DLS401 - februari 2021

Page 1

strijd

solidariteit

socialisme

maandblad van de L i n k s e S o c i a l i s t i s c h e Pa r t i j  nr 401  februari 2021

€2

P2A6269 Afgiftekantoor 1081 Brussel Ver. uitg. G. Cool, Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek

€5 steunprijs

stop de farma-maffia

winstbejag kost levens

P

fizer besliste om minder te leveren nadat bleek dat er uit één flacon geen vijf maar zes dosissen kunnen gehaald worden. De vaccinatie van het zorgpersoneel wordt hierdoor in de war gestuurd. Het zorgpersoneel dat al bijna een jaar door de Covid-hel gaat, kan op geen respijt rekenen. De winsten van Pfizer gaan voor. Elke overheid die dit tolereert, is medeplichtig en verzuimt het om de belangen van de gemeenschap centraal te plaatsen. De blinde winsthonger van de farmaceutische sector zal het wantrouwen verder versterken. Als mensen twijfelen om zich te laten vaccineren, heeft dit doorgaans niet zozeer te maken met de complottheorieën die hardline anti-vaxxers verkondigen, maar met een terecht wantrouwen in Big Pharma. Je zou voor minder wantrouwig zijn. De contracten tussen de Europese Commissie en de producenten zijn zelfs voor de Europese parlementsleden grotendeels geheim. Multinationals die hun winsten voor onze gezondheid stellen, zijn geen uitzondering maar eerder de regel. De greep van Big Pharma maakt dat de gemeenschap niet in alle openheid kan nadenken en overleggen over alle voor- en nadelen, procedures en middelen die nodig zijn voor een snelle en efficiënte vaccinatiecampagne. De middelen zijn er, maar het systeem laat het ons niet toe. Wetenschappelijke bevindingen worden gepatenteerd in plaats van gedeeld. Symptoombestrijding haalt het op het vinden van oplossingen voor de oorzaken van de problemen.

De vingerafdrukken van het kapitalisme zijn op elk onderdeel van de misdadige aanpak van deze crisis te vinden. Je hoeft geen Sherlock Holmes te zijn om de oorsprong, het verloop en de dramatische impact van de crisis terug te brengen tot het kapitalisme en de winstlogica die er eigen aan is. • Het virus kwam in de menselijke leefomgeving terecht door de brutale vernietiging en destabilisatie van de natuur, waar bepaalde diersoorten als drager van virussen leven. • Door een gebrek aan middelen voor preventief onderzoek was er geen virusremmer aanwezig. Deze had er volgens viroloog Van Gucht nochtans voor kunnen zorgen dat mensen “nooit in het ziekenhuis waren beland.” • De kwaliteit van ons gezondheidssysteem werd zwaar aangetast door jarenlange besparingen. De afwezigheid van beschermingsmateriaal op de meest essentiële plaatsen was een vorm van nalatigheid met dodelijke gevolgen. • De eerstelijnszorg, waar het preventieve deel van de gezondheidszorg zich bevindt, werd

ondergefinancierd. • De gezondheid en het immuunsysteem van ons allen is zwaar aangetast door de ziekmakende winsthonger van de voedingsindustrie en stress op het werk. • Big Pharma is nooit geïnteresseerd in echte oplossingen voor onze gezondheid. Het wil symptomen bestrijden, dan rinkelt hun kassa. • In de huidige crisis heeft het openhouden van de economie en dus de motor van de private winsten altijd geprimeerd op de sociale aspecten van het leven. Het maakt dat alle opofferingen naar ons werden doorgeschoven en er enkel een focus was op individueel gedrag. Was dit enige manier om met deze crisis om te gaan? Twee professoren van de UGent merkten op dat er al voor de zomer aangetoond werd dat een speekseltest op grote schaal had kunnen toegepast worden om besmettingen in kaart te brengen. Dit had volgens deze professoren “een sleutelrol kunnen spelen in de beheersing van de pandemie. In zo’n scenario verkleint de nood aan een strenge lockdown en kan er meer aandacht gaan naar welzijn, onderwijs en economie.” (De Standaard, 21 januari). Dit gebeurde niet. We kregen in de plaats een strenge beperking van ons persoonlijk, sociaal en cultureel leven. Veel mensen zien af. Velen zullen blijvende littekens overhou-

den aan deze helse periode van isolement, angst en inkomensverlies. Terecht kijken velen uit naar het einde van de tunnel en wordt hoop gevestigd op vaccins die perspectief moeten geven op een normaal sociaal leven. Laten we de winsthonger van Big Pharma bepalen waar de tunnel eindigt? We mogen niet langer tolereren dat onze gezondheid en onze levens worden geofferd op het altaar van de winsten en de private eigendom. We moeten de sleutels van de economie en de samenleving in eigen handen nemen. Dat kan wanneer we komaf maken met het kapitalisme en bouwen aan een socialistische wereld.

breng big pharma in publieke handen lees op pagina’s 8-9

Loonnorm van 0,4%? Strijden om loonwet te breken!

chaos in het capitool. extreemrechts niet weg na trump

• Lees op pagina 4

• Lees op pagina’s 10 & 11

w w w. s o c i a l i s m e . b e


2

onze mening

EDITO door Bart Vandersteene, woordvoerder LSP

de

Linkse Socialist

Trump is weg. Trumpisme blijft een bedreiging, ook bij ons

O

ver de hele wereld sloegen veel mensen op 20 januari een slaak van verluchting. Trump was weg. De ontnuchtering bleef niet lang op zich wachten. We krijgen president Biden, een oninspirerend figuur van het establishment, gepokt en gemazeld in de elite van Washington. Een elite die met haar beleid de weg heeft voorbereid voor een figuur als Trump.

De ongelijkheid in de samenleving staat terug op het niveau van de jaren 1930. Alle vooruitgang die vorige generaties konden boeken, is aan een razendsnel tempo weggevaagd. Een groot deel van de Amerikaanse bevolking is het vertrouwen kwijt in het arrogante establishment van politici, journalisten, bedrijfsleiders en superrijken … die telkens opnieuw vertelden dat hun beleid uiteindelijk iedereen ten goede zou komen. Niets van. Trump speelde in op de frustratie en de angsten bij die bevolking, maar voerde zoals voorspeld een beleid dat nog meer cadeaus aan de superrijken, zoals zichzelf, gaf. In België hebben we ondertussen 30 jaar ervaring met dit soort rechts populistische tot neofascistische figuren en partijen. Op 24 november 1991 brak het Vlaams Blok electoraal door, maar ook in Brussel en Wallonië haalde extreemrechts opvallende scores. Voor sommigen kwam dit als een verrassing, niet voor de voorloper van de Linkse Socialistische Partij. In de zomer van 1991 werd de campagne Blokbuster opgezet: een actieve strijdorganisatie tegen extreemrechts. Het programma waarmee Blokbuster actie voerde, benadrukte sociale eisen die antwoorden op de voedingsbodem van extreemrechts. Blokbuster beschreef extreemrechts als een fenomeen dat als een schimmel teert op een rot beleid en systeem. In de voorbije 30 jaar is de situatie niet in positieve zin gewijzigd. In Vlaanderen houden onze eigen Trumpisten zich klaar om waar mogelijk in 2024 een gooi te doen naar de macht. In tussentijd organiseren ze verdeeldheid en zaaien ze haat in de samenleving. Zo kunnen ze de aan-

Een sociale strijd rond thema’s die éénmaken - voor een hoger minimumloon, voor het recht op degelijke gezondheidszorg, voor betaalbaar wonen voor iedereen … - kan de wind uit de zeilen halen van deze populisten. dacht weghouden van de echte profiteurs, de superrijken. Trump’s presidentschap gaf een enorme ruimte en boost voor het zelfvertrouwen van allerhande extreemrechtse groepen en zelfs milities die het geweld tegen andersdenkenden niet schuwen. Ook in Vlaanderen zagen we al de poging om met Schild & Vrienden een start te nemen met de opbouw van zo’n netwerk. In Brussel en Wallonië heeft extreemrechts voorlopig geen georganiseerde uitdrukking gevonden. Niet dat er geen ruimte voor is. In mei 2019 was Theo Francken in peilingen de 4e populairste politicus in Wallonië. In 2015 kon één derde van de Walen zich inbeelden om voor Marine Le Pen, de Franse extreemrechtse presidentskandidate, te stemmen. Trumpisten benutten alle mogelijke mechanismen om te verdelen. Ze zoeken overal tegenstellingen die de meerderheid van werkenden en jon-

geren kunnen verdelen, die groepen tegen elkaar opzetten. Door discriminatie en verdeeldheid te stimuleren, willen ze vooral vermijden dat een gemeenschappelijke sociale strijd ontstaat van alle onderdrukten samen. Hun ambitie is om politieke macht te verwerven om een nog meer autoritaire staat te kunnen leiden, die elke oppositie monddood maakt en zo vrij spel geeft aan de uitbuiting door de superrijken. Vandaar hun bewondering voor types als Poetin, Bolsonaro, Modi en Trump. Trumpisten wentelen zich graag in een slachtofferrol, op die manier hopen ze dat de echte slachtoffers van het beleid zich met hen identificeren. Trump weren op Twitter was hypocriet voor een bedrijf dat jarenlang garen spon bij de ranzige communi-

catie van de president. Vermanende vingertjes vanuit het establishment naar de Trump-aanhangers hebben een averechts effect. Het geeft de Trumps van deze wereld de kans zich als slachtoffer op te stellen, terwijl ze in de praktijk een radicale, agressieve versie van het kapitalisme nastreven. Moralistische antwoorden helpen niet tegenover verdelende haatpropaganda. Het beste antwoord op het Trumpisme is een sociale strijd van onderuit. Een sociale strijd rond thema’s die éénmaken - voor een hoger minimumloon, voor het recht op degelijke gezondheidszorg, voor betaalbaar wonen voor iedereen … kan de wind uit de zeilen van deze populisten halen. De organisaties van de werkende klasse zijn in staat om die eenheid te boetseren, een

eenheid in strijd. Om die eenheid te bekomen, moet de sociale strijd ook actief ingaan tegen alle vormen van discriminatie. De gevolgen van deze crisis zullen voor de zoveelste keer worden doorgerekend aan de werkende klasse. Als we niet willen dat types als Dries Van Langenhove, Tom Van Grieken … het ongenoegen capteren, dan moeten we bouwen aan de sociale strijd en een klaar en duidelijk maatschappelijk en politiek alternatief. Het potentieel voor strijd is groot: dat zagen we met Black Lives Matter en de opkomende syndicale strijd in de VS. Dit koppelen aan een benadering van socialistische maatschappijverandering kan zorgen voor zo’n sterke hoop dat de extreemrechtse wanhoop blijvend wordt teruggedrongen.

Een relanceplan voor onze noden, niet de winsten van de grote bedrijven

D

e aankondigingen van kolossale stimuleringspakketten volgen elkaar al maanden op. Het doet de overheidstekorten nog verder oplopen. Dit is een monumentale verandering ten opzichte van de voorgaande decennia die een piek vormden voor het neoliberalisme.

door Stéphane Delcros De heersende klasse doet dit niet vanuit een plotseling ontstaan sociaal en humanitair bewustzijn, maar eenvoudigweg om een ineenstorting van de economie (en dus van haar winsten) te voorkomen en om te trachten de sociale onrust te beperken. Terwijl een deel van deze directe of indirecte steunplannen bestemd is voor de werkenden (zonder te voldoen aan wat nodig is), komt het grootste deel ervan hoofdzakelijk ten goede aan de eigenaars van grote ondernemingen, waarbij elk plan natuurlijk zijn eigen nuances heeft. Eén ding is zeker: er zal veel meer nodig zijn om de sociale crisis op te vangen en decennia van desinvestering te compenseren. Wat met de schulden?

In januari stelde Jean-François Tamellini, algemeen secretaris van het Waalse ABVV, aan de Waalse minister van Begroting Jean-Luc Crucke (MR) voor om de interesten op de Waalse schuld in 2021 en 2022 te “neutraliseren”. “Banken en de financiële sector moeten bijdragen

aan de stimuleringsmaatregelen van Wallonië,” betoogde hij. Tamellini vroeg Crucke om manieren te vinden om “de verstikking van de burgers en een terugkeer naar fiscale soberheid te voorkomen.” Verwacht wordt dat de (rechtstreekse) overheidsschuld van het Waals Gewest tegen eind 2021 bijna 20 miljard euro zal bedragen. Net als de

andere gefedereerde entiteiten en de federale staat zal Wallonië overgaan tot een jaarlijkse “aflossing” van deze schuld, en ook tot de betaling van de daaraan verbonden interesten, die zullen worden terugbetaald ten belope van 300 miljoen euro per jaar. Bevriezing van de rentebetalingen gedurende twee jaar zou 600 miljoen opleveren. Tamellini stelt voor om de schuld nadien opnieuw te onderhandelen om de jaarlijkse interest te verminderen. Er gaapt een enorme kloof tussen deze voorstellen en de realiteit van de crisis voor de meerderheid van de bevolking. We hebben nood aan een kwijtschelding van de staatsschuld, en wel onder

druk van een strijdbare en offensieve arbeidersbeweging. Na deze annulering zouden kleine schuldeisers natuurlijk kunnen worden vergoed op basis van bewezen behoeften. Maar het leeuwendeel van de publieke schulden zijn in handen van grote speculanten. Zij hebben de afgelopen decennia hun zakken al genoeg op onze kap gevuld. Welk relancebeleid is er nodig?

Het is niet de arbeidersklasse die vandaag beslist over de richting van het relancebeleid. Dat zou nochtans beter zijn. Het zijn de werkenden die alles doen draaien, niet de aandeelhouders. Een echt herstelplan zou moeten vertrekken van wat dringend nodig is: een algemene verhoging van lonen en uitkeringen; massale overheidsinves-

Een welwillende en vriendelijke opstelling van de arbeidersbeweging tegenover de bazen werkt nooit. Het is niet omdat je lieve woordjes zegt tegen een tijger dat het plots een katje wordt.

teringen in zorg, onderwijs, openbaar vervoer en infrastructuur (inclusief digitale infrastructuur); het creëren van honderdduizenden degelijke en sociaal nuttige jobs; de bouw van ziekenhuizen, sociale woningen, scholen en publieke kinderdagverblijven … Dit alles moet bovendien gericht zijn op een echte ecologische transitie. Uiteraard werpt dit meteen de vraag op hoe een dergelijk beleid wordt gefinancierd. Naast de kwijtschelding van de publieke schulden, is het onder openbaar beheer en toezicht brengen van de banken en de volledige financiële sector belangrijk om de noodzakelijke investeringen collectief te kunnen plannen. Het lijdt geen twijfel dat een grote collectieve strijd nodig zal zijn om de uitdaging aan te gaan en een krachtsverhouding tot stand te brengen die het mogelijk maakt om een dergelijk beleid af te dwingen. “Dit is geen bolsjewistisch voorstel,” zou de vertegenwoordiger van het Waalse ABVV tegen de minister van Begroting hebben gezegd. Om de minister helemaal gerust te stellen, zei hij in november ook nog: “Ik behoor niet tot degenen die vinden dat de schuld niet moet worden afgelost.” Een welwillende en vriendelijke opstelling van de arbeidersbeweging tegenover vertegenwoordigers van de bazen werkt nooit. Het is niet omdat je lief bent tegen een tijger dat die plots een katje wordt.


België

www.socialisme.be februari 2021

3

Kilometerheffing in Brussel: een asociale ecotaks voor werkenden

D

e “SmartMove”-kilometerheffing die de Brusselse regering (PS-Ecolo-Défi-OpenVld-Sp.a-Groen) afgelopen december aankondigde en die in 2022 in werking zou treden, heeft heel wat inkt doen vloeien. Bij gebrek aan een geloofwaardig alternatief voor de auto om naar het werk te gaan, zal de rekening zeer hoog oplopen, pendelaar of niet: tussen 180 en 2000 euro per jaar, aldus ABVV-Brussel. Zelfs de in opdracht van de Brusselse regering uitgevoerde studie spreekt van een negatief monetair effect voor absoluut alle categorieën.

door Boris (Brussel) SmartMove doet de traditie herleven van sociaal onrechtvaardige ecotaksen die als progressief worden gepresenteerd. Het zou gericht zijn op de hoogste inkomens, aangezien het meer kost voor grote auto’s? Fout, deze belasting betekent niet veel voor de rijkste mensen die in een grotere auto rondrijden. In feite geldt: hoe lager het inkomen, hoe pijnlijker de extra kosten. Wat de Brusselaars betreft, zal de afschaffing van de verkeersbelasting en de motorrijtuigenbelasting de nieuwe kosten niet compenseren. De andere helft van de Brusselse werknemers, de pendelaars, zal tweemaal worden belast: via de plaats waar zij werken en via hun woonplaats. SmartMove wil het rijgedrag zodanig veranderen dat het aantal kilometers dat door voertuigen in Brussel wordt afgelegd met 7,7% vermindert, waaronder een vermindering van het verkeer tijdens de spits met 11% om het fileleed met 30% te beperken. In het verslag staat dat deze vermindering vooral door de Brusselaars en niet door de pendelaars zou worden bereikt. Zijn de metro’s en trams niet al overvol tijdens de spits? Bij de MIVB zijn er investeringen gepland, maar deze zijn ruim onvoldoende om te voorzien in nieuwe behoeften op een reeds verzadigd netwerk. Voor pendelaars is er evenmin een geloofwaardig alternatief in zicht. De werkzaamheden aan het GEN zullen niet voltooid zijn vóór 2031. Bij gebrek

Wij verdedigen collectieve oplossingen als alternatief voor de auto via een radicaal plan van overheidsinvesteringen in infrastructuur en openbaar vervoer, zonder de rekening te presenteren aan de Brusselaars of de pendelaars, maar aan de rijksten die vier decennia lang hebben geprofiteerd van het overhevelen van overheidsmiddelen naar hun portemonnee. aan massale overheidsinvesteringen in infrastructuur en openbaar vervoer is de doelstelling om het aandeel van de pendelaars dat gebruik maakt van het openbaar vervoer tegen 2030 op te trekken van 20% tot 40% een droom. SmartMove zou ten goede komen aan de armste Brusselaars, aangezien zij geen auto hebben en in de buurten wonen die het meest door luchtverontreiniging worden getroffen? 46% van de Brusselse huishoudens heeft geen

auto en dit cijfer stijgt tot 68,8% voor huishoudens met een inkomen van minder dan 1000 euro per maand. Het argument is vreselijk cynisch gezien het gevestigde beleid synoniem is met collectieve verarming. Armoede is de eerste oorzaak van gezondheidsproblemen, hetgeen nog eens is geïllustreerd aan de hand van het sterftecijfer door Covid. Luchtverontreiniging, een enorm probleem voor de volksgezondheid, wordt voor 30% veroorzaakt door het autoverkeer. Ons verzet tegen SmartMove betekent niet dat wij er voorstander van zijn om Koning Auto centraal te stellen. Het is bet reu renswa ardig d at Greenpeace in de klimaatbeweging een voorstel voor een oneerlijke belasting via een fileheffing in Brussel

heeft verdedigd. Dit weerspiegelde niet de gevoelens van de jongeren in de schoolstakingen: zij kwamen niet op voor groen kapitalisme, maar eisten systeemverandering in de plaats van klimaatverandering! Deze kilometerheffing zou 200 miljoen euro extra opleveren voor de jaarlijkse begroting van het Gewest. Het verzet tegen deze belasting door de Vlaamse en Waalse politici en werkgeversorganisaties riekt naar hypocrisie. Geen van hen is eigenlijk tegen een nieuwe autobelasting die onrechtvaardig is voor de werkenden. De werkgeversorganisaties willen een geharmoniseerd systeem voor het hele land en willen vooral niet dat de bazen daarvoor betalen. Nu het zwaartepunt steeds meer naar de regio’s is verscho-

Reactie van ‘De Zorg in Actie’: opnieuw wordt naar de werkplaats gewezen

D

e cijfers van Sciensano bevestigen wat al langer duidelijk is: de werkplaats speelt een belangrijke rol in de verspreiding van het Covid19-virus. Toch geldt er één beleid voor ons sociaal en cultureel leven en een ander voor onze werkvloer. Hieronder de reactie van actiegroep ‘De Zorg in Actie’ op de cijfers. We hebben het al vaker aangeklaagd en nu bevestigen de cijfers eindelijk onze analyse. Ondertussen blijft de overheid vasthouden aan haar koers om het sociale en privéleven te beperken tot werk en consumptie. Het beleid van twee maten en twee gewichten gaat verder. Dit beleid is het resultaat van Cijfers van Sciensano over de clusters in de tweede week van januari. Er zijn bijna evenveel clusters in de bedrijven als in de woonzorgcentra.

Strijden voor onze gezondheid betekent ook opkomen voor een ander paradigma waarin het welzijn (zowel lichamelijk als geestelijk) centraal staat. een marktvisie op de samenleving, een visie waarin economisch belang voorrang heeft op welzijn en gezondheid. Sinds het begin van de pandemie probeert de overheid de rol van de werkplaats bij Covid-19-besmettingen te minimaliseren. Dat gebeurt door het ontbreken van cijfers, gebrek aan controles, aanbevelingen zonder sancties … Enerzijds worden cultuur,

vrije tijd, sociaal leven en privé-activiteiten met politiebetrokkenheid gestigmatiseerd, gecontroleerd en aan banden gelegd. Anderzijds worden consumptie, werk en school aangemoedigd, alsof het om veiliger plaatsen of activiteiten gaat. In werkelijkheid is het niet veiliger om op het werk te zijn zonder fysieke afstand te kunnen respecteren, dan in een bioscoop met twee zitjes afstand tot de volgende bezoeker. De overheid maakt keuzes die in het voordeel zijn van de economische belangen van werkgevers en de financiële wereld. Ze zijn niet gericht op de kleine bedrijven, de lokale economie, verenigingen of cultuur en nog minder op ons sociaal leven. Dit zijn de keuzes van een overheid die een neoliberale koers vaart ten koste van de fysieke en mentale ge-

zondheid van de bevolking. Strijden voor onze gezondheid betekent ook opkomen voor een ander paradigma waarin het welzijn (zowel lichamelijk als geestelijk) centraal staat. Laten we tot slot niet vergeten dat de heer Timmermans, voorzitter van de Belgische werkgeversfederatie (VBO), eind april durfde te zeggen dat “de plaats waar je werkt misschien wel de veiligste plaats is om niet besmet te worden.” Deze bewering, die geen wetenschappelijke basis had, had als enig doel het werk buiten de beperkende maatregelen te houden en de belangen van de bazen te verdedigen. Deze propaganda van bazen en regeringen heeft als doel om ons te misleiden en ongelijke gezondheidsmaatregelen te doen slikken.

ven, gaat elke traditionele politicus uit van zijn of haar eigen electoraat. Het idee zelf van een oneerlijke belasting wordt niet bestreden. Wat voor hen een probleem vormt, is de verschuiving van een deel van de autobelasting van Vlaanderen en Wallonië naar Brussel. Het is aan de bazen om de volledige kosten van het woon-werkverkeer van de werknemers te betalen. Wij verdedigen collectieve oplossingen als alternatief voor de auto via een radicaal plan van overheidsinvesteringen in infrastructuur en openbaar vervoer, zonder de rekening te presenteren aan de Brusselaars of de pendelaars, maar aan de rijksten die vier decennia lang hebben geprofiteerd van het overhevelen van overheidsmiddelen naar hun portemonnee.

KORT • Kris Peeters ‘verlaat’ de politiek op basis van een politiek aangesteld mandaat als bankier aan 22.000 euro/maand. Ons kent ons bij het establishment. • N-VA’er Melikan Kucan is veroordeeld omdat hij tegen betaling verblijfsvergunningen uitdeelde aan Syrische christenen. Een partijmilitant die zijn connecties met een staatssecretaris misbruikt: normaal is dat voer voor een wilde Twitterstorm. Maar voor zichzelf passen de nieuw-Vlaamse conservatieven andere regels toe. Francken wast zijn handen in onschuld. • Het Vlaams Parlement gaf 90.000 euro uit voor een reclamefolder van het maandblad ‘Newsweek’ om zijn 50ste verjaardag te vieren. In de folder een eregalerij van veertien historische figuren die “de emancipatie van taal en volk in Vlaanderen” vorm gaven. Nazi-collaborateur en VNV-topman Staf De Clercq werd in die eregalij opgenomen. • Op 8 januari had een gemiddelde CEO van een Bel-20-bedrijf al evenveel verdiend als een gemiddelde werknemer in ons land. Een CEO verdient gemiddeld 51 keer zoveel als een gewone werkende. Dezelfde CEO’s zien geen ruimte voor loonsverhogingen voor hun personeel. Ah ja, ze souperen zelf alles op. • Pierre Wunsch van de Nationale Bank in De Morgen: “Na corona zullen alle regeringen tien of twintig jaar lang een strikt begrotingsbeleid moeten voeren.” Het geld zoeken waar het zit, is duidelijk geen optie voor het establishment. • De 652 Amerikaanse miljardairs werden sinds het begin van de pandemie 1 biljoen dollar rijker (dat zijn 12 nulletjes). Ondertussen hebben de gewone Amerikanen moeite om het hoofd boven water te houden. • ‘Vooruitgang’ onder het kapitalisme in België: er zijn nu 29 miljardairs én recordrijen aan de voedselbanken.


4

op de werkvloer

17 ABVV’ers veroordeeld: een reactie van Silvio Marra, voormalig delegee Forges de Clabecq

E

ind november werden 17 ABVV-leden veroordeeld wegens ‘kwaadwillige belemmering’ van het verkeer tijdens een staking. Er is beroep ingediend en er werd al geprotesteerd. We spraken over deze zaak met Silvio Marra, voormalig ABVVdelegee bij Forges de Clabecq. Naar aanleiding van de strijd tegen de sluiting van Forges de Clabecq in 1997 werd Silvio samen met 12 anderen vervolgd door het parket van Nijvel. In 2002 kwam het tot een vrijspraak voor alle verdachten in dat belangrijke proces.

interview door Guy Van Sinoy Wat denk je van de veroordeling van de Luikse vakbondsactivisten?

Silvio Marra: “Eerst en vooral kunnen we niet aanvaarden dat de politie, de openbare aanklagers en de rechtbanken zich moeien met sociale conflicten. Dit proces is een gelegenheid om het debat over het recht van werkenden om het niet eens te zijn met hun baas nieuw leven in te blazen. De patroons hebben maar één ding voor ogen: de uitbuiting van de werkenden opvoeren om meer winst te maken.” “Het stakingsrecht is geen recht dat ergens beschreven is in een ‘burgerlijk wetboek’ of in weet-ik-veel-welk wetboek. Het stakingsrecht bestaat omdat er sociale klassen met tegengestelde belangen zijn. Dit is het recht om kapitalistische uitbuiting aan te vechten. Het kan alleen leven in de harten van de duizenden syndicale afgevaardigden die verkozen zijn in de bedrijven en onder de drie miljoen vakbondsleden, als zij doorheen discussies en de ervaring van sociale strijd hun bewustzijn ontwikkelen. Als de werkende klasse haar kracht ontdekt en gebruikt, zullen rechtbanken, openbare aanklagers en repressieve krachten

niet veel gewicht in de schaal leggen.” Het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) wil in het volgende interprofessionele akkoord een clausule opnemen over de regeling van stakingen. Hoe zie jij dat?

Silvio Marra: “Het doel van de veroordeling van de vakbondsleiders in Luik en eerder in Antwerpen is om de capaciteit tot vakbondsverzet te ondermijnen. De wens van het VBO, in het kielzog van deze veroordelingen, is om de vakbonden te verzwakken, of zelfs te verbieden, zodat er geen sociale kracht is die in staat is om zich tegen hen te verzetten. Dit kan je echter niet stoppen met een wet of regels die sociale strijd verbieden. Waar er onderdrukking en uitbuiting is, zal er onvermijdelijk verzet zijn.” “De vakbondsacties die ik 25 jaar lang in de Forges de Clabecq voerde, waren gericht op het vergroten van het politieke bewustzijn van de arbeiders in de strijd tegen racisme, tegen uitbuiting, tegen beroepsziekten, voor solidariteit, voor de verdediging van de zwaksten, voor het recht om

de

Linkse Socialist

Maximaal 0,4% loonopslag is e

Loonnorm en loonwet

zichzelf te verdedigen.” Heb je nog een laatste boodschap?

Silvio Marra: “De strijd van de arbeiders van Forges de Clabecq tegen de sluiting ging veel verder dan het kader van hun bedrijf. De vakbondsactivisten van de Forges steunden vele stakingen van die tijd, stakingen van leraren, studentenbetogingen, betogingen tegen racisme, betogingen tegen de oorlog … Tienduizenden sociale actoren op het terrein konden zo zien dat we ons niet terugplooiden op onze fabriek. In 1997 namen tienduizenden betogers deel aan de veelkleurige mars, iets later zagen miljoenen televisiekijkers over de hele wereld de beelden van de aanval van de rijkswacht op onze betoging bij de snelweg en hoe wij die betoging met bulldozers beschermden. Duizenden activisten kwamen vele malen naar de rechtbanken in Nijvel en Brussel om ons tijdens ons proces te steunen. Onvermijdelijk heeft het verzet van de arbeiders van Clabecq zich verspreid en een grote bijdrage geleverd aan de strijdlust in dit land.” “De toenmalige nationale vakbondsleiders probeerden ons te isoleren en de stroom van sympathie die we onder de bevolking hadden opgewekt af te zwakken, maar dat lukte grotendeels niet. Als ik vandaag deelneem aan nationale betogingen, zijn er veel mensen blij me te zien en komen ze me groeten. Ik weet niet of hetzelfde kan worden gezegd van de voormalige nationale vakbondsleiders van die tijd.”

Meer dan een maand staking bij Ashland: winstgevend bedrijf zet personeel aan de deur

D

e Centrale Raad voor het Bedrijfsleven adviseerde midden januari dat de lonen de komende twee jaar met maximaal 0,4% mogen stijgen bovenop de index. Dit advies is de basis voor sociaal overleg dat in een Interprofessioneel Akkoord (IPA) moet uitmonden. Als er midden maart geen akkoord tussen vakbonden en bazen is, kan de regering eenzijdig een loonnorm opleggen. Na maanden waarin de werkenden duidelijk maakten wie alles doet draaien, is het onaanvaardbaar om een maximale loonnorm van 0,4% op te leggen. De vakbonden stelden terecht dat dit geen basis voor overleg is.

door Geert Cool

H

et Amerikaanse chemische bedrijf Ashland kondigde aan dat het 20% wil besparen op de loonkost. De verschillende vestigingen vertaalden dit naar hun site. In Doel betekende het dat 39 van de 167 jobs weg moeten. Nochtans was 2020 een topjaar voor de site, waar onder meer een product wordt gemaakt dat in handgels gebruikt wordt. Op 10 december werd het werk meteen neergelegd. Bij het ter perse gaan van deze krant was de staking nog steeds bezig. Tijdens één van onze bezoeken aan het piket spraken we met ABVV-militant Tony.

interview door Andrej “We hoorden dat er moest bespaard worden vanuit Amerika. Het resultaat is een herstructurering waarbij er 39 jobs weg moeten. Omdat er dan niet meer genoeg volk is om het werk gedaan te krijgen, wil de baas onze arbeidsduur verlengen. We zouden twee uur extra per week moeten werken zonder dat daar iets tegenover staat. De mensen die in shift de labo-analyses deden, worden geschrapt. Onder de 39 mensen die te horen kregen dat ze op straat

gezet worden, zitten er zowel jongeren als oudere collega’s die bijna aan hun pensioen of SWT zaten.” “Het straffe van dit verhaal is dat dit bedrijf een goede winstmarge heeft. Die werd zelfs beter de afgelopen tijd. Sinds ook voor de voeding wordt geproduceerd, liggen de winstmarges hoger. Voor de bazen is de ‘loonkost’ het probleem en dat zijn wij. Ze zien er geen probleem in om interimmers en buitenfirma’s in te zetten, omdat die geen ‘loonkost’ maar ‘plankost’

zijn. Het bedrijf zou dan ‘leaner en meaner’ zijn, klinkt het. Meer winsten en hogere dividenden, daar is het om te doen.” “Ondertussen worden mensen met veel kennis en knowhow aan de deur gezet. Het bedrijf wordt niet alleen op vlak van personeel afgeslankt, ook op vlak van kennis. Dit is een uitverkoop van het bedrijf.” “We hebben samen beslist om in staking te gaan. Er zijn ontslagen bij alle lagen: arbeiders, bedienden en kaders. Iedereen wordt geraakt. Wie nadien terug gaat werken, zal het bovendien moeilijker hebben als er zoveel jobs verdwijnen. Het maakt dat de solidariteit, zelfs na een maand staking, erg groot is. Veel collega’s hebben wat spaargeld. Als je bij een Amerikaans bedrijf dat om de vijf jaar herstructureert werkt, kan je maar beter een persoonlijke oorlogskas van één of twee maanden aanleggen. Dat kan nodig zijn.”

In de aanloop naar het advies van de CRB schreeuwden de woordvoerders van de bazen het in alle media uit: in tijden van crisis zijn loonsverhogingen uit den boze. Pierre Wunsch van de Nationale Bank waarschuwde voor jaren van besparingsbeleid. De patronale provocateur Wouter De Geest van VOKA riep al op tot een nieuwe aanval op de pensioenen. Terwijl steeds meer economen en instanties tot de conclusie komen dat het jarenlange besparingsbeleid heeft gefaald, houden de bazen er krampachtig aan vast. Steeds hetzelfde doen, maar een ander resultaat verwachten, was volgens Einstein de definitie van waanzin. De bazen verwijzen naar de crisis en dan vooral sectoren die het moeilijk hebben. Ze aarzelen niet om de zelfstandigen van de horeca te misbruiken om alle werkenden een loonstop op te dringen. Een inspanning vragen van de eigen collega’s bazen en aandeelhouders die het beter deden in de pandemie is immers geen optie voor hen. Erger nog: Marc Rasière van Belfius, een bank die tien jaar geleden met gemeenschapsgeld werd gered, verklaarde doodleuk dat er “te veel cafés en restaurants” zijn en dat enkele faillissementen geen probleem vormen. Twee jaar geleden was er een goed opgevolgde nationale stakingsdag in februari 2019 tegen het toenmalig voorstel van loonnorm. Het ging om 0,8% en dat werd terecht voorgesteld als een aalmoes, slechts wat kruimels. De stakingsdag dwong de bazen om terrein toe te geven: de loonnorm werd opgetrokken tot 1,1%. Het was

nog steeds erg weinig, maar tegelijk toonde het dat strijd loont. Nu is het voorstel nog lager: slechts 0,4%. Er wordt rekening gehouden met 2,8% inflatie en een stijging van de lonen in de buurlanden met 3,7%. Hoe dat berekend werd, is niet duidelijk. Het ver-

Terwijl steeds meer economen en instanties tot de conclusie komen dat het jarenlange besparingsbeleid heeft gefaald, houden de bazen er krampachtig aan vast. Steeds hetzelfde doen, maar een ander resultaat verwachten, was volgens Einstein de definitie van waanzin. schil van 0,9% werd ‘veiligheidshalve’ afgeroomd met 0,5% zodat slechts 0,4% overbleef. Voor de winsten van de bazen zijn er altijd veiligheidsmarges, voor onze levensstandaard nooit. De loonwet maakt dat de berekening van zowel de ‘loonkost’ als de loonnorm dubieus is. Bovendien maakt het deze norm dwingend in plaats van in-


op de werkvloer

www.socialisme.be februari 2021

en belediging!

t breken door strijd

5

Een feministische benadering van omgaan met een (semi-) lockdown: essentieel voor iedereen

D

e UGent verzamelt momenteel gegevens over de gevolgen van de gezondheidscrisis voor vrouwen. Uit een eerste onderzoek, dat de eerste maand van de lockdown in het voorjaar bestreek, bleek dat 56% van de respondenten een bovengemiddeld stressniveau had. De studie geeft aan dat “verhoogde stress niet alleen bijdraagt tot veel gezondheidsproblemen, maar ook een risicofactor is voor het ontstaan en voortduren van verschillende vormen van geweld.” In de studie wordt geschat dat “één op de vijf mensen slachtoffer is van geweld, maar slechts één op de vijf hulp zocht.”

door Emily Burns, nationale coördinatrice van Campagne ROSA

De staking van 13 februari 2019 zorgde ervoor dat de loonnorm van 0,8% naar 1,1% ging. Foto hierboven: het stakingspiket dat toen aan het Brugmanziekenhuis in Brussel stond.

dicatief. Kortom: de bazen bepalen de regels, inclusief de mogelijkheden om vals te spelen, en doen elke kritiek daarop af als ‘onwettelijk’. Als de wet een obstakel is om de werkenden een degelijk inkomen toe te kennen, dan moet die wet weg. VBO-topman Timmermans stelde dat als de vakbonden het niet eens zijn, ze de regering moeten polsen om de loonwet te wijzigen. Het gebeurt niet vaak, maar Timmermans heeft in deze een punt. Polsen zal uiteraard niet volstaan. De bazen rekenen op de liberalen in de regering om elke aanpassing tegen te houden. De vakbondsleiders hebben wellicht illusies in de sociaaldemocraten of zelfs de CD&V. Dat zijn de partijen die in 1996 de loonwet hebben ingevoerd. We moeten ons met de arbeidersbeweging organiseren om de loonnorm én de loonwet te breken. Het vriendelijk vragen aan de regering zal ons niet ver brengen, we zullen het door strijd moeten afdwingen. De vakbonden stelden dat een marge van 0,4% onaanvaardbaar is en dat hierover geen onderhandelingen mogelijk zijn. “Het sociaal pact is dood. De sociale vrede die ermee gepaard ging ook,” stelde Françoise Bernard van ABVV LuikHoei-Waremme in een opiniestuk in Le Soir op 19 januari. Het opzeggen van de sociale vrede gebeurde door de opeenvolgende regeringen en de bazen. Niets wijst erop dat de nieuwe regering zich minder patroonvriendelijk zal opstellen. Dat zagen we tijdens de gezondheidscrisis waarbij ons sociaal leven aan strikte beperkingen werd onderworpen, maar veel bedrijven zo goed als ongemoeid werden gelaten. We mochten meer mensen zien op het werk dan tijdens het kerstfeest. De arbeidersbeweging moet de strijd organiseren. De solidariteit

van de afgelopen maanden met het personeel van de essentiële sectoren, waar de lonen vaak laag liggen, toont de mogelijkheden. Er is nood aan een campagne met zo breed mogelijke betrokkenheid richting een algemene staking. Om onze gerechtvaardigde eisen rond koopkracht en minimumlonen te bekomen, volstaat het niet om gewoon de onderhandelingspositie van de vakbondstop te versterken. We moeten tonen dat het ons menens is. Het zijn de werkenden die voor welvaart zorgen: zonder onze arbeid zijn de kapitalisten en hun politici niets. Als wij het werk neerleggen, valt alles stil. Het eerste doel daarbij moet het breken van de loonnorm van 0,4% zijn. In deze strijd moeten we de loonwet in het vizier nemen. Een terugkeer naar een indicatieve loonnorm zou het minimum moeten zijn. Het zou het mogelijk maken om bijvoorbeeld in de supermarktsector en het transport substantiële loonsverhogingen te realiseren. Of vinden de bazen en hun politici dat de helden van de coronacrisis dat niet waard zijn? Daarnaast moet ook de eis van een hoger minimumloon van minstens 14 euro per uur worden opgenomen. Binnen het kapitalisme botsen onze belangen steeds op die van de superrijken. We moeten voor elke vooruitgang vechten en zodra de krachtsverhoudingen het de bazen toelaten, staat elke verworvenheid terug onder druk. LSP meent dat we de strijd niet kunnen beperken tot koopkracht of het behoud van verworvenheden, maar dat we moeten opkomen voor een ander systeem waarin de behoeften en noden van de meerderheid van de bevolking centraal staan in plaats van die van een handvol kapitalisten. Kortom, we gaan voor een democratisch socialistische samenleving.

In het voorjaar van 2020 werden er enkele noodmaatregelen genomen, zoals het initiatief van de code ‘Masker nummer 19’, waarmee slachtoffers van geweld in apotheken discreet om hulp konden vragen. De regering staat ons ook toe om de avondklok te overtreden indien het nodig is om geweld te ontvluchten. (Dat zou er nog aan mankeren!). Er werden opvangplaatsen beschikbaar gesteld in hotels. Dit initiatief kreeg veel ruchtbaarheid, maar was grotendeels ontoereikend en vooral tijdelijk. Opdat elke persoon kan beslissen met wie hij of zij wil samenleven (of niet) en opdat mensen die het slachtoffer zijn van geweld uit deze situatie kunnen geraken (en niet slechts voor een paar dagen), moet er toegankelijke huisvesting voor iedereen zijn. Dit betekent concreet dat we moeten strijden voor een grootschalig publiek plan van renovatie en bouw van sociale huisvesting. Wellicht zal deze gezondheidscrisis niet de laatste in zijn soort zijn. Opgesloten zitten in een klein appartement in slechte staat verergert de spanningen en leidt tot meer kansen op geweld. Door de crisis is de (tijdelijke?) werkloosheid geëxplodeerd. 90% van alle sociale uitkeringen bevindt zich onder de armoedegrens. Samenwonenden worden nog eens extra gestraft: zij krijgen minder. Zo is er het stelsel van ‘halve werkloosheid’ die snel afneemt tot 22,02 euro per werkdag. Het is onaanvaardbaar dat het vervangingsinkomen afhangt

van onze situatie als koppel. Het is van essentieel belang dat de sociale rechten worden geïndividualiseerd en ten minste boven de armoedegrens worden gebracht. De vraag naar voedselhulp en primaire levensbehoeften neemt explosief toe. In oktober is opnieuw 7 miljoen euro extra uitgetrokken om te proberen daaraan te voldoen. Het is helaas slechts een druppel op een hete plaat… Zo heeft 12% van de vrouwen regelmatig moeite om menstruatieproducten te betalen. Waarom zijn deze beschermingsproducten niet gratis te vinden in de toiletten van scholen, andere openbare diensten en werkplekken? Het zijn immers producten die even noodzakelijk zijn als toiletpapier. De scholen werden bij het begin van de pandemie al gauw gesloten, maar de empathie van de bazen was van korte duur. Hun personeel moest goed presteren, zelfs als het voor de kinderen moest zorgen op een ogenblik dat buitenschoolse activiteiten tot een minimum beperkt waren. Bij telewerk zijn de dagen eindeloos en zien ze er hetzelfde uit. Een pauze is een gelegenheid om de was te doen, in plaats van even te babbelen met collega’s. Andere pauzes worden verlengd om de kinderen te helpen met schoolwerk. Ter compensatie werken ouders ’s avonds verder als de kinderen naar bed zijn. Het is niet meer mogelijk om niet bereikbaar te zijn, om tijd voor zichzelf te hebben of om sociaal contact onder volwassenen te

Actie van Campagne ROSA in Antwerpen op 28 november. Foto: Liesbeth

Het is onaanvaardbaar dat sociale uitkeringen afhangen van onze situatie als koppel. Het is van essentieel belang dat de sociale rechten worden geïndividualiseerd en ten minste boven de armoedegrens worden gebracht. hebben. Deze situatie schreeuwt om een collectieve arbeidsduurvermindering, zonder loonverlies en met compenserende aanwervingen. Vrouwe n ve r t ege nwoord ige n 83,5% van de eenoudergezinnen in Wallonië. De Gezinsliga eist de verbreding van hun bubbel. Hulp kan niet aan het individuele initiatief worden overgelaten, daarvoor moet de maatschappij zorgen. We hebben overheidsdiensten nodig die de dubbele werkdag van ouders (vooral vrouwen) tegengaan, bijvoorbeeld met voldoende kinderopvang en gezinsondersteunende diensten, maar ook met de ontwikkeling van collectieve wasserijdiensten. Tenslotte moet erop gewezen worden dat vrouwen een meerderheid vormen van het personeel in de openbare diensten en de essentiële sectoren (distributie, gezondheidszorg, persoonlijke hulpverlening …). Versterking van die diensten en sectoren vereist een verbetering van de arbeidsvoorwaarden. Het is voor dit alles - en nog veel meer - dat Campagne ROSA strijdt. Op 8 maart, de Internationale Dag van de Rechten van de Vrouw, willen we in 15 steden acties voeren. Doe mee!


6

op de werkvloer

V

door een spoorman

De gevolgen van de crisis voor de spoorwegen

De coronacrisis heeft de spoorwegen zwaar getroffen. De treinen bleven rijden om essentiële reizen te garanderen in het kader van de continuïteit van de openbare dienstverlening. Maar de inkomsten zijn logischerwijs gedaald. Tijdens de eerste golf was het aantal passagiers gedaald tot 10% van het aantal een jaar eerder. In de tweede golf was dit 40%. De Vivaldi-regering heeft deze verliezen gecompenseerd ten belope van 264 miljoen euro voor de NMBS en 46,9 miljoen euro voor Infrabel. Er werd 100 miljoen gestort ter compensatie van de ‘Hello Belgium Pass’ (de gratis tickets die de regering verdeelde in de hoop de economie nieuw leven in te blazen), wat neerkomt op 36 miljoen aangeboden reizen. De NMBS kondigde echter aan dat er in 2020 een operationeel verlies van ongeveer 400 miljoen euro was. Deze maatregelen hebben de door de pandemie veroorzaakte schade aan de middelen van het spoor dus slechts gedeeltelijk gecompenseerd. Verwacht wordt dat het aantal passagiers pas in 2023 opnieuw het niveau van 2019 zal bereiken, niet alleen door de vrees voor gezondheidsrisico’s, maar ook door de popularisering van telewerk.

Gilkinet zegt te hopen de regeringspartijen ervan te overtuigen de investeringen in de komende jaren op te voeren. Voor het overige vertrouwt hij op het Europese herstelfonds, waarvan er 5,1 miljard naar België komt. Een nog onbekend deel van deze middelen zou gaan naar de ontwikkeling van de spoorwegen en de modernisering van bepaalde strategische assen (Noord-Zuidverbinding, as BrusselLuxemburg, haventoegang, enz.).

geleden worden. Zodra er mogelijkheden zijn om winsten te boeken, zullen ze hun deel wel opeisen. De Europese investeringen zouden grotendeels naar infrastructuurprojecten gaan. Dit zal ten goede komen aan elke operator van personenvervoer, zowel publieke als private, maar ook van het goederenvervoer, dat al enkele jaren in private handen is.

Verliezen voor de gemeenschap, winsten voor de privé?

De coronacrisis heeft de spoorwegen zwaar getroffen. Tijdens de eerste golf was het aantal passagiers gedaald tot 10% van het aantal een jaar eerder. In de tweede golf was dit 40%. structurele tekorten aan middelen en investeringen op te vangen. Vanaf de jaren 1990 tot in 2019 was er een explosieve stijging van het aantal reizigers, terwijl het aantal personeelsleden drastisch afnam. Tijdens de regeringsperiodes van Di Rupo en Michel is er in totaal 3,06 miljard euro bespaard. Infrabel schat nu dat het in 2021 92 miljoen euro extra nodig zal hebben om alleen al de huidige infrastructuur te onderhouden en verdere vertragingen of sluitingen van lijnen te vermijden.

De NMBS blijft de komende tien jaar de enige operator op het spoornet. Het liberaliseringsproces wordt echter niet in twijfel getrokken. De nieuwe regering maakt gebruik van een “directe toekenning” die mogelijk blijft onder de Europese verdragen. De liberalisering wordt vervolgens vanaf 2033 geactiveerd. Een private operator kan nu al aanvragen indienen om binnenlandse passagierstreinen uit te baten, maar niet in het kader van de opdrachten van de openbare dienstverlening en dus zonder subsidies. De enige kandidaat die al bekend was, haakte in 2020 af wegens de crisis. Op korte termijn zal de NMBS waarschijnlijk niet veel concurrentie kennen en zal het in publieke handen blijven. Dat is zeker goed nieuws voor de reizigers en het personeel. Het uitstel van de liberalisering is echter niet zozeer een toegeving van de traditionele partijen.. De economische context is niet gunstig voor winsten in de spoorsector. De grote bazen hebben geen probleem met een publiek spoorwegbedrijf op een ogenblik dat er verliezen

Infrabel, de NMBS en de uitbestede diensten moeten opnieuw worden samengevoegd tot één openbare dienst die collectieve oplossingen biedt voor de mobiliteit. De spoorwegen moeten democratisch worden beheerd om in onze behoeften te voorzien, niet om de weg te effenen voor de winsthonger van een paar aandeelhouders. Het regeerakkoord van september blies in feite warm en koud. De rol van de NMBS als openbare dienstverlener werd bevestigd, maar tegelijk werd een “proefproject” aangekondigd met de aanbesteding voor een spoorlijn in Vlaanderen en Wallonië. Tegelijk werd er gesproken over de mogelijkheid van het gebruik van meer “private expertise” binnen de NMBS. Er bestaat een groot risico dat overheidsgeld wordt besteed aan de modernisering van instrumenten die vervolgens door aandeelhouders worden gebruikt om winst te maken. Wij moeten ervoor strijden dat investeringen gebaseerd zijn op de behoeften van de meerderheid van de bevolking en dat de hele spoorwegdienst openbaar blijft. Asociale hervormingen gaan door

Inhaalbeweging nodig na gebrek aan investeringen

Wat de investeringen betreft, kondigde minister Gilkinet in het kader van het “Boost Plan” aan dat er 25 miljoen extra komt voor de NMBS en 75 miljoen voor Infrabel (dat instaat voor de infrastructuur). Dit zijn welkome bedragen, maar het blijft toch mager voor een regering die zich profileert als de “groenste uit de geschiedenis.” Het volstaat niet om de jarenlange

Linkse Socialist

Investeringen in het spoor: broodnodig, maar in wiens voordeel?

icepremier Georges Gilkinet (Ecolo), die sinds oktober 2020 aan het hoofd staat van het ministerie van Mobiliteit, is niet gierig met beloften. Zodra de regering was gevormd, kondigde hij aan: “Deze regering, de groenste in de geschiedenis, heeft de ambitie om de mobiliteit in het land op een duurzame manier te veranderen.” Hij somde enkele doelstellingen op: voltooiing van het Gewestelijk ExpresNet rond Brussel, twee treinen per uur op alle lijnen, één trein om de 10 minuten op S-treinen in de Brusselse agglomeratie, een investeringsplan voor de toegankelijkheid van de stations, verdubbeling van het goederenvervoer per spoor tegen 2030 en enkele ideeën om de trein comfortabeler en aangenamer te maken.

Meer treinen, toegankelijker, comfortabeler en stipter. Dat is wat elke minister van Mobiliteit ons belooft als hij of zij aantreedt. Maar de groene minister valt op door de omvang van zijn beloften. De verwachtingen voor een Ecolo-minister op vlak van mobiliteit zijn natuurlijk groter. Om de groenen aan boord te halen, moesten de andere partijen enkele toegevingen doen. Na een historische klimaatbeweging met duizenden jongeren die betoogden, moet de minister minstens enkele tastbare resultaten realiseren.

de

Minister van Mobiliteit Gilkinet

De chantage van de liberalisering en privatisering gaat dus door. Tegelijk blijven de gevolgen van een jarenlang gebrek aan middelen hun tol eisen. Het personeel wordt nog steeds geconfronteerd met gezondheidsrisico’s, maar ondertussen komt de directie met hervormingen van het middenkader. Het doel hiervan is om een meer volgzaam kader te hebben dat bereidwilliger staat tegenover de methoden van de private sector. Het nieuwe vervoersplan 2020-2023, dat sinds december gedeeltelijk wordt uitgevoerd, voorziet in 161 extra treinen tijdens de week en 200 in het week-

end. Met welk personeel? De toename van het aantal treinen maakt de dagen steeds zwaarder voor het personeel. De komst van een minister die naar eigen zeggen ‘pro spoorwegen’ is, maakt geen einde aan het beleid van productiviteitsstijgingen, uitbestedingen, flexibilisering en aanvallen op het statuut van het spoorpersoneel. De toekomstige onderhandelingen over een sociaal protocol kunnen wel eens moeilijk worden. In 2019 werden deze onderhandelingen met een jaar uitgesteld, nadat de directie met onaanvaardbare voorstellen kwam waartegen een 24-urenstaking werd gehouden. In 2020 volgde nogmaals uitstel met een jaar door de gezondheidscrisis. Wordt het eindstation van deze onderhandelingen na alle vertragingen alsnog in 2021 bereikt? Het ontbreken van een sociaal protocol weerhield de directie er niet van om maatregelen te nemen, daarin ondersteund door een regeerakkoord dat voorziet in een aanpassing van de human ressources aan concurrentie. Het lijdt geen twijfel dat de directie de dreiging van de liberalisering en de verliezen in verband met de crisis zal gebruiken om het personeel aan te vallen. Het spoorwegpersoneel en hun vakbonden zullen eensgezind en vastbesloten moeten handelen om te winnen. De lonen zijn al 12 jaar niet verhoogd en wij hebben geen “corona-bonus” gekregen, ondanks de risico’s tijdens de twee golven. Een overeenkomst bereiken mag geen doel op zich zijn: als er niets op tafel ligt, kan het zelfs een stap achteruit betekenen. Een einde maken aan de politiek van gesloten enveloppen (met een vast bedrag) en aan de productiviteitsstijgingen voor het personeel, is mogelijk. Maar dat vereist een actieplan dat nu al wordt voorbereid en op gang komt. Het spoor moet openbaar blijven

Na decennia van besparingen worden er eindelijk extra middelen vrijgemaakt voor het spoor. Maar om de klimaatuitdaging aan te gaan en onze manier van reizen radicaal te veranderen, zullen een paar groene maatregelen niet volstaan. Er zijn meer middelen nodig zodat het spoorwegpersoneel in goede omstandigheden kan werken en de kwaliteit van de dienstverlening kan waarborgen. De plannen voor liberalisering en privatisering moeten niet alleen worden uitgesteld, ze moeten helemaal van tafel gehaald worden. In het belang van zowel het spoorwegpersoneel als de reizigers moet er een omslag van 180 graden komen. Infrabel, de NMBS en de uitbestede diensten moeten opnieuw worden samengevoegd tot één openbare dienst die collectieve oplossingen biedt voor de mobiliteit. De spoorwegen moeten democratisch worden beheerd om in onze behoeften te voorzien, niet om de weg te effenen voor de winsthonger van een paar aandeelhouders.


Tunesië

www.socialisme.be februari 2021

7

10 jaar geleden: Tunesische revolutie zet dictator Ben Ali af

T

ien jaar geleden, vanaf eind 2010, trok een krachtige revolutionaire golf door NoordAfrika en het Midden-Oosten. Lokale protesten in de armste en meest gemarginaliseerde regio’s van Tunesië veranderden al snel in een nationale opstand die een einde maakte aan het bewind van dictator Ben Ali. Op 14 januari 2011 vluchtte hij naar Saoedi-Arabië.

door Cédric Gérôme, auteur van het boek ‘Het volk wil de val van het systeem’

Gebrek aan duidelijkheid over alternatief opent de weg voor de contrarevolutie

gin van de bewegingen in het defensief werden geduwd, kwamen des te sterker naar voren omdat de revolutionaire beweging geen alternatief of goed gedefinieerd programma had om de krachten van de contrarevolutie tegen te gaan. Bovendien zaten de imperialistische mogendheden niet stil. De NAVObombardementen in Libië waren een reactie op de wens van het Westerse imperialisme om de controle over de situatie te herwinnen en het gehavende prestige te herstellen. Op hun beurt gebruikten de Libische en Syrische dictators, Moammar Kadhaffi en Bashar al-Assad, de angst voor imperialistisch ingrijpen om de opstandige beweging te ondermijnen en te verdelen. Om dezelfde reden speelden beiden ook in op de specifieke banden van tribale, regionale en religieuze groepen. Deze verdeeldheid werd mee mogelijk door de zwakte van de georganiseerde arbeidersbeweging in deze landen. In Syrië, Libië en ook Jemen veranderden de revoluties in langdurige burgeroorlogen, die werden aangewakkerd door interventies van buitenaf. Na een t weede k r acht ige op stand tegen het bewind van de Moslimbroederschap, die de eerste verkiezingen na de val van Moebarak had gewonnen, bezweek de Egyptische revolutie ten voordele van de contrarevolutie. Het verzet werd geleidelijk aan gestopt door harde repressie na de militaire staatsgreep van Abdel Fattah el-Sissi in de zomer van 2013. In datzelfde jaar nam Daesh – ook bekend als de zogenaamde ‘Islamitische Staat’ – hele stukken grondgebied in Irak en Syrië in beslag. Het voedde zich met de ontgoocheling en tegenslagen van de Syrische opstand. In de gebieden die het onder controle had,

De heersende klassen waren in eerste instantie verrast, maar hebben zich snel verenigd om te reageren. De overwinningen van de eerste weken konden niet langer verhullen dat het systeem zelf nog niet weg was. De politieke macht bleef uiteindelijk in handen van de bezittende klasse. Het gebrek aan een alternatief begon zwaar te wegen, zij het in verschillende mate afhankelijk van de situatie in elk land. De massa’s hadden een scherp en vastberaden bewustzijn over wat ze niet meer wilden, maar geen duidelijk idee van wat er in de plaats moest komen. Bovendien was elk land de protestgolf ingegaan met zijn eigen kenmerken, zijn eigen geschiedenis en zijn constellatie van specifieke politieke krachten. Sterke tribale tradities in Libië. Staatsapparaten opgericht op basis van sektarisme in Syrië en Irak. Belangrijke rol van het leger in de economie en de politiek in Egypte. Al deze elementen, hoewel ze aan het be-

De heersende klassen waren in eerste instantie verrast, maar hebben zich snel verenigd om te reageren. De overwinningen van de eerste weken konden niet langer verhullen dat het systeem zelf nog niet weg was. De politieke macht bleef uiteindelijk in handen van de bezittende klasse. Het gebrek aan een alternatief begon zwaar te wegen.

Muur van de angst gesloopt

Na Tunesië was het de beurt aan Egypte om op te staan. En al snel verspreidde de protestgolf zich verder met opstanden en bewegingen van uiteenlopende omvang in Libië, Syrië, Jemen, Bahrein, Saudi-Arabië, Marokko, Jordanië, Libanon, de Palestijnse gebieden, Irak en elders. Overal viel de muur van de angst neer, terwijl de massa’s heldhaftige moed aan de dag legden tegenover de repressie van de milities, de sluipschutter en de kogels van de politie. Dezelfde slogan werd overal herhaald en herhaald: “Echa’b yuriid isqat en-nidham”: “Het volk wil de val van het systeem.” Overal leek het er plotseling op dat na decennia van dictaturen, vernederingen en neergang, neokoloniale oorlogen en plunderingen, terrorisme en armoede, radicale verandering eindelijk binnen handbereik was. In Tunesië en Egypte werd het revolutionaire proces het verst doorgedrukt. Dit was het gevolg van de massale acties van de werkende klasse die beroep deed op haar bevoorrechte strijdmiddel: de verlamming van de economie door de staking. In beide landen werden in een groot aantal buurten en plaatsen volks- en revolutionaire comités opgericht, die het staatsapparaat van de dictatuur uitdaagden, de politie vervingen om de veiligheid te organiseren en probeerden een hele reeks dagelijkse taken te reorganiseren volgens de wil van de massa’s in strijd. In veel bedrijven en werkplaatsen werden corrupte managers afgezet door boze werkenden.

werd een schrikbewind met extreem geweld gevestigd. Een nieuwe revolutionaire golf

In deze context zijn veel mensen destijds gezwicht voor het idee dat het revolutionaire proces in de regio voorbij was. Ten tijde van de revolutionaire golf in 2010-2011 legden we uit dat de massabewegingen niet oneindig lang konden duren en door het gebrek aan partijen en leiderschap om ze verder te sturen met ernstige complicaties en nederlagen te maken zouden krijgen. Maar we hebben ook benadrukt dat contrarevoluties, gezien hun onvermogen om een solide sociale basis op te bouwen in de context van een veralgemeende crisis van het kapitalistische systeem, en het reproduceren van alle ingrediënten die tot de eerste revolutionaire explosie hadden geleid, op de lange termijn hun controle niet konden behouden. Revolutionaire processen zouden onvermijdelijk weer opduiken, met nog grotere opstanden van de werkende massa’s en de armen van de regio. Dit is effectief wat er gebeurde vanaf december 2018, toen een andere keten van opstanden en revoluties explodeerde, te beginnen met Soedan. In februari 2019 ging de Algerijnse bevolking de straat op. President Bouteflika werd door het leger gedwongen om de macht af te staan na een spontane, bijna veralgemeende stakingsbeweging die enkele dagen duurde. De Soedanese tiran Omar al Bashir onderging een week later hetzelfde lot. Hoewel deze nieuwe revolutionaire golf zijn eigen dynamiek had, werden er duidelijk ook enkele lessen getrokken uit de ervaringen met de eerste golf tien jaar geleden. Zo werd onder meer begrepen dat er na de val van een dictator niet mag berust of afgewacht worden: er was het besef dat er meteen inspanningen nodig waren om een einde te maken aan de structuren en instellingen waarop die dictators zich baseerden. Vanaf oktober 2019 kwamen de volkeren van Irak en Libanon in opstand. Ook in Iran zagen we een opeenvolging van massabewegingen, vooral vanaf eind 2017/begin 2018, met een nieuwe piek in november 2019. Ondanks de nationale en religieuze verdeeldheid die de heersende klieken in stand hielden, was de wederzijdse inspiratie van de bewegingen in Irak, Libanon en Iran absoluut duidelijk. Hoewel in de loop van het jaar 2020 veel van deze gevechten aanvankelijk hard werden getroffen door de pandemie, illustreert de tweede helft van het jaar dat ze nog lang niet voorbij zijn. Zelfs in Syrië braken afgelopen juni openlijke protesten uit voor de omver-

De geschiedenis wordt geschreven door de overwinnaars. Dat is zo na oorlogen, maar ook na revoluties. De kapitalistische klassen uit de hele wereld minimaliseren steeds de capaciteit van de werkende klasse en de onderdrukten om de samenleving te veranderen. Het tegendeel aantonen, door terug te blikken op de belangrijkste periode van de Tunesische revolutie, is een rode draad doorheen dit boek. Cédric Gérôme is lid van het Internationaal Executief van International Socialist Alternative. Hij bezocht Tunesië meermaals, onder meer tijdens de revolutionaire gebeurtenissen van januari 2011. Hij schreef veel artikels en teksten over Noord-Afrika en het Midden-Oosten. “Het volk wil de val van het systeem” telt 240 pagina’s en is op 25 januari verschenen als nieuwe uitgave van Marxisme. be. Het boek is te verkrijgen voor 15 euro (inclusief verzendkosten). Bestel via nl.marxisme.be of contacteer onze redactie.

De woede organiseren

Er is geen duurzame vooruitgang mogelijk zolang de samenleving wordt geregeerd door de wet van de winst en de economie wordt beheerst door een kleine minderheid waarvan de belangen en de positie afhankelijk zijn van de verarming en onderdrukking van de meerderheid van de bevolking werping van Assad. Afgelopen zomer kende Iran een stakingsgolf van een omvang die niet meer gezien was sinds de revolutie van 1979. In oktober waren er in totaal 341 betogingen in 83 steden. In september was Egypte getuige van zes opeenvolgende dagen van betogingen in meer dan 40 steden en dorpen, de eerste keer dat er in meer dan één Egyptische provincie tegelijk werd gedemonstreerd voor het vertrek van Sissi.

Het is noodzakelijk om van de fouten in deze bewegingen te leren voor de komende gevechten. Zo moet de politieke onaf hankelijkheid van de arbeiders- en revolutionaire beweging tegenover de kapitalistische krachten en partijen gegarandeerd worden. In elke fase van de strijd kunnen de werkenden en onderdrukten enkel op hun eigen middelen en instrumenten vertrouwen. Er is geen kortere weg: hoewel elke kleine overwinning belangrijk is, is er geen duurzame vooruitgang mogelijk zolang de samenleving wordt geregeerd door de wet van de winst en de economie wordt beheerst door een kleine minderheid waarvan de belangen en de positie afhankelijk zijn van de verarming en onderdrukking van de meerderheid van de bevolking. Daarom is het organiseren van de massa’s op internationaal niveau om ons te verenigen in één wereldwijde strijd om het kapitalistische systeem omver te werpen en een democratisch socialistisch alternatief op te bouwen, de beste manier om de strijd te winnen. Zo kunnen we de inspanningen en de offers van de werkende en uitgebuite massa’s van Noord-Afrika en het Midden-Oosten de afgelopen tien jaar eren en hun strijd voortzetten. Solidariteit!


8

dossier

de

Linkse Socialist

Vaccineer onze gezondheid tegen winstbejag: breng farmasector in publieke handen

I

s er licht aan het einde van de coronatunnel? De hoop hierop is bijzonder groot, zeker nu de vaccinatiecampagne met horten en stoten begint. Toch is er wantrouwen, onder meer omwille van de rol van multinationals uit de farmasector die de afgelopen jaren aantoonden dat onze gezondheid niet hun zorg is. Er is ook wantrouwen tegenover een regering die stuntelde met alle vorige maatregelen, vooral door het falen van de markt en het beleid waarin de winstbelangen van de bedrijven centraal stonden. LSP komt op voor een stevige vaccinatie van onze gezondheid als bescherming tegen het virus van het kapitalistische winstbejag. We eisen dat de volledige farmasector in publieke handen komt. We spraken hierover met een personeelslid uit één van de grote farmaceutische bedrijven die ons land telt.

Wat is je reactie op de ontwikkeling van het vaccin?

“Deze vaccins tonen een formidabele technologische ontwikkeling. Beeld je in dat alle bestaande mogelijkheden verder collectief ontwikkeld worden en dat deze planmatig aangewend worden om tal van ziektes en virussen te bestrijden. Helaas staan vandaag enkel de winsten van de grote bedrijven centraal, waardoor het potentieel niet volledig benut wordt of waardoor soms wel erg snel wordt gegaan bij het produceren van vaccins. “Midden januari waren er 63 kandidaat-vaccins die op mensen getest werden, waarvan 19 op grote schaal. Daarnaast waren er 173 kandidaat-vaccins die nog in de fase van laboratoriumonderzoek zaten. Het doel van de race om de vaccins te ontwikkelen, is niet zozeer om de ziekte te stoppen maar wel om als eerste op de markt te komen en zo een jackpot te winnen. Ze maken er bovendien gebruik van om hun imago bij het bredere publiek op te poetsen. Toen Pfizer de eerste resultaten van het vaccin bekend maakte, waren de tests nog bezig. Het doel was vooral om als eerste in de media te komen.” Volgens sommige commentatoren is het de race om als eerste te komen en de concurrentie tussen de bedrijven die tot snelle resultaten leidt. Wat denk je daarvan?

“Het neoliberale argument dat private concurrentie de motor van vooruitgang is, klopt niet. De ontwikkeling van de coronavaccins gebeurde

Het feit dat elk bedrijf weigert de beschikbare kennis te delen, vormt een obstakel voor de productie. Er zullen niet hierdoor niet genoeg dosissen zijn om de hele wereldbevolking in 2021 te vaccineren.

op basis van een stroom van publieke middelen. Alleen al het Amerikaanse ministerie van Volksgezondheid gaf 10,6 miljard dollar uit voor de ontwikkeling van vaccins. Algemeen wordt geschat dat drie op de vier nieuwe geneesmiddelen worden ontwikkeld door fundamenteel onderzoek dat door de gemeenschap gefinancierd werd. De dringendheid voor het coronavaccin maakte dat een aantal bedrijven samenwerkte, vanuit het besef dat samenwerking sneller resultaat oplevert. Wereldwijde samenwerking in plaats van onderlinge concurrentie had ongetwijfeld snellere en betere resultaten opgeleverd met meer onderzoek naar bijvoorbeeld alle mogelijke bijwerkingen.

Zo raakten de prijzen voor de vaccins per ongeluk toch bekend...

“Het feit dat elk bedrijf weigert de beschikbare kennis te delen, vormt een obstakel voor de productie. Er zullen hierdoor niet genoeg dosissen zijn om de hele wereldbevolking in 2021 te vaccineren. Deze tekorten zorgen voor ongelijkheden, onder meer tussen ontwikkelde kapitalistische landen en die van de neokoloniale wereld. In november, nog voor er gevaccineerd kon worden, waren er al miljarden dosissen besteld, vooral door ontwikkelde kapitalistische landen zoals de VS, Europese landen, Canada, Japan en Israël. Deze deals waren er vooral op gericht om als eerste bevoorraad te worden om het prestige van de eigen regering te versterken. Na de onderlinge strijd tussen verschillende landen voor toegang tot de mondmaskers, zien we nu hetzelfde met de vaccins. Er wordt zelfs gesproken over ‘vaccin-nationalisme’. Volgens Oxfam en verschillende NGO’s zullen de armste landen niet voor 2024 aan de beurt komen. “Het voornaamste doel van de bedrijven in de sector is niet de gezondheid van iedereen, maar de winsten van de eigen aandeelhouders. In 2014 was de CEO van Bayer, Marijn Dekkers, daar erg open over. Hij verklaarde dat een nieuw medicijn tegen kanker “bedoeld was voor mensen die het zich kunnen veroorloven.” Dat zei hij nadat een goedkope variant van het medicijn Nexavar in India door een plaatselijke producent op de markt was gebracht. Artsen Zonder Grenzen merkte toen op: “Ziektes waar ze geen winst uit kunnen halen negeren ze, en met patiënten die niet kunnen betalen wordt geen rekening gehouden.” Vandaag geldt dit ook voor het coronavaccin. Het voorstel van India en Zuid-Afrika bij de Wereldhandelsorganisatie om de patenten op coronavaccins op te schorten om er goedkope replica’s van te kunnen maken, werd afgeblokt door onder meer de Europese Unie. “De Wereldgezondheidsorganisatie nam het initiatief voor een internationaal samenwerkingsproject COVAX met als doel om 20% van de wereldbevolking te vaccineren en een gelijke verdeling van de vaccins te organiseren. Eind december had COVAX de belofte van toegang tot 1,3 miljard dosissen voor de 92 armste landen ter wereld in 2021. Van de twee grootste producenten, Pfizer en Moderna, was het grootste deel van de productie echter al opgekocht door ontwikkelde kapitalistische landen. Van die producenten kan COVAX bovendien niet kopen omdat deze vaccins te duur zijn… Het geeft aan hoe de anarchie van de markt een obstakel is voor een ernstig geplande wereldwijde vaccinatiecampagne. “Eigenlijk zou het onderzoek en de ontwikkeling gecoördineerd moeten gebeuren, waarbij kennis gedeeld wordt en een wereldwijde productie op basis van de aanwezige kennis mogelijk is. Dat is noodzakelijk voor onze gezondheid, maar het botst op het privaat bezit van de productiemiddelen en de bijhorende winstlogica. “Terwijl er enerzijds enorme technologische mogelijkheden zijn om ziektes en virussen te bestrijden, is het kapitalisme anderzijds een rem op de vooruitgang en erger nog, het leidt tot achteruitgang van onze gezondheid. Zo zorgde het gebrek aan middelen voor zorg, waaronder vaccinaties, en het besparingsbeleid ervoor dat mazelen in Italië en Groot-Brittannië een nieuwe opgang kenden.”

In 1947 werden in New York op een maand tijd zes miljoen mensen gevaccineerd tegen pokken. Je kan een lokale pokkenvaccinatie natuurlijk niet vergelijken met een wereldwijde pandemie als Covid-19. Maar een planmatige aanwending van de technologische kennis, productie en logistiek zou het toch mogelijk moeten maken om minstens even efficiënt te zijn als New York meer dan 70 jaar geleden? Eind december begon de vaccinatiecampagne in België. Hoe zie jij dat als werknemer in een groot farmabedrijf?

“De vaccinatiecampagne volgt de wensen van de multinationals. Het zorgpersoneel organiseert zich al zo goed mogelijk tegen de achtergrond van een gebrek aan middelen. Daar komt nu nog de willekeur van de markt bij. Pfizer besliste bijvoorbeeld in januari dat het om de productiecapaciteit te verhogen één tot enkele weken de productie sterk zou reduceren. Dit komt bovenop de productieproblemen in december. Voor het medisch personeel wordt het op deze manier wel erg moeilijk om de vaccinatie een beetje te organiseren. Zij hoopten zo snel mogelijk gevaccineerd te worden, gezien de gevolgen van het virus voor zowel de gezondheid als de moreel van het personeel in een context van een sector die gebukt gaat onder tekorten. “De fabrikanten zeggen dat ze weinig of geen winst zullen maken op het vaccin, om de gemeenschap te steunen. Zodra de pandemie voorbij is, kan de prijs dus verder stijgen. Dat is zeker voor de neokoloniale landen problematisch, daar zal de vaccinatie immers pas later echt van start gaan. De prijzen die in Europa betaald zijn, waren niet officieel bekend. Het is pas na een blunder van de Belgische staatssecretaris De Bleeker (Open VLD) dat er een indicatie was. De twee duurste vaccins, die van Moderna (18 dollar) en Pfizer (12 euro), worden nu al verspreid in België. Het gaat om vaccins gebaseerd op de nieuwe technologie van mRNA, waarbij een stuk gen wordt overschreven. Deze techniek bestaat al 12 jaar, maar wordt nu voor het eerst toegepast voor een vaccin dat op de markt komt. De hoge prijs wordt gerechtvaardigd door het onderzoek naar deze technologie, wat reëel is. Dankzij de coronacrisis kunnen de farmabedrijven deze investeringen echter meteen rentabiliseren. “In België is de vaccinatie ‘gratis’. We weten dat dit uiteraard door iemand betaald wordt, in het geval van de vaccinatie onder meer door de sociale zekerheid. De gemeenschap betaalt, maar heeft geen controle op de productie en distributie van de vaccins. “De vaccinatiecampagne zou met


www.socialisme.be 9 februari 2021

een gecoördineerde aanpak, waarbij alle onderdelen van de zorg en farma in publieke handen zijn, veel sneller kunnen gebeuren. In 1947 werden in New York op een maand tijd zes miljoen mensen gevaccineerd tegen pokken. Je kan een lokale pokkenvaccinatie natuurlijk niet vergelijken met een wereldwijde pandemie als Covid-19. Maar een planmatige aanwending van de technologische kennis, productie en logistiek zou het toch mogelijk moeten maken om minstens even efficiënt te zijn als New York meer dan 70 jaar geleden?” Heel wat mensen stellen zich vragen bij de vaccinaties, niet noodzakelijk op basis van complottheorieën maar op basis van wantrouwen. Heb je daar begrip voor?

“Zeker en vast. De stroming van anti-vaxxers is eigenlijk redelijk klein in België. We mogen elk wantrouwen echter niet zomaar daarmee gelijk stellen. Velen hebben niet zozeer wantrouwen in het vaccin op zich, maar wel in de rol van multinationals en regeringen. De geloofwaardigheid van kapitalistische instellingen en grote bedrijven is terecht klein! “De vele voorbeelden van bedrijven die niet aarzelden om hun winsten te vergroten op de kap van onze gezondheid ondermijnden hun geloofwaardigheid. Denk aan Dieselgate waarbij de uitstoot van auto’s werd vervalst. Of aan het Japanse energiebedrijf dat onvoldoende investeerde in de veiligheid van de kerncentrale van Fukushima. Chemiebedrijf Monsanto wist al jarenlang dat haar product Round-Up kankerverwekkend was, maar deed er niets aan. Oliebedrijven weten al langer dat fossiele brandstoffen nefast zijn voor de opwarming van de aarde, maar investeerden in lobbycampagnes en pseudowetenschap die klimaatverandering moest ontkennen. Grote bedrijven liegen en bedriegen als het hun portemonnee uitkomt. “Daarop reageren we best met een benadering die gericht is op de belangen van de meerderheid van de bevolking. LSP zegt dat de farmaceutische sector in publieke handen moet komen om democratische controle van de werkenden en de gemeenschap mogelijk te maken. Dat is zeker in België belangrijk omdat de farmasector hier zo groot is. Zo is GSK in Waver het grootste vaccinproductiecentrum ter

9

wereld. Per dag worden er twee miljoen dosissen van allerhande vaccins gemaakt. Het is het grootste private biochemische analysecentrum ter wereld. Pfizer zal zijn volledige Europese productie van coronavaccins in Puurs doen. Pfizer, Janssens Pharmaceutica, UCB en GSK zijn samen goed voor bijna de helft van de 50.000 farmajobs (in termen van voltijdse equivalenten) in ons land. Met de indirecte jobs erbij zijn 120.000 mensen afhankelijk van deze sector. Beeld je in dat al deze middelen zouden ingezet worden voor een gecoördineerde en door de gemeenschap gecontroleerde aanpak van de pandemie!” Hoe kunnen we afdwingen dat de sector in publieke handen komt?

“De betoging van de ‘Zorg in Actie’ in Brussel op 13 september had een correcte benadering. De slogan ‘Zij

Onderzoek, productie, distributie en logistiek moeten allemaal onder beheer en controle van de werkenden in de sector en de gemeenschap staan zodat gezondheid centraal op de eerste plaats komt. tellen hun winsten, wij onze doden’, is een kritiek op de regering maar ook op heel het systeem. De grote farmaceutische bedrijven maken enorme winsten, ook dankzij de pandemie. Tegelijk kreunen de ziekenhuizen en de rest van de zorgsector onder de tekorten. Door strijd te organiseren, kunnen we de brede solidariteit onder de bevolking omzetten in actie. We mogen dat niet overlaten aan het establishment. “Er is verder het Europees burgerinitiatief ‘Geen winst op de pandemie’, gesteund door onder meer de PVDA in ons land, dat handtekeningen ophaalt rond vier eisen: gezondheid voor iedereen door de afschaffing van patenten, transparantie over onder meer productiekosten en efficiëntie, publieke con-

t r o le over vaccins en beh a ndel i n gen waarvoor het onderzoek met publiek geld gefinancierd werd, geen winst op de pandemie zodat de producten betaalbaar en beschikbaar zijn. Deze eisen zullen we niet zomaar bekomen, er zal een actieve campagne en een krachtsverhouding voor nodig zijn. Zelfs erg logische voorstellen botsen immers meteen met de marktwerking onder het kapitalisme. “We mogen ons niet beperken tot de eis dat er geen winsten gemaakt worden op het coronavaccin. De volledige sector moet onder controle van de gemeenschap staan. Volgens de PVDA zullen de fabrikanten massaler dosissen produceren als er geen patent is. Het is echter enigszins naïef om te denken dat multinationals gemotiveerd zullen zijn om een vaccin te produceren als er geen winst wordt gemaakt. Het is waar dat vaccins soms tegen kostprijs worden verkocht in neokoloniale landen, maar dit is meer een diplomatiek gebaar om het imago te verbeteren en toegang te krijgen tot een markt waarbij de winst via andere vaccin terug wordt verdiend. Dit zien we met GSK, dat samenwerkt met NGO’s en de WHO in een programma om tropische ziekten uit te roeien. “Patenten zijn een obstakel voor onze gezondheid, maar wel een hoeksteen van het kapitalistische winstsysteem. Deze afschaffen zonder de sector te nationaliseren, zou betekenen dat de investeringen elders worden gerecupereerd: via de prijzen van andere medicamenten of op de kap van het personeel. We koppelen dit dus best meteen aan de noodzaak om de sector in publieke handen te brengen.” Wat zouden de voordelen van een genationaliseerde farmaceutische sector zijn?

“Vaak wordt de eis van nationalisatie beperkt tot bedrijven die afdanken of dreigen te sluiten. Het is echter een eis die niet alleen belangrijk is voor de werkgelegenheid, maar ook om met de

gemeenschap controle te verkrijgen over wat er geproduceerd wordt en hoe dit gebeurt. De bankensector en belangrijke sectoren zijn daar essentieel voor. “De farmaceutische sector in ons land is goed voor een toegevoegde waarde van 14,7 miljard euro per jaar (cijfer vooraleer de lonen betaald zijn). Zelfs nadat de lonen betaald zijn, gaat het nog om ongeveer 10 miljard euro. Nu vloeien die middelen uit de zakken van wie ziek is naar die van de grote aandeelhouders. De sociale zekerheid betaalt jaarlijks 7 miljard euro terug voor geneesmiddelen en daarnaast worden er jaarlijks voor 5 miljard euro geneesmiddelen zonder terugbetaling verkocht. Nu is het meest winstgevende deel van de hele zorgketen in private handen, terwijl een groot deel van de kosten voor de gemeenschap zijn. Dat is niet logisch en bovendien zorgt de winstlogica voor tekorten. Tot de helft van de kinderen in armoede heeft geen toegang tot medicijnen wegens te duur. Voor ongeveer 500 medicamenten zijn er permanent tekorten omdat de sector zich richt op de winsten en niet de medische noden. Door de sector te nationaliseren kan de gemeenschap democratisch beslissen wat er geproduceerd wordt op basis van de noden en niet de winsten. “Vandaag leidt de winstlogica ertoe dat vooruitgang van de technologie een gevaar op afdankingen met zich meebrengt. MNRA, de techniek die door Pfizer en Moderna wordt gebruikt voor het coronavaccin, biedt enorm veel mogelijkheden. Dat betekent dat op kortere tijd met minder personeel meer kan geproduceerd worden. Technologische vooruitgang dreigt zo synoniem te worden voor sociale achteruitgang. Ook dat is een tegenstrijdigheid van het kapitalisme. “Onderzoek, productie, distributie en logistiek moeten allemaal onder beheer en controle van de werkenden in de sector en de gemeenschap staan zodat gezondheid centraal op de eerste plaats komt. Dat betekent goedkope en toegankelijke medicijnen,

degelijke arbeidsvoorwaarden voor het personeel in zowel de farmaceutische sector als de rest van de zorg, coördinatie van alles wat met gezondheid te maken heeft in een nationale gezondheidsdienst die meer nadruk op preventieve geneeskunde kan leggen. Het zou grootschalige ingrepen zoals massale vaccinatiecampagnes ook gemakkelijker maken. “Tenslotte zou een farmaceutische sector in publieke handen ook maken dat er een einde komt aan het feit dat er vandaag meer wordt geïnvesteerd in marketing dan in onderzoek. Niet dat marketing moet verdwijnen: er zouden preventiecampagnes kunnen opgezet worden rond vaccinaties, gezond leven, maar ook bijvoorbeeld in de strijd tegen geweld op vrouwen en andere kwesties. “Kortom er zijn heel veel argumenten om de sector in publieke handen te nemen. Om dit te bekomen, zal strijd nodig zijn. Van bij het begin van de pandemie stelde de werkende klasse eisen rond veiligheid op het werk, beschermingsmateriaal en middelen voor zorg. Het bewustzijn dat het de werkenden zijn die alles doen draaien, is toegenomen. Dit zal een belangrijke rol spelen in toekomstige strijd. We kunnen winnen door de kracht van ons aantal in organisatie om te zetten. Massale betrokkenheid is essentieel en kan de basis leggen om met de meerderheid van de bevolking het lot van de mensheid en de planeet eindelijk zelf in handen te nemen. Het kapitalisme is rampzalig voor de werkenden en het klimaat. Dit systeem zal ons meer pandemieën brengen en is een rem om daarop te antwoorden. Een socialistisch alternatief dringt zich op: een samenleving die vertrekt van de behoeften en noden van de werkenden en hun gezinnen.”


10

vs

de

Linkse Socialist

Chaos in het Capitool: extreemrechts stoppen door mas

I

n onze vorige krant begon het dossier over de VS als volgt: “Trump blijft president tot 20 januari, wanneer de verkozen president Biden naar verwachting in functie zal treden. Zal Trump voordien reeds de handschoen in de ring gooien? Of zal zijn ongelooflijke ego – het grootste ego dat we ooit in reality-TV te zien kregen – integendeel blijven provoceren?” We wezen onder meer op de waarschuwing van de betoging op 14 november, toen tienduizenden mensen naar Washington DC trokken voor een steunbetuiging aan Trump. Daarop waren heel wat extreemrechtse groepen en militanten aanwezig. Het geweld kwam niet onverwacht, maar de aanval op Capitol Hill op 6 januari konden we ons niet voorstellen…

dossier door Nicolas Croes Het was geen Black Lives Matter betoging...

...en dat was er aan te zien. Terwijl de Nationale Garde afgelopen zomer met duizenden was gemobiliseerd om het Capitool te omsingelen tijdens de betogingen tegen racisme en politiegeweld na de dood van George Floyd, was de aanwezigheid van “ordehandhavers” op 6 januari nauwelijks groter dan die voor pakweg een schoolfeest. Er was geen tekort aan waarschuwingen, maar ambtenaren wilden een “slecht imago” vermijden. Zoals een medewerker van het Pentagon verklaarde: “Ik hou niet van het beeld van de Nationale Garde die een rij vormt met het Capitool op de achtergrond.” De opstelling van de ordediensten kan niet louter toegeschreven worden aan de grotere ideologische verwantschap tussen delen van de erg gemilitariseerde ordediensten en diverse extreemrechtse milities in de VS. Onmiddellijk na de verkiezingen begon Trump ambtenaren van het Pentagon te vervangen, vooral diegenen die direct verantwoordelijk waren voor de strijdkrachten die de hoofdstad beschermen. Trump had immers een specifiek plan in gedachten: een machtsvertoon opvoeren om te voorkomen dat de kiesmannen Biden tot winnaar zouden uitroepen. Daartoe hoopte hij de positie van vicepresident Mike Pence, die tevens Senaatsvoorziter is, te gebruiken. De stunt werkte niet.

De economische, gezondheids- en ecologische crises en hun aanpak ervan onder Biden zullen de ruimte voor extreemrechts en rechts populisme vergroten. Het is noodzakelijk om het verzet te organiseren.

Deze dreiging heeft niets met folklore te maken

Het ontbrak niet aan beelden en uitspraken die onvermijdelijk een glimlacht veroorzaakten: van de samenzweerderige sjamaan tot Rudy Giuliani’s oproep dezelfde dag voor een “vechtproces.” Bij gebrek aan argumenten verwees de persoonlijke advocaat van Trump naar Tyrion Lannister en Game of Thrones, door hem omschreven als een “documentaire over een fictief middeleeuws Engeland.” Een groot deel van de steun voor Trump is na de gebeurtenissen op Capitol Hill weggeëbd, zeker binnen het kapitalistische establishment, dat

niet opgezet is dat zijn instellingen en prestige op deze manier nog verder zijn aangetast. Ook onder de meest populistische aanhangers, zijn er afvalligen die de aanval op het Capitool voorstel-

len als georganiseerd door vermomde antifascisten. Een groot deel van de Republikeinse basis heeft echter geen probleem met het geweld: volgens een peiling van You Gov steunt 45% van de

Republikeinen de aanval. Dat zijn niet allemaal leden van racistische milities. Sharon McGettrick, een personeelslid in de sector van ziekteverzekeringen, verklaarde haar steun voor Trump

Van 6 februari 1934 tot 6 januari 2021

De Franse arbeiders uit de jaren 1930 roepen ons toe: ‘

I

n deze periode van diepe economische, sociale, ecologische en gezondheidscrisis wordt regelmatig teruggekeken naar de jaren 1930. Zo doet de aanval op het Capitool in Washington DC door Trump-aanhangers denken aan de anti-parlementaire opstand van de fascistische liga’s in Parijs op 6 februari 1934. Met tienduizenden wilden ze naar het parlement trekken om ‘het wicht’, zoals extreemrechts de Franse Republiek toen noemde, omver te werpen. Economische crisis en diskrediet van de traditionele politieke krachten

De Covid-19-pandemie heeft de economische crisis die al begon te ontwikkelen op een onwaarschijnlijk ritme versneld. Op enkele maanden is er een economische neergang die enkel kan vergeleken worden met die tijdens de Grote Depressie van de jaren 1930. In Frankrijk waren de gevolgen van die depressie, die in 1929 in de VS begon, pas in 1931 voelbaar. De werkloos-

heidscijfers explodeerden tot 273.000 in 1932 en 340.000 in 1934. In 1936 werd een piek van een miljoen werklozen bereikt. Samen met de crisis was er een enorm diskrediet van alle instellingen en traditionele partijen. Die waren niet in staat om oplossingen te vinden en ze werden bovendien geteisterd door een opeenvolging van politiek-financiële schandalen. Tussen mei 1932 en februari 1934 waren er zes verschillende regeringen. Eén van de schandalen, de dubieuze ‘zelfmoord’ van de oplichter

Fascistische mobilisatie in Parijs op 6 februari 1934

Stavisky (die banden had met verschillende parlementsleden en andere notabelen), bespoedigde de val van de regering-Chautemps op 28 januari 1934. De nieuwe regering onder leiding van Daladier zou op 6 februari 1934 aan het parlement voorgesteld worden. Maar Daladier had de Parijse politieprefect Jean Chiappe ontslagen, die naar verluidt dicht bij de extreemrechtse liga’s stond. Extreemrechts voelde zich gesterkt door de machtsovername door de nazi’s in Duitsland een jaar eerder. Het ontslag van Chiappe maakte dat hun woede op een kookpunt kwam. Ze riepen op tot een betoging op 6 februari. Het liep uit de hand: de politie werd overrompeld door de gebeurtenissen en het kwam tot rellen. Het antwoord van links

De waarschuwing van de fascistische dreiging leidde tot protest. Op 9 februari betoogden de communisten alleen. Op 12 februari was er een algemene staking georganiseerd door de vakbondsfederaties CGT (die toen dicht bij de sociaaldemocratie stond) en de CGTU (die dicht bij de communisten stond). Zowel de socialistische partij SFIO (Section Française de l’Internationale Ouvrière) als de communistische partij PCF riepen op tot betogingen. Het was niet de bedoeling om samen te betogen. De basis zorgde voor een verrassing: de druk was zo groot dat de twee menigten samenkwamen en de slogan ‘eenheid’ riepen. Voorheen was de officiële positie

van de stalinistische communistische leiding dat de fascisten en de sociaaldemocraten op gelijke voet stonden. De sociaaldemocraten werden omschreven als ‘sociaalfascisten’. De sociaaldemocratische leiding was slechts iets minder sektarisch. Beide partijen moesten afstand nemen van hun eerde-

Extreemrechts voelde zich gesterkt door de machtsovername door de nazi’s in Duitsland een jaar eerder. Het ontslag van Chiappe maakte dat hun woede op een kookpunt kwam. Ze riepen op tot een betoging op 6 februari. Het liep uit de hand: de politie werd overrompeld door de gebeurtenissen en het kwam tot rellen. re slogans en standpunten, die door de leden in de praktijk werden verworpen. De test van de praktijk is vandaag niet minder fundamenteel. Helaas lijkt het erop dat de meest prominente linkse figuren in de VS niet opgewassen zijn tegen de uitdagingen. In plaats van op te roepen tot mobilisatie van de ar-

beidersklasse, hebben Bernie Sanders, Alexandria Ocasio-Cortez en anderen zich beperkt tot parlementaire initiatieven die “respectabel” zijn voor het establishment. Dergelijke initiatieven zijn alleen nuttig als zij gepaard gaan met actieve mobilisatie en vastberaden strijd, gebaseerd op wat nodig is om tegemoet te komen aan de behoeften van de arbeiders en de onderdrukten, en niet op wat aanvaardbaar is voor de verdedigers van het kapitalistische uitbuitingssysteem. In de huidige context van de Verenigde Staten betekent dit dat men de Democratische Partij moet verlaten en onder ogen moet zien wat zij is: één van de twee partijen van Wall Street. Wie zijn onze bondgenoten?

In 1934 was er wel degelijk sprake van een massamobilisatie van politieke militanten en vakbondsactivisten. Maar de leiders van de grote vakbonden deden er alles aan om de strijd te verleggen naar kanalen die op het eerste gezicht minder onzeker leken. Het verlangen naar eenheid in de strijd werd misbruikt om de eenheid te verbreden en de Radicale Partij, één van de centrale traditionele politieke krachten van het Franse kapitalisme van het interbellum, op te nemen in een “Volksfront”. Zoals Trotski uitlegde, vormde het Volksfront een strop die om de nek van de arbeidersklasse was gebonden, in die mate dat de arbeidersorganisaties politiek ondergeschikt werden aan de partij van de


VS

www.socialisme.be februari 2021

11

ssamobilisatie alleenstaande moeder, twee kinderen, 28 en 18, maar ik betaal de rekeningen. Er is geen middenklasse meer, er zijn alleen nog rijken en armen (...).” In de crisis die de Verenigde Staten en de wereld heeft getroffen, zijn steeds meer mensen boos en zoeken zij met de moed der wanhoop naar oplossingen. Extreemrechts en rechtspopulisten proberen op alle mogelijke manieren deze woede af te buigen op China, migranten, LGBTQI mensen ... De gebeurtenissen op Capitol Hill illustreerden hoe extreemrechtse groeperingen de afgelopen jaren georganiseerder en belangrijker zijn geworden, waarbij Trump als hun verzamelpunt fungeerde. Wat nu? Toen hij uiteindelijk verslagen het Witte Huis verliet, verklaarde Trump: “We komen hoe dan ook terug.” Volgens de Wall Street Journal overweegt Trump een derde partij op te richten, een ‘Patriot Party’. Het klopt dat hij niet zuinig was op zijn uithalen naar Republikeinen die hij te lauw vond. Bovendien bestaat zijn aanhang uit heel wat mensen die voorheen politiek inactief of onafhankelijk waren en dus weinig loyaliteit hebben tegenover de Republikeinse partij. Of het nu rond Trump of iemand anders is, één zaak is duidelijk: de economische, gezondheids- en ecologische crises en hun aanpak ervan onder Biden zullen de ruimte voor extreemrechts en rechts populisme vergroten. Het is noodzakelijk om het verzet te organiseren. De Democratische dwangbuis

zelfs na de gebeurtenissen van 6 januari als volgt: “Ik verloor mijn baan in november 2019 (...), ik kreeg er een terug, vlak voor de pandemie (...), ik verloor hem weer in oktober.... Ik ben een

Tegenover het machtsvertoon van extreemrechts op 6 januari, was een sterk antwoord van links nodig. In augustus 2017 viel een extreemrechtse militant antifascisten aan, waarbij er een dode viel. Dit was in het kader van een grote mobilisatie onder de noemer ‘Unite the Right’. De woede tegenover dit geweld leidde tot massaprotest. Een week later waren er in Boston 40.000 betogers tegen een poging van extreemrechts

om er bijeen te komen. Extreemrechts moest letterlijk de aftocht blazen nadat het slechts enkele tientallen medestanders verzamelde onder politiebescherming. Extreemrechts werd in de maatschappij in het defensief gedrongen. Het potentieel voor massale antifascistische mobilisatie is er sindsdien niet minder op geworden. Dit werd afgelopen zomer prachtig geïllustreerd door de nieuwe opkomst van de Black Lives Matter-beweging. Het ontbreekt zowel in de VS als hier niet aan actiebereidheid van de basis. Er is wel een enorm gebrek aan durf aan de top. Na de laatste verkiezingen is het aantal verkozenen dat zich ‘socialist’ noemt verder toegenomen. Alexandria Ocasio-Cortez is vervoegd door een uitgebreidere ‘Squad’. Bernie Sanders geniet eveneens nog massale steun. Deze linkse voortrekkers blijven evenwel gevangenen van de Democratische Partij. Ze kwamen niet verder dan voorstellen voor een tweede

impeachmentprocedure tegen Trump, zonder dat er ook maar de geringste oproep tot mobilisatie en actie was. We mogen de straten niet overlaten aan extreemrechts en rechts-populisme, en wel om twee redenen. De eerste is dat zodra dit kamp vertrouwen krijgt, fysieke aanvallen zich vermenigvuldigen tegen hun tegenstanders, tegen mensen van kleur, tegen LGBTQI mensen ... Er is geen gebrek aan bewijs in de Verenigde Staten om dit aan te tonen. We kunnen niet vertrouwen op de racistische, seksistische en asociale politie om daar iets aan te doen. Aanhoudende en consistente massamobilisatie is ons beste antwoord. Ten tweede bedriegt rechts de bevolking als het op straat roept dat het de ‘gewone Amerikanen’ verdedigt. Links moet laten zien dat het minstens even luid kan roepen, maar bovendien de daad bij het woord voegt in het afdwingen van sociale verandering. Wanhopige mensen die zich laten verleiden door allerhande samenzweringstheorieën of extreemrechtse leugens overtuigen, kan enkel als we to-

nen dat het ons menens is. Op straat en op de werkvloer opkomen voor een programma om de crises aan te pakken, is daar essentieel voor: een massaal programma van publieke investeringen om de gezondheidscrisis en de ecologische ramp aan te pakken, de creatie van sociaal nuttige jobs met degelijke lonen, algemeen toegankelijke gezondheidszorg voor iedereen, de onvoorwaardelijke kwijtschelding van de studieschulden, goedkope leningen voor zelfstandigen door de nationalisatie van de financiële sector … Deze benadering betekent breken met Wall Street en zijn wereld, dus ook met de Democratische Partij, en voorwaarts gaan om een partij voor en door arbeiders op te bouwen die alle woede tegen “het systeem” samenbrengt, duidelijk maakt dat dit systeem het kapitalisme is, en stelt dat de beste strategie om het omver te werpen de eenheid van arbeiders is - ongeacht hun huidskleur, geslacht of seksuele geaardheid – zodat de sterkste massamobilisatie mogelijk is en het gebruik van effectieve methoden zoals de staking.

Het ontbreekt niet aan actiebereidheid van de basis. Er is wel een enorm gebrek aan durf aan de top. Linkse voortrekkers als Ocasio-Cortez en Sanders blijven helaas gevangenen van de Democratische Partij. Ze kwamen niet verder dan voorstellen voor een tweede impeachmentprocedure tegen Trump, zonder de geringste oproep tot mobilisatie en actie.

‘Maak niet opnieuw dezelfde fouten!’ burgerij. Hij stelde de tactiek van het eenheidsfront van werkenden in actie voor, een front dat volledig los stond van kapitalistische krachten. Het eerste antwoord van de burgerij op de fascistische provocaties van 1934 was een poging om een regering te vormen die als een soort scheidsrechter en redder boven het gewoel stond. Haar voornaamste doel was het blokkeren van de arbeidersbeweging die zich tegen extreemrechts in beweging had gezet. De regering-Biden in de VS zal zich op dezelfde manier proberen voor te stellen. Hoewel er na de aanval op Capitol Hill door Trump-aanhangers geen directe golf van mobilisatie kwam, mogen we niet vergeten dat de VS net de grootste sociale beweging uit zijn geschiedenis achter de rug heeft met het massaprotest na de racistische politiemoord op George Floyd. Deze indrukwekkende mobilisatie kwam op gang ondanks de gezondheidscrisis die onder de Amerikaanse bevolking meer dan tien keer zoveel doden veroorzaakte als de oorlog in Vietnam. Voor de uitbraak van de pandemie was er ook de grootste beweging van vakbondsstrijd sinds de jaren 1980. De kapitalistische klasse vreest deze sociale vulkaan meer dan wat ook. De stakingen van mei-juni 1936

Uiteindelijk won het Volksfront de verkiezingen van april/mei 1936. Maar terwijl de regering (1) nog niet eens gevormd was, maakte het nieuws van de overwinning de werkende massa’s en-

Waar gaat Frankrijk heen? Leon Trotski schreef een reeks artikels over de revolutionaire gebeurtenissen in Frankrijk in de jaren 1930. Deze werden gebundeld in het boek ‘Waar gaat Frankrijk heen?’. Momenteel werkt Marxisme.be aan een eerste volledige vertaling van dat boek. We hopen het tegen de zomer uit te brengen.

thousiast. Spontaan sloeg dit om in actie, tot het een algemene stakingsbeweging op gang bracht die het kapitalisme in Frankrijk bijna omver wierp! Op 31 mei hekelde het dagblad Le Temps (de voorloper van Le Monde) met afschuw “de orde die in de fabrieken heerst”: de arbeiders gedroegen zich er “alsof de fabrieken al van hen waren”! Op 4 juni - aan de vooravond van het aantreden van de nieuwe regering - breidden de stakingen zich uit tot vrijwel alle bedrijfstakken. De nationale economie begon verlamd te raken. Op 6 juni was het aantal stakers opgelopen tot meer dan 500.000. De volgende dag was het bijna het dubbele! Het is een soortgelijk proces dat de leiding van de Democratische Partij vreesde, en daarom probeerde zij zo wanhopig de overwinning van Bernie

Sanders in de Democratische voorverkiezing voor de nominatie van hun presidentskandidaat te verhinderen. Wat zou het effect zijn geweest van zijn overwinning in de Democratische voorverkiezing en zijn waarschijnlijke overwinning op Trump? (2) Zeker in een context waarin de term “socialisme” vandaag al veel populairder is dan “kapitalisme”. De Democratische leiding gaf nog liever de voorkeur aan vier extra jaren Trump-waanzin. Hoe zou Sanders gereageerd hebben? In 1936 waren de Franse arbeidersleiders in paniek en angst voor de beweging die hun overwinning op gang had gebracht. Op 11 juni riep de communistische leider Maurice Thorez uit: “Je moet weten hoe je een staking stopt”, want “het uur van de revolutie is nog niet aangebroken.” De sta-

kingsbeweging is uiteindelijk uitgeput geraakt als gevolg van de opstelling van de leiders van de syndicale en politieke arbeidersorganisaties. Er werden belangrijke sociale verworvenheden bekomen, die de volgende regeringen steevast probeerden terug te draaien. Een historische kans om het Franse kapitalisme omver te werpen, ging evenwel verloren. Die omverwerping zou een vernietigende slag toegebracht hebben aan het fascisme in Duitsland, Italië en Spanje. Het zou bovendien een impuls gegeven hebben voor een politieke revolutie tegen de dictatuur van Stalin in de Sovjet-Unie. Het potentieel werd niet benut vanwege de houding van leiders die geen vertrouwen hadden in de capaciteit van de werkenden om de maatschappij volledig te veranderen door het kapitalis-

me omver te werpen. Uiteindelijk was het dezelfde defaitistische conclusie die Sanders ertoe aanzette om zich te onderwerpen aan Joe Biden in plaats van het keurslijf van de Democratische Partij te verlaten om de grondslagen te leggen voor een massale politieke organisatie van de werkenden en hun gezinnen. Stel je eens voor hoe exponentieel zo’n organisatie had kunnen groeien indien ze een rol had gespeeld om de Black Lives Matter-beweging richting te geven met gedurfde slogans in plaats van zich te beperken tot een oproep om voor Biden te stemmen. Er is geen gebrek aan strijdlust aan de basis van de samenleving. De catastrofale toekomst die het kapitalisme voor ons in petto heeft, zal die strijdlust blijven aanwakkeren. Het is echter niet gemakkelijk om een degelijke aanpak van de strijd te ontwikkelen zonder een alternatief op het kapitalisme. Vandaag is het net als in de jaren 1930 belangrijk om ons te organiseren rond een revolutionair socialistisch programma en te vechten om dit te populariseren zodat het een kracht kan worden die gedragen wordt door de werkende massa’s. 1) De regering van het Volksfront was samengesteld uit de SFIO en de Radicale Pa r t ij met ext e r ne st eu n va n de Communistische Partij. Het duurde van mei 1936 tot april 1938. 2) Alle peilingen wezen op een comfortabele voorsprong van Sanders op Trump, terwijl de strijd met Biden veel onzekerder was.


12

geschiedenis

de

Linkse Socialist

Uit de archieven van de klassenstrijd

De algemene staking in de openbare diensten in 1983 hoogdringende bijeenkomst van het parlement en eiste het vertrek van de regering Martels-Gol. Op vrijdag de 16e groeide de staking nog steeds aan, vooral in Vlaanderen. Alle openbare kredietinstellingen (3) waren in staking, in gemeenschappelijk vakbondsfront. Het spoorpersoneel van de regio Centrum stemde voor een staking ‘tot de finish’, waarbij er om de drie dagen een algemene vergadering over de voortzetting van de staking zou beslissen. De regering manoeuvreert, de vakbondsleiding treuzelt, de staking zet door

V

an maandag 12 tot vrijdag 23 september 1983 beleefde België de grootste staking van de openbare diensten (1) sinds de algemene staking van 60-61 jaar. Op 31 juli besliste de regering van Martens V (Christelijk-Liberaal) tot een reeks nieuwe besparingsmaatregelen voor het overheidspersoneel: loonstop in 1984 en 1985, personeel dat slechts voor vier vijfden aangeworven werd in ministeries en parastatalen, belasting op het vakantiegeld van 12% (in plaats van 7%), afschaffing van de eindejaarspremie, verhoging van de sociale zekerheidsbijdragen ...

De onderhandelingen tussen de regering en de vakbonden, die op 16 september begonnen, gingen het hele weekend door. Het plan van de regering was om beperkte toegevingen te doen in de hoop de staking te verzwakken en onschadelijk te maken. Op maandag 19 september verwierpen zowel ACOD als CCOD de tekst van de regering en werd opgeroepen om de staking voort te zetten, “ten minste tot dinsdag 20 september.” Hoe hoger in het vakbondsapparaat, hoe lauwer de houding ten opzichte van de staking was. Op dinsdag 20 september sloot de Antwerpse CCOD bij de staking aan,

door Guy Van Sinoy Spoor: locomotief van de strijd

In de ochtend van vrijdag 9 september begon de staking spontaan onder de treinbestuurders van CharleroiSud. Binnen een half uur volgde een groot deel van het spoorpersoneel dit voorbeeld. De werkonderbreking verspreidde zich als een lopend vuurtje: Hoei, Luik, Quévy, Brussel, Namen, Sint-Ghislain, Ottignies, Verviers, Welkenraedt, Aarlen, Oostende, Kortrijk. Bij het spoorpersoneel was er een bijzonder groot ongenoegen: in 1982 en 1983 alleen gingen 6000 spoorjobs verloren. Bovendien dreigde minister Herman De Croo de productiviteitspremies van het spoorpersoneel af te pakken. Andere sectoren vervoegen de strijd

Geconfronteerd met de vastberadenheid van de basis besloten de leidingen van ACOD Spoor en ACV Spoor op maandag 12 september om alle ac-

ties te dekken tot vrijdag 16 september om 22 uur. Het Nationaal Bureau van ACOD riep haar leden van alle sectoren op om actie te voeren op donderdag 15 september. Op 13 september moest de directie van de NMBS aankondigen dat er amper spoorverkeer was. Op dezelfde dag ging het postpersoneel spontaan in staking in Luik, Namen, Gent, Ath, Charleroi, Brussel en riep het gemeenschappelijk vakbondsfront bij de post op tot een staking van donderdag 15 tot zaterdag 17 september. Vanaf donderdag 15 september breidde de staking zich uit naar alle sectoren in het land. Van waar deze dynamiek in de strijd?

Het spoorpersoneel kwam eerst en vooral in opstand door de brutale aanvallen van de regering die niet eens overwoog om te onderhandelen. Daarnaast had het spoorpersoneel een lange traditie van strijd in gemeenschappelijk front. Aangezien de sta-

king vanaf maandag 12 september het werk van 1,7 miljoen pendelaars verstoorde, was er hoop op een echte interprofessionele staking van alle sectoren samen. De nationale vakbondsleiders Jef Houthuys (ACV) en André Vandenbroucke (ABVV) verklaarden dat ze de “matigingsinspanning” aanvaardden (2), maar konden zich niet frontaal tegen de spoorstaking verzetten. Voorzichtige uitbreiding naar de privésector

Het personeel van de openbare diensten zat gekneld tussen een ACV-leiding die openlijk samenwerkte met de regering en een ABVVleiding die verlamd was en geen leiding aan de strijd gaf.

Op woensdag 14 september gingen twee afdelingen van Cockerill-Sambre in Luik en de ACEC-arbeiders in Herstal uit solidariteit met het personeel van de openbare dienst in staking. Na de oproep van het gemeenschappelijk vakbondsfront was de staking in de openbare diensten algemeen op donderdag 15 september, met uitzondering van de CCOD (2) en de christelijke vakbond in het vrij onderwijs. PS-voorzitter Guy Spitaels vroeg een

wat meteen gevolgen had in de haven. De staking breidde uit in andere openbare diensten: het gemeentepersoneel in Luik, de luchthaven van Zaventem, de maritieme loodsen van de haven van Antwerpen, het douanepersoneel aan de Belgisch-Duitse grens, het onderwijs in Vlaanderen, het vrij onderwijs in enkele plaatsen in Wallonië. Het bureau van het ABVV besliste om een uitgebreid nationaal comité bijeen te roepen voor… vrijdag 23 september.

Steeds meer gezinnen leven in armoede terwijl pensioenen en werkloosheidsuitkeringen bedreigd worden door de uitholling van de sociale zekerheid. LSP/PSL is een nationale partij die het volledig herstel van de index en een minimumloon van 2300 euro bruto verdedigt, die zich verzet tegen de afbraak van de sociale zekerheid en de uitholling van het arbeidscontract. Wij verzetten ons tegen iedere bedrijfssluiting omdat dit onder het kapitalisme enkel leidt tot werkloosheid en armoede. We staan voor de onmiddelijke invoering van een werkweek van 30 uren, zonder loonverlies, met compenserende aanwervingen en een vermindering van de werklast. Daarnaast staan we voor de nationalisatie, onder arbeiderscontrole en -beheer, van bedrijven die overgaan tot collectieve ontslagen of dreigen met delokaliseren.

basis seksisme, racisme, LGBTQI+-fobie of geloof. Eenheid onder werkenden kan alleen bereikt worden op basis van gelijke rechten voor iedereen. Zo’n partij moet de strijd aanbinden tegen het imperialisme en haar oorlogen en strijden tegen de vernietiging van het milieu. Ze moet het zelfbeschikkingsrecht van Vlamingen, Walen en Brusselaars respecteren, zonder in de val te trappen van diegenen die de werkenden door communautair opbod willen verzwakken (bvb. splitsing sociale zekerheid). Ze zou moeten ageren voor de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder rechtstreekse arbeiderscontrole.

Dat was twee weken na het begin van de staking! Het begin van het einde

Terwijl nieuwe lagen zich aansloten bij de stakingsbeweging (onder meer het gemeentepersoneel in Hasselt) en er solidariteitsacties uitbraken in de privésector (ACEC en Glaverbel in Charleroi, olie en petrochemie in Antwerpen), stemde de Christelijke Centrale voor Openbare Diensten met 66 stemmen voor en 14 tegen in met het voorakkoord met de regering. De CCOD kondigde aan dat de staking zou stoppen vanaf de avond van 22 september. De liberale vakbond deed hetzelfde. ACOD verwierp het voorakkoord in Luik, Charleroi, Antwerpen, de regio Centrum. ACOD-Post verwierp het voorakkoord unaniem. Op vrijdag 23 september titelde het dagblad Het Volk (5): “Een redelijk compromis.” De rijkswacht brak piketten op, vooral in Vlaanderen. Het uitgebreide Nationaal Comité van het ABVV vond geen tweederdemeerderheid om te beslissen tot een algemene 48-urenstaking. Spoorarbeiders vielen de zaal binnen terwijl ze de Internationale zongen. Tenslotte besliste het nationaal comité van de ACOD om het akkoord te aanvaarden en de staking op te schorten. Het personeel van de openbare diensten zat gekneld tussen een ACVleiding die openlijk samenwerkte met de regering en een ABVV-leiding die verlamd was en geen leiding aan de strijd gaf. Het leidde tot een nederlaag die de volgende jaren zou doorwegen tijdens de privatiseringen die sector na sector raakten in belangrijke onderdelen van de openbare diensten. (1) Destijds omvatten de openbare diensten vele sectoren die sindsdien zijn ontmanteld: Regie van Telegraaf en Telefoon (RTT), Regie der Posterijen, Regie van Maritiem Transport (overz e t O o s t e n d e - D ove r), Reg ie d e r L u c h t we g e n , S a b e n a , Na t io n a l e Maatschappij van Buurtspoorwegen, Onderlinge Maatschappij der Openbare Besturen, Gemeentekrediet, ASLK, Nationale Maatschappij voor Krediet aan de Nijverheid, Landbouwkrediet. (2) Le Soir, 8 september 1983. (3) CCOD : Christelijke Centrale van Openbare Diensten (4) Nationale Bank, ASLK, Gemeentekrediet, Nationale investeringsmaatschappij, Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen (5) Het Volk was verbonden met de christelijke arbeidersbeweging

waar LSP voor staaT

D

e technische en wetenschappelijke mogelijkheden van de mens zijn nog nooit zo uitgebreid geweest. Er is nog nooit zoveel rijkdom geweest als vandaag maar die is ook nog nooit zo ongelijk verdeeld geweest. Slechts 2000 miljardairs bezitten meer geld dan 60% van de wereldbevolking. Ook in België worden de rijken steeds rijker en de armen steeds armer. Terwijl de bedrijven recordwinsten maken en speculanten hun kapitaal vermenigvuldigen wordt de neokoloniale wereld geteisterd door oorlog en hongersnood. In de ontwikkelde kapitalistische landen is het enige antwoord op werkloosheid de jacht op werklozen en werkonzekerheid. Het kapitalisme verkeert in diepe crisis maar het zijn de mensen, het milieu en de dieren die er het slachtoffer van worden. Stop de privatiseringen

Hoewel werkenden de rijkdom produceren, hebben ze niet de minste inspraak in de aanwending ervan. Heel de productie staat in functie van de winsthonger van een handvol kapitalisten. Er is nood aan betaalbare en comfortabele sociale woningen, aan meer en gratis openbaar vervoer, aan kwaliteitsvol en toegankelijk onderwijs, aan sportterreinen en recreatiecentra, aan een nationale gezondheidsdienst die gratis en publiek is, publiek wetenschappelijk onderzoek voor de strijd tegen klimaatverandering, etc. De middelen hiervoor zijn voorhanden maar worden opgeofferd aan de kapitalistische logica. Openbare diensten worden gerentabiliseerd en opgesplitst. De winstgevende delen worden verkocht aan de hoog-

ste bieder, de onrendabele worden gesloten. Er is al lang geen sprake meer van diensten. De marktlogica heeft ook in de openbare sector toegeslagen. Voortaan spreekt men van openbare bedrijven in afwachting van de volgende privatisering. a rbeidsduurvermindering en nationa lisatie

In de private sector richt de “vrije” markt een ravage aan. Alle verworvenheden worden afgebroken in naam van de competitiviteit. Arbeidscontracten aan onbepaalde duur ruimen plaats voor onderaanneming, uitzendarbeid en andere nepjobs aan laag loon. De werkdruk is onhoudbaar en zorgt, in combinatie met de groeiende gezinstaken door de afbouw van openbare diensten, voor een explosie van het aantal langdurig zieken en burnouts.

Een nieuwe arbeiderspartij

Tegenover besparingsbeleid en herstructureringsplannen van bedrijven stellen wij het strijdsyndicalisme: vechten voor iedere job en het behoud van alle verworvenheden. De arbeidersklasse heeft een partij nodig die deze strategie politiek kan vertalen. Zo’n partij moet openstaan voor iedereen die wil vechten tegen besparingen en de patronale logica. Een dergelijke partij moet zich verzetten tegen iedere verdeling van werkenden, of het nu is op

Re volutie

Dit programma is enkel uitvoerbaar indien de arbeidersbeweging de macht uit handen neemt van de kleine minderheid van kapitalisten. De heersende klasse zal haar privileges echter niet zomaar afstaan. Het breken van de kapitalistische staat zal een revolutie vereisen. Daarom bouwen wij aan een revolutionaire marxistische partij.

gecontroleerd door raden, samengesteld uit vertegenwoordigers van de werkenden van het bedrijf, van de nationale vakbonden en van de arbeidersregering. Alle functionarissen moet verkozen en permanent afzetbaar zijn. Zij mogen niet beschikken over een hoger loon dan het gemiddelde loon van de werkenden die zij vertegenwoordigen. Op die manier kan het wanbeheer vermeden worden zoals dit in de planeconomieën in het ex-Oostblok bestond. Voor socia lisme en internationa lisme

De socialistische revolutie breekt altijd uit op het nationale vlak, maar eindigt in de internationale arena. Arbeidersdemocratie en socialistische planning kunnen niet beperkt blijven tot één land. Het isolement van Sovjet-Rusland heeft tot haar bureaucratische degeneratie vanaf 1924 geleid. LSP/PSL maakt deel uit van International Socialist Alternative (ISA), dat actief is op alle continenten. Onze strijd in België zien wij in het kader van een arbeidersstrijd in de hele wereld voor een socialistische maatschappij.

Arbeidersdemocr atie

De productie moet in functie staan van de reële behoeften van de bevolking. Ze moet georganiseerd worden via een democratisch productieplan, opgesteld en

Voor arbeiderseenheid Voor socialisme


partijnieuws

www.socialisme.be februari 2021

Steun deze krant met een meigroet Werkende klasse heeft eigen media nodig

E

r vallen veel lessen te trekken uit de gebeurtenissen van 2020. De twee centrale elementen die wij eruit halen, komen niet aan bod in de traditionele media maar worden daarom niet minder gedeeld. Wij stelden vast dat het kapitalisme niet in staat is om te antwoorden op de vele crises, waarvan de gevolgen zelfs nog verergerd worden door de aard van dit systeem. Ten tweede zagen we een groeiend bewustzijn dat het de gewone werkenden zijn die alles doen draaien.

Uit deze twee vaststellingen volgen heel wat uitdagingen. Hoe kunnen we dat toegenomen instinctieve klassenbewustzijn omzetten in een georganiseerde kracht om een einde te maken aan het kapitalisme? Welk systeem moet er in de plaats komen en hoe zien we dat? De ambitie van een revolutionaire partij als LSP is erg groot: we willen het volledige systeem veranderen. Dat doen we door onze inzichten in de klassenstrijd steeds aan te scherpen op basis van deelname aan strijd, het formuleren van voorstellen en door het uitbouwen van een groep militanten die zich de collectieve ervaringen en inzichten van de werkende klasse eigen maken. Onze eigen media - deze krant, websites, kanalen op sociale media, pamfletten, boeken – spelen daar een belangrijke rol in. Uiteraard kunnen we niet rekenen op de traditionele media die gecontroleerd worden door grote bedrijven en hun belangen, of in het geval van de openbare omroepen door de politieke vertegenwoordigers van diezelfde bedrijfsbelangen. Wiens brood men eet, diens woord men spreekt. We kunnen met onze beperkte middelen slechts deels opboksen tegen de dagelijkse stroom van patronale propaganda. Dat maakt een krant als ‘De Linkse Socialist’ des te belangrijker. De beperkingen op ons sociaal leven, maken het moeilijker om met deze krant aanwezig te zijn op betogingen, acties en andere publieke evenementen. We hebben ons sterker gericht op het maken van abonnementen en behaalden daar mooie resultaten mee:

Stuur je bericht met tekst en/of logo (zwart/wit) voor 20 april naar LSP, Hovenierstraat 45 1080 Molenbeek of per email naar redactie@socialisme.be. Geef ook aan welk formaat van meigroet je wil plaatsen. Betaal het juiste bedrag op BE31 5230 8092 5155 van Socialist Press met als mededeling: “meigroet.” TARIEVEN: - 1/128e pagina (ongeveer 24 x 34 mm) = 15 euro - 1/64e pagina (ongeveer 34 x 48 mm) = 25 euro - 1/32e pagina (ongeveer 48 x 67 mm) = 50 euro - 1/16e pagina (ongeveer 67 x 95 mm) = 100 euro - 1/8e pagina (ongeveer 95 x 143 mm) = 200 euro

ons abonnementenaantal is met net geen 20% toegenomen sinds maart 2020. Die stijgende lijn willen we dit jaar doorzetten. Waar mogelijk blijven we onze krant ook militant verkopen: op acties, deur-aan-deur bij vaste kopers en met stands. Zo slaagde een team er in om op de zondagse markt van Sint-Gillis (Brussel) 20 exemplaren van ‘De Linkse Socialist’ te verkopen. Behalve abonnementen en verkoop stellen we deze krant één keer per jaar

open voor betaalde boodschappen van lezers, vakbondsafdelingen, bevriende handelszaken, organisaties … Dat is in de maand mei in het kader van de viering van 1 mei, de dag van de arbeidersbeweging. Ook dit jaar zullen we ‘meigroeten’ ophalen: strijdbare boodschappen of berichten aan de lezers van deze krant en onze website. Vorig jaar was een recordeditie voor de meigroeten. De lockdown en de beperkingen ervan op de mogelijkheden om deze krant te verkopen, zorgden voor een mooie solidariteit van heel veel lezers. Daarmee haalden we 7.000 euro op, tegenover rond de 5.000 euro de jaren voordien. We willen dit natuurlijk herhalen. Dat kan door goed op tijd mensen en organisaties aan te spreken om een meigroet te plaatsen. De tarieven zijn dezelfde als vorig jaar, de deadline is dinsdag 20 april.

Succesvolle eindejaarswedstrijd van Campagne ROSA en Solidarity

13

Online meetings

N

oodgedwongen vinden meetings nog steeds online plaats. In december was er een publieke meeting over de revolutionaire golf in Noord-Afrika en het Midden-Oosten tien jaar geleden met Cédric Gérôme als spreker (zie pagina 7).

In januari was er een meeting van een Brusselse afdeling naar aanleiding van de 60ste verjaardag van de moord op Lumumba. (Aandachtige lezers van deze krant merkten op dat er in onze vorige editie een fout stond: de moord op Lumumba in 1961 is geen 50 maar wel degelijk 60 jaar geleden). Daarnaast was er een nationale meeting over de VS met een spreker van Socialist Alternative in de VS. In februari plannen we openbare bijeenkomsten over de loonstrijd en een voorstelling van ons recent uitgebrachte boek ‘1932: mijnwerkers in opstand.’ Volg onze online kanalen voor meer info.

Boeken

U

itgeverij Marxisme.be draait op volle toeren. De afgelopen drie maanden kwamen er maar liefst drie nieuwe boeken uit: ‘1932: mijnwerkers in opstand’ door Frans Driesen, ‘De Permanente Revolutie’ door Leon Trotski en ‘Het volk wil de val van het systeem’ door Cédric Gérôme.

Bij gebrek aan fysieke evenementen werd veel online besteld. De omzet van onze webwinkel op de website marxisme.be verdubbelde in 2020 tegenover 2019. Mogelijk vond je nog niet de weg naar onze webwinkel of ben je niet vertrouwd met online kopen. In dat geval kan je onze boeken ook bestellen door een gewone overschrijving op BE31 5230 8092 5155 van ‘Socialist Press’. Elk van de drie genoemde boeken kost 15 euro (verzending inbegrepen); of bestel ineens de drie samen voor een voordeelprijs van 40 euro. Vermeld de titel van de boeken in je mededeling bij betaling.

Strijdfonds: steun ons! Om onze organisatie op te bouwen, hebben we geld nodig. We doen dit onder meer door fondsen te werven tijdens onze campagnes of op sociale activiteiten. Dit noemen we strijdfonds. Elk kwartaal willen we 12.000 euro ophalen. De gezondheidscrisis maakt het onmogelijk om grote acties te organiseren of om daarop aanwezig te zijn met ons programma en onze voorstellen. Sociale activiteiten zijn ook sterk beperkt. Uiteraard primeert de gezondheid en schakelen we zoveel mogelijk over naar online activiteiten. Dit vormt een complicatie om geld op te halen. Help ons door deze moeilijke periode door een bijdrage te storten, bijvoorbeeld met een maandelijkse doorlopende opdracht: vanaf 2 euro per maand sturen we ook deze krant op. LSP is een actieve strijdpartij die zowel in de arbeidersbeweging als onder jongeren actief is. Dat kunnen we enkel dankzij jullie steun. Resultaten van het vierde kwartaal van 2020 (okt-dec)

O

p zondag 10 januari vond een trekking plaats van tien winnende nummers. In december en begin januari verkochten militanten van Campagne ROSA en Solidarity honderden lotjes in het kader van een wedstrijd. Het idee was om op deze manier coronaproof steun op te halen nu dit niet op straat kon (of toch beperkter). De acties die we organiseerden rond 25 november, de internationale dag tegen geweld op vrouwen, en de campagne die we nu naar 8 maart voeren, overtuigden velen om te steunen. Uiteindelijk werden meer dan 700 lotjes verkocht. Bedankt aan iedereen die hiermee steunde! Niet gewonnen? Geen probleem: eind dit jaar komt er een nieuwe kans.

Dit waren de winnende nummers: 1. Winnend nummer 1203: 2 nachten + maaltijd en spa voor twee personen in driesterrenhotel Grenier des Grottes 2. Win nend num mer 1156: Een zweefvlucht in Tienen 3. Winnend nummer 978: 2 nachten voor twee personen (+ een kind) in een vakantiewoning aan de Belgische kust: Vakantieverblijf in de Westhoek – Hof van Heden 4. Winnend nummer 504: Een waardebon van 80 € aangeboden door brouwerij Le Saint Paul aan Oudergem. 5. Winnend nummer 1218: Een set van 3 flessen fruitwijn aangeboden door de Confrérie Vinicole d’Ou-

peye 6. Winnend nummer 784: Waardebon van 25 € in boekhandel De Witte Zee in Oostende en een waardebon van 25 € in de online winkel van Marxisme.be 7. Winnend nummer 1210: Een mand met 20 Nederlandse bieren. 8. W i n n e n d n u m m e r 4 9 8 : Antifascistisch pakket: twee boeken en 10 rode driehoeken. 9. Winnend nummer 810: 1 kg Grieks gebak in de Patisserie Argo in Brussel 10. Winnend nummer 292: Een set van 3 f lessen fruitwijn aangeboden door de Confrérie Vinicole d’Oupeye.

Bxl-W.Brab: 1822 € O en W Vlaanderen: 2840 € Antwerpen: 779 € Luik-Lux: 720 € Henegouwen-Namen: 252 € Vl Brab-Limburg: 166 € Nationaal: 216 €

76% 71% 65% 60% 28% 21% 14%

TOTAAL: 6.794 €

57%

Steun de strijd voor een socialistisch alternatief: stort op BE86 5230 8092 4650 van LSP met vermelding ‘steun’.

Contact / Abonnementen Meer info over de partij / Lid worden: Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek Tel: 02/345 61 81. E-mail:info@socialisme.be. Redactie: redactie@socialisme.be. Ook lezersbrieven zijn welkom! Abonnementen: * proefabo: 5 euro voor drie nummers, 10 euro voor zes nummers * gewoon abo: 20 euro voor twaalf nummers * steunabo: 30 of 50 euro voor twaalf nummers Of neem een doorlopende opdracht van minstens 2 euro Rekeningnummer voor abonnementen: BE31 5230 8092 5155 van Socialist Press


14

ROSA

de

Overwinning in Argentinië

Jeff Hoeyberghs vs Campagne ROSA

I

n december 2019 hield Jeff Hoeyberghs een toespraak voor de reactionaire katholieke studentenkring KVHV aan de Gentse universiteit.

Hij haalde zijn meest vulgaire seksisme boven voor die gelegenheid. Campagne ROSA protesteerde voor de ingang en verspreidde nadien een video met enkele van de meest walgelijke uitspraken, die steevast op applaus werden onthaald door de KVHV’ers in de zaal. De video ging viraal met meer dan een

Linkse Socialist

miljoen views in zowel het Nederlands als het Frans. We voerden ook actie aan de Raad van Bestuur met 500 aanwezigen om de uitsluiting van het KVHV te eisen. Jeff Hoeyberghs schopte wild om zich heen en diende klacht in tegen twee coördinatrices van Campagne ROSA. Emily Burns en Mai Vermeulen werden in december gecontacteerd door de politie met het oog op een verhoor. We laten ons uiteraard niet intimideren en beschouwen een klacht door een figuur als Hoeyberghs als een ereteken.

2

020 werd afgesloten met een zeer belangrijke feministische overwinning: abortus werd legaal in Argentinië.

Dit volgt op meer dan een decennium van strijd. In 2018 had de ‘groene protestgolf’ het recht op toegang tot abortus al afgedwongen voor de Kamer, maar toen verwierp de Senaat het wetsvoorstel. Nu volgde ook de Senaat. De wet moet enkel nog door de president worden ondertekend. Deze wet vormt een grote stap vooruit. Toch zijn er ook nog beperkingen. Zo omvat de wet een ‘gewetensclausule’ waarmee private zorginstellingen de toepassing van het recht kunnen tegenhouden. Bovendien wordt het recht

slechts toegestaan tot de 14de week van de zwangerschap. Tenslotte wordt de psychologische of sociale gezondheid van de moeder niet als geldige reden aangenomen voor toegang tot het recht op abortus. Er moet ook nog worden gestreden voor de materiële voorwaarden voor de toepassing van de wet: er zijn meer overheidsmiddelen nodig om ervoor te zorgen dat abortus toegankelijk is voor alle vrouwen, ook de armste. Desalniettemin is dit een enorme overwinning voor de feministische beweging en een harde klap voor de katholieke kerk en de reactionaire krachten in het land. Deze overwinning zal de strijd elders in LatijnsAmerika en de wereld aanmoedigen.

8 maart: Internationale vrouwendag 2021

Enkel strijd kan voorkomen dat de klok wordt teruggedraaid voor vrouwenemancipatie

I

n vergelijking met vorig jaar zal 8 maart dit jaar in een totaal veranderde wereld plaatsvinden. “De Covid-19 pandemie dreigt de verworvenheden op vlak van economische kansen voor vrouwen terug te draaien en de genderkloof te verbreden, die ondanks 30 jaar van vooruitgang nog steeds bestaat,” schreef het IMF vorige zomer. In een opiniestuk in de Volkskrant (01/11/2020) schreven twee feministen een stuk onder de duidelijke titel: “Coronapandemie bedreigt ook emancipatie.”

door Anja Deschoemacker Om helemaal eerlijk te zijn, had het IMF het over de “zeer beperkte en nauwelijks merkbare vooruitgang” van de laatste 30 jaar moeten hebben, en eraan toevoegen dat dit bovendien gebeurde binnen een kader van toenemende ongelijkheid waarbij de economische groei nauwelijks ten goede kwam van de meerderheid van de bevolking. Maar één ding moet duidelijk zijn: de massale vrouwenstrijd die we het laatste decennium overal ter wereld hebben gezien, zal zich verder moeten ontwikkelen, uitbreiden en organiseren om te voorkomen dat de pandemie het startschot vormt voor het terugdraaien van de klok voor wat betreft vrouwenemancipatie. Corona raakt vrouwen harder

Volge n s e e n r a p p o r t v a n d e Internationale Arbeidsorganisatie heeft de coronacrisis vooral de lonen van vrouwen onder druk gezet (De Standaard, 03/12/2020). In Europa is België een van de landen met het grootste genderverschil: het loonverlies door de pandemie is voor vrouwen het dubbele van dat van mannen, namelijk 12,7% tegenover 6,6%. Het zou

vooral te wijten zijn aan de oververtegenwoordiging van vrouwen in sectoren die hard geraakt werden door de pandemie en de lockdowns (winkels, horeca, toerisme ...). Daarnaast moesten heel wat moeders tijdelijk stoppen met werken om voor de kinderen te zorgen. Dit zal nog stevig toenemen eens de steunmaatregelen aan de getroffen sectoren stoppen en de structurele werkloosheid groeit. In november verschenen nieuwe globale cijfers van de VN Vrouwen, die erop wezen dat de pandemie 25 jaar vooruitgang in gendergelijkheid teniet kan doen (BBC News, 26 november 2020). In die mate dat de zorglast volgens Anita Bhatia van de VN Vrouwen “een echt risico van de terugkeer naar gender stereotypes van de jaren 1950” stelt. Voor de pandemie spendeerden vrouwen drie maal zoveel tijd aan onbetaalde arbeid in het gezin dan mannen. “Ik verzeker je dat dit cijfer meer dan verdubbeld is,” stelde Bhatia. Ook in België blijkt dat bijvoorbeeld het coronaverlof ongelijk wordt opgenomen: in september is 75% van het coronaverlof door vrouwen opgenomen (Bruzz, 23/11/2020).

Geweld op vrouwen sterk toegenomen

De cijfers variëren, maar overal ging de lockdown gepaard met een scherpe stijging van geweld op vrouwen. Het is zo universeel dat het omschreven wordt als de schaduw-epidemie. Voor de pandemie hadden volgens de VN Vrouwen

Proces tegen Schild&Vrienden zal extreemrechts niet stoppen, mobilisatie nodig

E

xtreemrechts zal niet verdwijnen door het proces dat straks begint tegen Kamerlid Dries Van Langenhove en zijn naziclub Schild&Vrienden.

Het publiek maken van de racistische, seksistische, homofobe en openlijk fascistische praat van die groep, leidde tot protest in 2018. Dat protest was mee voorbereid door antifascistische acties tegen eerdere provocaties

van Schild & Vrienden. De intimidaties en het geweld van extreemrechts beperkten zich niet tot het internet. Het protest ertegen evenmin. Deze krant schreef over de vervolging die in 2018 al voorbereid werd:

“Juridische stappen zullen mogelijk niet veel zoden aan de dijk zetten, zoals eerder aangetoond werd met de veroordeling van het Vlaams Blok. De gemediatiseerde verontwaardiging en de juridische stappen zijn lastig voor Van Langenhove en co, maar dit zal niet volstaan om te verhinderen dat er nieuwe extreemrechtse groepen opduiken.” We voegden eraan toe: “Extreemrechts kan enkel op straat gestopt worden. We moeten de brede verontwaardiging na de Pano-reportage activeren in mobilisatie waarmee de druk opgevoerd wordt om extreemrechts te isoleren.” Actie ondermijnt het zelfvertrouwen van extreemrechts om zich te organiseren. In die acties verdedigen wij sociale eisen die een echt verschil maken voor de werkenden en hun gezinnen. Dat is het beste antwoord op de verdeeldheid van extreemrechts én van het kapitalistische systeem dat verdeeldheid in de hand werkt.

18% van de vrouwen wereldwijd aangegeven dat ze het afgelopen jaar slachtoffer waren van seksueel en/of fysiek geweld van hun partner. Over een mensenleven bekeken, ging het om 30% van de vrouwen. De cijfers voor 2020 tonen overal een forse toename van alle vormen van geweld: partnergeweld, maar ook geweld op straat en online. Voor Covid-19 had één op de tien vrouwen in de Europese Unie aangegeven sinds haar vijftiende online intimidatie te hebben ondergaan. Ook dat cijfer is fel gestegen met de enorme toename van tijd die we online doorbrengen. Niet terug naar het oude normaal – vechten voor een beter leven en toekomst voor ons en onze kinderen!

Vandaag zien we nog niet het hele verhaal, de steunmaatregelen aan bedrijven en werkenden voorkomen voorlopig een scherpe stijging van de werkloosheid en de armoede. Maar geen illusies: deze regering neemt maatregelen om haar systeem – het kapitalisme – te redden, niet omdat die partijen ineens zo bezorgd zijn om onze levensstandaard. Marx stelde in ‘Het Kapitaal’ dat kapitalisten roekeloos omspringen met de gezondheid en de levensduur van de arbeider, tenzij ze door de samenleving gedwongen worden om er rekening mee te houden. Dat geldt nog meer voor vrouwen die bij elke economische crisis minstens deels terug naar de haard, en dus naar de financiële afhankelijkheid van een mannelijke kostwinner, worden gestuurd. De pandemie heeft de problemen die vrouwen ondervinden in dit systeem enkel verder op scherp gesteld. De

Anita Bhatia van VN Vrouwen waarschuwt voor “een echt risico van de terugkeer naar gender stereotypes van de jaren 1950” economische depressie die zich ontwikkelt, zal verzekeren dat dit ook zo blijft. Wat nodig is, zijn geen tijdelijke maatregelen, maar een systeemverandering die voorkomt dat vrouwen de hoogste prijs betalen voor iedere crisis. Dat is onze centrale boodschap voor 8 maart: vechten voor iedere maatregel die voorkomt dat de prijs van de crisis door ons wordt betaald, maar ook ons in die strijd organiseren om de kapitalisten hun controle over de samenleving en onze levens te ontnemen. Voer op 8 maart actie met Campagne ROSA in je school, je bedrijf, je wijk, met je vrienden… Mobiliseer mee naar de marsen tegen seksisme op 8 maart. Bied ook samen met ons steun aan acties van het personeel in de zorg, het onderwijs, de distributie – die werkenden die de samenleving hebben doen draaien in deze gezondheidscrisis. Vecht mee voor een Interprofessioneel Akkoord dat het patronaat niet toestaat de kosten voor de gezondheidscrisis af te wentelen op de werkenden, terwijl ze zelf met de winsten gaat lopen. Help ons in het uitbouwen van een socialistisch feministisch alternatief, in België en in de wereld – sluit aan bij Campagne ROSA en wordt deel van ROSA – International Socialist Feminists!


jongeren

www.socialisme.be februari 2021

Vaderschapsverlof verlengd

A

15

Geslaagde actiedag tegen geweld op vrouwen

ls het goed is, zeggen we het ook: de verlenging van het vaderschapsverlof is een uitstekende zaak.

In 2021 gaat het van 10 naar 15 dagen, en in 2023 wordt dat 20 dagen. Dit is een stap in de richting van gendergelijkheid aangezien vaders of co-ouders meer mogelijkheden zullen hebben om de taken te verdelen en tijd met hun kind door te brengen. Helaas werd deze verlenging nog niet voor iedereen doorgevoerd, zo blijven adoptieouders uitgesloten. De toegang tot vaderschapsverlof moet verder uitgebreid worden tot dezelfde duur als het moederschapsverlof en dit voor al wie ouder wordt.

O

p 25 november, vlak na het ter perse gaan van onze vorige editie, was er een geslaagde actiedag tegen geweld op vrouwen.

De gezondheidscrisis maakte dat een grote nationale betoging onmogelijk was. We konden de internationale dag tegen geweld op vrouwen echter ook niet zomaar laten passeren. De beperkende maatregelen zorgen immers voor een toename van geweld. Campagne ROSA nam deel aan de acties van het platform Mirabal op 22 november in Brussel, Luik en Antwerpen. Op woensdag 25 november (en in één enkel geval op zaterdag 28 november) organiseerde Campagne ROSA acties in 12 steden. In totaal namen 480 mensen hieraan deel. In Brussel waren er maar liefst zes acties. De dynamiek op deze acties was een goede aanzet voor de volgende belangrijke datum: 8 maart.

Gerechtigheid voor slachtoffers van politiegeweld! Racisme bestrijden door solidariteit

H

et jaar is nog maar net begonnen of er zijn al twee jongeren met een migratie-achtergrond omgekomen in Brusselse politiebureaus na hun arrestatie: Ibrahima, een 23-jarige elektricien, en Ilyes, een 29-jarige migrant zonder papieren.

De leugens tegen Ibrahima - zijn vermeende inbreuk op de avondklok of zijn vermeende drugsgebruik - waren bedoeld om het imago van het slachtoffer aan te tasten en zo de daders vrij te pleiten. In werkelijkheid werd hij gewoon gearresteerd omdat hij een politieoptreden filmde. 700 mensen namen deel aan de vreedzame manifestatie “Gerechtigheid voor Ibrahima.” Veel jonge Guinezen uit België zetten de Black Lives Matter-beweging opnieuw op de agenda. Maar de traditionele media gaven er opnieuw de voorkeur aan om het beeld van de sterke collectieve actie te ondermijnen door zich te focussen op incidenten in de marge van de manifestatie. We moeten gerechtigheid blijven eisen voor alle slachtoffers van politiegeweld. We kunnen niet vertrouwen op een klassenjustitie die vakbondsleden veroordeelt en waar politiemensen die betrokken zijn bij geweld, moord en racisme ongestraft hun gang kunnen gaan. In de Verenigde Staten was er een massale opstand nodig om de moordenaars van George Floyd te stoppen en te vervolgen. De verontwaardiging van politici naar aanleiding van de onthullingen in de pers over de racistische en homofobe uitlatingen van twee politieagenten op patrouille in Anderlecht is hypocriet. Het is geen op zichzelf

staand feit. Etnische profilering, politie-intimidatie en racistisch geweld gaan samen met het beleid van sociale af braak. Dit beleid heeft de armoede doen toenemen en het tekort aan degelijke jobs of betaalbare huisvesting, tekorten waarop discriminatie een vruchtbare voedingsbodem vindt. Sociale problemen vereisen sociale antwoorden: geen repressie door de politie, maar een grootschalig investeringsplan in onderwijs, gezondheidszorg, sociale huisvesting en degelijke jobs. Malcolm X zei: “Er kan geen kapitalisme zijn zonder racisme.” Hij wees erop dat het kapitalistische systeem gebaseerd is op uitbuiting en discriminatie ten voordele van een minderheid van de superrijken. Laten we ons organiseren om racisme te bestrijden door solidariteit! Solidariteit tussen alle onderdrukten en uitgebuitenen in deze kapitalistische maatschappij. Solidariteit tussen alle arbeiders, met of zonder werk, met of zonder papieren, ongeacht afkomst, seksuele geaardheid of geslacht in een gemeenschappelijke strijd voor echte jobs en degelijke lonen. Eenheid in de strijd stelt ons in staat doeltreffend te strijden tegen dit kapitalistische systeem van uitbuiting en aldus de wortels van racisme en alle vormen van discriminatie weg te nemen.

• • • • • •

Gerechtigheid voor Ibrahima, Ilyes, Mawda, Lamine, Mhedi, Adil, Jozef en alle slachtoffers. Stop racisme en politiegeweld! Geen straffeloosheid. Geen klassenjustitie meer! Laten we de “verdeel en heers” strategie van de kapitalistische partijen verwerpen! Vecht voor degelijke jobs, een minimumloon van 14 € / h en betaalbare huisvesting voor iedereen! “Er is geen kapitalisme zonder racisme.” We moeten strijden voor de omverwerping van het kapitalistisch economisch uitbuitingssysteem om het te vervangen door een socialistische maatschappij, een maatschappij zonder uitbuiting en discriminatie.

Wat is het probleem met sociale media?

N

a de bestorming van het Capitool door extreemrechts werd Donald Trump voor onbepaalde tijd geschorst door sociale mediaplatformen Twitter, Facebook en Instagram. Dit is voor links echter geen reden tot juichen. Hoewel we niet denken dat de discriminatie, het geweld en de haat die Trump dagelijks verspreidt een plek heeft op sociale media of elders in de samenleving, zijn techmultinationals en hun praktijken deel van het probleem.

door Koerian

Sociale media zijn in de eerste plaats gigantische, beursgenoteerde bedrijven. Facebook maakt jaarlijks ongeveer 70 miljard dollar winst, Twitter 3,4 miljard, Youtube (als deel van Google) 15,1 miljard. Ze maken winst door het verzamelen en verkopen van de persoonlijke gegevens en voorkeuren van hun gebruikers. Ze bieden adverteerders reclameruimte aan die wordt toegespitst op het online gedrag van het beoogde doelpubliek en verkopen ook meer direct gegevens door aan de hoogste bieder. Met andere woorden: deze techgiganten maken winst door systematisch en op grote schaal de privacy van haar gebruikers te schenden. Via allerlei belastingconstructies worden op deze winsten amper of zelfs geen belastingen betaald. Sociale mediabedrijven blijven een platform bieden aan allerlei vormen van haat, geweld, discriminatie en racisme. Ze hebben Trump jarenlang ongestoord zijn gang laten gaan, Dries Van Langenhove heeft nog steeds een twitteraccount, de fascisten van Voorpost zitten op twitter, het extreemrechtse Breitbart wordt door Facebook aangeduid als een betrouwbare nieuwsbron. Conservatieve stemmen krijgen op Facebook meer

bereik dan progressieve, vooral onder invloed van ‘president of public policy’ en ex-George W. Bush adviseur Joel Kaplan. Via de verkoop van persoonlijke data van facebookgebruikers aan Cambridge Analytica kreeg onder andere Steve Bannon toegang tot deze data om ‘beïnvloedbare’ stemmers in verschillende verkiezingen bereiken. Wat de Mark Zuckerbergen en hun vertegenwoordigers ook mogen beweren, Trump werd niet geweerd omdat Twitter, Facebook en consorten geen haat tolereren. Het was allerminst een stellingname, laat staan één van het principiële of dappere soort. Hij werd geweerd omdat de PR-kosten van een Trump-account voor de respectieve platformen hoger waren geworden dan de baten. De timing van de ban was goed gekozen: goed voor de PR, goed voor de relaties met de nieuwe president. Zoals altijd was het geen menslievendheid, maar plat opportunisme dat sociale mediabedrijven dreef in hun acties. Censuur op sociale media treft vooral links. Vorig jaar verwijderde Facebook honderden, zoniet duizenden facebookgroepen gelinkt aan de BLMbeweging. Verschillende Cubaanse

en Venezolaanse accounts waren hetzelfde lot beschoren. In 2018 gooide Twitter zonder uitleg of waarschuwing tientallen accounts gelinkt aan de Occupybeweging van haar platform. Wat toegelaten wordt op dergelijke platforms én welke posts via allerlei geheime algoritmes een groter bereik krijgen, wordt in laatste instantie bepaald door de zakelijke belangen van de bedrijven erachter. Laat het nu net links zijn dat de macht van multinationals aan banden wil leggen, hen eerlijke belastingen wil doen betalen etc. Sociale media op zich zijn fantastisch. Ze bieden een manier voor miljarden mensen om te communiceren en ideeën uit te wisselen. De helft van de wereld heeft een account bij minstens één sociale mediaplatform. Net daarom zouden sociale media publieke diensten moeten zijn, waar de beslissingen genomen worden door een raad van gebruikers en personeelsleden. Niemand zou mogen gedwongen worden privacy op te geven voor toegang tot sociale media. Iets zo fundamenteel als intermenselijke communicatie zou moeten worden gerund in de belangen van de meerderheid van de bevolking en niet volgens een cynische winstlogica.


strijd

solidariteit

socialisme

maandblad van de L i n k s e S o c i a l i s t i s c h e Pa r t i j  nr 401  februari 2021

marCh protest

mars tegen seksisme

kortrijk - 19:00 - schouwburgplein antwerpen - 19:00 - ossenmarkt leuven - 19:00 - Martelarenplein brugge - 19:00 - ‘t zand gent - 19:00 - stadshal brussel - 17:00

D

e coronacrisis heeft bestaande ongelijkheid en discriminatie versterkt, ook seksisme. Vrouwen hebben gemiddeld dubbel zoveel inkomensverlies geleden als mannen. Het onbetaalde werk thuis wordt opnieuw meer door vrouwen uitgevoerd. Bovendien woedt er een onzichtbare pandemie: die van het geweld. Decennia van vooruitgang zijn in gevaar. De recessie wordt ook een “she-cessie” of een “roze recessie” genoemd. Genoeg is genoeg!

De gezondheidscrisis had ook winnaars. Miljardairs werden nog rijker. Overheden gaven gigantische sommen cadeau aan grote bedrijven. Voor sociale diensten was er geen geld, wachtlijsten allerhande lopen op. 12% van de jonge vrouwen in Vlaanderen geeft aan regelmatig geen geld te hebben om menstruatieproducten te kopen. Ze gaan dan niet naar school, noch naar vrijetijdsactiviteiten, bang voor pesterijen als er bloedvlekken op hun kledij verschijnen. In Schotland wordt het gratis aanbod van menstruatieproducten op scholen uitgebreid naar apotheken, wijk- en jeugdcentra. Sterke openbare diensten voor sterke vrouwenrechten

Supermarkten boekten superwinsten. Maar het personeel behoort tot de laagst betaalde in België! De coronacrisis maakt duidelijk wie de samenleving doet draaien: schoonmakers, huisvuilophalers, zorgverleners, kinderverzorgers ... Doorgaans sectoren waarin vrouwen oververtegenwoordigd zijn en waar precaire contracten en lage lonen de norm zijn. Er is een toename van huiselijk geweld. Vrouwen worden voor een onmogelijke keuze gesteld. Bij een gewelddadige partner blijven of het risico lopen om in de armoede te belan-

€5 steunprijs

8 maarT

organIse

Wij eisen gratis menstruatieproducten op onze scholen en werkplaatsen!

€2

ook acties in

aalst, bergen, dendermonde, deinze, luik, namen, torhout

den. Het minimumloon optrekken naar minstens 14 euro per uur is een eerste noodzakelijke stap om iedereen een degelijk leven en vrije keuzes te garanderen. Protesteer mee op 8 maart

De ongelijkheid is sterk toegenomen: waar voetballers elke week worden getest, kon dat niet voor personeel en bejaarden in de WZC’s. Jongeren die niet over een eigen kamer, computer of degelijke internetverbinding beschikken, hadden grote problemen om afstandsonderwijs te volgen. De rijken en de grote bedrijven lobbyen actief om hun belangen te laten primeren. Vrouwen, jongeren, werkenden moeten zich organiseren om collectief op te komen voor hun belangen. We eisen dat de aanwezige rijkdom wordt ingezet om te voorkomen dat de klok wordt teruggedraaid voor de nieuwe generaties vrouwen. We willen een samenleving waar de noden van ons allen centraal staan, niet die van de kleine kapitalistische elite. Campagne ROSA wil 8 maart herstellen als dag van strijd. We plannen coronaproof acties in verschillende steden: betogingen indien mogelijk, maar ook acties op school en op de werkplaats. Doe mee! Contacteer ons!

doe mee en sluit aan bij

w w w. s o c i a l i s m e . b e

ALLE INFO

SCAN CampagneROSA.be


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.