Economy Today November 2023 by diaspublications

TEΥΧΟΣ 89 / ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2023 / €2,50

ΣΤΟ ΚΑΔΡΟ Η ΙΝΔΙΑ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΗΓIΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟ ΠΟΡΤΡΕΤΟ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟ-ΙΝΔΙΚΗΣ ΣΧΕΣΗΣ

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ

ΚΕΡΔΙΖΕΙ ΕΔΑΦΟΣ Ο ΤΟΜΕΑΣ

Η ΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ ΤΑ NEA ΚΑΤΑΘΕΤΙΚΑ ΕΠΙΤΟΚΙΑ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

FOCUS

ΤΕΥΧΟΣ 89 / ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2023

54 72

COVER STORY: ΣΤΟ ΚΑΔΡΟ Η ΙΝΔΙΑ – ΟΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΩΝ ΔΙΜΕΡΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΚΥΠΡΟΥ-ΙΝΔΙΑΣ - Madhumita Hazarika Bhagat: Η Κύπρος αποτελεί «πολύτιμη πύλη» για τις ινδικές εταιρείες - Ελένη Απέγητου: Η Κύπρος μπορεί να αποτελέσει τη γέφυρα μεταξύ Ινδίας και Ε.Ε. - Χρυσήλιος Πελεκάνος: Οι δυνατότητες συνεργασίας μεταξύ Ινδίας και Κύπρου είναι τεράστιες - Βρασίδας Νεοφύτου: Ινδία, το νέο καυτό όνομα στην παγκόσμια οικονομία - ΑΕΟΝ Payment Technologies: Πώς η μοίρα την «έφερε» από την Ινδία στην Κύπρο - Μαρίνα Ζεβεδαίου: Ευοίωνες προοπτικές για συνεργασία Κύπρου-Ινδίας 54 ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ: Κερδίζει έδαφος ο τομέας - Ανδρέας Γιασεμίδης: Ιστορία επιτυχίας ο τομέας των Eπενδυτικών Tαμείων - Γιώργος Καρατζιάς: Σταθεροποίηση στον ρυθμό ανάπτυξης των συλλογικών επενδύσεων 72 ΤΡΑΠΕΖΕΣ: Οι αλλαγές και τα νέα προϊόντα - Το σκηνικό στις τράπεζες και η στάση των καταναλωτών

ΘΕΜΑΤΑ/ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ/ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

10 Συνάντηση στο Γραφείο με την Πόπη Τζιαπούρα 14 Συνέντευξη: Το Mediterranean Hospital of Cyprus είναι το σπίτι των ασθενών 82 Τάσος Γιασεμίδης: Πληθωρισμός, επιτόκια και οικονομική δραστηριότητα 84 Κυριάκος Ε. Γεωργίου: Η εταιρική απληστία και ο πληθωρισμός απληστίας 88 Πωλίνα Άνιφτου: Το Ισραήλ και τα κράτη της περιοχής: Μόνιμα πολιορκημένοι σε μια Masada 96 Ελαιόλαδο με το σταγονόμετρο: Είδος πολυτελείας λόγω ακρίβειας 102 Intergaz: 50 χρόνια «γεμίζει την Κύπρο με ενέργεια» 108 Μαριάννα Χατζηαντωνίου: Η ψυχική υγεία των νέων εργαζομένων είναι ύψιστης σημασίας 112 European Researcher’s Night: Περισσότεροι από 6.000 έδωσαν δυναμικό «παρών»

ΜΟΝΙΜΕΣ ΣΤΗΛΕΣ

114

4 EDITORIAL 6 EI-KONOMIA 8 MARKETWATCH 120 ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ 122 ΙΣΤΟΡΙΑ ενός brand

ΚΑΙ ΑΚΟΜΗ…

114 Αποκρυπτογραφώντας τον Κώδικα Da Vinci 116 ΑΘΛΗΤΙΚΟ: CASH TEAMS – ΜΕΡΟΣ Α’

EconomyToday 3

ΕDITORIAL

πό το 2020 και μετά μεταπηδούμε από τη μια κρίση στην άλλη, ενώ η συχνότητα των κρίσεων μπορεί ασφαλώς να χαρακτηριστεί τουλάχιστον πρωτοφανής. Η πανδημία του κορωνοϊού κράτησε σε καταστολή τον πλανήτη περισσότερο από ενάμιση χρόνο, από τον Φεβρουάριο του 2022 μέχρι σήμερα συνεχίζεται η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και πλέον εδώ και ένα μήνα εξελίσσεται ολοένα και πιο έντονα η έκρυθμη κατάσταση στο Ισραήλ. Μέχρι πριν ένα μήνα όλα περιστρέφονταν γύρω από το πώς θα ανακόψουμε την επέλαση του πληθωρισμού και της ακρίβειας, ενώ τις τελευταίες βδομάδες το κύριο μέλημα είναι πώς θα αποσοβηθεί η κλιμάκωση του πολέμου στη Μέση Ανατολή και πώς θα απορροφηθούν οι κραδασμοί αυτής της νέας αναπάντεχης κρίσης. Είναι ηλίου φαεινότερο ότι η Κύπρος δεν μπορεί να αποτρέψει το ξέσπασμα των κρίσεων -τουλάχιστον των εξωγενών- αλλά όσο καλύτερα προετοιμασμένους μας βρίσκουν, τόσο μικρότερες είναι οι συνέπειες. «Περισσότερος ιδρώτας εν καιρώ ειρήνης, λιγότερο αίμα στον πόλεμο». Στο πλαίσιο αυτό, η εδραίωση συνεργιών με λαούς και κράτη που μπορούν να συνδράμουν στην ασφάλεια και τη σταθερότητα -παράλληλα με το συγύρισμα των εσωτερικών ζητημάτων– αποτελούν την προληπτική πολιτική που πρέπει να υιοθετείται στις έκρυθμες συγκυρίες. Προς αυτή την κατεύθυνση, επιλέξαμε να φωτίσουμε τις προοπτικές που υπάρχουν στην εμβάθυνση των σχέσεων μας με την Ινδία, έναν από τους αρχαιότερους και τους πολυπληθέστερους λαούς στον πλανήτη, την ίδια ώρα που η ινδική οικονομία αποτελεί μία από τις πιο ακμάζουσες οικονομίες με τους μεγαλύτερους ρυθμούς ανάπτυξης. Ήδη, η Κύπρος αποτελεί τον 10ο μεγαλύτερο επενδυτή με όρους FDI στην Ινδία κατά την τελευταία 20ετία, κάτι που υποδεικνύει ότι ο επενδυτικός συσχετισμός των δύο χωρών έχει ήδη δοκιμαστεί. Ως εκ τούτου η περαιτέρω συνεργασία Κύπρου Ινδίας μπορεί να ενισχυθεί και να καταστεί αμφίδρομα επωφελής και για τις δύο χώρες, σαφέστατα μακριά από τους όποιους οπαδισμούς και με σύνθημα τη σταθερότητα και την ειρήνη στην ευρύτερη περιοχή.

ΠΡΩΤΟΦΑΝΉΣ Η ΣΥΧΝΌΤΗΤΑ

ΤΩΝ ΚΡΊΣΕΩΝ ΤΟΥ ΞΕΝΙΟΥ ΜΕΣΑΡΙΤΗ

TEΥΧΟΣ 89 / ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2023 / €2,50

ΣΤΟ ΚΑΔΡΟ Η ΙΝΔΙΑ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΗΓIΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟ ΠΟΡΤΡΕΤΟ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟ-ΙΝΔΙΚΗΣ ΣΧΕΣΗΣ

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ

ΚΕΡΔΙΖΕΙ ΕΔΑΦΟΣ Ο ΤΟΜΕΑΣ

Η ΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ ΤΑ NEA ΚΑΤΑΘΕΤΙΚΑ ΕΠΙΤΟΚΙΑ

4 EconomyToday

ΜΕΓΑΡΟ ΔΙΑΣ Λεωφόρος Άντη Χατζηκωστή και γωνία Λεωφόρου Αρχαγγέλου 31, 2057, Στρόβολος, Λευκωσία Τηλ.: 22580580 Φαξ: 22580675

ΑΡΧΙΣΥΝΤΆΚΤΗΣ: Ξένιος Μεσαρίτης ART DIRECTOR: Ελένη Νικολάου ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ: Έμιλυ Μιντή, Άγγελος Αγγελοδήμου, Ευδοκία Παπαδοπούλου, Θεόδωρος Καυκαρίδης, Άννα Κριθαρίδου, Χάρις Βωβού, Ναταλία Γεωργιάδου ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟΙ/ΑΝΑΛΥΤΕΣ: Τάσος Γιασεμίδης, Βρασίδας Νεοφύτου, Πωλίνα Άνιφτου, Κυριάκος Ε. Γεωργίου, Γιώργος Καρατζιάς ΔΙΌΡΘΩΣΗ: Μαρία Ζερβού

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ SALES EXECUTIVE: Καρολίνα Νεοκλέους neocleousc@diasmedia.com 22580491 CLIENT SERVICE: Ελισάβετ Ηρακλέους iracleouse@diaspublishing.com 22580487 MARKETING EXECUTIVE: Κλέλια Γιασεμίδου CLIENT SERVICE SUPERVISOR: Μαρία Χαραλάμπους ΥΠΕΎΘΥΝΟΣ ΛΟΓΙΣΤΗΡΊΟΥ: Οδυσσέας Κωνσταντίνου ΛΟΓΙΣΤΉΡΙΌ: Σάββια Αριστείδου

EΚΔΟΤΗΣ ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ ΔΙΑΣ ΛΤΔ ΙΔΡΥΤΉΣ: Κώστας Ν. Χατζηκωστής ΔΙΕΥΘΎΝΩΝ ΣΎΜΒΟΥΛΟΣ: Χρύσανθος Τσουρούλλης ΕΚΤΎΠΩΣΗ: Proteas Press Ltd ΔΙΑΝΟΜΉ: Πρακτορείο Τύπου Κρόνος

EI-KONOMIA

Η ΓΛΏΣΣΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΏΝ ΣΤΗΝ ΚΎΠΡΟ

-0,7% ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2023:52.228 ΑΤΟΜΑ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2022: 52.601 ΑΤΟΜΑ

+17,9% ΑΦΙΞΕΙΣ ΤΟΥΡΙΣΤΩΝ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2023: 487.350 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2022: 413.382

5,1%

ΡΥΘΜΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (2022)

+35,0%

+11,3% ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΑΓΑΘΩΝ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2023:€1.083,6 ΕΚ. ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2022:€973,9 ΕΚ.

ΕΓΓΡΑΦΕΣ ΜΗΧΑΝΟΚΙΝΗΤΩΝ ΟΧΗΜΑΤΩΝ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2023: 4.607 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2022: 3.412

+53,7% ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΑΓΑΘΩΝ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2023: €414,3 ΕΚ. ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2022: €269,6 ΕΚ. 6 EconomyToday

MARKET WATCH

6+1 ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΝΕΑ Ο ΚΡΙΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ΝΕΟΣ ΜΕΤΟΧΟΣ ΣΤΗΝ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΣΙΓΜΑ

Νέος μέτοχος στην Τηλεόραση ΣΙΓΜΑ, με ποσοστό 14,89%, είναι ο διευθύνων σύμβουλος και ιδιοκτήτης του Ομίλου Εταιρειών COWIN LTD Κρις Παναγιώτου. Ο κ. Παναγιώτου, ο οποίος ανακοίνωσε περί τα τέλη Οκτωβρίου την αγορά μετοχών στην εταιρεία SIGMA RADIO TV PUBLIC LTD (14,89%), προέρχεται από τον χώρο της Τεχνολογίας. Σκοπός του, όπως έχει αναφέρει, «είναι η Τεχνολογία και η Επιχειρηματικότητα να συναντηθούν και να δράσουν δημιουργικά στον κόσμο της Τηλεόρασης και της Επικοινωνίας». Μιλώντας στο διαδικτυακό economytoday.sigmalive. com ο κ. Παναγιώτου εξήγησε πως «πρόκειται για μια στρατηγική επένδυση που φιλοδοξεί να εκσυγχρονίσει και να μεταμορφώσει το τοπίο των εγχώριων ΜΜΕ. «Πρόκειται για μια συναρπαστική συνεργασία που σηματοδοτεί την απαρχή μιας νέας εποχής για την Τηλεόραση ΣΙΓΜΑ και τον Όμιλο ΔΙΑΣ. Σκοπός μας είναι η Τεχνολογία και η Επιχειρηματικότητα να συναντηθούν και να δράσουν δημιουργικά στον κόσμο της Τηλεόρασης και της Επικοινωνίας», είπε. Μέσα από την πλατιά και αποδεδειγμένη εμπειρογνωμοσύνη του σε θέματα Τεχνολογίας ο κ. Παναγιώτου έχει ως στόχο να συμβάλει στην ανάπτυξη των Υπηρεσιών της Τηλεόρασης ΣΙΓΜΑ και του Ομίλου ΔΙΑΣ και να προσφέρει μια νέα τεχνολογική διάσταση και εμπειρία στους πολίτες της χώρας.

ΒΡΑΒΕΥΣΗ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ JP MORGAN

H JP Morgan Chase Bank απένειμε στην Τράπεζα Κύπρου τo βραβείο «Quality Recognition Award», για τρίτη συνεχή χρονιά, ως αναγνώριση των διαδικασιών υψηλής ποιότητας που ακολουθεί για μεταφορά χρημάτων μέσω του συστήματος SWIFT. Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση της τράπεζας, η JP Morgan είναι μία από τις ανταποκρίτριες τράπεζες με τις οποίες συνεργάζεται η τράπεζα για συναλλαγές σε δολάριο. Το βραβείο απονεμήθηκε στην Τράπεζα Κύπρου, αναγνωρίζοντας ότι σχεδόν το 100% των εγκεκριμένων πληρωμών πραγματοποιήθηκαν αυτόματα χωρίς να χρειαστεί οποιαδήποτε μη αυτοματο8 EconomyToday

WHOIS WHO Ο Κρις Παναγιώτου είναι προγραμματιστής Πληροφορικής και επιχειρηματίας. Δραστηριοποιείται στον χώρο εδώ και 25 χρόνια και θεωρείται εμπειρογνώμονας Πληροφορικής και Λογισμικών. Συνεργάζεται και παρέχει εξειδικευμένες Υπηρεσίες σε γνωστές εταιρείες και Χρηματοοικονομικούς Οργανισμούς ανά το παγκόσμιο και ευρύτερα στην Ευρώπη, Γεωργία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, Νότια Αφρική και Αφρικανικές χώρες. Στην πιο πρόσφατη δραστηριότητά του έχει αναπτύξει σημαντικές προσαρμοσμένες λύσεις λογισμικού πληρωμών, παρέχοντας ολόκληρη την υποδομή και τα βασικά τεχνικά εργαλεία σε τρεις αδειοδοτημένες Εταιρείες Παροχής Υπηρεσιών Πληρωμών, με τις δέουσες ρυθμίσεις και παρακολουθήσεις από τις Εθνικές Τράπεζες και εγγεγραμμένο αντιπρόσωπο ενός λιθουανικού Ιδρύματος Ηλεκτρονικού Χρήματος (EMI). O κ. Παναγιώτου είναι επίσης ιδιοκτήτης μιας από τις πρώτες πλατφόρμες διαδικτυακής αγοράς και πύλης εξειδικευμένων πληροφοριών στη Γεωργία.

ποιημένη παρέμβαση από την JP Morgan (Straight Through Processing-STP). Σε δήλωσή της η διευθύντρια Διεύθυνσης Διαχείρισης Διαθέσιμων της Τράπεζας Κύπρου, Δέσποινα Κυριακίδου, ανέφερε ότι «το Quality Recognition Award επιβεβαιώνει τη λειτουργική αριστεία, την υψηλή ποιότητα των Υπηρεσιών και Διαδικασιών, που αναπτύσσονται από τις αρμόδιες Υπηρεσίες της τράπεζάς μας». Ειδικότερα, στο θέμα της συνεργασίας με ανταποκρίτριες τράπεζες, αποδεικνύουμε καθημερινά ότι είμαστε αξιόπιστος συνεργάτης των μεγαλύτερων Τραπεζικών Ομίλων διεθνώς. Υποσχόμαστε ότι θα συνεχίσουμε με τον ίδιο ζήλο και επαγγελματισμό να παρέχουμε άριστης ποιότητας Υπηρεσίες και παράλληλα να εφαρμόζουμε τα υψηλότερα διεθνή πρότυπα συμμόρφωσης».

ΠΛΕΟΝΑΣΜΑ €676,3 ΕΚ. ΚΑΙ ΧΡΕΟΣ €85,6% ΤΟΥ ΑΕΠ ΤΟ 2022

Δημοσιονομικό πλεόνασμα €676,3 εκ. ή 2,4% στο ΑΕΠ και δημοσιονομικό χρέος ύψους €23.767,3 εκ. ή 85,6% στο ΑΕΠ καταγράφηκε το 2022, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Στατιστική Υπηρεσία Κύπρου. Όπως σημειώνει τα αποτελέσματα αυτά έχουν ελεγχθεί και πιστοποιηθεί στα πλαίσια της Διαδικασίας Υπερβολικού Ελλείμματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Τα συνολικά έσοδα, κατά το έτος 2022 αυξήθηκαν κατά €1.472,9 εκ. (+14,8%) και ανήλθαν στα €11.456,4 εκ. σε σύγκριση με €9.983,5 εκ. το έτος 2021. Οι συνολικές δαπάνες, κατά το έτος 2022 αυξήθηκαν κατά €334,7 εκ. (+3,2%) και ανήλθαν στα €10.780,1 εκ. σε σύγκριση με €10.445,4 εκ. το 2021.

ΑΝΑΝΕΝΩΣΗ ΣΤΗΝ ALPHA BANK CYPRUS

Στην ανανέωση της οργανικής της δομής και στη διεύρυνση της Εκτελεστικής της Επιτροπής, με στόχο την αύξηση του στελεχιακού δυναμικού και της ικανότητας της ανώτατης διοικητικής ομάδας για ταχεία και αποτελεσματική υλοποίηση των στρατηγικών στόχων, προχώρησε η Alpha Bank Cyprus Ltd, σύμφωνα με ανακοίνωσή της. Η τράπεζα ανακοίνωσε επίσης την ένταξη στο δυναμικό της δύο έμπειρων στελεχών με πολυετή εμπειρία και συνεχή παρουσία στην τραπεζική αγορά της Κύπρου. Πρόκειται για τον Χριστόφορο Στυλιανίδη, ο οποίος αναλαμβάνει τη θέση του γενικού διευθυντή wholesale και τον Κυριάκο Μιχαηλίδη, που αναλαμβάνει χρέη chief wealth and international banking officer. «Βασικός πυλώνας της νέας στρατηγικής είναι η έμφαση στην εξυπηρέτηση του πελάτη», αναφέρει η τράπεζα. Σημειώνεται ακόμη ότι με μια σειρά από πρωτοβουλίες, η Alpha Bank Cyprus Ltd προχωρά στην περαιτέρω αυτοματοποίηση των διαδικασιών, κάνοντας ταχύτερη και πιο αποτελεσματική την εξυπηρέτηση των πελατών της και την παροχή λύσεων σε κάθε τους πρόβλημα.

NΕΕΣ ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΣ ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ ΑΠΟ CYFIELD

Σε μια από τις ομορφότερες καινούργιες οικιστικές περιοχές στη Λεμεσό, με θέα τη θάλασσα, στον λόφο του Αγίου Αθανασίου, συνεχίζεται η ανάπτυξη της Cyfield που αφορά πολυτελείς ανεξάρτητες κατοικίες τεσσάρων και πέντε υπνοδωματίων. Το έργο συνδυάζει ήρεμη και ποιοτική ζωή σε ένα ειδυλλιακό και ήσυχο περιβάλλον κοντά στην πόλη, με εύκολη πρόσβαση προς την παραλία και τον αυτοκινητόδρομο. Οι πολυτελείς κατοικίες είναι σχεδιασμένες με τα τελευταία πρότυπα σύγχρονης αρχιτεκτονικής, σε ολόκληρα οικόπεδα ή ¾ οικοπέδου και προσφέρουν πολυτέλεια, άνεση και λειτουργικότητα. Κατασκευάζονται με αυστηρούς όρους και προδιαγραφές ποιότητας που βασίζονται σε έρευνες των τάσεων και αναγκών της αγοράς

και με ενεργειακή απόδοση Α’. Ο ‘Ομιλος Cyfield θέλοντας να εξυπηρετήσει όσον το δυνατό καλύτερα τους ενδιαφερόμενους αγοραστές, τους παρέχει μια ολόκληρη ομάδα εργασίας που αποτελείται από αρχιτέκτονες, διακοσμητές και μηχανικούς, οι οποίοι τους βοηθούν στην επιλογή των υλικών και τη διαμόρφωση της κατοικίας τους σύμφωνα με το γούστο τους, τις ανάγκες της οικογένειάς τους, αλλά και τις τελευταίες τεχνολογικές και διακοσμητικές τάσεις.

ΧΡΥΣΟ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΒΡΑΒΕΥΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΜΙΛΟ ΛΕΠΤΟΣ

Το «Χρυσό Πιστοποιητικό Βράβευσης» έλαβε ο Όμιλος Λεπτός στην τελετή των Περιβαλλοντικών Βραβείων 2022 που πραγματοποιήθηκε από τον Κυπριακό Οργανισμό Ανακύκλωσης. Ο μη κερδοσκοπικός Οργανισμός Ανακύκλωσης Κύπρου (ΟΑΚ), το πρώτο συλλογικό Σύστημα Διαχείρισης Αποβλήτων Κατασκευών και Κατεδαφίσεων, πραγματοποίησε πρόσφατα την πρώτη τελετή Απονομής Περιβαλλοντικών Βραβείων για τους εργολάβους και τα μέλη του, για το έτος 2022. Το δ.σ. του Οργανισμού Ανακύκλωσης έχει καθιερώσει αυτά τα ετήσια Περιβαλλοντικά Βραβεία από το 2019, σε μια προσπάθεια να επιβραβεύσει τα μέλη του Οργανισμού που έχουν ως κύριο στόχο την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος της Κύπρου και που εκπληρώνουν άμεσα και έμμεσα τις υποχρεώσεις τους που βασίζονται στην ισχύουσα σχετική Νομοθεσία. Φέτος, στον Όμιλο Λεπτός απονεμήθηκε το «Χρυσό Πιστοποιητικό Βράβευσης» για την ορθολογιστική διαχείριση των Αποβλήτων από Κατασκευές και Κατεδαφίσεις, στα έργα της τάξης που εκτέλεσε και τη συμβολή της, μαζί με τον ΟΑΚ στον αγώνα για την προστασία του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος.

ΑΚΑΛΥΠΤΕΣ ΕΠΙΤΑΓΕΣ ΑΞΙΑΣ €276.202 ΤΟΝ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟ

Συνολικά 26 ακάλυπτες επιταγές, αξίας €276.202, εκδόθηκαν τον Σεπτέμβριο του 2023, με 15 πρόσωπα (12 νομικά και 3 φυσικά) να καταχωρούνται στον προκαταρκτικό κατάλογο του Κεντρικού Αρχείου Πληροφοριών (ΚΑΠ) για ακάλυπτες επιταγές, που διατηρεί η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου (ΚΤΚ). Κατά την περίοδο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου του 2023, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η ΚΤΚ, καταχωρήθηκαν στον προκαταρκτικό κατάλογο του ΚΑΠ 271 ακάλυπτες επιταγές, συνολικής αξίας €970.121 που αφορούσαν 168 πρόσωπα (92 νομικά και 76 φυσικά), από 238 την αντίστοιχη περσινή περίοδο, συνολικής αξίας €1.339.889. Εξάλλου, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΚΤΚ, ο αριθμός των προσώπων που καταχωρήθηκαν στο ΚΑΠ ανήλθαν τον Σεπτέμβριο του 2023 στα 14, εκ των οποίων 5 αφορούν νομικά πρόσωπα, 5 φυσικά και 4 φυσικά πρόσωπα που ελέγχουν νομικά πρόσωπα. Κατά το πρώτο ενιάμηνο του χρόνου καταχωρήθηκαν στο ΚΑΠ, συνολικά 207 πρόσωπα (36 φυσικά), σε σύγκριση με 192 πρόσωπα την αντίστοιχη περίοδο του 2022.

EconomyToday 9

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΣΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ

ΝΑ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΣ ΝΑ ΜΠΕΙΣ ΣΤΑ ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ ΤΟΥ ΑΛΛΟΥ Η head of operations της PwC ΠΌΠΗ ΤΖΙΑΠΟΎΡΑ μάς μιλά για τις αξίες με τις οποίες πορεύεται στην προσωπική και επαγγελματική της ζωή. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ

ο προσωπικό μου στοίχημα είναι να διασφαλίσω ότι η ομάδα μου λειτουργεί με αποτελεσματικότητα, κάτω από όλες τις συνθήκες, καινοτομώντας με τη βοήθεια της τεχνολογίας και παρέχοντας υψηλό επίπεδο ποιότητας υπηρεσιών» σημειώνει σε συνέντευξή της στο περιοδικό Εconomy Today η head of operations της PwC Πόπη Τζιαπούρα.

Τι περιλαμβάνει το τυπικό πρόγραμμα μιας μέρας στο γραφείο; Στην PwC καμία μέρα δεν είναι ίδια

WHOIS WHO 10 EconomyToday

με την προηγούμενη. Κάθε μέρα είναι μια διαφορετική εμπειρία και εμπεριέχει ποικίλες προκλήσεις και εναλλαγές. Η κοινή παράμετρος είναι οι συναντήσεις διά ζώσης και διαδικτυακά, τόσο με τη ομάδα μου όσο και με άλλες ομάδες του Οργανισμού για να συζητήσουμε και να δώσουμε λύσεις σε θέματα που άπτονται της καθημερινότητας, καθώς και για να αξιολογήσουμε την πρόοδο στα έργα που διαχειριζόμαστε. Προσπαθούμε πάντοτε να είμαστε προνοητικοί, έτσι ώστε να αποφεύγουμε όσο περισσότερο γίνεται τις …εκπλήξεις! Ποιες είναι οι σημαντικότερες προκλήσεις που καλείστε να αντιμετωπίσετε ως head of operations της PwC; Σε ένα μεγάλο Οργανισμό όπως η PwC είναι φυσικό να υπάρχουν καθημερινά απαιτήσεις και πολλές προκλήσεις. Το τμήμα των operations είναι ένα βασικό κομμάτι της λειτουργίας του Οργανισμού και

Εργάζομαι στην PwC Κύπρου από το 2007, τη χρονιά που δημιουργήθηκε η ομάδα των operations για να ανταποκριθεί στις αυξανόμενες ανάγκες του Οργανισμού. Σκοπός αυτής της ομάδας είναι η διαχείριση των κτηρίων αλλά και των υπηρεσιών που προσφέρονται μέσα σ’ αυτά. Επιπρόσθετα, στις ευθύνες του τμήματος εμπίπτει και το τμήμα αγορών όπως επίσης και τα συστήματα διαχείρισης που αφορούν την ασφάλεια και υγεία, την επιχειρησια-

το κύριο μέλημά μου είναι να προσφέρουμε ένα ασφαλές, ευχάριστο και άνετο εργασιακό περιβάλλον σε οποιονδήποτε εργάζεται στην PwC αλλά και σε όσους επισκέπτονται τα γραφεία μας. Το προσωπικό μου στοίχημα είναι να διασφαλίσω ότι η ομάδα μου λειτουργεί με αποτελεσματικότητα, κάτω από όλες τις συνθήκες, καινοτομώντας με τη βοήθεια της τεχνολογίας και παρέχοντας υψηλό επίπεδο ποιότητας υπηρεσιών. Ποιους προσωπικούς στόχους έχετε θέσει σε επαγγελματικό επίπεδο; Πριν από λίγα χρόνια ξεκίνησα να συζητώ με την ομάδα μου την πιστοποίηση του Οργανισμού με το ISO 41001, το οποίο είναι το πρότυπο διαχείρισης των υπηρεσιών των εγκαταστάσεων μας. Μετά από εντατικές προσπάθειες καταφέραμε να πιστοποιηθούμε με το συγκεκριμένο πρότυπο και είμαι ιδιαίτερα περήφανη, αφού είμαστε ο πρώτος

κή συνέχεια και την περιβαλλοντική διαχείριση. Προσωπικά, έχω ξεκινήσει από τη θέση του senior associate και πρόσφατα έχω προαχθεί σε head of operations. Η προηγούμενή μου εμπειρία αφορά και πάλι στον τομέα των operations σε εταιρεία παροχής virtual και serviced offices, σε παγκόσμιο Οργανισμό ταχυμεταφορών και σε εταιρείες πώλησης τηλεπικοινωνιακών συστημάτων και λογισμικών.

ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΓΙΑ ΜΕΝΑ

ΑΓΑΠΗΜΈΝΟ ΒΙΒΛΊΟ:

Γλάρος Ιωνάθαν Λίβινγκστον

ΑΓΑΠΗΜΈΝΗ ΤΑΙΝΊΑ: The Green Mile

ΠΡΟΣΩΠΙΚΌΤΗΤΑ ΠΟΥ ΘΑΥΜΆΖΩ:

Eliud Kipchoge

ΚΆΤΙ ΠΟΥ ΘΑ ΉΘΕΛΑ ΝΑ ΑΠΟΚΤΉΣΩ:

Ένα σπιτάκι μέσα στο δάσος, λατρεύω τη φύση

ΚΆΤΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΑΠΟΧΩΡΊΖΟΜΑΙ ΠΟΤΈ: Το κινητό μου

EconomyToday 11

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΣΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ομαι εξάλλου στον επαγγελματικό μου τομέα. Η αλήθεια είναι ότι όταν μιλώ στην ομάδα μου, αυτό που τους λέω πάντοτε είναι ότι η καλοσύνη κάνει θαύματα. Η καλοσύνη δεν είναι ούτε αδυναμία ούτε σημαίνει να λες πάντα ναι. Καλοσύνη είναι να ακούς, να συμμερίζεται και να προσπαθείς να «μπεις στα παπούτσια του άλλου», έτσι ώστε να αισθανθείς και να καταλάβεις τις ανάγκες του. Ζούμε όλοι σε γρήγορους ρυθμούς και η καθημερινότητά μας είναι πολύ απαιτητική τόσο σε επαγγελματικό όσο και σε προσωπικό επίπεδο, οπότε πιστεύω ότι η καλοσύνη μπορεί να κάνει τη διαφορά. Επιπρόσθετα, αυτό που με έχει καθορίσει ως άνθρωπο και επαγγελματία τα τελευταία χρόνια είναι το πάθος μου για τον εθελοντισμό και η αγάπη μου για το τρέξιμο και τη γυμναστική. Μαζί με την οικογένειά μου, αυτοί είναι οι πυλώνες που καθοδηγούν τη ζωή μου!

ΤΟ ΜΟΤΟ ΜΟΥ

Kindness is Μagic!

12 EconomyToday

Οργανισμός στην Κύπρο που πιστοποιείται με το ISO 41001. Επόμενος μεγάλος στόχος είναι να δημιουργήσουμε ένα καινούργιο προϊόν συμβουλευτικών υπηρεσιών σχετικά με τη διαχείριση των εγκαταστάσεων, το οποίο θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων πληροφορίες για την πολιτική διαχείρισης, τον σχεδιασμό και την υλοποίηση διαφόρων λύσεων, την αξιολόγηση απόδοσης και τη συνεχή βελτίωση. Σε πιο προσωπικό επίπεδο ένας διαρκής στόχος μου είναι να εφευρίσκω τρόπους ώστε να μαθαίνω συνεχώς νέα πράγματα και να βελτιώνομαι. Πώς αποτιμάτε το έργο που έχει επιτευχθεί στο Τμήμα σας και τι θα περιλαμβάνει το στρατηγικό σας πλάνο στο προσεχές μέλλον; Αν και στην PwC το οικονομικό μας έτος έχει ξεκινήσει τον Ιούλιο του 2023 και ολοκληρώνεται τον Ιούνιο του 2024, θα μπορούσα να πω με βεβαιότητα ότι όλοι οι στόχοι μας για την περασμένη χρονιά έχουν επιτευχθεί. Οι στόχοι μας για τη φετινή οικονομική χρονιά

περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων, την εισαγωγή ακόμη περισσότερων καινοτόμων τεχνολογιών που θα βοηθήσουν στην αυτοματοποίηση των διαδικασιών, στη μείωση του περιβαλλοντικού μας αποτυπώματος όπως προνοεί η «Net Zero» δέσμευση του Οργανισμού καθώς επίσης και στη βελτίωση των πρακτικών που έχουμε ήδη εντάξει στην καθημερινότητα για την ευεξία του προσωπικού. Ποιοι σταθμοί καθόρισαν την επαγγελματική σας πορεία; Πιστεύω ότι η επαγγελματική μου πορεία καθορίστηκε μέσα από τις εμπειρίες και την τεχνογνωσία που απέκτησα όλα αυτά τα χρόνια αλλά και τη συνεργασία με τους εκάστοτε διευθυντές και chief operations executives. Τα σχόλια και η ανατροφοδότηση που μου παρείχαν ήταν πολύτιμα και οδήγησαν στη βελτίωσή μου. Η σχέση που διατηρώ τόσο με την ομάδα μου όσο και με τους υπόλοιπους επαγγελματίες του Οργανισμού μού μαθαίνει καθημερινά κάτι καινούριο σ’ αυτό το μεγάλο σχολείο που λέγεται PwC. «Kindness is Magic!». Με αυτό το μότο πορεύ-

Ποιες νέες συνήθειες έχετε αποκτήσει στη μετά Covid-19 εποχή; Παρόλο που ο Οργανισμός μας είχε ήδη εντάξει τη φιλοσοφία του Working from Home και πριν την Covid-19 εποχή, παρατηρούμε ότι αυτό το φαινόμενο έχει πλέον εδραιωθεί στην καθημερινότητά μας. Γενικά το εργασιακό μοντέλο έχει διαφοροποιηθεί και ιδιαίτερη σημασία δίνεται στην τεχνολογία και σε λύσεις που υποστηρίζουν και διευκολύνουν τη διαδικτυακή επικοινωνία. Βαρύνουσα σημασία δίνεται επίσης σε παροχή υπηρεσιών που αφορούν την υγεία, την ψυχολογία αλλά και την ευεξία των υπαλλήλων με παροχή υπηρεσιών και δραστηριοτήτων είτε διά ζώσης είτε διαδικτυακά. Σε προσωπικό επίπεδο δουλεύω περισσότερο από το γραφείο επειδή θέλω να βρίσκομαι κοντά στην ομάδα μου, η οποία λόγω του ρόλου της εργάζεται ως επί το πλείστον από το γραφείο. Η καθημερινότητά μου όμως εξακολουθεί να περικλείει διαδικτυακές συναντήσεις και αμέτρητα μηνύματα επικοινωνίας στο εσωτερικό chat room του Οργανισμού.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΤΟ MEDITERRANEAN HOSPITAL OF CYPRUS

ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ

Το νοσοκομείο διαθέτει πολύ ισχυρές λειτουργικές υποδομές, καθώς απασχολεί πέραν των 120 ιατρών ειδικότητας και επιπλέον 450 άτομα σε νοσηλευτικές και παραϊατρικές θέσεις, διασφαλίζοντας την αναγκαία συνέπεια και αξιοπιστία στη φροντίδα των ασθενών. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΕΡΕΣΣΙΟΣ

το Mediterranean Hospital of Cyprus δεν εξυπηρετούμε απλά τους ασθενείς, τους φροντίζουμε. Ο ρόλος του Mediterranean Hospital of Cyprus στον τομέα της Υγείας και στην κοινωνία γενικότερα ήταν, είναι και θα είναι διαχρονικά σημαντικός και ουσιαστικός, υπογραμμίζει σε συνέντευξή του στο περιοδικό Εconomy Today ο γενικός διευθυντής του νοσοκομείου Νότης Ζαννέτος. Επισημαίνοντας ότι όραμα τού Mediterranean Hospital of Cyprus είναι να αποτελεί μία πραγματικά αξιόπιστη επιλογή παροχής υψηλής ποιότητας ιατρονοσηλευτικών υπηρεσιών στη συνείδηση του Κύπριου πολίτη, ο κ. Ζαννέτος διαβεβαιώνει μεταξύ άλλων πως «με την οργανωτική του δομή, το νοσοκομείο μας μπορεί και ανταποκρίνεται σε αυξημένες ροές ασθενών, διασφαλίζοντας την εξατομικευμένη φροντίδα προς τον κάθε ασθενή». 14 EconomyToday

Αναφερόμενος στο ΓεΣΥ ο κ. Ζαννέτος σημειώνει πως το Mediterranean Hospital of Cyprus ήταν το πρώτο που συμβλήθηκε με το ΓεΣΥ ενώ σχολιάζοντας τις νέες συμβάσεις με τον ΟΑΥ από τον Σεπτέμβριο του 2023 ομολογεί πως «αναμέναμε από τον ΟΑΥ έπειτα από 4 χρόνια λειτουργίας του Συστήματος να αναγνώριζε τη συμπεριφορά τού κάθε νοσηλευτηρίου και την απόδοσή του και να προσέδιδε την προοπτική που άρμοζε στο κάθε νοσηλευτήριο».

ΣΥΜΕΡΙΣΤΉΚΑΜΕ ΤΙΣ ΒΑΣΙΚΈΣ ΑΡΧΈΣ ΤΟΥ ΓεΣΥ, ΤΙΣ ΤΙΜΉΣΑΜΕ ΚΑΙ ΤΙΣ ΤΗΡΉΣΑΜΕ ΚΑΤΆ ΓΡΆΜΜΑ ΜΕ ΓΝΏΜΟΝΑ ΤΟ ΣΥΜΦΈΡΟΝ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΏΝ

Πότε δημιουργήθηκε το Mediterranean Hospital, ποιος ήταν ο ιδρυτής του και πόσους γιατρούς απασχολεί; Το Mediterranean Hospital of Cyprus δημιουργήθηκε το 2013 από τον χειρουργό τραυματιολόγο δρα Ανδρέα Παναγιώτου, σε μία εποχή που ο τομέας Υγείας στη Λεμεσό δεν προσέφερε ιδιαίτερες επιλογές στους ασθενείς. Αν κάνω μία σύντομη αναδρομή αυτής της δεκαετίας, ομολογώ ότι ο ρόλος του νοσοκομείου μας στον τομέα Υγείας και στην κοινωνία γενικότερα ήταν, είναι και θα είναι διαχρονικά σημαντικός και ουσιαστικός. Το Mediterranean Hospital of Cyprus είναι ένα ιδιωτικό νοσοκομείο το οποίο συνδυάζει λειτουργικές δομές δημοσίων νοσοκομείων με πνεύμα και εργασιακή κουλτούρα ιδιωτικού νοσοκομείου. Διαθέτει πολύ

EconomyToday 15

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Mediterranean Hospital of Cyprus

Χειρουργείο Τραύματος

Υδριβικό Χειρουργείο

ισχυρές λειτουργικές υποδομές, καθώς απασχολεί πέραν των 120 ιατρών ειδικότητας και επιπλέον 450 άτομα σε νοσηλευτικές και παραϊατρικές θέσεις, διασφαλίζοντας την αναγκαία συνέπεια και αξιοπιστία στη φροντίδα των ασθενών. Σήμερα μιλάμε για ένα ισχυρά δομημένο και οργανωμένο νοσοκομείο με την έννοια της λέξης, με λειτουργικές υποδομές εφάμιλλες ευρωπαϊκών νοσοκομείων, το οποίο παρέχει την ίδια ποιότητα υπηρεσιών ανεξαρτήτως της μέρας και της ώρας που το επισκέπτεται ο ασθενής. Ένα αυταπόδεικτα πραγματικό νοσοκομείο.

ΔΕΝ ΕΊΝΑΙ ΤΥΧΑΊΟ ΠΟΥ ΣΕ ΠΡΌΣΦΑΤΗ ΕΓΚΎΚΛΙΌ ΤΟΥ Ο ΟΑΥ ΑΝΑΓΝΏΡΙΣΕ ΤΟ MEDITERRANEAN HOSPITAL OF CYPRUS ΩΣ ΈΝΑ ΑΠΌ ΤΑ ΔΎΟ ΝΟΣΗΛΕΥΤΉΡΙΑ ΣΕ ΌΛΗ ΤΗΝ ΚΎΠΡΟ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΊ ΝΑ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΘΕΊ ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΆ

Ποιο είναι το όραμα και οι σκοποί του νοσοκομείου; Το όραμα του Mediterranean Hospital of Cyprus είναι να αποτελεί μία πραγματικά αξιόπιστη επιλογή παροχής υψηλής ποιότητας ιατρονοσηλευτικών υπηρεσιών στη συνείδηση του Κύπριου πολίτη, καθ’ 16 EconomyToday

όλη τη διάρκεια του 24ώρου, διατηρώντας την ίδια ποιότητα υπηρεσιών και φροντίδας ανεξαρτήτως χρονικής στιγμής. Σκοπός του Mediterranean Hospital of Cyprus είναι να μπορεί πάντοτε να εξυπηρετεί τους ασθενείς που το επισκέπτονται για οποιονδήποτε λόγο. Αυτό προϋποθέτει άριστη οργάνωση, διαθεσιμότητα πόρων και υποδομών και επαρκή στελέχωση ώστε οποιανδήποτε στιγμή να ανταποκρίνεται.

ΕΝΤΑΞΗ ΣΤΟ ΓεΣΥ Το Mediterranean Hospital είναι το πρώτο νοσοκομείο που συμβλήθηκε με το ΓεΣΥ. Τι σας ώθησε σ’ αυτή την απόφαση; Πριν την εφαρμογή του ΓεΣΥ, το Σύστημα Υγείας ήταν άναρχο. Εμείς θέλαμε να οργανώσουμε ένα νοσοκομείο με την έννοια της λέξης. Έναν Οργανισμό ο οποίος να παρέχει τις ίδιες ιατρικές και νοσηλευτικές υπηρεσίες σε ασθενείς, εξασφαλίζοντας και παρέχο-

ντας τις σε υψηλή ποιότητα ανά πάσα στιγμή κατά τη διάρκεια του 24ώρου. Συμμεριστήκαμε τις βασικές αρχές του ΓεΣΥ, τις τιμήσαμε και τις τηρήσαμε κατά γράμμα με γνώμονα το συμφέρον των ασθενών.

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ Τι έχει προσφέρει το Mediterranean Hospital στην κοινωνία; Το Mediterranean Hospital of Cyprus διαχρονικά ήταν και είναι πρωτοστάτης στον τομέα, προσφέροντας στην κοινωνία, τόσο κατά την προ-ΓεΣΥ εποχή όσο και τη σημερινή. Ο οικονομικός παράγοντας ουδέποτε ήταν ο αυτοσκοπός του νοσοκομείου και αυτό αποδεικνύεται διαχρονικά μέσα από τις δράσεις του ίδιου του νοσοκομείου μας. Σε κρατικές προσφορές, όπως για παράδειγμα καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις, το Mediterranean Hospital στάθηκε αρωγός του Υπουργείου Υγείας προσφέροντας προσιτές χρεώσεις ώστε να μειωθούν οι λίστες αναμονής και να εξυπηρετηθεί ο κόσμος, χωρίς να επηρεάζεται η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών. Την εποχή της πρόσφατης πανδημίας, το Mediterranean Hospital υποδείχθηκε ως το νοσοκομείο που θα κάλυπτε τα «μη μολυσματικά περιστατικά» της επαρχίας Λεμεσού και Πάφου. Επίσης έχουμε διενεργήσει δωρεάν ένα σημαντικό αριθμό covid tests σε ιδρύματα όπως τον Άγιο Στέφανο, την Αστυνομική Ακαδημία, την Πυροσβεστική Υπηρεσία Λεμεσού, τον δήμο Λεμεσού, την Επαρχιακή Διοίκηση γιατί η συνείδηση του νοσοκομείου μας αυτό μας επέβαλε. Καλύψαμε με απόλυτη επιτυχία τα προγραμματισμένα και Επείγοντα περιστατικά Επεμβατικής Καρδιολογίας (κατά την ανακαίνιση του εργαστηρίου του Γ. Ν. Λεμεσού), καλύψαμε όλες τις αξονικές τομογραφίες του Γ.Ν. Λεμεσού με απόλυτη επιτυχία και συμμετείχαμε στα PCR tests στα αεροδρόμια Λάρνακας και Πάφου προσφέροντας τη χαμηλότερη τιμή την τότε εποχή στον Κύπριο ασθενή. Ως ένα από τα μεγαλύτερα νοσοκομεία στην Κύπρο, με ενεργή συμμετοχή στο ΓεΣΥ, ποιες είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζετε; Το Mediterranean Hospital of Cyprus είναι το πρώτο νοσηλευτήριο που συμβλήθηκε με τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας για παροχή υπηρεσιών στο ΓεΣΥ. Όλοι μπορούμε να αντιληφθούμε ότι οι προκλήσεις εξ αρχής ήταν πολλές και τα αναπάντητα ερωτήματα ακόμη περισσότερα. Μεγαλύτερη πρόσκληση είναι προφανώς το πώς θα λειτουργήσει το ΓεΣΥ στη διάρκεια των χρόνων. Τα τελευταία χρόνια μέσω του ΓεΣΥ γίνεται μία αξιόλογη προσπάθεια να ρυθμιστεί ο τομέας Υγείας, γεγονός που θα πρέπει να χαροποιεί όλους τους δικαιούχους

ΕΙΜΑΣΤΕ ΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΜΕ ΙΣΩΣ ΤΟΝ ΥΨΗΛΟΤΕΡΟ ΔΕΙΚΤΗ ΠΟΛΥΠΛΟΚΟΤΗΤΑΣ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ. ΑΥΤΟ ΑΠΟ ΜΟΝΟ ΤΟΥ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΤΙΣ ΙΚΑΝΌΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΜΑΣ

του Συστήματος Υγείας. Εντούτοις, σημαντικότατα ζητήματα χρήζουν ενός ορθολογικού σχεδιασμού και πολιτικής βούλησης για να εφαρμοστούν, χαρακτηριστικά που σήμερα στον τομέα μας δεν υπάρχουν δυστυχώς. Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε έχουν να κάνουν με τους σχεδιασμούς του Συστήματος, όπου ο ΟΑΥ και το Υπουργείο Υγείας θα πρέπει να λάβουν αποφάσεις και να καθορίσουν τους κανόνες του τομέα. Συγκεκριμένα, θα απαριθμούσα τα εξής: (α) Ν α ξεκαθαρίσει η πολιτεία τι είδους νοσοκομεία επιθυμεί να έχει στο Σύστημα Υγείας, να οριστούν αντικειμενικά κριτήρια και να αποζημιώνεται το κάθε νοσηλευτήριο με βάση τις λειτουργικές υποδομές που διαθέτει και την πολυπλοκότητα των περιστατικών που αναλαμβάνει. (β) Ο τομέας των Φαρμάκων και συγκεκριμένα η διάθεση, προμήθεια νοσοκομειακών φαρμάκων χρήζει άμεσης αναθεώρησης. Δεν μπορεί ένα νοσηλευτήριο να αγοράζει εξειδικευμένα φάρμακα να καλύψει οποιανδήποτε ανάγκη προκύψει και να αναμένει πότε θα αποζημιωθεί. Υπάρχουν ακόμη μονοπώλια στα φάρμακα, με αποτέλεσμα να πιέζεται ο τομέας και να μην υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις. Ποια είναι τα πλεονεκτήματα του Mediterranean Hospital of Cyprus; Κατ’ αρχή είμαστε ένα νοσοκομείο οργανωμένο με τρόπο ώστε να μπορούμε να ανταποκρινόμαστε σε οποιοδήποτε επείγον περιστατικό. Και είναι λογικό, όταν μπορείς να εξυπηρετείς το επείγον περιστατικό, είσαι ήδη προετοιμασμένος να εξυπηρετήσεις και το προγραμματισμένο. Το πιο δυνατό σημείο του Mediterranean Hospital of Cyprus είναι η στελέχωσή του και η κουλτούρα που αφουγκράζονται όλοι όσοι εργάζονται σε αυτό. Τόσο το εξειδικευμένο ιατρικό προσωπικό όσο και η νοσηλευτική μας ομάδα και όλο το υποστηρικτικό προσωπικό διαθέτουν μία πολύ ιδιαίτερη εργασιακή κουλτούρα και μία νοοτροπία συλλογικότητας, όπου όλοι συνεργαζόμαστε με επίκεντρο τον ασθενή. Με την οργανωτική του δομή, το νοσοκομείο μας μπορεί και ανταποκρίνεται σε αυξημένες ροές ασθενών, διασφαλίζοντας την εξατομικευμένη φροντίδα προς τον κάθε ασθενή σε ένα ασφαλές περιβάλλον. Ποια είναι η φιλοσοφία σας σε ό,τι αφορά την εξυπηρέτηση του ασθενή και με ποιο τρόπο την εφαρμόζετε; Εμείς δεν εξυπηρετούμε τους ασθενείς αλλά τους φροντίζουμε. Το Mediterranean Hospital of Cyprus είναι το σπίτι των ασθενών. Η καθημερινή μας απασχόληση περιστρέφεται γύρω από τον ασθενή και η προσπάθεια είναι καθημερινά γύρω από το

EconomyToday 17

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

καλώς νοούμενο συμφέρον του ασθενή. Ταυτόχρονα, πιστεύω ότι το Σύστημα Υγείας βοηθά καθημερινά στην καλλιέργεια μίας κουλτούρας στον ασθενή της Κύπρου, αναδεικνύοντάς του και τα δικαιώματά του αλλά και τις υποχρεώσεις του. Η κοινή ορθή αντίληψη όλων των εμπλεκομένων βοηθά το ίδιο το σύστημα και θα πρέπει και οι ίδιοι οι ασθενείς να αντιλαμβάνονται τις ιδιαιτερότητες του τομέα Υγείας. Από την 1η Σεπτεμβρίου 2023 κάνατε νέες Συμβάσεις με τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας. Τι αλλάζει για εσάς; Η νέα μεθοδολογία αποζημίωσης των νοσηλευτηρίων του ΓεΣΥ προνοεί την εφαρμογή ποιοτικών κριτηρίων βάσει των οποίων οι αποζημιώσεις των νοσηλευτηρίων θα επηρεάζονται. Το νοσοκομείο μας εξ αρχής έχει χαιρετίσει τη νέα αυτή μεθοδολογία καθώς με τον τρόπο αυτό το ίδιο το σύστημα σπρώχνει τα νοσηλευτήρια και τους ιατρούς στην εξέλιξη και στην πρόοδο. Σημαντικό επίσης ότι οι ασθενείς έχουν λόγο και οι βαθμολογίες που δίδουν επηρεάζουν σε κάποιο βαθμό και τις αποζημιώσεις που λαμβάνουν τα νοσηλευτήρια. Θα αναμέναμε ωστόσο από τον ΟΑΥ έπειτα από 4 χρόνια λειτουργίας του Συστήματος να αναγνώριζε τη συμπεριφορά τού κάθε νοσηλευτηρίου και την απόδοσή του και να προσέδιδε την προοπτική που άρμοζε στο κάθε νοσηλευτήριο. Για να είμαι πιο σαφής, ένα νοσηλευτήριο σαν το Mediterranean Hospital of Cyprus, με πλήρη συμμετοχή στο ΓεΣΥ σε όλα τα επίπεδα (και στα Εξωτερικά Ιατρεία, και στο Ενδονοσοκομειακό και στα Επείγοντα) θα έπρεπε να έχει στη διάθεσή του τον αριθμό μονάδων που του αναλογούν ώστε να μπορεί να ανταποκρίνεται στην αυξημένη ζήτηση που παρουσιάζεται. Ας μην ξεχνάμε ότι οι ασθενείς έχουν το δικαίωμα της επιλογής και μέσω της νέας Μεθοδολογίας του ΟΑΥ θα έπρεπε να δοθούν οι αναγκαίοι όγκοι για να μπορεί το κάθε νοσηλευτήριο να ανταποκρίνεται στη ζήτηση που παρουσίασε τα τελευταία χρόνια. Ποιες παράμετροι θεωρείτε ότι θα έπρεπε να λαμβάνονται υπόψη στη νέα Μεθοδολογία αποζημίωσης των νοσηλευτηρίων; Δεν λαμβάνεται υπόψη ο Δείκτης Πολυπλοκότητας Περιστατικών (Case Mix Index), ο οποίος διαφέρει από νοσοκομείο σε νοσοκομείο καθώς ο συγκεκριμένος δείκτης υποδεικνύει την πολυπλοκότητα των περιστατικών που έχει αντιμετωπίσει το κάθε νοσοκομείο. Όταν το Mediterranean Hospital με δεδομένα του ΟΑΥ έχει Δείκτη Πολυπλοκότητας περιστατικών 1,22 και ο μέσος όρος της αγοράς είναι 0,99 είναι πασιφανές ότι το νοσοκομείο μας αναλαμβάνει πολύπλοκα και περιπλεγμένα περιστατικά. Αυτής της κατηγορίας περιστατικά, προϋποθέτουν και εξειδίκευση και αυξημένα κόστη. Για να τα κάνει ένα νοσοκομείο θα πρέπει να αποζημιώνεται αντικειμενικά. 18 EconomyToday

ΈΝΑ ΙΣΧΥΡΆ ΔΟΜΗΜΈΝΟ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΜΈΝΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΊΟ ΜΕ ΤΗΝ ΈΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΛΈΞΗΣ, ΜΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΈΣ ΥΠΟΔΟΜΈΣ ΕΦΆΜΙΛΛΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΏΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΊΩΝ, ΤΟ ΟΠΟΊΟ ΠΑΡΈΧΕΙ ΤΗΝ ΊΔΙΑ ΠΟΙΌΤΗΤΑ ΥΠΗΡΕΣΙΏΝ ΑΝΕΞΑΡΤΉΤΩΣ ΤΗΣ ΜΈΡΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΏΡΑΣ ΠΟΥ ΤΟ ΕΠΙΣΚΈΠΤΕΤΑΙ Ο ΑΣΘΕΝΉΣ. ΈΝΑ ΑΥΤΑΠΌΔΕΙΚΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΌ ΝΟΣΟΚΟΜΕΊΟ

Δεν λαμβάνονται υπόψη ποιοτικά κριτήρια για τα δύο πιο κοστοβόρα και ζωτικής σημασίας τμήματα ενός νοσοκομείου: το Τμήμα Ατυχημάτων και Επειγόντων Περιστατικών και τη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. Θα έπρεπε κατά την άποψή μας να καθοριστούν κριτήρια επί των δύο αυτών τμημάτων με απαιτήσεις σε στελέχωση, σε εξοπλισμό και σε φάσμα υπηρεσιών που μπορεί το κάθε νοσοκομείο να προσφέρει. Στο νοσοκομείο μας εφημερεύουν εντός νοσοκομείου ιατροί 7 ειδικοτήτων, ώστε να διασφαλίζεται η ποιότητα στην παροχή ιατρικών υπηρεσιών προς τους ασθενείς. Συνεχώς η εικόνα που βγαίνει προς τα έξω είναι πως ταλαιπωρούνται οι πολίτες που προσέρχονται στα ΤΑΕΠ. Μπορείτε να μας δώσετε μια εικόνα για τη σημερινή κατάσταση όπως εσείς τη βιώνετε; Μπορούν τα ΤΑΕΠ των ιδιωτικών νοσηλευτηρίων να ανταποκριθούν σε εθνικό επίπεδο; Θα απαντήσω για το ΤΑΕΠ του νοσηλευτηρίου μας. Ναι μπορούμε και το αποδεικνύουμε καθημερινά. Είμαστε ένα 24ωρο νοσηλευτήριο, πλήρως στελεχωμένο και έτοιμο να ανταποκριθεί σε οποιοδήποτε περιστατικό με αμεσότητα και σοβαρότητα. Δεν είναι τυχαίο που σε πρόσφατη εγκύκλιο του ο ΟΑΥ αναγνώρισε το Mediterranean Hospital of Cyprus ως ένα από τα δύο νοσηλευτήρια σε όλη την Κύπρο που μπορεί να ανταποκριθεί σε ΟΛΑ τα περιστατικά. Αλλά και πάλι, εδώ είναι που ο ΟΑΥ θα πρέπει να αναγνωρίζει εμπράκτως ότι δεν είναι όλα τα νοσηλευτήρια τα ίδια. Ένα ΤΑΕΠ που ανταποκρίνεται σε επείγοντα περιστατικά όλων των ειδικοτήτων, που έχει τη δυνατότητα και τη στελέχωση να ανταποκριθεί και να αναλάβει από πολυτραυματίες μέχρι αγγειοχειρουργικά, νευροχειρουργικά και καρδιοχειρουργικά περιστατικά, είναι πασιφανές ότι έχει αυξημένα κόστη λειτουργίας για να συντηρεί όλες αυτές τις ιατρικές και νοσοκομειακές υπηρεσίες σε 24ωρη βάση. Είναι καθήκον της πολιτείας να αναγνωρίσει τους ικανούς και να τους αποζημιώνει αντικειμενικά ώστε να συνεχίσουν να παρέχουν εξειδικευμένες υπηρεσίες.

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ Σε ποιες επενδύσεις έχετε προχωρήσει ως Mediterranean Hospital και ποιο ρόλο διαδραματίζει σήμερα η τεχνολογία στον τομέα της Υγείας. Η τεχνολογική αναβάθμιση του νοσοκομείου μας έχει πρωτεύουσα θέση στις προτεραιότητες του διοικητικού μας συμβουλίου. Για να προσελκύσει κανείς καλούς και εξειδικευμένους ιατρούς, θα πρέπει να διαθέτει και την αναγκαία τεχνολογία για να μπορούν να λειτουργήσουν και να ασκούν το επίπεδο ιατρι-

Μονάδα Διάλυσης Φαρμάκων

Τμήμα Ατυχημάτων και Επειγόντων Περιστατικών

κής που γνωρίζουν. Από το 2013 μέχρι σήμερα, το Mediterranean Hospital of Cyprus έχει επενδύσει πέραν των €30.000.000 σε εξοπλιστικά συστήματα και τεχνολογική αναβάθμιση καθιστώντας το ως ένα από το πιο τεχνολογικά αναβαθμισμένα νοσηλευτήρια της χώρας. Εντούτοις να μου επιτραπεί να αναφέρω ότι η μεγαλύτερή μας επένδυση δεν είναι στην τεχνολογία αλλά στους ανθρώπους που αποτελούν τον Οργανισμό μας. Αυτοί είναι που καθημερινά εκπροσωπούν το νοσηλευτήριο μας και που εκφράζουν την κουλτούρα που ο Οργανισμός μας επιθυμεί να μεταδώσει στον ασθενή. Αντιλαμβάνεται κανείς ότι ένα νοσοκομείο για να παρέχει 24ωρες ολοκληρωμένες υπηρεσίες πρέπει να διαθέτει και λειτουργικές υποδομές και δυνατή στελέχωση. Εντούτοις, μπορείτε να διακρίνετε κάποια τμήματά σας τα οποία ξεχωρίζουν; Πράγματι για να ονομάζεσαι νοσοκομείο πρέπει να διαθέτεις ιατρικές ειδικότητες και εξειδικεύσεις που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των ασθενών. Δεν θα έλεγα ότι ως διοίκηση διακρίνουμε συγκεκριμένα τμήματα, εντούτοις όλα έχουν τις ιδιαιτερότητές τους. Η προσπάθεια γίνεται συλλογικά και όλες οι ιατρικές

Φαρμακείο Μονάδας Διάλυσης

πράξεις αλληλοσυνδέονται με επίκεντρο τον ασθενή. Η Μονάδα Εντατικής Θεραπείας του νοσοκομείου μας είναι ένα τμήμα που αναλαμβάνει διαχρονικά βαριά και πολύπλοκα περιστατικά και ανταποκρίνεται επάξια με εξαιρετικά αποτελέσματα. Το Ογκολογικό μας τμήμα επίσης διαθέτει μία εξαιρετική ομάδα επαγγελματιών και επιβεβαιώνει καθημερινά την εδραίωσή του στον τομέα. Το Κέντρο Καρδιάς του νοσοκομείου μας αποτελούμενο από καρδιολόγους (κλινικούς και επεμβατικούς), καρδιοχειρουργούς, αγγειοχειρουργούς και μία Καρδιολογική Μονάδα των 25 κλινών επιβεβαιώνει καθημερινά τη σημασία ύπαρξής του. Θα ήταν παράλειψή μου να μην αναφερθώ στην εξαιρετική δουλειά που γίνεται στο νέο Παιδιατρικό τμήμα του Mediterranean το οποίο διαθέτει 17 κλίνες και η ιατρική του ομάδα η οποία αποτελείται από 6 παιδιάτρους, παιδο-χειρουργό, παιδο-ορθοπεδικό και παιδο-αναισθησιολόγο. Τι να κρατήσουμε ακούγοντας το όνομα Mediterranean Hospital of Cyprus; Να κρατήσετε ότι το Mediterranean Hospital of Cyprus είναι ένα ολοκληρωμένο 24ωρο νοσοκομείο το οποίο αποτελεί το σπίτι των ασθενών, φτιαγμένο από τον Άνθρωπο για τον Άνθρωπο.

EconomyToday 19

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΠΡΩΤΑΡΧΙΚΟΣ ΜΑΣ ΣΤΟΧΟΣ

Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΣΤΟΝ ΑΣΘΕΝΗ Ο τελευταίας τεχνολογίας εξοπλισμός, η πολυετής εμπειρία του ιατρικού προσωπικού και η εξειδίκευση του παραϊατρικού μας προσωπικού, είναι σε θέση να διασφαλίσουν την εγκυρότητα της διάγνωσης, ό,τι πιο σημαντικό για κάθε διαγνωστικό έλεγχο που διενεργείται.

ια την 36χρονη πορεία της Πολυκλινικής ΥΓΕΙΑΣ, τον πρωταρχικό της στόχο για προσφορά στον ασθενή και τις ολοκληρωμένες υπηρεσίες που προσφέρει στο Τμήμα Διαγνωστικού Ελέγχου, τοποθετούνται στο Economy Today ο διευθυντής Εξωνοσοκομειακών Υπηρεσιών Υγείας κ. Πάνος Πέτρου και η διευθύντρια Επιχειρησιακής Ανάπτυξης και Μάρκετινγκ κα Μαριάννα Φόρτωμα. Ποιες ολοκληρωμένες υπηρεσίες παρέχει το τμήμα Διαγνωστικού Ελέγχου της Πολυκλινικής Υγεία; Π. Π: Η Πολυκλινική ΥΓΕΙΑ, εδώ και 36 χρόνια, έχει θέσει ως πρωταρχικό στόχο την ουσιαστική προσφορά στον ασθενή, αξιοποιώντας τα πλέον σύγχρονα πρωτόκολλα και την τελευταία λέξη της τεχνολογίας, αναπτύσσοντας παράλληλα διαρκώς, το δίκτυο των συνεργαζόμενων ιατρών της. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο, έχει επενδύσει σημαντικά τόσο σε οικονομικό επίπεδο, όσο και σε επίπεδο ανθρώπινου δυναμικού. Το διαγνωστικό τμήμα της Πολυκλινικής ΥΓΕΙΑ διαθέτει τον υψηλής ακρίβειας και ευκρίνειας Μαγνητικό Τομογράφο 3 Tesla, της SIGNA, (General Electric) ο οποίος προσφέρει νέα επίπεδα άνεσης στον ασθενή, με ευέλικτο σχεδιασμό πηνίων και νέες εφαρμογές, σχεδιασμένες ειδικά για τη μείωση του χρόνου σάρωσης και του θορύβου στο ελάχιστο δυνατό. Έτσι, εξαλείφεται το αίσθημα δυσφορίας, γεγονός που καθιστά το σύστημα κατάλληλο ακόμη και για ασθενείς με κλειστοφοβία. Πρόκειται για ένα υπερσύγχρονο και καινοτόμο σύστημα 20 EconomyToday

H ΠΟΛΥΚΛΙΝΙΚΉ ΥΓΕΙΑ ΕΊΝΑΙ ΤΟ ΜΟΝΑΔΙΚΌ ΝΟΣΗΛΕΥΤΉΡΙΟ ΣΤΗΝ ΚΎΠΡΟ, ΤΟ ΟΠΟΊΟ ΕΊΝΑΙ ΣΕ ΘΈΣΗ ΝΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΉΣΕΙ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΌ ΈΛΕΓΧΟ ΠΑΊΔΩΝ

τεχνητής νοημοσύνης κατάλληλο όχι μόνο για έλεγχο ενηλίκων, αλλά και παιδιών όλων των ηλικιών. Ενδεικτικά μόνο, κάποιες από τις πλέον διαδεδομένες εφαρμογές του είναι η ολόσωμη μαγνητική τομογραφία (Body MRI), η μαγνητική τομογραφία αιμάτωσης εγκεφάλου, μαγνητική φασματοσκοπία εγκεφάλου (MR Spectroscopy), η λειτουργική μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου (FMRI), η μαγνητική τομογραφία καρδιάς, η παιδική μαγνητική τομογραφία με αναισθησία, η μαγνητική δεσμιδογραφία εγκεφάλου και σπονδυλικής στήλης, η πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία του προστάτη (mpΜRI), η μαγνητική αγγειογραφία εγκεφάλου και σώματος, η μαγνητική χολαγγειοπαγκρεατογραφία (MRCP), η μαγνητική ουρογραφία, η μαγνητική τομογραφία για τη μέτρηση εναπόθεσης Σιδήρου (Fe) στο ηπατικό παρέγχυμα και το μυοκάρδιο αναγκαία εξέταση για ασθενείς με θαλασσαιμία, προκειμένου για την εκτίμηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας αποσιδήρωσης, μαγνητική εντερογραφία, η μαγνητική μαστογραφία, η μαγνητική εντερόκλυση και η Μαγνητική Τομογραφία Ορθού. Το τμήμα είναι επίσης εξοπλισμένο με τον τελευταίας τεχνολογίας Αξονικό Τομογράφο της General Electric, CT 128 Slices EVO 2021, ο οποίος προσφέρει μια καλύτερη και πιο άνετη εμπειρία σάρωσης, συμπεριλαμβανομένων υπέρβαρων ασθενών και παιδιών, παρέχοντας αρτιότερη ποιότητα εικόνας, επιτρέποντας ταυτόχρονα την πραγματοποίηση των εξετάσεων σε λιγότερο χρόνο και άρα με ελάχιστη δόση ακτινοβολίας. H Πολυκλινική ΥΓΕΙΑ είναι το μοναδικό νοσηλευτήριο στην Κύπρο, το οποίο είναι σε θέση να πραγματοποιήσει απεικονιστικό έλεγχο παίδων. Οι ασθενείς μπορούν να πραγματοποιήσουν μία σειρά εξειδικευμένων εξετάσεων, εκτός αυτών που θεωρούνται ρουτίνας, όπως είναι η αξονική στεφανιογραφία, αξονική

ISO 22000:2018, CHKS, Cyber Essentials Plus) διασφαλίζουν την υψηλή ποιότητα προσφερόμενων υπηρεσιών με γνώμονα πάντα τον ασθενή. Με βάση τα ανωτέρω, ως ανταγωνιστικό μας πλεονέκτημα, θα έθετα την έγκαιρη και έγκυρη διάγνωση. Εκτός από τους δικαιούχους του ΓεΣΥ θα προσφέρετε και υπηρεσίες σε άτομα που δεν είναι ενταγμένα στο ΓεΣΥ; Μ.Φ: Η Πολυκλινική ΥΓΕΙΑ δέχεται περιστατικά που καλύπτονται ασφαλιστικά ή μέσα από την πληρωμή του ιδίου του ασθενούς. Δηλαδή, αν κάποιος ασθενής έχει παραπεμπτικό από ιατρό μη ενταγμένο στο ΓεΣΥ για κάποιες διαγνωστικές εξετάσεις, μπορεί να τις πραγματοποιήσει στην Πολυκλινική ΥΓΕΙΑ, καλύπτοντας είτε ο ίδιος, είτε η ιδιωτική του ασφάλεια, το οικονομικό σκέλος. Το ίδιο ισχύει και για ιατρικές πράξεις, οι οποίες δεν καλύπτονται από το ΓεΣΥ, όπως είναι τα χειρουργεία αισθητικών επεμβάσεων. Επιπλέον, ασθενείς, οι οποίοι δεν είναι δικαιούχοι του ΓεΣΥ, είτε στο πλαίσιο Ιατρικού Τουρισμού, είτε διαμένοντες στην Κύπρο μη δικαιούχοι, μπορούν να λάβουν το σύνολο των ιατρικών υπηρεσιών που παρέχει η Πολυκλινική ΥΓΕΙΑ, ως ιδιώτες.

αγγειογραφία, αξονική τομογραφία σώματος (τραχήλου, θώρακος, άνω κοιλίας, πυέλου), αξονική τομογραφία μυοσκελετικού, νευρικού συστήματος, εντερόκλυση, ουρογραφία, ποσοτική αξιολόγηση οστών γνάθου, εικονική βρογχοσκόπηση, βιοψίες και παροχετεύσεις κατευθυνόμενες από αξονικό τομογράφο, καθώς και καυτηριασμό όγκων με ραδιοσυχνότητες. Εξίσου υψηλή τεχνογνωσία και εμπειρία διαθέτει και το στελεχιακό δυναμικό του ακτινολογικού τμήματος, το οποίο πραγματοποιεί καθημερινά ακτινογραφίες, ακτινοσκοπήσεις, υπερήχους, καθώς και μαστογραφίες ή απεικονίσεις μαστού με τον νέο 3D μαστογράφο, ο οποίος διαθέτει τομοσύνθεση και διασφαλίζει ακριβή και εις βάθος απεικονιστική ανάλυση. Πραγματοποιώντας ετησίως 7000 μαγνητικές τομογραφίες που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα απεικονιστικού ελέγχου, καθώς και 5000 αξονικές τομογραφίες, το προσωπικό διαθέτει πλέον την εμπειρία και την τεχνογνωσία να αντιμετωπίσει και τις πιο απαιτητικές περιπτώσεις. Ποιο είναι το ανταγωνιστικό σας πλεονέκτημα στις υπηρεσίες διαγνωστικού ελέγχου; Π.Π: Ο τελευταίας τεχνολογίας εξοπλισμός, η πολυετής εμπειρία του ιατρικού προσωπικού και η εξειδίκευση του παραϊατρικού μας προσωπικού, είναι σε θέση να διασφαλίσουν την εγκυρότητα της διάγνωσης, ό,τι πιο σημαντικό για κάθε διαγνωστικό έλεγχο που διενεργείται. Παράλληλα, οι Διαπιστεύσεις και Πιστοποιήσεις από διεθνείς και εθνικούς Οργανισμούς, που αναγνωρίζουν και έχουν πιστοποιήσει την αριστεία και τη δέσμευσή μας στον τομέα της Υγείας, (ISO 9001:2015, ISO 14001:2015, ISO 15189:2012, ISO 27001:2013, ISO 45001:2018,

Το ίδιο ισχύει και για τις συνεργασίες σας με εταιρείες; Μ.Φ: Ακριβώς κατά τον ίδιο τρόπο ισχύουν πλήρως και οι συνεργασίες που έχουμε με εταιρείες της Λεμεσού και αφορούν σε πακέτα διαγνωστικών εξετάσεων προς το προσωπικό τους.

ΘΕΩΡΟΎΜΕ ΌΤΙ Η ΚΎΠΡΟΣ ΕΊΝΑΙ ΣΕ ΘΈΣΗ ΝΑ ΚΑΘΙΕΡΩΘΕΊ ΚΑΙ ΩΣ ΠΡΟΟΡΙΣΜΌΣ ΙΑΤΡΙΚΟΎ ΤΟΥΡΙΣΜΟΎ ΚΑΙ ΈΧΟΥΜΕ ΤΗ ΘΈΛΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΙΚΑΝΌΤΗΤΑ ΝΑ ΔΙΑΔΡΑΜΑΤΊΣΟΥΜΕ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΌ ΡΌΛΟ ΣΕ ΑΥΤΌ

Ποια η συμβολή της Πολυκλινικής Υγείας στον Ιατρικό Τουρισμό; Μ.Φ: H Πολυκλινική ΥΓΕΙΑ, δραστηριοποιείται στον χώρο του Ιατρικού Τουρισμού για περισσότερα από 10 έτη, υποδεχόμενη ασθενείς από όλο τον κόσμο για χειρουργεία διαφόρων ειδικοτήτων. Το γεγονός αυτό, αντανακλά την ποιότητα και το υψηλό επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών. Θεωρούμε ότι η Κύπρος είναι σε θέση να καθιερωθεί και ως προορισμός Ιατρικού Τουρισμού και έχουμε τη θέληση και την ικανότητα να διαδραματίσουμε πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτό. Ποιες συνεργασίες έχετε με την ακαδημαϊκή κοινότητα; Μ.Φ: Η Πολυκλινική ΥΓΕΙΑ, συνεργάζεται με το σύνολο των Πανεπιστημίων της Κύπρου, αλλά και με αρκετούς ακαδημαϊκούς φορείς της Ελλάδας. Η συνεργασία μας βασίζεται όχι μόνο στην πρακτική άσκηση τελειόφοιτων φοιτητών των κυπριακών Πανεπιστημίων, αλλά και στην κοινή συμμετοχή σε ευρωπαϊκά έργα, τα οποία προϋποθέτουν την ερευνητική εμπειρία ακαδημαϊκών φορέων, σε συνδυασμό με την τεχνογνωσία και πρακτική ενσωμάτωση τελευταίων ιατρικών πρωτοκόλλων ενός παρόχου υγείας, όπως η Πολυκλινική ΥΓΕΙΑ. Εξάλλου, οι πλείστοι εκ των συνεργατών ιατρών μας, είναι καθηγητές των πλέον έγκριτων πανεπιστημιακών φορέων της Κύπρου.

EconomyToday 21

Σ ΥΝ CO V ΕE Ν R ΤSΕTΥOΞRΗY

22 EconomyToday

Η ΙΝΔΊΑ ΣΤΟ ΚΆΔΡΟ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΉΣ ΟΙΚΟΝΟΜΊΑΣ

Κύπρος μπορεί να καταστεί η πύλη προς την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Μέση Ανατολή για την 5η μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη και την πιο αναπτυσσόμενη οικονομία σε όρους οικονομικής μεγέθυνσης. Στο κάδρο της κυπριακής οικονομίας λοιπόν η Ινδία, στο αφιέρωμα του Economy Today που ακολουθεί, όπου καταγράφονται από τους «πρωταγωνιστές» της σχέσης Κύπρου Ινδίας οι προκλήσεις και οι προοπτικές στην εμβάθυνση των σχέσεων των δύο χωρών. Η ύπατη αρμοστής της Ινδίας στην Κύπρο, Madhumita Hazarika Bhagat, λίγο πριν να παραδώσει τη σκυτάλη στον επόμενο Ινδό διπλωμάτη, αναφέρει σε συνέντευξή της πώς η Κύπρος αποτελεί πολύτιμη πύλη για τις ινδικές εταιρείες. Δεσμεύεται ότι η Υπάτη Αρμοστεία της Ινδίας στην Κύπρο θα διευκολύνει και θα καλλιεργήσει αυτές τις ευκαιρίες για την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης και την ενίσχυση της διμερούς σχέσης. Επίσης, η Ελένη Απέγητου, επικεφαλής της οικονομικής διπλωματίας του Υπουργείου Εξωτερικών, αναλύει τη σημασία της Κύπρου ως γέφυρας μεταξύ Ινδίας και Ευρωπαϊκής Ένωσης στη συνέντευξη με τίτλο «Η Κύπρος μπορεί να

αποτελέσει τη γέφυρα μεταξύ Ινδίας και Ε.Ε.» ενώ αποκαλύπτει ότι σχεδιάζεται επίσκεψη του προέδρου της Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη στην Ινδία. Ο πρόεδρος του Κυπροϊνδικού Επιχειρηματικού Συνδέσμου, Χρυσήλιος Πελεκάνος αναδεικνύει τις τεράστιες δυνατότητες συνεργασίας μεταξύ Ινδίας και Κύπρου στη συνέντευξή του στο Economy Today, τονίζοντας ότι ξεπερνούν τους παραδοσιακούς τομείς. Ο αναλυτής και οικονομολόγος Βρασίδας Νεοφύτου μάς εισάγει στον «νέο καυτό παίκτη» της παγκόσμιας οικονομίας, την Ινδία, με όλες τις ευκαιρίες και τις προκλήσεις που αυτό φέρνει. Εξερευνούμε, ακόμη, την προσωπική ιστορία του ιδρυτή της AΕΟΝ Payment Technologies John Abraham για το πώς τον έφερε η μοίρα από την Ινδία στην Κύπρο, όπου καταγράφεται ένα απτό παράδειγμα για τα πλεονεκτήματα που έχει η Κύπρος για τους Ινδούς επενδυτές. Τέλος, η Μαρίνα Ζεβεδαίου πρόεδρος του WICCI CYPRUS (Γυναικείο Ινδικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Κύπρου), μιλά για τις ευοίωνες προοπτικές συνεργασίας μεταξύ Κύπρου και Ινδίας.

EconomyToday 23

Σ ΥΝ CO V ΕE Ν R ΤSΕTΥOΞRΗY

Η ΚΎΠΡΟΣ «ΠΟΛΎΤΙΜΗ ΠΎΛΗ» ΓΙΑ ΤΙΣ ΙΝΔΙΚΈΣ ΕΤΑΙΡΕΊΕΣ ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΞΈΝΙΟ ΜΕΣΑΡΊΤΗ

εφαλαιοποιώντας τους ιστορικούς μας δεσμούς και αξιοποιώντας τις κοινές μας δυνάμεις, Ινδία και Κύπρος συνεχίζουν να κτίζουν μια δυναμική συνεργασία που φέρνει οικονομική ευημερία και στα δύο κράτη, ανέφερε η ύπατη αρμοστής της Ινδίας, Madhumita Hazarika Bhagat. Μιλώντας αποκλειστικά στο Economy Today, η ύπατη αρμοστής της Ινδίας επεσήμανε ότι οι διμερείς επενδυτικές σχέσεις μεταξύ Ινδίας και Κύπρου αυξάνονται σταθερά τα τελευταία χρόνια, με την Κύπρο να αποτελεί σήμερα τον 10ο μεγαλύτερο επενδυτή ΑΞΕ στην Ινδία με 12 περίπου δισεκατομμύρια δολάρια. Σημείωσε ότι η Ινδία ανακατέταξε την Κυπριακή Δημοκρατία στην Κατηγορία Ι των Ξένων Επενδυτών Χαρτοφυλακίου στη χώρα, με την Κύπρο να αποτελεί το τρίτο κράτος εκτός της FATF, μαζί με τον Μαυρίκιο και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα που ανήκουν σ’ αυτή την κατηγορία. Ανάμεσα σε άλλα, η Ινδή ύπατη αρμοστής τονίζει ότι η στρα24 EconomyToday

ΤΌΣΟ Η ΙΝΔΊΑ ΌΣΟ ΚΑΙ Η ΚΎΠΡΟΣ ΒΊΩΣΑΝ ΤΗ ΒΡΕΤΑΝΙΚΉ ΑΠΟΙΚΙΑΚΉ ΚΥΡΙΑΡΧΊΑ, Η ΟΠΟΊΑ ΈΠΑΙΞΕ ΣΗΜΑΝΤΙΚΌ ΡΌΛΟ ΣΤΗ ΔΙΑΜΌΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΕΘΝΙΚΏΝ ΤΟΥΣ ΤΑΥΤΟΤΉΤΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΕΤΑΞΎ ΤΟΥΣ ΑΜΟΙΒΑΊΑΣ ΚΑΤΑΝΌΗΣΗΣ

τηγική θέση της Κύπρου αξιοποιείται ως πολύτιμη πύλη για τις ινδικές εταιρείες ώστε να αποκτούν πρόσβαση στις αγορές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ανατολικής Μεσογείου. Ποιοι είναι οι ιστορικοί και πολιτισμικοί δεσμοί που έχουν διαμορφώσει τις σχέσεις ανάμεσα σε Ινδία και Κύπρο, συμπεριλαμβανομένης της κοινής αποικιοκρατικής ιστορίας και του Κινήματος των Αδεσμεύτων; Η Ινδία και η Κύπρος έχουν μακράν ιστορία στενών και φιλικών σχέσεων, οι οποίες δημιουργήθηκαν επισήμως στις 10 Φεβρουαρίου του 1962. Αυτοί οι δεσμοί έχουν διαμορφωθεί από διάφορους παράγοντες, όπως ιστορικά γεγονότα, πολιτισμικές διασυνδέσεις, την επιρροή του αποικισμού και τον ρόλο του Κινήματος των Αδεσμεύτων. Η στενή σχέση με τον πρώτο πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, αρχιεπίσκοπο Μακάριο Γ’ ενίσχυσε περαιτέρω τις επαφές με την Ινδία από τις απαρχές της ίδρυσης της ανεξάρτητης Κυπριακής Δημοκρατίας. Αυτή η σχέση έθεσε τα θεμέλια για τους ισχυρούς δεσμούς μεταξύ των δύο εθνών. Οι Κύπριοι έχουν λάβει εξαιρετική υποστήριξη από την Ινδία σε όλα τα διεθνή θέματα. Η Ινδία είχε υποστηρίξει τον αγώνα για την ελευθερία της

EconomyToday 25

Σ ΥΝ CO V ΕE Ν R ΤSΕTΥOΞRΗY

Κυπριακής Δημοκρατίας και στη συνέχεια, υποστήριξε με συνέπεια τη λύση του Κυπριακού, με βάση τα ψηφίσματα του ΣΑΗΕ, το διεθνές δίκαιο και το κεκτημένο της Ε.Ε.. Τόσο η Ινδία όσο και η Κύπρος βίωσαν τη βρετανική αποικιακή κυριαρχία, η οποία έπαιξε σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση των εθνικών τους ταυτοτήτων αντιστοίχως, αλλά και της αμοιβαίας κατανόησης μεταξύ των δύο χωρών. Η Ινδία υποστήριξε την Κύπρο στον αγώνα της για Ανεξαρτησία. Η Κύπρος ήταν ένα από τα ιδρυτικά μέλη του Κινήματος των Αδεσμεύτων (Non Aligned Movement), με τον Μακάριο Γ’ να συμμετέχει στην 1η Σύνοδο Κορυφής του NAM το 1961. Αυτή η κοινή δέσμευση για μη ευθυγράμμιση ενίσχυσε περαιτέρω τον δεσμό μεταξύ Ινδίας και Κύπρου. Αν και γεωγραφικά απομακρυσμένες, η Ινδία και η Κύπρος έχουν προωθήσει πολιτισμικές ανταλλαγές και δεσμούς μεταξύ των λαών τους. Η ινδική διασπορά στην Κύπρο, αν και σχετικά μικρή, έχει συμβάλει στις πολιτισμικές ανταλλαγές και στις επιχειρηματικές σχέσεις μεταξύ των δύο εθνών. Οι Ινδοί ομογενείς στην Κύπρο διαδρα26 EconomyToday

Η ΑΚΜΆΖΟΥΣΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΉ ΒΙΟΜΗΧΑΝΊΑ ΤΗΣ ΙΝΔΊΑΣ ΚΑΙ Ο ΑΝΑΠΤΥΣΣΌΜΕΝΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΌΣ ΤΟΜΈΑΣ ΤΗΣ ΚΎΠΡΟΥ ΜΠΟΡΟΎΝ ΝΑ ΑΠΟΤΕΛΈΣΟΥΝ ΜΙΑ ΣΤΑΘΕΡΉ ΒΆΣΗ ΓΙΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΊΑ

μάτισαν επίσης, ρόλο στην οικοδόμηση γεφυρών μεταξύ των δύο χωρών. Οι οικονομικές σχέσεις Ινδίας και Κύπρου έχουν αναπτυχθεί, με τις δύο χώρες να επιδιώκουν να επεκτείνουν σε εμπορικό και επενδυτικό επίπεδο. Η Ινδία επέδειξε ενδιαφέρον για τον Χρηματοπιστωτικό τομέα της Κύπρου, ενώ η Κύπρος επιδίωξε να προσελκύσει ινδικές επιχειρήσεις και επενδύσεις. Η Ινδία και η Κύπρος έχουν συνεργαστεί σε διάφορα διεθνή ζητήματα, συμπεριλαμβανομένης της κλιματικής αλλαγής και της καταπολέμησης της τρομοκρατίας.

Η ΈΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΉΣ ΒΙΩΣΙΜΌΤΗΤΑΣ ΕΝΏΝΕΙ Την τελευταία δεκαετία, τόσο η Ινδία όσο και η Κύπρος έχουν τονίσει τη σημασία της έννοιας της Βιωσιμότητας στην Οικονομία, την Καινοτομία και στην Τεχνολογία στα αντίστοιχα στρατηγικά μας οράματα για το μέλλον. Αυτή η κοινή δέσμευση για την αντιμετώπιση των προκλήσεων και των ευκαιριών του σύγχρονου κόσμου υπογραμμίζει την εξελισσόμενη φύση της σχέσης μεταξύ των δύο κρατών. Κατά την επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών της

Ινδίας στην Κύπρο τον Δεκέμβριο του 2022, ο δρ S. Jaishankar, τόνισε τις ισχυρές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, ο υπουργός συναντήθηκε με την πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων και τον υπουργό Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας. Οι δύο πλευρές υπέγραψαν τότε Μνημόνιο Συνεργασίας Άμυνας και Στρατιωτικής Συνεργασίας, καθώς και τη Διακήρυξη Πρόθεσης για τη Συμφωνία Σύμπραξης για τη Μετανάστευση και την Κινητικότητα. Η Κύπρος εντάχθηκε παράλληλα και στη Διεθνή Ηλιακή Συμμαχία. Ο υπουργός και η πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων κυκλοφόρησαν από κοινού αναμνηστική σφραγίδα με αφορμή τα 75 χρόνια της Ανεξαρτησίας της Ινδίας και τα 60 χρόνια από τη σύναψη διπλωματικών σχέσεων μεταξύ της Δημοκρατίας της Ινδίας και της Κυπριακής Δημοκρατίας. Καθώς η Ινδία και η Κύπρος συνεχίζουν να ενισχύουν τους διπλωματικούς, οικονομικούς και πολιτισμικούς δεσμούς τους, η αμοιβαία εστίασή τους στη Βιωσιμότητα, την Καινοτομία και την Τεχνολογία παρέχει μια σταθερή βάση για συνεργασία και ανάπτυξη σε ένα διασυνδεδεμένο παγκόσμιο τοπίο. Ποιες είναι οι τρέχουσες οικονομικές σχέσεις μεταξύ Ινδίας και Κύπρου και πώς προβλέπετε τις προοπτικές ενίσχυσης αυτών των οικονομικών δεσμών στο μέλλον; Υπάρχουν συγκεκριμένοι τομείς στους οποίους μπορεί να ενισχυθεί η συνεργασία; Η Ινδία και η Κύπρος έχουν διατηρήσει ισχυρές οικονομικές σχέσεις, με το εμπόριο και τις επενδύσεις να αποτελούν τους ακρογωνιαίους λίθους των διμερών μας δεσμών. Η σχέση χαρακτηρίζεται από αμοιβαίο σεβασμό, κοινές αξίες και δέσμευση για προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης και διεύρυνσης. Η Ινδία κατέταξε εκ νέου την Κυπριακή Δημοκρατία στην Κατηγορία 1 των Ξένων Επενδυτών Χαρτοφυλακίου (FPI) στην Ινδία. H Κύπρος είναι η τρίτη χώρα εκτός FATF στην οποία παραχωρείται αυτή η εξαίρεση, μετά τον Μαυρίκιο και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Η εν λόγω ταξινόμηση παρέχει διευκόλυνση επενδυτικών κεφαλαίων από την Κύπρο για επενδυτές και διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων της αγοράς της Ινδίας. Τον Δεκέμβριο του 2021, ο Invest India και ο Invest Cyprus υπέγραψαν Μνημόνιο Συνεννόησης με σκοπό να ενισχύσουν τις αμοιβαίες επενδυτικές τους δραστηριότητες και να προωθήσουν τη συνο-

Η ΔΙΜΕΡΉΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΉ ΣΧΈΣΗ ΜΕΤΑΞΎ ΙΝΔΊΑΣ ΚΑΙ ΚΎΠΡΟΥ ΈΧΕΙ ΕΠΊΣΗΣ ΑΥΞΗΘΕΊ ΣΤΑΘΕΡΆ ΚΑΙ ΕΊΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΌ ΌΤΙ ΚΑΙ ΟΙ ΔΎΟ ΧΏΡΕΣ ΈΧΟΥΝ ΈΝΑ ΙΣΧΥΡΌ ΠΛΑΊΣΙΟ ΓΙΑ ΔΙΜΕΡΕΊΣ ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ

λική επιχειρηματική συνεργασία. Η Κύπρος είναι σήμερα ο δέκατος μεγαλύτερος επενδυτής ΑΞΕ στην Ινδία με συσσωρευμένες επενδύσεις σχεδόν 12 δισεκατομμυρίων δολαρίων τα τελευταία 20 χρόνια. Η πανδημία του COVID-19 έχει αναδείξει τη σημασία της ισχυρότερης οικονομικής συνεργασίας, στους τομείς της Yγείας και των Φαρμάκων. Φαρμακευτικά προϊόντα, κεραμικά προϊόντα σιδήρου και χάλυβα, ηλεκτρικά μηχανήματα είναι μερικά από τα κύρια είδη εξαγωγής από την Ινδία στην Κύπρο. Το διμερές εμπόριο μεταξύ Ινδίας και Κύπρου έχει αυξηθεί σταθερά τα τελευταία χρόνια με τον συνολικό κύκλο εργασιών ανάμεσα στις δύο χώρες να ανέρχεται στα 198,05 εκατομμύρια δολάρια για την περίοδο Απρίλιου 2022 - Μάρτιου 2023.

ΕΛΠΙΔΟΦΌΡΟ ΤΟ ΜΈΛΛΟΝ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΈΣ

Όσον αφορά το μέλλον, οι προοπτικές για την ενίσχυση των οικονομικών δεσμών μεταξύ των δύο χωρών είναι ελπιδοφόρες. Και τα δύο κράτη αντιλαμβάνονται τη σημασία της Τεχνολογίας και της Καινοτομίας ως βασικά συστατικά της οικονομικής ανάπτυξης. Η ακμάζουσα τεχνολογική βιομηχανία της Ινδίας και ο αναπτυσσόμενος Τεχνολογικός τομέας της Κύπρου μπορούν να αποτελέσουν μια σταθερή βάση για συνεργασία με γνώμονα την Τεχνολογία. Συνέργειες στον τομέα της Πληροφορικής, της Ανάπτυξης Λογισμικού και των Fintech, μπορούν να διερευνηθούν. Καθώς ο κόσμος στρέφεται προς βιώσιμες ενεργειακές λύσεις, η Ινδία και η Κύπρος μπορούν να συνεργαστούν σε έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως η ηλιακή και η αιολική. Το γεωγραφικό πλεονέκτημα της Κύπρου για την παραγωγή ηλιακής ενέργειας την καθιστά έναν πολλά υποσχόμενο εταίρο για τις προσπάθειες της Ινδίας για μετάβαση σε καθαρότερες πηγές ενέργειας. Ο Φαρμακευτικός τομέας στην Ινδία ακμάζει και η Κύπρος έχει μια καλά αναπτυγμένη βιομηχανία υγειονομικής περίθαλψης. Οι συνεργασίες στη φαρμακευτική έρευνα, ανάπτυξη και διανομή μπορούν να οδηγήσουν σε αμοιβαία επωφελή αποτελέσματα. Η ενίσχυση των δεσμών στην εκπαίδευση και την έρευνα μπορεί να καλλιεργήσει ανθρώπινο κεφάλαιο και ανταλλαγή γνώσεων. Τα κοινά ακαδημαϊκά προγράμματα και οι ερευνητικές πρωτοβουλίες μπορούν να ενισχύσουν περαιτέρω τις οικονομικές μας σχέσεις. Οι οικονομικές σχέσεις μεταξύ Ινδίας και Κύπρου είναι έτοιμες για εμβάθυνση και διαφοροποίηση. Η κοινή μας δέσμευση για Βιωσιμότητα, Καινοτομία

EconomyToday 27

Σ ΥΝ CO V ΕE Ν R ΤSΕTΥOΞRΗY

ΘΕΜΈΛΙΟ ΓΙΑ ΙΣΧΥΡΌΤΕΡΕΣ ΔΙΜΕΡΕΊΣ ΣΧΈΣΕΙΣ

και Τεχνολογία ευθυγραμμίζεται με τη μεταβαλλόμενη δυναμική του παγκόσμιου οικονομικού τοπίου. Κεφαλαιοποιώντας τους ιστορικούς μας δεσμούς και αξιοποιώντας τις κοινές μας δυνάμεις, η Ινδία και η Κύπρος μπορούν να συνεχίσουν να κτίζουν μια δυναμική συνεργασία που φέρνει οικονομική ευημερία και στα δύο κράτη.

Δεν μπορεί κανείς να παραβλέψει τον κρίσιμο ρόλο που διαδραμάτισαν στην οικοδόμηση πολιτισμικής κατανόησης και την ενίσχυση της καλής θέλησης. Τα ινδικά φεστιβάλ, οι πολιτιστικές εκδηλώσεις και η κουζίνα έχουν γίνει αναπόσπαστα μέρη της πολυπολιτισμικής «ταπισερί» της Κύπρου. Αυτές οι πολιτισμικές ανταλλαγές, με τη σειρά τους, ενθαρρύνουν τις διαπροσωπικές σχέσεις που αποτελούν το θεμέλιο για ισχυρότερες διμερείς σχέσεις.

Πώς βλέπετε τον ρόλο της ινδικής και κυπριακής διασποράς στην προώθηση ισχυρότερων διμερών σχέσεων και τη διευκόλυνση της οικονομικής συνεργασίας; Στο τοπίο των διεθνών σχέσεων, η ινδική και η κυπριακή διασπορά διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στην προώθηση ισχυρότερων διμερών επαφών και στη διευκόλυνση της οικονομικής συνεργασίας μεταξύ των κρατών μας. Αυτές οι ενεργές, δυναμικές κοινότητες είναι οι ζωντανές γέφυρες που συνδέουν την Ινδία με την Κύπρο, ξεπερνώντας τα γεωγραφικά όρια και φέρνοντας τις χώρες μας πιο κοντά. Η ινδική διασπορά στην Κύπρο συνιστά μαρτυρία των διαρκών δεσμών μεταξύ των λαών μας. Η συνεισφορά αυτής της κοινότητας σε διάφορους τομείς στην Κύπρο υπήρξε πολύτιμη, συμπεριλαμβανομένης της Τεχνολογίας, της Ναυτιλίας, της Φιλοξενίας, της Έρευνας και του Εμπορίου. Η σκληρή δουλειά, η επιχειρηματικότητα και ο πολιτισμικός τους πλούτος όχι μόνο έχουν εμπλουτίσει την Κύπρο, αλλά έχουν δημιουργήσει επίσης, ανεκτίμητους δεσμούς μεταξύ των χωρών μας.

Η κυπριακή διασπορά στην Ινδία, αν και μέτρια σε μέγεθος, έχει τη δική της μοναδική σημασία. Τα μέλη αυτής της κοινότητας έχουν εμπλακεί σε διάφορους τομείς, όπως το Εμπόριο, την Ακαδημαϊκή Κοινότητα και τις Πολιτισμικές Ανταλλαγές. Η παρουσία τους όχι μόνο προώθησε οικονομικούς δεσμούς, αλλά ενίσχυσε επίσης τη βαθιά εκτίμηση τού κυπριακού πολιτισμού και αξιών μεταξύ των Ινδών.

Η ΚΎΠΡΟΣ ΧΡΗΣΙΜΕΎΕΙ ΩΣ ΠΟΛΎΤΙΜΗ ΠΎΛΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΙΝΔΙΚΈΣ ΕΤΑΙΡΕΊΕΣ ΏΣΤΕ ΝΑ ΑΠΟΚΤΟΎΝ ΠΡΌΣΒΑΣΗ ΣΤΙΣ ΑΓΟΡΈΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΉΣ ΈΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΉΣ ΜΕΣΟΓΕΊΟΥ. ΑΥΤΉ Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΉ ΘΈΣΗ ΈΧΕΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΘΕΊ ΑΠΌ ΙΝΔΙΚΈΣ ΕΠΙΧΕΙΡΉΣΕΙΣ 28 EconomyToday

Ποια θεωρείτε τα σημαντικότερα επιτεύγματα και εξελίξεις στην ινδοκυπριακή σχέση και ποιες βασικές πρωτοβουλίες ή ενέργειες μπορούν να αναληφθούν για περαιτέρω εμβάθυνση αυτών των δεσμών τα επόμενα χρόνια; Η σχέση Ινδίας - Κύπρου βασίστηκε σε μια ζωντανή και δυναμική δέσμευση στο υψηλότερο επίπεδο. Οι τακτικές διπλωματικές δεσμεύσεις και επισκέψεις ενίσχυσαν τους πολιτικούς δεσμούς. Η Μεικτή Επιτροπή Οικονομικής, Επιστημονικής, Τεχνικής και Βιομηχανικής Συνεργασίας (JCEC) συνήλθε το 2021 και ο 5ος γύρος των Διαβουλεύσεών μας στο Υπουργείο Εξωτερικών πραγματοποιήθηκε το 2020. Σημαντική υπήρξε και η συνεργασία σε διεθνή φόρουμ για διάφορα παγκόσμια θέματα. Παράλληλα, το διμερές εμπόριο το οικονομικό έτος 2021-22 ανήλθε σε 214 εκατομμύρια δολάρια και πρόκειται να αγγίξει υψηλότερους αριθμούς. Ο Επιχειρηματικός Σύνδεσμος ΚύπρουΙνδίας που ιδρύθηκε υπό την αιγίδα του Κυπριακού Εμπορικού Βιομηχανικού Επιμελητηρίου το 2005, προχωρά σταθερά προς την επέκταση των επενδυτικών και εμπορικών μας δεσμών. Η διμερής επενδυτική σχέση μεταξύ Ινδίας και Κύπρου έχει επίσης ενισχυθεί σημαντικά. Είναι αξιοσημείωτο ότι και οι δύο χώρες έχουν ένα ισχυρό πλαίσιο για διμερείς επενδύσεις. Η Κύπρος έχει προσελκύσει ινδικές επενδύσεις σε ακίνητα, χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και τεχνολογία. Η

Συμφωνία Αποφυγής Διπλής Φορολογίας (DTAA) και διάφορες αμοιβαίες συμφωνίες συνέβαλαν καθοριστικά στη διευκόλυνση αυτής της ανάπτυξης.

ΤΟ ΠΕΔΊΟ ΤΩΝ STARTUP Εργαζόμαστε για να διευκολύνουμε σε μεγαλύτερο βαθμό την αλληλεπίδραση μεταξύ των επιχειρηματικών κοινοτήτων και των δύο χωρών μέσω επιχειρηματικών φόρουμ και εμπορικών εκθέσεων. Τέτοιες επαφές θα βοηθούσαν στον εντοπισμό νέων τομέων Συνεργασίας και Επενδύσεων. Τον Σεπτέμβριο του 2023, 8 ινδικές νεοφυείς επιχειρήσεις, επιλεγμένες από την Startup India, το οικοσύστημα εκκολαπτηρίων νεοφυών επιχειρήσεων της Ινδίας, συμμετείχαν στο Reflect Festival στην Κύπρο. Η Ινδία ήταν η χώρα εταίρος για την εκδήλωση για πρώτη φορά και η ανταπόκριση ήταν ενθαρρυντική. Οι ινδικές νεοφυείς επιχειρήσεις δεν αναπτύσσουν απλώς λύσεις για την Ινδία, αλλά αναπτύσσουν λύσεις για τον κόσμο. Μια βαθύτερη ανταλλαγή μεταξύ των οικοσυστημάτων νεοφυών επιχειρήσεων και επενδυτών της Ινδίας

και της Κύπρου είναι ο μελλοντικός δρόμος για την οικοδόμηση αμοιβαία επωφελών σχέσεων που θα δημιουργήσουν αξία και για τις δύο χώρες. Και οι δύο χώρες έχουν προωθήσει πολιτισμικές και εκπαιδευτικές ανταλλαγές, ενισχύοντας τους δεσμούς μεταξύ ανθρώπων. Ινδοί φοιτητές που σπουδάζουν στην Κύπρο και πολιτιστικές εκδηλώσεις που παρουσιάζουν την Ινδία έχουν συμβάλει στην αμοιβαία κατανόηση και εκτίμηση των πολιτισμών του άλλου. Η Κύπρος χρησιμεύει ως πολύτιμη πύλη για τις ινδικές εταιρείες ώστε να αποκτούν πρόσβαση στις αγορές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ανατολικής Μεσογείου. Αυτή η στρατηγική θέση έχει αξιοποιηθεί από ινδικές επιχειρήσεις. Και οι δύο χώρες θα πρέπει να διερευνήσουν οδούς για την ενίσχυση της οικονομικής συνεργασίας. Η ενθάρρυνση των ινδικών επιχειρήσεων να επενδύσουν στην Κύπρο και η προώθηση των επενδύσεων των κυπριακών εταιρειών στην Ινδία μπορεί να οδηγήσει σε αμοιβαία οικονομική ανάπτυξη. Η συνεργασία σε αναδυόμενους τομείς όπως η Κυβερνοασφάλεια, η Τεχνολογία Πληροφοριών και η Ψηφιακή Καινοτομία μπορεί να ανοίξει νέες ευκαιρίες. Η κοινή έρευνα, η μεταφορά τεχνολογίας και η ανάπτυξη ικανοτήτων μπορούν να είναι βασικές πρωτοβουλίες. Πρέπει να εργαστούμε για την ενίσχυση της ακαδημαϊκής και ερευνητικής συνεργασίας μεταξύ πανεπιστημίων και ιδρυμάτων. Τα προγράμματα ανταλλαγής για φοιτητές και μελετητές μπορούν να προωθήσουν την Καινοτομία και την ανταλλαγή γνώσεων. Με την εφαρμογή αυτών των βασικών πρωτοβουλιών και δράσεων, η Ινδία και η Κύπρος μπορούν να εμβαθύνουν τις σχέσεις τους σε διάφορους τομείς, διασφαλίζοντας ένα λαμπρό και αμοιβαία επωφελές μέλλον και για τα δύο έθνη.

MADHUMITA HAZARIKA BHAGAT Οι υπάρχουσες πολιτικές και τα κοινά επιτεύγματα και επιδιώξεις της Ινδίας και της Κύπρου χρησιμεύουν ως ισχυρό θεμέλιο για μελλοντική συνεργασία. Εστιάζοντας στην Τεχνολογία, τις Χρηματοοικονομικές Υπηρεσίες, τον Τουρισμό και το Θαλάσσιο Εμπόριο, μπορούμε να ενισχύσουμε περαιτέρω τις επενδυτικές δυνατότητες μεταξύ των δύο χωρών μας. Η Υπάτη Αρμοστεία της Ινδίας στην Κύπρο δεσμεύεται να διευκολύνει και να καλλιεργήσει αυτές τις ευκαιρίες για την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης και την ενίσχυση της διμερούς σχέσης.

EconomyToday 29

Σ ΥΝ CO V ΕE Ν R ΤSΕTΥOΞRΗY

30 EconomyToday

Η ΚΎΠΡΟΣ ΜΠΟΡΕΊ ΝΑ ΑΠΟΤΕΛΈΣΕΙ ΤΗ ΓΈΦΥΡΑ ΜΕΤΑΞΎ ΙΝΔΊΑΣ ΚΑΙ Ε.Ε. ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΞΈΝΙΟ ΜΕΣΑΡΊΤΗ

Η ΙΝΔΊΑ ΣΤΗΡΊΖΕΙ ΣΤΑΘΕΡΆ ΤΗ ΛΎΣΗ ΤΟΥ ΚΥΠΡΙΑΚΟΎ ΕΝΤΌΣ ΤΟΥ ΠΛΑΙΣΊΟΥ ΤΟΥ ΟΗΕ, ΣΥΝΕΙΣΦΈΡΟΝΤΑΣ ΜΕ ΠΟΛΙΤΙΚΌ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΌ ΠΡΟΣΩΠΙΚΌ ΣΤΗΝ ΕΙΡΗΝΕΥΤΙΚΉ ΔΎΝΑΜΗ ΤΟΥ ΟΗΕ ΣΤΗΝ ΚΎΠΡΟ

η γέφυρα ανάμεσα σε Ινδία και Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να αποτελέσει η Κύπρος αναφέρει, στο Economy Today, η επικεφαλής της Οικονομικής, Κλιματικής και Πολιτιστικής Διπλωματίας του Υπουργείου Εξωτερικών Ελένη Απέγητου. Διαφαίνεται ότι οι σχέσεις Κύπρου-Ινδίας είναι άριστες σε όλα τα επίπεδα ενώ οι κυπριακές Άμεσες Ξένες Επενδύσεις στην Ινδία από το 2000 μέχρι σήμερα ξεπερνούν τα 12 δισεκατομμύρια δολάρια. Η κ. Απέγητου τονίζει ότι η Κυπριακή Δημοκρατία φιλοδοξεί οι σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες να επεκταθούν περαιτέρω, αφού η Ινδία «αναγνωρίζεται ως χώρα προτεραιότητας της Στρατηγικής Οικονομικής Διπλωματίας της Κύπρου», ενώ αναλύει και την ιδέα για τη συμμετοχή της Ινδίας στην Τριμερή Συνεργασία Κύπρου-Ελλάδας-Ισραήλ. Αναφέρει ότι ο σχεδιασμός του Υπουργείου Εξωτερικών είναι προς αυτήν την κατεύθυνση αποκαλύπτοντας ότι αρχές του 2024 προγραμματίζεται επίσκεψη του προέδρου της Δημοκρατίας στην Ινδία. Οι εξελίξεις στη γεωπολιτική σκακιέρα αναδεικνύουν ευκαιρίες για τον ρόλο της Κύπρου ένεκα και της δρομολόγησης του εμπορικού διαδρόμου IMEC που θα συνδέει

EconomyToday 31

Σ ΥΝ CO V ΕE Ν R ΤSΕTΥOΞRΗY

την Ινδία με την Ευρώπη. Η γεωγραφική θέση, οι υποδομές και η τεχνογνωσία της Κυπριακής Δημοκρατίας μπορούν να συμβάλουν στην επίτευξη του φιλόδοξου αυτού πλάνου. Πώς θα αξιολογούσατε τις σχέσεις ΚύπρουΙνδίας; Η Κύπρος και η Ινδία διαθέτουν ιστορικές, μακρόχρονες, στέρεες πολιτικές, οικονομικές και πολιτιστικές σχέσεις, που ξεκινούν ήδη από τα χρόνια της αποικιοκρατίας και ενισχύονται μετά την ανεξαρτησία, τόσο διμερώς, στο πλαίσιο της συμμετοχής των δύο χωρών στο Κίνημα των Αδεσμεύτων (ΚΑΔ) και την Κοινοπολιτεία. Παρά την αποχώρηση της Κυπριακής Δημοκρατίας από το ΚΑΔ, η Κύπρος διατήρησε άριστες σχέσεις με τις πλείστες χώρες του Κινήματος και ιδιαίτερα την Ινδία. Σε ό,τι αφορά στην πολιτική διάσταση των σχέσεων των δύο χωρών, θα ήθελα να σταθώ ειδικότερα στο Κυπριακό, όπου η Ινδία ανέπτυξε και διατήρησε διαχρονικά σταθερή στάση αρχών, στηρίζοντας τη λύση του Κυπριακού εντός του πλαισίου του ΟΗΕ και συνεισφέροντας τόσο με πολιτικό, όσο και με στρατιωτικό προσωπικό στην ειρηνευτική δύναμη του ΟΗΕ στην Κύπρο. Συνοψίζοντας, να πω ότι τόσο ως μέλος της Κοινοπολιτείας, αλλά και ως στρατηγικός σύμμαχος της Ινδίας μέσω του στρατηγικού πλαισίου σχέσεων Ινδίας- Ε.Ε., η Κύπρος αναπτύσσει και προωθεί τις διμερείς σχέσεις με την Ινδία σε όλα τα επίπεδα, περιλαμβανομένου και του οικονομικού. Πού ακριβώς βρίσκονται οι οικονομικές σχέσεις ανάμεσα σε Κύπρο και Ινδία, πού θέλουμε να φτάσουν και ποιο είναι το πλάνο και γενικότερα το χρονοδιάγραμμα για τις μελλοντικές σχέσεις των δύο χωρών; H Iνδία αποτελεί την 1η πολυπληθέστερη χώρα στον κόσμο και την 5η μεγαλύτερη παγκόσμια οικονομία. Το μέγεθος της ινδικής οικονομίας και ο ισχυρός παγκόσμιος και περιφερειακός της ρόλος, την καθιστούν υπερδύναμη, με την οποία η Κυπριακή Δημοκρατία (ΚΔ) φιλοδοξεί να έχει όσον το δυνατό στενότερες οικονομικές, εμπορικές και πολιτικές σχέσεις. Σε σχέση με τις οικονομικές σχέσεις, υπάρχει μεγάλο πεδίο διεύρυνσης και ενίσχυσής τους. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να σημειωθεί, ότι τα τελευταία τρία χρόνια, η Κύπρος βρίσκεται ανάμεσα στις 10 κορυφαίες χώρες ΑΞΕ (Άμεσες Ξένες Επενδύσεις) (FDI)- στην Ινδία με συσσωρευτικές επενδύσεις ύψους 12.644 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τον Απρίλιο του 2000 έως τον Μάρτιο του 2023. Οι κύριοι τομείς 32 EconomyToday

Η ΚΎΠΡΟΣ ΒΡΊΣΚΕΤΑΙ ΑΝΆΜΕΣΑ ΣΤΙΣ 10 ΚΟΡΥΦΑΊΕΣ ΧΏΡΕΣ ΑΞΕ (FDI)ΣΤΗΝ ΙΝΔΊΑ ΜΕ ΣΥΣΣΩΡΕΥΤΙΚΈΣ ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ ΎΨΟΥΣ 12.644 ΔΙΣΕΚΑΤΟΜΜΥΡΊΩΝ ΔΟΛΑΡΊΩΝ

Επενδύσεων περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, Υπηρεσίες Τεχνολογιών, Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ), Φαρμακευτικές, Ναυτιλιακές, τη Μεταποιητική Βιομηχανία και τις Κατασκευές. Οι τουριστικές και εμπορικές σχέσεις μπορούν σίγουρα να ενισχυθούν. Το 2021 υπήρξε αύξηση στις εξαγωγές κυπριακών προϊόντων στην Ινδία κατά 79,6% (κυρίως απορριμμάτων και θραυσμάτων αλουμινίου), ενώ κατά τον ίδιο χρόνο υπήρξε αύξηση της τάξεως του 12% στις εισαγωγές υπηρεσιών από την Ινδία, με κυριότερη αυτή των μεταφορών. Όσον αφορά στον τομέα της Ναυτιλίας, σημειώνεται ότι οι δύο χώρες έχουν υπογράψει Ναυτιλιακή Συμφωνία. Στην Κύπρο δραστηριοποιείται η παγκοσμίου φήμης Ινδικών Συμφερόντων FML (Fleet Management Limited) που αποτελεί θυγατρική του ναυτιλιακού κολοσσού Caravel Group. Στον τομέα της Εκπαίδευσης, η Κύπρος δίνει μεγάλη έμφαση στη διεθνοποίηση της Ανώτερης Εκπαίδευσης της Κύπρου και ως εκ τούτου, το Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας στοχεύει στην υπογραφή Μνημονίου Συνεργασίας με τις αρμόδιες Αρχές της χώρας στην Ανώτερη Εκπαίδευση. Οι δεσμοί Κύπρου - Ινδίας θα μπορούσαν να ενισχυθούν περαιτέρω σε τομείς, όπως οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, οι Υδρογονάνθρακες, το Εμπόριο, οι Επενδύσεις, ο Ναυτιλιακός τομέας, η Έρευνα και η Καινοτομία, ο Τουρισμός και η Εκπαίδευση. Για τον σκοπό αυτό, μπορούν να εξεταστούν περαιτέρω τρόποι προς την επίτευξη αυτού του στόχου στο άμεσο μέλλον.

Με ποιους τρόπους μπορεί να συνδράμει η οικονομική και η πολιτιστική διπλωματία στην περαιτέρω σύσφιγξη των σχέσεων και διαμόρφωσης μιας πολιτικής, αλλά και ευρύτερης συνεργασίας ανάμεσα σε Κύπρο και Ινδία; Χωρίς αμφιβολία, η οικονομική και πολιτιστική διπλωματία μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην ενδυνάμωση των σχέσεων μεταξύ Κύπρου και Ινδίας. Η οικονομική διπλωματία μπορεί να αποφέρει σημαντικά οφέλη μέσω ενίσχυσης των εμπορικών σχέσεων, καθώς και επενδύσεων γενικότερα, σε τομείς με σημαντική προστιθέμενη αξία. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί, μεταξύ άλλων, μέσω δράσεων που στοχεύουν στην αλληλοενημέρωση και καλύτερη αναγνώριση των επιχειρηματικών δυνατοτήτων που παρουσιάζουν οι δύο χώρες για δραστηριοποίηση, καθώς και ως προς τις επενδυτικές ευκαιρίες που παρέχονται σε επενδυτές, οι οποίες θα είναι επωφελείς και για τις δύο χώρες. Όσον αφορά στην πολιτιστική διπλωματία, γνωρίζετε ότι η Ινδία, όπως και η Κύπρος, έχουν αρχαίους πολιτισμούς, που αναπτύχθηκαν και ήκμασαν παρόλους τους κατακτητές που πέρασαν από τις δύο χώρες και τα πολλά χρόνια της αποικιοκρατίας. Οι δύο αυτοί

Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΉ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΉ ΔΙΠΛΩΜΑΤΊΑ ΜΠΟΡΟΎΝ ΝΑ ΔΙΑΔΡΑΜΑΤΊΣΟΥΝ ΣΗΜΑΝΤΙΚΌ ΡΌΛΟ ΣΤΗΝ ΕΝΔΥΝΆΜΩΣΗ ΤΩΝ ΣΧΈΣΕΩΝ ΜΕΤΑΞΎ ΚΎΠΡΟΥ ΚΑΙ ΙΝΔΊΑΣ

αρχαίοι πολιτισμοί έχουν πολλά ιστορικά κοινά και αυτό που τους χαρακτηρίζει είναι η πολυμορφία και ο πλούτος που ανέπτυξαν εν μέσω των αιώνων και των εξωτερικών επιδράσεων που δέχτηκαν και ενσωμάτωσαν στις δικές τους, αυτόχθονες κουλτούρες. Η πολιτιστική διπλωματία δίνει την ευκαιρία επαφής και αλληλοκατανόησης ανάμεσα στους δύο λαούς. Επίσης, υπάρχει τεράστια προοπτική συνεργασίας και συνέργειας σε τομείς, όπως για παράδειγμα οι Τέχνες, η Επιστήμη, η Εκπαίδευση, η Προστασία και Προώθηση της Πολιτιστικής Κληρονομιάς κ.ά.. Τέτοιας μορφής ήπια διπλωματία μπορεί να συνδράμει στη διατήρηση ανοιχτών διαύλων διαλόγου και συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών, οδηγώντας στη δημιουργία νέων ευκαιριών συνεργασίας και σε άλλους τομείς. Ανάμεσα στις χώρες υφίσταται από το 1980 Διμερής Συμφωνία Πολιτιστικής Συνεργασίας και εντός των επόμενων μηνών θα υπογραφεί το νέο Εκτελεστικό Πρόγραμμα που θα καλύπτει την περίοδο 2024-2027. Δεν θα μπορούσα να μην αναφερθώ και στην ιδιαίτερα ενεργή και ακμάζουσα ινδική κοινότητα στην Κύπρο, η οποία δραστηριοποιείται σε πλειάδα τομέων, γεγονός που συμβάλλει στην ενίσχυση των δεσμών μεταξύ των χωρών μας.

EconomyToday 33

Σ ΥΝ CO V ΕE Ν R ΤSΕTΥOΞRΗY

Πώς οι διμερείς σχέσεις της Κύπρου με την Ινδία μπορούν να επηρεάσουν και να ενισχύσουν τις σχέσεις μεταξύ Ινδίας και Ευρωπαϊκής Ένωσης; Είναι γεγονός ότι οι στενές διμερείς σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών δύναται να λειτουργήσουν καταλυτικά για την ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ Ινδίας και Ε.Ε.. H Ινδία αποτελεί στρατηγικό εταίρο της Ε.Ε. και η συνεργασία τους στηρίζεται σε πενταετή κοινά σχέδια δράσης (Οδικός Χάρτης Συνεργασίας 2025). Η Κύπρος, ως κράτος μέλος της Ε.Ε., μπορεί να λειτουργήσει ως γέφυρα μεταξύ της Ινδίας και της Ε.Ε. για την επίτευξη στενότερης συνεργασίας σε διάφορους τομείς, καθώς και αντιμετώπισης κοινών προκλήσεων, όπως η κλιματική κρίση, η επισιτιστική και ενεργειακή ασφάλεια, οι αλυσίδες εφοδιασμού και άλλα. Αναγνωρίζοντας τις προοπτικές και το μεγάλο περιθώριο συνεργασίας μεταξύ της Ινδίας και της Ε.Ε., υποστηρίζουμε θερμά τις διαπραγματεύσεις που πραγματοποιούνται για επίτευξη μιας φιλόδοξης και ολοκληρωμένης Εμπορικής Συμφωνίας Ε.Ε. –

34 EconomyToday

ΕΝΤΌΣ ΤΟΥ 2024 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΊΖΕΤΑΙ ΕΠΊΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΠΡΟΈΔΡΟΥ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΊΑΣ, Κ. ΝΊΚΟΥ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΊΔΗ, ΣΤΗΝ ΙΝΔΊΑ

Ινδίας (FTA). Ταυτόχρονα, στηρίζουμε την κατάληξη σε μία αμοιβαία επωφελή Συμφωνία Προστασίας Επενδύσεων (IPA). Τον προηγούμενο μήνα μπήκε στο τραπέζι της συζήτησης η προσθήκη της Ινδίας στην τριμερή σχέση Κύπρου – Ελλάδας - Ισραήλ. Πώς προέκυψε η ιδέα της ενδεχόμενης «διεύρυνσης» της τριμερούς και ποιες είναι οι προοπτικές και τα βήματα για να επιτευχθεί μία «τετραμερής συμμαχία»; Έχει τονισθεί αρκετές φορές ότι ο τριμερής μηχανισμός συνεργασίας είναι ανοιχτός για διεύρυνση και με άλλες χώρες που συμμερίζονται τις ίδιες αρχές και που μπορούν να προσφέρουν απτά παραδοτέα ενισχύοντας την σταθερότητα, ευημερία και ασφάλεια της περιοχής και πέραν αυτής. Ως εκ τούτου, στην Τριμερή Σύνοδο Κύπρου-Ελλάδας-Ισραήλ στη Λευκωσία, τον περασμένο Σεπτέμβριο, εξετάστηκε το ενδεχόμενο πρόσκλησης συμμετοχής της Ινδίας στο

σχήμα 3+1 λόγω της άριστης ιστορικής σχέσης και συνεργασίας που οι τρείς χώρες διατηρούν με την Ινδία, μια πολύ σημαντική χώρα του παγκόσμιου στερεώματος. Η Κύπρος θα καλωσόριζε μια ενδεχόμενη Ινδική συμμετοχή που θα εδράζεται στην επέκταση του πλέγματος της περιφερειακής πολυμέρειας και διασυνδεσιμότητας από την Ευρώπη ως την Ινδία. Ποιες πολιτικές κινήσεις γίνονται ώστε να αναπτυχθούν σχέσεις ιδιωτικού τομέα και επιχειρηματικού κόσμου σε Κύπρο και Ινδία, ώστε να προκύψουν συνεργασίες και επενδύσεις στην Κύπρο αλλά και στην Ινδία; Οι πολιτικές σχέσεις και επαφές της Κύπρου με την Ινδία είναι ισχυρές και ενεργές στο υψηλότερο πολιτικό επίπεδο. Εντός του 2024 προγραμματίζεται επίσκεψη του προέδρου της Δημοκρατίας, κ. Νίκου Χριστοδουλίδη, στην Ινδία. Ευελπιστούμε ότι πέραν των πολιτικών διαβουλεύσεων, στο πλαίσιο της επίσκεψης θα πραγματοποιηθεί μεγάλο επιχειρηματικό / επενδυτικό φόρουμ, με συμμετοχή των αντίστοιχων φορέων από Κύπρο και Ινδία. Ο υπουργός Εξωτερικών δρ Κωνσταντίνος Κόμπος πραγματοποίησε, κατά τον τρέχοντα χρόνο, δύο συναντήσεις με τον Ινδό ομόλογό του δρ Subrahmanyam Jaishankar, κατά την Υπουργική Σύνοδο Ε.Ε. για τον Ινδο-Ειρηνικό, τον Μάιο του 2023, καθώς και στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, τον περασμένο Σεπτέμβριο. Επίσης, τον Δεκέμβριο του 2022 ο Ινδός υπουργός Εξωτερικών επισκέφθηκε την Κύπρο, όπου συναντήθηκε και παρακάθησε σε πολιτικές διαβουλεύσεις με τον Κύπριο ομόλογό του, τον τέως υπουργό Εξωτερικών κ. Ιωάννη Κασουλίδη. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης αυτής υπεγράφησαν τρεις συμφωνίες και Μνημόνια Συνεργασίας. Συγκεκριμένα, υπεγράφη Μνημόνιο για την Άμυνα και τη Στρατιωτική Συνεργασία. Είχαμε επίσης, την υπογραφή προσχώρησης της Κύπρου στη Διεθνή Συμφωνία Ηλιακής Συμμαχίας. Να θυμίσω ότι η Διεθνής Συμφωνία Ηλιακής Συμμαχίας συνιστά μια σημαντική διεθνή πλατφόρμα, που ξεκίνησε μετά από κοινή πρωτοβουλία της Γαλλίας και της Ινδίας, την οποία έχουν υπογράψει μέχρι σήμερα 116 χώρες. Υπεγράφη τέλος και Δήλωση Πρόθεσης για τη Μετανάστευση και την Κινητικότητα, με στόχο την εκκίνηση ουσιαστικού διάλογου για σύναψη συμφωνίας, που θα αντιμετωπίζει το ζήτημα της παράτυπης μετανάστευσης και θα διευκολύνει την κινητικότητα διά της νόμιμης οδού. Θα ήταν παράλειψη να μην αναφέρω ότι η Κυπριακή Δημοκρατία ενισχύει τα τελευταία χρόνια σημαντικά

την παρουσία της στην Ινδία. Το 2022 εγκαινιάστηκε εμπορικό γραφείο εντός της κυπριακής Υπάτης Αρμοστείας στο Νέο Δελχί, ενώ το 2024 αναμένεται να λειτουργήσει επίτιμο Προξενείο της Δημοκρατίας στην οικονομική και επιχειρηματική πρωτεύουσα της Ινδίας, την Μουμπάι. Ποιοι τομείς μπορούν να αποτελέσουν το δυνητικό πεδίο κρούσης για τους Ινδούς επιχειρηματίες στην Κύπρο; Ίσως η στροφή προς τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) και τη βιώσιμη ανάπτυξη να αποτελεί μία ευνοϊκή συγκυρία για τις δύο χώρες; Η Ινδία αναγνωρίζεται ως χώρα προτεραιότητας της Στρατηγικής Οικονομικής Διπλωματίας της Κύπρου. Όπως πολύ σωστά αναφέρεται, ένας τομέας στον οποίο η Κυπριακή Δημοκρατία θα μπορούσε να επωφεληθεί σε μεγάλο βαθμό από την τεχνογνωσία και την εμπειρία που έχει αποκτήσει η Ινδία είναι ο τομέας των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, όπου θεωρείται πρωτοπόρος σε διάφορες σχετικές τεχνολογίες. Μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να συμβάλει σημαντικά στις προσπάθειες που καταβάλλει η Κυπριακή Δημοκρατία για σταδιακή απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και στροφή προς Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Επιπρόσθετα, επιθυμούμε να διευρύνουμε τη συνεργασία, σε τομείς όπως οι Χρηματοοικονομικές Υπηρεσίες, τα Επενδυτικά Ταμεία, η Πληροφορική, η Φαρμακευτική Βιομηχανία, η Ναυτιλία και ο Οπτικοαουστικός τομέας. Η Ινδία είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός ταινιών στον κόσμο. Η Κύπρος, λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της, μπορεί να αποτελέσει ιδανικό προορισμό για την παραγωγή ινδικών κινηματογραφικών ταινιών και σειρών. Σε συνδυασμό με τα κίνητρα που έχουν δοθεί τα τελευταία χρόνια σχετικά με τον κλάδο αυτό, καθιστούν τις προοπτικές για τη συνεργασία των δύο χωρών όσον αφορά στην κινηματογραφική βιομηχανία πολύ θετικές. Επίσης, όπως αναφέρθηκε και σε προηγούμενο σημείο, όσον αφορά στις προοπτικές που διανοίγονται ως εκ της δρομολόγησης του εμπορικού διαδρόμου IMEC (Indian – Middle East – European Economic Corridor) -με υποδομές ναυτιλιακών και σιδηροδρομικών συνδέσεων από την Ινδία μέχρι την Ευρώπη, μέσω ΗΑΕ, Σαουδικής Αραβίας, Ισραήλ και καταλήγοντας σε Ευρώπη, η Κύπρος αναμφίβολα, λόγω της γεωγραφικής της θέσης και των αναπτυγμένων ναυτιλιακών και άλλων υποδομών της είναι σε θέση να συνεισφέρει πολυεπίπεδα στη ολοκλήρωση αυτού του φιλόδοξου έργου.

EconomyToday 35

Σ ΥΝ CO V ΕE Ν R ΤSΕTΥOΞRΗY

ΟΙ ΔΥΝΑΤΌΤΗΤΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΊΑΣ

ΜΕΤΑΞΎ ΙΝΔΊΑΣ ΚΑΙ ΚΎΠΡΟΥ ΕΊΝΑΙ ΤΕΡΆΣΤΙΕΣ «Ο

ι δυνατότητες συνεργασίας μεταξύ Ινδίας και Κύπρου είναι τεράστιες και ξεπερνούν τους παραδοσιακούς τομείς», τονίζει σε συνέντευξή του στο Economy Today ο Χρυσήλιος Πελεκάνος, πρόεδρος του Κυπρο-Ινδικού Επιχειρηματικού Συνδέσμου. Ο Χρυσήλιος Πελεκάνος σημειώνει ότι η Κύπρος δεν προσφέρει απλώς ένα γεωγραφικό άξονα, αλλά ένα ολοκληρωμένο επιχειρηματικό οικοσύστημα, καθιστώντας τη μια συναρπαστική προοπτική για τις ινδικές επιχειρήσεις που στρέφουν το βλέμμα τους στην Ευρώπη, αναδεικνύοντας την προοπτική η Κύπρος να καταστεί η επενδυτική γέφυρα της Ινδίας προς την Ευρώπη. Αποκαλύπτει τις προσπάθειες που γίνονται για απευθείας αεροπορικές πτήσεις ανάμεσα σε Κύπρο και Ινδία, η οποία θα αποτελέσει «μια πολιτιστική γέφυρα μεταξύ των χωρών μας». Δεν αφορά μόνο την ευκολία, σημειώνει αφού πρόκειται για τη γεφύρωση των δύο κόσμων, το να έρθουν οι άνθρωποι πιο κοντά και επιπλέον αφορά την απελευθέρωση των τεράστιων διμερών τουριστικών δυνατοτήτων Μπορείτε να παρουσιάσετε τον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων Κύπρου-Ινδίας (CIBA) και να μας εξηγήσετε τον ρόλο του; Ο Επιχειρηματικός Σύνδεσμος Κύπρου-Ινδίας («CIBA»), λειτουργεί υπό την αιγίδα του Κυπριακού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου. Ιδρύθηκε το 2005, με όραμα να λειτουργήσει ως καταλύτης για την ενδυνάμωση των εμπορικών και επιχειρηματικών σχέσεων μεταξύ Κύπρου και Ινδίας. Η βασική αποστολή του συνδέσμου είναι να ενισχύσει τις συνεργασίες και να συμβάλει στις επιχειρηματικές ευκαιρίες, να προωθεί τις επενδύσεις και να παρέχει μια πλατφόρμα για τις επιχειρήσεις και των δύο χωρών, 36 EconomyToday

έτσι ώστε να ανταλλάσσουν απόψεις και γνώσεις, έχοντας ως κοινό σκοπό την αμοιβαία οικονομική ανάπτυξη. Ο σύνδεσμος υποστηρίζεται ενεργά από την πρεσβεία της Ινδίας και το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου & Βιομηχανίας της Κυπριακής Δημοκρατίας.

ΟΙ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΈΣ ΣΧΈΣΕΙΣ ΜΕΤΑΞΎ ΚΎΠΡΟΥ ΚΑΙ ΙΝΔΊΑΣ, ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΎΟΥΝ ΠΆΝΩ ΑΠΌ ΈΞΙ ΔΕΚΑΕΤΊΕΣ ΑΜΟΙΒΑΊΑΣ ΕΜΠΙΣΤΟΣΎΝΗΣ, ΣΕΒΑΣΜΟΎ ΚΑΙ ΚΟΙΝΏΝ ΦΙΛΟΔΟΞΙΏΝ

Οι διπλωματικοί δεσμοί μεταξύ Κύπρου και Ινδίας χρονολογούνται πάνω από 60 χρόνια, συμβολίζοντας ένα δεσμό που βασίζεται στην εμπιστοσύνη και στον αμοιβαίο σεβασμό. Με πρόσφατες σημαντικές επισκέψεις, όπως αυτή του υπουργού Λιμένων, Ναυτιλίας και Πλωτών Μεταφορών της Ινδίας στην Κύπρο, πώς βλέπετε αυτές τις δεσμεύσεις να ενδυναμώνουν το επιχειρηματικό τοπίο και να ενισχύουν την ιστορική σχέση μεταξύ των δύο χωρών; Οι διπλωματικές σχέσεις μεταξύ Κύπρου και Ινδίας δεν είναι απλώς ιστορικά ορόσημα. Αντιπροσωπεύουν πάνω από έξι δεκαετίες αμοιβαίας εμπιστοσύνης, σεβασμού και κοινών φιλοδοξιών. Οι πρόσφατες δεσμεύσεις, συμπεριλαμβανομένης της σημαντικής επίσκεψης του Ινδού υπουργού Λιμένων, Ναυτιλίας και Πλωτών Μεταφορών τον Οκτώβριο του 2023 στο Maritime Cyprus 2023, σε συνδυασμό με την επίσκεψη του αξιότιμου υπουργού Εξωτερικών της Ινδίας τον Δεκέμβριο του 2022, ενίσχυσαν το βάθος και το εύρος των δεσμών μας. Επιπλέον, κατά την επίσκεψή τους συζητήθηκαν μια σειρά από τομείς, όπου η Κύπρος και η Ινδία συνεργάζονται ολοένα και στενότερα και έχουν το περιθώριο να αναπτύξουν περαιτέρω τους υπάρχοντες οικονομικούς και διπλωματικούς δεσμούς. Είναι προφανές ότι και τα δύο έθνη δεν επιθυμούν απλώς να διατηρήσουν το status quo, αλλά θέλουν να το υπερβούν. Για τη διεθνή επιχειρηματική κοινότητα που δραστηριοποιείται στην Ινδία μέσω Κύπρου και τις ινδικές επιχειρήσεις που επεκτείνονται

ΟΙ ΕΥΈΛΙΚΤΕΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΈΣ ΠΟΛΙΤΙΚΈΣ ΤΗΣ ΚΎΠΡΟΥ ΕΞΥΠΗΡΕΤΟΎΝ ΓΕΝΝΑΙΌΔΩΡΑ ΤΟΥΣ ΜΕΤΌΧΟΥΣ ΕΚΤΌΣ Ε.Ε., ΠΑΡΈΧΟΝΤΑΣ ΣΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΉΣΕΙΣ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΊΑ ΝΑ ΑΞΙΟΠΟΙΉΣΟΥΝ ΤΑ ΠΑΓΚΌΣΜΙΑ ΤΑΛΈΝΤΑ

EconomyToday 37

Σ ΥΝ CO V ΕE Ν R ΤSΕTΥOΞRΗY

στην Ευρώπη μέσω Κύπρου, αυτές οι δεσμεύσεις επιβεβαιώνουν τις υποσχόμενες προοπτικές του διαδρόμου Κύπρου-Ινδίας, σηματοδοτώντας μια εποχή ενισχυμένης διμερούς συνεργασίας και αμοιβαίας ανάπτυξης. Η Κύπρος θεωρείται ολοένα και περισσότερο ως η «πύλη προς την Ευρώπη» για πολλές επιχειρήσεις. Πώς αυτή η τοποθέτηση ανοίγει τον δρόμο για τις ινδικές επιχειρήσεις που επιθυμούν να δραστηριοποιηθούν στην Ευρώπη; Μπορείτε να επισημάνετε τα διακριτά οφέλη που προσφέρει η Κύπρος σε ινδικές οντότητες που σκέφτονται μια ευρωπαϊκή βάση ή εμφάνιση; Η εξαιρετική στρατηγική γεωγραφική θέση της Κύπρου, στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων, της Ευρώπης, της Ασίας και της Αφρικής την καθιστά ως πύλη για την Ευρώπη. Για τις ινδικές επιχειρήσεις που προσβλέπουν σε ένα ευρωπαϊκό εγχείρημα, η Κύπρος προσφέρει ένα μοναδικό συνδυασμό πλεονεκτημάτων, καθώς διαθέτει ένα ισχυρό νομικό σύστημα που ενσταλάζει την εμπιστοσύνη των επενδυτών και μια φορολογική δομή που αναγνωρίζεται για το ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα, προς όφελος τόσο των επιχειρήσεων όσο και των ιδιωτών. Το υψηλό μορφωτικό επίπεδο των ανθρώπων αποτελεί πλεονέκτημα της χώρας που λειτουργεί ως όφελος για τις εταιρείες που αναζητούν εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό. Επιπλέον, η δέσμευση της Κύπρου για δράση σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα, γεγονός που επιβεβαιώνεται και από την επενδυτική της ιδιότητα και την αταλάντευτη τήρηση των παγκόσμιων κανόνων, ενισχύει την απήχησή της. Όλα τα παραπάνω, σε συνδυασμό με ένα σταθερό πολιτικό τοπίο, ισχυρό ρυθ-

38 EconomyToday

Η ΚΎΠΡΟΣ ΘΑ ΜΠΟΡΟΎΣΕ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΕΎΣΕΙ ΩΣ ΙΔΑΝΙΚΌΣ ΠΡΟΟΡΙΣΜΌΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΗ ΚΟΙΝΟΤΙΚΈΣ ΕΠΙΧΕΙΡΉΣΕΙΣ ΠΟΥ ΣΤΟΧΕΎΟΥΝ ΝΑ ΕΞΟΙΚΕΙΩΘΟΎΝ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΎΣ ΤΗΣ Ε.Ε.

μιστικό πλαίσιο, εκτεταμένη αεροπορική συνδεσιμότητα και υπερσύγχρονη υποδομή, υπογραμμίζουν την ελκυστικότητα της χώρας. Επιπρόσθετα, οι ευέλικτες μεταναστευτικές πολιτικές της Κύπρου εξυπηρετούν γενναιόδωρα τους μετόχους εκτός Ε.Ε., παρέχοντας στις επιχειρήσεις την ελευθερία να αξιοποιήσουν τα παγκόσμια ταλέντα. Ουσιαστικά, η Κύπρος δεν προσφέρει απλώς ένα γεωγραφικό άξονα, αλλά ένα ολοκληρωμένο επιχειρηματικό οικοσύστημα, καθιστώντας τη μια συναρπαστική προοπτική για τις ινδικές επιχειρήσεις που στρέφουν το βλέμμα τους στην Ευρώπη. Πρόσφατα, είδαμε μια αυξανόμενη τάση των μη κοινοτικών πολυεθνικών εταιρειών που φιλοδοξούν να τοποθετήσουν τις σημαίες τους σε ευρωπαϊκά εδάφη. Η Κύπρος θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως ιδανικός προορισμός για τις επιχειρήσεις που στοχεύουν να εξοικειωθούν με τους κανονισμούς της Ε.Ε.. Η μικρότερη κλίμακα που προσφέρει η χώρα αποτελεί ένα λιγότερο αυστηρό και «εύκολο στην πλοήγηση» περιβάλλον για τη δοκιμή των υδάτων και την προσαρμογή στα ευρωπαϊκά πρότυπα, με σχετικά χαμηλότερο κόστος σε σύγκριση με τις μεγαλύτερες ηπειρωτικές ευρωπαϊκές χώρες. Από την άλλη πλευρά, το γεγονός ότι η Κύπρος κατατάσσεται μεταξύ των 10 κορυφαίων χωρών στην Ινδία με σωρευτικές επενδύσεις 12 δισεκατομμυρίων δολαρίων τον Απρίλιο 2000 – Σεπτέμβριο 2022, υπογραμμίζει τον κεντρικό ρόλο της στην ινδοευρωπαϊκή οικονομική δυναμική. Η Κύπρος κατατάσσεται στα Αμοιβαία Κεφάλαια ως Ξένοι Επενδυτές Χαρτοφυλακίου που είναι επιλέξιμοι για άδεια Κατηγορίας Ι και είναι μία από τις τρεις χώρες, εκτός των χωρών της Ομάδας Χρηματοοικονομικής Δράσης, που έχει λάβει τέτοια έγκριση από την Κεντρική Κυβέρνηση της Ινδίας. Αυτή η ταξινόμηση προσφέρει διευκόλυνση επενδυτικών κεφαλαίων από την

Κύπρο για επενδυτές και διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων στις αγορές της Ινδίας, ενισχύοντας περαιτέρω τη φήμη της Κύπρου ως πρωταρχικού κόμβου για τις επιχειρήσεις που πλοηγούνται στις αγορές της Ευρώπης και της Ινδίας. Ποιοι αναδυόμενοι τομείς ή εξειδικευμένες βιομηχανίες πιστεύετε ότι έχουν αναξιοποίητες δυνατότητες συνεργασίας και ποια μοναδικά πλεονεκτήματα ή ευκαιρίες μπορεί να προσφέρει κάθε χώρα σε τέτοιες συνεργασίες; Οι δυνατότητες συνεργασίας μεταξύ Ινδίας και Κύπρου είναι τεράστιες και ξεπερνούν τους παραδοσιακούς τομείς. Αναλογιστείτε την άνοδο τομέων όπως το FinTech, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την αγροτεχνολογία. Αυτές δεν είναι απλώς αναδυόμενες βιομηχανίες, είναι τα σύνορα του μέλλοντος, που βρίθουν από ευκαιρίες που πρέπει να αξιοποιηθούν. Η Ινδία έχει δημιουργήσει μια εικόνα για τον εαυτό της στο παγκόσμιο τοπίο, στην οποία ξεχωρίζουν η εντυπωσιακή δεξαμενή ταλέντων πληροφορικής και οι πρωτοποριακές τεχνολογικές καινοτομίες της. Η ποιότητα της καινοτομίας και η ταχύτητα προσαρμογής διακρίνουν την Ινδία, η οποία σε συνδυασμό με το ισχυρό ρυθμιστικό περιβάλλον και τη γεωστρατηγική θέση της Κύπρου, θα μπορούσε να εξασφαλίσει μια φόρμουλα επιτυχίας στον τομέα του FinTech. Η Κύπρος, ως πλατφόρμα για την ευρωπαϊκή αγορά, μπορεί να είναι ένας τρομερός σύμμαχος για τις ινδικές νεοφυείς επιχειρήσεις και τις επιχειρήσεις που στοχεύουν στην ευρωπαϊκή παρουσία. Ομοίως, οι σφαίρες των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της αγροτεχνολογίας προσφέρουν δυνατότητες για συνεργασία. Καθώς η παγκόσμια εστίαση μετατοπίζεται προς τη βιώσιμη ενέργεια, οι πολιτικές και η δέσμευση της Κύπρου για πράσινες πρωτοβουλίες μπορούν να βρουν έναν εξαιρετικό εταίρο στην τεχνολογική ικανότητα της Ινδίας και στην τεράστια αγορά ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Από την άλλη πλευρά, η αξιοζήλευτη θέση της Κύπρου στη Ναυτιλία και στον Τουρισμό αποτελεί μια προσοδοφόρα πρόταση για την Ινδία. Με την απέραντη ακτογραμμή της και τον αυξανόμενο πληθυσμό τής μεσαίας τάξης με όρεξη για ταξίδια, η Ινδία μπορεί να επωφεληθεί σημαντικά από τις καθιερωμένες ναυτιλιακές διαδρομές της Κύπρου και τα διάσημα τουριστικά σημεία ενδιαφέροντος. Η Κύπρος μπορεί να χρησιμεύσει ως προτιμώμενος προορισμός για Ινδούς τουρίστες, ενώ παράλληλα λειτουργεί ως κόμβος για ανεφοδιασμό, τροφοδοτώντας την εκτεταμένη εξαγωγική αγορά της Ινδίας. Επιπλέον, υπάρχουν απεριόριστες δυνατότητες στη δημιουργία ενός οικοσυστήματος όπου οι επιχειρήσεις και από τις δύο χώρες μπορούν να ευδοκιμήσουν. Αυτό μπορεί να αφορά είτε τις παγκοσμίου φήμης ναυτιλιακές ακαδημίες της Κύπρου που εξυπηρετούν νέους ναυτικούς της Ινδίας είτε τους κόμβους πληροφορικής της Ινδίας που προσφέρουν τεχνολογικές λύσεις σε κυπριακές επιχειρήσεις. Ουσιαστικά, αυτή η συνεργασία δεν έχει να κάνει με μια χώρα που θα ωφεληθεί σε βάρος μιας άλλης. Είναι μια υπόθεση win-win που όλοι κερδίζουν. Είναι σαφές ότι δεν πρόκειται για μια μονόπλευρη συνεργασία. Και τα δύο έθνη φέρνουν

στο τραπέζι μοναδικά και ανεκτίμητα πλεονεκτήματα. Με την Κύπρο και την Ινδία να διαθέτουν πλούσια πολιτιστική κληρονομιά, πόσο αποφασιστικής σημασίας είναι η δημιουργία μιας απευθείας αεροπορικής σύνδεσης για την προώθηση του τουρισμού; Η πολιτιστική ιστορία τόσο της Κύπρου όσο και της Ινδίας είναι πλούσια και ποικίλη. Η δημιουργία μιας απευθείας αεροπορικής σύνδεσης είναι παρόμοια με τη δημιουργία μιας πολιτιστικής γέφυρας μεταξύ των χωρών μας. Δεν αφορά μόνο την ευκολία. Πρόκειται για τη γεφύρωση των δύο κόσμων, το να έρθουν οι άνθρωποι πιο κοντά και επιπλέον αφορά την απελευθέρωση των τεράστιων διμερών τουριστικών δυνατοτήτων. Κάνοντας τα ταξίδια μεταξύ των χωρών μας πιο προσιτά, όχι μόνο προάγουμε τον τουρισμό αλλά ενθαρρύνουμε και τις πολιτιστικές ανταλλαγές. Οι απευθείας πτήσεις θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε περισσότερες κοινές εμπειρίες. Δεν είναι μόνο να βλέπεις νέα μέρη αλλά και να κατανοείς τους διαφορετικούς τρόπους ζωής. Στο CIBA, αναγνωρίζουμε τη δυναμική που υπάρχει και τον βαθύ αντίκτυπο που μπορεί να έχει αυτό και ως εκ τούτου, διερευνούμε ενεργά αυτήν τη δυνατότητα με διάφορους ενδιαφερόμενους φορείς, συμπεριλαμβανομένης της κυβέρνησης, στην προσπάθειά μας να κάνουμε αυτό το όραμα πραγματικότητα.

ΟΙ ΑΠΕΥΘΕΊΑΣ ΠΤΉΣΕΙΣ ΚΎΠΡΟΥ ΙΝΔΊΑΣ ΘΑ ΜΠΟΡΟΎΣΑΝ ΝΑ ΟΔΗΓΉΣΟΥΝ ΣΕ ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΕΣ ΚΟΙΝΈΣ ΕΜΠΕΙΡΊΕΣ. ΔΕΝ ΕΊΝΑΙ ΜΌΝΟ ΝΑ ΒΛΈΠΕΙΣ ΝΈΑ ΜΈΡΗ ΑΛΛΆ ΚΑΙ ΝΑ ΚΑΤΑΝΟΕΊΣ ΤΟΥΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΎΣ ΤΡΌΠΟΥΣ ΖΩΉΣ

Κοιτάζοντας το μέλλον, ποιος είναι ο οδικός χάρτης του CIBA για τα επόμενα πέντε χρόνια για να εδραιώσει περαιτέρω την Κύπρο όχι απλώς ως τουριστικό προορισμό, αλλά ως κεντρική γέφυρα για τις επιχειρήσεις μεταξύ Ινδίας και Ευρώπης; Κοιτάζοντας το μέλλον, το CIBA οραματίζεται ένα δυναμικό ρόλο στη διαμόρφωση του επιχειρηματικού τοπίου μεταξύ Ινδίας και Κύπρου. Ο οδικός μας χάρτης είναι φιλόδοξος αλλά εφικτός. Στόχος μας είναι να διευκολύνουμε τις επιχειρήσεις, τις εμπορικές εκθέσεις και την ανταλλαγή γνώσεων. Επιπλέον, θέλουμε να διοργανώσουμε περισσότερες επισκέψεις των επιχειρηματικών αντιπροσωπειών των δύο χωρών, καθώς αυτές λειτουργούν ως πλατφόρμα για τις δύο χώρες για να συναντηθούν και να εξερευνήσουν ευκαιρίες αμοιβαίου ενδιαφέροντος. Η προώθηση της Κύπρου όχι μόνο ως επιχειρηματικός προορισμός αλλά ως πύλη της Ινδίας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση και η συνεργασία με τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και από τις δύο χώρες μπορούν να εξασφαλίσουν ένα απρόσκοπτο επιχειρηματικό περιβάλλον. Τέλος, στόχος μας είναι και η προώθηση συνεργασιών σε αναδυόμενους τομείς καθώς και η ενθάρρυνση κοινοπραξιών και επενδύσεων. Αποσκοπούμε στο να δημιουργήσουμε ισχυρούς επιχειρηματικούς δεσμούς με διάρκεια που θα βοηθήσουν και τις δύο χώρες μας να εξελιχθούν. Εκτιμούμε την κοινή μας ιστορία και την εμπιστοσύνη που υπάρχει και είμαστε έτοιμοι και ενθουσιασμένοι να συνεργαστούμε για ένα πιο λαμπρό μέλλον τόσο για την Ινδία όσο και για την Κύπρο, ώστε να γράψουμε μαζί το επόμενο και πολλά υποσχόμενο κεφάλαιο.

EconomyToday 39

ΑΣ Σ ΥΝ CO V ΕE Ν R ΤSΕTΥOΞRΗY

ΙΝΔΊΑ,ΤΟ ΝΈΟ ΚΑΥΤΌ ΌΝΟΜΑ ΣΤΗΝ ΠΑΓΚΌΣΜΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΊΑ Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ένα από τα πιο καυτά ονόματα στην παγκόσμια οικονομία αυτή τη στιγμή είναι η Ινδία, καθώς οι τεράστιες προοπτικές ανάπτυξης στις επόμενες δεκαετίες, οι ικανοποιητικές εταιρικές επιδόσεις και η κυβερνητική σταθερότητα προσελκύουν περισσότερους επενδυτές από όλον τον κόσμο.

ΤΟΥ ΒΡΑΣΊΔΑ ΝΕΟΦΎΤΟΥ Υπεύθυνος Επενδυτικής Έρευνας στην Exclusive Capital

ε μια περίοδο έντονης αναταραχής σε παγκόσμιο επίπεδο λόγω συρράξεων σε Ουκρανία και Ισραήλ, που επηρεάζει όλες τις οικονομίες του πλανήτη και φρενάρει την ανάπτυξη, ειδικά στην Ευρώπη και Κίνα, η οικονομία της Ινδίας δείχνει μια αξιοπρόσεκτη ανθεκτικότητα. Και ενώ οι επενδυτές παραμένουν σε επιφυλακή για τυχόν πληθωριστικές πιέσεις από την πρόσφατη σύρραξη Ισραήλ-Χαμάς, καθώς οι τιμές πετρελαίου αναρριχήθηκαν ξανά πάνω από τα $90 το βαρέλι, το χρηματιστήριο της Ινδίας διαπραγματεύεται σε επίπεδα-ρεκόρ καθώς η οικονομία της δεν έχει πληγεί μέχρι στιγμής από τις γεωπολιτικές αναταραχές. 40 EconomyToday

EconomyToday 41

Σ ΥΝ CO V ΕE Ν R ΤSΕTΥOΞRΗY

Ενδεικτικό της δυναμικής που ανάπτυξε η ινδική οικονομία μέσα στο 2023, είναι το γεγονός ότι αναγκάστηκε να περιορίσει -έστω και προσωρινάτις εξαγωγές στον κόσμο αρκετών εμπορευμάτων όπως τα σιτηρά, ρύζι, ζάχαρη και ειδικά βιομηχανικά μέταλλα όπως το σιδηρομετάλλευμα, λόγω ισχυρής ζήτησης από την εγχώρια παραγωγή. Το σιδηρομετάλλευμα χρησιμοποιείται κυρίως για την παραγωγή χάλυβα και ατσαλιού, σημαντικά υλικά σε κατασκευαστικά και μηχανολογικά έργα, ένδειξη ότι η αναδυόμενη οικονομία της Ινδίας μπορεί να απορροφήσει όλη την εγχώρια παραγωγή. Παράλληλα, η Ινδία μπορεί να υπερηφανεύεται, τόσο για μερικές από τις καλύτερα διοικούμενες επιχειρήσεις των αναπτυσσόμενων αγορών, όσο και για το νεαρό της ηλικίας και το υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης του πληθυσμού της, που παραμένει ένα τεράστιο κεφάλαιο για τη χώρα. Αυτά έρχονται να ισοφαρίσουν την εικόνα της Ινδίας στο εξωτερικό, δηλαδή την εικόνα μίας χώρας έντονων οικονομικών ανισοτήτων, ακραίας φτώχειας και αναλφαβητισμού. Όντως, το κατά κεφαλήν εισόδημα στην Ινδία δεν ξεπερνά τις €2.000 περίπου τον χρόνο, σε αντίθεση με την ανταγωνίστρια Κίνα που ξεπερνά τις €12.000, ενώ στην Κύπρο είμαστε κοντά στις €30.000 τον χρόνο (GDP per Capita 2021).

Η ΙΝΔΊΑ ΚΑΤΆΦΕΡΕ ΝΑ ΈΧΕΙ ΤΟ ΠΈΜΠΤΟ ΜΕΓΑΛΎΤΕΡΟ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΉΡΙΟ ΣΤΟΝ ΚΌΣΜΟ, ΜΕ ΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΊΗΣΗ ΠΈΡΑΝ ΤΩΝ 3,85 ΤΡΙΣΕΚΑΤΟΜΜΥΡΊΩΝ ΔΟΛΑΡΊΩΝ ($3,85Τ), ΠΙΟ ΨΗΛΆ ΚΑΙ ΑΠΌ ΧΏΡΕΣ ΤΩΝ G7

Η ΙΝΔΊΑ ΣΤΟ TOP 5 ΤΩΝ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΊΩΝ ΠΑΓΚΟΣΜΊΩΣ Η Ινδία κατάφερε να έχει το πέμπτο μεγαλύτερο χρηματιστήριο στον κόσμο, με κεφαλαιοποίηση πέραν των 3,85 τρισεκατομμυρίων δολαρίων ($3,85Τ), πιο ψηλά και από χώρες του G7 όπως το Ηνωμένο Βασίλειο ($2,7Τ), η Γαλλία ($3,8), και η Γερμανία ($2Τ). Όλοι οι χρηματιστηριακοί δείκτες στη Ινδία κτύπησαν πολλαπλά επίπεδα ρεκόρ μέσα στο 2023, καθώς ξένοι και εγχώριοι επενδυτές προτιμούν τις ινδικές μετοχές ποντάροντας στη σταθερή αύξηση κερδών που προέρχονται από τους υψηλούς ρυθμούς ανόδου του ΑΕΠ. Οι παγκόσμιοι θεσμικοί επενδυτές αγόρασαν ινδικές μετοχές αξίας σχεδόν $18 δισ. σε καθαρή βάση από την αρχή της χρονιάς έως και την 1η Σεπτεμβρίου, γεγονός που οδήγησε τον βασικό χρηματιστηριακό δείκτη Nifty 50 Index να καταγράφει επανειλημμένα ιστορικά ρεκόρ τον Ιούλιο και Σεπτέμβριο, φθάνοντας μέχρι τις 20.000 μονάδες και καταγράφοντας την όγδοη συνεχή χρονιά ανόδου του. Επιπρόσθετα, η Ινδία επωφελείται από την οικονομική κρίση στην Κίνα και την τάση φυγής των κεφαλαίων και βιομηχανιών, καθώς οι ξένοι επενδυτές προτιμούν την ασφαλή αγορά της 42 EconomyToday

Ινδίας ως μια εναλλακτική λύση από την «προβληματική» οικονομία και αγορά ακινήτων της Κίνας η οποία επιδεινώνεται λόγω και της εντεινόμενης εμπορικής κρίσης μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης με την Κίνα. Οι ισχυρές επιδόσεις της Ινδίας έρχονται σε αντίθεση με την Ευρώπη και Κίνα, όπου οι οικονομίες τους και οι ρυθμοί ανάπτυξης είναι λιγότερο από το αναμενόμενο λόγω ανησυχιών για τη μειωμένη βιομηχανική δραστηριότητα και τον επίμονα υψηλό πληθωρισμό, που έχει ως αποτέλεσμα τη συνεχιζόμενη νομισματική σύσφιγξη. Αυτοί οι φόβοι για στάσιμη ανάπτυξη στην Ευρωζώνη και Κίνα και οι αυξήσεις επιτοκίων έχουν ενθαρρύνει τους επενδυτές να αποχωρήσουν μερικώς από τις ευρωπαϊκές και κινεζικές αγορές και να κατευθυνθούν σε αγορές πιο ανθεκτικές και ασφαλείς στην οικονομική και γεωπολιτική κρίση, όπως αυτή της Ινδίας.

ΟΙ ΙΣΧΥΡΈΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΈΣ ΑΝΆΠΤΥΞΗΣ

Η άνοδος των ινδικών μετοχών αντανακλά τη

δύναμη και τις δυνατότητες της οικονομίας της χώρας, το οποίο επιβεβαιώνεται και από τις προβλέψεις κορυφαίων οικονομολόγων και διεθνών Οργανισμών.Tο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προχώρησε μέσα στο καλοκαίρι σε αναβάθμιση της εκτίμησής του για την ανάπτυξη της Ινδίας (ΑΕΠ) στο 6,1% για το 2023 και στο 6,4% για το 2024, όντας η ταχύτερα αναπτυσσόμενη μεταξύ των μεγάλων αναδυόμενων και προηγμένων οικονομιών της υφηλίου.Η Goldman Sachs προβλέπει ότι η Ινδία θα γίνει η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο έως το 2075, ξεπερνώντας όχι μόνο την Ιαπωνία και τη Γερμανία, αλλά και τις ΗΠΑ. Επί του παρόντος, η Ινδία είναι η πέμπτη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, πίσω από τη Γερμανία, την Ιαπωνία, την Κίνα και τις Η.Π.Α.Ο δε πληθωρισμός βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα των 4%-5%, δηλαδή εντός του ορίου μεταξύ 2% και 6% που έχει θέσει η κεντρική τράπεζα της χώρας, λόγω χαμηλού κόστους ενέργειας και τροφίμων. Λόγω της ανόδου του οικονομικού και γεωπολιτικού ρίσκου στην Κίνα, πολλές βιομηχανικές, φαρμακευτικές και τεχνολογικές εταιρείες-κολοσσοί, κυρίως από ΗΠΑ και Ευρώπη, δημιουργούν παραγωγικές μονάδες

ΤΟ ΚΑΤΆ ΚΕΦΑΛΉΝ ΕΙΣΌΔΗΜΑ ΣΤΗΝ ΙΝΔΊΑ ΔΕΝ ΞΕΠΕΡΝΆ ΤΙΣ €2.000 ΠΕΡΊΠΟΥ ΤΟΝ ΧΡΌΝΟ, ΣΕ ΑΝΤΊΘΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΤΑΓΩΝΊΣΤΡΙΑ ΚΊΝΑ ΠΟΥ ΞΕΠΕΡΝΆ ΤΙΣ €12.000, ΕΝΏ ΣΤΗΝ ΚΎΠΡΟ ΕΊΜΑΣΤΕ ΚΟΝΤΆ ΣΤΙΣ €30.000 ΤΟΝ ΧΡΌΝΟ

στην Ινδία, πέραν από αυτές που έχουν στην Κίνα, σε μία προσπάθεια να τοποθετηθούν εγκαίρως στην οικονομία της και να περιορίσουν το ρίσκο της γεωπολιτικής αστάθειας. Μεγάλη άνθηση στην Ινδία έχει και ο μεταποιητικός κλάδος, καθώς όλο και περισσότεροι διάσημοι οίκοι μόδας μεταφέρουν τις γραμμές παραγωγής τους για ρούχα και παπούτσια στη χώρα, ως την εναλλακτική λύση της Ασίας έναντι της Κίνας. Εξάλλου, η Ινδία τους προσφέρει πολύ φθηνά τις πρώτες ύλες όπως το βαμβάκι και το δέρμα, ενώ έχει πολύ φθηνό εργατικό προσωπικό, ηλεκτρισμό και καλές γραμμές εφοδιασμού, logistics και λιμάνια για εξαγωγές σε όλο τον κόσμο.Επιπρόσθετα, η προοπτική οικονομικής ανάπτυξης και μετασχηματισμού θα προσελκύσει στην Ινδία εκτός από το κεφάλαιο και βαριά βιομηχανία, ταλαντούχο ανθρώπινο προσωπικό για θέσεις χρηματοοικονομικών, τραπεζικών, ασφαλιστικών και επενδυτικών υπηρεσιών για την ανάπτυξη της εγχώριας αγοράς υπηρεσιών.

Η ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΉ ΔΥΝΑΜΙΚΉ ΤΗΣ ΙΝΔΊΑΣ Η Ινδία ξεπέρασε πρόσφατα την Κίνα και έγινε

EconomyToday 43

Σ ΥΝ CO V ΕE Ν R ΤSΕTΥOΞRΗY

το πολυπληθέστερο έθνος του κόσμου, με 1,41 δισεκατομμύρια ανθρώπους, που αντιπροσωπεύουν μια τεράστια δεξαμενή δυνητικών εργαζομένων και καταναλωτών, την οποία μπορεί να αξιοποιήσουν οι εταιρείες -τόσο στην Ινδία όσο και στο εξωτερικό. Η Ινδία θα μπορούσε να προσελκύσει εταιρείες παροχής καταναλωτικών αγαθών, καθώς σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα το 68% του πληθωρισμού της Ινδίας είναι μεταξύ 15 και 64 ετών, δηλαδή σε μία ηλικιακή κλίμακα ιδιαίτερα θετική από δημογραφικής άποψης για σταθερή αύξηση καταναλωτικών δαπανών. Η πρόσφατη οικονομική ανάπτυξη στην Ινδία έχει αυξήσει ραγδαία το ποσοστό του πληθυσμού που ανεβαίνει από την αγροτική και κατώτατη τάξη προς την αστική μεσαία τάξη λόγω αύξησης εισοδήματος και με ταυτόχρονη άνοδο της μεσαίας τάξης προς την ανώτατη τάξη λόγω βελτίωσης βιοτικού επιπέδου. Αυτό το γεγονός αυξάνει εντυπωσιακά το διαθέσιμο εισόδημα της μεσαίας τάξης για αγορά προϊόντων που θα τους βελτιώσει την καθημερινή τους ζωή όπως η τηλεόραση, το κινητό, έπιπλα, τα κουζινικά σκεύη και οικογενειακό αυτοκίνητο ή μοτοσυκλέτα. Παράλληλα, τα άτομα της μεσαίας τάξης που ανέβηκαν στην ανώτερη τάξη θα έχουν διαθέσιμο εισόδημα για αγορά σπιτιού ή εξοχικού, να πάνε διακοπές στο εξωτερικό, να σπουδάσουν τα παιδιά τους σε ακριβά πανεπιστήμια και να αντέξουν οικονομικά διάφορα αγαθά πολυτελείας που δεν μπορούσαν να 44 EconomyToday

τα έχουν προηγούμενως. Μεγάλος πληθυσμός σημαίνει μεγάλη ανάγκη για υπηρεσίες υγείας και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Αρκετά νοσοκομεία του εξωτερικού και φαρμακευτικές εταιρείες ανοίγουν παραρτήματα στην Ινδία για να ικανοποιήσουν τη ραγδαία αναπτυσσόμενη αγορά υγείας στη χώρα, φέρνοντας φρέσκο κεφάλαιο, επενδύσεις και εξειδικευμένο ανθρώπινο ιατρικό προσωπικό.

ΤΕΧΝΟΛΟΓΊΑ, Η ΑΙΧΜΉ ΤΟΥ ΔΌΡΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΝΔΊΑ

Η κυβέρνηση της Ινδίας έχει βάλει στόχο να εξελιχθεί σε παγκόσμιο ηγέτη στην Καινοτομία και στην Τεχνολογία της Τεχνητής Νοημοσύνης (AI) για την επίτευξη των στόχων του ψηφιακού μετασχηματισμού.Καθώς η χρήση τεχνολογιών που βασίζονται στην Τεχνητή Νοημοσύνη (AI) συνεχίζει να αυξάνεται σε όλους τους κλάδους της παγκόσμιας οικονομίας, η Ινδία θέλει να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο βοηθώντας άλλες χώρες να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα, να μειώσουν το κόστος, να αυξήσουν την οικονομική ένταξη και να δημιουργήσουν νέες ευκαιρίες. Τα έσοδα της βιομηχανίας τεχνολογίας της Ινδίας αναμένεται να αυξηθούν κατά 245 δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το τέλος του 2023, σύμφωνα με τη Nasscom, τη μη κυβερνητική εμπορική ένωση της Ινδίας. Αυτή η ανάπτυξη θα προέλθει από όλες τις ροές προϊόντων πληροφορικής, διαχείρισης επιχει-

ρηματικών διαδικασιών και λογισμικού.

ΤΙ ΘΑ ΜΠΟΡΟΎΣΕ ΝΑ ΦΡΕΝΆΡΕΙ ΤΗΝ ΑΝΆΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΙΝΔΙΚΉΣ ΟΙΚΟΝΟΜΊΑΣ;

Αναμένεται η οικονομία της Ινδίας να παρουσιάσει και αυτή κάποιες διακυμάνσεις και ιδιαίτερη αστάθεια στους εξωτερικούς παράγοντες όπως η συνεχιζόμενη γεωπολιτική αστάθεια στην Μέση Ανατολή, στην Ουκρανία, και στην ένταση μεταξύ Κίνας με την Ταϊβάν και τις δυτικές δυνάμεις. Η πρόσφατη άνοδος στις τιμές πετρελαίου μετά την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ, ενδέχεται να αναγκάσει τις κυριότερες κεντρικές τράπεζες όπως της αμερικανικής Federal Reserve και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ECB) να συσφίγξουν περισσότερο τις νομισματικές πολιτικές τους, δηλαδή υψηλά επιτόκια έως ότου ο πληθωρισμός υποχωρήσει κάτω από το 2%. Αυτό το γεγονός θα επισκιάσει τις προοπτικές των παγκόσμιων αγορών μέσα στο 2024, καθώς τα επιτόκια πιθανότατα θα παραμείνουν υψηλότερα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και θα περιπλέξουν το επενδυτικό τοπίο για τις εταιρείες και τις κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο, ειδικά εν μέσω των συνεχιζόμενων γεωπολιτικών εντάσεων. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, τα υψηλά επιτόκια, ο πληθωρισμός ενέργειας και τροφίμων και του δυνατού αμερικανικού δολαρίου, αναμένεται να προκαλέσουν αρνητικές επιπτώσεις στο σύνολο των μικρών ή μεγάλων αναδυόμενων αγορών του πλανήτη, μεταξύ αυτών και της Ινδίας.

Η ΓΕΩΟΙΚΟΝΟΜΙΚΉ ΔΥΝΑΜΙΚΉ ΤΗΣ ΙΝΔΊΑΣ ΑΠΌ ΤΑ ΑΡΧΑΊΑ ΧΡΌΝΙΑ ΈΩΣ ΣΉΜΕΡΑ

ΌΠΟΙΟΣ ΗΓΕΜΌΝΑΣ Ή ΞΈΝΟΣ ΚΑΤΑΚΤΗΤΉΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΊΑ ΚΑΤΆΦΕΡΝΕ ΝΑ ΕΛΈΓΞΕΙ ΌΛΟΥΣ ΑΥΤΟΎΣ ΤΟΥΣ ΠΌΡΟΥΣ ΣΤΗΝ ΙΝΔΊΑ, ΤΟΝ ΚΑΘΙΣΤΟΎΣΕ ΈΝΑΝ ΑΠΌ ΤΟΥΣ «ΠΑΝΤΟΚΡΆΤΟΡΕΣ» ΤΟΥ ΠΛΑΝΉΤΗ

διήρκεσε δέκα χρόνια μετά τη γέννηση του Χριστού, δηλαδή μέχρι το 10 μ.Χ., με καθαρά ελληνικό χαρακτήρα και προσανατολισμό. Τα ινδοελληνικά βασίλεια ήταν τα τελευταία ανεξάρτητα κλασικά ελληνικά βασίλεια στον τότε ελληνιστικό κόσμο, μετά την πτώση των Σελευκιδών στη Μέση Ανατολή το 63 π.Χ, και των Πτολεμαίων στην Αίγυπτο το 30 π.Χ. Από το 1500 μ.Χ και μετά, εμφανίζονται οι Ευρωπαίοι αποικιοκράτες στην ινδική χερσόνησο, με πρώτους τους Πορτογάλους, όπου ο θαλασσοπόρος Βάσκο ντα Γκάμα ονομάστηκε αντιβασιλέας της Πορτογαλίας στην Ινδία το 1524, ενώ αντικαταστάθηκαν από τους Ολλανδούς τον 17ο αιώνα. Το επικερδές εμπόριο των μπαχαρικών της Ινδίας από την Ολλανδία, την καθιέρωσαν σαν την πρώτη καπιταλιστική χώρα στην παγκόσμια ιστορία, βοήθησε να αναπτυχθεί σε πλούσιο λιμάνι το Άμστερνταμ και να λειτουργήσει το πρώτο χρηματιστήριο στον κόσμο. Όμως η απληστία των Ολλανδών έφερε την πρώτη παγκόσμια πληθωριστική φούσκα, τη μανία της τουλίπας μεταξύ 1636 και 1637 και στον πρώτο παγκόσμιο τυχοδιώκτη του χρηματιστηρίου, ο οποίος κατέβαζε τις τιμές των μετοχών πουλώντας για να τις αγοράσει ξανά με χαμηλότερη τιμή.Η πτώση της Ολλανδίας έφερε στην Ινδία τη νέα ανερχόμενη ναυτική δύναμη του 18ου αιώνια, τη Μεγάλη Βρετανία, αλλάζοντας τον ρου της ιστορίας γι’ αυτό το μικρό νησί στη βόρεια Ευρώπη, που κατάφερε να γίνει η πιο μεγάλη αυτοκρατορία στον κόσμο χάρης στα αμύθητα «αποικιακά» πλούτη της Ινδίας, της Ασίας και της Αφρικής.Η οικονομική και πολιτική ιστορία διδάσκει αυτούς που θέλουν να την ακούσουν. Η Ινδία είχε, έχει και θα έχει τους αναγκαίους πόρους και ανθρώπινο δυναμικό για να στηρίξει τη μελλοντική οικονομική της ανάπτυξη, την οποία αυτή την φορά θα την εκμεταλλευθεί η ίδια η χώρα και όχι κάποιος αποικιοκράτης που δελεάστηκε από τα πλούτη της.

Η Ινδία, από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα, είναι μια τεράστια χώρα με απαράμιλλους πόρους, όπως οι εύφορες πεδιάδες της, το μπόλικο πόσιμο νερό από τα Ιμαλάια (σε σύγκριση με τις ερήμους γύρω της) και τους πλωτούς ποταμούς της για το εσωτερικό εμπόριο και μεταφορά κερδοφόρων εμπορευμάτων όπως το σιτάρι, τρόφιμα, μπαχαρικά, χρυσό και πολύτιμους λίθους. Όποιος ηγεμόνας ή ξένος κατακτητής κατάφερνε να ελέγξει όλους αυτούς τους πόρους στην Ινδία, τότε αυτός ο πλούτος τού επέτρεπε να γίνει ένας από τους μεγαλύτερους ηγεμόνες του τότε γνωστού κόσμου. Παραδείγματα πολλά, όπως η Περσική Αυτοκρατορία (η λέξη Χιντουστάν, ήταν περσική έκφραση με σημασία: η χώρα των Ινδών) και ο κορυφαίος Μακεδόνας στρατηλάτης Μέγας Αλέξανδρος που έφθασε μέχρι τον Ινδό ποταμό το 326 π.Χ. και οι απόγονοί του που βασίλευσαν για άλλα 300 χρόνια μέσω των ινδο-ελληνικών βασιλείων. Μάλιστα, η ελληνική αυτοκρατορία στην Ινδία

EconomyToday 45

Σ ΥΝ CO V ΕE Ν R ΤSΕTΥOΞRΗY

46 EconomyToday

ΠΏΣ Η ΜΟΊΡΑ ΤΗΝ «ΈΦΕΡΕ» ΑΠΌ ΤΗΝ ΙΝΔΊΑ ΣΤΗΝ ΚΎΠΡΟ

Η ιστορία του Ινδού επιχειρηματία John Abraham, CEO και ιδρυτή της AEON Payment Technologies, ο οποίος αναλύει 9 λόγους που τον οδήγησαν να επιλέξει την Κύπρο για να ξεκινήσει μία από τις πιο επιτυχημένες εταιρείες της βιομηχανίας των πληρωμών στον κόσμο.

τον μεγάλο καμβά των επιχειρηματικών εγχειρημάτων, μερικές φορές η μοίρα παίζει έναν απρόσμενο ρόλο, οδηγώντας φιλόδοξους επιχειρηματίες σε μονοπάτια που δεν περίμεναν ποτέ να ακολουθήσουν. Αυτή ήταν η περίπτωση του John Abraham, CEO και ιδρυτή της AEON Payment Technologies, ο οποίος ξεκίνησε το ταξίδι του προς την ίδρυση μιας ακμάζουσας εταιρείας στην Κύπρο με αφορμή μία επαγγελματική ευκαιρία. Λίγο γνώριζε ότι αυτό το μικρό νησιωτικό έθνος, που δεν ήταν γνωστό στην Ινδία εκείνη την εποχή, θα γίνει «ο καμβάς στον οποίο θα ζωγράφιζε τα όνειρά του προς την επιτυχία». Το Economy Today εξετάζει το ταξίδι του John Abraham και πώς οδηγήθηκε στην απόφαση να ιδρύσει την AEON στην Κύπρο, περιγράφοντας τους πολλαπλούς παράγοντες που οδήγησαν στη δημιουργία αυτής της επιχειρηματικής επιτυχίας.

Η ΙΝΔΊΑ, ΜΕ ΤΟΝ ΕΥΡΎΤΑΤΟ ΧΏΡΟ ΤΗΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΈΣ ΕΥΚΑΙΡΊΕΣ ΤΗΣ, ΉΤΑΝ Η ΠΙΟ ΠΡΟΦΑΝΉΣ ΕΠΙΛΟΓΉ, ΑΛΛΆ Η ΓΟΗΤΕΊΑ ΤΗΣ ΚΎΠΡΟΥ ΉΤΑΝ ΑΝΑΜΦΊΒΟΛΗ

ΜΙΑ ΜΑΤΙΆ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΌΝ

Ο CEO και ιδρυτής της AEON ξεκίνησε το επαγγελματικό του ταξίδι τη στιγμή που η Κύπρος παρέμενε ένας αινιγματικός προορισμός για πολλούς. Βρέθηκε αντιμέτωπος με μια ευκαιρία εργασίας που τον έκανε να αναζητήσει αυτό το ανεξερεύνητο έδαφος. Ενώ η Ινδία, με τον ευρύτατο χώρο της και τις πολλαπλές ευκαιρίες της, ήταν η πιο προφανής επιλογή, η γοητεία της Κύπρου ήταν αναμφίβολη. Οι λόγοι πίσω από αυτή την απόφαση ήταν τόσο διαφορετικοί όσο και πειστικοί. Καταρχάς, η Κύπρος είχε μια ενδιαφέρουσα ιστορική σύνδεση με την Ινδία - και οι δύο ήταν βρετανικές αποικίες. Αυτό το ιστορικό νήμα δημιούργησε ένα κοινό στοιχείο μεταξύ των δύο χωρών που ξε-

EconomyToday 47

Σ ΥΝ CO V ΕE Ν R ΤSΕTΥOΞRΗY

περνούσε τον χρόνο. Η αγγλική γλώσσα, γλώσσα διοίκησης και επιχειρήσεων, μιλιόταν διαχρονικά στην Κύπρο, όπως και στην Ινδία. Η εξοικείωση με την αγγλική γλώσσα διευκόλυνε τη μετάβαση και έκανε πιο εύκολο τον εκπατρισμό. Επιπλέον, η Κύπρος κληρονόμησε μια καλά εδραιωμένη διοικητική δομή, νομικό τομέα και τραπεζική υποδομή από το αποικιακό της παρελθόν, τα οποία τηρούσαν τα αγγλικά πρότυπα. Αυτό προσέφερε ένα αίσθημα οικειότητας και «άνεσης» για τον CEO και ιδρυτή της AEON, μειώνοντας τα εμπόδια για τη μετάβασή του στην Κύπρο. Το εκπαιδευτικό τοπίο στην Κύπρο ήταν άλλο ένα ελκυστικό στοιχείο, με τη βρετανική εκπαίδευση να είναι βαθιά ριζωμένη. Για ένα άτομο που κτίζει μια καριέρα και ψάχνει να κτίσει μια οικογένεια, η Κύπρος προσέφερε ένα εκπαιδευτικό σύστημα που πληρούσε διεθνείς προδιαγραφές. Αυτό το στοιχείο ενίσχυσε περαιτέρω το πόσο ελκυστική είναι η Κύπρος ως τόπος για προσωπική και επαγγελματική ανάπτυξη. Αλλά ίσως ο πιο κρίσιμος παράγοντας που συνέβαλε σε αυτό το τυχαίο ταξίδι ήταν ο εργοδότης τότε - μια startup στη βιομηχανία πληρωμών που πρωτοπόρησε τον τότε καιρό στην Καινοτομία. Αυτή η startup με την πάροδο του χρόνου γνώρισε εκπληκτική επιτυχία, προσφέροντας μια ελκυστική προοπτική για τον CEO και ιδρυτή της AEON να αναπτυχθεί και να μάθει σ’ αυτό το αναπτυσσόμενο οικοσύστημα. Σ΄ έναν κόσμο όπου οι ευκαιρίες πληθαίνουν, αυτή η στροφή της μοίρας τον οδήγησε στην Κύπρο, μια εμπειρία που θα διαμόρφωνε το επιχειρηματικό του όραμα στα επόμενα χρόνια.

Η ΓΈΝΕΣΗ ΤΗΣ AEON ΚΑΙ 8+1 ΛΌΓΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΛΟΓΉ ΤΗΣ ΚΎΠΡΟΥ

Το 2015, ο CEO της AEON βρέθηκε έτοιμος να χαράξει την πορεία του στη βιομηχανία των πληρωμών και να ξεκινήσει τη δική του εταιρεία. Όσον αφορά την επιλογή της τοποθεσίας για την ίδρυση της AEON, δεν χρειάστηκε να ψάξει πολύ. Η Κύπρος ήταν η φυσική επιλογή και πολλοί λόγοι υποστήριξαν αυτή την απόφαση. 1. Στρατηγική Θέση: Η γεωγραφική θέση της Κύπρου ήταν ένας κύριος παράγοντας. Βρίσκεται ανάμεσα στην Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική, λειτουργώντας ως γέφυρα που συνδέει αυτές τις ηπείρους. Αυτή η στρατηγική θέση ήταν ένα δώρο για διεθνείς επιχειρήσεις, καθώς παρείχε πρόσβαση σε ένα ποικίλο και εκτενές πελατολόγιο. 2. Μέλος της Ε.Ε.: Η Κύπρος ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποδείχτηκε σημαντική παράμετρος. Ως μέλος της Ε.Ε. σήμαινε ότι οι επιχειρήσεις που ιδρύονταν στην Κύπρο απολάμβαναν άνετη πρόσβαση στην ενιαία αγορά της Ε.Ε.. Αυτή η απλοποίηση του εμπορίου και 48 EconomyToday

Η ΜΟΝΑΔΙΚΉ ΙΣΤΟΡΙΚΉ ΣΎΝΔΕΣΗ ΤΗΣ ΚΎΠΡΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΙΝΔΊΑ, Ο ΦΙΛΙΚΌΣ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΉΣΕΙΣ ΠΕΡΊΓΥΡΟΣ, Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΉ ΤΟΠΟΘΕΣΊΑ ΚΑΙ Η ΠΟΙΌΤΗΤΑ ΖΩΉΣ ΔΗΜΙΟΎΡΓΗΣΑΝ ΈΝΑ ΙΔΑΝΙΚΌ ΥΠΌΒΑΘΡΟ ΓΙΑ ΤΟ ΤΑΞΊΔΙ ΤΗΣ AEON

της ρυθμιστικής συμμόρφωσης δημιούργησε ένα εύφορο έδαφος για την ανάπτυξη της επιχείρησης. 3. Σταθερό νομικό πλαίσιο: Το επιχειρηματικό τοπίο στην Κύπρο ήταν στηριγμένο σε ένα σταθερό και αξιόπιστο νομικό πλαίσιο. Καλά εδραιωμένοι εμπορικοί νόμοι και μια αξιόπιστη δικαιοσύνη εξασφάλιζαν ότι οι επιχειρηματίες μπορούσαν να λειτουργήσουν με αυτοπεποίθηση, απαλλαγμένοι από τις αβεβαιότητες που συχνά ταλανίζουν τις αναδυόμενες αγορές. 4. Χαμηλό φορολογικό σύστημα: Ο ανταγωνιστικός φορολογικός συντελεστής της Κύπρου την έκανε ένα φωτεινό σημείο για επιχειρήσεις που αναζητούσαν φορολογικά πλεονεκτήματα. Επιπλέον, ο αριθμός των συμφωνιών αποφυγής διπλής φορολογίας της Κύπρου με πολλές χώρες συνέβαλε στη μείωση των φορολογικών υποχρεώσεων, προσθέτοντας στην ελκυστικότητά της. 5. Εκπαιδευμένο προσωπικό: Ένα καλά εκπαιδευμένο και υψηλά ειδικευμένο εργατικό δυναμικό ήταν διαθέσιμο στην Κύπρο, ιδίως στους τομείς των Χρηματοοικονομικών και της Τεχνολογίας. Αυτή η πηγή ταλέντου έκανε ευκολότερο για την AEON να βρει και να αναπτύξει τους ανθρώπινους πόρους που ήταν απαραίτητοι για την επιτυχία της. 6. Τραπεζικοί και Χρηματοοικονομικοί τομείς: Η Κύπρος διέθετε έναν ισχυρό τομέα τραπεζικών υπηρεσιών με έμφαση στις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες. Αυτή η ανθεκτική χρηματοοικονομική υποδομή ήταν αναγκαία για μια AEON που δραστηριοποιείται στη Βιομηχανία των Πληρωμών, παρέχοντας την απαραίτητη υποστήριξη για την Ανάπτυξη και την Καινοτομία. 7. Ποιότητα Ζωής: Πέρα από την επιχειρηματική δραστηριότητα, η ποιότητα ζωής στην Κύπρο αποτελούσε ισχυρό μαγνήτη τόσο για τους υπαλλήλους όσο και για τους επιχειρηματίες. Το μεσογειακό κλίμα, ο πολιτιστικός πλούτος και η φήμη για ασφάλεια την έκαναν έναν ελκυστικό τόπο για διαβίωση και εργασία. Αυτή η ελκυστική πλευρά μεταφράστηκε σε πιο ευτυχείς και παραγωγικούς υπαλλήλους. 8. Υποστήριξη για την Καινοτομία: Η δέσμευση της Κύπρου στην προώθηση της Καινοτομίας και την υποστήριξη των startups ήταν ένα ισχυρό κινητήριο. Η Κύπρος είχε εισαγάγει πολλά προγράμματα και πρωτοβουλίες σχεδιασμένα να υποστηρίξουν την αγορά με την Τεχνολογία. Αυτός προσανατολισμός της Κύπρου στην Καινοτομία παρείχε ένα ιδανικό Οικοσύστημα για την ανάπτυξη της AEON στο δυναμικό τομέα των Πληρωμών.

9. Γλωσσικό Πλεονέκτημα: Η αγγλική γλώσσα, ευρέως ομιλούμενη και χρησιμοποιούμενη στην επιχειρηματικότητα, ήταν άλλο ένα χαρακτηριστικό πλεονέκτημα. Η ευκολία της επικοινωνίας διευκόλυνε τις αλληλεπιδράσεις με παγκόσμιους συνεργάτες και πελάτες, εξαλείφοντας τα γλωσσικά εμπόδια που συχνά εμποδίζουν τη διεθνή επιχειρηματικότητα.

ΓΙΑΤΊ ΈΝΑΣ ΙΝΔΌΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΊΑΣ ΝΑ ΕΠΙΛΈΞΕΙ ΤΗΝ ΚΎΠΡΟ

Όπως σημειώνει ο John Abraham «από την οπτική γωνία ενός Ινδού επενδυτή, η κάθοδος στην Κύπρο παρουσιάζει πολλά πλεονεκτήματα». Επανέλαβε ότι, το σταθερό νομικό πλαίσιο, οι χαμηλοί εταιρικοί φορολογικοί συντελεστές, το εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό και το υποστηρικτικό Οικοσύστημα Καινοτομίας δημιουργούν ένα ευνοϊκό περιβάλλον για τους Ινδούς επενδυτές που αναζητούν ευκαιρίες ανάπτυξης σε μια ξένη αγορά. «Αυτό όχι μόνο διευρύνει το παγκόσμιο αποτύπωμά τους αλλά και ανοίγει πόρτες στην ακμάζουσα ευρωπαϊκή αγορά μέσω της ένταξης

της Κύπρου στην Ε.Ε.», ανέφερε.

ΑΠΌ ΤΗΝ ΟΠΤΙΚΉ ΓΩΝΊΑ ΕΝΌΣ ΙΝΔΟΎ ΕΠΕΝΔΥΤΉ, Η ΚΆΘΟΔΟΣ ΣΤΗΝ ΚΎΠΡΟ ΠΑΡΟΥΣΙΆΖΕΙ ΠΟΛΛΆ ΠΛΕΟΝΕΚΤΉΜΑΤΑ

ΕΝΊΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΣΧΈΣΗΣ ΚΎΠΡΟΥ-ΙΝΔΊΑΣ

Όσον αφορά την ενίσχυση των σχέσεων Κύπρου Ινδίας, ο Ινδός επιχειρηματίας τονίζει ότι «υπάρχει άφθονο περιθώριο για στενότερη συνεργασία σε πολλά επίπεδα, ξεκινώντας από τα πανεπιστήμια έως τις επιχειρηματικές συνεργασίες, ιδίως για τις εταιρείες fintech». Σημειώνει επίσης ότι, τα αγγλικά ως κοινή γλώσσα χρησιμεύουν ως γέφυρα για βαθύτερους οικονομικούς και πολιτιστικούς δεσμούς μεταξύ των δύο χωρών. Συμπερασματικά, η απόφαση να ιδρυθεί η AEON στην Κύπρο ήταν αποτέλεσμα τόσο κάποιων τυχαίων συνθηκών όσο και ενός προσεκτικού σχεδιασμού. Η μοναδική ιστορική σύνδεση της Κύπρου με την Ινδία, ο φιλικός προς τις επιχειρήσεις περίγυρος, η στρατηγική τοποθεσία και η ποιότητα ζωής δημιούργησαν ένα ιδανικό υπόβαθρο για το ταξίδι της AEON. Όπως είχε ανακαλύψει αρχικά ο CEO και ιδρυτής, μερικές φορές «η μοίρα παίζει ένα μοναδικό ρόλο στον να καθοδηγήσει τον επαγγελματία προς τις πιο απροσδόκητες, αλλά και διαδρομές που στο τέλος τον επιβραβεύουν».

EconomyToday 49

Σ ΥΝ CO V ΕE Ν R ΤSΕTΥOΞRΗY

50 EconomyToday

ΕΥΟΙΩΝΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ

ΓΙΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΚΥΠΡΟΥ-ΙΝΔΙΑΣ

Η πρόεδρος του WICCI CYPRUS Μαρίνα Ζεβεδαίου αναφέρεται στις ευκαιρίες συνεργασίας μεταξύ των γυναικών επιχειρηματιών ΚύπρουΙνδίας και στο επενδυτικό ενδιαφέρον που παρατηρείται στους τομείς του Κινηματογράφου, των Επενδυτικών Ταμείων και την προσέλκυση ινδικών High Tech Start Ups στη χώρα μας

Η ΙΝΔΊΑ ΠΡΩΤΟΠΟΡΕΊ ΣΤΟΝ ΤΟΜΈΑ ΤΗΣ ΣΤΉΡΙΞΗΣ ροσηλωμένη στον στόχο της, να βοηθήσει ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΕΊΑΣ τις γυναίκες επιχειρηματίες να ανελιχθούν αλλά και να αναπτυχθούν περαιτέρω ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΣΑΝ ΚΎΠΡΟΣ σχέσεις συνεργασίας με γυναίκες επιχειρηματίες της Ινδίας, η πρόεδρος του ΈΧΟΥΜΕ ΝΑ ΠΆΡΟΥΜΕ WICCI-CYPRUS (Γυναικείο Ινδικό Εμπορικό και ΒιομηΠΟΛΛΆ ΜΑΘΉΜΑΤΑ χανικό Επιμελητήριο Κύπρου) Μαρίνα Ζεβεδαίου μιλά ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΈΤΡΑ στο Economy Today για το έργο και τον ρόλο που έχει ΣΤΉΡΙΞΗΣ ΚΑΙ να διαδραματίσει το Επιμελητήριο. ΤΗΝ ΑΛΛΑΓΉ ΤΗΣ Σε συνέντευξη που μας παραχώρησε η κα Ζεβεδαίου ΑΝΤΙΜΕΤΏΠΙΣΗΣ εμφανίζεται αισιόδοξη σε σχέση με τις προοπτικές συνεργασίας και τη σύσφιγξη των σχέσεων μεταξύ των ΤΗΣ ΓΥΝΑΊΚΑΣ γυναικών των δύο χωρών, ενώ δράττεται της ευκαιρίας ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΊΑ

να στείλει ένα ηχηρό μήνυμα προς τις γυναίκες ότι από κοινού μπορούν να αλλάξουν τα κατεστημένα και να σπάσουν τη γυάλινη οροφή. Επιπρόσθετα, αναφέρεται σε δράσεις που υλοποιεί το WICC CYPRUS αποκαλύπτοντας πως αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις με παραγωγούς ταινιών του Bollywood. Τέλος, εκφράζει την πεποίθηση ότι «τα κοινά οικονομικά συμφέροντα φέρνουν τις χώρες κοντά» προσθέτοντας πως «σαν γυναίκες επιχειρηματίες θα συνδράμουμε στη σύσφιγξη των σχέσεων της Ινδίας με την Κύπρο».

Μιλήστε μας για το WICCI CYPRUS; Ποιοι είναι οι στόχοι και ποιος ο σκοπός του; Το WICCI CYPRUS λειτουργεί κάτω από την αιγίδα του Κυπρο-ινδικού Συνδέσμου του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Κύπρου. Σκοπός του WICCI CYPRUS είναι η στήριξη και προώθηση γυναικών επιχειρηματιών και επαγγελματιών Ινδίας και Κύπρου, σε όλο το φάσμα των εμπορικών και επαγγελματικών δραστηριοτήτων. Είναι μέρος ενός πολύ ισχυρού οικοσυστήματος επαγγελματικής δικτύωσης που αποτελείται από πέντε επιπρόσθετους Οργανισμούς οι οποίοι έχουν σαν πρωταρχικό σκοπό τη στήριξη της γυναίκας στην κοινωνία μας για ένα καλύτερο αύριο. Οι Οργανισμοί αυτοί είναι οι πιο κάτω: • G100 - Για την ψήφιση και εφαρμογή του νομοθετικού πλαισίου στήριξης της γυναίκας • ALL Ladies League – Για την ευημερία και ενδυνάμωση της ηγεσίας των γυναικών • Women Economic Forum – Γυναικεία Οικονομικά Συνέδρια ανταλλαγής απόψεων • SHE Economy – διαδικτυακή πλατφόρμα για διαφήμιση προϊόντων και υπηρεσιών γυναικείων εταιρειών Το ισχυρό αυτό οικοσύστημα έχει πάνω από 500.000 μέλη σε 150+ χώρες σε όλο τον κόσμο και βασικός του στόχος είναι το Mission Million 2023, να γίνουν δηλαδή τα μέλη του πάνω από 1.000.000 ούτως ώστε να μπορούν να γίνουν σημαντικές και γρήγορες αλλαγές στη ζωή των γυναικών μέσω των νομοθετικών μεταρρυθμίσεων.

EconomyToday 51

Σ ΥΝ CO V ΕE Ν R ΤSΕTΥOΞRΗY

Μέσα στους στόχους του WICCI CYPRUS είναι να γίνει γνωστό στην Κύπρο αποκτώντας πολλά μέλη τα οποία θα συνδράμουν στην Οργάνωση εκδηλώσεων, με στόχο την ενδυνάμωση της γυναικείας επιχειρηματικότητας και των επαγγελματικών και οικονομικών σχέσεων μεταξύ γυναικών της Ινδίας και της Κύπρου. Ποιες ευκαιρίες διακρίνετε σε ό,τι αφορά τη γυναικεία επιχειρηματικότητα μεταξύ Κύπρου-Ινδίας; Οι δύο λαοί, ινδικός και κυπριακός έχουν πάρα πολλά κοινά όσον αφορά τις αξίες, τον τρόπο ζωής και το επίπεδο μόρφωσης εφόσον και οι δύο ακολουθούμε το αγγλικό δίκαιο στα νομικά ζητήματα και τις αγγλικές λογιστικές και οικονομικές Αρχές, καθώς είμαστε και οι δύο πρώην αγγλικές αποικίες. Συνεπώς η συνεργασία μας με τις Ινδές επιχειρηματίες είναι πολύ εύκολη, αποτελεσματική και παραγωγική. Έχουμε εντοπίσει πολλές ευκαιρίες συνεργασίας τόσο για επενδύσεις από και προς την Ινδία και την Κύπρο, όσο και στους τομείς του Κινηματογράφου, των Επενδυτικών Ταμείων και την προσέλκυση Ινδικών High Tech Start Ups στη χώρα μας. Οι Ινδές επιχειρηματίες θέλουν να μάθουν για τη χώρα μας και το χρηματοοικονομικό μας σύστημα και πεποίθηση και ευχή τους είναι να υπάρχει απευθείας αεροπορική σύνδεση Κύπρου-Ινδίας για να αναπτυχθούν ακόμα περισσότερο οι οικονομικοί μας δεσμοί και να μπορούν να επισκέπτονται την Κύπρο εύκολα. 52 EconomyToday

ΈΧΟΥΜΕ ΈΡΘΕΙ ΣΕ ΕΠΑΦΉ ΜΕ ΠΑΡΑΓΩΓΟΎΣ ΤΑΙΝΙΏΝ ΤΟΥ BOLLYWOOD ΓΙΑ ΝΑ ΠΡΟΩΘΉΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΚΎΠΡΟ ΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΉ ΤΑΙΝΙΏΝ ΚΑΙ ΒΡΙΣΚΌΜΑΣΤΕ ΣΕ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΎΣΕΙΣ

Τι περιλαμβάνει το στρατηγικό σας πλάνο για περαιτέρω διεύρυνση των ευκαιριών μεταξύ των δύο χωρών στην κατεύθυνση της γυναικείας επιχειρηματικότητας; Το στρατηγικό μας πλάνο συμπεριλαμβάνει επισκέψεις στην Ινδία με στοχευμένες αποστολές από την Κύπρο σε συγκεκριμένους τομείς, οργάνωση εκδηλώσεων κατ’ ιδίαν και μέσω διαδικτύου για διαφώτιση και γνωριμία με τις Ινδές ομολόγους μας, καθώς και την υπογραφή Memorandums of Understanding (Μνημόνια Συναντίληψης) με Οργανισμούς στην Ινδία και Κύπρο για συνεργασία. Έχουμε ήδη προγραμματίσει επίσκεψη στην Ινδία το 2024 μαζί με το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Κύπρου και φυσικά θα έχουμε μαζί μας πολλά από τα μέλη μας όπου θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν την Ινδία και τις Ινδές επαγγελματίες/επιχειρηματίες. Ομολογώ ότι το WICCI INDIA μάς έχει αγκαλιάσει με ιδιαίτερη αγάπη και μας στηρίζει στην όλη προσπάθεια. Πρόσφατα, η ιδρυτής του WICCI INDIA dr Harbeen Arora Rai, επισκέφτηκε την Κύπρο, γνώρισε πολλές Κύπριες επιχειρηματίες και επαγγελματίες και εξέφρασε τη μεγάλη της χαρά και θαυμασμό ως προς το επίπεδο γυναικών επαγγελματιών στην Κύπρο και την ενέργεια και αφοσίωσή τους για να πετύχουν σε αυτόν τον δύσκολο τομέα.

ΟΙ ΔΡΑΣΕΙΣ ΜΑΣ Ποιες άλλες δράσεις αναπτύσσει το WICCI CYPRUS; Έχουμε πρόσφατα διοργανώσει μία εκδήλωση στο ΤΕΠΑΚ Λεμεσού με τον τίτλο «Women who Launch» υπό την

αιγίδα της εξοχότητας της υπάτου αρμοστού της Ινδίας κας Madhumita Hazarika Baghat, όπου συζητήθηκε το θέμα της στήριξης της γυναικείας επιχειρηματικότητας στην Ινδία μέσα από την ομιλία του πρωθυπουργού της Ινδίας κ. Ναρέντρα Μόντι προς τους G20 στην πρόσφατη συνάντησή τους στην Ινδία. Ήταν πραγματικά ένα πολύ ενθαρρυντικό και αισιόδοξο μήνυμα προς τις γυναίκες που τολμούν και συνεχίζουν με πείσμα αυτό που πραγματικά έχουν βάλει σαν στόχο. Η Ινδία πρωτοπορεί στον τομέα της στήριξης της γυναικείας επιχειρηματικότητας και σαν Κύπρος έχουμε να πάρουμε πολλά μαθήματα ως προς τα μέτρα στήριξης και την αλλαγή της αντιμετώπισης της γυναίκας επιχειρηματία. Υπάρχουν απτά παραδείγματα σε σχέση με το έργο του WICCI CYPRUS; Αν ναι, πείτε μας σε συντομία 2-3 από αυτά. Έχουμε έρθει σε επαφή με παραγωγούς ταινιών του Bollywood για να προωθήσουμε την Κύπρο για παραγωγή ταινιών και βρισκόμαστε σε διαπραγματεύσεις. Στόχος μας είναι αφού χωριστούμε σε working groups να αποταθούμε και σε άλλους τομείς όπως Δικηγόροι, Λογιστές, Οικονομολόγοι και Επιστήμονες για την ανάπτυξη συνεργασίας. Επίσης οργανώσαμε ήδη δύο εκδηλώσεις μία το 2021 και μία το 2022. Τον Δεκέμβριο του 2021 οργανώσαμε εκδήλωση κάτω από την αιγίδα της ινδικής πρεσβείας με θέμα «Εξερευνώντας τρόπους για να εμβαθύνουμε τους Διμερείς Δεσμούς των δύο χωρών» και είχαμε προσκεκλημένους από το Υπουργείο Εξωτερικών της Κύπρου και της Ινδίας όπου συζητήθηκαν τα θέματα. Η δεύτερη εκδήλωση έγινε για τη μέρα της Γυναίκας τον Μάρτιο του 2022 για τις «Γυναίκες Με Επιρροή μετά το Covid-19» και είχαμε μαζί μας αρκετές γυναίκες πρέσβειρες και υπάτους αρμοστάς και μιλήσαμε για τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν σαν γυναίκες στον τομέα της διπλωματίας. Ήταν μια πολύ διαφωτιστική εκδήλωση που έφερε κοντά τη διπλωματία με την επιχειρηματικότητα, δύο τομείς απόλυτα συνυφασμένους. Με ποια άλλα Επιμελητήρια έχετε συνεργασίες; Κατά αρχήν συνεργαζόμαστε άμεσα με τον Κυπρο-Ινδικό Σύνδεσμο του Κυπριακού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Κύπρου όπως και με τους τέσσερις προαναφερθέντες Οργανισμούς στην Ινδία. Μέσα στο 2023 και το 2024 θα προχωρήσουμε σε υπογραφή Memorandums of Understanding με διάφορους Οργανισμούς στην Κύπρο, με πρώτο το ΤΕΠΑΚ, το οποίο ενδιαφέρθηκε και για γνωριμία με ινδικά πανεπιστήμια για την ανταλλαγή και προώθηση γυναικών φοιτητών στον επιχειρηματικό τομέα. Αυτό θα αποτελέσει και το ξεκίνημα της γνωριμίας των δύο χωρών από τη ματιά του φοιτητή και θα συντελέσει στην ανάπτυξη και σύσφιγξη των σχέσεων και συνεργασίας μας.

Ως πρόεδρος του WICCI CYPRUS ποιους προσωπικούς στόχους έχετε θέσει; Να βοηθήσω όσο μπορώ στη γνωριμία γυναικών επιχειρηματιών από τις δύο χώρες μέσα από τις εκδηλώσεις και τα ταξίδια που θα οργανώσουμε έτσι ώστε να αρχίσει η επιχειρηματική συνεργασία μεταξύ τους. Με αυτό τον τρόπο θα βοηθήσουμε να ενδυναμωθεί και η επιρροή της Κύπρου προς την Ινδία σε άλλα θέματα συμπεριλαμβανομένου και πολιτικά θέματα. Είναι πεποίθησή μου ότι τα κοινά οικονομικά συμφέροντα φέρνουν τις χώρες κοντά και σαν γυναίκες επιχειρηματίες θα συνδράμουμε στην σύσφιγξη των σχέσεων της Ινδίας με την Κύπρο. Σαν γυναίκες έχουμε το δικό μας στυλ διοίκησης και δικτύωσης και μπορούμε να συνεισφέρουμε πολλά. Σαν πρόεδρος του WICCI CYPRUS συνηγορώ στο να προσφέρουμε τη στήριξη που χρειάζονται οι γυναίκες επιχειρηματίες για ενδυνάμωση των διοικητικών τους ικανοτήτων και επιτυχιών, αφού τις δεχόμαστε όπως είναι γιατί το μότο μας είναι ότι «Η Γυναίκα βοηθάει τη Γυναίκα». Στόχος μου είναι να αλλάξω το αφήγημα του υφιστάμενου κατεστημένου και να προάγω τη συνεργασία των γυναικών για ένα καλύτερο μέλλον για όλους μας. Μαζί μπορούμε να σπάσουμε όλες τις «γυάλινες οροφές» που μας σταματούν να πετύχουμε στις εργασίες μας και μαζί μπορούμε να φτιάξουμε έναν καλύτερο κόσμο, όπου τα παιδιά μας να μπορούν να ανελιχθούν χωρίς προκαταλήψεις και ανισότητα των φύλων. Για να ζούμε σε ένα κόσμο που μας αξίζει.

WHO WHO

Η Μαρίνα Ζεβεδαίου έχει πολυετή επαγγελματική εμπειρία στον Χρηματοοικονομικό τομέα, με πάνω από 20 χρόνια εμπειρίας στην Κύπρο και στο εξωτερικό. Έχει σπουδάσει στο London School of Economics του Ηνωμένου Βασιλείου Οικονομικά και Λογιστική και είναι εγκεκριμένος λογιστής από το Institute of Chartered Accountants of England and Wales. Είναι επίσης ενεργό μέλος του Συνδέσμου Εγκεκριμένων Λογιστών Κύπρου, του STEP, Citywealth, ITPA, IFA και άλλων συνδέσμων. Είναι πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Γυναικών της Ινδίας (WICCI CYPRUS), είναι ιδρυτικό μέλος και ταμίας του διοικητικού συμβουλίου του Cyprus Women Network Committee του International Chamber of Commerce (ΙCC-Cyprus Women Network) και κατέχει την κυπριακή τιμητική θέση των G100 για το Διεθνές Εμπόριο. Στηρίζει ενεργά σαν μέντορας γυναίκες στον επαγγελματικό τομέα τα τελευταία 10 χρόνια και έχει βραβευθεί από την Citywealth πρόσφατα για την αφιλοκερδή συνεισφορά της σε αυτό τον τομέα όπως και από τα Madame Figaro με το βραβείο Γυναίκα της Χρονιάς 2023 στην Κατηγορία Επαγγελματίας/Επιχειρηματίας.

EconomyToday 53

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ

ΚΕΡΔΙΖΕΙ ΕΔΑΦΟΣ Ο ΤΟΜΕΑΣ

ΤΩΝ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΤΑΜΕΙΩΝ Αρμόδιοι φορείς και επαγγελματίες του χώρου έχουν στρέψει την προσοχή τους στον τομέα των Επενδυτικών Ταμείων, αφού οι προοπτικές είναι ευοίωνες.

54 EconomyToday

τομέας των Επενδυτικών Ταμείων συνεχίζει να καταγράφει ανοδική πορεία, να έχει σημαντική συνεισφορά στην κυπριακή οικονομία και να παρουσιάζει μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης παρά τις συνεχείς κρίσεις και τη διεθνή αβεβαιότητα. Πρόκειται για έναν τομέα για τον οποίο τα τελευταία χρόνια αρμόδιοι φορείς και επαγγελματίες του χώρου έχουν στρέψει την προσοχή τους καταβάλλοντας σημαντικές προσπάθειες σε ό,τι αφορά την προώθηση Επενδύσεων στην Κύπρο. Σημαντικό στοιχείο το οποίο ενισχύει αυτή την προσπάθεια είναι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζει η χώρα μας, όπως για παράδειγμα το νομικό πλαίσιο. Ένα άλλο στοιχείο είναι και το υψηλό επίπεδο παροχής υπηρεσιών που μπορεί να βρει στην Κύπρο ένας επενδυτής. Βεβαίως, επειδή ο τομέας είναι σχετικά πρόσφατος, όλοι όσοι ασχολούνται και δραστηριοποιούνται σε αυτόν σημειώνουν ότι χρειάζεται ακόμα περισσότερος χρόνος και βελτιώσεις για να ωριμάσει και να εδραιωθεί. Όσον αφορά την πορεία που διαγράφει ο τομέας, ο πρόεδρος του CIFA (Κυπριακός Σύνδεσμος Επενδυτικών Ταμείων) Ανδρέας Γιασεμίδης σε συνέντευξη που ακολουθεί αναφέρεται στην ανοδική τάση που παρατηρείται. Συγκεκριμένα όπως μας αναφέρει, «στο τέλος του δεύτερου τριμήνου του 2023 το ενεργητικό υπό διαχείριση των κυπριακών Eπενδυτικών Tαμείων ξεπέρασε

τα €10,7 δις. καταγράφοντας τριμηνιαία αύξηση της τάξης του 0,42% και ετήσια αύξηση της τάξης του 0,87%. Το σύνολο των αδειοδοτημένων εταιρειών ήταν επίσης αυξημένο, αφού ο αριθμός ανήλθε στις 334 σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 1,2% σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο». Στο αφιέρωμα τοποθετείται και ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου, κ. Γιώργος Καρατζιάς, ο οποίος αναφέρεται μεταξύ άλλων στον εποπτικό ρόλο της ΕΚΚ ο οποίος έχει διευρυνθεί, καθώς δύο νέες ομάδες εποπτευόμενων οντοτήτων υπάγονται κάτω από την εποπτική της αρμοδιότητα. Πρόκειται για τους Παρόχους Υπηρεσιών Συμμετοχικής Χρηματοδότησης (ΠΥΣΧ) και τους Παρόχους Πανευρωπαϊκών Συνταξιοδοτικών Προϊόντων (PEPP). Τέλος, επαγγελματίες του κλάδου αναφέρονται στις σημαντικές προοπτικές του τομέα, στις προκλήσεις και στις ευκαιρίες που προκύπτουν για την κυπριακή οικονομία, καθώς και στις υπηρεσίες που προσφέρουν.

EconomyToday 55

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ Ο ΤΟΜΕΑΣ ΤΩΝ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΤΑΜΕΙΩΝ

«Έχουμε θέσει τον πήχη των προσδοκιών μας ψηλά, όχι για να περάσουμε από κάτω, αλλά γιατί αισθανόμαστε ότι μπορούμε να τον υπερβούμε», τονίζει ο πρόεδρος του CIFA Aνδρέας Γιασεμίδης. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΕΜΙΛΥ ΜΙΝΤΗ

«Ο

τομέας των Επενδυτικών Ταμείων είναι μια ιστορία επιτυχίας για την κυπριακή οικονομία, επειδή ακριβώς πολλοί παράγοντες πίστεψαν σε αυτό το εγχείρημα», υπογραμμίζει σε συνέντευξη που παραχώρησε στο περιοδικό Εconomy Today ο πρόεδρος του CIFA Ανδρέας Γιασεμίδης. Μιλώντας μας για τις προκλήσεις και για τις προοπτικές που παρουσιάζει ο τομέας στην Κύπρο, ο κ. Γιασεμίδης υποδεικνύει πως «τα Επενδυτικά Ταμεία έχουν σημαντική συνεισφορά στην κυπριακή οικονομία». Όσον αφορά στις προσπάθειες που καταβάλλει ο CIFA σημείωσε ότι επικεντρώνονται στην προσέλκυση Επενδυτικών Ταμείων μικρομεσαίου μεγέθους για τα οποία το κόστος 56 EconomyToday

λειτουργίας είναι πολύ σημαντικό. Ερωτηθείς σχετικά με το ρυθμιστικό πλαίσιο που διέπει τον τομέα των Επενδυτικών Ταμείων υπέδειξε πως «η εκκρεμούσα νομοθεσία η οποία θα διέπει τη διαχείριση των Επενδυτικών Ταμείων (Fund Administration) είναι εξόχως σημαντική και θα πρέπει να εγκριθεί το συντομότερο δυνατό». Ποια είναι η συνεισφορά του τομέα των Επενδυτικών Ταμείων στην κυπριακή οικονομία και ποια η αποτίμησή σας για την πορεία που κατέγραψε ο τομέας το τρέχον έτος; Τα Επενδυτικά Ταμεία έχουν σημαντική συνεισφορά στην κυπριακή οικονομία, αν αναλογιστούμε ότι πρόκειται για έναν αρκετά νέο αλλά καθιερωμένο πλέον τομέα, ο οποίος μέχρι πριν μερικά χρόνια ήταν άγνωστος και για πολλούς ίσως και απρόσιτος. Ακόμα δεν μπορεί να ανταγωνιστεί σε μεγέθη συνεισφοράς τομείς όπως είναι για παράδειγμα αυτοί του Τουρισμού, των Υπηρεσιών ή της Ναυτιλίας, αλλά δεν παύει από του να αποτελεί ένα σημαντικό γρανάζι στη μηχανή της κυπριακής οικονομίας με

ΟΙ ΠΡΟΣΠΆΘΕΙΕΣ ΤΟΥ CIFA ΓΙΑ ΕΝΊΣΧΥΣΗ ΤΟΥ ΟΙΚΟΣΥΣΤΉΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΚΥΠΡΙΑΚΏΝ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΏΝ ΤΑΜΕΊΩΝ ΕΊΝΑΙ ΣΥΝΕΧΉΣ ΚΑΙ ΑΔΙΆΛΕΙΠΤΗ

τεράστιες προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης αλλά και άμεση επενδυτική συνεισφορά. Μετά τα απανωτά σοκ της πανδημίας και ακολούθως του πολέμου στην Ουκρανία παρατηρούμε ότι το τρέχον έτος η κατάσταση πραγμάτων έχει βελτιωθεί. Στο τέλος του δεύτερου τριμήνου του 2023 το Ενεργητικό Υπό Διαχείριση των κυπριακών Επενδυτικών Ταμείων ξεπέρασε τα €10,7 δισ. καταγράφοντας τριμηνιαία αύξηση της τάξης του 0,42% και ετήσια αύξηση 0,87%. Το σύνολο των αδειοδοτημένων εταιρειών ήταν επίσης αυξημένο. Συγκεκριμένα ανήλθαν σε 334 καταγράφοντας αύξηση 1,2% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Συνεπώς, είναι ένας τομέας ο οποίος συμβάλλει στην έλευση νέων επενδύσεων στην κυπριακή οικονομία, στην αύξηση των εσόδων του κράτους μέσω φορολογιών και άλλων τελών και στη δημιουργία νέων, καλά αμειβόμε-

νων θέσεων εργασίας. Ιδιαίτερη βαρύτητα έχει και η συνεισφορά του στη βελτίωση της εικόνας της Κύπρου, δεδομένου ότι πρόκειται για έναν καλά ρυθμιζόμενο κλάδο. Ποιες σημαντικές προκλήσεις προκύπτουν για τον τομέα των Επενδυτικών Ταμείων; Πάντοτε πορευόμαστε με δεδομένο ότι προκλήσεις υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν. Τα τελευταία χρόνια όμως τα Επενδυτικά Ταμεία, όπως και όλοι σχεδόν οι τομείς οικονομικής δραστηριότητας, καλούνται να συμβιβαστούν με το δεδομένο της αβεβαιότητας και της μεταβλητότητας στο διεθνές οικονομικό στερέωμα. Είναι φυσικό όταν ξεσπούν μεγάλες κρίσεις να περιορίζονται οι επενδύσεις. Αυτό συνέβη κυρίως κατά την πανδημική περίοδο, αργότερα με τον πόλεμο στην Ουκρανία και είναι κάτι το οποίο αναμένεται ότι θα γίνει και τώρα μετά τις δραματικές εξελίξεις στο γειτονικό Ισραήλ. Είναι σημαντικό λοιπόν το γεγονός ότι υπό αυτές τις συνθήκες η Κύπρος κερδίζει διαρκώς έδαφος ως προορισμός για διεθνή Επενδυτικά Ταμεία και Διαχειριστές. Είναι ενδεικτικό το γεγονός πως είμαστε αναλογικά ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα για cross border funds στην Ε.Ε.. Συνεπώς βλέπουμε τον τομέα στην Κύπρο να είναι ανθεκτικός. Αυτό επιβεβαιώνεται και από τις μηνιαίες ενημερώσεις του European Fund and Asset Management Association (EFAMA), μέλος του οποίου είναι ο CIFA, στις οποίες καταγράφονται μεγάλες αλλαγές τους τελευταίους

ΣΤΟ ΤΈΛΟΣ ΤΟΥ ΔΕΎΤΕΡΟΥ ΤΡΙΜΉΝΟΥ ΤΟΥ 2023 ΤΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΌ ΥΠΌ ΔΙΑΧΕΊΡΙΣΗ ΤΩΝ ΚΥΠΡΙΑΚΏΝ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΏΝ ΤΑΜΕΊΩΝ ΞΕΠΈΡΑΣΕ ΤΑ €10,7 ΔΙΣ. ΚΑΤΑΓΡΆΦΟΝΤΑΣ ΤΡΙΜΗΝΙΑΊΑ ΑΎΞΗΣΗ ΤΗΣ ΤΆΞΗΣ ΤΟΥ 0,42% ΚΑΙ ΕΤΉΣΙΑ ΑΎΞΗΣΗ 0,87%. ΤΟ ΣΎΝΟΛΟ ΤΩΝ ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΜΈΝΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΏΝ ΉΤΑΝ ΕΠΊΣΗΣ ΑΥΞΗΜΈΝΟ. ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΈΝΑ ΑΝΉΛΘΑΝ ΣΕ 334 ΚΑΤΑΓΡΆΦΟΝΤΑΣ ΑΎΞΗΣΗ 1,2% ΣΕ ΣΎΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΤΊΣΤΟΙΧΗ ΠΕΡΣΙΝΉ ΠΕΡΊΟΔΟ

μήνες στις ροές κεφαλαίων στα Επενδυτικά Ταμεία.

ΤΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

Ποια είναι τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Κύπρου έναντι άλλων, ανταγωνιστικών προορισμών; Η Κύπρος έχει πλέον ένα ολοκληρωμένο και ελκυστικό νομικό πλαίσιο για Επενδυτικά Ταμεία, εφάμιλλο των μεγάλων χρηματοοικονομικών κέντρων της Ευρώπης. Σε αυτό που διαφέρει και είναι πολύ σημαντικό είναι ότι προσφέρει αυτά τα πλεονεκτήματα σε χαμηλότερο κόστος. Για να μην παρεξηγηθώ το χαμηλότερο κόστος δεν σημαίνει ότι υστερούμε στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών μας, αλλά οφείλεται στο γεγονός ότι το κόστος στην Κύπρο είναι γενικότερα πολύ πιο χαμηλό σε σύγκριση με χώρες και πόλεις όπως είναι για παράδειγμα το Λουξεμβούργο και το Δουβλίνο. Έχουμε μία πολύ ξεκάθαρη θέση όσον αφορά στην τοποθέτηση της Κύπρου στο παγκόσμιο σκηνικό των Συλλογικών Επενδύσεων. Εμείς ως CIFA επικεντρωνόμαστε στην προσέλκυση Επενδυτικών Ταμείων μικρομεσαίου μεγέθους για τα οποία το κόστος λειτουργίας είναι πολύ σημαντικό. Δεν είναι εύκολο να πεισθούν για παράδειγμα μεγάλα Επενδυτικά Ταμεία να εγκαταλείψουν χώρες στις οποίες βρίσκονται για πολλά χρόνια τώρα. Αντιλαμβάνεστε ότι είμαστε μια καινούργια σχετικά δικαιοδοσία και έχουμε να ανταγω-

νιστούμε χώρες με μακρόχρονη παράδοση. Θα ήταν ουτοπική μια τέτοια προσέγγιση στο παρόν στάδιο αλλά βλέπουμε ότι με σταθερά και στοχευμένα βήματα κερδίζουμε διαρκώς έδαφος στη διεθνή αρένα.

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ

Ποιοι τομείς παρουσιάζουν ενδιαφέρον και από ποιες αγορές προέρχεται; Μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2023 οι επενδύσεις στην Κύπρο ανέρχονταν στα €2,5 δισ. και αντιστοιχούσαν στο 23,6% του συνολικού ενεργητικού υπό διαχείριση. Το δεύτερο τρίμηνο του έτους είδαμε με ικανοποίηση ότι οι επενδύσεις στην Κύπρο έχουν αυξηθεί αισθητά στα €2,8 δισ. και αντιστοιχούν πλέον στο 26,7% του συνολικού ενεργητικού υπό διαχείριση. Το 73,6% αυτών των επενδύσεων, που έχουν γίνει στην Κύπρο, αφορούν Ιδιωτικό Μετοχικό Κεφάλαιο, ενώ οι επενδύσεις σε ακίνητα αντιστοιχούν στο 11,1%. Σημαντικά κεφάλαια έχουν επενδυθεί και σε άλλους τομείς όπως της Ναυτιλίας, της Ενέργειας και του Fintech. Το επενδυτικό ενδιαφέρον προέρχεται από διάφορες αγορές όπως αυτές του Ισραήλ, της Μέσης Ανατολής, της Ασίας και του Ηνωμένου Βασιλείου. Πόσο επηρέασαν τον τομέα των Επενδύσεων οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας και πώς διαμορφώνεται πλέον ο τομέας της Παροχής Υπηρεσιών; Να σημειώσουμε ότι η χώρα μας υιοθετεί όλες τις ευρωπαϊκές οδηγίες και βέλτιστες διεθνείς πρακτικές που αφορούν ζητήματα ξεπλύματος χρήματος από παράνομες δραστηριότητες και κυρώσεις. Έχουν γίνει σημαντικά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση τα τελευταία χρόνια και η προσπάθεια πρέπει να συνεχιστεί. Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι η εδραίωση του κυπριακού

EconomyToday 57

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ

οικοσυστήματος Επενδυτικών Ταμείων συνοδεύεται και από την ανάπτυξη όλων των συναφών υπηρεσιών. Το γεγονός αυτό έχει συμβάλει στην ύπαρξη σημαντικών εναλλακτικών επιλογών εργασίας για άτομα του τομέα της Παροχής Επαγγελματικών Υπηρεσιών, ο οποίος επίσης έχει δεχθεί πιέσεις τον τελευταίο ενάμιση περίπου χρόνο. Πόσο σας ικανοποιεί το ρυθμιστικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία των Επενδυτικών Ταμείων; Ποια νομοσχέδια βρίσκονται σε εκκρεμότητα και ποιες άλλες εισηγήσεις έχετε για περαιτέρω βελτίωση; Παρακολουθούμε διαρκώς τις διεθνείς τάσεις, τις εξελίξεις και επιδιώκουμε να προσαρμόζουμε αναλόγως και το δικό μας

58 EconomyToday

ρυθμιστικό πλαίσιο. Για παράδειγμα, η εκκρεμούσα νομοθεσία η οποία θα διέπει τη διαχείριση των Επενδυτικών Ταμείων (Fund Administration) είναι εξόχως σημαντική και θα πρέπει να εγκριθεί το συντομότερο δυνατό. Με είχατε ρωτήσει προηγουμένως για τα πλεονεκτήματα της Κύπρου. Αυτή λοιπόν είναι μια νομοθεσία η οποία θα προσθέσει στη φαρέτρα των συγκριτικών μας πλεονεκτημάτων. Είμαστε βέβαιοι και θα το δείτε πως όταν ψηφιστεί πολλές ξένες εταιρείες θα βάλουν την Κύπρο στις επιλογές τους. Απ’ εκεί και πέρα δεν θα κουραστώ να λέω ότι πίσω από μια ιστορία επιτυχίας βρίσκονται κόποι, μόχθοι, ξενύχτια και πολλή δουλειά. Ο τομέας των Επενδυτικών Ταμείων είναι μια ιστορία επιτυχίας για την κυπριακή οικονομία επειδή ακριβώς πολλοί παράγο-

Η ΚΎΠΡΟΣ ΈΧΕΙ ΠΛΈΟΝ ΈΝΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΈΝΟ ΚΑΙ ΕΛΚΥΣΤΙΚΌ ΝΟΜΙΚΌ ΠΛΑΊΣΙΟ ΓΙΑ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΆ ΤΑΜΕΊΑ, ΕΦΆΜΙΛΛΟ ΤΩΝ ΜΕΓΆΛΩΝ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΏΝ ΚΈΝΤΡΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΏΠΗΣ. ΣΕ ΑΥΤΌ ΠΟΥ ΔΙΑΦΈΡΕΙ ΚΑΙ ΕΊΝΑΙ ΠΟΛΎ ΣΗΜΑΝΤΙΚΌ ΕΊΝΑΙ ΌΤΙ ΠΡΟΣΦΈΡΕΙ ΑΥΤΆ ΤΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΉΜΑΤΑ ΣΕ ΧΑΜΗΛΌΤΕΡΟ ΚΌΣΤΟΣ

ντες πίστεψαν σε αυτό το εγχείρημα. Η συνεργασία και η συνεννόηση με το Υπουργείο Οικονομικών και την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου και την εκάστοτε ηγεσία της υπήρξε καταλυτική για την πρόοδο του τομέα των Επενδυτικών Ταμείων στην Κύπρο. Σε προηγούμενη συνέντευξή σας, μας είχατε αναφέρει ότι «στόχος και σκοπός σας είναι να εισέλθει η Κύπρος στο κλαμπ των κορυφαίων Κέντρων για Επενδυτικά Ταμεία όχι μόνο στον ευρωπαϊκό χώρο αλλά και διεθνώς». Ποια στρατηγική ακολουθεί ο CIFA ώστε να επιτευχθεί ο στόχος αυτός; Ναι είναι ένας από τους μεγάλους μας στόχους, ο οποίος προφανώς και χρειάζεται χρόνο για να ευοδωθεί. Παρά τις πολλές

προκλήσεις, οι οποίες όπως σας έλεγα και νωρίτερα επηρεάζουν τα Επενδυτικά Ταμεία, θέλουμε και είμαι ευτυχής γιατί το πετυχαίνουμε να κάνουμε συνεχώς βήματα προς τα εμπρός. Σίγουρα είμαστε πιο κοντά σε σύγκριση με πέρυσι, αλλά έχουμε ακόμη δρόμο να διανύσουμε και μεγάλη προσπάθεια να καταβάλουμε. Η εμπειρία μάς διδάσκει ότι η βιασύνη δεν βοηθά, καθώς φέρνει ακριβώς τα αντίθετα αποτελέσματα. Το οικοσύστημά μας χρειάζεται χρόνο για να ωριμάσει να μεγαλώσει και να ενισχυθεί. Έχουμε θέσει τον πήχη των προσδοκιών μας ψηλά, όχι για να περάσουμε από κάτω, αλλά γιατί αισθανόμαστε ότι μπορούμε να τον υπερβούμε. Ποιος είναι ο σχεδιασμός του CIFA σε σχέση με τις προωθητικές ενέργειες που

θα ακολουθήσει από εδώ και πέρα; Ποιες είναι οι αγορές-στόχος; Το μεγάλο στοίχημα, το οποίο καλούμαστε να κερδίζουμε κάθε χρόνο είναι να βρισκόμαστε συνεχώς στις επιλογές της επενδυτικής κοινότητας. Δεν είναι εύκολο να γίνεται αλλά δεν τα βάζουμε κάτω. Πρόσφατα είχαμε επισκεφθεί τις Ηνωμένες Πολιτείες και επιστρέψαμε ενθαρρυμένοι, μπορώ να πω, καθώς διαπιστώσαμε ότι η Κύπρος βρίσκεται στις επιλογές των αμερικανικών Επενδυτικών Ταμείων, που έχουν στα πλάνα τους την περιοχή μας και μελετούν διάφορες επενδυτικές επιλογές. Φέτος πέραν από το καθιερωμένο μας πλέον Funds Summit, είχαμε την τιμή να φιλοξενήσουμε την ελίτ των συνδέσμων Επενδυτικών Ταμείων και διαχειριστών. Συγκεκριμένα στις 23-25 Οκτωβρίου 2023 πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά στην Κύπρο το 36ο ετήσιο διεθνές συνέδριο του International Investment Funds Association (IIFA). Πρόκειται για τον διεθνή σύνδεσμο για τα Επενδυτικά Ταμεία, που αριθμεί μέλη από 40 χώρες όπως οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Ινδία, η Ιαπωνία, η Κορέα και χώρες-μέλη της Ε.Ε.. Όλοι αυτοί βρέθηκαν στη χώρα μας, ήρθαν σε επαφή με τον τομέα, γνώρισαν την Κύπρο συνολικά και θα αποτελέσουν άτυπους πρεσβευτές μας στις αγορές στις οποίες δραστηριοποιούνται.

ΕΠΙΤΟΚΙΑ

Πώς επηρεάζει τον τομέα των Επενδυτικών Ταμείων η αύξηση των επιτοκίων αλλά και το συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον; Τα Επενδυτικά Ταμεία λαμβάνουν υπόψη τα επιτόκια στο πλαίσιο αξιολόγησης της επενδυτικής τους στρατηγικής. Δεν τα επηρεάζει όμως όπως επηρεάζει τους

δανειολήπτες ή τους καταθέτες. Αποτελούν όμως μια εναλλακτική πηγή χρηματοδότησης. Αντιλαμβάνεστε πόσο σημαντικό είναι αυτό στην Κύπρο, που δεν υπάρχουν διαθέσιμες πολλές εναλλακτικές για όσους αναζητούν χρηματοδοτήσεις, σε μια περίοδο που το κόστος του τραπεζικού δανεισμού αυξάνεται συνεχώς, λόγω των αποφάσεων της νομισματικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Σε ποιο στάδιο βρίσκονται οι προσπάθειες που καταβάλλει ο CIFA για μεταφορά εργασιών ξένης τράπεζας στην Κύπρο και τι σημαίνει αυτό για την κυπριακή οικονομία; Οι προσπάθειες του CIFA για ενίσχυση του οικοσυστήματος των κυπριακών Επενδυτικών Ταμείων είναι συνεχής και αδιάλειπτη. Αντιλαμβάνεστε ότι τέτοιου είδους αποφάσεις δεν λαμβάνονται από τη μια μέρα στην άλλη και αμελέτητα. Χρειάζεται μεθοδικότητα, υπομονή και επιμονή για να ευοδωθεί μια προσπάθεια. Πολλές φορές χρειάζονται μήνες διεξοδικών επαφών και συζητήσεων για να καταλήξει μια επενδυτική απόφαση. Η προσέλκυση μίας ή περισσότερων νέων τραπεζών οι οποίες θα προσφέρουν υπηρεσίες θεματοφυλακής σε κυπριακά Επενδυτικά Ταμεία αποτελεί μέρος της ευρύτερης προσπάθειας για ανάπτυξη του σχετικού οικοσυστήματος στη χώρα μας, η οποία περιλαμβάνει ήδη την επιτυχημένη προσέγγιση διαχειριστών Επενδυτικών Ταμείων από διάφορες χώρες αλλά και Οργανισμών παροχής εξειδικευμένων υπηρεσιών σε Επενδυτικά Ταμεία.

ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Με ποιο τρόπο ο τομέας των Επενδυτικών Ταμείων μπορεί να συμβάλει στη Βιώσιμη

Ανάπτυξη της κυπριακής οικονομίας; Όπως σας έλεγα και στην αρχή, τα Επενδυτικά Ταμεία επενδύουν και στην Κύπρο. Το γεγονός αυτό δεικνύει ότι όσο μεγαλώνει ο τομέας αυτός τόσο περισσότερες επενδύσεις θα έχουμε και άρα θα προσθέτει στην αναπτυξιακή προοπτική της χώρας μας. Τι σημαίνει Βιώσιμη Οικονομία; Σημαίνει να είναι ικανή να αντεπεξέλθει στις κρίσεις. Πώς επιτυγχάνεται αυτό; Επιτυγχάνεται μέσω της συνεισφοράς πολλών και διαφορετικών τομέων στο ΑΕΠ της. Η υπερβολική εξάρτηση μιας οικονομίας από συγκεκριμένους τομείς είναι πιθανό να κλονίσει τη Βιωσιμότητά της σε περιόδους κρίσεων που πλήττουν αυτούς τους τομείς, όπως έγινε για παράδειγμα με τον τομέα του Τουρισμού στα χρόνια της πανδημίας και των υπηρεσιών κατά τους πρώτους μήνες που ακολούθησαν την έκρηξη του πολέμου στην Ουκρανία.

ESG

Ποια η σημασία των κριτηρίων ESG στις επενδυτικές αποφάσεις και με ποιο τρόπο επαναπροσδιορίζουν τον τομέα και τη λειτουργία των Επενδυτικών Ταμείων; Τα κριτήρια Βιωσιμότητας αποτελούν πλέον μία σημαντική παράμετρο κάθε επενδυτικής απόφασης και το ίδιο ισχύει και για τα Επενδυτικά Ταμεία. Βλέπουμε για παράδειγμα, πως η Βιώσιμη Χρηματοδότηση (Sustainable Finance) κερδίζει συνεχώς έδαφος. Ως εκ τούτου έργα και εταιρείες που εφαρμόζουν τα κριτήρια ESG σίγουρα έχουν αυξημένες πιθανότητες να προσελκύσουν κεφάλαια από Οργανισμούς Συλλογικών Επενδύσεων. Ταυτόχρονα τα Επενδυτικά Ταμεία, τα οποία επενδύουν σε αυτά τα έργα και πληρούν τα συγκεκριμένα αυτά κριτήρια, καθίστανται και τα ίδια πιο ελκυστικά σε επενδυτές ανά το παγκόσμιο.

EconomyToday 59

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ

ΣΤΑΘΕΡΟΠΟΊΗΣΗ ΣΤΟΝ ΡΥΘΜΌ ΑΝΆΠΤΥΞΗΣ ΤΩΝ ΣΥΛΛΟΓΙΚΏΝ ΕΠΕΝΔΎΣΕΩΝ

ΤΟΥ ΓΙΏΡΓΟΥ ΚΑΡΑΤΖΙΆ Αντιπροέδρου Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου

ξεπέρασαν τα €10,7 δισ., εκ των οποίων τα €2,8 δισ. ήταν επενδυμένα στην Κύπρο.

τομέας των Συλλογικών Επενδύσεων συνεχίζει να αναπτύσσεται με σταθερό ρυθμό, παρά το δύσκολο επενδυτικό περιβάλλον των τελευταίων τεσσάρων ετών, κυρίως σε διεθνές επίπεδο. Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία το δεύτερο τρίμηνο του 2023 κάτω από την εποπτεία της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου (ΕΚΚ) βρίσκονταν συνολικά 334 Εταιρείες Διαχείρισης και Οργανισμοί Συλλογικών Επενδύσεων σε σύγκριση με 330 την αντίστοιχη περίοδο του 2022, καταγράφοντας άνοδο 1,2%. Τα υπό διαχείριση κεφάλαια 60 EconomyToday

ΝΈΑ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΆ ΠΡΟΪΌΝΤΑ

Ο εποπτικός ρόλος της ΕΚΚ έχει διευρυνθεί περαιτέρω, καθώς δύο νέες ομάδες εποπτευόμενων οντοτήτων υπάγονται κάτω από την εποπτική της αρμοδιότητα. Πρόκειται για τους Παρόχους Υπηρεσιών Συμμετοχικής Χρηματοδότησης (ΠΥΣΧ), οι οποίοι μπορούν να παρέχουν τις υπηρεσίες τους από τη Δημοκρατία, πανευρωπαϊκά στη βάση του ευρωπαϊκού Κανονισμού 2020/1503. Η Δήλωση Πολιτικής και η σχετική Οδηγία είναι δημοσιευμένα στην ιστοσελίδα της ΕΚΚ και οι ενδιαφερόμενοι που επιθυμούν να παρέχουν τις υπηρεσίες τους μπορούν να υποβάλουν σχετική αίτηση. Η άλλη ομάδα είναι οι Πάροχοι Πανευρωπαϊκών Συνταξιοδο-

ΣΚΟΠΌΣ ΜΑΣ ΕΊΝΑΙ Η ΕΚΚ ΝΑ ΕΝΕΡΓΕΊ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΆ ΚΑΙ ΔΊΚΑΙΑ, ΠΡΟΛΑΒΑΊΝΟΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΤΥΧΌΝ ΚΙΝΔΎΝΟΥΣ, ΏΣΤΕ ΝΑ ΔΙΑΣΦΑΛΊΖΕΙ ΤΗΝ ΕΎΡΥΘΜΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΊΑ ΚΑΙ ΥΓΙΉ ΑΝΆΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΑΓΟΡΆΣ

τικών Προϊόντων (PEPP) που απορρέουν από τον Eυρωπαϊκό Κανονισμό 2019/1238. Ειδικότερα, η ΕΚΚ είναι η αρμόδια εποπτική Αρχή για τις Επιχειρήσεις Επενδύσεων, Επενδυτικές Εταιρείες ή Εταιρείες Διαχείρισης και Οργανισμούς Εναλλακτικών Επενδύσεων. Το εν λόγω συνταξιοδοτικό προϊόν αποτελεί ένα εθελοντικό συνταξιοδοτικό προϊόν που συμπληρώνει (δεν αντικαθιστά) τα υπάρχοντα δημόσια και επαγγελματικά προϊόντα, καθώς και τα εθνικά, ιδιωτικά συνταξιοδοτικά προϊόντα.

ΤΟ ΠΕΡΙΒΆΛΛΟΝ ΤΩΝ ΚΥΡΏΣΕΩΝ

Ένα από τα κύρια θέματα που βρίσκεται αντιμέτωπος ο τομέας των Επενδυτικών Υπηρεσιών, είναι η επιβολή περιοριστικών μέτρων από το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά της Ρωσίας μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Η ΕΚΚ από την πρώτη στιγμή παρέχει συνεχή καθοδήγηση και υποστήριξη σε όλες τις εποπτευόμενες οντότητες μέσω ειδικής ενότητας στην ιστοσελίδα της. Μεταξύ άλλων σε αυτήν περιλαμβάνονται πληροφορίες για θέματα κυρώσεων/περιοριστικών μέτρων, όπως ενοποιημένος κατάλογος κυρώσεων, ενοποιημένες ερωτο-απαντήσεις για την εφαρμογή των κυρώσεων και κατευθυντήριες γραμμές με βέλτιστες πρακτικές. Επιπρόσθετα, αποστέλλονται ειδοποιήσεις για νέα πακέτα κυρώσεων ή προσώπων που προστίθενται στη λίστα των κυρώσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή και του ΟΗΕ, καθώς και ανακοινώσεις άλλων αρμόδιων Αρχών στην Κύπρο για το θέμα. Επίσης, η ΕΚΚ ετοιμάζει και δημοσιοποιεί σε τακτική βάση εγκυκλίους για θέματα κυρώ-

σεων/περιοριστικών μέτρων, μέσω των οποίων παρέχεται καθοδήγηση όταν προκύπτουν σημαντικές αλλαγές, όπως για νέα πακέτα περιοριστικών μέτρων. Περαιτέρω, η ΕΚΚ δημοσίευσε και έναν πρακτικό οδηγό για την εφαρμογή των κυρώσεων και των περιοριστικών μέτρων.

ΕΠΟΠΤΕΊΑ

Ως ΕΚΚ παρακολουθούμε στενά τις εποπτευόμενες οντότητες για να διασφαλίζεται η συνεχής συμμόρφωσή τους. Για τον σκοπό αυτό, στο πλαίσιο του εποπτικού της ρόλου, η ΕΚΚ συλλέγει στοιχεία και πληροφορίες από όλες τις εποπτευόμενες οντότητες για σκοπούς αναφοράς και αξιολόγησης των μέτρων που λαμβάνονται για επιχειρηματικές σχέσεις με πρόσωπα που υπόκεινται στα περιοριστικά μέτρα του Συμβουλίου της

Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά της Ρωσίας. Περαιτέρω εξετάζεται η συμμόρφωσή τους με συγκεκριμένες απαγορεύσεις που υιοθετούνται από τα νέα περιοριστικά μέτρα και επηρεάζουν τον τομέα των Δραστηριοτήτων τους. Μέσω της διαδικασίας αυτής, η ΕΚΚ προβαίνει στην αξιολόγηση των στοιχείων και των πληροφοριών που αποστέλλονται από τις εποπτευόμενες οντότητες και προχωρά στη λήψη εποπτικών ενεργειών, ανάλογα με την κάθε περίπτωση. Επίσης, αξιοποιεί και εξειδικευμένο εργαλείο βάσης δεδομένων φυσικών και νομικών προσώπων για τη διενέργεια των εποπτικών της ελέγχων σε σχέση με τις κυρώσεις. Αυτή την περίοδο, είναι σε εξέλιξη αριθμός θεματικών ελέγχων και ερευνών, οι οποίοι βρίσκονται σε διάφορα στάδια, με σκοπό τον έλεγχο συμμόρφωσης των εποπτευόμενων οντοτήτων. Ήδη, περιουσιακά στοιχεία ύψους €1,2 δισ. έχουν δεσμευτεί από Κυπριακές Εταιρείες Παροχής Επενδυτικών Υπηρεσιών (ΚΕΠΕΥ) και Εταιρείες Διαχείρισης και Οργανισμούς Συλλογικών Επενδύσεων. Άλλα €308 εκατ. έχουν δεσμευτεί από Εταιρείες Παροχής Διοικητικών Υπηρεσιών, οι οποίες εποπτεύονται από την ΕΚΚ. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι μόνο ένα ελάχιστο ποσοστό των δεσμευμένων περιουσιακών στοιχείων βρίσκεται στην Κύπρο και συγκεκριμένα κάτω από 1% σε μετρητά και περίπου 2% σε χρηματοπιστωτικά μέσα. Μετά την πρόσφατη αφαίρεση ατόμων από την ευρωπαϊκή λίστα κυρώσεων, τα δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία από τις εποπτευόμενες οντότητες αναμένεται να μειωθούν σημαντικά. Η ΕΚΚ δεν έχει εξουσίες δέσμευσης περιουσιακών στοι-

EconomyToday 61

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ

χείων, γι’ αυτό σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι πρόσωπο προβαίνει σε οποιαδήποτε πράξη κατά παράβαση των κυρώσεων ή/και των περιοριστικών μέτρων, τότε η υπόθεση αποστέλλεται στην αστυνομία για διερεύνηση.

ΚΥΡΏΣΕΙΣ ΗΒ ΚΑΙ ΗΠΑ

Στο μεταξύ τον περασμένο Απρίλιο, η επικαιροποιημένη λίστα κυρώσεων του Ηνωμένου Βασιλείου και των Ηνωμένων Πολιτειών περιλάμβανε φυσικά και νομικά πρόσωπα που ήταν πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η ΕΚΚ μετά από εσωτερική αξιολόγηση εντόπισε πρόσωπα που ενδεχομένως να συνδέονταν με μικρό αριθμό εποπτευόμενων οντοτήτων. Η ΕΚΚ έχει καθορίσει σειρά ενεργειών για να εξετάσει τον αντίκτυπο στις εποπτευόμενες οντότητες από πρόσωπα που περιλαμβάνονται στις λίστες κυρώσεων των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου σε αυτές τις εποπτευόμενες οντότητες. Επιπλέον, μέσω μιας σειράς εγκυκλίων η ΕΚΚ επέσυρε την προσοχή στις εποπτευόμενες οντότητες, όπως κατά την αξιολόγηση των κινδύνων νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες συναλλαγές και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας που συνδέονται με επιχειρηματικές σχέσεις και μεμονωμένες συναλλαγές με τους πελάτες τους, λαμβάνουν υπόψη τη λίστα κυρώσεων των ΗΠΑ και ΗΒ, καθώς και ότι αναμένεται να λαμβάνουν μέτρα, περιλαμβανομένης της αποφυγής σύναψης επιχειρηματικών σχέσεων με επηρεαζόμενα πρόσωπα.

ΘΕΣΜΙΚΌ ΠΛΑΊΣΙΟ

Όσον αφορά στο θεσμικό πλαίσιο που διέπει τον τομέα, σε ευρωπαϊκό επίπεδο τον Ιούλιο του 2023 υπήρξε προσωρινή 62 EconomyToday

ΩΣ ΕΚΚ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΟΎΜΕ ΣΤΕΝΆ ΤΙΣ ΕΠΟΠΤΕΥΌΜΕΝΕΣ ΟΝΤΌΤΗΤΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΔΙΑΣΦΑΛΊΖΕΤΑΙ Η ΣΥΝΕΧΉΣ ΣΥΜΜΌΡΦΩΣΉ ΤΟΥΣ

πολιτική συμφωνία σε σχέση με την αναθεώρηση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/61/ΕΕ για τους Διαχειριστές Οργανισμών Εναλλακτικών Επενδύσεων (AIFMD). Οι κυριότερες αλλαγές αφορούν τη διαχείριση του κινδύνου ρευστότητας (liquidity risk) μέσω νομοθετικής θέσπισης μηχανισμών διαχείρισης ρευστότητας (liquidity management tools) και τη δυνατότητα διορισμού θεματοφύλακα σε άλλο κράτος-μέλος από αυτό που έχει συσταθεί ο Οργανισμός Εναλλακτικών Επενδύσεων (ΟΕΕ), υπό ορισμένες προϋποθέσεις και όρια, κάτι το οποίο κρίνουμε εξαιρετικά σημαντικό για την περαιτέρω ανάπτυξη του τομέα στην Κύπρο. Επίσης, περιλαμβάνονται αλλαγές για τη ρύθμιση της διαδικασίας ανάθεσης λειτουργιών (outsourcing). Επιπλέον, η συμφωνία προβλέπει περαιτέρω ανταλλαγή δεδομένων και συνεργασία μεταξύ των εποπτικών Αρχών. Στο παρόν στάδιο, η οδηγία βρίσκεται υπό συζητήσεις μεταξύ των συν νομοθετών για τη ρύθμιση τεχνικών θεμάτων. Τον Μάρτιο του 2023 δημοσιεύθηκαν στην επίσημη εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι κανόνες του Ευρωπαϊκού Κανονισμού για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Μακροπρόθεσμων Επενδύσεων ή ΕΜΕΚ (ELTIF Regulation). Πρόκειται για τυποποιημένους ΟΕΕ χρηματοδότησης έργων υποδομής, περιλαμβανομένων ενεργειακών έργων, που ενδιαφέρουν την Κύπρο. Οι κανονισμοί προσπερνούν περιορισμούς που αφορούν την προσφορά και ζήτηση και διευκρινίζουν το εύρος των επιλέξιμων περιουσιακών στοιχείων και επενδύσεων, τη σύνθεση του χαρτοφυλακίου και τις απαιτήσεις διαφοροποίησης, τους όρους

δανεισμού και άλλους κανόνες κεφαλαίων, συμπεριλαμβανομένων πτυχών Βιωσιμότητας. Οι τροποποιήσεις θα διευκολύνουν επίσης τους ιδιώτες επενδυτές να επενδύουν σε ΕLTIFs, διασφαλίζοντας παράλληλα την επαρκή προστασία τους. Σε τοπικό επίπεδο προχωρούν οι διαδικασίες για το νομοσχέδιο ρύθμισης και λειτουργίας των εταιρειών παροχής διοικητικών υπηρεσιών σε ΟΕΕ (fund administrators). Ο διαχειριστής, ο οποίος είναι αδειοδοτημένος και πλήρως εποπτευόμενος από την ΕΚΚ, θα μπορεί να αναθέτει σε τρίτους τέτοιες υπηρεσίες. Με αυτή την πρόσθετη αλλαγή στο θεσμικό πλαίσιο αναμένουμε ότι θα ενισχυθεί περαιτέρω ο τομέας των Επενδυτικών Ταμείων, διευρύνοντας περαιτέρω

την ποιότητα των επιλογών για τις εταιρείες διαχείρισης που επιδιώκουν να αναθέσουν την εν λόγω λειτουργία. Περαιτέρω θα δώσει τη δυνατότητα στους διαχειριστές κεφαλαίων να αναλάβουν κεφάλαια στο εξωτερικό που απαιτούν από εποπτευόμενες οντότητες να εκτελούν την εν λόγω λειτουργία. Η προτεινόμενη νομοθεσία βρίσκεται υπό εξέταση από το γραφείο του γενικού εισαγγελέα και αναμένουμε να προωθηθεί σύντομα προς ψήφιση από τη Βουλή των Αντιπροσώπων.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΌΤΗΤΑ ΤΟΜΈΑ ΕΠΕΝΔΎΣΕΩΝ Αξίζει να σημειωθεί ότι τον περασμένο Ιούνιο, η ESMA

ΈΧΟΥΝ ΔΕΣΜΕΥΤΕΊ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΆ ΣΤΟΙΧΕΊΑ ΎΨΟΥΣ €1,2 ΔΙΣ. ΑΠΌ ΚΕΠΕΥ ΚΑΙ ΆΛΛΑ €308 ΕΚΑΤ. ΑΠΌ ΕΤΑΙΡΕΊΕΣ ΠΑΡΟΧΉΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΏΝ ΥΠΗΡΕΣΙΏΝ

δημοσίευσε μια έκθεση για την παροχή διασυνοριακών Επενδυτικών Υπηρεσιών το 2022, στην οποία η Κύπρος καταλαμβάνει την πρώτη θέση στην Ευρώπη. Γεγονός που σκιαγραφεί το μέγεθος και τη σημαντικότητα του τομέα. Γι’ αυτό είναι υψίστης σημασίας, η ΕΚΚ να έχει πάντοτε στη διάθεσή της όλες τις δέουσες εξουσίες και να ενδυναμώνεται περαιτέρω με τους απαραίτητους πόρους, τόσο από πλευράς ανθρώπινου δυναμικού όσο και τεχνολογίας, για να είναι σε θέση να ανταποκριθεί με επιτυχία στον σημαντικότατο ρόλο που καλείται να επιτελέσει ως Εποπτικό Όργανο. Σκοπός μας είναι η ΕΚΚ να ενεργεί προληπτικά και δίκαια,

προλαβαίνοντας τους τυχόν κινδύνους, ώστε να διασφαλίζει την εύρυθμη λειτουργία και υγιή ανάπτυξη της αγοράς και η βαρύτητα των αποφάσεων της να αντικατοπτρίζει τη σημασία που αποδίδει στην προστασία των επενδυτών και την αξιοπιστία του τομέα. Η ΕΚΚ παρακολουθεί στενά και συμμετέχει ενεργά στα κέντρα λήψεως αποφάσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθιστώντας την Κύπρο ένα ασφαλή, υπεύθυνο και ανταγωνιστικό προορισμό παροχής Επενδυτικών Υπηρεσιών διεθνώς. Παραμένουμε δεσμευμένοι να υποστηρίξουμε την υπεύθυνη και υγιή ανάπτυξη του τομέα των Συλλογικών Επενδύσεων στην Κύπρο.

EconomyToday 63

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ

ΟΛΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗΝ ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΣΕ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ Περιλαμβανομένης της εγκαθίδρυσης και αδειοδότησης, νομικής και φορολογικής μελέτης, εξαγορών και συναλλαγών, αναγνώρισης επενδυτικών στόχων, διεξαγωγής μελετών δέουσας επιμέλειας, αποτιμήσεων και συγκέντρωσης κεφαλαίων.

ρωταρχικό μας μέλημα στον τομέα των Επενδυτικών Ταμείων είναι ο εμπλουτισμός και η ενδυνάμωση του θεσμικού πλαισίου, επισημαίνουν σε συνέντευξή τους στο περιοδικό Εconomy Τoday η κα Άντρια Κουκούνη, συνέταιρος και επικεφαλής χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, κεφαλαίων και χρηματαγορών στην Koukounis, Karaolis LLC και μέλος του δικτύου της EY Law και ο κ. Ανδρέας Αναστασίου, συνέταιρος, υπηρεσιών στρατηγικής και συναλλαγών της EY Κύπρου. Σχολιάζοντας την πορεία που καταγράφει ο τομέας, αναφέρονται στην ανοδική πορεία των τελευταίων πέντε ετών, τονίζοντας μεταξύ άλλων πως «το γεγονός αυτό, νοουμένου ότι παρέχουμε ελκυστικές 64 EconomyToday

δομές και κίνητρα, είναι η αφετηρία για επέκταση των εργασιών τέτοιων οίκων στην Κύπρο, με την εγκαθίδρυση ημεδαπών διαχειριστών αλλά και Επενδυτικών Ταμείων για τις επενδύσεις τους παγκοσμίως». Αναφορικά με τις Υπηρεσίες που προσφέρει η ΕΥ Κύπρου στον τομέα των Επενδύσεων, η κα Κουκούνη και ο κ. Αναστασίου επισημαίνουν πως «η ολιστική προσέγγιση των Υπηρεσιών μας δημιουργεί πολύ σημαντικές συνέργειες, τις οποίες επωφελούνται τα Επενδυτικά Ταμεία και κατ’ επέκταση οι συμμετέχοντες σε αυτά». Ποια είναι η αποτίμησή σας για την πορεία που καταγράφει ο τομέας των Επενδυτικών Ταμείων στην Κύπρο; Σύμφωνα με τα ετήσια δη-

ΘΑ ΠΡΈΠΕΙ ΕΠΙΤΈΛΟΥΣ ΝΑ ΕΊΜΑΣΤΕ ΣΕ ΘΈΣΗ ΝΑ ΠΑΡΈΧΟΥΜΕ, ΜΕ ΤΑ ΑΠΑΡΑΊΤΗΤΑ ΕΧΈΓΓΥΑ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΈΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΏΝ ΤΑΜΕΊΩΝ, ΤΗΝ ΠΛΈΟΝ ΔΗΜΟΦΙΛΉ ΕΤΑΙΡΙΚΉ ΔΟΜΉ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΏΝ ΤΑΜΕΊΩΝ ΠΑΓΚΟΣΜΊΩΣ ΜΕ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΊΑ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΏΝ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΈΝΗΣ ΕΥΘΎΝΗΣ

μοσιευμένα αποτελέσματα της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου, ο αριθμός των Oργανισμών Eπενδύσεων που εποπτεύει, περιλαμβανομένων Επενδυτικών Ταμείων και Διαχειριστών Επενδυτικών Ταμείων, έχει διπλασιαστεί τα τελευταία 5 χρόνια. Επίσης, τα υπό Διαχείριση Κεφάλαια (AuM) έχουν σχεδόν διπλασιαστεί κατά την ίδια περίοδο αναφοράς. Ενώ κατά το 2022 και 2023 σημειώνεται σταθεροποίηση τόσο στον αριθμό εποπτευόμενων Oργανισμών Eπενδύσεων όσο και στα υπό Διαχείριση Κεφάλαια, διεθνείς επενδυτικοί οίκοι πραγματοποιούν επενδύσεις και δημιουργούν βάση στην Κύπρο. Το γεγονός αυτό, νοουμένου ότι παρέχουμε ελκυστικές δομές και κίνητρα, είναι η αφετηρία για επέκταση των εργασιών τέτοιων οίκων στην Κύπρο, με την εγκαθίδρυση ημεδαπών

γνωσία και εμπειρίες. Η προέλευση των εν λόγω επενδυτών διαφέρει από Βόρειο Αμερική και Ευρώπη μέχρι Μέση και Άπω Ανατολή.

διαχειριστών αλλά και Επενδυτικών Ταμείων για τις επενδύσεις τους παγκοσμίως.

διασφαλίζει το επίπεδο και την ποιότητα των Yπηρεσιών Διαχείρισης (Fund Administration).

Σε ποια κατεύθυνση θα πρέπει να κινηθούν οι αρμόδιοι φορείς για περαιτέρω στήριξη και ενδυνάμωση του τομέα; Πρωταρχικό μας μέλημα είναι να εμπλουτίσουμε και να ενδυναμώσουμε το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο. Για παράδειγμα, θα πρέπει επιτέλους να είμαστε σε θέση να παρέχουμε, με τα απαραίτητα εχέγγυα προς τους διαχειριστές Επενδυτικών Ταμείων, την πλέον δημοφιλή εταιρική δομή Επενδυτικών Ταμείων παγκοσμίως με τη δημιουργία συνεταιρισμών περιορισμένης ευθύνης. Επίσης, για επαυξημένο έλεγχο του τομέα και μέγιστη αξιοπιστία προς το επενδυτικό κοινό, θα πρέπει να θεσπίσουμε κανονιστικό πλαίσιο που να

EΠΕΝΔΥΤΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ

Σε ποιους τομείς πραγματοποιούνται οι περισσότερες επενδύσεις στην Κύπρο και από πού προέρχονται οι επενδυτές; Οι άμεσες ξένες επενδύσεις στην Κύπρο τα τελευταία χρόνια καλύπτουν ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων. Σε αυτές περιλαμβάνονται τομείς όπου είμαστε διαχρονικά ελκυστικοί, όπως ο Ξενοδοχειακός τομέας και η αγορά Ακινήτων, αλλά και ανερχόμενοι τομείς όπως η Τεχνολογία, Εκπαίδευση, Υγεία και Ενέργεια. Πίσω από αυτές τις επενδύσεις βλέπουμε όχι μόνο εύπορα άτομα αλλά και θεσμικούς και στρατηγικούς επενδυτές, οι οποίοι, πέραν του κεφαλαίου, προσφέρουν πολύτιμη τεχνο-

Η ανάγκη Πράσινης Μετάβασης επηρεάζει και τον τομέα των Επενδύσεων. Ποιες είναι οι διαπιστώσεις σας σε ό,τι αφορά την Κύπρο; Υπάρχει ενδιαφέρον για «Πράσινες» Επενδύσεις; Σύμφωνα με την τελευταία στατιστική ανάλυση που έχει διεξάγει η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου σε σχέση με τις αγορές στις οποίες επικεντρώνονται τα Επενδυτικά Ταμεία εγκατεστημένα στην Κύπρο, οι «Πράσινες» Επενδύσεις αποτελούν περίπου το 1% των συνολικών επενδύσεων. Παρόλα αυτά, το ποσοστό αυτό δεν περιλαμβάνει τον στόχο για Πράσινη Μετάβαση που έχει υιοθετηθεί και ξεκίνησε να υλοποιείται σε όλους τους τομείς Επενδύσεων. Αυτό είναι εμφανές, για παράδειγμα, στον Κατασκευαστικό και Ξενοδοχειακό τομέα, όπου η κατασκευή και λειτουργία με υψηλούς δείκτες ενεργειακής απόδοσης είναι προτεραιότητα, εφόσον αυτό αποτελεί πλέον κριτήριο για τους ενδιαφερόμενους αγοραστές, ένοικους αλλά και τους επενδυτές που ουσιαστικά χρηματοδοτούν τα έργα. Περαιτέρω παράδειγμα βλέπουμε στις εταιρείες Ναυτιλίας, μια καίρια αγορά Επενδύσεων στην Κύπρο, οι οποίες έχουν ήδη σχεδιάσει τις επιχειρησιακές μεταβολές στις οποίες θα προβούν σε με ενεργειακή συνείδηση. Σε ό,τι αφορά τα Επενδυτικά Ταμεία, ποιες υπηρεσίες προσφέρετε στους πελάτες σας; Ο Οργανισμός μας επιλαμβάνεται όλων των εργασιών που αφορούν στην εγκαθίδρυση και αδειοδότηση Επενδυτικών Ταμείων και Διαχειριστών Επενδυτικών Ταμείων, περι-

λαμβανομένης της νομικής και φορολογικής μελέτης για την προσφορότερη δόμησή τους. Περαιτέρω, προσφέρουμε πλήρη στήριξη σε σχέση με εξαγορές και άλλες σχετικές συναλλαγές, από τα αρχικά στάδια αναγνώρισης επενδυτικών στόχων μέχρι τη διεξαγωγή μελετών δέουσας επιμέλειας και αποτιμήσεις, διαπραγματεύσεις αλλά και συγκέντρωση επιπρόσθετων κεφαλαίων όπου είναι αναγκαίο. Η ολιστική προσέγγιση των Υπηρεσιών μας δημιουργεί πολύ σημαντικές συνέργειες τις οποίες επωφελούνται τα Επενδυτικά Ταμεία και κατ’ επέκταση οι συμμετέχοντες σε αυτά.

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ESG

Ποιος είναι ο ρόλος των κριτηρίων ESG στον τομέα των Επενδύσεων και ποιες εξειδικευμένες υπηρεσίες προσφέρετε στους πελάτες σας; Με εμπεριστατωμένες αναλύσεις έχει αποδειχθεί ότι η απουσία του περιβαλλοντικού και κοινωνικού στοιχείου, όπως επίσης και του στοιχείου διακυβέρνησης στις Επενδύσεις, δημιουργεί κοντόφθαλμες στρατηγικές και αποτελέσματα, τα οποία δεν έχουν στέρεες βάσεις ώστε να παραμένουν αναλλοίωτα παρά τη μεταβολή εγγενών παραγόντων. Επομένως, τα κριτήρια ESG έχουν καταστεί αναπόσπαστο κομμάτι των Επενδύσεων. Μέρος των Υπηρεσιών του Οργανισμού μας αποτελεί η ανίχνευση των κριτηρίων ESG που πρέπει να θεσπιστούν σε μια επιχείρηση και ο τρόπος υιοθέτησής τους, η ανάλυση του ποσοστού Αποτύπωσης Άνθρακα (Carbon Footprint) και η κανονιστική συμμόρφωση με ημεδαπές και ευρωπαϊκές νομοθεσίες και υποχρεώσεις, όπως για παράδειγμα Εκθέσεις Βιωσιμότητας (Corporate Sustainability Reporting).

EconomyToday 65

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ

ΠΟΛΥΧΡΟΝΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΣΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ Τα Αμοιβαία Κεφάλαια της GMM, βραβεύτηκαν 18 φορές μέσα στις τρεις πρώτες θέσεις στην εξαετία 2017-2022.

ια τη θετική πορεία του τομέα των Επενδυτικών Ταμείων στην Κύπρο τοποθετείται στο Εconomy Today ο ιδρυτής του Ομίλου GMM και CEO του Επενδυτικού Ομίλου Global Group SA Ηλίας Γεωργουλέας. Επιπρόσθετα, ο κ. Γεωργουλέας μάς παρουσιάζει τον Όμιλο GMM και τα επενδυτικά προϊόντα που προσφέρει.

και του Cyprus Investment Funds Association (CIFA). Τα Αμοιβαία Κεφάλαια της GMM, συμμετέχοντας στον Θεσμό «FUND MANAGERS» AWARDS σε Ελλάδα και Κύπρο, βραβεύτηκαν 18 φορές μέσα στις τρεις πρώτες θέσεις στην εξαετία 2017-2022. To μεικτό Αμοιβαίο Κεφάλαιο Geraistos σημείωσε απόδοση που ξεπέρασε το 90% στην τριετία 9/20209/2023.

Ποιος είναι ο Όμιλος GMM; Ο Όμιλος GMM αποτελείται από δύο κυπριακές εταιρείες διαχείρισης: Την GMM GLOBAL MONEY MANAGERS LTD και την GMM GLOBAL MONEY MANAGERS AIFM LTD. Είναι διαχειριστής σε 14 Οργανισμούς Συλλογικών Επενδύσεων σε Κινητές Αξίες (ΟΣΕΚΑ) όλων των βασικών κατηγοριών επένδυσης (Μετοχικά, Ομολογιακά, Μεικτά Αμοιβαία Κεφάλαια και Fund of Funds) και σε περισσότερους από 50 Οργανισμούς Εναλλακτικής Επένδυσης (ΟΕΕ) όλων των κατηγοριών (Renewable Energy, Tourism, Food and Beverage, Real Estate, Shipping, Hospitality). Ο Όμιλος έχει περισσότερα από €800 εκ. (AUM) κεφάλαια υπό διαχείριση και μέσο όρο εμπειρίας 25 ετών των διαχειριστών & μελών της επενδυτικής επιτροπής. H GMM είναι μέλος του International Capital Markets Association (ICMA)

Ποια είναι η εκτίμησή σας για την πορεία που καταγράφει ο τομέας των Επενδυτικών Ταμείων στην Κύπρο; Η Κύπρος έχει αναπτύξει γρήγορα Επενδυτικά Ταμεία τα τελευταία επτά χρόνια. Τα AUM (κεφάλαια υπό διαχείριση) έχουν αυξηθεί από €2,7 δις το 2016 σε €10,5 δις το 2023. Τον τελευταίο καιρό υπάρχει τάση για εγκατάσταση των Fund managers, από χώρες όπως η Ινδία, Ισραήλ, Ιαπωνία κ.ά. που εγκαθίστανται στη μεγαλόνησο. Η Κύπρος είναι ένα διασυνοριακό κέντρο διεθνών επενδυτών και ένα από τα πρώτα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που μετέφερε την οδηγία για τους διαχειριστές Ενναλακτικών Κεφαλαίων στην εθνική νομοθεσία.

66 EconomyToday

Ποια πλεονεκτήματα έχουν τα επενδυτικά σας προϊόντα; Βασικό συγκριτικό πλεονέκτημα για

τον Όμιλό μας, είναι το μοναδικό «Global Green Energy Fund». Eίναι μοναδικό γιατί ακριβώς επενδύει και κατέχει το ίδιο το Α/Κ υδροηλεκτρικά έργα που ανήκουν, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Νομοθεσία, στους μεριδιούχους αλλά και επειδή έχοντας κλείσει 20ετείς εγγυημένες συμφωνίες πώλησης ρεύματος με τον ΔΕΔΔΗΕ 83 -97€/mwh εισπράττει σταθερό έσοδο. Με αυτό τον τρόπο μπορεί να μοιράζει μέρισμα σταθερά 5% το έτος (με εξάμηνη καταβολή). Το Global Green Energy Fund αποτελεί ένα ενεργό παράδειγμα βέλτιστης πρακτικής και καινοτομίας που συμβάλλει ενεργά στην κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη. Σκοπός του είναι να ανταποκριθεί στην ανάγκη των επενδυτών για θετικές αποδόσεις και σταθερά έσοδα από μερίσματα, μέσα από επενδύσεις στην πράσινη ενέργεια. Σημειώνεται πως 5% μέρισμα έχει ήδη καταβληθεί στους επενδυτές για το 2022 και 5% μέρισμα για το πρώτο εξάμηνο του 2023 (σε ετήσια βάση). Εκτιμούμε πως με την ολοκλήρωση του νέου υδροηλεκτρικού έργου των 6MW, η απόδοση θα ξεπεράσει το 6%. Τι είναι τα tailor made Αμοιβαία Κεφάλαια; Tailor made εννοούμε ένα εξατομικευμένο Αμοιβαίο Κεφάλαιο που δημιουργεί μια Εταιρεία Διαχείρισης για ένα νομικό πρόσωπο ή θεσμικό

επενδυτή στο οποίο μπορούν οι επενδυτές να εισφέρουν όλες τις επενδύσεις του (μετοχές ομόλογα, προθεσμιακές καταθέσεις κ.τλ.) μέσα σ’ αυτό. Επιπλέον να απολαμβάνει επαγγελματική διαχείριση σύμφωνα με τους στόχους του. Ο Όμιλος GMM μπορεί να καλύψει τις εξατομικευμένες ανάγκες δημιουργίας tailor made Αμοιβαίων Κεφαλαίων, καθώς έχει 10ετή πορεία επιτυχής διαχείρισης περισσότερα από 65 AIF & UCITS και την εμπιστοσύνη Θεσμικών Επενδυτών και Ταμείων. Γιατί κάποιος επενδυτής να κάνει tailor made ΟΣΕΚΑ Α/Κ στην Κύπρο; Γενικά είναι πολύ σημαντική η δημιουργία ενός tailor made A/K (Αμοιβαίων Κεφαλαίων) διότι με τον τρόπο αυτό μηδενίζονται οι φόροι των χρηματοοικονομικών προϊόντων καθώς όταν εμπεριέχονται μέσα στα Αμοιβαία Κεφάλαια δεν φορολογούνται: • Τα έσοδα από μερίσματα μετοχών • Τα έσοδα από κουπόνια ομολόγων • Τόκοι καταθέσεων • Υπεραξίες Επίσης, το πιο βασικό είναι πως όλα τα έσοδα που εισπράττουν οι εταιρείες από Αμοιβαία Κεφάλαια, δεν φορολογούνται καθόλου. Στην Κύπρο η φορολογία του Ενεργητικού των Αμοιβαίων Κεφαλαίων ΟΣΕΚΑ είναι μηδενική.

GLOBAL GREEN ENERGY FUND Management Company: GMM Global Money Managers AIFM Ltd ΣΤΟΧΕΥΜΕΝΗ ΜΕΡΙΣΜΑΤΙΚΗ ΑΠΟΔΟΣΗ 5%

ΕΠΕΝ∆ΥΣΤΕ ΣΤΗΝ ΠΡΑΣΙΝΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ 5% ΜΕΡΙΣΜΑΤΙΚΗ ΑΠΟΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΕΤΟΣ 2022 ΚΑΙ ΤΟ Α’ ΕΞΑΜΗΝΟ 2023 ΕΞΑΜΗΝΗ ΠΛΗΡΩΜΗ ΜΕΡΙΣΜΑΤΟΣ

Διατίθεται σε ιδιώτες, καλά ενημερωμένους και επαγγελματίες επενδυτές.

info@gmmfunds.com i.chatzopoulos@global-mm.com

00 357 22 777337 / 00 357 22 205858 00 30 697 7364295 / 00 357 99 276184

Λεωφ. Αγίων Οµολογητών 43, 1080 Λευκωσία, Κύπρος

www.gmmfunds.com

Το GLOBAL GREEN ENERGY FUND είναι επενδυτικό τµήµα του Milevaco Fund AIF V.C.I.C. Plc, το οποίο έχει συσταθεί στην Κυπριακή Δηµοκρατία και έχει αδειοδοτηθεί από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου ως Οργανισµός Εναλλακτικών Επενδύσεων (ΟΕΕ) µε αριθµό άδειας AIF75_4. O OEE είναι εξωτερικά διαχειριζόµενος από την GMM Global Money Managers AIFM Ltd η οποία είναι αδειοδοτηµένη και εποπτεύοµενη από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου µε αριθµό άδειας AIFM33/56/2013. Ο ΟΕΕ επιδιώκει να επιτύχει τον επενδυτικό του στόχο, επενδύοντας κυρίως σε ιδιωτικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τοµέα της πράσινης/ανανεώσιµης ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις ΗΠΑ. Τέτοιες επενδύσεις είναι µη ρευστοποιήσιµες και φέρουν σηµαντικό κίνδυνο. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά µε τα χαρακτηριστικά του GLOΒAL GREEN ENERGY FUND και το προφίλ κινδύνου, ανατρέξτε στο “Μνηµόνιο Προσφοράς”, που είναι διαθέσιµο στα Γραφεία της GMM Global Money Managers AIFM Ltd, στην ελληνική και αγγλική γλώσσα.

Αυτή είναι διαφηµιστική ανακοίνωση. Παρακαλώ ανατρέξτε στο Μνηµόνιο Προσφοράς του ΟΕΕ και στο KID πριν λάβετε τελικές επενδυτικές αποφάσεις. Η αξία των επενδύσεων σε µερίδια ΟΕΕ µπορεί να αυξηθεί καθώς και να µειωθεί και το αρχικό ποσό επένδυσης δεν είναι εγγυηµένο. Η επένδυση σε µερίδια ΟΕΕ δεν έχει εγγυηµένη απόδοση και οι προηγούµενες αποδόσεις δεν διασφαλίζουν τις µελλοντικές. Η απόδοση του Αµοιβαίου Κεφαλαίου υπόκειται σε φορολογία, που εξαρτάται από την προσωπική κατάσταση κάθε επενδυτή και η οποία µπορεί να αλλάξει στο µέλλον. Economy Today 67

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ

ΔΥΝΑΜΙΚΟΣ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΣΣΟΜΕΝΟΣ Ο ΤΟΜΕΑΣ ΤΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Η εξειδικευμένη ομάδα της PricewaterhouseCoopers Fund Services Limited, είναι σε θέση να προσφέρει ολοκληρωμένες λύσεις και τεχνογνωσία στον κλάδο των εναλλακτικών Eπενδυτικών Tαμείων.

«Η

Κύπρος έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στην καθιέρωσή της ως κέντρο επενδύσεων, ειδικά στον τομέα των εναλλακτικών επενδύσεων» σημειώνει σε συνέντευξή της στο περιοδικό Economy Today η Κρίστια Ευαγόρου, director risk, compliance and regulation, fund services, PwC Κύπρου. Μιλώντας μας γι’ αυτόν τον δυναμικό και συνεχώς εξελισσόμενο τομέα η Κρίστια Ευαγόρου εκφράζει την άποψη πως «συνολικά ο κλάδος των Επενδυτικών Ταμείων είναι επιτυχής, αναδεικνύοντας το φιλικό προς τις επιχειρήσεις περιβάλλον και την ικανότητά μας να εξυπηρετούμε τη διεθνή κοινότητα με το υψηλό επίπεδο επαγγελματισμού και υπηρεσιών μας, στοιχεία που 68 EconomyToday

θα συνεχίσουν να μας οδηγούν ολοένα και περισσότερο στο να θεωρηθεί η Κύπρος διεθνής επενδυτικός κόμβος για τις επιχειρήσεις που αναζητούν βάση στην Ευρωπαϊκή Ένωση». Σε ό,τι αφορά τις προκλήσεις του τομέα, επισημαίνει ότι η πράσινη μετάβαση επηρεάζει και τον τομέα των Επενδύσεων ενώ υποδεικνύει ταυτόχρονα ότι τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα μπορούν να διαδραματίσουν ένα πολύ σημαντικό ρόλο στην επιτάχυνση της αναγκαίας μετάβασης προς μια βιώσιμη οικονομία. Ποια είναι η αποτίμησή σας για την πορεία που καταγράφει ο τομέας των Επενδυτικών Ταμείων στην Κύπρο; Ο παγκόσμιος κλάδος των επενδυτικών κεφαλαίων είναι ένας ισχυρός μοχλός οικονομικής ανάπτυξης και ευημερίας, καθώς διοχετεύει τα κεφάλαια, προάγει την καινοτομία και προωθεί τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Επιπρόσθετα, διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην ανάπτυξη όλων των οικονομιών παγκοσμίως και η Κύπρος δεν αποτελεί εξαίρεση.

Η ΊΔΡΥΣΗ ΕΝΌΣ ΔΙΕΘΝΟΎΣ ΦΉΜΗΣ ΘΕΜΑΤΟΦΎΛΑΚΑ ΣΤΟ ΝΗΣΊ ΘΑ ΜΠΟΡΟΎΣΕ ΝΑ ΕΝΙΣΧΎΣΕΙ ΑΚΌΜΗ ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΟ ΤΗ ΦΉΜΗ ΜΑΣ ΩΣ ΧΏΡΑ ΚΑΤΆΛΛΗΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΏΘΗΣΗ ΤΩΝ ΑΜΟΙΒΑΊΩΝ ΚΕΦΑΛΑΊΩΝ, ΓΕΓΟΝΌΣ ΠΟΥ ΣΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ ΘΑ ΔΙΕΎΡΥΝΕ ΤΟ ΦΆΣΜΑ ΤΩΝ ΕΠΕΝΔΥΤΏΝ ΠΟΥ ΕΠΙΘΥΜΟΎΜΕ ΝΑ ΠΡΟΣΕΓΓΊΣΟΥΜΕ

Η χώρα μας είναι εδώ και καιρό γνωστή για τη μοναδική γεωστρατηγική της θέση και την καλά εδραιωμένη οικονομική και νομική υποδομή της. Αξίζει να σημειωθεί ότι αποτελεί έναν αξιόπιστο και ελκυστικό προορισμό για τις ξένες επενδύσεις και σήμερα, παρά τις παγκόσμιες προκλήσεις, έχει φτάσει να διαθέτει περιουσιακά στοιχεία υπό διαχείριση ύψους €10,7 δισεκατομμυρίων μέχρι το τέλος του δεύτερου τριμήνου του 2023, σημειώνοντας αξιοσημείωτη αύξηση 175% από το 2017 με τον συνολικό αριθμό των αδειοδοτημένων εταιρειών να φτάνει τις 335. Συνολικά, πιστεύω ότι ο κλάδος των Επενδυτικών Ταμείων στην Κύπρο είναι επιτυχής, αναδεικνύοντας το φιλικό προς τις επιχειρήσεις περιβάλλον και την ικανότητά μας να εξυπηρετούμε τη διεθνή κοινότητα με το υψηλό επίπεδο επαγγελματισμού και υπηρεσιών μας, στοιχεία που θα συνεχίσουν

να μας οδηγούν ολοένα και περισσότερο στο να θεωρηθεί η Κύπρος διεθνής επενδυτικός κόμβος για τις επιχειρήσεις που αναζητούν βάση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε ποια κατεύθυνση θα πρέπει να κινηθούν οι αρμόδιοι φορείς για περαιτέρω στήριξη και ενδυνάμωση του τομέα; Ενώ ο κυπριακός τομέας Συλλογικών Επενδύσεων είναι εδραιωμένος και ανταγωνιστικός, ο κλάδος δεν παύει να είναι δυναμικός και να εξελίσσεται. Επομένως οι αρμόδιοι φορείς του κλάδου θα πρέπει να συνεχίσουν να καινοτομούν και να επαναξιολογούν το οτιδήποτε συμβαίνει στην παγκόσμια οικονομία και αγορά προκειμένου να συνεχίσει η Κύπρος να παραμένει ανταγωνιστική. Για παράδειγμα, σύντομα αναμένεται η νέα ευρωπαϊκή οδηγία για τους διαχειριστές κεφαλαίων εναλλακτικών επενδύσεων (AIFMD ΙΙ), η οποία θα αποτελέσει τον ακρογωνιαίο λίθο της εξέλιξης του τομέα των συλλογικών επενδύσεων στην Ε.Ε. Η κυπριακή Ρυθμιστική Αρχή (η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου) και ο κλάδος στο σύνολό του θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να ανταποκριθούμε στις ανάγκες αυτού του νέου κανονισμού μόλις αυτός τεθεί σε ισχύ και θα πρέπει να είμαστε σε θέση να αντιδράσουμε σε οποιεσδήποτε αλλαγές μπορεί να επιφέρει στο status quo του κλάδου. Επιπρόσθετα, άποψή μας είναι ότι θα πρέπει να επικεντρωθούμε στη θέσπιση περισσότερων τύπων Αμοιβαίων Κεφαλαίων στην Κύπρο, όπως για παράδειγμα είναι οι μη ρυθμιζόμενες ή οι λιγότερο ρυθμιζόμενες δομές Αμοιβαίων Κεφαλαίων, που ισχύουν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και αποτελούν μεγάλα κέντρα για τα Αμοιβαία Κεφάλαια και τις επενδύσεις, προκειμένου έτσι να καλύψουμε τις διαφορετι-

ΌΣΟΝ ΑΦΟΡΆ ΤΑ EΠΕΝΔΥΤΙΚΆ TΑΜΕΊΑ, Η ΚΎΠΡΟΣ ΚΑΤΆ ΚΎΡΙΟ ΛΌΓΟ ΕΞΥΠΗΡΕΤΕΊ ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΈΑ ΤΩΝ ΑΚΙΝΉΤΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ NΑΥΤΙΛΊΑΣ, ΑΛΛΆ ΚΑΙ ΆΛΛΩΝ ΙΔΙΩΤΙΚΏΝ ΕΠΕΝΔΎΣΕΩΝ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΎΝ ΚΥΡΊΩΣ ΤΗΝ ΕΝΈΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΠΙΟ ΠΡΌΣΦΑΤΑ ΤΗΝ ΠΡΆΣΙΝΗ ΕΝΈΡΓΕΙΑ

κές ανάγκες των επενδυτών που διαθέτουν διαφορετικά δημογραφικά χαρακτηριστικά στοιχεία. Τέλος, ο Κυπριακός Σύνδεσμος Επενδυτικών Ταμείων (Cyprus Investment Funds Association) θα πρέπει να συνεχίσει να επιτελεί το ήδη καλό του έργο για την προώθηση των πλεονεκτημάτων της Κύπρου ως έδρα Αμοιβαίων Κεφαλαίων, όπως τα φορολογικά οφέλη, το εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό και το ρυθμιστικό περιβάλλον, προκειμένου να συνεχίσει η Κύπρος να προσελκύει μια παγκόσμια βάση επενδυτών. Ποιες αδυναμίες εντοπίζετε σε ό,τι αφορά την προώθηση επενδύσεων και ποια είναι τα πλεονεκτήματα της χώρας μας; Η Κύπρος έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στην καθιέρωσή της ως κέντρο επενδύσεων, ειδικά στον τομέα των Εναλλακτικών Επενδύσεων. Αυτό είναι το αποτέλεσμα μιας σειράς συνδυαστικών χαρακτηριστικών, όπως το υψηλό επίπεδο των επαγγελματιών που εξυπηρετούν τον κλάδο, το εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό, οι προστασίες που προσφέρονται στο κράτος-μέλος της Ε.Ε. το οποίο υιοθετεί τους νόμους και τους κανονισμούς της Ε.Ε., το ευεργετικό φορολογικό καθεστώς και το συγκριτικά χαμηλό κόστος για τη δημιουργία και διατήρηση μιας δομής συμβατής με την Ε.Ε.. Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα μας ξεκινούν από το γεγονός ότι η Κύπρος είναι μια σχετικά μικρή αγορά σε σύγκριση με τα μεγάλα χρηματοπιστωτικά κέντρα, ωστόσο αυτό δεν εμπόδισε άλλες σχετικά μικρές δικαιοδοσίες όπως είναι το Λουξεμβούργο να καθιερωθεί ως κέντρο Εναλλακτικών Επενδυτικών Ταμείων. Τα θετικά βήματα για την περαιτέρω ενίσχυση της εμπιστοσύνης των επενδυτών, όπως η αναβάθμιση του ρυθμιστικού πλαισίου

που αφορά τις Εναλλακτικές Επενδύσεις, η εισαγωγή του Περί Σύστασης και Λειτουργίας των Εταιρειών Διοίκησης Οργανισμών Συλλογικών Επενδύσεων νόμου και η τροποποίηση του νόμου περί Ομορρύθμων και Ετερορρύθμων Συνεταιρισμών και Εμπορικών Επωνυμιών, που θα επιτρέπει την ύπαρξη του δημοφιλούς μεταξύ επενδυτών Ετερόρρυθμου Συνεταιρισμού με ξεχωριστή νομική προσωπικότητα, θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις ώστε η Κύπρος να θεωρηθεί ακόμη πιο ισχυρή και ελκυστική για τους διεθνείς επενδυτές. Είναι σημαντικό επίσης να σημειωθεί ότι η ίδρυση ενός διεθνούς φήμης θεματοφύλακα στο νησί θα μπορούσε να ενισχύσει ακόμη περισσότερο το όνομά μας ως χώρα κατάλληλη για την προώθηση των Αμοιβαίων Κεφαλαίων, γεγονός που στην πραγματικότητα θα διεύρυνε το φάσμα των επενδυτών που επιθυμούμε να προσεγγίσουμε.

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ

Σε ποιους τομείς πραγματοποιούνται οι περισσότερες επενδύσεις στην Κύπρο και από πού προέρχονται οι επενδυτές; Η Κύπρος είναι ένας πολύπλευρος προορισμός όσον αφορά το είδος και τους τομείς επενδύσεων. Αυτό όμως που ισχύει παραδοσιακά είναι ότι η χώρα μας χρησιμοποιείται για επενδύσεις σε ιδιωτικά κεφάλαια και επενδύσεις μέσω πιστωτικής χρηματοδότησης. ‘Όσον αφορά τα Επενδυτικά Ταμεία, η Κύπρος κατά κύριο λόγο εξυπηρετεί επενδύσεις στον τομέα των Ακινήτων και της Ναυτιλίας, αλλά και άλλων ιδιωτικών επενδύσεων που αφορούν κυρίως την ενέργεια και πιο πρόσφατα την Πράσινη Ενέργεια. Οι επενδυτές που προσελκύονται είναι από την Κύπρο αλλά και από άλλες χώρες, κυρίως όμως είναι από

EconomyToday 69

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ

ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΕΣ

ΛΥΣΕΙΣ

Σε ό,τι αφορά τα Επενδυτικά Ταμεία, ποιες υπηρεσίες προσφέρετε στους πελάτες σας;

την Ευρώπη και πιο συγκεκριμένα από την Ελλάδα, τη Γερμανία, την Αγγλία αλλά και από τη Μέση Ανατολή, όπου παρατηρούμε αυξητική τάση για επενδύσεις στην Ευρώπη μέσω κυπριακών Επενδυτικών Ταμείων. Η ανάγκη για Πράσινη Μετάβαση επηρεάζει και τον τομέα των Επενδύσεων. Ποιες είναι οι διαπιστώσεις σας σε ό,τι αφορά την Κύπρο; Υπάρχει ενδιαφέρον για «Πράσινες» επενδύσεις; Ασφαλώς και ο τομέας των Επενδύσεων επηρεάζεται από την Πράσινη Μετάβαση και ταυτόχρονα, τα χρηματοπιστωτικά Ιδρύματα μπορούν να διαδραματίσουν ένα πολύ σημαντικό ρόλο στην επιτάχυνση της αναγκαίας μετάβασης προς μια βιώσιμη οικονομία. Γι΄ αυτό τον λόγο, ως μέρος του ευρύτερου πλάνου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για μια πιο πράσινη οικονομία, ο τομέας των Επενδύσεων μεταρρυθμίζεται συνέχεια τα τελευταία χρόνια. Το σχέδιο δράσης της Ε.Ε. (ΕU Action Plan) έθεσε σε κίνηση ένα φιλό70 EconomyToday

δοξο νομοθετικό πρόγραμμα, με στόχο να τεθεί ο τομέας του ESG στο επίκεντρο των κανονισμών για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες. Έτσι η Κύπρος ως κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ακολουθεί και ενσωματώνει στο νομοθετικό της σύστημα όλες τις σχετικές απαιτήσεις (συμπεριλαμβανομένων του SFDR, του Taxonomy Regulation κ.ά.). Πολλές χρηματοοικονομικές επιχειρήσεις έχουν ήδη επηρεαστεί από τις νέες απαιτήσεις και έτσι έχουν εισάγει στους οργανισμούς τους νέες πολιτικές σχετικές με τη βιωσιμότητα. Επιπρόσθετα, αξίζει να σημειωθεί ότι στην Κύπρο, παρατηρούνται αρκετοί νέοι επενδυτές οι οποίοι ενδιαφέρονται για τον αντίκτυπο των επενδύσεών τους και τον ρόλο που μπορούν να έχουν τα περιουσιακά τους στοιχεία στην προώθηση παγκόσμιων ζητημάτων, όπως η κλιματική αλλαγή.

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ESG

Ποιες εξειδικευμένες υπηρεσίες προσφέρετε στους

πελάτες σας σε ό,τι αφορά τον τομέα του ESG; Στην PwC προσφέρουμε εξειδικευμένες ESG υπηρεσίες στηρίζοντας τις επιχειρήσεις και βοηθώντας τις να γίνουν πιο ανθεκτικές, ευέλικτες και βιώσιμες. Καλύπτουμε τις ανάγκες των πελατών μας προσφέροντας εξατομικευμένες συμβουλές και λύσεις που τους βοηθούν να πλοηγηθούν στις συνεχώς αυξανόμενες απαιτήσεις του τοπίου ESG. Εξειδικευμένες ομάδες είναι σε θέση να βοηθήσουν τις επιχειρήσεις να ενσωματώσουν το ESG στην επιχειρηματική τους στρατηγική, όπως επίσης και να συμμορφωθούν με τις διάφορες απαιτήσεις δυνάμει των ευρωπαϊκών κανονισμών που είναι σχετικές με τη διαφάνεια και τη Βιωσιμότητα στη χρηματοοικονομική αγορά (για παράδειγμα με τις υποχρεωτικές γνωστοποιήσεις ιστότοπου, τις προσυμβατικές γνωστοποιήσεις σε υφιστάμενα προσυμβατικά έγγραφα και με τις γνωστοποιήσεις σε περιοδικά έγγραφα αναφοράς).

Στην PricewaterhouseCoopers Fund Services Limited εντοπίσαμε την ανάγκη των πελατών μας για εστίαση στον κλάδο των εναλλακτικών Επενδυτικών Ταμείων και δημιουργήσαμε μια εξειδικευμένη ομάδα, η οποία διαθέτει την απαραίτητη τεχνογνωσία και προσφέρει ολοκληρωμένες λύσεις στους πελάτες μας. Η ομάδα μας αποτελείται από έμπειρους επαγγελματίες με εξειδίκευση στην παροχή συμβουλών σχετικά με τη βέλτιστη διάρθρωση των εργασιών τους και την επιτυχή αδειοδότηση εναλλακτικών Επενδυτικών Ταμείων καθώς και την αδειοδότηση διαχειριστών κεφαλαίων εναλλακτικών επενδύσεων. Η ομάδα μας μπορεί επίσης να παρέχει στήριξη κατόπιν αδειοδότησης σε εμπορικά ζητήματα, καθώς και σε θέματα κανονιστικής συμμόρφωσης. Ως μέρος των υπηρεσιών μας παρέχουμε επίσης υπηρεσίες διοίκησης Οργανισμών συλλογικών επενδύσεων (fund administration) στους πελάτες μας με τις βασικές μας υπηρεσίες να περιλαμβάνουν διατήρηση λογιστικών αρχείων, εισαγωγή επενδυτών στο Επενδυτικό Ταμείο (transfer agency) και προετοιμασία καταστάσεων καθαρής αξίας ενεργητικού (NAV statements) προς τους επενδυτές.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΣΤΙΣ 11:00

ΜΕΣΗΜΕΡΙ ΚΑΙ ΚΑΤΙ ΜΕ ΤΟΝ ΧΡHΣΤΟ ΜΙΧΑΛΑΡΟ

www.sigmatv.com

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΤΡΑΠΕΖΕΣ: ΟΙ ΑΛΛΑΓΕΣ & ΤΑ ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ

ΤΟ ΣΚΗΝΙΚΌ ΣΤΙΣ ΤΡΆΠΕΖΕΣ ΚΑΙ Η ΣΤΆΣΗ ΤΩΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΏΝ Οι αιτίες της αύξησης των καταθετικών επιτοκίων, ο ανταγωνισμός των τραπεζών στην παραχώρηση δανείων και η εντυπωσιακή αύξηση των επαναδιαπραγματεύσεων. ΤΟΥ ΆΓΓΕΛΟΥ ΑΓΓΕΛΟΔΉΜΟΥ

72 EconomyToday

ΤΑ ΛΕΦΤΆ ΣΤΙΣ ΤΡΆΠΕΖΕΣ ΒΡΊΣΚΟΝΤΑΙ ΚΑΤΆ 70% ΣΕ ΤΡΕΧΟΎΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΎΣ, ΚΆΤΙ ΠΟΥ ΔΕΊΧΝΕΙ ΌΤΙ ΟΙ ΚΑΤΑΘΈΤΕΣ ΠΕΡΙΜΈΝΟΥΝ ΝΑ ΔΟΥΝ ΤΙ ΤΟΥΣ ΣΥΜΦΈΡΕΙ

λλάζει σταδιακά το σκηνικό στις τράπεζες, όσον αφορά στα θέματα των καταθέσεων, αλλά και των δανείων. Μετά από μια μακράν περίοδο κατά την οποία αυξάνονταν τα δανειστικά επιτόκια - απόρροια και της πολιτικής της ΕΚΤ να καταπολεμήσει τον πληθωρισμό - αλλά παρέμεναν σε μηδενικά επίπεδα τα καταθετικά επιτόκια, το τελευταίο διάστημα, αυτό φαίνεται να διαφοροποιείται. Η ίδια η αγορά, αλλά και οι πιέσεις από πολιτική και πολιτειακή ηγεσία έσπρωξαν τις τράπεζες στην απόφαση να προχωρήσουν σε αύξηση και των καταθετικών επιτοκίων, πέραν των δανειστικών που ήταν ήδη αυξημένα. Το αποτέλεσμα φαίνεται να ήταν άμεσο, με τις καταθέσεις να παρουσιάζουν αύξηση σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Κεντρικής για τον μήνα Σεπτέμβριο.

ΑΎΞΗΣΗ ΚΑΤΑΘΈΣΕΩΝ

Συγκεκριμένα, καθαρή αύξηση €87,7 εκ. κατέγραψαν οι συνολικές καταθέσεις τον Σεπτέμβριο του 2023 ύστερα από δύο συνεχόμενους μήνες πτώσης, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποίησε η Κεντρική Τράπεζα Κύπρου (ΚΤΚ).

EconomyToday 73

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΤΡΑΠΕΖΕΣ: ΟΙ ΑΛΛΑΓΕΣ & ΤΑ ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ

Συγκεκριμένα τον Αύγουστο 2023 καταγράφηκε πτώση στις καταθέσεις κατά €175,5 εκ., ενώ τον Ιούλιο του 2023 πτώση κατά €301.1 εκατ. Τον Σεπτέμβριο ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής έφτασε στο 1,6%, σε σύγκριση με 1,7% τον Αύγουστο 2023. Το υπόλοιπο των καταθέσεων τον Σεπτέμβριο 2023 έφθασε στα €52,0 δισ. σε σχέση με €51,7 δισ. τον Σεπτέμβριο του 2022. Την ίδια ώρα, τα συνολικά δάνεια τον Σεπτέμβριο 2023 κατέγραψαν καθαρή αύξηση €19,2 εκ., σε σύγκριση με καθαρή αύξηση €8,5 εκ. τον Αύγουστο 2023, παρουσιάζοντας μηδενικό ετήσιο ρυθμό μεταβολής, σε σύγκριση με -0,5% τον Αύγουστο 2023. Το υπόλοιπο των συνολικών δανείων τον Σεπτέμβριο 2023 έφθασε στα €24,9 δισ. σε σχέση με €28,3 δισ. τον Σεπτέμβριο του 2022. 74 EconomyToday

ΟΙ ΛΌΓΟΙ ΤΗΣ ΑΝΌΔΟΥ ΤΩΝ ΚΑΤΑΘΕΤΙΚΏΝ ΕΠΙΤΟΚΊΩΝ

ΜΕ ΤΑ ΜΗΔΕΝΙΚΆ ΕΠΙΤΌΚΙΑ, ΟΙ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΈΣ ΕΊΧΑΝ ΑΡΧΊΣΕΙ ΝΑ ΚΟΙΤΆΖΟΥΝ ΚΑΙ ΆΛΛΕΣ ΕΠΙΛΟΓΈΣ, ΌΠΩΣ ΓΙΑ ΠΑΡΆΔΕΙΓΜΑ ΤΑ ΚΡΑΤΙΚΆ ΟΜΌΛΟΓΑ ΤΑ ΟΠΟΊΑ ΠΡΌΣΦΕΡΑΝ ΚΑΛΎΤΕΡΕΣ ΑΠΟΔΌΣΕΙΣ ΣΕ ΣΧΈΣΗ ΜΕ ΤΙΣ ΚΑΤΑΘΈΣΕΙΣ

Κληθείς να σχολιάσει το νέο σκηνικό στις τράπεζες, ο οικονομολόγος Γιάννης Τελώνης μιλώντας στο Economy Today εξέφρασε την άποψη ότι οι πολιτικές πιέσεις, σε συνδυασμό με την ευρύτερη περιρρέουσα ατμόσφαιρα που διαμορφώθηκε, οδήγησαν τις τράπεζες στην απόφαση να αυξήσουν τα καταθετικά τους επιτόκια. Την ίδια ώρα, δεν μπορεί κάποιος να παραβλέψει τις προτροπές της ΕΚΤ προς τις εμπορικές τράπεζες όπως μετακυλίσουν στους πελάτες τους ένα μέρος από τα κέρδη που αποκόμιζαν εξαιτίας της πλεονάζουσας τους ρευστότητας, σημείωσε ο κ. Τελώνης. Για να προσθέσει όσον αφορά στο σκηνικό που διαμορφώθηκε ότι και η ίδια η αγορά έπαιξε ρόλο στις αποφάσεις των τραπεζών. Και αυτό, όπως εξήγησε γιατί

με τα μηδενικά επιτόκια, οι καταναλωτές είχαν αρχίσει να κοιτάζουν και άλλες επιλογές, όπως για παράδειγμα τα κρατικά ομόλογα τα οποία πρόσφεραν καλύτερες αποδόσεις σε σχέση με τις καταθέσεις. Επομένως, οι τράπεζες για να μη χάσουν πελάτες και ιδιαίτερα τους μεγάλους και καλούς πελάτες τους, προχώρησαν στις γνωστές κινήσεις, αυξάνοντας τα επιτόκια.

ΔΑΝΕΙΣΤΙΚΆ ΕΠΙΤΌΚΙΑ

Όσον αφορά τώρα στο κομμάτι των δανείων, εκεί όπως είναι γνωστό, εξαιτίας των αποφάσεων της ΕΚΤ, τα δανειστικά επιτόκια αυξήθηκαν σημαντικά το τελευταίο διάστημα, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μια μεγάλη διαφορά σε σχέση με τα καταθετικά επιτόκια. Σύμφωνα λοιπόν με τον κ. Τελώνη, υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός μεταξύ των τραπεζών όσον αφορά στα

πακέτα που δημιουργούν για να προσελκύσουν καλούς πελάτες. Όπως εξήγησε, οι καλοί πελάτες σπανίζουν στην αγορά και επομένως επικρατεί μεγάλος ανταγωνισμός μεταξύ των τραπεζών, ώστε να προσφέρουν το πιο ελκυστικό δανειακό προϊόν. Πέραν αυτού βέβαια, υπάρχει η μεγάλη μάζα των πελατών που αντιμετωπίζει προβλήματα με τα δάνεια του και εκεί οι τράπεζες θα πρέπει να βρουν τρόπους ώστε να προχωρήσουν οι αναδιαρθρώσεις και να μην υπάρξει αύξηση των ΜΕΔ. Στο διεθνές σκηνικό, ο κ. Τελώνης εξέφρασε την εκτίμηση ότι τα επιτόκια θα διατηρηθούν για κάποιο διάστημα στα σημερινά υψηλά επίπεδα. Παράλληλα ανέφερε ότι εκτός συγκλονιστικού απροόπτου δεν αναμένεται να υπάρξει άλλη αύξηση επιτοκίων από την ΕΚΤ, καθώς μπορεί μεν ο πληθωρισμός να μη βρίσκεται ακόμα στα επιθυμητά επίπεδα, ωστόσο η Ευρώπη καταγράφει σχεδόν μηδενική ανάπτυξη με τον κίνδυνο της ύφεσης να πλανάται πάνω από την Ε.Ε..

ΣΕ ΑΝΑΜΟΝΉ ΟΙ ΚΑΤΑΘΈΤΕΣ

Τη σαφή άνοδο των καταθετικών επιτοκίων επισημαίνει στο δικό του σχόλιο ο εκπρόσωπος του συνδέσμου τραπεζών Ανδρέας Κωστουρής. Μιλώντας στο Economy Today, ο κ. Κωστουρής σημειώνει ότι ενώ πριν από ένα χρόνο τα καταθετικά επιτόκια βρίσκονταν σε μηδενικά επίπεδα, σήμερα κυμαίνονται μεταξύ 2-3%, κάτι που καταδεικνύει τη σαφέστατη άνοδο που επήλθε. Βέβαια, πρόσθεσε, είναι σημαντικό και η αγορά να ανταποκριθεί σε αυτές τις κινήσεις των τραπεζών. Όπως ανέφερε, προς το παρόν οι καταθέτες τηρούν στάση αναμονής και περιμένουν να δουν πως θα διαμορφωθεί η κατάσταση με τα

επιτόκια. Είναι χαρακτηριστικό, όπως είπε, ότι τα λεφτά στις τράπεζες βρίσκονται κατά 70% σε τρεχούμενους λογαριασμούς, περιμένοντας να δουν οι καταθέτες τι τους συμφέρει. Όσον αφορά τώρα στο κομμάτι των δανείων, ο κ. Κωστουρής σημείωσε ότι η παραχώρηση νέων δανείων συνεχίζεται στον ίδιο ρυθμό με το 2022, κάτι που σημαίνει ότι εξακολουθεί να υπάρχει κινητικότητα και ενδιαφέρον για την εξασφάλιση δανείου. Παράλληλα, ένα ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο, είναι το γεγονός της κατακόρυφης αύξησης της επαναδιαπραγμάτευσης δανείων. Συγκεκριμένα, όπως είπε ο κ. Κωστουρής, καταγράφεται 100% αύξηση στα εξυπηρετούμενα δάνεια τα οποία έτυχαν επαναδιαπραγμάτευσης, με στόχο αυτά να μη μετακινηθούν στην κατηγορία των ΜΕΔ. Όπως εξήγησε οι επαναδιαπραγματεύσεις αφορούν εξυπηρετούμενα δάνεια και οι αναδιαρθρώσεις μη εξυπηρετούμενα.

ΤΡΆΠΕΖΕΣ

Ζητήσαμε από τις δύο μεγαλύτερες τράπεζες, την Τράπεζα Κύπρου και την Ελληνική Τράπεζα ένα μικρό σχόλιο για τη νέα πολιτική τους και τα σχέδια που ετοίμασαν σε σχέση με τα καταθετικά και τα δανειστικά επιτόκια.

Τράπεζα Κύπρου:

Από πλευράς Τράπεζας Κύπρου μάς επισημάνθηκε ότι «στο πλαίσιο της διαχρονικής μας στήριξης στην κυπριακή οικονομία και κοινωνία, έχουμε αναλάβει το τελευταίο χρονικό διάστημα συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για ελάφρυνση των οικονομικών βαρών, που επωμίζονται νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Πρόκειται για μια σειρά δράσεων οι οποίες στρέφονται τόσο προς την κατεύθυνση των δανειστικών

και των καταθετικών επιτοκίων όσο και προς την κατεύθυνση των χρεώσεων. Οι κινήσεις αυτές εμπλέκουν σχεδόν το σύνολο των προϊόντων και των υπηρεσιών της τράπεζας και ως εκ τούτου έχουν θετική επίδραση σε συνεπείς δανειολήπτες και τους καταθέτες». 1. Έχουμε προχωρήσει στην υλοποίηση σχεδίου επιβράβευσης περίπου 19.000 συνεπών πελατών μας με στεγαστικά δάνεια (με βάση το Euribor ή το βασικό επιτόκιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ) πρώτης κατοικίας αξίας μέχρι €350.000 μέσω του προγράμματος καρτών της Τράπεζας Κύπρου «Ανταμοιβή». 2. Δημιουργήσαμε ένα νέο προϊόν, το Στεγαστικό Δάνειο με σταθερό επιτόκιο και δόση για 25 χρόνια. Σημειώνεται ότι στην Κύπρο, είμαστε η μόνη τράπεζα που προσφέρουμε στεγαστικό δάνειο με σταθερό επιτόκιο για όλη την διάρκειά του. 3 . Συγκεκριμένες δράσεις έχουν γίνει και στα καταθετικά επιτόκια. Το καταθετικό προϊόν step-up διάρκειας 18 μηνών προσφέρει επιτόκιο μέχρι 3,0% για καταθέσεις από €100.000 και άνω (μέσο ετήσιο επιτόκιο 1,75%) και επιτόκιο μέχρι 2,60%% για καταθέσεις από €20.000 - €100.000 (μέσο ετήσιο επιτόκιο 1,40%) και πληρωμή τόκων ανά εξάμηνο. 4. Έγιναν κινήσεις και προς την κατεύθυνση των χρεώσεων της τράπεζας σε συγκεκριμένα προϊόντα και υπηρεσίες. Υφιστάμενοι και νέοι πελάτες της τράπεζας έχουν τη δυνατότητα να προχωρήσουν στην απόκτηση ενός πλήρους ηλεκτρονικού λογαριασμού, του QuickAccount. Το προϊόν απευθύνεται σε όλους τους ιδιώτες συνδρομητές της

1bank ηλικίας άνω των 18 ετών. Χωρίς καμία επιβάρυνση σε έξοδα διαχείρισης του λογαριασμού. Προσφέρεται επίσης δωρεάν σύνδεση με 1Bank, Quickpay με όλες τις δυνατότητες, καθώς και δωρεάν αναλήψεις από το δίκτυο ΑΤΜ της τράπεζας. 5. Πέραν των πιο πάνω, εφαρμόζονται μειωμένες χρεώσεις τόσο στους λογαριασμούς όσο και στην εξυπηρέτηση ατόμων ηλικίας άνω των 65 ετών.

Ελληνική Τράπεζα:

Από πλευράς της Ελληνικής Τράπεζας, ο Γιώργος Σκλάβος, επικεφαλής της Υπηρεσίας Εταιρικής Ταυτότητας και Επικοινωνίας σημειώνει ότι «όσον αφορά τα καταθετικά επιτόκια, έχουμε δημιουργήσει ένα πολύ απλό προϊόν 18μηνης Εμπρόθεσμης Κατάθεσης με επιτόκιο 1% και ελάχιστο ποσό κατάθεσης €20.000. Παρακολουθούμε συνεχώς τις εξελίξεις στην αγορά και είμαστε έτοιμοι για αναπροσαρμογή εφόσον το απαιτούν οι συνθήκες. Επίσης μέσω των ασφαλιστικών μας εταιρειών προσφέρουμε μια σειρά από επενδυτικά σχέδια με ψηλότερες αποδόσεις. Όσον αφορά τα δανειστικά επιτόκια, η πλειονότητα των δανείων μας (συμπεριλαμβανομένων των στεγαστικών) τιμολογούνται με το βασικό επιτόκιο της Ελληνικής Τράπεζας το οποίο δεν συνδέεται άμεσα με τα επιτόκια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και προφανώς με τις αυξήσεις των επιτοκίων τους, αλλά βασίζεται σε μεγάλο βαθμό με το επιτοκιακό κόστος των καταθέσεων στο κυπριακό τραπεζικό σύστημα. Κατά συνέπεια, το επιτόκιο αυτών των δανείων, τόσο κάτω από €350.000 όσο και πάνω, ελάχιστα έχει αυξηθεί.

EconomyToday 75

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΤΡΑΠΕΖΕΣ: ΟΙ ΑΛΛΑΓΕΣ & ΤΑ ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ

ΝΕΑ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Συνεχής επένδυση σε νέες Τεχνολογίες, Καινοτόμα Προϊόντα και Υπηρεσίες.

Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (Κύπρου) είναι ένας από τους παλαιότερους πιστωτικούς Οργανισμούς στην Κύπρο, με δραστηριότητα άρρηκτα συνδεδεμένη με την πορεία και ανάπτυξη της κυπριακής κοινωνίας και οικονομίας. Σε όλες τις σημαντικές στιγμές της πρόσφατης ιστορίας της Κύπρου, σε πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο, η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (Κύπρου) ήταν παρούσα υποστηρίζοντας και συμβάλλοντας με ανθρώπινους πόρους και κεφάλαια στην ανάπτυξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας και της κοινωνικής ευημερίας. Η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (Κύπρου) αποτελεί μέλος του Ομίλου της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος, ενός από τους ισχυρότερους χρηματοοικονομικούς Οργανισμούς στην Ελλάδα, με σύνολο ενεργητικού €73 δις και με δείκτες ρευστότητας και κεφαλαιακής επάρκειας ανάμεσα στους υψηλότερους στον ευρωπαϊκό τραπεζικό κλάδο. Ο Όμιλος της Εθνικής Τράπεζας διαδραματίζει κομβικό ρόλο στην ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας και στον οικονομικό μετασχηματισμό της χώρας, καθώς επενδύει και πρωτοπορεί τα τελευταία χρόνια στην ανάπτυξη ψηφιακών υπηρεσιών και δικτύων 76 EconomyToday

(internet και mobile banking), με 2,8 εκατομμύρια ψηφιακά ενεργούς χρήστες, ιδιώτες και επιχειρήσεις. Πρόσφατη ανεξάρτητη μελέτη της Deloitte κατατάσσει τον Όμιλο της Εθνικής Τράπεζας στο κορυφαίο 10% των «ψηφιακών πρωταθλητών» ανάμεσα σε 300 τράπεζες παγκοσμίως βάσει των ψηφιακών δυνατοτήτων που προσφέρει στους πελάτες της. Η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (Κύπρου) έχοντας ολοκληρώσει ένα ευρύ σχέδιο αναδιάρθρωσης των λειτουργιών της, και παρά τις δύσκολες διεθνείς οικονομικές συγκυρίες και γεωπολιτικές εξελίξεις, έχει ξεκινήσει ένα νέο δυναμικό κύκλο ανάπτυξης στο νησί.

ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ

Σήμερα η τράπεζα δραστηριοποιείται στην Κύπρο με ένα σύγχρονο, εστιασμένο επιχειρηματικό μοντέλο το οποίο επικεντρώνεται κατά κύριο λόγο στην κάλυψη εταιρικών αναγκών με την παροχή ολοκληρωμένων λύσεων επιχειρηματικής τραπεζικής, προσανατολισμένο στους στρατηγικούς τομείς δραστηριότητας της εγχώριας αγοράς, αλλά και στις διεθνείς συναλλαγές και τις συνέργειες με τον Όμιλο της Εθνικής Τράπεζας. Έχοντας εδραιωθεί

ως το κέντρο διεθνών συναλλαγών («International Hub») του Ομίλου, η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (Κύπρου) στοχεύει σε χρηματοδοτήσεις παραγωγικών επενδύσεων προς τοπικούς και διεθνείς εταιρικούς πελάτες, καθώς και σε συμμετοχή σε κοινοπρακτικά δάνεια και διεθνή έργα, αξιοποιώντας τη δυναμική που της προσφέρει η εξειδίκευση και μεγάλη εμπειρία του Ομίλου της Εθνικής Τράπεζας σε όλο το φάσμα των σύνθετων χρηματοοικονομικών υπηρεσιών και των μεγάλων έργων υποδομών. Ενδεικτικά, η Τράπεζα εστιάζει στους τομείς της ενέργειας (με έμφαση στις επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές), του Τουρισμού, των Κατασκευών / Real Estate, της Mεταποίησης και του Eμπορίου, δίδοντας ιδιαίτερη έμφαση σε θέματα ESG σε όλες τις νέες δανειοδοτικές δραστηριότητες.

ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ

Παράλληλα, συνεχίζοντας την έμπρακτη στήριξή της στην κυπριακή κοινωνία και ανταποκρινόμενη με αίσθημα ευθύνης στις συνθήκες της αγοράς, η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (Κύπρου) προσφέρει σε ιδιώτες και επιχειρήσεις εξαιρετικά ανταγωνιστικές καταθετικές επιλογές με υψηλές αποδόσεις, σταθερής ή κυμαινόμενης απόδοσης με διαφορετικές διάρκειες, ανάλογα με το αποταμιευτικό προφίλ του κάθε πελάτη. Συγκεκριμένα, για νέες καταθέσεις προσφέρονται σήμερα οι ακόλουθες επιλογές αποταμίευσης: • προθεσμιακά προϊόντα 6μηνης, 9μηνης και 12μηνης

διάρκειας με το επιτόκιο να φθάνει μέχρι και το 3,25% για 12 μήνες. • νέο προϊόν «ETHNOPLUS GOLD» 18μηνης διάρκειας, το οποίο προσφέρει επιτόκιο μέχρι και 4% στη λήξη και απόδοση τακτικού αυξανόμενου εισοδήματος για ποσά άνω των €50.000 χωρίς καμία άλλη προϋπόθεση. Επιπλέον, τον Ιούνιο 2023, η Τράπεζα έθεσε σε εφαρμογή πρόγραμμα στήριξης ευάλωτων και συνεπών κατόχων στεγαστικών δανείων, με στόχο την προστασία του κόστους εξυπηρέτησης και με ισχύ για ένα έτος. Τέλος, η τράπεζα λανσάρει νέο και ανταγωνιστικό τιμοκατάλογο για τα Προϊόντα και Υπηρεσίες της με στόχο τη μείωση του κόστους εξυπηρέτησης των πελατειακών συναλλαγών, παρέχοντας παράλληλα τη δυνατότητα 24ώρης εξυπηρέτησης μέσα από τα αναβαθμισμένα ψηφιακά κανάλια του internet και mobile banking. Η ανώτατη διοικητική ομάδα της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος (Κύπρου), αποτελείται από τον διευθύνοντα σύμβουλο, κ. Γ. Αγιουτάντη και τον γενικό διευθυντή, κ. Ι. Τζήμο, πλαισιωμένη από στελέχη με πολυετή πείρα στον διεθνή και εγχώριο Τραπεζικό τομέα. Με συντεταγμένη προσπάθεια, πλήρη αξιοποίηση του στελεχιακού δυναμικού, συνεχή επένδυση σε νέες Τεχνολογίες και Καινοτόμα Προϊόντα και Υπηρεσίες, εξωστρέφεια και απόλυτα πελατοκεντρική αντίληψη δρομολογείται η νέα δυναμική πορεία της Εθνικής Τράπεζας στην Κύπρο.

EconomyToday 77

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΤΡΑΠΕΖΕΣ: ΟΙ ΑΛΛΑΓΕΣ & ΤΑ ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ

ΜΕΙΩΜΕΝΕΣ ΧΡΕΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΣΕΙΣ Παραμένοντας προσηλωμένη στην πελατοκεντρική της στρατηγική, η Ελληνική Τράπεζα εξελίσσει τις τραπεζικές Υπηρεσίες, δίνοντας έμφαση στα εναλλακτικά κανάλια, φροντίζοντας ταυτόχρονα να διευκολύνει τους πελάτες όλων των ηλικιών.

νταποκρινόμενη στις ανάγκες των πελατών της και με γνώμονα την καλύτερη εξυπηρέτησή τους, η Ελληνική Τράπεζα ανακοίνωσε νέα μέτρα, με στόχο την οικονομική ελάφρυνση των πελατών κυρίως από τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, εισοδηματικά ή ηλικιακά. Παράλληλα, λαμβάνοντας υπόψη τις σύγχρονες ανάγκες και τις εξελίξεις στον τομέα των Τραπεζικών Συναλλαγών, νέες διευκολύνσεις προστέθηκαν με στόχο την καλύτερη, ολιστική και απρόσκοπτη εξυπηρέτηση του κοινού. Ειδικότερα, διατηρώντας την έμφαση στα εναλλακτικά κανάλια, αυξήθηκε το όριο 78 EconomyToday

της δωρεάν μεταφοράς εμβασμάτων SEPA μέσω του Online Banking από τα €1.000 στις €5.000, με ισχύ από τις 2 Ιανουαρίου 2024. Η δωρεάν αυτή Υπηρεσία ισχύει για όλους τους πελάτες, για online μεταφορές χρημάτων σε ευρώ, εντός Ε.Ε. και με κανονική ημερομηνία εκτέλεσης. Παράλληλα, οι χαμηλοσυνταξιούχοι πελάτες, με σύνταξη κάτω των €800 τον μήνα, η οποία κατατίθεται σε λογαριασμό Ταμιευτηρίου της τράπεζας, επωφελούνται για ένα χρόνο από μηδενικά έξοδα διατήρησης λογαριασμού Ταμιευτηρίου, με ισχύ από την 1η Οκτωβρίου 2023. Ένα μέτρο ιδιαίτερα σημαντικό στην παρούσα περίοδο, άμεσο και

ΣΕ ΜΊΑ ΠΕΡΊΟΔΟ ΈΝΤΟΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΏΝ ΠΙΈΣΕΩΝ Η ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΤΡΆΠΕΖΑ ΑΞΙΟΛΟΓΕΊ ΤΙΣ ΑΝΆΓΚΕΣ ΤΩΝ ΠΕΛΑΤΏΝ ΤΗΣ ΚΑΙ ΣΤΈΚΕΤΑΙ ΈΜΠΡΑΚΤΑ ΔΊΠΛΑ ΤΟΥΣ, ΜΕ ΜΈΤΡΑ ΠΟΥ ΣΤΟΧΕΎΟΥΝ ΣΤΗ ΔΙΕΥΚΌΛΥΝΣΉ ΤΟΥΣ, ΔΊΝΟΝΤΑΣ ΙΔΙΑΊΤΕΡΗ ΈΜΦΑΣΗ ΣΤΙΣ ΕΥΆΛΩΤΕΣ ΟΜΆΔΕΣ

στοχευμένο γι’ αυτούς που έχουν ανάγκη. Επιπλέον, οι λήπτες ΕΕΕ δικαιούνται να αποκτήσουν και να διατηρούν λογαριασμό Basic χωρίς καμία χρέωση. Με τη χρεωστική κάρτα του λογαριασμού Basic οι περίπου 21.000 πελάτες που ανήκουν σε αυτή την κατηγορία μπορούν να πραγματοποιούν όλες τις βασικές τραπεζικές συναλλαγές δωρεάν.

ΔΩΡΕΑΝ ΣΤΙΣ ΑΤΜ ΚΑΙ ONLINE

Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι οι πελάτες της Ελληνικής Τράπεζας έχουν το προνόμιο να μπορούν να πραγματοποιήσουν αναλήψεις σε ATM οποιασδήποτε τράπεζας παγκόσμια, χωρίς χρεώσεις με τη χρήση χρεωστικής κάρτας συνδεδεμένης με λογαριασμό Ταμιευτηρίου ή λογαριασμό Basic της Ελληνικής Τράπεζας. Επιπλέον, οι πελάτες έχουν στη διάθεσή τους το Hellenic Bank Mobile App για απεριόριστες

δωρεάν μεταφορές χρημάτων μέσω του Contact Pay. Την ίδια στιγμή, το ανανεωμένο Online Banking προσφέρει δωρεάν και άμεση πρόσβαση στους λογαριασμούς τους και μπορούν ανά πάσα στιγμή να δουν, να κατεβάσουν ή ακόμη και να αποθηκεύσουν στοιχεία συναλλαγών, να εκτυπώσουν πιστοποιητικά τόκου και IBAN, να δημιουργήσουν και να τροποποιήσουν προθεσμιακές καταθέσεις, να πληρώσουν πάνω από 1.200 διαφορετικούς τύπους λογαριασμών, να δημιουργήσουν νέα εικονική κάρτα για ασφαλέστερες ηλεκτρονικές συναλλαγές και πολλά άλλα. Εξάλλου, πλέον μέσα από το Hellenic Bank Mobile App οι πελάτες της Ελληνικής Τράπεζας μπορούν να αιτηθούν για την απόκτηση Ορίου Παρατραβήγματος, Πιστωτικής Κάρτας καθώς και για Καταναλωτικά Δάνεια. Ταυτόχρονα, έχουν

τη δυνατότητα να πραγματοποιήσουν αναλήψεις από τα ταμεία καταστημάτων με την Υπηρεσία Cashback σε 365 σημεία σε όλη την Κύπρο σε συνεργασία με την JCC χωρίς καμία χρέωση.

ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΣΕΙΣ ΣΤΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ

Παραμένοντας προσηλωμένη στην πελατοκεντρική της στρατηγική, η Ελληνική Τράπεζα εξελίσσει τις τραπεζικές Υπηρεσίες, δίνοντας έμφαση στα εναλλακτικά κανάλια, φροντίζοντας ταυτόχρονα να διευκολύνει τους πελάτες όλων των ηλικιών. Για τον σκοπό αυτό επεκτάθηκε η παρουσία των εξειδικευμένων λειτουργών (meeters greeters) σε όλα τα καταστήματα της τράπεζας, με στόχο την καθοδήγηση και εξοικείωση των πελατών, ειδικά αυτών άνω των 65 ετών, στη χρήση των ΑΤΜ και άλλων εναλλακτικών καναλιών. Έτσι, οι πελάτες δεν θα χρειάζεται

να περιμένουν στις ουρές των ταμείων, αλλά ούτε και θα χρεώνονται. Επιπρόσθετα, οι πελάτες άνω των 65 ετών που δυσκολεύονται στη χρήση των εναλλακτικών καναλιών εξυπηρέτησης, από τις 2 Ιανουαρίου 2024 θα επωφελούνται από χαμηλότερες χρεώσεις για συναλλαγές στο ταμείο. Συγκεκριμένα, πέραν της χαμηλότερης χρέωσης που ισχύει σήμερα για αναλήψεις μετρητών στο ταμείο, θα ισχύουν χαμηλότερες χρεώσεις και για καταθέσεις μετρητών και επιταγών, αλλά και για την εξαργύρωση επιταγών στο ταμείο. Χωρίς καμία χρέωση εξυπηρετούνται και οι πελάτες με αναπηρίες που θέλουν να πραγματοποιήσουν αναλήψεις και καταθέσεις στο ταμείο του καταστήματος. Το μέτρο αυτό αφορά συνανθρώπους με αναπηρίες οι οποίοι δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις ΑΤΜ και παρόλο που οι αναπηρίες δεν είναι καταχωρημένες στο σύστημα, οι ταμίες μπορούν να διακρίνουν την κατάσταση και τους εξυπηρετούν στο ταμείο χωρίς χρέωση.

ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΜΕ ΡΑΝΤΕΒΟΥ

Για την καλύτερη εξυπηρέτηση των πελατών, στη διάθεσή τους βρίσκεται και η Υπηρεσία «Book A Meeting», με την οποία μπορούν να ορίσουν ένα ραντεβού με λειτουργό εξυπηρέτησης και να πραγματοποιήσουν το ραντεβού είτε διαδικτυακά είτε στο κατάστημα. Έτσι για Υπηρεσίες που αφορούν πιστωτικές διευκολύνσεις, άνοιγμα λογαριασμού, επικαιροποίηση στοιχείων, ασφαλιστικά σχέδια κ.τλ. οι πελάτες μπορούν να

διευθετούν ένα ραντεβού είτε μέσα από την ιστοσελίδα της τράπεζας είτε τηλεφωνικά στο 80009999. Εξάλλου, το Κέντρο Επικοινωνίας Πελατών της Ελληνικής Τράπεζας εξυπηρετεί δωρεάν τους πελάτες για μια ευρεία γκάμα Υπηρεσιών, όπως να δώσει πληροφορίες για τον λογαριασμό ή τις πιστωτικές κάρτες του πελάτη, για τα δάνειά του και για προϊόντα που διαθέτουμε. Ο πελάτης μπορεί να παραγγείλει νέα χρεωστική κάρτα, να παραγγείλει ή να ακυρώσει βιβλιάριο επιταγών, να ζητήσει την αποστολή κατάστασης λογαριασμού μέσω email, να λάβει καθοδήγηση στη χρήση των ψηφιακών καναλιών της τράπεζας και πολλά άλλα.

ΔΙΠΛΑ ΣΤΟΝ ΠΕΛΑΤΗ

Τα πρόσφατα επιπρόσθετα μέτρα έρχονται σε μια δύσκολη περίοδο για την οικονομία και το καλάθι του καταναλωτή, με την Ελληνική Τράπεζα να στέκεται δίπλα στους πελάτες της και στις ευάλωτες ομάδες. Ταυτόχρονα όμως, οι πελάτες της ευνοούνται και από το γεγονός ότι η πλειονότητα των δανείων στην Ελληνική Τράπεζα, πέραν του 85%, βασίζονται στο βασικό επιτόκιο και όχι στο Euribor, με αποτέλεσμα να μην έχουν επηρεαστεί ιδιαίτερα από τις συνεχόμενες αυξήσεις των επιτοκίων τον τελευταίο χρόνο. Ωστόσο, για το μικρό ποσοστό των δανειοληπτών που έχουν επηρεαστεί από τις αυξήσεις των επιτοκίων η Ελληνική Τράπεζα παραμένει κοντά στους πελάτες της και έχει απευθύνει ανοικτή πρόσκληση, ώστε να προσέλθουν για επαναδιαπραγμάτευση των δανείων τους αν χρειάζεται και να βρεθεί μια αμοιβαία ωφέλιμη λύση.

EconomyToday 79

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΤΡΑΠΕΖΕΣ: ΟΙ ΑΛΛΑΓΕΣ & ΤΑ ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ

ΣΤΗΡΙΖΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΠΕΛΑΤΕΣ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ Στο πλαίσιο της διαχρονικής μας στήριξης στην κυπριακή οικονομία και κοινωνία, έχουμε αναλάβει το τελευταίο χρονικό διάστημα συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για ελάφρυνση των οικονομικών βαρών, που επωμίζονται νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

κατακόρυφη άνοδος του πληθωρισμού επιβάλλει την ανάληψη δράσης από τις Κεντρικές Τράπεζες με στόχο την αποκλιμάκωση του φαινομένου, που ταλαιπωρεί εκατομμύρια νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Οι αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) για αυξήσεις των επιτοκίων, στο πλαίσιο της ενάσκησης της νομισματικής της πολιτικής, οδήγησαν σε άνοδο των δανειστικών επιτοκίων. Οι διαδοχικές αυξήσεις, που έχουν επιβληθεί έκτοτε, έχουν σηματοδοτήσει το τέλος μιας μακράς περιόδου χαμηλών επιτοκίων, ως εκ τούτου καταγράφονται αυξήσεις και στα επιτόκια καταθέσεων. 80 EconomyToday

ΞΕΡΟΥΜΕ ΤΙΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ

Στην Τράπεζα Κύπρου αναγνωρίζουμε τις δυσκολίες, που έχουν προκύψει το τελευταίο χρονικό διάστημα συνεπεία των αποφάσεων της νομισματικής πολιτικής. Η καθημερινή μας επαφή με τους πελάτες, μας καθιστά κοινωνούς των προβλημάτων που αναφύονται και επηρεάζουν άμεσα και έμμεσα τα διαθέσιμα εισοδήματά τους. Διακρίναμε έγκαιρα τις ανάγκες που δημιουργούνται και ως εκ τούτου σπεύσαμε να καταρτίσουμε και να υλοποιήσουμε άμεσα συγκεκριμένο πλάνο. Δεν μείναμε αδρανείς και απλοί θεατές των όσων συμβαίνουν. Τουναντίον, στο πλαίσιο της

ΣΤΗΝ ΚΎΠΡΟ, ΕΊΜΑΣΤΕ Η ΜΌΝΗ ΤΡΆΠΕΖΑ ΠΟΥ ΠΡΟΣΦΈΡΟΥΜΕ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΌ ΔΆΝΕΙΟ ΜΕ ΣΤΑΘΕΡΌ ΕΠΙΤΌΚΙΟ ΓΙΑ ΌΛΗ ΤΗ ΔΙΆΡΚΕΙΆ ΤΟΥ, ΕΝΏ ΑΠΌ ΤΟΝ ΟΚΤΏΒΡΙΟ ΤΟΥ 2022 ΠΡΟΣΦΈΡΟΥΜΕ ΚΑΙ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΆ ΔΆΝΕΙΑ ΜΕ ΣΤΑΘΕΡΌ ΕΠΙΤΌΚΙΟ ΚΑΙ ΔΌΣΗ ΓΙΑ 3, ΓΙΑ 5 Ή ΓΙΑ 10 ΧΡΌΝΙΑ, ΜΕ ΕΙΔΙΚΉ ΤΙΜΟΛΌΓΗΣΗ

διαχρονικής μας στήριξης στην κυπριακή οικονομία και κοινωνία, έχουμε αναλάβει το τελευταίο χρονικό διάστημα συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για ελάφρυνση των οικονομικών βαρών, που επωμίζονται νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Πρόκειται για μια σειρά δράσεων οι οποίες στρέφονται τόσο προς την κατεύθυνση των δανειστικών και των καταθετικών επιτοκίων όσο και προς την κατεύθυνση των χρεώσεων. Οι κινήσεις αυτές εμπλέκουν σχεδόν το σύνολο των προϊόντων και των υπηρεσιών της τράπεζας και ως εκ τούτου έχουν θετική επίδραση σε συνεπείς δανειολήπτες και τους καταθέτες.

ΣΧΕΔΙΟ ΕΠΙΒΡΑΒΕΥΣΗΣ €3,7 ΕΚΑΤ.

Έχουμε προχωρήσει στην υλοποίηση σχεδίου επιβράβευσης περίπου 19.000 συνεπών πελατών μας με στεγαστικά δάνεια (με βάση το Euribor ή το βασικό επιτόκιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας) πρώτης κατοικίας αξίας μέχρι €350.000

μέσω του προγράμματος καρτών της Τράπεζας Κύπρου «Ανταμοιβή». Η Τράπεζα θα συνεισφέρει αναλογικά, στο τέλος της εξάμηνης περιόδου (1/7/2023 – 31/12/2023), 25.000 βαθμούς «Ανταμοιβής» (€250) ανά €100.000 υπόλοιπο δανείου. Το κόστος της παραπάνω ενέργειας για την τράπεζα ανέρχεται στα €3,7 εκατ..

ΣΤΑΘΕΡΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ ΜΕΧΡΙ 25 ΧΡΟΝΙΑ

Για να διευκολύνουμε κυρίως τα νεαρά ζευγάρια να προχωρήσουν στην απόκτηση στέγης δημιουργήσαμε ένα νέο προϊόν, το στεγαστικό δάνειο με σταθερό επιτόκιο και δόση για 25 χρόνια. Με αυτό τον τρόπο οι δανειολήπτες παύουν να ανησυχούν για τις μεταβολές των επιτοκίων και των δόσεων των στεγαστικών τους δανείων, ακόμη κι αν δεν επωφελούνται από ενδεχόμενη μείωση των επιτοκίων. Σημειώνεται ότι στην Κύπρο, είμαστε η μόνη τράπεζα

που προσφέρουμε στεγαστικό δάνειο με σταθερό επιτόκιο για όλη τη διάρκειά του, ενώ από τον Οκτώβριο του 2022 προσφέρουμε και στεγαστικά δάνεια με σταθερό επιτόκιο και δόση για 3, για 5 ή για 10 χρόνια, με ειδική τιμολόγηση*. Δημιουργήσαμε επίσης άλλο ένα νέο προϊόν, που αφορά στεγαστικό δάνειο με δέσμευση κατάθεσης ως εξασφάλιση με συνολικό επιτόκιο 1%. Επιπλέον ετοιμάζουμε νέο προϊόν για στεγαστικά δάνεια, που απευθύνεται σε νέους και νέα ζευγάρια με ευνοϊκή τιμολόγηση. Με αυτό τον τρόπο καθίσταται δυνατή η πρόσβαση σε πιο προσιτή και ποιοτική στέγη και ενισχύουμε τους νέους ανθρώπους για να στεγάσουν το μέλλον τους.

ΝΕΟ ΒΑΣΙΚΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ

Προχωρήσαμε στην εισαγωγή τιμολόγησης νέων δανείων

με το Νέο Βασικό Επιτόκιο της Τράπεζας Κύπρου (BETK), το οποίο ανέρχεται σήμερα στο 0,88%. Το ΒΕΤΚ είναι συνδεδεμένο με το κόστος των καταθέσεων των νοικοκυριών στην Κυπριακή Δημοκρατία και το κόστος χρηματοδότησης της τράπεζας από τις χρηματαγορές, σε αντίθεση με το βασικό επιτόκιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας που καθορίζεται από την ΕΚΤ, σύμφωνα με την εκάστοτε νομισματική της πολιτική ή το Euribor, που είναι σήμερα κοντά στο 4,00%.

ανοίγοντας εύκολα και γρήγορα τον δικό τους λογαριασμό, μέσω Internet Banking και BoC Mobile app, χωρίς καμία επιβάρυνση σε έξοδα διαχείρισης του λογαριασμού. Προσφέρεται επίσης δωρεάν σύνδεση με 1Bank, Quickpay με όλες τις δυνατότητες, καθώς και δωρεάν αναλήψεις από το δίκτυο ΑΤΜ της Τράπεζας. Πέραν των πιο πάνω, εφαρμόζονται μειωμένες χρεώσεις τόσο στους λογαριασμούς όσο και στην εξυπηρέτηση ατόμων ηλικίας άνω των 65 ετών.

ΑΥΞΗΣΗ ΕΠΙΤΟΚΙΩΝ ΚΑΤΑΘΕΣΕΩΝ

ΣΥΝΕΧΗΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΚΑΙ ΔΡΑΣΗ

ΜΕΙΩΣΗ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΧΡΕΩΣΕΩΝ

INFO *Για δάνεια με σταθερό επιτόκιο σε περίπτωση πρόωρης αποπληρωμής (πλήρους ή καταβολής πρόωρης δόσης), κατά τη διάρκεια της σταθερής περιόδου, ενδέχεται να υπάρχει κόστος πρόωρης εξόφλησης. **Υπάρχουν χρεώσεις σε περίπτωση ανάληψης μέρους ή όλου του ποσού της κατάθεσης, πριν τη λήξη της. Οι καταθέσεις στην Τράπεζα Κύπρου προστατεύονται από το Σύστημα Εγγύησης των Καταθέσεων και Εξυγίανσης Πιστωτικών και Άλλων Ιδρυμάτων (ΣΕΚ). Όριο Προστασίας καταθέσεων συνολικού ποσού εκ EUR 100.000 ανά καταθέτη ανά πιστωτικό ίδρυμα.

Συγκεκριμένες δράσεις έχουν υλοποιηθεί και στο σκέλος των επιτοκίων, που αφορούν στις καταθέσεις. Το καταθετικό προϊόν step-up διάρκειας 18 μηνών προσφέρει επιτόκιο μέχρι 3,0% για καταθέσεις από €100.000 και άνω (μέσο ετήσιο επιτόκιο 1,75%) και επιτόκιο μέχρι 2,60% για καταθέσεις από €20.000 - €100.000 (μέσο ετήσιο επιτόκιο 1,40%), και πληρωμή τόκων ανά εξάμηνο**.

Πέραν των επιτοκίων καταθέσεων και δανείων έγιναν κινήσεις και προς την κατεύθυνση των χρεώσεων της τράπεζας σε συγκεκριμένα προϊόντα και υπηρεσίες. Υφιστάμενοι και νέοι πελάτες της τράπεζας έχουν τη δυνατότητα να προχωρήσουν στην απόκτηση ενός πλήρους ηλεκτρονικού λογαριασμού, του QuickAccount. Το προϊόν απευθύνεται σε όλους τους ιδιώτες συνδρομητές της 1bank ηλικίας άνω των 18 ετών. Ως εκ τούτου μπορούν όλοι να επωφεληθούν

Στην Τράπεζα Κύπρου έχουμε πλήρη συναίσθηση του βάρους της ευθύνης που μας αναλογεί για την επίτευξη του στόχου της βιώσιμης ανάπτυξης της κυπριακής οικονομίας και της επικράτησης συνθηκών κοινωνικής ευημερίας στη χώρα μας. Γι’ αυτό ακριβώς τον λόγο επεξεργαζόμαστε συνεχώς νέους τρόπους και νέα εργαλεία που θα συνδράμουν προς αυτή την κατεύθυνση.

EconomyToday 81

ΘΕΜΑ

ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΌΣ, ΕΠΙΤΌΚΙΑ και οικονομική δραστηριότητα

ΤΟΥ ΤΆΣΟΥ ΓΙΑΣΕΜΊΔΗ Οικονομολόγου

ο διοικητικό συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) αποφάσισε στην τελευταία συνεδρία του να αφήσει τα επιτόκια αμετάβλητα. Φυσικά, με τις δηλώσεις της η επικεφαλής της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, έσπευσε να διευκρινίσει ότι αυτό δεν συνεπάγεται πως η ΕΚΤ δεν θα προχωρήσει σε νέες αυξήσεις στο μέλλον. Θα αξιολογεί την κατάσταση και τα στατιστικά στοιχεία όπως αυτά ανακοινώνονται και θα λαμβάνονται οι ανάλογες αποφάσεις. Οι Κεντρικές Τράπεζες καλούνται να ισορροπήσουν μεταξύ των υψηλών ποσοστών του πληθωρισμού και την επιβράδυνση που δημιουργεί στις οικονομίες η σύσφιγξη της νομισματικής πολιτικής. O πληθωρισμός αν και παρουσιάζει κάμψη παραμένει σε υψηλά επίπεδα, τροφοδοτούμενος περισσότερο από τα προβλήματα που υπάρχουν από την πλευρά της προσφοράς.

ΞΕΚΑΘΑΡΊΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΠΏΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΊ Ο ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΌΣ

Πρέπει να διαχωρίσουμε την έννοια του πληθωρισμού και της ακρίβειας. Πληθωρισμός είναι η ποσοστιαία μεταβολή των τιμών σε ένα χρονικό διάστημα που διαβρώνει την αγοραστική δύναμη των 82 EconomyToday

ΕΊΝΑΙ ΞΕΚΆΘΑΡΟ ΌΤΙ Ο ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΌΣ ΑΝ ΚΑΙ ΠΑΡΟΥΣΙΆΖΕΙ ΠΤΩΤΙΚΉ ΤΆΣΗ ΘΑ ΠΑΡΑΜΕΊΝΕΙ ΓΙΑ ΜΕΓΆΛΟ ΧΡΟΝΙΚΌ ΔΙΆΣΤΗΜΑ – ΤΟ ΊΔΙΟ ΘΑ ΙΣΧΎΣΕΙ ΚΑΙ ΜΕ ΤΑ ΨΗΛΆ ΕΠΙΤΌΚΙΑ

πολιτών και των επιχειρήσεων και μειώνει την αξία του χρήματος. Αυτό μετριέται με βάση της μεταβολής στον δείκτη τιμών καταναλωτή. Άρα οι τιμές μπορούν να παραμένουν σε υψηλά επίπεδα (ακρίβεια) χωρίς να υπάρχει μεταβολή μέσα σε μια περίοδο και το ποσοστό του πληθωρισμού να φαίνεται χαμηλό (για να υπάρξει πληθωρισμός πρέπει να υπάρχει μεταβολή προς τα πάνω των τιμών). Οπότε μπορεί ο πληθωρισμός, στατιστικά, να υποχωρεί, όμως παραμένει θετικός και επιβαρύνει τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Οι τιμές διαμορφώνονται από τις δυνάμεις της προσφοράς και της ζήτησης, οπότε οτιδήποτε επηρεάζει αυτά τα δύο επηρεάζει και τον πληθωρισμό. Η ενισχυμένη ρευστότητα, η αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος, η αντίληψη/ψυχολογία των καταναλωτών και η λεγόμενη εισαγόμενη ζήτηση επηρεάζουν τη ζήτηση των προϊόντων. Στην Κύπρο η ζήτηση ενισχύεται σημαντικά τους καλοκαιρινούς μήνες λόγω της αύξησης των αφίξεων των τουριστών στη χώρα. Φυσικά θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και η οικονομική επιφάνεια των επισκεπτών, δηλαδή τα ποσά που ξοδεύουν κατά την παραμονή τους στη χώρα μας. Την ίδια στιγμή οι αυξημένες δαπάνες σε έναν κρατικό προϋπολογισμό αυξάνουν τη ζήτηση σε προϊόντα και υπηρεσίες. Οπότε πέρα από τις Κεντρικές Τράπεζες και η δημοσιονομική πολιτική επηρεάζει τον πληθωρισμό. Είναι γι’ αυτό το λόγο που ΕΚΤ, Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Οίκοι Αξιολόγησης δεν ευνοούν οριζόντια μέτρα σε σχέση με την ακρίβεια, διότι έμμεσα ενισχύουν τη ζήτηση και τον πληθωρισμό.

ΦΑΊΝΕΤΑΙ ΌΤΙ Ο ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΌΣ ΘΑ ΜΕΊΝΕΙ ΕΔΏ ΓΙΑ ΚΑΙΡΌ

Ο πληθωρισμός της προσφοράς επηρεάζεται και από άλλους παράγοντες, όπως το κόστος δανειοδότησης και την αύξηση των μισθών και άλλων ωφελημάτων με μεγαλύτερο ρυθμό από την παραγωγικότητα. Οπότε όλα τα πιο πάνω θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη για τον καθορισμό της νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής. Είναι ξεκάθαρο από τις πιο πολλές αναλύσεις ότι ο πληθωρισμός αν και παρουσιάζει πτωτική τάση θα παραμείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα. Το ίδιο και τα υψηλά επιτόκια, εκτός και αν οι οικονομίες παρουσιάσουν μεγάλα ποσοστά ύφεσης, όπως την περίοδο της μεγάλης χρηματοπιστωτικής ή της εξάπλωσης του κορωνοϊού (δεν υπάρχουν προς το παρόν τέτοιες εκτιμήσεις). Και όταν προς το τέλος του επόμενου έτους ενδεχομένως να δούμε κάποιες μειώσεις στα επιτόκια σίγουρα δεν θα είναι με τον ρυθμό που είδαμε τις αυξήσεις.

Η αυξημένη ζήτηση δεν αποτελεί πάντοτε κακό φαινόμενο. Αντίθετα μπορεί να αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης. Για παράδειγμα η αυξημένη ζήτηση να αντιμετωπιζόταν με ενίσχυση της προσφοράς μέσα από αυξημένες επενδύσεις, επιχειρηματικές δραστηριότητες και παραγωγικές διαδικασίες. Παράδειγμα της αύξησης της προσφοράς είναι και αυτό που προσπαθεί να κάνει το Υπουργείο Εσωτερικών με τις πολιτικές που αποφάσισε για τη στεγαστική πολιτική, δηλαδή να ενισχύσει τα αποθέματα σε ακίνητα ώστε να πιεστούν προς τα κάτω οι τιμές.

ΟΙ ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΈΣ ΕΞΕΛΊΞΕΙΣ ΔΥΝΑΜΙΤΊΖΟΥΝ ΤΗΝ ΚΑΤΆΣΤΑΣΗ

Δυστυχώς παρουσιάζονται σημαντικά προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα, ενώ ενισχύονται πολιτικές προστατευτισμού. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και η επιβολή των κυρώσεων και των αντικυρώσεων δημιούργησε νέα δεδομένα στο διεθνές εμπόριο και ενίσχυσε τις τιμές στα προϊόντα ενέργειας. Είδαμε νέες συμμαχίες να διαμορφώνονται και ο ΟΠΕΚ να διαδραματίζει ρόλο πρωταγωνιστή στις αγορές πετρελαίου. Η μεταβλητότητα ενισχύεται περαιτέρω με τις συγκρούσεις στη Γάζα, οι οποίες αναμένεται να κρατήσουν για μεγάλο χρονικό διάστημα, σε σχέση με παρόμοια προηγούμενα περιστατικά στην περιοχή. Επιπλέον, φαίνεται να ενισχύεται η εμπλοκή και άλλων χωρών στη διαμάχη. Αν η ένταση ενισχυθεί, τότε ενδεχομένως να δούμε αρνητική αντίδραση από τις αγορές.

Ο ΚΡΑΤΙΚΌΣ ΠΑΡΕΜΒΑΤΙΣΜΌΣ ΔΗΜΙΟΎΡΓΗΣΕ ΕΝ ΜΈΡΕΙ ΤΟ ΠΡΌΒΛΗΜΑ ΟΙ KΕΝΤΡΙΚΈΣ TΡΆΠΕΖΕΣ ΕΊΝΑΙ ΜΈΡΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΉΜΑΤΟΣ Ή ΤΟΥΛΆΧΙΣΤΟΝ ΉΤΑΝ ΣΥΜΜΈΤΟΧΕΣ ΣΤΗΝ ΑΎΞΗΣΗ ΤΟΥ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΎ

Οι Κεντρικές Τράπεζες είναι μέρος του προβλήματος ή τουλάχιστον ήταν συμμέτοχες στην αύξηση του πληθωρισμού. Η παραχώρηση άπλετης ρευστότητας για μεγάλο χρονικό διάστημα, χωρίς καμιά στόχευση, μέσα από τα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης ενίσχυσαν μεν την οικονομική δραστηριότητα από τη μια, από την άλλη όμως οδήγησαν σε αύξηση των τιμών προϊόντων και υπηρεσιών. Το ίδιο έγινε και στην Κύπρο. Την περίοδο του κορωνοϊού επιδοτήθηκε το επιτόκιο για την αγορά μόνιμης κατοικίας και πολλοί ήταν αυτοί που προχώρησαν στη σύναψη δανείου. Το μέτρο προφανώς είχε αποφασιστεί για τη διατήρηση της οικοδομικής δραστηριότητας, αλλά με την αύξηση των επιτοκίων πολλοί συμπολίτες μας αντιμετωπίζουν προβλήματα με τις δόσεις. Σημειώνεται δε ότι οποιαδήποτε αναδιάρθρωση οδηγεί σε παύση της επιχορήγησης, κάτι για το οποίο γίνεται προσπάθεια τροποποίησης σε συνεννόηση Υπουργείου Οικονομικών και Θεσμών. Ο προϋπολογισμός κάθε νοικοκυριού και επιχείρησης, ο οποίος διασφαλίζει το ελάχιστο επίπεδο διαβίωσης για τα άτομα και για τις επιχειρήσεις, τη Βιωσιμότητα και την ανάπτυξή τους, προσαρμόζεται στα δεδομένα που επικρατούν στην αγορά αλλά και στο γενικότερο οικονομικό και πολιτικό κλίμα. Είναι αναμενόμενο ότι σε περιόδους αστάθειας, μεταβλητότητας και ύφεσης οι καταναλωτές θα είναι πιο επιφυλακτικοί αναφορικά με τις δαπάνες τους, ενώ σε περιόδους ευφορίας συμβαίνει το αντίθετο. Θα πρέπει να σημειωθεί, επίσης, ότι σταδιακά οι νοοτροπίες των οικογενειών έχουν αλλάξει, καθώς αντιλαμβάνονται την αξία του σωστού οικονομικού σχεδιασμού.

EconomyToday 83

ΘΕΜΑ

Η ΕΤΑΙΡΙΚΉ ΑΠΛΗΣΤΊΑ ΚΑΙ Ο ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΌΣ ΑΠΛΗΣΤΊΑΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥ Ε. ΓΕΩΡΓΙΟΥ Εργάτη Γνώσης

ο διεθνές περιβάλλον παρουσιάζει συνεχείς κρίσεις, ενίοτε τοπικής φύσης, οι οποίες επηρεάζουν αρνητικά τις κοινωνίες και τις οικονομίες σε τοπικό και διεθνές επίπεδο. Μετά την πανδημία, την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και τον ατέρμονα για 1,5 έτη πόλεμο, έρχεται τώρα η κρίση στο Ισραήλ να επιβαρύνει έτι περαιτέρω το ήδη βεβαρημένο διεθνές περιβάλλον με άμεσες συνέπειες στις εθνικές οικονομίες και στις τσέπες των καταναλωτών. Με τον επερχόμενο χειμώνα αναμένεται ότι ο πληθωρισμός θα ανεβεί με την αυξημένη ζήτηση και μειωμένη προσφορά για καύσιμα και τρόφιμα (σιτηρά και δημητριακά και φυτικά έλαια). Η παγκόσμια οικονομία έχει προβεί σε ενέργειες για την απεξάρτηση από τη Ρωσία και την Ουκρανία αλλά μάλλον θα χρειαστούν ακόμη 1- 2 χρόνια για να ολοκληρωθεί. 84 EconomyToday

ΌΝΕΙΡΟ ΑΠΑΤΗΛΌ Ο ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΌΣ 2%

Ο ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΌΣ ΔΕΝ ΑΦΟΡΆ ΑΥΞΗΜΈΝΗ, ΥΠΕΡΒΆΛΛΟΥΣΑ ΖΉΤΗΣΗ ΑΛΛΆ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΌ ΠΡΟΣΦΟΡΆΣ, Ο ΟΠΟΊΟΣ ΠΡΟΚΎΠΤΕΙ ΑΠΌ ΜΕΊΩΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΆΣ ΕΜΠΟΡΕΥΜΆΤΩΝ Ή ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΏΝ

Ο στόχος που έχει τεθεί από όλες τις Κεντρικές Τράπεζες είναι η μείωση του ετήσιου πληθωρισμού στο 2% και σε αυτή την προσπάθεια νομισματικής σύσφιγξης τα τελευταία 2 έτη έχουν γίνει αλλεπάλληλες αυξήσεις στο βασικό επιτόκιο τους. Το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ είναι στο 4% (με πληθωρισμό 4,3% τον Σεπτέμβριο), της Τράπεζας της Αγγλίας στο 5,25% (με πληθωρισμό 6,7%) και της FED στο 5,1% ( προβλέπεται να αυξηθεί στο 5,5% την 1η Νοεμβρίου και πληθωρισμό 3,7%) Παράλληλα οι Κεντρικές Τράπεζες μειώνουν τη διαθέσιμη ρευστότητα στην αγορά με την πώληση ομολόγων με ψηλό επιτόκιο. Ο στόχος της μείωσης του πληθωρισμού στο 2% δεν φαίνεται να επιτυγχάνεται άμεσα και οι αυξήσεις των επιτοκίων μάλλον θα συνεχίσουν και μέσα στο 2024. Στο Γράφημα Ετήσιος Πληθωρισμός παρουσιάζεται η διαχρονική διακύμανσή του στην Κύπρο. Είναι φανερό ότι ο πληθωρισμός κινείται μεταξύ 2 - 4 % το οποίο αντανακλά και στη

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ο στόχος του 2% πληθωρισμού είναι μάλλον ανέφικτος και επιζήμιος, λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη για ανάπτυξη και μείωση της ανεργίας, ιδιαίτερα στην Ευρωζώνη με τη μειωμένη ανάπτυξη και μεγαλύτερη ανεργία. Όπως παρουσιάζεται το Γράφημα Euro area annual inflation and its main components, September 2013 - September 2023 ο πληθωρισμός τα τελευταία 10 χρόνια κινήθηκε σε μηδενικά επίπεδα και η ανάπτυξη μεταξύ 0 - 2 %. Η ανάπτυξη στην Κύπρο, με βάση στοιχεία της Ε.Ε., εκτός από τα χρόνια της κρίσης και της πανδημίας έχει κινηθεί σε σαφώς πιο ψηλά επίπεδα του 3-6%.

EURO AREA ANNUAL INFLATION AND ITS MAIN COMPONENTS

ΠΗΓΉ EUROSTAT HTTPS://EC.EUROPA.EU/EUROSTAT/STATISTICS-EXPLAINED/INDEX. PHP?TITLE=INFLATION_IN_THE_EURO_AREA

μεγαλύτερη επέκταση του ΑΕΠ σε σύγκριση με την Ευρωζώνη. Αν όντως περιοριστεί ο πληθωρισμός στο 2%, τότε θα πρέπει να αναμένονται αναπόφευκτα χαμηλότεροι ρυθμοί ανάπτυξης και μεγαλύτερη ανεργία.

ΕΤΗΣΙΟΣ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ

ΠΗΓΉ CYSTAT: HTTPS://WWW.CYSTAT.GOV.CY/EL/SUBTHEMESTATISTICS?ID=47

ΟΙ ΕΙΣΑΓΩΓΈΣ, ΤΑ ΕΠΙΤΌΚΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΚΈΡΔΗ ΟΙ ΈΝΟΧΟΙ ΤΟΥ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΎ

Μια άλλη διάσταση που πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι ότι στη σημερινή συγκυρία είναι η φύση του πληθωρισμού και συγκεκριμένα το γεγονός ότι ο πληθωρισμός δεν αφορά αυξημένη, υπερβάλλουσα ζήτηση (πληθωρισμός ζήτησης) αλλά πληθωρισμό προσφοράς ο οποίος προκύπτει από μείωση της προσφοράς εμπορευμάτων ή και υπηρεσιών. Η μείωση αυτή μπορεί να οφείλεται σε ταχύτερη αύξηση μισθών από την αύξηση της παραγωγικότητας εργασίας, στην αύξηση των κερδών που υπερβαίνουν την αύξηση της αποδοτικότητας του κεφαλαίου, στην ανατίμηση των εισαγόμενων πρώτων υλών, στην αύξηση των συντελεστών έμμεσης φορολογίας ή και στην αύξηση του κόστους δανεισμού κεφαλαίων. Ενίοτε ο πληθωρισμός προσφοράς με τη συνύπαρξη ανεργίας, σταθερής παραγωγής με υψηλά επίπεδα πληθωρισμού. αναφέρεται και ως Στασιμοπληθωρισμός. Αυτή την περίοδο δεν υπάρχει ουσιαστική αύξηση αμοιβών ή έμμεσης φορολογίας. Αυτό που παρατηρείται είναι ανατίμηση των εισαγόμενων πρώτων υλών, αύξηση του κόστους δανεισμού κεφαλαίων

EconomyToday 85

ΘΕΜΑ

REAL GDP GROWTH RATE

ΠΗΓΉ HTTPS://EC.EUROPA.EU/EUROSTAT/DATABROWSER/VIEW/TEC00115__CUSTOM_8092132/BOOKMARK/ LINE?LANG=EN&BOOKMARKID=B83A9B6F-DD6D-46FF-A22C-035791E65CCE

και φυσικά αύξηση κερδών ( η οποία γίνεται προσπάθεια να συγκαλυφθεί από την αύξηση στους άλλους δύο παράγοντες). Τη θέση αυτή φαίνεται να συμμερίζεται και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, έκθεση του οποίου τον Μάιο του 2023 δείχνει ότι το 2022 οι τιμές εισαγόμενων αγαθών (ενέργεια, τρόφιμα) ευθύνονταν για την άνοδο του πληθωρισμού κατά 45%, την αύξηση των κερδών κατά 45%, ενώ το κόστος εργασίας κατά 10%. Αυτό δεν συμβαίνει στο σύνολο της αγοράς, αλλά κυρίως στα προϊόντα που έχουν ανελαστική ζήτηση όπως τα τρόφιμα, τα φρούτα και τα κηπευτικά αλλά και βασικά είδη κατανάλωσης από τις υπεραγορές. Κλασικά παραδείγματα στην Κύπρο τα πρωτοφανή κέρδη των τραπεζών για το 2022 και 2023 αλλά και των εταιρειών παραγωγής ΑΠΕ. Η Στατιστική Υπηρεσία στη μηνιαία έκθεσή της για τον πληθωρισμό (Δείκτης Τιμών Καταναλωτή) για τον Σεπτέμβρη καταγράφει πληθωρισμό 4% και στο 4,3% σε ετήσια βάση και σημειώνει ότι η μεγαλύτερη θετική μεταβολή συγκριτικά με τον Σεπτέμβριο του 2022 καταγράφηκε στα γεωργικά προϊόντα με ποσοστό 15,2% και σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, η μεγαλύτερη μεταβολή παρουσιάστηκε στα Πετρελαιοειδή με ποσοστό 5,1%. Συγκριτικά με τον Σεπτέμβριο του 2022, η μεγαλύτερη θετική μεταβολή παρατηρήθηκε στην κατηγορία 86 EconomyToday

Τροφίμων και μη Αλκοολούχων Ποτών 9,7%. Σε σχέση με τον Αύγουστο του 2023, η μεγαλύτερη μεταβολή παρατηρήθηκε στην κατηγορία Ένδυσης και Υπόδηση(7,8%). Τέλος για την περίοδο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου 2023, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, οι μεγαλύτερες μεταβολές παρουσιάστηκαν στις κατηγορίες Τροφίμων και μη Αλκοολούχων ποτών (9,1%), Εστιατόρια και Ξενοδοχεία (6,1%) και Στέγαση, Ύδρευση, Ηλεκτρισμός και Υγραέριο (5,8%).

ΤΑ ΦΘΑΡΤΆ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΠΆΘΕΙΑ ΤΩΝ ΚΕΝΤΡΙΚΏΝ ΤΡΑΠΕΖΏΝ

Οι αυξημένες τιμές σε φρούτα και κηπευτικά εν μέρει δικαιολογούνται λόγω του παρατεταμένου καύσωνα του θέρους και της ανομβρίας τα οποία μείωσαν την παραγωγή, όμως δεν θα πρέπει να αγνοηθεί ο ρόλος των εταιρειών παραγωγών που ελέγχουν μονοπωλιακά την αγορά όπως την περίπτωση της περιοχής Φαρμακά – Οδού η οποία ελέγχει αποτελεσματικά την αγορά κηπευτικών (ντομάτες και αγγούρια). Στην βιβλιογραφία καταγράφεται ακόμη ένας λόγος για την αύξηση των επιτοκίων, παρόλες τις αντίθετες ενδείξεις και το πραγματικό κόστος στην οικονομία και στους καταναλωτές και αυτός έχει να κάνει με τη συντονισμένη προσπάθεια των Κεντρικών Τραπεζών να επαναφέρουν την επιτοκιακή πολιτική ως εργαλείο ελέγχου της οικονομίας το οποίο έχει χάσει τη σημασία του μετά την παγκόσμια πιστωτική κρίση του 2008 και τη μείωση σε αρνητικά επίπεδα. Εκ του αποτελέσματος το κόστος

στην οικονομία από αυτήν την προσπάθεια είναι υπερβολικό και αδικαιολόγητο.

ΜΊΑ «ΑΙΡΕΤΙΚΉ ΆΠΟΨΗ»

Αυτών λεχθέντων πώς μπορεί να τιθασευθεί ο πληθωρισμός προσφοράς λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω. Μια αιρετική άποψη που φαίνεται να κερδίζει έδαφος προέρχεται από τη Γερμανίδα οικονομολόγο dr Isabella M. Weber, αναπληρώτρια καθηγήτρια Πολιτικής Οικονομίας στο University of Massachusetts Amherst και ερευνήτρια στο Fairbank Center, Harvard University. Το βασικό επιχείρημά της είναι ότι χρησιμοποιείται το λάθος εργαλείο για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού και ότι αντί για την αύξηση των επιτοκίων ο στόχος πρέπει να είναι η καταπολέμηση της εταιρικής

ΑΥΤΌ ΠΟΥ ΠΑΡΑΤΗΡΕΊΤΑΙ ΕΊΝΑΙ ΑΝΑΤΊΜΗΣΗ ΤΩΝ ΕΙΣΑΓΌΜΕΝΩΝ ΠΡΏΤΩΝ ΥΛΏΝ, ΑΎΞΗΣΗ ΤΟΥ ΚΌΣΤΟΥΣ ΔΑΝΕΙΣΜΟΎ ΚΕΦΑΛΑΊΩΝ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΆ ΑΎΞΗΣΗ ΚΕΡΔΏΝ

απληστίας και η συγκράτηση των τιμών. Η dr Weber εισηγείται ότι οι αυξανόμενες τιμές της ενέργειας μετά το τέλος του κατ’ οίκον αποκλεισμού λόγω της πανδημίας θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν με καθορισμό ανώτατων τιμών, στα πρότυπα των παρεμβατικών πολιτικών των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο. Η πρόταση βασίζεται στη βραβευμένη έρευνά της για το πώς η Κίνα απέφυγε το «σοκ» της μετάβασης από τον κεντρικό έλεγχο της οικονομίας στο άνοιγμα στις δυνάμεις της αγοράς κατά τη δεκαετία του 1980. Βεβαίως το ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι πώς μια ελεύθερη παγκόσμια αγορά μπορεί να συγκριθεί ή και να ελεχθεί όπως την οικονομία της Κίνας τη δεκαετία του 1980. Σε αυτό το θέμα οι θέσεις διίστανται.

ΕΝΑΡΜΟΝΙΣΜΕΝΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΤΙΜΩΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ

HTTPS://WWW.CYSTAT.GOV.CY/EL/PRESSRELEASE?ID=67038

EconomyToday 87

ΘΕΜΑ

88 EconomyToday

ΤΟ ΙΣΡΑΉΛ ΚΑΙ ΤΑ ΚΡΆΤΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΉΣ:

ΜΌΝΙΜΑ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΈΝΟΙ ΣΕ ΜΙΑ MASADA ΤΗΣ ΠΩΛΙΝΑΣ ΑΝΙΦΤΟΥ Αναλύτριας Εξωτερικής Πολιτικής και Επενδύσεων

Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΊΑ ΤΟΥ ΙΣΡΑΉΛ: ΜΙΑ ΜΆΧΗ ΜΕ ΞΎΛΙΝΑ ΣΠΑΘΙΆ

Η γη της Παλαιστίνης και δη η πόλη της Ιερουσαλήμ έχει ιδιαίτερη σημασία για όλες τις αβρααμικές θρησκείες. Η δε ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση πυροδοτήθηκε από τη μετανάστευση Εβραίων στα τέλη του 1800 κυρίως από τη Δύση οι οποίοι ασπάζονταν το σιωνιστικό όραμα της δημιουργίας του κράτους του λαού του Ισραήλ. Η τάση αυτή ενεργοποιήθηκε και από τους Εβραίους επιχειρηματίες της Ευρώπης που π.χ. στη διεθνή έκθεση του Παρισιού το 1937 παρουσίαζαν κοινότητες, τα λεγόμενα Κιμπούτζ, υποσχόμενοι μια ήσυχη ζωή στη γη του πνευματικού Ισραήλ, αφού ως τότε ήταν Παλαιστίνη υπό βρετανική διοίκηση, με στόχο να φτιαχτούν κοινότητες στις οποίες θα επένδυαν για αγροτικά προϊόντα και μηχανήματα για να τα πουλούν οι ίδιοι μετέπειτα στην Ευρώπη. Η διακήρυξη της ανεξαρτησίας του Ισραήλ το 1948 προκάλεσε αγανάκτηση στον αραβικό κόσμο με το Ισραήλ να μπαίνει στον πρώτο πόλεμο αμέσως μετά την ίδρυσή του. Ο πόλεμος έφερε το εβραϊκό κράτος σε σύγκρουση με στρατεύματα από την Αίγυπτο, το Ιράκ, τη Συρία, την Ιορδανία,

EconomyToday 89

ΘΕΜΑ

τη Σαουδική Αραβία και τη Υεμένη. Τα σύνορα του πρώτου εβραϊκού κράτους αντανακλούσαν και τις πρώτες ανάγκες του που σε κάθε περίπτωση στέγαζε τους πρώτους του κατοίκους. Αν και οι χώρες κατέληξαν σε συμφωνία ανακωχής το 1949, παρέμειναν σε εμπόλεμη κατάσταση. Το 1951, μετά τον πρώτο αραβο-ισραηλινό πόλεμο, ο Αραβικός Σύνδεσμος ανακοίνωσε εκτεταμένο μποϊκοτάζ στην παροχή αγαθών μέσω ισραηλινών λιμανιών και σε όσες εταιρείες είχαν επιχειρηματικούς δεσμούς με το Ισραήλ, έτσι εταιρείες όπως η Coca-Cola αναγκάστηκαν να κλείσουν τα franchise τους στις αραβικές χώρες, μιας και η δραστηριότητά τους στο Ισραήλ δεν ήταν αποδεκτές για τις χώρες του Αραβικού Συνδέσμου. Το Ισραήλ στην αρχή της δημιουργίας του έπρεπε να εδραιώσει ένα κοινό όραμα και ταυτότητα απέναντι στην ετερογένεια του πληθυσμού του που αποτελείτο από επιζώντες του ολοκαυτώματος, Σεφαρδίτες και Μιζράχι που ζούσαν σε κιμπούτς και σε κακές συνθήκες. Έτσι, από τους 779.000 μετανάστες στο Ισραήλ το 1946-53, περίπου το 46,8% ήταν επιζώντες του ολοκαυτώματος. Πολλοί από αυτούς ψυχικά ασθενείς και καταβεβλημένοι έπρεπε να αντιμετωπίσουν τον πρώτο Ισραηλινο-Αραβικό πόλεμο (1948), που προκάλεσε πολλές απώλειες και παρόλο που πολλοί κατάφεραν να επιβιώσουν από το ολοκαύτωμα, πέθαναν κατά τη διάρκεια της Nakba (ο πρώτος ισραηλινο-αραβικός πόλεμος ονομάζεται Nakba για τους Παλαιστίνιους που σημαίνει καταστροφή) χωρίς τον κατάλληλο στρατιωτικό εξοπλισμό και εκπαίδευση. Άλλοι στην πορεία έγιναν μέλη της παραστρατιωτικής ομάδας Haganah για την υπεράσπιση των εβραϊκών οικισμών και κυνηγούσαν τους Ναζί για να τους δικάσουν στο Ισραήλ, όπως συνέβη και με τον Adolf Eichmann, έναν από τους σημαντικότερους διοργανωτές του ολοκαυτώματος που καταδικάστηκε και εκτελέστηκε στο Ισραήλ στις 31.5.1962. Το 1967 το Ισραήλ κατέλαβε τα υψώματα του Γκολάν, τη Δυτική Όχθη, την Ανατολική Ιερουσαλήμ, τη Λωρίδα της Γάζας και τη χερσόνησο του Σινά από την Αίγυπτο, τη Συρία και την Ιορδανία. Το Ισραήλ σύνηψε συνθήκη ειρήνης με την Αίγυπτο το 1979, μετά τις Συμφωνίες του Camp David το 1978 με αντάλλαγμα για την επιστροφή του Σινά. Το 1993, το Ισραήλ υπέγραψε τις Συμφωνίες του Όσλο με την Παλαιστινιακή Αρχή, ακολουθούμενη από μια συνθήκη ειρήνης με την Ιορδανία το 1994 και την εξομάλυνση των σχέσεων με τη Μαυριτανία το 1999. Εντός μιας δεκαετίας η Αραβική Ειρηνευτική Πρωτοβουλία υπό την αιγίδα της Σαουδικής Αραβίας, που επικυρώθηκε το 2002 από τον Αραβικό Σύνδεσμο και υπό την πίεση των ΗΠΑ έθεσε το ζήτημα της αναγνώρισης του Ισραήλ από τον αραβικό κόσμο εάν αποσυρθεί στη γραμμή ανακωχής του 1949. 90 EconomyToday

ΑΠΌ ΤΟΥΣ 779.000 ΜΕΤΑΝΆΣΤΕΣ ΣΤΟ ΙΣΡΑΉΛ ΤΟ 1946-53, ΠΕΡΊΠΟΥ ΤΟ 46,8% ΉΤΑΝ ΕΠΙΖΏΝΤΕΣ ΤΟΥ ΟΛΟΚΑΥΤΏΜΑΤΟΣ

Η MASADA ΚΑΙ Η ΠΟΡΕΊΑ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΣΥΜΦΩΝΊΕΣ ΤΟΥ ΑΒΡΑΆΜ

Το Ισραήλ εκ της ιδρύσεως του βρισκόταν σε μόνιμη απομόνωση στην περιοχή με τους κατοίκους του να μπορούν να επισκεφθούν μόνο την Αίγυπτο και την Ιορδανία. Η διακυβέρνηση Τραμπ (20172021) στις ΗΠΑ προσπάθησε να εντάξει όσο το δυνατό περισσότερο το Ισραήλ στην παγκόσμια σκακιέρα και να εξευρεθεί ένας τρόπος οι Ισραηλινοί να βγουν από τη νοοτροπία της πολιορκίας της Masada. Η Masada αποτελεί για τους Ισραηλινούς μια προέκταση της ταυτότητάς τους στην περιοχή, που μέχρι σήμερα αποτελεί σύμβολο νίκης, αλλά και ένα «αυτοάνοσο» πλήγμα κατατρεγμού του εβραϊσμού. Μετά την πτώση της Ιερουσαλήμ και την καταστροφή του Δεύτερου Ναού (70 μ.Χ.),

ΟΙ ΣΥΜΦΩΝΊΕΣ ΤΟΥ ΑΒΡΑΆΜ ΗΝΩΜΈΝΑ ΑΡΑΒΙΚΆ ΕΜΙΡΆΤΑ (ΗΑΕ), ΣΟΥΔΆΝ, ΜΠΑΧΡΈΙΝ ΚΑΙ ΜΑΡΌΚΟ

ΜΑΡΌΚΟ

στην Κνεσέτ το 1949, ανέφερε: «Οι δραστηριότητες και η πολιτική μας δεν καθοδηγούνται μόνο από οικονομικούς λόγους, αλλά από ένα πολιτικό και κοινωνικό όραμα που έχουμε κληρονομήσει από τους προφήτες μας και έχουμε εμποτιστεί από την κληρονομιά των μεγαλύτερων σοφών μας και των δασκάλων της εποχής μας».

η φρουρά της Masada - το τελευταίο απομεινάρι της εβραϊκής κυριαρχίας στην Παλαιστίνη - αρνήθηκε να παραδοθεί και πολιορκήθηκε από τη ρωμαϊκή λεγεώνα υπό τον Flavius Silva. Η Masada είχε περικυκλωθεί από τα ρωμαϊκά στρατεύματα από το 73 έως το 74μ.χ., στο τέλος του Πρώτου Εβραιορωμαϊκού πολέμου και κατέληξε στη μαζική αυτοκτονία των 960 ανταρτών που κρύβονταν εκεί. Η συγκεκριμένη πράξη των επαναστατών μέχρι σήμερα αναφέρεται ως ηρωική μιας και οι επαναστάτες πολέμησαν μέχρι θανάτου για την ελευθερία τους. Το Ισραήλ και η εβραϊκή θρησκεία προάγει κατά πολύ τα πάθη του λαού του Ισραήλ μέχρι την κυριαρχία της θεϊκής προέλευσης για τούτο και οι πρώτες ομιλίες του πρώτου πρωθυπουργού του Ισραήλ Μπεν Γκιουριόν ακολουθούσαν διδακτική μορφή για να πείσει τόσο τους κατοίκους του νέου κράτους όσο και τους ιθύνοντες να είναι δυνατοί απέναντι στις προκλήσεις στην περιοχή. Παρουσιάζοντας την κυβέρνησή του

ΟΙ ΣΥΜΦΩΝΊΕΣ ΤΟΥ ΑΒΡΑΆΜ ΩΣ ΑΤΖΈΝΤΑ ΑΠΕΜΠΛΟΚΉΣ ΤΩΝ ΗΠΑ ΑΠΌ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΉ Οι Συμφωνίες του Αβραάμ που υπογράφθηκαν τον Αύγουστο του 2020 μεταμόρφωσαν την αραβο-ισραηλινή σύγκρουση, με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ), το Σουδάν, το Μπαχρέιν και το Μαρόκο να εξομαλύνουν τις σχέσεις τους με το Ισραήλ. Βέβαια προ των Συμφωνιών του Αβραάμ υπήρχαν περιπτώσεις όπως το 2017 όταν επίσημη αντιπροσωπεία του Μπαχρέιν επισκέφθηκε το Ισραήλ βασιζόμενη στις αρχές της

ΜΠΑΧΡΈΙΝ

ΣΟΥΔΑΝ

ΗΝΩΜΈΝΑ ΑΡΑΒΙΚΆ ΕΜΙΡΆΤΑ

EconomyToday 91

ΘΕΜΑ

ανοχής και της συνύπαρξης (principle of tolerance and coexistence) του Βασιλείου του Μπαχρέιν. Η επίσκεψη αυτή έγινε εν μέσω της συνεχιζόμενης διαμάχης και αντιδράσεων από τα αραβικά κράτη σχετικά με την απόφαση των ΗΠΑ να μεταφέρουν την πρεσβεία τους στην Ιερουσαλήμ και να την αναγνωρίσουν ως πρωτεύουσα του Ισραήλ. Η απόφαση αυτή πυροδότησε οργή στον αραβικό κόσμο, ενώ η πόλη Ραμπάτ στο Μαρόκο τον Μάιο του 2018 ακύρωσε την έναρξη της συνεργασίας αδελφοποίησης πόλεων με τη Γουατεμάλα Σίτι σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη μεταφορά της πρεσβείας της Γουατεμάλας από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ μετά από απόφαση των ΗΠΑ. Το Μπαχρέιν κινήθηκε νωρίτερα από οποιαδήποτε άλλη χώρα του Αραβικού Κόλπου στο άνοιγμα των σχέσεων του με το Ισραήλ και τον εβραϊκό κόσμο υπό τον φόβο του Ιράν που καθοδηγούσε τις Σιίτικες κοινότητες εναντίον της μοναρχίας του Μπαχρέιν. Έτσι, το 2008 διόρισε την Houda Ezra Ebrahim Nonoo ως πρέσβη του Μπαχρέιν στις Ηνωμένες Πολιτείες μέχρι το 2013 και έγινε η πρώτη Εβραία που εκπροσώπησε ποτέ αραβική χώρα σε διπλωματική αποστολή, δηλώνοντας ότι το Μπαχρέιν δεν παραμένει ένας οίκος αντιπαλότητας Σιιτών και Σουνιτών, αλλά ένα βασίλειο με ίσες ευκαιρίες για όλους τους πολίτες του. Από τη στιγμή που υπογράφηκαν οι Συμφωνίες του Αβραάμ, οι σχέσεις ενεργοποιήθηκαν και περιλάμβαναν απευθείας πτήσεις και τη χρήση των λιμένων από ναυτιλιακές εταιρείες του Ισραήλ και των Εμιράτων. Επίσης περιλάμβαναν το άνοιγμα μεταφοράς κεφαλαίων σε τράπεζες και στις δύο χώρες, μια αρχική συμφωνία να επεκταθεί ο ισραηλινός αγωγός πετρελαίου στα ΗΑΕ και την εγκαθίδρυση του Abraham Fund, ως ένα κοινό ταμείο ανάπτυξης αξίας $3 δις που θα προωθήσει την περιφερειακή οικονομική συνεργασία μαζί με την αμερικανική International Development Finance Corporation. Οι Συμφωνίες του Αβραάμ παρείχαν μεγάλη πολιτική και οικονομική συνεργασία προκειμένου να δημιουργηθεί εμπιστοσύνη ανάμεσα στα μέρη, ώστε να επεκταθούν σε θέματα αμοιβαίας ασφάλειας. Οι ΗΠΑ μετά την αποχώρηση από το Αφγανιστάν και το Ιράκ αποφάσισαν να μην παραμείνουν στην περιοχή με εκτεταμένο στρατό. Η εξομάλυνση των σχέσεων των αραβικών κρατών με το Ισραήλ θα δρούσε καταλυτικά ώστε οι αραβικές χώρες να διαφυλάξουν την ειρήνη αλλά και ο Σύνδεσμος με το Ισραήλ να καταστεί ένας πυλώνας αποτροπής εισόδου της Ρωσίας και της Κίνας στην περιοχή. Ως εκ τούτου, οι Συμφωνίες του Αβραάμ εμπλέκουν μια περιοχή από τον Περσικό Κόλπο (Μπαχρέιν, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα) μέχρι το Γιβραλτάρ (Μαρόκο), συμπεριλαμβανομένης της Μεσογείου, της μοναδικής εξόδου των αραβικών εθνών και του Ιράν στη Δύση, αυξάνοντας τον 92 EconomyToday

ανταγωνισμό του λιμανιού της Χάιφα εναντίον του λιμένα της Βηρυτού που ορίστηκε ως η έξοδος κινεζικών προϊόντων μέσω του Ιράν και οι Συμφωνίες του Αβραάμ αναφέρονται σε περισσότερα από 200 εκατομμύρια άτομα. Η στρατηγική ικανότητα των Συμφωνιών παραμένει ένα ανοιχτό σχήμα που ξεκινά από τον Περσικό Κόλπο, μέχρι τον Κόλπο του Ομάν, την Αραβική Θάλασσα, τον Ινδικό Ωκεανό, την Ερυθρά Θάλασσα, το Σουέζ, τη Μεσόγειο και την έξοδο στον Ατλαντικό Ωκεανό. Έτσι, μια πιθανή συνεργασία του Σουδάν με το Ισραήλ στη θαλάσσια ασφάλεια μπορεί να οδηγήσει στην ισραηλινή εποπτεία των εμπορικών οδών τριών ηπείρων, που υπολογίζεται στο 12% του παγκόσμιου εμπορίου και σε αγαθά αξίας άνω του $1 τρις ετησίως που διέρχονται από την Ερυθρά Θάλασσα και το Σουέζ. Επιπλέον, η μελέτη της RAND Corp. κάνει μια προσομοίωση της επέκτασης των Συμφωνιών για να συμπεριλάβει όλα τα αραβικά (συμπεριλαμβανομένης της Σαουδικής Αραβίας), αναφέροντας ότι τα μέλη των Συμφωνιών δύνανται να αυξήσουν έως και 150.000 τις νέες θέσεις εργασίας και να κερδίσουν συνολικά $1 τρις σε νέα οικονομική δραστηριότητα σε μια δεκαετία, εάν οι Συμφωνίες υπογραφούν και από άλλα μουσουλμανικά κράτη.

Ο ΚΙΝΈΖΙΚΟΣ ΔΡΆΚΟΣ ΤΟ ΜΑΚΡΎ ΧΈΡΙ ΤΟΥ ΙΡΆΝ

ΟΙ ΣΥΜΦΩΝΊΕΣ ΤΟΥ ΑΒΡΑΆΜ ΠΟΥ ΥΠΟΓΡΆΦΤΗΚΑΝ ΤΟΝ ΑΎΓΟΥΣΤΟ ΤΟΥ 2020 ΜΕΤΑΜΌΡΦΩΣΑΝ ΤΗΝ ΑΡΑΒΟ-ΙΣΡΑΗΛΙΝΉ ΣΎΓΚΡΟΥΣΗ, ΜΕ ΤΑ ΗΝΩΜΈΝΑ ΑΡΑΒΙΚΆ ΕΜΙΡΆΤΑ (ΗΑΕ), ΤΟ ΣΟΥΔΆΝ, ΤΟ ΜΠΑΧΡΈΙΝ ΚΑΙ ΤΟ ΜΑΡΌΚΟ ΝΑ ΕΞΟΜΑΛΎΝΟΥΝ ΤΙΣ ΣΧΈΣΕΙΣ ΤΟΥΣ ΜΕ ΤΟ ΙΣΡΑΉΛ

Η Συμφωνία Ιράν-Κίνας είναι η αντίθετη Συμφωνία από τις Συμφωνίες του Αβραάμ που υπεγράφη στις 13 Αυγούστου 2020, λίγες μέρες μετά την έκρηξη στο λιμάνι της Βηρυτού στις 4 Αυγούστου. Σχεδιάστηκε για να ενσωματώσει μια περιοχή από τη Σαγκάη έως τη Βηρυτό και περιλαμβάνει τους παλιούς περσικούς εμπορικούς δρόμους, τις αγορές και τις χώρες του Τατζικιστάν, ως εναλλακτική λύση στο Αφγανιστάν μετά την ανάληψη εξουσίας από τους Ταλιμπάν και την εχθρική τους στάση απέναντι στο Ιράν. Είναι η μεγαλύτερη Συμφωνία του βόρειου ημισφαιρίου αξίας $400 δις, συνδέοντας περισσότερους από 1,6 δισεκατομμύρια ανθρώπους (Κίνα, Ιράν, Κεντρική Ασία και Μέση Ανατολή) στους Δρόμους του Μεταξιού. Το Ιράν ενέκρινε τις γεωπολιτικές ευκαιρίες και το σχέδιο ασφαλείας του δίπλα στον νέο εμπορικό του ρόλο, να γίνει το σημείο μεταφοράς και η δύναμη που θα εξασφαλίσει τα προϊόντα που μεταφέρονται από την Κίνα στη Μεσόγειο Θάλασσα, μετατρέποντας το λιμάνι της Βηρυτού ως στρατηγικό λιμάνι εξαγωγής και φορτίου της Συμφωνίας Ιράν-Κίνας. Η Συμφωνία Ιράν-Κίνας αποτελεί το σημείο ορόσημο για μια μεγάλη συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών η οποία αποτελεί εργαλείο στην ενσωμάτωση των αγορών των χωρών της Κεντρικής Ασίας στον Δρόμο του Μεταξιού δημιουργώντας

μια ισχυρή περιφερειακή συμμαχία εμπορίου και ασφάλειας. Αυτό σημαίνει ότι τα προϊόντα π.χ. από το Τατζικιστάν δεν θα μεταφέρονται μόνο μέσω του Οικονομικού Διαδρόμου Κίνας-Πακιστάν (CPEC), αλλά θα μεταφερθούν στο Ιράκ, στη Συρία και θα εξαχθούν από μεγάλες κινεζικές εταιρείες στις δυτικές αγορές. Το σχέδιο του Ιράν και της Κίνας ήταν η ανάληψη της μεταφοράς των προϊόντων από λιμάνια του Ιράν, του Λιβάνου και της Συρίας να γίνεται από κινέζικες κυρίως εταιρείες που θα είναι ασφαλισμένες σε κινέζικες ασφαλιστικές ενεργοποιώντας ένα μεγάλο σχέδιο νομισματικής διαφοροποίησης και ασφάλειας που θα περιλαμβάνει διακυβερνητική συνεργασία και συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας των χωρών του Ιράν, της Κίνας, της Κεντρικής Ασίας και της Μέσης Ανατολής. Ως εκ τούτου το Ιράν θα προσφέρει ασφάλεια σε κινεζικές επιχειρήσεις λαμβάνοντας υπόψη την παράκαμψη των εμπορικών και τραπεζικών κυρώσεων και θα λάβει ως αντάλλαγμα την εξασφάλιση της πολιτικής και οικονομικής παρουσίας του στην περιοχή. Η Συμφωνία Κίνας-Ιράν των $400 δις σχεδιάστηκε τόσο για την ασφάλεια όσο και για την οικονομική συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών. Το Ιράν μετά τη μονομερή αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία για τα Πυρηνικά JCPOA αντιμετώπισε

σκληρές οικονομικές κυρώσεις από τις ΗΠΑ που ακολούθησαν με την αποχώρηση πολλών ξένων εταιρειών από τη χώρα. Εταιρείες όπως η Total αποχώρησαν από την κοινοπραξία που αποτελούνταν από την National Iranian Oil Company, την Total, τον ενεργειακό γίγαντα της Κίνας CNPC και την ιρανική Petropars με συμβόλαιο ύψους $4,879 δις, επομένως το μερίδιο της Total στη σύμβαση παραχωρήθηκε στην κινεζική CNPC. Στις δύσκολες στιγμές του 2018 που το Ιράν χρειαζόταν $500 δις επενδύσεων για να διαχειριστεί την εξωτερική οικονομική πίεση κινεζικοί επιχειρηματικοί Όμιλοι καθώς η CITIC Trust Group δεν δίστασαν να προχωρήσουν σε τραπεζική και επενδυτική συνεργασία υπογράφοντας με την Κεντρική Τράπεζα του Ιράν μια πιστωτική Συμφωνία αξίας $10 δις για τη χρηματοδότηση μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων ιρανικών εισαγωγών στην Κεντρική Ασία. Έτσι, η Κίνα θα πραγματοποιήσει σε συνεργασία με το Ιράν 100 έργα επενδύοντας στις ιρανικές τηλεπικοινωνίες, την υγειονομική περίθαλψη, τις τράπεζες, τα λιμάνια, τους σιδηρόδρομους και την τεχνολογία πληροφοριών. Θα επενδύσει $120 δις για την αναβάθμιση της ιρανικής υποδομής μεταφορών για τα κινεζικά προϊόντα που θα μεταφέρονται μέσω του Δρόμου του Μεταξιού.

EconomyToday 93

ΘΕΜΑ

ΛΙΜΆΝΙ ΤΟΥ ΑΣΚΕΛΌΝ

ΛΩΡΙΔΑ ΤΗΣ ΓΑΖΑΣ

ΙΣΡΑΗΛ

ΑΙΓΥΠΤΟΣ

Επίσης οι δύο χώρες ξεκίνησαν κοινά προγράμματα σε πανεπιστημιακές βιομηχανικές έρευνες, με τη διάθεση 5.000 Κινέζων στελεχών ασφαλείας με σκοπό την εξασφάλιση κινεζικών ενεργειακών και πετροχημικών περιουσιακών στοιχείων στο Ιράν με συνολικές επενδύσεις $280 δις στον ιρανικό τομέα πετρελαίου και ενέργειας. Υπό αυτό το πρίσμα, το Πεκίνο θα χρησιμοποιήσει «ήπια» νομίσματα, συμπεριλαμβανομένων εκείνων της Κεντρικής Ασίας και των αφρικανικών κρατών, προκειμένου να αποφύγει τις συναλλαγές σε δολάρια ΗΠΑ σε μια προσπάθεια να οικοδομήσει ένα νέο οδικό χάρτη νομισμάτων μακριά από τις κυρώσεις των ΗΠΑ.

Η ΠΑΓΚΌΣΜΙΑ ΑΞΊΑ ΤΟΥ ΛΙΜΑΝΙΟΎ ΤΟΥ ASHKELON ΚΑΙ Η «ΝΕΚΡΉ ΖΏΝΗ ΣΤΗ ΓΆΖΑ» Από την ολοκλήρωσή της το 1869, η Διώρυγα του Σουέζ έχει γίνει η τρίτη πιο σημαντική πλωτή οδός στον κόσμο μετά τα στενά του Ορμούζ και της Malacca. Αντιπροσωπεύει το 12% του παγκόσμιου εμπορίου και το 9% του ημερήσιου θαλάσσιου πετρελαίου στον κόσμο ή 5,5 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα (mbd) σε σύγκριση με 19 mbd που περνούν τα στενά του Ορμούζ και 16 mbd από τα στενά της Malacca. Η σημασία του καναλιού πηγάζει από τη 94 EconomyToday

Η ΠΌΛΗ ΚΑΙ ΤΟ ΛΙΜΆΝΙ ΤΟΥ ΑΣΚΕΛΌΝ ΑΠΈΧΕΙ ΜΌΝΟ 12 ΧΛΜ ΑΠΌ ΤΗ ΛΩΡΊΔΑ ΤΗΣ ΓΆΖΑΣ, ΠΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΊ ΜΌΝΙΜΑ ΜΙΑ ΕΜΠΌΛΕΜΗ ΖΏΝΗ

θέση του, αφού είναι το μόνο μέρος που συνδέει άμεσα τα ύδατα της Ευρώπης με την αραβική θάλασσα, τον Ινδικό Ωκεανό και χώρες της Ασίας-Ειρηνικού. Τα στενά του Ορμούζ, που βρίσκονται μεταξύ του Ομάν και του Ιράν, συνδέουν τον Περσικό Κόλπο με τον Κόλπο του Ομάν και την Αραβική Θάλασσα. Τα Στενά είναι το πιο σημαντικό σημείο διακίνησης πετρελαίου στον κόσμο και ισοδύναμο περίπου του 21% της παγκόσμιας κατανάλωσης πετρελαϊκών ειδών και παραμένουν σημαντικά για την παγκόσμια ενεργειακή ασφάλεια. Μόνο η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα διαθέτουν αγωγούς που μπορούν να μεταφέρουν αργό πετρέλαιο εκτός του Περσικού Κόλπου και έχουν την πρόσθετη χωρητικότητα αγωγών για να παρακάμψουν τα στενά του Ορμούζ και να αποφύγουν τυχόν προστριβές με το Ιράν, παρόλο του ότι η Σαουδική Αραβία και το Ιράν πρόσφατα επανέφεραν τις διπλωματικές τους σχέσεις. Το πιο σημαντικό στοιχείο των Συμφωνιών του Αβραάμ είναι η επαναδραστηριοποίηση των αγωγών του Eilat-Ashkelon. Τα ΗΑΕ και το Ισραήλ σε μια προσπάθεια να σταματήσουν την ιρανική κυριαρχία στην περιοχή και παρακάμπτοντας τους κινδύνους της Διώρυγας του Σουέζ για να φτάσουν στις μεσογειακές αγορές στον τομέα του πετρελαίου στις 21 Οκτωβρίου 2020 υπέγραψαν Μνημόνιο Συνεργασίας (MoU). Σύμφωνα με το Μνημόνιο Συμφωνίας, το

αργό πετρέλαιο του Άμπου Ντάμπι θα παρέχεται στο μεσογειακό λιμάνι του Ισραήλ Ασκελόν μέσω ενός αγωγού που εκτείνεται από το Εϊλάτ στην ακτή της Ερυθράς Θάλασσας χρησιμοποιώντας την εταιρεία αγωγών Eilat-Ashkelon (EAPC) που δημιουργήθηκε πριν από την ισλαμική επανάσταση του 1979 από το Ιράν και το Ισραήλ (50-50% ιδιοκτησία Ιράν και Ισραήλ και τώρα ανήκει στο Ισραήλ). Μαζί με το πετρέλαιο των ΗΑΕ, οι εταίροι ελπίζουν να χρησιμοποιήσουν τη «χερσαία γέφυρα» η οποία εξοικονομεί χρόνο, καύσιμα και κόστος έναντι της διέλευσης της διώρυγας του Σουέζ, για τη μεταφορά πετρελαίου παρέχοντας ταχύτερη πρόσβαση στους καταναλωτές. Η πόλη και το λιμάνι του Ασκελόν απέχει μόνο 12 χλμ από τη Λωρίδα της Γάζας που αποτελεί μόνιμα μια εμπόλεμη ζώνη, με κίνδυνο για τους αγωγούς αλλά και για την εξέλιξη του λιμανιού σε ένα παγκόσμιο σταθμό μεταφοράς εμπορευμάτων και πετρελαίου για να παρακαμφθεί το Σουέζ, του οποίου την ασφάλεια δεν μπορεί πλήρως να εγγυηθεί η Αίγυπτος. Πέντε μέρες πριν την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ (7/10/23) στις 2 Οκτωβρίου μια πυρκαγιά έκαψε το αρχηγείο της αστυνομίας στην πόλη Ισμαιλίγια στο Σουέζ που έχει την εποπτεία της γέφυρας. Το Ισραήλ ήθελε να εξελίξει το Ασκελόν σε ένα εναλλακτικό λιμάνι ενεργειακού κόμβου αντίστοιχο του Μπακού στην Κεντρική Ασία, που να εξασφαλίζει

εμπορεύματα και πετρέλαιο από όλες τις ηπείρους διά στεριάς μέσω των συνδεδεμένων αγωγών με το Εϊλάτ και χωρίς να περνούν τα πλοία από το Σουέζ. Για να γίνει το Ασκελόν ένα παγκόσμιο λιμάνι πρέπει να πάψει η εμπόλεμη κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας. Στις 22 Σεπτεμβρίου στην ομιλία του στον ΟΗΕ ο πρωθυπουργός του Ισραήλ κ. Νετανιάχου παρουσίασε τον χάρτη του Μεγάλου Ισραήλ με τα σύνορα της χώρας να φτάνουν ως το Σινά, παραβιάζοντας τα αισθήματα δικαίου και ειρήνης της περιοχής, λίγες μέρες πριν την επίθεση της Χαμάς και λίγες μέρες πριν την πυρκαγιά στην αστυνομία του Σουέζ. Για να μπορέσει το Ασκελόν να εξελιχθεί σε παγκόσμιο λιμάνι πρέπει να δοθεί διεθνής προστασία στο λιμάνι μέσω των διεθνών Οργανισμών και να απενεργοποιηθεί η δράση ένοπλων Οργανώσεων στη Γάζα και μέρος της Γάζας να καταστεί νεκρή ζώνη για την προστασία του λιμανιού. Παρόλο που το ανωτέρω μπορεί να είναι το σχέδιο του Ισραήλ, οι αντιδράσεις της χώρας απέναντι στους κατοίκους της Γάζας και ο αποκλεισμός της μετά το κτύπημα της Χαμάς, ανοίγει ένα νέο κύκλο σχέσεων μεταξύ του Ισραήλ και των αραβικών χωρών που υπέγραψαν τις Συμφωνίες του Αβραάμ. Η Διάσκεψη του Καίρου καθώς και η μη εμπλοκή των αραβικών χωρών σε ένοπλη σύγκρουση, οδηγεί στο γεγονός ότι η ψυχρότητα θα συνεχιστεί τους επόμενους μήνες με τις Συμφωνίες του Αβραάμ να μην εξελίσσονται και δη σε αμυντικά θέματα, σε αντίθεση με τη Συμφωνία Ιράν-Κίνας.

ΣΥΜΦΩΝΊA ΙΡΑΝ-ΚΙΝΑΣ

KINA ΙΡΑΝ

EconomyToday 95

ΘΕΜΑ

ΕΛΑΙΌΛΑΔΟ ΜΕ ΤΟ ΣΤΑΓΟΝΌΜΕΤΡΟ

ΕΊΔΟΣ ΠΟΛΥΤΕΛΕΊΑΣ ΛΌΓΩ ΑΚΡΊΒΕΙΑΣ Πού οφείλεται η κατακόρυφη αύξηση της τιμής του ελαιόλαδου, πού θα φτάσει η τιμή του και ποια τα δεδομένα για την κυπριακή αγορά. ΤΟΥ ΆΓΓΕΛΟΥ ΑΓΓΕΛΟΔΉΜΟΥ

96 EconomyToday

Α ΤΟ ΖΉΤΗΜΑ ΤΗΣ ΤΙΜΉΣ ΤΟΥ ΕΛΑΙΌΛΑΔΟΥ ΔΕΝ ΠΕΡΙΟΡΊΖΕΤΑΙ ΣΤΑ ΣΤΕΝΆ ΚΥΠΡΙΑΚΆ ΠΛΑΊΣΙΑ, ΑΛΛΆ ΑΠΟΤΕΛΕΊ ΠΡΌΒΛΗΜΑ ΣΕ ΌΛΗ ΤΗΝ ΕΥΡΏΠΗ

πό βασικό συστατικό της κυπριακής αλλά και ευρύτερα της μεσογειακής διατροφής, το ελαιόλαδο τείνει να καταστεί φέτος είδος πολυτελείας. Η τιμή του έχει καταγράψει αλματώδη άνοδο σε ευρωπαϊκό επίπεδο, εξέλιξη που αναπόφευκτα συμπαρασύρει και τις τιμές στην κυπριακή αγορά. Και δεν είναι μόνο αυτό. Γύρω από το συγκεκριμένο προϊόν έχει δημιουργηθεί ένας μεγάλος πανικός, ο οποίος σε ορισμένες περιπτώσεις φτάνει στα όρια της υστερίας. Πριν από περίπου ένα μήνα καταγγέλθηκε κλοπή μαμούθ στη Χαλκιδική με λεία 37 τόνους ελαιόλαδου. Στην Ισπανία τα περισσότερα σούπερ μάρκετ βάζουν αντικλεπτικά συστήματα ακόμα και στις συσκευασίες του ενός λίτρου, ενώ στο Ηράκλειο έγιναν σκέψεις να δημιουργηθούν ομάδες παραγωγών, οι οποίοι θα συνεισφέρουν οικονομικά για την πρόσληψη security για τη φύλαξη των χωραφιών. Όπως γίνεται αντιληπτό, το ζήτημα της τιμής του ελαιόλαδου δεν περιορίζεται στα στενά κυπριακά πλαίσια, αλλά αποτελεί πρόβλημα σε όλη την Ευρώπη. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, τα περασμένα χρόνια το ισπανικό ελαιόλαδο κόστιζε στο ράφι από 3-5 ευρώ το λίτρο. Πέρσι η τιμή του έφτασε τα 8 ευρώ το λίτρο, ενώ φέτος κυμαίνεται στα 12 ευρώ. Μάλιστα όπως μας αναφέρουν και επαγγελματίες του κλάδου, τέτοιες τιμές μπορεί να βρει κανείς και στα κυπριακά ράφια. Δηλαδή ελαιόλαδο το οποίο να πωλείται φέτος στα 12 ευρώ

EconomyToday 97

ΘΕΜΑ

το λίτρο, τιμή αδιανόητη πριν από μερικά χρόνια. Οι ανησυχίες εντείνονται και από τις εκτιμήσεις ότι η τιμή μπορεί να σκαρφαλώσει μέχρι και τα 15 ή ακόμα και 18 ευρώ το λίτρο. Πού οφείλεται όμως το φαινόμενο αυτό; Το ελαιόλαδο παράγεται κατά κύριο λόγο σε μεσογειακές χώρες. Η Ισπανία, η πρώτη ελαιοπαραγωγός χώρα στον κόσμο, μαζί με την Ιταλία, την Ελλάδα και σε μικρότερο βαθμό την Τουρκία, το Μαρόκο και την Πορτογαλία αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα στην παραγωγή, λόγω κυρίως των κλιματικών συνθηκών. Αυτό, σε συνδυασμό με τον πληθωρισμό και την αύξηση του κόστους παραγωγής οδηγούν τις τιμές του συγκεκριμένου προϊόντος στα ύψη.

Η ΚΑΤΆΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΚΎΠΡΟ Μιλώντας στο Economy Today ιδιοκτήτες ελαιοτριβείων ανέφεραν ότι, συνήθως, από τον Νοέμβριο και μετά αρχίζει στην Κύπρο η λειτουργία τους και κατ’ επέκταση η διαμόρφωση των τιμών στην αγορά. Επομένως δεν έχουν ακόμα καθοριστεί οι τιμές για τη φετινή εσοδεία. Ωστόσο, όπως σημειώνουν, ακόμα και χωρίς τη νέα εσοδεία ελαιόλαδου, εντοπίστηκαν στα ράφια αυξημένες τιμές του προϊόντος. Συγκεκριμένα, έκαναν λόγο για τιμές που αγγίζουν τα 12 ευρώ το λίτρο, ενώ την ίδια στιγμή στην Ελλάδα η τιμή σε ορισμένες περιπτώσεις αγγίζει τα 15 ευρώ. Σε ερώτηση κατά πόσο παρατηρείται αυξημένο ενδιαφέρον για ενασχόληση με την παραγωγή ελαιόλαδου, σημειώνουν ότι δεν μπορεί κάποιος από τη μια μέρα στην άλλη να γίνει ελαιοπαραγωγός. Χρειάζεται χρόνος, κόπος και χρήμα. Την ίδια ώρα, σε ερώτηση για το ποιες ποικιλίες ελιών προτιμούνται για την παραγωγή ελαιόλαδου, ανέφεραν ότι στην Κύπρο δεν παράγεται ελαιόλαδο από συγκεκριμένες ποικιλίες ελιών, αλλά γίνεται μια μίξη διάφορων ποικιλιών. Ως επί το πλείστον όμως, η παραγωγή αφορά κυπριακές ελιές. Από την πλευρά του, ο ελαιοπαραγωγός Γιώργος Καϊλάς μιλώντας πρόσφατα στο ΡΙΚ ανέφερε πως υπάρχουν ενδείξεις ότι η τιμή στην Κύπρο για τους παραγωγούς θα ανέλθει στα 10-12 ευρώ, ενώ δεν αποκλείεται το λάδι που θα πωλείται στα ράφια να αγγίξει μέχρι και τα 18 ευρώ το λίτρο. Ο κ. Καϊλάς εξήγησε πως οι δύο βασικότεροι λόγοι που οδήγησαν στην άνοδο των τιμών ήταν αφενός η μειωμένη παραγωγή και αφετέρου το αυξημένο κόστος. Όπως είπε «ο ένας παράγοντας είναι η μεγάλη μείωση της προσφοράς και ο άλλος το αυξημένο κόστος του παραγωγού», τα οποία, όπως τόνισε, σε 98 EconomyToday

ορισμένες περιπτώσεις έχουν τριπλασιαστεί, γεγονός που οδήγησε στην εκτόξευση των τιμών. Προκειμένου να «απαντήσουν» σε αυτή την κατάσταση, ο κ. Καϊλάς ανέφερε πως επεξεργάζονται σχέδια για να διαμορφωθεί μία ομάδα ελαιοπαραγωγών που θα βοηθήσει τους καταναλωτές να προμηθεύονται γνήσιο προϊόν σε καλύτερη τιμή. Ο κ. Καϊλάς επισήμανε πως η διαφορά στην τιμή μεταξύ φετινής και περσινής χρονιάς είναι σχεδόν η διπλάσια, διευκρινίζοντας πως ένα λάδι της περσινής σοδειάς πρέπει να πωλείται στα 5-6 ευρώ το λίτρο από τον παραγωγό, ενώ για το φετινό η τιμή θα ανέρχεται στα 8,5 - 9 ευρώ το λίτρο. Εξέφρασε ακόμη την ελπίδα πως οι ελαιοπαραγωγοί της Κύπρου δεν θα εκμεταλλευτούν τον κόσμο πουλώντας το λάδι περσινής σοδειάς στις φουσκωμένες φετινές τιμές. Παράλληλα, ο κ. Καϊλάς έκανε λόγο για «κρούσματα» κλοπών σε ελαιώνες κατά τις βραδινές ώρες, που αναγκάζουν τους παραγωγούς

να βγάζουν ακόμη και.. περιπολίες στα χωράφια τους. Όπως περιέγραψε υπάρχουν «ενδείξεις για ολόκληρο συνεργείο που έρχεται το βράδυ, ρίχνουν δίχτυα, ό,τι αρπάξουν και φεύγουν», με τη δράση του να επικεντρώνεται σε Λύμπια και Αθηένου.

Η ΚΎΠΡΟΣ ΕΊΝΑΙ ΚΑΙ ΕΞΑΓΩΓΈΑΣ ΚΑΙ ΕΙΣΑΓΩΓΈΑΣ ΛΑΔΙΟΎ Η χώρα μας κατατάσσεται στους σχετικά μικρούς παραγωγούς ελαιολάδου στην Ευρώπη. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, σε σχέση με το ακατέργαστο ελαιόλαδο (ελαιοτριβείου), η παραγωγή τα τελευταία χρόνια, μέχρι και το 2021 που υπάρχουν στοιχεία, κυμαίνεται μεταξύ 3-4 χιλιάδων τόνων τον χρόνο. Όσον αφορά δε στην αξία, αυτή κυμαίνεται μεταξύ 11 και 15 εκατομμυρίων ευρώ. Αναλυτικότερα, το 2018, η ποσότητα της παραγωγής ανήλθε στους 3.077 τόνους με την αξία

ΟΙ ΑΝΗΣΥΧΊΕΣ ΕΝΤΕΊΝΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΑΠΌ ΤΙΣ ΕΚΤΙΜΉΣΕΙΣ ΌΤΙ Η ΤΙΜΉ ΜΠΟΡΕΊ ΝΑ ΣΚΑΡΦΑΛΏΣΕΙ ΜΈΧΡΙ ΚΑΙ ΤΑ 15 Ή ΑΚΌΜΑ ΚΑΙ 18 ΕΥΡΏ ΤΟ ΛΊΤΡΟ

τους να φτάνει στα 11.986.000 ευρώ. Η επόμενη χρονιά, το 2019 ήταν η καλύτερη των τελευταίων χρόνων και από πλευράς παραγωγής και από πλευράς αξίας. Συγκεκριμένα, η ποσότητα ανήλθε στους 4.051 τόνους και η αξία στα 15.743.000 ευρώ. Το 2020 κυμάνθηκε περίπου στα ίδια επίπεδα με την προηγούμενη χρονιά καταγράφοντας ελαφρά μείωση. Η ποσότητα ανήλθε στους 3.785 τόνους και η αξία στα 15.108.000 ευρώ. Το 2021 οι αριθμοί επανήλθαν στα επίπεδα του 2018 με την ποσότητα να φτάνει στους 3.009 τόνους και την αξία στα 12.844.000 ευρώ. Η Κύπρος είναι τόσο εισαγωγέας όσο και εξαγωγέας ελαιόλαδου. Ειδικότερα όσον αφορά στις εξαγωγές, η μικρή Κύπρος έχει καταφέρει να εξάγει ελαιόλαδο σε πολλές χώρες του κόσμου, είτε αφορά σε μικρές ποσότητες, είτε αρκετά μεγάλες. Ενδεικτικά, να αναφέρουμε ότι οι εξαγωγές παρθένου ή έξτρα παρθένου ελαιόλαδου φτάνουν μέχρι τη μακρινή Αυστραλία, τον Καναδά, τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Νότια Αφρική, τη Ρωσία, τη Σιγκαπούρη, την Ιαπωνία, την Κορέα, τον Μαυρίκιο και την Ισλανδία. Ποσότητες εξάγουμε ακόμα σε Ελβετία, Ηνωμένο Βασίλειο και Ελλάδα, καθώς επίσης και σε χώρες του Κόλπου όπως Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Μπαχρέιν, Κουβέιτ, Κατάρ. Η αξία των συνολικών εξαγωγών για το 2021 ανήλθε στο 1.206.251 ευρώ. Το αντίστοιχο ποσό για το 2022 ήταν 2.669.243 ευρώ, ενώ για την περίοδο Ιανουαρίου – Ιουλίου 2023, οι εξαγωγές ανήλθαν 2.593.528 ευρώ. Σε σχέση τώρα με τις εισαγωγές, όπως είναι φυσιολογικό, αυτές προέρχονται κυρίως από Ισπανία, Ιταλία και Ελλάδα, ενώ μικρότερες ποσότητες εισάγουμε μεταξύ άλλων από Βουλγαρία, Ηνωμένο Βασίλειο, Λίβανο, Ρουμανία, αλλά και από Τουρκία. Για το 2021, οι εισαγωγές ελαιόλαδου στην Κύπρο ανήλθαν στα 2.769.953 ευρώ. Για το 2022 το αντίστοιχο ποσό ήταν 3.230.075 ευρώ, ενώ για την περίοδο Ιανουαρίου – Ιουλίου 2023 το ποσό έφτασε τις 932.084 ευρώ.

ΑΝΗΣΥΧΟΎΝ ΟΙ ΑΓΡΟΤΙΚΈΣ ΟΡΓΑΝΏΣΕΙΣ Σε προ ημερών δηλώσεις τους για το θέμα, οι εκπρόσωποι των αγροτικών Οργανώσεων εξέφρασαν στο ΚΥΠΕ την ανησυχία τους για την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί. Όπως ανέφεραν χαρακτηριστικά, οι τιμές του εξαιρετικά παρθένου ελαιόλαδου έχουν εκτοξευθεί κατά τουλάχιστον 100% σε σύγκριση με πέρσι και καλούν τους παραγωγούς να σεβαστούν τους καταναλωτές και να μην προβούν

EconomyToday 99

ΘΕΜΑ

σε δυσανάλογες αυξήσεις στις τιμές του ελαιόλαδου, ενώ προτρέπουν το Υπουργείο Γεωργίας να εντατικοποιήσει τους ελέγχους. Ο πρόεδρος του Παναγροτικού Κυριάκος Καϊλάς, είπε ότι «ενώ υπήρξε μια αύξηση της τιμής λόγω αυξήσεων στο κόστος παραγωγής, η τιμή ακολουθεί ανοδική τάση, καθώς η παραγωγή του ελαιόλαδου παγκοσμίως μειώθηκε κατά 50%, που οφείλεται μεταξύ άλλων στην ακαρπία και τις υψηλές θερμοκρασίες». Σε σχέση με την παραγωγή στην Κύπρο, ο κ. Καϊλάς είπε ότι αυτή είναι μειωμένη κατά 50% και πρόσθεσε ότι δεν μπορούσε να πλήξει μόνο τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες «και εμάς με τόσο υψηλές θερμοκρασίες να μας αφήσει ανεπηρέαστους». Ο επαρχιακός γραμματέας της Ένωσης Κυπρίων Αγροτών (ΕΚΑ) Λευκωσίας – Κερύνειας Θωμάς Θωμά είπε ότι «φαίνεται πως οι τιμές του εξωτερικού είναι πολύ υψηλές σε σχέση με άλλες χρονιές και βλέπεις ότι στις κύριες ελαιοπαραγωγικές χώρες όπως Ελλάδα, Ισπανία και Ιταλία η τιμή του ελαιόλαδου είναι 8 με 9 ευρώ», προσθέτοντας ότι «οι τιμές σίγουρα θα εκτοξευθούν», αλλά «κανείς δεν γνωρίζει πού θα φθάσουν». Αναφέροντας ότι το ίδιο θα συμβεί και στην Κύπρο, ο κ. Θωμά είπε ότι οι λόγοι γι’ αυτή την εξέλιξη είναι οι κλιματικές αλλαγές (καύσωνες, έντονη 100 EconomyToday

βροχόπτωση με χαλαζόπτωση). Ανέφερε ότι η τιμή είναι διπλάσια σε σχέση με πέρσι και αυτό οφείλεται επίσης και στην αύξηση των τιμών ενέργειας. Ο γ.γ. της Παναγροτικής Ένωσης Κύπρου (ΠΕΚ) Χρίστος Παπαπέτρου είπε ότι «το ελαιόλαδο φέτος θα γίνει ένα είδος πολυτελείας» και πρόσθεσε πως όλα αυτά οφείλονται στο γεγονός ότι δεν υπάρχει μεγάλη παραγωγή ιδιαίτερα στην Ισπανία και την Ιταλία, που είναι οι μεγάλες ελαιοπαραγωγικές χώρες. Σε σχέση με τη φετινή παραγωγή στην Κύπρο, ο κ. Παπαπέτρου είπε ότι «είναι νωρίς να έχουμε εκτίμηση για τον λόγο ότι με τις καιρικές συνθήκες μπορεί η παραγωγή στο τέλος να μη συγκομιστεί». «Άρα η όποια παραγωγή υπάρχει στην Κύπρο δεν γνωρίζουμε ακόμη τι καιρικές συνθήκες θα έχουμε έτσι ώστε να μπορεί να συγκομιστεί για να μπορεί να γίνει ελαιόλαδο», ανέφερε, προσθέτοντας ότι «με τα σημερινά δεδομένα πιστεύω ότι η παραγωγή θα είναι ικανοποιητική». Ο γ.γ. της Νέας Αγροτικής Κίνησης Τάκης Χριστοδούλου ανέφερε ότι «η παραγωγή στην Κύπρο είναι πολύ καλή και δεν επηρεάστηκε από τις διάφορες κλιματικές αλλαγές, ούτε από την ανομβρία και το χαλάζι, προσθέτοντας, ωστόσο, ότι αναμένει «μια αύξηση της τιμής του ελαιόλαδου πάνω σε πανευρωπαϊκή

Η ΙΣΠΑΝΊΑ, ΠΟΥ ΚΑΤΕΊΧΕ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΊΑ ΧΡΌΝΙΑ ΤΑ ΗΝΊΑ ΠΑΓΚΟΣΜΊΩΣ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΉ, ΈΧΑΣΕ ΠΈΡΥΣΙ ΠΑΡΑΠΆΝΩ ΑΠΌ ΤΟ ΜΙΣΌ ΤΗΣ ΣΟΔΕΙΆΣ (54%)

βάση, λόγω του ότι η Ισπανία είχε τεράστια προβλήματα με φυσικές καταστροφές, αλλά και μύκητες». Ο κ. Χριστοδούλου είπε ότι ενώ παλιά τα ελαιοτριβεία παραλάμβαναν το ελαιόλαδο στα 2,5-3 ευρώ το λίτρο, φέτος το παραλαμβάνουν στα 7 ευρώ το λίτρο, με αποτέλεσμα το ελαιοτριβείο να το πωλήσει στη συνέχεια 12 με 13 ευρώ το λίτρο. Ο γ.γ της ΝΑΚ εξέφρασε την εκτίμηση ότι η τιμή ελαιόλαδου θα ανέλθει από 12 μέχρι 14 ευρώ, ενώ το εισαγόμενο μπορεί να ανέλθει εύκολα στα 15 ευρώ το λίτρο. Ο γ.γ. του Ευρωαγροτικού Λάμπρος Αχιλλέως είπε ότι η τιμολόγηση του ελαιόλαδου εξαρτάται από την παραγωγή, τη διατροφική του αξία και από την κλιματική αλλαγή. Αναφορικά με την κυπριακή παραγωγή, ο κ. Αχιλλέως είπε ότι αυτή φέτος θα είναι «μέτρια και όχι σε καλά επίπεδα για να είναι φθηνό το ελαιόλαδο», προσθέτοντας ότι «ο κόσμος να αναμένει ότι οι τιμές δεν θα κατέβουν αλλά θα ανέβουν». Ανέφερε ότι υπάρχει το ενδεχόμενο να αυξηθεί αρκετά η τιμή του ελαιόλαδου και θα είναι υπερβολική και πρόσθεσε πως

αν αυξηθούν υπερβολικά δεν θα χρησιμοποιεί κανείς ελαιόλαδο και «θα οδηγηθούμε εκεί που θέλουν οι βόρειες χώρες, στο σπορέλαιο».

ΟΙ ΛΌΓΟΙ ΤΗΣ ΕΚΤΌΞΕΥΣΗΣ ΔΙΕΘΝΏΣ Σε ανάλυση του Γιάννη Ξένου στην ιστοσελίδα ardin-rixi.gr παρατίθενται οι λόγοι για την αύξηση της τιμής του ελαιόλαδου πανευρωπαϊκά. Πού οφείλεται λοιπόν αυτή η τεράστια αύξηση, που ανάλογη δεν έχει καταγραφεί ποτέ στο παρελθόν; Στο ότι η Ισπανία, που κατείχε τα τελευταία χρόνια τα ηνία παγκοσμίως στην παραγωγή, έχασε πέρυσι παραπάνω από το μισό της σοδειάς (παρήγαγε 662 χιλ. τόνους, παραγωγή μειωμένη σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά κατά 54%). Και το χειρότερο για τους Ισπανούς είναι πως ούτε και φέτος αναμένεται να επιστρέψουν στην παραγωγή του 2021-22, αλλά θα κινηθούν στα περσινά επίπεδα. Από την Ισπανία εξαγόταν μέχρι το 2022 το 45% του ελαιόλαδου που διακινούνταν παγκοσμίως (2,5 εκατ. τόνοι). Η παρατεταμένη ξηρασία που πλήττει τη δυτική Μεσόγειο τα τελευταία χρόνια προκαλεί τεράστια προβλήματα στην Ισπανία, την Πορτογαλία (που και αυτή έχασε το 40% της παραγωγής, αλλά είναι πολύ μικρότερη παραγωγός) και την Ιταλία (απώλεσε το 30% της παραγωγής της πέρυσι). Η φούσκα που παρατηρείται γύρω από το ελαιόλαδο οφείλεται στην εξαιρετική επιτυχία που είχαν σημειώσει τα προηγούμενα χρόνια οι Ισπανοί παραγωγοί (που η συλλογή του καρπού γίνεται ως επί το πλείστο με μηχανικό τρόπο). Η πληθώρα ελαιόλαδου που έριχνε στην αγορά η Ισπανία στα τέλη της προηγούμενης δεκαετίας είχε σαν αποτέλεσμα η τιμή να κολλήσει πέριξ των 2 ευρώ/κιλό την τριετία 20182020. Αλλά το άνοιγμα της αμερικανικής αγοράς, όπου οι ΗΠΑ απορροφούν το 30% της παγκόσμιας παραγωγής και το 2023-24 υπολογίζεται ότι θα το αυξήσουν σε 35-37%, σε συνδυασμό με την κλιματική κρίση, φούσκωσαν υπερβολικά την τιμή. Με τις τρέχουσες τιμές είναι σίγουρο ότι τα περισσότερα νοικοκυριά θα μειώσουν την κατανάλωση λαδιού και πολλά θα το κόψουν εντελώς. Αλλά σε αυτές τις συνθήκες, όταν οι Ιταλοί μεγαλέμποροι έρχονται και αγοράζουν όσο-όσο, με όρους αγοράς δεν μπορούν να γίνουν και πολλά. Η τιμή του ελαιόλαδου τα επόμενα χρόνια θα γνωρίσει διόρθωση προς τα κάτω, αλλά επειδή τα ελαιόδεντρα της Ισπανίας θα περάσουν χρόνια να επανέλθουν στην κατάσταση πριν το 2022, αν επανέλθουν ποτέ, η τιμή θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα.

EconomyToday 101

ΑΡΘΡΟ

50 ΧΡΌΝΙΑ «ΓΕΜΊΖΕΙ» ΤΗΝ ΚΎΠΡΟ ΜΕ ΕΝΈΡΓΕΙΑ Μία εκ των κορυφαίων εταιρειών στον κλάδο του Υγροποιημένου Αερίου Πετρελαίου της κυπριακής αγοράς, συμπληρώνει φέτος μισό αιώνα λειτουργίας Ποια τα ορόσημα, οι προκλήσεις και οι προοπτικές. ΤΗΣ ΕΥΔΟΚΊΑΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΎΛΟΥ

102 EconomyToday

ΟΙ ΚΥΡΙΌΤΕΡΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΈΣ ΠΡΟΪΌΝΤΩΝ ΓΊΝΟΝΤΑΙ ΑΠΌ ΧΏΡΕΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΉΣ ΈΝΩΣΗΣ, ειδικότερα Ιταλία, Ελλάδα, Πορτογαλία, Πολωνία καθώς και από την Κίνα

ταν τον Ιούλιο του 1973 ο Κυριάκος Ιωάννης Πιττάλης προχωρούσε στην ίδρυση της Intergaz Ltd όραμά του ήταν να την καταστήσει μία από τις κορυφαίες και πιο αξιόπιστες εταιρείες στον κλάδο του Υγροποιημένου Αερίου Πετρελαίου (LPG). Ο ίδιος γνώριζε άλλωστε, καλά από προκλήσεις. Με καταγωγή από τον Άγιο Ιωάννη Πιτσιλιάς, ο αείμνηστος Κυριάκος Ιωάννης Πιττάλης εργάστηκε σκληρά, αρχικά για να γίνει εγκεκριμένος λογιστής στο Λονδίνο και στη συνέχεια, για να ιδρύσει την Intergaz στην Κύπρο. Όπως ο ίδιος έλεγε, αυτό που οδήγησε στην ίδρυση της Intergaz ήταν η αγάπη και το ενδιαφέρον του για την πατρίδα του και τους ανθρώπους της και η ανάγκη να διατηρήσει και να μεταδώσει αυτή την αγάπη στα παιδιά του και στις επόμενες γενιές. Και τα κατάφερε, αφού σήμερα, 50 χρόνια μετά, η Intergaz παραμένει μία από τις κορυφαίες εταιρείες εισαγωγής, αποθήκευσης, εμφιάλωσης και διανομής Υγροποιημένου Αερίου Πετρελαίου στην Κύπρο χάρη στις δραστηριότητές της που επικεντρώνονται αποκλειστικά στο υγραέριο βασισμένες σε εμπειρίες, επενδύσεις και επιτυχίες πέντε ολόκληρων δεκαετιών στον κλάδο. Η εταιρεία εμπορεύεται το προϊόν της τόσο σε κυλίνδρους όσο και χύμα, σε όλο το ελεύθερο τμήμα του νησιού, καθώς και σε άλλες χώρες της Μεσογείου, της Αδριατικής και της Μαύρης Θάλασσας μέσω της Jomaro, εταιρείας του Ομίλου, η οποία δραστηριοποιείται σε ναυτιλιακές και εμπορικές δραστηριότητες υγραερίου.

ΑΠΌ ΤΟ ΓΙΟΜ ΚΙΠΟΎΡ ΣΤΗ ΣΎΓΚΡΟΥΣΗ ΙΣΡΑΉΛ - ΧΑΜΆΣ Η ίδρυσή της συνέπεσε τότε με την πρώτη πετρελαϊκή κρίση, όταν τα μέλη του Οργανισμού Αραβικών Πετρελαιοπαραγωγών Χωρών (OAPEC) διακήρυξαν, τον Οκτώβριο του 1973, εμπάργκο πετρελαίου, στον απόηχο της έκρηξης του τέταρτου αραβοϊσραηλινού πολέμου, που έμεινε στην ιστορία ως ο Πόλεμος του Γιομ Κιπούρ. Η φετινή χρονιά, βρίσκει την Intergaz να γιορτάζει 50 χρόνια λειτουργίας, με τις πετρελαϊκές αγορές να βρίσκονται εκ νέου σε επιφυλακή, στη σκιά ενός νέου πολέμου, που ξεκίνησε στις 7 Οκτωβρίου, αυτή τη φορά ανάμεσα στο Ισραήλ και την παλαιστινιακή Οργάνωση Χαμάς, με απρόβλεπτες, μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, επιπτώσεις για τον κλάδο της ενέργειας. Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης μισού αιώνα λειτουργίας, σκιαγραφούμε τη δραστηριότητα της εταιρείας, αναλύοντας τα προϊόντα και τις αγορές στις οποίες

EconomyToday 103

ΑΡΘΡΟ επικεντρώνεται. Παράλληλα, ο διευθύνων σύμβουλος της Intergaz, Ανδρέας Χατζησέργης και η εμπορική διευθύντρια, Άννα Πιττάλη μιλούν στο Economy Today και περιγράφουν πώς η εταιρεία εξελίσσεται και πρωτοπορεί στον τομέα της ενέργειας, καλύπτοντας εδώ και 50 χρόνια τις ανάγκες της κυπριακής αγοράς. Ταυτόχρονα, εξηγούν πώς καταφέρνει να ελίσσεται ανάμεσα σε προκλήσεις και να προσαρμόζεται δυναμικά στα νέα δεδομένα.

ΠΡΟΪΌΝΤΑ ΚΑΙ ΑΓΟΡΈΣ Το κυρίως προϊόν που προσφέρει η Intergaz είναι το υγραέριο, το οποίο χρησιμοποιείται ευρέως στον οικιακό και εμπορικό τομέα, στη βιομηχανία, στον αγροτικό και κτηνοτροφικό κλάδο, καθώς και στους τομείς του τουρισμού και της αυτοκινητοβιομηχανίας. «Το προϊόν μας διατίθεται σε φιάλες υγραερίου αλλά και χύμα με απευθείας διανομή από τα βυτιοφόρα μας στα υποστατικά των πελατών μας», εξηγεί ο κ. Χατζησέργης. Όπως επισημαίνει, η εταιρεία διαθέτει μια ολοκληρωμένη σειρά από φιάλες υγραερίου και δεξαμενές για την πλήρη ικανοποίηση των αναγκών των πελατών της. «Επίσης», προσθέτει, «παρέχουμε μια μεγάλη γκάμα εξοπλισμού και εξαρτημάτων υγραερίου. Αναλαμβάνουμε τον σχεδιασμό και την πλήρη υλοποίηση μιας εγκατάστασης υγραερίου, με εξειδικευμένο προσωπικό και πιστοποιημένους εγκαταστάτες υγραερίου».

1997

ΤΑ ΟΡΟΣΗΜΑ

104 EconomyToday

ΟΙ ΠΡΟΚΛΉΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΛΎΣΕΙΣ «Πολλές οι προκλήσεις στην πορεία των πενήντα χρόνων», λέει ο κ. Χατζησέργης ανοίγοντας αυτό το κεφάλαιο. Η εταιρεία, άλλωστε, βρέθηκε αντιμέτωπη με την πρώτη μεγάλη της δοκιμασία, στο ξεκίνημά της, όταν λίγο μετά την ίδρυσή της και αφού ξεκίνησαν οι οικοδομικές εργασίες, τα πάντα διακόπηκαν λόγω της τουρκικής εισβολής. «Τα νεόδμητα κτήρια της Intergaz μετατράπηκαν σε καταυλισμό προσφύγων για αρκετούς μήνες μετά την εισβολή. Οι εργασίες συνεχίστηκαν στις αρχές του 1975, απασχολώντας πρόσφυγες οι οποίοι διασφάλισαν το εισόδημά τους και κατάφεραν με αξιοπρέπεια να επιβιώσουν μέχρι τις αρχές του 1976, οπόταν οι περισσότεροι επανεγκαταστάθηκαν», σημειώνει ο κ. Χατζησέργης. Ακολούθως, 40 χρόνια αργότερα, η χρηματοπιστωτική κρίση του 2013 θα φέρει την εταιρεία αντιμέτωπη με

2008

1988

Η Intergaz αποκτά τη δική της θαλάσσια προβλήτα επιτρέποντας τις εισαγωγές υγραερίου μέσω δεξαμενόπλοιων και προς τα τέλη του 2005, αφότου ελευθεροποιήθηκε η αγορά υγραερίου με την ένταξη της Κύπρου στην Ευρώπη, η εταιρεία με τη σταθερή ανάπτυξη και επιτυχία της, αποκτά δύο θαλάσσια δεξαμενόπλοια υγραερίου και ξεκινά εισαγωγές υγραερίου στην Κύπρο.

Παράλληλα, τονίζει πως είναι αφοσιωμένοι στο να παρέχουν τα καλύτερα προϊόντα και υπηρεσίες, διασφαλίζοντας τη μέγιστη ποιότητα μέσα από όλες τις διαδικασίες και λειτουργίες της εταιρείας. Ο Όμιλος Intergaz εισάγει επίσης και διάφορα προϊόντα σε σχέση με τις δραστηριότητές της για το υγραέριο, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, καθώς και τα συστήματα κλιματισμού. Οι κυριότερες εισαγωγές στα πιο πάνω προϊόντα γίνονται από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ειδικότερα Ιταλία, Ελλάδα, Πορτογαλία, Πολωνία καθώς και από την Κίνα.

ΠΡΩΤΟΣΤΑΤΕΊ ΜΕ ΤΗΝ ΊΔΡΥΣΗ ΤΗΣ ΠΡΏΤΗΣ ΠΛΉΡΩΣ ΑΥΤΟΜΑΤΟΠΟΙΗΜΈΝΗΣ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΆ ΕΛΕΓΧΌΜΕΝΗΣ ΜΟΝΆΔΑΣ ΠΛΉΡΩΣΗΣ ΚΥΛΊΝΔΡΩΝ ΥΓΡΑΕΡΊΟΥ ΣΤΟ ΝΗΣΊ.

Αυξάνει τη χωρητικότητα αποθήκευσης του τερματικού της, με την εγκατάσταση ακόμα δύο δεξαμενών αποθήκευσης, μετατρέποντας τη χωρητικότητα τερματικού σταθμού τη μεγαλύτερη στην Κύπρο.

2010

ΣΥΝΆΠΤΕΤΑΙ Η ΠΡΏΤΗ ΣΥΜΦΩΝΊΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΊΣΗΜΗ ΠΑΡΟΥΣΊΑ ΤΗΣ INTERGAZ ΣΤΑ ΣΟΥΠΕΡΜΆΡΚΕΤ ΣΚΛΑΒΕΝΊΤΗΣ, ΜΕ ΑΠΕΥΘΕΊΑΣ ΠΩΛΉΣΕΙΣ ΚΥΛΊΝΔΡΩΝ ΣΤΟΥΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΈΣ.

πολλαπλά μέτωπα. Το κούρεμα καταθέσεων, αλλά και οι δυσκολίες με την έγκριση πληρωμών στους προμηθευτές του εξωτερικού, είναι μερικά ενδεικτικά παραδείγματα που αναφέρει ο επικεφαλής της εταιρείας.

ΤΑ ΑΝΟΙΧΤΆ ΜΈΤΩΠΑ Περιγράφοντας όμως όσα χρειάστηκε να αντιμετωπίσουν την τελευταία τριετία, γίνεται εύκολα αντιληπτό πως ο κλάδος της ενέργειας είναι πλέον γρίφος για γερούς λύτες. Αναφέρουν πως σε ό,τι αφορά τη ζήτηση του υγραερίου, υπάρχουν αυξομειώσεις τα τελευταία χρόνια, αφού πρόκειται για ένα προϊόν που χρησιμοποιείται σε μεγάλο βαθμό για σκοπούς θέρμανσης και ως εκ τούτου, η ζήτηση του επηρεάζεται πολύ από τις καιρικές συνθήκες. Επιπλέον, εξηγούν πως οι πρόσφατες απανωτές προκλήσεις -πανδημία, πόλεμος στην Ουκρανία και η γενική ακρίβεια όλων των προϊόντων, περιλαμβανομένου και του υγραερίου- πιέζουν αισθητά τη συγκεκριμένη αγορά.

μεγαλύτερου αριθμού επιχειρήσεων περιόρισε αισθητά τη χρήση του υγραερίου».

ΠΡΟΤΕΡΑΙΌΤΗΤΆ ΜΑΣ Η ΕΝΔΥΝΆΜΩΣΗ ΤΟΥ ΘΑΛΆΣΣΙΟΥ ΣΤΌΛΟΥ ΚΑΙ Η ΕΠΈΚΤΑΣΗ ΣΤΙΣ ΔΙΕΘΝΕΊΣ ΑΓΟΡΈΣ

ΠΑΝΔΗΜΊΑ «Η πανδημία του COVID-19 είχε αρκετές επιπτώσεις στον τομέα της ενέργειας», αναφέρει η κ. Πιττάλη, εξηγώντας πως πέρα από τα προβλήματα ρευστότητας που αντιμετώπισαν ο τουριστικός τομέας και ο κλάδος της εστίασης, δέχθηκε πλήγμα και η ζήτηση υγραερίου, λόγω του ότι αυτοί οι κλάδοι αποτελούν δυναμικούς επιχειρηματικούς τομείς με σημαντικό μερίδιο στην κατανάλωση. Όπως περιγράφει, «το γενικό κλείσιμο του

ΕΙΣΒΟΛΉ ΡΩΣΊΑΣ ΣΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΊΑ Οι επιπτώσεις, όμως του πολέμου Ρωσίας - Ουκρανίας, υπήρξαν αλυσιδωτές. «Η πρόσφατη ενεργειακή κρίση, με τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Ρωσία μάς έφεραν αντιμέτωπους με άλλες τόσες προκλήσεις που και πάλι καταφέραμε να αντεπεξέλθουμε», σημειώνει ο κ. Χατζησέργης. Η εργοδότηση τόσο Ουκρανών όσο και Ρώσων ναυτικών, η αλλαγή προμηθευτών και ο αντίκτυπος που είχε στις ναυλώσεις πλοίων, είναι μερικά από τα παραδείγματα που παραθέτει. «Παράλληλα, η μείωση των εξαγωγών από τη Ρωσία και την Ουκρανία είχε ως αποτέλεσμα την εκτίναξη της τιμής του πετρελαίου, αυξάνοντας σημαντικά το κόστος των ναυτιλιακών καυσίμων, που έχει αντίκτυπο στο αυξημένο κόστος μεταφοράς επιβατών και προϊόντων», επισημαίνει, προσθέτοντας πως «εκτός από το γεγονός ότι έχει κλείσει η μεγαλύτερη αγορά εισαγωγής υγραερίου -Ρωσία και Ουκρανία- έχει μειωθεί σημαντικά και ο τουρισμός στο νησί από αυτές τις χώρες, επηρεάζοντας αφενός τον δικό μας κλάδο και αυξάνοντας αφετέρου κατά πολύ τις τιμές των πετρελαϊκών προϊόντων, περιλαμβανομένου του υγραερίου». «Ως αποτέλεσμα αυτή της ακρίβειας», συμπληρώνει, «οι καταναλωτές, κυρίως νοικοκυριά και θέρμανσης,

2022

2014 2016

2011

Η Intergaz λανσάρει στην κυπριακή αγορά τις νέες καινοτόμες ελαφριές φιάλες, τις X-Lite, οι οποίες συνδυάζουν ασφάλεια, εργονομία, εξοικονόμηση ενέργειας και είναι κατασκευασμένες από πλήρως ανακυκλώσιμα υλικά.

ΑΠΟΚΤΆΤΑΙ ΤΟ ΤΡΊΤΟ ΥΓΡΑΕΡΙΟΦΌΡΟ ΠΛΟΊΟ, ΤΟ SEAGAS MAJOR, ΠΟΥ ΣΉΜΕΡΑ ΕΞΥΠΗΡΕΤΕΊ ΤΟ ΜΕΓΑΛΎΤΕΡΟ ΠΟΣΟΣΤΌ ΕΙΣΑΓΩΓΉΣ ΥΓΡΑΕΡΊΟΥ ΣΤΟ ΝΗΣΊ.

Τον Νοέμβριο ιδρύεται η VLPG Plant Ltd, μια κοινοπραξία αποτελούμενη από την Intergaz, την Petrolina, τα Ελληνικά Πετρέλαια Κύπρου και τη Synergas για τη μετεγκατάσταση των εταιρειών υγραερίου από το παραλιακό μέτωπο της Λάρνακας στο Βασιλικό.

ΑΡΧΈΣ ΤΟΥ ΈΤΟΥΣ ΑΠΟΚΤΆΤΑΙ ΤΟ ΤΈΤΑΡΤΟ ΠΛΟΊΟ LPG, SEAGAS LOYALTY. ΈΝΑ ΣΎΓΧΡΟΝΟ ΠΛΟΊΟ ΠΛΉΡΟΥΣ ΠΊΕΣΗΣ ΠΟΥ ΚΑΤΑΣΚΕΥΆΣΤΗΚΕ ΤΟ 2015 ΣΤΗΝ ΙΑΠΩΝΊΑ. ΤΗΝ ΊΔΙΑ ΧΡΟΝΙΆ, ΤΟΝ ΝΟΈΜΒΡΙΟ ΤΟΥ 2022, ΓΡΆΦΕΤΑΙ ΈΝΑ ΝΈΟ ΚΕΦΆΛΑΙΟ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΊΑ ΤΗΣ INTERGAZ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΊΣΗΜΗ ΜΕΤΕΓΚΑΤΆΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΏΝ ΤΗΣ ΣΤΟ ΒΑΣΙΛΙΚΌ.

EconomyToday 105

ΑΡΘΡΟ περιορίζουν σημαντικά την κατανάλωσή τους, ενώ παρατηρείται και αυξημένη τάση για στροφή σε άλλες πηγές ενέργειας, κυρίως στον ηλεκτρισμό, με τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας».

Η ΣΤΡΟΦΉ ΣΤΙΣ ΑΠΕ ΚΑΙ Η (ΑΝΤΙ)ΔΡΆΣΗ INTERGAZ Το τελευταίο του σχόλιο οδηγεί τη συζήτηση στη στροφή που καταγράφεται στις ΑΠΕ σε διεθνές επίπεδο. Στόχος, άλλωστε, της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι μέχρι το 2030 να λαμβάνει το 42,5% της ενέργειάς της από ανανεώσιμες πηγές. Ζητούμε την άποψή του και φυσικά να μας δώσει μία γεύση για την (αντι)δράση της Intergaz προς αυτή την κατεύθυνση. «Υπάρχει μια στροφή στις ΑΠΕ σε παγκόσμιο αλλά και τοπικό επίπεδο», λέει, διαπιστώνοντας πως «η τάση αυτή ενισχύεται πολύ περισσότερο τις μέρες μας, αφού ο πληθυσμός έχει ευαισθητοποιηθεί αρκετά στην προστασία του περιβάλλοντος, αλλά παράλληλα έχει και οικονομικό όφελος με τη χρήση των ΑΠΕ». Αναφερόμενος στον ρόλο της Ε.Ε. και της κυπριακής κυβέρνησης, παρατηρεί πως «στηρίζουν έμπρακτα αυτή την προσπάθεια με διάφορες χορηγίες και άλλους τρόπους που βοηθούν την κοινωνία στη μετάβαση αυτή». «Η εταιρεία μας τα τελευταία χρόνια έχει προχωρήσει σ’ αυτή τη κατεύθυνση δίνοντας στους καταναλωτές ενεργειακές λύσεις με φωτοβολταϊκά συστήματα δικής της εισαγωγής, ενώ παράλληλα συνδυάζει τις λύσεις αυτές με συστήματα θέρμανσης και κλιματισμού», επισημαίνει.

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΉ ΕΞΈΛΙΞΗ ΚΑΙ ΨΗΦΙΑΚΌΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΌΣ Το παζλ των προκλήσεων συμπληρώνουν οι ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις, καθώς και το πολυσύνθετο κομμάτι του ψηφιακού μετασχηματισμού. Αναζητούμε τις διαφορές που εντοπίζουν στον τρόπο λειτουργίας τους σε σύγκριση με την προηγούμενη δεκαετία και επιχειρούμε να μάθουμε πώς προσαρμόζεται ο τομέας σε αυτές τις αλλαγές. «Την τελευταία δεκαετία έχουν υπάρξει αρκετές τεχνολογικές εξελίξεις τόσο στον τομέα του υγραερίου, όσο και στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας», υπογραμμίζει ο κ. Χατζησέργης. «Πιο συγκεκριμένα, η τεχνολογία διαχείρισης και εμφιάλωσης έχει προχωρήσει σε σημαντικό βαθμό. Η εταιρεία μας ακολουθεί αυτές τις εξελίξεις χωρίς καθυστέρηση, έχοντας μεταφέρει το σύνολο των λειτουργιών της στις υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις συντήρησης και εμφιάλωσης κυλίνδρων υγραερίου στο Βασιλικό». Παράλληλα, σημειώνει πως όσον αφορά τα φωτοβολταϊκά, η τεχνολογική εξέλιξη εστιάζεται κυρίως στη μείωση του κόστους τους, αλλά και των νέων υβριδικών inverter που τους επιτρέπουν να σχηματίσουν διαφορετικά ενεργειακά μείγματα. «Παραδείγματος χάριν, ο συνδυασμός φωτοβολταϊκών 106 EconomyToday

Η INTERGAZ

ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΎΣ

€80 ΕΚΑΤ. ΤΑ ΛΊΤΡΑ ΥΓΡΑΕΡΊΟΥ ΠΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΊΖΕΤΑΙ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΝΆΓΚΕΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΉΣ ΑΓΟΡΆΣ

550 ΧΙΛ. ΤΑ ΚΎΛΙΝΔΡΑ ΠΟΥ ΕΜΦΙΑΛΏΝΟΝΤΑΙ ΕΤΗΣΊΩΣ ΣΤΗ ΜΟΝΆΔΑ ΤΗΣ ΤΑ ΟΠΟΊΑ ΔΙΑΝΈΜΟΝΤΑΙ ΣΕ ΔΕΚΆΔΕΣ ΧΙΛΙΆΔΕΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΈΣ ΤΗΣ ΚΎΠΡΟΥ

12 ΕΚΑΤ. ΤΑ ΛΊΤΡΑ ΥΓΡΑΕΡΊΟΥ ΠΟΥ ΔΙΑΝΈΜΟΝΤΑΙ ΣΕ ΠΕΡΊΠΟΥ 7 ΧΙΛΙΆΔΕΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΈΣ ΥΓΡΑΕΡΊΟΥ ΧΎΜΑ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΊΑΣ

50 ΆΤΟΜΑ ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΌ ΠΟΥ ΕΡΓΟΔΟΤΕΊ

συστημάτων συνδεδεμένα με το ηλεκτρικό δίκτυο και με μπαταρίες ή και με αντλίες θερμότητας ώστε να πετυχαίνουμε τη μέγιστη αξιοποίηση της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας», εξηγεί. Όσον αφορά τον ψηφιακό μετασχηματισμό, η κ. Πιττάλη τονίζει ότι και στις δύο περιπτώσεις η εξέλιξή του, τους έδωσε τη δυνατότητα να μετασχηματίσουν σε ψηφιακό περιβάλλον το σύνολο των εσωτερικών τους λειτουργιών και διαδικασιών. «Αυτό οδήγησε στην εξοικονόμηση χρόνου, τη μείωση του βαθμού δυσκολίας διαχείρισης του συστήματος και την εξάλειψη, μεταξύ άλλων, της χρήσης χαρτιού και εκτυπώσεων που απαιτούνταν για τη διεκπεραίωση των διαδικασιών μας», περιγράφει, προσθέτοντας πως «το σημαντικότερο είναι ότι μας έδωσε τη δυνατότητα να μαζεύουμε και να αναλύουμε μεγάλο όγκο δεδομένων, ώστε να προβαίνουμε στις απαραίτητες ενέργειες και τη συνεχή βελτιστοποίηση του Οργανισμού μας».

ΦΆΚΕΛΟΣ «ΦΥΣΙΚΌ ΑΈΡΙΟ» Από τη συζήτηση δεν θα μπορούσε να λείπει το φυσικό αέριο, αφού η πολυαναμενόμενη αξιοποίηση των κοιτασμάτων που έχουν εντοπιστεί ανοικτά της Κύπρου βρίσκεται εδώ και χρόνια στην ημερήσια διάταξη της επικαιρότητας. Πώς αντιμετωπίζει όμως η εταιρεία αυτή την προοπτική; «Το φυσικό αέριο είναι ακόμη ένα ανταγωνιστικό προ-

ϊόν ως προς το υγραέριο, όχι τόσο ως προς τη χρήση του από τους τελικούς καταναλωτές, αλλά ως καύσιμη ύλη που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τις ανάγκες των ηλεκτροπαραγωγών σταθμών του νησιού», απαντά ο κ. Χατζησέργης. «Ως αποτέλεσμα της χρήσης αυτής αναμένεται να μειωθούν οι ρύποι που εκπέμπουν σήμερα οι σταθμοί με τα συμβατικά καύσιμα και από την άλλη να μειωθεί και η τιμή του ηλεκτρισμού από την καύση ενός πιο φθηνού προϊόντος και πιο αποδοτικού», εκτιμά. Ωστόσο, όπως εξηγεί, η καθυστέρηση που παρατηρείται στην εξόρυξη του φυσικού αερίου, σε συνδυασμό με τον ρυθμό που αλλάζει ο τομέας της ενέργειας, δημιουργεί ερωτηματικά ως προς την αξιοποίησή του.

ΤΑ ΕΠΌΜΕΝΑ ΣΧΈΔΙΑ Μιλώντας για τους μελλοντικούς σχεδιασμούς της εταιρείας και οι δύο διαβεβαιώνουν πως ο Οργανισμός θα συνεχίσει να εξελίσσεται και να πρωτοπορεί σε όλους τους τομείς της ενέργειας με υψηλό αίσθημα ευθύνης απέναντι στο περιβάλλον. «Προτεραιότητά μας η ενδυνάμωση του θαλάσσιου στόλου και η επέκταση στις διεθνείς αγορές. Παράλληλα στην κυπριακή αγορά είμαστε έτοιμοι να προσφέρουμε λύσεις στη μετάβαση από τα συμβατικά καύσιμα και να δώσουμε ενεργειακές λύσεις σε εμπορικούς και οικιακούς καταναλωτές, συνδυάζοντας υγραέριο, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τεχνολογία».

ΠΛΕΟΝΕΚΤΉΜΑΤΑ ΠΛΑΣΤΙΚΏΝ

ΚΥΛΊΝΔΡΩΝ ΥΓΡΑΕΡΊΟΥ •Ε ΛΑΦΡΎ - Ζυγίζει περίπου 50% λιγότερο από μια συνηθισμένη φιάλη υγραερίου και είναι πολύ πιο εύκολη στη χρήση της. •Κ ΟΜΨΌ – Το νέο X-Lite παρουσιάζει στον καταναλωτή έναν πρωτοποριακό σχεδιασμό και μια ελκυστική κατασκευή. • ΜΗ ΔΙΑΒΡΩΤΙΚΌ – πιο ανθεκτική φιάλη. • ΑΣΦΑΛΉ – υψηλή στερεότητα και αντοχή. •Α ΝΤΟΧΉ ΣΤΗ ΦΩΤΙΆ – κάτω από ελεγχόμενη δοκιμή πυρός η φιάλη απελευθερώνει αργά το περιεχόμενό της που στη συνέχεια καίγεται μέχρι να αδειάσει χωρίς να εκρήγνυται. •Ε ΡΓΟΝΟΜΙΚΌ – νέος μοντέρνος σχεδιασμός με εργονομικές χειρολαβές. •Φ ΙΛΙΚΌ ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΕΡΙΒΆΛΛΟΝ – ένα πλήρως ανακυκλώσιμο προϊόν καθώς είναι κατασκευασμένο από ανακυκλώσιμα υλικά.

EconomyToday 107

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΜΑΡΙΆΝΝΑ ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΊΟΥ:

Η ΨΥΧΙΚΉ ΥΓΕΊΑ ΤΩΝ ΝΈΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΈΝΩΝ ΕΊΝΑΙ ΥΨΊΣΤΗΣ ΣΗΜΑΣΊΑΣ Το καλό ήθος είναι σημαντική και σταθερή αξία τόσο για τους εργοδότες όσο και για τους εργαζομένους, εξηγεί η ιδρύτρια και διευθύντρια του Ομίλου PERHA. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗ ΧΑΡΙΣ ΒΩΒΟΥ

αγορά εργασίας αλλάζει, όπως και η κοινωνία. Νέες ανάγκες έρχονται στο προσκήνιο, που πλέον ήρθε η στιγμή να εκφραστούν δημιουργικά και να αξιοποιηθούν παραγωγικά. Η ανάγκη για διατήρηση της ψυχικής υγείας και του σεβασμού στον χώρο εργασίας, ενός ευέλικτου ωραρίου, της συμμετοχικότητας στις αποφάσεις που λαμβάνονται για τις επαγγελματικές αποφάσεις της ομάδας είναι ύψιστης σημασίας για τη νέα γενιά. Πλέον οι εργαζόμενοι μαθαίνουν να αξιοποιούν τις γνώσεις και τα προσωπικά χαρακτηριστικά που διαθέτουν για να προσδίδουν μεγαλύτερη αξία στον εργοδότη τους. Περισσότερο συνεργάτες παρά υπάλληλοι είναι η τάση των νέων στον χώρο εργασίας τους. Αυτή την ελευθερία προσθέτει στο κάδρο της αγοράς εργασίας

ΤΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΌ ΕΊΝΑΙ Ο ΙΔΑΝΙΚΌΣ «ΧΏΡΟΣ» ΝΑ ΠΑΡΑΘΈΣΟΥΝ ΤΑ ΔΥΝΑΤΆ ΤΟΥΣ ΣΗΜΕΊΑ, ΤΗΝ ΕΜΠΕΙΡΊΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΔΕΞΙΌΤΗΤΈΣ ΤΟΥΣ

και η τηλεργασία. Ανοιχτά μυαλά, νέες ευκαιρίες εξέλιξης και ευελιξία στην επαγγελματική ανέλιξη, μπορεί να περιλαμβάνει η εργασία εξ αποστάσεως διεθνώς. Ωστόσο, κατά πόσο τα παραπάνω είναι αποδεκτά από τους εργοδότες και πόσο συμμορφώνονται στις νέες επιταγές της εργασίας; Απαντήσεις στα ερωτήματα μάς δίνει η ιδρύτρια και διευθύντρια του Ομίλου PERHA, Μαριάννα Χατζηαντωνίου.

ΣΕΒΑΣΜΌΣ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΊΑ

Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Economy Today η κ. Χατζηαντωνίου, μίλησε για τις ευκαιρίες εργοδότησης, το περιεχόμενο των σημερινών βιογραφικών, τι ζητάνε πλέον οι εργοδότες αλλά και τι παραμένει διαχρονικά σταθερό στις απαιτήσεις τους προς τους εν δυνάμει εργαζομένους τους. Σύμφωνα με την κ. Χατζηαντωνίου, οι εργοδότες ζητούν να είναι στο ανθρώπινο δυναμικό τους «ταλέντα» με το κατάλληλο μείγμα ικανοτήτων, ενώ το καλό ήθος είναι σημαντική και σταθερή αξία τόσο για τους εργοδότες όσο και για τους εργαζομένους. Επίσης, αναφέρεται στα επαγγέλματα που έχουν μεγαλύτερη ζήτηση από τους νέους, αλλά και το πώς έχει διαμορφωθεί σήμερα η αγορά εργασίας με τις νέες ανάγκες εργοδοτών και εργαζομένων.

EconomyToday 109

ΥΣ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Πώς έχει διαμορφωθεί η προσφορά και η ζήτηση στην αγορά εργασίας σήμερα; Τι έχει αλλάξει; Είμαστε σε μια εποχή όπου η ψυχική υγεία των εργαζομένων είναι ύψιστης σημασίας για τη νέα γενιά. Επίσης η ευελιξία στο ωράριο, οι ευκαιρίες πρόσβασης στην εργασία και οι ίσες αμοιβές είναι μεταξύ άλλων τα θέματα που σήμερα κοιτάει ο νέος που αναζητεί θέση εργασίας. Μεγάλο ρόλο στη συγκεκριμένη εξέλιξη έπαιξε η πανδημία του Covid με την είσοδο της τηλεργασίας καθώς δημιούργησε ζητήματα σωστής ισορροπίας μεταξύ τηλεργασίας και παρουσίας στο γραφείο. Οι νέοι αναζητούν και «προσωπική ευχαρίστηση» στους χώρους απασχόλησης, ενώ ταυτόχρονα απαιτούν να έχουν «λόγο» και να συμμετέχουν στις αποφάσεις, όχι σ’ αυτές που αφορούν διοικητικά θέματα βέβαια, αλλά σ’ αυτές που αφορούν το αντικείμενο της δουλειάς τους. Την ίδια ώρα η προσφορά για εργασία κρύβει τον κλασικό σημαντικό παράγοντα που δεν είναι άλλος από την απόκτηση πτυχίου. Ωστόσο η αξία του στην τελική επιλογή δεν είναι ίδια όπως πριν από 10 με 15 χρόνια. Πλέον η εργασιακή εμπειρία τους, μετά την τριτοβάθμια εκπαίδευση, παίζει σημαντικότερο ρόλο. Επίσης soft skills όπως, διοίκηση ομάδων, επικοινωνιακές δεξιότητες και συναισθηματική νοημοσύνη αποτελούν σημαντικά κριτήρια στην προσφορά εργασίας. Τι ευκαιρίες υπάρχουν σήμερα στον τομέα της Aναζήτησης Eργασίας; Είναι εξαιρετικά σημαντικό να προβλέπεις τις τάσεις που καθορίζουν το μέλλον της εργασίας. Νομίζω ότι οι ευκαιρίες αναζητούν φιλόδοξους νέους ώστε να γίνουν οι ηγέτες του αύριο. Επίσης έχουμε φύγει από την έννοια «ευκαιρία εργασίας=μονιμότητα σε συγκεκριμένα επαγγέλματα». Η τελευταία δεκαετία έχει χαρακτηριστεί από μεγάλη διαμάχη σχετικά με το μέλλον της εργασίας. Η τυπική απασχόληση - μόνιμη, πλήρους απασχόλησης και υποκείμενη στο εργατικό δίκαιο - εξακολουθεί να κυριαρχεί και η μη τυπική απασχόληση, με την εξαίρεση της μερικής απασχόλησης, εξελίσσεται εντός ορισμένων ορίων. Αλλά αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο ότι κάτι συμβαίνει στην αγορά εργασίας που έχει μεγάλη σημασία και επηρεάζει την ποιότητα εργασίας και απασχόλησης. Τι χαρακτηριστικά περιλαμβάνουν τα περισσότερα βιογραφικά των νέων σήμερα; Τα περισσότερα βιογραφικά που λαμβάνουμε περιέχουν στοιχεία που θέλουν να αναδείξουν τον «Επαγγελματισμό», τη «Δημιουργικότητα», την «Αναλυτική ικανότητα», την «Προσαρμοστικότητα» σε μεταβαλλόμενο περιβάλλον, την «Ευελιξία», την «Υπευθυνότητα» και την «Αποδοτικότητα» υπό πίεση. Ωστόσο υπάρχει έλλειψη αναφοράς δεξιοτήτων στα βιογραφικά των υποψηφίων. Το βιογραφικό είναι ο ιδανικός «χώρος» να παρα110 EconomyToday

θέσουν τα δυνατά τους σημεία, την εμπειρία και τις δεξιότητές τους. Τι είναι αυτά που ζητάνε πλέον οι εργοδότες από τους εν δυνάμει υπαλλήλους τους; Στην πλειοψηφία τους, οι εργοδότες ζητούν από τους εν δυνάμει υπαλλήλους τους να διαθέτουν το «πακέτο» των τυπικών και ποιοτικών προσόντων που αναζητούν ευρύτερα οι επιχειρήσεις. Πιο συγκεκριμένα μιλάμε για το εργασιακό ήθος, την ικανότητα εργασίας σε ομάδα, την ευελιξία και προσαρμοστικότητα, τις οργανωτικές ικανότητες, την ανάληψη πρωτοβουλιών, τις τεχνικές και πρακτικές γνώσεις στο αντικείμενο εργασίας και φυσικά βασικές ψηφιακές δεξιότητες. Επίσης, ο εργαζόμενος πρέπει να είναι κατάλληλα προετοιμασμένος για να παραμείνει παραγωγικός και να εξελίσσεται μέσω των εναλλαγών καριέρας. Οι εργοδότες λοιπόν ουσιαστικά ζητούν να είναι στο ανθρώπινο δυναμικό τους «ταλέντα» με το κατάλληλο μείγμα ικανοτήτων, γνώσεων και δεξιοτήτων για τη θέση που έχουν. Υπάρχει κάτι που έχει παραμείνει σταθερό στις απαιτήσεις των εργοδοτών; Το καλό ήθος και η επαγγελματική συμπεριφορά παραμένουν σταθερές και θεμελιώδεις απαιτήσεις για τους εργοδότες. Ένας υψηλός βαθμός επαγγελματικής ηθικής και κοινωνικής ευαισθησίας μπορεί να συμβάλει στην επιτυχία του ατόμου στον χώρο εργασίας και στην καλή φήμη και επωνυμία της επιχείρησης. Καλό ήθος στον χώρο εργασίας περιλαμβάνει την ειλικρίνεια, την αξιοπρέπεια, τον σεβασμό προς τους συναδέλφους και τους πελάτες, την αξιοκρατία και την επαγγελματική ευγένεια. Οι εργοδότες επιθυμούν να έχουν στο προσωπικό τους άτομα που μπορούν να εμπιστευτούν και να αλληλεπιδρούν αποτελεσματικά με τους άλλους. Επιπλέον, η επαγγελματική συμπεριφορά και το καλό ήθος συνήθως συμβάλλουν στη δημιουργία θετικού εργασιακού περιβάλλοντος, το οποίο μπορεί να ενθαρρύνει την παραγωγικότητα και την ικανοποίηση των εργαζομένων. Συνεπώς, το καλό ήθος είναι σημαντική και σταθερή αξία τόσο για τους εργοδότες όσο και για τους εργαζομένους. Τι επαγγέλματα ζητάνε περισσότερο οι νέοι για να εργαστούν; Βρισκόμαστε στο κατώφλι ενός νέου ψηφιακού κόσμου και ενός νέου τρόπου ζωής. Οι νέοι βλέπουν την αλλαγή και πλέον εκεί κατευθύνονται. Τα μοντέλα εργασίας αλλάζουν. Όροι όπως η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο (cybersecurity), η ανάλυση δεδομένων (data analysis) και τα κρυπτονομίσματα (blockchain) κατακλύζουν σταδιακά τη ζωή μας. Οι έρευνες δείχνουν ότι μέχρι το 2025 θα υπάρχουν 149 εκατομμύρια νέες ψηφιακές θέσεις εργασίας. Γενικότερα σήμερα οι πτυχιούχοι νέοι αναζητούν επαγγέλματα που κινούνται στην επιστήμη, στην τεχνολογία, στη μηχανική και τα μαθηματικά.

Επίσης να μην ξεχνάμε ότι ένα μεγάλο μέρος των νέων που αναζητά εργασία παραμένει «παραδοσιακό» και αναζητά καλές ευκαιρίες στην Ιατρική, τη Νοσηλευτική και την Ψυχολογία. Μια εξίσου σημαντική αλλαγή είναι η άνοδος της αυτοαπασχόλησης. Ας μην ξεχνάμε ότι οι ψηφιακές πλατφόρμες είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη νέα μορφή απασχόλησης στον κόσμο. Και οι περισσότερες πλατφόρμες ήδη επιλέγουν το μοντέλο του συνεργάτη freelancer. Ποιες υπηρεσίες προσφέρετε εσείς σαν εταιρεία; Στον Όμιλο PERHA δημιουργούμε και παρέχουμε υψηλής ποιότητας συμβουλευτικές υπηρεσίες Ανθρώπινου Δυναμικού, όπου το στρατηγικό επιχειρηματικό σχέδιο και οι στόχοι της κάθε επιχείρησης χρησιμεύουν ως βάση για τη συμφωνία σχετικά με τους τομείς Ανθρώπινου Δυναμικού στους οποίους πρέπει να δοθεί έμφαση στην επιδίωξη της αύξησης της δέσμευσης των εργαζομένων και της οργανωτικής απόδοσης. Εργαζόμαστε για να προσθέσουμε αξία στους πελάτες μας ανταποκρινόμενοι στις προκλήσεις τους με πάθος και αξιοπιστία και δεσμευόμαστε να επιτύχουμε την

αριστεία στον τρόπο με τον οποίο τους εξυπηρετούμε. Στον Όμιλο PERHA εστιάζουμε στα πλεονεκτήματα και τις επιχειρηματικές προκλήσεις των πελατών μας και σχεδιάζουμε ολοκληρωμένα προγράμματα, προσαρμοσμένα σε αυτούς, χρησιμοποιώντας καινοτόμες μεθόδους και εργαλεία, δημιουργώντας success stories για τη Στρατηγική Ανθρώπινου Δυναμικού, τις Αναλύσεις Ανθρώπινου Δυναμικού, την Εκπαίδευση και την Ανάπτυξη του προσωπικού, την Οργανωτική Ανάπτυξη, την Καθοδήγηση Ανθρώπινου Δυναμικού και την Επωνυμία Ανθρώπινου Δυναμικού. Οι πελάτες της PERHA Group αναπτύσσουν μια νέα και δυναμική κουλτούρα διαχείρισης Ανθρώπινου Δυναμικού μέσα από τις καινοτόμες λύσεις που προσφέρουμε. Στον Όμιλο PERHA διαχειριζόμαστε όλες τις ανάγκες της κάθε επιχείρησης σε θέματα Ανθρώπινου Δυναμικού, ώστε να μπορείτε να επικεντρωθείτε στην επιχειρηματική στρατηγική και στην ανάπτυξη της εταιρείας σας. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις υπηρεσίες της εταιρείας, επικοινωνήστε στην ηλεκτρονική διεύθυνση info@perhagroup.com.

EconomyToday 111

ADVERTORIAL

ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΟΙ ΑΠΌ 6.000 ΕΠΙΣΚΈΠΤΕΣ ΈΔΩΣΑΝ

ΔΥΝΑΜΙΚΌ «ΠΑΡΏΝ» ΣΤΟ EUROPEAN RESEARCHERS’ NIGHT Η μεγαλύτερη γιορτή της Επιστήμης, της Καινοτομίας και της Έρευνας πραγματοποιήθηκε στην Κύπρο, για 17η χρονιά, από το ΙδΕΚ

θρόα η προσέλευση στη φετινή εκδήλωση του European Researchers’ Night την οποία διοργάνωσε για 17η χρονιά το Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΙδΕΚ), με μικρούς και μεγάλους από όλη την Κύπρο να αγκαλιάζουν την κορυφαία γιορτή της Έρευνας, της Καινοτομίας και της Επιστήμης. Περισσότερα από 6.000 άτομα παρευρέθηκαν στη συναρπαστική εκδήλωση, την Παρασκευή 29 Σεπτεμβρίου, στην Κρατική Έκθεση Λευκωσίας, στην οποία αξιοσημείωτη ήταν η παρουσία της νέας γενιάς, με τη συμμετοχή πέραν των 3.000 μαθητών και μαθητριών. Η εκδήλωση, η οποία τελούσε υπό την αιγίδα του προέδρου της Δημοκρατίας, κ. Νίκου Χριστοδουλίδη, είχε ως κεντρικό της σλόγκαν το «Mission: Connect» με στόχο να συγκεντρώσει και να παρουσιάσει σε έναν εντυπωσιακό εκθεσιακό χώρο τα επιτεύγματα των επιστημόνων, των ακαδημαϊκών, των ερευνητών/ τριών και των καινοτόμων επιχειρηματιών της Κύπρου, φέρνοντάς τους σε επαφή με το ευρύ κοινό και δη με τη νέα γενιά. Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι το European 112 EconomyToday

Researchers’ Night διοργανώνεται ταυτόχρονα σε περισσότερες από 350 ευρωπαϊκές πόλεις και αποτελεί πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με στόχο να αναδείξει τον αντίκτυπο της επιστήμης στην καθημερινή ζωή των πολιτών, με πρωτότυπους και διασκεδαστικούς τρόπους. Στο φετινό European Researchers’ Night συμμετείχαν με πρωτοπόρα έργα και διαδραστικές δραστηριότητες, δεκάδες φορείς από το Οικοσύστημα Έρευνας και Καινοτομίας της Κύπρου, δημιουργώντας γέφυρες επικοινωνίας με το ευρύ κοινό. Κεντρικό θέμα ήταν οι «Ευρωπαϊκές Αποστολές» που αφορούν στην ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων σε παγκόσμιες προκλήσεις όπως η Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή, ο Καρκίνος, οι Υγιείς Ωκεανοί, Θάλασσες και Παράκτια και Εσωτερικά Ύδατα, οι Κλιματικά Ουδέτερες και Έξυπνες Πόλεις και η Υγεία Εδάφους και Τροφίμων. Το κοινό είχε την ευκαιρία να περιηγηθεί σε περισσότερα από 60 περίπτερα τα οποία ήταν στελεχωμένα με κορυφαίους επιστήμονες της Κύπρου, να συμμετάσχει σε διαδραστικά πειράματα, να παρακολουθήσει προσομοιώσεις, ενώ δεν έλειψαν τα παιχνίδια και το κυνήγι

ΤΟ EUROPEAN RESEARCHERS’ NIGHT ΕΝΤΆΣΣΕΤΑΙ ΣΤΟ ΠΛΑΊΣΙΟ ΤΩΝ ΔΡΆΣΕΩΝ ΠΟΥ ΥΛΟΠΟΙΕΊ ΤΟ ΙΔΕΚ ΜΕ ΣΤΌΧΟ ΤΗΝ ΚΑΛΛΙΈΡΓΕΙΑ ΚΟΥΛΤΟΎΡΑΣ ΈΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΊΑΣ ΣΤΙΣ ΝΈΕΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΝΈΟΥΣ, ΑΛΛΆ ΚΑΙ ΣΤΟ ΣΎΝΟΛΟ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΉΣ ΚΟΙΝΩΝΊΑΣ

θησαυρού από το πρόγραμμα. Ξεχωριστή θέση στη διοργάνωση είχε η παράσταση κωμικού αυτοσχεδιασμού στην Επιστήμη, με τους κωμικούς Γιώργο Αγγελόπουλο, Γιάννη Σαρακατσάνη και Σωσώ Χατζημανώλη.

Ο ΝΕΑΡΟΊ ΕΠΙΣΤΉΜΟΝΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΊΠΤΕΡΟ ΠΟΥ «ΈΚΛΕΨΕ» ΤΙΣ ΕΝΤΥΠΏΣΕΙΣ Στο πλαίσιο του European Researchers’ Night πραγματοποιήθηκε επίσης τελετή βράβευσης μαθητών και μαθητριών που διακρίθηκαν σε διαγωνισμούς του ΙδΕΚ. Συνολικά, 11 νεαροί επίδοξοι επιστήμονες βραβεύτηκαν για τον καινοτόμο τρόπο σκέψης και τις ευφάνταστες ιδέες τους, ξεχωρίζοντας ανάμεσα σε δεκάδες άλλες συμμετοχές που υποβλήθηκαν για τους διαγωνισμούς «Science Unfold» και συγγραφής ιστορίας μικρού μήκους . Συγκεκριμένα, στον διαγωνισμό επικοινωνίας της Επιστήμης «Science Unfold», οι μαθητές/τριες κλήθηκαν να επιστρατεύσουν τη φαντασία και τις επικοινωνιακές τους δεξιότητες, παρουσιάζοντας με δημιουργικό τρόπο μια επιστημονική ανακάλυψη

της επιλογής τους. Όσον αφορά τον διαγωνισμό συγγραφής ιστορίας μικρού μήκους, μαθητές/τριες της Δημοτικής εκπαίδευσης έγιναν συγγραφείς ιστοριών με τίτλο «Σύνδεση με Ευρώπη 2030: Ο Brainy και η Genie μας καλούν από το μέλλον!». Αξίζει να σημειωθεί ότι η καλύτερη ιστορία εικονογραφήθηκε και δόθηκε ως δώρο σε ψηφιακή μορφή σε όλους τους επισκέπτες της εκδήλωσης. Επιπρόσθετα, το «Biobank.cy Κέντρο Αριστείας για Βιοτράπεζα και Βιοϊατρική Έρευνα» αναδείχθηκε ως το καλύτερο περίπτερο της φετινής διοργάνωσης, η ομάδα του οποίου παρουσίασε ένα διαδραστικό παιχνίδι, που αφορούσε την ανίχνευση καρκινικών κυττάρων και ελεύθερων μορίων καρκινικού DNA στο αίμα. Τα βραβεία απένειμαν ο υφυπουργός Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής, κ. Φίλιππος Χατζηζαχαρίας, ο επικεφαλής επιστήμονας για Έρευνα, Καινοτομία και Τεχνολογία, κ. Δημήτρης Σκουρίδης, ο αντιπρόεδρος του ΙδΕΚ, κ. Ανδρέας Ευσταθίου και τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου του Ιδρύματος, Κώστας Χριστοφίδης και Σπύρος Χριστοφίδης. Απευθυνόμενος στους νικητές και στις νικήτριες, ο επικεφαλής

επιστήμονας και πρόεδρος του δ.σ. του ΙδΕΚ, κ. Δημήτρης Σκουρίδης, τους ενθάρρυνε να συνεχίσουν να παλεύουν και να στοχεύουν όλο και υψηλότερα. «Εμείς θα βρισκόμαστε δίπλα σας σε κάθε προσπάθεια, οικοδομώντας ένα περιβάλλον που ενθαρρύνει την Αριστεία, την Καινοτομία και την Τεχνολογική Ανάπτυξη, δημιουργώντας ποιοτικές ευκαιρίες απασχόλησης που θα σας επιτρέψουν να ξεδιπλώσετε πλήρως το εύρος του ταλέντου και των δυνατοτήτων σας», τόνισε. Παράλληλα, αναφέρθηκε στις σημαντικές επιτυχίες προσωπικοτήτων του Οικοσυστήματος Έρευνας και Καινοτομίας της χώρας, που με το υποδειγματικό έργο τους έχουν καταφέρει να βάλουν την Κύπρο στην κατηγορία Strong Innovators του Ευρωπαϊκού Δείκτη Καινοτομίας.

ΚΑΛΛΙΈΡΓΕΙΑ ΚΟΥΛΤΟΎΡΑΣ, ΈΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΊΑΣ Το European Researchers’ Night εντάσσεται στο πλαίσιο των δράσεων που υλοποιεί το ΙδΕΚ με στόχο την καλλιέργεια Κουλτούρας, Έρευνας και Καινοτομίας στις νέες και τους νέους, αλλά και στο σύνολο της κυπριακής κοινωνίας. Στο πλαί-

σιο του πολυεπίπεδου έργου του, ως ο εθνικός φορέας για υποστήριξη και προώθηση της Έρευνας, της Τεχνολογικής Ανάπτυξης και της Καινοτομίας στην Κύπρο, το Ίδρυμα έχει ως αποστολή να διαμορφώσει τις συνθήκες εκείνες που θα εφοδιάσουν και θα ενθαρρύνουν τη νέα γενιά να ακολουθήσει τον δρόμο της Επιστήμης, της Τεχνολογίας και της Καινοτόμου Επιχειρηματικότητας ως επιλογή καριέρας. Μιλώντας στο Economy Today και υπογραμμίζοντας την πρωταρχική σημασία που αποδίδει το ΙδΕΚ στους νέους του τόπου, ο γενικός διευθυντής του Ιδρύματος Θεόδωρος Λουκαΐδης, σημείωσε: «Η νέα γενιά αποτελεί το βασικότερο συστατικό για το μέλλον της Κύπρου. Είναι αυτή που θα μας οδηγήσει σε νέους δρόμους και θα χτίσει την κοινωνία του αύριο. Συνεπώς, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να εμφυσήσουμε στη μαθητιώσα νεολαία μια κουλτούρα που θα καλλιεργεί την περιέργεια και τη δημιουργικότητα. Να τους ενθαρρύνουμε να κάνουν το επόμενο βήμα και να αποτελέσουν αναπόσπαστο κομμάτι ενός Οικοσυστήματος πιο σύγχρονου και εξωστρεφούς, που θα συμβάλλει στη διαμόρφωση μιας ανταγωνιστικής οικονομίας και μιας ευημερούσας κοινωνίας». Προς αυτή την κατεύθυνση, το Ίδρυμα σχεδιάζει νέους διαγωνισμούς για μαθητές/τριες, όπως το Innova Challenge, ενώ από το 2022 υλοποιεί το πρόγραμμα «Research and Innovation Internships», στο πλαίσιο του οποίου προσφέρονται κίνητρα σε καινοτόμες επιχειρήσεις να φιλοξενήσουν ως ασκούμενους φοιτητές/ τριες. Εξίσου σημαντικό είναι το χρηματοδοτικό πρόγραμμα «PhD in Industry», που αφορά την εργοδότηση φοιτητών για εκπόνηση διδακτορικής διατριβής στη βιομηχανία. Το ΙδΕΚ ευχαριστεί θερμά όλους τους συμμετέχοντες που συνέβαλαν στην πραγματοποίηση της εκδήλωσης, καθώς και τους χιλιάδες επισκέπτες που έδωσαν το παρών τους. Ραντεβού τον Σεπτέμβριο του 2024, για ένα European Researchers’ Night ακόμη πιο συναρπαστικό.

EconomyToday 113

ΑΡΘΡΟ

ΑΠΟΚΡΥΠΤΟΓΡΑΦΏΝΤΑΣ

ΤΟΝ ΚΏΔΙΚΑ DA VINCI

ΤΗΣ ΆΝΝΑΣ ΚΡΙΘΑΡΊΔΟΥ

Mona Lisa θεωρείται ένας από τους πιο γνωστούς πίνακες του Ιταλού εικαστικού Leonardo Da Vinci, ο οποίος μεγαλούργησε και έμεινε στην ιστορία με τα αξιοθαύμαστα αριστουργήματά του. Υπάρχουν, όμως, πτυχές από τη ζωή του που ενδεχομένως να μη γνωρίζουμε.

LEONARDO WHO;

Ο Leonardo Da Vinci γεννήθηκε το 1452, στο Anchiano, ένα χωριό κοντά στην κωμόπολη Vinci, στην Tuscany. Ήταν νόθος γιος του εύπορου συμβολαιογράφου Piero D’Antonio Da Vinci και της Katerinas, η οποία πιθανολογείται ότι ήταν χωρική ή υπηρέτρια. Αν και στην αναγεννησιακή Ιταλία τα νόθα παιδιά δεν ήταν ντροπή, υπήρχαν κάποιοι νομικοί περιορισμοί. Έτσι, λοιπόν, αφού δεν μπορούσε να πάρει το επώνυμο του πατέρα του, λεγόταν απλώς Leonardo. Όταν ενηλικιώθηκε, ζήτησε από τον πατέρα του να αποκτήσει τον τίτλο «Da Vinci» για να διαφέρει από άλλους συνονόματους Τοσκανούς καλλιτέχνες. Ο πατέρας του συμφώνησε. Όταν ο Leonardo πήγε στο Μιλάνο συστηνόταν ως «Leonardo, the Florentian», αλλά το παλιό του όνομα είχε πια κολλήσει. Ο Leonardo στάθηκε τυχερός που ο Piero τον είχε αναγνωρίσει και μάλιστα, όταν ήταν πέντε ετών ο πατέρας του τον πήρε μαζί του στη Florentia. Ο Da Vinci δεν μπορούσε να ακολουθήσει το επάγγελμα του πατέρα του επειδή ήταν νόθος κι έτσι έμαθε μόνο γραφή και τα στοιχειώδη μαθηματικά. Το 1466, ο Piero είχε πλέον διακρίνει το ταλέντο του 14χρονου γιου του κι έτσι τον 114 EconomyToday

O ΠΊΝΑΚΑΣ ΤΗΣ MONA LISA, ΑΝΑΘΕΏΡΗΣΕ ΤΟΥΣ ΚΑΝΌΝΕΣ ΤΗΣ ΤΈΧΝΗΣ ΚΑΘΏΣ ΟΙ ΤΕΧΝΙΚΈΣ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΊΗΣΕ Ο ΠΡΩΤΕΡΓΆΤΗΣ ΤΗΣ ΙΤΑΛΙΚΉΣ ΑΝΑΓΈΝΝΗΣΗΣ ΕΊΝΑΙ ΜΟΝΑΔΙΚΈΣ ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΠΌΡΕΣ

έστειλε να μαθητεύσει δίπλα στον Andrea del Verrocchio, ένα φημισμένο καλλιτέχνη και προστατευόμενο της οικογένειας των Μεδίκων. Κοντά του ο Da Vinci εκτός από ζωγραφική και γλυπτική, διδάχτηκε μεταλλοτεχνία και μηχανική και καθώς μάθαινε γρήγορα άρχισε να ξεπερνά τον δάσκαλό του. Λέγεται μάλιστα ότι ο άγγελος που ζωγράφισε ο Leonardo για το έργο του «Βερόκιο: Η Βάπτιση του Χριστού» ήταν τόσο υπέροχος που ο δάσκαλός του δεν ξανάπιασε πινέλο. Πέρασαν αρκετά χρόνια μέχρι να ολοκληρώσει ακόμα και τα γνωστότερα έργα του, τη Μόνα Λίζα και τον Μυστικό Δείπνο. Από τη μελέτη των πολλών κωδικών του που διασώζονται διαπιστώνεται ότι τα ενδιαφέροντα του αναγεννησιακού ζωγράφου, άλλαζαν συνεχώς και πέρασαν αιώνες μέχρι να συγκεντρωθούν τα διάφορα σκόρπια σχέδια και χειρόγραφά του. Το μεγαλύτερο, ο «Ατλαντικός Κώδικας», περιέχει περισσότερα από 1.000 χειρόγραφα του Da Vinci που πραγματεύονται ένα πλήθος θεμάτων, από υδραυλική και μαθηματικά, μέχρι αστρονομία και βοτανική. Αν και διατήρησε το ενδιαφέρον του για την ανατομία σε όλη του τη ζωή, ο Leonardo εγκατέλειψε τον δάσκαλό του, το 1478.

Δύο χρόνια νωρίτερα τον είχαν κατηγορήσει για σοδομισμό σε βάρος μαθητή του, μαζί με άλλους τρεις άνδρες. Εν τέλει, όλοι τους απαλλάχθηκαν, αλλά ο καλλιτέχνης παρέμεινε κρατούμενος για τουλάχιστον ένα σύντομο διάστημα. Στη φυλακή είχε τον χρόνο να αναλογιστεί την ενδεχόμενη τιμωρία που κυμαινόταν από πρόστιμο μέχρι κάψιμο στην πυρά. Το περιστατικό αυτό τον επηρέασε σε βάθος. Έτσι, το 1482 μετακόμισε στο Μιλάνο διότι φοβόταν ότι η φήμη του είχε αμαυρωθεί στη Φλωρεντία. Όταν πληροφορήθηκε ότι ο κυβερνήτης του Μιλάνου Ludovico Sforza χρειαζόταν πολεμικές μηχανές για την άμυνα της πόλης, του έγραψε περιγράφοντας με λεπτομέρεια κινητές γέφυρες, κανόνια και θωρακισμένα οχήματα. Έπειτα, ο κυβερνήτης ευεργέτησε τον Da Vinci, χωρίς ωστόσο να του αναθέσει την υλοποίηση κάποιας από τις στρατιωτικές του ιδέες. Tον έβαλε, να επιδιορθώσει έξι υδραυλικές εγκαταστάσεις. Μεταγενέστερα, o Da Vinci, σχεδίαζε πομπές για την αυλή του Μιλάνου και ζωγράφιζε πορτρέτα. Το 1499, η γαλλική εισβολή στο Μιλάνο ανέτρεψε τον Sforza και ο Da Vinci αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την πόλη, καταλήγοντας στη Βενετία. Εκεί συνέλαβε την ιδέα μιας αναπνευστικής συσκευής για την πραγματοποίηση υποβρύχιων επιθέσεων στη διάρκεια πολιορκίας. Επινόησε, επίσης μια στολή με καλαμένιους σωλήνες συνδεδεμένους σε μια σχεδία σε σχήμα καμπάνας που θα επέπλεε επιτρέποντας στον δύτη να αναπνέει. Μετά τη Βενετία, ο Da Vinci έζησε ανάμεσα στο Μιλάνο και τη Φλωρεντία και στο διάστημα αυτό του ανέθεσαν να ζωγραφίσει, μεταξύ άλλων, τη Μάχη του Ανγκιάρι – το περίφημο ημιτελές έργο που αναφέρεται ως ο «χαμένος Λεονάρντο». Τα τελευταία χρόνια της ζωής του, ο Da Vinci, αντιμετώπισε προβλήματα υγείας που περιόρισαν την καλλιτεχνική του παραγωγή. Αν και δεν είναι γνωστό ποιο ήταν το τελευταίο έργο που του είχε ανατεθεί, εικάζεται πως πιθανόν να ήταν ο σχεδιασμός των αυλικών εορτών, η εκπόνηση ενός αρδευτικού έργου ή τα αρχιτεκτονικά σχέδια για ένα ανάκτορο. Στις 23 Απριλίου του 1519, συνέταξε τη διαθήκη του και τελικά άφησε την τελευταία του πνοή, στις 2 Μαΐου στο Cloux της Γαλλίας, κοντά στον βασιλικό πύργο του Amboise.

MONey Lisa

Η Mona Lisa του Leonardo Da Vinci θεωρείται ένας από τους πιο διάσημους πίνακες του πλανήτη. Πόσο όμως μπορεί να κοστίζει το διάσημο έργο τέχνης που εκτίθεται στο Λούβρο; To 1962, η Mona Lisa ασφαλίστηκε με το αστρονομικό ποσό των 100 εκατομμυρίων ευρώ. Με βάση τα σημερινά χρήματα, η αξία του εν λόγω πίνακα θα έφτανε τα 867 εκατομμύρια ευρώ! Για την ιστορία τώρα, ο πιο ακριβός πίνακας που έχει πωληθεί μέχρι σήμερα είναι ένα άλλο έργο

του Leonardo Da Vinci, ο Salvator Mundi. Στον πίνακα βλέπουμε τον Ιησού να φοράει ένα μπλε αναγεννησιακό χιτώνα. Πουλήθηκε για 450 εκατομμύρια δολάρια σε έναν άγνωστο αγοραστή το 2017 και από τότε έχει γίνει μεγάλος ντόρος γύρω από το συγκεκριμένο έργο.

ΟΙ ΑΜΠΕΛΏΝΕΣ ΤΟΥ DA VINCI

Το διάσημο οίκημα του Leonardo Da Vinci έχει πλέον νέο ιδιοκτήτη και δεν είναι άλλος από τον επικεφαλής της Louis Vuitton και μεγιστάνα, Bernard Arnault. Το κτήριο χτίστηκε το 1490 και δόθηκε στον Ιταλό αναγγενησιακό καλλιτέχνη από τον Ludovico «Il Moro», δούκα του Μιλάνου, όσο ολοκλήρωνε το περίφημο έργο του «Ο Μυστικός Δείπνος». O Arnault κατέκτησε τον τίτλο του «πλουσιότερου ανθρώπου στον κόσμο», με αποτέλεσμα ο Elon Musk να πέσει στη δεύτερη θέση.

ΚΏΔΙΚΑΣ… ΛΕΎΚΑΡΑ Τα Λεύκαρα, είναι γνωστά για τα μοναδικά κεντήματά του αλλά και για την επίσκεψη του Ιταλού καλλιτέχνη. Σύμφωνα με την παράδοση, ο Da Vinci, επισκέφτηκε το χωριό γύρω στο 1481 και αγόρασε ένα λευκαρίτικο κέντημα, το οποίο δώρισε στον Καθεδρικό ναό του Μιλάνου, προκειμένου να αποτελέσει σκέπασμα της Αγίας Τράπεζας. Μάλιστα, βάσει της παράδοσης το

1981 κυκλοφόρησαν γραμματόσημα με τον Καθεδρικό ναό και το λευκαρίτικο κέντημα! Το κέντημα υπάρχει ακόμη εκεί. Μάλιστα, το 1986 ο δήμος του Μιλάνου τίμησε τον δήμο Λευκάρων προσκαλώντας επίσημα το δημοτικό συμβούλιο με την ευκαιρία της επετείου των 500 χρόνων από την επίσκεψη του Da Vinci στα Λεύκαρα.

EconomyToday 115

ΘΕΜΑ

CASH TEAMS ΜΈΡΟΣ Α

Mία εις διπλούν έρευνα στις ομάδες που προσπάθησαν μέσω των χρηματικών επενδύσεων να αλλάξουν την πορεία της ιστορίας τους. ΤΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΚΑΥΚΑΡΙΔΗ

116 EconomyToday

ταχύτατα επειδή όλα έγιναν μελετημένα. Ναι ξόδεψε, αλλά ξόδεψε σωστά. Ο Άρης είναι εξαιρετικός στο σκάουτινγκ και στις μετεγγραφές, αναπτύσσει ταχύτητα τις υποδομές του, γενικώς δουλεύει άρτια.

ΤΑ «CASE STUDIES» ΤΗΣ ΒΟΥΛΓΑΡΊΑΣ

πάρχει κανείς που δεν βγάζει το καπέλο στον Άρη; Ακόμη και αν κάποιος σταθεί στα πολλά χρήματα που μπήκαν (και μπαίνουν) στο ταμείο, η αποδοχή μίας επιτυχημένης επένδυσης είναι καθολική. Φυσικά η πορεία της ομάδας της Λεμεσού δεν είναι πρωτοφανής. Πολλές ομάδες στην Ευρώπη (άσημες, μικρές, μεσαίες και νεοσύστατες) προσπάθησαν διά της οδού των χρημάτων να μεγαλώσουν και να κυριαρχήσουν. Άλλες τα κατάφεραν σε εξαιρετικό βαθμό, άλλες σε μικρή διάρκεια, άλλες προσωρινά, άλλες έως φωτοβολίδες. Θα δούμε το φαινόμενο αυτό σε δύο μέρη. Αρχίζοντας από τα Βαλκάνια, όπου οι τεράστιες πολιτικές και γεωγραφικές αλλαγές στις αρχές των 90’ς άλλαξαν πολλά και στο ποδόσφαιρο των χωρών. Στο δεύτερο μέρος θα κινηθούμε προς άλλους γεωγραφικούς προορισμούς. Φυσικά εδώ στη νήσο Κύπρο, εν αρχή ήταν η Πάφος. Εκτός του κλασικού «γκρουπ» του ποδοσφαίρου μας ήταν η ομάδα που βρήκε αλλοδαπό επενδυτή-χρηματοδότη. Λομάκιν (κυρίως) και Ντουμπόφ σε δίδυμο. Επένδυσαν πολλά. Δεν πήραν ανάλογη (αγωνιστική) ανταπόδοση. Ούτε τίτλο, ούτε καν Ευρώπη. Όμως το νιώθεις, με τις συνεχείς διορθώσεις (σε σχεδιασμό και νοοτροπία), η πρώτη επιτυχία είναι κοντά. Ο Άρης τα έκανε όλα σε ρυθμό τούρμπο με τον Φεντόροφ στον διοικητικό θώκο. Σε 2,5 σεζόν πήγε Ευρώπη, πήρε πρωτάθλημα, μπήκε σε Όμιλο και είναι κατά γενική ομολογία η ισχυρότερη σήμερα ομάδα. Απλά η επένδυση απέδωσε

ΓΙΑ 18 ΧΡΌΝΙΑ Η ΛΊΤΕΞ ΣΤΗ ΒΟΥΛΓΑΡΊΑ ΉΤΑΝ ΙΣΧΥΡΌΤΑΤΗ,

αλλά στα 2015 ο Γκάντσεφ αποχώρησε και επένδυσε στην ΤΣΣΚΑ και από τότε η ομάδα βολοδέρνει στις μικρότερες κατηγορίες

Φεύγουμε από τη νήσο Κύπρο. Ας δούμε τα πιο τρανά παρόμοια παραδείγματα, μικρών ή και άσημων ομάδων που μεγάλωσαν απότομα. Άλλες για λίγο, άλλες με διάρκεια. Όπως προείπαμε, τα Βαλκάνια, κυρίως η Βουλγαρία και η Ρουμανία είναι πεδίο αναφοράς. Οι Ανορθωσιάτες θα θυμούνται την πρώτη απόπειρα πριν 30 χρόνια στη Βουλγαρία. Γκρίσα Τόπαλοβ και Σούμεν. Ο πρώτος... επιχειρηματίας που προσπάθησε πληρώνοντας αδρά να δημιουργήσει ομαδάρα από μία μικρή ομάδα. Κατάφερε να βγει Ευρώπη (αποκλείστηκε από την Ανόρθωση), αλλά σύντομα οι επιχειρήσεις πήγαν στον... διάτανο και η Σούμεν επέστρεψε στη μιζέρια. Ακολούθησε άλλος ένας... Γρηγόρης. Ο Γκρίσα Γκάντσεφ που έριξε χρήματα στην Λίτεξ (μέχρι τότε ονομαζόταν Όσεμ) Λόβετς στα 1996. Ανέβηκε αμέσως στην Α’ κατηγορία και καπάκι πήρε το πρώτο από τα 4 πρωταθλήματα (κατέκτησε και 4 κύπελλα. Για 18 χρόνια η Λίτεξ ήταν ισχυρότατη, αλλά στα 2015 ο Γκάντσεφ αποχώρησε και επένδυσε στην ΤΣΣΚΑ. Λίγους μήνες μετά η ομάδα αποχώρησε κατά τη διάρκεια αγώνα με τη Λέφσκι. Τιμωρήθηκε με αποκλεισμό από το πρωτάθλημα και μοιραία έπεσε κατηγορία. Ήταν η αρχή του τέλους. Χωρίς οικονομική ισχύ, βολοδέρνει από τότε στις μικρές κατηγορίες. Και αν η Σούμεν και η Λίτεξ είχαν ιστορία στην Β’ Κατηγορία, τι να πει κανείς για τη Λουντογκόρετς Ράζγκραντ. Τρελή ιστορία όπως και το όνομά της (σε ελεύθερη μετάφραση είναι τρελοδασόβια ή αγριοδασόβια). Για να συγκρίνουμε όσο μας επιτρέπεται με τα κυπριακά δεδομένα, πάρτε από άποψης κατοίκων το νούμερο 40 οικισμό της Κύπρου. Σε κακή γεωγραφική θέση και χωρίς κάτι αξιοσημείωτο (πήγα και είδα). Η Λουντογκόρετς ανέβηκε που λέτε στην 2η

EconomyToday 117

ΘΕΜΑ

κατηγορία το 2010 υπό τις οδηγίες του φερέλπιδα προπονητή Ιβάιλο Πέτεφ. Τότε άνοιξε η τύχη της. Ο πολυεκατομμυριούχος Κίριλ Ντομουτσίεφ τα είχε μόλις τσουγκρίσει με τους άλλους μεγαλομετόχους της ΤΣΣΚΑ. Aποχωρώντας, υποσχέθηκε ότι θα επιστρέψει δριμύτερος με άλλη ομάδα και επέλεξε να επενδύσει στη Λουντογκόρετς. Προσεγμένες κινήσεις και άμεση άνοδος στην 1η κατηγορία. Γερές μετεγγραφές και άμεσα πρωτάθλημα (2012). Από τότε πήρε άλλα 11 (όλα δηλαδή). Έπαιξε 10 φορές σε ευρωπαϊκούς Ομίλους, έκανε ένα πολύ ωραίο γήπεδο, εξαιρετικές εγκαταστάσεις, δημιούργησε φοβερές άκρες στη Βραζιλία. Η ομάδα του Ράζγκραντ είναι παντοδύναμη. Μπορεί να προσφέρει μεγάλα συμβόλαια (ρωτήστε τον Πιέρο Σωτηρίου), ακολουθεί πιστά μία αγωνιστική φιλοσοφία και προκαλεί εφιάλτες σε Λέφσκι και ΤΣΣΚΑ.

ΟΙ «ΦΩΤΟΒΟΛΊΔΕΣ» ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΔΕΊΓΜΑΤΑ ΣΤΗ ΡΟΥΜΑΝΊΑ Πρωταθλήτρια Ρουμανίας 2009. Ουνιρέα Ουρζιτσένι. Μια πόλη 14 χιλιάδων κατοίκων. Που είναι σήμερα η ομάδα; Πουθενά. Μία φωτοβολίδα!! Μέχρι το 2003 μάλλον δεν την ήξεραν ούτε οι Ρουμάνοι. Ανέβηκε τότε στην 2η κατηγορία. Βρήκε και χορηγό. Αλλά σύντομα άρχισαν να πέφτουν τα πολλά λεφτά από τον επιχειρηματία Ντουμίτρου Μπουτσάρου. Η Ουνιρέα ανέβηκε σε δύο χρόνια στην 1η κατηγορία. Το 2009 κατέκτησε με προπονητή τον πρώην άσο της Τσέλσι Νταν Πετρέσκου το πρωτάθλημα. Κατάφερε άμεσα να προκριθεί στους Ομίλους του Τσάμπιονς Λιγκ όπου πέτυχε νίκες επί των Ρέιντζερς και Σεβίγια. Λογικά απέκτησε οικονομική άνεση. Αλλά 118 EconomyToday

ΟΥΝΙΡΈΑ ΟΥΡΖΙΤΣΈΝΙ:

Μέχρι το 2003 δεν την ήξεραν ούτε οι Ρουμάνοι και με χορηγό κατάφερε και κατέκτησε το πρωτάθλημα και μετά έσβησε σαν φωτοβολίδα

ο Μπουτσάρου χρώσταγε. Αποφάσισε το 2010 να πουλήσει πάνω από τη μισή ομάδα και το 2011 δεν ανανέωσε την άδεια συμμετοχής στο πρωτάθλημα. Οπότε Ουνιρέα τέλος!!! Κάπως παρόμοια περίπτωση της Βασλούι. Με χρήματα του πρώην διαιτητή και έχοντας μπόλικα λεφτά του Πορουμπόιου που επένδυσε για μία δεκαετία. Κυρίως σε μετεγγραφές με καλές επιλογές από Ρουμανία, Βραζιλία (κυρίως) και Αφρική. Κάποια στιγμή πέρασε από εκεί και ο Ηλίας Χαραλάμπους. Από το 2005 όταν ανέβηκε στην ελίτ μέχρι το 2014 η Βασλούι πέτυχε 5 ευρωπαϊκές προκρίσεις (απέκλεισε και την Ομόνοια). Αλλά δεν πήρε κανένα τίτλο και δεν μπήκε σε Όμιλο. Το 2013 απογοητευμένος Πορουμπόιου μείωσε δραστικά την εισφορά του και τον επόμενο χρόνο αποσύρθηκε. Η Βασλούι

επικεφαλής των παραστρατιωτικών ομάδων στον εμφύλιο, είχε κηρυχθεί εγκληματίας πολέμου. Με τα λεφτά (έκανε καλή ομάδα) και κυρίως χρησιμοποιώντας την ισχύ του στο παρασκήνιο ο Αρκάν ανέδειξε την Όμπιλιτς πρώτη. Το 1998 παρέδωσε τα ηνία στη γυναίκα του (σταρ του τραγουδιού) Τσέτσα, αφού η ΟΥΕΦΑ είχε απειλήσει με αποκλεισμό της Όμπιλιτς από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις λόγω της εμπλοκής του Αρκάν σε εγκληματικές δραστηριότητες. Η κακή διαχείριση από την Τσέτσα και η δολοφονία του Αρκάν το 2000, προκάλεσαν τη σταδιακή πτώση. Το 2006 η Όμπιλιτς υποβιβάστηκε και σε τρεις περιόδους βρέθηκε στις τοπικές κατηγορίες.

ΤΟ ΑΛΒΑΝΙΚΌ ΠΑΡΆΔΕΙΓΜΑ

σύντομα κήρυξε πτώχευση και πρακτικά έκλεισε την αυλαία. Πριν από μερικά χρόνια μπήκε στον χάρτη η Βιτορούλ Κοστάνζα. Δεν ήταν η ορίτζιναλ ομάδα της πόλης, η οποία ήταν η Φαρούλ (έχει μία σημαντική ιστορία, αλλά ήταν στα αζήτητα για χρόνια). Ήταν και είναι το δημιούργημα του τρανού Γκεόργκι Χάτζι. Ανέβηκε σε 2 χρόνια από την 3η στην 1η κατηγορία. Η αλήθεια είναι ότι είναι διαφορετική η ιστορία. Ο Χάτζι έβαλε λεφτά, αλλά ισορροπούσε μεταξύ αγοράς παικτών και ανάδειξη νεαρών από την ακαδημία του. Έκανε πέντε χρόνια στα σαλόνια μέχρι να πάρει το πρωτάθλημα το 2017. Το 2021 η Βιτορούλ ενοποιήθηκε με τη Φαρούλ. Τέλος είναι η CFR Κλουζ. Έκανε 7 χρόνια στην 1η κατηγορία τη δεκαετία του ’70 και μετά έπεσε στα χαμηλά. Κουβαλούσε πάντα και την ταμπέλα της δευτεράντζας στην πόλη πίσω από την Ουνιβερσιτάτια. Στα 2002 ήταν στην 3η κατηγορία όταν ο επιχειρηματίας Αρπάντ Παζκάνι ανέλαβε τα ηνία. Σε 2 χρονιές η ομάδα ανέβηκε στην 1η κατηγορία. Άρχισε να δείχνει ισχύ το 2006 (5η) όταν μάλιστα έφτασε στον τελικό του Ιντερτότο. Με καλές μετεγγραφές και οργάνωση έφτασε τελικά στην επιτυχία και την κορυφή το 2008. Πήρε άλλα εφτά, κατέκτησε 4 κύπελλα και οκτώ φορές έπαιξε σε ευρωπαϊκούς Ομίλους.

Η ΙΣΤΟΡΊΑ ΤΗΣ ΌΜΠΙΛΙΤΣ H Όμπιλιτς υπάρχει ακόμη. Στα χαρτιά. Είναι η πρωταθλήτρια Σερβίας/Μαυροβουνίου του 1997-98. Εμφανίστηκε στον χάρτη του ποδοσφαίρου το 1992 μετά τις ανακατατάξεις λόγω του εμφυλίου. Ανέβηκε στην πρώτη κατηγορία το 1996 και τότε πέρασε υπό τη διεύθυνση του Αρκάν. Για να μην το πολυσυζητούμε ο Αρκάν ήταν άνθρωπος του υπόκοσμου,

Η ΣΚΕΝΤΕΡΜΠΈΟΥ ΦΈΡΕΙ ΤΟ ΌΝΟΜΑ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΎ ΉΡΩΑ ΤΗΣ ΑΛΒΑΝΊΑΣ. ΕΊΧΕ ΠΆΡΕΙ ΤΟ ΠΡΩΤΆΘΛΗΜΑ ΤΟΥ 1933. ΜΈΧΡΙ ΠΟΥ Ο CEO ΤΗΣ RED BULL ΑΛΒΑΝΊΑΣ ΈΒΑΛΕ ΛΕΦΤΆ ΣΤΗΝ ΟΜΆΔΑ

Και πάμε παραδίπλα στην Αλβανία. Στην Κορυτσά. Η Σκεντερμπέου φέρει το όνομα του εθνικού ήρωα της χώρας. Είχε πάρει το πρωτάθλημα του 1933 και μετά άστε. Στα μέσα της σεζόν 09-10, πάλευε για να αποφύγει για άλλη μία φορά τον υποβιβασμό. Τότε ήρθαν τεράστιες εξελίξεις. Ο CEO της Red Bull Αλβανίας Aγκίμ Ζέκο ανέλαβε επικεφαλής του συλλόγου. Έφερε κοντά χορηγούς και επιχειρηματίες. Ο στόχος μπήκε. Σωτηρία φέτος, πρωτάθλημα του χρόνου και μετά κυριαρχία. Έτσι και έγινε. Η Σκεντερμπέου σώθηκε. Το καλοκαίρι με μπόλικο ρευστό έκανε ηχηρές μετεγγραφές και το 2011 κατέκτησε το πρωτάθλημα. Μέχρι το 2018, είχε ήδη αναδειχτεί πρωταθλήτρια 7 φορές. Το 2015 μπήκε σε Όμιλο του Γιουρόπα Λιγκ. Αλλά η ιστορία έμοιαζε πολύ καλή για να είναι αληθινή. Τότε το 2018 ήρθε το χαστούκι. Η έρευνα της ΟΥΕΦΑ κατέληξε ότι ο σύλλογος από την Κορυτσά χειραγωγούσε παιχνίδια. Η τιμωρία; Δεκαετής αποκλεισμός από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις. Με τέτοια ποινή μοιραία άρχισε η κατιούσα. Το 2022 η Σκεντερμπέου υποβιβάστηκε. Η αλήθεια είναι ότι ανέβηκε άμεσα, αλλά η αίγλη και η ισχύς δεν υφίστανται.

ΚΑΙ…ΣΤΑ ΣΚΌΠΙΑ Tέλος θα πάμε και στα Σκόπια. Εκεί, μετά το 1992 εμφανίστηκαν 3-4 ομάδες που με επενδύσεις προσπάθησαν να γίνουν το νο1. Η Σκέντιγια είναι το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα. Ανέβηκε σε 3χρονιές από την 4η στην 1η κατηγορία. Υποβιβάστηκε δύο φορές και επανήλθε το 2010. Και το 2011 ξοδεύοντας γερά, κατέκτησε το πρωτάθλημα. Είχε όμως δημιουργήσει χρέη και έφτασε τάχιστα το 2013 σε δεινή θέση. Τότε επήλθε συμφωνία με την πολυεθνική εταιρία Ecolog International με σκοπιανό ιδρυτή. Το ταμείο από μείον άρχισε να γεμίζει. Σιγά σιγά και με κάποια λάθη, Σταδιακά όλα πήγαν ρολόι και η Σκέντιγια κατέκτησε άλλα τρία πρωταθλήματα. Τέσσερις φορές έπαιξε σε πλέι-οφ Ομίλων (για ομάδα της χώρας είναι επιτυχία), αλλά αποκλείστηκε.

EconomyToday 119

Ν Ε Α Π Ρ Ο Ϊ Ο Ν ΤΑ

PWC: ΔΙΕΘΝΕΣ ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΙΑ

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ

Καθοδηγούμενη από τη διαχρονική δέσμευσή της για εφαρμογή των κορυφαίων διεθνών προτύπων, η PwC Κύπρου ανακοίνωσε ότι πρόσφατα έχει πιστοποιηθεί με το διεθνές πρότυπο ISO 41001 σε σχέση με τη Διαχείριση Εγκαταστάσεων. Η αφοσιωμένη ομάδα του τμήματος Operations της PwC Κύπρου έχει αναπτύξει και βελτιώσει τις διαδικασίες του Οργανισμού, σύμφωνα με το Πρότυπο ISO 41001. Ως αποτέλεσμα αυτών των προσπαθειών, η PwC Κύπρου πιστοποιήθηκε από την BQC τον Ιούνιο του 2023. Το Πρότυπο εφαρμόζεται σε όλες τις κτιριακές εγκαταστάσεις της PwC στην Κύπρο. Με την υιοθέτηση και υλοποίηση του Προτύπου Διαχείρισης Εγκαταστάσεων, η PwC Κύπρου: ενισχύει τις προσπάθειές της για ρυθμιστική συμμόρφωση, βελτιώνει περαιτέρω το ήδη ασφαλές και υγιές περιβάλλον εργασίας της, μειώνει το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα, προσφέρει μια βελτιωμένη εμπειρία στους εργαζόμενους, βελτιώνει την αξιοπιστία και τυποποίηση των λειτουργικών διαδικασιών, εξασφαλίζει ότι τα συστήματα παραμένουν σε άριστη λειτουργική κατάσταση.

ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ CNP CYPRIALIFE

Η CNP CYPRIALIFE, στο πλαίσιο της κοινωνικής της προσφοράς, διοργάνωσε, στις 28 Σεπτεμβρίου 2023, τη δεύτερη για φέτος Παγκύπρια Αιμοδοσία στα Κεντρικά Γραφεία του Ομίλου CNP CYPRUS, στη Λεωφόρο Ακροπόλεως 17, Στρόβολος, Λευκωσία. Το Κέντρο Αίματος του Υπουργείου Υγείας, έκανε επείγουσα έκκληση για κάλυψη αναγκών σε αίμα. Η ανταπόκριση από το προσωπικό του Ασφαλιστικού Ομίλου CNP CYPRUS και των Εταιρειών του, CNP CYPRIALIFE και CNP AΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ, τους Ασφαλιστικούς Συμβούλους και Συνεργάτες, ήταν άμεση και θερμή. Οι εθελοντές αιμοδότες επιβεβαιώνουν ότι με μόνο λίγα λεπτά από το χρόνο μας μπορούμε να δώσουμε αίμα ζωής σε αυτούς που τόσο το χρειάζονται. Η CNP CYPRIALIFE εδώ και χρόνια αναλαμβάνει τη διοργάνωση της δράσης – θεσμού «Αίμα Ζωής». Η συγκεκριμένη ενέργεια εντάσσεται σε ένα ευρύτερο σύνολο πρωτοβουλιών του Ομίλου CNP CYPRUS και των εταιρειών του, CNP CYPRIALIFE και CNP ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ, για αλληλεγγύη και στήριξη ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού σε ευαίσθητα κοινωνικά και περιβαλλοντικά θέματα. Κάτι που γίνεται σε συμπόρευση με το μητρικό γαλλικό πολυεθνικό ασφαλιστικό κολοσσό CNP ASSURANCES, που ενθαρρύνει το προσωπικό του Ομίλου να συμμετέχει σε προσπάθειες που οδηγούν σε ένα καλύτερο αύριο για όλους. Γιατί, στον συνεχώς μεταβαλλόμενο κόσμο μας, η επιχειρηματική ανάπτυξη οφείλει να περιλαμβάνει βιώσιμα χαρακτηριστικά, με θετικό κοινωνικό αντίκρισμα.

120 EconomyToday

ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΩΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ ΣΤΟ REFLECT FESTIVAL

Μια γερή δόση από το μέλλον πήραν οι χιλιάδες συμμετέχοντες του φεστιβάλ Reflect, οι οποίοι είχαν την ευκαιρία να εμπνευστούν από τις τεχνολογίες που θα διαμορφώσουν την καθημερινότητα στο μέλλον. Η Ελληνική Τράπεζα ήταν παρούσα, στηρίζοντας την προσπάθεια ως διαχρονικός χορηγός και αναδεικνύοντας τον τρόπο με τον οποίο η τεχνολογία θα αλλάξει για πάντα το πώς συναλλασσόμαστε. Το Reflect Festival που πραγματοποιήθηκε στη Λεμεσό θεωρείται η μεγαλύτερη εκδήλωση στον κλάδο της Τεχνολογίας και της Καινοτομίας στην Κύπρο και μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες εκδηλώσεις στην περιοχή της Μεσογείου. Ανάμεσα στους ομιλητές ήταν και η Άντρια Φιλίππου Security Analyst, στην Ελληνική Τράπεζα η οποία εξήγησε ότι οι χρηματοπιστωτικοί Οργανισμοί πρέπει να δώσουν έμφαση στη διαδικτυακή τους ασφάλεια. Όπως είπε, επιβάλλεται η κατάρτιση ενός πλάνου μετασχηματισμού, που θα βοηθήσει τον Οργανισμό να ωριμάσει τεχνολογικά και να ισχυροποιήσει το προφίλ του απέναντι στις διαδικτυακές απειλές.

ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΝΕΕΣ ΣΤΑΣΕΙΣ ΛΕΩΦΟΡΕΙΩΝ Έπεσαν οι υπογραφές μεταξύ Υπουργείου Μεταφορών και εταιρείας Aircontrol Ltd, θέτοντας και επίσημα πλέον σε τροχιά υλοποίησης την ανέγερση χιλιάδων στάσεων και στεγάστρων λεωφορείων σε παγκύπρια κλίμακα. Όπως ανέφερε ο εκτελεστικός μηχανικός του Τμήματος Δημοσίων Έργων, Αριστοτέλης Σάββα, μιλώντας στην εκπομπή του ΣΙΓΜΑ, «Μεσημέρι και Κάτι», θα υλοποιηθούν συνολικά 5.000 στάσεις και στέγαστρα λεωφορείων, με τον προϋπολογισμό του έργου να ανέρχεται στα €62 εκατομμύρια συν ΦΠΑ. Η συμφωνία είναι διάρκειας περίπου 15 ετών και περιλαμβάνει τη φάση της υλοποίησης, καθώς και τη μακροχρόνια συντήρηση και αντικατάσταση στάσεων, οι οποίες ενδέχεται να υποστούν ζημιές ή να βανδαλιστούν. Όπως εξήγησε ο κ. Σάββα, «η υλοποίηση όλων των στεγάστρων και των στάσεων θα γίνει εντός της πρώτης πενταετίας. Με τις νέες στάσεις θα υπάρχει αναβαθμισμένη ποιότητα κατασκευής, ομοιομορφία, όπως επίσης και τεχνολογία ενσωματωμένη στην ίδια τη στάση. Θα υπάρχει ηλεκτρονική πινακίδα πάνω στην ίδια τη στάση, μαζί με φωτισμό και φωτοβολταϊκά συστήματα που θα παρέχουν ηλεκτρική ενέργεια στα ηλεκτρονικά συστήματα».

ΙΔΡΥΣΗ ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

Στη δύναμη του Κυπριακού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου (ΚΕΒΕ) εντάχθηκε ο νέος Κυπριακός Οργανισμός Μεσογειακής Διατροφής (ΚΟΜΕΔ). Κατά την Ιδρυτική Συνέλευση του Οργανισμού εξελέγησαν τα πιο κάτω μέλη του Δ.Σ για την επόμενη τριετία. Άννα Κορτέση – πρόεδρος, δρ Στάλω Πάπουτσου - αντιπρόεδρος, Κατερίνα Χριστοφή – ταμίας, δρ Έλενα Χατζημπέη – γραμματέας και μέλη: Γεωργία Χατζημιχαήλ, Δέσποινα Ιωάννου, Παντελίτσα Κουλλαπή. Όραμα και στόχος του ΚΟΜΕΔ είναι η προώθηση και συντήρηση της παράδοσης και των εθίμων που σχετίζονται με τη μεσογειακή διατροφή ως το βέλτιστο πρότυπο υγιεινής διατροφής και στοιχείο της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της Κύπρου, καθώς και την ανάγκη για αναβίωσή της, ως σημαντικό παράγοντα, για τη βιωσιμότητα τής κατανάλωσης και παραγωγικότητας των κυπριακών τροφίμων. Το ΚΕΒΕ καλωσορίζει τον ΚΟΜΕΔ στη δύναμή του και μέσα από τη μακράν εμπειρία και τον επαγγελματισμό του θα στηρίξει τον Οργανισμό στην επίτευξη των στόχων και των σκοπών του.

ΠΕΝΤΕ ΞΕΧΩΡΙΣΤΕΣ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΥΠΡΟΥ

Πέντε «ξεχωριστές διακρίσεις» για πέμπτη συνεχή χρονιά ανακοίνωσε ότι απέσπασε η Τράπεζα Κύπρου στα World’s Best Digital Banks Awards 2023 του διεθνούς κύρους περιοδικού Global Finance. Όπως αναφέρει, τα βραβεία αφορούν στην καλύτερη ψηφιακή τράπεζα λιανικής στην Κύπρο για το 2023, την καλύτερη εφαρμογή Mobile Banking App λιανικής στην Κύπρο για το 2023, τα QuickLoans τα οποία έχουν βραβευθεί ως το καλύτερο καταναλωτικό δάνειο στην Κύπρο για το 2023. Επίσης αφορούν την καλύτερη εταιρική/θεσμική ψηφιακή τράπεζα στην Κύπρο για το 2023 και το Jinius που έχει βραβευθεί για την καλύτερη εταιρική καινοτομία και μετασχηματισμό στην Κύπρο για το 2023.

EconomyToday 121

ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΝΟΣ BRAND

2015

To Πίβο Microbrewery είναι ένα οικογενειακό μικροζυθοποιείο που ξεκίνησε τη λειτουργία του το 2015, σε ένα παλιό αρχοντικό του 1910, στην Παλιά Πόλη της Λευκωσίας. Ιδρύθηκε από τρία αδέρφια και έναν ξάδερφο οι οποίοι είναι και οι ζυθοποιοί του Πίβο Microbrewery. Το όραμα πίσω από την ίδρυση του μικροζυθοποιείου ήταν η παραγωγή μπίρας με έμφαση στον ποιοτικό και γευστικό χαρακτήρα της. Τα πρώτα χρόνια, το Πίβο λειτουργούσε ως brewpub (ζυθοποιείο σε περιβάλλον εστιατορίου) και οι πελάτες του είχαν την ευκαιρία να βλέπουν ζωντανά την παραγωγική διαδικασία, αφού ο εξοπλισμός του ζυθοποιείου ήταν εγκατεστημένος σε έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο στο υποστατικό. Στο Πίβο όλες οι μπίρες που παράγονται είναι αφιλτράριστες και απαστερείωτες, διατηρώντας έτσι την πλούσια γεύση και φρεσκάδα τους.

2017

Το 2017, το Πίβο Microbrewery κέρδισε το πρώτο του χρυσό μετάλλιο, για την μπίρα Hoppy, στην κατηγορία American Red Ale, στον διεθνή διαγωνισμό Brussels Beer Challenge, στο Βέλγιο. Έκτοτε, ακολούθησαν κι άλλα διεθνή βραβεία, όπως το αργυρό μετάλλιο για την μπίρα Blondie στην κατηγορία Bohemian Pilsner, στον διαγωνισμό European Craft Beer Cup, στη Βουδαπέστη, το 2019.

2018

Το 2018 ξεκίνησε να εμφιαλώνεται ένα ποσοστό της παραγωγής, δίνοντας την ευκαιρία στους καταναλωτές να απολαμβάνουν τις μπίρες του Πίβο σε διάφορα σημεία της Κύπρου. Σχεδιάστηκε και τέθηκε σε εφαρμογή το σύστημα διανομής και φύλαξης με το όνομα «κρύα αλυσίδα του Πίβο» (Pivo Cold Chain), βάσει του οποίου, όλες οι μπίρες του ζυθοποιείου διατηρούνται και μεταφέρονται πάντα σε θερμοκρασίες κάτω των 5 βαθμών Κελσίου, από την ημέρα παραγωγής τους μέχρι και την ημέρα κατανάλωσής τους, σε οποιοδήποτε σημείο πώλησης. Με αυτό το σύστημα, επιτυγχάνεται η διατήρηση της ποιότητας και της φρεσκάδας των αφιλτράριστων και απαστερείωτων μπιρών του ζυθοποιείου.

122 EconomyToday

2020

Τον Μάιο του 2020, το ζυθοποιείο μεταφέρθηκε σε καινούριες και ειδικά σχεδιασμένες εγκαταστάσεις, στη βιομηχανική περιοχή της Αλάμπρας. Αυξάνοντας σταδιακά την παραγωγή, αυξήθηκαν σιγά-σιγά και τα διάφορα σημεία πώλησης, σε χώρους εστίασης και κάβες σε ολόκληρη την Κύπρο.

2023

Τον Ιούλιο του 2023, το Πίβο προχώρησε σε ολική αναβάθμιση του ζυθοποιείου, εγκαθιστώντας υπερσύγχρονο εξοπλισμό παραγωγής. Ταυτόχρονα, ακολουθώντας την τάση της craft μπίρας ανά το παγκόσμιο, έχει εγκαταστήσει μηχανή εγκυτίωσης (Canning machine) τελευταίας τεχνολογίας και συσκευάζει πλέον τις μπίρες σε τενεκεδάκια. Έτσι, διασφαλίζεται στον μέγιστο βαθμό, η φρεσκάδα και η ποιότητα κάθε μπίρας.

Digital futures powered by people Talent is key to competitive advantage. Leverage your people as a strategic asset. Find out more, contact our People & Change Consulting team. kpmg.com.cy

©2023 KPMG Limited, a Cyprus limited liability company and a member firm of the KPMG global organization of independent member firms affiliated with KPMG International Limited, a private English company limited by guarantee. All rights reserved. The KPMG name and logo are trademarks used under license by the independent member firms of the KPMG global organization.