ECONOMY TODAY MARCH 2024

Page 1

40+ ΓΥΝΑΙΚΕΣ

ΤΌΠΌΘΕΤΌΥΝΤΑΙ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΡΌΚΛΗΣΕΙΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑ ΠΡΌΓΡΑΜΜΑΤΑ

ΘΗΛΥΚΟΥ

ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ ΓΕΝΟΥΣ Η ΙΣΌΤΗΤΑ ΣΤΌ ΥΣ ΧΏΡ Ό ΥΣ ΕΡΓΑΣ Ι ΑΣ ΚΑΙ ΤΌ ΣΤΌΙ ΧΗΜΑ ΙΣ Ό ΡΡ Ό Π Ι ΑΣ ΤΗΣ ΠΡ Ό Σ Ώ ΠΙΚ Η Σ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚ Η Σ Ζ ΏΗ Σ
Κυπριακή αγορά ακινήτων & ανάπτυξης γης

Ανασκόπηση για το 2023

Η έκδοση είναι διαθέσιμη στην αγγλική γλώσσα

© 2024 PricewaterhouseCoopers Ltd. All rights reserved. www.pwc.com.cy

ΤΕΥΧΟΣ 93 / ΜΑΡΤΙΟΣ 2024

40+

ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΠΟΘΕΤΟΥΝΤΑΙ

14

72

92

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

FOCUS

14 COVER STORY: ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ ΓΕΝΟΥΣ ΘΗΛΥΚΟΥ – 40+ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΠΟΘΕΤΟΥΝΤΑΙ

- Πέραν της ισότητας…ανάγκη ισορροπίας

- Τάσια Γιανναρά: Η γυναίκα δεν είναι εκεί που της αξίζει, ούτε εκεί που ανήκει, ούτε εκεί που θέλει

- Ραφαέλα Μιλτιάδους: Εσύ θα έβλεπες μια γυναίκα σε αμαξίδιο να ηγείται μιας μεγάλης πολυεθνικής;

- Δρ Μαριάννα Προκόπη Δημητριάδη: Κρίσιμη για την οικονομική ανάπτυξη η υποστήριξη γυναικών επιχειρηματιών

- Μαρία Τερζή: Όταν «η κορούδα με το διδακτορικό» έγινε επιχειρηματίας

- Δρ Σίλια Χατζηχριστοδούλου: Καθημερινός αγώνας η ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής

- Μαγδαλένα Ζήρα: Το πρόβλημα της ανισότητας είναι συστημικό

- Στην εστίαση οι προκλήσεις είναι κοινές για όλους 78 ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

- Από τους 11.000 φοιτητές του 2000 στους 60.000 του 2022

- Δρ Τέρψα Κωνσταντινίδου: Ραγδαία η ανάπτυξη την τελευταία 15ετία

ΘΕΜΑΤΑ/ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ/ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

6 Συνάντηση στο Γραφείο με τον Κωνσταντίνο Στυλιανού

10 Η Υδρόγειος εξελίσσεται σε YPERA

12 RSM: Στόχος μας να εμπνέουμε βεβαιότητα στους πελάτες μας

72 Βρασίδας Νεοφύτου: Κακάο και σοκολάτα...από χρυσάφι

92 Τάσος Γιασεμίδης Στρατηγική για την προσέλκυση επενδύσεων

94 Πωλίνα Άνιφτου: Ισραήλ: Ένα βασίλειο με Σωσία

100 Κυριάκος Ε. Γεωργίου: Περί Διαχείρισης Έργων ο λόγος ΙΙ

ΜΟΝΙΜΕΣ ΣΤΗΛΕΣ

4 EDITORIAL

5 EI-KONOMIA

114 MARKETWATCH

ΚΑΙ ΑΚΟΜΗ…

108 Margot Robbie: O λιτός κόσμος μιας σύγχρονης Barbie

110 ΑΘΛΗΤΙΚΟ: Τhe 2 billion dollar Chuck

EconomyToday 3
78 110

πό την αρχαία βασίλισσα Δημώνασσα, στη μεσαιωνική Μαρία τη Συγκλητική, από τη Νίτσα Χατζηγεωργίου της ΕΟΚΑ στη συγκλονιστική Χαρίτα Μάντολες, οι γυναίκες στην Κύπρο καθόριζαν τη μοίρα του τόπου. Παρά τις διαφορετικές μορφές που λαμβάνει ανάμεσα στους

αιώνες ο διαχρονικά πολυδιάστατος ρόλος

της και οι πολλαπλές ευθύνες της γυναίκας

ΕΝ ΑΡΧΉ Ή Ν

Ή ΓΥΝΑΊΚΑ

ΜΕΓΑΡΟ ΔΙΑΣ Λεωφόρος Άντη Χατζηκωστή και γωνία Λεωφόρου Αρχαγγέλου 31, 2057, Στρόβολος, Λευκωσία Τηλ.: 22580580 Φαξ: 22580675

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ: Ξένιος Μεσαρίτης ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ: Ευδοκία Παπαδοπούλου, Άγγελος Αγγελοδήμου, Θεόδωρος Καυκαρίδης, Άννα Κριθαρίδου ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟΙ/ΑΝΑΛΥΤΕΣ:

Τάσος Γιασεμίδης, Βρασίδας Νεοφύτου, Πωλίνα Άνιφτου, Κυριάκος Ε. Γεωργίου ΔΙΟΡΘΩΣΗ: Μαρία Ζερβού

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ

SALES EXECUTIVE:

Καρολίνα Νεοκλέους neocleousc@diasmedia.com

22580491

CLIENT SERVICE:

Ελισάβετ Ηρακλέους iracleouse@diaspublishing.com

22580487

MARKETING EXECUTIVE:

Κλέλια Γιασεμίδου

CLIENT SERVICE SUPERVISOR: Μαρία Χαραλάμπους ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ: Οδυσσέας Κωνσταντίνου

ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ: Σάββια Αριστείδου

EΚΔΟΤΗΣ

ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ ΔΙΑΣ ΛΤΔ ΙΔΡΥΤΗΣ: Κώστας Ν. Χατζηκωστής

απέναντι στον τόπο, στην ίδια τη γυναίκα και στους ανθρώπους κάθε εποχής αποτελεί τη μόνη σταθερή μεταβλητή που ορίζει τη συνέχεια της ύπαρξης. Σηματοδοτεί τόσο την αρχή της ζωής όσο και την αγωνιστικότητα και την υπομονετικότητα που είναι απαραίτητες για την κάθε μοναδική ανθρώπινη διαδρομή στον κάθε τόπο. Με τη γυναικεία χειραφέτηση των τελευταίων δεκαετιών και τη συμπερίληψη του γυναικείου φύλου στην οικονομική και πολιτική δραστηριότητα, έχει καταγραφεί ίσως η μεγαλύτερη πρόοδος που έχει συμβεί ποτέ στην ανθρώπινη ιστορία. Οι νέοι ρόλοι της γυναίκας, ως καινοτόμου, επιστήμονα, επιχειρηματία και ηγέτη έχουν επιφέρει ριζοσπαστικές αλλαγές στην οικονομία και στην κοινωνία του 21ου αιώνα. Οποιοδήποτε πισωγύρισμα στα εργασιακά δικαιώματα των γυναικών, στην οικονομία και σε όλο το κοινωνικό φάσμα θα αποτελεί πισωγύρισμα για την ανθρωπότητα. Ένεκα της 8ης Μαρτίου, Ημέρα αφιερωμένη στη Γυναίκα, δικαιούμαστε να παραφράσουμε τον «Εν Αρχή ην ο Λόγος» και να τιμήσουμε τη μέρα με το «Εν Αρχή ην η Γυναίκα».

ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: Χρύσανθος Τσουρούλλης ΕΚΤΥΠΩΣΗ: NBF GRAPHIC SOLUTIONS LTD

ΔΙΑΝΟΜΗ: Πρακτορείο Τύπου Κρόνος

4 EconomyToday ΤΟΥ ΞΕΝΙΟΥ ΜΕΣΑΡΙΤΗ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ ΓΕΝΟΥΣ ΙΣΌΡΡΌΠ ΑΣ ΤΗΣ ΠΡΌΣΏΠΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΖΏΗΣ 40+ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΙΣ ΠΡΌΚΛΗΣΕΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑ ΘΗΛΥΚΟΥ ΕDITORIAL Α

+2,1%

ΕΝΑΡΜΟΝΙΣΜΕΝΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΤΙΜΩΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ

+3,1%

+3,6 %

ΑΛΚΟΟΛΟΥΧΑ ΠΟΤΑ & ΚΑΠΝΟΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ

+5 ,8%

ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ

+2,1%

ΡΥΘΜΟΣ ΑΝ Α ΠΤΥΞΗΣ ΤΟΥ ΑΕΠ

-2,9%

Η ΓΛΏΣΣΑ ΤΏΝ ΑΡΙΘΜΏΝ ΣΤΗΝ ΚΎΠΡΟ 5 EconomyToday EI-KONOMIA +5,2% ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2023 52.019 ΑΤΟΜΑ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 54.706 ΑΤΟΜΑ +35,6% ΕΓΓΡΑΦΕΣ ΜΗΧΑΝΟΚΙΝΗΤΩΝ ΟΧΗΜΑΤΩΝ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2023 3.128 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 4.243 +12,3% ΤΑΞΙΔΙΑ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΚΥΠΡΟΥ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2023 136.717 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 153.499
ΑΦΙΞΕΙΣ ΤΟΥΡΙΣΤΩΝ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2023 90.549 ΑΤΟΜΑ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 87.961 ΑΤΟΜΑ
ΕΤ Η ΣΙΟΣ
ΟΙΚΟΔΟΜΗΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ – ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ
6.986 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ
6.583
-5,8% ΝΕΕΣ ΑΔΕΙΕΣ
2022
2023
ΤΡΟΦΙΜΑ & ΜΗ
ΑΛΚΟΟΛΟΥΧΑ ΠΟΤΑ

ΔΙΑΝΎΟΎΜΕ ΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ

ΤΩΝ ΜΕΓΑΛΩΝ ΑΛΛΑΓΩΝ

Από τις ραγδαίες αυτές αλλαγές επηρεάζεται και το Μarketing, ιδίως με τη χρήση της τεχνολογίας δηλώνει ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΣ ΣΤΥΛΊΑΝΟΥ, Marketing Manager της Altia

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

«λα

μεταβάλλονται

δι-

αρκώς και γρήγορα, γι’ αυτό και πρέπει όλοι μας και ειδικότερα οι εταιρείες, να προσαρμοστούμε με κάποιο τρόπο στις αλλαγές

αλλιώς ελλοχεύει ο κίνδυνος

να μείνουμε πίσω, τονίζει, στο Economy Today, ο Κωνσταντίνος Στυλιανού. Σε σχέση με

τον ρόλο του Μarketing στον τομέα των Ακινήτων, ο Μarketing Manager της Altia σημειώνει

ότι η αποτελεσματική εταιρική

παρουσία ενισχύει το αίσθημα

εμπιστοσύνης και ασφάλειας του κοινού που πρέπει να προσφέρει κάθε εταιρεία στον τομέα των Ακινήτων.

Τι περιλαμβάνει το πρόγραμμα μιας τυπικής μέρας στο γραφείο;

Το ξεκίνημα της μέρας με βρίσκει από πολύ νωρίς στο γραφείο,

ώστε με καθαρό μυαλό να δώσω

προτεραιότητα στις πιο σημαντικές εργασίες. Στον χώρο του Μarketing και της Επικοινωνίας

καμιά μέρα δεν είναι ίδια με την προηγούμενη. Τα πάντα είναι ρευστά και τρέχουν 24/7. Οι προκλήσεις που προκύπτουν είναι πολλές και συνήθως ανατρέπουν τον οποιοδήποτε ημερήσιο προγραμματισμό.

Τόσο η ομάδα του γραφείου όσο και οι συνεργάτες καλούμαστε να ανταποκριθούμε άμεσα, με σωστές αποφάσεις, ακολουθώντας παράλληλα τη στρατηγική του τμήματος και της εταιρείας.

Είναι αντιληπτό πως αυτό απαιτεί οργάνωση, συντονισμό, ευελιξία, δημιουργικότητα και να βρίσκεσαι σε συνεχή εγρήγορση.

Ως Μarketing Manager της Altia ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις που έχετε να διαχειριστείτε;

Κατ’ αρχάς υπάρχει η διαχείριση της εικόνας μιας σχετικά νεοσύστατης εταιρείας που κατάφερε μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό

WHOIS WHO

Σπούδασα B.Α(Hons) Business Studies

και Marketing στο Manchester Metropolitan University και κατέχω 30 και πλέον Μarketing diplomas

όπως και την αναγνώριση ως «Growth Marketer’». Είμαι μέλος του Chartered Institute of Marketing και Professional Certified Marketer του American Marketing Association.

Στη διάρκεια των 14 χρόνων εμπειρίας

διάστημα να εξελιχθεί σε μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες ακινήτων που διαχειρίζεται ένα πολύ συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο. Πέρα από την εμφάνιση και την προσέγγισή μας στους πελάτες, θα πρέπει ταυτόχρονα να υπάρχει αναγνωρισιμότητα, συνέπεια αλλά και μια στρατηγική για διαφοροποίηση από τον ανταγωνισμό.

Επίσης, υπάρχουν συνεχείς και διαφορετικές εκστρατείες που ακολουθούν συγκεκριμένο χρονικό πλάνο για την προώθηση προϊόντων αλλά και πληροφόρηση προς όλους τους ενδιαφερόμενος. Αυτό απαιτεί καθημερινή συνεργασία με τα σχετικά τμήματα και παράλληλα μια συνεχή προώθηση σε διαφορετικές ομάδες και συνεργάτες, ώστε να διοχετευθεί η σωστή πληροφορία τόσο εσωτερικά όσο και στα σωστά μέσα επικοινωνίας - είτε αυτά είναι τα παραδοσιακά (τηλεόραση, έντυπα) είτε τα ψηφιακά (social media, ιστοσελίδες, google ads, email campaigns) ή όπως συμβαίνει τις πλείστες φορές με

στον χώρο έχω εργαστεί για εταιρείες και με συνεργάτες που βρίσκονται σε χώρες εντός και εκτός Ε.Ε. και σε διαφορετικούς τομείς όπως Τεχνολογία, Cybersecurity, Επενδύσεις, Λιανεμπόριο και Ακίνητα.

Μέσα από αυτή την πορεία είχα την τιμή να λάβω αρκετές διακρίσεις και αναγνωρίσεις στον τομέα του Marketing.

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΣΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ
Ό
6 EconomyToday
ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΓΙΑ Μ Έ ΝΑ 5

ΑΓΑΠΗΜΈΝΟ ΒΙΒΛΙΟ: Exhalation

του Ted Chiang

ΑΓΑΠΗΜΈΝΗ ΤΑΙΝΙΑ:

Interstellar του Christopher Nolan

ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΠΟΥ ΘΑΥΜΑΖΩ: Τον χαρακτήρα που δεν τα παρατά

ΚΑΤΙ ΠΟΥ ΘΑ ΗΘΈΛΑ ΝΑ ΑΠΟΚΤΗΣΩ:

Κανένα υλικό αγαθό, απλά περισσότερο χρόνο

ΚΑΤΙ ΠΟΥ ΔΈΝ ΑΠΟΧΩΡΙΖΟΜΑΙ ΠΟΤΈ: Το κινητό μου

και το Blockchain εκτιμάται πως θα επηρεάσουν σημαντικά και τον τομέα του Marketing.

Πέρα όμως από τις πρακτικές και τα εργαλεία που υπάρχουν τα τελευταία χρόνια, η ανάγκη για ανθρώπινη επαφή και προσέγγιση (Human-to-Human Αpproach) πάντα υπήρχε και θα συνεχίσει να υπάρχει, καθώς το συγκεκριμένο στοιχείο αναδεικνύει το customer connection και το emotional appeal που θέλει να έχει η κάθε εταιρεία.

ΤΟ ΜΟΤΟ ΜΟΥ

Να υπάρχει ισορροπία σε οτιδήποτε και

αν κάνω, τόσο σε επαγγελματικό όσο και σε προσωπικό επίπεδο.

«Παν μέτρον άριστον» όπως

λέει και το αρχαίο ελληνικό ρητό

συνδυασμό των πιο πάνω. Ίσως η μεγαλύτερη πρόκληση που υπάρχει είναι η ανάγκη για Καινοτομία, να ανοίξουμε τα σωστά κανάλια επικοινωνίας με το κοινό μας για να καταλαβαίνουμε τις ανάγκες τους.

Ποιος είναι ο ρόλος του Μarketing στην αγορά Ακινήτων της Κύπρου; Ο τομέας του Μarketing αποτελεί έναν από τους πυλώνες κάθε επιτυχημένης στρατηγικής σε όλους τους επιχειρηματικούς τομείς, όπως και στην αγορά Ακινήτων. Με την πλειονότητα των ενδιαφερόμενων να ξεκινούν την αναζήτησή τους

στο διαδίκτυο, είναι πλέον πιο σημαντικό από ποτέ για τις εταιρείες να διαθέτουν ταυτόχρονη παραδοσιακή (offline) και διαδικτυακή (online) παρουσία.

Επιπλέον, με τη σωστή χρήση του Marketing αναπτύσσεται η επικοινωνία με το ευρύτερο κοινό και η εμπέδωση της εταιρικής εικόνας. Η αποτελεσματική εταιρική παρουσία ενισχύει το αίσθημα εμπιστοσύνης και ασφάλειας του κοινού που πρέπει να προσφέρει κάθε εταιρεία στον τομέα των Ακινήτων.

Σε ένα ολοένα και μεταβαλ-

λόμενο περιβάλλον, πώς βλέπετε να διαμορφώνεται ο ρόλος αλλά και ο τρόπος που γίνεται το Μarketing σήμερα;

Βλέπουμε γενικότερες αλλαγές, τεχνολογικές, γεωπολιτικές, οικονομικές εξελίξεις στον κόσμο που δεν μπορούσαμε να φανταστούμε πριν 10-15

χρόνια και πλέον τις βλέπουμε σχεδόν καθημερινά. Το μόνο σίγουρο είναι πως διανύουμε τη δεκαετία των αλλαγών. Όλα μεταβάλλονται διαρκώς και γρήγορα, γι’ αυτό και πρέπει όλοι μας και ειδικότερα οι εταιρείες, να προσαρμοστούμε με κάποιο τρόπο στις αλλαγές αλλιώς ελλοχεύει ο κίνδυνος να μείνουμε πίσω. Σαφώς από τις ραγδαίες αυτές αλλαγές επηρεάζεται και το Μarketing και ειδικότερα με τη χρήση της τεχνολογίας σε συνδυασμό με τις παραδοσιακές και τις διαδικτυακές πρακτικές. Η τεχνολογική εξέλιξη που διανύουμε τα τελευταία χρόνια θεωρείται πως είναι μια από τις πιο αξιοσημείωτες αλλαγές, τόσο στο εργασιακό περιβάλλον όσο και στην καθημερινότητά μας. Συγκεκριμένα, τεχνολογίες όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη (AI), το Internet of Things (IoT)

Ποιοι είναι οι στρατηγικοί σας στόχοι για το 2024; Στόχος μας πάντα θα είναι να έχουμε ποιοτική και πάνω απ’ όλα ανθρώπινη σχέση με τους συνεργάτες και τους πελάτες μας. Όσο ο κλάδος θα εξακολουθεί να αναπτύσσεται, η Altia θα συνεχίσει να εξελίσσεται, ενισχύοντας περαιτέρω το ανθρώπινο δυναμικό, την τεχνογνωσία αλλά και την τεχνολογική μας εξέλιξη, ώστε να προσφέρουμε τις καλύτερες υπηρεσίες στη Βιομηχανία των Ακινήτων. Για το 2024 σχεδιάζουμε την εισαγωγή καινοτόμων προϊόντων τα οποία θα χαρούμε να παρουσιάσουμε μέσα στη χρονιά.

Η μετά την πανδημία εποχή και οι τεχνολογικές εξελίξεις αλλάζουν την εργασιακή σας καθημερινότητα; Η αλλαγή ήταν αναμενόμενη, είτε αυτό έχει να κάνει με τις εργασιακές συνθήκες είτε με τις προσωπικές σχέσεις και τις επικοινωνιακές πρακτικές. Η πανδημία ανέδειξε γρηγορότερα τη συγκεκριμένη ανάγκη για αλλαγές σε όλα τα επίπεδα. Προσωπικά το βλέπω ως κάτι θετικό. Η χρήση της τεχνολογίας υπήρχε και πριν την πανδημία. Στο δικό μου τομέα παραμένει καθημερινή και απαραίτητη η χρήση των τεχνολογικών εργαλείων, τόσο στο κομμάτι του Μarketing αλλά και στην επικοινωνία με συνεργάτες ή την ομάδα του γραφείου, ανεξάρτητα από τις ώρες εργασίας ή το πού βρίσκεται ο καθένας.

8 EconomyToday

Παρέμβαση LEADER στα πλαίσια της Στρατηγικής

Τοπικής Ανάπτυξης της ΚΑΠ

Τι είναι το μέτρο LEADER;

Κεντρικός στόχος είναι η προώθηση συνεχούς ανάπτυξης, που διαμορφώνεται από τις ίδιες τις αγροτικές κοινότητες.

Χρηματοδότηση και Υποστήριξη:

Για την περίοδο 2023-2027, το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος θα χορηγήσει πάνω από 12 εκατ. ευρώ για ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών σε Ομάδες Τοπικής Δράσης στην Κύπρο.

Τέσσερις

Βασικοί Άξονες του Leader: 1 2 3 4

Στρατηγικές Τοπικής Ανάπτυξης:

Εξατομικευμένα σχέδια για βιώσιμη ανάπτυξη σε τοπικό επίπεδο.

Δικτύωση και Ενδυνάμωση Ικανοτήτων: Δημιουργία ικανοτήτων και δικτύων για αποτελεσματική αγροτική ανάπτυξη.

Καινοτομία και Συνεργασία:

Προώθηση της συνεργασίας και καινοτομιών στην περιοχή.

Εφαρμογή Τοπικών Ομάδων Δράσης (ΤΟΔ): Υποστήριξη για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση τοπικών προγραμμάτων.

Μάθε για την ΚΑΠ:

https://learnaboutcap.com/ & https://learnaboutcap.com/en/cap-portal/

Συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση
περιεχόμενο της παρούσας δημοσίευσης απηχεί τις απόψεις του συντάκτη/της συντάκτριας μόνο, ο οποίος/η οποία φέρει την αποκλειστική ευθύνη. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν φέρει καμία ευθύνη για τη χρήση των πληροφοριών που περιέχει.
Το

Η ΥΔΡΌΓΕΙΌΣ ΕΞΕΛΙΣΣΕΤΑΙ

ΣΕ YPERA

Η ΑΛΛΑΓΗ ΌΝΌΜΑΤΌΣ ΚΑΙ ΤΑ ΕΠΌΜΕΝΑ

ΒΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ

Ο Δρ. Νάκης Αντωνίου, Διευθύνων

Σύμβουλος της εταιρείας, μιλά για την εξέλιξη της Υδρογείου σε Ypera και απαντά στο Economy Today για το παρόν και το μέλλον του Οργανισμού

μεγάλη είδηση των ημερών, είναι η αλλαγή ονόματος

της ιστορικής Ασφαλιστικής

Εταιρείας του τόπου μας, της Υδρογείου. Γιατί αυτή η αλλαγή κύριε Νάκη; Η Υδρόγειος δραστηριοποιείται στην Κύπρο, στον Κλάδο Γενικής Ασφάλισης, για 22 χρόνια με μεγάλη επιτυχία. Με μερίδιο αγοράς 4%, διαθέτουμε πλέον 5 καταστήματα, ένα εκτεταμένο, σύγχρονο και αξιόλογο δίκτυο ασφαλιστικών διαμεσολαβητών που καλύπτει όλη την Κύπρο και ένα ισχυρό πελατολόγιο, ιδιωτών και επιχειρήσεων, που μας εμπιστεύονται για την προστασία της περιουσίας, της υγείας και της οικογένειάς τους.

Σε όλα αυτά τα χρόνια, είμαστε δίπλα στους

πελάτες μας με πολύ υψηλού επίπεδου εξυπηρέτηση, ενώ παραμένουμε πιστοί στην κληρονομιά και τις ανθρωποκεντρικές μας αξίες, οι οποίες μας έκαναν να ξεχωρίσουμε από την πρώτη στιγμή. Για τους πελάτες μας, πλέον καταφέραμε να είμαστε κάτι πέρα από απλή Ασφαλιστική, είμαστε ο αξιόπιστος συνεργάτης, στον οποίο μπορούν να βασιστούν για να νιώσουν σιγουριά και ασφάλεια. Και για να το καταφέρεις αυτό, απαιτείται σκληρή δουλειά και ειλικρίνεια. Η μεγάλη επιτυχία μας, έφερε λοιπόν και το επόμενο βήμα. Έτσι, τώρα, αποφασίσαμε με χαρά πως ήρθε η στιγμή της εξέλιξης. Είναι η στιγμή που, ωρίμασε μέσα μας, η σύγχρονη εικόνα που θέλουμε να έχουμε από σήμερα και στο μέλλον, ώστε να συνεχίσουμε να είμαστε ανάμεσα στις κορυφαίες επιλογές των Κυπρί -

10 EconomyToday ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Η

ων. Αυτή η ιστορική στιγμή για την εταιρεία

μας, σηματοδοτεί μια στρατηγική εξέλιξη πάνω

στην κληρονομιά, την ιστορία και τις βασικές μας αρχές.

Τι μένει λοιπόν και τι αλλάζει ακριβώς

στην Ypera;

Κρατήσαμε όλα τα καλά. Παραμένουμε μια

δυνατή, φερέγγυα και ανθρώπινη Ασφαλιστική

Εταιρεία. Κρατήσαμε τις αξίες μας, την ανθρωπιά και την ακεραιότητά μας, αλλά κυρίως την άμεση απόκρισή μας, κάθε στιγμή που ένας πελάτης μας χρειάζεται να είμαστε εκεί. Κρατήσαμε τα προϊόντα και τις υπηρεσίες μας και

δεν αλλάξαμε απολύτως τίποτε από τα συμφωνημένα με τους πελάτες μας. Συνεχίζουμε

να προσφέρουμε ευέλικτα και ολοκληρωμένα προϊόντα, ξεκάθαρους όρους συμβολαίων, δίκαιη τιμολόγηση, γρήγορη και φιλική εξυπηρέτηση, ταχύτητα στις αποζημιώσεις. Η σύγχρονη γκάμα των προϊόντων μας, προσφέρει ολοκληρωμένα ασφαλιστικά συμβόλαια με ξεκάθαρες καλύψεις για ιδιώτες και επιχειρήσεις, όπως ασφάλιση μηχανοκίνητων οχημάτων, ατυχημάτων και υγείας, περιουσίας, ευθύνης εργοδότη, αστικής και επαγγελματικής ευθύνης, ιατρικής επαγγελματικής ευθύνης, οικιακών βοηθών, ταξιδιού και σκαφών αναψυχής, ναυτασφαλίσεις και διάφορα εξειδικευμένα ασφαλιστικά προγράμματα. Τέλος, κρατήσαμε την εγγύηση της άριστης συνεργασίας των πελατών μας, με μια εταιρεία που συγκαταλέγεται στις υγιέστερες της Κύπρου στις Ασφαλίσεις Γενικής Φύσεως. Όλα αυτά, παραμένουν όπως πριν.

Τι άλλαξε όμως;

Άλλαξε το όνομά μας, ομορφύναμε και εκσυγχρονίσαμε την εικόνα μας ενώ, από εδώ και πέρα, ξεκινάμε να προσθέτουμε κάθε μέρα πολλά στοιχεία εξέλιξης που θα κάνουν ακόμα πιο εύκολη, πιο γρήγορη και πιο ξέγνοιαστη

τη ζωή των πελατών μας. Η αναπτυξιακή μας στρατηγική γίνεται ακόμα πιο σύγχρονη και πιο στοχευμένη στις ανάγκες των πελατών μας και κυρίως, την ευημερία τους.

Οραματιζόμαστε την Καινοτομία, σε συνδυασμό με την ανθρωποκεντρική μας φιλοσοφία. Θέλουμε να κάνουμε τη μεγάλη διαφορά και να δείξουμε με πράξεις πώς πρέπει να είναι η ασφάλιση του αύριο στην Κύπρο.

Ypera, λοιπόν. Τι σημαίνει αυτό το όνομα; Γιατί το επιλέξατε; Αυτό το όνομα, σημαίνει πάρα πολλά για εμάς. Στο άκουσμά της θυμίζει έναν όμορφο τόπο, είναι όμως και μια σύνθετη λέξη όπου οι λέξεις «Υπέρ» και «Πέρα» ενώνονται. Ταξιδεύου -

με λοιπόν μαζί, σε μια νέα αισιόδοξη εποχή ανάπτυξης και ευημερίας, σε ένα νέο τόπο με πολλά υπέρ και πέρα από κάθε προσδοκία.

Ευχόμαστε καλή συνέχεια και καλή επιτυχία και ως Ypera πια. Εσείς τι εύχεστε για το μέλλον της Ypera;

Υποσχόμαστε να συνεχίσουμε να παρέχουμε την υψηλή αίσθηση ασφάλειας στους πελάτες μας για να συνεχίσουν με τη σειρά τους να δημιουργούν και να προοδεύουν. Γι’ αυτό άλλωστε επιλέξαμε και το σλόγκαν «Είναι υπέρ σου». Διότι η Ypera είναι υπέρ σου με την αξιοπιστία, την ακεραιότητα, την άμεση ανταπόκριση και τη γρήγορη εξυπηρέτηση. Είναι υπέρ σου γιατί βρίσκεται εκεί όποτε τη χρειαστείς.

Όπως και η Υδρόγειος, έτσι και η Ypera, ήταν, είναι και θα είναι υπέρ σου.

Να είστε καλά!

EconomyToday 11
ΣΤΌΧΌΣ ΜΑΣ ΝΑ ΕΜΠΝΕΌΥΜΕ

ΒΕΒΑΙΌΤΗΤΑ ΣΤΌΥΣ ΠΕΛΑΤΕΣ ΜΑΣ

Οι εξαίρετες σχέσεις και συνεργασία που έχουμε με τα άλλα μέλη του παγκόσμιου δικτύου της RSM είναι ύψιστης σημασίας για τους πελάτες μας που θέλουν να επεκταθούν στο εξωτερικό

«ύριο μέλημά μας είναι να ενδυναμώνουμε τους πελάτες μας, εμπνέοντας τους βεβαιότητα» τονίζει ο Γιώργος Θεμιστοκλέους , managing partner και CEO της RSM Cyprus. Σε συνέντευξή του, στο Economy Today, ο κ. Θεμιστοκλέους δηλώνει ότι η ομάδα της RSM ως ένας στενός συνεργάτης των πελατών της, τους βοηθά να ανταποκριθούν στις συνεχείς προκλήσεις, παρέχοντας εξατομικευμένες καινοτόμες λύσεις και υπηρεσίες. Σημειώνει ότι οι προκλήσεις στην αγορά εργασίας λαμβάνονται σοβαρά υπόψη από την RSM και δίνεται ιδιαίτερη σημασία στη δημιουργία μιας ισορροπημένης ζωής όπου οι επαγγελματικές υποχρεώσεις συνυπάρχουν με τον προσωπικό χρόνο και τις ανάγκες των εργαζομένων.

Ποιες είναι οι βασικές δραστηριότητες και Υπηρεσίες που παρέχει η RSM Cyprus στην αγορά της Κύπρου; Η RSM Cyprus, μέλος του 6ου μεγαλύτερου δικτύου ελεγκτικών και λογιστικών γραφείων παγκόσμια, συγκαταλέγεται ανάμεσα στους κορυφαίους παρόχους

Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ RSM ΜΕΧΡΙ ΤΟ 2030 ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΙ ΕΝΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΠΟΛΥΕΤΕΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥ ΠΟΥ ΣΤΟΧΕΥΕΙ ΣΕ ΑΥΞΗΣΗ ΤΩΝ ΕΣΟΔΩΝ ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ 100%

Επαγγελματικών Υπηρεσιών στην Κύπρο. Με γραφεία σε Λεμεσό, Πάφο και Λευκωσία, προσφέρει ένα ολοκληρωμένο φάσμα Υπηρεσιών Ελέγχου και Διασφάλισης, Φορολογικές και Συμβουλευτικές Υπηρεσίες. Η ομάδα μας με πολυετή εμπειρία στους τομείς των Ελεγκτικών, Χρηματοοικονομικών, Λογιστικών, Φορολογικών και Συμβουλευτικών Υπηρεσιών, εξυπηρετεί ένα πολυδιάστατο πελατολόγιο που συμπεριλαμβάνει μεταξύ άλλων τους τομείς της Eνέργειας, της Πληροφορικής και Τεχνολογίας, του Τουρισμού και Ξενοδοχειακής Βιομηχανίας, Ναυτιλίας, ευρύτερου Αγροτικού και Κατασκευαστικού κλάδου καθώς και άλλων κλάδων Οικονομικής Δραστηριότητας.

Θα μπορούσατε να μας πείτε λίγα λόγια για τη φιλοσοφία και προσέγγιση της RSM Cyprus αναφορικά με τον τρόπο παροχής των υπηρεσιών της στο επιχειρείν;

Σε ένα δυναμικό επιχειρηματικό περιβάλλον, όπως αυτό που βιώνουμε σήμερα, κύριο μέλημά μας είναι να ενδυναμώνουμε τους πελάτες μας, εμπνέοντας τους βεβαιότητα. Κατανοώντας την επιχείρησή τους, η ομάδα μας, ως ένας στενός συνεργάτης, τους βοηθά να ανταποκριθούν στις συνεχείς προκλήσεις, παρέχοντας εξατομικευμένες καινοτόμες λύσεις και υπηρεσίες. Προσπαθούμε πάντοτε να ενισχύουμε την αποτελεσματικότητα των επιχειρήσεων, μειώνοντας την εσωτερική γραφειοκρατία, ενώ ταυτόχρονα στηρίζουμε την κουλτούρα μας που έχει ως επίκεντρο τον πελάτη. Ένα πολύ

12 EconomyToday ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Κ

σημαντικό στοιχείο είναι ότι προωθούμε την επικοινωνία των πελατών μας με τους υπεύθυνους συνέταιρους και διευθυντές της RSM, παρέχοντάς τους κορυφαίες συμβουλές και εξαιρετική σχέση ποιότητας – κόστους. Ένας πρόσθετος παράγοντας που θεωρούμε ως πολύ σημαντικό και αφορά τους πελάτες μας που έχουν ή σκοπεύουν να επεκτείνουν τις εμπορικές τους δραστηριότητες εκτός Κύπρου, είναι οι εξαίρετες σχέσεις και συνεργασία που έχουμε με τα άλλα μέλη του παγκόσμιου δικτύου της RSM. Αυτό μας βοηθά στο να συστήσουμε προσωπικά τους πελάτες μας σε συνεταίρους στη χώρα που επιθυμούν να αναπτύξουν τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες και να πάρουν άμεσες και ποιοτικές απαντήσεις στα ερωτήματα ή στις υπηρεσίες που χρειάζονται.

Ποιοι παράγοντες οδήγησαν στην εντυπωσιακή

αύξηση των εσόδων της RSM Cyprus κατά 30% το 2023 σε σύγκριση με το 2022; Οι παράγοντες που μας έχουν δώσει αυτή τη σίγουρα σημαντική αύξηση των εσόδων μας, είναι αρκετοί. Είναι πολύ σημαντικό όμως να τονίσουμε ότι σημαντική αύξηση κύκλου εργασιών δεν έχει σημειωθεί μόνο στην Κύπρο, αφού σε παγκόσμιο επίπεδο η RSM έχει πετύχει αύξηση εσόδων σε ποσοστό 16% και μάλιστα μέσα σε μια περίοδο που το επιχειρηματικό περιβάλλον ήταν απόλυτα απρόβλεπτο. Οι απαντήσεις που δώσαμε ήταν ευέλικτες, καινοτόμες και δεσμευτήκαμε σταθερά δίνοντας λύσεις και στήριξη στους πελάτες μας που αντιμετώπιζαν μια σειρά από προκλήσεις.

Σίγουρα όλο αυτό μας βοήθησε σημαντικά στο να κερδίσουμε νέους πελάτες διευρύνοντας το πελατολόγιο μας. Σημαντική ήταν επίσης για εμάς η αναγνώριση της επαγγελματικότητας και της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών από την RSM, καθώς επίσης και η εμπειρία και εξειδικευμένη γνώση που μπορέσαμε να επιδείξουμε σε συγκεκριμένους τομείς της οικονομίας.

Από την άλλη, χρησιμοποιήσαμε νέα σύγχρονα τεχνολογικά εργαλεία, που έπαιξαν πολύ σημαντικό ρόλο στην παραγωγικότητα και την καλύτερη διαχείριση του πελατολογίου μας. Τέλος, δεν θα μπορούσα να μην αναφερθώ στη συμβολή του ανθρώπινου δυναμικού μας σε όλα αυτό, η οποία ήταν σίγουρα πάρα πολύ σημαντική και ουσιαστική.

Πώς η παγκόσμια στρατηγική της RSM έως το 2030 επηρεάζει τους μελλοντικούς σχεδιασμούς της RSM Cyprus και ποια είναι τα πλάνα σας για το επόμενο χρονικό διάστημα; Ως μέλη του παγκόσμιου δικτύου της RSM προσαρμόζουμε τους σχεδιασμούς μας ανάλογα, ούτως ώστε να συνάδουν απόλυτα με τους στόχους που το δίκτυο θέτει σε παγκόσμια βάση. Η στρατηγική της RSM μέχρι το 2030 περιγράφει ένα σημαντικό πολυετές πρόγραμμα ανάπτυξης και μετασχηματισμού που στοχεύει σε αύξηση των εσόδων μέχρι και 100%. Μέσω αυτής, ως RSM θα κάνουμε αυξανόμενη χρήση ψηφιακών μοντέλων

Η RSM CYPRUS

ΚΑΤΕΓΡΑΨΕ ΕΤΗΣΙΑ ΑΎΞΗΣΗ ΕΣΟΔΩΝ

ΚΑΤΑ 30% ΤΟ 2023, ΕΝΩ ΣΕ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΕΠΙΠΕΔΟ Η RSM ΕΧΕΙ ΠΕΤΎΧΕΙ ΑΎΞΗΣΗ ΕΣΟΔΩΝ ΣΕ ΠΟΣΟΣΤΟ 16%

παράδοσης, βελτιωμένη δημιουργία πληροφοριών και ευρύτερη χρήση αυτοματισμού, μεγάλων δεδομένων και Τεχνητής Νοημοσύνης για την υποστήριξη των επιχειρήσεων. Θα συνεχίσουμε να προωθούμε την ποιότητα των υπηρεσιών και να προάγουμε υπεύθυνες επιχειρηματικές πρακτικές ενισχύοντας συνεχώς την ευελιξία και την Καινοτομία. Η συνεχής επένδυσή μας στην ανάπτυξη ταλέντων και ανθρώπων είναι σημαντική, με ομάδες χωρίς αποκλεισμούς, κουλτούρα, διακυβέρνηση και διαδικασίες που διασυνοριακά ευθυγραμμίζονται ενεργά για να ενδυναμώσουν τόσο τους πελάτες όσο και τους ανθρώπους της RSM, ούτως ώστε αυτοί να πετύχουν τις φιλοδοξίες τους. Το πρόγραμμα αυτό στηρίζεται κύρια πάνω σε τέσσερις βασικούς πυλώνες: το ανθρώπινο δυναμικό μας, τους πελάτες μας, την τεχνολογία και τις προσφερόμενες λύσεις.

Προχωρήσατε σε αύξηση των εργαζόμενων σας κατά 15% το 2023. Πώς βλέπετε τις σημερινές προκλήσεις στην αγορά εργασίας και ποιο είναι το στοίχημα για το ανθρώπινο δυναμικό στην RSM Cyprus;

Όντως οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε στον τομέα μας αναφορικά με την αγορά εργασίας είναι πολύ μεγάλες. Παρόλα αυτά όμως, μπορέσαμε να προσθέσουμε ένα σημαντικό αριθμό νέων εργαζόμενων, που μας βοήθησε να πετύχουμε τους στόχους που τέθηκαν στην αρχή του έτους. Στόχος μας είναι η διατήρηση και σίγουρα η περαιτέρω αύξηση του ανθρώπινου δυναμικού μας, που μπορούν σίγουρα να επιτευχθούν με συνδυασμό διαφόρων παραγόντων.

Πρωταρχικό μας μέλημα είναι η συνεχής ποιοτική εκπαίδευση του προσωπικού μας και οι ευκαιρίες απόκτησης εμπειριών σε διάφορους τομείς της οικονομίας. Αυτό επιτυγχάνεται είτε μέσα από εκπαιδευτικά σεμινάρια που διοργανώνονται εσωτερικά από την RSM Cyprus, είτε γενικότερα από το παγκόσμιο δίκτυο της RSM. Το γεγονός ότι η RSM είναι πιστοποιημένη από το ICAEW αλλά και το ACCA για την παροχή εκπαίδευσης σε νέους που αποφασίζουν να ακολουθήσουν το επάγγελμα του επαγγελματία λογιστή (Chartered Accountant ή Certified Accountant), είναι πολύ σημαντικό, εφόσον η εργασία τους στον οίκο μας θα τους δώσει τις εμπειρίες και τις γνώσεις που χρειάζονται για τη μετέπειτα καριέρα τους.

Ένας άλλος τομέας στον οποίο δίνουμε ιδιαίτερη σημασία, είναι η δημιουργία μιας ισορροπημένης ζωής όπου οι επαγγελματικές υποχρεώσεις συνυπάρχουν με τον προσωπικό χρόνο και τις ανάγκες των εργαζόμενων στην RSM, αφού αυτό μπορεί να συμβάλει θετικά στο γενικότερο πλαίσιο της ποιοτικής ζωής του κόσμου μας. Η υβριδική εργασία αναμφίβολα έχει τη δικιά της ιδιαίτερη σημασία και την εφαρμόζουμε σε ένα σημαντικό ποσοστό, εναρμονίζοντας τα δεδομένα μας με τα καλέσματα της σύγχρονης εποχής. Αυτό είναι κάτι που παρουσιάστηκε την περίοδο της πανδημίας, αλλά επικράτησε για πολλούς λόγους.

EconomyToday 13

ΠΈΡΑΝ ΤΗΣ ΙΣΟΤΗΤΑΣ…

ΙΣΟΡΡΟΠ

Εν έτει 2024, η σύγχρονη γυναίκα καλείται να ανταποκριθεί σε πολλαπλούς ρόλους, αποδεικνύοντας ότι έχει τη δύναμη και την αντοχή να τα καταφέρει. Το κοινωνικό πλαίσιο και οι αντιλήψεις σαφέστατα έχουν αλλάξει τις τελευταίες δεκαετίες, γεφυρώνοντας σε μεγάλο βαθμό το χάσμα ανάμεσα στα δύο φύλα, ενώ ο αιώνας που διανύουμε, με τις ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις και τους ταχύτατους ρυθμούς, έχει επιταχύνει τις αλλαγές σε θεσμικό επίπεδο, που διασφαλίζουν την ισότητα ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες. Παρόλη την πρόοδο, το χάσμα ανάμεσα στα δύο φύλα συνεχίζει να υφίσταται στην απασχόληση, στις αμοιβές, στις ευθύνες φροντίδας, στις θέσεις εξουσίας και στις συντάξεις. Μάλιστα, τα κρούσματα σεξιστικής ρητορικής, έμφυλων στερεοτύπων παραμένουν, ενώ ταυτόχρονα εξακολουθούν να υπάρχουν ψηλά επίπεδα έμφυλης βίας και παρενόχλησης. Για την εξάλειψη αυτών των συμπεριφορών κατά των γυναικών, πρέπει να ληφθούν ουσιαστικά μέτρα από το κράτος, να επιβληθούν αυστηρότερες ποινές σε όσους παραβιάζουν τις νομοθεσίες, να προστατευθούν οι καταγγελλόμενοι και να υποστηριχθούν τα θύματα έμφυλης βίας. Πέραν όμως των προφανών αυτών ενεργειών, η ισότητα ανάμεσα στα δύο φύλα εξαρτάται από την κάθε γυναίκα και τον κάθε άνδρα.

40+ ΓΥΝΑΊΚΕΣ ΤΟΠΟΘΕΤΟ Υ ΝΤΑ Ί Στη σημερινή Κύπρο χιλιάδες γυναίκες εργάζονται σε όλους σχεδόν τους τομείς της Οικονομίας, σε θέσεις και επαγγέλματα που σε άλλες εποχές θεωρούνταν αποκλειστικά ανδρικά. Με αφορμή την Ημέρα της Γυναίκας στις 8 Μαρτίου, το Economy Today παρουσιάζει πάνω από 40 διακριθείσες γυναίκες στην κυπριακή οικονομία. Η δυναμικότητα που παρουσιάζουν οι γυναίκες από διαφορετικούς τομείς και διαφορετικά πεδία είναι εντυπωσιακή, παρά το γεγονός ότι αντιπροσωπεύουν μόνο ένα ελάχιστο ποσοστό των συνολικών εργαζόμενων γυναικών στην Κύπρο.

Η ΜΕΓΑΛ Υ ΤΕΡΗ ΠΡ Ο ΚΛΗΣΗ

Το μεγαλύτερο ζήτημα που προκύπτει μέσα από τα λόγια τους είναι η ανάγκη ισορροπίας ανάμεσα στην προσωπική ζωή και στην επαγγελματική ζωή, μια αλήθεια η οποία είναι ευδιάκριτη και μέσα από τους αριθμούς. Δηλαδή, ενώ στην Κύπρο υπάρχει σχετική ισότητα ανάμεσα στα δύο φύλα στην εργασία, τα ποσοστά συμμετοχής γυναικών στο εργατικό δυναμικό είναι περίπου στα ίδια ποσοστά με τους άνδρες, την ίδια στιγμή τα ποσοστά γονιμότητας δείχνουν ότι κατατασσόμαστε στις τελευταίες θέσεις από το σύνολο των ευρωπαϊκών χωρών. Αυτό εξηγείται και από τις διάφορες επιστημονικές αναλύσεις και επισημαίνεται και από τις τοποθετήσεις των γυναικών που ακολουθούν στην ανάγκη που υπάρχει για ισορροπία ανάμεσα στην εργασία και στην οικογένεια. Παρά το γεγονός ότι η συνεισφορά των ανδρών στις οικογενειακές υποχρεώσεις είναι αυξημένη, ιδίως στα νέα ζευγάρια, τόσο το κράτος όσο και οι εργοδότες μπορούν να λάβουν αρκετά μέτρα προς όφελος των γυναικών και συνεπώς προς όφελος της κοινωνίας της Κύπρου, του παρόντος και του μέλλοντος. Ανάμεσα σε πολλά, τα κύρια σημεία είναι η ευελιξία στην εργασία, κοινωνικές παροχές γύρω από τη φροντίδα των παιδιών, ενώ επικροτούμε, αφού είναι προς την ορθή κατεύθυνση, την αύξηση της άδειας μητρότητας από τις 18 βδομάδες στις 22 βδομάδες.

ΑΣ
ΜΕΣΑΡΙΤΗ
ΑΝ Α ΓΚΗ
Ι
ΤΟΥ ΞΕΝΙΟΥ

ΠΟΣΟΣΤΟ ΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑΣ

1,33 ΓΈΝΝΗΣΈΙΣ ΑΝΑ ΓΥΝΑΙΚΑ (2019)

ΠΗΓΗ: ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ 2019

ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ

ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

ΠΌΣΌΣΤΌ ΣΥΜΜΈΤΌΧΗΣ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ

ΗΛΙΚΙΑΣ 15 ΧΡΌΝΩΝ ΚΑΙ ΑΝΩ ΣΤΌ ΈΡΓΑΤΙΚΌ ΔΥΝΑΜΙΚΌ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΌ

ΠΗΓΗ: ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΡΕΥΝΑ

85%

ΤΌ ΠΌΣΌΣΤΌ ΑΠΑΣΧΌΛΗΣΗΣ ΣΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΈΣ ΗΛΙΚΙΑΣ 25-40

90%

ΤΌ ΠΌΣΌΣΤΌ ΑΠΑΣΧΌΛΗΣΗΣ ΣΤΌΥΣ ΑΝΔΡΈΣ ΗΛΙΚΙΑΣ 25-40

75%

ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΈΙΠΑΝ ΌΤΙ ΘΑ ΣΚΈΦΤΌΝΤΑΝ ΤΗ ΜΈΡΙΚΗ ΑΠΑΣΧΌΛΗΣΗ, ΓΙΑ ΝΑ ΑΝΤΈΠΈΞΈΛΘΌΥΝ ΣΤΙΣ ΥΠΌΧΡΈΩΣΈΙΣ ΤΌΥ ΣΠΙΤΙΌΥ, ΔΈΙΧΝΈΙ ΈΡΈΥΝΑ ΤΗΣ BPW (ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΌΜΌΣΠΌΝΔΙΑ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΈΠΑΓΓΈΛΜΑΤΙΩΝ)

30%

ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ

ΈΡΓΑΖΌΜΈΝΩΝ ΣΚΈΦΤΈΤΑΙ ΤΗΝ ΠΑΡΑΙΤΗΣΗ ΛΌΓΩ ΑΠΌΥΣΙΑΣ ΈΥΈΛΙΞΙΑΣ ΣΤΌΝ ΧΩΡΌ ΈΡΓΑΣΙΑΣ ΔΈΙΧΝΈΙ ΠΑΓΚΌΣΜΙΑ ΈΡΈΥΝΑ ΤΗΣ DELOITTE «WOMEN @WORK 2023»

3.51 1960 1976 1992 2004 2011 2019 2.33 2.46 1.52 1.36 1.33
1976 1992 2004 2011 2019 33,6% 50,3% 56,4% 63,4% 65,7%
ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ
EconomyToday 15

ΤΆΣΙΆ ΓΙΆΝΝΆΡΆ ΓΙΆΛΛΟΥΡΙΔΟΥ

ΑΠΑΝΤΑ ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΕΥΔΟΚΙΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ

Η ΓΥΝΆΙΚΆ ΔΕΝ ΕΙΝΆΙ ΕΚΕΙ ΠΟΥ ΤΗΣ ΆΞΙΖΕΙ, ΟΥΤΕ ΕΚΕΙ ΠΟΥ ΆΝΗΚΕΙ, ΟΥΤΕ ΕΚΕΙ ΠΟΥ ΘΕΛΕΙ

οια είναι τελικά η «θέση» της γυναίκας στην Κύπρο του σήμερα;

Το ερώτημα αυτό επιχείρησε να απαντήσει πριν από λίγο καιρό και η Κυπριακή Ομοσπονδία Γυναικών Επιχειρηματιών Επαγγελματιών Κύπρου (BPW Cyprus), προχωρώντας στη διενέργεια μίας μεγάλης έρευνας. Το Economy Today ζητά από την πρόεδρο της BPW Cyprus να ρίξει μία ικμάδα φωτός σε μία πτυχή της κυπριακής πραγματικότητας που ακροβατεί πολλές φορές μεταξύ αισιοδοξίας και απογοήτευσης, αναλόγως προσώπων. «Η γυναίκα δεν είναι εκεί που της αξίζει, ούτε εκεί που ανήκει, ούτε εκεί που θέλει», τονίζει εμφαντικά η Τάσια Γιανναρά – Γιαλλουρίδου, χωρίς να αφήνει περιθώρια αμφισβήτησης. Αναλύοντας τα ευρήματα της έρευνας, λέει πως προκύπτει ξεκάθαρα ότι η γυναίκα στην Κύπρο διαθέτει όσα χρειάζεται για να ανελιχθεί,

εντούτοις αδυνατεί σε πολύ μεγάλο βαθμό να το πράξει. Περιγράφει τους λόγους πίσω από το φαινόμενο και βάζει στο τραπέζι τον όρο «εργασιακή διάκριση», υπογραμμίζοντας πως ήρθε η ώρα να πάρει τη θέση του στα σύγχρονα εργασιακά μοντέλα, εάν θέλουμε να δούμε περισσότερες γυναίκες σε υψηλόβαθμες θέσεις. Καλεί παράλληλα, την πολιτεία να αναλάβει, πέρα από τα ευχολόγια και τις δηλώσεις, πιο πρωταγωνιστικό ρόλο, δημιουργώντας υποδομές και μηχανισμούς στήριξης. Το παιχνίδι, διαμηνύει, θα αλλάξει πραγματικά με μεγάλες αποφάσεις αλλά και κυρίως με μικρές καθημερινές κινήσεις και αλλαγές.

* Η Τάσια Γιανναρά – Γιαλλουρίδου είναι πρόεδρος της BPW Cyprus και CEO των εταιρειών Partners Connected Communications, pr:partners, Byte digital agency

Πριν από μερικούς μήνες η BPW Cyprus προχώρησε στη διενέργεια μεγάλης έρευνας αγοράς με θέμα «Η θέση της γυναίκας είναι…», επιχειρώντας να αποτυπώσει πού ακριβώς τοποθετείται η Κύπρια γυναίκα στον οικονομικό και πολιτικό στίβο. Ποια είναι λοιπόν η θέση της στη σύγχρονη κυπριακή πραγματικότητα;

Ως κεντρικό συμβούλιο της BPW Cyprus, θέσαμε το μεγάλο ερώτημα ποια είναι πραγματικά η θέση της γυναίκας στην Κύπρο του σήμερα; Τι είναι αυτό που κρατά τις γυναίκες πίσω; Τι τις αποδυναμώνει; Και τι θα μπορούσαμε να κάνουμε εμείς για αυτό. Γι’ αυτό και επενδύσαμε σε αυτή τη μεγάλη και σημαντική έρευνα. Αναρωτηθήκαμε γιατί δεν βλέπουμε πολλές γυναίκες ως keynote speakers ή πανελίστ σε μεγάλα συνέδρια; Γιατί δεν βλέπουμε αρκετές γυναίκες στα κέντρα λήψης αποφάσεων; γιατί δεν φιγουράρουν γυναίκες ως γνωστά, πρωτοκλασάτα ονόματα στην οικονομική και πολιτική ζωή του τόπου; Γιατί πολλές γυναίκες σταματούν την ανέλιξή τους στο middle management level; Προβληματιστήκαμε μήπως φταίει το επίπεδο μόρφωσής τους, μήπως φταίει το νομικό πλαίσιο της χώρας, μήπως δεν είναι ικανές, μήπως σε τελική ανάλυση δεν θέλουν οι ίδιες;

ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΆ

ΦΟΡΤΩΜ Ε ΝΕΣ Πήρατε απαντήσεις; Τι αποκαλύπτουν τα ευρήματα της έρευνας; Ξέρουμε ότι η απάντηση είναι σύνθετη και οι λόγοι ποικίλουν. Το σίγουρο είναι ότι η γυναίκα δεν είναι εκεί που της αξίζει, ούτε εκεί που ανήκει, ούτε εκεί που θέλει. Πολλές γυναίκες είμαστε υπερβολικά φορτωμένες με ευθύνες και υποχρεώσεις, πολλές από εμάς, ειδικά στις ηλικίες 35-50 φτάνουμε στο

16 EconomyToday
Π

σημείο του burn out, πολλές από εμάς πέφτουμε στην παγίδα του συγκεντρωτισμού και του ελέγχου με τον φόβο ότι ίσως κριθούμε ανεπαρκείς στη δουλειά ή στον κύκλο μας και τέλος κάποιες άλλες επιλέγουμε να μένουμε στο παρασκήνιο ενώ έχουμε τη στόφα της πρωταγωνίστριας.

Η έρευνα μάς απέδειξε για ακόμα μια φορά το προφανές. Όπως ξεκάθαρα προκύπτει από την

έρευνα, παρόλο που η γυναίκα στην Κύπρο σήμερα, διαθέτει τις ικανότητες, τα προσόντα, αλλά και τις δυνατότητες να ανελιχθεί στον τομέα δραστηριοποίησής της, εντούτοις αδυνατεί σε πολύ μεγάλο βαθμό να το πράξει λόγω των οικογενειακών και άλλων ευθυνών με τις οποίες είναι επιφορτισμένη. Υπάρχουν βέβαια και άλλοι καθοριστικοί λόγοι, που πολλές φορές περιορίζουν τις ευκαιρίες στις γυναίκες, αλλά αυτοί φαίνονται να ακολουθούν.

Στη βάση των αποτελεσμάτων προκύπτουν δύο μεγάλα και καταλυτικά συμπεράσματα:

• Κατά πρώτο λόγο η ανάγκη για σωστές υποδομές από το κράτος για τη φροντίδα παιδιών, ηλικιωμένων και ατόμων που χρειάζονται ειδική φροντίδα.

ΌΣ Ό ΑΝΕΒΑΊΝ ΌΥΜΕ ΣΤΗΝ ΠΥΡΑΜΊΔΑ

ΤΗΣ Ί ΕΡΑΡΧΊΑΣ ΣΕ ΌΛ Ό Τ Ό Φ Α ΣΜΑ

ΔΡΑΣΤΗΡ ΊΌ Τ Η ΤΩΝ ΤΗΣ ΌΊ ΚΌ Ν Ό ΜΊΑΣ, ΣΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΤ Ί Κ Η ΜΗΧΑΝ Η , ΣΤΗΝ Π Ό Λ Ί Τ Ί Κ Η , ΤΌΣ Ό ΜΕ ΊΩ ΝΕΤΑ Ί Η ΠΑΡ ΌΥΣΊΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑ Ί Κ Ω Ν

• Κατά δεύτερον η ανάγκη επαναξιολόγησης από την ίδια την πολιτεία των εργασιακών μοντέλων που ισχύουν σήμερα και της προώθησης νέων που θα ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες της γυναίκας, όπως επιτάσσει η εποχή. Η έρευνα επιβεβαίωσε τον πολλαπλό ρόλο μιας γυναίκας που είναι ταυτόχρονα εργαζόμενη, μητέρα, φροντίστρια των ηλικιωμένων και άρρωστων συγγενών, επιφορτισμένη με την ευθύνη του σπιτιού, της κοινωνικής αλληλεπίδρασης της οικογένειας και σε αυτό προστίθενται πέρα από τις ευθύνες και τις υποχρεώσεις και η ψυχολογική πίεση του στενού οικογενειακού και κοινωνικού κύκλου ότι δεν είναι «αρκετή» σε όλους αυτούς τους ρόλους. Στην Κύπρο του σήμερα εξακολουθεί να ισχύει η κλασική περίπτωση όπου η επιθυμία και η δυνατότητα επαγγελματικής και όχι μόνο προόδου, φράσσεται από τις οικογενειακές ευθύνες, κυρίως σε ό,τι αφορά στα παιδιά, ακόμη και αν ο σύντροφος και πατέρας είναι εκεί παρών και βοηθά εμπράκτως. Είναι εδώ που ο όρος εργασιακή διάκριση, θα πρέπει να πάρει τη θέση του

EconomyToday 17

στα σύγχρονα εργασιακά μοντέλα, γεγονός που θα συμβάλει σημαντικά στην ανέλιξη και τη συμμετοχή των γυναικών σε υψηλόβαθμες θέσεις. Το ίδιο ισχύει και στον πολιτικό στίβο όπου εκ των πραγμάτων απαιτούνται επίσης πολλές ώρες.

ΌΣΌ ΠΙΌ ΠΆΝΩ

ΤΌΣΌ ΠΙΌ ΛΙΓΕΣ

Θα λέγατε πως βρισκόμαστε σε τροχιά «γεφύρωσης» του χάσματος μεταξύ των φύλων

σε ό,τι αφορά την αγορά εργασίας (απολαβές, προαγωγή σε υψηλόβαθμες θέσεις κ.λπ.) ή χρειάζεται να διανύσουμε αρκετή απόσταση ακόμα;

Το ποσοστό χάσματος αμοιβών μεταξύ ανδρών και γυναικών στην Κύπρο ανέρχεται με βάση τα επίσημα πρόσφατα στοιχεία (του 2023), σε 9,9%. Έχουμε δει μεγάλες αλλαγές τα τελευταία χρόνια, το χάσμα όμως εξακολουθεί να είναι τεράστιο και φαίνεται ότι μειώνεται πολύ αργά. Όσο ανεβαίνουμε στην πυραμίδα της ιεραρχίας σε όλο το φάσμα δραστηριοτήτων της οικονομίας, στην κυβερνητική μηχανή, στην πολιτική, τόσο μειώνεται η παρουσία των γυναικών. H Κύπρια εργαζόμενη συμβάλλει ίσως και πέραν του 50% στον παραγωγικό ιστό της χώρας, όμως η γυναίκα παραμένει σε ένα μεγάλο βαθμό στο παρασκήνιο χωρίς να λαμβάνει την αναγνώριση, την αμοιβή και ίσες ευκαιρίες.

GAMECHANGER ΌΙ

ΜΕΓΆΛΕΣ ΆΠΌΦΆΣΕΙΣ ΚΆΙ ΌΙ ΜΙΚΡΕΣ ΚΙΝΉΣΕΙΣ Πώς αξιολογείτε τις κινήσεις της πολιτείας

προς αυτή την κατεύθυνση;

Βλέπουμε κάποιες ενθαρρυντικές κινήσεις από πλευράς πολιτείας, όπως με την αναβάθμιση του θεσμού και των αρμοδιοτήτων της Επιτρόπου Ισότητας των Φύλων, με την υπογραφή της Δήλωσης Πολιτικής για την Ισότητα των Φύλων και ευελπιστούμε στην απαρχή μιας νέας στοχευμένης προσπάθειας για άμεσες, μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες λύσεις που θα αποβάλουν από την πραγματικότητα τής κάθε γυναίκας επαγγελματία- επιχειρηματία τα εμπόδια και τους περιορισμούς που ορίζουν σήμερα την πορεία της.

Προσδοκούμε ότι η πολιτεία θα έχει ένα πιο πρωταγωνιστικό ρόλο, όχι μόνο με νομοθετήματα αλλά με το παράδειγμά της. Πέρα από τα ευχολόγια και τις δηλώσεις, πρώτη η πολιτεία πρέπει να φροντίσει να δημιουργήσει υποδομές και μηχανισμούς στήριξης της εργαζόμενης γυναίκας για να μπορέσει να ανταποκριθεί στον πολυδιάστατο της ρόλο. Θέλουμε πρώτη να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις και να εφαρμόσει τις ίσες ευκαιρίες ώστε να μπορεί να απαιτήσει το ίδιο από την ελεύθερη αγορά. Κίνητρα και προγράμματα για ενθάρρυνση της γυναικείας επιχειρηματικότητας είναι ελάχιστα και σίγουρα πρέπει να αυξηθούν.

Νομοθετικές ρυθμίσεις, νόμοι, κανονισμοί υπάρχουν πολλοί, πρέπει να ψηφιστούν και άλλοι. Το παιχνίδι

Ο Ο ΡΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΚΉ ΔΙ Α ΚΡΙΣ Ή , ΘΑ ΠΡ Ε ΠΕΙ ΝΑ Π Α ΡΕΙ Τ Ή Θ Ε Σ Ή ΤΟΥ ΣΤΑ Σ Υ ΓΧΡΟΝΑ

ΕΡΓΑΣΙΑΚ Α ΜΟΝΤ Ε ΛΑ, ΓΕΓΟΝ Ο Σ ΠΟΥ ΘΑ ΣΥΜΒ Α ΛΕΙ Σ Ή ΜΑΝΤΙΚ Α ΣΤ Ή Ν ΑΝ Ε ΛΙΞ Ή ΚΑΙ Τ Ή ΣΥΜΜΕΤΟΧΉ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚ Ω Ν ΣΕ ΥΨ Ή Λ Ο ΒΑΘΜΕΣ Θ Ε ΣΕΙΣ

όμως θα αλλάξει πραγματικά όταν όλα αυτά τεθούν σε εφαρμογή, με μεγάλες αποφάσεις αλλά και κυρίως με μικρές καθημερινές κινήσεις και αλλαγές. Πολιτεία, επιχειρηματικός κόσμος και όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη πρέπει να συνεργαστούμε στρατηγικά και συλλογικά ώστε να παρέχουμε στις σύγχρονες εργαζόμενες και στις γυναίκες καριέρας το σωστό σύστημα στήριξης και τα απαραίτητα κίνητρα ενδυνάμωσης, ώστε να μπορέσουν να βγουν μπροστά και να κτίσουμε μια νέα πραγματικότητα.

ΆΤΖΕΝΤΆ ΚΆΙ

ΠΡΌΤΕΡΆΙΌΤΉΤΕΣ Μιλήστε μας για τον ρόλο της BPW Cyprus. Με ποιο τρόπο ενισχύει τη δραστηριοποίηση των Κυπρίων γυναικών στην αγορά εργασίας; Ως γυναίκα και επιχειρηματίας η ίδια, τι θα

18 EconomyToday

συμβουλεύατε τη νέα γενιά; Η Κυπριακή Ομοσπονδία Γυναικών Επιχειρηματιών Επαγγελματιών Κύπρου ανήκει στο διεθνές δίκτυο της BPW, με παρουσία σε περισσότερες από 100 χώρες σε ολόκληρο τον κόσμο. To έργο της BPW Cyprus είναι πολυεπίπεδο. Ξεκινά από την ενημέρωση, τη δικτύωση και την ενδυνάμωση των γυναικών και της ευρύτερης κοινωνίας. Στην BPW εργαζόμαστε συστηματικά και συνεργαζόμαστε με την πολιτεία, άλλες Οργανώσεις και τον επιχειρηματικό κόσμο ώστε να ενδυναμώσουμε τις γυναίκες επαγγελματίες, τις γυναίκες επιχειρηματίες, τις γυναίκες ηγέτιδες για το πώς να οδηγηθούνασ σε μια νέα πραγματικότητα. Μέσα από ένα φιλόδοξο πλάνο δραστηριοτήτων και ενέργειων χτίζουμε ένα δυνατό networking, μοιραζόμαστε γνώση, στοιχεία και δημιουργούμε ατζέντα γύρω από τα θέματα της

γυναίκας στον επαγγελματικό, επιχειρηματικό και πολιτικό στίβο.

Η BPW CYPRUS ΣΤΟΧΕΥΕΙ Την ισότητα των φύλων, τις ίσες ευκαιρίες στον εργασιακό χώρο, την ίση συμμετοχή στα κέντρα λήψης αποφάσεων, την πρόληψη και την αποτροπή βίας στα κορίτσια και τις γυναίκες, τη συμφιλίωση της επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής, την προώθηση της ισομισθίας και την εφαρμογή του έμφυλου προϋπολογισμού.

Μία από τις κύριες προτεραιότητες της BPW Κύπρου και ειδικά της BPW Young είναι να εμπνεύσουμε, να παρακινήσουμε, να κάνουμε mentor τις νεαρές επιχειρηματίες και τις επαγγελματίες, να τους προσφέρουμε μια πλατφόρμα για να αναπτύξουν τα μπορώ και θέλω τους.

EconomyToday 19

ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΠΡΟΚΟΠΗ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ

ΧΡΕΙΆΖΟΝΤΆΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΆ ΚΙΝΗΤΡΆ ΓΙΆ ΤΗΝ ΠΡΟΏΘΗΣΗ ΤΗΣ ΓΥΝΆΙΚΕΙΆΣ ΚΆΙΝΟΤΟΜΙΆΣ, ΆΛΛΙΏΣ ΔΕΝ ΠΆΜΕ ΠΟΥΘΕΝΆ, ΔΙΆΜΗΝΥΕΙ Η ΔΡ ΜΆΡΙΆΝΝΆ

ΔΗΜΗΤΡΙΆΔΗ, ΠΡΟΤΡΕΠΟΝΤΆΣ ΤΙΣ ΝΕΕΣ ΓΥΝΆΙΚΕΣ ΝΆ ΜΗ ΦΟΒΟΥΝΤΆΙ ΤΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ ΠΟΥ

ΠΆΡΆΔΟΣΙΆΚΆ ΘΕΏΡΟΥΝΤΆΙ ΆΝΔΡΟΚΡΆΤΟΥΜΕΝΟΙ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΕΥΔΟΚΙΆ ΠΆΠΆΔΟΠΟΥΛΟΥ

ΚΡΙΣΙΜΉ ΓΙΑ ΤΉΝ ΌΙΚΌΝΌΜΙΚΉ ΑΝΑΠΤΥΞΉ Ή ΥΠΌΣΤΉΡΙΞΉ ΓΥΝΑΙΚΏΝ ΕΠΙΧΕΙΡΉΜΑΤΙΏΝ

ι συμβαίνει όταν η επιστήμη συναντά την επιχειρηματικότητα, έχοντας το πείσμα ως συνδετικό κρίκο; Η απάντηση κρύβεται σε ένα όνομα και μάλιστα γυναικείο. Η δρ Μαριάννα Προκόπη Δημητριάδη συγκαταλέγεται σήμερα ανάμεσα στις πιο επιδραστικές γυναίκες στον τομέα της Τεχνολογίας στην Κύπρο, με το έργο της να φέρνει «τομές» στη διεθνή σκακιέρα της επιστημονικής Καινοτομίας. Είναι συν-ιδρύτρια τριών Καινοτόμων νεοφυών επιχειρήσεων βιοτεχνολογίας -Theramir Ltd, Promed Bioscience και RSL Revolutionary Labs Ltd- και αναπληρώτρια Κλινική καθηγήτρια Ογκολογικής Έρευνας στην Ιατρική Σχολή του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου.

«Η μετάβαση στον χώρο του επιχειρείν ήταν η

φυσική εξέλιξη της επιθυμίας μου να εφαρμόσω τη γνώση μου πρακτικά, με άμεση επίδραση στην κοινωνία», δηλώνει σε συνέντευξή της στο Economy Today. Περιγράφοντας τις προκλήσεις

που η ίδια κλήθηκε να αντιμετωπίσει, αναφέρει πως πολλές φορές ένιωσε «ξένη», μιλώντας για τα όσα ήθελε να υλοποιήσει, ωστόσο, ποτέ δεν βρέθηκε στο δίλημμα να τα παρατήσει και να μην παλέψει. Προτρέπει δε τις νέες γυναίκες να ακολουθούν τα πάθη τους και να μη φοβούνται να εισέλθουν σε τομείς που παραδοσιακά θεωρούνται ανδροκρατούμενοι. Υπογραμμίζει παράλληλα, πως στην Κύπρο του 2024 υπάρχουν ακόμη ανισότητες και στέλνει ηχηρό μήνυμα πως «χωρίς συντονισμένες δράσεις και περισσότερα κίνητρα

για την υποστήριξη της γυναικείας Καινοτομίας δεν πάμε πουθενά». Ά κόμη εξηγεί, μεταξύ άλλων, γιατί οι επενδύσεις σε startups με ιδρύτριες γυναίκες καταγράφουν χαμηλά ποσοστά και απαντά με ποιο τρόπο οι εταιρείες τεχνολογίας θα μπορούσαν να προσελκύσουν περισσότερες γυναίκες. Το έργο σας έχει αναγνωριστεί σε παγκόσμιο επίπεδο, με το όνομά σας να συγκαταλέγεται ανάμεσα στις κορυφαίες γυναίκες στον τομέα της Τεχνολογίας. Μιλήστε μας για αυτό.

Η αναγνώριση της δουλειάς μου είναι παράλληλα τιμή και ευθύνη. Προσωπικά, δεν αισθάνομαι ότι έχω φτάσει σε κάποια κορυφή,·η πραγματική κορυφή εκφράζεται μέσα από το αποτέλεσμα, όπου είναι η κοινωνική προσφορά και η ανακούφιση των ασθενών. Είμαστε ακόμα στην αρχή. Η εξωτερική επικύρωση όμως, ειδικά στον τομέα των Επιστημών είναι πολύ σημαντική για τη διατήρηση της αριστείας. Μεταξύ των διακρίσεων που έλαβα τα τελευταία χρόνια είναι και το τιμητικό βραβείο Forbes 20 WomenΙnTech, όπου κατατάχθηκα ανάμεσα στις πιο επιδραστικές γυναίκες της Κύπρου στην Τεχνολογία, το βραβείο WomenTech Rising Star Founder of the Year, το οποίο απονέμεται ετησίως σε τρεις νικήτριες ως ανερχόμενα αστέρια στην Τεχνολογία (η επιλογή έγινε μεταξύ 1.247 σπουδαίων υποψηφίων από 142 χώρες) και η αναγνώριση από το King’s College του Λονδίνου ως distinguished King’s Alumni of the Year in STEM για την αφοσίωσή μου, το πάθος και την πρωτοποριακή δουλειά μου στη βιοτεχνολογία.

ΑΠΌ Τ Ό ΕΡΓΑΣΤΉΡΙ Ό

ΣΕ ΌΛ Ό Τ Ό Ν ΚΌΣΜ Ό

Τι ήταν αυτό που σας ώθησε να «μεταπηδήσετε» από την ακαδημαϊκή έρευνα στον χώρο του επιχειρείν και ποιες προκλήσεις αντιμετωπίσατε; Διαδραμάτισε, κατά την άποψή σας, κάποιο ρόλο το φύλο; Η μετάβαση στον χώρο του επιχειρείν ήταν η φυσική εξέλιξη της επιθυμίας μου να εφαρμόσω τη γνώση μου πρακτικά, με άμεση επίδραση στην

20 EconomyToday
Τ

κοινωνία. Οι δυσκολίες πάρα πολλές, όπως και σε κάθε τομέα, ειδικά την περίοδο της οικονομικής κρίσης στην Κύπρο όπου ήταν σχεδόν αγεφύρωτες. Η εύρεση χρηματοδότησης, η δημιουργία ενός βιώσιμου επιχειρηματικού μοντέλου αλλά και η μη ύπαρξη ενός κατάλληλου οικοσυστήματος για υποστήριξη του τομέα της Βιοτεχνολογίας, ήταν κάποιες από τις προκλήσεις. Πολλές φορές ένιωσα «ξένη» -μιλώντας για όσα θέλαμε να δημιουργήσουμε με τους συνεργάτες μου- ενώ πολλοί ήταν εκείνοι που μας κοιτούσαν δύσπιστα και απορημένοι. Όσο για το φύλο, αν και υπάρχουν προκαταλήψεις, πιστεύω πως με σκληρή δουλειά και αφοσίωση, τα εμπόδια μπορούν να υπερπηδηθούν. Η πίστη στην αξία των ιδεών μας αλλά και η αφοσίωση στον στόχο να κάνουμε πραγματική διαφορά, ήταν καθοριστικές στην προσπάθειά μας να δημιουργήσουμε αξία πέρα από τα στενά όρια του εργαστηρίου. Όμως αυτό που διαδραμάτισε για μένα τον σπουδαιότερο ρόλο ήταν το πείσμα, αλλά και η ευθύνη απέναντι σε εκείνους τους λιγοστούς ανθρώπους που πίστεψαν σε εμάς, είτε ήταν οικογένεια, φίλοι, επενδυτές ή ακόμη και όλα αυτά μαζί. Όχι το πείσμα για την επιτυχία, αλλά το πείσμα ότι μπορούμε ακόμα και στη μικρή μας Κύπρο να ανοίξουμε τα φτερά μας και να δημιουρ -

Η ΜΕΤΆΒ Ά ΣΗ

ΣΤΟΝ ΧΏΡΟ ΤΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΕ Ι Ν Η ΤΆ Ν

Η ΦΥΣΙΚ Η ΕΞ Ε ΛΙΞΗ ΤΗΣ ΕΠΙΘΥΜ ΙΆ Σ

ΜΟΥ Ν Ά ΕΦ Ά ΡΜ Ο Σ Ώ ΤΗ ΓΝΏΣΗ ΜΟΥ ΠΡ Ά ΚΤΙΚΆ, ΜΕ

ΆΜΕΣΗ ΕΠ Ι ΔΡ Ά ΣΗ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝ Ώ Ν ΙΆ

γήσουμε, παρά τις κλειστές πόρτες και τα άπειρα

όχι που ακούγαμε συνεχώς. Να μη γυρίσουμε την πλάτη στα όνειρά μας και να μη παραιτηθούμε με την πρώτη αποτυχία.

ΤΟ ΈΜΦΥΛΟ ΧΆΣΜ Ά

ΔΗΛΏΝ Έ Ι «Π Ά ΡΏΝ»

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat, στους τομείς της Έρευνας και της Τεχνολογίας, οι γυναίκες αποτελούν την πλειοψηφία, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αφού από τα 76 εκατομμύρια των εργαζόμενων του κλάδου, το 52%, το 2022, ήταν γυναίκες. Στην Κύπρο το ποσοστό ανήλθε σε 51,3%. Θεωρείτε πως αυτό αντανακλάται και στις υψηλόβαθμες βαθμίδες ή σε θέσεις λήψης αποφάσεων; Παρά την εντυπωσιακή πλειοψηφία των γυναικών στους τομείς της Έρευνας και Τεχνολογίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, δεν παρατηρείται αντίστοιχη εκπροσώπηση στις υψηλόβαθμες θέσεις. Μελέτες της Accenture αλλά και της BCG καταδεικνύουν ότι οι γυναίκες, ειδικά στην Τεχνολογία, αντιμετωπίζουν υψηλότερη πιθανότητα εγκατάλειψης του ρόλου τους (κατά 50%) πριν από τα 35 έτη, ενώ

EconomyToday 21

εξακολουθούν να κατέχουν λιγότερο από το ένα τρίτο των ηγετικών ρόλων στην Τεχνολογία.

Υπάρχουν κατά την άποψή σας διακρίσεις στην κυπριακή αγορά εργασίας, όπως στα θέματα απολαβών ή αναγνώρισης έργου και ειδικότερα, στον τομέα που δραστηριοποιείστε;

Στην Κύπρο, υπάρχουν ακόμη ανισότητες, ειδικά σε θέματα απολαβών, αναγνώρισης του έργου, ίσων ευκαιριών ανέλιξης και μη εκπροσώπησης

σε θέσεις λήψης αποφάσεων. Ο ηλικιακός ρατσισμός είναι επίσης εντονότερος, ενώ κυριαρχεί συχνά το αίσθημα ότι οι απόψεις μας έχουν μικρότερο κύρος και είναι πλέον δυστυχώς ξεκάθαρο ότι χρειάζεται να εργαζόμαστε σκληρότερα από τους άνδρες συναδέλφους μας για να αποδείξουμε την αξία μας. Το έμφυλο χάσμα δυστυχώς είναι ακόμα εδώ, με εκτιμήσεις να θέτουν την πλήρη ισότητα των φύλων σε έναν αιώνα, σύμφωνα με το World Economic Forum. Δυστυχώς, με την πάροδο των χρόνων έχει δημιουργηθεί ένα σύστημα όπου η γυναίκα περιορίστηκε στον ρόλο της εργαζόμενης με χαμηλές φιλοδοξίες και δεν μεριμνήσαμε για την ύπαρξη των αντίστοιχων κοινωνικών δομών που θα βοηθούσαν τη γυναίκα να κυνηγήσει τα όνειρά της.

ΔΙΑΡΚΉΣ Ή ΑΝΙΣΌΤ Ή ΤΑ ΣΤ Ό STARTUP ECOSYSTEM

Την ίδια ώρα, σε αντίθεση με την απασχόληση, έρευνες καταδεικνύουν πως μόλις το 1% των κεφαλαίων που επενδύουν τα Venture Capital Funds (VCs) διοχετεύεται σε ευρωπαϊκές startups με ιδρύτρια γυναίκα. Για την ακρίβεια, το 2021 το ποσοστό έφτασε το 0,7%, χαμηλότερο της τελευταίας δεκαετίας. Ποια η δική σας ερμηνεία για αυτό το φαινόμενο;

Η χαμηλή ποσοστιαία επένδυση σε startups με ιδρύτριες γυναίκες αντανακλά μια ευρύτερη ανισότητα στον τομέα των Επιχειρήσεων. Η κατάσταση αυτή μπορεί να αποδοθεί σε πολλαπλούς παράγοντες, όπως στερεότυπα και προκαταλήψεις από την πλευρά των επενδυτών, έλλειψη χρηματοδοτικών δικτύων υποστήριξης για γυναίκες αλλά και χαμηλή αυτοπεποίθηση με λιγότερες φιλοδοξίες για κέρδος από την πλευρά μας. Σχετικά με τις επενδύσεις των Venture Capital Funds, τα στοιχεία είναι πάρα πολύ ανησυχητικά και δείχνουν μια διαρκή ανισότητα που μπορεί να ερμηνευτεί ως συνέπεια παραδοσιακών αντιλήψεων και της ανεπαρκούς παρουσίας γυναικών σε ηγετικές θέσεις εντός των VCs. Αν αλλάξουμε αυτό το μίγμα και διαφοροποιηθούμε, θα αρχίσουμε να βλέπουμε μια αλλαγή στις εταιρείες που αναπτύσσονται και σε αυτούς που λαμβάνουν χρηματοδότηση. Ενδεικτικό είναι πως η ισότιμη συμμετοχή γυναικών και

ανδρών στην επιχειρηματικότητα θα μπορούσε να αυξήσει το παγκόσμιο ΑΕΠ κατά 3-6% (μελέτη UBS), με τεράστια οικονομικά οφέλη. Η εξάλειψη των προκαταλήψεων και η υποστήριξη γυναικών επιχειρηματιών είναι κρίσιμη για την οικονομική ανάπτυξη.

ΣΥΝΤ Ό ΝΙΣΜΌΣ Ή Τ Ι Π Ό ΤΑ Θα λέγατε πως υπάρχουν αρκετές ευκαιρίες σε ό,τι αφορά την πρόσβαση σε χρηματοδοτικούς πόρους που προωθούν τη γυναικεία καινοτόμο επιχειρηματικότητα; Πώς αξιολογείτε τις κινήσεις από πλευράς πολιτείας, καθώς και άλλων εμπλεκόμενων φορέων προς αυτή την κατεύθυνση; Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερες γυναίκες ξεκινούν τις δικές τους επιχειρήσεις, αντιπροσωπεύοντας σχεδόν τους μισούς νέους επιχειρηματίες, σύμφωνα με έκθεση της Gusto. Ενώ το 2022, το μέσο μέγεθος χρηματοδότησης για εταιρείες που ανήκουν σε γυναίκες ήταν $55.898, σημαντικά χαμηλότερο από το μέσο όρο

22 EconomyToday

των $93.976 (μελέτη Biz2Credit). Προσωπικά, έχω δει μικρές θετικές κινήσεις από την Ε.Ε. και άλλους φορείς της πολιτείας, όμως μιλάμε για ιδιαίτερα χαμηλά ποσά χρηματοδότησης και ευκαιρίες που μετριούνται στα δάκτυλα του ενός χεριού. Αναφερόμενοι στην καινοτόμα επιχειρηματικότητα, αυτή πρέπει να συνοδεύεται και από ανάλογο εύρος χρηματοδότησης (σημ. εσκεμμένα δεν αγγίζω καθόλου το ανύπαρκτο θέμα τραπεζικού δανεισμού για εταιρείες startups). Γενικότερα χωρίς συντονισμένες δράσεις και περισσότερα κίνητρα για την υποστήριξη της γυναικείας Καινοτομίας δεν πάμε πουθενά. Μόνο αν αλλάξει το παγκόσμιο επενδυτικό περιβάλλον θα παρατηρήσουμε ενίσχυση της γυναικείας παρουσίας στο startup ecosystem. Και αυτό μπορεί να εξελιχθεί εφόσον περισσότερες γυναίκες επενδυτές υπάρχουν σε μια επενδυτική ομάδα, ως angel investors και venture capitalists. Με τις τάσεις αυτές να εδραιώνονται, αναδεικνύεται μια ευκαιρία για τις γυναίκες να αξιοποιήσουν το κλίμα και να προωθήσουν την Καινοτομία στον Τεχνολογικό τομέα.

ΠΡΌΤΥΠΑ = ΔΈΣΜΈΥΣΗ ΓΙΑ ΑΛΛΑΓΗ Με ποιο τρόπο οι εταιρείες Τεχνολογίας θα μπορούσαν να προσελκύσουν περισσότερες γυναίκες; Οι γυναίκες σπουδάζουν, παθιάζονται και δημιουργούν Τεχνολογία και σύμφωνα με Έρευνα του Statista, η εκπροσώπηση των γυναικών στο συνολικό εργατικό δυναμικό σε εταιρείες Τεχνολογίας ανέρχεται σε 48%. Και ξαφνικά χάνονται, το ποσοστό πέφτει και σε χώρες όχι πολύ μακριά από μας δεν αγγίζουν ούτε το 20%. Για να προσελκύσουμε λοιπόν περισσότερες γυναίκες, πρέπει να ενθαρρύνουμε την ισότητα και τη διαφορετικότητα. Οι εταιρείες Τεχνολογίας πρέπει να παρέχουν ευκαιρίες εξέλιξης και να αναγνωρίζουν τη γυναικεία συνεισφορά. Είναι κρίσιμο να ενισχύσουν την εκπροσώπηση γυναικών σε ηγετικές θέσεις και να δημιουργήσουν ένα εργασιακό περιβάλλον που να υποστηρίζει την επιμόρφωση, την εργασιακή ευελιξία και την επαγγελματική καθοδήγηση. Η εξάλειψη των ανισοτήτων στις αμοιβές και ευκαιρίες εξέλιξης είναι απαραίτητη για την πλήρη ενσωμάτωση των γυναικών στον κλάδο. Ακόμη και σήμερα οι γυναίκες στον χώρο της Τεχνολογίας δεν έχουν αρκετά πρότυπα που να τις ενθαρρύνουν να ακολουθήσουν αυτή την καριέρα. Διότι τα πρότυπα είναι η δέσμευση ότι η αλλαγή μπορεί να συμβεί!

ΜΗ ΔΈΙΛΙΑΖΈΤΈ

ΚΑΙ ΠΈΙΤΈ ΝΑΙ

Ποιο το μήνυμά σας προς τη νέα γενιά; Τι θα συμβουλεύατε τις Κύπριες νέες τόσο μέσα από την ιδιότητά σας ως επιστήμονας, όσο και ως επιχειρηματίας.

ΠΑΡ Α ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚ Η ΠΛΕΙΟΨΗΦ Ι Α ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚ Ω Ν ΣΤΟΥΣ ΤΟΜΕ Ι Σ ΤΗΣ Ε ΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓ Ι ΑΣ ΣΕ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΕΠ Ι ΠΕΔΟ, ΔΕΝ ΠΑΡΑΤΗΡΕ Ι ΤΑΙ ΑΝΤ Ι ΣΤΟΙΧΗ ΕΚΠΡΟΣ Ω ΠΗΣΗ ΣΤΙΣ ΥΨΗΛ Ο ΒΑΘΜΕΣ Θ Ε ΣΕΙΣ

Είχα την τύχη να μεγαλώσω ελεύθερη από στερεότυπα και την ατυχία να έχουν βρεθεί στον δρόμο μου πολλά εμπόδια, όμως ποτέ δεν βρέθηκα στο δίλημμα να τα παρατήσω και να μην παλέψω. Άλλωστε, η επιστήμη σε απορροφά και το έργο της προσφοράς δεν θα το αντάλλασσα με τίποτα διαφορετικό. Είναι σημαντικό να διαδώσουμε το μήνυμα ότι οι νέες γυναίκες πρέπει να ακολουθούν τα πάθη τους και να μη φοβούνται να εισέλθουν σε τομείς που παραδοσιακά θεωρούνται ανδροκρατούμενοι.

Η ενθάρρυνση για συμμετοχή σε STEM πεδία, η προώθηση της επιχειρηματικότητας και η ανάπτυξη δεξιοτήτων κρίσιμης σκέψης και δημιουργικότητας είναι στοιχεία που πρέπει να ενταχθούν στην εκπαίδευση και την κοινωνική ανάπτυξη από νεαρή ηλικία. Από πολύ νωρίς, όλοι μας καλούμαστε να επιλέξουμε για κάτι εξαιρετικά σημαντικό στη ζωή μας, να πάρουμε τη σημαντική απόφαση που θα μας καθορίσει συνολικά. Μη δειλιάζετε και πείτε ναι στις προκλήσεις, γιατί «σε μερικούς ανθρώπους έρχεται μια μέρα που πρέπει το μεγάλο Ναι ή το μεγάλο το Όχι να πούνε.» (Κωνσταντίνος Καβάφης, Che fece il gran rifiuto, 1899). Και αυτό το ναι έρχεται πολύ νωρίς στη ζωή μας, μην το απαρνηθείτε.

EconomyToday 23

ΡΑΦΑΕΛΑ ΜΙΛΤΙΑΔΟΥΣ

ΑΝ ΚΑΤΑΦΈΡΟΥΜΈ ΚΑΘΟΛΙΚΉ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΉΤΑ ΣΈ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΤΟΜΈΙΣ, ΤΟΤΈ ΘΑ ΈΠΈΛΘΈΙ Ή ΟΡΑΤΟΤΉΤΑ ΤΉΣ ΔΙΑΦΟΡΈΤΙΚΟΤΉΤΑΣ ΚΑΙ ΚΑΤ’ ΈΠΈΚΤΑΣΉ Ή ΠΟΛΥΠΟΘΉΤΉ ΣΥΜΠΈΡΙΛΉΨΉ - ΤΟΣΟ ΑΠΛΑ (!)

ΣΥΝΈΝΤΈΥΞΉ ΣΤΉΝ ΈΥΔΟΚΙΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ

ΕΣΎ ΘΑ ΕΒΛΕΠΕΣ ΜΙΑ ΓΎΝΑΙΚΑ ΣΕ ΑΜΑΞΙΔΙΟ ΝΑ ΗΓΕΙΤΑΙ ΜΙΑΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΠΟΛΎΕΘΝΙΚΗΣ;

ο δικό μου «πριν» είναι ίδιο με το «μετά»... έφυγα για λίγο και επέστρεψα κυλώντας στα ίδια καθήκοντα», αναφέρει η Ραφαέλα Μιλτιάδους στο Economy Today. Κυλώντας με.. φόρα, προσθέτουμε εμείς.

Όταν τον Αύγουστο του 2019, ο τρόπος που «πορευόταν» στη ζωή άλλαξε, εκείνη δεν του επέτρεψε να την αλλάξει. Το αντίθετο μάλιστα.

Αποφάσισε να αλλάξει η ίδια τον τρόπο που η κοινωνία αντιμετώπιζε όσους και όσες πορεύονταν «διαφορετικά» στην καθημερινότητά τους.

Κάπως έτσι λοιπόν, η Ραφαέλα μπήκε τα τελευταία χρόνια στις ζωές -λίγο πολύ- όλων μας. Άλλοτε ως «πρέσβειρα Οδικής Ασφάλειας», άλλοτε επί σκηνής ως.. «Γκόλφω φορέβερ». Την είδαμε να..

rollάρει, φορώντας τα διάφορα και διαφορετικά της «καπέλα», σε οθόνες και σχολεία, εκδηλώσεις και θέατρα. Από τη Λευκωσία μέχρι και το Έ υρωκοινοβούλιο! Το όραμά της ξεκάθαρο: «Μια μέρα η ενσυναίσθηση, η αγάπη, η αποδοχή και ο σεβασμός να απομακρύνουν κάθε είδους κοινωνική ή στερεοτυπική διάκριση». Πόσο κοντά είναι άραγε σε αυτό η κυπριακή πραγματικότητα; Τι σημαίνει να είσαι άτομο με αναπηρία στη σημερινή αγορά εργασίας; Ποιες οι προκλήσεις και ποιος ο ρόλος του φύλου; Πόσο «συμπεριληπτικές» είναι οι επιχειρήσεις στην Κύπρο του 2024;

* Ή Ραφαέλα Μιλτιάδους μιλά στο Economy Today

και απαντά σε αυτά -και σε πολλά ακόμη- ερωτήματα. Μοιράζεται μαζί μας τη δική της εμπειρία και μας ρωτά ευθέως.. «Έσύ θα έβλεπες μια γυναίκα σε αμαξίδιο να ηγείται μιας μεγάλης πολυεθνικής; Θα την έβλεπες ηγέτιδα ενός κράτους;»

Εισήλθες στην αγορά εργασίας πριν από

περίπου δέκα χρόνια, ανήκοντας σε δύο «ομάδες», για τις οποίες επικρατεί η άποψη πως ενδέχεται να υποστούν κάποιου είδους διάκριση. Στους νέους και τις γυναίκες. Θεωρείς πως στην Κύπρο του 2024, υπάρχουν ακόμη διακρίσεις στην αγορά εργασίας; Πιστεύω πως υπάρχουν στερεότυπα και παρωχημένες αντιλήψεις, που συχνά οδηγούν σε διακρίσεις, - γεγονός που άλλωστε επιβεβαιώνεται όταν ακόμη καλούμαστε να απαντάμε τέτοιους είδους ερωτήσεις. Πλέον είμαστε πιο υποψιασμένες για περιστατικά που ίσως υπομονεύουν την καριέρα μας, γιατί «κανονικοποιήθηκε» το να μιλάμε ανοικτά για αδικίες και χάσματα. Έ ίμαι βέβαιη ότι αρκετοί και αρκετές έχουν βιώσει απόρριψη ή έστω αμφισβήτηση των ικανοτήτων τους είτε λόγω νεαρού ηλικίας, είτε λόγω απόκλισης από το «κανονικό» ή ακόμη και απρεπείς συμπεριφορές λόγω του φύλου ή του σεξουαλικού τους προσανατολισμού.

Για να αλλάξουν τέτοιου είδους πεποιθήσεις και συμπεριφορές απαιτείται συστημική προσπάθεια από την πολιτεία και τις επιχειρήσεις προς αυτή την κατεύθυνση. Ένα υγιές εργασιακό περιβάλλον είναι αυτό που προωθεί την ισότητα των δύο φύλων και προσφέρει αντίστοιχη ανέλιξη σε γυναίκες και άνδρες, είναι αυτό που προωθεί την ανάπτυξη των νεαρών εργαζόμενων παρέχοντας ευκαιρίες εκπαίδευσης, είναι αυτό που δίνει την ευκαιρία σε ανάπηρα άτομα να ενταχθούν στο δυναμικό της εταιρείας τους. Θεωρώ ότι βρισκόμαστε σε μια καλή πορεία, ότι μεγάλες εταιρείες υιοθετούν ορθότερα πρότυπα όσον αφορά την υιοθέτηση πολιτικών που προωθούν την ισότητα των δύο φύλων, τη διαφορετικότητα και τη συμπερίληψη. Ωστόσο, ο σημαντικότερος στόχος μας είναι η

24 EconomyToday
« Τ

εφαρμογή των δύο εννοιών στην πράξη και όχι απλά η καταγραφή των θεωριών τους.

Η ΕΙΚΌΝΑ Σ Η ΜΕΡΑ

ΣΤΗΝ ΑΓ Ό Ρ Α ΕΡΓΑΣ Ι ΑΣ

Θα έλεγες πως το φαινόμενο «διάκριση»

εντείνεται όταν πρόκειται για άτομα με αναπηρία;

Η αναπηρία είναι ένα ακόμα στερεότυπο, μια λανθασμένη αντίληψη ότι τα άτομα με οποιαδήποτε βλάβη κρίνονται ακατάλληλα εξ ορισμού. Αυτό προφανώς δεν ισχύει! Όλοι έχουμε δικαίωμα στην Ανώτερη και Ανώτατη Εκπαίδευση, καθώς επίσης και στην επιλογή του επαγγελματικού προσανατολισμού που μας ενδιαφέρει και μας ταιριάζει. Μια βλάβη λοιπόν, δεν αποτελεί εμπόδιο, είναι απλά

μια διαφορετική συνθήκη με την οποία μαθαίνεις να ζεις και στην οποία προσαρμόζεσαι με μικρές τροποποιήσεις στην καθημερινότητά σου.

Πιστεύω ότι γύρω από την αναπηρία επικρατεί ο φόβος του διαφορετικού με το οποίο δεν είμαστε εξοικειωμένοι, γιατί προφανώς δεν μάθαμε να είμαστε. Μια αναπηρία πιθανότατα να φέρει νέες απαιτήσεις και προσαρμογές στον χώρο εργασίας, όπως για παράδειγμα, εξειδικευμένα τεχνολογικά εργαλεία αναλόγως βλάβης, τα οποία θα πρέπει να

ΜΙΑ ΒΛ Α ΒΗ

ΛΟΙΠ Ο Ν, ΔΕΝ ΑΠΟΤΕΛΕ Ι

ΕΜΠ ΟΔΙΟ, Ε Ι ΝΑΙ ΑΠΛ Α ΜΙΑ

ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚ Η

ΣΥΝΘ Η ΚΗ ΜΕ ΤΗΝ ΟΠΟ Ι Α

ΜΑΘΑ Ι ΝΕΙΣ ΝΑ ΖΕΙΣ

είμαστε πρόθυμοι να υιοθετήσουμε ούτως ώστε να εργοδοτήσουμε ένα άτομο. Ένα ισότιμο εργασιακό περιβάλλον προνοεί κυρίως ενσυναίσθηση, αποδοχή και αγάπη.

Η απορρόφηση των συμπολιτών μας, που ανήκουν σε αυτή την ομάδα του πληθυσμού στην αγορά εργασίας, θα έλεγες πως σήμερα βρίσκεται σε ικανοποιητικά επίπεδα; Με βάση τις γνώσεις σου, πού θεωρείς πως στέκεται η χώρα μας σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες σε αυτό το κομμάτι; Καταρχάς υπάρχουν αόρατες βλάβες, τις οποίες προφανώς δεν μπορούμε να αναγνωρίσουμε και ίσως ήδη να έχουμε συναδέλφους που να ζουν με τέτοιες. Όσον αφορά τις ορατές βλάβες, π.χ. εργαζόμενοι σε αμαξίδιο όπως εμένα, θεωρώ ότι δεν βλέπουμε συχνά. Κι αυτό είναι απόρροια διαφόρων παραγόντων: από την εμψύχωση και την ενθάρρυνση που θα λάβουν από το οικογενειακό περιβάλλον, από την αποδοχή και τη στήριξη του εκπαιδευτικού συστήματος, την ισότιμη αντιμετώπιση του επαγγελματικού περιβάλλοντος, όλα σε συνδυασμό με την ευρύτερη κοινωνική και οικονομική στήριξη της πολιτείας. Επομένως, ένας έφηβος και μια έφηβη με βλάβη που μεγαλώνουν με

EconomyToday 25

όνειρα, θέλουν όπως όλοι μας να τα υλοποιήσουν. Αν αυτοί οι νέοι άνθρωποι ζουν στο περιθώριο είτε λόγω κοινωνικών είτε λόγω αρχιτεκτονικών εμποδίων εστιάζοντας στη βλάβη και όχι στις προοπτικές τους, τότε πιθανότατα να καταλήξουν να μην προσπαθούν για μια ενδεχόμενη πρόσληψη, να απογοητεύονται και να τα παρατούν. Σύμφωνα με στοιχεία της Ε.Ε., ένας στους τέσσερις ενήλικες έχει κάποια μορφή αναπηρίας και αντίστοιχα στην Κύπρο ένας στους πέντε. Επομένως, ανάπηροι υπάρχουν – ναι και στην Κύπρο μας! Αυτό που δεν υπάρχει και είναι η κυριότερη αιτία που αγνοούμε την παρουσία τους, είναι ένα περιβάλλον στο οποίο να αισθάνονται ασφάλεια, σιγουριά και αποδοχή. Υπάρχουν σαφέστατα

χώρες που οι υποδομές και η κουλτούρα τους, επιτρέπει στα ανάπηρα άτομα να ζουν με αξιοπρέπεια και να έχουν τις ίδιες ευκαιρίες σε όλα τα επίπεδα. Εύχομαι σύντομα να συγκαταλέγεται και η Κύπρος σε αυτές.

ΤΟ «ΠΡΙΝ» ΚΑΙ ΤΟ «ΜΕΤΑ »

Μίλησέ μας για τη δική σου εμπειρία. Σε ό,τι αφορά το εργασιακό κομμάτι υπήρξε διαφορά στο «πριν» και το «μετά»; Ποιες

δυσκολίες κλήθηκες να αντιμετωπίσεις και πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος ενός εργοδότη σε μία τέτοια αλλαγή στη ζωή ενός εργαζόμενου; Τι ρόλο διαδραμάτισε

για σένα η εργασία σε μια φάση της ζωής

σου που έπρεπε να «αναπροσαρμόσεις» την καθημερινότητά σου.

Το δικό μου «πριν» είναι ίδιο με το «μετά»... έφυγα για λίγο και επέστρεψα κυλώντας στα ίδια καθήκοντα. Είμαι η marketing manager της Altamira Real Estate και το γεγονός ότι η εργασία μου ήταν ανέκαθεν καθιστική, δεν με υποχρέωσε να κάνω στροφή στην καριέρα μου. Προφανώς χρειάστηκα χρόνο για να προσαρμοστώ πλήρως, ωστόσο κέρδισα σημαντική πίστωση χρόνου, γιατί όλο αυτό συνέπεσε με την περίοδο του κορωνοϊού και τότε βρήκα τα πόδια μου…λέμε τώρα! (γέλια)

Ξέρεις, είναι τεράστια ευλογία όταν περνάς μια δοκιμασία να έχεις κάτι να περιμένεις, κάτι στο οποίο ανυπομονείς να γυρίσεις. Κι εγώ ανυπομονούσα πολύ να γυρίσω στην καθημερινότητά μου. Η ρουτίνα μας είναι καθοριστική και ζωτικής σημασίας κι αυτό δυστυχώς δεν το καταλαβαίνεις παρά μόνο όταν τη χάσεις. Είμαι αδιαμφισβήτητα πολύ τυχερή γιατί ανήκω σε ένα εργασιακό περιβάλλον στο οποίο νιώθω ασφάλεια να είμαι ο εαυτός μου, όπου περιβάλλομαι από όμορφους ανθρώπους που είναι δίπλα μου από την πρώτη στιγμή, που μου έδωσαν χρόνο για να ανακτήσω τις δυνάμεις μου και κυρίως πολλή αγάπη και κατανόηση την ώρα που βίωνα τεράστιες αλλαγές. Οι υποδομές

ΑΝ Α ΠΗΡΟΙ

ΥΠ Α ΡΧΟΥΝ, ΑΥΤ Ο ΠΟΥ ΔΕΝ ΥΠ Α ΡΧΕΙ ΚΑΙ Ε Ι ΝΑΙ Η

ΚΥΡΙ Ο ΤΕΡΗ ΑΙΤ Ι Α ΠΟΥ ΑΓΝΟΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣ Ι Α ΤΟΥΣ, Ε Ι ΝΑΙ Ε ΝΑ ΠΕΡΙΒ Α ΛΛΟΝ

ΣΤΟ ΟΠΟ Ι Ο ΝΑ ΑΙΣΘ Α ΝΟΝΤΑΙ ΑΣΦ Α ΛΕΙΑ, ΣΙΓΟΥΡΙ Α ΚΑΙ ΑΠΟΔΟΧ Η

μας ήταν έτσι κι αλλιώς φιλικές και προσβάσιμες όπως ορίζει η νομοθεσία, επομένως δεν χρειάστηκαν επιπρόσθετες τροποποιήσεις και ήταν όλο πολύ πιο απλό.

ΠΡΟΫΠ Ο ΘΕΣΗ

Η «ΕΦΑΡΜΟΣΜ Ε ΝΗ ΣΥΜΠΕΡ Ι ΛΗΨΗ»

Σε σχέση με την αγορά εργασίας, αλλά και ευρύτερα τον χώρο του επιχειρείν, ποιες προκλήσεις διαπιστώνεις πως αντιμετωπίζουν σήμερα στην Κύπρο τα άτομα με αναπηρία. Θεωρείς πως το φύλο διαδραματίζει κάποιο ρόλο; Οι προκλήσεις είναι πολυδιάστατες και κατά κάποιον τρόπο αλληλένδετες. Θεωρώ ότι η κυριότερη πρόκληση είναι η περιθωριοποίηση που βιώνει ένα ανάπηρο άτομο και είναι απόρροια μιας σειράς βαθύτερων αιτιών που έχουν ως συνέπεια την απόρριψη από την κοινωνία. Σίγουρα δεν υποστηρίζω ότι τα ανάπηρα άτομα θα έπρεπε να λαμβάνουν θέσεις εργασίας χωρίς να πληρούν τις προϋποθέσεις της, αλλά κατακρίνω τις περιπτώσεις όπου η βλάβη των ατόμων αυτών, θα αποτελέσει τον λόγο που θα «κοπούν» από τη διαδικασία της πρόσληψης. Όπως αντίστοιχα θα κατακρίνω περιπτώσεις όπου μια γυναίκα δεν θα έχει την ανέλιξη που της αξίζει – δεδομένου ότι όντως πληροί τις προϋποθέσεις - γιατί έγινε μάνα και πλέον προτεραιότητα θα είναι το παιδί της. Επομένως ναι, ο συνδυασμός των δυο – ανάπηρη εργαζόμενη γυναίκα – πολύ πιθανόν να ενεργοποιεί στερεότυπα στη βάση των διάφορων ταμπού που έχουμε καθιερώσει στην κοινωνία που ζούμε. Εσύ θα έβλεπες μια γυναίκα σε αμαξίδιο να ηγείται μιας μεγάλης πολυεθνικής; Θα την έβλεπες ηγέτιδα ενός κράτους; Πιστεύω ότι η αποδοχή της διαφορετικότητας και η ενσυναίσθηση είναι βασικές αρχές της εφαρμοσμένης συμπερίληψης (δικός μου όρος) που αποτελεί και απαραίτητη προϋπόθεση για δίκαιη και ισότιμη κοινωνία.

ΠΡΟΣΒΑΣΙΜ Ο ΤΗΤΑ = ΣΥΜΠΕΡ Ι ΛΗΨΗ Τ Ο ΣΟ ΑΠΛ Α !

Στην Κύπρο του 2024, θα χαρακτήριζες τις εταιρείες ως «συμπεριληπτικές» (inclusive); Πώς θα σχολίαζες τον Δημόσιο τομέα σε αυτό το κομμάτι; Ποιες βελτιώσεις θα μπορούσαν να γίνουν κατά την άποψή σου;

Δύσκολο να απαντήσω αν είναι συμπεριληπτικές ή όχι – στην πλειοψηφία τους θεωρώ πως όχι. Η δική μου εμπειρία με τον Όμιλο doValue (στον οποίο ανήκει η Altamira Real Estate ως μέρος της doValue Cyprus) είναι εξαιρετική, αλλά αμφιβάλλω ότι άλλες εταιρείες διαθέτουν αρμόδια Επι -

26 EconomyToday

τροπή Διαφορετικότητας & Συμπερίληψης* για να προωθούνται δράσεις προς αυτές τις κατευθύνσεις ή ότι παρέχονται κονδύλια για δράσεις προσβασιμότητας κάτω από τον τομέα της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης που τρέχουμε σε τοπικό επίπεδο η κάθε εταιρεία.

Ο Δημόσιος τομέας θα έπρεπε ιδανικά να ήταν το πρότυπο σε όλα τα επίπεδα – από τις υποδομές, την ποιότητα υπηρεσιών, την ποιότητα εξυπηρέτησης, τη διαδικασία πρόσληψης και ανέλιξης. Έτυχε να βρεθώ σε αρκετά κτήρια της Δημόσιας Υπηρεσίας με ελλιπείς προσβάσεις - πολλά από αυτά ήταν σχολεία – πώς ακριβώς προωθούμε την αυτονομία και την ανεξαρτησία μαθητών και εκπαιδευτικών όταν δεν παρέχουμε καν τις υποδομές; Έτυχε να ενημερωθώ ότι έντυπα που υπογράφονται και από τυφλούς συμπολίτες μας δεν είναι καταγεγραμμένα σε γραφή braille. Έτυχε να παρευρεθώ σε εκδήλωση ανοικτή προς το κοινό χωρίς την παρουσία διερμηνέα για κωφούς... να πω κι άλλα ή σας κάλυψα; Η προσβασιμότητα και η συμπερίληψη δεν είναι

ταυτόσημοι όροι, είναι όμως άρρηκτα αλληλένδετοι. Αν καταφέρουμε καθολική προσβασιμότητα σε όλους τους τομείς: από τις Υπηρεσίες, την Εκπαίδευση, τις Εκδηλώσεις, την Ψυχαγωγία, το Θέατρο, τον Αθλητισμό και τον Τουρισμό τότε θα επέλθει η ορατότητα της διαφορετικότητας και κατ’ επέκταση η πολυπόθητη συμπερίληψη! Τόσο απλά!

* Η Ραφαέλα είναι μέλος της Επιτροπής «Diversity & Inclusion» του Ομίλου doValue

ΤΈΧΝ Έ Σ:

ΑΚΌΜΗ ΈΝΑ ΤΑΜΠ Ό Ύ ΠΡ Ό Σ ΚΑΤΑ ΡΡΙΨΗ

Αναφέρθηκες στο Θέατρο. Θα σου ζητήσουμε λοιπόν να βάλεις για λίγο το καπέλο της ηθοποιού. Γνωρίζουμε πως ασχολείσαι εδώ και πάρα πολλά χρόνια με την υποκριτική (την έχουμε δει και είναι καταπληκτική). Αλήθεια, πόσο «συμπεριληπτικός» είναι σήμερα ο χώρος των Τεχνών στην Κύπρο; Η ομάδα της Αλεξίας Παπαλαζάρου είναι η θεατρική μου οικογένεια από το 2010. Έχω την τύχη να έχω μοναδικούς ανθρώπους δίπλα μου – θα το δηλώνω για πάντα – με τους οποίους δεν συμμερίζομαι μόνο την αγάπη μας για το Θέατρο, αλλά έχουμε ως στόχο μέσα από τα έργα μας να θίγουμε κοινωνικά ζητήματα, να προβληματίζουμε, άλλοτε με γέλιο κι άλλοτε με κλάμα. Υποθέτω δεν χρειάζεται να δηλώσω για το επίπεδο συμπεριληπτικότητας της ομάδας μας, θεωρώ ότι τα ευκόλως εννοούμενα, παραλείπονται. (γέλια)

Τώρα σε γενικότερο επίπεδο, δεν θα έλεγα ότι είναι ιδιαίτερα συμπεριληπτικός ο χώρος των Τεχνών, ούτε πάνω ούτε κάτω από τη σκηνή. Σε πόσες παραστάσεις είτε θεατρικές είτε μουσικές έχεις δει διερμηνέα στη νοηματική γλώσσα ή έστω υπέρτιτλους; Σε πόσες παραστάσεις είτε θεατρικές είτε μουσικές έχεις δει το πρόγραμμα γραμμένο σε γραφή braille; Σε πόσες συναυλίες έχεις δει ενδεδειγμένο χώρο για αμαξίδια στην αρένα; Και μετά πόσα άτομα με ορατή αναπηρία έχουμε δει να παίζουν σε θεατρικές παραστάσεις ή να παρουσιάζουν μια εκδήλωση κ.τλ.; Πόσοι έφηβοι με οποιαδήποτε βλάβη θα κυνηγήσουν το όνειρο για μια θέση στο χώρο των Τεχνών; Αν διάβασες όλα τα πιο πάνω ερωτήματα κι ακόμη αναρωτιέσαι, τότε μάλλον δεν είναι! Η σκηνή είναι για όλους! Ακόμη ένα ταμπού προς κατάρριψη.

ΝΑ Ζ ΈΙ Τ Έ .

Ως μία νέα γυναίκα επαγγελματίας, ποιο το μήνυμά σου προς τη νέα γενιά; Να απευθυνθώ σε όλους; Γυναίκες, άνδρες, ανάπηρους και μη; Το μήνυμα είναι απλό: να ζείτε. Να τη ζείτε στο 100% και να τα δίνετε όλα. Ό,τι κάνετε να είναι με αγάπη και σεβασμό!

EconomyToday 27

ΜΑΡΊΑ ΤΕΡΖΉ

ΜΑΖ Ι ΜΕ ΤΙΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΔ Ε Σ ΤΗΣ ΤΑ Ε ΒΑΛΑΝ ΤΕΛΙΚ Α ΜΕ ΤΟΥΣ… ΚΑΡΧΑΡ Ι ΕΣ, ΒΟ Υ ΤΗΞΑΝ ΣΤΑ ΒΑΘΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΟΑΣΦ Α ΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΛ Υ ΜΠΗΣΑΝ!

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΕΥΔΟΚΙΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ

ΌΤΆΝ Η «ΚΌΡΌΥΔΆ ΜΕ ΤΌ ΔΙΔΆΚΤΌΡΙΚΌ» ΕΓΙΝΕ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΆΤΙΆΣ

ρχικά κάποιοι τις αμφισβήτησαν. Στη συνέχεια όμως, είδαν τις «κορούδες με τα διδακτορικά» να τα βάζουν με τους. καρχαρίες, να γίνονται επιχειρηματίες και να ηγούνται σήμερα, μιας start-up εταιρείας παγκοσμίου βεληνεκούς. Η Μαρία μαζί με τις δύο συνεργάτιδές της, την Άρτεμιν και τη Λίζα, ίδρυσαν το 2020 τη Malloc, μία καινοτόμο -κυπριακή- νεοφυή επιχείρηση που παρέχει λύσεις για προστασία δεδομένων σε κινητές συσκευές. Η διευθύνουσα σύμβουλος και συνιδρύτρια της Malloc, δρ Μαρία Τερζή, μιλά στο Economy Today για τις προκλήσεις που κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν κατά την «πλοήγησή» τους στον κόσμο της Κυβερνοασφάλειας. Εξηγεί παράλληλα, τους λόγους για τους οποίους ο αριθμός των γυναικών που δημιουργούν νεοφυείς επιχειρήσεις κινείται ακόμη σε χαμηλά

επίπεδα, διαμηνύοντας πως παρωχημένα κοινωνικά στερεότυπα εμποδίζουν, μεταξύ άλλων, την ανέλιξη

των γυναικών στον Επιχειρηματικό και Τεχνολογικό τομέα που ακόμη θεωρούνται -και είναι- ανδροκρατούμενοι. Γι’ αυτό λέει στις νέες Κύπριες να μη διστάζουν να ρισκάρουν και να μην υποτάσσονται στις κοινωνικές νόρμες, ενώ παραδέχεται πως τα τελευταία χρόνια η Κύπρος έκανε σημαντικά βήματα σε σχέση με τη χρηματοδότηση της γυναικείας επιχειρηματικότητας.

* H δρ Μαρία Τερζή κατέχει διδακτορικό τίτλο στην Τεχνητή Νοημοσύνη και τα Συστήματα Συστάσεων (Recommender Systems). Έχει εργαστεί στην Google, στο Κέντρο Αριστείας για Έρευνα και Καινοτομία ΚΟΙΟΣ και διδάσκει προγραμματισμό στο Πανεπιστήμιο Κύπρου.

Ποιες προκλήσεις κληθήκατε να αντιμετωπίσετε -ειδικότερα ως νέα και γυναίκα- στα πρώτα σας βήματα και ευρύτερα στην πορεία

σας στο επιχειρείν; Όλες οι γυναίκες αντιμετωπίζουμε προβλήματα και τεράστια αμφισβήτηση όταν παίρνουμε τέτοιου είδους πρωτοβουλίες και εγώ δεν αποτέλεσα εξαίρεση. Εμείς ήμασταν τρεις γυναίκες, μαζί με τις συνιδρύτριες μου στη Malloc, την Άρτεμιν και τη Λίζα, που ξεκινήσαμε για να ανταγωνιστούμε στην παγκόσμια αγορά, σε έναν τόσο απαιτητικό κλάδο όπως η Κυβερνοασφάλεια. Μας αμφισβήτησαν για την τεχνολογική μας κατάρτιση, μας έλεγαν επιπόλαιες και αιθεροβάμονες. Προσωπικά δεν διανοούνταν πολλοί ότι θα μπορούσα να διαπραγματευτώ με ξένους σοβαρούς επενδυτές και να ηγηθώ μιας εταιρείας με παγκόσμια δυναμική. Άκουσα πολλές φορές την «πατρική», δήθεν, συμβουλή: «πού θα πας εσύ τώρα μια κορούδα να τα βάλεις με τους καρχαρίες;». Είναι αλήθεια βέβαια, ότι ένα καινοτόμο startup που εστιάζει στην προστασία από κακόβουλα λογισμικά, spyware, σε κινητά τηλέφωνα, από τρεις γυναίκες με διδακτορικά και ειδίκευση σε Τεχνητή Νοημοσύνη, Μηχανική και Κυβερνοασφάλεια, δεν είναι κάτι που συναντά κάποιος καθημερινά, ακόμη περισσότερο στην Κύπρο.

ΤΕΛΙΚΆ ΌΜΩΣ ΤΆ ΒΆΛΆΤΕ ΜΕ ΤΌΥΣ ΚΆΡΧΆΡΙΕΣ… ΚΆΙ ΤΆ ΚΆΤΆΦΕΡΆΤΕ Για τη δημιουργία της Malloc βοήθησε σημαντικά η χρηματοδότηση Pre-seed από το Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας, την οποία πετύχαμε σε συνεργασία με το Κέντρο Αριστείας για Έρευνα και Καινοτομία ΚΟΙΟΣ του Πανεπιστημίου Κύπρου, εκεί όπου εργαζόμουν προηγουμένως ως ερευνήτρια. Μ’ αυτό τον τρόπο κάναμε τα πρώτα μας βήματα, αλλά οι απαιτήσεις για να συσταθεί μια ολοκληρωμένη ομάδα, να ανταποκριθούμε στις τεχνολογικές, προωθητικές και χρηματοδοτικές μας προκλήσεις για την περαιτέρω

28 EconomyToday
Α

πρόοδο της εταιρείας ήταν, ασφαλώς, πολύ μεγαλύτερες. Οι δυνατότητες για χρηματοδότηση σε όλη την Ευρώπη και ακόμη περισσότερο στην Κύπρο είναι πολύ περιορισμένες και πολύ λίγα startups κατάφεραν να ξεχωρίσουν.

Είχαμε να ξεκινήσουμε σε ένα περιβάλλον που από τη μια δεν ήταν ευνοϊκό και από την άλλη ήταν πολύ πρόωρο. Πετύχαμε όμως η εφαρμογή μας για κινητές συσκευές να καταφέρει να ξεχωρίσει και να αποκτά χρήστες από όλο τον κόσμο με πολύ γρήγορους ρυθμούς. Μέσα σε λιγότερο από 6 μήνες από τη λειτουργία της Malloc, η εφαρμογή μας για κινητά χρησιμοποιήθηκε από εκατοντάδες χιλιάδες χρήστες παγκοσμίως που επιζητούσαν την προστασία της ιδιωτικότητάς τους. Καταφέραμε έτσι να έχουμε πολλές θετικές ιστορίες από τους χρήστες της εφαρμογής μας, είχαμε μαρτυρίες για την ανίχνευση spyware από δημοσιογράφους, βοηθήσαμε γυναίκες να εντοπίσουν λογισμικά παρακολούθησης από

συντρόφους τους και αποδείξαμε το πόσο πολύτιμη ήταν η προσπάθειά μας.

Αυτή η γρήγορη αρχική ανάπτυξη, η αποδεδειγμένη πλέον τεχνολογική μας επάρκεια, σε συνδυασμό

ΆΚΟΥΣ Ά ΠΟΛΛΈΣ ΦΟΡΈΣ ΤΗΝ

«Π ΆΤΡΙΚ Η », Δ Η Θ Έ Ν, ΣΥΜΒΟΥΛ Η : «ΠΟΥ

Θ Ά Π Ά Σ Έ Σ Υ ΤΏΡ Ά ΜΙ Ά ΚΟΡΟΥΔ Ά

Ν Ά ΤΆ ΒΆΛ Έ ΙΣ Μ Έ ΤΟΥΣ Κ Ά ΡΧ Ά Ρ ΙΈ Σ;»

με το ότι η Malloc ήρθε για να καλύψει μια πραγματική ανάγκη της σημερινής κοινωνίας, ήταν και οι αποφασιστικοί παράγοντες με τους οποίους πείσαμε το Y Combinator, τον πιο σημαντικό επιταχυντή για startups στον κόσμο να επενδύσει στην εταιρεία μας και να μας εντάξει στο πρόγραμμά του, ενώ για εμάς ξεκίνησαν να γράφουν κορυφαίες ιστοσελίδες τεχνολογίας, όπως το TechCrunch. Και κάπου εκεί, οι «κορούδες με τα διδακτορικά» κατάφεραν και έγιναν επιχειρηματίες τεχνολογίας.

ΠΑΙΔΕΙΑ, ΣΤΕΡΕΌΤΥΠΑ ΚΑΙ ΝΌΌΤΡΌΠΙΑ

Στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής καταδεικνύουν πως μόλις το 15% των start-ups έχουν ιδρυθεί από γυναίκες. Πού θεωρείτε ότι οφείλεται αυτό; Υπάρχει στον χώρο των startups, χώρος για «διακρίσεις»; Υπάρχουν οι άμεσες αλλά κυρίως οι υποβόσκουσες αιτίες που προκαλούν αυτή την ανισορροπία. Αρχικά είναι μια αλυσίδα υποεκπροσώπησης που ξεκινά από την παιδεία, όπου γυναίκες δεν ενθαρρύνονται να αποκτήσουν γνώσεις Θετικών Επιστημών (STEM)

EconomyToday 29

και παρατηρείται χαμηλή εκπροσώπηση γυναικών σε όλη την Ευρώπη. Χωρίς όμως τέτοιες γνώσεις είναι δύσκολο να εμπλακείς στην τεχνολογία. Στη συνέχεια, παρωχημένα κοινωνικά στερεότυπα εμποδίζουν την ανέλιξη των γυναικών στον Επιχειρηματικό και Τεχνολογικό τομέα που ακόμη θεωρούνται και είναι ανδροκρατούμενοι. Τέλος, είναι η νοοτροπία που πάντα έρχεται να θέσει τη γυναίκα μπροστά στο απαράδεκτο δίλημμα «καριέρα ή οικογένεια;». Οι οικογένειες στον κόσμο και στην Κύπρο χρειάζονται πραγματική υποστήριξη για να μπορούν να πετύχουν και οι δύο στην επαγγελματική άνοδο και την οικογενειακή ζωή. Όχι, καμία διάκριση δεν έχει θέση στον χώρο των start-ups. Σε ένα χώρο μάλιστα που είναι έντονα απαιτητικός, χρειάζεται αυξημένη αφοσίωση, ανεξάντλητες ώρες και πρέπει να υπερβαίνεις διαρκώς πρωτοφανείς δυσκολίες, είναι πολύ άδικο μια γυναίκα να πρέπει να αντιμετωπίσει επιπρόσθετα εμπόδια, που επιβάλλονται από τα στερεότυπα της κοινωνίας και πηγάζουν από παλιές προκαταλήψεις.

Οι γυναίκες φαίνεται να αντιμετωπίζουν, παράλληλα, δυσκολίες στην άντληση χρηματοδοτικών κεφαλαίων. Έρευνες* θέλουν μάλιστα μόλις το 1% του διαθέσιμου κεφαλαίου να διοχετεύεται σε startups με γυναίκες επικεφαλής. Ποια η δική σας ερμηνεία για αυτό το φαινόμενο; Τα στοιχεία αποτυπώνουν μια ανησυχητική πραγματικότητα, όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Είναι λίγο το πρόβλημα της κότας και του αβγού. Είναι από τη μια ο περιορισμένος αριθμός των startups που ιδρύονται από γυναίκες και από την άλλη τα στερεότυπα που διαρκώς τις αποθαρρύνουν από το να τις δημιουργήσουν. Είναι το γεγονός ότι τα περισσότερα funds ηγούνται από άντρες, με τις επενδυτικές πρακτικές να βασίζονται σε παραδοσιακά μοντέλα αξιολόγησης που δεν αναγνωρίζουν όσο πρέπει την αξία των γυναικείων επιχειρήσεων. Είναι, τέλος, η διαρκής αμφισβήτηση για την πραγματική

και σε βάθος χρόνου προσήλωση και δέσμευση εμάς των γυναικών σε ένα τέτοιο εγχείρημα.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΈΣ ΈΥΚΑΙΡΙΈΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

Στην Κύπρο του 2024, θα λέγατε πως το περιβάλλον είναι ευνοϊκό για την ανάπτυξη της γυναικείας επιχειρηματικότητας; Σε ό,τι αφορά την πρόσβαση σε χρηματοδοτικούς πόρους, θεωρείτε πως υπάρχουν ευκαιρίες; Μπορεί το φύλο να διαδραματίσει ρόλο στην εξεύρεση χρηματοδότησης;

Για να είμαστε δίκαιοι, η Κύπρος έχει κάνει σημαντικά βήματα στη χρηματοδότηση της γυναικείας επιχειρηματικότητας τα τελευταία χρόνια, με ευκαιρίες μέσα από ευρωπαϊκά και τοπικά προγράμματα. Ειδικά για

ΕΊΧΑΜΕ ΜΑΡΤΥΡΊΕΣ Γ Ί Α ΤΗΝ ΑΝΊΧΝΕΥΣΗ SPYWARE ΑΠΌ

ΔΗΜ Ό Σ ΊΌ ΓΡ ΑΦ ΌΥΣ, Β Ό ΗΘ Η ΣΑΜΕ ΓΥΝΑΊΚΕΣ ΝΑ ΕΝΤ Ό ΠΊΣ ΌΥΝ Λ Ό Γ Ί ΣΜ Ί Κ Α ΠΑΡΑΚΌ Λ ΌΥΘΗΣΗΣ ΑΠΌ ΣΥΝΤΡΌΦ ΌΥΣ Τ ΌΥΣ ΚΑ Ί ΑΠ ΌΔΕΊΞΑΜΕ Τ Ό ΠΌΣ Ό Π Ό Λ Υ Τ Ί ΜΗ Η ΤΑΝ Η ΠΡ Ό ΣΠ Α ΘΕ ΊΑ ΜΑΣ

τον δικό μου τομέα ευκαιρίες τέτοιες υπάρχουν από προγράμματα του Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας από angel investors και funds, ενώ incubators, όπως το Innovation Center της Τράπεζας Κύπρου, το Cyprus Seeds, το Chrysalis Leap, το Cyprus Entrepreneurship Competition και άλλα, μπορούν να ενισχύσουν μια επιχειρηματική προσπάθεια. Funds σε παγκόσμιο επίπεδο έχουν πλέον δημιουργηθεί για να εστιάζουν τις επενδύσεις τους σε επιχειρήσεις που ιδρύονται από γυναίκες ή που απευθύνονται στη γυναικεία αγορά με έμφαση στον τομέα της Υγείας (Femhealth). Θα πρέπει όμως να επισημάνω ότι η πλειονότητα όλων αυτών των προγραμμάτων, σε όλη την Ευρώπη, επικεντρώνεται σχεδόν αποκλειστικά στην αρχική δημιουργία μιας επιχείρησης. Έτσι, το πρόβλημα πλέον εντοπίζεται στο ότι η επιχείρηση αυτή, θα καταφέρει μεν να δημιουργηθεί και να φτιάξει το αρχικό της προϊόν, αλλά θα δυσκολευθεί έντονα να εξασφάλισει τη στήριξη που θα χρειαστεί για να βρει τον χώρο της στην αγορά και να αναπτυχθεί, αυτό που εμείς λέμε product-market fit.

30 EconomyToday

ΜΗΝ ΥΠΟΤΆΣΣΕΣΤΕ!

Ποια η συμβουλή σας προς τις νεαρές Κύπριες που φιλοδοξούν να «επιχειρήσουν»; Να μην αφήνουν ευκαιρία να πάει χαμένη. Να μη διστάζουν να ρισκάρουν και να μην υποτάσσονται στις κοινωνικές νόρμες, ιδιαίτερα όταν είναι σε νεαρή ηλικία. Υπάρχουν σήμερα πορείες επιτυχίας πολύ διαφορετικές από εκείνες που γνωρίζουν οι παλαιότεροι. Να εκμεταλλευθούν τις νέες τεχνολογίες και να επωφεληθούν από τις ευκαιρίες που προκύπτουν από μια οικονομία που πλέον λειτουργεί παγκόσμια. Στη σύγχρονη επιχειρηματικότητα μεγάλη σημασία έχει ο χρόνος. Είναι κρίσιμο μια εταιρεία να βγαίνει στην αγορά γρήγορα και να βελτιώνει τα προϊόντα της με βάση τα σχόλια των πελατών της. Οι επιτυχημένες εταιρείες είναι αυτές που δημιουργούν υπηρεσίες και προϊόντα που οι άνθρωποι θέλουν και επιζητούν να χρησιμοποιήσουν.

Παράλληλα όμως, θα πρέπει να ξέρουν και τη σκληρή πραγματικότητα μιας νέας επιχείρησης, ιδιαίτερα μίας startup. Απαιτεί πολλή προσπάθεια, μεγάλη αφοσίωση, πολλές θυσίες. Δεν είναι εύκολο ταξίδι. Είναι όμως ένα ταξίδι συναρπαστικό που αξίζει τον κόπο.

* ΟΙ ΓΥΝΑ Ι ΚΕΣ ΣΕ Ο ΛΗ ΤΗ ΒΟΡΕΙΟΔΥΤΙΚ Η ΕΥΡΏΠΗ Ε ΛΑΒΑΝ Ε ΝΑ ΠΟΛ Υ ΜΙΚΡ Ο Μ Ε ΡΟΣ ΤΏ Ν ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΏΝ ΚΕΦΑΛΑ ΙΏ Ν ΠΟΥ ΣΥΓΚΕΝΤΡΏΘΗΚΑΝ ΤΟ 2023, ΜΕ ΤΙΣ ΙΔΡΥΤΙΚ Ε Σ ΟΜ Α ΔΕΣ ΠΟΥ ΑΠΟΤΕΛΟΥ ΝΤΑΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚ Α ΑΠ Ο ΓΥΝΑ Ι ΚΕΣ ΝΑ ΛΑΜΒ Α ΝΟΥΝ Σ Υ ΜΦ Ώ ΝΑ ΜΕ Ε ΚΘΕΣΗ ΤΗΣ UNCONVENTIONAL VENTURES, 0,6% ΣΤΗ ΓΑΛΛΊΑ , 1% ΣΤ Ί Σ ΣΚΑΝΔ Ί ΝΑΒ Ί ΚΈΣ ΧΏΡ Έ Σ , 1,9% ΣΤΗ ΒΡ Έ ΤΑΝΊΑ ΚΑΙ 1,7% ΣΤΗ Γ Έ ΡΜΑΝΊΑ

EconomyToday 31

ΔΡ ΣΊΛΊΑ ΧΑΤΖΗΧΡΊΣΤΟΔΟΎΛΟΎ ΤΟΝΙΖΕΙ ΟΤΙ «Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΚΑΙ ΟΛΕΣ», ΕΞΗΓΩΝΤΑΣ ΠΩΣ Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΠΟΥ ΘΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΠΟΙΗΘΕΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΜΕΛΕΤΗΣΕΙ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΕΥΔΟΚΙΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ

ΚΑΘΗΜΈΡΙΝΌΣ ΑΓΩΝΑΣ Η ΙΣΌΡΡΌΠΙΑ ΠΡΌΣΩΠΙΚΗΣ ΚΑΙ ΈΠΑΓΓΈΛΜΑΤΙΚΗΣ ΖΩΗΣ

χοντας συμβάλει σημαντικά τα τελευταία

15 χρόνια στην ενίσχυση της γυναικείας

παρουσίας στην κυπριακή αγορά, η δρ Σίλια Χατζηχριστοδούλου κάνει τη δική της αποτίμηση. Η ιδρύτρια και γενική διευθύντρια της

GrantXpert Consulting -μίας εκ των πιο επιτυχημένων συμβουλευτικών εταιρειών της Κύπρου στον τομέα των Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων- περιγράφει στο Economy Today πως το ενδιαφέρον των γυναικών της Κύπρου για το επιχειρείν συνεχώς αυξάνεται, αποκαλύπτοντας παράλληλα, ποιοι αναδεικνύονται ως οι δημοφιλέστεροι τομείς δραστηριοποίησης. Επισημαίνει, εντούτοις, πως υπάρχουν αδυναμίες ως προς τη γυναικεία εκπροσώπηση στη start-up σκηνή, υπογραμμίζοντας πως γίνονται κινήσεις για να ανατραπεί αυτή η εικόνα. Σημειώνει δε, πως το εύρος των χρηματοδοτήσεων για μία νέα γυναίκα επιχειρηματία είναι σήμερα μεγαλύτερο σε σύγκριση με πριν από μία δεκαετία, τονίζοντας, ωστόσο, πως «λείπει» εκείνο το πρόγραμμα που να στηρίζει όσες

ήδη έχουν κάνει το βήμα. Μοιράζεται ακόμη, τη δική της εμπειρία ως επιχειρηματίας και δεν κρύβει πως το δίπτυχο προσωπική – επαγγελματική ζωή δεν είναι εύκολο να το ισορροπείς, διαμηνύοντας πως πρόκειται για «καθημερινό αγώνα». Είναι επίσης, ειλικρινής και λέει ανοιχτά πως «η επιχειρηματικότητα δεν είναι για όλους και όλες», στέλνοντας το μήνυμα σε όσες γυναίκες επιθυμούν να «τρέξουν» στον επιχειρηματικό στίβο πως θα πρέπει να. στρωθούν στο διάβασμα.

Από το 2009 μέχρι σήμερα, η εταιρεία σας έχει βοηθήσει κυπριακούς Οργανισμούς να εξασφαλίσουν εκατομμύρια ευρώ από προγράμματα χρηματοδότησης της Ε.Ε.. Πώς θα αξιολογούσατε τη γυναικεία συμμετοχή; Τα Σχέδια Επιχορηγήσεων από τα διαρθρωτικά ταμεία και τα ανταγωνιστικά προγράμματα της Ε.Ε. είναι σημαντικά εργαλεία για την προώθηση της Επιχειρηματικότητας, της Καινοτομίας και της Ανάπτυξης της κυπριακής οικονομίας. Ως εκ τούτου, η εταιρεία μας συμβάλλει ενεργά στην προώθηση αυτών των Σχεδίων μέσω εκδηλώσεων και σχετικών δημοσιεύσεων στα ΜΜΕ και καθοδηγούμε τους ενδιαφερόμενους αιτητές πώς να ετοιμάσουν τις αιτήσεις και τα σχετικά δικαιολογητικά για κάθε Σχέδιο. Από το 2009 μέχρι σήμερα η GrantXpert έχει βοηθήσει πέραν των 130 νέων επιχειρηματιών, ανδρών και γυναικών, να εξασφαλίσουν επιχορήγηση από το Σχέδιο Νέας Επιχειρηματικής Δραστηριότητας, 15 επιχειρήσεις και start-ups να εγκριθούν από το Σχέδιο Επιχειρηματικής Καινοτομίας που είχε προκηρύξει πριν μερικά χρόνια το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, καθώς και 5 ιδρυτές νεοφυών επιχειρήσεων να εγκριθούν από το ιδιαίτερα ανταγωνιστικό Σχέδιο PRE-SEED του ΙδΕΚ. Η συμμετοχή των γυναικών είναι ίση στο Σχέδιο νέας Επιχειρηματικής Δραστηριότητας με τους άνδρες, μάλιστα στις παρουσιάσεις που κάνουμε για το εν λόγω Σχέδιο έρχονται πολύ περισσότερες γυναίκες παρά άνδρες. Τα πράγματα είναι διαφορετικά στο Σχέδιο PRE-SEED για νεοφυείς επιχειρήσεις (start-ups), όπου βλέπουμε πολύ πιο μικρούς αριθμούς συμμετοχής γυναικών και για αυτό τον λόγο το ΙδΕΚ έχει δώσει ιδιαίτερη έμφαση στην ενθάρρυνση των γυναικών και δίνοντάς τους πλεονέκτημα στην κατάταξη των επιτυχόντων, εφόσον έχουν εξασφαλίσει υψηλή βαθμολογία από τους εξωτερικούς αξιολογητές.

ΠΈΡΑΝ ΤΩΝ 1000

ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΣΈ 10 ΧΡΌΝΙΑ Θα μπορούσατε να μας δώσετε κάποια αριθμητικά στοιχεία; Για παράδειγμα, πόσες γυναίκες έχουν εξασφαλίσει μέχρι σήμερα χρηματοδότηση; Γνωρίζουμε πόσες startups διοικούνται σήμερα από γυναίκες στην Κύπρο; Μέσα από τα δικά μας στοιχεία και την ενημέρωση που λαμβάνουμε από το ΥΕΕΒ, το Σχέδιο Νέας Επιχειρηματικής Δραστηριότητας (Σχέδιο Νεανικής και το Σχέδιο

32 EconomyToday
Έ

Γυναικείας Επιχειρηματικότητας), πέραν των 1000 γυναικών έχουν επιχορηγηθεί τα τελευταία 10 χρόνια. Για τις start-ups δεν υπάρχει επίσημη ενημέρωση ως προς τον αριθμό των γυναικών και των ανδρών που συμμετέχουν σε κάθε επιτυχημένη πρόταση, αλλά σίγουρα η συμμετοχή των γυναικών είναι εμφανώς μειωμένη στο συγκεκριμένο Σχέδιο και φέτος έχουν παρθεί διορθωτικά μέτρα για να ενισχύσουν το ενδιαφέρον και τα κίνητρα των γυναικών να εμπλακούν σε καινοτόμες start-ups

και να υποβάλουν αίτηση για εξασφάλιση επιχορήγησης. Είναι πολύ θετικό το ότι υπάρχουν προγράμματα στήριξης για τις καινοτόμες επιχειρήσεις, όπως είναι το Idea Innovation Center της Τράπεζας Κύπρου, το πρόγραμμα EUC Start-ups powered by Microsoft του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου, το A.R.I.S της Deloitte στη Λεμεσό και το Chrysalis Leap, όπου προσφέρεται εκπαίδευση, καθοδήγηση από μέντορες και ευκαιρίες δικτύωσης και σε αυτά τα προγράμματα υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από νεαρά κορίτσια και γυναίκες για συμμετοχή.

ΠΟΎ ΣΤΡΈΦΟΎΝ

ΟΙ ΓΎΝΑΙΚΈΣ ΤΟ

ΈΝΔΙΑΦΈΡΟΝ ΤΟΎΣ Μέσα από τον δικό σας ρόλο, διαπιστώνετε να αυξάνεται το ενδιαφέρον από πλευράς Κυπρίων γυναικών για το επιχειρείν; Υπάρχουν τομείς στους οποίους παρατηρείται μεγαλύτερο ενδιαφέρον συγκριτικά με άλλους; Είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικό ότι συνεχώς αυξάνεται το ενδιαφέρον των γυναικών της Κύπρου για το επιχειρείν.

Η ΣΥΜΜΕΤΟΧ Η ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚ Ω Ν Ε Ι ΝΑΙ Ι ΣΗ ΣΤΟ ΣΧ Ε ΔΙΟ Ν Ε ΑΣ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚ Η Σ ΔΡΑΣΤΗΡΙ Ο ΤΗΤΑΣ

ΜΕ ΤΟΥΣ Α ΝΔΡΕΣ, Μ Α ΛΙΣΤΑ ΣΤΙΣ ΠΑΡΟΥΣΙ Α ΣΕΙΣ

ΠΟΥ Κ Α ΝΟΥΜΕ ΓΙΑ

ΤΟ ΕΝ Λ Ο ΓΩ ΣΧ Ε ΔΙΟ Ε ΡΧΟΝΤΑΙ ΠΟΛ Υ ΠΕΡΙΣΣ Ο ΤΕΡΕΣ ΓΥΝΑ Ι ΚΕΣ

ΠΑΡ Α Α ΝΔΡΕΣ

Αυτό το διαπιστώνουμε τόσο από τα σχετικά σεμινάρια που διιοργανώνουμε, με στόχο τη γυναικεία ενδυνάμωση και την ενημέρωση για τα ευρωπαϊκά προγράμματα επιχορηγήσεων που μπορούν να συμβάλουν θετικά στο ξεκίνημα της δικής τους εταιρείας όσο και από τις γυναίκες που βοηθάμε να αιτηθούν διάφορες επιχορηγήσεις. Οι τομείς που βλέπουμε να υπάρχει αυξημένο ενδιαφέρον είναι το Ηλεκτρονικό Εμπόριο, μέσα από τη δημιουργία e-shops, ο τομέας της Ομορφιάς, της Αισθητικής και της Μόδας, καθώς και ο τομέας δημιουργίας νέων Τεχνολογικών Προϊόντων (όπως εφαρμογές για το κινητό, εκπαιδευτικές πλατφόρμες κ.λπ.).

ΚΑΛΎΤΈΡΑ ΜΈΝ, «ΚΑΤΙ» ΛΈΙΠΈΙ ΔΈ Θα λέγατε πως υπάρχουν αρκετές ευκαιρίες σε ό,τι αφορά την πρόσβαση σε χρηματοδοτικούς πόρους που προωθούν τη γυναικεία καινοτόμο επιχειρηματικότητα; Πώς αξιολογείτε τις κινήσεις από πλευράς πολιτείας, καθώς και άλλων εμπλεκόμενων φορέων προς αυτή την κατεύθυνση; Σίγουρα υπάρχει μεγαλύτερο εύρος χρηματοδοτικών προγραμμάτων για μια νέα γυναίκα επιχειρηματία από ό,τι υπήρχε πριν 10 χρόνια. Σχέδια όπως αυτό για Νέα Επιχειρηματική Δραστηριότητα του ΥΕΕΒ, το Σχέδιο PRE-SEED και SEED για καινοτόμες επιχειρήσεις από το ΙδΕΚ, τα Σχέδια για νέους Αγρότες του Υπουργείου Γεωργίας, αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο το Πρόγραμμα EIC Accelerator για καινοτόμα start-ups δίνουν πολλές

EconomyToday 33

ευκαιρίες για εξασφάλιση επιχορήγησης για μια νέα γυναίκα επιχειρηματία. Παρόλα αυτά, λείπει εκείνο το πρόγραμμα που να στηρίζει τις υφιστάμενες γυναίκες επιχειρηματίες, που έχουν ήδη δραστηριοποιηθεί επιχειρηματικά και χρειάζονται οικονομική βοήθεια για να αναπτύξουν την εταιρεία τους περαιτέρω και να τη μεγαλώσουν, κατακτώντας νέες αγορές, νέους τομείς και αναπτύσσοντας νέα προϊόντα και υπηρεσίες.

Η ΕΥΡΏΠΗ «ΣΠΡΏΧΝΕΙ»

Έρευνες καταδεικνύουν πως μόλις το 1% των κεφαλαίων που επενδύουν τα Venture Capital Funds (VCs) διοχετεύεται σε ευρωπαϊκές startups με ιδρύτρια γυναίκα. Συγκεκριμένα, το 2021 το ποσοστό έφτασε το 0,7%, το χαμηλότερο της τελευταίας δεκαετίας. Ποια η δική σας ερμηνεία γι’ αυτό το φαινόμενο; Σίγουρα όταν οι ιδρυτές των καινοτόμων start-ups που επικοινωνούν με αυτά τα VCs είναι κυρίως άντρες, τότε είναι φυσικό επακόλουθο και αυτοί που λαμβάνουν αυτά τα κεφάλαια να είναι σε συντριπτική πλειοψηφία άνδρες. Επίσης σ’ αυτούς τους VC Οργανισμούς βλέπουμε κυρίως άνδρες επενδυτές, οπόταν δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος, όπου οι άνδρες επενδυτές στηρίζουν τους άνδρες ιδρυτές start-ups

και αυτή η κατάσταση διαιωνίζεται.

Τα τελευταία χρόνια μέσα από πρωτοβουλίες της Ε.Ε. έχουν δημιουργηθεί VCs και άλλες επενδυτικές πρωτοβουλίες που δίνουν προτεραιότητα σε γυναίκες επιιχειρηματίες. Ως εκ τούτου βλέπουμε γυναίκες

σε VCs να στηρίζουν γυναίκες ιδρυτές καινοτόμων επιχειρήσεων και αυτό μπορεί να λειτουργήσει μόνο θετικά και αυτές είναι πρωτοβουλίες προς τη σωστή κατεύθυνση. Η Ευρώπη θέλει να δει πιο πολλές γυναίκες να δραστηριοποιούνται επιχειρηματικά και στηρίζει αυτή την προσπάθεια μέσα από διάφορα ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία και πρωτοβουλίες.

ΠΡΟΣΏΠΙΚΗ Vs ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΖΏΗΣ

Μιλήστε μας και για τη δική σας εμπειρία. Ποιες προκλήσεις αντιμετωπίσατε κατά τη διάρκεια της πορείας σας, από την απόφασή σας να ιδρύσετε τη δική σας εταιρεία μέχρι και σήμερα. Διαδραμάτισε κατά την άποψή σας κάποιο ρόλο το φύλο;

Οι δυσκολίες που αντιμετώπισα είχαν να κάνουν κυρίως με τα περιορισμένα κεφάλαια που είχα στη διάθεσή μου στο ξεκίνημα της επιχειρηματικής πορείας μου το 2009. Ενώ είχα εγκριθεί για να λάβω επιχορήγηση από το Σχέδιο Γυναικείας Επιχειρηματικότητας του Υπουργείου Εμπορίου, δυστυχώς αυτά τα κονδύλια έρχονται στην πορεία, δεν τα λαμβάνεις ως προκαταβολή και ως εκ τούτου το ξεκίνημα ήταν ιδαίτερα δύσκολο και απαιτητικό. Στην πορεία, κατάφερα με πολύ αργούς και σταθερούς ρυθμούς να δημιουργήσω με την ομάδα μου μια καλή και σταθερή

ΕΊΝΑ Ί Ί Δ Ί ΑΊΤΕΡΑ ΕΝΘΑΡΡΥΝΤ Ί ΚΌ ΌΤ Ί ΣΥΝΕΧΏΣ ΑΥΞ Α ΝΕΤΑ Ί Τ Ό ΕΝΔ Ί ΑΦ Ε Ρ Ό Ν ΤΏ Ν ΓΥΝΑ Ί ΚΏΝ ΤΗΣ Κ Υ ΠΡ ΌΥ Γ Ί Α Τ Ό ΕΠ Ί ΧΕ Ί ΡΕΊΝ, ΕΝΏ Π Ε ΡΑΝ ΤΏ Ν 1000 ΓΥΝΑ Ί ΚΏΝ Ε ΛΑΒΑΝ ΕΠ Ί Χ Ό ΡΗΓ Η ΣΕ Ί Σ ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΊΑ ΔΕΚΑΕΤΊΑ

ρευστότητα για τη GrantXpert Consulting, δίνοντάς μου έτσι τη δυνατότητα να επενδύσω σε νέες υπηρεσίες, να προσλάβω υψηλού επιπέδου έμπειρο προσωπικό και να υπάρχει μια οικονομική σταθερότητα.

Το δεύτερο κύριο πρόβλημα που αντιμετώπισα ήταν να ισορροπήσω την προσωπική με την επαγγελματική μου ζωή. Ως μητέρα δύο παιδιών η καθημερινή πρόκληση είναι να προλάβεις να ολοκληρώσεις τις εργασίες σου στο γραφείο και να έχεις τον χρόνο να δεις τη στρατηγική και την ανάπτυξη της εταιρείας με καθαρό μυαλό, καθώς το απόγευμα αφιερώνω τον χρόνο μου στα παιδιά και τις δικές τους ασχολίες. Αυτή είναι η καθημερινή πρόκληση όλων των γυναικών που έχουν φτιάξει τις δικές τους οικογένειες και ταυτόχρονα έχουν να διοικήσουν μια εταιρεία με προσωπικό, πελάτες, συνεργάτες κ.ο.κ.. Δεν είναι εύκολο να τα ισορροπείς, είναι ένας καθημερινός αγώνας και χρειάζεται καλό προγραμματισμό, μεθοδικότητα, ευελιξία, υπομονή και επιμονή.

34 EconomyToday

ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ = ΥΠΟΜΟΝΉ + ΕΠΙΜΟΝΉ Ποιο το μήνυμά σας προς τη νέα γενιά; Τι θα συμβουλεύατε τις νέες Κύπριες επαγγελματίες; Αυτό που λέω πάντα και σε διαλέξεις-σεμινάρια είναι το εξής: Η επιχειρηματικότητα δεν είναι για όλους και όλες. Χρειάζεται προσεκτική μελέτη του τομέα που ενδιαφέρει μια γυναίκα, για να βρει αυτό το διαφορετικό που θα κάνει τον πελάτη να έρθει να αγοράσει το προϊόν ή τις υπηρεσίες από τη δική της εταιρεία. Να βρει το κενό στην αγορά ή πώς μπορεί να προσφέρει

κάτι με πιο ποιοτικό ή πιο φθηνό ή πιο άμεσο-γρήγορο τρόπο ή μέσω μιας καλύτερης εμπειρίας και εξυπηρέτησης. Χρειάζεται δηλαδή να έχει ξεκάθαρο στο μυαλό της τι προσφέρει που είναι μοναδικό και της δίνει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Η γυναίκα που θα δραστηριοποιηθεί επιχειρηματικά πρέπει να μελετήσει τον ανταγωνισμό, τις προσφερόμενες υπηρεσίες-

προϊόντα του κάθε ανταγωνιστή, τις τιμές του, το πελατολόγιο του, ώστε οι αποφάσεις που θα πάρει να βασίζονται σε πραγματικά δεδομένα και όχι σε βιαστικές κινήσεις.

Εάν επιθυμεί μια γυναίκα να φτιάξει τη δική της επιχείρηση, χρειάζεται να έχει υπομονή και επιμονή. Δεν πρόκειται να πετύχει από τη μια μέρα στην άλλη. Θα κάνει λάθη στην πορεία και πρέπει να μαθαίνει από αυτά και συνεχώς να εξελίσσεται και να γίνεται καλύτερη. Να μελετά τον ανταγωνισμό, να ξοδεύει χρόνο στη στρατηγική και το πλάνο για το μέλλον και να είναι ενήμερη για τις τεχνολογικές και άλλες εξελίξεις που μπορούν να επηρεάσουν την επιχείρησή της. Όλα αυτά απαιτούν αφοσίωση, σκληρή δουλειά, συνεχή εξέλιξη και ενημέρωση και να έχει δίπλα της καλούς και αφοσιωμένους συνεργάτες για να συμβάλλουν όλοι μαζί στην εξέλιξη και βιωσιμότητα της νέας επιχείρησης.

EconomyToday 35

ΜΑΓΔΑΛΈΝΑ ΖΉΡΑ

ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΒΉΜΑ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΑ ΙΣΑ ΔΙΚΑΙΏΜΑΤΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΟ ΠΙΣΏΓΥΡΙΣΜΑ, ΤΟΝΙΖΕΙ Ή ΜΑΓΔΑΛΕΝΑ ΖΉΡΑ, ΜΙΛΏΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΉΤΕΣ ΣΤΟΝ ΧΏΡΟ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΉ ΣΤΉΝ ΕΥΔΟΚΙΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ

ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΑΝΙΣΟΤΗΤΑΣ ΕΙΝΑΙ

ΣΥΣΤΗΜΙΚΟ, ΔΕΝ ΘΑ ΛΥΘΕΙ ΣΕ ΛΙΓΕΣ ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ

ως» στη σημερινή πραγματικότητα στον χώρο του Πολιτισμού επιχειρεί να ρίξει το Economy Today, ζητώντας από τη Μαγδαλένα Ζήρα να ανάψει «προβολείς», φανερώνοντας τα όσα διαδραματίζονται στα. παρασκήνια. Σε ένα χώρο που σήμερα παράγει -με όρους σύγχρονης οικονομίας πλούτο και θέσεις εργασίας, διατηρώντας παράλληλα, τη δύναμη να. αναπαράγει πρότυπα και έμφυλα στερεότυπα, η διακεκριμένη σκηνοθέτρια θεάτρου επιλέγει να βάλει τη «γυναίκα» σε πρώτο πλάνο. Αναζητώντας απαντήσεις σε ερωτήματα για τη θέση της στην κοινωνία και ιδίως την κυρίαρχη αφήγηση γύρω από αυτήν, η Μαγδαλένα Ζήρα ιδρύει το 2019 μαζί με την επίσης σκηνοθέτρια, Αθηνά Κάσιου και την ηθοποιό Νέδη Αντωνιάδη το project Σ Ε Ζ Ο Ν Γυναίκες, πετυχαίνοντας παράλληλα, να δημιουργήσουν μια πλατφόρμα για τις γυναίκες

δημιουργούς. Μιλά στο Economy Today για τους λόγους που τις οδήγησαν σε αυτό το εγχείρημα, συνειδητοποιώντας πλέον πως «ήταν λες και σπάσαμε ένα ταμπού». Φωτίζει πτυχές, όπως η συμμετοχή των γυναικών σε θέσεις λήψης αποφάσεων και οι μισθολογικές αμοιβές στους κλάδους των τεχνών, όπου ακόμη «πρωταγωνιστεί» η ανισότητα ανάμεσα στα φύλα. Τονίζει πως το πρόβλημα στον τομέα της Δημιουργίας είναι συστημικό, υπογραμμίζοντας πως δεν πρόκειται να λυθεί μέσα σε λίγες δεκαετίες, ενώ προειδοποιεί πως αν η γυναικεία φωνή και παρουσία απέχει από αυτό τον χώρο, τότε θα συνεχίζεται ο. φαύλος κύκλος.

* Ή Μαγδαλένα Ζήρα είναι σκηνοθέτρια θεάτρου, ερευνήτρια, συγγραφέας, καλλιτεχνική διευθύντρια και συν-ιδρύτρια των θεατρικών ομάδων Φανταστικό Θέατρο και Σ Ε Ζ Ο Ν Γυναίκες.

Είστε μία εκ των τριών γυναικών πίσω από το project Σ Ε Ζ Ο Ν Γυναίκες. Τι ήταν αυτό που σας ώθησε στη δημιουργία του; Οργανισμοί και πρωτοβουλίες όπως το project Σ Ε Ζ Ο Ν Γυναίκες δραστηριοποιούνται με στόχο κάποτε να φτάσουμε σε ένα σημείο που να μη χρειάζεται πια να υπάρχουν. Μακάρι να μην υπήρχε ανάγκη για υπενθύμιση της ανισότητας ανάμεσα στα φύλα στον τομέα του Πολιτισμού. Αλλά το 2019, όταν ιδρύθηκε το project, νιώθαμε έντονα ότι υπήρχε αυτή η ανάγκη. Και σήμερα, ενώ γίνονται κάποια βήματα μπροστά, τα προβλήματα συνεχίζουν και η συστημική ανισότητα συνεχίζει να μας ενεργοποιεί. Ή Σ Ε Ζ Ο Ν γεννήθηκε μέσα από την αναγνώριση της έλλειψης έμφυλης συνειδητότητας στον τομέα του Θεάτρου στην Κύπρο. Αντιδράσαμε σε συγκεκριμένα γεγονότα και καταστάσεις που παρατηρούσαμε ή/και βιώναμε σαν επαγγελματίες στη χώρα μας, ενώ ταυτόχρονα θεωρώ ότι μας ενεργοποίησε και το διεθνές κίνημα #MeToo. Με λίγα λόγια, οι συνθήκες που μας ώθησαν ήταν η απουσία των γυναικών από τις θέσεις όπου λαμβάνονται σημαντικές αποφάσεις στον χώρο του Πολιτισμού, η διαφορά στην αντιμετώπιση γυναικών σκηνοθετριών, η διαφορά στους μισθούς ανάμεσα σε άντρες και γυναίκες ηθοποιούς, η επιλογή ρεπερτορίου, τα πρότυπα για τα φύλα που παρουσιάζονταν στη σκηνή, καθώς και συστημικά και παγιωμένα εμπόδια και νοοτροπίες που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στον χώρο του Πολιτισμού στην καθημερινότητά τους, από την υποτίμηση μέχρι την ξεκάθαρη κακοποίηση.

Υπάρχει λοιπόν σήμερα κυρίαρχη αφήγηση για τη θέση της γυναίκας στη σύγχρονη

36 EconomyToday
« Φ

κυπριακή πραγματικότητα; Εάν ναι, ποια είναι αυτή;

Σήμερα ζούμε σε μια εποχή με έντονη πολιτισμική/πολιτική/ιδεολογική πόλωση. Σε σχέση με τη θέση των γυναικών και των μειονοτήτων γενικότερα, υπάρχει χάσμα απόψεων και νοοτροπιών μέσα στην κοινωνία. Παρόλη την πρόοδο σε θέματα

ισότητας και διαφορετικότητας, συνεχίζει να υπάρχει και βαθύς συντηρητισμός για το θέμα των ρόλων των φύλων. Για κάθε βήμα μπροστά στα ίσα δικαιώματα υπάρχει αντίστοιχο πισωγύρισμα.

Και αυτό αντικατοπτρίζεται και στις ιστορίες που

λέμε και στα θεάματα που βλέπουμε.

Η ΑΠΕΙΛ Η ΕΝΌΣ

Α Ε ΝΑ Ό Υ... ΦΑ Υ Λ Ό Υ Κ Υ ΚΛ Ό Υ

Κεφάλαιο «ανισότητα». Υπάρχει ανισότητα στην Κύπρο μεταξύ γυναικών και ανδρών στον τομέα του Πολιτισμού; Οι γυναίκες των τεχνών αντιμετωπίζουν διακρίσεις σε ό,τι αφορά για παράδειγμα, την πρόσβαση

στην αγορά εργασίας, την αμοιβή, την εκπροσώπηση σε όργανα λήψης αποφάσεων στον χώρο του Πολιτισμού ή τη συνολική αναγνώριση του έργου τους; Επειδή το πρόβλημα της ανισότητας είναι συστημικό και έχει μια ιστορία αιώνων, δεν πρόκειται να λυθεί μέσα σε λίγες δεκαετίες. Τα βήματα προς την ισότητα γίνονται καθημερινά και θα πρέπει να συνεχίζονται να γίνονται. Στον τομέα του Πολιτισμού το πρόβλημα αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία, γιατί ο Πολιτισμός έχει ιδεολογική δύναμη. Οι καλλιτέχνες, οι δημιουργοί και οι πνευματικοί άνθρωποι κατέχουν μια εξέχουσα θέση στη συλλογική συνείδηση γιατί παράγουν έργο που επηρεάζει το πώς βλέπουμε τον εαυτό μας και την κοινωνία μας, το πώς φανταζόμαστε την κοινωνία που θέλουμε να έχουμε στο μέλλον. Ο τομέας του Πολιτισμού ήταν πάντα συνδεδεμένος με την πολιτική ζωή και τα Κέντρα Εξουσίας, είτε ως αντίλογος στην κυρίαρχη αφήγηση είτε ως βραχίονας των Κέντρων Εξουσίας. Ως εκ τούτου, η δύναμή του και η επιρροή του είναι μεγάλη. Έτσι, αν απέχει η γυναικεία φωνή και παρουσία από αυτό τον χώρο, τότε αυτό δεν είναι μόνο θέμα οικονομικό ή ευκαιριών, αλλά θέμα ιδεολογικό—ο φαύλος κύκλος συνεχίζεται.

Οι γυναίκες ήταν για αιώνες περιθωριοποιημένες ή απούσες εντελώς από τον τομέα της Δημιουργίας. Γιατί ήταν επίσης αποκομμένες από τον δημόσιο βίο. Αυτά τα δύο είναι αλληλένδετα. Και ενώ από τον 20ό αιώνα, λόγω του φεμινιστικού κινήματος, οι γυναίκες διεκδίκησαν μια θέση σε αυτό τον χώρο, θα πάρει πολύ καιρό για να αλλά -

ΑΝ ΑΠΈΧ Έ Ι

Η ΓΥΝΑΙΚ ΈΙ Α ΦΩΝ Η ΚΑΙ ΠΑΡΟΥΣ Ι Α ΑΠ Ο ΑΥΤ Ο ΤΟΝ Χ Ω ΡΟ, Τ Ο Τ Έ ΑΥΤ Ο Δ Έ Ν

ΈΙ ΝΑΙ Μ Ο ΝΟ ΘΈΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ

Ή Έ ΥΚΑΙΡΙ Ω Ν, ΑΛΛ Α ΘΈΜΑ ΙΔ Έ ΟΛΟΓΙΚΟ

-Ο ΦΑ Υ ΛΟΣ Κ Υ ΚΛΟΣ ΣΥΝ Έ Χ Ι Ζ Έ ΤΑΙ

ξουν ριζικά δομές και νοοτροπίες. Από εκεί αρχίζει το πρόβλημα. Αυτή η κατάσταση έχει φυσικά αντίκτυπο στο ποιος ή ποια θα εργοδοτηθεί, ποιος ή ποια θα είναι επικεφαλής, ποιος ή ποια θα πάρει καθοριστικές αποφάσεις και πώς θα αντιμετωπιστεί από το σύνολο της κοινωνίας ένα άτομο σε ηγετική θέση, ανάλογα με το φύλο του.

Για παράδειγμα, μια ερώτηση που θέτουμε μέσα από τη δουλειά μας ως Σ Ε Ζ Ο Ν Γυναίκες είναι «Τι είναι κλασικό; Τι είναι οικουμενικό;»

Αναγνωρίζουμε δηλαδή πως στο σύνολο των έργων της λογοτεχνικής, θεατρικής, καλλιτεχνικής κληρονομιάς που θεωρούνται σημαντικά συνεχίζουν να κυριαρχούν οι ανδρικές φωνές. Έτσι, πιστεύουμε πως αυτά τα «κλασικά» έργα πρέπει να αντιμετωπίζονται με κριτική ματιά, ενώ παράλληλα πρέπει να γίνεται προσπάθεια να ακουστούν και οι άλλες φωνές, οι περιθωριοποιημένες.

ΤΑ ΤΑΜΠ ΌΥ

Π Ό Υ Ε ΣΠΑΣΑΝ

Σε ό,τι αφορά την πρόσβαση σε χρηματοδοτικούς πόρους, υπάρχουν αρκετές ευκαιρίες για τις Κύπριες γυναίκες στους τομείς του Πολιτισμού; Από πλευράς πολιτείας, πώς αξιολογείτε τις δράσεις που γίνονται ως προς την προώθηση της γυναικείας δημιουργικότητας / επιχειρηματικότητας στον χώρο;

Παρατηρήσαμε περισσότερη έμφυλη συνειδητότητα σε Οργανισμούς από τότε που άρχισε να δραστηριοποιείται η Σ Ε Ζ Ο Ν Γυναίκες. Ήταν λες και σπάσαμε ένα ταμπού, μιλήσαμε ανοιχτά για την ανισότητα και χωρίς περιστροφές είπαμε ότι θα δημιουργήσουμε μια πλατφόρμα για τις γυναίκες δημιουργούς. Παρά κάποιες αρχικές επιφυλάξεις, η Σ Ε Ζ Ο Ν είχε μεγάλη επιτυχία και απήχηση και θεωρώ ενέπνευσε κι άλλες παρόμοιες δράσεις, ενώ ενθάρρυνε γυναίκες δημιουργούς, που για χρόνια ήδη δούλευαν με μια φεμινστική ατζέντα, να το δηλώσουν ξεκάθαρα. Αλλά όταν ένα πρόβλημα είναι συστημικό χρειάζεται και μια μακροχρόνια και πολύπλευρη αντιμετώπιση. Σε σχέση με το πρώτο ερώτημα, δεν γνωρίζω για χρηματοδοτικά προγράμματα που επικεντρώνονται στο φύλο, εκτός από τον Εθνικό Μηχανισμό για τα Δικαιώματα της Γυναίκας.

Τι θα συμβουλεύατε τη νέα γενιά που θα ήθελε να δραστηριοποιηθεί επαγγελματικά στον χώρο του πολιτισμού; Μη συμβιβάζεστε! Σπάστε το ταβάνι.

EconomyToday 37

ΣΤΑΎΡΗ ΤΣΙΟΡΒΑ ΚΑΙ ΜΙΣΈΛ ΠΑΝΤΈΛΗ

ΜΙΛΟΎΝ ΣΤΟ ECONOMY TODAY ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΚΗ ΤΟΎΣ ΠΟΡΕΙΑ ΣΤΟΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΣΤΙΒΟ, ΣΕ ΕΝΑ ΧΏΡΟ ΠΟΎ ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ ΘΕΏΡΕΙΤΑΙ «ΑΝΔΡΟΚΡΑΤΟΎΜΕΝΟΣ»

ΣΎΝΕΝΤΕΎΞΗ ΣΤΗΝ ΕΎΔΟΚΙΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΎΛΟΎ ΦΏΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: EMMA LOUISE CHARALAMBOUS

ΣΤΗΝ ΕΣΤΊΑΣΗ ΟΊ ΠΡΟΚΛΗΣΕΊΣ ΕΊΝΑΊ ΚΟΊΝΕΣ ΓΊΑ ΟΛΟΥΣ

ταν μερικοί φρεσκοκαβουρδισμένοι

κόκκοι καφέ γίνονται «σημείο συνάντησης» για μία πτυχιούχο μουσικό και μία απόφοιτο Καλών Τεχνών, τότε τα υπόλοιπα είναι μάλλον θέμα. χημείας! Αν συχνάζεις στην Παλιά Πόλη της Λευκωσίας, σίγουρα θα τις έχεις πετύχει. Η Σταύρη και η Μισέλ υποδέχονται σχεδόν καθημερινά θαμώνες του ιστορικού κέντρου της πρωτεύουσας, φτιάχνοντας και σερβίροντας εκλεκτές ποικιλίες καφέ, επιλεγμένες ετικέτες κρασιού και κοκτέιλ που φέρουν την υπογραφή τους. Οι δυο τους είναι, εδώ και τέσσερα χρόνια, οι ιδιοκτήτριες του Swimming Birds, ενός all day bar στην περιοχή του καινούργιου Δημαρχείου της Λευκωσίας. Η Σταύρη Τσιορβά και η Μισέλ Παντελή μιλούν στο Economy Today για την απόφασή τους να «επιχειρήσουν» σε ένα χώρο που μέχρι και σήμερα θεωρείται «ανδροκρατούμενος». Περιγράφουν

τις προκλήσεις που κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν και απαντούν εάν στην Κύπρο του 2024 οι προκαταλήψεις βρίσκουν ακόμη. εύφορο έδαφος. Εστιάζουν παράλληλα, στη σημασία της χρηματοδότησης, ιδιαίτερα στα πρώτα βήματα, αναδεικνύοντας πως η κρατική αρωγή μπορεί να αποτελέσει εφαλτήριο για τις νέες γυναίκες που επιθυμούν να εισέλθουν στο επιχειρείν. Αποκαλύπτουν ακόμη, ποιο θεωρούν πως είναι το «τρίπτυχο» της επιτυχίας στον κλάδο και στέλνουν το δικό τους μήνυμα στις νέες γυναίκες της Κύπρου.

Έχοντας και οι δυο τους μυηθεί εδώ και χρόνια σε αρωματικά χαρμάνια και εξειδικευμένες ποικιλίες καφέ και ποτών, αφού εργάστηκαν σε χώρους του κλάδου, η εστίαση τις κέρδισε ολοκληρωτικά. Η Σταύρη μάλιστα, μετά από μία «θητεία» στον κόσμο του γραφείου, εφόσον εργαζόταν για οκτώ χρόνια σε εταιρεία ερευνών. Μισέλ και Σταύρη ασχολούνται με τον τομέα τα τελευταία 13 και 10 χρόνια αντίστοιχα, με τη Μισέλ να κατέχει πτυχίο και μεταπτυχιακό τίτλο στις Καλές Τέχνες και τη Σταύρη να έχει σπουδάσει Μουσική, ολοκληρώνοντας το μεταπτυχιακό της στη Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού.

*Στην πορεία της συνέντευξης διαπιστώνουμε πως οι απαντήσεις τους στα ερωτήματά μας συγκλίνουν, επομένως δεν τις διαχωρίζουμε.

Το 2019 προχωρήσατε στη δημιουργία της δικής σας επιχείρησης στον τομέα της Εστίασης. Τι σας οδήγησε σε αυτή την απόφαση; Ποιες προκλήσεις αντιμετωπίσατε, τόσο στα πρώτα σας βήματα, όσο και γενικότερα στην πορεία σας ως δύο νέες γυναίκες στο «επιχειρείν»; Διαδραμάτισε κάποιο ρόλο η ηλικία ή το φύλο σας; Η ιδέα να ξεκινήσουμε το δικό μας καφέ μπαρ, προέκυψε ενώ εργαζόμασταν μαζί σε ένα από τα πρώτα μαγαζιά που πρόσφεραν φρεσκοκαβουρδισμένο καφέ στην Κύπρο. Αφού εργαστήκαμε παρέα, για περισσότερο από τρία χρόνια, νιώσαμε ότι είχε έρθει η ώρα να πάμε παρακάτω, να εξελιχθούμε. Είχαμε την επιθυμία να προσφέρουμε μια διαφορετική εμπειρία στους πελάτες μας, επομένως αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε ένα all day bar, με έμφαση στην απλότητα και την ειλικρίνεια, προσφέροντας καλό καφέ, κρασί, μπύρα, κάποια κλασικά κοκτέιλ και μια μικρή λίστα με δικά μας κοκτέιλ.

Αντιμετωπίσαμε διάφορες προκλήσεις, όπως τη διαδικασία αναζήτησης και εύρεσης χώρου, την απόκτηση χρηματοδότησης και την ανάπτυξη σταθερού πελατολογίου, όμως το πάθος και η αφοσίωσή μας, μας βοήθησαν να το πετύχουμε.

38 EconomyToday
Ό

Η ηλικία μας δεν θα λέγαμε ότι διαδραμάτισε απαραίτητα κάποιο ρόλο. Ωστόσο, το γεγονός ότι είχαμε μια προϋπηρεσία στον τομέα της Εστίασης και όχι μόνο, όσο και το ότι υπήρξαμε υπάλληλοι για αρκετά χρόνια μας βοήθησε να λειτουργήσουμε με σύνεση και πειθαρχία. Σε σχέση με το φύλο μας, αυτό δεν φάνηκε να επηρεάζει αυτή την κίνησή μας με κάποιο τρόπο.

ΠΡΟΚΛΉΣΕΙΣ, ΑΝΕΞΑΡΤΉΤΩΣ ΦΎΛΟ Ύ

Ποιες είναι κατά την άποψή σας οι κυριότερες προκλήσεις τις οποίες αντιμετωπίζουν οι γυναίκες επιχειρηματίες στην Κύπρο του 2024; Θα λέγατε πως έχουμε φτάσει στην πολυπόθητη «ισότητα» στην αγορά εργασίας;

Η Εστίαση στον τομέα της Yπηρεσίας συνδέεται συχνά με τις γυναίκες. Ως διαχειρίστριες επιχείρησης αντιμετωπίζουμε προκλήσεις κοινές για όλους και όλες, ανεξαρτήτως φύλου. Κάποιες από αυτές, είναι η επίτευξη ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, προκλήσεις που αφορούν στο ανθρώπινο δυναμικό αλλά και στις ευθύνες, τις υπευθυνότητες και τους ρόλους που έχουμε ως ιδιοκτήτριες μιας μικρής επιχείρησης.

«ΑΝΔΡΟΚΡΑΤΟΎΜΕΝΟΣ»...

ΑΚΟ Μ Ή

Θα χαρακτηρίζατε τον χώρο της Εστίασης -στη σημερινή κυπριακή πραγματικότητα- ως «ανδροκρατούμενο»; Οι γυναίκες

που δραστηριοποιούνται επαγγελματικά σε αυτό τον κλάδο και ειδικότερα στο βραδινό πεδίο, όπως είναι τα μπαρ, ενδέχεται να αντιμετωπίζονται ακόμη και σήμερα από κάποιους με προκατάληψη; Ναι (σημ.: εξακολουθεί να παραμένει ανδροκρατούμενος). Αυτό το φαινόμενο δεν παρουσιάζεται όμως μόνο στην Κύπρο, συναντάται παγκοσμίως. Οι προκαταλήψεις σε βάρος των γυναικών συνεχίζουν να υπάρχουν ακόμα, τόσο στον χώρο της Εστίασης, όσο και σε άλλους τομείς Εργασίας.

Ωστόσο, η ποιότητα εργασίας και η κουλτούρα της επιχείρησής μας, που έχει να κάνει με την προώθηση ποικιλομορφίας χωρίς αποκλεισμούς, συντείνουν στην αντιμετώπιση της οποιασδήποτε προκατάληψης.

Θα θέλαμε, επίσης, να προσθέσουμε πως η απόφασή μας να δημιουργήσουμε την επιχείρησή μας στην παλιά πόλη της Λευκωσίας, μας προκαλεί αισθήματα τύχης και ευγνωμοσύνης. Εκτός από την ομορφιά της τοποθεσίας, η αίσθηση και η επιρροή της κοινότητας και του ανήκειν αποτελούν την κινητήριο δύναμη του Swimming Birds.

ΟΙ ΓΥΝΑ Ι ΚΕΣ ΔΕΝ ΠΡ Ε ΠΕΙ ΝΑ ΦΟΒΗΘΟΥ Ν ΤΗΝ

ΑΛΛΑΓ Η ΚΑΙ ΤΟ

Ρ Ι ΣΚΟ, ΑΛΛ Α ΝΑ ΤΟΛΜ Η ΣΟΥΝ ΝΑ

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠ Ι ΣΟΥΝ ΤΙΣ ΠΡΟΚΛ Η ΣΕΙΣ

Θεωρείτε πώς γίνονται ικανοποιητικά βήματα από πλευράς πολιτείας για την προώθηση της γυναικείας επιχειρηματικότητας; Ναι, θα λέγαμε πως υπάρχουν ευκαιρίες. Η επιχορήγηση που διεκδικήσαμε και μας προσφέρθηκε από το Σχέδιο Ενίσχυσης της Γυναικείας Επιχειρηματικότητας, του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, ήταν ένα σημαντικό βοήθημα για το ξεκίνημά μας. Υπάρχουν και άλλοι φορείς που παρέχουν χορηγίες και συμβουλευτικές υπηρεσίες για την ίδρυση νέων επιχειρήσεων.

ΤΟ «ΤΡ Ι ΠΤ Ύ ΧΟ» Τ Ή Σ ΕΠΙΤ Ύ Χ Ι ΑΣ Αν σας ζητούσαμε να περιγράψτε με τρεις λέξεις, τι χρειάζεται να διαθέτει κάποιος / κάποια για να πετύχει στον δικό σας χώρο; Και οι δύο συμφωνούν πως η μαγική συνταγή κρύβεται στα πιο κάτω: Σεβασμός Δημιουργικότητα Αφοσίωση

Γ Ύ ΝΑ Ι ΚΕΣ... ΤΟΛΜΉΣΤΕ!

Ποιο το μήνυμά σας σε όσες φιλοδοξούν να εισέλθουν στον επιχειρηματικό στίβο; Η εμπειρία μας, μας έδειξε πόσο σημαντικό είναι να ακολουθείς το πάθος σου, να εμπιστεύεσαι τον εαυτό σου και το ένστικτό σου. Αν είναι να απευθύνουμε κάποιο μήνυμα προς τις άλλες γυναίκες, αυτό είναι να μη φοβηθούν την αλλαγή, ούτε το ρίσκο και να τολμήσουν να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις.

EconomyToday 39

ΒΑΣΙΛΙΚΉ ΑΔΑΜΙΔΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΕΤΑΙΡΙΚΉΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΉΤΑΣ LIDL ΕΛΛΑΣ ΚΑΙ LIDL ΚΥΠΡΟΥ

ΓΊΝΟΝΤΑΊ ΒΉΜΑΤΑ, ΑΡΓΑ ΑΛΛΑ ΣΤΑΘΕΡΑ

Ηπρόοδος είναι σημαντικότερη από αυτή που βλέπουμε σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ωστόσο υπάρχουν ακόμα πολλές προκλήσεις και εμπόδια που πρέπει να ξεπεράσουμε, αναφέρει η Βασιλική Αδαμίδου, διευθύντρια Επικοινωνίας και Εταιρικής Υπευθυνότητας Lidl Ελλάς και Lidl Κύπρου

Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι αυξημένη τις τελευταίες δεκαετίες. Ως εργαζόμενη στη σύγχρονη εποχή, ποιες είναι οι δικές σας διαπιστώσεις; Είναι γεγονός ότι η θέση της γυναίκας στην κυπριακή κοινωνία έχει βελτιωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Γίνονται βήματα, αργά ίσως αλλά σταθερά. Θα τολμήσω να πω ότι η πρόοδος είναι σημαντικότερη από αυτή που βλέπουμε σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Παρόλα αυτά, τόσο στην Κύπρο όσο και γενικότερα υπάρχουν ακόμα πολλές προκλήσεις και εμπόδια που πρέπει να ξεπεράσουμε. Ή κοινωνία μας παραμένει γεμάτη από έμφυλα σύμβολα αλλά και πρακτικές που «χωρίζουν» και «ξεχωρίζουν». Σκεφθείτε το πιο απλό: πόσες φορές χρησιμοποιούμε στην καθημερινή μας συζήτηση το αρσενικό άρθρο ή ένα αρσενικό επίθετο για να προσδιορίσουμε την ιδιότητα μιας γυναίκας. Και τα έμφυλα χάσματα

βρίσκονται ακόμα παντού. Από την ανισότητα στις αμοιβές και την υποεκπροσώπηση στον επιχειρηματικό κόσμο μέχρι την ενδοοικογενειακή βία. Ή γυναίκα που είναι ταυτόχρονα μητέρα και εργαζόμενη παλεύει να ισορροπήσει δύο ταυτότητες, που κανονικά έπρεπε να είναι μια και μοναδική. Είναι πραγματικά λυπηρό μια επαγγελματίας να πρέπει όχι απλώς να αποδείξει ότι είναι καλή σε αυτό που κάνει, αλλά ότι είναι καλή ως γυναίκα σε αυτό που κάνει. Ή «γυάλινη οροφή» κάθε άλλο παρά αόρατη είναι. Αλλά ακόμα και στην περίπτωση της οικιακής εργασίας η γυναίκα παραμένει βυθισμένη στο περιθώριο της κοινωνικής ζωής. Αλήθεια, πόσες γυναίκες δυσκολεύονται να πούνε ότι φροντίζουν το σπίτι τους ως «οικοκυρές»; Και αλήθεια, πόσες από αυτές που όταν αποφάσισαν να κάνουν κάτι διαφορετικό, έξω από το σπίτι, βρήκαν μπροστά τους ανυπέρβλητους φράκτες;

Η 8η Μαρτίου είναι μέρα μνήμης και τιμής στους αγώνες που δόθηκαν για τα δικαιώματα των γυναικών. Σε ποια γυναίκα/γυναίκες θα αφιερώνατε τη μέρα αυτή και γιατί; Θα διαβαστεί ίσως ως κοινοτοπία, θα προτιμούσα όμως να μην υπάρχει μια ξεχωριστή ημέρα για τη γυναίκα. Και κάθε γυναίκα να γιορτάζει την αγάπη για τη ζωή, τις φιλοδοξίες και τα όνειρά της 365 ημέρες τον χρόνο. Σε κάθε περίπτωση, θα αφιέρωνα αυτή την ημέρα στην άγνωστη γυναίκα, στην Κύπρο, το Ιράν, την Γκάνα, οπουδήποτε στον κόσμο. Τη γυναίκα που παλεύει καθημερινά, πρώτα με τον εαυτό της και μετά με τον κοινωνικό της περίγυρο, διεκδικώντας το αυτονόητο. Τον ανθρώπινο, ισότιμο ρόλο της.

Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και να προασπιστούν τα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία; Πέρα από την οποιαδήποτε υποβοηθητική νομοθετική παρέμβαση ή τη θέσπιση κάποιου κώδικα πρακτικής, κυρίως στους χώρους εργασίας, θα σταθώ στην ανάγκη τής ευαισθητοποίησης, μέσα από την κοινωνικοποίηση στο σπίτι, στο σχολείο, στον δημόσιο βίο, παντού.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον ρόλο των γυναικών στη σύγχρονη κοινωνία με μία λέξη; Καίριο.

WHOISWHO

Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Τα τελευταία 14 χρόνια είναι διευθύντρια Επικοινωνίας και Εταιρικής Υπευθυνότητας της Lidl Ελλάς και της Lidl Κύπρου, ενώ έχει διατελέσει στέλεχος Marketing και σε άλλες εταιρείες στο παρελθόν. Έχει σπουδάσει Αγγλική Φιλολογία κι έχει κάνει μεταπτυχιακό στο International Marketing Management. Είναι διεθνώς πιστοποιημένη Sustainability (CSR) Practitioner από το Κέντρο Αειφορίας (CSE) και το Chartered Management Institute. Έχει εκπροσωπήσει την Ελλάδα στον ΟΗΕ για Human and Business Rights. Αναζητά ως άνθρωπος δύναμη στις ειλικρινείς σχέσεις σε μια υπεύθυνη κοινωνία των πολιτών και στον εθελοντισμό. Πρεσβεύει ως επαγγελματίας την αντίληψη του εταιρικού πολιτισμού και του εταιρικού πολίτη, σε μια ενεργή κοινωνία ομάδων ενδιαφέροντος, που παράγουν, συνεισφέρουν και επιστρέφουν σταθερά αξία στο κοινωνικό σύνολο.

40 EconomyToday

ΑΝΘΉ ΕΞΑΔΑΚΤΥΛΟΥ

ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΕΧΟΥΝ ΤΙΣ ΗΓΕΤΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

ι γυναίκες ηγέτες δεν βρίσκονται στις θέσεις αυτές απλά για να τηρηθούν οι ισορροπίες των φύλων, αλλά επειδή έχουν τις ικανότητες να ηγηθούν μιας ομάδας, δηλώνει η Ανθή Εξαδάκτυλου, διευθύνουσα σύμβουλος της Gordian Holdings Ltd

Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι αυξημένη τις τελευταίες δεκαετίες. Ως εργαζόμενη στη σύγχρονη

εποχή, ποιες είναι οι δικές σας διαπιστώσεις; Η συμμετοχή γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο ήταν ανέκαθεν αυξημένη, παρά το γεγονός ότι κυρίως αφορούσε θέσεις χαμηλότερων βαθμίδων. Τελευταία, παρατηρείται αύξηση της συμμετοχής των γυναικών σε ηγετικές θέσεις. Προσωπικά, δεν πιστεύω ότι είναι αποτέλεσμα αποδοχής της γυναίκας στον ευρύτερο επιχειρηματικό τομέα, αλλά αποτέλεσμα της ανάδειξης των δεξιοτήτων του ανθρώπουγυναίκας. Οι γυναίκες ηγέτες δεν βρίσκονται στις θέσεις αυτές απλά για να τηρηθούν οι ισορροπίες των φύλων, αλλά επειδή έχουν τις ικανότητες να ηγηθούν μιας ομάδας. Αυτό είναι και το ορθό, αφού ο κάθε άνθρωπος, ανεξαρτήτως φύλου, για να αναλάβει ένα ηγετικό ρόλο πρέπει να είναι πρωτίστως ικανός. Το φύλο, από μόνο του, δεν θα πρέπει να είναι παράγοντας για την επιλογή ενός διευθυντικού στελέχους.

Η 8η Μαρτίου είναι μέρα μνήμης και τιμής στους αγώνες που δόθηκαν για τα δικαιώματα των γυναικών. Σε ποια γυναίκα / γυναίκες θα αφιερώνατε αυτή τη μέρα και γιατί; Διαχρονικά υπήρξαν μεγάλες θυσίες από γυναίκες που υπέστησαν αδικίες, κοινωνικές και εργασιακές, αλλά και κατάφωρη ψυχολογική πίεση. Θα αφιέρωνα λοιπόν αυτή τη μέρα σε όλες αυτές τις γυναίκες, που παρόλες τις αντιξοότητες και τις αναχρονιστικές αντιλήψεις, αγωνίστηκαν σκληρά για να φθάσουμε

σήμερα εδώ που βρισκόμαστε, έχοντας κάνει τεράστια βήματα για να πετύχουμε την ισότητα μεταξύ των δύο φύλων. Πρωτίστως όμως, η μέρα αυτή είναι εξ ορισμού αφιερωμένη σε όλες τις γυναίκες που διαδραματίζουν ένα πολύπλευρο ρόλο καθημερινά και που παρόλες τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, παραμένουν θετικές και παλεύουν για κάτι καλύτερο.

Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και να προασπιστούν τα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία; Στη θεωρία, τα δικαιώματα των γυναικών στο εργασιακό περιβάλλον είναι ίσα με των ανδρών. Αυτό στο οποίο υστερούμε είναι η εφαρμογή αυτών των αρχών στην πράξη, αφού ο γνωστός ως «ανδρικός σωβινισμός» είναι υπαρκτός στην κοινωνία, στην πολιτική και στο εργασιακό περιβάλλον και ως εκ τούτου, υπάρχει ακόμα διαφορετική αντιμετώπιση της γυναίκας σε σχέση με τον άνδρα. Η πρόσβαση σε θέσεις κλειδιά, δίδεται με μεγαλύτερη ευκολία και πιο απλόχερα στους άνδρες. Τα στατιστικά άλλωστε που έχουμε δει κατά καιρούς, τεκμηριώνουν το γεγονός αυτό. Επίσης, λόγω του διαχρονικού και πιο παραδοσιακού ρόλου της γυναίκας στην κοινωνία γενικότερα, διαπιστώνω ότι στην Κύπρο λιγότερες γυναίκες διεκδικούν θέσεις με αξιώματα σε σχέση με τους άνδρες. Ως εκ τούτου, θεωρώ ότι η ενδυνάμωση της αυτοπεποίθησης των γυναικών ώστε να διεκδικούν ίση μεταχείριση στην ανέλιξη και αμοιβή τους είναι κάτι που χρήζει βελτίωσης. Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να αναφέρω ότι στην Gordian έχουμε αντιστρέψει τις στατιστικές, αφού τόσο σε επίπεδο διευθυντικής ομάδας όσο και σε middle management επίπεδο, έχουμε ίση αναλογία γυναικών και ανδρών.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον ρόλο των γυναικών στη σύγχρονη κοινωνία με μία λέξη; Καταλυτικός.

WHOISWHO

Η Ανθή Εξαδάκτυλου είναι η διευθύνουσα σύμβουλος της εταιρείας Gordian Holdings Ltd από τον Ιανουάριο του 2020. Η εταιρεία είναι αδειοδοτημένη από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου και ο τομέας ενασχόλησής της είναι η Διαχείριση Χαρτοφυλακίων μη Εξυπηρετούμενων Δανείων, καθώς και η Διαχείριση και Πώληση Ακινήτων. Πριν την ανάληψη του σημερινού της ρόλου, η Ανθή εργάστηκε στην Τράπεζα Κύπρου και στην πρώην Λαϊκή Τράπεζα σε διάφορες θέσεις. Είναι επίσης πρόεδρος του Συνδέσμου Εταιρειών Εξαγοράς Πιστώσεων και Διαχειριστριών Εταιρειών.

EconomyToday 41
Ο

ΆΝΤΡΗ ΕΥΆΓΓΕΛΟΥ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΑΝΘΡΩΠΊΝΟΥ ΔΥΝΑΜΊΚΟΥ

ΤΗΣ GREEN ENERGY

ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΚΑΛΟΥΝΤΑΙ ΝΑ ΔΙΑΝΥΣΟΥΝ «ΔΡΟΜΟΥΣ ΜΕΤ’ ΕΜΠΟΔΙΩΝ»

Για να υπάρξει ισορροπία μεταξύ των «δρόμων μετ’ εμποδίων» θα πρέπει να διαχειριστούν τον πολυδιάστατο ρόλο τους και την πίεση που ασκεί η ίδια η κοινωνία εξαιτίας των στερεότυπων που έχουν επικρατήσει σε αυτήν, δηλώνει η Άντρη Ευαγγέλου, Υπεύθυνη του Τμήματος Ανθρώπινου Δυναμικού της Green Energy.

Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι αυξημένη τις τελευταίες δεκαετίες. Ως εργαζόμενη στην σύγχρονη εποχή, ποιες είναι οι δικές σας διαπιστώσεις; Ως Υπεύθυνη του τμήματος Ανθρωπίνου Δυναμικού, πολλές φορές έχω κληθεί να στηρίξω εργαζόμενες γυναίκες, οι οποίες καλούνται να βρουν την ισορροπία μεταξύ καριέρας και προσωπικής ζωής. Οι γυναίκες καλούνται να διανύσουν «δρόμους μετ’ εμποδίων». Για να υπάρξει ισορροπία μεταξύ αυτών θα πρέπει να διαχειριστούν τον πολυδιάστατο ρόλο τους, καθώς και την πίεση που ασκεί η ίδια η κοινωνία εξαιτίας των στερεότυπων που έχουν επικρατήσει σε αυτήν. Αν και οι γυναίκες, σήμερα, κατέχουν ηγετικό ρόλο στην αγορά εργασίας, εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν κοινωνικό-οικονομικά ψεγάδια στην ολοκλη-

ρωτική εξασφάλιση των δικαιωμάτων τους. Πολλές εταιρείες, όπως ο Όμιλός μας, έχουν ξεπεράσει κάποια από αυτά. Σκεφτείτε, όμως, πώς θα άλλαζε το εργασιακό σκηνικό εάν όλοι οι οργανισμοί ακολουθούσαν αυτό το πρότυπο.

Η 8η Μαρτίου είναι μέρα μνήμης και τιμής στους αγώνες που δόθηκαν για τα δικαιώματα των γυναικών. Σε ποια γυναίκα/γυναίκες θα αφιερώνατε τη μέρα αυτή και γιατί; Την ημέρα της γυναίκας, είναι σημαντικό να τιμάμε τις γυναίκες που πολέμησαν για την κατοχύρωση των δικαιωμάτων τους. Τις γυναίκες που άνοιξαν νέους δρόμους και άλλαξαν την ιστορία ώστε οι σύγχρονες γυναίκες να είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις, να συνεισφέρουν σε κάθε επίπεδο της κοινωνίας διατηρώντας τα δικαιώματα τους.

Θα αφιέρωνα, ωστόσο, αυτή την ημέρα σε μια μερίδα γυναικών που μπορεί να μην βρίσκονται σε κάποια εταιρεία αλλά διατελούν έναν από τους πιο δύσκολους ρόλους. Αυτόν της νοικοκυράς! Προσωπικά, υποκλίνομαι στις γυναίκες που παρέμειναν σπίτι και γαλούχησαν τα παιδιά τους με αξίες σεβασμού. Αυτή η μερίδα γυναικών, αποδείχθηκε ότι συμβάλλουν σημαντικά στη διαμόρφωση ενός ισότιμου και αλληλέγγυου κοινωνικού περιβάλλοντος.

Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και να προασπιστούν τα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία; Πιστεύω ακράδαντα ότι η υιοθέτηση μιας ανθρωποκεντρικής εργασιακής κουλτούρας που προάγει την ισότητα, τον σεβασμό και την εμπιστοσύνη μπορεί να καταπολεμήσει κάθε είδους διάκρισης. Οι αξίες που αναπτύσσει κάθε οργανισμός για τους εργαζόμενούς του είναι σημαντικότερες από τις νομοθετικές ρυθμίσεις. Στον Όμιλο Green Energy, έχουμε ενστερνιστεί ανθρωποκεντρική κουλτούρα, καθώς για εμάς μετρά πάνω απ’ όλα ο άνθρωπος και κάθε εργαζόμενος αποτελεί μέλος της οικογένειας.

Ως εργαζόμενη στην σύγχρονη εποχή, νιώθω πολύ περιφανή που ανήκω στον Όμιλο Green Energy, καθώς η διοίκηση, πίστεψε σε εμένα και τις δυνατότητές μου, μου έδωσε την ευκαιρία να εξελιχθώ ως επαγγελματίας, να αναπτύξω περισσότερο τις γνώσεις μου και να λαμβάνω ενεργό ρόλο στην επίτευξη των στρατηγικών στόχων και επιτυχία του Ομίλου.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον ρόλο των γυναικών στη σύγχρονη κοινωνία με μία λέξη; Πολύπλευρος.

WHOISWHO

H Άντρη Ευαγγέλου κατέχει Πτυχίο στο Business and Management και Μεταπτυχιακό International Human Resources από το Πανεπιστήμιο Reading του Ηνωμένου Βασιλείου. Εργάζεται στον Όμιλο Green Energy και κατέχει μια από τις πιο απαιτητικές θέσεις καθώς φέρει ευθύνη για την εσωτερική «υγεία» του Ομίλου. Όραμά της είναι να συνεισφέρει στη Βιωσιμότητα και την Πράσινη Ανάπτυξη μέσω της ενδυνάμωσης του Ανθρωπίνου Δυναμικού, χωρίς διακρίσεις.

42 EconomyToday

ΕΥΑΓΓΕΛΊΑ ΗΛΊΑΔΗ ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΉ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ, PAFILIA

Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΓΥΝΑΙΚΑ ΕΧΕΙ ΞΕΦΥΓΕΙ ΑΠΌ ΤΑ ΠΑΛΑΙΑ ΣΤΕΡΕΌΤΥΠΑ

Έχει ξεπεράσει πολλά εμπόδια και έχει εισέλθει δυναμικά στην αγορά εργασίας, κατακτώντας υψηλόβαθμες θέσεις και συμμετέχοντας ενεργά στο κοινωνικοπολιτικό γίγνεσθαι, δηλώνει η Ευαγγελία Ήλιάδη, εκτελεστική διευθύντρια της Pafilia.

Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι αυξημένη τις τελευταίες δεκαετίες. Ως εργαζόμενη στη σύγχρονη εποχή, ποιες είναι οι δικές σας διαπιστώσεις;

Ή σημερινή γυναίκα όντως έχει ξεφύγει από τα στερεότυπα του παρελθόντος. Έχει ξεπεράσει πολλά εμπόδια και έχει εισέλθει δυναμικά στην αγορά εργασίας, κατακτώντας υψηλόβαθμες θέσεις και συμμετέχοντας ενεργά στο κοινωνικοπολιτικό γίγνεσθαι.

Εγώ μπορώ να μιλήσω από τη δική μου εμπειρία ως εργοδότης στην Pafilia, όπου το φύλο ουδέποτε καθόρισε ευκαιρίες ή τη μισθολογική ανέλιξη κανενός. Οι ευκαιρίες και οι δυνατότητες που δίνονται σε κάθε εργαζόμενο είναι η συνάρτηση των δεξιοτήτων, των προσπαθειών και της σκληρής

δουλειάς του, μαζί με τη στήριξη που έχει από την εταιρεία.

Η 8η Μαρτίου είναι μέρα μνήμης και τιμής στους αγώνες που δόθηκαν για τα δικαιώματα των γυναικών. Σε ποια γυναίκα/ γυναίκες θα αφιερώνατε τη μέρα αυτή και γιατί;

Θαυμάζω όλες τις επώνυμες αλλά και ανώνυμες γυναίκες που τολμούν, διεκδικούν, αγωνίζονται για να καταφέρουν να είναι ενεργοί πολίτες, σύζυγοι, μητέρες, εργαζόμενες και να υπερπηδήσουν η καθεμία τα δικά της εμπόδια επιφέροντας την αρμονία και την ισορροπία στην καθημερινότητά τους και στην οικογένειά τους.

Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και να προασπιστούν τα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία; Πρέπει να σημειώσουμε, ότι υπάρχει κινητοποίηση προς μια ισότιμη κοινωνία και υπάρχει και πρόοδος στο νομικό πλαίσιο για την ισότητα των φύλων στην Κύπρο. Ή προσωπική μου άποψη σαν εργαζόμενη γυναίκα είναι ότι οι ευέλικτες εργασιακές ρυθμίσεις που θα επιτρέπουν στις γυναίκες να επιτυγχάνουν ισορροπία μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής είναι το κλειδί για να προασπιστούν τα δικαιώματα των γυναικών αλλά και των παιδιών, αφού στη σημερινή εποχή το να δουλεύει η γυναίκα είναι πια ανάγκη.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον ρόλο των γυναικών στη σύγχρονη κοινωνία με μία λέξη; Δύναμη.

WHO IS WHO

Η κυρία Ηλιάδου έχει πτυχίο στη Νομική LLB και Μεταπτυχιακό στο Εμπορικό και Εταιρικό Δίκαιο από το Kings College του Λονδίνου και είναι μέλος του UK Bar Association. Εντάχθηκε στην Pafilia ως διοικητικό στέλεχος αρχικά στο τμήμα μάρκετινγκ και πωλήσεων και μετέπειτα στο κατασκευαστικό τμήμα και στο τμήμα εξυπηρέτησης πελατών. Από το 2007 κατέχει τη θέση της εκτελεστικής διευθύντριας, του ομίλου και είναι υπεύθυνη για τις εμπορικές δραστηριότητές του. Η κυρία Ηλιάδου συμμετέχει ως μέλος στα διοικητικά συμβούλια όλων των εταιρειών του ομίλου και έχει υπό την ευθύνη της τον σχεδιασμό της στρατηγικής ανάπτυξης των πιο πάνω εταιρειών.

EconomyToday 43

ΔΉΜΉΤΡΑ ΚΑΛΟΓΉΡΟΥ

ΜΈΛΟΣ Δ.Σ. ECOMMBX

Η ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΟΔΟΣ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΣΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ

τεχνολογική πρόοδος έχει διευκολύνει τις ευέλικτες μορφές εργασίας, προσφέροντας περισσότερες ευκαιρίες στις γυναίκες, σημειώνει η Δήμητρα Καλογήρου, μέλος του δ.σ. της ECOMMBX.

Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι αυξημένη τις τελευταίες δεκαετίες. Ως εργαζόμενη στη σύγχρονη εποχή, ποιες είναι οι δικές σας διαπιστώσεις; Η δική μου διαπίστωση είναι ότι η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο έχει όντως αυξηθεί τις τελευταίες δεκαετίες, αντανακλώντας μια παγκόσμια τάση προς την ισότητα των φύλων και την οικονομική ανεξαρτησία των γυναικών. Αυτή η εξέλιξη έχει ενθαρρυνθεί από διάφορους παράγοντες, όπως είναι οι βελτιώσεις στην πρόσβαση και την ποιότητα της εκπαίδευσης για τις γυναίκες, αλλαγές στις κοινωνικές αντιλήψεις για τον ρόλο των γυναικών στην εργασία και την αυξημένη ανάγκη για διπλά εισοδήματα στις οικογένειες. Έπίσης, η τεχνολογική πρόοδος έχει διευκολύνει την τηλεργασία και πιο ευέλικτες μορφές εργασίας, προσφέροντας περισσότερες ευκαιρίες στις γυναίκες.

Πάρα την ενθαρρυντική πρόοδο, υπάρχουν ακόμη σημαντικές προκλήσεις όπως η ανισότητα στους μισθούς μεταξύ των φύλων, οι περιορισμένες ευκαιρίες για προαγωγές και η ανάγκη για βελτίωση των

Υπηρεσιών Φροντίδας για τα παιδιά. Ως εργαζόμενη στη σύγχρονη εποχή παρατηρώ ότι παρά την ύπαρξη προσοντούχων και ικανότατων γυναικών στην αγορά εργασίας συχνά η αξία τους υποτιμάται, εμποδίζοντας την πρόοδό τους προς τις ανώτερες θέσεις της ιεραρχίας, φαινόμενο γνωστό ως «γυάλινη οροφή». Ένδεικτικά η Κύπρος βρίσκεται στη 21η θέση μεταξύ των χωρών της Έ Έ. στον Δείκτη Ισότητας των Φύλων, έχοντας επίσης τη χαμηλότερη επίδοση στον τομέα της Έξουσίας και της πρόσβασης των γυναικών σε θέσεις λήψεως αποφάσεων.

Η 8η Μαρτίου είναι μέρα μνήμης και τιμής στους αγώνες που δόθηκαν για τα δικαιώματα των γυναικών. Σε ποια γυναίκα/γυναίκες θα αφιερώνατε τη μέρα αυτή και γιατί;

Αποτελεί μια ημέρα τιμής για όλες τις γυναίκες που πάλεψαν και συνεχίζουν να παλεύουν για την εξασφάλιση ίσων δικαιωμάτων με τους άνδρες, ώστε να εξαλειφθούν οι διακρίσεις λόγω φύλου στον εργασιακό χώρο, δικαιώματα που θα έπρεπε να είναι αυτονόητα στη σημερινή εποχή αλλά δυστυχώς σε πολλές χώρες του κόσμου, μη εξαιρουμένης της Κύπρου, στερούνται από τις γυναίκες. Αφιερώνεται στα κορίτσια της νέας γενιάς τα οποία μεγαλώνουμε σήμερα, με την ελπίδα και το καθήκον να δημιουργήσουμε για αυτά έναν κόσμο καλύτερο, πιο δίκαιο, με αμέτρητες ευκαιρίες για εργασία και ανέλιξη.

Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και να προασπιστούν τα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία; Στην προσπάθεια εξισορρόπησης εργασίας, οικογένειας και επαγγελματικής ανάπτυξης για τις γυναίκες, προτείνονται διάφορα μέτρα που στοχεύουν στη μείωση των φυλετικών διαφορών στον εργασιακό χώρο, λαμβάνοντας υπόψη και το ευρωπαϊκό νομοθετικό πλαίσιο. Αυτά περιλαμβάνουν την καταπολέμηση της σεξουαλικής και άλλων μορφών παρενόχλησης, την ενίσχυση της γυναικείας επιχειρηματικότητας, την καταπολέμηση των φυλετικών διακρίσεων, την ευθυγράμμιση επαγγελματικών και οικογενειακών καθηκόντων, την ενθάρρυνση της ίσης αμοιβής και επαγγελματικής ανέλιξης, καθώς και την ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων σε θέσεις λήψης αποφάσεων. Η επίτευξη φυλετικής ισότητας δεν είναι πολυτέλεια αλλά αναγκαιότητα για την αειφόρο ανάπτυξη, ευημερία και πρόοδο σε όλους τους τομείς της ζωής.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον ρόλο των γυναικών στη σύγχρονη κοινωνία με μία λέξη; Πολυδιάστατος.

WHOISWHO

Η Δήμητρα Καλογήρου, από το 2022, έχει υπηρετήσει ως ανεξάρτητη οικονομική σύμβουλος και μη εκτελεστική διευθύντρια της Ecommbx Ltd, INX Digital Co και της Swissquote Group Holdings Ltd. Προήδρευσε στο παρελθόν στην ΕΚΚ (2011-2021), επιβλέποντας τις αγορές κεφαλαίων της Κύπρου. Συνέβαλε στη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος της Ε.Ε. ως μέλος του ΔΣ της ESMA και συμμετείχε σε διάφορες επιτροπές, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που διερεύνησαν τις διαδικασίες πολιτογραφήσεων του ΚΕΠ. Επιπλέον, έχει σημαντική εμπειρία από την εποχή της ως ανώτερη λειτουργός στο ΧΑΚ.

44 EconomyToday
Η

ΜΆΡΘΆ ΚΟΥΣΤΆΉ

HEAD OF THE RISK MANAGEMENT FUNCTION, ANCORIA BANK

ΚΆΠΟΙΆ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΆ ΆΠΟΤΕΛΟΥΝ ΤΡΟΧΟΠΕΔΗ ΓΙΆ ΤΙΣ ΓΥΝΆΙΚΕΣ

χει γίνει πρόοδος αλλά κάποια στερεότυπα για τον ρόλο της γυναίκας στην κοινωνία ενδεχομένως να αποτελούν τροχοπέδη στην επαγγελματική της ανέλιξη, αναφέρει η Μάρθα Κουσταή, Head of the Risk Management Function της Ancoria Bank.

Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι αυξημένη τις τελευταίες δεκαετίες. Ως εργαζόμενη στη σύγχρονη εποχή, ποιες είναι οι δικές σας διαπιστώσεις; Σίγουρα έχει γίνει πρόοδος ως προς την ισότητα των φύλων στην Κύπρο, με τις γυναίκες να αναλαμβάνουν ολοένα και περισσότερους, καθώς και διαφορετικούς ρόλους. Από την άλλη, παρόλο που η αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι στελεχωμένη με ικανές, αξιόλογες και προσοντούχες γυναίκες, διαπιστώνω ότι σε κάποιους Οργανισμούς και Φορείς οι γυναίκες κατέχουν λιγότερες διευθυντικές θέσεις. Άρα, αν και υπάρχει πρόοδος, κάποια στερεότυπα για τον ρόλο της γυναίκας στην κοινωνία ενδεχομένως να αποτελούν τροχοπέδη στην επαγγελματική ανέλιξή της.

Η 8η Μαρτίου είναι μέρα μνήμης και τιμής στους αγώνες που δόθηκαν για τα δικαιώματα

των γυναικών. Σε ποια γυναίκα/γυναίκες θα αφιερώνατε τη μέρα αυτή και γιατί; Αναλογιζόμενη τους αγώνες, που δυστυχώς ακόμη πρέπει να δοθούν σε αρκετές χώρες για την κατάκτηση στοιχειωδών δικαιωμάτων των γυναικών, όπως η πρόσβαση στην Εκπαίδευση, στη Δικαιοσύνη και η συμμετοχή στα πολιτικά δρώμενα ανάμεσα σε άλλα, τα οποία σε άλλες χώρες ενδεχομένως να φαίνονται αυτονόητα, θα αφιέρωνα την ημέρα αυτή σε όλες εκείνες τις γυναίκες που μάχονται καθημερινά, με προσωπικό κόστος, για την κατάκτηση αυτών των δικαιωμάτων ανά το παγκόσμιο.

Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και να προασπιστούν τα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία;

Τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν θα πρέπει να καλύπτουν διάφορους τομείς, ώστε να προασπιστούν τα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία. Ένα από αυτά είναι η συμπερίληψη επιμορφωτικών προγραμμάτων στη Δημοτική και Δευτεροβάθμια εκπαίδευση για την

ευαισθητοποίηση ως προς τα δικαιώματα των γυναικών. Επίσης, η νομοθεσία, που αφορά την ισότητα των φύλων, θα πρέπει να ενισχυθεί και να παρθούν ειδικά μέτρα στήριξης για τα θύματα διακρίσεων και έμφυλης βίας. Παράλληλα, σε κυβερνητικό, επιχειρηματικό και κοινωνικό επίπεδο, η εκπροσώπηση από γυναίκες να αυξηθεί και να ενδυναμωθεί. Κυριότερα, όμως και ιδιαίτερα όσον αφορά το εργασιακό περιβάλλον, οι Οργανισμοί θα ήταν χρήσιμο να διεξάγουν εσωτερική έρευνα για έγκαιρο εντοπισμό τού όποιου πιθανού χάσματος μπορεί να υπάρχει μεταξύ των φύλων σχετικά με ίσες ευκαιρίες, ίση αμοιβή και ισότιμη εκπροσώπηση σε θέσεις ευθύνης με σκοπό την κατανόησή του. Τα αποτελέσματα που θα προκύψουν ας αποτελέσουν τη βάση για τη διαμόρφωση ενός πλαισίου, το οποίο θα

αποσκοπεί στην ανάπτυξη κουλτούρας ισότητας και θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων εκπαίδευση ατόμων, κυρίως όσων έχουν υπό την εποπτεία τους ομάδες, ώστε μέθοδοι και συμπεριφορές, οι οποίες ίσως να προάγουν στοιχεία διάκρισης, είτε συνειδητά ή ασυνείδητα, να γίνονται αντιληπτές και να αποφεύγονται. Ταυτόχρονα, να διασφαλίζεται η εφαρμογή κατάλληλων πολιτικών και διαδικασιών, που θα προωθούν την ισορροπία μεταξύ εργασίας και ζωής, όπως επίσης καλύτερες συνθήκες ευελιξίας, κάτι που ισχύει και στην Ancoria Bank, ώστε να αντιμετωπιστούν καταλληλότερα οι διάφορες δημογραφικές προκλήσεις.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον ρόλο των γυναικών στη σύγχρονη κοινωνία με μία λέξη; Πολυδιάστατος.

WHOISWHO

Η Μάρθα Κουσταή σπούδασε Μαθηματικά, στο Πανεπιστήμιο του Cambridge στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ξεκίνησε την καριέρα της σε Ελεγκτικό Οίκο στο Λονδίνο και το 2008 έγινε μέλος του Institute of Chartered Accountants in England and Wales. Επίσης, είναι μέλος του Συνδέσμου Εγκεκριμένων Λογιστών Κύπρου. Κατέχει δεκαπενταετή εμπειρία σε τραπεζικά ιδρύματα της Κύπρου σε διάφορες θέσεις στον Τομέα Διαχείρισης Κινδύνων. Τα τελευταία δύο χρόνια είναι Head of the Risk Management Function της Ancoria Bank.

EconomyToday 45
Έ

ΣΟΦΊΑ ΛΕΠΤΟΎ

EXECUTIVE MANAGEMENT

ΣΤΟΝ ΟΜΙΛΟ ΕΤΑΙΡΕΙΏΝ ΛΕΠΤΟΣ

Η ΕΚΠΑΊΔΕΥΣΗ ΚΑΊ ΚΟΊΝΩΝΊΚΗ ΜΟΡΦΩΣΗ ΔΊΑΔΡΑΜΑΤΊΖΟΥΝ ΚΡΊΣΊΜΟ ΡΟΛΟ

Είναι πολύ σημαντικό το εκπαιδευτικό και κοινωνικό σύστημα να διδάσκουν στα παιδιά από νεαρή ηλικία για την ισότητα των φύλων, δηλώνει η Σοφία Λεπτού, executive management στον Όμιλο Εταιρειών Λεπτός.

Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι αυξημένη τις τελευταίες δεκαετίες. Ως εργαζόμενη στη σύγχρονη εποχή, ποιες είναι οι δικές σας διαπιστώσεις;

Η όντως παρατηρούμενη αύξηση, δεν είναι αρκετή. Έχουμε πολύ δρόμο ακόμα στην Κύπρο και γενικότερα. Πολλές φορές βρίσκομαι σε συναντήσεις και είμαι η μόνη γυναίκα στην αίθουσα, κάτι που πρέπει να αλλάξει. Στον Όμιλο Εταιρειών Λεπτός ανήκω σε μια πολύ δυνατή γυναικεία ομάδα που με εμπνέει καθημερινά. Αυτή η ομάδα αποτελεί το 48% του εργατικού δυναμικού, ποσοστό που αν και είναι υψηλό πρέπει να αυξηθεί

περαιτέρω. Γενικότερα, περισσότερες γυναίκες

πρέπει να αναγνωρίζονται και να επιδοκιμάζονται, όπως επίσης και περισσότερες σε διευθυντικές θέσεις και σε υψηλά πόστα. Η γυναίκα στην Κύπρο πρέπει να διεκδικήσει και να απαιτεί αυτό που της αξίζει και ως γυναίκες οφείλουμε να στηρίζουμε και να βοηθούμε άλλες γυναίκες.

Η 8η Μαρτίου είναι μέρα μνήμης και τιμής στους αγώνες που δόθηκαν για τα δικαιώματα των γυναικών. Σε ποια γυναίκα/ γυναίκες θα αφιερώνατε τη μέρα αυτή και γιατί;

Θα ήθελα να αφιερώσω αυτή τη μέρα σε όλες τις γυναίκες στη ζωή μου αλλά και γενικότερα σε όλες τις γυναίκες. Ξεκινώντας από τη μητέρα μου, τις γιαγιάδες μου, τις συνάδελφισσες στον Όμιλο Εταιρειών Λεπτός και τις φίλες μου. Θα ήταν παράλειψή μου επίσης να μην αναφερθώ σε όλες τις γυναίκες που αγωνίστηκαν και αγωνίζονται καθημερινά για ίσα δικαιώματα και άνοιξαν πόρτες για τη γενιά μου αλλά και για τις επόμενες. Όλες ξεχωριστά με εμπνέουν με τον δικό τους τρόπο, με τη δύναμή τους, το μυαλό τους, το πάθος τους, την αφοσίωσή τους. Mου υπενθυμίζουν καθημερινά ότι δεν υπάρχει όριο στο τι μπορούμε να επιτύχουμε και πως ενωμένες είμαστε πιο δυνατές.

Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και να προασπιστούν τα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία; Η εκπαίδευση και κοινωνική μόρφωση διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο. Είναι πολύ σημαντικό το εκπαιδευτικό και κοινωνικό σύστημα να διδάσκουν στα παιδιά από νεαρή ηλικία για την ισότητα των φύλων. Ταυτόχρονα, οι εργοδότες οφείλουν να ξεφύγουν από στερεότυπα που έχει δημιουργήσει η κοινωνία. Να δίδουν ίσες ευκαιρίες, ίσες αμοιβές, ίση μεταχείριση, ίση αναγνώριση, ίσα δικαιώματα.

WHOISWHO

Η Σοφία Γ. Λεπτού είναι 25 ετών. Κατέχει πτυχίο στις Επιχειρηματικές Σπουδές με κατεύθυνση στα Χρηματοοικονομικά από το City University of London, MSc στο Ψηφιακό Μάρκετινγκ από το King’s College London και MSc στο Real Estate από το City University of London. Βρίσκεται στη θέση του executive management στον Όμιλο Εταιρειών Λεπτός, έναν Όμιλο με ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων, όπως Ανάπτυξη Ακίνητης Περιουσίας, Τουρισμό και Φιλοξενία, Εκπαίδευση, Υγειονομική Περίθαλψη, Διαχείριση Ακινήτων και άλλα.

46 EconomyToday

ΓΕΩΡΓΊΑ ΛΕΥΚΑΡΊΤΗ ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΌΣ ΣΎΜΒΌΎΛΌΣ ΤΗΣ PETROLINA (HOLDINGS)

Η ΣΎΓΧΡΟΝΗ ΓΎΝΑΊΚΑ

ΜΠΟΡΕΊ ΝΑ ΑΝΑΛΑΒΕΊ ΤΟΎΣ ΠΟΛΎΠΛΕΎΡΟΎΣ ΡΟΛΟΎΣ

Έχει αποδείξει και μπορεί να αναλάβει αποτελεσματικά και με επιτυχία τους πολύπλευρους ρόλους που της αναλογούν η σύγχρονη γυναίκα, σημειώνει η Γεωργία Λευκαρίτη, εκτελεστικός σύμβουλος της Petrolina (Holdings)

Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι αυξημένη τις τελευταίες δεκαετίες. Ως εργαζόμενη στη σύγχρονη εποχή, ποιες είναι οι δικές σας διαπιστώσεις;

Ό ι συνθήκες είναι σίγουρα ευνοϊκότερες για τις γυναίκες σε σχέση με παλαιότερα και η σύγχρονη γυναίκα έχει αποδείξει ότι μπορεί να αναλάβει αποτελεσματικά και με επιτυχία τους πολύπλευρους ρόλους που της αναλογούν, τόσο στην επαγγελματική όσο και στην προσωπική της ζωή. Χρειάζεται όμως να επιτευχθεί ακόμη μεγαλύτερη προσπάθεια και πρόοδος προς αυτή την κατεύθυνση, αφού σε γενικές γραμμές οι γυναίκες εκπρο -

WHOISWHO

σωπούνται λιγότερο σε ηγετικές θέσεις, ακόμα κι αν και υπερτερούν σε ακαδημαϊκά προσόντα.

Η 8η Μαρτίου είναι μέρα μνήμης και τιμής στους αγώνες που δόθηκαν για τα δικαιώματα των γυναικών. Σε ποια γυναίκα/ γυναίκες θα αφιερώνατε τη μέρα αυτή και γιατί;

Την ημέρα αυτή την αφιερώνω σε κάθε γυναίκα που με δύναμη, πείσμα και επιμονή διεκδικεί τα δικαιώματά της κάθε ημέρα του χρόνου και κάθε στιγμή. Για κάθε γυναίκα που «παλεύει» για την αμφισβήτηση των στερεοτύπων, για μηδενική ανοχή στην έμφυλη βία και παρενόχληση, για εξάλειψη των διακρίσεων, για το δικαίωμα ίσης αξίας στην εργασία, για έναν κόσμο χωρίς αποκλεισμούς, που μόνο καλύτερους μπορεί να μας κάνει. Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και να προασπιστούν τα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία; Είναι αναγκαίο να υπάρξουν κρατικές στρατηγικές και αλλαγές στη νομοθεσία για την ισότητα φύλων στην εργασία, έτσι ώστε να δημιουργηθούν ισότιμες ευκαιρίες ανάληψης ηγετικού ρόλου των γυναικών σε όλα τα επίπεδα λήψης αποφάσεων, όπως και τερματισμού κάθε μορφής εκμετάλλευσης και διακρίσεων.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον ρόλο των γυναικών στη σύγχρονη κοινωνία με μία λέξη; Δυναμικός.

Η Γεωργία Λευκαρίτη Ιωάννου κατέχει θέση εκτελεστικού συμβούλου της Petrolina (Holdings) Public Ltd. Είναι πτυχιούχος νομικής και εργάστηκε επί σειρά ετών ως δικηγόρος. Ακολούθως ξεκίνησε να εργάζεται στον Όμιλο Α/φοί Λευκαρίτη, στον τομέα της Επικοινωνίας και Δημοσίων Σχέσεων του Ομίλου. Το 2002 ανέλαβε καθήκοντα διευθύντριας Δημοσίων Σχέσεων της εταιρείας Petrolina (Holdings) Public Ltd, ενώ το 2010 της ανατέθηκαν και τα καθήκοντα βοηθού διευθυντή Μάρκετινγκ. Το 2014 διορίστηκε μέλος του δ.σ. της εταιρείας και το 2018 απέκτησε και εκτελεστικά καθήκοντα. Είναι υπεύθυνη για τη στρατηγική ανάπτυξης και επικοινωνίας, καθώς και για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή εταιρικών προγραμμάτων προώθησης και διαφήμισης των προϊόντων και υπηρεσιών της στην τοπική αγορά. Ασχολείται επίσης με δράσεις που αφορούν τη Φιλοσοφία, την Πολιτική και τις δραστηριότητες Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης της εταιρείας.

EconomyToday 47

ΜΕΛΙΤΑ ΜΕΝΕΛΑΟΥ

ΕΠΊΚΟΥΡΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΊΑ ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΊΚΩΝ ΚΑΊ ΕΠΊΣΤΗΜΗΣ ΥΛΊΚΩΝ ΚΑΊ ΜΗΧΑΝΊΚΩΝ ΤΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΊΚΟΥ ΠΑΝΕΠΊΣΤΗΜΊΟΥ ΚΥΠΡΟΥ

ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΧΝΑΜΕ ΌΤΙ ΠΑΝΤΌΤΕ Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΕΡΓΑΖΌΤΑΝ

συνεισφορά της γυναίκας στην οικονομία υπήρχε πάντοτε μέσα στο πέρασμα της Ίστορίας αλλά η σύγχρονη εργασία πραγματοποιείται σε ένα διαφορετικό πλαίσιο σήμερα, δηλώνει η Μελίτα Μενελάου επίκουρη καθηγήτρια του ΤΕΠΑΚ

Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι αυξημένη τις τελευταίες δεκαετίες. Ως εργαζόμενη στη σύγχρονη εποχή, ποιες είναι οι δικές σας διαπιστώσεις; Η γυναίκα κατέκτησε την επαγγελματική της ζωή μέσα από το πέρασμα της Ίστορίας. Η συνεισφορά της συνέτεινε στη μεταβολή της οικονομίας και της προόδου τής εκάστοτε χώρας, συμπεριλαμβανομένου και της Κύπρου. Φυσικά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η γυναίκα πάντοτε εργαζόταν (οικιακά, ραπτική, γεωργία). Η σύγχρονη όμως εργασία πραγματοποιείται σε διαφορετικό πλαίσιο.

Κατά τη γνώμη μου, τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρούνται στην Κύπρο τα εξής γεγονότα: (1) δημιουργήθηκε μεγάλος αριθμός επαγγελμάτων που απασχολούν γυναίκες με υψηλή και άρτια καταρτισμένη επαγγελματική μόρφωση και εμπειρία, (2) όλο και λιγότερες γυναίκες

απασχολούνται αποκλειστικά με τα οικιακά και άρα λοιπόν όλο και περισσότερες γυναίκες απασχολούνται σε

Δημόσιες Υπηρεσίες, στη Βιομηχανία, στον Ξενοδοχειακό

τομέα και σε άλλους τομείς και (3) η βιοποριστική εργασία ασκείται πλέον και από γυναίκες που έχουν παιδιά, μιας και προκύπτει η ανάγκη ενίσχυσης του οικογενειακού εισοδήματος.

Άρα, στη σημερινή εποχή που ζούμε αναγνωρίζεται στην Κύπρο (αλλά και σε άλλες χώρες), η ισάξια συμβολή της γυναίκας με τον άντρα, σε όλες τις πλευρές της σύγχρονης ζωής, συμπεριλαμβανομένης της οικονομικής, επαγγελματικής, επιστημονικής, εκπαιδευτικής κ.τλ.. Υπάρχουν, όμως, ακόμη μεγαλύτερα βήματα βελτίωσης που πρέπει να εφαρμοστούν για τη μεγαλύτερη και ουσιαστικότερη συμβολή των γυναικών στην Κύπρο.

Η 8η Μαρτίου είναι μέρα μνήμης και τιμής στους αγώνες που δόθηκαν για τα δικαιώματα των γυναικών. Σε ποια γυναίκα/γυναίκες θα αφιερώνατε τη μέρα αυτή και γιατί; Η μέρα αυτή είναι αφιερωμένη στη Σιμόν ντε Μπoβουάρ (Simone de Beauvoir) – σε μια πολυδιάστατη δηλαδή προσωπικότητα, φεμινίστρια, κοινωνική ακτιβίστρια, φιλόσοφο, μυθιστοριογράφο, από τη Γαλλία, η οποία έγραφε μεταξύ άλλων: «Της κόβουν τα φτερά και ύστερα την κατηγορούν ότι δεν ξέρει πώς να πετάξει».

Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και να προασπιστούν τα

δικαιώματα των γυναικών στην εργασία; Σύμφωνα με έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η βελτίωση της ισότητας και η εξάλειψη των διακρίσεων οδηγούν σε οικονομική ανάπτυξη και άνθηση των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επομένως, τα μέτρα που απαιτείται να εφαρμοστούν πρέπει να αποτελούν πολιτικούς στόχους μέσω της εφαρμογής στοχευόμενων ολιστικών προσεγγίσεων και που θα αφορούν τόσο το ευρύ θέμα των διακρίσεων αλλά και που θα προασπίζονται τα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία (και όχι μόνο). Τα μέτρα αυτά πρέπει επομένως να αφορούν την αναδιάρθρωση του εκπαιδευτικού μας συστήματος, τη συνεχή και σωστή εκπαίδευση ολόκληρης της κοινωνίας μέσω ειδικών προγραμμάτων καθοδήγησης, καθώς και την εφαρμογή καλών πρακτικών όπως είναι η ποσόστωση και η χρήση της δίκαιης και συμπεριληπτικής γλώσσας.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον ρόλο των γυναικών στη σύγχρονη κοινωνία με μία λέξη; Πολυδιάστατος.

WHOISWHO

Η δρ Μελίτα Μενελάου είναι χημικός μηχανικός, απόφοιτη της Σχολής Χημικών Μηχανικών του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ). Κατά την επαγγελματική της σταδιοδρομία έχει υπάρξει μέλος αξιόλογων ερευνητικών ομάδων στην Ευρώπη (Τσεχία - Central European Institute of Technology-Brno University of Technology, Ισπανία – University of Barcelona, Ελλάδα – Σχολή Χημικών Μηχανικών & Τμήμα Χημείας, ΑΠΘ) και στην Ασία (Ιαπωνία - WPI-Advanced Institute for Materials Research, Tohoku University). Σήμερα εργάζεται ως επίκουρη καθηγήτρια στο Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών και Επιστήμης Υλικών και Μηχανικών του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου. Το ερευνητικό της έργο επικεντρώνεται στη σύνθεση, τον σχηματισμό και τον δομικό/φυσικοχημικό/φασματοσκοπικό/μαγνητικό χαρακτηρισμό ανόργανων (νανο)υλικών με τεχνολογικές και βιοϊατρικές εφαρμογές.

48 EconomyToday
Η

ΆΝΝΆ ΜΙΧΆΗΛΙΔΟΥ

HR MANAGER ΤΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΝΕΤΙΚΉΣ ΚΥΠΡΟΥ

Η «ΓΥΆΛΙΝΗ ΟΡΟΦΗ» ΣΥΝΕΧΙΖΕΙ ΝΆ ΕΙΝΆΙ ΜΙΆ ΠΡΆΓΜΆΤΙΚΟΤΗΤΆ

Παρά τη σημαντική πρόοδο της συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας, φαινόμενα όπως το «κολλώδες πάτωμα» και η «γυάλινη οροφή»

συνεχίζουν να είναι μια πραγματικότητα, τονίζει η Άννα Μιχαηλίδου HR manager του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου

Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι αυξημένη τις τελευταίες δεκαετίες. Ως εργαζόμενη στη σύγχρονη εποχή, ποιες είναι οι δικές σας διαπιστώσεις; Ή αύξηση που έχει σημειωθεί τις τελευταίες δεκαετίες στη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι αδιαμφισβήτητη. Ή αύξηση αυτή οφείλεται στις μεταβολές των κοινωνικών αντιλήψεων, στην άνοδο του μορφωτικού επιπέδου και της επαγγελματικής κατάρτισης των εργαζόμενων γυναικών, στις πολιτικές που προωθούν την ισότητα σε διεθνές επίπεδο, στην υφιστάμενη οικονομική κατάσταση και τις νέες θέσεις εργασίας που προκύπτουν από αυτή, καθώς και στην αύξηση των θέσεων εργασίας. Ωστόσο, παρά τη σημαντική πρόοδο της συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας, φαινόμενα όπως το «κολλώδες πάτωμα» και η «γυάλινη οροφή» συνεχίζουν να είναι μια πραγματι-

κότητα. Οι γυναίκες τείνουν να υποεκπροσωπούνται

σε θέσεις λήψης αποφάσεων και παρατηρούνται ακόμη ανισότητες στις απολαβές σε σχέση με τους άνδρες. Επιπλέον, φαινόμενα όπως παρενόχληση και σεξουαλική παρενόχληση στον χώρο εργασίας σε σχέση με το φύλο, καθώς και εμπόδια στην ανέλιξη των γυναικών λόγω του ότι έρχονται αντιμέτωπες με «αόρατες προκλήσεις», όπως η μητρότητα και η ανατροφή της οικογένειας, παραμένουν ευρέως διαδεδομένα. Συνεπώς, ο αγώνας για τα δικαιώματα των γυναικών στην αγορά εργασίας αλλά και η προστασία των δικαιωμάτων αυτών εξακολουθούν να αποτελούν αναγκαιότητα.

Η 8η Μαρτίου είναι μέρα μνήμης και τιμής στους αγώνες που δόθηκαν για τα δικαιώματα των γυναικών. Σε ποια γυναίκα/γυναίκες θα αφιερώνατε τη μέρα αυτή και γιατί; Ή μέρα αυτή είναι αφιερωμένη σε κάθε μητέρα, σύζυγο, αδελφή, φίλη εργαζόμενη, σε κάθε γυναίκα που αντέχει και αγωνίζεται για ένα καλύτερο αύριο και σε κάθε γυναίκα που είναι ικανή από το μηδέν να

κάνει τα πάντα. Ιδιαίτερα, αφιερώνω τη μέρα αυτή στην αρχή των πάντων της ζωής μου και πηγή δύναμης, τη μητέρα μου.

Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να

καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και να προασπιστούν τα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία; Για να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και να προασπιστούν τα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία θα πρέπει να ληφθούν διάφορα μέτρα και ολοκληρωμένες πολιτικές και δράσεις σε όλα τα διοικητικά επίπεδα της χώρας. Τα μέτρα αυτά θα στοχεύουν στην προώθηση της γυναικείας απασχόλησης, στην καταπολέμηση διακρίσεων λόγω φύλου, στη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ των φύλων στην εργασία, στην προώθηση καλύτερων συνθηκών ισορροπίας μεταξύ εργασίας και ζωής/οικογενειακών υποχρεώσεων, στην καταπολέμηση της παρενόχλησης και της σεξουαλικής παρενόχλησης στο χώρο εργασίας και στην ενθάρρυνση των επιχειρήσεων για προώθηση της ίσης αμοιβής και γενικότερα της ισότητας των φύλων στον χώρο εργασίας.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον ρόλο των γυναικών στη σύγχρονη κοινωνία με μία λέξη; Απαραίτητος.

WHOISWHO

Η Άννα Μιχαηλίδου είναι η HR manager του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου (ΙΝΓΚ). Έχει την ευθύνη της λειτουργίας του Ανθρώπινου Δυναμικού και της ανάπτυξης της διαχείρισης του στρατηγικού σχεδιασμού και διαδικασιών που αφορούν τους ανθρώπινους πόρους. Κατέχει Πτυχίο Οικονομικής Επιστήμης και δύο Μεταπτυχιακούς τίτλους στη Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού και στην Οργανωσιακή Ψυχολογία. Είναι μέλος του CIPD (UK) και πιστοποιημένη executive coach. Κατέχει πολυετή πείρα στον τομέα του Ανθρώπινου Δυναμικού τόσο στην Κύπρο όσο και στο εξωτερικό. Είναι πρόεδρος της Επιτροπής Ισότητας του ΙΝΓΚ και υπεύθυνη διαχείρισης και συντονισμού Πλάνου Δράσης Ισότητας Φύλων, καθώς και τη διατήρηση των διαπιστεύσεων του Ινστιτούτου, όπως είναι ο «Εργοδότης Ισότητας, “HR Excellence in Research” και το πρότυπο “Sound Industrial Relations”».

EconomyToday 49

ΑΝΤΙΓΌΝΗ ΜΌΔΕΣΤΌΥ

ΑΝΏΤΕΡΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΏΝ ΤΗΣ CYTA

H ΣΥΜΜΕΤΟΧΉ ΣΤΑ ΚΕΝΤΡΑ

ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΕΊΝΑΊ ΑΚΟΜΉ ΧΑΜΉΛΉ

αρά το γεγονός ότι το επίπεδο μόρφωσης των Κυπρίων γυναικών έχει βελτιωθεί θεαματικά τα τελευταία χρόνια, η συμμετοχή τους σε θέσεις λήψης αποφάσεων παραμένει πολύ χαμηλή, αναφέρει η Αντιγόνη Μόδεστου, CFO της CYTA.

Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι αυξημένη τις τελευταίες δεκαετίες. Ως εργαζόμενη στη σύγχρονη εποχή, ποιες είναι οι δικές σας διαπιστώσεις;

Το επίπεδο μόρφωσης των γυναικών της Κύπρου έχει βελτιωθεί θεαματικά τις τελευταίες δεκαετίες, όμως η συμμετοχή τους σε θέσεις λήψης αποφάσεων παραμένει πολύ χαμηλή. Ψηλότερο ποσοστό εντοπίζεται κυρίως σε προοδευτικούς Οργανισμούς/Εταιρείες όπως η Cyta ή οικογενειακές επιχειρήσεις. Η αντιπροσώπευση των γυναικών μπορεί να βελτιωθεί εάν διασφαλιστεί η ανάπτυξη των ηγετικών δεξιοτήτων των νέων γυναικών παράλληλα με την απόκτηση πείρας στο αντικείμενο.

Η 8η Μαρτίου είναι μέρα μνήμης και τιμής στους αγώνες που δόθηκαν για τα δικαιώματα των γυναικών. Σε ποια γυναίκα/ γυναίκες θα αφιερώνατε τη μέρα αυτή και γιατί ;

Στην επιστήμονα Μαρί Κιουρί, για τρεις λόγους: Πρώτον, γιατί βάδισε με θάρρος σε ένα δρόμο γεμάτο αγκάθια. Αφού δεν μπορούσε να φοιτήσει σε πανεπιστήμιο στην πατρίδα της διότι δεν δέχονταν γυναίκες, μετανάστευσε στη Γαλλία όπου την αντιμετώπιζαν ρατσιστικά λόγω της πολωνικής καταγωγής της, ενώ οι άντρες επιστήμονες στην αρχή απαξιούσαν ακόμα και να διαβάσουν τα συγγράμματά της, λόγω του φύλου της. Δεύτερον, για το πόσο ολοκληρωμένη προσωπικότητα ήταν, ακούραστη ερευνήτρια στη φυσική, χημεία και ιατρική, σύζυγος και μητέρα δυο παιδιών, με τεράστιο κοινωνικό έργο στον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο (έστησε 250 ακτινολογικά κέντρα με τα χρήματα από τα δυο της Νόμπελ). Τρίτον, διότι με σκληρή δουλειά και αφοσίωση, με έργα όχι λόγια, κέρδισε τη θέση της στις συνειδήσεις των ανθρώπων. Δεν είναι τυχαίο που ακόμα και πρόσφατα ψηφίστηκε ως η γυναίκα με τη μεγαλύτερη επιρροή στην ιστορία, αφού ήταν η πρώτη γυναίκα που κέρδισε βραβείο Νόμπελ, ο πρώτος άνθρωπος που κέρδισε δύο βραβεία Νόμπελ και ο πρώτος άνθρωπος που κέρδισε βραβεία Νόμπελ σε δύο διαφορετικές επιστήμες.

Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και να προασπιστούν τα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία; Πιστεύω ότι η αξιοκρατία διασφαλίζεται με ορθολογικές διαδικασίες, αποτελεσματικά συστήματα αξιολόγησης και διαφανή κριτήρια. Εφόσον τεκμηριωμένα διασφαλίζεται η πιστή εφαρμογή τους σε κάθε διορισμό ή προαγωγή, τότε οι γυναίκες θα διεκδικούν επάξια τον ρόλο που τους αξίζει και θα πολλαπλασιαστούν αυτές που θα είναι σε θέσεις λήψης αποφάσεων .

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον ρόλο των γυναικών στη σύγχρονη κοινωνία με μία λέξη; Καταλυτικός.

WHOISWHO

Η Αντιγόνη Μοδέστου είναι μέλος του Επαγγελματικού Συνδέσμου Λογιστών ACCA, εξειδικευμένη στη διοίκηση, με μεταπτυχιακό τίτλο MBA. Είναι η ανώτερη διευθύντρια Χρηματοοικονομικών (CFO) της Cyta και προΐσταται των δυο Oικονομικών Διευθύνσεων του Οργανισμού. Έδωσε διαλέξεις σε αριθμό διεθνών συνεδρίων για έργα της στη Cyta, όπως τα συστήματα κοστολόγησης και επικερδότητας, ο επανασχεδιασμός δραστηριοτήτων και η ανάπτυξη λειτουργιών εσωτερικού ελέγχου. Είναι αντιπρόεδρος της Εθνικής Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών – Κύπρου. Εξέδωσε τέσσερα μυθιστορήματα που παρουσιάστηκαν σε Αθήνα και Λευκωσία και απέσπασαν διεθνείς διακρίσεις. Έλαβε μέρος σε ομαδικές εκθέσεις ζωγραφικής, με έργα σε λάδι και ακρυλικό. Ανέθρεψε δυο αξιόλογες κοπέλες.

50 EconomyToday
Π

DOREEN DEMIRDJIAN HR MANAGER ΤΗΣ VASSOS ELIADES LTD

ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΈΧΟΥΝ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΤΈΙ

ΑΛΛΑ ΠΑΡΑΜΈΝΟΥΝ ΠΡΟΚΛΉΣΈΙΣ

ατά τη διάρκεια των χρόνων, οι γυναίκες έχουν καταφέρει να κατακτήσουν υψηλές θέσεις εργασίας και να δημιουργήσουν επιτυχημένες επιχειρήσεις, σημειώνει η Doreen Demirdjian, HR manager της Vassos Eliades Ltd.

Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι αυξημένη τις τελευταίες δεκαετίες. Ως εργαζόμενη στη σύγχρονη εποχή, ποιες είναι οι δικές σας διαπιστώσεις;

Παρατηρώ ότι η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο έχει αυξηθεί σημαντικά τις τελευταίες δεκαετίες. Όλο και περισσότερες γυναίκες αναλαμβάνουν επαγγελματικές θέσεις σε διάφορα επίπεδα ευθύνης.

Είναι αναγκαίο να εφαρμόζονται πολιτικές που προωθούν

την ισότητα των φύλων στον εργασιακό χώρο και εξασφαλίζουν ίσες ευκαιρίες για ανάπτυξη και εκπαίδευση.

Φαίνεται ότι όλο και περισσότερες επιχειρήσεις υιοθετούν πρωτοβουλίες που στοχεύουν στην προώθηση των ευκαιριών ανάπτυξης των γυναικών και στην αύξηση της εκπροσώπησής τους σε ανώτερες διοικητικές θέσεις. Η ενίσχυση της ισότητας, η διασφάλιση της αντιπροσώπευσής τους στη λήψη αποφάσεων και οι ίσες επαγγελματικές ευκαιρίες αποτελούν θεμέλια στοιχεία.

Μέχρι σήμερα, οι γυναίκες έχουν καταφέρει να κατακτήσουν υψηλές θέσεις εργασίας και να δημιουργήσουν επιτυχημένες επιχειρήσεις, βασιζόμενες στη δουλειά

τους και την αφοσίωσή τους στο επάγγελμά τους. Ενώ τα βασικά δικαιώματα έχουν διασφαλιστεί, εξακολουθούν να υπάρχουν προκλήσεις και ανισότητες που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στην αγορά εργασίας, όπως η δυσκολία εξισορρόπησης μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Παρόλα αυτά, είναι εμφανές ότι οι γυναίκες στην Κύπρο έχουν καταφέρει να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην αγορά εργασίας και να συμβάλουν στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της χώρας.

Η 8η Μαρτίου είναι μέρα μνήμης και τιμής στους αγώνες που δόθηκαν για τα δικαιώματα των γυναικών. Σε ποια γυναίκα/γυναίκες θα αφιερώνατε τη μέρα αυτή και γιατί;

Η 8η Μαρτίου είναι μέρα μνήμης και διεκδίκησης ποιοτικότερων συνθηκών εργασίας για τη γυναίκα. Θα αφιέρωνα τη μέρα αυτή, σε όλες τις γυναίκες που εργάζονται σκληρά, που εξισορροπούν την προσωπική, οικογενειακή ή επαγγελματική ζωή. Επίσης, θα την αφιέρωνα στις γυναίκες που συνδυάζουν σπουδές, επαγγελματική σταδιοδρομία, οικογένεια, δραστηριότητες, με δυναμική και με πάθος. Στις γυναίκες που πιστεύουν στον εαυτό τους, παλεύουν και διεκδικούν αυτά που τους αξίζουν. Θα αφιέρωνα αυτή τη μέρα στις γυναίκες, που με το θάρρος και την αποφασιστικότητά τους, συνέβαλαν και διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στην ιστορία της κατοχύρωσης των δικαιωμάτων της γυναίκας.

Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και να προασπιστούν τα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία; Για να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και να προασπιστούν τα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία, θα πρέπει να διασφαλιστούν οι ίσες αμοιβές για ίση εργασία για μείωση της μισθολογικής ανισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών. Κάθε εργοδότης οφείλει να παρέχει σε άνδρες και γυναίκες εργοδοτούμενους ίση αμοιβή για ίδια εργασία και για εργασία ίσης αξίας, ανεξάρτητα από το φύλο του εργοδοτούμενου καθώς και ισότητα στις προσλήψεις, προαγωγές και καταρτίσεις. Η εξάλειψη των διακρίσεων εις βάρος των εργαζόμενων γυναικών, θα πρέπει να είναι προτεραιότητα και να εφαρμοστούν νόμοι και πολιτικές που να προστατεύουν τα δικαιώματα των γυναικών στον εργασιακό χώρο.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον ρόλο των γυναικών στη σύγχρονη κοινωνία με μία λέξη; Πολυδιάστατος.

WHOISWHO

Η Doreen Demirdjian γεννήθηκε στη Λευκωσία και είναι απόφοιτος της Αγγλικής Σχολής Λευκωσίας. Κατέχει πτυχίο BA in Business Studies & Marketing με First Class Honours από το Middlesex University London και MSc in International Employment Relations & HR Management από το London School of Economics & Political Science (LSE). Η Doreen εργάζεται στο κλάδο του HR τα τελευταία 15 χρόνια. Από το 2016, εργάζεται ως HR manager στην εταιρεία Vassos Eliades Ltd. Η επικέντρωσή της είναι σε θέματα διαχείρισης εργασιακών σχέσεων, διαχείρισης απόδοσης, εκπαίδευσης και ανάπτυξης, διαχείρισης αλλαγών και ευθυγράμμιση των πολιτικών Ανθρώπινου Δυναμικού με την επιχειρηματική στρατηγική. Είναι διορισμένη πάρεδρος στο Δικαστήριο Εργατικών Διαφορών Κύπρου και έχει συμβουλευτικό ρόλο, από το έτος 2018 μέχρι σήμερα.

EconomyToday 51
Κ

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΟΡΦΑΝΙΔΟΥ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ, ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΤΑΙΡΙΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΤΗΣ DELOITTE

ΝΑ ΑΠΑΛΕΙΦΘΟΎΝ ΤΑ ΑΠΑΡΧΑΙΩΜΕΝΑ ΣΤΕΡΕΟΤΎΠΑ

α απαρχαιωμένα στερεότυπα της κυπριακής κοινωνίας που θέλουν τη γυναίκα να είναι υπεύθυνη της φροντίδας του σπιτιού και των παιδιών πρέπει να απαλειφθούν, μέσα από την υιοθέτηση μέτρων και αλλαγής κουλτούρας, αναφέρει η Χριστίνα Ορφανίδου.

Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι αυξημένη τις τελευταίες δεκαετίες. Ως εργαζόμενη στη σύγχρονη εποχή, ποιες είναι οι δικές σας διαπιστώσεις;

Σίγουρα η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας έχει αυξηθεί σημαντικά τις τελευταίες δεκαετίες. Ιδιαίτερα ενθαρρυντικό είναι το γεγονός ότι βλέπουμε αρκετές γυναίκες να αναλαμβάνουν ηγετικές θέσεις σε Οργανισμούς. Παρά τις θετικές εξελίξεις, εξακολουθεί να υπάρχει ακόμη αισθητός διαχωρισμός φύλων στους τομείς Εργασίας, με αρκετά μεγαλύτερο ποσοστό γυναικών να εργάζονται σε χαμηλά αμειβόμενους τομείς, ενώ πολύ περισσότεροι άντρες δουλεύουν σε ψηλά αμειβόμενους.

Ως αποτέλεσμα υπάρχει ακόμη μισθολογικό χάσμα

μεταξύ ανδρών και γυναικών. Αισθητό χάσμα υπάρχει επίσης και στο ποσοστό γυναικών σε διευθυντικές θέσεις. Ευτυχώς, βλέπουμε συνέχεια θετικές εξελίξεις, αλλά χρειάζεται ακόμη πολλή δουλειά.

Η 8η Μαρτίου είναι μέρα μνήμης και τιμής στους αγώνες που δόθηκαν για τα δικαιώματα των γυναικών. Σε ποια γυναίκα/γυναίκες θα αφιερώνατε τη μέρα αυτή και γιατί; Η μέρα της γυναίκας, κατά τη δική μου άποψη, πρέπει να αφιερώνεται στην κάθε γυναίκα η οποία ζει τη ζωή την οποία εκείνη επέλεξε, οποιαδήποτε μορφή και να έχει! Ειδικά η σύγχρονη γυναίκα η οποία επιλέγει να ζει τη ζωή που θέλει απαλλαγμένη από κοινωνικούς περιορισμούς, είναι για μένα άξια θαυμασμού και θετικό πρότυπο για τις επόμενες γενιές γυναικών.

Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και να προασπιστούν τα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία;

Για να στηριχτούν πραγματικά οι γυναίκες και να κλείσει εντελώς το φυλετικό χάσμα στην εργασία, απαιτείται να γίνει σωστός διαμοιρασμός ευθυνών στην οικογένεια και να απαλειφθούν πλέον τα απαρχαιωμένα στερεότυπα της κυπριακής κοινωνίας που θέλουν τη γυναίκα να είναι υπεύθυνη της φροντίδας του σπιτιού και των παιδιών. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσα από υιοθέτηση μέτρων και αλλαγής της κοινωνικής κουλτούρας.

Επίσης, το εκπαιδευτικό μας σύστημα πρέπει να στηρίξει και να ενθαρρύνει κορίτσια να ασχοληθούν με τομείς οι οποίοι παραδοσιακά θεωρούνταν πιο κατάλληλοι για άνδρες, όπως είναι η Τεχνολογία. Ειδικά τώρα με την ταχεία εξέλιξη της αγοράς εργασίας, η ενίσχυση των δεξιοτήτων Τεχνολογίας των κοριτσιών, όπως και των αγοριών, είναι πλέον επιτακτική.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον ρόλο των γυναικών στη σύγχρονη κοινωνία με μία λέξη; Ηγετικός.

WHOISWHO

Η Χριστίνα είναι επιχειρησιακή διευθύντρια στην ομάδα Συμβουλευτικών Υπηρεσιών Διαχείρισης Κινδύνου της Deloitte όπου και ηγείται των Υπηρεσιών Ανάλυσης Δεδομένων και Τεχνητής Νοημοσύνης. Είναι εμπειρογνώμονας στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης με εξειδίκευση στην παροχή Συμβουλευτικών Υπηρεσιών για την ασφαλή και ηθική υιοθέτηση τεχνολογιών αυτοματισμού και Τεχνητής Νοημοσύνης. Ασχολείται ενεργά με έργα στον Ευρωπαϊκό Δημόσιο τομέα, συνεργαζόμενη στενά με φορείς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την εισαγωγή αυτοματισμών και Τεχνητής Νοημοσύνης στον Δημόσιο τομέα και την ανάπτυξη πολιτικών για την υποστήριξη της υιοθέτησής τους. Η Χριστίνα είναι κάτοχος διδακτορικού τίτλου στην Τεχνητή Νοημοσύνη από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, Ηνωμένου Βασιλείου.

52 EconomyToday
Τ

ΙΩΆΝΝΆ ΠΆΝΆΓΙΩΤΟΥ

EXECUTIVE DIRECTOR ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΉΜΙΟ ΛΕΜΕΣΟΎ-UNIVERSITY OF LIMASSOL (UoL)

Η ΠΟΙΚΙΛΟΜΟΡΦΙΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ

άν ένας εργοδότης προσλαμβάνει ομοιογενή άτομα θα χάσει δυνατότητες και προοπτικές ανάπτυξης και αυτό θα πρέπει να το λάβει σοβαρά υπόψη η επιχειρηματική κοινότητα της Κύπρου, σημειώνει η Ιωάννα Παναγιώτου, executive director στο Πανεπιστήμιο Λεμεσού.

Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι αυξημένη τις τελευταίες δεκαετίες. Ως εργαζόμενη στη σύγχρονη εποχή, ποιες είναι οι δικές σας διαπιστώσεις; Στην Κύπρο, η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας έχει αυξηθεί τις τελευταίες δεκαετίες. Αυτό οφείλεται σε παράγοντες όπως οι ευκαιρίες εκπαίδευσης και επαγγελματικής ανέλιξης, οι αλλαγές στις κοινωνικές αντιλήψεις και οι οικονομικές ανάγκες. Παρά την αυξημένη συμμετοχή, εξακολουθούν να υπάρχουν προκλήσεις όπως η ανισότητα των φύλων στον χώρο εργασίας, η απουσία γυναικών σε ψηλές διοικητικές θέσεις επιχειρήσεων και Οργανισμών και η επιβάρυνση με τις οικογενειακές ευθύνες.

Στις μέρες μας, η Bιώσιμη Aνάπτυξη και ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός δημιουργούν νέες ευκαιρίες αλλά και νέες προκλήσεις για τις γυναίκες στον χώρο εργασίας. Είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι υπάρχουν ισότιμες ευκαιρίες και δικαιώματα για όλους, ανεξαρτήτως φύλου. Ή αναγνώριση της ισότητας των φύλων αποτελεί βασικό συστατικό της στρατηγικής Βιωσιμότητας των επιχειρήσε-

ων. Ή ποικιλομορφία και η διαφορετική

δημιουργεί

ένα δυναμικό σύστημα Καινοτομίας, δημιουργικότητας και εξεύρεσης λύσεων. Εάν ένας εργοδότης προσλαμβάνει ομοιογενή άτομα θα χάσει δυνατότητες και προοπτικές ανάπτυξης και αυτό θα πρέπει να το λάβει σοβαρά υπόψη η επιχειρηματική κοινότητα της Κύπρου.

Η 8η Μαρτίου είναι μέρα μνήμης και τιμής στους αγώνες που δόθηκαν για τα δικαιώματα των γυναικών. Σε ποια γυναίκα/γυναίκες θα αφιερώνατε τη μέρα αυτή και γιατί;

Σε όλες τις γυναίκες και στην κάθε μια ξεχωριστά. Κάθε γυναίκα έχει τη δική της ιστορία, εμπειρίες, στόχους και αγώνες. Ή αναγνώριση αυτής της μοναδικότητας είναι θεμελιώδης για την αποδοχή της διαφορετικότητας, για την ισότητα και τη συμπερίληψη.

Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και να προασπιστούν τα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία; Ή καταπολέμηση των διακρίσεων και η προαγωγή των δικαιωμάτων των γυναικών στην εργασία απαιτεί ολοκληρωμένη προσέγγιση όσον αφορά τα θέματα έμφυλης ισότητας, διαφορετικότητας και συμπερίληψης.

Ή συνδυασμένη εφαρμογή συγκεκριμένων μέτρων συμβάλλουν στη δημιουργία ενός εργασιακού οικοσυστήματος που προάγει την ισότητα και προστατεύει τα

δικαιώματα των γυναικών. Τέτοια μέτρα είναι η θέσπιση και ενίσχυση νόμων που απαγορεύουν τις διακρίσεις, η πρόσβαση των γυναικών σε ποιοτική εκπαίδευση και ευκαιρίες επαγγελματικής ανέλιξης, η παροχή ευέλικτων εργασιακών πολιτικών που βοηθούν στην εξισορρόπηση των επαγγελματικών και προσωπικών τους υποχρεώσεων, η διοργάνωση εκστρατειών ευαισθητοποίησης μέσω του κοινωνικού μάρκετινγκ με στόχο την αλλαγή στάσεων και προκαταλήψεων σχετικά με τον ρόλο και τις ικανότητες των γυναικών στον χώρο εργασίας, η προώθηση της

συμμετοχής των γυναικών σε διοικητικά συμβούλια και σε θέσεις λήψης αποφάσεων, η ενίσχυση των δικτύων γυναικών και προγραμμάτων μέντορινγκ για την υποστήριξη και την ανάπτυξη των γυναικών στην εργασία κ.ά.. Αυτά είναι κάποια από τα μέτρα που μπορούν να συμβάλουν στην ενίσχυση των δικαιωμάτων των γυναικών στην εργασία. Ή εφαρμογή αυτών των μέτρων μπορεί να βοηθήσει στη δημιουργία ενός ισότιμου και δίκαιου εργασιακού περιβάλλοντος για τις γυναίκες.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον ρόλο των γυναικών στη σύγχρονη κοινωνία με μία λέξη; Πολυδιάστατος.

WHOISWHO

Κατέχει Πτυχίο Βιολογίας από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ΜΒΑ από το MΙΜ και Μεταπτυχιακό στη Θεολογία από το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας. Εργάζεται ως executive director στο Πανεπιστήμιο Λεμεσού-University of Limassol (UoL). Διατηρούσε το δικό της οινοποιείο από το οποίο παρήγε το 1ο πιστοποιημένο βιολογικό κυπριακό κρασί. Διετέλεσε επίτροπος Περιβάλλοντος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Είναι εθνική εκπρόσωπος της Κύπρου στον ESMA και μέλος του Cyprus Institute of Certified Management Consultants – CICMC, του δ.σ. του CSR Cyprus, της Βιολογικής Εταιρείας Κύπρου (ΒΕΚ και ιδρυτικό μέλος του Κινήματος Οικολόγων Συνεργασία Πολιτών, του οποίου διετέλεσε γενική γραμματέας και 1η γυναίκα αρχηγός Κοινοβουλευτικού Κόμματος.

EconomyToday 53
σκέψη
Ε

ΠΑΡΑΜΈΝΟΥΜΈ ΊΣΟΊ ΑΛΛΑ ΚΑΊ ΔΊΑΦΟΡΈΤΊΚΟΊ

«νδρες και γυναίκες έστω και ίσοι παραμένουν διαφορετικοί. Γι’ αυτό πάντα μιλώ για δίκαιη και όχι ίση μεταχείριση», δηλώνει η Κλειώ Παπαδοπούλου, Chief Inclusion & Diversity Officer της PwC Κύπρου

Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι αυξημένη τις τελευταίες δεκαετίες. Ως εργαζόμενη στη σύγχρονη εποχή, ποιες είναι οι δικές σας διαπιστώσεις; Ναι ισχύει αυτό. Η αλλαγή των στερεοτύπων, το συνεχές αυξανόμενο κόστος ζωής, η ευελιξία που προσφέρεται από εργοδότες, η επιθυμία των γυναικών για οικονομική ανεξαρτησία και η αυξανόμενη φιλοδοξία για καριέρα και επαγγελματική ανέλιξη, παρά την επικέντρωση στον ρόλο τους σαν μητέρες είναι οι κυριότεροι λόγοι πιστεύω. Παρόλο που στους περισσότερους Οργανισμούς οι γυναίκες έχουν φτάσει ή ξεπεράσει το 50% του εργατικού δυναμικού, τα ανώτερα διευθυντικά στελέχη συνεχίζουν να είναι στη συντριπτική τους πλειοψηφία άντρες. Το ίδιο ισχύει και στα διοικητικά συμβούλια. Οι ασυνείδητες προκαταλήψεις που επηρεάζουν τις αποφάσεις μας όσον αφορά στο σε ποια άτομα θα δώσουμε ευκαιρίες, πώς τα αξιολογούμε και ποια θα προαχθούν, είναι μερικά από τα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα.

Η 8η Μαρτίου είναι μέρα μνήμης και τιμής στους αγώνες που δόθηκαν για τα δικαιώματα των γυναικών. Σε ποια γυναίκα/γυναίκες θα αφιερώνατε τη μέρα αυτή και γιατί; Θα αφιέρωνα την 8η Μαρτίου σε όλες τις γυναίκες που συνεισφέρουν, η κάθε μια με τον δικό της τρόπο, για μια καλύτερη και δικαιότερη κοινωνία. Ζούμε σε μια εποχή που επικρατεί η πόλωση, έχει παρακμάσει η κριτική σκέψη και έχει χαθεί η εμπιστοσύνη σε Θεσμούς, Κυβερνήσεις και Οργανισμούς. Προσωπική μου άποψη είναι ότι παρόλη την τεχνολογική πρόοδο, η κοινωνία μας έχει παρακμάσει. Όσες λοιπόν γυναίκες αποσκοπούν στην κοινωνική πρόοδο, είτε ως μητέρες μεγαλώνοντας τα παιδιά τους σωστά με αρχές, αξίες και ιδανικά, είτε ως εργαζόμενες για ανάπλαση του κοινωνικού ιστού, είτε ως «επαναστάτριες» μη αποδεχόμενες το κατεστημένο, έχουν τον απόλυτο σεβασμό μου.

Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και να προασπιστούν τα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία; Ο κάθε Οργανισμός που θέλει να κάνει τη διαφορά στην ισότητα των φύλων θα πρέπει να κάνει τη δική του αξιολόγηση για να δει αν και για ποιους λόγους υπάρχει ανισότητα. Στη συνέχεια θα πρέπει να χαράξει στοχευμένη πολιτική, όπως γίνεται για όλα τα επιχειρησιακά θέματα. Προσωπική μου διαπίστωση, από εμπειρία και παρακολουθώντας το πώς επιταχύνθηκε η πρόοδος σε άλλες χώρες, είναι ότι για να υπάρξει ουσιαστική πρόοδος σε οποιονδήποτε Οργανισμό θα πρέπει να:

· υπάρχει ηγετική δέσμευση

· τεθούν συγκεκριμένοι στόχοι

· μετριέται η πρόοδος

· υπάρχει απόδοση ευθυνών

Όλα τα παραπάνω είναι προς το παρόν προαιρετικά, αλλά θα γίνουν στα επόμενα χρόνια υποχρεωτικά λόγω των ευρωπαϊκών οδηγιών.

Το κράτος έχει να διαδραματίσει και αυτό σοβαρό ρόλο στην παιδεία, στο νομοθετικό πλαίσιο και στην υποστήριξη Οργανισμών που εκπονούν τολμηρά προγράμματα για το θέμα αυτό απορροφώντας ευρωπαϊκά κονδύλια, ενώ χρειάζεται έμπρακτη και οικονομική υποστήριξη στον τομέα της Γυναικείας Επιχειρηματικότητας.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον ρόλο των γυναικών στη σύγχρονη κοινωνία με μία λέξη; Καταλυτικός.

WHOISWHO

H Κλειώ Παπαδοπούλου είναι η Chief Inclusion & Diversity Officer για την PwC Κύπρου και μέλος του διοικητικού συμβουλίου. Γι’ αυτή δεν είναι απλά ένας ρόλος, είναι μια αποστολή να επιταχύνει την αλλαγή τόσο εντός της PwC όσο και εκτός. Έχοντας περάσει 30 χρόνια αξιοποιώντας την πλούσια εμπειρία της σε θέματα φορολογίας στο Ηνωμένο Βασίλειο και στην Κύπρο, η Κλειώ σήμερα εξυπηρετεί διεθνείς ιδιώτες πελάτες, ενώ ηγείται των υπηρεσιών που αφορούν τη Ναυτιλία, των Συμβουλευτικών Υπηρεσιών για inclusion & diversity, καθώς και την Εταιρική Ευθύνη. Κατά τη διάρκεια της καριέρας της, στο επίκεντρο ήταν πάντα οι άνθρωποι.

54 EconomyToday
ΚΛΕΙΏ ΠΑΠΑΔΟΠΟΎΛΟΎ CHIEF INCLUSION & DIVERSITY OFFICER PWC ΚΎΠΡΟΎ
Ά

ΜΑΡΊΑ ΠΑΠΑΚΏΣΤΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΣΎΜΒΟΎΛΟΣ, HEAD OF CLIENTS & MARKETS, KPMG ΚΎΠΡΟΎ

Η ΓΥΝΑΊΚΑ ΈΧΈΊ ΈΝΑ ΠΟΛΥΠΛΟΚΟ ΡΟΛΟ ΣΤΗΝ ΚΟΊΝΩΝΊΑ

Ας μην ξεχνάμε ότι η γυναίκα, ειδικά η γυναίκα-μάνα έχει έναν πολύπλοκο και πολυσήμαντο ρόλο όχι μόνο στην οικογένειά της, αλλά και στην κοινωνία γενικότερα, αναφέρει η Μαρία Παπακώστα, διοικητική σύμβουλος και Head of Clients & Markets της KPMG Κύπρου.

Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι αυξημένη τις τελευταίες δεκαετίες. Ως εργαζόμενη στη σύγχρονη εποχή, ποιες είναι οι δικές σας διαπιστώσεις;

Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι όντως αυξημένη και αναβαθμισμένη τα τελευταία χρόνια. Ύπάρχει προσπάθεια από τους εργοδότες για αναλογία εκπροσώπησης αντρών και γυναικών σε ανώτερες και ανώτατες θέσεις. Σαφώς, όμως, υπάρχουν τομείς που η συμμετοχή γυναικών είναι ακόμη περιορισμένη. Χρειάζεται προσπάθεια από όλους μας, την πολιτεία, τους εργοδότες αλλά και από τα άτομα για την κατάργηση των έμφυλων στερεοτύπων. Επιμέρους χαρακτηριστικά, όπως είναι το φύλο, δεν πρέπει να λαμβάνονται υπόψιν στον χώρο

εργασίας αλλά και γενικότερα. Οι ικανότητες είναι αυτές που θα έπρεπε να έχουν σημασία και να επαινείται γι’ αυτές το ίδιο το άτομο.

Η 8η Μαρτίου είναι μέρα μνήμης και τιμής στους αγώνες που δόθηκαν για τα δικαιώματα των γυναικών. Σε ποια γυναίκα/ γυναίκες θα αφιερώνατε τη μέρα αυτή και γιατί;

Η 8η Μαρτίου ανήκει σε όλες τις γυναίκες και στους προσωπικούς, κοινωνικούς και επαγγελματικούς τους αγώνες. Θαυμάζω τις γυναίκες που αγωνίζονται, δεν επαναπαύονται και προσφέρουν. Αφιερώνω αυτή τη μέρα σε όλες τις γυναίκες που στέκονται δίπλα σε όσους έχουν ανάγκη και παλεύουν μέσα από δύσκολες συνθήκες όχι μόνο για τους εαυτούς τους αλλά και για τον συνάνθρωπό τους.

Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και να προασπιστούν τα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία; Η προάσπιση των δικαιωμάτων των γυναικών στην εργασία αλλά και η καταπολέμηση των διακρίσεων θα πρέπει να αποτελέσει έναν από τους βασικότερους στόχους της κυβέρνησης. Είναι αδήριτη ανάγκη η δημιουργία ενός νομοθετικού πλαισίου για την αποτελεσματική προάσπιση αυτών των δικαιωμάτων. Ας μην ξεχνάμε ότι η γυναίκα, ειδικά η γυναίκα-μάνα έχει έναν πολύπλοκο και πολυσήμαντο ρόλο όχι μόνο στην οικογένειά της, αλλά και στην κοινωνία γενικότερα. Η καλλιέργεια μιας κουλτούρας αποδοχής, συμπερίληψης και ουσιαστικού σεβασμού, όχι μόνο προς τη γυναίκα αλλά και προς όλους, μόνο θετικά μπορεί να έχει στην κοινωνία μας.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον ρόλο των γυναικών στη σύγχρονη κοινωνία με μία λέξη; Πολύτιμο.

WHOISWHO

Η Μαρία Α. Παπακώστα άρχισε την καριέρα της στην KPMG Κύπρου ως εκπαιδευόμενη λογίστρια και αφού πέρασε από διάφορες βαθμίδες ανέλιξης, το 2007 προήχθη σε διοικητικό σύμβουλο. Ηγείται της δικής της ομάδας Ελεγκτικών Υπηρεσιών στην KPMG και έχει εκτενή πείρα σε ελέγχους μεγάλων ιδιωτικών και δημοσίων εταιρειών εισηγμένων σε Χρηματιστήρια της Κύπρου και στο εξωτερικό και σε ελέγχους μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Παράλληλα είναι επικεφαλής του τμήματος Clients & Markets και του τμήματος Γεωργοκτηνοτροφίας. Αποφοίτησε από το University of East Anglia, Norwich και κατέχει τον τίτλο του Fellow Chartered Certified Accountant. Είναι εγκεκριμένος ελεγκτής μέλος του ΣΕΛΚ. Επίσης είναι μέλος του δ.σ. του Κυπρο-Ελλαδικού Επιχειρηματικού Συνδέσμου, του Κυπρο-Ουκρανικού Συνδέσμου και του δ.σ. του Φιλανθρωπικού Ιδρύματος Ανδρέα Κ. Παπακώστα.

EconomyToday 55

ΆΝΝΆ ΠΆΠΆΜΙΧΆΉΛ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟΣ ΣΥΝΈΤΑΙΡΟΣ ΤΗΣ ΈΥ ΚΥΠΡΟΥ

ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ… ΉΡΕΜΉ ΔΥΝΑΜΉ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΉΣΕΩΝ

Οι γυναίκες χαρακτηρίζονται από εργατικότητα και επιμονή, υπερτερούν των ανδρών συναδέλφων τους στην ενσυναίσθηση και κατανόηση, στις επικοινωνιακές δεξιότητες και στο πνεύμα δημιουργικότητας που τις διακατέχει, στοιχεία που κάθε επιχείρηση αναζητά, δηλώνει η Άννα Παπαμιχαήλ, φορολογικός συνέταιρος της ΈΥ Κύπρου.

Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι αυξημένη τις τελευταίες δεκαετίες. Ως εργαζόμενη στη σύγχρονη εποχή, ποιες είναι οι δικές σας διαπιστώσεις; Έίναι ενθαρρυντικό το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αύξηση της γυναικείας επιχειρηματικότητας στην Κύπρο, ωθώντας τις φιλόδοξες εργαζόμενες γυναίκες να αναζητούν και να βρίσκουν τρόπους να επιτύχουν τους επαγγελματικούς τους στόχους. Αν το δούμε από τη σκοπιά της γυναίκας, η δουλειά συμβάλλει στη χειραφέτησή της και της δίνει τα περιθώρια να κάνει τις δικές της επιλογές για τον τρόπο που θα ζήσει τη ζωή της, αυξάνοντας έτσι την ελευθερίας της. Αν το δούμε από τη σκοπιά της κοινωνίας, η εργασία των γυναικών συμβάλλει στην ανάπτυξη και στην ευημερία, προσφέρει μακροοικονομικά οφέλη και μειώνει την

ανεργία και τη φτώχεια. Τα οφέλη σε προσωπικό αλλά

και σε κοινωνικό επίπεδο είναι συνεπώς πολλά. Οι γυναίκες, εκ φύσεώς τους, είναι δυναμικές, δεν φοβούνται να ρισκάρουν ούτε να κουραστούν προκειμένου να επιτύχουν τους στόχους τους. Αποτελούν την ήρεμη δύναμη των επιχειρήσεων, η οποία δρα αποτελεσματικά στον σωστό χρόνο και με τον σωστό τρόπο.

Η 8η Μαρτίου είναι μέρα μνήμης και τιμής στους αγώνες που δόθηκαν για τα δικαιώματα των γυναικών. Σε ποια γυναίκα/γυναίκες θα αφιερώνατε τη μέρα αυτή και γιατί;

Η 8η Μαρτίου είναι μια ευκαιρία για τον εορτασμό των αμέτρητων πράξεων και επιτυχιών που σχετίζονται με την καταπολέμηση της χειραφέτησης των γυναικών. Οπότε αυτή η επιτυχία αξίζει σε όλες τις γυναίκες και τα κορίτσια, σε όλες τις γωνιές του κόσμου, για όλα τα επιτεύγματά τους.

Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και να προασπιστούν τα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία; Νόμοι σχετικά με τα ίσα δικαιώματα γυναικών και ανδρών υπήρχαν και στο παρελθόν, κατά τις πρώτες ημέρες ίδρυσης της Έυρωπαϊκής Κοινότητας. Από τη δεκαετία του 1970, συνολικά 13 νομοθεσίες έχουν υιοθετηθεί με στόχο τη διασφάλιση ότι οι γυναίκες και οι άντρες λαμβάνουν ισότιμη μεταχείριση στον εργασιακό τους χώρο. Τέτοιοι νόμοι είναι της ίσης μεταχείρισης όταν κάνουν αίτηση για μια εργασία, της προστασίας των εγκύων εργαζόμενων και των μητέρων που θηλάζουν, της άδειας μητρότητας και της γονικής άδειας.

Κατά την άποψή μου, για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε οποιεσδήποτε διακρίσεις, θα πρέπει αρχικά η οικογένεια να καλλιεργήσει στα μέλη της το πνεύμα της ισονομίας των δύο φύλων, μετέπειτα η παιδεία και τα εκπαιδευτικά ιδρύματα να στοχεύσουν στην εκμάθηση, στην αποδοχή και στον σεβασμό οποιασδήποτε μορφής διαφορετικότητας, η ίδια η πολιτεία να θεσμοθετήσει κανόνες εξίσωσης των δύο φύλων και να ενδιαφέρεται για την πιστή εφαρμογή τους, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και διάφοροι φορείς κοινωνικοποίησης να καλλιεργούν το πνεύμα ισότητας των δύο φύλων και τέλος, όλοι να συνειδητοποιήσουμε ότι οφείλουμε να εξαλείψουμε τέτοιες διακρίσεις όχι μόνο στον εργασιακό χώρο, αλλά και σε κάθε τομέα της ζωής μας.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον ρόλο των γυναικών στη σύγχρονη κοινωνία με μία λέξη; Πολυδιάστατο.

WHOISWHO

Η Άννα Παπαμιχαήλ εντάχθηκε στην ομάδα της ΕΥ Κύπρου το 2008 και κατάφερε σήμερα να είναι φορολογικός συνέταιρος της ΕΥ Κύπρου με έμφαση στην Άμεση Φορολογία (Επιχειρησιακή Φορολογική Συμμόρφωση και Συμβουλευτική) σε όλους τους κλάδους, κυρίως Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών, ακινήτων και φιλοξενίας. Κατέχει πτυχίο Μαθηματικών, Στατιστικής και Οικονομικών από το Πανεπιστήμιο Κύπρου και είναι μέλος στον Σύνδεσμο Εγκεκριμένων Λογιστών Κύπρου.

56 EconomyToday

ΜΑΡΊΝΑ

ΠΑΠΑΝΊΚΟΛΑΟΥ

CHIEF OPERATIONS OFFICER ΤΗΣ PRIMETEL

ΤΟ ΈΜΦΥΛΟ ΜΙΣΘΟΛΟΓΙΚΟ ΧΆΣΜΆ ΆΠΟΤΈΛΈΙ ΆΚΟΜΗ ΖΗΤΗΜΆ

Ημείωση του έμφυλου μισθολογικού χάσματος και των έμφυλων διακρίσεων στο εργασιακό περιβάλλον αποτελεί ζήτημα στην ατζέντα Διεθνών Οργανισμών, όπως ο ΟΗΕ και η Ε.Ε., δηλώνει η Μαρίνα Παπανικολάου chief Operations Officer στην Primetel.

Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι αυξημένη τις τελευταίες δεκαετίες. Ως εργαζόμενη στη σύγχρονη εποχή, ποιες είναι οι δικές σας διαπιστώσεις;

Μετά από μεγάλη προσπάθεια, η ισότητα των φύλων είναι σήμερα νομικά κατοχυρωμένη. Στην πράξη, ειδικά στον εργασιακό χώρο, ωστόσο, έχουμε δρόμο να διανύσουμε.

Η μείωση του έμφυλου μισθολογικού χάσματος και των έμφυλων διακρίσεων στο εργασιακό περιβάλλον αποτελεί ζήτημα στην ατζέντα Διεθνών Οργανισμών, όπως ο ΟΗΕ και η Ε.Ε. και όχι άδικα. Αρκεί να σκεφτούμε ποιο είναι το ποσοστό των γυναικών και πόσες βρίσκονται σε ηγετικές θέσεις στις επιχειρήσεις και στη δημόσια διοίκηση. Εστιάζοντας στην εργασιακή πραγματικότητα, προκύπτει ότι οι γυναίκες μένουν πίσω ως προς τις αμοιβές, το επίπεδο θέσης και την προοπτική εξέλιξης της καριέρας τους. Αναμφισβήτητα όμως βλέπουμε τα τελευταία χρόνια βήματα προόδου στην Ευρώπη αλλά και στη χώρα μας. Κάτι που αυξάνει την ευθύνη των γυναικών που σημειώνουν

μια επιτυχημένη επαγγελματική πορεία να αποτελέσουν το παράδειγμα και να συμβάλουν στο να καταρριφθούν στερεοτυπικές συμπεριφορές και άτυπες διακρίσεις που ακόμα δυσχεραίνουν τη θέση της γυναίκας στην αγορά εργασίας.

Τα λέω αυτά έχοντας την τύχη και την ευκαιρία να εργάζομαι σε έναν Οργανισμό ο οποίος έχει μηδενική ανοχή σε τέτοιου είδους συμπεριφορές. Είναι μέρος της φιλοσοφίας και της κουλτούρας μας στην Primetel, όχι μόνο η ενεργός καταπολέμηση κάθε είδους διακρίσεων αλλά και η δημιουργία ενός ασφαλούς πλαισίου που προστατεύει όποια ή όποιο συνάδελφο θεωρήσει ότι με οποιοδήποτε τρόπο αδικείται.

Η 8η Μαρτίου είναι μέρα μνήμης και τιμής στους αγώνες που δόθηκαν για τα δικαιώματα των γυναικών. Σε ποια γυναίκα/γυναίκες θα αφιερώνατε τη μέρα αυτή και γιατί;

Σε όλες τις γυναίκες που καθημερινά δίνουν τον αγώνα τους για τα μικρά και μεγάλα που καλούνται να διαχειριστούν, συχνά όχι από θέση ισχύος αλλά με αυξημένες ευθύνες και εμπόδια. Σε όσες προσπαθούν να κυνηγήσουν τους στόχους τους, να ακολουθήσουν τα θέλω τους, να διεκδικήσουν περισσότερα και να εξελίξουν τον εαυτό τους.

Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και να προασπιστούν τα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία; Θα δανειστώ τις κατευθυντήριες αρχές που όρισαν πρόσφατα το UN Global Compact, σε συνεργασία με το UN Women με στόχο την ενδυνάμωση των γυναικών στην αγορά εργασίας (Women’s Empowerment Principles) και συνοψίζονται στα εξής: Ένταξη της αρχής της ισότητας των φύλων σε όλα τα ιεραρχικά κλιμάκια - σεβασμός και δίκαιη αντιμετώπιση όλων των εργαζόμενων χωρίς διάκριση λόγω φύλουδιασφάλιση της υγείας, της ασφάλειας και της ευημερίας όλων των εργαζόμενων, ανδρών και γυναικών - προώθηση της Εκπαίδευσης, της κατάρτισης και της επαγγελματικής εξέλιξης των γυναικών - υιοθέτηση επιχειρηματικών πλάνων και πρακτικών προώθησης αγαθών, με τέτοιο τρόπο ώστε να αναβαθμίζεται και να ισχυροποιείται η θέση των γυναικών - προώθηση της ισότητας μέσω ανάλογων πρωτοβουλιών σε τοπικό επίπεδο - αξιολόγηση και λογοδοσία για τα βήματα προόδου υπέρ της ισότητας των φύλων.

Στην Primetel είμαστε ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένοι σε θέματα πολυπολιτισμικότητας, συμπερίληψης και κοινωνικής ισότητας. Επιθυμούμε να προάγουμε ένα εργασιακό περιβάλλον με πυρήνα την αλληλοεκτίμηση και τον σεβασμό όλων των εργαζόμενων.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον ρόλο των γυναικών στη σύγχρονη κοινωνία με μία λέξη; Θεμελιώδη.

WHOISWHO

H κ. Μαρίνα Παπανικολάου κατέχει τη θέση chief Operations Officer στην Primetel από το 2019. Ανήκει στο δυναμικό της εταιρείας από της ιδρύσεως της και διαθέτει πολυετή εμπειρία στον Κλάδο των Τηλεπικοινωνιών έχοντας αναλάβει μια σειρά από διευθυντικές θέσεις. Είναι πτυχιούχος και κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος MSc στη Διοίκηση Επιχειρήσεων από το Πανεπιστήμιο του Sunderland στην Αγγλία.

EconomyToday 57

ΣΟΦΊΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑ

ΕΠΙΚΕΦΑΛΉΣ ΤΟΥ ΤΜΉΜΑΤΟΣ MARKETING ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΤΉΣ CYBARCO

ΠΡΈΠΈΙ ΝΑ ΔΟΎΜΈ ΠΈΡΙΣΣΟΤΈΡΈΣ ΓΎΝΑΙΚΈΣ ΣΈ ΗΓΈΤΙΚΈΣ ΘΈΣΈΙΣ

ι γυναίκες έχουν μια εκπληκτική ικανότητα να ηγούνται και διαθέτουν τη συναισθηματική νοημοσύνη και την ανθεκτικότητα να οδηγήσουν στην αλλαγή, αναφέρει η Σοφία Παρασκευά, επικεφαλής του τμήματος Marketing και Επικοινωνίας της Cybarco

Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι αυξημένη τις τελευταίες δεκαετίες. Ως εργαζόμενη στη σύγχρονη εποχή, ποιες είναι οι δικές σας διαπιστώσεις; Επιστρέφοντας στην Κύπρο το 2008, ήθελα να εξασφαλίσω μια καλή επαγγελματική θέση με την αξία μου. Δεν ήξερα αν θα παίξει ρόλο το ότι είμαι γυναίκα και είχα κατά νου ότι στη μικρή κυπριακή κοινωνία, έχει περισσότερο σημασία το ποιόν παρά το τι γνωρίζεις.

Χάρηκα, ωστόσο, όταν διαπίστωσα πως τα πράγματα στην Κύπρο δεν ήταν όπως πριν. Ανακάλυψα πολλές

επιτυχημένες γυναίκες σε υψηλόβαθμες θέσεις. Φυσικά έχουμε ακόμη πολλά χιλιόμετρα να καλύψουμε, αλλά παρατηρώ πως τα πράγματα εξελίσσονται διαρκώς, έστω και αργά. Δυστυχώς εξακολουθούν να υπάρχουν προκαταλήψεις σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο οι εργοδότες προσεγγίζουν την πρόσληψη γυναικών: εμφάνιση, ηλικία, η επιθυμία για οικογένεια κ.ο.κ.. Την

ίδια στιγμή, μία γυναίκα που επιθυμεί να ισορροπήσει

την επαγγελματική με την προσωπική της ζωή πρέπει να καταβάλει μεγαλύτερη προσπάθεια, καθώς η κοινωνία απαιτεί από αυτήν να είναι άψογη σε όλα.

Έχουμε λύσει λοιπόν τα θέματα διακρίσεων και έχουμε καλύψει το χάσμα των αμοιβών; Απέχουμε πολύ ακόμα, αλλά πιστεύω ότι όταν βρεις έναν καλό εργοδότη –όπως είχα την τύχη να βρω εγώ στον Όμιλο Λανίτη– μια εταιρεία που μοιράζεται τις αξίες σου, ενώ παράλληλα αναγνωρίζει τις ικανότητές σου και τη δουλειά που κάνεις, τότε το φύλο δεν έχει σημασία.

Η 8η Μαρτίου είναι μέρα μνήμης και τιμής στους αγώνες που δόθηκαν για τα δικαιώματα των γυναικών. Σε ποια γυναίκα/γυναίκες θα αφιερώνατε τη μέρα αυτή και γιατί; Κάθε γυναίκα που ξυπνά το πρωί και κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί, ενώ ισορροπεί πάνω στο σχοινί όπου την έβαλε η κοινωνία, αξίζει τον σεβασμό μας. Πιστώνω μεγάλο μέρος της ψυχικής μου δύναμης στη μητέρα μου – που με έμαθε να αρπάζω κάθε ευκαιρία, ενώ την ίδια στιγμή με ενθάρρυνε να λέω ευθαρσώς τη γνώμη μου.

Παρόλα αυτά θεωρώ πως υπάρχει μια παγίδα σε αυτό που ονομάζουμε φεμινισμός. Σαφώς και πιστεύω στα ίσα δικαιώματα μεταξύ των δύο φύλων, αλλά αναγνωρίζω επίσης ότι άνδρες και γυναίκες είμαστε διαφορετικοί και αυτό είναι που πρέπει να αγκαλιάσουμε.

Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και να προασπιστούν τα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία; Για αρχή, υπάρχει μια σειρά από ταμπού που πρέπει να σπάσουμε. Οι συζητήσεις γύρω από την υγεία των γυναικών, τους εμμηνορροϊκούς κύκλους και τη γονιμότητά τους, για παράδειγμα, πρέπει επιτέλους να ανοίξουν. Σε άλλες χώρες έχουν ήδη κατοχυρωθεί αυτά τα δικαιώματα. Επίσης, πρέπει να δούμε περισσότερες γυναίκες σε ηγετικές θέσεις. Όλα ξεκινούν από το διοικητικό συμβούλιο μιας εταιρείας. Πόσες γυναίκες θα βρεις να εκπροσωπούν τα δικαιώματά μας; Οι γυναίκες έχουν μια εκπληκτική ικανότητα να ηγούνται. Διαθέτουν τη συναισθηματική νοημοσύνη και την ανθεκτικότητα να

οδηγήσουν στην αλλαγή. Όσο πιο γρήγορα αξιοποιήσουμε αυτές τις ικανότητες τόσο πιο γρήγορα ο αντίκτυπός τους θα ταράξει τα στάσιμα νερά της κοινωνίας.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον ρόλο των γυναικών στη σύγχρονη κοινωνία με μία λέξη; Σημαντικότατος.

WHOISWHO

Η Σοφία επέστρεψε στην Κύπρο μετά από μια δεκαετία στο Ην. Βασίλειο, όπου εργάστηκε ως διευθύντρια Παραγωγής και παρουσιάστρια σε πολλά και διαφορετικά project όπως τα Oscars και τα Golden Globes. Με την επιστροφή της στην Κύπρο ανέλαβε το τμήμα Marketing και Δημοσίων Σχέσεων της Μαρίνας Λεμεσού. Στη συνέχεια εντάχθηκε στην ομάδα της Cybarco Development ως επικεφαλής του τμήματος Marketing και Επικοινωνίας για ορισμένα από τα πιο εμβληματικά έργα του νησιού, όπως το Trilogy στη Λεμεσό.

58 EconomyToday
Ο

ΑΝΝΊΤΑ ΠΑΎΛΟΎ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΣΧΕΣΕΩΝ ΕΠΕΝΔΥΤΩΝ & ESG ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ

ΜΕ ΤΗΝ ΙΣΌΤΗΤΑ ΒΕΛΤΙΏΝΕΤΑΙ Η ΠΌΙΌΤΗΤΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Διασφαλίζοντας την ισότητα, βοηθούμε στην αύξηση της παραγωγικότητας, της Καινοτομίας και τη βελτίωση της ποιότητας εργασίας, αναφέρει η Αννίτα Παύλου

Η

συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι αυξημένη τις τελευταίες δεκαετίες. Ως εργαζόμενη στη σύγχρονη εποχή, ποιες είναι οι δικές σας διαπιστώσεις; Σίγουρα στην Κύπρο έχουν γίνει αρκετά θετικά βήματα για την ισότητα των δυο φύλων στον χώρο εργασίας και όλο και συχνότερα βλέπουμε να προσφέρονται ίσες ευκαιρίες ανέλιξης από διάφορους Οργανισμούς. Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις που διαπιστώνουμε ότι υπάρχει ακόμη προκατάληψη και διαχωρισμός σε σχέση με το φύλο, σε θέματα ανέλιξης και μισθοδοσίας, κυρίως στον Ιδιωτικό τομέα. Πιστεύω πως διασφαλίζοντας την ισότητα, βοηθούμε στην αύξηση της παραγωγικότητας, στην ενίσχυση της Καινοτομίας και στη βελτίωση της ποιότητας εργασίας.

Απαιτείται ίση αντιμετώπιση και συμμετοχή στα πολιτικά, επιχειρηματικά και κοινωνικά δρώμενα.

‘Εχω την τύχη να εργάζομαι σε ένα Οργανισμό που αποδεικνύει έμπρακτα τη σημασία που αποδίδει στην παροχή ίσων ευκαιριών. Ενδεικτικά αναφέρω έναν από τους πρωταρχικούς στόχους ESG και δεσμεύσεις του Συγκροτήματος για εκπροσώπηση των γυναικών στελεχών στα

ανώτερα διευθυντικά επίπεδα με τουλάχιστον 30% μέχρι το 2030, το οποίο έχουμε ήδη ξεπεράσει από φέτος με εκπροσώπηση 33%.

Έχοντας αναφερθεί στη δική μου εμπειρία, αναγνωρίζω ταυτόχρονα ότι παρά την πρόοδο που σημειώθηκε, δεν ισχύουν τα ίδια δεδομένα σε όλους τους τομείς και ότι πολλά ακόμη απομένει να γίνουν.

Η 8η Μαρτίου είναι μέρα μνήμης και τιμής στους αγώνες που δόθηκαν για τα δικαιώματα των γυναικών. Σε ποια γυναίκα/γυναίκες θα αφιερώνατε τη μέρα αυτή και γιατί;

Θα αφιέρωνα τη μέρα αυτή σε όλες τις γυναίκες που με τους δικούς τους αγώνες και επιτυχίες, αποτελούν πηγή έμπνευσης για τις υπόλοιπες. Στις γυναίκες που επιδεικνύουν καθημερινά θάρρος, δύναμη, ευαισθησία και αξιοποιούν τα χαρακτηριστικά τους προς όφελος του συνόλου. Έχω την τιμή να εργάζομαι με τέτοιες προσωπικότητες και να παίρνω καθημερινά μαθήματα για το τι μπορεί να πετύχει μια γυναίκα.

Σε ένα πιο προσωπικό επίπεδο θα επέλεγα να αφιερώσω την ημέρα της γυναίκας στη μητέρα μου, μια γυναίκα που αποτελεί για μένα μια αστείρευτη πηγή δύναμης και δράσης, που με έμαθε να θέτω ψηλούς στόχους και να μη σταματώ να δουλεύω μέχρι να πετύχω τους στόχους μου. Ως μητέρα αφιερώνω τη μέρα στα δύο μου κορίτσια που μου θυμίζουν αυτά που οφείλουμε στις νέες γενιές για ένα καλύτερο αύριο.

Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και να προασπιστούν τα δικαιώματα των γυναικών;

Όλοι οι άνθρωποι θα πρέπει να έχουν ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και να είναι οικονομικά ανεξάρτητοι, να αμείβονται εξίσου για εργασία ίσης αξίας, να έχουν ισότιμη πρόσβαση στη χρηματοδότηση και να λαμβάνουν δίκαιες συντάξεις, ανεξάρτητα από το φύλο τους. Έτσι, οποιαδήποτε μέτρα λαμβάνονται θα πρέπει να στοχεύουν στο να επωμίζονται από κοινού τόσο τις ευθύνες φροντίδας όσο και τις οικονομικές ευθύνες. Παράλληλα, θα πρέπει όλοι να προστατεύονται από την άνιση μεταχείριση, την κακοποίηση, την παρενόχληση και τον εκφοβισμό.

Επίσης, σαν γονείς πρέπει να συμβάλλουμε στην καλλιέργεια των σωστών αντιλήψεων στα παιδιά μας, μεγαλώνοντας ανθρώπους για τους οποίους να είναι αυτονόητο ότι η παρενόχληση και η κακοποίηση δεν είναι επιλογή.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον ρόλο των γυναικών στη σύγχρονη κοινωνία με μία λέξη; Kομβικό.

WHOISWHO

Η Αννίτα Παύλου διατηρεί τη θέση της διευθύντριας Υπηρεσίας Σχέσων Επενδυτών & ESG της Τράπεζας Κύπρου, από το 2020, μετά τη θέση διευθύντριας Σχέσεων Επενδυτών της Τράπεζας, την οποία κατείχε μεταξύ 2016 και 2020. Είναι υπεύθυνη για την ανάπτυξη και ενδυνάμωση της σχέσης του Συγκροτήματος με υφιστάμενους και νέους επενδυτές, αναλυτές και οίκους αξιολόγησης στοχεύοντας στην ενίσχυση του ενδιαφέροντος για τους εισηγμένους τίτλους του Συγκροτήματος. Έχει επίσης την ευθύνη του προγράμματος ESG του Συγκροτήματος, περιλαμβανομένων και της ανάπτυξης και εφαρμογής της στρατηγικής ESG του Συγκροτήματος. Έχει πτυχίο στα Μαθηματικά και Στατιστική από το Πανεπιστήμιο Κύπρου και Mεταπτυχιακό στα Οικονομικά Μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο Warwick.

EconomyToday 59

ΜΕΛΊΝΑ ΡΑΦΤΗ

ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ KORANTINA HOMES

ΠΟΛΛΈΣ ΓΥΝΑΊΚΈΣ ΚΑΤΑΦΈΡΑΝ ΝΑ ΣΠΑΣΟΥΝ ΤΗ «ΓΥΑΛΊΝΗ ΟΡΟΦΗ»

υναίκες κατάφεραν να σπάσουν τη «γυάλινη οροφή» και καταξιώθηκαν στο απαιτητικό πεδίο της ηγεσίας, στις επιχειρήσεις, στις επιστήμες, στην πολιτική και γενικά σε κάθε τομέα της ανθρώπινης δραστηριότητας, αναφέρει η Μελίνα Ράφτη, διευθύντρια Επιχειρηματικής Ανάπτυξης της Korantina Homes

Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι αυξημένη τις τελευταίες δεκαετίες. Ως εργαζόμενη στη σύγχρονη εποχή, ποιες είναι οι δικές σας διαπιστώσεις; Εδώ και χρόνια ο ρόλος της γυναίκας στην κοινωνία αλλά και το επιχειρείν είναι σαφώς αναβαθμισμένος, όχι απλά στην Κύπρο και την Ευρώπη αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο. Ολοένα και περισσότερες γυναίκες σήμερα αναλαμβάνουν με επιτυχία θέσεις κλειδιά σε κέντρα λήψεως αποφάσεων. Ο αριθμός αυτός, σε απόλυτο μέγεθος αλλά και ποσοστιαία, χρόνο με τον χρόνο ανεβαίνει. H αλήθεια όμως είναι ότι έχουμε ακόμα σημαντικό δρόμο να διανύσουμε προς την πλήρη αποκατάσταση των ισορροπιών ανάμεσα σε επαγγελματικά στελέχη, άνδρες και γυναίκες. Μια γυ-

ναίκα στην εποχή μας, ασφαλώς μπορεί να συνδυάσει

καριέρα και οικογένεια. Χρειάζεται φυσικά σκληρή δουλειά και δυστυχώς, σε κάποιες περιπτώσεις, ίσως και περισσότερη προσπάθεια για να καταφέρει μια γυναίκα να αναδειχθεί μέσα στον εργασιακό της χώρο. Τα τελευταία χρόνια έχουμε δει πολλά παραδείγματα από γυναίκες που κατάφεραν να σπάσουν την αποκαλούμενη «γυάλινη οροφή», τόσο στο εξωτερικό όσο και στην Κύπρο. Γυναίκες που καταξιώθηκαν στο απαιτητικό πεδίο της ηγεσίας, στις επιχειρήσεις, στις επιστήμες, στην πολιτική και γενικά σε κάθε τομέα της Ανθρώπινης Δραστηριότητας.

Η 8η Μαρτίου είναι μέρα μνήμης και τιμής στους αγώνες που δόθηκαν για τα δικαιώματα των γυναικών. Σε ποια γυναίκα/γυναίκες θα αφιερώνατε τη μέρα αυτή και γιατί; Η ημέρα αυτή δεν θα μπορούσε να είναι οπουδήποτε αλλού αφιερωμένη παρά στις γυναίκες που πρωτοστάτησαν για τα δικαιώματα των γυναικών σε όλο τον κόσμο. Από το μακρινό 1909 και τη Νέα Υόρκη, μέχρι τις μέρες μας, οι γυναίκες χρειάστηκε να διεκδικήσουν το δικαίωμά τους στην ισότητα. Ξέρετε όλα αυτά που βλέπουμε σήμερα και θεωρούμε αυτονόητα κάποτε δεν ήταν αυτονόητα. Υπήρξαν γυναίκες που έδωσαν τη ζωή τους για να μπορούν να συναθροίζονται με την υπόλοιπη κοινωνία, να μπορούν να ψηφίζουν σε εκλογές αλλά και να αμείβονται ίσα, για ίδιας μορφής απασχόληση ή εργασία με τους άνδρες. Οι γυναίκες αυτές υπήρξαν γενναίες, είχαν θάρρος και τόλμη. Καμιά φορά χρειάζεται, όλοι μας, άνδρες γυναίκες, να στεκόμαστε με αποφασιστικότητα απέναντι σε κάθε μορφής αδικία, εκμετάλλευση και διάκριση. Ο σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα κάθε ανθρώπου είναι κομβική προϋπόθεση αν θέλουμε να οδηγηθούμε σε έναν κόσμο καλύτερο για όλους.

Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και να προασπιστούν τα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία; Κάθε χρόνο, τέτοιες μέρες, γίνονται πάντα συζητήσεις

γι’ αυτό το θέμα. Ζητούμενο είναι η πολιτεία να προωθήσει και να υλοποιήσει τα ψηφίσματα που αφορούν στην ισότητα των γυναικών και ειδικότερα στη στήριξη για τη φροντίδα των παιδιών και στη διόρθωση της μισθολογικής ανισότητας, όπου υπάρχει.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον ρόλο των γυναικών στη σύγχρονη κοινωνία με μία λέξη; Σύνθετος.

WHOISWHO

H Μελίνα Ράφτη είναι διευθύντρια Επιχειρηματικής Ανάπτυξης της Korantina Homes και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της εταιρείας. Είναι επίσης μέλος του συμβουλίου Land & Building Developers Association. Είναι κάτοχος πτυχίου BSc in Economics and Accounting, από το Bristol University και MSc in Finance, από Reading University. Έχει περισσότερα από 20 χρόνια εμπειρίας στον τομέα των Ακινήτων και της Ανάπτυξης Γης.

60 EconomyToday
Γ

ΒΑΛΕΝΤΙΝΑ ΣΑΒΒΑ

DIRECTOR ASSURANCE SERVICES ΣΤΗ

BAKER TILLY SOUTH EAST EUROPE

ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΣΣΟΥΝ ΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ρόλος των γυναικών σήμερα στη σύγχρονη κοινωνία είναι καταλυτικός, αφού η παρουσία τους, η προσφορά τους και οι πολύπλευροι ρόλοι που καλούνται να εκτελέσουν διαμορφώνουν και εξελίσσουν τη σύγχρονη κοινωνία, δηλώνει η Βαλεντίνα Σάββα, director assurance services στη Baker Tilly South East Europe

Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι αυξημένη τις τελευταίες δεκαετίες. Ως εργαζόμενη στη σύγχρονη εποχή, ποιες είναι οι δικές σας διαπιστώσεις;

Αναμφίβολα, η παρουσία των γυναικών στην αγορά εργασίας τις τελευταίες δεκαετίες είναι αυξημένη. Αυτό που τείνει να διαφοροποιηθεί όμως τα τελευταία χρόνια, είναι ο ρόλος που κατέχουν οι γυναίκες στην αγορά εργασίας. Η γυναικεία παρουσία έχει πλέον περάσει στα ανώτερα σώματα ηγεσίας. Βλέπουμε πλέον πολλές γυναίκες να κατέχουν ηγετικές θέσεις, να συμμετέχουν ενεργά σε Σώματα Αποφάσεων (διοικητικά συμβούλια, κυβερνητικούς Οργανισμούς, πολιτικά αξιώματα, κ.λπ.) και να βρίσκονται σε θέσεις κλειδιά με σημαντική επιρροή. Αυτό είναι απλά ένα επακόλουθο των ικανοτήτων και της σκληρής δουλειάς που καταβάλλεται από τις γυναίκες στον Επαγγελματικό τομέα αλλά και της μείωσης προκαταλήψεων και διακρίσεων στο ευρύτερο φάσμα της κοινωνίας.

Η αγορά εργασίας, τόσο σε παγκόσμιο όσο και σε κυπριακό επίπεδο, απαρτίζεται σε μεγάλο βαθμό πλέον από γυναίκες. Η γυναίκεια παρουσία υπάρχει παντού ακόμη και σε επαγγέλματα που διαχρονικά κατέχονταν από άντρες όπως πχ. στρατιωτικά επαγγέλματα, πιλότοι, κ.λπ. Η σημερινή γυναίκα θέτει ψηλούς επαγγελματικούς στόχους, έχει τις γνώσεις, τις ικανότητες και πιστεύει στον εαυτό της. Δουλεύει σκληρά για να εκπληρώσει τα όνειρα και τις επιθυμίες της και μαθαίνει να διεκδικεί ό,τι δικαιωματικά της αξίζει.

Η 8η Μαρτίου είναι μέρα μνήμης και τιμής στους αγώνες που δόθηκαν για τα δικαιώματα των γυναικών. Σε ποια γυναίκα/γυναίκες θα αφιερώνατε τη μέρα αυτή και γιατί;

Σε όλες τις εργαζόμενες μητέρες!

Μια εργαζόμενη μητέρα στις μέρες μας καλείται να δουλέψει σαν να μην είναι μητέρα και παράλληλα να μεγαλώνει τα παιδιά της λες και δεν δουλεύει. Οι απαιτήσεις και στους δυο αυτούς ρόλους είναι τεράστιες, οι προσδοκίες μεγάλες και το έργο των γυναικών δύσκολο. Στην προσπάθειά τους να αντεπεξέλθουν στην απαιτητική τους καθημερινότητα συχνά νιώθουν εξουθενωμένες, κατακλύζονται από τύψεις και είναι σε ένα αέναο αγώνα δρόμου να προλάβουν τα πάντα. Γι’ αυτό και βλέπω όλες τις εργαζόμενες μητέρες ως τις σύγχρονες ηρωίδες της εποχής μας, τις οποίες και πρέπει να στηρίξουμε.

Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και να προασπιστούν τα

δικαιώματα των γυναικών στην εργασία; Πρέπει να πούμε ότι αυτό που χρειάζεται άμεσα να αλλάξει είναι να δημιουργηθεί ένα ευρύτερο πλαίσιο στήριξης των εργαζόμενων μητέρων. Να παρέχονται κίνητρα αλλά και ένα ευέλικτο περιβάλλον εργασίας που θα επιτρέπει σε

μια νέα επαγγελματία και μητέρα να μπορεί να ανταποκρίνεται τόσο στα οικογενειακά όσο και στα επαγγελματικά της καθήκοντα, χωρίς να χρειάζεται να θυσιάσει είτε την επαγγελματική της πορεία ή να χρειαστεί να παραμελήσει την οικογένειά της.

Αυτό είναι κάτι στο οποίο θα πρέπει να εγκύψουν πολλοί φορείς, πέρα από τον εργοδοτικό κόσμο, ώστε να κτιστεί ένα ευρύτερο πλαίσιο και οι υποδομές. Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει τη δυνατότητα παροχής ευέλικτου ωραρίου, αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα και αρκετά άλλα.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον ρόλο των γυναικών στη σύγχρονη κοινωνία με μία λέξη; Καταλυτικός.

WHOISWHO

Η Βαλεντίνα Σάββα έχει 13 χρόνια εμπειρίας στον ελεγκτικό κλάδο και εργάζεται στην Baker Tilly Κύπρου. Το χαρτοφυλάκιο της περιλαμβάνει οντότητες δημοσίου συμφέροντος, εποπτευόμενα Χρηματοπιστωτικά Ιδρύματα, κυβερνητικούς Οργανισμούς και πελάτες διαφόρων μεγεθών, από πολυεθνικούς Ομίλους εισηγμένους σε Διεθνή Χρηματιστήρια έως μικρές εταιρείες μεμονωμένων ιδιοκτητών. Η Βαλεντίνα είναι μέλος του ACCA και μέλος του ΣΕΛΚ. Επίσης, είναι κάτοχος πιστοποιητικού από την ΕΚΚ για το Ρυθμιστικό Πλαίσιο Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών και για την Καταπολέμηση του Ξεπλύματος Χρήματος. Είναι επίσης κάτοχος πτυχίου στα οικονομικά από το Πανεπιστήμιο Κύπρου.

EconomyToday 61
Ο

ΜΙΚΑΈΛΛΑ ΣΑΒΒΑ

ΕΠΙΚΕΦΑΛΉΣ ΤΟΥ ΤΜΉΜΑΤΟΣ WEALTH & INVESTMENT SERVICES ΣΤΉΝ ΕΛΛΉΝΙΚΉ ΤΡΑΠΕΖΑ

ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

ια να επιτευχθούν οι στόχοι καταπολέμησης

των διακρίσεων κατά των γυναικών στον χώρο εργασίας, απαιτείται η συνεργασία τόσο της κυβέρνησης, όσο και των επιχειρήσεων, αναφέρει η Μικαέλλα Σάββα, επικεφαλής του τμήματος Wealth & Investment Services της Ελληνικής Τράπεζας.

Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι αυξημένη τις τελευταίες δεκαετίες. Ως εργαζόμενη στη σύγχρονη εποχή, ποιες είναι οι δικές σας διαπιστώσεις;

Στην Κύπρο η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας έχει αυξηθεί σημαντικά τις τελευταίες δεκαετίες. Παρόλα αυτά, πολλές γυναίκες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην πρόσβαση σε θέσεις ευθύνης και σε ισότιμες αμοιβές σε σχέση με τους άνδρες.

Παρά τα θετικά βήματα που έγιναν, πρέπει να προωθηθούν περισσότερα προγράμματα για την ενίσχυση της γυναικείας συμμετοχής σε όλους τους τομείς της κοινωνίας. Έχω εργαστεί πολλά χρόνια στο Λονδίνο, όπου κυβέρνηση και επιχειρήσεις εφαρμόζουν πολιτικές για την προώθηση της ισότητας και την εξάλειψη των ανισοτήτων, συμβάλλοντας στη δημιουργία δίκαιων ευκαιριών για όλους, ανεξαρτήτως φύλου. Στην Αγγλία οι εταιρείες με πάνω από 250 υπαλλήλους είναι υποχρεωμένες, βάσει νόμου, να αναφέρουν στοιχεία μισθοδοσίας μεταξύ των φύλων σε όλα τα επίπεδα της ιεραρχίας.

Στο World Economic Forum Global Gender Gap Index

το 2023, η Κύπρος κατατάσσεται στην 106η θέση σε σύνολο 146 χωρών. Ή προσπάθεια για την εξάλειψη των ανισοτήτων και η προώθηση της ισότητας στην αγορά εργασίας στην Κύπρο παραμένει κρίσιμη.

Η 8η Μαρτίου είναι μέρα μνήμης και τιμής στους αγώνες που δόθηκαν για τα δικαιώματα των γυναικών. Σε ποια γυναίκα/γυναίκες θα αφιερώνατε τη μέρα αυτή και γιατί;

Σε όλες τις γυναίκες που αγωνίστηκαν και άνοιξαν τους δρόμους ενάντια στην αδικία και τις διακρίσεις. Προσωπικά την ημέρα της γυναίκας θέλω να την αφιερώσω στη γιαγιά μου, η οποία αποτελεί πηγή έμπνευσης για μένα, καθώς είναι παράδειγμα γυναίκας με ανεξάντλητη αντοχή και ακατανίκητη επιμονή. Στην πολύχρονη ζωή της αντιμετώπισε πολλές δυσκολίες και προκλήσεις, δείχνοντας πάντα αξεπέραστη δύναμη. Ή ακατάπαυστη πνευματικότητά της, η ενεργητικότητά της, το θάρρος που επιδεικνύει στα δύσκολα, η αρχοντιά της ψυχής της και το φως που εκπέμπει ως γυναίκα με έμαθαν να αντιμετωπίζω τη ζωή με αισιοδοξία και αποφασιστικότητα.

Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και να προασπιστούν τα δικαιώματα των γυναικών; Ή αντιμετώπιση των διακρίσεων και η προώθηση των δικαιωμάτων των γυναικών στον χώρο εργασίας απαιτεί μια πολυδιάστατη προσέγγιση. Ή εφαρμογή πολιτικών ίσης αμοιβής, η ενθάρρυνση πρακτικών μη διακριτικών προσλήψεων και η παροχή ευέλικτων ωρών εργασίας είναι ζωτικά βήματα. Ή εκπαίδευση κατά των διακρίσεων και τα προγράμματα ανάπτυξης ηγετικών ικανοτήτων για τις γυναίκες συνεισφέρουν στη δημιουργία ενός περιβάλλοντος εργασίας που προωθεί την αποδοχή. Για να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι, απαιτείται η συνεργασία τόσο της κυβέρνησης, όσο και των επιχειρήσεων.

Αν η Κύπρος θέλει να γίνει μια ανταγωνιστική οικονομία, τότε πρέπει να γίνει καλύτερη χρήση των ταλέντων και των ικανοτήτων των γυναικών. Μελέτες έχουν καταδείξει ότι επιχειρήσεις με ισχυρή εκπροσώπηση γυναικών σημειώνουν υψηλότερη οικονομική απόδοση. Καλώ τις επιχειρήσεις και την κυβέρνηση να καταβάλουν κάθε προσπάθεια ώστε να γίνει πραγματικότητα η ισορροπία ανδρών και γυναικών στις διευθυντικές θέσεις.

Θέλω επίσης να παροτρύνω όλες τις γυναίκες να επιδιώξουν και να διεκδικήσουν την ανάδειξή τους σε διευθυντικές και ηγετικές θέσεις σε όλα τα επίπεδα της οικονομίας, της κοινωνίας και της πολιτικής.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον ρόλο των γυναικών στη σύγχρονη κοινωνία με μία λέξη; Πολυδιάστατος.

WHOISWHO

Η Μικαέλλα Σάββα είναι επικεφαλής του τμήματος Wealth & Investment Services στην Ελληνική Τράπεζα. Πριν από την ένταξή της στην Ελληνική Τράπεζα, ήταν ανώτερη αντιπρόεδρος Στρατηγικής στη BlackRock στο Λονδίνο και προηγουμένως εργάστηκε στην Goldman Sachs Wealth Management. Η Μικαέλλα είναι κάτοχος πτυχίου Νομικής από το Πανεπιστήμιο του Warwick και μεταπτυχιακού τίτλου στο Τραπεζικό Δίκαιο και τα Χρηματοοικονομικά από το LSE. Είναι μέλος του Chartered Institute of Securities and Investment και κάτοχος του CISI Investment Advice Diploma.

62 EconomyToday
Γ

ΠΆΟΛΆ ΤΟΥΜΆΖΉ

CHIEF OPERATING OFFICER DOVALUE CYPRUS

Η ΚΑΛΛΙΈΡΓΈΙΑ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ ΙΣΟΤΗΤΑΣ ΈΙΝΑΙ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ

Η

κουλτούρα ισότητας «μπολιάζει» θετικά

και τον εργασιακό χώρο, εξαλείφοντας στερεότυπα που μας περιορίζουν, τονίζει η Πάολα Τουμαζή, Chief Operating Officer της doValue Cyprus.

Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι αυξημένη τις τελευταίες δεκαετίες. Ως εργαζόμενη στη σύγχρονη εποχή, ποιες είναι οι δικές σας διαπιστώσεις; Πιστεύω ότι έχει επιτευχθεί σημαντική πρόοδος στον εργασιακό χώρο, δεδομένου ότι όλο και περισσότεροι Οργανισμοί εισέρχονται στη νέα εποχή. Παρατηρείται μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση από ό,τι στο παρελθόν σχετικά με την ισότιμη μεταχείριση των εργαζομένων, την ώρα που όλο και περισσότεροι Οργανισμοί αναζητούν διαρκώς πρακτικούς και άμεσους τρόπους ώστε να εξαλείψουν τις διακρίσεις, ενθαρρύνοντας παράλληλα την ποικιλομορφία στον εργασιακό χώρο.

Εμπειρικά στον τομέα μου, βλέπω καθημερινά γυναίκες να αδράχνουν ευκαιρίες ισότιμα και να λαμβάνουν θέσεις εργασίας σε όλα τα επίπεδα. Για παράδειγμα, στην doValue

Κύπρου οι γυναίκες αποτελούν σήμερα το 60% του Ανθρώπινου Δυναμικού της εταιρείας, ενώ καταλαμβάνουν ισότιμα θέσεις στην ευρύτερη διευθυντική ομάδα. Βεβαίως, σε γενικότερο επίπεδο, υπάρχουν ακόμη σοβαρές προκλήσεις και φαινόμενα διακρίσεων, τα οποία πρέπει να αντιμετωπίζονται με έμπρακτη δέσμευση

και δράση από τον καθένα μας. Δεν είναι ένας αγώνας αποκλειστικά των γυναικών, αλλά ως κοινωνία έχουμε καθήκον να συνεχίσουμε να προάγουμε την Παιδεία και την κουλτούρα Ισότητας σε όλους τους τομείς και πτυχές της ζωής μας. Είναι αυτή η κουλτούρα που «μπολιάζει» θετικά και τον εργασιακό χώρο, εξαλείφοντας στερεότυπα που μας περιορίζουν.

Η 8η Μαρτίου είναι μέρα μνήμης και τιμής στους αγώνες που δόθηκαν για τα δικαιώματα των γυναικών. Σε ποια γυναίκα/γυναίκες θα αφιερώνατε τη μέρα αυτή και γιατί; Θα ήθελα να αφιερώσω αυτή τη σημαντική και σημαδιακή μέρα στη γυναίκα που παλεύει να εκπληρώσει τα όνειρά της μέσα από πολυεπίπεδες θυσίες και συνεχή προσπάθεια, παρά τις προκλήσεις και τα εμπόδια που δύναται να αντιμετωπίζει. Στη γυναίκα που καταφέρνει να ισορροπεί με επιτυχία μεταξύ καριέρας, προσωπικής ζωής και οικογένειας, αποδεικνύοντας περίτρανα ότι όταν υπάρχει θέληση, θετική ενέργεια, αποφασιστικότητα και δυναμισμός, όλα είναι εφικτά. Η διαδικασία αυτή δεν είναι εύκολη και κάθε γυναίκα που την πραγματοποιεί αποτελεί πρότυπο και πηγή έμπνευσης για όλους μας.

Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και να προασπιστούν τα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία; Όπως ανέφερα προηγουμένως, η καλλιέργεια μίας κουλτούρας που θα προάγει την ισότητα, είναι ο κεντρικός πυλώνας της όλης προσπάθειας. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω της συστηματικής ενημέρωσης, εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης των επιχειρήσεων και του συνόλου της κοινωνίας, γύρω από θέματα που αφορούν την ισότητα των φύλων.

Κάποια αποτελεσματικά μέτρα και πρωτοβουλίες που πρέπει να λαμβάνονται σε επίπεδο επιχειρήσεων, περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων:

• Εφαρμογή πολιτικών για ίσες αμοιβές σε θέσεις εργασίας ίσης αξίας.

• Παροχή ευκαιριών ανέλιξης σε όλα τα επίπεδα θέσεων, μέσω της εφαρμογής διάφανων κριτήριων αξιολόγησης ανεξαρτήτως φύλου.

• Δυνατότητα παροχής ευέλικτων ωραρίων εργασίας και τηλεργασίας για έμπρακτη υποστήριξη των μητέρων που έχουν την ευθύνη φροντίδας των παιδιών τους.

• Ενθάρρυνση της συμμετοχής των γυναικών σε ανώτερα επίπεδα διοίκησης και στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον ρόλο των γυναικών στη σύγχρονη κοινωνία με μία λέξη; Μαχήτριες.

WHOISWHO

Η Πάολα Τουμαζή με πολυετή πείρα στον Χρηματοπιστωτικό τομέα και εξειδίκευση στη Διαχείριση Χαρτοφυλακίων Πιστωτικών Διευκολύνσεων, κατέχει από το 2021 τη θέση της Chief Operating Officer (COO) στην doValue Cyprus Ltd, τη μεγαλύτερη εταιρεία Διαχείρισης Πιστωτικών Δευκολύνσεων στην κυπριακή αγορά. Εντάχθηκε στο δυναμικό της εταιρείας το 2018 και ηγείται του απαιτητικού τομέα των Οperations, IT, Οrganization & Τransformation. Είναι κάτοχος πτυχίου BSc Computing, Operational Research and Statistics, από το Πανεπιστήμιο του Kent και μεταπτυχιακού διπλώματος MBA Finance από το Bayes Business School (Cass) του Ηνωμένου Βασιλείου.

EconomyToday 63

HEAD OF REAL ESTATE ΤΗΣ ALTIA

ΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΕΧΟΥΝ ΑΛΛΑΞΕΙ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ

Όταν ξεκίνησε την καριέρα της πριν από

20 χρόνια στον χώρο των Ακινήτων

αλλά και στον Τραπεζικό τομέα, είχε κάνει εντύπωση στην Natasha Firman, επικεφαλής του Real Estate της Altia, το πόσο λίγες γυναίκες εργάζονταν στους εν λόγω τομείς.

Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι αυξημένη τις τελευταίες δεκαετίες. Ως εργαζόμενη στη σύγχρονη εποχή, ποιες είναι οι δικές σας διαπιστώσεις; Νομίζω ότι εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον τομέα και την καριέρα που θα επιλέξει η καθεμία από εμάς, όμως οι καιροί έχουν αλλάξει ειδικότερα τις τελευταίες δεκαετίες. Προσωπικά, όταν ξεκίνησα την καριέρα μου πριν από 20 χρόνια στον χώρο του Real Estate αλλά και τον Τραπεζικό τομέα, μου έκανε αρνητική εντύπωση το πόσο λίγες γυναίκες εργάζονταν στους συγκεκριμένους τομείς. Αυτό είχε ως συνέπεια να μην έχω κάποιο δυνατό γυναικείο πρότυπο σε καμία από τις επιχειρήσεις όπου εργάστηκα, έως ότου πήγα στην PwC στα τέλη των 30 μου. Ωστόσο, την τελευταία

δεκαετία διαπιστώνω πώς έχει αλλάξει η γενικότερη στάση απέναντι στις γυναίκες, σε ό,τι αφορά τουλά-

χιστον τον εργασιακό χώρο και είμαι πεπεισμένη ότι πλέον είναι κατανοητό και αποδεκτό ότι τα φύλα και

οι διαφορετικές εθνικότητες φέρνουν ισορροπία στον χώρο εργασίας μέσα από τον διαφορετικό τρόπο σκέψης, εργασιακό ήθος και άλλες δημιουργικές και εποικοδομητικές διαφορές.

Η 8η Μαρτίου είναι μέρα μνήμης και τιμής στους αγώνες που δόθηκαν για τα δικαιώματα των γυναικών. Σε ποια γυναίκα/γυναίκες θα αφιερώνατε τη μέρα αυτή και γιατί; Αφιερώνω αυτή τη σημαντική μέρα στη μητέρα μου, που υπήρξε για μένα πρότυπο εργαζόμενης γυναίκας, καθώς κατείχε την πολύ υπεύθυνη θέση της chief operations officer σε μεγάλη επιχείρηση, ενώ παράλληλα φρόντιζε την οικογένειά της. Σημειώστε πως η εταιρεία την οποία διοικούσε κατασκεύαζε αγωνιστικά αυτοκίνητα, κάτι που εθεωρείτο ένα αυστηρά αντρικό κλαμπ. Κι όμως, απολάμβανε τεράστιας εκτίμησης από τους 45 υπαλλήλους που είχε υπό την ευθύνη της. Κέρδισε τον σεβασμό τόσο των υφισταμένων της όσο και των ιδιοκτητών μέσω της σκληρής δουλειάς, του ταλέντου και της μοναδικής της ικανότητας να είναι ταυτόχρονα αυστηρή αλλά δίκαιη. Ήμουν πολύ τυχερή που την είχα ως πρότυπο μεγαλώνοντας.

Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να

καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και να προασπιστούν τα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία;

Ένα ικανό και ισχυρό τμήμα Ανθρώπινου Δυναμικού οφείλει να διασφαλίσει ότι οι διακρίσεις δεν αποτελούν μέρος της εταιρικής κουλτούρας και της διαδικασίας προσλήψεων. Επιπλέον, είναι σημαντικό για μια επιχείρηση να διαθέτει δυναμικές γυναίκες σε ηγετικές θέσεις ως πρότυπα, ωστόσο, αυτό που προέχει είναι ο κάθε εργαζόμενος να έχει δυνατούς μέντορες ανεξαρτήτως φύλου που μπορούν να βοηθήσουν στην εξέλιξη της καριέρα τους. Κατ’ ακρίβεια οι καλύτεροι υποστηρικτές και μέντορές μου στη διάρκεια της καριέρας μου ήταν άντρες.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον ρόλο των γυναικών στη σύγχρονη κοινωνία με μία λέξη; Ευκαιρία.

WHOISWHO

Ξεκίνησα την καριέρα μου το 2003 ως chartered surveyor στην εταιρεία Knight Frank με έδρα το Λονδίνο, με έμφαση στο κομμάτι των εμπορικών ακινήτων. Εκεί ασχολήθηκα με την ανάλυση συναλλαγών, την άντληση μετοχών, τις σχέσεις με τους επενδυτές και την εταιρική διάρθρωση σε διαφορετικές δικαιοδοσίες. Μετά την οικονομική κρίση του 2008 άρχισα να ασχολούμαι με χαρτοφυλάκια μη εξυπηρετούμενων δανείων με εξασφάλιση εμπορικών ακινήτων, πρώτα στη Lloyds Banking Group και ακολούθως, για τέσσερα χρόνια στην PwC ως director, πριν ιδρύσω τη δική μου εταιρεία στον τομέα των Συμβουλευτικών Υπηρεσιών Ακινήτων. Μια πολύτιμη εμπειρία που αξιοποίησα για τη δημιουργία της Altia, της ταχύτερα αναπτυσσόμενης εταιρείας Ακινήτων στην Κύπρο.

64 EconomyToday
NATASHA FIRMAN

ΜΑΡΊΑ ΦΥΣΕΝΤΖΊΔΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ TRUST INSURANCE CYPRUS

ΥΠΆΡΧΕΙ Ο ΦΟΒΟΣ ΓΙΆ ΆΝΙΣΟΡΡΟΠΙΆ ΕΠΆΓΓΕΛΜΆΤΙΚΉΣ

ΚΆΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΉΣ ΖΩΉΣ

Ημη εξασφάλιση ισορροπίας επαγγελματικής και προσωπικής ζωής στις γυναίκες έχει ως αποτέλεσμα να στερούνται οι Οργανισμοί το δημιουργικό γυναικείο ταλέντο στα κέντρα λήψεως αποφάσεών τους, δηλώνει η Μαρία Φυσεντζίδου.

Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι αυξημένη τις τελευταίες δεκαετίες. Ως εργαζόμενη στη σύγχρονη εποχή, ποιες είναι οι δικές σας διαπιστώσεις; Πέραν του 50% των γυναικών στην Κύπρο συμμετέχει στην αγορά εργασίας, με ελαφρώς ψηλότερο ποσοστό σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες και παγκοσμίως. Αυτό είναι πολύ θετικό και πιστεύω ότι οφείλεται στην στήριξη που έχουμε στην ανατροφή των παιδιών μας από την οικογένεια. Οι διαπιστώσεις μου είναι ότι οι γυναίκες ανελίσσονται κατά τα πρώτα χρόνια της καριέρας τους, όμως κοντά στην ηλικία που αποφασίζουν να αποκτήσουν παιδιά, τόσο οι πεποιθήσεις τους όσο και το οικογενειακό τους περιβάλλον, τις αποτρέπουν από το να αναλάβουν θέσεις με μεγαλύτερες ευθύνες, με τον φόβο ότι δεν θα μπορούν να ισορροπήσουν την επαγγελματική και την προσωπική ζωή. Το αποτέλεσμα δυστυχώς είναι να βλέπουμε λίγες γυναίκες σε διευθυντικές θέσεις και

διοικητικά συμβούλια στην Κύπρο, ειδικά σε μεγάλους Οργανισμούς. Αυτό στερεί τους Οργανισμούς από τα δημιουργικά γυναικεία ταλέντα στα κέντρα λήψεως αποφάσεων τους.

Η 8η Μαρτίου είναι μέρα μνήμης και τιμής στους αγώνες που δόθηκαν για τα δικαιώματα των γυναικών. Σε ποια γυναίκα/γυναίκες θα αφιερώνατε τη μέρα αυτή και γιατί; Σε πολλές γυναίκες οφείλουμε φόρο τιμής για τους αγώνες που έδωσαν, ούτως ώστε να μπορούμε να απολαμβάνουμε εμείς σήμερα ίσα δικαιώματα. Όμως θα ήθελα να αφιερώσω τη μέρα αυτή στην αγαπημένη μου μητέρα, για δύο κυρίως λόγους, πρώτον γιατί είναι ο «κρυφός ήρωας» πίσω από τις προσωπικές μου επιτυχίες, αφού μεγάλωσε με αξιέπαινο τρόπο τα παιδιά μου για να μπορώ εγώ να δουλεύω σκληρά και να ανελιχθώ σε ένα ανδροκρατούμενο χώρο, και δεύτερον γιατί οι συνθήκες τής τότε εποχής, δεν επέτρεψαν στην ίδια, παρά το ταλέντο της, να μπορέσει να σπουδάσει και να καταξιωθεί επαγγελματικά.

Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και να προασπιστούν τα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία; Η απόσταση που έχει διανυθεί για να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις εναντίον των γυναικών στην εργασία είναι τεράστια. Υπάρχουν ακόμα διακρίσεις όσο αφορά τη μισθολογική ανισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών, που παραμένει γύρω στο 10% στην Κύπρο σε σχέση με 13% στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το κράτος οφείλει να διεξάγει ενημερωτικές καμπάνιες για αφύπνιση της αγοράς εργασίας. Επιπλέον οι εργοδότες οφείλουν να εφαρμόζουν συστήματα αξιολόγησης και αμοιβής με αξιοπιστία και διαφάνεια. Για παράδειγμα στην Trust Insurance, εφαρμόζουμε με μεγάλη επιτυχία εδώ και δέκα χρόνια το πρότυπο διαχείρισης ατόμων «Investors in People», το οποίο ρυθμίζει τα θέματα ισότητας στην εργασία. Η εταιρεία μας ενθαρρύνει τις γυναίκες υπαλλήλους της να αναλαμβάνουν ολοένα και περισσότερους ρόλους, κάνοντας την παρουσία τους πιο ενεργή. Ένα μεγάλο ποσοστό των υπαλλήλων της Trust είναι γυναίκες και μάλιστα σε θέσεις

κλειδιά. Επιπλέον θεωρώ ότι ένας τομέας στον οποίο υπάρχει περιθώριο βελτίωσης από τους εργοδότες, είναι η παροχή ευέλικτων ωραρίων εργασίας σε μητέρες.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον ρόλο των γυναικών στη σύγχρονη κοινωνία με μία λέξη; Πολύτιμος.

WHOISWHO

Γεννήθηκε στη Λευκωσία, το 1974 και αποφοίτησε με άριστα από το Λύκειο Ακροπόλεως. Σπούδασε στο Λονδίνο, είναι Εγκεκριμένη λογίστρια (FCCA) και μέλος του Chartered Institue of Bankers. Άρχισε την καριέρα της στον ελεγκτικό οίκο ΕΥ, όπου ανακάλυψε την αγάπη της για τις Χρηματοοικονομικές και Ασφαλιστικές Υπηρεσίες. Στη συνέχεια εργάστηκε στην Alpha Bank, σε Χρηματιστηριακές Εταιρείες, σε Επενδυτική Εταιρεία και σε Ασφαλιστική Εταιρεία. Είναι Οικονομική διευθύντρια στην Ασφαλιστική Εταιρεία Trust International Insurance Company (Cyprus) Ltd, από το 2010. Έχει δυο παιδιά-έφηβους και ένα σκυλί. Παίζει πιάνο και ακούει κλασική και ροκ μουσική. Της αρέσουν τα βιβλία, τα ταξίδια και οι ξένες γλώσσες.

EconomyToday 65

ΝΑΤΑΣΣΑ ΦΡΕΙΔΕΡΙΚΟΥ

ΠΡΌΕΔΡΌΣ ΤΌΥ ΣΥΜΒΌΥΛΊΌΥ ΤΌΥ ΠΑΝΕΠΊΣΤΗΜΊΌΥ FREDERICK

ΥΠΆΡΧΕΙ ΧΆΜΗΛΗ ΕΚΠΡΟΣΏΠΗΣΗ ΓΥΝΆΙΚΏΝ ΣΕ ΚΆΙΡΙΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ

Τα ποσοστά συμμετοχής των γυναικών στους τομείς STEM είναι χαμηλά, με αποτέλεσμα

οι γυναίκες να κινδυνεύουν να χάσουν

πρόσβαση σε ποιοτικότερες ευκαιρίες εργασίας, αφού οι τομείς STEM αναμένεται να καθορίσουν τις θέσεις εργασίας στη νέα εποχή, δηλώνει η Νατάσσα Φρειδερίκου.

Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι αυξημένη τις τελευταίες δεκαετίες. Ως εργαζόμενη στη σύγχρονη εποχή, ποιες είναι οι δικές σας διαπιστώσεις; Αν και υπάρχει αυξημένη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας κάθε χρόνο, οι στατιστικές επιβεβαιώνουν και αριθμητικά τις έμφυλες ανισότητες που υπάρχουν στη χώρα μας, καθώς και την υπο-εκπροσώπηση γυναικών σε ηγετικές θέσεις. Ενδεικτικά το 2ο τρίμηνο του 2023, η εκπροσώπηση των γυναικών ήταν: 25% των υπουργών, 14% των βουλευτών, 15% των μελών των τοπικών δήμων, 12% των διοικητικών συμβουλίων μεγάλων εταιρειών, 13% των μελών του δ.σ. της Κεντρικής Τράπεζας. Αυτό που χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή σήμερα είναι το γεγονός ότι οι γυναίκες κινδυνεύουν να χάσουν πρόσβαση σε περισσότερες και καλύτερες αμειβόμενες ευκαιρίες εργασίας, αφού οι τομείς STEM αναμένεται να καθο-

ρίσουν τις θέσεις εργασίας στη νέα εποχή. Δυστυχώς

στην Κύπρο τα ποσοστά των γυναικών σε αυτούς τους τομείς είναι πολύ χαμηλά. Ενδεικτικά, από το σύνολο των αποφοίτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, οι γυναίκες στον τομέα της Μηχανικής ήταν 6%, ενώ στον τομέα Τεχνολογίας ήταν 2,4%, ενώ οι άνδρες ήταν 19,6% και 8,6% αντιστοίχως. Όι γυναίκες που εργάζονται στον τομέα της Τεχνολογίας αντιπροσωπεύουν μόλις το 19%.

Όι λόγοι που προκαλούν αυτές τις έμφυλες ανισότητες, την υπο-εκπροσώπηση γυναικών σε ηγετικές θέσεις αλλά και σε τομείς STEM είναι σύνθετοι αλλά σίγουρα δεν προκύπτουν τυχαία. Πάρα πολλά κορίτσια και γυναίκες περιορίζονται από διακρίσεις, προκαταλήψεις, κοινωνικούς κανόνες και προσδοκίες που υπάρχουν σε οικογενειακό, σε σχολικό, σε εργασιακό και σε κοινωνικό επίπεδο.

Η 8η Μαρτίου είναι μέρα μνήμης και τιμής στους αγώνες που δόθηκαν για τα δικαιώματα των γυναικών. Σε ποια γυναίκα/γυναίκες θα αφιερώνατε τη μέρα αυτή και γιατί;

Τα δικαιώματά μας δεν πρέπει να τα παίρνουμε ως δεδομένα παρά τη θετική πρόοδο. Πάρα πολλά πράγματα για τα οποία γυναίκες αναγκάστηκαν να δώσουν αγώνες βρίσκονται σε κίνδυνο σήμερα. Βλέπουμε την αντικειμενοποίηση των γυναικών να κανονικοποιείται. Την 8η Μαρτίου την αφιερώνω σε χιλιάδες γυναίκες σε όλο τον κόσμο, που εν έτει 2024, παλεύουν για την ισότητα των

φύλων, τα αναπαραγωγικά δικαιώματα των γυναικών, τη βία κατά των γυναικών και την ασφάλειά τους.

Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και να προασπιστούν τα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία;

Ερχόμενη από τον χώρο της εκπαίδευσης, για εμένα πάντα αυτό που έχει σημασία είναι η ενημέρωση, η ευαισθητοποίηση και η πρόληψη. Βλέπουμε ότι παρά τις νομοθεσίες που υπάρχουν σχετικά με τις έμφυλες διακρίσεις και την παρενόχληση, ακόμα και σήμερα παρατηρούνται περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης, απολύσεις λόγω εγκυμοσύνης και διακρίσεις που αφορούν ανελίξεις και προσλήψεις. Πρέπει να υπάρχει μηχανισμός για συλλογή και καταγραφή δεδομένων κατά φύλο για να μπορεί το πρόβλημα να είναι ορατό, να υπάρχει ουσιαστική εφαρμογή της νομοθεσίας και πρέπει να υπάρχουν κοινωνικές πολιτικές και υποδομές που να στηρίζουν τις γυναίκες.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον ρόλο των γυναικών στη σύγχρονη κοινωνία με μία λέξη; Ζωτικός.

WHOISWHO

Υποστηρίζει θερμά θέματα κοινωνικής δικαιοσύνης και ειδικότερα θέματα ισότητας των φύλων, της βίας κατά των γυναικών και της εμπορίας προσώπων. Με πάνω από 20 χρόνια εμπειρίας σε ηγετικές θέσεις, οι κύριες ευθύνες της μπορούν να συνοψιστούν ως: η ανάπτυξη της στρατηγικής του πανεπιστημίου για την εκπλήρωση της αποστολής του. Υπό την ηγεσία της, το πανεπιστήμιο έχει σημειώσει σημαντική ανάπτυξη στον αριθμό των φοιτητών/τριών του, σημαντική αύξηση του ερευνητικού του έργου και κυρίως, ισχυρή δέσμευση για προσφορά του πανεπιστημίου στην κοινωνία. Συμμετέχει σε διάφορες επιτροπές και φορείς.

66 EconomyToday

ΓΙΌΛΑ ΧΑΡΑΛΑΜΠΌΥΣ

HR MANAGER, ΜΑP

Η ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΑΥΞΑΝΕΙ ΤΗ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΣΤΟΥΣ ΧΏΡΟΥΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ηαυξημένη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας επέφερε μεγαλύτερη Καινοτομία, Παραγωγικότητα και συνολική

Επιτυχία στους Οργανισμούς, αναφέρει η Γιόλα Χαραλάμπους, HR manager της ΜΑP S.Platis.

Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι αυξημένη τις τελευταίες δεκαετίες. Ως εργαζόμενη στη σύγχρονη εποχή, ποιες είναι οι δικές σας διαπιστώσεις; Οι Κύπριες γυναίκες επηρεάστηκαν σε μεγάλο βαθμό από τις διεθνείς αλλαγές στον απόηχο του Β’ Π.Π, καθώς εκείνη την περίοδο απέκτησαν διευρυμένη πρόσβαση στην Εκπαίδευση και αυξημένη συμμετοχή στο εργατικό δυναμικό. Έκτοτε, έχει σημειωθεί μεγάλη πρόοδος, όχι μόνο όσον αφορά την Εκπαίδευση και τον χώρο εργασίας, αλλά και στον πολιτικό στίβο, αν και οι γυναίκες εξακολουθούν να συμβαδίζουν με τις υποχρεώσεις που απαιτεί από αυτές η οικογενειακή τους ζωή. Όλοι σήμερα αναγνωρίζουν ότι η αυξημένη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας έχει επιφέρει θετικές αλλαγές στη δυναμική του χώρου εργασίας, οδηγώντας σε μεγαλύτερη Καινοτομία, παραγωγικότητα και συνολική επιτυχία στους Οργανισμούς. Ωστόσο, υπάρχει ακόμη περιθώριο μεγαλύτερης

βελτίωσης, ιδιαίτερα όσον αφορά την ισότητα των φύλων στο εργατικό δυναμικό.

Η 8η Μαρτίου αποτελεί μια αναγνώριση τής μέχρι τώρα πορείας, καθώς και δέσμευση για μια κοινωνία στην οποία η ισότητα των φύλων θα είναι πραγματικότητα.

Θα αφιέρωνα αυτή την ημέρα σε όλους τους ανθρώπους που στήριξαν και στηρίζουν την ισότητα των φύλων και τα δικαιώματα των γυναικών σε όλο τον κόσμο. Σημαντικό επίσης να επισημάνουμε πως το δικαίωμα ψήφου των γυναικών εισήχθη στην Κύπρο με το Σύνταγμα του 1960 και όχι νωρίτερα, εφόσον εκείνη την εποχή είχε δημιουργηθεί ένα δεδομένο πρότυπο στα διεθνή δημοκρατικά πολιτεύματα. Αν και μέχρι τότε στην Κύπρο δεν υπήρχε οποιαδήποτε προηγούμενη ακτιβιστική δράση υπέρ της ισότητας των φύλων, εντούτοις, όταν η στοιχειώδης εκπαίδευση έγινε υποχρεωτική για τα δύο φύλα, ξεκίνησε σταδιακά η εισδοχή των γυναικών στους χώρους εργασίας και η προσαρμογή της κοινωνίας στα διεθνή δημοκρατικά πρότυπα. Επιπρόσθετα, η άνοδος του φεμινιστικού κινήματος στη Δύση, κατά τη δεκαετία του ‘60, αναζωογόνησε την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, η οποία από το 1977 διεξάγεται υπό την αιγίδα του ΟΗΕ.

Εξίσου σημαντική, είναι η προσωπική και κοινωνική δέσμευση των διευθυντικών στελεχών ανεξαρτήτως φύλου να συμβάλουν στην προσπάθεια για επαρκή ενημέρωση, όσον αφορά την ισότητα για όλες τις γυναίκες της σύγχρονης κοινωνίας, αλλά και των επερχόμενων γενεών. Άτυπα, μια γενιά αλλάζει κάθε 25 χρόνια, έτσι μπορούμε να πούμε ότι είμαστε σε πολύ καλό δρόμο, εφόσον κάθε γενιά φέρνει τα δικά της χαρακτηριστικά και επηρεάζεται

από τον κοινωνικό, πολιτιστικό και τεχνολογικό περίγυρο τής εποχής της.

Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και να προασπιστούν τα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία; Μέτρα όπως η εφαρμογή προγραμμάτων κατάρτισης και η υιοθέτηση πολιτικών κατά των διακρίσεων μπορεί να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά. Η προώθηση της διαφορετικότητας των φύλων σε ηγετικούς ρόλους και η εξασφάλιση ίσης αμοιβής για ίση εργασία είναι επίσης κρίσιμα βήματα. Παραδείγματα θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν τη δημιουργία πολιτικών μηδενικής ανοχής για την παρενόχληση, την παροχή υποστήριξης της ισορροπίας επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, την παροχή ευκαιριών καθοδήγησης στις γυναίκες και την ενεργό συνεργασία για το κλείσιμο του χάσματος αμοιβών μεταξύ των φύλων.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον ρόλο των γυναικών στη σύγχρονη κοινωνία με μία λέξη; Ενδυναμωμένο.

WHOISWHO

Η Γιόλα Χαραλάμπους είναι κοινωνιολόγος και επαγγελματίας στο HR και στην Οργανωσιακή Συμπεριφορά. Κατέχει Πτυχίο Κοινωνιολογίας από το Τμήμα Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Μεταπτυχιακό στη Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού & Οργανωσιακής Συμπεριφοράς και MBA από το CIIM. Καθ ‘όλη τη διάρκεια της καριέρας της, έχει αποκτήσει ένα ευρύ φάσμα τεχνογνωσίας και εμπειρίας σε όλες τις λειτουργικές, διαχειριστικές και συμβουλευτικές λειτουργίες του HR. Σήμερα κατέχει τη θέση της HR Manager στην MAP S.Platis.

EconomyToday 67
ΜΑΡΙΑΝΝΑ

ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΙΟΥ

ΙΔΡΎΤΡΙΑ ΤΟΎ ΟΜΙΛΟΎ PERHA

ΤΟ ΔΊΚΑΊΟ ΕΡΓΑΣΊΑΚΟ ΠΕΡΊΒΑΛΛΟΝ ΕΠΊΒΑΛΛΕΤΑΊ ΓΊΑ ΤΗ ΒΊΏΣΊΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

οικονομική ενδυνάμωση των γυναικών και ένα πιο περιεκτικό και δίκαιο εργασιακό περιβάλλον είναι απαραίτητα για τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική πρόοδο, αναφέρει η Μαριάννα Χατζηαντωνίου.

Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι αυξημένη τις τελευταίες δεκαετίες. Ως εργαζόμενη στη σύγχρονη εποχή, ποιες είναι οι δικές σας διαπιστώσεις; Παρατηρείται αυτή η ανοδική τάση και η πρόοδος αυτή αντικατοπτρίζει τα παγκόσμια κινήματα που υποστηρίζουν την ισότητα των φύλων και την οικονομική ενδυνάμωση των γυναικών. Διαφαίνεται μια στροφή στις οργανωτικές κουλτούρες προς πιο συμπεριληπτικές πρακτικές, συμπεριλαμβανομένης της εφαρμογής ευέλικτων ρυθμίσεων εργασίας που ανταποκρίνονται σε διαφορετικές ανάγκες, γεγονός που έχει αναμφίβολα συμβάλει στην αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στο εργατικό δυναμικό. Επιπλέον, υπήρξε μια συντονισμένη προσπάθεια για την αντιμετώπιση των ανισοτήτων μεταξύ των φύλων, με τις εταιρείες να αναγνωρίζουν όλο και περισσότερο την αξία της ποικιλομορφίας και της συμπερίληψης. Τα προγράμματα κατάρτισης και ανάπτυξης που απευθύνονται σε γυναίκες διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο, διασφαλίζοντας ότι αυτές όχι μόνο συμμετέχουν στο εργατικό δυναμικό αλλά και ότι

είναι εξοπλισμένες για να αναλάβουν ηγετικούς ρόλους.

Η 8η Μαρτίου είναι ημέρα μνήμης και τιμής στους αγώνες που δόθηκαν για τα δικαιώματα των γυναικών. Σε ποια γυναίκα/γυναίκες θα αφιερώνατε τη μέρα αυτή και γιατί; Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας στις 8 Μαρτίου έχει βαθιά σημασία, καθώς αποτελεί μια ισχυρή υπενθύμιση των αδιάκοπων αγώνων και των αξιοσημείωτων επιτευγμάτων των γυναικών παγκοσμίως. Αναλογιζόμενη αυτό, θα ήθελα να αφιερώσω αυτή την ημέρα σε κάθε γυναίκα που με θάρρος μπήκε σε ρόλους που παραδοσιακά κυριαρχούσαν οι άνδρες, προκαλώντας και αναδιαμορφώνοντας έτσι τα κοινωνικά πρότυπα. Επιπλέον, θα ήθελα να τιμήσω τις γυναίκες σε θέσεις Ανθρώπινου Δυναμικού και ηγετικές θέσεις στον εταιρικό κόσμο, οι οποίες προωθούν εργασιακούς χώρους χωρίς αποκλεισμούς και διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στη μεταμόρφωση της οργανωτικής κουλτούρας και στην προώθηση της ατζέντας της ισότητας των φύλων στον Επαγγελματικό τομέα.

Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και να προασπιστούν τα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία; Η καταπολέμηση των διακρίσεων και η διασφάλιση των δικαιωμάτων των γυναικών στον εργασιακό χώρο απαιτούν μια ολιστική προσέγγιση, τόσο στη μεταρρύθμιση της πολιτικής όσο και στην αλλαγή της κουλτούρας. Πρώτον, οι Οργανισμοί θα πρέπει να εφαρμόζουν ολοκληρωμένες πολιτικές ποικιλομορφίας, ισότητας και συμπερίληψης, συμπεριλαμβανομένων σαφών κατευθυντήριων γραμμών

κατά των διακρίσεων, κατάρτισης και μηδενικής ανοχής απέναντι σε κάθε μορφή παρενόχλησης ή προκατάληψης, με θέσπιση ασφαλών μηχανισμών καταγγελιών και επιβολής κυρώσεων και συνεπειών για ενδεχόμενες παραβάσεις. Επιπλέον, η προώθηση της ισότητας των φύλων μέσω δίκαιων πρακτικών πρόσληψης, ελέγχων μισθολογικής ισότητας και διάφανων διαδρομών εξέλιξης της σταδιοδρομίας αποτελούν κρίσιμα μέτρα. Είναι επίσης επιτακτική ανάγκη να υποστηριχθεί η ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής μέσω ευέλικτων ρυθμίσεων εργασίας και πολιτικών γονικής άδειας που δεν τιμωρούν τις γυναίκες για τη λήψη άδειας. Τέλος, η καλλιέργεια μιας κουλτούρας σεβασμού, συμμετοχικότητας και ενδυνάμωσης μέσω της δέσμευσης της ηγεσίας και τακτικών προγραμμάτων ευαισθητοποίησης μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στην εξάλειψη των διακρίσεων κατά των γυναικών στον χώρο εργασίας.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον ρόλο των γυναικών στη σύγχρονη κοινωνία με μία λέξη; Πολυδιάστατος.

WHOISWHO

Η Μαριάννα είναι ειδική HR και έμπειρη σύμβουλος, με ευρεία έκθεση σε τοπικές και διεθνείς εταιρείες. Διαθέτει σημαντικό υπόβαθρο στη διαχείριση όλων των τομέων του HR και σε επιχειρήσεις μείωσης προσωπικού, καθώς και σε μαζικές προσλήψεις και αναδιαρθρώσεις. Είναι μέλος του CIPD και κατέχει μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών στη Διαχείριση HR από το Πανεπιστήμιο Surrey του Ηνωμένου Βασιλείου. Επιπρόσθετα, είναι πιστοποιημένη CSO professional από τον Ιανουάριο του 2021 και πιστοποιημένη εκπαιδευτής από την ΑΝΑΔ.

68 EconomyToday
Η

ΤΏΝΙΑ ΧΑΤΖΗΚΏΣΤΗ

ΕΠΙΚΕΦΑΛΉΣ ΤΟΥ ΤΜΉΜΑΤΟΣ ΑΝΘΡΏΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΤΉΣ ASTROBANK

Η ΓΥΝΑΊΚΑ ΤΟΥ 2024 ΕΊΝΑΊ ΕΛΕΥΘΕΡΗ

ΝΑ ΔΊΕΚΔΊΚΗΣΕΊ

Οι συνθήκες είναι σήμερα ευνοϊκότερες και η γυναίκα του 2024 είναι ελεύθερη να διεκδικήσει, να ζήσει και να διαμορφώσει το μέλλον που ονειρεύεται, αναφέρει η Τώνια Χατζηκωστή, επικεφαλής του Τμήματος Ανθρώπινου Δυναμικού της AstroBank.

Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι αυξημένη τις τελευταίες δεκαετίες. Ως εργαζόμενη στη σύγχρονη εποχή, ποιες είναι οι δικές σας διαπιστώσεις;

Στη σημερινή εποχή οι γυναίκες διαμορφώνουν σε σημαντικό βαθμό τα κοινωνικά και πολιτικά τεκταινόμενα και πλέον αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο η συμμετοχή τους, ιδιαίτερα εκείνη των νέων γυναικών σ’ αυτές τις εξελίξεις. Στην Κύπρο έχουν γίνει βήματα προόδου σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας, αλλά και στα θέματα εργασιακής ισότητας. Χρειάζεται βέβαια να γίνουν περισσότερες προσπάθειες, προκειμένου να εξαλειφθεί η μισθολογική ανισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών αλλά και για να εκλείψουν τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις. Αναμφίβολα

όμως, οι συνθήκες σήμερα είναι ευνοϊκότερες και

το κράτος κάνει προσπάθειες και σημαντικά βήματα για να υποστηρίξει την εργαζόμενη γυναίκα. Ή γυναίκα του 2024 είναι ελεύθερη να διεκδικήσει, να ζήσει και να διαμορφώσει το μέλλον της όπως το ονειρεύεται.

Η 8η Μαρτίου είναι μέρα μνήμης και τιμής στους αγώνες που δόθηκαν για τα δικαιώματα των γυναικών. Σε ποια γυναίκα/γυναίκες θα αφιερώνατε τη μέρα αυτή και γιατί; Είναι πολλές οι γυναίκες που αποτελούν έμπνευση, κάποιες γνωστές στο ευρύ κοινό και κάποιες άγνωστες. Είναι αυτές όμως που προσπαθούν για το συλλογικό καλό, για μια κοινωνία καλύτερη και δικαιότερη. Όπως η Ruth Bader Ginsburg, νομικός και μέλος του Ανώτατου Δικαστηρίου των Ή ΠΑ και υπέρμαχος της ισότητας των φύλων και των δικαιωμάτων των γυναικών, η οποία είχε πει:

«Ό,τι και αν επιλέξεις να κάνεις, άφησε ίχνη. Αυτό σημαίνει να μην το κάνεις μόνο για τον εαυτό σου αλλά για να αφήσεις πίσω σου έναν κόσμο λίγο καλύτερο απ’ αυτόν που έζησες».

Την αφιερώνω λοιπόν σε αυτές, με την ευχή όλοι να εργαζόμαστε για το κοινό καλό.

Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να

καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και να προασπιστούν τα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία; Θα πρέπει πρωτίστως να διασφαλιστεί στην πράξη η ίση αμοιβή για ίσης αξίας εργασία, όπως και η ίση αντιμετώπιση των δύο φύλων στην εργασία. Ταυτόχρονα, χρειάζεται να σπάσουν τα στερεότυπα που είναι, δυστυχώς, ακόμη ριζωμένα στην κυπριακή κοινωνία, σε σχέση με τον ρόλο της γυναίκας. Ή μελέτη και υιοθέτηση μοντέλων από άλλα κράτη

που έχουν προχωρήσει στα θέματα ισότητας, θα ήταν προς τη σωστή κατεύθυνση.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον ρόλο των γυναικών στη σύγχρονη κοινωνία με μία λέξη; Πολυδιάστατος.

WHOISWHO

Είναι κάτοχος πτυχίου Ψυχολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, MSc Human Resources Management & Employment Relations από το Brunel University και κάτοχος MBA από το Kingston University. Ξεκίνησε την καριέρα της το 2006 ως Human Resources Business Partner της Marfin Egnatia Bank στην Ελλάδα με έδρα την Αθήνα. Μεταξύ 2008 και 2012 ήταν Head Human Resources Business Partners στην Cyprus Popular Bank. Από το 2012 μέχρι το 2014 εργάστηκε ως Assistant HR manager μέχρι τη μετάβαση στην Τράπεζα Πειραιώς το 2014. Εργάστηκε για ένα μικρό διάστημα στην JCC Payment Systems Cyprus και στη συνέχεια το 2016 εργοδοτήθηκε στην Τράπεζα Κύπρου ως HRBP έχοντας την ευθύνη των Operations/Compliance για σχεδόν τρία χρόνια. Εντάχθηκε στο Ανθρώπινο Δυναμικό της AstroBank το 2019 ως HR supervisor και από τον Φεβρουάριο του 2020 είναι επικεφαλής του Τμήματος Ανθρωπίνου Δυναμικού της AstroBank.

EconomyToday 69

ΔΈΣΠΟΙΝΑ ΧΡΥΣΟΧΟΥ ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΉ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ CYFIELD

Η ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΘΟΡΙΣΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΟΤΗΤΑ

προσπάθεια ξεκινάει από όλους μας, άντρες και γυναίκες, μικρούς και μεγάλους από το σπιτι, την οικογένεια, το σχολείο, το εργασιακό περιβάλλον, δηλώνει η Δέσποινα Χρυσοχού, εκτελεστική διευθύντρια του Ομίλου Cyfield.

Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας στην Κύπρο είναι αυξημένη τις τελευταίες δεκαετίες. Ως εργαζόμενη στην σύγχρονη εποχή, ποιες είναι οι δικές σας διαπιστώσεις;

Στην Κύπρο, η αυξημένη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας, αντανακλά την πρόοδο προς την ισότητα των φύλων, την αναγνώριση των δικαιωμάτων και των δυνατοτήτων των γυναικών στην κοινωνία και στον εργασιακό χώρο. Οι γυναίκες όχι μόνο συμμετέχουν ενεργά σε μεγάλους οργανισμούς, αλλά ασκούν καθοριστικούς και ηγετικούς ρόλους σε πολλούς τομείς, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη και την καινοτομία των οργανισμών στους οποίους εργάζονται. Στην Cyfield, επενδύουμε στην εκπαίδευση και την κατάρτιση, προωθώντας την ισότητα στις ευκαιρίες ανέλιξης. Ή ενίσχυση των γυναικών στον εργασιακό χώρο είναι ζωτικής σημασίας για την κοινωνική ισότητα.

Η 8η Μαρτίου είναι μέρα μνήμης και τιμής στους αγώνες που δόθηκαν για τα δικαιώματα των γυναικών. Σε ποια γυναίκα/γυναίκες θα αφιερώνατε τη μέρα αυτή και γιατί; Σε όλες τις γυναίκες, γιατί όλες αγωνίζονται καθημερινά για τους δικούς τους στόχους.

Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να

καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και να προασπιστούν τα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία;

Καταρχάς, οι αξίες που προβάλλουμε όλοι στην καθημερινή μας ζωή. Ή παιδεία είναι καθοριστική για την επίτευξη της ισότητας και μιας κοινωνίας χωρίς διακρίσεις. Ή προσπάθεια ξεκινάει από όλους μας, άντρες και γυναίκες, μικρούς και μεγάλους από το σπιτι, την οικογένεια, το σχολείο, το εργασιακό περιβάλλον.

Εμπράκτως, μερικά από τα μέτρα που μπορούν να βοηθήσουν στην καταπολέμηση των διακρίσεων, είναι η εφαρμογή ενός συστήματος αντικειμενικής αξιολόγησης των εργαζομένων, πάνω στο οποίο θα βασίζεται η αμοιβή και η ανέλιξη του καθενός. Ένας βασικός πυλώνας είναι η συνεχής εκπαίδευση και επιμόρφωση όλων των εργαζομένων τόσο σε τεχνικά θέματα όσο και σε διαπροσωπικές δεξιότητες (soft skills) σε όλα τα στάδια της καριέρας τους. Απαραίτητη είναι, η ενθάρρυνση και υποστήριξη των γυναικών για πρόσβαση σε ηγετικές θέσεις από όλους, και η αλλαγή των στερεοτυπικών αντιλήψεων.

Από την μεριά της, η πολιτεία έχει την υποχρέωση να στηρίξει τις νέες οικογένειες όπως για παράδειγμα, να ενισχύσει τα ολοήμερα νηπιαγωγεία και τους βρεφοκομικούς σταθμούς μεχρι αργά το απόγευμα.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον ρόλο των γυναικών στη σύγχρονη κοινωνία με μία λέξη; Θεμέλιος.

WHOISWHO

Η Δέσποινα Χρυσοχού είναι εκτελεστική διευθύντρια του Ομίλου Cyfield. Ασχολείται από νεαρή ηλικία με την οικογενειακή επιχείρηση, υπηρετώντας σε όλα τα τμήματα. Στο παρελθόν έχει εργαστεί στη Νέα Υόρκη σε κατασκευαστική / εργοληπτική εταιρία, ως Project Manager και εταιρία μελετών ως Πολιτικός Μηχανικός. Ενώ εργαζόταν ως εργολάβος και σύμβουλος μηχανικός, συμμετείχε καθημερινά σε στρατηγικές αποφάσεις του Όμιλου. Επέστρεψε στην Κύπρο με όραμα να επεκτείνει την οικογενειακή επιχείρηση σε εταιρεία ανάπτυξης ακινήτων στην Ευρώπη και σε EPC εργολάβο. Σήμερα είναι ένας από τους επικεφαλής του ομίλου Cyfield. Είναι κάτοχος Bachelor of Science in Civil Engineering από το Northeastern University της Βοστώνης και Master’s of Science in Civil Engineering από το Columbia University της Νέας Υόρκης. Είναι μέλος των A.S.C.E, P.W.C, C.R.E.W, U.L.I, στις Η.Π.Α. Η Δέσποινα Χρυσοχού είναι εγγεγραμμένος εργολάβος στο Συμβούλιο Εργοληπτών και μέλος του ΕΤΕΚ. Επίσης είναι διορισμένο μέλος στο ΕΒΕΛ.

70 EconomyToday
Η
ΜΕΣΗΜΕΡΙ
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΣΤΙΣ 11:00
ΚΑΙ ΚΑΤΙ ΜΕ ΤΟΝ ΧΡHΣΤΟ ΜΙΧΑΛΑΡΟ www.sigmatv.com

ΚΑΚ Α Ο ΚΑΙ ΣΟΚΟΛ Α ΤΑ... ΑΠΟ ΧΡΥΣΑΦΙ

Ανησυχία στους κύκλους των αναλυτών για την εκτόξευση των πρώτων υλών για την παραγωγή τροφίμων και της σοκολάτας

ΤΟΥ ΒΡΑΣΊΔΑ ΝΕΟΦΥΤΟΥ Υπεύθυνου Επενδυτικής Έρευνας στην Exclusive Capital

ΘΕΜΑ

ΟΙ ΚΟΚΚΟΙ ΤΟΥ ΚΑΚΑΟ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΝ ΩΣ ΧΡΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΚΑΤΟΙΚΟΥΣ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ, ΜΕ 10 ΚΟΚΚΟΥΣ ΚΑΚΑΟ ΝΑ ΑΞΙΖΟΥΝ ΟΣΟ ΕΝΑ ΚΟΥΝΕΛΙ, ΕΝΩ ΕΝΑΣ ΣΚΛΑΒΟΣ ΑΞΙΖΕ 100 ΚΟΚΚΟΥΣ

Οι αναλυτές τροφίμων και οι κατασκευαστές σοκολάτας ανησυχούν για ενδεχόμενη εκτόξευση της τιμής της σοκολάτας παγκοσμίως λόγω αύξησης της τιμής των κυριότερων πρώτων υλών παραγωγής, όπως του κακάο και της ζάχαρης.

Η άνοδος των τιμών του κακάο και της ζάχαρης σε πρωτοφανή επίπεδα θα μπορούσε να σημαίνει ότι οι καταναλωτές μπορεί να αντιμετωπίσουν υψηλότερες τιμές για τις γλυκές τους απολαύσεις, ενώ ταυτόχρονα, θα μπορούσε να επιβαρύνει σοβαρά τα κέρδη των εταιρειών κατασκευής σοκολάτας.

Η τιμή της σοκολάτας σαν τελικό προϊόν στον καταναλωτή αποτελείται από το κόστος των πρώτων υλών, όπως το κακάο, ζάχαρη, γάλα, βούτυρο, μέλι, ξηροί καρποί, φρούτα, μπαχαρικά, το κόστος παραγωγής και ηλεκτρισμού, το κόστος μεταφοράς, τη διαφημιστική προώθηση (marketing), υψηλών επιτοκίων δανεισμού και φυσικά την κερδοσκοπία.

Η σοκολάτα έχει γίνει ένα δημοφιλές προϊόν διατροφής, που εκατομμύρια ανθρώπων απολαμβάνουν κάθε μέρα, χάρη στη μοναδική, πλούσια και γλυκιά γεύση της.

EconomyToday 73

Η ΣΟΚΟΛΆΤΆ , Ο ΚΟΛ Ο ΜΒΟΣ Κ Ά Ι Ο ΆΓΙΟΣ Β Ά ΛΕΝΤ Ι ΝΟΣ Η σοκολάτα μπήκε στη ζωή μας μετά την ανακάλυψη της Αμερικής από τον Ιταλό θαλασσοπόρο Χριστόφορο Κολόμβο το 1492 μ.Χ., καθώς δεν υπήρχε η παραγωγή κακαόδεντρων

στον τότε γνωστό κόσμο (Ευρώπη, Αφρική, Ασία).

Ο αρχαίος πολιτισμός των Μάγια καλλιεργούσε κακάο (κακαόδεντρα) από το 600 μ.Χ., ενώ κατά το 1000 μ.Χ., οι κόκκοι του κακάο χρησιμοποιούνταν ως χρήματα από τους κατοίκους της Κεντρικής Αμερικής, με 10 κόκκους κακάο να αξίζουν όσο ένα κουνέλι, ενώ ένας σκλάβος

άξιζε 100 κόκκους.

Οι Αζτέκοι στο Μεξικό χρησιμοποιούσαν τους καρπούς του κακάο - αφού πρώτα τους έτριβαν μεταξύ τους και τους έκαναν σκόνη - για την παρασκευή ενός ροφήματος που το ονόμαζαν τσοκολάτλ, δηλαδή «πικρό νερό».

Το ρόφημα αυτό, στο οποίο πρόσθεταν και άλλα μπαχαρικά, το έπιναν ζεστό και θεωρούσαν ότι ήταν χωνευτικό, δυναμωτικό και το καλύτερο φάρμακο της εποχής εκείνης, που μπορούσε να γιατρέψει κάθε αρρώστια.

Το 1502 ο Χριστόφορος Κολόμβος ήταν ο πρώτος Ευρωπαίος που δοκιμάζει ρόφημα σοκολάτας (τσοκολάτλ) ευρισκόμενος στον Κόλπο της Ονδούρας. Δεν εντυπωσιάζεται αλλά παίρνει μαζί, ως ενθύμιο, λίγους κόκκους.

Το 1519 ο Φερδινάνδος Κορτέζ φτάνει στο Μεξικό, όπου οι Αζτέκοι και ο αυτοκράτοράς

τους Μοντεζούμα τον υποδέχονται με τιμές, πιστεύοντας ότι είναι ο θεός-φίδι Κουατζελκοάτλ, που χάρισε στους ανθρώπους το κακάο.

Ο Κορτέζ καταστρέφει τον πολιτισμό των Αζτέκων και τους μετατρέπει σε σκλάβους, αλλά έχει προλάβει να εκτιμήσει το κακάο.

Λόγω της οικονομικής σημασίας του στην

περιοχή, ο Κορτέζ φτιάχνει τις πρώτες φυτείες

κακάο στο όνομα των βασιλέων της Ισπανίας.

Το 1585 το πρώτο φορτίο κακάο, για εμπορική χρήση, ξεφορτώνεται στην Ισπανία από τους τοπικούς εμπόρους.

Το 1606 ο Φλωρεντίνος έμπορος Αντόνιο Καρλέτι επισκέπτεται τη Γουατεμάλα και καταγράφει πρώτος τη διαδικασία, από τη σπορά ως το σερβίρισμα, για την παρασκευή ενός φλιτζανιού ροφήματος κακάο. Το 1615 η Άννα η Αυστριακή, πριγκίπισσα του ισπανικού θρόνου, παντρεύεται τον Λουδοβίκο τον ΙΓ’ της Γαλλίας και φέρνει στη γαλλική αυλή την ισπανική αυλική συνήθεια τής σοκολατοποσίας. Το 1657 το πρώτο κατάστημα πώλησης σοκολάτας ανοίγει στη Μ. Βρετανία από ένα Γάλλο.

Ο Κάρολος ο Στ’ μεταφέρει την αυλή του από

τη Μαδρίτη στη Βιένη, εισάγοντας τη σοκολάτα στην Αυστρία. Το 1732 ο Γάλλος Ντιμπουσόν δημιουργεί το πρώτο τραπέζι καβουρδίσματος κόκκων κακάο που επιτρέπει στους εργάτες να αυξάνουν την παραγωγικότητα της εργασίας, καθώς στέκονται όρθιοι γύρω από αυτό. Το τραπέζι θερμαινόταν από κάτω με κάρβουνο. Το 1753 ο Σουηδός βοτανολόγος Λιναίος, δίνει το επιστημονικό όνομα «θεόβρωμα κακάο», η τροφή των θεών, στο κακαόδεντρο, συντάσσοντας τον κώδικα των γνωστών φυτών. Το 1780 η πρώτη σοκολάτα βιομηχανικής επεξεργασίας παρασκευάζεται στη Βαρκελώνη. Το 1828 η πρώτη μέθοδος αποχωρισμού του βουτύρου του κακάο από τη σοκολάτα εφευρίσκεται στην Ολλανδία. Το 1848 στη Γαλλία ανοίγει το πρώτο κατάστημα πώλησης σοκολατινίων, διαφημίζοντας το γεγονός ότι οι σοκολάτες του γίνονται όλες στο χέρι. Το 1875 η πρώτη σοκολάτα γάλακτος παρασκευάζεται στην Ελβετία. Το 1897 γίνεται η πρώτη

74 EconomyToday
ΘΕΜΑ

καταγραφή της κατανάλωσης σοκολάτας. Οι Βρετανοί κατανάλωσαν εκείνο το έτος 18 εκατομμύρια κιλά, η υπόλοιπη Ευρώπη 50 εκατομμύρια και οι ΗΠΑ 13 εκατομμύρια κιλά.

Όμως, το γεγονός που εκτόξευσε τη δημοτικότητα της σοκολάτας στην Ευρώπη και Βόρεια Αμερική είχε σχέση με την Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου.

Στις αρχές του 19ου αιώνα, η ανταλλαγή καρτών για την ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου ήταν διαδεδομένη στη βικτωριανή Αγγλία.

Εκεί έλαμψε το άστρο του πολυμήχανου

Richard Cadbury, ενός εξαιρετικού σοκολατοποιού, που πρότεινε στους ερωτευμένους την αγορά κουτιών σε σχήμα καρδιάς γεμάτα με σοκολάτες.

Και κάπως έτσι, το 1861 γεννήθηκε η παράδοση των ερωτευμένων με τη σοκολάτα, σφραγίζοντας τον δεσμό μεταξύ της Ημέρας του Αγίου Βαλεντίνου και της σοκολάτας μέχρι την εποχή μας.

ΤΑ ΑΚΡΑΊΑ ΚΑΊΡΊΚΑ ΦΑΊΝΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΕΛ ΝΊΝΊΟ ΜΑΖΊ ΜΕ ΤΗΝ ΚΛΊΜΑΤΊΚΗ ΑΛΛΑΓΗ, ΕΧΟΥΝ ΑΡΝΗΤΊΚΕΣ ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΊΕΣ ΣΤΗΝ

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΚΑΚΑΟ

ΓΙΑΤ Ι ΤΟ ΕΛ Ν Ι ΝΙΟ ΑΥΞ Α ΝΕΙ ΤΙΣ ΤΙΜ Ε Σ

ΤΟΥ ΚΑΚ Α Ο ΚΑΙ Ζ Α ΧΑΡΗΣ; Ο πλανήτης βιώνει ξανά τις παρενέργειες από την άφιξη του καιρικού φαινομένου Ελ Νίνιο και Ελ Νίνια, ένα φυσικό κλιματικό φαινόμενο, το οποίο συμβαίνει όταν οι θερμοκρασίες στην επιφάνεια της θάλασσας του τροπικού ανατολικού Ειρηνικού αυξάνονται τουλάχιστον μισό βαθμό Κελσίου πάνω από τον μακροπρόθεσμο μέσο όρο τους.

Το φαινόμενο Ελ Νίνιο συνήθως έχει καταστροφικές συνέπειες σε διάφορες καλλιέργειες ευαίσθητων τροφίμων, όπως τα λαχανικά και οπωροκηπευτικά (φρούτα), καθώς επηρεάζει επίσης τους ανέμους, τις βροχοπτώσεις και το κλίμα, με αποτέλεσμα το 2023 να είναι ήδη το θερμότερο έτος που έχει καταγραφεί ποτέ, ενώ στο 2024 μπορεί να ξεπεράσει αυτό το ρεκόρ.

Τα ακραία καιρικά φαινόμενα του Ελ Νίνιο

EconomyToday 75

μαζί με την κλιματική αλλαγή, έχουν αρνητικές παρενέργειες στην παραγωγή του κακάο, το οποίο είναι εξαιρετικά ευάλωτο και πολύ ευαίσθητο σε κάθε είδους καιρικές μεταβολές, ιδίως σε θερμότερες καιρικές συνθήκες.

Ο θερμότερος και ξηρότερος καιρός μπορεί επίσης να φέρει ασθένειες στις καλλιέργειες, προκαλώντας κακή συγκομιδή και έχοντας ενδεχομένως μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην ποιότητα της καλλιεργούμενης γης, ιδιαίτερα στη Δυτική Αφρική.

ΣΤΑ ΎΨΗ Η ΤΙΜ Η ΤΟΎ ΚΑΚ Α Ο ΤΟ 2023-2024

Η αγοραία αξία των κόκκων κακάο- -βασικό συστατικό της σοκολάτας- αυξήθηκε πέραν του 70% το 2023, καταγράφοντας υψηλά ρεκόρ 46 χρόνων, λόγω των ξηρών καιρικών συνθηκών που επηρεάζουν τις σοδειές κακάο στη Δυτική Αφρική και της αυξημένης παγκόσμιας

ζήτησης, ενώ οι τιμές της ζάχαρης ανέβηκαν λόγω κακών καιρικών συνθηκών (Ελ Νίνιο), επιδεινώνοντας περαιτέρω τον πληθωρισμό τροφίμων.

Η άνοδος στις τιμές συνεχίστηκε και στις πρώτες εβδομάδες του 2024, κερδίζοντας ακόμη 40% μέσα στο νέο έτος, με τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του κακάο να σκαρφαλώνουν στο ιστορικό υψηλό των 5.909 δολαρίων (5489,6 ευρώ) ανά τόνο στις αρχές Φεβρουαρίου.

Λόγω της αύξησης της ζήτησης και της μείωσης των φυτειών και παραγωγής κακάο για διάφορους παράγοντες, οι τιμές κακάο έχουν διπλασιαστεί από τα μέσα του 2022, ενώ έχουν τριπλασιαστεί από τα χαμηλά του 2017. Τα θεμελιώδη στοιχεία της ζήτησης και προσφοράς για κακάο παραμένουν αρνητικά, καθώς η περιορισμένη προσφορά σε συνδυασμό με την υψηλή εποχική ζήτηση είναι πιθανό να υποστηρίξουν υψηλότερες τιμές κακάο για το 2024 έως ότου φθάσει νέα προσφορά τον Οκτώβριο, την έναρξη της επόμενης καλλιεργητικής περιόδου.

Η κατάσταση στις φυτείες κακάο χειροτέρεψε

στο 2024 μετά τους εποχιακούς ανέμους Harmattan που ήταν πιο σκληροί από το συνηθισμένο σε μεγάλες χώρες παραγωγής κακάο, όπως η Ακτή Ελεφαντοστού και η Γκάνα.

Η συγκομιδή μειώθηκε στη βασική περιοχή παραγωγής, τη Δυτική Αφρική, όπου η εξάπλωση της ιογενούς ασθένειας των βλαστών έχει πλήξει τις καλλιέργειες. Η επιδημία μονιλίωσης -μια μυκητιακή ασθένεια των δέντρων σοκολάτας- έχει μειώσει την παγκόσμια παραγωγή κακάο κατά 30-40%.

Τα πιο πάνω ήρθαν να προστεθούν στις αυξήσεις των τιμών που προκλήθηκαν μετά το 2020 από την εξάπλωση του ιού Έμπολα και του Covid-19 στην Αφρική, καθώς το καθεστώς καραντίνας είχε περιορίσει σημαντικά τις εξαγωγές.

Οι μεγαλύτεροι παραγωγοί σοκολάτας στον κόσμο δώρισαν αρκετά εκατομμύρια δολάρια για την καταπολέμηση του ιού Έμπολα, φοβούμενοι ότι ο ιός θα εξαπλωθεί στους κύριους παραγωγούς κόκκων κακάο στη Δυτική Αφρική. Το πρόβλημα με την αγορά του κακάο είναι η συγκέντρωση της παραγωγής σε μερικές μόνο χώρες, ειδικά στη Δυτική Αφρική, όπου πάνω από το 70% της παγκόσμιας αγοράς κακάο βρίσκεται στην Ακτή Ελεφαντοστού, την Γκάνα, Νιγηρία και στο Καμερούν.

Εκτός από τα κράτη της Δυτικής Αφρικής, το

76 EconomyToday
ΘΕΜΑ

κακάο καλλιεργείται επίσης σε ασιατικές χώρες - Μαλαισία, Ινδονησία, Σρι Λάνκα, καθώς και κράτη της Νότιας Αμερικής - Μεξικό, Βραζιλία, Βενεζουέλα, Περού και Εκουαδόρ.

Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι περισσότερες από τις 10 κορυφαίες χώρες που παράγουν κακάο προέρχονται από ζεστά, υγρά κλίματα, ενώ όλες έχουν περάσει από τον αποικιακό κλοιό των Άγγλων, Ισπανών, Γάλλων, Ολλανδών και Πορτογάλων.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις της ICCO, το 90% των πρώτων υλών καλλιεργείται σε μικρές οικογενειακές φυτείες που κληρονομούνται.

Οι φάρμες με σοκολατένια δέντρα βρίσκονται σε περιοχές μακριά από τον πολιτισμό και το μεγαλύτερο μέρος των ιδιοκτητών και των εργαζόμενων στις φυτείες δεν έχουν δοκιμάσει ποτέ σοκολάτα.

Η ΑΓΟΡΑΙΑ ΑΞΙΑ ΤΩΝ ΚΟΚΚΩΝ ΚΑΚΑΟ -ΒΑΣΙΚΟ ΣΥΣΤΑΤΙΚΟ ΤΗΣ

ΣΟΚΟΛΑΤΑΣ- ΑΥΞΗΘΗΚΕ

ΠΕΡΑΝ ΤΟΥ 70% ΤΟ

2023, ΚΑΤΑΓΡΑΦΟΝΤΑΣ ΥΨΗΛΑ ΡΕΚΟΡ 46 ΧΡΟΝΩΝ

ΆΛΜ Ά ΣΤΗΝ ΤΙΜ Η ΤΗΣ

ΖΆΧ Ά ΡΗΣ ΛΌΓΩ ΕΛ Ν Ι ΝΙ Ό Ο ζεστός και ξηρός καιρός λόγω του Ελ Νίνιο κατά τη διάρκεια του 2023, έχει επηρεάσει αρνητικά την παγκόσμια παραγωγή ζάχαρης, όπως επίσης και του ρυζιού και καφέ, υποστηρίζοντας τις τιμές ανοδικά.

Οι τιμές της ζάχαρης σκαρφάλωσαν σε δεκαετή υψηλό των $0,27 τον τόνο τον Νοέμβριο του 2023, πριν υποχωρήσουν στα επίπεδα των $0,23 στις αρχές Φεβρουαρίου, 2024. Οι τιμές κέρδισαν σχεδόν 300% από τα χαμηλά του 2020, όταν βυθίστηκε η τιμή κοντά στα $0,08 λόγω της μειωμένης ζήτησης ζάχαρης από την εξάπλωση του Covid-19.

Επιπρόσθετα, η παραγωγή ζάχαρης στην Ινδία, τον Νο.2 παραγωγό στον κόσμο, αναμένεται να καθυστερήσει την κατανάλωση για πρώτη φορά σε επτά χρόνια και οι χαμηλότερες φυτεύσεις θα μπορούσαν να αναγκάσουν τη χώρα να μετατραπεί σε καθαρό εισαγωγέα.

ΤΕΡΆΣΤΙ Ά Ζ Η ΤΗΣΗ

Σ Ό ΚΌ ΛΆΤΆ Σ Ά ΠΌ Ά Σ ΙΆ Κ Ά Ι Ά Ν Ά ΔΥΌΜΕΝΕΣ Ά Γ Ό Ρ Ε Σ

Και ενώ η παραγωγή κόκκων κακάο όλο και δυσκολεύει την τελευταία δεκαετία, η ζήτηση για την αγαπημένη σοκολάτα αυξάνεται με γοργούς ρυθμούς, κυρίως στις αναδυόμενες αγορές της Ασίας και Μέσης Ανατολής.

Ο κύριος λόγος για τη σταθερή άνοδο των τιμών στην αγορά του κακάο από τη δεκαετία του 2010 είναι η κατακόρυφη αύξηση της κατανάλωσης προϊόντων που περιέχουν κακάο σε χώρες όπως είναι η Κίνα, Ινδία, ΗΑΕ και Σαουδική Αραβία.

Οι πωλήσεις σοκολάτας έχουν υπερδιπλασιαστεί στις χώρες της Ασίας τα τελευταία χρόνια, ξεπερνώντας την ανάπτυξη στη Δυτική Ευρώπη, τον μεγαλύτερο καταναλωτή προϊόντων σοκολάτας.

Η αυξημένη ζήτηση από τη Μέση Ανατολή και την Ασία έχει δημογραφικό και οικονομικό αποτύπωμα. Η περιοχή φιλοξενεί το 65% του παγκόσμιου πληθυσμού-(5 δις) και η άνοδος της μεσαίας τάξης λόγω της αύξησης των εισοδημάτων του πληθυσμού, έχει προκαλέσει και σημαντική αλλαγή των καταναλωτικών συνηθειών και ειδικά προς προϊόντα σοκολάτας. Παρά την άνοδο στις τιμές του κακάο και ζάχαρης, οι Ασιάτες έχουν αυξήσει θεαματικά την κατανάλωση σοκολάτας σαν ρόφημα, πλάκα, παγωτού και σαν κύριο υλικό ζαχαροπλαστικών προϊόντων, όπως επίσης αυξήθηκε και η ζήτηση για χρήση σε καλλυντικά, φαρμακευτικά προϊόντα και άλλες βιομηχανίες τροφίμων.

EconomyToday 77

ΑΠ Ο ΤΟΥΣ

11.000 ΦΟΙΤΗΤ Ε Σ ΤΟΥ 2000 ΣΤΟΥΣ

60.000 ΤΟΥ 2022

Η ανάπτυξη δημόσιων και ιδιωτικών πανεπιστημίων, οι επενδύσεις και η προσέλκυση ξένων φοιτητών, η οικονομική διάσταση και ο ανταγωνισμός στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση από Ελλάδα ΤΟΥ ΆΓΓΕΛΟΥ ΆΓΓΕΛΟΔΉΜΟΥ

78 EconomyToday ΑΦΙΕΡΩΜΑ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ

ΗΤριτοβάθμια Εκπαίδευση αποτελεί συνήθως το τελευταίο σκαλί για τους νέους πριν από την ένταξή τους στην αγορά εργασίας. Είναι η χρονική εκείνη περίοδος στη ζωή τους, κατά την οποία λαμβάνουν τα τελευταία εφόδια προτού βγουν στον στίβο της αναζήτησης εργασίας και στον βιοποριστικό αγώνα. Η ανάπτυξη της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης και ειδικότερα των πανεπιστημίων στην Κύπρο αποτέλεσε μεγάλο στοίχημα για τους αρμόδιους τα τελευταία χρόνια. Έγιναν σημαντικές προσπάθειες τόσο προς τα ίδια τα πανεπιστήμια, ώστε να αναβαθμίσουν το «προϊόν» τους, όσο και προς επενδυτές για να τοποθετη -

EconomyToday 79

θούν στα κυπριακά ιδιωτικά πανεπιστήμια, καθώς και προς τους φοιτητές, ντόπιους και ξένους για να προτιμήσουν την Κύπρο ως το μέρος για τη φοίτησή τους, πείθοντάς τους ότι η χώρα μας και τα πανεπιστήμια μας δεν έχουν σε τίποτε να ζηλέψουν από τα πανεπιστήμια του εξωτερικού.

Και το έχουν πετύχει σε μεγάλο βαθμό, αφού πολλοί φοιτητές επιλέγουν πλέον τα κυπριακά πανεπιστήμια για να φοιτήσουν, τόσο κρατικά όσο και ιδιωτικά, με αποτέλεσμα αρκετές περιοχές της χώρας να έχουν μετατραπεί σε φοιτητουπόλεις.

Πλέον τα πανεπιστήμια έχουν μετατραπεί σε μεγάλους Οργανισμούς γνώσης, αλλά την ίδια ώρα αποτελούν και ένα μεγάλο κομμάτι της οικονομίας μας. Αν και είναι δύσκολο να μετρηθεί σε ποιο ποσοστό του ΑΕΠ αντιστοιχούν, εντούτοις οι επενδύσεις που γίνονται, καταδεικνύουν την ολοένα και μεγαλύτερη συνεισφορά τους στην οικονομία. Και όχι μόνο άμεσα αλλά και έμμεσα, καθώς η αύξηση των φοιτητών και η συνεπακόλουθη τεράστια ζήτηση για διαμερίσματα, η ανάπτυξη του κλάδου εστίασης με ταχυφαγεία και καφετερίες, δημιουργούν αλυσιδωτά οφέλη για την επιχειρηματικότητα και την οικονομία ευρύτερα.

Η προσπάθεια λοιπόν να

καταστεί η χώρα μας ένα

διεθνές περιφερειακό κέντρο πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, έχει ξεκινήσει εδώ και κάποια χρόνια και συνεχίζεται με μεγάλο βαθμό επιτυχίας. Αυτή τη στιγμή στην Κύπρο έχουμε 12 πανεπιστήμια [τρία (3) Δημόσια και εννέα (9) Ιδιωτικά] εγγεγραμμένα στο Μητρώο Ιδιωτικών Πανεπιστημίων και πέραν των 40 Σχολών Τριτο -

βάθμιας Εκπαίδευσης. Ο συνολικός αριθμός των φοιτητριών και φοιτητών στην Κύπρο, κατά το ακαδημαϊκό έτος 202122, είναι πέραν των 60.000.

Από το σύνολο των φοιτητών/ τριών, περίπου το 35% προέρχονται από άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το 18% από Τρίτες Χώρες.

ΠΈΝΤ Έ ΔΡΆΣ Έ ΙΣ ΓΙ Ά Ά Ν Ά ΒΆΘΜΙΣΗ Μάλιστα, όπως αναφέρει σε άρθρό της στο Economy Today

η δρ Τέρψα Κωνσταντινίδου, διευθύντρια Ανώτερης Εκπαίδευσης στο Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας, με οδηγίες του προέδρου της Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη και με την εμπλοκή και άλλων υπουργείων, όπως των Υπουργείων Εξωτερικών, Οικονομικών, Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, το Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας προωθεί τις εξής δράσεις, που στοχεύουν στον εκσυγχρονισμό και την περαιτέρω αναβάθμιση της Ανώτερης Εκπαίδευσης:

1. Προώθηση της διεθνοποίησης της Ανώτερης Εκπαίδευσης της Κύπρου –«Βranding».

2. Αναβάθμιση της ποιότητας της Ανώτερης Εκπαίδευσης της Κύπρου / Προώθηση Αριστείας / Eκσυγχρονισμός σχετικών Νομοθεσιών.

3. Διασύνδεση της Ανώτερης Εκπαίδευσης της Κύπρου με την αγορά εργασίας.

4. Προώθηση των Μικροδιαπιστευτηρίων (Microcredentials) στην Ανώτερη Εκπαίδευση.

5. Παροχή κρατικών υποτροφιών σε ξένους/ες φοιτητές/ φοιτήτριες.

Η ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΝΑ ΚΑΤΑΣΤΕΙ Η ΧΏΡΑ ΜΑΣ ΕΝΑ ΔΙΕΘΝΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ, ΕΧΕΙ ΞΕΚΙΝΗΣΕΙ ΕΔΏ ΚΑΙ ΚΑΠΟΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΙ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ ΜΕ ΜΕΓΑΛΟ ΒΑΘΜΟ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ

Η ΆΚΤΙΝΟΓΡΆΦΙΆ ΤΗΣ ΈΚΠΆΙΔΈΥΣΗΣ Ακτινογραφώντας τον κλάδο της Εκπαίδευσης μέσα από τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας και συγκεκριμένα μέσα από την έρευνα εκπαίδευσης της περιόδου 2020/2021

θα διαπιστώσουμε μεταξύ άλλων τα εξής: Με βάση τα αποτελέσματα της Ετήσιας Έρευνας Εκπαίδευσης, το σχολικό έτος 2020/2021 ο συνολικός αριθμός των μαθητών και φοιτητών σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης ανήλθε στις 201.273 παραμένοντας περίπου στα ίδια επίπεδα με το σχολικό έτος 2019/2020, όπου ο συνολικός αριθμός των μαθητών και φοιτητών ήταν 201.242. Ο συνολικός αριθμός των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων το 2020/2021

80 EconomyToday ΑΦΙΕΡΩΜΑ
ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ανήλθε στα 1.317 σε σχέση με 1.329 το 2019/2020. Τέλος, ο συνολικός αριθμός των εκπαιδευτικών το 2020/2021 ανήλθε στους 15.809 παρουσιάζοντας, αύξηση της τάξεως του 2,0%, σε σχέση με 15.499 εκπαιδευτικούς

της προηγούμενης σχολικής χρονιάς.

Ειδικότερα για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, κατά το σχολικό έτος 2020/2021 λειτούργησαν 55 εκπαιδευτικά ιδρύματα με συνολικό αριθμό εγγραφών 53.508 φοιτητές. Οι αντίστοιχοι αριθμοί για την ακαδημαϊκή χρονιά 2019/2020 ήταν στα ίδια επίπεδα, με 57 εκπαιδευτικά ιδρύματα και συνολικό αριθμό εγγραφών 53.192 φοιτητές.

Για το οικονομικό έτος 2020 οι δημόσιες δαπάνες για όλα τα επίπεδα της εκπαίδευσης

ανέρχονταν στα €1.306,5 εκ. και αναλογούσαν στο 13,4% του Κρατικού Προϋπολογισμού και στο 6,0% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος. Τα αντίστοιχα ποσά για το οικονομικό έτος 2019, ανέρχονταν στα €1.280,7 εκ. και αναλογούσαν στο 14,5% του Κρατικού Προϋπολογισμού και στο 5,5% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος.

Κατά το 2020, η τρέχουσα δημόσια δαπάνη κατά μαθητή, για τη Δημόσια Εκπαίδευση ήταν €5.204 για την Προδημοτική και Προσχολική, €6.978 για τη Δημοτική, €11.510 για τη Μέση Γενική, €14.114 για τη Μέση Τεχνική και €12.143 για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Η αντίστοιχη κατά μαθητή τρέχουσα δημόσια δαπάνη, για τη Δημόσια Εκπαίδευση, κατά το 2019, ήταν €5.098 για την

Προδημοτική και Προσχολική, €6.668 για τη Δημοτική, €10.826 για τη Μέση Γενική, €14.205 για τη Μέση Τεχνική και €12.558 για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.

Η ΠΟΡΕΊΑ

ΤΩΝ ΔΗΜ Ο Σ Ί ΩΝ ΔΑΠΑΝ Ω Ν Αλματώδης ήταν η αύξηση των δημοσίων δαπανών στην εκπαίδευση από το 1990 μέχρι και το 2019. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, οι συνολικές δημόσιες δαπάνες στην εκπαίδευση το 1990 ήταν 171,4 εκατ, ενώ το 2019, οι δαπάνες εκτοξεύτηκαν στο 1,3 δις.. Πέραν αυτών οι δημόσιες δαπάνες κατά μαθητή ή φοιτητή και ανά επίπεδο εκπαίδευσης έχουν ως εξής: Το σύνολο των δημοσίων δαπανών ανά

ΟΙ ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΤΟ 1990 ΉΤΑΝ
171,4 ΕΚΑΤ. ΕΝΏ ΤΟ 2019, ΟΙ ΔΑΠΑΝΕΣ ΕΚΤΟΞΕΎΤΉΚΑΝ ΣΤΟ 1,3 ΔΙΣ.

μαθητή στην Προδημοτική ήταν το 2018 5.350 ευρώ, στη Δημοτική 6.844, στη Μέση Γενική 10.884 και στη Μέση Τεχνική 13.606. Στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση η συνολική δαπάνη ανά φοιτητή ήταν στη Μη Πανεπιστημιακή 4.998 και στην Πανεπιστημιακή κατηγορία 12.707. Για να αντιληφθούμε τη διαφορά διαμέσου των χρόνων, το 1995 οι αντίστοιχες συνολικές δημόσιες δαπάνες ήταν: Στην Προδημοτική 1.280 ανά μαθητή, στη Δημοτική

EconomyToday 81

ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

1.588, στη Μέση Γενική 2.771, στη Μέση Τεχνική 4.518, στην Τριτοβάθμια Μη Πανεπιστημιακή 5.528 και στην Τριτοβάθμια Πανεπιστημιακή 8.782.

ΑΡΙΘΜΌΣ

Φ Ό ΙΤΗΤΏΝ

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και ο αριθμός των φοιτητών, ο οποίος αυξήθηκε εντυπωσιακά τα τελευταία χρόνια, ενδεικτικό της ανάπτυξης τόσο των δημόσιων όσο και των ιδιωτικών πανεπιστημίων. Την περίοδο 2018/19 το σύνολο των φοιτητών ανήλθε στις 50.211 από τους οποίους 22.823 ήταν Κύπριοι και 27.388 ξένοι. Την ίδια περίοδο, στα δημόσια πανεπιστήμια φοιτούσαν 12.581 φοιτητές και στα ιδιωτικά 25.441.

Εκείνο που είναι χαρακτηριστικό είναι πως στα ιδιωτικά

πανεπιστήμια οι ξένοι φοιτητές είναι σχεδόν διπλάσιοι από τους Κύπριους. Συγκεκριμένα, στα ιδιωτικά από τους 25.441, οι Κύπριοι είναι 9.017 και οι ξένοι 16.424. Στα δημόσια, από τους 12.581 φοιτητές, οι 9.393 είναι Κύπριοι και οι 3.188 ξένοι.

Την περίοδο 2007/08, την πρώτη που υπάρχουν στοιχεία για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, υπήρχαν συνολικά 25.688 φοιτητές, από τους οποίους 17.935 ήταν Κύπριοι και 7.753 ήταν ξένοι. Την ίδια περίοδο στα δημόσια πανεπιστήμια φοιτούσαν 6.144 φοιτητές, από τους οποίους 5.473 ήταν Κύπριοι και 671 ξένοι. Στα ιδιωτικά πανεπιστήμια, φοιτούσαν 7.823 φοιτητές, από τους οποίους 6.948 ήταν Κύπριοι και 875 ξένοι. Πηγαίνοντας πιο πίσω για σκοπούς

ΣΤΗΝ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Η ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΔΑΠΑΝΗ

ΑΝΑ ΦΟΙΤΗΤΗ ΗΤΑΝ ΣΤΗ ΜΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ

4.998 ΚΑΙ ΣΤΗΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 12.707

σύγκρισης, θα δούμε ότι την περίοδο 2000/01 το σύνολο των φοιτητών ήταν 11.934 με τους Κύπριους να ανέρχονται στους 9.462 και τους ξένους στους 2.472.

Η Ό ΙΚΌ Ν Ό ΜΙΚ Η ΔΙ Α ΣΤΑΣΗ ΚΑΙ Ό Ι ΠΡ Ό ΤΑ ΣΕΙΣ Τ ΌΥ Σ ΌΑΚ

Με την οικονομική διάσταση της εκπαίδευσης, αλλά και με την ευρύτερη ανάπτυξη του κλάδου ασχολήθηκε και το Συμβούλιο Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας Κύπρου. Σημειώνει μεταξύ άλλων ότι η συνολική συνεισφορά των πανεπιστημίων στο ΑΕΠ είναι δύσκολο να υπολογιστεί καθώς, εκτός από τα άμεσα έσοδα των δαπανών για δίδακτρα και διαμονή, η οικονομία επωφελείται από τη βελτίωση του επιπέδου

82 EconomyToday ΑΦΙΕΡΩΜΑ

του εργατικού δυναμικού, την ανάπτυξη της Έρευνας και του Πολιτισμού και εν γένει της βελτίωσης τής ποιότητας ζωής του συνολικού πληθυσμού.

Υπάρχουν, σημειώνει, σημαντικές προοπτικές για περαιτέρω βελτίωση της θέσης της Κύπρου ως διεθνούς Τριτοβάθμιου Εκπαιδευτικού Κέντρου.

Η πανεπιστημιακή εκπαίδευση θεωρείται από το Συμβούλιο Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας τομέας προτεραιότητας σε ένα νέο, σύγχρονο μοντέλο της κυπριακής οικονομίας, όπως αυτό αντικατοπτρίζεται στο «Όραμα 2035», δηλαδή τη νέα Μακροπρόθεσμη Στρατηγική για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη της κυπριακής οικονομίας, το οποίο κινείται γύρω από τους άξονες της μακροπρόθεσμης Βιώσιμης Ανάπτυξης, της ανταγωνιστικότητας και της ενίσχυσης της

ΣΤΗΝ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ, ΚΑΤΑ ΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΈΤΟΣ 2020/2021 ΛΈΙΤΟΎΡΓΗΣΑΝ

55 ΈΚΠΑΙΔΈΎΤΙΚΑ ΙΔΡΎΜΑΤΑ ΜΈ ΣΎΝΟΛΙΚΟ ΑΡΙΘΜΟ ΈΓΓΡΑΦΏΝ 53.508 ΦΟΙΤΗΤΈΣ

ευημερίας των πολιτών. Το Συμβούλιο κατέθεσε αριθμό προτάσεων για περαιτέρω ανάπτυξη της πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης στην Κύπρο. Συγκεκριμένα: 1. Ανάπτυξη στρατηγικού σχεδίου για αναβάθμιση του ρόλου της Κύπρου ως Τριτοβάθμιου Εκπαιδευτικού και Ερευνητικού Κέντρου με τη συνεργασία των Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, Ερευνητικών Οργανισμών, της Κυβέρνησης και των κοινωνικών και οικονομικών εταίρων. 2. Συνεργασία των τριών ιατρικών σχολών στην Κύπρο μέσω της δημιουργίας κοινού πανεπιστημιακού νοσοκομείου. 3. Δημιουργία ενός Κέντρου Αριστείας για νέες τεχνολογίες. 4. Διευκόλυνση δημόσιων πανεπιστημίων στην προσέλκυση ξένων φοιτητών. 5. Καλύτερη διασύνδεση των πανεπιστημίων με τις επιχειρήσεις. 6. Διευκόλυνση εργοδότησης φοιτητών και αποφοίτων. 7. Παροχή κινήτρων για προσέλκυση Τριτοβάθμιων Ιδρυμάτων/Σχολών σε μειονεκτικές περιοχές, όπως τις ορεινές, αγροτικές και τουριστικές περιοχές που επηρεάζονται σημαντικά από την εποχικότητα.

Ο ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜ Ο Σ ΒΡΕΤΑΝ Ι ΑΣ ΚΑΙ ΕΛΛ Α ΔΑΣ Ανέκαθεν οι Κύπριοι φοιτητές έδειχναν ιδιαίτερη προτίμηση στα ελληνικά και στα βρετανικά πανεπιστήμια. Βέβαια, η Βρετανία είναι γνωστό πως αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα Εκπαιδευτικά Κέντρα παγκοσμίως, καθώς συρρέουν εκεί χιλιάδες φοιτητές απ’ όλο τον κόσμο. Ωστόσο, αυτό άλλαξε μετά το Brexit, μιας και τα δεδομένα για ένα φοιτητή από την Ε.Ε. δεν είναι τα ίδια όπως

προηγουμένως. Το κόστος έχει αυξηθεί δραματικά με αποτέλεσμα τα βρετανικά πανεπιστήμια να χάσουν από την ανταγωνιστικότητά τους. Αυτό θέλησε να εκμεταλλευτεί τόσο η Κύπρος όσο και άλλες χώρες που επιθυμούν να προσελκύσουν τους φοιτητές εκείνους που πλέον δεν θα πάνε στη Βρετανία. Την ίδια ώρα, η Ελλάδα επιδιώκει να αναπτύξει και η ίδια την Ιδιωτική Τριτοβάθμια Εκπαίδευση με τη δημιουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων, ωστόσο οι μεγάλες αντιδράσεις που λαμβάνουν χώρα τόσο από κόμματα όσο και από φοιτητές δημιουργούν ερωτηματικά κατά πόσο το εγχείρημα τελικά θα πετύχει. Πάντως, τόσο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης όσο και ο υπουργός Παιδείας της Ελλάδος, Κυριάκος Πιερρακάκης αναφέρθηκαν στην Κύπρο ως ένα πετυχημένο παράδειγμα όσον αφορά στην εξέλιξη των ιδιωτικών πανεπιστημίων και γενικότερα της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, η οποία αποτελεί πλέον ένα σημαντικό κομμάτι της οικονομίας και του ΑΕΠ. Ο Έλληνας πρωθυπουργός εξέφρασε τη θέση ότι το νομοσχέδιο για την ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα αποτελεί μια ιστορική μεταρρύθμιση για την Ανώτατη Εκπαίδευση της χώρας. Υποστηρίζοντας ότι μέσω του συγκεκριμένου νομοσχεδίου, η Ελλάδα θα καταστεί κέντρο προσέλκυσης φοιτητών από το εξωτερικό, ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε ότι ταυτόχρονα θα δοθεί η δυνατότητα να μείνουν, να σπουδάσουν και να εργαστούν στη χώρα πολλοί από τους 40.000 νέους οι οποίοι αναζητούν κάθε χρόνο σπουδές στο εξωτερικό.

EconomyToday 83

ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ

Έ ΚΠΑΙΔ Έ ΥΣΗ

ΡΑΓΔΑΊΑ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ

ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΊΑ

15ΕΤΊΑ

Τα στοιχεία δείχνουν ότι έχει επιτευχθεί σε μεγάλο βαθμό η διασύνδεση της Ανώτερης Εκπαίδευσης

στην Κύπρο με την αγορά εργασίας.

ΤΗΣ ΔΡΑ ΤΈΡΨΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΟΥ

Διευθύντριας Ανώτερης Έκπαίδευσης Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας

ΗΑνώτερη Εκπαίδευση της Κύπρου έχει αναπτυχθεί με εξαιρετικά γοργούς ρυθμούς την τελευταία δεκαπενταετία. Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός

ότι αυτή τη στιγμή στην Κύπρο έχουμε 12 πανεπιστήμια [τρία (3) Δημόσια και εννέα (9) Ιδιωτικά] εγγεγραμμένα στο Μητρώο Ιδιωτικών Πανεπιστημίων και πέραν των 40 Σχολών Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης.

Η εν λόγω ανάπτυξη συνεισφέρει θετικά στην οικονομία του τόπου μας, αφού ο αριθμός των Κυπρίων που επιλέγουν να σπουδάσουν στην Κύπρο ολοένα και αυξάνεται και οι

κυπριακές οικογένειες επενδύουν οικονομικά στη χώρα μας αντί στο εξωτερικό για τις σπουδές των παιδιών τους. Περαιτέρω, με την ίδρυση και λειτουργία Ιδρυμάτων Ανώτερης Εκπαίδευσης δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας για ακαδημαϊκό, διοικητικό και άλλο υποστηρικτικό προσωπικό. Η κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι αρωγός και στηρίζει με

συγκεκριμένα μέτρα την ανάπτυξη της Ανώτερης Εκπαίδευσης στη χώρα μας. Κατά το ακαδημαϊκό έτος 2021-2022 στα Ιδρύματα Ανώτερης Εκπαίδευσης της Κύπρου είχαμε 52.544 φοιτητές [23.412 Κύπριους πολίτες (45%), 21.589 Ευρωπαίους πολίτες (41%) και 7.500 πολίτες από Τρίτες Χώρες (14%)]. Με οδηγίες του προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Χριστοδουλίδη και με την εμπλοκή και άλλων υπουργείων, όπως των Υπουργείων Εξωτερικών, Οικονομικών, Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, το Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας προωθεί τις εξής δράσεις, που στοχεύουν στον εκσυγχρονισμό και την περαιτέρω αναβάθμιση της Ανώτερης Εκπαίδευσης:

1. Προώθηση της διεθνοποίησης της Ανώτερης Εκπαίδευσης της Κύπρου –«Βranding».

2. Αναβάθμιση της ποιότητας της Ανώτερης Εκπαίδευσης της Κύπρου / Προώθηση Αριστείας / Eκσυγχρονισμός σχετικών Νομοθεσιών.

3. Διασύνδεση της Ανώτερης Εκπαίδευσης της Κύπρου με την αγορά εργασίας.

4. Προώθηση των Μικροδιαπιστευτηρίων (Micro-

credentials) στην Ανώτερη Εκπαίδευση.

ΤΟ 90%

ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΤΟΥ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΈΤΟΥΣ 2016/17

ΚΑΙ 82% ΤΟΥ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ

ΈΤΟΥΣ 2020/21

ΔΗΛΩΣΈ ΟΤΙ ΈΧΈΙ ΈΝΤΑΧΘΈΙ

ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ

ΈΡΓΑΣΙΑΣ

5. Παροχή κρατικών υποτροφιών σε ξένους/ες φοιτητές/ φοιτήτριες.

ΑΝΑΔΕΙΚΝΎΟΎΜΕ ΤΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΉΜΑΤΑ ΤΉΣ ΚΎΠΡΟΎ ΣΤΉΝ ΕΚΠΑΙΔΕΎΣΉ Η Κύπρος παρουσιάζει πολύ σημαντικά πλεονεκτήματα στον τομέα της Ανώτερης Εκπαίδευσης, τα οποία προσπαθούμε να αναδείξουμε. Αποτελεί ιδανικό προορισμό σπουδών, αφού οι ξένοι/ες φοιτητές/ φοιτήτριες μπορούν να πραγματοποιούν στην Κύπρο υψηλού επιπέδου σπουδές σε ποικίλα και καινοτόμα αγγλόφωνα προγράμματα σπουδών, σε ένα ασφαλές και φιλικό περιβάλλον, με υψηλής ποιότητας ακαδημαϊκούς, εξαιρετικές εγκαταστάσεις και προσιτό κόστος. Αξίζει να σημειωθεί ότι, πέραν του αυξημένου αριθμού Κύπριων φοιτητών/τριών που παραμένουν πλέον στην Κύπρο για σπουδές, κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών ο αριθμός των ξένων φοιτητών/ριών που σπουδάζουν σε Ιδρύματα Ανώ-

84 EconomyToday ΑΦΙΕΡΩΜΑ

τερης Εκπαίδευσης της Κύπρου έχει επίσης αυξηθεί σημαντικά.

Η γεωγραφική θέση της Κύπρου, η πολυπολιτισμική κοινωνία, το ευχάριστο μεσογειακό της κλίμα και η πλούσια ιστορική και πολιτιστική της κληρονομιά, καθώς και το γεγονός ότι η Κύπρος είναι κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελούν πρόσθετα χαρακτηριστικά, πέραν της προσφερόμενης ακαδημαϊκής ποιότητας των προγραμμάτων σπουδών, που λαμβάνονται σοβαρά υπόψη από τους ξένους/ες φοιτητές/φοιτήτριες όσον αφορά στην επιλογή τους για σπουδές στα Ιδρύματα Ανώτερης Εκπαίδευσης της Κύπρου.

Η ΔΙΑΣΎΝΔΕΣΗ

ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ένα θέμα στο οποίο η Διεύθυνση Ανώτερης Εκπαίδευσης προσδίδει ιδιαίτερη σημασία είναι η διασύνδεση της Ανώτερης Εκπαίδευσης της Κύπρου με την αγορά εργασίας. Τα τελευταία χρόνια υπήρχαν αναφορές σε πολλές εκθέσεις από ευρωπαϊκούς και διεθνείς Οργανισμούς για την ύπαρξη αναντιστοι-

χιών ανάμεσα στο εκπαιδευτικό σύστημα και την αγορά εργασίας της Κύπρου, κάτι που μας προβλημάτισε έντονα. Μέχρι σήμερα δεν υπήρχε συστηματική πληροφόρηση σε εθνικό επίπεδο για τα είδη των αναντιστοιχιών που υπάρχουν ανάμεσα στο εκπαιδευτικό σύστημα και στην αγορά εργασίας και το μέγεθος του κάθε είδους. Για τον λόγο αυτό η διεύθυνση Ανώτερης Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας υπέβαλε πρόταση στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας και έχει λάβει χρηματοδότηση για το έργο «Ανάπτυξη Εθνικού Μηχανισμού Παρακολούθησης Αποφοίτων και Σχεδιασμός και Υλοποίηση Εθνικής Έρευνας Εργοδοτικών»

(«Development of a National Graduate Tracking Mechanism and Design and Implementation of an Employers’ Skills Survey»). Το εν λόγω έργο, αποσκοπεί για πρώτη

φορά στη δημιουργία ενός Εθνικού Μηχανισμού Παρακολούθησης Αποφοίτων Ανώτερης Εκπαίδευσης στην Κύπρο και παράλληλα στον σχεδιασμό και διενέργεια Εθνικής Έρευνας Εργοδοτών (Employers’ Skill Survey) σε σχέση με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας σε γνώσεις, δεξιότητες και προσόντα. Ταυτόχρονα, χρηματοδοτείται η συμμετοχή της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Έρευνα Παρακολούθησης Αποφοίτων, «Eurograduate», με σκοπό τη συλλογή συγκρίσιμων δεδομένων ανάμεσα σε ευρωπαϊκές χώρες σε σχέση με την επαγγελματική και κοινωνική πορεία των αποφοίτων Ανώτερης Εκπαίδευσης.

Οι τρεις πιο πάνω έρευνες θα παρέχουν πληροφόρηση σε διάφορους φορείς σε διαχρονική βάση για τα είδη και το μέγεθος των αναντιστοιχιών, τις ανάγκες της αγοράς εργασίας σε δεξιότητες και προσόντα, την επαγγελματική και κοινωνική πορεία των αποφοίτων μετά την ολοκλήρωση της φοίτησής τους στην Ανώτερη Εκπαίδευση, το ποσοστό απασχολησιμότητας των αποφοίτων κ.ά.. Απώτερος στόχος

των τριών ερευνών είναι η βελτίωση της διασύνδεσης του Εκπαιδευτικού Συστήματος με την αγορά εργασίας σε εθνικό επίπεδο. Περαιτέρω, βάσει των αποτελεσμάτων των ερευνών αυτών, η Διεύθυνση Μέσης Γενικής και Μέσης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης θα προχωρήσουν σε αναθεώρηση των Αναλυτικών Προγραμμάτων και στον σχεδιασμό και παροχή επαγγελματικών επιμορφώσεων προς τους/τις εκπαιδευτικούς. Η αναθεώρηση των Αναλυτικών Προγραμμάτων και οι αντίστοιχες επιμορφώσεις εντάσσονται επίσης στην πρόταση της Κυπριακής Δημοκρατίας στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Επιπρόσθετα, βάσει των αποτελεσμάτων των πιο πάνω ερευνών, τα Ιδρύματα Ανώτερης Εκπαίδευσης θα έχουν επιστημονικά τεκμηριωμένα δεδομένα, ώστε να σχεδιάσουν νέα Προγράμματα Σπουδών καθώς και πιο ευέλικτες μορφές Προγραμμάτων, όπως π.χ. μικροδιαπιστευτήρια (micro-credentials), βάσει των αναγκών της αγοράς εργασίας. Θα είναι επίσης σε θέση να αναθεωρήσουν το περιεχόμενο και την υλοποίηση υφιστάμενων Προγραμμάτων Σπουδών, ώστε οι απόφοιτοι/ες να εφοδιαστούν με γνώσεις και δεξιότητες που απαιτεί η αγορά εργασίας. Το Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας καθώς και άλλα υπουργεία και υφυπουργεία θα έχουν στη διάθεσή τους τις απαραίτητες πληροφορίες, προκειμένου να προχωρήσουν στο σχεδιασμό νέων πολιτικών και στην ανάπτυξη νέων προγραμμάτων διά βίου μάθησης που αφορούν στην επανακατάρτιση (reskilling) και αναβάθμιση των δεξιοτήτων (upskilling). Τα πιο πάνω μέτρα αναμένεται ότι θα συμβάλλουν σημαντικά στη μείωση της αναντιστοιχίας που παρατηρείται ανάμεσα σε δεξιότητες/ακαδημαϊκά προσόντα και απασχολησιμότητα.

ΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ ΜΙΛΑΝΕ Πληροφοριακά αναφέρεται ότι ο πρώτος κύκλος συλλογής δεδομέ-

νων της Εθνικής Έρευνας Παρακολούθησης Αποφοίτων και της ευρωπαϊκής έρευνας Eurοgraduate 2022 έχει ολοκληρωθεί. Τα πρώτα αποτελέσματα βρίσκονται ήδη στην ιστοσελίδα της Διεύθυνσης της Ανώτερης Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας. Η Εθνική Έρευνα Εργοδοτών εκδόθηκε τον Μάρτιο του 2023. Με βάση τα αποτελέσματα του πρώτου κύκλου της Εθνικής Έρευνας Παρακολούθησης Αποφοίτων που διεξήχθη την περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου 2023, το 90% των αποφοίτων του ακαδημαϊκού έτους 2016/17 και 82% του ακαδημαϊκού έτους 2020/21 δήλωσε ότι έχει ενταχθεί στην αγορά εργασίας. Επιπρόσθετα και στις δύο ομάδες αποφοίτων (2016/17 και 2020/21), η πλειοψηφία δήλωσε ότι εργάζεται στον Ιδιωτικό τομέα (48% και 46% αντίστοιχα), ένα σημαντικό ποσοστό στον Δημόσιο τομέα (37% και 40% αντίστοιχα) και ένα μικρότερο ποσοστό δηλώνει ότι είναι αυτοεργοδοτούμενοι/ες (15% και 14% αντίστοιχα). Όσον αφορά στον τόπο εργασίας (Κύπρος ή εξωτερικό), οι περισσότεροι/ες απόφοιτοι/ες και των δύο ακαδημαϊκών ετών έχουν βρει εργασία στην Κύπρο. Στο πλαίσιο της παρούσας έρευνας διερευνήθηκαν επίσης η ασφάλεια απασχόλησης (job security), ο συνολικός εβδομαδιαίος χρόνος εργασίας και οι ετήσιες αποδοχές για τους/τις απόφοιτους/ες που έκαναν τη μετάβασή τους στην αγορά εργασίας.

Παράλληλα, όπως έχει προαναφερθεί, η Διεύθυνση Ανώτερης Εκπαίδευσης συμμετείχε στην αντίστοιχη Ευρωπαϊκή Έρευνα Παρακολούθησης Αποφοίτων Ανώτερης Εκπαίδευσης

ΕUROGRADUATE 2022 και το καλοκαίρι του 2024 αναμένεται η δημοσίευση της Έκθεσης με συγκρίσιμα στατιστικά στοιχεία από 17 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με την είσοδο στην αγορά εργασίας αποφοίτων Ανώτερης Εκπαίδευσης που συμμετείχαν στην εν λόγω έρευνα.

EconomyToday 85

ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΕΚΠΑΊΔΕΥΣΗ

ΣΕ ΕΝΑ ΚΑΊΝΟΤΟΜΟ
ΕΡΓΑΣΊΑΚΟ

ΠΕΡΊΒΑΛΛΟΝ

Το μοντέλο εκπαίδευσης που εφαρμόζει το ΙΝΓΚ είναι καινοτόμο, αφού κάτω από την ίδια στέγη συνυπάρχουν η Έρευνα, οι Διαγνωστικές και Κλινικές Υπηρεσίες μαζί με την Εκπαίδευση

ΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΠΟΥΔΩΝ 2024-25

Εκπαίδευση σε επαγγελματικό περιβάλλον, εγγυημένος μικρός αριθμός εισακτέων φοιτητών, φοιτητές ενταγμένοι σε ερευνητικές ομάδες, απόφοιτοι με βιογραφικό πλούσιο σε εργασιακή εμπειρία, πέραν των τριών δεκαετιών εκπαιδευτικής δραστηριότητας. Τα στοιχεία αυτά συνθέτουν τη φόρμουλα στην οποία βασίστηκε η μεταπτυχιακή εκπαίδευση που προσφέρει το Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου (ΙΝΓΚ).

Τα προγράμματα του ΙΝΓΚ είναι

κατάλληλα για απόφοιτους Ιατρικής, Βιολογίας, Γενετικής, Νευροεπιστήμης, Βιοιατρικής, Χημείας και άλλων συναφών κλαδών, οι οποίοι επιθυμούν να προχωρήσουν σε Μεταπτυχιακό ή Διδακτορικό επίπεδο. Όλα τα προγράμματα είναι πλήρως πιστοποιημένα από τους αρμόδιους φορείς της Κυπριακής Δημοκρατίας.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΜΑΣΤΕΡ (MSC)

ΚΑΙ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΑ (PHD)

Τα Μεταπτυχιακά προγράμματα του ΙΝΓΚ είναι επικεντρωμένα

στους τομείς ειδίκευσης του Ινστιτούτου. Η γλώσσα διδασκαλίας είναι η αγγλική. Τα Μεταπτυχιακά προγράμματα προσφέρονται στους πιο κάτω κλάδους με την προσθήκη ενός νέου προγράμματος στον ανερχόμενο κλάδο της Βιοτεχνολογίας.

• Ιατρική Γενετική (MSc και PhD)

• Μοριακή Ιατρική (MSc και PhD)

• Νευροεπιστήμη (MSc και PhD)

• Βιοϊατρική Έρευνα (MSc)

• Βιοτεχνολογία (MSc)

Τα προγράμματα Μάστερ συνδυάζουν μαθήματα μαζί με διατριβή (Research/Library project) και προσφέρονται σε πλήρη φοίτηση με διάρκεια 13 μηνών και σε μερική φοίτηση με διάρκεια 24 μηνών. Το πρόγραμμα Βιοϊατρικής Έρευνας έχει διάρκεια 2 χρόνια πλήρη φοίτηση και 3 χρόνια μερική φοίτηση.

Τα Διδακτορικά προγράμματα συνδυάζουν μαθήματα κατα τη διάρκεια του πρώτου χρόνου μαζί με ερευνητική διατριβή σε όλη τη διάρκεια του

προγράμματος. Τα Διδακτορικά προγράμματα προσφέρονται σε πλήρη φοίτηση με διάρκεια σπουδών 4-6 χρόνια και σε μερική φοίτηση με διάρκεια σπουδών 6-8 χρόνια.

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ & ΕΡΓΑΣΙΑΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ Οι φοιτητές εντάσσονται στις ερευνητικές ομάδες του ΙΝΓΚ και παράλληλα παρακολουθούν διαλέξεις μαθημάτων κοινού κορμού και μαθημάτων επιλογής. Οι ερευνητικές διατριβές των φοιτητών εκπονούνται στα εργαστήρια του Ινστιτούτου, δίνοντάς τους πολύτιμη εμπειρία σε πραγματικές εργαστηριακές συνθήκες. Το μοντέλο εκπαίδευσης το οποίο εφαρμόζει το ΙΝΓΚ είναι καινοτόμο για τα κυπριακά δεδομένα, αφού κάτω από την ίδια στέγη συνυπάρχουν η Έρευνα, οι Διαγνωστικές και Κλινικές Υπηρεσίες μαζί με την Εκπαίδευση. Οι φοιτητές κινούνται σε ένα ζωντανό εργασιακό περιβάλλον και έχουν

86 EconomyToday ΑΦΙΕΡΩΜΑ
Μάστερ (MSc) & ∆ιδακτορικά (PhD)
ΙΑΤΡΙΚΗ / ΙΑΤΡΙΚΗ ΓΕΝΕΤΙΚΗ / ΝΕΥΡΟΕΠΙΣΤΗΜΗ Μάστερ (MSc) ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ / ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ *ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ www.cing.ac.cy/education / education@cing.ac.cy / +357 22392840/841/844 ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΑ ΓΕΝΙΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ
ΜΟΡΙΑΚΗ

ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΉΜΙΟ ΛΕΜΕΣΟΎ (UoL):

EVER-EVOLVING 2024

Σε έναν κόσμο που αλλάζει συνεχώς και όχι πάντα προς το καλύτερο, το Πανεπιστήμιο Λεμεσού στοχεύει στο να κάνει τη διαφορά, αρκεί οι άνθρωποι να συνεχίσουν να εξελίσσονται

Hπόλη της Λεμεσού, εδώ και ένα χρόνο, έχει υπερήφανα αποκτήσει το ομώνυμο Ανώτατο Εκπαιδευτικό της Ίδρυμα, το Πανεπιστήμιο Λεμεσού (UoL), το οποίο αναδύεται ως ένας νέος Φάρος Γνώσης και Kαινοτομίας. Κτισμένο πάνω στα γερά θεμέλια της πλούσιας ιστορίας της Ακαδημαϊκής Αριστείας του Cyprus International Institute of Management (CIIM), το UoL κουβαλά μια κληρονομιά που εκτείνεται πάνω από τρεις δεκαετίες. Η μετεξέλιξη αυτή δεν σηματοδοτεί απλώς μια αλλαγή ονομασίας, αλλά αποτελεί μια βαθιά εξέλιξη στη δέσμευση του πανεπιστήμιου για Αριστεία όχι μόνο στην Εκπαίδευση αλλά και στην Έρευνα.

Το Πανεπιστήμιο Λεμεσού δεν

είναι ένα συνηθισμένο πανεπιστήμιο, ούτε ως προς τη φιλοσοφία και τους στόχους του, ούτε ως προς την προοπτική που δημιουργείται για τους φοιτητές του, καθώς βλέπει τα πράγματα μέσα από μια oλιστική προσέγγιση. Σ’ έναν κόσμο που αλλάζει συνεχώς και όχι πάντα προς το καλύτερο, το Πανεπιστήμιο Λεμεσού στοχεύει στο

να κάνει τη διαφορά, αρκεί οι άνθρωποι να συνεχίσουν να εξελίσσονται. Έτσι λοιπόν, με το σύνθημα «Ever-Evolving» έχει ως στόχο να καταστεί ένα κορυφαίο διεθνές πανεπιστήμιο, τόσο στην Κύπρο όσο και στην ευρύτερη περιοχή, με απώτερο σκοπό την προώθηση της Βιώσιμης Ανάπτυξης και του Ψηφιακού Μετασχηματισμού. Όραμά του η Αριστεία στην Εκπαίδευση και στην Έρευνα, σε ένα ακαδημαϊκό περιβάλλον που προάγει την κοινωνική ευαισθησία, τον σεβασμό στο περιβάλλον και το ήθος ως επαγγελματική και προσωπική αξία.

ΚΑΛΛΙΕΡΓΏΝΤΑΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚ Ε Σ, ΚΤ Ι ΖΟΝΤΑΣ ΤΟ Μ Ε ΛΛΟΝ

Στο UoL, η επιτυχία των φοιτητών βρίσκεται στο επίκεντρο όλων των ενεργειών του, γι’ αυτό και επενδύει σημαντικά στην πρωτοποριακή έρευνα αλλά και σε ακαδημαϊκό προσωπικό εγνωσμένου κύρους, με εμπειρία σε πανεπιστήμια όπως το Harvard, Yale, Stanford, Columbia, Cambridge και UCL. Στην παρούσα φάση, το πανεπιστήμιο λειτουργεί με τρεις

ΜΟΝΑΔΙΚΑ ΟΜΟΡΦΗ, ΑΠΙΣΤΕΥΤΑ ΝΕΑΝΙΚΗ ΚΑΙ ΦΟΒΕΡΑ ΔΗΜΟΦΙΛΗΣ, Η ΛΕΜΕΣΟΣ ΚΛΕΒΕΙ ΤΙΣ ΕΝΤΥΠΏΣΕΙΣ ΚΑΘΕ ΦΟΙΤΗΤΗ

σχολές: Διοίκησης Επιχειρήσεων, Τεχνολογίας & Καινοτομίας και Κοινωνικών Επιστημών & Επιστημών Υγείας. Όλα τα προσφερόμενα προγράμματα λαμβάνουν υπόψη τις δεξιότητες που απαιτούνται στη σύγχρονη αγορά εργασίας για την ομαλή μετάβαση στην Πράσινη και Ψηφιακή Εποχή. Σύντομα, το UoL σχεδιάζει να λειτουργήσει νέα προγράμματα διά ζώσης και εξ αποστάσεως που θα υπάγονται, μεταξύ άλλων, στη Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων, Κοινωνικών Επιστημών και Επιστημών Υγείας και στο Τμήμα Νομικής.

ΠΑΓΚΟ ΣΜΙΑ ΕΜΒ Ε ΛΕΙΑ

Σε έναν απόλυτα διασυνδεδεμένο κόσμο, το UoL αναγνωρίζει τη σημασία της παγκόσμιας προοπτικής. Το πανεπιστήμιο βάζει πλώρη και ανοίγει πανιά για διεθνείς συνεργασίες, οι

88 EconomyToday ΑΦΙΕΡΩΜΑ

οποίες διευκολύνουν τις ανταλλαγές φοιτητών και συμβάλλουν σε παγκόσμια ερευνητικά δίκτυα. Με την καλλιέργεια μιας κουλτούρας συμμετοχικότητας και ποικιλομορφίας, το UoL στοχεύει να προετοιμάσει τους αποφοίτους του για να περιηγηθούν στις πολυπλοκότητες μιας παγκοσμιοποιημένης κοινωνίας.

ΛΕΜΕΣΌΣ: ΜΊΑ ΣΥΝΑΡΠΑΣΤ Ί ΚΉ Φ ΌΊ Τ Ή Τ ΌΥ Π Ό Λ Ή ! Η Λεμεσός έχει όλα τα εχέγγυα για να χαρακτηριστεί μία συναρπαστική φοιτητούπολη! Μοναδικά όμορφη, απίστευτα νεανική και φοβερά δημοφιλής, η Λεμεσός κλέβει τις εντυπώσεις κάθε φοιτητή. Είναι πλέον ένας δημοφιλής προορισμός όχι μόνο για τους ντόπιους, αλλά και στο διεθνές περιβάλλον στο οποίο στοχεύει εξίσου το πανεπιστήμιο. O κοσμοπολίτικος χαρακτήρας της, η πλού -

ΤΟ ΟΡΑΜΑ ΕΝΟΣ

ΠΙΟ ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΚΑΙ ΒΙΏΣΙΜΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ ΑΠΟΤΥΠΏΝΕΤΑΙ

ΕΠΙΣΗΣ ΣΤΗ ΝΕΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥΠΟΛΗ ΤΟΥ UOL, ΣΤΗΝ ΠΑΛΏΔΙΑ, ΣΤΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ ΤΗΣ ΛΕΜΕΣΟΥ

σια ιστορία της, οι όμορφες παραλίες, η έντονη νυχτερινή ζωή και το δυναμικό, γεμάτο ευκαιρίες, επιχειρηματικό της περιβάλλον δημιουργούν το ιδανικό σκηνικό για να γίνει κάποιος φοιτητής στη συμπρωτεύουσα. Η πόλη προσφέρει την απόλυτη ισορροπία μεταξύ μελέτης και αναψυχής, την οποία αναζητούν οι φοιτητές. Η ίδρυση και η λειτουργία του νέου πανεπιστημίου συμβαδίζει απόλυτα με την εξελικτική πορεία της Λεμεσού, η οποία αποτελεί το ισχυρότερο Βιομηχανικό, Επιχειρηματικό, Χρηματοοικονομικό και Ναυτιλιακό Κέντρο στη χώρα και στην ευρύτερη περιοχή. Οι σπουδές στη Λεμεσό έχουν το πλεονέκτημα να παρέχουν πρόσβαση σε ευκαιρίες πρακτικής άσκησης και επαγγελματικής δικτύωσης στον νέο επιχειρηματικό κόσμο, ενισχύοντας τις προοπτικές για μελλοντική επαγγελματική ανέλιξη.

ΊΣΩΣ Ή Π ΊΌ Σ Υ ΓΧΡ Ό Ν Ή ΠΑΝΕΠ ΊΣΤ Ή Μ ΊΌΥ Π Ό Λ Ή Τ Ή Σ ΜΕΣ Ό ΓΕΊ ΌΥ Το όραμα ενός πιο Πράσινου και Βιώσιμου μέλλοντος αποτυπώνεται επίσης στη νέα πανεπιστημιούπολη του UoL, στην Παλώδια, στα προάστια της Λεμεσού. Αυτό το εντυπωσιακό κτηριακό συγκρότημα πρόκειται να ολοκληρωθεί τα επόμενα χρόνια, με θέα την όμορφη πόλη της Λεμεσού. Η κατασκευή του εντυπωσιακού αυτού έργου αναμένεται να γίνει σταδιακά σε τρεις φάσεις. Κατά την πρώτη φάση αναμένεται η κατασκευή τού κυρίως τμήματος του κεντρικού κτηρίου του πανεπιστημίου, του πρώτου από τα τρία κτήρια φοιτητικών εστιών, του δυτικού μέρους του ενιαίου οικιστικού συγκροτήματος, του πολυώροφου χώρου στάθμευσης και του κεντρικού κτηρίου

του Κέντρου Έρευνας και Ανάπτυξης, το οποίο περιλαμβάνει και χρήσεις αναψυχής και εμπορίου.

Στο UoL η επιτυχία και η μέριμνα των φοιτητών βρίσκεται στο επίκεντρο όλων των ενεργειών του, γι’ αυτό και η στέγαση των φοιτητών αποτελεί βασικό κομμάτι της νέας πανεπιστημιούπολης. Αυτό το αρχιτεκτονικό στολίδι θα λειτουργήσει ως κόμβος Ψηφιακής Καινοτομίας, Έρευνας και Αριστείας, γαλουχώντας τους ηγέτες του αύριο. Αντανακλώντας τη δέσμευση του UoL για Βιωσιμότητα και Καινοτομία, η πανεπιστημιούπολη θα αποτελέσει σύμβολο της Πράσινης ταυτότητάς του και της αφοσίωσής του στην προώθηση της περιβαλλοντικής αλλαγής. Μέχρι την ολοκλήρωση της νέας πανεπιστημιούπολης το UoL θα λειτουργεί σε τρεις εγκαταστάσεις, δύο στη Λεμεσό και μία στη Λευκωσία, με το βασικό κτήριο να βρίσκεται στη καρδιά της πόλης της Λεμεσού, στην Οδό Αγίας Φυλάξεως. Το Γραφείο Στέγασης του πανεπιστημίου βρίσκεται δίπλα σε όλους τους φοιτητές του, παρέχοντας ευκαιρίες στέγασης μέσα από συνεργασίες που έχει δημιουργήσει για να βρουν το κατάλληλο και σε λογικό πλαίσιο ακίνητο για ενοικίαση. Παράλληλα, με την έναρξη της νέας ακαδημαϊκής χρονιάς το UoL θα έχει τη δικιά του φοιτητική εστία, η οποία θα βρίσκεται στο κέντρο της πόλης και σε πολύ κοντινή απόσταση από τις εγκαταστάσεις του.

Ακολουθήστε το Πανεπιστήμιο Λεμεσού (UoL) Instagram, Facebook: uol.ac.cy

Linkedin: university-oflimassol

Τηλ.: 77 77 24 46 www.uol.ac.cy email: admissions@uol.ac.cy

EconomyToday 89

ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΌ

ΣΤΌ ΤΕΠΑΚ: ΤΌ ΚΛΕΙΔΙ ΓΙΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΗ

ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ

Ηκατοχή ενός μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη βαρύτητα στη σημερινή ανταγωνιστική αγορά εργασίας, καθώς οι εργοδότες απαιτούν, όχι μόνο τις βασικές γνώσεις και δεξιότητες που σου προσφέρει ένα προπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών, αλλά και υψηλότερα επίπεδα εκπαίδευσης και εξειδίκευσης.

Όλο και περισσότεροι προπτυχιακοί/ές απόφοιτοι/ες πανεπιστημίων και εργαζόμενοι/ες, αντιλαμβάνονται αυτήν την αναγκαιότητα και αξία της διά βίου μάθησης και επιθυμούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους σε μεταπτυχιακό επίπεδο. Με σκοπό να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους και να εμβαθύνουν στο αντικείμενό τους, αποκτώντας επιπλέον τεχνογνωσία και εξειδικευμένες δεξιότητες που θα τους δώσουν το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και τις προοπτικές για επίτευξη των επαγγελματικών τους στόχων.

20 ΧΡΌΝΙΑ ΔΥΝΑΜΙΚΉΣ ΠΑΡ ΌΥΣ Ι ΑΣ

ΣΤ Ή Ν ΑΝΏΤΑΤ Ή ΕΚΠΑ Ι ΔΕΥΣ Ή Το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου (ΤΕΠΑΚ), το οποίο

συμπληρώνει φέτος είκοσι χρόνια δυναμικής παρουσίας στον χώρο της Ανώτατης Δημόσιας Εκπαίδευσης στον τόπο μας, προσφέρει μια σειρά από υψηλού επιπέδου μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα γνωστικών αντικειμένων, στις περιοχές των θετικών, εφαρμοσμένων, κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών. Προγράμματα που ανταποκρίνονται στις ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας και οικονομίας και που παρέχουν στους/ στις απόφοιτους/ες του τα αναγκαία εφόδια και προσόντα για να ανταποκριθούν με επιτυχία στις απαιτήσεις ενός ταχέως μεταβαλλόμενου κόσμου.

Το δημόσιο πανεπιστήμιο της Κύπρου συνεχώς εκσυγχρονίζει και αναβαθμίζει τα προσφερόμενα προγράμματα σπουδών του και τις παιδαγωγικές μεθόδους διδασκαλίας και μάθησης, για προσέλκυση υψηλού επιπέδου σπουδαστών και παραγωγή υψηλού επιπέδου αποφοίτων, με βάση τις τεχνολογικές εξελίξεις, τη βιομηχανική πρόοδο και τις ανάγκες της αγοράς. Ειδικότερα, φέτος προσφέρονται 17 ελληνόφωνα και αγγλόφωνα μεταπτυχιακά προγράμματα επιπέδου Μάστερ, με φυσική παρουσία ή/ και εξ αποστάσεως.

Οι μεταπτυχιακοί φοιτητές και φοιτήτριες του ΤΕΠΑΚ έχουν πρόσβαση σε όλες τις υπηρεσίες που προσφέρει το πανεπιστήμιο, όπως είναι, για παράδειγμα, οι Υπηρεσίες Συμβουλευτικής, Πληροφορικής, Βιβλιοθήκης, καθώς επίσης σε ευκαιρίες εργοδότησης που προσφέρονται κατά καιρούς από διάφορους Οργανισμούς και επιχειρήσεις με τις οποίες το ΤΕΠΑΚ διατηρεί συνεργασία.

ΔΥΝΑΤΌΤ Ή ΤΑ ΕΡΓ Ό ΔΌΤ Ή Σ Ή Σ ΚΑΤΑ Τ Ή ΔΙ Α ΡΚΕΙΑ ΤΏ Ν ΣΠ ΌΥΔΏΝ Το πανεπιστήμιο προσφέρει, επίσης, τη δυνατότητα εργοδότησης σε μεταπτυχιακούς/ ες φοιτητές/ριες, μέσω της παροχής βοηθητικού διδακτικού έργου και της διδασκαλίας προπτυχιακών μαθημάτων ως βοηθοί διδασκαλίας, για την κάλυψη αναγκών του τμήματος στο οποίο φοιτούν ή άλλων τμημάτων, αποκτώντας έτσι διδακτική και ακαδημαϊκή εμπειρία και μέσω της συμμετοχής σε ερευνητικά προγράμματα. Ακόμη, το Κέντρο Φοιτητικής Ανάπτυξης του ΤΕΠΑΚ εργοδοτεί μεταπτυχιακούς/ές φοιτητές/ριες για την προσφορά φροντιστηριακών μαθημάτων προπτυχιακού επιπέδου σε φοιτητές/ριες που αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Επιπλέον, όλοι οι φοιτητές/ριες μπορούν, εφόσον δεν εργάζονται ταυτόχρονα με άλλο καθεστώς, να εργαστούν στο πανεπιστήμιο στο πλαίσιο της πολιτικής για ωρομίσθια φοιτητική απασχόληση.

ΠΡ Ό ΣΙΤΑ Δ Ι ΔΑΚΤΡΑ

Τα δίδακτρα των μεταπτυχιακών προγραμμάτων είναι

προσιτά προκειμένου να προσφέρεται η δυνατότητα σε όσον το δυνατόν περισσότερα άτομα να τα επιλέξουν. Για τα περισσότερα προγράμματα Μάστερ, τα δίδακτρα ανέρχονται στις €4.100.

Πέραν από το ούτως ή άλλως χαμηλό ύψος διδάκτρων, κάθε χρόνο, παραχωρούνται υποτροφίες κοινωνικής στήριξης στη βάση κοινωνικοοικονομικών κριτηρίων, που καλύπτουν πλήρως ή κατά 50% τα μεταπτυχιακά δίδακτρα. Το ΤΕΠΑΚ προσφέρει ακόμη τη δυνατότητα δωρεάν φοίτησης σε μεταπτυχιακά προγράμματα επιπέδου Μάστερ για τον/την πρωτεύσαντα/σα κάθε προπτυχιακού προγράμματος του πανεπιστημίου.

Αυτό που απομένει, λοιπόν, είναι να επιλέξεις το μεταπτυχιακό πρόγραμμα που ταιριάζει καλύτερα στις ανάγκες σου, το οποίο θα σου ανοίξει νέες ευκαιρίες επαγγελματικής εξέλιξης και θα σου προσφέρει προσωπική ανάπτυξη και ολοκλήρωση.

ΑΙΤΉΣΕΙΣ

Η διαδικασία υποβολής αιτήσεων για τα μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών του ΤΕΠΑΚ έχει ήδη ξεκινήσει. Καταληκτική ημερομηνία υποβολής αιτήσεων ορίστηκε η 30η Απριλίου 2024.

Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφθείτε την ιστοσελίδα του ΤΕΠΑΚ ή/και επικοινωνήστε με το Κέντρο Εξυπηρέτησης στα τηλέφωνα 25002710/11 και στο kep@cut.ac.cy.

90 EconomyToday ΑΦΙΕΡΩΜΑ
C M Y CM MY CY CMY K
EconomyToday 91

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΈΛΚΥΣΗ ΈΠΈΝΔΥΣΈΩΝ

ΟΙ ΠΡΟΚΛΉΣΕΙΣ ΠΟΥ ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝ

Φυσικά, όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, δημιουργούνται κάποια προβλήματα τόσο σ΄ αυτούς που έρχονται στη χώρα μας, όσο και στην τοπική κοινωνία, με τη μεγάλη αύξηση, για παράδειγμα, στις τιμές των ενοικίων και των ακινήτων.

Τ

ον προηγούμενο μήνα ανακοινώθηκαν

προτάσεις/μέτρα βελτίωσης όσον αφορά το πλαίσιο στρατηγικής για την προσέλκυση

ξένων επενδύσεων με κύρια προσθήκη την έκδοση ειδικής επιχειρηματικής θεώρησης εισόδου για διευκόλυνση επενδυτών που θέλουν να επισκεφθούν τη χώρα.

Σημειώνεται ότι, η στρατηγική που υιοθετήθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση με τη σύμπραξη της πολιτείας απέφερε καρπούς, εφόσον αρκετές εταιρείες αποφάσισαν να μεταφέρουν την έδρα τους ή μέρος των εργασιών τους στην Κύπρο. Φυσικά, θα πρέπει να πούμε ότι μέλη του προσωπικού κάποιων εξ αυτών αντιμετωπίζουν προβλήματα ως προς το κόστος ζωής, την εξεύρεση σχολείου για τα παιδιά τους και τη γραφειοκρατία που συναντούν πολλές φορές όταν συμβάλλονται με την κρατική μηχανή (οπότε υπάρχουν και κάποιοι που κάνουν δεύτερες σκέψεις).

Η προσέλκυση εταιρειών για μετεγκατάσταση στη χώρα μας βοηθά την οικονομία οριζόντια εφόσον πέραν της είσπραξης των φόρων ενισχύεται η κατανάλωση, το λιανεμπόριο, ο τομέας των Ακινήτων καθώς και άλλοι τομείς.

ΔΑΙΔΑΛΏΔΕΙΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ, ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΗ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝ ΑΡΝΗΤΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ ΓΙΑ ΤΗ ΧΏΡΑ

Το επενδυτικό περιβάλλον, το οποίο έχει δημιουργηθεί μετά την επέμβαση της Ρωσίας στην Ουκρανία, την κρίση στη Μέση Ανατολή με τα συνεπακόλουθά της, τη σύσφιγξη της νομισματικής πολιτικής και γενικότερα τις πολιτικές και οικονομικές αντιπαραθέσεις μεταξύ χωρών, ενισχύει τις προκλήσεις για την παγκόσμια οικονομία αλλά και τις εθνικές οικονομίες. Για κάθε χώρα και ειδικά για μια μικρή, εξωγενή οικονομία όπως αυτή της Κύπρου, η προσέλκυση επενδύσεων από το εξωτερικό αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη διατήρηση των θετικών ρυθμών ανάπτυξης.

Υπενθυμίζεται ότι η Κύπρος δεν διαθέτει βαριά βιομηχανία, αν και υπάρχουν πολλά περιθώρια βελτίωσης ώστε να υπάρξει αύξηση των εξαγωγών, οπότε οι κύριοι τομείς που τροφοδοτούν το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) της χώρας είναι ο Τουρισμός, οι Υπηρεσίες, η Ναυτιλία και ο Κατασκευαστικός τομέας, και πρόσφατα ο τομέας της Τεχνολογίας με συνεισφορά πέραν του 10%. Ο τομέας της Εκπαίδευσης ενισχύεται σταδιακά, ενώ σε σχέση με άλλες χώρες βρισκόμαστε ακόμη πολύ πίσω σε θέματα Έρευνας και Καινοτομίας.

Για μια οικονομία εξωγενή χωρίς μεγάλη εσωτερική αγορά, η παραχώρηση συγκεκριμένων κινήτρων για

92 EconomyToday ΘΕΜΑ
ΤΟΥ ΤΆΣΟΥ ΓΙΆΣΕΜΙΔΗ

προσέλκυση κεφαλαίων είναι θεμιτή, νοουμένου ότι υπάρχει σωστός σχεδιασμός και έλεγχος ώστε να μην τυγχάνουν εκμετάλλευσης. Φυσικά, αυτά θα πρέπει να αναδιαμορφώνονται ανάλογα με τις εξελίξεις. Η επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία σίγουρα οδηγεί

σε αναδιαμόρφωση του τομέα των Υπηρεσιών (και άλλων τομέων) όμως θα πρέπει να δούμε σε ποιες χώρες μπορεί να υπάρξει προώθησή του. Πέραν του Ισραήλ και της Ευρώπης που οικονομικά παρουσιάζει σημάδια επιβράδυνσης, ο αραβικός κόσμος ενδεχομένως να ήταν μια επιλογή.

ΟΙ ΠΡΟΫΠΟΘΈΣΈΙΣ ΠΟΥ

ΟΡΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΈΠΙΤΥΧΙΑ Τονίζεται ότι ένα μέτρο για να μπορέσει να προσελκύσει επενδυτές από το εξωτερικό θα πρέπει να είναι ανταγωνιστικό σε σχέση με άλλες χώρες, όπως για παράδειγμα το φορολογικό σύστημα της χώρας μας, που την έχει καταστήσει ένα ισχυρό χρηματοοικονομικό κέντρο. Αν υπάρξουν τέτοιες πρόνοιες, που το καθιστούν μη ανταγωνιστικό, τότε είναι καλύτερα το συγκεκριμένο μέτρο να καταργηθεί. Υπενθυμίζεται ότι, το φορολογικό σύστημα της χώρας βοήθησε στην προσέλκυση επενδύσεων και θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στις προτάσεις για φορολογική μεταρρύθμιση. Είναι αντιληπτό ότι υπάρχουν συμβατικές υποχρεώσεις, όπως η Πράσινη Φορολογία, η οποία όπως αναφέρθηκε θα είναι δημοσιονομικά ουδέτερη, όμως είναι σημαντικό να μη χαθούν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας.

Επιπλέον, είναι σημαντικό να αξιολογείται συστηματικά ο αντίκτυπος του συγκεκριμένου μέτρου στην

οικονομία, δίνοντας ιδιαίτερη βαρύτητα, πέρα από τον δημοσιονομικό αντίκτυπο και στον τομέα της Απασχόλησης.

Θα πρέπει να τονιστεί ότι η παραχώρηση κινήτρων γίνεται απ’ όλες τις κυβερνήσεις, πάντα φυσικά με σεβασμό στο διεθνές και στο ευρωπαϊκό δίκαιο. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα, όπως η Μάλτα, η Ολλανδία, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία και πολλές άλλες χώρες. Σημειώνουμε κυρίως ευρωπαϊκές χώρες εφόσον οποιαδήποτε μέτρα λάβει η Κύπρος πρέπει να είναι συμβατά με το ευρωπαϊκό δίκαιο. Για παράδειγμα, δεν υπάρχει η δυνατότητα μη φορολόγησης (tax holidays) για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα εταιρειών που εγκαθίστανται στην Κύπρο, όπως προσφέρει η Σιγκαπούρη.

Η παραχώρηση κινήτρων πάντοτε πρέπει να συνοδεύεται με την υιοθέτηση μηχανισμού ελέγχου, όπως για παράδειγμα το Τμήμα Φορολογίας ελέγχει σχολαστικά την εφαρμογή των φορολογικών νομοθεσιών. Ο έλεγχος είναι απαραίτητος, ειδικά σε μια κοινωνία που ξεχνά γρήγορα τις δύσκολες μέρες μέχρι την επόμενη φορά, πολλές φορές σκέφτεται τρόπους μεγιστοποίησης του κέρδους, ανεξάρτητα με την επόμενη μέρα.

Οι επιχειρηματίες και γενικά οι επενδυτές, πέρα από το σταθερό φορολογικό και νομικό πλαίσιο, αξιολογούν και τις διαδικασίες που εφαρμόζονται. Σε κανένα δεν θα άρεσε να υποστεί διοικητικό κόστος και μεγάλες καθυστερήσεις, όσον αφορά τις επενδύσεις του λόγω των προβλημάτων που ενδεχομένως να παρουσιάζουν οι κρατικές υπηρεσίες.

H ΠΑΡΑΧΏΡΗΣΗ ΚΙΝΗΤΡΏΝ ΕΙΝΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΠΟΥ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ ΔΙΕΘΝΏΣ, ΟΜΏΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΣΏΣΤΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ, ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΚΑΙ ΣΥΝΕΧΗ ΕΠΙΒΛΕΨΗ ΤΟΥ ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΥ

Η συνδιαλλαγή των επιχειρηματιών και των πολιτών με την κρατική μηχανή είναι ένα από τα στοιχεία που καταγράφονται στην ανταγωνιστικότητα της χώρας. Δαιδαλώδεις διαδικασίες, καθυστερήσεις και μη χρήση της τεχνολογίας δημιουργούν αρνητική εικόνα για τη χώρα. Οπότε, η δημιουργία μιας ευέλικτης και αποδοτικής κρατικής μηχανής θα ενισχύσει τη χώρα μας ως επιχειρηματικό προορισμό. Είναι γι’ αυτόν τον λόγο που θα πρέπει να προωθηθούν τα νομοσχέδια που αφορούν τη μεταρρύθμιση του κρατικού μηχανισμού και η υιοθέτηση απλών και σύντομων διαδικασιών, με την ενίσχυση ταυτόχρονα της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. H παραχώρηση κινήτρων είναι πρακτική που εφαρμόζεται διεθνώς, όμως πρέπει να γίνεται μέσα από σωστές διαδικασίες, μακροχρόνιο σχεδιασμό και συνεχή επίβλεψη του αντικτύπου. Οπότε, θα πρέπει να δούμε ποιους τομείς θέλουμε ως χώρα να προωθήσουμε, με ποιες χώρες θα μπορούσαμε να ενισχύσουμε τις οικονομικές και επενδυτικές μας σχέσεις, για να προωθηθεί και ο κατάλληλος σχεδιασμός. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό λαμβάνοντας υπόψη το δύσκολο πολιτικά και οικονομικά περιβάλλον που δημιουργείται.

EconomyToday 93

ΙΣΡΑΉΛ:

ΈΝΑ ΒΑΣΙΛΈΙΟ ΜΈ ΣΩΣΙΑ
Ή ΈΠΙΣΤΡΟΦΉ ΤΩΝ ΙΔΈΟΛΟΓΙΩΝ ΤΉΣ ΑΥΤΟ-ΟΛΟΚΛΉΡΩΣΉΣ ΤΗΣ ΠΩΛΙΝΑΣ ΑΝΙΦΤΟΥ Συμβούλου Εξωτερικής Πολιτικής και Επενδύσεων 94 EconomyToday

Ο χώρος της Μέσης Ανατολής και της Κεντρικής Ασίας αποτελεί από άποψη γεωπολιτικής το πιο σημαντικό μέρος της οικονομικής ροής του διεθνούς εμπορίου, της οικονομίας, του πετρελαίου και οι πρώτες ύλες επηρεάζουν τη διεθνή μακροοικονομία και τις αναλύσεις στον τομέα της Ναυτιλίας, των Ασφαλίστρων αλλά και των Μεταφορών. Στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Κεντρικής Ασίας βρίσκονται οι 5 από τις 10 κύριες χώρες στον κόσμο που παράγουν πρώτες ύλες, η Ρωσία, η Σαουδική Αραβία, η Κίνα, το Ιράν και το Ιράκ. Επίσης στην περιοχή βρίσκονται οι 6 από τις 10 μεγαλύτερες πετρελαιο-παραγωγές χώρες της Σαουδικής Αραβίας, της Ρωσίας, του Ιράκ, του Ιράν, της Κίνας και του Κουβέιτ.

Η οικονομική δύναμη που είναι εγγενώς και γεωγραφικώς ορισμένη και δοτή στις χώρες της περιοχής δημιουργεί εκτός από προστριβές και ανταγωνισμούς και μεγάλες επιδιώξεις για την εξάπλωση του κράτους και η εξάπλωση γίνεται συχνά μέσω της ήπιας ισχύος του πολιτισμού, της κουλτούρας, της πολιτικής και της οικονομίας. Τα οικονομικά ισχυρά κράτη όταν έχουν εξωτερική πολιτική που επιδιώκει την εξάπλωση της ισχύος τους, γνωρίζουν πως η άμυνα συνδέεται με τη μακροοικονομία και τις επενδύσεις που δύνανται να αναδιαμορφώσουν το ισοζύγιο της δύναμης. Στην περίπτωση των κρατών της περιοχής των Αράβων, του Ισραήλ και του Ιράν υπάρχει μια θεολογική επεξήγηση πίσω από τους πολέμους, τις πολιτικές συμμαχίες και τις στρατηγικές που απαντά στο «γιατί» ένα κράτος πράττει μια ανάλογη κίνηση. Το Ισραήλ είναι ένα από τα κράτη που δράττεται των ευκαιριών και επιθυμεί την εξάπλωση της επιρροής του, όχι αδιακρίτως αλλά βάσει των θεολογικών πηγών που ταυτίζουν το κράτος του Ισραήλ με το αρχαίο του Βασίλειο και τη δημιουργία ενός ζωτικού χώρου ασφαλείας.

ΤΟ Ο ΡΑΜΑ ΤΟΥ ΜΕΓΑ ΛΟΥ ΙΣΡΑΉΛ

Στις 22 Σεπτεμβρίου 2023 στην ομιλία του στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, κ. Νετανιάχου, χρησιμοποίησε τον χάρτη του Μεγάλου Ισραήλ (Eretz Israel) που εκτείνεται σύμφωνα με βιβλικές καταγραφές ακόμη και στο Σινά, στον Ιορδάνη ποταμό και ταυτοποιεί το παλαιό Βασίλειο του Ισραήλ με το νεότερο κράτος του Ισραήλ. Το νεότερο κράτος το οποίο και δημιουργήθηκε το 1948, μετά τον πρώτο αραβο-ισραηλινό πόλεμο κατέκτησε εδάφη που μέχρι σήμερα διατηρεί, ενώ εδάφη που κατέκτησε στους άλλους δύο πολέμους του 1967

και του 1973 είτε τα διατηρεί υπό τη μορφή νεκρής

ζώνης όπως τα υψώματα Γκολάν, είτε τα έδωσε πίσω όπως την περιοχή του Σινά.

Η σχέση του Ισραήλ με το αρχαίο Βασίλειο του και τη Μεγάλη Ιδέα έχει θεολογικές και οικονομικές προκλήσεις. Ο εβραϊσμός από τον Σαμουήλ, στον Δαβίδ και τον Σολομώντα έχει επιδιώξει ο βασιλιάς του να είναι ο εκπρόσωπος του Θεού μέχρι την άφιξη του Μεσσία, ενός Θεού που κατά τους ίδιους δεν είναι εύκολα προσβάσιμος και τους καταδιώκει με πολλαπλές δυσκολίες, ώστε οι πραγματικοί πιστοί να παραμείνουν κοντά του. Δεν είναι λίγες εκείνες οι φορές που ο πρώτος πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπεν Γκιουριόν εξέφραζε την άποψη στο ισραηλίτικο Κοινοβούλιο ότι οι Εβραίοι αποτελούν τον «επιούσιο λαό» ή ότι είναι «οι διαλεκτοί του Θεού» γι’ αυτό και υποφέρουν, αλλά πρέπει να παλέψουν για να σώσουν το Βασίλειο του Ισραήλ και την πόλη του Δαβίδ, την Ιερουσαλήμ.

Σε αυτό το όραμα, η εβραϊκή αλληλεγγύη και η εβραϊκή ασφάλεια είναι απόλυτα συνυφασμένη με την ασφάλεια του κράτους του Ισραήλ, παρόλο που δεν είναι απόλυτο μιας και ολόκληρες κοινότητες στο εξωτερικό αρνούνται ένεκα της εξωτερικής πολιτικής του Ισραήλ ή της μεταχείρισης των Παλαιστινίων να μετοικήσουν ή να επισκεφθούν το Ισραήλ ή ακόμη και να έχουν σχέσεις με το Ισραήλ. Αυτή η άποψη της συνάφειας Ισραήλ και παν-εβραϊσμού διατυπώθηκε έντονα από τον πρωθυπουργό Αριέλ Σαρόν κατά την ομιλία του στην ετήσια σύνοδο της American Israel Public Affairs Committee στις 19 Μαρτίου 2001. Το θέμα της ομιλίας του Σαρόν ήταν η επείγουσα ανάγκη μιας ανανεωμένης τάξης στην εβραϊκή- ισραηλινή ασφάλεια. Ο Σαρόν ανακοίνωσε ότι θεωρεί τον εαυτό του «πρώτα και κυρίως ως Εβραίο» και ότι βλέπει ο ίδιος ως έχει λάβει εντολή να ενώσει όχι μόνο το Ισραήλ αλλά και τους Εβραίους παγκοσμίως.

Αφήνοντας να φανεί η έντονα θεολογική χροιά τού εκπροσώπου του Θεού στο πρόσωπό του ώστε να παρακάμψει τις αντιδράσεις. Δήλωσε περαιτέρω ότι «το μέλλον του Ισραήλ δεν είναι μόνο οι Ισραηλινοί που ζουν εκεί. Το Ισραήλ ανήκει σε ολόκληρο τον εβραϊκό λαό. Και το Ισραήλ δεν θα ήταν αυτό που

είναι σήμερα αν δεν υπήρχαν οι προσπάθειες όλων των Εβραίων σε όλο τον κόσμο».

Η ΕΒΡΑΪΚΗ

ΑΛΛΗΛΕΓΓΎΗ ΚΑΙ Η ΕΒΡΑΪΚΗ

ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟΛΎΤΑ ΣΎΝΎΦΑΣΜΕΝΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ

ΤΟΎ ΚΡΑΤΟΎΣ

ΤΟΎ ΙΣΡΑΗΛ

Από την ίδρυσή του, ο σιωνισμός επιδίωκε την ίδρυση ενός εβραϊκού κράτους και μιας πατρίδας που θα μπορούσε να είναι η απάντηση στην εβραϊκή διασπορά. Ωστόσο, ο σιωνισμός απέτυχε να σώσει την πλειοψηφία των Εβραίων Ευρωπαίων από το Ολοκαύτωμα, για τους οποίους η δημιουργία μιας κυρίαρχης εβραϊκής πατρίδας ήρθε πολύ αργά. Ωστόσο, ο σιωνισμός μπόρεσε μετά το 1948 να παρέχει καταφύγιο για το μεγαλύτερο μέρος των Εβραίων από την Ανατολική Ευρώπη, από τον μουσουλμανικό και τον αραβικό κόσμο που έσπευδαν είτε μετά από διώξεις είτε λόγω της Αλιγιάς για να επιστρέψουν στη γη του Ισραήλ όπου θεωρούν ότι θεολογικά ανήκουν.

Ο πρωθυπουργός Begin έφερε τη θεολογική πτυχή του Μεγάλου Ισραήλ και της θρησκευτικής δεξιάς διά μέσου μιας εδαφικής επιταγής και της διπλωματίας της προσάρτησης ανοίγοντας τις πύλες του εποικισμού στη Δυτική Όχθη. Μέχρι το τέλος της δεύτερης κυβέρνησής του ως πρωθυπουργός το 1983, ο αριθμός των εποίκων είχε αυξηθεί σε 28.400 στη

96 EconomyToday ΘΕΜΑ

Δυτική Όχθη με τη βοήθεια των Εβραίων της Διασποράς που δημιουργούσαν σχολεία και ιδρύματα ή χρηματοδοτούσαν την ανέγερση κατοικιών. Επιπλέον, ο Σαρόν μαζί με τον υπουργό Εξωτερικών, Γιτζάκ Σαμίρ, έδωσαν κρατικές επιδοτήσεις στεγαστικών και στεγαστικών δανείων, φορολογικά κίνητρα, επιχορηγήσεις σε επιχειρήσεις, δωρεάν εκπαίδευση, έργα υποδομής και άμυνας περίπου 146 εκατομμυρίων δολαρίων το 2002 για εγκατάσταση Εβραίων στη Δυτική Όχθη.

Ωστόσο, ακόμη και μετά το Ολοκαύτωμα και την εμφάνιση του Κράτους του Ισραήλ, οι όποιες ανταγωνιστικές εβραϊκές εναλλακτικές λύσεις έναντι του σιωνισμού σχετικά με το δίλημμα της ασφάλειας παρέμειναν αδιέξοδες. Ειδικά σε ό,τι αφορά τις απόψεις των υπερορθοδόξων Εβραίων, μερικοί από τους οποίους έχουν υποστηρίξει ότι το Ολοκαύτωμα δεν ήταν τίποτα λιγότερο από μια τιμωρία για την «απληστία των σιωνιστών» που εργάζονταν για την οικοδόμηση ενός «άπιστου κράτους» αντί να αγωνιστούν περιμένοντας την επιστροφή των Εβραίων στη γη κατά την έλευση του Μεσσία. Ακόμη και σήμερα στην Ιερουσαλήμ οι Ορθόδοξοι Εβραίοι με μελέτες

και με δημοσιεύσεις τάσσονται ανοικτά κατά της στάσης του Ισραήλ απέναντι στους Παλαιστινίους, θεωρούν ότι το κράτος δεν κυβερνάται όπως είναι θεμιτό ως το κράτος του Θεού και απέχουν από στρατιωτικές επιχειρήσεις.

Σύμφωνα με τη διαδικτυακή εγκυκλοπαίδεια του εβραϊκού κόσμου την Jewish Virtual Library (JVL), ο πληθυσμός του Ισραήλ το 2023 ανήλθε σε 9.842.000

γνωρίζοντας 1,9% αύξηση. Το Ισραήλ παρόλο που θεωρείται ένα εβραϊκό κράτος σήμερα στεγάζει το 47% των απανταχού Εβραίων ενώ περιλαμβάνει και αραβικές και άλλες κοινότητες. Όσον αφορά τον εβραϊκό και τον αραβικό πληθυσμό, ο πρώτος στο τέλος του περασμένου έτους ήταν 7,2 εκατομμύρια ή 73,2% του συνολικού πληθυσμού. Ο αραβικός πληθυσμός αποτελεί το 21,1% του συνολικού πληθυσμού του Ισραήλ και φτάνει σχεδόν τα 2,1 εκατομμύρια. Ο πληθυσμός ανά θρησκεία φέρεται ότι το 18% της χώρας είναι μουσουλμάνοι, 2% χριστιανοί και 2% δρούζοι.

Συνταγματικά οι λαοί του Ισραήλ δεν έχουν τα ίδια δικαιώματα, ο ΠτΔ και ο πρωθυπουργός του Ισραήλ πρέπει να είναι εβραϊκής προέλευσης, οι δρούζοι μετά από πολλές εγκρίσεις μπορούν να εισέλθουν στα σώματα ασφαλείας, ενώ οι Άραβες αποκλείονται και είναι σπάνιες οι περιπτώσεις ανέλιξής τους. Μοναδική εξαίρεση ήταν η συγκυβέρνηση του Μπένετ πρωθυπουργού του Ισραήλ με το αραβικό κόμμα το ΡΑΑΜ για λίγους μήνες το 2021, ώστε να εφαρμοστούν οι Συμφωνίες του Αβραάμ υπό την ατζέντα των ΗΠΑ στη νέα διακυβέρνηση Μπάιντεν. Η αίσθηση της θρησκείας στο Ισραήλ δημιουργεί μια θεοκρατία, της οποίας η θεολογική μορφή επηρεάζει όλες τις εκφάνσεις της εξωτερικής πολιτικής του Ισραήλ, του οποίου οι κινήσεις εδράζονται σε δύο πυλώνες αφενός της ασφάλειάς του και αφετέρου της εξάπλωσης στο βιβλικό Ισραήλ, του οποίου τα όρια γνωρίζουν διαφορετικές οπτικές ανάλογα με την προσέγγιση και μέχρι πού μπορεί να φτάσει το Ισραήλ.

Ο ΒΑΣΙΛΙ Α Σ ΤΩΝ ΒΑΣΙΛΈΩΝ ΣΤΗ ΣΎΓΧΡΟΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚ Η ΚΑΙ Η ΓΑ ΖΑ Η διάθεση των Ισραηλιτών να αναβιώσουν το Μεγάλο Ισραήλ στον πόλεμο της Γάζας τον Οκτώβριο του 2023 αποτέλεσε μέρος της κρατικής προπαγάνδας από την κυβέρνηση Νετανιάχου. Ο χάρτης του Μεγάλου Ισραήλ στον ΟΗΕ τον Σεπτέμβριο του 2023, η πυρκαγιά στο αρχηγείο της Ισμαηλίγια, στην Αίγυπτο στις 2 Οκτωβρίου που ελέγχει τη διώρυγα του Σουέζ και η χαρτογράφηση του Άσκελον του Ισραήλ να γίνει το λιμάνι μεταγωγός από τη Δύση στην Ανατολή, ενέταξαν στη Θεολογία το φαινόμενο της ταύτισης με την κρατική εξάπλωση όπως αυτή μπορεί να ορίζεται μέσα από την ήπια ισχύ και την οικονομία που όμως βρίσκει δικαιολογία στην ιδεολογία της

EconomyToday 97

αυτο-ολοκλήρωσης του Ισραήλ, που επιδιώκει αν όχι την εδαφική σίγουρα την πολιτική επιρροή στο Παλαιό Βασίλειο του Ισραήλ.

Ο Δαβίδ υπήρξε ο βασιλιάς του Ισραήλ που το θεμελίωσε ιδεολογικά. Το απόθεμα της ιδεολογίας σήμερα συνοψίζεται με τις έντονες τριβές μεταξύ του εβραϊσμού και του Ισλάμ για τη διεκδίκηση της Γης της Παλαιστίνης και τον θεσμό της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του εβραϊκού κράτους ή του Ισλάμ. Η στάση της παρούσας διακυβέρνησης για να πετύχει τον πόλεμο στη Γάζα και να κινητοποιήσει τα συναισθήματα του κόσμου στο Ισραήλ, παρουσίασε τον σημερινό πρωθυπουργό ουσιαστικά σαν συνεχιστή του Δαβίδ και του έργου για την ολοκλήρωση του Ισραήλ. Τα συνθήματα «τώρα είναι το ποτέ ξανά» απηχούν τα συνθήματα στους αραβοϊσραηλινούς πολέμους όπου διοικητές και πολιτικοί αρχηγοί παρουσίαζαν τους πολέμους, μια συνέχιση της μάχης του Ολοκαυτώματος αλλά και μια μάχη για τη συνέχιση

του Βασιλείου του Ισραήλ.

Η ανάληψη της εικόνας των Εβραίων ως λιοντάρια στους πολέμους, η αίσθηση της θυσίας για το κράτος του Ισραήλ δεν αποτελεί ένα πρότυπο μόνο πατριωτισμού, οι Εβραίοι θυσιάζονται για να ανταποκριθούν στα ζητούμενα του Θεού και της βασιλείας του, ο οποίος Θεός όπως και στην έξοδο των Εβραίων τους καθοδηγεί μέσα από έναν άνθρωπο, ένα βασιλέα που τον ορίζει ως εκπρόσωπό του και ως μεσάζοντα της επικοινωνίας του με τον επιούσιο λαό, που όσο και αν πίπτει σε λάθη στο τέλος πρέπει

να καταφέρει να ανταποκριθεί στα ζητήματά του για να έλθει ο Μεσσίας.

Όσο και αν το γειτονικό Ισραήλ μάς διαφαίνεται ως μια εκκοσμικευμένη ή δυτικότροπη δημοκρατία τα θεμέλια του από το άστρο του Δαβίδ στη σημαία, ως τη Χατίκβα τον εθνικό ύμνο για την επιστροφή στη Σιών και τη διαχείριση κοσμικών ζητημάτων διά της Χαλάκαχ του θρησκευτικού νόμου των Εβραίων, μάς παραπέμπει όχι σε μια εν τω κόσμω βασιλεία, αλλά σε ένα κράτος σαφώς δοσμένο σε εντολές που είναι συνυφασμένες με τη θρησκευτική προέλευση των Εβραίων.

Η σημερινή διακυβέρνηση Νετανιάχου παρουσιάζει τον Ισραηλινό πρωθυπουργό ως τον «Βασιλιά των Βασιλέων» και έχων ως διακύβευμα το Μεγάλο Ισραήλ που ξεκινά από την ασφάλειά του ώστε να εισέλθει στη Γάζα, μέχρι τη θρησκευτική δικαιολογία του πολέμου ότι το Ισραήλ δεν εκτελεί επεκτατικό πόλεμο αλλά δρα στα πλαίσια του Βασιλείου του Ισραήλ και ότι κατά τη Θεολογία έχει νομικό έρεισμα για να το διεκδικήσει. Από τη στιγμή που εσωτερικά δρα με όρους θρησκευτικού δικαίου, η εξωτερική του πολιτική είναι η συνύπαρξη του βαθέως κράτους του Ισραήλ με τη θεολογική έκφανση του σιωνισμού.

ΤΙ ΜΈΛΛ Έ Ι Γ Έ ΝΈΣΘΑΙ

ΣΤΗ ΓΑ ΖΑ

Οι Συμφωνίες του Αβραάμ ήταν για την περιοχή μια αλυσίδα συνεργασιών ώστε να εξομαλυνθεί η κατάσταση και ουσιαστικά να οδηγηθεί το ζήτημα του

ΘΕΜΑ 98 EconomyToday

παλαιστινιακού κράτους σε διεθνή διάσκεψη για την ίδρυσή του. Η ίδρυση βέβαια ενός παλαιστινιακού κράτους στη Γάζα και στη Δυτική όχθη θα περικύκλωνε τον νότιο κορμό του Ισραήλ, θα του αφαιρούσε μέρος των κοιτασμάτων στη Μεσόγειο, αφού η Γάζα έχει μεγάλη ακτογραμμή και πλέον τα λιμάνια του Εϊλάτ και του Ασκελόν θα έχαναν την εμπορική τους χροιά, μιας και ο κίνδυνος για τα εμπορεύματα θα ήταν μεγάλος όπως και σήμερα σε μια ανάφλεξη.

Βέβαια, τα λιμάνια της Γάζας θα αναπτύσσονταν από επενδύσεις Αράβων που σε αυτή την περίπτωση η Γάζα θα μπορούσε να εξελιχθεί σε καλύτερο εμπορικό κέντρο από τη Χάιφα με μαρίνες στην περιοχή που τα πλοία θα στάθμευαν πριν ή μετά το Σουέζ και η Ερυθρά Θάλασσα θα ήταν υπό πλήρη αραβικό έλεγχο.

Το πιο πάνω σχέδιο ήταν στα πλαίσια της ατζέντας των ΗΠΑ που τα τελευταία χρόνια ένεκα της πολιτικής αστάθειας του Ισραήλ βρίσκονται εκτεθειμένες πολιτικά και οικονομικά με τη χρηματοδότηση του Ισραήλ

να φτάνει στα $4 δις ετησίως και με ένα Ισραήλ που δεν έχει ωριμάσει πολιτικά και σύμφωνα με το Ινστιτούτο Δημοκρατίας κατατάσσεται ως η πρώτη σε πολλαπλές εκλογές και πολιτική αστάθεια χώρα στον κόσμο. Οι ΗΠΑ πρόκριναν την αντικατάσταση του Ισραήλ με τη Σαουδική Αραβία, διά τούτο και η Σαουδική Αραβία παρακινήθηκε από τις ΗΠΑ να πλησιάσει το 2022-2023 το Ιράν και το 2023 να γίνει μέρος των BRICS, ώστε ουσιαστικά να εκτελέσει την οικονομική και πολιτική διάταξη των ΗΠΑ που δεν επιθυμεί ένα Ιράν ισχυρό σύμμαχο της Ρωσίας και της Κίνας, αλλά ούτε και την αποδολαριοποίηση των BRICS. Το Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας πριματοδοτήθηκε με σταθερότητα από τις ΗΠΑ ώστε να γίνει ο ρυθμιστής στην περιοχή μεταξύ Δύσης και Ανατολής στον Πολιτικό και Εμπορικό τομέα, αφού από γεωγραφικής άποψης ελέγχει μέρος της εισόδου του Περσικού Κόλπου, του Ινδικού Ωκεανού, της Αραβικής Θάλασσας και της Ερυθράς Θάλασσας, όπου περίπου το 12% του παγκόσμιου εμπορίου διέρχεται συνήθως από τη Διώρυγα του Σουέζ και κατ’ επέκταση την Ερυθρά Θάλασσα, συμπεριλαμβανομένου έως και 30% της κυκλοφορίας εμπορευματοκιβωτίων και αγαθών αξίας άνω του 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων ετησίως.

Το σχέδιο αποδυνάμωσης του Ισραήλ αλλά και υπαγωγής του στην περιφερειακή αρμοδιότητα της Σαουδικής Αραβίας ώστε να αντιμετωπιστεί η ρωσική και κινέζικη επεκτατικότητα αποδείχθηκε και από το Σύμφωνο Κατανόησης που υπογράφτηκε το 2022 μεταξύ του Λιβάνου και του Ισραήλ για την ΑΟΖ, που κατέληξε σε φιάσκο για το Ισραήλ, αφού ενώ υπογράφτηκε από το Ισραήλ η απομάκρυνση του προέδρου Αούν του Λιβάνου έφερε στην επιφάνεια την ισχύ της Χιζμπολάχ και την επιρροή του Ιράν που εναντιωνόταν στην υπογραφή του μνημονίου. Ήταν το πρώτο Μνημόνιο στο διεθνές δίκαιο όπου ο Λίβανος

Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΝΕΤΑΝΙΑΧΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ ΤΟΝ ΙΣΡΑΗΛΙΝΟ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟ ΩΣ ΤΟΝ «ΒΑΣΙΛΙΑ ΤΩΝ ΒΑΣΙΛΕΩΝ»

ΚΑΙ ΕΧΩΝ ΩΣ ΔΙΑΚΥΒΕΥΜΑ ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΙΣΡΑΗΛ

υπέγραφε μια νομική συνθήκη με ένα κράτος που δεν αναγνώριζε, εφαρμόζοντας αρχές επιχειρηματικότητας στο διεθνές δίκαιο, ώστε να διευθετηθεί το ζήτημα της ΑΟΖ και να αποφευχθεί η διένεξη.

Το πιο πάνω Μνημόνιο απειλούσε την εκτέλεση της Συμφωνίας Ιράν- Κίνας του 2021, αξίας $440 δις που κατοχύρωνε το λιμάνι της Βηρυτού ως ανταγωνιστή στο λιμάνι της Χάιφα για την εξαγωγή κινέζικων προϊόντων στη Δύση διαμέσου της Κεντρικής Ασίας παρακάμπτοντας τη διώρυγα του Σουέζ. Μια συμφωνία μεταξύ Λιβάνου και Ισραήλ θα έφερνε την εμπλοκή των ΗΠΑ άμεσα στον Λίβανο, που πλέον θα μπλόκαρε την έξοδο της Κίνας στην Ανατολική Μεσόγειο, σε μια περίοδο όπου ο Λίβανος διά της Γαλλίας και της Κίνας προσπαθεί να ανοικοδομήσει το λιμάνι της Βηρυτού, που καταστράφηκε το καλοκαίρι του 2020. Από τις αρχές του 2021 προσπαθεί η διακυβέρνηση Νετανιάχου να σύρει τις ΗΠΑ σε πόλεμο στην περιοχή, μιας και ο ίδιος για προσωπικούς κυρίως λόγους είναι αντίθετος στην πολιτική Μπάιντεν. Οι δηλώσεις Νετανιάχου για μακροχρόνιο πόλεμο στη Γάζα θέλοντας να επηρεάσει τις αμερικανικές εκλογές του Νοεμβρίου 2024, ώστε σε περίπτωση πτώσης Μπάιντεν οι ΗΠΑ να εισέλθουν σε ένα γενικευμένο πόλεμο και ο ίδιος ο Νετανιάχου να χαρακτηριστεί ως ο «νεότερος Δαβίδ» προβληματίζουν έντονα τις ΗΠΑ, μιας και επιδιώκουν ένα δυνατό Ισραήλ αλλά όχι ένα μη ελεγχόμενο Ισραήλ που δύναται να επηρεάζει τα εσωτερικά των ΗΠΑ ή να είναι ανυπάκουο στην εκτέλεση της εξωτερικής τους πολιτικής.

Το Ισραήλ αποδείχθηκε ανυπάκουο και εισήλθε στη Γάζα και έχει ουσιαστικά αλώσει την περιοχή των Παλαιστινίων, όμως το κτύπημα της Χαμάς και η ύπαρξη ομήρων στα χέρια μιας Οργάνωσης που δεν έχει κανένα νομικό πρόσωπο και ευθύνη στο διεθνές δίκαιο φανερώνει το τρωτό του Ισραήλ και όποιες και αν είναι οι επιτυχίες του στη Γάζα, που δοκιμάζει την εφαρμογή των Συμφωνιών του Αβραάμ και την υπομονή των Αράβων, παραμένει ένα κράτος λαβωμένο με παμπάλαιο μηχανισμό ενεργοποίησης των φιλοδοξιών του στην περιοχή. Ένας από αυτούς τους κακής χρήσης μηχανισμούς είναι και η ύπαρξη Κιμπούτς στα σύνορα με τη Γάζα που έγιναν άμεσος στόχος. Από τα 270 Κιμπούτς της χώρας τα παραμεθόρια υποτίμησαν τη στρατηγική του αντιπάλου και υπερτίμησαν τη σταθερότητα του Ισραήλ και σήμερα έχουν ομήρους.

Το να επέλθει η Γάζα υπό διεθνή έλεγχο, το να δημιουργηθεί νεκρή ζώνη στη Γάζα, το να μετατραπούν οι Συμφωνίες του Αβραάμ σε απλό πρωτόκολλο αποτελούν για το Ισραήλ στάσεις μεταβατικές που θα πρέπει να μελετήσει, ώστε το ίδιο το Ισραήλ να μετατραπεί σε ένα κράτος μακριά από αποκλειστικά θεολογικούς συμβολισμούς ή το ίδιο το Ισραήλ κάποια στιγμή θα βρεθεί υπό διεθνή έλεγχο και μάλιστα με τις ΗΠΑ ουσιαστικά να το επιζητούν.

EconomyToday 99

ΠΕΡΊ ΔΊΑΧΕΊΡΊΣΗΣ ΕΡΓΩΝ

Ο ΛΟΓΟΣ II

ΚΥΡΙΆΚΟΣ Ε. ΓΕΩΡΓΙΟΥ Εργάτης Γνώσης

ΘΕΜΑ

ΣΤΟΝ 21ο ΑΙΏΝΑ ΕΧΟΥΝ ΠΡΟΣΤΕΘΕΙ

ΚΑΙ ΝΕΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΕΡΓΏΝ, ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΏΝ ΠΟΥ ΕΞΑΡΤΏΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΚΑΙ ΚΡΙΣΙΜΟΥΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ

Σε συνέχεια από το προηγούμενο άρθρο θα συνεχίσει ο λόγος περί της διαχείρισης έργων με αναφορά στη βιβλιογραφία και τη μελέτη περιπτώσεων (case studies) αποτυχημένων έργων και επιτυχημένων έργων. Κατ’ αρχήν θα πρέπει να γίνει ένας διαχωρισμός μεταξύ της επιτυχημένης διαχείρισης έργου και της επιτυχίας του έργου. Πρέπει να είναι κατανοητό ότι η επιτυχημένη διαχείριση έργου με την ορθή αξιοποίηση μιας μεθοδολογίας και όλων των ορθών διαδικασιών που προβλέπονται δεν διασφαλίζει κατ’ ανάγκη την επιτυχία του έργου. Η σωστή, συστηματική αξιοποίηση των διαδικασιών μπορεί να προστατέψει τους εμπλεκόμενους σε περίπτωση εμπλοκής, δημιουργίας προβλημάτων ή και υποθέσεων ενώπιον δικαστηρίων.

ΑΠΌ ΤΗ ΘΕΩΡΗΤΙΚ Η ΣΤΗΝ

ΕΜΠΕΙΡΙΚ Η ΒΙΒΛΙ Ό ΓΡΑΦ Ι Α Μια προφανής, ιστορική προσέγγιση στην όποια έχει γίνει ήδη αναφορά αφορά στη σχέση μεταξύ του κόστους, του χρόνου και του τελικού παραδοτέου. Η περίοδος 1960-1980 σηματοδοτεί την υπέρτατη κυριαρχία του «σιδερένιου τριγώνου» ως δείκτης επιτυχίας διαχείρισης έργου. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η βιβλιογραφία ήταν θεωρητική και όχι εμπειρική και παρείχε ανεκδοτικές αναφορές κρίσιμων παραγόντων επιτυχίας. Αλλαγή στη μια κορυφή του τριγώνου προκαλεί αλλαγή στους περιορισμούς που σχετίζονται με τους άλλους παράγοντες. Ο συνδυασμός αυτών των παραγόντων καθώς και η σχετική τους βαρύτητα αποτελεί βασική απόφαση για τη μέτρηση της απόδοσης αλλά και της επιτυχίας ενός έργου. Εφόσον ένα έργο ολοκληρωθεί μέσα στα χρονικά και οικονομικάπλαίσια και ικανοποιεί τις προϋποθέσεις λειτουργικότητας και ποιότητας τότε το έργο μπορεί να θεωρείται επιτυχημένο.

Η επόμενη περίοδος 1980-2000 κυριαρχήθηκε από εμπειρικές εργασίες όπως το πλαίσιο των Pinto και Slevin 10 Critical Success Factors. Αν και το «σιδερένιο τρίγωνο» εξακολουθεί να είναι πολύ σημαντικό, άλλα κριτήρια επιτυχίας αρχίζουν να απασχολούν την έρευνα και την πρακτική και η έμφαση μετατοπίζεται

EconomyToday 101
«
«

από την επιτυχία της διαχείρισης έργων στην επιτυχία έργων/προϊόντων.

Η παρούσα περίοδος του 21ου αιώνα έχει προσθέσει και νέα κριτήρια επιτυχίας έργων / προϊόντων, χαρτοφυλακίου και προγραμμάτων που εξαρτώνται από το πλαίσιο και το πιο σημαντικό, κρίσιμους παράγοντες επιτυχίας (π.χ., το «12 CSF framework» του CookeDavies, 2002), συμπεριλαμβανομένων συμβολικών και ρητορικών αξιολογήσεων της επιτυχίας ή της αποτυχίας του έργου. Πέραν από το σιδηρούν τρίγωνο και τους κρίσιμους παράγοντες επιτυχίας, τα οποία παραμένουν πάντα σημαντικά, οι στρατηγικοί στόχοι και η επιτυχία του Οργανισμού ο οποίος εφαρμόζει το σύστημα, η ικανοποίηση των χρηστών αλλά και τα οφέλη των συμμέτοχων και του προσωπικού που είχε συμμετοχή στο έργο συμπεριλαμβάνονται πλέον στους κρίσιμους παράγοντες επιτυχίας.

ΤΑ ΚΥΠΡΙΑΚ Α

ΠΑΡΑΔΕ Ι ΓΜΑΤΑ…

ΠΡΟΣ ΑΠΟΦΥΓΉΝ

Στην Κύπρο δύο πρόσφατα σχετικά παραδείγματα

ολικής αποτυχίας αφορούν το Πληροφοριακό Σύστημα Διαχείρισης Επιχειρησιακών Πόρων - Enterprise Resource Planning (ERP) του Γενικού Λογιστηρίου του κράτους και την αναστολή της σύμβασης με τον ανάδοχο μετά την πάροδο 10 ετών με κόστος €34 εκατ. Η Ελεγκτική Υπηρεσία έχει ετοιμάσει σχετική έκθεση η οποία παρουσιάζει σχετικό ενδιαφέρον αν και δεν υπεισέρχεται στα τεχνικά προβλήματα ή τους κρίσιμους παράγοντες αποτυχίας .

Η έκθεση κινείται περισσότερο στα νομικά και διαδικαστικά θέματα και τονίζει, μεταξύ άλλων, ότι το Γενικό Λογιστήριο δεν εφάρμοσε πλήρως το νομικό πλαίσιο και τις ορθές πρακτικές που διέπουν τη διαδικασία σύναψης συμβάσεων και της επακόλουθης διαχείρισης της υλοποίησης της σύμβασης. Γίνεται λόγος για «υπέρμετρη αυστηρότητα στην προθεσμία υποβολής προσφορών, καθώς και για «υπέρμετρη αυστηρότητα στην αξιολόγηση των Οικονομικών Φορέων, με αποτέλεσμα να αποκλειστούν ορισμένοι Οικονομικοί Φορείς παρά το ότι είχαν προτείνει εφαρμόσιμες λύσεις».

Στην έκθεση διαπιστώνεται ότι το Γενικό Λογιστήριο παρουσίασε «υπέρ το δέον ανοχή στις καθυστερήσεις και τα προβλήματα της λύσης του Αναδόχου κατά τη διάρκεια υλοποίησης του έργου». Με βάση τα πιο πάνω ευρήματα γίνεται εισήγηση όπως εφαρμόζονται οι πρόνοιες της νομοθεσίας έτσι ώστε να διασφαλίζεται η ευρύτητα συμμετοχής και η νομιμότητα της ανταγωνιστικής διαδικασίας, ενώ κατά την αξιολόγηση των τεχνικών προσφορών να μην δίνεται υπερβολική

ΜΙΑ ΕΞΙΣΟΥ

ΜΕΓΑΛΗ ΑΠΟΤΥΧΙΑ ΑΦΟΡΟΥΣΕ ΣΤΗΝ

ΠΛΗΡΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ

ΤΟΥ ΝΕΟΥ

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ E-JUSTICE

εμπιστοσύνη σε θεωρητικές λύσεις. Επίσης γίνεται εισήγηση «να δίνεται όσον το δυνατόν περισσότερη ευχέρεια στους Οικονομικούς Φορείς να ετοιμάζουν ολοκληρωμένες προσφορές, ώστε μέσα από την όσον το δυνατόν μεγαλύτερη ευρύτητα συμμετοχής να δημιουργείται υγιής ανταγωνισμός που μπορεί να οδηγεί σε καλύτερα αποτελέσματα και κατ’ επέκταση σε σημαντική εξοικονόμηση χρόνου και κόστους για το δημόσιο», καθώς και «να εφαρμόζονται οι πρόνοιες της νομοθεσίας σχετικά με αλλαγές και απαιτήσεις με επιμερισμό ευθύνης και εφαρμογή ανάλογων ρητρών καθυστέρησης, ως οι πρόνοιες της σύμβασης».

Επιπλέον στην έκθεση γίνεται εισήγηση όπως η Αναθέτουσα Αρχή να προσαρμόζει τις απαιτήσεις της για την εξασφάλιση ενός Πληροφοριακού Συστήματος, οι οποίες καταγράφονται ως λειτουργικές απαιτήσεις-Use Cases (UC) στα έγγραφα διαγωνισμού, ενδεχομένως μέσω απλοποίησης ή/και επανασχεδιασμού των επιχειρησιακών διεργασιών, με βάση το τι υπάρχει διαθέσιμο στην αγορά και παράλληλα «να αφουγκράζεται έγκαιρα την ύπαρξη προβλημάτων σε

102 EconomyToday ΘΕΜΑ

μια σύμβαση, ιδιαίτερα όταν αυτά είναι τόσο σοβαρά ώστε να οδηγήσουν σε τερματισμό της».

Η έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας δεν εκφέρει γνώμη ως προς τις τεχνικές προκλήσεις του έργου, ενώ στην πολύ σωστή παρατήρηση ότι θα πρέπει να μελετάται σε βάθος η ανάγκη

επανασχεδιασμού των επιχειρησιακών διεργασιών, με βάση το τι υπάρχει διαθέσιμο στην αγορά θα πρέπει να προστεθεί και η βέλτιστη διεθνής πρακτική. Μια εξίσου μεγάλη αποτυχία αφορούσε στην πλήρη εφαρμογή του νέου ηλεκτρονικού συστήματος e-justice, που θα υποστήριζε τη λειτουργία του συστήματος δικαιοσύνης, το οποίο εφαρμόστηκε πιλοτικά από τα μέσα Δεκεμβρίου. Το έργο για το οποίο ανάδοχος φορέας ήταν η ΙΒΜ, με μεγάλη εμπειρία στην ανάπτυξη και εφαρμογή συστημάτων πληροφορικής, στοίχισε €6 εκατ. Η νέα πλατφόρμα επρόκειτο να εισαχθεί σε τρία στάδια: την πρώτη φάση της διαδικτυακής σύνδεσης και της εξοικείωσης των δικηγόρων με το σύστημα, την επέκταση της πλατφόρμας στα Ποινικά Δικαστήρια μέχρι το δεύτερο τρίμηνο του τρέχοντος έτους και

την τρίτη φάση της ενσωμάτωσης των ανώτατων Δικαστηρίων στο σύστημα. Από την αρχή όμως παρουσίασε προβλήματα και ο υφυπουργός Καινοτομίας Νικόδημος Δαμιανός αποκάλυψε ότι το σύστημα είχε υποβληθεί σε δεκατρείς κύκλους παρατήρησης για περισσότερα από τρία χρόνια. Με την ανάληψη των καθηκόντων του προσπάθησε να δώσει χρόνο για τη διόρθωση των προβλημάτων αλλά αυτό δεν κατέστη δυνατόν και έτσι λήφθηκε η απόφαση για επιστροφή στο προηγούμενο σύστημα i-justice.

To σύστημα παρουσίασε διάφορα προβλήματα : Λειτουργικά προβλήματα: Ζητήματα που σχετίζονται με τη λειτουργική λειτουργικότητα του συστήματος ηλεκτρονικής δικαιοσύνης.

Θέματα απόδοσης: Ανησυχίες σχετικά με τη συνολική απόδοση του συστήματος.

Αποτυχία συστήματος πληρωμών: Προκλήσεις που σχετίζονται με την αποτυχία του συστήματος πληρωμών που είναι ενσωματωμένο στην πλατφόρμα ηλεκτρονικής δικαιοσύνης.

Έγινε γνωστό ότι μεταξύ των προβλημάτων ήταν και η διαρροή σε διάδικους εμπιστευτικών εγγράφων. Ο πρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου επεσήμανε επαναλαμβανόμενες δυσλειτουργίες στις ηλεκτρονικές εγγραφές, συμπεριλαμβανομένων ζητημάτων πληρωμής. Οι χρήστες αποσυνδέονταν τυχαία. Τα σφάλματα του συστήματος προκάλεσαν ακόμη και ανησυχίες σχετικά με την ασφάλεια των δεδομένων. «Καταθέσαμε υποθέσεις, μόνο για να λάβουμε επιβεβαίωση σε ασυναρτησίες», είπε. Η Ελεγκτική Υπηρεσία διεξάγει έρευνα της οποίας τα αποτελέσματα αναμένονται με ενδιαφέρον. Η ΑΡΝΗΤΙΚ Η ΕΙΚΌΝΑ ΤΗΣ ΔΙΑΧΕ Ι ΡΙΣΗΣ Ε ΡΓΩΝ

Μια πρώτη ανάγνωση αυτών των δύο αποτυχημένων έργων δίνει μια αρνητική εικόνα για τον τρόπο διαχείρισης έργων από το Δημόσιο. Είναι φανερό ότι δεν έχει ακολουθηθεί μια σωστή μεθοδολογία διαχείρισης έργου, γιατί τα προβλήματα θα είχαν φανεί από την αρχή, δεν υπήρχε μια ομάδα διαχείρισης του έργου (project board), δεν υπήρχε ένας ανώτερος διευθυντής (business case owner) να αναλάβει υπό την ευθύνη του το έργο να το προστατεύσει και να το καθοδηγήσει. δεν υπήρχε σταδιακός, έλεγχος των επιμέρους παραδοτέων. Στην περίπτωση του e-jusitce πολλά από τα προβλήματα θα μπορούσαν να επιλυθούν αν υπήρχε ένα παράλληλο ταυτόσημο σύστημα ελέγχου όπου το νέο σύστημα θα εκτίθετο σε ελεγχόμενη χρήση και αξιολόγηση πριν πάει σε πλήρη χρήση με χρήστες.

EconomyToday 103

Ο IMEC ΤΩΝ €7 ΔΙΣ

και η ευκαιρία

της Κύπρου

Ο οικονομικός διάδρομος Ινδίας-Μέσης ΑνατολήςΕυρώπης ανοίγει ενεργειακές προοπτικές για την Κύπρο

ΤΟΥ ΔΡΑ ΑΝΔΡΈΑ ΠΟΥΛΛΙΚΚΑ Προέδρου Ρυθμιστικής Αρχής Ένέργειας Κύπρου

Κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής των G20 στο Νέο Δελχί τον περασμένο Σεπτέμβριο, οι παγκόσμιοι ηγέτες παρουσίασαν σχέδια για τον οικονομικό διάδρομο Ινδίας-Μέσης Ανατολής-Ευρώπης με την ονομασία IMEC (India-Middle East-Europe Economic Corridor). Η Σαουδική Αραβία, η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ινδία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ), η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία και οι Ηνωμένες Πολιτείες υπέγραψαν σχετικό μνημόνιο, δεσμευόμενοι να συνεργαστούν για την προώθηση του οικονομικού διαδρόμου. Οι 8 υπογράφοντες τον οικονομικό διάδρομο IMEC αντιπροσωπεύουν το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού και περισσότερο από το 50% της παγκόσμιας οικονομίας. Οι λεπτομέρειες εξακολουθούν να είναι ελάχιστες αφού ανακοινώθηκε το βασικό περίγραμμα ενός δικτύου διαμετακόμισης με πλοία και σιδηρόδρομους που θα συμπληρώσει τις υπάρχουσες θαλάσσιες και οδικές οδούς μεταφορών. Η φυσική υποδομή του έργου περιλαμβάνει σιδηροδρομικές γραμμές που συνδέουν τα ΗΑΕ με το Ισραήλ μέσω της Σαουδικής Αραβίας και της Ιορδανίας, καθώς και

ηλεκτρικές διασυνδέσεις, ενίσχυση της ψηφιακής συνδεσιμότητας και αγωγούς για εξαγωγή καθαρού υδρογόνου.

ΟΙ ΑΡΧΙΚΕΣ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΣΗΜΕΙΏΝΟΥΝ ΟΤΙ ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΘΑ ΞΕΠΕΡΑΣΕΙ ΤΑ 7 ΔΙΣ. ΕΥΡΏ

ΟΙ ΠΡΟΚΛΉΣΕΙΣ ΤΟΥ Ε ΡΓΟΥ Όμως ποιες οι προκλήσεις του έργου; Πότε θα ξεκινήσει; Και ποιες είναι οι προοπτικές και οι ευκαιρίες που θα προσφέρει στην Ευρώπη; Ο οικονομικός διάδρομος IMEC προσφέρει πληθώρα πιθανών οικονομικών οφελών τόσο σε περιφερειακό όσο και σε διεθνές επίπεδο, ιδίως μειώνοντας το κόστος και αυξάνοντας την ταχύτητα αποστολής των προϊόντων. Είναι μια τεράστια ευκαιρία για την Ευρώπη να ενσωματωθεί περαιτέρω στο μέλλον της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης. Καθώς η διεθνής οικονομία κινείται προς τη δημιουργία μικρών ομάδων χωρών που συνεργάζονται για την αντιμετώπιση συλλογικών ζητημάτων ή την επιδίωξη στόχων, ο οικονομικός διάδρομος IMEC προσφέρει στην Ευρώπη την ευκαιρία να αναπτύξει το εμπόριό της και να βελτιώσει την πρόσβασή της στις παγκόσμιες αγορές. Η Ινδία είναι μια αναδυόμενη παγκόσμια οικονομία (που πρόσφατα ξεπέρασε το Ηνωμένο Βασίλειο ως η πέμπτη μεγαλύτερη οικονομία) και αντιπροσωπεύει μια ευκαιρία για την Ευρώπη. Όμως, εξακολουθεί να υπάρχει ασάφεια όσον αφορά το χρονοδιάγραμμα. Οι συμμετέχοντες απέτυχαν να συγκαλέσουν υποχρεωτική συνάντηση μετά από 60 ημέρες για την εφαρμογή του σχεδίου

104 EconomyToday ΘΕΜΑ

δράσης για τον οικονομικό διάδρομο IMEC, όπως συμφωνήθηκε στην αρχική συνεδρίαση των G20. Επίσης δεν υπάρχουν αρκετές λεπτομέρειες σχετικά με τη χρηματοδότηση του έργου, αφού για την ανάπτυξη λιμενικών συνδέσεων, σιδηροδρόμων, .κλπ., θα απαιτηθούν δισεκατομμύρια ευρώ, με τις εκτιμήσεις να σημειώνουν ότι θα μπορούσε να κοστίσει έως και 7,4 δισεκατομμύρια ευρώ.

ΤΑ ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚ Α ΕΜΠ Ο ΔΙΑ Συνάμα, για να επιτευχθούν οι στόχοι που έχουν τεθεί για την υλοποίηση του οικονομικού διαδρόμου IMEC, πρέπει να αντιμετωπιστούν πιθανές γεωπολιτικές προκλήσεις για το έργο. Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για την Ευρώπη θα είναι να διασφαλίσει ότι η τεχνολογία, τα χρήματα και άλλες υποδομές που θα δημιουργηθούν υπό την αιγίδα του οικονομικού διάδρομου IMEC δεν θα χρησιμοποιηθούν για την προώθηση ή την ωφέλεια της επιρροής της Ρωσίας και της Κίνας. Επίσης, το μεγαλύτερο εμπόδιο για την υλοποίηση του οικονομικού διαδρόμου IMEC είναι ο πόλεμος στη Γάζα, καθώς αναμένεται να οδηγήσει σε σημαντικές καθυστερήσεις στο έργο, καθυστερώντας τη μέχρι σήμερα πρόοδο όσον αφορά την απόψυξη των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Ισραήλ και Σαουδικής Αραβίας.

Ο οικονομικός διάδρομος IMEC θα έχει μήκος περίπου 4.800 χιλιομέτρων και θα συνδυάζει σιδηροδρομικά δίκτυα με δίκτυα θαλάσσιων μεταφο-

Ο ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΔΙΑΔΡΟΜΟΣ IMEC ΘΑ ΕΧΕΙ ΜΗΚΟΣ ΠΕΡΙΠΟΥ 4.800 ΧΙΛΙΟΜΕΤΡΩΝ ΚΑΙ ΘΑ ΣΥΝΔΥΑΖΕΙ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΜΕ ΔΙΚΤΥΑ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΜΕΣΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ

ρών και άλλα μέσα μεταφοράς. Θα χωριστεί σε δύο μέρη. Τον Ανατολικό Διάδρομο, ο οποίος θα συνδέει τον Αραβικό Κόλπο με την Ινδία και τον Βόρειο Διάδρομο, που θα συνδέει τον Αραβικό Κόλπο με την Ευρώπη. Διάσημα λιμάνια όπως το Fujairah, το Jebel Ali και το Abu Dhabi στα ΗΑΕ, το λιμάνι της Χάιφα στο Ισραήλ, το Mundra και το Kandla στην Ινδία, μαζί με λιμάνια στην Ελλάδα (Πειραιάς), τη Γαλλία (Μασσαλία) και την Ιταλία (Μεσσήνη) θα συνδεθούν. Θα δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην αύξηση της αποδοτικότητας των μεταφορών, στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης. Ο οικονομικός διάδρομος IMEC θα έχει επίσης τη δυνατότητα να μειώσει το κόστος μεταφοράς των προϊόντων μεταξύ 30-40%.

Θα είναι η πιο άμεση σύνδεση μέχρι σήμερα μεταξύ της Ινδίας, του Αραβικού Κόλπου και της

Ευρώπης που θα κάνει το εμπόριο μεταξύ Ινδίας και Ευρώπης 40% ταχύτερο. Επίσης, περιλαμβάνονται ηλεκτρικές διασυνδέσεις και αγωγοί καθαρού υδρογόνου για την προώθηση του εμπορίου Πράσινης Ενέργειας μεταξύ Ασίας, Μέσης

Ανατολής και Ευρώπης και καλώδια δεδομένων υψηλής ταχύτητας για την ψηφιακή σύνδεση και τη δημιουργία επιχειρηματικών ευκαιριών σε όλη την πορεία του οικονομικού διαδρόμου IMEC.

ΟΡΑΤ Ε Σ ΟΙ ΕΥΚΑΙΡ Ι ΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ Κ Υ ΠΡΟ

Τέλος, ποιες οι ενεργειακές ευκαιρίες για την Κύπρο από τον οικονομικό διάδρομο IMEC; Ο IMEC αντιπροσωπεύει μια σημαντική ευκαιρία για την Κύπρο σε διάφορους τομείς, συμπεριλαμβανομένης της Ενέργειας, όπως, (α) συμφωνίες για την ανάπτυξη κοινών έργων, όπως η παραγωγή ηλιακής ενέργειας ή η ανάπτυξη ηλεκτρικών διασυνδέσεων, (β) ανάπτυξη έργων παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας προκειμένου να καλυφθούν οι αυξημένες ενεργειακές ανάγκες στον διάδρομο IMEC, (γ) εξαγωγή ενέργειας προς τις γειτονικές χώρες του IMEC (π.χ., εξαγωγή φυσικού αερίου ή ηλεκτρικής ενέργειας ή υδρογόνου), (δ) επενδύσεις σε Έρευνα και Καινοτομία στον τομέα της Ενέργειας για ανάπτυξη νέων τεχνολογιών που θα είναι εφαρμόσιμες στον IMEC και (ε) επενδύσεις σε υποδομές ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των δικτύων μεταφοράς και διανομής ενέργειας. Η αξιοποίηση αυτών των ευκαιριών απαιτεί εκ μέρους της Κύπρου στρατηγική προσέγγιση για τη συμπερίληψη της χώρας μας στον οικονομικό διάδρομο IMEC, συνεργασία με άλλες χώρες του οικονομικού διαδρόμου IMEC και συνεχή παρακολούθηση των εξελίξεων στον τομέα της Ενέργειας σε παγκόσμιο επίπεδο.

EconomyToday 105

Η ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΊΑΣ Blockchain στις

αγορές άνθρακα

ΤΟΥ ΙΩΣΉΦ ΚΑΡΉ

Λειτουργού Τυποποίησης στον τομέα της Πληροφορικής και των Τηλεπικοινωνιών στον Κυπριακό Οργανισμό Τυποποίησης (CYS).

Ηπεριβαλλοντική Βιωσιμότητα αποτελεί κρίσιμη επιδίωξη στη σύγχρονη εποχή.

Η χρήση και εφαρμογή της τεχνολογίας

Blockchain στις αγορές άνθρακα προσφέρει σημαντική προοπτική για την επίτευξη της ανάγκης για πραγματική Bιωσιμότητα. Το Blockchain συνιστά τεχνολογία κατανεμημένου καθολικού (distributed ledger technology) και δημιουργεί ουσιαστικές συνθήκες για αποτελεσματικότητα και διαφάνεια στα συστήματα συναλλαγής άνθρακα. Με την αξιοποίηση της τεχνολογίας Blockchain, εκτιμάται μείωση του κόστους συναλλαγών κατά περίπου 30%, αύξηση της αποτελεσματικότητας της αγοράς και ενίσχυση της εμπιστοσύνης μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών.

ΤΑ ΑΠΤΑ ΠΑΡΑΔΕΊΓΜΑΤΑ

Aρκετές πρωτοβουλίες παγκοσμίως εξετάζουν τη χρήση τεχνολογιών Blockchain στις αγορές άνθρακα.

Για παράδειγμα, η Κοινοπραξία Αλυσίδας Κλίματος (Climate Chain Coalition - CCC), μια πλατφόρμα βασισμένη σε Blockchain, ιδρύθηκε το 2017 από το Γραφείο της Συνθήκης-Πλαισίου των «Ηνωμένων Εθνών της Σύμβασης του Κλίματος (UNFCCC)», σε

ΜΕ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ BLOCKCHAIN ΕΚΤΙΜΑΤΑΙ

ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ ΚΑΤΑ ΠΕΡΙΠΟΥ 30%

συνεργασία με αρκετούς Οργανισμούς με σκοπό τη χρήση Blockchain και άλλων τεχνολογιών κατανεμημένου καθολικού για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την εδραίωση μιας οικονομίας φιλικής προς το κλίμα, με επίκεντρο τη Bιωσιμότητα.

Σε αντίστοιχη κατεύθυνση, το 2019, η Παγκόσμια Τράπεζα ξεκίνησε ένα πιλοτικό πρόγραμμα με το όνομα Climate Warehouse . Το πρόγραμμα στοχεύει να συμβάλει στην ακεραιότητα, τη διαφάνεια και την αξιοπιστία διεθνώς μεταφερόμενων αποτελεσμάτων μείωσης (ITMOs), σύμφωνα με το άρθρο 6.2 της Συμφωνίας του Παρισιού. Το πρόγραμμα καταγράφει τις λεπτομέρειες κάθε συναλλαγής άνθρακα, συμπεριλαμβανομένων του πωλητή, του αγοραστή και της τιμής των πιστώσεων και χρησιμοποιεί έξυπνα συμβόλαια για να αυτοματοποιήσει τη διαδικασία εκκαθάρισης και πληρωμής, μειώνοντας το κόστος συναλλαγών και αυξάνοντας την αποτελεσματικότητα.

ΠΏΣ ΛΕΊΤΟΥΡΓΟΥΝ

ΤΑ ΕΞΥΠΝΑ ΣΥΜΒΟΛΑΊΑ Τα έξυπνα συμβόλαια αποτελούν προγράμματα κώδικα που εκτελούνται αυτόματα με την πλήρωση ή τέλεση συγκεκριμένων προκαθορισμένων όρων ή κριτηρίων. Μέσω της χρήσης έξυπνων συμβολαίων, οι συναλλαγές αναφορικά με τα πιστοποιητικά άνθρακα μεταξύ αγοραστών και πωλητών μπορεί να πραγματοποιηθούν αυτόματα μέσω ενός κώδικα υπολογιστή μόλις πληρούνται τα προκαθορισμένα κριτήρια χωρίς την ανάγκη για ενδιάμεσο μεσολαβητή. Τα έξυπνα συμβόλαια λαμβάνουν την πληρωμή των τελών αερίου από τον χρήστη και αυτοεκτελούνται για να μεταδώσουν τη συναλλαγή σε όλους τους σχετικούς κόμβους του δικτύου, κάπως σαν ένα αυτόματο μηχάνημα πώλησης προϊόντων (vending machines).

Mέσα σε ένα σύστημα Blockchain, οι συναλλαγές μεταξύ χρηστών είναι αναγνωρίσιμες ως ανταλλαγές δεδομένων, των οποίων οι βασικές μονάδες αναπαριστώνται από κρυπτογραφημένες μάρκες (cryptographic tokens).

Σε τεχνικούς όρους, αυτές οι μάρκες ή tokens, είναι

106 EconomyToday ΘΕΜΑ

απλά καταχωρίσεις σε μια βάση δεδομένων και μπορούν να κυκλοφορούν μόνο εντός του Blockchain, λειτουργώντας ως μέσο ανταλλαγής πληροφοριών.

Η δομή και οι λειτουργίες που σχετίζονται με τα tokens περιέχονται στο λογισμικό πρωτόκολλο, το οποίο διέπει τους κανόνες που κωδικοποιούνται σε έξυπνα συμβόλαια για τη δημιουργία και τη μεταφορά των tokens, καθιστώντας με αυτό τον τρόπο τα tokens προγραμματιζόμενες μονάδες.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΔΙΕΘΝΩΝ ΠΡΟΤΎΠΩΝ

Παρά την τεράστια προοπτική της τεχνολογίας Blockchain, η επιτυχία της εφαρμογής της στις αγορές άνθρακα εξαρτάται από τη δημιουργία διεθνών προτύπων για τη λειτουργία των πρωτοκόλλων. Τα πρότυπα πρέπει να καλύπτουν διάφορες πτυχές λειτουργίας συμπεριλαμβανομένων μορφών δεδομένων, διαλειτουργικότητας, μεθοδολογιών επαλήθευσης και διακυβέρνησης. Χωρίς την υποστήριξη των προτύπων, η δυναμική και προοπτική της τεχνολογίας Blockchain στον επανασχεδιασμό και μετασχηματισμό των αγορών άνθρακα, μάλλον θα περιοριζόταν σε διασπασμένα και ασύμβατα συστήματα και βάσεις δεδομένων.

Η χρήση της τεχνολογίας Blockchain σε συνδυασμό με τη θέσπιση προτύπων αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την αποτελεσματική λειτουργία της αγοράς ανθρακικών πιστοποιητικών, ενισχύοντας τη

Η ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ BLOCKCHAIN ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΝΙΣΧΎΣΕΙ ΤΗ

ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ, ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΜΠΙΣΤΟΣΎΝΗ ΣΤΙΣ ΣΎΝΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΑΝΘΡΑΚΑ

διαφάνεια, την ασφάλεια και την εμπιστοσύνη στις συναλλαγές που αφορούν τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Σε εξέλιξη βρίσκονται ήδη πολλές πρωτοβουλίες για τη δημιουργία προτύπων Blockchain για τις αγορές άνθρακα. Η Διεθνής Επιτροπή Τυποποίησης ΙSO TC 307 «Blockchain and Distributed Ledger Technologies» εργάζεται ενεργά για τη δημιουργία διεθνών προτύπων τα οποία θα καθορίσουν τα πρωτοκόλλα αλλά και την ταξινόμηση των έξυπνων συμβολαίων με ενεργή συμμετοχή της Κύπρου στη εκπόνηση αυτών των προτύπων μέσω της εθνικής αντιπροσώπου Χριστιάνας Αριστείδου και η οποία ηγείται του έργου αυτού εκ μέρους της επιτροπής. Σε μια άλλη πρωτοβουλία η Διεθνής ‘Ένωση Τηλεπικοινωνιών (ΙTU) μέσω της τεχνικής επιτροπής «Focus Group on Distribute Ledger Technologies»

εκπονεί πρότυπα σχετικά με τη διαχείριση και μεταφορά δεδομένων και ενέργειας για δίκτυα μεταφοράς ενέργειας και τον τρόπο με τον οποίο το Βlockchain μπορεί να επιδράσει καταλυτικά στη λειτουργία των δικτύων ενέργειας ( smart grids).

Επίσης η τεχνική επιτροπή τυποποίησης «ETSI TC Permissioned Distribute Ledgers» έχει εκπονήσει πρότυπα όσον αφορά την αρχιτεκτονική και την ασφάλεια των έξυπνων συμβολαίων αλλά και τη χρήση του Βlockchain σε πλατφόρμες (Ιnternet of Things), κάτι που θα συμβάλει στις αγορές άνθρακα αλλά και της νέας Ψηφιακής Βιομηχανίας.

EconomyToday 107

MARGOT ROBBIE: O ΛΙΤΌΣ ΚΌΣΜΌΣ

ΜΙΑΣ ΣΎΓΧΡΌΝΗΣ BARBIE

ΤΗΣ ΑΝΝΑΣ ΚΡΙΘΑΡΙΔΟΥ

Eίναι νέα, ταλαντούχα, πανέμορφη και μια σύγχρονη «Barbie». Η

Margot Robbie εισέβαλε στις ζωές μας με ένα ιδιαίτερο τρόπο και μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα κατάφερε να μαγέψει εκατομμύρια κόσμο, με την απαράμιλλη ομορφιά της και τη δημιουργικότητά της.

ΤΟ ΠΟΙΟΝ ΜΙΑΣ ΑΝΤΙΣΥΜΒΑΤΙΚΉΣ ΣΤΑΡ Η Margot Robbie γεννήθηκε στο Dalby της Queensland, στις 2 Ιουλίου του 1991, από τη φυσικοθεραπεύτρια Sari Kessler και τον πρώην ιδιοκτήτη αγροκτήματος, Dag Robbie. Έχει ακόμη τρία αδέλφια, με τα οποία έζησαν υπέροχες οικογενειακές στιγμές, μέχρι που οι γονείς της χώρισαν όταν εκείνη ήταν σε ηλικία πέντε ετών. Έτσι, μεγάλωσε με τη μητέρα της, στη Χρυσή Ακτή της Αυστραλίας. Ως παιδί ήταν πάντοτε ανεξάρτητη και μάλιστα ήθελε να φτιάχνει το δικό της μεσημεριανό γεύμα. Η αλήθεια ήταν ότι από

μικρή ηλικία είχε εμμονή με τις ταινίες, ενώ για να πετύχει τον σκοπό της και να βοηθήσει στο δάνειο

τής μητέρας της, είχε εργαστεί ως καθαρίστρια, σερβιτόρα καθώς και ως βοηθός πωλήσεων σε κατάστημα σερφ. Λίγο αργότερα, η φιλοδοξία της την ώθησε στη Μελβούρνη. Η τύχη, ωστόσο, της χτύπησε την πόρτα το 2008, όταν βρισκόταν σε διακοπές στον Καναδά. Έτσι, ξεκίνησε να παίζει τον ρόλο της Donna Freedman στο Neighbours, τη διάσημη αυστραλιανή σαπουνόπερα, από την οποία ξεκίνησαν τις καριέρες τους οι Kylie Minogue και ο Russel Crowe.

Μετά από τρία χρόνια στη σειρά, μετακόμισε στην Αμερική το 2011, όπου έπαιξε μια αεροσυνοδό σε μια βραχύβια τηλεοπτική σειρά, με τίτλο «Pan Am», πριν αποκτήσει τον επαναστατικό ρόλο της στο «The Wolf Of Wall Street» του Martin Scorsese, πρωταγωνιστώντας πλάι στον Leonardo Di Caprio. Aυτή ήταν και η ταινία που την καθιέρωσε, καθώς η ταινία προτάθηκε για πέντε βραβεία Όσκαρ και είχε συνολική εισπρακτική επιτυχία καθώς το ποσό ξεπέρασε τα $392.000.000. Ένα χρόνο αργότερα, η Μαργκότ, ίδρυσε τη δική της εταιρεία παραγωγής κινηματογραφικών ταινιών και ξεκίνησε να κάνει τις δικές της παραγωγές. Έπειτα, συνέχισε να παίζει σε διάφορες ταινίες,

108 EconomyToday

όπως το «Focus», το «Suicide Squad», τo «I, Tonya» και το «Once Upon A Time in Hollywood».

Η BARBIE

ΚΑΤΑΦΕΡΕ ΝΑ ΓΊΝΕΊ Η ΜΕΓΑΛΎΤΕΡΗ ΕΊΣΠΡΑΚΤΊΚΗ ΕΠΊΤΎΧΊΑ ΤΟΎ 2023, ΜΕ $1,4 ΔΊΣ ΠΑΓΚΟΣΜΊΩΣ, ΕΝΩ ΑΠΕΣΠΑΣΕ ΟΚΤΩ ΎΠΟΨΗΦΊΟΤΗΤΕΣ ΓΊΑ ΟΣΚΑΡ

ήταν μέλος του συνεργείου ενώ εκείνη πρωταγωνιστούσε. Οι δυο τους ξεκίνησαν σαν φίλοι και άρχισαν να βγαίνουν ένα χρόνο μετά. Σε συνέντεξή της, η ίδια, ανέφερε ότι δεν είχε ποτέ σκεφτεί τον γάμο πιο πριν και ήθελε να μείνει ανύπαντρη. Η ιδέα των σχέσεων δεν της άρεσε. Γι’ αυτό και ήταν φίλη μαζί του. Αν και ήταν πάντοτε ερωτευμένη μαζί του, σκέφτηκε ότι δεν του άρεσε εκείνου και έκανε πάντα πίσω. Ωστόσο, το μοιραίο συνέβη όταν και οι δυο παραδέχθηκαν τα αισθήματα που είχε ο ένας για τον άλλον. Έτσι, το 2016 παντρεύτηκαν και συνίδρυσαν την εταιρεία παραγωγής LuckyChap Entertainment, η οποία ανέλαβε και την ταινία της Barbie. Το ζευγάρι δεν έχει αποκτήσει ακόμη παιδιά.

Το περασμένο καλοκαίρι το ζευγάρι έκανε διακοπές στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στη Φολέγανδρο και τη Σίφνο, όπου και απόλαυσαν υπέροχο

Ο ρόλος, ωστόσο, που την καθιέρωσε στο ευρύ κοινό και έγινε σήμα κατατεθέν είναι η Barbie. Όπως ανέφερε και η ίδια «ο εν λόγω ρόλος, καθώς και η παραγωγή της ταινίας, ήταν τεράστια

τιμή για εκείνη και θεωρεί μάλιστα ότι θα επηρεάσει θετικά, όχι μόνο τα παιδιά αλλά και όλο τον κόσμο». Η αλήθεια, είναι ότι η Barbie, κατάφερε να γίνει η μεγαλύτερη εισπρακτική επιτυχία του 2023, με $1,4 δις παγκοσμίως, ενώ απέσπασε οκτώ υποψηφιότητες για Όσκαρ.

Στα 31 της διοργάνωσε πάρτι με θέμα την τηλεοπτική σειρά «Love Island» για το οποίο φόρεσε ένα ροζ μπικίνι και γόβες Perspex, ενώ γέμισε το σπίτι με γλυπτά από πάγο σε σχήμα καρδιάς.

Η ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΖΩΗ ΤΗΣ MARGOT ROBBIE

Η ηθοποιός είναι παντρεμένη με τον παραγωγό ταινιών Tom Ackerley. Ο έρωτάς της για εκείνον ξεκίνησε αρκετά χρόνια πριν, όταν γνωρίστηκαν στα γυρίσματα του «Suite Francaise», όπου

ROBBIE

H Margot Robbie σχολίασε την απόφαση της Ακαδημίας των Όσκαρ να μην της χαρίσει καμία υποψηφιότητα στις γυναικείες ερμηνείες. Η ηθοποιός, αν και διεκδικεί Όσκαρ ως παραγωγός της «Barbie», έμεινε εκτός της κατηγορίας Α’ γυναικείου ρόλου, γεγονός που προκάλεσε αντιδράσεις τόσο στους θαυμαστές της, όσο και στους συνεργάτες της. Η ίδια ανέφερε ότι δεν υπάρχει τρόπος να λυπηθείς όταν ξέρεις ότι είσαι τόσο ευλογημένος. Η ίδια μάλιστα σχολίασε χαρακτηριστικά «Σκοπεύαμε να κάνουμε κάτι που θα αλλάξει την κουλτούρα, θα επηρεάσει την κουλτούρα, απλώς θα έχει κάποιου είδους αντίκτυπο. Και έχει ήδη γίνει αυτό και

πολύ περισσότερο από ό,τι ονειρευόμασταν ποτέ. Και αυτή είναι πραγματικά η μεγαλύτερη ανταμοιβή που θα μπορούσε να προκύψει από όλο αυτό. Η ηθοποιός φαίνεται ότι διατηρεί μια θετική στάση σχετικά με τις φετινές υποψηφιότητες καθώς, όπως σημείωσε, «ήταν μια απίστευτη χρονιά για όλες τις ταινίες».

Από την άλλη, ο Ryan Gosling, ο οποίος κέρδισε υποψηφιότητα καλύτερου Β’ ανδρικού ρόλου για τον ρόλο του στην ταινία, σε δήλωσή του είπε ότι ήταν «απογοητευμένος» που οι δύο συνεργάτιδές του έμειναν εκτός των αντίστοιχων κατηγοριών. Μετά την προβολή του trailer της ταινίας, η διάσημη ηθοποιός, έγινε viral, λόγω της σκηνής με τα πόδια της και μάλιστα, έγινε ένα από τα κορυφαία αποτελέσματα στη μηχανή αναζήτησης.

Η ΓΑΛΑΖΟΑΙΜΑΤΗ ΓΝΩΡΙΜΙΑ Την περίοδο που βρισκόταν στο Λονδίνο, η Μάργκοτ πήγε σε ένα πριβέ πάρτι μιας φίλης της και εκεί βρισκόταν ο πρίγκιπας Harry, με τον οποίο μιλούσε για περισσότερο από 1 ώρα και δεν γνώριζε ποιος ήταν. Μετά από αρκετή ώρα, πληροφορήθηκε ποιος ακριβώς ήταν. Το περιστατικό συνέβη σε εκείνο το πάρτι, στο οποίο ο πρίγκιπας Harry, πόζαρε σε μια selfie, με όλα τα διάσημα μοντέλα γύρω του.

EconomyToday 109

ΤHE

110 EconomyToday
Ο πυγμάχος πίσω από τον Ρόκι Μπαλμπόα και το πλέον επιτυχημένο αθλητικό-πυγμαχικό franchise ΤΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΚΑΥΚΑΡΙΔΗ
2 BILLION DOLLAR CHUCK

Ας δώσουμε μία συνέχεα στην υπόθεση μποξ και ΗΠΑ. Είπαμε, από τη στιγμή που το σπορ άνοιξε και βγήκε εκτός συνόρων των Ηνωμένων Πολιτειών, το ενδιαφέρον μειώθηκε δραστικά στη χώρα. Για πάρα πολλά χρόνια, για δεκαετίες, οι μάχες για τον «παγκόσμιο τίτλο» στις ΗΠΑ συνέπαιρναν το κοινό. Φυσικά το Χόλιγουντ αξιοποίησε πλήρως την πυγμαχομανία και η κατάσταση έγιvε win-win. Οι ταινίες με θέμα την πυγμαχία μοσχοπουλούσαν και ανέβαζαν βέβαια ακόμη περισσότερο το ενδιαφέρον του κοινού για τη μάχη στο ρινγκ και τα σχοινιά. Εννοείται πως ο ρόλος του Σιλβέστερ Σταλόνε και του Ρόκι ήταν και θα είναι το σημείο αναφοράς. Τα έσοδα της σειράς ταινιών, βάζοντας φυσικά και αυτές του Κριντ στην όλη ιστορία είναι ασύλληπτα. Η ιστορία του καλάγαθου πυγμάχου, με το τρομερό αριστερό χέρι και την ατσαλένια θέληση, που από το πουθενά γίνεται παγκόσμιος πρωταθλητής, εθνικός ήρωας - θριαμβεύοντας μέσα στη Μόσχα - street fighter, προπονητής, μέντορας, πυγμάχος ανίκητος στα 50 τόσα του. Μέσα σε 47 χρόνια από το πρώτο Ρόκι μέχρι το 3ο Κριντ.

ΟΙ ΑΣΎΛΛΗΠΤΕΣ ΟΜΟΙ Ο ΤΗΤΕΣ Ο Σταλόνε έγραψε τον Ρόκι μέσα σε μερικές εβδομάδες στα τέλη του 1975 και ένα χρόνο μετά η πρώτη ταινία βγήκε στους κινηματογράφους και έκανε μπαμ. Οι πρώτες (λογικές) προσεγγίσεις για την έμπνευση του Σταλόνε αφορούσαν έναν αγώνα που έγινε λίγους μήνες προηγουμένως (επανερχόμαστε), αλλά πέρασαν στο ντούκου. Το όνομα (Ρόκι) η καταγωγή (ιταλική) παρέπεμπαν περισσότερο στον Ρόκι Μαρσιάνο (θρυλικός μποξέρ των 30’ς). Ο θρίαμβος του απόλυτου αουτσάιντερ παρέπεμπε στον Ιρλανδό Τζέιμς Μπράντοκ, άλλο σπουδαίο πυγμάχο του μεσοπολέμου. Για τον Τσαρλς «Τσακ» Βέπνερ, ελαχίστως ή σπάνια γινόταν λόγος. Μόλις στα 2011 έγινε ένα εξαιρετικό ντοκιμαντέρ με τίτλο «Ο πραγματικός Ρόκι». Ο «Τσακ» ήταν ένας αξιόλογος πυγμάχος. Σκληρός, με φοβερές αντοχές στο ρινγκ. Μυήθηκε στο μποξ στον στρατό (καταδρομέας), εργάστηκε σαν μπρά -

EconomyToday 111

βος σε clubs, άρχισε να κάνει όνομα στον χώρο της πυγμαχίας και κάποια στιγμή έγινε επαγγελματίας.

Το παρατσούκλι του ήταν «Bleeder». Aυτός που ματώνει, που αιμορραγεί. Αλλά ούτε τα πρησμένα

μάτια, ούτε σκασμένα χείλη, ούτε οι σπασμένες

μύτες και τα δεκάδες ράμματα σταματούσαν τον Βέπνερ. Έφτασε κάποια στιγμή να είναι το νούμερο 9 στην κατάταξη βαρέων βαρών.

Η ΜΕΓΆΛΗ ΜΆΧΗ

Τότε ήταν που πήρε εκείνη την απρόσμενη πρόταση. Να γίνει ο challenger του τίτλου. Να αγωνιστεί απέναντι στον Μοχάμεντ Άλι γα τον παγκόσμιο τίτλο. Ο Άλι είχε πάρει τη ζώνη μετά τον θρίαμβο

στο Ζαΐρ απέναντι στον Φόρμαν. Πολλές οι εικασίες για την επιλογή του Βέπνερ από τον αρχιατζέντη και διοργανωτή αγώνων Ντον Κινγκ. Μία εξ αυτών (έγιναν αναφορές στο ντοκιμαντέρ και στην ταινία Τσακ του 2016) η προσπάθεια για αναμέτρηση

των φυλών. Ο μαύρος αθλητής με τον λευκό (ο Βέπνερ ήταν ο μόνος λευκός στο top 10).

O νικητής θα έπαιρνε ένα εκατομμύριο και ο χαμένος 100 χιλιάδες. Τα προγνωστικά έλεγαν ότι ο Βέπνερ θα αντέξει τρεις γύρους. Στη συνέντευξη Τύπου ο Άλι εμφανίστηκε άνετος, ενώ οι δημοσιογράφοι ρωτούσαν συνέχεια τον Βέπνερ αν είναι έτοιμος για αγώνα επιβίωσης. «Επιβίωσα στους καταδρομείς, επιβιώνω σε όλη μου τη ζωή, θα επιβιώσω και απέναντι στον Άλι». Ο Βέπνερ προπονείται κανονικά (για 4 χρόνια τα πρωινά εργαζόταν σε οικοδομές και το βράδυ έκανε τον μπάρμαν) στο βουνό. Στις 24 Μαρτίου 1975, ο αγώνας είναι τελικά απρόβλεπτος. Στον ένατο γύρο ο Βέπνερ (με λίγο δόλο αφού πριν τη γροθιά πάτησε τον

Η ΑΡΝΗΣΗ ΤΟΥ ΣΤΑΛΟΝΕ ΓΙΑ ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ ΝΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΕΙ ΠΩΣ ΕΜΠΝΕΥΣΤΗΚΕ ΤΟΝ ΡΟΚΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΙΣΤΕΥΤΗ ΑΝΑΜΕΤΡΗΣΗ ΒΕΠΝΕΡ-ΜΟΧΑΜΕΝΤ ΑΛΙ, ΩΣΤΟΣΟ ΤΟ ΡΟΚΙ 1 ΗΤΑΝ ΚΑΤΑ 90% ΚΟΠΙΑ ΤΩΝ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ ΕΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΚΤΟΣ ΤΟΥ ΡΙΝΚ

αντίπαλό του) ρίχνει για μερικά δευτερόλεπτα στο καναβάτσο τον Άλι. Μόνο και μόνο τότε ο παγκόσμιος πρωταθλητής αντιλαμβάνεται ότι οι προβλέψεις του προπονητή του για ζόρικο αγώνα δεν ήταν υπερβολικές. Βαράει αγρίως, αλλά θα καταφέρει να ρίξει νοκ άουτ τον απίστευτο Βέπνερ μόλις 19 δευτερόλεπτα πριν το τέλος του 15ου γύρου. Δεν θα περάσουν ούτε δύο χρόνια, όταν ο Σιλβέστερ Σταλόνε θα παραλάβει το Όσκαρ για το Ρόκι1. Από τα χέρια του Μοχάμεντ Άλι. Αν αυτό δεν είναι άλλο ένα σημάδι ότι ο «Ιtalian Stalion» της ταινίας ήταν κόπια του Τσακ Βέπνερ τι να πούμε. Στην ταινία ο Απόλλο Κριντ (ο Καρλ Ουέδερς έφυγε προ ημερών από τη ζωή) δίνει την ευκαιρία σε ένα άσημο πυγμάχο να κερδίσει τον τίτλο. Ο λευκός, σκληρός Ρόκι είναι ο τυχερός πυγμάχος. Ο Απόλλο δεν το παίρνει σοβαρά, είναι χαλαρός μέχρι είρωνας στη συνέντευξη Τύπου. Ο Ρόκι μεταξύ σοβαρού και αστείου λέει πως θα αντέξει. Ο Απόλλο προπονείται νορμάλ, ο Ρόκι ξεσκίζεται κτυπώντας μέχρι και κρέατα. Ο προπονητής του Απόλλο κάνει τηλεοπτικό σκάουτινγκ... Βλέπει κάτι στην αφοσίωση και στο αριστερό κροσέ του Ρόκι και ζητά από τον Απόλλο να είναι προσεκτικός. Δεν είναι, ο Ρόκι δεν καταλαβαίνει... Χριστό και αντέχει μέχρι τέλους.

112 EconomyToday ΘΕΜΑ

Ο Απόλλο απλά κερδίζει στα σημεία. Τι άλλη σύγκριση- απόδειξη χρειάζεται κάποιος για να δεχτεί ότι ο Ρόκι Μπαλμπόα ήταν βασικά ο Τσαρλς Τσακ Βέπνερ. Θέλετε άλλη μία. Ο Τσακ αντιμετώπισε σε αγώνα επίδειξης στα 1976 τον «Αντρέ τον Γίγαντα». Ο Ρόκι 3 ξεκινά με αγώνα επίδειξης του Μπαλμπόα απέναντι στον Χαλκ Χόγκαν. Και στην ταινία και στην πραγματικότητα ο παλαιστής παίρνει στα σοβαρά τον αγώνα και πέταξε τον πυγμάχο έξω από το ρινγκ.

ΠΑΡΑΔΟΧΉ ΜΕΤΑ 40 ΧΡ Ο ΝΙΑ Πάντως ο Σταλόνε άργησε πάρα πολύ να παραδεχτεί ότι «εμπνεύστηκε» τον Ρόκι από την αναμέτρηση Άλι Βέπνερ. Παρόλο που στα 1979 όταν γύρισε το Ρόκι 2 είχε προτείνει στον Βέπνερ να παίξει ένα ρόλο. Ο Τσακ είχε όμως πάρει την κατιούσα. Για 3-4 χρόνια, μετά τη μάχη με τον Άλι, δεν μπορούσε να διαχειριστεί χρήματα και δημοσιότητα. Το έτσουζε με το ποτό και έπαιρνε ναρκωτικά. Ήταν «φτιαγμένος» στην ακρόαση για τον ρόλο στο Ρόκι 2 και κόπηκε. Κάποια στιγμή μπήκε και πίσω από της φυλακής τα σίδερα. Ήταν κρατούμενος στο σωφρονιστικό ίδρυμα που ο Σταλόνε γύρισε το 1987 την ταινία «Lock Up». Το

ROCKY AND CREED

ΣΕ ΕΙΣΠΡΆΞΕΙΣ

ΟΙ ΕΙΣΠΡΑΞΕΙΣ ΑΠΟ ΤΙΣ 9 ΤΑΙΝΙΕΣ ΤΟΥ FRANCHISE ROCK (&CREED) ΕΙΝΑΙ ΧΟΝΤΡΑ ΧΟΝΤΡΑ 2 ΔΙΣΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ

ΚΑΙ ΚΑΤΑΝΕΜΟΝΤΑΙ ΩΣ ΑΚΟΛΟΥΘΩΣ:

ROCKY (1976)

$225.000.000

ROCKY ΙΙ (1979) $200.183.000

ROCKY III (1982)

$270.000.000

ROCKY IV (1985) $300.374.000

ROCKY V (1990) $119.946.000

ROCKY BALBOA (2006)

$156.229.000

CREED (2015)

$173.568.000 CREED II (2018) $213.592.000

CREED III (2023) $274.449.000

2003, σχεδον τρεις δεκαετίες από την έναρξη της ιστορίας, ο Τσακ Βέπνερ μήνυσε τον Σιλβέστερ Σταλόνε. Ζητούσε χρήματα αφού ο «Σλάι» τον είχε χρησιμοποιήσει για να δημιουγήσει τον Ρόκι. Τρία χρόνια έγινε εξωδικαστικός διακανονισμός, χωρίς να διαρρεύσουν ποσά. Κάποια στιγμή ο Σταλόνε έκανε τη δημόσια παραδοχή: «Εκείνη τη στιγμή που είδα τον Βέπνερ να γίνεται από αστείο - ήρωας, τη στιγμή που έριξε κάτω τον Άλι, μου ήρθε η έμπνευση, ήταν σαν ένας αρχαίος Έλληνας Θεός να έριξε αστραπή. Αν αυτός ο άτσαλος τύπος μπορεί να ρίξει στο καναβάτσο τον Μοχάμεντ Άλι, σκέψου τι μπορώ να κάνω εγώ. Αρχικά δεν σκέφτηκα να κάνω ταινία μποξ με τον Ρόκι, ήθελα μία ταινία προσωπικού θριάμβου. Όταν άρχισα να γράφω σενάριο, προσπάθησα να δημιουργήσω έναν ήρωα που θα λυτρωθεί. Προσπάθησα να γράψω ένα έργο με κεντρικό ήρωα γκάνγκστερ, κάουμποϊ, ηθοποιό. Αλλά κατέληξα στο ότι η καλύτερη έμπνευση είναι ο αγώνας του Βέπνερ». Και εγένετο Ρόκι Μπαλμπόα κατά παραδοχή Σταλόνε σχεδόν 40 χρόνια μετά την ταινία Ρόκι.

WEPNER ON SCREEN

Υπάρχουν δύο ταινίες με χαμηλό μπάτζετ και λίγα έσοδα για τη ζωή του Βέπνερ. Και οι δύο ταινίες, ελάχιστα ξεφεύγουν από τα πραγματικά γεγονότα. To καταπληκτικό «Chuck» του 2016 με τον Λιβ Σράιμπερ στον ρόλο του πυγμάχου και ένα εξαιρετικό καστ. Ναόμι Ουάτς, Ρον Πέρλμαν, Ελίζαμπεθ Μος. Στα 2019 βγήκε το «Brawler». Καμία σύγκριση, αλλά με σημείο αναφοράς τη συμμετοχή του Μπαρτ Γιανγκ. Του ηθοποιού όπου ενσάρκωσε τον Πόλι, τον κουνιάδο του Ρόκι Μπαλμπόα.

EconomyToday 113

MARKET WATCH

3+1 ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΝΕΑ

Η ECOMMBX

ΣΥΝΕΡΓΆΖΕΤΆΙ ΜΕ ΤΟ ΦΆΙΝΟΜΕΝΟ

ΤΟΥ NBA, SASHA VEZENKOV

Η ανακοίνωση έχει προκαλέσει συζητήσεις στον αθλητικό και επιχειρηματικό κόσμο και η ECOMMBX είναι ενθουσιασμένη που εντάσσει τον αστέρα του NBA, Sasha Vezenkov, ως το νέο πρόσωπο της εταιρείας.

Άπό την Κύπρο στο NBA: Ένα Ταξίδι Άφοσίωσης

Γεννημένος στη Λευκωσία, από Βούλγαρους γονείς, το ταξίδι του Vezenkov στο NBA είναι μαρτυρία της σκληρής δουλειάς, του ταλέντου και της υποστήριξης της κοινότητάς του. Οι επιτυχίες του, συμπεριλαμβανομένων του Καλύτερου Νέου Παίκτη και MVP στην Ευρωλίγκα, αντανακλούν την εξαιρετική του ικανότητα και τον ρόλο του ως πρότυπο για τους φιλόδοξους αθλητές παγκοσμίως. Το πρόσφατο 3ετές συμβόλαιό του με τους Sacramento Kings είναι ένα ορόσημο που υπογραμμίζει τη

θέση του ως ένας από τους ελίτ του μπάσκετ.

ECOMMBX και Sasha Vezenkov: Μια Συνεργασία Slam Dunk Η συνεργασία μεταξύ της ECOMMBX και του Sasha Vezenkov αποτελεί μια στρατηγική ευθυγράμμισης αξιών. Η καινοτόμος προσέγγιση της ECOMMBX στις Χρηματοοικονομικές Υπηρεσίες, σε συνδυασμό με τη δυναμική παρουσία του Vezenkov εντός και εκτός γηπέδου, υπόσχεται να αναδείξει το μπραντ.

Η DELOITTE

ACADEMY Κ Υ ΠΡΟΥ Ε ΧΕΙ Ά ΝΤ Ι ΚΤΥΠΟ ΕΚΤ Ο Σ ΣΥΝ Ο ΡΩΝ Η Χριστίνα Θεμιστοκλέους, επικεφαλής της Deloitte Academy Κύπρου, ταξίδεψε στο Ναϊρόμπι

της Κένυας με στόχο να βοηθήσει φοιτητές εθελοντικά να επιτύχουν τις φιλοδοξίες τους και να αξιοποιήσουν τις δυνατότητές τους στο μέγιστο. Κατά την παραμονή της εκεί, παρουσίασε σε φοιτητές του Διδασκαλικού Κολεγίου «Orthodox Teachers

College Of Africa», το σεμινάριο της Deloitte Academy «Η Τέχνη της Αποτελεσματικής Επικοινωνίας». Μέσα από το πρόγραμμα οι φοιτητές εκπαιδεύτηκαν με καινοτόμες πρακτικές με στόχο να τους ενθαρρύνουν να έχουν μια νοοτροπία ανάπτυξης και μια κουλτούρα δημιουργικής περιέργειας, εξερευνώντας αντισυμβατικούς τρόπους μάθησης.

Ν ΕΆ ΕΤΆ ΙΡΙΚ Η ΤΆΥΤ Ο ΤΗΤΆ

ΓΙ Ά ΤΗΝ Κ Ά ΠΟΔΙΣΤΡΙ Ά Σ Σε εκδήλωση που έγινε πρόσφατα με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 55 χρόνων ζωής και συνεχούς παρουσίας στα επιχειρηματικά δρώμενα της Κύπρου, η εταιρεία ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ παρουσίασε το καινούργιο λογότυπό της.

Πρόκειται για μια μετεξέλιξη του υφιστάμενου λογότυπου, στο οποίο θα στηριχθεί η καινούργια εταιρική ταυτότητα της ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ, η οποία ξεκίνησε ήδη να φανερώνεται και το επόμενο διάστημα θα είναι ορατή στα καταστήματα και στις καθημερινές δραστηριότητες της εταιρείας. Το νέο λογότυπο έχει ως σημείο αναφοράς το γράμμα «Κ» και τα χρώματα μπλε και κόκκινο, στοιχεία που διατηρούνται από το προηγούμενο λογότυπο και αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της ταυτότητας της εταιρείας. Παράλληλα, στο γράμμα «Κ» δόθηκε κίνηση προκειμένου να συνδεθεί πιο έντονα με το σλόγκαν της εταιρείας που παραμένει «Κρατάμε την Κύπρο σε Κίνηση».

ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΆ

ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΒΙΟΪΆΤΡΙΚΗ

4

ΕΝΤΆΣΣΟΝΤΆΙ ΤΆ ΧΗΜΕΙΆ ΠΆΥΛΙΔΗ Ο Όμιλος ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗ, κορυφαίος στον κλάδο της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, ανακοινώνει την επιτυχημένη ολοκλήρωση της νομικής διαδικασίας απορρόφησης των Χημείων Παυλίδη. Πρόκειται για μια σημαντική στρατηγική κίνηση που ενισχύει τη θέση του Ομίλου παγκύπρια και δη στις επαρχίες Λεμεσού και Πάφου, η οποία στοχεύει στην περαιτέρω επέκταση των υψηλού επιπέδου υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας προς όλους ανεξαιρέτως τους εξεταζόμενους. Με την ένταξη των Χημείων Παυλίδη στον Όμιλο ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗ, οι εξεταζόμενοι που τα επισκέπτονται θα έχουν τη δυνατότητα διενέργειας περισσοτέρων από 3.500 εξετάσεων κλινικού εργαστηρίου. Παράλληλα τα παραρτήματα, εντός του 2024, θα τύχουν σταδιακής ανακαίνισης, με σκοπό τη βέλτιστη εμπειρία και εξυπηρέτηση των εξεταζόμενων.

114 EconomyToday
1 3
2
Unleash the positive in net zero Responding to challenging times, developing responsible and sustainable strategies, business models, operations and investments. Start your ESG journey with us. home.kpmg/cy/sustainability ©2024 KPMG Limited, a Cyprus limited liability company and a member firm of the KPMG global organization of independent member firms affiliated with KPMG International Limited, a private English company limited by guarantee. All rights reserved. The KPMG name and logo are trademarks used under license by the independent member firms of the KPMG global organization.
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.