Koha 727 by fgjokaj

KOHA Javore Podgoricë e enjte, 18 gusht 2016 Viti XV Numër 727 Çmimi 0,50

NË CILIN “MULLI” do të bluhen votat e shqiptarëve ?

ISSN 1800-5969

Hulumtime të çmuara për shoqërinë tradicionale

Meshtar dhe atdhetar i dalluar

e enjte, 18 gusht 2016

Javore KOHA

Përmbajtje

Rruga DeçanPlavë-Shkodër do të rrisë bashkëpunimin fq 4

Javore KOHA

Gëzim Hajdinaga, bartës i listës për deputetë fq 5

Kandidatja femër mundësi e barabartë gjinore fq 6

Themelues: Kuvendi i Malit të Zi Gazetë javore për aktualitete, shkencë dhe kulturë Numri i parë doli më 21 shkurt 2002. Botues: Këshilli Kombëtar i Shqiptarëve Redaktor përgjegjës: Ali Salaj Gazeta redaktohet nga kolegjiumi: Fahrudin Gjokaj (Sistem Inxhinjer & redaktor teknik) Ismet Kallaba (aktualitete, sport), Toni Ujkaj (kulturë) Vijoleta Berishaj (sekretare teknike) Adresa: Bulevar revolucije 15, Podgoricë Telefon & fax: 020/240-659 E-mail: kohajavore@t-com.me www.kohajavore.org Dorëshkrimet dhe fotografitë nuk kthehen

Çështja e Komunës së Tuzit, çështje jetike fq 10

Një thesar kombëtar fq 14

Përmbajtje

e enjte, 18 gusht 2016

Javore KOHA

Dosja ODESSA fq 18

Fshatit i kthehet gëzimi dhe hareja fq 21

Luftëtarët trieshjanë trima të lirisë fq 24

Verë pasive pa ngjarje kulturore fq 26

Një jetë me futbollin fq 30

Konkurs Dërgoni fotografitë në email: kohajavore@t-com.me

Ngjarje javore

e enjte, 18 gusht 2016

Javore KOHA

Një delegacion i Komunës së Deçanit vizitoi Ulqinin

Rruga Deçan-PlavëShkodër do të rrisë bashkëpunimin Ulqin - Kryetari i Komunës së Ulqinit, Nazif Cungu, kryetari i Kuvendit Loro Nrekiq dhe nënkryetarët e kësaj komune pritën të premten delegacionin e Komunës së Deçanit, të kryesuar nga kryetari i saj Rasim Selmanaj. Në njoftimin për medie të zyrës së kryetarit të Komunës së Ulqinit thuhet se në një takim të hapur dhe vëllazëror

u prekën një sërë çështjesh dhe fushat e bashkëpunimit ndërmjet dy qyteteve. Ulqini është i binjakëzuar me qytetin e Deçanit dhe marrëveshja e bashkëpunimit po jetësohet në fusha të ndryshme. Bashkëbiseduesit thanë se ende ka vend që kjo marrëveshje të avancohet,

veçmas në sferën e ekonomisë, kulturës dhe sportit. Ata po ashtu u pajtuan që rruga Deçan - Plavë – Shkodër, e cila po ndërtohet, do të hapë shtigje të reja bashkëpunimi ndërmjet vendeve fqinje dhe do të forcojë edhe më tej marrëdhëniet e Malit të Zi, Shqipërisë dhe Kosovës. (Kohapress)

Ngjarje javore

e enjte, 18 gusht 2016

Javore KOHA

Këshilli Qendror i Partisë Demokratike vendos

Gëzim Hajdinaga, bartës i listës për deputetë Ulqin – Këshilli Qendror i Partisë Demokratike, në mbledhjen e mbajtur të premten mbrëma, ka vendosur që bartës i listës për deputetë të kësaj partie në zgjedhjet parlamentare që do të mbahen më 16 tetor të jetë Gëzim Hajdinaga, ish-ministër i Popujve Pakicë dhe i Grupeve Etnike në Qeverinë e Malit të Zi dhe ish-kryetar i Komunës së Ulqinit. Në deklaratën për shtyp të kësaj partie theksohet se “jemi të sigurt se kjo listë të cilën do ta udheheqë Hajdinaga, si njeri i cili për më se një dekadë ka qenë inicues dhe realizues i shumë projekteve me vlerë për shqiptarët, do të fitojë votën e tyre dhe do t’i përfaqësojë me dinjitet në Parlamentin e Malit të

Zi”. Në deklaratë po ashtu njoftohet opinioni se “një grup i shquar i aktivistëve, intelektualëve dhe qytetarëve të lirë nga Ulqini dhe nga viset të tjera ku jetojnë shqiptarët, në krye me ish ministrin e Qeverisë së Malit të Zi dhe ish kryetarin e Komunës së Ulqinit Gëzim Hajdinaga, i është bashkëngjitur Partisë Demokratike”. Partia Demokratike është e bindur se në zgjedhjet e ardhshme parlamentare do të jetë në koalicion me partnerët e deritashëm në nivel lokal, si dhe me grupet e tjera relevante nga Malësia, Plava, Gucia dhe Rozhaja. Nga kjo parti kanë njoftuar se javëve të fundit kanë zhvilluar negociata të

frytshme me një numër të konsiderueshëm të subjekteve politike rreth realizimit të objektivave të përbashkëta në interes të shqiptarëve dhe daljen e përbashkët në zgjedhjet që po afrohen. Bashkëngjitja e grupit të përfaqësuar nga Hajdinaga në Partinë Demokratike përbën bashkim të grupimeve politike që u larguan nga UDSH-ja në vitin 2011. Kujtojmë se pas largimit të katër këshilltarëve të UDSH-së nga kjo parti, të cilët më pas krijuan Partinë Demokratike, u formua shumica e re parlamentare në Kuvendin e Komunës së Ulqinit dhe kryetari Gëzim Hajdinaga dha dorëheqje. Pas kësaj, ai u largua nga UDSH-ja dhe nga jeta politike aktive. (Kohapress)

Vështrime & Opinione

e enjte, 18 gusht 2016

Javore A KOHA KOH

Zgjedhjet për kreun e OKB-së?

Kandidatja femër mund Për Koha Javore:

Frank Shkreli Nju Jork

Ndërkohë që në Shtetet e Bashkuara po zhvillohet fushata elektorale për president për zgjedhjet e nëntorit, në të cilat njëri prej dy kandidatëve kryesorë, për herë të parë në historinë e këtij vendi është një grua, Hillary Clinton, e cila duket se dita ditës po i përmirëson mundësitë për një fitore ndaj kundështarit të saj republikan Donald Trump -- edhe OKB-ja po zhvillon një fushatë prapa skene dhe publike, siç lë të kuptohet edhe deklarata e Ban Ki Moon, në përpjekje për të zgjedhur një femër në krye të organizatës botërore. Vendimi për këtë nuk i përket ta marrë Ban Ki Moon-i por 15-vendet anëtare të Këshillit të Sigurimit të OKB-së të cilat në fund të këtij viti do të zgjedhin kandidatin e tyre për t’ia rekomanduar 193-vendeve anëtare të Asambalesë së Përgjithshme për aprovim. Gjatë një takimi me deputetin republikan dhe kryetarin e Komisionit të Dhomës së Përfaqsuesve për punët e jashtme, Z. Ed Royce, Z. Ban Ki Moon citohet nga agjencia e lajmeve AP të ketë thënë se femrat përbëjnë gjysmën e popullsisë botërore dhe si të tilla, ato duhet të gëzojnë mundësi të barabarta me meshkujt. Ai ka shtuar se, “Kemi shumë femra e gra udhëheqëse të dalluara në qeveritë e vendeve anëtare, ose në organizata të ndryshme, madje edhe në komunitetin e biznesit në komunitete politike dhe në pjesëmarrëje në çdo aspekt të jetës njerëzore.” Si rrjedhim shtoi ai, nuk ka asnjë arsye që Kombet e Bashkuara të mos marrin në konsiderim kandidate femra për t’u emëruar në detyrën më të lartë të organizatës botërore. Këtë vit, për herë të parë në historinë e Kombeve të Bashkuara, Asambleja e Përgjithshme ka mbajtur dhe do të mba-

jë deri në fund të vitit debate publike me kandidatët e interesuar në postin më të lartë diplomatik botëror. Në këtë proces transparent, si asnjë herë më parë, kandidatët paraqesin idetë dhe objektivat e tyre para përfaqsuesve të 193-vendeve anëtare të OKB-ës dhe u përgjigen pyetjeve nga indidvidë dhe organizata të shoqërisë civile nga mbarë bota. Siç dihet, në të kaluarën, zgjedhja e Sekretarit të Përgjithshëm të Kombeve të Bashkuara bëhej me dyer të mbyllura dhe në fund vendosej me kompromis nga fuqitë e mëdha në Këshillin e Sigurimit dhe pastaj emri i kandidatit i paraqitej Asamblesë së Përgjithshme për votim. Historikisht, emërimi i Sekretarit të Përgjithshëm të Kombeve të Bashkuara ishte një kompromis gjeopolitik midis palëve në Këshillin e Sigurimit të OKB-së. Por këtë vit shpresohet që procesi i zgjedhjes së kandidatit për të zevëndësuar Ban Ki Moon-in në krye të organizatës botërore, të jetë më transparent dhe

më gjithëpërfshirës. Sipas një sondazhi, edhe nëpunësit dhe burokracia e OKBsë dëshirojnë një proces transparent në zgjedhjen e liderit të tyre, gjë që përveç tjerash, shton edhe presionin ndaj vendeve anëtare të organizatës botërore për një konsiderim serioz të kandidateve femra. Megjithë vullnetin e mirë në OKB për një transparencë më të madhe këtë vit, në krahasim me të kaluarën, në procesin e zgjedhjes së Sekretarit të Përgjithshëm të Kombeve të Bashkuara, gazeta britanike “The Guardian” shkruan, se më në fund dhe pas të gjitha debateve, pyetjeve e përgjigjeve, Këshilli i Sigurimit i OKB-së prapëseprap është ai që do të vendosë për kandidatin/ten të cilin do ia paraqesë Asamblesë së Përgjithshme për votim. Gazeta citon Sam Daws, një ekspert për Kombet e Bashkuara pranë universitetit Oxford të jetë shprehur se, “Janë anëtarët kryesorë dhe permamentë të Këshillit të Sigurimit, ata të

Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„

Vështrime & Opinione

e enjte, 18 gusht 2016

Javore KOHA

dësi e barabartë gjinore

cilët do të luajnë gjithnjë rolin vendimtar në emërimin e kandidatit me të cilin ata presin që të punojnë së bashku pa ndonjë problem të madh.” Por, ai shton se si pjesë e këtij procesi më transparent se në të kaluarën, pritet që në mos asgjë tjetër, kandidati kryesor të pakën të jetë më i aftë në fushën e negocitave politike, në drejtimin e një organizate aq të madhe dhe të tregojë aftësinë për të komunikuar në mënyrë efektive nëpërmjet medias globale, në krahasim me kandidatët e tjerë. Ndërkaq, Sekretari i Përgjithshëm i Kombeve të Bashkuara u shpreh për agjencinë e lajmeve AP se ndonëse nuk është në dorë të tij për të zgjedhur sekretarin e ardhëshëm të OKB-së, pasi kjo është e drejtë e Këshillit të Sigurimit për t’ia rekomanduar kandidatin Asamblesë së Përgjithshme për aprovim, ai mendon se kandidati ose kandidatja për këtë detyrë të lartë, duhet të ketë “një vizion të qartë për të ardhmen e botës”, si dhe

të posedojë “integritet dhe angazhim” për përparim drejt paqes, promovimit dhe zbatimit të të drejtave të njeriut” anembanë botës dhe që njëkohsisht kandidati të jetë i aftë ose e aftë të artikulojë rëndësinë dhe të mbrojë dinjitetin njerëzor pa dallim. Ban Ki Moon u shpreh gjithashtu se pasardhësi/ja e tij duhet të ketë aftësi– nepërmjet dialogut gjithëpërfshirës dhe një politike elastike - që të merret - me probleme botërore të cilat në sipërfaqe mund të duken të pazgjidhëshme. Zgjedhja e një femre në postin e Sekretarit të Përgjithshëm të Organizatës së Kombeve të Bashkuara do të dërgonte një simbol të fuqishëm anembanë botës, një bote ku sot shkelja e të drejtave të grave dhe vajzave si dhe përdorimi i dhunës kundër tyre – në familje dhe jashtë familjes -- konsiderohen si dhuna më brutale e të drejtave të njeriut, pasi siç ka thënë Hillary Clinton, të drejtat e njeriut janë gjithashtu edhe të

Kjo është dëshira e Sekretarit të Përgjithshëm aktual të OKB-së z. Ban Ki Moon, i cili përfundon mandatin e tij të dytë pesë-vjeçar më 31 dhjetor të këtij viti. Udhëheqësi i OKB-së u shpreh gjatë një interviste se do të dëshironte që – për herë të parë në historinë mbi 70-vjeçare të OKB-së -- vendet anëtare të organizatës botërore të zgjedhnin një grua në detyrën e Sekretarit të Përgjithshëm të Kombeve të Bashkuara drejta të grave. (Human rights are women’s rights). Ndoshta edhe në Kombet e Bashkuara ka ardhur koha për ndryshim në favor të barazisë midis burrave dhe grave edhe në nivelet më të larta të diplomacisë botërore. Anembanë botës, patjetër duhet të ketë femra të dalluara dhe të afta për të shërbyer në postin diplomatik numër një në botë, si Sekretare e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara. Por mbetet për t’u pa nëse në nëntor, Kombet e Bashkuara do të bëjnë histori duke zgjedhur një grua presidente në personin e Hillary Clinton dhe nëse edhe Organizata e Kombeve të Bashkuara do të zgjedhë një femër për të udhëhequr organizatën botërore, gjithashtu për herë të parë në historinë e saj mbi 70-vjeçare.

Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„

e enjte, 18 gusht 2016

Javore A KOHA KOH

Vështrime & Opinione

Qasje

Merreni seriozisht Tu Carl Bildt

Stambolli, në Turqinë perëndimore, është një nga qytetet më të mëdha të Evropës. Si Konstandinopojë, ishte kryeqyteti i perandorive romake dhe bizantine, dhe pas pushtimit dhe riemërtimit nga Mehmeti II në vitin 1453, shërbeu si kryeqyteti i Perandorisë Osmane për afro 500 vjet. Përgjatë gjithë historisë së tij, qyteti në anën perëndimore të ngushticës së Bosforit që ndan Europën nga Azia, ka qenë epiqendra e marrëdhënieve gjeopolitike mes Perëndimit dhe Lindjes. Dhe Stamboll do të vazhdojë të luajë atë rol, duke pasur parasysh rëndësinë e marrëdhënies së Europës kryesisht të krishterë, me botën e gjerë myslimane. Turqia vetë doli nga rrënojat e Perandorisë Osmane, dhe jeta politike turke ka qenë shpesh e trazuar, shenjuar prej vizioneve dhe aspiratave konkurruese, sukseseve dhe dështimeve. Megjithatë, gjatë dy shekujve të fundit, reformatorët që kanë kërkuar të modernizojnë Turqinë, kanë parë nga Evropa për të gjetur frymëzim. Kjo ishte padyshim e vërtetë për presidentin e parë të Turqisë, Mustafa Kemal Ataturk, i cili vuri në zbatim reforma autoritare në vitet 1920 dhe 1930, për të laicizuar vendin; kjo ka qenë e vërtetë edhe për Recep Tayyip Erdoganin, i cili, gjatë 13 viteve të fundit, fillimisht si kryeministër i Turqisë dhe tani si president i saj, është shfaqur si një personalitet i fortë në skenën botërore. Erdogani dhe Partia e tij për Drejtësi

Një Turqi demokratike dhe europiane mund të jetë një urë për të shtrirë reformat dhe modernitetin në botën myslimane; një Turqi e armiqësuar dhe autoritare, mund të sjellë konflikt dhe zënka në kufijtë lindorë të Europës. Ajo që ndodh në Bosfor na prek të gjithëve dhe Zhvillim (AKP), e kaluan dekadën e parë në pushtet duke vënë në zbatim reforma mbresëlënëse ekonomike dhe – po, është e vërtetë – demokratike. Turqia, anëtarësimi i të cilës në Bashkimin Doganor të Bashkimit Evropian po mbështeste tashmë transformimin e saj ekonomik, iu afrua kualifikimit për anëtarësimin përfundimtar në BE – një proces që forconte motivimin e vendit për të bërë përparim në reformat demokratike. Shpresa se Turqia më në fund kishte kapërcyer historinë e saj me diktatura ushtarake, po fitonte forcë. Megjithatë, shumë gjëra ndryshuan në vitet e fundit. Bisedimet e pranimit të Turqisë me BE-në pothuajse janë ndalur, për shkak, pjesërisht të armiqësisë ndaj Turqisë në disa vende anëtare të BE-së. Motivet prapa kësaj armiqësie janë të ndryshme, por efekti i përgjithshëm ka qenë që të “armiqësojë” shumë turq, të cilët tashmë ndihen të refuzuar nga Evropa, e cila dikur i frymëzonte. Nuk është çudi, që shumë turq tani shohin gjetkë për frymëzim dhe mundësi. Për më tepër, situata brenda Turqisë është përkeqësuar gjatë viteve të fundit, me shoqërinë turke që është polarizuar rrezikshëm, nën tensionin e konflikteve të përshkallëzuara në Siri dhe Irak. Kërcënimet nga fraksionet militante kurde janë rishfaqur pas një armëpushimi të gjatë, dhe Shteti Islamik ka nisur një seri sulmesh terroriste në Stamboll dhe Ankara. Është një dëshmi e aftësisë rimëkëmbëse

të Turqisë që, edhe në kushte të tilla, sërish ka arritur të presë deri në tre milionë refugjatë. Politika turke që nga viti 2013 ka vuajtur edhe nga një luftë civile e pamëshirshme, e heshtur dhe gjithnjë e më shkatërrimtare, ndërmjet AKP-së dhe ish-aleatëve të saj në lëvizjen e gulenistëve, një komunitet islamik i udhëhequr fillimisht nga predikuesi në mërgim Fethullah Gylen, i cili tani jeton në Shtetet e Bashkuara, pranë Filadelfias. AKP-ja dhe gylenistët ishin të bashkuar dikur, në përpjekjen për të çrrënjosur “shtetin e thellë” Kemalist – një rrjet i supozuar agjentësh anti-demokratikë, nacionalistë, të vendosur në strukturat e sigurisë shtetërore, me një mision për të mbështetur vizionin laik të Ataturkut. Pjesë e kësaj përpjekjeje të bashkuar ishin, në vitin 2007, gjyqet e gjeneralëve të lartë turq, që bazoheshin në prova të fabrikuara – një episod që shumëkush tani pajtohet, se e futi vendin në rrugë të gabuar. Që nga ajo kohë, ka patur pa pushim paralajmërime për infiltrimin e gulenistëve në forcat e policisë, gjyqësorit, dhe pjesë të ushtrisë. Kjo luftë civile e heshtur ka përkeqësuar në mënyrë të konsiderueshme zhvillimin demokratik të vendit, me qeverinë e zgjedhur që ka marrë masa më autoritare, për të reaguar ndaj kërcënimit të perceptuar të gulenistëve, për përmbysjen e saj. Lufta e heshtur civile u bë e

Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„

Vështrime & Opinione

e enjte, 18 gusht 2016

urqinë

zhurmshme, me grushtin e dështuar të shtetit në korrik, që shumica e vëzhguesve besojnë se ishte orkestruar nga forcat guleniste, edhe pse vetë Gyleni ka mohuar çdo përfshirje. Në qoftë se grushti i shtetit do të kish patur sukses, Turqia me gjasë do të ishte zhytur në një luftë të hapur civile, me asnjë zgjidhje në horizont, dhe me shuarjen e gjithë shpresave për demokraci. Një gjë e mirë që solli puçi i fundit është se, pas viteve të tëra ndarje, ai ka bashkuar partitë politike demokratike të Turqisë, rreth qëllimit të përbashkët të mbrojtjes së demokracisë kundër kërcënimeve të brendshme, në të ardhmen. Mungesa e ndjeshmërisë së Perëndimit ndaj Turqisë gjatë kësaj periudhe traumatike, ka qenë e habitshme; nuk mund të jetë në interesin e asnjë vendi perëndimor, që presidenti rus Vladimir Putin, ishte i pari që u takua me Erdoganin, pas grushtit të shtetit. Askush nuk duhet të jetë i habitur, që Turqia tani është duke u përpjekur

të pastrojë gylenistët nga pozitat e pushtetit. Çdo shtet që do të përballej me kryengritje nga brenda, do të bënte të njëjtën gjë. Sigurisht, ne nuk duhet të injorojmë abuzimet menjëherë pas puçit; por ne duhet të vëmë veten në vendin e autoriteteve. Është e vështirë të dish në këtë fazë, nëse qeveria po i hedh rrjetat shumë gjerë, apo jo aq gjerë sa duhet, por gabimi në secilin drejtim, vetëm sa do të krijojë probleme të reja. Zyrtarë të lartë turq, në një takim me Sekretarit e Përgjithshëm të Këshillit të Evropës Thorbjorn Jagland, kanë premtuar që të mbështesin sundimin e ligjit, në përputhje me anëtarësimin e Turqisë në Këshill. Në çdo rast, do të ketë mundësi për Këshillin që të adresojë abuzimet, pasi furia të ketë rënë disi. Turqia është në një udhëkryq historik, por është ende shumë herët të thuhet se ku po shkon vendi. Nëse tendencat e mëparshme drejt polarizimit dhe autoritarizmit do të vazhdojnë, Turqia

Javore KOHA

mund të arrijë në një pikë pa kthim. Por në qoftë se uniteti kombëtar, bazuar në angazhimin e përbashkët për demokraci, në fund të fundit do të mbizotërojë, klima politike e Turqisë do të përmirësohet, duke lejuar rifillimin e procesit të paqes me kurdët, reformat e mëtejshme progresive politike, dhe ringjalljen e shpresës për integrimin e ardhshëm në Evropë. Dhe ta keni të qartë: Qëndrimi i Perëndimit ndaj Turqisë ka shumë rëndësi. Diplomatët perëndimorë duhet të rrisin angazhimin me Turqinë, për të siguruar një rezultat që reflekton vlerat demokratike dhe është i favorshëm, si për interesat perëndimore, ashtu edhe për ato dhe turke. Një Turqi demokratike dhe europiane mund të jetë një urë për të shtrirë reformat dhe modernitetin në botën myslimane; një Turqi e armiqësuar dhe autoritare, mund të sjellë konflikt dhe zënka në kufijtë lindorë të Europës. Ajo që ndodh në Bosfor na prek të gjithëve.

Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„

Vështrime & Opinione

e enjte, 18 gusht 2016

Javore A KOHA KOH

Çështja e Komunës s

Fok

Nikolle Gegaj

Çështja e Komunës se Tuzit me kompetenca të plota është çështje jetike për banorët e Tuzit dhe Malësisë , për diasporën e më gjërë. Ajo është multidimensionale. Në të përfshihen problematika lokale, kombëtare, kulturale, etnike, fetare, ekonomike, sociale, qytetare, historike, etnografike, shpirtërore, shëndetësore, ndërkombëtare, organizative, ekologjike, si dhe çështje të zhvillimit të qëndrueshëm. A duhet që të nxitohemi në realizimin e kësaj ideje e kërkese kaq reale e serioze? Duhet që ta vonojmë komunën me ingerenca të plota? Mendoj se gjëja më e rëndësishme është që ta realizojmë këtë projekt madhor jo vetëm si diçka që na përket, por edhe si diçka që do të jetë e qëndrueshme mot e jetë. Oganizimi territorial i një shteti është si diçka e gjallë, e që dihet mirë se nuk është i betonuar. Ai është gjithmonë në lëvizje për faktin se duhet që përherë ti përgjigjet sa më mirë kushteve dhe rrethanave aktuale të vendit.Para 9 muajve ne Parlamentin e Malit te Zi u aprovuan ndryshimet e katër ligjeve qe mundesojnë që Tuzi të jetë Komunë,pothuajse si të gjitha komunat e tjera në Mal të Zi,perpos që do të jemi në lidhje me Podgoricës.Gjegjësisht kemi përparsi nga të tjerat Komuna në MZ sepse finansohemi jo vetëm nga të ardhurat tona por edhe nga Buxheti i Podgorices.A mendon dikush se ka Komuna të pavarura.Nëse mendon është në gabim sepse të tilla nuk ka. Fakt shumë pozitiv është që votuesit e kësaj Komune, pavarësisht nga pikëpamjet politike, fetare e përkatësia partiake, kanë qënë përcaktues në rinovimin e pavarësisë së Malit të Zi. Partitë qytetare dhe disa nga partitë nacionale bashkuan kontributin e tyre për të ndërtuar një shtet modern qytetar,

anëtar i denjë i Kombeve të Bashkuara, kandidat me përparësi për t’u integruar në Evropën e bashkuar dhe në NATO, në të cilin vlerat themelore janë liria, paqja, toleranca, respektimi i të drejtave të njeriut, barazia e të gjithë qytetarëve, demokracia, marrëdhëniet e mira e paqësore me të gjitha shtetet e kryesisht me shtetet fqinjë, si dhe sundimi i ligjit dhe të së drejtës. Ky shtet, hap pas hapi dhe me mbështetjen e të gjithë faktorëve duhet të krijojë një ambient social, ekonomik e mjedisor me zhvillim të qëndrueshëm ku nocioni i barazisë së vërtetë në të gjtha aspektet të jetë një nga shtyllat kryesore. Janë pikërisht këto arsye që më kanë nxitur të merrem me aktivitet politik në kuadrin e një partie qytetare, pro Evropës, NATO-s e Amerikës siç është PDS-ja, dhe këtu duke theksuar gjithmonë përkatësinë time nacionale. Para tre javësh u bë një propozim në Kuvendin e Malit të Zi për ndryshimin e Ligjit për organizimin e territorit të mbështetur në Kushtetutën dhe Ligjet e Malit të Zi si dhe në dëshirën e mad-

he që prej shumë kohësh për të patur Komunë të plotë të Malsisë-Tuzit.Kam qenë i mendimit se duhet të hedhim hapa të sigurtë që, pas rinovimit, Komuna e re të jetë e qëndrueshme në të gjitha aspektet, e veçanërisht përsa i përket financave. Në të kundërtën, më besoni, do të mbeteshim një Komunë vetëm në dokumente, dhe dështimi në këtë çështje kaq të madhe do të ishte shumë i hidhur dhe mbresëlënës. Sidoqoftë, Komuna jonë edhe tani funksionon thuajse me të gjitha ingerencat që kanë komunat e tjera në Mal të Zi, dhe ajo në mënyrë të vazhdueshme po hap segmente të reja komunale të nevojshme. Dhe këto ecuri kanë bërë të mundur punësimin e të rinjve, të cilët janë një forcë shumë e madhe në Komunën tonë. Theksoj që me rininë duhet të merremi më mirë në të ardhmen, duke filluar nga unë i pari. Jam i bindur se po të vazhdohet me këto ritme, shumë shpejt do të realizohet Komuna e plotë, e cila do të ketë si kompetencën, ashtu edhe kapacitetin, të zgjidhë të gjitha nevojat e qytetarëve

Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„

Vështrime & Opinione

e enjte, 18 gusht 2016

KOH Javore A KOHA

së Tuzit, çështje jetike Organizimi territorial i një shteti është si diçka e gjallë, e që dihet mirë se nuk është i betonuar. Ai është gjithmonë në lëvizje për faktin se duhet që përherë t’i përgjigjet sa më mirë kushteve dhe rrethanave aktuale të vendit

të vet. Si eci votimi? Në dukje votimi eci si zakonisht. Dikush votoi pro, dikush kundërta e dikush abstenoi. Propozimi nuk fitoi. E çuditshmja ishte që përveç votës pro të deputetëve të partive nacionale Shqiptare, pro votuan të gjithë deputetët nga partitë retrograde.Pro nuk votoi as Partija sociademokrate e Krivokapiqit, e cila nuk ishte as prezente gjate votimit,e cila është në opozitë. Mund t’i përmend emrat e të gjithëve, por mendoj se nuk është me vend, sepse tema nuk është që të merrem tani me ta, por më jep të drejtë të bëj një pyetje për të gjithë ju: A na duhet vota e tyre për të rinovuar Komunën tonë të plotë?.... Në këtë votim unë abstenova. Këtë gjë e bënë edhe shumica të cilët i përkasin partisë time si dhe partive progresiste, që në përgjithësi gjithmonë kanë mbështetur të drejtat e popullit tonë në Mal të Zi. Nuk e them për të ngritur veten, por të gjithë jeni dëshmitarë që të drejtën për të abstenuar e shfrytëzojnë njerëz shumë seriozë.

Unë dhe gjithë këta deputetë, që votuam në këtë mënyrë, nuk ishim kundërta propozimit, por kemi mendimin se ky propozim duhet të plotësohet në mënyrën që e përmenda më lart.Po e përsëris se para nende muajve votova për Komunën që kemi tani, ku momentalisht kemi përparësi se nuk financohemi vetëm nga të ardhurat tona dhe donacionet e dashamirësve të nderuar nga jashtë shtetit, por edhe nga buxhetet e Kryeqytetit dhe nga ai i shtetit. Ky projekt është lavdëruar e përkrahur nga shumë njerëz të ngritur dhe bile edhe nga disa që sot po flasin ndryshe. Për këtë votim, për të cilin do të bindeni me kalimin e kohës, që pata të drejtë për kushtet konkrete, më sulmuan me etiketa të rënda pikërisht aty ku nuk e mendoja. Këta njerëz, që mendoj se janë narciziztë, gjejnë rastin të nxisin një lloj narcizizmi kolektiv që i japin ngjyra patriotike, gjë që nuk është e mirë. Kjo gjë në të vërtetë nuk është patriotizëm dhe nuk ka asnjë gjë të përbashkët me nacionalizmin e vërtetë që e zbukuron Shqiptarin. Ata me siguri kanë harruar se për herë të parë mbas shumë dekadash valoi flamuri Shqiptar në Komunën e Tuzit në vitin 2010 me iniciativën dhe vendosmërinë time si kryetar i kësaj Komune, gjë që mund ta dëshmojnë i madh e i vogël në Malësi, duke nisur nga z. Ferhat Dinosha,ish ministri i popujve pakice në Qeverin e Malit te Zi,z.Fadil Kajoshaj, kryetari i atehershem dhe i tanishem i Parlamentit te KU Tuzit dhe kryetarët e klubeve të këshilltarëve të atëhershëm. Unë jam krenar që, sot e kësaj dite, flamuri Shqiptar se bashkut me flamurit shtetëror valojne para ndërtesës së Komunës, e jam i bindur se kështu do të jetë përherë. Po ashtu shumë shpejt

u harrua nga dikush qe si kryetar i Komunës së Tuzit se bashku me kolegët dhe bashkëpunëtorë u institucionalizua festimi e ditës së Kryengritjes së Malësisë, ku morën pjesë figura të larta si nga Shqipëria, ashtu edhe nga Mali i Zi. Vetë Presidenti i shtetit të Malit të Zi dërgoi sekretarin e përgjithshëm të tij, që të merrte pjesë në këtë ngjarje të madhe për ne. Unë jam në mënyrë të pandashme banor i kësaj treve, jam qytetar i Komunës së Tuzit, i Malit të Zi, i rajonit dhe i gjithë botës. Unë jam edhe deputet në Kuvendin e Malit të Zi i partisë time, e cila ka një program shumë progresiv, për prosperitetin si të qytetarëve të Komunës tonë, e ashtu edhe të qytetarëve të Malit të Zi, e më gjërë në rajon e në botë. Pra unë si një politikan serioz i popullit tim, mendoj globalisht për integrim me Evropën, NATO-n e më gjërë, e kjo në kuadrin e zhvillimit të qëndrueshëm, dhe në këtë mënyrë veproj lokalisht, që qytetarëve tu plotësohen të gjitha kërkesat e nevojat në bazë të ligjit. Jam i bindur se zërat e atyre që më sulmojnë, megjithëse duken të zhurmshëm e bombastikë, janë në pakicë. Për shqiptarët gjithmonë ka qënë nder që të kenë përfaqësuesit e tyre në pjesën progresive të botës. Besoj se, në kundërshtim me ata që më sulmuan, shumë të tjerë mendojnë që është gjë e mirë që Shqiptarët të jenë të spikatur në një forcë politike progresive siç është Partia Demokrate e Socialistëve në Mal të Zi, ku bëjnë pjesë përfaqësues nga të gjitha kombet e kombësitë. I bindur për mbështetjen tuaj, mbetem i hapur për mendimet, vërejtjet, sugjerimet, kritikat dhe komentet tuaja. (Autori eshte deputet i PDS në Parlamentin e Malit të Zi)

Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„

Vështrime & Opinione

e enjte, 18 gusht 2016

Javore A KOHA KOH

Në prag të zgjedhjeve parlamentare

NË CILIN “MULLI” do të bluhen votat e shqiptarëve ? Qani Osmani

Mali i Zi sërish ndodhet para një teatri zgjedhor,i cili pritet të shfaqet brenda muajit tetor. DPS në krye me Gjukanoviqin mund të jetë sërish i sigurt në fitoren e radhës,ndërkohë që partitë opozitare malazeze do të mundohen,kush më shumë e kush më pak,të nxjerrin kushtëzime të aty përatyshme,për ta bërë sa ma interesante fushatën dhe debatin parazgjedhor. Legjitimimi i pushtetit politik në Mal të Zi përmes zgjedhjeve,asnjëherë nuk ka ndodhur si proces i izoluar nga makineria e përpunimit të opinionit publik nga ana e DPS,dhe se rotacioni i pushtetit në Mal të Zi është kuptuar si “ ndryshim klimatik “, që duhet të vijë vetvetiu bashkë me ndryshimin e stinëve. Por,analizat e atyre që merren me kritikën ndaj pushtetit,do të duhej të kenë në thelb edhe një problem tjetër,të cilin ne shumë pak e problematizojmë: çfarë kualiteti dhe fuqie vjen nga zëri i “ opozitës”. Përderisa opozita malazeze vazhdon të barrikadohet rreth disa kushtëzimeve periferike,në anën tjetër partitë politike shqiptare,konkurrimin politik vazhdojnë ta zhvillojnë pa një frymë të përbashkët bashkëpunimi dhe bashkërendimi. Sipas disa paralajmërimeve dhe deklarimeve të liderëve partiakë,partitë polike shqiptare duket se do të vazhdojnë të ndara në zgjedhjet e ardhshme parlamentare, Një gjë e tillë është e pritur nga

opinioni shqiptar, ngase se këta liderë të partive politike dhe shumë funksionarë të lartë dihet që moti se në politikë gjithnjë kohën e kanë me shi,dhe ndihen të sigurtë nën “ ombrellën “ e DPS të Gjukanoviqit. Përçarjet dhe mosmarrëveshjet brendashqiptare në Mal të Zi po ndodhin në kohën kur këtu mëhalla politike ka peshë më të madhe se çfarë do lloj bashkërendimi për çëeshtje madhore që kanë të bëjnë me avancimin e të drejtave të shqiptarëve. Që të pengohet ky provincializëm i mëtejmë i politikës,shqiptarëve në Mal të Zi iu nevojitet përfundimisht një koncentrim i vullnetit politik përmes një liste të vetme zgjedhore,e cila do t’iu mundësonte zgjedhjen aq sa jemi të deputeteve shqiptarë në Parlamentin e Malit të Zi. Në një ambient pak a shumë të acaruar,ku edhe shumë analistë dhe opinionistë të ndryshëm kanë përjashtuar nga observimet a tyre sensin e partive shqiptare për të gjetur pikat që i bashkojnë interesat shqiptare në Mal të Zi,është vështirë të krijohen shtigje që do të shpienin në një mirëkuptim brendashqiptar. Objektivisht,ndaj bindjen duke njohur mirë veprimin politik të udhëhqësive të partive politike shqiptare dhe duke pasur parasysh një antagonizëm të jashtëzakonshëm ndërmjet partive më të mëdha shqiptare këtu në Mal të Zi,se një marrëveshtje parazgjedhore gati se është e pamundur aq më parë në qoftë se e marrim për bazë veprimet politike të pamatura dhe të papërgjegjshme të partive më të mëdha që janë në kualicione qeveritare dhe lokale, të cilët arritën që

votën shqiptare ta bëjnë të devalvuar në tregun politik malazez sikur më parë. Nuk ka më as kritere të mirfillta,të cilat do të përcaktonin se kush dhe sa peshon sot në tregun politik shqiptar në Mal të Zi. Çka do të përfitonin shqiptarët në Mal të Zi nëse krijohet një listë e përbashkët shqiptare,me kusht që ajo të amortizojë deri në maksimum përçarjet dhe fragmetimet brendashqipare. E para, vota shqiptare do të fitonte në peshë si asnjëherë deri më tani,dhe kjo fuqi politike do të prodhonte një përqindje të konsiderueshme mandatesh në Parlamentin malazez. Çdo përpjekje serioze duke e vënë interesin e përgjithshëm mbi interesat personale dhe partiake pa marrë parasysh pengesat që mund të shkaktohen nga qarqet e errëta që punojnë në dëm të shqiptarëve,kur ideja është e fortë dhe fuqizon interesin kombëtar shqiptar,mbështetja prej masës popullore nuk do të mungojë,do të tejkalohen të gjitha barrierat dhe fitorja do të jetë e padiskutueshme. E dyta, doktrina politike e shqiptarëve në Mal të Zi do të kishte një adresë ku do të fokusoheshin problemet aktuale dhe ato që duhet të zgjidhen në të ardhmen,duke filluar nga statusi juridiko-politik,statusi i gjuhës,punësimi proporcional,investimet kapitale,interesat ekonomike,kulturore e sociale të banorëve shqiptarë në Mal të ZI. Njerëzit me dinjitet dhe ndërgjegje të pastër e që kanë integritet kombëtar,politikën nuk e kuptojnë si një profesion për levërdi dhe interesa personale siç po

Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„

Vështrime & Opinione

e enjte, 18 gusht 2016

Javore KOHA

Partitë politike shqiptare e kanë edhe një shans të rikthejnë besimin e elektoratit zgjedhor shqiptar. Nëse ato vonohen në këto sprova,ka të tjerë që atyre do t’ua diktojnë kushtet për të qenë dekor qeveritar. Ende nuk e kemi të qartë se çfarë i bëjnë të ndihen mirë ata politikanë shqiptarë,përfaqësimi i të cilëve edhe në të ardhmen do të ketë vetëm efekte dekorative të pushtetit. A do të vazhdojë edhe në të ardhmen mulliri i DPS (Gjukanoviqit) të bluajë “ unitetin “ politik të shqiptarëve ?

ndodhë në klasën polike aktuale,por si një detyrim ndaj popullit që i takojnë dhe për asnjë çmim nuk devijojnë nga kauza për të cilën janë përcaktuar. Ideali i tyre bazohet në vlera morale dhe njerëzore, ata përjashtojnë çdo veprim politik që pengon zhvillimin dhe kultivimim e vlerave demokratike në funksion të zhvillimit dhe përparimit të kombit,marrin obligime dhe asnjëherë nuk i ikin përgjegjësisë. Populli u a ka borxh mbështetjen dhe fuqizimin politik personave me këtë përkushtim,por me kusht që këta persona të mos devijojnë nga premtimet dhe synimet kombëtare. Ata popullit iu kanë borxh që të bashkojnë spektrin politik shqiptar, ngase shqiptarët e bashkuar janë e vetmja shpresë që mund të sjellë ndryshime. Kështu të ndarë, humbja është e pashmangshme. E trera, fuqia negocuese e shqiptarëve me faktorin politik malazez do të ridimensinohej me një performansë efikase përfaqsimi,duke përfshirë interesat e gjithë spektrit politik shqiptar. Mbaj bindjen se është nevojë e pashmangshme bashkëpunimi dhe unifikimi i spektrit politik shqiptar në Mal të Zi. Në interes të avancimit të çështjes shqiptare,shqiptarët duhet të faktorizohen politikisht në Mal të Zi dhe të detyrojnë në mënyrë demokratike faktorët politikë malazezë që të hapin dialogun serioz për ndryshimin e kushtetutës së vendit, duke realizuar hapin e parë politik, duke unifikuar mandatet politike parlamentare dhe duke krijuar opozitën etnike politike shqiptare në Mal

të Zi. E katërta, kjo listë e përbashkët shqiptare do të vendoste për përfshirjen apo jo në bashkëqeverisje me subjektët politike malazeze,dhe që më parë do të diheshin kushtet që do të përcaktonin rrjedhën e mëtejme të procesit negocues. Duke pasur parasysh intensitetin e krizës sistematike dhe diskriminimet me të cilat ballafaqohen shqiptarët në Mal të Zi edhe gjatë periudhës kur edhe partitë aktuale shqiptare janë në kualicione qeverisëse,si periudhë paraqet fatkeqësinë e paimagjinushme mbi çeshtjet dhe të drejtat e të popullit shqiptar. Veprimet e pakontrolluara të partive që participojnë në Qeverinë e Malit të Zi,për dëmin që i kanë shkaktuar popullit shqiptar,është e pa justifikueshme dhe jashtë çdo logjike që të mendohet për besueshmërinë ndaj tyre. Me këto degradime që ua kanë bërë qytetarëve shqiptarë ,asnjëherë nuk mundet të mendohet se këta janë të pavarur e konsistentë në përfaqësimin dhe mbrojtjen e interesave të shqiptarëve. E pesta, lista shqiptare do të vendoste se për cilat çështje duhet të ketë konsensus brendashqiptar dhe cilat çështje mund të ngelin pjesë e modaliteteve pluraliste,që do të pasuronin koloritin e specifikave të skenës politike shqiptare në Mal të Zi. Kjo klasë politike si rezultat i mosdijes dhe injorancës për t’i kuptuar proceset politike që kanë të bëjnë me dinamikën e zhvillimit të ngjarjeve,duke mos e njohur fare të kaluarën e kanë humbur orientimin për të sotmen dhe kanë harruar

të ardhmen,kanë ngelur në errësiren e mesjetës dhe nuk dinë çka është diskriminimi dhe liria,nuk e dallojnë diktaturën nga demokracia si dhe dezintegrimin nga integrimet. Përplasjet publike të partive shqiptare që priten të shfaqen gjatë teatrit zgjedhor në tetor shtresa intelektuale shqiptare në Mal të Zi do t’i kuptojë si prodhim i stërkalave të ujit që do t’i ndihmojë mullirit të Gjukanoviqit të bluajë sa ma mirë “ unitetin politik të shqiptarëve “. Nuk thuhet me kotë,se e keqja më e madhe shqiptarëve u vjen nga vetë shqiptarët. Si dhe përçarja më e madhe e shqiptarëve poashtu vjen nga vetë shqiptarët. Trupi zgjedhor shqiptar duhet ta kishte kuptuar që moti,se ne shqiptarët e Malit të Zi i bëjmë politikë njëri tjetrit,më saktë njëra parti-partis tjetër shqiptare. Vota shqiptare kurrë gjatë këtyre viteve të pluralizmit politik nuk ka qenë më e devalvuar në tregun politik malazez. Dhe derisa për diskriminimin e turpshëm të shqiptarëve pjesën më të madhe të fajit e ka politika malazeze,për mosdaljen me një “ listë të përbashkët “ në këto zgjedhje parlamentare faji mbetet kryekëput te partitë shqiptare gjegjësisht te partitë më të medhaja që janë në kualicione qeveritare dhe lokale. ( Autori është anëtarë i Këshillit kombëtar shqiptar në Mal të Zi )

Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„

Kulturë

e enjte, 18 gusht 2016

Javore A KOHA KOH

Antologjia e këngës dhe e muzikës arvanite (1)

Një thesar kombëtar Kërkimet për të mbledhur në një Antologji këngën arvanite Thanasi Moraiti i filloi në vitin 1985, atëherë kur ai dha para publikut koncertin e tij të parë në teatrin ‘’Orfeas’’ me këngët arvanitase, në bashkëpunim me studiuesin dhe historianin arvanitas Aristidh Kolia, kompozitorin arvanitas Dhimitri Leka. Thanasi Moraiti ka dhënë disa koncerte në Greqi, Holandë dhe Belgjikë me këngët arvanitase, ndërsa në Shqipëri ka marë pjesë në Festivalin Folklorik në Berat Arben Llalla

Poros

‘’Nga katër ishujt e tjerë (Salamina, Poros, Hidra, Speca) nuk njoh të ekzistojnë as melodi, por as edhe tekste.

Me nxjerrjen e botimit të librit të parë të Antologjisë të Këngës Arvavanite të Greqisë që i mungonte historis Arvanite duhet thënë se këngëtari, muzikanti dhe shkrimtari arvanitas Thanasi Moraiti na ka sjellë një dëshmi shkencore të rëndësishme të elementit kulturor-muzikor të vjetër të shqiptarëve të lashtë në shekujt e mëparshëm në Ballkan

Këta ishuj janë shqipfolës dhe duhet të merremi me këtë temë të rëndësishme të laografisë sonë më seriozisht; bashkëjetesën në Greqi dhe konkretisht me këto vende shqipfolëse aty ku këndohet kënga greke dhe arvanitase. Këta ishullorë këndojnë në dy gjuhë, dhe kur këndojnë shqipfolësit këngët greke duket qartë se ata nuk i këndojnë pa asnjë ndryshim nga grekfolësit’’. (Melpo Merlje; Laografia Muzikore në Greqi, Arkiva Laografike Muzikore Athinë, 1935, fq.44) Në fund te vitit 2002, doli në qarkullim Antologjia e Këngëve Arvanite të Greqisë, pregatitur me kujdes nga këngëtari dhe muzikologu i shquar arvanitas Thanasis Moraitis. Mbas 17 vjet studimesh, kërkimesh dhe udhëtimesh nëpër trevat e Epirit, të Follorinës, të Konicës, të Thraqis, të Korinthit, të Atikisë dhe Viotisë ku banojnë arvanitët dhe këndohet

kënga e tyre në Greqi, shkrimtari muzikant dhe këngëtar Thanasi Moraiti na sjellë një Antologji me vlera të mëdha shkencore dhe historike, gjuhësore dhe muzikore, që përmban mbi 140 materiale muzikore të shkruara me tekste të transkriptuara në greqisht dhe përkthyer në shqip. Të gjitha këngët shoqërohen me nota në pentagrame muzikore, parathënien Teorike dhe Analizën Muzikore e ka bërë Dimitri Leka, ndërsa parathënien e librit e ka bërë Marko F. Dragumi, Drejtor i Muzeut Laografik(popullor) të Athinës, i cili shkruan; ‘’Kjo Antologji e cila është frut i një pune shumëvjeçare të mundimëshme dhe të lodhëshme e cila përmban në vetvete jo vetëm një njohje të thellë të Antologjisë së gjuhës, por edhe të njohjes së thellë muzikore. Bëhet fjalë për një vepër

Kulturë

e cila vjen të mbushë një boshllëk të madh, më në fund kënga dhe poezia muzikore popullore arvanitase është e regjistruar dhe kjo më e pakta e asaj që ekziston, por mbi të gjitha është hedhur baza e saj. Dhe kjo është një nga punët me anë të së cilës duhet të mbërrijmë dhe të zgjerojmë horizontet tona etnomuzikologjike’’. Autori i Antologjisë së Këngës Arvanite, Thanasi Moraiti ka shfrytëzuar për shoqërimin historik të këngëve arvanitase librat e shkruajtura nga autorët Kosta Biri, Sp. Asdraha, Jani Gjika, Teodor Haxhipandasi. Gjithashtu ka studiuar librat gjuhësor të autorëve Erik Pratt Hamp, Mirosllav Nt. Zabuoçki, Jorgo Babinioti dhe Luka Çiçipi. Librin e tij Thanasi Moraiti ia ka përkushtuar memorialit të Melpo Merlie dhe mësuesit të tij Spiro Peristeri. Qëllimi i

e enjte, 18 gusht 2016

KOH Javore A KOHA

këtij libri është realizimi i dëshirës së themelueses së Qëndrës të Studimeve të Azisë së vogël dhe Muzeut Laografik Muzikor Melpos Merlie, dhe rringjallja e pjesëve të humbura të kulturës popullore greke. Kërkimet për të mbledhur në një Antologji këngën arvanite Thanasi Moraiti i filloi në vitin 1985, atëherë kur ai dha para publikut koncertin e tij të parë në teatrin ‘’Orfeas’’ me këngët arvanitase në bashkëpunim me studiuesin dhe historianin arvanitas Aristidh Kolia, kompozitorin arvanitas Dhimitri Leka. Thanasi Moraiti ka dhënë disa koncerte në Greqi, Hollandë dhe Belgjikë me këngët arvanitase, ndërsa në Shqipëri ka marë pjesë në Festivalin Folklorik në Berat. Me nxjerrjen e botimit të librit të parë

të Antologjisë të Këngës Arvavanite të Greqisë që i mungonte historisë Arvanite duhet thënë se këngëtari, muzikanti dhe shkrimtari arvanitas Thanasi Moraiti na ka sjellë një dëshmi shkencore të rëndësishme të elementit kulturor-muzikor të vjetër të shqiptarëve të lashtë në shekujt e mëparshëm në Ballkan. Kjo vepër Antologjie është një ogur i bardhë të pasurimit mbarë kombëtar të gjakut të shprishur të Arbërit kudo në botë që ata ndodhen. Në këtë Antologji lexuesi do të mësojë nëpërmjet këngëve që ka mbledhur Moraiti ngjarjet e rrëndësishme historike të luftërave, dashurisë, vajeve të kombit Arbër që nuk mundi t’i shkruante me penë dhe bojë në ato vite të vështira në luftën për ekzistencë kombëtare, por i trashëguam me anën e zërit të fuqishëm popullor.

Kulturë

e enjte, 18 gusht 2016

Javore A KOHA KOH

Përurohen veprat letrare të autorit Anton Berishaj ,“Shoqëria pa sh

Hulumtime të çm shoqërinë tradici Tuz- Veprat letrare të autorit Anton Kolë Berishaj ,“Shoqëria pa shtet” dhe “Virgjërat e Përbetuara” janë promovuar në Tuz, në organizimin dhe mbështetjen e shoqatës “Malësia e Madhe” me seli në Nju Jork dhe të Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Republikës së Kosovës. Në përurimin e këtyre dy librave me vlerë, përkrah autorit të veprave, Dr. Anton Berishajt, morën pjesë kryetari i Akademisë së Shkencave dhe Arteve i Kosovës Prof. Dr. Hivzi Islami, kryetari i Seksionit të Shkencave Sociale pranë ASHAK-ut Jusuf Bajraktari, Prof. As. Anton Vukpalaj, dhe MA. Anton Gojçaj të cilët kanë shpalosur këndvështrimet e tyre për këto dy vepra. Moderatori i mbrëmjes Z. Pal Dreshaj duke prezantuar veprat dhe autoritetet që folën për to, u shpreh se vizitat e personaliteteve të mëdha kombëtare në vende të vogla siç është Tuzi, frymëzojnë dhe inkurajojnë komunitetin duke thënë se për herë të parë në Tuz, mori pjesë kreu i Akademisë së Shkencave dhe Arteve i Kosovës, Z. Hivzi Islami. Kreu i ASHAK-ut Hivzi Islami gjatë fjalës përshëndetëse dhe duke folur për këto dy libra, tha se veprat e anëtarit të Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Kosovës dhe të profesorit të sociologjisë Dr. Anton Berishaj, kanë vlerë të lartë shkencore për çdo lexues dhe për studiues të tjerë të cilët mund t’iu referohen. “Me këto dy vepra prof. Antoni, në themel i hulumtoi elementet e veprimit të institucioneve të shoqërisë tradicionale që disa nga ato ende edhe mund të gjallërojnë por që deri dje ishin tema tabu, mënyrën e jetës, institucionet shoqërore, identitetin, siste-

min e vlerave, format e afrimitetit dhe solidaritetit, vlerat e flijimit dhe vetëflijimit, të trashëgimisë, pasurisë, etj. Si shkencëtar tashmë i pjekur në sajë të zotërimit të studimeve sociologjike, antropologjike dhe kulturologjike të formësimit teorik dhe metodologjik në shqyrtimin e fenomeneve sociale dhe të hulumtimeve empirike në terrenin konkret, prof. Antoni i la brezave një trashëgimi kolosale duke u hapur një rrugë hulumtuesve të rinj për studime të mëtejme të kompleksiteti të ndërlikuar shoqëror të shoqërisë pa shtet siç e titulloi veprën e parë dhe virgjëra të përbetuara, jeta ndërmjet detyrimit dhe vetëflijimit”, tha ndër të tjera Islami. Në të njëjtën kohë Prof. Dr. Jusuf Bajraktari, kryetar i Seksionit të Shkencave Sociale pranë ASHAK-ut ka bërë shpalosjen dhe përmbajtjen e dy veprave në fjalë duke thënë se këto dy libra do të joshin çdo lexues të rëndomtë por edhe të të gjitha niveleve dhe specializimeve. “Kjo krahinë legjendare është e njohur në historinë tonë tragjike me figura e personalitetet të kalibrit të lartë patriotik si Baca kurti, Hodo Bej Sokoli, Oso Kuka, Dedë Gjon Luli, Myftar Bajraktari, Çun Mula e qindra fatosë të tjerë të njohur e të nderuar në faqet e historisë tonë. Është parë nga autori se është i nevojshëm studimi i atyre njerëzve që kanë jetuar në kohë dhe rrethana të ndyshme por që sot po marrin një trajtë tjetër të të jetuarit, si një trashëgimi kulturore dhe pasuri të veçanta e këto të gjitha i keni sot para jush, falë mundit të pakursyer të intelektualit të vyer Anton Berishaj të cilat do të lënë gjurmë te ekspertë të disciplinave sociale”, tha ndër të tjera Bajraktari.

“Shoqëria pa shtet” është studim socio-antroplogjik i botuar nga ASHAK-u në vitin 2014 me 274 faqe të ndarë në 14 kapituj dhe 57 nënkapituj, dhe sipas Bajraktarit, ka aplikuar qasje multidisciplinare në trajtimin socioantropologjik të një mjedisi shqiptar, mjedis specifik dhe me rëndësi jo vetëm socio-kulturore, etnologjike dhe historike por edhe nga aspekti praktik i shikimit të aktualitetit shoqëror. “Ky trajtim qartëson tërë kompleksitetin e formave dhe mënyrave të organizimit vetanak, sistemin specifik të vlerave, lidhjen organike me traditën dhe normat zakonore, mitin e familjes, vatrës, shtëpisë,

Kulturë

e enjte, 18 gusht 2016

Javore KOHA

htet” dhe “Virgjërat e Përbetuara”

muara për ionale

besimin dhe besëtytnitë, komunikimin me grupe të tjera, destruktivitetin dhe simbiozën që krijon komunikimi i një shoqërie të vetorganizuar shqiptare”. “Virgjërat e Përbetuara” që është botuar nga ASHAK-u në vitin 2016 i ndarë në 6 kapituj dhe 362 faqe, është studim i arritur që nderon jo vetëm autorin por edhe botuesin. Kjo vepër përmban ngjarje interesante që janë edhe të largëta por edhe të afërta, temë që ishte tabu për një kohë, prandaj autori duhet përgëzuar për trajtimin e kësaj teme të qëlluar dhe këtij fenomeni që ka mbizotëruar në shoqërinë shqiptare”, u shpreh Jusuf Bajraktari.

Për këto dy vepra me vlerë dhe voluminoze, këndvështrimet dhe recesionet e tyre i kanë shprehur edhe shkrimtari dhe kritiku letrar Anton Gojçaj dhe prof. As. Anton Vukpalaj të cilët i kanë cilësur si një thesar të pasur që i shtohet literaturës dhe shkencës kombëtare. Ndërkaq autori i veprave në fjalë Anton Berishaj duke falënderuar pjesëmarrësit në përurim tha se këto dy vepra kushtuar vendlindjes së tij janë si shpërblim dhe mirënjohje për atë çfarë vendlindja bëri për të. “Me mundësi të mia u mundova t’i kthehem këtij ambienti edhe pse

konsideroja se është mjaft i lavëruar mirëpo sa më shumë që kam hyrë në studim, kam hasur në hulumtime që ndoshta dikujt do t’i shërbejnë. “Shoqëria pa shtet” ishte vërtetë shoqëri pa shtet por që funksiononte për arsye se nuk mbretëronte kaosi dhe për gabimin më të vogël dilte dikush që të qortonte dhe të tregonte se deri ku është vija e kuqe. Po e njëjta gjë ka funksionuar edhe tek “Virgjërat e Përbetuara”, fenomene këto që kanë ndodhur në këtë trevë por që ndodhin edhe sot. Në hulumtimin tim kam hasur në një virgjër të përbetuar që është atipike dhe jashtëzakonisht e veçantë, Tringë Smajlja që është e vetmja që hyn në kategorinë e virgjërave të përbetuara por nuk e ndërroi veshën. Të gjitha të tjerat kanë synuar që me ndërrimin e rolit social të bëjnë vend në kuvende të burrave kurse Tringa jo. Ajo vdiq si vajzë me xhubletë të bardhë dhe virgjër e përbetuar”, theksoi autori Anton Berishaj. Ai u shpreh se do të ishte shumë i lumtur që pas këtyre studimeve të botuara të nxisë edhe ndonjë studiues të ri që të vazhdojë hulumtimet duke qenë se Malësia është vend në të cilin mund të hulumtohen shumë gjera. Kësaj ceremonie i janë bashkëngjitur dhe përfaqësuesi i ambasadës së Kosovës në Mal të Zi Blerim Xhemajli, përfaqësues të partive politike shqiptare në vend, përfaqësues të shoqatës “Malësia e Madhe”, klerikë, si dhe shumë personalitete të funksioneve të ndryshme nga vendi, Shqipëria, Kosova dhe Diaspora. Në fund të përurimit të këtyre dy veprave letrare është shtruar një koktej modest në ambientet e hotel “Oasis” t.u. në Tuz.

Ng j

Kulturë

e enjte, 18 gusht 2016

Javore KOHA

ë shm

Dosja ODESSA Për Koha Javore:

Astrit Lulushi Uashington

The Odessa File (Dosja Odessa) është një roman nga Frederick Forsyth, botuar në vitin 1972. Libri tregon historinë e një gazetari gjerman pas Luftës së Dytë Botërore, i cili përpiqet të zbulojë vendndodhjen e një ish-komandanti SS nazist të një kampi përqëndrimi. Emri Odessa nuk i përket qytetit në Ukrainë, por është akronim gjermanisht për “Organizata der Ehemaligen SS-Angehörigen”, që përkthehet si “Organizata e ish-anëtarëve SS apo të Sigurimit të Shtetit”. Romani pretendon se ODESSA është një organizatë ndërkombëtare naziste e krijuar para kapitullimit të

Rregullat e lojës sot janë ndryshe nga ato të kohës menjëherë pas luftës së dytë botërore. Komunikimi është lehtësuar. Me lirinë dhe anonimitetin që ofrojnë mediat sociale, këta njerëz mbizotërojnë rrjedhën e komenteve pro ose kundër një teme duke krijuar prirje opinionesh false; ose shtojnë numrin e “miqve” në ‘facebook’ dhe i shkëmbejnë ata për t’u bërë përsëri “figura publike”

Shumë nga ish-SS e ish-funksionarë të PPSH-së dhe fëmijët e tyre (sot jo më fëmijë) janë shpërndarë nëpër botë dhe herë pas here kthehen me mburrje për të pushuar në vendin e tyre. Ata janë jo pak, jo pa shkollë dhe në punë jo të këqija Gjermanisë me qëllim të mbrojtjes së ish-anëtarëve të sigurimit te shtetit

nazist, duke i strehuar ata në vende të ndryshme për tiu shpëtuar gjyqeve

Kulturë për krimet e tyre gjatë Luftës së Dytë Botërore. Ata që kanë kryer kërkime thonë se organizata të ngjashme si Konsul, Scharnhorst, Sechsgestirn, Leibwache dhe Lustige Bruder kanë ekzistuar, dhe se ODESSA është krijim shkrimtari. Guy Walters, në librin “Hunting Evils”, thotë se nuk ishte në gjendje të gjente ndonjë dëshmi të ekzistencës së rrjetit, edhe pse organizata të tjera të shumta kanë ekzistuar, duke përfshirë Die Spinne, drejtuar pjesërisht nga shefi i komandove të Hitlerit, Otto Skorzeny. Historiani Daniel Stahl në esenë e tij të vitit 2011 thotë se konsensusi mes historianëve është se ODESSA nuk ka ekzistuar. Megjithatë, libra nga TH Tetens dhe Joseph Wechsberg pretendojnë se kanë verifikuar ekzistencën e organizatës dhe japin detajet e operacioneve të saj. Wechsberg ka studiuar kujtimet e Simon Wiesenthalit mbi ODESSA-n

e enjte, 18 gusht 2016

Javore KOHA

dhe i lidh ato me përvojat e tij në librin “The Murderers Among Us”. Sipas “britanica.com”, ODESSA ka ekzistuar, dhe në vitin 1952 u zëvendësua nga një organizatë e quajtur “Kameradenwerke”, që vazhdoi punën e ODESSA-s duke ndihmuar ish-nazistët për t’u fshehur apo emigruar duke i pajisur me dokumente të rreme. Ndërsa puna e ODESSA-s u përqendrua në Gjermani, operacionet e Kameradenwerke kryheshin jashtë, sidomos në Argjentinë, Paraguaj dhe Kili. Pyetja që shtrohet është nëse, nën shembullin nazist, një ODESSA e ngashme u krijua kur udhëheqja komuniste e kuptoi se po i vinte fundi? Me rrugën që kanë marrë zhvillimet në Shqipëri, e cila 25 vjet pas komunizmit ende nuk ka mundur të kalojë periudhën e tranzicionit, hamendje krijohen. Shumë nga ish-SS e ish-funksionarë të PPSH-së dhe fëmijët e tyre (sot jo më fëmijë) janë shpërndarë nëpër botë

dhe herë pas here kthehen me mburrje për të pushuar në vendin e tyre. Ata janë jo pak, jo pa shkollë dhe në punë jo të këqija. Gjithashtu, rregullat e lojës sot janë ndryshe nga ato të kohës menjëherë pasLuftës së Dytë Botërore. Komunikimi është lehtësuar. Me lirinë dhe anonimitetin që ofrojnë mediat sociale, këta njerëz mbizotërojnë rrjedhën e komenteve pro ose kundër një teme duke krijuar prirje opinionesh false; ose shtojnë numrin e “miqve” në ‘facebook’ dhe i shkëmbejnë ata për t’u bërë përsëri “figura publike”. Ndërsa për të tjerët, nga bijtë e bijat a të afërm të ish-elitës së Sigurimit të Shtetit e PPSH -së, dihet që sot janë në krye të vendit në cdo aspekt të politikës, diplomacisë, biznesit dhe krimit të organizuar. Prandaj edhe pëgjigja e pyetjes nëse ODESSA komuniste ekziston është me hamëndje - Po!.

e enjte, 18 gusht 2016

Javore KOHA

Këngëtarja shqiptare me famë botërore, Rita Ora, po vazhdon të shijojë qëndrimin në qytetin e New Yorkut, ku po qëndron për shkak të xhirimeve për America’s Next Top Model. Ajo edhe njëherë është veçuar për stilin e saj. 25-vjeçarja është parë rrugëve të New Yorkut me veshje të markës së mirënjohur Adidas. Dhe pothuajse si çdoherë tjetër, ajo dukej mahnitëse.

‘Eho’ i Dren Zherkës në Montreal World Film Festival

Panoramë

Rita Ora mahnit me stilin e saj Filmi ‘Eho’ me skenar dhe regji nga Dren Zherka dhe me producent Alban Zogjani do të ketë premierën botërore në Montreal World Film Festival të Kanadasë, festival ky i kategorisë ‘A’. Ky film do të jetë në konkurrencë zyrtare në MWFF 2016 dhe premiera pritet të mbahet më 26 gusht duke vazhduar edhe me një shfaqje të nesërmen. ‘Eho e Heshtur’ është filmi debutues i Dren Zherkës ku në rolet kryesore janë Selman Jusufi dhe Klara Höfels ndërsa ekipi realizuese është kosovare dhe gjermane. Filmi flet për humbjen, vetminë, dhe për një lidhje të pashprehur që i bashkon dy prindërit në moshë, larg nga njëri-tjetri, përmes një aksidenti fatal. Një grua në Gjermani fillon udhëtimin dhe eksplorimin e jetës së emigrantit ilegal, dhe në vend të kësaj gjen dhimbjen dhe vetminë e saj, një njeri të moshuar në Kosovë që humbja dhe vetmia e kanë sjellë në fund të udhëtimit të tij. ‘Eho’ është realizuar nga kompania filmike ‘ASHA’ dhe ‘MAGUSfilms’ dhe është i mbështetur nga Qendra Kinematografike e Kosovës.

Mozaik

e enjte, 18 gusht 2016

KOH Javore A KOHA

Festa e mërgimtarëve në Kllezen

Fshatit i kthehet gëzimi dhe hareja Kisha Katolike e Ulqinit, në natën e 13 Gushtit, për të shtatin vit me rradhë i mirëpriti mërgimtarët në famullinë e Klleznës Duke pasur parasysh kontributin, donacionet, përkrahjen e mërgimtarëve gjatë viteve të fundit, kjo festë ështe shumë e qëlluar dhe shumë e veçantë si shenjë falendërimi, ku mergimtari këtë natë ka vetëm një kushtëzim: të jetë i pranishëm, i gjithë perkujdesi është i vendorëve. Nën përkujdesjen e meshtarëve, rinisë si edhe vendasve klleznorë, mërgimtarët u bashkuan në festën e tyre falënderuese. Shumica jemi të bindur se një përqindje e madhe e vendasve kanë emigruar viteve të fundit duke kërkuar kushte për një jetë më të mirë dhe se shumë pak prej tyre kthehen në vendlindjen e tyre, prandaj kjo festë kishte edhe një qëllim bashkimi. Prezenca e një numrit të madh të mysafirëve si Mons. Rrok Gjonlleshaj Argjipeshkvi i ri i Tivarit, darka modeste, e bënë të veçantë këtë natë. Përveç këtyre nuk mungoi as programi kulturor ku pjesmarrës kryesorë ishte Ansambli nga qyteti i Gjakovës.

Pra ishte kjo nata kur dasma Gjakovare, vallja e zambakut dhe vallja çame zbritën në Kllezën. Me këto valle dhe melodi këtij fshati të boshatisur nga plaga e mergimit ju kthye gëzimi dhe hareja me orë të tëra. Shije të veçantë kësaj nate i dhanë edhe veshjet tradicionale shumëngjyrëshe, duke filluar nga Salamani në kokë në veshjen e Klleznores e deri të gersheti i Shestaneshës e te ngjyrimi i bregasores dhe xhubleta e malesores e deri të veshja fisnike nga Dukagjini i Kosovës që me aq fisnikëri dhe hijeshi qëndronin në shtatin e vajzave tona. Shumica e mërgimtarëve janë të vetëdijshëm se Kisha Katolike e Ulqinit, gjatë viteve të fundit ka marrë një vision të ri, meritë kjo e të gjithë meshtarëve që shërbejnë sa e sa vite në vendin tonë si edhe rinisë që është përkrahëse e tyre. Paraqitja e punës dhe angazhimeve të shumta të kishës ishte po ashtu pjesë e programit. Viti 2016 është një vit Hyut dhe dhurata nga Krijuesi. Disa prej ngjarjeve që

u përmendën në këtë natë ishin shugurimi i Argjipeshkvit të ri të Tivarit, kanonizimi i martirëve shqiptarë të cilët u persekutuan gjatë komunizmit, si dhe shenjtërimi i NënësTerezë, bijës se popullit tonë shqiptar. Pra, kemi shumë arsye për t’ju falëndëruar Zotit se viti 2016 është vit i popullit tonë, vit Bekimi dhe Hyu. Si moderatore e programit, unë bashkë me Aleksandrën dhe Antonetën, mendoj se ky ishte një program i shkëlqyer, shumë festiv dhe se bashkëpunimet e angazhimet tona janë një shembull i mirë për të gjithë popullin, sidomos për mërgimtarët. Duke shpresuar që vitin tjetër nga Kllezna do festojmë në qytetin tonë në Ulqin. Jemi falëndërues të sinqertë ndaj diasporës për çdo kontribut që japin për vendlindjen e tyre. Njëkohësisht, ju dëshirojmë pushime sa më të rehatshme në vendin e tyre dhe shumë shëndet,suksese e bekime më tej! Izabela Pepgjonoviq

Mozaik

e enjte, 18 gusht 2016

Javore KOHA

Kujtime rreth shoqërimit me kryearqipeshkvin Rrok Mirdita (1)

Meshtar dhe atdhe Dr.Bahri Brisku

Bahri, po na zbrazen fshatrat! Shkollat po na mbesin pa nxënës, kishat pa besimtarë shqiptarë, fushat pa bulqare! Këtij pushtetit komunist, aspak nuk i dhemb koka për këtë problemin tonë. Për këtë rrezik të kombit tonë, na duhet të reagojmë në të gjitha mënyrat që ta kuptojë tërë opinioni që ne jemi duke u zhdukur nga këto rajone etnike! – tha Dom Rrok Mirdita. Pikërisht për këtë problem të migrimit të shqiptarëve, Dom Rroku dhe unë i shkruajtëm një letër përfaqësuesve të migracionit shqiptar në Romë. Atje si përgjegjës kryesor i vendosjes së emigrantëve shqiptarë ishte Prenka Ndrevashaj, i cili pas një kohe na dërgoi përgjigje nëpërmjet imzot A. Tokiqit – që ishte arqipeshkëv i Tivarit. Përmbajtja e asaj letre na gëzoi shumë se garantonte që kampi i refugjatëve shqiptarë, në Romë, menjëherë do të mbyllet! Ideja e ankimit tonë ishte e Dom Rrokut. Mërgimtarët shqiptarë nga Katërkolla, Kraja dhe Malësia e Madhe filluan të ktheheshin masivisht më 1969 (shih fotokopjen e dëshmisë). - Ju atje lajmëroni të gjithë popullatën që ne nëpër kampe në Itali, nuk pranojmë asnjë refugjat! Kanë kaluar shumë muaj që asnjë refugjat nuk ka pasë fatin që të bëjë rrugë sepse bota është ngopur me refugjatë – thonin në vazhdim të informatës së tyre. - Sa po e kuptoj unë, Dom Rrok ia arrite qëllimit! - Komplet u realizua qëllimi i kërkesës tonë! – tha Dom Rroku. Me kërkesën e personelit të kampeve, Kryqit të kuq si dhe organizatës bamirëse Karitasi, Dom Rroku dhe unë nisëm të lajmërojmë se situata në kampet e

refugjatëve të cilët jo vetëm për shkak që janë plot me shqiptarë që presin me muaj për t’i marrë dikush nga Amerika ose Australia, por edhe për faktin që shteti Italian ka vendosur mbylljen e kampeve të refugjatëve... Një kohë të gjatë, u pat ndaluar rruga e mërgimit të shqiptarëve në Itali!

Në një dasëm në klleznën e poshtme

Ndodhesha me Dom Rrokun në dasmën e familjes së Pajeviqve. Në atë kohë dasmat luanin rolin e manifestimeve kulturore. Tërë natën nuk pushonte muzika dhe vallja! Pijet dhe urimet pranë tryezave të mbushura me meze madhëronin bukurinë e haresë

së dasmës. Nga jehona e tupanave zhugullone Mali i Brisë. Darka u shtrua. Pas çorbës erdhi pilafi, një grup i vashave i vinin secilit musafir pas krahëve dhe fillonin që ta këndojnë këngën e qitjes së biberit në pilaf. Njëra prej nuseve të reja iu qet biber në pjatë të pilafit, kurse të tjetrat që vendosën në afërsi duke kënduar me vargje të këngës së tyre kërkojnë që musafiri të shprazi revolen. Kur m’u afruan edhe mua, u gjeta ngusht se nuk e kisha marrë revolen me vete! Dom Rroku i cili ishte ulur përballë meje e vën re këtë moment dhe nën tavolinë ma dha revolen e tij dhe me zë të ulët thotë që plot e ke dhe t’i vetëm ngrihe përpjetë

Mozaik

e enjte, 18 gusht 2016

etar i dalluar dhe tërhiqe çarkun. Kështu më pati zbardhur faqen në dasëm, i ndjeri arqipeshkëvi Rrok Mirdita! Në dasëm të Pajeviqëve, sipas traditës u shprazën shumë armë. Te shqiptarët sikurse edhe te malazezët e kësaj ane vazhdimisht nëpër gëzime familjare, sidomos në dasma si edhe kur në një familje lind ndonjë djalë, jo vetëm farefisi qet me armë, por edhe fqinjët, kumbarët, pobratimat etj., shtiejnë me armë, me të cilat manifestohet gëzimi i madh. Dikush nga dasmorët, na kishte paraqitur në polici. Kishin nisur që t’i ftojnë të gjithë personat që kanë shtënë me armë atë natë!

Javore KOHA

- Do të më ftojnë edhe mua atje, por unë atyre do ua çoj armën time, i thashë Dom Rrokut, - kur më tregoi se të gjithë janë duke i ftuar në polici! - Jo, jo, atyre thuaju lirisht që armën për të qitur, ta kam dhënë unë – tha Dom Rrok Mirdita! - Në asnjë mënyrë unë nuk pranoj që armën ma ke dhënë ti! Nuk është pak ajo që ti në dasëm më shpëtove nderin, kurse këtyre, nuk ua kam gajlen aspak. Çka të bëhet me të tjerët, do të bëhet edhe me mua! - Jo, Bahri! Unë e kam në shtëpi edhe një tjetër revole të vjetër! Pastaj ata do ta kenë marrë vesh mirë që unë ta kam dhanë revolen. Ti mos u merakos për

Me ish famullitarin imzot Rrok Mirditën kam kaluar një sërë momentesh interesante jetësore. Ai nuk ka qenë vetëm meshtar, por edhe kombëtar i dalluar. Kishte një etje të posaçme për lexime të ndryshme sidomos ato nga fusha e historisë kombëtare nuk i lëshonte nga dora. Mërgimi i shqiptarëve e burgoste së tepërmi... këtë punë... Kaluan disa ditë dhe për çudi mua nuk më ftuan në polici! Dyshimi se do të më ftojnë edhe mua nisi të ftohet. Kaloi muaji dhe ftesa nuk më erdhi! Me siguri, e kanë marrë vesh që revolen ma ka dhënë Dom Rroku dhe është gjetur dikush që do t’i ketë folur inspektorit që nuk është mirë që ta çojmë në pozita të papëlqyeshme meshtarin Rrok Mirditën, ose ka ”luajt” diçka tjetër! Pas një kohe takova mësuesin Kolë Harapin – Ndrekiqin, i cili kishte pas martuar vajzën në familjen ku u zhvillua dasma. Mbasi e pyeta që si mori fund ajo qitja e armëve në dasëm?! Ai më tha: - Bahri, tanë me rend i kanë pyetur se kush dhe cili ka shti me armë... Njëri prej tyre të ka përmend edhe ty, por inspektori i ka thënë atij që të fshijnë nga ajo listë sepse në gjygj Bahriu do t’i ftojë dhjetëra dëshmitarë dhe nuk ke çka i bën! Brisku disa herë na ka mundur me dëshmitarë, i kishte pas thënë inspektori informuesit, - tha i ndjeri mësues Kola. Me qëllim që t’i shpëtojë dasmorët nga ky problem, kanë shkuar dy kryefamiljarët e Pajeviqëve te shefi i policisë i cili pas lutjes së tyre ia ka pas falur të gjithë ata që kanë shprazur armë në dasmën e tyre... (vazhdon)

Mozaik

e enjte, 18 gusht 2016

Javore A KOHA KOH

Mbrojtja dhe ruajtja e etnosit

Luftëtarët trieshja

Bajraktarët e vojvodët trima e djemtë sokola trieshjanë rrëmbyen armët dhe deri në Luftën e Dytë Botërore. Lufta më e gjatë e trieshjanëve, sipas histor luftuan kundër garnizoneve turke gjashtë ditë dhe netë derisa ushtria turke

Gjekë Gjonaj

Trieshi, përveç intelektualëve, ka nxjerrë edhe shumë burra e trima patriotë me famë e me zë, të mirënjohur në tërë Malësinë e Madhe e përtej saj, duke u përmendur gjithnjë si shembull i mirë e burim frymëzimi, në luftërat historike që ka zhvilluar Malësia. Nga kjo krahinë malore tipike dinarike dolën burra trima, që kanë hyrë në historinë e krahinës, duke luftuar me armë në dorë krah për krah me njëri tjetrin në luftërat e njëpasnjëshme për mbrojtjen e trevave të tyre nga turqit dhe sllavët si dhe për të ruajtur etnosin ilir e besimin katolik, siç janë: Marash Mark Gjeloshaj, kapidan i vendit, Dedë Lokja Gjeloshaj, kapidan Nikë Zekë Gjeloshaj,

Gil Doshi Margilaj, n/toger Dedë Nishku Lucaj, major Gala Smajli, kapidan Mark Gali Lekoçaj, kapidan Gjelosh Toma Ujkaj, kapidan Sokol Luca Ujkaj, bajraktar Pepë Prela, Nikë Luca Ujkaj, oficeri Vatë Ujkaj, bajraktar Gilë Maçku Lucaj, pastaj Gjeto Gjeka Arapaj, Lucë Gjon Mati Gjonaj, Mal Vuksani Gjurashaj, Mal Vata Gjurashaj, Ujk Gali Dedivanaj, Gjon Nikë Gjeloshi, Dedë Husi Nikprelaj, Dedë Prëli Nikollaj, Marash Ujka Cacaj, Baca Nikë Gjokaj e shumë trima të tjerë të pushkës. Trieshjanët ndër shekuj, u kanë dalë zot me besë gjithmonë këtyre maleve, që ishin çerdhe e ngrohtë e jetës së tyre. Ata kanë luftuar kundër taborreve të ushtrisë

turke, duke shkruar faqe të lavdishme në historinë e krahinës. Bajraktarët e vojvodët trima e djemtë sokola trieshjanë rrëmbyen armët dhe luftuan për ruajtjen e tokave shqiptare, duke filluar që nga viti 1717 e deri në Luftën e Dytë Botërore. Lufta më e gjatë e trieshjanëve, sipas historianëve, është në Urën e Lemajës, në Cem të Trieshit, në vitin 1907, ku luftuan kundër garnizoneve turke gjashtë ditë dhe netë derisa ushtria turke mori ikjen dhe u kthye andej nga kishte ardhur: Krisi pushka ushtoj Cemi. Malot Gjeka fort gajreti. Fort gajreti e trim si zana. Filloj luftën me nizama.

Mozaik

e enjte, 18 gusht 2016

KOH Javore A KOHA

anë trima të lirisë

e luftuan për ruajtjen e tokave shqiptare, duke filluar që nga viti 1717 e rianëve, është në Urën e Lemajës, në Cem të Trieshit, në vitin 1907, ku ke mori ikjen dhe u kthye andej nga kishte ardhur

Me nizama filloj luftën. Me Mal Vuksanin e Lucë Gjon Matin. Me Cub Smajlin e Maluk Vatën. Prelok Gjeloshi burr’daji, Qet kushtrimin me buri. Te tanë Trieshi a kushtrimuo, dy sokola ën kamb’ i’n çuo; Ën kamb’ i’n çuo kta dy sokola: Mark Gjeloshi e Zef Toma. Kta dy djelm si dy dajllarë, Ën Ur’ t’ Lemajës përrin ma t’par’. Maluk Vata u ka thanë: Hallall u kjoft ju tabli nan’s. Çpejt ën dim na kini arll. Tanë Trieshi a bashkuo, Me nizama tye luftuo, E fishekt u kan mëguo, Mal Kaculi ën kamb’ a çuo, /Te kapidani kjeka shkua Xhebehanet i

ka marr’. E tan Trieshit ja ka da.Jaj Tosh Leka trim mejdanit, E Marka Gjeka i Gjeke Ivanit. Ja kan pre kta kryet nizamit. Zef Lek Staka si dajllar, Po viket aj porsi zan’: S’ta lshoj tokën për t’gjall! Jaj Ded Preçi djal daji. Djelve Kojës u ka pri, Ën Luk t’Cemit paskan hi, I paska shkuo Trieshit ën dim. Stojan Nikolla komadir, Komadir e komandar, Me Nikë Zekën kjeka arll. Jaj Nik Zeka trim drakuo, /Merr i letër për me shkruo. Gjelosh Tomës me ja çuo. Thot Mark Milli; — Ama muo. Se u’nizamin nuk e druo. Gjelosh Toma djal i ri. Djelve s’Bekajve u ka pri. Me Stak Çakun tyej ra buris’. Ën Qye t’Grabomit kjeka shkuo . Karaullën e kan rrethuo. Edhe pushkën jav kam

filluo. Jaj Luk Toma trim si zan’ .Merr do shok, e del ën at an Ball. Për ball aj me nizam’ .Mirash Preka burr dajllar. Me Luc Dedën i flet dy fjal. Jaj Luc Deda po viket. Fran Bacit po naj thrret. Bini burra t’bajm’gajret, Se prej zotit ni kojft’ kismet; Ni kjoft’ kismet e ni kjoft’gjykuo. Sot nizamin duom me çuo. Ik nizami e ka lshuo. Djelt e Trieshit po bajn gajret, /Nuk dvesin kral as mret, Por luftojn gjasht dit e net. Gjasht dit e net kan luftuo. As s’jan pet’ as s’jan varruo. E nizamin e kan çuo. Tok’n e bab’s e kan liruo. Ka tije krali e ka tije mreti Ën Urë t’Lemajës u ba gezepi. Se ën Luk t’Cemit po knote zana,.Si trieshjan nuk ban ma nana.

Kulturë

e enjte, 18 gusht 2016

Javore A KOHA KOH

Malësia në ditët e verës

Verë pasive pa n

Çdo vend apo trevë identifikohet nga vlerat e mirëfillta të organizimeve të m menteve të tjera, dhe kështu çdo vend ka arritur reputacion dhe bujë falë kë dis tjetër të zhvilluar shqiptar pothuajse gjatë gjithë sezonit veror do të ishin trevë mungojnë Teatër, Kinema e Bibliotekë e qytetit, institucionet më kulm Malësi- Në Malësi aktivitetet kulturore nga fillimi i sezonit veror deri më tani ishin të pakta dhe të pamjaftueshme për të kënaqur spektatorin artdashës të kësaj treve me ngjarje të mirëfillta kulturore siç zhvillohen në qytete të tjera, fjala vjen në Ulqin apo në trevat e tjera shqiptare në rajon të cilat me aktivitete të shumta të nivelit të lartë kulturor, joshin popullatën vendase dhe turistë të huaj, pushimet e të cilëve bëhen më interesante duke pasur se ku të shijojnë art dhe kulturë. Çdo vend apo trevë identifikohet nga vlerat e mirëfillta të organizimeve të sferave të ndryshme kulturore, artis-

tike, shkencore dhe të fushave të tjera, dhe kështu çdo vend ka arritur reputacion dhe bujë falë këtyre vlerave. Për fat të keq në Malësi sikurse çdo vit më parë, në këtë aspekt nuk ndodhi asnjë risi, asnjë ndryshim pozitiv i cili do të ndryshonte diçka në këtë drejtim. Mungesa e aktiviteteve kulturore ndjehet dukshëm në këtë mjedis i cili nuk ofron asgjë të re për spektatorin e etur për art dhe kulturë përveç mbrëmjeve të zhurmshme të muzikës së dasmave e cila gjëmon deri në orët e vona të natës nga mbrëmjet argëtuese muzikore. Në Qendrën Informative-Kulturore në Tuz gjatë muajit gusht nuk kishte asnjë

aktivitet kulturor për banorët vendas shqiptar, qoftë dramë, komedi apo ngjarje të zhanreve të tjera kulturore por edhe gjatë korriku dhe qershori ato ishin të pamjaftueshme. Të kontaktuar nga “Koha Javore” dhe të pyetur se pse në këtë qendër po mungojnë shfaqjet kulturore dhe po mbizotëron një pasivitet evident, nga ky institucion sqaruan se janë duke kryer disa investime në skenografi dhe ndriçim dhe kështu as në muajin që vjen (shtator) nuk do të ketë asnjë shfaqje. “Në muajin tetor do të kemi një shfaqje nga teatri “Istref Begolli”nga Kosova,

Kulturë

e enjte, 18 gusht 2016

KOH Javore A KOHA

ngjarje kulturore

manifestimeve të ndryshme kulturore, artistike, shkencore dhe të eveniëtyre vlerave. Aktivitetet e ndryshme kulturore që gjallërojnë në çdo mjen më tepër se të mirëseardhura edhe në Malësi pasi tashmë dihet se në këtë more të artit dhe kulturës kurse gjatë shtatori nuk është parashikuar të mbahet asnjë. Jemi duke kryer disa investime të cilat kërkojnë mjete të konsiderueshme materiale”, u shpreh drejtori i QKI “Malësia” Hajrudin Axhoviq. Ai shtoi se për më shumë se 4 shfaqje në vit nuk ka buxhet pasi sipas tij çdo shfaqje kushton disa mijëra euro. “Ato çfarë i kemi planifikuar me buxhet i kemi realizuar por për më shumë se 4 shfaqje në vit nuk do të kishim pasur buxhet pasi ne mbështesim financiarisht dhe në forma të tjera edhe të gjitha OJQ-të në Tuz dhe shoqatat kulturore-artistike”, theksoi Axhoviq.

Nga OJQ “Instituti për Zhvillimin e Kulturës” në Tuz vënë në dukje se aktivitetet e mirëfillta kulturore mungojnë dukshëm por sipas tyre më mirë të jenë të rralla e me vlerë sesa të shpeshta dhe jo të nivelit të duhur. “Para pak ditësh u bë përurimi i veprave të profesorit Anton Berishaj dhe mendoj se një aktivitet i tillë vlen më tepër sesa të ishin organizuar disa të tjera. Duhet thënë se edhe interesimi për mbrëmjet e ndryshme argëtuese që zhvillohen në vend ka rënë dukshëm, dhe kjo përbën një pozitivizëm dhe këtë fakt e shikoj si shenjë vetëdijesimi të qytetarëve. Mendoj që kjo përbën

një gjest kulturor ose edhe mund të jenë lodhur nga këso lloj mbrëmjesh me muzikë popullore”, u shpreh për “Koha Javore”, Liridona Sinishtaj nga OJQ “Instituti për Zhvillimin e Kulturës” në Tuz. Aktivitetet e ndryshme kulturore sikurse gjallërojnë në çdo mjedis tjetër të zhvilluar shqiptar pothuajse gjatë gjithë sezonit veror do të ishin më tepër se të mirëseardhura edhe në Malësi pasi tashmë dihet se në këtë trevë mungojnë Teatër, Kinema e Bibliotekë e qytetit, institucionet më kulmore të artit dhe kulturës. t.u.

Mozaik

e enjte, 18 gusht 2016

Javore KOHA

Në Kuqishtë u mbajtën lojërat tradicionale ”Rugova 2016”

Lojërat tradicionale që zakonisht mbahen në verë ,janë lojëra popullore , karakteristike etnokulturore të trevës së Rugovës. Rugova dhe pikërisht fshati i Kuqishtës, ditën e diel ishte e mbushur e përplot me garues,vizitorë dhe turistë për të ndjekur Lojërat Tradicionale ‘’Rugova 2016’’. Kjo është mënyra më e mirë për t’i promovuar vlerat kulturore dhe historike të kësaj treve,e cila me dekada po përc-

jell brez pas brezi traditën me doke e zakone të vjetra. Në përmbajtje të këtyre lojërave hyjnë shumë disiplina : lojërat e shkathtësive fizike të burrave,lojërat humoristike,vallet dhe këngët popullore të kësaj treve,si dhe lojëra të tjera .Vendet e para të të gjitha disiplinave të garuesve u shpërblyen me mirënjohje . Këto lojëra kishin ardhur për t’i ndjekur shumë bashkatdhetarë,të cilët punojnë jashtë vendit ,si dhe një numër I kon-

siderueshëm i vizitorëve të fshatrave shqiptare të Rozhajës,të Plavës dhe Gucisë e shumë viseve të tjera. Në këtë organizim, mysafirët e shumtë janë argëtuar edhe me muzikën e zgjedhur nga folklori i traditës shqiptare, sikurse ishin performanca e AFA “Rugova”, Ansamblit të këngëve dhe valleve nga Mitrovica si dhe atij të “Majat e Karafilit” nga Vuthajt si dhe rapsodët Rifat e Mehdi Berisha dhe Shaban Demaj H.Lajçi e Bekë Nikçi.

Mozaik

e enjte, 18 gusht 2016

U përurua libri “Rrënjët” i autorit Gani Karamanaga

Rrëfim për fisin Karamanaga dhe Ulqinin Lënda e shtruar me akribi na bën të mundur të kuptohet thellësia e veprimtarive jetësore të pjesëtarëve të fisit Karamanaga, gjithnjë në kontekstin e rrethanave historike të shekujve më dramatikë për qytetin e lindjes së tyre, Ulqinin. Këtë e shoqërojnë një det dokumentesh të shkruara në gjuhët me alfabet arabo-osman dhe kroato-malazias”, ka thënë shkrimtari dhe publicisti Ali Llunji. Ulqin – Në kuadër të Festivalit Skena Verore “Ulqini 2016”, të martën mbrëma në mjediset e Muzeut në Kala të Ulqinit është bërë përurimi i librit të ri të prim. Dr. Gani Karamanaga “Rrënjët”. Për librin kanë folur shkrimtari dhe publicisti Ali Llunji dhe akademiku Zuvdija Hoxhiqi. Llunji ka thënë se Prim. Dr. Gani Karamanaga është bërë pa dyshim krijues i frytshëm ulqinak, i cili “dallon me botime veprash autoktone, gjithnjë i lidhur dhe i përkushtuar në rrafshin shpirtëror dhe atë emocional për qytetin e tij të lindjes, Ulqinin”. Ai ka theksuar se në librin “Rrënjët”, au-

KOH Javore A KOHA

tori ka objekt studimi dhe prezantimi familjen e stërgjyshërve të tij Karamanaga, patronim ky me jetë shekullore në Ulqin dhe më gjerë. “Lënda e shtruar me akribi na bën të mundur të kuptohet thellësia e veprimtarive jetësore të pjesëtarëve të fisit Karamanaga, gjithnjë në kontekstin e rrethanave historike të shekujve më dramatikë për qytetin e lindjes së tyre, Ulqinin. Këtë e shoqërojnë një det dokumentesh të shkruara në gjuhët me alfabet arabo-osman dhe kroato-malazias”, është shprehur Llunji, njëherazi redaktor gjuhësor i botimit në gjuhën shqipe. Sipas tij, në libër autori nuk është rrëmbyer nga emocionet, por ai përbëhet nga “rrëfime të sakta ku herë-herë me nuanca nostalgjie del jeta e rëndë dhe e vështirë e detarëve Karamanaga”. Akademiku Zuvdija Hoxhiq, recensent i botimit në gjuhën malazeze, ka thënë se duke e shkruar këtë libër, Gani Karamanaga është bazuar te mendimi i Edgar Allan Poe-së se “qëllimi është atje nga jemi nisur”. “Pra, Ganiu është kthyer atje ku e ka

filluar, i është rikthyer fisit të vet Karamanaga”, ka thënë ai, duke shtuar se ky nuk është një rrëfim për fisin Karamanaga, por përmes tyre “ky është një rrëfim edhe për Ulqinin”. Më tej Hoxhiq ka thënë se ky është një libër për pasardhësit Karamanaga. “Ky është një libër që iu tregon se kë keni pasur. Dhe është vërtet një libër i bukur, human, dhe një libër i shkruar me shpirtin e intelektualit dhe të dashuruarit pas së vetes, por edhe me durimin dhe metodën shkencore të një njeriu që është mjek, primarius dhe që ka gjetur masën në çdo gjë”, ka theksuar ai. Për të, vlerën këtij libri ia shton fakti se “çdo burim është i dokumentuar”. Për krijimtarinë dhe aktivitetin e prim. Dr. Gani Karamanagës kanë folur mjekja Zylfije Duraku dhe dr. Nail Draga, ndërsa të pranishmit në numër i kanë përshëndetur drejtori i Qendrës së Kulturës Ulqin Astrit Salaj, Hajro Nimanbegu, kryetari i KKSH-së dhe deputeti në Kuvendin e Malit të Zi, Genci Nimanbegu, dhe drejtori i Fondit për Mbrojtjen dhe Realizimin e të Drejtave të Pakicave, Safet Kurtagiq. Në pjesën e fundit të mbrëmjes, publicisti Ali Llunji ka zhvilluar një bisedë me autorin e librit Gani Karamanaga, ku ai ka folur për rrugën e tij jetësore si mjek dhe drejtor i Shtëpisë së Shëndetit në Ulqin dhe për librat e botuar deri tani. Libri “Rrënjët” është botuar në gjuhën shqipe dhe malazeze, si botime të veçanta, nga Bashkimi i Krijuesve Shqiptarë në Mal të Zi, me mbështetjen e Fondit për Mbrojtjen dhe Realizimin e të Drejtave të Pakicave. Gani Karamanaga është autor edhe i librave: “Mjekimi me faktorë natyrorë në regjionin e Ulqinit”, “Historiku i shërbimit shëndetësor në Ulqin”, “Dielli, deti, shëndeti”, “Udhëtimi i një mjeku”, “Materniteti në Ulqin” dhe “Zgjimi”. i.k.

Sport

e enjte, 18 gusht 2016

Javore KOHA

Kapiteni i “Otrant-Olympic”-ut Arian Senika i dorëzon Kurtit dhuratën në emër të klubit

Sejdo Kurti në këmbë, i treti nga e majta

Portret: Sejdo Kurti

Një jetë me futbollin Udhëheqësia e klubit “Otrant-Olympic”, duke përfituar edhe nga prania e ish futbollistit të Ulqinit Sejdo Kurti në vendlindje, e nderoi atë me një uniformë sportive të stampuar me mbiemrin Kurti dhe stemën e klubit Para fillimit të ndeshjes së parë të ekipit “Otrant-Olympic” kundër Grafiçarit, në edicionin e ri futbollistik 2016/17, udhëheqësia e këtij klubi, duke përfituar edhe nga prania e ish futbollistit të Ulqinit Sejdo Kurti në vendlindje, e nderoi atë me një uniformë sportive të stampuar me mbiemrin Kurti dhe stemën e klubit. Gjatë dorëzimit të kësaj dhurate nga ana e kapitenit Arian Senika, ish futbollisti Kurti u përfshi nga emocione të jashtëzakonshme që vetëm vendlindja mund t’i japë. “‘Faleminderit shumë. Ju jam mirënjohës për këtë dhuratë të çmuar për mua. Faleminderit udhëheqësisë së Klu-

bit dhe suksese në garën që po fillojnë sot”’, ishin fjalët e Kurtit menjëherë pas pranimit të kësaj dhurate simbolike. Kush është Sejdo Kurti? Karrierën e tij futbollistike e ka filluar në vitin 1974 me ekipin Bjellogorac, siç quhej në atë kohë ekipi i Ulqinit. Edhe pse në moshë të re, me ekipin e Bjellogorcit ka luajtur nje vit, për të cilin ka zhvilluar 10 ndeshje në atë sezon futbollistik si portier i parë. Në vitin 1976, pas formimit të klubit të ri të Ulqinit, Sejdo Kurti kalon në ekipin e ri të qytetit për të cilin luajti deri në vitin 1979. Ka qenë lojtar i gjithanshëm. Në fillim luan si qendërmbrojtës, duke qenë një ndër lojtarët më stabil të ekipit.

Karrierën e tij futbollistike e ka filluar në vitin 1974 me ekipin Bjellogorac, siç quhej në atë kohë ekipi i Ulqinit. Në vitin 1976, pas formimit të klubit të ri të Ulqinit, Sejdo Kurti kalon në ekipin e ri të qytetit për të cilin luajti deri në vitin 1979. Pas kësaj kaloi në ekipin Goshk Jug të Dubrovnikut, i cili në atë kohë garonte në Ligën e Dytë futbollistike të ish Jugosllavisë. Për këtë ekip Kurti luajti në pozitën e qendërmbrojtësit për 12 vite me radhë, derisa e përfundoi karrierën futbollistike në vitin 1991

Rastësia bën që përsëri të luajë si portier i ekipit. Për shkak të dëmtimit të portierit të parë të Ulqinit, Barush Resulbegu (tashmë i ndjerë), trajneri e cakton Sejdo Kurtin si portier të parë. Nga ajo ditë, Kurti bëhet portier i pazëvendësueshëm i Ulqinit për vitet në vijim, deri në fund të vitit 1979 ku edhe përfundon aventura e tij në qytetin e lindjes. Pas kësaj kaloi në ekipin Goshk Jug të Dubrovnikut, i cili në atë kohë garonte në Ligën e Dytë futbollistike të ish Jugosllavisë. Për këtë ekip Kurti luajti në rolin e qendërmbrojtësit për 12 vite me radhë. Karrierën e tij futbollistike e përfundoi në vitin 1991. Pas luftës në Kroaci, Sejdo Kurti u shpërngul me familje nga Dubrovniku për në Austri, ku jeton dhe vepron edhe sot. Edhe sot nga larg mundohet të përcjellë ngjarjet e futbollit në Ulqin dhe gëzohet pamasë për sukseset e fundit të ekipit të Ulqinit. (Kohapress)

Sport

e enjte, 18 gusht 2016

KOH Javore A KOHA

Otrant-Olympic debuton me fitore në Ligën e Dytë të Futbollit

Fitore që ngjall optimizëm Ulqin – Futbollistët e ekipit Otrant-Olympic kanë debutuar mbarë në Ligën e Dytë të futbollit në Mal të Zi. Në javën e parë, ata kanë fituar të dielën para sportdashësve të vet ndaj Grafiçarit nga Podgorica me rezultatin 3-1. Të gjitha golat janë shënuar në pjesën e parë të ndeshjes, kur edhe është përcaktuar fituesi i saj. Për “Otrant-Olympic”-un kanë shënuar Rexha, Muharremi dhe Mollabeqiri, ndërsa Grafiçari ka shënuar me penallti, duke e barazuar përkohësisht rezultatin 1-1. Ulqinakët janë treguar efikasë duke realizuar pothuajse të gjitha rastet për shënim. Në këtë pjesë të lojës vlen të theksohet edhe një gjuajtje e dënimit e Divanoviqit nga një distancë e largët, duke goditur traversën. Në pjesën e dytë është parë futboll më i dobët. Ulqinakët kanë arritur të mbro-

jnë rezultatin, por pa arritur të shënojnë edhe ndonjë gol. Nga ana tjetër, përpjekjet e futbollistëve të “Grafiçar”-it nuk kanë dhënë ndonjë rezultat. Lojën e ka prishur arbitrimi i dobët dhe tendencioz i gjyqtarit kryesor të ndeshjes, i cili përpos dhënies së penalltisë së diskutueshme për “Grafiçar”-in, ka ndarë edhe një karton të kuq dhe

disa kartona të verdhë për futbollistët vendas. Para fillimit të Ligës, “Otrant-Olympic” është ballafaquar me probleme financiare, por pas mbrëmjes donatore të organizuar nga Komuna e Ulqinit, me ç’rast janë grumbulluar 42.5 mijë euro, duket se situata financiare është konsoliduar për momentin. Në javën e dytë, “Otrant-Olympic” do të jetë të dielën mysafir i “Mornar”-it nga Tivari. Liga e Dytë në futboll e Malit të Zi përbëhet nga 12 ekipe. Përpos “OtrantOlympic”-ut, në këtë ligë garojnë edhe Berane, Bratstvo, Cetinje, Çelik, Grafiçar, Ibar, Igallo, Jezero, Kom, Mornar dhe Radniçki. i.k.

Rrezart Cungu në elitën e tenisit botëror

Tenisti nga Ulqini Rrezart Cungu njëherit edhe njëri ndër lojtarët më të mirë në Mal të Zi, sot arriti deri te pika e parë ATP në karierën e tij.Në turneun profesional ITF Futures në Subotice i cili është duke u mbajtur për shperblimin 10.000 $ , Rrezarti arriti të kualifikohet në raundin e dytë duke depërtuar në rang listen ATP (Association of Tennis Professionals) Cungu në këtë pozitë të turneut kruesor arriti pas tri ndeshjeve kualfikuese në të cilat ishte bindës ndaj kundërshtarëve: Në xhiron e parë fitoi ndaj Japonezit Iori Yoshida me rezultat 6:0, 6:0;

Në gjiron e dytë për kundërshtarë kishte Nenad Vladusic nga Austrija të cilin e mposhti me 6:1, 6:2; Në xhiron e tretë dhe kualifikues për vendin në turneun kryesor, Rrezarti fitoi ndaj Milos Nikolic nga Serbija me rezultat 6:1, 6;2; Në raundin e parë të turneut kryesor e eliminoi tenistin Serb Milos Dabic , me rezultatë7:5 , 6:1; qe edhe ia mundesoi të arrije tek pika e parë profesionale. Ne raundin e dytë Rrezarti do të takohet me fituesin e ndeshjes Ljubomir Celebic (MNE) dhe Konstantin Kirovski (SRB).

Rr. Cungu konsiderohet ndër tenistët më të mirë dhe deri më tani ka arritur suksese të dukshme si në arenën vendore ashtu edhe në atë ndërkombëtare.