DLS410 - december 2021/januari 2022

Page 1

strijd

solidariteit

socialisme

maandblad van de L i n k s e S o c i a l i s t i s c h e Pa r t i j  nr 410  dec. 2021 / jan. 2022

€2

P2A6269 Afgiftekantoor 1081 Brussel Ver. uitg. G. Cool, Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek

€5 steunprijs

m e e t s y s t e h

k e i z is

Werkende klasse kan alles anders doen draaien D

e vaccins helpen ons beschermen, maar wondermiddelen die ons naar het rijk van de vrijheid leiden, zijn ze helaas niet, zeker niet bij het uitblijven van de noodzakelijke wereldwijde vaccinatiestrategie. Zo’n strategie is mogelijk met de huidige productiecapaciteiten, maar het botst op alle tegenstellingen van het kapitalisme. Elke crisis versterkt andere crises: van de economische problemen tot de escalerende milieucatastrofes. Elke crisis wijst meteen op een systeemprobleem. Heel het systeem is ziek, hoog tijd voor verandering!

door

Geert Cool

De vierde golf van de pandemie toont op pijnlijke wijze dat mooie woorden en snelle oplapmiddelen niet volstaan. Ze overtuigen steeds minder, waardoor op verdeeldheid en repressie wordt teruggevallen. Dit versterkt het wantrouwen dat alle kanten uitgaat. Het leidt tot harde discussies onder collega’s, vrienden of familie. Enkel de arbeidersbeweging is in staat om de impasse te doorbreken. De eerste golf toonde dat het de werkenden zijn die alles doen draaien. Het zijn ook de werkenden die alles anders kunnen doen draaien. Als wij in ons leven een ernstige crisis meemaken, gebruiken we alle middelen waarover we beschikken om die aan te pakken. Dat zien we bij elke ramp: de mens is tot veel in staat en is instinctief bijzonder solidair. Voor een maatschappelijk probleem als een pandemie zou dit niet anders moeten zijn. Alle wetenschappelijke

kennis, know-how en capaciteiten samenbrengen en inzetten om de pandemie te bestrijden, zou ons veel verder brengen. Dit botst echter meteen op de winstbelangen die vandaag centraal staan. Pfizer, BioNTech en Moderna maken samen 1.000 dollar winst per seconde op een ogenblik dat de bevolking van de armste landen geen toegang heeft tot vaccins. De drie bedrijven konden voor de ontwikkeling van hun vaccins op minstens 8 miljard dollar publieke middelen rekenen. De verdubbeling van de omzet bij Pfizer bracht het bedrijf er al toe om de dividenden per aandeel met 3% op te trekken. De wetenschap achter de vaccins is essentieel in de bescherming van de wereldbevolking tegen deze pandemie. Maar de vaccinstrategie zal pas efficiënt zijn wanneer die technologie bevrijd is van de beperkingen opgelegd door het private be-

zit van de kennis en de productiecapaciteit. Big Pharma heeft er geen enkel belang bij dat deze pandemie snel voorbij is. We mogen deze essentiële sector niet overlaten aan de winsthonger! Hoeveel golven moeten er nog volgen vooraleer de zorgsector volledig anders wordt benaderd? Eerst en vooral is er nood aan een drastische uitbreiding van de capaciteit inzake personeel en infrastructuur. Het zorgpersoneel wordt vandaag tegen hoge snelheid in een doodlopend straatje van tekorten en uitputting gestuurd. Bij de geringste afname van het aantal besmettingen werd de test- en tracingcapaciteit afgebouwd. Na bijna twee jaar is er nog steeds geen grootschalig stelsel van massale gratis testing. De regeringen lijken niets geleerd te hebben uit de vorige golven. Niet omdat ze dom zijn, wel omdat ze vastzitten in het keurslijf van een falend kapitalistisch systeem. Het zorgpersoneel en de gemeenschap moeten zelf kunnen beslissen wat er nodig is om uit de impasse te geraken. Alle tegenstellingen van het kapitalisme versterken de pandemie. De groeiende verstoring van de harmonie tussen mens en natuur speelde een rol in het overbrengen van het virus van vleermuizen naar de mens. Onder het kapitalisme zijn er wereldwijde connecties, maar men blijft het systeem in essentie nationaal beheren. Het privaat bezit

Nieuwe PVDA-voorzitter, zelfde vraag: hoe socialisme realiseren? • Lees op pagina 2

w w w. s o c i a l i s m e . b e

van de productiemiddelen staat vrije samenwerking in de ontwikkeling van vaccins en een globale strategie in de weg. De besparingslogica van de afgelopen jaren zorgt ervoor dat sectoren als de zorg of het onderwijs moeten blijven dweilen met de kraan open. We mogen ons lot niet aan het winstbejag overlaten. De werkende klasse moet zelf in het offensief gaan om alle beschikbare middelen en rijkdom in te zetten in ons belang. Geen enkele crisis is nog op te lossen zonder het volledige systeem te betwisten. Om het falende kapitalisme weg te krijgen, moeten we nu stappen zetten om een krachtsverhouding uit te bouwen tegen de greep van Big Pharma, voor meer middelen voor zorg, voor wetenschap in publieke handen, voor een echte wereldwijde strategie op basis van solidariteit en samenwerking … Het potentieel voor groeiende strijdbewegingen is er: begin november betoogden tienduizenden jongeren en werkenden tijdens COP26 in Glasgow voor ‘system change’, eind november protesteerden we tegen seksistisch geweld, in tal van sectoren gingen de werkenden over tot stakingen en acties. Dit moeten we opvoeren en samenbrengen in een strijd voor socialistische verandering: een samenleving waarin de werkende klasse alles anders doet draaien!

Geen sociale vooruitgang zonder recht op collectieve actie • Lees op pagina 4


2

onze mening

EDITO door bart Vandersteene

B

Zelfs minimale eisen botsen met heel het systeem

De grote campagnes van de PVDA zijn al langer beperkt tot enkele minimale voorstellen: verlaging van de BTW op energie naar 6%, een miljonairstaks, een publieke bank, pensioen op 65 jaar … Deze eisen klinken voor velen als muziek in de oren en zouden een stap vooruit zijn. Na 40 jaar rechtse tegenhervormingen lijken ze vaak radicaal. Zelfs deze eisen botsen evenwel meteen op de winstmaximalisatie die eigen is aan het kapitalisme. Sociale vooruitgang realiseren, vergt harde sociale strijd van onderuit waarmee een krachtsverhouding wordt uitgebouwd waar de kapitalisten niet om heen kunnen. Sociale strijd is de motor voor sociale verandering. Parlementaire posities moeten in de eerste plaats dienen voor de uitbouw van deze sociale strijd. Elke overwinning onder het kapitalisme is immers slechts tijdelijk. De logica van brutale concurrentie tussen privé-ondernemingen en hun nood om winsten te maximaliseren zet een permanente neerwaartse druk op lonen, arbeidsomstandigheden, sociale uitgaven …

Linkse Socialist

Nieuwe PVDA-voorzitter, zelfde vraag: hoe socialisme realiseren?

egin december wordt Raoul Hedebouw de nieuwe PVDAvoorzitter. Hij volgt Peter Mertens op, die in 2008 de fakkel overnam van Ludo Martens. Als nieuwe voorzitter was Mertens de verpersoonlijking van de breuk met de ‘oude’ PVDA, een breuk die nodig was om te overleven. De hervorming kende succes: de partij groeide van 2300 leden toen naar 24.000 vandaag. De electorale successen waarop de partijvernieuwing focuste, volgden ook: in 2018 haalde de PVDA 169 lokale verkozenen, een jaar later 43 parlementsleden. Hiermee geeft de PVDA uitdrukking aan de groeiende zoektocht naar een linkse kritiek op het beleid en aan de zoektocht naar een alternatief op deze kapitalistische samenleving die in permanente crisis is beland. De aanwezigheid van de PVDA in de parlementen zorgt ervoor dat de bekommernissen van de werkende klasse daar een sterker platform krijgen. Wij zijn daar enthousiast over, terwijl we tegelijk het debat blijven voeren over welke tactieken en strategie nodig zijn om effectief tot een breuk met het kapitalisme te komen. Op dat vlak zijn we bezorgd dat het electorale bij de PVDA primeert boven de uitbouw van sociale strijd. De interne herpositionering binnen de PVDA-leiding kondigt op dat vlak geen nieuwe koers aan.

de

Anders gezegd: de klassenstrijd is permanent en allesbepalend zolang de twee fundamenteel tegenover elkaar staande sociale klassen bestaan. De kapitalistische klasse die de fabrieken, de banken, de technologie, gronden en gebouwen in eigendom heeft, vormt de sociale klasse die baat heeft bij de huidige organisatie van de samenleving. Daartegenover staat de grote meerderheid van de bevolking, de werkende klasse, iedereen die afhankelijk is van de verkoop van arbeidskracht om in z’n levensonderhoud te voorzien. Deze meerderheid heeft er belang bij om de samenleving zo te organiseren dat er samenwerking en solidariteit is, in plaats van concurrentie en competitie. Deze meerderheid heeft er belang bij dat problemen als klimaat, voedselveiligheid, armoede en gezondheid, globaal en in solidariteit worden aangepakt, dat er overal in de wereld sociale zekerheid is, kwaliteitsvol onderwijs en goed werkende openbare diensten zijn, dat er geen discriminatie of uitbuiting is. Maar zo’n solidaire samenleving valt niet te rijmen met het private bezit van de productie. Het is het één of het ander. Het inzicht overbrengen, dat kapitalisme niet te rijmen valt met een sociale politiek, aan een zo breed mogelijk publiek, via agitatie en doorheen sociale strijd, is de fundamentele taak van al wie opkomt voor een socialistische samenleving. Daar komt de PVDA niet aan tegemoet. De minimale eisen worden niet gekoppeld aan het in vraag stellen van de private eigendom van de productiemiddelen als hoeksteen van de kapitalistische samenleving. Daarmee sluit de PVDA zich aan bij de dominante trend binnen links vandaag: het zich aanpassen aan het systeem. De val van de stalinistische dictaturen in het Oostblok 30 jaar geleden weegt nog altijd zwaar door. Het

idee dat er een alternatief mogelijk is op het kapitalisme, leek voor verschillende generaties een naïeve illusie. De ideologische wervelwind van neoliberalisme en individualisme zette een enorme druk op linkse organisaties en hun programma. Veel partijen in Europa die door de PVDA als referentiepunt worden genomen, ruilden het streven naar socialisme in voor sociale correcties op het systeem. De PVDA evolueert ook in die richting.

De klassenstrijd is permanent en allesbepalend zolang de twee fundamenteel tegenover elkaar staande sociale klassen bestaan. Hoe ontstond de ‘nieuwe’ PVDA?

Peter Mertens wierp zich begin deze eeuw op als de leider van de jonge garde die een interne omwenteling doorvoerde. Daarmee werd komaf gemaakt met de erg openlijk stalinistische koers van de partij. Raoul Hedebouw werd de joviale, vlotte woordvoerder die de bocht

nam van het oubollige stalinistische discours naar een vlot, soms simplistisch maar electoraal lonend, discours. Mertens en Hedebouw waren in de jaren 1990 voortrekkers van de jongerenbeweging van de PVDA, de MLB (Marxistisch-Leninistische Beweging). Heel wat centrale kaders van de huidige partijleiding kregen in die periode hun ‘old school’ stalinistische politieke vorming. Het stalinistische model was rond de eeuwwisseling helemaal achterhaald. Dit stortte de PVDA in een existentiële crisis. Tegelijkertijd groeide de ruimte voor een politiek alternatief op de naar het centrum opgeschoven sociaaldemocraten en groenen, die het neoliberalisme steeds meer omarmden. De PVDA slaagde er niet in om deze ruimte in te nemen. Wij namen in die periode de naam LSP aan en verdedigden de noodzaak van een nieuwe partij van de werkende klasse, een brede strijdpartij waar al wie zich verzet tegen het neoliberale beleid deel van kon uitmaken. We stelden dat LSP er alles aan zou doen om zo’n partij te steunen en tegelijk verder zou bouwen aan een eigen marxistische organisatie. Er waren verschillende pogingen om de leemte op links in te vullen. In 2006 werd het Comité voor een Andere Politiek opgericht, met onder meer voormalig SP-parlementair Jef Sleeckx. Er was Une Autre Gauche

in Brussel en Wallonië. In 2011 stapte SP.a Rood uit de SP.a en vormde het de beweging Rood! We werkten mee aan samenwerkingsverbanden als Front des Gauches en Gauches Communes. Geen enkele van deze initiatieven had de juiste benadering en samenstelling om tot een succesvolle nieuwe partij te leiden. Toch deed LSP er alles aan om deze initiatieven te versterken. Uiteindelijk slaagde de PVDA er stap voor stap in om de linkse ruimte te vullen. Helaas blijft de PVDA een resoluut afwijzende houding innemen tegenover LSPsteun aan dit proces. Dat neemt niet weg dat we ook bij de volgende verkiezingen actief zullen oproepen om PVDA te stemmen als beste optie vandaag om de stem van de werkende klasse in het politiek debat te versterken en daarmee de sociale strijd te ondersteunen. We zullen de conclusies van het partijcongres van 5 december aandachtig en kritisch onder de loep nemen. Niet omdat we nu eenmaal kritiek willen leveren, maar omdat het debat over hoe tot een maatschappijverandering te komen essentieel is voor activisten en strijdbare syndicalisten. We doen dit vanuit onze benadering die strijd voor elke vooruitgang van de werkende klasse onlosmakelijk verbindt met de noodzaak van vastberaden en internationale strijd en organisatie voor socialistische maatschappijverandering.

Mertens en Hedebouw. (Foto door Liesbeth)

Sammy Mahdi pleegt woordbreuk. Beweging van mensen zonder papieren terug op gang trekken!

O

p 30 november is het exact tien maanden geleden dat de bezetting van de Begijnhofkerk in Brussel begon. Mensen zonder papieren van de Union des Sans Papiers pour la Régularisation (USPR) eisten met deze politieke bezetting een regularisatie. In de zomer kwam het tot een hongerstaking die pas werd beëindigd na beloften van staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V). Vandaag vallen er negatieve beslissingen van de Dienst Vreemdelingenzaken en zijn de hongerstakers en hun medestanders woedend. door

Pietro (Brussel)

Wij hebben begrip voor de diepe wanhoop en frustratie van de mensen zonder papieren die leidden tot de hongerstaking, ook al waarschuwden we van bij het begin dat deze actiemethode niet zou zorgen voor de nodige krachtsverhouding om echte overwinningen te boeken. Daarvoor moeten we geduldig bouwen aan massabewegingen. De kwestie van migratie zal niet van de agenda verdwijnen. Het personeel van de asielcentra van Fedasil hield onlangs een 24-urenstaking uit protest tegen het gebrek aan plaatsen en

middelen om asielzoekers op te vangen. De crisis in Afghanistan en de heropening van migratieroutes afgelopen zomer brachten het Belgische opvangsysteem opnieuw aan de rand van de afgrond. Dit gaat gepaard met een steeds repressievere opstelling. Zo ging de grenspolitie over tot de arrestatie van twee buitenlandse studenten die in een gesloten centrum werden geplaatst terwijl hun papieren nochtans in orde waren. De twee werden vrijgelaten na solidariteitsacties van studenten en universiteiten. Ondertussen blijven mensen zonder

papieren overgeleverd aan de willekeur van bazen die misbruik maken van hun situatie om hen uit te buiten voor een hongerloon in soms gevaarlijke omstandigheden. Deze extreme uit-

buiting zet de arbeidsvoorwaarden en lonen van alle werkenden onder druk. Fethi Mohammed, een voormalig hongerstaker, werd ondanks zijn gezondheidsproblemen tewerkgesteld op een

bouwwerf. Hij viel van een steiger op vijf meter hoogte. Hij hield er verschillende breuken en een hoofdwonde aan over. Dit is wat het migratiebeleid van deze regering concreet betekent. Er zijn nu verschillende initiatieven en nieuwe actiegroepen, zoals het collectief dat overging tot de bezetting van de voormalige hoofdzetel van KBC in Molenbeek. Het collectief van werknemers zonder papieren van het ACV in Brussel voert actie om de uitbetaling van achterstallig loon te eisen. De USPR daagt de Belgische staat voor de rechter naar aanleiding van de negatieve beslissingen door de Dienst Vreemdelingenzaken. Om tot echte overwinningen te komen, is er eenheid van deze actiegroepen en hun aanhangers nodig rond de opbouw van een nationaal actieplan. Daarin zal er veel aandacht nodig zijn voor banden met andere strijdbewegingen, in het bijzonder de vakbonden en die sectoren waar het personeel in actie komt (zorg, brandweer, non-profit …).


klimaat

www.socialisme.be december 2021 - januari 2022

3

Klimaattop in Glasgow. Good COP of Bad COP?

A

an het einde van COP26 in Glasgow vatte de Belgische klimaatwetenschapper Jean-Pascal van Ypersele het resultaat als volgt samen: “Veel meer dan blah blah blah, maar het is zeer onvoldoende”. Onze nationale deskundige is veel minder pessimistisch dan Greta Thunberg, die van mening is dat COP26 niet meer was dan een “greenwashing”-operatie zonder enige echte vooruitgang. Wie heeft er gelijk?

door

Jean (Luxemburg)

Voor Jean-Pascal van Ypersele zijn “de nog duidelijkere erkenning van de urgentie van actie en een gunstig onthaal van het laatste IPCC-rapport” reden tot tevredenheid, net als de oproep om het gebruik van steenkool en de subsidies voor fossiele brandstoffen te verminderen. “Het in Glasgow goedgekeurde pakket zorgt niet onmiddellijk voor een vermindering van de uitstoot van broeikasgassen, maar schept wel een kader en geeft steeds duidelijkere signalen in de richting van een koolstofarme economie voor alle regeringen, economische actoren en burgers. Laten we nu aan het werk gaan”, concludeert de klimaatwetenschapper. Hij erkent dus expliciet dat er geen concrete en onmiddellijke maatregelen zijn voortgekomen uit COP26... Wat impliciet Greta Thunberg gelijk geeft. Op basis van de op de conferentie gedane aankondigingen spreken de deskundigen over een opwarming tussen 1,8 en 2,4 °C. Dit is beter dan de 2,7°C waartoe we vóór de COP waren veroordeeld. Voor de optimisten is elke tiende van een graad een overwinning. We zouden het zo kunnen bekijken als deze overwinningen tastbaar en gegarandeerd waren. Het zijn echter nog steeds niet-bindende beloften of toezeggingen zonder echte sancties voor niet-naleving. Dit is geen eenvoudig filosofisch debat tussen optimisten en pessimisten. Zeggen dat elke tiende van een graad winst is, mag ons niet blind maken

voor het feit dat elke tiende van een graad die verloren gaat een dodelijke bedreiging vormt voor tientallen of zelfs honderden miljoenen mensen op deze planeet. Wat is er afgesproken op deze ‘COP van de laatste kans’?

Maar laten we de resultaten van deze “COP van de laatste kans” eens nader bekijken op 5 belangrijke gebieden. Deze zijn: wereldwijde emissiereductie; uitstap uit fossiele brandstoffen; hulp aan zuidelijke landen; methaan, ontbossing,... en tenslotte koolstofcompensatie. De vermindering van de wereldwijde uitstoot is waarschijnlijk de grootste mislukking van deze COP. Zoals gezegd, zullen extra inspanningen de opwarming van de aarde slechts marginaal beperken. Zo’n 50 landen hebben geen enkele inspanning geleverd om hun plan van 2015 te verbeteren. De enige kleine stap voorwaarts is de afspraak om de doelstellingen vaker dan om de 5 jaar te herzien. Maar dit is natuurlijk niets concreets. Wat fossiele brandstoffen betreft, heeft de COP in Glasgow voor het eerst het einde van olie en steenkool in het vooruitzicht gesteld. Maar op het laatste moment verkreeg India, gesteund door China en Zuid-Afrika, een aanzienlijke afzwakking van het pact: in plaats van een “geleidelijke verdwijning” van steenkool, roept het

akkoord slechts op tot “intensivering van de inspanningen” om te komen tot een “geleidelijke vermindering” ervan. “Voor het eerst worden fossiele brandstoffen in een COP-tekst apart vermeld. Wat voor de onderhandelaars een stap voorwaarts lijkt, blijft in de echte wereld een tragikomische waarheid. Er wordt geen melding gemaakt van een tijdschema voor de geleidelijke afschaffing van koolwaterstoffen, die de belangrijkste oorzaak zijn van de opwarming van de aarde. De leiders van de rijke landen hypothekeren liever de toekomst van de jongere generaties en het voortbestaan van kwetsbare landen dan de misdadige belangen van hun fossiele-brandstofindustrieën ter discussie te stellen”, aldus Greenpeace Frankrijk. De hulp aan de landen van het Zuiden, die het zwaarst worden getroffen door de klimaatcrisis, is opnieuw een mislukking en de beloften die in 2009 aan de arme landen zijn gedaan, zijn nog steeds niet nagekomen. Alleen Schotland en Wallonië hebben een taboe doorbroken door respectievelijk 1,17 miljoen en 1 miljoen euro aan te kondigen als compensatie voor verlies en schade. Met de rug tegen de muur moesten de kwetsbare landen genoegen nemen met een troostprijs, namelijk de organisatie van een tweejarige dialoog over financieringsregelingen om verliezen en schade te voorkomen, te beperken en aan te pakken, zonder enige garantie dat dit tot concrete toezeggingen zal leiden. Zou u iemand die in levensgevaar verkeert, voorstellen om hem te komen helpen, maar wel pas over twee jaar? Wat methaan en ontbossing betreft, zijn er parallel met de onderhandelingen vele aankondigingen gedaan, maar de reikwijdte ervan blijft onzeker omdat sommige belangrijke landen hebben geweigerd ze te ondertekenen (zoals Canada, Argentinië of Nieuw-

Zeeland voor wat betreft de veehouderij), terwijl de oprechtheid van sommige ondertekenaars (het Brazilië van Bolsonaro in het geval van de ontbossing) twijfelachtig is. De herziening van de koolstofcompensatiemechanismen wordt door sommigen voorgesteld als een stap vooruit omdat artikel 6 van de akkoor-

Een detail dat de hypocrisie van de top illustreert: de fossiele-brandstofindustrie had de grootste delegatie op COP26, met 503 afgevaardigden, ver vóór de landen die het meest door de klimaatverandering worden getroffen. den van Parijs, dat voorzag in een systeem voor de handel in emissierechten, sinds 2015 was vastgelopen. COP26 is er dus in geslaagd regels op te stellen om de markt voor koolstofcompensatie te reguleren. “Ondanks het feit dat koolstofmarkten gevaarlijk kunnen zijn voor zowel het bereiken van de +1,5°C-doelstelling als voor het respecteren van de mensenrechten, hebben de staten een tekst goedgekeurd die enkele garanties biedt inzake milieu-integriteit en mensenrechten”, aldus het Climate Action Network. Deze ‘overwinning’ mag ons echter niet de fundamentele tekortkomingen van dit compensatiemechanisme doen vergeten. In de eerste plaats ontstaat er een kloof tussen reeds gerealiseerde CO2emissies en compensatieprojecten

waarvan de uitvoering jaren zal vergen en waarvan de resultaten hypothetisch blijven en afhangen van de nog onzekere prestaties van bepaalde acties. Zo kan het planten van bomen op bepaalde soorten grond leiden tot een CO2-uitstoot die groter is dan het volume dat de bomen kunnen absorberen... Verder betekent het op de markt brengen van CO2 dat bedrijven, die het zich kunnen veroorloven, doorgaan met vervuilen door hun zonden ‘af te kopen’, zoals in de tijd van de aflaten. Het creëert ook een nieuw speelterrein voor speculanten. Kortom, het is een kleine stap in een riskante richting. Het zou veel beter zijn om de transitie en het koolstofvrij maken van de economie democratisch te plannen in plaats van met de toekomst van de planeet te gokken op de aandelenmarkt. Triest record

Tot slot heeft COP26 een triest record gebroken: de eigen CO2-uitstoot. Volgens nog voorlopige ramingen zou de koolstofvoetafdruk meer dan 100.000 ton CO2 bedragen, d.w.z. twee keer zoveel als bij COP21 in Parijs en vier keer zoveel als bij COP15 in Kopenhagen. Nog een detail dat de hypocrisie van de top illustreert: de fossiele-brandstofindustrie had de grootste delegatie op COP26. Met 503 afgevaardigden staat ze ver vóór de landen die het meest door de klimaatverandering worden getroffen. Ook Inter national Socialist Alternative (ISA) was sterk vertegenwoordigd en zette een stap in het opbouwen van internationaal verzet tegen greenwashing en kapitalistische vernietiging. Onze revolutionaire energie is 100% hernieuwbaar. Als je niet tevreden bent met de uitkomst van COP26 en je wil onze planeet redden, doe dan mee met ons!

KORT •

“Ik hoop dat het hierbij blijft, anders wordt het al te gek.” Dat verklaarde Søren Skou, de CEO van het Deense containerbedrijf Maersk na de verhoging van de winstverwachting van het bedrijf van 6 tot 19 miljard dollar. Als kapitalisten hun eigen winsten al te gek vinden, kunnen we enkel maar concluderen dat hun systeem helemaal op hol slaat. “Geld en hebzucht leiden tot de meest extreme vorm van kapitalisme, waarbij een elite zichzelf steeds rijker maakt en de rest onder de duim houdt. Vroeg of laat ontploft dat.” Voor die ene keer dat we het eens zijn met voormalig Unizo-topman Karel Van Eetvelt mag dat gezegd worden. Helaas had Van Eetvelt het slechts over één sector, met name de voetbalindustrie, en trekt hij er evenmin antikapitalistische conclusies uit. Begin november overleden twee daklozen in een ondergrondse parking nabij station Antwerpen Centraal. Burgemeester De Wever (N-VA) had meteen zijn oordeel klaar. Neen, niet de besparingen op sociale diensten vormen het probleem. Evenmin moet gekeken worden naar het asociale beleid van steeds duurdere prijzen waardoor mensen uit de boot vallen. Neen, het is de schuld van die daklozen zelf... Hij verklaarde: “Deze mensen zijn totaal haveloos en hebben een bijna dierlijke manier van leven.”


4

op de werkvloer

de

Linkse Socialist

Geen sociale vooruitgang zonder recht op collectieve actie

H

et sociale ongenoegen is groot. Bij de noodcentrale 112 trekt het personeel aan de alarmbel. Het zorgpersoneel zit er volledig door. Personeel van de dienstencheques betoogde in Brussel. Pakjesbedrijven gebruiken slavenarbeid en zwartwerk. In zowat alle sectoren was er protest of de dreiging van protest nodig om zelfs maar de erg minimale loonsverhoging van 0,4% te bekomen. Eerder ontplofte het ongenoegen opnieuw bij Lidl. Zelfs bij de politie waren er acties, waaronder wegblokkades, wegens het uitblijven van loonsverhogingen. Om onze dalende koopkracht te stoppen, is strijd nodig. Het recht op collectieve actie, zonder het risico om daarbij boetes of veroordelingen op te lopen, is daar essentieel voor. We zullen onze rechten verdedigen door ze actief te gebruiken.

door een spoorwegarbeider

Vakbondsacties zijn niet crimineel

In 2018 werd de voorzitter van het Antwerpse ABVV Bruno Verlaeckt veroordeeld voor het organiseren van een piket met blokkade tijdens een nationale actiedag. Vervolgens werden 17 ABVV-vakbondsleden in Luik veroordeeld tot voorwaardelijke gevangenisstraffen met geldboetes omdat ze aanwezig waren bij een wegversperring tijdens de grote stakingsbewegingen van 2015. Ze werden al “de 17 van de brug van Cheratte” genoemd. In hoger beroep werd de veroordeling niet ingetrokken, maar zelfs nog opgetrokken met hogere boetes. Deze veroordelingen zijn niet willekeurig. Het toont hoe we de afgelopen jaren een nieuwe periode van sociale conflicten zijn ingegaan. Justitie wordt gebruikt om het sociaal protest te stoppen. Dit gaat heel ver: in Gent kregen vakbondsmilitanten zelfs voor het uitdelen van pamfletten een GASboete! Vakbondsverantwoordelijken die veroordeeld worden omdat ze op de openbare weg staan tijdens een collectieve actie, dat gaat wel heel ver. Zoals het ABVV opmerkt, werd “hun aanwezigheid bij een actie op de openbare weg aangewend om hen te veroordelen wegens ‘kwaadwillige belemmering van het verkeer’ (Artikel 406 Strafwetboek).” Deze rechtspraak maakt het mogelijk om alle sociale bewegingen te veroordelen als die gebruik maken van actiemethoden als betogingen, zitacties of bijeenkomsten op de openbare weg. Een recht bestaat maar voor zover het gebruikt wordt

De Belgische kapitalistische klasse is

bijzonder goed georganiseerd wanneer het erom gaat haar juridische instrumenten in te zetten om de vakbonden te verzwakken. Dat zagen we al met de stelselmatige toename van het aantal deurwaarders aan piketten en nu met de veroordelingen van verantwoordelijken. Desnoods grijpen ze hiervoor terug naar 19e eeuwse regels, zoals het artikel over het kwaadwillig belemmeren van het verkeer. Evengoed worden er nieuwe regels opgemaakt, zoals die inzake de minimumdienst bij het spoor (zie hiernaast), Belgocontrol of in de gevangenissen. Als werkgevers en hun rechters spreken over een zogenaamd ‘nieuw evenwicht’ in het stakingsrecht, bedoelen ze dat ze dit recht van elke inhoud willen ontdoen. CEO’s, aandeelhouders en hun politieke vertegenwoordigers moeten geen actie voeren om bediend te worden. In de salons van de macht worden hun portemonnees en andere belangen gediend. Voor hen rollen alle autoriteiten de rode loper uit. Protest ertegen wordt daarentegen aan banden gelegd: de overheden willen de regels bepalen over hoe en wanneer we tegen hen mogen protesteren. Dat is uiteraard niet ‘evenwichtig’, het is een ondemocratische beperking van het recht op collectieve actie. De verschillende regeringen spreken graag over sociaal overleg, toch als ze hun onpopulaire voorstellen door onze strot willen rammen. Sociale vooruitgang was steeds het resultaat van krachtsverhoudingen in de samenleving. Die bouwen we op door ons te organiseren, te mobiliseren en desnoods te staken. Stakingen zijn onmisbaar om tot verandering te komen. Een recht bestaat slechts voor zover het wordt gebruikt. Anders blijft het een abstract concept op een stukje

papier. Om onze collega’s te mobiliseren en hen ervan te overtuigen het stakingsrecht te verdedigen, moeten wij het instrument van de staking gebruiken om overwinningen te behalen. Het actieplan van het najaar van 2014 was bijvoorbeeld een groot succes, met een grote vakbondsbetoging (de grootste sinds 1986) en een provinciale stakingsreeks die momentum opbouwde naar de monumentale nationale algemene staking van 15 december. Helaas was er hierna twijfel en verdeeldheid onder de vakbondsleiders, waardoor de regering-Michel het initiatief terug in handen kon nemen. Maar het toonde het potentieel. Meer koopkracht door meer loon!

De vakbonden kondigen acties aan tegen de explosie van prijsstijgingen, tegen de loonwet van 1996 die loonsverhogingen blokkeert en voor het recht om hiervoor actie te voeren. Om van de acties een succes te maken, worden de leden best zoveel mogelijk betrokken en is er een ernstig actieplan nodig. Telkens halverwege stoppen,

De overheden willen de regels bepalen over hoe en wanneer we tegen hen mogen protesteren. Dat is uiteraard niet ‘evenwichtig’, het is een ondemocratische beperking van het recht op collectieve actie. ondermijnt de acties. Doorzetten zal in de praktijk duidelijk maken waarom ons stakingsrecht zo belangrijk is. Als de burgerij het stakingsrecht aanvalt, wil het de capaciteit van verzet door de werkende klasse verzwakken. Tegelijk geven de bazen aan dat ze geen toegevingen willen doen. Traditioneel worden stakingen en betogingen gebruikt om druk te zetten zodat er via onderhandelingen zaken behaald worden. Dit wordt steeds moeilijker. Voor

degelijke arbeidsvoorwaarden en ons deel van de door ons geproduceerde koek, volstaat het niet om druk uit te oefenen: we moeten ons richten tegen het volledige systeem. Op 22 november was er in Gent een actie tegen de ‘vergassing van protest’ naar aanleiding van GAS-boetes voor syndicalisten die pamfletten uitdeelden. De actie werd gesteund door de drie vakbonden en heel veel organisaties, waaronder Campagne ROSA die ook al GAS-boetes kreeg voor protestacties. Op 6 december is er een nationale actiedag in gemeenschappelijk vakbondsfront gepland voor meer koopkracht en voor het recht op protest. Dat is een goede zaak. Er is nood aan een nationale informatie- en actiecampagne om onze vakbondsrechten te verdedigen. We kunnen niet vertrouwen op de traditionele media om onze standpunten uit te leggen. Dit zijn dezelfde media die de stakers van de brug van Cheratte met laster en beschuldigingen in een kwaad daglicht stelden. We zullen zelf moeten informeren met algemene vergaderingen waar elke volgende stap wordt besproken en gestemd.

Dienstverlening was al minimaal. Nu ook:

Wel erg minimaal stakingsrecht bij het spoor

I

n 2017 werd de “wet op de continuïteit van het personenvervoer per spoor in geval van staking” aangenomen. Dit was de invoering van de zogenaamde minimumdienst. Bij diensten die als essentieel voor het treinverkeer worden beschouwd, moet elke agent uiterlijk 72 uur van tevoren aangeven of hij of zij al dan niet aan de werkonderbreking zal deelnemen. De toenmalige minister van transport, François Bellot (MR), verklaarde dat er geen aantasting van het stakingsrecht was. Volgens hem ging het niet om het verbieden van stakingen, maar om het beter organiseren van de diensten met werknemers die niet staken. Het argument werd goed uitgewerkt, maar het heeft weinig met de werkelijkheid te maken. Zo is het voor een staker mogelijk om zich op het laatste moment te bedenken en alsnog te werken. Het omgekeerde wordt daarentegen als een fout gezien die leidt tot een sanctie. Zelfs formeel is er geen gelijkheid tussen stakers en niet-stakers. De minimumdienst wordt gebruikt om de steun voor vakbondsacties kunstmatig te verlagen. Wie op de geplande stakingsdag niet ingeroosterd staat, heeft technisch niet de mogelijkheid om zichzelf als staker te laten

registreren. In het oude systeem was dit wel mogelijk. Tijdens stakingsdagen wordt leidinggevend personeel, dat gewoonlijk met andere taken belast is, ingezet om de treinen te laten rijden. In de seinhuizen, die het verkeer in real time beheren, wordt alles in het werk gesteld om zoveel mogelijk treinen te laten rijden. Zelfs indien dit betekent dat een personeelslid een dubbele shift moet kloppen (wat een gevaar is voor de veiligheid van collega’s en reizigers!)… Dit alles wordt aangevuld met een wetsartikel dat het verbod invoert op het verhinderen van het “gebruik van arbeidsmiddelen en infrastructuur”. De directies van de NMBS en Infrabel aarzelen niet om daar gebruik van te maken, waardoor het in de praktijk uiterst moeilijk wordt om een stakerspost op te zetten. Een ander aspect van de minimale dienstverlening kreeg minder aan-

dacht, wellicht omdat het wat technisch is. HR Rail, de wettelijke werkgever van het spoorpersoneel, moet een door een erkende vakbondsorganisatie ingediende stakingsaanzegging valideren vooraleer de procedure kan opgestart worden. Als HR Rail de aankondiging niet erkent, dan kan de betrokken organisatie onmogelijk op de juiste manier een stakingsactie organiseren. De OVS (Onafhankelijke Vakbond van Spoorwegpersoneel) werd meermaals het slachtoffer van die regeling. Zo werd een algemene stakingsaanzegging in 2018 verworpen door HR Rail met als argument dat de maatregel waartegen geprotesteerd werd enkel betrekking had op de treinbestuurders. Dit maakte het voor de andere personeelsleden onmogelijk om uit solidariteit aan de staking deel te nemen. In november 2021 werd een nieuwe aanzegging geweigerd met het argument dat de betwiste maatregel (over achterstallige rust- en compensatiedagen) eerst nog moest besproken worden in… een overlegorgaan waar OVS niet in zit. Het is dus de werkgever die beslist of een staking al dan niet legitiem is. Dat is de droom van elke baas…


www.socialisme.be december 2021 - januari 2022

op de werkvloer

3M: geen vertrouwen in directie of regering om PFOS-schandaal aan te pakken

O

nderzoek toont aan dat wie op minder dan 3 kilometer van 3M woont alarmerende hoge waarden van PFAS in het bloed heeft. Dit geldt uiteraard ook voor het personeel van 3M. Na een onderzoek van 800 bloedstalen door het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid was de conclusie dat Zwijndrecht internationaal “één van de ergere hotspots” is. Waarom kwam er nu pas een onderzoek? Wat kunnen bezorgde werknemers en omwonenden doen? Vlaams minister Zuhal Demir (NVA) leek zich nu vastberaden op te stellen en liet een deel van de productie van 3M stil leggen. Ze doet zich radicaal voor om de banden tussen 3M en het politieke establishment, inclusief haar eigen partij, te verdoezelen. Liever één bedrijf laten vallen om de andere te beschermen. Terwijl de vervuiling al jaren bekend is, kreeg 3M de voorbije jaren veel Vlaamse subsidies. Sinds 2013 ging het om 5 miljoen euro waarvan 2 miljoen euro uit het Vlaams Klimaatfonds. In dezelfde periode werd er fors bespaard op de controle-

diensten. De radicaliteit van Demir is hypocriet: ze wil 3M los trekken van de algemene problematiek van industriële vervuiling, de politieke verantwoordelijkheid daarvoor wegstoppen en tegelijk nog eens politiek scoren zonder een echte oplossing aan te bieden voor de omwonenden of het personeel van 3M. De Vlaamse Milieu-inspectie is de voorbije jaren afgebouwd waardoor er minder controles zijn. Op alle departementen die betrokken zijn bij milieu en omgeving is er op tien jaar tijd een vijfde van het personeel geschrapt: van

5.027 voltijdse equivalenten in 2010 tot 4.146 vandaag. Dit beleid wordt doorgezet: het departement Omgeving moet in 2022 opnieuw 5% besparen op personeel. Het resultaat? Volgens het hoofd van de milieu-inspectie werd één op de vijf meest vervuilende bedrijven, de klasse 1 waartoe ook 3M behoort, nog nooit gecontroleerd. De aankondiging van Demir dat er tien milieu-inspecteurs bijkomen, compenseert amper de 26 vertrekkers onder de vorige regering en de 7 onder de huidige regering. Voor transparantie inzake de produc-

Als 3M niet bereid is om publieke controle op de productie toe te laten, onafhankelijke medische opvolging van het personeel en de omwonenden te betalen, alle jobs en lonen te garanderen en compensatie te voorzien voor omwonenden die willen verhuizen, wordt het hoog tijd om deze industriële vervuiler te onteigenen. tie of voor ernstige gezondheidsmaatregelen, kunnen we niet op de directie of de traditionele politici rekenen. We moeten zelf van onderaf opkomen voor een publieke controle op het volledige productieproces en de gezondheidsgevolgen ervan. Hiervoor zal een protestbeweging nodig zijn om te vermijden dat dergelijke controle een inefficiënt doekje voor het bloeden is. In de onderhandelingen over een sectorakkoord dwongen de vakbonden een voortgezet gezondheidstoezicht af zodat werknemers die met chemische risico’s in aanraking kwamen ook na hun loopbaan worden opgevolgd. Dit is een belangrijke stap vooruit, afgedwongen door de dreiging met collectieve actie in de sector. De pogingen om personeel en omwonenden tegen elkaar op te zetten, zijn

5 een klassiek voorbeeld van verdeel en heers. Het gaat hier echter niet om een keuze tussen jobs en gezondheid. Gezondheid van de werknemers moet mee centraal staan. Het gebruik van vervuilende stoffen bedreigt evengoed het personeel. Aangezien 3M verantwoordelijk is, moet dat bedrijf opdraaien voor de gevolgen. Als delen van de productie sluiten wegens gezondheidsoverwegingen, dan moet het volledige personeel garantie van werk en volledig loon krijgen. Omwonenden zijn terecht bezorgd. 3M moet ook daar zijn verantwoordelijkheid nemen met compenserende maatregelen voor wie wil verhuizen. Dit moet geen decennia duren, zoals bij de loodvergiftiging door Umicore in Hoboken. 3M moet niet beweren dat het dit niet kan betalen: het bedrijf maakte vorig jaar wereldwijd 5,4 miljard dollar winst. In 2019 was de vestiging in Zwijndrecht goed voor 17 miljoen euro winst op een omzet van 300 miljoen euro. Daarvan ging er 13 miljoen euro rechtstreeks naar de Amerikaanse aandeelhouders. Als 3M niet bereid is om publieke controle op de productie toe te laten, onaf hankelijke medische opvolging van het personeel en de omwonenden te betalen, alle jobs en lonen te garanderen en compensatie te voorzien voor omwonenden die willen verhuizen, wordt het hoog tijd om deze industriële vervuiler te onteigenen zonder compensatie en het bedrijf in publieke handen te nemen. Onze gezondheid is te belangrijk om het aan de willekeur van multinationals over te laten. Wij eisen de nationalisatie van de klimaatcriminelen zodat echte transparantie mogelijk is over de industriële vervuiling, en zodat er met behoud van jobs en bijhorende knowhow een milieuvriendelijke alternatieve productie kan uitgebouwd worden.

Vlaamse regering grijpt ‘klimaatplan’ aan om openbaar vervoer aan te vallen...

I

n een interview in De Standaard van 6 november stelde minister van mobiliteit Lydia Peeters: “We moeten onze gereden kilometers drastisch verminderen en verduurzamen.” Je zou denken dat dit het gemakkelijkst kan gerealiseerd worden door massale investeringen in openbaar vervoer. Daar is echter geen sprake van. De vergroening van de bussen wordt zelfs gebruikt om een aanval te lanceren op het personeel door verder te privatiseren. door een buschauffeur

In een opiniestuk in De Standaard van 16 november legt Stefan Stynen (TTB) de vinger op de wonde. Hij verwijst naar het totaal gebrek aan investeringen: slechts 2,16% van het budget van het relanceplan ingevolgde de coronapandemie gaat naar openbaar vervoer: 93 miljoen euro op een totaal van 4,3 miljard. Hij vergelijkt dit met de ambitie in het regeerakkoord om het aandeel van de auto in Vlaanderen terug te dringen tot 60% en zelfs 50% van alle vervoer in Antwerpen en de Vlaamse rand rond Brussel. Hij merkt op dat een beperkte stijging van het aantal reizigers, zoals voorzien in de nieuwe vervoersplannen, niet volstaat om die doelstellingen te halen. Dat is overigens nog optimistisch: blijvend telewerk, gebrek aan (betrouwbaar) aanbod, het schrappen van minder bezette

of landelijke lijnen, dreigen voor een vermindering van het aantal reizigers te zorgen met deze vervoersplannen. Als minister Peeters spreekt over het drastisch verminderen en verduurzamen van de gereden kilometers, bedoelt ze niet dat er meer ingezet wordt op collectief openbaar vervoer. Ze wil meer elektrische auto’s en ze wil het aantal kilometers verminderen via een ‘slimme’ kilometerheffing. In plaats van mobiliteit voor iedereen te voorzien door middel van degelijk openbaar vervoer, wordt mobiliteit een privilege voor wie het kan betalen. Het Netwerk tegen Armoede waarschuwde voor een toename van vervoersarmoede. Het netwerk stelt terecht dat openbaar vervoer essentieel is om mensen met een laag inkomen uit hun sociaal isolement te halen.

Het vergroenen van de bussen wordt aangegrepen om de privatiseringsagenda te pushen. Minister Peeters stelt dat De Lijn niet snel genoeg gaat in het uitbreiden van het aantal elektrische bussen en dat er daarom meer kilometers naar de private onderaannemers zullen gaan. Ze heeft gelijk als ze zegt dat het schandalig is dat er amper 13 volledig elektrische bussen bij De Lijn rondrijden. Als dat er zo weinig zijn, komt dit door de beslissingen en de budgetten waarover de minister en de Vlaamse regering beslist. De minister grijpt het door haar besliste gebrek aan middelen aan om verdere stappen in de privatisering te zetten. Ze klaagt aan dat de 100 miljoen die eind 2020 is vrijgemaakt voor de aankoop van elektrische bussen nog niet is besteed. Het klopt dat de aankoop nu pas op de door de politiek aangestelde raad van bestuur kwam. Maar zelfs dan moet opgemerkt worden dat de volledige vergroening van de vloot 3,2 miljard euro zou kosten. In plaats van die middelen uit te trekken, beloofde de minister 65 miljoen voor investeringen in de vergroening van bussen bij de onderaannemers. Die subsidies voor private bedrijven lijken

Wellicht was de tijd nog nooit zo rijp om met reizigers, klimaatactivisten en personeel samen de eis te verdedigen van een massaal investeringsplan in volledig publiek openbaar vervoer dat meer en gratis dienstverlening aanbiedt. meer te maken te hebben met het beschermen en maximaliseren van hun winsten dan met oprechte klimaatbekommernissen. Dit is niet wat er nodig is. Vandaag is er nood aan een massaal investeringsplan in ons openbaar vervoer. Enkel zo kan het totaal aantal gereden kilometers drastisch verminderen en verduurzamen. Daarvoor is niet alleen budget nodig, maar ook een transparante ma-

nier van werken met inspraak van personeel en reizigers bij de vervoersplannen. En waarom het openbaar vervoer niet meteen gratis maken? Uiteraard is daar geld voor nodig en is gratis nooit echt ‘gratis’. Maar als we effectief de CO2-uitstoot drastisch willen verlagen en de vervoersarmoede wegwerken, dan kan de gemeenschap beter investeren in meer en gratis openbaar vervoer. De vakbonden blijven op de achtergrond in dit debat. Nochtans was de tijd wellicht nog nooit zo rijp om met reizigers, klimaatactivisten en personeel samen de eis te verdedigen van een massaal investeringsplan in volledig publiek openbaar vervoer dat meer en gratis dienstverlening aanbiedt. Wie anders kan een beweging hiervoor beter trekken en organiseren dan de betrokken vakbonden? Door af te wachten en naar elkaar te kijken, geraken we geen stap vooruit. Waarom niet actief mobiliseren naar klimaatacties met eigen eisen rond openbaar vervoer? De eis van een massaal investeringsplan in meer en beter openbaar vervoer, in combinatie met strijd tegen de privatisering, zou enthousiasme kunnen opwekken bij zowel personeel als reizigers.


6

sociaal

de

Linkse Socialist

Toeleveringsketens stokken… Chaos aan de lopende band

D

e gevolgen zijn ook bij ons voelbaar: er zijn wachttijden voor containerschepen in de Antwerpse haven, producten worden niet of erg laat geleverd, kerstitems raken niet op tijd in de winkels en industriële productie wordt bedreigd door tekorten. De CEO van de Port of Antwerp verwacht dat de chaos nog tot eind 2022 kan duren. Wat is er aan de hand?

door

nog bij dat het ongeplande en chaotische karakter van het kapitalisme op sommige plaatsen tot een tekort aan zeecontainers heeft geleid, terwijl ze zich elders opstapelen. Regeringen hopen dat de problemen

Tom Crean

Meer dan 100 containerschepen kunnen niet lossen in de haven van Los Angeles. Autofabrieken verminderen hun productie of worden gesloten vanwege een wereldwijd tekort aan microprocessor chips. Samen met de piek van Covid-19 bedreigt dit het economisch herstel in de VS. Wereldwijd kampen 77% van de havens met abnormaal lange omlooptijden. De Duitse economie wordt geconfronteerd met een ‘flessenhalsrecessie’ omdat er tekorten zijn aan grondstoffen. In Tsjechië heeft Skoda (onderdeel van Volkswagen) de productie tijdelijk moeten stoppen. Van waar komt deze crisis?

Een vaak genoemde factor in deze crisis is het tekort aan arbeidskrachten. Er zijn bijvoorbeeld niet genoeg vrachtwagenchauffeurs om containers uit de havens te vervoeren. In de Europese Unie wordt het tekort aan chauffeurs op 400.000 geschat. Heel wat economen dachten ten onrechte dat het einde van de steunmaatregelen voor werklozen daar verandering in zou brengen. Ontevredenheid over ar-

beidsvoorwaarden en lonen die kreunen onder decennia van besparingen, leiden tot wat in de VS bekend staat als ‘het grote ontslag’. In augustus alleen namen 4,3 miljoen Amerikanen ontslag, vooral om van job te veranderen. Anderen gingen in staking om betere voorwaarden en hogere lonen af te dwingen. In de VS werd oktober al ‘striketober’ genoemd. Het tekort aan arbeidskrachten is een belangrijke factor, maar zeker niet de enige. De pandemie en de klimaatrampen toonden de kwetsbaarheid van de enorme, wereldwijde “just in time” toeleveringsketen. Eén breuk in de keten kan een ravage aanrichten. Het meest dramatische voorbeeld was de blokkering van het Suezkanaal in maart door het containerschip Ever Given. Eind 2021 waren enkele Chinese havens gesloten door uitbraken van Covid-19. Droogte heeft de watervoorziening van halfgeleiderchipfabrieken in Taiwan, de grootste producent ter wereld, aangetast. Bedrijven legden voorraden aan toen de vraag terug toenam. Dit alles zette de gespannen toeleveringsketens verder onder druk. Daar komt

Nog maar enkele maanden geleden werd ons een schitterend economisch herstel beloofd en zelfs een nieuwe ‘roaring twenties’, een verwijzing naar de groei in de jaren 1920. De problemen stapelen zich echter op en dragen de dreiging van een nieuwe fase van economische en sociale crisis in zich. tijdelijk zijn. Maar het tekort aan arbeidskrachten en andere problemen in de economie zullen niet zomaar verdwijnen. Zo speelt de vergrijzing van een ouder wordende bevolking een rol. Dit kan aangepakt worden door migratie of automatisering. Migratie is politiek niet haalbaar en automatisering vraagt veel tijd en brengt uit-

dagingen met zich mee. De onderliggende factor van de scherper wordende nieuwe koude oorlog tussen de VS en China zal evenmin snel verdwijnen. Er is een toenemende “ontkoppeling” tussen de twee grootste economieën, een proces dat al bezig was voor de pandemie. De wereldwijde toeleveringsketen valt uiteen in regionale ketens met China, de VS en Duitsland als middelpunt. Natuurlijk kan de klok niet teruggedraaid worden naar gesloten, zelfvoorzienende nationale economieën. Maar het tijdperk van neoliberale globalisering is ten einde. De concurrentie tussen imperialistische mogendheden neemt toe en er is een tendens naar nationalistischer en protectionistischer economisch beleid. Het begin van een nieuwe recessie?

De huidige problemen met de toeleveringsketen brengen weliswaar een enorme ontwrichting teweeg, maar leiden op zich niet tot een diepe wereldwijde recessie. De chaos kan echter factoren versterken die de economie wel over de rand doen kantelen. Zo draagt het bij tot sterke prijsstijgingen, onder meer voor brandstof. Dit heeft gevolgen voor de productie en het kan nog erger worden bij extreem weer zoals koudegolven tegen een achtergrond van verouderde infrastructuur. Als de inflatie aanhoudt of erger

wordt, zullen de FED en andere centrale banken genoodzaakt zijn om in te grijpen en de rente te verhogen. Dat is een klassiek ‘afkoelingsmechanisme’ bij inflatie. Het maakt lenen duurder en ontmoedigt economische activiteit. In het huidige volatiele klimaat kan dit een recessie veroorzaken. Hoe langer de problemen met de toeleveringsketen aanhouden, hoe meer druk er zal zijn voor interventies door centrale banken. Verder kunnen de hoge schulden van overheden en bedrijven roet in het eten gooien. Het meest recente voorbeeld is de mogelijke instorting van de Chinese vastgoedgigant Evergrande, die een schuld van 300 miljard dollar had opgebouwd. Dit is maar één voorbeeld uit de vastgoedsector die goed was voor 29% van de Chinese economie en essentieel was in de groei van de afgelopen jaren. Nog maar enkele maanden geleden werd ons een schitterend economisch herstel beloofd en zelfs een nieuwe ‘roaring twenties’, een verwijzing naar de groei in de jaren 1920. De problemen stapelen zich echter op en dragen de dreiging van een nieuwe fase van economische en sociale crisis in zich. Het kapitalisme kan ons geen veilig en stabiel bestaan bieden. Socialisten strijden om de belangrijkste sectoren van de economie in publieke handen te brengen en ze te integreren in een globaal productieplan dat gebaseerd is op de behoeften van de mensheid, niet de winsten van een handvol miljardairs.

Cryptomunten: geen alternatief, maar uitdrukking van speculatief zeepbelkapitalisme

N

a decennia van loonstop en dalende levensstandaard is het niet verwonderlijk dat veel arbeiders geïnteresseerd zijn in snelle financiële winsten via cryptomunten. Helemaal nieuw is het fenomeen niet: kansspelen gaan al decennia mee. Een gokje wagen met cryptomunten die de afgelopen jaren spectaculair in waarde stegen, lijkt bovendien meer kansen te bieden dan Lotto of Euromillions.

Het probleem is natuurlijk dat cryptomunten als Bitcoin uiteindelijk een illusie zijn. Er is geen sprake van reële waarde, enkel van fictief kapitaal. Er is geen creatie van nieuwe waarde, slechts van een speculatieve zeepbel. Tragisch genoeg zullen er uiteindelijk ook heel wat mensen het slachtoffer worden van dit piramidespel op grote schaal. De opgang van cryptomunten is niet vreemd op

een ogenblik dat er een wildgroei is van allerhande financiële producten en bijhorende derivaten. Dat is op zich het resultaat van de stokkende winstgevendheid van investeringen in reële productie, wat de afgelopen decennia zorgde voor een groeiende financialisering. Vaak wordt de vergelijking getrokken met de Nederlandse tulpenmanie in de jaren 1630. De prijs voor tul-

penbollen schoot door speculatie de hoogte in, tot tien keer een gemiddeld jaarinkomen voor één bol. De zeepbel stortte in 1637 in elkaar toen bleek dat handelaars tulpen die ze niet bezaten, hadden doorverkocht aan kopers die ze niet konden betalen. Uiteraard zijn Bitcoins anders dan tulpen en is het verloop van de koers anders, maar kenmerkend voor een zeepbel is dat die uiteindelijk barst.

Sommige Bitcoin-fans stellen het voor als niet gewoon een gok, maar als een nieuwe uitvinding die de wereld kan verbeteren. De rol van bankiers en overheden wordt immers uitgeschakeld waardoor het stelsel democratischer, transparanter en gelijker zou zijn. Het probleem met deze argumentatie is dat het vertrekt van een wel erg groot geloof in de ‘vrije markt’, hetzelfde verhaaltje dat ons tot de crash van 2008 bracht. Bovendien is de opgang van de waarde van Bitcoins en andere cryptomunten onlosmakelijk verbonden met de toenemende financiële speculatie van de afgelopen jaren. Erg transparant en democratisch is dat niet. Cryptomunten zijn geen oplossing voor de verspilling en financiële chaos, maar een ultieme uitdrukking ervan. De kleine investeerder die gokt met wat spaargeld wordt overgeleverd aan de markten. Daarbij zijn het grote bedrijven die aan de touwtjes trekken. Bedrijven als PayPal en Tesla kochten heel wat cryptomunten in. Als de grote spelers dreigen te verliezen, zullen ze de regels gewoon veranderen. Dat zagen we al met Gamestop. Nieuwe technologie wordt niet aangewend in het belang van de meerderheid van de bevolking, maar om de winsten op te drijven. Verder moet opgemerkt worden dat Bitcoin bijzonder nefast is voor het

milieu. Uitgebreide computerparken werken dag en nacht om Bitcoins te ‘delven’. Een transactie vraagt 5000 keer meer energie dan een gewone betaling met een bankkaart. Alle Bitcoin-operaties vragen op een jaar evenveel energie als deze van

Nieuwe technologie wordt niet aangewend in het belang van de meerderheid van de bevolking, maar om de winsten op te drijven. Argentinië, een land met 45 miljoen inwoners. Ondertussen heeft 13% van de wereldbevolking geen toegang tot elektriciteit. Om het financiewezen transparant en democratisch te maken, moet de volledige sector in publieke handen komen. Dan is een democratische en rationele planning mogelijk, waarbij ook het milieu een centrale bekommernis is. De beschikbare middelen kunnen dan gebruikt worden voor de noden van de meerderheid van de bevolking in plaats van te worden verspild aan virtuele tulpenbollen.


klimaat

www.socialisme.be december 2021 - januari 2022

7

International Socialist Alternative laat zich opmerken tijdens klimaatprotest

I

nternational Socialist Alternative, de internationale revolutionaire partij waarvan LSP/PSL de Belgische afdeling is, mobiliseerde meer dan 300 activisten naar het klimaatprotest in Schotland tijdens COP26. We kwamen vanuit Brazilië, Ierland, Polen, Rusland, China/Hongkong/Taiwan, de Verenigde Staten, Tsjechië, Israël/Palestina, Roemenië, Frankrijk, Duitsland, Oostenrijk ... Iedereen kwam met hetzelfde doel: de klimaatbeweging versterken met ideeën voor een strategie die de klimaatbeweging toelaat een écht klimaatplan af te dwingen. door

Arne (Gent)

We deden dat met een programma dat opkomt voor massale publieke investeringen in openbaar vervoer of isolatie van gebouwen, maar ook een publieke energiesector die groene en betaalbare energie voor iedereen voorziet. Aan duizenden activisten stelden we voor onze strijd te organiseren rond dergelijke eisen die de werkende klasse verenigen. Dat deden we zowel tijdens de verschillende acties en betogingen, solidariteitsbezoeken op stakingspiketten, de grote meetings na de betogingen in Glasgow, maar ook op zelf georganiseerde campagnemomenten en meetings. Onze aanwezigheid ging niet onopgemerkt voorbij: onze spandoeken haalden de voorpagina van de New York Times, nieuwssites als CNN, BBC en tal van andere massamedia. We richtten ons echter vooral op de betogers met wie we het debat aan-

We trokken niet als toeristen naar Schotland, maar om te bouwen aan de internationale klimaatbeweging en onze eigen revolutionaire organisatie. gingen over het programma van de klimaatbeweging en de organisatie die nodig is om dit af te dwingen. We moeten ons organiseren in klimaatactiecomités waar op een democratische wijze over programma en eisen wordt beslist. We trokken niet als toeristen naar Schotland, maar om te bouwen

ISA op het protest in Glasgow: 100% duurzame energie

aan de internationale klimaatbeweging en onze eigen revolutionaire organisatie. Elke deelnemer leerde uit de ervaringen van activisten uit verschillende landen. We legden tevens de basis voor een nieuwe ISA-afdeling in Schotland. Onze inspanningen, waaronder de vele steun die we ophaalden met ons Glasgowfonds (dat 7.000 euro opbracht), waren dus niet voor niets! Wat na COP26?

We trokken met 80 activisten uit ons land naar Schotland

De volgende COP-conferenties vinden plaats in Egypte (2022), de Verenigde Arabische Emiraten (2023) en Oekraïne (2024). Dat zijn geen evidente plaatsen voor internationale mobilisaties. Er zal een Belgisch actieplan nodig zijn. Na het momentum

van Glasgow wordt best niet te lang gewacht om de eerste acties te lanceren. Het gebrek aan structuren van de klimaatbeweging maakt het helaas moeilijk om democratische discussies te voeren over hoe we een opbouwend actieplan kunnen opstellen. In ons protest is er bovendien nood aan een oriëntatie op de werkende klasse, de maatschappelijke kracht die door haar plaats in het productieproces in staat is om verandering af te dwingen. De oproep van Greta Thunberg aan het stakende spoorpersoneel in Schotland om samen te protesteren, was bijzonder positief. Eerder merkte Naomi Klein ook al op dat stakend spoorpersoneel de klimaatactivisten van de 21ste eeuw zijn. Om bredere delen van de arbeidersbeweging bij

het klimaatprotest te betrekken, is ons programma erg belangrijk. Een duidelijke oproep voor massale publieke investeringen in beter en gratis openbaar vervoer kan werkenden uit die sector meetrekken en doorprikt de pogingen van het kapitalistische establishment om ons via extra taksen en lasten te laten opdraaien voor elke ecologische maatregel. Winnen is mogelijk, maar het zal niet gemakkelijk zijn. Het hele systeem moet anders. Om van onze analyses en voorstellen een echte factor te maken, moeten we onze internationale revolutionaire socialistische organisatie versterken en uitbouwen. Doe mee met International Socialist Alternative, sluit aan bij de Belgische afdeling ervan!

“Onze eisen zijn gematigd, we willen enkel de aarde”

O

p vrijdag 5 november was er een groot jongerenprotest in Glasgow. Duizenden scholieren en studenten namen eraan deel. Het was een dynamische opwarmer voor de grote betoging van een dag later. Het protest kaderde in de klimaatstakingen van jongeren de afgelopen jaren. Dat gebeurde onder de noemer Fridays for Future. Die betoging werd afgesloten met sprekers. Vlak voor Greta Thunberg sprak Amy Ferguson, een syndicaliste en socialiste uit Noord-Ierland die lid is van International Socialist Alternative.

“Mijn naam is Amy Ferguson. Ik ben een syndicaliste bij Unite Hospitality in Noord-Ierland en ik ben ook lid van International Socialist Alternative.” “Deze week gaf Boris Johnson toe dat internationale bijeenkomsten als de G20, en ik zou er COP26 aan toevoegen, slechts druppels zijn in een oververhitte oceaan. Deze zogenaamde wereldleiders en hun sponsors in de fossiele brandstoffensector hebben decennia de tijd gehad om maatregelen te nemen, maar nog steeds hebben ze ons niets anders te bieden dan kapitalistische greenwashing. Ze blijven verder doen met hun business as usual en dat moeten we maar aanvaarden omdat ze enkele bomen planten? Dat is het beste wat ze ons kunnen bieden. Je moet maar het dunne laagje vernis van hun retoriek wegschrapen om te zien hoe kunstmatig die is.” “Sinds het klimaatakkoord van Parijs in 2016 hebben de 60 grootste banken ter wereld 3,8 triljoen geïnvesteerd in fossiele brandstoffenbedrijven. Dat is niet gewoon een gebrek aan actie, het komt neer op het actief vernietigen van onze planeet. De afgevaardigden op COP26 kloppen zichzelf op de borst met het weinige dat ze doen, terwijl ze er vooral voor zorgen dat ze niet teveel op de tenen van hun fossiele sponsors

trappen. We mogen niet vergeten dat het niet zij waren die klimaat op de agenda hebben gezet: het waren de miljoenen jongeren en werkenden doorheen de wereld die daarvoor zorgden. Het zijn deze bewegingen die ons een levenslijn aanbieden.” “Vorige week was ik op een conferentie van mijn vakbond met honder-

den afgevaardigden die een miljoen leden uit Groot-Brittannië en Ierland vertegenwoordigen. Op die conferentie hadden we een discussie over wat er aan de klimaatcrisis moet gedaan worden. Arbeiders uit de zware industrie, transport en andere sectoren zeiden hoe inspirerend de klimaatbeweging voor hen is. Ze vertelden hoe noodzakelijk het is dat onze bewegingen met elkaar verbonden zijn. Sommigen proberen ons wijs te maken dat we moeten kiezen tussen een leefbare planeet en degelijke jobs, maar het tegendeel is waar. Er is zoveel werk dat moet gedaan worden bij de bouw van groene infrastructuur of in de ontwikkeling van nieuwe technologie. Het initiatief hiervoor zal

niet van bovenaf komen, het initiatief en de kennis hiervoor is aanwezig onder de werkenden.” “In Belfast werden de arbeiders van de scheepswerf van Harland & Wolff enkele jaren geleden geconfronteerd met de dreiging van de sluiting van hun werf en het verlies van jobs. In plaats van dit te aanvaarden, gingen de arbeiders over tot een bezetting van de scheepswerf en boden ze een duidelijk alternatief aan. Ze zeiden dat hun kennis en vaardigheden moesten gebruikt worden om groene infrastructuur te bouwen. Ze hebben uiteindelijk hun jobs gered.” “Vorige week dreigde het spoorpersoneel in Schotland met stakingen

rond hun looneisen. Als zij het werk neerleggen, zijn ze in staat om volledige steden tot stilstand te brengen. De dreiging volstond om een loonsverhoging af te dwingen. Met al wie opkomt voor gratis en degelijk openbaar vervoer moeten we ons verbinden met die werkenden om onze collectieve kracht te gebruiken. Niets kan ons stoppen als we dat doen! Het is trouwens uitstekend dat de stakende afvalophalers uit Glasgow hier aanwezig zijn. Ze verdienen onze volledige solidariteit.” “Onze energie mag na deze acties niet verdwijnen. We moeten ons blijven organiseren en banden smeden. Het zijn jongeren en werkenden die een uitweg uit de crisis kunnen bieden. Wij hebben de kracht, de plannen en de ideeën, maar we kunnen niet controleren wat we niet bezitten. Onze beweging moet zich richten op de wortel van de problemen. We mogen het kapitalistisch systeem en zijn miljardairs, ceo’s en hun politici niet toelaten om dezelfde rampzalige koers verder te zetten. We moeten de macht uit hun handen halen.” “Het alternatief moet socialistisch zijn, het moet gebaseerd zijn op het publiek bezit en democratische controle van de grootste bedrijven en de financiële sector. Dit zou ons toelaten om een internationaal plan op te maken dat vertrekt van de noden van de mensen en de planeet, niet de bankrekeningen van de rijken. De politici zeggen ons dat we realistisch en gematigd moeten zijn. Als antwoord daarop wil ik de woorden herhalen van de in Schotland geboren Ierse vakbondsactivist en socialist James Connolly: ‘Onze eisen zijn gematigd, we willen enkel de aarde’.”


8

dossier

de

Linkse Socialist

Nieuwe Coronagolf: het kapitalisme en zijn politieke vertegenwoord

Arbeidersbeweging moet offensief reageren

B

ijna twee jaar na het begin van de pandemie is de overheid nog steeds niet voorbereid op nieuwe ontwikkelingen. Er werd geen scenario voorbereid voor een sterke circulatie van de deltavariant, ook onder gevaccineerde mensen, noch aan het ontstaan van andere, nog gevaarlijker varianten. Een doeltreffend testsysteem dat de enorme werklast van de huisartsen en het zorgpersoneel niet vergroot, laat nog steeds op zich wachten. Eens te meer is er een gebrek aan middelen, soms geen ruimte meer om patiënten met andere aandoeningen te behandelen. Het gebrek aan vooruitziendheid en planning vanwege de politieke vertegenwoordigers is misdadig! dossier door

Stephane Delcros

Met de vinger wijzen naar niet-gevaccineerde mensen en het opvoeren van repressie zal niets oplossen aan onder meer de tekorten in de zorg. Het heeft vooral als doel de aandacht af te leiden van de verantwoordelijkheid van de overheid en het zaait verdeeldheid onder de bevolking. ‘Verdeel-enheers’ is geen nieuw recept. De arbeidersbeweging en links mag de kritiek op het falende beleid niet overlaten aan anti-vaxxers, aanhangers van complottheorieën en extreemrechts, die geen enkele oplossing aandragen. Gelukkig was er bij het begin van de pandemie de militante actiegroep ‘La Santé en Lutte’ (De Zorg in Actie) die getuigenissen vanuit het werkveld verzamelde, een eisenplatform ontwikkelde en opriep tot acties en betogingen die vooral in Brussel, maar ook in Wallonië, impact hadden. De gezondheidszorg kraakte ook voor de pandemie al langs alle kanten door het gebrek aan middelen, de toenemende marktlogica en de greep van managers. Toen de pandemie toesloeg, beschikte het personeel niet over de geschikte uitrusting en evenmin over voldoende collega’s. Toch werkten ze hard, tot de uitputting toe, soms in totale afzondering uit angst om verwanten te besmetten. De hele samenleving stond klaar om de strijd van het verplegend per-

soneel te steunen. Er was een enorm potentieel. De vakbondsleiders en de PVDA gingen echter niet over tot het organiseren van een krachtsverhouding van onderuit met agitatie op de werkvloer, met acties en manifestaties. ‘La Santé en Lutte’ stond alleen in de frontlinie. Het speelde een rol in verschillende protestacties, waaronder die van het zorgpersoneel dat premier Wilmès de rug toekeerde aan het St Pietersziekenhuis (mei 2020), en het organiseerde de enige nationale zorgbetogingen van september 2020 en mei 2021. Het collectief botste op druk en aanvallen van langs alle kanten, inclusief van een deel van de vakbondsleiding. Zonder die militante groep en zonder de aanhoudende strijd van de Witte Woede, in het parlement verdedigd door de PVDA, was er wellicht geen sprake geweest van de extra middelen voor de zorg. “Sociale vrede in die sector mag een prijs hebben,” zei CD&V’er Servais Verherstraeten. Die middelen zijn welkom maar verre van ontoereikend en komen er maar met moeite door. De vierde golf slaat toe op een ogenblik dat de situatie in de ziekenhuizen veel erger is dan voorheen. Het zorgpersoneel is aan het eind van hun Latijn. Nooit was er zoveel zorgpersoneel ziek. In het UZ Gent is tot 20% van het verplegend personeel uitgeval-

len door uitputting, burn-out, andere ziektes of quarantaines. Er is de overbelasting van het werk en dan komt

daar nog bij dat bepaalde niet-Covid-gerelateerde behandelingen eens te meer worden uitgesteld of niet kun-

nen worden uitgevoerd. Dit weegt op het zorgpersoneel.

bewaren en de tijd te hebben om campagnes te voeren op de werkvloer om collega’s te overtuigen van het nut van het vaccin. Het zou ook nuttig zijn om besmettingen op te sporen onder gevaccineerd personeel. Dit vereist natuurlijk middelen voor extra personeel, uitrusting en laboratoria. Er zijn ook andere mogelijkheden, zoals het inzetten van niet-gevaccineerde zorgverleners voor administratieve of andere taken waarbij elk contact met collega’s en patiënten wordt vermeden.

De vakbonden in de sector wijzen erop dat “de kwaliteit van de zorg in het gedrang komt door de erbarmelijke arbeidsomstandigheden.” Terecht verzetten ze zich tegen de verplichte vaccinatie en organiseren ze op 7 december een nationale actiedag in gemeenschappelijk vakbondsfront. Samen met de nationale betoging van de brandweerlieden op 4 december is dit een gelegenheid om de stem van de werkenden te laten horen. We mogen het daar echter niet bij laten.

tief wordt toegediend. In dit geval had het vaccin op een gecoördineerde manier aan 80% van de wereldbevolking moeten worden toegediend. Maar de vrijheid van een kleine groep van aandeelhouders van farma-multinationals om hun zakken te blijven vullen, heeft de wereld gegijzeld. Het is Big Pharma waar we op onze hoede voor moeten zijn, niet de vaccinatie op zich. Zoals ‘La Santé en Lutte’ opmerkt, drijven de patenten, het privaat bezit van de vaccins en de prijs ervan een wig tussen de landen die het zich kunnen veroorloven en de andere landen. “In 29 van de armste landen, waar ongeveer 9% van de wereldbevolking woont, is nauwelijks 0,3% van het totale aantal vaccins afgeleverd. Op het volledige Afrikaanse continent is minder dan 4% van de bevolking tweemaal gevaccineerd. De wereldwijde vaccinatiecampagne is mislukt. Dit gevaarlijke beleid laat kwetsbare mensen die niet ‘op de juiste plaats’ leven in de steek. Deze beleidskeuzes zullen als een boemerang terugkeren in de vorm van nieuwe varianten.” Een wereldwijde vac-

cinatiestrategie ontwikkelen botst met de aard van het kapitalistisch systeem. Alle studies geven aan dat de sociale kloof en de vaccinatiekloof hand in hand gaan. In de federatie WalloniëBrussel stellen vier op de tien mensen zorg uit omwille van financiële redenen. Met gratis lokale geneeskunde door een nationale gezondheidsdienst met de nodige financiering op basis van de behoeften, zouden de zaken er vandaag heel anders voor staan. Als er verwarring heerst onder een groot deel van de bevolking, dan leidt dit tot een zoektocht naar verklaringen en antwoorden op de algemene crisis die de samenleving doormaakt. Als de vakbonden en de linkerzijde hadden opgeroepen tot campagnes en betogingen voor meer middelen voor de zorg, voor de afschaffing van patenten op vaccins, voor een nationale gezondheidszorg met de nodige middelen en voor de nationalisatie van de farmasector onder publieke controle en beheer, dan hadden we het gras onder de voeten van de anti-vax samenzweerders en extreemrechts grotendeels weggemaaid.

Verplichte vaccinatie van zorgpersoneel? Tussen 1 januari en 31 maart zal niet-gevaccineerd zorgpersoneel geschorst worden. Vanaf 1 april volgen ontslagen (met recht op werkloosheidsuitkering), tenzij om handhaving van het contract wordt gevraagd (waarbij de tewerkstelling geschorst wordt terwijl het personeel werk zoekt in een andere sector). Vakbondssecretaris Evelyne Magerat (CNE) is verantwoordelijk voor het personeel van de Brusselse en Waalse ziekenhuizen. Zij merkte op: “Als er op 1 april 15% minder personeel

is, bovenop het personeel dat vandaag afwezig is, zal dat een ramp zijn voor de volksgezondheid. (...) Vandaag moeten we diensten en ziekenhuisbedden sluiten omdat er niet genoeg personeel is. Gaat de regering dit essentiële personeel tijdens een crisis aan de kant zetten?” De realiteit is dat het personeel op elke afdeling zich niet kan voorstellen wat het moet doen als er ook maar één ongevaccineerde collega verdwijnt. Nat uu rlijk moet zorg personeel zo veilig mogelijk kunnen werken,

en hebben patiënten het recht om in een zo gezond mogelijke omgeving te worden verzorgd. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) verzet zich tegen verplichte vaccinatie en dringt aan op een benadering van overtuigen in plaats van dwang. In plaats van verplichte vaccinatie moet er regelmatig getest worden om eventuele gevallen van Covid-19 onder het personeel op te sporen. Het dagelijks testen van het personeel zou nuttig zijn om de eenheid onder het personeel te

Het wantrouwen is begrijpelijk Als de syndicale en politieke linkerzijde onvoldoende antwoord bieden op de uitdagingen, dan komt de woede op andere manieren tot uitdrukking. Op 21 november, twee dagen na de aankondiging van de verplichte vaccinatie in de zorg, namen meer dan 35.000 mensen deel aan de betoging onder de noemer ‘Samen voor vrijheid’. Er waren in dezelfde periode ook grote mobilisaties in onder meer Nederland, Italië, Oostenrijk en Frankrijk. In Guadeloupe en Martinique werd de verplichte vaccinatie van zorgpersoneel aangevoeld als een extra slag tegen een bevolking die structureel gediscrimineerd wordt door de Franse staat. Er kwamen algemene stakingen tegen de verplichte vaccinatie, maar ook tegen de dure prijzen voor levensmiddelen en brandstof, en voor hogere lonen en uitkeringen. Wantrouwen in de autoriteiten, woede tegen de stijgende energiekosten en prijzen in het algemeen: dit doet denken aan de beweging van de gele hesjes eind 2018, begin 2019. Ja, er waren heel wat complotdenkers en anti-vaxxers op de betoging

in Brussel van 21 november. Er waren extreemrechtse individuen en groepen (Vlaams Belang, Voorpost, Schild&Vrienden, Nation, Civitas …) die zichzelf in de organisatie van het protest naar voren manoeuvreerden. Vele anderen, gevaccineerd of niet, gaven uiting aan een veel algemenere frustratie en twijfel. Dat is begrijpelijk: de overheden stapelden de tegenstrijdigheden op en doen dit met een ongekende arrogantie. In de zomer van 2020 waren de jongeren zogezegd het probleem. In september was het de bevolking van Brussel. In Vlaanderen met 95% van de bevolking ouder dan 12 jaar die gevaccineerd is, werd het voorgesteld alsof alles achter de rug was. Dat duurde maar één maand. Van het hele circus rond de mondmaskers aan het begin van de pandemie tot de afbouw van de test- en vaccinatiecapaciteit vlak voor de vierde golf, zagen we overheden die totaal onvoorbereid waren en van beleid veranderden zoals wij ondertussen van mondmasker wisselen. De bevolking wordt terecht ongedul-

dig en wordt ook steeds sceptischer over het beleid. De toegang tot vrijetijdsactiviteiten werd aan banden gelegd om contacten te vermijden. Ondertussen bleven de bussen en metro’s overvol en werd amper iets gedaan om de dienstverlening uit te breiden. De persberichten van het Overlegcomité werden als hypocriet ervaren, terwijl net geloofwaardigheid en vertrouwen van groot belang zijn inzake gezondheid. De overgrote meerderheid van de niet-gevaccineerde mensen staat wantrouwig tegenover een vaccin dat er ‘zeer snel’ kwam of vooral nuttig lijkt ‘voor risicogroepen’. Het vooruitzicht van een algemene 3e dosis versterkt het onterechte gevoel dat het om een noodvaccin gaat waarvan de doeltreffendheid onzeker is. De technologie die verbonden is met m-RNA wordt al meer dan 20 jaar bestudeerd en wordt sinds begin jaren 2000 gebruikt in de diergeneeskunde. Bovendien is een vaccin een middel van collectieve gezondheid, geen individueel geneesmiddel. De doeltreffendheid ervan kan slechts beoordeeld worden indien het collec-


www.socialisme.be 9 december 2021 - januari 2022

dossier

9

digers falen De arbeidersbeweging moet de toon zetten

D

e pandemie en de lockdowns hebben aangetoond dat het de werkenden zijn die alles doen draaien, niet de aandeelhouders of managers. De arbeidersbeweging moet haar stempel op de gebeurtenissen drukken met een strijdbaar syndicalisme en een offensieve linkerzijde. Als de arbeidersbeweging niet in het offensief gaat voor fundamentele verandering in het belang van de meerderheid van de bevolking, dan zullen andere krachten de verwarring en verdeeldheid versterken. Enkel de arbeidersbeweging kan duidelijkheid scheppen.

De CPBW’s op de werkvloer moeten een rol spelen

Betoging voor meer middelen in de zorg in mei 2021. (Foto: Liesbeth)

De macht van Big Pharma breken door een efficiënte vaccinatiecampagne Vaccins werken en bieden een belangrijke bescherming tegen ernstige vormen van ziekte door het virus. Ook waar het aantal besmettingen fors toeneemt, verminderen de vaccins het aantal sterfgevallen aanzienlijk. Uit alle studies blijkt dat het vaccin het risico op overdracht vermindert, maar niet uitsluit, ook omdat de doeltreffendheid van het vaccin in de loop van de tijd lichtjes afneemt. Vaccinatie wordt voorgesteld als de ultieme oplossing, wat het niet is zonder wereldwijde planning. Zodra een

Het mobiliseren van alle beschikbare middelen om een noodsituatie als een pandemie het hoofd te bieden, is onverenigbaar met een beleid dat de bescherming van de portemonnee van de rijksten centraal stelt. aanzienlijk percentage van de bevolking in ons land was gevaccineerd, werd de samenleving weer volledig opengesteld voor gevaccineerde mensen. Dit gebeurde op basis van het Covid Safe Ticket. Er was de veronderstelling dat dergelijke vaccinatie volstond om de circulatie van het virus te stoppen. Het volstond niet om de

epidemie te stoppen. Het kapitalistisch systeem is gebaseerd op concurrentie en winstbejag. Dit verhindert de ontwikkeling van serieuze preventieve gezondheidszorg. Kapitalistische regeringen rennen van de ene noodsituatie naar de andere en proberen elke uitbarsting te stoppen met lapmiddelen, waarbij telkens de hoogste prioriteit wordt gegeven aan het veiligstellen van de winstmarges van het grootkapitaal. Het mobiliseren van alle beschikbare middelen om een noodsituatie als een pandemie het hoofd te bieden, is onverenigbaar met een beleid dat de bescherming van de portemonnee van de rijksten centraal stelt. Je hoeft geen genie te zijn om te beseffen dat het openbaar vervoer overvol is, dat de scholen overvol zijn en dat dit belangrijke besmettingsfactoren zijn. Er moet veel meer openbaar vervoer komen (dat ook gratis moet zijn, dit is ook noodzakelijk vanuit ecologisch standpunt), evenals meer scholen met aangepaste infrastructuur. Er is een plan van massale publieke investeringen nodig in infrastructuur en openbare diensten, waaronder gezondheidszorg, zodat niemand uit de boot valt. Om de nodige middelen te mobiliseren, is er geen andere keuze dan de economisch hefbomen uit de handen te halen van de kapitalistische minderheid die de planeet vernietigt en ons uitbuit. De gemeenschap moet deze hefbomen in handen nemen om een ecologisch productieplan te ontwikkelen dat vertrekt van de sociale behoeften. Dat is wat wij democratisch socialisme noemen.

Op de werkplek moeten de vakbonden offensiever zijn. Het nut van Comités voor Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW’s) is door deze pandemie sterk bevestigd, maar er is veel te weinig gebruik van gemaakt. Zij kunnen nochtans de collectieve discussie met de werknemers over maatregelen op de werkplek stimuleren, aangezien zij het beste weten wat nodig is om hun veiligheid te waarborgen, en zij kunnen rustige discussies tussen collega’s stimuleren om geduldig twijfels en vragen over het vaccin te beantwoorden. Er moeten middelen ter beschikking worden gesteld zodat iedere werknemer veilig kan werken, waaronder voldoende FFP2-maskers. Gratis tests moeten beschikbaar zijn voor iedereen op de werkplek, maar ook op scholen en in elke buurt. Als een personeelslid positief test, moet hij of zij van de werkplek worden verwijderd. Quarantaine mag niet leiden tot loonverlies en er moet extra personeel worden aangeworven ter vervanging van degenen die niet kunnen werken. In geval van sluiting van een school of crèche moeten ouders verzekerd zijn van betaald verlof. Een actieprogramma dat van de behoeften vertrekt en zich tegen het systeem richt

De arbeidersbeweging moet op de crisissituatie en de verdeeldheid die is ontstaan reageren. Dat kan door in actie te gaan rond noodzakelijke eisen als: - Voor gratis tests; er moeten meer

-

-

-

-

laboratoria worden ingericht, met extra personeel en apparatuur. Voor een massaal en publiek investeringsplan in de gezondheidszorg, dat is afgestemd op de reële behoeften zoals die door het personeel in de sector zijn vastgesteld. Voor de aanwerving van extra personeel aan goede loon- en arbeidsvoorwaarden (een essentiële vereiste om duizenden zorgkundigen en gediplomeerde verzorgenden die in andere sectoren werken te overtuigen om naar de zorg terug te keren) en de bouw van nieuwe zorginfrastructuur. Voor de verbetering van de arbeidsomstandigheden en de lonen van het zorgpersoneel. Voor de oprichting van een echte nationale publieke gezondheidsdienst, democratisch beheerd door het personeel en de gemeenschap, die ook een preventieve aanpak van de gezondheidszorg mogelijk maakt; Er is nood de sterkst mogelijke vaccinatiecampagne om de pandemie te bestrijden, vergezeld van transparante informatie voor de bevolking, door instanties onafhankelijk van de overheid en Big Pharma. Voor zo’n efficiënte vaccinatiecampagne moet alle onderzoek en ontwikkeling van vaccins in publieke handen zijn en door de gemeenschap gecontroleerd worden. Niet-gevaccineerde mensen moeten overtuigd worden, niet vervolgd. Iedereen op de wereld moet gratis toegang hebben tot vaccins. Voor vrije en volledige samenwerking van de wetenschappelijke wereld in volledige transparantie, door een einde te maken aan patenten en het privaat bezit van wetenschappelijke

kennis. Open de boekhouding van farmaceutische bedrijven en nationaliseer ze onder democratisch beheer en controle van het personeel en de gemeenschap. Onteigen de faciliteiten, kennis en materialen van deze bedrijven zonder compensatie voor de aandeelhouders, tenzij op basis van bewezen behoeften. De middelen om dit alles te financieren moeten gezocht worden waar ze zich bevinden: op de bankrekeningen van de superrijken en in de belastingparadijzen, zoals recent nog bleek uit de ‘Pandora Papers’. De sleutelsectoren van de economie moeten genationaliseerd worden, zodat de rijkdom die door de werkende klasse wordt gecreëerd kan ingezet worden overeenkomstig onze behoeften. Een dergelijk offensief programma, samen met een actieplan om een krachtsverhouding op te bouwen in het voordeel van de werkenden en jongeren, is de beste manier om de sceptici te overtuigen en zelfs te betrekken bij de strijd voor een samenleving die vrij is van het winstbejag en de chaos van de markteconomie. Er is nood aan collectieve strijd om de controle over de politieke en economische hef bomen uit handen van de kapitalistische klasse te halen, en om uiteindelijk volledig te kunnen voorzien in de behoeften van allen. Een democratische socialistische samenleving zou een einde maken aan het onvermogen van onze maatschappij om op crises te reageren. De hebzucht van de superrijken als centrale as van de samenleving wordt dan vervangen door internationale samenwerking en solidariteit om tegemoet te komen aan de noden en behoeften van de meerderheid van de bevolking.


10

internationaal

de

Linkse Socialist

Soedan. Strijd doorzetten voor de val van de junta en het einde van compromissen met het leger!

O

p 21 november ondertekende de Soedanese premier Abdallah Hamdok een akkoord over machtsdeling met generaal Al Burhane, de leider van het leger dat op 25 oktober de overgangsregering had ontbonden en verschillende ministers had gearresteerd. Die staatsgreep speelde de rol van de ‘zweep van de contrarevolutie’ en blies een dynamiek van volksmobilisatie en stakingen nieuw leven in. Dit leidde tot een poging tot nieuw compromis met Hamdok om de situatie te stabiliseren ten gunste van de militairen. door

Nicolas Croes

D e S u d a n e s e A s s o c i a t io n of Professionals (SPA), een vakbond en politieke beweging van de oppositie, omschreef de overeenkomst als “een poging om de staatsgreep te legitimeren”. De roep van de betogers laat weinig ruimte voor twijfel: “We willen geen compromis, geen samenwerking, geen onderhandelingen”, verklaarde de Soedanese vrouw Tasabih Ismail op een betoging van de Verzetscomités. Die comités ontstonden voor het eerst tijdens de golf van straatprotest tegen het regime van dictator al-Bashir in 2013. Het leger schrikt

De staatsgreep van oktober, de massamobilisatie en de maskerade rond de terugkeer van Abdallah Hamdok zijn niet uit de lucht komen vallen. Deze gebeurtenissen vinden plaats in het kielzog van de indrukwekkende

Soedanese volksopstand die in december 2018 werd ontketend door de drievoudige verhoging van de broodprijs. Het land werd dertig jaar lang geregeerd door dictator Omar al-Bashir, de pleger van de staatsgreep van 1989, en door het leger. Zeer snel breidde de mobilisatie zich uit over het hele land en werd radicaler. In februari 2019 volgden de Algerijnse massa’s en begon de beweging elementen aan te nemen van die in 2011, toen de dictators Ben Ali in Tunesië en Moebarak in Egypte door massaprotest ten val kwamen. Op 6 april begon een massale zitactie voor het hoofdkwartier van het leger in Khartoem. De legerleiding probeerde het lont uit het kruitvat te halen door de dictator op te offeren. Hij werd door een staatsgreep ten val gebracht en belandde in de gevangenis. Het leger hoopt door een verandering aan de top de situatie aan de

Leestips •

‘Het volk wil de val van het systeem’ door Cédric Gérôme doet op toegankelijke wijze het verhaal van de Tunesische revolutionaire beweging van 20112013 en de contrarevolutionaire pogingen om deze beweging op een zijspoor te zetten. Het boek kost 15 euro, verzending inbegrepen. ‘De permanente revolutie’ door Leon Trotski trok lessen van de revolutie van 1905 en nadien van de ervaring van 1917. Het brengt een idee van hoe revolutionaire verandering kan bekomen worden. Het boek kost 15 euro, verzending inbegrepen. Bestel beide boeken samen voor 25 ipv 30 €: stort op BE31 5230 8092 5155 van Socialist Press met als mededeling: ‘Tunesië en permanente revolutie’.

basis terug onder controle te krijgen. Net als in Egypte en Algerije heeft het Soedanese leger een groot gewicht in de samenleving. Het controleert heel veel bedrijven, de goudwinning, de voedselproductie en de textielsector. Econoom Reem Sanjak van de universiteit van Khartoem stelt dat het leger niet minder dan 82% van de staatsbegroting beheert. Niet enkel de legerleiding trok lessen uit de ervaring in Egypte, de protesterende massa’s doen dat ook. Ze weten dat de veranderingen aan de top niet volstaan als het regime niet verandert omdat de revolutie halverwege stokt. Tot grote wanhoop van de militairen ging het protest in 2019 gewoon door met stakingen en massabetogingen, ook na de val van de dictator. Hetzelfde gebeurde in Algerije. Verzet door de werkenden en het volk

Uiteindelijk werd op 17 augustus 2019 een Soevereine Raad gevormd, voorgezeten door de toekomstige putschist generaal Abdel Fattah Al Burhane en met voormalig VNeconoom Abdallah Hamdok als premier. Deze regering streefde naar een compromis tussen het leger, vertegenwoordigers van de ‘civiele maatschappij’ (verenigd in de Alliantie voor Vrijheid en Verandering, ALC) en leiders van verschillende dissidente gewapende groeperingen. Sindsdien is de economische situatie dramatisch verslechterd en verloor de leiding van de ALC een groot deel van haar geloofwaardigheid. Deze samenwerking werd vanaf het begin fel veroordeeld door de revolutionaire krachten en kreeg zelfs de bijnaam “bloedverdrag”. Dit proces versterkte één van de belangrijkste actoren van de revolutionaire dynamiek: de verzetscomités, die in bijna drie jaar een uitgebreid netwerk op nationale schaal vormden, gegroepeerd in verschillende plaatselijke coördinaties. Deze comités bestaan uit een zeer groot aantal mensen, meestal jong en politiek ongeorganiseerd. Ze organiseren niet alleen de mobilisatie, maar vullen ook het vacuüm op dat is ont-

staan na de ineenstorting van de uiterst corrupte ‘volkscomités’ van het vorige regime, die zowel belast waren met gemeentelijke taken als met het toezicht op de bevolking. Zo zagen die volkscomités toe op de verdeling van schaarse goederen zoals brood en brandstof onder de bevolking. De militairen hoopten het verzet te bemoeilijken door op de eerste dag van de staatsgreep van oktober de toegang tot het internet af te sluiten. Er volgde echter een uitbarsting van strijd georganiseerd door de verzetscomités en de vakbondsstructuren. Die organisaties werden bij wet verboden, maar dat had weinig effect op het terrein. Toen het internet afgesloten was, verspreidden de activisten hun oproepen tot algemene staking via de luidsprekers van de moskeeën. Het kwam al gauw tot stakingen in heel het land. Docenten aan de universiteiten, bankbedienden, artsen, ingenieurs, apothekers, olie-arbeiders, ambtenaren, piloten en luchthavenpersoneel, spoorpersoneel en vele anderen legden het werk neer. De meeste kleine winkels en bedrijfjes sloten de deuren. Het economisch leven van het land kwam bijna volledig tot stilstand. Er waren verschillende mobilisaties van honderdduizenden mensen die overal in de steden en dorpen barricades en revolutionaire controleposten opwierpen. “Alle straten zijn geblokkeerd door de comités en niemand werkt op dit ogenblik”, meldde Sati, een lid van International Socialist Alternative in Khartoem. “De activisten van de verzetscomités hebben eigen manieren gevonden om met elkaar in contact te komen en de massa’s te bereiken.” Vanaf de eerste dag van de staatsgreep heeft de arbeidersbeweging een krachtige stempel op de gebeurtenissen gedrukt. Werkenden en massa’s moeten de macht overnemen

Het is niet de eerste keer dat de gewelddadige zweep van de contrarevolutie een krachtige revolutionaire opstand teweegbrengt. Zoals Leon Trotski, één van de leiders van de Russische Revolutie in 1917, ooit opmerkte, vereist de overwinning in een revolutie “de wil om de beslissende slag toe te brengen”. Aan deze wil ontbreekt het niet bij talloze Soedanese revolutionaire activisten. Er is wel een schrijnend gebrek aan een leiding. Ironisch genoeg droeg de repressie en arrestatie van de leiders van de officiële burgerbeweging ertoe bij dat de verzetscomités een prominentere rol zijn gaan spelen. De miljoenen arbeiders, jongeren en armen kunnen alleen op hun collectieve kracht vertrouwen om hun revolutionaire eisen te verwezenlijken. Door zich te organiseren in alle werk-

plaatsen en kazernes en door zich in het hele land te verenigen, zouden de verzetscomités een centrum van politieke autoriteit worden die de concurrentie aangaat met de macht van de generaals, de vuile trucs van het imperialisme en de lokale agenten van het imperialisme. Het doel moet zijn om effectief de macht te nemen en werkelijk democratische verkiezingen te organiseren om een revolutionaire grondwetgevende vergadering te houden met democratisch gekozen vertegenwoordigers uit alle delen van Soedan, die verantwoording verschuldigd zijn aan de massabeweging. De volledige nationalisatie van alle ondernemingen en bezittingen die zich nu in handen van het leger bevinden en de plaatsing daarvan onder de controle en het beheer van democratisch gekozen arbeiderscomités, als eerste stap naar de invoering van een democratisch productieplan, zou de economische macht van de contrarevolutie neutraliseren. Dan zou men ook werk kunnen beginnen maken van het oplossen van de diepgewortelde problemen van honger, armoede en werkloosheid, waarmee de meerderheid van de bevolking te kampen heeft en die sinds de omverwerping van dictator al-Bashir alleen maar zijn verergerd.

Vanaf de eerste dag van de staatsgreep heeft de arbeidersbeweging een krachtige stempel op de gebeurtenissen gedrukt. De Soedanese revolutionairen staan ook voor de dringende taak om hun eigen politieke kracht op te bouwen: een revolutionaire massapartij die georganiseerd is rond hun eigen klasseneisen en die gebaseerd is op de activiteiten van de verzetscomités en de vakbondsbasis. Dit is de enige manier om ervoor te zorgen dat de massa’s hun macht zo doeltreffend mogelijk kunnen aanwenden en om te voorkomen dat hun heldhaftige strijd opnieuw wordt bedrogen, gekaapt en verraden. Door de totale afwijzing van de publieke schuld, de onteigening van de rijkdom van het oude regime en de planning van de economie volgens de sociale behoeften, zou de revolutie op beslissende wijze afrekenen met de kapitalistische belangen in het land, en op vrijwillige basis toewerken naar een vrij socialistisch Soedan. Dit zou op de enthousiaste steun van de werkenden en onderdrukte massa’s in de regio en over de hele wereld kunnen rekenen.

Het akkoord tussen generaal Al Burhane (links) en Abdallah Hamdok (rechts) moet de staatsgreep legitimeren.


internationaal

www.socialisme.be december 2021 - januari 2022

11

“Battle of Seattle”: strijd tussen kapitaal en socialisten

S

eattle is een stad in crisis. In de laatste tien jaar zijn huisprijzen er gestegen met 93%, de huurprijzen werden het laatste jaar alleen al verhoogd met 25%. Nochtans is Seattle een stad met een enorme rijkdom. Amazon, Starbucks en Microsoft hebben er hun hoofdkwartier. Tussen hun wolkenkrabbers kamperen duizenden daklozen in geïmproviseerde tenten en woekert een drugsepidemie. De ongelijkheid is er schrijnend en erg zichtbaar.

door

Koerian

Concrete overwinningen door socialistische strijd

De kracht die de afgelopen acht jaar de grootste rem was op deze trend, is Socialist Alternative en haar verkozen gemeenteraadslid Kshama Sawant. Sawant vocht consequent en compromisloos tegen ongelijkheid en armoede. Ze leidde de beweging die in 2013 een minimumloon van 15 dollar per uur afdwong in Seattle (vanaf 2022 wordt dat 17 dollar). Recent slaagde ze erin om een taks op grote bedrijven in te voeren waarmee op tien jaar tijd 2 miljard dollar wordt opgehaald voor COVIDsteunmaatregelen en sociale huisvesting. Dit jaar won Socialist Alternative bela ng r ijke ve rwor ven heden voor huurders. Er moet nu zes maanden vooropzeg worden gegeven aan huurders en wanneer een verhuurder de huur met meer dan 10% opsla at moet hij

drie maanden huur betalen als steun aan de uitgaande huurder. Nu vechten Kshama en Socialist Alternative voor een bevriezing van de huurprijzen in Seattle. In november slaagden Sawant en Socialist Alternative erin de verhoging van de huur in een appartementsblok met voornamelijk arme senioren tegen te houden en stonden ze zij-aan-zij met stakende schrijnwerkers. De kapitalistische klasse vecht terug

Dit wekt natuurlijk de woede van vastgoedbonzen, bedrijfsleiders en rechts in de stad. Drie maal op rij zijn ze er niet in geslaagd Sawant te verslaan in reguliere verkiezingen. In 2019 gooide A mazon 1,5 miljoen dollar in de strijd om Sawants zetel, zonder succes. Nu proberen ze Sawant te versla a n door m id -

De campagne tegen de afzetting van Kshama Sawant kan rekenen op de steun van heel wat vrijwilligers

del van een ondemocratische afzettingsprocedure. Sawants deelname aan Black Lives Matter protesten werd aangegrepen om valse beschuldigingen te uiten. De inwoners van District 3 in Seattle stemmen of Sawant aan mag blijven of wordt vervangen door iemand die later wordt geselecteerd door de rest van het gemeentebestuur. De afzettingscampagne wordt gesteund door geld van Amazonkaders, Trumpdonoren en huisjesmelkers. Gigantische campagne van gewone werkenden

In plaats van de vraag op de stembrief voor de algemene verkiezingen in november te stellen, besloot de afzettingscampagne een speciale verkiezing te organiseren die afloopt op 7 december. De kapitalistische klasse hoopt dat gewone werkenden in de vakantieperiode tussen Thanksgiving en kerst vergeten om te stemmen. Zo willen ze slagen in wat ze al acht jaar proberen: de meest consequente vertegenwoordiger van de arbeidersklasse in de VS afzetten. Ze sluiten hiermee aan bij

een golf aan ‘voter suppression’ tegen linkse kandidaten over het hele land. Dit is een belangrijke complicatie voor de campagne om Sawant aan te houden. De grote uitdaging werd het debat polariseren en zorgen dat de verkiezing niet stilletjes passeerde. Tot nu toe is de campagne daarin geslaagd. Door middel van een grassrootscampagne met meer dan 700 vrijwilligers waren er bij het ter perse gaan van deze krant al meer dan 18.000 mensen aangesproken aan hun deur of op een stand. Onze activisten benadrukken dat deze verkiezing niet draait om de aanklachten op de stembrief, maar om een strijd tussen de rijke elite en de werkende klasse. Omdat dit een verkiezing per post is, kunnen mensen zelf hun stembrief afdrukken. In een poging de ‘voter suppression’ te stoppen, doet de campagne er alles aan om zoveel mogelijk werkenden te laten stemmen. De campagne registreerde al meer dan 1.300 mensen om te stemmen. Om de campagne te financieren, werd meer dan 900.000 dollar aan kleine giften opgehaald onder werkenden.

Dankzij de tijd en inzet van gewone werkenden is dit in veel opzichten de grootste politieke campagne in de geschiedenis van Seattle. Er zijn nu al 16% van de stemgerechtigden gaan stemmen, 4 maal meer dan op hetzelfde punt in de vorige verkiezingen. Veel zal afhangen van hoe het momentum van de campagne opnieuw oppikt na Thanksgiving. Nationale dimensie

Het belang van deze verkiezing kan niet worden onderschat. Ze heeft een nationale dimensie. Toen de campagne in 2013 een 15 dollar minimumloon won, volgden heel wat andere steden onder druk van de arbeidersklasse. Het bevriezen van de huurprijzen zou hetzelfde effect hebben. Het programma en de strijdmethodes van Sawant en Socialist Alternative in Seattle zijn een voorbeeld voor heel wat bewegingen in de VS. Wanneer rechts erin slaagt Sawant af te zetten, zullen ze vertrouwen winnen om ondemocratische afzettingsprocedures als wapen in te zetten tegen links.

Vluchtelingen aan de grens tussen Wit-Rusland en Polen betalen gelag voor toenemende imperialistische spanningen

I

n november ontstond een dramatische crisis aan de grens tussen Wit-Rusland en Polen toen duizenden vluchtelingen die oorlogen en conflicten in Syrië, Irak, Afghanistan, Jemen en elders ontvluchtten, vast kwamen te zitten in een niemandsland voor de poorten van de Europese Unie.

artikel op basis van een verklaring door

De Poolse politie gebruikte traangas, waterkanonnen en mogelijk ook geluidsgranaten tegen vluchtelingen die door duizenden Wit-Russische grenswachten vooruit werden geduwd. Aan beide zijden is het gebied gemilitariseerd en zijn honderden kilometers prikkeldraadversperringen geplaatst. Voor de vluchtelingen zijn de omstandigheden hels. Zij leven in een bos bij winterse temperaturen. Medische of humanitaire hulp wordt door de Poolse

ISA- leden uit Polen, Wit-Rusland, Syrië en Rusland

autoriteiten geblokkeerd. Ook journalisten wordt de toegang tot het gebied ontzegd uit vrees dat zij verslag over de situatie uitbrengen. Het aantal doden neemt toe, maar het is onmogelijk een beeld te krijgen van de exacte toestand. Europese Unie medeplichtig

Net als in 2015 is deze toevloed van vluchtelingen het gevolg van de verwoesting en het geweld door imperi-

alistische interventies in Syrië, Irak, Jemen en Afghanistan. Oorlog zal altijd vluchtelingen voortbrengen. In plaats van hen te verwelkomen en een oplossing te zoeken voor de humanitaire catastrofe, versterken de Europese leiders Fort Europa. In tegenstelling tot 2015 zijn de Europese regeringen nu openlijk voorstander van het versterken van buitenmuren en omheiningen. De lengte daarvan in Oost-Europa bedraagt al 1.200 kilometer, acht keer

de lengte van de beruchte Berlijnse Muur destijds. De EU staat volledig achter de anti-migratiemaatregelen van de Poolse regering, ook al zijn deze in strijd met het internationale recht en met het officiële asielbeleid van de EU. Dit is echter geen verrassing, aangezien de EU haar steun verleent aan de pushbacks van vluchtelingen die de Middellandse Zee oversteken en aan hun detentie in onmenselijke omstandigheden in Turkije en Libië. Het lijdt geen twijfel dat de WitRussische dict ator Alexander Loekasjenko de crisis heeft aangewakkerd. Vluchtelingen zijn aangemoedigd om naar Wit-Rusland te reizen en worden er naar de grens begeleid. Naar verluidt zouden Wit-Russische troepen zelfs lasers en stroboscopen hebben gebruikt om de Poolse bewakers af te leiden toen de vluchtelingen probeerden over te steken. Loekasjenko gebruikt de crisis om de aandacht af te leiden van de echte problemen in de Wit-Russische samenleving, die geïllustreerd werden door de volksopstand van vorig jaar. De beweging slaagde er niet in hem af te zetten en er volgde een massale repressie. De meeste activisten van de oppositie werden gearresteerd of gedwongen te vluchten. Sindsdien zijn de economische en sociale omstandigheden alleen maar verslechterd. Loekasjenko misbruikt vluchtelingen om het einde van de Europese sancties tegen zijn land te eisen. De EU staat achter Polen, terwijl Rusland zich achter Wit-Rusland schaart. De spanningen tussen de imperialistische mogendheden zijn de laatste maanden dramatisch toege-

nomen. Rusland en de NAVO hebben hun militaire aanwezigheid in OostEuropa opgevoerd. Een openlijk conflict is onwaarschijnlijk, gezien de toenemende instabiliteit in Rusland. Het Kremlin geeft er de voorkeur aan dat Loekasjenko niet te ver gaat in zijn conflict met het Westen, niet in de laatste plaats om de wankelende Russische economie te beschermen. Een antwoord van solidariteit tegen de logica van verdeeldheid

De imperialistische elites in Brussel en Moskou zijn verantwoordelijk voor deze escalatie. Laat hen de kosten ervan dragen! Het geld voor oorlog en repressie zou beter gebruikt worden om de veiligheid van vluchtelingen te waarborgen. De winsten die de multinationale oliemaatschappijen en wapenproducenten maken met de exploitatie van het Midden-Oosten moeten in beslag worden genomen en worden besteed aan de wederopbouw van de economieën in de regio. De rijkdom van de kapitalisten in Europa en de rest van de wereld moet worden opgeëist ten bate van allen. Dit is geen ‘gemakkelijke’ oplossing, maar het is de enige haalbare. Zonder een radicale economische en sociale transformatie van deze landen zal geen grens, geen politie, geen prikkeldraad volstaan om de door wanhoop gedreven vluchtelingen tegen te houden. Alleen de internationale solidariteit van de werkenden kan de diepere oorzaken van deze crisis aanpakken door het kapitalisme omver te werpen en de grondslagen te leggen voor een democratische socialistische samenleving.


12

antiracisme

de

Linkse Socialist

Uit de archieven van de klassenstrijd

Bois du Cazier, 27 april 1942

D

e steenkoolmijn Bois du Cazier in Marcinelle is vooral bekend van de grote mijnramp op 8 augustus 1956 waarbij 262 mijnwerkers omkwamen, van wie meer dan de helft migranten. In dit artikel wil ik het echter over een andere belangrijke gebeurtenis in Bois du Cazier hebben. In de nacht van 26 op 27 april 1942 slaagde een groep gewapende partizanen erin 300 kilogram dynamiet en 2.000 ontstekingsmechanismen, die 170 meter onder de grond lagen opgeslagen, buit te maken.

door

In de nacht van 26 op 27 april 1942 slaagde een groep gewapende partizanen erin 300 kilogram dynamiet en 2.000 ontstekingsmechanismen, die 170 meter onder de grond lagen opgeslagen, buit te maken.

Guy Van Sinoy

De Gewapende Partizanen, opgericht door de Communistische Partij van België (PCB), waren kleine, volledig clandestiene sabotagegroepen. In totaal waren er meer dan 12.000 verzetsstrijders bij de gewapende partizanen. In Charleroi werden ze aangevoerd door Raoul Baligand, een mecanicien in de fabriek ACEC. Tijdens de burgeroorlog (1936-1939) in Spanje vocht Baligand tegen het fascisme. Hij kwam met een solide militaire ervaring terug. De gewapende partizanen waren door communistische mijnwerkers gewaarschuwd dat Bois du Cazier zojuist een grote voorraad explosieven had ontvangen. Ze besloten door een list een groot deel van de explosieven te stelen. Twee groepsleiders, Raoul Baligand en Victor Thonet, bestudeerden het terrein gedurende veertien dagen. Baligand sloop ‘s nachts de kolenmijn binnen, terwijl Thonet, onder het voorwendsel werk te zoeken, zich onder de mijnwerkers begaf en hen vakkundig ondervroeg. De topografie van de plaats en de organisatie van de diensten hadden weldra geen geheimen meer voor hen.

Op 26 april 1942 om 22.30 uur kwam de groep partizanen bijeen op het kerkhof van Marcinelle, dat 200 meter van de kolenmijn lag. Zij maakten ruimte in twee kluizen, die eerder door Baligand waren ontdekt, om de explosieven naast de lijkkisten te verbergen. Gewapend en gemaskerd kwamen Baligand en Thonet om 23.45 uur de kolenmijn binnen. De huisbewaarder besefte dat het beter was om zich niet te verzetten. De andere leden van de groep, met revolvers in de hand, neutraliseerden de paar aanwezige arbeiders. Onder bedreiging met een pistool stemde de machinist ermee in de kooi te laten zakken die drie mannen van het commando naar de verdieping 170 bracht waar de explosieven waren opgeslagen. Om 3 uur ‘s nachts brachten de drie mannen, geholpen door mijnwerkers, het dynamiet naar boven. De hele groep partizanen vervoerde de kisten met explosieven naar het kerkhof om ze tijdelijk te deponeren in de grafkelder die van tevoren was vrijgemaakt. De operatie was een compleet succes zonder dat er ook maar één schot gelost werd.

Victor Thonet

Raoul Baligand

Alvorens de plaats te verlaten, gebruikte Baligand een lading dynamiet van 5 kg om de machines van de luchtafvoerschacht op te blazen. De kabels waren gebroken en de kooien vielen op de bodem van de mijn. Het werk werd pas op 4 mei hervat. Een week later brachten de partizanen de kisten stilletjes van de begraafplaats naar een veilige plaats. De explosieven werden gebruikt voor sabotageoperaties in Henegouwen. In het voorjaar van 1942 vertrok Baligand om de gewapende partizanen in de regio Centre te leiden. Hij werd

in Charleroi vervangen door Victor Thonet, een schilder. De gewapende partizanen van Charleroi voerden heel wat acties: op 6 maart 1942 ontplofte er een bom in de gebouwen van het extreemrechtse Rex, een andere bij UTMI (‘vakbond’ van collaborateurs). Op 22 juni 1942 werd een bom gebruikt tegen de lokalen van de SS en in september 1942 werd de Rexistische burgemeester van Charleroi op straat doodgeschoten. De nazi’s verhoogden het aantal gijzelingen en arrestaties. Na een aanklacht werd Victor Thonet gearresteerd, naar Breendonk gedeporteerd,

gemarteld en vervolgens doodgeschoten in Schaarbeek. Vijf partizanen die op 27 april aan de operatie hadden deelgenomen, werden als gijzelaars gearresteerd en eind 1942 in Breendonk gefusilleerd: Joseph Boulanger (drukker), Gustave Derard (bediende), Roger Istasse (mijnwerker), François Lambert (monteur), Yvon Malevez (elektricien). Toen de bevrijding naderde, werd Raoul Baligand benoemd tot nationaal commandant van het partizanenleger. Van 1946 tot 1949 was hij parlementslid voor de PCB, van 1946 tot 1952 gemeenteraadslid in Gilly. In 1952 keerde hij terug naar de fabriek als monteur. Vanaf het begin van de jaren vijftig was hij voorzitter van de Garcia Lorca, in Brussel, die als dekmantel diende voor de activiteiten van de Spaanse communistische partij in ballingschap.

Squid Game: originele manier om het in de eindejaarsperiode over klassenstrijd te hebben

D

e eindejaarsperiode staat traditioneel garant voor heel wat gesprekken aan tafel. Ook dit jaar is er geen gebrek aan onderwerpen. Mogelijk zal Squid Game er één van zijn. De ZuidKoreaanse serie groeide snel uit tot de grootste hit ooit op Netflix. De brede belangstelling voor het verhaal van een groep mensen met zware schulden die hun leven riskeren in een mysterieus overlevingsspel in de hoop een grote beloning te winnen, zegt veel over de huidige samenleving.

door

Maxime (Luik)

Kunst weerspiegelt haar tijd. Films en series vormen daar geen uitzondering op. The Joker, The Platform, Parasite, This is us … Sociale kwesties vinden hun weg in de populaire cultuur. Dat is een indicatie van de radicalisering in de samenleving. Welke onderwerpen over Squid Game kan je aansnijden aan de kersttafel? De onderdrukking van sociale strijd. Het hoofdpersonage is een alcoholist, maar na een tijdje ontdekken we dat hij arbeider was in een autofabriek en zijn baan verloor nadat een staking brutaal onderdrukt werd, hetgeen ook tot de dood van één van zijn beste vrienden leidde. Het is gebaseerd op een staking bij Ssangyong in 2009 en tijdens een staking in oktober van dit jaar kwamen de vakbondsleden verkleed in personages van Squid Game op straat. Je kan ook verwijzen naar de onderdrukking van de gele hesjes door de Franse politie of de recente veroor-

deling van ABVV-leden wegens hun rol in sociaal protest (zie pagina 4). Gelijke kansen. Het spel mag dan voor gelijke kansen pleiten, maar is het niet. Het spel is gemanipuleerd door de organisatoren. Nadat spelers de keuze kregen om terug naar het normale leven te gaan, keren velen uit wanhoop terug naar de nachtmerrie van spel. Kan een beslissing die wordt genomen onder de intense druk van absolute armoede en andere dramatische omstandigheden een echte keuze worden genoemd? Het zijn de materiële omstandigheden die het bewustzijn bepalen. Een mooie springplank naar marxistische filosofie... Hoe ziet het er aan de overkant uit? Het spel laat er geen misverstand over bestaan: het bestaat alleen om de naar geweld hunkerende ultrarijken tevreden te stellen, die zich nooit gedwongen zouden zien om zelf aan de bloedige valstrik deel te nemen. Vlak voor

Steeds meer gezinnen leven in armoede terwijl pensioenen en werkloosheidsuitkeringen bedreigd worden door de uitholling van de sociale zekerheid. LSP/PSL is een nationale partij die het volledig herstel van de index en een minimumloon van 2300 euro bruto verdedigt, die zich verzet tegen de afbraak van de sociale zekerheid en de uitholling van het arbeidscontract. Wij verzetten ons tegen iedere bedrijfssluiting omdat dit onder het kapitalisme enkel leidt tot werkloosheid en armoede. We staan voor de onmiddelijke invoering van een werkweek van 30 uren, zonder loonverlies, met compenserende aanwervingen en een vermindering van de werklast. Daarnaast staan we voor de nationalisatie, onder arbeiderscontrole en -beheer, van bedrijven die overgaan tot collectieve ontslagen of dreigen met delokaliseren.

basis seksisme, racisme, LGBTQI+-fobie of geloof. Eenheid onder werkenden kan alleen bereikt worden op basis van gelijke rechten voor iedereen. Zo’n partij moet de strijd aanbinden tegen het imperialisme en haar oorlogen en strijden tegen de vernietiging van het milieu. Ze moet het zelfbeschikkingsrecht van Vlamingen, Walen en Brusselaars respecteren, zonder in de val te trappen van diegenen die de werkenden door communautair opbod willen verzwakken (bvb. splitsing sociale zekerheid). Ze zou moeten ageren voor de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder rechtstreekse arbeiderscontrole.

het dessert tijdens het kerstdiner kan je er misschien ‘Het Kapitaal’ van Marx bijhalen: “De accumulatie van rijkdom aan de ene kant tevens accumulatie van ellende, kwelling van arbeid, slavernij, onwetendheid, onmenselijkheid en zedelijke ontaarding aan de andere kant is, dat wil zeggen aan de kant van de klasse, die haar eigen product voortbrengt als kapitaal.” De wereld begrijpen om haar te veranderen. Dit detail is je misschien nog niet opgevallen: wanneer de deelnemers sterven en hun bedden worden verwijderd, zie je een muurschildering in de slaapzaal. Het toont de spelen en de volgorde waarin de gebeurtenissen zullen plaatsvinden. Maar geen van de personages in de serie lijkt dit te merken. Kunnen we een parallel trekken met onze huidige situatie? Het is aan ons om ons fresco te openbaren door de wereld te observeren en te analyseren om daaruit de nodige conclusies te trekken.

waar LSP voor staaT

D

e technische en wetenschappelijke mogelijkheden van de mens zijn nog nooit zo uitgebreid geweest. Er is nog nooit zoveel rijkdom geweest als vandaag maar die is ook nog nooit zo ongelijk verdeeld geweest. Slechts 2000 miljardairs bezitten meer geld dan 60% van de wereldbevolking. Ook in België worden de rijken steeds rijker en de armen steeds armer. Terwijl de bedrijven recordwinsten maken en speculanten hun kapitaal vermenigvuldigen wordt de neokoloniale wereld geteisterd door oorlog en hongersnood. In de ontwikkelde kapitalistische landen is het enige antwoord op werkloosheid de jacht op werklozen en werkonzekerheid. Het kapitalisme verkeert in diepe crisis maar het zijn de mensen, het milieu en de dieren die er het slachtoffer van worden.

Stop de privatiseringen

Hoewel werkenden de rijkdom produceren, hebben ze niet de minste inspraak in de aanwending ervan. Heel de productie staat in functie van de winsthonger van een handvol kapitalisten. Er is nood aan betaalbare en comfortabele sociale woningen, aan meer en gratis openbaar vervoer, aan kwaliteitsvol en toegankelijk onderwijs, aan sportterreinen en recreatiecentra, aan een nationale gezondheidsdienst die gratis en publiek is, publiek wetenschappelijk onderzoek voor de strijd tegen klimaatverandering, etc. De middelen hiervoor zijn voorhanden maar worden opgeofferd aan de kapitalistische logica. Openbare diensten worden gerentabiliseerd en opgesplitst. De winstgevende delen worden verkocht aan de hoog-

ste bieder, de onrendabele worden gesloten. Er is al lang geen sprake meer van diensten. De marktlogica heeft ook in de openbare sector toegeslagen. Voortaan spreekt men van openbare bedrijven in afwachting van de volgende privatisering. arbeidsduurvermindering en nationalisatie

In de private sector richt de “vrije” markt een ravage aan. Alle verworvenheden worden afgebroken in naam van de competitiviteit. Arbeidscontracten aan onbepaalde duur ruimen plaats voor onderaanneming, uitzendarbeid en andere nepjobs aan laag loon. De werkdruk is onhoudbaar en zorgt, in combinatie met de groeiende gezinstaken door de afbouw van openbare diensten, voor een explosie van het aantal langdurig zieken en burnouts.

Een nieuwe arbeiderspartij

Tegenover besparingsbeleid en herstructureringsplannen van bedrijven stellen wij het strijdsyndicalisme: vechten voor iedere job en het behoud van alle verworvenheden. De arbeidersklasse heeft een partij nodig die deze strategie politiek kan vertalen. Zo’n partij moet openstaan voor iedereen die wil vechten tegen besparingen en de patronale logica. Een dergelijke partij moet zich verzetten tegen iedere verdeling van werkenden, of het nu is op

Revolutie

Dit programma is enkel uitvoerbaar indien de arbeidersbeweging de macht uit handen neemt van de kleine minderheid van kapitalisten. De heersende klasse zal haar privileges echter niet zomaar afstaan. Het breken van de kapitalistische staat zal een revolutie vereisen. Daarom bouwen wij aan een revolutionaire marxistische partij.

gecontroleerd door raden, samengesteld uit vertegenwoordigers van de werkenden van het bedrijf, van de nationale vakbonden en van de arbeidersregering. Alle functionarissen moet verkozen en permanent afzetbaar zijn. Zij mogen niet beschikken over een hoger loon dan het gemiddelde loon van de werkenden die zij vertegenwoordigen. Op die manier kan het wanbeheer vermeden worden zoals dit in de planeconomieën in het ex-Oostblok bestond. Voor socialisme en internationalisme

De socialistische revolutie breekt altijd uit op het nationale vlak, maar eindigt in de internationale arena. Arbeidersdemocratie en socialistische planning kunnen niet beperkt blijven tot één land. Het isolement van Sovjet-Rusland heeft tot haar bureaucratische degeneratie vanaf 1924 geleid. LSP/PSL maakt deel uit van International Socialist Alternative (ISA), dat actief is op alle continenten. Onze strijd in België zien wij in het kader van een arbeidersstrijd in de hele wereld voor een socialistische maatschappij.

Arbeidersdemocratie

De productie moet in functie staan van de reële behoeften van de bevolking. Ze moet georganiseerd worden via een democratisch productieplan, opgesteld en

Voor arbeiderseenheid Voor socialisme


partijnieuws

www.socialisme.be december 2021 - januari 2022

Eindejaarswedstrijd. Steun Campagne ROSA en maak kans op een mooie prijs!

E

ind vorig jaar hield Campagne ROSA voor het eerst een eindejaarswedstrijd: we verkochten tickets met een prijsvraag en op het einde werden enkele prijzen uitgeloot. Het werd een groot succes: we haalden 6000 euro op, wat ons enorm heeft geholpen om onze acties te organiseren in 2021. De Covid-19-pandemie heeft alle vormen van onderdrukking in de samenleving erger gemaakt. Het voorbije jaar werd gekenmerkt door een groeiende opstand tegen seksistisch geweld en de verkrachtingscultuur. Campagne ROSA heeft deze strijd pro-actief gevoerd met een socialistisch feministische aanpak: tegen het asociaal beleid en besparingen, voor massale publieke investeringen in zorg en de sociale sector met voldoende plaatsen in opvangcentra, voor een minimumloon van 2300 euro per maand (14 euro per uur), voor het individualiseren van de sociale uitkeringen en het optrekken ervan tot boven de armoedegrens, voor een minimumpensioen van 1500 euro netto per maand, voor een aantal sociale woningen dat beantwoordt aan de behoeften. Ook dit jaar organiseren we een wedstrijd om onze werking te financieren. De hoofdprijs is twee nachten voor twee personen in een driesterrenhotel met spa! Er zijn daarnaast negen andere prijzen. Het belangrijkste is natuurlijk dat het ingezamelde geld Campagne ROSA zal helpen om in 2022 nog meer van zich te laten horen en verder te bouwen. Een ticket voor de wedstrijd kost 10 euro. Aarzel niet om er meerdere te kopen: wie vijf tickets koopt, krijgt er één extra. Wat zullen we met de opbrengst doen? Hieronder enkele voorbeelden van

Nieuwe coronagolf, nieuwe annulaties van activiteiten. Steun ons!

O

bedragen die overeen ko men met de kost e n va n productie en a an koop van materiaal om met Campagne ROSA actie te kunnen voeren. - €10: 150 pamfletten - €20: 200 stickers - €50: 200 kleurenposters - €80: 6 vlaggen - €100: 1 spandoek - €150: 1.500 pamfletten van 4 pagina’s A4 - 250 € 3 megafoons - 500 € 1 tent Om deel te nemen, neem contact op met één van onze activisten, of vul het online formulier in (zie website en facebookpagina) of neem contact met ons op via contact@CampagneROSA. be. Je moet eerst een vraag beantwoorden: “De hoeveelste COP was deze in Glasgow?” Daarna moet je enkele gegevens achterlaten: naam en email. Tot 15 januari kan je een ticket kopen. Je kan betalen op de rekening van Campagne ROSA: BE54 5230 8095 8497. We vragen onze leden, sympathisanten en lezers om niet alleen een ticket

ok wij zijn niet bepaald enthousiast over de nieuwe besmettingsgolf. Onze woede neemt toe tegenover het falen van het kapitalistische systeem om deze crisis aan te pakken en het complete gebrek aan voorbereiding van de politieke vertegenwoordigers van dit systeem (zie pagina’s 8-9).

te kopen en zelf deel te nemen, maar ook om hun vrienden en familie aan te spreken. Of om hen een ticket cadeau te doen. De trekking vindt plaats op zondag 16 januari. Het zal online worden uitgezonden. Als de gezondheidstoestand het toelaat, zullen we leden en sympathisanten uitnodigen om de trekking fysiek te volgen en nadien samen het glas te heffen op een 2022 van strijd tegen alle vormen van onderdrukking, seksisme en asociaal beleid!

350 op internationale ISAmeeting in Glasgow Na de grote klimaatbetoging van 6 november hield International Socialist Alternative een publieke meeting in Glasgow. Daarop waren er 350 aanwezigen. De grote zaal was te klein, heel wat aanwezigen moesten via een videoverbinding vanuit een ander lokaal volgen. De meeting had als titel: “Het kapitalisme doodt de planeet: vechten voor internationaal socialisme.” Onder de sprekers de Schotse vakbondsmilitante Caitlin Lee, Iers parlementslid Mick Barry, een lid van de campagne Solidarity Against Repression in Hong Kong and China, klimaatactivisten uit Brazilië en Zuid-Afrika. Deze meeting vormde de kers op de taart van een sterk internationalistisch weekend van socialistisch klimaatprotest.

Strijdfonds: steun ons! Elke drie maanden willen we 12 000 euro steun ophalen om onze campagnes en acties te financieren. Eind november stonden we voor het vierde kwartaal (oktober tot december) op 43% van onze doelstelling. Met de eindejaarswedstrijd van Campagne ROSA willen wat dat cijfer fors optrekken. We zullen het helaas zonder oudjaarsfeest in Brussel moeten doen. Steun ons, stort een bijdrage. Beter nog: neem een doorlopende opdracht om ons elke maand te steunen. Vanaf 2 euro per maand sturen we je deze krant op.

13

De Linkse Socialistische Partij (LSP) heeft de gewoonte om deze krant te verkopen tijdens acties en andere activiteiten. Samen met de Actief Linkse Studenten (ALS) en Campagne ROSA halen we een groot deel van onze middelen op tijdens campagnes op straat en bij acties. De gezondheidssituatie maakt dat een aantal van deze activiteiten niet kan doorgaan. Het betekent dat onze fondsenwerving opnieuw in gevaar komt, wat uiteraard gevolgen heeft voor onze werking. Zoals je wellicht weet, krijgen wij geen subsidies. We beschikken evenmin over rijke sponsors. We zijn volledig afhankelijk van de financiële steun die we ophalen onder werkenden en jongeren en door middel van sociale activiteiten. Op een ogenblik dat de samenleving opnieuw deels op slot gaan, kunnen we alleen rekenen op onze sympathisanten en lezers. We doen dan ook een beroep op u! Heb je nog geen abonnement op deze krant? Neem er dan één door middel van een maandelijkse doorlopende opdracht of neem een (steun)abonnement. Dan krijg je elke maand een dosis antikapitalistische argumenten en marxistische analyses thuis bezorgd. Dit is steeds nuttig om je eigen inzichten aan te scherpen en om argumenten te lezen die je kan gebruiken in discussies met familieleden en collega’s. Je kunt deze krant en ons strijdfonds steunen door een financiële bijdrage (maandelijks of eenmalig) te storten op BE 31 5230 8092 5155 van Socialist Press met als mededeling: ‘abonnement’ of ‘steun’. Bedankt!

Klimaatprotest in Glasgow: reacties van enkele deelnemers

O

p pagina 7 vind je een artikel over de aanwezigheid van International Socialist Alternative op de klimaatprotesten in Glasgow tijdens de klimaattop COP26. We vroegen enkele van de 80 activisten van ROSA en ALS wat zij ervan vonden.

Ricardo (Brussel) benadrukt dat deze interventie met 300 kameraden uit de hele wereld historisch was en zeker zal bijblijven. “De ervaring van het protest in Glasgow heeft me bijzonder bewust gemaakt van het belang van internationalisme en waarom de strijd tegen het kapitalistisch systeem gebaseerd moet zijn op de solidariteit van alle onderdrukten ter wereld.” Eén van onze doelstellingen was om ons socialistisch alternatief offensief naar voren te brengen in de klimaatstrijd. Er is daar een groeiende openheid voor, merkten we al voorheen op. Franz (Antwerpen): “Op de betoging was er een grote eensgezindheid dat er een ander systeem nodig is om ons klimaat te redden. We konden vaststellen hoe het inzicht in het onvermogen van het kapitalisme om een uitweg uit deze crisis te bieden groter is geworden en meer algemeen aanvaard wordt.” Jean uit Luxemburg vatte de sfeer onder de deelnemers samen. “Het leek een eindeloze reis met een logge Covid-bureaucratie en grillig weer (om het zacht uit te drukken). Dat zou doorgaans de perfecte mix zijn voor een totale rot-vakantie. Maar we waren niet op vakantie. We gingen naar de protesten om ons te verzetten tegen de greenwashing van COP26 en tegen de kapitalistische vernietiging. Dat verandert op slag alles aan de reis naar Schotland. Op een leeftijd waarop ik dit soort extreme sporten minder begin te waarderen, bevond ik me midden in een betoging waarvan ik het begin en het einde niet kon zien, omringd door een grote groep enthousiaste jonge militanten. Toen nam ik een megafoon om strijdbare slogans te roepen met een vurigheid die de laatste regenbui wel moest verdrijven. ‘Don’t stop me now’, zong Freddy Mercury destijds. Op de hoek zag ik een Schot in een kilt op een doedelzak spelen. Niets speciaal, dacht ik, we zijn nu eenmaal in Schotland. De man speelde de Internationale! Op dat moment besefte ik dat alles mogelijk was en dat regen noch wind ons zouden tegenhouden. Na de betoging volgde een meeting in volle zaal. Daar werd nogmaals het bewijs geleverd dat onze revolutionaire energie onuitputtelijk is. Op enkele dagen tijd hebben we een grote stap gezet met onze internationale. Zelfs de gevestigde media moesten ons vermelden. Er is iets gebeurd in Glasgow. We waren er. En ik was erbij.”

Contact / Abonnementen

Bxl-W.Brab: 1.571 € Antwerpen: 550 € Luik-Lux: 474 € Vl Brab-Limburg: 249 € O en W Vlaanderen: 1.117 € Henegouwen-Namen: 252 € Nationaal: 912 €

65% 46% 39% 31% 28% 28% 61%

TOTAAL: 5.124 €

43%

Steun de strijd voor een socialistisch alternatief: stort op BE86 5230 8092 4650 van LSP met vermelding ‘steun’.

Meer info over de partij / Lid worden: Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek Tel: 02/345 61 81. E-mail:info@socialisme.be. Redactie: redactie@socialisme.be. Ook lezersbrieven zijn welkom! Abonnementen: * proefabo: 5 euro voor drie nummers, 10 euro voor zes nummers * gewoon abo: 20 euro voor twaalf nummers * steunabo: 30 of 50 euro voor twaalf nummers Of neem een doorlopende opdracht van minstens 2 euro Rekeningnummer voor abonnementen: BE31 5230 8092 5155 van Socialist Press


14

ROSA

de

Linkse Socialist

Geslaagde acties tegen seksistisch en LGBTQIA+foob geweld

C

ampagne ROSA nam het initiatief voor lokale acties op 25 november, de internationale dag tegen geweld op vrouwen. Eerder was er al protest tegen seksistisch geweld in het uitgaansleven. Strijd zet de kwestie van geweld op de agenda.

Dankzij de feministische strijd van de afgelopen jaren begint de schaamte van kant te veranderen. Het maakte dat het voor de rechtbank in Mechelen niet mogelijk was om Bart De Pauw zomaar vrijuit te laten gaan, zelfs indien het schandalig blijft dat hij niet voor alle gevallen veroordeeld werd. De advocaat van De Pauw stelde dat zijn cliënt “slachtoffer is van een veranderde tijdsgeest.” Niet De Pauw, maar de vele vrouwen die hij lastig viel zijn uiteraard het slachtoffer. Dat de tijdsgeest verandert, klopt wel. Een groeiende feministische beweging draagt daaraan bij. De acties in het kader van de internationale dag tegen geweld op vrouwen (25 november) waren dan ook belangrijk. Campagne ROSA nam het initiatief voor lokale acties op 25 november en nam deel aan de nationale betoging van 28 november. Op 25 november brachten we 500 feministen op de been: 250 op een betoging in Gent, elders waren er staande acties met 100 aanwezigen in Luik, 55 in Antwerpen, 50 in Brussel en telkens enkele tientallen in Leuven, Brugge en Kortrijk. Er waren veel jongeren op de acties met ook een mooie deelname aan de open micro’s. Met ruim 500 aanwezigen op de acties werd een goede stap gezet om ook op 8 maart te betogen. Doe mee met Campagne ROSA om een strijdbaar socialistisch feminisme te versterken!

leuven

luik

antwerpen

brussel

BRUGGE

gent

Stop seksistisch en LGBTQIA+foob geweld. Heel het systeem is schuldig

S

eksistisch geweld is overal. Het is een maatschappelijk probleem, diep geworteld in het DNA van het kapitalistische systeem, met verschrikkelijke persoonlijke gevolgen. Maar er zijn steeds meer acties: seksisme wordt niet langer geaccepteerd.

standpunt van

Financiële onafhankelijkheid is nodig om aan geweld te kunnen ontsnappen

Campagne ROSA

Feesten zonder als een object behandeld te worden

Weinig nachtclubs en bars zijn gespaard gebleven van commercialisering. Hun doel is geld verdienen. Zorgen dat iedereen zo goed mogelijk kan feesten, is vaak slechts bijzaak. Zoals overal is er reclame met vrouwenlichamen als marketingobjecten. Er worden soms vrouwen gebruikt om de plaats te ‘verfraaien’, als kunstwerken. Hostesses of serveersters worden verplicht om pesterijen met een glimlach te ondergaan. Kapitalisme maakt van alles handelswaar. Veel commerciële muziek en videospelletjes praten geweld tegen vrouwen goed. Trash verkoopt nu eenmaal. In films is het niet anders… Als een man tegen wie je ‘neen’ zei, ’s avonds voor je huis een serenade komt brengen, is dat niet romantisch maar gewoon eng. Porno is een zeer lucratieve sector. Het stelt vrouwen doorgaans voor als seksueel beschikbaar en onderdanig, waarbij ‘neen’ eigenlijk ‘ja’ betekent. Dit draagt er bewust toe bij om het begrip ‘toestemming’ te vervagen. • Ons lichaam is geen object: gebruik reclameruimte voor sociale doeleinden (preventie, cultuur …) en niet voor seksistische commerciële doeleinden. • Stop de verkrachtingscultuur: voor een cultuur zonder de logica van het winstbejag Geen slachtoffers aan de kant laten staan

De feministische strijd van de afge-

lopen jaren zorgt voor verandering. De overheden trekken de feministische kaart en komen met plannen tegen seksistisch geweld. Als er onvoldoende middelen voor uitgetrokken worden, blijven er zich echter nieuwe tragedies voordoen. In Gent pleegde een 14-jarig meisje zelfmoord toen ze na een groepsverkrachting hulp zocht en op een wachtlijst terechtkwam. Dit is onaanvaardbaar! Chronische onderfinanciering in de gezondheidszorg dwingt ziekenhuizen soms om slachtoffers af te wijzen. Het is positief dat we van 3 naar 10 centra voor slachtoffers van seksueel geweld gaan, een maatregel die onder druk van de feministische beweging is afgedwongen. Maar we mogen het hier niet bij laten. De efficiëntie van deze centra voor het begeleiden van slachtoffers en voor het indienen van klachten staat ondertussen vast. Het is ook van cruciaal belang om waarschuwingssignalen van kindermishandeling op te sporen en passende hulp te bieden. Daders van seksueel geweld zijn vaak zelf slachtoffer of getuige geweest; de maatschappij heeft gefaald hen hiertegen te beschermen. • Voor massale publieke investeringen op basis van de noden en behoeften in de zorg en de sociale sector, met voldoende plaatsen in opvangcentra Geen slachtoffer is schuldig

27% van de Europeanen vindt seksistisch geweld in bepaalde omstandigheden aanvaardbaar. Vaak wordt het slachtoffer verantwoordelijk geacht omwille van wat ze droeg, hoe ze

danste of zelfs omdat ze vroeg om naar huis te worden gebracht (om niet alleen naar huis te moeten gaan). In het onderwijs is het personeel nog steeds niet opgeleid en trapt het nog regelmatig in de val om slachtoffers de schuld te geven door te kijken naar de kledingkeuze van het slachtoffer in plaats van naar het seksistisch gedrag van de dader. Seksuele opvoeding is vaak beperkt tot in het beste geval 50 minuten les per jaar. Dit is onvoldoende om in te gaan tegen de propaganda op sociale netwerken en via porno. Verkrachting is nooit een seksuele impuls uitgelokt door een bepaalde houding. Het is een relatie van absolute macht over een andere persoon. Dit is duidelijk als verkrachting als oorlogswapen wordt gebruikt, maar het is niet anders in tijden van vrede. Geweld is niet inherent aan mensen. Niemand wordt gewelddadig geboren, je wordt gewelddadig. • Seksistisch en LGBTQIA+foob geweld moet ondubbelzinnig veroordeeld worden. Stop met de slachtoffers de schuld te geven! • Er zijn massale extra publieke investeringen in onderwijs nodig zodat - seksuele en emotionele opvoeding niet wordt overgelaten aan sociale netwerken en porno; - er een einde komt aan overvolle klassen, zodat problemen tijdig worden opgespoord en aangepakt; - het personeel beter opgeleid kan worden en gespecialiseerde organisaties kunnen ingeschakeld worden.

Het kapitalisme gebruikt seksisme om de helft van de bevolking in een tweederangspositie te houden. Vooroordelen over de zogenaamde natuurlijke rol van de vrouw worden gebruikt als excuus voor lage lonen in de zorgsector, waar vrouwen oververtegenwoordigd zijn. Het loon van vrouwen wordt nog steeds gezien als een aanvulling. Bij gebrek aan voldoende openbare diensten werken velen deeltijds en verrichten ze daarnaast lange uren onbetaald huishoudelijk werk. Het maakt dat de loonkloof tussen mannen en vrouwen nog steeds 23% is! Onzekerheid is een belemmering om een partner of een job te verlaten, zelfs als je het slachtoffer bent van pesterijen op het werk of van huiselijk geweld. De heersende klasse heeft geen belang bij de gelijkheid van individuen. Kapitalisme is gebaseerd op ongelijkheid; sociale ellende gaat hand in hand met de verrijking van de elite. Bovendien dient de techniek van “verdeel-en-heers” om de kracht van onze eenheid in de strijd te verzwakken. •

Voor e en minimumloon van 2300€/maand bruto (14€/uur). • Voor collectieve arbeidsduurvermindering zonder verlies van loon en met compenserende aanwervingen om de combinatie van werk, gezinsleven en vrije tijd mogelijk te maken. • Voor een individualisering en herwaardering van sociale uitkeringen boven de armoedegrens en een minimumpensioen van 1500 euro netto per maand. • Voor een aantal sociale woningen dat beantwoordt aan de behoeften. Waar is de gerechtigheid?

Er waren 17 klachten over aanranding in Elsene en verschillende be-

togingen nodig voor er eindelijk een onderzoek kwam… Een wet uit 2017 verbiedt seksisme op straat, het begrip ‘toestemming’ zal in het strafwetboek worden opgenomen. Deze wetten blijven echter beperkt tot aankondigingen omdat er geen middelen aan gekoppeld worden. Vandaag wordt 92% van de slachtoffers van seksueel geweld slecht opgevangen en 70% van de zaken wordt geseponeerd omwille van een tekort aan middelen. Het recidivecijfer van zedendelinquenten kan met meer dan de helft worden teruggedrongen door voldoende investeringen in passende ondersteuning. • Voor een plan van massale publieke investeringen in justitie en de geestelijke gezondheidszorg Voor socialistisch feminisme

We mogen geen genoegen nemen met enkele veilige ruimtes. Seksisme en LGBTQIA+fobie zijn collectieve problemen die voortvloeien uit hoe het kapitalisme functioneert. We moeten kijken naar wat ons verbindt in plaats van waarin we verschillen: we maken deel uit van een sociale klasse die het kapitalisme kan omverwerpen door middel van stakingen en massamobilisaties. Als de pandemie iets aantoonde, is het wel dat het de werkenden zijn die alles doen draaien. Het wordt tijd dat wij het roer overnemen! Door de grote bedrijven en banken te nationaliseren onder de democratische controle en het beheer van de arbeiders, kunnen we de enorme bestaande rijkdom gebruiken om in de behoeften van de bevolking te voorzien. Hierdoor zal de houding ten opzichte van vrouwen en LGBTQIA+-personen, die geworteld is in de klassenmaatschappij en de daaruit voortvloeiende machtsverhoudingen, fundamenteel veranderen en zal er eindelijk een samenleving tot stand komen waarin elke mens zich kan ontplooien.


jongeren

www.socialisme.be december 2021 - januari 2022

Stop (seksuele) vernedering onder studenten

Nieuwe schok: Kyle Rittenhouse, die twee activisten doodschoot en derde verwondde, is vrijgesproken

B

egin november kondigde de rector van de Antwerpse universiteit aan dat de studentenclub van de Geneeskunde geschorst werd na een striptease-opdracht tijdens een doopactiviteit. Een zoveelste geval van seksuele vernedering tijdens een doopactiviteit. De Actief Linkse Studenten en Campagne ROSA pleiten voor een studentenleven zonder seksisme, racisme en ander walgelijk gedrag!

De doopopdrachten getuigden van grensoverschrijdend gedrag. Zo hoorden we de getuigenis van een studente: “Ik was muilschacht, elke jongen die naar het toilet ging, moest ik kussen. Als ik weigerde, werd ik gestraft.” Het seksisme begint al bij de ‘schachtenverkoop’: “We werden verkocht per opbod. Des te knapper de studente, des te hoger de uiteindelijke verkoopprijs. Precies een vleeskeuring.” Wij zijn uiteraard niet tegen studentenverenigingen. Velen van hen zorgen ervoor dat studenten zich thuisvoelen en zetten zich in voor het welzijn van nieuwe studenten. Maar we zijn tegen verenigingen en activiteiten die studenten vernederen. Dat gaat om misbruik van macht omdat iemand ergens wil bij horen. Dat is hoe Sanda Dia in 2018 om het leven kwam. Wij willen een veilig studentenleven met onder meer open ruimtes en betaalbare zalen waar studenten(verenigingen) terecht kunnen voor activiteiten. Universiteiten en hogescholen moeten investeren in het welzijn van studenten, ook wat het studentenleven betreft.

15

Het protest van Black Lives Matter zal nu een veel georganiseerder karakter moeten krijgen met een democratische organisatie en een politiek programma.

I

n de zomer van 2021 werd de VS overspoeld door Black Lives Matter protesten. In Wisconsin was er in augustus massaal protest nadat de politie de zwarte man Jacob Blake neerschoot. Blake raakte daarbij blijvend verlamd. De 17-jarige Kyle Rittenhouse trok gewapend naar het protest in Kenosha om als ‘burgerwacht’ in te gaan tegen het protest. Hij schoot met een semi-automatisch geweer op de betogers. Daarbij vielen er twee doden en raakte een derde gewond. Op 19 november werd Rittenhouse door een rechtbank vrijgesproken. De uitspraak versterkt de Trumpisten en andere extreemrechtse activisten. Wie dacht dat de rechtbanken een bondgenoot waren in de strijd tegen extreemrechts, komt bedrogen uit. Op gevestigde instellingen zoals het gerecht moeten we niet rekenen. Racisme, politiegeweld en alle vormen van onderdrukking en ongelijkheid zitten in het kapitalisme ingebakken. Om extreemrechts te verslaan, is er nood aan massamobilisaties en een duidelijk links alternatief dat vertrekt van de belangen van de werkende mensen. Het socialistische gemeenteraadslid Kshama Sawant uit Seattle verklaarde: “Dit herinnert ons aan het feit dat alle instellingen van het kapitalisme medeplichtig zijn aan het racistische, moorddadige systeem, dat de overgrote meerderheid uitbuit. We hebben krachtige massabewegingen nodig die de arbeidersklasse

verenigen.” Het kapitalistische rechtssysteem is nooit een gunstig terrein om de eisen van de werkende mensen te winnen, en dit proces was daar geen uitzondering op. Nog voor het proces begon, oordeelde rechter Bruce Schroeder dat de betogers die Rittenhouse neerschoot geen “slachtoffers” mochten genoemd worden. Hij omschreef ze als “plunderaars” en “oproerkraaiers”. Tijdens het proces maakte de rechter racistische opmerkingen over Aziaten en maakte hij de weg vrij voor de jury om Rittenhouse vrij te pleiten. De vervolging onder leiding van Thomas Binger had steeds nauwe banden met de politie van Kenosha en zorgde er in het verleden voor dat deze zich niet moest verantwoorden voor politiegeweld. Binger stelde dat de politie het recht had om

Jacob Blake zeven keer in de rug te schieten. Deze rechtbank stond compleet vijandig tegenover Black Lives Matter. Deze zaak was een thuiswedstrijd voor de rechterzijde. Extreemrechts vormt een bedreiging voor ons, dat zagen we met hun gebruik van terrorisme en geweld in onder meer Kenosha. Deze terreur zorgt voor verwarring en trauma’s onder de betogers. Het werkt demobiliserend voor mensen die twijfelen als ze willen deelnemen aan protest. We moeten daar rekening mee houden en veiligheidsmaatregelen nemen om ons protest te beschermen. Daarnaast is er nood aan een oproep naar de bredere werkende klasse, in het bijzonder de arbeidersbeweging, om te bouwen aan een nieuwe arbeiderspartij waarvan de gekozen leiders direct verantwoording verschul-

digd zijn aan hun leden en kiezers. Socialist Alternative is solidair met degenen die in Kenosha en daarbuiten de straat op trokken om de strijd voor rechtvaardigheid voort te zetten. Het protest van Black Lives Matter zal nu een veel georganiseerder karakter moeten krijgen met een democratische organisatie en een politiek programma. Naast eisen om een einde te maken aan racistisch politiegeweld (het zuiveren van de politie van iedereen met een geschiedenis van racisme, seksisme of geweld, het ontwapenen van agenten op patrouille, enz.), zou een deel van dit programma de oprichting moeten zijn van een democratisch gekozen controle-orgaan met volledige bevoegdheid over het politiedepartement. Het moet ook bredere eisen opnemen om het leven van de arbeidersklasse te verbeteren, zoals gratis gezondheidszorg voor iedereen, betaalbare huisvesting en massale investeringen in een groene transitie. socialistalternative.org

Extreemrechtse ‘Chez Nous’ kreeg een antifascistische pandoering

H

et was een slechte verrassing in oktober toen een extreemrechts evenement met heel veel sponsering de weg vond naar de nieuwsoverzichten op sociale media. Het ging om de lancering van een nieuwe extreemrechtse partij in Franstalig België: ‘Chez Nous’ (‘bij ons’). Het initiatief komt van figuren die eerder bij de Parti Populaire en de liberale splintergroep van Alain Destexhe actief waren. Ze kregen de steun van VBvoorzitter Tom Van Grieken en de vice-voorzitter van het Franse Rassemblement National, Jordan Bardella. De meeting was gepland in de regio Luik, maar kon uiteindelijk niet fysiek plaatsvinden. Er is geen gebrek aan potentieel voor een extreemrechtse partij in Franstalig België. Eind april 2015 bleek uit een peiling (RTL-TVi/Le Soir) dat één op de drie Waalse respondenten (32%) en één op de vier Franstalige Brusselaars (25%) op Marine Le Pen zou stemmen als dat in België kon. Door munt te slaan uit de Franse grote broer en door de naam en het logo te kopiëren, kon het Belgische Front National enige steun verwerven. Dat gebeurde een eerste keer begin jaren 1990 en daarna nog een keer rond de eeuwwisseling. De partij zonk vervolgens weg in schandalen en interne oorlogen, tegen een achtergrond van een compleet gebrek aan project en actieve basis. Zowel de rechtse populisten van de Parti Populaire, de liberale scheurlijst rond Alain Destexhe en de neofascisten van Nation zijn tot relatieve geheimhouding veroordeeld. Het ontbreekt hen aan een echt militant kader en vaak worden ze gedomineerd door ‘pittoreske’ figuren (om het beleefd uit

te drukken). Het belangrijkste is echter dat deze formaties en groepen nooit de ruimte kregen om veel publieke activiteiten te ontplooien. Antifascistische mobilisaties, vaak met de uitdrukkelijke en actieve betrokkenheid van syndicalisten, maakten het extreemrechts moeilijker om zich te organiseren en een breder publiek actief te betrekken. Uiteindelijk waren de openbare bijeenkomsten beperkt tot wandelingen in de Ardennen en voorzichtige ludieke verrassingsacties. “Chez nous” dacht het antifascistisch verzet te slim af te zijn door de locatie van haar bijeenkomst geheim te houden tot enkele uren voor de aanvang. Wie ingeschreven was, zou persoonlijk vlak voordien een bericht met de locatie krijgen. Dit doet wat denken aan de wijze waarop de neonazi’s van Blood&Honour enkele jaren geleden concerten en bijeenkomsten in Vlaanderen organiseerden. Na een oproep van het Luikse Front Antifasciste 2.0 en het ABVV kwam

Extreemrechts de pas afsnijden met een programma van sociale eisen is de beste manier om te reageren. Wij juichen de pogingen die in die zin zijn ondernomen in Luik toe. Dit toont het potentieel als de arbeidersbeweging er zich actief mee bemoeit!

Actief Linkse Studenten uit Luik op het protestvan 27 oktober

er al snel een indrukwekkende mobilisatie op gang, zowel online als fysiek. Dit beperkte zich niet tot Luik: er kwam steun uit de vier uithoeken van het land. Er waren verschillende afspraken om van daaruit zo snel mogelijk naar de ontmoetingsplaats van extreemrechts te gaan, zodra die bekend was. Dit voerde de druk op en het maakte

dat de extreemrechtse bijeenkomst geannuleerd werd en omgevormd tot een online conferentie. Een kleine ‘overwinningsbijeenkomst’ in Luik bracht op hetzelfde ogenblik ongeveer 200 antifascisten bijeen. Natuurlijk beschouwt niemand deze overwinning op extreemrechts in Franstalig België als definitief. Ook langs Franstalige kant speelt extreem-

rechts, in al zijn verschillende vormen, in op alle woede en verwarring die door de pandemie zijn aangewakkerd. Hen de pas afsnijden met een programma van sociale eisen is de beste manier om te reageren. Wij juichen de pogingen die in die zin zijn ondernomen in Luik toe. Dit toont het potentieel als de arbeidersbeweging er zich actief mee bemoeit!


strijd

solidariteit

€2

socialisme

€5 steunprijs

maandblad van de L i n k s e S o c i a l i s t i s c h e Pa r t i j  nr 410  dec. 2021 / jan. 2022

kapitalisme vs klimaat

Onze eisen zijn gematigd: we willen enkel de aarde ISA op het klimaatprotest in Glasgow. Foto: Natalia Medina

Het is geen geheim dat COP26 een flop is. Het is duidelijk dat we de crisis niet kunnen oplossen met dezelfde methodes die ons in de crisis hebben gebracht.” Het was “een twee weken durend feest van business as usual en blah blah blah.” Dit zijn de woorden waarmee Greta Thunberg COP 26 samenvatte vanop het podium na de betoging in Glasgow. Wij waren met International Socialist Alternative sterk aanwezig op het protest. Het is duidelijker dan ooit dat het antwoord op de klimaatcrisis van de werkenden en jongeren zal komen, niet van de politici. door

Michael Bouchez

Weken op voorhand al werden de verwachtingen getemperd voor het resultaat van COP26. COP21 in Parijs was waarschijnlijk de laatste waarvoor er op voorhand nog illusies werden gekoesterd in echte maatregelen. In Parijs werd in 2015 afgesproken dat er maatregelen moesten komen om de maximale stijging tot 1,5°C te beperken. Zes jaar later zijn er geen maatregelen en blijft de 1,5°C dode letter. COP 26 heeft concrete maatregelen opnieuw doorgeschoven naar een volgende COP ... In de traditionele media en bij politici is er een poging om toch hoopvol te zijn, om een aantal van de nieuwe beloftes op papier te gebruiken als bewijs van goede intenties. Die illusie blijven onderhouden, is even schadelijk als de houding van de

politici zelf. De “nieuwe maatregelen” zijn geen poging om het klimaat of onze toekomst extra tijd te kopen, maar om het status quo, de aandeelhouders van vervuilende sectoren en hun politieke woordvoerders extra winsten te bezorgen. Greta Thunberg formuleert het als volgt: “De leiders doen niet niets, ze creëren actief mazen in de wet en vormen kaders om er zelf beter van te worden en om te blijven profiteren van dit destructieve systeem. Dit is een actieve keuze van de leiders om door te gaan met de uitbuiting van mensen en de natuur en om de vernietiging van huidige en toekomstige leefomstandigheden plaats te laten vinden.” Uiteraard werden ook zondebokken gevonden

Tegenover het feest van business as usual stonden de mobilisaties van jongeren, activisten en werkenden. voor deze editie van de COP. Dit jaar waren het India en China. Zij krijgen de schuld omdat zij een akkoord over “geleidelijke afschaffing” van steenkool hebben omgevormd in “geleidelijke vermindering”. Dat het Chinese en Indische kapitalisme ook hun lobbywerk doen is duidelijk, maar ze waren daar niet alleen in. Ook Japan, Australië, Saudi-Arabië, Zuid-Afrika hebben druk gezet om een uitstap uit fossiele brandstoffen te bagatelliseren. De rode draad is de winstgevendheid van de sector in die landen. De realiteit is dat de noodzakelijke maatregelen diametraal tegenover de belangen van het kapitalisme staan. De middelen die nodig zijn om te starten met echte, snelle en duurzame transitie zitten

w w w. s o c i a l i s m e . b e

in de zakken van de multinationals. Die reusachtige investeringen op korte termijn in wetenschap en in de snelle uitrol van groene energieproductie en -distributie kunnen bovendien niet meteen winstgevend zijn vanuit kapitalistisch oogpunt. Voor hen telt enkel de kortetermijnwinst, zelfs indien het destructie op langere termijn betekent. Enkel een publiek gecontroleerde productie kan investeringen realiseren die op lange termijn de planeet en de mensheid ten goede komen. Tegenover het feest van business as usual stonden de mobilisaties van jongeren, activisten en werkenden. Het is op straat, in de beweging en in de betogingen die de komende maanden en jaren overal ter wereld zullen plaatsvinden, dat we moeten discussiëren over socialistische eisen die het privaat bezit van de productiemiddelen in vraag stellen om de chaos en vernielingen van de vrije markt te vervangen door een democratisch geplande economie die rekening houdt met de ecologische kost van de productie. Dat zal en kan niet van de ‘wereldleiders’ komen. • Lees meer op pagina’s 3 en 7


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.