De Zero - Comarca de Ordes - Xaneiro 2024 - nº13

Nº 13 - Xaneiro 2024 Periódico mensual gratuíto

Comarca · 4-5 REPARACIÓN E TECNOLOXÍA

Depósito legal C 421-2023

A SOLUCIÓN QUE PRECISAS Asesoramento personalizado

Novos pasos para as novas enerxías

Reparación de software Recuperación de datos e reparación de software

Solucións empresas Informática e solucións empresariais

Reparación teléfono Reparación de smartphone, tablet e ordenadores

galimovil.es info@galimovil.es 881 864 151 / 644 520 368 Rúa Alfonso Senra, 60 15680 Ordes, A Coruña

Ordes · 6

O centro de FP construirá un coche eléctrico Comarca · 7

Só Oroso gaña habitantes de 2013 a 2023 Ordes · 9

Comeza a obra da nova escola infantil Tordoia · 15

Onda solidaria polo incendio dunha casa Ordes · 23

Novos aires nas aulas Premio de innovación educativa para o colexio do Cruce, en Cerceda

Páx. 6

Martino xa é Fillo Adoptivo do Concello

Visita nuestra óptica Tu visión se merece lo mejor 981 68 50 45 Colegiado 20406 E-15-0012 67

Alfonso Senra, 116 15680 ORDES

2

Perspectivas Nº 13 xaneiro 2024 De Zero. Editorial.

As lentas enerxías da transición enerxética

De Zero comarca de Ordes De Zero Comarca de Ordes Dirección-Edición Aurora Pastor Gil Contacto dezero.redaccion@gmail.com 617 917 130 Deseño e maquetación Distrito Xermar Imprime Publicaciones Tameiga S.L. Depósito Legal C 421-2023 ISSN 2990-3114 Peche de edición 20-01-2024 Non me tires por aí!

Cando xa me teñas lido, compárteme con outra persoa ou recíclame no contedor azul.

O proceso de transición enerxética volve ser protagonista na vida pública da comarca.

En diversas frontes. Novidades en proxectos de produción eléctrica fotovoltaica, a derruba da derradeira gran estrutura da central térmica de Meirama, os trámites para a futura planta de hidróxeno, o repentino e sospeitoso silencio sobre os eólicos... Todo semella ferver pero nada parece evolucionar de verdade, con velocidade, de modo que xere confianza e seguridade.

O futuro que se moldea é inevitable, necesario e imprescindible. A situación de inminente emerxencia climática na que se adentra o conxunto do planeta non deixa outra alternativa. Pero precisamente por iso o proceso debería avanzar máis rápido, con maior transparencia e con suficiente definición, non só dos obxectivos senón tamén de cada paso concreto.

O contexto político do que vimos non axudou nese cometido, pois o proceso electoral fixo que a formación do novo goberno se prolongase máis tempo do idóneo, a miúdo paralizando numerosas decisións á espera de contar cun executivo en plenitude de facultades.

Outro tanto sucede no ámbito autonómico, inmerso agora mesmo de cheo no seu propio

proceso anticipado que ralentiza, queiramos ou non, todo aquelo que presente certa complexidade ou poida xerar un ruído incompatible coa arelada paz nas urnas.

Como escenario de fondo, a potente e desesperante burocracia, tamén no ámbito europeo, que só deixa mover as follas do calendario e con frecuencia eríxese en dique de contención ante unha xestión eficaz e razoable de calquera proxecto, por moito interese público que teña.

Faise evidente que é máis doado destruír que construír, tropezar que erguerse, parar que avanzar. Requírese vontade, primeiro de todo, e esforzos, non menos importantes. Carecer dos dous neste proceso supón unha gran traxedia para a comarca. Nin que dicir ten que a transición enerxética deixará unha pegada moi fonda na súa sociedade e na súa economía.

Non se trata de facer avanzar os proxectos a marchas forzadas e vulnerando normativas, por suposto. O que procede é prantexalos coa máxima nitidez ante todo tipo de escrutinio público, trazar mellor os itinerarios que os leven a ser unha realidade ou que aconsellen desbotalos e despexar o camiño de atrancos.

Reducir incertezas e facer presente o futuro.

Aloumiños e estropallos. Por Daniel Corrubedo.

Aloumiño

Estropallo

A reacción da sociedade para axudarlle ás persoas que perderon practicamente todo o que tiñan no incendio da súa casa en Tordoia merece todos os aloumiños. Nunha situación nunca desexable para ninguén, e menos para unha familia con cativos, reconforta ver como obtiveron axuda desde o primeiro minuto. Veciñanza directa pero tamén persoas que como moito coñecían de vista ou nin sequera iso prestáronse a botar unha man e a doar todo aquelo que puidese valer, movidas simplemente por ese sentimento tan humano de poñerse no lugar do outro. Hai que destacar que as institucións tamén estiveron á altura. O Concello, claro, porque para as restantes todo semella quedar moi lonxe ou moi lento. Dispoñer dunha vivenda social de emerxencia é unha idea a imitar polo que poida pasar. Que menos?

Ás portas doutra campaña electoral era evidente que ía pasar pero non por iso se debe normalizar. A excesiva presenza de cargos institucionais en todo tipo de eventos, case sempre organizados a propósito e a miúdo de segunda liña e de nula xustificación, non se corresponde para nada co que sucede no resto da lexislatura.

Case habería que agradecer que non sexan así os catro anos, pero con todo merece unha boa frega co estropallo a innegable propaganda a bordo de coche oficial ou con selo pagado con diñeiro público. Determinados cargos institucionais deberían preguntarse se determinadas actividades das últimas semanas, tanto as de axitación como as de propaganda, contribúen dalgún xeito á mellora da vida da xente ou non teñen máis perspectiva que a da súa proxección persoal e a captación de votos. Feo.

Nº 13 xaneiro 2024 Perspectivas

3

Cata-xentes. Por Tamara Santos.

As rebaixas de xaneiro e un medio ambiente de segunda man A Revolución Industrial ligada á aparición prêt á porter é, sen lugar a dúbidas, o mellor invento para que a día de hoxe sigan existindo as clases sociais. Si, aínda hai señoras e señores que desfrutan dicindo que o teu abrigo ou xersei está

demodé, que as túas zapatillas son de hai dúas tempadas ou que a cor tendenza agora é o verde e non o vermello, porque así o decidiron os mercados de teas e deseñadores de prestixio; viva a personalidade!

Oxalá estivesemos falando unicamente dunha cuestión de alarde, pero non. Nunha década e media duplicamos a produción textil para satisfacer os egos; xa non hai unha colección ligada a cada estación do

año, tampouco nos basta coas denominadas “cruceiro”. Hai marcas que traen “as últimas novidades” semanalmente, o que implica unha produción moito máis acelerada e, como non, man de obra barata, eso si, en países en vías de desen-

volvemento como Sri Lanka ou Bangladesh, canto máis lonxe mellor, que din que “ollos que non ven, corazón que non sinte”, e aquí todos xogamos aos cegos.

Hai tan só uns anos, cando comprabamos unha prenda fixabámonos especialmente no material, en que fose duradeiro e de calidad. É o que considerabamos entón unha boa compra. As novas xeracións, de maneira oposta, medraron

da man das redes sociais e de influencers; homes e mulleres que, sen necesidade de ter titulación ou coñecementos en moda, teñen suficientes seguidores como para que as firmas decidan regalarlles roupa a diario para exhibila. Logran, deste modo, amosar o seu produto a un público moi segmentado de maneira inmediata. O bombardeo de looks diferentes en vidas de luxo, converteuse nunha das principais ferramentas das marcas para dar pé a unha sociedade baseada no “fast fashion” ou consumo rápido.

Xa non importa que a prenda sexa de calidade, o importante é que sexa barata para poder mercar outra distinta o antes posible e ter a satisfacción de ter algo novo, entrando así no círculo vicioso do consumo sen límite.

A graza de ser “lo más”, estanos levando a ter cada vez menos. Só para fabricar un quilo de algodón convencional cómpren máis de 20.000 litros de auga. Tendo en conta que este ano no noso país tomáronse medidas e restricións debido á sequía, especialmente nos

meses de verán; e que este cambio climático non parece ter retorno, é importante pararse a reflexionar sobre que queremos ter realmente, se un medio ambiente sano ou unhas botas de plástico cada mes e medio.

A ameaza dos residuos tóxicos, especialmente no sector textil, é a escala mundial. Resulta chamativo que, segundo datos publicados en 2023, o 60% da produción textil remata en vertedoiros, incineradoras e, o que é aínda peor, baixo a terra de desertos como o de Atacama, en Chile, onde tal é a cantidade acumulada de prendas que Nacións Unidas xa fala de emerxencia ambiental.

Hai uns días as nosas costas galegas tornábanse de branco debido á vertedura de pellets, a resina utilizada para crear plásticos continúa sendo unha ameaza ao medio.

Xaneiro chega coas rebaixas e eu pregúntome cal é realmente o prezo que estamos dispostos a pagar, ou se poderemos lograr un medio ambiente de segunda man antes de que a máis de un se lle seque a conciencia.

Tamara Santos.

Veciña de Ordes.

4

InformaZións Nº 13 xaneiro 2024

Frades delimita a súa comunidade enerxética A comunidade enerxética que se está planificando en Frades dispón xa dunha delimitación territorial.

Poderán sumarse a ela vivendas e outros inmobles situados nun radio de dous quilómetros arredor do polideportivo da Ponte.

O motivo do límite é que o proxecto, financiado nesta etapa de creación con 15.000 euros autonómicos, vaise nutrir de paneis fotovoltaicos colocados no tellado da infraestrutura deportiva. Ademais de servir ao propio pavillón e ao colexio, ao local social, ao centro sociocomunitario ou ás plantas de tratamento da auga, na práctica dálle cabida a calquera domicilio ou empresa radicados no núcleo da Ponte Carreira.

O grupo conformado por quen se adhira -voluntariamente- poderá xerar, consumir, xestionar e compartir enerxías renovables de modo colaborativo. A intención é que permita rebaixar a factura da electricidade, ata nun 30%, e reducir a dependencia de fontes de enerxía non renovables.

O alcalde, Roberto Rey, explicou que decidiron comezar polo lugar de Frades con maior consumo de instalacións municipais e con maior cantidade de veciñanza que se podería beneficiar.

De todos os xeitos, o rexedor anticipa que se esa primeira comunidade enerxética obtén bos resultados, como agardan, pensan crear outra na contorna do pavillón de Abellá.

Polo de agora, a da Ponte Carreira está na fase de presentación á sociedade e de recopilación da documentación técnica e legal precisa.

Neste inicio de 2024 aspiran a captar as persoas usuarias e constituír a comunidade.

A partir de aí analizarán que actuacións poden acometer e que aforro se podería acadar, dando paso á redacción do proxecto técnico para contratalo e activalo.

O Concello puntualiza que a enerxía procederá nun primeiro momento dos paneis que se coloquen no pavillón, pero no futuro poderá engadirse a renovable que xeren os equipos de particulares e empresas.

Situado no termo municipal de Ordes

En trámite o parque fotovoltaico ‘Meirama’ Ordes De Zero

Aínda que o denominan ‘Meirama’, o certo é que prevé ocupar territorio de Ordes.

Trátase dun novo proxecto de parque solar fotovoltaico para a produción de enerxía, para o que unha empresa domiciliada en Granada (EWD FV IV, S.L.) solicitou autorizacións na Xunta.

A iniciativa está orzamentada en 555.357 euros. A previsión é que ocupe unhas 2,18 hectáreas correspondentes a tres parcelas situadas a escasa distancia da ubicación da desaparecida central térmica.

En todo ese terreo colocarían 2.784 paneis de 630 W de potencia cada un, en total 1.754 KW de potencia instalada e 1,5 MVA de potencia nominal, limitada mediante un dispositivo regulador.

Están previstas ademais unha serie de infraestruturas para a produción e a evacuación da enerxía eléctrica, tales como inversores, un centro de transformación ou unha liña soterrada que, de acordo cos datos difundidos, tería uns 37

Antiga central térmica

Encoro

En vermello, terreos onde planean colocar paneis.

metros de longo para conectar cunha liña de media tensión.

O trámite efectuado pola Xunta consiste en someter a información pública, á vez, tanto a autorización administrativa previa como a de construción do proxecto.

O prazo que se estableceu para que calquera puidese consultar o expediente e presentar as alegacións ou observacións que estimase

necesarias foi de trinta días, contados desde o pasado 23 de decembro.

Sucesión de solicitudes

Esta planta únese a outros proxectos coñecidos nos últimos meses na comarca, como un nas inmediacións do Portiño en Sigüeiro (Oroso) e outro na zona da Edra, en Ardemil (Ordes), afectando tamén en Cerceda e Carral.

Unha xestora norteamericana aspira a comprar o fondo propietario do 20% do capital de Naturgy Madrid De Zero

Hai movementos de capital arredor da empresa eléctrica Naturgy, de máxima relevancia na comarca de Ordes mentres estivo en funcionamento a central térmica de Meirama, mais tamén agora no novo es-

cenario de transición enerxética que se está abrindo paso.

A operación consiste en que a xestora de fondos BlackRock, dos Estados Unidos de América, compra o fondo de investimentos Global Infrastructure Partners, á súa vez dono do 20% da eléctrica.

O prezo son 11.413 millóns de euros, dos que 2.739 se pagarían en efectivo e 8.674 en accións de BlackRock. Segundo anunciaron as dúas entidades, a operación debería materializarse antes de que remate o vindeiro verán, se non se producen imprevistos.

O anuncio deste movemento xerou preocupación e debate no ámbito político. O Goberno de España anticipou que o estudará en detalle, amparándose no marco regulatorio existente e buscando o equilibrio entre protexer un sector estratéxico para o país

como o da enerxía e o mantemento da atracción para investimentos estranxeiros.

En cambio, formacións políticas como Sumar e Podemos rexeitan o poder e influencia cada vez maiores que BlackRock ten na banca, construtoras e enerxéticas españolas.

Nº 13 xaneiro 2024 InformaZións

H2Meirama pide captala no encoro de San Cosmade

A caldeira da central térmica xa é historia

A planta de hidróxeno quere dous millóns de litros de auga ao día Cerceda De Zero

A empresa H2Meirama, promotora da planta de hidróxeno renovable nas Encrobas (Cerceda), solicitou xa a concesión de augas para a futura instalación. A súa intención é captar ata 23,14 litros por segundo no encoro de San Cosmade, o que equival a case dous millóns de litros diarios.

A orixe do abastecemento sérvelle á compañía para aproveitar as captacións e canalizacións coas que xa con-

taba a central térmica. Aínda que renovará parte dos seus elementos, en esencia seguirá habendo dúas canles de entrada con comportas.

Para impulsar o caudal está previsto utilizar tres bombas verticais de 13 KW. A condución ata a futura planta ten un diámetro de 60 centímetros e prolóngase durante os tres quilómetros que separan o encoro da planta, que se alzará nos terreos da antiga térmica.

A auga, que se empregará no proceso de produción de

hidróxeno renovable mediante electrólise, almacenarase nun tanque situado no propio recinto e recibirá un tratamento previo.

A solicitude da empresa a Augas de Galicia foi tramitada pola administración autonómica con vinte días de exposición pública para alegacións. Rematan o 29 de xaneiro. Quen queira consultar o proxecto pode facelo na web de Augas de Galicia ou na sede do organismo en Santiago, con cita no 981 54 49 27.

A caldeira da central térmica de Meirama foi derrubada este 16 de xaneiro cunha explosión controlada. A operación, na que se usaron uns 1.200 quilos de explosivos, supuxo desaloxar por seguridade vivendas e negocios próximos, máis unha interrupción temporal do tráfico na zona. Non se rexistrou ningunha incidencia, como tampouco houbera nas derrubas da cheminea, en marzo de 2023, e da torre de refrixeración, en decembro de 2022. A caldeira deixa unhas 30.000 toneladas de residuos, que se están retirando.

OFERTA ESPECIAL

50%

EN TU PEINADO SI VIENES A DARTE EL COLOR Válido hasta el 15 de Febrero

605 23 15 70 Rúa do Recreo 77 ORDES

5

Peluquería

GIOVANNA

6

InformaZións Nº 13 xaneiro 2024

O centro de Cerceda gaña na categoría de Secundaria

O colexio do Cruce obtén o primeiro premio en innovación Cerceda De Zero

O Colexio Público Integrado (CPI) plurilingüe do Cruce, en Cerceda, obtivo o primeiro premio Innovagal á innovación educativa na categoría de Secundaria e ensino de persoas adultas.

A distinción, outorgada pola Xunta e dotada con 10.000 euros, débese ás accións de ciencia, tecnoloxía, enxeñería e matemáticas (as coñecidas polas siglas STEM) que o centro desenvolve relacionándoas coa defensa do

medio ambiente. O proxecto acometido no colexio do Cruce, tal como destacou a Consellería, guíase polo coñecemento da contorna e a conservación ambiental.

Aprender na natureza

Nunha visita ao colexio, a directora xeral de Ordenación e Innovación Educativa da Xunta, Judith Fernández, constatou que a iniciativa fundaméntase na premisa de que a aprendizaxe na natureza mellora os logros e o benestar do alumnado.

Ademais da dotación económica do premio, o colexio do Cruce, igual que os demais centros premiados, reciben o distintivo de ‘Centro Educativo Innovagal’, que manterán vixente durante catro cursos escolares. Recoñécese así o seu labor en enfoques didácticos innovadores que respondan ás necesidades do estudantado.

Na mesma categoría que o colexio cercedense, obtivo o segundo premio o IES Maximino Romero de Lema en Zas (A Coruña), e o terceiro correspondeulle ao CPI plurilin-

Alumnado e docentes máis representación municipal na visita da directora xeral de Ordenación e Innovación.

güe Virxe da Cela de Monfero (A Coruña). Ademais, recibiu mención de honra o IES Celso Emilio Ferreiro de Celanova (Ourense).

Na outra categoría dos premios Innovagal, a dos centros que imparten educación infantil, primaria e especial, o primeiro premio recibiuno o CEIP plurilingüe de Outes (A Coruña), o segundo o CEIP

de Viñagrande-Deiro en Vilanova de Arousa (Pontevedra) e o terceiro o CEIP plurilingüe número 1 de Tui (Pontevedra), con mención de honra para o CEIP plurilingüe da Carrasqueira, en Vigo (Pontevedra).

O segundo premio supón 6.000 euros de dotación, o terceiro 3.000 euros e a mención de honra en termos monetarios ascende a 1.000 euros.

Proxecto de catorce centros de FP, a Universidade da Coruña e a Politécnica de Ferrol

O IES de Ordes construirá un coche eléctrico na procura da eficiencia Ordes De Zero

O IES de Ordes será un dos protagonistas dun proxecto de eficiencia enerxética na mobilidade eléctrica que está comezando a planificarse e que o levará a construír un coche eléctrico procurando que teña a maior eficiencia enerxética de funcionamento posible.

Foi precisamente nas instalacións do instituto ordense onde se celebrou o pasado 17 de xaneiro unha reunión con representantes de catorce centros de Formación Profesional da familia de Transporte e mantemento de vehículos

como calquera empresa e institución que queira adherirse.

Prevén unha nova reunión nas Pontes en marzo.

Distancia, non velocidade

Reunión preparatoria do proxecto, no instituto ordense.

de toda Galicia, así como da Universidade da Coruña e da Escola Politécnica de Enxeñería de Ferrol, que tamén

colaboran na iniciativa. Están abertos a que se sume calquera centro de secundaria, bacharelato e FP de Galicia, así

Cada un dos centros de FP planificará e construirá o seu vehículo eléctrico, de acordo coas normas que establece a empresa GreenPower Iberia, que ademais efectuará funcións de asesoramento.

Os vehículos participarán nunha carreira de ámbito galego. Coa visibilidade que pretenden lograr, aspiran tamén a que o campionato de España traia a Galicia cada ano unha

das probas do seu calendario.

A competición terá como equipo gañador o que consiga percorrer a maior distancia sen agotar a batería. Tal como precisan desde o IES de Ordes, por tanto “non se trata dunha cuestión de velocidade senón de eficiencia, de optimizar os recursos de cada vehículo”.

A relevancia da competición promovida por GreenPower aprézase en que as súas finais internacionais dispútanse en circuítos como Silverstone ou Goodwood do Reino Unido, e as españolas nos de Navarra, Montmeló ou Valencia.

Nº 13 xaneiro 2024 InformaZións

A comarca perde case dous mil habitantes e sitúase en 36.200

Só Oroso sumou habitantes durante o decenio 2013-23 Comarca De Zero

A recente posta ao día do censo por parte do Instituto Nacional de Estatística (INE) permite comprobar que só o municipio de Oroso gañou poboación na comarca de Ordes no último decenio.

En termos relativos, o avance de Oroso foi de case un 2,6% desde 2013 a 2023, ao pasar de 7.431 a 7.622 habitantes, medrando por tanto en 191 persoas censadas.

Os outros seis concellos perderon poboación nese mesmo periodo. Ordes é o que

Evolución do censo Cerceda Frades Mesía Ordes Oroso Tordoia Trazo Comarca

(Fonte: INE)

2013

2022

2023

5.265 2.509 2.849 12.939 7.431 3.817 3.343 38.153

5.019 2.273 2.457 12.589 7.572 3.192 3.034 36.136

5.058 2.246 2.418 12.669 7.622 3.168 3.019 36.200

menos cae, un 2,1% ao pasar de 12.939 habitantes a 12.669 entre 2013 e 2023, o que son 270 persoas menos no reconto. Lixeira baixada tamén de

Cerceda en toda a década, cun 3,9% menos, reducindo 207 veciños e veciñas ata os 5.058.

Moito máis acusado é o declive demográfico dos de-

mais municipios. Trazo e Frades rondan o 10% de caída, de modo que se pasou de 3.343 a 3.019 tracenses no 2013-2023 (-9,7%) e de 2.509 a 2.246 fradenses (-10,5%).

Os dous municipios restantes presentan unha dinámica aínda máis negativa, pois Mesía mingua no decenio máis dun 15% (de 2.849 a 2.418 persoas entre 2013 e 2023) e Tordoia retrocede un 17% (de 3.817 a 3.168).

En conxunto, a comarca pasou de 38.153 a 36.200 persoas densadas, 1.953 menos co descenso do 5,1%.

7

Avance interanual en Ordes e Cerceda Cunha mirada de máis curto prazo ao censo pode aprezarse que, ademais de Oroso, Cerceda e Ordes logran recuperar poboación no último ano, é dicir, do 1 de xaneiro de 2022 ao mesmo día de 2023, último dato dispoñible.

En Cerceda a ganancia é de 39 habitantes e en Ordes de 80. Os sucesivos recontos dos vindeiros anos permitirán dilucidar se se trata de fluctuacións pasaxeiras ou se pola contra se produciu e se consolida un cambio de tendencia.

8

InformaZións Nº 13 xaneiro 2024

Máis de dúas hectáreas para fins ambientais

Ordes adquire terreo na Estación de Parada Ordes De Zero

O Concello de Ordes formalizou a compravenda administrativa de máis de dúas hectáreas de terreo no lugar da Estación, en Parada. O importe da operación aproxímase aos 43.000 euros, incluíndo o arborado e as edificacións existentes nos recintos.

Son en concreto dúas parcelas que suman 21.455 metros cadrados. Sitúanse no polígono oitavo da zona de concentración parcelaria e lindan con outras tres que xa son municipais, neste caso a partir dunha cesión efetuada pola Xunta. Sitúanse a carón

O

X X

do río Lengüelle nas inmediacións da antiga estación.

O goberno local anticipa que usará a superficie para un

As dúas parcelas adquiridas, sinaladas con X, están a carón do río Lengüelle nas inmediacións da antiga estación de tren da Pontraga, marcada con O

proxecto de infraestruturas ambientais e de posta en valor do medio natural, se ben non especificou en que consiste.

Ordes

Mesía

Rematada a ampliación do cemiterio do Balado con 96 nichos máis

Reixa e luz na igrexa de Bruma

Sae a concurso unha fase das obras da Vía Verde en Santiago A Deputación da Coruña licitou a primeira fase das obras do tramo da Vía Verde en territorio de Santiago de Compostela. O orzamento co que saen a concurso suma case 797.000 euros.

Esta primeira fase comezará na estación da Sionlla e chegará ata o punto quilométrico 2,200. A segunda fase corresponde cos oito quilómetros seguintes, ata conectar en Sigüeiro (Oroso) co traxecto desde Cerceda inaugurado en 2022 e utilizable desde entón.

O orzamento necesario para a segunda fase estímase noutros 800.000 euros, dos que 250.000 serían achega-

dos pola entidade provincial, outros tantos cartos polo Concello de Santiago, e os 300.000 euros restantes polo plan de sustentabilidade turística de que dispón a infraestrutura, financiado polo goberno español.

Ao final das dúas fases, a Vía Verde CompostelaTambre-Lengüelle sumará un percorrido total de 36 quilómetros de longo habilitados para ir a pé ou circular en bicicleta sobre o trazado da antiga liña ferroviaria.

Dentro do plan recóllese a promoción da Vía Verde como destino sostible vinculado á gastronomía, á paisaxe ou ao patrimonio.

Mesía De Zero

En Ordes, o Concello deu por rematada a ampliación do cemiterio municipal do Balado, situado na parte traseira do tanatorio.

A nova mazá, á que se lle asignou a letra N, suma en

conxunto 96 nichos máis.

Ocupa 45,5 metros de longo e 9,30 de ancho.

A súa construción foi orzamentada en pouco máis de 524.000 euros, incluíndo o IVE, indicou o Concello.

A igrexa de San Lourenzo de Bruma, en Mesía, é unha das once do Camiño Inglés que peregrinos e calquera outra persoa xa poden observar por dentro aínda que nese momento estean pechadas.

Isto é posible a raíz da instalación de reixas mediante a apertura de ocos nas portas de entrada, así como un dispositivo de iluminación temporal que calquera pode acender premendo nun pulsador exterior.

O director de Turismo de Galicia, Xosé Manuel Merelles, visitou o pequeno templo

O director de Turismo de Galicia, na entrada da igrexa.

de Mesía para divulgar a iniciativa, que a Xunta acometeu en colaboración cos arcebispados de Santiago e de Lugo.

No resto do Camiño Inglés colocáronse reixas e luces na capela de Santa Ana en Fene, nas igrexas de San Martiño de Porto e Santo André en Cabanas, na igrexa

das Virtudes de Pontedeume, na de Santiago de Sigrás en Cambre, na de San Pantaleón das Viñas en Paderne, na capela do San Roque nas Travesas en Carral, nas igrexas de Santaia de Leiro e Santa María de Presedo en Abegondo, e na de Santo André da Barciela en Santiago.

Nº 13 xaneiro 2024 InformaZións

9

Sitúase na rúa de Galicia e custa 926.000 euros, procedentes de fondos europeos

Planean acabar a obra da nova escola infantil a mediados de setembro Casa da Cultura. Esta decisión foi motivo de controversia no seu día, pois é un inmoble ao que nos últimos anos se destinaron varios investimentos de conservación e mantemento.

Centro comarcal

Os traballos implican a eliminación da antiga escola.

Recreación gráfica da vista exterior do futuro inmoble.

Ordes De Zero

O servizo para o ciclo de educación infantil contará con 61 prazas públicas, que se suman ás existentes na escola infantil municipal Sorrisos, situada no polígono de Merelle.

A obra finánciaa a Xunta

As obras para construír a nova gardería municipal de Ordes na rúa de Galicia comezaron este 15 de xaneiro, coa formalización previa do con-

trato e da acta de replanteo.

O Concello informou de que o prazo previsto para executar os traballos é de oito meses, polo que agarda que o futuro inmoble estea rematado a mediados de setembro.

con fondos europeos Next Generation. O importe do contrato é de 926.252 euros.

Para acometer o novo edificio é preciso destruír a antiga escola unitaria situada na mesma parcela, a carón da

Por outra parte, as obras que permitirán o traslado da oficina agraria desde a Rúa Nova ata o antigo Centro Comarcal están practicamente rematadas. Segundo puido saber De Zero, unicamente faltaría emprazar determinados equipos tecnolóxicos. Con todo, non hai aínda unha data para reubicar os servizos.

Veterinaria

a domicilio

SERVICIO DE

URGENCIAS Concepción Berdomas García

Contáctame!

10

InformaZións Nº 13 xaneiro 2024

Nos viais de Sigüeiro a San Mauro e de Ordes á Ponte Carreira, así como o acceso a Poulo

Contratan os traballos de conservación de estradas provinciais Comarca De Zero

A Deputación da Coruña contratou por algo máis de 222.000 euros un grupo de obras de conservación de estradas da súa titularidade.

Na comarca de Ordes, os traballos beneficiarán as estradas DP-3801, que comunica Sigüeiro con San Mauro; DP3802, que vai desde Ordes ata a Ponte Carreira; DP-5905, acceso a Poulo desde a DP-3802; e DP-5904 na rúa Rosalía de Castro en Ordes.

Nesta última a intervención será mínima, valorada só en 150 euros. Pola contra, a que maior contía recibirá será a estrada de Ordes á Ponte Carreira, con case 84.000 euros.

Para obrar na estrada entre Sigüeiro e San Mauro estimáronse precisos uns 73.000 euros. E para a estrada de acceso a Poulo desde a DP-3802 orzamentáronse case 2.300 euros.

Os traballos previstos varían, como é lóxico, en función das necesidades de cada tramo. Así, de Sigüeiro a San

Mauro contemplan limpar beiravías, acondicionar cunetas, podar arborado, colocar barreiras de seguridade, sinalizar, rotular e reparar firme.

Entre Ordes e a Ponte Carreira acometeranse tarefas semellantes, ademais de instalar unha tubaxe de 60 metros de longo para recollida de saneamento e pluviais.

Por último, no vial provincial de acceso a Poulo, prevén a tala e poda de árbores, sinalización e a limpeza de estrada e gabias.

Arranxos por fin na senda da Pinguela

Entre as melloras do lote contratado figura a reparación da senda peonil da zona da Pinguela, que comeza no Paraíso e percorre varios centos de metros pola marxe da estrada que vai de Ordes a Folgoso. A senda, especialmente a súa protección lateral, presentan un grave estado desde hai meses, con risco para usuarios. O Concello de Ordes reclamoulle o arranxo á Deputación en reiteradas ocasións desde abril de 2022, con informes da Policía Local con imaxes como a superior. O contrato é a única “constancia formal” que ten o Concello da solución, que lamenta que a Deputación non lle trasladara ningunha comunicación oficial.

Cerceda-Tordoia

Contemplan iniciar as obras antes do verán

Dez ofertas para o contrato de reparación da AC-400

Asinado o acordo para servizos ao Canedo

Comarca De Zero

A licitación dos traballos para reparar un grupo de estradas autonómicas, entre elas a AC-400 ao seu paso por Cerceda, Tordoia e outros municipios de fóra da comarca, recibiu dez ofertas de empresas, segundo informou a Consellería de Infraestruturas e Mobilidade.

O conxunto das obras, que tamén beneficiarán as estradas AC414 e AC-445, foron valoradas en 3,2 millóns de euros, contía que as firmas que acudiron á licitación tiveron ocasión de rebaixar.

Unha vez rematen os trámites e se formalice o contrato coa oferta que se seleccione, a

administración autonómica estima que os traballos poderían acometerse durante esta primavera.

En xeral, tal como detallou a Consellería, está contemplado selar as fisuras do firme e aplicar aglomerado con cinco centímetros de espesor nos tramos onde o firme estea consolidado.

Nos treitos de gran número de accesos a vivendas, aparcadoiros ou bordos, ou nos que a rasante da estrada se atope elevada por anteriores actuacións de reforzo do firme, faranse fresados de 5 centímetros en todo o ancho do carril e reporase o aglomerado con outra capa de 5 centímetros de espesor.

Desde a esquerda: Trenor, Vázquez e Martínez Sanjurjo.

Ordes De Zero

O Concello de Ordes e a Xunta asinaron o convenio que permitirá o investimento de 820.000 euros para ampliar os servizos de abastece-

mento e saneamento de auga desde o Mesón do Vento ata o núcleo do Canedo.

O acordo foi rubricado pola conselleira de Infraestruturas, Ethel Vázquez, e o alcalde, José Luis Martínez

Sanjurjo, en presenza do delegado territorial da Xunta, Gonzalo Trenor.

Como estaba previsto, establécese que a administración autonómica afrontará o 80% do custo, ata 655.000 euros, ademais de contratar, executar e financiar as obras.

Ao Concello correspóndelle pagar o 20% restante.

En total, as obras suporán instalar 2,8 quilómetros de rede de abastecemento e máis de tres quilómetros de tubaxes para o saneamento.

Barállase que nesta primeira metade de ano poidan comezar os traballos, cunha duración máxima de seis meses.

Nº 13 xaneiro 2024 InformaZións

11

O Concello acomete unha senda peonil na zona

Oroso

ADIF vai obrar na estación de Cerceda

O plan de camiños seguirá dos Curros ao Regueiro

Cerceda De Zero

O Administrador de Infraestruturas Ferroviarias (ADIF) prevé executar durante este 2024 diversas obras na estación de tren de Cerceda-Meirama, segundo lle anticipou a entidade ao Concello en resposta a un informe municipal sobre as melloras que precisa a instalación.

Os traballos consistirán en colocar dous “elevadores panorámicos” con cadansúa pasarela de unión, así como unha nova rampla no aparcadoiro para acceso de vehículos e maquinaria de

interoperabilidade, que se acometerán este ano “de non mediar imponderables”.

Senda peonil

Nova senda de formigón.

mantemento ao andén. Tamén se habilitará unha rampla de acceso peonil. O ADIF, dependente do Ministerio de Transportes, precisou que son obras de modernización e mellora da seguridade e a

Ademais, o Concello ultimou nas últimas semanas unha senda peonil entre os Cerceda e Meirama, de 300 metros de longo e dous de ancho, con cargo a un plan provincial. O mesmo proxecto, de case 118.000 euros, incluía o camiño entre Sucadío e o Carballal, a entrada a Parada, unha canalización pluvial en Atrio, un camiño en Carracedo e o aumento da senda peonil na DP-2405.

O plan de camiños rurais financiado pola Xunta no bienio 2023-2024 chegará nesta primeira metade do ano ao percorrido entre Os Curros e O Regueiro. O Concello de Oroso confirmou que se investirán uns 65.000 euros.

Dentro do mesmo plan, nas últimas semanas comple-

touse a nova pavimentación no tramo da Baiuca ao Regueiro, parroquia de Senra.

O concelleiro de Obras, Jesús Fernández, calificou de “moi deficiente” a “herdanza” do anterior executivo na materia e comprometeuse a darlle prioridade aos camiños que peor estado presenten.

CONCURSO DE DISFRACES

CONCELLO DE FRADES DOMINGO 11 DE FEBREIRO

17:00 H - PAVILLÓN DE PONTE CARREIRA

(1-2 compoñentes, ata 14 anos incluídos) 1º Premio: 60€ 2º Premio: 30€

INFANTIL GRUPO (máis de 2 compoñentes, ata 14 anos incluídos) 1º Premio: 100€ 2º Premio: 60€ 3º Premio: 30€

ADULTOS/AS INDIVIDUAL (1-2 compoñentes, maiores de 14 anos) 1º Premio: 100€ 2º Premio: 50€

ADULTOS/AS GRUPO (máis de 2 compoñentes, maiores de 14 anos) 1º Premio: 300€ 2º Premio: 150€ 3º Premio: 75€

PREMIOS

INFANTIL INDIVIDUAL

PREMIOS

PREMIOS

HABERÁ: INCHABLES, MASCOTAS, CHOCOLATE CON ROSCA, OBRADOIROS, FESTA DE ANIMACIÓN, FOTOMATÓN...

ANOTACIÓNS: ATA O VENRES 9 DE FEBREIRO, ÁS 13:00 H., NO CONCELLO DE FRADES OU DE XEITO TELEMÁTICO ENTREGA DE DORSAIS: O DÍA DO CONCURSO ÁS 16:30 H. PREMIOS ESPECIAIS CONCELLO DE FRADES (a metade dos compoñentes teñen que estar empadroados/as en Frades e sempre que non foran premiados/as noutra categoría ) 1º Premio: 125€ 2º Premio: 75€ 3º Premio: 50€

Máis información: www.frades.gal 981 695 567

Organiza:

Concello de Frades Colabora:

12

InformaZións Nº 13 xaneiro 2024

Sempre que non se precisen expropiacións

A nova senda na estrada de Betanzos construirase en 2025 Ordes De Zero

Unha nova senda peonil chegará ata as inmediacións do Mesón do Vento (Ordes) desde o desvío ao Hospital de Bruma (Mesía), dándolle continuidade ao carreiro habilitado nos últimos anos procedente das Travesas (Carral) e moi útil para peregrinos pero tamén para veciñanza.

A obra, na marxe dereita da estrada autonómica AC-542, a que vai do Mesón a Betanzos, foi comprometida pola Xunta para o vindeiro 2025. O prazo

só ten unha excepción, a de que non sexa preciso expropiar terreos, pois neses caso os trámites implicarían demoras.

A conselleira de Infraestruturas, Ethel Vázquez, máis o delegado territorial da Xunta, Gonzalo Trenor, explicaron o procedemento nunha visita á zona, acompañados polo alcalde ordense, José Luis Martínez Sanjurjo, e varios edís.

Case 1,8 km de longo

Os principais datos que deron a coñecer é que a senda irá desde o quilómetro 19,600

ata o 21,380. Son 1,8 km cunha anchura mínima de 1,80 metros. O uso será preferentemente peonil pero tamén se contemplan bicicletas.

O primeiro paso previsto pola Xunta consiste en ter rematado o proxecto técnico o vindeiro verán. O documento servirá para definir ben o trazado, o tipo de pavimento ou se se precisan terreos fóra de dominio público, a expropiar.

No 2025 acometeríanse as obras, que unha memoria previa do Concello valora nuns 451.000 euros.

O carreiro comeza no desvío a Hospital de Bruma e remata a carón da antena de RNE no Mesón do Vento.

A conselleira de Infraestruturas visitou a zona.

Frades

Reunión do alcalde e a subdelegada do Goberno

O BNG pide reparar canto antes unha pista de acceso a Fontao, en Abellá

Mesía solicita efectuar melloras na N-634

O BNG de Frades solicitou a reparación dunha pista de acceso á aldea de Fontao, na parroquia de Abellá, coa maior premura posible.

Os nacionalistas, nun rogo ao goberno municipal presentado ao Pleno, explican que o vial está “en pésimas condicións de mantemento”, chegando a ter causado danos nos rodamentos de vehículos, segundo eles.

No Bloque aprezan risco para o tráfico rodado pero tamén para viandantes. E indican que a pista ten tramos sen anchura suficiente para que dous vehículos poidan cruzarse sen apuros.

Mesía De Zero

O goberno municipal respondeu que estudará incluír a intervención nalgún plan da Deputación ou noutro semellante. Compromiso ante o que o BNG anunciou que estaría “vixiante e insistente”.

O alcalde de Mesía aproveitou a visita institucional da subdelegada do Goberno ao Concello para solicitar melloras na N-634 no municipio.

Mariano Iglesias percorreu diversos puntos do concello con María Rivas para explicarlle algúns dos proxectos que están xa en marcha, así como expresar diversas demandas de futuro.

A subdelegada do executivo español na provincia coruñesa interesouse e recolleu a petición, centrada na mellora das condicións de uso e seguridade da estrada, da que

Visita da subdelegada do Goberno a Mesía.

é titular o Ministerio e que rexistra un elevado tráfico.

Apoio do goberno

Na reunión na casa consistorial, Rivas repasou co rexedor as achegas recentes que a administración central

do Estado leva efectuado para o desenvolvemento de Mesía. Entre elas, citou fondos do IDAE para actuacións de aforro e eficiencia enerxética e actividades con fondos do pacto de Estado contra a violencia de xénero.

Nº 13 xaneiro 2024 publiZidade

13

14

InformaZións Nº 13 xaneiro 2024

A Xunta adxudícaa por 32 millóns para tres anos

Contratada a xestión da planta de envases lixeiros de Sogama Cerceda De Zero

A Xunta adxudicou por algo máis de 32 millóns de euros a xestión integral da planta de clasificación de envases lixeiros da que dispón Sogama no seu complexo en Cerceda. É un contrato cunha duración inicial de tres anos, extensible a cinco, ao que se lle establece como prioridade incrementar as toneladas de envases destinadas á reciclaxe.

Tamén se recolleron aspectos como o mantemento e a ac-

tualización dos equipamentos, de modo que se garanta o funcionamento axeitado das instalacións da planta.

Os envases que recibe esa plataforma son os de plástico, as latas e os bricks que a xente deposita nos contedores amarelos. Tras a súa recepción, efectúase unha selección automática por tipo de material.

Coa clasificación feita, remítense a centros de reciclaxe para converter os envases de novo en materias primas, volvendo cunha nova vida ao circuíto

comercial. Converter residuos en recursos xera, de acordo con Sogama, un aforro ambiental e económico.

De feito, a valoración das ofertas para adxudicar o contrato baseouse en cuestións como a correcta implantación da metodoloxía das 5S, así como as intervencións para incrementar o rendemento e a eficiencia do proceso. Tamén se tiveron en conta o cumprimento de exixencias ambientais, a protección de solos ou os niveis sonoros xerados.

Ordes implanta o colector marrón

Dous dos novos colectores instalados no municipio.

A obriga de dispoñer de colector marrón para residuos orgánicos compostables xa se cumpre en Ordes.

O Concello, con colaboración autonómica, instalou unha serie de contedores desta nova categoría, espe-

cialmente á disposición de grandes produtores, como bares e restaurantes.

O propósito é mellorar a xestión dos residuos domésticos, evitando o seu depósito indebido e aproveitándoos como fertilizantes.

Mesía

Integrantes do BNG de Mesía limparon a zona

O Concello distribúe composteiros de balde

Vertedoiro de lixo na Fraga de Visantoña

Mesía De Zero

O Concello de Mesía abriu as inscricións para participar na distribución gratuíta de composteiros cos que as familias poidan xestionar pola súa conta os residuos orgánicos que producen.

As persoas interesadas en participar poden inscribirse na Casa do Concello ou ben utilizando a web específica https://mesia.rsu.gal/. Cómpre que teñan cando menos un pequeno terreo onde colocar o composteiro e efectuar todo o proceso de obtención de fertilizante de calidade a partir dos residuos.

A iniciativa prevé unha xornada de formación para

todas as persoas rexistradas, durante a que se entregará todo o material preciso. Planifican tamén un seguimento e asesoramento durante todo este ano 2024.

O Concello lembra que os residuos orgánicos representan practicamente a metade do lixo que se xera nos fogares. De aí que considere que a autoxestión, neste caso mediante compostaxe, permita evitar custos económicos e xere beneficios ambientais.

O programa está respaldado pola Xunta e polo Plan de recuperación, transformación e resiliencia do Goberno de España, con financiación de fondos Next Generation EU da Unión Europea.

Mesía De Zero

A Fraga de Visantoña, en Mesía, foi de novo vítima dun vertido incontrolado de lixo.

Unha morea de perchas, restos dun vello colchón ou sacos con ósos animais foron parte dos residuos atopados.

A denuncia pública lanzouna o BNG de Mesía, despois de recibir imaxes e aviso do acontecido por parte dunha veciña. Os nacionalistas lamentaron que haxa persoas con tan escasa sensibilidade e respecto por un espazo que conta con protección oficial como bosque de frondosas.

O Bloque convocou a limpar a zona e acudiu cun

Limpeza dos residuos atopados na Fraga da Areosa.

vehículo para retirar o lixo e depositalo no Punto Limpo. É un servizo gratuíto que animan a utilizar porque, tal como explicaron, incluso resulta máis sinxelo levar os re-

siduos alí que tiralos no monte. Ademais, recuperaron decenas das perchas tiradas, en bo estado de uso, e ofrécenas a quen as queira para darlles unha nova vida.

Nº 13 xaneiro 2024 InformaZións

15

O IGAPE sitúa o grupo empresarial como exemplo de internacionalización no contract

A mirada exterior de Ramón García Ordes De Zero

O grupo de empresas Ramón García, unha das corporacións máis potentes de Galicia, é visto como un “exemplo de capacidade de internacionalización e liderado no sector do contract galego”, a ollos do Instituto Galego de Promoción Económica (IGAPE).

Así o dixo a directora deste organismo dependente da Xunta, Covadonga Toca, nunha visita ás instalacións da empresa en Ordes, na que estivo guiada por un dos seus directivos, Sabino García.

Toca fixo fincape na presenza do sector galego do contract -o deseño, elaboración e

A directora do IGAPE, na súa visita ás instalacións do Grupo Ramón García en Ordes.

instalación de solucións a medida para o cliente final- en máis dun centenar de países con múltiples proxectos.

A responsable do IGAPE asegurou que o traballo galego na canle do contract fai que estas compañías teñan adqui-

rido “experiencia e habilidades” que converteron a Galicia en “referencia internacional”.

Dentro desas compañías,

o grupo orixinado a partir dunha pequena carpintaría familiar de Mesía constitúe na actualidade un paradigma indiscutible, ao dar resposta a clientes de máis de setenta países, tanto desde as súas factorías de Mesía e de Ordes como desde a que comezou a traballar en México en 2014, fai xa unha década.

Covadonga Toca aproveitou para vincular o éxito do sector coa colaboración da administración autonómica a través de programas como o plan de misións comerciais, que pretende facilitar as accións de internacionalización acometidas por parte do tecido produtivo galego.

Múltiples apoios á familia á que lle ardeu a casa en Viladabade

Frades

A solidariedade pode moito máis que o lume en Tordoia

Alimentos para Cáritas

asentara no municipio procedente da Coruña, recobre un mínimo de normalidade na súa vida diaria.

Tordoia De Zero

A casa que ardeu a mediados de decembro no lugar de Tibiáns, en Viladabade (Tordoia), quedando con pouco máis que a estrutura básica, avanza na súa reconstrución grazas a unha onda solidaria coa parella que residía nela coas súas dúas criaturas.

Numerosa veciñanza mobilizouse desde o primeiro momento tanto para axudar a retirar os entullos como para botar unha man en calquera outro traballo.

Autónomos e empresarios da zona vinculados ao ámbito da construción ofreceron tanto man de obra como mate-

Como axudar?

A casa está sendo recuperada grazas ao altruísmo.

riais, de modo que en poucos días o inmoble volvía ter cuberta, ventás, canalóns...

Mentres a reconstrución avanza, a familia, que non estaba na casa cando ardeu e perdeu case todo, está aloxada na antiga escola de Viladaba-

de, que o Concello ofreceu de inmediato xa que a ten acondicionada hai tempo como vivenda social para este tipo de situacións de emerxencia.

O certo é que queda aínda moito por facer para que a familia, que había pouco que

Ademais de diversas iniciativas solidarias, como recollida de doazóns en eventos deportivos ou en establecementos públicos, quen queira efectuar achegas económicas para a rehabilitación da vivenda pode facelo a través de Bizum ou por transferencia a algunha destas contas bancarias: ES36 2080 0322 1530 4000 7887 de Abanca, ES85 0182 9465 6202 0913 7813 do BBVA, ou ES24 2100 3868 0702 0016 8244 de LaCaixa.

Cáritas recibiu os alimentos doados na décima campaña de Nadal desenvolta en Frades. O concelleiro de Cultura e de Voluntariado, Juan Carlos Portos, encargouse da entrega á entidade, representada polas voluntarias María Flor Bravo e María Concepción Gómez. Os tres agradeceron as doazóns e a colaboración dos establecementos.

16

InformaZións Nº 13 xaneiro 2024

Novo servizo

Sete coruñeses causaron 127.000 euros en danos

Medio Rural activa un matadoiro móbil para porcos, ovellas e cabras

Detida a banda que levaba cable de teléfono na contorna Ordes De Zero

O vehículo percorrerá rutas en función das solicitudes.

Santiago De Zero

A Consellería de Medio Rural activou un servizo de matadoiro móbil para gando ovino, cabrún e porcino, que os gandeiros interesados xa poden solicitar chamando ao teléfono 982 25 12 01.

A iniciativa está enfocada especialmente a explotacións gandeiras de pequeno tamaño de zonas afastadas de grandes núcleos de poboación e situadas a distancia dos matadoiros convencionais.

A prestación do servizo, que xa superou unha etapa de probas, non será inmediata, senón que se organizan rutas en función das solicitudes

que se vaian recollendo coa premisa da eficiencia.

Segundo a Xunta, o matadoiro móbil debería servir para mellorar a xestión e a rendibilidade das explotacións, tendo en conta que reducen gastos de transporte e melloran a calidade da carne e o benestar animal.

Canto custa?

Os prezos do matadoiro móbil van dos 10 euros para animais ovinos e cabrúns menores dun ano, contando só o sacrificio e a preparación do canal, ata os 50 euros para porcos, no caso de incluír almacenamento e transporte ata o punto de distribución.

A Garda Civil paroulle os pés ao que considera un grupo criminal que nos últimos tempos roubara gran cantidade de cable telefónico en diversos puntos da provincia coruñesa, entre eles os municipios de Cerceda e Ordes.

A operación, dirixida desde o xulgado de Ordes, levou á detención de sete homes, todos residentes na cidade da Coruña e con idades entre os 24 e os 40 anos.

Están acusados de apropiarse de máis de nove quilómetros de tendido telefónico.

Os seus feitos deixaron varios días sen servizo poboacións dos municipios da Coruña, Arteixo, Cerceda e Ordes.

Prexudicaron especialmente a zonas rurais, incluso xente maior que quedou sen servizo de teleasistencia.

Abril de 2023 A investigación que culminou coa desarticulación da

cabo por un equipo do cuartel de Santiago e investigadores do posto de Arteixo, observaron un modo de proceder común entre os delincuentes, que procuraban roubar de noite en zonas de monte próximas a estradas secundarias. Escollían lugares coas liñas próximas a estradas secundarias, nos que evitar a vixilancia policial. Iso permitíalles actuar con eficacia e en tres ocasións incluo cortaron postes cunha motoserra para apoderarse dos cables.

Estímase que roubaron máis de 9 km de tendido.

banca comezara hai menos dun ano, en abril de 2023, cando a Garda Civil recibiu información sobre un corte da liña en Ordes. Os axentes detiveran entón un home, ao que pillaran in fraganti cando intentaba fuxir. Confiscáranlle as ferramentas de corte e unha escada grande.

As indagacións, levadas a

Imputacións As investigacións permitiron imputarlles aos detidos delitos de pertenza a grupo criminal, nove delitos de roubo e un delito de estragos.

Non se descartan novas detencións. Estímase que levaron máis de nove quilómetros de tendido e ocasionaron danos por valor superior aos 127.000 euros. Déronse recuperado só cen metros, devoltos a Telefónica.

Oroso

Os socialistas presentan cincuenta prioridades Oroso De Zero

O grupo municipal socialista de Oroso presentou no Concello unha relación de case medio cento de actuacións que considera prioritarias. Empraza ao goberno municipal a consignar as partidas

necesarias para atendelas nos orzamentos municipais deste 2024, nos remanentes do exercicio de 2023 ou do plan provincial POS. A maior parte das peticións presentadas corresponden á reparación de pistas, proxecto de saneamento e

abastecemento de auga, melloras na iluminación pública en diferentes zonas, a construción de sendas peonís, e a adopción de diversas medidas de seguridade viaria.

O voceiro socialista, Luis Rey, defende que coa solicitude presentada “nós fixemos o

noso traballo como oposición responsable e construtiva, que foi identificar as necesidades prioritarias para a veciñanza, e agora correspóndelle ao goberno municipal atendelas consignando os fondos necesarios”, manifestou quen era alcalde ata o pasado verán.

Luis Rey, portavoz do PSOE

Nº 13 xaneiro 2024 InformaZións

17

Veciño da Coruña, de 69 anos e con antecedentes policiais por feitos semellantes

Cazan en Mesía o suposto autor dunha vaga de roubos na provincia Comarca De Zero

A Garda Civil detivo en Mesía, despois dunha longa persecución, o presunto autor dunha vaga de roubos nas comarcas da Coruña, Arzúa, Betanzos e Ordes. Trátase dun home de 69 anos, con domicilio na cidade da Coruña e con diversos antecedentes policiais por delitos contra o patrimonio alleo.

A vaga de roubos, xeralmente no interior de vehículos, fixo iniciar as investigacións, nas que participaron axentes dos postos de Ordes, de Sigüeiro e do equipo ROCA de Santiago, nunha operación nominada Orsiro.

Segundo a Garda Civil, o detido utilizaba un coche roubado na área metropolitana da Coruña. Para iso, fixérase previamente coas chaves.

Con ese vehículo desprazábase a diversas localidades. Vixiaba en zonas pouco transitadas antes de cometer os roubos.

Eses lugares de escasa afluencia e aparcadoiros exteriores próximos a igrexas eran os seus escenarios favoritos.

Entraba en coches A investigación permitiu comprobar que entraba directamente en coches estacionados que as persoas propietarias deixaran coas portas abertas, quizais por despiste ou quizais pola confianza, pouco prudente, de estar nun lugar sen tránsito e deixar o vehículo só uns minutos.

De todos os xeitos, o presunto delincuente rompía algunha luna para entrar en co-

ches que si estaban pechados, o que lle permitía consumar os furtos tamén con rapidez.

Adoitaba roubar os obxectos de valor que vía, tales como gafas de sol, carteiras, bolsos, teléfonos móbiles ou prendas de vestir. A Garda Civil estima que se fixo con produtos por valor duns 3.000 euros. Á parte, estarían os danos causados nos vehículos aos que accedía co uso da forza.

A primeira vaga de denuncias data de agosto pasado. As indagacións da Garda Civil apuntaron a un coche gris, que fora roubado en Bergondo e que se recuperou en Ordes o pasado setembro. A partir de aí houbo unha pausa nos roubos. Pero en decembro volveron, nesa ocasión implicando un turismo negro que fora roubado en Sada.

Descuberto en Ordes Foi este último automóbil o que a Garda Civil interceptou en Ordes, co home dentro supostamente efectuando unha vixilancia na procura de novas vítimas.

Dada a situación, emprendeu a fuxida. Os axentes percorreron 72 quilómetros antes de conseguir detelo nun punto do municipio de Mesía.

Está acusado de participar en dous delitos de roubo ou furto de uso de vehículo a motor, sete delitos de roubo ou furto con forza en interior de vehículos, catro delitos de estafa polo uso fraudulento de tarxetas de crédito previamente substraídas, un delito contra a seguridade viaria por condución temeraria, e un delito

de resistencia e desobediencia aos axentes da autoridade no exercicio das súas funcións.

Intre da detención e varios obxectos recuperados.

Devolución de obxectos Ademais de recuperar o vehículo roubado en Sada, tamén se localizaron diversos obxectos xa entregados ás persoas propietarias. Outros foron atopados no rexistro do domicilio do detido.

As persoas que recoñezan algún obxecto nas imaxes difundidas pola Garda Civil ou que foran vítimas de roubos recentes poden acudir ao posto da Garda Civil en Ordes.

Do caso encárgase o xulgado de primeira instancia e instrución número 1 de Ordes, ao que se entregaron as dilixencias e o detido por atoparse de garda.

O instituto armado agradeceu a colaboración cidadá e recomenda avisar de calquera actitude sospeitosa no 062, o 112 ou coa app AlertCops.

Desartellado o grupo que se fixera con 10.000 euros dun banco en Oroso O roubo de 10.000 euros nun banco en Oroso foi cometido por un grupo criminal que se movía por toda España e que foi desartellado hai unhas semanas despois dunha investigación de dous anos desde Navarra.

Segundo informou a Garda Civil a De Zero, o grupo estaba conformado por tres homes de entre 34 e 52 anos

e unha muller de 35. Dous deles usaban identidades falsas para abrir contas bancarias coas que branquear os cartos roubados.

Supostamente cometeron furtos en Madrid, Cantabria, a Comunidade Valenciana e Aragón. En Galicia só se lles atribúe o roubo en Oroso.

A Garda Civil explica que procedían sempre do mes-

mo modo. Vixiaban minuciosamente os empregados da oficina. Despois, un saía ao caixeiro e o outro seguía vixiando. O do caixeiro tiraba billetes da súa carteira e o outro avisaba ao empregado de que había diñeiro no chan do caixeiro. Mentres o empregado ía ver que pasaba, aproveitaban para coller os cartos do caixón de efectivo.

18

InformaZións Nº 13 xaneiro 2024

Oroso

Convocatorias dirixidas a entidades locais

Premios á utilización da biblioteca municipal

A Xunta divulga en Ordes o apoio á muller comunidade, Susana García; e os alcaldes de Ordes, José Luis Martínez Sanjurjo; de Oroso, Alex Doval; e de Trazo, Fina Suárez.

Detalle da convocatoria

Entrega dos premios a mellores lectores de 2023.

Oroso De Zero

O Concello de Oroso premiou as persoas con maior cantidade de préstamos de libros solicitados durante 2023.

Os recoñecementos como socios de honra recaeron en realidade en socias, nas tres categorías nas que se organizou a iniciativa: infantil, xuvenil e adulta.

O alcalde de Oroso, Alex Doval, acudiu á entrega dos tres premios na propia biblioteca. Inclúen en cada caso un vale de trinta euros para mercar en librarías do municipio.

Doval, acompañado pola concelleira María Requejo, á fronte de Cultura, Ensino,

Xuventude, Muller e Igualdade, animou a que toda a cidadanía utilice o servizo.

Requejo fixo fincapé en que as tres premiadas fosen mulleres, polo que destacou a súa achega no ámbito cultural.

Lectura e familias no CRA

O Colexio Rural Agrupado (CRA) de Oroso sumouse ao programa Lectura e familias da Xunta, ideado para favorecer a participación das familias en actividades das bibliotecas escolares. Na tanda máis recente de incorporacións rexistráronse vinte e cinco centros educativos, cando xa había outros noventa de toda Galicia.

Oroso

Asinado o Plan Local de Saúde para 2024-2027 Oroso é un dos 28 municipios de toda Galicia con plans de saúde locais asinados nas últimas semanas nun acto coa xerente do Servizo Galego de Saúde, Estrella López, e pola directora xeral de Planifica-

ción e Reforma Sanitaria da Xunta, Sofía Lopez.

A responsable do Sergas explicou que os plans teñen por cometido a implantación dunha atención integral desde os centros de saúde.

O delegado da Xunta visita o CIM da Mancomunidade.

Ordes De Zero

A Xunta escolleu o Centro de Información á Muller (CIM) da Mancomunidade de Ordes para dar a coñecer

tres liñas de axudas dirixidas a entidades locais. Foi mediante unha visita do delegado territorial na Coruña, Gonzalo Trenor, acompañado pola presidenta da Man-

Trenor debullou as tres liñas convocadas, detallando que se distribuirán seis millóns de euros para iniciativas de fomento da conciliación e a corresponsabilidade, case catro millóns e medio para os Centros de Información á Muller, e medio millón para programas de igualdade e para facer fronte á violencia de xénero.

Ata 3.000 euros para iniciativas particulares

Escollen Trazo para as axudas paisaxísticas Trazo De Zero

Ata mediados de febreiro as persoas particulares poden solicitar axudas autonómicas para rectificar ou eliminar elementos de feísmo paisaxístico. A convocatoria publicouse no Diario Oficial de Galicia do 15 de xaneiro e foi dada a coñecer nunha visita a Trazo do director do Instituto de Estudos do Territorio, Enrique de Salvador.

A contía da axuda pode acadar os 3.000 euros, en intervencións como adecentar fachadas, cubertas ou muros de peche. Este ano, como novidade, financian tamén reti-

Visita do director do IET á mellora no lavadoiro de Oa.

rar elementos adxacentes aos bens nos que se vaia intervir, cando dean mala imaxe. Á mesma convocatoria de axudas poden concorrer os Concellos, cunha liña

para intervir en elementos etnográficos como fontes, lavadoiros, palcos e hórreos e outra para edificios municipais. Neste caso o tope é de 20.000 euros por liña.

Nº 13 xaneiro 2024 Zero a Zero

19

Ordes dálle carácter benéfico á VI edición da proba

Motor

A ilusión de Sergio corre na San Silvestre

O CPI de Xanceda estrea as charlas de Automobilismo

Ordes De Zero

A VI San Silvestre de Ordes tivo un carácter solidario a beneficio da iniciativa A ilusión de Sergio, que leva meses recadando fondos para a terapia xénica que precisa Sergio Marzoa Taboada, mozo de Mesía con paraparesia espástica tipo 50.

Cada persoa participante na proba, non competitiva, doou cinco euros á causa solidaria, ademais de existir un ‘dorsal cero’ para colaborar sen correr.

Durante case catro quilómetros pola vila e as inmedia-

Participantes nos intres previos á saída da proba.

cións, numerosos corredores e corredoras despediron 2023 facendo deporte con disfraces. Ao remate a orga-

nización ofredeulles roscón e chocolate. A Vía Verde promocionouse co arco de meta e publicidade no percorrido.

A Federación Galega de Automobilismo comezou no colexio de Xanceda (Mesía) o seu ciclo de charlas ‘FGA nas aulas de Primaria’, en colaboración con Supermercados Gadis.

Taekwondo

Deporte de gran nivel

Once medallas do BoudSport en Ourense Ordes De Zero

O club BoudSport volveu para Ordes con once medallas despois da súa participación no recente Open de Ourense de taekwondo. Foron dúas de ouro, cinco de prata e catro de bronce, que se suman ao extenso palmarés de deportistas da entidade.

Acadaron medallas de ouro Alba Figueira Marzoa en cadete -37 e Luis Fero Gómez en júnior -78. Obtiveron pratas Alba Rey Franqueira en júnior -68, Venus Vilaseco

Ogala en júnior -55, Zef Jaku del Río en cadete -57, Cristóbal Boudjenane Núñez en máster -68, e Luana Jaku del Río en liga B cadete -40. En canto ás medallas de bronce, correspondéronlles a Mateo Fernández Marzoa en cadete -41, Pablo Pazos Fuentes en cadete -45, Noelia Juncal Marzoa en liga B cadete -40 e Sheila del Río López en liga B cadete -37.

Moi meritoria tamén a participación de Sara Juncal Marzoa, cun quinto posto na clasificación júnior -59.

A ampla traxectoria de resultados do BoudSport evidénciase en feitos como as calificacións de novos deportistas e técnicos de alto nivel, alto rendemento e rendemento base, publicadas días atrás no Diario Oficial de Galicia.

Como deportistas de alto nivel foron recoñecidos Mateo Boudjenane e Alba Rey, como técnico de alto nivel Cristóbal Boudjenane, como deportista de alto rendemento Pablo Figueira, e finalmente como deportistas de rendemento base Venus Vilaseco e Noa Villaverde.

Dous dos podios destacados do BoudSport en Ourense.

20

Zero a Zero Nº 13 xaneiro 2024

Enma e Zaira Campelo, tamén do Club Xadrez Oroso, obteñen grandes resultados

Christian Noya, subcampión en Ferrol Ferrol De Zero

Christian Noya Mellado, do Club Xadrez Oroso, proclamouse subcampión absoluto do Torneo de Xadrez sub-1800 de Ferrol. O posto ten relevancia de por si, pero máis aínda tendo en conta que conta con só nove anos, sendo tamén campión da súa categoría de idade.

De feito, o resultado obtivo por Noya Mellado fai que subise 123 puntos no ránking internacional, un movemento que no propio club califican de “barbaridade” pola súa envergadura.

O de Noya Mellado non foi o único éxito acadado por integrantes do Club de Xadrez

Entrega dos trofeos obtidos en Ferrol, desde esquerda, a Christian Noya, Enma Campelo e Zaira Campelo.

Oroso na competición en Ferrol, na que por certo participaron mesturados persoas adultas e nenos e nenas, cun desenvolvemento das partidas do torneo a ritmo lento.

Así, Enma Campelo Mallo, de só doce anos, logrou o terceiro posto absoluto e o campionato sub 16. O resultado permitiulle unha considerable suba no ránking internacio-

nal, de 48 puntos. E a terceira competidora de Oroso en Ferrol foi Zaira Campelo Mallo, co subcampionato da categoría sub 16.

O club manifestou o seu

orgullo polo desempeño dos tres porque “neste 2024 que aínda acaba de empezar os tres comezaron con moita forza e xa cuns cantos trofeos nas súas vitrinas”.

Inicia 2024 con probas de ránking individual e despediu 2023 cun torneo por parellas

O Club Billar Ordes volve á competición Ordes De Zero

O Club de Billar Ordes retomou as competicións despois do parón de Nadal con probas de ranking individual de terceira categoría. O calendario marca que estas probas puntúen tanto para acceder ás clasificacións do Circuíto Nacional Pooltour España, en Zaragoza o vindeiro abril, como para a clasificación do campionato galego.

O gañador foi Pedro Raíces, que non acadara aínda ningún triunfo no que ía de tempada. Segundo posto para Serafín Alonso, que leva unha campaña de moita regularida-

Podio do torneo de Nadal por parellas, na imaxe esquerda, e primeiros postos na proba individual de 3ª. de con segundas posicións en tres das catro citas disputadas.

Antes, a entidade puxera fin a 2023 cun torneo de Na-

dal por parellas. En boa medida foi o agallo para reunir nun xantar a todos os xogadores posibles da ampla contor-

na, xeográfica e humana, na que se move o club. Gañaron José Manuel Paradela e Sergio Suárez, que deixaron segun-

dos a Alex Suárez e Ramón Hermo, que remataron en compañía de Juanjo Cancelo e Víctor Pereira no podio.

Nº 13 xaneiro 2024 Zero a Zero

Torneos a beneficio da AECC e da asociación AMARAI

O fútbol solidario de Mesía recada uns 2.800 euros

Mesía De Zero

O XIII Torneo de Fútbol Sala Mesía contra o cancro logrou recadar 2.128 euros a beneficio da Asociación Española Contra o Cancro (AECC), doados por veciñanza, empresas, asociacións, os propios equipos participantes e coas empresas Ramón García, Erimsa e Campo como patrocinios principais.

Foron nove combinados en liza, con triunfo do Ekate e co Peña Olas subcampión na clasificación masculina, mentres que na competición feminina impúxose o Viaxes Amarelle

FSF B e o Abellá Vellas foi segundo.

O Torneo Infantil, a beneficio da asociación de persoas con discapacidade Ama-

rai, reuniu 687 euros. Neste caso xogaron noventa nenos e nenas distribuídos en nove equipos e cunhas duascentas persoas espectadoras no pavi-

llón municipal en Olas. Como equipos campións en cadansúa categoría, o Xastre FC e as EDM Curtis, con subcampións Visantoña e Boimorto.

21

O campo tracense dos Xeixos honrará a Antonio Andrade O campo de fútbol dos Xeixos, no concello de Trazo, vai pasar a chamarse ‘Campo de Fútbol Antonio Andrade Veiras’, como recoñecemento honorífico especial dedicado ao veciño recentemente falecido que traballou moito tempo polo impulso da práctica xeralizada do deporte no municipio.

A proposta partiu dos responsables do Trazo Club de Fútbol e no Pleno municipal que a abordou foi apoiada por unanimidade por parte de todas as formacións políticas representadas.

O texto que xustifica e motiva a designación explica sobre Andrade Veiras diversos aspectos como os que seguen: “son longos anos de dedicación altruísta ao Club de Fútbol de Trazo, ao mantemento das instalacións, á axuda económica moitas veces e, sobre todo, ao cariño aos deportistas e ao fomento do fútbol entre a veciñanza, educando no deporte desde as idades máis temperás ata as máis veteranas”.

A nominación honorífica do campo será efectiva en canto rematen os trámites pertinentes.

22

mira Zero Nº 13 xaneiro 2024

Os Reis Magos cumpren coa comarca

A pesar das borrascas, dos andazos de gripe e covid, e incluso dos conflitos armados do seu lugar de orixe, os Reis Magos non faltaron á tradición a visitaron a comarca repartindo agasallos, ilusións, algún que outro bo consello e, por que non dicilo, tamén bastantes cachos de carbón.

Viñeron en coches clásicos, en todoterreos, en cabalo, en carruaxes... e deulles tempo para saudar xa pola mañá do día 5 de xaneiro en moitas das parroquias da zona, antes de participar en festas e cabalgatas pola tarde e de efectuar o seu esmerado traballo na noite seguinte. Ata o ano!

Nº 13 xaneiro 2024 mira Zero

23

Martino xa é Fillo Adoptivo de Ordes

Teodosio Martino Martino, alcalde desde 1987 ata 2007, recibiu a distinción como Fillo Adoptivo do Concello de Ordes nun acto o 5 de xaneiro, na véspera de cumprir oitenta anos.

O ex rexedor amosouse

agradecido polo nomeamento. Este mandato tamén está previsto condecorar a Manuel Regos e Manuel Viqueira, as outras dúas persoas que, sen contar o alcalde actual, ostentaron o bastón de mando na vixente etapa democrática.

O acto contou con representación da Xunta, personificada polo delegado territorial Gonzalo Trenor, e tamén dos concellos da comarca, con cargos actuais e pretéritos de diferente cor política.

A concesión da honra xus-

tificouse no labor de Martino como alcalde durante dúas décadas pero tamén no seu traballo como funcionario agrario e a contribución ao desenvolvemento do sector primario na zona.

A oposición ordense dis-

crepa, o BNG porque considera que é premiar a unha persoa que fomentou o transfuguismo, aseguran, e o PSOE porque rexeita que fose un bo alcalde, nin sequera mediocre, citando exemplos como a xestión da nova estación de tren.

As intervencións artísticas de muralistas chegan a Frades, Mesía, Oroso e Trazo

DesOrdes Creativas move os marcos Comarca De Zero

Baixo o nome DesOrdes Xeodestino Mural, o festival DesOrdes Creativas, un clásico durante o verán na capital da comarca, amplía a súa creatividade nos municipios de Frades, Mesía, Oroso e Trazo.

A intención da iniciativa é manter o protagonismo da zona neste ámbito “como principal destino mural de Galicia”, presumen desde a Mancomunidade de Ordes.

Do comisariado e dirección dos traballos encargouse o estudo Mutante Creativo, creador e impulsor do DesOrdes orixinal. A nivel institucional contan co respaldo da Mancomunidade e da Deputación da Coruña.

As novas intevencións emprázanse no centro social de Aiazo (Frades), a cargo de Møu; no polideportivo municipal a carón do colexio de Xanceda (Mesía), da autoría do rianxeiro Nove Noel; nunha medianeira ao pé da estrada N-550 na saída de Sigüeiro (Oroso) cara á Coruña, con traballo de Sokram; e no colexio de infantil e primaria de Trazo en Viaño Pequeno, tarefa colectiva do grupo Mutante Creativo.

Os catro novos murais súmanse ao centenar longo deles creado nas dezaseis edicións que acumula DesOrdes Creativas, con especialistas en arte urbana de aquí e de diversas partes do mundo que mudaron a paisaxe da zona.