DLS 396 - zomer 2020

Page 1

België - Belgique Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek BC 4383 P2A6269

strijd

solidariteit

socialisme

maandblad van de L i n k s e S o c i a l i s t i s c h e Pa r t i j  nr 396  zomer 2020

D

e woede-uitbarsting na de moord op George Floyd is razendsnel een massabeweging voor verandering geworden. In de eerste plaats voor zwarte mensen die het dagelijkse racisme niet langer tolereren. Hun kreet voor verandering heeft miljoenen anderen geïnspireerd om in solidariteit mee op straat te komen. De beweging verenigt de jonge generatie, maar ook de werkende klasse, in solidariteit en strijd.

door

Michael (Gent)

strijd tegen racisme organiseren • pagina’s 2,8,9,15

leopold II valt van zijn voetstuk • pagina 6

Het structurele racisme en politiegeweld worden terecht gelinkt aan de ondraaglijke armoede, de hongerlonen en de sociale ellende in de bijzonder ongelijke Amerikaanse maatschappij. ‘Het hele systeem is schuldig’, roepen ze op de acties. Het is een hele generatie die op straat komt om hun gemeenschappelijke belangen te verdedigen, tegen de verdeel- en heersmethoden van de kapitalistische elite en van Trump in het bijzonder. De beweging heeft impact. Volgens verschillende opiniepeilingen krijgt de beweging de steun van 65% van de Amerikanen. Een uitgesproken meerderheid steunt tal van maatregelen tegen politiegeweld. Dat is op zich al een antwoord op het idee dat Trump de meerderheid van de Amerikaanse bevolking vertegenwoordigt. Trump raakte verkozen omdat er geen partij was die de belangen van de werkende klasse vertegenwoordigt. Het is op basis van sociale mobilisatie en organisatie van werkenden en jongeren dat daar verandering in kan gebracht worden. De vonk heeft ook in België het debat over racisme doen oplaaien. De standbeelden en de symbolen van racisme, slavenhandel en kolonialisme moeten weg! Ook hier pikken jongeren het structureel ingebakken racisme in ons straatbeeld, op de arbeidsmarkt, op de huurmarkt en in het politieke discours niet meer. Dat racisme werd de voorbije jaren vooral door de N-VA bewust gestimuleerd. Het Vlaams Belang plukt daar in de peilingen nu de vruchten van. Een protestbeweging kan hier, net zoals in

de VS, de rechts-populisten en extreemrechts van antwoord dienen. Solidariteit is het wapen waarmee we de verdeel- en heersstrategie van het establishment kunnen bestrijden en waarmee we alle slachtoffers van het kapitalisme en van discriminatie kunnen verenigen. We kunnen dit versterken met eisen die onze gemeenschappelijke belangen onderstrepen. Discriminatie heerst waar tekorten zijn: de strijd te-

Solidariteit is het wapen waarmee we de verdeelen heersstrategie van het establishment kunnen bestrijden en waarmee we alle slachtoffers van het kapitalisme en van discriminatie kunnen verenigen. gen racisme is daarom een strijd voor betaalbare woningen, degelijk jobs en een minimumloon van €14/u voor iedereen, ongeacht afkomst, huidskleur of gender. Massale investeringen in onderwijs en in openbare diensten zijn cruciaal om sociale problemen terug te dringen. We hebben jeugdhuizen en vrije tijdsbesteding nodig die voor iedereen betaalbaar en toegankelijk zijn. De traditionele partijen hebben ons sociaal

w w w. s o c i a l i s m e . b e

€2

€5 steunprijs

Afgiftekantoor 1081 Brussel 8 Ver. uitg. G. Cool, Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek

weefsel afgebroken om nadien met repressie en etnische profilering hele bevolkingsgroepen met de vinger te wijzen. Er is welvaart genoeg: investeer het in de gemeenschap in plaats van het in de zakken van de superrijken te laten verdwijnen. We leven in een wereld waarin de uitbuiting van het kolonialisme is vervangen door uitbuiting door multinationals. Zij worden stinkend rijk door de werkenden vreselijke arbeidsomstandigheden op te leggen, omstandigheden die in de neokoloniale wereld nog erger zijn dan hier. Natuurlijke rijkdommen worden geroofd, corrupte regeringen aan de macht gehouden en desnoods worden de winstbelangen met oorlogen en conflicten veilig gesteld. Zij zijn verantwoordelijk voor de menselijke drama’s die leiden tot vluchten. We moeten de multinationals aanpakken, niet hun slachtoffers! Een wereld zonder kapitalistische hebzucht is mogelijk, maar vereist strijd en een alternatief. In die strijd is internationale solidariteit belangrijk om met alle werkenden, onderdrukten en al wie uitgebuit wordt, de kracht van ons aantal te kunnen gebruiken. Ons organiseren is nodig om het systeem te bestrijden. Acties tegen symbolen kunnen leiden tot een strijd tegen heel het kapitalisme, dat racisme en discriminatie nodig heeft om een kleine elite steeds rijker te maken. Wil je actie voeren op je school of op je campus, in jouw wijk of gemeente, op je werkplaats of ergens anders? Neem contact op met ons en lanceer een actiecomité tegen racisme!


2

onze mening

de

Linkse Socialist

Het systeem verdeelt om te heersen.

EDITO door

Alain Mandiki

D

e dood van de Afro-Amerikaan George Floyd in de VS heeft overal ter wereld betogingen en acties tegen racisme en politiegeweld uitgelokt. Een nieuwe laag van activisten doet de eerste ervaringen met strijd op. In 2019 hadden thema’s als seksisme, klimaatverandering en de strijd tegen besparingen al duidelijk gemaakt hoe rot het kapitalisme is. Dit systeem is evenmin in staat om de problemen van racisme en discriminatie op te lossen.

Internationale solidariteit in actie

In meer dan 1.250 Amerikaanse steden waren er acties. Ook in de rest van de wereld waren er massale solidariteitsacties. Daarmee gaven activisten uitdrukking aan het feit dat racisme zowel in de VS als in de rest van de wereld een structureel probleem is. Na de crisis van 2008 bleef het neoliberale beleid het sociale weefsel verder af bouwen, terwijl het al onder druk stond na 40 jaar besparingen. Dit heeft de geloofwaardigheid van alle instellingen van het systeem ondermijnd. De traditionele partijen zitten in een ongekende crisis, maar het ontbreekt aan een politiek instrument dat richting geeft aan de strijd tegen hun politiek. Hierdoor heeft de arbeidersbeweging haar agenda nog niet kunnen opleggen. Kapitalisten namen hun toevlucht tot verdeeldheid om aan de macht te blijven. Dit zien we met rechtse populistische regimes in Hongarije, Brazilië, India of de VS. Tegelijk is er een sterke terugkeer van extreemrechts, dat zijn boodschap recycleert door middel van nieuwe communicatiemiddelen. In België zijn in verschillende grote steden acties georganiseerd. LSP mag trots zijn dat het met Campagne ROSA en Actief Linkse Studenten aan de basis lag van de eerste actie met 500 aanwezigen in Gent. Dit heeft zeker bijgedragen aan het succes van de massale actie met 20.000 mensen in Brussel. Het ontwaken van de strijd tegen racisme in België is een zeer sterk signaal. Het is de basis waarmee we het racisme, en met name het Vlaams Belang, kunnen terugdringen. In de laatste opiniepeiling staat

het Vlaams Belang op 28%, waarmee het de grootste partij van Vlaanderen en dus in België zou worden. De antiracistische mobilisatie heeft verschillende vragen opgeworpen, waaronder die over de standbeelden en meer in het algemeen over het koloniale erfgoed. Er zijn enkele eerste overwinningen waarbij het establishment enkele standbeelden weghaalt en straatnamen wijzigt. Er werd ook een parlementaire onderzoekscommissie aangekondigd. Maar de vraag blijft hoe we een einde kunnen maken aan racisme, discriminatie en politiegeweld. Privileges erkennen of solidariteit opbouwen in strijd?

In de beweging zijn er verschillende benaderingen en standpunten. LSP wil een bijdrage leveren aan het debat over methoden en aan de actieve strijd tegen racisme. We lanceren een campagne onder de titel: “Bestrijd racisme met solidariteit”. Met deze campagne willen we een instrument opbouwen om in de scholen, wijken en werkplekken de beweging te versterken. We baseren ons op de traditie van strijd die heeft geleid tot overwinningen rond onderdrukking en discriminatie. In de beweging spreken sommigen over het bestaan van privileges die witte personen zouden hebben. Volgens ons is dit een verdelende benadering en woordgebruik. Het is geen privilege om goede huisvesting, een degelijke job of goed onderwijs te hebben. Het zouden integendeel rechten voor iedereen moeten zijn. De term ‘privilege’ komt van de feodale samenleving waar edelen en geestelijken veel privileges hadden, waaronder het niet betalen van belastingen.

Door solidariteit op te bouwen kunnen we winnen We baseren ons op de traditie van strijd die heeft geleid tot overwinningen rond onderdrukking en discriminatie. De sociale verhoudingen van die tijd hebben hen in staat gesteld zich de vruchten van de arbeid van de sociale meerderheid toe te eigenen. Aan diegenen die gedwongen werden hun arbeidskracht te verkopen om te overleven, werd geen enkel voorrecht toegekend. Het was door de organisatie van solidariteit en doorheen massastrijd dat sociale verworvenheden afgedwongen werden. Deze verworvenheden stonden de afgelopen 40 jaar zwaar onder druk. Tekorten (gebrek aan betaalbaar wonen, groeiende werkloosheid …) leiden tot discriminatie. Huisvesting, voedsel, burgerlijke, sociale en economische rechten hebben ons zweet, bloed en tranen gekost. We moeten lessen trekken uit de geschiedenis van strijd tegen uitbuiting en onderdrukking. Solidariteit en eenheid in de strijd zijn noodzakelijke voorwaarden om rechten voor iedereen af te dwingen. “Er kan geen kapitalisme zijn zonder racisme”

Deze uitspraak van Malcolm X legt een duidelijk verband met de noodzaak van het systeem om verdeeldheid te stimuleren. De strijd tegen racisme, en tegen onderdrukking in het algemeen, heeft altijd stappen vooruit kunnen zetten als het gepaard ging met massastrijd tegen het kapitalisme. Het was door burgeroorlogen en revoluties dat de slavernij werd afgeschaft. Het was de periode van internationale strijd die de Amerikaanse burgerrechtenbeweging in staat stelde om overwinningen te behalen in

Foto: Liesbeth

de jaren 1960. Strijd kent altijd zowel euforische als bijzonder moeilijke momenten. De beste manier om op lange termijn overwinningen te boeken, is door middel van organisatie. De campagne die we lanceren is een instrument om dat doel te bereiken. Maar de

enige manier om zonder discriminatie in de sociale behoeften van de gehele bevolking te voorzien, is door met de meerderheid van de bevolking de macht in handen te nemen. We moeten ons organiseren om het kapitalisme weg te krijgen.

Traditionele politiek: wie gelooft die mensen nog?

D

e Covid-19 crisis leverde geen stabiele nieuwe regering op. De zwakke minderheidsregering onder Wilmès vroeg en kreeg volmachten, maar die waren in de tijd beperkt. Samen met de versoepeling van de coronamaatregelen kwam de politieke crisis terug op de voorgrond. De snuffelronde van Magnette (PS) en Rousseau (SP.a) leverde geen regering op, maar vestigde het idee van een minderheidsregering. Voor Magnette is de keuze duidelijk: een klassieke tripartite van sociaaldemocraten, liberalen en christendemocraten of nieuwe verkiezingen. Het idee van een minderheidsregering werd door Bouchez (MR), Coens (CD&V) en Lachaert (Open VLD) opgepikt in een poging om een minderheidsregering rond de voormalige Zweedse partners te vormen. De kansen op succes daarvan zijn beperkt. SP.a los-

weken van de PS kan misschien nog lukken: een vooruitgang met 1,7% in de peiling van juni volstond voor euforie rond het ‘Conner-effect’. Maar dan nog blijft het probleem dat de PS nodig is om een Franstalige meerderheid op de been te brengen, terwijl zowel N-VA als PS al meer dan een jaar stelselmatig zeggen dat ze niet met elkaar in een coalitie willen. Nieuwe verk iezi ngen zien de Vlaamse partijen niet zitten: ze krijgen bijna allemaal klappen terwijl het Vlaams Belang piekt in de peilingen. De partijen die de Vlaamse regering

vormen, moesten in de peiling van juni al 10% prijsgeven tegenover de verkiezingen van mei 2019. Hiermee zou de Vlaamse regering haar meerderheid kwijtspelen. Dit ondermijnt het idee van een ‘Vlaams front’ rond de Vlaamse regering en het bevestigt dat de kiezers het geklungel rond Vlaamse bevoegdheden zoals de woonzorgcentra hebben opgemerkt. Het ondergraaft meteen ook het argument dat N-VA noodzakelijk is voor een Vlaamse meerderheid op federaal vlak. Door deze elementen wordt een minderheidsregering effectief een mogelijkheid. Dat een tripartite van de drie traditionele politieke families geen meerderheid oplevert, is een uitdrukking van de politieke instabiliteit en de zwakte van de traditionele partijen. Dit kan voor verrassingen zorgen en mogelijk uiteindelijk nieuwe verkiezingen op de agenda plaatsen. De uitdagingen voor de volgende regering zijn groot. Welk antwoord op de problemen in de zorgsector die door Covid-19 zijn blootgelegd? Hoe reageren op de golf van afdankingen? Wat met het begrotingstekort en de staatsschuld, zelfs indien de Europese normen in de praktijk losgelaten zijn? De dalende inkomsten en extra uitgaven zorgen voor een fors begrotingstekort en dan zijn er nog geen structurele

Dat een tripartite van de drie traditionele politieke families geen meerderheid oplevert, is een uitdrukking van de politieke instabiliteit en de zwakte van de traditionele partijen. Dit kan voor verrassingen zorgen en mogelijk uiteindelijk nieuwe verkiezingen op de agenda plaatsen. middelen voor onder meer de zorgsector vrijgemaakt. Pierre Wunsch van de Nationale Bank waarschuwde dat het huidige tekort aanvaardbaar is, maar dat de volgende regering wel een plan moet hebben om dat tekort aan te pakken. Econoom Gert Peersman stelde dat er beter niet in zorg of armoedebestrijding wordt geïnvesteerd omdat dit terugkerende uitgaven zijn. Vincent Van Quickenborne (Open VLD) haalde

uit naar het voorstel van SP.a om het federale zorgpersoneel een eenmalige horecacheque van 300 euro te geven: “De uitgavenregen blijft maar duren. Wij zouden daar perfect mee kunnen leven als dat budgettair was afgedekt.” In de huidige context komt ‘budgettair afdekken’ neer op harde besparingen. De Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten becijferde bijvoorbeeld dat de steden en gemeenten 280 miljoen euro extra moeten besparen, hetgeen zal gebeuren door minder investeringen in infrastructuur en directe besparingen. Dezelfde discussie stelt zich op alle beleidsniveaus en maakt een regeringsvorming niet gemakkelijker. Een offensieve mobilisatie rond de eisen van het zorgpersoneel of een sterke campagne voor een hoger minimumloon van minstens 14 euro per uur of 2.300 euro per maand, zouden de positie van de arbeidersbeweging versterken. Overigens is het opvallend dat veel ‘helden van de coronacrisis’ vandaag een lager inkomen hebben! De PVDA die vooruitgaat in de peilingen, zeker in Wallonië maar gestaag ook in Vlaanderen, kan daar een belangrijke rol in spelen. Het is door strijd dat sociale verworvenheden bekomen zijn, het is door strijd dat we er nieuwe zullen afdwingen!


België

www.socialisme.be zomer 2020

3

Criminele aanpak van gezondheidscrisis

Meer poen nodig voor een zorgsector die volledig in publieke handen moet komen

B

elgië had het slechtste antwoord op de coronaviruscrisis onder de OESO-landen (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling). Dit is de bevinding van een Britse studie van de Economist Intelligence Unit (EIU), de onderzoeksdienst van The Economist. Dat is een gekleurde Britse visie: de concurrentie in de strijd voor de slechtste aanpak is groot. Maar het is een feit dat de Belgische autoriteiten de crisis op een rampzalige manier hebben aangepakt. Dit fiasco kostte levens. door

Nicolas Croes

Dramatische situatie in ziekenhuizen

Tussen 31 januari (afkondiging van een wereldwijde noodsituatie door de Wereldgezondheidsorganisatie) en 13 maart (afkondiging van de lockdown in België) waren er zes weken van misdadige inactiviteit. Op 28 februari omschreef Federaal Minister van Volksgezondheid Maggie de Block een bezorgde viroloog als “nog een dramaqueen”! Deze politieke blindheid is niet nieuw. Nog voordat de coronaviruscrisis uitbrak, was de sector al erg ziek door de vermarkting van de zorg en het aanhoudend gebrek aan middelen. In de afgelopen jaren zijn enkele honderden miljoenen euro’s uit de gezondheidsbegrotingen verdwenen. Toen de gezondheidscrisis uitbrak werden de ziekenhuizen gedwongen hun diensten te herstructureren, zich uit te rusten met beschermingsmiddelen, de inzet van personeel te versterken ... Dit alles bracht kosten mee, terwijl ondertussen de inkomsten daalden. De financiering van de zorgstructuren gebeurt volgens een perverse logica die gebaseerd is op het aantal uitgevoerde procedures. Volgens deze benadering gaat het dus niet om de behoeften van de bevolking, maar om het aantal factureerbare behandelingen. Elk ziekenhuis zit vol verhalen over misbruik van diensten (onnodig of gewoonweg niet bestaand). Omdat de niet-spoedeisende zorg is uitgesteld om de verspreiding van het virus te beperken, heeft de vermindering van de activiteiten de budgetten in het rood gekleurd. En in plaats van meer structurele middelen voor de zorgsector, komt de regering met een eenmalig ‘voorschot’

van 1 miljard euro, dat nadien terugbetaald moet worden. De terugbetaling zal gebeuren in de vorm van besparingen die de komende jaren ernstige gevolgen zullen hebben voor de sector. Om weer op de rails te komen, zullen ziekenhuizen dus geld moeten vinden. De recepten daarvoor zijn bekend: de “loonkosten” moeten naar beneden, alles moet sneller gaan voor minder geld en met minder apparatuur .... Kortom: de ziekenhuizen worden aangepast aan het model van de door multinationals uitgebate woonzorgcentra in plaats van de woonzorgcentra en de volledi-

ge zorgsector in publieke handen te nemen en te investeren in adequate zorg. Onmiddellijk meer middelen voor zorg nodig!

De eerste noodzakelijke maatregel is een dringende en substantiële verhoging van de publieke middelen voor de gezondheidszorg om een degelijke en toegankelijke zorg voor iedereen te garanderen. Dit betekent meer personeel, betere arbeidsvoorwaarden en meer dienstverlening. Maar daar houdt het niet bij op. De bevolking en het personeel in de sector zijn het best in staat om uit te drukken wat nodig is en wat niet. Deze gezondheidscrisis heeft aangetoond hoe problematisch het beheer van de sector vandaag is. Er moet democratische controle en beheer van de gezondheidszorg komen. Een zorgsector in publieke handen kan de basis zijn voor een nationale gezondheidsdienst in publieke handen en onder de controle van personeel en gebruikers.

De bevolking en het personeel in de sector zijn het best in staat om uit te drukken wat nodig is en wat niet. Deze gezondheidscrisis heeft aangetoond hoe problematisch het beheer van de sector vandaag is. Er moet democratische controle en beheer van de gezondheidszorg komen.

Dit zou onder andere de concurrentie tussen ziekenhuizen uitschakelen en de financiering vereenvoudigen. Het zou ervoor zorgen dat er een echt beleid van welzijn op het werk en in de wijken kan gevoerd worden. Om deze nationale gezondheidszorg ten volle te laten functioneren, moet zij worden bevrijd uit de greep van de farmaceutische multinationals die zich uitsluitend door winstbejag laten leiden. Dit kan door de nationalisering van de farmaceutische industrie onder de controle en het beheer van de werkenden en de gemeenschap. Op deze manier zouden alleen de beste producten worden verkocht, en tegen lage prijzen. De berg geld die vandaag wordt verspild aan reclame zou volledig naar onderzoek kunnen gaan. Uiteindelijk is de conclusie die uit de gezondheidscrisis moet worden getrokken dat onze gezondheidszorg pas echt tot bloei kan komen in de context van een democratische en socialistische samenleving waar de brutale winstmaximalisatie uitgeschakeld is.

Laten we hen de rug toekeren! Op 14 juni kwamen honderden mensen op straat na een oproep van de actiegroep ‘De Zorg in Actie’ (La Santé en Lutte). Er waren acties in Charleroi, Brussel, Luik en Namen om meer middelen voor de zorg te eisen en het beleid van de regeringen in deze crisis af te keuren. Ondanks druk van de politie en het politieke establishment verliepen de acties zeer goed. Met dit protest en acties aan verschillende ziekenhuizen wordt opgebouwd naar de grote zorgbetoging van 13 september in Brussel. Betoog op 13 september mee voor meer middelen voor de zorg! Afspraak om 14u aan de Kunstberg vlakbij het Centraal Station in Brussel. Maak van de zomer gebruik om je collega’s, kennissen en familie te overtuigen om mee te betogen.

Democratische rechten niet in quarantaine plaatsen!

M

inister Pieter De Crem was er snel bij om een algemeen verbod op protestacties te eisen nadat duizenden mensen in Brussel protesteerden tegen racisme en politiegeweld in zowel de VS als bij ons. Vlaams minister-president Jan Jambon had een plotse opwelling van bezorgdheid om onze gezondheid. De Aalsterse burgemeester D’Haese (N-VA) verbood meteen elke betoging in zijn stad tot het einde van de zomer.

Laat het duidelijk zijn: als deze politici die niet voorbereid waren op de gezondheidscrisis na het protest tegen racisme plots roepen dat collectieve actie onverantwoord is, dan gaat het om dat protest en niet om onze gezondheid. Bij sommige politici speelt ongetwijfeld mee dat het om antiracistisch protest ging. Het is even hypocriet als de politici die op cultuur besparen maar tegelijk beweren dat er niet aan standbeelden van kolonialen mag geraakt worden omdat het cultureel erfgoed is. De Covid-19 crisis is gebruikt om een aantal democratische rechten aan te vallen. Zo waren er de volmachten waarbij de minderheidsregering niet langer langs het parlement moest passeren. Over het protest van het zorgpersoneel dat de rug naar premier Wilmès toekeerde in mei kon de regering niet veel zeggen: het zorgpersoneel op dat ogenblik daarop aanvallen, zou niet aanvaard worden door brede lagen van de bevolking. Een antiracistisch protest daarentegen werd wel meteen aangegrepen om te pleiten voor een verbod op protest. Daarbij wordt misbruik gemaakt van de bekommernissen van de bevolking rond gezondheid, die op zich versterkt zijn door het falende geknoei van de verschillende regeringen in de aanpak

van de pandemie. Op 1 juni organiseerden campagne ROSA, ALS en Blokbuster in Gent een eerste protestactie tegen racisme en politiegeweld. Alles verliep perfect volgens de gezondheidsmaatregelen: iedereen stond op minstens anderhalve meter van elkaar, iedereen droeg een mondmasker en er was handgel. Toch deelde de stad Gent GAS-boetes van 350 euro uit aan twee organisatoren. Het doel was om de drempel voor protest hoger te maken. Terwijl iedereen terug aan het werk ging en het opnieuw toegelaten was om op een overvolle bus of tram plaats te nemen, was het dus verboden om op veilige afstand van elkaar te protesteren! Dat is gevaarlijk: in heel wat gevallen waren er collectieve acties op de werkvloer nodig om veiligheidsmaatregelen af te dwingen bij het begin van de pandemie. Werkenden legden het werk neer of gingen zelf over tot het invoeren van maatregelen. Een verbod op acties ondermijnt op deze manier de mogelijkheid om gezondheidsmaatregelen te nemen. De meest efficiënte wijze om gezondheidsmaatregelen algemeen door te voeren, is niet repressie maar het overtuigen van de overgrote meerderheid van de bevolking van maatregelen zoals sociale afstand.

De noodwetgeving wordt ook gebruikt om collectief protest tegen afdankingen te stoppen. Een vakbondsactie tegen de ontslagen bij Swissport op de luchthaven van Zaventem werd verboden. Op die manier kan de brede solidariteit met de getroffen werkenden niet gemobiliseerd worden en is het moeilijker om een krachtsverhouding op te bouwen om afdankingen tegen te houden. Afbreuk democratische rechten is niet op gezondheid gericht

Vanaf 1 juli is collectief protest opnieuw toegelaten, maar beperkt tot 400 aanwezigen (en vanaf 1 augustus mogelijk 800 aanwezigen) voor acties die verplicht statisch moeten zijn. Betogingen blijven verboden. We begrijpen en delen de bezorgdheid van velen over de volksgezondheid. Maar een afbreuk van democratische rechten, zoals het recht op collectief protest, is niet ingegeven uit bekommernis voor gezondheid. Het gaat om de macht van het establishment en het beschermen van de belangen van de superrijken. Onze rechten verdedigen doen we zoals we ze afgedwongen hebben: door mobilisatie en door onze afgedwongen rechten effectief te gebruiken.


4

op de werkvloer

de

Linkse Socialist

Stop de afdankingen bij Swissport

H

et faillissement van Sabena op 7 november 2001 staat nog steeds in ieders geheugen gegrift. Belgian Ground Services werd opgericht en herdoopt tot Flightcare op 29 juni 2005. In november 2012 vond opnieuw een overname plaats, ditmaal door het Zwitserse Swissport. Op 8 juni 2020 heeft Swissport de boeken neergelegd en worden alle personeelsleden opnieuw geconfronteerd met een onzekere situatie. De geschiedenis herhaalt zich nooit, maar het zijn wel altijd de werkenden die de rekening betalen.

door

Pietro (Brussel)

Het management van Swissport Belgium (Swissport Belgium SA/NV en Swissport Belgium Cleaning SA/ NV) heeft een herstructureringsplan ingediend. Samen met Aviapartner is het één van de twee bedrijven die bijna alle grondactiviteiten op Brussels Airport beheren. Deze beslissing zal waarschijnlijk een impact hebben op de 1.309 werknemers van Swissport Belgium NV en de 160 werknemers van Swissport Belgium Cleaning NV. In totaal gaat het om 1.469 arbeidsplaatsen. “Helaas zijn we er niet in geslaagd om aan onze financiële verplichtingen te voldoen in deze voor de luchtvaartindustrie bijzonder moeilijke periode. Wij betreuren de impact van dit faillissement op onze medewerkers, onze klanten en de Belgische luchtvaartgemeenschap.” Zo legde Thierry Miremont het uit aan de ondernemingsraad. “We moeten onszelf opnieuw uitvinden, meer flexibiliteit bieden, een vaste mix van vast en deeltijdpersoneel vinden en proberen gestandaardiseerde processen te vinden voor luchtvaartmaatschappijen om te vermijden dat ze alles moeten veranderen als er een vliegtuig aankomt.” De reactie van de bazen is altijd hetzelfde:

minder kosten en meer winst. Het personeel reageert

Op 9 juni 2020 werd op de parking van Swissport een bijeenkomst georganiseerd door luchthavenarbeiders. Ze reageerden op de aankondiging van het faillissement van Swissport. De actie werd georganiseerd door het gemeenschappelijke vakbondsfront met inachtneming van de regels inzake fysieke afstand, het dragen van maskers …. Het was belangrijk voor het personeel om samen te komen om te discussiëren, elkaar te zien en perspectieven te ontwikkelen. Er waren medewerkers van Swissport, Aviapartner, G4S en Autogrill. Er is woede onder het personeel op de luchthaven: “De premier zei dat er niets zal worden gedaan. Werkenden worden zomaar op straat gegooid.” En nog: “Het was een schok voor al mijn collega’s. Wij zijn na de haven van Antwerpen het grootste tewerkstellingscentrum van het land, de politici moeten hun verantwoordelijkheid nemen en ze moeten ons helpen.” Een andere werkende zegt: “Waarom is het vliegveld niet in handen van de staat? Elke keer als er opnieuw over

De werkenden zeggen: ‘dit is onze luchthaven, niet die van hen. Laten we jobs redden.’ de contracten wordt onderhandeld, betekent dit slechtere werkomstandigheden voor ons. Het is al jaren een race naar de bodem. We hebben de luchtvaartindustrie nodig en er zijn sociale, economische en ecologische vereisten. Waarom is het dan niet in publieke handen?” Er is grote woede tegen premier Sophie Wilmès, die alles maar laat gebeuren, maar ook tegen de grote baas van de nationale luchthaven, N-VA Marc Descheemaecker. De werkenden zeggen: ‘dit is onze luchthaven, niet die van hen. Laten we jobs redden.’ Welk verzet?

Het faillissement van Swissport is de zoveelste mislukking van de filosofie van ‘vrije en onvervalste concurrentie’ van de markt op Europees en nationaal niveau. Rechtse partijen en traditionele partijen van alle kleuren hebben altijd een verdeel- en heersstrategie gehanteerd door de luchthaven op te delen in kleine bedrijven die in een concurrentiestrijd de arbeidsvoorwaarden en lonen naar beneden duwen in sociale dumping. Op deze manier heeft de luchthavenbeheerder enorme winsten gemaakt en deze overgeheveld naar buitenlandse

private kapitaalfondsen. Deze kapitalistische logica werkt niet in het belang van de werkenden en de gemeenschap. De vakbonden hebben twee symbolische acties georganiseerd. Maar vandaag staan ze machteloos en stellen ze enkel dringende eisen rond economische werkloosheid. De PVDA stelt voor om van de Brussels Airport Company een overheidsbedrijf te maken. “Op deze manier kan het bagagebeheer door het overheidsbedrijf zelf worden uitgevoerd. En de knowhow van de 1.500 medewerkers verdwijnt niet. Dat is heel goed mogelijk. Vandaag gebeurt de afhandeling op de luchthaven van Charleroi ook op deze manier.” Wij denken dat het schrappen van

jobs niet mag aanvaard worden. Het sociaal bloedbad kan niet gestopt worden zonder een krachtsverhouding op te bouwen. Er is nood aan personeelsvergaderingen met collega’s uit andere door de crisis getroffen bedrijven in Zaventem om samen een opbouwend actieplan op te stellen rond duidelijke eisen. Daarbij moet de verdediging van jobs gekoppeld worden aan de nationalisatie van Brussels Airlines en Swissport om een democratische planning van het beheer van de luchthaven mogelijk te maken als onderdeel van een breder openbaar vervoersplan dat rekening houdt met werkgelegenheid en milieu. Solidariteit met de strijd van het luchthavenpersoneel!

Breng de luchtvaart in publieke handen

om jobs te redden en voor een alomvattend transportplan

D

e luchtvaartsector wordt hard geraakt door Covid-19. In april waren er 91% minder passagiers dan een jaar eerder. Over heel het jaar zal er naar schatting een halvering van het aantal reizigers zijn. Voor het personeel in de sector dreigen moeilijke tijden: wereldwijd zijn er miljoenen jobs bedreigd, voor anderen dreigen forse loonsverlagingen en onzekerheid. Naast de 1500 jobs die bij de failliete bagage-afhandelaar Swissport bedreigd zijn, verdwijnen er ook 1000 jobs bij Brussels Airlines. De 3.000 overblijvende personeelsleden van Brussels Airlines moeten inleveren en bovendien blijft een mogelijk faillissement in de lucht hangen.

door

Geert Cool

De sector doet massaal beroep op gemeenschapsmiddelen om de verliezen vandaag te dragen. Toen tot voor kort grote winsten geboekt werden, gingen deze recht naar de aandeelhouders. Vorig jaar werd wereldwijd een winstmarge van 3,1% neergezet op een totale omzet van 839 miljard dollar. Lufthansa maakte op vijf jaar tijd 9 miljard euro winst. Dat is evenveel als de Duitse overheid nu in het bedrijf wil pompen. De Franse regering investeert 7 miljard euro in Air France-KLM, de Nederlandse overheid onderhandelt om zeker te zijn dat de voorziene 2 tot 4 miljard euro vooral bij KLM terechtkomen. De Belgische overheid is bereid om 300 miljoen euro te lenen aan Lufthansa, dat Brussels Airlines destijds voor 67 mil-

joen euro van diezelfde overheid kocht. De onderhandelingen verlopen moeizaam omdat Lufthansa niet wil dat er tegenover de gevraagde miljoenen enige vorm van inspraak staat. De luchtvaartsector wordt gedomineerd door grote private bedrijven die enkel op winst uit zijn. Er wordt hard gesnoeid omwille van het verlies dit jaar en de inschatting dat het twee tot zes jaar zal duren om het aantal reizigers van voor Covid-19 terug te bereiken. Het is wraakroepend dat er enerzijds miljarden aan publieke middelen in de sector gepompt worden, terwijl er tegelijk vreselijke sociale bloedbaden worden aangericht. Het volstaat niet om het antwoord hierop te beperken tot sociaal overleg

over begeleide af braak van tewerkstelling en arbeidsvoorwaarden. Er is een offensieve benadering nodig om de private winstbelangen uit de luchtvaartsector te halen. Na decennia van liberaliseringen en privatiseringen zien we de resultaten: de gemeenschap moet opdraaien voor de verliezen, de aandeelhouders gaan lopen met de winsten en het personeel wordt zonder pardon bij het grof vuil gezet. De vol-

Het volstaat niet om het antwoord hierop te beperken tot sociaal overleg over begeleide afbraak van tewerkstelling en arbeidsvoorwaarden. Er is een offensieve benadering nodig om de private winstbelangen uit de luchtvaartsector te halen.

ledige sector moet in publieke handen komen. Als de sector overeind gehouden wordt met ons belastinggeld, dan moeten de gemeenschap en het personeel het voor het zeggen hebben. Transport is een behoefte die best op planmatige wijze wordt georganiseerd. Dat zou efficiënter zijn en bovendien rekening houden met het milieu. Een gecoördineerd transportplan met daarin zowel treinen, bussen, vliegtuigen als op lokaal vlak deelauto’s en publieke deelfietsen, zou een alternatief vormen op de huidige chaos. Het zou het mogelijk maken om met de gemeenschap te investeren in meer en beter openbaar vervoer, betaalbare internationale treinen en vliegreizen voor verre afstanden. Dat is noodzakelijk voor het klimaat, maar het zou ook een einde maken aan de absurde situatie dat het stilaan goedkoper wordt om het vliegtuig van Brussel naar Amsterdam te nemen dan de trein. De stunt van Vlaams minister Lydia Peeters die deelnam aan promotievlucht van Zaventem naar Antwerpen, was niet alleen onverantwoord voor het milieu maar ook schandalig voor een bevoegd minister die weigert extra middelen voor De Lijn vrij te maken. Om een gecoördineerd publiek trans-

portplan op te maken, zal alle knowhow en kennis in de vervoerssector nodig zijn. Nu zijn die totaal niet op elkaar afgestemd. Het resultaat was bijvoorbeeld dat er in Coronatijden enerzijds niet genoeg chauffeurs en materieel waren bij De Lijn, maar anderzijds werkloos personeel en ongebruikt materieel achterbleven bij de touringcars. Een gecoördineerd transportplan zou opgesteld en gecontroleerd worden door verkozen vertegenwoordigers van de gemeenschap en het personeel. Het doel wordt dan het aanbieden van diensten die aangepast zijn aan de transportnoden, niet het maken van winst. Nu het falen van de winstlogica zo hard wordt aangetoond, wordt het tijd om het over een compleet andere boeg te gooien. Dit zal niet zomaar gebeuren. Er zal harde strijd, organisatie en mobilisatie nodig zijn. Een campagne tegen het sociaal bloedbad dat zich nu voltrekt, zou een goed startpunt zijn om een krachtsverhouding op te bouwen. Hiermee zouden we de volledige luchtvaartsector in publieke handen kunnen nemen, gekoppeld aan een drastische uitbreiding van de publieke middelen voor openbaar vervoer zodat een democratisch beheerd transportplan mogelijk wordt.


op de werkvloer

www.socialisme.be zomer 2020

5

Stop de lawine van jobverlies: nationaliseer bedrijven die personeel op straat zetten!

D

e luchtvaartsector domineert vandaag het slechte nieuws op vlak van jobverliezen. Maar het is lang niet de enige getroffen sector. Verschillende voorspellingen schatten dat tot 250.000 jobs kunnen verloren gaan in deze economische crisis. De huidige recessie kan enkel vergeleken worden met de periode na de crash van 1929. De lawine van afdankingen zal tot protest leiden. Hoe kunnen we overwinningen boeken?

Verbod op ontslagen?

De PS stelt voor om ontslagen te verbieden tot 31 oktober 2020. Federaal parlementslid Ludivine De Donder verdedigde de maatregel op RTL-TVI: “Is het onrealistisch? Ik denk het niet, want als een werknemer tijdelijk werkloos wordt, kost het de werkgever helemaal niets, want de vergoeding wordt betaald door de sociale zekerheid. Het idee is om bedrijven een paar maanden de tijd te geven om het effect van het economisch herstel te beoordelen.” Er stellen zich enkele problemen met dit voorstel. Ten eerste is de sociale zekerheid de afgelopen decennia geplunderd, onder meer door allerlei vrijstellingen van werkgeversbijdragen. Dit heeft de middelen voor de sociale zekerheid uitgehold. In plaats van te pleiten voor meer bijdragen van de bazen aan de sociale zekerheid, komt de PS nu nogmaals met een voorstel om het geld van de sociale zekerheid op een gouden dienblad aan de bazen aan te bieden. Voldoende middelen voor de sociale zekerheid zijn niet mogelijk als het de bazen niets mag kosten. Ten tweede gaat de PS ervan uit dat de economie zich snel zal herpakken. De hoop dat de economische crisis binnen enkele maanden wel voorbij zal zijn, is in het beste geval naïef. Het is hetzelfde als hopen dat de klimaat-

Ons uitgangspunt moet zijn om elke werkende te verdedigen, ongeacht of hij of zij met ontslag wordt bedreigd in een bedrijf dat winst maakt of niet. verandering met de winter voorbij is. Dergelijke illusie wekken, is wellicht vooral bedoeld om de arbeidersbeweging te sussen zodat ze niet te hard van stapel loopt met protest. In het verleden waren er ambitieuzere voorstellen rond een verbod op ontslagen. Zo was er het voorstel van de PVDA om ontslagen van winstgevende bedrijven te verbieden. Het is echter niet duidelijk hoe een dergelijke wet door het parlement zou geraken. En al helemaal niet hoe zo’n wet zou toegepast worden indien een bedrijf bijvoorbeeld beslist om te delokaliseren. Geen enkele werkende aan zijn lot overlaten

Ons uitgangspunt moet de verdediging van elke werkende zijn, ongeacht of hij of zij met ontslag wordt bedreigd

in een bedrijf dat winst maakt of niet. LSP verdedigt daarom de nationalisatie onder controle en beheer van de werkenden van elk bedrijf dat dreigt te verhuizen of tot collectief ontslag over te gaan. De gezondheidscrisis heeft aangetoond dat er veel tekorten zijn in deze samenleving, er is dus werk genoeg. Bedrijven die in publieke handen komen, zouden hun productie kunnen heroriënteren om aan de sociale behoeften te voldoen. En wie kan dat beter dan het personeel zelf en de gemeenschap? We hebben geen managers nodig die de openbare sector leiden als private bedrijven. Het zijn de arbeiders die de rijkdom produceren, het is aan hen om te beslissen!

Dit voorstel zal de bazen uiteraard op hun achterste poten zetten. Dat deden ze ook toen de arbeidersbeweging in de jaren 1930 droomde van betaald verlof. Maar onze grootouders hebben dat wel afgedwongen! Ze deden dit niet door het vriendelijk te vragen of door een oplossing te zoeken die ‘de bazen absoluut niets kost’. Betaald verlof is afgedwongen door arbeidersstrijd, door stakingen en massamobilisaties. Waarom zouden we het vandaag anders aanpakken? Er zal meer nodig zijn dan een wandeling in Brussel om onze jobs en levensstandaard te verdedigen. Er zal geen gebrek zijn aan solidariteit met de bedreigde werkenden, maar deze moet

georganiseerd worden in een echt actieplan om een krachtsverhouding op te bouwen. Dit kan met regionale en sectorale mobilisaties en stakingen om de strijd uit te breiden, en nadien indien nodig een algemene staking die desnoods herhaald wordt. We moeten dit vandaag bespreken en terugkijken naar de actiemethodes van de arbeidersbeweging die hun waarde hebben bewezen, zoals de oprichting van stakingscomités en coördinatiecomités van verschillende bedrijven of industriezones, de bezetting van bedrijven en het gebruik van ons materieel (bulldozers, bussen, kranen …) om de beweging te organiseren en te verdedigen tegen eventuele repressie.

Gerommel aan de top van het ABVV. Voor een strijdbare vakbond met democratie van onderuit!

D

e meeste ABVV-leden vernamen via de traditionele media dat hun voorzitter, Robert Vertenueil, was afgezet en vervangen werd door Thierry Bodson. Dit gebeurde nadat Vertenueil solo slim speelde in een ontmoeting met Georges-Louis Bouchez, de voorzitter van de liberale MR en langs Franstalige kant het gezicht van de rechterzijde die inhakt op de werkenden en hun gezinnen. De ABVV-leden vernamen via dezelfde media dat er gesproken werd over een complot van de PTB, de Franstalige PVDA.

Om meteen op dat laatste punt in te gaan: waarom wordt er gesproken over een complot van de PTB als er aan de top van het ABVV een PS’er vervangen wordt door een andere PS’er? Een groeiend aantal ABVV-leden is lid van de PVDA of stemt voor die partij omdat deze het best aansluit bij de vakbondseisen. Regeringen waar de PS en SP.a aan deelnamen, voerden een neoliberaal besparingsbeleid waarbij onder meer de rechten van werklozen werden ondermijnd en het brugpensioen werd afgebouwd. De discussie die nu plaatsvond aan de top van het ABVV gaat echter niet daarover. Er zijn aan de basis heel wat strijdbare delegees die voor de PVDA kiezen, maar binnen het apparaat van de vakbond nemen PVDA’ers niet noodzakelijk een andere opstelling aan dan hun sociaaldemocratische collega’s. De ‘complottheorie’ die de gevestigde media zo graag oprakelen, verschilt niet van andere complottheorieën: het leidt slechts de aandacht af van de kern van de zaak. Wat is in dit geval de kern van de discussie? Dat is moeilijker in te schatten. Leden zijn er alleszins niet van op de hoogte gesteld in hun afdelingen of op regionale interprofessionele bijeenkomsten. Het is duidelijk dat er verschillende fracties zijn aan de top

van het ABVV. Er wordt ook gesproken over spanningen als gevolg van financiële beperkingen. Wat nergens wordt opgeworpen, is dat er verschillende visies zouden zijn over hoe de strijd moet gevoerd worden tegen het besparingsbeleid of tegen de dreigende golf van afdankingen in deze recessie. Dat zou nochtans het belangrijkste debat moeten zijn in een organisatie waar de belangen van de werkenden en hun gezinnen centraal staan. In de komende periode zullen we nood hebben aan strijdbare vakbon-

Wanneer Georges-Louis Bouchez, die uit volle overtuiging geen ABVV-lid is, spreekt over democratie binnen het ABVV, dan heeft dit slechts één doel: het verzwakken van de vakbond. Opkomen voor democratie in de vakbond is het recht en de plicht van de leden.aten aan de vijand

den die zich niet neerleggen bij sociale bloedbaden, maar die het verzet organiseren. Er zal nood zijn aan mobilisaties en een zo groot mogelijke betrokkenheid, zodat we niet bedrijf per bedrijf moeten vechten tegen afdankingen en andere aanvallen. Sociale vooruitgang afdwingen zullen we niet doen door er gewoon over te spreken of af en toe een ludieke actie met grote woorden te organiseren. Er is nood aan een krachtsverhouding. Dit is mogelijk in de strijd voor meer middelen voor de zorgsector of een hoger minimumloon van 14 euro per uur. Om die krachtsverhouding op te bouwen is er nood aan meer betrokkenheid van onderuit. Het uitwerken van campagnes zou daarop gericht zijn. Hoe kunnen we campagnes van het ABVV vertalen op onze werkplek, in onze sector? Delegees kunnen het voortouw nemen door in hun werking

regelmatige personeelsvergaderingen te organiseren. Daar kunnen inhoudelijke discussies plaatsvinden over het beleid van hun bedrijf maar ook meer algemene sociaal-politieke thema’s. ABVV-leden moeten het heft in handen nemen voor een meer strijdbare en democratische vakbond, te beginnen op hun eigen werkplaats en in hun centrale. Wanneer Georges-Louis Bouchez, die uit volle overtuiging geen ABVV-lid is, spreekt over democratie binnen het ABVV, dan heeft dit slechts één doel: het verzwakken van de vakbond. Opkomen voor democratie in de vakbond is het recht en de plicht van de leden. Dat mogen we niet overlaten aan de vijand Het ABVV onder Thierry Bodson zal geen fundamenteel andere koers varen dan onder Vertenueil. Er is het gevaar dat de communautaire spanningen onder de Waalse regionalist Bodson ster-

ker tot uiting komen, maar deze spanningen namen voordien al toe. Dat is gevaarlijk: geen enkel voorbeeld van regionale opsplitsing van de vakbonden heeft geleid tot meer strijdbare opstellingen. Het ondermijnt bovendien de solidariteit die zo broodnodig is in onder meer de strijd voor meer sociale bescherming, in plaats van de sluipende afbraak van de sociale zekerheid die versterkt zou worden bij een verdere splitsing ervan. Een diepe recessie stelt de strijd voor de belangen van de werkende klasse op scherp. Overlegsyndicalisme wordt moeilijk of beperkt zich tot een onderhandelde achteruitgang. Er is nood aan strijdbaar syndicalisme en een programma dat breekt met het keurslijf van een systeem gebaseerd op winst. Een strijd tussen verschillende delen van de vakbondsleiding rond postjes en middelen draagt daar niet tot bij.


6

kolonialisme

de

Linkse Socialist

Leopold II valt van zijn voetstuk

M

oeten we de standbeelden van Leopold II weghalen? Wat herinneren we ons van het bewind van Leopold II en hoe moeten we ons hem herinneren? Hoe heeft Leopold II Congo beheerd? Hoe gedroeg België zich toen het een koloniserende staat was? Deze en een heleboel andere vragen zijn het onderwerp van een publiek debat als gevolg van de acties tegen racisme en politiegeweld. door

Alain (Namen)

De politieke inzet van de geschiedenis

De discussie over de standbeelden van Leopold II toont dat het debat over de geschiedenis van de kolonisatie niet voorbij is in België. Sommigen proberen het debat te beperken tot de kwestie van het behoud en de bescherming van het erfgoed. Anderen willen de standbeelden behouden als getuigen van onze ‘Belgische identiteit’ en tenslotte willen sommigen de beelden contextualiseren zodat ze kunnen worden gebruikt voor historische opvoeding. Hoewel al langer gevraagd wordt om het officiële discours over de kolonisatie bij te sturen, waren er wereldwijde mobilisaties tegen racisme en politiegeweld nodig om dit debat echt te openen. Het verband is niet toevallig: het kolonialisme heeft altijd racistische clichés en vooroordelen gebruikt om zichzelf te rechtvaardigen. Nu werd het voor iedereen duidelijk dat de koloniale propaganda nog altijd aanwezig is. Dat is niet verwonderlijk. De studie van de geschiedenis werpt een licht op het verleden, maar de manier waarop de geschiedenis wordt verteld heeft veel te maken met het heden. De Amerikaanse historicus Howard Zinn omschreef het als volgt: “totdat de konijnen historici hebben, zal de geschiedenis worden verteld door de jagers.” In die zin moet de heropleving van de ‘koloniale propaganda’ worden begrepen. Net als in het verleden is het de bedoeling om zich te verbergen achter het excuus van de eervolle zaak van de ‘beschavende missie’, terwijl de massamoorden en misbruiken worden beperkt tot het kader van persoonlijke verrijking. De revolutie van 1830 leidde tot het ontstaan van België. Gevraagd naar de oorzaken en doelstellingen van die revolutie zouden Willem van Oranje Nassau (de koning van de Verenigde

De Amerikaanse historicus Howard Zinn zei ooit: “totdat de konijnen historici hebben, zal de geschiedenis worden verteld door de jagers.” In die zin moet de heropleving van de ‘koloniale propaganda’ worden begrepen.

Provincies), majoor Vander Smissen (van het burgerlijke establishment) of een gewone arbeider of landbouwer in de nieuwe staat erg verschillende antwoorden gegeven hebben. Dit betekent niet dat de waarheid in het midden ligt of dat alles relatief is. Het betekent dat de sociale krachten die in een revolutie aan het werk zijn, niet onmiddellijk op een bewuste manier verschijnen. Om een breder inzicht te verkrijgen, is het noodzakelijk om de historische ontwikkelingen diepgaand te analyseren. De Belgische revolutie van 1830 was een volksopstand die door een sociale klasse, de bourgeoisie, werd gerecupereerd. In plaats van algemeen stemrecht, dat door de revolutionaire massa’s werd geëist en dat werd gezien als een middel om de levensomstandigheden te verbeteren, erfden we het cijnskiesrecht en een constitutionele monarchie. Dit was het resultaat van de confrontatie van de verschillende maatschappelijke krachten in België, maar ook van het internationale machtsevenwicht. Zo kwam Leopold van SaksenCoburg op de Belgische troon onder de naam Leopold I. Karl Marx beschreef België in 1869 als een “paradijs voor kapitalisten.” Hij benadrukte het geweld waarmee de strijd van de arbeiders in bloed werd onderdrukt ten voordele van de kapitalisten. Dit was nog meer het geval in de wijze waarop Leopold II een stuk van de ‘Afrikaanse taart’ wist te bemachtigen. Leopold II en het delen van de ‘Afrikaanse taart’

Vanaf de jaren 1870 was Leopold II op zoek naar een kolonie. Vanaf het begin was het geen kwestie van het vinden van een volk om te beschaven of slaven om te bevrijden. Het was een direct antwoord op de kapitalistische noodzaak. De productiekrachten hadden land en nieuwe arbeidskrachten nodig om het kapitaal te laten stromen. Leopold probeerde gebieden op te kopen van de grote imperialistische mogendheden, maar niemand wilde verkopen. Hij moest terugvallen op Afrika: het enige continent dat nog niet volledig door de imperialistische mogendheden was verdeeld. De Belgische burgerij was lui en weinig avontuurlijk. Tijdens de Belgische revolutie had ze geprobeerd het orangistische regime in stand te houden om de markt in de Nederlandse koloniën niet te verliezen. Het risico om de controle over het revolutionaire proces te verliezen dwong de burgerij ertoe om de leiding te nemen en onaf hankelijkheid te eisen. Deze eigenschappen waren ook terug te vinden tijdens de

koloniale veroveringsoorlog. Van 1874 tot 1895 investeerde Koning Leopold II het volledige fortuin dat zijn vader hem had nagelaten om een absolute monarchie te vestigen in Congo. Terwijl de dorpsbewoners vroeger hun land achterlieten als het uitgeput was, zorgden de zogenaamd ‘braakliggende’ gronden die Leopold II zich toe-eigende voor spanningen in de landbouw. Dit vormde ook de basis voor strijd tussen de gemeenschappen. De rijken vergaren rijkdom door de armsten te onteigenen en creëren tegelijk sociale en ecologische problemen. Om de waarde van de investering te verhogen, moest spoorinfrastructuur worden aangelegd. Om de kapitaaluitgaven te beperken, werd dwangarbeid gebruikt. Inwoners mochten hun dorpen niet verlaten, zodat de handlangers van Leopold II altijd over arbeidskrachten beschikten. Er ontstond een echte plunderingseconomie. Dit was niet toevallig of een individueel initiatief van één van de beheerders van de koning. Het was

Het weghalen van de standbeelden betekent niet dat we de geschiedenis vergeten. Het wijst er integendeel op dat we iets bijgeleerd hebben. een systeem dat erop gericht was om zo rendabel mogelijk te zijn. Volgens schattingen van historici waren de massamoorden en de ontvolking verantwoordelijk voor 1 tot 5 miljoen doden. De Koning wist het, iedereen wist het!

De wreedheden brachten een internationale campagne op gang. De ‘koloniale propaganda’ heeft het over een “Engelse campagne” omdat deze werd gedragen door persoonlijkheden als de Engelsen Edmund Moreel, Joseph Conrad of de Amerikaanse schrijver Mark Twain. Dit toont aan dat destijds niet alleen de Koning, maar alle politici en de burgerij op de hoogte waren van wat er gebeurde. Er was een onderzoekscommissie die getuigenissen verzamelde die de misstanden beschreven. Leopold II verbrandde verschillende archieven om zijn rol te verdoezelen. In een brief van 3 juni 1906 verklaarde Leopold II: “Mijn rechten

op Congo zijn ondeelbaar: ze zijn het resultaat van mijn inzet en mijn uitgaven.” Om verschillende redenen nam de Belgische staat in 1908 het beheer van de kolonie over. Daarnaast waren er campagnes onder leiding van de arbeidersbeweging. De sociaaldemocratische voorman Emile Vandervelde schreef verschillende boeken over de misdaden van de kapitalistische kolonisatie. Eenmaal verkozen hield hij verschillende interpellaties (1895-1900-1903-1905) in het parlement. Helaas bleef het beperkt tot parlementaire vragen en werd er niet gemobiliseerd onder de arbeidersklasse. Beeld je in dat die arbeidersklasse in de strijd voor algemeen enkelvoudig stemrecht solidariteit had betoond met de strijd van de onderdrukte volkeren in de kolonies. Dat gebeurde niet: Vandervelde richtte zijn oproepen aan de Katholieke en Liberale partijen. Nadien werd hij zelf minister van staat in een regering die het beheer van de kolonie sinds 1908 had overgenomen. Het was met de opkomst van de automobielindustrie en de ontdekking van het gebruik van rubber dat Congo echt winstgevend werd. Het was ook in die periode dat de Belgische burgerij massaal begon te investeren met bedrijven zoals Union Minière en de Société Générale. De winsten werden niet geïnvesteerd in infrastructuur in Congo, Leopold II verkoos een beleid van grote werken in België om de sociale steun voor zichzelf en zijn klasse te consolideren. Het verhaal van de konijnen

Als Leopold II één kwaliteit had, dan was het dat hij één van de beste verdedigers van zijn sociale klasse was, de Belgische burgerij. Om zijn zoektocht naar persoonlijke verrijking moreel te

rechtvaardigen, mat hij zich het imago van een humanitaire koning toe, dit terwijl hij een dictator van het ergste soort was in de veroverde gebieden. Dit verklaart het hele discours over de strijd tegen de Arabische slavernij. Het was de massale strijd van de arbeidersbeweging die hem en de burgerij ervan weerhielden om zich in België op dezelfde manier te gedragen. Om de veroveringsoorlog te rechtvaardigen, werd de onderdrukte koloniale bevolking afgeschilderd als wilden die geen beschaving kenden. Deze vooroordelen werden gerecycleerd toen de Belgische staat het beheer van Congo overnam. De rol van het koningshuis bleef ook nadien vreselijk, denk maar aan de betrokkenheid van koning Boudewijn bij de moord op Lumumba. De standbeelden van Leopold II zijn een uitdrukking van de geschiedenis van uitbuiting van de meerderheid van de bevolking door een sociale minderheid. Die minderheid maakte om haar heerschappij te behouden altijd gebruik van de ongelijke ontwikkeling van productiekrachten om seksisme, racisme en discriminatie te promoten. Het weghalen van de standbeelden betekent niet dat we de geschiedenis vergeten. Het wijst er integendeel op dat we iets bijgeleerd hebben. Wij zullen altijd liever diegenen vieren die zijn gevallen voor de vrijheid en de emancipatie van de sociale meerderheid. Van de strijders voor Congolese onafhankelijkheid over de voortrekkers van de Commune van Parijs tot de doden die in Roux vielen tijdens de arbeidersrevoltes van 1886 in ons land. Het is op basis van strijd dat economische, sociale en democratische rechten zijn afgedwongen. Het zal ook op basis van strijd zijn dat we deze rechten zullen uitbreiden en een einde maken aan uitbuiting.


racisme

www.socialisme.be zomer 2020

7

Racisme vindt oorsprong in kapitalisme en kolonialisme

Neen, racisme is niet ‘iets menselijk’ dat ‘van alle tijden is’

V

elen zullen zeggen dat racisme weinig te maken heeft met het kolonialisme. Het zou iets menselijk zijn dat van alle tijden is en waar niets aan te doen valt. Toch is niets minder waar. Meer dan een uitdrukking van individuele opvattingen, is het een wereldbeeld dat cultureel wordt ingebakken en in stand gehouden door de instellingen van vandaag. Van de paters en missionarissen die op ‘beschavingsmissie’ gingen in Congo, tot de pogingen om racisme wetenschappelijk te onderbouwen in de 19de eeuw. Niemand wordt als racist geboren. Een racistische houding wordt van jongs af aan via opvoeding, media en instituten ingelepeld. door

David (Gent)

Was er altijd racisme?

delsklasse werd machtiger en ging op zoek naar meer rijkdom. Dit vertaalde zich concreet met de pogroms op Joden, die zich voorheen uitsluitend met handel bezig hielden. Maar ook in strijd om het gebied rond de Middellandse Zee, waar Islamitische volkeren een sterke positie hadden uitgebouwd. Ook de kruistochten waren grotendeels pogingen om de eigen handelspositie te versterken, de Europeanen wilden immers direct contact met Azië zonder de islamitische tussenpersoon.

Er zijn geen bewijzen van racistisch geïnspireerde conflicten in de prehistorie. Maar er is wel bewijs van kruisingen tussen verschillende mensensoorten. Tot vandaag bezit iedereen DNA van minstens drie verschillen- Het was door de mensensoorten. De vroegste beschavingen, zoals het oude Egypte, technologische en militaire waren een smeltkroes van verschil- overmacht dat men de lende culturen en volkeren. Zwarte Farao’s waren geen uitzondering. Het mogelijkheid had om Koesj Rijk (Soedan vandaag) had zo’n te koloniseren, en het Kolonialisme en racisme breed handelsnetwerk dat het een spil was met een racistisch was tussen Egypte, de rest van Afrika Racisme kent haar oorsprong in het en India. Die laatste kreeg haar kas- wereldbeeld dat men het Engels kolonialisme uit de late 16de tensysteem 1500 voor onze tijdreke- kon verantwoorden. eeuw. Bij het oprichten van de East ning via de indo-ariërs, maar dit was India Company werd de weg vrij geeerst religieus van aard en gebaseerd maakt voor Engeland om de rest van op arbeidsdeling. Het is pas toen de de wereld te veroveren. Door NativePortugese kolonisten aankwamen dat Americans, Afrikanen, Aziaten … als deze indeling sterker werd gekoppeld dieren te zien, konden ze ook geen eiaan stam of herkomst. Ook de Grieken en Romeinen hadden geen idee van het soort racisme dat we vandaag kennen. Ze verklaarden volkeren aan de hand van geografische en klimatologische verschillen, maar zagen ze wel als gelijken. Het oude Griekenland was een verzameling van al dan niet veroverde volkeren. Hieruit kwam de nieuwe politiek van de grootgrondbezitters, die zich bewust waren van de enorme ongelijkheid in de samenleving en daarom ingezet hebben op een gezamenlijke identiteit. Het was de Helleense identiteit die de heersende klasse toen tegenover de niet-Grieks-sprekenden of barbaros plaatste. Anders, maar niet minderwaardig. De Romeinen gingen hierop verder: het feit dat de Romeinen vele niet-Romeinen als burger toelieten, toont dat het idee van Romein zijn niet gebaseerd was op etnie of afkomst. Met het edict van Caracalla bijvoorbeeld in 212 werden alle vrije mannen in het rijk gelijke rechten verleend. In de middeleeuwen viel de economie in Europa volledig terug op landbouw en werd er nog maar heel weinig contact onderhouden met de rest van de wereld. Het was pas bij de reizen van Marco Polo dat daar verandering in kwam. Met veel bewondering voor o.a. de Chinese beschaving, begint men vanuit Europa Chinese uitvindingen zoals buskruit te importeren. Vanaf de tiende eeuw begon meer handel te ontstaan, met daarbij Kolonialisme en racisme gingen hand in hand. Racisme was gericht op het nieuwe nederzettingen en handelsste- veroveren van grondgebied en het opvoeren van de productie en de bijhoden. De steeds sterker wordende han- rende winsten.

gendom hebben. Zo werden de ‘ontdekte’ landen als rechtmatige eigendom van Engeland gezien. Racisme is een product van de globalisering en de ontwikkeling van het kapitalisme. Het was door technologische en militaire overmacht dat men de mogelijkheid had om te koloniseren, en het was met een racistisch wereldbeeld dat men het kon verantwoorden. Eigendom werd gezien als iets typisch menselijk. Door onderdrukte volkeren te ontmenselijken, kon gesteld worden dat deze nooit eigendom hadden. Bij het veroveren van gebieden werd bijgevolg niets afgenomen, er werd slechts nieuw gebied ‘ontdekt’. Daarnaast was racisme ook een belangrijk middel om de winsten uit arbeid op te voeren. Het kapitalisme is een economisch systeem waarbij de productiemiddelen in privéhanden zijn en deze productiemiddelen winst opleveren door loonarbeiders in te zetten. Oorspronkelijk vonden de kapitalisten weinig mensen die in hun fabrieken wilden werken, vaak onder mensonwaardige omstandigheden voor een hongerloon. In Europa waren de meeste mensen afhankelijk van landbouw. Boeren waren niet geneigd om in fabrieken te gaan werken, deze werden in de begindagen vooral gevuld door landlopers en gevangenen. Men ging het werkvolk voor op de arbeidsintensieve plantages en de fabrieken elders zoeken. Veel NativeAmericans stierven immers, onder meer door Europese ziekten die verspreid werden door de kolonisten. Het land was gevonden maar het geschikte werkvolk nog niet. Daarom begon men massaal mensen op te kopen van slavenhandelaars aan de oostkust van Afrika, of zelf te ontvoeren en naar de andere kant van de wereld te brengen om slavenarbeid te verrichten. Het onderwerpen van grote delen van de wereld gebeurde zelden zonder bloedvergieten. De Zulu’s in Zuid-Afrika bijvoorbeeld verzetten zich hard tegen de Engelse overheersing, maar tegen de vuurkracht van de witte overheersers was er weinig verweer mogelijk. Op een zeer wrede manier veroverde Europa de wereld, maar ook de grootste beulen hadden last van hun geweten. De kerk stond nog sterk en “Gij zult niet doden” is nog altijd één van de 10 geboden. Om de wandaden te rechtvaardigen werd racisme ‘uitgevonden’. Verdeel-en-heers

Maar vandaag is slavernij toch afgeschaft? We leven ook niet meer in tijden van de kolonies en het actief veroveren van andere landen gebeurt toch niet meer? Dat is grotendeels waar, maar het fundamentele probleem is nog altijd aanwezig: het kapitalisme. Na de afschaffing van de slavernij bestonden de kolonies nog altijd. Na het veroveren van land, moest het nog be-

houden worden. Militaire overmacht werkt maar zolang je technologische vooruitgang niet verder verspreid geraakt en vooral niet tegen je gebruikt wordt. Wat wel werkt, is de lokale bevolking die wapens tegen elkaar laten gebruiken. Bevolkingsgroepen werden tegen elkaar uitgespeeld om de kolonisten zelf aan de macht te laten. Verdeelen-heers was niet uitzonderlijk, maar eerder de regel onder het kolonialisme. Stammentwisten werden door de kolonisatoren onderhouden ter verdediging van de eigen maatschappij. Een bekend voorbeeld: de oorspronkelijke bevolking van Rwanda noemde zich de Twa. Op een zeker moment werden zij verdreven door de Hutu’s die zich als landbouwers op de Rwandese hoogvlakten vestigden. Maar ook zij werden nadien verdreven door de Tutsi’s, veeboeren die de grond van de Hutu’s opeisten. De Tutsi’s werden een soort van heersende klasse en de tegenstellingen tussen de verschillende volkeren bleef eeuwen bestaan. Toen België Rwanda als kolonie inpalmde, werd deze verdeeldheid aangewakkerd om de eigen overheersing te consolideren. Dezelfde strategie werd ook in Europa toegepast. Door de opkomst van het kapitalisme werd de arbeidersklasse steeds groter. Door een groeiend collectief bewustzijn over het aantal werkenden en hun rol in het productieproces, ontstonden arbeidersorganisaties die het verzet tegen kapitalistische uitbuiting organiseerden. Vakbonden streden voor hogere lonen en betere arbeidsomstandigheden. De eerste eigen politieke organisaties werden opgezet. Hoe groter de eenheid van de werkenden, hoe meer ze konden afdwingen. Als antwoord daarop proberen kapitalisten de eenheid te breken. Er wordt nadruk gelegd op verschillen tussen mannen en vrouwen, tussen verschillende religies of tussen mensen met een verschillende huidskleur. Het kapitalisme heeft goedkope arbeid nodig, en staat dus lijnrecht tegen de belangen van de werkenden die een menswaardig loon willen. Door middel van externe, goedkopere werkkracht worden de lonen gedrukt en kan verdeeldheid gebruikt worden. Dit gebeurde met de Vlamingen die met de trein naar Wallonië pendelden om in de mijnen te werken, maar evengoed met de Italiaanse en Turkse migranten. Racisme is onlosmakelijk verbonden met het kapitalisme, een systeem dat ongelijkheid nodig heeft om een kleine groep kapitalisten steeds rijker te maken. Steeds wordt gezocht naar methoden om de ongelijkheid verder op te voeren. Racisme is daar een onderdeel van: zowel om hedendaagse neokoloniale plunderingen goed te praten als om verdeeldheid onder de werkenden en hun gezinnen te stimuleren om eengemaakte strijd tegen het systeem tegen te gaan.


8

dossier

de

Linkse Socialist

Massabeweging in de VS tegen racisme, politiegeweld en ongelij 25 mei 2020 zal in het collectieve geheugen gegrift staan. Die dag werd in Minneapolis George Floyd op sadistische wijze vermoord door een politieagent. Niet veel later werden de Verenigde Staten overspoeld door massaprotesten tegen racisme en politiegeweld. In elke staat en in meer dan 2000 steden en dorpen kwamen mensen op straat. Black Lives Matter, ontstaan in 2013, kreeg een nieuwe impuls. De rest van de wereld volgde, in solidariteit en met lokale eisen. een analyse door

Koerian (Gent)

Institutioneel racisme en politiegeweld

Afro-Amerikanen werden de VS binnengebracht als slaven. Na de afschaffing van de slavernij werden ze lijfeigenen, in het beste geval goedkope arbeiders, in een gesegregeerde en diep racistische samenleving waar willekeurige lynchpartijen geen uitzondering waren. Toen de burgerrechtenbeweging in de jaren ‘60 het einde van die apartheid afdwong, werd een groot aantal zwarte Amerikanen nog steeds uitgesloten van degelijke jobs, sociale zekerheid of de naoorlogse golf van suburbanisering. Het resultaat: de rijkdom van zwarte personen in de VS bedraagt vandaag 9% van de rijkdom van witte personen. De mediaan van de netto waarde van een zwart gezin bedraagt $12.920 tegenover $143.600 voor een wit gezin. Armoede, ongelijke toegang tot onderwijs, een gigantische gezondheidscrisis: AfroAmerikanen zijn tweederangsburgers in een land waar 48 miljoen mensen in armoede leven. De Amerikaanse kapitalistische elite heeft er alle belang bij om dat racisme in stand te houden. Een kleine elite van bedrijfsleiders en aandeelhouders vaart wel bij lage lonen, onmenselijke arbeidsomstandigheden en een quasi afwezigheid van publieke diensten. Elites proberen de witte arbeidersklasse wijs te maken dat gekleurde personen een bedreiging vormen voor hun levensstandaard, terwijl dat in realiteit een gevolg is van hun neoliberaal beleid. Een arbeidersklasse die intern verdeeld is tussen wit en zwart is minder in staat te vechten voor betere arbeidsvoorwaarden en degelijke publieke diensten. Niet alleen duwt een lange geschiedenis van onderdrukking zwarte personen in armoede. Door die armoede en haar neveneffecten (druggebruik, kleine criminaliteit ...) een raciale dimensie

te geven en te criminaliseren, wordt de aandacht afgeleid van de echte redenen van armoede en sociale ellende in het land. Zwarte personen worden in een soort vicieuze zondebokcirkel geduwd. Dezelfde elite die structurele armoede voor Afro-Amerikanen creëert, gebruikt dat om armoede te framen als een zwart probleem. Zo blijft de echte oorzaak, het neoliberaal pro-Wall Street beleid, buiten schot. Eén concrete manier waarop dat gebeurt, is het agressieve politieoptreden in gekleurde wijken. Het is een tactiek om gekleurde personen bijna letterlijk op te sluiten in krakkemikkige huizen en arme wijken zonder sociale voorzieningen, en elk verzet daartegen in de kiem te smoren. Gekleurde arrestanten krijgen disproportionele celstraffen en vullen private gevangenissen. 1 op 10 zwarte mannen in hun dertiger jaren zit in de cel, Afro-Amerikanen lopen 5 keer meer kans opgesloten te worden dan hun witte landgenoten. George Floyd was (een maand terug) het zoveelste dodelijke slachtoffer van racistisch politiegeweld. 24% van de slachtoffers van dodelijk politiegeweld in de Verenigde Staten is zwart, terwijl zij maar 12 à 13% van de bevolking uitmaken. Zwarte personen hebben ongeveer 2,5 keer meer kans om het slachtoffer te worden van dodelijk politiegeweld dan witte personen. Massale beweging

Racisme is ingebed in het Amerikaans kapitalisme, en de strijd ertegen kent dan ook een lange geschiedenis: de slavenopstand van Nat Turner in 1831, de underground railroad, de strijd van onder andere de Amerikaanse autovakbond UAW tegen racisme, de burgerrechtenbeweging, Malcolm X, de Black Panthers, de opstand na het politiegeweld op Rodney King in 1991, de eerste Black Lives Matter revolte … Numeriek is deze opstand groter

dan eender welke van die momenten of bewegingen. Dat is geen toeval. Een huizencrisis, gezondheidscrisis, precarisering van arbeid teisteren de Amerikaanse arbeidersklasse sinds 2008 in versterkte mate. COVID 19 heeft die crises vele malen harder gemaakt. In de eerste weken van de lockdown verloren 50 miljoen Amerikanen hun job. Omdat zwarte personen over het algemeen behoren tot de socio-economisch meest kwetsbare laag raakt dit hen extra hard. Dit betekent ook dat zwarte personen 3 keer meer kans hebben besmet te worden met het virus dan witte personen. De woede hierover in combinatie met het aanhoudende en bloedige politiegeweld is een recept voor opstandigheid. Het kapitalistisch systeem is in vrije val, dit is een uiting hiervan. De reactie van het establishment op de dood van George Floyd was dezelfde als altijd: holle frasen over het specifieke voorval om niets te moeten zeggen over systematisch en institutioneel racisme. Het leek er even op dat de moordenaars van Floyd er (zoals meestal in zo’n gevallen) met een berisping vanaf zouden komen. Pas onder druk van de massabeweging werden de agenten in kwestie opgepakt. De eerste tactiek was echter harde repressie. De politie zette alle middelen in om de beweging te stoppen: traangas, rubberkogels, knuppels ... Er vielen vele honderden gewonden en zelfs enkele doden. Ondertussen blijft president Trump olie op het vuur gooien met statements als “when the looting

starts, the shooting starts”. Voor hem kan de repressie niet hard genoeg zijn. Hij doet de protesten af als terrorisme, georganiseerd door antifa. Trumps extreemrechtse stoottroepen proberen eveneens om de beweging te breken. Na twaalf jaar economische crisis is er voor gevestigde politiekers geen ruimte meer om betekenisvolle hervormingen door te voeren zonder te raken aan de belangen van hun sponsors: de rijkste bedrijfseigenaars en aandeelhouders. In eerste instantie wordt daarom de botte bijl van de repressie bovengehaald. De politie moet betogers terug in hun huizen knuppelen, zodat politici hun hand op de knip kunnen houden. Ze vervullen daarmee ten volle hun maatschappelijke rol: die van gewapende mannen in dienst van de heersende miljonairsklasse. De beweging moet zich daartegen verdedigen. Democratisch verkozen en gedisciplineerde ordediensten zijn nodig als antwoord op het geweld van extreemrechts en de politie. Niet wachten tot presidentsverkiezingen, geen vertrouwen in de Democraten

Over het hele land ontken nen Democratische gouverneurs en burgemeesters het geweld van hun eigen ordediensten. Ze stellen avondklokken in en verspreiden leugens over de protesten. Bovendien zijn ze in bijna elke staat medeplichtig aan het asociale beleid dat het racisme versterkt. Zelfs de New York Times, bezwaarlijk een linkse krant te noemen, schreef in

een editoriaal over de complete afwezigheid van politiehervormingen door burgemeester en prominent democraat Bill De Blasio. De Democratische partij heeft in de jaren ‘60 de burgerrechtenbeweging kunnen coöpteren door postjes uit te delen aan leidende figuren en organisaties in die beweging. De illusies in de Democratische Partij als een progressieve kracht zijn vandaag tanende. Daar waar linkse kandidaten als Alexandria Ocasio-Cortez (AOC) een andere stem laten horen, doen ze het goed. Zo haalde AOC in haar voorverkiezing 71% van de stemmen tegen een conservatieve Democratische tegenkandidaat. Vooral jongeren zien de Democraten voor wat ze zijn: een partij van Wall Street en big business. Het is de schaal en volharding van de beweging die regeringen in steden en staten toch tot toegevingen dwingt, niet de plotse verlichting van een aantal zelfverklaarde progressieven. Uit angst voor verdere onrust werd in Minneapolis de ‘ontbinding’ van de politie aangekondigd (en meteen terug afgezwakt) en kon onze kameraad Kshama Sawant in Seattle het gebruik van traangas, pepperspray en wurggrepen door politie laten verbieden. Verschillende steden kondigden al besparingen op het politiebudget aan. Strijd loont! Waar is Bernie? Een onafhankelijke politieke vertaling is nodig

Linkse figuren als Bernie Sanders, Ilhan Omar en AOC zijn los van enkele statements grotendeels afwezig gebleven in deze beweging. De keuze van Sanders om z’n verkiezingscampagne stop te zetten en loyaal te blijven aan de Democratische Partij heeft tot teleurstelling geleid. Hadden deze linkse figuren een nieuwe, echt linkse, partij gebouwd op de golf van enthousiasme en activisme van de Sanderscampagne dan had deze het voortouw kunnen nemen met een duidelijk programma en eengemaakte actie. Ze had de politieke uitdrukking kunnen zijn van de strijd op straat en ook op dat terrein een uitdaging kunnen vormen voor het establishment. In plaats van de beweging aan de basis te organiseren, zijn Sanders en co nu beperkt tot wetsvoorstellen, actes de présence en steunbetuigingen op sociale media. Een nieuwe arbeiderspartij is nodig.


www.socialisme.be 9 zomer 2020

9 Hoe de beweging volgens ons stappen vooruit kan zetten:

jkheid Onze kameraden van Socialist Alternative proberen dit, op erg bescheiden schaal, te doen. Ze waren niet alleen aanwezig op straat, maar probeerden die ook een politiek verlengstuk te geven. Kshama Sawant, verkozen in de gemeenteraad van Seattle voor Socialist Alternative, dwong een verbod op traangas, pepperspray en wurggrepen af. Haar eis om het politiebudget te halveren en haar breed gedragen oproep tot het aftreden van de Democratische burgemeester Durkan omwille van het erg harde politiegeweld in de stad, gaven de beweging richting. Ze verdedigt CHOP (Capitol Hill Organized Protest) en opende de deuren van het gemeentehuis voor een vergadering van actievoerders. Dat is hoe socialisten verkozen posities gebruiken. Democratische organisatie van de protesten

De protesten zijn qua methodes een pak radicaler dan wat we de laatste decennia zagen in de VS. In verschillende steden nemen ze de vorm aan van een opstand waarbij politiekantoren en pleinen worden bezet. In Minneapolis werd het politiekantoor van de moordenaar van George Floyd in brand gestoken. In Seattle is een zone in de stad afgezet. Ze is politievrij gemaakt en wordt gebruikt voor het organiseren en bediscussiëren van sociale actie. De beweging test verschillende methodes en hoewel de strijd zoals ze zich vandaag ontwikkelt onmiskenbaar een stap vooruit is tegenover de methodes van gisteren, ontbreekt het de protesten over het algemeen aan organisatie. Acties vinden plaats op heel spontane basis. Er is nood aan dagelijkse algemene vergaderingen in elke stad en na elke actie. Zo kan op een democratische manier worden gediscussieerd over de volgende stappen voor de beweging, hoe die te beschermen en over de eisen. Op termijn kunnen dat soort algemene vergaderingen zich ontwikkelen tot verkozen structuren die de beweging organiseren en vormgeven. Enkel dergelijke structuren kunnen ervoor zorgen dat de beweging niet uitdooft. Ze kunnen plaats bieden om een opbouwend actieplan te ontwikkelen, waarin verschillende acties worden gecoördineerd en wordt opgebouwd naar nationale actiemomenten met een zo groot mogelijke impact. Een discussie

• Algemene vergaderingen en democratische structuren voor de beweging • Geen vertrouwen in de Democratische partij en establishmentfiguren, voor een nieuwe arbeiderspartij • Verdedig de beweging: organiseer ordediensten om betogingen te beschermen tegen de politie, extreemrechts en opportunisten • Organiseer solidariteit: strijd tegen discriminatie is vakbondsstrijd • Sociale eisen zijn nodig: publieke middelen voor openbare diensten en degelijke jobs om de voedingsbodem voor racisme weg te nemen • Om racisme te bestrijden, moeten we het kapitalisme bestrijden. Voor een socialistisch alternatief

over zo’n plan kan vermijden dat de beweging uitdooft wanneer het eerste momentum gaat liggen. Democratische organisatie van de actievoerders kan ook discussies faciliteren over tactieken. de eerste protesten werden gekenmerkt door rellen. De woede achter die rellen is begrijpelijk. Enkele individuen maakten van de protesten gebruik om te plunderen, hoewel veel van de plunderingen ook gebeurden uit armoede en noodzaak. Het is aan de beweging zelf om haar actiemethodes te bepalen, maar dat kan enkel wanneer er een ruimte is om die te bediscussiëren. Solidariteit

De protesten worden over het algemeen geleid door zwarte jongeren, maar zijn voor het overige enorm divers. Mensen van elke afkomst zien dit als hun strijd. Het gevoel van solidariteit is enorm. Een belangrijke stap in het uitbouwen van deze beweging is de steun van de bredere arbeidersklasse, in het bijzonder de vakbonden. Heel wat vakbondsdelegaties spraken zich uit in solidariteit met de protesten. Personeel van geplunderde bedrijven stelde dat gebouwen hersteld kunnen worden, maar mensenlevens niet. Over het hele land zijn er werkonderbrekingen van 8 minuten 46 seconden - zo lang duurde de moord op George Floyd. Dokwerkersvakbond International Longshore and Warehouse Workers’ Union legde op 19 juni - Juneteenth, de dag dat de slavernij werd afgeschaft in de VS - 29 havens aan de westkust plat. Toch zijn er nog heel wat stappen te zetten. Politievakbonden misbruiken de arbeidersbeweging om corrupte en moorddadige agenten te beschermen. Amerika’s grootste vakbondsfederatie, AFL-CIO, weigert politievakbonden uit de koepel te zetten. Het is nochtans erg belangrijk dat de georganiseerde arbeidersklasse klaar en duidelijk plaats neemt aan de zijde van de zwarte jongeren op straat. Een golf van solidariteitsstakingen zou het establishment raken waar het echt pijn doet: hun portefeuille. Op die manier kunnen verregaande hervormingen worden afgedwongen. De beweging zelf kan, via eisen die de volledige arbeidersklasse aanbelangen, de steun en solidariteit versterken. Op dit moment zijn er heel wat stakingen,

vooral in de gezondheidszorg als gevolg van het rampzalige COVID-19 beleid in verschillende staten. Eisen voor gratis gezondheidszorg en degelijke lonen en bescherming voor zorgpersoneel kunnen de brug slaan tussen beide bewegingen. Wereldwijd heeft de Pride-beweging zich achter Black Lives Matter geschaard. Ook de LGBTQI+ beweging krijgt te maken met institutionele discriminatie en brutaal (politie)geweld. Op 27 mei werd Tony McDade, een zwarte transgender man, vermoord door de politie van Minneapolis. Eén beweging van verschillende onderdrukte groepen in strijd tegen het systeem is essentieel om tot overwinningen te komen. Sociale eisen

De aanvankelijke eis was simpel: stop het racistisch politiegeweld. In de loop van de beweging werden die eisen verbreed en geconcretiseerd. Er werd opgeroepen om de politie af te schaffen of om het politiebudget te verlagen. Symbolen van institutioneel racisme (slavenhouders, geconfedereerden) werden neergehaald. Het is duidelijk dat een politiehervorming in handen van de huidige machthebbers, of het neerhalen van standbeelden niet volstaat. Dit kan wel een belangrijk begin vormen. Het geld dat bij politiebudgetten wordt weggehaald, moet worden geïnvesteerd in armoedebestrijding. Elke politieman of -vrouw met een geschiedenis van racisme, seksisme of geweld moet onmiddellijk uit dienst worden gehaald. Het eisenpakket zou volgens ons ook investeringen in onderwijs, gezondheidszorg, huisvesting en andere publieke diensten moeten bevatten. Zo wordt de basis voor racisme onderuit gehaald en de brug gemaakt naar de gehele arbeidersklasse. Dergelijke hervormingen kunnen voor even belangrijk soelaas bieden, maar voor een definitief eind aan racisme en politiegeweld moet het hele systeem op de schop. Racisme kan enkel ophouden te bestaan wanneer er komaf wordt gemaakt met zij die er baat en belang bij hebben: de heersende klasse. Ongelijkheid zit in het kapitalistisch systeem, om er een einde aan te maken moeten we opkomen voor een andere samenleving: een socialistische maatschappij.

De revolutionaire erfenis van Malcolm X en de Black Panthers

I

n de huidige beweging in de Verenigde Staten tegen racisme en politiegeweld zijn er veel vragen. Welke tactiek? Welk programma? Op wie kunnen we rekenen? Gelukkig hebben de revolutionairen uit het verleden enkele van deze vragen al beantwoord. Laten we teruggaan naar de erfenis van Malcolm X en de Black Panthers. door

Julien (Brussel)

“Er kan geen kapitalisme zijn zonder racisme”

In de jaren 1960 zei Malcolm X dat hij in een “tijdperk van revoluties” leefde. Er was wereldwijd een golf van sociale bewegingen. Malcolm X nam de tijd om hiervan te leren en om te reizen, vooral in Afrika. Zijn internationalisme stelde hem in staat om van zwart nationalisme over te gaan naar klassensolidariteit van alle onderdrukten. Waar er tekorten zijn, is er sprake van discriminatie. Malcolm X trok de conclusie dat racisme geen probleem van individueel gedrag is, maar het gevolg van een systeem dat gebaseerd is op economische ongelijkheid. “We bestrijden racisme door middel van solidariteit”

Een van de problemen van het zwarte nationalisme, dat ook in sommige moderne theorieën voorkomt, is dat het de onderdrukten verdeelt. Aangezien racisme zijn oorsprong vindt in het kapitalisme, is het noodzakelijk om een beweging op te bouwen door te streven naar solidariteit. Dit was de conclusie van de Black Panthers, die zeiden dat het nodig was om “racisme te bestrijden door middel van solidariteit.” Zo hebben ze bijvoorbeeld werk verricht tegen homofobie en uitgelegd dat homofobie dezelfde doelstelling heeft als racisme: het verdelen van de onderdrukte massa’s ten gunste van de heersende klasse. Ze voegden eraan toe dat het nodig was om solidair te zijn met LGBTQI+-mensen en om zich te verenigen met de beweging die was ontstaan na de Stonewall-rellen van 1969. Panther-voortrekker Huey P Newton legde uit dat “ je anti zwart racisme niet kunt vervangen door anti wit racisme.” Ze waren ervan overtuigd dat blanke arbeiders niet geprivilegieerd waren door racisme, maar dat ze er juist belang bij hadden om samen te strijden voor een andere samenleving. “We bestrijden kapitalisme met socialisme”

Zonder een plan is elk doel slechts een wens. Om een einde te maken aan het kapitalisme moet je weten waar je naartoe gaat. Zowel Malcolm X als Martin Luther King kwamen op het einde van hun leven tot socialistische standpunten. Het is geen toeval dat ze net dan vermoord werden. Ook de Black Panthers werden aan vreselijke repressie onderworpen toen ze richting marxisme opschoven. Door zich als partij te organiseren, gingen de Black Panthers verder dan Malcolm X en Martin Luther King in het bouwen van een instrument om de samenleving te veranderen. Het ontbrak deze partij echter aan banden met de georganiseerde arbeidersbeweging, waaronder de Afro-Amerikaanse arbeidersbeweging, de sterkste kracht in de strijd tegen het kapitalisme omwille van de mogelijkheid om het stakingswapen te gebruiken. We willen de strijd van voortrekkers als Malcolm X, Martin Luther King en de Black Panthers eren en lessen trekken uit hun overwinningen en nederlagen. Zo kunnen we ons beter organiseren om tot socialistische maatschappijverandering te komen.


10

Internationaal

de

Linkse Socialist

Brazilië getroffen door drie plagen: Bolsonaro, pandemie en ongelijkheid

B

razilië stevent af op een afgrond. Drie plagen treffen de werkenden en het Braziliaanse volk: de pandemie van het nieuwe coronavirus, de autoritaire en genocidale escalatie van de regering-Bolsonaro, en de dramatische verdieping van de economische en sociale crisis en de ongelijkheden die het land kenmerken, waaronder het structurele racisme. Om de catastrofe die al bezig is in te dammen, moeten we meteen aan de noodrem trekken. door LSR (Vrijheid, Socialisme & Revolutie, de Braziliaanse afdeling van International Socialist Alternative)

Drie plagen: virus, ongelijkheid en extreemrechts bewind

Brazilië is nu al het epicentrum van de nieuwe coronaviruspandemie. Er valt gemiddeld één dode per minuut in het land. Bovendien is er onderrapportage, waardoor we het echte aantal doden niet kennen. Begin juni werd voorspeld dat dit aantal tegen eind augustus kan oplopen tot 125.000. Te midden van de pandemie stevent Brazilië af op wat waarschijnlijk de ergste economische en sociale crisis in zijn geschiedenis zal worden. Er zijn voorspellingen die wijzen op een daling die zelfs meer dan 10% van het BBP kan bedragen. De pandemie was een centrale factor in de crisis, maar niet de fundamentele oorzaak. Brazilië heeft zich nooit volledig hersteld van de crisis die sinds 2015 heerst. De economische crisis en het regeringsbeleid maken de toch al vreselijke structurele sociale ongelijkheid alleen maar groter. Deze ongelijkheid komt tot uiting in de pandemie zelf. In Brazilië zijn vooral de armen een risicogroep voor de ziekte, daarvan is een meerderheid zwart. Vaak hebben de armsten geen toegang tot gezondheidszorg en gaan ze reeds gebukt onder ziekten die met armoede verbonden zijn. Wie gedwongen is om elke dag het huis te verlaten om in zijn levensonderhoud te voorzien, neemt allerlei risico’s op het openbaar vervoer, op straat, op het werk … Degenen die in Brazilië sterven zijn voornamelijk de werkenden, waaronder het personeel van de diensten die als essentieel worden beschouwd, de armen uit de voorsteden en de favela’s, en de zwarten die in de meerderheid zijn onder deze lagen van de bevolking. Studies geven aan dat 55% van de zwarten die in het ziekenhuis opgenomen zijn met Covid-19 overlijden, terwijl dit percentage onder blanken 38% is. De pandemie en de afstandsregels hebben geen einde gemaakt aan de slachting van zwarte jongeren in de rand van de grote steden. In de maand april vielen er in de staat Rio de Janeiro 177 doden als gevolg van interventies van de politie. Dat was

43% meer dan in dezelfde maand vorig jaar. Het is een bewust beleid van uitroeiing door honger, door het virus en door moorddadige en criminele repressie van de politie. Dit beleid is vooral tegen de zwarte bevolking gericht. Bolsonaro verliest op grote schaal aan populariteit. Tegelijkertijd dient zijn radicaliteit om zijn sociale basis meer te betrekken in zijn extreemrechtse project. Dit geldt voor de rechts-radicale delen van de kleinburgerij en voor delen van de gewone bevolking die in de greep zijn van het reactionaire optreden van evangelische kerken. Samen met deze sociale

De strijd tegen de plagen van de pandemie, het Bolsonarisme en de ongelijkheid kan alleen gezamenlijk gevoerd worden. minderheid is er steun van aanzienlijke delen van de basis van het leger, de politie, private beveiligingsbedrijven (goed voor duizenden gewapende mensen) en criminele paramilitaire groepen. De positie van de legerleiding bleek bijzonder nefast te zijn. Hier en daar werd geprobeerd om Bolsonaro wat in bedwang te houden, maar de generaals in de regering (en daarbuiten) zijn medeplichtig aan dit beleid en ondersteunen (al dan niet op directe wijze) de avonturen en autoritaire escalatie. Het is belangrijk te begrijpen dat de agressieve retoriek van Bolsonaro er fundamenteel toe dient om delen van de burgerij zelf en van de meer traditionele rechterzijde in het parlement, in de rechterlijke macht en in de staatsinstellingen af te schrikken van elk initiatief dat leidt tot het verlies van hun mandaat. De boodschap die Bolsonaro

wil geven is: als je mij probeert af te zetten, zullen er meer conflicten zijn en heb je zelf veel te verliezen. Deze houding kan in een offensieve opstelling veranderen. Het is mogelijk dat er zelfs op korte termijn naar een avontuur met een staatsgreep wordt overgegaan, zeker als er geen effectieve tegenstand is. Krachtig, maar verantwoord, op straat komen

De linkerzijde en de bewegingen van de werkenden en de onderdrukte bevolking, moeten bouwen aan massastrijd tegen de regering en niet proberen om tot akkoorden te komen met de traditionele rechterzijde die nu plots in oppositie komt tegenover Bolsonaro. Om ervoor te zorgen dat de arbeidersklasse een centrale rol speelt in de strijd tegen Bolsonaro, is het belangrijk dat de centrale eis die van de val van de regering is: Bolsonaro buiten! Dat is iets wat de rechtse oppositie niet expliciet durft te stellen. Om deze eis te realiseren, moeten we ons voorbereiden op grote mobilisaties van de massa’s op straat. Dit moet in de huidige context met de nodige zorg en verantwoordelijkheidszin gebeuren.

Straatmobilisaties tijdens een pandemie zijn niet gemakkelijk en het is belangrijk dat de risico’s zoveel mogelijk beperkt worden. Maar we hebben geen keuze meer. Er is ook het voorbeeld van de VS, waar een grote massabeweging op straat ontwikkelde na de racistische moord op George Floyd in Minneapolis. In Brazilië, waar de onderdrukking van de zwarte bevolking net zo zwaar is als in de VS, kwamen duizenden mensen op straat. De centrale taak van de arbeidersbewegingen en de onderdrukte delen van de bevolking is om deze mobilisaties te vervoegen en een consequente strijdstrategie naar voren te schuiven met een samenhangend programma dat van onderaf wordt opgebouwd en dat rekening houdt met de lessen van de vroegere strijd. Zij moet ook streven naar de opbouw van eenheid en democratische organisatie van de strijd, die lang en moeilijk zal zijn, maar die kan gewonnen worden. De opbouw van een arbeidersfront, een eenheidsfront van de werkende klasse om Bolsonaro, de pandemie en sociale ongelijkheid te bestrijden, is essentieel. Dit front van arbeidersstrijd moet een uitdrukking vinden via de bestaande

organisaties, maar het moet ook georganiseerd worden op democratische basis met strijdcomités in de wijken, op de werkplekken en in de scholen. Deze comités moeten vergaderen, indien nodig virtueel, om de terugkeer van fysieke acties in de openbare ruimte te organiseren. Binnen dit eenheidsfront mag de eenheid in strijd niet verhinderen dat de socialistische linkerzijde (PSOL en andere krachten) zich uitspreekt voor een antikapitalistisch en socialistisch project, tegenover het beleid van klassenverzoening dat door grote delen van de vakbondsleiding en andere grote organisaties wordt verdedigd. De strijd tegen de plagen van de pandemie, het Bolsonarisme en de ongelijkheid kan alleen gezamenlijk gevoerd worden. De geleidelijke hervatting van straatprotest is daar een essentieel onderdeel van en dat is pas begonnen. We maken deel uit van dit proces en zullen onze slogans verdedigen: weg met Bolsonaro en zijn kliek, weg met hun autoritaire en neoliberale agenda. Voor een alternatief van de werkenden en armen om levens te redden, uit de crisis te komen en het land herop te bouwen op antikapitalistische en socialistische basis.

Neen aan de annexatiepolitiek van

G

esterkt door de Amerikaanse regering onder Trump overweegt de Israëlische coalitieregering om tot 30% van de bezette Westelijke Jordaanoever officieel te annexeren. Zelfs een kleinschaliger annexatie zou een harde klap zijn voor de democratische en nationale ambities van miljoenen Palestijnen, en voor het idee van een Palestijnse staat naast Israël op zich. Of de annexatie er komt, is bij het ter perse gaan van deze krant nog onzeker. Het verzet ertegen mag echter niet wachten tot er hierover zekerheid is.

Het annexeren van gebieden die al bezet worden, kan misschien als een formaliteit gezien worden. Maar de gevolgen zijn wel degelijk verregaand. Als een groot deel van de bezette gebieden formeel tot Israël behoort, is dit een nieuw feit. Voor de rechterzijde in Israël is dit onderdeel in de veroveringspolitiek die elke mogelijkheid van een Palestijnse staat uitschakelt. Tegelijk is er onder het Israëlische establishment verdeeldheid. Er wordt gevreesd voor de gevolgen van massaal protest onder de Palestijnen, maar ook in de rest van de wereld en in Israël zelf waar er al acties waren tegen de annexatieplannen. Op een ogenblik van economische recessie en onzekerheid voor brede lagen van de bevolking, is het niet uitgesloten dat dergelijk protest verder gaat en massaler wordt dan

voorheen. Daarnaast zijn er demografische berekeningen: de rechterzijde in Israël wil een ‘joods Israël’, geen land waarin zich een Arabische meerderheid kan aftekenen die politieke rechten kan opeisen. In zowel Gaza als de bezet te Westelijke Jordaanoever is de situatie voor de gewone bevolking rampzalig. In het gebied van de Palestijnse Autoriteit dreigt dit jaar een economische krimp van -7,6 tot -11% aldus de Wereldbank. Het officiële armoedecijfer in de enclaves van de Palestijnse Autoriteit verdubbelde tot meer dan 30%, in Gaza is ondertussen 64% van de bevolking officieel arm. Er waren al eerste protestacties tegen de annexatieplannen. Zo bracht de Palestijnse Autoriteit duizenden mensen op de been in Jericho op een actie met respect voor de regels over sociale afstand. Een effectieve annexatie

kan echter leiden tot een uitbarsting van woede die aan de controle van de leiders ontsnapt. Mahmoud Abbas, leider van de Palestijnse Autoriteit, toonde zijn wanhoop toen hij onmiddellijke onderhandelingen met de nieuwe Israëlische regering voorstelde in ruil voor het opschorten van de annexatiedreiging. In een context van economische onzekerheid wil de Israëlische bevolking dat er in de eerste plaats iets aan de crisis wordt gedaan. Uit een peiling blijkt dat slechts 4% van de Israëlische bevolking het annexatieplan als belangrijkste taak van de nieuwe regering ziet, tegenover 68%

Een oplossing is alleen mogelijk als onderdeel van een regionale beweging voor het omverwerpen van de oligarchieën en agenten van de reactie, in een “socialistische lente”.


internationaal

www.socialisme.be zomer 2020

11

De wereld na Covid-19

Keynesiaanse model van nieuwe linkse formaties volstaat niet

C

ovid-19 heeft razendsnel de sluimerende economische crisis doen ontvlammen in de ergste crisis sinds de jaren dertig van de vorige eeuw. De wereldwijde stimulusmaatregelen overtreffen reeds die van 2008-09. Fiscale orthodoxie en financiële keurslijven werden snel overboord gegooid. Het neoliberalisme, met zijn groeiende ongelijkheid, onzekerheid en dalende levensstandaard voor de meerderheid van de bevolking, wordt ondermijnd.

door

Boris (Brussel)

Binnen het economische en politieke establishment groeit de steun voor bepaalde Keynesiaanse maatregelen: overheidstussenkomsten om hun systeem veilig te stellen. Dit is geen terugkeer naar het Keynesiaanse model van na de Tweede Wereldoorlog, maar is eerder vergelijkbaar met de staatsinterventies van de jaren dertig van de vorige eeuw. Het betekent niet dat dit niet zal worden gecombineerd met nieuwe besparingsmaatregelen en aanvallen op de openbare diensten. Vooruitgang voor werkenden en hun gezinnen is alleen mogelijk door massale mobilisaties die een krachtsverhouding in hun voordeel tot stand brengen. Is een terugkeer naar het naoorlogse Keynesiaanse model mogelijk?

De verzwakking van het neoliberalisme en de neiging van kapitalistische regeringen om Keynesiaanse maatregelen te nemen, zullen de hervormingsgezinde figuren en formaties van de nieuwe linkerzijde wellicht nog meer in de richting duwen van een programma dat doet denken aan de naoorlogse welvaartstaat met een ‘gemengde’ economie waarin publieke en private ondernemingen samengaan. Dat is alvast het model dat verdedigd wordt door Bernie Sanders en Alexandria Ocasio-Cortes in de VS, Podemos in Spanje en ook de PVDA in België. Zo stelt de PVDA een ‘coronataks’ voor: een eenmalige bijdrage van 5% op de grote vermogens van meer dan 3 miljoen euro om op die manier de superrijken te laten betalen voor de gezondheidscrisis. De PVDA legt uit dat dit idee nu in veel landen wordt besproken en verwijst naar drie economen die dicht bij Piketty staan en die pleiten

voor een in de tijd beperkte Europese vermogensbelasting op de 1% rijksten. Dit debat wordt ook gevoerd door de regering van PSOE-Podemos in Spanje met het oog op een belastinghervorming om de overheidsinvesteringen te verhogen. De regering-Sanchez probeert snel een soort ‘sociaal schild’ in te voeren, met als vlaggenschip de invoering van een leefbaar minimum inkomen voor 800.000 gezinnen in armoede. De meest prominente econoom rond dit soort voorstellen is Thomas Piketty. Hij pleit voor een Keynesiaans investeringsbeleid in onder meer hernieuwbare energie, gezondheid en sociale zekerheid. Zijn voorstellen zijn gebaseerd op het idee dat de ongelijkheden moeten worden verminderd door een betere herverdeling van de rijkdom. Piketty merkt op dat de armste helft van de Fransen 5% van alle rijkdom bezit en pleit ervoor om dit aandeel op te trekken tot 20%. Om dit te bereiken, pleit hij voor een verhoging van de belasting op alle inkomens die meer dan vier keer het minimumloon bedragen, een vermogensbelasting en een belasting op erfenissen die meer dan 1 miljoen euro bedragen, om een erfenis van 120.000 euro te garanderen aan de helft van de 25-jarige Fransen die niets bezitten. Om de economie nieuw leven in te blazen, pleit Piketty voor een uitzonderlijke tijdelijke bijdrage op de grootste vermogens, verwijzend naar de maatregel die de naoorlogse Duitse regering tussen 1948 en 1952 invoerde. Zijn model is het naoorlogse Zweden, waar volgens hem de strijd van de arbeidersbeweging in combinatie met het overwicht van linkse ideeën onder intellectuelen de sociaaldemocratie in staat stelde een sociaal model op te bouwen door middel van hervormin-

Pablo Iglesias en Thomas Piketty

Marxisten koppelen hun betrokkenheid in de dagelijkse strijd voor hervormingen stelselmatig aan de noodzaak om het privé-eigendom van het kapitaal te betwisten door de sleutelsectoren van de economie onder controle en bezit van de werkenden en de gemeenschap te plaatsen om de productie te plannen volgens de noden van de werkenden en hun gezinnen.

gen in het parlement. Met heel veel nuances en gradaties volgt het overgrote deel van de nieuwe linkse reformistische formaties dit denkpatroon. Het komt terug van Bernie Sanders tot Raoul Hedebouw en Pablo Iglesias. Een probleem met dit model is dat de langdurige periode van economische groei van het naoorlogse kapitalisme een uitzondering was. De crisis van het kapitalisme brengt ons vandaag in een periode die meer gelijkenissen vertoont met de jaren 1930, toen de overheidsinterventies tot doel hadden om het systeem te redden. Het naoorlogse herstel van de winstvoeten was onder meer gebaseerd op een oorlogseconomie, brutale uitbuiting van de werkenden in de kolonies en de wederopbouw van Europa na de massale vernietiging van infrastructuur, steden en industrie. Het Amerikaans imperialisme kwam als dominante supermacht uit de oorlog en bevorderde

n Netanyahu die stelt dat het de economische crisis moet zijn. Slechts een kwart van de bevolking steunt het annexatieplan. Onder het establishment is er verdeeldheid. Toch is de dreiging reëel. Netanyahu

voelt zich gesterkt door de steun van Trump en vreest dat de Amerikaanse politieke leiding er na november anders kan uitzien. Tegelijk is zijn wit-blauwe coalitiepartner in de huidige regering verzwakt in de peilin-

gen. Het is goed mogelijk dat een gebrek aan overeenstemming over deze kwestie uiteindelijk zal leiden tot weer een nieuwe verkiezing, de vierde op een jaar tijd! Zonder de heersende klasse achter

Socialistische Strijdbeweging, onze zusterorganisatie in Israël/Palestina op een actie tegen de annexatiepolitiek

de regionale militaire machine te onteigenen; zonder de middelen democratisch te gebruiken om een einde te maken aan de armoede, de enorme materiële ongelijkheid tussen de twee nationale groepen op te heffen en een geavanceerde infrastructuur op te bouwen om een hoge levensstandaard voor iedereen te garanderen, is er geen weg naar een echte oplossing van het conflict, dat op de een of andere manier zal voortduren. Een oplossing is alleen mogelijk als onderdeel van een regionale beweging voor het omverwerpen van de oligarchieën en agenten van de reactie, in een “socialistische lente”. Alleen in een dergelijke context is het mogelijk om de voorwaarden te scheppen voor het wegwerken van nationale vooroordelen en scheuringen. In de huidige omstandigheden van conflict en diepe verdeeldheid biedt een programma van twee gelijkwaardige democratische socialistische staten, in een vrijwillige confederatie, met twee hoofdsteden in Jeruzalem, een uitweg. Het zou de bestaande verdenkingen wegnemen en de samenwerking in de strijd van arbeiders en armen aan beide zijden mogelijk maken om de Israëlische heersende klasse effectief te ondermijnen en uit te dagen.

Keynesiaanse overheidsinterventies. Een gigantische bron van externe financiering zoals het Marshallplan is vandaag niet denkbaar. De dreiging van een concurrerend model voor het kapitalisme, met de Sovjet-Unie en vooral een sterk georganiseerde arbeidersbeweging, maakte het mogelijk om belangrijke verworvenheden af te dwingen op vlak van inkomen en sociale zekerheid. Kapitalisme is niet hervormbaar

Piketty gaat uit van het idee dat het systeem moet worden beschermd. Hij denkt dat beide grote klassen, de kapitalisten en de werkenden, tot een economisch beleid kunnen komen dat gunstig is voor iedereen en dat zo de crises die inherent zijn aan het systeem vermijdbaar worden. Het idee dat de staat bij de werkenden een vraag naar goederen en diensten zou creëren, die vervolgens leidt tot investeringen door de kapitalisten die de gemeenschap ten goede komen, is verkeerd. De kapitalistische uitbuiting laat de arbeiders niet toe om alle geproduceerde goederen te kopen en de kapitalistische klasse is numeriek te klein om dit te compenseren. Het kapitalisme zit vast in een race om kortetermijnwinst. Loonsverhogingen of belastingen op de winsten worden vastberaden bestreden om de concurrentiepositie niet te verzwakken. In die strijd aarzelen kapitalisten niet om hun toevlucht te nemen tot kapitaalvlucht en sabotage van de economie. Elke maatregel die de werkenden ten goede komt, botst op de belangen van de kapitalisten. Als marxisten strijden we voor elke hervorming, voor meer publieke investeringen in gezondheid, onderwijs, hernieuwbare energie en sociale noden, voor elke verbetering van lonen en uitkeringen, voor elke belasting die de superrijken meer doet bijdragen … We koppelen onze betrokkenheid in deze dagelijkse strijd stelselmatig aan de noodzaak om het privé-eigendom van het kapitaal te betwisten door de sleutelsectoren van de economie onder controle en bezit van de werkenden en de gemeenschap te plaatsen om de productie te plannen volgens de noden van de werkenden en hun gezinnen. Dat is onderdeel van de socialistische maatschappijverandering die noodzakelijk is als alternatief op het falende kapitalisme. Lees ons dossier over Keynesianisme: https://nl.socialisme.be/83491


12

de

Linkse Socialist

Uit de archieven van de klassenstrijd

Massale stakingen in de VS… in 1919

D

e massale mobilisaties van Black Lives Matter in de Verenigde Staten, uit protest tegen de moord op George Floyd, gingen de wereld rond en leidden tot een tsunami van antiracistische mobilisaties op elk continent. Het mondiale karakter van deze massamobilisatie doet denken aan de stakingsgolf die in de nasleep van de Eerste Wereldoorlog alle continenten overspoelde. De massamobilisatie van Black Lives Matter in de Verenigde Staten, uit protest tegen de moord op George Floyd, was een wereldwijd fenomeen.

door

Guy Van Sinoy

Net in de Verenigde Staten, een land waarvan de geschiedenis van arbeidersstrijd in Europa vaak wordt genegeerd, was er een periode van intensieve klassenstrijd na de Wereldoorlog waarin de VS pas laat (1917) waren gestapt. Vier dagen na de wapenstilstand gingen kledingwerkers in New York en Chicago in staking en dwongen ze een 44-urige werkweek af. Ze werden gevolgd door textielarbeiders, telecomarbeiders uit New England, telegraafarbeiders uit het hele land, drukpersmedewerkers, dokwerkers uit New York en spoorrangeerders in Chicago. Miljoenen werkenden kwamen in actie tijdens miljoenen stakingen. Zelfs de politie van Boston ging in staking om het recht om een vakbond te vormen af te dwingen. In februari 1919 begon in Seattle een staking van 35.000 scheepswerfarbeiders die hogere lonen eisten. De staking verspreidde zich over de hele stad. Er werd een stakingscomité opgericht, met een dagblad, Union Record, dat een oplage van 118.000 exempla-

ren kende. Vijf dagen lang heersten de stakers over de stad en namen ze de voedsel- en melkdistributie, de ziekenhuizen en de vuilnisophaling over. Een arbeidersmilitie handhaafde de orde. De vakbondsleiders hielden de staking onder controle om deze binnen nauwe grenzen te houden. Uit angst overweldigd te worden, verboden ze arbeidersmeetings en werd de publicatie van Union Record voor twee dagen opgeschort. De staking bleef geïsoleerd tot Seattle en de stakers besloten uiteindelijk om samen het werk te hervatten. Alleen de scheepswerven lagen nog een maand plat. In september 1919 gingen 343.000 werknemers van de US Steel Trust in staking in de staalfabrieken van WestPennsylvania voor de erkenning van de vakbond, een 8-urige werkdag (een werkweek duurde vaak 69 uur!), een degelijk loon en de heropname van ontslagen stakers. Als reactie daarop verbood de regering openluchtbijeenkomsten en riep ze de federale troepen op om de stakersposten te breken. Hierbij vielen

In februari 1919 begon in Seattle een staking van 35.000 scheepswerfarbeiders die hogere lonen eisten. Er werd een stakingscomité opgericht, met een dagblad, Union Record, dat een oplage van 118.000 exemplaren kende. 18 doden. Aangezien de meeste van de stakers recente migranten waren, startte de federale overheid een operatie tegen buitenlanders waarbij enkelen het land werden uitgezet. De staking eindigde in januari 1920 in een nederlaag. De American Federation of Labor (AFL), opgericht in 1886, was de eerste vakbond in de Verenigde Staten. Het was een corporatistische organisatie die vrouwen, zwarten, buitenlanders en ongeschoolde arbeiders weigerde als lid. De AFL-leiding pleitte voor klassensamenwerking en was verbonden met de Democratische Partij. Ze gooide al haar gewicht in de schaal om stakingen te voorkomen. Vakbondsvoorzitter Samuel Gompers waarschuwde voor de “rode dreiging” van het “bolsjewisme dat zich

Bij stakingen eigen massamedia opzetten, zou ook vandaag geen slecht idee zijn!

binnen de Amerikaanse arbeidersbeweging ontwikkelt.” De AFL-leiders verzetten zich tegen de algemene staking van Seattle, hoewel lokale AFLverantwoordelijken de staking organiseerden, en ze keerden zich ook tegen

de staalstaking, die eveneens door AFL-leden werd georganiseerd. Dit verraad van de vakbondsleiding maakte dat er geen veralgemening van de stakingen was, waardoor er geen overwinningen werden geboekt.

dat instaat voor de verdediging van de belangen van de heersende klasse. Diegenen die echt de macht in handen hebben in een kapitalistische samenleving zijn slechts een heel kleine minderheid. De orde die moet worden gehandhaafd is hun orde. Marx beschreef hoe het monopolie op geweld dat wordt toegekend aan de staat de heersende klasse in staat stelt de massa’s aan haar wil te onderwerpen. Marx beschreef hoe de instellingen voor staatsrepressie twee belangrijke onderling verbonden doelen dienen: het beschermen van privé-eigendom en het beteugelen van protest onder slaven en arbeiders. Het is op dit model dat het moderne politiesysteem is gevestigd, misschien wel het duidelijkst in de VS, waar de wortels van de ordehandhaving terug te voeren zijn op de 17e eeuwse slavenpatrouilles. Steunen wij de eis van de afschaffing van de politie? Voor veel mensen is dit een stap te ver: iemand moet toch

de regels doen respecteren. De vraag is wat in de plaats komt als de politie afgeschaft wordt. Rapper en activist Boots Riley stelde: “In een wereld waar Google, Amazon en Coca Cola nog bestaan, betekent het afschaffen van de politie dat die bedrijven een private politie zullen opzetten.” Grote bedrijven en de banken zouden bij de afschaffing van de politie inderdaad overgaan op andere vormen van ordehandhaving. Private beveiligingsbedrijven en paramilitaire organisaties leggen nog minder verantwoording af aan de gemeenschap. Onder het kapitalisme zal de heerschappij van de kapitalisten steeds een repressief element kennen. Socialist Alternative in de VS pleit voor een sterke vermindering van de middelen voor de politie (minstens een halvering) waarbij de rest van de middelen gebruikt wordt voor sociale programma’s. Daarnaast komt Socialist Alternative op voor democratisch ge-

kozen controleorganen die toezien op de politie. Dit moet onderdeel zijn van een programma gericht op het aanpakken van de sociale en economische omstandigheden die tot misdaad en criminaliteit leiden. Bij de politiegeweld en machtsmisbruik gaat het niet om ‘enkele rotte appels’ of het idee dat alle appels rot zijn. Het is de mand zelf die problematisch is. Om de politie te kunnen afschaffen, moet het kapitalistisch systeem weg. In onze strijd voor een socialistische samenleving komen we op voor hervormingen zoals het inperken van politiebudgetten en controle vanuit de gemeenschap. We weten echter dat alle hervormingen onder het kapitalisme slechts tijdelijk zijn: heel het systeem moet weg!

Steeds meer gezinnen leven in armoede terwijl pensioenen en werkloosheidsuitkeringen bedreigd worden door de uitholling van de sociale zekerheid. LSP/PSL iseen nationale partij die het volledig herstel van de index en een minimumloon van 2300 euro bruto verdedigt, die zich verzet tegen de afbraak van de sociale zekerheid en de uitholling van het arbeidscontract. Wij verzetten ons tegen iedere bedrijfssluiting omdat dit onder het kapitalisme enkel leidt tot werkloosheid en armoede. We staan voor de onmiddelijke invoering van een werkweek van 30 uren, zonder loonverlies, met compenserende aanwervingen en een vermindering van de werklast. Daarnaast staan we voor de nationalisatie, onder arbeiderscontrole en -beheer, van bedrijven die overgaan tot collectieve ontslagen of dreigen met delokaliseren.

iedere verdeling van werkenden, of het nu is op basis seksisme, racisme, LGBTQI+-fobie of geloof. Eenheid onder werkenden kan alleen bereikt worden op basis van gelijke rechten voor iedereen. Zo’n partij moet de strijd aanbinden tegen het imperialisme en haar oorlogen en strijden tegen de vernietiging van het milieu. Ze moet het zelfbeschikkingsrecht van Vlamingen, Walen en Brusselaars respecteren, zonder in de val te trappen van diegenen die de werkenden door communautair opbod willen verzwakken (bvb. splitsing sociale zekerheid). Ze zou moeten ageren voor de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder rechtstreekse arbeiderscontrole.

De vraag van de maand

De politie afschaffen, kan dat?

I

n het antiracistisch protest na de moord op George Floyd wordt gezocht naar antwoorden op politiegeweld. Met een sterk gemilitariseerde politie is het geweld in de VS natuurlijk extremer dan bij ons, maar ook hier stelt deze kwestie zich. Zo bevestigde een studie over de houding van jongeren tegenover de Antwerpse politie dat etnische profilering wel degelijk schering en inslag is: 7% van de witte jongeren gaf aan ooit al aan een identiteitscontrole onderworpen te zijn, onder jongeren met een migratieachtergrond was dit 14%. door

Eugenio (Brussel)

Het massale protest in de VS boekte enkele eerste overwinningen. Ook de publieke opinie over het optreden van de politie is veranderd. Eén van de belangrijkste eisen in het protest is een forse afname van de middelen voor de politie of in sommige gevallen zelfs de afschaffing van de politie. Veel mensen beschouwen de politie als een noodzakelijke instelling om de openbare orde en de wetten te doen naleven. Geen enkele instelling is echter neutraal. De taak van de politie is niet

om de dakloze te beschermen tegen de impact van dakloosheid, maar wel om de huisjesmelker te beschermen tegen dakloze krakers. De politie beschermt mensen niet wanneer hun job wordt ontnomen, maar zal wel de bazen beschermen als werkenden protesten tegen jobverlies en bijvoorbeeld overgaan tot een bedrijfsbezetting. De politie wordt ingezet om sociale problemen en collectief protest met repressie ‘onder controle’ te houden. De politie is een belangrijk onderdeel van het staatsapparaat

Meer lezen? ‘Staat en revolutie’ van Lenin is te koop voor 12 € (verzending inbegrepen) via marxisme.be

waar LSP voor staaT

D

e technische en wetenschappelijke mogelijkheden van de mens zijn nog nooit zo uitgebreid geweest. Er is nog nooit zoveel rijkdom geweest als vandaag maar die is ook nog nooit zo ongelijk verdeeld geweest. Slechts 2000 miljardairs bezitten meer geld dan 60% van de wereldbevolking. Ook in België worden de rijken steeds rijker en de armen steeds armer. Terwijl de bedrijven recordwinsten maken en speculanten hun kapitaal vermenigvuldigen wordt de neokoloniale wereld geteisterd door oorlog en hongersnood. In de ontwikkelde kapitalistische landen is het enige antwoord op werkloosheid de jacht op werklozen en werkonzekerheid. Het kapitalisme verkeert in diepe crisis maar het zijn de mensen, het milieu en de dieren die er het slachtoffer van worden.

Stop de privatiseringen

Hoewel werkenden de rijkdom produceren, hebben ze niet de minste inspraak in de aanwending ervan. Heel de productie staat in functie van de winsthonger van een handvol kapitalisten. Er is nood aan betaalbare en comfortabele sociale woningen, aan meer en gratis openbaar vervoer, aan kwaliteitsvol en toegankelijk onderwijs, aan sportterreinen en recreatiecentra, aan een nationale gezondheidsdienst die gratis en publiek is, publiek wetenschappelijk onderzoek voor de strijd tegen klimaatverandering, etc. De middelen hiervoor zijn voorhanden maar worden opgeofferd aan de kapitalistische logica. Openbare diensten worden gerentabiliseerd en opgesplitst. De winstgevende delen worden verkocht aan de hoog-

ste bieder, de onrendabele worden gesloten. Er is al lang geen sprake meer van diensten. De marktlogica heeft ook in de openbare sector toegeslagen. Voortaan spreekt men van openbare bedrijven in afwachting van de volgende privatisering. arbeidsduurvermindering en nationalisatie

In de private sector richt de “vrije” markt een ravage aan. Alle verworvenheden worden afgebroken in naam van de competitiviteit. Arbeidscontracten aan onbepaalde duur ruimen plaats voor onderaanneming, uitzendarbeid en andere nepjobs aan laag loon. De werkdruk is onhoudbaar en zorgt, in combinatie met de groeiende gezinstaken door de afbouw van openbare diensten, voor een explosie van het aantal langdurig zieken en burnouts.

Een nieuwe arbeiderspartij

Tegenover besparingsbeleid en herstructureringsplannen van bedrijven stellen wij het strijdsyndicalisme: vechten voor iedere job en het behoud van alle verworvenheden. De arbeidersklasse heeft een partij nodig die deze strategie politiek kan vertalen. Zo’n partij moet openstaan voor iedereen die wil vechten tegen besparingen en de patronale logica. Een dergelijke partij moet zich verzetten tegen

Revolutie

Dit programma is enkel uitvoerbaar indien de arbeidersbeweging de macht uit handen neemt van de kleine minderheid van kapitalisten. De heersende klasse zal haar privileges echter niet zomaar afstaan. Het breken van de kapitalistische staat zal een revolutie vereisen. Daarom bouwen wij aan een revolutionaire marxistische partij. Arbeidersdemocratie

De productie moet in functie staan van de reële behoeften van de bevolking. Ze moet georganiseerd worden via een de-

mocratisch productieplan, opgesteld en gecontroleerd door raden, samengesteld uit vertegenwoordigers van de werkenden van het bedrijf, van de nationale vakbonden en van de arbeidersregering. Alle functionarissen moet verkozen en permanent afzetbaar zijn. Zij mogen niet beschikken over een hoger loon dan het gemiddelde loon van de werkenden die zij vertegenwoordigen. Op die manier kan het wanbeheer vermeden worden zoals dit in de planeconomieën in het ex-Oostblok bestond. Voor socialisme en internationalisme

De socialistische revolutie breekt altijd uit op het nationale vlak, maar eindigt in de internationale arena. Arbeidersdemocratie en socialistische planning kunnen niet beperkt blijven tot één land. Het isolement van Sovjet-Rusland heeft tot haar bureaucratische degeneratie vanaf 1924 geleid. LSP/PSL maakt deel uit van International Socialist Alternative (ISA), dat actief is op alle continenten. Onze strijd in België zien wij in het kader van een arbeidersstrijd in de hele wereld voor een socialistische maatschappij.

Voor arbeiderseenheid Voor socialisme


partijnieuws

www.socialisme.be zomer 2020

13

Virtuele Marxistische Universiteit van International Socialist Alternative

D

e internationale zomerschool van International Socialist Alternative zal dit jaar noodzakelijkerwijs anders zijn, omdat het nog niet mogelijk is om enkele honderden activisten van over de hele wereld fysiek bij elkaar te brengen. Het wordt een “virtuele marxistische universiteit” via videoconferentie. Van 18 juli tot 25 juli worden er maar liefst 65 bijeenkomsten georganiseerd over een breed scala aan onderwerpen.

LSP in actie

T

ijdens de semi-lockdown hebben we de activiteiten die mogelijk waren doorgezet. Zo bleven onze afdelingsvergaderingen gewoon plaatsvinden, maar dan via videoconferentie. We publiceerden onze krant, voerden een succesvolle abonnementscampagne en haalden financiële steun op. Deze krant is de eerste die we terug vanuit ons secretariaat in Brussel maakten. Vanaf eind mei waren er de eerste straatacties. LSP was daarbij aanwezig, uiteraard met respect voor de gezondheidsmaatregelen. Solidariteit met mensenzonder-papieren

Het waren de mensen-zonder-papieren die als eersten terug op straat kwamen om te protesteren. Op 25 mei was er in Brussel een actie met ongeveer 200 aanwezigen. Leden van LSP, waaronder mensen-zonder-papieren, namen hieraan deel. Ook op volgende acties, op 30 mei en op Wereldvluchtelingendag (20 juni), was dit het geval. De eis voor regularisatie is ook belangrijk in het kader van de gezondheidscrisis: hoe kan een virus efficiënt bestreden worden als tienduizenden mensen niet eens toegang hebben tot gezondheidszorg? Meer poen voor de zorg!

De eerste versoepelingen van de corona-maatregelen brachten ook meteen

actie af te blazen, kwamen uiteindelijk 500 mensen op straat. Daarna namen we uiteraard deel aan de verschillende acties in het weekend van 6 en 7 juni. Op 21 juni organiseerden we in Namen een kleine protestactie met 60 deelnemers. Op basis van de discussies op en rond deze acties lanceerden we eind juni de campagne ‘Solidarity’. (zie pagina 15) Internationale solidariteit!

de eerste protestacties van zorgpersoneel met zich mee. LSP was aanwezig op verschillende acties aan ziekenhuizen en ook op de bijeenkomsten onder de titel ‘Laten we hen de rug toekeren’ op 14 juni in Brussel, Namen, Charleroi en Luik. Deze acties werden georganiseerd door ‘De Zorg in Actie’, een actiegroep die oproept tot een grote zorgbetoging op 13 september. Racisme bestrijden met solidariteit

Het massaprotest eind 2019 tegen ongelijkheid verdween door de gezondheidscrisis uiteraard naar de achtergrond. Maar de onderliggende woede is niet verdwenen. De explosie van protest met de Black Lives Matter beweging is daar een uitdrukking van. We namen aan de basis van het eerste initiatief om in ons land te protesteren: op 1 juni in Gent was dat. Ondanks grote druk van het establishment en de politie om de

Strijdfonds: steun de opbouw van een socialistisch alternatief Luik-Lux: 1.788 € Henegouwen-Namen:1.022 € Bxl-W.Brab: 2.138 € Vl Brab-Limburg: 666 € O en W Vlaanderen: 2.698 € Antwerpen: 627 € Nationaal: 223 €

149% 114% 89% 83% 67% 52% 15%

TOTAAL: 9.161 €

76%

Steun de strijd voor een socialistisch alternatief: stort op BE86 5230 8092 4650 van LSP met vermelding ‘steun’.

Op 28 juni namen LSP-leden deel aan een protestactie tegen de annexatiepolitiek van Netanyahu op de Westelijke Jordaanoever (zie pagina 10-11). We verdeelden een pamflet met een samenvatting van de verklaring van de Socialistische Strijdbeweging, de afdeling van International Socialist Alternative in Israël/Palestina. Neem deel aan onze activiteiten deze zomer!

Geen grote festivals deze zomer waar we campagne kunnen voeren tegen racisme, seksisme en al wat ons verdeelt en waar we in contact komen met tientallen jongeren. Gezien de gezondheidscrisis is het logisch dat de festivals niet doorgaan dit jaar. Dat is echter geen reden om de hele zomer thuis te blijven. We trekken deze zomer met groepjes activisten naar parken, winkelstraten en andere publieke ruimtes om daar campagne te voeren, kleine acties te ondernemen en collectieve discussies en bijeenkomsten te houden. We zullen daarbij uiteraard alle gezondheidsmaatregelen strikt naleven.

Naast plenaire discussies over wereldperspectieven en de opbouw van onze revolutionaire wereldpartij in deze roerige tijden, zijn er diverse commissies die op bepaalde thema’s ingaan. Op het socialistische feminisme in tijden van pandemie en economische crisis bijvoorbeeld, of op kunstmatige intelligentie en automatisering, op de val van het Ottomaanse Rijk en de wortels van het Koerdische nationale vraagstuk, op het proces van kapitalistische restauratie in China, op de lessen van de jaren dertig van de vorige eeuw voor de huidige strijd, op de strijd voor de emancipatie van de transseksuelen, op landbouw, democratische planeconomie ... De keuze uit de commissies maakt het mogelijk om lessen te trekken uit recente of historische massabewegingen, maar er wordt ook gekeken naar enkele marxistische basiswerken die niets aan relevantie hebben ingeboet. Zo zijn er commissies over het ‘Communistisch Manifest’ van Marx en Engels, ‘Imperialisme als hoogste stadium van het kapitalisme’ van Lenin of ‘De Verraden Revolutie’ van Trotski. Er is ook een commissie over hoe onze organisatie verkozen posities

Bij het ter perse gaan van deze krant waren er al 700 leden uit de hele wereld ingeschreven. gebruikt in de VS en Ierland. Het volledige programma samenvatten is onmogelijk. Wel is het duidelijk dat een week discussiëren onder activisten uit de hele wereld waarbij uiteenlopende ervaringen worden gedeeld, enorm verrijkend is. Het kan onze inzichten aanscherpen in de strijd om het kapitalisme te vervangen door een socialistische samenleving. Bij het ter perse gaan van deze krant waren er al 700 leden uit de hele wereld ingeschreven. Aarzel niet om je bij hen aan te sluiten. Het is mogelijk om de hele week deel te nemen, maar ook om één of meerdere commissies te volgen. Deze “Virtuele Marxistische Universiteit” staat open voor leden en sympathisanten. Contacteer ons voor meer informatie (programma, registratie ...) via info@socialisme.be.

Franstalig boek van Marxisme.be over de Rwandese genocide van 1994

I

n 1994 vond in Rwanda een ongekende en historische gruweldaad plaats: de genocide op de Batutsi’s en het bloedbad van de gematigde Bahutu’s. Dit evenement, dat heel wat mediaaandacht kreeg, verbaasde de hele wereld. Barbarij op industriële schaal leidde tot de dood van 800.000 tot 1.000.000 mensen op slechts drie maanden. 25 jaar later kijken we terug naar de oorzaken en gevolgen van dit bloedbad voor Rwanda en de hele regio. Nooit meer! Dit is de onmiddellijke reactie van iedereen die zich bewust is van de moorddadige waanzin. Daarna komt de tijd voor analyse. In het bijzonder probeert dit boek uit te leggen wat voor soort samenleving de genocide mogelijk heeft gemaakt. Er is veel geschreven en gezegd over het onderwerp. In tegenstelling tot veel andere analyses vertrekt de marxistische methode van de klassenindeling van de samenleving, het kapitalistische productiesysteem en de tegenstrijdigheden daarvan. Dat is nodig om te begrijpen hoe de Rwandese samenleving in een genocide kon verzinken. De wereld begrijpen om deze te veranderen, is het motto van de marxisten. In tegenstelling tot reductieve, racistische of Malthusiaanse analyses wil dit boek een bijdrage leveren aan de uitwerking van een programma dat inspeelt op de socio-economische noden in de regio, om voor eens en altijd een einde te maken aan de sektarische verdeeldheid, de uitbuiting van mens en natuur door een minderheid. De auteur van het boek is Alain Mandiki. Hij is vakbondsmilitant en politieke activist bij LSP. Hij komt oorspronkelijk uit Kivu en is de auteur van talrijke artikels over Afrika, met name over de Democratische Republiek Congo. Dit Franstalig boek (64 pagina’s) is de eerste uitgave van Marxisme.be over Afrika. Het boek kost 4 euro (+3 euro verzendkosten, in geval van levering)

De gezondheidscrisis maakte geen einde aan de noodzaak van een andere samenleving. Integendeel: het belang en de dringendheid ervan werden nog duidelijker. LSP is bijzonder ambitieus: we stellen ons tot doel om heel de samenleving te veranderen. Daartoe moeten we ons organiseren en de middelen verzamelen om een kracht uit te bouwen die daar een rol in kan spelen. We willen elke drie maanden 12.000 euro financiële steun ophalen. Hiernaast vind je de resultaten voor de periode april-juni (stand van zaken op 28 juni). Deze zomer trekken we de straat op met de campagne ‘Solidarity’ tegen racisme en alles wat ons verdeelt. In september plannen we verschillende regionale barbecues: in Gent ligt de datum al vast op 5 september. Steun ons: stort een eenmalige of een maandelijkse bijdrage op BE86 5230 8092 4650 (BIC TRIOBEBB) van LSP/PSL met als mededeling ‘steun’. Bedankt!

Contact / Abonnementen Meer info over de partij / Lid worden: Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek Tel: 02/345 61 81. E-mail:info@socialisme.be. Redactie: redactie@socialisme.be. Ook lezersbrieven zijn welkom! Abonnementen: * proefabo: 5 euro voor drie nummers, 10 euro voor zes nummers * gewoon abo: 20 euro voor twaalf nummers * steunabo: 30 of 50 euro voor twaalf nummers Of neem een doorlopende opdracht van minstens 2 euro Rekeningnummer voor abonnementen: BE31 5230 8092 5155 van Socialist Press


Foto: Liesbeth

Droogte en ramp in Siberië. Hoog tijd voor systeemverandering!

V

orig jaar was het op één na warmste op wereldniveau. Dit jaar wordt gekenmerkt door verschillende rampen als gevolg van de klimaatverandering. Het begon dit jaar met de ergste branden uit de geschiedenis van Australië. Op 20 juni beleefde Siberië zijn ergste hitte ooit: in Verkhoyansk was het 38 graden! De klimaatveranderingen die verwacht en gevreesd werden voor 2100 doen zich 80 jaar eerder voor dan verwacht! door

Ophélie (Brussel)

Een zichzelf versterkend fenomeen

Sinds januari al zijn de temperaturen in Siberië abnormaal hoog en mei bracht een uitzonderlijke hittegolf, met temperaturen tussen 30 en 35°C. Eerdere records zijn met meer dan tien graden gebroken en dit is 20 tot 25 graden boven de ‘normale’ temperatuur voor deze regio in deze periode. Zulke temperaturen in de poolcirkel, één van de koudste gebieden ter wereld, zijn geen sinecure. Het is even onwaarschijnlijk als een hittegolf met temperaturen tot 35 graden in MiddenEuropa in maart of april. Deze klimaatverandering is zorgwekkend en heeft wereldwijde gevolgen. Deze opwarming zorgt voor een geleidelijke ontdooiing van de permafrost en voor het smelten van het ijs dat de Arctische Zee en Groenland bedekt. Van daaruit komen broeikasgassen, met name methaan en CO2, in de atmosfeer terecht, waardoor de opwarming van de aarde wordt versterkt en het ontdooien van de permafrost wordt versneld. Dit smeltfenomeen leidde ook tot de ineenstorting van een oliereservoir in Arctisch Rusland in een elektriciteitscentrale die niet aan de veiligheidsnormen voldeed. Er werd 21.000 ton koolwaterstoffen in het milieu geloosd, hetgeen in deze bijzonder kwetsbare regio een milieuramp veroorzaakte. Bovendien zorgen dergelijke warme temperaturen ervoor dat branden zich sneller kunnen verspreiden. De droogte creëert grote bosbranden, die eveneens bijdragen aan de opwarming in de regio.

2020: alle records gebroken

We moeten ons nu voorbereiden op een hete zomer, waarschuwde het Europees kantoor van de We reldgezond heid sorga n isat ie. Bovendien zou de klimaatcrisis de gezondheidscrisis kunnen verergeren. Het Global Heatwave Health Information Network waarschuwde op 26 mei: een hittegolf verergert de gezondheidstoestand van Covid-19 patiënten, leidt tot een extra toestroom van mensen die getroffen zijn door de gevolgen van de hitte in de ziekenhuizen en kan mensen op koele plaatsen concentreren, wat de verspreiding van het virus ten goede komt. De klimaatverandering is bezig en we voelen het. De opwarming van de aarde heeft een directe invloed op ons leven. April en mei waren in ons land de droogste sinds 1893. Broeikasgasconcentraties veroorzaken een temperatuurstijging, waarbij hittegolven frequenter en intenser worden. Deze zijn op elk continent een terugkerende uitdaging geworden. Maar hoe komen we in zo’n dramatische situatie terecht als klimaatwetenschappers al decennia lang het klimaatalarm luiden? Waarom is er geen noemenswaardige actie ondernomen om het probleem aan te pakken, terwijl de meerderheid van de gevestigde orde zich bewust is van de ernst van de milieucrisis? Hoe kan dit gebrek aan actie verklaard worden in de nasleep van de historische klimaatmarsen in 2019? We weten hoe we de opwarming van de aarde moeten aanpakken. We hebben al de technologische middelen om

Siberië brandt. De tijd dringt om klimaatverandering te stoppen!

de trend om te buigen of op zijn minst te neutraliseren. Het probleem is dat de bestaande technologieën op basis van wind, golven en zonne-energie op grote schaal moeten worden toegepast, dat er een forse uitbouw nodig is van het openbaar vervoer dat gratis moet worden, dat het spoorwegnet moet worden ontwikkeld zodat er een betaalbaar en efficiënt alternatief is voor vliegreizen op korte en middellange afstanden, dat de auto-industrie moet worden omgeschakeld op het gebruik van hernieuwbare energiebronnen … en vooral: dit alles is niet in het belang van de kapitalisten. De zeer hoge winsten uit de mijnbouw en de exploitatie van fossiele brandstoffen vormen een rem op het onderzoek naar en de ontwikkeling van alternatieve energiebronnen. Waarom zouden deze bedrijven die in de praktijk de koers van het energiebeleid bepalen, hun winstgevendheid schaden door het ontwikkelen van groene energie? Het gebrek aan daadkracht van de overheid komt eigenlijk voort uit het onvermogen van de markt om de mili-

eucrisis op te lossen. Een derde van de wereldwijde koolstofuitstoot kan teruggebracht worden tot 20 bedrijven, meer dan 70% van de uitstoot kan teruggebracht worden tot 100 bedrijven. De verantwoordelijkheid van deze bedrijven in de milieucrisis is enorm. We hebben geen tijd meer te verliezen! De klimaatverandering stelt ons voor enorme uitdagingen die het kapitalisme niet aankan. Laten we vechten tegen dit systeem dat ons leven en de planeet verrot!

In een markteconomie wordt niet geproduceerd op basis van de behoeften, waaronder de behoefte van een leefbare planeet. Er is een andere organisatie van de productie nodig. Het alternatief voor vervuiling en kapitalistische verspilling ligt in de democratische controle en bezit van de natuurlijke grondstoffen en de sleutelsectoren van de economie. Alleen door de controle van de grote aandeelhouders en superrijken over ons leven en onze planeet uit te scha-

Het gebrek aan daadkracht van de overheid komt eigenlijk voort uit het onvermogen van de markt om de milieucrisis op te lossen. kelen, kunnen we de productie afstemmen op de klimaatnoodtoestand. We hebben een rationele democratische planning nodig, een verandering van de samenleving: een democratische socialistische samenleving waarin middelen worden gebruikt voor de behoeften van mens en milieu en niet om de winsten van een kleine minderheid te verhogen. Deze radicale verandering kan enkel bekomen worden door de werkenden en hun gezinnen, de belangrijkste slachtoffers van de opwarming van de aarde en toekomstige pandemieën.

Neoliberaal landbouwbeleid is rampzali

H

et kapitalisme is nefast voor onze gezondheid. Dat hebben we de afgelopen maanden ervaren. Het beperkt zich niet tot Covid-19, maar zit veel dieper. Door alles op de winst te richten, zijn er op alle terreinen problemen. Van voedselveiligheid tot de enorme verspilling: de chaos van het kapitalisme maakt dat het verband tussen voedselproductie en onze behoeften zoek is. Hoog tijd voor verandering.

door

Jeremiah (Luik)

De visie op ‘traditionele’ landbouw die ons in programma’s als ‘Boer zoekt vrouw’ wordt voorgeschoteld, is gepolijst en geïdealiseerd. Het is ook het beeld dat de Europese Unie wilde geven met het plan “Van boer tot bord” dat op 20 mei voorgesteld werd in het kader van de ‘Green New Deal’, waarmee de EU tegen 2050 koolstofneutraal wil worden. De naam is goed gevonden en de doelstellingen zijn bijzonder ambitieus: een halvering van het gebruik van pesticiden en antibiotica in de veeteelt en de aquacultuur, een vermindering met 20% van de meststoffen en een toename van het aandeel van biologische landbouw tot 25% van de bebouwbare grond (tegenover 7,5% op dit ogenblik). Ter wijl de doelstellingen ambitieus zijn, geldt dit niet voor het Europese landbouwbeleid waarmee ze moeten gerealiseerd worden. Het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) vertegenwoordigt meer dan een derde van de jaarlijkse begroting van de EU. In 2020 is dat 34,5% of een uitgave van 58,12 miljard dollar. Het GLB werd in 1957 met het Verdrag

Met de gemeenschap moeten we controle en inspraak hebben over wat er op ons bord verschijnt. Dat zal onze gezondheid, de leefbaarheid van de landbouw en het milieu alleen maar ten goede komen. van Rome opgezet en trad in werking in 1962 met als doel de productiviteit te verhogen, de landbouwers een redelijke levensstandaard te garanderen, de markten te stabiliseren, de continuïteit van de voorziening waarborgen en redelijke prijzen voor de consumenten garanderen. Het is een belangrijk instrument om de landbouw in Europa te sturen. Er is echter een probleem van grote ongelijkheid bij de verdeling van de

middelen. Aurélie Catallo van het platform ‘Voor een ander GLB’ formuleerde het zo: “We moeten het principe van steun per hectare ter discussie stellen. Hoe wordt het gerechtvaardigd dat een bedrijf meer middelen krijgt als het groter is, terwijl studies aantonen dat hoe groter een bedrijf is, hoe minder milieuvriendelijk het is en hoe minder jobs het per hectare schept.” De OESO meent zelfs dat een aanzienlijk deel van de steun “hoofdzakelijk ten goede komt aan de grootste landbouwbedrijven waarvan het gemiddeld inkomen hoger ligt.” Anders gezegd: de landbouwsteun gaat niet naar wie het het meest nodig heeft, maar naar de grootste spelers. De meest sprekende voorbeelden zijn ongetwijfeld de landbouwbedrijven die eigendom zijn van het Britse koningshuis of van een mul-


tegen racisme

www.socialisme.be zomer 2020

15

Strijden tegen racisme met campagne Solidarity

H

et coronavirus toonde nog maar eens hoe gigantisch de tegenstelling tussen arm en rijk is. De moord op George Floyd was de druppel die de emmer deed overlopen, waarna het massaprotest van Black Lives Matter het systeem op zijn grondvesten deed daveren. Jongeren in heel de wereld vonden dit logisch en kwamen ook in actie. Na de klimaatacties komt de mondige ‘generatie protest’ opnieuw op straat. Hoe bouwen we in België een sterke beweging tegen racisme uit?

door

Arne (Gent)

Wij pikken dit niet meer

Wij delen de afkeer tegen verdeeldheid en de drang om protest te organiseren. Met de campagne ‘Solidarity’ willen we jongeren en werkenden bijeenbrengen om te strijden tegen elke vorm van discriminatie, maar ook tegen het kapitalisme dat als systeem van ongelijkheid aan de basis ligt van racisme en andere vormen van verdeeldheid. We willen consequent in actie komen wanneer discriminatie zich voordoet, in welke vorm dan ook. Zo kunnen we de norm van wat aanvaardbaar is terugdringen, net zoals ook het protest van Black Lives Matter dat al deed. Er waren al de eerste acties

in ons land. Op 1 juni was er in Gent een actie op initiatief van campagne ROSA met 500 aanwezigen. De regels van fysieke afstand, mondmaskers en handgel werden nageleefd. Deelname aan dit protest was minder risicovol dan een doorsnee bezoek aan een supermarkt of een dag op sommige werkplaatsen, maar toch kregen we als organisatoren twee GAS-boetes. In het weekend van 6 en 7 juni kwamen 25.000 mensen op straat in een tiental steden. Deze waren telkens beperkt tot staande acties op één plein, ongeacht het aantal aanwezigen. De rechterzijde heeft dit achteraf, samen met de rellen in Brussel, aangeg re-

Actie in Gent op 1 juni. Foto: Jean-Marie Versyp

pen om de acties af te doen als onverantwoord en gevaarlijk. Dit had een effect en ook het verbod op collectief protest woog door, maar er volgden toch nieuwe acties. Zo was er op 20 juni in Namen een actie op initiatief van campagne ROSA en LSP. Het is nodig om ons te organiseren om in te gaan tegen intimidatie, maar ook om sterker te staan als we op straat komen. “We’re not outnumbered, we’re outorganized”

D e e e r st e weke n va n de Belgische Black Lives Matter beweging verliepen niet zoals gepland, maar we zagen wel het potentieel. De woede en verontwaardiging over dagelijks en structureel racisme is erg groot. Als we die kunnen omzetten in strijd, is een sterke

ig voor boeren en voedselveiligheid

tinational als Nestlé. De Rekenkamer van de EU wees in 2011 op misbruik door financiële investeerders die aanzienlijke steun kregen nadat ze grond opkochten waarop amper landbouwactiviteit was. De hervorming van het GLB waar de Europese Commissie aan werkt, zal als gevolg hebben dat er minder middelen zullen zijn voor biologische landbouw. Er wordt opnieuw meer richting industriële landbouw gekeken, ondanks de praatjes over een Green New Deal. Hou het kapitalisme uit onze voedselketen!

Er moet een einde komen aan de wurggreep van de kapitalisten op landbouwgrond. Vandaag is deze

grond een voorwerp van speculatie. Zo werd de waarde van Roemeense landbouwgrond tussen 2002 en 2025 met 25 vermenigvuldigd. 7 tot 8% van de grond is al in handen van buitenlandse investeerders, dat is het equivalent van 12.000 Franse boerderijen. Sinds 2011 kocht de Nederlandse Rabobank 21.000 hectare landbouwgrond in Polen en Roemenië. Het doel? Rabobank hoopt binnen een jaar of 10 de grond drie keer zo duur te kunnen verkopen. De kopers zullen wellicht geen lokale boeren zijn. Een landbouw die het milieu en de mens respecteert, is onder het kapitalisme onmogelijk. Structuren zoals het GLB vergroten alleen maar de ongelijkheid tussen kleine en grote landbouwers. Velen van hen hebben zich tot aan hun nek in de schulden gestoken en geven het op of plegen zelfmoord. Voor België zijn er geen cijfers, maar in Frankrijk pleegt er om de twee dagen een landbouwer zelfmoord. In Frankrijk is de schuldenlast van de landbouwers gestegen van 57.900 euro in 1980 tot 159.700 euro in 2010. Een verhoging van 175%! De verantwoordelijkheid ligt bij de door de markt opgelegde wedloop die niet gericht is op kwaliteitsvolle voeding of biologische landbouw, maar op winst en speculatie. Bovendien is er de wereldwijde concurrentie die wordt versterkt door vrijhandelsverdragen als TTIP en CETA. Chloorkippen of rundvlees met hormonen uit Brazilië en Canada kunnen hierdoor op ons bord belanden.

Het kapitalisme leidt tot overproductie en een ineenstorting van de prijzen. Dat drijft de landbouw in het noorden naar de afgrond, terwijl de productie in het zuiden naar het noorden wordt gestuurd en de massa’s in het zuiden honger dreigen te lijden. Neen, kapitalisme is niet efficiënt. Voor een ander landbouwbeleid!

Voedsel is essentieel. Landbouwers moeten dan ook een fatsoenlijk leven kunnen leiden. De vrijhandelsverdragen moeten ingetrokken worden: voedsel mag niet onderhevig zijn aan speculatie en concurrentie. De gemeenschap moet controle uitoefenen op de buitenlandse handel. Het GLB moet stoppen: landbouw moet in dienst van de bevolking staan met respect voor het milieu. De winsten van grote industriële bedrijven en speculanten mogen niet primeren. Er moet een einde komen aan de verspilling. In de VS wordt tot de helft van het geproduceerde voedsel weggegooid. In Groot-Brittannië wordt tot 30% van de groenten zelfs niet geoogst omdat ze niet voldoen aan de ‘normen van de markt’. De landbouw en alles wat met voedsel te maken heeft, moet uit de handen van de markt gehaald worden. Met de gemeenschap moeten we controle en inspraak hebben over wat er op ons bord verschijnt. Dat zal onze gezondheid, de leefbaarheid van de landbouw en het milieu alleen maar ten goede komen.

antiracistische beweging mogelijk. Op de traditionele politici kunnen we niet rekenen. Zij proberen zelfs om praktijktests tegen te houden, terwijl zulke tests enkel vaststellen dat er discriminatie is. Als ze zelfs niet willen zien dat er een probleem is, zullen ze er zeker niets aan doen. We zullen onszelf moeten organiseren! Campagne ROSA, ALS, Blokbuster en LSP hebben in de voorbije jaren en decennia vaak het voortouw genomen in de strijd tegen racisme, seksisme en homofobie. Blokbuster bracht jongeren bijeen tegen het Vlaams Blok dat begin jaren 1990 voor het eerst doorbrak. Campagne ROSA organiseerde het protest tegen seksist Jeff Hoeyberghs en het extreemrechtse KVHV aan de UGent. Eerder speelde campagne ROSA een rol in het terug vestigen van de traditie van protest op 8 maart, de internationale vrouwendag. ALS en campagne ROSA hielpen mee het protest opbouwen toen bekend werd welke ranzige fascisten Dries Van Langenhove en zijn nazi-vrienden zijn. Na verschillende gevallen van homofoob geweld organiseerden we sterke protestacties in Gent. We willen deze ervaringen delen en versterken door deze zomer met jongeren en werkenden campagne te voeren tegen racisme, politiegeweld, symbolen van koloniale onderdrukking … Deze zomer trekken we op tour met de campagne ‘Solidarity’. We trekken naar parken, markten, winkelstraten, de zee … om mensen te overtuigen en te betrekken. Zo willen we jongeren en werkenden bijeenbrengen om actiecomités op te zetten en verder in discussie te gaan over wat nodig is om racisme zo efficiënt mogelijk te bestrijden. Met

deze actiecomités kunnen we sneller en sterker reageren op voorvallen van racisme, seksisme of homofobie. We kunnen bovendien eventuele oproepen voor nieuwe nationale actiedagen versterken of mee helpen lanceren. Racisme bestrijden met solidariteit, kapitalisme met socialisme

Malcolm X had gelijk toen hij op basis van zijn ervaringen in de strijd uiteindelijk tot de conclusie kwam dat er geen kapitalisme is zonder racisme. Ultrarijken hebben nood aan verdeeldheid onder de werkende klasse om de aandacht af te leiden van de enorme hoeveelheid rijkdom die ze in hun zakken steken. Ze verdelen om te heersen. Door hun winstbejag ontstaan er tekorten. Rechtse en extreemrechtse politici misbruiken het ongenoegen als gevolg van die tekorten. Ze wijzen jongeren en werkenden met een migratieachtergrond aan als de schuldige en ze zwijgen over de echte oorzaak. Campagne Solidarity gaat in tegen het kapitalisme en komt op voor een socialistisch alternatief. Dat betekent een samenleving waarin de werkende klasse de sleutelsectoren van de economie zelf bezit en beheert, zodat de beschikbare rijkdom en middelen kunnen ingezet worden op basis van een democratische planning waarin de noden van mens en planeet centraal staan. Om dit te bekomen, moeten we ons organiseren en de strijd opvoeren. Vandaag samen in actie komen tegen racisme is een eerste stap in de opbouw van een krachtsverhouding waarmee we het kapitalisme kunnen omverwerpen. Doe mee, bouw mee aan de campagne Solidarity!


strijd

solidariteit

socialisme

maandblad van de L i n k s e S o c i a l i s t i s c h e Pa r t i j  nr 396  zomer 2020

€2

€5 steunprijs

“Ik raakte niet besmet met Covid, maar wel met woede!” Foto: ‘De zorg in actie’/’La Santé en lutte’

“I

k raakte niet besmet met Covid, maar wel met woede!” Dat stond op een zelfgemaakt protestbord op een actie van zorgpersoneel in Brussel op 14 juni. De woede wordt breed gedeeld, laten we deze organiseren in strijd!

door

Pablo, brandweerman en ambulancier in Brussel

Op 14 juni werd in Brussel, Charleroi, Luik en Namen geprotesteerd op initiatief van de actiegroep ’De zorg in actie’. Dit gebeurde onder de slogan ‘We keren hen de rug toe.’ Het zorgpersoneel is kwaad over hoe de gezondheidscrisis werd aangepakt. Ze wilden collectief tonen dat ze het gevoerde beleid niet aanvaarden. De regeringen gaven prioriteit aan het openhouden en heropenen van de economie, ondanks alle risico’s. Tegelijk werd het zorgpersoneel machteloos achtergelaten tegenover de crisis. Hun winsten, onze doden. Dat nooit meer!

Het protest midden juni was succesvol ondanks pogingen van de autoriteiten om de acties te verbieden. Op de acties werd de omgekeerde erehaag gevormd, naar het model van het personeel van het Sint-Pietersziekenhuis in Brussel bij het bezoek van premier Wilmès in mei. Die actie en de brede

steun voor het ontevreden zorgpersoneel, zorgden voor een momentum. Sindsdien waren er in verschillende ziekenhuizen in heel het land werkonderbrekingen en symbolische acties. De regering zag zich gedwongen om geplande aanvallen op het zorgpersoneel in te trekken. Het ging om voorstellen tot Koninklijke Besluiten waarmee zorgpersoneel kon opgevorderd worden en waarmee minder gekwalificeerd personeel verpleegkundige handelingen zou mogen stellen. Het zorgpersoneel dat onder zware druk stond door de pandemie was uiteraard woedend over deze maatregelen, die bovenop het jarenlange gebrek aan middelen kwamen. Zorg in actie!

Het zorgpersoneel komt terug in actie. Er is een grote betoging gepland op 13 september, ook op initiatief van ‘De Zorg in Actie’. Deze actie kan

De zorgbetoging van 13 september kan een daverend succes worden, de solidariteit is erg groot. Dit kwam tijdens de zorgcrisis onder meer tot uiting in het applaus om 20u. We moeten samen op straat komen voor meer middelen voor zorg, het einde van de vermarkting van de sector, meer loon en meer collega’s! een daverend succes worden, de solidariteit is erg groot. Dit kwam tijdens de zorgcrisis onder meer tot uiting in het applaus om 20u. We moeten samen op straat komen voor meer middelen voor zorg, het einde van de vermarkting van de sector,

w w w. s o c i a l i s m e . b e

meer loon en meer collega’s! De rampzalige situatie in de zorgsector werd voor iedereen duidelijk de afgelopen maanden. Daarnaast werd aangetoond dat veel essentiële jobs slecht betaald en risicovol zijn. Veel van deze essentiële werkenden krijgen niet eens een essentieel loon van 14 euro per uur! Er zijn veel redenen om aan de grote zorgbetoging van 13 september deel te nemen met eigen eisen en bekommernissen. De tijd is gekomen om de krachten te bundelen, die van de werkenden en hun gezinnen, om een eerste massaal antwoord te bieden op de rampzalige aanpak van de coronacrisis. Maar ook om ons te organiseren tegen de besparingen die kunnen volgen in het kader van de economische recessie. We hebben een actieplan nodig om meer publieke middelen te eisen voor de zorgsector en meer algemeen voor de sociale zekerheid en de openbare diensten, maar ook om degelijke lonen voor iedereen te garanderen. De mobilisatie naar 13 september is een ideale gelegenheid om de discussie hierover te voeren met collega’s en familieleden. We zijn het beu! Laten we het geld halen waar het zit: bij de grote aandeelhouders en de superrijken. Laten we strijden voor een andere zorgsector in een andere samenleving!


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.