DLS 397 - september 2020 by De Linkse Socialist

België - Belgique Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek BC 4383 P2A6269

stri j d



solidariteit



socialis m e

maandblad van de L i n k s e S o c i a l i s t i s c h e Pa r t i j  nr 397  september 2020

€2

Afgiftekantoor 1081 Brussel 8 Ver. uitg. G. Cool, Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek

€5 steunprijs

GEEN REGERING DIE ONS DE CRISIS DOET BETALEN!

“

Waar de mensen zich zorgen over maken, dat is hun koopkracht!” Aldus ABVV-topman Thierry Bodson naar aanleiding van de recente regeringsonderhandelingen tussen N-VA en PS. Hij heeft gelijk!

door

Els Deschoemacker

We hebben zowat alle mogelijke combinaties zien passeren in onderhandelingen. Paars-geel, paars-groen, Arizona, Vivaldi, lopende zaken, volmachten … Geen illusies! Als ze er in slagen een nieuwe regering te vormen, zal het een combinatie zijn van dezelfde partijen die ons in de eerste plaats in deze malaise brachten. Allemaal hebben ze hun duit in het zakje gedaan door te besturen in het belang van het kapitalisme. Het is hun afbraakpolitiek van zo weinig mogelijk staat en bescherming, die de werkende klasse zo kwetsbaar heeft gemaakt, zowel voor de effecten van de gezondheidscrisis als voor de economische depressie. Van VOKA tot VBO: de organisaties van de bazen zetten natuurlijk druk. Vorm een regering om de uitdagingen

die op ons afkomen de baas te kunnen, zeggen ze. Maar wij zijn niet stom. Hun uitdagingen zijn de onze niet. De zorgen van de werkende klasse zijn niet dezelfde als die van de bezittende klasse. Dat heeft de coronaviruscrisis wel heel duidelijk gemaakt. Als er van hun zijde al een bereidheid is om terug wat meer te investeren in zorg – 1 miljard euro extra is ruim onvoldoende in vergelijking met wat de afgelopen jaren is weggesneden - dan is dat alleen maar omdat hun economie niet kan functioneren zonder gezonde werkkrachten. Een minimale gezondheidszorg is voor hen nodig om het systeem te doen draaien. Wij willen geen minimale, maar maximale gezondheidszorg! De extra middelen komen er ook omdat het establishment aanvoelt dat be-

sparingen niet meer gepikt worden. Het was Verherstraeten die dit het best uitdrukte: “Sociale vrede in die sector mag een prijs hebben.” Dat komt van een CD&V’er, de partij die in de Vlaamse regering steevast de minister van Welzijn levert en zowel op Vlaams als federaal niveau mee verantwoordelijk is voor harde besparingen in de zorgsector. Federaal kwam er een miljard extra, de Vlaamse regering van Jan Jambon had wat meer overtuiging nodig, al lijkt ook daar een akkoord te zijn om dezelfde voorwaarden te bieden aan de Vlaamse zorgverleners. Er is maar één taal die ze begrijpen: die van strijd en organisatie!

De waarschuwing van de socialistische vakbondstop kwam niets te vroeg. Het wantrouwen tegenover de N-VA is terecht. Er was tegelijk een boodschap aan de onderhandelaars van SP.a en PS. Zoals Miranda Ulens van het ABVV opmerkte, willen we na de Zweedse af-

braak “opnieuw kunnen onderhandelen over meer koopkracht. De uitkeringen moeten boven de armoededrempel, een collectieve arbeidsduurvermindering moet mogelijk zijn, precaire staturen zoals die van freelancers moeten beter, er moet geïnvesteerd worden in openbare diensten.” Woorden zijn belangrijk, maar die moeten we omzetten in organisatie van de strijd voor onze noden. De kaarten liggen meer dan voordien in ons voordeel. De maatschappelijke waardering en het inzicht in de essentiële rol die de werkende klasse vervult in het functioneren van de maatschappij zijn gegroeid in de coronaviruscrisis. Vooral de collega’s in de essentiële sectoren tonen wat ze waard zijn: veel meer dan ze betaald worden! Terwijl de CEO’s en grote bonzen van thuis uit in hun villa veilig hun zaken overzien, staan wij met de werkende klasse in de frontlinie. Het zorgpersoneel van de actiegroep ‘De Zorg in Actie’ (La Santé en Lutte) gaf het voorbeeld door in mei reeds de

w w w. s o c i a l i s m e . b e

Woorden zijn belangrijk, maar die moeten we omzetten in organisatie van de strijd voor onze noden. datum van 13 september naar voren te schuiven als actiedag voor meer middelen, meer collega’s en meer zorg. De gezondheidssituatie beperkt de mobilisatiemogelijkheden nog steeds, maar actie en strijd zijn nodig. Waarom de actiedag van het zorgpersoneel niet aangrijpen als startpunt van een actieplan over de verschillende vakbonden en de taalgrenzen heen, met concrete data voor mobilisaties?

onze mening

EDITO door

Geert Cool

Linkse Socialist

Geen terugkeer naar business-as-usual van koehandel en asociaal beleid

n tegenstelling tot wat De Standaard op 13 augustus titelde was het niet de socialistische vakbond die de vorming van een federale regering “onder spanning” zette. Neen, het jarenlange besparingsbeleid waarvan het falen zo hard werd aangetoond in de gezondheidscrisis, samen met het begin van de golf van afdankingen en bijhorende onzekerheid zorgen daarvoor. Voor een terugkeer naar hoe het was, met communautaire koehandel als onderdeel van een voortdurende sociale afbraak, is er amper draagvlak. Hoe hard de politieke reclamebedrijven het ook in de markt probeerden te zetten! De ABVV-top waarschuwt terecht dat er niet aan de sociale zekerheid mag geraakt worden. Het mag echter niet bij woorden blijven. Waarop wachten de vakbondsleiders om een brede campagne op te starten om een krachtsverhouding uit te bouwen om onze eisen af te dwingen? Terug naar af voor coalitie van PS en N-VA

Sinds de verkiezingen van mei 2019 klonk zowel bij PS als N-VA, met de regelmaat van de klok, dat het onmogelijk was om met de andere samen te werken. De gezondheidscrisis en de spectaculaire economische ineenstorting veranderden de situatie en zorgden voor een opening. In maart werd het momentum voor een regering van nationale eenheid niet gegrepen, waarna een gedrocht van een minderheidsregering met volmachten volgde. Ook nu volstond de opening niet om tot een regering van PS en N-VA te komen. Meer nog dan de liberalen beseft Bart De Wever (N-VA) dat het in de huidige omstandigheden niet mogelijk is om gewoon verder te besparen op de zorg. De N-VA is bereid om de groeinorm in de zorg terug naar 2,5% op te trekken. Voor het uitbreken van de pandemie verklaarde de partij nochtans dat er enkel in de sociale zekerheid nog kon bespaard worden. Vanuit bezorgdheid over de druk van de economische achteruitgang op de winsten, lijkt de N-VA bereid om iets hogere minimumlonen en het optrekken van het minimumpensioen te aanvaarden. Zo hoopt de partij de vraag

In de eerste helft van 2020 namen de belastinginkomsten met 10 miljard euro af: van 57 naar 47 miljard. Wie zal dat betalen? Het geld bij de rijken zoeken, is taboe in rechtse Vlaams-nationale en liberale kringen.

en de economie aan te trekken. Er zijn heel veel obstakels om op basis van deze nieuwe positie van N-VA een regering te vormen. N-VA eist een staatshervorming waarbij ook delen van de sociale zekerheid en de zorg gesplitst worden, wat onaanvaardbaar is voor de vakbonden en voor heel wat zorgpersoneel dat beseft dat de regionalisering van de ouderenzorg het nefaste proces van commercialisering heeft versneld. Daarnaast blijft de vraag wie uiteindelijk zal betalen voor de extra uitgaven. Het Monitoringcomité voorziet een begrotingstekort van 12,3% van het BBP dit jaar. In de eerste helft van 2020 namen de belastinginkomsten met 10 miljard euro af: van 57 naar 47 miljard. Wie zal dat betalen? Het geld bij de rijken zoeken, is taboe in rechtse Vlaamsnationale en liberale kringen. Midden augustus gaven Magnette en De Wever er de brui aan, na een gezamenlijk persbericht van de liberale en groene partijen waardoor er naast de ‘bubbel van vijf’ een tweede bubbel leek te ontstaan. Er zijn natuurlijk nog een beperkt aantal andere opties. De tijd daarvoor dringt: in september lopen de volmachten af en de kritiek van de publieke opinie op de aanhoudende formatiecrisis wordt steeds luider. Bij onderhandelingen over andere opties, zoals een Vivaldi-coalitie, blijven echter heel wat problemen overeind, niet in het minst de vraag of er sociale maatregelen komen en hoe die gefinancierd worden. Als niets lukt, dreigen uiteindelijk nieuwe verkiezingen. Dat zou zeker in Vlaanderen een avontuur zijn met de traditionele partijen die de rode loper uitrollen voor het Vlaams Belang. Dat racisme meer ingang vindt als er tekorten zijn, werd deze zomer erg scherp aangetoond. Extreemrechts haalde niet uit naar de oprukkende privatisering van de openbare ruimte en het gebrek aan investeringen in openbare ontspanningsmogelijkheden. Neen, met de vinger wijzen naar jongeren met een migratie-achter-

grond is gemakkelijker en het leidt de aandacht af van de verdeeldheid over de coronamaatregelen aan de eigen basis. Voor een antwoord op extreemrechts kunnen we niet op de traditionele partijen rekenen. Bij elke crisis komen ze niet verder dan een opbod van autoritaire repressie en weinig verhuld racisme bij de verdeling van de tekorten onder de gewone bevolking. Het Vlaams Belang hoeft slechts honderdduizenden euro belastinggeld aan Facebook te geven om een migratiestroom van kiezers binnen te halen. Non, neen!

“Als het is om twee symbolen binnen te halen (hogere pensioenen en minimumlonen), zonder dat het duidelijk is hoe dit gefinancierd wordt, in ruil voor een staatshervorming die we niet willen. Als het is om een regering te hebben die geen duidelijke linkse hervormingen doet, is het neen.” Zo reageerde de nieuwe ABVV-voorzitter Thierry Bodson op de regeringsvorming. Eerder nam het ABVV van Charleroi standpunt in tegen een verdere opsplitsing van de sociale zekerheid. Tegen de achtergrond van een golf van afdankingen en het falende gezondheidsbeleid door de jarenlange besparingen en commercialisering van de volledige sector (van woonzorgcentra over ziekenhuizen tot farmaceutische sector), moet de arbeidersbeweging positie innemen. Er is een brede steun voor een massaal plan van publieke investeringen in openbare diensten (waarbij de volledige zorg een openbare dienst moet worden), een hoger minimumloon van 14 euro per uur, een minimumpensioen van 1500 euro

per maand, de intrekking van de aanvallen op de pensioenen brugpensioenrechten, arbeidsduurvermindering zonder loonverlies en met bijkomende aanwervingen, de nationalisatie van bedrijven die afdanken en versterking van de sociale zekerheid. Rond deze eisen is geen koehandel mogelijk. We zullen ze evenmin afdwingen door er vriendelijk om te vragen in interviews: er zal een krachtsverhouding in strijd voor nodig zijn. In een diepe recessie is het niet uitgesloten dat de gevestigde politici beperkte toegevingen doen, zoals de voorstellen rond het minimumpensioen of de extra middelen voor zorg die nu op tafel liggen. De kapitalisten aanvaarden dit enkel om de eco-

In de grote depressie in de jaren 1930 was het op basis van arbeidersstrijd dat verregaandere toegevingen en verworvenheden werden afgedwongen. De mijnwerkersstaking van 1932 in ons land dwong 1% loonsverhoging af, de algemene staking van 1936 bekwam betaalde vakantie voor iedereen, de 40-urenweek en een federaal minimumloon.

nomie aan te trekken, niet omdat ze om onze levensstandaard bekommerd zijn. Zodra ze een mogelijkheid zien, zullen ook deze beperkte toegevingen opnieuw bedreigd zijn. In de vorige grote depressie in de jaren 1930 was het op basis van arbeidersstrijd dat verregaandere toegevingen en verworvenheden werden afgedwongen. De opgang van arbeidersstrijd in de VS dwong Roosevelt in zijn tweede New Deal tot de invoering van elementen van sociale zekerheid, de mijnwerkersstaking van 1932 in ons land dwong 1% loonsverhoging af, de algemene staking van 1936 bekwam onder meer betaalde vakantie voor iedereen, de 40-urenweek en de invoering van een federaal minimumloon. Een diepe recessie kan in eerste instantie een verlammend effect hebben op de werkende klasse, zeker indien de strijd niet of amper wordt georganiseerd op syndicaal en politiek vlak. De golf van afdankingen die ingezet is, waarbij vooral onder jongeren de werkloosheid toeneemt, versterkt de onzekerheid. Het ongenoegen bouwt zich echter op en zal onvermijdelijk tot uiting komen. Het kapitalisme faalt op alle vlakken: het is niet in staat om antwoorden te bieden op de gezondheidscrisis, de economische recessie of de ecologische crisis. Het is nodig om dit systeem omver te werpen en te bouwen aan een socialistische samenleving waarin de noden van de werkenden en hun gezinnen het centrale uitgangspunt zijn. Zij vormen de overgrote meerderheid van de bevolking en zijn in staat om ‘de hemel te bestormen’. Onze krachten daartoe organiseren en het programma ontwikkelen dat hiervoor nodig is, zijn de taken waar we nu voor staan.

Neen aan een verdere splitsing van de zorg en de sociale zekerheid!

egen ministers van gezondheid is niet efficiënt, daarover is een groot deel van de bevolking het eens. Vooral de commercialisering van de sector en het gebrek aan middelen leiden tot tekorten. Dat is erg duidelijk in de woonzorgcentra, het onderdeel van de zorg dat volledig geregionaliseerd is en waarin de commercialisering het verst gaat. Een verdere regionalisering van de zorg dreigt te leiden tot een versterking van de commercialisering, zeker in Vlaanderen waar dit proces sterker is dan in Brussel of Wallonië. In januari betoogden 20.000 vakbondsleden nog voor een federale en sterke sociale zekerheid. De gezondheidscrisis heeft het belang hiervan enkel versterkt. We mogen de strijd die toen begonnen was, niet stoppen. In de strijd voor meer middelen – de beloofde één miljard extra volstaan niet eens om de 2,3 miljard euro be-

sparingen onder De Block goed te maken – staan we ééngemaakt sterker. De brede solidariteit met het zorgpersoneel is na het overwaaien van het applaus misschien niet meer zo zichtbaar, maar het is niet vergeten. Mobilisatie en strijd voor een sterkere zorgsector en sociale zekerheid zijn nodig!

België

www.socialisme.be september 2020

Corona

Willekeur en falen van het systeem zorgen voor wantrouwen

e beste manier om in tijden van pandemie maatregelen te nemen die door een grote meerderheid begrepen en gevolgd worden, is door de bevolking ervan te overtuigen. Dat doe je niet met schijnbaar willekeurige maatregelen die regelmatig veranderen en die zich beperken tot onze vrijetijdsbesteding en sociaal leven. Het vereist democratische inspraak en controle van de bevolking, te beginnen op de werkvloer, waar er vaak structuren bestaan om deze inspraak en controle te organiseren.

Een bedrijf sluiten als bijna 100 van de 600 personeelsleden besmet zijn, zou “disproportioneel” zijn. Is het verwonderlijk dat er kritiek komt op de coronamaatregelen die vooral op onze vrije tijd gericht zijn?

Na half jaar nog geen massale testen of functionerende tracing...

Via de gevestigde media (waaronder de ‘sociale’ media) wordt vandaag al te vaak met een beschuldigend vingertje gewezen naar gewone mensen. Uiteraard zijn er heel wat voorbeelden van gedrag dat niet slim is. Alles daartoe beperken, heeft echter tot doel om de centrale kwestie te vermijden: heel het systeem is schuldig. Het gebrek aan eenduidigheid in de aankondigingen heeft veel te maken met het doorwegen van economische belangen. Met tientallen mensen in een shift samenwerken mag (lees: moet). Zodra het werk gedaan is, geldt terug de regel van de bubbel van vijf. De avondklok, nadien ‘nachtklok’, die in Antwerpen werd afgekondigd, was uiteraard niet van toepassing op wie ’s nachts werkt. Het is logisch dat mensen onvoorzichtiger worden, of op zijn minst niet overtuigd zijn door de argumenten van de regeringen en lokale autoriteiten. Het zet de deur open voor de meest uiteenlopende samenzweringstheorieën die met elkaar gemeen hebben dat het systeem zelf niet in vraag wordt gesteld. Een half jaar van beperkt contact heeft uiteraard ook een effect, zeker in dichtbevolkte wijken met kleinere woningen zonder tuin. In een villawijk met ruime tuinen is het nu eenmaal gemakkelijker om sociale afstand te houden dan op een klein appartementje in één van die dichtbevolkte wijken in

grote steden waar er tot 15.000 inwoners per vierkante kilometer opeengehoopt wonen. Iedereen is gelijk voor de coronaregels, maar sommigen zijn dat net iets meer dan anderen. Iedereen wist dat Covid-19 niet weg was en dat het terugkomt tot er een vaccin is dat voor brede lagen van de

Met tientallen mensen in een shift samenwerken mag (lees: moet). Zodra het werk gedaan is, geldt terug de regel van de bubbel van vijf. bevolking toegankelijk is. Bij de heropening van de economie tellen echter enkel de winstbelangen. Bovendien wordt vertrokken van de beperkingen en tekorten, in plaats van wat nodig is. Zoals Emmanuel André opmerkte: “Als er van bij het begin genoeg tests en maskers waren geweest, dan was er misschien geen lockdown nodig geweest.” Een exit-strategie zonder voldoende tests en zonder ernstige tracing, was waanzin. Maar toch

wordt de schuld voor nieuwe opflakkeringen van het virus bij de gewone mensen gelegd?! Disproportioneel

Hoe sterk de economische belangen doorwegen, bleek na een besmettingshaard bij Westvlees in Staden. Toen 67 personeelsleden van het vleesverwerkend bedrijf positief testten, werd besloten om iedereen preventief te testen waarop nog eens meer dan 20 anderen positief bleken. Het bedrijf sluiten was volgens Open VLD-burgemeester Francesco Vanderjeugd “buitenproportioneel”. Als dat buitenproportioneel is, wat was de avondklok in Antwerpen dan? Wat zijn de maatregelen voor de culturele sector dan? Het gezondheidsargument wordt vandaag gebruikt naargelang dit de winstbelangen uitkomt. Het gebrek aan een ernstige strategie om de gevolgen van het virus te beperken, toont het falen van het systeem. Het kapitalisme kijkt enkel naar de winsten op korte termijn, wat een bedreiging vormt voor onze gezondheid en toekomst. De werkenden en hun gezinnen moeten zich organiseren om hun belangen te verdedigen en doorheen strijd hiervoor de krachtsverhouding op te bouwen waarmee maatschappijverandering kan bekomen worden.

Werkenden doen alles draaien, zij moeten ook beslissen over gezondheidsmaatregelen!

inister De Backere (Open VLD) meldde trots dat de testcapaciteit in ons land is opgevoerd tot 20.000 per dag en dat dit verder zal oplopen tot 70.000. Pas na een half jaar werd beslist om 50 miljoen euro te investeren in extra apparatuur voor de laboratoria van de universiteiten om zo de capaciteit fors op te voeren. Zelfs met deze capaciteit duurt het een half jaar om de volledige bevolking te testen. Het maakt dat viroloog Herman Goossens al pleit voor eenvoudiger speekseltests, zelfs indien de betrouwbaarheid ervan niet volledig vaststaat, als voorbereiding op de heropening van de scholen en nadien het traditionele griepseizoen. Eerder werd voor de productie van mondmaskers gewacht op initiatieven uit de private sector, waardoor heel wat tijd verloren ging. Pas na zes maanden is de strategische voorraad FFP2-mondmaskers opnieuw aangevuld, nadat eerder bleek dat deze vernietigd was in een besparingsoperatie. De contacttracing staat verre van op punt. Het lijkt alsof het hiertoe snel opgezette callcenter meer gericht is op de public relations van de falende overheid dan op een efficiënte opvolging van contacten van besmette personen. Een vertrouwensband creëren vanuit een

KORT

steeds sterker gewantrouwde overheid is bovendien niet gemakkelijk. Op alle vlakken bleek een gebrek aan planning en weigerde de overheid om zelf initiatieven te nemen zoals het opeisen van productielijnen voor de productie van beschermend materiaal of voldoende tests. Om zich toch een beetje ‘sterk’ voor te doen, moesten de politici teruggrijpen naar autoritaire maatregelen zoals de avondklok in Antwerpen, een oproep tot een eigenhandig door Pieter De Crem opgelegd huisarrest voor migrantenjongeren uit Brussel of nog stoere bedreigingen aan het adres van de NMBS om de dienstverlening richting kust af te bouwen. Kortom: het is altijd wel iemand anders zijn schuld. De repressieve maatregelen zijn geen voorbeeld van ‘krachtdadig bestuur’, maar een illustratie van het systematisch falen van onze politici en het op winstbejag gerichte kapitalisme dat ze dienen.

Enkele Tweets die we de voorbije dagen met @Socialismebe1.be publiceerden.

• Iedereen maar klagen over het warme weer, in plaats van te genieten van de koelste zomer in de komende 100 jaar. #Klimaatverandering • De klimaatverandering slaat op hol: nu hebben we in augustus al het traditionele zwarte pietendebat. • Er is genoeg voor iedereen! Vier grote Amerikaanse technologiebedrijven zijn goed voor winst van 28,6 miljard dollar in tweede kwartaal. En u? • “Het verval van het kapitalisme leidt tot sociale en culturele achteruitgang” #LeonTrotski • Falende gezondheidszorg? Duizenden doden in commerciële woonzorgcentra? Aangroeiende golf van afdankingen? Neen, laat het ons nu ook in de zomer over zwarte piet hebben. Of heeft iemand nog een burkini gezien aan één of ander strand? • Het lijkt erop dat dagjestoeristen de nieuwe illegalen zijn. #WarmeZomer • “Besparingen bij woonzorgcentra gaan door.” Is Wouter Beke nu nog niet weg?!

en groot aantal besmettingen vindt plaats op de werkvloer. Er was het voorbeeld van Westvlees, niet toevallig in de vleesverwerkende sector waar internationaal wel meer besmettingshaarden zijn. Maar ook in enkele woonzorgcentra waren er nieuwe besmettingen onder personeel en bewoners. Zeven loketbedienden van het districtshuis in Deurne bleken besmet, waarop al de rest van het personeel werd getest. De maatregelen in de strijd tegen Covid-19 mogen dan wel vooral op onze vrije tijd gericht zijn, het virus zelf trekt zich daar niets van aan. Op heel wat werkplekken zijn er maatregelen genomen, in heel wat gevallen zijn die afgedwongen door het personeel zelf. Hier en daar waren er in maart collectieve acties nodig om dit af te dwingen. Om initiatieven van onderuit tegen te gaan, kwamen er op heel wat bedrijven crisiscomités of in de Antwerpse haven zelfs een heuse Task Force waarin het personeel niet betrokken werd. De productie mogelijk maken en zo snel mogelijk herstellen, was het doel. Nochtans weten de werkenden zelf best wat nodig is om de veiligheid op de werkvloer te organiseren en te ver-

sterken. In de meeste bedrijven is er een Comité Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW) met vertegenwoordigers van het personeel. Als deze gezondheidscrisis geen betrekking heeft op preventie en bescherming op het werk, wat dan wel? In bedrijven waar er geen dergelijk orgaan bestaat, zouden crisiscomités kunnen opgezet worden als opstap naar verplichte sociale verkiezingen in bedrijven vanaf 20 werkenden. Als er maatregelen tegen Covid-19 nodig zijn, geldt dit ook voor de werkvloer. De organisatie en de controle hierop mogen niet overgelaten worden aan directies en managers die al-

Als er maatregelen tegen Covid-19 nodig zijn, geldt dit ook voor de werkvloer. De organisatie en de controle hierop mogen niet overgelaten worden aan directies en managers die alles vanuit de winstbelangen bekijken. les vanuit de winstbelangen bekijken. De lockdown heeft duidelijk gemaakt dat het de werkenden zijn die alles doen draaien: zorgpersoneel, supermarktpersoneel, schoonmakers, personeel van het openbaar vervoer, arbeiders in de chemische sector … Zij moeten beslissen! Of was dat gepraat over ‘helden’ maar om te lachen?

op de werkvloer

Kledingwinkels: personeel eerst uitgeperst, dan bij grof vuil gezet

A door

Thomas (Gent)

In de sector van kledingwinkels wordt al jarenlang hard geconcurreerd. De winstmarges zijn beperkt en de aandeelhouders zoeken allerhande manieren om de winsten toch te maximaliseren. Dit gebeurt onder meer door te besparen op de productiekost: veel kleding wordt gemaakt in sweatshops waar een maandloon van slechts 50 euro niet uitzonderlijk is. Het personeel hier wordt ook verder uitgeperst. Vaak wordt met deeltijdse contracten gewerkt, waarbij de uren extreem flexibel ingevuld worden zodat velen zes dagen per week enkele uurtjes per dag werken. Vast personeel wordt meer en meer vervangen door interimmers en jobstudenten. Er wordt gezegd dat dit nodig is omdat klanten goedkope kleding willen. De beste leugens zijn die met een grond van waarheid: uiteraard verkiezen mensen die moeite hebben om rond te komen goedkopere kleding. Maar daar gaat het niet om voor de aandeelhouders: zij willen vooral hun winsten opdrijven. Er wordt met winkelketens gespeeld alsof het Monopoly is. Het ene moederbedrijf of groep investeerders koopt een nieuw merk, herstructureert dit, verplicht het personeel om in te leveren en nog flexibeler te werken, waarna het merk al gauw opnieuw verkocht wordt. Een langetermijnvisie is op die manier onmogelijk. Toen bleek dat het niet goed ging bij Camaïeu, vroeg het Franse moederbedrijf Camint (Camaïeu International) om al het kapitaal zo snel mogelijk naar Frankrijk door te storten, waarna het redden van de Belgische tak wel erg moeilijk werd. Mogelijk kadert dit in een lucratieve overname, de vorige CEO en aandeelhouder Soënen is kandidaat-overnemer. Bij de verkoop van Brantano en andere ondernemingen van de investeerdersgroep FNG is het duidelijk dat het neergetelde bedrag primeert en niet het aantal jobs dat gered kan worden. De concurrentie heeft behalve de aandeelhouders niemand voordeel opgebracht. Nieuwe overnames en herstructureringen zullen niet in het voordeel van het personeel of de klanten zijn. Nog meer flexibiliteit is onhoudbaar: nu al worden de paar uren die elke dag gewerkt worden volge-

propt met taken waardoor de werkdruk onhoudbaar wordt. Zijn werkbare contracten en degelijke lonen onbetaalbaar? Dat de boeken dan maar eens geopend worden zodat het personeel dit kan controleren. Het werk in de sector plannen, kan het personeel het best zelf. Zo kan er een einde gemaakt worden aan de onmogelijke werkdruk en worden voltijdse contracten mogelijk voor wie dat wil. We zullen dit niet zomaar bekomen. We zullen ons moeten organiseren in de ketens waar afdankingen of sluitingen gepland worden en in de rest van de sector. Het Ierse personeel van winkelketen Debenhams stelt een voorbeeld door al vier maand actie te voeren aan met sluiting bedreigde winkels. Zo wordt een krachtsverhouding opgebouwd waar de regering niet om heen kan. Met offensieve eisen kunnen we collega’s uit de hele sector mee krijgen: een minimumloon van 2300 euro bruto per maand, voltijdse contracten voor wie dit wil, contracten van onbepaalde duur, uurroosters met respect voor het privéleven en die minstens drie maand op voorhand bekend zijn, voldoende collega’s in de winkel … Dit botst met de belangen van de aandeelhouders, we zullen het zelf moeten afdwingen!

Er wordt met winkelketens gespeeld alsof het Monopoly is. Het ene moederbedrijf of groep investeerders koopt een nieuw merk, herstructureert dit, verplicht het personeel om in te leveren en nog flexibeler te werken, waarna het merk al gauw opnieuw verkocht wordt. Een langetermijnvisie is op die manier onmogelijk.

Linkse Socialist

Zorgcrisis niet voorbij. Strijd voor meer middelen, meer c

e brede solidariteit met het zorgpersoneel de afgelopen maanden maakte dat de regering wel iets moest doen om minstens de schijn te wekken dat het de tekorten zou aanpakken. Er kwam 1 miljard euro extra voor de zorg. CD&V-fractieleider Verherstraeten merkte op: “Sociale vrede in die sector mag een prijs hebben.” De middelen zijn welkom, maar komen nadat er onder minister De Block 2,3 miljard euro is bespaard. Op de, via streaming uitgezonden, politieke debatten tijdens de Gentse Feesten kwam de zorg aan bod. Eén van de sprekers was verpleger Bart Van der Biest. Hieronder enkele uittreksels uit zijn bijdragen.

Zijn de ziekenhuizen voorbereid op een tweede Corona-golf?

l voor de Covid-19 pandemie hadden ketens en kledingwinkels het moeilijk om genoeg winst te genereren voor hun aandeelhouders. De lockdown en verdere beperkingen daarna maakten dit nog erger. Sommige ketens vroegen bescherming tegen hun schuldeisers of gingen failliet. Het gaat onder meer om E5Mode, Brantano en Camaïeu. Personeelsleden die vaak jarenlang voor deze bedrijven werkten, verkeren nu in enorme onzekerheid. De aandeelhouders proberen ondertussen nog snel hun zakken te vullen.

“Iedereen in de zorg voelde het snel dat de media en politiek vooral aandacht hadden voor de ziekenhuizen. Niet dat het daar zo soepel verliep: om de paar dagen werden veiligheidsregels veranderd. Bovendien moesten we onze manier van werken door de tekorten aanpassen: beschermingsmateriaal recycleren bijvoorbeeld terwijl het eigenlijk voor eenmalig gebruik bedoeld was. De ziekenhuizen moesten hun plan trekken om aan beschermingsmateriaal te geraken. Eén van de voordelen van de ziekenhuisnetwerken was dat sommige grote ziekenhuizen hun eigen ateliers hebben opgezet om zelf mondmaskers te maken en andere ziekenhuizen in hun netwerk te bevoorraden. Maar dan nog zat de aankoopdienst van het ziekenhuis met de handen in het haar om voldoende mondmaskers te vinden. “Het personeel in de zorg ging er al van uit dat die tweede golf van besmettingen er zou komen. Velen hoopten dat dit pas in oktober of november zou zijn, zodat ze zelf wat tijd zouden hebben om te recupereren. De inspanning was enorm: loop maar eens 8 of 11 uur op een Covid-afdeling rond in een astronautenpak als het dan nog eens warm is! Veel collega’s hebben maanden op adrenaline geleefd, maar dan dreigt altijd een inzinking. Dat is zeker het geval als er geen recuperatieperiode is. Qua logistiek en structuur zijn de ziekenhuizen voorbereid op een tweede golf, vaak vanuit het besef dat dit nog lang kan duren. De draagkracht van het personeel wordt echter een probleem. Een elastiek kan je niet tot in het oneindige uitrekken; vroeg of laat knapt die. Het zorgpersoneel heeft zich gedurende de gezondheidscrisis zéér flexibel opgesteld maar daar zijn grenzen aan.” Hoe kan verandering in de zorg bekomen worden? En wat moet er veranderen?

“Het zal van onderuit moeten gebeuren, door acties en mobilisatie georganiseerd door het zorgpersoneel. De brede solidariteit met het zorgpersoneel kan aangegrepen worden om heel de huidige organisatie van de

Bart Van der Biest op het debat tijdens de Gentse Feesten

zorgsector in vraag te stellen. “Na de crisis van 2008 heeft het monster van het neoliberalisme op volle kracht toegeslagen in de zorgsector. Zorg werd voortaan enkel nog bekeken vanuit het oogpunt van de begroting: om de cijfers te doen kloppen, moest er bespaard worden en daarbij werd naar de zorgsector gekeken. Het gaat niet meer om de zorg die wordt aangeboden, maar om een boekhoudkundig evenwicht. “Om dat te realiseren, werd van het zorgpersoneel meer en meer verwacht dat ze robotten werden. Er is een industrialisering van de zorg: minder middelen betekent ‘rationaliseren’ om ‘efficiëntiewinsten’ te boeken. Het zorgproces wordt opgedeeld in kleine onderdelen met controlemechanismen. De patiënt wordt als het ware op een lopende band gelegd en er wordt hier en daar een handeling gedaan. In de opleiding wordt gesproken over een holistische benadering, maar de praktijk is helemaal anders. Dat verschil tussen theorie en praktijk maakt het ook moeilijker om nieuw personeel te vinden. “Langs de andere kant betekent die industrialisering van de zorg dat de managementpraktijken uit de profitsectoren nu overgeplaatst worden naar de non-profit. Toen ik 20 jaar geleden als verpleger begon, hadden we een directiecomité, één bureau met middenkaders en dan nog de diensthoofden. Daarmee was de kous af. Nu is er een heel waterhoofd. Rond de directie cirkelen allerhande functies met duur klinkende Engelstalige termen. Daaronder is er een heel leger van managers. In plaats van één bureau met middenkaders is er een volledige gang. De diensthoofden worden geacht hun team aan te sturen zonder zelf in de zorg te staan, maar door het personeelstekort lukt dat niet. Dit leidt tot heel wat gevallen van burn-out bij diensthoofden. Dan pas krijg je het zorgpersoneel, het gewone voetvolk dus. Het resultaat is een soort Mexicaans leger: meer officieren dan soldaten. Een oorlog win je daar niet mee… “De gevestigde politici maken de weg vrij voor meer private initiatieven in de zorgsector. Denk maar aan het systeem van accreditaties waarbij dure consultants van grote private bedrijven op kosten van de zorginstelling een controle uitvoeren om labels toe te kennen die niet zozeer met de zorg maar wel met het decor te maken hebben. Het uniform maken van alle kleedkastjes voor het personeel bijvoorbeeld of andere maatregelen die tijdens de eerste coronagolf overigens meteen naar de achtergrond verdwenen. Het dient alleen om privéfirma’s de kans te geven om grof geld te verdienen. Waarom wordt controle op de zorg niet georganiseerd en uitgevoerd door de gemeenschap zelf? Er zijn meer middelen voor zorg nodig en bovendien moeten die middelen effectief naar de zorg zelf gaan. “De commercialisering betekent vandaag steeds meer, zeker in Vlaanderen waar dit het sterkst wordt doorge-

Na de crisis van 2008 heeft het monster van het neoliberalisme op volle kracht toegeslagen in de zorgsector. Zorg werd voortaan enkel nog bekeken vanuit het oogpunt van de begroting: om de cijfers te doen kloppen, moest er bespaard worden en daarbij werd naar de zorgsector gekeken. Het gaat niet meer om de zorg die wordt aangeboden, maar om een boekhoudkundig evenwicht.

Actiedag op 13 september

n mei kondigde het zorgpersoneel van ‘De Zorg in Actie’ een grote betoging aan voor 13 september. Ondertussen is het duidelijk dat het virus nog niet verdwenen is. Toch blijft de actiedag in september belangrijk. Protest is nodig om op te komen voor meer middelen, meer collega’s in de zorg, betere lonen en arbeidsvoorwaarden en betere zorg. Gezien de gezondheidssituatie is het bij het ter perse gaan nog niet duidelijk hoe de actiedag er exact zal uitzien. Maar dat er geprotesteerd zal worden, staat wel vast. Acties hebben effect: toen het zorgpersoneel aan het St Pietersziekenhuis premier Wilmès de rug toekeerde in mei was dit wereldnieuws en versterkte het de druk om extra middelen voor zorg vrij te maken. De

actiedag op 13 september, met acties die aangepast zijn aan de voorwaarden en in opbouw naar groter straatprotest, kan een belangrijke rol spelen om duidelijk te maken dat 1 miljard extra voor zorg onvoldoende is en dat het personeel in het offensief gaat voor betere zorg. Voor concrete info over 13 september: volg de Facebookpagina van ‘La santé en lutte’

op de werkvloer

www.socialisme.be september 2020

collega’s en meer loon gaat door!

‘Helden blijven helden’. Open brief van delegees uit de chemiesector

an het begin van de zomer verscheen een open brief van syndicaal afgevaardigden uit de chemiesector. Ze merken op dat zij de rijkdom produceren en risico’s lopen, maar daar niet voor beloond worden. Hieronder deze open brief.

Wij hebben de rijkdom geproduceerd

Volge n s we r k ge ve r sfe d e r a t ie Essenscia, de bazen van de chemiesector, zorgen wij jaarlijks voor 19,2 miljard euro toegevoegde waarde. Een stijging van maar eventjes 36 procent op tien jaar. Die is er gekomen door onze arbeid. Daar is hard voor gewerkt. Daar is flexibel voor gewerkt. 24 uur op 24, 7 dagen op 7, in verschillende ploegenstelsels, soms zeven dagen aan een stuk. We hebben besmettingsgevaar gelopen om het land verder te doen draaien

Op 16 mei keerde het zorgpersoneel van het Brusselse St. Pietersziekenhuis premier Wilmès de rug toe. Het ongenoegen van het zorgpersoneel was meteen zichtbaar voor heel het land. Foto: Collectif Krasnyi

en menselijke zorg centraal kan staan.”

We moeten meer betalen voor minder diensten: dat is wat het neoliberale beleid betekent. Daartegenover moeten we opkomen voor een zorgsector in publieke handen, zodat het geen melkkoe is voor de private winstbelangen maar zodat warme en menselijke zorg centraal kan staan. voerd, dat de winsten naar private structuren gaan, terwijl de verliezen voor de gemeenschap zijn. Liberalisering en privatisering leiden niet tot meer toegankelijke of goedkopere zorg maar tot duurdere zorg. We moeten meer betalen voor minder diensten: dat is wat het neoliberale beleid betekent. Daartegenover moeten we opkomen voor een zorgsector in publieke handen, zodat het geen melkkoe is voor de private winstbelangen maar zodat warme

Nemen de beloofde extra middelen het ongenoegen in de sector weg?

“Er is onder het zorgpersoneel een groot wantrouwen tegenover de politiek maar ook tegenover de werkgevers. Bij vorige sociale akkoorden was er altijd uitstel. Het recht om drie weken aansluitend verlof te kunnen nemen bijvoorbeeld, ligt al vele jaren op de onderhandelingstafel maar is er nog altijd niet. “Het historisch akkoord van 1 miljard euro voor de federale zorgsector is nog niet in kannen en kruiken, verre van. 600 miljoen van dat bedrag moet in september nog in het federaal parlement gestemd worden. Nadien moet alles nog verder in detail onderhandeld worden en omgezet in CAO’s. Het vorig sociaal akkoord van oktober 2017 leert ons dat dit de moeilijkste etappe is. Ondertussen gaan de onderhandelingen voor de Vlaamse zorgsectoren verder. “We willen nog zien wat er gebeurt op de werkvloer, zeker in een tweede golf. Er is scepsis en tegelijk zijn velen het beu om te wachten. We zullen de druk moeten opvoeren voor meer handen, meer loon, warme zorg in plaats van een zorgindustrie en een versterking van de sociale zekerheid.”

Commerciële model van woonzorgcentra moet weg

ultinationals hebben een groot gewicht in de ouderenzorg. De afgelopen jaren kwamen er vooral plaatsen bij in woonzorgcentra van private bedrijven die vaak in handen zijn van investeerdersgroepen. Senior Living Group, Orpea en Armonea zijn de drie grootste commerciële uitbaters van woonzorgcentra in ons land en zijn alle drie in Franse handen. Zij zijn samen goed voor meer dan de helft van de erkende plaatsen in commerciële woonzorgcentra.

De interesse van private bedrijven in ouderenzorg komt door de winstgevendheid. Door schaalvergroting en ‘efficiëntiewinsten’ (lees: meer doen met minder personeel) werden de winsten opgedreven. Terwijl de aandeelhouders mooie dividenden kregen, waren er schandalen over hoe het personeel en de bewoners werden behandeld. Zo klaagde een reportage van Pano in 2017 aan dat in een woonzorgcentrum amper 3,5 euro per bewoner per dag werd uitgetrokken voor maaltijden. Nochtans kostte een verblijf in een Vlaams woonzorgcentrum vorig jaar gemiddeld 59 euro per dag of 1.771,5 euro per maand. Dat was een stijging met 2,54% op een jaar tijd. Ter info: een gemiddeld pensioen bedraagt 1.100 euro per maand. De coronacrisis heeft gevolgen voor de woonzorgcentra. De vele coronadoden zetten een demper op het enthousiasme om naar een woonzorgcentrum te trekken. Deze zomer stonden er in de Vlaamse centra al 9.000 bedden leeg, wat meer dan 10% van de totale capaciteit is. In dit geval was Vlaams minister Wouter Beke er voor een keer wel snel bij: de Vlaamse regering trekt meteen 122 miljoen euro uit om de leegstand te vergoeden. Om de winsten in de sector veilig te stellen, is Beke er sneller bij dan om onze ouderen te beschermen. Managers uit de sector blijven optimistisch. “Er komt

Er is een andere ouderenzorg nodig: gericht op menselijke en toegankelijke zorg en met personeel dat kan rekenen op goede arbeidsvoorwaarden en lonen. een nieuwe vergrijzingsgolf op ons af en dan zullen we de kamers opnieuw kunnen vullen,” aldus een topman van Senior Living Group. Het optimisme is niet verwonderlijk: vandaag zijn de tekorten voor de gemeenschap, de winsten van morgen zijn opnieuw voor de aandeelhouders. De sector rekent erop dat het tekort aan zorg mensen zal verplichten om opnieuw heel veel te betalen voor minimale zorg. Er is een andere ouderenzorg nodig: gericht op menselijke en toegankelijke zorg en met personeel dat kan rekenen op goede arbeidsvoorwaarden en lonen. In een commercieel model kan dat niet. Haal de markt en de winsthonger uit de woonzorgcentra!

De chemie is een essentiële sector. Wij zijn dus blijven verder werken. We hebben mee gezorgd dat het land kon blijven draaien, soms ten koste van onze eigen gezondheid. Al ons respect gaat uiteraard in de eerste plaats naar de mensen uit de zorgsector. Maar ook wij – net zoals de werknemers van de grootwarenhuizen, vuilnisophaling, openbaar vervoer – hebben onze plicht gedaan. Het is in deze tijden dat duidelijk werd welke beroepen ertoe doen in onze maatschappij. Niet die van de mannen in hun chique kostuums, maar van diegenen in hun schort of hun overall. Nu krijgen wij de rekening gepresenteerd

Maar wij krijgen geen RESPECT, wij krijgen stank voor dank. De werkgevers willen van deze crisisperiode gebruik maken om een nieuwe aanval in te zetten op onze verworven rechten: • Hyperflexibiliteit, waarbij overuren niet meer als overuren worden beschouwd. • Nachtwerk dat niet meer als nachtwerk wordt beschouwd. • Vakbonden worden buitenspel gezet, VOKA wil af van de goedkeuring voor al die zaken. Daar bovenop gaan wij NOG EENS mogen betalen, terwijl de overheid bedrijven en aandeelhouders ‘zuurstof’ geeft als nooit tevoren. Er zijn subsidies voor allerhande zaken, gigantische vrijstellingen voor het doorstorten van de bedrijfsvoorheffing voor ploegenarbeid, RSZ-kortingen die

jaarlijks groeien. Geld uit ONZE sociale zekerheid, die de voorbije periode massa’s mensen van totale armoede heeft gespaard. Nee, wij gaan niet opdraaien voor de crisis!

Onze bedrijven betalen amper sociale bijdragen en belastingen. De voorbije jaren zijn enorme winsten gemaakt. De dividenden voor de aandeelhouders van onze bedrijven blijven stijgen. En nu zouden wij nog eens moeten betalen voor steunmaatregelen. NEEN! Geen aanval op onze rechten, geen extra cadeaus aan de bedrijven. Wij eisen RESPECT. Onze arbeid en onze koopkracht doen de economie draaien. • Belast de grote vermogens om de factuur van de crisis te betalen, niet de werkende bevolking. • Voer een minimumloon van €14 per uur in voor alle sectoren. • Schaf de loonwet af die onze loononderhandelingen al jaren bemoeilijkt en beperkt. • Organiseer collectieve arbeidsduurvermindering en geef iedereen recht op volwaardig brugpensioen (SWT) vanaf 58 jaar om de tewerkstelling te vrijwaren.

Volgens werkgeversfederatie Essenscia, de bazen van de chemiesector, zorgen wij jaarlijks voor 19,2 miljard euro toegevoegde waarde. Een stijging van maar eventjes 36 procent op tien jaar. Die is er gekomen door onze arbeid. Daar is hard voor gewerkt. Daar is flexibel voor gewerkt. 24 uur op 24, 7 dagen op 7, in verschillende ploegenstelsels, soms zeven dagen aan een stuk.

cultuur en anticultuur

Linkse Socialist

Sound of Silence. Culturele sector de mond gesnoerd

os. Sound of Silence. Je zag de facebookfilter met het oranje kruis mogelijk al passeren. Het is een initiatief van de evenementen- en cultuursector. De livesector (waar het merendeel van de cultuursector deel van uitmaakt) boekte de afgelopen maanden 1 miljard euro (95%) verlies. Uit cijfers van databedrijf Graydon blijkt dat 23% van de bedrijven in de sector, goed voor 11.000 jobs, het eind van dit jaar niet zullen halen. Naast de actie op sociale media richtten verschillende overlegorganen uit de sector een crisiscel op om te onderhandelen met de regering.

door

Koerian (Gent)

Vooral in de culturele sector steekt het. De sector staat al zwak door de effecten van decennialange besparingen. Afgelopen winter werd er nog gesneden in de projectsubsidies. Het is de sector met de tweede grootste stijging in freelancecontracten. De precariteit is er bijna spreekwoordelijk. Lage lonen, slechte voorwaarden, geen werkzekerheid: de meeste cultuurwerkers werken in dezelfde omstandigheden als Deliverookoeriers. Kunstenaars, productiemedewerkers en anderen surfen van de ene tijdelijke schijnzelfstandigheid naar de andere. Corona slaat hard toe

De Coronacrisis sloeg een sector die al wankelde, volledig in de touwen. Volgens cijfers van Amplo, HRdienstverlener, waren er tijdens de lockdown 73% minder freelancers aan

het werk in de sector dan in dezelfde periode vorig jaar, in de livesector is dat 90%. De genadeslag kwam echter enkele weken later, toen het aantal besmettingen opnieuw steeg. Terwijl mensen op reis mogen in overvolle vliegtuigen en in onveilige omstandigheden moeten werken, werden quasi alle live-evenementen afgelast. De Vlaamse regering denkt er niet aan vleesverwerkende bedrijven, bewezen verspreiders van corona, te sluiten. De livesector, tot nog toe zonder gevallen, moet dan weer wel dicht. De AB in Brussel wees 200 externe medewerkers de deur, de Botanique was gedwongen hetzelfde te doen. De verschillende steunen hinderpremies zijn voor de meeste freelancers, wanneer ze er al recht op hebben, onvoldoende om te overleven. Nog volgens Graydon is 90 miljoen euro nodig

Lage lonen, slechte voorwaarden, geen werkzekerheid: de meeste cultuurwerkers werken in dezelfde omstandigheden als Deliverookoeriers. om de ergst getroffen bedrijven dit jaar door te helpen. Het is voor veel mensen in het haar krabben waarom cultuur zo hard wordt aangepakt. De creatieve sector staat in voor 6,3% van de Vlaamse tewerkstelling (12,9% van het aantal zelfstandigen) en genereert 2,5 euro opbrengst voor elke euro subsidie. Het is over het algemeen een diverse, progressieve en erg vocale sector. Een doorn in het oog van de N-VA. De Vlaamse regering streeft naar een Nederlands model, waar de culturele sector nog meer werd geprecariseerd en bijna volledig werd overgeleverd aan de controle van private investeerders. Kunstenaars onder het juk van de Fernand Hutsen en Gert Verhulsten van deze wereld, zullen veel minder geneigd zijn kritisch uit de hoek te komen. Het is een afrekening (of guerrilla zoals N-VA

cultuurchef Pohlmann het beschreef) met ‘cultureel links’. Het past in de lijn van besparingen op onderzoeksjournalistiek, openbare radio en - televisie of het sociaal werk. Het N-VA-kritische middenveld moet worden weggeveegd. Werknemers in de private sector worden voortdurend opgezet tegen werknemers in de socio-culturele sector. De culturele sector was nochtans, samen met de universiteiten, de eerste om haar verantwoordelijkheid op te nemen inzake corona, nog voor de disfunctionele kliek in de Vlaamse regering in actie kwam. Zij kan zelf het best bepalen hoe veilig te functioneren en wat ze daarvoor nodig heeft. Maar voor die autonomie, en de fondsen ervoor, zal strijd nodig zijn. Strijd en solidariteit

Toen Jambon en de zijnen vorig jaar dreigden meer dan 60% te besparen op de projectsubsidies schoot de culturele sector voor het eerst sinds heel lang in ééngemaakte actie. Tienduizenden verzamelden op verschillende acties in Brussel, bekende kunstenaars gebruikten hun platform en streden voor een terugdraaien van de besparingen. Voor het eerst sinds mensenheugenis stonden grote en kleine cultuurhuizen, freelancers en vaste werknemers schouder aan schouder. Bovendien ver-

klaarden de actievoerders zich solidair met andere sectoren getroffen door besparingen, en ondersteunden ze het sociaal werk in hun acties. Hoewel een gebrek aan lokale organisatie en het winterreces de strijd vroegtijdig platlegden, was het genoeg om Jambon de besparing eenmalig grotendeels te doen terugdraaien. Ook de minieme steunmaatregelen die er nu zijn voor kunstenaars, waren zonder die strijd wellicht ondenkbaar geweest. Als de sector opnieuw overwinningen wil boeken, zal ze opnieuw in actie moeten komen. Deze Vlaamse regering heeft geen enkele intentie te luisteren naar de culturele sector. Het oprichten van een crisiscel kan een goede stap zijn om de sector opnieuw te verenigen. De methodes schieten echter tekort. Onderhandelen met deze regering zal niets uithalen. In het beste geval werpt ze de grotere eventbedrijven een been toe, terwijl ze kleinere cultuurhuizen een arm afzaagt. Het oprichten van lokale comités van freelancers en werknemers uit de sector, die samen discussiëren over de volgende stappen en werken aan een actieplan zou een stap in de juiste richting zijn. Waarom niet opnieuw solidariteit tonen en deelnemen aan de geplande acties van de verpleegkundigen van het actiecomité ‘De Zorg in actie’ in een hernieuwde beweging?

Reuzegom: dodelijk hardvochtige ‘elite’ kijkt neer op werkvolk en migranten

nderhalf jaar nadat de jonge student Sanda overleed tijdens een ‘doop’ bij studentenclub Reuzegom, blijven de martelpraktijken nog nazinderen. Het ging om een groep jongeren die zichzelf elitair vond. Een jongere, niet toevallig net die jongere met een donkere huidskleur, werd de dood ingejaagd bij martelpraktijken die de andere jongeren een machtsgevoel moesten geven. Deze zelfverklaarde elite was niet te beroerd om meteen de crimescene op te kuisen toen duidelijk werd dat ze te ver waren gegaan. Binnenkort start het proces voor de rechtbank in Limburg.

Reu zegom had een reputatie. Studenten die erbij wilden horen, moesten bijvoorbeeld een jaar lang een konijn kweken om het vervolgens tijdens de doop eigenhandig af te maken. Hardvochtig en brutaal zijn, is een vereiste om tot de ‘elite’ te behoren. Een systeem waarin de ‘elite’ geselecteerd wordt op basis van de hardvochtige vernedering van anderen, is een ziek systeem. Uit het onderzoek blijkt onder meer dat de verantwoordelijken voor de dood van Sanda niet aarzelden om openlijk racistische slogans te roepen naar een bedelaar met een migratie-achtergrond. Tegen een zwarte bedelaar konden ze hun bevoorrechte machtspositie wel eens laten zien. ‘Handjes kappen, de Congo is van ons’, riepen ze. Dat is een slogan die ook gebruikt wordt door de neonazistische groep Schild & Vrienden, een andere club waar extreemrechtse fils-à-papa het voor het zeggen hebben. De leden van Reuzegom kwamen uit de villawijken rond Antwerpen. Het proces over de moord op Sanda vindt plaats in Limburg omdat één van de verdachten de zoon is van een persrechter in Antwerpen. De zoon van Antwerps provinciegouverneur Berx was eveneens lid, maar niet aanwezig op de doop. Berx distantieerde

Waar komen zo’n Reuzegom-leden na hun studies terecht? Eén van hen is praktijkassistent internationaal recht aan de KULeuven, bestuurslid van Jong N-VA in Antwerpen en loopt stage bij N-VA in het Europees Parlement. zich snel van de beslissing van haar zoon om bij Reuzegom te gaan, maar wie betaalde de topadvocaat die mee gestuurd werd naar het politieverhoor van haar zoon? Waar komen zo’n Reuzegom-leden na hun studies terecht? Eén van hen is praktijk-assistent internationaal recht aan de KULeuven, bestuurslid van Jong N-VA in Antwerpen en loopt stage bij N-VA in het Europees Parlement. Zowat alle sporen van Reuzegom op internet zijn uitgewist (want ja, ook dat krijgt de elite gemakkelijk gedaan), maar deze voor-

Hier kwam Sanda Dia om het leven. Toen de politie aankwam, hadden de leden van Reuzegom de site helemaal gepoetst om sporen uit te wissen...

malige Reuzegommer staat onder meer nog vermeld als organisator van de ‘jaarlijkse champagne TD’ in oktober 2016. In de aankondiging van dat feestje: “Ook in deze tijden van strakke begrotingsdiscipline zullen we de champagnekurken in alle richtingen laten knallen.” Voor de elite volstaat één flesje champagne vanzelfsprekend niet. De verantwoordelijke voor de dodelijke doop, de zogenaamde ‘schachtentemmer’, stelde in zijn campagne om in die functie verkozen te worden: “Het mag geen jaar worden

als in een bso-schooltje met een of andere allochtoon. Ik wil er volgend jaar echt een bruut jaar van maken. Ik wil er een gestoord bruut jaar van maken voor de elite die wij zijn.” De minachting tegenover gewone werkenden gaat naadloos over in openlijk racisme. Bruut werd het effectief. Dodelijk brutaal zelfs. De daders worden in het proces verdedigd door enkele bekende Antwerpse strafpleiters. Op de kosten voor hun verdediging moeten ze niet letten. Eerder kwamen ze er aan de KULeuven met een taakstraf van

af. Dertig uur martelen bleek goed voor een taakstraf van 30 uur. ‘Laks’ is een understatement om die sanctie te beschrijven. De ‘elite’ kan zich altijd net iets meer permitteren. Doorheen het onderzoek en straks ook op het proces wordt duidelijk hoe de zonen van het establishment neerkijken op gewone werkenden en migranten. Hieruit blijkt hoe ze zichzelf klaarstomen voor hun latere maatschappelijke positie door de brutaliteiten niet te schuwen. Dit is hoe de bazen en hun naaste medewerkers worden opgeleid.

ROSA

www.socialisme.be september 2020

Betoog mee tegen geweld op vrouwen

artnergeweld blijft in 2020 een groot probleem. Hoe komt het dat er, na #metoo en na Julie Van Espen, nog steeds geen zichtbare verandering is in België? Wat veroorzaakt dit structureel seksisme en welke concrete eisen kunnen we stellen om hiertegen te vechten? door

Janne (Gent)

Meer middelen nodig om geweld te bestrijden

Een van de grote problemen is dat slachtoffers van partnergeweld vaak geen aangifte doen bij de politie in geval van seksuele intimidatie of geweld. Dat komt enerzijds omdat ze zich nog steeds niet begrepen of serieus genomen voelen; op sommige politiecommissariaten wordt bijvoorbeeld pas na een vierde keer een proces-verbaal opgemaakt. Er moet dan ook meer geld gestopt worden in sensibilisering en preventie zodat het taboe doorbroken wordt. Slachtoffers van geweld moeten zich veilig voelen om klacht te kunnen indienen. Anderzijds doen vrouwen ook geen aangifte uit angst. Vrouwen blijven helaas nog vaak financieel afhankelijk van hun partner. Het geweld aanklagen en de relatie beëindigen, betekent dan in de armoede belanden. Daarom pleiten wij voor een minimumloon van 14 euro per uur en voor degelijke arbeidscontracten om zo ook de loonkloof tussen man en vrouw aan te pakken. We moeten de materiële voorwaarden creëren waardoor een vrouw zonder problemen kan beslissen om een onveilige relatie te verlaten. Het besparingsbeleid van de voorbije decennia heeft zeer diepe wonden geslagen. Zelfs al durven slachtoffers uit

de relatie te stappen, dan nog worden ze door de regeringen in de kou gelaten. De nood voor een degelijke herfinanciering van de sociale sector is dan ook hoog! Alleen door zo’n herinvestering kunnen we de slachtoffers op een gepaste wijze opvangen. Ze moeten terecht kunnen in voldoende opvangcentra en een degelijke begeleiding krijgen. De moord op Ilse Uyttersprot had eigenlijk vermeden kunnen worden. In 2014 werd de dader al eens veroordeeld voor partnergeweld. Toen kreeg hij zes maanden voorwaardelijke celstraf voor slagen en verwondingen ten aanzien van zijn ex-vriendin. Een lichte straf, hoewel de klacht toen vermeldde dat hij haar probeerde te wurgen. Na de moord op Ilse Uyttersprot werd duidelijk dat er meerdere andere beschuldigingen van stalking, intimidatie en geweld waren. De moord was dus geen eenmalig geval. De man had een verleden van geweldpleging. Lichte straffen, maar vooral ook het gebrek aan diensten voor dadertherapie met voldoende personeel om daders ook echt op te volgen, maken dat ze opnieuw kunnen toeslaan. Geen kapitalisme zonder seksisme

Helaas worden na zo’n drama nog

Betoging tegen geweld op vrouwen in november 2019. Foto: Liesbeth

vaak de foute conclusies getrokken. Zo reduceert men de gebeurtenissen soms tot ‘de foute keuze’ van de vrouw en negeert men dat dit geweld ingebakken zit in ons huidig systeem, het kapitalisme. Mensen worden niet gewelddadig geboren. De verkrachtingscultuur in de media, de vermarkting van vrouwenlichamen en dergelijke meer geven ons een vertekend beeld van de vrouw en wakkeren seksisme aan. De vrouw wordt anderzijds ook vaak tot een minderwaardige positie veroordeeld in dit systeem: vrouwen

werken vaker in ondergewaardeerde, slecht betaalde sectoren. Ze werken vaker deeltijds of ze krijgen de moeilijke opdracht om werk en gezin te combineren. Deze ongelijkheid verzwakt onze positie in de samenleving en dient enkel de belangen van de superrijken die hun winsten ermee op kunnen drijven. Het kapitalisme past de techniek van ‘verdelen om te heersen’ toe om de meerderheid van de bevolking tegen elkaar op te zetten – op basis van gender, afkomst, godsdienst. Ongelijkheid, uitbuiting

en onderdrukking zijn inherent aan dat systeem en het is belangrijk om die mechanismen bloot te leggen en samen ten strijde te trekken! Afspraak op 22 november in Brussel. Bouw mee aan de mobilisatie naar die betoging. Een grote nationale betoging met respect van de gezondheidsmaatregelen zou een krachtige stap zijn. Indien de gezondheidsmaatregelen een nationale betoging niet toelaten, kan op basis van een actieve mobilisatiecampagne gemakkelijker overgegaan worden tot kleinere lokale acties.

Recht op abortus door strijd verworven – ook de versoepeling zal strijd vergen!

e onzekerheid blijft over het lot van het wetsvoorstel om de termijn voor legale abortus te verlengen naar 18 weken, de bedenktijd te verkorten van een week naar 48 uur en abortus volledig uit de strafwet te halen. Wie zal een stap nemen in het uitbouwen van een beweging die de steun onder de bevolking mobiliseert?

door

Anja Deschoemacker

Van de indieners van het wetsvoorstel zijn er minstens twee politieke families in wie we geen enkel vertrouwen kunnen hebben. De liberale familie van Open VLD en MR verkoos in 2018 de regeringssamenhang in de rechtse regering Michel, met een “versoepeling” van de toegang tot abortus die er geen was, boven de stemming in het parlement. Begin dit jaar gaf Magnette al aan dat het voor de PS mogelijk was om het wetsvoorstel over een versoepeling te verhuizen naar de regeringsonderhandelingen met CD&V, dat zich steeds tegen deze versoepeling heeft uitgesproken. De sp.a is bereid tot alles om in een regering te stappen en het verleden van de groene partijen laat vermoeden dat ook zij bereid zijn dit thema terzijde te schuiven voor een plaatsje in de regering. Blijven nog over: Défi en PVDA/ PTB. Maar tot nu toe heeft geen van beiden in de afgelopen twee jaar een stap gezet om reële druk te zetten om dit thema erdoor te krijgen. Nochtans toont de geschiedenis van de strijd voor het recht op abortus dat een beweging opbouwen, die de ideeënstrijd aangaat in de klassieke en sociale media, maar vooral ook de strijd op straat brengt, de enige kans biedt om een reële verbetering af te dwingen.

van de tweede feministische golf in de jaren 1960 en ‘70. Ook in België verdedigden organisaties als Dolle Mina en het Vrouwen Overleg Komitee dit fundamentele recht onder de leuze “baas in eigen buik”. Een belangrijke rol werd gespeeld door enkele dokters rond Dr. Willy Peers, die in 1973 openlijk verklaarden abortussen te plegen. De aanhouding

van W. Peers leidde tot de oprichting van een Peers-comité, dat campagne voerde voor zijn vrijlating en voor de legalisering van abortus, met steunacties, petities, infoavonden en betogingen. Het thema begon zo de actualiteit te beheersen. In 1977 werd Dolle Mina Anne Léger opgepakt wegens het voeren van propaganda voor het recht op abortus. In die propaganda werden vrouwen verwezen naar twee abortusklinieken in Nederland, wat verboden was bij wet. De arrestatie en het protest ertegen leidde de beweging tot een nieuw hoogtepunt. Met een solidariteitscampagne en massale acties werd haar vrijspraak verkregen. In de jaren erop werd abortus in verschillende

ziekenhuizen uitgevoerd zonder echte vervolging. In de jaren 1980 waren er een reeks processen tegen dokters en verpleegkundigen. Onder druk van protest kwam het steeds tot tijdelijke akkoorden die niet verder gingen dan de niet-vervolging. Gevestigde partijen: machtspositie belangrijker dan vrouwenrechten

De twee politieke families – sociaaldemocraten en liberalen – die voor het recht op abortus pleitten, verkozen echter de kans om in een regering te stappen met de anti-abortuspartij CVP (nu CD&V), die toen nog incon-

Recht op abortus verkregen door 20 jaar strijd

Het recht op abortus was wereldwijd één van de belangrijkste strijdpunten

Op 15 juli hield campagne ROSA een actie voor het hoofdkwartier van N-VA in Brussel. Met 70 aanwezigen protesteerden we tegen de chantage van De Wever om het wetsvoorstel rond abortus van tafel te krijgen. (Foto: ODP News)

tournable was. Dat veranderde pas tegen het einde van de jaren ’80. Pas in 1990 werd de wet gestemd die abortus mogelijk maakte. Dit gebeurde met een meerderheid van sociaaldemocraten en liberalen tegen CVP en PSC (nu CDH) in. Voor de traditionele partijen ging de machtspositie steeds voor op een principiële houding tegenover vrouwenrechten. Ze namen nooit het voortouw in de beweging. Dat blijft zo vandaag. Sociaaldemocraten en liberalen tonen dat ze het recht wel in woorden verdedigen, maar dat de daden achterblijven. Dat de vorming van een federale regering nog steeds op zich laat wachten, maakt dat het koffiedik kijken is of er ooit nog een parlementaire stemming komt en of daar een meerderheid voor zal zijn. Op 11 juli zette N-VA-voorzitter Bart De Wever de toon met uitspraken die als niets anders dan chantage begrepen kunnen worden. Zijn partij gaat niet onderhandelen met een partij die “een wet die ik echt schandelijk vind” goedkeurt. In de voorlopige regeringsnota van De Wever en Magnette –aanvaard als basis voor de bubbel van vijf (N-VA, PS, sp.a, CD&V en CDH) - zou een verlenging naar 16 weken vermeld zijn. Wat met de volledige depenalisering en de wachttijd? Waarom wel 16 en geen 18 weken? De enige manier om verbetering in de nabije toekomst te garanderen, is het opbouwen van een beweging. Als er geen buitenparlementaire druk wordt gezet, wordt het de partijen gemakkelijk gemaakt om dit fundamentele vrouwenrecht als pasmunt te gebruiken. We roepen de PVDA/PTB op om die buitenparlementaire druk mee te beginnen opbouwen. Campagne ROSA volgt de zaak op de voet en roept alle vrouwenorganisaties op zich klaar te houden voor het opstarten van een campagne in het najaar.

dossier

Linkse Socialist

Kapitalisme: een obstakel in het stoppen van de pand

inds het begin van de gezondheidscrisis hebben we in verschillende artikelen de nadruk gelegd op de mate waarin pandemieën worden bevorderd door tegenstrijdigheden in het productiesysteem. De Covid-19 pandemie zelf komt voort uit deze tegenstrijdigheden, maar het is ook een factor die de tegenstellingen van het kapitalistische systeem aanscherpt. De instrumenten die nodig zijn om de gezondheidscrisis op te lossen, botsen op een concurrentielogica die de doeltreffendheid ervan ernstig aantast.

door een delegee uit de farmaceutische sector

De gezagscrisis in de wetenschap

We hebben een niveau van wetenschappelijke en technische kennis bereikt dat ongeëvenaard is in de geschiedenis van de mensheid. Dit stelt ons in staat om de wereld om ons heen nauwkeuriger te beschrijven, maar ook om voorspellingen te doen op een hele reeks natuurwetenschappelijke gebieden. Verschillende wetenschappers waarschuwden ten tijde van het ontstaan van SARS dat er andere virussen van de coronaviridae-familie zouden opduiken. Ondanks deze waarschuwingen heeft de logica van besparingen geleid tot een vermindering van de onderzoeksbudgetten voor deze kwesties. In België was er zelfs de vernietiging van de strategische voorraden van maskers die bij het begin van de crisis nochtans hard nodig waren. In zijn opgaande fase steunde het kapitalisme op de ontwikkeling van wetenschap en technologie in zijn strijd tegen het oude regime, het feodalisme. De burgerlijke klasse wilde alles onderwerpen aan de heerschappij van de rede. Filosofieën zoals het positivisme in de 19e eeuw waren gebaseerd op een totale en idealistische afhankelijkheid van de wetenschap en haar ontwikkeling om alle problemen van de mensheid op te lossen. Vandaag zijn we ver verwijderd van die periode. De wetenschappelijke waarheid wordt door een deel van de burgerij beschouwd als een obstakel voor de accumulatie van

Voor sommige kapitalisten is de crisis een kans om hun investering te laten renderen. Het maakt dat vaccins louter gezien worden als handelswaar en niet als een noodzakelijk instrument voor de volksgezondheid. kapitaal. Dat is hoe we het klimaatnegationisme en sommige andere standpunten van populisten als Trump moeten begrijpen. De gezagscrisis die alle burgerlijke instellingen treft - partijen, media, gerecht, parlementaire democratie ... – heeft ook impact op de wetenschap en al wie haar vertegenwoordigt. Zo waren er in verschillende landen betogingen tegen mondmaskers. Op sociale media hebben reeds bestaande anti-vaccinatiegroepen een tweede adem gevonden rond het idee dat een toekomstig vaccin tegen Covid-19 een chip zou bevatten die met 5G zou reageren om mensen op te sporen. Dit soort irrationeel discours is uiteraard een probleem in een ernstige gezondheidscrisis. Het is een resultaat van het feit dat de burgerij niet geloofwaardig is en zichzelf bovendien ondermijnt,

onder meer door bepaalde lagen binnen de burgerij die naar het voorbeeld van alt-right in de VS zaken als ‘post-waarheid’ of ‘alternatieve feiten’ verdedigen. Vaccin: concurrentiestrijd in plaats van samenwerking

O p 31 j u l i 2 0 2 0 vo l g d e d e Wereldgezondheidsorganisatie 165 onderzoeksprojecten voor een mogelijk vaccin tegen het coronavirus op. Daarvan waren er 26 in een klinische fase, dat betekent dat ze op mensen getest worden. Vijf waren in de laatste fase van de testen voor een aanvraag tot vergunning voor het verhandelen ervan wordt ingediend (Le Soir 7 augustus). Deze wedloop naar een vaccin is duidelijk een bron van speculatie. Eén van de bedrijven die voorop loopt, is het biotechbedrijf Moderna. Dat bedrijf heeft nu een waarde van 30 miljard dollar, terwijl het in 2019 een omzet had van nog geen 60 miljoen dollar. Voor sommige kapitalisten is de crisis een kans om hun investering te laten renderen. Het maakt dat vaccins louter gezien worden als handelswaar en niet als een noodzakelijk instrument voor de volksgezondheid. Dit wekt wantrouwen op bij de patiënten en het zorgt tegelijk voor een verspilling van middelen en tijd die beter benut kunnen worden door samenwerking. De wetenschap gaat immers vooral vooruit door transparante, collectieve en open discussie over

Socialistische voorstellen om de gezondheidscrisis aan Haal wetenschappelijk onderzoek uit de greep van de winstlogica

e Amerikaanse bioloog Jonas Edward Salk heeft het eerste poliovaccin uitgevonden. Salk heeft zijn vaccin nooit gepatenteerd om het breder beschikbaar te maken. Toen hem in een interview werd gevraagd wie het patent had, antwoordde hij: “Wel, de mensen zou ik zeggen. Er is geen octrooi. Zouden we de zon kunnen patenteren?”

Deze overwegingen zijn het tegengestelde van de aanpak van de multinationale farmaceutische bedrijven die zich in de race voor een vaccin tegen het coronavirus hebben geworpen. Ze hopen elk om de kip met de gouden eieren te vinden, vóór de concurrentie dit doet. Tussen 2000 en 2018 hebben 35 farmaceutische reuzen samen wereldwijd een nettowinst van 1.900 miljard dollar gemaakt! De Amerikaanse farmaceutische groep Gilead Sciences zag zijn aandelen in de beginfase van de wereldwijde coronaviruscris met 22% (het equivalent van 12 miljard dollar) stijgen omdat het erop lijkt dat een van zijn producten, aanvankelijk ontwikkeld tegen Ebola, de symptomen van Covid-19 kon behandelen. De beweegredenen van de farmaceutische

groep zijn geen mysterie: de groep aarzelt niet om tot 2000 dollar te vragen voor een maand behandeling tegen HIV in de Verenigde Staten. Ook in tijden van pandemie stoppen de bedrijven hun zoektocht naar winsten niet. Vandaag staat het wetenschappelijk onderzoek op farmaceutisch gebied op een kruispunt. Het is opgedeeld in een publiek en een privaat deel en wordt in de tang genomen door de logica van besparingen en winst. De gevolgen van onderfinanciering in de publieke sector en de verplichting om resultaten te behalen, die in de private sector kunnen worden benut, vormen een ernstige belemmering voor het bestaande potentieel. De logica van concurrentie op alle niveaus maakt het nog moeilijker. Als we

De logica van concurrentie op alle niveaus maakt het nog moeilijker. Als we sprongen in de fundamentele en toegepaste farmaceutische kennis willen zien, moeten we het wetenschappelijk onderzoek bevrijden van deze beperkingen.

sprongen in de fundamentele en toegepaste farmaceutische kennis willen zien, moeten we het wetenschappelijk onderzoek bevrijden van deze beperkingen. Vandaag kan alleen de samenwerking en de bundeling van het werk van verschillende onderzoeksteams de wetenschap vooruithelpen. Het is schandalig dat een van de grootste farmaceutische bedrijven van het land, GSK, begin dit jaar een herstructurering aankondigde die meer dan duizend jobs kan kosten! Dit illustreert hoe problematisch het is om deze vitale sector ten prooi te laten vallen aan de hebzucht van de grote aandeelhouders. Onze gezondheid is voor hen van minder belang dan hun dividenden. De hele sector moet in publieke handen komen, zodat de werkenden en de bevolking als geheel op democratische wijze kunnen beslissen wat en hoe er wordt geproduceerd. Dit zou de prijzen verlagen, de tekorten aan geneesmiddelen wegnemen en de inspanningen bundelen om nieuwe vaccins te ont-

wikkelen. Bovendien is het noodzakelijk omdat COVID-19 niet de laatste pandemie zal zijn: in een context van ecologische afbraak en bij gebrek aan planning, is er nu reeds een toename van het aantal pandemieën. Wij eisen:

• Massale publieke financiering van wetenschappelijk onderzoek. • De intrekking van octrooien en patenten. • Steun voor initiatieven om wetenschappelijke kennis te delen en samenwerking te organiseren. • Onderzoek en ontwikkeling moeten gericht zijn op toegankelijke gezondheidsinstrumenten zoals medische apparatuur, geneesmiddelen en vaccins. • De nationalisatie onder controle en beheer van de werkenden en de gemeenschap van de farmaceutische en biomedische sector.

De werkenden doen alles draaien, zij moeten beslissen!

n deze crisis werd het opnieuw aangetoond: zonder de arbeid en inzet van zorgpersoneel, winkelbedienden, chauffeurs, afvalophalers, … draait er niets. Het zijn de werkenden die het beste zicht hebben op hoe er geproduceerd wordt.

We mogen niet aanvaarden dat deze crisis wordt aangegrepen om maatre-

gelen rond preventie en bescherming te nemen zonder betrokkenheid van de

werkenden zelf. De arbeidersbeweging moet opkomen voor crisiscomités op elke werkplaats. Dat kan gebaseerd zijn op de CPBW’s (Comités voor Preventie en Bescherming op het Werk), in bedrijven met 20 tot 50 werkenden zonder CPBW kan een crisiscomité een goe-

de opstap zijn naar verplichte sociale verkiezingen voor een CPBW. Sinds het begin van de crisis probeerden de bazen echter om werkgroepen en comités op te zetten waarin het personeel niet vertegenwoordigd was. Er is een offensief nodig om ervoor te zorgen

dat de stem van de werkenden gehoord wordt. De werkenden moeten een centrale rol spelen in de planning van de beperkende maatregelen, het toezicht op de heropstart van productie en alles wat met bescherming van de werkenden te maken heeft.

www.socialisme.be 9 september 2020

demie inzichten en resultaten. Parallel aan en afhankelijk van de economische concurrentie tussen bedrijven in de farmaceutische sector is er concurrentie tussen economische blokken. Sinds het begin van de crisis heeft elke staat geprobeerd zichzelf naar voren te schuiven als degene die de crisis het beste heeft weten te beheersen. Discussies over telmethoden en toegestane vakantiezones zijn hieraan gekoppeld. Aan het begin van de pandemie probeerden sommige staten de volledige verantwoordelijkheid op China af te schuiven, dat van zijn kant probeerde het aantal gevallen te minimaliseren om niet nog meer gezag onder de bevolking te verliezen. Trump trok de Amerikaanse subsidies aan de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) in met het argument dat de Ethiopische voorzitter van de instelling te dicht bij het Chinese regime stond. De handelsspanningen in de wereldeconomie hebben ook gewogen op het antwoord op de crisis. In de zoektocht naar een vaccin doet elk economisch blok een poging. Rusland kondigde aan dat het dit najaar een vaccin zal verspreiden: Spoetnik V. Elk economisch blok stimuleert zijn eigen farmaceutische industrie om zo snel mogelijk met een vaccin te komen, maar ook om de bevoorrading van de eigen bevolking veilig te stellen. In deze wedloop zijn de enigen die zullen winnen de aandeelhouders die juist gegokt hebben. Het is ironisch dat zij winnen, want zij hoeven geen meter te lopen. De werkdruk in de onderzoeksteams is intens en zodra er een vaccin is, zal de werklast in de productiefaciliteiten fors opgevoerd worden om tegen zo laag mogelijke kosten te produceren. Het personeel in de sector moet zich nu al organiseren om niet geconfronteerd te worden

De hele dag horen of lezen we op televisie, sociale netwerken of in kranten hoe deze crisis ons leven beïnvloedt. Op school, op het werk, in onze vrije tijd, in ons gezinsen privéleven is alles op zijn kop gezet door de crisis. Daarom hadden we de nodige maatregelen moeten nemen. Een dergelijke pandemie vereist de mobilisatie van alle middelen die nodig zijn voor de bestrijding ervan. met crisiswetgeving, die de arbeidsvoorwaarden drastisch slechter maakt. Om de productie te maximaliseren is er het gevaar van een forse toename van de flexibiliteit en het inzetten van tijdelijke collega’s. Het antwoord zal alleen effectief zijn als het democratisch gepland is...

We hebben alle middelen om deze pandemie aan te pakken. Het komt erop aan om alles af te stemmen op de sociale noden. De hele dag horen of lezen we op televisie, sociale netwerken of in kranten hoe deze crisis ons leven beïnvloedt. Op school, op het werk, in onze vrije tijd, in ons gezinsen privéleven is alles op zijn kop gezet door de crisis. Daarom hadden

we de nodige maatregelen moeten nemen. Een dergelijke pandemie vereist de mobilisatie van alle middelen die nodig zijn voor de bestrijding ervan. Het was mogelijk om een drastische lockdown te vermijden of te beperken. Met massale tests op risicogroepen en in publieke ruimtes had dit gewaarborgd kunnen worden. We weten niet wanneer er een doeltreffend vaccin komt, maar we kunnen nu wel bepaalde dingen plannen. Hoe kunnen we vaccins in voldoende hoeveelheden produceren? Hebben we de nodige infrastructuur? Moeten we die bouwen? In de wetenschap dat een pandemie wordt bestreden op wereldschaal, moeten we nadenken over hoe we voldoende vaccins op wereldschaal kunnen produceren. Vandaag kan alleen de nationalisatie van de multinationale farmaceutische bedrijven ons in staat stellen om in deze behoefte te voorzien. Deze bedrijven beschikken al over wereldwijde toeleverings- en distributieketens en opgeleid personeel. Met de extra werkdruk zal het nodig zijn om mensen in dienst te nemen maar dan wel op basis van stabiele contracten en onder goede voorwaarden. De invoering van productieautomatisering kan zorgen voor een duurzaam menselijk werkritme. Dergelijke noodzakelijke maatregelen kunnen natuurlijk alleen gerealiseerd worden op basis van een sociale beweging die de controle op de productie en de verdeling van de rijkdom opeist voor de meerderheid van de bevolking. Een beweging waarin de meerderheid van de bevolking betrokken is, vormt meteen ook het beste wapen tegen diegenen die allerhande irrationele theorieën verspreiden voor hun eigen persoonlijke glorie. Dit is waar LSP-leden die in de farmaceutische sector werken voor opkomen. Sluit je bij ons aan!

te pakken Voor een planmatige aanpak van de crisis!

e universiteit van Luik heeft onlangs een speekseltest ontwikkeld om iedereen aan de universiteit wekelijks te screenen: studenten, professoren en andere medewerkers. Alles samen gaat het om 30.000 mensen. “Het is een experiment dat nooit elders is uitgevoerd,” legt de rector uit. “Doorgaans testen we vooral zieke mensen. Nu kunnen we informatie verzamelen over hoe het virus zich verspreidt en hoeveel mensen negatief zijn in een gemeenschap als de universiteit met 30.000 mensen.” Het is uiteraard geen toeval dat deze aanpak ontwikkeld wordt in een openbare structuur en niet in de vele private

chemische of farmaceutische bedrijven in ons land. Het werpt bovendien de vraag op waarom deze aanpak niet

veralgemeend wordt. We hebben een systematische benadering nodig die de pandemie op een gecoördineerde manier aanpakt door de beschikbare middelen samen te brengen en ze vervolgens in te zetten waar ze het meest effectief zijn, zonder dat de winsthonger van de aandeelhouders een obstakel vormt. Alle apparatuur die de inspanningen van het zorgpersoneel kan ondersteunen, moet onverwijld worden opgeëist.

Evenzo moeten fabrieken waarvan de productie kan worden omgevormd om de bevoorrading van ziekenhuizen veilig te stellen, worden opgeëist in het kader van een plan voor de massaproductie van apparatuur. We mogen de beslissingen hierover niet overlaten aan de willekeur van de bazen, die sinds het begin van deze crisis voldoende aantoonden dat onze gezondheid niet hun zorg is.

Een publieke gezondheidsdienst

et belang van de gezondheidszorg is nog nooit zo duidelijk geweest voor grote delen van de bevolking. Deze steun moet worden aangegrepen om enorme investeringen te eisen voor een efficiënte gezondheidsdienst die niet als een bedrijf met winstoogmerk wordt beheerd.

Al meer dan dertig jaar hebben de overheden de middelen voor gezondheidszorg op dieet gezet, wordt de toegang tot studies geneeskunde beperkt door een numerus clausus, wordt het aantal ziekenhuisbedden afgebouwd, wordt het medisch, paramedisch en technisch personeel onderbetaald, … Dit alles gebeurde met het argument dat de begroting op evenwicht moest worden gebracht. De werkomstandigheden zijn zo slecht dat een groot deel van de verpleegkundigen dit beroep slechts gedurende een periode van 5 tot 10 jaar daadwerkelijk uitoefent. Net voor het begin van

de coronaviruscrisis publiceerden het Federaal Expertisecentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) en de KU Leuven een studie die aantoont dat één op vier verpleegkundigen niet tevreden is met hun werk, 36% risico loopt op een burn-out en 10% overweegt het beroep te verlaten. Volgens dezelfde studie zorgt het daaruit voortvloeiende tekort aan personeel ervoor dat een verpleegkundige in een Belgisch ziekenhuis gemiddeld 9,4 patiënten verzorgt, terwijl internationaal wordt aangenomen dat de kwaliteit van de zorg niet meer gegarandeerd is als er meer dan 8 patiënten per verpleegkundige zijn.

Er is nood aan een publieke gezondheidszorg met voldoende middelen om de verschillende zorgniveaus op elkaar af te stemmen, tot en met de medische buurtcentra en de thuiszorg.

Daarnaast heeft de vermarkting van de sector ertoe geleid dat het management van ziekenhuizen, diensten die essentieel zijn voor het goed functioneren, uitbesteed heeft aan onderaannemers die vaak met onzekere contracten werken. Er is vandaag nochtans meer dan ooit nood aan voldoende geschoolde en gemotiveerde medewerkers op vlak van logistiek, administratie of onthaal. Er is nood aan een publieke gezondheidszorg met voldoende middelen om de verschillende zorgniveaus op elkaar af te stemmen, tot en met de medische buurtcentra en de thuiszorg. Dit systeem moet ook de geestelijke gezondheidszorg integreren om niet alleen het hoofd te bieden aan de explosie van burn-out, maar ook aan de vele psychologische problemen, als gevolg van het isolement en de hoge werkdruk.

Aan het begin van de gezondheidscrisis publiceerden we een langer programma onder de titel: “Covid-19 pandemie crasht het kapitalisme. Systeemverandering nu!” Dat programma vertrekt van de vaststelling dat het kapitalisme een obstakel is om levens te redden en dat een grondige reorganisatie van de samenleving op socialistische basis dringend nodig is. De voorstellen hierboven zijn op dit programma gebaseerd. De volledige tekst en verwijzing naar een pdf ervan vind je op: https://nl.socialisme.be/82538/

Internationaal

Linkse Socialist

Meerdere crisissen in Libanon, één boosdoener: het kapitalisme

p dinsdag 4 augustus was er een explosie in de haven van Beiroet. Daarbij kwamen 200 mensen om het leven, er vielen meer dan 6.500 gewonden en 300.000 mensen werden dakloos. Het aantal besmettingen met Covid-19 neemt ondertussen verder toe. Aan het begin van de zomer dreigde al hongersnood. Dit zal enkel erger worden want bijna 80% van de tarwe in Libanon wordt ingevoerd langs die ene haven die nu verwoest is. De ramp versterkt de verschillende crisissen die het land al troffen. door

Amar (Brussel)

“Het Zwitserland van het Midden-Oosten”

Na de onaf hankelijkheid in 1943 profiteerde Libanon van de naoorlogse economische bloei. Omdat het land al een grote diaspora had, koos het ervoor om de instroom van vreemde valuta in het land te gebruiken om het banksysteem sterk te ontwikkelen. Dat stelde Libanon in staat om ‘het Zwitserland van het Midden-Oosten’ te worden, onder meer door maatregelen zoals een strikt bankgeheim. Libanon werd een belastingparadijs. Dit zorgde voor een enorme groei van het bruto binnenlands product (BBP), die echter grotendeels gebaseerd was op de financiële sector waardoor deze zeer ongelijk was. Dit niet-geïndustrialiseerde land nam dus het voortouw in één sector, die van de financiën, om internationale investeerders tevreden te stellen. Ondertussen werden geen andere economische structuren ontwikkeld. De Russische revolutionair Leon Trotski omschreef dergelijke processen in zijn tijd als voorbeelden van “ongelijke en gecombineerde ontwikkeling”. Dit fragiele politieke en economische evenwicht begon al snel te wankelen, toen in 1975 een burgeroorlog uitbrak. De oorlog eindigde in 1989 met 200.000 burgerslachtoffers. Na de burgeroorlog werd Libanon heropgebouwd. Begin jaren 1990 was het neoliberale credo ‘Er is geen alternatief’ dominant. Dit beleid heeft de Libanese bevolking niet gespaard. Er werd geprobeerd om de economie, net als voor de burgeroorlog, opnieuw te ontwikkelen door een instroom van buitenlandse valuta op gang te brengen. Tegelijk werden de krijgsheren de nieuwe politieke partijleiders, waarbij de macht van vader op zoon overgaat. Deze ‘zaïms’ (leiders) hebben in Libanon het politieke, sociale en economische status quo in stand gehouden, dat geen ruimte liet voor gelijk welke hervorming. Het fragiele machtsevenwicht kwam hen goed uit: het gevaar van een nieuwe burgeroorlog kon ingeroepen worden om sociale onrust de kop in te drukken. Samen met het cliëntelisme liet het hen toe om aan de macht te blijven. Daarvoor was geld nodig: de afgelopen decennia kwam

dat vaak van corruptie met overheidsmiddelen of van regionale machten (vooral Iran of Saoedi-Arabië die hun lokale bondgenoten steunden). Het systeem kraakt, de massa’s in opstand

Tot de zomer van 2019 beloonden de banken de beleggers met tarieven van meer dan 10%. Wanneer de financiële wereld echter zo sterk is losgekoppeld van de economie, ontstaat er een speculatieve zeepbel die op een bepaald moment kan uiteenspatten. Dit is wat er in 2019 in Libanon gebeurde. Financiële speculatie georganiseerd door de centrale bank en de politieke kaste liet een kleine elite toe om heel rijk te worden. Vandaag moet het Libanese volk daar de prijs voor betalen. Het was tegen deze achtergrond dat eind 2019 een massale protestbeweging uitbarstte. Een nieuwe reeks belastingen, onder meer op WhatsApp, was de vonk die de woede veranderde in een opstand. Bijna twee miljoen mensen kwamen op straat, in een internationale context van massaprotesten. De mobilisaties overstegen de religieuze en sektarische opdelingen. De economische situatie werd onder-

tussen nog rampzaliger: de inflatie van voedselprijzen wordt op 150% geschat en de monetaire inflatie op ongeveer 400%. De schuld van het land bedraagt 170% van het BBP (de op twee na grootste ter wereld). Het werkloosheidscijfer loopt op tot 50% van de actieve bevolking, terwijl een groot deel van de economie nog steeds informeel is. Al deze cijfers zijn verergerd door de gezondheidscrisis met Covid-19, die al in mei 2020 leidde tot protestbewegingen, die een echo vormden van de ‘cederrevolutie’ eind 2019. De regering van ‘technocraten’ die werd opgezet na de beweging van 2019 slaagde er niet in om de Covid-19 crisis te beheersen. Alles liep vast en ondertussen zit meer dan de helft van de bevolking onder de armoedegrens!

Er is een onderzoekscommissie opgezet maar hoe kan men in een corrupte staat iets constructiefs verwachten van justitie? Hoe kunnen we verwachten dat justitie zal optreden tegen haar eigen regering en premier Hassan Diab, wiens regering enkele weken voordien nog op de hoogte was gebracht over de risico’s van de ongecontroleerde opslag van dit product in de haven? Er is nood aan een onafhankelijk onderzoek door verkozen vertegenwoordigers van de families van de slachtoffers en van het personeel van de haven en de douane. De werkenden en armen vergissen zich niet en weten wie de echte schuldigen zijn: het volledige establishment. Een paar dagen na de explosie was er straatprotest met de slogan “Allemaal, betekent allemaal.”

De ramp in Beiroet

De oplossing ligt op straat

Vervolgens was er de explosie van 4 augustus. Deze werd veroorzaakt door ammoniumnitraat dat in de haven van Beiroet zonder enige veiligheidsmaatregel werd opgeslagen. De echte schuldige moet gezocht worden bij het systeem en de opeenvolgende regeringen die een corrupte staat zonder veel openbare diensten hebben gecreëerd.

Het lijdt geen twijfel dat er op dit moment dringend behoefte is aan humanitaire hulp om zoveel mogelijk levens te redden die bedreigd worden door onveiligheid en honger. Zelfs indien er miljoenen dollars toestromen om de bevolking te helpen, zal dit slechts hulp op korte termijn zijn. Het probleem moet bij de wortel aangepakt worden. Er moet een einde komen aan het sektarische systeem dat dient om de bevolking te verdelen en de elite toestaat om steeds rijker te worden. De samenleving moet bovenal georganiseerd worden om tegemoet te komen aan de noden van de bevolking, waarbij de rechten van de verschillende gemeenschappen worden gegarandeerd. De eisen van de beweging in 2019 blijven actueel: het creëren van sociale zekerheid, het verbeteren van de rechten van

Er is een onderzoekscommissie opgezet maar hoe kan men in een corrupte staat iets constructiefs verwachten van justitie?

Eind 2019 was er al een uitbarsting van volkswoede. Dat protest moet nu voortgezet worden!

vrouwen, het verbeteren van de infrastructuur … Een andere cruciale kwestie, zowel in Libanon als elders, is die van de volledige kwijtschelding van de publieke schulden, zonder compensatie tenzij op basis van bewezen behoefte. Dergelijke maatregelen kunnen alleen door de werkenden en onderdrukten afgedwongen worden. Van de officiële ‘internationale gemeenschap’ valt niets te verwachten. De inmenging door buitenlandse kapitalistische mogendheden is immers rechtstreeks verantwoordelijk voor de situatie in Libanon. Dit geldt voor de regionale imperialistische krachten, zoals Israël, Iran en Saoedi-Arabië, die Libanon al jarenlang gebruiken als een arena voor hun politieke confrontaties. Het geldt ook voor de westerse imperialistische machten, zoals Frankrijk, die de natuurlijke grondstoffen van het land plunderen. Zo sloot de Franse multinational Total een lucratieve deal ter waarde van meer dan 200 miljard dollar over een periode van 20 jaar. Dit zal de ongelijkheden tussen Libanon en Frankrijk, maar ook tussen de Libanese kapitalisten en de massa’s werkenden en armen in het land verder verdiepen. Er wordt momenteel ook gesproken over financiële steun door het IMF. De ervaring leert ons dat dergelijke steun nooit zonder voorwaarden van nieuwe besparingen komen. Strijdcomités

In de straten van Beiroet is er een enorme solidariteit. Op sommige plaatsen zijn zelfs hulpcomités opgezet om de opruim, verdeling van voedsel en onderdak te organiseren. Deze comités zijn nuttig om ervoor te zorgen dat de humanitaire hulp democratisch wordt beheerd en niet verdwijnt in de zakken van de elite en corrupte topambtenaren. Het is ook belangrijk om deze comités uit te bouwen tot het hoofdkwartier van de strijd voor de sociale eisen die nodig zijn om de ellende en de onzekerheid van de bevolking aan te pakken. Er is geen tekort aan behoeften: voedsel en huisvesting voor de armen en daklozen, investeringen in gezondheidszorg en openbare diensten, opbouw van de infrastructuur van het land … Om dit mogelijk te maken, moet het fortuin van de Libanese kapitalistische klasse in beslag worden genomen. De hefbomen van de economie moeten uit de greep van deze parasiterende elite gehaald worden om ze onder de democratische controle en beheer van de werkenden en onderdrukten te plaatsen. Elke stap in deze richting, die van het democratisch socialisme, zal tot ver buiten de grenzen van het land vurig worden gesteund. De hele regio snakt naar het einde van de dictatuur van de markt.

internationaal

www.socialisme.be september 2020

Covid-19 uitbraak gebruikt als excuus om verkiezingen uit te stellen. Activisten vervolgd.

Hongkong: Chinese dictatuur voert repressie op

e goedkeuring van de wet op de nationale veiligheid in Hongkong is het startpunt van een nieuwe periode van repressie door de Chinese Communistische Partij (CCP). Het doel was om de massale opstand, die in juni 2019 begon, de kop in te drukken. De nieuwe wet volstond echter niet om Hongkong te ‘stabiliseren’. Een nieuwe golf van Covid-19-besmettingen werd gebruikt als voorwendsel om de geplande verkiezingen voor de Legco (Wetgevende Raad) met minstens een jaar uit te stellen.

artikel door Jo Yan (Socialist Action), geredigeerd door Eugenio (Brussel)

Massale diskwalificaties

Op 30 juli diskwalificeerde de regering twaalf kandidaten voor de verkiezingen voor de Wetgevende Raad, die oorspronkelijk op 6 september zouden plaatsvinden. Deze laatste golf van diskwalificaties trof zelfs gematigde pan-democratische politici, en niet alleen ‘lokalisten’ (Hongkongnationalisten) en ‘radicalen’. De CCP wil duidelijk een grootschalige diskwalificatie van oppositiekandidaten omdat de positie van haar lokaal bestuur chaotisch en onstabiel is. Zelfs met een kiesstelsel dat sterk in het voordeel van CCP-gezinde partijen is opgesteld, vreest de dictatuur een verlies van controle. De Wetgevende Raad heeft weinig te zeggen, maar de CCP kan het zich niet veroorloven om de controle erover te verliezen. Als de oppositie meer dan de helft van de zetels zou winnen, kan dit de regering van Hongkong verlammen en leiden tot een constitutionele crisis. Misschien nog belangrijker is dat zo’n verkiezingsresultaat het officiële verhaal van de CCP-dictatuur zou doorprikken. Tot hiertoe stelde Peking dat het protest in Hongkong slechts gedragen werd door een handvol, door buitenlandse krachten gesteunde, individuen. Het zou de Chinese massa’s ertoe kunnen brengen de CCP-versie

Het beleid van Xi Jinping is niet alleen gericht op het onderdrukken van de strijd in Hongkong. Het maakt deel uit van de grotere fractiestrijd binnen de CCP. van de gebeurtenissen in twijfel te trekken, hetgeen de protestbeweging naar het Chinese vasteland kan helpen verspreiden. Verkiezingen uitgesteld

Het regime is nog steeds getraumatiseerd door de resultaten van de gemeenteraadsverkiezingen van november. Toen gingen 87% van de zetels naar oppositiekandidaten. Het regime heeft er geen vertrouwen in dat het bij de verkiezingen voor de Wetgevende Raad anders zou zijn, zelfs na de laatste diskwalificaties. Op 31 juli werd daarom aangekondigd dat de verkiezingen met een jaar worden uitgesteld. In het kader van de harde binnenlandse en buitenlandse strijd, waaronder spanningen aan de top van de Chinese staat, kan Xi Jingping niet toestaan dat

Jeff Bezos moet dokken: Amazon-taks afgedwongen in Seattle

e campagne Tax Amazon en de werkende klasse van Seattle behaalden op 6 juli een historische overwinning. Na drie jaar strijd tegen de rijkste man ter wereld, Jeff Bezos, en tegen het politieke establishment, werd een belasting op big business afgedwongen op de gemeenteraad van Seattle. Deze taks zal naar schatting 210 tot 240 miljoen dollar per jaar opbrengen. Hiermee kunnen tienduizenden groene en degelijke jobs gecreëerd worden door de bouw van betaalbare huisvesting. Deze overwinning was volledig te danken aan de kracht van de beweging en de dreiging om de Amazon-taks naar de stembus te brengen met een referendum als de gemeenteraad niets deed. Deze offensieve overwinning is een historisch voorbeeld van de kracht van de klassenstrijd, en het kon niet op een beter moment komen. Steden en staten in het hele land drukken extreme besparingen door als reactie op de door de pandemie veroorzaakte begrotingstekorten, terwijl we weer een diepe crisis van het kapitalisme tegemoet gaan. We zien hoe de heersende klasse probeert om de kosten van hun recessie weer af te wentelen op de werkende bevolking, zoals dit gebeurde tijdens de Grote Recessie van 200809 toen grote bedrijven werden gered en de werkenden ervoor opdraaiden. Ter wijl biljoenen in Wall St reet

worden gepompt, hebben de werkenden slechts een eenmalige bijdrage gekregen die zelfs niet de helft van de gemiddelde huur van Seattle bedraagt, en het extra geld voor werkloosheidsuitkeringen liep in juli af terwijl de werkloosheid nog erg hoog is. Het hoeft niet zo te zijn, en onze overwinning in Seattle maakt dat duidelijk. De campagne Tax Amazon en socialistisch gemeenteraadslid Kshama Sawant speelden een essentiële rol in de harde strijd om deze taks op grote bedrijven af te dwingen. Het toont dat een strijdbare benadering, gericht op mobilisatie, loont. • Uitgebreid dossier: ‘Hoe de Amazon-taks werd afgedwongen’ op https://nl.socialisme.be/84119/ • Volgende maand zullen we dieper ingaan op de presidentsverkiezingen en de situatie in de VS

zijn gezag aangetast wordt. Het uitstellen van de verkiezingen zal echter voor extra instabiliteit zorgen. Als de CCP de hardste opstelling volgt, zal het voor volledig vervalste verkiezingen gaan. Xi Jinping vreest echter dat dit een golf van sancties kan veroorzaken. Voor Westerse regeringen gaat het niet om de democratische rechten van de bevolking, maar wordt de situatie in Hongkong gebruikt in hun concurrentiestrijd met China. Problemen binnen de CCP

Het beleid van Xi Jinping is niet al-

leen gericht op het onderdrukken van de strijd in Hongkong. Het maakt deel uit van de grotere fractiestrijd binnen de CCP. Een deel van de Chinese elite is niet akkoord met het gevoerde beleid, omdat dit gezien wordt als schadelijk voor de Chinese belangen in het buitenland. Tegelijk moet Xi binnenlands protest onderdrukken. Dit protest zal wellicht toenemen door de economische crisis en de ongekende stijging van de werkloosheid. Xi Jingping zal niet vrijwillig overgaan tot toegevingen. Vandaag kan hij enkel de repressie verder opvoeren. Dit maakt echter geen einde aan de woe-

de onder de bevolking van Hongkong. China en Hongkong gaan een periode van revolutie en contrarevolutie in. Massastrijd op het Chinese vasteland is van cruciaal belang. We moeten deze strijd ondersteunen met een socialistisch programma gericht op de ontmanteling van de CCP-dictatuur en het kapitalistische systeem dat deze dictatuur aan de macht houdt. Internationale solidariteit met werkenden en jongeren in China en Hongkong zal noodzakelijk en belangrijk zijn. LSP en haar internationale organisatie, International Socialist Alternative, bereiden zich daarop voor.

Wit-Rusland / Belarus: eindspel ingezet voor Loekasjenko

e presidentsverkiezingen van 9 augustus werden vervalst door Loekasjenko die naar eigen zeggen 80% van de stemmen haalde. Eerder liet hij alle andere kandidaten diskwalificeren. Enkel de vrouw van één van hen werd toegelaten, volgens Loekasjenko kon een vrouw immers toch geen president worden. Deze toevallige kandidate, Tikhonovskaja, diende klacht in tegen het resultaat maar moest het land verlaten. De vervalste verkiezingen waren de druppel die de emmer deden overlopen. Eerder was er de rampzalige houding tegenover het Covid-19 virus dat volgens Loekasjenko een “les voor druggebruikers en rokers” was. Het regime weigerde maatregelen te nemen. De aanvankelijke repressie tegen het protest werkte averechts: de beweging bleef aangroeien. Stakende arbeiders stelden bovendien eisen zoals de afschaffing van aanvallen op arbeidscontracten, pensioenen en werklozen. De roep voor het ontslag van Loekasjenko weerklonk steeds luider. Een poging van Loekasjenko om zijn aanhang te mobiliseren, werd ruim overtroffen door mobilisatie van de oppositie. Het massale karakter van het protest dwong het regime om de opgepakte betogers vrij te laten. Toch bleef Loekasjenko dreigen met nieuw geweld en verklaarde hij dat de betogers marionetten waren van buitenlandse regimes, een poging om het protest in dezelfde hoek te duwen als Euromaidan in Oekraïne. Het protest kent een grote mate van spontaniteit. De officiële oppositiepartijen doken onder toen Covid-19 zijn intrede deed. De vakbonden staan zwak: de officiële vakbondsfederatie is met het regime verbonden, de onafhankelijke vakbonden zijn klein en deden geen voorstellen om de strijd vooruit te helpen. Militanten van deze

onafhankelijke vakbonden spelen wel een belangrijke rol. Het spontane karakter verklaart waarom er weinig politieke spandoeken worden meegedragen en waarom de eisen vaak beperkt worden tot de roep om nieuwe verkiezingen. Dat volstaat niet: het vervangen van wie aan het hoofd van het systeem staat, verandert het systeem niet. Wij zijn solidair met de betogingen

en stakingen. We hebben geen vertrouwen in bankiers of diplomaten, we verwerpen tussenkomsten door het westerse imperialisme of Rusland. De stakingen moeten hun politieke onafhankelijkheid bewaren en de strijd doorzetten tot Loekasjenko weg is. De stakerscomités moeten zich onderling coördineren en samenwerken met vertegenwoordigers van studenten en burgers om een revolutionaire constituerende vergadering te organiseren die beslist hoe het land in het belang van de werkende bevolking wordt bestuurd. Lees meer via: https://nl.socialisme.be/ tag/wit-rusland

Stakende arbeiders in Wit-Rusland. De arbeidersklasse komt in actie!

sociaal

Linkse Socialist

Uit de archieven van de klassenstrijd

Tegen het kolonialisme: het congres van de Volkeren van het Oosten (1920)

onderd jaar geleden, van 31 augustus tot 7 september 1920, werd in Bakoe (Azerbeidzjan) het Congres van de Volkeren van het Oosten gehouden, waaraan meer dan 2.000 afgevaardigden uit Azië deelnamen.(1) Dit congres was voornamelijk gewijd aan de strijd tegen het kolonialisme en imperialistische overheersing.

door

Guy Van Sinoy

Het congres werd georganiseerd door de Derde Internationale, de Comintern. Die had net haar tweede wereldcongres gehouden in augustus 1920, waarbij de politieke partijen die zich erbij wilden aansluiten gevraagd werd om “elke emancipatiebeweging in de kolonies te steunen, niet in woorden maar in daden, om in de harten van de arbeiders broederlijke gevoelens te vestigen tegenover de werkende bevolking van de kolonies en de onderdrukte volkeren, om onder de troepen een voortdurende agitatie te handhaven tegen elke onderdrukking van de koloniale volkeren.” Bij de opening van het congres verklaarde Zinovjev, afgezant van de Derde Internationale, wat er op het spel stond: “We willen een einde maken aan de overheersing van het kapitaal over de hele wereld. We zijn ervan overtuigd dat we uitbuiting pas definitief kunnen afschaffen als we het revolutionaire vuur niet alleen in Europa en Amerika aansteken, maar in de hele wereld, als we worden gevolgd door dat deel van de mensheid dat Azië en Afrika bevolkt.” Het organiseren van zo’n congres met bijna 2.000 afgevaardigden die veel verschillende talen spraken, was geen sinecure. Het congres werd voorafgegaan door de verkiezing van een

bureau van 32 leden (16 communisten en 16 niet-communisten), allen afkomstig uit onderdrukte landen. Elk lid sprak in zijn of haar eigen taal, de toespraak werd simultaan vertaald in het Russisch, en vervolgens werd de Russische vertaling op haar beurt vertaald in de andere talen. Dit gebeurde door activisten die in de zaal per taalgroep samen zaten. O nde r de 20 0 0 afgeva a rd igden waren er slechts 55 vrouwen. Afgevaardigde Naciye Hanim bracht het standpunt van de vrouwen: “De strijd van de communistische vrouwen van het Oosten zal nog moeilijker zijn, omdat zij ook het despotisme van de mens zullen moeten bestrijden. Dit zijn onze belangrijkste eisen: - Volledige gelijkheid van rechten; - Het recht van vrouwen op algemeen of beroepsonderwijs op alle scholen; - Gelijke rechten voor mannen en vrouwen in het huwelijk. Afschaffing van polygamie; - Volledige toelating van vrouwen tot alle administratieve en wetgevende functies; - Organisatie in alle steden en dorpen van comités voor de bescherming van de rechten van de vrouw; De kwestie van hoofddoek komt pas achteraan in de lijst van prioriteiten.” John Reed (2), afgevaardigde van de

Affiche voor het congres

Communistische Partij van Amerika sprak in deze bewoordingen: “NoordAmerika wordt bewoond door tien miljoen zwarten. Hoewel ze Amerikaanse burgers zijn met gelijke rechten, hebben mensen met kleur geen politieke of burgerrechten. Om de aandacht af te leiden van de eisen van de Amerikaanse arbeiders, zetten hun uitbuiters hen

aan tot het vervolgen van zwarten, waardoor ze opzettelijk een rassenoorlog uitlokken.” Reed voegde er aan toe dat collectieve strijd noodzakelijk was. Aan het einde van het congres verklaarde Zinovjev enthousiast: “Zeventig jaar geleden riep Karl Marx uit: ‘Proletariërs van alle landen, verenig u!’ Wij, zijn discipelen,

Onderzoek naar Bende van Nijvel blijft falen: “Schandalig. Respectloos. Gevoelloos.”

ind juni verscheen een open brief (1) aan de onderzoeksrechter van Charleroi die belast is met het onderzoek naar de Bende van Nijvel. De aanleiding was de huiszoeking en inbeslagname van gegevens bij mevrouw Marie-Jeanne Callebaut op 18 juni. door

Wilfried

Na de aanslag van de Bende van Nijvel in Aalst in november 1985 bleef mevrouw Callebaut als weduwe achter. Haar man werd slachtoffer van de raid. In plaats van te berusten in een slachtofferrol ging ze actief op zoek naar antwoorden op de vele vragen. Ze knoopte contacten aan met nabestaanden, journalisten, speurders … Zo bouwde ze een archief en kennis

op, nu al 35 jaar. Ze zocht steeds mensen die, zoals zijzelf, het onderzoek wilden vooruithelpen. Al gauw stelde ze vast dat diegenen die het onderzoek wensen te saboteren, machtiger zijn. Dit werd nogmaals bevestigd. Op 18 juni werd haar persoonlijk archief in beslag genomen, onder het mom dat deze archieven vollediger zijn dan het dossier

van de onderzoekers. In plaats van te onderzoeken hoe het komt dat bewijsstukken en ander materiaal verloren is gegaan, werd een huiszoeking gedaan bij mevrouw Callebaut. In zijn open brief schrijft Mark De Wit, een medestander van het eerste uur, aan de onderzoeksrechter: “Door uw actie neemt u deze nabestaande af wat haar het dierbaarst is. Haar persoonlijke nota’s, waar ze jaren aan gewerkt heeft om haar verdriet te verwerken; in een poging om het onbegrijpelijke te begrijpen. Dit was haar levenslange zoektocht naar de waarheid. U kon mevrouw Callebaut niet harder treffen.” De inbeslagna-

zijn volgelingen, moeten dit motto vervolledigen en zeggen: Proletariërs van alle landen, onderdrukten van de hele wereld, verenig u!” Er kwam geen tweede Congres van de Volkeren van het Oosten. Na de dood van Lenin in 1924 verzette Stalin zich tegen elk vooruitzicht op een wereldrevolutie. Zinovjev werd gearresteerd, berecht in een schijnproces en neergeschoten in 1936... Noten

me van het archief is: “Schandalig. Respectloos. Gevoelloos. Een regelrechte intimidatie van een nabestaande.” Het is inmiddels duidelijk dat de malversaties in het onderzoek te verklaren zijn door sabotage en lekken die zich in de nabijheid van de procureurs zelf moeten bevinden. Het onderzoek naar de Bende is die naam nooit waardig geweest. Het is hallucinant wat er allemaal kan in een staat die zichzelf een ‘rechtstaat’ noemt. (1) We publiceerden deze brief op: nl.socialisme.be/84071/

1. Onder andere: Arabieren, Armeniërs, Chinezen, Koreanen, Georgiërs, Hindoes, Ingoesjen, Israëlieten, Japanners, Koumyks, Kirgiziërs, Koerden, Ossetiërs, Perzen, Russen, Tadzjieken, Tsjetsjenen, Turkmenen, Turken, Oezbeken. 2. John Reed, Amerikaans journalist die het verhaal schreef over de Russische Revolutie die de wereld schokte. Hij werd een communist en nam deel aan het Bakoe-congres. Kort nadien stierf hij in Moskou aan tyfus. Hij werd amper 33 jaar. De bolsjewieken hielden een officiële begrafenis en hij werd begraven op het Rode Plein, in de necropolis van de Kremlinmuur, zoals de revolutionairen van 1917 wier strijd hij had beschreven.

waar LSP voor staaT

e technische en wetenschappelijke mogelijkheden van de mens zijn nog nooit zo uitgebreid geweest. Er is nog nooit zoveel rijkdom geweest als vandaag maar die is ook nog nooit zo ongelijk verdeeld geweest. Slechts 2000 miljardairs bezitten meer geld dan 60% van de wereldbevolking. Ook in België worden de rijken steeds rijker en de armen steeds armer. Terwijl de bedrijven recordwinsten maken en speculanten hun kapitaal vermenigvuldigen wordt de neokoloniale wereld geteisterd door oorlog en hongersnood. In de ontwikkelde kapitalistische landen is het enige antwoord op werkloosheid de jacht op werklozen en werkonzekerheid. Het kapitalisme verkeert in diepe crisis maar het zijn de mensen, het milieu en de dieren die er het slachtoffer van worden.

Stop de privatiseringen

Hoewel werkenden de rijkdom produceren, hebben ze niet de minste inspraak in de aanwending ervan. Heel de productie staat in functie van de winsthonger van een handvol kapitalisten. Er is nood aan betaalbare en comfortabele sociale woningen, aan meer en gratis openbaar vervoer, aan kwaliteitsvol en toegankelijk onderwijs, aan sportterreinen en recreatiecentra, aan een nationale gezondheidsdienst die gratis en publiek is, publiek wetenschappelijk onderzoek voor de strijd tegen klimaatverandering, etc. De middelen hiervoor zijn voorhanden maar worden opgeofferd aan de kapitalistische logica. Openbare diensten worden gerentabiliseerd en opgesplitst. De winstgevende delen worden verkocht aan de hoog-

ste bieder, de onrendabele worden gesloten. Er is al lang geen sprake meer van diensten. De marktlogica heeft ook in de openbare sector toegeslagen. Voortaan spreekt men van openbare bedrijven in afwachting van de volgende privatisering. arbeidsduurvermindering en nationalisatie

In de private sector richt de “vrije” markt een ravage aan. Alle verworvenheden worden afgebroken in naam van de competitiviteit. Arbeidscontracten aan onbepaalde duur ruimen plaats voor onderaanneming, uitzendarbeid en andere nepjobs aan laag loon. De werkdruk is onhoudbaar en zorgt, in combinatie met de groeiende gezinstaken door de afbouw van openbare diensten, voor een explosie van het aantal langdurig zieken en burnouts.

Steeds meer gezinnen leven in armoede terwijl pensioenen en werkloosheidsuitkeringen bedreigd worden door de uitholling van de sociale zekerheid. LSP/PSL is een nationale partij die het volledig herstel van de index en een minimumloon van 2300 euro bruto verdedigt, die zich verzet tegen de afbraak van de sociale zekerheid en de uitholling van het arbeidscontract. Wij verzetten ons tegen iedere bedrijfssluiting omdat dit onder het kapitalisme enkel leidt tot werkloosheid en armoede. We staan voor de onmiddelijke invoering van een werkweek van 30 uren, zonder loonverlies, met compenserende aanwervingen en een vermindering van de werklast. Daarnaast staan we voor de nationalisatie, onder arbeiderscontrole en -beheer, van bedrijven die overgaan tot collectieve ontslagen of dreigen met delokaliseren. Een nieuwe arbeiderspartij

Tegenover besparingsbeleid en herstructureringsplannen van bedrijven stellen wij het strijdsyndicalisme: vechten voor iedere job en het behoud van alle verworvenheden. De arbeidersklasse heeft een partij nodig die deze strategie politiek kan vertalen. Zo’n partij moet openstaan voor iedereen die wil vechten tegen besparingen en de patronale logica. Een dergelijke partij moet zich verzetten tegen iedere verdeling van werkenden, of het nu is op

basis seksisme, racisme, LGBTQI+-fobie of geloof. Eenheid onder werkenden kan alleen bereikt worden op basis van gelijke rechten voor iedereen. Zo’n partij moet de strijd aanbinden tegen het imperialisme en haar oorlogen en strijden tegen de vernietiging van het milieu. Ze moet het zelfbeschikkingsrecht van Vlamingen, Walen en Brusselaars respecteren, zonder in de val te trappen van diegenen die de werkenden door communautair opbod willen verzwakken (bvb. splitsing sociale zekerheid). Ze zou moeten ageren voor de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder rechtstreekse arbeiderscontrole. Revolutie

Dit programma is enkel uitvoerbaar indien de arbeidersbeweging de macht uit handen neemt van de kleine minderheid van kapitalisten. De heersende klasse zal haar privileges echter niet zomaar afstaan. Het breken van de kapitalistische staat zal een revolutie vereisen. Daarom bouwen wij aan een revolutionaire marxistische partij.

gecontroleerd door raden, samengesteld uit vertegenwoordigers van de werkenden van het bedrijf, van de nationale vakbonden en van de arbeidersregering. Alle functionarissen moet verkozen en permanent afzetbaar zijn. Zij mogen niet beschikken over een hoger loon dan het gemiddelde loon van de werkenden die zij vertegenwoordigen. Op die manier kan het wanbeheer vermeden worden zoals dit in de planeconomieën in het ex-Oostblok bestond. Voor socialisme en internationalisme

De socialistische revolutie breekt altijd uit op het nationale vlak, maar eindigt in de internationale arena. Arbeidersdemocratie en socialistische planning kunnen niet beperkt blijven tot één land. Het isolement van Sovjet-Rusland heeft tot haar bureaucratische degeneratie vanaf 1924 geleid. LSP/PSL maakt deel uit van International Socialist Alternative (ISA), dat actief is op alle continenten. Onze strijd in België zien wij in het kader van een arbeidersstrijd in de hele wereld voor een socialistische maatschappij.

Arbeidersdemocratie

De productie moet in functie staan van de reële behoeften van de bevolking. Ze moet georganiseerd worden via een democratisch productieplan, opgesteld en

Voor arbeiderseenheid Voor socialisme

partijnieuws

www.socialisme.be september 2020

Zomerkamp 2020:

een fantastische editie!

“

Verzet, verzet, internationaal. Tegen het racisme van het kapitaal!” klonk het meermaals op het zomerkamp van campagne ROSA, ALS en LSP. Met 131 jongeren en werkenden discussieerden we een week lang “social distancing gewijs” over een hele reeks verschillende onderwerpen zoals dagelijks seksisme, overproductie, de Russische revolutie, International Socialist Alternative, kolonialisme … door

Febe en Evelynn (Brugge)

Dat het dit jaar een speciale editie ging worden, was al snel duidelijk. Om aan de gezondheidsmaatregelen te voldoen, moest de praktische organisatie van het kamp, van de keuken tot de verschillende discussieworkshops, grondig worden herzien. In feite was er niet één kamp, maar drie aparte kam-

pen: één voor de jongsten en twee voor de werkenden. De laatste twee werden nog eens gescheiden in verschillende bubbels van 15 kameraden elk. Een echte puzzel! Maar het kamp was absoluut niet minder de moeite waard! Er was een groot enthousiasme om bij te leren hoe we strijd kunnen orga-

niseren. Dit was al merkbaar voordat het kamp begon. Op het voorkamp dat traditioneel een paar van de kameraden samenbrengt die verantwoordelijk zijn voor de praktische organisatie van het kamp, waren er dit jaar maar liefst een dertigtal jongeren! Sommigen van hen zijn zelfs in drie dagen met de fiets naar het kamp gekomen, om al te genieten van een goede balans tussen ontspanning en politieke discussies. Discussies werden afgewisseld met een bosspel, gezellige momenten aan de bar, een feestje (met boomstronken!) en heel lekker eten! Dit kamp werd gekenmerkt door de gezondheidscrisis die de omvang van

het onvermogen van het kapitalisme om de vooruitgang van de samenleving te waarborgen aan het licht bracht. Tijdens het kamp werd een bijeenkomst gewijd aan dit thema: “We zullen niet betalen voor hun crisis”! Het andere sterke element was natuurlijk de buitengewone internationale antiracistische beweging Black Lives Matter, die in België een bijzondere connotatie kreeg met de verjaardag van de onafhankelijkheid van Congo 60 jaar geleden. Het is onmogelijk om de inhoud van deze zes dagen van uitwisseling samen te vatten, maar laten we toch aangeven dat elke discussie actiegericht was. Zo staan we sterker in onze campagnes,

Blokkeer de eerste week van juli 2021 nu al in je agenda voor het volgende zomerkamp! ook als de scholen herstarten in deze bijzondere context van crisis van het kapitalisme op alle fronten: economisch, sociaal en ecologisch. Blokkeer de eerste week van juli 2021 nu al in je agenda voor het zomerkamp van campagne ROSA, ALS en LSP!

Waarom wij lid werden

Activiteiten dit najaar

Het virus heeft nog steeds een grote impact op het maatschappelijk leven, inclusief de mogelijkheden van fysieke bijeenkomsten zoals protestacties en meetings. LSP volgt de gezondheidsregels en bekritiseert tegelijk het falende kapitalisme dat ervoor zorgt dat erg beperkende maatregelen genomen worden. Op 13 september is er een actiedag rond de zorg. Bij het ter perse gaan weten we nog niet hoe die dag er exact zal uitzien, maar ook mits inachtneming van de gezondheidsmaatregelen moet protest mogelijk zijn. Hetzelfde met de geplande betoging tegen geweld op vrouwen van 22 november.

ijdens het zomerkamp besloten 11 aanwezigen om de stap te zetten om lid te worden van LSP. Hieronder leggen twee van hen uit waarom.

“Voor de Coronaviruscrisis was ik een natuurkundestudent en wilde ik werken in onderzoek. Alle echo’s van assistenten en professoren wezen echter op dezelfde brute waarheid: onderzoek wordt ondergefinancierd, wat leidt tot felle concurrentie, een wedloop om publicaties en uiteindelijk tot een leven ver van de sterren. Daarbij komt nog de klimaatcrisis, die ik sinds mijn kindertijd met afgrijzen heb gevolgd. “Met deze teleurstellingen was het voor mij duidelijk dat ons economisch systeem een groot probleem had. Tijdens de lockdown en het criminele beheer ervan door regeringen over de hele wereld, begreep ik al snel dat het probleem ons economisch systeem op zich was: het kapitalistische systeem. “Ik zocht dus naar een alternatief en vond het uiteindelijk toen ik LSP ontmoette tijdens de BLM-betoging. Kant en klare antwoorden vind ik altijd verdacht, ik deed dus mijn best om me te informeren over het marxisme, trotskisme en de geschiedenis van revoluties. Ik was overweldigd door de diepgang van dit denken en de interne democratie van LSP trof me vanaf de eerste afdelingsvergadering waarop ik uitgenodigd was.

“Het zomerkamp van LSP en ALS, met participatieve commissies en gepassioneerde en enthousiaste leden, overtuigde me uiteindelijk van de noodzaak om een rol te spelen in de uitbouw van een socialistisch alternatief.” Samuel (Luik) “In mijn studierichting sociaal werk werden ideeën die ik al had (rond bepaalde thema’s zoals ons onderwijssysteem, sociale ongelijkheid, dat mannen en vrouwen nog steeds niet gelijk zijn, onze woonmarkt …) bevestigd en uitgelegd. Via mijn richting kwam ik in contact met Campagne ROSA. Ik had een petitie getekend en dan is de bal aan het rollen gegaan. Tijdens deze Coronaviruscrisis werden problemen in deze maatschappij bloot gelegd. Ik volgde mijn eerste meeting van ROSA en LSP op Zoom. Ik merkte dat de ideeën opnieuw overeenkwamen, dus ik zou niet weten waarom ik me niet zou engageren. “Dan volgde een leesgroep met enkele leden, waar we discussieerden over vele onderwerpen, wat ik super interessant vond. Ik ging twee dagen naar het

zomerkamp, en zag hoe chill iedereen met elkaar omging en praatte. Ik voelde me echt om m’n gemak, het waren allemaal toffe mensen. Door latere meetings en mijn eerste vergadering steeg mijn maatschappelijk bewustzijn, vond ik. En omdat ROSA eigenlijk ook grotendeels is waar LSP voor staat, was de stap niet zo groot meer. Het is een kwestie van het grotere geheel zien, en geloven in (ook het kleinste) verschil dat we kunnen teweeg brengen.” Karolien (Aalst)

Virtual Marxist University met ruim 1500 deelnemers Marxisten uit 37 landen namen tussen 18 en 25 juli deel aan de grootste internationale interne bijeenkomst van International Socialist Alternative (voorheen CWI) ooit. Deze allereerste Virtual Marxist University overtrof alle verwachtingen. Het was bijzonder levendig en enthousiast, maar tegelijk werd een enorme ernst aan de dag gelegd. Het succes weerspiegelt een sterke, jonge, zelfverzekerde en groeiende

marxistische internationale organisatie die vastbesloten is om zich politiek voor te bereiden op de stormachtige periode die komt. Het resultaat van de financiële oproep –210.000 euro! – is daar een uitdrukking van. Met de plenaire vergaderingen en de blokken van gelijktijdige commissies omvatte het evenement 79 verschillende sessies. De plenaire sessies over wereldperspectieven en opbouw begonnen met inleidingen

Steun onze activiteiten, doe een gift!

Zodra mogelijk herstarten we onze fysieke afdelingsvergaderingen. We willen ook initiatieven ondersteunen of nemen in de strijd voor meer middelen voor zorg, hogere minimumlonen, tegen racisme en seksisme … De komende maanden zullen we twee boeken uitbrengen, gekoppeld aan - al dan niet virtuele - boekvoorstellingen. Naar aanleiding van de 80ste verjaardag van de moord op Leon Trotski publiceren we de allereerste Nederlandse vertaling van ‘De Permanente Revolutie’. Daarnaast leggen we de laatste hand aan het boek: ‘1932: mijnwerkers in opstand’.

e kent ons: we laten geen gelegenheid voorbijgaan om protestacties, activiteiten en stands in wijken en aan universiteiten te organiseren om ons socialistisch alternatief op het kapitalisme voor te stellen.

Waar mogelijk komen we ook in deze gepland, onder meer op 22 november tecoronatijden op straat. Zo organiseer- gen geweld op vrouwen. den we op 15 juli met Campagne ROSA In ‘normale’ tijden hadden we veel meer een actie aan het hoofdkwartier van de kunnen doen. Maar in deze gezondheidsN-VA in Brussel om de chantage van De crisis is het niet mogelijk om alle ‘fysieWever rond de abortuswetgeving aan te ke’ activiteiten en acties die we willen klagen. Eind augustus protesteerden we doen ook effectief te laten plaatsvinden. in Charleroi tegen het politiegeweld dat Nochtans zijn fysieke acties belangrijk Josef Chovanec in 2018 het leven kostte. omdat het de kracht van collectief proOp 13 september zullen we deelnemen test toont, maar ook om in discussie te aan de actiedag om meer middelen voor treden en werkenden en jongeren te overde zorg te eisen. Er zijn nog andere acties tuigen van een socialistische benadering.

die gelijktijdig werden uitgezonden met ondertitels in 9 talen. Gedurende de hele week werkten teams van vertalers via verschillende kanalen. Dit was alleen mogelijk op basis van een ongekende collectieve inspanning. Meer dan 140 verschillende kameraden gaven inleidingen en afsluitende conclusies. Mensen uit 33 verschillende landen kwamen tussen in de discussies.

Contact / Abonnementen Fysieke activiteiten zijn voor ons ook belangrijk om strijdfonds op te halen. Dat is geld dat we ophalen om onze activiteiten te financieren. De annulering van de zomerfestivals was een streep door onze rekening. Andere activiteiten aan het einde van de zomer, zoals enkele grote barbecues, vallen ook in het water of zullen veel beperkter zijn. Maar we rekenen er uiteraard op dat we in september wel op straat kunnen komen en daar ook opnieuw strijdfonds kunnen ophalen. Wil je onze campagnes steunen? Stort een bijdrage (eenmalig of maandelijks) op BE86 5230 8092 4650 van LSP/PSL. Bedankt!

Meer info over de partij / Lid worden: Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek Tel: 02/345 61 81. E-mail:info@socialisme.be. Redactie: redactie@socialisme.be. Ook lezersbrieven zijn welkom! Abonnementen: * proefabo: 5 euro voor drie nummers, 10 euro voor zes nummers * gewoon abo: 20 euro voor twaalf nummers * steunabo: 30 of 50 euro voor twaalf nummers Of neem een doorlopende opdracht van minstens 2 euro Rekeningnummer voor abonnementen: BE31 5230 8092 5155 van Socialist Press

jongeren

Linkse Socialist

Blankenberge: strijd over oases in een sociale woestijn

ie tijdens de hittegolf verkoeling zocht aan de Belgische kust zal gemerkt hebben dat ons strand lijkt te krimpen. Wat ooit 67 kilometer publieke strandruimte was, wordt steeds verder geprivatiseerd met als gevolg dat ook een dagje strand voor velen niet langer betaalbaar is. In de voorbije legislatuur verdubbelde het aantal strandbars en momenteel overspoelt de privatiseringsgolf verder onze kust. De genomen coronamaatregelen verkleinen onze publieke strandruimte nog verder, maar dat is voor de rijken en hun politici geen probleem. Zij zoeken wel wat verkoeling aan hun privézwembaden of op hun luxejacht.

door

Arne en Floris (Gent)

Zwemmen anno 2020: een luxeproduct

De combinatie van de hittegolf en de coronacrisis illustreerde niet alleen de dodelijke chaos van het systeem, maar ook hoe tekorten ruimte geven aan racisme en verdeeldheid. Terwijl er in Brussel geen enkel openluchtzwembad is, en de goedkoopste mogelijkheid om gratis buiten te zwemmen op meer dan een uur pendelen van de hoofdstad ligt, brak afgelopen zomer opnieuw een hittegolf uit. Steden zijn ware hitte-eilanden en wie verkoeling zocht, kon slechts beperkt terecht op de enkele tientallen gratis zwemlocaties die ons land nog rest. Niet dat er niet meer plaatsen bestaan waar men zou kunnen zwemmen. Er wordt gewoon geen geld vrijgemaakt om ze zwembaar te maken of er een redder tewerk te stellen. Alleen daar waar zwemmen gekoppeld wordt aan consumptie, wordt geïnvesteerd. Wereldwijd kopen ultrarijken ondertussen stranden op voor exclusief eigen gebruik of om ze alleen nog toegankelijk te maken voor wie daar genoeg voor betaalt. De coronacrisis heeft de toegang voor jongeren tot ontspanningsmogelijkheden als zwemmen nog verder beperkt maar het was vooral de ongelijke verdeling van het strand, die aan de basis lag van de strubbeling waarbij enkele strandparasols over en weer vlogen. Een werkneemster van een strandbar in Blankenberge stelde dat het incident

begon toen jongeren, door het opkomen van het tij, op het strand kwamen zitten, dat aan de strandbars toebehoort en de politie hen daar vervolgens kwam wegjagen. De dagen na het incident gingen de stadsbesturen van de kuststeden nog voorbereider te werk en kwam er zelfs een verbod om naar enkele kuststeden te komen, althans voor wie geen reservatie bij een hotel of restaurant had! Voor deze burgemeesters is het al lang beslist welke richting het met onze kust op moet: naar gecommercialiseerde en ontoegankelijke winstmakerij. Wat dat betekent, hebben we afgelopen zomer gezien: grote sociale spanningen die uitgebuit worden door de rechterzijde om de aandacht af te leiden van hetzelfde beleid dat het incident veroorzaakte! De privatisering van de publieke ruimte in combinatie met coronamaatregelen, die een zeer ongelijke impact hebben, zijn de concrete aanleiding voor het strandtumult. De hele mediahetze en het debat hierover toonden de aard van de kapitalistische repressie- en propaganda-machines. Racial profiling en klassenjustitie

Vanaf het plaatsvinden van de feiten zien we dat de politieke rechterzijde en de media zich op gang trekken om een beslissende interpretatie te geven aan de feiten, en belangrijker, aan de daders. Zo hoorden we Pieter De

Crem (CD&V) daags na het incident een discours afsteken over een mogelijk plaatsverbod voor relschoppers die bekend zijn bij het gerecht. Hij had het over ‘dagterroristen’. Ook hoorden we Koen Metsu (N-VA) op de radio pleiten voor harde straffen om zogezegde straffeloosheid tegen te gaan. Bij hen moest je de werkelijke betekenis nog tussen de regels lezen. Vlaams Belang chouchou Dries van

De privatisering van de publieke ruimte in combinatie met coronamaatregelen, die een zeer ongelijke impact hebben, zijn de concrete aanleiding voor het strandtumult Langenhove maakt de etnische vooroordelen van de rechterzijde al heel wat tastbaarder. Hij deed dit door het delen van een cartoon die de nadruk legde op de relatie tussen de huidskleur van de betrokken jongeren en wat in de media als ‘Blankenbergse rellen’ werd omschreven. Zoals gewoonlijk wist Filip Dewinter op Twitter exact te zeggen wat de meesten ter rechterzijde wel denken maar niet al te openlijk durven zeggen: “Kust wil dagjestoeristen weren na rellen. Een ‘time-out’ volgens de burgemeester van #Blankenberge… ...We hebben geen time-out maar een black-out nodig!”. In De Standaard (10/08/20) stelde Dewinter heel openlijk wat voor goudmijn voor extreemrechts het incident in Blankenberge wel was: “Er was intern wat onduidelijkheid over welke richting we tijdens de coronacrisis uit moesten. Het is een tijdje moeilijk geweest om ons in het debat te wringen. Dat is nu anders, en dat mogen we niet laten voorbijgaan.”

He t bl e ef n ie t b ij wo o r d e n . Blankenbergs politiecommissaris, Philip Denoyette, duidde hoe hij zijn korps zou inzetten om ‘jongeren met een risicoprofiel’ te onderscheppen op de invalswegen. Het kwam neer op een praktijk die de letterlijke belichaming is van etnisch profileren: het selecteren van groepen op basis van hun niet-witte uiterlijk. Alle commentaar en de genomen maatregelen waren ingegeven door de etniciteit van de jongeren die er in betrokken zijn, en niet door feiten zelf. Zouden er gelijkaardige reacties volgen moesten daders van een dergelijk handgemeen een witte huidskleur hebben? Wanneer we terugdenken aan de moord op Sanda Dia door zijn mede-Reuzegommers, en de afwezigheid van een politieke reactie in dat geval, wordt duidelijk dat we het antwoord op die vraag al kennen. Die daders zitten lekker thuis met een peperdure advocaat. De opgepakte parasolwerpers moesten daags nadien in zwembroek en op blote voeten voor de onderzoeksrechter verschijnen. Privileges en ideologie

De racistische ideologie van de heersende klasse is tweeledig. Enerzijds vloeit ze rechtstreeks voort uit hun maatschappelijke positie als uitbuiters. Hun fortuinen en privileges, met bijhorende armoede en miserie voor de rest, kunnen enkel gelegitimeerd worden vanuit een superioriteitswaan, die hen doet denken dat het hun ‘inventiviteit’ of ‘leiderschap’ is die de rijkdom in de samenleving voortbrengt in plaats van de arbeid van de massa’s werkenden. De wereldwijde verbreiding van het kapitalisme dient voor hen dan ook als bewijs van hun superioriteit en de inferioriteit van alle de rest. Zoals ze neerkijken op de werkende massa’s, kijken ze ook neer op de neokoloniale wereld. Anderzijds is deze racistische ideologie ook een cruciaal instrument van het kapitalistische bestel. Het is namelijk absoluut noodzakelijk voor het voort-

Protest tegen politiegeweld en nazigroet

Foto: Virgil

Op 22 augustus protesteerden campagne Solidarity en Blokbuster in Charleroi tegen het dodelijke politiegeweld dat de Slovaak Joseph Chovanec het leven kostte. Dit geweld verdween in een doofpot, waar het pas uit kwam toen beelden van het incident uitlekten. Op die beelden was te zien hoe agenten minutenlang op Joseph zaten om hem in bedwang te houden, in plaats van de nodige medische hulp in te roepen. Ondertussen maakte een agente een Hitlergroet. Het doet denken aan de dood van Jonathan Jacob tien jaar geleden. Ook in dat geval ging de doofpot pas open toen beelden uitlekten. Wij wilden onze woede en verzet tegen politiegeweld niet beperken tot woorden, maar organiseerden een protestactie voor het gerechtsgebouw in Charleroi, waar het openbaar ministerie zetelt dat het onderzoek naar het incident voert.

bestaan van het kapitalistisch systeem dat de onderdrukte klasse wordt verdeeld en racisme is een perfect verdelingsinstrument. Een verenigde werkende klasse beschikt namelijk over de kracht om de kapitalistische klasse omver te werpen, en daarmee de geprivatiseerde rijkdommen te herverdelen. Problemen en de camouflage ervan

Langs de ene kant kunnen we het Blankenbergs incident verstaan als een gevolg van de steeds meer beperkte publieke ruimte, die op haar beurt het gevolg is van een doorgedreven privatiseringsgolf. Verzwaard door het veralgemeende ongenoegen over de coronamaatregelen, die telkens de zwaksten het zwaarste treffen. Maandenlang werden jongeren verplicht thuis te blijven, want voor het opzetten van een systeem van massale testing en tracing werden geen middelen vrijgemaakt. Het sociale leven en individuele gedragingen worden geviseerd en afgedaan als de grote verantwoordelijke in de verspreiding van het virus. Extreemrechts heeft er haar moment mee gevonden voor een racistische agenda en speelt haar rol, ten dienste van het grootkapitaal, door voorop te staan in het afleiden van de aandacht van dat dodelijk beleid. Het enige wat telt, is het winstbejag van een kleine groep ultrarijken. Enkel wie het zich kan permitteren, heeft vandaag feitelijk recht op verkoeling en ruimte, op een goede gezondheid en een psychisch welbevinden. De reactie van het gerechtelijk systeem en vanuit de politieke rechterzijde probeert de rol van het kapitalisme te camoufleren. Ze doen waar ze goed in zijn: de aandacht afleiden door het incident op te blazen en te framen als een etnisch conflict. Wij mogen ons laten verdelen door hun haat. We kunnen beter antwoorden met solidariteit en strijd tegen dit racistisch systeem.

jongeren

www.socialisme.be september 2020

Veilig onderwijs voor iedereen?

p 1 september gaan alle scholen opnieuw voltijds open. Het is pas in week 2 dat de scholen zich gaan aanpassen aan de besmettingsgraad in hun gemeente. Voor de gezondheid van leerkrachten en scholieren is dat veel te laat. Personeel en scholieren moeten zich organiseren om zelf te kunnen beslissen rond de heropening van de scholen. door

Frede (Brugge)

Net als bij de versoepeling van de lockdown is het draaiend houden van de economie de voornaamste motivatie om de scholen volledig te heropenen. De regeringen willen iedereen zo snel mogelijk terug naar het werk en dus moeten zeker kinderen uit het basisonderwijs opnieuw voltijds naar school. Bij de heropening van de scholen eind mei, kon één derde van de basisscholen de veiligheidsvoorschriften niet optimaal naleven. Dat zal nu niet veel anders zijn. Het is de ‘Belgian Pediatric Covid-19 Task Force’ (een werkgroep van kinderartsen, -psychiaters, -psychologen en -verpleegkundigen) die met een open brief opriep om van de heropening van de scholen de belangrijkste prioriteit te maken. Een element uit de brief dat uit de meeste samenvattingen verdween: “De scholen moeten de middelen, zowel logistiek als qua personeel, krijgen zodat het haalbaar is volledig open te gaan en voltijds onderwijs voor ALLE kinderen aan te bieden.” De kwestie van de middelen is cruciaal bij de heropening van de scholen. Door de jarenlange onderfinanciering van het onderwijs zijn gebouwen in slechte staat, zijn er te weinig (werkende) toiletten en wastafels, te grote groepen zitten in te kleine lokalen die soms amper verlucht kunnen worden. Het lerarentekort zorgt er tevens voor dat leerlingen onvoldoende

individueel begeleid kunnen worden om leerachterstand van vorig jaar op te vangen en een enorme druk terecht komt op leerkrachten. De gevarenzone in

De heropening van de scholen draagt vooral voor leerkrachten en oudere leerlingen een groot risico. Vanuit hun bubbel van vijf moeten ze zich plots naar en in een school met honderden leerlingen begeven. Het gebrekkige testen tracesysteem voldoet niet aan wat nodig is vandaag. Een herhaaldelijke en snelle testing van iedereen die door de schoolpoort loopt, zou besmettingshaarden kunnen isoleren. Om de heropening van de scholen veilig te laten verlopen, moet er meer personeel aangeworven worden, moet er onmiddellijk geïnvesteerd worden in infrastructuur (zowel sanitair als extra klaslokalen) en moet er werk gemaakt worden van meer en beter openbaar vervoer om volgepropte bussen, trams en metro’s te vermijden. De start van het nieuwe schooljaar gebeurt op een ogenblik dat er relatief veel besmettingen zijn. Deeltijds afstandsonderwijs zal in de secundaire scholen vanaf week 2 wellicht geen uitzondering zijn. Net als vorig schooljaar zal het afstandsonderwijs voor veel leerlingen betekenen dat ze geen of moeilijk toegang hebben tot onderwijs.

Niet iedereen heeft een rustige plek en de middelen (pc, internet) voor schoolwerk. Niet alle ouders kunnen helpen bij het schoolwerk (ze moeten zelf werken, zijn de taal niet machtig …) en niet iedereen heeft een veilige thuissituatie. Ook voor praktijklessen en stages bijvoorbeeld in het TSO, BSO of KSO is er geen oplossing. Er is onmiddellijk nood aan meer publieke middelen voor onderwijs, zodat dit efficiënt, fysiek dan wel digitaal, georganiseerd kan worden, naargelang de specifieke noden. Alle scholieren moeten veilig kunnen deelnemen aan kwaliteitsvol onderwijs. De enorme werklast voor leerkrachten moet verminderd worden door het beroep van leerkracht opnieuw aantrekkelijk te maken en massaal personeel voor het onderwijs aan te werven. Bij de start van het schooljaar moeten gezondheid en de noden van leerkrachten en scholieren voorop staan. Het uitgangspunt mag niet het winstbejag van de grote bedrijven zijn, voor wie de scholen onder meer dienen als ‘gratis’ opvang van de kinderen van hun personeel. Leerkrachten en scholieren moeten samen beslissen over de heropening van de scholen. Voor een democratische, gezamenlijke beslissing over de heropening van onze scholen en gelijke onderwijskansen voor iedereen! Massale publieke investeringen in onderwijs, nu! Sluit je aan bij de Actief Linkse Studenten & Scholieren en kom op voor veilig, toegankelijk en kwaliteitsvol onderwijs voor iedereen! Contacteer ons via Facebook of via actieflinks.be

Kapitalisme faalt op alle vlakken - Strijd voor socialisme nodig

oed nieuws: pandemie of niet, er wordt winst gemaakt. Recordwinsten zelfs! Terwijl sinds maart meer dan 48 miljoen mensen hun job verloren in de VS, slaagden de 600 miljardairs van het land erin om 637 miljard dollar (ruwweg het BBP van Argentinië) aan hun fortuin toe te voegen. Andere records die het kapitalisme alvast breekt in 2020: dit jaar werd voor het eerst een temperatuur van meer dan 20 graden gemeten op Antarctica en er stond deze zomer nog meer Amazonewoud in brand dan vorig jaar.

door

Fabian (Gent)

Verschillende wetenschappers waarschuwen inmiddels dat de combinatie van klimaatopwarming en de zeer snelle afname van natuurlijk biotopen

– door vervuiling, winstgerichte uitbreiding van bos- en landbouw – in de volgende decennia tot een ongeziene ineenstorting van de biodiversi-

teit op onze planeet zullen leiden. Dit zou alle andere ecologische problemen nog verder versterken en grote delen van de planeet nauwelijks bewoonbaar maken. We hoeven echter niet eens zo ver in de toekomst te kijken om een toekomst voor jongeren onder het kapitalisme te duiden. Pandemie verdiept ongelijkheid nog verder

De aandelenkoersen staan terug hoog terwijl volgens de ILO (International Labour Organisation) tot 1,5 miljard

mensen hun job dreigen te verliezen door de economische crisis. Waar de jongerenwerkloosheid voor de sanitaire en economische crisis al wijdverspreid waren, zullen jongeren nu ook des te harder geraakt worden door ontslagen, het niet hernieuwen van precaire contracten en minder nieuwe vacatures. De Covid-lockdowns toonden duidelijk het verschil tussen opgroeien in een welgesteld of een (kans)arm gezin op vlak van onderwijs, vrijetijdsbesteding en zelfs toegang tot de openbare ruimte. De psychologische problemen stapelen zich op, het meest bij jongeren. Jongeren in achtergestelde wijken werden al snel opgejaagd wild voor de politie tijdens de lockdown, met zware repressie van zij die enkel konden kiezen tussen thuis zitten in een veel te krap appartement of op straat rondhangen. Bruut politiegeweld en ‘racial profiling’ werden hierbij de norm in heel wat Belgische gemeenten. Aangezien weinig of geen regeringen er in slagen om een daadkrachtig beleid te voeren tegen de verspreiding van het virus, uit angst om winstbelangen in gevaar te brengen, wordt de focus gelegd op individuele gedragingen. De tekorten in de zorg, aan tests, tracing, infrastructuur voor veilig onderwijs of vrijetijdsbesteding worden gebruikt om ons te verdelen. Extreemrechts maakt hier gebruik van om bepaalde bevolkingsgroepen te viseren en haat en racisme op te poken. Geldsluizen open...

Bij het uitbreken van de pandemie sprongen regeringen in veel landen op om gigantische sommen geld in de economie te pompen en zo het systeem overeind te houden. Honderden miljarden werden aan banken en bedrijven uitgedeeld en – om te zorgen dat de vraag naar producten en diensten niet volledig zou instorten – ook een paar euro’s of dollars aan werkenden en hun

gezinnen, via systemen van tijdelijke werkloosheid. Nu de eerste schok voorbij is beginnen kapitalisten en hun politieke vertegenwoordigers echter vooral na te denken over hoe ze hun winstvoeten kunnen herstellen. Dat kan enkel door jongeren en werkenden voor de crisis te laten betalen via werkloosheid, lage lonen, afbouw van sociale rechten, enz. Symbolische ecotaksen kunnen wat geld in het laatje brengen maar een echte ecologische transitie van de economie is zowat het laatste op hun agenda, vanwege niet winstgevend. Dit systeem heeft miljarden jongeren en werkenden niets meer te bieden dan armoede, ellende en verdeeldheid naast gezondheids- klimaat- en economische crisis. Jongeren en werkenden tonen de weg vooruit

Zoals het op heel wat werkplekken de werkenden zelf waren die beschermingsmaatregelen tegen het virus afdwongen of simpelweg de toepassing van de opgelegde regels, waren het in Libanon jongeren van over heel het land die afzakten naar Beiroet om te helpen na de ontploffing, terwijl de overheid onmachtig toekeek. In Wit-Rusland zijn het ook de dagelijks protesterende jongeren en de stakende werkenden die de dictatuur van Loekasjenko doen wankelen. Een verandering in toekomstperspectief kunnen we niet overlaten aan de kapitalisten en hun regeringen. Echte vooruitgang komt er door organisatie en strijd van (toekomstige) werkenden maar elke vooruitgang komt in het kapitalisme opnieuw onder druk door winstbelangen. Daarom moeten we ons ook tegen dit systeem organiseren en strijden voor een democratische planning van de economie, in functie van de behoeften van mens en planeet. Met andere woorden, voor socialisme.

strijd



solidariteit



€2

socialisme

€5 steunprijs

maandblad van de L i n k s e S o c i a l i s t i s c h e Pa r t i j  nr 397  september 2020

d l e w e g p Sto n e w u o r v n e g e t

Mobiliseer met campagne ROSA naar de betoging op 22 november

e gewelddadige dood van de voormalige burgemeester van Aalst heeft ons allen enorm geraakt. Campagne ROSA betreurt dit zoveelste slachtoffer van partnergeweld, maar het maakt ons vooral ook kwaad. Deze gebeurtenis legt de pijnpunten van het beleid bloot en toont de nood aan collectieve strijd tegen geweld op vrouwen.

De feiten zijn ondertussen algemeen bekend. Ilse Uyttersprot, van 2007 tot 2012 burgemeester van Aalst en nadien schepen, werd in de nacht van 4 augustus in haar slaap vermoord met een hamer. Haar partner bekende meteen deze gruwelijke daad aan de politie en werd opgepakt. Dit is helaas geen geïsoleerd geval. Elk jaar sterven gemiddeld 15 tot 20 vrouwen ten gevolge van partnergeweld in België. Tussen 2017 en 2019 zijn er 102 vrouwen om het leven gebracht, louter omdat ze vrouw zijn. Ilse Uyttersprot was al de 13de vrouw dit jaar. Toch wordt feminicide (de moord op een vrouw alleen omdat ze een vrouw is) nog

niet als een aparte categorie opgenomen in de Belgische strafwet. De gezondheidscrisis maakt het er niet beter op: aan het begin van de lockdown zijn de telefoontjes over huiselijk geweld naar de hulplijn 1712 verdubbeld. Deze situatie moet veranderen! Het zijn niet de vrouwen die de verkeerde keuzes maken, het is het systeem dat hen in situaties van geweld duwt en dat het seksisme voedt! Seksueel geweld en seksisme bestrijden, betekent opkomen voor leefbare lonen (te beginnen met een minimumloon van 14 euro per uur), meer opvangplaatsen en sociale huisvesting, naast mas-

sale investeringen in openbare diensten. Enkel dan kan elke vrouw zonder in de problemen te komen ervoor kiezen een onveilige relatie te verlaten. Deze eisen zullen ons niet aangeboden worden. Om overwinningen te boeken, moeten we samen

Het zijn niet de vrouwen die de verkeerde keuzes maken, het is het systeem dat hen in situaties van geweld duwt en dat het seksisme voedt!

w w w. s o c i a l i s m e . b e

op straat komen en de strijd organiseren. 25 november is de internationale dag tegen geweld op vrouwen. Al enkele jaren is er rond die dag een betoging, die jaar na jaar is aangegroeid. Dit jaar is deze gepland op 22 november. Campagne ROSA was er steeds aanwezig met een strijdbaar socialistisch-feministisch blok, dat de strijd tegen seksueel geweld koppelt aan de strijd voor concrete eisen die vrouwen economische onafhankelijkheid kunnen bieden - en aan de strijd voor een andere maatschappij. Als je wilt helpen met die mobilisatie in je school, hogeschool of universiteit, op je werkplaats, in je wijk en/of onder vrienden, aarzel dan niet om contact met ons op te nemen! •

Lees meer op pagina 7