ZWARTE CROSS FANCLUBMAGAZINE HARDER! 35 - Niks is onmogelijk!

IN DE STUDIO MET

BÖKKERS

WAT ER GEBEURT ACHTER DE BOUWHEKKEN

DE EERSTE NIEUWE NAMEN VOOR ZWARTE CROSS 2019

BEHIND THE SCENES FOTOREPORTAGE

“HET FESTIVAL IS DE NIEUWE KERK”

VOOR FESTIVALFOTOGRAAF PETER KOUDSTAAL IS DE ZWARTE CROSS FAVORIET

2 HARDER!

PROEF DE FAVORIETE BOK VAN NEDERLAND Met trots voor u gebrouwen. Geen 18, geen alcohol.

ef toe, Ikvogoremij zijn er

tóch een select aantal dingen onmogelijk: De geur van angstzweet uit m’n sportbeha wassen. The Final Countdown niet in je hoofd horen na het lezen van de woorden ‘The Final Countdown’. Geen irritatie voelen als iemand een restje boter vermengd met broodkruim terug in het kuipje smeert. Een klamme mossel krijgen van Robert Jensen. In slaap vallen na een liter Nozem.

Mensen die medaille als ‘muh-dal-juh’ uitspreken serieus nemen.

Zonder morsen een zak HamKaas leegeten in het golfslagbad. Een USB-stick in één keer in de USB-poort mikken. Rijmen op het woord ‘wulps’. Niesen met je ogen open. Bij de pomp herinneren aan welke kant van m’n auto het benzinekleppie zit. Niet huilen bij de Lion King.

Meer dan 38 zilveruien in je mond stoppen. Mieke houd je vast fluiten na het eten van een dubbele beschuit met pindakaas met nootjes.

Naar links swipen als deze sexy Tante in je beeldscherm verschijnt. Een vaste keutel na een week broodjes Döner met teveel sambal eten. Wereldvrede. Soep eten met een vork. Iedereen een Zwarte Cross kaart geven die er één wil hebben. M'n geld opmaken. Iedereen tevreden houden op internet. Het alfabet poepen in een week.

4 HARDER!

Tot zover. Verder kan álles. Niks is onmogelijk. Laat deze strijdkreet je hart verwarmen, je brein koken en je ledematen tintelen. Het is klaar voor een verandering, met het vizier open en een boel zelfvertrouwen en goeie zin als gereedschap. Ik wens je alle succes! Heb je inspiratie nodig voor een strijdplan voor jouw onmogelijk te nemen horde? Nou, hier zit je goed. Lees in deze Harder! hoe racetalent Victor Steeman voet aan de grond krijgt in de ubercompetitieve racewereld.

Het lukt ‘m! Lees over Peter Koudstaal die over de hele wereld reisde en festivals fotografeerde. Inspirerend! Een auto die zichzelf met behulp van zonne-energie voortbeweegt? Die bestaat dus al! Harder! ging undercover en zag het wagentje met eigen ogen. Reggae in de Achterhoek op de kaart zetten? Is níet onmogelijk, we doen het al tien jaar! En er is nog véél meer, blader snel door.

Je favo tante

Veel leesplezier, altijd de jouwe,

6

Niks is onmogelijk

36

R acetalent Victor Steenman: Victor-y in the making!

28

I nterview met festivalfotograaf Peter Koudstaal

56

10 jaar Reggaeweide, jah man!

9 Nieuws over de Zwarte Cross 20 Stichting Pak an, dit is wat ze doen 22 Niks is onmogelijk, deze helden bewezen het 27 Kanttekeningen bij onze slogan, door festivalhuisvriend Andre Manuel 34 Niks is onmogelijk, we moesten het onszelf bewijzen in 2010 42 Undercover bij de presentatie van ‘s werelds eerste auto die rijdt zonder brandstof of stroom 45 De column van Johannes de Boom 46 Bij de boys van Bökkers in de studio 52 Harder! testteam in Engeland, de ontknoping 60 Zwarte Cross backstage fotoreportage door Dirk Hogendoorn Moens ‘Harder!’ is het officiële Zwarte Cross Magazine en leden ont­vangen een uitgave van het magazine in het voorjaar, najaar en in de winter. Het lidmaatschap bedraagt slechts € 15,- per kalenderjaar. Losse exemplaren van ‘Harder!’ zijn verkrijgbaar à € 4,- per stuk (excl. portokosten).

Foto’s Martijn Koolmees, Kamiel Scholten, Robert Westera, Bart Heemskerk, Matthijs Mekking, tenzij anders vermeld.

Vormgeving Jeroen Hobert Redactie Feestfabriek

Druk Drukkerij Loor, Varsseveld Correspondentie Kopij voor het Zwarte Cross Magazine ‘Harder!’ binnen 45 dagen na het verschijnen van deze uitgave opsturen naar onderstaand correspondentieadres of mailadres: Zwarte Cross Magazine ‘Harder!’ t.a.v. Jos de Promobuffel Postbus 44 7255 PT Hengelo (Gld) E-mail: harder@zwartecross.nl Internet: www.zwartecross.nl

Bankrelatie ABN-AMRO Zutphen Rek. nr. 47.75.64.038 T.n.v.: Jovink & The Voederbietels / Harder!

Adreswijzigingen Uiterlijk 65 dagen na het verschijnen van deze uitgave naar bovengenoemd correspondentieadres.

Lid worden?

Ga naar www.zwartecross.nl en klik op de button ‘Fanclub’.

Lees de instructies en vul de machtiging volledig in. Het lidmaatschap loopt per kalenderjaar en wordt stilzwijgend automatisch verlengd. De verschuldigde contributie wordt in januari van elk kalender­jaar van je rekening afgeschreven.

STRIJDKREET ZWARTE CROSS 2019:

Een groot deel van mijn jonge leven ben ik de underdog geweest. Eigenlijk werd ik als nog minder dan dat beschouwd. Ik was de underbitch onder de zwerfhonden. Ik kon niet bijster goed leren, groeide op in een armoedig arbeidersgezin en ik had van jongs af aan mijn figuur niet mee. Toch heb ik nooit getwijfeld aan wat ik kon bereiken.

Ik hoefde maar een kleurpotlood te pakken en al tekenend maakte ik de mooiste sprookjeslandschappen met mijzelf in de hoofdrol. Of ik schreef tot diep in de nacht in mijn dagboek. Ik liet mijn geest op volle toeren werken en zonder na te denken vloog mijn kinderhandje over het papier. De meest waanzinnige ideeën schreef ik op en zo besefte ik op jonge leeftijd al dat met een gezonde dosis verbeeldingskracht alles mogelijk is. Tijdens deze midder-

6 HARDER!

nachtelijke sessies werd in mijn schedel het zaadje gepland wat later zou uitgroeien tot de Zwarte Cross. Inmiddels ben ik in de heerlijke zwoele nazomer van mijn leven gekomen en kijk ik vooruit door terug te kijken. De nieuwe generatie Zwarte Crossers wil ik inspireren en motiveren. Zonder dromen, fantasie en creativiteit was de Zwarte Cross immers nooit geworden wat het nu is en daarom is het motto van de Zwarte Cross 2019: ‘Niks is onmogelijk!’.

Een cliché? Haha, niets is minder waar. Nee! Laat deze woorden eens echt je grijze massa binnendringen en besef je tot in al je vezels wat deze strijdkreet betekent. In het licht van de volledige oneindigheid van het heelal zijn wij allen slechts sterrenstofjes dwarrelend in Het Grote Niets.

Deze oneindigheid bevindt zich om ons heen, maar ook tussen onze oren. Ktor de kosmos? Zal er ooit een laatste klokslag zijn en zo ja, wat gebeurt er daarna? Precies, niemand heeft een idee. En dat is nou het allermooiste aan dit aardse bestaan, lieve stervelingen.

Gebruik je fantasie en creativiteit! Misschien ben je wel bezig met een grootse uitvinding die de wereld volledig op zijn kop zal zetten, wellicht breek je ’s nachts in bed je hersens over een origineel cadeautje voor je neefje van drie, kun je niet ophouden met het neuriÍn van een melodietje waar je graag een heel lied omheen zou willen schrijven, wie weet dwalen je gedachten af naar exotische oorden die je wilt bezoeken tijdens een wereldreis die je

ooit wilt maken of draait je brein overuren als je nadenkt over het eigen bedrijfje dat je zou willen opstarten. Het maakt niet uit wat het is, gebruik je fantasie en verbeeldingskracht en het universum ligt aan je voeten! Ja, ook aan die van jou. Al je dromen kunnen werkelijkheid worden, wie of wat houdt je immers tegen? Inderdaad, op jezelf na helemaal niemand. Er bestaan helemaal geen grenzen of beperkingen. Alles is oneindigheid. Niks is onmogelijk!

Also sprach Tante Rikie, festivaldirectrice van de Zwarte Cross

HARDER! 7

DE EERSTE NAMEN VOOR MAÑANA MAÑANA ZIJN BEKEND! Check nu mananamanana.nl

Kom grillen, chillen, dansen en sjansen bij kasteel Vorden.

Take the trip naar ons magische bos en laat je betoveren.

Laat je geest waaien en je brein kwispelen.

Tot ziens op 13-14-15-16 juni.

F i ë s t a l i k e t h e r e ’s n o M a ñ a n a !

CHECK NU SHOP.ZWARTECROSS.NL VOOR MESSCHERPE AANBIEDINGEN.

WEES BLITS EN MAAK UW GARDEROBE WEER SPITS

MET WEL

50%

KORTING

OP ONZE EIGE COLLECTIE N TE CROSS, DE WEBSHOP VAN DE ZWARA DOAR KAN IK ALTIED SL GEN! HARDER! 9

www.disaronno.com #disaronnowearstrussardi

Geen 18, geen alcohol

VOOR DE KLEURRIJKE ALLESKUNNER!

Sourcy Vitaminwater Advertentie Harder 35 DEF.indd 1

19-11-18 11:45

ZWARTE CROSS 2019:

BINNEN EEN UUR UITVERKOCHT NA ROMMELIGE VOORVERKOOP

Terwijl alle Harder! leden in de wereld al lang en breed hun ticket veilig in hun mailboxje hadden, was het op 17 november de beurt aan de rest van de wereld. Dat ging niet zonder slag, stoot of foutmelding.

De kaarten voor de Zwarte Cross 2019 zijn inmiddels katsuitverkocht. Waar wij er bij de vorige editie vier maanden over deden om alle kaarten te verkopen, duurde dit op 17 november (alles bij elkaar opgeteld) een uurtje. Er zijn duizenden en duizenden dolblije mensen en er zijn mensen die met een dubbel gevoel terugdenken aan die voorverkoop. Bij die laatste groep horen wij ook.

De vraag oversteeg het aanbod. Wij hielden rekening met het binnen een dag uitverkopen van de Zwarte Cross 2019. Echter, de manier waarop dit gegaan is, verdient allerminst de

schoonheidsprijs. Toen om 11:00 uur de voorverkoop van start ging liep menigeen vast tijdens het bestelproces of kon men de server niet bereiken. De voorbereidingsmaatregelen die wij met onze technische partners hadden getroffen waren ontoereikend. Achteraf bleek dat onze hostingpartner de gigantische toestroom niet kon verwerken richting de ticketserver. Hierdoor hebben wij niet de service kunnen verlenen die wij nastreven. De hele gang van zaken riep veel onduidelijkheid, frustratie en soms ook boosheid op bij onze bezoekers. Volkomen begrijpelijk en terecht overigens.

Zaterdag 24 november werden om 11:00 uur ruim 8000 vrijdagkaarten opnieuw door ons aangeboden. Omdat de service tijdens de start van de voorverkoop niet optimaal was, besloten we zonder enige aarzeling om van onze ticketvoorwaarden af te wijken en onze bezoekers tegemoet te komen. Deze vrijdagkaarten werden namelijk door ons weer ingenomen vanwege dubbele bestellingen. Die allerlaatste vrijdagkaarten verkochten binnen 15 minuten uit.

De Zwarte Cross 2019 is uitverkocht en er zullen geen kaarten meer beschikbaar komen. De enige betrouwbare manier om nog aan kaarten te komen is via Ticket­swap. Neem het ter harte, zegt het voort en laat je vooral niet bedonderen via handelaren op marktplaats, viagogo, tickets4u of ander gespuis.

HARDER! 11

TRY. BEFORE. YOU.DIE. BLUEMOUNTAIN.NL

ALLE CROSSKLASSEN VOL! Drie keer knipperen met onze oogjes en ’t was weer zover: alle crossklassen zaten vol op de zaterdagochtend van 3 november. Het waren 87 geweldige seconden.

In tegenstelling tot vorig jaar, toen je je om het half uur kon inschrijven voor een andere crossklasse, moest je dit jaar direct om 11:00u kiezen aan welke klasse je wilde deelnemen. Voor alle klassen vonden de

inschrijvingen tegelijkertijd om 11:00u plaats. Dit betekent dan ook dat om 11:01:27 de toko al weer gesloten kon worden. Alle crossklassen zaten vol. Dat betekent dat er op 19, 20 en 21 juli per dag 480 deelnemers over de baan knappen.

Wat gebeurt er met deelnemers die niet door de ballotage komen?

Op 19 november moeten alle ontwerpen ingeleverd zijn. Vóór 1 januari 2019 hoor je of je door bent met je ontwerp. Is dat niet het geval, dan kun je, ongeacht of de campingkaarten op dat moment zijn uitverkocht of niet, via inschrijvingen@feestfabriek. nl maximaal het aantal campingkaarten bestellen dat gelijk is aan het aantal personen dat is ingeschreven in jouw crossgroep.

Chewbacca hef de ideale lijn te pakken

12 HARDER!

KRANG EN MINDERVALIDE:

dit zijn de nieuwe crossklassen van de Zwarte Cross!

De vervangers van de Race del Rio en Nek-aan-Nek-race zijn: de Krang-klasse en de Mindervaliden-klasse!

DE KRANG-KLASSE Krang, wellicht één van de mooiste dialectwoorden die het oosten kent. Maar wat betekent het nu eigenlijk? Binnenstebuiten, achterstevoren, op de kop, ondersteboven… Eigenlijk zijn er meerdere vertalingen mogelijk. En zo is het ook met deze nieuwe klasse! Echt weer eentje voor de Willie Wortels onder jullie. Het is een grote uitdaging voor de bouwers, want bij elk voertuig dat de baan op gaat, moet het massaal toegestroomde publiek denken: “wat de fuck zie ik nou weer die baan over gaan?!”

DE MINDERVALIDEN-KLASSE (HANDICAP NIET VERPLICHT) Een paar jaar geleden hebben we voor ’t eerst de buddyseatklasse gezien. Een tof initiatief waarbij mensen met een

fysieke handicap mee konden rijden met special- of zwaargewicht-deelnemers.

Dat is ons zo goed bevallen, dat we dit een beetje, en niet zo’n klein beetje ook, breder willen trekken. In 2019 kun je je startplek veroveren met een voertuig dat je normaliter enkel tegen zou komen in combinatie met een mindervalide of slecht ter been zijnde persoon. Of het nou een rolstoel, scootmobiel, 40 km/h autootje of een rollator is. Maar dan uiteraard wel voorzien van de nodige PK’s!

Want zoals een wijze Tante uit Hummelo ooit zei: “’t is pas sport, as d’r benzine in mot!” Je mag wel mindervalide zijn om mee te doen, maar dit is geen pré. We willen tenslotte niet discrimineren…

Tijdens de Zwarte Cross 2019 zie je, naast topsport de volgende ludieke klassen over de baan razen: de brommerklasse, wegraceklasse, zwaargewichtklasse, specialklasse, en dus de krang-klasse en mindervaliden-klasse.

CASPER SLINKMAN

HARDER! 13

Nog Nog op op zoek zoek naar naar een een origineel origineel cadeautje cadeautje voor voor jong jong en en oud? oud?

Ons Ons Doeboek Doeboek bevat bevat 116 116 pagina's pagina's puzzelen, puzzelen, kleuren, kleuren, goochelen, goochelen, (ver)bouwen, (ver)bouwen, lachen, lachen, sparen, sparen, tekenen, tekenen, leren, leren, vouwen vouwen en en maken! maken! Voor Voor maar maar â‚Ź9,95 â‚Ź9,95 in in de de shop! shop!

shop.zwartecross.nl

DÉ ACHTERHOEKSE VLAG! Grolsch en de Zwarte Cross vonden dat het zo niet langer kon.

Aan die eeuwen van vlaggeloosheid moest een einde komen. Een ontwerpwedstijd voor en door Achterhoekers leverde het winnende ontwerp van Paul Heutinck op! De opbrengst komt volledig ten goede aan Stichting PakAn.

De Achterhoekse vlag is er nu ook in een wimpel, formaat 300x25cm voor 20 euro. Bestel op

shop.zwartecross.nl HARDER! 15

Nu in de webshop, speciaal voor de Nozeminnen onder ons!

Slechts

€ 27,50

Met Met ontwerp ontwerp van van übernozem übernozem

Claudia Hek

, l o v l j i t s n e r e o t S

. m r a w r e k k e l n e s blit S h o p. n o z e m o i l . n l

ZWARTE CROSS PRESENTEERT 6 CROSSFINALES • Quad Masters nieuw op de Zwar te Cross 2019!

• Zijspancross keer t terug op het zand van de Schans na het succes in 2018.

• Dutch Masters of Motocross finales 85cc, 125cc, 250cc en 500cc opnieuw in Lichtenvoorde.

De komende editie van de Zwarte Cross zal zes bloedstollende finales huisvesten waarin de absolute top uit drie disciplines zal strijden om een plek op het ereschavot. Het programma van de cross op de Zwarte Cross 2019 is als volgt:

19 juli – Finale Dutch Masters of Motocross 85cc en 125cc 20 juli – Finale Open Nederlands Kampioenschap Sidecar en Quad Masters 21 juli – Finale Dutch Masters of Motocross 250cc en 500cc We gaan achter de schermen ons best doen om wederom wereldtoppers naar Lichtenvoorde te halen. Vorig jaar beleefden we een geweldig crossweekend met de absolute top aan het starthek. Herlings toonde zijn bovenmenselijke klasse, Jago Geerts won in de 250cc klasse en we maakten kennis met zijspancross met een ontketende Daniel ‘De Kannibaal’ Willemsen. Op naar een nieuwe editie vol vuurwerk!

KALENDER DUTCH MASTERS OF MX BEKEND Crossfans, deze data kunnen vast met een dikke stift in jullie agenda:

17 maart 2019 – Axel (met op 16 maart kwalificaties) 14 april 2019 – Oss 30 mei 2019 – Rhenen (Hemelvaartsdag) 19, 20 en 21 juli 2019 – Finale @ Zwarte Cross

Voor de race in Axel is de inschrijving open voor iedereen in het bezit van de juiste (internationale) licentie. Op 16 maart worden kwalificaties verreden.

(De toprijders zijn hiervan vrijgesteld.)

De beste veertig rijders mogen op de wedstrijddag (17 maart) deelnemen aan de tijdtraining. Hier doen ook de

17 HARDER!

toprijders aan mee. De beste veertig uit de tijdtraining kwalificeren zich voor de manches. Voor Oss en Rhenen geldt het bestaande reglement. De finale tijdens de Zwarte Cross is voor de top veertig in de DMoMX-tussenstand na drie racedagen.

Kijk ook op dutchmastersofmotocross.nl

HARDER! 17

Nieuw in ons vuurwerkassortiment:

Uit onze collectie,

De Binnenhuis­ architect 90

Dit stukje Chinese shots vakmanschap geeft jullie huis binnen een minuutje een volkomen nieuwe look.

En het is nog spectaculair ook! Wel zelf met de hele familie effe buiten gaan staan.

Wij van de Feestfabriek deinzen er niet voor terug de spreekwoordelijke paplepel ter hand te nemen. Wij vinden: net als met het Achterhoeks dialect en motocross kun je met vuurwerk niet vroeg genoeg beginnen! Laat uw kleine grut daarom komende december kennis maken met De Snoeppot, natuurlijk met het Triple V keurmerk (Veilig, Verantwoord & Vals).

De Snoeppot telt circa 80 units met het beste dat Categorie 1 vuurwerk te bieden heeft: knalballen, grondbloemen, vonkfonteinen en nog veel meer moois. Sla de aankomende decembermaand vooral ruim in, want Categorie 1 vuurwerk mag je het héle jaar afsteken.

Dat wordt knappen!

Bestel nú via harrieboem.nl en vuurwerkplanet.nl en haal je bestelling af vanaf 28 december.

18 HARDER!

De Baterbox

Tijd om je buurtje eens even onge­nadig wakker te schudden. Maak kennis met de Baterbox: de Wodan voor je woonwijk! De beul voor het buurtje!

25 shots

vraag je papkaoopfen mama om ‘m teeken: en aan te st

De Babyboom

Zit je kleine broertje of zusje te mauwen? Bieden fopspeen, knuffelbeer of blokkendoos geen soelaas? Dit product krijgt ‘m gegarandeerd stil.

19 shots

Tante Rikie’s Kruittuintje

De klassieker! Het origineel! The one and only. Op speciale wens van de Zwarte Cross directrice samengesteld, de meeste 100 knallen voor het minste geld. shots

De Buurtmaker!

Gedoe in het buurtje? Iedere burenruzie verdwijnt als sneeuw voor de zon met deze magistrale Buurtmaker.

160 shots

VRIENDEN VAN DE

A12 Personeelsdiensten Duiven • ABN Amro Zutphen Airworks BV Weesp • Almat Laren Gld Aloys Roemaat Transport BV Lichtenvoorde • Ami Kapper Deventer Assetworks BV Wesepe • BDO Accountants en belastingadviseurs Velp BDO Accountants en belastingadviseurs Zutphen Boels Verhuur B.V. Rotterdam • Café Braakhekke Bathmen CBOX Containers Netherlands BV Amsterdam Comfoor BV Doetinchem • Cool it Hummelo Crossborder Logistics B.V. Zevenaar • De Schoenfabriek Nijmegen De Timp BV Zieuwent • Ditt BV Albergen Drankenhandel de Klok Groenlo • Drukkerij Loor BV Varsseveld Garage Henk Goorman Lochem • Geas Energiewacht Enschede GeelinkBosch Hengelo Gld • Geurink & Partners Doetinchem Heidesmid BV Halle • HIZ Mobiele Masten Heino Holland Security Group Uden • Hulshof Mobiliteitservice Haaksbergen Hutten Metaal Staalbouw BV Hardenberg • ICS Computerservice Bentelo InterStage B.V. Meppel • Jansen Foodservice Lochem John Haggeman Techn. Dienstverlening Doetinchem Kaak Events Rent Nederland BV Groenlo • Keiser Verkeerstechniek Zelhem Lesli Vuurwerk BV Lichtenvoorde • Lijnvast Twello Loodgieters- en leidekkersbedrijf Van Wely Groessen MACL Lichtenvoorde • Massink Bromfietsen Toldijk Mediacows Doetinchem • MOJO Barriers De Meern MultiMusic.nl Deventer • Neptunus Group Kessel P&P Projects Groningen • Paashuis Bedrijfswagens B.V Lichtenvoorde Purple Group Schijndel • Scania Regio Oost B.V. Arnhem Scheffers Badkamers Zelhem • Siebelink Assurantiën B.V. Doetinchem Smash Media Doetinchem • Smeba Wijchen Smelt Europe BV Zwolle • SPI Druk Enschede Sportcentrum Aerofitt Hengelo Gld • Stamacon Deventer Stichting de Lichtenvoorde Lichtenvoorde Systeem loodsen Bouw BV Bergschenhoek Tap & van Hoff Notarissen Lochem • Ten Hag Bedrijfsmakelaars BV Enschede Ter Horst Milieu BV Varsseveld • The Powershop Nederland BV Raalte Toorank (WKD) Zevenaar • Traffic service Nederland Lieren TripTicket BV Aalten • TTM Event Facilities Deventer Twinxx BV Goor • VAC Bouw Zelhem Van der Heide Kollum • Van der Zande Export Deventer Van Overbeek Sanitair Oirschot • Van Silfhout Doetinchem Vrumona Quality Drinks Bunnik • VTN Kraanverhuur BV Doetinchem Webu Maastricht • Wensink Mercedes-Benz Deventer Wissels Groep Zutphen • WTL BV Mariahout

HARDER! 19

20 HARDER!

HARDER! 21

Het Zwarte Cross C Verpersoonlijking

Niks is Onmo De Zwarte Cross houdt van mensen die de mensheid versteld doen staan.

Mensen die zich niet laten tegenhouden door hetgeen voor onmogelijk werd gehouden. De grenzenverleggers, zij die nieuwe deuren openen en de wereld kleur geven.

Tante Rikie is de gravin van de Hummelse hei, inspirator voor velen, tante voor ons allen, visionair, festivaldirectrice van de Zwarte Cross, geestelijk leidster, zangeres, entrepreneur en ook nog zorgzame huismoeder en lieve oma. Een vrouw uit één stuk met een groot hart van puur goud dat klopt voor alles wat leeft op deze planeet en die ondanks al haar succes altijd zichzelf is gebleven. Zoals ze het zelf zegt: “Ik ben gewoon Tante Rikie”.

Check het zelf: Ik bun gewoon Tante Rikie – Het bijzondere levensverhaal van de Zwarte Cross-festivaldirectrice vind je op YouTube.

22 HARDER!

STEPHEN HAWKING

was een charmante, humorvolle genie die de harten stal van duizenden wetenschappers, nerds en ‘gewone’, in natuurkunde geïnteresseerde, mensen. Zijn onderzoek naar zwarte gaten gaf hem de officieuze titel ‘belangrijkste natuurkundige na Einstein’. In zijn vroege leven werd hij getroffen door de letterlijk slopende ziekte ALS wat hem afhankelijkheid maakte van rolstoel en stemcomputer. Maar de ziekte tastte zijn messcherpe brein gelukkig niet aan. Tot het einde van zijn leven bleef Hawking de wereld verbazen met zijn bovenmenselijke slimheid.

CHECK HET ZELF: Hawkins boek A Brief History of Time. En Hawkings vroege leven is verfilmd in The Theory of Everything.

Canon van de g van onze Slogan

ogelijk!

DJANGO REINHARDT koning keizer admiraal van

de gipsygitaar die tientallen jaren na zijn dood nog altijd gitaarliefhebbers versteld doet staan van zijn kunnen, en dat met maar twee goed werkende vingers aan z’n linkerhand. Django overleefde een brand in zijn caravan maar verbrandde gruwelijk aan zijn linkerhand. De pink en ringvinger kon hij gebruiken op de onderste twee snaren voor het spelen van akkoorden, maar z’n weergaloze solo’s speelde hij met wijsvinger en middelvinger.

CHECK HET ZELF: Het nummer Nuages nam Django meermaals in z’n leven op, telkens met een andere aanpak

RAY CHARLES

werd blind op zijn zevende levensjaar en verloor zijn moeder op zijn vijftiende en twee jaar later z’n pa. Hij leerde de piano, saxofoon en klarinet te bespelen en hóe! Hij schreef talloze hits, maakte tientallen hitalbums, mixte op onnavolgbare manier blues, jazz en gospel.

Later in zijn leven kreeg hij in de vorm van prijzen en eretitels de erkenning die hij verdiende.

CHECK HET ZELF: Het liedje I’ve Got a Woman is het medicijn tegen álles.

HARDER! 23

MARCEL WILLEMSEN

LUDWIG VAN BEETHOVEN was ongeveer dertig toen hij voor het eerst zijn beginnende gehoorverlies ter sprake bracht. Toen had Beethoven al de wereld verrijkt met prachtige composities, maar ook toen z’n doofheid erger werd én ook toen hij nauwelijks meer iets hoorde componeerde hij door. Zo is het welbekende Fur Elise (bekend van de muziekdoosjes) gecomponeerd toen Beethoven zo goed als doof was.

CHECK HET ZELF: Symphonie nummer 9, volgens de kenners de mooiste.

24 HARDER!

vormde samen met zijn broer Daniel een zijspancrossduo dat de concurrentie het angstzweet over de rug deed gutsen. In 1999 bekroonde het duo hun genadeloze opmars met een wereldtitel, Marcel was toen 22. Niets leek Marcel een geweldige carrière in de weg te liggen tot hij in februari 2000 zwaar crashte in training. Volgens artsen zou Marcel in een rolstoel terechtkomen maar Marcel wilde zo snel mogelijk weer rijden. Men verklaarde hem voor gek, maar na 17 dagen revalideren wandelde Marcel naar buiten. Om te crossen. Marcel maakte zijn debuut als stuurman op het NK en werd zevende. Een grootse prestatie, ook omdat hij voorheen altijd bakkenist was. In de jaren die daarop volgden handhaafde hij zich bij de wereldtop. Marcel is het toonbeeld van doorzettingsvermogen en talent!

CHECK HET ZELF: In Harder! #6 een groot artikel over Marcel Willemsen. Check even de facebookpagina van de Zwarte Cross, daar hebben we het verhaal ook gedeeld.

WILLIAM VAN DEN PUTTE

BOYAN SLAT

dacht ‘het móet anders’, toen hij na een duikvakantie zag hoeveel plastic er in de oceaan dobberde. Het begon met een profielwerkstuk en inmiddels werkt zijn stichting The Ocean Cleanup aan een oplossing om de 80 duizend ton (80.000.000 kilo!) wegende plasticsoep op te ruimen. Samen met een groep uitvinders bedacht Boyan, al testend en sleutelend, een ingenieus sleepsysteem dat de strijd aangaat met de onverteerbare rotzooi die de zeeën vervuilen en de zeedieren ziek maken. En nee, dit is geen mooi idee. Het is al realiteit! System 001 dobbert nu tussen Hawai en San Fransisco en werkt! Het plan voor de toekomst: opschalen en opruimen. Op naar schone oceanen.

Oktober 2011, op een stoffig kantoor in Hengelo Gld. zit een aantal mensen te vergaderen over de mogelijkheden om met een standaard crossmotor over het hoofdpodium van de Zwarte Cross te springen. De toenmalige partner op stuntgebied verklaarde ons voor gek. De combinatie van hoogte, steilheid van de schans en de afstand die overbrugd moest worden vonden ze een dodelijke cocktail waar we met een grote boog omheen moesten lopen. Los van technische haalbaarheid was het nog maar de vraag of er ergens op deze aardkloot een rijder gevonden kon worden die dit aan zou durven. Het gesprek eindigde met de mededeling dat we onze pijlen maar op een andere stunt moesten gaan richten… Maar een online oproep bracht ons in aanraking met de jonge Vlaamse stuntrijder William van den Putte en zijn kameraad uit Letland Martins Aleksandrovics die zich aanboden om deze heldendaad uit te gaan voeren. 9 maanden later: daar gingen ze! Nog vragen? In de jaren die volgden raakte onze nieuwe huisvriend “Willis” tot 2 keer toe in een coma als gevolg van een ernstige crash, waarvan één tijdens een freestyle show op de Zwarte Cross. De kans dat William ooit nog op een motor zou kunnen stappen, was minimaal. En nu? Ongeveer anderhalf jaar na de laatste zware crash van William en zijn voornemen om te stoppen met één van de gevaarlijkste vormen van motorsport… kruipt het bloed nog steeds waar het niet gaan kan. William is en blijft een crosser.

CHECK HET ZELF: scroll terug tot 2012 op de Geschiedenispagina van zwartecross.nl

CHECK HET ZELF: www.theoceancleanup.com HARDER! 25

GRIETJE BEKKENSTOF Alom gerespecteerd

gebedsgenezeres en sporadisch ‘Harder!’ columniste Grietje Bekkenstof liet menig paragnost, kwakzalver of medium al alle hoeken van de bovenkamer zien. Met een 100% score met juiste voorspellingen per jaar staat ze eenzaam aan de top van alles wat zich tussen hemel en aarde bevindt. Het afscheid van Raymond van Barneveld, de prijsstijging van sigaretten, de volledige lijst van de Top 2000, de namen van de vier prinsesjes (“Ja, d’r is er nog ene bi-j, moar den hef een vlek an de achterpoten”) en de uitslagen van het jaarlijkse Bloemencorso van Lichtenvoorde: Grietje zat er tot op heden nooit naast en voorzag deze gebeurtenissen al midden jaren ‘80 vanuit haar nederige uit sandwichspread en europallets opgetrokken hutje in het Koekenveld. Omdat Grietje kan tijdreizen is het mededelen van dergelijke zaken voor haar een koud kunstje. Ze zorgt gewoon dat ze er op tijd bij is in de toekomst en keert dan weer terug naar onze tijd om ons met de oren te doen klapperen.

Hoe ze door de tijd reist, zal altijd een raadsel blijven. Het staat beschreven in een schriftje wat ze met uilengal vol heeft geschreven met haar zelfverzonnen alfabet. “Geen touw aan vast te knopen dus, haha”, aldus een grinnikende Grietje tegen een New York Times journalist. Volgens eigen zeggen is ze onsterfelijk, dus dit geheim gaat niet mee het graf in, maar mee de oneindigheid in. Grietjes voorspelling voor 2019: “De Graafschap gaat geen Champions League spelen.” Oke, Grietje. Dan weten we dat.

Zelfs de kapsels van vliegtuigpioniers Wright waren aerodynamisch!

CHECK HET ZELF: Meer van en over Grietje lezen? Pak je verzamelalbums met al je Harder! exemplaren er eens bij tijdens de feestdagen.

DE GEBROEDERS WRIGHT

Grietje komt niet graag in de bewoonde wereld. Dit buffet bij de Bilderbergconferentie omschreef ze na afloop als “Zonde van mien tied” en “Geklungel in de marge van een clubje volgevreten stervelingen”.

Je kunt het je tegenwoordig bijna niet meer voorstellen, maar er was een tijd (niet eens zo heel lang geleden) waarin vliegen voor onmogelijk geacht werd. Niet alleen door de man in de straat, maar ook vooraanstaande wetenschappers hadden hier grote bedenkingen bij. Dat twee fietsenmakers uit een gehucht in Ohio uiteindelijk de geschiedenisboeken in zouden gaan als de uitvinders van de moderde luchtvaart, had helemaal niemand voor mogelijk gehouden. De gebroeders Wright echter wel. Geïnspireerd door een artikel in een tijdschrift, sloegen de broers aan het experimenteren. En met succes! Op 17 december 1903 vloog hun zelfgebouwde vliegtuig ‘Flyer’ 37 meter ver. Broer Orville was de piloot en broer Wilburg keek met koud zweet in de handen toe. Het personeel van een vlakbij gelegen weerstation dacht dat ze LSD in de koffie hadden gekregen en waren de enige getuigen van dit moment. Een paar uur later probeerden de broers het gewoon nog eens en haalden toen zelfs een afstand van 260 meter! De Wrights bleven hun uitvinding verbeteren en boekten later nog vaker dergelijke successen, maar de klapper die ze op die dag in december maakten werd nooit meer geëvenaard.

CHECK HET ZELF: “Kitty Hawk: The

Wright Brothers’ Journey of Invention” is een supertoffe docu over de twee working class uitvinders annex waaghalzen.

26 HARDER!

enbi,bij j ngen tekekenining nt Ka te nt Ka ,k door , ,Niks isOn lijk door gelij moge Niks is Onmo

ell ue nu Maan éM ré nddr AAn Volgens de geestelijk leiders van de Zwarte Cross is niks onmogelijk.

Nou ja. Daar zijn wel een aantal kanttekeningen bij te plaatsen. Zo is het bijvoorbeeld donders lastig om de online-kaartverkoop voor de Zwarte Cross een beetje soepel te regelen. En ook is het bijzonder moeilijk dan wel totaal onmogelijk om anale seks te hebben met Maxima. Zeker nu deze mevrouw toch al kampt met darmproblemen. Onze Koning is een enorme sopperd. Misschien is het een idee om de volgende keer tijdens het penetreren van haar majestueuze poeperd het kroontje af te doen. Ook is het volstrekt onmogelijk om het gezeik rondom Zwarte Piet uit te bannen. Of we moeten van Nederland een land voor alleen maar blanken maken. Voorts is de kans dat ik de komende zomer ergens op een festival naar David Bowie kan luisteren meer dan miniem. Datzelfde geldt voor Koos Alberts en Blof. De komende kerst zal ik niet in staat zijn om een rollade te delen met mijn vader. Die is dood. Donald Trump zal ook dit jaar niet plotseling veranderen in een invoelende altruïst die goed met mensen is. Ondanks dat we met 124 procent zekerheid kunnen zeggen dat de kroonprins van Saudi-Arabië opdracht heeft gegeven tot de moord op een journalist zal hij daar niet voor gestraft worden. En zolang we de drugshandel in de illegaliteit houden komt er ook geen einde aan de afrekeningen in het criminele circuit. Omdat juist die illegaliteit zorg draagt voor datzelfde criminele circuit. Thierry Baudet zal nooit minister-president worden. Of ze moeten in Madurodam een vacature hebben. Ik zelf zal ook komend jaar geen twee maanden in een uitverkocht Carré staan. Of ik moet roadie worden bij Jochem Myjer. Maar ja. Dan kan ik net zo goed roadie worden bij

Normaal. Misschien dat ik daar nog een drumstel aan over hou.

Of astma. Dat kan ook. Ook zal ik niet gaan samenwonen met Doutzen Kroes. Ze stalkt me nu al meerdere jaren maar ik heb al een vrouw. F.C. Twente zal dit seizoen geen kampioen worden van de Eredivisie. De Graafschap ook niet. AC/DC zal in 2019 geen optreden verzorgen op de Blagenweide. Dinand Woesthoff ook niet. Het plaatsje Paradise in het Amerikaanse California zal niet worden omgedoopt tot Hell on Earth. En helemaal tot slot kunnen we er ook welvoeglijk van uit gaan dat autorijden met 2 kratten bier achter de kiezen ook voor een Poolse apotheker niet te doen is.

!! u u u Aj

HARDER! 27

INTERVIEW MET FOTOGRAAF, FESTIVALKENNER EN ZWARTE CROSS FAN PETER KOUDSTAAL

PETER KOUDSTAAL REISDE DE HELE WERELD OVER OM FESTIVALS TE BEZOEKEN EN FOTOGRAFEREN. NA DUIZENDEN KILOMETERS REIZEN, TIENTALLEN VLUCHTEN EN BUSREIZEN EN MEER DAN 30 FESTIVALS WEET HIJ ’T ZEKER: DE ZWARTE CROSS IS GEWELDIG! “Van de Zwarte Cross kom ik altijd met een hoog percentage gelukte foto’s thuis. In 2014 was ik voor het eerst op de Zwarte Cross. Ik raakte toen met zo’n beetje álle bezoekers in gesprek! Zwarte Crossers vonden het tof dat ik vanuit de Randstad de moeite had genomen om te komen. Zwarte Crossers zijn enorm praatgraag, ze geven je direct het gevoel dat je deel uitmaakt van iets bijzonders. En de Zwarte Cross is

28 HARDER!

echt heel fotogeniek. Mensen komen naar je toe als je een camera draagt en dat is wel on-Nederlands. Op andere festivals zijn mensen wat meer afwachtend of soms zelfs afwerend maar de Zwarte Crosser wil zich laten zien!”

“Voor festivals geldt: hoe slechter het weer, hoe fotogenieker het festival. De mensen gaan dan in de overlevingsmodus en dat is geweldig om vast te leggen. Vooral de

Britten zijn daar goed in. Want die hebben natuurlijk de nodige ervaring met regen.

En als het dan begint te hozen dan geven ze júist niet op, nee, die blijven opgewekt, vieren extra hard feest en duiken lekker de modder in.” En daarmee komt Peter op Glastonbury, het festival dat hij samen met de Zwarte Cross als favoriet bestempelt.

“De Zwarte Cross en Glastonbury zie je het meest terug in mijn boek.”

Festivalgangers, Festival sur le Niger, Segou, Mali

Festivalgangers, Nashestvie Festival, Zavidavo, Rusland

DE FESTIVALWEIDE IS DE NIEUWE KERK De Zwarte Cross beleeft in 2019 z’n 23e editie. De laatste 3 edities zijn we uitverkocht. Dat past in de trend zoals Peter ‘m herkent. “De populariteit van festivals is enorm gestegen en volgens mij is dat ook een sign of the times. We komen minder in de kerk en zoeken andere plekken waar we massaal kunnen vieren – dat is het festival. Maar ook rouwen doen we de laatste

jaren in een stille tocht. Voorheen gingen we daarvoor ook naar de kerk. Heel erg interessant allemaal voor mij als fotograaf.

Daarnaast is een festival gewoon een geweldige, voordelige en plezierige manier van uitgaan. Op een paar vierkante meter kan je dansen, eten, drinken, mensen ontmoeten en als een band of theateract tegenvalt wacht je gewoon even op de volgende. Moet je je voorstellen dat je met

de auto naar een optreden in Amsterdam moet. Eerst duur parkeren, dan - als het tegenzit - je door een ellendig voorprogramma heen worstelen en tenslotte de band zien waarvoor je bent gekomen die misschien ook nog eens tegenvalt. En daarvoor ben je een hele avond op pad.

Nou, als je dat wegstreept tegen de geneugten van een festival kan het niet uit.

Als je per jaar een festival of drie bezoekt

HARDER! 29

30 HARDER!

HARDER! 31

Festivalterrein, Glastonbury Festival, Glastonbury, UK Festivalgangers, Glastonbury Festival, Glastonbury, UK

Festivalgangers, Secret Solstice Festival, Reykjavik, IJsland

Festivalgangers Glastonbury Festival, Glastonbury, UK

Courtney Love op het SWU Festival, Paulinha, Brazilië

kan je daar een heel najaar en winterseizoen op teren, zóveel lol heb je gehad.”

VERHALEN VAN OVER DE HÉLE WERELD Peter loopt over van de festivalervaringen: “Metal Days in Slovenië is heel erg idyllisch.

Het ligt in de natuur, aan een meertje wat weer een mooi contrast biedt tegen de keiharde metalmuziek. Afrikaanse festivals zijn prachtig, daar wordt opvallend fanatiek en

32 HARDER!

uitbundig gedanst. Fuji Rock in Japan vond ik hilarisch: Japanners kunnen dan weer echt niet swingen. Die zitten niet zo los in de heupjes. Josh Stone speelde er met een super swingende soulband en het Japanse publiek stond er in de regen stokstijf naar te kijken. Dat werkt natuurlijk voor geen meter. Japanners kunnen eigenlijk alleen maar springen, hard of nog harder. Bij een festival in Beijing waren zoveel illegale

kaarten in omloop dat het festivalterrein overvol raakte en ontruimd moest worden. Wat bleek achteraf: de drukkerij die de tickets printte had de drukpers laten doorlopen en zelf extra tickets verkocht.

De stemming op het festivalterrein sloeg vrij plotseling om en het werd erg grimmig.

Toen heb ik met lichte dwang een lift geregeld terug naar de stad. Ik wilde daar geen seconde langer blijven. Op een festival in Sao Paulo waren we koud binnen of er was al iemand neergestoken, er werd gejat in de perstent en boven het terrein cirkelden

The Naked Run, Roskilde Festival, Roskilde, Denemarken

Festivalgangers, MSDokville Festival, Hamburg, Duitsland

Festivalgangers, Inmusic Festival, Zhangbei, China

politiehelikopters. En in Rusland kwam ik terecht op een festival dat eigenlijk een promotiefeestje voor het leger was. Dus tussen het publiek stond afweergeschut in een nabijgelegen bos werd er door een commando voorgedaan hoe je moest overleven in de bush. En uiteraard kon je je op het festival opgeven voor het leger. Een droom is om nog eens Hammersonic Metal Festival te bezoeken in Jakarta in Indonesië.

Veruit de meeste Indonesiërs zijn Moslim, dus het lijkt me echt razend interessant hoe dat eruit ziet.”

15% KORTING OP PETERS FOTOBOEK SPECIAAL VOOR ZWARTE CROSSERS Het fotoboek Music Brings Us Together bevat foto’s van meer dan 30 festivals op deze wereld, met héél veel foto’s van de Zwarte Cross. Dit boek telt 484 pagina’s, meet 39,5 X 29,5 cm, weegt 4,8 kilo en kost 195 euro. Maar! Speciaal voor jullie is dit unieke boek verkrijgbaar met 15% korting (komt neer op 165,75 euro). Let op: er zijn 15 boeken beschikbaar voor Zwarte Crossers. Ieder exemplaar is incl. wristband en wordt door Peter gesigneerd, genummerd en bestempeld met Zwarte Cross stempel en kan desgewenst verrijkt worden met een persoonlijk bericht (laat daarvoor een boodschap achter in het veld ‘opmerking’.) Bestel in de webshop van www.rockart.nl. Let op, de actie loopt tot het einde van het jaar en zolang de voorraad strekt!

HARDER! 33

moest De Megatent geven n ne zich gewon

TERUG NAAR 2010:

t festival, e h n a v t r a t s e d ier da, gen voor t de doorgang van de v , s s o r C e t r a da e Zw In ,2010 kreeg d tje noodweer voor z n kiezen n van Zwarte Cross 2019 po ga zo n ongenadig den draadje hing. Door de slo at moment. d j editie aan een zi nders of we denken terug aan a kunnen we niet

zes, onze koffiepau et over tijdens ni er t he pt e ui w komt, kr hebben Heel erg vaak 010’ ter sprake ibo maar áls ‘2 ijm vr nden van de de ie op ed lunches of s van de oudg je et gg pen ru de g over schikt om grap er een sidderin g altijd niet ge no is e iti de ed en t binn e 2010 en bij ons, wan Feestfabriek. D t wil wat zegg dá , ou N of snedige . ap en gr ak e over te m een flauw d an em ni of s ijft niet Feestfabriek bl gs aard. sp be n uur ‘s midda ng opmerki juli 2010 om éé 12 ag al nd iv aa st m : op over het fe Dit gebeurde er orkaan dwars ge vi tild he ge m op ee tr e, ex lgeblazen, trok er een kort n parachute bo ee s al de d er en t w t aten verten terrein. De Meg us, de Underco Rock ’n Roll circ et H t gras. Het dak t. he ak op kw d ge en neer verfrommel en ak het dl ba n ee n als rderop terug. In Discotent lage 0 meter (!!!) ve 30 e w Een . en rk ke nd tent vo n van de van een terras ide de kerktore aa w r de en ag rp Vr nabijgelegen do

34 HARDER!

ll Het Rock ‘n Ro e nd Circus ke betere tijden

schuilkoos voor een op het terrein en ig ez ische nt nw ga aa 230 n soort gi aantal van de leek: dit zijn ee de r oo Ze (v ). rs rd de la n vervoe plek onder diep wagens worde en, die door vracht s en huilplaats blev ag sc n gw hu an aanh t ze onder da g en in rg eg zo w nd be pe rs in moesten al krui lfs de dieplade natuurkracht ze e m en werkelijk or ng en gi de t en omda de weergod n: ve ge te n aa r kreeg. Om maa reen? er. ke te os . Waar was iede lo de gena n grote paniek ee rt was ko rs er ke e st ie er Feestfabr Na de storm he g die rees bij de aa vr e moe D tig gs g? ili ve l… Na an Was iedereen n, maar hoevee lle va rd en ge ee en lis ar ka w n clan gelo niet óf er dode cht was de hele to oken ek br zo ge le n el ee sn n wonden met ge menten en ee ht lic er vi : der. opgemaakt r dan een won werd de schade was niets minde et H . een t re da su u es bl zo te tsvinden arm als groots g kon gaan plaa no 10 20 s os Cr Als de Zwarte

Niks krig ons dr onder

r was Rikies humeu ar ba w ur rm onve

Dit bord had ij een jaartje vr ond de Op de achtergr er tent nd zo Megatent

edeaangeslagen m vragen van de tie ta rs es ke pr ie br ke enselij le Feestfa bijna bovenm ie Degen aan al nn Ro er g er ee id st tle projec id waren werkers. Toen ze daartoe bere of g eroe w vr g es da id ro s he der! Die m en working clas krig ons d’r on ks enni : di n op s hu au n appl ga’s bode een gejuich en seerd. Conculle ili te ob ar m Zw ge en en acht groepen den 60 extra kr oners, vrienden ew et tb m ur d Bu en n. ap en aa ein gew sten en goeder het festivalterr op ch t zi da k en oo dd e dan rs mel Cross bezoeke dereen wilde ho en een hark. Ie n ne verwarmende rt oe ha ch ds en werkhan an! Het war ga u zo or do ar t ja hét feest van he goed. t deed de spirit t he de start van he en n gebare g, één dag voor da ns de oe in w g op no : t niet de schrik Je bedenkt he weeralarm. Met n itee D . om en er m ed er w ilig heenko festival, klonk bijtijds een ve en ig ne ez ei kl nw e aa id alle waa benen zochten n aantal omge ‘beperkt’ tot ee de ha sc de f ee maal bl

Mijn collega komt zo bij u

Kijk even op de klopt tekening, dit niet zo ij m volgens

arte ltooid en de Zw gen werden vo in id re il be ch rs or ve vo s. De erkbare cateringtentje s enige grote m al t et m he , r en aa M nn begi geworden.

Cross 2010 kon t podium was ch lu n ee en op am n t ee 10 kw dat de Megaten Zwarte Cross 20 et uit: tijdens de ni g met een keral no is ev e ng ltj verhaa vig bedrijfso oe dr n reeds Ee n. ve t le domper op de persoon om he rgde voor een zo tie ac tr at jn bij zi misexploitant ugde. stelde feestvre ge rop we met ge f oe pr op de een editie waa 10 20 vig. s os oe Cr dr te as Zwar g en het w Al met al is de . Het was hefti en ijk en gk d er ru w te s oden elen mengde gevo hulp die aangeb en, de spontane , maakt ook ev el en ed ng m gi t en he Maar t de mouw ui en ons nd ha de rop ditie’. Niks krig de manier waa n de ‘rampene aa n ke en r: ke gd ru ze t s te en we he dat we met trot sindsdien wet we in 2010 en n pe rie r, de d’r on

! k ! j k i l j i e l g e o g o m n m o n o s i NNikikssis stbare De onverwoe n het va aankleding as per w um di Hoofdpo ooie ongeluk een m alle ar knipoog na es bl ou tr

Deze stunt stond wel in het draaiboek

HARDER! 35

OP PUUR TALENT EN MAXIMALE WILSKRACHT OP WEG NAAR HET WK SUPERSPORT300.

36 HARDER!

Over de fijne Achterhoekse landweggetjes knapten we naar Harreveld om Victor Steeman, de 18-jarige wegracer uit de Zwarte Cross Talententuin, en zijn coach (en voormalig Nederlands Kampioen 250cc) Hans Smees aan de tand te voelen. Hoe kan het toch in Godfriedsnaam dat Victor op puur talent, zonder hulpmiddelen en met een structureel tekort aan budget voor deze gruwelijk dure sport, iedereen het stof voor de ogen racet!? Zelfs als hij op een spiksplinternieuwe motor in een spiksplinternieuwe klasse start? Da’s toch kats onmogelijk? Leg dat maar eens uit!

Hoe heb je ooit ontdekt dat je een best potje kunt racen?

Victor: “Dat is eigenlijk best een grappig verhaal. Voor mijn verjaardag kreeg ik ooit een minibike. Daar deed ik niet veel mee tot op een willekeurige woensdagmiddag. We waren vroeg klaar op de basisschool en hadden niks te doen. Met vrienden ben ik de minibike maar eens gaan testen. De één reed de bosjes in, de ander tegen een hek aan, maar ik bleef juist lekker rondjes rijden. Toen zijn we met die minibike op Velp, een circuit voor bestuurbare auto’s bij ons in de buurt, gaan rijden.

Dat ging best goed en daar werd ik ook benaderd om eens met het Nederlands Kampioenschap minibikes mee te doen. Het jaar erop heb ik dat gedaan. Ik werd direct 3e in de Junioren A. Daarna heb ik Junioren B gedaan en ben ik kampioen geworden. Toen was ik 8 of 9 jaar. Het vervolg was drie jaar racen bij de Molenaar NSF100, waar ik derde, tweede en in het laatste jaar kampioen ben geworden.”

HARDER! 37

Waar komt die aantrekkingskracht tot racen vandaan en waarom ben je bijvoorbeeld niet gaan voetballen?

“Dat kwam eigenlijk doordat ik me vroeger op school erg slecht kon concentreren. Niet alleen op school, ook met balsporten als voetbal. Het was allemaal niks voor mij. Maar toen ik begon te racen, kon ik me ineens echt concentreren. Ik was gefocust. Daardoor ben ik ook beter gaan presteren op school. Toen dachten mijn ouders natuurlijk: ‘wegracen doet ‘m goed’ en zijn we er vol voor gegaan. Ik kreeg overal weer meer lol in toen ik dat ontdekt heb.”

Vorig jaar begon je voor het eerst in een nieuwe klasse: de Supersport300. Je racete de Duitse competitie, de IDM, en het Nederlands Kampioenschap. Je gaf gas en reed meteen bijna iedereen het snot voor de ogen. Hoe kan dat?

“Ik heb in de twee jaar daarvoor, bij de Red Bull Rookies Cup, heel veel geleerd. Mijn sterke kant is denk ik dat ik niet heel lang nodig heb om hard te gaan op mijn motor.

Na een sessie of twee à drie heb ik snel in de gaten wat ik ermee kan.” Hans vult aan: “Victor’s eigen motor voor de Supersport300 kwam laat binnen, maar we hebben voor die tijd ook al wel goed getraind op een soortgelijke motor in Frankrijk en Spanje. Die was wel iets langzamer, maar had dezelfde basis.”

Hoe voelde het om in de IDM en het NK te racen?

Victor: “Het is leuk dat ik in een competitief kampioenschap heb kunnen rijden en dat ik ook nog eens direct goed mee kon komen. Het ging ook supergoed samen met Hans. Aan het einde werden we voor de goede prestaties beloond door twee startplekken in het WK te krijgen.”

Ja, daarover gesproken, jullie stonden natuurlijk voor een moeilijke keuze. Jullie konden de titel in de IDM

“Ik zag Victor rijden en wist het meteen: dat is een bijzonder talent. Je doet niet zomaar mee in de Red Bull Rookies Cup!”

38 HARDER!

en het NK bemachtigen, toen het aanbod kwam om twee WK-wedstrijden te rijden. Jullie kozen voor het WK, waardoor jullie door gemiste wedstrijden twee titels misliepen.

Hoe verliep die beslissing?

Hans: “Het WK is altijd het ultieme doel. De Supersport300 was de enige klasse waarin een WK budgettair gezien haalbaar was. Liever hadden we natuurlijk de Moto3 gereden, maar het is financieel niet te doen om daarin een WK te rijden. En het

Wil jij, net als wij, ook Victor Steeman steunen?

Hem op weg helpen naar het WK in 2019 en als sponsor je naam verbinden aan zijn sport en prestaties?

Mail dan naar victor@victorsteeman.nl om de mogelijkheden door te nemen

WK heb je nodig om je echt in de kijker te rijden. De Super sport300 was de enige optie om verder te komen. We zijn dus in 2018 gestart in de IDM en het NK, om het veld te leren kennen en connecties op te bouwen. Het ging ontzettend goed en Victor heeft zich goed laten zien, waardoor we dus het aanbod voor die twee WK-wedstrijden kregen. Aangezien het ultieme doel is om zo hard te rijden dat er iemand komt die ons zegt: “We willen je graag in het WK hebben”, viel de beslissing uiteindelijk op die WK-wedstrijden. Je doet daar ook veel meer ervaring op, de competitie is veel sterker met veel goede rijders aan de start. Als je in de IDM vooraan rijdt, dan word je ook niet meer echt gepusht om sneller te gaan. We konden ook meteen samenwerken met een team en monteurs. We konden data analyseren en bekijken welke teams goed zijn, want uiteindelijk moeten we straks voor het WK ook keuzes gaan maken.”

Voor aankomend jaar is het doel dus wel het WK Supersport300. Wat hebben jullie daarvoor nodig?

Hans: “Een goed team en sponsoren, natuurlijk. Als het gaat om het team, dan hebben we wel een paar opties. Er is veel belangstelling voor Victor. Ik ben niet de enige die zijn talent ziet. Begin december is er een test in Spanje, daar moet Victor zich goed laten zien en dat moeten we even afwachten. Als dat goed gaat, dan zouden we het WK kunnen rijden in 2019. Mits er dus voldoende budget is, daar hangt gewoon alles van af.

Altijd zo geweest in de gemotoriseerde sport.” Victor: “Als ik nu mocht kiezen wat ik komend jaar ga doen, zou ik natuurlijk direct het WK zeggen. Maar mocht dat budgettair niet haalbaar zijn, dan doe ik met plezier nog een jaar IDM 300.”

Aan talent zal het niet liggen, dus!

Hans: “Zeker niet. De basis is goed voor elkaar, hij heeft een

goede school in Arnhem die hem de ruimte geeft om zich als topsporter te ontwikkelen, hij heeft talent, dus daar ligt het zeker niet aan. Het gaat om de middelen en mogelijkheden. In Nederland kun je ook minder in deze sport dan bijvoorbeeld in Spanje en Frankrijk. Hier kun je niet zomaar even gaan trainen. Er is één circuit (TT Assen) in Nederland, maar daar kun je bijna nooit terecht. Het is hartstikke duur en er zijn weer geluidsbeperkingen i.v.m. de omwonenden. Dat betekent dat je naar het buitenland moet, wat het kostbaar maakt qua tijd én geld. Dat maakt het lastig. Als je wilt motorcrossen dan kun je hier in de regio bijna elke dag wel ergens naar een motorcross­ baan toe. Een wegracer kan dat niet.” Victor lacht: “Eigenlijk is de enige oplossing verhuizen naar Spanje! Maar serieus: Spanjaarden kunnen bijna structureel elke twee weken wel rijden, daarmee hebben zij ook wel een groot voordeel. Zeker in de winter, nu het koud is, kan ik niet eens trainen op de motor.

Dat kan in Nederland op zijn vroegst weer in april.”

“Veel mensen denken natuurlijk dat je op de motor moet gaan zitten en gas geven, dat is alles. Maar zo zit het niet.”

Hoe blijf je fit als je niet veel trainingsuren op de motor kunt maken?

Victor: “Veel mensen denken natuurlijk dat je op de motor moet gaan zitten en gas geven, dat is alles. Zo zit het niet. Het is echt een zware sport, ik ga dan ook drie keer in de week naar de sportschool. Vooral met de Supersport300 is het zo dat je zo licht mogelijk moet blijven, maar toch zo veel mogelijk kracht moet hebben. Het is dus vooral conditie- en krachttraining wat ik doe. De Supersport300 heeft geen superhoge snelheden en het verschil tussen de motoren is heel klein, dus het maakt nogal uit of je 70 of 50 kilo weegt.” Hans: “Sinds dit jaar heeft Victor ook een eigen fysiotherapeut, die net als ik in Harreveld woont. Hij is liefhebber van de sport en kent de sport ook, dus als Victor pijntjes en blessures heeft dan kan hij naar hem toe.”

Hans, je zei net al dat je niet de enige bent die Victor’s talent ziet. Wanneer leerde je hem kennen en dacht je toen meteen al: ‘dit is ‘m, dit is hét talent’?

Hans: “Ja, ik dacht het meteen, toen hij meedeed in de Red Bull Rookies Cup al. Ik ken Victor namelijk nog niet zo heel lang.

HARDER! 39

“Je moet er gewoon vol voor gaan en onthouden: niks is onmogelijk!”

In 2016 kwam ik met zijn ouders in gesprek in Assen, op het circuit. Puur toeval. Het viel me meteen op hoe bijzonder het is dat hij zonder middelen bij de Rookies Cup terecht is gekomen. Als dat gebeurt, is het écht bijzonder.

De 25 rijders worden geselecteerd uit zo’n 200 man over de hele wereld. Dan ben je gewoon gescout door KTM en Red Bull. Dat lukt alleen als je heel goed bent. Daarom ben ik

Juni, 2007. Resultaten kwalificatie MotoGP 250: 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Andrea DOVIZIOSO ITA HONDA Mika KALLIO FIN KTM Alex DE ANGELIS RSM APRILIA Marco SIMONCELLI ITA GILERA Taro SEKIGUCHI JPN APRILIA Alvaro BAUTISTA SPA APRILIA Imre TOTH HUN APRILIA Efren VAZQUEZ SPA APRILIA Alex BALDOLINI ITA APRILIA

1’51.429 1’51.688 1’52.017 1’52.831 1’53.780 1’53.824 1’54.002 1’54.163 1’54.383

10 Hans SMEES NED APRILIA 1’54.625 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

Fabrizio LAI ITA APRILIA Dirk HEIDOLF GER APRILIA Hiroshi AOYAMA JPN KTM Hector BARBERA SPA APRILIA Shuhei AOYAMA JPN HONDA Aleix ESPARGARO SPA APRILIA Jorge LORENZO SPA APRILIA Jules CLUZEL FRA APRILIA Dan LINFOOT GBR APRILIA Karel ABRAHAM CZE APRILIA

1’54.746 1’54.799 1’55.034 1’55.277 1’55.602 1’55.768 1’56.031 1’56.094 1’56.155 1’56.236

Hans: “Tussen allemaal huidige MotoGP-coureurs stond ik, die boer uit Harreveld, 10e na de kwalificatie in 2007. Niks is onmogelijk! Als je maar een lange adem hebt, net als de topcoureurs uit dit lijstje.”

40 HARDER!

hem gaan volgen. In 2017 ben ik bij drie wedstrijden geweest, kijken langs de zijlijn. Daar zag ik waar de plussen en minnen zaten. We besloten het afgelopen jaar met zijn tweeën op pad te gaan en dat gaat hartstikke goed! Ondertussen weet ik dat zijn reactiesnelheid ontzettend goed is, dat is heel belangrijk. Hij is ook heel constant in rondetijden en begrijpt goed hoe een motor werkt. Hij voelt de motor goed aan, dat kan niet iedereen.

Feeling met je motor dat zit in je, dat is er of is er niet. Maar als je het hebt, dan kun je dat wel verder ontwikkelen. Zeker als je jong bent, zoals Victor ook jong begonnen is met zijn mini­ bike. Bepaalde dingen kun je niet aanleren, die moeten gewoon in je zitten. Victor heeft dat.”

Wat is je ultieme droom, Victor?

“De MotoGP natuurlijk, dat moet toch de droom zijn van elke motorrijder? Dat is het hoogste waar je kunt komen. Marquez vind ik daar wel echt de beste, hij geeft een nieuwe dimensie aan de sport. Hij flikt gewoon dingen die nog nooit gebeurd zijn. In situaties waarin iedere andere rijder zou vallen, blijft hij bijvoorbeeld gewoon overeind. Er zijn wel momenten dat ik daaraan denk en ervan leer. Als ik me in een soortgelijke situatie bevind, dan flitst het me soms door mijn hoofd hoe hij dat gedaan heeft en blijf ik ook overeind.”

Wat is voor jou het meest onmogelijke parcours waar je ooit nog zou willen rijden? Je grootste uitdaging?

Victor: “Die heb ik eigenlijk al gereden afgelopen jaar: dat was Portugal, Portimão. Een circuit met heel veel blinde bochten en veel hoogteverschil. Daar wilde ik echt graag een keer racen en toevallig kon ik daar dus in één van die WK-wedstrijden rijden. Verder zou ik ook graag Qatar nog willen rijden. Dat is in het donker, met allemaal lampen langs het circuit.” Hans vult aan: “Dat zou meteen betekenen dat hij een WK-start heeft, dus dat zou mooi zijn.”

Wat zou je iemand met sport-ambities willen meegeven?

Victor: “Je moet er gewoon vol voor gaan en onthouden: niks is onmogelijk.”

Hans: “Ik ben zelf een boerenlul en heb 13 jaar geracet. Ik heb grand prix gereden en wildcards gehad. Ik was vast niet de beste, maar ik weet zeker dat ik het hardst werkte van allemaal.

Als je écht wilt en je staat erachter, dan kan het. Je moet ook de langste adem hebben, dat gaat niet in één of twee seizoenen.

Goed blijven presteren, zorgen dat je respect en goodwill krijgt van de juiste mensen en nooit opgeven.”

ADV LOOR

HARDER! 41

‘S WERELDS EERSTE AUTO DIE RIJD

‘NIKS IS ONMOGELIJK!’

‘S WERELDS EERSTE AUTO DIE RIJDT ZONDER BRANDSTOF OF STROOM: ‘NIKS IS ONMOGELIJK!’

VOLGEND JAAR KOMT ER EEN AUTO OP DE MARKT DIE ZIJN EIGEN BRANDSTOF OP KAN WEKKEN;

TOO GOOD TO BE TRUE? NEE, HET KAN ECHT. EN HET IS OOK NOG EENS EEN NEDERLANDSE UITVINDING. HET MERK? LIGHTYEAR. HET IS NOG TOP SECRET EN NIEMAND HEEFT DE AUTO NOG GEZIEN, DUS DE HARDER!-REDACTIE MOEST HIER MEER VAN WETEN. WE GINGEN OP ONDERZOEK UIT EN KWAMEN DE FABRIEK BINNEN VOOR EEN ONTHULLENDE PRESENTATIE. HET RELAAS. THE B U Z Z

Het gonst al een tijdje. Er schijnt een nieuw automerk zonder verbrandingsmotor op de markt te komen. Een soort Tesla, maar dan een die je niet hoeft op te laden omdat de auto met zonne-energie zichzelf oplaadt. Kan bijna niet waar zijn... In de buurt van Eindhoven zou het merk in het geheim opgericht zijn en er zouden al meer dan honderd mensen fulltime aan het werk zijn. Hier moesten we meer van weten!

LIGH T Y E A R

Na enig speurwerk bleek het te kloppen. Het merk heet inderdaad Lightyear en de fabriek staat in Helmond, of all places.

Aan de voordeur kloppen leverde wat formele antwoorden op, dat er volgend jaar meer info komt en dat ze ons dan graag ontvangen. Maar daar hadden we voor deze Harder! niks aan, dus moesten we wat anders verzinnen. De achterdeur…

HOE N A A R B IN N E N ! ?

Er was een presentatie voor alle investeerders en potentiële investeerders, dus we gaven ons op als potentiële investeerder en

42 HARDER!

na een tijdje op en neer mailen en bellen lukte het: we hadden een exclusieve uitnodiging voor de officiële presentatie en de eerste keer dat er buitenstaanders in de fabriek werden toegelaten. Pers mocht er absoluut niet bij zijn, dat begrepen we wel. We besloten dus aldaar niet als een journalist te kijken, dat zie je meteen, maar als potentiële investeerder: beetje cynisch, beetje verveeld en een pak aan.

H O E K WAME N WE AAN E E N PAK ?

We hadden nog nooit een pak aan gehad, dus we gingen naar een tweedehandskledingwinkel voor een heus pak. Een maatpak zelfs. Niet onze maat, maar toch een maatpak! Dat de pakken iets te groot waren was eigenlijk juist goed, want investeerders zijn vaak dik, omdat ze veel eten en vaak op recepties zijn met allerlei hapjes en drankjes. Met een kussen voor de buik onder het colbert en onze speciale gekweekte hipsterbaard was onze vermomming perfect! Als een soort Oost-Duitse Stasi spionnen hadden we een piepkleine camera aan de binnenzijde van ons colbert gemaakt, zodat we alles stiekem konden fotograferen. We waren er helemaal klaar voor!

T ZONDER BRANDSTOF OF STROOM:

HIGHWAY T O H E L M O N D !

In Helmond aangekomen viel op dat er een heuse autocampus uit de grond gestampt was waar allerlei innovatieve bedrijven voor de auto-industrie gevestigd waren, mét slagbomen ervoor.

Die slagbomen kwamen we nog wel door met onze cynische blik en de dikke geleende Tesla + chauffeur. Maar de volgende horde was lastiger; security! Bomen van kerels hadden ze ingehuurd die ervoor zorgden dat pottenkijkers die er niks te zoeken hadden, zoals wij, hardhandig van de campus verwijderd werden. Je kon zo zien dat deze gorilla’s goed konden knokken.

De ontvangst was vriendelijk, maar super streng; iedereen werd gefouilleerd om te kijken of er geen informatie mee naar binnen of buiten ging. We hadden twee fototoestellen mee, een als bliksemafleider om de ander binnen te krijgen. Maar voordat we onze grote camera opzichtig in wilde leveren hadden ze de kleine camera al te pakken. Detectors, shit! Het kussen onder ons colbert hadden ze gelukkig niet in de gaten, anders waren we er waarschijnlijk al meteen weer uitgeknikkerd. Alle gear waren we kwijt, maar we kwamen wel binnen. High five!

H O L VAN D E L E E U W

We moesten alles inleveren en achterlaten, zelfs de pennen, want daar zouden ook camera’s verstopt in kunnen zitten, net als bij James Bond. Ook onze telefoons werden ingenomen, verzegeld en in een stralingsvrij zakje teruggeven. Wow. Die waren dus onbruikbaar tot we weer buiten waren. En ze hadden ons verdomme op de korrel, security‘s met Google glasses zaten ons “onopvallend” te scannen, en steeds in portofoons te lullen, terwijl ze naar ons te zaten gluren. Wilden ze ons naar de ambassade lokken om ons daar te vergiftigen door de Russen, te laten vermoorden door de Saoedies en in stukken te laten hakken? Het geet hier spoken!

K AL MTE K AN L E VE NS RE D D E N

We lieten ons de kop niet gek maken en gingen aan een statafel staan in een enorme hal die super chique aangekleed was. De fabriek was omgetoverd tot een soort expocenter waar niet op bezuinigd was! De knapste vrouwen van heel Helmond hadden ze aan laten rukken om met schalen vol garnalenkroketten en worstenbroodjes rond te gaan. We pakten quasinonchalant van

>>

HARDER! 43

CEO Lex Hoefsloot bij de onthulling van de Lightyear One. Eerlijk is eerlijk, hij had een goed verhaal en had de zaal aan zijn voeten. Dit gaat tenminste echt ergens over!

Camera’s waren streng verboden en onze beide camera’s en de telefoon werden ingenomen. Gelukkig had de Harder!-redactie nog een derde camera mee naar binnen gesmokkeld, zodat we toch nog wat foto’s konden maken #niksisonmogelijk! :). The Lightyear One vlak voordat hij officieel onthuld wordt, mooi moment!

S PAC E S H U TTL E !

De hele fabriek was omgetoverd tot een theater waar nog minder stof lag dan in de operatiekamers van het AMC. De presentatie had goeie inhoud over een betere wereld, afgewisseld met spectaculair entertainment. En wij zaten er midden tussen, dat was echt vet!

>>

die schalen en kauwden er stoïcijns op, alsof we hele dagen niks anders aten. Een glaasje champi dan maar, we zijn er nu toch.

En wat gebeurde er? Niets! We werden niet gearresteerd, niet lastiggevallen, niks. Intussen stroomde de zaal vol met belangrijke mensen, BN’ers, Tweede Kamerleden, een paar miljonairs en de rest miljardairs. We pasten er precies tussen, want ze hadden allemaal een pak en bijna allemaal een buikje. Dit ging lekker zo!

LET T H E S H O W B EG I N !

We werden verzocht naar een andere zaal te gaan die nog vetter was aangekleed met een podium en een enorme tribune waar alle gasten plaats konden nemen. De show begon mega indrukwekkend. Een enorme lichtshow en een korte spetterende film op een scherm van wel 20 meter breed. En toen kwam de CEO van Lightyear, Lex Hoefsloot, ten tonele als de Steve Jobs der lage landen. En eerlijk is eerlijk, hij had een goed verhaal. ‘Het kan anders mensen, met deze planeet. En wij gaan het goede voorbeeld geven. We hadden een droom. En nu staat ‘ie hier.’

Fock, dit is geen geintje. Onder een satijnen doek verscheen een echte auto, zo het leek. Het zou toch niet waar zijn? Dat ze in het geheim in een paar maanden al een ontwerp hadden en een heus prototype? ‘Nou jongens, wie wil die nieuwe auto zien?’ De hele zaal begon te juichen als in een Champions League-finale en toen trokken ze het doek van de auto af. Wow!

44 HARDER!

Ja, dat hadden ze in het snotje, entertainment. Confetti kanonnen, geluid, licht: als Jezus Christus met zo’n show uit Maria was gekomen hadden de kerken lang niet zo leeg gezeten. Niet normaal, wat een spektakel. En die auto was gaaf! De achterkant deed denken aan een retro Porsche en met de dichte wielkasten achter leek het wel iets op een Citroen DS uit de seventies, maar de voorkant was heel origineel en heel cool.

Met overal solarpanels in de auto verwerkt; mega spacy. En helemaal aerodynamisch. Vet! We mochten het podium op en in de auto. Wow, nu snappen we hoe André Kuipers zich in de spaceshuttle voelde!

SPECS

Rij je zo’n 14.000 km per jaar dan hoef je maar twee keer per jaar op te laden, een keer in december en een keer in februari.

Rij je 40.000 km per jaar dan kan je nog de hele zomer rijden zonder op te hoeven laden. Woon je in een zonnig land dan hoef je sowieso niet op te laden; wat een hightech, ongelofelijk!

C O NC L U S I E

De champagne was gratis en hakte er best wel in, maar hij smaakte goed! De vibe was daar echt te gek en we togen zeer opgewonden weer richting de Achterhoek. Wat een cool project is dit zeg. Hier gaan we hopelijk nog veel van horen.

Een Nederlands staaltje innovatie waar we heel trots op zijn.

Inmiddels is, als het goed is, hun site al online www.lightyear. com en in 2019 gaan ze het model naar de buitenwereld en de andere pers bekendmaken en dan willen ze ook daadwerkelijk die auto’s al gaan leveren! Is dat mogelijk? Het is ambitieus, maar één ding weten we sinds de slogan van de ZC#19 bekend is: ‘Niks is onmogelijk!’

, k ij l e g o m n o is s N ik is dat zo?

ens mij, Niks is het sleutelwoord volg t je jamoe en kom om op de nulstand te nog je heb Dan n. zitte a renlang op yog koEn . den wor te ilige arhe pila om kans de wat , gen bren men ze je je eten zelfs fok is dan ‘niks’. en maar Daar zit je op je bidkleedje Ik doe . ken proberen aan niks te den kop mijn en, dag n niet anders afgelope zijn Het en. hed elijk mog van r loopt ove nou wat en, er te veel om ze waar te mak orakel onmogelijk? En dan fluistert het je tijd m nee es ann Joh oor. iets in mijn e ijDez je. in bez ze, pau n eve m en nee uit. m ade en in ver is niet nodig, adem k doe bad een met t Gaa En hij doet het. rt buu de in hier niks van r mee naar het sloom en ligt daar uren te liggen. Een lijf. zijn in r ove e regi gevoel neemt de hete en fen nim r ove hij omt Soms dro ‘n stijve. bliksems, wordt wakker met is dus Hier . niks , Wat moet hij er mee in de zit niks , niks lijke oge weer het onm n? leve te mee er Valt . weg mt deel Hij gaat op onderzoek, leest, nee maar ie, stud een t doe aan cursussen, en op k wer r mee r maa en alle rt het leve t duik Dan . hten daar zit hij niet op te wac Plot . wat r maa mt zwe hij het meer in en en oor zijn aan vis een er lt bbe seling kna kijk eens de vis hijgt hem toe, hé vriend te. leeg de zie goed om je heen en

d van en Hij schrikt hier een flinke hoe en. En ligg n lake bad zijn op r gaat wee Bijna e. stilt dan …, overvalt hem de van is dat t wan het, is angstaanjagend ger mee niet we die eid, otsh een gro GEMO ES wend zijn. Wat? Is NU ALL dje met LIJK? In zijn brein ziet hij het bor iddelonm wij n doe ren nde de tekst “wo ”. lijk, op hulp moet u even wachten nu hulp Ben je mooi klaar mee. Hij heeft wandel de aan is niks nodig, want het ogelijonm het hem kt dru Het . met hem Hij en. teg d goe ke in en daar kan hij niet kt den hij wat r ove s baa is toch altijd de s alle of zin zijn d altij toch t en wil, krijg kt zoe Hij ? voor elkaar. Wat is dit toch kt een zijn weg naar mogelijkheden. Maa discimet ft Lee . plan een idee en dan tijd Op d. pline, eet goed en drinkt goe zo. en g egin bew naar bed en lichaams vlak land e ofd belo het hij En dan … ziet nog, je voor zijn voeten liggen. Denkt en verop al er zoekt je paard, maar zit te. ruim dwijnt in tijd en draak, Ondertussen verslaat hij een zeven d hon maakt de zevenkoppige odil krok een met ht koppen kleiner. Vec zept Slaa tor. stric con boa en met een de sultan van is pale het in hten nac ven mdames. en doet zich te goed met hare

hemel?

Holy shit wat is dit? Ben ik in de buurt. de in lijk oor beh het t Daar kom Op lijk? oge Me dunkt. Hoezo niks is onm teiets er m kwa te leeg het moment van een Als t. ach verw niet al Tota voorschijn. donderslag bij heldere hemel.

Zwarte Maar hoe gaat het dan op de achtinverw n gee je t moe of Cross? Mag elijkheid mog de at zod , dan ben heb gen plekke ontstaat of bestaat, dat je ter wordt d leur ges mee en dt gegrepen wor kt dat maa mee iets dan en niks naar het erust Uitg d? je niet voor mogelijk hiel rwee De . ook e rgav zijn helpt zeker, ove lek, eerp park de op n staa n stand late en laten prima. Goede zin en je durven ijl ik dit Terw nu. r verrassen krijg ik doo is waar, het ja g, selin plot ik k herlees den niks is ONMOGELIJK! de rem, Laat het toe, haal de voet van onder. verw en iet gen kijk geef je over, weten er Zek er. ond bew en aan Moedig lijke oge onm het niks heeft iets en het Wat . zich bij e elijk mog draagt altijd het t. oms uitk en ht een inzic

HARDER! 45

DEZE P O .

8 1 0 2 R E B M E V NS IN NO E G R E , G A D E R U G N MBAS A E D R A A HET WAS EE B E B R IE V BEZOEK BIJ P O E W N E T H C O M DIE HUN N E N N A GURE DAG M R IE V .

D IE SISCHE L K A S R E D E N T E H N A SADEURS V NBERG. E T T U L IE O O M T E H AMEN IN N P O M U B L A E W U NIE

46 HARDER!

B

uiten stond bassist Arjan Pronk te bellen. Een vrolijke, woest uitziende man. Als je een minuut met hem praat ben je zo weer een half uur verder. Binnengekomen was het drummer Jeroen Hobert die ons, na een mislukte poging het koffiezetapparaat te bedienen, een glaasje sinas voorzette. We kregen er een mini-marsje bij en we waanden ons heel even op een basisschoolverjaardag. Dit prettige gevoel werd ruw verstoord door de harde klanken van een gitaar uit een speaker. Het was Erik Nijmeijer die een gitaarsolo goed in probeerde te spelen. Hendrik-Jan Bökkers hoorde dit semi-tevreden aan. Even later probeerde hij het zelf ook nog even. Met iets meer succes zo leek. Een prettige sfeer met een prettig stel mannen. Ze kwamen met alle plezier bij ons aan de stamtafel zitten om een interview af te nemen voor hun favoriete magazine Harder!

BÖKKERS, WE ZIJN LIVE EN KNETTERHARD VANUIT DE HILLROAD STUDIO'S. HOE GAAT DIT ALBUM HETEN EN WANNEER KOMT HIJ UIT?

Hendrik-Jan: “Het album gaat 'Leaven in de Brouwerie' heten.” Erik breekt voor het eerst maar zeker niet voor het laatst deze middag in: “En op 23 maart gaan wij deze toepasselijk in de Grolsch Brouwerij te Enschede releasen! Lekker toch?” “Ik weet niet of dit al wel in dat blad mag staan...”, merkt Jeroen helder op. Erik: ”Als het er uiteindelijk in staat, dan mocht het!” Nou bij deze: Bökkers gaat op 23 maart een feestje geven in de Grolsch Brouwerij om de nieuwe plaat te vieren!

Kaartjes hiervoor zijn verkrijgbaar via www.bokkersband.nl

ZO'N PLAAT MAKEN, HOE WERKT DAT? SCHRIJVEN JULLIE SAMEN IN EEN KEET OF BIJVOORBEELD ONDERWEG NAAR OPTREDENS?

Het is Erik die het eerste antwoord geeft: “Iedereen schrijft het hele jaar door, maar eigenlijk schrijven we nooit samen.

Op een gegeven moment gooien we alles bij elkaar en dan begint het al bijna ergens op te lijken.” Arjan voegt, terwijl hij zwoel door zijn baard kroelt, toe: ”Wat dat betreft zijn we eigenlijk nog steeds een coverband, want we coveren elkaars nummers.” De Bökkers grinniken in koor: “Hahoha, ja dat is

HARDER! 47

wel zo!” Hendrik-Jan: ”Onderweg schrijven we niks en spelen doen we ook niet, want als ik een akoestische gitaar meeneem in de bus krijg ik ruzie met Erik.” Erik reageert met een halve knipoog: “Klopt, we zien elkaar naast het optreden ook niet zoveel, dus een stukje quality time is dan wel belangrijk. Zo ben ik bijvoorbeeld nog nooit bij Jeroen thuis geweest.” ”Ja dat is me wat,” mompelt Arjan, “je hoort wel eens van die zoetsappige verhalen van bands die 14 dagen gaan schrijven in een rare hut in Frankrijk of op Texel, maar ik ben blij dat ik die varkens soms een paar dagen niet zie! En geforceerd bij elkaar zitten werkt voor ons sowieso niet.” Hendrik-Jan vat het samen: “We zorgen gewoon dat we genoeg meemaken en dan heb je automatisch genoeg om over te schrijven. Natuurlijk sturen we af en toe wel wat kreten naar elkaar. Vanochtend hebben we trouwens nog een heel nummer bedacht hier!”

WE LIGGEN MET DE HARDER! REDACTIE OP ZONDAGMIDDAGEN WEL EENS NAAKT OP EEN KLEEDJE VOOR DE KACHEL TE LUISTEREN NAAR JULLIE NUMMERS. HET IS IEDEREEN AAN TE RADEN. EEN FAVORIETE PASSAGE UIT JULLIE PRACHTIGE TEKSTEN IS: AJ DE HENGEL IN DE TASSE HOALT DAN WEE'J NIET OF ZE BIET. WIE BEDENKT ZOIETS EN WAAR KOMT ZO'N TEKST VANDAAN?

Arjan: “Die is van Lubbers!” Jeroen schrikt op als hij beseft dat ze hem altijd 'Lubbers' noemen. Erik vraagt zich zichtbaar af waarom hij niet als eerste reageerde en zegt: “Ja, zulke teksten kom je niet tegen maar we hebben allerlei stemmen in onze hoofden.” Hendrik-Jan lacht ietwat na een opmerking over de Bökkers bingo die we ooit op de Zwarte Cross maakten: “Dit jaar proberen we al die bekende kreten weg te laten, dat leek ons beter. We gaan een nieuwe weg inslaan.” Dat zal wel Hendrik-Jan! Arjan: “Maar we zijn ook nog niet helemaal een gearriveerde band, want dit is bijvoorbeeld één van mijn favoriete passages in één van de nieuwe liedjes: “Greetje is geen koe, maar een lekker dier.”

48 HARDER!

MENSEN HEBBEN HET VAAK OVER 'DE' BÖKKERS. HOE KAN DIT?

Hendrik-Jan & Erik in koor: “Dat komt omdat er een 's' achter staat, zodat op een meervoudsvorm lijkt. Eén Bökker, twee Bökkers.” Jeroen voegt toe: “Misschien vinden ze dat we, om het maar netjes te zeggen, een bepaalde uitstraling hebben. Ook omdat we na de show altijd even buigen naar het publiek.” “Ja maar,” glimwormt Erik, “dan zouden we toch eigenlijk met de kont naar voren zou moeten buigen?”

Hendrik-Jan: ”Buig je wel eens met de kont naar voren dan?

Dat vind ik heel knap!” Ondertussen lijkt dit gesprek volledig langs Arjan heen te gaan. Hij kijkt al een paar minuten naar de muur terwijl hij de haren van zijn baard op volgorde legt.

Hendrik-Jan: ”Buig je wel eens met de kont naar voren dan? Dat vind ik heel knap!”

ARJAN... ARJAN? MISSCHIEN MOETEN WE HET EVEN OVER JE BAARD HEBBEN. GAAN WE JE OOIT ZIEN MET EEN GLADGESCHOREN SNOETJE? EN ZIT DAT DING ER VANWEGE EEN SOORT BIJGELOOF?

Terwijl de vraag niet voor hem bedoeld was begint Erik: “Ja Pronk, heb jij überhaupt een kaaklijn?” Arjan schrikt op en zegt: “Om eerlijk te zijn ben ik doodsbang om te zien wat er onder zit! Overigens had ik hem natuurlijk al wel voor de trend begon. Als je een baard hebt doe je hem ook niet zo makkelijk weg en ik heb hem al sinds 2000. Al is dit niet dezelfde hoor! En nee, het is geen bijgeloof, dat heb ik sowieso niet.

Jeroen heeft wel wat rituelen.” Jeroen reageert: “Ja maar dat is niet meer dan een beetje warm spelen om de polsen wat los te krijgen, maar dat is meer praktisch zodat ik niet verkramp in het eerste nummer. Ook kijk ik altijd wel even of m'n drumstel goed staat. En ja, dan komt het wel aan op centimeters.”

Arjan is duidelijk wakker: ”En jij vraagt mij altijd: 'Wie ben ik?' en dan moeten wij zeggen: DE RAMMELAAR! Wie ben ik? DE RAMMELAAR! WIE BEN IK!?!?! DE RAMMELAAAAR!!!!” De rest kijkt Arjan vragend maar tevreden aan. Erik wil ook nog wat zeggen: “Ik ben niet bijgelovig, maar een paar biertjes en even schijten vooraf is wel lekker...” Prima Erik.

DAT LIJKT MEER OP GEZONDE LICHAMELIJKE SPANNING. ZIJN ER ÜBERHAUPT NOG WEL EENS ZENUWEN OF SPANNINGEN?

Meneer Nijmeijer begint. We noemen hem even Meneer Nijmeijer omdat er anders steeds Erik aan het begin van de zin staat: “Ik ben eigenlijk nooit zenuwachtig. Alleen als het een heel kort optreden is voor veel volk waarbij je maar een half uurtje speelt, dan kun je er niet even lekker in komen.” Jeroen voegt toe: ”En bijvoorbeeld zoiets als de Megatent op de Zwarte Cross. Of wanneer we nieuwe nummers gaan spelen, dan weet je ze vooraf nog wel maar zodra je het podium oploopt ben je ze helemaal kwijt... Dat zorgt wel eens voor

HARDER! 49

wat zenuwen.” Arjan: “Ik vind ook dat jullie het optreedpakje heel kort voor de show aantrekken. Ik doe dat al thuis, dus ik zit al veel langer geconcentreerd in mijn rol. Dus begin daar eens mee! Overigens denk ik dat ik te dom ben om zenuwachtig te zijn, maar bijvoorbeeld op de Zwarte Cross is het wel spannend omdat het publiek zo alderbastend gretig is en dan is het best lastig om in dezelfde stemming te komen.” Hendrik-Jan: “Broodnuchter ervoor duiken werkt ook echt voor

50 HARDER!

Erik: “Ik ben niet bijgelovig, maar een paar biertjes en even schijten vooraf is wel lekker...”

Bökkers geeft twee tickets weg voor hun weergaloze show op 29 december in Paradiso, Amsterdam. Mail voor de 29e december naar

harder@zwartecross.nl met als onderwerp ‘Ik wil naar Paradiso’.

De 29e mailer krijgt twee kaarten.

geen meter. Dit klinkt als de slechtste smoes allertijden, maar een paar biertjes van tevoren is wel zo fijn.” Erik sluit af: “Ik heb per ongeluk ook wel eens gehad dat ik iets teveel pilsjes op had, dan kon ik me van de tweede set geen kut meer herinneren...”

OVER GROTE OPTREDENS GESPROKEN. JULLIE SHOW IN PARADISO STAAT VOOR DE DEUR EN OOK DE KERSTDAGEN ZIJN NABIJ. HEBBEN JULLIE DAN NOG TIJD VOOR JULLIE DUIFJES ONDER DE KERSTBOOM OF IS HET OPTREDEN, OPTREDEN EN NOG EENS OPTREDEN? EN WAAR ZOUDEN JULLIE OOIT NOG WEL EENS WILLEN SPELEN?

Verrassend genoeg trekt Erik als eerste zijn mond open: “Het is optreden, optreden, optreden en optreden. Ik weet amper nog wat kerst inhoudt, omdat we dan juist altijd heel druk zijn en Paradiso is de klapper van het jaar.” Arjan: “Klopt, dat wordt wat! En ik zou wel eens in Texas willen spelen. Ik denk dat ze daar niet weten wat ze meemaken als we beginnen te spelen. Wellicht neem ik er zelfs een nieuwe baard voor.

En onze muziek kun je prima naar het Engels vertalen, want als we in het Nedersaksisch gaan spelen begrijpen ze er helemaal geen kloten van.” Erik: “Ik mag ook hopen dat het gemouwel van dat Nedersaksisch ooit uitsterft.. Allemachtig.” Jeroen: “In Oost-Duitsland zijn we ook een keer geweest, samen met onder andere Henk Wijngaard. Dat was een hele ervaring.”

EN ALS JULLIE DAN E'E'N PERSOON MOGEN KIEZEN DIE EEN KEER EEN GASTOPTREDEN MAG KOMEN VERZORGEN?

Erik: “Mick Jagger zou ik er wel een keer bij willen hebben.

Leeft die nog? Ja, dus dat kan zo! Iets 'haalbaars' hoef ik er namelijk niet bij... En een zangeres hoeft ook niet, dank je de koekoek. Vrouwen trekken we het podium wel op zonder dat ze in de microfoon hoeven te schreeuwen.” Jeroen: “We hebben ook een keer iets gedaan met DeLikt, maar dat is een beetje een stille dood gestorven.” Erik: “Ja, het laatste wat we hebben gehoord is dat hun mixer het wel effe af zou mixen.” Jeroen: “Die man is waarschijnlijk gesneuveld in het proces...” Arjan: “Maar een gastoptreden van de vader Henkie van Raalte dan?” Henkie van Raalte? Arjan: “Jazeker! Met de zingende zaag! Of een zingende motorzaag, dat zou pas een toevoeging zijn.” Niet voor het eerst weten de overige bandleden niet waar ze moeten kijken.

STEL DE MUZIEK BESTOND NIET EN WE ZATEN HIER NU GEWOON MET ENE HENDRIK-JAN, ERIK, ARJAN EN JEROEN TE PRATEN... WAREN JULLIE DAN OOK VRIENDJES? EN WAT ZOUDEN JULLIE DAN GEDAAN HEBBEN?

Hendrik-Jan: “Erik en ik zaten wel bij elkaar op school.” Erik voegt toe: ”We zijn elkaar vroeger veel tegengekomen in de muziek. Maar muziek bestaat in dit geval niet, dus als er geen muziek zou bestaan zouden we gewoon familie zijn.” Hendrik-Jan vult aan: “Jeroen en Arjan zijn bijvoorbeeld neven én achterneven van elkaar. Via vaders kant én via moeders kant...” Arjan en Jeroen kijken een beetje onzeker naar de grond. Jeroen schraapt zijn keel een keer en Arjan beweegt zijn voet wat onzeker over de vloer alsof hij een peukje uitdrukt. Plots roept Erik, terwijl we door een paar sputters worden geraakt: ”En anders was ik softijsverkoper. Dat heb ik ooit al gedaan!” De ongemakkelijkheid aan tafel neemt voelbaar toe. Hij voegt toe dat hij zonder muziek zich volle bak op schilderkunst zou storten. Jeroen is de man die alle posters, cd's en dergelijke ontwerpt voor de band. Ontwerpen deed hij ook één jaar voor de Zwarte Cross. Hij is zelfs de man die deze Harder! vormgeeft. Arjan kijkt ons inmiddels indringend aan.

We verwachten weer een rare passage, maar hij zegt: “Ik zou wel cafés willen inrichten. Met dingen die in een café passen in plaats van dingen die oud lijken. Cafés kunnen veel mooier!”

Maar weinig mensen weten dat Arjan jarenlang de designspullenwinkel Grotzooi runde. Hij heeft er dus echt verstand van.

DUIDELIJK! WILLEN JULLIE TOT SLOT IEMAND NOG WAT ZEGGEN OF TOEWENSEN?

Arjan: “Ik wil wel de groeten doen aan dat mens dat zich bij een optreden door de dranghekken probeerde te wurmen en er niet helemaal doorheen kwam. Dat mocht de pret niet drukken, want even later stond ze met dranghek en al als een propeller op het podium te heisteren.” Arjan: “Ik wil Paradiso zelf nog wel even wat zeggen. Ze moeten dat beter regelen met die tap.” Hendrik-Jan: “Ja, inderdaad. En in 50 jaar Paradiso hebben we ook een record gevestigd, want er werd een aantal keren 100 bier besteld. Hadden ze nog nooit meegemaakt! Kom lekker met z'n allen naar de Grolsch Brouwerij op 23 maart, dat wordt een geweldig feest!”

HARDER! 51

TO B.) S E O G (G M N A I E S T A ST RLEY B E T !

R HARDEND, MATTE ENGLA

NA DEEL 1 (ENGELAND, HERE WE COME!) EN DEEL 2 (ENGELAND, HERE WE ARE!) HIERBIJ HET DERDE EN AFSLUITENDE RELAAS VAN HET HARDER! TESTTEAM OP DE MXON, HET WERELDKAMPIOENSCHAP MOTORCROSS VOOR LANDEN. HET HTT (HARDER!-TESTTEAM) GING ER OP DE RACEMOTOR HEEN, EEN RIT VAN 600 KM DOOR DE STROMENDE REGEN EN ZOALS HET BRITSE WEER BETAAMT; KOUD, NAT, MISTIG EN DONKER. MAAR HET WAS TOCH EEN FANTASTISCHE TRIP, TOT NU TOE. MET DE MOTOR NAAR DE RACE: EEN UITDAGING! 52 HARDER!

We waren op zaterdag naar de kwalificatiewedstrijden en het Holland house geweest en toen alle bezoekers vastzaten in de modder met een bus meegereden die naar een restaurant ging waar we een van de mooiste avonden ooit hadden. Nu moesten we alleen een taxi terug naar het hotel. Omdat we een uur van het circuit sliepen (alle hotels dichtbij waren al vol) en omdat de bus ook een uur gereden had (geen flauw idee waar naartoe) waren we bang dat we twee uur met de taxi terug moesten. De

goed, we zijn er niet om onszelf te testen; we gingen racen in het landschap van Hampshire en we gingen kijken hoe Jeffrey Herlings en zijn kornuiten alle andere piloten een poepie gingen laten ruiken. taxi was nog niet in de derde versnelling toen we bij het hotel waren; 1 minuut rijden, hahaha. Soms moet je gewoon geluk hebben. Toen we bij het hotel kwamen kwam Kipje Boesveld ook net aan, over toeval gesproken! Hij was met de trein naar het hotel gegaan, omdat alle bier en een nacht overslaan een brug te ver was, maar die trein ging via Londen, dus dat duurde meer dan vier uur reizen. Grappig. Maar het HTT was weer herenigd! Voor deze dag geeft het HTT een tien! We konden nu in de lobby een biertje drinken op de goede afloop, cheers!

RACING DAY!

De volgende ochtend begonnen we meteen al met goeie zin: vandaag geet ’t gebeuren.. ’s Ochtends bij het ontbijt, typisch Engels met rode bonen in witte saus, kregen we nog betere zin toen we Max Verstappen de Formule 1 zagen winnen.

Vandaag moesten we onze spullen inpakken, want die avond moesten we de boot naar Hoek van Holland al weer halen, dus we moesten meteen na de wedstrijd vol gas naar de boot. We namen afscheid van de serveerster met psoriasis in haar gezicht die ’s ochtends zo mogelijk nog een stuk onappetijtelijker was dan de avond ervoor. Wat waren we nu blij dat we niet op haar avances in waren gegaan. Niet alleen op de motor, maar ook in deze heeft het HTT een ruggengraat als een olifant! Maar

DOES ANYONE KNOW WERE THE RACES ARE?

Dus vol gas naar die baan op an. Wat met de taxi in een uur kon, moesten wij in twintig minuten kunnen. Onze Harder!-Testteam raceoveralls aan en in een vliegende Le Mans start naar Matterley Basin. Alleen de Ducati (de Stukgaatie) van Herbert Mc Host wilde niet starten, verdomme. Nu is het niet makkelijk om een duizend cc tweecilinder aan te duwen, maar gelukkig lukte het ons toch. Toen eindelijk racen. We waren elkaar bij de start kwijtgeraakt en vonden elkaar weer iets te snel waardoor Ed Flying Casano op de Ducati vloog en een stuk uit de kuip had. Toen bleek het circuit op geen enkele kaart te staan. De Italiaanse organisatie had niet de plaatsnaam, maar een soort buurtschap, een boerderijnaam voor elke routeplanner onvindbaar als plaatsnaam aan het event gegeven. Zo was er dus niet alleen niet van het terrein af te komen, ook niet erop. Voor de bewegwijzering geeft het HTT een drie min.

Nou ja, dan maar gewoon rond racen net zolang tot we toevallig iets bekends tegenkwamen. Na een paar uur speedwayen over bochtige landweggetjes vol met schapenstront kwamen we een boer tegen. Ook hij had geen flauw idee, maar hij was wel een coole gast, met een mooi Engels accent. Dus gingen we maar ff sprekken.

HARDER! 53

KLAAR VOOR DE START? AF!

RAMPSPOED KOMT NOOIT ALLEEN

Tot overmaat van ramp kreeg Mc Host, toen hij met zijn knie zo plat door de bocht ging dat hij een wespennest uit de houtwal wipte, drie wespen tegelijk in de racelaars en die gingen Allepo-tje spelen met zijn voet. Zo, die gingen los zeg! Mensen die zeggen dat een wesp maar een keer steken kan: het HTT heeft het getest en dat is proefondervindelijk weerlegd nu. Voor het steken van de wespen in het graafschap Hampshire geven we een dikke acht, petje af! Ondertussen was het ook weer beginnen te regenen, dus zou de baan die al een grote modderpoel was, nu alleen nog maar slechter worden. Gelukkig zagen we in de verte het circus liggen, toen we ff pauze hielden om onze wonden te likken en de motoren iets af konden laten koelen: ‘Hee, daar is het!’

54 HARDER!

De race was mooi, maar na vijf minuten al niet meer te volgen.

Via Whats App moesten we het thuisfront vragen die het op TV volgden, wat de stand was. Het (straf) puntensysteem is vrij ingewikkeld; als een land bijvoorbeeld vijfde en elfde geworden is en de tweede manche eerste en 18e ligt, dan weet niemand de tussenstand meer. Daarnaast is geen enkele rijder, behalve die in het begin op kop ligt, meer te herkennen door een pak modder waardoor alle rijders eruit zien als een nat pindarotsje. We gingen bij de honderden Nederlandse supporters (eigenlijk Brabantse, want alle drie de rijders van team NL waren Brabander) staan en die maakten er een feestje van hoor. In de stromende regen ging het helemaal los; alles oranje, lekkere muziek van een DJ en zoveel meegenomen bier dat ze gewoon blikjes uitdeelden aan iedereen die dorst had. Elke keer als the Bullet, Glenn Coldenhoff en Brian Bogers langskwamen dan ging het helemaal los. Nederland won net niet, de Vichy Fransen wel en team NL werd netjes tweede. Je krijgt toch een soort interland sfeer met al die landen en al die supporters die niet voor een rijder, maar voor een land zijn. Duizenden vlaggen en beschilderde supporters was een mooi gezicht.

Hiervoor, en voor de wedstrijd, gaven we allebei een 7,5: goed!

De modder was een iets minder mooi gezicht. Alles, maar dan ook werkelijk alles was bedekt met een enorm pak blubber en je zakte tot je enkels in de modder, overal. Hiervoor gaven we een matig zesje.

FOT

BACK HOME

NIET NAAR HUUS TOE GAAN

Toen begon de echte uitdaging; hier weg komen. Met touwen konden mensen zich proberen uit de modder te trekken, alle auto’s zaten vast en alle campers, trucks; alles. We wilden de finale uitkijken en dat deden we ook. Maar we moesten de boot halen en het was nog zes uur rijden, dus nu moesten we echt gaan! Gelukkig konden we te voet langs de vastzittende file en met de motor langs de rest van de file. Het zou ons niks verbazen als de file er nu, meer dan een jaar later, nog staat. Met een wegmotor door de modder glibberen waar je tot je knieÍn inzakt, geeft trouwens een heel gek gevoel. Het is een soort kunstschaatsen; je maakt pirouetten die je helemaal niet wilde maken en je blijft maar spinnen, omdat je banden geen noppen hebben. Maar we kwamen er zonder kleerscheuren en zonder te vallen door.

RIJSS

IC LAU

OR ER

IE DO OGRAF

Het werd al donker en we moesten nog bijna vijfhonderd kilometer door de waterkou. Gelukkig ging de motregen over in gewone regen, want met motregen kan je bijna niet meer door je vizier kijken, ooit een ruitenwisser op een helm gezien?

Toen nog driehonderd kilometer file voor, tijdens en na Londen waar we langsheen moesten. Gelukkig was de Britse politie veel te druk met nationalistisch zijn om te controleren of we niet over de vluchtstrook gingen (gewoon links inhalen, toch?) onze leren raceoveralls waren zo volgezogen met regen dat ze wel 50 kilo wogen. Maar tijd om op te drogen en weer warm te worden hadden we niet, want Harder!-redacteur zijn betaalt zo slecht dat we de volgende dag weer op ons werk moesten zijn, dus we moesten die boot wel halen! Gelukkig lukte dat (op het nippertje) en nadat we onze motoren op het autodek hadden vastgesjord was het tijd voor een lekkere pilsener om het leven te vieren. Weer gingen we als laatste naar onze slaapkajuit, net als de heenvaart. En we sliepen waanzinnig lekker!

HET EINDOORDEEL

Zonder noemenswaardige tegenslag hebben we een machtig weekend gehad. De Engelsen zijn aardige gasten, de wegen zijn prachtig daar, met die mooie glooiende heuvels, met mooie houtwallen erlangs. En we hebben daar zo vreselijk veel schik gehad samen. Als eindcijfer geeft het Harder! Testteam een dikke negen. De Engelsen konden de Brexit nu plaats laten vinden. Harder! testteam: keer maar huiswaarts, alles is gezegd..

HARDER! 55

R E G G A E W E I D E B E S TA A T 1 0 J A A R

56 HARDER!

De Reggaeweide is inmiddels een rood-geel-groen begrip geworden op het Zwarte Cross terrein. We kijken terug en vooruit met de twee kapiteins op het rastaschip.

Jasper Bax en Pieter Both, de programmasamenstellers en sfeermakers van de Reggaeweide.

De meeste Zwarte Cross bezoekers kennen de bontgekleurde wei met de relaxte muziek, cocktails en chillende papi's en mami's vast wel. Maar voor de Harderlezers die nog nooit in de Reggaeweide zijn geweest, kunnen jullie uitleggen wat de magie van de Reggaeweide is? Pieter: “De Reggaeweide heeft zijn eigen imago, met strandzand, palmbomen en de kenmerkende houten barren met felle kleuren. ‘Reggae relax weide’ werd het vroeger ook wel vaak genoemd. Het was er namelijk zo relaxed en heel duidelijk dat het binnen de chaos van de motoren en het stuntgeweld echt anders was. Het THC gehalte is er iets hoger en daarmee de happy vibes ook. We hebben vaak veel artiesten uit Jamaica geprogrammeerd staan. Dat is niet zomaar! De Achterhoek en Jamaica lijken erg op elkaar. Wij zeggen hier "Alles komt goed” en in Jamaica is de slogan "No problem". Muzikaal is het altijd een warm bad; de beste DJ's en bands uit het genre worden geprogrammeerd. Namen die ooit zijn begonnen op de Reggaeweide bijvoorbeeld Protoge en The Skints, staan nu op de grote festivals.

Kortom: de muziekliefhebber haalt hier zijn relaxed kloppende reggaehart op!”

Hoe kwamen de warme klanken van Reggae op de Zwarte Cross terecht? Pieter: “Hendrik-Jan en Gijs waren fan van mijn band Beef.

Ze nodigden ons ieder jaar uit. Wij waren niet de populairste band onder Zwarte Crossers en we werden uit liefhebberij geboekt.

Hendrik-Jan heeft een show een keer onderbroken om tegen het publiek te zeggen dat er harder gefeest moest worden! Ook Bennie Jolink keek vanuit de coulissen, zittend op zijn motor, met een gebroken been. Ik hoorde een motor vanaf de zijkant van het podium, toen ik keek, stak Bennie zijn duim in de lucht. We hebben ons altijd erg welkom gevoeld.”

HARDER! 57

Jasper: “Ja, het is altijd fijn als de artiest het ook volledig snapt waar wij gepassioneerd mee bezig zijn. Michael Prophet sloot een paar jaar geleden af op een vrijdagavond. Het kwam met bakken uit de hemel en er stond slechts 20 man voor het podium. Maar met die 20 toegewijde fans werd er echt een feestje gemaakt. Op een gegeven moment was het 12 uur, tijd om te stoppen. Michael vroeg toen: “Mag ik nog twee liedjes doen? Het is zo leuk!” Daar kon ik natuurlijk geen nee tegen zeggen!”

“De band Beef is er op een gegeven moment mee gestopt. Ik kreeg een belletje van Hendrik-Jan met de vraag of ik een Reggaepodium wilde programmeren. Ik had nul ervaring achter de schermen, maar ik dacht: dit gaan we gewoon doen, we geven de reggae een kans! Ik wist wie ik erbij moest vragen: Jasper Bax is de meest toegewijde boeker met veel ervaring binnen de scène. Samen zijn we een goed duo.”

Jasper: “Ja, net als de burgemeester en wethouder van Juinen van van Kooten en de Bie. Ik ben de lange stille en jij de drukke kleine.”

Hoe was het eerste jaar van de Reggaeweide op de Zwarte Cross? Pieter: “Het eerste jaar was in 2010, het jaar van de beruchte windhoos over het terrein tijdens de opbouw. Het was echt spannend of het wel door zou gaan, maar ’s avonds hoorden we gejuich en geschreeuw van de opbouwploeg, ze gingen hoe dan ook door!

Geluk bij een ongeluk: er werden er overal stukken hout en stukken golfplaat gevonden, daarmee konden we de weide mooi aankleden. Die eerste editie was meteen een succes! Het bier was zelfs gewoon op! Sindsdien is de weide alleen maar groter geworden en zitten we al een paar jaar op een vaste plek met de perfecte afmeting, waardoor het altijd lekker vol en gezellig is.”

Wat zijn de momenten die je uit de afgelopen tien jaar niet snel zal vergeten? Pieter: “We maken om het uur een rondje over het veld. Soms krijg je een schouderklop, of een duim omhoog met goed gedaan. Dat is voor ons altijd wel een kers op de taart, als het publiek blij is, zijn wij dat ook! Ik herinner me nog dat de band Third World bij ons optrad. De bassist keek de wei in, en zei “This feels like home!”

Kijk, dat is natuurlijk wel een compliment waar je U tegen zegt!”

58 HARDER!

Dat klinkt alsof de artiesten ook super relaxed zijn, is dat ook zo? Zijn er nooit gekke eisen? Pieter: “Zoals bij veel bands geldt: de manager wil het vaak moeilijker maken dan de band. Eén band had ooit wel een heel bijzondere eis; ze wilden persé gewapende begeleiding om hen heen op het festivalterrein, dat hebben we natuurlijk niet gedaan. “We live Pieter bovenste rij midden en Jasper tweede van rechts samen met een deel van de reggaecrew

Dj’s Er staan jaarlijks 21 bands en 8 ide we geprogrammeerd in de Reggae

“Zoals het nu gaat zijn we tevreden. Ik zeg: 10 jaar erbij, yah man!” in Holland, come on!” Verder valt het wel mee, veel meer dan een flesje drank is het vaak niet. Ik weet niet hoe het bij de andere podia zit, maar er wordt wel vaak gevraagd om een jointje. In het verleden hebben we nog wel eens de takken van een wietplant “De Achterhoekse Happy” in een vaas in de kleedkamer gezet. Toen ze dat zagen, konden we eigenlijk al niets meer fout doen, haha!”

Zijn er nog toekomstdromen voor de volgende 10 jaar? Jasper: “Mijn toekomstdroom voor de Reggaeweide is om een podium te blijven bieden aan de beste reggae-acts uit binnen- en buitenland.

Het zijn geweldige bands die helaas zelden plaats krijgen op de reguliere 13-in-een-dozijn festivals. Reggae is en blijft een opwindende muziekstijl en de scene biedt ons elk jaar weer voldoende nieuwe interessante aanwas, die we graag laten zien aan het Zwarte Cross publiek. Waar we momenteel echt naar uitkijken, is naar het vieren van 10 jaar Reggaeweide. We hebben daar al wat ideeën voor liggen. We hoeven niet veel groter, want dan worden de sfeer en de bijkomende belangen heel anders. Zoals het nu gaat zijn we tevreden. Ik zeg: 10 jaar erbij, yah man!”

ebook fanpage De ReggAEweide heeft een eigen fac zingt geregeld Pieter Both (ex Beef frontman) meerde bands. ram een deuntje mee met de geprog wei. Hij heeft Kenny B is de huisartiest van de er al 6 keer gestaan! waarschijnlijk Je herkent de Reggaeweide aan (geen echte d rel - de grootste joint ter we natuurlijk).

“Reggae heeft een podium gekregen midden in het warme bad van de Zwarte Cross. Als we het destijds zelf hadden moeten opstarten buiten de Zwarte Cross, dan was dat waarschijnlijk niet gelukt.

We hebben een naam opgebouwd, voor veel Nederlandse reggae artiesten is de Zwarte Cross Reggaeweide inmiddels het hoogst haalbare en leukste om te spelen. Ook in het diversiteitsbeeld van artiesten en publiek heeft de Reggaeweide een groot aandeel gehad, mensen van heel oud tot heel jong, blank en donker, man en vrouw. De beveiligers en mensen van het licht en geluid vragen ons altijd specifiek of ze volgend jaar weer op de Reggaeweide mogen werken. Dat is waar we echt trots op zijn. One love!”

HARDER! 59

[ BAC R O F T LUS VERBORGEN ACHTER DE BOUWHEKKEN BEVINDT ZICH EEN TWEEDE ZWARTE CROSS. DAAR WORDT GEWERKT ZODAT HET FEEST VÓÓR DE SCHERMEN GESMEERD VERLOOPT. MAAR ER WORDT OOK GELACHEN EN GEVIERD DOOR DE WORKING CLASS HEROES. DIRK HOOGENDOORN-MOENS LEGT DEZE OPERATIE AL DRIE JAAR VAST.

60 HARDER!

] E F I L E G A T S K C

De Zwarte Cross is groots, er is veel bedrijvigheid (er wordt 24 uur non-stop gewerkt) maar het is vooral gemoedelijk!

Wat ik heel mooi vind is de sfeer, de gemoedelijkheid en het enthousiasme van alle medewerkers en artiesten.

Omdat er zoveel medewerkers achter de schermen werken ontstaat er een compleet nieuwe wereld. Het is een compleet andere wereld dan die je als bezoeker ervaart.

HARDER! 61

] E IF L E G A T S [ K C A B R O F UST Het idee om een fotoreportage te maken achter de schermen ontstond in 2016. Ik heb toen voor The Heinoos een reportage heb gemaakt vóór, tijdens en na hun optreden in een stampvolle Megatent! Toen ik backstage was, viel mij direct op hoeveel bedrijvigheid er gaande is en hoeveel medewerkers er achter de schermen werken. Omdat ik met mijn fotografie verhalend wil vastleggen, ontstond het idee om met fotografie een compleet verhaal te vertellen van alles wat zich achter de schermen afspeelt.

62 HARDER!

HARDER! 63

4 HARDER!

LUST FOR [B

BACKSTAGE] LIFE De Zwarte Cross is het grootste festival van Nederland.

Elke keer verbaas ik mijzelf weer hoe groot dit festival is. De diversiteit is belangrijk: het maakt niet uit wie je bent, hoe oud je bent, waar je vandaan komt of van welke muzieksmaak je houdt, iedereen is welkom en de sfeer is ieder jaar weer fantastisch, als bezoeker en als medewerker.

HARDER! 65

] E IF L E G A T S [ K C A B R O F T S LU Omdat de Zwarte Cross zo groot is, is dit een persoonlijk project dat een aantal jaren zal beslaan. Ieder jaar fotografeer ik een ander deel van het festival. Het doel van mijn project is om in 2021, als de Zwarte Cross haar 25ste editie viert, een speciaal fotoboek te publiceren dat 4 jaar achter de schermen weergeeft.Â

Dirk Hoogendoorn-Moens is reportage- en commercieel fotograaf en woonachtig in Uden. Hij maakt fotoreportages van o.a. festivals, concerten, bedrijfs­ evenementen en regelmatig ook bruiloften.

66 HARDER!

E

www.mananamanana.eu

HARDER! 67