Economy Today December 2023 by diaspublications

TEΥΧΟΣ 90 / ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023 / €2,50

ΥΒΡΙΔΙΚΗ

ΑΠΕΙΛΗ

ΤΑ ΠΟΛΕΜΙΚΆ ΡΊΧΤΕΡ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΉ ΚΑΙ ΟΙ ΣΚΙΈΣ ΤΩΝ CYPRUS CONFIDENTIAL ΟΙ ΕΠΙΠΤΏΣΕΙΣ ΚΑΙ Η ΑΝΆΓΚΗ ΑΠΟΚΑΤΆΣΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΦΉΜΗΣ ΤΗΣ ΧΏΡΑΣ

ΑΓΟΡΆ ΑΥΤΟΚΙΝΉΤΟΥ

Η ΑΝΑΜΟΝΉ ΓΙΑ ΤΑ ΝΈΑ ΜΟΝΤΈΛΑ ΤΟΥ 2024

ΚΟΡΥΦΑΊΟΙ ΕΡΓΟΔΌΤΕΣ Η ΕΠΙΤΥΧΊΑ ΟΦΕΊΛΕΤΑΙ ΣΤΟ ΑΝΘΡΏΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΌ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΕΥΧΟΣ 90 / ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

FOCUS 14

COVER STORY: ΥΒΡΙΔΙΚΗ ΑΠΕΙΛΗ – Ο κίνδυνος δυσφήμισης και τα ρίχτερ του πολέμου ταρακουνούν την Κύπρο - Οι «σκιές» των Cyprus Confidential και η αντιμετώπιση της απειλής για τη χώρα - Τάσος Γιασεμίδης: Ενισχύονται οι προκλήσεις για την κυπριακή οικονομία - Πώς τα πολεμικά ρίχτερ «σείουν» την Κύπρο 50 ημέρες μετά - Βρασίδας Νεοφύτου: Το γεωοικονομικό και ενεργειακό ρίσκο της Μέσης Ανατολής - Πωλίνα Άνιφτου: Υεμένη και τα όρια του ζωτικού χώρου ασφαλείας του Ισραήλ 48 ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ: Πολλές και ελκυστικές επιλογές στην αγορά - Στο κυνήγι για ηλεκτρικό αυτοκίνητο - Μοντέλα που αξίζουν την αναμονή - Η αγορά αυτοκινήτου αντιστέκεται παρά τα προβλήματα 70 ΚΟΡΥΦΑΙΟΙ ΕΡΓΟΔΟΤΕΣ - Η επιτυχία μιας επιχείρησης οφείλεται στους ανθρώπους της - Ζωτικής σημασίας η επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό

ΘΕΜΑΤΑ/ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ/ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

10 Συνάντηση στο Γραφείο με τη Ρουπίνα Λουκά Ασημένου 14 Ελληνική Τράπεζα: Πώς θα αποφύγετε τις ηλεκτρονικές απάτες 84 Ουδέν Crypto(ν) αμιγές καλού…όμως με προσοχή 90 Κυριάκος Ε. Γεωργίου: Παλαιχώρι, μια μικρή αχτίδα ελπίδας 94 La Caleta: Μια γαστρονομική εμπειρία

70 100

ΜΟΝΙΜΕΣ ΣΤΗΛΕΣ

4 EDITORIAL 6 EI-KONOMIA 8 MARKETWATCH 104 ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ 106 ΙΣΤΟΡΙΑ ενός brand

ΚΑΙ ΑΚΟΜΗ…

96 Η «αναγέννηση» του Καζανόβα ιδρυτή του Playboy 100 ΑΘΛΗΤΙΚΟ: CASH TEAMS – ΜΕΡΟΣ Β

EconomyToday 3

ΕDITORIAL

ε «σκιές» δύει το 2023 για την κυπριακή οικονομία, τόσο από το μπαρουτοκαπνισμένο Ισραήλ και τις συγκρούσεις που μαίνονται ακόμα στην περιοχή, όσο και από τη σκόνη που ξεσήκωσαν τα δημοσιεύματα των Cyprus Confidential. Στα ανατολικά η απειλή κλιμάκωσης του πολέμου ανατρέπει τις προοπτικές σταθερότητας στην περιοχή και από τα δυτικά η απειλή τής εκ νέου δυσφήμισης της χώρας προκαλεί αναστάτωση στον πιο κρίσιμο πυλώνα της κυπριακής οικονομίας, τον τομέα Παροχής Υπηρεσιών. Στη διαμάχη που ξεκίνησε στις 7 του Οκτώβρη, η Κυπριακή Δημοκρατία λειτουργεί εποικοδομητικά στην ενδεχόμενη εκτόνωση της κρίσης λόγω της γεωγραφικής εγγύτητας και των στενών σχέσεων με τις χώρες στην περιοχή, αναβαθμίζοντας ως ένα σημείο τον ρόλο μας στη Μέση Ανατολή. Από την άλλη, αδίκως ή δικαίως, το δριμύ κατηγορώ των Cyprus Confidential υποσκάπτει την Κυπριακή Δημοκρατία και τον ρόλο μας ως Κέντρο Παροχής Υπηρεσιών. Ενώ πλανάται πάνω από τη χώρα αυτή η υβριδική απειλή, με δεδομένη την παραγωγική δομή της χώρας και την εξάρτηση από τον τομέα των Υπηρεσιών, η διασφάλιση της ανθεκτικότητας του τομέα αποτελεί μονόδρομο και προτεραιότητα. Ωμά, σταράτα και άμεσα απαιτούμε τις διαρθρωτικές αλλαγές που θα διαλύσουν τις «σκιές» που αμαυρώνουν το όνομα της χώρας, τονίζοντας ότι με τον όρο χώρα δεν εννοούμε κάτι αόριστο αλλά την υπόληψη και την προοπτική τού κάθε πολίτη της να ζει αξιοπρεπώς και έντιμα σε αυτήν. Έχει αναφερθεί και αναλυθεί πολλάκις το τι πρέπει να γίνει και το να συνεχίσουμε να μηρυκάζουμε χωρίς να γίνονται τα λόγια πράξεις θα έχει ως αποτέλεσμα, ξεκάθαρα πλέον, να κινδυνέψει η «βαριά μας βιομηχανία» και τα χλωρά να καούν με τα ξερά.

ΔΕΝ ΥΠΆΡΧΕΙ ΧΡΌΝΟΣ

ΓΙΑ ΜΗΡΥΚΑΣΜΌ ΤΟΥ ΞΕΝΙΟΥ ΜΕΣΑΡΙΤΗ

TEΥΧΟΣ 90 / ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023 / €2,50

ΥΒΡΙΔΙΚΗ

ΑΠΕΙΛΗ

ΤΑ ΠΟΛΈΜΙΚΑ ΡΙΧΤΈΡ ΣΤΗΝ ΠΈΡΙΟΧΗ ΚΑΙ ΟΙ ΣΚΙΈΣ ΤΏΝ CYPRUS CONFIDENTIAL ΟΙ ΈΠΙΠΤΏΣΈΙΣ ΚΑΙ Η ΑΝΑΓΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΦΗΜΗΣ ΤΗΣ ΧΏΡΑΣ

ΑΓΟΡΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΥ

Η ΑΝΑΜΟΝΗ ΓΙΑ ΤΑ ΝΈΑ ΜΟΝΤΈΛΑ ΤΟΥ 2024

ΚΟΡΥΦΑΙΟΙ ΕΡΓΟΔΟΤΕΣ Η ΈΠΙΤΥΧΙΑ ΟΦΈΙΛΈΤΑΙ ΣΤΟ ΑΝΘΡΏΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ

4 EconomyToday

ΜΕΓΑΡΟ ΔΙΑΣ Λεωφόρος Άντη Χατζηκωστή και γωνία Λεωφόρου Αρχαγγέλου 31, 2057, Στρόβολος, Λευκωσία Τηλ.: 22580580 Φαξ: 22580675

ΑΡΧΙΣΥΝΤΆΚΤΗΣ: Ξένιος Μεσαρίτης ART DIRECTOR: Ελένη Νικολάου ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ: Έμιλυ Μιντή, Άγγελος Αγγελοδήμου, Ευδοκία Παπαδοπούλου, Θεόδωρος Καυκαρίδης, Άννα Κριθαρίδου, Μαρίνος Παυλικάς ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟΙ/ΑΝΑΛΥΤΕΣ: Τάσος Γιασεμίδης, Βρασίδας Νεοφύτου, Πωλίνα Άνιφτου, Κυριάκος Ε. Γεωργίου, Αίμη Μπάφα ΔΙΌΡΘΩΣΗ: Μαρία Ζερβού

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ SALES EXECUTIVE: Καρολίνα Νεοκλέους neocleousc@diasmedia.com 22580491 CLIENT SERVICE: Ελισάβετ Ηρακλέους iracleouse@diaspublishing.com 22580487 MARKETING EXECUTIVE: Κλέλια Γιασεμίδου CLIENT SERVICE SUPERVISOR: Μαρία Χαραλάμπους ΥΠΕΎΘΥΝΟΣ ΛΟΓΙΣΤΗΡΊΟΥ: Οδυσσέας Κωνσταντίνου ΛΟΓΙΣΤΉΡΙΌ: Σάββια Αριστείδου

EΚΔΟΤΗΣ ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ ΔΙΑΣ ΛΤΔ ΙΔΡΥΤΉΣ: Κώστας Ν. Χατζηκωστής ΔΙΕΥΘΎΝΩΝ ΣΎΜΒΟΥΛΟΣ: Χρύσανθος Τσουρούλλης ΕΚΤΎΠΩΣΗ: Proteas Press Ltd ΔΙΑΝΟΜΉ: Πρακτορείο Τύπου Κρόνος

EI-KONOMIA

Η ΓΛΏΣΣΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΏΝ ΣΤΗΝ ΚΎΠΡΟ ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ ΑΝΕΡΓΟΙ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2023: 9.232 ΑΝΕΡΓΟΙ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2022: 11.183 ΑΝΕΡΓΟΙ

+25,4%

ΤΑ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΑ ΕΣΟΔΑ

2,5% ΤΟ ΑΕΠ

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2023: €2.027,7 ΕΚ. ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2022: €1.617,1 ΕΚ.

ΤΡΙΤΟ ΤΡΙΜΗΝΟ 2023

+6,4% ΟΙ ΑΦΙΞΕΙΣ ΤΟΥΡΙΣΤΩΝ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2023: 426.272 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2022: 400.628

ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ

-7,3%

ΑΔΕΙΕΣ ΟΙΚΟΔΟΜΗΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2023: 4.662 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2022: 5.031 6 EconomyToday

(ΔΗΜΌΣΙΟΣ ΤΟΜΈΑΣ) ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2023: 53.554 ΑΤΟΜΑ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2022: 53.271 ΑΤΟΜΑ

Τι είναι η ΚΑΠ 2023 - 2027; 1 Ανταγωνιστικότητα

Η Κοινή Αγροτική Πολιτική της Ε.Ε. είναι η μακροβιότερη πολιτική της Ε.Ε. (1962), η οποία για το 2023-2027, εστιάζει σε δέκα οικονομικούς, περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς στόχους:

Μια πιο πράσινη ΚΑΠ Για τη δημιουργία ενός βιώσιμου, υγιούς και καινοτόμου γεωργικού μέλλοντος για την Ευρώπη! 40% του συνολικού προϋπολογισμού της ΚΑΠ θα αφιερωθεί σε δράσεις για το περιβάλλον και το κλίμα.

2 Αξιακή αλυσίδα των τροφίμων

3 Κλιματική αλλαγή

Προστασία του περιβάλλοντος

5 Τοπία

Ανανέωση των γενεών

7 Αγροτικές περιοχές

8 Τρόφιμα και υγεία

10 Ενίσχυση της γνώσης, καινοτομίας και ψηφιοποίησης

Η ΚΑΠ ενσωματώνει στο θεσμικό της πλαίσιο στρατηγικές που απορρέουν από την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, όπως “από το αγρόκτημα στο πιάτο” και της στρατηγικής “για τη βιοποικιλότητα”, άρα:

Λιγότερα φυτοφάρμακα

Μικρότερη απώλεια θρεπτικών ουσιών του εδάφους

Βιολογική καλλιέργεια στο ένα τέταρτο της γης

Ενίσχυση της ποικιλομορφίας του τοπίου

9 Δίκαιο εισόδημα

Συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση Το περιεχόμενο της παρούσας δημοσίευσης απηχεί τις απόψεις του συντάκτη/της συντάκτριας μόνο, ο οποίος/η οποία φέρει την αποκλειστική ευθύνη. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν φέρει καμία ευθύνη για τη χρήση των πληροφοριών που περιέχει.

MARKET WATCH

5+1 ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΝΕΑ 1

ΝΕΑ ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΑΠΟ ΣΤΕΦΑΝΗΣ

Το πράσινο φως άναψε η Περιβαλλοντική Αρχή στην ιδιοκτήτρια εταιρεία της αλυσίδας καταστημάτων ηλεκτρονικών ειδών ΣΤΕΦΑΝΗΣ, προκειμένου να προχωρήσει στην κατασκευή και λειτουργία μικτής εμπορικής και οικιστικής ανάπτυξης στον Στρόβολο. Το κόστος της επένδυσης ανέρχεται συνολικά στα €17.700.000 και πρόκειται για μία ανάπτυξη που θα αποτελείται από ένα πολυώροφο κτήριο δύο τμημάτων και θα έχει ύψος περίπου 60 μέτρα. Το Δίκτυο Καταστημάτων STEPHANIS διαθέτει σήμερα 7 καταστήματα παγκύπρια, ωστόσο, η

νέα επένδυσή του δεν περιορίζεται μόνο σε εμπορικής φύσης δραστηριότητες, αφού το νέο κτήριο που θα ανεγερθεί θα περιλαμβάνει και οικιστική ανάπτυξη με 41 διαμερίσματα. Το έργο θα υλοποιηθεί σε τεμάχιο επί της Λεωφόρου Αθαλάσσας, στον χώρο που ήδη λειτουργεί υφιστάμενο κατάστημα της εταιρείας. Σύμφωνα με τη Μελέτη Εκτίμησης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, το έργο θα αποτελείται από ένα κτήριο δύο τμημάτων (εμπορική και οικιστική ανάπτυξη), ισόγειο και υπόγειο χώρο στάθμευσης, δημόσιο και ιδιωτικό χώρο πρασίνου και τμήμα δημόσιου δρόμου που στην παρούσα φάση δεν είναι ολοκληρωμένο.

Ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΗ ΕΠΑΝΕΚΛΕΓΗΚΕ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΕΤΕΚ

Ο Κωνσταντίνος Κωνσταντή επανεκλέγηκε πρόεδρος του ΕΤΕΚ. Εκλέγηκε επίσης νέο Γενικό και Πειθαρχικό Συμβούλιο καθώς και Διοικούσα Επιτροπή του Επιμελητηρίου. Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση, έπειτα από εκλογική διαδικασία που πραγματοποιήθηκε στις επαρχίες Λευκωσίας, Λεμεσού, Λάρνακας και Πάφου ο γενικός έφορος Εκλογής ανακήρυξε τα τριάντα μέλη του Γενικού Συμβουλίου και τα πέντε αιρετά μέλη του Πειθαρχικού Συμβουλίου. Με βάση τον Νόμο και τους Κανονισμούς Εκλογών του Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου, το τριακονταμελές Γενικό Συμβούλιο, που αναδείχθηκε από τις εκλογές του Σαββάτου 4 Νοεμβρίου 2023, σε συνεδρία του στις 6 Νοεμβρίου 2023 εξέλεξε τους αξιωματούχους του ΕΤΕΚ και τα άλλα τέσσερα μέλη της Διοικούσας Επιτροπής ως εξής: πρόεδρος του ΕΤΕΚ επανεκλέγηκε χωρίς ανθυποψήφιο ο Κωνσταντίνος Κωνσταντή, αρχιτέκτονας, α΄ αντιπρόεδρος 8 EconomyToday

ΣΧΕΔΙΑ ΧΟΡΗΓΙΩΝ €245 ΕΚΑΤ. ΑΠΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Συγχρηματοδοτούμενα σχέδια χορηγιών €245 εκ. μέχρι το 2027 παραχωρούνται ως κίνητρα στις επιχειρήσεις, με στόχο τον εκσυγχρονισμό, την αύξηση της ανταγωνιστικότητάς τους και την ενεργειακή αναβάθμισή τους, είπε ο υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, Γιώργος Παπαναστασίου, χαιρετίζοντας την Ετήσια Γενική Συνέλευση του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Λευκωσίας (ΕΒΕΛ). Συγκεκριμένα, ο κ. Παπαναστασίου είπε ότι τους επόμενους μήνες θα προκηρυχθούν δύο νέα σχέδια, το ένα για ενεργειακή αναβάθμιση και ενίσχυση μεγάλων επιχειρήσεων (€17 εκ.) και το δεύτερο για προώθηση της Κυκλικής Οικονομίας (€14,4 εκ). Παράλληλα, ακόμα €120 εκ. θα διοχετευθούν στην αγορά μέσω του Σχεδίου Εξοικονομώ – Αναβαθμίζω στις Κατοικίες, ενώ Πράσινες Επενδύσεις προωθούνται και με τα Σχέδια Χορηγιών του Ταμείου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΕΞ.Ε), για τα οποία ο συνολικός προϋπολογισμός ξεπερνά τα €80 εκ. για τα έτη 2022-2023, ανέφερε. Επιπλέον, ο υπουργός είπε ότι προωθείται η υλοποίηση έργων εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης των βιομηχανικών περιοχών και ζωνών παγκύπρια, με συνολικό προϋπολογισμό που για το 2024 ανέρχεται σε €9 εκ.. Ανάμεσα σε αυτά περιλαμβάνεται και το έργο της περίφραξης και εγκατάστασης συστήματος ελεγχόμενης πρόσβασης στη Βιομηχανική Περιοχή Στροβόλου, σε Συμφωνία Ειδικού Σκοπού με το ΕΒΕΛ.

εξελέγη χωρίς ανθυποψήφιο ο Πλάτωνας Στυλιανού, πολιτικός μηχανικός, β΄ αντιπρόεδρος επανεκλέγηκε χωρίς ανθυποψήφιο η Ελίζα Βασιλείου, μηχανολόγος μηχανικός, γενικός γραμματέας εξελέγη χωρίς ανθυποψήφιο ο Ανδρέας Θεοδότου, πολιτικός μηχανικός, γενικός ταμίας εξελέγη χωρίς ανθυποψήφιο η Έλενα Χριστοδούλου, αρχιτέκτονας.

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ: ΚΕΡΔΗ €240,7 ΕΚΑΤ.

Κέρδη €240,7 εκατ. ανακοίνωσε η Ελληνική Τράπεζα για τους πρώτους εννιά μήνες του 2023. Σύμφωνα με τα όσα καταγράφονται στα οικονομικά αποτελέσματα της Ελληνικής Τράπεζας για την περίοδο από την αρχή του χρόνου μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου τα κέρδη των €240,7 εκατ. οφείλονται κυρίως στα υψηλά έσοδα από τους τόκους των καταθέσεων στην Κεντρική Τράπεζα και τα χρεόγραφα. Τα καθαρά έσοδα από τους τόκους των καταθέσεων για το εννιάμηνο του 2023 ανήλθαν στα €379,7 εκατ., καταγράφοντας αύξηση ύψους 84% σε ετήσια βάση, κυρίως λόγω της αύξησης των επιτοκίων και της ρευστότητας στον ισολογισμό, σημειώνει η Ελληνική Τράπεζα. Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα του Ομίλου για το εννιάμηνο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2023, ο κ. Αντώνης Ρούβας, μεταβατικός ανώτατος εκτελεστικός διευθυντής του Ομίλου, δήλωσε μεταξύ άλλων: «Η απόδοση της Ελληνικής Τράπεζας το τρίτο τρίμηνο του 2023 συνέχισε να είναι πολύ καλή με κέρδη μετά τη φορολογία ύψους €240,7 εκατ.. Οι κύριοι παράγοντες παραμένουν τα υψηλότερα έσοδα από τόκους σε καταθέσεις και χρεόγραφα στην Κεντρική Τράπεζα, λόγω των αυξημένων επιτοκίων της ΕΚΤ, καθώς και τα μειωμένα έξοδα μετά το Σχέδιο Εθελούσιας Πρόωρης Αποχώρησης (ΣΕΠΑ) του 2022. Τα αποτελέσματα της τράπεζας το εννιάμηνο του 2023 καταδεικνύουν την ανθεκτικότητα του επιχειρηματικού της μοντέλου».

ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ: ΑΥΞΗΣΗ 10% ΣΤΟΝ ΚΥΚΛΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ

Ετήσια αύξηση σχεδόν 10% κατέγραψε ο κύκλος εργασιών στις Μεταφορές και την Αποθήκευση το γ΄ τρίμηνο του 2023, ενώ η αύξηση κατά τους πρώτους εννέα μήνες του έτους ήταν της τάξης του 18%, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποίησε η Στατιστική Υπηρεσία. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη Στατιστική Υπηρεσία, ο Δείκτης Κύκλου Εργασιών στις Μεταφορές και Αποθήκευση κατά το τρίτο τρίμηνο του 2023 έφτασε στις 162,8 μονάδες (βάση 2015=100), σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 9,7% σε

ΚΕΡΔΗ €349 ΕΚΑΤ. ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΥΠΡΟΥ

Πολύ θετικά αποτελέσματα, τα οποία χαρακτηρίζονται από ισχυρή κερδοφορία ανακοίνωσε για το εννιάμηνο η Τράπεζα Κύπρου. Συγκεκριμένα, η τράπεζα ανακοίνωσε κέρδη μετά τη φορολογία ύψους €349 εκατ. για το εννιάμηνο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2023 (σε σύγκριση με ζημιά €19 εκατ. για το αντίστοιχο εννιάμηνο 2022). Επίσης ανακοίνωσε κέρδη μετά τη φορολογία ύψους €129 εκατ. για το γ’ τρίμηνο 2023, αυξημένα κατά 3% σε τριμηνιαία βάση. Τα κέρδη ανά μετοχή που αναλογούν στους ιδιοκτήτες της εταιρείας είναι ύψους €0,78 για το εννιάμηνο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2023, εκ των οποίων €0,29 για το γ’ τρίμηνο 2023. Πέραν των κερδών, η Τράπεζα Κύπρου ανακοίνωσε καθαρά έσοδα από τόκους ύψους €572 εκατ., αυξημένα κατά 144% σε ετήσια βάση και κατά 9% το γ’ τρίμηνο σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο. Επίσης μη επιτοκιακά έσοδα ύψους €224 εκατ. αυξημένα κατά 5% σε ετήσια βάση, καλύπτοντας το 90% των συνολικών λειτουργικών εξόδων. Ο διευθύνων σύμβουλος του Συγκροτήματος της Τράπεζας Κύπρου σε δήλωσή του ανέφερε μεταξύ άλλων «Έχουμε επιτύχει άλλο ένα τρίμηνο ισχυρής κερδοφορίας, επιτυγχάνοντας Απόδοση Ενσώματων Ιδίων Κεφαλαίων (ROTE) μεγαλύτερη από 20% για τρίτο συνεχόμενο τρίμηνο, αποδεικνύοντας την ικανότητα τού Συγκροτήματος για συνέχιση της δημιουργίας αξίας και παροχής σταθερής απόδοσης προς τους μετόχους. Κατά το εννιάμηνο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2023, καταγράψαμε κέρδη μετά τη φορολογία ύψους €349 εκατ. που ισοδυναμούν με Απόδοση Ενσώματων Ιδίων Κεφαλαίων (ROTE) ύψους 24,6%, υποστηριζόμενα από τα ισχυρά έσοδα».

σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2022. Σε σύγκριση με το ίδιο τρίμηνο του προηγούμενου έτους, αυξήσεις κατέγραψαν όλες οι επιμέρους οικονομικές δραστηριότητες και συγκεκριμένα: οι χερσαίες μεταφορές 11,4%, οι αεροπορικές μεταφορές μαζί με την αποθήκευση και τις υποστηρικτικές προς τη μεταφορά δραστηριότητες 10,9%, οι πλωτές μεταφορές 1,3% και οι ταχυδρομικές και ταχυμεταφορικές δραστηριότητες 0,3%. Κατά την περίοδο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου του 2023, σύμφωνα με τη Στατιστική Υπηρεσία, ο Δείκτης Κύκλου Εργασιών στις Μεταφορές και Αποθήκευση σημείωσε αύξηση της τάξης του 18,0% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022.

EconomyToday 9

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΣΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ

ΔΕΝ ΧΆΝΩ ΠΟΤΈ ΤΗΝ ΑΙΣΙΟΔΟΞΊΑ ΜΟΥ «Οι δυσκολίες είναι ευκαιρίες και ως τέτοιες πρέπει να τις αντιμετωπίζουμε», τονίζει σε συνέντευξή της η μάρκετινγκ μάνατζερ του Ομίλου Green Energy, ΡΟΥΠΙΝΑ ΛΟΥΚΑ ΑΣΗΜΕΝΟΥ. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΕΡΕΣΣΙΟΣ

κανοποίηση για το αποτέλεσμα και τους στόχους που έχει υλοποιήσει η ομάδα της κατά τη διάρκεια του 2023, εκφράζει η μάρκετινγκ μάνατζερ του Ομίλου Green Energy, Ρουπίνα Λουκά Ασημένου. Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο περιοδικό Εconomy Today η κα Ασημένου αναφέρθηκε στα καθήκοντα της στον Όμιλο και στους στόχους που έχει θέσει, παραδείγματος χάριν η καλλιέργεια περιβαλλοντικής κουλτούρας στους νέους. Τι περιλαμβάνει το τυπικό πρόγραμμα μιας μέρας στο γραφείο; Μια ημέρα στο γραφείο είναι εξαι-

WHOIS WHO 10 EconomyToday

ρετικά απαιτητική και πολυδιάστατη, ωστόσο φροντίζω μαζί με την ομάδα μου να είμαστε σε συνεχή εγρήγορση για την επίτευξη των στόχων που έχουμε θέσει. Ένα τυπικό πρόγραμμα περιλαμβάνει ανάλυση της αγοράς και ανασκόπηση του Τύπου, ώστε να είμαι πάντα ενήμερη για όλα όσα συμβαίνουν στον τομέα των ΑΠΕ. Στη συνέχεια, μαζί με την ομάδα συνεδριάζουμε ώστε να καθορίσουμε τις επόμενές μας κινήσεις και εφόσον χρειαστεί αλλάζουμε το πλάνο της ημέρας. Μεγάλο ποσοστό της ημέρας καταλαμβάνουν εσωτερικές και εξωτερικές συναντήσεις με συνεργάτες και μη, ώστε να δρομολογήσουμε το επικοινωνιακό πλάνο του Ομίλου αλλά και τις δράσεις που υλοποιούμε. Όλα όσα διαδραματίζονται μέσα στη μέρα έχουν ένα σκοπό... Την καλύτερη προβολή του Ομίλου Green Energy με βάση το στρατη-

Σπούδασα στην Κύπρο, «Business Administration Marketing». Πριν την ολοκλήρωση των σπουδών μου και για 12 συναπτά έτη, εργάστηκα σε εταιρεία τηλεπικοινωνιών. Η αρχή της επαγγελματικής μου πορείας ήταν καθοριστική. Mε αφοσίωση και σκληρή δουλειά, μου δόθηκε η ευκαιρία ώστε σταδιακά να αναλάβω περισσότερα καθήκοντα και να εξελιχθώ ως επαγγελματίας, αφού η

γικό του πλάνο. Ποιες είναι οι σημαντικότερες προκλήσεις που καλείστε να αντιμετωπίσετε ως διευθύντρια μάρκετινγκ του Ομίλου Green Energy; Ο Όμιλος μας δραστηριοποιείται σε έναν ταχέως αναπτυσσόμενο τομέα όπου οι προκλήσεις συνεχώς αυξάνονται. Οι εξελίξεις τρέχουν με τόσο γρήγορους ρυθμούς που επιβάλλεται να είμαστε πάντοτε σε ετοιμότητα. Όπως συνήθιζε να λέει ο Philip Kotler, «markets always change faster than marketing». Η αγορά αλλάζει με τόσο γρήγορους ρυθμούς, ιδιαίτερα με τη συνεχή εξέλιξη της τεχνολογίας, που εμείς ως marketers καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε νέες προκλήσεις και να αντεπεξέλθουμε στα νέα δεδομένα της αγοράς. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να είμαστε συνεχώς ενήμεροι για όλες τις εξελίξεις στον τομέα που δραστηριοποιούμαστε.

φύση και οι ανάγκες της συγκεκριμένης δουλειάς απαιτούσαν διαπραγματεύσεις με παγκόσμιες εταιρείες για την ορθή προβολή των προϊόντων και υπηρεσιών. Μετά από μια μακρά πορεία στον χώρο των τηλεπικοινωνιών και όντας πιο έμπειρη επαγγελματίας, εντάχθηκα στην οικογένεια του Ομίλου Green Energy, όπου σήμερα κατέχω τη θέση της μάρκετινγκ μάνατζερ.

ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΓΙΑ ΜΕΝΑ

ΑΓΑΠΗΜΈΝΟ ΒΙΒΛΊΟ: 5 Second Rule

ΑΓΑΠΗΜΈΝΗ ΤΑΙΝΊΑ:

ΠΡΟΣΩΠΙΚΌΤΗΤΑ ΠΟΥ ΘΑΥΜΆΖΩ:

Oprah Winfrey

ΚΆΤΙ ΠΟΥ ΘΑ ΉΘΕΛΑ ΝΑ ΑΠΟΚΤΉΣΩ:

Περισσότερες εμπειρίες μέσα από ταξίδια σε όλο το κόσμο

ΚΆΤΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΑΠΟΧΩΡΊΖΟΜΑΙ ΠΟΤΈ:

Την αισιοδοξία μου

EconomyToday 11

στοχευμένες στρατηγικές για την ενδυνάμωση του οράματός του. Η επιτυχία φαίνεται στο αποτέλεσμα και την ομαδική δουλειά. Μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι η ομάδα μαζί με τους συνεργάτες της έχει εργαστεί σκληρά και έχει πετύχει τους στόχους του 2023. Όσον αφορά τη νέα χρονιά σχεδιάζουμε το στρατηγικό πλάνο του 2024 λαμβάνοντας υπόψη τις νέες τεχνολογίες, όπως είναι η τεχνητή νοημοσύνη. Παράλληλα εστιάζουμε στον πυλώνα της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης αλλά και στον ρόλο που καλείται να διαδραματίσει ο Όμιλος σε ό,τι αφορά την Πράσινη μετάβαση της χώρας. Η ανάδειξη και η προβολή των ολοκληρωμένων υπηρεσιών του Ομίλου σε καταναλωτές και επιχειρήσεις, αποτελεί επίσης έναν από τους κυριότερους και σημαντικότερους στόχους μας.

Think Positive! Στη δική μου κοσμοθεωρία, τίποτα δεν πρέπει να μας επηρεάζει αρνητικά σε βαθμό που να τα παρατάμε! Οι δυσκολίες είναι ευκαιρίες και ως τέτοιες πρέπει να τις αντιμετωπίζουμε

12 EconomyToday

Ως μάρκετινγκ μάνατζερ του Ομίλου, καλούμαι να υποστηρίξω τη στρατηγική του Ομίλου με αντίστοιχες δράσεις εντός χρονοδιαγραμμάτων. Πράγμα που όλοι οι επαγγελματίες στον χώρο γνωρίζουν πολύ καλά πως δεν είναι πάντα εφικτό. Παράλληλα, οι μεταβολές στις συνθήκες και στις ανάγκες της αγοράς είναι ίσως η μεγαλύτερη πρόκληση που έχουμε να αντιμετωπίσουμε. Ωστόσο, πιστεύω ότι με καίριες αποφάσεις που λαμβάνονται στο τμήμα μάρκετινγκ και ακολουθώντας τακτικές χαμαιλέοντα προσαρμοζόμαστε στις συνθήκες και αναπροσαρμόζουμε το πλάνο μας με ευελιξία. Ποιους προσωπικούς στόχους έχετε θέσει σε επαγγελματικό επίπεδο; Η αφοσίωση και η εργατικότητά μου είναι αυτά που καθόρισαν τη μέχρι σήμερα πορεία μου. Βασικός στόχος για εμένα είναι να εμπνεύσω την ομάδα μου και να τους μεταλαμπαδεύσω κάποιες από τις αξίες μου στον επαγγελματικό τομέα. Η αφοσίωση και η εργατικότητα είναι προϋπόθεση για την ανέλιξη ενός επαγγελμα-

τία. Πιστεύω πως οι προσωπικοί στόχοι καθορίζουν τους επαγγελματικούς. Ως νέα μαμά σκέφτομαι ότι μεγαλώνοντας θα ήθελα να παραδώσω στα παιδιά μου και στις νέες γενιές έναν «καθαρό» πλανήτη. Ένας από τους στόχους που έχω θέσει ως μάρκετινγκ μάνατζερ είναι η καλλιέργεια περιβαλλοντικής συνείδησης, ειδικότερα στη νέα γενιά εξού και ως ομάδα έχουμε καθιερώσει συχνές επισκέψεις σε σχολεία. Θα ήταν παράλειψή μου να μην αναφέρω πως κανένας προσωπικός στόχος δεν θα ήταν εφικτός εάν δεν είχα την αμέριστη συμπαράσταση του συζύγου μου. Πώς αποτιμάτε το έργο που έχει επιτευχθεί στο τμήμα μάρκετινγκ και τι περιλαμβάνει το στρατηγικό σας πλάνο για το 2024; Μέχρι σήμερα, μπορώ να πω πως το τμήμα μάρκετινγκ του Ομίλου έχει κερδίσει το στοίχημα για την αλλαγή και την υιοθέτηση νέων μέσων επικοινωνίας με το καταναλωτικό κοινό. Όσο ο Όμιλος εδραιώνεται στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, το τμήμα καθορίζει

Ποιοι σταθμοί καθόρισαν την επαγγελματική σας πορεία; Κάθε σταθμός στην επαγγελματική μου πορεία έπαιξε σημαντικό ρόλο για να κάνω το επόμενο βήμα. Δεν θα ξεχώριζα ένα στάδιο από την πορεία μου, καθώς αυτό που είμαι σήμερα ως επαγγελματίας, το έχει καθορίσει το παρελθόν. Παρόλα αυτά, θεωρώ πως είμαι από τους τυχερούς ανθρώπους γιατί στο επαγγελματικό μου ταξίδι μέχρι σήμερα, είχα ανθρώπους και συνεργάτες δίπλα μου που πίστεψαν σε μένα και μου έδωσαν την ευκαιρία να εξελιχθώ ως άνθρωπος και επαγγελματίας. Ποιες νέες συνήθειες έχετε αποκτήσει στη μετά Covid-19 εποχή; Η εξοικείωσή μου με την εξ αποστάσεως εργασία και την ψηφιοποίηση διαδικασιών, ήταν σίγουρα μερικές από τις νέες συνθήκες που κλήθηκα να υιοθετήσω στη ζωή μου. Επίσης μια συνήθεια που έχω υιοθετήσει είναι να μαγειρεύουμε όλοι μαζί οικογενειακώς, σχεδόν κάθε βράδυ στο σπίτι.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΣΤΙΣ 06:45

ΠΡΩΤΟΣΕΛΙΔΟ ΜΕ ΤΟΝ ΑΝΔΡΕΑ ΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟ

www.sigmatv.com

Σ ΥΝ CO V ΕE Ν R ΤSΕTΥOΞRΗY

ΟΙ ΣΚΙΈΣ ΤΩΝ CYPRUS CONFIDENTIAL

ΚΑΙ Η ΑΝΤΙΜΕΤΏΠΙΣΗ ΤΗΣ ΑΠΕΙΛΉΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΏΡΑ Οι «σκιές» στη φήμη της χώρας, η σύγκριση με τον Παναμά και τα Panama Papers, τα σκληρά διδάγματα και τα βασικά βήματα και διορθώσεις για να πάμε μπροστά. ΤΟΥ ΞΈΝΙΟΥ ΜΕΣΑΡΊΤΗ

14 EconomyToday

ο «Cyprus Confidential» μπήκε από τις 14 του Νοέμβρη στις καθημερινές συζητήσεις, τόσο εντός της κυπριακής κοινωνίας αλλά κυρίως στα διεθνή «πηγαδάκια», από τα πρωτοσέλιδα εφημερίδων μέχρι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Το αν πρόκειται περί αναμασημένης τροφής και χειροβομβίδας κρότου λάμψης ή αποκαλύψεων που συνταράσσουν συθέμελα την κυπριακή οικονομία, αποτελεί κατά την άποψή μας δευτερεύον ζήτημα. Το μεγάλο θέμα και το κύριο ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι πώς αντιμετωπίζεται αυτή η κρίση που απειλεί ακόμη μια φορά τη φήμη της χώρας μας, του σημαντικότερου περιουσιακού μας στοιχείου.

ΜΕ ΤΑ ΒΛΈΜΜΑΤΑ ΣΤΡΑΜΜΈΝΑ ΚΑΙ ΠΆΛΙ ΣΤΗΝ ΚΎΠΡΟ, Η ΕΠΙΛΟΓΉ ΝΑ ΒΓΆΛΟΥΜΕ ΤΟ ΜΆΤΙ ΓΙΑ ΝΑ ΣΏΣΟΥΜΕ ΤΟ ΌΝΟΜΑ ΔΕΝ ΕΊΝΑΙ ΠΛΈΟΝ ΔΙΑΘΈΣΙΜΗ

ΠΛΈΟΝ ΔΕΝ ΈΧΟΥΜΕ ΤΗΝ ΕΠΙΛΟΓΉ ΝΑ ΜΑΣ ΒΓΕΙ ΤΟ ΜΆΤΙ Η έκφραση που ανασύρθηκε ακόμα μια φορά, τουλάχιστον εντός Κύπρου, μετά τα δημοσιεύματα του Cyprus Confidential, είναι το «παρά να σου βγει το όνομα καλύτερα να σου βγει το μάτι». Με τα βλέμματα στραμμένα και πάλι στην Κύπρο, η επιλογή να βγάλουμε το μάτι για να σώσουμε το όνομα δεν είναι πλέον διαθέσιμη, άρα θα πρέπει με αποφασιστικότητα και ρηξικέλευθες κινήσεις να γνωστοποιήσουμε και να διατρανώσουμε τις αλλαγές και τις διαρθρωτικές κινήσεις, ανασύροντας από τον Ησίοδο στο «Έργα και Ημέραι» τη φράση «Φήμη... κακή αργαλέη φέρει, χαλεπόν δ’ αποθέσθαι» (η κακή φήμη είναι βαρύ φορτίο και είναι δύσκολο να απαλλαγείς από αυτήν).

EconomyToday 15

Σ ΥΝ CO V ΕE Ν R ΤSΕTΥOΞRΗY

ΤΑ ΣΥΜΠΤΏΜΑΤΑ ΤΩΝ PANAMA PAPERS ΣΤΟΝ ΠΑΝΑΜΆ Το αξιοσημείωτο με το Cyprus Confidential είναι το γεγονός ότι πρόκειται για τη δεύτερη φορά που το ICIJ και τα υπόλοιπα μέσα ενημέρωσης του κονσόρτιουμ «βαφτίζουν» μια έρευνα με το όνομα της χώρας (τα Cyprus Papers προέρχονταν από διαφορετική δημοσιογραφική ομάδα, του Al Jazeera και αφορούσαν μόνο το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα). Σαφώς, ο λόγος της επωνυμίας του Panama Papers ή του Cyprus Confidential οφείλεται εν μέρει στην πηγή των διαρροών, παρά της ταύτισης της χώρας με τα όσα αναφέρονται στα δημοσιεύματα, ωστόσο οι αποκαλύψεις φέρνουν στην επιφάνεια σοβαρά ζητήματα για τις χώρες και

16 EconomyToday

ΤΟ 2023, ΕΠΤΆ ΚΑΙ ΠΛΈΟΝ ΧΡΌΝΙΑ ΜΕΤΆ ΤΑ PANAMA PAPERS, ΟΙ ΑΡΙΘΜΟΊ ΔΕΊΧΝΟΥΝ ΌΤΙ ΚΑΤΑΓΡΆΦΗΚΕ ΜΕΊΩΣΗ ΤΗΣ ΤΆΞΗΣ ΤΟΥ 63% ΤΩΝ ΕΓΓΡΑΦΏΝ ΝΈΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΏΝ, ΣΕ ΣΧΈΣΗ ΜΕ ΜΙΑ ΔΕΚΑΕΤΊΑ ΝΩΡΊΤΕΡΑ

δημιουργούν ανάλογες επιπλοκές. Η περίπτωση του Παναμά είναι χαρακτηριστική, ιδίως όταν οι οίκοι αξιολόγησης κατέγραφαν τις ζημιές που επέφεραν οι αποκαλύψεις για το πώς η χώρα εξυπηρετούσε τη φοροδιαφυγή επωνύμων και πολιτικών ολόκληρου του κόσμου. Οι διαρροές του δικηγορικού γραφείου και παρόχου Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών, Mossack Fonseca, είχαν οδηγήσει τους Fitch να καταγράφουν τρία χρόνια μετά τα Panama Papers ότι «ο κίνδυνος φήμης θα παραμείνει βασικό ζήτημα για την οικονομία και τις τράπεζες του Παναμά. «Τα διάφορα συμβάντα που επηρεάζουν τη φήμη της χώρας ασκούν ευρεία πίεση στην πρόσβαση χρηματοδότησης και βλάπτουν τη θέση και την ικανότητα του Παναμά ως περιφερειακού χρηματοπιστωτικού κέντρου», ήταν το συμπέρασμα του διεθνούς οίκου αξιολόγησης.

Το 2023, επτά και πλέον χρόνια μετά τα Panama Papers, μια ανάλυση του Bloomberg έδειχνε ότι το 2022 καταγράφηκε μείωση της τάξης του 63% των εγγραφών νέων εταιρειών, σε σχέση με μια δεκαετία νωρίτερα, το 2012. Στο ίδιο μοτίβο, ενώ το 2013 ο αριθμός διάλυσης εταιρειών και ιδιωτικών ταμείων ήταν 7, το 2022 ο αριθμός εκτινάχθηκε σε 5.575. Ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Παναμά, Χουάν Κάρλος Αραούζ, σε δηλώσεις του το 2023, αποδίδει αυτήν την αλλαγή στην κακή φήμη της χώρας, μετά την έρευνα του ICIJ για τα Panama Papers. Αυτή η έρευνα, βασισμένη σε 11,5 εκατομμύρια αρχεία που διέρρευσαν από την πλέον ανενεργή δικηγορική εταιρεία, Mossack Fonseca, αποκάλυψε ένα σύστημα υπεράκτιων τραπεζικών συναλλαγών, που επέτρεπαν τη φοροδιαφυγή, το ξέπλυμα χρήματος και τη διαφθορά. «Παρά τις προσπάθειες που έχει κάνει ο Παναμάς για να θέσει ένα πρότυπο ελέγχου σε υψηλότερο επίπεδο από οποιαδήποτε άλλη δικαιοδοσία στον κόσμο, εξακολουθεί να επηρεάζεται από τη φήμη της χώρας» δήλωσε ο Αραούζ στο Bloomberg. Η Mayra Rodríguez, δικηγόρος με έδρα τον Παναμά, πιστώνει επίσης την έρευνα της ICIJ, αλλά υποστήριξε ότι η πτώση θα μπορούσε να οφείλεται στην αυστηροποίηση των κανονισμών που εφαρμόστηκαν. Αυτοί οι κανονισμοί επιβάλλουν υψηλότερες υποχρεώσεις στα δικηγορικά γραφεία, κάτι που λέει ο Rodríguez αυξάνει τον κίνδυνο και ενδεχομένως μειώνει τη ζήτηση. Ομοίως, η πίεση από διεθνείς οντότητες, όπως η Ειδική Ομάδα Χρηματοοικονομικής Δράσης, μπορεί επίσης να συνέβαλε στην αλλαγή. Ο Παναμάς βρίσκεται επί του παρόντος στην «γκρίζα λίστα» της FATF —μια λίστα δικαιοδοσιών που παρακολουθεί στενά ο Οργανισμός και οι οποίες έχουν συμφωνήσει να επιλύσουν ορισμένα οικονομικά κενά, εντός συγκεκριμένου χρονικού πλαισίου. Η FATF ανέθεσε στον Παναμά να διασφαλίσει την «επαρκή επαλήθευση των ενημερωμένων πληροφοριών δικαιούχου ιδιοκτησίας από υπόχρεες οντότητες και την έγκαιρη πρόσβαση από τις αρμόδιες Αρχές». Και το παράθυρο του χρόνου, για να γίνει αυτό, κλείνει σύντομα. Η FATF εξέδωσε προειδοποίηση στον Παναμά να ολοκληρώσει το σχέδιο δράσης τής χώρας μέχρι τα τέλη του 2023.

ΜΠΟΡΕΊ ΝΑ ΓΊΝΕΙ ΣΎΓΚΡΙΣΗ, ΑΛΛΆ… Παρά το γεγονός ότι ο Παναμάς και η Κύπρος έχουν αυξήσει το ρίσκο της φήμης (reputational risk), λόγω των αποκαλύψεων του ICIJ, το 2016 και το 2023 αντιστοίχως, οι δύο περιπτώσεις έχουν

ειδοποιούς διαφορές. Από τη μια ο Παναμάς παραμένει οριακά στην «γκρίζα λίστα» της FATF, ενώ η τελευταία αξιολόγηση της Κύπρου από τη Moneyval καταγράφει ότι η Κύπρος ανήκει στο ένα τέταρτο των χωρών με την πιο αποτελεσματική εφαρμογή των μέτρων κατά του ξεπλύματος χρήματος και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Επίσης, σημαντική παράμετρος είναι το γεγονός ότι ο Παναμάς χαρακτηρίζεται ακόμη και σήμερα ως φορολογικός παράδεισος, ενώ για την Κύπρο, πέραν των δημοσιευμάτων που υπάρχουν και χαρακτηρίζουν τη χώρα ως τέτοια, κανένας επίσημος φορέας, κρατικός και μη, δεν χαρακτηρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία ως «φορολογικό παράδεισο». Συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Ένωση στις 17 Οκτωβρίου του 2023 έχει ανακοινώσει τον κατάλογο με τις χώρες με τις οποίες δεν συνεργάζεται για φορολογικούς σκοπούς, αφού δεν τηρούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις. Ο στόχος του ευρωπαϊκού καταλόγου για τις μη συνεργάσιμες δικαιοδοσίες δεν είναι να κατονομάσει και να ντροπιάσει χώρες, αλλά να ενθαρρύνει θετικές αλλαγές στη φορολογική νομοθεσία και τις πρακτικές τους, μέσω συνεργασίας. Ανάμεσα σε αυτές τις 16 χώρες συγκαταλέγεται και ο Παναμάς.

«Η ΚΎΠΡΟΣ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΊ ΝΑ ΣΥΓΚΡΙΘΕΊ ΜΕ ΑΦΕΡΈΓΓΥΟΥΣ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΎΣ»

ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΣ ΠΕΤΡΊΔΗΣ: «Η ΚΎΠΡΟΣ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΊ ΝΑ ΣΥΓΚΡΙΘΕΊ ΚΑΤ’ ΟΥΔΈΝΑ ΛΌΓΟ ΜΕ ΑΦΕΡΈΓΓΥΟΥΣ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΎΣ. ΟΎΤΕ ΣΕ ΘΈΜΑΤΑ ΠΡΑΚΤΙΚΉΣ ΟΎΤΕ ΣΕ ΘΈΜΑΤΑ ΕΠΟΠΤΕΊΑΣ»

Μιλώντας στο Economy Today, ο πρώην υπουργός Οικονομικών, Κωνσταντίνος Πετρίδης, τόνισε ότι ναι μεν μπορούν να γίνουν συγκρίσεις συγκυριακά, λόγω των Panama Papers και των Cyprus Confidential, αλλά η Κύπρος δεν μπορεί να συγκριθεί κατ’ ουδένα λόγο με αφερέγγυους προορισμούς. «Ούτε σε θέματα πρακτικής ούτε σε θέματα εποπτείας». Η χρηματοοικονομική εποπτεία της Κύπρου όχι μόνο συνάδει πλήρως με το αυστηρό ευρωπαϊκό πλαίσιο αλλά σε πολλές περιπτώσεις είναι ακόμη πιο αυστηρή. Ενδεικτικό ότι τα τελευταία χρόνια έχουν κλείσει πέραν των 70.000 λογαριασμών στην Κύπρο, ενώ έχουν διαγραφεί πέραν των 45.000 εταιρειών «κέλυφος». Δεν είναι τυχαίο που η πέμπτη κατά σειρά αξιολόγηση της Moneyval είναι θετική, με την Κύπρο να μην κατατάσσεται σε καμιά από τις 40 κατηγορίες, ως «μη συμμορφωμένη». «Τα τελευταία χρόνια η εποπτεία και το εποπτικό πλαίσιο συνεχώς βελτιώνεται, κάτι που αναγνωρίζεται από όλους τους ευρωπαϊκούς και διεθνείς θεσμούς που αφορούν το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, κάτι που

EconomyToday 17

Σ ΥΝ CO V ΕE Ν R ΤSΕTΥOΞRΗY

ΛΌΓΩ ΤΗΣ ΣΤΉΡΙΞΗΣ ΠΟΥ ΧΡΕΙΆΖΕΤΑΙ Η ΚΎΠΡΟΣ ΓΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΆ ΖΗΤΉΜΑΤΑ —ΜΕ ΠΡΏΤΟ ΤΗΝ ΚΑΤΟΧΉ ΑΠΌ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΊΑ— ΔΕΝ ΥΠΆΡΧΕΙ Η ΠΟΛΥΤΈΛΕΙΑ ΝΑ ΣΦΥΡΊΞΟΥΜΕ ΑΔΙΆΦΟΡΑ ΣΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΏ ΤΩΝ CYPRUS CONFIDENTIAL

ισχύει και στην έμπρακτη εφαρμογή όλων των κυρώσεων» σημείωσε ο Κωνσταντίνος Πετρίδης.

ΓΙΑΤΊ CYPRUS CONFIDENTIAL ΚΑΙ ΓΙΑΤΊ ΤΏΡΑ; Μια ιστορική αναδρομή ίσως να είναι χρήσιμη, για να απαντηθεί εν μέρει το ερώτημα που τίθεται τις τελευταίες βδομάδες και περίπου περιγράφεται ως «γιατί στοχοποιείται η Κύπρος», που φαίνεται ότι τις πλείστες φορές απαντάται με κάπως θερμόαιμες διαθέσεις με αυτομαστίγωμα και το «This is Cyprus» είτε με το «Γιατί οι άλλοι είναι καλύτεροι από μας;». Παρά το γεγονός ότι και οι δύο προσεγγίσεις μπορεί να εξηγούν εν μέρει το φαινόμενο, αν και κλισέ, ίσως η αλήθεια κρύβεται κάπου στη μέση.

Η ΑΦΕΤΗΡΊΑ ΤΟΥ 1974 ΚΑΙ Η ΒΙΟΜΗΧΑΝΊΑ «ΥΨΗΛΟΎ ΡΊΣΚΟΥ» Η τουρκική εισβολή του 1974 άλλαξε άρδην το σκηνικό του παραγωγικού μοντέλου της κυπριακής οικονομίας. Η Κύπρος, με το 70% των παραγωγικών της συντελεστών να είναι κάτω από την τουρκική κατοχή, άρχισε να μεταλλάσσεται μετά τη δεκαετία του 1980 από μια οικονομία που ήταν βασισμένη στην πρωτογενή και δευτερογενή παραγωγή σε ένα διεθνές κέντρο παροχής Υπηρεσιών. Η κυπριακή οικονομία ανοικοδομήθηκε πάνω στον τομέα των Υπηρεσιών, παρέχοντας Χρηματοοικονομικές και Επαγγελματικές Υπηρεσίες 18 EconomyToday

γύρω από τα Δικηγορικά, Λογιστικά, Τραπεζικά και Ναυτιλιακά, τον Τουρισμό και τον τομέα των Ακινήτων. Με τους χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές, με ένα διεθνές δίκτυο διμερών κρατικών συμφωνιών αποφυγής διπλής φορολογίας και με ένα αρκετά χαλαρό εποπτικό πλαίσιο ελέγχου για την εγγραφή εταιρειών, το άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών και τη δήλωση εισοδημάτων, η Κύπρος βασίστηκε σε μια βιομηχανία η οποία χαρακτηρίζεται ως «υψηλού ρίσκου». Η απότομη αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου και η απουσία μιας «εποπτικής και κανονιστικής παράδοσης» στον τομέα των Υπηρεσιών παράλληλα με την ευκαιριακή εκμετάλλευση διεθνών συγκυριών δημιούργησαν «στρεβλώσεις», οι οποίες λειτούργησαν αθροιστικά στην «κακή φήμη» του νέου κυπριακού οικονομικού μοντέλου.

ΤΟ «ΑΝ» ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΛΙΈΣ ΑΜΑΡΤΊΕΣ Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι ακόμη και σήμερα διεθνείς παράγοντες εκτός Κύπρου, που ασχολούνται με τα της κυπριακής οικονομίας, κυκλοφορούν ακόμη τις φήμες για τις μαύρες σακούλες με χρήματα που έμπαιναν στις κυπριακές τράπεζες, μετά τη πτώση της Σοβιετικής Ένωσης αλλά και μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας. Αυτό που επιβεβαιώνεται από τα δημοσιεύματα

Σχολιάζοντας επί τούτου, ο Σωφρόνης Κληρίδης, κοσμήτορας της Σχολής Οικονομικών Επιστημών και Διοίκησης του Πανεπιστημίου Κύπρου, αναφέρει ότι «Δυστυχώς σπέρνουμε ό,τι θερίσαμε και το 2013 πληρώσαμε βαρύ τίμημα, λόγω της κακής φήμης της χώρας μας». Σημειώνει ότι «βελτιώσαμε πολλά από τότε, κυρίως στον Τραπεζικό τομέα. Όμως, επιτρέψαμε ξανά σε στενά ιδιωτικά συμφέροντα να αμαυρώσουν το όνομα του τόπου. Με την ανοχή και τη συμμετοχή του κράτους στο ψηλότερο επίπεδο».

ΜΠΟΡΟΎΜΕ ΝΑ ΣΦΥΡΊΞΟΥΜΕ ΑΔΙΆΦΟΡΑ ΚΑΙ ΝΑ ΠΆΜΕ ΠΑΡΑΚΆΤΩ;

και τις διαρροές εγγράφων είναι ότι πολλοί Ρώσοι που κατάφεραν με διάφορους τρόπους να πλουτίσουν στα ’90 και αρχές του αιώνα, διακινούσαν τα χρήματα και τις περιουσίες τους, μέσω πολύπλοκων εταιρικών δομών με έντονο το «κυπριακό άρωμα». Σημείο ορόσημο και σύμπτωμα της γιγάντωσης της βιομηχανίας του τομέα των Υπηρεσιών ήταν το 2013, όταν η δημοσιονομική τρύπα, οι κακοί εποπτικοί χειρισμοί που οδήγησαν στην κατάρρευση των δύο μεγαλύτερων τραπεζών της χώρας, οι χειρισμοί «μαθητευόμενων μάγων» της κυβέρνησης Δημήτρη Χριστόφια και ακολούθως Νίκου Αναστασιάδη οδήγησαν στο κούρεμα καταθέσεων και την κυπριακή οικονομική κρίση του 2013. Τότε, η κακή φήμη της Κύπρου, με το 45% των καταθέσεων να αντιπροσωπεύει καταθέτες από δικαιοδοσίες που δεν ήταν αρεστές στους εταίρους μας, Ευρωπαϊκή Ένωση και ΗΠΑ, που καλέσαμε για να επιληφθούν της κακής οικονομικής κατάστασης, είχε ως αποτέλεσμα τις δυσμενείς συνέπειες των αποφάσεων που λήφθηκαν. Τα «αν» σαφώς δεν μπορούν να αλλάξουν την ιστορία, αλλά βοηθούν στην ανάλυση εκ των υστέρων αλλά και στην πορεία που ακολουθούμε στο μέλλον, άρα θέτουμε το ερώτημα τού «Αν η Κύπρος είχε καλύτερη φήμη στους συμμάχους της, πώς θα άλλαζαν τα γεγονότα το 2013;»

ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΛΟΠΟΊΗΣΗ ΤΗΣ ΕΝΙΑΊΑΣ ΑΡΧΉΣ ΕΠΟΠΤΕΊΑΣ ΘΑ ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΠΈΣΟΥΝ ΤΑ ΥΦΙΣΤΆΜΕΝΑ ΦΈΟΥΔΑ ΚΑΙ ΝΑ ΥΠΆΡΞΕΙ Ο ΑΠΑΡΑΊΤΗΤΟΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΌΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΛΌ ΤΟΥ ΚΛΆΔΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΧΏΡΑΣ

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, από τις 24 Φεβρουαρίου του 2022 και την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία μέχρι τον Φεβρουάριο του 2023, πλήρωσε στη ρωσική κυβέρνηση 140 δισεκατομμύρια ευρώ για ορυκτά καύσιμα. Σύμφωνα με ανάλυση της δεξαμενής σκέψης Bruegel, οι Ευρωπαίοι πλήρωσαν 83 δισεκατομμύρια ευρώ για πετρέλαιο και 53 δισεκατομμύρια ευρώ για φυσικό αέριο. Την ίδια ώρα, o ICIJ με τα Cyprus Confidential ασκεί δριμύ κατηγορώ ότι «η Κύπρος αγνοεί τις ρωσικές βιαιότητες και τις δυτικές κυρώσεις για να προστατέψει τον πλούτο των συμμάχων του Πούτιν». Όπως είχε αναφέρει ο οικονομολόγος, Αλέξανδρος Αποστολίδης, «Όλες οι χώρες της Ε.Ε. έχουν έναν τομέα στον οποίο θα ήθελαν η σχέση με τη Ρωσία να εκτονώνεται σιγά-σιγά. Για την Ιταλία είναι τα είδη πολυτελείας, για τη Γερμανία το φυσικό αέριο. Για την Κύπρο είναι η σχέση με τη Ρωσία στον τομέα των Επιχειρηματικών Υπηρεσιών». Το δεδομένο αυτό μπορεί να ενισχύσει το επιχείρημα της υποκρισίας και της επιλεκτικής ευαισθησίας της Δύσης, ωστόσο δεν μπορεί να καλύψει τα κενά που όντως υπάρχουν στη βιομηχανία της παροχής Υπηρεσιών και σαφώς δεν μπορεί να απαλείψει τον κίνδυνο για τη φήμη της Κύπρου. Λαμβάνοντας υπόψη ότι το πώς μας αντιμετωπίζει και αντιλαμβάνεται ο διεθνής παράγοντας, κρατικοί και οικονομικοί δρώντες, κυρίως λόγω της εξάρτησης τής οικονομίας από ξένες επενδύσεις όσο και της στήριξης που χρειάζεται η Κύπρος για πολιτικά ζητήματα — με πρώτο την κατοχή από την Τουρκία— δεν υπάρχει η πολυτέλεια να σφυρίξουμε αδιάφορα στα κατηγορώ των Cyprus Confidential.

ΠΏΣ ΑΠΟΤΡΈΠΕΤΑΙ Η ΑΠΕΙΛΉ ΚΑΙ ΠΏΣ «ΔΙΟΡΘΩΝΌΜΑΣΤΕ»; Στην τελευταία αξιολόγηση της Moneyval του Νοεμβρίου του 2022, παρά το γεγονός ότι η Κύπρος

EconomyToday 19

Σ ΥΝ CO V ΕE Ν R ΤSΕTΥOΞRΗY

δεν χαρακτηρίζεται σε καμία από τις 40 κατηγορίες αξιολογήσεων ως «μη συμμορφωμένη», τονίζεται ότι «ενώ η Κύπρος έχει σημειώσει κάποια πρόοδο στην αντιμετώπιση των ελλείψεων τεχνικής συμμόρφωσης που αναφέρονται στην έκθεση αξιολόγησης, δεν έχει επαναβαθμολογηθεί σε καμία από τις συστάσεις της FATF, για τις οποίες παραμένει ως «μερικώς συμβατή». Βάσει της Έκθεσης και των συστάσεων διαφαίνονται τα κενά στον συντονισμό της εποπτείας και πληροφόρησης των εμπλεκόμενων Αρχών για τα θέματα αντιμετώπισης ξεπλύματος βρώμικου χρήματος και εφαρμογής κυρώσεων αλλά και έλλειψη εφαρμογής μέτρων και ενός κυρωτικού μηχανισμού, στις περιπτώσεις όπου εντοπίζονται παραβιάσεις των κανονισμών.

ΟΙ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΈΣ ΕΞΑΓΓΕΛΊΕΣ Προς αυτή την κατεύθυνση, κυβερνητικές πηγές, μιλώντας στο Economy Today, κατέγραψαν προτάσεις που έχουν αποφασιστεί και οδεύουν προς υλοποίηση, ενώ έχουν διαμηνυθεί και στους δημοσιογράφους του ICIJ, όταν ερωτήθηκαν για το τι προτίθεται να πράξει η κυβέρνηση κατόπιν του Cyprus Confidential. Στέλνοντας ένα μήνυμα, χαρακτηριζόμενο ως «μηδενικής ανοχής», το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε τον Ιούνιο του 2023 ένα ολοκληρωμένο πακέτο μέτρων, που διαβιβάστηκε προφορικά σε όλες τις πρεσβείες στην Κύπρο: • Κεντρικός Συντονισμός Πληροφοριών με τον διορισμό προσώπου στο Υπουργείο Οικονομικών, που θα λειτουργεί ως κεντρικό σημείο για τη λήψη και διανομή πληροφοριών από τις κυπριακές και ξένες αρχές. • Ενίσχυση των Οικονομικών Πληροφοριών (intelligence), μέσω συμφωνίας με το Πανεπιστήμιο της Κύπρου, με στόχο την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του καθεστώτος κυρώσεων. • Αξιολόγηση του Νομοθετικού Πλαισίου, προκειμένου να διατυπωθούν βελτιώσεις που απαιτούνται στο νομοθετικό πλαίσιο. • Ενίσχυση της Εταιρικής Διακυβέρνησης, αντανακλώντας τη δέσμευση για την ενίσχυση των μηχανισμών επίβλεψης, την κάλυψη κενών στον εταιρικό τομέα και την εξασφάλιση της συμμόρφωσης με τους κανονισμούς AML. Σε αυτό το πλαίσιο, εξετάζεται η δημιουργία Ενιαίας Αρχής Εποπτείας για αυτές τις Υπηρεσίες. • Ενίσχυση των Ικανοτήτων Επιβολής του Νόμου, μέσω μελέτης που θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2023 και θα αξιολογήσει την ικανότητα των Αρχών επιβολής του νόμου στην έρευνα και δίωξη οικονομικών εγκλημάτων. 20 EconomyToday

Η ΕΝΙΑΊΑ ΑΡΧΉ ΕΠΟΠΤΕΊΑΣ, ΤΟ «ΒΑΡΎ ΠΥΡΟΒΟΛΙΚΌ» ΤΗΣ ΑΛΛΑΓΉΣ Ο Σωφρόνης Κληρίδης σημείωσε, στο Economy Today ότι, «οι διακηρύξεις της κυβέρνησης για μηδενική ανοχή είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, όμως χρειάζεται αποφασιστική δράση. Η αυτορρύθμιση των Επαγγελματικών Υπηρεσιών έχει αποτύχει και πρέπει να εξετάσουμε τη δημιουργία ανεξάρτητης Εθνικής Ρυθμιστικής Αρχής για όλο το φάσμα των Επαγγελματικών Υπηρεσιών». Ο Κυριάκος Ιορδάνους, γενικός διευθυντής του ΣΕΛΚ, μιλώντας στο Economy Today, χαρακτήρισε την Ενιαία Αρχή Εποπτείας ίσως ως τον πιο αποτελεσματικό για να προχωρήσει ο τομέας των Υπηρεσιών προς τα εμπρός. Εξελισσόμενοι από το στάδιο ανάπτυξης και φτάνοντας στην ωριμότητα, ενώ ταυτόχρονα αντλούμε διδάγματα από πιο προηγμένες χώρες στον χώρο των Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών και με αφορμή τα σκληρά διδάγματα της απειλής της φήμης της χώρας, η ίδρυση μιας εθνικής Αρχής Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών αποτελεί μονόδρομο. Ο Κυριάκος Ιορδάνους αναφέρει ότι «δεν θα ανακαλύψουμε κάτι καινούργιο, αφού θα πρέπει να ακολουθήσουμε τα παραδείγματα του Ηνωμένου Βασιλείου (FCA) και πιθανώς αυτά της Νότιας Αφρικής και του Χονγκ Κονγκ, που θα μπορούσαν να είναι πιο σχετικά με την Κύπρο, λόγω του μεγέθους τους». «Η Μάλτα έχει επίσης ιδρύσει τη MFSA με επίδοση που ξεχωρίζει» σημειώνει. Για να εκπληρώσει αποτελεσματικά τα καθήκοντα και την αποστολή της, η νέα Αρχή Εποπτείας Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών (FSA), χρειάζεται να διαθέτει επαρκείς πόρους σε ό,τι αφορά τη διακυβέρνηση, τους ανθρώπους, την επάρκεια, τις δεξιότητες και τα ψηφιακά εργαλεία. Επιπλέον, πρέπει να υποστηρίζεται από ένα ισχυρό νομικό πλαίσιο. Λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία της Βιομηχανίας Υπηρεσιών, μια Αρχή Εποπτείας Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών μπορεί να λειτουργήσει ως ασφαλές δίχτυ για κάθε επόπτη στον τομέα. Η ανταλλαγή πληροφοριών, ο ενισχυμένος συντονισμός και η κοινή εφαρμογή ομοιόμορφων πρακτικών μπορούν να ενισχύσουν το καθεστώς εποπτείας, αυξάνοντας την αποτελεσματικότητά του και διασφαλίζοντας ότι δεν υπάρχουν «αδύναμα σημεία». Παραδείγματος χάρη, παρόμοια με τον Οργανισμό FCA στο Ηνωμένο Βασίλειο, η νέα αυτή Αρχή πρέπει να εξουσιοδοτηθεί να αναλαμβάνει ποινικές

ται ρητώς ότι κάθε αρμόδια Αρχή τομέα συνεχίζει τις λειτουργίες της κανονικά, όπως η άδεια, η εκπαίδευση, η παρακολούθηση, η κύρωση και η επίβλεψη των αδειοδοτημένων οντοτήτων της. Στο μέλλον, αυτό θα μπορούσε να γίνει υπό μια κοινή ομπρέλα, που θα εξασφαλίζει τον συντονισμό, την καθοδήγηση και την προστασία για κάθε αρχή. Εάν μια τέτοια Αρχή τεθεί σε λειτουργία, με την ανατροπή κατάλληλων και αντίστοιχων εξουσιών και με την ευθύνη της κυβέρνησης και του πολιτικού συστήματος, θα οδηγήσει στη σταδιακή διόρθωση της καταστραμμένης φήμης της χώρας και της αρνητικής αντίληψης. Επιπλέον, θα διευκολύνει επίσης την αναβάθμιση της κυπριακής Βιομηχανίας Παροχής Υπηρεσιών με νέους τύπους Υπηρεσιών και Προϊόντων, στο πλαίσιο των Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών, της τραπεζικής δραστηριότητας, της έλξης επενδύσεων και της διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων, αλλά με έναν πιο εξειδικευμένο και ανταγωνιστικό τρόπο. Ένα τέτοιο αποτέλεσμα θα ήταν επωφελές για ολόκληρη την οικονομία, τις διαπραγματευτικές εξουσίες της κυβέρνησης, το πολιτικό υπόβαθρο της χώρας και φυσικά, για την κοινωνία συνολικά.

ΝΑ ΠΑΡΑΜΕΡΊΣΟΥΜΕ ΤΑ «ΣΆΠΙΑ ΜΉΛΑ»

ενέργειες κατά παραβατικών οντοτήτων (καθώς οι παραβάσεις των νόμων για κυρώσεις και του AML αποτελούν ποινικά αδικήματα).

ΘΑ ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΠΈΣΟΥΝ ΚΆΣΤΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΛΌ ΤΗΣ ΧΏΡΑΣ Για την εφαρμογή της πρότασης αυτής, θα πρέπει να πέσουν τα υφιστάμενα φέουδα και να υπάρξει ο απαραίτητος συντονισμός για το καλό του κλάδου και της χώρας. Ο γενικός διεθυντής του ΣΕΛΚ αναφέρει ότι για να εφαρμοστεί η πρόταση αυτή, οι «πόλεις-βασίλεια» της Κύπρου πρέπει να εγκαταλειφθούν και να εργαστούμε με πιο συντονισμένο τρόπο μεταξύ όλων των υφισταμένων Αρχών και του Κράτους. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι αυτή η πρόταση δεν υπονοεί κατ’ ουδέν τρόπο ότι οι υφιστάμενες Αρχές πρέπει να εγκαταλειφθούν ή να τερματιστούν. Αντιθέτως, υπογραμμίζε-

Αναγνώστης του Economy Today, που εργάζεται και ζει στο εξωτερικό και θέλησε να παραμείνει ανώνυμος, ανέφερε ότι μετά τα Cyprus Confidential τροποποίησε τον λογαριασμό του στο LinkedIn, διαγράφοντας τους όποιους συσχετισμούς είχε με τον τομέα των Υπηρεσιών της Κύπρου, θεωρώντας ότι είχαν αρνητική επίδραση στο επάγγελμά του. Δηλαδή, η αρνητική αντίληψη της χώρας διαχέεται πέραν του επιπέδου κρατικής, οικονομικής και επενδυτικής πολιτικής και στους πολίτες του κράτους, εντός και εκτός Κύπρου, που αποφεύγουν να αναφέρονται στον τόπο καταγωγής τους, που λόγω της κακής φήμης επηρεάζει τις επαγγελματικές τους προοπτικές. Σχολιάζοντας επί τούτου, ο Σωφρόνης Κληρίδης τόνισε ότι «η Κύπρος διαθέτει πολλούς ικανούς επαγγελματίες που θέλουν και μπορούν να πάρουν τον τόπο μπροστά. Να κάνουν την Κύπρο επιχειρηματικό κέντρο που να προσελκύει ποιοτικές επενδύσεις αλλά και ποιοτικούς ανθρώπους. Ανθρώπους που θέλουν να δημιουργήσουν και όχι να κρυφτούν. Τους κρατά πίσω η αδυναμία μας να αποβάλουμε τις παλιές κακές συνήθειες και να παραμερίσουμε τα σάπια μήλα που διασύρουν το όνομα της χώρας στον βωμό του εύκολου κέρδους».

EconomyToday 21

Σ ΥΝ CO V ΕE Ν R ΤSΕTΥOΞRΗY

ΕΝΙΣΧΎΟΝΤΑΙ ΟΙ ΠΡΟΚΛΉΣΕΙΣ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΉ ΟΙΚΟΝΟΜΊΑ ΤΟΥ ΤΆΣΟΥ ΓΙΑΣΕΜΊΔΗ

κυπριακή οικονομία, σύμφωνα με τα πρόσφατα στατιστικά στοιχεία που έχουν ανακοινωθεί, παραμένει σε σταθερούς θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης μέχρι και το τρίτο τρίμηνο του έτους, δηλαδή πριν την έναρξη των συγκρούσεων σε Ισραήλ και Γάζα και πριν τις τελευταίες δημοσιεύσεις σε σχέση με τον τομέα των Επαγγελματικών Υπηρεσιών.

ΟΙ ΤΟΜΕΊΣ ΠΟΥ ΑΝΕΒΆΖΟΥΝ ΤΟ ΑΕΠ ΚΑΙ ΤΑ ΑΥΞΗΜΈΝΑ ΈΣΟΔΑ ΑΠΌ ΦΌΡΟΥΣ Ο θετικός ρυθμός ανάπτυξης του ΑΕΠ οφείλεται κυρίως στους τομείς: Ξενοδοχεία και Εστιατόρια, Μεταφορές και Αποθήκευση, Χονδρικό και Λιανικό Εμπόριο, Επισκευή Μηχανοκινήτων Οχημάτων, Ενημέρωση και Επικοινωνίες, Κατασκευές, Τέχνες, Διασκέδαση και Ψυχαγωγία και Άλλες Δραστηριότητες Παροχής Υπηρεσιών. Την ίδια στιγμή καταγράφεται σημαντικό πλεόνασμα στους λογαριασμούς της κυβέρνησης απόρροια των αυξημένων εσόδων από τους φόρους. Φυσικά θα πρέπει να αναμένουμε πως θα κινηθεί το πλεόνασμα μέχρι τέλος τους έτους λαμβάνοντας υπόψη το νέο πακέτο μέτρων της κυβέρνησης, τον 22 EconomyToday

Η ΣΎΣΤΑΣΗ ΕΝΙΑΊΑΣ ΕΠΟΠΤΙΚΉΣ ΑΡΧΉΣ ΕΊΝΑΙ ΑΠΑΡΑΊΤΗΤΗ ΑΣΥΖΗΤΗΤΊ, ΊΣΩΣ ΥΠΌ ΤΗΝ ΕΠΊΒΛΕΨΗ ΤΗΣ MONEYVAL ΣΤΑ ΑΡΧΙΚΆ ΣΤΆΔΙΑ

συμπληρωματικό προϋπολογισμό που εγκρίθηκε την περασμένη βδομάδα και το πώς θα επηρεαστεί η οικονομία από την κατάσταση στην περιοχή και τα τελευταία γεγονότα. Στα θετικά καταγράφεται επίσης η έγκριση του αναθεωρημένου σχεδίου δράσης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε σχέση με το Ταμείο Ανασυγκρότησης, το οποίο παρέχει κεφάλαια πέραν του ενός δισεκατομμυρίου ευρώ στην Κύπρο για μεταρρυθμίσεις, κυρίως προς τον τομέα της Ψηφιοποίησης και της Πράσινης Μετάβασης. Όλοι ελπίζουμε ότι θα υπάρξουν εκείνες οι συναινέσεις, ώστε να υπάρξει γρήγορη υλοποίηση των προ-απαιτούμενων, εφόσον θα είναι για το ευρύτερο καλό της οικονομίας αλλά και της κοινωνίας. Πέραν όμως των πιο πάνω θα πρέπει να αξιολογηθούν με προσοχή οι κίνδυνοι και οι προκλήσεις που δημιουργούνται. Η κατάσταση στο Ισραήλ και τη Γάζα δεν αναμένεται να εξομαλυνθεί σύντομα, οπότε θα πρέπει να αξιολογηθούν οι επιπτώσεις στον Τουρισμό τουλάχιστον για την επόμενη τουριστική περίοδο.

Ο ΤΟΥΡΙΣΜΌΣ ΚΑΙ Ο ΤΟΜΈΑΣ ΤΩΝ ΑΚΙΝΉΤΩΝ Ο Τουρισμός συνεχίζει να συνεισφέρει σημαντικά στο ΑΕΠ της χώρας και κατάφερε, σε σημαντικό βαθμό να αναπληρώσει τις χαμένες αφίξεις από τη Ρωσία. Φυσικά θα πρέπει να αξιολογηθεί και η κερδοφορία ανά επισκέπτη, διότι ενδεχομένως να έχει μειωθεί το ποσό που ξοδεύεται κατά την εδώ παραμονή τους. Σημειώνεται, επίσης, από επαγγελματίες του κλάδου ότι οι επιχειρήσεις έχουν να αντιμετωπίσουν το αυξημένο κόστος λόγω πληθωρισμού και ενέργειας και το υψηλό πλέον κόστος εξυπηρέτησης των χρεών. Επιπλέον έχουμε τον τομέα των Ακινήτων, ο οποίος συνεχίζει να παρουσιάζει αύξηση κυρίως λόγω

ΤΟ ΣΤΟΊΧΗΜΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΟΜΈΑ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΏΝ Όσον αφορά τον τομέα των Επαγγελματικών Υπηρεσιών βρίσκεται στη διαδικασία αναπροσαρμογής στα νέα δεδομένα, κάτι που άλλωστε επιβάλλουν οι οδηγίες τις Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι νόμοι της Δημοκρατίας και οι βέλτιστες πρακτικές από ΟΟΣΑ και Moneyval. Η σύσταση ενιαίας Εποπτικής Αρχής είναι απαραίτητη ασυζητητί, ίσως υπό την επίβλεψη της Moneyval στα αρχικά στάδια, ενώ ιδιαίτερη σημασία έχει η ψηφιοποίηση των συστημάτων και των μητρώων για πιο αποτελεσματικούς ελέγχους. Από εκεί και πέρα οι παράγοντες του τομέα θα πρέπει να αξιολογήσουν με ήρεμο τρόπο τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες για τον τομέα, ποια χρηματοοικονομικά προϊόντα θέλουμε να προωθήσουμε και σε ποιες αγορές (με την ενοποίηση των συστημάτων είναι εύκολο να παρέχονται Διοικητικές Υπηρεσίες και για οντότητες που βρίσκονται στο εξωτερικό και ενδεχομένως εντός Ευρώπης). Επιπλέον είναι σημαντικό να υπάρξει μια προσπάθεια ενίσχυσης των κυπριακών επιχειρήσεων, διότι έχουμε την τάση να κοιτάζουμε την περισσότερη ώρα προς τα έξω.

ΠΑΡΑΜΈΝΟΥΝ ΟΙ ΕΠΙΠΤΏΣΕΙΣ ΤΗΣ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΉΣ ΠΟΛΙΤΙΚΉΣ της μετεγκατάστασης εταιρειών στην Κύπρο και ατόμων που θέλουν να εγκατασταθούν στη χώρα μας (υπάρχει κάποια κινητικότητα από χώρες όπως η Γερμανία, η Πολωνία, τις Κάτω Χώρες, ενώ σταδιακά ενισχύεται και το ενδιαφέρον από την Αγγλία). Οι συναλλαγές με Ρώσους έχουν μειωθεί σημαντικά για πολλούς λόγους και θα μειωθούν ακόμη περισσότερο. Άμεσο αντίκτυπο των τελευταίων δημοσιευμάτων στον διεθνή Τύπο είναι ο σκεπτικισμός των επενδυτών που είναι καθόλα νόμιμοι να επενδύσουν με τον φόβο μήπως «με τα ξερά καούν και τα χλωρά». Επιπλέον ερωτηματικό αποτελεί και η ζήτηση ακινήτων από το γειτονικό Ισραήλ, ειδικά μετά τον σημαντικό αριθμό συναλλαγών που υπήρξαν τα τελευταία χρόνια. Αυτό όμως που αποτελεί γενική παρατήρηση είναι ότι ο τομέας των Ακινήτων χρειάζεται «εξορθολογισμό» δηλαδή λογικές τιμές, δυνατότητα αγοράς ακινήτων από τους ντόπιους ή τουλάχιστον ενοικίασης, ενώ κάποιοι αναφέρουν ότι όντας νησί αν συνεχίσουν οι πωλήσεις στους ξένους με αυτό τον ρυθμό σύντομα θα ’χουμε πρόβλημα. Οπότε είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ο θετικός ρυθμός ανάπτυξης του τομέα μέσα σε ένα, όπως ανέφερε κάποιος αναλυτής, «συγυρισμένο στρατηγικό πλαίσιο».

ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΊΑ ΔΗΜΟΣΙΕΎΜΑΤΑ ΑΥΞΆΝΟΥΝ ΤΟΝ ΣΚΕΠΤΙΚΙΣΜΌ ΤΩΝ ΕΠΕΝΔΥΤΏΝ ΠΟΥ ΕΊΝΑΙ ΚΑΘΌΛΑ ΝΌΜΙΜΟΙ ΝΑ ΕΠΕΝΔΎΣΟΥΝ ΜΕ ΤΟΝ ΦΌΒΟ ΜΉΠΩΣ «ΜΕ ΤΑ ΞΕΡΆ ΚΑΟΎΝ ΚΑΙ ΤΑ ΧΛΩΡΆ»

Ένας άλλος παράγοντας που πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι η σύσφιγξη της νομισματικής πολιτικής από τις Κεντρικές Τράπεζες, η οποία οδήγησε σε αφαίρεση από την αγορά σημαντικού ποσού ρευστότητας. Η κατανάλωση μειώνεται, το κόστος χρηματοδότησης των επενδύσεων αυξάνεται, με αποτέλεσμα αρκετές να αναβληθούν ή ακόμα και να ακυρωθούν. Την ίδια στιγμή οι επιτοκιακές αποδόσεις σε ομόλογα και καταθέσεις αυξάνονται, με αποτέλεσμα αρκετοί να τα θεωρούν πλέον καλύτερες και πιο ασφαλισμένες επενδύσεις. Αυτά οδηγούν σταδιακά σε μείωση της επιχειρηματικής δραστηριότητας και περιορισμό της ανάπτυξης. Θα πρέπει να τονιστεί, επίσης, ότι η ακρίβεια παραμένει, κάτι που περιορίζει το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών και την κατανάλωση. Ενδεχομένως να μην έχουμε δει ακόμη τον συνολικό αντίκτυπο της σύσφιγξης της νομισματικής πολιτικής και γι’ αυτόν τον λόγο θα πρέπει να αξιολογείται σε συνεχή βάση η πορεία της οικονομίας. Φυσικά θα πρέπει να σημειωθεί ότι θα υπάρξει μια τάση μείωσης της τιμής του πετρελαίου στις διεθνείς αγορές, παρά τις αποφάσεις του ΟΠΕΚ για μείωση της παραγωγής, κυρίως λόγω του φόβου για επιβράδυνση των οικονομιών διεθνώς και μείωση της ζήτησης. Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω είναι σημαντικό να αξιολογείται το οικονομικό και πολιτικό περιβάλλον και να λαμβάνονται εκείνα τα μέτρα που θα διασφαλίζουν τα συμφέροντα της χώρας.

EconomyToday 23

Σ ΥΝ CO V ΕE Ν R ΤSΕTΥOΞRΗY

ΠΏΣ ΤΑ ΠΟΛΕΜΙΚΆ ΡΊΧΤΕΡ

«ΣΕΊΟΥΝ» ΤΗΝ ΚΎΠΡΟ 50 ΗΜΈΡΕΣ ΜΕΤΆ Το Economy Today σκιαγραφεί, μέσα από τον φακό παραγόντων της αγοράς, τις επιδράσεις τής – συνεχιζόμενης - σύρραξης σε τομείς της Oικονομίας με ισχυρή ισραηλινή παρουσία. ΤΗΣ ΕΥΔΟΚΊΑΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΎΛΟΥ

24 EconomyToday

ταν μαίνεται μία πολεμική σύρραξη, η σκοτεινότερη πτυχή της είναι, δίχως καμία αμφιβολία, η απώλεια των ανθρώπινων ζωών. Από την 7η Οκτωβρίου και μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι λέξεις, πάνω από 13.000 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους στον πόλεμο που εκτυλίσσεται στην περιοχή μας, με κύριους πρωταγωνιστές το Ισραήλ-Χαμάς. Την ίδια ώρα, τις εξελίξεις παρακολουθούν, σε απόσταση «αναπνοής», 300 περίπου χιλιόμετρα μακριά από την εστία της σύγκρουσης, σχεδόν... όλοι. Στην Κύπρο, οι προεκτάσεις άλλωστε του πολέμου, άρχισαν να γίνονται αισθητές, από τις πρώτες κιόλας μέρες, σε ένα άλλο πεδίο. Το οικονομικό. Το Economy Today επιχειρεί, σε αυτό το πλαίσιο, να αποτυπώσει, μέσα από τη ματιά παραγόντων της αγοράς, την εικόνα που επικρατεί σε τομείς, οι

ΑΥΤΌ ΠΟΥ ΜΑΣ ΑΠΑΣΧΟΛΕΊ ΕΊΝΑΙ ΌΤΙ ΤΥΧΌΝ ΠΑΡΆΤΑΣΗ ΤΩΝ ΕΧΘΡΟΠΡΑΞΙΏΝ ΘΑ ΈΧΕΙ ΑΙΣΘΗΤΈΣ ΕΠΙΠΤΏΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΝΈΑ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΉ ΠΕΡΊΟΔΟ

οποίοι χαρακτηρίζονταν από ισχυρή ισραηλινή παρουσία, 50 ημέρες μετά την έναρξη της σύρραξης. Ο γενικός γραμματέας του ΚΕΒΕ, Μάριος Τσιακκής, ο γενικός διευθυντής του ΠΑΣΥΞΕ, Φιλόκυπρος Ρουσουνίδης και ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιστημόνων Εκτιμητών Ακινήτων Κύπρου, Πόλυς Κουρουσίδης, μιλούν στο Economy Today και σε μία πρώτη αποτίμηση περιγράφουν τις επιδράσεις στους τομείς του Τουρισμού, των Ακινήτων και του Εμπορίου. Παράλληλα, παραθέτουν τις δικές τους εκτιμήσεις στα αχαρτογράφητα, ακόμη, νερά του αύριο και αναλύουν πως η Πολιτεία θα μπορούσε να συμβάλει στον μετριασμό των όποιων επιπτώσεων.

EconomyToday 25

Σ ΥΝ CO V ΕE Ν R ΤSΕTΥOΞRΗY

ΤΟΥΡΙΣΜΌΣ: ΜΊΑ ΑΝΟΙΧΤΉ ΠΛΗΓΉ ΜΕ.. ΠΑΥΣΊΠΟΝΑ «Αναμφισβήτητα ο τομέας του Τουρισμού είναι αυτός που έχει επηρεαστεί άμεσα», λέει ο Μάριος Τσιακκής. «Όπως όλοι γνωρίζουμε, οι τουριστικές αφίξεις και οι επενδύσεις από το Ισραήλ προς την Κύπρο, παρουσίασαν μια ελπιδοφόρα πορεία πριν τα γεγονότα στη χώρα. Ας μην ξεχνούμε ότι το Ισραήλ αποτελεί τη δεύτερη σε μέγεθος τουριστική αγορά της Κύπρου», συμπληρώνει. Όπως επισημαίνει, τα πρώτα σημάδια έκαναν ήδη την εμφάνισή τους από τα αρχικά κιόλας στάδια της σύρραξης με την ακύρωση κρατήσεων σε ξενοδοχεία, ενώ προσθέτει πως το μεγαλύτερο πλήγμα φαίνεται να το δέχθηκε η μεγάλη επένδυση του πολυθεματικού καζίνου θερέτρου στη Λεμεσό, όπου μεγάλο ποσοστό των επισκεπτών του προέρχονταν από το Ισραήλ. Την άποψη αυτή επιβεβαιώνουν, εξάλλου, οι ίδιες οι κινήσεις της ιδιοκτήτριας εταιρείας του City of Dreams Mediterranean, η οποία στις 20 Νοεμβρίου ανακοίνωσε τον τερματισμό της απασχόλησης των 181 εργαζομένων της, λόγω των προκλήσεων που δημιούργησε η πολεμική σύγκρουση στο Ισραήλ. Ειδικότερα η Κοινοπραξία των Melco Resorts & Entertainment και Cyprus Phassouri (Zakaki) Limited (μέλος του Ομίλου CNS) αποκάλυψαν πως η πληρότητα του ξενοδοχείου, όπως και η επισκεψιμότητα του καζίνου από πολίτες του εξωτερικού μειώθηκαν δραστικά, γεγονός που την οδήγησε στη λήψη δύσκολων αποφάσεων για αναδιάρθρωση του κόστους λειτουργίας, προκειμένου να διασφαλίσει τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητά της.

ΤΟ TIMING ΠΟΥ «ΈΣΩΣΕ» ΤΗΝ ΠΑΡΤΊΔΑ Από την πλευρά του, ο γενικός διευθυντής του ΠΑΣΥΞΕ, Φιλόκυπρος Ρουσουνίδης εστιάζει στη χρονική αφετηρία της σύγκρουσης. «Λαμβάνοντας υπόψη πως τα γεγονότα προέκυψαν χρονικά προς το τέλος της καλοκαιρινής περιόδου, δεν επηρέασαν ουσιαστικά την ξενοδοχειακή βιομηχανία», αναφέρει, προσθέτοντας πως υπήρξαν κάποιες ακυρώσεις, ωστόσο, ορισμένοι Ισραηλινοί επέκτειναν τη διαμονή τους. Επιπρόσθετα, αναφέρθηκε σε πολίτες που κατά την αποχώρησή τους από το Ισραήλ, έχοντας ως τελικό προορισμό άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, ταξίδεψαν μέσω Κύπρου, όπου και πραγματοποίησαν ολιγοήμερες διανυκτερεύσεις. Εντούτοις, παραδέχεται πως η κατάσταση δημιούργησε μία ανασφάλεια στη γύρω περιοχή, με τον αντίκτυπο να αντανακλάται σε πρώτη φάση στη χειμερινή 26 EconomyToday

ΣΕ ΜΊΑ ΠΕΡΊΟΔΟ ΠΟΥ ΘΕΩΡΕΊΤΑΙ ΠΩΣ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΆ ΔΕΝ ΥΠΆΡΧΕΙ ΤΟΥΡΙΣΜΌΣ, ΤΑ ΚΑΤΑΛΎΜΑΤΑ ΒΡΑΧΥΠΡΌΘΕΣΜΗΣ ΜΊΣΘΩΣΗΣ ΕΊΝΑΙ ΣΧΕΔΌΝ ΌΛΑ ΓΕΜΆΤΑ

περίοδο. «Σίγουρα δεν πρόκειται για μία ευνοϊκή συνθήκη. Αναπόφευκτα όσο υπάρχει πόλεμος σε μία περιοχή τόσο κοντά μας, θα επηρεάσει τον κλάδο». Στο ίδιο μήκος κύματος και η απάντηση του γενικού γραμματέα του ΚΕΒΕ, ο οποίος συμφωνεί πως το γεγονός ότι ο πόλεμος ξέσπασε στο τέλος της περιόδου μειώνει και την έκταση του ενδεχόμενου προβλήματος για το 2023. Ο ίδιος διαπιστώνει παράλληλα, πως την ίδια στιγμή καταγράφονται σημαντικοί αριθμοί αφίξεων από οικογένειες Ισραηλινών και Λιβάνιων που έρχονται προσωρινά στην Κύπρο προκειμένου να απομακρυνθούν από την εμπόλεμη ζώνη, γεγονός που δημιουργεί κάποια κινητικότητα στην οικονομία.

ΤΟ ΣΤΟΊΧΗΜΑ ΤΗΣ ΕΠΌΜΕΝΗΣ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΉΣ ΣΕΖΌΝ Στο ερώτημα για το εάν μπορούν να γίνουν ασφαλείς προβλέψεις σε σχέση με τις μακροπρόθεσμες

επιπτώσεις ενόψει και της επόμενης καλοκαιρινής περιόδου, ο κ. Τσιακκής τονίζει πως «αυτό που μας απασχολεί είναι ότι τυχόν παράταση των εχθροπραξιών θα έχει αισθητές επιπτώσεις για τη νέα τουριστική περίοδο, αφού η ύπαρξη ενός πολέμου στη γειτονιά μας σίγουρα δεν δημιουργεί ευνοϊκές συνθήκες». «Ευχή όλων είναι φυσικά ο άμεσος τερματισμός των εχθροπραξιών και η επιστροφή σε συνθήκες ομαλότητας για όλο τον πληθυσμό», σημειώνει. Συγκρατημένη αισιοδοξία εκφράζει ο κ. Ρουσουνίδης, ερμηνεύοντας τα μηνύματα που έλαβε η κυπριακή αποστολή κατά τη συμμετοχή της στη μεγάλη ετήσια τουριστική έκθεση World Travel Market (WTM), που πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο. Όπως εξηγεί, αναζητώντας τον παλμό, κατά τις επαφές τους, μεγάλων εταίρων του διεθνούς τουριστικού κλάδου, οι εξελίξεις δεν φάνηκαν να τους επηρεάζουν. Ομολογεί πως τα μηνύματα ήταν αντιθέτως, θετικά. «Σίγουρα θα επηρεαστεί η αγορά του Ισραήλ», λέει με βεβαιότητα. Τονίζει, ωστόσο, πως για να καλυφθεί το «ενδεχόμενο χαμένο έδαφος», γίνο-

νται ήδη σκέψεις προκειμένου να δρομολογηθούν δράσεις προς συγκεκριμένες κατευθύνσεις σε συνεργασία με το Υφυπουργείο Τουρισμού. Θα προσπαθήσουμε να αυξήσουμε τις ροές από άλλες αγορές, καθότι θα πρέπει να είμαστε ρεαλιστές. Ακόμη και αύριο να τελειώσει ο πόλεμος το πιο πιθανό είναι πως θα υπάρξουν απώλειες. Όπως διευκρινίζει, αφενός ο αριθμός των αφίξεων από το Ισραήλ, όντας η δεύτερη μεγαλύτερη τουριστική αγορά για την Κύπρο, κινήθηκε σε πολύ υψηλά επίπεδα το 2023, που εκ των πραγμάτων δύσκολα θα επαναληφθούν την ερχόμενη καλοκαιρινή σεζόν. Αφετέρου, η Κύπρος γειτνιάζει με μία περιοχή στην οποία επικρατεί πολλή ανασφάλεια, γεγονός που αναπόφευκτα θα έχει επιπτώσεις.

ΟΙ «ΣΤΌΧΟΙ» Ο κ. Ρουσουνίδης επισημαίνει πως οι προσπάθειες επικεντρώνονται στο να αυξηθούν οι αριθμοί επισκεπτών από μεγάλες αγορές. Χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία, αλλά και τα σκανδιναβικά κράτη διαθέτουν μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης. Ευελπιστούμε πως οι προσπάθειες θα αποδώσουν

EconomyToday 27

Σ ΥΝ CO V ΕE Ν R ΤSΕTΥOΞRΗY

καρπούς και θα έχουμε σύντομα απτά αποτελέσματα, δηλώνει.

ΑΚΊΝΗΤΑ: ΜΟΥΔΙΆΖΟΥΝ ΟΙ ΠΩΛΉΣΕΙΣ, ΑΥΞΆΝΕΤΑΙ ΤΟ ΕΝΔΙΑΦΈΡΟΝ Τι γίνεται όμως με τον τομέα που αν μη τι άλλο σημαδεύτηκε με την ισραηλινή σφραγίδα; Δημοσιεύματα που ήθελαν τους Ισραηλινούς να κατακλύζουν την κυπριακή αγορά ακινήτων, αγοράζοντας λίγο πολύ...τα πάντα υποστηρίζονταν από τη μία και απαράμιλλη αλήθεια. Αυτή των αριθμών. Για σκοπούς ανάλυσης, το Economy Today εστιάζει στις πωλήσεις και τις ενοικιάσεις οικιστικών μονάδων, ενώ επιχειρεί να καταγράψει τις τάσεις που επικρατούν σε επίπεδο μεγάλων επενδύσεων. Πρόκειται για έναν τομέα που φαίνεται ότι θα επηρεαστεί, τουλάχιστον προσωρινά, εκτιμά ο κ. Τσιακκής. Όπως σημειώνει, υπάρχει γενικά αρκετό ενδιαφέρον από Ισραηλινούς για επενδύσεις σε ακίνητα. «Όπως είναι αναμενόμενο το ενδιαφέρον αυτό θα παρουσιάσει προσωρινά μια κάλυψη μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο στο Ισραήλ και εκτιμούμε ότι θα ανακάμψει και πάλι μόλις τελειώσει ο πόλεμος». Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιστημόνων Εκτιμητών Ακινήτων Κύπρου, Πόλυς Κουρουσίδης, περιγράφει πως υπήρξε μεγάλη ροή από Ισραηλινούς τόσο σε μεγάλες επενδύσεις, όσο και για αγορές κατοικιών και διαμερισμάτων. «Πρόκειται για φαινόμενο που επικρατεί τον τελευταίο ενάμιση με δύο χρόνια», σημειώνει, εξηγώντας πως η ζήτηση μετατοπίστηκε από τη ρωσική στην ισραηλινή αγορά. Δεδομένης της γεωπολιτικής ρευστότητας που χαρακτηρίζει την περιοχή, η Κύπρος αποτέλεσε ένα καλό «Plan B» για τους Ισραηλινούς, αφενός λόγω των φιλικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών και αφετέρου λόγω της γεωγραφικής εγγύτητας.

ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΚΑΤΗΓΟΡΊΕΣ ΚΑΙ ΠΏΣ ΑΝΤΙΔΡΟΎΝ Επιχειρώντας αρχικά να θέσει στο κάδρο την «ταυτότητα» της ισραηλινής παρουσίας στον τομέα των Ακινήτων, ο κ. Κουρουσίδης κάνει λόγο για τρεις κατηγορίες. • Κατηγορία A: Η περίοδος μετά το 2020 - Αφορά Ισραηλινούς (developers) οι οποίοι προέβλεψαν ότι θα έρθει ροή από συμπατριώτες τους. Αγόρασαν τεμάχια γης, τα οποία ανέπτυξαν οι ίδιοι, λόγω της πανδημίας υπήρξε κάποια καθυστέρηση, ωστόσο, στη συνέχεια η δραστηριότητά τους εκτοξεύθηκε. • Κατηγορία Β: Κατά τα έτη 2021 - 2022 έγιναν 28 EconomyToday

ΤΟ ΦΑΙΝΌΜΕΝΟ ΠΟΥ ΕΠΙΚΡΑΤΕΊ ΤΟΝ ΤΕΛΕΥΤΑΊΟ ΕΝΆΜΙΣΗ ΜΕ ΔΎΟ ΧΡΌΝΙΑ ΣΤΑ ΑΚΊΝΗΤΑ, ΔΕΊΧΝΕΙ ΌΤΙ Η ΖΉΤΗΣΗ ΜΕΤΑΤΟΠΊΣΤΗΚΕ ΑΠΌ ΤΗ ΡΩΣΙΚΉ ΣΤΗΝ ΙΣΡΑΗΛΙΝΉ ΑΓΟΡΆ

πολύ μεγάλες διαφημιστικές εκστρατείες και προωθητικές καμπάνιες (με μεγάλη συμβολή της πρώτης κατηγορίας). Τότε ξεκίνησαν αγορές από ιδιώτες που είτε επένδυαν σε οικιστικές μονάδες είτε για να μένουν, είτε για να τις ενοικιάζουν. Ενίοτε, λειτουργούσαν και συνδυαστικά (υβριδική χρήση ακινήτων), ενοικιάζοντας τα ακίνητα βραχυπρόθεσμα, όταν βρίσκονταν εκτός Κύπρου. Σ’ αυτή την κατηγορία ανήκουν πάρα πολλοί Ισραηλινοί που αγόρασαν ακίνητα στις επαρχίες Λάρνακας και Πάφου, πιθανόν λόγω των αεροδρομίων. •Κ ατηγορία Γ: Σ’ αυτήν εμπίπτουν θεσμικοί επενδυτές, οι οποίοι ήρθαν στην Κύπρο για να προβούν σε μεγάλες επενδύσεις όπως στο εμπορικό κέντρο της Λεμεσού, τη μαρίνα της Λάρνακας ή στην ενοικίαση γραφειακών χώρων. Σχολιάζοντας την εικόνα της κτηματαγοράς, μετά την έναρξη της πολεμικής σύγκρουσης, ο κ. Κουρουσίδης διαπιστώνει ότι το ενδιαφέρον -όχι οι πωλήσεις- αυξήθηκε.

«Υπάρχει αυξημένο ενδιαφέρον για οικιστικές μονάδες», αναφέρει, επισημαίνοντας πως αρκετοί Ισραηλινοί που ήδη βολιδοσκοπούσαν την Κύπρο, είδαν την απόκτηση ακινήτου στη χώρα μας σαν επιτακτική ανάγκη, μετά το ξέσπασμα της σύρραξης. Όπως εξηγεί, «ήταν μία εξέλιξη που στην ουσία επιτάχυνε την έτσι και αλλιώς απόφασή τους να έρθουν στην Κύπρο». Σε μία περίοδο πολέμου είναι φυσικό να υπάρχει «παγωμάρα», λέει χαρακτηριστικά. Αυτό επηρεάζει τις δύο πρώτες κατηγορίες, δηλαδή τους επαγγελματίες ανάπτυξης γης και τους ιδιώτες, οι οποίοι εξακολουθούν μεν, να αναζητούν ευκαιρίες, ωστόσο, παραμένουν σε θέση επιφυλακής, χωρίς να προβαίνουν σε επενδυτικές κινήσεις. Κεφάλαιο «μεγάλες επενδύσεις» Η τρίτη κατηγορία που αφορά μεγάλα projects, δεν επηρεάζεται ιδιαίτερα, λέει ο κ. Κουρουσίδης, αφού όσα δρομολογήθηκαν προχωρούν κανονικά. Από την άλλη, κάποιοι που έψαχναν να επενδύσουν σε τομείς όπως της τεχνολογίας και της ιατρικής παρακολουθούν την αγορά, χωρίς όμως να δίνουν προτεραιότητα σε αυτές τις κινήσεις. Σε σχέση με το αν υπήρξαν επιπτώσεις σε επενδύσεις, ισραηλινών κεφαλαίων, στην ξενοδοχειακή βιομηχανία, ο κ. Ρουσουνίδης αναφέρει πως τουλάχιστον μέχρι στιγμής δεν έχουν επηρεαστεί. Ενδεικτικό, το παράδειγμα του ισραηλινού Ομίλου Fattal Hotel Group, ο οποίος διατηρεί εννέα ξενοδοχειακές μονάδες σε Πάφο, Λάρνακα, Πρωταρά και Λεμεσό, ενώ επέκτεινε περαιτέρω την παρουσία του στην Κύπρο, με την απόκτηση του πεντάστερου ξενοδοχείου στη Λεμεσό, Grand Resort. Παράλληλα, επισήμανε πως υπάρχουν κι άλλες επενδύσεις στα σκαριά, οι οποίες εξέφρασε την ελπίδα πως με το τέλος του πολέμου θα δρομολογηθούν. Τόνισε δε, πως θα πρέπει να μπει ένα τέλος στη σύγκρουση «πρώτα και πάνω από όλα για το ανθρωπιστικό κομμάτι και βεβαίως να σταματήσουν οι απώλειες ανθρώπινων ζωών».

ΜΕΓΆΛΗ Η ΖΉΤΗΣΗ ΓΙΑ ΕΝΟΙΚΙΆΣΕΙΣ Τις πρώτες μέρες μετά την 7η Οκτωβρίου, η ζήτηση για ενοικιάσεις από πλευράς ξένων, τόσο Ισραηλινών όσο και άλλων εθνικοτήτων, υπήρξε ραγδαία. Όπως επισημαίνει ο κ. Κουρουσίδης, ειδικότερα, τα καταλύματα βραχυπρόθεσμης μίσθωσης είναι ακόμη κατειλημμένα. Το φαινόμενο αυτό παρατηρήθηκε ιδιαίτερα σε Λάρνακα και Πάφο, ενώ αξιοσημείωτη άνοδο κατέγραψε και η Λεμεσός κυρίως λόγω των εταιρειών υψηλής τεχνολογίας που απασχολούν εκεί προσωπικό.

«Σε μία περίοδο που θεωρείται πως διαχρονικά δεν υπάρχει τουρισμός τα καταλύματα βραχυπρόθεσμης μίσθωσης είναι σχεδόν όλα γεμάτα», διαπιστώνει.

ΘΑ ΠΡΈΠΕΙ ΩΣ ΚΡΆΤΟΣ ΝΑ ΠΑΡΆΣΧΟΥΜΕ ΔΙΕΥΚΟΛΎΝΣΕΙΣ ΣΕ Η ΠΑΡΆΜΕΤΡΟΣ HEADQUARTERING ΙΣΡΑΗΛΙΝΟΎΣ ΠΟΥ Μία άλλη πτυχή που βρίσκεται στο μικροσκόΕΠΙΘΥΜΟΎΝ ΝΑ πιο παραγόντων της αγοράς είναι οι ισραηλινές ΜΕΤΑΚΟΜΊΣΟΥΝ Ή ΝΑ εταιρείες που διαθέτουν ήδη γραφεία στην Κύπρο, ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΠΟΙΗΘΟΎΝ αλλά και εκείνων που μέχρι στιγμής δεν έχουν ΣΤΗ ΧΏΡΑ ΜΑΣ φυσική παρουσία και ενδεχομένως να θέλουν να αποκτήσουν. Σύμφωνα με στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το ΚΕΒΕ, αλλά και από τον Επιχειρηματικό Σύνδεσμο Κύπρου – Ισραήλ που δραστηριοποιείται υπό την αιγίδα του ΚΕΒΕ, ο αριθμός εταιρειών ισραηλινών συμφερόντων που δραστηριοποιούνται με έδρα την Κύπρο δεν είναι τόσο μεγάλος που να δημιουργεί ανησυχία. «Έχουμε, ωστόσο, πολλές ισραηλινές εταιρείες που εδώ και αρκετό καιρό έχουν μεταφέρει στελέχη τους και εργάζονται από την Κύπρο μέσω τηλεργασίας, λόγω χαμηλότερου κόστους σε σχέση με το Ισραήλ, οι οποίοι συνεχίζουν να εργάζονται χωρίς κανένα πρόβλημα», σημειώνει ο κ. Τσιακκής. Παράλληλα, ο γενικός γραμματέας του ΚΕΒΕ αναφέρει πως «αυτό που ενδεχομένως θα δούμε όταν τελειώσει ο πόλεμος είναι το ενδιαφέρον ισραηλινών εταιρειών να δημιουργήσουν μια πρόσθετη επιλογή δραστηριοποίησης μέσω Κύπρου, πέραν από την έδρα τους στο Ισραήλ, ώστε να μπορούν να διασφαλίζουν τη συνέχιση των εργασιών τους, δεδομένου ότι η Κύπρος είναι μια ασφαλής και φιλική χώρα γι’ αυτούς, μέλος της Ε.Ε.». Προς αυτή την κατεύθυνση, ο κ. Κουρουσίδης επισημαίνει πως πριν ξεκινήσει ο πόλεμος εταιρείες-κολοσσοί, αλλά και αρκετές μικρότερες, ισραηλινών συμφερόντων, είχαν ήδη μεταφέρει προσωπικό στην Κύπρο. Εντούτοις, παρά το γεγονός ότι ο ίδιος «βλέπει» πως με την πάροδο του χρόνου οι ανάγκες θα πολλαπλασιαστούν, εντοπίζει τρία σημαντικά κενά. Την έλλειψη διαθέσιμων υποδομών / γραφειακών εγκαταστάσεων, αγγλόφωνων σχολείων και ιδιωτικών νοσοκομείων.

Ο ΡΌΛΟΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΊΑΣ Στο κατά πόσο το κράτος θα μπορούσε να παρέχει κάποιες διευκολύνσεις σε Ισραηλινούς που επιθυμούν να μετακομίσουν ή να δραστηριοποιηθούν στην Κύπρο σε αυτή τη συγκυρία, η απάντηση είναι ομόφωνα καταφατική.

EconomyToday 29

Σ ΥΝ CO V ΕE Ν R ΤSΕTΥOΞRΗY

«Η έλλειψη σχολείων που θα επιτρέψει τη μετακόμιση οικογενειών, στερεί σημαντικά από τη χώρα μας», αναφέρει ο κ. Κουρουσίδης, υπογραμμίζοντας πως η λειτουργία σχολείων αποτελεί κλειδί. Ειδικότερα μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και την εγκατάσταση πολλών οικογενειών στην Κύπρο, δεν υπάρχουν πλέον διαθέσιμες θέσεις, επισημαίνει, τονίζοντας πως αγκάθι για την επίλυση του ζητήματος είναι η γραφειοκρατία. Υπάρχουν Κύπριοι, αλλά και ξένοι οι οποίοι επιθυμούν να επενδύσουν στη δημιουργία σχολείων ή σε επεκτάσεις υφιστάμενων, αποκαλύπτει. Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιστημόνων Εκτιμητών Ακινήτων Κύπρου εστιάζει στο ότι «το κράτος θα πρέπει να δρομολογήσει διαδικασίες, ώστε να δοθούν οι απαραίτητες άδειες. Το ίδιο ισχύει και στο κομμάτι της υγείας, αφού πέραν του ΓεΣΥ, οι ξένοι που προτίθενται να εγκατασταθούν στην Κύπρο θα πρέπει να έχουν την επιλογή πρόσβασης σε ιδιωτικές Υπηρεσίες Υγείας». Από πλευράς του, ο κ. Τσιακκής εκφράζει την άποψη ότι θα πρέπει ως κράτος να παράσχουμε 30 EconomyToday

ΤΟ 2022 ΟΙ ΕΙΣΑΓΩΓΈΣ ΑΠΌ ΙΣΡΑΉΛ ΆΓΓΙΞΑΝ ΤΑ €835.902.000, ΈΝΑΝΤΙ €402.825.000 ΤΟ 2021, ΕΝΏ ΟΙ ΕΞΑΓΩΓΈΣ ΑΝΉΛΘΑΝ ΣΕ €102.827.000 ΑΠΌ €89.471.000 ΤΟ 2021

διευκολύνσεις σε Ισραηλινούς που επιθυμούν να μετακομίσουν ή να δραστηριοποιηθούν στη χώρα μας, αξιοποιώντας προς τούτο το υφιστάμενο ευνοϊκό επιχειρηματικό περιβάλλον και τα διάφορα φορολογικά κίνητρα για επιχειρήσεις και επενδύσεις. Επιπρόσθετα, συμπληρώνει, θα αποτελούσε μέτρο προσέλκυσης η παροχή ευκολιών στις διαδικασίες εγγραφής επιχειρήσεων από τις Κρατικές Υπηρεσίες Ασύλου και Μετανάστευσης, στο άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών, η εφαρμογή συγκεκριμένου μηχανισμού ταχείας λήψης διάφορων πιστοποιητικών, βιομετρικών δεδομένων και άλλων σχετικών διαδικασιών. Τέλος, σημειώνει πως είναι σημαντικό να εκμεταλλευτούμε και την υπάρχουσα εμπειρία με το Ουκρανικό. «Συγκεκριμένα, η εφαρμογή του μηχανισμού των λεγόμενων ΄΄μέτρων διευκόλυνσης΄΄ για τους πληγέντες και τα μέλη των οικογενειών τους, απέδωσε στην προσέλκυση μετεγκατάστασης και

εισροής ξένων εργαζομένων σε θέσεις εργασίας σχετικές με την υψηλή τεχνολογία, με αποτέλεσμα η συνολική αξία των συναλλαγών ακινήτων της Κύπρου να φθάσει τα 5,2 δισ. ευρώ, το οποίο αντιστοιχεί σε ποσοστό αύξησης 27%», εξηγεί. Σε ό,τι αφορά την ξενοδοχειακή βιομηχανία, ο γενικός διευθυντής του ΠΑΣΥΞΕ, υπογραμμίζει πως πάγιο αίτημα του συνδέσμου είναι η παροχή κινήτρων που θα ενισχύσουν τη χειμερινή περίοδο. Παράλληλα, κάνει λόγο για ευελιξία στα σχέδια που παρέχει το κράτος για την προσέλκυση επισκεπτών από χώρες του εξωτερικού.

ΚΑΝΟΝΙΚΆ ΟΙ ΕΜΠΟΡΙΚΈΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΈΣ, ΜΕΙΩΜΈΝΟΣ ΌΜΩΣ Ο ΌΓΚΟΣ Αναφερόμενος στις εμπορικές συναλλαγές Κύπρου - Ισραήλ, ο γενικός γραμματέας του ΚΕΒΕ σημειώνει πως, σύμφωνα με τις δικές τους πληροφορίες, συνεχίζονται κανονικά οι μεταφορές εμπορευμάτων από και προς Ισραήλ, ακόμα και μετά την έναρξη του πολέμου. «Παρατηρείται ωστόσο μείωση στον όγκο που διακινείται κυρίως για δυο λόγους», λέει ο κ. Τσακκής. Όπως εξηγεί, αρκετές επιχειρήσεις στο Ισραήλ έχουν αναστείλει ή περιορίσει σημαντικά τη δραστηριότητά τους λόγω επιστράτευσης μεγάλου αριθμού εργαζομένων τους, με αποτέλεσμα να αγοράζουν μειωμένες ποσότητες προϊόντων και πρώτων υλών, σε σύγκριση με προηγουμένως. Ο δεύτερος λόγος οφείλεται και στη μείωση της εγχώριας κατανάλωσης, ως αποτέλεσμα του πολέμου. «Είναι κάπως γρήγορα να δούμε πόσο έχουν επηρεαστεί οι συναλλαγές μας, αφού δεν έχουν δημοσιευθεί ακόμα τα στοιχεία Οκτωβρίου, μήνας κατά τον οποίο άρχισε ο πόλεμος. Είναι δεδομένο ότι τα πάντα εξαρτώνται από τη διάρκεια του πολέμου. Όσο συντηρείται ο πόλεμος τόσο αυξάνονται και οι αρνητικές επιπτώσεις, πέραν του ανθρωπιστικού δράματος που ζουν και οι δυο πλευρές», υπογραμμίζει. Σημειώνεται πως τον Ιούνιο του 2023, πραγματοποιήθηκαν εισαγωγές από το Ισραήλ, ύψους €287.733.000, ποσοστό που αντιστοιχεί σε 4,48% επί του συνόλου, ενώ οι εξαγωγές προς το Ισραήλ έφτασαν τα €38.469.000 ή ποσοστό 1,95%. Παράλληλα, για το 2022 οι εισαγωγές από Ισραήλ άγγιξαν τα €835.902.000, έναντι €402.825.000 το 2021, την ώρα που οι εξαγωγές ανήλθαν σε €102.827.000 από €89.471.000 το 2021.

Ο ΠΌΛΕΜΟΣ ΟΔΗΓΕΊ ΣΕ ΑΠΟΛΎΣΕΙΣ

«Η μη αναμενόμενη και συνεχιζόμενη πολεμική σύγκρουση στο Ισραήλ έχει δημιουργήσει σημαντικές προκλήσεις που επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τις επιχειρηματικές δραστηριότητες τής εταιρείας. Η πληρότητα του ξενοδοχείου, όπως και η επισκεψιμότητα του καζίνου από πολίτες του εξωτερικού έχουν μειωθεί δραστικά, αναγκάζοντας την εταιρεία να λάβει δύσκολες αποφάσεις για αναδιάρθρωση του κόστους λειτουργίας, προκειμένου να διασφαλίσει τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητά της. Λυπούμαστε βαθύτατα για τις δυσμενείς επιπτώσεις που θα έχει αυτό σε 130 εργαζόμενους, η απασχόληση των οποίων τερματίστηκε ως πλεονάζοντες και σε 51 εργαζόμενους οι οποίοι εργοδοτούνταν σε δοκιμαστική βάση. Δεσμευόμαστε να τους παρέχουμε κάθε δυνατή στήριξη κατά τη διάρκεια αυτής της μεταβατικής περιόδου. Η επιλογή των ατόμων βασίστηκε στην αντικειμενική αρχή τερματισμού απασχόλησης του προσωπικού που εργοδοτήθηκε τελευταίο χρονικά στην εταιρεία και σε συμμόρφωση με την κυπριακή νομοθεσία. Πέραν των δικαιωμάτων που απορρέουν από τη νομοθεσία, η εταιρεία προσέφερε στους επηρεαζόμενους εργαζομένους επιπρόσθετο πακέτο αποδοχών που υπερβαίνει το ελάχιστο νόμιμο και τις συνήθεις πρακτικές του κλάδου. Η εταιρεία καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να βοηθήσει τους επηρεαζόμενους να βρουν εναλλακτικές ευκαιρίες απασχόλησης. Σ’ αυτό το πλαίσιο, βρίσκεται σε επαφή με 18 τοπικές εταιρείες και εννέα του εξωτερικού. Επιπρόσθετα, τους προσφέρει βοήθεια για την ετοιμασία των βιογραφικών σημειωμάτων, την ανάπτυξη δεξιοτήτων συνέντευξης και άλλη υποστήριξη, εκεί και όπου απαιτείται.

EconomyToday 31

Σ ΥΝ CO V ΕE Ν R ΤSΕTΥOΞRΗY

32 EconomyToday

ΤΟ ΓΕΩΟΙΚΟΝΟΜΙΚΌ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΌ

ΡΊΣΚΟ ΤΗΣ ΜΈΣΗΣ ΑΝΑΤΟΛΉΣ ΤΟΥ ΒΡΑΣΊΔΑ ΝΕΟΦΎΤΟΥ Υπεύθυνου Επενδυτικής Έρευνας στην Exclusive Capital

Η ΜΈΣΗ ΑΝΑΤΟΛΉ ΦΙΛΟΞΕΝΕΊ ΠΕΡΊΠΟΥ ΤΑ ΜΙΣΆ ΑΠΌ ΤΑ ΑΠΟΔΕΔΕΙΓΜΈΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΆ ΑΠΟΘΈΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΌΣΜΟΥ

αιφνιδιαστική επίθεση της παλαιστινιακής οργάνωσης Χαμάς κατά του Ισραήλ στις 07 Οκτωβρίου και τα αντίποινα του Ισραήλ κατά της Γάζας, όχι μόνο αναστάτωσαν την παγκόσμια κοινή γνώμη με το ανθρώπινο δράμα, αλλά έχουν φέρει αναταραχές στις χρηματαγορές και ειδικά στις αγορές πετρελαίου και φυσικού αερίου. Το φάντασμα της ενεργειακής κρίσης ξύπνησε και πάλι στην παγκόσμια αγορά, καθώς υπήρχε η ανησυχία ότι η σύγκρουση Χαμάς-Ισραήλ θα μπορούσε να εκτροχιάσει την προσπάθεια για περιορισμό του πληθωρισμού και να παραμείνουν τα επιτόκια σε υψηλά επίπεδα για περισσότερο διάστημα μέσα στο 2024. Το χειρότερο σενάριο που εξετάζουν οι οικονομολόγοι σε ό,τι αφορά την εξέλιξη του πολέμου Ισραήλ-Χαμάς, είναι η κλιμάκωση του πολέμου με την εμπλοκή και άλλων περιφερειακών χωρών της Μέσης Ανατολής, όπως για παράδειγμα του Ιράν και των φιλο-ιρανικών οργανώσεων της Χεζμπολάχ στον Λίβανο, των Χούθις στην Υεμένη και των σιιτικών παραστρατιωτικών οργανώσεων σε Ιράκ και Συρία. Η πιθανή είσοδος του Ιράν στον πόλεμο με το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ, το άνοιγμα του μετώπου με τη Χεζμπολάχ στα βόρεια σύνορα του Ισραήλ

EconomyToday 33

Σ ΥΝ CO V ΕE Ν R ΤSΕTΥOΞRΗY

με τον νότιο Λίβανο και οι πυραυλικές επιθέσεις των Χούθις στα στενά της Υεμένης στην Ερυθρά Θάλασσα θα μπορούσαν να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα στις παγκόσμιες μεταφορές του πετρελαίου και φυσικού αερίου. Αυτό το σενάριο θα μπορούσε να προκαλέσει ένα μεγάλο ζήτημα στην τροφοδοσία της παγκόσμιας αγοράς των πολύτιμων ορυκτών καυσίμων, αυξάνοντας τον κίνδυνο εκτίναξης των τιμών ενέργειας ξανά μετά τον Μάρτιο του 2022.

Η ΑΝΤΊΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΑΓΟΡΆΣ Παρά το αυξημένο γεωπολιτικό ρίσκο, οι τιμές πετρελαίου δεν κατέγραψαν σημαντικές αυξήσεις μετά την έναρξη του πολέμου αλλά έκαναν μια συνολική βουτιά 15% προς τα $80 το βαρέλι, καθώς

34 EconomyToday

ΠΑΡΆ ΤΟ ΑΥΞΗΜΈΝΟ δεν διακόπηκε η προσφορά πετρελαίου από καμιά ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΌ ΡΊΣΚΟ, γειτονική χώρα και ούτε κάποιο από τα Στενά έκλεισε παρά τις απειλές από το Ιράν. ΟΙ ΤΙΜΈΣ ΠΕΤΡΕΛΑΊΟΥ Επιπλέον, σημαντικό ρόλο στην πτώση του πετρεΔΕΝ ΚΑΤΈΓΡΑΨΑΝ λαίου έπαιξε και το γεγονός ότι ούτε το Ισραήλ αλλά ΣΗΜΑΝΤΙΚΈΣ ούτε και η Παλαιστίνη παράγουν πετρέλαιο, ενώ καταλυτικές ήταν και οι διπλωματικές προσπάθειες των ΑΥΞΉΣΕΙΣ ΜΕΤΆ ΗΠΑ, Ε.Ε. και Κίνας να περιορίσουν την κρίση μέσα ΤΗΝ ΈΝΑΡΞΗ ΤΟΥ στο Ισραήλ και να μην επιτρέψουν στο Ιράν ή στη ΠΟΛΈΜΟΥ, ΑΛΛΆ Χεζμπολάχ του Λιβάνου να επέμβουν στον πόλεμο. ΈΚΑΝΑΝ ΜΙΑ ΣΥΝΟΛΙΚΉ ΒΟΥΤΙΆ Η ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΉ ΚΑΙ 15% ΠΡΟΣ ΓΕΩΟΙΚΟΝΟΜΙΚΉ ΚΑΤΑΝΌΗΣΗ ΤΑ $80 ΤΟ ΒΑΡΈΛΙ ΤΗΣ ΜΈΣΗΣ ΑΝΑΤΟΛΉΣ Η Μέση Ανατολή ήταν, είναι και θα είναι μια από τις πιο σημαντικές γεωγραφικές, οικονομικές, κοινωνι-

κές, πολιτιστικές και θρησκευτικές περιοχές για την ανθρωπότητα. Η Μέση Ανατολή είναι μια περιοχή του κόσμου στη δυτική Ασία και τη βορειοανατολική Αφρική, ενώ ο συγκεκριμένος όρος δημιουργήθηκε από τους Βρετανούς στρατιωτικούς του 19ου αιώνα και ο προσδιορισμός του ποικίλλει. Δεν είναι απλά γεωγραφικός όρος, αλλά και πολιτικός, που χωρίζει την Ευρώπη («τη Δύση») από την Άπω Ανατολή και είναι παραδοσιακή εμπορική οδός μεταξύ αυτών των δύο γεωγραφικών άκρων. Η Μέση Ανατολή είναι μία από τις βασικές πηγές του ανθρώπινου πολιτισμού του αρχαίου (Μεσοποταμία, Αίγυπτος, Περσική Αυτοκρατορία, Μέγας Αλέξανδρος) και του μεσαιωνικού κόσμου (Βυζάντιο, Σταυροφορίες, Οθωμανική Αυτοκρατορία). Το κυριότερο χαρακτηριστικό και η πηγή όλων των προβλημάτων της περιοχής είναι ότι είναι η γενέτειρα πολλών παγκόσμιων θρησκειών (ιουδαϊσμός, χριστιανισμός, ισλάμ) και για τις οποίες η ιερή πόλη είναι κοινή, τα Ιεροσόλυμα. Από εθνολογική άποψη, η περιοχή είναι ένα ανακάτεμα Αράβων, Εβραίων, Περσών και Τούρκων, αλλά υπάρχουν και αρκετές σημαντικές μειονότητες όπως οι Κούρδοι και οι Αρμένιοι, ενώ υπάρχουν και μεγάλες θρησκευτικές ομάδες όπως οι Μαρωνίτες, Δρούζοι και οι Κόπτες, με τις δικές τους γλώσσες και έθιμα. Από τη Μέση Ανατολή έχουν περάσει οι μεγαλύτεροι στρατοί του κόσμου, όπως οι Πέρσες, Έλληνες (Μέγας Αλέξανδρος), Ρωμαίοι, Βυζαντινοί, Άραβες (Σαλαντίν), Μογγόλοι (Τζένγκις Χαν), Οθωμανοί, Γάλλοι (Ναπολέων) και Άγγλοι, αφήνοντας πίσω τους απογόνους, θρησκείες, ήθη και έθιμα και πολιτισμό. Εδώ υπάρχει, επίσης, σημαντικός αριθμός εργαζομένων από άλλες χώρες που καταφθάνουν στην περιοχή για υψηλότερες αμοιβές, κυρίως στον Περσικό Κόλπο όπως Ινδοί, Αφγανοί, Πακιστανοί, Αιγύπτιοι, Φιλιππινέζοι και δυτικοί εργάτες. Σχεδόν όλες οι χώρες στη Μέση Ανατολή έχουν συντριπτική μουσουλμανική πλειοψηφία, με την αξιοσημείωτη εξαίρεση του Ισραήλ όπου πλειοψηφούν οι Εβραίοι, ενώ στον Λίβανο οι χριστιανοί (Μαρωνίτες και Ορθόδοξοι) είναι πέραν του 30% του πληθυσμού. Στις περισσότερες περιοχές υπερτερούν πληθυσμιακά οι Σουνίτες μουσουλμάνοι, όπως στην Τουρκία, Αίγυπτο, Σαουδική Αραβία και Συρία, ενώ το Ιράν, το Ιράκ, το Μπαχρέιν, η δυτική Υεμένη και ο νότιος Λίβανος αποτελείται κυρίως από Σιίτες μουσουλμάνους. Τα νομικά συστήματα των περισσοτέρων από τις χώρες της Μ. Ανατολής επηρεάζονται από το ισλαμικό δίκαιο, ορισμένα μάλιστα βασίζονται εξ ολοκλήρου σε αυτό. Ένας πόλεμος στη Μέση Ανατολή συνήθως εκτο-

ξεύει τις τιμές του πετρελαίου στα ύψη όπως έγινε στην πετρελαϊκή κρίση του 1973, καθώς η περιοχή φιλοξενεί περίπου τα μισά από τα αποδεδειγμένα ενεργειακά αποθέματα του κόσμου, με τα κυριότερα να βρίσκονται στον Περσικό Κόλπο ( κάτι που δεν έγινε αυτή τη φορά με τη σύγκρουση στη Γάζα του 2023). Χώρες όπως η Σαουδική Αραβία, Ιράν, ΗΑΕ και το Ιράκ αποτελούν μερικούς από τους μεγαλύτερους παραγωγούς πετρελαίου στον κόσμο, ενώ το Κατάρ είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής φυσικού αερίου και LNG στον κόσμο. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΟΠΕΚ, η Σαουδική Αραβία παράγει κοντά στα 9,5 εκατ. βαρέλια πετρελαίου την ημέρα, το Ιράκ 4,4 εκατ., τα ΗΑΕ 3,3 εκατ., το Ιράν 3,1 εκατ., το Κουβέιτ 2,6 εκατ., το Κατάρ 1,3 εκατ. και το Ομάν 1 εκατ., με το 70% της παραγωγής να καταλήγει στην Ασία.

Η ΝΑΥΤΙΚΉ ΓΕΩΓΡΑΦΊΑ ΚΑΙ Η ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΉ ΑΣΦΆΛΕΙΑ ΤΗΣ ΜΈΣΗΣ ΑΝΑΤΟΛΉΣ Η σύγκρουση στο Ισραήλ έχει φέρει ξανά στο προσκήνιο τη σημαντικότητα της ενεργειακής ασφάλειας μέσω της ασφαλούς θαλάσσιας διαμετακόμισης των ενεργειακών πόρων. Αυτό αφορά ειδικά τη Μέση Ανατολή που φιλοξενεί μερικά από τα σημαντικότερα ναυτιλιακά περάσματα στον κόσμο, όπως τα Στενά του Ορμούζ, που ενώνει τον Περσικό Κόλπο με τον Ινδικό Ωκεανό, τα Στενά του Μπάμπ αλ -Μαντέμπ στην Υεμένη και τη Διώρυγα του Σουέζ στην Αίγυπτο. Οι ενεργειακοί αναλυτές, αρχικώς, ανησύχησαν ότι ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς θα μπορούσε να επηρεάσει τις, ζωτικής σημασίας, πλωτές οδούς για τη διαμετακόμιση των ενεργειακών πόρων, με αποτέλεσμα οι τιμές στα συμβόλαια πετρελαίου Brent και WTI να καταγράψουν αυξήσεις ύψους 5% στις πρώτες μέρες του πολέμου, πριν κάνουν βουτιά στις επόμενες εβδομάδες. Οι τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες σε πιθανούς κινδύνους που θα μπορούσαν να διαταράξουν σοβαρά τις ροές των εν λόγω καυσίμων από τα κυριότερα ναυτιλιακά στενά περάσματα στη Μέση Ανατολή. Ο λόγος είναι εμφανής καθώς πέραν του 60% της παγκόσμιας εμπορίας πετρελαίου, φυσικού αερίου, LNG και άλλων ενεργειακών προϊόντων κινείται μέσω θαλάσσιας διαμετακόμισης με δεξαμενόπλοια, κυρίως από την -πλούσια- σε κοιτάσματα Μέση Ανατολή προς τη -γυμνή- από κοιτάσματα και διψασμένη για πετρέλαιο και ενέργεια Ασία (Κίνα, Ιαπωνία και Νότιο Κορέα) και κατά δεύτερον στην Ευρώπη. Δεξαμενόπλοια από το Κατάρ, κορυφαίο εξαγωγέα υγροποιημένου φυσικού αερίου LNG, περνούν αναγκαστικά και από τα τρία στενά της Μέσης Ανατολής

EconomyToday 35

Σ ΥΝ CO V ΕE Ν R ΤSΕTΥOΞRΗY

στον δρόμο τους προς την Ευρώπη. Αυτό το γεγονός ανεβάζει τον ενεργειακό κίνδυνο για την Ευρώπη, ειδικά σε αυτή την περίοδο που προσπαθεί να απεξαρτηθεί από τις ροές φυσικού αερίου από τη Ρωσία.

ΤΑ 3 ΚΟΡΥΦΑΊΑ ΘΑΛΆΣΣΙΑ ΠΕΤΡΕΛΑΪΚΆ ΠΕΡΆΣΜΑΤΑ ΣΤΗ ΜΈΣΗ ΑΝΑΤΟΛΉ Συνεπώς τα κορυφαία θαλάσσια περάσματα στη Μέση Ανατολή από άποψη μεγέθους εμπορίου πετρελαίου, φυσικού αερίου, και πετροχημικών, αναγκαίων για τις σύγχρονες και μοντέρνες κοινωνίες, και λόγω των γεωπολιτικών και γεωοικονομικών τους κινδύνων είναι τρία και καταγράφονται στη συνέχεια.

ΈΝΑΣ ΠΌΛΕΜΟΣ ΣΤΗ ΜΈΣΗ ΑΝΑΤΟΛΉ ΣΥΝΉΘΩΣ ΕΚΤΟΞΕΎΕΙ ΤΙΣ ΤΙΜΈΣ ΤΟΥ ΠΕΤΡΕΛΑΊΟΥ ΣΤΑ ΎΨΗ, ΌΠΩΣ ΈΓΙΝΕ ΣΤΗΝ ΠΕΤΡΕΛΑΪΚΉ ΚΡΊΣΗ ΤΟΥ 1973

ΣΤΕΝΆ ΤΟΥ ΟΡΜΟΎΖ (ΠΕΡΣΙΚΌΣ ΚΌΛΠΟΣ): 20,5 ΕΚΑΤ. ΒΑΡΈΛΙΑ ΤΗΝ ΗΜΈΡΑ Τα θαλάσσια Στενά του Ορμούζ (Straits of Hormuz) στον Περσικό Κόλπο, είναι ίσως το πιο σημαντικό -από γεωπολιτικής και γεωοικονομικής σκοπιάςπετρελαϊκό θαλάσσιο πέρασμα στον κόσμο, καθώς συνδέει τους πετρελαιοπαραγωγούς της Μέσης Ανατολής με τις παγκόσμιες αγορές. Είναι αυτό το θαλάσσιο πέρασμα που απειλεί το Ιράν να κλείσει σε περίπτωση γενίκευσης του πολέμου στο Ισραήλ και στη Μέση Ανατολή. Το Ιράν, το οποίο ελέγχει το βόρειο-ανατολικό κομμάτι των Στενών ενώ το Ομάν το νότιο, απειλεί δημοσίως εδώ και δεκαετίες να κλείσει ή να διαταράξει την κυκλοφορία

ΙΡΑΝ

ΤΑ ΣΤΕΝΆ ΤΟΥ ΟΡΜΟΎΖ 20,5 ΕΚΑΤ. ΒΑΡΈΛΙΑ ΤΗΝ ΗΜΈΡΑ

ΗΝΩΜΈΝΑ ΑΡΑΒΙΚΆ ΕΜΙΡΆΤΑ ΟΜΑΝ

36 EconomyToday

πετρελαίου μέσω των Στενών, χωρίς όμως να το πράξει ακόμη. Το ζωτικό αυτό πέρασμα ενώνει την περίκλειστη θάλασσα του Περσικού Κόλπου με τον Κόλπο του Ομάν και τον Ινδικό Ωκεανό και κατά επέκταση- με όλες τις αγορές του κόσμου, ενώ χωρίζει το Ιράν με το Ομάν και την Αραβική Χερσόνησο, ενώ το στενότερο του σημείο να έχει μόλις 21 μίλια πλάτος. Αυτό που το κάνει τόσο σημαντικό, είναι ότι μέσω αυτού του στενού περάσματος, θα πρέπει να περάσουν οι περισσότερες ή όλες οι εξαγωγές πετρελαιοειδών από τις χώρες-μέλη του ΟΠΕΚ, όπως του Ιράκ, Ιράν, Κουβέιτ, Μπαχρέιν, ΗΑΕ και της Σαουδικής Αραβίας, ενώ από εκεί θα περάσουν και οι τεράστιες εξαγωγές LNG του Κατάρ σε όλο τον κόσμο. Σύμφωνα με την εταιρεία ερευνών Lloyd’s και την αμερικανική Υπηρεσία Ενεργειακής Πληροφόρησης (ΕΙΑ), σχεδόν 20,5 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου την ημέρα διακινούνται από τα Στενά του Ορμούζ. Με την παγκόσμια κατανάλωση πετρελαίου να είναι περίπου στα 102 εκατ. βαρέλια την ημέρα το 2023, αυτό σημαίνει ότι περίπου το ένα πέμπτο περνά μέσω των Στενών, ενώ αυτό είναι το 30% του πετρελαίου και άλλων υγρών προϊόντων πετρελαίου που μεταφέρθηκαν διά θαλάσσης σε όλο τον κόσμο. Τα Στενά δεν είχαν κλείσει ποτέ ούτε κατά τη διάρκεια του οκταετή πολέμου Ιράν-Ιράκ (το 1980-1988), παρότι οι δύο πλευρές προσπάθησαν να διακόψουν η μία τις εξαγωγές πετρελαίου της άλλης, σε μια διαμάχη γνωστή και ως «ο Πόλεμος των Τάνκερ». Η στρατηγική του σημασία φαίνεται και στο γεγονός ότι το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ παίρνει σοβαρά τις απειλές του Ιράν, εγκαθιστώντας στην περιοχή τον 5ο Στόλο -με έδρα το γειτονικό Μπαχρέιν- για να περιπολεί τη ζωτική αυτή θαλάσσια οδό και να δίνει ασφάλεια στη ναυτική διακίνηση από τις απειλές του Ιράν.

ΤΑ ΣΤΕΝΆ ΤΟΥ ΜΠΑΜ-ΕΛΜΆΝΤΕΜΠ (ΥΕΜΈΝΗ) ΚΑΙ Η ΔΙΏΡΥΓΑ ΤΟΥ ΣΟΥΈΖ: 5 ΕΚΑΤ. ΒΑΡΈΛΙΑ ΤΗΝ ΗΜΈΡΑ Οι επόμενες δύο πιο σημαντικές θαλάσσιες πετρελαϊκές αρτηρίες στη Μέση Ανατολή είναι τα Στενά του Μπαμ-Ελ-Μάντεμπ στην Υεμένη (Straits of Bab el-Mandeb) και η Διώρυγα του Σουέζ στην Αίγυπτο. Τα στενά του Μπαμ-Ελ-Μάντεμπ συνδέουν την Ερυθρά Θάλασσα με την Αραβική Θάλασσα και τον Ινδικό Ωκεανό, ενώ χωρίζει την Υεμένη και την Αραβική Χερσόνησο με την Αφρική (Τζιμπουτί, Ερυθραία). Η Υεμένη, η Αίγυπτος, όπως και οι γειτονικές χώρες του Σουδάν και Αιθιοπίας απόκτησαν μεγάλη γεωστρατηγική και οικονομική σημασία μετά την

ΣΑΟΥΔΙΚΗ ΑΡΑΒΙΑ

ΑΙΓΥΠΤΟΣ

ΥΕΜΕΝΗ

ΜΠΑΜΠ ΕΛ-ΜΑΝΤΈΜΠ ΔΙΏΡΥΓΑ ΤΟΥ ΣΟΥΈΖ 5 ΕΚΑΤ. ΒΑΡΈΛΙΑ ΤΗΝ ΗΜΈΡΑ ΑΙΘΙΟΠΊΑ

ΤΖΙΜΠΟΥΤΊ

ΑΦΡΙΚΗ

ΣΟΜΑΛΙΑ

κατασκευή της διώρυγας του Σουέζ το 1869, με αποτέλεσμα να είναι πεδία συγκρούσεων και εμφυλίων της τελευταίας δεκαετίες. Υπάρχουν τρεις σημαντικοί λόγοι που οι αναλυτές ενέργειας έχουν στο ραντάρ τους τα δύο αυτά θαλάσσια περάσματα στην Ερυθρά Θάλασσα καθημερινά: 1. Πέραν των 5 εκατομμυρίων βαρελιών πετρελαίου την ημέρα περνάνε αυτά τα επικίνδυνα από τους Ιρανό-φιλους Χούθις της Υεμένης, Σομαλούς πειρατές, εμφύλιες διαμάχες στο Σουδάν και από τα ρηχά νερά - υδάτινο πέρασμα του Μπαμ-Ελ-Μάντεμπ της Υεμένης με δεξαμενόπλοια, μεταφέροντας τα πολύτιμα καύσιμα από τον Περσικό Κόλπο στη «διψασμένη» για ενέργεια Ευρώπη μέσω της Διώρυγας του Σουέζ στην Αίγυπτο. 2. Η σημασία του Στενών και της Διώρυγας μεγεθύνεται λόγω του κινδύνου να διακοπούν οι μεταφορές λόγω των συνεχόμενων εχθροπραξιών στον πολυετή εμφύλιο πόλεμο στην ίδια την Υεμένη, στο Σουδάν και στις ένοπλές συγκρούσεις του αιγυπτιακού στρατού με τους ΙΣΙΣ στο Σινά Όρος. Η Ερυθρά Θάλασσα είναι η μόνη θάλασσα στον κόσμο σε μέγεθος μεταφοράς πετρελαίου και εμπορευμάτων που γειτνιάζει σε τόσες πολλές εμπόλεμες

Η ΥΕΜΈΝΗ, Η ΑΊΓΥΠΤΟΣ, ΌΠΩΣ ΚΑΙ ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΙΚΈΣ ΧΏΡΕΣ ΤΟΥ ΣΟΥΔΆΝ ΚΑΙ ΑΙΘΙΟΠΊΑΣ ΑΠΈΚΤΗΣΑΝ ΜΕΓΆΛΗ ΓΕΩΣΤΡΑΤΗΓΙΚΉ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΉ ΣΗΜΑΣΊΑ ΜΕΤΆ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΉ ΤΗΣ ΔΙΏΡΥΓΑΣ ΤΟΥ ΣΟΥΈΖ ΤΟ 1869

ζώνες, ενώ ταυτόχρονα κινδυνεύει από ένοπλους πειρατές από τη γειτονική Σομαλία και τους τζιχαντιστές του ΙΣΙΣ που ελέγχουν ένα μικρό κομμάτι γης σε Υεμένη και Αίγυπτο (δίπλα από τη Διώρυγα του Σουέζ). 3. Η τρίτη και η πιο πρόσφατη αιτία, είναι η ανάγκη της Ευρώπης να εισάγει πετρελαιοειδή και φυσικό αέριο από διαφορετικές πηγές πέραν από της Ρωσίας λόγω των κυρώσεων που επιβλήθηκαν μετά την εισβολή στην Ουκρανία το 2022. Πέραν από τις μεγάλες ποσότητες ενέργειας που έρχονται από τις ΗΠΑ μέσω Ατλαντικού Ωκεανού, η Ευρώπη εισάγει μεγάλες ποσότητες αργού πετρελαίου από τον Περσικό Κόλπο, παράγωγα όπως βενζίνη και ντίζελ από την Ινδία και Κίνα και φυσικό αέριοLNG από το Κατάρ. Τέλος, ο σχεδιασμός για την ενεργειακή ασφάλεια τόσο της Ευρώπης αλλά τόσο και της Ασίας εξαρτάται κατά ήμισυ από την αδιάκοπη κυκλοφορία δεξαμενόπλοιων στον Περσικό Κόλπο και στην Ερυθρά Θάλασσα, μέσω των Στενών του Ορμούζ, της Υεμένης και της Διώρυγας του Σουέζ, με μεγάλο κίνδυνο ατυχήματος λόγω πολλαπλών κινδύνων που μπορούν να αυξήσουν τις τιμές πετρελαίου στις διεθνείς αγορές.

EconomyToday 37

Σ ΥΝ CO V ΕE Ν R ΤSΕTΥOΞRΗY

ΥΕΜΈΝΗ: ΤΑ ΌΡΙΑ ΤΟΥ ΖΩΤΙΚΟΎ ΧΏΡΟΥ ΑΣΦΑΛΕΊΑΣ ΤΟΥ ΙΣΡΑΉΛ

ΤΗΣ ΠΩΛΊΝΑΣ ΆΝΙΦΤΟΥ Συμβούλου Εξωτερικής Πολιτικής και Επενδύσεων

38 EconomyToday

ΤΟ ΙΣΡΑΉΛ ΚΙΝΕΊΤΑΙ ΣΤΟ ΝΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΎΣΕΙ ΤΟΥΣ ΕΒΡΑΊΟΥΣ ΕΚΤΌΣ ΙΣΡΑΉΛ ΚΑΙ ΝΑ ΚΡΑΤΉΣΕΙ ΤΟΥΣ ΔΕΣΜΟΎΣ ΤΩΝ ΙΣΡΑΗΛΙΝΏΝ ΜΕ ΤΙΣ ΧΏΡΕΣ ΚΑΤΑΓΩΓΉΣ ΤΟΥΣ, ΓΙΑ ΣΚΟΠΟΎΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΉΣ ΠΟΛΙΤΙΚΉΣ

ι χώρες δεν αναγνωρίζουν ως στρατηγικό υπόβαθρο των σχεδιασμών τους μόνο τα σύνορά τους τα οποία παραμένουν ορισμένα και οριστά σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, αλλά ο σχεδιασμός για τη διατήρηση της κυριαρχίας τους πρωτίστως περιλαμβάνει και τη δημιουργία ζωνών επιρροής που μπορεί να πηγάζουν από τη στρατηγική ασφαλείας, τη σύζευξη σε θέματα κουλτούρας, καταγωγής και θρησκείας και τους οικονομικούς σχεδιασμούς.

Ο ΟΡΙΣΜΌΣ ΤΟΥ ΖΩΤΙΚΟΎ ΧΏΡΟΥ Το Ισραήλ ιδρύθηκε το 1948 και είναι ένα νέο κράτος το οποίο και δεσμεύει μέσα στην κοινωνική του σύνδεση μια έντονη παγκοσμιότητα λόγω των εβραϊκών πληθυσμών που βρίσκονται στο Ισραήλ από πολλές χώρες, αλλά και μια έντονη

EconomyToday 39

Σ ΥΝ CO V ΕE Ν R ΤSΕTΥOΞRΗY

ΤΟ ΙΣΡΑΉΛ ΜΕΤΑΤΡΆΠΗΚΕ ΣΕ ΚΡΆΤΟΣ ΠΛΉΡΩΣ ΕΛΕΓΧΌΜΕΝΟ ΑΠΌ ΤΙΣ ΗΠΑ, ΈΧΟΝΤΑΣ ΛΆΒΕΙ ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΗ ΆΜΕΣΗ ΒΟΉΘΕΙΑ ΑΠΌ ΤΙΣ ΗΝΩΜΈΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΊΕΣ ΜΕΤΆ ΤΟΝ Β’ ΠΑΓΚΌΣΜΙΟ ΠΌΛΕΜΟ ΑΠΌ ΟΠΟΙΑΔΉΠΟΤΕ ΆΛΛΗ ΧΏΡΑ

συντηρητική εβραϊκή νοοτροπία που πηγάζει από τους εβραϊκούς νόμους (Halakha). Η στάση αυτή της κοινωνίας αποδίδεται και στην πολιτική, με αποτέλεσμα η πολιτική του Ισραήλ να έχει έντονο εξωγενή χαρακτήρα που πηγάζει από τη διαθήκη του παλαιού Βασιλείου του Ισραήλ υπό τον Δαβίδ και τον Σολομώντα: α) το Ισραήλ κινείται στο να προστατεύσει τους Εβραίους εκτός Ισραήλ και β) να κρατήσει τους δεσμούς των Ισραηλινών με τις χώρες καταγωγής τους, ώστε να γίνουν κινητήριος δύναμη για την άσκηση της εξωτερικής πολιτικής του Ισραήλ σε νέα εδάφη. Το μοναδικό σχέδιο ασφαλείας που υπάρχει στην εξωτερική πολιτική του Ισραήλ εκπονήθηκε τη δεκαετία του 1950 από τον πρώτο πρωθυπουργό του Ισραήλ, τον Μπεν Γκιουριόν ο οποίος υπήρξε λάτρης των Αρχαίων Ελληνικών και προσπάθησε να εφαρμόσει τις μεθόδους του Θουκυδίδη στην εξωτερική πολιτική. Το σχέδιο αυτό ήταν αρκετό για τη δημιουργία των νέων συνόρων του Ισραήλ μετά τον πρώτο αραβο-ισραηλινό πόλεμο του 1949, αλλά δεν υπήρξε καμία πρόνοια για τη συμπεριφορική αναδιάταξη της χώρας μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, όπου το Ισραήλ κινήθηκε προς την Κίνα και τη Βόρεια Κορέα για να σχηματίσει συμμαχίες στις αγοραπωλησίες όπλων, μέχρι που η επέμβαση των ΗΠΑ υπό τις κατηγορίες πως το Ισραήλ μετέφερε στην Κίνα μέρος της τεχνογνωσίας των Patriot ανάγκασε το Ισραήλ να αποχωρήσει από τις συμφωνίες με τις δύο κομμουνιστικές χώρες τη δεκαετία του ’90 και να ενταχθεί πλήρως στο δυτικό στρατόπεδο. Οι ανησυχίες των ΗΠΑ όπως και των συμμάχων τους στην περιοχή όπως του Σάχη του Ιράν, είναι πως η κοινωνική σύνθεση του Ισραήλ λόγω των Κιμπούτζ πλησίαζε τον σοσιαλισμό και μπορούσε το Ισραήλ να εξελιχθεί σε έναν πυρήνα επιρροής της ΕΣΣΔ, εν μέσω μιας καθόλου εύκολης περιό40 EconomyToday

δου που ο παν-αραβισμός εκφραζόμενος κυρίως από τον πρόεδρο Νάσερ της Αιγύπτου και το κομμουνιστικό κόμμα στο Ιράν έβρισκαν βοήθεια από την ΕΣΣΔ που ήθελε ένα Ισραήλ στο οποίο μετοίκησαν Εβραίοι από την ΕΣΣΔ στο πεδίο της διπλωματίας της και δεν ήθελε επουδενί λόγω ένα ισχυρό Ιράν όπου οι ΗΠΑ θα εγκαθιστούσαν στρατιωτικές βάσεις και θα εξέλισσαν το πυρηνικό του πρόγραμμα.

ΟΙ ΣΧΈΣΕΙΣ ΜΕ ΤΙΣ ΗΠΑ ΚΑΙ ΤΑ 120 ΔΙΣ ΔΟΛΆΡΙΑ ΒΟΉΘΕΙΑΣ Έτσι, το Ισραήλ μετατράπηκε σε κράτος πλήρως ελεγχόμενο από τις ΗΠΑ, έχοντας λάβει περισσότερη άμεση βοήθεια από τις Ηνωμένες Πολιτείες μετά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο από οποιαδήποτε άλλη χώρα. Μεταξύ 1949 και 1973, οι ΗΠΑ

παρείχαν στο Ισραήλ κατά μέσο όρο περίπου 122 εκατομμύρια δολάρια ετησίως, συνολικά 3,1 δισεκατομμύρια δολάρια. Πριν από το 1971, το Ισραήλ λάμβανε συνολικά μόνο 277 εκατομμύρια δολάρια σε στρατιωτική βοήθεια, όλα με τη μορφή δανείων. Συγκριτικά, τα αραβικά κράτη λάμβαναν σχεδόν τριπλάσια βοήθεια πριν από το 1971, 4,4 δισεκατομμύρια δολάρια ή 170 εκατομμύρια δολάρια ετησίως. Επιπλέον, σε αντίθεση με το Ισραήλ, το οποίο λαμβάνει σχεδόν όλη τη βοήθειά του από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τα αραβικά έθνη έχουν λάβει βοήθεια από την Ασία, την Ανατολική Ευρώπη, τη Σοβιετική Ένωση και την Ευρωπαϊκή Κοινότητα. Το Κογκρέσο όρισε για πρώτη φορά ένα συγκεκριμένο ποσό βοήθειας για το Ισραήλ (ειδικό στόχο) το 1971. Από το 1973, το Ισραήλ έχει λάβει περισσότερα από 120 δισεκατομμύρια δολάρια σε βοήθεια,

συμπεριλαμβανομένων τριών ειδικών πακέτων βοήθειας. Η πρώτη ακολούθησε την υπογραφή της συνθήκης ειρήνης Ισραήλ-Αιγύπτου και την αποχώρηση του Ισραήλ από το Σινά. Η αναδιάταξη των ισραηλινών δυνάμεων και η ανοικοδόμηση των αεροπορικών βάσεων στο Νεγκέβ κόστισε 5 δισεκατομμύρια δολάρια. Για να αντισταθμίσει εν μέρει αυτή την απόφαση το Ισραήλ έλαβε 3 δισεκατομμύρια δολάρια (2,2 δισεκατομμύρια δολάρια από τα οποία ήταν με τη μορφή δανείων υψηλού επιτοκίου) σε βοήθεια το 1979. Το δεύτερο ειδικό πακέτο εγκρίθηκε το 1985, μετά τη σοβαρή οικονομική κρίση στο Ισραήλ, η οποία εκτόξευσε τους ρυθμούς πληθωρισμού έως και 445%. Η επείγουσα βοήθεια 1,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων - που εκταμιεύτηκε σε δύο δόσεις, το 1985 και το 1986 - χορηγήθηκε ως μέρος του προγράμματος οικονομικής σταθεροποίησης του Ισραήλ, το οποίο εφαρμόστηκε υπό την καθοδήγηση της Κοινής Ομάδας Οικονομικής Ανάπτυξης ΗΠΑ-Ισραήλ (JEDG). Η οικονομική εξάρτηση του Ισραήλ από τις ΗΠΑ οδήγησε σε κοινωνικές ανακατατάξεις με το Ισραήλ να υιοθετεί μια πιο φιλοαμερικανική στάση εντός της χώρας και από την άλλη η εξωτερική του πολιτική να βρίσκεται στην ατζέντα των ΗΠΑ και να προσεγγίζει περιοχές όπως τις δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας μετά την πτώση της ΕΣΣΔ. Το Ισραήλ κινητοποιούσε τους κατέχοντες Εβραίους από τις χώρες τις ΕΣΣΔ να επενδύουν σε εβραϊκά και δυτικά κέντρα, συναγωγές, σχολεία, κτηριακές εγκαταστάσεις, ώστε η ισραηλινή επιρροή να αποτελεί το μακρύ χέρι των ΗΠΑ απέναντι σε Ρωσία και Κίνα στην περιοχή. Επιπλέον, η αναγνώριση του Ισραήλ από τις νέες δημοκρατίες οδήγησε σε καλές διπλωματικές σχέσεις με τις ΗΠΑ, όπως στην περίπτωση του Ουζμπεκιστάν και του Καζακστάν, που αναγνώρισαν αμέσως μετά την ανεξαρτησία τους το Ισραήλ παρά την αντίθεση του γειτονικού Ιράν και του ισλαμικού κόσμου.

Η ΠΡΏΤΗ ALIYAH ΚΑΙ Η ΑΝΆΓΚΗ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΡΟΦΉΣ Aliyah ονομάζεται η μετανάστευση των Εβραίων από τη διασπορά στην ιστορική περιοχή του Βασιλείου του Ισραήλ, η οποία είναι η γεωγραφική περιοχή της Παλαιστίνης που σήμερα εκπροσωπείται κυρίως από το κράτος του Ισραήλ. Παραδοσιακά περιγράφεται ως «η πράξη της ανόδου» προς την ιερή πόλη της Ιερουσαλήμ και η μετακίνηση στη Γη του Ισραήλ και αποτελεί ένα από τα πιο βασικά δόγματα του Σιωνισμού. Ο νόμος της επιστροφής, που ψηφίστηκε από το ισραηλινό Κοινοβούλιο το 1950, δίνει σε όλους τους Εβραίους της διασπο-

EconomyToday 41

Σ ΥΝ CO V ΕE Ν R ΤSΕTΥOΞRΗY

ΙΕΡΟΥΣΑΛΉΜ

18 81

-1 91

4 ΥΕΜΕΝΗ

ράς, καθώς και στα παιδιά και τα εγγόνια τους, το δικαίωμα να μετεγκατασταθούν στο Ισραήλ και να αποκτήσουν ισραηλινή υπηκοότητα βάσει της σύνδεσης με την εβραϊκή τους ταυτότητα. Αξίζει να αναφερθεί πως η Aliyah είναι θρησκευτικό δόγμα και όχι νομοκανονιστικό, μιας και η συντριπτική πλειοψηφία των όσων ασπάστηκαν τον εβραϊσμό σε κάθε στάδιο του δεν έχει καταγωγή από την Παλαιστίνη ή το Βασίλειο του Ισραήλ, αλλά απλά ασπάστηκαν τον εβραϊσμό και θρησκευτικά αναζητούν επιστροφή στη γη που πιστεύουν ότι ανήκει ο εβραϊσμός και άρα και οι ίδιοι. Η πρώτη Aliyah, γνωστή και ως Αγροτική Αλίγια, ήταν ένα μεγάλο κύμα εβραϊκής μετανάστευσης στην Οθωμανική Συρία από το 1881 έως το 1903, μέρος της οποίας ήταν η Ιερουσαλήμ. Οι Εβραίοι που μετανάστευσαν στην Παλαιστίνη ήταν κυρίως από την Ανατολική Ευρώπη και την Υεμένη και υπολογίζεται ότι 25.000 Εβραίοι μετανάστευσαν εκείνη την περίοδο. Στα τέλη του 19ου αιώνα, το 99,7% των Εβραίων του κόσμου ζούσε 42 EconomyToday

ΣΤΗΝ ΥΕΜΈΝΗ ΤΟ 2022 ΚΑΤΟΙΚΟΎΝ ΜΌΝΟ ΕΠΤΆ ΕΒΡΑΊΟΙ, ΌΤΑΝ ΠΡΙΝ ΤΟ 1948 Η ΧΏΡΑ ΕΊΧΕ ΠΕΡΊΠΟΥ 50.000 ΕΒΡΑΊΟΥΣ

εκτός της περιοχής, με τους Εβραίους να αντιπροσωπεύουν μόνο το 2–5% του πληθυσμού της περιοχής της Παλαιστίνης. Η μαζική μετανάστευση των Εβραίων στην Παλαιστίνη είχε κατά συνέπεια ξεκινήσει από το 1882 και εντάθηκε μετά τη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας του Ισραήλ το 1948, όπου περισσότεροι από 3 εκατομμύρια Εβραίοι μετανάστευσαν στο Ισραήλ κυρίως λόγω του Β’ Παγκοσμίου πολέμου και από το 2014, το Ισραήλ και τα κατεχόμενα από το Ισραήλ εδάφη περιέχουν περίπου το 42,9% του παγκόσμιου εβραϊκού πληθυσμού.

Η ΣΗΜΑΣΊΑ ΤΗΣ ΥΕΜΈΝΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΒΡΑΑΜΙΚΈΣ ΘΡΗΣΚΕΊΕΣ Η μετανάστευση από την Υεμένη στην Ιερουσαλήμ ξεκίνησε στις αρχές του 1881 και συνεχίστηκε σχεδόν αδιάκοπα μέχρι το 1914. Περίπου το 10% των Εβραίων της Υεμένης διέφυγαν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Μετά από αυτό το κύμα,

πολλοί Εβραίοι από την κεντρική Υεμένη συνέχισαν να μεταναστεύουν στις οθωμανικές συριακές επαρχίες μέχρι το 1914. Η πλειοψηφία αυτών των ομάδων μετακόμισε στην Ιερουσαλήμ και τη Γιάφα. Σήμερα στην Υεμένη κατοικούν σύμφωνα με αναφορές του ΟΗΕ το 2022 μόνο επτά Εβραίοι, αφού οι πλείστοι από το 2015 εκβιάστηκαν και εκδιώχθηκαν από τη χώρα, όταν πριν το 1948 η χώρα είχε περίπου 50.000 Εβραίους. Η Υεμένη έχει την πιο ιδιαίτερη σημασία θρησκευτικά γιατί είναι ο χώρος στον οποίο μετακινήθηκαν όλες οι αβρααμικές θρησκείες και περιπλανήθηκαν οι Εβραίοι και μάλιστα η πρωτεύουσα της χώρας η Σαναά ιδρύθηκε από τον Σαμ τον γιο του Νώε λίγο μετά τον Κατακλυσμό. Η χώρα βέβαια μετά έγινε κατοικία πολλών μουσουλμάνων διδασκάλων κατά την περίοδο του προφήτη Μοχάμαντ. Παραμένει, όμως, το μεγάλο παράπονο των Εβραίων γιατί μπορεί η εβραϊκή κοινότητα να μην υφίσταται πια, όμως η επιστροφή στην Υεμένη συμβολίζει και την επέκταση του εβραϊσμού στη Γη του Ισλάμ, την επαναπροσέγγιση του εβραϊσμού στις ρίζες του στη Μεσοποταμία αλλά και στο πιο ισχυρό προπύργιο του για να εδραιωθεί παγκοσμίως, στη χώρα από την οποία όλες οι ιδέες μετακινούνταν από τη Δύση στην Ανατολή μέσω των λιμανιών της και θα μπορούσε να υπάρξει στήριγμα για τους Αιθίοπες Εβραίους. Η απουσία του εβραϊσμού από την Υεμένη περιόρισε δραστικά την επίδρασή του παγκοσμίως, αλλά και τη μεταλαμπάδευσή του στην Αφρική μέσω της Αιθιοπίας, όπου η Υεμένη αποτελούσε μέρος του αρχαίου Βασιλείου της Αβησσυνίας.

Η ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΉ ΕΚΔΊΚΗΣΗ ΕΝΑΝΤΊΟΝ ΤΗΣ TRIDENT Το κίνημα του παν-αραβισμού από το 1950 μέχρι το 1980 ήταν η μεγαλύτερη απειλή για το Ισραήλ αλλά και για το Ιράν και την Τουρκία ως μουσουλμανικές αλλά μη αραβικές χώρες που συνδέονταν ήδη με το Δόγμα της Περιφέρειας από το 1960. Οι τρεις χώρες μέσω των Μυστικών τους Υπηρεσιών συντονίστηκαν κάτω από το δόγμα μιας Οργάνωσης συνεργασίας, της «Trident» που λειτούργησε μεταξύ 1956 και 1979 με τακτικές συναντήσεις μεταξύ των ανώτατων αξιωματούχων πληροφοριών των τριών κρατών που ασχολούνταν με θέματα αντικατασκοπείας και ασφάλειας. Τον Σεπτέμβριο του 1962 ο ταξίαρχος Σαλάλ ανέτρεψε τη μοναρχία στην Υεμένη και ανακήρυξε δημοκρατία με την υποστήριξη της Αιγύπτου και του Νάσερ, που η είσοδος της Υεμένης στο κύμα του παν-αραβισμού ήταν μια ευκαιρία να επεκτείνει την επιρροή του. Η Αίγυπτος υποστήριξε αμέσως

ΚΑΤΆ ΤΗΝ ΠΕΡΊΟΔΟ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΙΣΛΑΜΙΚΉ ΕΠΑΝΆΣΤΑΣΗ ΣΤΟ ΙΡΆΝ, ΤΟ ΙΡΆΝ ΚΑΙ ΤΟ ΙΣΡΑΉΛ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΎΣΑΝ ΜΑΖΊ ΚΑΙ ΕΊΧΑΝ ΣΤΕΝΉ ΣΥΝΕΡΓΑΣΊΑ

το νέο καθεστώς, ενώ το Ισραήλ και το Ιράν αντιλήφθηκαν πως η επιρροή του Νάσερ σε εμπορικές δραστηριότητες στην Υεμένη ήταν απειλή ζωτικής σημασίας για τη διέλευση του ιρανικού πετρελαίου που έφτανε στη Διώρυγα του Σουέζ ή στο λιμάνι του Εϊλάτ μέσω του Bab-al Mandab του στενού της Υεμένης με την Αφρική. Η κατάργηση της μοναρχίας στην Υεμένη υπήρξε και άμεση απειλή προς τη Σαουδική Αραβία, αφού η νέα στρατιωτική κυβέρνηση στην Υεμένη ζήτησε από τον λαό της Σαουδικής Αραβίας να καταργήσει τη μοναρχία και να ακολουθήσει το παράδειγμα της Υεμένης. Οι εκπρόσωποι του Ιράν και του Ισραήλ μετά από κάλεσμα της Σαουδικής Αραβίας και με πρόσχημα τον παν-αραβισμό έστειλαν Ιρανούς αξιωματικούς στη Βόρεια Υεμένη για παροχή στρατιωτικής εκπαίδευσης και υποστήριξης των αντικαθεστωτικών ανταρτών. Τα πυρομαχικά στάλθηκαν από την Τεχεράνη με ιρανικά στρατιωτικά αεροσκάφη προς την Ταΐφ στη Δυτική Σαουδική Αραβία και στη συνέχεια με φορτηγά στην Υεμένη. Όταν αργότερα χρειάστηκαν περισσότερα όπλα, το Ισραήλ έστειλε στην Τεχεράνη σοβιετικό οπλισμό που έλαβε ως λάφυρα από τους αραβο-ισραηλινούς πολέμους. Ήταν η περίοδος πριν την Ισλαμική Επανάσταση στο Ιράν, όπου Ιράν και Ισραήλ λειτουργούσαν μαζί. Η πρόσβαση του Ιράν τότε στην περιοχή και η χρηματοδότηση των Υεμενιτών ανταρτών από τον Σάχη, ιστορικά έφερε το Ιράν κοντά στην Υεμένη, ώστε τη δεκαετία του ’90 όταν έκλειψε η συμμαχία με το Ισραήλ να στηρίξει και να εξοπλίσει τους σημερινούς Χούθις, που δρουν αντιμοναρχικά απέναντι στη Σαουδική Αραβία και προωθούν την εθνική ταυτότητα της Υεμένης, αλλά και το πολιτικό Ισλάμ ως ορισμό συνεργασίας με την Τεχεράνη. Εκτός αυτού η Trident υπήρξε η αφετηρία για τους Χούθις από το 1990 να τάσσονται κατά του Ισραήλ, να οδηγήσουν σε εξαφάνιση την εβραϊκή κοινότητα της Υεμένης και να θεωρούν το Ισραήλ έναν βασικό ανταγωνιστή στην περιοχή που θέλει να εμπλακεί στον έλεγχο της Ερυθράς Θάλασσας.

EconomyToday 43

Σ ΥΝ CO V ΕE Ν R ΤSΕTΥOΞRΗY

Η ΓΕΩ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΉ ΑΞΊΑ ΤΗΣ ΥΕΜΈΝΗΣ Το στενό Bab Al Mandab είναι σημείο πολλών συγκρούσεων, διαφωνιών και πολέμων επιρροής που σχετίζονται με την πολιτική, αλλά κυρίως αφορούν το πετρέλαιο και το παγκόσμιο εμπόριο. Από την αφρικανική πλευρά συνορεύει με το Τζιμπουτί, ενώ στην ασιατική με την Υεμένη. Βρίσκεται στη μέση των πέντε ηπείρων για να αποτελέσει έναν ζωτικής σημασίας στρατηγικό σύνδεσμο στη θαλάσσια εμπορική οδό μεταξύ της Μεσογείου και του Ινδικού Ωκεανού μέσω της Ερυθράς Θάλασσας, του λιμανιού του Εϊλάτ και της Διώρυγας του Σουέζ στα βόρεια και του Κόλπου του Άντεν στα νότια. Το ποσοστό του ετήσιου όγκου διεθνούς εμπορίου που διέρχεται από τα στενά πλάτους 30 μέτρων ισούται με 700 δισεκατομμύρια δολάρια που αντιπροσωπεύουν περίπου το 13-14% του συνολικού παγκόσμιου εμπορικού όγκου. Στο λιμάνι του Άντεν το 2015 βρίσκονταν περίπου 178.000 εμπορευματοκιβώτια μετά την ανάκαμψη από τον εμφύλιο πόλεμο, φτάνοντας περίπου τα 465 χιλιάδες εμπορευματοκιβώτια το 2019, καθώς ήταν το πιο ενεργό λιμάνι υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης. Ο προσανατολισμός της κυβέρνησης της Υεμένης να αναπτύξει το λιμάνι του Άντεν ξεκίνησε ώστε η λειτουργία του να αποτελέσει ένα κρίσιμο εισόδημα για το κράτος. Η κυβέρνηση της Υεμένης επιθυμεί να αναπτύξει το λιμάνι του Άντεν με όλους τους δυνατούς τρόπους, ειδικά χρησιμοποιώντας την τεχνογνωσία διεθνών αναπτυξιακών εταιρειών. Η διέξοδος της χώρας ειδικά μετά τον εμφύλιο υπήρξε η ένταξή της στον Δρόμο του Μεταξιού, με την κυβέρνηση της Υεμένης να επιδιώκει να ενεργοποιήσει τη συμφωνία του 2015 μεταξύ Υεμένης και Κίνας για την υλοποίηση ενός μεγάλου κινεζικού έργου που θα συνδέει πολλές χώρες σε μία ναυτιλιακή γραμμή από την Κίνα στην Ευρώπη μέσω της Μέσης Ανατολής. Ο Δρόμος του Θαλάσσιου Μεταξιού κοστίζει πάνω από 1 τρισεκατομμύριο USD, με αξία 705 εκατομμυρίων USD της επένδυσης στο λιμάνι του Άντεν. Το λιμάνι του Άντεν μπορεί να είναι το σημείο αγκύρωσης μεταξύ του λιμανιού Gwadar και του Σουέζ, μπορεί να αποτελέσει για τα πλοία που φεύγουν από τον Περσικό Κόλπο σημείο ανεφοδιασμού ή ακόμη και στρατηγικό σημείο εκφόρτωσης, φύλαξης ή συντήρησης πλοίων που επιτελούν δρομολόγια μεταξύ των 5 ηπείρων. Η Υεμένη έχει πολλά λιμάνια κατά μήκος των συνόρων της, ενώ έχει στρατηγικό έλεγχο στο στενό Bab Al-Mandab που έχει θέα σε όλα τα πλοία που ταξιδεύουν μεταξύ ανατολής και δύσης. Αυτό σημαίνει ότι η 44 EconomyToday

Υεμένη είναι μια χώρα κατά μήκος της ζώνης και του δρόμου που η συνεργασία μαζί της μπορεί να αποφέρει πολλά οικονομικά οφέλη ειδικά στον τομέα των Θαλάσσιων Μεταφορών και των Λιμενικών Υπηρεσιών λόγω της μοναδικής στρατηγικής της θέσης και των πλούσιων λιμανιών της. Η στρατηγική θέση της Υεμένης προβληματίζει το Ισραήλ, που ο έλεγχος των όσων υπεισέρχονται στο λιμάνι του Εϊλάτ περνά από την Υεμένη, αλλά και οι επενδύσεις του στο Σουδάν φαίνεται να δρουν προς τη δημιουργία μιας μόνιμης ισραηλινής βάσης μετά τις Συμφωνίες του Αβραάμ (2020) που να εμπλακεί στις θαλάσσιες οδούς πριν το Σουέζ και να μετακινεί την εμπορευματική κίνηση από τη Διώρυγα του Σουέζ στο στρατηγικό λιμάνι του Εϊλάτ, ώστε μέσω χερσαίων διαδρομών να μεταφέρονται στο λιμάνι του Ασκελόν τα εμπορεύματα και από εκεί διά της Μεσογείου στη δυτική αγορά, ενώ το πετρέλαιο θα ακολουθεί ακριβώς τον ίδιο δρόμο μέσω των αγωγών Εϊλάτ

ΛΙΜΆΝΙ ΤΟΥ ΑΣΚΕΛΌΝ 250.000 DWT ΜΕ ΧΩΡΗΤΙΚΌΤΗΤΑ ΑΠΟΘΉΚΕΥΣΗΣ ΈΩΣ ΚΑΙ 2,3 ΕΚΑΤΟΜΜΎΡΙΑ ΚΥΒΙΚΆ ΜΈΤΡΑ

ΛΙΜΆΝΙ ΤΟΥ ΕΪΛΆΤ 350.000 DWT, ΜΕ ΧΩΡΗΤΙΚΌΤΗΤΑ ΑΠΟΘΉΚΕΥΣΗΣ ΈΩΣ ΚΑΙ 1,4 ΕΚΑΤΟΜΜΎΡΙΑ ΚΥΒΙΚΆ ΜΈΤΡΑ

και Ασκελόν (EAPC). Για να επιτευχθεί το πιο πάνω εγχείρημα πρέπει κατ’ αρχάς να καταπολεμηθεί η σχέση του Σουδάν με ένοπλες οργανώσεις του Ισλαμικού Κόσμου, όπως η Χαμάς και κατά δεύτερον να μετατραπεί μέρος της Γάζας το οποίο απέχει μόνο 12 χλμ από το Ασκελόν σε «νεκρή ζώνη» και να αλλάξει η δημογραφία των περιοχών κοντά στο Εϊλάτ που έχει πολλά αραβικά χωριά στην επικράτεια του Ισραήλ. Το Eilat Oil Port φιλοξενεί δεξαμενόπλοια έως 350.000 dwt, με χωρητικότητα αποθήκευσης έως και 1,4 εκατομμύρια κυβικά μέτρα. Το Ashkelon Oil Port μπορεί να δεχθεί δεξαμενόπλοια έως 250.000 dwt και έχει χωρητικότητα αποθήκευσης έως 2,3 εκατομμύρια κυβικά μέτρα. Εκτός από την παραδοσιακή δραστηριότητα μεταφοράς και αποθήκευσης αργού πετρελαίου που προσφέρει σε Ισραηλινούς και διεθνείς πελάτες, η EAPC παρέχει Υπηρεσίες Υποδομής σε τομείς όπως το Υγραέριο, τα Προϊόντα Πετρελαίου και ο Άνθρακας και

ΤΟ ASHKELON OIL PORT ΜΠΟΡΕΊ ΝΑ ΔΕΧΘΕΊ ΔΕΞΑΜΕΝΌΠΛΟΙΑ ΈΩΣ 250.000 DWT ΚΑΙ ΈΧΕΙ ΧΩΡΗΤΙΚΌΤΗΤΑ ΑΠΟΘΉΚΕΥΣΗΣ ΈΩΣ 2,3 ΕΚΑΤΟΜΜΎΡΙΑ ΚΥΒΙΚΆ ΜΈΤΡΑ

διαθέτει επίσης τερματικό σταθμό λήψης φυσικού αερίου από ισραηλινές και εξωτερικές πηγές. Το EAPC προσφέρει μια εναλλακτική λύση στη Διώρυγα του Σουέζ, η οποία περιορίζεται από το μέγεθος των δεξαμενόπλοιων και στον αγωγό SUMED στην Αίγυπτο που μεταφέρει πετρέλαιο μόνο προς μία κατεύθυνση από τον τερματικό σταθμό της Ερυθράς Θάλασσας στο Ain Sukhna έως το Sidi Kerir στη Μεσόγειο. Και η αποστολή αργού πετρελαίου από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας στη Ν. Αφρική είναι πολύ πιο αργή και ακριβότερη. Αξίζει να σημειωθεί ότι,Α μεταξύ 2000 και 2017, τα κράτη του Κόλπου, κορυφαία των οποίων είναι η Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ, επένδυσαν περίπου 13 δισεκατομμύρια δολάρια στην Αφρική και ξόδεψαν 6,6 δισεκατομμύρια δολάρια με τη μορφή αναπτυξιακής βοήθειας. Επιπλέον, το Ριάντ προσπάθησε να ενθαρρύνει τους πιστωτές και τους εταίρους της Παγκόσμιας Τράπεζας, να εγκρίνουν την ελάφρυνση των χρεών του Σουδάν (περίπου 60 δισεκατομμύρια δολάρια συνολικά), κατά τη διάρκεια της Διάσκεψης του Παρισιού στις 17 Μαΐου 2021, ώστε το Σουδάν να μετατραπεί σε μια εναλλακτική του παγκόσμιου εμπορίου απέναντι στην Υεμένη που παραμένει στα χέρια των Χούθις και κινείται εναντίον των Συμφωνιών του Αβραάμ και της Σαουδικής Αραβίας. Μέρες αργότερα από την εισήγηση αυτή, το αμερικανικό Υπουργείο Οικονομικών αφαίρεσε επισήμως το Σουδάν από τη λίστα των κρατών που υποστηρίζουν την τρομοκρατία στις 20 Μαΐου 2021. Μια σειρά συναντήσεων μεταξύ Χαρτούμ και Ριάντ οδήγησε στη σύναψη εταιρικής σχέσης για τον συντονισμό επενδύσεων 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων στο Σουδάν, μαζί με τη δέσμευση της Σαουδικής Αραβίας να στείλει ομάδες βοήθειας σε διάφορες περιοχές στο Σουδάν. Η υποστήριξη του Σουδάν από τη Σαουδική Αραβία ενθάρρυνε τις σαουδαραβικές γεωργικές εταιρείες, όπως ο Όμιλος Al Rajhi να πραγματοποιήσουν περισσότερες επενδύσεις στο Σουδάν, ειδικά στο Νταρφούρ, το οποίο σπαράχθηκε από τον πόλεμο. Η συνεργασία των δύο χωρών επέφερε συνολικά επενδύσεις άνω των 35 δισεκατομμυρίων δολαρίων στο Σουδάν. Επιπλέον, από το 2020, μόνο οι επενδύσεις στον αγροτικό τομέα έφτασαν τα 26,5 δισεκατομμύρια δολάρια και πλέον η παρουσία της Σαουδικής Αραβίας γίνεται ανταγωνιστική και προς το Ισραήλ που θεωρεί το Σουδάν ως τον σύνδεσμό του να ενώσει τον ζωτικό του χώρο από την Κεντρική Ασία, την Ινδία και την Αφρική ως μια περιφέρεια ασφαλείας που εκτείνεται μέχρι το Μαρόκο.

EconomyToday 45

ADVERTORIAL

ΠΩΣ ΘΑ ΑΠΟΦΥΓΕΤΕ

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΑΠΑΤΕΣ Η Ελληνική Τράπεζα, με στόχο να προστατέψει το κοινό της, μάς ενημερώνει για όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε για τις ηλεκτρονικές απάτες.

πό τη μια, οι χριστουγεννιάτικες αγορές και οι προσφορές που θέλουμε να εκμεταλλευτούμε, από την άλλη ο περιορισμένος χρόνος μπορούν να μας φέρουν αντιμέτωπους με δυσάρεστες καταστάσεις, καθώς επιτήδειοι περιμένουν για μια δικιά μας αφηρημάδα ή βεβιασμένη κίνηση, ώστε να αποκτήσουν πρόσβαση σε προσωπικά δεδομένα. Η τεχνολογία μάς έχει λύσει τα χέρια, κάνοντας τις αγορές μας πιο εύκολες από ποτέ, όμως χρειάζεται προσοχή. Καθημερινό φαινόμενο είναι πλέον οι αναφορές για ηλεκτρονικές απάτες. Μηνύματα που υποτίθεται ότι στέλνουν τράπεζες, το ταχυδρομείο ή άλλες εταιρείες διανομής προτρέποντας τούς πολίτες να πατήσουν σε συγκεκριμένο σύνδεσμο (link). Με αυτόν τον τρόπο, επιτήδειοι επιχειρούν να αποκτήσουν πρόσβαση σε ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα των πολιτών αλλά και στους προσωπικούς τους λογαριασμούς, με στόχο να αποσπάσουν χρηματικά ποσά. Η Ελληνική Τράπεζα, με στόχο να προστατεύσει τους πελάτες της, έχει επανειλημμένα ενημερώσει το κοινό ότι δεν πρόκειται ποτέ να ζητήσει οποιαδήποτε στοιχεία, στέλνοντας link μέσω SMS στο κινητό τηλέφωνο, όμως το ζητούμενο είναι να μπορεί ο καθένας να αναγνωρίσει ότι πρόκειται περί 46 EconomyToday

απάτης, προτού βρεθεί εκτεθειμένος αποκαλύπτοντας προσωπικά στοιχεία με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Είναι γι’ αυτό που συλλογικά, αλλά και μεμονωμένα η Ελληνική Τράπεζα, απευθύνει συνεχώς εκκλήσεις προς τους πελάτες της για όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν.

SMS Ή EMAIL ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΡΑΠΕΖΑ Το σημαντικότερο που πρέπει να γνωρίζουν οι πελάτες είναι ότι, σε καμία απολύτως περίπτωση, η τράπεζα δεν πρόκειται να ζητήσει να προχωρήσουν σε επαλήθευση στοιχείων μέσω μηνύματος στο κινητό ή μέσω ενός link ή ακόμη και μέσω email. Ένα πολύ συχνό κρούσμα απάτης αφορά μηνύματα που «ειδοποιούν» τον πελάτη για δήθεν μπλοκάρισμα του λογαριασμού ή της κάρτας του και του ζητείται στη συνέχεια, να ακολουθήσει ένα link, ώστε να καταχωρήσει τους μυστικούς κωδικούς του για να πετύχει ξεμπλοκάρισμα. Μάλιστα, η σελίδα που βγάζει το link, είναι πανομοιότυπη με αυτή της τράπεζας, ώστε να γίνονται ακόμα πιο πειστικοί. Τότε ο πελάτης πέφτει στην παγίδα των απατεώνων, δίνοντας πρόσβαση στους λογαριασμούς του. Ποτέ μα ποτέ η τράπεζα δεν πρόκειται να ζητήσει επαλήθευση στοιχείων μέσω αυτής της οδού. Η επικοινωνία από την Ελληνική Τράπεζα για τέτοια στοιχεία δεν θα είναι ποτέ απρόσωπη. Αν λοιπόν λάβετε

ΤΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΌΤΕΡΟ ΠΟΥ ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΊΖΟΥΝ ΟΙ ΠΕΛΆΤΕΣ ΕΊΝΑΙ ΌΤΙ, ΣΕ ΚΑΜΊΑ ΑΠΟΛΎΤΩΣ ΠΕΡΊΠΤΩΣΗ, Η ΤΡΆΠΕΖΑ ΔΕΝ ΠΡΌΚΕΙΤΑΙ ΝΑ ΖΗΤΉΣΕΙ ΝΑ ΠΡΟΧΩΡΉΣΟΥΝ ΣΕ ΕΠΑΛΉΘΕΥΣΗ ΣΤΟΙΧΕΊΩΝ ΜΈΣΩ ΜΗΝΎΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ΚΙΝΗΤΌ Ή ΜΈΣΩ ΕΝΌΣ LINK Ή ΑΚΌΜΗ ΚΑΙ ΜΈΣΩ EMAIL

τέτοιο μήνυμα και έχετε αμφιβολία για την αυθεντικότητά του, απλώς καλέστε στο Κέντρο Επικοινωνίας Πελατών της Ελληνικής Τράπεζας στο 8000 9999 ή +357 22 500 500 από το εξωτερικό. Να θυμάστε πως εάν όντως έχει συμβεί κάτι τέτοιο σε ένα λογαριασμό ή σε κάρτα σας, ο τρόπος για να τον ξεμπλοκάρετε είναι μέσω τηλεφωνικής συνομιλίας με λειτουργό εξυπηρέτησης της τράπεζας, ο οποίος θα ζητήσει προτού προχωρήσετε σε κάτι τέτοιο, να προβείτε και σε επαλήθευση στοιχείων.

ΤΑ «ΠΡΟΣΩΠΑ» ΤΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΑΠΑΤΗΣ Το μόνο σίγουρο είναι πως η απάτη δεν είναι κάτι στατικό, αντιθέτως έχει πολλά πρόσωπα και καθημερινά εξελίσσεται, κάτι που επιβάλλει στους πολίτες να είναι υποψιασμένοι και προετοιμασμένοι ανά πάσα στιγμή. Ας δούμε ποιες είναι οι πιο κοινότυπες απάτες: •Α νακατεύθυνση (Redirection) Τιμολογίων: Ο απατεώνας εμφανίζεται ως ο τακτικός προμηθευτής / συνεργάτης σου, εξαπατώντας σε για να στείλεις

μια εκκρεμή πληρωμή στον λογαριασμό του αντί για τον λογαριασμό του προμηθευτή σου. Οι εγκληματίες το κάνουν αυτό αποκτώντας πρόσβαση στο email του προμηθευτή σου. Στη συνέχεια, αλλάζουν τον αριθμό λογαριασμού ενός εκκρεμούς τιμολογίου με τον λογαριασμό τους και σου τον προωθούν για πληρωμή. Για να προστατευτείς πρέπει πάντα να ελέγχεις διπλά τα στοιχεία του δικαιούχου πληρωμής πριν από την υποβολή πληρωμής. Μη βασίζεσαι μόνο στα στοιχεία που βρίσκονται στο email. Εάν έχεις συνεργαστεί με αυτόν τον προμηθευτή στο παρελθόν, έλεγξε τα προηγούμενα τιμολόγια που έχεις καταχωρίσει, για να επαληθεύσεις ότι τα στοιχεία πληρωμής αντιστοιχούν σε αυτά που έχεις χρησιμοποιήσει με επιτυχία στο παρελθόν. Επίσης, ενεργοποίησε την «Επαλήθευση σε δύο βήματα» για το email σου. Αυτό θα εμποδίσει έναν απατεώνα να αποκτήσει πρόσβαση στο email σου εάν μαντέψει τον κωδικό πρόσβασής σου ή αν σε έχει ξεγελάσει να τον αποκαλύψεις, π.χ. μέσω ηλεκτρονικού ψαρέματος (Phishing). Θα χρειαστεί πρόσθετες πληροφορί-

ες, όπως έναν κωδικό που σου αποστέλνεται μέσω SMS ή σε μια εξειδικευμένη εφαρμογή για κινητές συσκευές. •Η λεκτρονικό Ψάρεμα: Ο απατεώνας προσπαθεί να σε εξαπατήσει ώστε να κάνεις μια ενέργεια που δεν πρέπει (π.χ. να αποκαλύψεις προσωπικά σου στοιχεία ή του λογαριασμού σου, να κάνεις κλικ σε ένα σύνδεσμο ή να ανοίξεις ένα συνημμένο αρχείο, να στείλεις χρήματα για να κερδίσεις ένα βραβείο) προσποιούμενος ότι είναι κάποιος που γνωρίζεις ή ένας αξιόπιστος Οργανισμός. Κατά το Phishing κάποιος θα επικοινωνήσει μαζί σου μέσω email παροτρύνοντάς σε να πατήσεις πάνω σε ένα σύνδεσμο ή να κατεβάσεις ένα συνημμένο, ώστε να πάρει τον έλεγχο της συσκευής σου (υπολογιστή, smartphone, tablet) και ενδεχομένως να σε εκβιάσει για χρήματα ή να χρησιμοποιήσει τις προσωπικές σου πληροφορίες και τους κωδικούς ασφαλείας σου για να ενεργήσει εκ μέρους σου, μέσω πλαστοπροσωπίας. Πέρα από email, οι απατεώνες ίσως προσπαθήσουν να σε ξεγελάσουν μέσω μηνύματος SMS

ΤΟ ΜΌΝΟ ΣΊΓΟΥΡΟ ΕΊΝΑΙ ΠΩΣ Η ΑΠΆΤΗ ΈΧΕΙ ΠΟΛΛΆ ΠΡΌΣΩΠΑ ΚΑΙ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΆ ΕΞΕΛΊΣΣΕΤΑΙ, ΚΆΤΙ ΠΟΥ ΕΠΙΒΆΛΛΕΙ ΣΤΟΥΣ ΠΟΛΊΤΕΣ ΝΑ ΕΊΝΑΙ ΥΠΟΨΙΑΣΜΈΝΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΜΈΝΟΙ ΑΝΆ ΠΆΣΑ ΣΤΙΓΜΉ. ΟΙ ΠΙΟ ΚΟΙΝΌΤΥΠΕΣ ΑΠΆΤΕΣ ΕΊΝΑΙ Η ΑΝΑΚΑΤΕΎΘΥΝΣΗ (REDIRECTION) ΤΙΜΟΛΟΓΊΩΝ ΚΑΙ ΤΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΌ ΨΆΡΕΜΑ

στο κινητό, τηλεφωνικής κλήσης ή μέσω ιστότοπων κοινωνικής δικτύωσης. Να είσαι πάντα καχύποπτος. Τα email, οι αριθμοί τηλεφώνου ή τα μηνύματα SMS μπορούν εύκολα να παραποιηθούν. Μην εμπιστεύεσαι πάντα το όνομα και τον αριθμό που βλέπεις. Αφιέρωσε λίγο χρόνο για να ελέγξεις τα στοιχεία του αποστολέα (διεύθυνση, email ή αριθμό τηλεφώνου). Αντί να κάνεις κάποια ενέργεια ή να απαντήσεις βιαστικά, κάλεσε τους επίσημους αριθμούς για να επαληθεύσεις την ταυτότητα του αποστολέα / καλούντος.

ΑΠΑΤΕΣ ΜΕ OTP Οι ψηφιακές εξουσιοδοτήσεις και οι διαδικτυακές πληρωμές χρησιμοποιούν Κωδικούς Μιας Χρήσης (OTP) ως επιπρόσθετα μέτρα ασφαλείας, οι οποίοι συνήθως ισχύουν για ένα συγκεκριμένο συμβάν που εκτελείται σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Οι απατεώνες μπορεί να χρησιμοποιήσουν μια σειρά τεχνικών για να σε εξαπατήσουν και να κλέψουν το OTP σου, όπως να επικοινωνήσουν μαζί σου μέσω τηλεφώνου και να ισχυριστούν ότι είναι εκπρόσωποι της τράπεζας, καλώντας σε για να επιβεβαιώσεις ή να ενημερώσεις τα στοιχεία σου στα συστήματα της τράπεζας. Ποτέ μην κοινοποιείς οποιονδήποτε από τους κωδικούς ασφαλείας σου, συμπεριλαμβανομένων των OTP, σε κανέναν.

EconomyToday 47

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ

ΠΟΛΛΈΣ ΚΑΙ ΕΛΚΥΣΤΙΚΈΣ ΕΠΙΛΟΓΈΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΆ

ΤΟΥ ΑΥΤΟΚΙΝΉΤΟΥ Οι καταναλωτές μπορούν να επιλέξουν το όχημα που ταιριάζει στις δικές τους ανάγκες. Νέα μοντέλα αναμένονται το 2024.

48 EconomyToday

ελευταίος μήνας του χρόνου ο Δεκέμβριος και πολλοί είναι αυτοί που σκέφτονται σοβαρά το ενδεχόμενο να αγοράσουν με τη νέα χρονιά ένα καινούργιο όχημα, αφού στη χώρα μας είναι απαραίτητο ως μεταφορικό μέσο. Η αγορά του αυτοκινήτου προνοεί βεβαίως μελέτη και σχεδιασμό, αφού ο αγοραστής κατά την επιλογή του θα πρέπει να προσμετρήσει πολλούς και σημαντικούς παράγοντες όπως το κόστος, η ασφάλιση, τα έξοδα αλλά κυρίως το όχημα να ανταποκρίνεται στις πραγματικές του ανάγκες. Ενόψει του νέου σχεδίου που αναμένεται να εξαγγείλει η κυβέρνηση για αγορά ηλεκτρικού οχήματος πολλοί καταναλωτές τηρούν στάση αναμονής, ενώ κάποιοι άλλοι αξιοποιούν άλλα σχέδια που βρίσκονται σε ισχύ, όπως αυτό της απόσυρσης πιο παλαιών και ρυπογόνων οχημάτων. Οι επιλογές που υπάρχουν σήμερα στην αγορά είναι πολλές. Οι εταιρείες-αντιπροσωπείες που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας έχουν μια μεγάλη γκάμα οχημάτων, η οποία το 2024 αναμένεται να εμπλουτιστεί από νέα μοντέλα, προσφέροντας ακόμα περισσότερες επιλογές στους καταναλωτές.

ΠΩΣ ΚΙΝΗΘΗΚΕ Η ΑΓΟΡΑ

Όσον αφορά στην αγορά του αυτοκινήτου, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας Κύπρου «κατά τον Οκτώβριο του 2023, οι συνολικές εγγραφές μηχανοκίνητων οχημάτων

ΤΑ ΤΡΑΠΕΖΙΚΆ ΙΔΡΎΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΌΠΟΥ ΠΡΟΣΦΈΡΟΥΝ ΔΆΝΕΙΑ ΓΙΑ ΑΓΟΡΆ ΟΧΉΜΑΤΟΣ. ΠΛΗΘΏΡΑ ΕΠΙΛΟΓΏΝ ΚΑΙ ΣΕ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΆ ΣΧΈΔΙΑ

έφτασαν τις 4.223, σημειώνοντας αύξηση 70,2% σε σχέση με 2.481 τον Οκτώβριο 2022. Οι εγγραφές επιβατηγών αυτοκινήτων σαλούν αυξήθηκαν κατά 82,5% στις 3.398 από 1.862 τον Οκτώβριο 2022. Οι κυριότερες εξελίξεις που σημειώθηκαν στις εγγραφές οχημάτων κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2023, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022, συνοψίζονται στα ακόλουθα: • Ο συνολικός αριθμός των εγγραφέντων οχημάτων αυξήθηκε κατά 32,5% την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2023 και έφτασε τις 38.503, σε σύγκριση με 29.062 κατά την ίδια περίοδο του 2022. • Οι εγγραφές επιβατηγών αυτοκινήτων σαλούν αυξήθηκαν κατά 34,1% και έφτασαν τις 30.897, σε σύγκριση με 23.045 την αντίστοιχη περίοδο του 2022. Από το σύνολο των επιβατηγών αυτοκινήτων σαλούν, 12.651 ή 40,9% ήταν καινούρια και 18.246 ή 59,1% ήταν μεταχειρισμένα αυτοκίνητα. Τα αυτοκίνητα ενοικίασης ειδικότερα παρουσίασαν αύξηση 40,6% στα 5.157.

ΔΑΝΕΙΑ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΕΣ

Τις πλείστες φορές η αγορά ενός οχήματος δεν είναι εφικτή χωρίς ο καταναλωτής να έχει εξασφαλίσει δάνειο, ενώ είναι απαραίτητη η ασφάλεια αυτοκινήτου. Στην αγορά και στα τραπεζικά ιδρύματα του τόπου οι καταναλωτές μπορούν να επιλέξουν ανάμεσα σε πολλά σχέδια ασφάλισης αυτό που ταιριάζει καλύτερα στις ανάγκες τους.

EconomyToday 49

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ

ΣΤΟ… ΚΥΝΉΓΙ ΓΙΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΌ Τα νέα ηλεκτρικά μοντέλα οχημάτων που ξεχωρίζουν στην αγορά ΤΟΥ ΜΑΡΙΝΟΥ ΠΑΥΛΙΚΚΑ

νόψει του νέου σχεδίου επιδότησης ηλεκτροκίνησης που αναμένεται τον Δεκέμβριο, πολλοί είναι αυτοί που ξεκίνησαν την έρευνα αγοράς για ένα καινούργιο ηλεκτρικό αυτοκίνητο. Παράλληλα, ενόσω οι αυτοκινητοβιομηχανίες λανσάρουν όλο και περισσότερα νέα μοντέλα στην αγορά, αυξάνονται τόσο οι επιλογές, όσο και το εύρος των τιμών, με οικονομικά μοντέλα να κάνουν δειλάδειλά την εμφάνισή τους.

MG4 Value for money

Κανείς δεν περίμενε ότι μετά το κλείσιμο της ιστορικής βρετανικής MG το 2005 ύστερα από οικονομικό αδιέξοδο, ότι θα μπορούσε μέσα σε λιγότερο από δύο δεκαετίες να επανέλθει στο προσκήνιο αφοσιωμένη σε μία γκάμα ηλεκτρικών μοντέλων που θα έκλεβαν τις εντυπώσεις. Η MG αποκτήθηκε το 2007 από την κινεζική SAIC Motor τον μεγαλύτερο κατασκευαστή αυτοκινήτων στην Κίνα, αλλά και τον δέκατο σε παγκόσμιο επίπεδο. To MG4 είναι ένα C-Size hatchback το οποίο παραπέμπει σε SUV με μήκος

KIA EV9

4.287 χιλιοστά και μήκος μεταξονίου 2.705 χιλιοστά. Η σχεδίασή του ξεχωρίζει χάρη στα τολμηρά φωτιστικά σώματα εμπρός και πίσω, εκεί όπου ξεχωρίζει και η διπλή αεροτομή. Το εσωτερικό του, διακρίνεται για την απλότητα αλλά και την κομψότητά του με διπλή οθόνη, μία 7 ιντσών στον ψηφιακό πίνακα οργάνων και μία κεντρική οθόνη 10,25 ιντσών. Στην Κύπρο διατίθεται από την Michaels Electric Cars Ltd από €33.900 με δύο εκδόσεις κινητήρων, 51kW και 64kW που αποδίδουν αυτονομία (WLTP)

MG4 50 EconomyToday

350km και 450km αντίστοιχα.

ΚΙΑ EV9 Ο μεγάλος αδελφός

Με γνώμονα τη σχεδιαστική φιλοσοφία της ΚΙΑ, «Opposites United», οι σχεδιαστές της μάρκας προσπαθούν να δημιουργήσουν οχήματα με ξεχωριστή εξωτερική εμφάνιση. Αυτό αποδεικνύεται στην ολοκαίνουργια ναυαρχίδα της εταιρείας που ενσωματώνει τολμηρό στυλ και εκλεπτυσμένη κομψότητα τόσο εξωτερικά όσο και εσωτερικά. Η φουτουριστική εμφάνιση του 7θέσιου SUV δεν απέχει πολύ εξωτερικά από το πρωτότυπο το οποίο παρουσιάστηκε στην έκθεση αυτοκινήτου του Λος Άντζελες το 2021. Οι διαστάσεις του αμαξώματος το καθιστούν ένα από τα μεγαλύτερα ηλεκτρικά SUV με μήκος 5.010 χιλιοστά, πλάτος 1.980 χλστ. και ύψος 1.755 χλστ. και μήκος μεταξονίου

3.100 χλστ. Παράλληλα, η εντελώς επίπεδη αρχιτεκτονική της πλατφόρμας του το καθιστούν αναμφίβολα αυτή τη στιγμή, όχι μόνο το πιο ευρύχωρο επιβατικό μοντέλο στην γκάμα της κορεάτικης φίρμας, αλλά και ένα από τα πλέον ευρύχωρα αυτοκίνητα της κατηγορίας του. Αντίστοιχα μεγάλος είναι και ο χώρος αποσκευών του που ανέρχεται στα 828 λίτρα. Στην Κύπρο διατίθεται από την Remitonia Co, Loutsios Group και η τιμή ξεκινά από €71.000. Διατίθεται με κινητήρα των 99.8 kW, είτε με κίνηση στους πίσω τροχούς με αυτονομία (WLTP) 563km είτε με AWD και αυτονομία 512km.

RENAULT MÉGANE E-TECH Γαλλική κομψότητα

Για την πέμπτη γενιά του θρυλικού Mégane, η Renault σήκωσε τα μανίκια και δημιούργησε

BMW i5

μία βαθιά τομή στην ιστορία της, παρουσιάζοντας το πρώτο ολοκληρωμένο ηλεκτρικό αυτοκίνητο στην γκάμα της. Αν και στην πρώτη ματιά φαίνεται ως ένα crossover, εντούτοις οι διαστάσεις του παραπέμπουν περισσότερο σε ένα ελαφρώς υπερυψωμένο χάτσμπακ, δημιουργώντας έτσι μία ηπιότερη μετάβαση στο μέλλον του μοντέλου. Συγκεκριμένα, το μήκος του ανέρχεται σε 4,2 μέτρα και το πλάτος του κάτι λιγότερο από δύο μέτρα, με χώρο αποσκευών 440 λίτρα. Στο εξωτερικό ξεχωρίζει ο εκλεπτυσμένος σχεδιασμός του με τα λεπτά φωτιστικά σώματα εμπρός και πίσω και την εκλεπτυσμένη αισθητική του. Στο εσωτερικό δεν περνά απαρατήρητος ο πίνακας οργάνων και το infotainment με τις δύο οθόνες να πρωταγωνιστούν στο ταμπλό. Το ψηφιακό οικοσύστημα του αυτοκινήτου έχει εξελιχθεί σε συνεργασία με τη Google και βασίζεται στο λειτουργικό σύστημα Android Automotive, ενώ έρχεται εξοπλισμένο με Google Assistant, Google Maps και Google Play,

Renault Mégane E-Tech για μία προσωποποιημένη εμπειρία οδήγησης. Στην Κύπρο διατίθεται από την Char. Pilakoutas Group με αρχική τιμή τις €45.900. Διατίθεται με κινητήρα 60kW με αυτονομία (WLTP) τα 450 χιλιόμετρα.

BMW i5 Ριζική αναβάθμιση

Το λανσάρισμα της νέας συμβατικής καθώς και της ηλεκτρικής σειράς 5 των Βαυαρών συμπίπτει χρονικά με τη συμπλήρωση ακριβώς 50 ετών από τότε που η πρώτη

520 βγήκε από τη γραμμή παραγωγής του εργοστασίου της BMW στο Dingolfing. Η όγδοη γενιά της «προσιτής» λιμουζίνας της γερμανικής μάρκας έρχεται με στροφή στη σχεδιαστική φιλοσοφία σε μια πιο σπορτ κομψότητα με πιο ευθείες και συνάμα πιο δυναμικές γραμμές. Οι διαστάσεις έχουν αυξηθεί προς κάθε κατεύθυνση σε σχέση με το προηγούμενο μοντέλο, κυρίως σε μήκος το οποίο φτάνει τα 5.060 χιλιοστά, κατά 93 χιλιοστά μακρύτερο δηλαδή, τη στιγμή

EconomyToday 51

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ

Hyundai Kona Electric που το μεταξόνιο έχει μεγαλώσει κατά 20 χιλιοστά. Και αυτές οι αλλαγές στις διαστάσεις έχουν φέρει τη νέα 5αρα πιο κοντά στα δεδομένα της 7αρας σε ό,τι αφορά τη χωροταξική αφθονία. Πιο κοντά στη ναυαρχίδα της BMW έχει έρθει και η αίσθηση στο σαλόνι του αυτοκινήτου σε επίπεδο πολυτέλειας, εκλεπτυσμού και βέβαια τεχνολογικής καινοτομίας. Στη χώρα μας διατίθεται από την Char. Pilakoutas Ltd με αρχική τιμή γύρω στις €85.000 με επιλογή κινητήρα με 81,2kW και αυτονομία (WLTP) 500km, καθώς και έναν M60 που θα αποφέρει ιπποδύναμη 601hp και ροπή 795Nm, με αυτονομία 456km.

στον τρόπο ζωής σας. Επιχειρήσαμε κάτι αντισυμβατικό ξεκινώντας από την ηλεκτρική έκδοση του νέου KONA. Η Καινοτομία αυτή έχει αφήσει το αποτύπωμά της σε όλες τις εκδόσεις. Θυμίζοντας εκλεπτυσμένο γλυπτό, το απέριττο, χαρακτηριστικό εμπρός τμήμα του νέου KONA και οι αεροδυναμικές ρέουσες γραμμές αναδεικνύουν το φουτουριστικό στυλ. Μεγαλύτερο και τολμηρότερο, έχει εξελιχθεί σε ένα μεγαλύτερο SUV με αναβαθμισμένες διαστάσεις που ενισχύουν τη στιβαρή, εμβληματική σχεδιαστική του ταυτότητα. Σχεδιασμένο για να ανταποκρίνεται σε όλες τις επιθυμίες σας

HYUNDAI KONA ELECTRIC Μεγαλύτερο, τολμηρότερο και πιο δυναμικό

Με μία φουτουριστική νέα εμφάνιση, πιο δυναμική παρουσία στο δρόμο και μεγαλύτερο εσωτερικό χώρο για όλες τις περιπέτειές σας, αυτό το τολμηρό, αναβαθμισμένο SUV προσφέρει έξυπνες τεχνολογίες αιχμής σε συνδυασμό με την ευρύτερη γκάμα συστημάτων κίνησης στην κατηγορία. Βρείτε το ιδανικό KONA που ταιριάζει 52 EconomyToday

Jeep Avenger EV

και τις ανάγκες της πολυάσχολης ζωής σας, το νέο KONA προσφέρει άφθονο χώρο για επιβάτες και φορτία. Αυτό το τολμηρό, αναβαθμισμένο SUV σας προσφέρει τώρα περισσότερους χώρους για όλες τις περιπέτειές σας. Το πανοραμικό cockpit με κομψή, κυρτή σχεδίαση διαθέτει δύο ενσωματωμένες οθόνες για high-tech στυλ: μία οθόνη αφής 12,3” του συστήματος πολυμέσων και έναν ψηφιακό πίνακα οργάνων 12,3”. Το μήκος του φτάνει τα 4.355 χιλιοστά, το μεταξόνιο τα 2.660 χλστ., το πλάτος του τα 1.825 χλστ. και το ύψος του τα 1.575 χιλιοστά, ενώ ο χώρος αποσκευών του αγγίζει τα 466 λίτρα. Στην Κύπρο διατίθεται από την CTC Automotive με αρχική τιμή €42.500. Διατίθεται με έναν κινητήρα χωρητικότητας 48,4kWh με αυτονομία (WLTP) 360km και έναν με εντυπωσιακή αυτονομία 514km χωρητικότητας 65,4kWh.

JEEP AVENGER EV Το μικρό… μεγάλο Έχουν γραφτεί χιλιάδες γραμμές για την επανάσταση που έχουν επιφέρει τα ηλεκτρικά οχήματα στη σχεδιαστική φι-

EconomyToday 53

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ

λοσοφία των εταιρειών, όπως τίποτα δεν μπορεί να συγκριθεί με την τομή στην ιστορία της Jeep, η οποία λανσάρει με εξαιρετική επιτυχία το πιο μικρό crossover της ιστορίας της και μάλιστα… ηλεκτροκίνητο. To Avenger βασίζεται στην επιτυχημένη πλατφόρμα eCMP της μητρικής Stelantis, η οποία έχει δημιουργηθεί χάρη στη συνεργασία του γαλλικού ομίλου PSA και της κινεζικής αυτοκινητοβιομηχανίας Dongfeng και στην οποία έχουν βασιστεί μεταξύ άλλων τα Peugeot 208 και 2008, το Opel Mokka, το Citroen C4, το DS3 Crossback καθώς και το νέο FIAT 600e. Πρόκειται για ένα μίνι crossover το οποίο μόλις ξεπερνά τα 4 μέτρα μήκος με 2.562 χιλιοστά μεταξονίου και πλάτος 1.776 χιλιοστά, ενώ διαθέτει 355 λίτρα χώρο αποσκευών. Στην Κύπρο διατίθεται από την CIC Automasters με τιμή από €43.900, με μπαταρία χωρητικότητας 54kW και συνδυασμένη αυτονομία (WLTP) 400km.

VOLVO EX30 Η μικρή… επανάσταση

Αν η Jeep έκανε γερό «μπάσιμο» στην αγορά των μικρών crossover με το Avenger, η Volvo έκανε τη δική της επαναστατική στροφή στη φιλοσοφία της, λανσάροντας και αυτή ένα προσιτό μίνι SUV. Κι όταν λέμε προσιτό, εννοούμε αρκετά χαμηλή τιμή ώστε να μπορεί να ανταγωνιστεί όλα τα entry level ηλεκτρικά μοντέλα της αγοράς. Έχοντας στο οπλοστάσιό της την πλατφόρμα της μητρικής κινεζικής εταιρείας Geely, την οποία μάλιστα μοιράζεται με το εξίσου εντυπωσιακό Smart #1, η Volvo έχει 54 EconomyToday

Volvo EX30 καταφέρει να δημιουργήσει ένα από τα εντυπωσιακότερα ηλεκτρικά. Τόσο στο εξωτερικό, όσο και στο εσωτερικό, το ΕΧ30 χαρακτηρίζεται από μία σκανδιναβική μινιμαλιστική κομψότητα, ενώ ξεχωρίζει η κατασκευαστική αρτιότητα με έμφαση στη χρήση ανακυκλώσιμων υλικών, καθώς και η κεντρική οθόνη 12,3 ιντσών η οποία διατίθεται σε όλες τις εκδόσεις και είναι επιφορτισμένη με όλες τις λειτουργίες του οχήματος. Το ΕΧ30 δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από τους ανταγωνιστές του, δηλαδή το Jeep Avenger, το Renault Megane E-Tech, το Peugeot e-2008 και το Mercedes-Benz EQA, καθώς τόσο η εργονομία του, όσο και η ελκυστική τιμή του, προδιαγράφουν πρόωρα την επιτυχία στις πωλήσεις του. Σε ό,τι έχει να κάνει με αριθμούς, το μήκος του φθάνει τα 4,233

ΌΛΟ ΚΑΙ ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΑ ΜΟΝΤΈΛΑ ΚΆΝΟΥΝ ΤΗΝ ΕΜΦΆΝΙΣΉ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΆ, ΜΕ ΑΠΟΤΈΛΕΣΜΑ ΝΑ ΑΥΞΆΝΕΤΑΙ ΤΟ ΕΎΡΟΣ ΤΙΜΏΝ ΑΛΛΆ ΚΑΙ ΟΙ ΕΠΙΛΟΓΈΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΈΣ

χιλιοστά με μεταξόνιο 2,650 χιλιοστά, ενώ το ύψος του ξεπερνά μόλις το ενάμισι μέτρο και το πλάτος του ανέρχεται στα 1,836 χιλιοστά. Η μόνη του αδυναμία είναι ο χώρος αποσκευών που ανέρχεται στα 318 λίτρα και οποίος εμφανώς έχει θυσιαστεί για την άνεση στην καμπίνα επιβατών. Στην Κύπρο διατίθεται από την CTC Automotive Ltd με αρχική τιμή τις €40.500. Διατίθεται σε τρεις διαφορετικές εκδόσεις (Core, Plus και Ultra) με Single Motor κινητήρα που αποδίδει 272 ίππους με χωρητικότητα 51kWh και αυτονομία (WLTP) 344km και με έναν Twin Motor Performance κινητήρα με κίνηση και στους τέσσερις τροχούς που αποδίδει 428 ίππους (!) με χωρητικότητα 69kWh και αυτονομία 450km. Διατίθεται, επίσης και πισωκίνητη έκδοση Single Motor Extended Range με χωρητικότητα 69kWh και εντυ-

Lexus RZ πωσιακή αυτονομία 475km.

LEXUS RZ Οδηγική εμπειρία

Το RZ 450e αποτελεί ίσως το εντυπωσιακότερο μεγάλο SUV του γιαπωνέζικου luxury brand. Με το νέο τραπεζοειδές αμάξωμα και την πρωτοποριακή τεχνολογία που το χαρακτηρίζει, το πλήρως ηλεκτρικό RZ 450e είναι καινούργιο «από την κορυφή ως τα νύχια». Το ταμπλό του είναι κατασκευασμένο από τεχνίτες Takumi, ενώ το αμάξωμά του χαρακτηρίζεται από ακραία ακαμψία, χαμηλό κέντρο βάρους και πρωτοποριακή έλξη DIRECT4 που χαρίζει στο πολυτελές SUV συναρπαστική επιτάχυνση και χειρισμό ακριβείας. Το μήκος του ξεπερνά τα 4,8 μέτρα με μεταξόνιο μόλις πάνω από 2,8 μέτρα, πλάτος 1.895 χιλιοστά και ύψος 1,635 χλστ., ενώ διαθέτει έναν άνετο χώρο αποσκευών 522 λίτρων. Στην Κύπρο διατίθεται από τη Δικράν Ουζουνιάν με τιμή που ξεκινά από €72.400 με τετρακίνητο κινητήρα με αυτονομία (WLTP) 434km, χωρητικότητας 64kWh.

CUPRA BORN Επαναστατικός σχεδιασμός

Το CUPRA Born σηματοδοτεί μια νέα ηλεκτρική εποχή για τη μάρκα και έρχεται να προστεθεί στις plug-in υβριδικές εκδόσεις των CUPRA Leon και CUPRA Formentor. Το CUPRA Born χρησιμοποιεί την αρχιτεκτονική πλατφόρμα MEB του Volkswagen Group, σε συγκεκριμένη εφαρμογή CUPRA (15 mm χαμηλότερα

στον μπροστινό άξονα και 10 mm στον πίσω άξονα από το στάνταρ ύψος MEB του Ομίλου Volkswagen). Η πλατφόρμα ηλεκτρικής κίνησης επέτρεψε στους μηχανικούς της CUPRA να ενισχύσουν τη δυναμική ικανότητα του οχήματος, καθιστώντας το όσο πιο ευέλικτο και κομψό γίνεται. Το μήκος του ξεπερνά τα 4,3 μέτρα, με μεταξόνιο λίγο πάνω από 2,7μ., πλάτος 1,8μ. και ύψος λίγο περισσότερο από 1,5 μέτρα, ενώ ο χώρος

αποσκευών του ανέρχεται στα 385 λίτρα. Στην Κύπρο διατίθεται από τη Unicars με αρχική τιμή τις €43.000. Διατίθεται με έναν κινητήρα χωρητικότητας 58kWh σε δύο εκδόσεις, μία που αποδίδει 204 ίππους και αυτονομία (WLTP) 427km και μία που αποδίδει 231 ίππους με αυτονομία 422km. Ο δεύτερος κινητήρας ξεχωρίζει χάρη στην αυτονομία του, αφού φτάνει τα 552km με χωρητικότητα μπαταρίας 77kWh και με ιπποδύναμη 231bhp.

Cupra Born

EconomyToday 55

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ

ΑΞΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΑΝΑΜΟΝΗ Μοντέλα που έρχονται και αξίζει να περιμένεις. ΤΟΥ ΜΑΡΙΝΟΥ ΠΑΥΛΙΚΚΑ

Peugeot e-3008

έσα στο 2024 αναμένεται να λανσαριστούν νέα οχήματα, τα οποία ήδη έχουν δει το φως της δημοσιότητας και έχουν κλέψει τις εντυπώσεις. Η νέα φουτουριστική άποψη καθώς και ο ανταγωνισμός σε θέματα επιδόσεων και αυτονομίας, έχει οδηγήσει στη δημιουργία μοντέλων που εντυπωσιάζουν.

PEUGEOT E-3008 Κουπέ σχεδίαση και εντυπωσιακή αυτονομία

Το νέο Peugeot e-3008 παρουσιάστηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο και ήδη έχει κλέψει όλες τις εντυπώσεις. Επίκεντρο το πίσω κεκλιμένο μέρος που ακολουθεί την κουπέ αισθητική, παραπέμποντας ευθέως σε liftback μοντέλο. Για την κατασκευή του χρησιμοποιείται η ολοκαίνουργια πλατφόρμα STLA Medium του Ομίλου Stellantis, που απευθύνεται σε μοντέλα 56 EconomyToday

μεσαίου μεγέθους. Το νέο Peugeot e-3008 έχει μήκος 4,54 μ., πλάτος 1,89 μ. και ύψος 1,64 μ., με το μεταξόνιό του να είναι 2,73 μ. Θα είναι διαθέσιμο σε δύο εξοπλιστικές εκδόσεις Allure και GT, με τις επίπεδα έξτρα εξοπλισμού και τρεις κινητήριες εκδόσεις, με δύο μπαταρίες. Η εισαγωγική έκδοση εφοδιάζεται με μπαταρία 73 kWh και έναν κινητήρα εμπρός, με απόδοση 157 kW (213 ίππους) 343 Nm ροπής. Η αυτονομία σ’ αυτή την περίπτωση αγγίζει, σύμφωνα με την κατασκευάστρια εταιρεία τα 525 χιλιόμετρα. Η μεσαία έκδοση Long Range έχει έναν ηλεκτρικό κινητήρα εμπρός με 170 kW (231 ίππους) και 343 Nm ροπής και μπαταρία 98 kWh, που προσφέρει αυτονομία 700 χιλιομέτρων. Η κορυφαία έκδοση Dual Motor εφοδιάζεται με την μπαταρία 73 kWh και αποδίδει συνολικά 240 kW (326 ίππους), 157 kW εμπρός και 83 kW πίσω και 343 Nm + 166 Nm ροπής. Ανάλογα

η αυτονομία με μια μόνο πλήρη φόρτιση είναι 525 χιλιόμετρα.

FORD EXPLORER Η πρακτικότητα στο επίκεντρο

Το Explorer αποτελεί το νέο και τολμηρό ηλεκτρικό crossover της Ford, το οποίο συνδυάζει τη γερμανική μηχανολογία με το εντυπωσιακό αμερικανικό στυλ, με μοναδικό ντιζάιν και κορυφαία πρακτικότητα, χώρους και εξοπλισμό στο εσωτερικό του, ενώ μοιράζεται πολλά χαρακτη-

Ford Explorer

ριστικά με τα Volkswagen ID.4 και ID.5. Το μεσαίου μεγέθους ηλεκτρικό crossover της Ford σχεδιάστηκε και κατασκευάζεται από την Ford στη Γερμανία, προσφέρει ένα χώρο φόρτωσης με χωρητικότητα περίπου 470 λίτρα. Το μήκος του ξεπερνά τα 4,4 μέτρα και το πλάτος του φτάνει στα 1.870 χιλιοστά, ενώ το ύψος του ανέρχεται στα 1,6 μέτρα με μεταξόνιο 2.770 χιλιοστά. Θα διατίθεται με κινητήρα χωρητικότητας 55kWh, με αυτονομία 355km Αναμένεται στη χώρα μας μέσα στο 2024 με αναμενόμενη αρχική τιμή τις €45.000.

MINI COOPER Με νέα ταυτότητα

Τα νέα Mini Cooper και Countryman, τα οποία μόλις πρόσφατα αποκαλύφθηκαν στο κοινό στη διεθνή έκθεση αυτοκινήτου του Μονάχου (ΙΑΑ). Το 3θυρο ηλεκτρικό χάτσμπακ δανείζεται πλέον το θρυλικό όνομα «Cooper» και βασίζεται σε μια εντελώς νέα πλατφόρμα, η οποία έχει εξελιχθεί από τη Spotlight Automotive, μια

κοινοπραξία με έδρα την Κίνα η οποία έχει σχηματιστεί από τη μητρική εταιρεία (BMW) και την τοπική Great Wall Motor. Στον τομέα του σχεδιασμού, το νέο μοντέλο, από τη μία υιοθετεί γνώριμα στοιχεία, όπως τους στρογγυλούς εμπρός προβολείς και από την άλλη νέα χαρακτηριστικά, όπως την εμπρός οκταγωνική μάσκα και τα τριγωνικού σχήματος πίσω φώτα. Το αυτοκίνητο θα είναι διαθέσιμο σε δύο προσθιοκίνητες εκδόσεις. Το νέο Mini Cooper E θα τροφοδοτείται από έναν ηλεκτροκινητήρα 184 ίππων με μέγιστη ροπή 290 Nm, ενώ το Cooper SE θα διαθέτει ισχύ 218 ίππων και ροπή 330 Nm. Σε ό,τι αφορά την τροφοδοσία με ηλεκτρική ενέργεια, το Cooper E θα αξιοποιεί μία μπαταρία ιόντων λιθίου με χωρητικότητα 40,7 kWh, η οποία θα εξασφαλίζει με μία φόρτιση αυτονομία 305 χλμ., ενώ το ισχυρότερο Cooper SE θα προσφέρει ελευθερία κινήσεων για 402 χλμ., βασιζόμενο στη δυναμική μιας μπαταρίας με ενεργειακό περιεχόμενο 54,2 kWh.

Mini Cooper διαθέτουν αυτονομία 461 και 433 χιλιομέτρων.

HONDA E:NY1 Το πρώτο ηλεκτρικό SUV της Honda

Το e:Ny1 αποτελεί στην ουσία το δεύτερο αμιγώς ηλεκτρικό στην γκάμα της ιαπωνικής αυτοκινητοβιομηχανίας, μετά το χαριτωμένο, κατά τ’ άλλα, Honda e, αλλά το πρώτο που ανήκει στην κατηγορία των B-SUV. Το e:Ny1 βασίζεται στο νέο πλαίσιο «e:N Architecture F», το οποίο υπόσχεται αυξημένη ακαμψία, χαμηλό κέντρο βάρους και μια αεροδυναμική σχεδίαση στο κάτω μέρος του αμαξώματος, ώστε να διακρίνεται για την οδική του συμπεριφορά. Πακέτο με το νέο πλαίσιο, έρχεται και ένα σύστημα μετάδοσης κίνησης υψηλών επιδόσεων, το οποίο στεγάζει τη μονάδα

MINI COUNTRYMAN Στα χνάρια της Χ1

Με την πρεμιέρα του νέου Mini Cooper, η εταιρεία παρουσίασε και το νέο Mini Countryman, που αισίως περνά τώρα στην τρίτη γενιά του, πλέον και ως αμιγώς ηλεκτροκίνητο μοντέλο. Ουσιαστικά το αυτοκίνητο μοιράζεται μηχανικά μέρη με την «ομογάλακτη» BMW X1. Το νέο Mini Countryman είναι 60 χλστ. πιο ψηλό και 130 χλστ. πιο μακρύ σε μήκος από τον προκάτοχό του. Δύο θα είναι και οι διαθέσιμες εκδόσεις του ηλεκτρικού Mini Countryman, η προσθιοκίνητη «Ε» με 204 ίππους και η τετρακίνητη SE ALL4 με 313 ίππους, που αντλούν ενέργεια από μία μπαταρία ιόντων λιθίου με χωρητικότητα 66,45 kWh και

Mini Countryman

κίνησης, τον ηλεκτροκινητήρα και το κιβώτιο ταχυτήτων όλα σε ένα, με συνολική ισχύ στα επίπεδα των 200 ίππων. Στο εσωτερικό, εκτός από τη δεδομένα υψηλή ποιότητα υλικών που αποτελεί σήμα κατατεθέν της Honda, την παράσταση κλέβει η μεγάλη και με εξαιρετικά γραφικά οθόνη αφής 15,1 ιντσών, που δεσπόζει στην κεντρική κονσόλα. Τα φυσικά κουμπιά στο ταμπλό του e:Ny1 είναι ελάχιστα, ενώ όπως είναι αναμενόμενο, ο πίνακας οργάνων είναι και αυτός ψηφιακός. Με μήκος 4.387 χιλιοστά, μεταξόνιο 2.607χλστ., πλάτος 1.790 χλστ., ύψος 1.584 χλστ. και χώρο αποσκευών 361 λίτρα, το μεσαίο SUV της Honda έχει, σχεδόν, όσα χρειάζεται ένα οικογενειακό αυτοκίνητο. Θα διατίθεται με ηλεκτροκινητήρα χωρητικότητας 68,8kWh και με αυτονομία (WLTP) 412km.

Honda e:Ny1

EconomyToday 57

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ

ΑΓΟΡΆ ΑΥΤΟΚΙΝΉΤΟΥ: ΑΝΤΙΣΤΈΚΕΤΑΙ ΠΑΡΆ ΤΑ ΠΡΟΒΛΉΜΑΤΑ Υπάρχουν καθυστερήσεις που φτάνουν μέχρι και τον ένα χρόνο στην παράδοση οχημάτων, ωστόσο οι καταναλωτές συνεχίζουν να ενδιαφέρονται για αγορά. ΤΟΥ ΆΓΓΕΛΟΥ ΑΓΓΕΛΟΔΉΜΟΥ

58 EconomyToday

ΥΠΆΡΧΟΥΝ ΑΥΞΟΜΕΙΏΣΕΙΣ ΑΝΆ ΤΑΚΤΆ ΧΡΟΝΙΚΆ ΔΙΑΣΤΉΜΑΤΑ ΣΤΙΣ ΕΓΓΡΑΦΈΣ ΚΑΙ ΑΥΤΌ ΟΦΕΊΛΕΤΑΙ ΚΥΡΊΩΣ ΣΤΙΣ ΚΑΘΥΣΤΕΡΉΣΕΙΣ ΠΟΥ ΠΑΡΑΤΗΡΟΎΝΤΑΙ ΤΌΣΟ ΣΤΟ ΣΤΆΔΙΟ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΉΣ ΟΧΗΜΆΤΩΝ ΌΣΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΣΤΆΔΙΟ ΤΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΉΣ

λέποντας κάποιος τα στατιστικά στοιχεία Οκτωβρίου σε σχέση με τις εγγραφές οχημάτων, πιθανότατα θα οδηγηθεί στο συμπέρασμα ότι η αγορά επανήλθε, έχει πάρει και πάλι τα πάνω της και ότι τα όποια προβλήματα έχουν επιλυθεί. Ενδεικτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία της Στατιστικής, τον Οκτώβριο του 2023, οι συνολικές εγγραφές μηχανοκίνητων οχημάτων έφτασαν τις 4.223, σημειώνοντας αύξηση 70,2% σε σχέση με 2.481 τον Οκτώβριο 2022. Οι εγ-

γραφές επιβατηγών αυτοκινήτων σαλούν αυξήθηκαν κατά 82,5% στις 3.398 από 1.862 τον Οκτώβριο 2022. Είναι γεγονός ότι τα δεδομένα είναι κάπως καλύτερα σε σχέση με τα δύο προηγούμενα χρόνια, αλλά σίγουρα δεν είναι ρόδινα. Όπως σε κάθε περίπτωση το νόμισμα έχει δυο όψεις. Και η πίσω όψη φανερώνει τις καθυστερήσεις που εξακολουθούν να υφίστανται τόσο σε σχέση με την παραγωγή όσο και σε σχέση με την παραλαβή, κάτι που ταλαιπωρεί την αγορά και φυσικά τους εισαγωγείς, αλλά και τους αγοραστές. Κατ’ ακρίβεια τα δυο τελευταία χρόνια παρατηρούνται συχνές αυξομειώσεις στις εγγραφές αυτοκινήτων, απόρροια ακριβώς αυτής της μη ομαλής

EconomyToday 59

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ

κατάστασης που επικρατεί στον κλάδο. Γιατί, μπορεί ένα αυτοκίνητο να εγγράφεται σήμερα, αλλά ενδεχομένως το συγκεκριμένο αυτοκίνητο να είχε παραγγελθεί μέχρι και ένα χρόνο προηγουμένως.

Η ΑΓΟΡΆ ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΎΣ

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά και να δούμε πρώτα τους αριθμούς που διαμορφώνουν το σκηνικό της αγοράς μέχρι και τον Οκτώβριο. Συγκεκριμένα, λοιπόν, σύμφωνα με τα στοιχεία της Στατιστικής τον Οκτώβριο του 2023, οι συνολικές εγγραφές μηχανοκίνητων οχημάτων έφτασαν τις 4.223, σημειώνοντας αύξηση 70,2% σε σχέση με 2.481 τον Οκτώβριο 2022. Οι εγγραφές επιβατηγών αυτοκινήτων σαλούν αυξήθηκαν κατά 82,5% στις 3.398 από 1.862 τον Οκτώβριο 2022. Περαιτέρω, (α) ο συνολικός αριθμός των εγγραφέντων οχημάτων αυξήθηκε κατά 32,5% την περίοδο Ιανουαρίου - Οκτωβρίου 2023 και έφτασε τις 38.503, σε σύγκριση με 29.062 κατά την ίδια περίοδο του 2022. Αξίζει να σημειωθεί ότι από το σύνολο των 38.503 νέων εγγραφών τους πρώτους δέκα μήνες φέτος, τα 1.809 είναι ηλεκτροκίνητα και τα 8.875 υβριδικά. (β) Οι εγγραφές επιβατηγών αυτοκινήτων σαλούν αυξήθηκαν κατά 34,1% και έφτασαν τις 30.897, σε σύγκριση με 23.045 την αντίστοιχη περίοδο του 2022. Από το σύνολο των επιβατηγών αυτοκινήτων σαλούν, 12.651 ή 40,9% ήταν καινούργια και 18.246 ή 59,1% ήταν μεταχειρισμένα αυτοκίνητα. Τα αυτοκίνητα ενοικίασης ειδικότερα παρουσίασαν αύξηση 40,6% στα 5.157. 60 EconomyToday

ΑΥΞΉΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΥΡΏΠΗ

Αυξημένες κατά 9,2% ήταν οι πωλήσεις νέων επιβατικών αυτοκινήτων στην Ε.Ε. τον Σεπτέμβριο. Συγκεκριμένα πουλήθηκαν 861.062 νέα αυτοκίνητα έναντι 788.258 τον Σεπτέμβριο του 2022, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (ACEA). Από την αρχή του έτους έχουν πουληθεί στην Ε.Ε. 7.940.749 νέα αυτοκίνητα, 16,9% περισσότερα σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2022 (6.790.789). Το 34,1% των αυτοκίνητων που πουλήθηκαν τον Σεπτέμβριο ήταν με κινητήρες βενζίνης, το 27,3% υβριδικά, το 14,8% αμιγώς ηλεκτρικά, το 12,7 με κινητήρες diesel, το 8,2% με plug-in υβριδικούς κινητήρες και το υπόλοιπο 2,8% είχαν κινητήρες που καταναλώνουν φυσικό αέριο, υδρογόνο, υγραέριο και αιθανόλη.

ΠΑΡΑΓΓΕΛΊΕΣ ΕΝΌΣ ΧΡΌΝΟΥ

Ζητήσαμε από τον κ. Αλέξη Άννινο, πρόεδρο του Συνδέσμου Εισαγωγέων Μηχανοκίνητων Οχημάτων (ΣΕΜΟ) να μας σκιαγραφήσει την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην αγορά, με αφορμή τα πολύ καλά, αν μη τι άλλο, στοιχεία του Οκτωβρίου σε σχέση με τις εγγραφές. Όπως μας ανέφερε λοιπόν, στην αγορά υπάρχει ενδιαφέρον από τους καταναλωτές και γίνονται παραγγελίες για καινούργια αυτοκίνητα. Ωστόσο, στις εγγραφές οχημάτων δεν θα δείτε μόνο αυξήσεις.

ΥΠΟΔΟΜΈΣ: ΤΟ ΙΔΑΝΙΚΌ ΣΕΝΆΡΙΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΈΣ ΕΊΝΑΙ ΝΑ ΜΠΟΡΟΎΝ ΝΑ ΦΟΡΤΊΖΟΥΝ ΤΟ ΗΛΕΚΤΡΙΚΌ Ή ΥΒΡΙΔΙΚΌ ΑΥΤΟΚΊΝΗΤΟ ΤΟΥΣ, ΕΊΤΕ ΣΤΟ ΣΠΊΤΙ ΕΊΤΕ ΣΤΗ ΔΟΥΛΕΙΆ ΤΟΥΣ

Υπάρχουν αυξομειώσεις ανά τακτά χρονικά διαστήματα και αυτό οφείλεται κυρίως στις καθυστερήσεις που παρατηρούνται τόσο στο στάδιο της παραγωγής οχημάτων όσο και στο στάδιο της εισαγωγής. Ενδεικτικά, ο κ. Άννινος ανέφερε ότι υπάρχουν παραγγελίες που πάνε πίσω μέχρι και ένα χρόνο. Δηλαδή ένα αυτοκίνητο που εγγράφεται σήμερα, ενδεχομένως να είχε παραγγελθεί πέρσι. Αυτό όπως γίνεται αντιληπτό δημιουργεί προβλήματα στην αγορά, αφού δεν υπάρχει μια ομαλή ροή παραγγελιών και παραλαβών. Η κατάσταση είναι κάπως βελτιωμένη σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν, ωστόσο σίγουρα απέχει αρκετά από το να χαρακτηριστεί ομαλή και χωρίς προβλήματα. Σύμφωνα με τον κ. Άννινο εδώ και δυο περίπου χρόνια υπάρχουν προβλήματα με τα πλοία που μεταφέρουν το εμπόρευμα, καθώς όπως φαίνεται οι μεταφορικές εταιρείες χρησιμοποιούν λιγότερα πλοία για να μεταφέρουν αυτοκίνητα σε σχέση με το παρελθόν.

ΥΠΆΡΧΕΙ ΕΝΔΙΑΦΈΡΟΝ

Για να έρθουμε τώρα στην ίδια την κυπριακή αγορά και πώς αυτή κινείται με τα υπάρχοντα προβλήματα τα οποία έχουν προαναφερθεί, θα μπορούσε να λεχθεί ότι η αγορά όχι απλά αντιστέκεται στα προβλήματα αλλά τα αντιμετωπίζει με επιτυχία, δεδομένων και των αριθμών που αναφέραμε στην αρχή. Ο κ. Άννινος σημειώνει ότι από πλευράς καταναλωτών, τα μη-

νύματα που λαμβάνουμε είναι αισιόδοξα και δείχνουν ότι το ενδιαφέρον για αγορά καινούργιου αυτοκινήτου αυξάνεται. Ερωτηθείς κατά πόσο παρατηρείται κάποια συγκεκριμένη τάση στην αγορά, δηλαδή αν οι καταναλωτές δείχνουν ιδιαίτερη προτίμηση σε κάποιο συγκεκριμένο είδος αυτοκινήτου, ο κ. Άννινος ανέφερε ότι δεν μπορούμε να μιλήσουμε για τάσεις. Ο κάθε καταναλωτής θα αγοράσει εκείνο το αυτοκίνητο που εξυπηρετεί καλύτερα τις ανάγκες του και εκείνο για το οποίο έχει την οικονομική ευχέρεια.

ΥΒΡΙΔΙΚΆ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΙΚΆ

Ζητήσαμε και ένα σχόλιο από τον κ. Άννινο σε σχέση με το ενδιαφέρον που υπάρχει για

ΑΠΌ ΤΟ ΣΎΝΟΛΟ ΤΩΝ 38.503 ΝΈΩΝ ΕΓΓΡΑΦΏΝ ΤΟΥΣ ΠΡΏΤΟΥΣ ΔΈΚΑ ΜΉΝΕΣ ΦΈΤΟΣ, ΤΑ 1.809 ΕΊΝΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΚΊΝΗΤΑ ΚΑΙ ΤΑ 8.875 ΥΒΡΙΔΙΚΆ

ηλεκτροκίνητα και υβριδικά οχήματα, με αφορμή και το σημείο εκείνο στα στοιχεία της Στατιστικής που ανέφερε ότι από το σύνολο των 38.503 νέων εγγραφών τους πρώτους δέκα μήνες φέτος, τα 1.809 είναι ηλεκτροκίνητα και τα 8.875 υβριδικά. Σύμφωνα λοιπόν με τον κ. Άννινο, όντως υπάρχει ενδιαφέρον για τις συγκεκριμένες τεχνολογίες, τόσο για ηλεκτρικά όσο και για την κατηγορία που ονομάζεται plug in hybrid. Ο κόσμος δείχνει λοιπόν ενδιαφέρον γι’ αυτές τις νέες τάσεις της τεχνολογίας και προσπαθεί να διαπιστώσει κατά πόσο τα οχήματα αυτά μπορούν να τον εξυπηρετήσουν και να καλύψουν τις ανάγκες του. Επομένως ρωτούν για θέματα τιμών, αλλά και για θέματα που

αφορούν στην αυτονομία των οχημάτων, όπως επίσης και για τα σέρβις τους. Όπως προκύπτει, ένα θέμα που απασχολεί ιδιαίτερα είναι οι υποδομές. Το ιδανικό σενάριο για τους καταναλωτές είναι να μπορούν να φορτίζουν το αυτοκίνητό τους είτε στο σπίτι είτε στη δουλειά τους. Ενώ όσον αφορά στους σταθμούς φόρτισης που αναμένεται να δημιουργηθούν, εκείνοι θα εξυπηρετούν είτε όσους διακινούνται στις συγκεκριμένες περιοχές είτε για τυχόν έκτακτη ανάγκη. Όπως μας ανέφερε ο κ. Άννινος, εντός Δεκεμβρίου αναμένεται να ανακοινωθεί από το Υπουργείο Μεταφορών και το νέο Σχέδιο Χορηγιών για το 2024 σε σχέση με την αγορά αμιγώς ηλεκτρικών και plug in hybrid οχημάτων.

EconomyToday 61

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ

«ΠΡΆΣΙΝΟ» ΑΥΤΟΚΊΝΗΤΟ, ΑΠΌ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΤΡΆΠΕΖΑ Ευνοϊκότερο επιτόκιο για τη χρηματοδότηση καινούργιων ή μεταχειρισμένων ηλεκτρικών και υβριδικών αυτοκινήτων με το προϊόν Χρηματοδότησης «Green» αυτοκινήτου

έχρι και 552.000 τόνοι διοξείδιο του άνθρακα υπολογίζεται ότι αποδεσμεύονται καθημερινά στην ατμόσφαιρα από τις «μικρές διαδρομές» των 8 χιλιομέτρων περίπου, που πραγματοποιούμε με το αυτοκίνητο. Στην Ελληνική Τράπεζα, παρά να αναλύουμε το αντίκτυπο αυτών των ρύπων στην ποιότητα ζωής μας, επιλέγουμε να κάνουμε κάτι με πράξεις και προσφέρουμε το προϊόν «Green» αυτοκινήτου με ευνοϊκότερο επιτόκιο για τη χρηματοδότηση καινούργιων ή μεταχειρισμένων ηλεκτρικών και υβριδικών αυτοκινήτων. Οδηγώντας την πράσινη ανάπτυξη η Ελληνική Τράπεζα επέκτεινε την γκάμα των χρηματοδοτικών της προϊόντων, με την εισαγωγή «πράσινων» επιλογών, αφουγκραζόμενη τις ανάγκες και προτιμήσεις των πελατών της. H ολοκληρωμένη λύση για χρηματοδότηση Green αυτοκινήτου περιλαμβάνει σημαντικά ωφελήματα, επιτρέποντας την απόκτηση καινούργιου ή μεταχειρισμένου ηλεκτρικού ή υβριδικού οχήματος, εύκολα και απλά, με χαμηλότερο επιτόκιο, διάρκεια αποπληρωμής έως 7 χρόνια, επιλογή σταθερού ή κυμαινόμενου επιτοκίου, χωρίς 62 EconomyToday

αρχικά τραπεζικά έξοδα και χωρίς έξοδα πρόωρης αποπληρωμής. Επιπλέον, προσφέρει 15% ετήσια έκπτωση στην ασφάλεια του αυτοκινήτου από την Παγκυπριακή Ασφαλιστική. H χρηματοδότηση Green αυτοκινήτου εντάσσεται στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων της Ελληνικής Τράπεζας για μείωση του περιβαλλοντικού της αντίκτυπου, στηρίζοντας τη βιώσιμη ανάπτυξη. Η Ελληνική Τράπεζα επενδύει στη βιώσιμη ανάπτυξη και σχεδιάζει με συνέπεια τις δράσεις της, μειώνοντας το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα και συμβάλλοντας στην κοινωνική ευημερία και την εταιρική διακυβέρνηση (ESG). Ως ένα από τα κορυφαία τραπεζικά ιδρύματα της χώρας, η Ελληνική Τράπεζα προσβλέπει να εξελιχθεί στον μεγαλύτερο πρεσβευτή της ταχείας μετάβασης στην Πράσινη Οικονομία, που αποτελεί έναν από τους πέντε βασικούς πυλώνες του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΣΑΑ). Στοχεύοντας σε ένα πράσινο και βιώσιμο μέλλον και στην αναστροφή των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, η Ελληνική Τράπεζα δεσμεύεται για πράσινη και κοινωνική χρηματοδότηση των επιχειρήσεων, προσφέροντας ποιοτικές επιλογές και λύσεις.

ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΚΑΙ ΚΙΝΗΤΡΑ

Προωθώντας την υπεύθυνη και βιώσιμη τραπεζική με την υιοθέτηση κριτηρίων Περιβάλλοντος, Κοινωνικής Συνοχής και Διακυβέρνησης (ESG) η Ελληνική Τράπεζα προσφέρει προϊόντα και ολοκληρωμένες υπηρεσίες με συμβουλές και κίνητρα προς τους πελάτες της, ώστε να βελτιώσουν τις περιβαλλοντικές τους επιδόσεις με μέτρα Βιωσιμότητας. Συγκεκριμένα, έχει καθορίσει κριτήρια αξιολόγησης κοινωνικών και περιβαλλοντικών ρίσκων στη διαδικασία έγκρισης καινούργιων χρηματοδοτήσεων, δημιουργώντας παράλληλα εξειδικευμένη ομάδα για θέματα Βιωσιμότητας και ESG. H Ελληνική Τράπεζα έχει δεσμευτεί στην προώθηση της βιώσιμης επιχειρηματικής ανάπτυξης συνδυάζοντας την οικονομική ανάπτυξη με την περιβαλλοντική και κοινωνική ευθύνη και τις καλές πρακτικές διακυβέρνησης. Στόχος της είναι να ηγηθεί της στροφής στην Πράσινη Οικονομία, με τις ανανεώσιμες πηγές να έχουν καταλυτικό ρόλο σε αυτή τη μετάβαση. Με αυτό το σκεπτικό, η τράπεζα έχει δημιουργήσει μια εξειδικευμένη ομάδα για τις χρηματοδοτήσεις επενδύσεων σε έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, όπου οι υποψήφιοι

επενδυτές μπορούν να αποταθούν για χρηματοδότηση. Μέχρι σήμερα, η Ελληνική Τράπεζα έχει παραχωρήσει ένα πολύ σημαντικό αριθμό χρηματοδοτήσεων σε Πράσινη Ενέργεια, ενώ μόνο κατά την περασμένη χρονιά ο νέος πράσινος δανεισμός ανήλθε σε €177 εκατ..

ΒΙΩΣΙΜΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ

Παράλληλα με τις πράσινες χρηματοδοτήσεις, η Ελληνική Τράπεζα εστιάζει στη μείωση του περιβαλλοντικού της αποτυπώματος, μέσω του σχεδιασμού των κτηριακών της εγκαταστάσεων και με την εφαρμογή συστημάτων που προωθούν τη μείωση της κατανάλωσης χαρτιού, νερού, ηλεκτρικής ενέργειας και της παραγωγής ρύπων μέσα από τις δραστηριότητές της. Σύμφωνα με την Έκθεση Βιωσιμότητας του 2022, ο Όμιλος μείωσε σε ετήσια βάση την κατανάλωση ηλεκτρισμού κατά 8,6% (σύνολο kWh), τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου (ΑΘ) (Πεδίο 1) κατά 15,6% και τις εκπομπές ΑΘ (Πεδίο 2) κατά 11%. Πλέον, στόχος για το 2030 είναι η μείωση των εκπομπών ΑΘ Πεδίο 1 και 2 κατά 55%. ΠΛΗΡΟΦΟΡΊΕΣ https://www.hellenicbank.com/ greencars

EconomyToday 63

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ

ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ Ο Νο1 ΠΡΟΟΡΙΣΜΌΣ ΓΙΑ ΜΠΑΤΑΡΊΕΣ ΑΥΤΟΚΙΝΉΤΟΥ :

Η εταιρεία ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ φροντίζει ώστε οι μπαταρίες να μη μένουν πάνω από 5-6 μήνες χωρίς φόρτιση, ανανεώνοντας ανά τακτά χρονικά διαστήματα το στοκ που μένει στα καταστήματα των συνεργατών της

μπαταρία αποτελεί τη δύναμη εκκίνησης ενός αυτοκινήτου και συνάμα ένα από τα νευραλγικής σημασίας μέρη του, αφού χωρίς αυτή δεν μπορεί να πάρει μπρος. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι η καρδιά του αυτοκινήτου, αφού χωρίς αυτή είναι αδύνατον να λειτουργήσει. Πρόκειται επίσης και για ένα από τα αναλώσιμα κομμάτια αφού φθείρεται με την πάροδο του χρόνου. Μια μπαταρία θέλει άλλαγμα κάθε τρία με πέντε χρόνια, περίπου. Εχθρός της μπαταρίας είναι το κρύο. Οι μπαταρίες αυτοκινήτου είναι ιδιαίτερα ευάλωτες κατά

τους χειμερινούς μήνες. Έτσι, ένα όχημα που δεν θα κινηθεί για μια – δύο μέρες, κατά συνέπεια δεν θα φορτίσει την μπαταρία του ή ένα όχημα στο οποίο υπάρχει απώλεια ενέργειας ή ο δύναμος δεν φορτίζει κανονικά την μπαταρία, είναι αρκετά πιθανό σε κάποια στιγμή τον χειμώνα να μην μπορεί να πάρει μπρος. Όταν μια μπαταρία έχει ολοκληρώσει τον κύκλο ζωής της και δεν είναι εφικτό να ξαναφορτιστεί με έναν φορτιστή μπαταρίας αυτοκινήτου, τότε λέμε πως είναι «νεκρή» και χρειάζεται να αλλαχθεί. Σημάδια που δείχνουν ότι μια μπαταρία επίκειται να… «παραδώσει το πνεύμα της» είναι:

1) Το αυτοκίνητο δεν παίρνει μπρος με την πρώτη. 2) Νιώθεις ότι τα φώτα σου δεν είναι τόσο δυνατά, όσο τα θυμάσαι, με αποτέλεσμα το βράδυ να μη βλέπεις τόσο καλά. Εάν συμβαίνει κάτι από τα δύο, τότε πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφθείς ένα συνεργείο, προκειμένου να ελεγχθεί η μπαταρία και να διαπιστωθεί αν χρειάζεται αλλαγή ή αν υπάρχει κάποιο άλλο πρόβλημα που προκαλεί απώλεια ενέργειας. Δυστυχώς οι πιο πολλοί από εμάς έτυχε κάποια φορά να αμελήσουμε αυτά τα σημάδια, με αποτέλεσμα να έρθουμε στο σημείο να μην ξεκινά το αυτοκίνητό μας και να χρειαστούμε αλλαγή μπαταρίας επειγόντος.

ΤΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΠΑΤΑΡΙΑΣ

Για την περίπτωση που απαιτείται αλλαγή μπαταρίας, η εταιρεία ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ αποτελεί τον Νο1 προορισμό για μπαταρίες αυτοκινήτων στην Κύπρο, αφού διαθέτει πλήρη γκάμα με τρεις εξαιρετικής ποιότητας μάρκες. 64 EconomyToday

Πρόκειται για τις κορυφαίες μπαταρίες Bosch, που κατασκευάζονται στο καλύτερο εργοστάσιο του κόσμου. Αποτελούν εξοπλισμό πρώτης τοποθέτησης (original equipment) για τις μεγαλύτερες αυτοκινητοβιομηχανίες του κόσμου και πρώτη επιλογή για εκατομμύρια οδηγούς. Υπάρχουν όμως και οι value for money επιλογές που είναι οι κορεάτικες SpeedΜate και οι μπαταρίες Monbat που κατασκευάζονται στη Βουλγαρία. Πέρα από την επιλογή της κατάλληλης μπαταρίας ανάλογα με τον τύπο του αυτοκινήτου και τις ανάγκες που έχει, σημαντικό είναι επίσης να αγοράσεις μια μπαταρία από αξιόπιστο εισαγωγέα, καθώς η σωστή φύλαξη των μπαταριών παίζει καθοριστικό ρόλο στη διάρκεια της ζωής τους. Η εταιρεία ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ φροντίζει ώστε οι μπαταρίες να μη μένουν πάνω από 5-6 μήνες χωρίς φόρτιση, ανανεώνοντας ανά τακτά χρονικά διαστήματα το στοκ που μένει στα καταστήματα των συνεργατών της. Όλες οι μπαταρίες που προμηθεύει η ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ συνοδεύονται με δύο χρόνια εγγύηση.

EconomyToday 65

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ

ΟΔΗΓΕΊ ΣΤΗΝ ΠΟΛΥΤΈΛΕΙΑ, ΤΗΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΊΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΆΝΕΣΗ Η ευρεία γκάμα οχημάτων του Ομίλου και οι κορυφαίες Υπηρεσίες Υποστήριξης και Εξυπηρέτησης που παρέχει, καλύπτουν όλες τις ανάγκες σε όλες τις κατηγορίες οχημάτων

BMW X2 BMW i5

Όμιλος Πηλακούτα διαθέτει μια πλούσια γκάμα επιλογών και καλύπτει κάθε ανάγκη, με τις μάρκες BMW, MINI, Rolls-Royce, Jaguar, Land Rover, NISSAN, Renault και Dacia, ενώ παράλληλα παρέχει κορυφαίες Υπηρεσίες Υποστήριξης και Εξυπηρέτησης. Κάθε ένα από τα μοντέλα της γκάμας είναι μοναδικό, με ιδιαίτερο χαρακτήρα, ικανοποιώντας κάθε προτίμηση για οποιουδήποτε τύπου όχημα, οποιασδήποτε κατηγορίας, συμπεριλαμβανομένων ηλεκτρικών, plug-in hybrid και υβριδικών μοντέλων που παρουσιάζουν ζήτηση στην αγορά.

BMW X1 & iX1

Το εισαγωγικό μοντέλο στον κόσμο της BMW X είναι τώρα πιο ελκυστικό από ποτέ. Στην τρίτη γενιά του μοντέλου, η νέα BMW X1 διαθέτει πιο εντυπωσιακή σχεδίαση, ανώτερη ευρυχωρία, προηγμένη ψηφιοποίηση – και για πρώτη φορά, ένα πλήρως ηλεκτρικό σύστημα κίνησης. 66 EconomyToday

Σειρά 5 & i5

Η νέα BMW Σειρά 5 Sedan, πιο δυναμική από ποτέ, με πληθώρα ψηφιακών Καινοτομιών, προσφέρεται για πρώτη φορά, αμιγώς ηλεκτρική, με plug-in υβριδικά συστήματα, καθώς και με εξαιρετικά αποδοτικούς κινητήρες βενζίνης και diesel που χρησιμοποιούν ήπια υβριδική τεχνολογία.

Σειρά 7 & i7

Τώρα, περισσότερο από ποτέ, ο αριθμός 7 αντιπροσωπεύει την πολυτέλεια, την οδηγική απόλαυση, την άνεση σε ταξίδια μεγάλων αποστάσεων και την πρωτοποριακή τεχνολογία. Η νέα BMW Σειρά 7, ενσωματώνει καινοτόμα χαρακτηριστικά, όπως η BMW Theatre Screen, η πολυαισθητηριακή εμπειρία οχήματος BMW iDrive, καθώς και η BMW Curved Display.

και αποκλειστικά ως μοντέλο M. Το τολμηρό εξωτερικό στυλ της XM αντανακλά τις έξοχες δυνατότητες του αυτοκινήτου: δυναμισμό, ευελιξία και ακρίβεια, καθώς και αμιγώς ηλεκτρική αυτονομία 80km.

X2 & iX2

H νέα BMW X2, στη δεύτερη γενιά της, είναι ακόμα πιο ξεχωριστή σε εμφάνιση, πιο σπορ και πιο προοδευτική σε φιλοσοφία, με έντονη κουπέ σιλουέτα. Η πρώτη BMW iX2 συνδυάζει την αμιγώς ηλεκτρική οδηγική απόλαυση με άφθονους χώρους και εντυπωσιακή, μοντέρνα σχεδίαση.

Η BMW XM αποτελεί τη ναυαρχίδα, ως το πρώτο ηλεκτρικό αυτοκίνητο υψηλών επιδόσεων. Η BMW XM διατίθεται μόνο ως plug-in υβριδική

MINI Countryman

MINI MINI Countryman

Tο νέο MINI Countryman, το μεγαλύτερο μοντέλο της γκάμας MINI, είναι ευέλικτο στην πόλη, άνετο στην ύπαιθρο και επίσης κατάλληλο για ταξίδια off-road. Προσφέρει αισθητά μεγαλύτερο εσωτερικό χώρο, ευέλικτες επιλογές αποθήκευσης, καινοτόμες λειτουργίες υποβοήθησης οδήγησης και εκτεταμένες ψηφιακές τεχνολογίες, υποστηρίζοντας με καινοτόμους τρόπους τόσο τον οδηγό όσο και τους επιβάτες.

LAND ROVER Range Rover

To νέο Range Rover είναι το αυθεντικό πολυτελές SUV και αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση για την παγκόσμια αυτοκινητοβιομηχανία εδώ και 50 χρόνια. Ένα premium μοντέλο που καταφέρνει να συνδυάζει την άνεση, την προηγμένη τεχνολογία και τις εντυπωσιακές ικανότητες. Με μια σειρά αποδοτικών ήπιων υβριδικών και plug-in υβριδικών κινητήρων, αλλά και ένα αμιγώς ηλεκτρικό Range Rover που θα ενταχθεί στην γκάμα το 2024.

Range Rover Sport

Πρόκειται για ένα ολοκαίνουργιο μοντέλο που επαναπροσδιορίζει τη σπορ πολυτέλεια, συνδυάζοντας τη δυναμική εμφάνιση με την κορυφαία απόδοση εντός και εκτός δρόμου. Το Electric Hybrid μοντέλο προσφέρει βελτιστοποιημένη αποδοτικότητα και μεγαλύτερη, πλήρως ηλεκτρική (EV) αυτονομία. Ένα αμιγώς ηλεκτρικό Range Rover Sport θα πλαισιώσει την οικογένεια το 2024.

Range Rover Evogue

Tο νέο Range Rover Evoque είναι ένα εντυπωσιακό SUV, με φρέσκια σχεδίαση, σύγχρονη τεχνολογία και επιλογές premium υλικών. Πρόκειται για ένα πολυτελές και υπερσύγχρονο μοντέλο με εντυπωσιακές επιδόσεις και σεβασμό στο περιβάλλον. Οι μεγαλύτερες αλλαγές στο ανανεωμένο Range Rover Evoque έχουν πραγματοποιηθεί στο εσωτερικό, με την τεχνολογία και τα υλικά που χρησιμοποιούνται να είναι ορισμένες από τις πιο εμφανείς αναβαθμίσεις.

NISSAN Qashqai

Το πιο πετυχημένο SUV μοντέλο στην κατηγορία του, το Nissan Qashqai, διαθέτει μεγάλους εσωτερικούς χώρους, πλούσιο

Nissan Ariya Range Rover Evoque

εξοπλισμό, κορυφαίο επίπεδο ασφαλείας και αναβαθμισμένη τεχνολογία. Διατίθεται σε εκδόσεις Mild Hybrid και e-POWER, μια μοναδική τεχνολογία που προσφέρει ηλεκτροκίνητη οδήγηση χωρίς την ανάγκη φόρτισης και παράλληλα απεριόριστη αυτονομία.

X-Trail

Το νέο επιβλητικό Nissan XTrail, διαθέτει εντυπωσιακό και σύγχρονο σχεδιασμό, χώρο για όλους και για όλα, καθώς και ιαπωνική αξιοπιστία, κατακτώντας πέντε αστέρια στην ασφάλεια από τον ανεξάρτητο οργανισμό Euro NCAP. Διαθέσιμο σε εκδόσεις Mild Hybrid και e-POWER, 5 ή 7 θέσεων.

Juke Hybrid

Το νέο Juke Ηybrid, προσφέρει μια συναρπαστική ηλεκτρισμένη εμπειρία. Με έως και 80% ηλεκτροκίνηση στην πόλη, καταφέρνει να συνδυάζει μια αίσθηση ελευθερίας και σπορ οδήγησης σε compact διαστάσεις. Τολμηρό και με νέες, εμπνευσμένες σχεδιαστικές λεπτομέρειες και έντονες γραμμές, τραβά τα βλέμματα όλων.

Ariya

To Αriya αποτελεί το πρώτο ηλεκτρικό coupé crossover της Nissan με τολμηρή σχεδίαση, το οποίο προσφέρει εντυπωσιακές

επιδόσεις, σε συνδυασμό με ένα ιδιαίτερα φιλόξενο και πολυτελές εσωτερικό. Με διπλό κινητήρα, το σύστημα e-4ORCE All-Wheel Drive προσφέρει την απόλυτη οδηγική συγκίνηση.

RENAULT Megane Electric

Το νέο αμιγώς ηλεκτρικό Renault είναι ένα μοντέλο που δημιουργεί τις τάσεις της νέας εξηλεκτρισμένης εποχής, αφού είναι εφοδιασμένο με ό,τι πιο σύγχρονο έχει να επιδείξει η παγκόσμια αυτοκινητοβιομηχανία. Το νέο Megane E-TECH Electric προσφέρει εξαιρετική ευρυχωρία στο εσωτερικό του και δυναμισμό στον δρόμο. Οι αεροδυναμικές γραμμές εξασφαλίζουν στο αυτοκίνητο μία ξεχωριστή εμφάνιση και εγγυώνται μία συναρπαστική οδήγηση.

Arkana Hybrid

Το Αrkana Hybrid είναι μια τολμηρή προσθήκη στην γκάμα της Renault και αλλάζει τα δεδομένα της κατηγορίας του. Ένα κομψό coupé SUV με καινοτόμο σχεδιασμό, high-tech τεχνολογίες, υβριδικούς κινητήρες και υψηλά επίπεδα άνεσης και ασφάλειας. Στοιχεία που χαρακτηρίζουν ένα εξελιγμένο σύγχρονο SUV και αποτελούν τους πυλώνες της επιτυχίας για όλη την γκάμα του εργοστασίου της Renault.

Renault Megane Electric

DACIA Jogger Hybrid

Το νέο Dacia Jogger Hybrid 140 αποτελεί το πρώτο υβριδικό μοντέλο της μάρκας, συνδυάζοντας την πολυχρηστικότητα με τη δοκιμασμένη υβριδική τεχνολογία. Διακρίνεται για την ευελιξία του και καταφέρνει να συνδυάζει τις διαστάσεις ενός station wagon, τους εσωτερικούς χώρους ενός οχήματος αναψυχής και τα πλεονεκτήματα ενός SUV. Διαθέσιμο σε εκδόσεις 5 ή 7 θέσεων.

Duster Extreme

Η έκδοση Dacia Duster Extreme είναι η κορυφαία στην γκάμα, αναδεικνύοντας διακριτικά τον περιπετειώδη χαρακτήρα του αυτοκινήτου, ενώ ξεχωρίζει από τις υπόλοιπες εκδόσεις, χάρη σε μια σειρά εξατομικευμένων χαρακτηριστικών, όπως νέα χρώματα στον εξωτερικό και εσωτερικό σχεδιασμό, το λογότυπο Dacia στο πορτμπαγκάζ, στα εμπρός καθίσματα και άλλα.

EconomyToday 67

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ

ΑΜΙΓΏΣ ΚΥΠΡΙΑΚΉ ΕΤΑΙΡΕΊΑ ΜΕ ΣΗΜΑΝΤΙΚΌ ΜΕΡΊΔΙΟ ΑΓΟΡΆΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΘΏΡΙΟ ΦΕΡΕΓΓΥΌΤΗΤΑΣ 230% Προσφέρει πλήρη σειρά πρωτοποριακών ασφαλιστικών προϊόντων με εξειδίκευση στις γενικές ασφαλίσεις

ν το να είσαι ασφαλισμένος με ένα πάρα πολύ λογικό και προσιτό κόστος σε μια εταιρεία με υψηλή οικονομική ευρωστία, καθώς επίσης το να τυγχάνεις δίκαιου χειρισμού και να αποζημιώνεσαι γρήγορα όταν υφίστασαι οποιαδήποτε απώλεια ή ζημιά ή ευθύνη, τότε χρειάζεσαι την Ύδρα Ασφαλιστική. Όταν ασφαλίζεσαι στην Ύδρα Ασφαλιστική αγοράζεις πραγματική φερέγγυα ασφάλιση και μια υποδειγματική προσωπική επαγγελματική εξυπηρέτηση σε όλα τα στάδια της σχέσης σου μαζί μας. Η Ύδρα Ασφαλιστική ιδρύθηκε το 2001, ως φυσική εξέλιξη της επιτυχημένης παρουσίας των ιδρυτών της στην κυπριακή ασφαλιστική αγορά για περισσότερο από 50 χρόνια, που βασίζεται στη μακρόχρονη δέσμευσή τους στην εξυπηρέτηση του πελάτη, στην ικανοποίηση του πελάτη και στην εμπιστοσύνη του πελάτη. Η εταιρεία ειδικεύεται στις Γενικές Ασφαλίσεις, προσφέροντας μια πλήρη σειρά πρωτοποριακών ασφαλιστικών 68 EconomyToday

προϊόντων: Προσωπικές Ασφαλίσεις, που καλύπτουν τις ανάγκες των ιδιωτών και Εμπορικές Ασφαλίσεις, που καλύπτουν τις ανάγκες του επιχειρηματικού κόσμου. Σε όλα αυτά τα χρόνια και παρά το οξύ τοπικό ανταγωνιστικό ασφαλιστικό περιβάλλον, έχουμε επιτύχει να μεγαλώσουμε και να γίνουμε ένας μεγάλος Οργανισμός, με μια σταθερή ανώτερη επίδοση τόσο από την άποψη ανάπτυξης εργασιών όσο και από την άποψη κερδοφορίας, ως επιβεβαίωση της αφοσίωσης που έχουμε από τους πελάτες μας. Η εταιρεία κατέχει σημαντικό μερίδιο αγοράς με παραγωγή σε ασφάλιστρα €14,1 εκατ., ξεπερνώντας άλλες δέκα ασφαλιστικές εταιρείες που διεξάγουν εργασίες γενικού κλάδου με μακρότερη παρουσία στην αγορά.

ΤΟ ΟΡΑΜΑ ΜΑΣ

Να είμαστε η πρώτη επιλογή ασφαλιστικής εταιρείας για τους πελάτες, τους πράκτορες και όλους τους άλλους συνεργάτες, με πρωτοποριακές ασφαλιστικές λύσεις που να ικανοποιούν τις ανάγκες των πελα-

Η ΕΤΑΙΡΕΊΑ ΕΙΔΙΚΕΎΕΤΑΙ ΣΤΙΣ ΓΕΝΙΚΈΣ ΑΣΦΑΛΊΣΕΙΣ, ΠΡΟΣΦΈΡΟΝΤΑΣ ΜΙΑ ΠΛΉΡΗ ΣΕΙΡΆ ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑΚΏΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΏΝ ΠΡΟΪΌΝΤΩΝ: ΠΡΟΣΩΠΙΚΈΣ ΑΣΦΑΛΊΣΕΙΣ, ΠΟΥ ΚΑΛΎΠΤΟΥΝ ΤΙΣ ΑΝΆΓΚΕΣ ΤΩΝ ΙΔΙΩΤΏΝ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΈΣ ΑΣΦΑΛΊΣΕΙΣ, ΠΟΥ ΚΑΛΎΠΤΟΥΝ ΤΙΣ ΑΝΆΓΚΕΣ ΤΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΎ ΚΌΣΜΟΥ

τών, με υποδειγματική προσωπική εξυπηρέτηση.

Η ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΜΑΣ

Να υπερβαίνουμε πάντοτε τις προσδοκίες των πελατών και να βοηθούμε τους πελάτες μας να επιτυγχάνουν οικονομική εξασφάλιση, οικονομική σταθερότητα και ξεγνοιασιά.

ΟΙ ΑΝΤΑΣΦΑΛΙΣΤΕΣ ΜΑΣ

Έχουμε ένα καλά σχεδιασμένο ισχυρό αντασφαλιστικό πρόγραμμα, με τη συμμετοχή αξιόπιστων διεθνών αντασφαλιστικών εταιρειών υψηλής αξιολόγησης, που μας προσφέρουν μεγαλύτερη εξασφάλιση καθώς επίσης και σταθερά αποτελέσματα, όταν προκύπτουν ασυνήθιστα, απροσδόκητα και σημαντικά γεγονότα. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Λευκωσία: Τηλ.: 22454700 Λάρνακα: Τηλ.: 24661900 Κίτι: Τηλ.: 24426 676 Παραλίμνι: Τηλ.: 23440 017 Website: www.hydrainsurance.com

EconomyToday 69

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΚΟΡΥΦΑΙΟΙ ΕΡΓΟΔΟΤΕΣ

Η ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΜΙΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ

ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΣΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΤΗΣ Το Ανθρώπινο Δυναμικό χαρακτηρίζεται -πολύ ορθά- ως κινητήριος δύναμη, ως πολύτιμο περιουσιακό στοιχείο και ως τέτοιο θα πρέπει να το διαφυλάσσουν οι εργοδότες.

70 EconomyToday

αγορά εργασίας έχει αλλάξει πάρα πολύ τα τελευταία χρόνια και ειδικότερα μετά την κρίση της πανδημίας του κορωνοϊού, όπου η τηλεργασία εισέβαλε για τα καλά στη ζωή μας. Κατά την περίοδο της πανδημίας οι περισσότεροι εργαζόμενοι αναθεώρησαν πάρα πολλά πράγματα σε ό,τι αφορά τον εργασιακό τους χώρο και έθεσαν προτεραιότητες. Μια από αυτές τις προτεραιότητες είναι η ισορροπία ανάμεσα στην προσωπική και στην επαγγελματική ζωή, η ευεξία και σε κάποιες άλλες περιπτώσεις ένα πιο ευέλικτο ωράριο εργασίας εξού και η τηλεργασία κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος ανάμεσα στους εργαζόμενους εκεί όπου μπορεί να εφαρμοστεί. Υπήρξαν βέβαια και περιπτώσεις εργαζόμενων που προτίμησαν την επιστροφή στο γραφείο και άλλοι το υβριδικό μοντέλο εργασίας. Βεβαίως, πέραν της τηλεργασίας υπάρχουν πολλά άλλα που θέλει να διασφαλίζει πλέον ένας εργαζόμενος κατά την πρόσληψή του σε μια επιχείρηση-και αυτός να είναι ίσως ένας από τους λόγους που οι νεότερες γενιές αναλαμβάνουν πολύ πιο εύκολα το ρίσκο και αλλάζουν με πιο γρήγορο ρυθμό επαγγελματική στέγη.

ΤΙ ΖΗΤΑ Ο ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ

Τι ζητά όμως σήμερα ένας εργαζόμενος από τον εργοδότη του και γιατί είναι σημαντικό ο εργοδότης να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του προσωπικού του; Το πρώτο πράγμα που ζητά σήμερα ο εργαζόμενος είναι ο σεβασμός και ακολούθως η αναγνώριση των αναγκών του, της παραγωγικότητας, των δικαιωμάτων του, της αποδοχής και πολλά άλλα. Ένας εργαζόμενος θα παραμείνει για πολλά χρόνια σε

ΈΝΑΣ ΕΡΓΑΖΌΜΕΝΟΣ ΠΟΥ ΠΑΡΑΜΈΝΕΙ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΊΡΗΣΗ ΓΙΑ ΠΟΛΛΆ ΧΡΌΝΙΑ ΚΑΙ ΕΊΝΑΙ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΜΈΝΟΣ ΑΠΌ ΤΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΌ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΆΛΛΟΝ ΑΙΣΘΆΝΕΤΑΙ ΩΣ ΜΈΛΟΣ ΜΙΑΣ ΟΙΚΟΓΈΝΕΙΑΣ. ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΊ ΣΤΕΝΟΎΣ ΔΕΣΜΟΎΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΏΠΟΥΣ, ΓΊΝΕΤΑΙ ΜΈΡΟΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΊΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΡΆΣΗΣ ΤΟΥ ΟΜΊΛΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΠΟΊΟ ΕΡΓΆΖΕΤΑΙ

έναν εργοδότη αν είναι ευχαριστημένος, αν οι απολαβές του τον ικανοποιούν και αν όντως από πλευράς εργοδοσίας υλοποιούνται δράσεις προς το Ανθρώπινο Δυναμικό με στοχευμένες ενέργειες οι οποίες να επενδύουν πραγματικά στον παράγοντα άνθρωπο και όχι με ημίμετρα και αποσπασματικές κινήσεις. Το Ανθρώπινο Δυναμικό χαρακτηρίζεται -πολύ ορθά- ως κινητήριος δύναμη, ως πολύτιμο περιουσιακό στοιχείο και ως τέτοιο θα πρέπει να το διαφυλάσσουν οι εργοδότες. Ένας εργαζόμενος που παραμένει στην επιχείρηση για πολλά χρόνια και είναι ικανοποιημένος από το επαγγελματικό του περιβάλλον αισθάνεται ως μέλος μιας οικογένειας. Δημιουργεί στενούς δεσμούς με τους ανθρώπους, γίνεται μέρος της ιστορίας και της δράσης του Ομίλου για τον οποίο εργάζεται. Το τρίπτυχο της εργατικότητας, της αφοσίωσης και της δέσμευσης συμβάλλει καθοριστικά στην επιτυχία μιας επιχείρησης και σίγουρα το όφελος που αποκομίζει ο εργοδότης είναι πολλαπλάσιο. Στο αφιέρωμα που ακολουθεί το Economy Today παρουσιάζει επιχειρήσεις και Οργανισμούς οι οποίοι προσεγγίζουν στρατηγικά το ζήτημα της διαχείρισης Ανθρώπινου Δυναμικού. Οι επιχειρήσεις αυτές έχουν πιστοποιηθεί από ανεξάρτητους Οργανισμούς και έχουν βραβευθεί για το εργασιακό τους περιβάλλον, την κουλτούρα και για τις δράσεις που υλοποιούν για τους εργαζόμενους τους. Τέτοιες επιχειρήσεις αποτελούν πρότυπο, αφού οι καλές πρακτικές που εφαρμόζουν έχουν αντίκρισμα και τυγχάνουν αποδοχής. Αυτές οι πρακτικές μπορούν να αποτελέσουν το παράδειγμα και για άλλες επιχειρήσεις αφού μόνο όφελος μπορεί να αποφέρουν τόσο στους εργοδότες όσο και στους εργαζόμενους.

EconomyToday 71

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΚΟΡΥΦΑΙΟΙ ΕΡΓΟΔΟΤΕΣ

ΖΩΤΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ Η ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΣΤΟ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ Επιχειρήσεις και Οργανισμοί που κατέχουν κάποια πιστοποίηση έχουν ένα προβάδισμα ως προς το να προσελκύσουν κόσμο αλλά και μια πρόκληση: Να διατηρήσουν και να εξελίξουν όλα αυτά για τα οποία έχουν πιστοποιηθεί.

σοι εργοδότες αντιλαμβάνονται τη σημασία και τον ρόλο του Ανθρώπινου Δυναμικού και λαμβάνουν μέτρα για τους εργαζόμενους τους πάντα θα βρίσκονται ένα βήμα πιο μπροστά από τις άλλες επιχειρήσεις, ενώ παράλληλα θα βρίσκονται πάντα στη λίστα επιλογής ενός εργαζόμενου, υπογραμμίζει σε συνέντευξή της στο περιοδικό Εconomy Today η διευθύντρια Στελέχωσης και Συμβουλευτικών Υπηρεσιών Human Asset Αίμη Μπάφα. Σχολιάζοντας τη σημασία των πιστοποιήσεων που λαμβάνει ένας Οργανισμός ή μια επιχείρηση ως χώρος εργασίας, η κα Μπάφα σημειώνει πως σίγουρα μια πιστοποίηση είναι μια καλή βάση, αν και από μόνη της, όπως εξηγεί, δεν είναι αρκετή. «Οι καλές πρακτικές που υιοθετούνται και για τις οποίες πιστοποιούνται οι εταιρείες πρέπει σίγουρα να υλοποιούνται και να μη μένουν μόνο στα συρτάρια» επισημαί72 EconomyToday

νει. Τέλος η κα Μπάφα μάς δίνει μια γενικότερη εικόνα σε ό,τι αφορά τις τάσεις και τις προτιμήσεις των εργαζόμενων ως προς τον χώρο εργασίας που θα επιλέξουν. Πόσο σημαντικές είναι για έναν εργαζόμενο οι πιστοποιήσεις που λαμβάνει ένας Οργανισμός ή μια επιχείρηση για τις δράσεις που υλοποιεί για το Ανθρώπινο Δυναμικό και γενικότερα για την κουλτούρα που διατηρεί στον εργασιακό χώρο; Τα τελευταία δέκα χρόνια αυτό που έχουμε παρατηρήσει μέσα από τις συνεντεύξεις και τις Συμβουλευτικές Υπηρεσίες που παρέχουμε είναι πως οι εργαζόμενοι προσπαθούν να αναγνωρίζουν και να αξιολογούν όσα περισσότερα πράγματα μπορούν για μια εταιρεία. Ειδικότερα αν βρίσκονται στο στάδιο ή στη σκέψη να αλλάξουν χώρο εργασίας, δηλαδή να επιλέξουν τον επόμενό τους εργοδότη. Για τους πλείστους η εργασιακή

κουλτούρα αποτελεί τον πιο σημαντικό παράγοντα και γι’ αυτό δίνουν μεγάλη βαρύτητα. Συνεπώς η πιστοποίηση που μπορεί να έχει ένας Οργανισμός ως χώρος εργασίας καθώς και άλλες δράσεις που υλοποιούνται από την εταιρεία (πέραν του Τμήματος Ανθρώπινου Δυναμικού) όπως για παράδειγμα οι δράσεις Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, είναι σημαντικές.

ΑΝΑΓΝΏΡΙΣΗ, ΕΠΙΒΡΆΒΕΥΣΗ ΚΑΙ ΣΕΒΑΣΜΌΣ:

Αυτά τα τρία βασικά χαρακτηριστικά είναι που αναζητά ο κόσμος και εκεί όπου υπάρχουν βλέπουμε να παρατείνεται κατά πολύ η διάρκεια εργοδότησης

Πιστεύετε ότι η πιστοποίηση από μόνη της είναι αρκετή ή μήπως χρειάζεται και κάτι άλλο ώστε να εδραιωθεί στη συνείδηση του κόσμου ότι μια επιχείρηση αποτελεί πρότυπο εργοδότη; Η αλήθεια είναι ότι από μόνη της μια πιστοποίηση δεν είναι αρκετή. Σίγουρα είναι μία καλή βάση και μία πρώτη ένδειξη ότι ο εν λόγω εργοδότης πιστοποιήθηκε από έναν ανεξάρτητο και αξιόπιστο φορέα και ότι για να γίνει αυτό σημαίνει πως κάνει κάτι σωστά. Το πιο σημαντικό όμως είναι η ρεαλιστική εικόνα

που βγαίνει μέσα και από τα βιώματα των υφιστάμενων εργαζόμενων. Για παράδειγμα, οι καλές πρακτικές που υιοθετούνται και για τις οποίες πιστοποιούνται οι εταιρείες πρέπει σίγουρα να υλοποιούνται και να μη μένουν μόνο στα συρτάρια.

ΤΙ ΖΗΤΟΥΝ ΟΙ ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ

Ποιες τάσεις παρατηρείτε από πλευράς των υποψηφίων σε ό,τι αφορά το επαγγελματικό περιβάλλον που θέλουν/επιδιώκουν να εργαστούν; Πλέον οι εργαζόμενοι έχουν γίνει «απαιτητικοί» (με την καλή έννοια) και δεν συμβιβάζονται εύκολα. Εάν πρέπει να ξεχωρίσουμε τις τάσεις των τελευταίων χρόνων θα έλεγα ότι είναι οι εξής: • Ευέλικτο ωράριο-work life balance: Οι περισσότεροι προτιμούν εργασιακούς χώρους με ευέλικτα ωράρια, υβριδικά μοντέλα εργασίας και χώρους με χαμηλότερο στρες και χωρίς πίεση. Η πλειοψηφία της νέας γενιάς εργαζόμενων προτιμά να εργάζεται σε ένα χώρο που συνδυάζει όλα τα πιο πάνω χαρακτηριστικά. Αξίζει, βεβαίως, να σημειώσουμε πως οι τάσεις αυτές τα τελευταία χρόνια κερδίζουν έδαφος και σε άτομα πιο μεγάλης ηλικίας που στο παρελθόν είχαν μάθει να εργάζονται με έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο. Έτσι ως ένα γενικότερο σχόλιο θα έλεγα πως οι νέες αυτές «απαιτήσεις» δεν έχουν ηλικία. Το work life balance, η ισορροπία δηλαδή μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής είναι η νούμερο ένα προτεραιότητα σχεδόν για όλους. • Εργασιακό περιβάλλον: Επίσης πολύ σημαντικό για τον κόσμο είναι να εργάζεται

σε ένα περιβάλλον που να υπάρχει καλή επικοινωνία και συνεργασία μεταξύ των ατόμων. Η καλή συνεργασία και επικοινωνία με τους συνάδελφους και τον προϊστάμενο είναι μείζονος σημασίας για τη δημιουργία και τη διατήρηση ενός εργασιακού περιβάλλοντος με χαμηλό στρες. • Αναγνώριση, επιβράβευση και σεβασμός: Αυτά τα τρία βασικά χαρακτηριστικά είναι που αναζητά ο κόσμος και εκεί όπου υπάρχουν βλέπουμε να παρατείνεται κατά πολύ η διάρκεια εργοδότησης. • Μισθολογικές απολαβές: Οι απολαβές, ο μισθός που θα λαμβάνει ένας εργαζόμενος καθώς και οποιαδήποτε άλλα προνόμια είναι φυσικά ένας πολύ σημαντικός παράγοντας που λαμβάνεται υπόψιν. Όμως, έχει πολύ μεγάλη σημασία το γεγονός ότι ο κόσμος δίνει όλο και μεγαλύτερη βαρύτητα στα πιο πάνω στοιχεία που έχουμε αναφέρει. Όλο και περισσότερες επιχειρήσεις επιδιώκουν να λάβουν κάποια πιστο-

ποίηση για το εργασιακό τους περιβάλλον ή ως ένας ιδανικός χώρος εργασίας. Ποιο είναι το όφελος που μπορεί να έχουν από μια τέτοια πιστοποίηση σε ό,τι αφορά την προσέλκυση του Ανθρώπινου Δυναμικού; Είναι αξιόλογο και ενθαρρυντικό ότι ο αριθμός των επιχειρήσεων που επιδιώκει να λάβει μια τέτοια πιστοποίηση ολοένα και αυξάνεται. Είναι πλέον ζωτικής σημασίας οι επιχειρήσεις να επενδύουν στο Ανθρώπινο Δυναμικό, στις καλές πρακτικές και να δίνουν έμφαση στην ευεξία του κόσμου που εργοδοτούν. Πολλές φορές, ο κόσμος δίνει περισσότερη έμφαση στην εταιρική κουλτούρα παρά στον μισθό. Και ακόμα περισσότερες φορές, μια τοξική κουλτούρα να είναι ο λόγος που κάποιος αποχωρεί. Το θετικό είναι πως βλέπουμε πολύ ενδιαφέρουσες πρακτικές και ωφελήματα από κάποιες εταιρείες και εννοείται πως αρκετές θέλουν δουλειά ακόμη. Επιχειρήσεις και Οργανισμοί που κατέχουν κάποια πιστοποίηση έχουν ένα προβάδισμα ως προς το να

προσελκύσουν κόσμο αλλά και μια πρόκληση: Να διατηρήσουν και να εξελίξουν όλα αυτά για τα οποία έχουν πιστοποιηθεί. Το Ανθρώπινο Δυναμικό είναι η κινητήριος δύναμη μιας επιχείρησης. Πόσο καλά το αντιλαμβάνονται αυτό οι επιχειρήσεις και πόση έμφαση δίνουν σε αυτό που ονομάζεται «δέσμευση» από πλευράς των εργαζόμενων; Σίγουρα υπάρχουν οι επιχειρήσεις που το αντιλαμβάνονται και οι επιχειρήσεις που δεν το αντιλαμβάνονται. Πάντα θα υπάρχουν και οι δύο πλευρές. Όμως, όσοι εργοδότες αντιλαμβάνονται τη σημασία του Ανθρώπινου Δυναμικού τους πιστεύω ότι θα είναι πάντα ένα βήμα πιο μπροστά. Θα είναι πάντα στη λίστα επιλογής των εργαζόμενων. Όσον αφορά στη δέσμευση από πλευράς εργαζόμενων θα έλεγα πως σίγουρα οι δύο πλευρές εργοδότη και εργαζόμενου έχουν πολύ διαφορετική αντίληψη ως προς την ερμηνεία της λέξης και αυτό δημιουργεί μερικές φορές απογοήτευση είτε στον εργοδότη είτε στον εργαζόμενο.

EconomyToday 73

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΚΟΡΥΦΑΙΟΙ ΕΡΓΟΔΟΤΕΣ

ΟΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟΙ ΠΡΕΣΒΕΥΤΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΜΑΣ Για έξι συνεχόμενες χρονιές η Lidl Κύπρου έχει αναδειχθεί ως Top Employer.

«Θ

έτουμε τους εργαζόμενους μας στο επίκεντρο και το γεγονός ότι είμαστε Top Employer για 6 συνεχόμενες χρονιές, το αποδεικνύει», τονίζει σε συνέντευξή του στο περιοδικό Εconomy Today ο head of HR & Administration της Lidl Κύπρου Γιάννης Επαμεινώνδας. Μιλώντας μας για τους στόχους της Lidl και για τις πρακτικές που εφαρμόζει σε ό,τι αφορά το Ανθρώπινο Δυναμικό επισήμανε πως «στόχος μας είναι η περαιτέρω διαμόρφωση ενός ασφαλούς και ευχάριστου περιβάλλοντος εργασίας, η εξασφάλιση ίσων ευκαιριών ανέλιξης και ανάπτυξης, η ενσωμάτωση και η συμπερίληψη, καθώς και η αναγνώριση της απόδοσης με αντικειμενικά και αξιοκρατικά κριτήρια». Ποιες πιστοποιήσεις ή άλλες βραβεύσεις έχετε λάβει 74 EconomyToday

για τις δράσεις και τις πολιτικές που εφαρμόζετε για το Ανθρώπινο Δυναμικό της Lidl Κύπρου; Η Lidl Κύπρου είναι ένας από τους μεγαλύτερους εργοδότες στην Κύπρο, με μια μεγάλη ομάδα πάνω από 650 ανθρώπους. Επενδύουμε στην εκπαίδευση και ανάπτυξη, καθώς και σε προγράμματα και δράσεις ευημερίας των εργαζόμενων μας. Με γνώμονα τα πιο πάνω, στόχος μας είναι η περαιτέρω διαμόρφωση ενός ασφαλούς και ευχάριστου περιβάλλοντος εργασίας, η εξασφάλιση ίσων ευκαιριών ανέλιξης και ανάπτυξης, η ενσωμάτωση και η συμπερίληψη, καθώς και η αναγνώριση της απόδοσης με αντικειμενικά και αξιοκρατικά κριτήρια. Θέτουμε τους εργαζόμενους μας στο επίκεντρο και το γεγονός ότι είμαστε Top Employer για 6 συνεχόμενες χρονιές, το αποδεικνύει. Παράλληλα, ήμασταν η εταιρεία που διακρίθηκε περισσότερο στον Θεσμό των HR Awards 2022, τον Θεσμό που έχει

στο επίκεντρό του την ανάδειξη καινοτόμων πολιτικών και δράσεων του τομέα Διαχείρισης Ανθρώπινου Δυναμικού που υλοποιούνται από τις επιχειρήσεις για τους εργαζόμενούς τους. Λάβαμε συνολικά 8 βραβεία για το σύνολο των δράσεων και πολιτικών που εφαρμόζουμε για τη μεγάλη μας ομάδα, την ομάδα του #teamLidl.

H LIDL ΚΎΠΡΟΥ ΕΊΝΑΙ Η ΜΟΝΑΔΙΚΉ ΕΤΑΙΡΕΊΑ ΤΟΥ RETAIL ΜΕ ΤΗΝ ΠΙΣΤΟΠΟΊΗΣΗ «ΕΡΓΟΔΌΤΗΣ ΙΣΌΤΗΤΑΣ» που αποτυπώνει την έμπρακτη προώθηση πρακτικών και πρωτοβουλιών εντός των επιχειρήσεων, με στόχο την ισότητα των φύλων

Με ποιο τρόπο γίνεται η εκπαίδευση του προσωπικού σας και τι είναι αυτό που αποτελεί προσόν για εσάς σε έναν υποψήφιο; Αν κάτι μας χαρακτηρίζει στη Lidl Κύπρου είναι ο δυναμισμός, η ομαδική εργασία και το φιλικό κλίμα εργασίας. Και είμαστε περήφανοι για το γεγονός ότι δίνουμε απεριόριστες ευκαιρίες εξέλιξης. Κάθε μέλος της ομάδας μας στα καταστήματα, την αποθήκη και τα γραφεία, έχει την ευκαιρία να ενισχύσει τις δυνατότητές του και να αποκτήσει νέες εμπειρίες. Για να το καταφέρουμε,

οργανώνουμε προγράμματα εκπαίδευσης για περισσότερους από 650 εργαζόμενους. Πιστεύουμε ότι οι επαγγελματικές δυνατότητες δεν έχουν όρια. Άλλωστε εταιρική ανάπτυξη χωρίς ατομική ανάπτυξη και ανέλιξη δεν μπορεί να εξασφαλισθεί. Ως προς το κύριο προσόν, σε έναν μελλοντικό υποψήφιο/α θα λέγαμε να είναι προετοιμασμένος, να έχει όρεξη για μάθηση, να κυνηγάει τα όνειρά του και σίγουρα να είναι ο εαυτός του. Δεν πιστεύουμε ότι υπάρχουν «κλισέ» που πρέπει να κάνεις ή να αποφύγεις. Κάθε θέση είναι μοναδική, όπως και κάθε υποψήφιος/α. Υπάρχει ισότιμη μεταχείριση ανδρών και γυναικών; H Lidl Κύπρου έλαβε πρόσφατα την πιστοποίηση «Εργοδότης Ισότητας» από τον Εθνικό Φορέα Πιστοποίησης Επιχειρήσεων, που αποτυπώνει την έμπρακτη προώθηση πρακτικών και πρωτοβουλιών εντός των επιχειρήσεων, με στόχο την ισότητα των φύλων. Μάλιστα είμαστε η μοναδική εταιρεία του Retail που έχει καταφέρει να λάβει την πιστοποίηση αυτή. Παράλληλα, έχουμε υπογράψει τη Χάρτα της Διαφορετικότητας (Diversity Charter) που

έρχεται να υπογραμμίσει τη δέσμευσή μας για ένα συμπεριληπτικό περιβάλλον εργασίας και ποικιλομορφίας, απαλλαγμένο από άμεσες ή έμμεσες διακρίσεις και στερεότυπα. Εργαζόμαστε καθημερινά για ένα περιβάλλον ισότητας και συμπερίληψης. Είμαστε από τις λίγες εταιρείες στην Κύπρο όπου σε κάθε αγγελία μας παρουσιάζουμε τον μισθό προσπαθώντας να εξαλείψουμε και με αυτόν τον τρόπο το gender pay gap. Εδώ θα ήθελα να αναφέρω πως σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Ισότητας των Φύλων (EIGE) το 2022 η Κύπρος βρέθηκε στην 22η θέση ανάμεσα στα 27 κράτη μέλη της Ε.Ε., μια θέση καθόλου τιμητική για τη χώρα μας. Μια θέση που θα πρέπει να εργαστούμε συνολικά ώστε να τη βελτιώσουμε.

ΒΕΛΤΙΣΤΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ

Ποιες βέλτιστες πρακτικές ακολουθείτε προς όφελος του προσωπικού σας; Σε ετήσια βάση διενεργούμε έρευνες ικανοποίησης ώστε να αναγνωρίσουμε τα θέλω και τις ανάγκες των ανθρώπων μας. Με βάση τα δεδομένα αυτά και οδηγό μας το Employer Value Proposition (EVP), το οποίο

έχει χαρτογραφήσει τις εσωτερικές ανάγκες των ανθρώπων μας, τις ανάγκες των δυνητικών υποψηφίων στην κυπριακή αγορά αλλά και το vision του top management σχεδιάζουμε σε ετήσια βάση δράσεις και προγράμματα που ενισχύουν την ευημερία των ανθρώπων μας. Δράσεις όπως το Δωμάτιο Θηλασμού και το Δωμάτιο Χαλάρωσης, η Πολιτική ενάντια στη Βία και την Παρενόχληση στον χώρο εργασίας είναι μόνο μερικές από τις καινοτόμες δράσεις που έχουμε σχεδιάσει. Παράλληλα 7,5 στους 10 εργαζόμενους μας δηλώνουν ότι θα πρότειναν ανεπιφύλακτα τη Lidl Κύπρου σε φίλους και γνωστούς ως έναν ιδανικό εργοδότη. Το νούμερο αυτό

αποτελεί για εμάς επιβράβευση, ώστε να συνεχίσουμε να παρέχουμε στη μεγάλη μας ομάδα ό,τι χρειάζονται ώστε να είναι καλά. Άλλωστε οι καλύτεροι πρεσβευτές μας είναι οι άνθρωποί μας. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τους εργαζόμενους σας; Η φράση η οποία με εκφράζει είναι το «Όλα όσα είμαστε χάρη σε σένα» που αποτελεί και το tagline του Employer Brand της Lidl Κύπρου. Και αυτό, γιατί επενδύοντας στην έννοια τού μαζί και θέτοντας τις ανάγκες των ανθρώπων μας στο επίκεντρο των δράσεών μας, μπορούμε να ξεπερνάμε τον εαυτό μας κάθε μέρα!

EconomyToday 75

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΚΟΡΥΦΑΙΟΙ ΕΡΓΟΔΟΤΕΣ

ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΟΥΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥΣ ΓΡΑΦΟΥΜΕ ΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΜΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑ Στην Pafilia πιστεύουμε ακράδαντα ότι πρέπει να επενδύουμε στους ανθρώπους μας και να τους αναπτύσσουμε.

ια τις δράσεις που υλοποιεί η Pafilia Property Developers Ltd για το Ανθρώπινο Δυναμικό, τη φιλοσοφία και τις εταιρικές αξίες που συνοδεύουν τη δράση της τοποθετείται, στο περιοδικό Εconomy Today, η εκτελεστική διευθύντρια του Ομίλου Ευαγγελία Ηλιάδη. Τονίζοντας τη σημασία του Ανθρώπινου Δυναμικού, η κα Ηλιάδη επισημαίνει πως «οι υπάλληλοί μας είναι η κινητήριος δύναμη και το πιο πολύτιμο περιουσιακό μας στοιχείο». Προσθέτει, ακόμα, πως «στρατηγική μας είναι να διασφαλίζουμε ένα επαγγελματικό περιβάλλον διατηρώντας παράλληλα την ανθρώπινή μας προσέγγιση». Όσον αφορά στις εταιρικές αξίες της εταιρείας αυτές εστιάζουν στην Ποιότητα, στον Πελατοκεντρισμό, στην Ομαδικότητα και στην Ανταπόκριση σημειώνει, προσθέτοντας πως η εταιρεία βρίσκεται στο στάδιο της πιστοποίησης ως «Great Place to Work». 76 EconomyToday

Ποιες πιστοποιήσεις ή άλλες βραβεύσεις έχετε λάβει για τις δράσεις και τις πολιτικές που εφαρμόζετε για το Ανθρώπινο Δυναμικό της Pafilia Property Developers Ltd; Η εταιρεία έχει βραβευθεί στα HR Awards στην κατηγορία «Excellence in Performance Management Strategy/ Initiative». Το βραβείο αποτελεί δέσμευση για μας ώστε να συνεχίσουμε να αναπτύσσουμε πολύτιμες και καινοτόμες διαδικασίες και να εφαρμόζουμε βέλτιστες πρακτικές Ανθρώπινου Δυναμικού για τους ανθρώπους μας. Επίσης, αυτή τη στιγμή είμαστε στη διαδικασία να λάβουμε τη διεθνή πιστοποίηση «Great Place to Work». Ποια είναι η στρατηγική σας προσέγγιση σε ό,τι αφορά το Ανθρώπινο Δυναμικό και ποιες είναι οι εταιρικές σας αξίες; Η στρατηγική μας είναι να διασφαλίζουμε ένα επαγγελματικό περιβάλλον διατηρώντας παράλ-

ΜΈΣΑ ΑΠΌ ΤΙΣ ΔΡΆΣΕΙΣ ΜΑΣ ΟΙ ΆΝΘΡΩΠΟΊ ΜΑΣ ΝΙΏΘΟΥΝ ΌΤΙ ΑΝΑΓΝΩΡΊΖΟΝΤΑΙ ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΟ

οι προσπάθειές τους, εξελίσσονται τόσο επαγγελματικά όσο και προσωπικά, καθώς επίσης η ευελιξία στο ωράριο, τους δίνει μεγαλύτερη άνεση

ληλα την ανθρώπινή μας προσέγγιση. Ενθαρρύνουμε μια πιο υγιή ροή εργασίας, ισχυρότερη επικοινωνία, ομαδική εργασία όπου οι άνθρωποι αισθάνονται πιο αφοσιωμένοι ο ένας με τον άλλον, με την εταιρεία και στα καθήκοντά τους. Οι εταιρικές αξίες της εταιρείας είναι η «Ποιότητα», μια αξία που διαπερνά κάθε πτυχή της εταιρείας, ο «Πελατοκεντρισμός», καθώς δεσμευόμαστε για την πελατοκεντρική μας κουλτούρα, η «Ομαδικότητα», καθώς δουλεύουμε για κοινούς στόχους που βασίζονται σε ειλικρινή και ανοιχτή επικοινωνία και η «Ανταπόκριση», σε κάθε τι που κάνουμε άμεσα.

ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ

Ποιες καλές πρακτικές εφαρμόζετε; Τα τελευταία χρόνια με όλες αυτές τις απροσδόκητες αλλαγές που ήρθαν στις ζωές όλων μας, έπρεπε να προσαρμοστούμε και να εφαρμόσουμε τόσο καινούργιες όσο και εναλλακτικές πρακτικές.

Στην εταιρεία πραγματοποιήσαμε «Έρευνα Ικανοποίησης των Εργαζόμενων», όπου μέσα από αυτή ακούσαμε τις απόψεις του προσωπικού μας και προσπαθούμε να προσαρμοστούμε εκεί όπου εφαρμόζεται. Άμεσα, προχωρήσαμε σε προσαρμογή του ωραρίου εργασίας των υπαλλήλων, ώστε να γίνει πιο ευέλικτο. Ο κάθε υπάλληλος μπορεί να επιλέξει την ώρα που θα έρχεται στην εργασία του καθώς και τη διάρκεια του διαλείμματός του. Επίσης, η εταιρεία εφήρμοσε το Friday Afternoon Off, όπου οι εργαζόμενοι τελειώνουν την εργασία τους Παρασκευή μεσημέρι. Παράλληλα, η Pafilia έχει γίνει πιο ευέλικτη στις διάφορες μορφές εργασίας, καθώς το προσωπικό όπου εκεί εφαρμόζεται μπορεί να δουλέψει και από το σπίτι. Με αυτές τις πρακτικές, θεωρούμε ότι ενισχύθηκε το Work-Life Balance των εργαζόμενων. Επίσης, η Pafilia διαθέτει πολύ καλό πρόγραμμα εισαγωγής των νέων υπαλλήλων. Συγκεκριμένα γίνονται παρουσιάσεις από όλους τους διευθυντές τμημάτων της εταιρείας, καθώς και επισκέψεις στα πιο σημαντικά έργα της. Παράλληλα, το τμήμα Ανθρώπινου Δυναμικού συναντά όλους τους νέους υπαλλήλους με την ολοκλήρωση του πρώτου μήνα στην εργασία τους για να συνομιλήσει μαζί τους για την έως τότε εμπειρία τους. Εξίσου σημαντική πρακτική είναι το «Πρόγραμμα Αναγνώρισης» – Cheers. Πιστεύουμε πολύ ότι πρέπει να αναγνωρίζουμε τη σκληρή δουλειά, οπόταν εντάξαμε αυτό το πρόγραμμα όπου όταν ένας υπάλληλος ξεπερνά τα όρια για να φέρει θετικά αποτελέσματα στην εταιρεία, στους πελάτες ή στους συναδέλφους, αξίζει να αναγνωριστεί με ουσιαστικούς τρόπους. Αυτό το πρόγραμμα μάς επιτρέπει να αναγνωρίζουμε το έργο των υπαλλήλων μας, ώστε να

εκφράζουμε την εκτίμησή μας μέσω συμβολικών βραβείων. Η εταιρεία είναι περήφανη καθώς επενδύει πολύ σε εκπαιδεύσεις προσωπικού. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι πρέπει να επενδύουμε στους ανθρώπους μας και να τους αναπτύσσουμε. Ως εκ τούτου, κάθε χρόνο ετοιμάζεται ένα πλάνο εκπαίδευσης ανάλογα με τις ανάγκες του προσωπικού που προκύπτουν, είτε από την Αξιολόγηση του Προσωπικού, είτε από τις ανάγκες κάποιου τμήματος. Είναι σημαντικό και ταυτόχρονα καθίσταται ως επιτακτική ανάγκη οι εργαζόμενοι να αποκτούν νέες δεξιότητες και γνώσεις που είναι απαραίτητες για την προσαρμογή στις αλλαγές στον κόσμο της εργασίας. Τέλος, κάθε χρόνο μέσα από ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα, προσπαθούμε να αναγνωρίζουμε τα κορυφαία ταλέντα μας και να τα εξελίσσουμε με διάφορους τρόπους. Τα ταλέντα μας αποτελούν τον κινητήριο μοχλό για την Καινοτομία, την ανάπτυξη και την επίτευξη των επιχειρηματικών μας στόχων. Η οργανωμένη και στρατηγική διαχείριση των ταλέντων βοηθά τις εταιρείες να διατηρήσουν το ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα και να δημιουργήσουν ένα κορυφαίο εργατικό δυναμικό. Ποια είναι η απήχηση των δράσεων σας στο προσωπικό σας; Σίγουρα όλες οι δράσεις ήταν καλοδεχούμενες από το προσωπικό. Τα τελευταία χρόνια είναι φανερό ότι οι προτεραιότητες των ανθρώπων έχουν διαφοροποιηθεί βάζοντας πιο ψηλά την ισορροπία μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής, όπως και θέματα ευεξίας. Μέσα από τις δράσεις μας, οι άνθρωποί μας νιώθουν ότι αναγνωρίζονται περισσότερο οι προσπάθειές τους, εξελίσσονται τόσο επαγγελματικά όσο και προσωπικά, καθώς επίσης η ευελιξία στο ωράριο,

ΣΕ ΚΆΘΕ ΒΉΜΑ ΠΟΥ ΚΆΝΟΥΜΕ ΚΑΤΑΝΟΟΎΜΕ ΠΌΣΟ ΚΡΊΣΙΜΟ ΡΌΛΟ ΈΧΟΥΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΥΧΊΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΆΠΤΥΞΉ ΜΑΣ ΟΙ ΕΡΓΑΖΌΜΕΝΟΙ ΜΑΣ

τους δίνει μεγαλύτερη άνεση. Σημαντικό είναι να αναφερθεί ότι πολλά από τα σχόλια που λαμβάνουμε από το προσωπικό, είναι ότι η εταιρεία αφουγκράζεται τις ανάγκες και τα θέλω των εργαζόμενων.

ΝΕΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ

Ποια νέα μέτρα θα επιδιώξετε να εφαρμόσετε τη νέα χρονιά; Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν επαναπαυόμαστε. Όπως προανέφερα είμαστε στη διαδικασία για πιστοποίηση «Great Place to Work». Επίσης, θα επενδύσουμε περισσότερο στην ανάπτυξη και εξέλιξη του προσωπικού μέσω πιο εξατομικευμένων εκπαιδευτικών προγραμμάτων και coaching. Επίσης, η εταιρεία είναι έτοιμη να εφαρμόσει ομαδικές δραστηριότητες για περαιτέρω ενδυνάμωση των σχέσεων μεταξύ των ατόμων, καθώς και πιο πολλές δράσεις για ενίσχυση του Work-Life Balance. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τους εργαζόμενους σας; Οι υπάλληλοί μας είναι η κινητήριος μας δύναμη και το πιο πολύτιμο περιουσιακό μας στοιχείο. Σε κάθε βήμα που κάνουμε, κατανοούμε πόσο κρίσιμο ρόλο έχουν στην επιτυχία και την ανάπτυξή μας. Στην πορεία μας, είμαστε δεσμευμένοι να παρέχουμε ένα περιβάλλον εργασίας όπου η κάθε ιδέα, η κάθε προσπάθεια και το κάθε ταλέντο αναγνωρίζονται και εκτιμώνται. Θέλουμε όχι μόνο να είναι ευχαριστημένοι στη δουλειά, αλλά να νιώθουν ότι συμβάλλουν στη δημιουργία της εταιρικής μας ιστορίας. Κάθε πρόκληση που αντιμετωπίζουμε είναι μια ευκαιρία για ανάπτυξη και βελτίωση. Συνεργαζόμαστε σαν μία ομάδα, όπου ο σεβασμός, η ενότητα και η Καινοτομία είναι οι οδηγοί μας. Με τη συνεργασία μας, μπορούμε να κάνουμε το αδύνατο εφικτό.

EconomyToday 77

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΚΟΡΥΦΑΙΟΙ ΕΡΓΟΔΟΤΕΣ

ΜΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΕΙΝΑΙ ΤΟΣΟ ΙΣΧΥΡΗ ΟΣΟ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΠΙΣΩ ΤΗΣ Στην Parimatch έχουμε ευθυγραμμίσει όλες τις πολιτικές και τις ενέργειές μας μέσω μιας προσέγγισης Στρατηγικής Διοίκησης Ανθρώπινων Πόρων.

εταιρεία μας εξελίσσεται συνεχώς σε ό,τι αφορά το πλάνο δράσεων για το Ανθρώπινο Δυναμικό, αναφέρει η HR director της Parimatch Κύπρου Mαριάννα Χατζηαντωνίου, παρουσιάζοντάς μας παράλληλα τις σημαντικές βραβεύσεις και τις πιστοποιήσεις που έχει λάβει η εταιρεία ως χώρος εργασίας. Ακολούθως η κα Χατζηαντωνίου στέλνει μήνυμα προς τους εργαζόμενους «να γνωρίζουν ότι η εταιρεία θα συνεχίσει να παρέχει ασφάλεια και εμπιστοσύνη και ότι θα λειτουργεί απέναντί τους με δικαιοσύνη, θα νοιάζεται για την εξέλιξή τους και θα επιβραβεύονται εκεί όπου απαιτείται». Ποιες πιστοποιήσεις ή άλλες βραβεύσεις έχετε λάβει για τις δράσεις και τις πολιτικές που εφαρμόζετε για το Ανθρώπινο Δυναμικό της Parimatch; Η Parimatch είναι επίσημα πιστοποιημένη σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Πρότυπο «Sound 78 EconomyToday

Industrial Relations 2014 - SIR 2014» Αναθεώρηση 2020. Αυτή η πιστοποίηση επιβεβαιώνει τη δέσμευση της Parimatch προς τους ανθρώπους της μέσω των εξής: 1. Εργασιακές σχέσεις μέσω υγιών διαδικασιών ανθρώπινου δυναμικού που προωθούν την ανοικτή επικοινωνία, την αμοιβαία εμπιστοσύνη και την αφοσίωση. 2. Υγεία και ασφάλεια στην εργασία. 3. Συμμόρφωση με την εργατική νομοθεσία και τις διαδικασίες ανθρώπινου δυναμικού. 4. Πρόληψη κάθε είδους παρενόχλησης και προώθηση της ισότητας στην απασχόληση. 5. Ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής και ευημερίας. Η εταιρεία είναι επίσης πιστοποιημένη με ISO 14001 και EMAS. Το Σύστημα Οικολογικής Διαχείρισης και Οικολογικού Ελέγχου της Ε.Ε. (EMAS) είναι ένα μέσο διαχείρισης υψηλής ποιότητας που αναπτύχθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τις εταιρείες και άλλους Οργανισμούς προκειμένου

ΣΤΗΝ PARIMATCH ΑΝΑΓΝΩΡΊΖΟΥΜΕ ΤΙΣ ΈΝΝΟΙΕΣ ΤΗΣ ΕΜΠΙΣΤΟΣΎΝΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΉΣ ΕΥΘΎΝΗΣ, ενώ είμαστε έτοιμοι για ανάληψη κινδύνων με υπευθυνότητα και ειλικρίνεια, κυρίως με τον εαυτό μας για την επίτευξη των στόχων μας

να αξιολογούν, να υποβάλλουν εκθέσεις και να βελτιώνουν τις περιβαλλοντικές τους επιδόσεις. Μέσα σ’ αυτό το σκηνικό το 2019 η Parimatch είχε την πρώτη της αναγνώριση στην Κύπρο, με το βραβείο: «Best Workplace στα IN Business Awards 2019» και ακολούθως η εταιρεία απέσπασε συνολικά τρία βραβεία στον διαγωνισμό «Cyprus HR Αwards 2020». Η Parimatch ήταν η μόνη εταιρεία που έλαβε «Platinum» βραβείο, το οποίο μπορεί να δοθεί μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις αριστείας της διαχείρισης του Ανθρώπινου Δυναμικού και σε συμμετοχές που έχουν συγκεντρώσει βαθμό ίσο ή/ και μεγαλύτερο του 9. Το εν λόγω Βραβείο «Excellence in Workplace Wellbeing» απονεμήθηκε στην Parimatch στην κατηγορία: «Workplace Well-Being». Η κατηγορία αυτή αναδεικνύει όλες εκείνες τις πρακτικές που στόχο έχουν να διασφαλίσουν την υγεία και την ευεξία στο εργασιακό περιβάλλον σε κάθε επίπεδο. Η Parimatch βραβεύτηκε επίσης στις κατηγορίες: «Learning & Development» και «Covid-19 HR Action Plan» με

το ψηλότερο Βραβείο «Gold» και στις δύο κατηγορίες. Επιπρόσθετα, η εταιρεία πιστοποιήθηκε ως Great Place to Work® Cyprus. Η πιστοποίηση ως «Great Place to Work» αποτελεί απόδειξη της επένδυσης στο Ανθρώπινο Δυναμικό της Parimatch και επιβεβαιώνει τον χαρακτηρισμό της εταιρείας ως εργοδότη προτίμησης. Η αξιολόγηση έγινε κατά κύριο λόγο από τους ίδιους τους εργαζόμενους, οι οποίοι απάντησαν, ανώνυμα, σε ερωτηματολόγιο Trust Index©, το οποίο αποτύπωσε τα επίπεδα εμπιστοσύνης στην εταιρεία σε διάφορες σημαντικές πτυχές του εργασιακού περιβάλλοντος. Επίσης, η εταιρεία τιμήθηκε με το σημαντικό Χρυσό Βραβείο για την «Πιο Καινοτόμο Χρήση της Τεχνολογίας στο HR» στα Cyprus HR Awards 2022. Ποια είναι η στρατηγική σας προσέγγιση σε ό,τι αφορά το Ανθρώπινο Δυναμικό και ποιες οι εταιρικές σας αξίες; Στην Parimatch έχουμε ευθυγραμμίσει όλες τις πολιτικές και τις ενέργειές μας μέσω μιας προσέγγισης Στρατηγικής Διοίκησης Ανθρώπινων Πόρων, που εξασφαλίζει ότι οι πρακτικές αυτές εξυπηρετούν την επίτευξη των μακροπρόθεσμων εταιρικών στρατηγικών στόχων. Ειδικότερα, η ευθυγράμμιση εξασφαλίζεται μέσα από «teamwork» με το τρίπτυχο «Εµπιστοσύνη, Επικοινωνία, Αποτελέσµατα». Δεν είναι μια εύκολη διαδικασία γι’

αυτό και έχουμε ενσωματώσει στη στρατηγική μας προσέγγιση τον τομέα «Take Ownership», δηλαδή συµµετοχή πέρα από τις ευθύνες κάποιου εργαζόμενου. Με άλλα λόγια αναζητάμε λύσεις και όχι δικαιολογίες. Επιπρόσθετα εργαζόμαστε στο κομμάτι της ισορροπίας µεταξύ του εργαζόμενου και των συµφερόντων της εταιρείας, είμαστε πρόθυμοι να στηρίξουμε τους εργαζόμενους μας να αλλάξουν τον τρόπο εργασίας για να επιτύχουν τους στόχους που καλούνται να πετύχουν. Φυσικά όλα αυτά χρειάζονται «καθαρό μυαλό». Γι’ αυτό και στο Στρατηγικό Πλάνο μας έχουμε επιλογές που έχουν θετική επίδραση στην υγεία του σώµατος και του νου. Μια σωστή στρατηγική προσέγγιση πρέπει να στηρίζεται πάνω σε αξίες. Στην Parimatch αναγνωρίζουμε τις έννοιες της εμπιστοσύνης και της προσωπικής ευθύνης, ενώ είμαστε έτοιμοι για ανάληψη κινδύνων με υπευθυνότητα και ειλικρίνεια κυρίως με τον εαυτό μας για την επίτευξη των στόχων μας. Ποιες καλές πρακτικές εφαρμόζετε; Μια επιχείρηση είναι τόσο ισχυρή όσο οι άνθρωποι που βρίσκονται πίσω της. Η επιτυχία της Parimatch οφείλεται στις σχέσεις ζωής που κτίζουμε με τους εργαζόμενούς μας, σε συνάρτηση με το καλό εργασιακό περιβάλλον, το οποίο αποτελεί ένα ιδιαίτερα σημαντικό και ταυτόχρονα θεμε-

λιώδες στοιχείο για τη λειτουργία της εταιρείας. Η Parimatch εκτελεί εκπαιδευτικά και ψυχαγωγικά προγράμματα εσωτερικά, εφαρμόζοντας καινοτόμες προσεγγίσεις για τη δημιουργία ενός άνετου εργασιακού περιβάλλοντος. Τα διαθέσιμα οφέλη περιλαμβάνουν ιατρική ασφάλιση, ετήσιες μισθολογικές αυξήσεις και μπόνους, αποζημίωση για εκπαίδευση, δωρεάν καθημερινό μεσημεριανό γεύμα, εταιρικές ομαδικές και οικογενειακές εκδηλώσεις και ένα πρόγραμμα παροχών, όπου οι εργαζόμενοι μπορούν να επιλέξουν τα οφέλη που τους αρμόζουν. Κάθε εργαζόμενος έχει διαθέσιμα 600 ευρώ τον χρόνο, τα οποία μπορεί να δαπανήσει σε μία ή περισσότερες επιλογές του προγράμματος. Η Benefit Cafeteria διαθέτει μια μεγάλη γκάμα τομέων, από Αθλητισμό, Υπηρεσίες για το Αυτοκίνητο και Υπηρεσίες Καθαρισμού μέχρι Δίδακτρα για Νηπιαγωγείο, Κτηνιατρεία και διάφορα Χόμπι όπου μπορεί ο κάθε εργαζόμενος να πριμοδοτείται με το συγκεκριμένο ποσό ετησίως. Επιπλέον, από την άνοιξη του 2020, η Parimatch πέρασε σε υβριδική τηλεργασία, επιτρέποντας στους υπαλλήλους να εργάζονται εξ αποστάσεως, από οποιοδήποτε μέρος του κόσμου. Ποια είναι η απήχηση των δράσεων σας στο προσωπικό σας; Έχετε κάποια παραδείγματα να μας πείτε; Μέσα από τις δράσεις μας αποτιμούμε το εργασιακό μας περιβάλλον και εντοπίζουμε σημεία προς βελτίωση, ώστε να γινόμαστε συνεχώς καλύτεροι. Το επιστέγασμα της αναγνώρισης της εταιρείας, για την επιτυχία της σ’ αυτό τον τομέα, ήταν η πιστοποίησή της σαν Great Place to Work®. Έχουμε δημιουργήσει αποτελεσματικούς µηχανισµούς επικοινωνίας µεταξύ των εργαζόµενων και της διευθυντικής ομάδας που προωθούν

τη διαφάνεια και τη συνεργασία. Παράλληλα «τρέχουμε» διαθέσιµα προγράµµατα αναγνώρισης, ενώ πιστεύουμε ότι προσφέρουμε δίκαιες αποδοχές σε συνδυασμό με ειδικά και µοναδικά οφέλη. Ποια νέα μέτρα θα επιδιώξετε να εφαρμόσετε τη νέα χρονιά; Η εταιρεία μας συνεχώς εξελίσσεται σε ό,τι αφορά το πλάνο δράσεων για το ανθρώπινο δυναμικό μας, ώστε οι εργαζόμενοί μας να αντιμετωπίζουν με θετικό τρόπο τη ζωή στο εργασιακό περιβάλλον, να «πονάνε» τη δουλειά τους, να την αγαπούν με πάθος, να συμμετέχουν στην ομάδα για έναν κοινό στόχο, να εκτελούν ευχάριστα τα καθήκοντά τους, να ακμάζουν και εξελίσσονται, ζώντας ευχάριστες εμπειρίες μέσα από τη δουλειά τους. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο θα συνεχίσουμε να κάνουμε κινήσεις, ώστε οι άνθρωποί μας να είναι πιο δημιουργικοί, πιο συνεργάσιμοι με την ομάδα προς έναν κοινό στόχο, πιο πιστοί εργαζόμενοι. Θα δίνουμε προτεραιότητα στην αναγνώριση του υπαλλήλου, προωθώντας τη θετική κουλτούρα στο γραφείο, κτίζοντας ένα κλίμα ευτυχίας με εργαζόμενους γεμάτους ενέργεια, ενθουσιασμό, εγρήγορση, περηφάνια και θετικά συναισθήματα. Ποιο το μήνυμά σας προς τους εργαζόμενους σας; Οι εργαζόμενοι στην Parimatch να γνωρίζουν ότι η εταιρεία θα συνεχίσει να παρέχει ασφάλεια και εμπιστοσύνη, θα λειτουργούμε απέναντί τους με δικαιοσύνη, θα νοιαζόμαστε για την εξέλιξή τους με κατάλληλα εργαλεία ή εκπαιδεύσεις, θα συνεχίσουμε να εκτιμάμε τη συνεισφορά τους στη δουλειά και να επιβραβεύουμε εκεί όπου απαιτείται. Τέλος θα εξακολουθήσουμε να αντιμετωπίζουμε άμεσα τυχόν δυσκολίες που έχει το προσωπικό μας και να κατανοούμε και την προσωπική ζωή τους.

EconomyToday 79

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΚΟΡΥΦΑΙΟΙ ΕΡΓΟΔΟΤΕΣ

ΘΕΜΕΛΙΩΔEIΣ ΑΞΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ SEPAGA Η ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΚΑΙ Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ Στη Sepaga εφαρμόζονται καλές πρακτικές με απώτερο πάντα σκοπό τη δημιουργία ενός θετικού περιβάλλοντος εργασίας, με επικοινωνία και συμμετοχή από όλη την ομάδα με κοινό όραμα και σκοπό.

ασισμένη σε δύο θεμελιώδεις αξίες, την Κοινότητα και τη Συνεργασία, η Sepaga- Electronic Money Institution έχει λάβει σημαντικές πιστοποιήσεις και άλλες βραβεύσεις ως χώρος εργασίας. Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο περιοδικό Εconomy Today η CEO της Sepaga, κα Έλενα Κοντού, αναφέρθηκε στη στρατηγική και στη φιλοσοφία της εταιρείας, ενώ παράλληλα μάς μίλησε για τους στόχους της νέας χρονιάς. Όπως είπε, «με τη νέα χρονιά θα επιδιώξουμε να εφαρμόσουμε επιπρόσθετα μέτρα ευελιξίας και ευημερίας της ομάδας μας». Ποιες πιστοποιήσεις ή άλλες βραβεύσεις έχετε λάβει για τις δράσεις και τις πολιτικές που εφαρμόζετε για το Ανθρώπινο Δυναμικό της Sepaga-Electronic Money Institution; Η εταιρεία μας έχει πιστοποιηθεί με τα πιο κάτω πρότυπα για τις εσωτερικές διαδικασίες και πρακτικές μας: 80 EconomyToday

1. ISO 14001 2. ISO 9001 3. ISO 45001 4. EMAS (Περιβαλλοντικό Πρότυπο) Όσον αφορά τις δράσεις και πολιτικές που εφαρμόζει η εταιρεία για την ομάδα έχουμε πιστοποιηθεί ως Great Place to Work για το έτος 2023 και ακολούθως έχουμε βραβευθεί ως 2η Best Place to Work in Cyprus για το έτος 2023 στην ομάδα των μικρών επιχειρήσεων. Τον Σεπτέμβριο του 2023 η εταιρεία μας ήταν υποψήφια σε ευρωπαϊκό επίπεδο για European Best Place to Work 2023 – όπου και κατακτήσαμε την 14η θέση που αποτελεί για όλους την ύψιστη αναγνώριση των προσπαθειών μας και της κουλτούρας της εταιρείας μας. Επίσης, έχουμε βραβευθεί από το ΚΕΒΕ και τον Οργανισμό Θεσσαλονίκης Δρώμενα, μέσα από τον Θεσμό «Γε’νέο Επιχειρείν», τον Οκτώβριο στον τομέα των Υπηρεσιών, καθώς και μεγάλη σημασία για την εταιρεία και την ομάδα είχε η υποψηφιότητά μου,

ως εκτελεστική διευθύντρια, στα βραβεία Madame Figaro – Γυναίκα Επιχειρηματίας της Χρονιάς – που για ακόμη μια φορά επιβεβαιώνει και επιβραβεύει τις προσπάθειες τις εταιρείας και της διοίκησης συνολικά στη δημιουργία μιας κουλτούρας πρότυπο.

ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΒΡΑΒΕΥΣΕΙΣ Great Place to Work 2023 2η Best Place to Work in Cyprus 2023 (ΜμΕ) European Best Place to Work 2023 (14η θέση) Βραβείο «Γε’ νέο Επιχειρείν»

Ποια είναι η στρατηγική σας προσέγγιση σε ό,τι αφορά το Ανθρώπινο Δυναμικό και ποιες είναι οι εταιρικές σας αξίες; Η στρατηγική μας προσέγγιση ως μία νέα εταιρεία στον χώρο του fintech συγκεντρώνεται όχι μόνο σε ελκυστικά πακέτα και ευέλικτες ώρες εργασίας αλλά κυρίως στις δύο θεμελιώδεις αξίες: Κοινότητα & Συνεργασία. Προωθείται και ενθαρρύνεται μέσω διαφόρων δράσεων και πολιτικών η συνεργασία και η ομαδική εργασία, η ανταλλαγή ιδεών και η υποστήριξη τού κάθε μέλους της ομάδας ανεξαρτήτως φύλου, ηλικίας, θέσης, θρησκείας ή/και προτιμήσεων. Η Διαφορετικότητα και η Ισότητα είναι αναπόσπαστα μέρη της κουλτούρας

της Sepaga, αφού η δημιουργία ενός περιβάλλοντος όπου όλοι οι εργαζόμενοι νιώθουν αναγνωρισμένοι και σεβόμενοι είναι προτεραιότητά μας. Ποιες καλές πρακτικές εφαρμόζετε; Για να πετύχει μια εταιρεία την πιο πάνω κουλτούρα χρειάζεται να επενδύσει χρόνο και χρήμα φυσικά στο Ανθρώπινο Δυναμικό. Στη Sepaga εφαρμόζονται οι εξής πρακτικές με απώτερο πάντα σκοπό τη δημιουργία ενός θετικού περιβάλλοντος εργασίας, με επικοινωνία και συμμετοχή από όλη την ομάδα με κοινό όραμα και σκοπό: • Εκπαίδευση και Ανάπτυξη της ομάδας με επιχορηγημένα προγράμματα/εκπαιδεύσεις ανάλογα με τις ανάγκες και επιθυμίες του κάθε ατόμου • Ευελιξία στην εργασία μέσα από ευέλικτο ωράριο, επιλογή τηλεργασίας από το σπίτι, είκοσι-δύο μέρες τον χρόνο πληρωμένης άδειας, δύο εβδομάδες επιπλέον από την κρατική άδεια μητρότητας για τις γυναίκες και δύο εβδομάδες επιπλέον από την κρατική άδεια πατρότητας για τους άντρες, μία εβδομάδα διακοπές το καλοκαίρι χωρίς αποκοπή άδειας κ.ά.. • Συστηματική ανασκόπηση μέσω συχνών αξιολογήσεων του κλίματος εργασίας και των πρακτικών διαχείρισης για τη συνεχή βελτίωση, καθώς και αναβάθμιση του χώρου εργασίας συνεχώς προς επίτευξη ενός μοντέρνου και άνετου περιβάλλοντος που περιλαμβάνει χώρους ξεκούρασης, ψυχαγωγίας και εστίασης. • Ελκυστικά πακέτα αμοιβής, που περιλαμβάνουν εκτός από τον μηνιαίο μισθό, εγγυημένο 13ο μισθό, bonus ανάλογα με την αξιολόγηση τού κάθε ατόμου σε χρονιαία βάση, επιχορηγημένη από την εταιρεία ιατροφαρμακευτική ασφάλεια, επιχορηγημένη ασφάλεια ζωής, Ταμείο Προνοίας, πρόγραμμα εσωτε-

ρικού δανεισμού σε περίπτωση ανάγκης με μηδενικά επιτόκια, επιχορηγημένος χώρος στάθμευσης, επιχορηγημένοι καφέδες και σνακ εντός ωρών εργασίας, καθώς και οργανωμένες κοινωνικές ή ψυχαγωγικές δράσεις κάθε τρίμηνο και πολλά άλλα που συμβάλλουν στην ευημερία και θετική καθημερινότητα της ομάδας μας. • Κοινωνική Ευθύνη – συμμετέχοντας σε προγράμματα και ημερίδες κοινωνικής ευθύνης και πρωτοβουλίες για τη βελτίωση της κοινωνίας μας γενικά αλλά και τη διασφάλιση της περιβαλλοντικής Βιωσιμότητας. Ποια είναι η απήχηση των δράσεων σας στο προσωπικό σας; Έχετε κάποια παραδείγματα να μας πείτε; Είμαστε περήφανοι που ως εταιρεία έχουμε τα περισσότερα από τα άτομα της ομάδας μας ακόμη μαζί μας μέχρι σήμερα και συνεχώς υπάρχει ενδιαφέρον για νέο κόσμο να ενταχθεί στη ομάδα. Καθημερινά παραδείγματα των σωστών και καλών πρακτικών που ακολουθούνται είναι οι δυνατές φιλίες που έχουν αναπτυχθεί εσωτερικά μεταξύ της ομάδας, η εκπλήρωση των στόχων της εταιρείας και η ανάπτυξή της με ραγδαίους ρυθμούς. Μέσω της σωστής επικοινωνίας και κουλτούρας καταφέραμε την εξαγορά της εταιρείας μας το 2022 από νέους επενδυτές και μετόχους έναντι αξίας εκατομμυρίων ευρώ, χωρίς καμία συνέπεια ή αλλαγή στην ομάδα, τη διοίκηση και τη συνεργασία – αντιθέτως – το 2023 αναγνωρίστηκαν όλες οι προσπάθειες με τις πιο πάνω πολλές και συνεχόμενες βραβεύσεις μας.

Η ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΌΤΗΤΑ ΚΑΙ Η ΙΣΌΤΗΤΑ ΕΊΝΑΙ ΑΝΑΠΌΣΠΑΣΤΑ ΜΈΡΗ ΤΗΣ ΚΟΥΛΤΟΎΡΑΣ ΤΗΣ SEPAGA, ΑΦΟΎ Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΊΑ ΕΝΌΣ ΠΕΡΙΒΆΛΛΟΝΤΟΣ ΌΠΟΥ ΌΛΟΙ ΟΙ ΕΡΓΑΖΌΜΕΝΟΙ ΝΙΏΘΟΥΝ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΜΈΝΟΙ ΚΑΙ ΣΕΒΑΣΤΟΊ ΕΊΝΑΙ ΠΡΟΤΕΡΑΙΌΤΗΤΆ ΜΑΣ

της ομάδας μας, αφού όπως έχουμε παρατηρήσει οι ρυθμοί πλέον στη ζωή μας είναι τόσοι γρήγοροι και απαιτητικοί – που οι νέοι – όπως είναι και η ομάδα της Sepaga- χρειάζονται ευελιξία για να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν και να διατηρήσουν μια υγιή ισορροπία μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής. Ευκολίες όπως επιχορηγημένη συνδρομή σε γυμναστήριο ή/και επιχορηγημένα σεμινάρια προσωπικής βελτίωσης ή ψυχικής υγείας είναι μικρά καθημερινά πράγματα που η νεολαία τα εκτιμά. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τους εργαζομένους σας; Θα θέλαμε να πούμε ένα μεγάλο ευχαριστώ για την καθημερινή προσπάθεια, για την ομαδικότητα και τον σεβασμό που δείχνουν προς την ομάδα και ταυτόχρονα να τους διαβεβαιώσουμε ότι ως εταιρεία θα είμαστε πάντοτε δίπλα τους σε ό,τι χρειαστούν.

Ποια νέα μέτρα θα επιδιώξετε να εφαρμόσετε τη νέα χρονιά; Με τη νέα χρονιά θα επιδιώξουμε να εφαρμόσουμε επιπρόσθετα μέτρα ευελιξίας και ευημερίας

EconomyToday 81

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΚΟΡΥΦΑΙΟΙ ΕΡΓΟΔΟΤΕΣ

ΔΕΣΜΕΥΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΗΛΩΣΗ ΣΤΟ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ Οι εταιρικές μας αξίες αποτελούν θεμέλιο της συμπεριφοράς και των αποφάσεων της εταιρείας μας. Ο σεβασμός προς όλους είναι μια από τις κύριες αξίες της εταιρείας μας

«Η

στρατηγική προσέγγισή μας σε ό,τι αφορά το Ανθρώπινο Δυναμικό βασίζεται σε μια ολιστική προσέγγιση που λαμβάνει υπόψη τη σημασία των ανθρώπων μας ως το πιο σημαντικό περιουσιακό στοιχείο της εταιρείας», τονίζει σε συνέντευξή της στο περιοδικό Economy Today η HR manager της Βάσσος Ηλιάδης Λτδ Doreen Demirdjian. Προσθέτοντας πως οι καλές πρακτικές που εφαρμόζει η εταιρεία είναι ποικίλες για όλους, η κα Demirdjian αναφέρεται σε δράσεις που υλοποιούνται, καθώς και σε άλλα μέτρα που θα συνεχιστούν ή θα εφαρμοστούν με τη νέα χρονιά. Κάποια από αυτά, όπως αναφέρει, είναι τα περισσότερα προγράμματα που προωθούν την ισότητα και τη συμπερίληψη στην εργασιακή κουλτούρα κ.ά.. Ποιες πιστοποιήσεις ή άλλες βραβεύσεις έχετε λάβει για τις δράσεις και τις πολιτι82 EconomyToday

κές που εφαρμόζετε για το Ανθρώπινο Δυναμικό της Βάσσος Ηλιάδης Λτδ; Η εταιρεία μας, Βάσσος Ηλιάδης Λτδ, κατατάχθηκε ως ένας από τους καλύτερους χώρους εργασίας στην Κύπρο από το Great Place to Work®, για 3η συνεχόμενη χρονιά (Cyprus Best Workplace) και Best Workplace Europe 2022 για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά. Η εταιρεία μας έχει λάβει Βραβείο Εργοδότη Ισότητας για την Εφαρμογή Καλών Πρακτικών για την Ισότητα των Φύλων στο Εργασιακό Περιβάλλον για 2η συνεχόμενη φορά, καθώς και Βραβεία για τις Πρακτικές Well-Being και Στρατηγική Προσλήψεων. Το Βραβείο «Great Place to Work» αποδίδει έμφαση σε πολλούς τομείς, όπως την κουλτούρα της εταιρείας μας, τη διαχείριση των εργαζόμενων, τις ευκαιρίες ανάπτυξης και την αναγνώριση του προσωπικού μας. Η διάκριση αυτή αναδεικνύει την προσήλωση τής εταιρείας μας στη δημιουργία ενός εργασιακού περιβάλλοντος που ενθαρρύνει την ευημερία των εργαζόμενων. Το βραβείο ενισχύει

ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΒΡΑΒΕΥΣΕΙΣ Great Place to Work® (Cyprus Best Workplace) για 3η συνεχόμενη χρονιά Best Workplace Europe 2022 για 2η συνεχόμενη χρονιά Βραβείο Εργοδότη Ισότητας για 2η συνεχόμενη φορά Βραβείο για τις Πρακτικές Well-Being και Στρατηγική Προσλήψεων

τη φήμη της εταιρείας μας ως εργοδότη επιλογής σε ένα ευρύ φάσμα επαγγελματιών και δείχνει την προσήλωσή μας στην αριστεία στον τομέα της Ανθρώπινης Διαχείρισης. Το Βραβείο «Εργοδότης Ισότητας» αποτελεί αναγνώριση της εταιρείας μας για την προώθηση της ισότητας των φύλων στον χώρο εργασίας. Αυτό το βραβείο αναδεικνύει τη δέσμευσή μας να διατηρούμε ένα δίκαιο και ισότιμο περιβάλλον εργασίας, που προωθεί την ισότητα ευκαιριών και αναγνωρίζει τη σημασία της ποικιλομορφίας και της συμπερίληψης στην επιχείρησή μας. Το Βραβείο της Ευημερίας στον χώρο εργασίας αναδεικνύει την προσήλωση της εταιρείας μας σε πρωτοβουλίες όπως προγράμματα ευεξίας, ευέλικτες πολιτικές εργασίας και ένα περιβάλλον εργασίας που προάγει την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Αυτές οι πρωτοβουλίες ενισχύουν την απόδοση, την ικανοποίηση των εργαζόμενων και τη γενικότερη ευημερία εντός της εταιρείας.

Το Βραβείο Καλής Στρατηγικής προσλήψεων αναγνωρίζει τις προσπάθειες της εταιρείας μας να εξελίξει τη διαδικασία προσλήψεων, κάτι το οποίο ενδυναμώνει την επιλογή και προσέλκυση των καλύτερων ταλέντων. Η αποτελεσματική στρατηγική προσλήψεων συμπεριλαμβάνει την ανάπτυξη δικτύων συνεργασίας με πανεπιστήμια ή επαγγελματικές Οργανώσεις και την εφαρμογή διαδραστικών διαδικτυακών εργαλείων ή πλατφορμών για τη διευκόλυνση της διαδικασίας αιτήσεων και την αξιολόγηση των υποψηφίων. Οι στρατηγικές προσλήψεων είναι πάντοτε προσαρμοσμένες στις σύγχρονες απαιτήσεις της αγοράς εργασίας. Ποια είναι η στρατηγική σας προσέγγιση σε ό,τι αφορά το Ανθρώπινο Δυναμικό και ποιες είναι οι εταιρικές σας αξίες; Η στρατηγική προσέγγισή μας σε ό,τι αφορά το Ανθρώπινο Δυναμικό βασίζεται σε μια ολιστική προσέγγιση που λαμβάνει υπόψη τη σημασία των ανθρώπων μας ως το πιο σημαντικό περιουσιακό στοιχείο της εταιρείας. Ορισμένα βασικά στοιχεία της στρατηγικής μας είναι η επένδυση στην εκπαίδευση και ανάπτυξη για να ενισχύσουμε τις δεξιότητες του Ανθρώπινου Δυναμικού μας. Επιπρόσθετα, έχουμε δημιουργήσει μια κουλτούρα εργασίας που ενθαρρύνει τη συνεργασία, την Καινοτομία και την επικοινωνία καθώς και την ανοικτή ανταλλαγή ιδεών. Αναγνωρίζουμε και επιβραβεύουμε την προσφορά των εργαζόμενων μας και αναδεικνύουμε τις ικανότητές τους μέσα από το σύστημα διαχείρισης απόδοσής μας. Οι εταιρικές μας αξίες, αποτελούν θεμέλιο της συμπεριφοράς και των αποφάσεων της εταιρείας μας. Ο σεβασμός προς όλους είναι μια από τις κύριες αξίες της εταιρείας μας. Η προώθηση της Καινοτομίας και της δημιουργι-

κότητας, καθώς και η διαφάνεια στις δράσεις και αποφάσεις που λαμβάνονται είναι επιπρόσθετες αξίες που αποτελούν τον πυρήνα του ποιοι είμαστε ως εταιρεία και το πώς συμπεριφερόμαστε στους εργαζόμενους μας. Ποιες καλές πρακτικές εφαρμόζετε; Οι καλές πρακτικές Ανθρώπινου Δυναμικού που εφαρμόζουμε στην εταιρεία μας είναι ποικίλες. Προσφέρουμε ευκαιρίες για εκπαίδευση και ανάπτυξη στους εργαζόμενους, προωθώντας τη συνεχή μάθηση και ανάπτυξη των δεξιοτήτων τους. Επιπρόσθετα, δημιουργούμε μια κουλτούρα που ενθαρρύνει τη συνεργασία, την αμοιβαία στήριξη και την ανοικτή επικοινωνία. Προσφέρουμε ευελιξία και ισορροπία εργασίας και προσωπικής ζωής με ευελιξία στις εργασιακές ρυθμίσεις. Αναγνωρίζουμε και ανταμείβουμε τη συμβολή και την απόδοση των εργαζόμενων μας μέσα από διάφορα προγράμματα επιβραβεύσεων. Επιπλέον, προωθούμε την αξιοποίηση της ποικιλομορφίας, διασφαλίζοντας ότι κάθε φωνή ακούγεται και εκτιμάται. Οι καλές πρακτικές Ανθρώπινου Δυναμικού ενισχύουν την αποδοτικότητα, την ευημερία και τη δέσμευση των εργαζόμενων, ενώ συμβάλλουν στην επίτευξη των

στόχων της εταιρείας. Ποια είναι η απήχηση των δράσεων σας στο προσωπικό σας; Έχετε κάποια παραδείγματα να μας πείτε; Οι καλές δράσεις στο προσωπικό μας έχουν σημαντική απήχηση, διότι επικεντρώνονται στη βελτίωση της εργασιακής εμπειρίας και την ανάπτυξη ενός θετικού περιβάλλοντος. Κάποια παραδείγματα είναι η προσφορά συστηματικών προγραμμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης, που επιτρέπουν στους εργαζόμενους μας να αναπτύσσουν τις δεξιότητές τους. Η δυνατότητα για προσωπική ανάπτυξη και μάθηση ενισχύει την εμπιστοσύνη του προσωπικού στην εταιρεία. Επιπρόσθετα, η δυνατότητα ευέλικτων ωρών εργασίας, τηλεργασίας ή άδειας για προσωπικούς λόγους ενισχύει την ισορροπία ανάμεσα στην εργασία και την προσωπική ζωή, κάτι που εκτιμούν ιδιαίτερα οι εργαζόμενοι. Προγράμματα που προωθούν την υγιεινή ζωή και την ευεξία των εργαζόμενων, όπως γυμναστική και εργασία από απόσταση, έχουν μεγάλη απήχηση. Επιπρόσθετα, η πολιτική ευελιξίας όπως η δυνατότητα ευέλικτων ωρών εργασίας, τηλεργασίας ή άδειας για προσωπικούς λόγους ενισχύει την ισορροπία ανάμεσα στην εργασία και την προσωπική ζωή, κάτι που εκτιμούν ιδιαίτερα οι εργαζόμενοι.

Οι πιο πάνω δράσεις δείχνουν την προσοχή και φροντίδα της εταιρείας προς τους εργαζόμενους της, ενισχύοντας τη δέσμευση και ικανοποίησή τους στον χώρο εργασίας. Ποια νέα μέτρα θα επιδιώξετε να εφαρμόσετε τη νέα χρονιά; Η επιτυχημένη διαχείριση του Ανθρώπινου Δυναμικού είναι η συνεχής διαδικασία προσαρμογής και ανανέωσης. Μερικά μέτρα που θα συνεχίσουμε να εφαρμόζουμε τη νέα χρονιά είναι η ψηφιακή κατάρτιση. Έχουμε επενδύσει σε πλατφόρμα εκπαίδευσης, όπου προσφέρει τη δυνατότητα ψηφιακής μάθησης για τους εργαζόμενους μας. Επίσης, προγραμματίζουμε περισσότερα προγράμματα που προωθούν την ισότητα και τη συμπερίληψη, στην εργασιακή κουλτούρα. Επιπρόσθετα, θα συνεχίσουμε την πολιτική ευελιξίας μας για τηλεργασία, υβριδική εργασία και ευέλικτο ωράριο. Επιπλέον, αναπτύσσουμε τις ηγετικές δεξιότητες του προσωπικού μας μέσω προγραμμάτων εκπαίδευσης για ανάπτυξη ηγετικών ικανοτήτων και τη δημιουργία ενός πιο αποδοτικού τρόπου ηγεσίας. Θα συνεχίσουμε να αναπτύσσουμε πρωτοβουλίες Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης και να ενσωματώνουμε πρακτικές βιώσιμης ανάπτυξης.

EconomyToday 83

ΘΕΜΑ

ΟΥΔΈΝ CRYPTO(Ν) ΑΜΙΓΈΣ ΚΑΛΟΎ… ΌΜΩΣ ΜΕ ΠΡΟΣΟΧΉ

Το Economy Today χαρτογραφεί τους «crypto-παρόχους» που δραστηριοποιούνται σήμερα στην κυπριακή αγορά και καταγράφει «συμβουλές επιβίωσης» στον κόσμο των κρυπτονομισμάτων. ΤΗΣ ΕΥΔΟΚΊΑΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΎΛΟΥ

Σ Ύ

84 EconomyToday

ΟΙ ΚΎΠΡΙΟΙ ΔΕΊΧΝΟΥΝ ΝΑ ΕΊΝΑΙ ΜΕΝ ΕΠΙΦΥΛΑΚΤΙΚΟΊ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ ΣΕ ΚΡΥΠΤΟΝΟΜΊΣΜΑΤΑ, ΩΣΤΌΣΟ, ΚΑΤΑΓΡΆΦΟΥΝ ΥΨΗΛΌΤΕΡΕΣ ΕΠΙΔΌΣΕΙΣ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΆ ΜΕ ΆΛΛΑ ΚΡΆΤΗ ΜΈΛΗ

ον ερχόμενο Ιανουάριο συμπληρώνονται 15 χρόνια από την πρεμιέρα του πρώτου κρυπτονομίσματος στο παγκόσμιο χρηματοοικονομικό στερέωμα. Η εμφάνισή του εισήγαγε νέους όρους στο καθημερινό μας λεξιλόγιο και καινούργιους τίτλους σε βιογραφικά και παράλληλα γεννήθηκαν, μεγάλες προσδοκίες, σε κάποιους που είδαν να αναδύεται πίσω από αυτή την εξέλιξη μια «επανάσταση» που θα απελευθέρωνε τον κόσμο από τα «τραπεζικά δεσμά». Από το 2009 όταν το Bitcoin κυκλοφόρησε για πρώτη φορά, ακολούθησαν χιλιάδες άλλα ψηφιακά νομίσματα και διακριτικά (a.k.a. tokens), με πολλούς από εμάς να έχουν ακούσει ή διαβάσει κατά καιρούς ιστορίες για ανθρώπους που έγιναν πάμπλουτοι εν μία νυκτί και για άλλους που όλη τους η περιουσία έγινε σκόνη σε κλάσματα δευτερολέπτων. Ενίοτε ήταν τα ίδια πρόσωπα. Ρυθμιστικές Αρχές και Εποπτικοί Οργανισμοί έχουν έκτοτε επιδοθεί σε έναν αγώνα δρόμου και ταχύτητας ταυτόχρονα, προκειμένου να καταφέρουν να προστατέψουν τους επίδοξους επενδυτές, με τις προσπάθειες τα τελευταία χρόνια να εντείνονται όλο και περισσότερο. Προς αυτή την κατεύθυνση κινήθηκε πάντως και η φετινή Παγκόσμια Εβδομάδα Επενδυτή, η οποία διοργανώθηκε τον Οκτώβριο από τον Διεθνή Οργανισμό Επιτροπών Κεφαλαιαγορών (IOSCO), με τη συμμετοχή και της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου (ΕΚΚ). Ανάμεσα στις τρεις βασικές ενότητες της φετινής εκστρατείας ήταν τα Κρυπτο-Περιουσιακά Στοιχεία, αφού το Συμβούλιο του IOSCO, έκρινε πως συνιστούν μία από τις σημαντικότερες τάσεις της διεθνούς αγοράς. Σε αυτό το πλαίσιο, το Economy Today χαρτογραφεί τη σημερινή αγορά των crypto στην Κύπρο, καταγράφοντας τις εταιρείες που βρίσκονται καταχωρημένες στο Μητρώο Παρόχων Υπηρεσιών σε Κρυπτο-Περιουσιακά Στοιχεία (ΠΥΚΣ) της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου (ΕΚΚ), αλλά και όσες είναι εγγεγραμμένες σε μητρώα άλλων κρατών-μελών και παρέχουν υπηρεσίες στην Κυπριακή Δημοκρατία. Ταυτόχρονα, φωτογραφίζει τους κινδύνους που ελλοχεύουν μέσα από τον φακό του προέδρου της ΕΚΚ και ερμηνεύει τι ήταν αυτό που οδήγησε μία εταιρεία του βεληνεκούς της Revolut να επιλέξει την Κύπρο για να δραστηριοποιηθεί. Τέλος, επιχει-

EconomyToday 85

ΘΕΜΑ εταιρεία του βεληνεκούς της Revolut να επιλέξει την Κύπρο για να δραστηριοποιηθεί. Τέλος, επιχειρεί να σκιαγραφήσει το τι μέλλει γενέσθαι για τα crypto επί κυπριακού εδάφους.

ΔΙΣΤΑΚΤΙΚΟΊ ΜΕΝ ΟΙ ΚΎΠΡΙΟΙ ΑΛΛΆ… Με βάση τα τελευταία στοιχεία που προκύπτουν από το Ευρωβαρόμετρο αναφορικά με το πώς επενδύουν οι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι Κύπριοι δείχνουν να είναι μεν επιφυλακτικοί ως προς τις επενδύσεις σε κρυπτονομίσματα, ωστόσο, καταγράφουν υψηλότερες επιδόσεις συγκριτικά με άλλα κράτη μέλη. Συγκεκριμένα, η Κύπρος κατατάσσεται 5η μεταξύ των κρατών μελών με το υψηλότερο ποσοστό πολιτών που επενδύουν σε κρυπτονομίσματα, ενώ στο δίλημμα παραδοσιακές Vs νέες χρηματοοικονομικές μορφές επενδύσεων, η πλάστιγγα γέρνει προς το δεύτερο. Όπως καταδεικνύουν τα ευρήματα του Ευρωβαρόμετρου, ποσοστό 13% επιλέγει να επενδύσει σε κρυπτονομίσματα έναντι του 10% που προτιμά τα παραδοσιακά περιουσιακά στοιχεία, όπως τα ομόλογα, τις μετοχές ή τη συμμετοχή σε Επενδυτικά Ταμεία. Την πρώτη θέση καταλαμβάνει η Σλοβενία με 18% (έναντι 22%), με την Κροατία,

το Λουξεμβούργο και τη Βουλγαρία να συμπληρώνουν την τετράδα.

Η ΠΡΏΤΗ ΠΟΥ ΕΞΑΣΦΆΛΙΣΕ ΈΓΚΡΙΣΗ ΚΎΠΡΟΣ ΚΑΙ ΑΠΌ ΤΗΝ ΕΚΚ ΓΙΑ ΝΑ CRYPTO-ΠΆΡΟΧΟΙ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΠΟΙΗΘΕΊ Σήμερα, στο Μητρώο της ΕΚΚ είναι εγγεγραμμένοι έξι συνολικά πάροχοι Υπηρεσιών σε Κρυπτο-ΠεΣΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΉ ριουσιακά Στοιχεία, μεταξύ αυτών και ορισμένοι ΑΓΟΡΆ CRYPTO από τους ισχυρότερους παίκτες της παγκόσμιας ΉΤΑΝ Η REVOLUT αγοράς Επενδυτικών Υπηρεσιών. Σύμφωνα με την έρευνα που διενήργησε το Economy Today ένας ακόμη πάροχος, η Lime Trading (CY) Ltd, είναι ακόμη εγγεγραμμένος, ωστόσο, έχει ήδη υποβάλει αίτημα διαγραφής. Βάσει του περί της Παρεμπόδισης και της Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες και της Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας Νόμου, οι πάροχοι Υπηρεσιών σε Κρυπτο-Περιουσιακά Στοιχεία οι οποίοι παρέχουν υπηρεσίες από ή στη Δημοκρατία πρέπει να είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο της ΕΚΚ. Μιλώντας στο Economy Today ο πρόεδρος της ΕΚΚ, δρ Γιώργος Θεοχαρίδης, εξηγεί ωστόσο, πως η εποπτεία που ασκείται αυτή τη στιγμή στις εταιρείες crypto είναι περιορισμένη. «Η ΕΚΚ είναι η αρμόδια εποπτική Αρχή για τους

ΠΆΡΟΧΟΙ ΈΧΟΥΝ ΕΓΓΡΑΦΕΊ ΤΟ 2022, Η ΕΞΆΔΑ (ΤΈΣΣΕΡΙΣ ΕΝΏ ΆΛΛΟΙ ΔΎΟ ΚΑΤΑΧΩΡΉΘΗΚΑΝ ΤΟ 2023)

RT DIGITAL SECURITIES CYPRUS LTD Ημερομηνία Καταχώρησης: 09/08/2022 www.revolut.com Η Revolut είναι μία διεθνής ψηφιακή τράπεζα και εταιρεία χρηματοοικονομικής τεχνολογίας. Με έδρα το Λονδίνο, ιδρύθηκε το 2015 από τους Nikolay Storonsky και Vlad Yatsenko. Παρέχει, μεταξύ άλλων, Υπηρεσίες πληρωμών, ανταλλαγή συναλλάγματος και Κρυπτοπεριουσιακά Στοιχεία.

J2TX LTD Ημερομηνία Καταχώρησης: 19/12/2022 www.j2tx.com

AAA TRADE LTD Ημερομηνία Καταχώρησης: 26/09/2022 www.aaatrade.com; www.cryptoexchanger.eu Ιδρύθηκε το 2013, έχει ως έδρα της τη Λεμεσό και στο τιμόνι της βρίσκεται ο Μάριος Ταβέλης. Μέσα από την ηλεκτρονική πλατφόρμα συναλλαγών της παρέχει ένα ευρύ φάσμα επενδυτικών υπηρεσιών.

86 EconomyToday

Ιδρύθηκε το 2021 και εδρεύει στη Λεμεσό. Είναι μια πλατφόρμα πολλαπλών χρήσεων που επικεντρώνεται στην παροχή Επενδυτικών Υπηρεσιών για Κρυπτοπεριουσιακά Στοιχεία.

παρόχους Κρυπτο-Περιουσιακών Στοιχείων, τους οποίους εποπτεύει μόνο σε σχέση με τη συμμόρφωσή τους σε θέματα παρεμπόδισης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας». Αξίζει να σημειωθεί πως, μέχρι στιγμής, η ΕΚΚ προχώρησε σε διαγραφή δύο παρόχων από το Μητρώο της. Επίσης, η επιτροπή διατηρεί αρχείο με μη εγκεκριμένους διαδικτυακούς τόπους, οι οποίοι ανήκουν σε παρόχους Υπηρεσιών Κρυπτο-περιουσιακών Στοιχείων, που δεν έχουν εγγραφεί στο Μητρώο. Πρόκειται για τους http://berkshirehathawaytx. com και www.ims-crypto.com

REVOLUT: ΓΙΑΤΊ ΕΠΈΛΕΞΕ ΤΗΝ ΚΎΠΡΟ Η πρώτη που εξασφάλισε έγκριση από την ΕΚΚ για να δραστηριοποιηθεί στην κυπριακή αγορά crypto ήταν η Revolut. Ερωτηθείς τι ήταν αυτό που οδήγησε μία εταιρεία του βεληνεκούς της Revolut στην Κύπρο, ο εμπειρογνώμονας σε θέματα Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της, Γιάννος Ασσιώτης, εξηγεί πως η κίνηση ήταν ένα από τα πρώτα βήματα τής εταιρείας για τη δη-

ETORO (EUROPE) LTD Ημερομηνία Καταχώρησης: 26/09/2022 www.etoro.com Η επενδυτική πλατφόρμα eToro ιδρύθηκε στο Ισραήλ το 2007, από τους αδερφούς Yoni και Ronen Assia και τον David Ring και σήμερα διατηρεί γραφεία στην Κύπρο, το Ηνωμένο Βασίλειο, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Αυστραλία.

ΤΈΣΣΕΡΙΣ ΠΆΡΟΧΟΙ ΈΧΟΥΝ ΕΓΓΡΑΦΕΊ ΤΟ 2022, ΕΝΏ ΆΛΛΟΙ ΔΎΟ ΚΑΤΑΧΩΡΉΘΗΚΑΝ ΤΟ 2023

μιουργία ενός νέου ευρωπαϊκού κόμβου ΚρυπτοΠεριουσιακών Στοιχείων, μέσω του οποίου θα παρείχε πρόσθετες Υπηρεσίες Crypto στα 20 και πλέον εκατομμύρια Ευρωπαίων πελατών της. «Η οντότητα αυτή επιτρέπει στη Revolut να συνεχίσει να προσφέρει στους πελάτες της, που βρίσκονται εντός του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου, πρόσβαση σε ένα συνεχώς αυξανόμενο κατάλογο Κρυπτο-Περιουσιακών Στοιχείων και άλλων Υπηρεσιών Crypto, δίνοντάς μας παράλληλα, τη δυνατότητα να λανσάρουμε νέα προϊόντα που σχετίζονται με τον κλάδο», αναφέρει ο κ. Ασσιώτης. «Η ΕΚΚ», προσθέτει, «επιλέχθηκε λόγω του προηγμένου και ισχυρού ρυθμιστικού πλαισίου που διαθέτει, ενώ σημαντικό ρόλο διαδραμάτισε η δυναμική της υφιστάμενης βιομηχανίας των crypto στην Κύπρο. Η απόφαση ελήφθη έπειτα από τη διενέργεια ενδελεχούς και εμπεριστατωμένης έρευνας σε όλες τις χώρες της Ε.Ε.». Όπως επισημαίνει, πριν από την εγγραφή της στο Μητρώο της ΕΚΚ, η Revolut δεν μπορούσε να «εμπορεύεται» crypto σε κάποιες χώρες του ΕΟΧ. Με την ένταξή της, το ζήτημα λύθηκε και πλέον παρέχει Υπηρεσίες Κρυπτο- Περιουσιακών Στοιχείων σε ολόκληρο τον ευρωπαϊκό οικονομικό χώρο.

ADMIRALS DIGITAL LIMITED Ημερομηνία Καταχώρησης: 16/05/2023 www.admiralsdigtial.io Μέλος του βρετανικού χρηματοοικονομικού Ομίλου Admiral, με έδρα το Κάρντιφ της Ουαλίας, ο οποίος είναι εισηγμένος στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου (FTSE 100).

NAGA X LTD Ημερομηνία Καταχώρησης: 07/06/2023 www.nagax.com Μέλος του γερμανικού fintech Ομίλου NAGA, ο οποίος παρέχει μία επενδυτική εφαρμογή με ενσωματωμένο κοινωνικό δίκτυο. Η έδρα της εταιρείας βρίσκεται στο Αμβούργο της Γερμανίας, ενώ εισήχθη στο χρηματιστήριο της Φρανκφούρτης το 2017. EconomyToday 87

ΘΕΜΑ

«ΑΓΟΡΆ-ΚΛΕΙΔΊ» Η ΚΎΠΡΟΣ Σχολιάζοντας το κατά πόσο υπάρχουν προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης του κλάδου στην Κύπρο, ο κ. Ασσιώτης σημειώνει πως από τα 35 συνολικά εκατομμύρια πελάτες της Revolut παγκοσμίως, πέραν των 20 εκατομμυρίων βρίσκονται στον ΕΟΧ. «Επομένως, δεν πρέπει να αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η εταιρεία συνεχίζει να επικεντρώνεται στην περιοχή όπου υπερισχύει έναντι των ανταγωνιστών της. Υπό αυτή την έννοια, η Κύπρος έχει γίνει μια αγορά-κλειδί για εμάς», λέει χαρακτηριστικά.

ΈΠΕΤΑΙ ΣΥΝΈΧΕΙΑ ΜΕ 20+1 ΕΝΔΙΑΦΕΡΌΜΕΝΟΥΣ Οι έξι πάντως αναμένεται πολύ σύντομα να αυξηθούν, αφού όπως πληροφορείται το Economy Today η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς έχει στα χέρια της σημαντικό αριθμό αιτήσεων που αναμένουν αξιολόγηση. Συγκεκριμένα, σε αυτό το στάδιο εκκρεμούν 21 αιτήσεις παρόχων Υπηρεσιών Κρυπτο-Περιουσιακών Στοιχείων, οι οποίοι επιθυμούν να εγγραφούν στο σχετικό Μητρώο. 10 οντότητες είναι εγγεγραμμένες ως πάροχοι Υπηρεσιών Κρυπτο-Περιουσιακών Στοιχείων του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου («ΕΟΧ»). Αυτό σημαίνει πως είναι εγγεγραμμένες στο Μητρώο μίας ή περισσότερων εθνικών εποπτικών Αρχών Κρατών Μελών του ΕΟΧ και έχουν γνωστοποιήσει στην ΕΚΚ πως παρέχουν Υπηρεσίες Κρυπτο-Περιουσιακών Στοιχείων στη Δημοκρατία.

ΠΥΚΣ

ΧΩΡΑ

BRIDGE MARKETS UAB

Λιθουανία

BTCBIT OÜ

Εσθονία

BTCBIT sp. z o.o.

Πολωνία

Dream Finance OU

Εσθονία

Finrax Exchange OU

Εσθονία

Foris Dax MT Limited

Μάλτα

Payperless 0Ü

Εσθονία

Teroxx Worldwide OU

Εσθονία

UAB Onlychain Fintech Limitedv

Λιθουανία

XCHG Digital OU

88 EconomyToday

ΤΟ ΚΑΝΟΝΙΣΤΙΚΌ ΠΛΑΊΣΙΟ MiCA (MARKETS IN CRYPTOASSETS REGULATION), ΤΟ ΟΠΟΊΟ ΨΗΦΊΣΤΗΚΕ ΑΠΌ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΌ ΚΟΙΝΟΒΟΎΛΙΟ, ΑΝΑΜΈΝΕΤΑΙ ΠΩΣ ΘΑ ΤΕΘΕΊ ΣΕ ΕΦΑΡΜΟΓΉ ΕΝΤΌΣ ΤΟΥ 2024

ΠΡΟΣΤΑΣΊΑ ΣΤΗ ΜΕΤΑ-MiCA ΠΛΈΟΝ ΕΠΟΧΉ Ο πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς προειδοποιεί, ωστόσο, πως πριν από την εφαρμογή του Κανονισμού για τις αγορές κρυπτοστοιχείων (MiCA), το δίχτυ προστασίας για τους επενδυτές είναι στην ουσία ανύπαρκτο. «Είναι ιδιαίτερα σημαντικό οι επενδυτές να γνωρίζουν ότι στο παρόν στάδιο δεν έχουν δυνατότητα προσφυγής ή προστασίας, καθώς τα Κρυπτο-Περιουσιακά Στοιχεία και τα συναφή προϊόντα και υπηρεσίες δεν εμπίπτουν στο υφιστάμενο πεδίο προστασίας σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες της Ε.Ε. για τις Χρηματοπιστωτικές Υπηρεσίες», τονίζει ο δρ Θεοχαρίδης, προσθέτοντας πως «τα θέματα αυτά αναμένεται να ρυθμιστούν στο πλαίσιο του Κανονισμού για τις αγορές Κρυπτο - Περιουσιακών Στοιχείων (Markets in Crypto Assets) γνωστού ως MiCA».

ΤΙ ΕΊΝΑΙ Η MiCA Το κανονιστικό πλαίσιο MiCA (Markets in CryptoAssets Regulation), το οποίο ψηφίστηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αναμένεται πως θα τεθεί σε εφαρμογή εντός του 2024. Μέσα από τον κανονισμό επιδιώκεται η προστασία των επενδυτών, αυξάνοντας τη διαφάνεια και θεσπίζοντας ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο για τους εκδότες και τους παρόχους Υπηρεσιών ΚρυπτοΠεριουσιακών Στοιχείων, που θα περιλαμβάνει τη συμμόρφωση με τους κανόνες για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Είναι η πρώτη φορά που η Ε.Ε. εντάσσει τα Κρυπτο-Περιουσιακά Στοιχεία καθώς και τους εκδότες και τους παρόχους υπηρεσιών σε κανονιστικό πλαίσιο. Σύμφωνα με την ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με βάση τους νέους κανόνες, οι πάροχοι Υπηρεσιών Κρυπτο-Περιουσιακών Στοιχείων θα υποχρεούνται να τηρούν αυξημένες απαιτήσεις για την προστασία των πορτοφολιών των καταναλωτών και θα ευθύνονται σε περίπτωση απώλειας των κρυπτοστοιχείων των επενδυτών. Ο κανονισμός MiCA θα καλύπτει επίσης κάθε είδους κατάχρηση της αγοράς που σχετίζεται με κάθε είδος συναλλαγής ή υπηρεσίας, ιδίως όσον αφορά τη χειραγώγηση της αγοράς και την κατάχρηση προνομιακών πληροφοριών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε την πρόταση MiCA στις 24 Σεπτεμβρίου 2020. Η Ευρωπαϊκή Ένωση γίνεται η πρώτη σε παγκόσμιο επίπεδο που επιχειρεί να ρυθμίσει θεσμικά τα Κρυπτο-Περιουσιακά Στοιχεία, στο πλαίσιο μίας ευρύτερης δέσμης μέτρων για τον Ψηφιακό Χρηματοοικονομικό

100 χώρες ανά το παγκόσμιο, μαζί με άλλους 12 περιφερειακούς και διεθνείς Οργανισμούς, με τη συμμετοχή και της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου. Διοργανώνεται σε ετήσια βάση από τον Διεθνή Οργανισμό Επιτροπών Κεφαλαιαγορών (International Organization of Securities Commissions – IOSCO). Φέτος, η 7η Παγκόσμια Εβδομάδα Επενδυτή πραγματοποιήθηκε στις 2 - 8 Οκτωβρίου και είχε ως πρωταρχικό στόχο την ευαισθητοποίηση για τη σημασία της χρηματοοικονομικής επιμόρφωσης ως μέσο ενίσχυσης της προστασίας των επενδυτών παγκόσμια.

τομέα, σκοπός της οποίας είναι η διαμόρφωση μιας ευρωπαϊκής προσέγγισης που θα προάγει την τεχνολογική ανάπτυξη, διασφαλίζοντας παράλληλα, τη χρηματοοικονομική σταθερότητα και την προστασία των καταναλωτών.

ΣΥΜΒΟΥΛΈΣ ΕΚΚ ΓΙΑ «ΈΞΥΠΝΟΥΣ ΕΠΕΝΔΥΤΈΣ» Στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Εβδομάδας Επενδυτή 2023, η ΕΚΚ δημιούργησε το «Εγχειρίδιο του Έξυπνου Επενδυτή» (Smart Ιnvestor Booklet), το οποίο δημοσίευσε στην Πύλη Χρηματοοικονομικής Εκπαίδευσης, που βρίσκεται στην ιστοσελίδα της. Το εγχειρίδιο παρέχει πρακτικές συμβουλές στους επίδοξους επενδυτές, για μία σειρά θεμάτων που απορρέουν από τα κεντρικά μηνύματα της εκστρατείας. Για να είναι λοιπόν ένας επενδυτής «Έξυπνος» στον τομέα των crypto θα πρέπει, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Εποπτικών Αρχών Κεφαλαιαγοράς (IOSCO): 1. Ν α καταλαβαίνει τα επενδυτικά προϊόντα και τους κινδύνους που σχετίζονται με τα ΚρυπτοΠεριουσιακά Στοιχεία. 2. Ν α μην ξεχνά τη σημασία της δέουσας επιμέλειας όταν αξιολογεί μία επενδυτική ευκαιρία, συμπεριλαμβανομένων και των Κρυπτο-Περιουσιακών Στοιχείων. 3. Ν α κατανοεί τους κινδύνους που συνδέονται με τα Κρυπτο-Περιουσιακά Στοιχεία, όπως η απάτη, η αστάθεια, οι παραπλανητικές ή ελλιπείς πληροφορίες από παρόχους/μεσάζοντες ή και η πιθανή πτώχευσή τους.

ΠΑΓΚΌΣΜΙΑ ΕΒΔΟΜΆΔΑ ΕΠΕΝΔΥΤΉ 2023 Πρόκειται για διεθνή πρωτοβουλία που φέρνει κοντά εποπτικές Αρχές από περισσότερες από

OΙ ΕΠΕΝΔΥΤΈΣ ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΊΖΟΥΝ ΌΤΙ ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΑΡΌΝ ΔΕΝ ΈΧΟΥΝ ΔΥΝΑΤΌΤΗΤΑ ΠΡΟΣΦΥΓΉΣ, ΚΑΘΏΣ ΤΑ ΚΡΥΠΤΟΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΆ ΣΤΟΙΧΕΊΑ ΔΕΝ ΕΜΠΊΠΤΟΥΝ ΣΤΟ ΥΦΙΣΤΆΜΕΝΟ ΠΕΔΊΟ ΠΡΟΣΤΑΣΊΑΣ

Η φετινή εκστρατεία επικεντρώθηκε σε τρεις βασικές θεματικές ενότητες: • την Ανθεκτικότητα των επενδυτών, • τα Κρυπτο-Περιουσιακά Στοιχεία και • τη Βιώσιμη Χρηματοδότηση, τις οποίες το Συμβούλιο του IOSCO έχει αναγνωρίσει ως ιδιαίτερα σημαντικές σε σχέση με τις τρέχουσες και τις αναμενόμενες τάσεις στις διεθνείς αγορές. Η συμμετοχή της ΕΚΚ στη φετινή διοργάνωση περιλάμβανε σειρά διαδικτυακών δραστηριοτήτων, με επίκεντρο τη σημασία της χρηματοοικονομικής εκπαίδευσης και της προστασίας των επενδυτών. Μεταξύ αυτών, ήταν η δημοσίευση νέου Οδηγού Επενδυτών, η δημιουργία φυλλαδίου με σημαντικές συμβουλές για τα βασικά στοιχεία επένδυσης, τη βιώσιμη χρηματοδότηση, την ανθεκτικότητα των επενδυτών, την πρόληψη από απάτες, τα Κρυπτο - Περιουσιακά Στοιχεία και την προώθηση των βασικών μηνυμάτων της εκστρατείας μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

EconomyToday 89

ΑΡΘΡΟ

ΠΑΛΑΙΧΏΡΙ

«ΜΙΑ ΜΙΚΡΉ ΑΧΤΊΔΑ ΕΛΠΊΔΑΣ»

ΤΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥ Ε. ΓΕΩΡΓΙΟΥ Εργάτη Γνώσης

ο κείμενο αυτό έχει μια προσωπική διάσταση γιατί αφορά τη γενέθλια ορεινή περιοχή της Πιτσιλιάς και το χωριό καταγωγής της μητέρας μου το Παλαιχώρι, στην επαρχία Λευκωσίας. Από την πλευρά του πατέρα μου έχω ρίζες στον Αμίαντο, στο Πελένδρι, στον Μονιάτη και στη Γεράσα, στην επαρχία Λεμεσού. Με βάση την απογραφή του 2021 το Παλαιχώρι και σε κάποιο βαθμό ο Αγρός, είναι μια φωτεινή εξαίρεση αύξησης του πληθυσμού και προσφέρει «μια μικρή αχτίδα ελπίδας» στο σύνολο της περιοχής.

ΒΙΏΣΙΜΗ ΑΝΆΠΤΥΞΗ ΠΡΙΝ ΝΑ ΕΜΦΑΝΙΣΤΟΎΝ ΣΤΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΊΑ

Η ζωή στο Παλαιχώρι και τον Αμίαντο τα καλοκαίρια των παιδικών και εφηβικών χρόνων μού έχουν δώσει σημαντικές εμπειρίες, μνήμες και έχουν διαμορφώσει σε μεγάλο βαθμό αυτό που είμαι. Έχω μάθει να αγαπώ τη γη, να τη φροντίζω και να αναγνωρίζω την προσφορά της στην ανάπτυξη και το περιβάλλον, να ξυπνώ πρωί και να δουλεύω ακατάπαυστα να έχω έγνοια για την οικογένειά μου αλλά και την κοινωνία. O παππούς και η γιαγιά μού έδειξαν στην πράξη τι είναι η 90 EconomyToday

ΟΙ ΌΡΟΙ ΒΙΏΣΙΜΗ ΑΝΆΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΉ ΚΡΊΣΗ ΔΕΝ ΉΤΑΝ ΓΝΩΣΤΟΊ ΑΛΛΆ ΉΤΑΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΌΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΟΠΟΊΕΣ Η ΔΙΚΉ ΜΟΥ ΓΕΝΙΆ ΈΧΕΙ ΖΉΣΕΙ ΩΣ ΤΡΌΠΟ ΖΩΉΣ

έντιμη ζωή την οποία κερδίζεις με τον κόπο, η βιώσιμη ανάπτυξη και η κυκλική οικονομία πριν οι όροι εμφανιστούν στη βιβλιογραφία. Δυστυχώς έχουμε εγκαταλείψει πρακτικές του παρελθόντος, τότε που οι όροι βιώσιμη ανάπτυξη και κλιματική κρίση δεν ήταν γνωστοί και οι οποίες γεννήθηκαν μέσα από την πείρα των προγόνων μας, ήταν τρόπος ζωής και τις οποίες η δική μου γενιά έχει ζήσει. Στα χωριά της Πιτσιλιάς τίποτε δεν πήγαινε χαμένο. Κάθε οικογένεια είχε οικόσιτα ζώα κότες, αίγες και γαϊδούρι τα οποία αφενός εξασφάλιζαν τροφή και αφετέρου ανακύκλωναν τροφή. Οι κότες έτρωγαν τα υπολείμματα της τροφής της οικογένειας με αντάλλαγμα αβγά και κρέας. Οι αίγες ζούσαν από τα αγριόχορτα που φύτρωναν στα περιβόλια με αντάλλαγμα γάλα, κρέας και κοπριά. Το γαϊδούρι πήγαινε στο περιβόλι φορτωμένο κοπριά και λίπασμα και επέστρεφε φορτωμένο γεννήματα και από πάνω τροφή για τις αίγες.

ΤΑ 4 ΚΕΦΑΛΟΧΏΡΙΑ ΤΗΣ ΠΙΤΣΙΛΙΆΣ

Στην Πιτσιλιά υπάρχουν 4 κεφαλοχώρια, τα οποία η πρόβλεψη ήταν ότι θα μπορούσαν να επιβιώσουν

Η περιοχή περιλαμβάνει 41 χωριά των επαρχιών Λεμεσού (20), Λευκωσίας (19) και Λάρνακας (2)

POPULATION

ΓΡΆΦΗΜΑ 1: ΠΛΗΘΥΣΜΌΣ ΤΗΣ ΚΎΠΡΟΥ ΑΝΆ ΈΤΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΉΣ 1,000,000 900,000 800,000 700,000 600,000 500,000 400,000 300,000 200,000 100,000 0 Series 1

1881 1891 1901 1911 1921 1931 1946 1960 1973 1976 1982 1992 2001 2011 2021 159,9 180,4 204,9 239,0 272,5 308,7 402,0 524,4 583,6 460,3 497,5 594,5 683,2 840,4 923,2 CENSUS YEAR EconomyToday 91

ΑΡΘΡΟ

μακροπρόθεσμα στην Επαρχία Λευκωσίας το Παλαιχώρι με 1.127 μόνιμους κάτοικους το 2021 (1.025 το 2011) και αρκετούς απόδημους, στην πλειοψηφία τους συνταξιούχοι, με σχετικά τακτική παρουσία στο χωριό και στην Επαρχία Λεμεσού το Πελένδρι με 1.026 μόνιμους κάτοικους το 2022 (1.074 το 2011) ο Αγρός με 846 μόνιμους κάτοικους το 2021 (806 το 2011) και η Κυπερούντα με 1.372 μόνιμους κάτοικους το 2021 (1.516 το 2011). Για τα υπόλοιπα χωριά ιδιαίτερα στη βόρεια περιοχή οι αριθμοί είναι αμείλικτοι. Υπάρχουν αρκετά χωριά που σύντομα δεν θα έχουν κατοίκους Με την απώλεια των κατοίκων και των κοινοτήτων χάνεται επίσης ένα κομμάτι του τοπικού πολιτισμού και γινόμαστε όλοι φτωχότεροι. Ο Πίνακας 1: Κατάσταση Πληθυσμού Πιτσιλιάς στο τέλος του άρθρου παρουσιάζει την εξέλιξη του πληθυσμού στην Πιτσιλιά από την πρώτη απογραφή το 1881 μέχρι και το 2021.

ΤΟ ΘΈΜΑ ΤΗΣ ΑΣΤΥΦΙΛΊΑΣ ΑΠΌ ΤΙΣ ΟΡΕΙΝΈΣ ΚΑΙ ΑΠΟΜΑΚΡΥΣΜΈΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΈΣ ΕΊΝΑΙ ΈΝΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΌ ΠΡΌΒΛΗΜΑ ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΊ ΕΥΡΎΤΕΡΟΥΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΎΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΎΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΎΣ ΚΙΝΔΎΝΟΥΣ

ΤΑ ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΆ ΤΗΣ ΠΙΤΣΙΛΙΆΣ

Στο Γράφημα 1: Πληθυσμός της Κύπρου ανά Έτος Απογραφής παρουσιάζεται η αύξηση του πληθυσμού από την έναρξη της απογραφής το 1881 μέχρι και το 2021. Ένα ενδιαφέρον σημείο είναι η ταχεία αύξηση του πληθυσμού μετά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο και περισσότερο μετά την Ανεξαρτησία το 1960. Αυτό αντανακλά και την ανάπτυξη της οικονομίας. Βέβαια στις αρχές της δεκαετίας του 1970 και στην περίοδο της τουρκικής εισβολής το καλοκαίρι του 1974 παρατηρείται μείωση του πληθυσμού λόγω θανάτων κατά τη διάρκεια του πολέμου και μετανάστευσης τα επόμενα χρόνια.

ΓΡΆΦΗΜΑ 2: Ο ΠΛΗΘΥΣΜΌΣ ΠΙΤΣΙΛΙΆΣ ΑΝΆ ΈΤΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΉΣ 25,000

POPULATION

20,000 15,000 10,000 5,000 0

1881 1891 1901 1911 1921 1931 1946 1960 1973 1976 1982 1992 2001 2011 2021

Series 1 4,989 8,627 9,367 11,341 12,823 14,487 19,017 20,380 14,596 20,33515,352 12,454 11,431 10,231 9,564 CENSUS YEAR 92 EconomyToday

Από τις αρχές της δεκαετίας του 1960 η κυβερνητική πολιτική της αστικοποίησης είχε σημαντική αρνητική επίδραση στις ορεινές, αγροτικές κοινότητες και το γύρω περιβάλλον, επειδή συνδυάζεται με μείωση της χρήσης γης για γεωργική παραγωγή. Το Γράφημα 2: Ο Πληθυσμός Πιτσιλιάς ανά Έτος Απογραφής δείχνει τόσο την αύξηση του πληθυσμού πριν το 1960 όσο και τη μείωση έκτοτε. Μεταξύ 1973 και 1976 παρατηρείται περαιτέρω μείωση και αύξηση λόγω της τουρκικής κατοχής και της μετεγκατάστασης των ανθρώπων στην περιοχή υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης της Κυπριακής Δημοκρατία. Η πτώση συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Το πείσμα των Πίτσιλων κρατά τα χωριά ζωντανά Η ανάσταση του Παλαιχωριού και εν μέρει του Αγρού και η αύξηση των κατοίκων είναι πολυπαραγοντική και οφείλεται εν μέρει στο πείσμα των κατοίκων να ζήσουν στο χωριό τους, το ψηλό κόστος της ζωής στην πόλη και η βελτίωση του οδικού δικτύου ( οι νέοι άξονες Λευκωσία-Παπούτσα, Λευκωσία-Καρβουνάς, Λεμεσός-Αγρός και Λεμεσός-Σαϊτάς θα δώσουν ουσιαστική ώθηση στην ανάπτυξη της ορεινής περιοχής Τροόδους). Η αναδιάρθρωση της λειτουργίας των λεωφορείων που μεταφέρουν τους κατοίκους στη Λευκωσία έχει επίσης συμβάλει στη διατήρηση των κατοίκων στο χωριό.

Οφείλεται ακόμη στη νεανική, κυρίως, επιχειρηματικότητα και τη δημιουργία μικρομεσαίων επιχειρήσεων και βιοτεχνιών από νέους ανθρώπους που μένουν ή επιστρέφουν στο χωριό για να δραστηριοποιηθούν στον χώρο της εστίασης, της φιλοξενίας και της παραγωγής τοπικών προϊόντων. Η στέγαση της κοίτης του ποταμού Σερράχη, εκεί που ενώνονται τα δυο Παλαιχώρια, Μόρφου και Ορεινής με ξεχωριστές εκκλησίες και ενορίες, αυτή η ιδιαιτερότητα αξίζει από μόνη της ένα ακόμη άρθρο, έχει δημιουργήσει ένα φιλόξενο χώρο φιλοξενίας που ελκύει πολλούς κατοίκους και επισκέπτες. Στο χωριό λειτουργεί ιατρικό κέντρο, φαρμακείο και μια σειρά από καταστήματα που όλα μαζί ικανοποιούν τις πλείστες ανάγκες των κατοίκων. Στο χωριό λειτουργεί περιφερειακό δημοτικό σχολείο με 56 μαθητές, εκ των οποίων οι 15 είναι παιδιά με μεταναστευτική βιογραφία. Οι μετανάστες γονείς τους έχουν βρει ένα φιλόξενο περιβάλλον στο Παλαιχώρι, όπως έχουν βρει πριν από αυτούς οι μελαψοί προγόνοι με λατινικά επίθετα, μάλλον καθολικοί χριστιανοί από τον Λίβανο και τη Συρία που μετοίκησαν στην Κύπρο επί Φραγκοκρατίας και αφομοιώθηκαν από τον τοπικό πληθυσμό, αλλά και η οικογένεια της προγιαγιάς μου με το επίθετο Κοτσώνης που ήρθαν κυνηγημένοι από την Κρήτη τον 18ο αιώνα. Επίσης, πολλοί πρόσφυγες της τουρκικής εισβολής του 1974 βρήκαν καταφύγιο στη Πιτσιλιά και κάποιοι εξ αυτών παρέμειναν. Η Κύπρος ήταν πάντα ένας χώρος συνύπαρξης ανθρώπων από πολλές χώρες, με διαφορετικές πολιτιστικές παραδόσεις και θρησκείες. Οι Έλληνες Κύπριοι όντας η μεγαλύτερη κοινότητα είχαν ανέκαθεν την ικανότητα αφενός να διατηρούν την εθνική, πολιτιστική και θρησκευτική τους ταυτότητα και αφετέρου να ενσωματώνουν τους νέους κατοίκους προσλαμβάνοντας θετικά στοιχεία από αυτούς. Θα πρέπει να συνεχίσουμε να αγκαλιάζουμε τη διαφορετικότητα και την αξία που προσφέρουν οι ξένοι που έρχονται να ζήσουν στην Κύπρο. Χρειαζόμαστε τους μετανάστες που προσφέρουν στην οικονομία με τις επενδύσεις, επιχειρήσεις και εργασία τους. Το θέμα της αστυφιλίας από τις ορεινές και απομακρυσμένες περιοχές είναι ένα ευρωπαϊκό πρόβλημα, το οποίο δημιουργεί ευρύτερους οικονομικούς, κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς κινδύνους. Η απόφαση της προηγούμενης κυβέρνησης για την εξαγγελία στρατηγικής και διορισμό επιτρόπου για τις ορεινές περιοχές δεν είχε συνέχεια. Αυτή είναι μια αρνητική εξέλιξη γιατί σημαίνει ότι η νέα κυβέρνηση δεν αξιολογεί θετικά το έργο που προηγήθηκε και δεν θέλει να το συνεχίσει. Σε κάθε περίπτωση οι ορεινές κοινότητες του Τροόδους συνεχίζουν να είναι τα θύματα λανθασμένων πολιτικών από εγκαθιδρύσεως της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το Παλαιχώρι όμως σε πείσμα των καιρών επιμένει να αντιστέκεται και να ελπίζει σε ένα καλύτερο αύριο, με όπλα την αγάπη για τον τόπο, την εργατικότητα και τη θέληση για μια καλύτερη ζωή.

EconomyToday 93

ADVERTORIAL

ΜΙΑ ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΉ ΕΜΠΕΙΡΊΑ Το La Caleta, είναι κάτι περισσότερο από ένα απλό εστιατόριο. Είναι το απόλυτο hot-spot υψηλού γούστου και κομψότητας, το οποίο στεγάζεται στον 10ο όροφο του εμβληματικού πύργου «The icon» στη Λεμεσό.

μπνευσμένο από τον μεσογειακό τρόπο ζωής, το La Caleta συνδυάζει άψογα τις ελληνικές, ιταλικές και ισπανικές γεύσεις, εξισορροπώντας την απλότητα του ελληνικού φαγητού με την ιταλική έννοια του «Dolce Far Niente», που σημαίνει «η γλυκιά τέχνη τού να μην κάνεις τίποτα» και το ισπανικό «Buena Onda», το γνωστό «Good Vibes». Είναι ένα μέρος όπου οι επισκέπτες μπορούν πραγματικά να χαλαρώσουν, να απολαύσουν την απαράμιλλη εξυπηρέτηση που παρέχεται και να βυθιστούν σε έναν κόσμο ψηλά κρυμμένο, πάνω από την πολυσύχναστη πόλη της Λεμεσού. Αυτή η εκλεπτυσμένη και πολυτελής όαση, λειτουργεί ως ένας αυθεντικός προορισμός, ένας μοντέρνος, πολυτελής χώρος, σχεδιασμένος για να χαλαρώνετε ολόχρονα, ανεξάρτητα από τον καιρό. Ως εστιατόριο και κοκτέιλ μπαρ, προσθέτει μια κομψή πινελιά σε μια ζωντανή πόλη, καθιστώντας το La Caleta ως ένα ορόσημο, που συνοψίζει την ουσία της απόλαυσης, εμπνευσμένη από τη Μεσόγειο. Αναγνωρίζοντας την ανάγκη της συγκέντρωσης γύρω από ένα τραπέζι για να μοιρα94 EconomyToday

στούμε ιστορίες και εμπειρίες, αυτή η ιδέα ενθαρρύνει τους θαμώνες του εστιατορίου να κοινωνικοποιηθούν, να μοιραστούν πιάτα και να δημιουργήσουν νέες αναμνήσεις μαζί – και στο La Caleta ξέρουμε πως οι αναμνήσεις με καλό φαγητό, καλούς φίλους και καλή διάθεση, είναι οι καλύτερες!

ΜΕΤΑΜΟΡΦΏΝΕΤΑΙ ΚΑΘΏΣ Ο ΉΛΙΟΣ ΔΎΕΙ Καθώς ο ήλιος δύει, το La Caleta μεταμορφώνεται και προσφέρει ένα μαγευτικό θέαμα, για όσους αναζητούν να απολαύσουν τη μαγική στιγμή του ηλιοβασιλέματος. Ο ορίζοντας μεταμορφώνεται σε έναν καμβά ζεστών αποχρώσεων, ρίχνοντας μια μαγευτική λάμψη πάνω από την ακτογραμμή της Λεμεσού. Η πισίνα υπερχείλισης αποτελεί την πρώτη θέση για να θαυμάσετε τον ροζ ουρανό της Λεμεσού και είτε πίνετε ένα προσεγμένο κοκτέιλ, είτε μοιράζεστε μια ήσυχη στιγμή με αγαπημένα πρόσωπα, η πανοραμική θέα του ηλιοβασιλέματος προσθέτει ένα επιπλέον στρώμα γοητείας στην ήδη απίστευτη ατμόσφαιρα της μεγάλης βεράντας του La Caleta. Είναι μια πρόσκληση για

Ο 10ος ΌΡΟΦΟΣ ΤΟΥ THE ICON ΣΤΗ ΛΕΜΕΣΌ ΓΊΝΕΤΑΙ ΤΟ SPOT, όπου η μαγειρική τέχνη και η εξερεύνηση γεύσεων συναντώνται για να δημιουργήσουν μια αξέχαστη γευστική εμπειρία

να παρακολουθήσετε την ομορφιά της φύσης, ενώ απολαμβάνετε στιγμές χαλάρωσης. Η φιλοσοφία του La Caleta έγκειται στην έννοια της τέλειας στιγμής – όπου μια επέτειος, ένα χριστουγεννιάτικο δείπνο ή μία απλή εβδομαδιαία έξοδος κορυφώνονται, μέσω της ατμόσφαιρας και φυσικά, των αξέχαστων πιάτων του. Ένα εξαιρετικό ταξίδι γεύσεων σάς περιμένει στο La Caleta, ένα σύγχρονο γαστρονομικό καταφύγιο με επικεφαλής τον ταλαντούχο σεφ Ανδρέα Γιαγκουλλά, ο οποίος έφερε μια νέα άποψη στη φιλοσοφία του La Caleta. Απολαύστε την εμπειρία των φρέσκων, ζωντανών γεύσεων, καθώς η ομάδα της κουζίνας, συνδυάζει άψογα τις λατινοαμερικανικές και ασιατικές επιρροές με μια μεσογειακή πινελιά. Η μαεστρία στην κουζίνα του αποκαλύπτεται μ’ ένα συνδυασμό γεύσεων που συνδυάζει γνώριμες γεύσεις με καινοτόμες μετατροπές, ανεβάζοντας τη γευστική εμπειρία στα ύψη. Ιδιαίτερα πιάτα, όπως το μοσχάρι ταρτάρ, με αυστραλιανό φιλέτο με χαβιάρι, τρούφα - τσίλι και «χρυσά» πατατάκια, αποτελεί απόδειξη της δέσμευσης του La

Caleta για εκλεκτό φαγητό. Το πιάτο εξισορροπεί αριστοτεχνικά τολμηρές και ιδιαίτερες γεύσεις, προσφέροντας μια πλούσια και απολαυστική εμπειρία, που παραμένει στον ουρανίσκο. Στο βασίλειο των vegan, το miso glazed aubergine επιδεικνύει την ικανότητα του La Caleta να μεταμορφώνει γνωστά συστατικά σε ένα γαστρονομικό αριστούργημα. Συνοδευόμενο από ταχίνι, κράκερ ελιάς και κουκουνάρι, το πιάτο αντανακλά την ικανότητα τού σεφ να δημιουργεί μια συμφωνία γεύσεων που καλύπτουν διαφορετικούς ουρανίσκους. Όσο για τα κυρίως πιάτα, το grilled black tiger prawn risotto ξεχωρίζει, αποτυπώνοντας τέλεια την ουσία της δέσμευσης τού La Caleta για ισορροπία γεύσης και Καινοτομίας. Το μενού, το οποίο έχει επιμεληθεί ο σεφ Γιαγκουλλάς, ξεπερνά την παραδοσιακή κουζίνα, προσκαλώντας τους θαμώνες να απολαύσουν οικείες γεύσεις, που έχουν επανασχεδιαστεί αλλά και νέες γεύσεις που εισάγονται με φινέτσα. Ο 10ος όροφος του The Icon στη Λεμεσό γίνεται το spot, όπου η μαγειρική τέχνη και η εξερεύνηση γεύσεων συναντώνται για να δημιουργήσουν μια αξέχαστη γευστική εμπειρία.

ΔΕΝ ΣΤΑΜΑΤΆ ΣΤΟ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΌ ΦΑΓΗΤΌ Η απόλαυση στον 10ο όροφο δεν σταματά στο εξαιρετικό φαγητό αποτελεί μια all-day εμπειρία με μοντέρνες γαστρονομικές επιλογές για brunch, ποικιλία σε φρέσκους χυμούς, μοναδικές επιλογές καφέ και μια σειρά από απολαυστικά πιάτα και για μεσημεριανό γεύμα που ξεπερνούν τη φαντασία. Τα πιάτα brunch, όπως το open-face steak focaccia και το french toast banoffee, ξεχωρίζουν με τον καλύτερο τρόπο, ενώ το μεσημεριανό κορυφώνεται με το ριζότο άγριων μανιταριών, με αφρό παρμεζάνας. Καμία έξοδος δεν είναι πλήρης χωρίς κοκτέιλ, ειδικά όταν πρόκειται για το ειδικά διαμορφωμένο μενού Lunch Cocktail του La Caleta με την εκπληκτική governor’s margarita. Ωστόσο, η ιδέα του La Caleta δεν επικεντρώνεται μόνο στις εκλεκτές γαστρονομικές επιλογές του, αλλά και στη δημιουργία ενός μοναδικού, για τη Λεμεσό, σκηνικού που προσφέρει ηρεμία και απομόνωση. Στηριγμένη σε τέσσερις βασικούς πυλώνες - το νόστιμο και εκλεκτό φαγητό, τα προσεγμένα κοκτέιλ, την υποδειγματική εξυπηρέτηση και τη

γοητεία της μουσικής - η εμπειρία στο La Caleta συνδυάζει αβίαστα το casual chic με την υψηλή ποιότητα. Τα κοκτέιλ του La Caleta, όπως το «la isla bonita» και το εκλεπτυσμένο «caribbean queen», αναδεικνύουν την τέχνη της μιξολογίας, ενώ το μενού signature cocktails έχει δημιουργηθεί με προσοχή για να δελεάσει τον ουρανίσκο με μια ιδιαίτερη νότα Καινοτομίας. Επιπλέον, η εκλεκτή ποικιλία κρασιού και σαμπάνιας που διαθέτει, καλύπτει διάφορες προτιμήσεις, διασφαλίζοντας ότι κάθε γουλιά είναι μια πανδαισία από γεύσεις και αρώματα. Το La Caleta είναι πολλά περισσότερα από ένα απλό εστιατόριο – είναι ένας προορισμός που αναζητούν όσοι επιθυμούν μια εκλεπτυσμένη και ζωντανή εμπειρία. Με εμφανίσεις DJ κάθε μέρα, το Lounge Bar του La Caleta μεταμορφώνεται σε ένα μουσικό καταφύγιο, προσκαλώντας τους πάντες να απολαύσουν τον συνδυασμό εξαιρετικών ποτών, σαγηνευτικής μουσικής και μοναδικής ατμόσφαιρας. Κάθε στιγμή στο La Caleta είναι μια μαγευτική γιορτή που διαρκεί, είτε βρίσκεστε εκεί για brunch, είτε για δείπνο ή για ποτό – είναι μια εμπειρία που μένει αξέχαστη!

EconomyToday 95

ΘΕΜΑ

96 EconomyToday

HUGH HEFNER: Η «ΑΝΑΓΈΝΝΗΣΗ» ΤΟΥ ΚΑΖΑΝΌΒΑ ΙΔΡΥΤΉ ΤΟΥ PLAYBOY ΤΗΣ ΑΝΝΑΣ ΚΡΙΘΑΡΙΔΟΥ

O HEFNER ΉΘΕΛΕ ΝΑ ΤΑΦΕΊ ΣΕ ΜΙΑ ΚΡΎΠΤΗ, ΔΊΠΛΑ ΣΤΟΝ ΤΆΦΟ ΤΗΣ MONROE ΚΑΙ ΤΟ 1992 ΑΓΌΡΑΣΕ ΤΟΝ ΧΏΡΟ ΔΊΠΛΑ ΑΠΌ ΤΟΝ ΤΆΦΟ ΤΗΣ ΘΡΥΛΙΚΉΣ ΗΘΟΠΟΙΟΎ

περιουσία του των $43 εκατομμυρίων μοιράστηκε ανάμεσα στα τέσσερα παιδιά του, το Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας και φιλανθρωπικών Οργανώσεων «H ζωή είναι πολύ μικρή για να ζήσεις το όνειρο κάποιου άλλου». Αυτό ήταν το μότο ζωής του θρυλικού γυναικά και ιδρυτή του ανδρικού περιοδικού playboy, Hugh Hefner. Τα ξέφρενα πάρτι στην έπαυλή του, τα «κουνελάκια» και το περιοδικό playboy είναι εκείνα που τον καθιέρωσαν ως τον άνθρωπο που συνέβαλε στην έλευση της σεξουαλικής επανάστασης. Διά του λόγου το αληθές, ο Χέφνερ, ήταν η απαρχή ενός πρωτεργάτη που είχε όραμα και κατάφερε να αλλάξει τον ρουν της ιστορίας.

ΕΝΔΟΣΚΌΠΗΣΗ ΣΤΗΝ ΠΡΏΙΜΗ ΕΠΟΧΉ ΤΟΥ «PLAYBOY» Ο Hugh -Marston- Hefner γεννήθηκε στις 9 Απριλίου 1926, στο Σικάγο. Η οικογένειά του ήταν αυστηρή. Ως ο μεγαλύτερος από τους δύο γιους της οικογένειας των θρησκευόμενων μεθοδιστών, φοίτησε στο δημόσιο σχολείο της περιοχής του, από το οποίο του «κόλλησε» το «μικρόβιο» των εκδόσεων, ιδρύοντας έτσι τη σχολική εφημερίδα. Ακολούθως, ο Hugh υπηρέτησε για δύο χρόνια στον Αμερικανικό Στρατό κατά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και αποστρατεύτηκε το 1946. Εκπληρώνοντας τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις, ο Hugh βρέ-

EconomyToday 97

ΘΕΜΑ θηκε για δύο χρόνια στην περίφημη Ακαδημία Τέχνης Chicago Art Institute, πριν εγγραφεί στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόις, απ’ όπου πήρε το πτυχίο του στην ψυχολογία το 1950.

Η ΑΠΑΡΧΉ ΤΟΥ PLAYBOY Στις αρχές της δεκαετίας του ’50, ο Hefner ζούσε την τυπική ζωή των ανθρώπων της ηλικίας του: μόλις είχε βγει από το πανεπιστήμιο, νέος και φιλόδοξος και διατηρούσε μια προνομιούχα θέση στο παράρτημα του Σικάγου του περιοδικού-κολοσσού της εποχής Esquire. Το Esquire είχε ξεκινήσει ως «πιπεράτο» ανδρικό περιοδικό, αλλά στην πορεία είχε μεταμορφωθεί σε πιο ραφιναρισμένο και σοφιστικέ έντυπο, φιλοξενώντας πια στις σελίδες του από ανδρική μόδα μέχρι και λογοτεχνικά κείμενα. Στο εν λόγω περιοδικό, ο Hefner δούλεψε ως συντάκτης διαφημίσεων μέχρι το 1953, όταν και παραιτήθηκε εξοργισμένος, αφού του αρνήθηκαν αύξηση $5 τον μήνα. Έτσι πήρε την απόφαση να εκδώσει το δικό του περιοδικό. Αφού λοιπόν συγκέντρωσε χρηματοδότηση $8.000 από 45 επενδυτές, στους οποίους συμπεριλαμβανόταν και η μητέρα του με $1.000, σειρά είχε το όνομα του νέου εντύπου. Έτσι, μια μέρα ενώ συζητούσε με κάποιο φίλο του, εκεί-

98 EconomyToday

νος του πρότεινε το «Playboy», από το όνομα μιας παλιάς φίρμας αυτοκινήτων του Σικάγο. Ο Hefner ενθουσιάστηκε και έτσι άρχισε να υλοποιεί το όραμά του. Με στρατηγείο του νέου περιοδικού την κουζίνα του σπιτιού του στο Σικάγο, το πρώτο τεύχος του Playboy κυκλοφόρησε δειλά-δειλά τον Δεκέμβριο του 1953, χωρίς ημερομηνία ωστόσο στο εξώφυλλό του, καθώς ο νεαρός εκδότης δεν ήξερε αν θα προχωρούσε καν στο δεύτερο τεύχος. Για να βοηθήσει τις πωλήσεις, ο Hefner είχε αγοράσει τα δικαιώματα μιας έγχρωμης γυμνής φωτογραφίας του sex symbol εκείνης της εποχής, που δεν ήταν άλλο από τη Marilyn Monroe, η οποία είχε απαθανατιστεί πριν γίνει σταρ του cinema. Tο πρώτο τεύχος του Playboy έκανε αίσθηση και πώλησε τουλάχιστον 50.000 copies. Σύντομα κυκλοφόρησαν διθύραμβοι για τη νέα εκδοτική προσπάθεια, θεωρώντας το περιοδικό ένα γερό αντίδοτο στη σεξουαλική καταπίεση της εποχής. Έτσι, λοιπόν, ο Hefner συνέχισε να εκδίδει κι άλλα περιοδικά.Το θρυλικό πλέον λογότυπο του περιοδικού εμφανίστηκε στο δεύτερο τεύχος του, τον Ιανουάριο του 1954, με το στυλιζαρισμένο κουνελάκι με το παπιγιόν να μετατρέπεται σε διαχρονικό σήμα κατατεθέν της βιομηχανίας

EXTRA INFO • Ο Hefner ήταν 9ος ξάδερφος του προέδρου των ΗΠΑ, George W. Bush. • Σπούδασε καλλιτεχνικές σχολές και πήρε πτυχίο bachelor σε μόλις 2,5 χρόνια από το University of Illinois. • Ο Hefner άρχισε την αυτοκρατορία του Playboy με μόλις $8.000. Πήρε δάνειο $600 βάζοντας υποθήκη τα έπιπλα του σπιτιού του. Πήρε $1.000 από τη μητέρα του και άλλα $1.000 από τον αδερφό του. Tα υπόλοιπα τα συγκέντρωσε από περίπου 45 επενδυτές για να συμπληρώσει τα $8.000. • Tο πρώτο τεύχος του Playboy εμφανίστηκε στα περίπτερα τον Δεκέμβριο του 1953, με εξώφυλλο την Marilyn Monroe. • Bοήθησε στην Οργάνωση φιλανθρωπικής προσπάθειας για την αποκατάσταση της πινακίδας του Hollywood προσφέροντας $27.000 για την αγορά του «Υ» σε δημοπρασία.

του Playboy. Μέχρι το 1956, η κυκλοφορία του Playboy είχε ξεπεράσει την αντίστοιχη του αντίπαλου Esquire και στους μήνες του 1959 «άγγιξε» τα $1 εκατομμύριο αντίτυπα! Στη δεκαετία του ’60, ο Ηefner έγινε το πρόσωπο και η ενσάρκωση όσων ήταν το Playboy: ο καλοντυμένος και σοφιστικέ εκδότης με την πίπα στο χέρι. Ο δημιουργός του περιοδικού συμμετείχε πλέον σε πολλές «κουλτουρέ» συγκεντρώσεις, έκανε παρέα με διάσημους στα υψηλά σαλόνια της άρχουσας τάξης, συνοδευόμενος πάντα από στρατιά νέων και ωραίων κοριτσιών. Η ανέλπιστη επιτυχία του Playboy δεν ήρθε βέβαια χωρίς επικρίσεις. Το 1963 ο Hefner συνελήφθη και πέρασε από δίκη για πώληση άσεμνου πορνογραφικού υλικού. Υπαίτιος, το τεύχος με τις γυμνές φωτογραφίες της σεξοβόμβας του Χόλιγουντ Jayne Mansfield. Μέχρι το 1970, η Playboy Enterprises ήταν πια επιχειρηματικός κολοσσός: η κυκλοφορία του περιοδικού είχε εκτοξευτεί στα $7 εκατομμύρια αντίτυπα μηνιαίως, αποφέροντας κέρδη $12 εκατομμυρίων. Το 1985, ο Hefner υπέστη εγκεφαλικό, το οποίο του προκάλεσε μερική παράλυση και προβλήματα στην ομιλία αλλά στη συνέχεια ανέκτησε πλήρως τις δυνάμεις του. Η ανοδική πορεία του, ωστόσο, συνεχίστηκε για χρόνια, μέχρι το 2017, όπου απεβίωσε στη θρυλική έπαυλή του, στο Λος Άντζελες. O Hefner ήθελε να ταφεί σε μια κρύπτη, δίπλα στον τάφο της Monroe. Έτσι το 1992 αγόρασε τον χώρο δίπλα από τον τάφο της θρυλικής ηθοποιού, στο Westwood Memorial Park, στο Los Angeles, έναντι $75.000.

ΟΙ ΓΆΜΟΙ ΚΑΙ Η ΑΜΎΘΗΤΗ ΠΕΡΙΟΥΣΊΑ Ο πρώτος γάμος του Hefner, ήταν με τον σχολικό του έρωτα, Mildred Williams, το 1949, o oποίος κράτησε ως το 1959. Μαζί απέκτησαν δύο παιδιά, την Christie και τον David. Το ζευγάρι, ωστόσο, πήρε διαζύγιο διότι η Mildred απάτησε τον Hugh, όσο εκείνος είχε καταταγεί στον στρατό. Εκείνος δεν μπορούσε να συνειδητοποιήσει ότι η γυναίκα του είχε περισσότερες εμπειρίες από αυτόν και όπως είχε δηλώσει αρκετές φορές, είχε πληγωθεί πάρα πολύ!Μετά τον πρώτο του γάμο, ο Hugh Hefner έμεινε «μόνος» του για περίπου 30 χρόνια. Φυσικά δεν κοιμόταν ποτέ μοναχός του, αλλά κάθε βράδυ είχε δεκάδες «κουνελάκια» να του κάνουν παρέα! Το 1989, όμως, ξαναερωτεύτηκε, αυτή τη φορά με την Playmate, Kimberley Conrad, με την οποία απέκτησε τους δύο γιους του. Το ζευγάρι έμεινε μαζί ως το 1999, όπου

Ο ΠΡΏΤΟΣ ΓΆΜΟΣ ΤΟΥ HEFNER ΉΤΑΝ ΜΕ ΤΟΝ ΣΧΟΛΙΚΌ ΤΟΥ ΈΡΩΤΑ, MILDRED WILLIAMS, ΤΟ 1949, O OΠΟΊΟΣ ΚΡΆΤΗΣΕ ΩΣ ΤΟ 1959

και χώρισαν, με την καλλονή ξανθιά να παίρνει τα παιδιά του και να μετακομίζουν στο διπλανό σπίτι. Δεκατρία χρόνια μετά, το 2012 οριστικοποιήθηκε το διαζύγιο τους. Φυσικά, ο Hugh Hefner δεν ξέφυγε από τον κανόνα και την τρίτη φορά παντρεύτηκε και πάλι Playmate! Ο τρίτος του γάμος ήταν με την ξανθιά καλλονή, Crystal Harris, με την οποία ανέβηκε τα σκαλιά της εκκλησίας, την Πρωτοχρονιά του 2012 και παρέμειναν παντρεμένοι μέχρι τη μέρα που έφυγε από τη ζωή. Η μόλις 26 ετών τότε, Crystal, είχε αποκαλύψει ότι παντρεύτηκε τον 86χρονο μεγιστάνα «για ασφάλεια». Μπορεί να παντρεύτηκε μόνο τρεις φορές, αλλά ο Hugh Hefner είχε άπειρες κοπέλες στη ζωή του. Ανάμεσα στις γυναίκες που πέρασαν από το κρεβάτι του ήταν οι Kendra Wilkinson, Holly Madison, Anna Sophia, Regina Lauren, Kimberley Stanfield, Dalene Kurtis και η Cathi O’Malley. Όσον αφορά την περιουσία του, ύψους $43 εκατομμυρίων, μοιράστηκε ανάμεσα στα τέσσερα παιδιά του, το Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας, καθώς και μιας λίστας φιλανθρωπικών Οργανώσεων που στήριζε ο ιδρυτής του Playboy.

Η «ΜΕΛΑΝΉ» ΣΕΛΊΔΑ Η Holly Madison, η οποία υπήρξε «κουνελάκι» του Playboy από το 2003-2009, αποφάσισε να κυκλοφορήσει το βιβλίο με τίτλο «Down the rabbit hole» με τις χειρότερες στιγμές που βίωσε δίπλα στον θρυλικό εκδότη του «Playboy». Όπως αναφέρει η ίδια στο βιβλίο της, ο Hefner, έδινε στα κορίτσια $1000 κάθε εβδομάδα για να αγοράσουν ρούχα, πλήρωνε όλες τις πλαστικές επεμβάσεις που έκαναν και απαιτούσε από τα «κουνελάκια» να επιστρέφουν στο σπίτι το αργότερο μέχρι τις 21:00. Μάλιστα, η ίδια αναφέρει ότι ο γυναικοκατακτητής σιχαινόταν το κόκκινο κραγιόν και όλα τα κορίτσια έπρεπε να φορούν τις ίδιες λινές πιτζάμες κατά τη διάρκεια του ύπνου. Τα γεγονότα που περιγράφει, η Madison, γίνονται ακόμη πιο «πικάντικα», καθώς η ίδια αναφέρει ότι ο Hefner, τις φωτογράφιζε κάθε νύχτα και τις βαθμολογούσε. Κανόνας απαράβατος, ωστόσο, ήταν η συνεύρεση με όλα τα «κουνελάκια». Όταν κυκλοφόρησε το εν λόγω βιβλίο, ο Hefner είχε απαντήσει επί λέξη: «Στη ζωή μου είχα πολλές σχέσεις με καταπληκτικές γυναίκες. Πολλές από αυτές συνέχισαν τη ζωή τους. Δυστυχώς, υπήρξαν μερικές που επέλεξαν να ξαναγράψουν την ιστορία, έτσι ώστε να βρεθούν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος». Παρόλα αυτά, η Madison, «απάντησε» στον Hefner με τη δική της αλήθεια, χωρίς άλλα περιττά λόγια.

EconomyToday 99

ΘΕΜΑ

CASH TEAMS ΜΈΡΟΣ B

ΤΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΚΑΥΚΑΡΙΔΗ

100 EconomyToday

Αμπράμοβιτς, αλλά απογειώθηκε με τα λεφτά του Ρώσου μεγιστάνα. Μάλιστα έχει καταφέρει να δημιουργήσει και γερή βάση οπαδών ανά την υφήλιο. Κάτι που ακόμη δεν επιτυγχάνει η Σίτι, αλλά σιγάσιγά βλέπεις πιτσιρικάδες να φοράνε μπλούζες του Χάαλαντ. Θέλει χρόνο, αλλά όσο ο γίγαντας (Γιουνάιτεντ) του Μάντσεστερ είναι σε κρίση, η Σίτι κερδίζει πόντους. Διά των χρημάτων θέριεψε και η Παρί. Ας θυμηθούμε πως ιδρύθηκε από επιχειρηματίες το 1970. Στα 1991 έγινε η πρώτη μεγάλη επένδυση στο ιδιοκτησιακό καθεστώς και μέχρι το 2011 είχε μόλις δύο πρωταθλήματα. Ήταν γενικά ομάδα κυπέλλου. Στα μέσα της πρώτης δεκαετίας του αιώνα κινδύνεψε δύο φορές να υποβιβαστεί. Το 2011 έγινε η αγορά από την εταιρεία του Κατάρ και η συνέχεια είναι γνωστή.

το πρώτο μέρος είδαμε αρκετές ομάδες από τα Βαλκάνια, που κυρίως διά της επενδυτικής- χρηματικής οδού προσπάθησαν να γίνουν από μικρές (ή και πολύ μικρές) μεγάλες. Είδαμε ομάδες (λίγες) που το κατάφεραν στον μέγιστο βαθμό, ομάδες με προσωρινή επιτυχία και ακολούθως νορμάλ πορείες, αλλά περισσότερο ομάδες που έριξαν μερικές στρακαστρούκες και μετά έσβησαν. Ας περάσουμε και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Δυτικά και Βόρεια. Η αλήθεια να λέγεται είναι πως τα παραδείγματα είναι λίγα. Καμία σχέση με τα Βαλκάνια, όπου θα πρέπει εκεί να λάβουμε υπόψη ότι οι πολιτικοκοινωνικές αλλαγές στις αρχές της δεκαετίας του ’90 επηρέασαν σημαντικά και τον αθλητισμό. Θα μπορούσε να πει κάποιος ότι η Τσέλσι και η Μάντσεστερ Σίτι είναι σύλλογοι που λόγω επένδυσης (ρούβλια και πετροδόλαρα) μεγάλωσαν και θέριεψαν. Γιατί τόσο οι «μπλε» όσο και οι «γαλάζιοι» ήταν ομάδες με ιστορικές εκλάμψεις και σαφώς εκτός του επιπέδου Α του Αγγλικού ποδοσφαίρου. Η Τσέλσι βέβαια άρχισε να δυναμώνει και πριν τον

Η ΠΕΡΊΠΤΩΣΗ ΤΗΣ RED BULL

ΘΑ ΜΠΟΡΟΎΣΕ ΝΑ ΠΕΙ ΚΆΠΟΙΟΣ ΌΤΙ Η ΤΣΈΛΣΙ ΚΑΙ Η ΜΆΝΤΣΕΣΤΕΡ ΣΊΤΙ είναι σύλλογοι που λόγω επένδυσης (ρούβλια και πετροδόλαρα) μεγάλωσαν και θέριεψαν

Η πλέον χαρακτηριστική περίπτωση στη Δυτική Ευρώπη είναι φυσικά η Red Bull Salzburg. Πριν αναλάβει τα ηνία ο κολοσσός των ισοτονικών ποτών, η ομάδα της πόλης είχε τη χρυσή της εποχή. Αναφερόμαστε στην Αούστρια ΣΆΛΤΣΜΠΟΥΡΓΚ που έγινε Casino και μετά Wüstenrot. Οι δύο χορηγοί έβαλαν λεφτά και το όνομα της εταιρείας στην ονομασία της ομάδας, αλλά ως εκεί. Έτσι η Αούστρια δυνάμωσε και πήρε τρία πρωταθλήματα (94, 95, 97) και έφτασε σε ευρωπαϊκό τελικό. Ακολούθως είχε τη φυσιολογική της πτώση. Στα 2005 ο κύριος Red Bull Ντίτριχ Μάτεσιτζ αγοράζει όλο το μετοχικό πακέτο και ανακοινώνει πως δημιουργεί έναν εντελώς νέο σύλλογο. Αλλάζει όνομα, χρώματα, έμβλημα, ό,τι θυμίζει Αούστρια. Οι οπαδοί αντιδρούν και η μεγάλη μερίδα αποφασίζει πως

EconomyToday 101

ΘΕΜΑ

στηρίξει τη Ρεντ Μπουλ ΣΆΛΤΣΜΠΟΥΡΓΚ και θα επαναδημιουργήσει την Αούστρια. Ο Μάτεσιτζ βάζει μπόλικο χρήμα σε μετεγγραφές και υποδομές. Αξιοποιεί πλήρως και τη σταδιακή πτώση των δύο γιγάντων της Βιέννης, Ραπίντ και Αούστρια και από το 2006, η Ρεντ Μπουλ κατακτά όλα τα πρωταθλήματα εκτός από δύο. Δηλαδή 14 στα 16. Πλέον η RB Saltsburg είναι ένας παντοδύναμος Οργανισμός. Δεν είναι μόνο οι επιτυχίες, οι τίτλοι και οι Όμιλοι. Ο σύλλογος επενδύει στο σκάουτινγκ και στην ανάπτυξη ταλέντων, τα οποία μοσχοπουλά. Σημειώνουμε και τη στροφή στα τελευταία χρόνια με την αναγνώριση και την ιστορία της Αούστρια. Εξού και στους τίτλους της RB θα δείτε και τα τρία πρωταθλήματα της περιόδου 94-97. Ο (μακαριστός πλέον)Μάτεσιτζ ήταν λογικό να περάσει και τα σύνορα. Έχει φτάσει ΗΠΑ, Βραζιλία, Γκάνα, αλλά ήταν λογικό να απλωθεί πρώτα από όλα δίπλα στη Γερμανία. Αφού κατάλαβε ότι δύσκολα θα έβρισκε πρόσφορο έδαφος σε κλασικές ποδοσφαιρικές πόλεις της Δύσης, πήγε στα ανατολικά. Με συμβουλή του Μπεκενμπάουερ επέλεξε τη Λειψία. Η εντύπωση που επικράτησε ήταν ότι ανέλαβε τη Λοκομοτίβ. Την τετράκις κυπελλούχο Ανατολική Γερμανίας και φιναλίστ του Κυπέλλου Κυπελλούχων του 1987. Ούτε λόγος. Η επένδυση του «κόκκινου ταύρου» δεν έγινε ούτε σε μία πρώην πρωταθλήτρια Ανατολικής Γερμανίας. Η Χέμι είχε πάρει 2 πρωταθλήματα (51, 64), είχε διαλυθεί και επαναϊδρυθεί από τις αρχές. Μετά το 1970 είχε σταδιακή πτώση και έπεσε στις μικρές κατηγορίες. Όταν η Γερμανία επανενώθηκε, η Χέμι ενοποιήθηκε με μία άλλη τοπική ομάδα και έγινε Ζάχτσεν. Με την ομάδα αυτή διαπραγματεύτηκε, 102 EconomyToday

αλλά δεν κατέληξε σε συμφωνία. Οπότε το 2009 πλήρωσε 350 χιλιάδες στην τοπική Μαρκραντστάντ, πήρε την άδεια συμμετοχής και δημιούργησε την RasenBallsport Leipzig. Σε εφτά χρόνια, το 2016 ανέβηκε στην πρώτη κατηγορία. Χρήματα μπόλικα για να πρωταγωνιστήσει. Σε αντίθεση φυσικά με την Αυστρία, δεν βρήκε τα θηρία (Μπάγερν κυρίως) σε κρίση και δεν ήταν εύκολο να κερδίσει πρωτάθλημα. Ήταν όμως δύο φορές δεύτερη, πήρε δύο κύπελλα και είναι σταθερή αξία στο Τσάμπιονς Λιγκ. Δύο ακόμη σημαντικά. Είναι όπως και η «αδελφή της» στο Σάλτσπουργκ ειδική στο να ανακαλύπτει, αναπτύσει και πωλεί ταλέντα. Αντίθετα όμως έχει δημιουργήσει μία μεγάλη και πολύ φανατική μάζα οπαδών από τη Λειψία και τη Σαξωνία γενικότερα.

O… ΆΡΗΣ ΤΗΣ ΠΟΛΩΝΊΑΣ;

ΟΙ ΟΠΑΔΟΊ ΑΝΤΙΔΡΟΎΝ ΚΑΙ Η ΜΕΓΆΛΗ ΜΕΡΊΔΑ ΑΠΟΦΑΣΊΖΕΙ

πως δεν θα στηρίξει τη Ρεντ Μπουλ ΣΆΛΤΣΜΠΟΥΡΓΚ και θα δημιουργήσει ξανά την Αούστρια

H Ράκουφ Τσεστοχόβα βρέθηκε στον δρόμο του Άρη στα προκριματικά του Τσάμπιονς Λιγκ. Όπως και η ομάδα της Λεμεσού είχε μόλις κατακτήσει το πρώτο της πρωτάθλημα. Ιστορικά έχουν μεγάλη διαφορά. Η Ράκουφ ήταν παραδοσιακά ομάδα δεύτερης κατηγορίας, ο Άρης έπαιξε τα περισσότερα χρόνια της ιστορίας του στην πρώτη και σε αντίθεση με την πολωνική ομάδα έβγαλε και σπουδαίους παίκτες. Τα χρήματα ήρθαν στον μεν Άρη από την Ουκρανία, στη δε Ράκουφ από το εσωτερικό. Αρκετά όμως τα κοινά πρόσφατα σημεία. Επενδυτής που δεν εμπλέκεται καθόλου στα καθαρά ποδοσφαιρικά θέματα, χρήμα, αξιοποίηση του ρευστού με καλό σκάουτινγκ, μετεγγραφές, οργάνωση, υποδομές. Η Ράκουφ πρόλαβε να πάρει και δύο κύπελλα, ξεκινώντας την προσπάθεια κυριαρχίας λίγο

νωρίτερα. Στα 2019 ανέβηκε (μετά από πολλά χρόνια) από την 2η στην πρώτη κατηγορία. Η τύχη της είχε όμως αρχίζει να αλλάζει από το 2011. Ένας νεαρός τότε επιχειρηματίας, ο Μίκαλ Τσιερσέφσκι, έκανε την πρώτη χορηγία. Στα 2015, ο εκατομμυριούχος πλέον Τσιερσέφκσι αγόρασε τον σύλλογο. Στα 2018, έχοντας δημιουργήσει ένα κολοσσό στον τομέα της τεχνολογίας στην Πολωνία, ο 40χρονος τότε φανατικός οπαδός της ομάδας, αποφάσισε πως θα την κάνει πρώτη δύναμη. Σε τέσσερα χρόνια τα κατάφερε. Αν κάποιος κοιτάξει τις πρωταθλήτριες Πολωνίας των τελευταίων ετών θα διακρίνει και την επίσης ιστορικά άσημη Πιάστ Γκλιβίτσε. Ομάδα που έπαιζε κάποτε στην 7η κατηγορία και το 2019 αναδείχτηκε πρωταθλήτρια. Δεν ήταν υπόθεση πολλών χρημάτων. Η Πιάστ είχε οικονομική και οργανωτική υγεία. Έτσι και αλλιώς το πολωνικό πρωτάθλημα είναι ιδιαίτερο. Σε αντίθεση με όλες τις πρώην χώρες του Ανατολικού μπλοκ, στα χρόνια του Σοσιαλιστικού καθεστώτος, την πρωτοκαθεδρία στο ποδόσφαιρο δεν είχε η πρωτεύουσα ή έστω η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη. Η Ρουχ Χοζόφ και η Γκόρνικ Ζάρμπζε είχαν τους περισσότερους τίτλους. Μετά το 1990 είχαμε κυριαρχίες των Βίσλα, Λέγκια, αλλά υπάρχουν πολλές αλλαγές στην ισχύ των ομάδων. Παράδειγμα. Η ιστορική Σλασκ Βρότσλαβ σώθηκε πέρσι στην τελευταία αγωνιστική και φέτος είναι πρώτη.

ΚΑΙ ΤΟ CASE STUDY ΤΗΣ ΟΥΓΓΑΡΊΑΣ Τέλος αξίζει να πάμε και στην Ουγγαρία. Στις αρχές της δεκαετίας του ’80 η ποδοσφαιρική Ομοσπονδία προσπάθησε να βελτιώσει δραστικά το επίπεδο

H ΡΆΚΟΥΦ ΤΣΕΣΤΟΧΌΒΑ

βρέθηκε στον δρόμο του Άρη στα προκριματικά του Τσάμπιονς Λιγκ

των ομάδων εκτός Βουδαπέστης. Μέσα από αυτή την προσπάθεια ανέβηκαν η Ράμπα Έτο Γκιόρ και η Βιντεοτόν (πρώην και νυν Φέχερβαρ). Η δεύτερη έφτασε μέχρι και τον τελικό του κυπέλλου ΟΥΕΦΑ στα 1985 και κέρδισε στον επαναληπτικό μέσα στο «Μπερναμπέου» τη Ρεάλ με 1-0 (είχε όμως χάσει 3-0 στην Ουγγαρία). Η Βιντεοτόν πέρασε ακολούθως μπόλικα χρόνια σταθερότητας (κυρίως στο πάνω μισό του πίνακα), αλλά υποβιβάστηκε το 1998. Αναδιοργανώθηκε, βρήκε πόρους και επανήλθε σε δύο χρόνια. Είχε τις πρώτες της επιτυχίες, αλλά ξέφυγε οικονομικά και παραλίγο να κηρύξει πτώχευση το 2007. Ο επιχειρηματίας Ίστβαν Γκάρατζι την έσωσε, ενώ κάπου στην εξίσωση άρχισε να εμφανίζεται και ο οπαδός της Βίλι Όρμπαν. Ο οποίος το 2010 εξελέγη πρωθυπουργός. Οι χορηγίες αυξήθηκαν, η Βιντεοτόν μεγάλωσε και πήρε 3 πρωταθλήματα, το 2011, το 2015 και το 2018. Εκείνη τη χρονιά η εταιρεία κολοσσός ΜOL (πετρέλαια και φυσικό αέριο), έγινε ο κύριος χορηγός και η ομάδα έβαλε πλώρη να γίνει η απόλυτη δύναμη. Τελείωσε και το νέο της γήπεδο. Αλλά η Φερεντζβάρος είχε ήδη ξαναμεγαλώσει περισσότερο και η (πλέον)Μol Vidi ζορίστηκε. Πέρσι, μετά και από κάκιστο προγραμματισμό γλύτωσε τον υποβιβασμό στην τελευταία αγωνιστική. Αρχές Ιουλίου η MOL απέσυρε τη χορηγία. Η ομάδα πάει καλά (4η), αλλά μάλλον ως εκεί μπορεί. Σε ό,τι αφορά την ομάδα που κυριάρχησε για μία δεκαετία (7 πρωταθλήματα) στην Ουγγαρία την Ντεμπρέτσεν, πέτυχε πολλά με χορηγίες, τη συνεισφορά του Δήμου της πόλης και τη (λογική) επένδυση του ιδιοκτήτη της. Ξόδευε αρκετά όταν είχε έσοδα.

EconomyToday 103

Ν Ε Α Π Ρ Ο Ϊ Ο Ν ΤΑ

DELOITTE: 65 ΧΡΟΝΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

Η εταιρεία Deloitte γιόρτασε 65 χρόνια «making an impact that matters» σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στις 2 Νοεμβρίου, στην παρουσία όλου του προσωπικού που απαρτίζει σήμερα την εταιρεία. Σε ανακοίνωση της εταιρείας αναφέρεται ότι ο Πιερής Μάρκου, ανώτατος εκτελεστικός διευθυντής της Deloitte Κύπρου, ευχαρίστησε τους ανθρώπους της Deloitte για την επαγγελματικότητα, την υψηλή ποιότητα και το ανθρωπιστικό ήθος που αποδεικνύουν καθημερινά και εξέφρασε περηφάνια που μια μικρή επιχείρηση που ιδρύθηκε το 1958 έχει αναπτυχθεί σε μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες Παροχής Υπηρεσιών στην Κύπρο, τόσο τοπικά όσο και διασυνοριακά, με περίπου 750 άτομα προσωπικό. Αναφερόμενος στη μέχρι σήμερα πορεία της εταιρείας, διαβεβαίωσε ότι η παρακαταθήκη που παρέλαβε σε αρχές και αξίες θα συνεχίσουν να χαρακτηρίζουν όλους τους ανθρώπους της εταιρείας και παραμένουν αναπόσπαστο μέρος της κουλτούρας της. Όσον αφορά στο όραμα της εταιρείας για το μέλλον, επισήμανε ότι «εργαζόμαστε και προσαρμοζόμαστε με τις ανάγκες της αγοράς και της κοινωνίας μας, κρατώντας τις βάσεις που κληρονομήσαμε και κτίσαμε όλα αυτά τα χρόνια, τις αξίες και τον επαγγελματισμό που μας χαρακτηρίζει».

MEDOCHEMIE: ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ

Eδώ και δεκαετίες η Φαρμακοβιομηχανία Medochemie δηλώνει παρούσα σε μεγάλα πολιτιστικά γεγονότα και πολιτιστικές δράσεις, συμβάλλοντας ουσιαστικά στην καλλιέργεια και ανάπτυξη της πολιτιστικής συνείδησης. Στο πλαίσιο της πολύχρονης και πολυσχιδούς της προσφοράς, η εταιρεία στήριξε τη διοργάνωση του τριήμερου αφιερώματος επιστημονικών και καλλιτεχνικών εκδηλώσεων για τον ποιητή Κ. Π. Καβάφη, με αφορμή τα 160 χρόνια από τη γέννηση και τα 90 χρόνια από τον θάνατό του, που διοργάνωσε με επιτυχία το Πολιτιστικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Κύπρου «Μιχάλης Πιερής» σε συνεργασία με το Υφυπουργείο Πολιτισμού της Κυπριακής Δημοκρατίας και την Πρεσβεία της Ελλάδος στην Κύπρο. Στις εκδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν στο Πολιτιστικό Κέντρο «Μιχάλης Πιερής» Αρχοντικό Αξιοθέας, στη Λευκωσία, συμμετείχαν οι εγκυρότεροι μελετητές του καβαφικού έργου από όλο τον κόσμο, ενώ στην έναρξη του τριήμερου αφιερώματος αναγνώστηκε χαιρετισμός του ιδρυτή και εκτελεστικού προέδρου της Medochemie δρος Ανδρέα Πίττα. Η Επιστημονική Ημερίδα Ο «Κύκλος Καβάφη στην Αξιοθέα» ήταν αφιερωμένη στον Μιχάλη Πιερή, τον ιδρυτή του Πολιτιστικού Κέντρου του Πανεπιστημίου Κύπρου και έναν από τους σημαντικότερους σε διεθνές επίπεδο καβαφιστές.

104 EconomyToday

Η FINYARD ΞΕΚΙΝΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

Η Finyard, καινοτόμος πάροχος λύσεων λογισμικού, που στηρίζει διεθνή brands στο τομέα της Fintech ώστε να προσφέρουν στους πελάτες τους πρωτοποριακές εφαρμογές, άνοιξε τις πύλες της στην Κύπρο. Η Finyard στηρίζει τη φιλοσοφία της στην Καινοτομία και την απλότητα με την ιδιαίτερη αισθητική της ιστοσελίδας της. Σε αντίθεση με πολλούς άλλους παρόχους software, ειδικά στο ανερχόμενο και υψηλά ανταγωνιστικό χώρο της χρηματοοικονομικής και τεχνολογικής βιομηχανίας, η Finyard παραμένει ανθρωποκεντρική, αποδίδοντας την επιτυχία της στη σκληρή δουλειά των ανθρώπων που τη στελεχώνουν. «We are a global team of engineers, data scientists, marketeers, and financial experts, passionate about bringing cutting-edge applications to the world» είναι το μήνυμα που καταλαμβάνει την κεντρική θέση στον ιστότοπο της Finyard, αναδεικνύοντας τη σημαντικότητα των ανθρώπων της. Η εταιρεία απασχολεί εκατοντάδες άτομα προσωπικό, σε τέσσερα γραφεία παγκοσμίως, δύο από τα οποία πλέον και στην Κύπρο.

ΒΡΑΒΕΥΣΗ EUROBANK KYΠΡΟΥ Βραβείο για την αναγνώριση της σημαντικής συνεισφοράς της στο έργο «Γραφεία Διασύνδεσης Πανεπιστημίων με την Αγορά Εργασίας» απονεμήθηκε στην Eurobank Κύπρου, σε τελετή που πραγματοποίησε το Γραφείο Διασύνδεσης του Πανεπιστημίου Κύπρου. Σύμφωνα με δελτίο Τύπου της τράπεζας, η Eurobank Κύπρου δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη Διασύνδεση των Πανεπιστημίων με την αγορά εργασίας, όπως αποδεικνύεται έμπρακτα μέσα από τα προγράμματα έμμισθης πρακτικής άσκησης που παρέχει κάθε χρόνο. Προστίθεται ότι τα τρία τελευταία χρόνια η Eurobank Κύπρου παρείχε προγράμματα πληρωμένης πρακτικής άσκησης σε περισσότερους από τριάντα φοιτητές προερχόμενους από διαφορετικούς κλάδους σπουδών, μεταξύ των οποίων φοιτητές Οικονομικών, Χρηματοοικονομικής, Λογιστικής και όχι μόνο. Σημειώνεται ότι εκ μέρους της τράπεζας, το βραβείο παρέλαβε ο επικεφαλής της διεύθυνσης Ανθρώπινου Δυναμικού, Λούκας Θεοδώρου, ο οποίος είπε ότι «είναι ιδιαίτερα τιμητικό για μας να αναγνωρίζεται η συμβολή μας σε μια συνεργασία, η οποία στο επίκεντρο έχει τη νέα γενιά, το μελλοντικό Ανθρώπινο Δυναμικό αυτής της χώρας».

ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΣΤΗ CTC AUTOMOTIVE

Μια σημαντική τιμητική διάκριση δέχθηκε πρόσφατα η CTC Automotive Ltd, μέλος του Ομίλου CTC, της οποίας μία από τις δραστηριότητες είναι η διάθεση στην κυπριακή αγορά των γνωστών και ιδιαίτερα δημοφιλών προϊόντων HILTI για τους επαγγελματίες του κατασκευαστικού τομέα. Πρόκειται για τιμητική πλακέτα σε αναγνώριση της πολύχρονης και επιτυχημένης συνεργασίας 60 χρόνων στην Κύπρο, της παλαιότερης στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής. Τιμητική πλακέτα επέδωσαν στον ανώτερο εκτελεστικό διευθυντή (CEO) της CTC Automotive Γιώργο Κοζάκο, οι Michael Hilti, επίτιμος πρόεδρος, Mutaz Al-Ma’ani, head of Region Middle East, Turkey and Africa και Joaquim Sarda, member of the Executive Board. Η τελετή βράβευσης έγινε στο πλαίσιο συνάντησης που διοργανώθηκε από την HILTI στα κεντρικά της γραφεία στο Liechtenstein, όπου εδρεύει και ένα από τα εργοστάσια κατασκευής των ομώνυμων προϊόντων. Παρευρέθηκαν συνεργάτες της HILTI της περιοχής META (Μέσης Ανατολής, Τουρκίας, Αφρικής), στην οποία περιλαμβάνεται και η Κύπρος. Τον Γιώργο Κοζάκο συνόδευε ο Στέφανος Χαμπιαουρίδης, Hilti brand manager.

«ΑΛΜΑ ΕΜΠΝΕΥΣΗΣ» ΑΠΟ ENAVSMA FOUNDATION ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

Μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συζήτηση είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν όσοι παρευρέθηκαν στην εκδήλωση «Άλμα Έμπνευσης», που διοργάνωσε το Enavsma Foundation με την υποστήριξη της Ελληνικής Τράπεζας. Οι Ολυμπιονίκες Μίλτος Τεντόγλου, Κυριάκος Ιωάννου και Λάμπρος Παπακώστας βρέθηκαν για πρώτη φορά μαζί στη σκηνή, μαγνητίζοντας το ενδιαφέρον και αποτελώντας πηγή δύναμης και παράδειγμα ήθους για όλους. Οι τρεις θρύλοι του αθλητισμού συναντήθηκαν στο κτήριο διοίκησης της Ελληνικής Τράπεζας και με συντονιστή τον δημοσιογράφο Θανάση Φωτίου μίλησαν με ειλικρίνεια, πάθος αλλά και νοσταλγία για τον πρωταθλητισμό, τις εμπειρίες τους και όλα όσα αποκομίζουν από τον αθλητισμό. Στην εκδήλωση παρευρέθηκε και η πρώτη κυρία, Φιλίππα Καρσερά Χριστοδουλίδη, η οποία εξήρε την ανάγκη τα σημερινά παιδιά να έχουν ως πρότυπα λαμπρούς αθλητές και όλα όσα ο αθλητισμός πρεσβεύει, μακριά από τα λανθασμένα στερεότυπα των κοινωνικών δικτύων. Επιπλέον, αναφέρθηκε στο δυναμικό εργαλείο της εκπαίδευσης, υπογραμμίζοντας την πίστη της στην Παιδεία και στη δυναμική που έχει να επηρεάσει και να διαμορφώσει την κοινωνία και το μέλλον μας.

EconomyToday 105

ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΝΟΣ BRAND

2003 Ο Μιχάλης Κωνσταντινίδης, χημικός μηχανικός ΕΜΠ, «στεγάζει» τις οινοποιητικές του ανησυχίες σε ένα νέο οινοποιείο στο χωριό από το οποίο κατάγεται, την Κανναβιού. Από τότε, τα σταφύλια της οικογένειας και του χωριού οινοποιούνται πλέον «εν οίκω». Το όνομα του οινοποιείου, «Έζουσα» δόθηκε τιμής ένεκεν από τον ομώνυμο ποταμό, σήμα κατατεθέν του χωριού. Τα πρώτα κρασιά του οινοποιείου, εσοδείας 2003 ήταν τέσσερα. Το ξυνιστέρι από την ομώνυμη κυπριακή ποικιλία (τότε έφερε την ονομασία «Άγιος Χρυσόστομος», προστάτης της κοινότητας), το ερυθρό ξηρό «Διομήδης» (το όνομα του παππού), ένα μείγμα ερυθρών ποικιλιών και το μονοποικιλιακό ερυθρό ξηρό «Μεθάρμη» από την επίσης γηγενή ποικιλία Μαραθεύτικο.

2006

ΤΟ ΠΡΏΤΟ ΒΡΑΒΕΊΟ ΓΙΑ ΤΟ ΞΥΝΙΣΤΈΡΙ ΕΣΟΔΕΊΑΣ 2005, ΕΊΝΑΙ ΓΕΓΟΝΌΣ! ΤΟ ΟΙΝΟΠΟΙΕΊΟ ΛΑΜΒΆΝΕΙ ΧΡΥΣΌ ΒΡΑΒΕΊΟ ΣΤΟΝ 1ο ΠΑΓΚΎΠΡΙΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΌ ΟΊΝΟΥ.

2007 Το οινοποιείο ‘Έζουσα καινοτομεί κυκλοφορώντας στην αγορά το πρώτο κυπριακό Ροζέ από τη γηγενή ποικιλία «Μαραθεύτικο Έρως», το οποίο την επόμενη χρονιά βραβεύεται με χρυσό μετάλλιο ανάμεσα σε 15.000 κρασιά στον έγκριτο Διαγωνισμό Οίνου Challence du Vine στη Γαλλία.

2008 Μια ακόμα Καινοτομία τίθεται σε εφαρμογή. Το οινοποιείο εισάγει από τη Γαλλία και εγκαθιδρύει σε πειραματικό πενταετές αρχικά στάδιο, τους πρώτους κυπριακούς αμπελώνες με τη γαλλική ποικιλία «Viognier». Το πρώτο κρασί θα κυκλοφορήσει στην αγορά αργότερα.

106 EconomyToday

2009-2012 Γίνονται σταδιακές αναδιαρθρώσεις των παλαιών αμπελώνων της οικογένειας με γηγενείς ποικιλίες όπως «Γιαννούδι», «Λευκάδα», «Πρωμάρα», «Μωροκανέλλα» και άλλες ξεχασμένες κυπριακές ποικιλίες. Η παραγωγή σε φιάλες αυξάνεται σημαντικά. Παράλληλα τα κρασιά συνεχίζουν να κερδίζουν σημαντικές διακρίσεις σε Τοπικούς και Διεθνείς Διαγωνισμούς Οίνου και συνάπτονται σημαντικές συνεργασίες. Το 2012, η εταιρεία διανομής Othon Ghalanos Distributors Ltd αναλαμβάνει την αποκλειστική διανομή των κρασιών του οινοποιείου στην κυπριακή δασμολογημένη και αδασμολόγητη αγορά. Ξεκινούν επίσης οι πρώτες εξαγωγές, σε Ελβετία, Βέλγιο, Ηνωμένο Βασίλειο και Γαλλία.

2013-2019 Νέες ετικέτες, πιο λιτές σε εμφάνιση με σήμα κατατεθέν πλέον τον βάτραχο και νέα κρασιά στην αγορά από γηγενείς ποικιλίες αλλά και το «Viognier» από τους ιδιόκτητους αμπελώνες. Το πρώτο κυπριακό «Viognier» κυκλοφορεί στην αγορά το 2014 και αποτελεί ένα ξεχωριστό και ιδιαίτερο κρασί από την γκάμα κρασιών, που στην πορεία του οινοποιείου θα είναι και το μοναδικό από μη κυπριακή ποικιλία. Η γκάμα περιλαμβάνει: «Ezousa Gris», το πρώτο blush από Μαραθεύτικο στην Κύπρο, «Ezousa Skin», κρασί τύπου «orange» από 100% ξυνιστέρι, «Ezousa Palloures» Single Vineyard», ξυνιστέρι, από το αμπελοτόπι Παλλούρες στην Κανναβιού.

2019-2020 Επέκταση των υφιστάμενων κτηριακών εγκαταστάσεων και εισαγωγή εξοπλισμού τεχνολογίας αιχμής. Παράλληλα πιστοποιούνται οι αμπελώνες του οινοποιείου ως βιολογικοί και ολόκληρη η γκάμα των κρασιών ως Vegan.

2023

Το 2023, ακριβώς είκοσι χρόνια μετά την πρώτη επαγγελματική οινοποίηση, το οινοποιείο στελεχωμένο με ανθρώπους που μοιράζονται το ίδιο όραμα με τον ιδρυτή του, με σταθερά βήματα, διαχρονικές επιτυχίες, πολυεπίπεδη εμπειρία και τεχνογνωσία, σεβασμό στη φύση, στη γη και τον άνθρωπο έχει καθιερωθεί στη συνείδηση τού καταναλωτή ως ένα από τα κορυφαία οινοποιεία του τόπου. Η σημαντική διάκριση για το ξυνιστέρι εσοδείας 2022, τον Οκτώβριο, στα 50 Great Greek Wines, αποδεικνύει περίτρανα τη σωστή επιλογή για προσήλωση και αξιοποίηση του ποιοτικού δυναμικού των γηγενών ποικιλιών εδώ και μια εικοσαετία.

Join our world of information How about a more personalised navigating experience? Now you can visit our website to tailor your content and subscribe to our news. Our website’s new functionality updates enable you to: • Select your interests on industries, topics and countries • Build your own library with personalised content • Share articles with your network through social media • Manage your communication preferences and personal data • Choose your subscriptions to learn first – valuable industry-specific insights – top trends and developments – upcoming seminars and conferences Scan the code to register on our website by using an existing social media/google account or your preferred email.

home.kpmg/cy/register

©2023 KPMG Limited, a Cyprus limited liability company and a member firm of the KPMG global organization of independent member firms affiliated with KPMG International Limited, a private English company limited by guarantee. All rights reserved. The KPMG name and logo are trademarks used under license by the independent member firms of the KPMG global organization.