DRABPOL NEWS 4(97) PL

Współpraca z ARP E-Vehicles

W NUMERZE:

3. Za pomoc Narodowi Ukraińskiemu

3. Zapraszamy na nową stronę – cw.drabpol.pl

4. Targowe wyróżnienie

8. Z odwiedzinami na Baumie

12. Współpraca z ARP E-Vehicles – wspólnie tworzymy autobusy elektryczne

18. TransLogistica Poland 2022

19. Wodorowe ogniwa paliwowe w naszej ofercie

22. Oświetlenie premium NightViu dla sektora off-highway

24. Większe bezpieczeństwo na placu budowy

26. Bezprzewodowe przyciski dla transportu publicznego (WPB)

27. Aktualności i szkolenia III kwartał

Państwo!

Jesień obfitowała w ważne wydarzenia zarówno na rynku krajowym, jak i międzynarodowym. Mowa tu o targach Transexpo w Kielcach oraz Bauma w Monachium. W pierwszych z nich wzięliśmy udział jako wystawca, prezentując najnowsze rozwiązania dla transportu zbiorowego. Wiele z nich znalazło się w autobusach, które swoją premierę miały właśnie na Transexpo. Najważniejszym z nich był bez wątpienia nowy, elektryczny autobus PILEA 12E firmy ARP E-Vehicles, w tworzeniu którego wspólnie z producentem mieliśmy przyjemność uczestniczyć. Więcej informacji na temat tego projektu i wzajemnej współpracy między naszymi firmami w tym numerze!

Z końcem roku w naszej ofercie pojawiło się także sporo nowości. Wiele z nich, takich jak oświetlenie premium NightViu dla sektora off-highway oraz nowe funkcje systemu ProViu 360 II dla sektora budowlanego, prezentowanych było na Baumie. Obok tych rozwiązań nasze porftoflio powiększyło sie także o wodorowe ogniwa paliwowe Loop Energy oraz bezprzewodowe przyciski dla transportu publicznego Molpir.

Zapraszamy do lektury!

Alicja Drabczyńska

Wodorowe ogniwa paliwowe w naszej ofercie 19|

Wydawnictwo firmy DRABPOL Wydawca: Drabpol sp. jawna P. Drabczyński i Wspólnik 42-233 Mykanów, ul. Akacjowa 24/26 tel.0-34 366 00 22, fax 0-34 366 01 02 centrala@drabpol.pl, www.drabpol.pl

Za pomoc Narodowi Ukraińskiemu

Na zaproszenie pana Fedira Yurkevycha, Prezesa Hegelmann Poland, z wielką przyjemnością wzięliśmy udział w uroczystej Gali Uznania dla uhonorowania przyjaciółNaroduUkraińskiego.

Uroczystość miała miejsce 25 października br. w Muzeum MonetiMedaliJanaPawłaIIwCzęstochowie.

Na Galę zaproszeni zostały przedstawiciele rozmaitych organizacji i instytucji zaangażowanych w pomoc dla Ukrainy. Podczas uroczystości firma Hegelmann Poland uhonorowała darczyńców z Częstochowy, którzy wraz z nią wsparli ukraińskich uchodźców, specjalnymi dyplomami i pamiątkowymi przypinkami #StandWithUkraine. Wśród wyróżnionych znalazłasięnaszafirma.

Dzięki wsparciu wielu firm, instytucji, organizacji samorządowych i państwowych, szkół, placówek medycznych oraz handlowych, we współpracy z Hegelmann Poland udało się zorganizować pomoc dla ponad 1000 osób, które przybyły do Częstochowy po napaści Rosji na Ukrainę. W tym czasie na granicę polsko-ukraińską dotarło ponad 50 ciężarówek Hegelmanna z darami, zapełnionych przez setki firm i osób prywatnych.

Od początku wojny na Ukrainie Zarząd naszej firmy oraz cały zespół aktywnie zaangażował się w niesienie pomocy dla uchodźców z Ukrainy oraz tych, którzy pozostali w swoim

Zapraszamy na nową stronę –cw.drabpol.pl

kraju. Na terenie naszych siedzib organizowaliśmy zbiórki najpotrzebniejszych środków, które przekazaliśmy uchodźcom w Polsce oraz wysyłaliśmy za pośrednictwem firmy Hegelmann na Ukrainę. Wspieramy finansowo także koncerty na rzecz Ukrainy, organizacje humanitarne oraz konkretne, potrzebująceosobyzzanaszejwschodniejgranicy.

DobrawiadomośćdlawszystkichnaszychKlientów.Zkońcem roku uruchomiliśmy nową stronę poświęconą wyłącznie produktom i rozwiązaniom firmy Curtiss Wright Industrial Division,którąreprezentujemynarynkupolskim–cw.drabpol.pl

Teraz wjasnyiczytelnysposóbwszyscyzainteresowanimogą kompleksowo zapoznać się z ofertą firmy, która obejmuje produkty takich marek jak Arens Controls, Penny & Giles, PG Drives Technology i Williams Controls. Strona jest prosta i przejrzysta. Produkty skatalogowane są wg wspominanych marek, jak i docelowego przeznaczenia, więc w łatwy i szybki sposób można je znaleźć. Na nowej www zamieściliśmy również rynki zastosowania oferowanych rozwiązań, co z pewnością ułatwi zapoznanie się z ofertą przez klientów z konkretnychbranż.

Serdecznie zapraszamy do odwiedzenia i korzystania z naszej nowej strony!

XVI Międzynarodowe Targi Transportu Zbiorowego

TRANSEXPO w Kielcach

12-14 października

TARGOWE WYRÓŻNIENIE

Tegoroczne targi Transexpo w Kielcach śmiało możemy zaliczyć do udanych. Tego zdania jest z pewnością większość ze 100. wystawców, prezentujących tu swoje najnowsze propozycje. 16. już edycja obfitowała w liczne, spektakularne premiery, spotkaniaikonstruktywnerozmowy.

Jednym z najważniejszych wydarzeń

Transexpo jest przyznawanie targowych Medali i Wyróżnień. Z wielką przyjemnością informujemy naszych

Czytelników, że Wyróżnienie Targów

Kielce w kategorii Części i Wyposażenie Autobusów powędrowało w tym roku do naszej firmy Otrzymaliśmy je za klimatyzator z pompą ciepła firmy

KONVEKTA – UL 500EM CO2HP. W tym roku jury nie przyznało w tej kategorii żadnychmedali.

Wyróżniony produkt to wysokowydajne i ekologiczne rozwiązanie, służące do całorocznego ogrzewania i chłodzenia autobusów elektrycznych, trolejbusów, tramwajów, czy pociągów elektrycznych. Zadaniem pompy ciepła jestuzyskaniezułamkadoprowadzonej

Wyróżniony produkt – klimatyzator z pompą ciepła KONVEKTA –UL500EMCO2HP,zajmowałcentralnemiejscenanaszymstoisku.

energii jej wielokrotności, celem zapewnienia wysokiego komfortu cieplnego. Dzięki jej zastosowaniu zasięg autobusu wydłuża się nawet do 60%. Działanie urządzenia oparte jest na naturalnym czynniku chłodniczym – dwutlenku węgla (CO₂). Dwutlenek węgla jest niepalny i nietoksyczny, nie jest szkodliwy dla warstwy ozonowej, a w kontrolowanym użyciu jest również przyjazny dla środowiska. Systemy klimatyzacji z CO₂ zużywają do 25% mniej paliwa oraz wytwarzają do 1000 razy

mniej gazów cieplarnianych, co sprawia, że są właściwym wyborem pod kątem oszczędności i dbaniaośrodowisko.

CO₂ jest naturalnym składnikiem powietrza i jego współczynnik potencjału tworzenia efektu cieplarnianegowynosizaledwie1. Dzięki temu nie ma prawnych ograniczeń dla jego stosowania. R744 doskonale nadaje się jako alternatywa dla aktualnie stosowanego czynnika chłodniczegoR134.

System pompy ciepła jest najbardziej inteligentną i skuteczną technologią grzewczą w dziedzinie elektromobilności, ponieważ znaczna część dostarcza- Wyróżnienie

nej energii cieplnej pochodzi z otaczającego powietrza, a nie zpaliwalubenergiielektrycznej.

Aby uzyskać 100% ciepła, pompa ciepła CO₂ potrzebuje w najlepszym przypadku jedynie 25% mocy roboczej (prądu) z akumulatora. Reszta potrzebnej energii pozyskiwana jest bezpłatniezapomocącyklutermodynamicznegozotoczenia.Wzależności od typu pojazdu, pompa ciepła CO₂ zużywa przykładowo przy -10°C około 45 kWh energii elektrycznej na 100 km, w przeciwieństwie do konwencjonalnych elektrycznych elementów grzewczych, które zużywają ponad 100 kWh na tym samymdystansie.

Zużycie energii w porównaniu z innymi systemami pokazuje, że z możliwych wariantów klimatyzacji autobusu elektrycznego,pompaciepłaCO₂jestnajbardziejenergooszczędna.

Rozwiązanie to zmniejsza zużycie energii przy zerowej emisji, np. o 60% przy -10° C w porównaniu do klasycznych elektrycznych systemów grzewczych. W perspektywie całego rokuzapotrzebowanienaenergięzmniejszasięoponad50%.

Stosowanie systemu pompy ciepła CO₂ przynosi znaczne korzyści finansowe w porównaniu z konwencjonalnym ogrzewaniem i chłodzeniem przegubowych autobusów elektrycznych.

Także w zakresie serwisu i konserwacji, pompa ciepła CO₂ daje znaczne oszczędności czasu i kosztów. Dzieje się tak, ponieważ nie ma potrzeby odzyskiwania ani utylizacji czynnika chłodniczego (R744) po jakichkolwiek pracach konserwacyjnych lub naprawczych Nagrody Targów Kielce zostały wręczone podczas uroczystej, wieczornej Gali Transexpo. W imieniu naszej firmy wyróżnienie odebrał Dyrektor Handlowy–PiotrGrabny.

Jakkolwiek klimatyzator z pompą ciepła zajmował centralne miejsce na naszym stoisku, nie zapomnielismy o pozostałych systemach,dedykowanychdlatransportuzbiorowego.

TargówKielceodebrałpodczaswieczornejGaliTransexponaszDyrektorHandlowy–PiotrGrabny.

Oferta nasza jest tu naprawdę szeroka. W tym roku prezentowaliśmy m.in. silniki elektryczne Dana/ TM4, miejsce pracy kierowcy FAP wraz z wyświetlaczami, szeroką paletę gniazd USB, system pomiaru ciśnienia i tempertaury opon CPC, systemytelematyczneiwiele,wieleinnych.

Promowalismy także autorskie rozwiązanie naszego działu Research & Development – PDU (Power Distribution Unit).

Jesttourządzeniedystrybucjimocy,przeznaczonedokontroli zasilaniawsystemachnapęduelektrycznegoihybrydowegow autobusach oraz pojazdach ciężarowych, które swoją premieręmiałonazeszłorocznychtargachTransexpo.

Dziękujemy wszystemi Klientom za odwiedzenie naszego stoiska, konstruktywne rozmowy oraz wymianę spostrzeżen i doświadczeń.

Nasze rozwiązania w prezentowanych autobusach

Tradycyjnie już oferowane przez nas rozwiązania można było zobaczyć w prezentowanych na Transexpo autobusach czołowychpolskich,jakizagranicznychproducentów.

Firma nasza nie tylko dostarczyła do tych pojazdów same rozwiązania, ale przede wszystkim była autobusowym integratorem dlawieluznich.

ARP E-Vehicles

Na tegorocznym Transexpo swoją światową premierę miał najnowszy elektryczny autobus Pilea 12E firmy ARP E-Vehicles. Bez wątpienia premiera ta była jednym z najważniejszych wydarzeń tej edycji. Tym bardziej jesteśmy dumni, że w tworzeniutegoautobusumieliśmysporyudział.

W nowej Pilea 12E zastosowano wiele rozwiązań z najwyższej półki, które oferuje nasza firma. W autobusie znalazły się takie systemyjak:

! DANA/TM4– bezobsługowe,ciche,niezawodnesilnikionajwyższejsprawności.

! M580 – zaawansowany sterownik gotowy na Functional Safety.

! EHPS– Wydajny i cichy system elektrohydraulicznegowspomaganiakierownicydopojazdówelektrycznych.

! KIBES 5 – system multipleksowy, będący sercem i układem nerwowymautobusu.

! mFAP–nowoczesne,ergonomicznemiejscepracykierowcy wyposażonew12calowyciekłokrystalicznywyświetlacz.

! ProViu – system 360 podgląduwokółpojazdu.

! AAS 4.0 – asystent skrętu, umożliwiający detekcję pieszych i rowerzystów w martwym polu, opracowany z uwzględnieniem o Reg. 151 ECE.

! Continental CPC – precyzyjny system monitorowania ciśnienia w kołach (TPMS) z podglądem danych na wyświetlaczukierowcy.

! OpenECU Pi-EVCC – niezależnysterowniknadzorujący proces ładowania pojazdów elektrycznych.

Premierowa odsłona nowego autobusu odbyła się z wielką pompą przy udziale naszego Dyrektora działu R&D – MichałaSitka,którynadzorowałznaszejstronycałyprojekt.

ARTHUR BUS

Po raz pierwszy na Transexpo wystawiła się firma ARTHUR BUS, z którą nawiązaliśmy współpracę w 2021 roku. Jej efektem jest 12 metrowy autobus wodorowy ARTHUR H2 Zero, zaprojektowany i wyprodukowany w rekordowym czasie 12 miesięcy. Autobus ten mogliśmy podziwiać na tegorocznych targach.

Premieranajnowszego,elektrycznegoautobusuPilea12EfirmyARPE-Vehiclesbyłajednymznajważniejszych wydarzeńtegorocznegoTransexpo.

Do pojazdu tego dostarczyliśmy zarównokomponety,jakiopracowaliśmy i wdrożyliśmy system multipleksowy

KIBES 5, zarówno pod względem elektrycznym, jak i programowym. Wykonaliśmy również integrację systemu z innymi komponentami i oprogramowaniem innych dostawców. W prezentowanym na targach autobusie zwiedzający mogli zobaczyć miejsce pracy kierowcy FAP+ wraz z 12 calowym, wyświetlaczem MultiViu Proffesional, na którym opracowaliśmy wizualizację wszystkich informacji, zgodniezżyczeniamiKlienta.

ARTHUR H2 Zero wyposażony został również w tachograf DTCO 4.0, system blokady alkoholowej Alcolock V3, system monitorowania ciśnienia i temperatury w oponach – CPC, rejestrator danych wypadku – UDS AT-Pro (czarna skrzynka),pedałgazuWM-526Curtiss–Wright oraz radioodbiornik CAN Continental.

Debiut firmy ARTHUR BUS na Transexpo był okazją do wręczenia naszemu Klientowi drobnego upominku, wykonanego

Karsan

SwojeelektryczneautobusyprezentowałanaTransexpotakże firma Karsan, z którą współpracowaliśmy w trudnym, pandemicznymczasie.

przez

Dla tureckiego producenta firma nasza zdalnie opracowała i wdrożyła wiele rozwiązań programistycznych, opartych o szerokie możliwości systemu KIBES 5 oraz kompleksowo przeszkoliłazespół inżynierówKarsana.

Większość modułów funkcyjnych została przygotowana zgodnie z Functional Safety, a to wszystko w zaledwie kilka miesięcy. Na wyświetlaczu pojawiła się bardzo rozbudowana

diagnostyka pojazdu, nie tylko w oparciu o ramki DM1, ale również wiele autorskich algorytmów. Z poziomu menu serwisowego można zmieniać nie tylko podstawowe funkcje, ale także wieleustawieńtrakcyjnych.

Podkreślić chcemy, że nasz udział w tych projektach zawdzięczamy swojemu 40-letniemu doświadczeniu w branży automotive, prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej z zastosowaniem najnowocześniejszych rozwiązań światowych liderów dla pojazdów heavy duty. Dzięki temu z sukcesem wspomagamy zarówno dopiero startujące na rynku firmy, takie jak ARP e-Vehicles czy Arthur Bus, jak teżite,funkcjonującenarynkuodwielu jużlat.

nasze Biuro Projektowe oraz Dział Rozwoju– miniaturowegosystemnapędowegoDANA/TM4.

Transexpo było okazją do wręczenia przedstawicielom firmy ARTHUR BUS miniaturowego systemunapędowegoDANA/TM4–odlewej:PhilippGlonner,Co-Founder&CEO(ARTHURBUS),Michał Sitek–DyrektorDziałuR&D(DRABPOL)orazRafałSłomka–DyrektorTechniczny(ARTHURBUS).

Swoje elektryczne autobusy prezentowała na Transexpo firma Karsan, z ktrórą nawiązaliśmy owocnąwspółpracęwokresiepandemii.

XXXIII Targi Maszyn Budowlanych, Maszyn do Materiałów Budowlanych, Maszyn Górniczych, Pojazdów Budowlanych i Sprzętu Budowlanego 24-30 października

Z ODWIEDZINAMI NA BAUMIE

Odbywające się co 3 lata w Monachium Międzynarodowe Targi Maszyn, Pojazdów i Urządzeń Budowlanych to jedne z niewielu, których cykliczności nie zakłóciła pandemia. WtymrokuBaumazaskoczyłaswoimrozmachemitopodkażdymwzględem.Tegorocznej edycji towarzyszyło motto „Cyfryzacja i zrównoważony rozwój”, będące siłą napędową branży budowalnej. Przedstawiciele naszej firmy od wielu już lat obecni są na niemieckiej imprezie. Także i w tym roku z wielkim zainteresowaniem pojawiliśmy się na Baumie, by zobaczyć,conowegowbranżybudowalnej?

Tradycyjnie już odwiedzaliśmy stoiska naszych partnerów, którzy po raz kolejny prezentowali w Monachium swoją ofertę.

CONTINENTAL

Niemiecki producent zaprezentował nowoczesne miejsce pracy operatora maszyny roboczej, wyposażonej w kilka wyświetlaczy z szerokim pakietem funkcji, które najbardziej

odpowiadają potrzebom klienta. Centralne miejsce w kabinie zajmowałwyświetlaczMultiViuProfessional12.

W kabinie znalazły się także systemy wizyjne poprawiające bezpieczeństwo, takie jak system pełnego podglądu wokół pojazdu II generacji – PRO VIU 360 wraz z nowymi funkcjami oraz asystent skrętu w prawo / sensor martwego pola Continental Right Viu. Mocną część stoiska stanowiły również rozwiązaniazzakresue-mobility.

Continental zaprezentował nowoczesne miejsce pracy operatora maszyny roboczej, wyposażonej w kilka wyświetlaczy z szerokim pakietem funkcji, które najbardziejodpowiadająpotrzebomklienta.

Nie mogło zabraknąć przy tym nowości. Po raz pierwszy firma zaprezentowała nowe funkcje systemu ProViu 360, podnoszące poziom bezpieczeństwa w sektorze budowlanymiwydobywczym.

poprawiając bezpieczeństwo i wydajnośćnaplacachbudowy.

Wyjątkowo wysoką wydajność oświetlenia osiągniętego przy zastosowaniu większej ilości lumenów, ale przy takim samymzużyciuenergii,jakwprzypadku konwencjonalnychświateł.

Premierowe rozwiązanie szerzej przedstawiamynastronie22.

Conti Lights to z całą pewnością jedna z najgorętszych premier, gdyż rozwiązaniamarkowanelogiemContinentalsą nieporównywalnie wydajniejsze oraz bardziej ekonomiczne i ekologiczne niż porównywalne produkty konkurencyjnychmarek.

Należy do nich funkcja wykrywania pracowników, która klasyfikując wykryty obiekt w pobliżu maszyny budowlanej jako osobę oraz ostrzega o możliwych zagrożeniach dla życia i zdrowia. Dzięki temu maszyny budowlane zatrzymują się lub nawet nie zaczną się poruszać,gdyludzieznajdąsięwpobliżu.

Drugaznowychfunkcjitoprzezroczystepodwozie,zapewniajace jeszcze lepszą widoczność i precyzję maszyn z wystającymi nadbudówkami. Kolejną nową funkcją jest Clean Camera Assistant, który wykrywa brudne lub zablokowane obiektywy aparatu. Wszystkie trzy nowe funkcje są oparte na algorytmach rozwoju samochodów osobowych firmy Continental i zostały specjalnie zoptymalizowane doużytkunaplacachbudowy.Wtensposóbsektorybudowlanyiwydobywczy mają dwie korzyści: producenci i klienci mogą uzyskać dostęp do najnowszych technologii motoryzacyjnych, podczas gdy ichkonfiguracjesprzętowepozostająniezmienione.Wiecejnatemat nowych rozwiązań w systemie ProViu 360 II generacji piszemy na stronie24.

Swoją premierę na Baumie miały także najwyższej jakości światła robocze do pojazdów użytkowych i specjalnych Seria oświetlenia NightViu jest opracowywana specjalnie do zastosowań w sektorze maszyn budowlanych. Dzięki idealnie jednolitemu oświetleniu lampy zapewniają znacznie lepszą widoczność w obszarze roboczym,

Po raz pierwszy na Baumie, Continental zaprezentował nowe funkcje systemu ProViu 360, podnoszącepoziombezpieczeństwawsektorzebudowlanymiwydobywczym.

Swoją premierę na Baumie miała także seria oświetlenia NightViu, opracowywana specjalnie do zastosowań w sektorze maszynbudowlanych.

KONVEKTA

W kalendarzu imprez Konvekty, Bauma wpisała się już na stałe. Nasz partner promował na swoim stoisku systemy klimatyzacji – wentylacji –ogrzewania z przeznaczeniem specjalnie do maszyn budowlanych,użytkowanych w trudnych, a nawet ekstremalnych warunkach klimatycznych. Odporna obudowa oraz komponenty układu klimatyzacji, wykonane ze stabilnego technopolimeru gwarantują wysoką wydajność, niezawodność i optymalny komfort pracy dla operatoramaszyny.

DANATM4

Kanadyjski producent wyróżniał się pięknym i bardzo dużym stoiskiem. W tym roku zaprezentował kompleksowy zestaw zelektryfikowanych rozwiązań, które zostały dostosowane do potrzeb branży budowalnej. Należy do nich rozszerzona gama napędów Spicer e-Hub, która pomaga zmaksymalizować moc w kompaktowej obudowie.

Dla kompaktowych ładowarek kołowych i wywrotek DANA oferuje rozwiązania e-Driveline, e-Motion, zaprojektowane, aby sprostać rygorystycznym warunkom pracy sprzętu budowlanego. Nasz partner przedstawił także zelektryfikowane rozwiązania dla minikoparek, która umożliwiają opracowanie zelektryfikowanych funkcjiobrotuipracy.

Curtiss-Wright

Ofertanaszegokolejnegopartnera dla rynku maszyn budowalnych jest bardzo szeroka. I taka też zaprezentowana została na Baumie Obejmuje ona różnorodną gamę joysticków, przeznaczoną do bardzo wymagających i skomplikowanych instalacji w kabinach operatorów pojazdów, platform i maszyn. Wszystkie joysticki zapewniają płynną i precyzyjną kontrolę krytycznych funkcji w miejscu pracy operatora. Dla wspomnianego sektoraoferowanesąteżelektroniczne systemy kontroli przepustnicy, sterowania skrzynią biegów i czujników. W celu poprawy bezpieczeństwa pojazdów i sprawności operatora, firma dostarcza równieżróżneinterfejsyczło-

Enersys

Miło nam było gościć także na stoisku firmy Enersys, z którą współpracujemy już od wielulat.

Angielski producent prezentował szeroką gamę akumulatorów z serii Odysey, które dostarczają doskonałą moc zasilania do wszystkich urządzeń kontrolno-pomiarowych, zapewniając optymalną wydajność nawet w najbardziej ekstremalnych warunkach, w których pracują maszyny budowalne. Charakteryzują się przy tym wytrzymałością, trwałością i co ważne dodatkowo zapewniają zwrot całkowitych kosztów eksploatacji.

Na tegorocznych targach nie zabrakło polskiego, silnego akcentu Po raz pierwszy w historii branży dźwignicowej, na najbardziej prestiżowych targach budowlanych na świecie wystawiany był żuraw wieżowy polskiej konstrukcji. Miało to miejsce na stoisku firmy Krupiński Cranes, wiodącego producentażurawiwieżowychwPolsce.

wiek/maszyna,któredziałająwdzisiejszym,nowoczesnymiergonomicznymśrodowiskukabiny.

PILEA12E

W okresie pandemii nawiązaliśmy intensywnąwspółpracęzfirmąARPE-Vehicles–spółką należącą obecnie do grupy Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. Powstała ona na bazie dawnej firmy Rafako Ebus, która prowadziłapracebadawczeikoncepcyjne, zmierzające do powstania polskiego autobusuelektrycznego.

Przejęcie przez ARP w 2020 roku kontroli nad spółką znacząco przyspieszyło rozwój i już 2021 roku został sprzedany pierwszy elektryczny autobus o długości 8,6m, pod marką PILEA do KM Konin.

W tworzeniu pierwszego autobusu

PILEA duży udział miała nasza firma.

W elektryku tym znalazły zastosowanie nasze rozwiązania, takie jak napęd elektrycznyDANA/TM4seriiSUMOMD,na który składają się silnik elektryczny, falownik oraz sterownik Neuro 200, miejsce pracy kierowcy FAP+ wraz z 12. calowym wyświetlaczem MultiViu Proffessionaloraz6ładowarekUSB.

Od premiery pierwszego elektryka ARP minęło już trochę czasu. W tym okresie wzajemna współpraca między naszymi firmami dalej się rozwijała, a jej efekt mogliśmy podziwiać na targach Transexpo w Kielcach. Swoją światową premierę miał tam bowiem najnowszy elektrycznyautobusPILEA12E.

Do nowego 12 metrowego elektryka zaoferowalismy znacznie więcej rozwiązań, jak w przypadku PILEA 8,5. W nowym autobusie po konsultacjach z naszym Klientem zastosowano takie systemy, jak silniki elektryczne DANA/ TM4, zaawansowany sterownik gotowy na Functional Safety- M580, EHPS –wydajny i cichy system elektrohydraulicznego wspomagania kierownicy do pojazdów elektrycznych, system multipleksowyKibes5,miejscepracykierowcy mFAP, wyposażone w 12 calowy ciekłokrystaliczny wyświetlacz, system pełnego podglądu wokół pojazdu ProViu 360 II generacji, asystent skrętu AAS 4.0, system kontroli i pomiaru ciśnienia i temperatury opon – CPC oraz niezależny sterownik, nadzorujący proces ładowania pojazdów elektrycznych –OpenECUPi-EVCC.

Do wspomnianego elektryka nie tylko dostarczylśmy powyższe rozwiązania, ale przede wszystkim wykonaliśmy w nim integrację całopojazdową, zaimplementowaliśmy system multipleksowy Kibes 5, zaprogramowaliśmy i sparametryzowaliśmy silniki elektryczne.Nie zapomnliliśmy również o bezpieczeństwie, wyposażając autobus w systemy, podnoszące jego poziom –takie jak asystent skrętu w lewo oraz system pełnego podglądu wokół pojazdu.

Do premierowego, elektrycznego autobusu PILEA 12E dostarczyliśmy nowoczesne, ergonomiczne miejsce pracy kierowcy mFAP, wyposażone w 12. calowy ciekłokrystaliczny wyświetlacz MVP.

Nasz Dział R&D opracował m in design i oprogramowanie wyświetlacza MultiViu

Nowoczesnaelektronikawymagazaangażowaniaspecjalistówonajwyższychkwalifikacjach.

Nowy autobus w strefie pasażerskiej wyposażony został w zestaw ładowarek, posiadających najnowsze generacje technik ładowania, takiejakQuickCharge3orazładowanieindukcyjne.

MichałSitek–SzefdziałuR&D/e-mobility,HQMD

Firma nasza posiada 40-letnie doświadczenie w branży Automotive, koncentrując się na działalności badawczo–rozwojowej z zastosowaniem najnowocześniejszych rozwiązań światowych liderów dostarczających rozwiązania dlapojazdówHaevyDuty.

To umożliwiło zastosowanie rozwiązań z najwyższej półki wautobusiePILEA12E,którynaTransexpocieszyłsięogrom0nymzainteresowaniem,takichjak:

! DANA/TM4 –bezobsługowe, ciche, niezawodne silniki o najwyższejsprawności.

! Open ECU M580 – zaawansowany sterownik gotowy na FunctionalSafety.

! EHPS – wydajny i cichy system elektrohydraulicznego wspomaganiakierownicydopojazdówelektrycznych.

! KIBES 5 – system multipleksowy, będący sercem i układem nerwowymautobusu.

! mFAP – nowoczesne, ergonomiczne miejsce pracy kierowcy, wyposażone w 12 calowy ciekłokrystaliczny wyświetlacz.

! ProViu II generacji – system 360 podglądu wokół pojazdu nowej generacji i patrząc przez pryzmat bezpieczeństwa strictepowiązanyzasystentemskrętu.

! Wullhorst – asystent skrętu AAS 4 0 – urządzenie do ostrzegania kierującego pojazdem o pieszych i użytkownikach ruchu, takich jak rowerzyści znajdujący się w strefie martwegopolapojazdu.

! CPC – system czujników badających temperaturę i ciśnienie opon,podającyichstanwczasierzeczywistym.

! USB – zestaw ładowarek dla urządzeń przenośnych w strefie pasażerskiej pojazdu, wyposażonych w najnowsze

Dla zwiększenia bezpieczeństwa i komfortu kierowcy w nowej Pilei 12E znalazły się system pełnego podglądu wokół pojazdu ProViu 360 II generacjioraz asystentskrętuWUEAAS4.0.

generacje techniki ładowania, takie jak Quick Charge 3 oraz ładowanieindukcyjne.

! OpenECU Pi-EVCC – niezależny sterownik nadzorujący proces ładowania pojazdów elektrycznych, kompatybilny ze standardami ISO 15118, SAE J1772, DIN 70121 z obsługą szybkiegoładowaniazarównoACjakiDC.

Projekt autobusu jest przygotowany nie tylko na dziś, ale też na jutro. Umożliwi zarówno wdrożenie wodoru, krok w kierunku autonomii pojazdu, czy też spełnienie wymagań, wynikających ze zmian regulacji związanych z bezpieczeństwem pasażerówiinnychuczestnikówruchu.

Jesteśmynatogotowi.

Premiera nowego, elektrycznego autobusu PILEA 12E odbiła się bardzo szerokim echem w całym branżowym środowisku i nie tylko. Była też okazją do rozmowy Michała Sitka –Dyrektora Departamentu Research & Development w naszej firmie z Piotrem Śladowskim, Członkiem Zarządu ARP E-Vehicles na temat rozwoju firmy, ostatniego projektu, jak równieżnaszej,dotychczasowejwspólpracy.

M.S.:PILEA,skądpomysłnatakąwłaśnienazwęmarki?

P.S.: Odpowiedź jest wielowątkowa i złożona. Chcieliśmy, aby nasz autobus kojarzył się z czymś ekologicznym i zarazem ekonomicznym. Padło na PILEĘ. PILEA to roślina, która ze względu na kształt swoich liści, potocznie zwana jest „pieniążkiem”. PILEA jest utożsamiana z oszczędnościami i to jest właśnie idealne połączenie dla naszej marki autobusów, ekologia i ekonomia, właśnie takie są nasze autobusy, oprócz tego, że zeroemisyjne, ekologiczne to jeszcze bardzo oszczędne,ekonomiczne.

PILEA to także dzielnica greckich Salonik, które są nam bliskie. Z tamtejszych wzgórz rozciąga się przepiękny widok na całą Zatokę Salonicką. Nazwa PILEA dobrze się kojarzy na tamtejszych rynkach Dodatkowo nazwę PILEA można łatwo rozszyfrować, w języku polskim jak i angielskim, jako Polski, Innowacyjny, Lekki, Elektryczny, Autobus. Stwierdziliśmy, że toidealnybrandnamedlaelektryków„madeinPoland”.

M.S.: Co było potem? Przyszedł rok 2022 i przyniósł same niespodzianki: wojna na Ukrainie, problemy z łańcuchami dostaw.Czyteczynnikimiaływpływnarozwójspółki?

P.S.: W pewnym stopniu tak, ale dla nas rok 2022 był bardzo udany. Dzięki ciężkiej pracy i zaangażowaniu całej załogi zrealizowaliśmy wszystkie zamówienia. Dostarczyliśmy autobusy PILEA 10E dla Platerowa i Zdun oraz dwa pojazdy PILEA 8E dla Gminy Bełchatów, wyprodukowaliśmy także egzemplarz demonstracyjny PILEA 10E po faceliftingu oraz nowąPILEA12E.Zaczęłytakżespływaćkolejnezamówieniapo wygranychprzeznasprzetargach,drugapołowarokupodtym względem była fantastyczna. Sukces sprzedażowy to nie jedyne nasze osiągnięcie, gdyż w tym samym czasie przygotowaliśmy i pokazaliśmy na targach w Kielcach nowy model autobusu 12 metrowego. PILEA 12E została entuzjastycznie przyjęta przez uczestników, którzy wzdychali z zachwytu nad pojazdem i samą prezentacją prowadzoną przez Tomka Kammela Byliśmy partnerem prestiżowego wyścigu Tour de Pologne. Pokazaliśmy się w Europie, a pod względem technicznym wdrożyliśmy kilka kolejnych, nowych i innowa-

cyjnych rozwiązań. 2022 to także rok dużych zmian wewnętrznych w naszej Spółce, których nie widać z zewnątrz, a które musząbyćzrealizowane,abyśmymoglidalejsięrozwijać.

M.S.: Rzeczywiście nie próżnowaliście. A jak wypadają autobusy PILEA na tle konkurencji, co wyróżnia autobusy PILEA od innychmareknapolskimrynku?

P.S.: Przede wszystkim nasz projekt zakłada umieszczanie baterii pod podłogą. To rozwiązanie powoduje obniżenie środka ciężkości, znacznie poprawia stabilność toru jazdy, nie ma potrzebystosowaniadodatkowychstabilizatorów.Naszeauta nie wychylają się tak w zakrętach, jak pojazdy z bateriami na dachu,asamakonstrukcjamożebyćlżejsza,gdyżnieprzenosi, aż tak dużych obciążeń. Kierowcy po jazdach testowych opowiadając o odczuciach podkreślają, że mają wrażenie jakby prowadzilitramwajanieautobuselektryczny.

Dodatkowo, autobusy PILEA są niskopodłogowe na całej długości, od początku, aż do końca, a to znacząco ułatwia poruszanie się we wnętrzu i jest zdecydowanie bezpieczniejsze zwłaszcza w warunkach miejskich, w których duża część pasażerów podróżuje przecież na stojąco. Dzięki lekkiej konstrukcji nasze pojazdy mają niskie zużycie energii oraz wyższą pojemność pasażerską. Przykładowo nasz autobus 10 metrowy zabieranapokładtakąsamąilośćpasażerów,jakstandardowy 12 metrowy konkurencji, a przecież ma 30% mniejszą konsum-

pcję energii. Co istotne dla zamawiających, nasze autobusy wykonujemy z komponentów najlepszych producentów europejskichiamerykańskich,dziękiczemunaszerozwiązaniagwarantują niezawodność i doskonałe osiągi, a także dają dostęp doszerokiegosupportutechnicznego.

M.S.: Targi TRANSEXPO w Kielcach to niewątpliwie największa impreza targowa dedykowana branży w Polsce. W kolejnej edycji targów zrobiliście niezłe zamieszanie. Proszę opowiedzieć co to było? Nie milkną echa Waszego udziału w TRANSEXPO2022.

P.S.: Tak jak wcześniej wspominałem, rok 2022 był dla nas bardzo udany. Poza wypuszczeniem na rynek modelu odświeżonego PILEA 10E, w Kielcach zrobiliśmy premierowe show autobusu12metrowego–PILEA12E.

Kiedy prowadzący naszą imprezę Tomasz Kammel wypowiedział znamienne słowa „Panie i Panowie, mamy to !!!” i spod białej zasłony wyłonił się autobus w burgundowym kolorze, błyskom fleszy dziennikarzy i słowom zachwytu nie było końca. Mam nieodparte wrażenie, że w tym momencie większość uczestników targów skupiona była wokół naszego stoiska. Prezentacja zresztą została wyróżniona nagrodą przezorganizatorówtargów.

M.S.: Czy tylko oszałamiający wygląd nowej PILEI zrobił na wszystkichtakiewrażenie?

P.S.: Oczywiście, że nie. Dwanaście metrów długości, płaska podłoga, nowoczesne wnętrze, pojemność ponad 100 pasażerów i co najważniejsze, możliwy zasięg do 600 km na jednym ładowaniu, to chyba mówi samo za siebie. Auto jest naszpikowane nowinkami technicznymi, o których można by opowiadać godzinami. Mogę śmiało powiedzieć, że prezentacja tego modelu była punktem zwrotnym w historii naszej młodej spółki. Pokazaliśmy, że w ciągu kilku lat jesteśmy w stanie stanąć w szranki z największymi graczami na rynku i stworzyć nowoczesnyiinnowacyjnyautobuselektryczny.

Oczywiście ten sukces nie byłby możliwy bez wsparcia firm z nami współpracującymi przy tworzeniu tego pojazdu, w tym DRABPOL–dostawcym.in.oprogramowaniasystemuautobusowego. Jesteśmy mocni także dzięki know-how naszych dostawców,tobardzoważnyelementnaszejstrategii–wspólnie z wieloma polskimi firmami tworzymy nasze polskie autobusy elektryczne.

M.S.: Które wkrótce podbiją polski rynek elektrycznych autobusów?

P.S.: Rynek polski jest naszym naturalnym odbiorcą i tu kierujemy nasze działania sprzedażowe, ale zaczynamy także

stawiać na rynki zagraniczne. W minionym roku prezentowaliśmy nasze autobusy na targach w Salonikach w Grecji i Plovdiv w Bułgarii, gdzie cieszyły się one bardzo dużym zainteresowaniem, skąd przywieźliśmy także nagrody za innowacyjny produkt. Szczególnie Grecja wydaje się być interesującymkierunkiemdlanaszegoeksportu.Krótkiautobusznapędem elektrycznym, dzięki nowoczesnej technologii i niewielkim gabarytom, znakomicie sprawdzi się na krętych i wąskich ulicach greckich miast i dziesiątek wysp greckich. Jednak naszetegoroczneplanytonietylkonowerynkizbytu.

Z początkiem roku podpisaliśmy umowę najmu nowej hali produkcyjnej i budynku biurowego w Parku Przemysłowym w Bydgoszczy, a to oznacza zmianę siedziby i przeprowadzkę całego zakładu. Aby sprostać rosnącej liczbie zamówień, ale także naszym ambitnym planom rozwoju spółki, jesteśmy zmuszeni znacząco rozbudowywać dział produkcji, a właściwiewszystkiedziały.Nowalokalizacjatoponad5000m2hal 2 produkcyjnychi600m częścibiurowej.

M.S.:Czylitokolejnypunktzwrotnywrozwojufirmy?

P.S.:Zdecydowanietak.Jesteśmybardzoambitniichybanasze dotychczasowe osiągnięcia pokazały, że determinacją i ciężką pracą można osiągnąć sukces. Nasz plan zakłada osiągnięcie w najbliższych latach produkcji ponad 100 autobusów rocznie. W nowej siedzibie chcemy sukcesywnie zwiększać zatrudnienie i uruchomić liniową produkcję. Planujemy także niebawem otworzyć biuro projektowe w Poznaniu, gdzie konstruktorzy będą opracowywali nowe rozwiązania technologiczne dla naszych autobusów. Istotnym elementem naszego rozwoju są także prace nad nową, kolejną generacją PILEI. Chcemy cały czas rozwijać nasze produkty, aby działały one jeszcze lepiej i efektywniej niż dotychczasowe i zapewniały większy komfort naszym pasażerom, wyścig technologiczny jestnaturalnywtejbranży.

M.S.:To niezwykle ambitne plany. Czy zatem rok 2023 roku oznaczaćbędzie„upgrade”całejfirmy?

P.S.: Taki jest nasz cel. Poza tym, że modele naszych autobusów przejdą transformację do wersji 2.0 to również zmieni się sposób zarządzania całą organizacją. W najbliższym czasie planujemy m.in. stworzyć i wdrożyć własny dedykowany system informatyczny zapewniający automatyzację niektórych procesów, a tym samym usprawnić pracę wielu osób. Realizujemy permanentny wielopłaszczyznowy rozwój spółki – tak będziewyglądałobecnyrokilatanastępne.

M.S: Dziękuję za rozmowę, naszą dotychczasową współpracę iżyczędalszychsukcesów.

TransLogistica Poland 2022

Po pandemicznym spowolnieniu, jesień obfitowała w dużą ilość imprez targowych i wystawienniczych. Trzymając rękę na pulsie wybraliśmy się na Międzynarodowe Targi Transportu i Logistyki, odbywające się w warszawskim Expo XXI, by sprawdzić co nowego wbranżyTSL.

Dziewiątą edycję targów poszerzono o wiele nowych zagadnień, związanych m.in.zelektromobilnościąwbranżyTSL orazekspozycjąnowościflotowych,ciągnikówsiodłowychinaczep.

Dla nas targi były okazją do zapoznania się z targową ofertą oraz odwiedzenia stoiska naszego partnera – firmy Continental. Niemiecki producent prezentował ostatnie nowości, jakie pojawiły się na rynku. Pierwszą z nich jest rozwiązanie VDO Link, które udostępnia dane z tachografów i pojazdów zdalnie i w czasie rzeczywistym, upraszczając w ten sposób zadania zwią-

Rozwiązania prezentowane na stoisku Continentala.

zane ze zgodnością z przepisami, szczególnie w przypadku małychflot.Funkcjakomunikatówpomagakierowcomspełnić wymogi prawne. VDO Link dostarcza menedżerom flot dane ztachografuwczasierzeczywistym.

Drugą z prezentowanych nowości był VDO WorkshopTab 2, zapewniającykompleksowąkontrolęikalibracjętachografów. Rozwiązanie to adresowane do stacji serwisowych, ułatwia

proste i niezawodne planowanie usług w warsztatach samochodowych,zapewniającciągłośćkontroliikalibracji.

Targowa oferta Continentala spotkała się z dużym zainteresowaniem naszych autoryzowanych stacji serwisowych, których przedstawiciele w dość licznym gronie odwiedzili stoisko niemieckiegoproducenta naTranspoland2022.

Wodorowe ogniwa paliwowe w naszej ofercie

W naszym ostatnim numerze informowaliśmy o nawiązaniu współpracy z kanadyjską firmą Loop Energy – wiodącym w branży projektantem, producentem i dostawcą systemówwodorowychogniwpaliwowychdoelektryfikacjimobilnościkomercyjnej.

Nie jest tajemnicą, że nasza firma od lat jest trwale związana z nowoczesnymi, ekologicznymi technologiami. Oferujemy silniki elektryczne DANA/TM4 do szerokiej gamy pojazdów elektrycznych, zaawansowane sterowniki takich pojazdów, czy autorskierozdzielnicePDUHV.Jednocześnieoferowaneprzez nas usługi zostały wykorzystane w wielu projektach pojazdów elektrycznych i hybrydowych różnej klasy. To doświadczenie spowodowało, że zostaliśmy zaproszeni do współpracy przez kanadyjskiegoproducenta.

Założona w 2000 roku firma Loop Energy w swoim portfolio posiada ponad 30 patentów, oferując gotowe produkty w szerokimzakresiezastosowań.

W tym wydaniu chcielibyśmy szerzej przybliżyć naszym Czytelnikomrozwiązania,któredziękiwzajemnemupartnerstwu będziemyoferowaćnaszymKlientom.

Historiaogniwpaliwowych

Chociaż o ogniwach paliwowych stało się głośno zwłaszcza w ciągu ostatnich kilku lat, to ich historia rozpoczyna się już w roku 1839, wynalezieniem przez Sir Williama Grove ogniwa nazwanego przez niego gazowoltaicznym. Miało to więc miejsce niewiele później, niż wynalezienie baterii przez Alessandro Voltę.

Przeszkodą w komercjalizacji tego wynalazku były jednak wymagania dotyczące materiałów, pozwalających na konstrukcjęogniwdużejmocy.

Za początek ery współczesnych ogniw paliwowych uważa się początek lat 60-tych XX wieku, kiedy zostały one wyko-

rzystane do zapewnienia energii elektrycznej i wody w pojazdachkosmicznychwamerykańskimprogramiekosmicznym Apollo. Z „kosmicznego” puntu widzenia miały aż 3 zalety: jednoczesnewytwarzanieenergiielektrycznej,cieplnejiwody.

W motoryzacji ogniwo wodorowe pojawiło się w 1966 roku, w prototypie GM Electrovan. Chociaż koncepcja wydawała się obiecująca, to przegrywała jednak z ekonomią opartą na paliwachkopalnianych.

„Zieloneświatło”dlazielonejtechnologii

Dopiero XXI wiek można uznać za komercyjny start wykorzystania technologii ogniw wodorowych. Złożyło się na to kilka czynników, z których najbardziej znaczącymi są ekologia, zwiększenie kosztów wydobycia i sprzedaży oleju napędowego i benzyny, a także jednoczesne zmniejszenie kosztów wdrożenia technologii ogniw wodorowych. Skutkiem tego w 2014 roku pojawił się pierwszy seryjnie oferowany samochódtegotypu–ToyotaMirai.

LOOPENERGY–lepiejniżinni

Pojazdy takie, jak autobusy, samochody dostawcze i specjalnego przeznaczenia wykorzystują autorską technologię eFlow™ firmy Loop Energy, jako zeroemisyjne rozwiązanie wzakresiezasilania.

Rdzeniem opatentowanej przez Loop Energy architektury ogniw paliwowych eFlow™ jest charakterystyczna płytka trapezowa, która zapewnia jednolitą gęstość prądu i mocy w całym obszarze aktywnym, zwiększając prędkość gazu, aby zapewnić doskonałą wydajność i zarządzanie wodą, a także

znacząceulepszeniawzakresietrwałości,mocyiwydajności.

Rezultatemtegosą:

! do 16 % mniejsze zużycie paliwa w porównaniu z rynkowym odpowiednikiem,

! mocszczytowawyższao90%,

! trwałość i niezawodność, z nawet 10-krotnie lepszą równomiernościągęstościprądu.

metody wyboru w celu osiągnięcia zasięgu, kosztów i wydajności, których oczekują ich klienci. W tej kategorii pojazdów zastosowanie znajduje najmniejszy moduł o oznaczeniu S300. Posiada on moc 30 kW, pozwalającą na zastosowanie jako „zwiększacza”zasięgu(rangeextender)wpojazdachdostawczych,czyminibusach.

Jednymi z najprężniej rozwijających się zastosowań jest obecnie przewóz osób. Wodorowe ogniwa paliwowe są niezbędne, aby autobusy elektryczne mogły konkurować z rozwiązaniami dieslowskimi pod względem pojemności pasażerskiej, eksploatacjiiosiągówpojazdu.

Autobusy muszą być w stanie pokonać trasę w najbardziej wymagającym dniu, niezależnie od zasięgu, terenu, pogody iinnychczynników.Jednocześnieautobusyelektrycznemuszą oferować taką samą lub podobną pojemność pasażerską, jak alternatywne pojazdy z silnikami spalinowymi, aby stały się ekonomicznie opłacalne w przewozie osób. Wodorowe ogniwa paliwowe mogą sprawić, że autobusy elektryczne z bateriami będą w stanie utrzymać wysokie natężenie ruchu, a jednocześnie będą w stanie obsługiwać te same trasy co autobusyzsilnikiemdieslaprzezcałyrok,niezależnieodpogody.

Masa i gabaryty pojazdów powodują, że moce ogniw muszą zostać zwiększone, aby sprostać zadaniom stawianym im

PłytkatrapezowaeFlow

Wodorowe ogniwa paliwowe

PorównaniemocywtechnologiieFlowdośredniorynkowychwartości

Szerokiezastosowanie

Nawet najlepsze wartości i parametry niewiele znaczą, jeśli nie ma możliwości ich komercyjnego zastosowania. Dzisiaj rynek odbiorców ogniw wodorowych dojrzał; po czasach eksperymentówzaczęłyliczyćsięstabilne,sprawdzonerozwiązania, które są dopasowane do produktów i zarazem będą łatwe w implementacji. Kierując się tymi zasadami, LOOP ENERGY przygotował gamę produktów odpowiadającą parametrami zastosowaniom,wktórychsąużywane.

Wodorowe ogniwa paliwowe to sprawdzone rozwiązanie wzakresieelektryfikacjipojazdówdostawczych,logistykimiejskiej i flot pojazdów poruszających się po mieście. Niezależnie od tego, czy chodzi o samochody dostawcze, czy inne rodzaje pojazdów logistyki miejskiej, elektryfikacja floty oferuje wiele korzyści.WieluproducentówOEMpojazdówdostawczychilogistycznych dostrzegło potrzebę projektowania pojazdów elektrycznych z wodorowymi ogniwami paliwowymi, jako

Moduł S300

w aplikacjach. W tym przypadku LOOP ENERGY oferuje modułyT505orazT600,mająceodpowiedniomoc50kWi60kW.

Kolejny zakres zastosowań obejmuje ciężkie maszyny, ciężarówkiiautobusydalekobieżne.

modułówomocy250kW+otwierarynekpojazdówszynowych imarine.

Kompleksowerozwiązanieiwsparcie

Jak każda nowa technologia, również wdrażanie ogniw wodorowych jest uciążliwe bez wsparcia i zaplecza. Tym co wyróżnia naszą firmę jest holistyczne podejście do wdrożeń produktów. Klient decydujący się na skorzystanie z rozwiązań Loop Energy może liczyć z naszej strony nie tylko na dostarczenie produktu, ale przede wszystkim na wsparcie w całym zakresie doboru rozwiązania, bazującego na symulacjach i modelowaniu oraz doborze elementów stanowiących otoczenie ogniwa wodorowego, takich jak zbiorniki paliwa, instalacjaetc.

O to, żeby proces integracji przebiegał jak najprościej zadbano już na etapie projektowania, dlatego też dostarczane moduły są wyposażone w niezbędne komponenty, takie jak kompresory, chłodnice powietrza doładowywanego i układy przygotowania powietrza, a także jednostkę sterującą i przekształtniki DC/DC, dostosowujące napięcia ogniwa do napięcia baterii.

Ogniwo S1200 o mocy 100 kW zaskakuje nie tylko parametrami, ale iestetyką.

Odpowiedzią jest system Loop Energy S1200, wyznaczający nowy standard wydajności paliwowej z wydajnością energetyczną do 20 kWh/kg na poziomie systemu. W celu zapewnieniakorzyścioperatoromflot,zaprojektowanogotak,abyosiągnąć ten poziom zużycia paliwa w trybie jazdy, a nie na biegu

jałowym. Jednocześnie zawsze dostępna jest imponująca moc przyspieszenia, jeśli wymagają tego warunkirzeczywiste.

Toogniwoomocy120 kW zostało zaprojektowane jako w pełni zintegrowany system, który nie tylko oferuje rozwiązanie typu „plug-and-play”, ale także obejmuje elastyczne opakowanie z elementami, które mogą być rekonfigurowane. Dzięki temu można dostosować S1200 do wymagań dotyczących wymiarów i konfiguracjiplatformy.

Firma Loop Energy poprawiła wydajność paliwową S1200 w porównaniu z istniejącymi produktami o kolejne 20%. Jako kompletny system ogniwa paliwowego zintegrowany z systemem chłodzenia i przetwornikiem DC-DC, S1200 oferuje producentom OEM w pełni zintegrowane, gotowe do przyjęcia rozwiązanie. Dzięki ścisłej współpracy z klientami, S1200 został zaprojektowany z myślą o elastycznej konfiguracji, aby zredukować zarówno czas, jak i koszty w fazie integracji dla dowolnejaplikacji.

Produkty Loop Energy nie ograniczają się do opisanych wyżej zastosowań. Każdy z produktów może zostać zastosowany w aplikacjach stacjonarnych, a planowane wdrożenie

Zmiany są widoczne również w sposobie zarządzania pracą ogniwa,wybitnieupraszczającprocesintegracjizpojazdem.

Zadania, które u konkurencji są konieczne do zaimplementowania w sterownikach pojazdu (VCU), są predefiniowane i realizowane przez dostarczany sterownik ogniwa (FCU). SystemLoopEnergybezpośredniokontrolujesystemchłodzeniaipracękonwerteraDCDC.

Podsumowanie

Odwielujużlatzsukcesemrealizujemy politykęcałościowego podejściadoprojektówwbranżyAutomotive.Kluczemjestnie tylko posiadanie w portfolio szerokiej gamy produktów światowych liderów w branży, ale spinanie tego w całość poprzez przyświecającą nam ideę VAR – Value Added Reseller, których kwintesencją jest oferowanie przez dział R&D usług projektowychiintegracjicałopojazdowej.

Dzięki nawiązanej współpracy z LOOP ENERGY jeszcze bardziej kompleksowo możemy obsługiwał naszych Klientów, oferując im produkty z najwyższej półki, z parametrami pokonującymi konkurencję z jednoczesnym wsparciem technicznymnarówniewysokimpoziomie.

Oświetlenie

premium NightViu

dla sektora off-highway

Szeroka gama produktów do pojazdów użytkowych i specjalnych poszerzona została ® o serię oświetlenia NightViu Continental. Produkt dedykowany do maszyn roboczych, choć pojawił się w naszej ofercie już w pierwszej połowie 2022 roku, swoją oficjalną premieręmiał podczasjesiennych targówBauma.

Mniej lumenów, więcej światła – maksymalna wydajność i maksymalna oszczędność

® Oświetlenie NightViu zamienia noc w dzień. Trzeba podkreślić, że lampy sygnowanelogiemContinentalzapewniająwiększą wydajnośći moc światła niż rozwiązania konkurencyjne, z jednocześnie mniejszą ilością lumenów, co przekłada się na dużą oszczędność energii. Ponadto, produkt również od strony obudowy przystosowany jest do pracy w najtrudniejszych warunkach, będąc odpornym na silny bród, piach, wodę, błoto i inne utrudnienia, zktórymimożespotkaćsiewcodziennejpracy.

Lampy Continental doskonale oświetlają zarówno dalekie, jak i bliskie pole widzenia, co pozwala na nieprzerwaną pracę również w okresie zimowym, gdy dzień jest dużo krótszy, jak również w obszarach pełnego zaciemnienia, czyteżwprzypadkupracypozmroku.

® Seria NightViu dedykowana dla sektora off-highway, w szczególności przeznaczona jest dla rolnictwa, placów budów, leśnictwa, górnictwa, jak iwpracy przyzaładunkach.

Dzięki idealnie jednolitemu oświetleniu seria ta zapewnia znacznie lepszą widoczność w obszarze roboczym, poprawiając bezpieczeństwo i wydajnośćnaplacachbudowy.

Unikalna koncepcja obudowy modułowej ma minimalny poziom złożoności komponentów i oferuje użytkownikom więcej niż wystarczającą elastyczność,abyspełnićszerokizakreswymagańoświetleniowych.Nowysystem charakteryzujesięrównieżwysokąwydajnościąoświetleniawporównaniuz wielomasystemamidostępnymiwcześniejnarynku.

„Dla Continental bezpieczeństwo ma nadrzędne znaczenie. To właśnie zwiększenie tego bezpieczeństwa w sektorze budowlanym było nadrzędnym

® celem Continental przy tworzeniu serii NightViu ” , wyjaśnia Georg Kliewer, Szef pojazdów specjalnych w segmencie Automotive Aftermarket Continental. ® „Dlatego cieszymy się, że nasze światła robocze NightViu znacznie poprawiają widoczność w słabo oświetlonych miejscach na placu budowy” –kontynuuje.

Ogromna presja terminów oznacza, że prace muszą być kontynuowane w dzień i w nocy na wielu dużych placach budowy na całym świecie, dlatego tym ważniejsze jest, aby środowisko pracy było optymalnie oświetlone, nawet o zmierzchu lub w nocy, umożliwiając prawidłową ocenę i zmi-

Przykłady lamp z różnymi snopami światła do oświetlenia wymaganych obszarów roboczych

nimalizowanie niebezpiecznych sytuacji. Dzięki ® lampom roboczym NightViu operatorzy maszyn będą mieli doskonały widok w każdej sytuacji, dzięki czemu nie mogą przeoczyć przeszkód ani współpracowników z powodu słabego oświetlenia.

®

Lampy robocze z serii NightViu mają wydajną konstrukcję soczewki z odbłyśnikiem oraz sześcioma mocnymi diodami LED i czterema soczewkami osłonowymi. Przy około 100 lumenach na Wat, te światła LED mają zwiększony poziom wydajności świetlnej w porównaniu z innymi rozwiązaniami LED, dedykowanymi do maszyn roboczych – dzięki czemu chroniona jest wrażliwa elektronika pojazdu i zapobiega się zwarciom, spowodowanym nadmiernym zużyciem energii. Opcjestrumieniaświetlnegowahająsię od 1500 i 2500 do 3500 lumenów. Wiązki światła obejmują szeroki obszar oświetlenia roboczegowokółpojazdu,odoświetleniabliskiegozasięgudo oświetlenia dalekiego pola. Światło w zależności od wybranego produktu może być bardzo skupione lub też mocno ogólne obardzoszerokimpoluoświetlenia.

"W trybie ultra szerokokątnym nadal osiągamy natężenie światła jednego luksa w odległości 90 metrów, co jest absolutnie wyjątkowe" – wyjaśnia Chris Kosmala, który jest odpowiedzialny za rozwój systemu oświetlenia w koncernie Continental.

® Światła robocze NightViu zapewniają aż 12 opcji oświetlenia. Dostępne są w wersjach oświetlenia szerokiego, ultra szerokiego, pozycyjnego i punktowego. Dzięki szerokości snopu ® światła30–90midługości45–165mświatłaroboczeNightViu oświetlająnawetnajtrudniejszyteren.

Wysoki poziom elastyczności przy minimalnej złożoności

Continental zaprojektował również unikalną koncepcję obudowy, która umożliwia swobodne łączenie trzech różnych opcji strumienia świetlnego i czterech różnych wersji świetlnych bez konieczności stosowania więcej niż jednego projektuobudowy.

® „W ten sposób złożoność serii NightViu jest utrzymywana pod kontrolą, ale nadal możemy spełnić wszelkie możliwe wymaganianaszychklientów”,mówiChrisKosmala.

Podejście modułowe pozwala również na łączenie różnych stożków świetlnych. Zmniejsza to liczbę wymaganych świateł, ale nadal zapewnia bardzo jednolite oświetlenie i unikanie

cieni. Aluminiowe obudowy są przeznaczone do trudnych zastosowań w terenie i są chronione przed wodą i kurzem zgodnie z normą IP6K8. Światła wytrzymują również temperatury od -40 do +90 stopni Celsjusza i przechodzą testy wibracyjnedo12gRMS,jakrównież rygorystycznetesty,takie jak odporność na wodę i temperaturę w certyfikowanym laboratorium jakości Continental. Elastyczny system montażu świateł umożliwia także ich instalację w wielu różnych miejscach.

® Światła robocze NightViu sprawiają, że plac budowy, kopalnia, las czy miejsce przeładunku towarów jest bardzo dobrze oświetlone, co bezpośrednio wpływa na dobrą organizację pracy, poprawę bezpieczeństwa ludzi i sprzętu oraz gwarantuje korzyści ekonomiczne, wynikające z wykonywania prac niezależnie od warunków atmosferycznych i pory dnia oraz zmniejszeniezużyciaenergii.

ObszaryzastosowaniaoświetleniaNightViu

! Pojazdyużytkowe/budowlane.

! Rolnictwo.

! Samochodyciężarowe/autobusy.

! Samochody.

! ATV-quady

! Przyczepykempingowe

Wyróżniki oświetleniaNightViu:

! Podwyższona wydajność świetlna przy zredukowanym poborzeenergiielektrycznej.

! Możliwość montażu w różnych maszynach i pojazdach za pomocądostarczanegozestawumontażowego.

! Szerokość i długość wiązki światła dostosowana do wymagańizadańużytkownika.

! Niezwyklesolidnaiodpornanauszkodzeniaobudowa.

! Odporność na kurz, wodę i warunki atmosferyczne spełniającanajwyższenormy.

! Zarządzanie temperaturą pracy lampy co zapobiega awariomiwydłużaczaseksploatacji.

! Produkteuropejski.

Oświetlenie premium Continental NightViu oferuje wyjątkowo wysoką wydajnośćoświetlenia.

Tam, gdzie praca musi być kontynuowana w dzień i w nocy, środowisko pracymusibyćoptymalnieoświetlone.

Z myślą o pojazdach budowlanych – nowe funkcje systemu ProViu 360 II

Większe bezpieczeństwo na placu budowy

Jak już wspomnieliśmy przy relacji z Baumy, Continental na swoim stoisku po raz pierwszy prezentował nowe funkcje innowacyjnego systemu widoku przestrzennego ProViu 360 II, podnoszącepoziombezpieczeństwawsektorzebudowlanymiwydobywczym.

Pierwszaznowychfunkcji–wykrywaniapracowników,ostrzega o pojawiających się osobach wokół maszyny, dzięki czemu możliwe jest zatrzymanie pojazdu lub zablokowanie jego uruchomienia, gdy ludzie znajdą się w pobliżu. Tym samym system ProViu 360 II wyznacza nowe standardy dla systemów kamer z widokiem przestrzennym, klasyfikując wykryty obiekt w pobliżu maszyny budowlanej jako osobę i ostrzegając o możliwychzagrożeniachżyciaizdrowia.

Drugim, nowym rozwiązaniem jest tzw. „przezroczyste podwozie”, które zapewnia jeszcze lepszą widoczność i precyzję maszyn budowlanych, umożliwiając podgląd sytuacji niewidocznejzkabiny,np.zawystającymielementamipojazdu.

Kolejną nową funkcją jest Clean Camera Assistant, który wykrywa zabrudzenia obiektywu, pogarszające lub wręcz uniemożliwiająceprawidłowyodczytobrazu.

Wszystkie trzy nowe funkcje są oparte na algorytmach opracowanychprzezContinentaldlasamochodówosobowychizostały specjalnie zoptymalizowane do użytku na placach budowy.

W ten sposób sektory budowlany i wydobywczy mają dwie korzyści: producenci i klienci mają dostęp do najnowszych technologiimotoryzacyjnych,znaczącopodnoszącychbezpieczeństwo bez konieczności ingerencji i zmian konstrukcyjnych w produkowanych urządzeniach. Nowe funkcje w systemie ProViu 360 II nie pojawiły się bez przyczyny. Każdego roku na niemieckichbudowachdochodzidoponad100000wypadków –liczbataobejmujete,któremająmiejscezpowodupolowych warunków pracy i skomplikowanych maszyn budowlanych zwielomamartwymipolamiwidzeniakierowcy.„Uważamy,że musimy zapewnić opera-torom maszyn budowlanych lepszy przegląd otoczenia i wy-eliminować wiele martwych punktów”, mówi Chris Meissner, dyrektor ds. zarządzania produktem dla pojazdów specjalnych w segmencie motoryzacyjnym rynku wtórnego w Continental, wyjaśniając zalety ProViu 360 II.ObrazywykonaneprzezczterykameryzHDR(HighDynamic Range) i rozdzielczością 1,3 megapiksela przy kącie widzenia

do 194 stopni są łączone w jednostce sterującej. Osiąga się to za pomocą złożonego algorytmu, aby stworzyć doskonały widokpojazduzperspektywylotuptaka.

Równie ważne jak lusterko wsteczne: automatyczne wykrywanie pracowników w strefie niebezpiecznej

Nowe funkcje – opracowane specjalnie dla sektora budownictwa i górnictwa, zostały dodane do dotychczasowego widoku360stopni.EksperciContinental opracowalispecjalną funkcję dla maszyn budowlanych – wykrywanie pracowników. Opiera się ona na pracach zespołu ds. miejskiego systemu hamowaniaawaryjnegowsamochodachosobowych.

Za pomocą algorytmu specjalnie dostosowanego do mylących warunków na placu budowy można wykryć osoby znajdujące sięwpobliżumaszyny,zapobiegającwypadkomikolizjom.We współpracy z dużym producentem OEM algorytm ten został „nauczony”specyficznychróżnicmiędzyscenariuszemdrogowym a sytuacją na placu budowy: kamienie, żwir i piasek zamiast gładkich nawierzchni asfaltowych; części metalowe, betonowe bloki i drewniane palety zamiast czystych pasów; osoby w obszernych kombinezonach, kaskach i powiewających kamizelkach odblaskowych zamiast kontrastujących konturów, które można łatwo odróżnić od tła. W rezultacie system ProViu 360 II może wykrywać osoby znajdujące się w pobliżu maszyny i informuje operatora, że pod żadnym pozorem nie powinienwprawiaćpojazdulubmaszynywruch.

Równie ważne jak czyszczenie okularów: kamery wyświetlają ostrzeżenie, jeśli ich soczewki są brudne

Druga nowa funkcja utrzymuje system w ciągłym, niezakłóconym działaniu, ponieważ odpowiedni algorytm ostrzega kierowcę,jeślikamerajestbrudna,zachlapanaijestzakłóconylub

niemożliwy widok obszaru roboczego. „Na pierwszy rzut oka wygląda to na dość skromny pomysł”, mówi Chris Meissner. „Jednak podczas męczącego, pełnego pyłu i brudu dnia pracy systemy cyfrowe muszą oferować ciągłe wsparcie. Dlatego podjęliśmy wysiłek programistyczny i możemy teraz zapewnić konkretne praktyczne ułatwienia w zakresie wydajności i bezpieczeństwa."

Równie ważne jak przednia szyba: gdy

ściana kabiny, wystające elementy

konstrukcyjne i robocze maszyny

przesłaniają rzeczywisty widok

Kolejną cechą, podnoszącą bezpieczeństwo na placach budowy, jest tzw. „przezroczyste podwozie” do maszyn budowlanychzwystającymielementamikonstrukcyjnymipojazdu. Zamontowana z przodu kamera filmuje obszar przed pojazdem i przesyła obrazy do jednostki sterującej Następnie system wyświetla obrazy zsynchronizowane z kątem skrętu kierownicy i prędkością pojazdu, umożliwiając operatorowi widok „przez” pojazd, pomimo braku rzeczywistej widoczności do przodu. Na przykład w zadaniach związanych z precyzyjnymi pracami drogowymi, które wymagają dużej dokładności, operator maszyny zawsze wie, gdzie znajduje się jego pojazdwstosunkudostrefyroboczej.

Autokalibracjaskracaczasmontażu

Najnowszą funkcją ProViu 360 jest funkcja oprogramowania, która jest szczególnie pomocna w wyposażeniu maszyn produkowanychwmałychseriach.

Autokalibracja znacznie skraca czas wdrożenia systemów kamer ProViu do produkcji. Zamiast wymaganej ręcznej kalibracji systemu kamer ProViu w celu uzyskania optymalnej widoczności,algorytmoprogramowaniawykrywawzórwokół pojazdu. Określa najlepsze ustawienia kalibracji dla każdego pojazdu w ciągu kilku sekund. Funkcja autokalibracji gwarantujerównieżpowtarzalnewyniki.

Podejście platformowe umożliwia stosowanie najnowszych technologii, nawet w małych seriach produkcyjnych

„W tym momencie ważne jest, abyśmy zidentyfikowali różne scenariusze użytkowania, w których nasze nowe funkcje mogą pomóc”, mówi Chris Meissner. „W ten sposób producenci maszyn budowlanych i górniczych mogą skorzystać z ProViu 360 II jako platformy systemowej. Po zainstalowaniu sprzętu można szybko wykorzystać przyszłe funkcje, zwiększając bezpieczeństwo na placu budowy” Podczas opracowywania ProViu 360 II i jego nowych funkcji, eksperci Continental mogli wykorzystać swoje wieloletnie doświadczenie i dogłębną wiedzę na temat środowiska w którym funkcjonują samochody osobowe. Te prace przygotowawcze stanowiły technologiczną trampolinę dla innowacji w większych pojazdach o mniejszych seriach produkcyjnych, takich, które są typowe wsektorzebudowlanymiwydobywczym.

Ismail Dagli wyjaśnia motywację stojącą za platformami produktów i usług Continental: „Naszym celem jest zapewnienie sektorowi off-road dostępu do technologii cyfrowych, które pomogą im w ich konkretnej sytuacji. Obejmuje to równieżzastosowaniasystemówwspomaganiakierowcy”.

Continentalzwiększabezpieczeństwonaplacachbudowydziękinowym funkcjomkamerSurroundwsystemie ProViu360.

Na targach Bauma, Continental zaprezentował innowacje, które dostosowują technologię motoryzacyjną do maszyn budowlanych i górniczych.

Bezprzewodowe przyciski dla transportu publicznego (WPB)

Wygodne i bezpieczne rozwiązanie

Z końcem roku oferta nasza powiększyła się o system WPB – bezprzewodowe przyciski, przeznaczonedlapojazdów transportupublicznego.

Rozwiązanie to służy do sygnalizowania kierowcy żądań pasażerówwśrodkachtransportupublicznego,takichjak:

! STOP.

! Wskazanie ograniczenia konkretnego pasażera przy wysiadaniu (osoba niepełnosprawna, wysiadająca z wózkiem dziecięcym,osobaniewidoma).

! Polecenieotwarciadrzwinaprzystanek.

System WPB zapewnia jednokierunkową komunikację bezprzewodową poszczególnych przycisków sygnalizacyjnych z jednostką centralną systemu, która to przetwarza informacje,anastępnieprzekazujejekierowcy,ajeślitoniezbędneinnympasażerom.

Każdy przycisk w systemie jest identyfikowany przez swoją pozycję w pojeździe (przy których drzwiach się znajduje) i jego typ, czyli jakie działanie należy wykonać, naciskając go. Może to być na przykład prośba do kierowcy o zatrzymanie się, otwarcie drzwi po zatrzymaniu pojazdu, wysiadaniu z wózkiemitp.

Podstawowy sposób montażu to zabudowa na drążku o średnicy 35 – 36 mm. Taki sposób zabudowy nie wymaga zdemontowania drążka, czy wiercenia w nim jakichkolwiek otworów.

Przycisk korzysta bowiem z własnego generatora prądu i komunikuje się bezprzewodowo z jednostką centralną, stąd nie ma potrzeby przeciągania przewodów do przycisku. Instalacja możliwa jest również na płaskiej powierzchni lub na lekko zakrzywionej za pomocą specjalnej podkładki odwzorowującejkształtpodłoża.

Poszczególne przyciski mogą mieć opis w alfabecie Braille'a dlaniewidomych(STOPdlaprzycisku,którymonitujekierowcę o zatrzymanie się, OPEN na przycisku, informujący o otwarciu drzwi po zatrzymaniu). Jednostka centralna systemu WPS zbiera informacje z przypisanych przycisków i przesyła je do odpowiednich systemów w pojeździe za pośrednictwem

protokołu CAN. Następnie komunikaty z poszczególnych przycisków są wyświetlane kierowcy i ewentualnie innym pasażeromwpojeździe.

PrzyciskisygnalizacyjneWPBmająswojewłasneźródłoenergii – miniaturowy generator, który przekształca mechaniczną energię wciśnięcia przycisku w energię elektryczną, a tym samym umożliwia bezprzewodową (radiową) komunikację przyciskuzjednostkącentralnąsystemu.

Korpus guzika wykonany jest z niepalnego tworzywa zgodnie z Normą R118.Osłonaprzyciskujestzprzezroczystegopoliwęglanu.

Bezprzewodowy przycisk „STOP” do montażu na drążku o średnicy 3536mm.

Aktualności IV kwartał :

> Do MPK we Włocławku trafiły 4 elektryki MAN (12m) z systemami CPCorazportamiUSB(po5napojazd).

> 24portyUSBznalazłysięnawyposażenia8.elektrycznych, 12mSolarisówdlaMZKwGorzowieWlkp.

> MZA w Warszawie zasiliły swoją flotę o 20 autobusów AUTOSAN SANCITY 18m LNG, w których znalazły się miejsca pracy kierowcy FAP oraz ładowarki USB (po 3 na pokładzie).

> 8 autobusów Solaris ( 12m) dla MZK Skarżysko Kamienna wyposażonychzostałowsystemyCPCorazportyUSB(po 4naautobus).

> MPK w Radomiu zakupiło 5 autobusów MAN (18m) –każdy z systemem CPC oraz ładowarkami USB (po 5 na pojazd).

> Na wyposażeniu 3. Solarisów 12m dla UM w Zakopanem znalazłosię12portówUSB(po4napokładzie).

> UM w Żyrardowie powiększył swoją flotę o 6 elektrycznych Solarisów 10 m. Każdy wyposażony w USB – po 5 szt.napojazd.

Szkolenia IV kwartał:

19-21października

Podstawowe szkolenie dla techników warsztatu. Szkolenie odbyłosięwwarszawskiejsiedzibienaszejfirmy.

30listopada–2grudnia

Podstawoweszkoleniedlatechnikówwarsztatu,któreodbyło się w siedzibie firmy w Warszawie. Podczas tego szkolenia

Przycisk bezprzewodowy „WÓZEK” zamontowany na zakrzywionej powierzchnisiedziska.

> 2 autobusy ARP Pilea, wyposażone w miejsce pracy kierowcy FAP, silniki DANA/TM4 oraz porty USB trafiły do UGw Bełchatowie.

> 24 ładowarki USB oraz systemy CPC zamontowano w 6. hybrydowych Solarisach 12m dla ZDiUM w Piotrkowie Trybunalskim.

> MZK Bolesławiec zakupił elektrycznego Solarisa, wyposażonegowsystemCPCoraz3sztukiUSB.

> Do MPK w Ostrowcu Świętokrzyskim trafiły autobusy MAN 12m – 8 elektrycznych oraz 9 hybrydowych. Każdy wyposażonywportyUSB(po1szt.napojazd).

> MPK w Krakowie zasiliło swoją flotę o 10 MAN-ów 12m, w których zastosowano systemy CPC oraz USB ( po 4 na pojazd).

> 2 porty USB zabudowano w 2. MAN-ach 12m które jeździć będąwTranskomie wCzerwonaku.

miał miejsce audyt Okręgowego Urzędu Miar w Warszawie, któryprzeszliśmypomyślnie.

13grudnia–15grudnia

Szkolenia z zakresu ograniczników prędkości jazdy dla Mercedes-Benz, które odbyły się w naszym centrum szkoleniowym wMykanowie.

A V I O N I C S

Kwartalnik firmowy nr 4(97) październik - listopad - grudzień 2022 r.

DRABPOL AVIONICS

Mamy świadomość, że w naszych rękach jest bezpieczeństwo pilota i pasażerów

„Fundamentalną zasadą w transporcie jest jego bezpieczeństwo”

„Fundamentalną zasadą w transporcie jest jego bezpieczeństwo”

Szanowni

W NUMERZE:

Z końcem roku obchodziliśmy jubileusz działalności naszego Działu Awioniki. Cieszymy się, że już od tych kilkunastu lat dbamy o bezpieczeństwo i komfort pilotów.

Przez te lata dokonaliśmy wielu znaczących modernizacji awioniki na statkach powietrznych– i to od projektów, wykonanych przez nasze Biuro Projektowe Part 21, po zabudowy przez Lotnicze Centrum Serwisowe Part 145.

Nasze dwie, ostatnie modernizacje awioniki miały miejsce w samolotach Piper PA-28R oraz

Cessnie FR172J Reims Rocket.

Miło nam także poinformować, że z końcem roku nasza Organizacja Projektująca Part 21 otrzymała Uzupełniające Świadectwo Typu (ang. STC –Supplemental Type Certificate) na instalację systemu zrzutu szczepionek w samolocie Airvan GA8. Jest to pierwsze STC wydane przez europejski nadzór lotniczy (EASA) dla Organizacji Part 21 w Polsce, które obejmuje typ statku powietrznego, a nie tylko pojedynczy egzemplarz. Życzymy miłej lektury!

Wydawnictwo firmy DRABPOL Wydawca: Drabpol sp. jawna P. Drabczyński i Wspólnik 42-233 Mykanów, ul. Akacjowa 24/26

tel.0-34 366 00 22, fax 0-34 366 01 02

centrala@drabpol.pl, www.drabpol.pl

Alicja Drabczyńska

NASZE OSTATNIE MODERNIZACJE: na samolocie Piper PA-28R oraz Cessna FR172J Reims Rocket

3 To już 15 lat!

4. Nasze ostatnie modernizacje

7. STC dla DRABPOL-u – pierwsze takie w Polsce

8. Nowa generacja radaru pogodowego Garmin GWX 8000 StormOptix

TO JUŻ 15 LAT!

15 lat temu firma nasza rozszerzyła swoją działalności o zupełnie nowy sektor, związany zrynkiemlotniczym–awionikęsamolotową.

Postawiliśmy wówczas na potentata i lidera w dziedzinie awioniki lotniczej amerykańską firmę Honeywell. Nasze starania, zmierzające do podpisania umowy trwały aż 1,5 roku. Przez ten czas musieliśmy się wykazać znajomością rynku, doświadczeniem, stosownymi umiejętnościami oraz odpowiednim zapleczem technicznym. Od początku Honeywell bacznie się nam przyglądał,przecieżbyliśmydlanichfirmąniezwiązanąwcześniej z branżą lotniczą. W końcu w dniu 20 listopada 2007r. firma nasza podpisała umowę o dwustronnej współpracy z firmą Honeywell w zakresie sprzedaży i serwisowania urządzeń awioniki na polskim rynku. W ślad za tym niemal od podstaw zbudowaliśmy całe zaplecze usługowe oraz uzyskaliśmy stosowne certyfikaty. Pierwszy z nich dotyczył Organizacji Obsługowej 145 A i C, która początkowo prowadziła działalność na lotnisku w Rudnikach Wmiaręposzerzaniaswojejdziałalnościotworzyliśmynalotnisku w Modlinie Lotnicze Centrum Serwisowe z własnym hangarem i pomieszczeniami biurowymi, gdzie przeniosła się nasza OrganizacjaObsługowa

Już w 2009 r. jako jedyni w Polsce zostaliśmy członkiem Aircraft Electronics Association (AEA) – międzynarodowej organizacji zrzeszającej elektroników lotniczych i od tego czasu aktywnie uczestniczymy w corocznych zjazdach AEA zarówno w Europie, jakiUSA Naszadziałalnośćnatympoluzostaładoceniona,czego wyrazem było przyznanie przez AEA Prezesowi Pawłowi DrabczyńskiemunominacjidoCzłonkaRoku2018.

W 2011 r Europejska Agencja Bezpieczeństwa Lotniczego EASA

zatwierdziła naszą firmę jako Organizację Projektującą Part 21 w zakresie zmian na szybowcach, samolotach i śmigłowcach, związanych z elektroniką i awioniką oraz jej zabudową. Jesteśmy pierwszą w Polsce firmą, niezwiązaną wcześniej z „dużym” przemysłem lotniczym, która otrzymała powyższy certyfikat Już rok później Organizacja Part 21 otrzymała Godło Promocyjne „Teraz Polska” – jedno z najbardziej cenionych i prestiżowych wyróżnień, za usługi w zakresie projektowania zmian awioniki na statkachpowietrznych

Nasze kompetencje doceniły sprawdzone i uznane w świecie lotniczym koncerny, powierzając nam sprzedaż, serwis i naprawę swoich urządzeń awionicznych. Dziś reprezentujemy uznane na świecie marki lotnicze z sektora Bussines i General Aviation, takie jak BendixKing, Garmin, Universal Avionics, Collins Aerospace oraz m.in. Avidyne, Aspen Avionics, Trig, Becker Avionics, Sandia, Trans-CalIndustries,Mid-ContinetInstruments+Avionics,Moving Terrain, Axnes, Kannad, Artex, L3Harris/Wescam, Appareo, AvMAP,Genesys/S-TEC,FreeFlight,Shadin

W ciągu 15. lat działalności z roku na rok powiększaliśmy zakres swoichusług. Przezte latadokonaliśmywieluznaczącychmodernizacji awioniki na statkach powietrznych – i to od projektu po wykonanie – m in wykonaliśmy pierwsze poważne modyfikacje

awioniki, bazującej na systemie glasscockpit. Zrealizowaliśmy jedną z pierwszych w Polsce modernizacji awioniki samolotów zkategoriiHighPerformance/BussinesJet.Nawiązaliśmyrównież współpracę, jako podwykonawca, z firmami z obszaru GA i BA Posiadamy dorobek kilkunastu zrealizowanych projektów z zatwierdzeniemEASAMinorChangeiSTC.

Cały czas inwestujemy w rozwój – m.in. w niekonwencjonalne techniki projektowania i wytwarzania w lotnictwie typu General Aviation, takie jak skan 3D, druk 3D,czy frezarka typu CNC. Bierzemy także udział w projektach unijnych na doposażenie serwisu awioniki w najnowsze rozwiązania do kontroli i diagnostykisprzętulotniczego.

Nasza działalność spotkała się z uznaniem ze strony naszych partnerów, jak i lotniczych organizacji. W ciągu tych kilkunastu lat znaleźliśmy się wśród pięciu najlepszych na świecie dealerów marki Bendix King – jednego z czołowych producentów awioniki. Jednocześnie otrzymaliśmy tytuł najlepszego regionalnego dealera obszaru Europy Środkowo – Wschodniej, Rosji, państw, wchodzących wcześniej w skład ZSRR oraz Turcji. Kolejnyznaczącyproducentawioniki–firmaGarminprzyznała nam zaszczytną Brązową Nagrodę Dealera Garmin. Otrzymaliśmy także status Elitarnego Dystrybutora urządzeń marki Avidyne. Znaleźliśmy się również w gronie 10. najlepszych dealerówfirmyFREEFLIGHTSYSTEMS.

Znaczącym sukcesem było przyznanie nam przez Europejskie Stowarzyszenie Lotnictwa Biznesowego (EBAA) wyróżnienia zaprofesjonalizmwdziałaniunarynkulotniczym.

Najważniejsze dla nas jest jednak zaufanie naszych klientów, które mamy nadzieję udało nam się zdobyć przez te 15 lat naszej działalności.

Nasze ostatnie modernizacje

Koniec roku był okresem intensywnych prac w zakresie modernizacji awioniki na statkach powietrznych. Z powodzeniem udało nam się zakończyć prace modernizacyjne w samolocie Piper PA-28R, jak również rozpocząć i częściowo sfinalizować modernizację awioniki w Cessnie FR172J Reims Rocket. W obu projektach uczestniczyły nasze zespoły PART21orazPART145.

Modernizacja samolotu Piper PA-28R

Pierwszy projekt dotyczył samolotu typu Complex, czyli zaliczanego do tzw. skomplikowanych statków powietrznych. Celem pełnego wykorzystania potencjału tego samolotu, został on przez nas zmodyfikowany z klasycznego, fabrycznego wyposażenia do najnowszego obecnie wyposażenia awionicznegomarkiGarmin.

W zakresie funkcjonalności awioniki być może zmieniło się niewiele, niemniej jednak jakość i dodatkowe atuty nowej awioniki powodują, że samolot ten może być teraz traktowany na równi z tymi, które w ostatnich latach wyszły z „taśmy”produkcyjnejPipera.

Po modernizacji we wspominanym Piperze znalazło się nowe wyposażenieawioniczne,takiejak:

! systemNAV/COM/GPS–GTN650Xi,

! drugisystemnawigacyjnytypuCOM/NAV–GNC255A,

! systemzarządzaniaaudio–GMA340,

! transponderwsystemieADS-BIn&Out–GTX345,

! cyfrowyautopilot–GFC500,

! systemEFIS–G5AttitudeIndicator+G5HSI,

! radiodalmierzKN62A,

! elektroniczny system monitoringu silnika firmy JPI – EDM 900.

PRZED MODERNIZACJĄ

Nowa awionika pozwala wykonywać m.in. loty IFR, precyzyjne podejścia LPV, nawigację RNAV w limitach RNAV 10, RNAV 5, RNAV 2, RNAV 1, RNP typu En-route – RNP 4, RNP 2, RNP 1 oraz loty i procedury nawigacyjne z użyciem pilota automatycznego. Nowa osłona tablicy przyrządów oraz konsola z bezpiecznikami wykonana została w technologii druku 3D, zgodnie z obowiązującymi normami technologii lotniczej. Przy okazji modernizacji wymienione zostały również wszystkie

PO MODERNIZACJI

stare bezpieczniki szyny awionicznej na nowe bezpieczniki typu Push/Pull – Trip Free firmy Klixon. Samolot otrzymał również dodatkową, backup-ową baterię, podtrzymującą pracę systemu GPS/NAV/COM, jako podstawowego zestawu w przypadku sytuacji braku zasilania z sieci pokładowej samolotu. Bilans ważenia po całej modernizacji wskazał minus 25 kg –całkiemniezływynikjaknategotypuupgrade.

Modernizacja samolotu Cessna FR172J Reims Rocket

Po długich latach, upgrade-u awioniki doczekała się Cessna FR172J Reims Rocket. Początkowo miał być zamontowany tylko elektroniczny system monitorowania parametrów pracy silnika, typu EDM 900, jednak po kilku konsultacjach, klient ostatecznie zdecydował się na generalny upgrade wyposażenia w postaci systemu glasscockpit Garmin G3X Touch oraz backupu w postaci wskaźnika G5. Niestety ze względu na

trudną dostępność elementów składowych systemu, temat odroczy się w czasie. Pomimo tych trudności, na bazie tego, co było dostępne, postanowiliśmy razem z właścicielem zrobić wersję„przejściową”,gdyżwyposażenieztejkonfiguracjiitak znajdziesięwkompletacjidocelowejglasscockpitu.

W obecnej sytuacji zdecydowaliśmy się na poniższe rozwiązania:

! elektroniczny wskaźnik Garmin G5 HSI – zastąpił on wysłużonyjużsystemkursowyBendix/KingKCS55A,

! GTR 255A

radiostacja z separacją międzykanałową 8.33kHz, zastępującaradioKY96A,

! GMA 342 – audiopanel z 4-miejscowym interkomem, zamiaststaregoKMA24iinterkomutypuNAT,

! EDM 900/AeroPoint200 – jako podstawowy przyrząd wskazańimonitoringuparametrówpracysilnika.

Tak jak w poprzednim przypadku, nowe osłony tablic przyrządów wykonane zostały w technologii 3D, a klasyczne przyrządy otrzymały podświetlenie typu Nulite Instrument LightningSystem.

W kolejnym etapie modernizacji zainstalowany zostanie system G3X Touch dla samolotów certyfikowanych , a obecny wskaźnikG5wykorzystanyzostaniejakoprzyrządrezerwowy.

Udział PART 21 przy obu modernizacjach Wizualizacja tablicy przyrządów

Przy obu pracach modernizacyjnych obok zespołu PART 145 uczestniczyło także nasze Biuro Projektowe PART 21. Pierwszym etapem prac było wykonanie dla klienta wstępnej wizualizacji nowej tablicy po modernizacji Po jej zatwierdzeniu inżynierowie z PART21 przystąpili do prac w zakresie skanowania 3D tablicy oraz jej maskownic. W oparciu o pliki 3D ze skanera rozpoczęli proces projektowania w Solid Edge nowych osłon tablic (tak zwany Reverse Engineering). Dalszym etapem było przygotowanie się do wydruku 3D –ustalenia charakterystyk wydruku (dokładność, jednolity czy na zatrzaskach, grubość itd), czy sposób mocowania maskownic tablicy. Po opracowaniu ww. charakterystyk osłony zostały wydrukowane oraz zamontowane na statku powietrznym.

Dodatkowo zespół PART 21 opracował schematy elektryczne, niezbędne dla podłączenia nowych urządzeń w ramach modernizacjiSP.

Cessna FR172J Reims Rocket

PRZED

– pierwsze takie w Polsce

Z wielką przyjemnością chcieliśmy poinformować, że pod koniec roku nasza Organizacja Projektująca Part 21 otrzymała Uzupełniające Świadectwo Typu (ang. STC – Supplemental TypeCertificate)nainstalacjęsystemuzrzutuszczepionekwsamolocieAirvanGA8. Podkreślić chcemy, że jest to pierwsze STC wydane przez europejski nadzór lotniczy (EASA) dla Organizacji Part 21 w Polsce, które obejmuje typ statku powietrznego, a nie tylkopojedynczyegzemplarz.

Umożliwia to sprzedaż dokumentacji instalacyjnej dla zainteresowanych zewnętrznych organizacji Part 145, które są zainteresowane montażem takiego systemu w samolotach AirvanGA8swoichklientów.

Uzyskanie STC, a nie zatwierdzenia typowej Zmiany Drobnej (ang. Minor Change), jaką na początku pracy nad tym systemem zgłosiliśmy do EASY, wiązało się ze spełnieniem rygorystycznych wymagań, dotyczących bezpieczeństwa załogi podczas awaryjnego lądowania. Zespół konstruktorów naszej organizacji Part 21 wykazał ich spełnienie na drodze szczegółowych analiz i obliczeń wytrzymałościowych, które potwierdziły,żepodczaslotusystemniestanowizagrożeniadlaobsługującegogopersonelu.

Przypomnijmy, że latem nasze Organizacje – Projektująca Part 21 oraz Obsługowa Part-145 opracowały, wykonały i w konsekwencji zamontowały wspomniany system zrzutu szczepionek przeciwko wściekliźnie w kabinie pasażersko – ładunkowejsamolotuAirvanGA8.

Konstruktorzy z Part-21 opracowali go w ten sposób, że jest w pełni demontowalny i nie narusza struktury nośnej samolotu.Systemmaformęstolika(naktóryszczepionkisąwysypywanepodczaslotu),któregoodpowiedniowyprofilowanyblat jest przymocowany do czterech rurowych nóżek. Te z kolei mocowane są do standardowych okuć foteli (które przed montażem systemu należy zdemontować). W środku blatu znajduje się rura zrzutowa o średnicy ok. 10 cm, przechodząca przezpodłogęiotwórwdolnympokryciukadłuba.Przeztęrurę szczepionki są wyrzucane ręcznie przez jednego człowieka. Na zewnątrz rury, w jej dolnej części znajduje się fotokomórka rejestrująca zrzut i zapisująca dane w odpowiednim rejestratorze. Jedyną ingerencją w strukturę są wspomniane dwa otwory w podłodze i dolnym pokryciu kadłuba, które są zaślepiane standardowymi pokrywami dostępowymi, gdy system jestzdemontowany.Dodatkowo,wceluzmniejszeniaoporów aerodynamicznych, koniec rury jest osłonięty kompozytową owiewką.

Ponadto nasz zespół wykonał dokumentację obliczeniową, potwierdzającą wytrzymałość mocowania stolika w przypadkuawaryjnegolądowania.

Po złożeniu dokumentacji do EASA udało nam się otrzymać STC Dzięki temu, inne organizacje Part 145 będą mogły korzystać z dokumentacji instalacyjnej systemu zrzutu szczepionek w samolotach Airvan GA8, co mamy nadzieję jeszczeskuteczniejpomoże wwalcezwścieklizną.

Niniejszy artykuł jest tłumaczeniem i przedrukiem oryginalnego artykułu „AGARMIN’S NEW-GENERATION GWX 8000 STORMOPTIX WEATHER RADAR” z Avionics News,lipiec 2022

Wkrótce po wprowadzeniu do kabin załóg satelitarnych danych pogodowych, niektórzy eksperci lotnictwa stwierdzili, że pokładowy radar pogodowy jesttechnologiąwymierającą. Jednakbardzosięmylili.

Jasne, satelitarne dane pogodowe mają swoje miejsce. Technologia ta doskonale nadaje się do strategicznego planowania lotów dalekiego zasięgu. I oczywiście jest to o wiele lepsze niż zgadywanie, co kryje się w chmurach. Należyjednakpamiętać,żeniejestono w stanie zapewnić świadomości sytuacyjnej w czasie rzeczywistym. Satelitarne dane pogodowe, które widać na wyświetlaczu mogą być sprzed 10 lub więcej minut. To długi czas w grze w unikanie pogody.

PODOBNIE JAK WIELE

WCZEŚNIEJSZYCH

WYROBÓW GARMINA, GWX

8000 WPROWADZA ZESTAW FUNKCJI, KTÓRY DAJE PILOTOM

ZNACZĄCĄ PRZEWAGĘ W

WYKRYWANIU I OMIJANIU

NIEKORZYSTNYCH

Doświadczeni piloci, wykonujący loty według przyrządów prawdopodobnie powiedzą, że jedynym niezawodnym narzędziem pozwalającym wiedzieć, gdzie znajduje się samolot i gdzie nie chcemy by się znajdował, jest pokładowy radar pogodowy. Zespół firmy Garmin ostatnio podniósł poprzeczkę, wprowadzając prawdziwie nową generację systemu radaru pogodowegoGWX 8000 StormOptix,wykorzystującegoefekt Dopplera.

Podobnie jak wiele wcześniejszych wyrobów firmy Garmin, GWX8000wprowadzaszeregcechifunkcji,któredająpilotom znaczną przewagę, jeśli chodzi o dostrzeganie i unikanie różnych zjawisk pogodowych. Ale co ważniejsze, znacznie ułatwiakorzystanieztychfunkcji.

Jedną z największych wad systemów radarów pogodowych poprzedniej generacji była ciągła potrzeba sterowania przez pilotów kątem nachylenia anteny w celu wyeliminowania zakłóceń naziemnych. To było i nadal jest sztuką. Niektórzy piloci są w tym dobrzy, a inni niezbyt. Tak czy inaczej, prawidłowe wykonanie tej czynności wymaga dużo czasu, co może być rozpraszające, a wręcz niebezpieczne.

„Dzięki automatycznej analizie zagrożeń StormOptix i automatycznemu tłumieniu zakłóceń pochodzących od odbić od powierzchni Ziemi, pilot nie musi się tym zajmować”, powiedział JC Johnson, kierownik zespołu ds. oprogramowania w firmie Garmin. „Wystarczy włączyć GWX 8000 i wybrać zakres. System automatycznie ustawi optymalne nachylenie anteny i wyświetli pilotowi złożony wolumetryczny widok pogody przedsamolotem”.

Wyjaśnił, że „kompozytowy widok wolumetryczny” jest zupełnie inny niż pojedynczy poziomy wycinek pogody dostarczany przez radary poprzedniej generacji. Antena radaru GWX 8000 StormOptix wykonuje wielokrotne skanowanie w celu zebrania ogromnej ilości danych pogodowych zawartych w określonej przestrzeni przed samolotem.

Zaczekać do chwili, gdy będzie można zobaczyć działający StormOptix w akcji

„Bierzemy tę ilość danych i używamy własnych zastrzeżonych algorytmów oraz pokładowej bazy danych terenu, aby to wszystko uporządkować i automatycznie oddzielić zakłócenia od Ziemi” – powiedział Johnson. „Pilot widzi tylko pogodę. Koniec z koniecznością zarządzania kątem nachylenia anteny lub próbami tworzenia mentalnego obrazu tego, które obrazy sąpogodą,aktóreodbiciamiodpowierzchniZiemi.

Radar pogodowy GWX 8000 StormOptix został zaprojektowany w taki sposób, aby lepiej prezentował informacje, które pilot musi zobaczyć, aby uniknąć niekorzystnych warunków pogodowychnatrasie”.

Carl Wolf, wiceprezes firmy Garmin ds. sprzedaży i marketingu lotniczego,podczasprezentacjiGWX8000powiedział:„Radar pogodowy StormOptix może wykraczać poza wiele popularnych systemów radarów pogodowych, wykorzystując technologię automatycznego skanowania do wyświetlania silnych komórek burzowych z niezrównaną szczegółowością, oprócz przedstawiania obszarów, w których mogą występować uskoki wiatru, turbulencje, a także prognozy wyładowań atmosferycznychigradu.Dziękitymzaawansowanymtechnologiom obciążenie pilotów może być mniejsze i mogą oni podejmować decyzje w odpowiednim czasie, aby pewniej nawigowaćwtrudnychwarunkachpogodowych”.

Jak łatwo się domyślić, opracowanie certyfikowanego algorytmu, który wiedziałby, które z powracających impulsów sądanymipogodowymi,aktóreziemiąlubprzeszkodami,było tytanicznym zadaniem Podobnie jak w przypadku wielu innowacyjnych technologii, zespół inżynierów stwierdził, że łatwiej to powiedzieć niż zrobić – zwłaszcza przy jednoczesnym zachowaniu małego i lekkiego bloku i anteny systemu.14-calowyzespółnadawczoodbiorczyważytylko5,9kg.

W rzeczywistości, jak wyjaśnił Johnson, GWX 8000 jest wynikiem długiej i dogłębnej inżynierii i reżimu testowego, któregokulminacjąbyłzłożonyidalekosiężnyprogrambadańi próbwlocie.

„Zebranie wszystkich surowych danych potrzebnych do opracowania algorytmów zajęło około pięciu lat” – powiedział. „Wymagało to dużo koordynacji i planowania z zespołem operacji lotniczych firmy Garmin. Wiedzieliśmy, jakich scenariuszy potrzebujemy. Musieliśmy tylko czekać na odpowiedniąpogodęwodpowiednichmiejscach.

„Byliśmy tymi lotami, podczas których kontrola ruchu lotniczego pytała:„ Czy na pewno chcesz pozostać na obecnym kursie? Przed tobą burza z piorunami”. Oczywiście musieliśmy uzyskać surowe dane, ale wszystko odbyło się z odpowiednim marginesembezpieczeństwa”.

Wykrywanie uskoku wiatru namonitorzeGWX8000.

16kolorówiwięcej

Zmniejszenie obciążenia pilota przy jednoczesnym dostarczaniu większej ilości informacji o pogodzie to bez wątpienia największa zaleta GWX 8000 StormOptix. Johnson powiedział, że na drugim miejscu jest wyjątkowa zdolność systemu do pokazania pogody w maksymalnie 16. kolorach – właściwie niew16.różnychkolorach,alew16.różnychodcieniachiodcieniach zieleni, żółci, czerwieni i magenty. Mimo to wynik jest imponujący.

„Jest to korzystne, ponieważ patrząc na standardowe cztery kolory, które określa protokół ARINC 708, pilotom może być trudnozinterpretować,gdzieijakszybkokoloryzmieniłysięna wyświetlaczu” – wyjaśnił. „Obszary z dużymi przesunięciami kolorów często charakteryzują się większymi turbulencjami. W starych systemach trzeba było przesuwać regulator wzmocnienia w górę i w dół, aby zobaczyć, co dzieje się w danym obszarze.Toowielewięcejpracydlapilota.

„Dzięki naszym 16 kolorom można teraz łatwo zobaczyć intensywność różnych konturów kolorów. Jeśli jest to stopniowa zmiana z jednego koloru na drugi, to pogoda wyraźnie nie jest tak dotkliwa. Przynajmniej nie wzdłuż krawędzi. To po prostu kolejne narzędzie do bezpieczniejszego latania i jest wtymwielewartości”.

Skanowanie wolumetryczne 3D i wyświetlacz obsługujący 16 kolorów są niesamowite, ale to dopiero początek tego, co radar GWX 8000 StormOptix wnosi do kabiny załogi. Johnson zauważył,żewśródfunkcjiwiodącychwswojejkategorii,GWX 8000 zapewnia również przewidywanie oświetlenia i gradu, wykrywanie turbulencji, technologię WATCH (ang. Weather Attenuated Color Highlight – wyróżnianie koloru osłabionego przez pogodę) oraz intrygującą nową funkcję o nazwie Zero Blind Range. Garmin oferuje również opcjonalnie wykrywanie uskokuwiatru.

„Zero Blind Range jest w rzeczywistości bardzo interesującą funkcją” – wyjaśnił Johnson. „Tam, gdzie inne radary są „ślepe”, tzn. kiedy impuls opuścił samolot i jeszcze nie powrócił (mówimy o milisekundach), przy dużej objętości przestrzeni, którą skanujemy i analizujemy, wyeliminowaliśmy ten problem. GWX 8000 przechowuje wszystkie te informacje i wykorzystuje je do wyświetlania całej pogody przed dziobem samolotu,niezależnieodtego,gdzieznajdująsięimpulsy.

„Oczywiście nigdy nie zalecamy latania w żadną burzę, niezależnie od wyświetlacza. Jednak możliwość wyraźnego zobaczeniatego,coznajdujesięnaprawdębliskoprzedsamolotem, jestcennymnarzędziemdoplanowaniazboczeńzkursu”.

Kolejną przydatną funkcją GWX 8000 jest wspomniana wcześniej technologia WATCH. Często obfite opady z jednej komórki burzowej mogą maskować pogodę za nią. Można skręcić, aby ominąć jedną komórkę, tylko po to, by wlecieć w kolejną czekającą w cieniu za nią. WATCH pomaga złagodzić ten problem, identyfikując obszary, w których pojawiają się cienie, a jednocześnie podkreślając obszary, w których powracający impuls radaru jest osłabiony lub osłabiony przez intensywne opady. Może nie pokazać wszystkich szczegółów, alemożewskazaćobszarywartebliższegozbadania.

GWX8000pojawiasięwkabiniezałogi

Jeśli chodzi o typy samolotów, które Garmin planuje dla systemu GWX 8000 StormOptix, Johnson powiedział, że ze względunakompaktoweblokinadawczo–odbiorczeprawdopodobnie zmieści się w każdym wysokowydajnym samolocie certyfikowanym wg przepisów Part 23 i Part 25 z napędem turbinowymorazwwieluśmigłowcach.

„DlaGWX8000mamyróżnerozmiaryantenod10.do18.cali”–powiedział. „Dlatego z łatwością mieści się w owiewkach skrzydłowych, takich jak te, które można zobaczyć na samolociePiperM600”.

Chociaż istnieje duża elastyczność instalacji, Johnson zauważył, że rozmiar anteny może mieć pewien wpływ na rzeczywistą wydajność niektórych funkcji. Jak można się spodziewać,lepszawydajnośćjestosiąganadziękiwiększejantenie.

Mimo to, nawet przy najmniejszej antenie, automatyczna analiza zagrożeń GWX 8000 zapewnia pilotom bogactwo wyjątkowych możliwości unikania burzy i świadomości sytuacyjnej.

Obecnie jest to tylko system instalowany przez producenta OEM.AlewedługJohnsonaGarminpracujenadrozwiązaniami modernizacyjnymi. Jeśli chodzi o to, czy i z jakim starszym wyświetlaczem firmy innej niż Garmin GWX 8000 będzie współpracować, powiedział, że zidentyfikowano rozwiązania dla wielu instalacji innych firm. Johnson wyjaśnił, że jednym z takich rozwiązań jest podłączenie GWX 8000 przez interfejs zgodnyzARINC708.

„Jednak przy tej ścieżce będzie ograniczenie do czterech kolorów, co jest nieodłącznym elementem standardu ARINC 708” – powiedział. „Istnieją jednak możliwości instalacji protokołu ARINC 661, który będzie obsługiwać wszystkie 16 kolorów”.

Nawet gdyby była to tylko instalacja z interfejsem ARINC 708, jeśli pilot miałby autoskan wolumetryczny, automatyczną analizę zagrożenia, wykrywanie turbulencji, a także funkcję przewidywania wyładowań atmosferycznychi gradu, prawdopodobniezadowoliłbysięczteremakoloraminaGWX8000.

Drabpol Avionics – autoryzowany dealer czołowych światowych producentów awioniki w Polsce.

Drabpol Avionics to:

! Gwarancja wysokiej jakości świadczonych usług (Certyfikat PART 145,PART 21, AQAP 2110-2006; ISO 9001-2009);

! Świadczenie usług na terenie Polski;

! pomiarowej;

Stosowanie nowoczesnej aparatury kontrolno-

! Bezpośredni kontakt z producentami;

! Pewność stosowania oryginalnych części zamiennych;

! Szybka dostawa produktów na zamówienie;

! Profesjonalna obsługa gwarancyjna i pogwarancyjna;

! Wykwalifikowany i stale doszkalający się personel techniczny;

! Ubezpieczenie Odpowiedzialności Cywilnej Przedsiębiorcy Lotniczego w wysokości 1.000.000,00 $.

Zakres działalności:

! Obsługa gwarancyjna;

! Obsługa pogwarancyjna;

! Testy laboratoryjne, kalibracje i naprawy urządzeń wymontowanych z SP.

EPMO Lotnisko Modlin - Hangar nr 1

05-102 Nowy Dwór Mazowiecki, ul. Gen. Thommee 1a tel/fax: (0048) (22) 467 11 90

e-mail: lcsmodlin@drabpol.pl www.drabpol.pl