Zoom na

Jak szkodzi nam SMOG

Większa podatność na infekcje dróg oddechowych, wzrost ryzyka rozwoju alergii, astmy, chorób serca i płuc, zagrożenie powstawaniem nowotworów – to skutki wdychania zanieczyszczonego powietrza. Jak można się chronić?

TEKST MARZENA BARTOSZUK

Aby stwierdzić, że za oknem jest smog, często nie potrzeba ani sprawdzania komunikatów o zanieczyszczeniu powietrza, ani żadnych specjalnych aplikacji – wystarczy otworzyć okno, by... natychmiast zapragnąć je zamknąć. To, co wówczas czujemy, jest mieszanką dymu, spalin oraz mgły i zawiera bardzo wiele szkodliwych związków, takich jak: pyły zawieszone PM2,5 i PM10, tlenki siarki i azotu oraz węglowodory wielopierścieniowe. To właśnie przez te wszystkie niebezpieczne substancje, zanieczyszczenie powie-

trza zostało uznane przez WHO za największe środowiskowe zagrożenie dla ludzkiego zdrowia.

Drobinki tych związów z łatwością przedostają się do naszych płuc, a stamtąd bezpośrednio do krwi i wraz z nią w ciągu paru minut (sic!) docierają do wszystkich komórek organizmu. Konsekwencje są poważne – opisujemy je w punkcie pierwszym. I od razu w kolejnym, drugim, podpowiadamy, co robić, by ich uniknąć, mieszkając w mieście, a w trzecim, jak stworzyć bezpieczną przestrzeń we własnym domu.

1Od poczęcia aż do złotego wieku

Powszechnie się uważa, że najbardziej narażone na szkodliwe skutki zapylenia powietrza są kobiety w ciąży, małe dzieci oraz seniorzy. Te przekonania znajdują potwierdzenie w badaniach naukowych. Udowodniono m.in. że dzieci matek, które mieszkają w rejonach o dużym zanieczyszczeniu powietrza, rodzą się mniejsze i nieco gorzej rozwijają się intelektualnie w przyszłości – układ nerwowy jest szczególnie wrażliwy na toksyny środowiskowe, a akurat związki obecne w smogu z łatwością przenikają przez barierę łożyskową. Już po urodzeniu, jako niemowlęta i przedszkolaki, częściej zapadają na choroby układu oddechowego i alergie. Ale smog szkodzi również dorosłym. U osób narażonych na przebywanie w zanieczyszczonym powietrzu zwiększa się ryzyko nowotworów, chorób układu oddechowego i krążenia, a także przewlekłych stanów zapalnych w całym organizmie. W tej grupie szczególnie chronieni powinni być

seniorzy, u których smog zaostrza istniejące choroby przewlekłe (w tym astmę i POChP) oraz wyraźnie osłabia układ odporności.

2Bezpieczna aktywność na zewnątrz

O poziomie zanieczyszczenia powietrza decydują w dużej mierze warunki meteorologiczne, wśród których największe znaczenie ma kierunek i prędkość wiatru. Największy smog powstaje zatem wówczas, gdy pogoda jest bezwietrzna, a dzień mroźny i słoneczny. W takich chwilach, choć spacer kusi, lepiej przed nim się powstrzymać. Zwłaszcza kobiety ciężarne, niemowlęta i małe dzieci oraz osoby w podeszłym wieku zdecydowanie powinny unikać wówczas wychodzenia z domu. Jeśli jest to jednak niezbędne, trzeba do minimum skrócić czas przebywania na dworze i starać się w tym momencie oddychać przez nos (niemowlęta zwykle tak właśnie robią, a nieco starszym maluchom można włożyć do buzi smoczek). Przed smogiem chronią także maski P2, a jeszcze lepiej P3, które obecnie zalecane są najczęściej do zapobiegania infekcjom wirusowym (np. grypie czy COVID-19) – warto jednak używać ich też na zewnątrz, gdy w danym dniu jest smog. Pamiętajmy tylko, że nie wolno zakładać takich maseczek dzieciom do 3. r. ż., a osoby z chorobami układu oddechowego powinny skonsultować ich stosowanie z lekarzem. Nasza rada. Jeśli chcesz sprawdzić, jakie jest aktualnie stężenie pyłów zawieszonych w two-

jej okolicy, wejdź na stronę Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska (www.gios.gov. pl) w zakładkę: jakość powietrza.

3Strefa wolna od smogu w twoim domu

Szczelne (lub odpowiednio zabezpieczone) okna to oczywiście podstawa. Wietrzenie

Smog szkodzi także skórze. Nie czekaj z demakijażem

pomieszczeń jest zalecane tylko w dniach do wieczora, lub godzinach, gdy powietrze jest czyste. Jeśli ktoś ma zamontowane regulowane tylko oczyść ręcznie nawiewniki – wiele nowych okien już takie posiada – podczas smogu wartwarz od razu to ograniczyć także dopływ powietrza za po wejściu ich pośrednictwem i ustawić pokrętło na 0-1. Jak się okazuje, naszymi sprzymie- do domu. rzeńcami mogą być także rośliny doniczkowe – wiele z nich pomaga oczyścić powietrze ze szkodliwych substancji. Są to m.in.: paprotka, zielistka, palma koralowa. Jednak najskuteczniejsze są specjalne oczyszczacze z wymiennymi filtrami.

pytamy eksperta

JAK WYBRAĆ OCZYSZCZACZ POWIETRZA?

Na początek dopasuj rodzaj urządzenia do wielkości pomieszczenia, w którym będzie pracowało – informacja o wydajności znajduje się zwykle w parametrach. Pamiętaj, że najbardziej efektywne są oczyszczacze z podwójnym filtrem (HEPA i węglowym), bo każdy z nich odpowiada za usuwanie innych zanieczyszczeń. Przestrzegaj też terminów wymiany filtrów zgodnie z instrukcją obsługi. Zwróć także uwagę na to, czy urządzenie ma tzw. tryb automatyczny, który sprawia, że za pomocą wbudowanych czujników mierzy aktualną jakość powietrza i dopasowuje do tego swoje ustawienia.

Porost Islandzki

Suplement diety zawierający ekstrakt z czarnej porzeczki. Ekstrakt z porostu islandzkiego wpływa łagodząco na podrażnioną błonę śluzową gardła, krtani i strun głosowych. Pastylki do ssania, 30 szt.

MAGDALENA JUREK

Jakie preparaty lub zioła mogą nam pomóc zimą oczyszczać układ oddechowy?

O kondycję układu oddechowego rzeczywiście warto dbać zwłaszcza podczas okresu grzewczego. Oto działania, które mogą znacząco poprawić jego wydolność i zmniejszyć ryzyko pojawienia się stanów zapalnych. • Aby oczyścić płuca ze szkodliwych pyłów, można stosować babkę lancetowatą. Wspomaga odporność, działa przeciwzapalnie, pomaga zwalczać kaszel i podrażnienia dróg oddechowych. • Kolejną rośliną wartą polecenia jest eukaliptus. Prócz tego, że ułatwia odkrztuszanie, działa również przeciwzapalnie, przeciwwirusowo, antybakteryjnie i przeciwgrzybiczo. • Stosowanie preparatów z miętą, zawierających mentol, ułatwia oddychanie poprzez rozluźnianie mięśni gładkich dróg oddechowych. Upłynnia także zalegającą wydzielinę i wspomaga wydalanie jej na zewnątrz. • Przy kłopotach z oddychaniem warto wykorzystać kwiat lobelii zawierający alkaloid – lobelinę. • Należy również pamiętać o odpowiednim nawodnieniu organizmu oraz stosowaniu preparatów nawilżających gardło, np. z prawoślazem lub porostem islandzkim.

pełne zdrowia! Niech te święta będą

1. DOZ PRODUCT DOZ VITAL

Suplement diety w postaci toniku. Połączenie aż 11 składników aktywnych, takich jak: ekstrakt z owoców głogu, witaminy i minerały. Tiamina wspomaga prawidłowe funkcjonowanie serca, ekstrakt z owoców głogu jednoszyjkowego wspomaga krążenie, a cynk, selen, żelazo, witamina D wspomagają w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego.

2. KOMPLEKSOWE WSPARCIE DLA WŁOSÓW 3. ZESTAW PRODUKTÓW ZIELNIK DOZ

* suplement diety Dla wszystkich kobiet zmagających się z drobnymi i zniszczonymi włosami, mamy rozwiązanie. Odpowiednia suplementacja biotyny w postaci smacznych żelek oraz zestaw szampon i odżywka z serii Ochrona koloru i blask. Zastosowane w kosmetykach połączenie ekstraktu z nagietka, lawendy i szałwii nawilży, wzmocni włosy oraz nada im naturalny połysk. To jednak nie koniec ich zalet. Kosmetyki pozbawione są m.in. barwników, parabenów i silikonów, dlatego sprawdzą się idealnie w przypadku włosów wymagających kompleksowej pielęgnacji. Praktycznym prezentem może stać się kompozycja produktów owocowych i zielarskich z różnych zakątków świata marki Zielnik DOZ. Możemy wybrać m.in. kompozycję herbat, zioła proste, soki, syropy czy cukierki ziołowe, które korzystnie wpłyną na działania poszczególnych elementów organizmu i pomogą zadbać o dobre samopoczucie.

4. ZESTAW KOSMETYKÓW DO TWARZY

Nowa marka produktów kosmetycznych Puretiqa to świetny pomysł na prezent, który zadowoli niejedną kobietę. Kosmetyki zawierają w swej recepturze składnik probiotyczny, który pozostawia uczucie zregenerowanego naskórka, a także widocznie wygładza zmarszczki, dzięki czemu poprawia wygląd naszej skóry.