DLS404 - mei 2021

Page 1

strijd

solidariteit

socialisme

maandblad van de L i n k s e S o c i a l i s t i s c h e Pa r t i j  nr 404  mei 2021

W

e hebben genoeg van deze samenleving waarin de winsten voor de aandeelhouders en de bazen belangrijker zijn dan onze gezondheid en ons welzijn. Het is nu wel voor iedereen duidelijk dat ons zorgstelsel niet genoeg middelen heeft. Er zijn niet genoeg ziekenhuisbedden en apparatuur en er is te weinig verplegend personeel om deze gezondheidscrisis aan te pakken. Het personeel in de sector komt in verzet en eist degelijke zorg die voor iedereen toegankelijk is.

door Celia (Brussel) Er zijn al extra middelen afgedwongen voor de zorg, maar deze volstaan niet. Deze extra middelen kwamen er na mobilisaties, protestacties, betogingen, stakingen, kortom door de strijd van diegenen die alles doen draaien. Het zorgfonds van 400 miljoen euro per jaar moet ervoor zorgen dat er meer personeel aan de ziekenbedden is. Dat fonds is afgedwongen door de strijd van 2019. Helaas worden deze extra middelen door sommige instellingen gebruikt om hun schulden af te lossen, “dit roept vragen op over de de-

mocratische controle op de toegewezen middelen”, aldus het actienetwerk ‘De Zorg in Actie’/’La Santé en Lutte’. Er zijn ook geen plannen om administratief personeel, onderhoudspersoneel, techniekers, … aan te werven. Door strijd werden ook volgende zaken afgedwongen: een loonsverhoging van 6% voor het personeel in de private ziekenhuizen, 200 miljoen euro per jaar extra voor mentale gezondheidszorg met onder meer de aanwerving van 1900 psychologen en een bonus van 300 euro aan consumptiebonnen

waarvoor 50 miljoen euro wordt uitgetrokken. Dat alles is mooi, maar we mogen niet vergeten dat er onder Maggie De Block alleen al 2,1 miljard euro werd bespaard op zorg. Alle beloften volstaan niet om de tekorten op te vangen die zich in de loop van tientallen jaren hebben opgestapeld en om de kwaliteit van de zorg en de arbeidsomstandigheden te verbeteren. Nochtans werd de voorbije maanden aangetoond hoe essentieel onze zorg is. Openbare diensten zijn essentieel. Wij zijn essentieel! ‘De Zorg in Actie’ wil dat duidelijk maken met de oproep voor een tweede grote zorgbetoging op 29 mei. In september vorig jaar bracht de eerste reeds 7.000 deelnemers op de been. Deze betoging belangt ons allemaal aan. We kunnen dus maar beter allemaal mobiliseren zodat de betoging zo massaal mogelijk wordt. Het zou ongelooflijk zijn als alle sectoren in strijd samen

€2

€5 steunprijs

zouden protesteren met de werkenden uit de sectoren die in de crisis vergeten werden en het personeel uit sectoren in onzekerheid en met tekorten, zoals het onderwijs waar het gebrek aan middelen tijdens de pandemie op dramatische wijze werd bevestigd. Naast de gezondheidscrisis is er ook een economische crisis en een crisis op vlak van geestelijke gezondheid. De regering faalt om ons te helpen. Iedereen kent wel iemand die zijn of haar werk verloor of inkomensverlies leed sinds maart 2020. Volgens de RVA was het aantal tijdelijk werklozen in 2020 “drie keer zo hoog als tijdens de economische en financiële crisis van 2009”. Dit is een oproep tot verzet tegen onzekerheid en tekorten. We zien elkaar op 29 mei op straat in Brussel met werkenden die willen leven en niet gewoon overleven. Contacteer LSP, de lokale afdelingen van LSP of van Campagne ROSA, om deel te nemen aan het protest, maar ook om je te

solidariteit tegen de repressie in China en Hongkong • Lees op pagina 10

w w w. s o c i a l i s m e . b e

P2A6269 Afgiftekantoor 1081 Brussel Ver. uitg. G. Cool, Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek

organiseren voor de opbouw van een democratisch socialistisch alternatief: een samenleving zonder ongelijkheid en onderdrukking.

de voorbije maanden werd aangetoond hoe essentieel onze zorg is. Openbare diensten zijn essentieel. Wij zijn essentieel!

Hoe de strijd voor een hoger minimumloon winnen? • Lees op pagina’s 8-9


2

onze mening

EDITO door eric byl

de

Linkse Socialist

Nu een rijkentaks op de agenda plaatsen!

V

S-president Joe Biden wil vennootschappen en hoge inkomens zwaarder belasten. De Britse conservatieven, het IMF en de OESO komen met soortgelijke pleidooien. Willen ze de rijken de crisis doen betalen? En als het zover komt, zal dit de groeiende problemen van de kapitalistische economie verhelpen? En wat zal de Belgische regering doen? Zal die de kans voor meer rechtvaardige belastingen aangrijpen of hoopt ze integendeel, samen met haar patronale broodheren, dat dit concurrentievoordeel kan opleveren? There is no alternative?

Het is opvallend dat die voorstellen net van die landen en instellingen komen die 40 jaar geleden het begin van het neoliberale tijdperk inluidden. Toen werd de lof gezongen over de ‘onzichtbare hand van de vrije markt’. Uit winstbejag verklaarden de kapitalisten een eenzijdige klassenoorlog tegen de verworvenheden van de arbeiders. Loonlasten moesten omlaag, flexibiliteit omhoog, we moesten steeds meer doen met minder. Er kwam onzekerheid, liberalisering, privatisering en belastingkorting voor bedrijven en hoge inkomens. De overheid moest zich concentreren op

Wij zijn voorstander van het belasten van de rijken, maar koesteren geen illusies. Echte toegang tot de welvaart vereist de opening van de boeken en de nationalisatie van de sleutelbedrijven onder democratische controle door de arbeiders en de onderdrukten en echte internationale samenwerking. haar kerntaken, een gunstig klimaat scheppen voor private bedrijven en een goede infrastructuur aanleveren, maar voor het overige moest ze vooral ontvetten. De kapitalistische propagandamachine heeft het ons ingehamerd. Veel arbeiders, ook syndicalisten en al zeker de ‘linkse’ politici werden erin meegesleurd. “There is no alterna-

tive” (TINA) zei Thatcher, de goeroe van het neoliberalisme. Wie buiten de lijntjes kleurde zoals de toenmalige Franse regering Mitterand, stootte op een kapitaalstaking en werd al snel gecorrigeerd. Maar het ontvetten van de staat werd een illusie. Globaal zijn de overheidsuitgaven blijven toenemen. Een moderne, hoogtechnologische economie vergt nu eenmaal aangepast en dus duurder onderwijs en infrastructuur. Het afbouwen van sociale voorzieningen en de opgedreven uitbuitingsgraad vertalen zich in meer uitgaven voor repressie en enorme tekorten in de gezondheidszorg. Tenslotte kost privatiseren van winsten en nationaliseren van verliezen als het verkeerd gaat, zoals in 2008/9, bakken vol geld. Van race naar de bodem naar hogere belastingen?

Vanaf de jaren 1980 woedde er een belastingoorlog tussen de verschillende kapitalistische landen die leidde naar een race naar de bodem. Van 40% in 1980 daalde de gemiddelde wereldwijde officiële bedrijfsbelasting naar minder dan 24%. In België werd het tarief in de jaren 1980 teruggebracht van 45% naar 34% en vanaf 2017 verder verlaagd tot 25% vandaag. De hoogste tarieven in de personenbelasting, tot 72%, werden in twee hervormingen herleid naar maximaal 50%. Vanaf de jaren 1980 werd inkomen uit vermogen niet meer opgeteld bij andere inkomens, maar was het onderhevig aan een bevrijdende roerende voorheffing met veel lagere tarieven (15 tot 25%). In de VS verlaagde Trump de vennootschapsbelasting van 35% naar 21%. Biden wil dat nu terug naar 28% brengen, hij wil inkomens boven $400.000/ jaar zwaarder belasten en een globale minimumbelasting van 21% voor bedrijven invoeren. De Britse Tories willen op vier jaar de vennootschapsbelasting van 19 naar 25% brengen. Het

IMF wil een solidariteitsbelasting voor hoge inkomens en bedrijven die goed boerden tijdens Corona. Behalve het beperkte – het betreft minder dan 10% van de 2300 bedrijven geviseerd in het originele plan van de OESO - of tijdelijke karakter van die hervormingen, kleeft er ook een sterk nationalistisch element aan. Multinationals zouden belast worden naargelang hun verkoop, een voordeel voor landen met een hogere levensstandaard, dat ook re-lokalisatie zal bevorderen. Bovendien wil Biden er infrastructuur mee betalen als onderdeel van de koude oorlog met China. Tegelijk erkent hij impliciet het falen van de neoliberale ideologie en het enorme ongenoegen van onderuit dat het kapitalisme en haar politieke partijen ondermijnt. De grote bedrijven en de rijken zullen dit niet zomaar aanvaarden. Goedbetaalde fiscale experten zullen hun inkomen verdoezelen om belastingen te ontwijken. Volgens ‘Global Alliance for Tax Justice’ gaat jaarlijks zo’n $427 miljard aan belastinginkomsten verloren. Het effectieve gemiddelde belastingtarief voor bedrijven in de VS bedraagt slechts 11,2%. Hoe groter, hoe meer vluchtwegen ze

vinden. In 2019 betaalden de 50 bedrijven met de grootste fiscale korting in België gemiddeld maar 1,7% winstbelasting, de top 1000 van de bedrijven volgens gerealiseerde winst gemiddeld 6,3%. Kortom, we zijn voorstander van het belasten van de rijken, maar koesteren geen illusies. Echte toegang tot de welvaart vereist de opening van de boeken en de nationalisatie van de sleutelbedrijven onder democratische controle door de arbeiders en de onderdrukten en echte internationale samenwerking. Fiscale rechtvaardigheid

Zullen de voorstellen van Biden en co de economie duurzaam herstellen? Samen met de monetaire interventies door centrale banken en de fiscale stimuli vertegenwoordigen ze een belangrijke ommekeer in de hoop de winstmachine gaande te houden en het kapitalisme te redden. Vergeleken bij voorgaande fases die leidden tot duurzame groei, vallen ze echter in het niets. Zowel de “Belle époque”, als de “roaring twenties” en de “naoorlogse welvaartstaat” werden vooraf gegaan door oorlogseconomieën

waarin de overheid het commando volledig naar zich toetrok met gigantische publieke investeringen. De maatregelen van Biden benaderen nog het dichtst die van de New Deal van Roosevelt, maar die volstonden niet om de VS uit de depressie van de jaren 1930 te hijsen, dat gebeurde pas door en na de oorlog. Zal de Belgische regering aanhaken? Als we zien hoe beperkt de stimuli van ’onze’ overheden zijn, zelfs naar Europese normen, ziet het er niet goed uit. Het VBO en in haar nasleep de Belgische regeringen, hopen dat de buurlanden in hun plaats de kastanjes uit het vuur zullen halen. Inzake fiscaliteit moeten we ons op wat cosmetische ingreepjes na, aan niets beters verwachten, tenzij onder grote druk van de arbeidersbeweging. Daarom is dit een “window of opportunity” om een PVDA-achtige miljonairstaks op tafel te gooien. Het zou in de publieke opinie zeker gewaardeerd worden, maar het zal ons niet gratis aangereikt worden. Als er ooit een moment was voor de PVDA en de vakbonden om hun retoriek over fiscale rechtvaardigheid te vertalen naar concrete reële mobilisatie, dan is het wel nu.

Vaccinatie: private farmasector maakt er een boeltje van

D

e vaccinatiecampagne verloopt stuntelig en doet onvermijdelijk denken aan de puinhoop rond de mondmaskers aan het begin van de pandemie. We spraken met een arbeider uit de farmaceutische sector over de stand van zaken en wat nodig is. “We staan nog nergens. Op 21 april had slechts 7,8% van de Belgische bevolking al twee doses gekregen van het vaccin. Dat is na 114 dagen! Op dit tempo zou het drie jaar duren om de hele bevolking te vaccineren. Dan zijn er nog kwesties als een derde dosis, jaarlijkse vaccinaties … Slechts 32% van de 85-plussers is volledig gevaccineerd, terwijl dit de prioritaire groep is. Het doel om 70% van de bevolking te vaccineren is nog lang niet bereikt, ook al is België één van de landen die de meeste vaccins produceert in verhouding tot de bevolking.” “In de media horen we vaak dat er een gebrek aan vertrouwen in de vaccinatie is. De boekingssystemen voor CUVAX- en BRUVAX-vaccinatie laten echter zien hoe groot de vraag is. Wat ons beperkt, is het gebrek aan middelen om zelfs maar een kleine ambitieuze campagne te organiseren.

Het klopt dat er een zeker wantrouwen is. Dat heeft minder te maken met de vaccins dan met de multinationals. Dit wantrouwen is legitiem: het winstbejag is nefast voor onze gezondheid.” “Volgens mij kunnen werknemers alleen op zichzelf vertrouwen. In maart stelde de Brusselse ACOD: “100% heropstart van het onderwijs: ja, maar met beschermingsmateriaal voorzien door de werkgevers, prioritaire toegang tot vaccinatie voor leerkrachten en aangepaste lokalen.” De autoriteiten kijken altijd een andere kant uit om toch maar niet aan de belangen van de farmaceutische industrie te moeten raken. Het is dit beleid dat leidt tot tekorten op vlak van zorg of onderwijs.” “Zolang we binnen de door het kapitalisme opgelegde grenzen blijven, zal de drijfveer van de economie steeds de winst zijn. Het resultaat? Drie van

Het klopt dat er een zeker wantrouwen is. Dat heeft minder te maken met de vaccins dan met de multinationals. Dit wantrouwen is legitiem: het winstbejag is nefast voor onze gezondheid.

de vier grootste farmaceutische bedrijven hebben niet in mRNA-vaccins geïnvesteerd omdat het economisch te riskant was. Pfizer is de enige van de grote vier die deze momenteel produ-

ceert. Dit beperkt de mogelijkheden voor een wereldwijde vaccinatiestrategie. Zo vechten landen onderling om meer dosissen, voor landen uit de neokoloniale wereld blijven slechts

kruimels over.” “Er zijn geen duizenden oplossingen. De nationalisatie van de farmaceutische sector – van onderzoek tot productie – onder controle en beheer van de gemeenschap is noodzakelijk. Op die manier kunnen we ervoor zorgen dat er geproduceerd wordt met het oog op wat nodig is om de pandemie te stoppen, en niet om de grote aandeelhouders nog rijker te maken.”


België

www.socialisme.be mei 2021

3

Geen groepsimmuniteit zonder regularisatie van mensen-zonder-papieren

Foto: bezoek van een groep van de Actief Linkse Studenten en Campagne ROSA aan de politieke bezetting van de Begijnhofkerk in Brussel op 13 april

S

inds het begin van het vaccinatieplan in België hebben politici de nadruk gelegd op de wil om alle burgers te vaccineren, ook de meest precaire, waaronder daklozen en mensen-zonder-papieren. Dit is niet gemakkelijk te realiseren zonder hen rechten te geven.

door Pietro (Brussel) De gezondheidscrisis slaat ook toe onder mensen-zonder-papieren. Er zijn weinig maatregelen genomen om daar iets aan te doen. Op initiatief van hulporganisaties is de procedure voor dringende medische hulp versoepeld. Het doel van die dringende medische hulp is om mensen zonder wettig verblijf toch toegang te verlenen tot zorg. De versoepeling moet ervoor zorgen dat mensen-zonder-papieren met symptomen sneller een dokter raadplegen en zo de verspreiding van het virus voorkomen. Toch schrikken veel mensen-zonder-papieren nog steeds terug voor een bezoek aan de dokter of stellen ze dit uit. Ze zijn vaak niet op de hoogte van de nieuwe bepalingen en vrezen later een gepeperde rekening te krijgen of zelfs om opgepakt te worden als ze hulp zoeken. De medische voorzieningen die gewoonlijk door mensen-zonder-papieren bezocht worden, zijn bovendien erg beperkt. Het aanbod van informatie en zorg schiet tekort. Eind maart werd in Tour & Taxis in Brussel een gezondheidscentrum ingericht waar daklozen en vluchtelingen, in het bijzonder mensen-zonder-papieren, worden getest. Dit centrum kwam er in samenwerking met het burgerplatform Refugees Welkom en Dokters van de Wereld. In het centrum werden 163 mensen ontvangen,

wat heel weinig is in verhouding tot het aantal mensen-zonder-papieren. Zonder massale overheidsinvesteringen in opvangcentra, begeleiding en verenigingen in de sector, maar ook in medische centra en de zorg in het algemeen, is het niet mogelijk om deze precaire groep te bereiken. Vaccinatie van mensenzonder-papieren

Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V) verklaarde dat alle mensen-zonder-papieren gevaccineerd moeten worden. Op vragen van Dries Van Langenhove (Vlaams Belang) over de kosten hiervan, reageerde Mahdi in De Kamer met extreemrechtse argumenten: vaccinatie zou de uitzetting van mensen-zonder-papieren vergemakkelijken aangezien de landen van herkomst Covid-19 inroepen als excuus om een terugkeer te weigeren. In het Brusselse Gewest is het de bedoeling om mobiele teams in te zetten waarbij deze groep met één dosis wordt gevaccineerd. Hieruit blijkt een totaal gebrek aan wil om de mensen-zonder-papieren ernstig op te volgen in de vaccinatiecampagne. In de feiten worden mensen-zonder-papieren van de traditionele gezondheidszorg uitgesloten. De enige manier om de meest kwets-

KORT • Sammy Mahdi (CD&V) stelt voor om asielzoekers in de zorg te laten werken. Dat kan een goed idee zijn. Er is nood aan meer zorgpersoneel. Maar uiteraard niet als reserveleger dat ingezet wordt om de brand te blussen en vervolgens weggestuurd te worden. Tewerkstelling moet aan degelijke voorwaarden, gecombineerd met een regularisatie. • Kunstencentrum ‘De Vooruit’ - of hoe heten die tegenwoordig? – is met de politieke partij Vooruit overeengekomen om van naam te veranderen. Eigenlijk wel cynisch om te zien hoe twee commerciële erfgenamen van de socialistische arbeidersbeweging vooral oog hebben voor de merknaam. Meer merk dan inhoud, dat krijg je als managers het voor het zeggen hebben. • Het massaprotest in Myanmar gaat door. Het leger controleert er grote bedrijvengroepen die in diverse sectoren actief zijn. Wist je dat Nederlandse pensioenfondsen voor 2,3 miljard euro in die bedrijven investeerden? Je denkt bij te dragen aan je eigen pensioen, maar eigenlijk betaal je er bloeddorstige generaals mee. Handen af van onze pensioenen! Geen private pensioenfondsen, maar meer sociale zekerheid! • De Nederlandse schrijver Ilja Leonard Pfeijffer in HP De Tijd: “Het kapitalisme is een spel dat steeds minder, steeds grotere winnaars oplevert ten koste van steeds meer verliezers. Maar je kunt geen antwoord formuleren op dit probleem als je binnen het systeem blijft. (…) Links kan alleen zijn geloofwaardigheid herwinnen als de linkse partijen bereid zijn zich tegen het kapitalisme te keren.”

baren te vaccineren, en zo de hele bevolking te beschermen, is de regularisatie van alle mensen-zonder-papieren. Als er geen oplossing is voor mensen-zonder-papieren in deze pandemie, dan brengt dit niet alleen hun gezondheid in gevaar maar ook die van alle andere inwoners van het land. Een echte vaccinatiestrategie met een langetermijnplan voor de volksgezondheid is nodig. Burgerschap verlenen aan mensen-zonder-papieren moet daar onderdeel van zijn. Militanten-zonder-papieren van LSP voeren daarom campagne in de politieke bezettingen om deel te nemen en te mobiliseren naar de nationale

zorgbetoging van 29 mei in Brussel. Eenheid van werkenden-zonder-papieren en het personeel in de zorg en andere essentiële sectoren, is belangrijke om een krachtsverhouding uit te bouwen voor een regularisatie en toegang tot goede en gratis zorg voor iedereen. Het kapitalisme is rampzalig voor de arbeiders en hun gezondheid. Het zal ons meer pandemieën brengen en is een rem op de aanpak ervan. Er is dringend nood aan een socialistisch alternatief: een samenleving gebaseerd op de behoeften en eisen van de werkende mensen en hun gezinnen.

Eenheid van werkendenzonder-papieren en het personeel in de zorg en andere essentiële sectoren, is belangrijk om een krachtsverhouding uit te bouwen voor een regularisatie en toegang tot goede en gratis zorg voor iedereen.

Let’s Go Urban. Prestigeproject ten koste van de gemeenschap en de jongeren

H

et rommelt al enkele maanden bij LGU (Let’s Go Urban), één van de vzw’s van serieonderneemster en liberaal politica Sihame El Kaouakibi. De raad van bestuur trok vorig jaar aan de alarmbel. Het duurde nog tot februari dit jaar voor het duidelijk werd dat er een zeer creatieve boekhouding was waarbij er voor honderdduizenden euro’s belastinggeld naar dubieuze facturen ging.

door een sociaal werker De bedrijven van El Kaouakibi voeren daar goed bij. De klucht was compleet wanneer uitkwam dat er duizenden euro’s naar een mysterieuze keuken, servies en de bekleding van een kast waren gegaan. Voor zeker 10.000 euro aan uitgaven was er simpelweg geen verklaring. De onderneemster ontving zelf een jaarloon van 100.000 euro vanuit haar positie bij LGU. Dat is voor de sociale sector een obsceen bedrag. LGU werd naar eigen zeggen opgericht om “het beste in jongeren naar boven te halen”. De vzw organiseert workshops en vrijetijdsaanbod voor jongeren in de stad Antwerpen. Ze doet dat met vaste medewerkers en vrijwilligers, vaak zelf jongeren. Het empoweren van jongeren om zelf dingen te organiseren en bij te leren, vrijetijdsbesteding, het inrichten van een veilige ontmoetingsplek, … zijn broodnodig. Maar het zijn zaken die andere (meer kritische) organisaties al veel langer doen in de stad, met een veel minder meegaande houding van het stadsbestuur. De politieke benadering en connecties van de oprichtster van LGU hebben allicht iets te maken met die voorkeursbehandeling. Het was dan ook vooral

een prestigeproject om LGU de stadsfeestzaal in de wijk het Kiel te geven. Van de 3,5 miljoen voor de renovatie van die zaal werd 10% onterecht doorgesluisd. Waarom keek het anders zo draconische N-VA bestuur de andere kant op, afgezien van vriendjespolitiek? De financiële steun en betrokkenheid van enkele “captains of industry” wekten volgens De Wever vertrouwen. Onder d e vo r ig e legislatuur zocht men

‘innovatief sociaal werk’ in vreemde hoeken. Toenmalig schepen van sociale zaken Fons Duchateau vond in beveiligingsmultinational G4S de ideale partner om De Vaart, een inloopcentrum voor dak- en thuislozen, uit te baten. Via de ‘tendering’ van sociale projecten ging de continuïteit voor sociaal werkers en gebruikers op de schop. De vermarkting van onder meer De Vaart kon enkel via strijd gestopt worden. Aan die strijd namen sociaal werkers, gebruikers en zelfs studenten en docenten sociaal werk deel. Daar ligt ook de oplossing voor misstanden zoals die bij LGU. Sociaal werkers en jongeren lanceerden een open brief om inspraak en het behoud van hun werking te eisen. Het lijkt evident dat zowel El Kaouakibi als het door N-VA gedomineerde stadsbestuur een grote schuld treffen. Dit is echter geen verhaal over subsidieslurpende vzw’s. Wie in de sociale sector werkt, weet dat de middelen meestal ontoereikend zijn. Er is geen nood aan prestigeprojecten, maar aan structurele investeringen in de noden van onze doelgroepen, wijken en de samenleving. Een ander soort LGU kan daar een plek in hebben, maar dan geen initiatief van stadsmarketing, tendering en dictatuur van managers. Als sociaal werkers en gebruikers moeten we strijden voor investeringen onder democratische controle van het personeel, de gebruikers en de gemeenschap!

Sihame El Kaouakibi bij haar eedaflegging. Open VLD kocht haar als ‘wit konijn’: de partij betaalde 50.000 euro voor de kiescampagne.


4

België

de

Linkse Socialist

Gevestigde politiek verliest alle geloofwaardigheid Het komt erop aan om het ongenoegen te mobiliseren in collectieve actie. Dat is de enige manier om ervoor te zorgen dat de woede niet leidt tot cynisme. Extreemrechts en rechtse populisten zijn meesters in het instrumentaliseren van cynisme.

O

nderzoeksbureau Ipsos deed recent een onderzoek naar de politieke voorkeur van jongeren (18-34 jaar) in ons land. In het noorden scoort het Vlaams Belang met 20%, in het zuiden Ecolo en PTB met elk 24%. De steun voor de traditionele partijen kalft verder af.

door Nicolas Croes Terugvechten tegen de crisis

De traditionele politieke families verloren al veel terrein. Hun geloofwaardigheid kreeg een verdere deuk door de economische en de gezondheidscrisis. De onzekerheid neemt toe door massale tijdelijke werkloosheid en ontoereikende uitkeringen. Delen van de werkende klasse en de jongeren gaan al maandenlang gebukt onder inkomensverlies door de sluiting van de horeca, de evenementensector en de cultuur. Mensen-zonder-papieren zijn kwetsbaarder dan ooit. Zoals de Brusselse afdeling van ACOD LRB (Lokale en Regionale Besturen) benadrukt in haar “Oproep voor een strijdbare 1 mei”: “Terwijl de ene economische sector onderuit gaat, stellen andere het beter dan ooit. Zo bijvoorbeeld de farmaceutische en de logistieke sector en de grootwarenhuizen. En toch probeert het patronaat de loonsverhogingen bovenop de index tot 0,4% te beperken voor 2021-2022. Ze verwijzen naar de crisis, maar geld is er genoeg: 17 van de 20 grootste bedrijven die op de Brusselse Beurs genoteerd zijn hebben in 2020 dividenden uitgedeeld ten bedrage van 5 miljard euro! Het jaarsalaris van de patroons van de BEL20 nam tussen 2014 en 2019 toe met 50%! Rekening houdend met de prijsstijgingen daalde het reëel mi-

nimumloon voor de werkende klasse sinds 1996!” Het oude argument van de sociaaldemocratie en de groenen dat het ‘zonder ons nog erger zou zijn’, heeft na de brutale besparingen onder de regering-Michel zeker aan kracht gewonnen. De omvang van de crisis maakt echter dat cosmetische aankondigingen niet volstaan om de groeiende woede in de samenleving te sussen. Voor een offensieve en consequente linkerzijde

De vraag werpt zich op hoe we de steun voor extreemrechts in Vlaanderen kunnen beantwoorden. Conner Rousseau, de voorzitter van Vooruit, zei vorig jaar: “We moeten onze geloofwaardigheid herwinnen. In Vlaanderen zijn we te defensief geweest. We moeten het begrip solidariteit in eer herstellen.” (Le Soir, 20 januari 2020) Bij de officiële aankondiging van de naamsverandering van SP.a naar Vooruit op 21 maart bleef Rousseau zoals steeds erg vaag over wat hij met solidariteit bedoelt. Misschien weet hij zelf dat het beter is om te zwijgen… Toen hij pogingen deed om inhoudelijke voorstellen te doen, kwam hij niet verder dan het idee om de kinderbijslag af te schaffen en deze middelen te investeren in onderwijs en kinderopvang. Een vreem-

Sociaal verzet in Covid-19-tijden

H

oewel de omstandigheden voor het organiseren van sociale strijd en acties zeer gecompliceerd werden door de sanitaire beperkingen (om nog maar te zwijgen van de gevolgen van de pandemie in termen van sterfgevallen, depressies ...), is er sinds het begin van de pandemie geen gebrek geweest aan sociale mobilisaties. Op 29 maart was er de eerste nationale staking tijdens de pandemie. De eisen van hogere lonen en minstens 14 euro per uur zijn niet louter economisch: het gaat ook om respect voor wie alles doet draaien in coronatijden. Eerder speelde sociale strijd een grote rol in het afdwingen van gezondheidsmaatregelen en toegang tot beschermingsmateriaal op de werkvloer. Zorgpersoneel zette het gebrek aan middelen in het voetlicht door toenmalig premier Wilmès de rug toe te keren en in september met de grote zorgbetoging waaraan 7000 mensen deelnamen. De eerste lockdown begon kort na de internationale vrouwendag op 8 maart 2020 en de betoging met 10.000 aanwezigen in Brussel. Sindsdien waren er geslaagde actiedagen tegen geweld op vrouwen (25 november) en op de internationale vrouwendag dit jaar, naast acties voor het recht op abortus. Campagne ROSA speelde hier een belangrijke rol in. Tegen het einde van de eerste golf van de pandemie waren er acties van de mensen-zonder-papieren, wat aanleiding gaf tot het oprichten van de Union des Sans-Papiers pour la Régularisation (USPR). De Black Lives Matter-protesten in de VS kregen navolging in ons land met acties tegen racisme en politiegeweld. De afgelopen weken waren er ook nog verschillende acties van studenten. Kunst- en cultuurwerkers begonnen bezettingen van het Théâtre Nationale BruxellesWallonie en de Munt.

de invulling van ‘solidariteit’! “Alles moet bespreekbaar zijn”, merkte hij op. Eerder wilde hij de discussie openen over het “recht op kinderen” bij zwangere vrouwen met een alcoholof drugsverslaving. De Franstalige Gezinsbond reageerde: “Ja, deze ouders en hun kinderen kampen met grote moeilijkheden. Ze hebben adequate steun nodig. Conner Rousseau verwart de strijd tegen bestaansonzekerheid en verslavingen met de strijd tegen bestaansonzekere gezinnen.” Als dat links is, hoeft het niet te verwonderen dat extreemrechts kan scoren. Het achterliggende probleem voor Vooruit is dat de sociaaldemocratie sinds de jaren 1980 de neoliberale dogma’s heeft aanvaard en deelnam aan regeringen die de werkende klasse een dalende koopkracht, armoede en privatiseringen oplegden. Het crisisbeheer en afwijzen van gezamenlijke strijd van alle werkenden voor degelijke jobs en diensten (de enige manier om racistische vooroordelen af te blokken) versterkten de neergang. Het maakte de groei van extreemrechts gemakkelijker. Gelukkig is er nu ook meer steun voor de PVDA. Onder jongeren loopt dit volgens de hoger genoemde peiling op tot 10%. Is de PS anders? Er is een grotere druk van de arbeidersbeweging en van een sterkere PVDA. Dit dwingt PS-

voorzitter Magnette om minstens in woorden de eisen van de arbeidersbeweging op te nemen. Hij spreekt over gratis gezondheidszorg en meer sociale woningen, ook al nam de PS deel aan regeringen die bespaarden op zorg en weigerden te investeren in sociale huisvesting. Magnette zegt graag dat de PS resultaten kan voorleggen, terwijl de PVDA niets bereikt. Afgaande op alle indicatoren van sociale problemen schort er wat aan de resultaten na al die jaren regeringsdeelname. In interviews met De Standaard en Le Soir stelde Magnette: “In de Bel20 hebben zeventien bedrijven dividenden uitgekeerd in volle crisis. De aandeelhouders gaan daar vooruit en de arbeiders krijgen niks. Die strijd, dat is de kern van het socialisme en daarin zal ik altijd aan de kant van de arbeiders staan.” Om de loonnorm van 0,4% echt te breken, moet de loonwet veranderen. Een wetsvoorstel van de PVDA en PS-parlementslid Marc Goblet daartoe deed Magnette echter af als “zuivere communicatie” waarvoor er toch “geen meerderheid is.” Het loskoppelen van de welvaartsenveloppe voor de laagste uitkeringen van de loonnorm, is een stap vooruit. Maar eigenlijk doet de PS hetzelfde als de bazen: de laagste pensioenen uitspelen om een blokkering van de lonen op te leggen. PSminister Dermagne kondigde aan dat de loonnorm van 0,4% er komt indien de sociale partners geen akkoord vinden voor 1 mei. Wat is de stelling van Magnette over zijn 200% steun aan de staking anders dan “zuivere communicatie”? Het komt erop aan om het ongenoegen te mobiliseren in collectieve actie. Dat is de enige manier om ervoor te zorgen dat de woede niet leidt tot cynisme. Extreemrechts en rechtse populisten zijn meesters in het instrumentaliseren van cynisme. De PVDA heeft een belangrijke rol te spelen in de uitbouw en

versterking van collectieve actie. Zoals we in onze vorige krant over het wetsvoorstel Goblet-Hedebouw opmerkten: “Om een overwinning te boeken, mag het wetsvoorstel niet beperkt blijven tot een parlementair initiatief. Het is door massastrijd dat verandering mogelijk is en dat in het verleden sociale verworvenheden werden afgedwongen.” Actie moet niet vertrekken van wat de andere partijen of de media ‘aanvaardbaar’ vinden, maar van wat de werkende klasse nodig heeft. Uiteraard kunnen wetsvoorstellen helpen om duidelijk te maken waar de PS of Ecolo staan, maar het ordewoord ‘Stem op ons bij de volgende verkiezingen’ is totaal onvoldoende. Actie heeft bovendien een programma en een alternatief nodig om enthousiasme op te wekken en duidelijk te maken voor welke veranderingen we vechten. Een consequente linkerzijde moet strijdbewegingen versterken, het populariseren van socialistische maatschappijverandering is daar een essentieel onderdeel van. De arbeidersklasse moet haar stem laten horen

Een socialistisch programma vertrekt niet van wat dure marketeers voorstellen, maar van wat de arbeidersklasse nodig heeft: een degelijke job voor iedereen met verlaging van de werkdruk door arbeidsduurvermindering zonder loonverlies en met bijkomende aanwervingen; meer middelen voor zorg zodat een pandemie ons leven niet maandenlang kan domineren; betaalbare huisvesting door een massaal programma van sociale huisvesting; voldoende openbare diensten zoals onderwijs, kinderopvang maar ook cultuur; menswaardige pensioenen en uitkeringen zodat niemand in armoede hoeft te leven; regularisatie van mensen-zonder-papieren; een duurzame en leefbare planeet … Dit botst op de winsthonger van de grote aandeelhouders en kapitalisten, daarom is strijd nodig en moet de brug gemaakt worden naar maatschappijverandering. Enkel een verenigde arbeidersklasse is in staat om die verandering af te dwingen en te organiseren. Daartoe moeten we de hefbomen van de economie zelf in handen nemen, door de nationalisatie van de sleutelsectoren onder democratische controle van de gemeenschap. Enkel zo kunnen we planmatig beslissen hoe de beschikbare rijkdommen en technologie ingezet worden in het belang van de meerderheid van de bevolking en de planeet. We willen het kapitalisme niet hervormen of moderniseren, maar vervangen door socialisme.


sociaal

www.socialisme.be mei 2021

5

Uit de archieven van de klassenstrijd

Schop big business uit het voetbal!

De strijd bij Bekaert-Cockerill in 1982

D

e voorbije weken was het voetbal alomtegenwoordig in het nieuws. Helaas stond het sportieve aspect daarbij in de schaduw van wat big business met voetbal uitspookt. Van het voorstel voor een Super League voor de winsten van de oligarchen en andere eigenaars tot het schandaal van het WK in Qatar.

Stop de organisatie van het WK in Qatar

Neen aan de Super League

Eind februari onthulde de Britse krant The Guardian dat er bij de bouw van de stadions en de infrastructuur minstens 6.750 arbeiders om het leven kwamen. De bouw is nog niet voorbij. Het gaat enkel om de slachtoffers uit vijf ZuidAziatische landen waarvan er gegevens beschikbaar waren. Het betekent dat het WK zal doorgaan op een kerkhof en dit met medeplichtigheid van de FIFA. Reeds toen Qatar als gastland werd aangesteld in 2010 was er protest. De nieuwe onthullingen zorgen ervoor dat het protest ook in de voetbalwereld luider klinkt, inclusief de roep om een boycot. Zo was er druk van de Noorse fans om het WK te boycotten indien het Noorse elftal zich kwalificeert (wat echter onwaarschijnlijk is). Tijdens de kwalificatiewedstrijden droegen spelers van de Duitse nationale ploeg de slogan ‘Human Rights’ op hun shirt. Dat getuigt van een grote druk. Voetballers worden immers door de FIFA aangemaand om ‘niet aan politiek te doen’. Een brede internationale boycot- en solidariteitscampagne, waarbij voetballers, supportersverenigingen en (segmenten van) de arbeidersbeweging over de hele wereld worden betrokken, zou een enorme impact hebben. Niet alleen op de situatie van migrerende werknemers in Qatar, maar ook op de manier waarop in onze samenleving over topsport wordt gedacht en hoe deze wordt georganiseerd.

Ondertussen kwam er het initiatief voor een ‘Super League’ van Engelse, Spaanse en Italiaanse topclubs. Zij willen een topcompetitie waar ze gegarandeerd aan deelnemen. Zo kunnen ze de prinsen uit de Golfstaten, louche oligarchen en megalomane aasgier-kapitalisten die de clubs domineren tevreden stellen. “Alles wat heilig is, wordt ontwijd,” schreef Karl Marx over het onverzadigbare verlangen van het kapitalisme om alles te commercialiseren en overal steeds meer winst uit te persen voor een slinkend aantal superrijke elites. We krijgen steeds te horen hoe het kapitalisme en de vrije markt concurrentie zou stimuleren. De waarheid is dat er monopolievorming is. Dit voorstel van Super League of de hervorming van de Chamions League, zijn het Amazon van de sport. Het ziet er misschien mooi en glanzend uit, maar het maakt meer kapot dan dat het creëert. Hogere toegangsprijzen, de explosieve groei van merchandising, steeds hogere prijskaartjes voor stervoetballers, nadruk op VIP-boxen in de stadions … Dit alles verwijdert het voetbal steeds verder van de fans. De UEFA sprak zich uit tegen de Super League, maar is zelf een dokter Frankenstein: het schiep het monster dat zich nu tegen haar keert. De UEFA is niet de vriend van de voetbalsupporter, net zo min als zij de verdediger van het mooie spel is. Zelfs als het huidige voorstel in de ijskast wordt gezet of als er een compromis wordt gesloten, is ons spel nog steeds in levensgevaar. Het moet worden bevrijd uit de handen van de kapitalisten. • Lees ons dossier over het WK op socialisme.be

D

e geschiedenis van de klassenstrijd is geen lange rustige rivier van overwinningen. Er zijn ook veel nederlagen en die zijn vaak moeilijk te slikken. Dit was het geval in 1982 bij BekaertCockerill, een metaalfabriek in Fontaine-L’Évêque, bij Charleroi.

door Guy Van Sinoy Vanaf 18 augustus 1982 gingen 275 werknemers van Bekaert gedurende 9 weken in staking om de jobs en het gereedschap in FontaineL’Évêque te redden. In oktober was er een ultieme bemiddelingsvergadering waarop een akkoord werd opgedrongen, onder dreiging van de sluiting van de vestiging. De directie stelde drie opties voor: (1) overschakelen naar een 36-urenweek met loonverlies voor iedereen, (2) 13 ontslagen of (3) de omschakeling naar deeltijdse contracten voor vrouwen die geen gezinshoofd waren. De derde optie werd aangenomen met 120 stemmen voor, 60 tegen (waaronder alle vrouwen) en 40 onthoudingen. Alleen de vrouwelijke werknemers werden geraakt door de verplichte vermindering van hun arbeidstijd en loon. Ze informeerden zich bij het Maison des Femmes van La Louvière en begrepen dat het een vorm van discriminatie was die verboden was door de wet van 1978 over de gelijke behandeling van mannen en vrouwen. Ze weigerden deze discriminatie te aanvaarden en vroegen de vakbondsafgevaardigden (allemaal mannen) om de onderhandelingen te hervatten. Als alternatief stelden ze voor om de deeltijdse arbeid te vervangen door een gedeeltelijke werkloosheid voor alle werkenden, zonder discriminatie op basis van geslacht. Nog voor er enige discussie hierover was, kregen de vrouwelijke werknemers op 2 november een ontslagbrief met een aankondiging dat ze terug aan de slag konden met een deeltijdse arbeidsovereenkomst. Ze gingen opnieuw in staking. Op 22 november was er een bemiddeling, maar de vrouwelijke werknemers werden niet aan de onderhandelingstafel toegelaten. De overschakeling naar deeltijdse contracten werd ingetrokken, maar tegelijk werden 13 vrouwelij-

ke werknemers afgedankt. Voor de directie was dat van bij het begin de bedoeling: 13 mensen afdanken. De directie wilde 10 mannen 3 vrouwen afdanken, maar de vakbondsafgevaardigden hadden dit aangepast naar 13 vrouwen. Ze stelden dat de vrouwen deeltijds werk hadden geweigerd en bijgevolg moesten opdraaien voor de afdankingen. De staking van de vrouwen werd niet langer gesteund door de vakbond. Op 29 november hervatten zij het werk. De afgedankte werkneemsters zetten hun strijd verder op het juridische en het politieke terrein. Ze kregen een brede steun in de publieke opinie. Ze dienden bij de arbeidsinspectie een klacht in tegen Bekaert wegens een inbreuk op de wet van 1978. In september 1983 besliste de arbeidsinspectie om het bedrijf niet te vervolgen. Onder druk van hun nationale vrouwencomités namen het ABVV en het ACV de verdediging van de werkneemsters tegen hun onrechtmatig ontslag op. De 13 ontslagen vrouwen trokken naar de Arbeidsrechtbank van Charleroi wegens niet-naleving van de wet op de gelijke behandeling. De rechter oordeelde dat het ontslag onterecht was, maar niet discriminerend. Het vrouwencomité dat de 13 werkneemsters van Bekaert steunde, hield op 1 december een persconferentie om een klacht tegen de Belgische regering aan te kondigen bij de Europese commissaris voor sociale zaken. Na een uitleg door de Belgische minister van werk werd de zaak daar echter gesloten. Het resultaat was een wrange nederlaag voor de werkneemsters van Bekaert-Cockerill. Zij werden slechter behandeld als werknemers en als vrouwen. Dit gebeurde met medeplichtig stilzwijgen van hun eigen vakbondsvertegenwoordigers en secretarissen.

meigroeten

Met kameraadschappelijke (mei)groet

Bedankt voor de meigroeten Op deze en andere pagina’s van deze krant vind je meigroeten: boodschappen van lezers en sympathisanten ter gelegenheid van 1 mei, de internationale dag van strijd. Het was een bizar jaar voor deze krant: enerzijds waren de mogelijkheden om naar buiten te komen en te discussiëren op acties of op straat beperkt, anderzijds zorgden de vele crises van het systeem ervoor dat het meer dan essentieel is om te bouwen aan een kracht die voor socialistische maatschappijverandering opkomt. We zijn trots op de publicaties die we het afgelopen jaar uitbrachten. We bedanken iedereen die het met een meigroet in deze krant en op socialisme.be mogelijk maakt om dit werk verder te zetten. We haalden met de meigroeten meer dan 7.500 euro op en breken daarmee ons record van vorig jaar. Bedankt! Vanwege de redactie We wensen iedereen Socialistische meigroeten een strijdbare 1 mei! Familie Byl De Pelsemaecker Geraardsbergen

Familie Djelassi-Byl Oudergem

Een strijdbare 1e mei voor iedereen

Arvid LSP Kempen

Uit solidariteit voor een strijdbare 1 mei!

Een linkse prof van de Universiteit Gent voor een betere wereld! Mireille, Casper en Arwen

Strijdbare groeten uit de gezinszorg

Tim

Socialistisch Alternatief – ISA Nederland wenst alle lezers van de Linkse Socialist een strijdvaardige 1ste mei toe. Ook in 2021 is de strijd voor een socialistisch alternatief wereldwijd meer dan noodzakelijk!

Het kapitalisme heeft de jongeren niets te bieden dan onzekerheid, onderdrukking en crisis.

We moeten voor onze toekomst strijden! Fam. Dellafaille-Vallaeys

Meigroeten en solidariteit voor ROSA in hun rechtvaardige strijd!

Actief Linkse Studenten Brussel

CampAgne ROSA Antwerpen

“Iedere indruk van iets slechts moet met een strijdbare houding worden tegemoet getreden” (Hazrat Inayat Khan)


6

Op de werkvloer

de

Linkse Socialist

29 mei – Grote Betoging voor de Zorg, tweede ronde

Drie Covid-golven later: waar blijft de herwaardering van de gezondheidszorg?

W

e roepen al onze lezers op om 29 mei in hun agenda vast te leggen. Het is de datum voor de tweede Grote Zorgbetoging, georganiseerd door De Zorg in Actie/La Santé en Lutte, samen met een reeks ondersteunende organisaties. Kom betogen, maar houd het daar niet bij: vraag collega’s, familie en vrienden om mee te gaan en vraag hen om op hun beurt te mobiliseren. Steun De Zorg in Actie/La Santé en Lutte verder ook op alle mogelijke manieren, hun moed en vastberadenheid zijn een voorbeeld dat naleving verdient!

door Anja Deschoemacker Want het gaat niet goed in de zorg en zelfs het einde van de pandemie – als die er ooit komt met een vaccinatiestrategie op maat van de grote farma-bedrijven – zal de problemen niet oplossen. Die slechte situatie was er al voor de pandemie en is sindsdien enkel verergerd. Met druppels op een hete plaat zullen we er niet komen! Toegankelijke en kwaliteitsvolle gezondheidszorg – een verworvenheid van decennia arbeidersstrijd

Toegang tot gezondheidszorg is van in het begin van de arbeidersstrijd een centraal gegeven, de eerste ziekenkassen zien we al bij de eerste arbeidersorganisaties in ons land. De strijd voor de uitbouw van openbare ziekenhuizen en een toegankelijke eerstelijnszorg was één van de speerpunten voor de eerste socialistische verkozenen. Het zijn dan ook de gewone werkenden en armen die hieruit het meeste baat halen, de rijkere bevolking is immers in staat dure zorg te betalen. Na de Tweede Wereldoorlog kwam het eindelijk tot een verplicht verzeke-

ringssysteem binnen het kader van de oprichting van de sociale zekerheid. Decennia van arbeidersstrijd waren nodig om in die sociale zekerheidskassen voldoende fondsen te krijgen en de gezondheidszorg zo op te bouwen dat Belgische politici zich in de jaren 1980 op de borst konden kloppen met “de beste gezondheidszorg in de wereld”. Dat was overigens een flinke overdrijving: België kon in realiteit nooit tippen aan die landen die een volledig publieke gezondheidszorg uitbouwden met inbegrip van een eerstelijnszorg die gratis was voor de gebruikers. De politici die de pluimen van decennia strijd voor toegankelijke gezondheidszorg op hun eigen hoed steken, waren overigens degene die van dan af aan diezelfde gezondheidszorg structureel begonnen af te bouwen. Decennia neoliberaal beleid

Vanaf het begin van de jaren 1990 begon een reeks van besparingsrondes die tot vandaag doorgaat. De 4 miljard euro extra voor zorg sinds vorige zomer is dan ook maar een druppel op een hete plaat. De afbouw van de verhouding van het aantal verpleegkun-

digen tegenover het aantal patiënten is ver gegaan. Zo staat de ziekenhuisfinanciering slechts één verpleegkundige per 11 patiënten toe, tegenover één verpleegkundige per 8 patiënten gemiddeld in de Europese Unie en één per 5 patiënten in Noorwegen. (cijfers van 2019). De enorme werkdruk die dat veroorzaakt, gekoppeld aan de lage lonen, maakt dat verpleegkundigen vaak uitvallen voor langdurige ziektes en dat de gemiddelde loopbaanduur voor een verpleegkundige slechts 7 jaar is. Het is ook nefast voor patiënten: al in 2014 berekende Europees onderzoek dat voor elke extra patiënt per verpleegkundige het risico om binnen de 30 dagen na een (routine)operatie te overlijden met 7% toeneemt. En toch bespaarde de toenmalige regering met Maggie De Block nog verder! Bovendien is door opeenvolgende besparingen de toegankelijkheid van de zorg enorm gekrompen. Volgens een enquête van Solidaris in september 2020 stelt 46,9% van de mensen minstens één keer nodige zorg uit voor financiële redenen. Dat cijfer loopt op tot 52,6% van de vrouwen en 60,5% van de eenoudergezinnen. De strijd opvoeren voor een massale herfinanciering en herwaardering van de zorg

Voor iedereen in de zorgsector is het duidelijk dat de besparingen uit het verleden de belangrijkste factor waren in de hoge dodentol vanwege de pandemie. De 4 miljard extra in de zorg, die bekomen is door de strijd van de

zorgwerkers, kan slechts als een eerste stap worden gezien als we de situatie willen omkeren en gaan naar kwaliteitsvolle, voor iedereen toegankelijke en menselijke zorg, met degelijke werkvoorwaarden en goede lonen voor al het personeel. Als we het personeelstekort willen oplossen, zullen hogere lonen immers niet volstaan en al helemaal niet de peulschil die vandaag is bekomen. De werkdruk moet drastisch dalen en de zorg moet op een menselijke manier kunnen worden verleend. We moeten dus af van het idee dat zorg “rendabel” moet zijn en van zorginstellingen die gerund worden als fabrieken. Indien niet, zullen professionelen uit de zorg de sector blijven verlaten. Wij steunen de eisen van ‘De Zorg in Actie’ ten volle. Voor een herfinanciering van de gezondheidszorg: 1. Investeer in de zorginstellingen: meer personeel in alle personeelscategorieën; 2. Versterking van de omkaderingsnormen; 3. Voor een einde aan de administratieve last; 4. Herwaardering van de lage lonen en het eind aan onzekere contracten; 5. Voor een democratische controle van de werknemers en gebruikers op de budgetten; 6. Voor toegankelijk kwaliteitszorg voor iedereen; 7. Openen van de patenten op vaccins en op farmaceutische productie in het algemeen. Het zorgpersoneel heeft met ge-

richte actie in het afgelopen jaar al verschillende aanvallen kunnen afslaan en meerdere toegevingen afgedwongen. De bewustwording onder bredere lagen rond de noodzaak aan een degelijke gezondheidszorg heeft de krachtsverhouding tegenover de regeringen sterk veranderd. Het feit dat die regeringen miljarden uitgeven om de economie overeind te houden, maakt ook dat hun argument tijdens de vorige decennia van neoliberalisme – “er is geen geld”- niet meer gebruikt kan worden. We hebben allemaal belang bij de strijd van het zorgpersoneel, niet alleen als gebruikers, maar ook als werkenden in andere sectoren. Die krachtsverhouding omzetten in reële overwinningen zal alle werknemers in essentiële diensten en beroepen toelaten stappen vooruit te zetten: in het onderwijs, in het openbaar vervoer, in de schoonmaak en de distributiesector … De Zorg in Actie/La Santé en Lutte is duidelijk: alle groepen die door de regeringen vergeten zijn in de crisis – van jongeren tot bejaarden die hun sociaal leven moesten begraven omdat de gezondheidszorg het anders zou begeven, van leerkrachten tot mensen-zonder-papieren die in de informele sector aan het werk zijn, van essentiële werkers tot (tijdelijke) werklozen … alle slachtoffers van de crisis zijn welkom op de betoging mét hun eigen eisen. Enkel samen kunnen we een samenleving bekomen waarin zorg en essentiële diensten voor iedereen voorrang nemen op winsten van de economische elite.

meigroeten Sociaal Werkers Algemeen Welzijnswerk:

Geen minimale, maar maximale dienstverlening!

Betoog mee op 29/5 met de Zorg in Actie!

Tot binnenkort aan de piketten! militanten ACOD

TBM

Voor investeringen in personeel: loketbedienden, meer statutaire aanwervingen, een stevig protocol van sociaal akkoord voor allen ! Voor spoorwegen in publieke handen ten dienste van de gemeenschap ! Laten we bouwen aan een strijdbaar actieplan!

Meigroet van Libre Parcours en sympathisanten bij het spoor


op de werkvloer

www.socialisme.be mei 2021

School in actie: onderwijs heeft meer publieke middelen nodig!

Spoor: “De rek is er af, er is geen marge meer”

W

e spraken met Joachim Permentier van de Onafhankelijke Vakbond voor Spoorwegpersoneel (OVS).

door Thomas (Gent)

H

et voorbije jaar zagen we ongelooflijke dingen. Op 12 maart 2020 nam de Nationale Veiligheidsraad de beslissing om de scholen te sluiten in de strijd tegen de pandemie. De fysieke lessen in ons land werden gedurende bijna drie maanden opgeschort. Sommige scholieren gingen pas in mei terug naar school, heel wat middelbare scholieren maakten het schooljaar thuis af. Dit hadden we nog nooit gezien!

door Virginie (Brussel) We dachten dat het om een erg tijdelijke maatregel ging. We waren het er allemaal over eens dat we ons moesten aanpassen om de befaamde pedagogische continuïteit te verzekeren en de leerlingen aan de school in haar nieuwe vorm te binden, ondanks zeer verschillende levens- en werkomstandigheden. De regering maakte geen financiële middelen of extra materiaal vrij om deze plotselinge digitale overgang te waarborgen. Bij de terugkeer naar school, bleek dat de voorschriften van de regering niet strookten met de realiteit wat betreft de ruimte in de klaslokalen, het aantal te openen toiletten en ramen en meer algemeen de onzekerheid van de materiële omstandigheden in het onderwijs. De start van het schooljaar 2020-2021 verliep alsof er bijna niets gebeurd was. Regelmatig zijn er ministeriële besluiten van korte termijn die afstandsonderwijs opleggen. Doorgaans worden deze beslissingen kort voordien aangekondigd in de media. Er wordt daarbij geen rekening gehouden met de realiteit op de werkvloer en er zijn geen aanvullende middelen om de nodige veiligheid en aanpassingen te waarborgen. Dit leidt bijgevolg tot heel wat stress. De gesprekken in de leraren-

kamer of in de vergaderzalen zijn veranderd. In het Franstalig onderwijs was er een werkonderbreking op 25 maart die goed werd opgevolgd. Er wordt veel van de scholen verwacht en de uitdagingen zijn groot. Toch kreunt het onderwijs onder de tekorten en het gebrek aan investeringen. De pandemie heeft de crisis van het onderwijs zichtbaar gemaakt. Een aantal personeelsleden kwam bijeen om het actienetwerk ‘School in Actie’/’Ecole en Lutte’ op te zetten, naar het voorbeeld van ‘De Zorg in Actie’. Er waren al enkele onlinevergaderingen om zoveel mogelijk collega’s te betrekken in discussies over gemeenschappelijke eisen en acties. We eisen meer publieke middelen voor onderwijs, gebaseerd op de noden. Zo is er de roep om extra personeel, de bouw van nieuwe scholen of renovaties van bestaande gebouwen, een maximum van 15 leerlingen per klas om zowel de gezondheid als goede kwaliteit te garanderen en gratis onderwijs. We willen deze eisen verdedigen op de betoging van ‘De Zorg in Actie’ op 29 mei met een onderwijsblok. Daarmee willen we niet alleen onze solidariteit met de zorgcollega’s tonen, maar ook de vele banden tussen onze twee sectoren.

7

Begin april verscheen een open brief van de OVS die de situatie bij de Belgische spoorwegen aan de kaak stelde, waarom was dit nodig?

We moeten steeds meer mensen vervoeren met steeds minder middelen. De Belgische spoorwegen werden opgesplitst in drie delen die veel minder goed en inefficiënter (samen) werken. Dit alles om ons klaar te maken voor een toekomstige privatisering. Het personeel werd hiervoor uitgeperst met productiestijging na productiestijging. De rek is er af, er is geen marge meer om zaken op te vangen.” Hoe kan daar verandering in komen?

“De aanleiding voor de open brief was de dis“Allereerst zijn er directe maatregelen nodig cussie tussen de CEO en de politiek over de be- om de veiligheid in de stations en op de treinen slissing dat reizigers naar te verbeteren. Het gratis ter de kust enkel aan het raam beschikking stellen van veizouden mogen zitten. Er is ligheidsmateriaal, zoals alechter iets veel fundamencoholgel en degelijke mondteler fout bij het spoor.” maskers, voor personeel en “We zijn al sinds het be- De Thalys-rijtuigen staan reizigers zou een goede eergin van de coronacrisis vandaag ongebruikt ste stap zijn. Daarnaast moebezig met het aankaarten ten treinen waar de airco of van onveilige situaties. We aan de kant. Waarom verluchting niet werken of doen dit in allerhande vei- hernationaliseren we de toiletten niet beschikbaar ligheidscomités, maar er zijn, meteen uit roulatie tot wordt niet geluisterd. Dus het bedrijf niet zodat we ze hersteld zijn. Er is ook exprobeerden we het via een de treinstellen meteen tra capaciteit nodig.” open brief en via de media. “De Thalys-rijtuigen staan kunnen inzetten voor extra vandaag De directie en de politieke ongebruikt aan de verantwoordelijken ble- nationale capaciteit? kant omdat het internativen ook hierna oorverdoonale verkeer grotendeels vend stil.” tot stilstand kwam. Thalys “De situatie begint steeds nijpender te worden vroeg staatssteun om te overleven. Waarom en vereist oplossingen die er liever gisteren dan hernationaliseren we het bedrijf niet zodat we vandaag moeten komen. Het personeel zat al op de treinstellen meteen kunnen inzetten voor zijn tandvlees en dan kwam corona er nog bij.” extra nationale capaciteit?” “Het belangrijkste zal een verandering in de Wat loopt er fout bij het spoor? heersende logica zijn. Het gevoel onder het personeel is op korte tijd van kritisch en be“De jarenlange neoliberale politiek aan de zorgd naar verontwaardigd en boos geëvoluNMBS opgelegd door de politiek en uitgevoerd eerd. Als er geen oplossingen komen, zullen door haar politiek benoemde raad van bestuur. er acties volgen.”

meigroeten

* Weg met vermarkting, managerialisme en ‘captains of industry’ in het sociaal werk! * Voor structurele investeringen in het sociaal middenveld en de noden van onze buurten en samenleving! * Voor democratisch beheer door werkers, gebruikers en de gemeenschap Sociaal werkers uit Gent, Antwerpen en Mechelen Verkrijgbaar in de boekhandel. 18,50 €

ACOD UGent en UGent Fight for 14 Wonnen reeds: Minimumloon van 14€/u voor iedereen aan de UGent Een brede nieuwe statutariseringsoperatie

Van ‘No Pasarán’ naar socialistisch alternatief

Samen gaan we voor onze derde eis: De insourcing van het schoonmaakpersoneel Bedankt aan wie ons steunde!

Antwerpen-Waasland Solidariteit!

Ter gelegenheid van 1 mei 2021 wenst de ACOD Lokale en Regionale Besturen van Brussel aan alle werkers, ondanks de context van de pandemie, haar wensen van solidariteit, strijdbaarheid en strijd over te maken. Gedurende dit voor de hele arbeidswereld zeer bijzondere jaar is de ACOD-LRB, ondanks alle moeilijkheden, actief steun blijven verlenen aan talrijke strijdbewegingen en aan de mobilisatie van collega’s op verschillende werkplekken in onze sector. De Covid-crisis heeft onze arbeidsomstandigheden inderdaad verslechterd en een enorme werkdruk in vele diensten met zich meegebracht. Daarom willen wij opnieuw in herinnering brengen dat de eerstelijnswerkers alles in het werk stellen om de dienstverlening aan de burgers verder zetten. Om die reden zijn onze overheidsdiensten het erfgoed van ons allen. Ze mogen in geen geval vernietigd worden door een politieke kaste die alleen maar denkt in termen van winst en kapitaal. Laten we ons voorbereiden om in nog grotere aantallen te strijden! Solidariteit! WWW.ACODLRBBRU.BE


8

dossier

de

Linkse Socialist

Hoe de strijd voor een hoger minimumloon C ovid-19 heeft veel veranderd. Zo werd duidelijk welk werk essentieel is. Veel van die essentiële werkenden – van zorgpersoneel over winkelbedienden tot schoonmakers – hebben lage lonen. Voor Covid-19 werd op heel wat van deze jobs neergekeken, nu is dat niet meer mogelijk. De roep naar hogere lonen en minimum 14 euro per uur weerklinkt luid, onder meer tijdens de staking van 29 maart. De vraag is: hoe kunnen we deze eis winnen?

door Geert Cool Wie verdient weinig?

Foto vanop de staking van 29 maart in Luik.

Vakbonden in lageloonsectoren:

Lessen uit de nederlaag bij Amazon in Bessemer

H

ogere (minimum-)lonen zullen niet uit de lucht komen vallen. Er is een krachtsverhouding voor nodig: bazen zullen pas meer betalen als ze daartoe gedwongen worden. In de opbouw van een krachtsverhouding is een vakbondswerking belangrijk. De ongelijkheid in de VS is sinds 1980 fors toegenomen. Het aandeel van de onderste helft van de bevolking in het nationale inkomen daalde van 20% in 1980 tot 12% vandaag. Dat is niet toevallig in een periode dat de vakbonden steeds zwakker werden. De Amerikaanse werkende klasse gaat steeds meer in verzet tegen die ongelijkheid. Op politiek vlak was er de grote populariteit van de eisen die Bernie Sanders verdedigde. Op de werkvloer waren er de acties van het fastfoodpersoneel die de eis van een minimumloon van 15 dollar per uur op de agenda plaatsten. Daarnaast was er de voorbije jaren een golf van protest tegen het gebrek aan middelen voor onderwijs. De campagne om de vakbond Retail, Wholesale, and Department Store Union (RWDSU) erkend te krijgen bij Amazon in Bessemer, Alabama, mislukte helaas. Een dure en intensieve anti-vakbondscampagne van Amazon maakte dat een meerderheid van de werknemers in Bessemer begin april tegen de vakbond stemde. Dit is niet het einde van de strijd in Bessemer en al zeker niet van die tussen de werkende klasse en Amazon. De directie van Amazon haalde deze slag binnen op basis van een harde campagne waarbij zelfs de verkeerslichten aan de parking aange-

past werden door de gemeente om te vermijden dat vakbondsactivisten met personeelsleden zouden praten. Tegelijk werd duidelijk dat een mediagenieke nationale vakbondscampagne niet volstaat. Er is een krachtsverhouding in het bedrijf zelf nodig: elke arbeider moet persoonlijk aangesproken worden om van het belang en de rol van een vakbond overtuigd te worden. Dit gebeurt het best door Amazon-werknemers zelf en met eisen die meteen begrepen worden en duidelijk maken waarom een vakbond nodig is: een startloon van 20 dollar per uur, langere pauzes, overloon voor shiften die langer dan acht uur duren … Dat het mogelijk is om Amazon een nederlaag toe te brengen, is overigens al aangetoond. In Seattle, de thuisbasis van Jeff Bezos en Amazon, werd er hard gestreden om een belasting op grote bedrijven af te dwingen. Deze Amazon-taks moet dienen voor de financiering van betaalbare huisvesting en andere diensten aan

de bevolking. Gemeenteraadslid K s h a m a S aw a nt e n S o c i a l i s t Alternative speelden een belangrijke rol in het bekomen van deze rijkentaks. In 2014 was er ook al een overwinning toen Seattle de eerste grote Amerikaanse stad werd die het minimumloon van 15 dollar per uur invoerde. Dit was enkel mogelijk nadat er geduldig een krachtsverhouding voor opgebouwd was. Dergelijke overwinningen zijn de reden waarom de rechterzijde nu probeert om Sawant af te zetten. De logistieke industrie is de afgelopen decennia enorm gegroeid. Amazon zelf explodeerde onder de pandemie omdat mensen noodgedwongen meer online aankopen deden. De ramp in het Suezkanaal toonde indirect de potentiële macht van het personeel in de logistieke sector: slechts één schip veroorzaakte een potentiële economische crisis en sneed in de winst van veel grote bedrijven. In veel steden berust Bezos’ fijnmazige winstgevende imperium op slechts enkele logistieke lijnen. Acties en protest op strategische knooppunten in het wereldwijde logistieke netwerk kunnen militante arbeiders een enorme macht geven om echte toegevingen van de miljardairs af te dwingen.

Volgens de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven heeft ongeveer drie op de tien Belgen een maandinkomen dat lager is dan 2300 euro bruto (netto ongeveer 1700 euro). Daaronder vallen heel wat deeltijds werkenden, maar ook wie voltijds werkt aan een uurloon van minder dan 14 euro. In veel ‘lageloonsectoren’ is deeltijdse arbeid bovendien eerder de norm dan de uitzondering. Rondkomen met zo’n loon is niet evident. Zo is de gemiddelde huurprijs voor een appartement in Vlaanderen 736 euro per maand. In Brussel loopt het op richting 1000 euro per maand. Algemeen wordt aangenomen dat er een armoederisico bestaat als je meer dan 30% van je inkomen aan huisvesting moet besteden. Bij huurders die niet in een sociale woning terecht kunnen, komt meer dan de helft van de gezinnen aan een hoger percentage. (zie De Linkse Socialist 403, april 2021) Welke sectoren hebben lage lonen? De schoonmaak, winkels, koerierdiensten, postbedeling, kinderopvang … Het maandloon van winkelpersoneel ligt bijna 30% onder het nationaal gemiddelde, zelfs als er van voltijdse tewerkstelling wordt uitgegaan. In de zorgsector valt het gemiddelde loon mee, maar is er een groot verschil tussen de hoogste en de laagste lonen: gewone verzorgenden worden niet goed betaald. De beroepsgroep met het laagste gemiddelde loon is die van de verzorgenden in kinderdagverblijven en crèches. Hun gemiddelde bruto maandloon (voor voltijds werk) bedraagt 2.317 euro. Het voorbije jaar is men drastisch anders gaan kijken naar heel wat jobs. Enkele sectoren bleken essentieel te zijn en het personeel ervan werd als helden gezien. Doorgaans gaat het om sectoren met lage lonen. De bazen en politici applaudisseerden mee toen wij onze solidariteit met die werkenden toonden. Dat was hypocriet: nog geen jaar later vinden dezelfde bazen en traditionele politici het onverantwoord als er boter bij de vis geëist wordt in de vorm van hogere lonen en minimum 14 euro per uur. Wij en zij: geen limiet op toplonen

De topmanagers van Bel20-bedrijven verdienden vorig jaar gemiddeld 2,64 miljoen euro of bijna 200.000 euro per maand. Dit was in een crisisjaar waarbij enkele topmanagers een deel van hun loon afstonden. Ze deden dit uit angst voor te luide kritiek op hun

Terwijl er voor de ‘concurrentiepositie’ van onze lonen steeds naar beneden wordt gekeken, geldt voor topmanagers het omgekeerde. Wij zouden ‘te duur’ zijn en ons loon is een ‘kost’ die zo laag mogelijk gehouden moet worden, terwijl hun jaarlonen ‘investeringen’ zijn die met het oog op hun ‘competitiviteit’ zo hoog mogelijk moeten zijn.

extreme toplonen en om de illusie te wekken dat we ‘allemaal in hetzelfde bootje zitten’. Die geste maakte dat de topmanagers gemiddeld ter plaatste bleven trappelen met een achteruitgang van -0,2%. De Amerikaanse topmanagers waren minder bezorgd om hun imago in crisistijden: hun mediaaninkomsten steeg in 2020 met 7% tot 13,7 miljoen dollar. Terwijl er voor de ‘concurrentiepositie’ van onze lonen steeds naar beneden wordt gekeken, geldt voor topmanagers het omgekeerde. Wij zouden ‘te duur’ zijn en ons loon is een ‘kost’ die

Het voorbije jaar is er drastisch anders gekeken naar heel wat jobs. Enkele sectoren bleken essentieel te zijn en het personeel ervan werd als helden gezien. Het gaat doorgaans om sectoren met lage lonen. zo laag mogelijk gehouden moet worden, terwijl hun jaarlonen ‘investeringen’ zijn die, met het oog op hun ‘competitiviteit’, zo hoog mogelijk moeten zijn. Het resultaat is een oplopende loonspanning: het verschil tussen de hoogste en laagste lonen. Socialisten willen hier komaf mee maken. Dat betekent niet dat iedereen exact hetzelfde moet verdienen. Een maximale loonspanning van één op vier zou echter moeten volstaan. Als een gewone werkende een normaal loon heeft, dan kan iemand met een erg stresserende job en veel verantwoordelijkheden maximaal vier keer dit normale loon verdienen. Onmogelijk? In Rusland werd deze maximale loonspanning na de Oktoberrevolutie van 1917 ingevoerd. Onder het stalinisme ging dit samen met heel wat andere socialistische maatregelen op de schop. Een loonspanning van één op vier zou betekenen dat er bij een minimumloon van 14 euro per uur een maximaal jaarloon is van net geen 130.000 euro (als er rekening wordt gehouden met een dertiende maand en vakantiegeld). Dat is 1/20e van het gemiddelde jaarinkomen van een topmanager van een BEL-20-bedrijf vandaag. De grootste loonspanning bij de BEL-20-bedrijven is er bij UCB. Topman Jean-Christophe Tellier verdiende vorig jaar maar liefst 126 keer zoveel als de minst betaalde werknemer in zijn bedrijf. Hij had een jaarloon van 6,8 miljoen euro. Enkel de CEO van Argenx kreeg meer: 7,1 miljoen euro. John Porter van Telenet sluit de top drie af met 6 miljoen euro. De grootste verliezer in de lijst is Carlos Britto van ABInBev die 68% inleverde, waarvan een groot stuk vrijwillig. Niet dat hij met 1,3 miljoen in 2020 zwarte sneeuw zal gezien hebben… De topmanager uit de Bel20 met het ‘laagste’ jaarloon verdiende 678.200 euro. Een maximale loonspanning is voor de topmanagers uiteraard niet aanvaardbaar. Zelfs de verplichting om de loonspanningsratio te publiceren, vindt de zakenkrant De Tijd “populistisch” en getuigen van “afgunstcultuur.” De krant schreef: “Topvoetballers mogen


www.socialisme.be 9 mei 2021

9

n winnen?

Stemmen vanop de staking van 29 maart “De meeste aanwezigen op het piket komen niet aan een uurloon van 14 euro of meer per uur. Eén van de stakers zegt na 10 jaar anciënniteit aan 13,9 euro per uur te komen. Een staker met nog meer anciënniteit zit ook nog onder de 14 euro per uur. Komt daar nog bij dat je doorgaans begint met een 24-urencontract wat ongeveer 1200 euro bruto per maand oplevert. Enkel in hogere functies zijn er voltijdse contracten van 36 uur. Van de zowat 4.700 filiaalbedienden bij Lidl zijn er 35 die voltijds werken.”

Geen loonnorm van 0,4% voor deze topmanagers in 2020...

Uit het verslag van Campagne ROSA van het piket bij Lidl in Deurne Zuid Tim Van Hauwermeiren CEO Argenx 7.144.800 €

+ 16,1%

Jean-Christophe Tellier CEO UCB 6.832.700 €

+ 19,3%

veel verdienen. Heel veel. Maar als een topmanager aardig wat opstrijkt, wordt hij als een graaier neergezet, ook als hij fraaie resultaten aflevert.” Helaas is topsport inderdaad voor een groot deel overgenomen door commerciële belangen en winstmotieven die maken dat er onwaarschijnlijke toplonen zijn voor enkelingen, terwijl veel andere sporters niet vergoed worden

Sinds 1981 daalde het aandeel van lonen in het Bruto Binnenlands Product met 10%. Onder de regering-Michel was er een achteruitgang met 1,9% of 40 miljard euro. Dit is een enorme transfer van de wereld van de arbeid naar die van het kapitaal. en het met barslechte infrastructuur moeten stellen. Het is uiteraard geen toeval dat de spreekbuis van de topmanagers opnieuw uitkijkt naar andere groepen in de samenleving die ‘aardig wat opstrijken’. Opkomen voor een minimumloon van 14 euro per uur is geen kwestie van afgunst en evenmin van populisme. Het gaat om het opeisen van ons deel in de door ons geproduceerde rijkdom. Onze arbeid is geen ‘kost’, maar een winstmachine. Elke discussie over de lonen gaat over wie welk deel van de geproduceerde waarde krijgt. Met een krachtsverhouding kunnen we overwinningen boeken

De afgelopen jaren zijn we er met de loontrekkenden op achteruit gegaan. Sinds 1981 daalde het aandeel van de lonen in het Bruto Binnenlands Product met 10%. Onder de rege-

John Porter CEO Telenet 6.004.800 €

+ 13,7%

ring-Michel was er een achteruitgang met 1,9% of 40 miljard euro. Dit is een enorme transfer van de wereld van de arbeid naar die van het kapitaal. Die tendens omkeren, is enkel mogelijk op basis van strijd waarin de eis van een hoger minimumloon erg belangrijk is. Aan de UGent werd een succesvolle campagne gevoerd die zorgvuldig werd voorbereid en gebaseerd was op een maximale betrokkenheid van personeelsleden en studenten. Met pamfletten en een petitie werd de eis van een minimumloon van 14 euro per uur gepopulariseerd. Tegelijk werd aan eenheid gebouwd onder het personeel van de UGent en onderaannemers, zoals bij de schoonmaak. Vervolgens werd een echte staking georganiseerd op de internationale vrouwendag van 2020. De syndicale delegatie van ACOD werkte daarbij samen met studenten en feministische groepen. Campagne ROSA speelde een belangrijke en actieve rol in dit alles. Uiteindelijk stemde de raad van bestuur in met het principe van een hoger minimumloon. Voor de aanbesteding van het schoonmaakcontract werden sociale voorwaarden toegevoegd die de laagste lonen moeten optrekken. Indien commerciële bedrijven daar niet op ingaan, komt een insourcing terug op de agenda. Strijd loont! Wat aan de UGent mogelijk is, kan elders ook. De vakbonden en de linkse politieke krachten kunnen een momentum opbouwen rond de eis van hogere minimumlonen. Een gedurfde campagne waarbij deze eis geconcretiseerd wordt in de supermarkten, de zorg en de schoonmaak zou ongetwijfeld op brede steun kunnen rekenen en ervoor zorgen dat de solidariteit van een jaar geleden niet zomaar wegdeemstert. Tegelijk weten we dat elke stap vooruit van de werkende klasse op verzet en tegenkanting botst. Elke hervorming onder het kapitalisme is slechts tijdelijk. We moeten ons organiseren om daarop voorbereid te zijn en opkomen voor maatschappijverandering: een socialistische samenleving waarin de noden en behoeften van de bevolking centraal staan en niet de winsthonger van een handvol kapitalisten.

“Wij kunnen niet leven met een beperking van 0,4% loongroei. Het zijn apennootjes voor personeel dat al meer dan tien jaar wacht op een loonsverhoging. Onze mensen zijn blijven werken zonder klagen, terwijl dit niet zonder risico’s was tijdens de pandemie. Tegelijkertijd wordt er steeds meer flexibiliteit gevraagd. Toch durft de directie zeggen dat er door COVID verlies gemaakt wordt en er in de komende onderhandelingen binnen de NMBS weinig tot geen ruimte is. Respect voor het personeel houdt een degelijke opslag in.” Interview afgenomen op het stakingspiket aan station Gent-Sint-Pieters, gepubliceerd op socialisme.be “De chemiesector is één van de sectoren die het uitstekend bleef doen tijdens de gezondheidscrisis. Het is een sector waar de grote bedrijven de aandeelhouders internationaal verwennen met ruime dividenden. Voor de aandeelhouders volstaat een stijging met 0,4% niet, voor het personeel zou dat wel moeten volstaan?! De BEL-20 bedrijven delen 6,3 miljard aan dividenden uit. BASF alleen gaf wereldwijd 3 miljard euro aan dividenden.” Uit het verslag van de staking gepubliceerd op socialisme.be

“Er waren personeelsvergaderingen, oproepen via sociale media, er werd over gepraat onder collega’s en de Loonkrant van de vakbonden werd verdeeld. De chauffeurs komen allemaal aan meer dan 14 euro per uur, maar tegelijk zijn de lonen niet fameus. Bovendien komen er onder meer door de pandemie altijd taken bij, terwijl het loon niet volgt. Er is ook een tekort aan opleiding. Wie bijvoorbeeld niet mee is met de digitalisering, moet maar zijn plan trekken. Gelukkig is er veel collegialiteit: solidariteit onder de collega’s is superbelangrijk voor ons.” Uit het verslag van Campagne ROSA van het piket bij stelplaats Zurenborg van De Lijn

0,4% loonmarge: regering schiet bazen te hulp

D

e staking van 29 maart werd goed opgevolgd. De voorgestelde marge van maximaal 0,4% loonsverhoging bovenop de index is dan ook een belediging voor alle werkenden. De woede en vastberadenheid om te vechten, bleken al tijdens de actiedagen in februari. De pas aangescherpte coronamaatregelen konden niet verhinderen dat de staking van 29 maart een succes werd. De dynamiek was natuurlijk niet overal dezelfde, maar dat is nooit het geval. Waar er stakingspiketten stonden, bleken deze goed georganiseerd met inachtneming van de gezondheidsmaatregelen. Dat was geen verrassing: het waren vaak de werknemers zelf die een jaar geleden in actie kwamen om de eerste gezondheidsmaatregelen op de werkvloer af te dwingen en om nadien de naleving ervan te controleren. Een ander positief element was de weerklank die de eis van een minimumloon van 14 euro per uur kreeg. Dat was al langer zo bij ACVmilitanten, maar nu ook steeds meer bij de ACV-leiding die deze eis tot voor kort afwees als een ‘ABVV-eis’. Voor de bazen en hun media was de staking natuurlijk onverantwoord en ‘slecht getimed’. Werkenden die voor hun rechten opkomen, krijgen altijd dat verwijt te horen. De eis van hogere lonen is vandaag nochtans bijzonder goed getimed. De Amerikaanse president Biden probeert de consumptie te stimuleren met een cheque van 1400 dollar voor bijna elke Amerikaan. Gevestigde economen pleiten voor het stimuleren van koopkracht. Ze

doen dat niet uit sociale overwegingen, maar om hun systeem overeind te houden. De bazen in ons land lopen achter: zij zitten nog vast in de harde besparingslogica van de afgelopen jaren. Ze willen besparen alsof er het afgelopen jaar niets is gebeurd en alsof er geen enkele les uit het voorbije decennium te trekken valt. PS-voorzitter Magnette beweerde dat hij de staking 200% steunde. De mooie woorden werden niet gevolgd door daden. De regering-De Croo stelde een ultimatum: als er voor 1 mei geen akkoord was tussen de sociale partners, dan legt ze de loonnorm van 0,4% zelf op. Als ‘toegeving’ werd de welvaartsenveloppe (extra middelen voor de laagste uitkeringen) losgekoppeld van een akkoord over de loonnorm. De bazen gijzelden immers de laagste uitkeringen als chantagemiddel om echte loonsverhogingen te blokkeren. Het ultimatum van de regering is een poging om de vakbonden verantwoordelijk te stellen voor het falende overleg. Het overleg zit vast omdat 0,4% onaanvaardbaar is. De regels

PS-voorzitter Magnette beweerde dat hij de staking 200% steunde. De mooie woorden werden niet gevolgd door daden. voor de loonnorm zijn de afgelopen jaren zodanig aangepast dat de werkgevers geen eisen moeten stellen: wat ze willen, is de regel geworden. Dat is ook zo met de PS in de regering. De ‘uitweg’ van eenmalige premies in bepaalde sectoren, volstaat niet. Om onaanvaardbare loonnormen te breken, moet de loonwet weg. De strijd voor hogere lonen mag hier niet stoppen. We moeten op het elan van de staking van 29 maart voortbouwen. Hoe kan dat? We denken nog aan het actieplan van 2014 tegen de regering-Michel, dat na het daverende succes van de algemene staking van 15 december jammer genoeg door de top werd gestopt. Een dergelijk actieplan moet dringend worden besproken en voorbereid. Dit zou duidelijk maken dat we het ernstig menen. Dat is nodig om lagen van arbeiders die vandaag misschien geen vertrouwen in de strijd hebben in actie te krijgen. Zo kunnen we de loonnorm en de loonwet breken.


10

internationaal

de

Linkse Socialist

Solidariteit tegen de repressie in Hongkong en China Nieuwe solidariteitscampagne van International Socialist Alternative

M

aandenlang zag de hele wereld hoe de bevolking van Hongkong zich verzette tegen de machtsgreep door de Chinese dictatuur. Vandaag wordt het dictatoriale regime op brutale wijze opgelegd vanuit Beijing. Ook in China bereikt de repressie een hoogtepunt nu het 20ste congres van de Chinese ‘Communistische’ Partij (CCP) voor de deur staat. Op dat congres zal Xi Jinping wellicht voor een derde termijn gekroond worden. Dat is een nooit geziene beslissing. Tegelijkertijd is Xi Jinping vooral bang voor sociale onrust.

door Nicolas Croes Staatsgreep zonder tanks

In 2019 was er internationaal een indrukwekkende golf van opstanden: van Chili over Ecuador en Libanon tot Irak en Iran. In deze protestgolf eisten de massa’s hun rechten op. De beweging in Hongkong trok in het bijzon-

der de aandacht. De omvang van de mobilisaties en de vindingrijkheid van de veelal jonge betogers waren enorm. Het protest kon echter niet vermijden dat de Chinese dictatuur een nationale veiligheidswet invoerde waarmee het directe politieke controle over het grondgebied nam. Het maakt de fac-

Foto: Leung Kwok-hung steunde in 2015 de campagne van Socialist Action in de districtsverkiezingen

Laat Leung Kwok-hung, alias ‘Langhaar’, vrij!

M

et de solidariteitscampagne willen we onder meer de aandacht vestigen op de situatie van het voormalige parlementslid Leung Kwok-hung, bijgenaamd “Langhaar” (hij besloot zijn haar niet meer te knippen totdat het regime in Beijing zijn verontschuldigingen aanbiedt voor het bloedbad van Tiananmen). Hij en meer dan 40 andere kandidaten voor de nu ontbonden Wetgevende Raad (Legco) van Hongkong worden vastgehouden en riskeren levenslange gevangenisstraf. Wij eisen de vrijlating van alle politieke gevangenen in Hongkong, ook al zijn wij het niet eens met hun politieke opvattingen, omdat de aanklachten tegen hen een grove vervalsing zijn. Wij willen speciale aandacht besteden aan “Langhaar”, één van de bekendste figuren van het protest in Hongkong en de enige linkse vertegenwoordiger onder de meest prominente leiders van de democratische beweging. “Langhaar” heeft zich altijd actief ingezet voor arbeiders in China en Hongkong, voor vrouwenrechten, LGBTQI+-mensen en vluchtelingen. Hij staat ook bekend voor zijn verzet tegen het VS-imperialisme.

to een einde aan de beperkte politieke autonomie die Hongkong kende tijdens het beleid van “één land, twee systemen”, dat na de overdracht van Hongkong aan China door het Verenigd Koninkrijk in 1997 werd ingevoerd. De broze vrijheden die in Hongkong bestonden, maar niet in de rest van China, zoals de vrijheid van meningsuiting en vergadering en het stakingsrecht, zijn nu afgeschaft. Beschuldigingen van ‘subversieve activiteiten’ en ‘separatisme’ leiden nu tot levenslange gevangenisstraffen of uitlevering voor berechting op het vasteland van China, waar de doodstraf van toepassing is. Het opleggen van deze veiligheidswet lijkt op een militaire staatsgreep of een tweede ‘4 juni’ (de datum van het bloedbad van Tiananmen in 1989). Er worden nu geen tanks ingezet, maar wetten, de geheime politie en de meest geavanceerde bewakingstechnologie. Dit betekent een nederlaag voor de beweging tegen het autoritaire bewind in Hongkong en China. Dit was niet onvermijdelijk. Zo stond de beweging afwijzend tegen elke vorm van structurering en organisatie. Dat was een reactie op het verraad van de zelf benoemde officiële leiders van de pro-democratiebeweging in Hongkong, in het bijzonder tijdens de ‘paraplurevolutie’ van 2014. Het wantrouwen tegenover het organiseren van de strijd werd samengevat in de slogan “Be like water”, naar een citaat van Bruce Lee. Een ander resultaat was mogelijk geweest. Daarvoor moesten er democratische strijdcomités opgezet worden die het stakingswapen hanteerden om de economische belangen in Hongkong en de Beijing-gezinde kapitalisten in hun portemonnee te raken, zoals de massa’s in Myanmar in hun strijd tegen de militaire staatsgreep. Het was ook nodig geweest om een oproep te doen aan de massa’s in China. De ultieme nachtmerrie van Beijing was dat het protest naar het Chinese vasteland zou overslaan. Bij gebrek aan zo’n aanpak raakte de beweging uitgeput in een wanhopige stedelijke guerrilla-oorlog, terwijl sommige lagen van de beweging illusies koesterden in het VS-imperialisme. Noch Washington noch Beijing

International Socialist Alternative, waarvan LSP de Belgische afdeling is, heeft een internationale solidariteitscampagne opgezet. Dit is des te concreter omdat we een afdeling hebben in China, Hongkong en Taiwan.

Onze kameraden in Hongkong moeten nu in semi-clandestiniteit opereren en moeten straks mogelijk helemaal ondergronds gaan. De gebeurtenissen in Hongkong speelden een belangrijke rol in de versnelling van de Koude Oorlog tussen het Chinese en het AmerikaansWesterse imperialisme. De campagne

‘Solidariteit tegen repressie in China en Hongkong’ steunt geen van beide kampen. Deze strijd is een gewetenloos gevecht om markten, bronnen van goedkope arbeid en grondstoffen, waarvan de werkende klasse de dupe is. De competitie tussen beide heeft niets te maken met ‘democratie’ en ‘mensenrechten’ zoals sommigen beweren, of met ‘patriottisme’ en ‘nationale veiligheid’ zoals anderen zeggen. Het geval van de Oeigoeren

De vreselijke onderdrukking van de Oeigoeren, een Turkssprekende moslimgemeenschap in de provincie Xinjiang in het westen van China, wordt in dit kader op cynische wijze geïnstrumentaliseerd. Talrijke mensenrechtenorganisaties hebben de systematische folteringen en verkrachtingen, de dwangarbeid en de heropvoedingskampen aan de kaak gesteld. Het VS-imperialisme schreeuwt moord en brand, maar heeft zelf een lange geschiedenis van steun aan repressieve regimes en verraad van onderdrukte volkeren. De Koerden in Noord-Syrië (Rojava) betaalden onlangs een hoge prijs voor hun tragische fout om beroep te doen op het Amerikaanse imperialisme. Zodra ISIS, de zogenaamde ‘Islamitische Staat’, geen gevaar meer vormde, liet Washington Rojava in de steek en werd het gebied in de praktijk overgeleverd aan de willekeur van het Turkse leger. De kwestie van de Oeigoeren kwam

in verschillende Belgische parlementen op de agenda met de vraag om de genocide door het Chinese regime van de Oeigoeren te erkennen en te veroordelen. Voor verschillende parlementsleden en partijen is dit ook een handige manier om de PVDA aan te vallen, aangezien die partij vaak schandalige standpunten over China inneemt. Het getuigt echter van een enorme hypocrisie. Na een bezoek van premier Charles Michel aan Beijing in 2018 stemde de Kamer in met het uitleveringsverdrag met China om “efficiënt samen te werken in de strijd tegen criminaliteit”. Het wetsvoorstel werd met 76 voorstemmen en 61 onthoudingen goedgekeurd. Er was geen enkele tegenstem! De PVDA schreef over de situatie in Xinjiang (1): “De Chinese aanpak van de situatie in Xinjiang is problematisch.” Het is moeilijk om het zachter uit te drukken. De voormalige maoïstische partij maakt de vergelijking met “de leugens over massavernietigingswapens die de oorlog tegen Irak zijn voorafgegaan, en de leugens die de oorlog in Libië moesten rechtvaardigen”. Daarna worden de pijlen op het VSimperialisme gericht zonder enige commentaar op het dictatoriale karakter van China of de ongehoorde repressiemachine van het land. Deze dubbele standaard is niet te rechtvaardigen. De PVDA concludeert: “We gaan niet mee in de logica van een koude oorlog. Integendeel, we hebben een brede beweging nodig die opkomt voor dialoog en vrede.” Dialoog tussen wie? Tussen het Amerikaanse imperialisme en de Chinese dictatuur? En welke vrede? Vrede waarbij elk de massa’s op zijn eigen manier uitbuit? In plaats van de kant te kiezen van het ene imperialistische kamp tegen het andere, baseren wij onze solidariteitscampagne op klassensolidariteit tussen de arbeiders en de onderdrukte lagen in China, Hongkong en de rest van de wereld, ook in de VS. We doen dit met de verschillende afdelingen van International Socialist Alternative. De vestiging van een echte arbeidersdemocratie, een democratische socialistische maatschappij, is de enige manier om een vrede te bereiken die niet ten koste gaat van welke onderdrukte dan ook. Neem contact op om deze solidariteitscampagne te steunen. Op 14 mei om 19u houden we een online meeting met sprekers uit Hongkong. 1) https://www.pvda.be/de_repressie_tegen_ de_oeigoeren_in_china_en_de_nieuwe_ koude_oorlog

meigroeten Vrijheid voor Demirtas en Yuksekdag, handen af van de HDP.

Vrede voor Koerdistan, democratie voor Turkije. Vrijheid voor alle politieke gevangenen.

Goeie fijne 1 mei, ondanks corona, gewenst aan alle standvastige strijdbare LINKSE SOCIALISTEN en ROSA STRIJDERS en STRIJDSTERS Roos, Brugge

gent


internationaal

www.socialisme.be mei 2021

11

De Istanbul-Conventie is van ons!

Internationale solidariteit tegen gender-gerelateerd geweld

O

p 2 april riepen Campagne ROSA (Reageer tegen Onderdrukking, Seksisme en Asociaal beleid), het collectief Violette-Rouge en TJK-E, twee Koerdische feministische organisaties, op tot een protestactie. Aanleiding was de terugtrekking van Turkije uit de IstanbulConventie inzake het voorkomen en bestrijden van geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld. We verzamelden met 30 mensen voor het station van Luik Guillemins, waar toespraken werden gehouden in solidariteit met de vrouwen en LGBTQI+-mensen in Turkije.

door Giulia (ROSA-Luik) Sinds 20 maart gaan vrouwen in Istanbul en elders de straat op uit protest tegen de beslissing van de Turkse president Erdogan en zijn conservatieve AKP-partij om het land terug te trekken uit deze conventie. Het verdrag is beperkt, maar erkent wel het structurele karakter van verschillende uitingen van geweld tegen vrouwen en het verbindt de ondertekenende staten ertoe om dit geweld op internationale

schaal te bestrijden en te voorkomen. Dit biedt uiteraard geen solide oplossing voor gender-gerelateerd geweld maar het stelt wel een grens die niet alleen juridisch is, maar ook symbolisch en politiek. Geweld tegen vrouwen in Turkije

In 2020 telde Turkije officieel 330 vrouwenmoorden, maar het lijdt geen

twijfel dat de werkelijkheid veel ernstiger is. Volgens officiële bronnen heeft 40% van de vrouwen in Turkije ooit in hun leven te maken gehad met fysiek en/of seksueel geweld. Met de intrekking van de conventie legitimeert Erdogan dit geweld als een toelaatbare praktijk. Het doel hiervan is om de politieke breuklijnen te dichten die zijn overwinning bij de volgende verkiezingen bedreigen. Het is geen toeval

dat de terugtrekking uit deze conventie samenvalt met de pogingen om de HDP (Democratische Volkspartij), die de feministische strijd en de rechten van de Koerden steunt, uit het parlement te weren. De intrekking van de IstanbulConventie is gericht op de verdediging van een sociale orde waarin het traditionele gezin als pijler wordt beschouwd en vrouwen in wezen worden gedegradeerd tot een ondergeschikte rol die zich beperkt tot het gezin. Het is een aanval op de seksuele vrijheid van vrouwen en LGBTQI+personen als onderdeel van een offensief om vrouwen ‘op hun plaats’ te houden. De bedoeling is het idee te versterken dat de zorg voor anderen een ‘natuurlijke’ taak is voor vrouwen, dit in een context waarin steeds meer wordt bespaard op de gezondheidszorg. Ondanks de kritiek op Erdogan is de EU geen toevluchtsoord voor de rechten van vrouwen en LGBTQI+-personen. Dat maakte Europees president Charles Michel op pijnlijke wijze duidelijk toen hij rustig ging zitten terwijl zijn collega Ursula von der Leyden geen stoel van Erdogan aangeboden kreeg. Ondertussen is er in de Europese landen nog steeds gender-gerelateerd geweld en discriminatie. Gendergelijkheid en LGBTQI+-rechten afdwingen gebeurt met daden, niet met intenties en woorden. Verzet

Als socialistische feministen weten wij dat de Istanbul-Conventie weliswaar een stap vooruit is ten opzichte van de situatie vóór de ondertekening ervan, maar ook dat er veel meer nodig is om een einde te maken aan gender-gerelateerd geweld. De kapitalistische orde beschouwt de mens als handelswaar en dit systeem voedt zich

Ondanks de kritiek op Erdogan is de EU geen toevluchtsoord voor de rechten van vrouwen en LGBTQI+-personen. Dat maakte Charles Michel duidelijk toen hij rustig ging zitten terwijl zijn collega Ursula von der Leyden geen stoel van Erdogan aangeboden kreeg. met onderdrukking. Om gendergelijkheid te bekomen zijn individuele oplossingen ontoereikend. Het kapitalisme moet weg. Maar al te vaak worden slachtoffers van seksueel geweld, intimidatie en discriminatie gestigmatiseerd wanneer zij een klacht indienen. Dit moet stoppen. De diensten voor slachtofferhulp moeten worden versterkt (in sommige gevallen zelfs opgericht), het personeel dat deze klachten ontvangt moet worden opgeleid en de daders moeten worden vervolgd. De toegang tot zorg, onderdak en huisvesting moet worden gedemocratiseerd zodat slachtoffers weg kunnen uit gewelddadige situaties, onder meer door een grootschalig plan voor de bouw van sociale woningen en meer publieke middelen voor de gezondheidszorg. Campagne ROSA benadrukt ook dat emancipatie en bevrijding van structureel gender-gerelateerd geweld niet mogelijk zijn zonder economische onafhankelijkheid. Dat betekent toegang tot degelijke lonen en pensioenen.

Noord-Ierland: geen terugkeer naar het geweld! Eenheid werkende klasse is nodig Gemeenschappelijke strijd tegen de gemeenschappelijke ellende waarmee beide gemeenschappen worden geconfronteerd, is van essentieel belang, niet alleen om deze omstandigheden aan te vechten, maar ook om het sektarisme te bestrijden.

B

egin april waren er protesten en rellen in protestantse wijken in Noord-Ierland. Het kwam tot confrontaties bij de ‘vredesmuur’ van Lanark Way in Belfast. Een buschauffeur en een fotograaf werden aangevallen. Er dreigt een terugkeer naar meer sektarisch geweld.

Er was een coördinatie en zekere mate van organisatie door loyalistische paramilitaire groepen. De rellen toonden echter ook een diepe woede, wrok en een gevoel van rechteloosheid. De verantwoordelijkheid voor het geweld ligt niet enkel bij de directe betrokkenen, maar ook bij de politici die de afgelopen maanden de spanningen aanwakkerden. Zowel de unionisten (aanhangers van eenheid met GrootBrittannië) als de nationalisten (aanhangers van eenheid met de Ierse republiek), in het bijzonder de DUP en Sinn Féin, speelden daar een rol in.

De spanningen zijn nog versterkt door het feit dat de Britse en Ierse regeringen, maar ook het Europese establishment, er niet in slaagden een adequate oplossing te vinden voor de grenskwestie als gevolg van de Brexit. Wij waren steeds tegen een verharding van de grens op het Ierse eiland, maar ook tegen het invoeren van een grens in de Ierse zee. De traditionele politici reduceren elke discussie tot een sektarisch spel van ‘wij tegen zij’. Zolang elke kwestie die verdeeldheid zaait uitgespeeld wordt, is er geen oplossing voor de kwesties die de Noord-

Ierse gemeenschappen verdelen en is het conflict inherent aan de situatie. Er was protest tegen het geweld. Na een aanval op een buschauffeur trokken zijn collega’s naar het stadhuis van Belfast voor een actie en werd aangekondigd dat er ’s avonds niet meer gereden zou worden in wijken waar de veiligheid niet gegarandeerd was. De vakbonden, waarin werknemers van alle achtergronden verenigd zijn, kunnen met hun acties niet alleen de verdeeldheid overstijgen. Ze kunnen ook eisen formuleren rond de omstandigheden die een voedingsbodem voor

rellen creëren: armoede, werkloosheid, gebrek aan betaalbare huisvesting, sociale achterstand en het ontbreken van een toekomst voor de jongeren. Er was een veelzeggend beeld van een jongere die een benzinebom gooide naar een hek bij een ‘vredesmuur’ in Belfast. Op die muur stond een citaat van Benjamin Franklin: “Er was nooit een goede oorlog of een slechte vrede.” Het grote aantal ‘vredesmuren’ die wijken van elkaar afscheiden, zijn een uitdrukking van de ‘slechte vrede’ in Noord-Ierland. Het is een vrede waarin de sektarische verdeeldheid werd geïnstitutionaliseerd in plaats van overwonnen. Sommigen van de mensen die opgepakt werden in verband met de rellen, waren amper 13 of 14 jaar oud. Dit spreekt boekdelen over het absolute falen van de Noord-Ierse regering om de problemen van jongeren aan te pakken.

Het grootste deel van hun leven hebben de DUP en Sinn Féin de macht in de Noord-Ierse regering van Stormont gedeeld. Toch hebben jongeren in beide gemeenschappen steeds meer het gevoel dat ze geen hoop hebben op een fatsoenlijke toekomst, iets wat nog wordt versterkt door de steeds diepere crisis van het kapitalisme. Jarenlange besparingen door Stormont hebben veel van de jeugdclubs en andere diensten die in het verleden voor jongeren bestonden verwoest. Deze rellen zijn een waarschuwing voor wat er komt als de sektarische krachten in beide gemeenschappen – van de “respectabele” politieke partijen tot de paramilitairen – geen tegenstand krijgen van een alternatief van de werkende klasse die de gemeenschappen echt overstijgt. Gemeenschappelijke strijd tegen de gemeenschappelijke ellende waarmee beide gemeenschappen worden geconfronteerd, is van essentieel belang, niet alleen om deze omstandigheden te bekampen, maar ook om het sektarisme te bestrijden. Dit kan een basis vormen voor arbeiders en jongeren om echte en democratische oplossingen te vinden voor de kwesties die onze gemeenschappen momenteel verdelen, in een geest van solidariteit, compromis en wederzijds respect. • Meer lezen over Noord-Ierland? Na de heruitgave van ‘Divide and Rule’ is nu ook ‘Troubled Times’ door Peter Hadden opnieuw beschikbaar. Dat boek werd in 1995 geschreven en schetst de ontwikkeling van het nationale conflict in Noord-Ierland. Bij de nieuwe uitgave is er een actueel voorwoord.


12

cultuur/partijnieuws

de

Linkse Socialist

Theaters bezet: kunst en cultuur zijn essentieel

H

et begon met de bezetting van het Odéon-theater in Parijs en groeide uit tot een golf van bezettingen. Meer dan 90 culturele centra en instanties in Frankrijk werden bezet. België volgde al snel. Op 19 maart begon een bezetting van het Théâtre Nationale Wallonie Bruxelles door studenten en culturele werkers. Twee weken later werd het operagebouw van De Munt bezet, een federaal en symbolisch gebouw.

door Marisa (Brussel) De pandemie maakt duidelijk dat kunst en cultuur van essentieel belang zijn voor mensen. Ondertussen is het personeel in deze sector al meer dan een jaar beroofd van hun werkplek, loon en toekomstperspectieven. Onzekerheid en precariteit waren voor de pandemie al schering en inslag in de sector. Nu is de situatie ronduit rampzalig. Sommige culturele werkers hebben het kunstenaarsstatuut, anderen hebben recht op een werkloosheidsuitkering of een leefloon, nog anderen hebben sinds het begin van de pandemie helemaal geen inkomen. De woede stapelde zich op en leidde tot actie. De bezettingen van theaters zijn een protest tegen de onzekerheid en armoede waarin het personeel van de sector zich bevindt. Het toont dat men

het wanbeheer van de gezondheidscrisis, de willekeurige en autoritaire maatregelen en de versterking van ongelijkheden beu is. De eisen van de beweging gaan veel verder dan enkel een heropening van de sector. Er wordt gepleit voor een schadeloosstelling van het personeel in de sector, voor investeringen in gezondheidsmaatregelen die nodig zijn om een heropening mogelijk te maken en voor een billijke beloning van culturele werkers. Er worden ook banden gesmeed met andere sectoren en strijdbewegingen, zoals de acties van de mensen-zonder-papieren. Dit alles wordt uitvoerig besproken op algemene vergaderingen en op het openbaar forum dat in De Munt werd gehouden. Het Overlegcomité van 14 april bood

geen duidelijk perspectief voor de hervatting van culturele activiteiten, afgezien van manifestaties in de open lucht met maximaal 50 personen. Onder de noemer ‘Still Standing for culture’ worden er protestacties voorzien op 30 april en 8 mei. De bezetting van De Munt heeft er voor gezorgd dat de aandacht op de eisen gevestigd blijft. Dat

is nodig want er wordt niet naar de cultuursector geluisterd. Om de heropening veilig te laten verlopen zijn er massale investeringen nodig in gezondheidsvoorzieningen, infrastructuur, sneltests en vooral in een ambitieuze vaccinatiecampagne. De productie en distributie van vaccins moet uit private handen worden geno-

men: de farmasector moet in publieke handen onder controle en beheer van de gemeenschap komen. De financiële problemen in de culturele sector zijn ondertussen erg reëel en een urgent probleem. De beloofde hulp voldoet niet en komt te laat. De tendens tot monopolisering versnelt. De culturele reuzen hebben steeds meer van de toegewezen middelen in handen en de overgrote meerderheid van de kunstenaars moet steeds meer moeite doen om erkenning te krijgen voor hun werk. Er is nood aan een tijdelijke werkloosheidsuitkering voor iedereen, aan een uitbreiding en toegankelijkheid van het recht op een kunstenaarsstatuut en een gegarandeerd inkomen voor alle gezinnen. We moeten tevens strijden voor een behoorlijke beloning, met degelijke salarissen tijdens het hele creatieve proces en niet enkel tijdens de paar optredens. In feite is de oprichting van een sterke openbare dienst voor kunst en cultuur noodzakelijk. Dit zou een massaal plan van overheidsinvesteringen vereisen en zou het mogelijk maken om jobs met degelijke arbeidsvoorwaarden te scheppen.

ROSA-peloton fietst op 23 mei van Oostende naar Eupen Ondanks de gezondheidscrisis en de lockdown heeft de afgelopen 8 maart de vastberadenheid om terug te slaan tegen seksisme bevestigd! Het militantisme en de wil om iets te doen zijn duidelijk niet verdwenen. Doorheen het land bouwde Campagne ROSA zich verder uit. De financiële steun die we ophalen, is cruciaal om dit te kunnen doen. Campagne ROSA is afhankelijk van de vastberadenheid, beschikbaarheid en ongelooflijke vaardigheden van haar leden. Eén van deze vaardigheden blijkt ook… wielrennen te zijn. Dat mag eigenlijk niet verwonderen. De fiets speelde een belangrijke rol in de emancipatie van vrouwen sinds de 19e eeuw. Vandaag komen de klimaatstrijd en de feministische beweging op verschillende manieren samen en dat neemt soms de vorm aan van “cyclo-feministische” collectieven. De revolutie zal op de fiets plaatsvinden. Een peloton van 16 ROSA-renners heeft zichzelf een uitdaging gesteld: België doorkruisen van west naar oost in een 300 kilometer lange tocht van Oostende naar Eupen. Ze doen dit niet alleen als sportieve uitdaging, maar ook om steun op te halen. De renners laten zich sponsoren. Steun je favoriete renner of de bezemwagen via: https://nl.campagnerosa.be/peloton

Bedankt aan iedereen die dit maandblad steunde met een meigroet. Het maakt dat we op koers zitten om onze doelstelling inzake het ophalen van financiële steun opnieuw te halen na enkele moeilijke kwartalen door de gezondheidscrisis. Elk kwartaal willen we 12.000 euro ophalen. In het eerste kwartaal (januari tot en met maart) haalden we uiteindelijk 81% van onze doelstelling. De meigroetencampagne zorgt voor mooie start van het tweede kwartaal. Eind mei volgt het ROSApeleton (zie boven). Vind je wat je hier allemaal leest interessant? Wil je ook af en toe een andere klok horen luiden dan de dagelijkse propaganda in de gevestigde media? Steun ons met een maandelijkse doorlopende opdracht: vanaf 2 euro per maand sturen we je deze krant ook op.

Strijdfonds: steun ons!

Contact / Abonnementen

Resultaten van het tweede kwartaal van 2021 (april-juni)

Meer info over de partij / Lid worden: Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek Tel: 02/345 61 81. E-mail:info@socialisme.be.

Antwerpen: 1473 € Luik-Lux: 837 € Vl Brab-Limburg: 358 € Bxl-W.Brab: 986 € O en W Vlaanderen: 1441 € Henegouwen-Namen: 167 € Nationaal: 100 €

123% 70% 45% 41% 36% 19% 7%

TOTAAL: 5.361 €

45%

Redactie: redactie@socialisme.be. Ook lezersbrieven zijn welkom! Abonnementen: * proefabo: 5 euro voor drie nummers, 10 euro voor zes nummers * gewoon abo: 20 euro voor twaalf nummers * steunabo: 30 of 50 euro voor twaalf nummers

Steun de strijd voor een socialistisch alternatief: stort op BE86 5230 8092 4650 van LSP met vermelding ‘steun’.

Of neem een doorlopende opdracht van minstens 2 euro Rekeningnummer voor abonnementen: BE31 5230 8092 5155 van Socialist Press

waar LSP voor staaT

D

e technische en wetenschappelijke mogelijkheden van de mens zijn nog nooit zo uitgebreid geweest. Er is nog nooit zoveel rijkdom geweest als vandaag maar die is ook nog nooit zo ongelijk verdeeld geweest. Slechts 2000 miljardairs bezitten meer geld dan 60% van de wereldbevolking. Ook in België worden de rijken steeds rijker en de armen steeds armer. Terwijl de bedrijven recordwinsten maken en speculanten hun kapitaal vermenigvuldigen wordt de neokoloniale wereld geteisterd door oorlog en hongersnood. In de ontwikkelde kapitalistische landen is het enige antwoord op werkloosheid de jacht op werklozen en werkonzekerheid. Het kapitalisme verkeert in diepe crisis maar het zijn de mensen, het milieu en de dieren die er het slachtoffer van worden. Stop de privatiseringen

Hoewel werkenden de rijkdom produceren, hebben ze niet de minste inspraak in de aanwending ervan. Heel de productie staat in functie van de winsthonger van een handvol kapitalisten. Er is nood aan betaalbare en comfortabele sociale woningen, aan meer en gratis openbaar vervoer, aan kwaliteitsvol en toegankelijk onderwijs, aan sportterreinen en recreatiecentra, aan een nationale gezondheidsdienst die gratis en publiek is, publiek wetenschappelijk onderzoek voor de strijd tegen klimaatverandering, etc. De middelen hiervoor zijn voorhanden maar worden opgeofferd aan de kapitalistische logica. Openbare diensten worden gerentabiliseerd en opgesplitst. De winstgevende delen worden verkocht aan de hoog-

ste bieder, de onrendabele worden gesloten. Er is al lang geen sprake meer van diensten. De marktlogica heeft ook in de openbare sector toegeslagen. Voortaan spreekt men van openbare bedrijven in afwachting van de volgende privatisering. a rbeidsduurvermindering en nationa lisatie

In de private sector richt de “vrije” markt een ravage aan. Alle verworvenheden worden afgebroken in naam van de competitiviteit. Arbeidscontracten aan onbepaalde duur ruimen plaats voor onderaanneming, uitzendarbeid en andere nepjobs aan laag loon. De werkdruk is onhoudbaar en zorgt, in combinatie met de groeiende gezinstaken door de afbouw van openbare diensten, voor een explosie van het aantal langdurig zieken en burnouts.

Steeds meer gezinnen leven in armoede terwijl pensioenen en werkloosheidsuitkeringen bedreigd worden door de uitholling van de sociale zekerheid. LSP/PSL is een nationale partij die het volledig herstel van de index en een minimumloon van 2300 euro bruto verdedigt, die zich verzet tegen de afbraak van de sociale zekerheid en de uitholling van het arbeidscontract. Wij verzetten ons tegen iedere bedrijfssluiting omdat dit onder het kapitalisme enkel leidt tot werkloosheid en armoede. We staan voor de onmiddelijke invoering van een werkweek van 30 uren, zonder loonverlies, met compenserende aanwervingen en een vermindering van de werklast. Daarnaast staan we voor de nationalisatie, onder arbeiderscontrole en -beheer, van bedrijven die overgaan tot collectieve ontslagen of dreigen met delokaliseren. Een nieuwe arbeiderspartij

Tegenover besparingsbeleid en herstructureringsplannen van bedrijven stellen wij het strijdsyndicalisme: vechten voor iedere job en het behoud van alle verworvenheden. De arbeidersklasse heeft een partij nodig die deze strategie politiek kan vertalen. Zo’n partij moet openstaan voor iedereen die wil vechten tegen besparingen en de patronale logica. Een dergelijke partij moet zich verzetten tegen iedere verdeling van werkenden, of het nu is op

basis seksisme, racisme, LGBTQI+-fobie of geloof. Eenheid onder werkenden kan alleen bereikt worden op basis van gelijke rechten voor iedereen. Zo’n partij moet de strijd aanbinden tegen het imperialisme en haar oorlogen en strijden tegen de vernietiging van het milieu. Ze moet het zelfbeschikkingsrecht van Vlamingen, Walen en Brusselaars respecteren, zonder in de val te trappen van diegenen die de werkenden door communautair opbod willen verzwakken (bvb. splitsing sociale zekerheid). Ze zou moeten ageren voor de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder rechtstreekse arbeiderscontrole. Re volutie

Dit programma is enkel uitvoerbaar indien de arbeidersbeweging de macht uit handen neemt van de kleine minderheid van kapitalisten. De heersende klasse zal haar privileges echter niet zomaar afstaan. Het breken van de kapitalistische staat zal een revolutie vereisen. Daarom bouwen wij aan een revolutionaire marxistische partij.

gecontroleerd door raden, samengesteld uit vertegenwoordigers van de werkenden van het bedrijf, van de nationale vakbonden en van de arbeidersregering. Alle functionarissen moet verkozen en permanent afzetbaar zijn. Zij mogen niet beschikken over een hoger loon dan het gemiddelde loon van de werkenden die zij vertegenwoordigen. Op die manier kan het wanbeheer vermeden worden zoals dit in de planeconomieën in het ex-Oostblok bestond. Voor socia lisme en internationa lisme

De socialistische revolutie breekt altijd uit op het nationale vlak, maar eindigt in de internationale arena. Arbeidersdemocratie en socialistische planning kunnen niet beperkt blijven tot één land. Het isolement van Sovjet-Rusland heeft tot haar bureaucratische degeneratie vanaf 1924 geleid. LSP/PSL maakt deel uit van International Socialist Alternative (ISA), dat actief is op alle continenten. Onze strijd in België zien wij in het kader van een arbeidersstrijd in de hele wereld voor een socialistische maatschappij.

Arbeidersdemocr atie

De productie moet in functie staan van de reële behoeften van de bevolking. Ze moet georganiseerd worden via een democratisch productieplan, opgesteld en

Voor arbeiderseenheid Voor socialisme


in memoriam

www.socialisme.be mei 2021

13

Onze kameraad Jan van Emous (1962-2021) is overleden

Jan op het LSP-congres in december 2017

H

et is een schok en moeilijk te bevatten maar op zaterdag 27 maart is onze vriend en kameraad Jan Van Emous thuis gestorven, enkele weken na de vaststelling van twee hersentumoren. Wij voelen mee met zijn vrouw Ann en met zijn zonen, Ben en Tijl, en de hele familie. Het is moeilijk te vatten en te verdragen dat een ziekte op deze manier een vader, echtgenoot en vriend kan weghalen, veel te jong.

door Peter (Leuven) Jan was altijd rechtuit en confronteerde de werkelijkheid zoals die was, zonder de zaken te verbloemen. Hij kende als verpleegkundige de ziekte waartegen hij vocht en wenste niet af te takelen. Op 22 maart was er een geslaagde operatie, die even hoop leek te bieden. Maar er volgde een hersenbloeding in

het ziekenhuis. Nu is Jan er niet meer. Een week voor zijn overlijden kwam Jan nog lucide tussen op een politieke vergadering. Nu is er een leegte geslagen. Hij was groots in zijn bescheidenheid en bescheiden in zijn grootsheid. Jan was syndicalist in het rusthuis waar hij reeds vele jaren werkte.

Net als zijn vrouw Ann actief bij het ABVV, waar hij ook syndicale vorming gaf. Jan deelde onze leden tijdens de sociale verkiezingen nog mee dat hij er met succes in was geslaagd om verschillende nieuwe kandidaten op de lijst uit te nodigen. Hij had reeds vroeg mogelijke kandidaten gepolst over een syndicaal engagement. Daarmee versterkte hij de organisatie van de werkenden op zijn werkplaats. Het soort werk dat deze brutale samenleving gebaseerd op winst- en besparingslogica door de opbouw van een syndicale kracht net iets meer geciviliseerd kan maken. Voor Jan was het een stap naar bredere maatschappelijke conclusies. Jan was reeds vanaf begin jaren ’80 actief als marxist bij de Nederlandse zusterorganisatie van LSP. Nadat hij in de jaren ’90 zijn toekomstige vrouw Ann leerde kennen tijdens een zomerschool van onze internationale organisatie in Gent verhuisde Jan naar Leuven in België. Hij was sindsdien, net zoals zijn vrouw Ann, één van de steunpilaren van onze werking. Door de jaren heen consistent in zijn analyse en politieke activiteit. En zijn typisch nuchtere zelf in het dagelijkse leven en op onze vergaderingen. Jan hielp de Leuvense LSP-afdeling – die er op een bepaald moment in de jaren 2000 twee werden – om een gezonde financiële traditie op te bouwen als penningmeester, met doortimmerde planningen en streefdoelen. Vele kameraden zullen zich etentjes herinneren – voor of na een politieke meeting – bij Jan en Ann thuis in Kessel-Lo, soms eindigend na zonsondergang met drank naar keuze. Jan werd telkens opnieuw marxist terwijl hij de krant las, van politiek tot economisch nieuws, met ook een

interesse in wetenschappelijke onderwerpen. Lezen was tegelijk interpreteren, analyseren en verbinden met een marxistisch analysekader. Wat de geschiedenis of het leven ook naar hem smeet. Gezien zijn ongeveer 40 jaar durende politieke activiteit was dat: veel. Van de degeneratie van de sociaaldemocratie in Nederland, over de val van het stalinisme, tot de opkomst van de antiglobaliseringsbeweging, stakingsbewegingen, antiracistische betogingen tegen de NSV, de crisis van 2008 tot de covidpandemie en de crisis die ze opnieuw deed losbarsten. Jan kampte al een tijd met problemen

Jan besefte vanuit zijn beroep in het rusthuis dat de dood bij het leven hoorde uiteindelijk. Voor Jan kwam die waarheid veel te vroeg. in de benen, wat campagne voeren op straat minder evident maakte. Maar hij nam het leven op met nuchterheid – wat niet betekent zonder emoties – en zonder nonsens. Velen zullen Jan ook hebben gekend als mede-organisator van de keuken tijdens politieke zomerkampen. Hij bezocht regelmatig opnieuw de zomerschool – tijdens het feest op de laatste avond opvallend chiquer gekleed dan anders, waar hij dan bij glunderde – die hem persoonlijk geluk had gebracht en zijn inzicht had aangescherpt.

De redactie van De Linkse Socialist betuigt haar medeleven met de familie, vrienden en kameraden van Jan. In het bijzonder denken we aan Ann, die regelmatig aan deze krant meewerkt als corrector.

En ja, Jan, in een planeconomie zal je ook “gedecentraliseerde planning” hebben, door werknemersraden gecorrigeerd en solidair bijgestuurd op sectorniveau. Dat had je frappant kernachtig samengevat. Jan besefte vanuit zijn beroep in het rusthuis dat de dood bij het leven hoorde uiteindelijk. Voor Jan kwam die waarheid veel te vroeg. In recente discussies over de covidpandemie voegde hij eraan toe dat er binnen dit misdadig systeem onnodig veel sterfte en lijden plaatsvinden. Toen we bezig waren met de ROSAc a m p a g ne vo or I nt e r n at ion a le Vrouwendag op 8 maart in Leuven en reeds op de hoogte waren dat Jan mogelijk voor zeer slecht nieuws stond in het ziekenhuis, stuurden we hem een kort steunberichtje. Niet wetend of dat gepast of minder gepast zou zijn. Jan stuurde een half uur later een bericht terug: “Dank je Peter. Ik duim voor een succesvolle actie vanavond.” Het werd een succesvolle actie, helaas zonder Jan. We weten niet of we zelf, mogelijk eerstdaags geconfronteerd met het soort dialectiek die niemand overwint, zo zouden reageren. Laat ons zeggen dat we het een beetje hopen. Het was nuchter, maar niet emotieloos. In de beste tradities van de werkende klasse. Het was helemaal Jan. We zullen je missen, kameraad.

meigroeten Revolutionair Socialistische Media wenst alle lezers van de Linkse Socialist een strijdvaardige 1ste mei

ANTWERPEN

woensdag afdeling

Een blijvende strijd voor solidariteit en klimaatrechtvaardigheid! Marianne Maes en Geert Wanzeele Solidaire meigroet van de abonnees en kopers van De Linkse Socialist in Leuven en Kessel-Lo. Zelfs in deze moeilijke pandemietijden bleven we een grote steun krijgen voor onze krant in de wijken. Bedankt!

boomverzorging.be


14

sociaal

de

Linkse Socialist

De moordenaar van George Floyd veroordeeld: een inspiratie voor de strijd in België

E

ind april werd politieagent Derek Chauvin schuldig bevonden op alle aanklachten voor de moord op George Floyd vorig jaar in Minneapolis. Deze racistische moord ontketende de grootste protestbeweging in de geschiedenis van de Verenigde Staten: ongeveer 20 miljoen mensen namen deel aan de vele Black Lives Matterbetogingen! Een uur voor het vonnis werd Ma’Khia Bryant, een 16-jarig zwart meisje, doodgeschoten door de politie in Columbus, Ohio. Doorgaans komt de overwegend blanke Amerikaanse politie ermee weg als ze zwarte mensen vermoordt. Jaarlijks vallen er gemiddeld 1.000 doden door toedoen van de politie. Wanneer een zaak voor de rechter komt, leidt dat meestal tot een vrijspraak of hoogstens tot een financiële schadeloosstelling. Een duidelijke veroordeling is uitzonderlijk. Het is in dit geval vooral een poging om de woede van de massa’s te sussen. Zonder het massale protest van de afgelopen maanden was deze overwinning niet mogelijk. Dit is een belangrijke les voor ons, ook hier voor ons. In maart seponeerde

de Kamer van Inbeschuldigingstelling van Gent de zaak van de acht politieagenten die aangeklaagd werden voor de dood van Lamine Bangoura in 2018. Het slachtoffer kwam om het leven tijdens de uitzetting uit zijn huis, enkel en alleen omdat hij een huurachterstand van 1500 euro had en niet opdaagde op een hoorzitting voor de vrederechter. Ging het bij Lamine om een uitzondering? We kunnen het ook hebben over de dood van Ibrahima, Ilyes, Mawda, Mehdi, Adil, Jozef ... of over wat er gebeurt wanneer een politie-inspecteur het politiegeweld aan de kaak stelt.

In april ging Eric Claessens, een politie-inspecteur uit Brussel, in hongerstaking om het gedrag van zijn hiërarchie ten aanzien van politiegeweld aan de kaak te stellen. Na een arrestatie was hij getuige van het afranselen van een arrestant. Toen hij deze agressie aan zijn chef wilde melden, antwoordde deze: “Wat beneden gebeurt, blijft beneden. Je houdt je mond dicht of je krijgt problemen.” Nu is hij in opzeg geplaatst om uit het politiekorps ontslagen te worden. Wellicht zal hij zijn pensioen niet krijgen. Hij verklaarde: “De rotte appels die dit deden, zijn er nog steeds. Enkelen zijn gestraft, maar keerden al gauw terug naar de eenheid.” (Mosquito, 14 april) Dezelfde houding zagen we tijdens de betoging tegen politiegeweld op 24 januari in Brussel. Er werden maar liefst 232 mensen, waaronder 86 minderjarigen, opgepakt. Dat was meer dan dat er betogers waren! Niets werd gespaard om de betogers te intimide-

ren: willekeurige arrestaties, afranselingen in de cellen van de kazerne van Etterbeek, racistische en seksistische beledigingen, niet-naleving van de sanitaire regels … In de strijd tegen politiegeweld kunnen we niet vertrouwen op het Comité P, waarvan de onafhankelijkheid in mensenrechtenkringen breed in twijfel wordt getrokken. Evenmin kunnen we rekenen op de traditionele partijen, die van tijd tot tijd krokodillentranen plengen maar al tientallen jaren niets doen om de situatie te veranderen. Dat is niet omdat zij machteloos zijn, maar omdat zij er bewust voor kiezen dat niet te doen. Ze weten dat hun asociale beleid de voedingsbodem is voor criminaliteit. Ze weten bovendien dat de gewapende arm van de politie nuttig is waar zij niet kunnen overtuigen of chanteren. We moeten terugvechten door solidariteit in strijd op te bouwen. Er is nood aan een krachtige sociale beweging die niet alleen tegen poli-

tiegeweld ingaat, maar ook tegen het kapitalistisch systeem dat ermee beschermd wordt. • Racisme bestrijden met solidariteit. • Regularisatie van alle mensen-zonder-papieren. • Geen straffeloosheid meer voor de politie: democratische controle is nodig. • Sociale problemen vergen sociale oplossingen: investeringen in onderwijs en zorg, degelijke lonen, geen repressie. • Malcolm X zei: “Er is geen kapitalisme zonder racisme.” We moeten strijden voor de omverwerping van het kapitalistisch systeem van uitbuiting van de meerderheid van de bevolking door een kleine elite.

Reactie van Kshama Sawant op de veroordeling van Derek Chauvin “Deze veroordeling toont de kracht van massa-actie en van solidariteit onder de werkende klasse over de verschillen van huidskleur heen. Alle lof komt de activisten aan de basis van de Black Lives Matter-beweging toe, in het bijzonder de jongeren die het voortouw namen. Mijn felicitaties en solidariteit met de 20 miljoen moedige betogers, waarvan velen traangas, rubberkogels, politiegeweld en arrestaties te verduren kregen toen ze gerechtigheid eisten na deze racistische moord en toen ze betoogden voor systeemverandering als antwoord op het systemische racisme.”

meigroeten Minimumloon van 14euro/uur. Ook voor de vervangingsinkomens noodzakelijk! Toegang tot waardige woningen voor iedereen! Solidariteit, Monique

Strijdbare 1 mei Ingrid Permentier


sociaal

www.socialisme.be mei 2021

15

Doe mee op 27 juni: Pride is a Protest

M

et 17 mei, Internationale dag tegen LGBTI-fobie, en 28 juni, herdenking van de Stonewall opstanden, staan mei en juni internationaal in het teken van LGBTQI+-rechten. In België werd het homohuwelijk erkend in 2003, sinds 2006 bestaat het adoptierecht voor holebi-koppels en de transwet, die de aanpassing van je geregistreerde geslacht toegankelijker maakt, kwam er in 2017. Maar wat blijkt? Wettelijke gelijkheid betekent niet hetzelfde als reële gelijkheid! Discriminatie en haat blijven het leven van LGBTQI+-personen sterk bepalen. Strijd blijft nodig! Covid19 : de veiligheid en het welzijn van LGBTQI+ personen op de helling

2021 bracht ons opnieuw een homofobe moord, in Beveren. Verbaal en fysiek geweld maken helaas maar al te vaak deel uit van het leven van veel LGBTQI+-personen, evenals ‘subtielere’ vormen van haat en discriminatie. We kunnen in het openbaar niet zijn wie we zijn. Jongeren kunnen vaak ook niet dragen wat ze willen. We leven in een heteronormatieve wereld waar het klassieke gezin en de daaraan gekoppelde rolpatronen nog steeds dominant zijn en

vaak met geweld afgedwongen worden. Een crisis raakt de meest kwetsbaren het sterkst. Ook de Covid19-crisis doet ongelijkheid, onveiligheid en discriminatie toenemen. LGBTQI+-personen leven vaker dan gemiddeld in precaire, ongezonde en gevaarlijke omstandigheden. Jarenlange besparingen hebben voor lange wachtlijsten gezorgd bij vele vormen van hulpverlening en opvang, belangrijk voor het welzijn van LGBTQI+-personen. De lockdowns brachten een gevaarlijke stijging van intrafamiliaal geweld met zich mee. Slachtoffers, waaronder ook proportioneel veel LGBTQI+-personen,

leven 7 op 7 in een onveilige situatie. Toegang tot LGBTQI+-organisaties en sociaal contact in het algemeen bleef dikwijls beperkt tot online contact. Dit is onvoldoende en zeker niet altijd veilig. Cyberhate kent ongeziene hoogtes. De voorvallen van georganiseerd geweld waar LGBTQI+-personen via sociale media in de val gelokt en aangerand worden, nemen toe, waarbij de daders ook steeds jonger blijken. Bij jongeren leidt de crisis tot meer isolement en verslechtering van de mentale gezondheid. We hebben nood aan degelijke en gratis psychologische hulp voor iedereen die daar nood aan heeft. Een tekort aan degelijke jobs vormt een voedingsbodem voor discriminatie: wie ‘anders’ is, valt uit de boot. In 2018 meldde het gelijkekansencentrum UNIA een toename van de dossiers inzake discriminatie omwille van seksuele geaardheid met 49% tegenover het jaar ervoor. In het onderwijs is het lessenpakket nog steeds heteronormatief. Uit een onderzoek uit 2018 bleek dat in Vlaanderen meer dan 40 procent van de holebi’s zich niet veilig voelt op school. Een op vier kreeg zelfs af te rekenen met fysiek geweld en hetzelfde aantal ondernam reeds één of meerdere zelfdodingspogingen. Degelijke lessen seksuele opvoeding zijn nodig om vooroordelen en onwetendheid weg te werken en een veilig klimaat te creëren voor elke leerling. Strijd voor LGBTQI+-rechten en welzijn: reageer en protesteer!

Crisissen leiden tot een hardere samenleving. Dit gaat altijd gepaard met een toename aan spanningen, geweld en frustraties in de maatschappij. LGBTQI+fobie is volgens Campagne ROSA niet aangeboren en kan niet her-

leid worden tot één bepaalde cultuur. Discriminatie wordt gestimuleerd en in stand gehouden door het kapitalisme, dat het nodig heeft om mensen tegen elkaar op te zetten om zo bestaande machtsverhoudingen te behouden. In die lijn stelt de heersende klasse bepaalde groepen voor als minderwaardig en creëert ze bewust een vijandsbeeld rond het ‘anders zijn’. LGBTQI+-personen zijn een zogenaamde bedreiging van ‘traditionele waarden’. Op die manier verdelen ze de werkende klasse om beter te kunnen heersen. Denk maar aan de concentratiekampen voor holebi’s in Tsjetsjenië, de aanvallen op transrechten en welzijn in Hongarije onder Orban en in Brazilië onder Bolsonaro. In veel neokoloniale landen staat er nog steeds een gevangenis- of doodstraf op jezelf zijn. Onze strijd is internationaal! Ook in België blijven rechtse en conservatieve instellingen, politiek en religieus, LGBTQI+-personen voorstellen als abnormaal, minderwaardig of als een gevaar voor de samenleving. Hiermee geven ze een rechtvaardiging voor geweld en discriminatie. Wij pikken dit niet. Het is belangrijk telkens met acties te reageren op voorvallen van geweld. Maar we kunnen niet stoppen bij verontwaardiging. Het is hoog tijd dat ook de LGBTQI+beweging proactief tewerk gaat. De jaarlijkse Pride optochten in België lijken steeds meer op een gecommercialiseerd feestje, waarbij onze eisen en het strijdbare karakter van deze beweging naar de achtergrond verdwenen. Dit kan en moet anders: Pride is geboren als een Protest !

We moeten de straat op om echte maatregelen en investeringen af te

dwingen. Op 27 juni komen we op straat voor: • Investeringen in onderwijs, om o.a. degelijke lessen seksuele opvoeding mogelijk te maken. • Investeringen in gezondheidszorg, zodat iedereen die lichamelijk of psychologische zorg nodig heeft deze ook kan krijgen. • Investeringen in publieke diensten, huisvesting en degelijke jobs om geen ruimte te laten voor discriminatie. • Investeringen in socio-culturele LGBTQI+-ontmoetingsplaatsen en organisaties, die zoveel expertise, maar zo weinig middelen hebben. • Investeringen in opvanghuizen en sociale woningen om iedereen een veilig onderkomen te garanderen. Deze eisen kunnen levens redden, voor LGBTQI+-personen maar ook voor de grote meerderheid van de bevolking. Onze eisen tot investeringen botsen met de jarenlange besparingspolitiek. Er is rijkdom genoeg, maar die wordt momenteel enkel gebruikt om de rijken rijker te maken. De strijd voor LGBTQI+-welzijn en de sociale strijd voor een andere samenleving gaan daarom hand in hand. Wij willen een samenleving waar het welzijn van allen centraal staat. Dat staat haaks op het kapitalisme, waarin de winsten van een kleine elite de belangrijkste drijfveer zijn. Discriminatie zal pas verdwijnen wanneer we die voedingsbodem wegnemen. Deze strijd moeten we samen voeren. We have a world to win! Stay Proud, Stay Pride: Organiseer mee/ doe mee met de Pride is a Protest-acties in Gent, Antwerpen en Brugge op 27 juni 2021, één dag voor de verjaardag van de legendarische Stonewall opstanden.

meigroeten

Pride is a protest * Voor degelijke lessen seksuele opvoeding, degelijke en toegankelijke zorg en voor meer LGBTQI+ ontmoetingsplaatsen. * Voor een samenleving waarin het welzijn van iedereen centraal staat! 27 juni 15u de Burg, Brugge “We moeten niet overdrijven als we het hebben over de menselijke overwinningen op de natuur. Voor elke overwinning neemt de natuur wraak.”

Friedrich Engels

ANTWERPEN

donderdag afdeling

Succes met de organisatie! H.T.

brugge

solidariteit met de revolutie in Myanmar!

Tamil Solidariteit

Gezondheid voor de winst

Vaccins en farma in publieke handen! Finghín & Léa (Dublin)

De afgelopen weken namen wij afscheid van onze vriend en kameraad Jan van Emous. Echtgenoot van Ann en vader van Ben en Tijl. Jan gaf gedurende decennia mee vorm aan de Leuvense en ook regionale LSP-werking. Een rots in onze werking, syndicalist bij het ABVV en overtuigd marxist die jarenlang onze ideeën uitdroeg. We zullen zijn en onze strijd verder zetten en daarbij steeds terugdenken aan zijn inbreng, bijdrage en innemende persoonlijkheid. Voorwaarts naar het socialisme!

vlaams-brabant en Limburg


strijd

solidariteit

socialisme

maandblad van de L i n k s e S o c i a l i s t i s c h e Pa r t i j  nr 404  mei 2021

€2

€5 steunprijs

r o o v n i e j f schrij p m a k r e m o z s on (2-8 juli)

Zeven dagen van discussie en debat tegen onderdrukking en kapitalisme

A

l meer dan een jaar wordt onze planeet gegijzeld door de onkunde van politici, Big Pharma en de hele heersende klasse om het coronavirus efficiënt te bestrijden. Ze kiezen ervoor de winsten van de allerrijksten steeds opnieuw voorrang te geven op het belang van de werkende klasse, maar werkenden en jongeren accepteren dat niet langer. Op 29 mei komt het Belgisch zorgpersoneel in actie voor meer middelen, personeel en loon met een nieuwe zorgbetoging. Ook internationaal en rond andere thema’s vinden na de lockdown-pauze opnieuw steeds meer protesten plaatsen.

door het team voor het zomerkamp 2021 De veroordeling van de politie-agent Derek Chauvin voor de moord op George Floyd toont nogmaals het belang van massaal protest. Voor de eerste keer werd een blanke politieagent veroordeeld voor de moord op een zwarte man: een belangrijke verdienste voor de Black Lives Matterbeweging. Het inspireert velen om zich uit te spreken tegen onrecht en in actie te komen. De belangrijkste vraag voor die miljoenen actievoerende jongeren en werkenden blijft natuurlijk hoe we tot echte verandering komen. Voor Campagne

ROSA en Actief Linkse Studenten & Scholieren is dat de centrale kwestie. De feministische beweging toonde hoe begrepen wordt dat gelijkheid in de wet helemaal geen reële gelijkheid betekent. De klimaatbeweging toonde het begrip dat enkel aanpassingen in onze individuele levensstijl niet volstaan. We leerden daarom om samen actie te voeren, om dat internationaal te doen en bovenal: om samen met de werkenden en hun stakingswapen in strijd te gaan, niet gewoon voor één betoging maar om vastberaden te

strijden tot we winnen. Maar wat betekent het om te winnen? Er zijn vandaag overwinningen mogelijk, maar de echte overwinning is het omverwerpen van het kapitalisme. Dat is nodig om de basis te leggen voor het einde van onderdrukking, discriminatie en geweld die in het DNA van dit systeem zitten. Om de wereld te veranderen, moeten we die eerst begrijpen. Daarom organiseren Campagne ROSA en ALS, in samenwerking met LSP/PSL (de Belgische afdeling van International Socialist Alternative), elk jaar een kamp, niet alleen voor ontspanning, maar ook voor politieke discussie en vorming. Dit jaar zal nog belangrijker zijn dan de vorige: de veelvuldige crises van het kapitalisme leiden tot een radicalisering van jongeren en werkenden. We kunnen er vanop aan dat er massastrijd komt. Hoe kunnen we daar een rol in spelen en strijdbewegingen met elkaar verbinden om ze te versterken? Hoe zorgen we ervoor dat de energie van opstand en verzet niet gewoon terug verdampt?

Hoe vermijden we de valstrikken van de heersende klasse om ons te verdelen? Welke lessen kunnen we uit het verleden trekken? Dit zomerkamp is een ideale gelegenheid om ons voor te bereiden op de enorme uitdagingen die ons te wachten staan. We willen begrijpen hoe het kapitalisme werkt, wat de gebreken ervan zijn en hoe we er het efficiëntst tegen kunnen strijden. We hebben nood aan een organisatie om onze ideeën in de praktijk te brengen. Het is ook nodig om onze eisen en ons programma tegen racisme, seksisme, LGBTQI+fobie en andere vormen van onderdrukking uit te werken, waarbij we bouwen aan solidariteit voor een revolutionaire maatschappijverandering. Hoe een krachtsverhouding opbouwen om een democratisch socialistisch alternatief af te dwingen, is de rode draad doorheen de verschillende activiteiten van dit zomerkamp. Kom je in opstand tegen onderdrukking? Ben je een antikapitalist of een marxist? Alleen kunnen we niets doen, samen zullen we de wereld veranderen. Je plaats is op ons zomerkamp met jongeren en werkenden uit binnen- en buitenland. Schrijf je in via het Facebook-evenement (Summercamp 2021 - Against Oppression & Capitalism) of via onze websites. Het kamp gaat coronaproof door van 2 tot 8 juli op kampplaats de Viggel in Bree in de provincie Limburg. Contacteer ons om af te spreken voor het collectief vertrek vanuit enkele grote steden.

De belangrijkste vraag voor die miljoenen actievoerende jongeren en werkenden blijft natuurlijk hoe we tot echte verandering komen. Voor Campagne ROSA en Actief Linkse Studenten & Scholieren is dat de centrale kwestie.

w w w. s o c i a l i s m e . b e


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.