor e artistik.

Subjektet kulturore, shkencore e artistik: Shoqata Mbarëkombëtare “Bytyçi” Tiranë (Agron Isa Gjedia) , Shoqata për shkencë e kulturë “Pellazgët” Tetovë (Shefki Selami), Qendra për Studim dhe Hulumtim Mitrovicë (Mustafë Haziri), Shoqata për Trashëgimi dhe Krijimtari e Luginës së Preshevës me seli në Preshevë (Xhemaledin Salihu) dhe nga Bashkësia Kulturore Shqiptare “Perspektiva” Bujanoc (Sevdail Hyseni), nënshkruese të kësaj Marrëveshjeje, në vazhdimësi do të zhvillojnë veprimtari me interes të përbashkët shoqëror e kombëtar.

Në tekstin e firmosur të këtij memorandumi, bëhet e ditur se “Bashkëpunimi i tillë synon thyerjen e barrierave të ngritura me kufij të panatyrshëm ndërmjet popullit shqiptar, të depërtimit të ideve kulturore, shkencore e artistike, në të gjitha rajonet shqiptare, për ta arritur synimin e integrimit shpirtëror të popullit shqiptar, të ndarë padrejtësisht”.

Mozaik

Nikoqiri i kësaj seance solemne, prof. Xhemaledin Salihu, kryetar i Shoqatës për Trashëgimi dhe Krijimtari, me seli në Preshevë, thotë me krenari se “nënshkrimi i Marrëveshjes së bashkëpunimit kulturor është me rëndësi jetike dhe ka rol shumë të rëndësishëm, jo vetëm për subjektet

nënshkruese, por edhe për rajonet shqiptare në përgjithësi, në integrimin shpirtëror të popullit shqiptar dhe të arritjes e krijimit të një hapësire të përbashkët kulturore kombëtare”.

Vlen të ceket se Shoqata për Trashëgimi dhe Krijimtari në Preshevë, qe disa vite organizon kon-

ferenca shkencore, në të cilat marrin pjesë studiues nga Tirana, Kukësi, Struga, Tetova, Shkupi, Kumanova, Mitrovica, Prishtina, Gjilani, Vushtrria, Bujanoci, Medvegja dhe ka arritur të nxisë bashkëpunimin kulturor rajonal shqiptar dhe integrimin e kulturës shqiptare. e enjte, 14 nëntor 2019

Javore Koha

21

mozaik

U prezantuan të dhënat e hulumtimit për nivelin e përdorimit zyrtar të gjuhës shqipe në administratën e Komunës së Ulqinit

Rezultatet e hulumtimit konfirmojnë situatën e pakënaqshme “Rekomandimi kryesor i këtij hulumtimi, i cili ka dalë nga vetë intervistat me zyrtarët dhe nëpunësit lokalë, është se krijimi i infrastrukturës administrative për institucionalizimin dhe standardizimin e gjuhës shqipe në përdorim zyrtar duke formuar byronë ose shërbimin e veçantë për çështjet e përkthimit është e vetmja rrugë për zgjidhjen përfundimtare të këtij problemi”, ka thënë koordinatori i hulumtimit, Admir Gjoni Ulqin – Në një konferencë për media, të mbajtur të martën në Hotelin “Nobel” në Ulqin, janë prezantuar të dhënat e hulumtimit për nivelin e përdorimit zyrtar të gjuhës shqipe në administratën e Komunës së Ulqinit.

Hulumtimi i titulluar “Gjuha e administratës sime” është kryer në kuadër të projektit “Gjuha ime - Gjuhë e barabartë”, të cilin e ka realizuar Organizata Joqeveritare “Horizonti i Ri” në partneritet me OJQ “Ul info”, me mbështetjen financiare të Ministrisë për të Drejtat e Njeriut dhe Pakicave, në fushën e zhvillimit dhe avancimit të të drejtave të popujve pakicë dhe komuniteteve të tjera pakicë.

Koordinatori i OJQ “Horizonti i Ri”,

22

Javore Koha

e enjte, 14 nëntor 2019

Nazif Veliqi, ka treguar se qëllimi i projektit ka qenë të masë nivelin e përdorimit të gjuhës shqipe në organet e administratës vendore të Komunës së Ulqinit.

“Produkti kryesor i këtij projekti ishte hulumtimi, të cilin ne e kemi titulluar ‘Gjuha e administratës sime’, i cili sot prezantohet për herë të parë para publikut dhe i cili tregon në mënyrë të detajuar se cili organ në ç’nivel e përdor gjuhën shqipe, qoftë përmes faqes zyrtare të internetit të Komunës së Ulqinit, qoftë përmes marrëdhënieve me qytetarë përmes Byrosë së Qytetarëve apo përmes formave tjera të komunikimit”, ka thënë ai.

Veliqi ka theksuar se rezultatet e këtij hulumtimit nuk janë aspak të kënaqshme dhe se konfirmojnë atë që ata kanë konstatuar para dy viteve në një hulumtim tjetër, “që Komuna e Ulqinit nuk përdor mjaftueshëm gjuhën shqipe në përdorim zyrtar”.

“Ndërsa kësaj here ne treguam gjetje konkrete se sa këto të dhëna publikohen në gjuhën shqipe dhe do ta shihni që janë shumë seksione, shumë organe që pothuaj janë boshe, nuk kanë asnjë publikim në gjuhën shqipe”, ka thënë ndër të tjera ai.

Drejtori gjeneral i Drejtorisë për avancimin dhe mbrojtjen e të drejtave dhe lirive të popujve pakicë dhe

mozaik

bashkësive të pakicave tjera nacionale pranë Ministrisë për të Drejtat e Njeriut dhe Pakicave, Leon Gjokaj, ka thënë se sa i përket kornizës ligjore të sistemit institucional të mbrojtjes dhe zhvillimit të të drejtave të popujve pakicë, të gjithë jemi dëshmitarë se Mali i Zi ka bërë hapa të mëdhenj gjatë viteve të fundit.

Ai ka thënë se, megjithatë, ne nuk duhet të jemi të kënaqur me faktin se, në rastin konkret, pjesëtarët e popullit pakicë, në këtë rast shqiptarët, e flasin gjuhën shqipe.

“Ne duhet të punojmë jo vetëm që ne ta ruajmë dhe zhvillojmë gjuhën shqipe në familjet tona, në shkolla, informim e kështu me radhë, por një prej obligimeve tona është që të punojmë edhe në promovimin e gjuhës shqipe, që gjuhën shqipe ta përvetësojnë edhe ata të cilët nuk i takojnë popullatës shqiptare, posaçërisht në ato komuna ku popullata shqiptare përbën popullatën shumicë”, ka theksuar Gjokaj.

Nënkryetarja e Komunës së Ulqinit, Hadixha Gjoni, ka pranuar situatën e palakmueshme që ekziston në këtë institucion kur bëhet fjalë për përdorimin zyrtar të gjuhës shqipe, por ka nënvizuar, siç ka thënë ajo, “disa elemente të çuditshme” dhe anomali.

Ajo ka pohuar se pushtetin në Komunën e Ulqinit që prej vitit 1990 e drejtojnë partitë shqiptare dhe se pothuajse tërë udhëheqësia e saj janë shqiptarë.

“Mirëpo, këto hulumtime tregojnë diçka tjetër – tregojnë se nuk e kemi situatën ideale aty ku duhet ta kemi”, ka theksuar Gjoni.

Përkundër faktit se ka thënë se ne çdoherë jemi të gatshëm t’ia lëmë fajin dikujt tjetër, nënkryetarja e Komunës së Ulqinit ka thënë se “çdo gjë që nuk është në rregull në Komunën e Ulqinit, e kemi fajin ne, nga kryetari deri te nëpunësi më i ulët i kësaj komune”.

Për kryetarin e Këshillit Kombëtar të Shqiptarëve në Malin e Zi, Faik Nika, edhe pse i garantuar me Kushtetutë dhe ligje, përdorimi zyrtar i gjuhës shqipe nga institucionet publike që e kanë obligim ligjor, nuk është në nivelin e duhur.

“Për këtë situatë faktorët mund të jenë të ndryshëm, por një pjesë të përgjegjësisë duket e mbajmë edhe ne si institucion i cili duhet të bëjë herë pas here monitorimin e gjendjes, nivelit të përdorimit të gjuhës shqipe në institucione të ndryshme dhe pse jo, t’i nxisim që të zbatojnë ligjin dhe Kushtetutën, po ashtu duhet të ndikojmë në ngritjen e vetëdijes së bashkëkombasve tanë në shfrytëzimin e kësaj të drejte”, ka thënë ai.

Nika ka thënë se mbetet që “monitorimi, kërkimet për nivelin e zbatueshmërisë dhe nxitja për pëdorim sa më gjithëpërfshirës në të gjitha institucionet dhe territoret administrative që e parasheh ligji të jetë një nga detyrat parësore të institucioneve që merren me monitorimin e zbatueshmërisë së të drejtave të pakicave kombëtare në Mal të Zi”.

Rezultatet e hulumtimit i ka paraqitur Admir Gjoni, i cili ka koordinuar procesin e hulumtimit, duke veçuar disa nga pikat më interesante të këtij hulumtimi.

Ai ka thënë se pavarësisht se rezultatet e hulumtimit nuk ishin aspak të mira, ato nuk ishin aspak befasuese për ta pasi që për ekzistencën e këtij problemi dinin para hartimit të kësaj analize.

Gjoni ka thënë se ashtu si në shumë fusha tjera, edhe sa i përket dygjuhësisë çalon zbatimi i ligjit.

“Nëse në faqen e internetit të Komunës së Ulqinit u publikuan gjithsej 327 vendime dhe marrëveshje në gjuhën malazeze, ndërsa asnjë në gjuhën shqipe, derisa në gjashtëmujorin e dytë të vitit 2018, nga 32 vendime që i miratoi Kuvendi i Komunës

së Ulqinit dhe të cilat u publikuan në gjuhën malazeze, asnjë nuk u publikua në gjuhën shqipe, atëherë është e qartë se si në shumë sfera tjera në Mal të Zi, edhe sa i përket dygjuhësisë çalon implementimi i ligjit”, ka thënë ai.

Gjoni ka treguar metodologjinë që kanë ndjekur në procesin e hulumtimit. Ai ka thënë se kanë përdorur katër metoda kryesore: analizën e publikimit proaktiv të informatave në faqen e internetit të Komunës së Ulqinit, metodën e vizitorit sekret, shfrytëzimin e institutit të qasjes së lirë ndaj informatave dhe intervistat e strukturuara me zyrtarët dhe nëpunësit lokalë.

Sipas tij, rekomandimi kryesor i këtij hulumtimi, i cili ka dalë nga vetë intervistat me zyrtarët dhe nëpunësit lokalë, është se “krijimi i infrastrukturës administrative për institucionalizimin dhe standardizimin e gjuhës shqipe në përdorim zyrtar duke formuar byronë ose shërbimin e veçantë për çështjet e përkthimit është e vetmja rrugë për zgjidhjen përfundimtare të këtij problemi”.

Një prej përfundimeve të hulumtimit “Gjuha e administratës sime” është se “Komuna e Ulqinit vetëm pjesërisht publikon në gjuhën shqipe, në faqen e vet të internetit, informatat me rëndësi publike. Edhe pse publikimi i tyre proaktiv është i obligueshëm, kjo vetëqeverisje lokale zbaton në mënyrë të pamjaftueshme këtë parim të rëndësishëm në punën e administratës publike”.

Në përfundimet e hulumtimit po ashtu theksohet se “mospublikimi i të gjitha vendimeve të miratuara edhe në gjuhën shqipe, e paraprakisht edhe të drafteve të tyre, ngushton pjesëmarrjen e numrit më të madh të qytetarëve në vendimmarrje dhe përfshirjen e tyre në krijimin e politikave publike të rëndësishme për koi. k. munitetin lokal”. e enjte, 14 nëntor 2019

Javore Koha

23

Mozaik

Moli i Ulqinit

Dikur edhe sot Moli i Madh u ndërtua, por Ulqini nuk e fitoi portin e vet. Është i vetmi qytet bregdetar pa port ose lima, siç e quajmë ne në Ulqin. Para disa viteve në Jalli u ndërtua një marinë e vogël, por ajo është jofunksionale dhe nuk i mbron sandallat e vegjël kur deti është me dallgë të mëdha

Gani Karamanaga

Moli i Madh

Në Molin e Madh janë gastuar barkat e vogla, kurse në Molin e Vogël sandallat dhe fllugat e peshkatarëve. Në pjesën tjetër të Molit të Madh kanë ardhur barka më të mëdha si dhe anijet për transportin e mallrave dhe udhëtarëve.

Në dekadën e gjashtë të shekullit të kaluar, anija ishte komunikimi më i mirë dhe filloi ardhja e turistëve, më së shumti nga Bosnja dhe Hercegovina, si dhe nga Serbia. Turistë nga Kosova ka pasur shumë pak. Ka pasur edhe turistë të huaj, të cilët strehoheshin në hotelet e atëhershëm: Galeb, Jadran, Republika. Hotelet tjerë janë ndërtuar më vonë.

Anija ka mbërritur në orën dy pasdite dhe në orën tre, menjëherë është kthyer mbrapa për Tivar dhe vendet tjera bregdetare të Malit të Zi. Ka vazhduar për Dubrovnik, Split dhe Rijekë. Ka qenë një ndodhi për të gjithë qytetin.

Në Molin e Madh janë tubuar të gjithë, të rinj dhe të moshuar. Në bedenat e Kalasë kanë dalë gratë. Në këtë vend janë bërë përcjelljet e djemve që kanë shkuar në shërbimin ushtarak. Nganjëherë edhe të nxënësve dhe studentëve, është përcjellë edhe ndonjë vajzë e cila është martuar në

24

Javore Koha

e enjte, 14 nëntor 2019

Sarajevë ose ndonjë vend tjetër. Agjencia për shitjen e biletave ka qenë në Ranë, në lokalet e “Neptunit“.

Sot iu afruam parkingut te shtëpia ime në Meteriz, në të njëjtën kohë me komshiun tim Rashko Glenxha.

Kur dolëm prej automjeteve, i thashë: “Dikur, në Molin e Ulqinit janë gastuar (afruar Molit) barkat... Sot aty janë të parkuar automobilat.”

“Më kujtohen edhe mua ato kohë...

Moli ka qenë me barka, sandalla, kanë ardhur edhe vaporët e mëdhenj.

Gjithmonë kam pasur dëshirë të kem një sandall ose barkë të vogël, por nuk ke ku ta mbash, për ta ruajtur kur trazohet deti”, kujton me nostalgji komshiu im.

Më kujtohet, në fëmijrinë time, kur vazhdoi ndërtimi i Molit të Madh.

“Dalgiçat” (zhytësit) përgatiteshin duke u veshur me rrobat e nevojshme për punën në fund të detit. Kompresori punonte dhe i furnizonte me oksigjen tërë kohën që qëndronin në fund të detit.

Moli i Madh u ndërtua, por Ulqini nuk e fitoi portin e vet. Është i vetmi qytet bregdetar pa port ose lima, siç e quajmë ne në Ulqin.

Jallia

Jallia-Kacemja (“jalli”, nga turqishtja

“fushë në bregdet”) dikur ishte në pjesën juglindore nën Kalanë e Ulqinit. Në anën e majtë ka qenë Moli i Vogël, kurse në anën e djathtë Moli i Madh. Plazhi i Jallisë ka qenë me zhavor, me cekëtinë ranore, me gjatësi 50 metra, kurse gjerësi deri në 7 metra. Në pjesën e majtë të bregut gjendet Guri i Zi. Shkëmbi i Madh–Kacemja ishte i lartë deri në tri metra mbi sipërfaqen e detit. Sipër Jallisë-Kacemes është Bedeni i Kanunes, Pallati Venecia dhe Tabja. Në rrugën që shkon për në Kala është Porta (hyrja) e Kalasë në pjesën jugore.

Në Jalli jemi larë në det, kemi bërë notimin e parë. Edhe katër fëmijët e mi dhe tre nipat e mbesat e parë aty e kanë filluar notin dhe larjen në det. Më të vegjëlit kanë notuar deri te Guri i Zi, më të rriturit janë ngjitur dhe kërcyer prej Kacemes.

Ndërmjet dy moleve, djemtë e rinj kanë luajtur vaterpolo. Më kujtohen në dekadën e pestë-gjashtë të shekullit XX lojtarët: Xhavid dhe Sani Ismajlaga, Rashko Zhivanoviq, Sllobo Markoviq, Sabri Kapllanbegu, Mustafë Nimanbegu. Më vonë kanë lujtuar edhe Lluka Gjuroviqi, Zuhdi Dema. Edhe ne nxënësit e shkollës tetëvjeçare kemi bërë gara në det.

Mozaik

Moli i Madh dikur: me anije dhe qarkullim të pasagjerëve dhe mallrave

Fotografi nga fillimi i shekullit XX

Jallia dikur

Sot: marina jofunksionale - Jallia është zhdukur

Më kujtohen edhe djemtë të cilët notonin dhe zhyteshin në det: Jakup Nimanbegu, Selatin-Tino Vogliqi, Zuhdi Bushati etj.

Para disa viteve në Jalli u ndërtua një marinë e vogël, por ajo është jofunksionale dhe nuk i mbron sandallat e vegjël kur deti është me dallgë të

mëdha.

Detari i vjetër shprehet: “Deti na ka dhënë çdo gjë që kemi tash, detit nuk i kemi kthyer asgjë.”

Në vend të përfundimit

Nuk është e nevojshme të lundrojmë larg. Duke filluar prej Tivarit dhe

përgjatë bregdetit të Malit të Zi: marinat, limanet-portet dhe çdo strehim tjetër për sandalla, barka dhe anije.

Në Ulqin asgjë. Kur deti trazohet, duhet të ikin me anije deri në Bunë ose në Tivar.

Si në shumë fusha tjera, Ulqini është lënë pas dore. e enjte, 14 nëntor 2019

Javore Koha

25

portret

Kolë Gojçaj, veteran i UÇK-së

Shqiptari i ndaluar, akt dhe kontribues për Ko Gjekë Gjonaj

.Njëri ndër veteranët e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës nga Malësia është edhe Kolë Gojçaj, ( 82 vjeç) i lindur në Traboin të Hotit. Për kontributin e tij të pamohueshëm, Komisioni qeveritar për njohjen dhe veprimtarinë e statusit të dëshmorit të kombit, invalidit, veteranit, pjesëtarit apo simpatizantit të UÇK-së i ka ndarë mirënjohje, që e ka nënshkruar (firmosur) gjenerali Agim Çeku. Këtë epitet të lartë të ndershmërisë e lavdisë së luftës së Kosovës e gëzon tash tri vite.

Ideali i Kolës për lirinë dhe pavarësinë e Kosovës fillon me vetëdijesimin dhe vetëndërgjegjësimin se për heqjen e prangave të robërisë të popullit shqiptar të Kosovës nga pushtuesi sllav nevojiten sakrifica të mëdha deri në vetëmohim. Ky atdhetar në mërgim në Detroit (Mich-

26

“

igan) të Shteteve të Bashkuara të Amerikës në mënyrë aktive që nga viti 1981 mori pjesë në organizimin e tubimeve, mitingjeve, protestave, grevave të urisë e demonstratave

për të sensibilizuar kauzën e popullit shqiptar për çështjen e Kosovës.

Dekadë pas dekade këtë mision ky aktivist i çështjes kombëtare bashkë me mijëra shqiptarë vullnetarë e

Ky atdhetar shqiptaro-amerikan nga Detroiti furnizonte UÇK-në edhe me armë gjatë kohës kur konflikti mes shqiptarëve dhe serbëve sapo kishte filluar të merrte trajtat e një lufte të vërtetë, në kohën e qeverisë së Bukoshit. Këtë njeri i cili po bënte gjithçka që mundej për Kosovën, së fundi Gjykata e Rrethit Tiranë, më 14 tetor 1999, e dënon me vendim nr. 609 në formë të prerë me 7 vjet burgim në mungesë, për, siç shkruan në vendimin e Gjykatës, “për veprën penale të kontrabandës me mallra të ndaluara në bashkëpunim ( armë zjarri e fishekë)”, edhe pse këto veprime të Fondit “ Vendlindja Thërret” bëheshin , siç pohon Kola, me dijeninë e organeve kompetente amerikane e ndërkombëtare

Javore Koha

e enjte, 14 nëntor 2019

“

portret

tivist osovën

atdhetarë në mërgim e përmbushi duke informuar popullin amerikan e të tjerët nëpër botë për gjendjen aparteidit në Kosovë. Ishte ky një misioni përplot rreziqe sakrifica të panumërta e të pamatshme për të gjithë shqiptarët e organizuar në këtë përpjekje për lirinë dhe pavarësinë e Kosovës në periudhën e regjimit komunist në ish-Jugosllavi dhe më pas të okupimit klasik serb të Slobodan Millosheviqit, i cili me ofensivën e shpejtë e të egër të forcave ushtarake e policore në vitin 1998 arriti të bëjë spastrimin etnik të shqiptarëve nga të gjitha ato rajone që u përfshinë nga zjarri i luftës, duke nxjerrë qindra mijëra njerëz nga malet dhe duke vrarë e masakruar mijëra civilë, në mesin e të cilëve qindra gra, fëmijë e pleq.

Kolë Gojçaj, siç thotë vetë me

“

Kolë Gojçaj, siç thotë vetë me thjeshtësi, e zgjodhi këtë rrugë me dashurinë e madhe që kishte për Kosovën. Vullnetarisht, sipas mundësive që kishte , ka dhënë ndihmën e tij për zgjidhjen , më në fund , të asaj që për të gjithë ne njihej si “ Çështja e Kosovës”. Ishte aktivist dhe kontribuues i palodhur në kuadër të Fondit “ Vendlindja Thërret dhe në formimin e formacionit ushtarak që u pagëzua me emrin “Batalioni Atlantiku” në Detroit i përbërë nga vullnetarë nga të gjitha trojet etnike shqiptare me banim në Amerikë

thjeshtësi, e zgjodhi këtë rrugë me dashurinë e madhe që kishte për Kosovën. Vullnetarisht, sipas mundësive që kishte , ka dhënë ndihmën e tij për zgjidhjen , më në fund , të asaj që për të gjithë ne njihej si “ Çështja e Kosovës”. Ishte aktivist dhe kontribuues i palodhur në kuadër të Fondit “ Vendlindja Thërret” dhe në formimin e formacionit ushtarak që u pagëzua me emrin “Batalioni Atlantiku” në Detroit, i përbërë nga vullnetarë nga të gjitha trojet etnike shqiptare me banim në Amerikë. Ai me shumë mërgimtarë të tjerë shqiptarë ndau e grumbulloi mjete madje edhe i dërgoi ato ( para) në Tiranë në kohën kur Kosova digjej flakë, kur Kosovës i kërcënohej gjenocidi dhe e vetmja shpresë që kjo të mos ndodhte , ishin ushtarët trima të UÇK-së, të cilët kishin nevojë që motrat dhe vëllezërit e tyre në mërgim, t’ju ndihmonin që misionin e çlirimit të vendit ta çojnë deri në fund.

Veç kësaj ky atdhetar shqiptaro-amerikan nga Detroiti furnizonte UÇK-në edhe me armë gjatë kohës kur konflikti mes shqiptarëve dhe serbëve sapo kishte filluar të merrte trajtat e një lufte të vërtetë, në kohën e qeverisë së Bukoshit. Këtë njeri i cili po bënte gjithçka që mundej për Kosovën, së fundmi Gjykata e Rrethit Tiranë, më 14 tetor 1999, e dënon me vendim nr. 609 në formë të prerë me 7 vjet burgim në mungesë, për, siç shkruan në vendimin e Gjykatës, “për veprën penale të kontrabandës me mallra të ndaluara në bashkëpunim ( armë zjarri e

fishekë)”, edhe pse këto veprime të Fondit “ Vendlindja Thërret” bëheshin, siç pohon Kola, me dijeninë e organeve kompetente amerikane e ndërkombëtare. Në të vërtetë Kolë Gojçaj, asokohe shqiptari i ndaluar, i cili konsiderohej person non grata si një trafikant ordiner, respektivisht si një i kërkuar që ka kryer një krim (që në fakt nuk e kishte bërë ), nuk bëri asnjë ditë burgim në Tiranë, pasi Gjykata e Apelit Tiranë , me vendim nr.200.dt.07.04.2003 urdhëroi lirimin e tij.

Këto dhe shumë ndihmesa të tjera në shërbim të Kosovës dhe popullit shqiptar Kola nuk i bëri që dikur të kërkonte mirënjohje as shpërblime, por i bëri sepse Vendlindja thërriste dhe ai nuk mund të qëndronte indiferent. “ Nuk kishte si të ndodhte ndryshe . Sa herë që kam mundur të bëj sadopak që kam pasur mundësi, atë që duhet ta bëjë çdo shqiptar, unë e kam bërë. Nuk kam kursyer asgjë për të bërë për Ushtrinë Çlirimtare të Kosovës, për lirinë, çlirimin dhe pavarësinë e Kosovës,” shpjegon ai në shtëpinë e tij në vendlindje, ku është kthyer në pleqëri të thellë për të përmbushur premtimin e dhënë prindërve të tij kur u largua nga vendlindja dhe u shpërngul në Amerikë se për të gjallë nuk do të lejojë të mbyllen dyert e familjes së tij të ndershme, bujare e atdhetare. Kola nga ana tjetër ndjehet krenar, kryelartë, i kënaqur dhe falënderues që Qeveria e Kosovës ia vlerësoi punën e tij sado të vogël që ka dhënë për UÇK-në dhe Kosovën. e enjte, 14 nëntor 2019

Javore Koha

27

Mozaik

“ 28

Javore Koha

e enjte, 14 nëntor 2019

“Malësia e Madhe”, do të jetë në shërbim të të mirës së përgjithshme. Kjo aq më parë, pasi kjo Shoqatë, përmes punës së frytshme dhe veprimtarisë kombëtare, ka kultivuar dashurinë ndaj këtyre trojeve edhe në gjeneratat që vijnë. Andaj, shënimi i këtij jubileu le të na përkujtojë të gjithë neve në sakrificat e shumta të bashkëvendësve tanë në mërgim për të ndihmuar vendlindjen, Malësinë tonë të dashur

Mozaik

Shoqata “Malësia e Madhe” shënoi 25-vjetorin e themelimit

Një çerekshekulli në shërbim të komunitetit shqiptar

Kristian Dukaj

Kohë më parë, shoqata “Malësia e Madhe” në Nju Jork, shënoi 25- vjetorin nga themelimi i saj dhe puna e frytshme në veprimtarinë 25 vjeçare, fillimisht si Fondi Humanitar “Malësia”, e më vonë, pas bashkimit me Fondacionin “Dedë Gjon Luli”, me emrin “Malësia e madhe”.

Shënimi i jubileve është ngjarje e rëndësishme për çdo individ, organizatë apo institucion, sidomos, kur mund të flitet për rrugëtimin e frytshëm 25- vjeçar, siç është kjo shoqatë. Një çerekshekulli, është një brez i tërë i punës dhe veprimtarisë, kudo qoftë, por kësaj radhe do të duhej një shkrim tepër i gjatë për të përshkruar kontributin e kësaj Shoqate në të mirë të komunitetit shqiptar, të të gjithë atyre të cilët përmes punës së shoqatës “Malësia e Madhe”, ndihmuan vendlindjen e tyre dhe bashkëkombësit kudo. Është e sigurt se 25 vjetori i punës së kësaj shoqate, është dashtë të shënohet, sido-

“

Është e sigurt se 25- vjetori i punës së kësaj shoqate, është dashtë të shënohet, sidomos, këtu në Malësi, pasi kontributi në të mirë të vendlindjes ka lënë gjurmë të pashlyera edhe për brezat që vijnë. Ndër të të tjera, duhet veçuar kontributin e kësaj shoqate në shkollimin e gjeneratave të reja nga treva e Malësisë, andaj, në shenjë respekti për kontributin e dhënë në arsimimin e të rinjve nga Malësia, një çerekshekulli të plotë, ju përgëzoj me rastin e shënimit të këtij jubileu, me shpresë se do të vazhdoni për të kontribuar edhe në të ardhmen

mos, këtu në Malësi, pasi kontributi në të mirë të vendlindjes ka lënë gjurmë të pashlyera edhe për brezat që vijnë. Ndër të tjera, duhet veçuar kontributin e kësaj shoqate në shkollimin e gjeneratave të reja nga treva e Malësisë, andaj, në shenjë respekti për kontributin e dhënë në arsimimin e të rinjve nga Malësia, një çerekshekulli të plotë, ju përgëzoj me rastin e shënimit të këtij jubileu, me shpresë se do të vazhdoni për të kontribuar edhe në të ardhmen. Ju jemi mirënjohës atyre mediave të cilat njoftuan opinionin e gjerë gjithëshqiptar, për aktivitetin e mbajtur në Nju Jork dhe për folësit e rastit, të cilët, duke vlerësuar punën dhe kontributin e deritashëm, paraqitën ide të reja në ruajtjen e vazhdimësisë së punës të Shoqatës përmes kontributeve të shumta në të mirë të bashkëvendësve, në Malësi. Si njëri nga përfituesit e bursës gjatë studimeve themelore, ju jam mirën-

johës për ndihmesën e dhënë dhe uroj që sakrifica juaj në të mirë të vendlindjes të kontribuojë, në radhë të parë, në ndalimin e emigrimit të rinjve nga trevat tona.

Shkollimi i të rinjve tonë përmes kontributit të Shoqatës, është hapi më i rëndësishëm në këtë drejtim.

Udhëheqësia e Shoqatës, mban barrën më të madhe në realizimin e aktiviteteve të parashikuara, por me mbështetjen e bashkëvendësve të vet, bij të këtij trualli, e ardhmja e Shoqatës “Malësia e Madhe”, do të jetë në shërbim të të mirës së përgjithshme. Kjo aq më parë, pasi kjo Shoqatë, përmes punës së frytshme dhe veprimtarisë kombëtare, ka kultivuar dashurinë ndaj këtyre trojeve edhe në gjeneratat që vijnë. Andaj, shënimi i këtij jubileu le të na përkujtojë të gjithë neve në sakrificat e shumta të bashkëvendësve tanë në mërgim për të ndihmuar vendlindjen, Malësinë tonë të dashur. e enjte, 14 nëntor 2019

Javore Koha

29

kulturë

Në Plavë u mbajtën Takimet e XLIII-ta letrare dhe Kolonia e XVIII-të figurative

Reflektim i përbashkët i krijuesve letrarë dhe artistikë Manifestimi i përbashkët pesëditor i Takimeve të XLIII-ta letrare të Plavës dhe i Kolonisë së XVIII-të figurative të këtij qyteti, i organizuar nën moton “Vjeshta kulturore e Plavës 2019”, filloi të enjten në mbrëmje me homazh ndaj piktorit akademik, shkrimtarit, publicistit dhe veprimtarit të mirënjohur plavjan, Ibrahim – Ibro Rekoviq, me rastin e tremujorit të ndarjes së tij nga jeta.

Pas nderimit me një minutë heshtje, u theksua veprimtaria e tij në botën artistike të piktorit të njohur jo vetëm në Plavë , por edhe në Malin e Zi dhe më gjerë.

“Piktori, shkrimtari dhe politikani i mirënjohur, Ibrahim – Ibro Rekoviq, është i lindur në Plavë më 3 mars 1941. Shkollën fillore e ka kryer në Plavë. Shkollën e Mesme të Artit e ka filluar në Herceg Novi dhe e ka vazhduar dhe përfunduar në Pejë. Shkollën e lartë pedagogjike, drejtimi i Artit figurativ, e ka kryer në Prishtinë. Veprimtarinë e vet artistike kryesisht ia ka përkushtuar grafikës dhe pikturës. Punimet e veta figurative të shumënumërta i ka ekspozuar individualisht dhe në ekspozitat kolektive me piktorët e vendlindjes: në Plavë, Pejë, Prishtinë, Sarajevë, Shkofja Lloka (Slloveni), Podgoricë dhe në vende të tjera.

Përveç punës artistike, intensivisht është marrë edhe me letërsi, pikërisht me mbledhjen e fjalëve të vjetra, proverbave dhe anekdotave gati të harruara të Plavë -Gucisë, të cilat kohë pas kohe i ka botuar në gazeta, fletushka dhe revista të ndryshme. Punën e vet shumëvjeçare

30

Javore Koha

e enjte, 14 nëntor 2019

në këtë drejtim e ka kurorëzuar me librin “Fjalori i të folmes plavo-guciane” (Riječnik plavo-gusinjskog govora)”.

Ibrahim – Ibro Rekoviq, është autor i afro 500 punimeve artistike: vizatimeve, pikturave, portreteve, grafikëve, etj. Me ngjyrë, laps, tush dhe shkronja është përpjekur t’i shkëpusë nga harresa së paku një pjesë të asaj që është e bukur dhe karakteristike për boshnjakët e Sanxhakut, e në veçanti të Plavës e Gucisë.

Ai ka qenë autor i shumë emblemave të institucioneve, organeve dhe organizatave shoqërore të komunës. Për punën e vet është shpërblyer me çmimet dhe mirënjohjet më të larta të komunës dhe më gjerë. Aktivisht është marrë edhe me veprimtari politike, duke kryer detyra dhe funksione më me përgjithësi në Komunën e Plavës. Në dy mandate ka qenë deputet i Kuvendit të Malit të Zi. Vdekja e papritur e ka gjetur në detyrën e këshilltarit të Kuvendit të Komunës së Plavës, të cilin e ka ushtruar edhe në ca mandate të mëparshme.

Në fjalën e vet të rastit, drejtori i Qendrës për kulturë “Husein Bashiq” të Plavës, Vlladimir Knezheviq, duke evokuar kujtime mbi jetën dhe punën e të ndjerit Rekoviq, tha se “bibliotekisti, piktori, shkrimtari dhe politikani i mirënjohur nga Plava, Ibrahim – Ibro Rekoviq, në vizatimet dhe librat e vet me përkushtim dhe denjësisht e ka prezantuar trevën e Plavës, Gucisë dhe Murinës”.

Ndërkaq, miku, kolegu, shoku, bashkëvendësi dhe bashkëpunëtori i veprimtarit Rekoviq, akademiku Zuvdija Hoxhiq,

pas hapjes së ekspozitës së 42-të punimeve të kornizuara figurative: pikturë, grafikë, portret, etj., të ekspozuara në ballinat e galerisë së Qendrës për kulturë, të cilat për homazh i ka përgatitur biri i të ndjerit, Allmiri, i cili me mallëngjim dhe admirim, por edhe i emocionuar, u shpreh: “Zonja dhe zotërinj, të dashur plavjanë, të dashur miq, besoni se ndihem i nderuar para së gjithash se e ndjej veten si trashëgimtar intelektual i të madhit Ibrahim – Ibro Rekoviq, andaj me plot gojë mund të them se ka shumëçka të thuhet e flitet për jetën dhe veprimtarinë e të ndjerit Rekoviq. Fjala është për njeriun nga i cili ka vërtetë shumëçka të mësohet dhe trashëgohet, për njeriun i cili edhe si piktor edhe si shkrimtar, edhe si njeri ka qenë mishërues vertikal i shpirtit, i ndjeshmërisë intelektuale dhe i të gjithë asaj që është me rëndësi dhe me vlerë pozitive për popullatën boshnjake dhe jo vetëm për të. Pra, nga gjithë ajo që ka lënë si trashëgim pas vetes, janë dëshmi se ai ka qenë veprimtar universal. Andaj neve na detyron që me admirim dhe përkushtim ta përkujtojmë e nderojmë këtë kolos të artit dhe fjalës së shkruar”, ka thënë ai.

Për veprimtarinë letrare të Ibrahim Rekoviqit, me përkushtim të plotë dhe në mënyrë kronologjike, ka folur gazetari, publicisti, poeti dhe drejtori i Bibliotekës qendrore “Gjurgje Crnojeviq” në Cetinë, Bogiq Rakoçeviq, i cili vështrimin e vet në këtë drejtim e ka përqendruar në librin me titull “Plavljani i gusinjani u anegdotama”, duke folur në mënyrë analitike për rëndësinë dhe vlerën e tij.

Me këtë rast ai ka shpallur të hapur edhe përurimin post mortore të katër librave të Rekoviqit. Poeti malazias, Rajko Jolliçiq, ka lexuar anekdota nga libri i sipërpërmendur.

Sipas programit të manifestimit, në orët e paradrekës së ditës së dytë, në hollin e Qendrës për kulturë në Plavë është bërë takimi i poetëve dhe piktorëve me nxënësit dhe mësimdhënësit e Shkollës fillore dhe asaj të mesme të përzier “Beqo Bashiq” të Plavës, me ç’rast është mbajtur orë letrare dhe janë zhvilluar biseda të ndërsjella. Takime të tilla të poetëve dhe piktorëve me nxënës dhe mësimdhënës janë mbajtur edhe në shkollën fillore të Murinës, kurse në orët e mbrëmjes, në skenën e Qendrës për Kulturë, është shfaqur pjesa teatrale me motive nga vepra “Bihorci” të autorit

kulturë Qamil Sijariq, të cilën e performuan nxënësit e Shkollës së Mesme të Përzier, në regji të profesoreshës Jasmina Gjesheviq. Pasdreken e ditës së tretë të manifestimit, piktorët dhe poetët e kaluan në piknikun e përbashkët disaorësh, duke vizituar atraksionet dhe bukuritë natyrore dhe objektet turistike dhe kulturore me të cilat begaton Plava me rrethinë.

Mbrëmja poetike e Takimeve të sivjetme letrare të Plavës, është mbajtur të shtunën mbrëma (ditën e tretë) në sallën e madhe të Qendrës për kulturë “Husein Bashiq”, në praninë e një numri të konsiderueshëm plavjanësh, por edhe të tjerë aderues të fjalës së shkruar letrare – poetike, me ç’rast është zhvilluar programi i manifestimit me moton “Vjeshta kulturore e Plavës 2019”, të cilin në rolin e moderatores e ka prezantuar animatorja e veprimtarive kulturore të Qendrës për kulturë dhe koreografja e SHKA “Plavsko Jezero” të Plavës, Senada – Sena Vatiq. Para fillimit të programit, mysafirët dhe të pranishmit e tjerë në sallën e madhe të Qendrës për kulturë, i ka argëtuar pianistja e famshme nga Maqedonia e Veriut, profesoresha e pianos në Akademinë muzikore të Universitetit të Shkupit, zonja Ema Popivoda, me performimin në piano të melodive të dy këngëve maqedonase. Takimet e sivjetme letrare dhe Koloninë figurative njëkohësisht i ka shpallur të hapura drejtori i Qendrës për kulturë “Husein Bashiq” të Plavës, Vlladimir Knezheviq, i cili ka përshëndetur të pranishmit, kurse poetëve dhe piktorëve prezent, u ka dëshiruar mirëseardhje dhe i ka falënderuar për pjesëmarrje.

Prej 19 poetëve të ftuar nga rajoni, ftesës i janë përgjigjur 13 sish, të cilët të pranishmëve, u janë prezantuar me nga një dhe dy poezi të zgjedhura nga opusi i krijimtarisë së tyre letrare poetike.

Nga Mali i Zi: Zuvdija Hoxhiq, Todor Zhivaleviq – Velliçki, Bogiq Rakoçeviq, Senadin Pupoviq, Kaltrina Hoti, Mirash Martinoviq dhe Rajko Jolliçiq; nga Serbia: Tode Nikolletiq; nga Maqedonia e Veriut: Natasha Sarxhoska; nga Kosova: Shyqyri Galica e Agim Berisha dhe nga Bosnja dhe Hercegovina: Sheilla Shehaboviq dhe Jasmina Hanjalliq. Dy poetët nga Kroacia Daria Zhilliq dhe Marko Pogaçar nuk i janë përgjigjur ftesës për pjesëmarrje. Të gjithë poetët pjesëmarrës të orës poetike, poezitë e veta i kanë lexuar (thënë) në gjuhët e veta amtare: malazeze, shqipe, serbe, boshnjake dhe

maqedonase. Poetja maqedonase, Natasha Sarxhoska, poemën e vet poetike e ka performuar në përcjellje me piano të pianistes Ema Popivoda.

Tre poetët shqiptarë: prof. dr. Shyqyri Galica dhe Agim Berisha nga Kosova dhe Kaltrina Hoti nga Plava, pjesëmarrës në Takimet e sivjetme të Plavës, për gazetën “Koha Javore” janë prononcuar: “Këto takime ndërkombëtare, janë me shumë interes. Njihemi me krijues të anëve të ndryshme. Pastaj, kemi kontakt të drejtpërdrejt me ju, me vëllezërit tanë, me motrat tona, por edhe me miq e shokë që i kemi këtu. Më pëlqeu jashtëzakonisht shumë mënyra e organizimit të këtij manifestimi. Dhe shpresoj se do të komunikojmë dhe do të kontaktojmë vazhdimisht me këta kolegë, me këta miq, me këtë manifestim”, ka shprehur mbresën e vet kryetari i Lidhjes së shkrimtarëve të Kosovës, prof. dr. Shyqyri Galica.

Në shpalosjen e mbresës së vet, poeti Agim Berisha ka theksuar: “Me ju thanë të drejtën, është hera e parë që marr pjesë në këtë manifestim të Plavës.

Kam marrë pjesë edhe në shumë manifestime të tjera që organizohen brenda dhe jashtë Kosovës, dhe ky manifestim në mua ka lënë mbresa të thella. Pikërisht, për numrin e pjesëmarrësve, të cilët sado që ishin modest, ishin të interesuar ta dëgjojnë fjalën e bukur të shkruar.

Madje, me pëlqeu një risi. Secilin autor e prezantonin me një mini biografi letrare që nuk kam hasur në manifestimet e tjera”.

Ndërkaq, poetja, por edhe piktorja tani e afirmuar nga Hoti i Kujit të Plavës, Kaltrina Hoti, në reflektimin e mbresës së vet, u deklarua: “Kjo është pjesëmarrja e dytë në këtë aktivitet. Është kënaqësi e madhe të jesh në brendësi e një bote ku të gjitha dallimet që qenia njerëzore i krijon zhveshën dhe të gjitha bashkohen në një ngjyrë, në një frymë, në një fjalë që shpreh dashuri, bashkim dhe mirëkuptim. Kjo ishte nga ana artistike, kurse dua të ceki se në anën tjetër s’kemi çare pa u kthyer në realitet. Përpos organizimit që ka qenë shumë i mirë, kemi njoftuar shumë njerëz nga vende të ndryshme.

Mungon fryma e njerëzve lokalë, të vijnë të shohin se çka po ndodh në Plavë, se kjo, si e dini ju, është një aktivitet shumë i rëndësishëm. Mirëpo, po i bashkojmë njerëzit prej shteteve të tjera, po mundohemi me u bë një. Mirëpo nuk kemi përkrahje nga njerëzit lokalë të Plavës ose rreth Plavës, të vijnë e të shohin çka bën bota krijuese e artistëve”.

Në fund të orës poetike të Takimeve Letrare të Plavës, u shpallën fituesit pjesëmarrës të konkursit letrar dhe figurativ në temën “Dyert e vendlindjes janë gjithmonë të hapura”, të cilin me këtë rast e ka shpallur Qendra për kulturë e Plavës, e në të cilin kanë marrë pjesë nxënësit e shkollave fillore në Plavë e Murinë dhe ata të Shkollës së mesme të përzier në Plavë. Juria tre anëtarëshe e konkursit të shpallur: akademiku Zuvdija Hoxhiq kryetar dhe prof. dr. Shyqyri Galica e Tode Nikolletiq anëtarë, unanimisht shpallën fituesit e tri shpërblimeve të para të konkursit në poezi dhe prozë. Në poezi shpërblimi i parë i takoi nxënësit Xhenan Cirikoviq, i dyti nxënësit Savo Jashoviq dhe shpërblimi i tretë nxënëses Llejlla Lalliq, kurse në prozë: shpërblimi i parë nxënëses Jovanka Simonoviq, i dyti nxënëses Edmonda Brahaj dhe shpërblimi i tretë nxënëses Sumeja Canoviq.

Nxënësit ngadhënjimtarë, u shpërblyen me libra dhe të holla të cilat ua dorëzoi drejtori i Qendrës kulturore Vlladimir Knezheviq dhe udhëheqësi artistik i Qendrës, Alia Rexhematoviq.

Në ditën e pestë të manifestimit, në galerinë e Qendrës për kulturë u hap ekspozita e dhjetë pikturave të piktorëve pjesëmarrës të Kolonisë së XVIII figurative të Plavës, nga Mali i Zi: Radun Marseniq dhe Kaltrina Hoti; Nga Maqedonia e Veriut: Valentina Illijevska; nga Serbia: Ana Millkoviq dhe nga Bosnja e Hercegovina: Bellma Karavdiq. Njëkohësisht është hapur edhe ekspozita e pavarur e 16 punimeve figurative të piktorit akademik Radun Mrseniq, të cilat bashkarisht i shpalli të hapura drejtori i Qendrës së kulturës Vlladimir Knezheviq.

Në fund u shpallën fituesit e tri shpërblimeve të para figurative të nxënësve pjesëmarrës në konkursin e shpallur.

Juria në përbërje të të gjithë piktorëve pjesëmarrës të kolonisë, shpërblimin e parë ia ndau nxënëses Sumeja Canoviq, të dytin nxënëses Marija Simonoviq dhe të tretin nxënëses Llejlla Purishiq. Nxënësit fitues u shpërblyen me libra dhe të holla.

Takimet e XLIII letrare të Plavës dhe Kolonia e XVIII figurative e këtij qyteti, të cilat në fund të programit i shpalli të mbyllura moderatorja Senada – Sena Vatiq, u organizua nga Qendra për kulturë “Husein Bashiq” e Plavës, nën patronazhin e Ministrisë së kulturës të Malit të Zi dhe në mbështetje e përkrahje të Komunës së Plavës. Sh. Hasangjekaj e enjte, 14 nëntor 2019

Javore Koha

31

Mozaik

Kuvendi i Komunës së Tuzit mbajti seancën e X-të të rregullt

Miratohet vendimi p komunale lokale dh administrative lokal Tuz – Në seancën e X të rregullt të kuvendit të Komunës së Tuzit u miratuan një sërë propozim vendimesh të cilat janë të domosdoshme për mbarëvajtjen e veprimtarisë administrative të kësaj komune me të gjitha dikasteret që e përbëjnë.

Pika që tërhoqi më së shumti vëmendjen e këshilltarëve të opozitës parlamentare (PDS-së) ishte ajo që kishte të bënte me taksat komunale lokale të Komunës së Tuzit e cila parti u shpreh e revoltuar, duke thënë se me këto taksa qytetarët nuk do të kenë përmirësim të mirëqenies së tyre. Pakënaqësi për këto tarifa ka shprehur edhe këshilltari i socialdemokratëve. Këshilltarët e PDSsë kërkuan me këmbëngulje që këto taksa të ulen në masën 50 përqind, pasi sipas tyre godasin xhepat e qytetarëve, mirëpo kërkesa e tyre nuk u përfill nga mazhoranca e cila në fund votoi pro këtij vendimi, ndërsa kundër votuan këshilltarët e PDSsë dhe i përmbajtur ishte këshilltari i socialdemokratëve.

Ndërkohë, kryetari i Komunës së Tuzit. z. Nikë Gjeloshaj, ka thënë se të gjitha këto janë taksa të cilat kuvendi i ka miratuar vitin e kaluar, duke potencuar se të gjithë kishin votuar pro këtyre taskave.

“Taksat nuk kanë ndryshuar, ato mbeten të njëjta me ato që janë në fuqi. Kemi tentuar t’i ndryshojmë, por nuk kemi marrë pëlqimin e Ministrisë së Financave”, është shprehur Gjeloshaj.

Me vendimin mbi taksat lokale komunale rregullohen, aplikohen dhe përcaktohen taksat lokale komunale të Komunës së Tuzit, tarifat e taksës lokale komunale, etj.

32

Javore Koha

e enjte, 14 nëntor 2019

Ndërkaq, Komuna e Tuzit këtë vit ka parashikuar një sasi të konsiderueshme monetare për subvencionim në fushën e bujqësisë me të cilën merren një numër jo i vogël i familjeve në Malësi.

Me Propozimin e Vendimit për subvencionimin e bujqësisë përcaktohen mënyrat e shpërndarjes së mjeteve të buxhetit të Komunës së Tuzit për vitin

2019, të destinuara për bujqësinë, politikat e çmimeve të tregut, grumbullimit të prodhimeve bujqësore, korrjet e drithërave dhe prodhimi i qumështit për treg.

“Mjetet e parashikuara nga buxheti i Komunës së Tuzit, në shumën totale 30,000.00 €, do të shpenzohen për të mbështetur blerjen e patateve në vlerë prej 6,500,00 €; mbështetjen

Mozaik

për taksat he taksat le

për blerjen e qumështit në vlerë prej 20,000,00 €; pjesëmarrjen në korrje në shumën prej 3.500,00 euro”, thuhet në këtë vendim.

Më tutje – sipas këtij vendimi – kryetari i Komunës ose Sekretariati për Bujqësi dhe Zhvillim Rural i caktuar për zbatimin e programit është përgjegjës për zbatimin e këtij vendimi.

Në Propozimin e vendimit mbi kriteret, mënyrën dhe procedurën e shpërndarjes së mjeteve financiare për organizatat joqeveritare përcaktohen kriteret, mënyra dhe procedura e shpërndarjes së mjeteve nga buxheti i Komunës se Tuzit të parapara për përkrahjen e projekteve dhe programeve të organizatave joqeveritare.

“Mjetet e buxhetit në shumën prej 0.5% deri në 1.0% të buxhetit për vitin vijues iu ndahen organizatave joqeveritare të cilat janë te riregjistruara në Mal te Zi, me seli në Komunën e Tuzit, për projekte të cilat në tërësi realizohen në territorin e Komunës”, thuhet në këtë vendim.

Në këtë vendim është përkufizuar se disa OJQ do të gëzojnë edhe status të veçantë.

“Mjetet nga buxheti u shpërndahen organizatave joqeveritare të cilat për komunën kanë status te veçantë në mënyrë që për këto organizata joqeveritare parashikohen 20% nga tërësia e mjeteve te parapara për financimin e projekteve te organizatave joqeveritare. Për shkak te rëndësisë se veçantë te komunës, vazhdimësisë në punë, mbi afirmimin dhe ruajtjen e traditës, kulturës dhe trashëgimisë historike, përkujdesja e njohjes dhe ruajtjes së identitetit të trashëgimisë, zhvillimit të humanizmit dhe mbrojtjes së personave me nevoja të posaçme, status të veçantë kanë organizatat joqeveritare: “Fëmijët e Malit të Zi” dhe “Koret”, thuhet në këtë vendim.

Në Propozimin e Vendimit mbi parandalimin dhe vlerësimin e dëmeve fushore në territorin e Komunës së Tuzit përcaktohen procedurat për paran-

dalimin dhe vlerësimin e dëmeve anësore në fushat bujqësore në pronësi private dhe shoqërore. Dëmtim anësor në kuptim të këtij vendimi do të thotë shkatërrim ose dëmtim i të lashtave, fidanëve, pemëve, kullotave, livadheve dhe makinerive bujqësore.

“Dëmin anësor, në kuptim të nenit 1 të këtij vendimi, vlerësohet dhe përcaktohet me kërkesë të palës së dëmtuar, nga një komision ekspertësh i formuar nga kryetari i Komunës, me propozimin e organit të administratës komunale përgjegjëse për bujqësinë.

Komiteti i Ekspertëve përbëhet nga tre anëtarë: përfaqësuesi i komunës, përfaqësuesi i bashkësisë lokale dhe eksperti nga fusha e bujqësisë”, thuhet në vendim.

Në seancën e X- të rregullt është miratuar edhe Propozimi i Vendimit për mbitaksë në tatimin e të ardhurave të personave fizikë; Propozimi i Vendimit mbi masat për kategorizimin e rrugëve komunale; Propozimi i Vendimit mbi parkingjet publike në territorin e Komunës së Tuzit; Propozimi i Vendimit mbi rregullimin e komunikacionit në rrugët Komunës së Tuzit; Propozimi i Vendimit mbi vlerën e kompensimit për punën e ekspertëve të dalluar dhe personave profesionistë; Propozimi i Vendimit për shkarkimin e anëtarëve të komisionit për ndarjen e mjeteve për OJQ-të; Propozimi i Vendimit për ndryshimin e Vendimit për marrjen e të drejtave të themelimit dhe të detyrimeve ndaj KF “Deçiq” dhe Propozimi i Vendimit mbi plotësimin e vendimit për shkarkimin dhe emërimin e anëtarëve të rinj të kuvendit të KF “Deçiq”. t. u.

e enjte, 14 nëntor 2019

Javore Koha

33

mozaik

Në Plavë u shënua Dita e Shkollës fillore “Hajro Shahmanoviq”

Vatër edukativoarsimore me historik të bujshëm të punës Plavë – Shkolla fillore “Hajro Shahmanoviq” në Plavë, në të cilën procesi edukativo-arsimor zhvillohet në gjuhën malazeze dhe në atë shqipe, e në përbërje të së cilës punojnë edhe gjashtë paralele të shpërndara katërkatëshe dhe pesëklasëshe në fshatrat periferike: Brezojevicë, Bogaiq, Meteh, Jara, Vojno Sellë dhe Hot, të premten, më 8 nëntor shënoi solemnisht 107- vjetorin e punës së vet.

Në sallën e Qendrës për kulturë “Husein Bashiq” në Plavë, këtë ditë festive, ishin tubuar nxënësit, mësimdhënësit e punëtorët e tjerë të shkollës, por edhe prindërit dhe shumë përfaqësues të tjerë të institucioneve dhe organizatave kulturore, shkencore e politiko-shoqërore që së bashku ta shënojnë këtë kremte vërtetë madhështore për Komunën e

34

Javore Koha

e enjte, 14 nëntor 2019

Plavës.

Drejtori i shkollës, mr. Igor Vukaniq, në fjalën e vet përshëndetëse konfirmoi se në këtë vit shkollor mësimin e vijojnë 904 nxënës të sistemuar në 47 paralele mësimore, në shtatë prej të cilave me gjithsej 89 nxënës, mësimi zhvillohet në gjuhën shqipe.

Ai në vazhdim shtoi se lidhur me historikun e gjatë dhe të bujshëm të kësaj vatre edukativo-arsimore, do të njiheni përmes filmit dokumentar njëzet- minuetesh, të cilin e ka përgatitur shkolla, e në të cilin ai në mënyrë koncize, analitike dhe kronologjike ka parashtruar punën e saj prej themelimit para 107 vitesh e deri në këtë vit shkollor.

Duke folur mbi rrjedhat e historikut të gjatë dhe gjithë përfshirës të aktivitetit të punës së saj, ka vërë në dukje mes tjerash se ajo ka filluar

punën para 107 vjetësh, pikërisht në vitin 1912, në kohën kur në këtë anë popullata është ballafaquar me probleme të shumta të natyrave të ndryshme, të cilat dukshëm janë reflektuar në punën e rëndë të këtij institucioni të posa themeluar, duke shtuar në vazhdim se ajo në punën e vet të mëtejme ka përjetuar batica dhe zbatica të cilat ku më shumë e ku më pak janë tejkaluar me sukses dhe tani ajo është njëra ndër shkollat më të mëdha në Mal të Zi për nga numri i nxënësve dhe punëtorëve.

Në filmin dokumentar në fjalë, drejtori Vukaniq në vazhdim të elaborimit të vet thekson se shkolla fillore e Plavës, edhe pse në kushte jo të volitshme, ka shënuar rezultate të konsiderueshme, dhe se aktivitetin e gjithanshëm të punës së nxënësve, mësimdhënësve e punëtorëve të

mozaik

tjerë e dëshmojnë, konkretizojnë dhe reflektojnë diplomat, mirënjohjet, pllaketat dhe llojet e tjera të shpërblimeve dhe dhuratave me të cilat janë të stolisura vitrinat dhe ballinat e kthinave dhe lokaleve të cilat janë fruta të suksesshme të shënuara gjatë pjesëmarrjes në gara të ndryshme të diturisë, ndërsa për rezultatet e arritura në punën edukativo- arsimore, ajo është nderuar me mirënjohjet më të larta të nivelit komunal, rajonal, republikan, e madje edhe federativ në ish- Jugosllavi.

Në shkollën amë, mësimi i reformuar zhvillohet në dy ndërrime (turne) në ca kabinete, punëtori dhe lokale të tjera, të pajisura me pajisjet standarde bashkëkohore për punë.

Shkolla ka bibliotekën e pasur me afro 15 mijë kopje librash, titujsh të ndryshëm dhe literaturë tjetër të begatë me broshura, gazeta, revista, të cilat shfrytëzohen në punën e procesit edukativo-arsimor nga nxënësit dhe mësimdhënësit. Për transportimin e nxënësve nga fshatrat periferike për në shkollë, janë në shërbim dy minibusë, njërin prej të cilëve e ka siguruar Ministria e arsimit, kurse tjetrin me vet kontribut në të holla e kanë blerë mërgimtarët e fshatit Hoti i Kujit të Komunës së Plavës, të cilët qarkullojnë në ca drejtime nga dy e tri herë çdo ditë pune mësimore.

Pas përfundimit të filmit dokumentar, drejtori mr. Igor Vukaniq theksoi se ky vit posaçërisht është i rëndësishëm për shkollën, sepse është vit i ndihmave infrastrukturore, me ç’rast i përmendi ca prej tyre. Theksoi se kah fundi i korrikut të këtij viti janë hapur terrenet sportive dhe hapësira e parkingut për automjete, më moderne në Mal të Zi, puna e të cilave është vlerësuar në rreth 450 mijë euro, kurse në muajin shtator të këtij viti është inauguruar (hapur) godina e rikonstruktuar e shkollës fillore në Vojno Sellë me vlerë prej rreth 200 mijë euro. Mjetet për ndërtimin e tyre i ka siguruar Ministria e arsimit nga Buxheti kapital i Qeverisë së Malit të Zi. Ai në këtë drejtim përmendi edhe investimet në rikonstruksionin, riparimin dhe meremetimin e objekteve të ca shkollave të ndara në fshatrat periferike. Në këtë drejtim, po asht ai ka nënvizuar se falë donacioneve, ndihmës, përkrahjes dhe angazhimit të Ministrisë së arsimit, si dhe institucioneve dhe organizatave tjera humanitare vendore, të Diasporës dhe ndërkombëtare, viteve të fundit infrastruktura e tërësishme e shkollës ka përjetuar renesancë të plotë dhe janë krijuar vërtetë kushte të volitshme për zhvillimin dhe mbajtjen normale të procesit mësimor dhe aktiviteteve të tjera të punës.

Për kontributet e dhëna në mbarëvajtjen e shkollës, kolektivi i kësaj shkolle në mbledhjen e Këshillit të arsimtarëve, ka marr vendimin që me mirënjohje me shkrim t’i shpërblejnë dhe nderojnë: Ministrin e Arsimit, dr.

Damir Shehoviq, kryetarin e Komunës së Plavës, Mirsad Bajraktareviq, sekretarin për punë të përgjithshme dhe veprimtari shoqërore, Mirallem Metjahiq, drejtorin e Qendrës për kulturë në Plavë, Vlladimir Knezheviq, dy veprimtarë plavjanë në Diasporë për ndihma të tyre të vazhdueshme, si dhe gjashtë mësimdhënës të dalluar të shkollës.

Në dallim prej viteve të kaluara kur shënimi i Ditës së shkollës është manifestuar me program të begatë kulturo-artistik e muzikor, këtë vit shkolla organizoi kuizin e diturisë, në të cilin morën pjesë nxënësit e klasës së tretë, të katërt dhe të pestë, të ndarë në gjashtë grupe me nga tre anëtarë të veçuar sipas ngjyrave, të cilën me dinjitet të plotë e udhëhoqi moderatorja e programit manifestues, nxënësja e klasës së nëntë, Nafija Markishiq, e të cilin e përcolli dhe e vlerësoi juria pesë anëtarëshe e mësimdhënësve të shkollës. Tri grupet ngadhënjimtare (i bardhi, i gjelbri dhe bojë vjollcë) u shpërblyen me libra dhe të holla.

Sh. Hasangjekaj

e enjte, 14 nëntor 2019

Javore Koha

35

e a avorh KJo Podgori cë e enjte, 14 nëntor 2019

Viti XVlll Numër 888 Çmimi 0,50

Njohja e gjuhës standarde, një domosdoshmëri e kohës ISSN 1800-5696

Kërkohet ndërhyrja e organeve përgjegjëse

Rezultatet e hulumtimit konfirmojnë situatën e pakënaqshme