Ekonomi Kıbrıs Prestige 15 Şubat Sayısı by Ekonomi Kıbrıs Prestige

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Ocak 2015

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Ocak 2015

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Ocak 2015

EKONOMI KIBRIS PRESTIGE İmtiyaz Sahibi: AYAZ MEDYA GRUBU Genel Yayın Yönetmeni: ATIL AYAZ Reklam ve İletişim Koordinatörü ÖZGE YAVUZ AYAZ

Sayfa Editörü BUKET EREN -ŞERİFE GÜLER Türkiye: ÖZLEM YILMAZ

100 İŞ İNSANI

Amerika: FUNDA KESKİN

DİKKAT ÇEKEN YANITLAR

İngiltere: ALMULA MERTER SARGIS KHANDANYAN

10 SORU

2015 BEKLENTİ

ANKETİ

Sosyal Medya ve Seyahat: ATAK AYAZ

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

Görsel Yönetmen: DEMET ÖZGE AYKAN (DOA)

ERDİNÇ KÜÇÜKUNCULAR

SERHAT ÖZÇELİK

Grafik - Tasarım AYAZ MEDYA CREATIVE Hukuk Danışmanı: AVUKAT ÖZLEM ALP Muhasebe ve Finans: ANIL YILMAZ Web Tasarım ve Teknik Destek: CITY COLOURS İletişim Bilgileri:

İŞTE BAŞARILI İŞ KADINLARI

KKTC Girne Yolu, Uğur Apt. D:6 Yenişehir/LEFKOŞA TÜRKİYE Perla Vista Residence&Ofis Kat:8 No:73 Beykent/Beylikdüzü - İSTANBUL Reklam ve Abonelik İçin: 0 533 887 33 78 0 533 887 33 46

ERCAN AYFER

Mail Adresi: info@ekonomikibris.com haber@ekonomikibris.com

EMRE DEĞİRMENCİOĞLU

RAMADAN UZUN

E EREDE E KADAR

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Ocak 2015

Atıl AYAZ Genel Yayın Yönetmeni

Rüzgar sert, ortalık toz duman. Dövizin ateşi herkesi yakıyor, gözler pür dikkat kurlarda.. Dolar her yeni güne yeni bir rekor denemesiyle başlıyor, sterlinin de aşağı kalır yanı yok. Euro ise şimdilik kendi derdinde, Avrupa Birliği’nin başı kalabalık..

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

önsöz

Ocak 2015

İşte bu ortam ekonomi için, iş dünyası için ne anlama geliyor? İlk yanıt belirsizlik. Ekonomi Kıbrıs Prestige dergisinde geniş kapsamlı bir anket hazırladık sizler için. Ülke ekonomisine yön veren iş insanlarına 10 soru sorduk, çarpıcı yanıtlar aldık. 2015’te iş dünyası borçtan uzak durmayı seçiyor, dövize karşı temkinliler. Ve daha neler neler.. Asbank Hazineden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Ercan Ayfer ve İktisatbank Hazine Grup Müdürü Emre Değirmencioğlu para piyasalarındaki süreci yorumladı, olası beklentileri sıraladı.. Ekonomi diyoruz, yatırım diyoruz.. Ülke ekonomisinin en büyük yatırımlarından Ercan Havalimanı’nda yeni bir dönem başladı. Taşyapı yeni terminal binasının temelini attı. O törende çok çarpıcı detaylar vardı gözlerden kaçmayan. Her defasında yatırım ve yatırımcı diyen Başbakan ve Meclis Başkanı yoktu törende! Yapılan protestonun hedefinde kim vardı? Bankacılık dünyasından havadisler var. Yeni şubeler, yeni hizmetler, projeler.. Hepsi Ekonomi Kıbrıs Prestige sektörel haber sayfalarında.. Her sayıda keyifle okuyorsunuz, güzel geri dönüşler yapıyorsunuz. ‘Ne, nerede, ne kadar’ dedik; KKTC, Güney Kıbrıs, Türkiye ve İngiltere’de aynı ürünlerin fiyatlarını kıyasladık. Aradaki farkı göreceksiniz.. Tabi bir de röportajlarımız var. Her biri birbirinden değerli iş insanlarıyla sizler için çarpıcı başlıkları değerlendirdik. Limasol Türk Kooperatif Bankası Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Kemaler, Borusan Oto Genel Müdürü Uğur Sakarya, Kuzey Kıbrıs Turkcell Yönetim Kurulu Üyesi Günay Çerkez bu isimlerden sadece bir kaçı.. Konuları, konukları ve çok özel detaylarıyla karşınızdayız. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinin ekonomi dergisi Ekonomi Kıbrıs Prestige, yine sizler için dopdolu.. Keyifle okuyacaksınız.

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Ocak 2015

haberler

ERCAN’DA YENİ DÖNEM BAŞLIYOR.. 220 MİLYON EURO YATIRIM, 2 BİN 500 KİŞİLİK İSTİHDAM Katılmadılar açılışa, iddiaya göre Meclis’te nisap çoğunluğunu sağlamak için aldılar bu kararı. Kulislere göre özelleştirmeye karşı bir protestoydu bu. Büyük tepki çekti. Taşyapı Yönetim Kurulu Başkanı Emrullah Turanlı açılış konuşmasında iki yıllık gecikmeye vurgu yaptı, tüm sorunlara rağmen geç de olsa hayırlı bir temelin atıldığını söyledi..

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin en büyük özelleştirmesi, hatta en büyük ekonomi yatırımında yeni dönem başlıyor. Ercan Havalimanı yeni hizmet binasının temeli atıldı. Türkiye Cumhuriyeti Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç da bu tören için KKTC’ye geldi.

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

İş ve siyaset dünyası oradaydı. Ama eksik birileri vardı törende. KKTC Meclis Başkanı ve yeni dönem cumhurbaşkanı adayı Sibel Siber ile Başbakan Özkan Yorgancıoğlu..

Yıllık 10 milyon yolcu kapasitesine ulaşılması hedeflenen projeyle, eski pistin uzunluğu 3.2 km’ye çıkarılacak ve yeni bir pist yapımı daha gerçekleştirilecek. Proje dahilinde bin beş yüz araçlık kapalı ve bin beş yüz araçlık açık park yerlerinin yanı sıra, CIP ve VIP de yeni terminal içinde yer alacak. Yeni terminalde ayrıca yeni hizmet binaları da yapılarak, yaklaşık 2 bin 500 insana yeni istihdam olanağı sağlanacak. Projenin 48 ayda tamamlanması öngörülürken, yaklaşık 220 milyon Euro’luk yatırım gerçekleştirilecek.

Ocak 2015

KASAP DÖNER LEFKOŞA’DA Üniversitesi ailesi. Geçtiğimiz yıl Leman Kültür ile büyük dikkat çeken GAÜ, şimdi de Kasap Döner ile yatırımlarını güçlendirdi..

‘Hamburger çocuklarına yedirmeye geliyoruz’ sloganıyla yola çıktılar, kısa sürede çok sevildiler.. Türkiye’nin ilk fast-casual döner restoranı Kasap Döner, lezzeti ve farklı konseptini Kıbrıs’a taşıdı. Türkiye’de 22 şube ile geniş bir gıda zinciri kuran Kasap Döner, 23’üncü şubesini başkent Lefkoşa’da açtı. Kasap Döner’i KKTC’ye getiren ise KKTC’de eğitim dünyasının köklü isimlerinden Girne Amerikan

Açılışın ev sahibi GAÜ Kurucu Rektörü Serhat Akpınar’dı. Global Restoran Yatırımları Genel Müdürü Taner İçten de İstanbul’dan kalabalık bir heyetle katıldı törene. Ülke ekonomisi için en yeni yatırımın kurdelesini KKTC Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu kesti. Lefkoşa Dereboyu’nda hizmete giren Kasap Döner, Türkiye medyasında da geniş yer buldu..

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Ocak 2015

haberler

KKTC LEZZETLERİ DUBAİ’DE

ADAY OLMAK İÇİN İSTİFA ETTİ

İhracatta daralan pazar üreticileri de harekete geçirdi.. KKTC markaları Ortadoğu’nun en büyük gıda fuarları arasında yer alan Dubai’deki Gulfood 2015 Gıda ve Ağırlama Fuarı’na katıldı. Kıbrıs Türk Sanayi Odası şemsiye standı altında ve North Cyprus markasıyla yapılan organizasyonda 9 firma yer aldı.. Akgöl Sütçülük, Avunduk (Meriç) Süt Ürünleri, Girne Con Kahve, Gülgün Süt Mamulleri, Helvasan, Mustafa Hacı Ali Ltd (Kırni), Özlem - Akay Süt Mamülleri ve Koop-Süt Dubai’de KKTC’yi temsil etti. Güney Kıbrıs ve Kuzey Kıbrıs standları geçen yıl olduğu gibi bu yıl da yan yanaydı..

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

Türkiye’de seçimlerde aday olmak için istifalar ardı ardına geldi. Bu istifa zincirine bir halka da Kuzey Kıbrıs’tan eklendi. Ziraat Bankası’nı KKTC’de en çok vergi ödeyen ikinci kurum haline getiren Ziraat Bankası KKTC Ülke Müdürü Mahmut Demirci, Osmaniye’den AK Parti Milletvekili aday adayı olmak için görevinden ayrıldı. KKTC’de 7 yıl boyunca başarıyla görev yaptı Demirci. Türkiye’den KKTC’ye gelen yardımların yönetiminde de önemli bir rol oynadı. Göreve geldiği günlerde zarar eden bankayı profesyonel kadrosuyla zirveye taşıdı. Hatta bu başarılı süreçte özel bankalardan da birçok teklif aldı.

haberler

Mahmut Demirci transfer yerine, profesyonel bankacılık hayatına ara verip siyasete atılmayı tercih etti..

5 günlük fuarda 120 ülkeden katılım vardı. Beş binin üzerinde stand açıldı. Fuar boyunca çeşitli konferans ve seminerler düzenlendi. İlgi sıralamasında öncelik hellimdeydi yine. Yoğun bir talep vardı KKTC hellimine. Ama bu ilgiye yeni ürünler de eklendi. Örneğin kahve ve harnup da yabancı ziyaretçilerin büyük dikkatini çekti.

İTALYA’DA KIBRIS TANITIMI Yeni dönemin en çok tartışılan başlıklarından biri turizm bütçesi. Bütçe yeter mi, fuarlar aksar mı diye çok konuşuldu. Görünen o ki şimdilik bir sıkıntı yok, bakanlık için yeni yıl hareketli başladı. Başbakan Yardımcılığı, Ekonomi, Turizm, Kültür ve Spor Bakanlığı turizm sektörü temsilcileriyle birlikte İtalya’daydı. Milano’da düzenlenen “BIT Milano 2015” turizm fuarına katıldı. İtalyan halkının yanında, Avrupa’nın birçok bölgesinden gelen turizm profesyonellerinin yoğun ilgi gösterdiği bir fuar bu. KKTC standında, İtalyanca turizm genel bilgi broşürleri, dalış broşürleri, Kuzey Kıbrıs’ı ziyaret için 50 neden broşürleri ve İngilizce turistik karayolları haritaları yanında, yiyecek-içecek kültürümüzü tanıtan broşürler, mitoloji broşürleri, eşekler broşürleri, Eko turizm broşürleri, yürüyüş yolları broşürleri, İncirli mağarası broşürleri, kaplumbağalar, su sporları, bisiklet sporu, marina, kuş gözlemi, doğa yürüyüşleri broşürleri, promosyon naylon poşet, promosyon kumaş heybe ve turizm tanıtım filmi DVD’leri dağıtıldı.

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Ocak 2015

haberler

CREDITWEST BANK’TAN EFT KOLAYLIĞI

Yerel bankaların en büyük sorunlarından biri Türkiye Bankaları ile EFT sıkıntısı adına, Creditwest Bank dikkat çeken bir adım attı..

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

Yeni Nesil İnternet Bankacılığı ile Türkiye bankalarına yapılan Türk Lirası para transferi ve kredi kartı ödemeleri ücretsiz ve anında gerçekleşiyor. Banka müşterileri için büyük kolaylık sağlayan bu hizmetin açıklaması Creditwest Bank Hazine ve Dış İşlemler Genel Müdür Yardımcısı Mazheer Zaher’den geldi, Zaher önümüzdeki aylarda birçok yeni hizmetin daha devreye gireceğini duyurdu.

bankacılık

Yaklaşık iki yıl önce hayata geçirilen elektronik imza projesi ürünü olan anında para transferi işlemini Creditwest Bank Yeni Nesil İnternet Bankacılığı kullanan tüm ticari ve bireysel müşteriler kullanabiliyor.

haberler

İKTİSATBANK MÜŞTERİLERİNE LOUNGE HİZMETİ Ercan Havalimanı’nda seyahati konfora dönüştüren Bosphore Lounge hizmet ağını genişletiyor. Limasol Bank’tan sonra, Kıbrıs bankacılık sektörünün en büyük özel bankası İktisatbank da müşterilerine bu ayrıcalıklı hizmeti sunacak.. İktisatbank ve Bosphore Lounge işletmecisi Paramaribo Turizm Ltd. arasında protokol töreni vardı. İktisatbank’tan Genel Müdür Dr. Ahmet Melih Karavelioğlu ile Genel Müdür Yardımcısı Olgun Ünal, Bosphore Lounge adına Pasha Grup Yönetim Kurulu Üyesi Sedat Erbaş ve Bayındırlık-Ulaştırma Bakanı Hasan Taçoy masadaydı.. SmartCard kullanıcılarına birçok ayrıcalık sunacak olan anlaşma törenle imzalandı.. Bosphore CIP Lounge normal giriş ücreti 30 Euro.. SmartCard Classic sahipleri 20 lira, SmartCard Gold sahipleri 10 lira, SmartCard Platinum ve SmartCard Diamond sahipleri ücretsiz olarak yararlanacak..

YAKIN DOĞU BANK DİKİLİTAŞ’TA KKTC bankacılık sektörünün hızla büyüyen kurumlarından Yakın Doğu Bank, hizmet ağını genişletiyor.. Bankanın Dikilitaş Şubesi törenle açıldı. Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu’nun da katıldığı açılışta, bazı milletvekilleri, YDÜ yetkilileri ve YDÜ çalışanları hazır bulundu. Açılışta, Yakın Doğu Bank Genel Müdürü Selami Kaçamak, YDÜ Mütevelli Heyeti Başkanı İrfan Günsel ve Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu birer konuşma yaptı. Yakın Doğu Bank’ın sadece coğrafi değil finansal anlamda da Kıbrıs’ın merkezinde yer almasını hedeflediklerini kaydeden Genel Müdür Selami Kaçamak, bankanın 510 milyon TL aktif büyüklüğü, 430 milyon TL mevduatı, 360 milyon TL kredi hacmi ve 5 milyon TL özvarlığıyla ülkenin güçlü oyuncularından biri olduğunu paylaştı.

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Ocak 2015

haberler

ALPET’E KALİTE SERTİFİKASI

haberler

EKTAM KIBRIS’TAN FUTBOLA BÜYÜK DESTEK Dünya markası Pepsi’yi Kuzey Kıbrıs’a taşıyarak yerli üretim yapan, sağladığı istihdam ve katma değer ile ülke ekonomisinde büyük bir yer tutan Ektam Kıbrıs, futbola verdiği desteğe devam ediyor.. KKTC futbolu için özel bir önem taşıyan Kıbrıs Kupası ve U15 Ligi’nin bu yıl da sponsoru Pepsi ve Tamsu oldu..

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde enerji sektörünün öncü firmalarından Alpet, büyük bir ilke imza attı ve KKTC’de OHSAS 18001, ISO 9001:2008 ve ISO 14000 kalite sertifikaları ile Kıbrıs enerji sektöründe bu belgelere sahip tek firma oldu. Alpet Kıbrıs yönetimi, bu gelişmeyi Golden Tulip Hotel’de düzenlenen bir toplantıyla paylaştı. Altınbaş Petrol Genel Müdür Vekili Ali Murat Yeşilyurt ve Altınbaş Petrol Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Fatih Toprak bilgi verdi süreç hakkında. ISO kalite sertifikaları için tam iki yıldır süren zorlu uğraşlar hatırlatıldı.

KTFF Başkanı Hasan Sertoğlu ve Ektam Kıbrıs Limited Genel Müdürü Ahmet Maslakçı, protokolü federasyon binasında düzenlenen törenle imzaladı..

BORUSAN OTO KIBRIS’TA YENİ DÖNEM KKTC’de otomobil dünyasının prestijli adresi Borusan Oto Kıbrıs için bir süredir ‘kapanacak’ iddiaları konuşuluyordu. Otomobil devi bu dedikodulara görkemli bir etkinlikle cevap verdi. Borusan Oto Kıbrıs bu kez kendi tesislerinde Range Rover Fashion Show’a ev sahipliği yaptı. Borusan’ın yeni genel müdürü Uğur Sakarya da oradaydı. Sakarya, 50 bin euroluk yeni servis hasar atölyesinin de yatırımını başlattı.

haberler

Bir de atama gerçekleşti Borusan Oto Kıbrıs’ta. Uzun yıllardır firmada satış temsilcisi olarak görev yapan Özden Mehmed, satış müdürü olarak yeni görevine başladı.

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Ocak 2015

ekonomi

Ercan Ayfer – Asbank Hazineden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı

GELEN 2015 YILI, GİDEN 2014’Ü ARATIR MI?

“Boçlanma stratejisi olan dostlarımız için tavsiyem; kazançları TL cinsinden ise TL borçlanmaları. Ama zorunlu yabancı para cinsinden borçlanma yapacakların da Euro cinsi borçlanmalarının daha isabetli olabileceğini düşünüyorum.”

Finansal piyasalarda çok yoğun dalgalanmaların yaşandığı 2014 yılını geride bıraktık.

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Aralık 2014

Özellikle 2014 yılı başı itibari ile Türkiye’de yaşanan siyasi çalkantılar, birbiri ardına gelen olaylarlar yetmezmiş gibi, üstüne dünya piyasalarında; özellikle FED‘in (Amerikan Merkez Bankası) 2008 yılındaki Amerikan finansal krizinin etkilerinin geride kaldığı öngörüsü ile faiz artırımı planlarının yaklaşmasıyla piyasadaki para bolluğunun sona ereceği kaygısı da eklenince, yukarıda büyük dalga boylarıyla sizlerle paylaştığım Usd/Try hareketleri çok sert gerçekleşti. Özellikle KKTC ekonomisinin döviz piyasalarına hassasiyeti göz önüne alındığında, gerek hane halkımız, gerekse finansal sektör oyuncularının yaşadığı belirsizlik çok zor bir dönem yaşattı.

analiz

Temelde büyüme yaratmada ciddi sorunlar yaşandığı dünya ekonomilerinde çözüm yolları aranmakta olmasına rağmen, sürdürülebilir büyümeyi yakalayamayacak ülkeler ciddi toplumsal sorunlar ile baş başa kalacak. Bunların başında işsizlik geliyor. KKTC finansal sektörünün özellikle zorlandığı döviz piyasalarındaki dalgalanmalar. Yabancı paraların Türk Lirası karşısında yaşadığı bu büyük

dalgalanmalarla beraber, gerek yatırımcı, gerekse tasarruf sahibi insanlarımızın ciddi kararsızlıklar yaşadığı veya kısa vadeli panikle finansal kararlar aldığı bir dönem oldu. Bu gibi volatilitenin yoğun olduğu dönemlerde herkesin daha soğuk kanlı davranması gerektiğini tekrar belirtmek isterim. Uzun vadeli finansal kararlarınızı alırken kısa vadeli olaylardan etkilenmek yerine, daha orta ve uzun vade beklentilerinize göre hareket etmeniz sizi büyük zararlardan ya da yanlış tercihlerden koruyacaktır. Bu dalgalanmalardan korunmanın başlıca yöntemi bütün finansal değerlerinizi ya da risklerinizi tek bir para birimi veya enstrümanı şeklinde yapmamaktır. Risklerinizi ya da tasarruflarınızı çeşitlendirin ki, risklerin gerçekleşmesi durumunda kendinizi koruyun.

USD/TRY 2014 YILI PERFORMANSI

GBP/TRY 2014 YILI PERFORMANSI

Sizlerle 2014 yılı USD, GBP ve EURO para biriminin TL karşı değerlerini bir analizle paylaşıyorum. Bu harekete göre önümüzdeki yılda bu senaryodan farklı bir durum yaşanmayacağını düşünüyorum. Özellikle boçlanma stratejisi olan dostlarımız için tavsiyem; kazançları TL cinsinden ise TL borçlanmaları.

Ama zorunlu yabancı para cinsinden borçlanma yapacakların da Euro cinsi borçlanmalarının daha isabetli olabileceğini düşünüyorum. Temelde Avrupa ekonomisinin ciddi büyüme sorunu olması sebebiyle Euro cinsi para biriminin aşağıda görebileceginiz üzere daha zayıf kalacağı beklentimi sizlere aktarmak isterim.

Ekonomi Kıbrıs

EUR/TRY 2014 YILI PERFORMANSI

Sonuç olarak 2015 yılı için benim tahminim finansal piyaslarda dalgalanmaların bol olduğu bir dönem olacak. Türkiye Haziran 2015’te genel seçimlere hazırlanıyor. Diğer yandan FED’in dolar faizindeki artış kararını bu yıl alacak olması nedeniyle gelişmekte olan ülkelerdeki kısa vadeli fonların (sıcak para) gelişmiş ekonomilere döneceği beklentisi ile beraber finansal kararlarınızı alırken çok dikkat etmenizde

fayda var. Şunu da belirtmem gerekir ki dalgalı piyasalar her zaman fırsatlar yaratır nakitte olanlar için.. Sözün özü; ‘her yeni gelen eskiyi aratır’ cümlesini aklınızdan çıkarmayın. 2015 yılı hepinize her şeyden önce siz değerli okurlarımıza sağlık getirsin.

Prestige Ocak 2015

haberler

İŞTE ULUSLARARASI PARA TRANSFERİ işbirliğinde sunulan hizmet tanıtımı Golden Tulip Hotel’de yapıldı.Tanıtım toplantısında konuşan Limasol Türk Kooperatif Bankası Genel Müdürü İlkin Yoğurtçuoğlu, uluslararası para transferi ile de KKTC’yi dünyanın 5 kıtasında 400 binin üzerinde noktaya bağlamış olduklarını da paylaştı.

KKTC’de bankacılık sektörü günden güne gelişiyor. Son yenilik ve büyük hizmet kolaylığı Limasol Türk Kooperatif Bankası’ndan. Limasol Bank uluslararası para transferini başlattı. Bu sistem ile banka hesabı ve kredi kartına gerek olmadan 222 ülkeye para transferi yapılabiliyor. Hizmet, para transferinde diğer uygulamalara göre yüzde 20’den 50’ye kadar daha ucuz gönderim olanağı tanıyor.

Ekonomi Kıbrıs

Türkiye’nin yerel para transfer şirketi UPT

UPT CEO’su Erol Ulu ise müşteri odaklı hizmet anlayışını benimsediklerini vurgu yaparak; ‘2010’da kurulan UPT’nin 2015’de aynı hizmet anlayışı ile büyüme hedefini sürdürdüğünü’ söyledi. Para transferi için şubelerin yanı sıra web, mobil ve tablet aplikasyonlarını hizmete koyacaklarını belirten Ulu, şu an için euro-dolar transferine strelinin de eklenerek 7/24 transfer imkanı sağlayacaklarını bildirdi. Limasol Türk Kooperatif Bankası Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Kemaler de ‘uluslararası para transferi konusunda en iyi hizmeti sunabilmek için UPT ile işbirliğine gittiklerini’ kaydetti. Kemaler, işbirliği sayesinde müşterilerin kolay, hızlı ve uygun fiyata para transferi gerçekleştirebileceğini belirtti.

Prestige Ocak 2015

KART FAİZİNE MERKEZ BANKASI FRENİ KKTC Merkez Bankası, Banka Kartları ve Kredi Kartları Yasası’nın kendisine verdiği yetki uyarınca, kredi kartı işlemlerine uygulanacak azami faiz oranlarını ilk kez belirledi. KKTC Merkez Bankası Başkanı Dr. Bilal San, “TL işlemlerde azami aylık akdi faiz oranının yüzde 1,96; döviz işlemlerinde azami aylık akdi faiz oranının yüzde 1,34; azami aylık gecikme faiz oranlarının ise yasa gereği bu oranların yüzde 0,5 üzerinde olduğunu” duyurdu. San, kredi kartı kullanımının son dört yıllık dönemde 3,6 kat artarak 360 milyon TL’ye ulaştığını, kredi kartı borçlarının tahsili gecikmiş alacaklara dönüşüm oranının da buna paralel artış göstererek 8 milyon TL’den,

28 milyon TL’ye yükseldiğini, aynı dönem içerisinde kredi kartı borçlarının brüt kredilere oranının yüzde 1,9’dan yüzde 3,6’ya, bireysel krediler içerisindeki payının ise yüzde 7,3’ten yüzde 11,3’e ulaştığını, bu nedenle kredi kartı uygulamalarına dair yasal çerçevenin düzenlenmesinin faydalı olduğunu ifade etti.

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Ocak 2015

ekonomi

Uğur Sakarya – Borusan Oto Genel Müdürü

‘KIBRIS’IN ÖNÜMÜZDEKİ ON YILI, GEÇMİŞ ON YILINDAN ÇOK DAHA İYİ OLACAK’

“İngiltere’de Land Rover ve Jaguar bayi toplantısına katıldık. Markaların önümüzdeki on yıllık vizyonu bizlerle paylaşıldı, bunlar da bizi çok etkiledi. Markalarımızın geleceğine güveniyoruz. O nedenle Kıbrıs yatırımımızı devam ettirme, hatta büyütme ve burayı daha fazla destekleme kararı aldık. Çünkü Kıbrıs’ta ciddi bir potansiyel olduğunu düşünüyoruz.”

Bir yoldan geri dönmek, bir projeyi iptal etmek veya başarmak için mücadele etmemek belki de en kolayı. ‘Vazgeçtim’ ya da ‘vazgeçtik’ dersiniz, defter kapanır.

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

Kıbrıs ekonomisinin önde gelen marka değerlerinden Borusan Oto Kıbrıs bir süre önce bu süreçten geçti. Yatırımların durduğu, hatta kapanacağı konuşuluyordu. Söylentilerde olduğu gibi firmanın kapanması maddi olarak çalışanlarını ve müşterilerini etkileyecekti hiç şüphesiz. Ama manevi anlamda ülke ekonomisine büyük bir zarar verecekti. Çünkü Türkiye ekonomisinin devlerinden Borusan Holding yatırımının Kıbrıs operasyonunu kapatması, emin olun ki büyük yankı uyandıracak, belki de birçok yeni yatırımcının KKTC’ye bakış açısını değiştirecekti.

röportaj

Neyse ki bu kötümser senaryo gerçekleşmedi. Çünkü Borusan Oto 2014’ün ortalarında, yönetim kadrosunda yeni bir yapılanmaya gitti. Otokoç’tan dikkat çeken bir transfer yaptı. Sektörün profesyonellerinden Uğur Sakarya’yı kadrosuna kattı ve Borusan Oto’yu da Sakarya’ya emanet etti.. ‘Kapanacak’ söylentileriyle anılan Borusan Oto Kıbrıs için beklentinin tam aksine ‘yatırım’ süreci de işte böyle başladı. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin günlük tek ekonomi programı Ekonomi Kıbrıs’ta Atıl Ayaz’ın konuğu, Borusan

Oto Genel Müdürü Uğur Sakarya’ydı. Yatırımdan istihdama, yeni araçlardan dövizdeki düşüşün psikolojik etkisine kadar her konu konuşuldu. Uğur Sakarya Borusan Oto Kıbrıs için 2015’in yol haritasını çıkardı. Hadi gelin o sohbete ortak olalım..

‘KIBRIS’TA BÜYÜME VE YATIRIM KARARI ALDIK’ Girişte de yazdığımız gibi ‘kapanacak’ iddialarıyla yapalım açılışı.. Müşterileri üzecek, ama belki de rakiplerin dört gözle beklediği bir süreçti bu. Günün sonunda kimseye fırsat vermediniz. Borusan Holding’in bakış açısı nasıl değişti bu? ‘Borusan Oto olarak 2008’den beri Kıbrıs’ta faaliyet gösteriyoruz. Bu 6 yıllık süreç zarfında belli seviyelere geldik ama arzu ettiğimiz büyüme ve karlılık oluşmadığı için buradaki yatırımın tekrar gözden geçirilme kararı alınmıştı. Benim de göreve gelmemden sonra Kıbrıs’ın potansiyelini yakından takip etmeye başladık. Özellikle suyun gelmesi ve doğalgaz araştırmalarının başlaması, bir de turizmde yıllardır süren çok ciddi yatırımlar Türkiye’den de rahatlıkla görülebiliyor. Bence Kıbrıs’ın önümüzdeki on yılı, geçmiş on yılından çok daha iyi olacak.. Bizim markalarımızla ilgili, İngiltere’de Land Rover ve Jaguar bayi toplantısına katıldık. Markaların

önümüzdeki on yıllık vizyonu bizlerle paylaşıldı, bunlar da bizi çok etkiledi. Markalarımızın da geleceğine güveniyoruz. O nedenle Kıbrıs yatırımımızı devam ettirme, hatta büyütme ve burayı daha fazla destekleme kararı aldık. Çünkü Kıbrıs’ta ciddi bir potansiyel olduğunu düşünüyoruz.’ Dikkat çeken bir karardı bu. Dediğimiz gibi kimileri kapanması için gün sayarken, siz yeni yatırımlar için harekete geçtiniz. Nasıl bir yatırım, nasıl bir büyüme planlıyorsunuz? ‘Borusan Oto olarak 30’uncu yılımızı kutluyoruz. 30 yıllık köklü bir firma.. Premium segmentte bütün otomotiv sektörüne örnek olmuş, rol model olmuş, gerek tesisleriyle, personeliyle, yatırımlarıyla, hizmet anlayışıyla.. 2014 yılında markalarımız kendi segmentlerinde, premium segmentin lideri olarak yılı kapattılar. Kıbrıs’a da biz bu hizmet anlayışını, premium bakış açısını getirmek istiyoruz. Türkiye’deki modeli, bire bir Borusan Oto Kıbrıs’a da uygulayacağız. Şu ana kadar burada en fazla satışımız 80-90 bandında olmuş, bu satışları arttırmak istiyoruz. İlk etapta yaptığımız yatırım Kıbrıs’a; servisimizde hasar atölyesi yoktu, sadece mekanik açıdan hizmet veriyorduk müşterilere.. Bir önceki ziyaretimde bunun müjdesini vermiştim, şu anda da onun yatırımını görmeye geldim. Boya kaporta atölyemizle birlikte servisimizde hasar hizmeti de vermeye başlıyoruz. Bunu da Türkiye’de ileri seviyelere getirdiğimiz boya koruma sistemleri, oto koruma, cam koruma, kaput filmi gibi, hatta aracın gövdesini her türlü darbeden ve çizikten koruyan seramik pro uygulamasına da başladık, onu da buraya taşıyacağız. Yaklaşık 50 bin Euro diyorduk ama 70 bin Euro’ya kadar çıkan bir yatırım oldu. Bu yatırımı datamamlamak üzereyiz.. Farkımızı, hizmet anlayışımızı burada da

göstermek istiyoruz. Ürünü sattıktan sonra da müşterimizin yanında olarak, gerek acil servisimizle, gerek atölyedeki yedek araç desteğimizle, hasar bölümünde hızlıca aracı onararak bu farkı yansıtmak istiyoruz. Otomotiv işinde satış sonrasında başarılı olmayan markanın, yeni araç satışında başarılı olması mümkün değil. İşin başlangıcı için satış ama devamlılığı için hizmet kalitesi çok çok önemli.’

‘KKTC VATANDAŞLARINI DAHA ÖN PLANDA TUTUYORUZ’ Yeni yatırım, yeni istihdam demek. Kıbrıs operasyonunda da farklı bir strateji izliyorsunuz. Türkiye’den yöneticiler tayin etmek yerine, yıllardır firmada görev yapan personele sorumluluk verdiniz. Hem bu kararın sebebini, hem de istihdam için yaşanacak süreci paylaşır mısınız? ‘Şu an Kıbrıs’ta toplam 13 kişilik kompakt bir kadromuz var. Türkiye’de tek tesiste 150-200 kişinin çalıştığı yerlerimiz var ama buradaki yapı çok daha küçük. İlk etapta, 3 KKTC vatandaşı arkadaşımız daha aramıza katılıyor, göreve başlıyor. Kaporta boya atölyemizi büyütmemiz paralelinde sene sonuna kadar 3 veya 4 arkadaşımızı daha kadromuza dahil edebiliriz diye düşünüyorum. İstihdam açısından insanlar kurumsal firmalarda olmayı seviyor. Özellikle yeni kuşak, yeni jenerasyon kendilerine yatırım yapılan, eğitim imkanları sunulan, kendini geliştirebileceği ve kariyer açısından önünü görebileceği firmalar arıyorlar. O açıdan da Borusan Holding’in, Borusan Oto’nun Kıbrıs’ta olması, buradaki yetişmiş insan kaynağı için de iyi bir fırsat. KKTC vatandaşlarını daha ön planda tutuyoruz. Bir önceki ziyaretimizde de onun açıklamasını yaptık. Buradaki yönetim sorumluluğunu hem satış müdürü, hem de servis müdürü olarak iki Kıbrıs Türk vatandaşı arkadaşımıza verdik. Buranın

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

insanı, buranın halkını tanıyor.. Her ne kadar yavru vatan olsa da Kıbrıs’ın kültürü farklı bir kültür. O yüzden buranın insanına biz yatırım yapmak istiyoruz. Kurumsal firmalara karşı duyulan bir ihtiyaç var Kıbrıs’ta. O yüzden Borusan Oto kariyer planlamasına önem verenler için büyük bir fırsat. Özellikle Borusan Holding çalışanına yaptığı yatırımlar konusunda Türkiye’de de her zaman en beğenilen, örnek alınan grupların başında geliyor. Kendi akademimiz var bizim, satış akademisi, liderlik akademisi gibi.. Çalışanlarımızı üniversite hayatlarından sonra da iş hayatına ve sektöre hazırlıyoruz.. ‘

‘BU KURLAR ALIM İÇİN CİDDİ BİR FIRSAT’

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

röportaj

Ocak 2015

Biraz da güncel ekonomiye göz atalım. Döviz kurlarında bir gerileme var. Özellikle Euro kan kaybediyor ve baktığımızda araçların birçoğu Euro kuruyla satılıyor. Bu düşüş müşteri için bir fırsat mı? Alım için psikolojik etki sağlıyor mu? ‘Kasım Aralık ayında sektördeki patlamanın sebeplerinden biri de kurdaki düşüşe bağlı. Yeni yıla çok daha düşük bir kurla başladık ve hiç klasik bir Ocak ayı yaşamadık. Geçen yıl ki Ocak’ın çok üzerinde satışlar var. Otomotiv piyasasını tetikleyen iki faktör var; biri döviz kurları, diğeri faiz oranları. Şu anda faiz oranları da düşme eğiliminde, Euro da çok düşük bir seviyede. Bizim Euro için yıl genelindeki beklentimiz 2.80 – 2.85 bandında bir rakamdı, ama şu anda daha da düşük seyrediyor. Bu durum müşteride ciddi ve olumlu bir psikolojik etki oluşturuyor. Bu kurlar alımı için ciddi bir fırsat.’

Kurlar için ‘alım fırsatı’ diyorsunuz. Peki bu fırsatı değerlendirmek isteyenlere yeni seçenekler sunacak mısınız 2015’te? Gelecek mi yeni araçlar, yeni kampanyalar? ‘Kıbrıs’ta sıfır otomobil pazarı yıllık üç bin araç seviyesinde. Bizim Land Rover markamızın içinde bulunduğu premium SUV segmenti ise yüzde 5 pay tutuyor.. Yani senede ortalama 150 araç satılıyor bu segmentte son beş yıla baktığımız zaman. Biz de bu segmentte yaklaşık yüzde 35 pay alıyoruz, segmentin lideriyiz. 2015 için ben bu segmentin büyüyeceğini düşünüyorum. Hem ülkenin büyümesi paralelinde, hem de o segmentte de artık küçük motorlu araçlar üretiliyor. Bizim Land Rover’da 2012’ye kadar en çok sattığımız model Land Rover ailesinin en küçük, kompakt modeli olan Freelander modeliydi. Satışlarımızın neredeyse yarısını oluşturuyordu. Ama bu Freelander’ın kalkmasıyla beraber orada bir boşluk oldu bizim açımızdan. Şubat sonunda çıkacak Discovery Sport ile bu boşluğu doldurmayı planlıyoruz. Bizim öngörümüz 2015 yılında bu lüks SUV segmentinin 200 adetlere doğru yükselmesi ve bizim buradaki payımızın yüzde 35’lerden, 4045’lere ilerlemesi..’

DISCOVERY SPORT EZBER BOZACAK ‘Tabi burada fiyat politikası da çok önemli. Şu an sattığımız ürünler yelpazesinde 120-130-140 bin Euro’luk Range Rover modelleri var. Ama bu yeni koyacağımız Discovery Sport’u 39 bin 900 Euro gibi çok daha rekabetçi ve ulaşılabilir fiyattan sunuyoruz. Dolayısıyla son beş yılda adada sattığımız 140 Freelander müşterilerini, Discovery Sport ile buluşturacağımıza inanıyorum.’

LANSMAN 27 ŞUBAT’TA ‘27 Şubat’ta Discovery Sport lansmanını, yine Land Rover showroomumuzda yapacağız. Burada da çok farklı, çok özel şovlarla Kıbrıs’taki elit müşterilere keyifli ve kaliteli bir gece yaşatacağız. 27 Şubat’ta da tekrar Kıbrıs’ta olacağız inşallah.. Discovery Sport modelimiz için 4 araç gelecek. Ama daha araçlar gelmeden, lansmanı yapılmadan üçü satıldı. Muhtemelen gelene kadar dördüncüsü, beşincisi de satılacak. Bu sene için beklentimiz Land Rover’da ilk kez 100 araca ulaşıp kendi rekorumuzu kırmak. Çünkü bu güne kadar 100 araç sattığımız bir yıl olmamış Kıbrıs’ta. İnşallah bu hedefe ulaşırız ve 100’üncü araç pastasını da burada sizinle birlikte keseriz..’

JAGUAR XE ÇOK KONUŞULACAK ‘Haziran ayında Jaguar XE modeli piyasaya sürülüyor. Bu araç en çok volume yapacağımız

segmentte bir ürün. Jaguar markası şu ana kadar istediğimiz seviyeye gelememişti. Jaguar XE premium segmentte en çok satılan BMW 3 serisi, Mercedes C kasa ve Audi A4 segmentinde.. Bu segmentte biz Kıbrıs’taki profesyonelleri, doktorları, avukatları, kendi işini yapan insanları, belli bir seviyedeki ve aynı zamanda aracına belirli bir bütçe ayıranları hedefliyoruz. Haziran ayında fiyatları netleşecek ama onun da başlangıç fiyatı 40 bin Euro civarında olacağını zannediyorum.‘

SIFIR FAİZLİ KREDİ FIRSATI Yeni araçlar, özellikle de fiyatları dikkat çekici. Kıbrıs piyasası için yenilikleri hedefleyen Borusan Oto, Türkiye’de son yılların en dikkat çeken kampanya yöntemi ‘sıfır faiz’ uygulamasını da ülkeye taşımayı düşünür mü? ‘Neden olmasın.. Türkiye’de birçok markanın başvurduğu ve çok olumlu sonuç aldığı bir modeldir sıfır faiz kredi vermek ve aradaki faiz farkını firmaların finanse etmesi. Satışlara da ciddi anlamda pozitif etki sağlar. Çünkü müşterinin faiz ödemeyeceğini bilerek borcun altına girmesi, psikoloji açısından ciddi bir etki. Belki ödeyeceği faiz bin lira, bin 500 liradır ama onun sıfır faiz olması psikolojik manada pozitif katkı sağlıyor. Belki buna da Kıbrıs’ta ilk başlayan biz oluruz. Satışı teşvik edecek bir uygulama olacaktır kesinlikle.’

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

haberler

İŞ KADINLARI DERNEĞİ DERGİSİ, AYAZ MEDYA GRUBU’NDA

haberler

4G İHALESİ İÇİN GERİ SAYIM BAŞLIYOR Kuzey Kıbrıs Turkcell Yönetim Kurulu Başkanı Atilla Koç KKTC’deydi. 4G ihalesini görüşmek ve süreci planlamak için bir takım resmi temaslarda bulundu. Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu, Başbakan Özkan Yorgancıoğlu, Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Hasan Taçoy ile Gıda, Tarım ve Enerji Bakanı Önder Sennaroğlu ziyaret edildi. Ziyaretlerinde Atilla Koç’a, Kuzey Kıbrıs Turkcell Yönetim Kurulu Üyesi Günay Çerkez ve KKTCELL Genel Müdürü Aybars Karaatmaca da eşlik etti.

Buluşmaları, etkinlikleri, organizasyonları hızlandı.

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

Sesleri artık daha gür çıkıyor. 2014’ü yoğun kapatan, 2015’e hızlı başlayan İş Kadınları Derneği, yaptıkları tüm bu çalışmaları bir dergide topluyor.

Altyapı için durum değerlendirilmesi yapıldı, Türkiye’den önce bu teknolojiye geçişin mümkün olacağı paylaşıldı. Üzerinde en çok konuşulan konulardan biri ise yüksek elektrik maliyetiydi. Görüşmelerde yenilenebilir enerji konusu da gündeme geldi.

Yılda bir yayınlanan İş Dünyası Dergisi için dernek yönetimi bir ihale açtı. KKTC’de etkin yayıncılık yapan üç firmanın katıldığı ihaleyi, Ayaz Medya Grubu kazandı. Yeni yılın ilk yönetim kurulu toplantısında derginin protokol anlaşmasının imza töreni vardı. İş Kadınları Derneği Semral Erel ve Ayaz Medya Grubu Direktörü Özge Yavuz Ayaz imzaladı protokolü. Röportajlar ve araştırma yazıları ile zengin bir içeriğe sahip dergi, Mart ayında tüm iş kadınlarına dağıtılacak..

EZİÇ CARD İLE TANIŞTINIZ MI? Kuzey Kıbrıs’ta restorancılığın öncü markalarından Eziç, sektörü bir yenilikle daha tanıştırdı. Son yıllarda alışveriş merkezi ve akaryakıt istasyonlarında yaygınlaşan firmaya özel puan ve indirim kartı konsepti, artık Eziç restoranlarında da geçerli. Eziç Card her harcamada müşteriye belirli bir puan kazandıracak. O puanlar birikince yine Eziç noktalarında harcanabilecek. Sadece alışveriş ve puan yok bu kartta.

haberler

Eziç Card sahipleri için dönem dönem özel sürprizler hazırlanacak, hediyeler verilecek. Karta sahip olmak isteyenler; Girne, Lefkoşa ve Mağusa’daki Eziç şubelerine uğrayabilir..

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Ocak 2015

ekonomi

Hüseyin Kemaler – Limasol Türk Kooperatif Bankası Yönetim Kurulu Başkanı

‘ÖNCELİĞİMİZ KREDİ ÖDEME DİSİPLİNİ VE PROJE’

“Şirketlerin başarılı olabilmesi için hedeflerinin olması lazım. Bir hedef koyacaksınız, o hedefe ulaşmak için plan yapacaksınız. Planlarınızı hayata geçirmek için olmazsa olmaz tek koşul çalışmaktır, çok çalışacaksınız.. Çalıştıktan sonra da başarının keyfini süreceksiniz.. Hiçbir şey tesadüfen olmaz. Planlama ve çalışmadan geçer her şey.”

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

Başarıya giden yolu böyle tarif etti, yol haritasındaki olmazsa olmaza dikkat çekti; hedeflere.. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin ekonomi dergisi Ekonomi Kıbrıs Prestige’de konumuz bankacılık. 75’inci yılını kutlayan Limasol Türk Kooperatif Bankası’nı ve çalışmalarını konuşacağız. Konuğumuz ise bu başarının mimarlarından biri, Limasol Türk Kooperatif Bankası Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Kemaler.. Son günlerde ziyaretleri dikkat çekiyor, medya gündeminde geniş yer buluyor banka. Ama özellikle de bir reklam filmi var ki, izleyen herkesi ekrana bağlıyor. Önce reklam seslendirmesiyle ben buradayım diyor, sonra da verdiği mesajlarla..

HEDEF 100. YIL

röportaj

“Çok tebrikler aldık bu film için. Sesin güzelliğiyle oradaki duyguyu verebildik. Bizim 75’inci yıl filmimiz sloganımız olan köklü geçmiş, güvenli gelecek üzerine kurulu. Biz bu filmde sadece sürdürdüğümüz ticari faaliyetleri ya da finansal faaliyetleri değil, bu faaliyetlerden elde ettiğimiz gelirlerle yaratmaya çalıştığımız sinerjiyi anlatmaya çalıştık ve bize olan güveni daha da çok pekiştirmek istedik. Limasol Türk Kooperatif Bankası olarak 75’inci yılımızı kutluyoruz. Bankamız 1939’da Limasol’de kuruldu. İngiliz koloni dönemini yaşadık, Kıbrıs Cumhuriyeti dönemini yaşadık, Otonom Kıbrıs Türk Yönetimi dönemini yaşadık, Kıbrıs Türk Federe dönemini yaşadık. Kuruluşumuzdan bu yana ülkemizde dört tane yönetim değişti ve bankamız başarıyla bütün

bu sınavları geçerek bu günlere geldi. Yani bir tarih yatıyor altında. En önemli deneyimimiz de 1974’te Barış Harekatı’ndan sonra Güney’deki bankamızı Kuzey’e taşıma başarısı oldu. Ben buradan o dönemin yöneticilerine şükranlarımı iletmek isterim. Ölenleri rahmetle anıyoruz, yaşayanlara Allah uzun ömürler versin diyorum. Bizim görevimiz de bankamızı 100’üncü yılına taşımak.. Biz bu misyonla göreve geldik. Bankamızın bugünlerini yeniden yapılandırarak, güvenle ilerlediği yolda 100’üncü yılına taşımaktır.”

’10 BİN ÇOCUĞU TİYATRO İLE TANIŞTIRDIK’ Hüseyin Kemaler bankacılık sektörü için yapılan anketlerden de bahsetti, sonuçları paylaştı. Yapılan araştırmaya göre hem kendi müşterilerine, hem de başka banka müşterilerine göre en güvenilir banka sıralamasında ilk sırada çıkıyor Limasol. Hiç şüphesiz bu güven duygusunu büyüten etkenlerden biri de sosyal sorumluluk projeleri. O yüzden bu gönüllü çalışmalara daha sıkı sarılıyorlar.. “Biz bu ülkede elde ettiğimiz finansal faaliyetlerden elde ettiğimiz gelirin bir kısmıyla sosyal sorumluluk projeleri yapmaya çalışıyoruz ve Sosyal Sorumluluk Kurumu Kıbrıs’ta bir ilktir. İlk defa kuruldu ve bankadan bağımsız olarak çalışıyor. Limasol Türk Kooperatif Bankası ve Limasol Sigorta’dan elde edilen gelirin bir kısmı buraya katılıyor, çeşitli paydaşlarımız da var. Biz bu sosyal sorumluluk adımını atarken çevreye, eğitime, kültür sanata, sağlığa katkı yapmak

üzere dört ana başlık altında kurduk. Çocuklarla ilgili yaptığımız çalışmalar çok başarılı bir şekilde devam ediyor. Geçtiğimiz senelerde okulları ziyaret ederek 10 bin çocuğu tiyatro ile tanıştırdık. Çocuklarla sınıf ortamında interaktif yaratıcı okuma çalışmaları yaptık. Bunların hepsi çok keyif veren şeyler. Sosyal sorumluluk projelerimiz bize keyif veriyor. Finansal faaliyetleri sürdürürken yaşadığımız tüm sıkıntıları sosyal sorumluluk projeleriyle insanlara katabildiğimiz değeri gördüğümüz zaman tüm personelim ve ben mutlu oluyoruz ve keyifleniyoruz. Önümüzdeki sene projelerimiz aynen devam edecek ve daha da büyüyecek.

Bu başarıda profesyonel kadromuzun da büyük katkısı var. Özellikle İpek Halim bu konuda çok büyük bir başarı gösteriyor. Limasol Sosyal Sorumluluk Kurumu’muzun kurduğu Limasol Kültür Yayınları var. Yayınevini kurarken şu sözü vermiştik; ‘Her sene yerel sanatçıların iki tane kitabını basacağız’ demiştik. Birinci kitabımız Kurucu Cumhurbaşkanımız Sayın Rauf Raif Denktaş’ın Kapılar kitabıydı. İkincisi Rauf Ersenal’in Kıbrıs’ın yakın tarihi ile ilgili bir kitaptı. İki projeyi de başarıyla yerine getirdik. Önümüzdeki sene de yine yerel sanatçılarımızın iki kitabını basmaya devam edeceğiz. Bu bizim taahhüdümüzdür. Bu kitapların seçilmesi, basılmasıyla ilgili bir komite oluşturmaya çalışıyoruz. Bilirkişiler seçecek kitapları, biz seçmeyeceğiz. Çünkü bu konuda yetkin olmak lazım. Basacağımız kitapların bir değerinin olması lazım. Böylece bu kitapları her sene Kıbrıs’ın sanat hayatına katmaya gayret edeceğiz. “

‘HEDEFLERİN İKİ KATINA ULAŞTIK’ 100’üncü yıl hedefinden, sosyal sorumluluk etkinliklerinden bahsettik. Peki 2014 nasıl geçti Limasol ailesi için? “Limasol Sigorta olarak 2014 yılında çok büyük atılımlar gerçekleştirdik. Sigorta’ya verdiğimiz hedeflerin iki katına ulaştık. Bundan dolayı da personelime çok teşekkür ederim. Karşılığında da ödüllendirileceklerdir. Çünkü herkes bizde hedefli çalışıyor. Şirketlerin başarılı olabilmesi için hedefinin olması lazım. Bir hedef koyacaksınız, o hedefe ulaşmak için plan yapacaksınız. Planlarınızı hayata geçirmek için olmazsa olmaz tek koşul çalışmaktır, çok çalışacaksınız.. Çalıştıktan sonra da başarının keyfini süreceksiniz.. Hiçbir şey tesadüfen olmaz. Planlama ve çalışmadan geçer her şey. Limasol Türk Kooperatif Bankası’nda da, Limasol Sigorta’da da bunu yaptık ve bizim için 2014 tüm şirketlerimizde başarılı geçti.” Derginin kapağına da taşıdığımız Ekonomi Kıbrıs Prestige 2015 Beklenti Anketi’ni gördünüz. İş dünyasına göre 2015 yılını zorlu geçirecek sektörlerden biri bankacılık. Limasol Türk Kooperatif Bankası Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Kemaler zorluğun farkında, fakat umutsuz değil. Bardağa dolu tarafından bakıyor.. “Bankacılık sektörü doğal olarak bazı sıkıntılar yaşıyor. Bu sıkıntılardan en önemlisi tahsili gecikmiş alacakların hacminin günbegün büyüyor olması. Ama bu bizi korkutmuyor. Bunun yanında doğal olarak piyasaya sürülen krediler de büyüyor. Bugün Kıbrıs’ta baktığınız zaman tasarrufların yüzde 75’i kredi olarak piyasaya kanalize edilebiliyor. Tüm olumsuzluklara rağmen bankacılar piyasaya kredi vermeye, yatırımları teşvik etmeye, ülke

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

LİMASOL BANKING ACADEMY Röportajın sonunda gündemimiz personel eğitimi. Limasol Türk Kooperatif Bankası Başkanı Hüseyin Kemaler, bu alanda atılan adımları paylaşıyor, Limasol Banking Academy’i anlatıyor. Bankacılık sektöründe profesyonel bir gelecek hedefi kuranlar, bu satırlara dikkat..

ekonomisine değer katmaya devam ediyor. 2015 yılında da yine projeleri kredilendirmeye ve doğru öngörülerde bulunmuş tüm yatırımları desteklemeye devam edeceğiz. “

‘ÖNCELİĞİMİZ KREDİ ÖDEME DİSİPLİNİ’

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

Hüseyin Bey kredilerden bahsetmişken, konuyu açalım o zaman. Tahsili gecikmiş alacaklardaki artış sektörü tedirgin ediyor. Bazı bankalar kredi eleğini daha sıkılaştırıyor. Peki Limasol Bank’ta durum nasıl? Özellikle yatırımcılar için kredi süreci nasıl işliyor? “Yönetim kurulu olarak vereceğimiz tüm kredilerde ve oluşturacağımız tüm prosedürlerde öncelikle şuna bakarız; krediyi alacak olan kişi, kredi ödeme disiplinine sahip mi? Verdiğimiz krediyi ödeyebilir mi? Sonra da ona bakarız. Ödeyebilmesi için aldığı krediyi kullanacağı yerin bildiği bir iş olması lazım ya da yapabileceğine muktedir bir iş olması lazım.

röportaj

Herkes bir proje hazırlarken belirli varsayımlarda bulunuyor. Ama bu varsayımlara dayanarak üreteceğiniz projenin arkasında da giderler var. Giderler her zaman için gerçektir ve sizin varsayımlarınız eğer tutmazsa elde edeceğiniz gelir azalacağı için giderleri karşılamakta zorlanacaksınız. Bu da projenin çökmesine ve kredinin ödenememesine neden olacaktır. Bazen insanlar çok iyi niyetli olabilirler, ama yaptıkları yanlış bir varsayımdan dolayı projeleri yürütemeyebilirler. Bizim en önemli özelliğimizden bir tanesi de, bize gelen proje ve kredileri enine boyuna inceliyoruz. Yatırımcılara bu anlamda da danışmanlık sağlamaya çalışıyoruz. Biz diyoruz ki tamam siz projenizi yaptınız ama verin biz de inceleyelim. Bizim profesyonellerimiz de buna baksınlar. Eğer biz bu projeden anlamıyorsak, dışarıdan başka profesyoneller bulalım. Eğer projeniz doğru bir projeyse, doğal olarak biz de size bu krediyi vereceğiz. Ama eğer bir yanlışlık varsa bu kredi hem sizin başınızı ağrıtır, hem bizim başımızı ağrıtır.”

“Kıbrıs’ta tüm sektörler personel konusunda sıkıntı yaşıyor. Ticaret sektörü de yaşıyor, bankacılık sektörü de yaşıyor, bankacılıkta da yaşıyoruz. Biz bunu şöyle aştık; kendi bünyemizde ‘Banking Academy’ kurduk. Üniversite mezunu, pırıl pırıl dinamik gençleri bankacılık konusunda yetiştirmek üzere bir eğitim programı bu ve bunun birincisini başarıyla hayata geçirdik, hatta geçtiğimiz günlerde ikincisini de tamamladık ve buradan mezun olan gençlerimiz bankamızda aktif ve fiili olarak üst görevlerde çalışıyorlar. Onlar için hazırladığımız kariyer planlamalarında içlerinden bir tanesinin günün birinde Limasol Türk Kooperatif Bankası’nın genel müdürü olacağı konusunda bir beklentimiz var. Bu niyetimizi de her zaman kendilerine söylüyorum. Böyle yapmalıyız, yoksa yetiştirdiğimiz elemanları tutmakta sıkıntı yaşarsınız eğer onlara bir motivasyon sağlamak ve hedef göstermezseniz. Akademiye iki türlü katılım var; biri dışarıdan, biri de bankanın içinden katılım.. İlk eğitim döneminden bahsedeyim, aşağı yukarı 50 personel başvurdu. İlk elemede personel sayısı 30’a düşürüldü. Bu 30 personel devam eden bir yıl içerisinde her ay elene elene sonunda 12 kişi oldu. Yani Banking Academy’den 12 kişi mezun oldu. Ama herkes bu yarışa başlarken bunu biliyordu. Önce kendinize güveneceksiniz, sonra bilginize güveneceksiniz, en sonunda da mücadeleye hazır olacaksınız..”

İŞTE BAŞARININ SIRRI Öncelikle kendinize güveneceksiniz, doğru proje yapacaksınız, bir de gelip projenizi savunmanız gerekiyor. Bizde yapılmayan tek şey budur. Projeyi hazırlıyoruz ama gidip projeyi savunmuyoruz. Bankada da bunu yaşıyoruz. Kırılganlık gösteriyoruz. Proje hazırlayıp getiriyorlar, bakıyoruz bir şeyleri yanlış, gelin size destek olalım dediğimiz zaman kırılıyorlar. ‘Ver bana projeyi, ben başka bankaya giderim’ diyorlar. Tamam gidin ama orada da aynısını göreceksiniz. Neden profesyonel destek almayı kabul etmiyorsunuz?

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Ocak 2015

ekonomi

Günay Çerkez – Korman Construction Direktörü

İHALE TARTIŞMASINA FARKLI BİR ÇÖZÜM ÖNERİSİ; KKTC VE TÜRKİYELİ MÜTEAHHİTLER KONSORSİYUM KURABİLİRDİ İnşaat Müteahhitleri Birliği’nin ertelense bile boykot kararı çok konuşuldu. Birçok sebep vardı bu karara giden yolda, ama en dikkat çekeni hiç şüphesiz eski eserlerin restorasyonu konusunda Ankara’da çıkılmasına karar verilen ihaleydi. Tepkiler büyüdü.. İşte bu konuyu KKTCTürkiye hattında güçlü ilişkiler kuran, daha önce Kıbrıs Türk Ticaret Odası başkanlığını yürüten ve hepsinden önemlisi inşaat sektöründe önemli bir yer tutan iş adamı Günay Çerkez ile konuştuk.

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

Dışarıdan bir gözle bakıldığında yaşanan anlaşmazlığı nasıl yorumladığını, ne tür çözümler önerdiğini sorduk. Çarpıcı başlıklar çıktı.. Korman Construction Direktörü Günay Çerkez’e göre müteahhitlerle hükümeti karşı karşıya getiren ihale tartışmasının asıl sebebi acelecilik. Türkiye ile KKTC arasında imzalanan protokol üzerinde uzun vadeli planlama yapılmadığını düşünüyor. “Onlar o an bir şey başardım, yarın gazetede çıksın, popülist hareketler maalesef. Bizi hep yıpratan, daha ileriye gitmemizi engelleyen bütün siyasilerimizin yalnız kendi ve partileri için popülist hareketlerde bulunma çabasıdır. Hemen o vakit bak ben bunu imzaladım, bunu yapıyorum algısı var. Sadece bu proje için söylemiyorum, genelinde böyle. Bakıyorsunuz bakanlarımızın her konuda uzman olması gibi bir şart olamaz. Ama bilmediği yerde de bilirkişilerden görüş alacak. İyi niyetle yapıldığını düşünüyorum, fakat fazla düşünülmeden, aceleye geldiğini…

röportaj

Hep alışkanlık olmuştur. Kıbrıs İşlerinden Sorumlu bir bakan geldiğinde muhakkak bir iki açılış yapacak, bir iki protokol imzalayacak. Ama Kıbrıs’tan sorumlu bir bakansa, başbakan yardımcısıysa gelip burada normal işlere de bakabilir. İlle her geldiğinde açılış yapmak, temel atmak gibi bir mecburiyet yok.” İhale sürecine, önerilere döneceğiz tekrar ama konu Kıbrıs İşlerinden Sorumlu bakanlara gelmişken bir parantez açmak gerekiyor. Günay Çerkez’e göre bu sorumluluğu üstlenen bakanlar konuları daha yakından takip etmek, daha etkin çözümler için KKTC’ye daha fazla vakit ayırmalı. “Sayın Bülent Arınç Ağustos’ta atandı göreve, ne zaman

geldi Kıbrıs’a? 15 Kasım’da, kaç gün kaldı, bir gün.. Şimdi de Ercan için geldi, ikinci gün döndü.. Eğer bu sizin asli görevlerinizden biriyse bana göre her ay en az bir hafta burada olması lazım. Ama sadece bugün için değil bu, geçmişte de böyle oldu. Beşir Bey zamanında da, Cemil Bey zamanında da.. Bu tip işlere daha fazla önem vererek, amaç Kıbrıs Türkü’nün refahını arttırmak, sıkıntılarını doğru yöntemlerle çözmek istiyorsak bu konulara çok daha yakından vakıf olmak lazım. Gelip bir günde karar üretmek çoğu zaman aceleye gelir diye düşünüyorum. “ Gelelim tekrar ihale tartışmasına.. Aslında bir denklem gibi bu süreç. Şöyle özetleyelim. Restorasyon isteyen kurum Türkiye’nin Vakıflar Genel Müdürlüğü. Restorasyonun yapılacağı yer KKTC sınırları. Ama restorasyon ihalesinin yapılacağı adres Ankara. Başbakan Özkan Yorgancıoğlu’na göre parayı Türkiye verdiği için ihale Ankara’da yapılıyor. İnşaat Müteahhitleri Birliği’ne göre ise protokolü imzalayan Yorgancıoğlu talepte bulunmadığı için iş Ankara’ya gitti.. İş dünyasındaki uzun süreli deneyimiyle konuya yorumlayan Günay Çerkez farklı bir öneri sunuyor bu tartışmaya, çözümünü paylaşıyor.. “Vakıflar tarafı diyor ki, bu çok özel bir restorasyon. Bunu daha önceden restorasyon ve güçlendirme konusunda referansı olan şirketlerin yapması lazım. Ama bu durum ille de ihalenin Türkiye’de çıkılması demek değildir. İhale burada çıkılır. Şartlara konuk ki, bu işe girecek şirket ya da şirketler, bu vasfı olan şirketlerle birlikte konsorsiyum halinde olabilir. Eğer bunu biz bir şekilde başlatmazsak, burada yüzlerce eser var. Bugün değil yalnız, bu eserler sürekli restorasyon isteyecek. Peki bunu KKTC’deki müteahhitler yapmazsa, bu beceriyi nasıl kazanacaklar? Bu şu mu demektir, bütün Kıbrıs’taki eski eserler, tarihi eserler için hep yurt dışında mı ihaleye çıkmak lazım? Türkiye’de Vakıflar’ın, Din İşleri’nin ve bizim Evkaf’ın arzusu, bu eserlere hasar vermeden, doğru ve uzman bilirkişiler tarafından restore edilmesi. Haklılar da.. Ama uygulamaya geldiğinde gidelim Türkiye’de ihaleye çıkalım, orada bir müteahhite verelim, bence bu yanlış. Konsorsiyum modeliyle de aynı sonuca ulaşılır aslında. İhaleye burada çıkılır ama şartnameye koyulur ki her ihaleye katılacak tüzel kişiler için bu alanda uzman şirketlerle birlikte katılım şartı olur, artı çok ciddi bir kontrol sistemi kurulur. Kontrol edecekler gelir Türkiye’den, ya da buradaki Evkaf’ın tecrübeli ekipleri var.. Onlar da takip etsin yapılanları. Yani niyet olduktan sonra ikide bir de kutuplaşıp tartışmaya girmememiz lazım. Türkiye iyi niyetle, eserleri korumak adına böyle bir kaynak ayırıyor ve destek veriyor. Ama bütün marifet iki tarafı da mutlu edecek formül bulmaktır.“

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Ocak 2015

ekonomi

Emre Değirmencioğlu – İktisatbank Hazine Grup Müdürü

‘FED, PETROL VE BÜYÜME ARASINDA SIKIŞAN TCMB’Yİ 2015 YILINDA ZORLU BİR SÜREÇ BEKLİYOR’

“Kriz kahini olarak ün salan New York Üniversitesi Profesörü Roubi’nin benzetmesinden hareketle dünyayı aslında şu anda dört motorlu bir uçağın uçurduğunu söyleyebiliriz. Ancak, sadece Amerika ve İngiltere motoru sağlam bir görünüm sergilerken, Euro Bölgesi, Çin ve Japonya motorlarının ise teklediğini görüyoruz.“

analiz

Gösterge (%) Yıl ABD Euro Bölgesi Büyüme 2014 güncel 2,70 0,80 Ekonomi Kıbrıs 2014* 2,30 0,80 Prestige Ocak 2015 2015* 3,00 1,10 Enflasyon 2014 güncel 1,30 0,30 2014* 1,70 0,50 2015* 1,60 0,80 Faiz Dışı 2014 güncel -2,80 -2,90 Bütçe Dengesi 2014* -3,40 -0,40 2015* -2,20 0,00 Cari Denge 2014 güncel -2,30 2,40 2014* -2,30 2,30 2015* -2,30 2,30 Kamu Borcu 2014 güncel 101,53 90,90 2014* 105,60 96,50 2015* 105,10 96,20 İşsizlik Oranı 2014 güncel 5,80 11,50 2014* 5,80 11,60 2015* 5,80 11,20 * beklenti kaynak: IMF

Çin

Japonya

7,30 7,30 7,00

-1,20 0,50 1,10

2,60 3,00 2,60

1,70 3,00 3,00

1,40 2,10 2,50

2,90 2,70 1,70

1,00 1,50 1,40

9,15 9,00 7,10

-2,10 -0,50 -0,30

-7,60 -6,30 -5,00

-5,80 -3,50 -2,00

-1,20 -2,00 -1,90

2,00 2,20 2,00

0,70 0,30 0,70

-4,40 -4,50 -3,90

-7,90 -5,80 -6,00

227,20 90,60 245,10 92,00 245,50 93,00

35,85 33,60 33,20

22,40 40,70 41,80 4,10 4,10 4,10

3,50 3,70 3,80

İngiltere Türkiye

6,00 6,00 5,80

10,50 9,50 9,90

2008 yılında patlak veren küresel kriz döneminde büyümeye yönelik politikalara hız vererek faiz oranlarını kademeli bir şekilde % 0 düzeyine yaklaştıran, tahvil alım programı gibi niceliksel gevşeme ile reel ekonomiye para pompalayan ve tıkalı kredi kanallarını açarak ekonomik aktivitenin canlanmasını sağlama amacı güden ABD ve İngiltere Merkez Bankaları (Ortodoks para politikası ekolü) ve ekonomileri 2014 yılını, 6 yıl aradan sonra toparlanma ile tamamladı. Avrupa ise enflasyon endişeleri ve dominant Alman ekolü nedeniyle yıllardır göreceli olarak değerli kalan ortak para birimi EURO’nun tabiri caizse, şu günlerde bedelini ödüyor. Avrupa Merkez Bankası’nın geç de olsa konvansiyonel para politikası dışında atmış olduğu birçok adıma rağmen (sıfır ve negatif faiz oranları sadece bunlardan birkaçı) Euro Bölgesi, 2014 yılını sıfır dolayında büyüme ve sıfır dolayında enflasyon ve ilave bozulan beklentiler ile geçirdi. Avrupa Birliği ekonomilerinin bir çoğu küçülme yaşarken, enflasyonun negatife geçtiği hatta manşet işsizlik verilerinin %20’lerin üzerinde seyretmesine rağmen genç nüfüstaki işsizlik oranının %50’li seviyelere geldiğini de ayrıca not etmek gerekiyor. Pasifiğin diğer ucunda ise Japonya Merkez Bankası’nın Japon ekonomisini likidite okyanusuna çevirmesine rağmen ekonominin küçüldüğünü ancak enflasyonun da artmaya başladığını görüyoruz. Ekonomi literatüründe buna slumpflasyon (resesyon + enflasyon) adı veriliyor. Öte yandan dünyanın ikinci büyük ekonomisi konumundaki Çin’in geçmiş yıllarda alıştığımız çift haneli büyüme rakamlarının uzağında ve ivme kaybederek yılı tamamlamaya hazırlandığını da not edelim. Türkiye cephesinde ise TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) tarafından açıklanan 2014’ün üçüncü çeyrek verilerine göre GSYIH (Gayri Safi Yurt İçi Hasıla) %1,7 ile beklentilerin oldukça altında büyüme kaydetti. (Yılın ikinci çeyreğinde büyüme %2,2 idi) Üçüncü çeyrekte de büyümenin arkasında ikinci çeyrekte olduğu üzere ihracatın ana faktör olduğunu; alt kalemler incelendiğinde tarımda görülen daralmanın büyümeye 0,7 puan negatif etki doğurduğu görülüyor. Yılın ilk 9 ayında büyümenin %2,8 olarak gerçekleştiğini, 2014 yıl genelinde büyümenin %3 - 3,5 ile Türkiye potansiyelinin altında kalacağını düşünüyoruz. IMF raporlarına göre gelişmekte olan ülkelerin 2014 yılında% 4,5; 2015 yılında ise %5 büyüyeceği bekleniyor. Dünya geneline rakamsal olarak yaklaşmak gerekirse: GSYIH büyüklüğü 19,3 trilyon dolar olan ve dünyanın toplam GSYIH’nın yaklaşık dörtte biri büyüklüğüne eşit ABD ve İngiltere ekonomilerinin 2015 yılı için iyimser bir görünüm sergilediklerini; GSYIH büyüklüğü 26,9 trilyon dolar ile dünyanın yaklaşık üçte bir büyüklüğüne eşit olan Euro Bölgesi, Çin ve Japonya’nın ise iyimser bir görünüm sergilemekten uzak olduğunu görüyoruz. Kriz kahini olarak ün salan New York Üniversitesi Profesörü Roubi’nin benzetmesinden hareketle dünyayı aslında şu anda dört motorlu bir uçağın uçurduğunu söyleyebiliriz. Ancak sadece Amerika ve İngiltere

motoru sağlam bir görünüm sergilerken, Euro Bölgesi, Çin ve Japonya motorlarının ise teklediğini görüyoruz. ABD ve İngiltere ekonomilerinde görülen toparlanmanın dünyanın geriye kalan kısmını mı toparlayacağı, yoksa zayıf dünyanın ABD ve İngiltere ekonomisini mi aşağıya çekeceğini bekleyip hep beraber göreceğiz. 2014 yılının sonunda hızlanan petrol fiyatlarından aşağı yönlü hareket her ne kadar büyümenin zayıf seyredeceği ve enerjiye olan talebin düşük kalacağı beklentisinin bir sonucu olarak ortaya çıksa da, düşen petrol fiyatlarının haliyle enerji ithal eden ve ihraç eden ülkeler arasında farklı bir etki de doğuracağını göz ardı edemeyiz. 2014 yılına 115 dolar/varil seviyesinden başlayan kuzey denizi petrolü Brent’in Temmuz ayında 110 dolar seviyesini görmesi ardından 50 dolar seviyesine kadar geri çekilme kaydettiğini not edelim. Petrol fiyatlarında ortaya çıkan düşüş, Rusya gibi net enerji ihracatçısı konumunda olan ülkeler açısından her ne kadar negatif olarak görülse de, Türkiye’nin 2015 yılında makroekonomik anlamda düşen enerji fiyatlarından olumlu yönde etkileneceğini düşünüyoruz. Ekonomist’in yaptığı bir çalışmaya göre gerileyen enerji fiyatları üreticinin cebinden tüketiciye yaklaşık 1,3 trilyon dolar aktaracağı tahmin ediliyor. İsviçre’nin önde gelen yatırım bankası UBS, petrol fiyatlarında yaşanan 10 dolar düşüşün dünyada en fazla fayda sağlayacağı ilk üç ekonominin sırası ile Filipinler, Hırvatistan ve Türkiye olacağına; en çok zarar sağlayacağı ülkelerin ise başta Rusya ve Norveç olacağına vurgu yapmaktadır. Brent’in varil fiyatının yılbaşına nazaran yaklaşık %45 değer kaybetmesi ve kalıcı olması durumu, 2015 yılının ilk yarısında Türk Lirası ve Türk Lirası cinsi yatırım araçlarını olumlu anlamda destekleyebileceği ihtimali de göz ardı edilmemelidir. Net enerji ithalatçısı konumunda olan Türkiye’nin petrol fiyatlarında görülen geri çekilme sürecinden, özellikle yapısal anlamda açmaz olarak görülen veya daha doğru bir tabir ile yumuşak karnımız olan enflasyon ve cari açığı olumlu yönde etkileyebileceği beklentisinden hareketle, ABD Merkez Bankası (FED) tarafından gelecek olası bir faiz artırımını bir nebze de olsa dengeleyebileceğini düşünüyoruz. Petrolün varil fiyatında görülen her 10 dolar düşüşün Türkiye’nin enerji faturasına olumlu yönde katkı koyarak yaklaşık rakamlarla cari açığa 4-5 milyar dolar; enflasyona 0,5 puan ve cari açık / GSYIH ise %0,6 oranında olumlu yönde katkı sağladığını not edelim. Basit bir matematikle, kurun aynı kalması varsayımıyla, petrol fiyatlarının 60 - 80 dolar aralığında kalması, takvim ve kontrat etkisinin de arındırılması ile cari açığımızı 40 - 50 milyar dolar seviyelerinden daha sürdürülebilir olarak kabul edilen seviyelere, enflasyonu ise %6’lı seviyelere ve benzer bir şekilde cari açığın GSYIH oranını ise sürdürülebilir seviyeler olarak görülen % 5-6 seviyelerine çekebileceğini düşünüyoruz. (2011 yılını cari açık / GSYIH % 9,7 ile kapattığını hatırlamak gerekiyor) Her ne kadar IMF raporunda Türkiye hakkındaki beklentiler bizim beklentilerimize

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

göre daha kötümser kalsa da, 2015 yılında petrolün seyri TL açısından belirleyici olacaktır. Petrol fiyatlarında düşük seyrin korunması durumu ciddi sorunlar ile boğuşan ve Türkiye’nin en büyük ihracat kapısı olan Avrupa Birliği ekonomilerinin toparlanmasına katkı sağlayabileceği gibi, Türkiye’nin de cari dengesine olumlu etki katabileceğini düşünüyoruz. Petrol fiyatlarının arz fazlası ve sert rekabet koşullarına paralel daha da değer kaybetmesi elbette bir noktada küresel ekonominin daha da yavaşladığı anlamına gelecektir ki böyle bir durum ister istemez sağladığı faydadan daha çok zarar getirebilir. Özellikle varil fiyatının 60 dolar seviyesinin altına inmesi birçok ihracatçı ülkeyi zorlayacağını tahmin ediyoruz. (Petrolün küresel kriz yılı olarak görülen 2008’de, 35 - 40 dolar seviyelerine kadar gerilediğini hatırlayalım) Örneğin Rusya’nın gelirlerindeki düşüşün Türkiye’nin turizm gelirlerine de negatif etki yaratabileceği gibi.. Petrolün düşüş eğilimini daha da çok abartmadan mevcut seviyelerini koruması, hassas küresel dengeler açısından en optimal sonuç olacağını düşünüyoruz.

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

analiz

Ocak 2015

Her ayın ilk Cuma günü olduğu üzere Aralık ayının da ilk Cuma günü ABD Çalışma Bakanlığı tarafından açıklanan resmi istihdam verileri Şubat 2012’den beri en yüksek seviyede sonuçlandı. Benzer bir şekilde işsizlik oranının da kriz yıllarına nazaran en güçlü % 5,8 düzeyinde kalması, ABD’de ekonomik toparlanmanın ve aktivitenin ne denli güçlü olduğunu bir kez daha gösterdi. İstihdam piyasasında görülen iyileşme, faiz artırım sürecini maaş ve ücretler, enflasyon ve istihdama yönelik açıklanacak verilere bağlayan FED yetkililerinin dikkatinden kaçmayacaktır. FED’in önümüzdeki aylarda Mayıs 2013’de olduğu üzere politika değişiminin işaret fişeğini ateşlemesi (Mayıs 2013’te tahvil alım programından çıkış yönünde verilen rehberlik) dış finansman ihtiyacı olan gelişmekte olan ülke para birimlerini, başta Türkiye olmak üzere, ciddi anlamda satış baskısına maruz bırakabilir. Benzer bir şekilde FED’in faiz artırımı için rehberliğini kuvvetlendirmesi veya faiz artırımına gitmesi, aralarında Türkiye’nin de olduğu kırılgan ekonomiler için 2015 yılında yaşanabilecek en ciddi risk unsuru olmaya aday görünüyor. Özetlemek gerekirse: 2015’te kısa vadede petrol fiyatları, orta ve uzun vadede ise FED’in izleyeceği para politikasının küresel piyasaların seyrine ışık tutacağını düşünüyoruz. Petrolün yarattığı yeni hikaye elbette Türkiye’nin makroekonomik görünümüne olumlu etki doğuracaktır. Ancak dünyanın en büyük ekonomisinin 6 yıldır sağladığı ucuz, uzun vadeli ve bol likiditeyi geri çekerek faiz artırımına başlama ihtimali, paranın rotasını dolar leyhine daha da kuvvetli bir şekilde çevirebileceğini düşünüyoruz. Türkiye’nin bu dönemi yapısal reformlara konsantre olarak ve elbette TCMB’nin araç bağımsızlığını sorgulatmadan geçirmesi gerekiyor. Petrol kaynaklı enflasyon beklentilerinde görülecek iyileşmeye paralel acele bir faiz indirimi, yarar yerine zarar getirebilir. TCMB Başkanı Sn. Başçı

2015 yılı para ve kur politikası konulu sunumunda enflasyonda beklenen düşüşe rağmen para politikası duruşunda kısa vadede gevşemeye gitmeyeceği sinyalini verdi. Petrol, büyüme ve FED arasında sıkışmış olan TCMB’yi 2015 yılında zorlu bir süreç beklemektedir. Türkiye ekonomisi açısından 2015 yılının en önemli sorununun enflasyon ya da cari işlemler açığı olmayacağı, büyüyememenin daha akut bir sorun olmaya başladığını düşünüyoruz. Büyüyememe sorununa karşı TCMB’nin, şartların elverişli olması halinde faiz indirmeye 2015 yılının ilk yarısında başlayacağını da düşünmeden edemiyoruz. Enflasyon görünümünün müsaade etmesi durumunda faizlerde ölçülü indirime TCMB’nin bir noktada başlayacağına ihtimal veriyoruz. Zamansız ve acele faiz indirimleri kur cephesinde yükselişe neden olabileceği gibi orta ve uzun vadeli enflasyon beklentilerini de bozacağı endişesinin TCMB tarafıdan da hissedildiğini görüyoruz. Sütten ağzı yanan yoğurdu üfleyerek yer atasözünden hareketle, TCMB’nin bu sefer daha temkinli olacağını düşünüyoruz. Ekonomik büyüme için para politikasının tek başına çözüm olamayacağını, yukarda da belirttiğimiz üzere reform isteği taşıyan hükümetin ortaya koyduğu 25 maddeyi ivedilikle hayata geçirmesi gerektiğini düşünüyoruz. Jeopolitik risklerin tırmanmayacağı ve 2014 yılında yaşanan kuraklık, don ve dengesiz yağışların gıda fiyatları üzerinden yarattığı enflasyon tahribatının da bu kez yer almayacağı varsayımıyla temkinli iyimser duruşumuzu korumaya devam edeceğiz. Bizleri takip eden yatırımcıların temkinli vurgumuzun ne anlama geldiğini iyi bildikleri üzere bir kez daha bu satırlar aracılığıyla tekrar etmekte fayda görüyoruz. Kısa vade olarak ön plana çıkarabileceğimiz ve 6 aylık zaman diliminden önceyi kapsayan dönemde küresel risk iştahının olası iyimsere dönmesi, hanehalkı ve şirketlerin orta vadeli döviz risklerini azaltması için fırsat olarak görülmesi gerektiği görüşümüzü yineliyoruz. Piyasalar açısından yeni normalin yüksek belirsizlik ve yüksek volatilite olduğu unutulmamalıdır. Belirsizlik döneminde finansal risklere karşı korunma kalkanlarını güçlendirmek en akılcı yatırım davranışı olmaya 2015 yılında da aday görünüyor. Uzun yıllardır likidite sarhoşluğu yaşayan küresel finans piyasalarının FED ile ayılmaya başlaması, beraberinde ciddi baş ağrısı yaratabileceği gerçeği göz ardı edilmemelidir. 2015 yılında USD/TL kurunda volatilitenin oldukça yüksek olmasını bekliyoruz. Ancak TL’nin özellikle EURO’ya karşı, ya da daha doğru bir tabirle sepete karşı, daha rahat bir seyir izleyeceğini öngörüyoruz. Faiz cephesinde ise TCMB’nin indirim ve artırım manevralarının yılın her iki farklı yarısında politika setinin içinde yer alabileceğini düşünüyoruz. Geride bıraktığımız altı yılı çok aramamak ümidiyle bol kazançlı, mutlu, sağlıklı ve en önemlisi huzurlu bir yıl dilerim...

ekonomi

10 SORU 100 İŞ İNSANI DİKKAT ÇEKEN YANITLAR

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

ÖZEL ARAŞTIRMA

İŞTE İŞ DÜNYASININ 2015 EKONOMİ BEKLENTİ ANKETİ

PAROLA; KEMER SIKMA POLİTİKASI Ödenmeyen/ödenemeyen alacaklar, sokağa çıkan üreticiler, tescil konusu yılan hikayesine dönen, hatta Güney Kıbrıs’ın Avrupa Birliğİ’ne başvurusuyla KKTC için üretimi tehlikeye giren hellim, elektrik fiyatlarına borç faizi zammı, çok tartışılan vergi affı, çalışanı memnun etmeyen asgari ücret zammı, gündemden hiç ama hiç eksik olmayan istihdam pazarlıkları, petrolün hızlı düşüşüne rağmen yerini koruyan akaryakıt fiyatları ve tehlike sinyali veren batık kredi oranları.. 2014 yılı KKTC ekonomisi için çok da kolay ve verimli geçmedi.

siyasi yakınlık ve yandaşlığı avantaja çeviren çifte standartlar, başka bahara kalan çözüm umutları, bürokratik engeller altında isyan eden yatırımcılar derken iş insanları da eski cesaretini yitirmiş gibi. İşte birkaç örnekle hatırlattık 2014’ü. Peki ekonomi ve iş dünyası 2015’ten, yani umut ve bol kazanç temennisiyle girilen 2015’ten ne bekliyor? İş insanlarının ajandasında hangi başlıklar öne çıkıyor? Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin tek aylık ekonomi ve iş dünyası dergisi Ekonomi Kıbrıs Prestige olarak, çarpıcı bir beklenti anketi hazırladık. Ülke ekonomisine yön veren 100 patron ve üst düzey yöneticiye 2015 için 10 ayrı soru yönelttik. Gelen yanıtlar, ortaya çıkan tablo dikkat çekici. Gelin soruları ve yanıtlara daha yakından göz atalım, ilk yorumları yapalım..

Seçimlerle, koalisyon gerilimi ve ülkenin üzerinde ‘Demokles’in kılıcı’ gibi sallanan hükümet düştü düşecek iddiaları altında, tüm bu tedirginlik piyasada olumsuz rüzgarlar estirdi.. Geciken, hatta kimi zaman imkansız hale gelen tahsilatlar,

İŞ DÜNYASI 2015’TEN UMUTLU

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

Sizce 2015 yılında işler 2014’e göre nasıl olacak? Değişmeyecek

Daha iyi Daha kötü Değişmeyecek

Daha kötü

44% 22% 34%

anket

Daha iyi

İlk sorumuz buydu. Giden yıl ile, gelen yılı kıyaslamasını istedik iş dünyasının.. Yanıt için de üç seçenek sunduk; Daha iyi, daha kötü, değişmeyecek. Eğer yanıtları tek tek incelersek iş dünyası 2015’ten umutlu diyebiliriz. Çünkü kullanılan oyların yüzde 44’ü ‘daha iyi’ şıkkını tercih etti. Daha kötü diyenlerin oranı yüzde 22, yeni yıldan ekstra bir beklentisi olmayanlar,

yani değişmeyecek diyenler ise yüzde 34’lük bir kesimi oluşturuyor. Dedik ya, tek tek bakarsak umutlu olanların sayısı daha fazla. Ama ‘daha kötü’ ve ‘değişmeyecek’ seçeneğini aynı kulvarda değerlendirirsek oranların toplamı yüzde 56 yapıyor. Çoğunluğu yeni yıl için umutsuz ve karamsarlar alıyor.

2015 İÇİN BÜYÜME BEKLENTİSİ YOK 2015 yılı için KKTC ekonomisi adına büyüme tahminleriniz ne yönde? Geçen yıldan daha düşük

Geçen yıldan daha yüksek Geçen yıl ile aynı seviyede Geçen yıldan daha düşük Geçen yıl ile aynı seviyede

Geçen yıldan daha yüksek

Büyüme önemli. Ekonomi için de olmazsa olmaz. Fakat üretmeden, yani sadece tüketerek de büyümek pek mümkün değil. Ülkenin 2014 bütçesi, yıl sonunu göremeden tükendi. Yeni yıl, yeni borçlarla başladı. Teşvikler, zamanında ödenmeyen alacaklar, bir türlü ülkenin üzerinden eksik olmayan istihdam beklentileri derken 2015 yılı için de büyümeyi destekleyecek yatırımlar ufukta görünmüyor. Yeni yıl için bütçede tasarruf öngörülüyor ama unutulmaması gereken bir detay var. KKTC Nisan ayında Cumhurbaşkanlığı seçimine girecek. Kulislere göre hemen öncesi ve sonrasında bir erken seçim ihtimali de yüksek. Yani bu bütçe, bir de seçimler için bölünecek..

28% 42% 30%

Gelelim yanıtlara.. Yine üç seçenek sunduk; Geçen yıldan daha yüksek, geçen yılla aynı seviyede ve geçen yıldan daha düşük.. Ankete katılan iş insanlarının yüzde 42’si büyüme beklemiyor, ülke ekonomisi için geçen yıl ile aynı seviyede kalır diyor. Az önce saydıklarımızı göz önünde tutanlar ise daha olumsuz bir açıdan bakıyor bu beklentiye, katılımcıların yüzde 30’u büyüme oranı için geçen yıldan daha düşük olacağı beklentisinde.

Ekonomi Kıbrıs

Tüm olumsuzluklara rağmen umudunu yüksek tutanlar Prestige Ocak 2015 da var. Ekonomi ve iş dünyasına yön veren isimlerin yüzde 28’i, ülke ekonomisindeki büyüme için geçen yıldan daha yüksek olacak diyor.

ŞİRKETLER İÇİN KAZANÇ YILI Peki 2015 yılı için şirketiniz adına büyüme tahminleriniz ne yönde? Geçen yıl ile aynı seviyede

Geçen yıldan daha düşük

Geçen yıldan daha yüksek Geçen yıl ile aynı seviyede Geçen yıldan daha düşük

52% 38% 10%

Geçen yıldan daha yüksek Ülke ekonomisi adına pek de umutlu değil iş dünyası. Fakat aynı soruyu şirketler için sorduğumuzda 10 soruluk anketin en net yanıtlarından birini alıyoruz. Ankete katılan iş insanlarının yüzde 52’si şirketleri adına geçen yıldan daha yüksek bir büyüme bekliyor. Geçen yıl ile

aynı seviyede kalır diyenler yüzde 38’de.. Umutsuz olanlar, yani küçülme tahmininde olanlar da var. Katılımcıların yüzde 10’u, geçen yıldan daha düşük bir büyüme yanıtı veriyor. Yani yeni yılda işlerinin daha da geriye gideceği görüşünde..

BÜYÜME PLANLARI HAZIR, YENİ YATIRIMLAR KAPIDA 2015’te yatırım yapmayı, işlerinizi büyütmeyi düşünüyor musunuz?

Düşünmüyorum

Kararsızım

Düşünüyorum Düşünmüyorum Kararsızım

50% 28% 22%

Düşünüyorum

Bir önceki soruda dedik ya, ‘şirketler için kazanç yılı’ diye.. Bu soru da onun detaylandırılması aslında. İş sahibi ve üst düzey yöneticilere 2015 yılındaki yatırım planlarını sorduk. Katılımcıların yarısı, yani tam yüzde 50’si işlerini büyütmeyi düşünüyor.

Ekonomi Kıbrıs

İŞ DÜNYASI İÇİN PAROLA SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK

Prestige Ocak 2015

Geri kalan yüzde 50’lik kesim ise yatırım yapmayı düşünmeyenler ve kararsızlar arasında dağılıyor. Yüzde 28’lik bir oran, yeni yıl için yatırım ve büyüme planı kurmuyor. İş dünyasının yüzde 22’si ise kararsız, gidişata göre rotasını çizecek gibi görünüyor..

Yönetici olarak 2015’te ilk önceliğiniz hangisi olacak? Yeniden yapılanma Yeni pazarlara açılma

Büyüme Sürdürülebilirlik

Büyüme Karlılık Sürdürülebilirlik Yeniden yapılanma Yeni pazarlara açılma

16% 16% 40% 20% 8%

Karlılık

Genel tahmin ve beklentilerden sonra, hadi gelin biraz daha detaya inelim. Ülke ekonomisi için olmasa da, kendi şirketleri için büyüme beklentileri yüksek iş dünyasının. Gördüğünüz gibi, yatırırım planlayanlar da baskın bir çoğunlukta. Peki Ekonomi Kıbrıs Prestige anketine katılan yöneticilerin 2015’teki öncelik sıralamasının liste başında ne var? Beş ayrı cevap seçeneği sunduk bu soruda; Büyüme, karlılık, sürdürülebilirlik, yeniden yapılanma, yeni pazarlara açılma.. Sürdürülebilirlik yanıtı, yüzde 40 gibi yüksek bir oranla ilk sırada çıktı. Bir yanda yatırım planları, bir yanda büyüme

beklentileri var ama iş dünyasının büyük bir kesimi temkinli yaklaşıyor 2015’e. Öncelikli hedef mevcudu korumak, işleyişi devam ettirebilmek. Sürdürülebilirlikten sonra ikinci en popüler yanıt ‘yeniden yapılanma’. Patron ve yöneticilerin yüzde 20’si şirket yapılarında değişim ve gelişim sinyali veriyor. Gelelim diğer yanıtlara.. Büyüme ve karlılık aynı oranda oy aldı. İkisi de yüzde 16 ile üçüncü ve dördüncü sırayı tuttu. Son sırada ise yüzde 8 ile yeni pazarlara açılma projeleri var..

TEHLİKENİN ADI BORÇLANMA 2015 yılında temkinli olacağınız konular arasında hangisi ilk sırada?

Borçlanma

İstihdam Yatırım Yeni ticari projeler Borçlanma Yeni ticari projeler

İstihdam Yatırım

Sürdürülebilirlik ilk sırada çıktı bir önceki soruda, iş dünyası 2015 parolasını böylelikle açıklamış oldu. O zaman düzeni bozmamak, zorlu ekonomik şartlarda geriye gitmemek için alınması gereken tedbirler de kaçınılmaz. Bunu sorduk iş ve ekonomi dünyasına. Hangi konuda temkinli olacaksınız dedik.. Tercih için dört de yanıt sıraladık; İstihdam, yatırım, yeni ticari projeler ve borçlanma. Aslında dört seçenek de büyüme düşüncesinin etrafında şekillenen terimler. Ama dediğimiz gibi yöneticiler yere sağlam

18% 10% 18% 54%

basmak istiyor. O yüzden çıkan yanıt büyük bir farkla ‘borçlanma’.. Borçlanma seçeneği Ekonomi Kıbrıs Prestige 2015 Ekonomi Beklenti Anketi’nin en yüksek oyunu aldı. Tam yüzde 54 ile ilk sırada.. İstihdam ve yeni ticari projeler de iş dünyasının dikkat edeceği başlıklar arasında. İkisi de yüzde 18’le ikinci ve üçüncü sırada. Yatırım şıkkı ise son sırada. Katılımcıların yüzde 10’u yatırım için temkinli olacağını paylaştı.

KEMER SIKMAYA HAZIR MISINIZ?

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

2015 yılında finansal risklere karşı nasıl tedbir alacaksınız? Bütçede kemer sıkma politikasına gideceğiz

Dövizle borçlanmayı minimuma çekeceğiz

Yatırımları geçici olarak beklemeye alacağız Dövizle borçlanmayı minimuma çekeceğiz Bütçede kemer sıkma politikasına gideceğiz

26% 32% 42%

Yatırımları geçici olarak beklemeye alacağız Tedbir dedik, iş dünyası borçlanmaya karşı temkinli olacak dedik. Gelin bu tedbirleri biraz daha detaylandıralım. Finansal risklere karşı alınacak öncelikli tedbiri sorduk konuklarımıza. Üç seçenek sunduk; Yatırımları geçici olarak beklemeye almak, dövizle borçlanmayı minimuma çekmek ve bütçede uygulanacak kemer sıkma politikası.. Görünen o ki 2015 yılında kemerler daha da sıkılacak. Patron ve yöneticilerin yüzde 42’sinin risklere karşı alacağı

ilk tedbir bu, kemer sıkma politikasını bütçeye uygulamak.. Temkinli olunacak konuların ilk sırasındaki borçlanma, burada da karşımıza çıkıyor. İş dünyasının yüzde 32’si dövizle borçlanmayı en aza indirme çabası içinde. Yüzde 26’sı ise riskler en aza inene kadar yatırımları ertelemeyi tercih ediyor. Çünkü 2015’in ikinci yarısından sonra dünya ekonomisinde, özellikle de ABD’nin faiz artışı hamlesiyle ciddi bir hareketlilik kaçınılmaz..

SEYAHAT VE MAAŞ ZAMLARINDA TASARRUF

Bütçede tedbir alırsanız eğer öncelikli olarak hangisinden başlarsınız?

Reklam- tanıtım harcamaları

Catering / Ulaşım / Konaklama

Personel giderleri 32% Reklam - tanıtım harcamaları 26% Catering / Ulaşım / Konaklama 42% Personel giderleri İş insanları kemer sıkacağız dedi, peki hangi kalemlerde? Onu da sorduk. Tedbir sürecinde hangi kalemden kısacaksınız dedik.. Üç seçeneği vardı bu sorunun; Personel giderleri, reklam – tanıtım harcamaları ve catering / ulaşım / konaklama masrafları..

İkinci sırada personel giderleri var, oranı yüzde 32. İçini siz doldurun. Bu firmada çalışan personel sayısında azalma anlamına da gelebilir, personel için yapılan harcamaların/ödemelerin kısılması olarak da yorumlanabilir. Ama 2015’te çalışanları tatmin edecek maaş zam oranlarının olmayacağı aşikar.

Katılanların yüzde 21’i üçüncü şıkkı, yani catering / ulaşım / konaklama şıkkını seçti. Görünen o ki yeni yılda iş seyahatleri ve ağırlamalar azalacak. Kurumsal şirketlerin personeline sunduğu yemek hizmeti de bıçak Ekonomi Kıbrıs her an kalkabilir. Hatırlayın 2014’ü, birçok şirket Prestige sırtı, sunduğu bu hizmetten bütçedeki ağır yükü sebebiyle Ocak 2015 vazgeçti.

Gelelim üçüncü seçeneğe, reklam ve tanıtım harcamalarına. İş dünyasının yüzde 26’sı bu şıkkı tercih etti. Ama daha önce dünyanın birçok noktasında yapılan araştırmalar gösteriyor ki, kriz döneminde reklam ve tanıtıma ağırlık verenler, bu darboğazdan kan kaybetmeden çıkıyor. Hatta rakiplerinin geri çekildiği anlarda, onlar daha önde olduğu için, aradaki farkı da açıyor.

2015 EĞİTİM VE TURİZM YILI OLACAK

Sizce 2015 yılı hangi sektör için avantajlı geçecek? Medya Sağlık

İnşaat-Emlak Enerji

Bankacılık

Gıda

Turizm

Turizm Eğitim Bankacılık – Finans Enerji İnşaat – Emlak Medya Sağlık Gıda

20% 22% 12% 8% 8% 16% 4% 10%

Eğitim Yatırım yapacak olan da var, tedbir alıp finansal risklerin geçmesini bekleyecek olan da.. Peki iş ve ekonomi dünyasına göre 2015 için hangi sektör daha avantajlı?

Hangi iş sahası daha çok kazandıracak? Ya da bu belirsizlik dönemini fırsata çevirecek? Anketin en geniş seçenek listesini hazırladık bu soruda, tam 8 ayrı sektör sıraladık..

Turizm, eğitim, bankacılık-finans, enerji, inşaat-emlak, medya, sağlık ve gıda arasından hangisini seçersiniz dedik.. Seçenek çok olunca, yanıtlar da birbirine yakın çıktı. Ama ilk sırada eğitim var. Ankete katılan iş insanlarının yüzde 22’si avantajlı sektör olarak eğitimi işaret etti. Öğrenci sayısında hedefi 100 bin olarak belirleyen KKTC için eğitim alanındaki yeni yatırımlar da bu beklentinin yansıması olabilir.

İkinci sıradaki tercih turizm.. Turizm ülkesi KKTC için sektör üzerinde büyük bir umut var. Katılımcıların yüzde 20’sine göre 2015 turizm için güzel geçecek. Üçüncü sıradaki yanıt ise dikkat çekici; medya.. Sebebi ilginç aslında, seçimler.. Giriş yazısında da belirttiğimiz gibi hem cumhurbaşkanlığı seçimi var, hem de erken seçim beklentisi. Ankete oy verenlerin yüzde 16’sı medya sektörünün bu rekabetten faydalanacağı düşüncesinde..

BANKACILIK İÇİN TEHLİKE ÇANLARI

Sizce 2015 yılı hangi sektör için zorlu geçecek? İnşaat-Emlak Medya Sağlık Gıda Enerji Turizm Eğitim

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

Bankacılık

Turizm Eğitim Bankacılık – Finans Enerji İnşaat – Emlak Medya Sağlık Gıda

2015 için avantaj beklentisini öğrendik. Şimdi de tam tersini soruyoruz, yani yeni yıl hangi sektör için zorlu geçecek? Aynı seçenekleri burada da sunduk iş ve ekonomi dünyasının yöneticilerine.. Açık ara farkla bankacılık-finans sektörü ilk sırayı aldı. Katılanların yüzde 36’sı 2015’i bankacılık ve finans sektörü için zorluk yılı ilan etti. Tahsili geciken alacaklardaki, yani batık kredilerdeki artış da bunun habercisi gibi.

6% 4% 36% 8% 28% 4% 4% 10%

İkinci sırada inşaat-emlak dünyası var. ‘2015 çözüm yılı olacak’ söylentileriyle son iki yılda bir hareketlilik yaşıyordu ama müzakere masasının askıya alınması, belirsizliğin sürecek gibi durması bu sektör için de beklentileri negatife çevirdi. Zorluk sıralamasında inşaat-emlak sektörü yüzde 28 ile ikinci sırada.. Üçüncü sırada ise yüzde 10 ile gıda sektörü var.

ekonomi

Erdinç Küçükuncular – Küçükuncular Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı

‘YASTIK ALTINDA İKİ TON ALTIN VAR’

‘Bana bugün yastık altında ne kadar altın var diye sorsanız, Kıbrıs Türkü’nde bir buçuk iki ton yastık altı altın olduğuna inanıyorum. Çok ciddi bir rakam bu, inanın. Buyurun ithalat rakamlarına bakın, son 25 yılda bu ülkeye ne kadar altın girmiş belli.’

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

Ezber bozacak, çok da konuşulacak bir açıklama bu. Sözlerin sahibi Kıbrıs iş dünyasının önde gelen yatırımcılarından, 25 yıllık kuyumcu, Küçükuncular Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Erdinç Küçükuncular.. ‘Yastık altında iki ton altın var’ diyor, dikkatleri üzerinde topluyor. Bu konuya birazdan geleceğiz, flaş başlığı sona saklayalım. Gelin biz önce 2014’ü yatırımla kapatıp, 2015’in ilk aylarında yeni yatırımlar planlayan Erdinç Küçükuncular’ın projesine bir göz atalım, ayar evine bakalım.. Yurt dışından Kıbrıs’a altın gidip geliyor, fakat KKTC sınırlarında henüz bu altının kaç ayar olduğunu ölçebilen, denetleyebilen bir mekanizma, bir teknoloji yok. Kuyumculuk sektöründe 25’inci yılını deviren Erdinç Küçükuncular işte bu alanda dikkat çeken bir adım attı..

röportaj

“En büyük hayallerimden biri bu ülkeye ayar evi kurmaktı. Birkaç aydır bu konu üzerinde yoğunlaşmaya başladık. İstanbul Ticaret Odası Başkanı, İstanbul Kuyumcular Odası Başkanı, Maliye Bakanı Zeren Mungan ve Gümrük Müdürü Mustafa Bey ile bu konuda çalışma yaptık.

değil. Hatırı sayılır bir ekonomimiz var artık.” Erdinç Bey’in de dediği gibi bir ihtiyaçtı, hatta zaruret. Çünkü mevcut işleyişte teknolojiye dayalı değil, vicdana dayalı bir işleyiş var. “Altında ayar hırsızlığı dünyada yapılabilecek en aşağılık insanların işi.. 14 ayarı 18 ayar diye satan biri yoktur elbet, öyle bir şey düşünmek bile istemem ama gelin biz bunu kontrol altına alalım. Bütün dünya uyguluyorsa bu tedbiri, biz de bir adım atalım.” Ayar evi konusunda biraz daha detaya girelim. Nasıl işleyecek sistem, nasıl anlayacak altının ayarını? “Çocukluktan beri ticarette öğrendiğim üç nokta var; berberinizi, kasabınızı, bir de kuyumcunuzu değiştirmeyeceksiniz. Veya şu üç meslek grubundan kendi inandığınız birileriyle ticaret yapmaya devam edeceksiniz. Ama yine de teknolojinin imkanlarından faydalanmak lazım. Yeni sistem inanılmaz bir kolaylık sunuyor. Elinizdeki altının kaç ayar olduğunu son teknoloji ile donatılmış cihazlar tahlil ediliyor. Koyuyorsunuz ve 15 saniye içerisinde elinizdeki yüzüğün kaç ayar olduğunu söylüyor..

Ben artık bu ülkedeki her altının kayıt altında olması ve ayar güvencesinin halkımıza verilmesinden yanayım. Kuyumculuk sektöründe ayar evi çok önemli bir konu.

Yaklaşık 4-5 aydır çalışıyoruz üzerinde. Cihazların da siparişlerini verdik. Yakın zamanda hayata geçecek proje.”

Ülkemizde de olmak zorunda, ben ona inanıyorum. Bir denetim mekanizması kurmalıyız geç kalmadan. Artık bizim ekonomimiz çok küçük bir ekonomi

Denetim şart deyip, girişte paylaştığımız konuya dönelim şimdi, yastık altındaki altın tahminine.. Erdinç Küçükuncular on kilo değil, yüz kilo değil,

tam ‘iki ton altın var’ diyor malum yerde. Ve bu altın stoğunu güvenilir ve karlı hale getirmek için ülkeye taşıdığı bir diğer yeniliği anlatıyor, bankacılıkta külçe altın dönemini başlatıyor.. “Bana bugün yastık altında ne kadar altın var diye sorsanız, Kıbrıs Türkü’nde bir buçuk iki ton yastık altı altın olduğuna inanıyorum. Çok ciddi bir rakam bu, inanın. Ben 25 yıldır bu ülkede kuyumculuk işi yapıyorum. Kendimce bir analiz ettim, sadece kendi satışımı da baz alarak değil, tüm sektörü inceledim. Buyurun ithalat rakamlarına bakın, son 25 yılda bu ülkeye ne kadar altın girmiş belli. Kimisi düğünde takılmıştır, kimisi doğumda gelmiştir, yaş gününde gelmiştir. Ama bu ülkede hala daha çok ciddi yastık altında altın olduğuna inanan bir kişiyim. Kullanmadığınız altınları getirin, yerine külçe altın verelim. Dünyada kabul gören, Londra Borsası’nın akredite ettiği Nadir Altın Rafineri tarafından üretiliyor bu külçe altınlar. 5, 10, 20, 50 ve 100 gram üretimleri var. Bu altınları bankaya ipotek ederek para borçlanabiliyor yatırımcı. Yüzde 90’nına kadar borçlanabiliyor. Çünkü Merkez Bankası bunu nakit bloke gibi kabul ediyor. Merkez Bankası ve Maliye Bakanlığı da bu konuda oldukça duyarlı. Vatandaş eski altınlarını getirecek, külçeyi alacak. Artık yastık altında altınımızı bırakmayacağız, hedefimiz o. Bu projenin ekonomiye ciddi bir katkı sağlayacağına inanıyorum.“

İŞ DÜNYASINA ÇAĞRI Bu kadar çok iş adamı dostlarımız var, ciddi yatırımlar var. Bir yerden tutmak lazım, hayata karşı pozitif olmak lazım. Mutlaka çok iyi değiliz. 40 yıldır uğraştığımız ciddi bir sorun var. Bunu buradan ben de haykırmak istiyorum, yeter! Artık yeter! Ben kendim bu topraklarda doğmadım ama bu topraklarda ölmek isteyen bir insanım. Bu ülkede güzel şeyler de oluyor. Rum ister barışsın, ister barışmasın. 40 yıl daha bu problem devam etsin. İstiyorsa gelsin, hep birlikte çözüm arayalım.”

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

haberler

KKTC’de 2Nokta POS’tan İş Bankası atılımı

KKTC’de 2Nokta POS cihazları üzerinden kontör yüklemesi yapılmasına imkan tanıyan 2 Nokta ve Kuzey Kıbrıs Turkcell ortaklığına İş Bankası da dahil oldu. İş Bankası ve 2 Nokta işbirliği sayesinde, POS cihazlarından kontör yüklenebildiği gibi, İş Bankası kredi kartı ödemeleri de alınabilecek.

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

Küçük esnaftan zincir marketlere kadar birçok yerde hizmet verecek proje toplam 1.300 noktada yer alıyor. Hitay Yatırım Holding’e bağlı olarak hizmet veren 2Nokta’nın Kuzey Kıbrıs Turkcell ile imza attığı ortak projeye İş Bankası da katıldı. KKTC’de 2Nokta POS cihazları üzerinden kontör yükleyebilme imkanı sağlayan bu sistem ile artık İş Bankası kredi kartı ödemeleri de alınabilecek.

haberler

Yeni işbirliği ile ilgili konuşan 2Nokta Genel Müdürü Sinem Kır, Kuzey Kıbrıs Turkcell işbirliği ile KKTC genelinde hayata geçirilen projenin, İş Bankası’nın katılımıyla çok daha etkili ve geniş kapsamlı bir hal aldığını söyledi. Sisteme İş Bankası’nın da dahil olmasıyla, fark yaratan bir hizmet sunduklarına değinen Kır, “İş Bankası’nın sisteme katılımı ile KKTC POS projelerimizin daha da efektif hale geleceğini öngörüyoruz.” dedi.

haberler

KREDİ KARTIYLA TRAFİK CEZASI Trafik cezaları da artık kredi kartıyla ödeniyor.. Polis Genel Müdürlüğü Basın Subaylığı’ndan yapılan yazılı açıklamaya göre, halkın trafik cezalarını ödemesine kolaylık sağlamak amacıyla başlatılan uygulama ile sabit radar veya sabit para cezaları gibi trafik suçlarına ait para cezaları, artık nakit ödemenin yanı sıra kredi kartı ile de İlçe Polis Müdürlükleri Trafik Şube Amirlikleri’ne ödenebiliyor. Bu konuda ilçe polis müdürlüklerinde gerekli donanım ve altyapının sağlandığı belirtilen açıklamada, cezaların kredi kartı ile ödenmesi sırasında, olası bir sahtelemeye mahal vermemek adına, cezayı ödeyecek şahsın kimliğini ispatlayıcı belgeyi (kimlik kartı, sürüş ehliyeti vb.) ödemeyi yapacağı görevli polise ibraz etmesi gerektiği kaydedildi. Trafik suçunun kredi kartı ile ödeneceği durumlarda, cezayı ödeyecek kişi ile trafik suçunu işlediği belirtilen şahsın farklı olması halinde her iki şahsın da, cezanın ödeneceği sırada polisin huzurunda olması gerekiyor.

TALİH KUŞU KIBRIS GENÇ TV’DE KKTC yayıncılık tarihi için bir ilk özelliği taşıyan bir haber bu. Devlet Piyangosu yayın hakkı devlet televizyonu BRT’den çıktı, Kıbrıs Genç TV’nin oldu. Piyangolar Dairesi ile Genç TV arasında yapılan ve Piyangolar Birim Sorumlusu Yudum Mişon ile Kıbrıs Genç Tv Direktörü Tekin Birinci’nin imzaladığı protokolle Devlet Piyangosu çekilişleri Genç TV’nin seyircili stüdyolarında gerçekleşmeye başladı. Her ayın 15’i ve 30’u olmak üzere ayda iki kez gerçekleştirilecek çekilişlerle Devlet Piyangosu’na ilginin artırılması hedefleniyor.

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Ocak 2015

haberler

RETRO ARTIK KIBRIS’TA KOLAN’DAN KIBRIS’A İKİNCİ YATIRIM

KKTC’de yapılan sağlık yatırımlarına bir yenisi eklendi. Türkiye’nin güçlü sağlık zincirlerinden Kolan Grup, Kıbrıs’a ikinci yatırımını yaptı. Başkent Lefkoşa’daki Kolan British Hospital’a, bir de Kolan British Girne Sağlık Merkezi eklendi..

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

Girne’de tarih ve doğanın buluştuğu liman çevresinde, Girne Ziya Rızkı Caddesi’ndeki sağlık merkezi butik bir hastane.. 7/24 doktor, acil müdahale, laboratuar ve ambulans hizmeti verebilecek donanımdaki merkezde, aile hekimliği, akupunktur, kardiyoloji, ozonterapi, göz, çocuk hastalıkları branşlarında uzman doktorlar da var.

haberler

Dr. Didem Gülmez sorumluluğunda faaliyete geçen sağlık merkezi, sürekli Lefkoşa’daki Kolan British Hospital ile temas halinde. Gerekli görüldüğü durumlarda hastalar hemen başkente sevk ediliyor. Üstelik sadece Kıbrıs değil, Türkiye’deki 9 Kolan Hastanesi de bu tedavi sürecinde başvuranlara sağlık hizmeti veriyor.

Savunma ve güvenlik sektöründe Kıbrıs’ın öncü firmalarından Ayra, yeni bir markayı ülkeye taşıyor. Türkiye’nin güvenlik kamerası devlerinden Retro Güvenlik artık KKTC’de.. Ayra Güvenlik Genel Müdürü Metin Bulut uzun süren görüşmeler ve toplantılar sonunda Retro yönetimiyle el sıkıştı ve Kıbrıs’ta ezber bozacak bir pazarın açılışını yaptı. Sunduğu uygun fiyat ve bol çeşitle öne çıkan Retro KKTC Bölge Müdürlüğü, Ayra Güvenlik ve Savunma Sistemleri bünyesinde hizmete başladı. Türkiye’de sektörün yakından izlediği Retro da, bu anlaşmayı çeşitli medya kanallarında etkin bir şekilde duyurdu. Hem Ayra, hem de Retro yönetimine çalışmalarında başarılar dileriz..

ERDİNÇ GOLD CENTER’A GÖRKEMLİ AÇILIŞ Kıbrıs ekonomisi 2014’ün son günlerini, büyük bir yatırımla noktaladı. KKTC’nin önde gelen iş adamlarından Erdinç Küçükuncular, Erdinç Gold Center’ı Girne ve tüm Kıbrıs halkıyla tanıştırdı. Görkemli bir açılış töreni organize edildi. Etkinliğin sunuculuğunu Türkiye’nin ünlü mankenlerinden Şenay Akay yaptı. Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu, Türkiye’nin Lefkoşa Büyükelçisi Halil İbrahim Akça, Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Hasan Taçoy ile iş dünyasının saygın isimleri oradaydı.. Küçükuncular Şirketler Grubu bünyesinin son yatırımı Erdinç Gold Center, açılış konuşmalarının ardından hizmete girdi. Erdinç Gold Center’in ilk müşterilerinden biri de Çangar Motors Direktörü Mehmet Çangar’dı. Çangar bir kiloluk külçe altın satın aldı…

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Ocak 2015

ekonomi

Semral Erel – İş Kadınları Derneği Genel Başkanı

KADIN GİRİŞİMCİLERE KREDİ VE EĞİTİM DESTEĞİ

“Her bölgede kadınlara ücretsiz girişimcilik eğitimleri verdiriyoruz. Kalkınma Bankası ile görüştük. Banka kendi işini kurmak isteyen kadınlarımıza çok cazip kalkınma kredisi verebileceğini söyledi. Yeter ki bir projeleri olsun.. Annelerdir çocuklarını yetiştiren, ilk öğretmenidir. Bu anneler şimdi ekonomiye de soyundular..”

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

Geliyorlar, hem de gümbür gümbür. Azimliler, kararlılar, hepsinden önemlisi birlikler. Tanıma, tanışma, eğitim ve üretim alanında atağa kalkan İş Kadınları Derneği, girişimci kadınlara verileceğini duyurduğu cazip kredi ile büyük dikkat çekti. Biz de merak ettik kredinin detaylarını ve İş Kadınları Derneği Genel Başkanı Semral Erel’e sorduk, yeni yılda hangi projeler var ajandanızda? “Bizim önceliğimiz derneğimizi gençleştirelim, üye sayımızı arttıralım. Çünkü nüfusumuzun yarısı kadın, yarısı erkek ama maalesef ekonomide yüzde 20 ancak söz sahibiyiz kadınlar olarak. Biz dedik, neden kadının emeği ekonomiye kazanım olmasın, mücadelemiz budur. Ülkemizdeki kadınların emeğini ekonomiye kazandırmak amacıyla bu görevi üstlendik. Zaten derneğimizin vizyonu da bu. El emeğini ekonomiyle buluşturalım, kadının gücünü arttıralım.. Girişimciler kazanmak istiyoruz, iş sahiplerinin daha da güçlenmesi, daha çok söz sahibi olması için uğraşıyoruz.“

röportaj

Kalkınma Bankası, Türkiye Cumhuriyeti Lefkoşa Büyükelçiliği Yardım Heyeti, Ekonomi, Maliye ve Çalışma Bakanlıkları sürekli görüşme yapılan kurumlar arasında. Kredi konusunda büyük yol alındı. Başbakan Yardımcısı Serdar Denktaş ve Kalkınma Bankası ile de toplantılar düzenlendi. Yakın zamanda bir kısmı hibe, bir kısmı çok düşük faizli ve uzun vadelerle ödemeli kredilerin müjdesi verilecek.. “Kendi işini kurmak isteyen veya kurduğu işi büyütmek isteyen kadınlarımıza gerekli eğitimler

verilerek onların girişimciliklerini teşvik edeceğiz, işlerini büyütmek için ne yapmamız gerekirse birlikte yapacağız. Biz kadınlar bu ülkenin birinci öğretmeniyiz. Çünkü annelerdir çocuklarını yetiştiren, ilk öğretmenidir. Bu anneler şimdi ekonomiye de soyundular. İnşallah gün gelecek ülke ekonomisinin yanında ülke siyasetine de el atacağız. Biz halkın sesi olacağımıza inanıyoruz, bu konuda da büyük bir enerjimiz var.“ Önce Kadın Projesi ile başlayan yerel üretimi destekleme hareketi, iş kadınlarını teşvik ve motivasyon için verilen ödüller ile büyük beğeni toplayan dernek için yeni yılın parolası gençleşme ve tüm ülkeye yayılma.. Bu amaçla yeni nesil girişimci iş kadınları ile sık sık toplantılar düzenleniyor, sadece merkezler değil, köy köy gezip ziyaretler yapılıyor. Semral Erel’e göre süreç yorucu ama geri dönüşler beklenenden de güzel. O yüzden kadının ekonomideki gücüne daha da fazla inanıyor ve bakın bunu nasıl örnekliyor.. “Şimdi artık güç bilgide. Kim bilgiliyse, kim yetenekliyse, kim işini severse, sevdiği işi yaparsa güç ondadır diyoruz. O yüzden bizim için eğitim öncelikli.. Evin bütçesini kim düzenler? Anneler, yani kadınlar. Ben inanıyorum ki bir aileyi yönetmek, bir hükümeti yönetmek kadar zordur. Eğer bir aileyi yönetirse bir anne, rahat rahat bir şirketi de yönetebilir. Krediler konusuna gelince, sorabilirsiniz bankacılara. En düzgün borcunu ödeyenler kadın müşterilerdir. Çünkü disiplin her şeyin başında gelir.”

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Ocak 2015

ekonomi

Ebru Kaptan Sertoğlu - Doğu Akdeniz Üniversitesi-İşletme Fakültesi Öğretim Görevlisi KKTC Başbakan Yardımcılığı KOBİGEM Koordinatörü

KOBİ DESTEK POLİTİKALARININ BELİRLENMESİNDE ÜLKE ÖRNEKLERİ

Dünyada pek çok ülkede görüldüğü gibi ülkemizde de ekonomik yapının temel taşlarını KOBİ’ler oluşturmaktadır. Ülke ekonomisinde büyük bir yer edinen, ülkemizdeki tüm işletmelerin %99’undan fazlasını oluşturan KOBİ’ler, istihdamın da %89.2’sinin yaratılmasına katkı sağlamaktadır.

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

Ayrıca yatırım yapılmasına, girişimciliğin geliştirilmesine, bölgesel kalkınmaya, verimliliğe, rekabet ortamının yaratılmasına ve dolayısıyla makro ekonomik göstergelere önemli katkılar sağlayan KOBİ’lerin önemi tartışılmazdır. Bunun yanı sıra KOBİ’ler, toplumun refahında ve sosyal düzenin gelişmesinde de çok önemli bir role sahiptir. KOBİ’lerin sorunlarının devlet politikalarında yer alması ve sürdürülebilir kalkınma stratejilerinde önemli destek programlarına konu olması doğaldır.

köse yazısı

Tüm ülkeler de farklılık gösteren KOBİ tanımı ülkemizde “Rekabet Yasası” Sayı:36/2009 gereğince toplam 250’den az kişiyi istihdam eden ve yıllık cirosu 50 Milyon Euro’dan ve/veya yıllık bilanço toplamı 43 Milyon Euro’dan az olan teşebbüslerini anlatır. Avrupa Birliği üyesi ülkeleri için yapılan bu tanımın yasal KOBİ tanımı olmasına rağmen pek çok destek programında yeterli olmamasından dolayı verilen destek programlarında yeni ölçek belirlenmesi gerekmektedir. KOBİ’lerin sorunları ülkeler bazında bakıldığında ortak özelikler taşımaktadır. Finansal, yönetsel ve ARGE sorunları en ortak sorunlar olarak görülmektedir. Ülkemizde ise bu sorunların yanında, turizm alanında ortak paydanın ve toplum bilincinin oluşturulamaması, imalat sektöründe uluslararası pazarın önünde yer alan bürokratik engeller ve cari giderlerin çok yüksek olması, girişimcilere yönelik destek programlarının yetersiz ve bürokratik engellerin bulunması ilk akla gelen konulardır.

KOBİ’lerin farklı sorunlarına yönelik Türkiye’de yanlızca KOBİ’lere destek veren KOSGEB, Hazine Müsteşarlığı, Dış Ticaret Müsteşarlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ve diğer ilgili bakanlıklar başta olmak üzere; TÜBİTAK, TTGV, KOBİ’lerin üye oldukları TOBB ve TESK’e bağlı odalar, yerel kuruluşlar, AB ile ilişkili kurumlar, TÜRKAK, TPE, İŞKUR, KGF A.Ş, TESKOMB, KOBİ A.Ş, gibi kurum ve kuruluşlar tarafından devlet destekleri yürütülmektedir. Bu durum KOBİ’lerin gelişmesinde önemli bir örnek olan Almanya’da ise destek direk meslek edindirmeye yönelik lise ve üniversite eğitim programları ile başlamakta ve KOBİ’leri destekleme politikasının belirlenmesinde ve uygulamasında çoğulcu bir anlayış benimsenerek; federal devlet, eyalet yönetimleri, sivil toplum örgütleri (Odalar) ve özel sektör (Bankalar) bu süreçte çeşitli roller üstlenmektedir. Kamu kurumları (federal devlet veya eyalet yönetimleri), kamusal kaynakları, bankalar, meslek kuruluşları, özel sermaye kuruluşları ya da danışmanlık şirketleri gibi aracılar vasıtasıyla KOBİ’lere aktarmaktadır. Girişimci ve KOBİ’ler bu aracılara başvurarak süreci başlatmakta, süreç içerisinde doğrudan devletle muhatap olmamaktadır. Bu yolla bürokrasinin neden olacağı zaman ve kaynak israfının önüne geçilmektedir. KOBİ müşterilerle bankanın uzun süre beraber çalışması sonucu oluşan karşılıklı güven ve çıkar prensibine dayanan Hausbank (HalkBank) sistemi, KOBİ’lerin desteklere (özellikle de kredilere) daha uygun koşullarda ulaşmasını sağlarken, fon verenler açısından geri ödenmeme riskini de azaltmaktadır. Bütün desteklerin sürdürülebilir ve doğru destek olabilmesi için kararlar federal düzeye eyaletlerden gelmekte ve anında müdahale edilme imkanı bulumaktadır. İngiltere’de mesleki eğitim, genel eğitim ile birlikte yürütülmektedir. Mesleğe yönelik eğitim dördüncü aşamada ‘iş yeri ve kariyer eğitimi’ ve ‘seçmeli uygulamalı meslek dersleri’ şeklinde başlamaktadır. İş, Yenilik ve Beceriler Bakanlığı (Department For Business Innovation and Skills - BIS), İşletmeler İçin Sermaye Ltd. (Capital For Enterprise Ltd. CFEL), İngiliz İş Bankası (British Business Bank), Toplumsal Kalkınma Finansmanı Birliği (Community

Development Finance Association - CDFA), Gelir ve Gümrük İdaresi (Her Majesty’s Revenue and Customs HMRC), Hazine (Her Majesty’s Treasury). Tüm adı anılan kuruluşların tek bir hedefi var, İngiltere’yi işletme kurmakta ve finanse etmekte Avrupa’nın en iyi ülkesi haline getirmeyi amaçlamaktadır. Kurumlar gerek özel sektör, gerekse kamu ile iç içe tüm politikaların geliştirilmesinde ve doğru uygulanmasında işbirliği halinde hareket etmektedir. Ayrıca verilen tüm destek programı “gov.uk”, Birleşik Krallığın tüm resmi kamusal web sayfalarının içinde bulunduğu temel bir web adresidir. İngiltere’de faaliyet gösteren tüm kamu kuruluşlarının web sayfası gov.uk’nin bir uzantısı halindedir. Bunu yapmaktaki amacın kurumlar arası iş, görev ve sorumluluk ortaklığının göz önüne alınması, müşterek alanlarda ortak hareket etme kabiliyetinin artırılması ve vatandaşların aradıkları tüm bilgilere tek bir platformda ulaşmasının sağlanması olduğu değerlendirilmektedir. Daha küçük ölçek örneği olarak özellikle teknoloji ve tarım alanında girişimciliğin desteklendiği İsrail’de yine diğer ülke örneklerinde yeraldığı gibi devlet politikaları eğitim sürecinde başlamakta, yerel yönetimlerin bir şirket mantığı ile çalıştığı ülke örneğinde tüm KOBİ strateji ve politikalarının geliştirilmesinde rol oynamakta ve ekonomiden sorumlu bakanlığın KOBİ ve yerel yönetim ARGE çalışmalarını yürütmesi adına İsrail’in Uluslararası Kalkınma İşbirliği Ajansı MASHAV – (Israel’s Agency for International Development Cooperation), Weitz Kalkınma Araştırmaları Merkezi (The Weitz Center for Development Studies) hizmet vermekte. Bu çalışma ve politika oluşmasına destek veren kurum ve kuruluşların yanında özel konularında uzmanlaşan evrensel bankacılık modeline dayalı olan bankacılık

sisteminde bankalar, perakende, toptan ve yatırım bankaları olarak faaliyet göstermektedir. Kamu kaynaklarından destek almak isteyen KOBİ yatırımcıları her bölgeye özel açılan bölgesel destek ofislerinin onayı ile verilmekte bu yol ile firmalara iş planı ve fizibilite desteğide sağlanmış olmaktadır. Bu yöntem aynı zamanda yeni plan ve mevzuatın gelişmesinede veri sağlamaktadır. KKTC’de uzun yıllardır yapılan çalışmalar sonrasında 2010 yılında ekonomiden sorumlu bakanlığın altında açılan KOBİ Geliştirme Merkezi (KOBİGEM) sivil toplum örgütleri ve kamu arasında köprü görevini üslenmesi ve finansal destek, eğitim, danışmanlık ve girişimcilik kültürünün geliştirilmesi adına ülke örneklerine de bakıldığında doğru bir gelişmedir. Ancak ülkemizde %99 üstünde özel sektörün temsil edildiği bu alan için Merkezi’n kapsitesinin geliştirilmesi ve yanlızca ekonomi bakanlığının değil, yerel yönetimler, eğitim ve diğer destek programları ile ortak ve işbirliği içerisinde politika geliştirilmesi gerektiği açık olarak gözlenmektedir. Koordinasyon konusunda yaşanan sorunların bu alanda alınan politikaları olumsuz etkilemesi ve verilen desteklerin sürdürülebilir ve bir ortak hedef doğrultusunda alınması, kıt kaynakların daha verimli kullanılmasını sağlayacaktır. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülke örneklerinde de görüldüğü üzere KOBİ’ler ülke ekonomisinin temel taşları, girişimcilik de bu alanın güncellenerek devamının sağlandığı ve ülke kalkınma planlarının temelini oluşturmaktadır. Bu doğrultuda yukarıdan aşağıya değil, işin uzmanı olan özel sektör ihtiyaç ve global pazarın hedeflerini görebilecek yüksek eğitim ve araştırma merkezleri ile özel sektör temsilcileri ve yerel yönetimlerin de içinde olduğu yeni politikalar çizilmesi ve bu kültür ve strateji temel eğitim ile toplumlara işlenmektedir.

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

REHA ARAR

GÜLİZ KANER

SERHAT AKPINAR

FİKRİ TOROS

AHMET MELİH KARAVELİOĞLU

Alİ MURAT YEŞİLYURT

ERDİNÇ KÜÇÜKUNCULAR

MEHMET EZİÇ

ZEKİ ZİYA

İLKER ZÜĞÜRT

KUDRET ÖZERSAY

CEYHUN TUNALI

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

HÜDA HÜDAVERDİ

VARGIN VARER

SÜHA VEKİL

REDİF NUREL

UĞUR SAKARYA

MEHMET ZEKİ AVCI

BURAK SALTOĞLU

ÖDÜL MUHTAROĞLU

HÜSEYİN KEMALER

ATIL AYAZ

Yeni yatırımlar, dikkat çeken projeler, ﬁnans dünyasındaki son gelişmeler.. Kısacası ekonomi adına atılan tüm adımlar.. Atıl Ayaz özel konu ve konuklarıyla sizlerle buluşuyor.

Ekonomi Kıbrıs Genel Yayın Yönetmeni

Ekonomi Kıbrıs hafta içi her sabah saat 10:00'da Kıbrıs Genç Tv’de.

atil.ayaz@ekonomikibris.com Twitter:AtilAyaz

Soru ve görüşleriniz için: haber@ekonomikibris.com

www.ekonomikibris.com

MİNE GÜRSES

Alİ ÇIRALI

METİN BULUT

MERİÇ ERÜLKÜ

SELAMİ KAÇAMAK

KEMAL ALTUNCUOĞLU

MURAT ARAR

EKONOMİ VE İŞ DÜNYASINDA PRESTİJİN ADRESİ

ORHAN TOLUN

YENAL SÜREÇ

ERCAN AYFER

SEMRAL EREL

Facebook: Ekonomi Kıbrıs Twitter: Ekonomi Kıbrıs Youtube: Ekonomi Kıbrıs

SERHAT ÖZÇELİK

GÜNAY ÇERKEZ

OKYAY SADIKOĞLU

EKONOMİ KIBRIS KAAN TOKAT

MEHMET KIRAL

TEKİN KÖSE

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

ESAT ALTAY

CANDAN AVUNDUK

ASIM VEHBİ

BÜLENT ÇIRAKLI

haberler

İHRACAT RAKAMLARI S.O.S VERİYOR, KKTC ÜRÜNLERİ PAZAR KAYBEDİYOR

YILLAR TL U.S.$ 2013 2014

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

ARALIK

OCAK - ARALIK

ARALIK

16.204.923 18.237.558

226.809.818 291.864.123

7.802.732 7.973.738

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ekonomisinin en büyük dezavantajlarından biri üretim azlığı.. Sanayi yok denecek kadar az, hizmet sektörü ön planda. Peki ya ürettiklerimizin durumu nasıl? Üretince satabiliyor muyuz? Her ne kadar diyalog ve ikili ilişkilerle her engel aşılsa da yıllardır ticaret deyince ilk akla gelen ‘ambargo’ gerçeği var.

OCAK - ARALIK 120.681.239 133.985.090

Ticaret Dairesi ihracat rakamlarını yayınladı. 2013 ile 2014’ün kıyaslamasını yaptı. Eğer rakamsal olarak yıl sonuna bakarsanız artış var. 2013 yılında 226 milyon 809 bin 818 Türk Lirası olan ihracat, 2014’te 291 milyon 864 bin 123 Türk Lirası’na yükseldi. Bu açıdan yaklaşırsak gidişat iyi yönde. Ama gelin biraz detaylandıralım ihracatı.. Hangi ürünler satılmış, oranlar ne durumda, onlara bakalım..

Malın Cinsi 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

2013 Yılı (Ocak-Aralık) Kıymet $ Miktar

Narenciye (Kg) 23.944.775 Süt Ürünleri (Kg) 40.895.163 Narenciye 61.284 Esans Yağı (Kg) Alçı Taşı (Ton) 2.965.467 Konfeksiyon 3.590.022 Rakı (Lt) 13.320.769 Hurdalar (Kg) 6.858.919 Patates (Kg) 1.252.020 Sigaralar (Ad) 402.528 Narenciye 4.334.761 Konsantre (Kg) Piliç Eti (Kg) 6.306.817 İlaçlar 4.034 Sebzeler (Kg) 1.625.367 Deriler (Ad) 1.092.319 Meşrubat/ 226.887 Meyvesuyu (Kg) Vodka (Lt) 107.026 CİN (Lt) 2.586 Viski (Lt) 1.748 Keçi Boynuzu 140.781 (Öğütülmüş)(Kg) Keçi Boynuzu 288.841 (Çekirdek) (Kg) Keçi Boynuzu 30.699 (bütün) (Kg) Tütün (Kg) 291.223 Yün Yapağı (Kg) 100.220 Hurda Kağıt(Kg) 81.129 Yumurta (Ad) 1.222.266 Zeytin Yağı (Lt) 4.383 Canlı Hayvan(Ad) 0 Çay (Kg) 10.139 Likör (Lt) 2.224 Balıklar(Taze Soğ.) 292.334 Plastik Mutfak 1.241.067 Eşyaları Ara Toplam 110.697.798 Diğerleri 9.983.441 Genel Toplam 120.681.239

2014 Yılı (Ocak-Aralık) Kıymet $ Miktar

83.403.120 9.443.939 22.370

15.337.865 49.695.473 98.106

209.840 0 1.227.958 31.629.083 2.150.770 7.770.000 1.539.620

59.807.610 11.098.925 31.030

3.505.422 3.409.529 12.822.572 9.590.656 5.154.263 251.964 6.795.409

253.010 0 1.261.191 28.099.440 9.950.491 6.510.300 2.772.984

3.432.862 0 9.094.820 174.401 561.354

6.181.610 52.873 1.503.578 1.364.382 1.590.393

3.446.722 696 10.141.626 195.019 3.232.766

48.613 1.800 600 241.000

219.743 9.065 9.593 527.281

39.300 450 1.041 952.000

173.500

406.032

370.000

Değişim Oranı % -36 22 0 18 -5 -4 40 312 -37 57 -2 1.211 -7 25 601 105 251 449 275 41

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

26.500

55.272

102.000

35.175 337.880 539.181 11.604.000 2.400 0 5.000 1.200 65.600 0

291.682 66.909 120.514 1.217.110 2.625 240.471 28 36.649 901.478 834.060

38.056 232.240 761.740 12.384.000 1.060 2.769 0 7.560 1.428.557 0

İHRACAT LİDERİ NARENCİYE Toplam ihracat içinde en büyük payı narenciye, süt ürünleri, hurdalar ve sebze alıyor.. Narenciye ilk sırada ama 2013’e göre tam yüzde 36’lık bir düşüş var rakamlarda. İkinci sıradaki süt ürünleri kategorisi geçtiğimiz yıla göre yüzde 22’lik bir artış gösteriyor..

122.292.607 11.692.483 133.985.090

80 0 -33 49 0 -40 0 -100 1.548 208 -33

10 17 11

En yüksek artış tam yüzde bin 548 ile likörde. 2013’te bin 200 adet ihracat kaydı var, 2014’te bu rakam 7 bin 560’a ulaştı. En sert düşüş ise çayda. 2013’te 5 bin kilo çay ihraç edilirken, 2014’te yüzde 100’lük bir düşüşle bu ticaret duruyor. Kayıtlı çay ihracatı sıfır, yani yok..

K.K.T.C. ' NİN ÜLKE GRUPLARINA GÖRE İHRACATI ( KIYMET U.S. $ ) 2013-2014 Yılı ( Ocak - Aralık Dönemi) YILLAR TÜRKİYE AB ÜLKELERİ UZAK DOĞU ÜLKELERİ DİĞER AVRUPA ÜLK. 2013 62.969.817 9.145.514 822.662 2.733.484 2014 78.446.382 8.304.840 467.461 835.323 K.K.T.C. ' NİN ÜLKE GRUPLARINA GÖRE İHRACATI ( KIYMET U.S. $ ) 2013-2014 Yılı ( Ocak - Aralık Dönemi) YILLAR ORTA DOĞU ÜLKELERİ DİĞER ÜLKELER TOPLAM İHRACAT 2013 38.472.890 6.536.871 120.681.238 2014 40.583.800 5.347.284 133.985.090

AVRUPA ÜLKELERİ İLE TİCARET GERİLİYOR

Peki nereye satıldı bu ürünler, hangi ülkelere? En büyük müşteri, en büyük alıcı Türkiye. 2013’te yaklaşık 63 milyonluk ihracat yapılmıştı, 2014’te Ekonomi Kıbrıs Prestige bu rakam yaklaşık 79 milyonu gördü. Ciddi bir Ocak 2015 artış var. Fakat 3. Ülkeler için aynı yükseliş yok. 2013’te bu ülkelere yapılan ihracatın boyutu 57

YILLAR TÜRKİYE’YE ARALIK

2013 2014

4.371.456 4.351.323

milyon 700 bin liraları görmüştü, fakat 2014’te 55 milyon 500 bin liraya seviyesine geriledi.. Bu ülkeleri biraz daha detaylandırabiliriz. Örneğin Avrupa Birliği ülkeleri; 2013’te KKTC ile AB ülkeleri arasındaki ihracat rakamı 9 milyonun üzerindeydi, 2014’te 8 milyon 300 bin liraya düştü. Uzak Doğu ülkeleri için düşüş çok daha sert. 822 bin liradan, 467 bin liraya, neredeyse yarı yarıya bir kayıp..

3. ÜLKELERE

OCAK - ARALIK

ARALIK

62.969.817 78.446.382

3.431.276 3.622.415

TÜRKİYE’YE BAĞIMLILIK ARTIYOR Diğer Avrupa ülkeleri olarak kategorize edilen ülkelerle yapılan ticaret ise tabiri caizse tam anlamıyla çöküşü yaşadı. Bir yıl önce ticaret hacmi 2 milyon 733 bin lirayken, 2014’te 835 bin lira ile dip yaptı. Bu listede Türkiye’den sonra tek bir artış var, o da

OCAK - ARALIK 57.711.422 55.538.708

Ortadoğu ülkeleriyle. Bir yıl önce 38 milyonluk ticaret vardı, 2014’te 40 milyonu barajını aştı.. Başta da dediğimiz gibi totaldeki rakamlara bakınca ihracat getirisinde artış var, fakat detaya indiğimizde tablo pek de iç açıcı değil. İstatistikler KKTC’nin birçok pazarı kaybetmek üzere olduğunu, Türkiye’ye olan bağımlılığın ticarette de arttığını işaret ediyor..

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Ocak 2015

ekonomi

Serhat Özçelik – T&T Airport Genel Müdürü

‘BİZ İŞİMİZDE HALKIN HİZMETKARIYIZ’

“Havalimanı aslında ülkenin aynası gibidir. Nereye geldiniz, nereye gidiyorsunuz, kimlerle karşılaşıyorsunuz.. 7/24 uzman ekibimizle işimizin başındayız. Temizlik birinci önceliğimiz, bununla ilgili her tür çabayı sarf ediyoruz.”

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

Ercan Havalimanı, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin en büyük özelleştirmesi olarak geçti ekonomi tarihine. Kararın alındığı gün de, sonrasında da çok konuşuldu, çok tartışıldı. Hep bir önyargı vardı özelleştirmeye karşı. Kimi zaman bu önyargı ihaleyi kazanan Taşyapı’yı da hedef aldı. ‘Bugün bıraktı, yarın bırakır gider’ dedikoduları uzun süre gündemde kaldı. Çünkü siyasetçiler oy kaygısıyla aylarca körükledi bu ateşi. Sonuç mu? O gün iptal vaadi verenler, bugün projenin ne olduğunu yakından gördü, yapılanları yerinde inceledi, işin ciddiyetinin farkına vardı. Daha önceleri bakımsızlıkla anılan Ercan’ın, asıl proje henüz başlayamamasına rağmen nasıl bir imaj değiştirdiğine şahit oldu. Hem bu çehre değişimini, hem de yakın zamanlı projeleri konuşacağız. Konuğumuz T&T Airport Genel Müdürü Serhat Özçelik..

röportaj

Bürokratik engellerle iki yıl gecikmeli de olsa atılan yeni terminal binasının temelini okudunuz ön sayfalarda. Biz burada özelleştirildiği günden bugüne kadar havalimanındaki gelişim sürecini değerlendireceğiz Serhat Bey ile.. Sil baştan değişen yapısı, yenilenen free shoplar, açılan yeni cafeler, havalimanına farklı bir hava katan lounge konsepti, bankaların bu işletmelere yoğun ilgisi derken Ercan Havalimanı her konuda cazibenin merkezi oluyor. Şüphesiz ki bu değişimde uzman kadronun, profesyonel işletme ekibinin rolü çok çok büyük. Yine kısa bir özet geçelim size, T&T Airport Genel Müdürü Serhat Özçelik TAV kökenli bir yönetici. Dünyanın birçok yerinde, birçok havalimanı operasyonunda görev almış bir isim. Emin olun ki Ercan’da da onun ve kurduğu uzman kadronun tecrübe yansıması

yatıyor. İlk sorumuz özelleştirme gününden bu güne kadar geçen süreç. Neler yapıldı Ercan Havalimanı’nda? “Üç kademeli olarak yaptık hazırlıklarımızı. Bunlardan ilki altyapı çalışmaları. Birçok vatandaşımız gelip giderken görmedi bunu, çünkü yer altı çalışmalarıydı; kanalizasyon gibi, tesisat gibi.. Bunları tamamladıktan sonra çehresinde değişikliğe başladık. Yolcu akışında bir sıkıntı vardı. Eskiden uçağa alt kattaki dar bir alandan geçiliyordu, onları üst kata taşıdık. Teknik olarak ciddi çalışmalarla, yürüyen merdivenlerle yaptık bu değişimi. Daralmış bir havalimanıydı daha önce, yürüyemiyorduk artık içerisinde. Çünkü havalimanı yapıldığı dönemde 800 bin yolcuya göre tasarlanmış. Şu anda geçen yolcu sayımız 3 milyonun üzerinde.. O yüzden bizim içeride çok ciddi tedbirler almamız gerekiyordu ve aldık. Örneğin check in bankoları; 16 adet vardı bir işletmeyi aldığımızda, şu anda 26 bankomuz var, akış rahatladı. Yolcuyu son derece rahat götürebilecek bir noktaya geldik.

Anketler yapıyoruz, memnuniyet, şikayet ve önerilerini rica ediyoruz. Yapılan çalışmalara halkımız pozitif cevaplar veriyor.“

‘PİSTLERİ TEMİZLEDİK’ “Uçakların emniyetiyle ilgili çok büyük çalışmalar yapıldı. Uçakların indiği pistlerin temizlenmeleri çok çok önemliydi. Bunlar yıllardır ihmal edilmiş konulardı. Pist temizliklerini ve silgi işlemlerini yaptık. Uçaklar her inip kalktıklarında kauçukla ciddi bir teker izi bırakıyor. Yüzlerce, binlerce sefer sonra yerde bir katman oluşuyor, kauçuk katmanı. Yağışlı havalarda özellikle uçakların kaymasına bile sebebiyet verecek bir etki. Uzman bir kadro ve ekipmanlarla hava sahamızı da temizledik, güvenli bir hale getirdik..”

‘BİZ İŞİMİZDE HALKIN HİZMETKARIYIZ’ “Bizim görevimiz halka hizmet etmek burada. Biz işimizin hizmetkarıyız. Biz halka hizmet ediyoruz. Temizliği de biz yapıyoruz, yolcu rahatlığıyla ilgili bütün çabaları sarf ediyoruz, rahatsız olanı var, cenazesi olanı var, akla gelmeyecek birçok etkileşim grupları içerisindeyiz. Misafirlerimiz için de maksimum çabayı sarf ediyoruz.” Çalışan kadrosunu merak ediyoruz Ercan Havalimanı’nın. 7/24 çalışıyorlar, büyük işler başarıyorlar. Peki kimler var kadroda? Yani yurt dışından gelen bir ekip mi, yoksa yerli personel mi? “Yönetim Kurulu Başkanımız Emrullah Bey’in özel ricasıyla başta çok ciddi bir planlama yaptık. Maksimum şekilde Kıbrıs’a fayda getirecek ve Kıbrıs’taki arkadaşlarımızla birlikte olabilecek, hatta bulunduğumuz koltukları da onlara devredebileceğimiz bir sistem üzerinde çalıştık. Kritik personel olarak 16 kişi geldik, 90 civarında arkadaşımız çalışıyor şu anda işletmemizde. Bunların 11’i Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı, gerisi KKTC’li.. Havalimanları nedendir bilmiyorum, cazibe merkezi

İnsanların çalışmak için can attıkları ve sevdikleri bir alan. O nedenle personel konusunda herhangi bir sıkıntımız olmadı, personel eğitimi konusunda da büyük bir çalışma sürdürüyoruz, iki yıldır devam ediyor bu süreç. Hiç kimsenin iş yeri şehrin her yerinden ya da ülkenin her yerinden trafik işaretleri ve tabelalarıyla gösterilmiyor. Lefkoşa, Girne ya da Mağusa’dasınız, Ercan Havalimanı diye tabela var, aslında direkt iş yerinizi işaret ediyor sizin. O yüzden talep var, yoğun bir talep var hatta.. Kurumsal duruşun da büyük bir etkisi var.”

İŞTE RAKAMLARLA ERCAN HAVALİMANI “Bir Ercan Havalimanı’nı iki buçuk milyon yolcu seviyesinde devraldık. 2013 yılını 2 milyon 913 bin yolcuyla kapattık. 2014’ü 3 milyon 203 bin mertebesinde tamamladık. Bu da iki yılda yaklaşık yüzde 10’luk bir büyüme getirdi yolcu sayısında. Avrupa geneline baktığımızda bu oranların yüzde 5’lerde olduğunu görüyoruz. Bu rakamlar bize ekonominin büyüdüğünü, turizm ya da yatırım maksatlı olarak insanların adaya gelip gittiğini, ada halkının da hareketliliğinin arttığını gösteriyor. Ercan Havalimanı’nı kullanan toplam yolcunun yüzde 68’i Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı. Yüzde 16 civarı KKTC vatandaşı.. Kalanı da diğer dediğimiz, özellikle İngiltere ve Almanya üzerinden gelen turist grupları. Bu oranlara baktığımızda KKTC’nin oranının yavaş yavaş düştüğünü, Avrupalı grupların arttığını, TC’nin de biraz daha gerilediğini görüyoruz. İstediğimiz Avrupa’dan gelen turist sayısının daha da artması. Bizim artık adaya daha fazla katma değer sağlayacak turist gruplarına yönelmemiz lazım.

‘8 PARK POZİSYONUMUZ VAR, 24’E ÇIKACAK’ 2013’te havalimanını kullanan toplam uçak sayısı gelen ve giden olarak 21 bin 648.. 2014 yılında bu sayı 25 bin mertebesine geldi, uçak sayısında yaklaşık yüzde 15’lik bir artış var. Şu anda kullandığımız apronumuzun 8 park pozisyonu var. 8 pozisyon dışında biz uçak alamıyoruz, yani aynı anda 8 uçağı misafir edebiliyoruz. Örneğin kurban bayramının son günü aşırı bir yoğunluk vardı, 10 uçağımız oldu. Beşer dakika bekletmek durumunda kaldık uçaklarımızı. Yeni yatırıma geldiğimizde, kısmetse 24 tane park pozisyonuna çıkacağız ve ada için büyük bir rahatlama olacak.”

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

haberler

İŞ KADINLARI 2015’İN YOL HARİTASINI ÇİZDİ 4) Yılın Girişimci Kadın Ödülü, 5) İş Kadınları Sergisi, 6) İş İnsanlarının Buluşması Etkinliği.. Ardından yönetim kurulu üyeleri ve misafir katılımcılar tek tek kendini tanıttı, dernek hakkındaki görüş ve önerilerini paylaştı..

Kıbrıs ekonomi dünyasının aktif iş örgütlerinden İş Kadınları Derneği, yeni yıla da hızlı başladı. Kadınların ekonomide daha etkin olması, yeni girişim projelerine adım atması amacıyla yola çıkan dernek, dikkat çeken bir ekonomi buluşması düzenledi.. Lefkoşa bölgesindeki İş Kadınları Derneği üyeleri ve misafir kadın girişimcilerin katıldığı toplantı, dernek başkanı Semral Erel’in açılış konuşmasıyla başladı. Erel, İş Kadınları Derneği’nin 2015 plan ve projelerinden bahsetti, onları 6 ayrı başlıkta topladı..

Ekonomi Kıbrıs

Ülke ekonomisi adına büyük önem taşıyan bu buluşmanın özel konuğu Ekonomist ve Köşe Yazarı Ünal Akifler’di.. Akifler 2015 yılında beklenen ekonomik gelişmeler ve olası tehlikelerin altını çizdi. Euro kurundaki hızlı düşüşle, ticaretin Güney Kıbrıs’a kayma ihtimaline vurgu yaptı.. İş Kadınları Derneği’nin bu toplantısı, konuşmalar sonrası verilen kokteyl ile sona erdi..

1) Önce Kadın Projesi, 2) Kadın Emeğinin Ekonomiye Kazandırılması Projesi, 3) KKTC Girişimcilik Anketi Projesi,

Prestige Ocak 2015

TİAK’TAN SINIR ÖTESİ HELLİM LOBİSİ Hellim konusu bir süredir KKTC gündeminden düşmüş gibi. Her ne kadar rafa kalktığı düşünülse de, Güney Kıbrıs lehine süreç hızla işliyor.. Avrupa ile güçlü ilişkiler kuran Kıbrıs Türk İşadamları Konseyi 12 kişilik heyetle harekete geçti. Ziyaretlerin ilk adresi Hollanda’nın başkenti Amsterdam’dı. Hollanda Genç İşadamaları Federasyonu ile görüştüler. Başkan İlker Züğürt, ‘Avrupa Türk İş Dünyası Konfederasyonu (UNİTEE), yaptığımız ikili görüşmelerde bizlere gözlemci üye olarak görmek istediklerini beyan etmişlerdi. Memnuniyetle kabul etmiştik. Bizler bu maksatla Avrupa ülkelerindeyiz. Ziyaretin ilk ayağında Hollanda’dayız. Burada çok verimli temaslarımız oldu’ dedi.

Gülgün Süt Mamulleri Direktörü Yunus Betmezoğlu hellim için tescil alınacaksa hem Rumlar hem de Türklerin bundan yararlanması gerektiğini belirtti. Betmezoğlu, ‘Çünkü Hellim peyniri KKTC ihracatının yüzde 25’ini teşkil etmekte. Bu bizim için bir önemli gelir kaynağı. Eğer bu bizim elimizden alınır ise ticaret için çok iyi olmayacak’ şeklinde konuştu. TİAK Genel Sekreteri Nebi Akın da Kıbrıs’ın önemli konularından biri olan hellim ile ilgili lobi faaliyeti yapmak istediklerini belirterek, ‘Çünkü biz bu sorunların insanlar arasında bir ayrımcılık değil, artık barışa giden bir yolda hellimin ilk adım olması için buraya geldik’ mesajı verdi. TİAK Kadın Kolları Başkanı Şenay Başkut ise ‘Kıbrısımızı tanıtmak amacı ile ve lobi girişimleri yapmak amacı ile buda bulunuyoruz. Bu ilk gezimizi AB kurucu ülkelerinden bir olan Hollanda’dan yapmış olmanın gururunu yaşıyoruz’ sözleriyle temasların amacını özetledi.

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Ocak 2015

ekonomi

Ramadan Uzun – Asok Şirketler Grubu Genel Müdür Yardımcısı

‘SEKTÖRDE 2014 YILINA GÖRE %15 - %20’LİK GERİLEME BEKLİYORUZ’

“Tüm sektörlerde olduğu gibi otomotiv için de 2015 zor geçecek. Tüketici beklenti içerisine girip, temkinli davranacak. Şu an bile müşterilerin hemen hemen yarısından fazlası kredi almakta zorlanıyor; kredi kartı borcu, konut kredisi borcu ya da yapılandırılmış borçlar karşısına çıkıyor..”

Yeni yıl, yeni umutlar.. Ama bu rehavetle yola çıkmak olmaz. Fotoğrafın genelini görmek, verilere bakıp geleceği planlamak gerek.

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

Otomotiv, mobilya, inşaat ve turizm sektöründeki büyük yatırımlarıyla Kıbrıs ekonomisine yön veren devlerden biri, Asok Şirketler Grubu’ndayız. Genel Müdür Yardımcısı Ramadan Uzun ile piyasanın son durumunu, tüketicinin psikolojisini ve bu yılın yol haritasını konuşacağız. Dedik ya yeni yatırımlar, yeni umutlar var bir yanda. Ama Ramadan Bey ile karşılıklı oturduğumuz an gündemin ilk konusu zamlar. Gazetelerin manşetinde, harç zamları var. Motorlu taşıtlar vergisi, ehliyet harcı, devir harcı derken sektörü yakından ilgilendiren bir gelişme. Hadi gelin hayat pahalılığı ödeneğini eriten harç zamlarıyla başlayalım sohbete..

‘İNDİRİM BEKLİYORDUK, ZAM GELDİ’

röportaj

“Biz harçlarla ilgili nasıl indiririz, nasıl düzenleriz, nasıl iyileştiririz diye gerekli mercilerle konuşurken, tam tersine yeni zamlar çıktı ortaya. Sektör için hiç de iyi olmadı. Tüketici için araç aldıktan sonra en büyük sıkıntılardan biri seyrüsefer harçları. Bunu yıllarca ödeyemeyip de aracı kayıttan düşen çok vatandaş var. Seyrüsefer harçlarının CC’ye göre ayarlanıp, tüketici için daha hesaplı bir şekle getirilmesi konuşulurken, bir baktık ki zam var. Zam haberini duyan arıyor, bundan sonra fiyatlar ne olacak diye soruyor. “

Sormaya başladıysa, alım için de duraklayabilir. O zaman bu zamların, ya da yapılmayan iyileştirmelerin tüketici üzerinde bir psikolojik etkisi var diyebilir miyiz? “Kesinlikle evet.. Son iki yılda tüketici düşük CC’li, küçük hacimli araçlara yöneldi yüksek seyrüsefer fiyatlarından dolayı. Bu artışlar da gelince aracını değiştirmek isteyenler üzerinde de bir psikolojik etki oluşuyor. Biraz daha bekleyelim, bundan sonra ne olacak düşüncesi, sektörü yavaşlatıyor. Ama yine de herkes soruyor, bilgi alıyor ama adım atmak için temkinli davranıyor.”

‘LÜKS DEVRİ KAPANDI, YENİ MODA TASARRUFLU ARAÇLAR’ “Son iki yılda yapılan çalışmalara göre araç seçiminde; en uygun fiyatlı, en hesaplı ve yıllar içinde en az yük olacak araçlara yöneldi tercihler. Bizim de satışlarımız bunu yansıtıyor. Satışların yüzde 60’lık bir kısmı A ve B segmentindeki düşük statülü araçlarımız. Yüzde 30 C segmentindeki araçlar, Üst sınıf lüks araçlarımızın satış oranı yüzde 10 civarında. Bu istatistik 5-6 yıl öncesine göre tam tersiydi. Ama artık lüksten hesaplıya doğru bir geçiş var.“

‘MÜŞTERİLERİN YARISI KREDİ ALMAKTA ZORLANIYOR’ Banka yöneticileriyle yaptığımız görüşmelerde hep ödenmeyen krediler, tahsili gecikmiş alacaklar gündeme geliyor. Ve Merkez Bankası’nın verilerine göre

Tüketicinin cebinde parası yoksa, maliyetine de verseniz, zararına da verseniz alamıyor. Piyasada dolaşan para azaldığı sürece, doğru orantılı olarak tüketim de azalıyor. O yüzden bu yıl kampanyalar bekleneni veremedi. Ama durmak yok..

“Merkez Bankası’nın kurmuş olduğu sistemle bankalar tüketicinin kredi riskini görebiliyorlar. Dolayısıyla kredi için başvuran her vatandaşı sorgulayabiliyorlar. Şu an müşterilerin hemen hemen yarısından fazlası kredi almakta zorlanıyor; kredi kartı borcu, konut kredisi borcu ya da yapılandırılmış borçlar karşısına çıkıyor. O yüzden taşıt kredisi süreci bazen vatandaşı zorluyor. Tasarruf tedbirleri, kredi sıkıntısı derken vatandaş artık bütçesini çok fazla aşmıyor. İşte bu tabloda da Asok Şirketler Grubu’nun KKTC’deye taşıdığı markalardan Hyundai öne çıkıyor. Özellikle İ10 ve İ20, İ30 ve Elentra ile Kıbrıs yollarında büyük bir hakimiyet kuran Hyundai, 2014 yılında da Pazar payı liderliğini Asok’a getiriyor. Son üç yıldır Asok olarak pazar lideriyiz. 2013 yılını yüzde 54’lük payla pazar lideri olarak tamamladık. Kesin sonuçların açıklanmamasına rağmen, 2014 yılı için de yaptığımız çalışmalara göre yine pazar lideriyiz. Pazar payımızda yüzde 1, yüzde 2’lik bir gerileme olabileceğini düşünüyoruz, yani yüzde 52, yüzde 53 civarlarına düşebilir. Rakamsal olarak karşılığına gelince; 2014 yılında 655-660 araç satışı yapılmıştı, 2014’te de 600’ün üzerindeyiz.”

‘KAMPANYALARA DÖNÜŞTE AZALMA VAR’ Asok Şirketler Grubu faaliyet gösterdiği her sektörde ön planda. Özellikle de kampanyaları dikkat çekici. Satışlarda kampanyaların etkisi ne boyutta? Yaptığımız araştırmalara göre 2014 yılında kampanyaların geri dönüşleri, geçmiş yıllara göre yüzde 50 azaldı. Bu da demektir ki, olmazsa olmuyor.

Asok Şirketler Grubu Genel Müdür Yardımcısı Ramadan Uzun’un özellikle belirttiği bir nokta var, veri eksikliği. İş dünyasının ihtiyaç duyduğu verilerin zamanında alınamadığını belirtiyor, planlama sürecinde yaşanan sıkıntıyı paylaşıyor Ramadan Bey, ki çok da haklı. Veriler geriden gelse de, 2015 için beklentiyi soruyoruz, yanıt çok iç açıcı değil.. “Birçok sektörde piyasanın içindeyiz ve yakından izliyoruz. 2015 için beklentimiz de şudur ki, tüm sektörlerde olduğu gibi otomotiv için de zor geçecek. Tüketici beklenti içerisine girip, temkinli davranacak. 2014 yılına göre aşağı yukarı yüzde 15, yüzde 20’lik Ekonomi Kıbrıs bir gerileme bekliyoruz. Prestige Ocak 2015 Çok ciddi bir rakam bu, o yüzden tüm hesaplarımızı bu oranlar üzerinden yapıyoruz. Sektördeki tüm arkadaşlarımızla diyalog içerisindeyiz, herkesin önceliği bulunduğu yeri koruyarak düşük kar marjlarıyla yola devam etmek.“

ASOK’TAN TURİZM YATIRIMI Röportajın sonunda otomotiv sektöründen uzaklaşıp, turizme uzanıyoruz. Geçtiğimiz aylarda ‘Asok, dev otel zinciri Hilton’u Kıbrıs’a getiriyor’ haberleri büyük ses getirdi, çok da konuşuldu. Ramadan Uzun otel yatırımından bahsediyor, ama şimdilik isim vermiyor. Büyük bir otel zinciri ile görüşmelerin devam ettiğini belirtiyor. “Eğitim ve turizm ülkemizin öncü sektörlerinden. 2014 yılında şirketimizin özsermayesi ile Asok Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Hayati Özok büyük bir turizm yatırımı yaptı. Böylece otomotiv, mobilya ve inşaatın yanına bir de turizm sektörü eklendi. Girne civarında, deniz kıyısında, inşaatı tamamlanmamış bir otel aldık; 520 yataklı, 5 yıldızlı.. Bu otelde şu an tadilat projeleri yapılıyor. 2016 yaz sezonuna yetiştirmeye çalışıyoruz. Önümüzde bir buçuk yıllık bir süremiz var. “

analiz

ciddi bir artış var bu rakamda. Bu durum size nasıl yansıyor? Örneğin otomobil almak için el sıkışan bir tüketici, bankaya başvurduğunda kredi engeline takılıyor mu?

‘SEKTÖRDE 2014 YILINA GÖRE %15 %20’LİK GERİLEME BEKLİYORUZ’

ekonomi

Gökhan Naim- Ekonomist / Gesfi Döviz Direktörü

ASGARİ ÜCRET HESABI VE KAMUNUN KARA DELİKLERİ Asgari ücret konusunda yapılan tartışmalar sonunda asgari ücret 1560 TL’den 1675 TL’ye yükseldi. Bu yazıda yapılan değişikliğin ekonomimize olan yansımalarına dikkat çekeceğim. Bir öz eleştiride bulunmak gerekirse KKTC’de asgari ücretin tespiti, ilan edilişi, işçi ve işverene maliyetinin ne olduğu doğru olarak yapılmamakta ve konu kamuoyu nezdinde iyi şekilde tartışılmamaktadır. Bu konuda gerek hükümet kanadı, gerekse işveren ve işçi tarafı doğru değerlendirmeler içinde değildir.

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

Yıllardır asgari ücretin değeri kamuoyuna yanlış yansıtılmış, tanımı taraflar arasında siyasi istismar yapılmasına neden olmuştur. Asgari ücretin bilimsel açıklamasını yaparsak; bir kişinin hayatını idame etirmek için gerekli ücret düzeyi.. Asgari ücret yasası ise firmalar veya kamu tarafından ödenecek saat başına ücret oranlarına bir taban koyarak çalışanların yaşam standartlarıni iyileştirme girişimini ifade eder. Marjinal prodaktivite doktirini böyle yasal düzenlemelerin etkisini denge istihdam düzeyinin azalması şeklinde sonuçlanacağını ortaya koymaktadır. İdeal durum, hem istihdam hem de ücret durumunun artırılmasıdır. Bu da ancak Gayri Safi Milli Hasıla artışı, bir başka deyişle reel olarak ekonominin ve istihdamın artışı, işsizlik oranının azalması, büyüme artışının çalışanlara yansıtılmasıyla mümkündür.

köse yazısı

Asgari ücretle dört kişilik bir ailenin asgari geçim harcamasını da birbirine karıştırmamak gerekmektedir. Çoğu sendikacı bu noktada yanılgaya düşmekte ve hayat pahalılığı ile asgari ücret artışını eşdeğer tutmaktadır. Ekonomideki durgunluk, bugün yaşadığımız stagflasyon (fiyat artışı + durgunluk) ortamındaki bu durumlar işsizlik artışına neden olmakta veya dezenfesyona girmiş ekonomilerde de istihdam düzeyinin korunabilmesi için asgari ücret artışına gidilmemektedir. Buradan çıkarılacak sonuç asgari ücretin seviyesini tartışmaktan çok dikkatlerimizi istihdam seviyesinin korunabilmesine, istihtam oranının azalmasına engel olmaya, bir başka deyişle işsizlik oranının sürdürülebilir bir noktada tutmaya odaklamalıyız. Konuya hükümet ve kamu açısından bakacak olursak asgari ücret artışı iki temel sorunun ortaya çıkmasına neden olur. 1-) Asgari ücret artışıyla kamuda doğacak gelir kaybının yaratacağı ek kaynak talebi. 2-) Yine sosyal güvenlik sisteminin asgari ücrete bağlı

olmasından dolayı emeklilere yapılacak ücret artış ile asgari ücretten sağlanacak prim tutarınındaki artışın bu denge yine şekilde karşılayıp karşılayamayacağıdır. Unutulmasın ki sosyal sigortalar açısından emekliler statik çalışanlar ise dinamik bir değişkendir. Asgari ücret artışına bağlı istihtamdaki azalış, devletin sosyal güvenlik sistemine transfer yapma sonucunu doğuracak, bu bağlamda da bütçedeki açık ve kaynak talebi artacaktır. Yukarıda belirttiğmiz iki temel yaklaşım iktisat teorisinde mali politikalar açısından Rikardo Denkliği’nin sonucudur. Rikardo Denkliği’nin özü mali politikalar açısından bütçe dengesindeki bozulma, bir ek borçlanma veya vergi artışına neden olur. Bu bir saturasyondur. Sonuç olarak bu saturasyon enflasyonist bir baskı yaratır. Sendikalar açısından ise yukarıda anlatmaya çalıştığımız unsurlar çerçevesince salt bir hayat pahalılığına dayalı asgari ücret artışı popülist bir yaklaşımdır. Bu popülist taleplerden ziyade sendikalar hayat pahalılığının nedeni olan kamu finansman açıklarının giderilmesi, kamudaki kara deliklerin kapatılması ve ülke genelinde prodaktivitenin artırılması konusunda çaba harcanmalıdır. Örnek verecek olursak; Nisan 2013’te dolar kuru 1.8 TL, 1 varil brend petrol 110 dolar iken, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde 97 oktan benzin 3.1 TL idi. Bugün ise dolar kuru 2.5 TL brend petrol varil fiyatı 60 dolar ve 97 oktan benzin fiyatı yaklaşık 3.5 TL’dir. Dolardaki artış ve brend petroldaki düşüşü karşılaştırdığımızda, bugünkü litre benzin fiyatının normalin üstünde olmasının nedeni tamamen vergi artışlarına bağlıdır. Kara delikler açısından baktığınızda spontane örnekler verilirse elektrik kurumunun borç stoğu, batan Kıbrıs Türk Hava Yolları’na ihtiyat sandığından aktarılan kaynakların heba oluşu, bugün belediyelerin içine düştüğü mali yapı gibi örnekler verilebilir. İşveren kesim ise tüm bu saptamaları devlet yönetimi nezninde alternatif çözümler olarak dile getirmeldir. Özel sektör kanadında; Ticaret Odası, Sanayi Odası ve sivil toplum örgütleri rasyonel olarak eş güdüm içinde çalışmalıdır. Örneğin asgari ücretin kaç para olacağı konuşulurken çeşitlendirilmesi, iş gruplarına göre ayrımı, yaş, öğrenim durumu, iş tecrübesi, iş sınıfı, yerli veya yabancı işgücü olması gibi kriterlere göre değerlendirilmesi yönünde çalışmalar yapılmalıdır. İlo Sözleşmesi kuralları bu noktalara işaret etmekte iken Güney’de ve Türkiye’deki uygulamar da benzer şekildedir. Son olarak ise işin matematiksel yönüne bakacak olursak bugün ilan edilen 1675 TL değerindeki asgari ücret rakamı bir pivot değerdir. İşcinin eline geçen net rakam 1447, işverenin cebinden çıkan ve muhasabe kayıdına yazılan gider değeri ise 1926 TL’dir. Bu rakam vergiden muhafdır. Aradaki fark 479 TL ise kara delikleri finanse etmek için ihtiyat sandığı ve sosyal sigortalar kurumuna gitmektedir. Yorumu sizlere bırakırken son söz olarak amacımız üzüm yemek olmalı, bağcı dövmek değil.

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Ocak 2015

haberler

AKILLI TELEFONDA FACEBOOK ZİRVEDE Geçtiğimiz 2014 yılının ilk aylarında 114 bin Kuzey Kıbrıs Turkcell kullanıcısının Facebook uygulamasına giriş yaptığı açıklanırken, 2015 yılı başında bu rakamın daha da artarak 142 bine yükseldiğine dikkat çekildi. Yılbaşında bir gecede atılan 3 milyon üzeri SMS, bölge bölge akılı telefon haritası derken, Kuzey Kıbrıs Turkcell dikkat çeken araştırmalarına devam ediyor. Bu kez KKTCELL’in gündemi akıllı telefonlarda sosyal medya kullanımıydı.

Kuzey Kıbrıs Turkcell uzmanları, her gün 70 binin üzerinde kullanıcının mobil internetle dünyayı izlediğini belirterek, “Bu kullanıcıların yaklaşık % 95’i en az bir kez Facebook’a giriyor” değerlendirmesini yaptı.

Facebook sosyal paylaşım ağı, Kuzey Kıbrıs’ta akıllı cihazlar dünyasında en fazla kullanılan uygulama olarak öne çıktı.

En fazla Android kullanıcıları tarafından kullanılan Facebook’a 82 bin Android, 40 bin iOS ve yaklaşık 20 bin de diğer işletim sistemleri ile giriliyor.

Kuzey Kıbrıs Turkcell, ‘akıllı cihaz’larda en fazla kullanılan uygulamanın Facebook olduğunu açıklarken, bu yöndeki istatistikler hakkında da bilgi verdi.

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

EN ÇOK ‘GARSON’ ARANIYOR temsilcileri en çok aranan kişiler olurken, Aralık ayına göre muhasebe elemanı, sekreter ve mağaza müdürü ilanlarında artış görüldü. İlk 10 sektörde en çok aranan pozisyonlar şöyle: KKTC’de henüz çok aktif değil ama Türkiye’de iş dünyası sanal ortamı profesyonelce kullanıyor. Özellikle de kariyer siteleri büyük rağbet görüyor. İşte onlardan biri, iş ve insan kaynakları sitesi Yenibiris.com, iş ilanları ve iş başvuruları doğrultusunda, Ocak ayı istihdam raporunu hazırladı. Rapora göre yeni yılın ilk ayında en çok eleman aranan sektörler turizm, perakende ve eğitim oldu. İş arayanlar yine en çok bankacılık-finans sektörüne iş başvurusu yaptı. Eğitim ve sağlık sektörleri geçtiğimiz yılın son 3 ayına göre eleman arayışını artırdı. Aralık 2014’te en çok iş ilanı verilen sektörler sıralamasında dürdüncü olan eğitim, ilanlarını iki katına çıkartarak ikinci sıraya yükseldi. Ocak ayında bütün sektörler genelinde satış

Turizm-Otelcilik: Garson Eğitim: İngilizce Öğretmeni Perakende: Mağaza Satış Danışmanı Sağlık-Tıp: Hemşire Üretim: Üretim Sorumlusu Yapı-İnşaat: İnşaat Mühendisi Gıda: Gıda Mühendisi Bilişim: Satış Temsilcisi Tekstil: Satış Temsilcisi Hizmet: Müşteri Hizmetleri Görevlisi, Kat Hizmetleri Elemanı 2014 yılı genelinde en çok çalışılmak istenen sektör olan bankacılık-finans, bu yılın ilk ayında da en popüler sektör oldu. İş arayanlar en çok bankaların gişe elemanı/gişe yetkilisi pozisyonuna başvuru yaptı. Satış temsilcisi ve çağrı merkezi müşteri temsilcisi ilanları, en çok ilgi gören diğer ilanlar oldu.

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Ocak 2015

köşe yazısı

Cem Polatoğlu – Tur Andiamo Yönetim Kurulu Başkanı

KAR TATİLİ İÇİN İSTİKAMET BANSKO

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

Bir turizmci olarak bayramda, yılbaşında, sömestre tatillerinde Türklerin yoğun yurtdışı seferlerine yakından şahidim. Champ Ellesse, 5th Avenue, Plaza Del Sol, Via Del Corso, Patpong Street, Oxford Street, Courchevel, St.Moritz.. Her yerde Türkçe duymaya alışığım. Ama bu kez Bansko’da durum bambaşka. Rahatlıkla diyebilirim ki; Bansko artık Türk.. Bulgaristan’ın bu güzel kayak merkezinde tabelalardan menülere, garsonlardan müziklerine, yemeklerinden içeceklerine, her şey ama her şey Türk ve Türkçe. Çünkü şu sıralar sokaklarda Bulgarlardan çok Türkler var. Hatta sadece Türkler var. Bu kadar Türkçeleşmek bazen Türk turisti de rahatsız edebiliyor. Örneğin gittiğiniz tavernada kapıdaki görevli “buyur abi” garson “ne verim abime” der, müzisyen “tavukları pişirmişem, hacıyı da çarşıya göndermişem”çalarsa, “N’ooluyo yahu? “ diyorsunuz.

köse yazısı

Peki Bansko’ya Türklerin bu kadar rağbet etmesinin sebebi nedir? Öncelikle şunu tekrar belirtelim; Hala Türkiye’de sömestre tatiline 20 milyon öğrenci aynı gün tatile çıktığı için Uludağ’ın fiyatları BANSKO’ya göre dört katı. Sömestre ve yaz tatillerini bölgelere göre ayrı ayrı periyodlarda başlamadıkça bu sorun hep olacak ve güzelim ülkemizin güzelim dağları sömestre tatili harici bomboş kalırken her sene milyonlarca dolarımız yurtdışına kaçacak.

Peki, sayalım Bansko avantajlarını; 1) Dediğimiz gibi; Bansko’da fiyatlar Uludağ’ın sömestre fiyatlarının dörtte biri. Ancak internetten veya kendileri yazışıp otel alacaklar dikkat. Acentalar ile çalışın. Buralara kadar gelip sokakta kalabilirsiniz. Çünkü 3 kuruşu kar gören otelci, ön rezervasyon veya ödeme tanımıyor. 2) Burada pistler Uludağ’ın pistlerinin 15 katı uzun. Ancak bizdeki kadar bakımlı değiller. Yapay kar sistemleri ise kar seviyesi 1 metre altına düştükçe otomatik olarak çalışıyor. 3) Kayak tesisleri ve liftleri çok daha modern, çok daha hızlı ve ucuz. Haftalık limitsiz skipass 100 Euro civarında. Ayrıca lift pası olanlar sağlık sigortasına da sahip oluyorlar. 4) Bansko Türkiye ve Kıbrıs’a çok yakın. İstanbul’dan uçakla 1 saat, Araba ile 6-8 saat. Araba ile gelecekler otoban geçiş pulunu mutlaka cama yapıştırsınlar. Yoksa Bulgar polisinin gazabına uğrarlar. 5) Restoranlar çok ucuz. Bir Bulgar tavernasında kişi başı fiks menü her şey dahil 20-25 Euro’ya eğlenmek mümkün. 6) Kumarhaneler var. 7) Tabi son olarak da yurtdışında tatil yapabilmenin keyfi var.

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Ocak 2015

ENLER EKONOMİ KIBRIS PRESTİGE 15. SAYI

Artık her sayı, bir önceki Ekonomi Kıbrıs Prestige’in tek sayfalık özetini çıkaracağız size. Aslında özetten çok, ‘enlerini’ paylaşacağız. Dört ayrı kategoride en dikkat çeken, öne çıkan başlıkları hatırlatacağız..

EN ÇOK BEĞENİLEN; Haberlerin,

konu ve konukların hepsi dikkat çekiciydi. Hepsi için çok güzel dönüşler alıyoruz. Ama dedik ya ‘enlerin’ listesi bu. O yüzden en beğenilen konu ve konuk hiç şüphesiz ki Eziç Restaurantlar Zinciri Direktörü Mehmet Eziç’in İstanbul’a yönelik açılım düşüncesiydi. Hem dergi, hem de Ekonomi Kıbrıs haber portalında büyük ses getiren bu röportaj, özellikle sosyal medya kullanıcıları tarafından hala güncel tutulan konulardan biri..

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

EN ÇOK TARTIŞILAN; Geri sayım

hızlandıkça kızışan cumhurbaşkanlığı seçimi öncesi Kudret Özersay’ın Ekonomi Kıbrıs Prestige’e özel açıklamaları dikkat çekiciydi. Özellikle de ‘vergi vermeyenin kurdelesini kesmem’ sözleri.. Bu sözler daha önce defalarca tekrarlanan kurdele törenlerini akıllara getirdi ve herkesi düşündürdü. Rakip adayların en sadık seçmenleri bile bu düşünceyi takdir edenler arasındaydı. Hem haber sitesine, hem de sosyal medya hesaplarına çok sayıda yorum geldi..

EN ÇOK KONUŞULAN; Herkes

düşünüyor, ama kimse dile getirmiyordu. Armar Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Murat Arar, Atıl Ayaz’ın hazırlayıp sunduğu Ekonomi Kıbrıs programında tabloyu ortaya koydu ve uyardı; ‘Nakitin Rum Kesimi’ne akması çok tehlikeli, tedbir alınmalı!’ dedi.. İşte bu sözler Kıbrıs Türk Ticaret Odası’nın ‘her ay Kuzey’den Güney’e 10 milyon euro harcanıyor’ açıklamasıyla birlikte öyle bir bütünleşti ki, büyük yankı uyandırdı. Sosyal medya gündeminde uzun süre yerini korudu..

EN ÇOK İLGİ GÖREN; Seyahati

konfora dönüştüren Bosphore Lounge’ın Ekonomi Kıbrıs Prestige dergisiyle yaptığı özel işbirliği en çok ilgi görenlerin başındaydı. Dergi okurları için hazırlanan hızlı geçiş kartı ve indirim kuponunu ekonomi ve iş dünyası sevdi. Pasha Grup Yönetim Kurulu Üyesi Sedat Erbaş ve Bosphore Card Genel Koordinatörü Nurtan Eraslan’ın röportajı da en çok okunanlar arasındaydı..

KIBRIS BÖLGE

MÜTHİŞ 4'LÜ ANALOG SET SÜPER FİYATA

RT-3480 HD 700 TVL

REIKON RT-6104J HDMI 4 Kanal DVR Her platformdan kayıt izleme desteği

RT-3480 HD 700 TVL

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

RT-3480 HD 700 TVL

Na�� K�� Ka��a�ına T�k ��k�� lı��r��l�rd� ��rl�d�r

Kampanyamız Stoklarla Sınırlıdır

��T�� 07.02.2014

KIBRISIN HER YERİNDEN

www��

0533 880 41 11

BAŞARILI İŞ KADINLARI Çalışanı, emek harcayanı takdir etmek gerek. Kıbrıs’ın ekonomi dergisi Ekonomi Kıbrıs Prestige’de, haber portalımızda, televizyon programımızda elimizden gelen bu desteği vermeye çalışıyoruz. Biraz pozitif ayrımcılık yapacağız bu sayfalarda, kadınların iş dünyasında daha etkin olması adına başaran kaınları ön plana çıkaracağız..

KISA ÖZGEÇMİŞ

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

Biz mücadele yıllarının çocuklarıyız. Annem mücahide, babam mücahit. İlk işleri düşmana karşı vatanlarını korumak olan ailemin geçim kaynağı çiftçilikti.

Küçük bir anket gibi, ya da okuması keyifli bir CV olarak düşünün bu çalışmayı. Profesyonel olarak hizmet verdikleri sektörler ve yaptıkları işlerde parmakla gösterilen üç başarılı iş kadını ile açıyoruz bu bölümü; Semral Erel, Özlem Özbekoğlu, Mısra Kebappçı..

kendi çocukluğum gözümün önüne geldi ve benim yaşadığım sıkıntıları çocuğum yaşamasın, tarlalarda büyümesin, evladıma daha iyi bir gelecek kurabilmek için 1982 yılında ticaret hayatına resmen başladım. 1985 yılına kadar ticaret ile tarımı birlikte götürmeye çalıştım. İkinci oğlum İrfan doğduktan sonra tarım işleri daha da azalmıştı. 1986 yılında eşim kansere yakalanınca onun sağlığına kavuşması için tedavisiyle ilgilendim. Beş yıl süren mücadelemizi 21 Mart 1991 yılında kaybettik.

Ben bu mücadeleci ailenin ikinci ve son kızı olarak 1961 yılında Mehmetçik’te dünyaya geldim. Kız olduğum için babam beni üç gün sonra görmüş, oğlan doğurmadığı için anneme küsmüştü. Ben konuşmaya başlayınca babamın mücahit arkadaşlarının İLK MESLEK Mahmutçuğu oldum. Semral EREL Mahmut dedemin adıydı, Gerçek hayat mücadelesi eşimi Semra Ltd. Direktörü onlar da babama muziplik kaybedince başlamıştı. Artık olsun diye bana Mahmutçuk iki evladımın geleceğini en diye seslenirlerdi. Ben bu yaşadıklarımızı öğrendiğimde iyi şekilde sağlamam, ev ve tarla işleri yanında kurmuş daha okula başlamamıştım, fakat benim hedefim belliydi, olduğum işimi yönetmek sorumluluğunu tek başıma oğlu olmayan babamın oğlu olacaktım. alırken, en büyük destekçilerim olan annem, babam ve Aysel ablama minnettarım. Eşime ve kayınpederime Oğlanların yaptığı her işi ben de yapmak için kendime Allah’tan rahmet dilerim. Bu mücadelemde hep yanımda hedef koydum.Tarla ve bahçe işlerinde çalıştım, traktör, olan evlatlarıma, aileme sonsuz teşekkür ederim. kamyon kullandım, tarla şürdüm, tarlada çapa yaptım, Beni bu hayata hazırlayan anneme, babama, öğrettikleri hayvanlara baktım. ahlak ilke ve değerleri, dürüstlüğü, fazladan çalışma işteğini, başkasına karşı saygılı olmayı, tasarruf etmeyi, Ayrıca anneme ev işlerinde yemek yapmada, elde yıkanan kul hakkı yememeyi öğrettikleri için, ayrıca oğullarıma, çamaşırda, elde yoğrulan ekmeğimizi toprak fırınlarda eşime, çalışanlarıma, müşterilerime ve bana iyi ve kötü pişirmede, hellim yapmada, yani olması gereken her işte günde yanımda durdukları için, tüm iş hayatım boyunca yardımcı oldum.. Kısacası oğlan gibi bir köylü kızı oldum. bana can yoldaşı ve yardımcı olan Aysel ablama da İlkokul ve ortaokulu Mehmetçik’te, liseyi Namık Kemal teşekkür ederim. Lisesi’nde okudum. Liseden 1979 yılında mezun oldum İş hayatında daha sonra sattığım malzemeleri evlere ve evlendim. servis etmeye başladım.Telefonlar da bağlandığı için gelen müşterilerime telefon numarası vererek telefonla 1982 yılına kadar tarım işleriyle uğraştım. Ürettiğimiz da sipariş alabileceğimi önerdim ve bundan müşterilerim ürünlerin bedelini tüccar belirliyordu, bu da beni çok büyük memnuniyet duydular. Bu yenilikler, müşterilerimi rahatsız ediyordu. Oğlum Mustafa 2 yaşına geldiğinde

çok memnun etti ve ben de onlara gününde verdiğim servisle güvenlerini kazandım ve işyerime olan destekleri her geçen gün katlanarak artıyordu. Kadın olarak kamyon kullanmam, çimento torbasını kaldırmam, onların evlerine servis yapmamla daha başarılı olmam için bana destek sağladılar. Bana bu günleri gösteren müşterilerime sonsuz teşekkürlerimi sunarım.

DÖNÜM NOKTASI; 1991 yılında eşimi kaybedince oğullarıma daha iyi bir gelecek verebilmek için Mağusa’da İngilizce eğitimi almaları için kolejde okumalarını sağladım. 1998 yılına kadar Mağusa-Mehmetçik arası her gün gidip geldim. Bu gidip gelişlerimde Mağusa’daki potansiyeli gördüm ve Mağusa’daki iş yerimi 1998 yılında kurdum. 2003 yılında inşaatlardaki artışı fark ettim ve serbest limandaki ilk işyerim olan Semport’u kurdum. O gün bana yardımcı olması için aldığım personelim şu anda şirketimin müdürlüğünü yapıyor.İnsanın doğru yerde, uygun zamanda yaptığı yatırımın önemini şimdi net bir şekilde anlıyor ve onaylıyorum.

BAŞARININ SIRRI; Başarının sırrı doğu yerde ve zamanda yatırım yaparken müşterinin güvenini kazanmaktır. Güvenin olduğu yerde her zaman başarının geldiğine inanıyorum.Bize bu günleri görmemizi sağlayan müşterilerimize ve çalışanlarıma sonsuz teşekkürü bir borç bilirim. Dürüstlüğün, çalışkanlığın, tasarrufun, olduğu yerde güven vardır. Dürüstlük en güzel erdemdir. Güven de ticaretin sermayesidir. Semra Group ailesi olarak dürüstlük birinci sermayemiz. .Önceliğimiz müşteri memnuniyeti. Müşterilerimize kaliteyi en uygun fiyata vermeyi kendimize vizyon edindik. Gençlere ahlak, ilke ve değerlerimize sahip çıkarken, yaptıkları işi sevmelerini öneriyorum.

Yaz kış hafta sonu bisiklet kullanıyorum.Denize giremediğimiz aylarda ormanda yürüyüş yapmayı çok seviyorum. Dünyanın her yerini dolaşma amacıyla sık sık tatil yapıyorum.

NEDEN KIBRIS; İnsanın doğup büyüdüğü yer, sonra büyüyüp doyduğu yere dönüşüyor. Ben de doğup, büyüdüğüm bu adayı seviyor ve burada yatırım yapmaktan da çok büyük mutluluk duyuyorum. Yaptığımız yatırımlar, her geçen gün bize geri dönüyor . İnsanoğlunun ne ekerse onu biçeceğine inancım tamdır. Bu güzel küçük adanın hepimize yeteceğine inanıyorum ve ülkemi çok sevdiğimi bilmenizi istiyorum.

KISA ÖZGEÇMİŞ 19 Haziran 1976 yılında Lefkoşa’da doğdum. Üç kız kardeşin en büyüğüyüm. Annem bankacılıktan emekli, babam ise yıllardır ticaretle uğraşıyor. Liseyi Türk Maarif Koleji’nde bitirdikten sonra, Lisans ve yükseklisansımı Doğu Akdeniz Üniversitesi’nde tamamladım. Uluslararası İlişkiler mezunuyum. Evli ve iki çocuk annesiyim. Asya 15 yaşında ve Kayla 8 yaşında. Eşim Mehmet Eminoğlu inşaat mühendisliği ve müteahhitlik yapıyor.

İLK MESLEK Yüksek lisans biter bitmez Dışişleri Bakanlığı’nda görev yaptım. Altı ay bakanlık serüvenim oldu ancak çalıştığım yerde mutlu olmadığımdan sanırım ilk devlet dairesi terk

Prestige Ocak 2015

GELECEK PLANLARI; Semra Group müşterilerine kaliteli malzemeyi en uygun fiyata sunarken, hizmet kalitesini, teknolojiyi en iyi şekilde kullanarak artırmaya çalışıyor. Ödeme imkanlarını müşterilerinin ihtiyaçlarına göre, kredi imkanlarını artırarak hizmete devam ediyor. Gençlere olan inancım ve güvenimle şirketimizin geleceğini oğullarıma, müdürlerime ve çalışanlarıma emanet ederek bundan sonraki hayatımı sosyal sorumluluklara ve kendimin içinde uhde kalan üniversite eğitimi için 4 yılımı ayırmaya karar verdim.

HOBİLER; 2008 yılında oğullarım işin başına geçince kendime zaman ayırmaya başladım. İkinci evliğimi yaptığım eşim Mehmet Erel ile hayatımın ikinci baharını yaşıyorum. Kıbrıs’ta 6 ay yaz, her gün sabah akşam yüzüyorum.

Ekonomi Kıbrıs

Özlem ÖZBEKOĞLU Magictouch Direktörü

baskılı ürünler olarak iş paylaşımı yaparık büyüdü. 2009 yılında şirketi Girne ve Lefkoşa olarak ikiye ayırdık. Lefkoşa şubede annem ve kızkardeşlerim , Girne şubeler ise tamamen yeni bir şirket ile benim ailem tarafından çalıştırılıyor. 2009 dan bugüne tüm makine parkuru hızla en son teknoloji olacak şekilde yenilendi. Reklam atölyesi kurulup tabela imalatına ve baskılara başlandı. 32 kişilik çok büyük bir aile olduk. Grafik tasarımda alt kişi, 2 kişi yönetici , 2 muhasebe elemanı, 11 kişilik atölye ve baskıda 9 kişi çalışıyor.

BAŞARININ SIRRI; Çalışmak, çalışmak, çalışmak. Güler yüzlü olacaksınız, seri üreteceksiniz, işinizi evlat kadar sevip, sahiplenip, çok çalışacaksınız. Ben öyle yapıyorum. Kısa sürede çok şey başardığıma inanıyorum. Bugün şirketim bir marka olma yolunda hızla ilerliyor. Çok mutlu oluyorum. İnsanlar beni gördüğünde çok şaşırıyor daha yaşlı birini bekliyorlar herhalde..

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

edenlerden biriyim. Daha sonra İktisat Bankası’nda 1 yıl kadar krediler bölümünde çalıştım. Çok keyifliydi. İş Bankası sınavlarına girdim ve Ankara merkezde işe alındım. Yeni nişanlanmıştım ve gitmek istemedim.

DÖNÜM NOKTASI Ne yaparım diye düşünürken, babamın küçük bir renkli makineyi rastgele satın almasıyla copy center fikri gündeme geldi. Lefkoşa şube 1997 yılının Mart ayında açıldı. Ben ve eşim orada ufaktan çalışmaya başladık. O hem mühendislik ofisi olarak orayı kullanıyor hem de bana yardım ediyordu. İlginç ve olmayan bir sektöre girmiş her gün yeni bir şeyler öğreniyor, her gün yeni teknolojilere yelken açıyorduk. Her şey çok çabuk gelişiyordu. Yeni makineler, personel, bilgisayar derken, kendimi kitapların arasından bir anda bilgisayar önünde müşteri ilişkilerinin ortasında buldum. 1999 yılında evlendim. 2000 yılında Asya doğdu. 2001 yılında ani bir kararla Girne şube açıldı ve biz Girne’ye taşındık. Eşimin işleri için dönüm noktasıydı. Annan Planı dönemi inşaat patlaması yaşanıyordu ve gece gündüz ikimiz de çalışıyorduk. İşler büyüyordu. Hayatımızın dönüm noktası Girne’ye gelmek oldu yani. Üniversitenin tüm fotokopi ve kitap baskıları bizdeydi. Uyumadan sabahlara kadar çalışıyorduk. Kızımın ofiste yatağı ve mama sandalyesi vardı. 2004 yılında bünyemize grafiker dahil ettik ve tasarım yapmaya da başladık. Bu arada eşim askere gidip geldi. Zor günlerdi. Hem çalışıp hem tek başıma bir buçuk yıl her şeyi idare etmeye çalıştım. 2006 yılında öğrenci şubemizi açtık. Yüzde 80 öğrenciye hizmet veren bir şube oldu. Çok başarılı oldular. Oranınn başında ilk günlerden beri yanımda olan arkadaşım var ve herşeyi en az benim kadar iyi idare ediyor. Böylelikle Girnedeki şubeler birisi reklam imalat baskı diğeri ise fotokopi baskı ve kişiye özel

Geçen yıl İş Kadınları Derneği’nin ödülüne layık görüldüm ve gerçekten çok değer verdiğim ve örnek aldığım ablalarımdan bu ödülü almak çok gurur vericiydi. Eşim çocuklarım dostlarım ailem ve Magic Touch ailesi hep bana destek oluyor. Bu başarıyı sadece kendime mal etmek bencillik olur. Ben kendimi sürekli geliştirmeye çalışıyorum. İdari işler çoğaldıkça bazen yetişemiyorum. İşimde profesyonel kişilerden yardım almaktan çekinmiyorum. Geçen yıl Bilge Adam’a grafik tasarım kursuna gittim. On hafta boyunca her Çarşamba sabah İstanbul’a gidip, akşam döndüm. Bir şeyler öğrenmek çok güzel.

GELECEK PLANLARI; Gelecek planı güzel bir soru oldu. Vakti yakalayamıyorum ki. Kızlarım çok hızlı büyüyor, işim çok hızlı büyüyor. Sağlam adımlarla ilerlemek istiyorum sadece. Herkes zirve dese de ben gerçekten zirveyi hissetmek istiyorum. Büyük kızım diyor ki; anne bu işi bana mı devretmeyi düşünüyorsun? Neden olmasın dediğimde ise; ‘güzel, bana verdiğin gün iyi bir fiyata satarım’ diyor. Sadece gülümsüyorum. Onlar benim kadar çalışmak istemiyor sanırım. Bir kitapta okumuştum “şirketin değerini artırın, karlılığını değil” diye sanırım kızlar bunu hissediyor. Bu ülkede bu kadar yatırım ne kadar doğru babam hep sorguluyor. Ben kazandığımı işime yatırmayı çok seviyorum. Günü geldiğinde kızlar karını görecek ya da gerçekten iyi fiyata satacak

HOBİLER; Kitap okumak en sevdiğim şey. Arkadaşlarım kitap hediye ettiğinde mutlaka onu zaten okuduğumu söylüyorum ve çok kızıyorlar. Kendimi dinlemeyi çok seviyorum. Kızlarla mutfakta uğraşmaktan, birlikte tatile gitmekten çok mutlu oluyorum ve her fırsatta özellikle yurtdışında çocuklarla bir şeyler planlamaya çalışıyorum. Ancak o zaman onlara kaliteli zaman ayırabiliyorum.

ATV Riders diye bir grubumuz var. Pazar erken saatten öğleye kadar eşimle o gruba katılıp, dağ deniz motor sürüyoruz. 20-25 atv hep birlikte gidiyoruz ve inanılmaz keyif alıyoruz. Hafta sonu hiç evde durmam, çocukları da durdurmam. Gezmeyi, farklı insanlar tanımayı, farklı yerler keşfetmeyi doğayı çok seviyorum. Hayvanları çok seviyorum. 4 köpeğim 8 kedim var.. Kış sporlarından kayak yapmayı, yoga ve plates yapmayı seviyorum. Bu kadın bunları yapmak için nerde vakit buluyor diyeceksiniz, inanın yoruluyorum ama hepsi benim yaşam enerjim. Birkaç gerçek dostum ama çok fazla arkadaşım var. İnsanları ve paylaşmayı seven bir yapım var.

NEDEN KIBRIS: Ülkemi seviyorum ve sadece Kıbrıs diyorum zaten.

KISA ÖZGEÇMİŞ 3 Temmuz 1979 yılında Lefkoşa’da doğdum. Polis bir baba ve annenin kızıyım. Okul yıllarında basketbol oynuyordum, o yıllarda başarılı bir oyuncu olduğum hala söylenir. Önce Arı Koleji Basketbol bursunu, ardından da Marmara Üniversitesi Spor Akademisi’ni kazandım. Beşiktaş başta olmak üzere birçok takımda profesyonel basketbol oynadıktan sonra, sakatlık nedeniyle profesyonel spor yaşamıma nokta koydum. Daha sonra İstanbul’da çok önemli bir PR firmasında operasyon yöneticisi olarak 7 yıllık bir tecrübe kazandım. 2002 yılında kendi firmamız AYRA Trading Ltd.’yi kurduk. Havai fişek, organizasyon ve güvenlik alanında adanın sayılı firması haline geldik bugün.. Bir not daha düşeyim; 2000 yılında KKTC 2’nci Güzeli olarak elde ettiğim derece ile ülkemi tescilli bir güzellik kraliçesi olarak uluslararası düzeyde de temsil etme onurunu yaşadım. Ekonomi Kıbrıs

Prestige

2015 Evliyim ve dünya tatlısı iki oğlumun; Yüksel veOcak Can’ın biricik annesiyim.

İLK MESLEK Profesyonel sporcu

DÖNÜM NOKTASI Oğullarımın dünyaya gelmesi..

BAŞARININ SIRRI Çalışmak, dinleme, planlamak ve yapmak..

GELECEK PLANI Şirketimin faaliyet alanlarını genişletmek.

HOBİLER Kitap okumak

NEDEN KIBRIS Mısra KEBAPÇI Ayra Organizasyon Direktörü

Çünkü başka Kıbrıs yok..

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Ocak 2015

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Ocak 2015

E EREDE E KADAR

KABAK

8,59 TL

5,04 TL

13,9 TL

9,29 TL

15,61 TL

9,75 TL

10,95 TL

6,95 TL

31,92 TL

8,65 TL

10,50 TL

14,90 TL

22,30 TL

16,20 TL

4,75 TL

5,99 TL

6,21 TL

2,98 TL

1,30 TL

0,99 TL

2,77 TL

1,62 TL

1,70 TL

2,45 TL

6,41 TL

1,90 TL

35,90 TL

36,89 TL

43,79 TL

25,47 TL

(KG)

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak 2015

3,59 TL

(KG)

TAZE FASULYE

ÜZÜM

4,75 TL

KESTANE

BROKOLİ

(KG)

BEYAZ LAHANA

(KG)

KARNIBAHAR (KG)

DANA BİFTEK

(KG)

*Not: Tüm fiyatlar; Sterlin kuru 3 lira 80 kuruş, Euro kuru 2 lira 79 kuruş baz alınarak hesaplanmıştır

2,65 TL

4,95 TL

4,85 TL

3,79 TL MUZ

1,5 TL

1,45 TL

9,54 TL

(KG)

3,93 TL PORTAKAL

4,93 TL

5,75 TL

8,53 TL

8,10 TL PİRİNÇ

1,25 TL

1,00 TL

2,40 TL

4,95 TL

9,75 TL

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

1,90 TL

3,47 TL

4,35 TL

4,16 TL

(10 ADET)

2,69 TL SÜT

2,95TL

Ocak 2015

(ADET)

7,75 TL YUMURTA

2,95 TL

(KG)

2,71 TL EKMEK

5,41 TL

(KG)

(1 LT)

3,79 TL 95 OKTAN BENZİN

2,97 TL

3,90 TL

4,23 TL

3,73 TL

*Not: Tüm fiyatlar; Sterlin kuru 3 lira 80 kuruş, Euro kuru 2 lira 79 kuruş baz alınarak hesaplanmıştır

DIESEL

(LT)

Kendi işinin patronu olmak isteyenlere;

FRANCHISE FIRSATLARI SERVPRO 1967 yılında resim ile başlayan firma, temizlik ve restorasyon şirketi olarak hayatına devam etti. Yangın veya su zararına uğrayan evleri temizleme vetamir işleri yapan firma, afet ve restorasyon konusunda da uzman.

GÖZ SEVİYESİ İLE ÖĞRENME MERKEZİ 1976 yılında Kore’de, bir doktor tarafından geliştirilen göz seviyesi ölçülerek öğrenme yeteneği üzerine kurulan bir şirket. Seviyeye göre bireysel öğretim üzerine çalışıyor.

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

franchise haberler

Kasım Ocak 2014 2015

Sektör: Ev bakım Merkez Ülkesi: Amerika Kuruluş Yılı: 1967 Bayilik Ücreti: 44.000 $ Yatırım Bütçesi: 138,550 $ - 187,200 $ Ortalama Kar Oranı: Senelik 100.000 $ Kardan Alınan Pay %3- %10 arasında Yer Seçimi: Var Personel Eğitimi: Var Proje Eğitimi: Var Pazarlama Eğitimi: Var

Sektör: Eğitim Merkez Ülkesi: Kore Kuruluş Yılı: 1976 Bayilik Ücreti: 20.000 $ Yatırım Bütçesi: 68,095 $ - 135,100 $ Ortalama Kar Oranı: Kardan Alınan Pay %29 - %36 Yer Seçimi: Var Personel Eğitimi: Var Proje Eğitimi: Var Pazarlama Eğitimi: Var

HAMPTON HOTELS 1919 yılında Conrad Hilton tarafından Hilton Worldwide şirketi kurulan şirket ABD’nin o zaman içinde bulunduğu ekonomik krizdende faydalanarak çok hızlı bir şekilde büyüdü. Şirket 1946 yılına gelindiğinde artık Amerika’da birçok otele ulaştı. Bu oteller bir çatı altında toplandı ve Hilton Hotels Corporation America (HHC) hayata geçti. 1952 yılında Türkiye’ye geldi ve ilk 5 yıldızlı otel olarak İstanbul’da Hilton Istanbul adı altında kuruldu.

SMOOTHIE KING Taze meyve ve meyve suyu içerikli soğuk içecekleri alternatif karışımlarla müşteriye sunan şirket, meyve kokteyllerinin yüzde yüz doğal ürünlerden elde ediyor. Meyve karışımlı içeceklerin yanısıra enerji içecekleri, vitamin barları ile bitki ve mineral ürünler de satıyor.

Ekonomi Kıbrıs

Prestige Ocak Kasım2015 2014

franchise haberler

Sektör: Turizm Merkez Ülkesi: Amerika Kuruluş Yılı: 1919 Bayilik Ücreti: 75.000 $ Yatırım Bütçesi: 3.693.600 $ - 13.536.500 $ Ortalama Kar Oranı: Kardan Alınan Pay %6 Yer Seçimi: Var Personel Eğitimi: Var Proje Eğitimi: Var Pazarlama Eğitimi: Var

Sektör: Gıda/Sağlık Merkez Ülkesi: Amerika Kuruluş Yılı: 1973 Bayilik Ücreti: 30.000 $ Yatırım Bütçesi: 176,300 $ - 403,550 $ Ortalama Kar Oranı: Kardan Alınan Pay %6 Yer Seçimi: Var Personel Eğitimi: Var Proje Eğitimi: Var Pazarlama Eğitimi: Var

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Ocak 2015

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Ocak 2015

Ekonomi K覺br覺s

Prestige Ocak 2015