De Linkse Socialist 391 - februari 2020

België - Belgique Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek BC 4383 P2A6269

strijd



solidariteit



socialisme

maandblad van de L i n k s e S o c i a l i s t i s c h e Pa r t i j  nr 391  februari 2020

€2

Afgiftekantoor 1081 Brussel 8 Ver. uitg. G. Cool, Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek

€5 steunprijs

D

e sociale zekerheid is door harde strijd van de arbeidersbeweging afgedwongen.

Zonder sociale zekerheid zouden er in België drie keer zoveel armen zijn (1). De sociale zekerheid dekt de risico’s van het leven en de lasten van het ouderschap en het gezin. Het solidariteitsbeginsel maakt dat dit alles niet alleen op de schouders van het individu en zijn of haar gezin terechtkomt (2). Het heeft onder andere de basis gelegd voor een toenemende onafhankelijkheid voor vrouwen. door Emily

Burns

Dit systeem staat echter al tientallen jaren onder druk. Sinds het begin van de crisis van 2008 raakt het zelfs volledig verstikt. Rechten zoals werkloosheidsuitkeringen werden sterk beknot en het statuut van “samenwonenden”, dat op zich al asociaal was, ging nog verder achteruit. Dit statuut werd in 1980 ingevoerd om de uitkeringen te beperken toen meer vrouwen op de arbeidsmarkt kwamen. Zo kon er bespaard worden. De verdere verslechtering van dat statuut onder de regeringen Di Rupo en Michel hebben ervoor gezorgd dat steeds meer mensen (vooral vrouwen en jongeren) nog meer afhankelijk zijn van hun partners of familieleden. Iedere keuze met een prijskaartje, is voor hen dan ook onmogelijk.

VOOR DE INDIVIDUALISERING VAN SOCIALE UITKERINGEN AAN EEN BEDRAG BOVEN DE ARMOEDEGRENS Bij ongewijzigd beleid zal het tekort van de sociale zekerheid tegen 2024 6,4 miljard euro bedragen.

Dat is geen toeval. Het is een bewuste keuze om de sociale zekerheid verder te verzwakken. Het idee dat de regionalisering het zou versterken is een mythe. De kinderbijslag, die nu een regionale verantwoordelijkheid is, is in alle regio’s verlaagd!

VOOR KINDERBIJSLAG DIE DE WERKELIJKE KOSTEN VAN DE OPVOEDING VAN EEN KIND DEKT De patronale bijdragen zijn gedaald van 33% naar 25%, terwijl de arbeidsmarkt steeds meer onzekere en precaire jobs biedt (tijdelijk, parttime, lage lonen). Hierdoor komen steeds meer werknemers - en dan vooral vrouwen en jongeren - in armoede terecht. Bovendien beperkt die precaire arbeidsmarkt de mogelijkheden van veel werknemers om actie te ondernemen tegen het asociale beleid. Dat ondermijnt op zijn beurt dan weer de slagkracht van de vakbonden om te strijden voor degelijke arbeidsomstandigheden en een echte sociale zekerheid. Het is een vicieuze cirkel waar we moeten uitbreken. Het minimumloon in België is ontoereikend om een waardig leven te leiden (€9,65 bruto per uur). De 10% laagstbetaalde jobs worden voor 70% door vrouwen bezet.

VOOR EEN UURLOON VAN MINIMAAL €14/UUR Kom naar aanleiding van Equal Pay Day op zaterdag 14 maart mee betogen in Gent op de jaarlijkse mars tegen het seksisme, georganiseerd door Campagne ROSA (15.00 uur, Stadshal).

Met recht en rede organiseert het ABVV op 28 januari een betoging ter verdediging van de sociale zekerheid. Ook de sociale verkiezingen in mei bieden een kans om het belang van deze strijd op personeelsvergaderingen in de verf te zetten. Om ons te verdedigen tegen de asociale aanvallen van de volgende regering, ongeacht de samenstelling ervan, zal een actieplan nodig zijn dat minstens even krachtig is als dat van 2014 en dat het protest koppelt aan een offensief programma van sociale vooruitgang.

De sociale zekerheid is verworven door strijd, maar onder het kapitalisme blijft alles wat verworven is kwetsbaar en tijdelijk. Strijd is nodig om sociale bescherming te behouden en uit te breiden, maar om dit te consolideren is er nood aan een ander systeem: een socialistische samenleving waarin de behoeften van de meerderheid van de bevolking centraal staan.

Strijd nodig voor sociale zekerheid Protest tegen regering-Jambon Historische stakingen in Frankrijk

P. 8-9 P. 6 P. 10

De Wereldvrouwenmars, waar vakbonden en feministische organisaties (zoals Campagne ROSA) deel van uitmaken, roept op voor een grote nationale betoging op zondag 8 maart ter gelegenheid van Internationale Vrouwendag (14.00 uur, Muntplein, Brussel). Die actiedag is de meest logische voortzetting van de mobilisatie op 28 januari. In de strijd tegen de onderdrukking van vrouwen is hun financiële onafhankelijkheid fundamenteel. Vechten voor een goede sociale zekerheid is dus ook een feministische eis!

Voor collectieve arbeidsduurvermindering zonder loonverlies, met compenserende aanwerving en voor massale overheidsinvesteringen in openbare diensten om onbetaald huishoudelijk werk over te nemen en ouders in staat te stellen gezins- en beroepsleven met elkaar te verzoenen.

w w w. s o c i a l i s m e . b e

2

onze mening

EDITO door

Anja Deschoemacker

de

Linkse Socialist

Politieke crisis: geen enkele regering zal sociale crisis aanpakken tenzij onder massale druk

E

ventjes leek het erop dat een uitweg gevonden was met het in de steigers zetten van een vierkleurenregering of Vivaldi-coalitie. In de dagen vlak voor de informateurs Coens en Bouchez naar de koning moesten, maakte Bart De Wever enkele uitspraken die geïnterpreteerd werden als een “opening” naar paars-geel. En dus zijn we terug bij af.

De bekommernissen van werkenden en armen in ons land

Op 28 januari betogen we voor een sterke sociale zekerheid. Deze “kathedraal van de Belgische arbeidersklasse” staat er immers slecht voor: het tekort zou bij ongewijzigd beleid tegen 2024 oplopen tot 6,4 miljard euro.

En dat terwijl leven van een uitkering na dertig jaar van besparingen gelijk staat aan armoede.

Zo kan een groot deel van de gepensioneerden enkel van hun pensioen leven indien ze eigenaar zijn van hun eigen woonst. Het gemiddelde pensioen bedroeg volgens AXA 1.065 euro per maand (17/04/2018), terwijl men voor een rusthuis al snel 1800 per maand betaalt.

Zo heeft de decennialange jacht op de werklozen ertoe geleid dat mensen met het statuut van samenwonende (vooral vrouwen en jongeren) veroordeeld zijn tot afhankelijkheid van de partner of de ouders. Studies toonden aan dat 27% van de Waalse vrouwen zich in zo’n situatie bevindt (tegenover 12% van de mannen).

Als je om één of andere reden buiten de sociale zekerheid valt, is de situatie nog erger. Het bestaansminimum voor alleenstaanden bedraagt slechts 940,11 euro/maand, voor samenwonenden 626,74 euro/maand. Met een kind ten laste is dat bedrag nog steeds slechts 1270,51 euro/maand. Ter vergelijking: de gemiddelde huurprijs voor een appartement in Vlaanderen en Brussel ligt rond 700 euro/maand, in Wallonië rond 500 euro/maand.

Het kan dan ook niet verwonderen dat de OCMW’s overstelpt worden met aanvragen voor bijkomende hulp en dat het aantal gezinnen dat nood heeft aan voedselhulp constant blijft stijgen. Volgens Europese cijfers leeft net geen 20% van de Belgische bevolking in armoede. Redenen genoeg om te betogen voor een herstel van de sociale zekerheid. Maar blijkbaar niet voldoende om de verkozen partijen enige zin voor urgentie bij te brengen…

Verlenging opdracht Coens en Bouchez: rondjes draaien voor perceptie

Wat centraal staat in de federale regeringsvorming is niet die sociale crisissituatie, maar de posities van de partijen die erin betrokken zijn. En nu is die regeringsvorming opnieuw beland bij discussies over een coalitie die in alle eerdere pogingen van tafel werd geveegd.

Deze krant stelde het van in het begin: voor zowel N-VA als voor PS zou paars-geel politieke zelfmoord betekenen. Beide partijen hebben voldoende signalen gegeven dat ze dat begrepen hebben. Le Soir overliep hun verklaringen sinds de verkiezingen (13 en 14 januari).

Magnette zei reeds op 13 juni zeer duidelijk: “de PS zal niet regeren met de N-VA.” Op 3 oktober luidde het: “We hebben elkaar veel gezien, we zijn nergens en over niets akkoord met de nationalisten.” Op 17 december verklaarde Rudy Demotte: “Men is bezig mensen te doen geloven dat een coalitie met de N-VA mogelijk is.

Dat is een leugen. Het is geen optie.”

Bij de N-VA wordt wat meer warm én koud geblazen, maar de verklaringen die ingaan tegen een dergelijke samenwerking zijn veel talrijker. Zo hebben we de verklaringen van Ben Weyts op 8 november: “De Vlamingen willen een rechtse socio-economische politiek. Het zijn de Vlamingen die de meeste belastingen betalen. Men moet hen niet sanctioneren.” Of Bart De Wever op 9 december: “De facturen overdragen aan een ander is gemakkelijk.

In Vlaanderen moet je dan uitleggen aan je kiezers – die een andere migratie- en veiligheidspolitiek willen, de creatie van jobs – dat je dat niet kunt voorzien. Want je moet miljarden aan belastingen ophalen om passieve kiezers in het zuiden van het land te onderhouden.”

Het idee dat N-VA niet de kans heeft gekregen om die piste te onderzoeken, is een argument dat voorbijgaat aan de passage van preformateurs Bourgeois en Demotte, in wier verslag we het volgende kunnen lezen: “De fundamentele verschillen zijn van die aard dat ze niet toelaten een volgende fase in te gaan die gebouwd is rond die twee partijen.”

De reden waarom we dan toch nog twee weken rondjes zullen draaien, ligt in de existentiële crisis van CD&V. Die partij ontwikkelde in de vorige eeuw van katholieke establishmentpartij naar volkspartij en de machtsfactor bij uitstek in de grootste gemeenschap in het land en met institutionele banden met de grootste vakbond van het land. Vandaag blijft daar nog slechts een schijntje van over.

In totale paniek maakt deze partij steeds opnieuw de foute keuzes: in plaats van haar band met haar grootste sociale basis te herstellen, kiest ze steeds opnieuw voor een rechtse en Vlaamse koers, waarbij de breuk met de christelijke arbeidersbeweging steeds dieper wordt. Haar handelingen in de Vlaamse regering hebben er in de recente maanden toe geleid dat voor het eerst in de geschiedenis een golf van protest opkwam tegen de Vlaamse regering zelf. Het lijkt weinig waarschijnlijk dat CD&V die breuk met haar sociale basis, het befaamde middenveld in Vlaanderen, nog zal kunnen overkomen. Dat zal

Terwijl de politici ruziën over de vorming van een federale regering, wordt niet omgekeken naar de sociale noden van de meerderheid van de bevolkjing. Geen woord hoorden we de traditionele politici zeggen over de wooncrisis of de zorgcrisis.

zeker niet gebeuren met haar geduw en getrek om op federaal niveau eenzelfde koers aan te houden en uit alle macht te werken tegen een federale regering met een socialer gelaat.

Na sociale kaalslag onder Zweeds zullen een paar sociale toegevingen niet volstaan

Elders in deze krant leggen we uit hoe het gat in de sociale zekerheid bewust is gecreëerd door de inkomsten systematisch af te bouwen. Marc Reynebeau gaat in De Standaard (15 januari) in op een aantal elementen van de afbouw van de inkomsten voor de federale overheid.

Zo stelt hij: “Het was al bekend dat de fiscale voordelen die de nu aflijvige ‘Zweedse’ coalitie aan de bedrijven heeft gegeven budgettair onvoldoende waren ‘gedekt’ – ze slaan een gat in de begroting. En dan bleek eind december dat vooral daardoor de federale overheid in 2019 nog dik 2 miljard minder aan fiscale inkomsten boekt dan voorzien door toenmalig minister van Financiën Johan Van Overtveldt (N-VA). Ongeveer tezelfdertijd bevestigde de Nationale Bank wat de Gentse econoom Gert Peersman eerder al had berekend:

dat bedrijven de opbrengst van de taxshift en de indexsprong minder gebruikten om hun concurrentiekracht te verbeteren, maar vooral om hun winstmarges te verhogen.” Hij vermeldt ook dat België, op Luxemburg, Zwitserland en Slovenië na, het enige land in Europa is dat geen belasting heft op vermogenswinsten (meerwaarden van aandelen).

De arbeidersbeweging kan enkel op haar eigen mobilisatiekracht rekenen

De nota-Magnette kon de indruk wekken – en dat was zeker de bedoeling ervan – dat de PS toch nog steeds de arbeiderspartij is waar ze historisch is uit voortgekomen. Dat de goedkeuring van die nota door ABVV-leider Verteneuil er kwam met een ernstige waarschuwing – ‘dit mag geen nota zijn waarop nog veel toegevingen volgen na onderhandelingen met de liberale partijen’ – toont gelukkig dat daarover in syndicale middens ernstige scepsis bestaat. De PS is een burgerlijke partij geworden, ondanks haar electorale basis onder werkenden, en was sinds de tweede helft van de jaren ’80 absoluut centraal in de omschakeling naar een ne-

oliberaal beleid.

Haar huidige “sociale gelaat” gaat niet verder dan de vaststellingen in kapitalistische instellingen dat gewoon verder gaan met neoliberaal beleid, zonder sociale tegemoetkomingen, het kapitalisme zelf dreigt te ondergraven. Het debacle van links in Vlaanderen wordt misschien nog het best duidelijk door de huidige openingen door partijtoppers binnen SP.a naar paars-geel omdat ze ook in die formule opgenomen wordt. Zelfs op haar doodsbed – want dat is de situatie van de laatste jaren – slaagt de partij er niet in zich te differentiëren van VLD of CD&V. Over Groen kan feitelijk hetzelfde worden gezegd.

Er is gelukkig de electorale opgang van de PVDA/PTB, maar om tot andere krachtsverhoudingen te komen, zal enkel de sociale mobilisatie en de ontwikkeling van een eisenplatform van structuurhervormingen in die strijd uitweg kunnen bieden. Als de PVDA een rol kan spelen in het ontstaan van een formatie die, via democratisch debat en het betrekken van iedereen die wil vechten, de huidige krachtsverhoudingen kan keren, zou dat een uitweg bieden. Puur electorale verschuivingen afwachten, doet dat echter niet.

Als de PVDA een rol kan spelen in het ontstaan van een formatie die, via democratisch debat en het betrekken van iedereen die wil vechten, de huidige krachtsverhoudingen kan keren, zou dat een uitweg bieden. Puur electorale verschuivingen afwachten, doet dat echter niet.

politiek

www.socialisme.be februari 2020

3

Brussel: water duurder en dan moet de begrotingscontrole nog volgen…

D

e begrotingscontrole dit voorjaar ziet er pijnlijk uit voor de Brusselse regering (PS, Ecolo, Défi, Groen, Open VLD en SP.a). Alle beperkte sociale en ecologische beloften bij de regeringsvorming werden naar deze begrotingscontrole doorgeschoven, terwijl wel al meteen besparingen werden opgelegd. De beloften gingen over gratis openbaar vervoer bij de MIVB voor jongeren en ouderen, extra sociaal gerichte huisvesting voor 15.000 van de 43.000 Brusselaars die op wachtlijsten voor sociale huisvesting staan en een plan om gebouwen te isoleren.

door

Boris (Brussel)

In tegenstelling tot deze beloften is de verhoging van de waterprijs wel al concreet. De stijging met 2,19% wordt door minister Alain Maron (Ecolo) voorgesteld als redelijk en slechts een indexering. Het is echter een asociale taks, zeker gezien een kwart van de Brusselse gezinnen in een staat van waterarmoede verkeert.

Volgens de Brusselse intercommunale Vivaqua is de prijsverhoging nodig omdat er sinds 2014 geen indexering meer was en omdat er geld nodig is voor de renovatie van het rioolstelsel. Voor de riolen hebben we echter al veel betaald: telkens verhogingen met 10% in de watertarieven in 2010, 2011 en 2012. Toen de Brusselse regering in 2015 verdere

Naar het model van Vivaqua wil ook de MIVB in naam van een ecologisch beleid de prijs voor papieren tickets verhogen, naast een algemene ‘indexatie’ (sic!) met 2 tot 3% op 1 juli. De kosten van de beloofde gratis dienst voor jongeren en ouderen worden gedragen door de andere gebruikers en het personeel.

verhogingen vermeed, was dit vooral door de sfeer van sociale onrust met de vakbondsacties tegen de federale regering eind 2014.

Naar het model van Vivaqua wil ook de MIVB in naam van een ecologisch beleid de prijs voor papieren tickets verhogen, naast een algemene ‘indexatie’ (sic!) met 2 tot 3% op 1 juli. De kosten van de beloofde gratis dienst voor jongeren en ouderen worden gedragen door de andere gebruikers en het personeel.

Er is dus geen sprake meer van de verkiezingsbelofte van de PS om met gratis openbaar vervoer voor jongeren en ouderen stapsgewijs het openbaar vervoer voor iedereen gratis te maken. Die maatregel is nochtans noodzakelijk, in het licht van de klimaatnoodtoestand, als alternatief voor de auto. In plaats van papieren tickets te belasten, zou het milieuvriendelijker zijn om het verkwistende gebruik van alle tickets, portieken en BOOTIK’s af te schaffen en al het betrokken personeel, in goede werkomstandigheden, in te zetten voor de uitdaging van het vergroten van het aantal reizigers.

Om het gratis openbaar vervoer voor jongeren (dat van ouderen is al uitgesteld) te realiseren en om gebouwen aan te kopen via een openbare aanbesteding, zullen er wellicht elders nieuwe besparingen en asociale taksen komen.

De doelstelling van 15% huisvesting ‘met sociale doeleinden’ (niet alleen sociale huisvesting, maar ook publieke huisvesting voor hogere inkomens, wat bijdraagt tot gentrificatie, en door de overheid gesubsidieerde

private huisvesting) zal niet worden gehaald. Rudy Vervoort erkende dit op Bel RTL: “Dit is de norm. Ik maak me geen illusie dat we het gaan halen.

Maar we moeten een lijn trekken.”

Aangezien de helft van de Brusselaars voldoet aan de voorwaarden voor toegang tot sociale huisvesting, moet 15 tot 20% van huisvesting bestaan uit sociale huisvesting om voldoende druk te zetten op alle huurprijzen. Dit komt neer op 60.000 nieuwe sociale woningen. Aan de andere kant moet het bestaande patrimonium dringend worden gerenoveerd, aangezien de desinvestering enorme problemen veroorzaakt.

Wat betreft het personeel van de Brusselse lokale overheden, dat de laagste ambtenarenlonen in het land krijgt, heeft de regering beloofd zich

in te spannen. Maar de studie van de vorige Brusselse regering over arbeidsduurverkorting is al in de vergetelheid geraakt. Nog voor de onderhandelingen met de vakbonden verlegde minister Clerfayt de verantwoordelijkheid naar de gemeenten.

Hij haalt het voorbeeld aan van zijn gemeente Schaarbeek als een goede leerling van de klas met betrekking tot de vermindering van het aantal gemeentelijke personeelsleden per inwoner in vergelijking met andere gemeenten. Hij nodigt de gemeenten dus uit om de openbare werkgelegenheid en dus de dienstverlening aan de bevolking te verminderen om zo de lonen te verhogen.

Dit vat de aanpak van de Brusselse regering samen: beslissen waar er zwaarder wordt bespaard dan elders.

We moeten uitgaan van een heel andere logica, gebaseerd op de behoeften van de bevolking. Om deze aan te pakken hebben we een radicaal plan nodig voor publieke investeringen in crèches, scholen, sociale huisvesting, zorginstellingen, openbaar vervoer, infrastructuur, ... We zullen het budgettaire keurslijf moeten doorbreken en de rekening voorleggen aan de rijken.

We moeten vechten voor voldoende middelen. Dat kan door massale actie van de bevolking en de georganiseerde arbeidersbeweging te stimuleren en onze eisen te koppelen aan de noodzaak van socialistische maatregelen zoals de nationalisering van banken en belangrijke sectoren van de economie en de niet-betaling van de schuld.

Depenalisering abortus – geen overwinning mogelijk zonder strijd

V

oor de tweede maal in twee jaar tijd lijkt het wetsvoorstel om abortus te depenaliseren en de periode te verlengen tot 18 weken het slachtoffer te worden van politieke berekening.

In 2018 kozen de liberale partijen op het laatste moment toch voor een akkoord binnen de Zweedse regering. Dat was niet meer dan een status quo, in plaats van verder steun te betonen aan het voorstel voor depenalisering dat op tafel lag. Nu is het Magnette die in Le Soir te kennen gaf dat hij “bereid is erover te praten in een regering eerder dan in het parlement”, in een poging CD&V te overhalen in een paars-groen-oranje regering te stappen. reactie door campagne

ROSA

Het wetsvoorstel dat eind 2019 besproken werd, kreeg de steun van PS/SP.a, Open VLD/MR, Groen/ Ecolo, PVDA/PTB en Défi – partijen die samen een meerderheid in de Kamer vertegenwoordigen. Maar de geschiedenis lijkt zich te herhalen.

Met CD&V “in een regering praten” in plaats van in het parlement een meerderheid te zoeken, betekent dat het wetsvoorstel op de schop gaat.

Enkel PVDA/PTB lijkt op dit moment nog een stemming te verdedigen om te voorkomen dat dit wetsvoorstel geslachtofferd wordt in de vorming van een federale regering zonder N-VA. Het wetsvoorstel in kwestie is voor een depenalisering van abortus, een verlenging van de periode tot 18 weken en een inkorting van de bedenkperiode van een week tot 48u. Zo willen de partijen die het ingediend hebben een einde maken aan de situatie dat elk jaar honderden vrouwen voor een abortus naar het buitenland moeten trekken, een ingrijpende, maar vooral ook dure oplossing die voor armere lagen van vrouwen niet toegankelijk is. Campagne ROSA juichte dit initiatief toe, maar net als in 2018 lijkt het op een sisser uit te zullen draaien.

Campagne ROSA steunt de PVDA/ PTB in haar pogingen om het wetsvoorstel nog gestemd te krijgen vooraleer de paars-groene partijen het van de agenda halen om tot een regering met de CD&V te kunnen komen. We denken dat de enige manier om stap-

Zolang de discussie beperkt blijft tot het parlement, zonder reële mobilisatie op straat, zullen vrouwenrechten geofferd worden op het altaar van de politieke berekening. pen vooruit te zetten in deze kwestie – zoals in andere – het organiseren is van reële druk waardoor partijen als PS en SP.a en Open VLD en MR er niet zomaar komaf kunnen mee maken. Zolang de discussie beperkt blijft tot het parlement, zonder reële mobilisatie op straat, zullen dergelijke vrouwenrechten geofferd worden op het altaar van de politieke berekening.

Campagne ROSA roept de PVDA/ PTB, alle vrouwenorganisaties en andere voorstanders van depenalisering op tot de opbouw van een actieve campagne, met acties en betogingen, die de druk op de paars-groene partijen – en de electorale prijs voor hun verraad – opdrijft. Het is de enige manier om te voorkomen dat deze partijen cynische politieke spelletjes blijven spelen met een fundamenteel vrouwenrecht, namelijk het recht om zelf over je eigen lichaam te beslissen.

4

Op de werkvloer

de

Linkse Socialist

Na de geslaagde spoorstaking van 19 december: een tijdelijk bestand

D

e spoorstaking van 19 december werd massaal opgevolgd.

Er werd opgeroepen door ACOD en VSOA, met steun van OVS en SACT. Meer dan twee derden van het voor die dag ingeplande spoorpersoneel legde het werk neer.

door een spoorarbeider

Het aantal deelnemers aan de staking was overal hoog, over alle beroepscategorieën heen. De gebruikelijke verdelende retoriek over een vermeende kloof tussen Nederlandstaligen en Franstaligen was totaal niet zichtbaar in de stakingscijfers. Er was geen duidelijke oproep van ACV, maar veel leden en militanten van die vakbond deden toch mee. Op veel plaatsen gingen collega’s in staking die dit al jaren niet meer hadden gedaan. Het toont de woede tegenover de directie die met het voorgestelde protocol van sociaal akkoord (een soort collectieve arbeidsovereenkomst) onaanvaardbare eisen stelde. Wellicht werd er aan de top van het bedrijf en de politiek geen dergelijke steun voor de staking verwacht.

In december verklaarde NMBS-baas Sophie Dutordoir dat ze van plan was om “indien nodig de clash aan te

Alle asociale maatregelen verdwijnen terug van tafel. De directie had “het personeel onderschat;” zoals ACOD opmerkt. We zien nogmaals dat strijd loont. Dat is belangrijk voor toekomstige mobilisaties.

gaan.” Enkele weken later moest de spoorwegdirectie een ander pad bewandelen. Op 9 januari werd bekend dat de directie (tijdelijk?) afziet van maatregelen om de productiviteit te verhogen, dat er een ecocheque van 200 euro aan elk personeelslid wordt verstrekt, dat de hospitalisatieverzekering blijft en wordt uitgebreid, en dat de aanwervingen worden voortgezet.

De onderhandelingen over het nieuwe protocol van sociaal akkoord zouden in het najaar van 2020 worden hervat op basis van een ‘blanco blad’.

Strijd loont

Dit is een overwinning voor het spoorpersoneel. Alle asociale maatregelen verdwijnen terug van tafel.

De directie had “het personeel onderschat;” zoals ACOD opmerkt, We zien nogmaals dat strijd loont. Dat is belangrijk voor toekomstige mobilisaties. Maar deze overwinning moet ook genuanceerd worden. Enerzijds omdat er niet is ingegaan op de meest offensieve eisen van het gemeenschappelijk vakbondsfront: in de plaats van een loonsverhoging van 1,1% naar analogie met het Interprofessioneel Akkoord in de privé komt er een eenmalige ecocheque van 200 euro. Anderzijds omdat er slechts een tijdelijk bestand is.

Over een paar maanden zullen er ongetwijfeld nieuwe aanvallen op onze arbeidsvoorwaarden op tafel liggen.

Binnen het kapitalisme is elke overwinning van de werkenden slechts

Mobilisatie van spoorpersoneel op 19 december in Brussel

tijdelijk.

De Belgische politieke situatie is een complicerende factor voor het spoorwegbeheer. Luc Lallemand, de CEO van Infrabel, bekend om zijn aanvallen tegen openbare diensten, vertrekt naar de Franse spoorwegen. Bij gebrek aan een volwaardige regering kan hij niet worden vervangen. De volgende regering zal daarnaast belangrijke beslissingen moeten nemen, onder meer over de vraag of de NMBS de komende tien jaar het overheidsmonopolie behoudt en nog over de exploitatie en investeringen. Het neoliberale beleid heeft tot enorme begrotingstekorten geleid, maar tegelijk wordt steeds

meer erkend dat het absoluut noodzakelijk is om massaal te investeren in de spoorwegen. Er wordt ook gekeken naar de buurlanden. In Luxemburg en Duitsland is gestemd over grote publieke investeringen in spoorvervoer.

In Frankrijk staat het spoorpersoneel vooraan in de opmerkelijke strijd tegen de pensioenhervorming van Macron.

In deze context van onzekerheid en spanningen, wil de directie van de Belgische spoorwegen voorzichtig blijven. Het zou gevaarlijk zijn om nu meteen in een groot sociaal conflict verwikkeld te raken.

Wij denken dat de aangekondigde toegevingen vooral een tactische te-

Lage lonen in dienstenchequesector: personeel heeft er schoon genoeg van!

Poetshulpen in actie voor meer loon

N

a het Interprofessioneel Akkoord (IPA), dat overkoepelend voor alle private bedrijven een loonnorm van maximaal 1,1% oplegde, draaien de onderhandelingen in verschillende sectoren op volle toeren. In het Paritair Comité van de huishoudhulpen zitten de onderhandelingen al een tijdje vast. De bazen beweren dat er niet genoeg middelen zijn om 1,1% opslag aan de huishoudhulpen te geven. Zelf hebben die huishoudhulpen nood aan een verhoging van hun nu al zeer lage lonen. Het minimumuurloon in de sector bedraagt €11,04 euro. Veel hoger wordt het niet: het gemiddelde uurloon ligt met €11,5 euro amper hoger. Het ABVV pleit voor een minimumloon van €14 euro per uur als voorwaarde om menswaardig te leven.

Het overgrote deel van de poets- en huishoudhulpen heeft geen voltijds contract. Dit is ook zeer moeilijk aangezien er geen sprake is van aansluitende uren op dezelfde werkplaats.

Tijd voor verplaatsingen loopt al snel op en wordt niet betaald. Een deel van

de poets- en huishoudhulpen bestaat uit 50-plussers, voor wie een voltijdse betrekking niet haalbaar is door de werkbelasting. Onderzoeken wijzen uit dat het beroep leidt tot allerlei gezondheidsklachten, waaronder chronische rugpijn en gewrichtspijnen.

De bazen van Federgon stelden voor om pro rata een eenmalige ecocheque van 65 euro te geven in plaats van een algemene loonsverhoging. Dat getuigt van weinig respect voor het personeel.

Er is geld genoeg in de sector. Twee voorbeelden: • Groep Daenens maakte in 2018 meer dan 3 miljoen euro winst en beschikt over een reserve van 15 miljoen euro. De groep deed al meer dan 60 overnames en telt hierdoor ondertussen al 12.000 personeelsleden.

• Trixxo is met ruim 6.500 personeelsleden een andere mastodont in de sector. De voorbije jaren waren er genoeg middelen om onder meer Clixx en een reeks kleinere concurrenten over te nemen. In oktober stuurde CEO Luc Jeurissen een brief naar een reeks kleine bedrijven met een overnamebod.

Jeurissen beweert tegelijkertijd dat er geen geld is voor een loonsverhoging.

De lonen zijn vandaag de aanleiding waarom deze relatief nieuwe sector zich voor het eerst roert. Het is echter zeker niet het enige probleem: fysieke belasting, onbetaalde verplaatsingstijd, werken met schadelijke stoffen of seksueel grensoverschrijdend gedrag zijn enkele andere pijnpunten.

Hopelijk geeft deze strijd de poets- en huishoudhulpen vertrouwen om via collectieve actie op te komen voor hun rechten, waarbij ook andere punten aangepakt worden.

De bazen denken ermee weg te komen in deze hoofdzakelijk vrouwelijke sector: 95% van de huishoudhulpen zijn vrouwen. Ze zien het loon van vrouwen als een aanvulling op het ge-

De huishoudhulpen tonen met hun acties dat ze een degelijk loon willen en daarvoor willen strijden.

Het is geen traditionele vakbondssector. Het is niet evident om je te organiseren, onder meer door het bijna onbestaande contact onder collega’s. zinsinkomen. Dit idee is echter volledig achterhaald: de meeste gezinnen hebben twee volwaardige inkomens nodig om rond te komen. Toch blijft die logica in veel sectoren hangen, zeker wat de beloning betreft. Het toont aan waarom een actiedag als 8 maart, de internationale vrouwendag, nog steeds belangrijk is. Het is een gelegenheid om samen op straat te komen rond sociale eisen, zoals die van een hoger minimumloon.

De huishoudhulpen tonen met hun acties dat ze een degelijk loon willen en daarvoor willen strijden. Het is geen traditionele vakbondssector.

Het is niet evident om je te organiseren, onder meer door het bijna onbestaande contact onder collega’s. Toch namen honderden huishoudhulpen deel aan acties en stakingen. Een opbouwende strijd waarbij het personeel met de laagste lonen steun krijgt van beter betaalde werkenden kan tot een overwinning leiden.

rugtocht zijn. Tegen het najaar zal de directie haar strategie verfijnd hebben.

Wij moeten ervoor zorgen dat wij onze strategie organiseren in onze vakbonden. Een grote sensibiliseringscampagne naar de reizigers toe om onze visie op beter openbaar vervoer te verdedigen, zou daar onderdeel van moeten zijn. Duidelijker steun voor kameraden die in de buurlanden strijd leveren, is eveneens noodzakelijk. Tot slot moeten we democratisch discussiëren en ons programma met offensieve eisen verfijnen. Zo kunnen we deze eerste overwinning gebruiken om ons voor te bereiden op nieuwe overwinningen!

Racisme. “Vuur maakt geen onderscheid” Begin januari was er in de Franstalige media aandacht voor racistische uitspraken door een brandweerman uit Brussel. Die had op sociale media gepleit voor een “panzerdivisie” om Anderlecht en Molenbeek op te ruimen, een verwijzing naar het nazisme. Een reactie door ACOD-CGSP bij de Brusselse brandweer.

“Deze opmerkingen zijn ons beroep onwaardig en des te meer een onderofficier. Het ondermijnt het vertrouwen tussen collega’s en bezoedelt de hele dienst aan de bevolking van Brussel.

“We wenden ons tot het management en vragen nogmaals om snel een structureel plan op te stellen rond permanente bewustmaking binnen de kazerne, met de betrokkenheid van de vakbonden en het hele personeel hierbij. Het is de hoogste tijd voor serieuze maatregelen.

“Tot slot zijn wij van mening dat de schandalige opmerkingen van de collega moeten worden gezien in de context van toenemende spanningen tussen de brandweer en jongeren in bepaalde delen van Brussel.

Net zoals we alle racistische houdingen bij de Brusselse brandweer veroordelen, begrijpen we de woede van collega’s wanneer we in bepaalde wijken worden aangevallen.

Het recht op veiligheid is belangrijk voor CGSP-ACOD en we zullen altijd vragen om voldoende middelen.

Wij verklaren echter dat er nooit veiligheid kan zijn in sociaaleconomische woestijnen. Veiligheid kan alleen worden bereikt door een grootschalig investeringsplan in deze wijken en door een massale herfinanciering van de openbare diensten: brandweer, politie, onderwijs en justitie.

“Vuur maakt geen onderscheid!”

op de werkvloer

www.socialisme.be februari 2020

5

Sociale verkiezingen: VBO in de aanval, laten we terugvechten!

I

n de privébedrijven - en enkele openbare diensten - worden tussen 11 en 24 mei sociale verkiezingen gehouden voor de afgevaardigden in de ondernemingsraad en het CPBW (Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk). De bazen bereiden de verkiezingen ook al voor. Zo wil het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) de beschermingstermijn voor kandidaten inkorten. (L’Echo 12 december 2019) Bij geen enkele politieke verkiezing zijn er zoveel kandidaten als bij de sociale verkiezingen: vorige keer waren er ruim 130.000 kandidaten in ruim 6.000 bedrijven. door

Guy Van Sinoy

Kortere bescherming tegen ontslag?

Kandidaten voor sociale verkiezingen zijn gedurende vier jaar beschermd tegen ontslag. De verkozenen zijn beschermd tot de volgende sociale verkiezingen, de niet-verkozenen zijn 2 jaar beschermd (4 jaar als ze voor de eerste keer kandidaat waren). Het VBO wil dat de bescherming van niet-verkozenen wordt stopgezet zodra de uitslag van de verkiezingen bekend is (zoals in Nederland). We kunnen ons nu al voorstellen wat de volgende stap zou zijn voor niet-verkozen kandidaten, die snel naar de uitgang van het bedrijf kunnen worden geleid.

Nieuwkomers die voor het eerst meedoen aan sociale verkiezingen zouden daar het slachtoffer van worden. Een jonge of nieuwe collega heeft immers vaak nog niet de kans gekregen om buiten zijn of haar naaste collega’s gewaardeerd te worden. De eis van het VBO is erop gericht om een vernieuwing van vakbondsdelegaties te bemoeilijken door obstakels op te werpen om potentiële nieuwe kandidaten - vooral jongeren - te intimideren.

Interimmers en hun stemrecht

Steeds meer bazen verkiezen uitzendkrachten boven contractueel per-

Het recht op sociale verkiezingen in KMO’s is een oude eis van de vakbonden. De aanval van het VBO is een kans om het weer op tafel te leggen en zo in het tegenoffensief te gaan! soneel (1). Dat is voor hen immers veel praktischer! Een interimmer kan gemakkelijker en zonder opzegtermijn afgedankt worden, simpelweg door het contract niet te verlengen op het einde van de week. Nochtans kan de baas niet zomaar alles doen: de voorwaarden voor het gebruik van uitzendkrachten zijn wettelijk vastgelegd en in een aantal gevallen is instemming van de vakbondsdelegatie vereist. (2) Naar aanleiding van een amendement dat op 13 maart 2019 door de parlementaire commissie is goedgekeurd, heeft het parlement uitzendkrachten stemrecht verleend in ondernemingen die er gebruik van maken. Dit zorgde voor grote woede bij het VBO! Er was immers geen unanimiteit over

Onze kracht zit onder meer in ons aantal. De sociale verkiezingen maken dat concreet: bij de vorige waren er maar liefst 130.000 kandidaten!

deze kwestie binnen de Nationale Arbeidsraad (NAR: een officieel nationaal paritair orgaan waar bazen en vakbonden zitting in hebben). De vakbonden verwelkomden deze democratische doorbraak en roepen uitzendkrachten op om massaal gebruik te maken van hun stemrecht.

Vakbonden uitbouwen onder nieuwe lagen

Een terechte oproep, maar we kunnen verder gaan. Waarom bijvoorbeeld aanvaarden dat er in de Groep van 10

(een informeel overlegorgaan op nationaal niveau) vertegenwoordigers zitten van KMO’s die weigeren om sociale verkiezingen (voor het CPBW) te organiseren in bedrijven met minder dan 50 personeelsleden?

Dit is geen detail. Meer dan 850.000 werknemers zijn hierdoor uitgesloten van stemrecht bij sociale verkiezingen.

Bij gebrek aan sociale verkiezingen is het moeilijk om een vakbondsdelegatie op te richten, terwijl zo’n delegatie belangrijk is om het gebruik van interimarbeid van nabij op te volgen.

Het recht op sociale verkiezingen in

KMO’s is een oude eis van de vakbonden. De aanval van het VBO is een kans om het weer op tafel te leggen en zo in het tegenoffensief te gaan!

(1) In 2016 nam het interimwerk in België met 9,3% toe in vergelijking met 2015.

652.338 werkenden waren in 2016 minstens één dag actief als interimmer. Het gaat omgerekend om 109.399 voltijdse equivalenten. (La Libre 4 mei 2017) (2) Opmerking voor syndicale delegaties: lees de Wet op de interimarbeid van 24 juli 1987 en cao n°108 van 16 juli 2013 goed na.

Interview met Silvio Marra

Arbeiders Forges de Clabecq eisen betaling van achterstallige lonen

O

nlangs berichtten de media over een rechtszaak rond vorderingen van nog steeds verschuldigde bedragen aan de voormalige arbeiders van Forges de Clabecq.

Wat is er aan de hand? We vroegen dit aan Silvio Marra, destijds ABVV-afgevaardigde bij Forges de Clabecq.

Interview door Guy Van Sinoy Silvio Marra: “Bij de term ‘schadeclaim’ wordt vaak aan leveranciers gedacht die goederen leverden en wachten op betaling. Voor de voormalige arbeiders van Clabecq is het nauwkeuriger om te spreken over achterstallige lonen die nog moeten betaald worden.”

Om welk loon gaat het?

“Toen het bedrijf eind 1996 failliet ging, werden er curatoren aangesteld om het faillissement te beheren en betaalde het Sluitingsfonds een vergoeding aan het afgedankte personeel.

Maar niet alles werd uitbetaald.

“In 1992 had de toenmalige baas, Dessy, onder het voorwendsel dat hij het bedrijf zou ‘redden’, de lonen willekeurig met 10% verlaagd en de eindejaarspremie afgeschaft. Na enkele weken van hevige strijd eindigde het conflict met de afspraak dat deze looninhoudingen een ‘lening’ zouden vormen die op termijn moest worden terugbetaald.

Deze looninhoudingen hebben vijf jaar geduurd, tot aan het faillissement. Dit deel van het loon dat van ons werd gestolen, werd niet volledig terugbetaald door het Sluitingsfonds. Bovendien zijn er voor sommige arbeiders nog te recupereren verlofdagen, betaald verlof voor arbeiders en kaders, enz. die nog niet vergoed zijn. Dit alles maakt deel uit van de schulden die de curatoren nog moeten betalen aan de voormalige arbeiders.”

Wat is de status van de betaling?

“De curatoren hebben genoeg geld

teruggekregen: 18 miljoen euro. Maar de Belgische staat wil het geld in handen krijgen onder het voorwendsel dat de Europese Commissie de betaling door het Waalse Gewest van anderhalf miljard Belgische frank om het bedrijf te redden in de jaren negentig onwettig heeft verklaard. Er loopt een rechtszaak tussen de curatoren en de Belgische Staat. Het arrest in hoger beroep wordt op vrijdag 20 maart 2020 uitgesproken.”

Is er een mobilisatie voor deze rechtszaak aan de gang?

“De eerste groep die reageerde was GR6, een groep voormalige managers en bedienden van de Forges. Zij waarschuwden de pers en riepen voormalige arbeiders op om de zittingen bij te wonen. De voormalige vakbondskern van het ABVV, de drijvende kracht achter de strijd gedurende vele jaren, werd door het faillissement uiteengedreven en was ook uitgeput door een mobilisatie van enkele jaren voor

de vrijspraak van 13 werknemers van Clabecq die voor de strafrechtbank bedreigd werden met zeer zware straffen.”

Wat kan er tussen nu en 20 maart verwacht worden?

“Elke donderdagochtend trekken we met een kleine groep kameraden naar de markt in Tubeke. We informeren er de voormalige arbeiders over de situatie. We roepen op tot mobilisatie en vragen hen om naar de curator te schrijven om exacte individuele rekeningen op te vragen. Dit is niet gemakkelijk: veel voormalige arbeiders zijn verdwenen: sommige zijn verhuisd, anderen gestorven (onder meer aan kanker door de blootstelling aan asbest in de fabrieken van Forges de Clabecq). Er komt een eerste bijeenkomst op donderdag 13 februari om 10 uur voor het gemeentehuis van Tubeke.

Dat is slechts een eerste stap. Zonder mobilisatie kunnen we immers niet winnen.”

Nieuw boek over de strijd bij Clabecq Het zojuist verschenen boek “Moi, Silvio de Clabecq, militant-ouvrier”, biedt een overzicht van tientallen jaren strijd in de Forges de Clabecq: de strijd tegen arbeidsongevallen en beroepsziekten, tegen verdeeldheid zaaiend racisme, tegen het verlies van jobs. In de loop van het boek zien we het ontstaan van een strijdbare vakbondskern, die botst met het management, maar ook met conservatieve elementen in de vakbondsleiding.

“Dit boekje, dat een levendig verband brengt tussen de meest precieze en veeleisende arbeidersactie en de grote geschiedenis van onderdrukking en emancipatie, een verband dat uiteindelijk de ware subjectiviteit van de communistische militant vormt, verdient het absoluut om gelezen, bestudeerd en verspreid te worden, zeker in het verwarde en sceptische moment waarin we sinds de contrarevolutie van de jaren negentig van de vorige eeuw leven.” (Alain Badiou, filosoof en professor emeritus aan de École Normale Supérieure in Parijs).

12 euro + 3 euro verzendingskosten te betalen op rekening BE36 3771 1712 2281 van Silvio Marra (0475 84 89 17).

Boekvoorstelling in Brussel: woensdag 5 februari om 19u30 in de Pïanofabriek (Fortstraat Sint Gillis)

6

regering-Jambon

de

Linkse Socialist

Asociale Beke richt sociaal kerkhof aan

D

e vele kleine diensten in het Vlaamse welzijnswerk evolueerden de laatste decennia naar grotere, gecentraliseerde organisaties. Door extra opdrachten en minder sociaal werkers nam de werkdruk enorm toe. Tot voor enkele jaren kon er wel nog een heel beperkte toename aan middelen af om het leed bij de steeds sneller stijgende sociale noden toch een beetje te verzachten. De tekorten groeiden, maar er was nog groei in de totale hoeveelheid sociaal werk. Het tij is nu definitief gekeerd: na de subtiele besparingsmethoden van de vorige regering (bijvoorbeeld de portefeuille niet aanpassen aan de groeiende anciënniteit), is Wouter Beke met de hakbijl door het sociaal werk aan het gaan.

door een sociaal werker

Kleine besparingen op diensten die gevoelig liggen bij de publieke opinie, zoals de Zelfmoordlijn en de Vertrouwenscentra Kindermishandeling, worden gecombineerd met grote besparingen op hulp voor mensen die reeds verstoten zijn uit de samenleving, zoals de thuislozenzorg van de CAW’s (Centra voor Algemeen Welzijn) en hun Steunpunt Mens & Samenleving (SAM vzw). De CAW’s waren reeds aan een reorganisatie toe omwille van voorgaande besparingen, waardoor bijvoorbeeld in Oost-Vlaanderen drie opvangcentra en één inloopcentrum sluiten. Eind januari wordt bekend gemaakt welke opdrachten van de CAW’s over heel Vlaanderen zullen sneuvelen. Er zullen honderden mensen letterlijk in de kou staan, voor sommige problemen zal er geen gepaste hulp meer bestaan en alleen al bij de CAW’s verliezen de komende weken 75 mensen hun job.

Deze Vlaamse regering twijfelde echter niet om miljoenen subsidies te geven aan multinationals met massale winsten zoals Ineos om zogezegd ecologisch te produceren terwijl het bedrijf eerst een bos zou kappen om ver-

Veel sociaal werkers kwamen voor de eerste keer in actie en willen verder gaan. Het is nu tijd om ons als sociaal werkers te organiseren in verbinding met de werkenden van andere sectoren om de strijd te voeren en resultaten te behalen! volgens plasticdeeltjes te produceren op basis van energie uit Amerikaans schaliegas ... Het systeem is zo rot, dat zelfs zoiets wordt bekostigd door de samenleving, met ons belastinggeld.

Aandeelhouders kunnen zich verrijken, terwijl mensen in problemen zonder hulp vallen. Deze besparingen zijn in die zin een aanval op al wie afhankelijk is van een job om een leven uit te

bouwen. Daarenboven is de besparing op welzijn er ook één om meer controle te verwerven op welzijnsorganisaties en om hulp repressiever in te zetten: ‘Het moet gedaan zijn met mensen betuttelen’ en ‘enkel wie het verdient (bv. wie autochtoon en/of werkende is) krijgt toegang tot hulp’.

In december was er sterk verzet tegen deze besparingen en de aanvallen op het sociaal werk. Op 3 december protesteerden enkele duizenden in Brussel, alle CAW’s sloten de deuren en zelfs de val van de regering werd geëist! De solidariteit groeide ook tussen de verschillende sectoren. Toch is er geen drijvende kracht in deze beweging die een opbouwend actieplan breed kon laten dragen. Zowel de vakbonden als het Sociaal Werk ActieNetwerk (SWAN) namen die rol niet op. Ook Vuurwerk heeft haar sterkste pijlen verschoten. Veel sociaal werkers kwamen voor de eerste keer in actie en willen verder gaan.

Het is nu tijd om ons als sociaal werkers te organiseren in verbinding met de werkenden van andere sectoren om de strijd te voeren en resultaten te behalen!

Nederlandstalig onderwijs: geen elite-onderwijs, maar degelijk onderwijs voor iedereen

D

e regering-Jambon kondigde bij haar aantreden grote plannen aan voor het onderwijs: het lerarentekort wegwerken, nieuwe scholen bouwen en het basisonderwijs extra financieren.

Dit zijn maatregelen die zeker nodig zijn, maar de manier waarop ze dit willen doen is dubieuzer. Jarenlang werd bespaard op het onderwijs, deze regering gaat daar mee door. Enkel het basisonderwijs krijgt netto meer geld, maar daarmee moet heel wat gebeuren en de structurele problemen worden niet opgelost.

door

Thomas (Gent)

De leerkrachten weten heel goed wat nodig is voor het onderwijs. Op 20 maart was er een geslaagde stakingsdag onder de slogan: “Waarom?

Daarom!! Zelfs een kind weet wat onderwijs nodig heeft.” De staking was een succes met leerkrachten die spontaan acties organiseerden naar het voorbeeld van wat hun leerlingen rond de klimaatcrisis deden.

Uit de Vlaamse werkbaarheidsbarometer van 2019 bleek nogmaals dat onderwijs zeer slecht scoort. Voor 46,3% van de respondenten stelt er zich een probleem inzake psychische vermoeidheid, voor 19% is dit zelfs acuut.

Hiermee is onderwijs de slechtst scorende sector. Het evenwicht tussen werk en privé is voor 23,7% problematisch, waarvan 7,2% stelt dat het acuut is. Ook hier haalt onderwijs de slechtste score.

Leraren werken gemiddeld 41 uur per week. Dat is op een volledig jaar, dus met vakanties inbegrepen. Het vaak terugkerende argument dat leraren veel vakantie hebben, zegt dus helemaal niets over de werkdruk. Tijdens een lesweek loopt de gemiddelde werktijd op tot maar liefst 49 uur! Dit zijn maar enkele van de redenen waarom velen de droom om leerkracht te worden laten vallen, of al snel opgeven. Eén op de vijf beginnende leerkrachten houdt er binnen de eerste vijf jaar mee op.

Niet enkel de leerkrachten lijden onder de jarenlange besparingen op onderwijs, ook de leerlingen en hun ouders voelen de gevolgen. In de PISAtesten zakt ons land steeds verder weg.

Elke studie wijst erop dat het onderwijs in ons land meer dan elders sociale ongelijkheid bevestigt en versterkt.

Onzekerheid onder VRT-personeel De Vlaamse regering wil op de openbare omroep besparen. De dotatie was onder de vorige Vlaamse regering al gedaald van 293 naar 270 miljoen euro. Nu gaat er nogmaals 12 miljoen euro van af, wat kan oplopen tot 40 miljoen euro door extra maatregelen.

Het leidde tot een actie op 5 december waarbij 300 van de zowat 2000 personeelsleden in een optocht naar het Vlaams Parlement aan het Martelarenplein trokken. Mediaminister Benjamin Dalle (CD&V) ontving een delegatie van het VRT-personeel en beloofde in dialoog te gaan.

Niet om een alternatief op de besparingen uit te werken, maar om deze “in overleg” door te voeren. Overleg waarvan het resultaat, met name besparingen, op voorhand vaststaat.

De besparingsijver van de Vlaamse regering leidde ook tot een conflict in het directiecomité van de VRT. De nummer twee, Peter Claes, verloor alle vertrouwen van zowel het personeel als delen van het management omdat hij wel heel ver meeging in de besparingslogica. De drie vakbonden dienden op 15 oktober een stakingsaanzegging in die eind januari werd verlengd tot in juli.

Ouders krijgen steeds vaker de factuur gepresenteerd: er was al de boterhamtaks voor het gebruik van de refter. Nu kwam daar nog een voorbeeld van een ‘dutjestaks’ bij: in Aalter vraagt een kleuterschool 1 euro per dag per kleuter in de ‘slaapklasjes’.

Om het tekort aan leerkrachten te compenseren, worden vrijwilligers ingezet. Scholen moeten extra spaghettifestijnen en feesten organiseren om geld in het laatje te krijgen.

Van de leerkrachten wordt daarbij uiteraard geheel vrijwillig extra inzet verwacht. Sommige leerkrachten steken in de grote vakantie zelf de handen uit de mouwen om klassen op te frissen of andere klusjes uit te voeren. Dat getuigt van een enorme inzet en betrokkenheid, maar het is vooral het resultaat van een gebrek aan middelen. Bovendien zorgt dit alles voor meer ongelijkheid: scholen met ouders die meer middelen hebben, kunnen meer investeren in de school of in bijscholing.

Er zijn meer publieke middelen voor onderwijs nodig. Het moet minstens terug naar 7% van het BBP, zoals dit begin jaren 1980 het geval was. Dit is nodig zodat er meer lesuren beschik-

Ouders krijgen steeds vaker de factuur gepresenteerd: er was al de boterhamtaks voor het gebruik van de refter. Nu kwam daar nog een voorbeeld van een ‘dutjestaks’ bij: in Aalter vraagt een kleuterschool 1 euro per dag per kleuter in de ‘slaapklasjes’.

baar zijn en scholen kunnen investeren in ondersteunende functies zoals voltijdse leerlingenbegeleiders, psychologen, maatschappelijke experten, sociale begeleiders, … Dan kunnen leraren zich op hun kerntaak concentreren: dynamische lessen geven die jongeren inspireren en laten groeien in hun mogelijkheden.

Deze en vorige regeringen waren niet bereid om dit te doen. We zullen ze onder druk moeten zetten voor degelijk onderwijs. De staking van 20 maart 2019 maakte duidelijk dat veel leraren bereid zijn dit te doen. We zullen echter de vakbonden op vele scholen opnieuw moeten opbouwen. Dit zullen we niet doen door de besparingen gecontroleerd mee door te voeren, maar door een alternatief plan op te stellen voor wat het onderwijs werkelijk nodig heeft en hierover op iedere school infoen discussiemomenten organiseren om het verzet te organiseren tegen de besparingen en voor degelijk onderwijs voor iedereen.

VS

www.socialisme.be februari 2020

7

Kan Bernie Sanders het politieke establishment verslaan? interview met Ginger Jentzen van Socialist Alternative

D

e strijd voor het Amerikaanse presidentschap woedt op volle toeren. De zelfverklaarde socialist Bernie Sanders doet het daarbij uitstekend in de peilingen. We spraken over de campagne van Bernie en de situatie in de VS met Ginger Jentzen. Zij is lid van Socialist Alternative in de VS. Als activiste in Minneapolis speelde ze een belangrijke rol in de strijd voor een minimumloon van 15 dollar per uur en raakte ze bijna verkozen in de gemeenteraad. Eind februari spreekt Ginger op zeven meetings in ons land. Een voorproefje. interview door

Vandersteene

In 2017 was je kandidaat namens Socialist Alternative voor de gemeenteraad van Minneapolis. Je behaalde 44% van de stemmen en miste de zetel op een haar na. Had Bernie’s campagne in 2016 invloed op je beslissing om te kandideren?

“Absoluut. Ondanks het feit dat er een reactionaire president in het Witte Huis zetelt, is het zo dat meer en meer Amerikanen open staan voor socialistische ideeën. Dit werd al duidelijk toen Kshama Sawant in 2013 als kandidate van Socialist Alternative in de gemeenteraad van Seattle verkozen raakte met bijna 100.000 stemmen.

Ze werd gezien als dé kandidaat van de Occupy-beweging en werd verkozen met een mandaat om van Seattle de eerste grote stad te maken die een $15-minimumloon zou doorvoeren, wat ook gebeurde. Haar verkiezing als openlijke socialiste oogstte nationale en zelfs internationale media-aandacht. Jongeren vandaag zijn de meest radicale generatie sinds de jaren 1970.

Ze worden geconfronteerd met een sombere toekomst, toenemende studentenschulden en lage lonen.

“Als lid van Socialist Alternative en geïnspireerd door Kshama’s overwinning brachten we de lessen van die strijd in Seattle naar Minneapolis.

Ik werd verantwoordelijke van de 15Now-campagne en leidde de succesvolle beweging om deze hervorming af te dwingen, eerst in mijn stad Minneapolis in 2017, en vervolgens in onze zusterstad St. Paul.

“Bernie’s campagne van 2016, waarin hij opriep tot een ‘politieke revolutie’ tegen de klasse van miljardairs, gaf de werkende bevolking vertrouwen dat het mogelijk was om radicaal hun belangen te verdedigen. Ook mijn campagne in 2017 had als doel om werkende mensen te organiseren. Net als Bernie accepteerde ik geen cent uit de bedrijfswereld en zou ik, eens verkozen, enkel het gemiddelde loon van

Momenteel breekt Bernie alle records voor de financiering van z’n campagne. Hij is koploper in het ontvangen van giften van landbouwers, leraren, werklozen, kleine handelaars, bouwvakkers, vrachtwagenchauffeurs, verpleegsters en buschauffeurs. Sanders leidt in elke peiling onder jongeren, vrouwen en migranten.

Bart

een werkende in mijn gemeenschap aannemen. We voerden campagne voor een begrenzing van de huurprijzen, om grote ontwikkelaars en de rijken te belasten. Met die opbrengsten zouden we betaalbare sociale woningen bouwen. Uit gelekte e-mails bleek dat de grote bedrijven onze campagne zagen als de grootste bedreiging voor hun toekomstige winsten. Onze campagne had een enorm sterke basis.

We haalden $160.000 op bestaande uit duizenden kleine giften en vestigden daarmee een record. Daarmee konden we een sterke, professionele campagne voeren. We haalden de meeste eerste voorkeurstemmen maar werden in de derde stemronde nipt verslagen.

“We wonnen de verkiezing niet maar we hebben wel een debat in de stad op gang gebracht over betaalbare huisvesting, het belasten van de rijken en de noodzaak tot politieke organisatie.

Kshama Sawant werd enkele maanden geleden voor de derde keer verkozen. Ondanks het feit dat de rijkste persoon ter wereld, Jeff Bezos, de eigenaar van Amazon, er veel geld voor over had om haar de zetel te ontnemen. Hoe ging dat?

“Ja, in november behaalden Socialist Alternative en Kshama een enorme overwinning. Ze versloegen Amazon en andere grote bedrijven die de samenstelling van de gemeenteraad probeerden te kopen. We bouwden de sterkst mogelijke beweging op en wonnen. Nu gebruiken we dit momentum om een coalitie te bouwen om Amazon te kunnen belasten en zo de bouw van betaalbare, sociale woningen te financieren.

“Onze benadering van politiek is er één van opbouw van bewegingen in combinatie met een vastberaden klassenstrijd. We koppelen deze strijd aan de noodzaak van fundamentele socialistische veranderingen. We denken dat dezelfde aanpak zal nodig zijn om Bernie verkozen te krijgen en de klasse van miljardairs te verslaan.”

De media probeerden Bernie’s campagne lange tijd dood te zwijgen, maar hij is nu in veel peilingen de koploper geworden. Hoe is zijn campagne zo ver gekomen en hoe verhoudt deze zich tot 2016?

“Bernie’s campagne is radicaler en meer gericht op de werkende klasse dan die in 2016. Zijn idee om als president de ‘Organizer in Chief’ te worden (in plaats van de ‘Commander in Chief’) en te willen bouwen aan een ‘regering van de werkende klasse’ zet de juiste toon. In tegenstelling tot de andere kandidaten is Bernie de eerste om te zeggen dat het winnen van de verkiezingen niet genoeg zal zijn. De werkende mensen moeten georganiseerd worden.

“Momenteel breekt Bernie alle re-

cords voor de financiering van z’n campagne. Hij is koploper in het ontvangen van giften van landbouwers, leraren, werklozen, kleine handelaars, bouwvakkers, vrachtwagenchauffeurs, verpleegsters en buschauffeurs.

Sanders leidt in elke peiling onder jongeren, vrouwen en migranten.

“Voor miljoenen mensen is natuurlijk de vraag wie het best de door de miljardairs gesteunde president Trump kan verslaan. Bernie kan dat best. Zijn slogan ‘Not me. Us’ activeert mensen.”

Alexandria Ocasio-Cortez, die een sterke bondgenoot van Bernie Sanders is, zei in een recent interview dat in gelijk welk ander land zijzelf en Joe Biden, de kandidaat van het partij-establishment, nooit deel zouden uitmaken van dezelfde partij. Hoe lang kan deze tegenstrijdigheid binnen de Democratische Partij duren?

“Gezien de diepe woede bij de bevolking is het onvermijdelijk dat er nieuwe partijen rechts en links van de Democraten en Republikeinen zullen ontstaan. Sinds 2016 is er het begin van een massale vrouwenbeweging die werd aangewakkerd door #MeToo. Er zijn massale protesten geweest van jongeren tegen wapengeweld en meer recentelijk tegen klimaatverandering.

Er is de belangrijkste stakingsgolf in decennia, die begon met de opstand van de leraren en die zich nu uitbreidt naar andere sectoren, waaronder de auto-arbeiders. Er is een groeiende belangstelling voor socialistische ideeën, met de Democratische Socialisten van Amerika (DSA) die groeien tot 60.000 leden.

“Het est ablish ment van de Democratische Partij weet dat AOC en Bernie een bedreiging vormen voor het politieke project van de Democratische Partij als betrouwbare partner van het grootkapitaal. Echt waar, ze zien nog liever vier jaar langer Trump als president, dan Sanders te moeten accepteren. Ze zullen nog eerder bereid zijn de partij te splitsen dan dat ze het programma van Sanders zullen steunen. Als Sanders en zijn miljoen vrijwilligers erin willen slagen om alle obstakels in de voorverkiezingen te overwinnen, dan heeft hij een massale

ledenorganisatie achter zich nodig. In feite zal hij een partij binnen de partij nodig hebben om zich tegen de sabotage van het Democratisch establishment te verdedigen.

“Het is nog steeds een zeer waarschijnlijk scenario dat Sanders wordt geblokkeerd door het Democratisch establishment, zelfs wanneer hij de meeste stemmen krijgt in de voorverkiezingen. In zo’n scenario stellen wij voor dat de aanhangers van Sanders een grote conferentie beleggen om de volgende stappen voor de beweging te bespreken. In 2016 saboteerde het politieke establishment de campagne van Sanders ten gunste van de pro-establishment kandidaat Hillary Clinton.

Zo vervreemdde ze grote delen van de werkende klasse en jonge Sanderssupporters. Het potentieel voor een nieuwe partij links van de Democraten bestaat. Socialist Alternative zal er op zo’n conferentie voor pleiten om te starten aan de opbouw van zo’n partij. Dat is een essentiële stap om de macht van de klasse van miljardairs te breken.”

Socialist Alternative besloot de campagne van Bernie Sanders actief te ondersteunen. Wat zijn de belangrijkste redenen voor deze beslissing?

“Op dit moment bundelt de campagne van Sanders die krachten die echte verandering in het belang van de wer-

Om deze campagne te winnen moeten we een formidabele beweging opbouwen. Sanders wijst in de goede richting, maar de Democratische Partij wordt stevig gecontroleerd door bedrijfsbelangen en kan niet worden hervormd tot een partij voor werkenden.

Dit is een tegenstrijdigheid die niet veel langer kan standhouden.

kende klasse willen. Als marxisten zien we een aantal beperkingen in de politiek van Sanders. Sanders’ programma laat belangrijke vragen onbeantwoord en legt zijn aanhangers niet uit dat het beleid dat hij wil eigenlijk een heel ander soort samenleving vereist. Het kan enkel in een socialistische samenleving, waar voor eens en altijd de macht van de klasse van miljardairs wordt doorbroken. Bernie spreekt duidelijk rechtstreeks tot de werkende klasse met een oproep aan de klasse om zich te organiseren, en dat is een enorme stap vooruit.

“Socialist Alternative zet zich volledig in voor de campagne van Sanders.

We komen met resoluties in de vakbonden om Sanders te steunen. Socialisten pleiten voor vakbonden die democratisch worden bestuurd en vechten voor alle werkende mensen, in plaats van alleen maar te proberen om het grootkapitaal en hun politici in het gareel te houden.

“Om een Green New Deal voor werkende mensen te winnen, waar Bernie onverbiddelijk voor vecht, moeten we de fossiele brandstofindustrie, die profiteert van de vernietiging van onze planeet, bestrijden. Die industrie moet in publiek bezit worden genomen om zo een overgang naar een volledig groen energienetwerk onder democratische controle van de werknemers te kunnen organiseren. In dit proces creëren we miljoenen groene jobs. Om Medicare for All te winnen, moeten we de privé-verzekeringen en grote farmaceutische bedrijven ontmantelen en een publiek en gratis gezondheidszorgsysteem opbouwen.

“Om deze campagne te winnen moeten we een formidabele beweging opbouwen. Sanders wijst in de goede richting, maar de Democratische Partij wordt stevig gecontroleerd door bedrijfsbelangen en kan niet worden hervormd tot een partij voor werkenden. Dit is een tegenstrijdigheid die niet veel langer kan standhouden. We strijden voor een overwinning van Sanders, maar we discussiëren tegelijkertijd over de noodzaak van een nieuwe partij die gebaseerd is op de belangen van de werkenden. Zo’n partij is nodig voor Sanders en zijn aanhangers om succesvol te kunnen zijn in de politieke revolutie tegen de klasse van miljardairs.”

8

Dossier sociale zekerheid

D

e sociale zekerheid ligt onder vuur. De afgelopen jaren hebben de bazen een deel van de bijdragen aan de sociale zekerheid cadeau gekregen in de vorm van zogenaamde lastenverlagingen. Een deel van ons indirect loon – dat via sociale zekerheid doorstroomt naar collega’s die steun nodig hebben (ziekte, pensioenen, werkloosheid) – is afgeschaft. Omdat het een operatie achter de schermen is die we niet direct in onze portemonnee voelen, passeerde dit zonder veel protest. Het opgestapelde tekort in de sociale zekerheid wordt echter groter. Vanaf 2021 dreigt een deel financiering door de overheid weg te vallen, waardoor zwaardere aanvallen onvermijdelijk zijn. Hoog tijd om het verzet te organiseren om onze sociale bescherming te verdedigen en uit te breiden!

door

de

Linkse Socialist

Sociale zekerheid onder

Geert Cool

Wat is sociale zekerheid?

S

ociale zekerheid omvat de bescherming die werkenden afgedwongen hebben voor ogenblikken waarop ze niet kunnen werken.

Het is ontstaan vanuit arbeiders die het slachtoffer werden van al dan niet tijdelijke werkloosheid of die eisten dat ze vanaf een bepaalde leeftijd een pensioen zouden krijgen. Er kwam bescherming voor ziekte en invaliditeit.

Daarnaast werd ook onder meer kinderbijslag afgedwongen om de kost die kinderen met zich meebrengen collectiever te dragen.

Alle werkenden dragen bij tot de sociale zekerheid: een belangrijk deel van ons loon wordt hiervoor gebruikt. Tegelijk genieten we langs de andere kant uiteraard ook voordelen uit de sociale zekerheid. Zonder deze bescherming zou armoede veel algemener verspreid zijn.

Hoe is de sociale zekerheid ontstaan?

Betaald verlof: afgedwongen door stakingen in 1936

E

ind december waren er herdenkingen voor 75 jaar sociale zekerheid. In december 1944 werd de aanzet voor de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ) gegeven. Zeker in sociaaldemocratische kringen wordt het ontwikkelen van de sociale zekerheid graag toegeschreven aan Achiel Van Acker (BSP). Dat is echter slechts een deel van het verhaal: elke stap vooruit in onze sociale bescherming was het resultaat van strijdbewegingen waarmee de arbeidersbeweging het kapitalisme bedreigde.

Het moderne stelsel van sociale zekerheid werd door de arbeiders afgedwongen na meer dan honderd jaar stakingen en gevechten tegen het kapitaal en het staatsapparaat. Het is door stakingen als die van 1886 of die vlak na de Eerste Wereldoorlog dat het recht voor de werkenden om zich te organiseren werd afgedwongen, naast algemeen enkelvoudig stemrecht voor mannen en de eerste elementen van sociale bescherming. Aanvankelijk organiseerden de werkenden zelf hun steunkassen en onderlinge solidariteit. Strijd dwong de bazen om verplichte bijdragen te betalen voor de pensioenen van arbeiders (1924) en bedienden (1925), voor beroepsziekten en kinderbijslag (1927) en voor jaarlijkse vakantie (1936). De algemene staking van 1936, die spontaan en van onderuit ontwikkelde, dwong het betaald verlof af.

Na de Tweede Wereldoorlog was de burgerij ongerust over de sociale situatie. Er was een brede steun voor het gewapend verzet met daarin een prominente rol van syndicalisten en communisten. De werkenden die een rol speelden in de oorlog tegen het nazisme

wilden nadien niet terugkeren naar ellende, maar eisten respect. Sociale bescherming was daar één onderdeel van.

Uit angst voor bewegingen – een terechte angst als we kijken naar de strijd rond de Koningskwestie in 1950 of nog de revolutionaire algemene staking van de winter van 1960-61 – werden toegevingen gedaan. Niet de strijdbaarheid van Achiel Van Acker deed de burgerij toegeven, maar veeleer de schrik voor revolutie. Dat de sociale zekerheid in een wet gegoten werd, betekende niettemin een enorme stap vooruit voor de arbeiders en hun gezinnen.

De arbeidersbeweging heeft afgedwongen dat sociale risico’s (ouderdom, ziekte, werkloosheid, …) niet moeten gedragen worden door het gezin en niet afhankelijk zijn van liefdadigheid, maar als maatschappelijke kwesties ook collectief gedragen worden. Elke afbraak van de sociale zekerheid betekent een stap terug in de richting van individualisering van sociale risico’s. Dit zien we nu al: de zorgcrisis maakt dat een deel van de zorg voor ouderen bijvoorbeeld bij familie, in het bijzonder vrouwen, terecht komt.

Jaren van besparingen op sociale zekerheid

D

e belangrijkste uitgavenposten in de sociale zekerheid zijn de pensioenen, gezondheidszorg en werkloosheidsuitkeringen (inclusief brugpensioen). Vorig jaar was er een tekort van 3,1 miljard en tegen 2024 zou dit bij ongewijzigd beleid oplopen tot 6,4 miljard euro. Volgens de bazen komt dit door stijgende uitgaven. Nochtans is er daar de afgelopen jaren fors op bespaard: zowel pensioenen, de zorgsector, langdurig zieken, bruggepensioneerden als werklozen lagen onder vuur.

Onder de regering-Michel werd de pensioenleeftijd opgetrokken tot 67 jaar met als gevolg dat werkenden twee jaar minder recht hebben op een pensioen. Bovendien zijn de loopbaanvoorwaarden de afgelopen jaren verstrengd waardoor het moeilijker wordt om recht te hebben op een volledig pensioen. Daarnaast wordt brugpensioen zo goed als onmogelijk.

Technisch wordt brugpensioen gezien als een werkloosheidsuitkering, maar het doel van alle aanvallen op het brugpensioen (zowel onder de regering-Di Rupo als die van Michel) is om ons langer te laten werken.

In de gezondheidszorg is een ‘groeinorm’ opgelegd: de uitgaven mogen met slechts 1,5% per jaar stijgen, onder de regering-Di Rupo was er een verlaging van deze norm van 4,5% naar 3% en onder de regering-Michel volgde een verdere halvering. Terwijl de bevolking gemiddeld ouder wordt en onder meer de toenemende werkdruk leidt tot meer gezondheidsproblemen, wordt de zorg op een dieet gezet met miljarden minder uitgaven. De gevolgen laten zich uiteraard voelen: er is een algemene zorgcrisis.

Toegang tot zorg wordt minder evident: volgens de gezondheidsenquête stelt 14% zorg uit omwille van financiële redenen, onder de 25% armste gezinnen loopt dit op tot 27%.

Onder de regering-Michel was er een sterke stijging van het aantal langdurig zieken: in 2018 waren er 415.000 of 71.000 meer dan in 2014.

Als het probleem van onhoudbare werkdruk en psychische belasting niet wordt aangepakt, bestaat het enige antwoord van de regering eruit om langdurig zieken uit het systeem te duwen. Voor minister De Block moeten zieken sneller aan het werk met sancties voor wie geen reïntegratieproject volgt. De vakbonden berekenden dat in 2018 maar liefst 68% van de langdurig zieken die in een re-integratieproject stapten uiteindelijk werden afgedankt. “Het is een ontslagmachine,” werd vastgesteld.

Dat brengt ons bij de werkloosheidsuitkeringen. Naast de afbouw van het brugpensioen, het Stelsel van Werkloosheid met bedrijfsToeslag (SWT), is de controle op werklozen opgevoerd en stijgt het aantal

sancties. Het leidt onder meer tot een explosie van het aantal mensen afhankelijk van een leefloon: in 2018 waren er 143.866 mensen afhankelijk van een leefloon, tegenover net geen 100.000 in 2014. Het aantal ‘verplicht ingeschreven werklozen zonder recht op een werkloosheidsuitkering’ (zoals mensen met een leefloon) nam in 2019 toe met 17,5% tegenover 2018.

In plaats van sociale bescherming te genieten met een werkloosheidsuitkering wordt een groeiende laag afhankelijk van sociale bijstand.

We zien dat er op alle centrale onderdelen van de sociale zekerheid is bespaard en geknipt in onze rechten en bescherming. Het versterkt het gevoel onder werkenden dat ze minder waar voor hun geld krijgen. We moeten echter antwoorden op de pogingen van de rechterzijde die daarop inspeelt om verdeeldheid te zaaien.

Onze sociale zekerheid wordt niet ondermijnd omdat asielzoekers of werklozen ‘profiteren’, maar omdat een deel van de financiering cadeau gedaan wordt aan de bazen! De sociale zekerheid is niet onbetaalbaar, maar als de inkomsten afgebouwd worden, stelt er zich uiteraard een probleem.

Op alle centrale onderdelen van de sociale zekerheid is bespaard.

Het versterkt het gevoel onder werkenden dat ze minder waar voor hun geld krijgen. We moeten echter antwoorden op de pogingen van de rechterzijde die daarop inspeelt om verdeeldheid te zaaien.

Onze sociale zekerheid wordt niet ondermijnd omdat asielzoekers of werklozen ‘profiteren’, maar omdat een deel van de financiering cadeau gedaan wordt aan de bazen!

www.socialisme.be februari 2020

dossier sociale zekerheid

9

r vuur – strijd nu beginnen organiseren!

Hoog tijd voor verzet

A

ls de arbeidersbeweging niet reageert, dreigt de verdere afbraak van de sociale zekerheid de komende jaren in een stroomversnelling te komen. Verzet is nodig!

Foto: Liesbeth

Het grote probleem: de financiering

O

p de uitgaven voor de sociale zekerheid werd bespaard of minstens geknipt in de nodige groei. Dit was volgens de regering noodzakelijk om het tekort onder controle te houden. Dat tekort is het resultaat van cadeaus aan de werkgevers.

Terwijl werklozen aan een strikte controle worden onderworpen, geldt dit niet voor de bedrijven die miljarden cadeau kregen.

Een maatregel die bijzonder veel kostte, was de vermindering van de zogenaamde ‘patronale sociale bijdragen’ van 32,4 naar 25%. We schrijven ‘zogenaamd’ omdat het eigenlijk om indirect loon gaat. Wij krijgen dat niet in handen. Het wordt rechtstreeks door de bazen doorgestort naar de sociale zekerheid. Op ons indirect loon is er dus fors bespaard met de taxshift. Het ging volgens het Planbureau om 5,8 miljard euro!

Maatregelen zoals de taxshift of de indexsprong werden voorgesteld als noodzakelijk om de concurrentiepositie van de bedrijven te versterken.

Ondertussen zijn economen het erover eens dat de ‘loonkostenhandicap’ in vergelijking met de buurlanden is weggewerkt. Toch leiden maatregelen als een taxshift niet tot investeringen in nieuwe productie. Het cadeau werd gebruikt om de winstmarges op te krikken, zo stelde de Nationale Bank in december vast. Sinds 2016, het ogenblik dat de patronale sociale bijdragen daalden tot 25%, liggen de winstmarges in ons land beduidend hoger dan het gemiddelde voor de eurozone.

Daarnaast zijn er voor bazen steeds meer mogelijkheden om sociale bijdragen te ontlopen. Denk maar aan de flexi-jobs: ondertussen goed voor ongeveer 55.000 jobs. Dat stelsel werd ingevoerd om zwartwerk te bestrijden, maar het wordt vooral gebruikt om bestaande jobs om te zetten in goedkopere versies. Zelfs het Rekenhof moest toegeven dat 35% van de flexijobs geen nieuwe jobs zijn. De regering-Michel wilde de maatregel van flexi-jobs uitbreiden naar andere sectoren dan de horeca.

Verder is er een grote toename van extra-legale voordelen: van bedrijfswagens over maaltijdcheques tot de in opgang zijnde cafetariaplannen waarbij een deel van het loon in de vorm van voordelen in natura wordt betaald zonder sociale bijdragen. Voor werkenden met een hoger loon lijkt dat interessant: boven een plafond van 57.602,62 euro bruto per jaar (een nettoloon van rond de 2.500 euro per maand) nemen de pensioenrechten immers niet toe. Dan lijkt het interessanter om eerder voor extra voordelen in natura te gaan. De enige manier om hierop te antwoorden is door een substantiële verhoging van het plafond te eisen.

Op vraag van de vakbonden liet de

regering de effecten van 11 extralegale voordelen onderzoeken: er bleek 6,8 miljard euro loonmassa op deze wijze uitbetaald te worden. De sociale zekerheid loopt hierdoor 2,6 miljard euro mis. Enkele vaak voorkomende voordelen (zoals hospitalisatieverzekering en pensioenfondsen) werden niet in de studie opgenomen, waardoor het totale bedrag dat de sociale zekerheid misloopt ongetwijfeld boven de 4 miljard euro uitkomt.

Sociale bijdragen zijn goed voor 72,9% van de inkomsten van de sociale zekerheid. Als er miljarden uit verdwijnen, heeft dat uiteraard gevolgen. De inkomsten uit sociale bijdragen lopen achter op de stijging van de loonmassa. Als het bedrag van alle uitbetaalde lonen stijgt, zouden de inkomsten voor de sociale zekerheid een gelijk groeipad moeten kennen. Maar dit is dus niet het geval. Volgens de vooruitzichten voor 2020 zou het verschil tegenover 2015 oplopen: de loonmassa zou stijgen met 17%, de sociale bijdragen met 9,5%.

Het ABVV berekende dat de netto-dividenden tussen 1996 en 2016 met 11,14 miljard euro stegen, terwijl de bijdrageverminderingen en loonsubsidies in dezelfde periode met 11,96 miljard zijn toegenomen.

Het ABVV berekende dat de netto-dividenden tussen 1996 en 2016 met 11,14 miljard euro stegen, terwijl de bijdrageverminderingen en loonsubsidies in dezelfde periode met 11,96 miljard zijn toegenomen.

De cadeaus aan de bazen maken dat de gemeenschap, wij dus, een groter deel bijdraagt om het gat te vullen. Een deel daarvan komt van ‘alternatieve financiering’ met een stuk van de inkomsten uit BTW en roerende voorheffing. Een ander deel wordt rechtstreeks uit de staatskas betaald. Daaronder de ‘evenwichtsdotatie’, goed voor 3% van de financiering van de sociale zekerheid. Deze dotatie die de uitgaven en inkomsten van de sociale zekerheid in evenwicht moet houden, loopt echter af in 2020. Dat is het gevolg van een beslissing van de regering-Michel in 2017. Als de evenwichtsdotatie niet verlengd wordt, zullen er nogmaals enkele miljarden besparingen gezocht worden in de sociale zekerheid. Dit terwijl de sociale bescherming al fors is afgebouwd.

Veel werkenden hebben het gevoel dat ze minder terugkrijgen voor wat ze betalen, terwijl toch een aanzienlijk deel van ons inkomen naar bescherming tegen sociale risico’s gaat.

De aanvallen op onder meer de eindeloopbaanregelingen spelen daarbij onder meer een rol. De afname van sociale bescherming en het feit dat het aandeel van gewone werkenden in de totale belastingbijdragen toeneemt, maken het vandaag soms moeilijk om collega’s te overtuigen van strijd voor de sociale zekerheid.

Dat kunnen we enkel beantwoorden met offensieve eisen: meer sociale bescherming en het geld voor zowel sociale zekerheid als voor de noden van de gemeenschap in het algemeen zoeken waar het zit: bij de bazen en de superrijken.

De sociale zekerheid versterken kan op verschillende manieren: door hogere lonen voor werkenden waaronder een minimumloon van 14 euro per uur en waarbij alle voordelen effectief als loon worden gezien (wat leidt tot meer inkomsten voor de sociale zekerheid en tot meer bescherming), door het werk werkbaar te maken (onder meer met een arbeidsduurvermindering zonder loonverlies en met bijkomende aanwervingen), door de bescherming uit te breiden in plaats van in te perken (bescherming op basis van de behoeften: uitkeringen boven de armoedegrens, meer middelen voor zorg, leefbaar pensioen, bescherming als individueel recht zodat niemand afhankelijk is van een partner, …) en door de middelen voor dit alles te zoeken waar ze zitten, door de cadeaus aan de bazen terug te trekken en de superrijken te laten bijdragen aan de gemeenschap.

Een vermogensbelasting op de superrijken is een belangrijk onderdeel van een progressief belastingstelsel.

Dat breekt met het beleid van de afge-

lopen jaren dat de rijksten steeds minder liet betalen. Zelfs de nieuwe IMFtopvrouw Kristalina Georgieva merkte op: “Aan de bovenkant van de inkomensverdeling kunnen belastingen omhoog zonder dat dit de economische groei aantast.” Een rijkentaks is niet gericht op werkenden die een normaal loon hebben, maar op het handjevol superrijken. Zo zijn er in ons land ondertussen 29 miljardairs. Wereldwijd zagen de 500 rijksten vorig jaar hun vermogen met 1,2 biljoen dollar stijgen, een toename met 25% op een jaar tijd! Als onze sociale bescherming op een crashdieet gezet wordt, weten we meteen waarom: er is een gigantische transfer van middelen naar de superrijken. Dat leidt niet tot productieve investeringen maar tot recorddividenden en een casinokapitalisme.

De concentratie van rijkdom bij een kleine toplaag is geen uitwas van het systeem, het zit in het DNA van het kapitalisme. Om onze volstrekt logische en eenvoudige eisen te realiseren en iedereen een degelijk leven te bieden, moeten we bijgevolg de strijd tegen het kapitalisme aangaan. De bazen zullen geen toegevingen doen op basis van goede argumenten. Er is een krachtsverhouding nodig. Dat is hoe de sociale zekerheid is afgedwongen: de angst voor revolutie door de arbeidersbeweging deed de burgerij toegeven. De verdediging en uitbreiding van de sociale zekerheid zal niet anders gebeuren. Elke verworvenheid onder het kapitalisme is slechts tijdelijk: de bazen grijpen elke kans aan om verworvenheden terug te dringen.

Uiteindelijk is er dan ook een ander systeem nodig: een socialistische samenleving waarin de werkenden en hun gezinnen samen op democratische wijze beslissen over hoe de beschikbare middelen worden ingezet in het belang van de gemeenschap.

Neen aan de privatisering van de sociale zekerheid De afbraak van de sociale bescherming is voor de bazen niet alleen interessant omdat ze zelf minder moeten bijdragen. Het biedt tegelijk ook investeringsmogelijkheden. Er is de afgelopen jaren een wildgroei geweest inzake hospitalisatieverzekeringen, aanvullende pensioenfondsen, ambulante verzekeringen, … zowel op bedrijfsniveau georganiseerd als op louter individuele basis. Zo wordt een deel van de sociale zekerheid doorgeschoven naar private verzekeraars. Deze sluipende privatisering stoppen, kan het best door de effectieve bescherming door de sociale zekerheid te versterken.

Met kinderbijslag kan je geen huis kopen…

Onze pensioenen onbetaalbaar? Met het geld van de fiscale fraude alleen, 21 miljard per jaar, zou een leefbaar pensioen voor iedereen wel betaalbaar zijn.

De kinderbijslag is het eerste onderdeel van de sociale zekerheid dat in 2014 overgedragen is aan de gemeenschappen. Deze regionalisering werd in Vlaanderen meteen aangegrepen om in 2017 de kinderbijslag niet te indexeren. Er kwam bovendien een nieuw stelsel dat minder gunstig is voor grotere gezinnen.

Begin januari lag minister-president Jambon onder vuur omdat hij beweerde dat nieuwkomers met achterstallig kindergeld een huis konden kopen. Het achterliggende idee was dat er misbruik was, in het bijzonder door asielzoekers. Dit gaf aan hoe wereldvreemd de traditionele politici zijn: een kinderbijslag van 163 euro per maand per kind ligt onder de reële uitgaven die een gezin maakt voor een kind. De Gezinsbond berekende dat er maximaal, in een bijzonder extreem geval, tot 80.000 euro aan achterstallige kinderbijslag kan betaald worden, wat uiteraard een pak lager is dan de kostprijs van een huis.

De uitval van Jambon was erop gericht om het recht op achterstallige kinderbijslag in de tijd te beperken tot één jaar in plaats van vijf jaar. De ‘opbrengst’ van deze aanval zal niet dienen om de bescherming van het ‘eigen volk’ te versterken. Dat zagen we eerder met de niet-indexering van de kinderbijslag. Het gaat om besparingsoperaties. De regionalisering van de kinderbijslag leidt tot een afname van de sociale bescherming.

10

Frankrijk

de

Linkse Socialist

Frankrijk: historische protestbeweging tegen Macron en zijn kliek

D

it was niet meer gezien sinds mei 1968! Op het moment van schrijven was de beweging tegen de Franse pensioenhervorming al langer dan 40 dagen aan de gang. Er is nog geen teken van uitputting en zelfs tijdens de feestdagen ging het protest door.

Hoeveel journalisten en experts hebben ons de afgelopen jaren niet proberen wijs te maken dat vakbonden iets van het verleden zijn of niet meer in staat zijn om te mobiliseren. In Frankrijk worden ze van antwoord gediend: de arbeidersbeweging is nog steeds in staat om een land tot stilstand te brengen. Meer dan zes weken na het begin van de beweging genoot deze nog steeds de steun van 60% van de bevolking (peiling van 14 januari).

door

Nicolas Croes

Ere wie ere toekomt: Macron en zijn regering hebben hun best gedaan om deze beweging uit te lokken. Toen de strijd aan zijn 12de dag toe was, moest de Franse hoog-commissaris voor de pensioenen, Jean-Paul Delevoye, ontslag nemen omdat hij ‘vergeten’ was zijn banden met private verzekeringsbedrijven te melden. Kort nadien werd Jean-François Cirelli, voormalig topmanager van GDF-Suez, verheven tot Officier van het Erelegioen. Cirelli staat momenteel aan het hoofd van de Franse tak van de Amerikaanse financiële reus BlackRock! Voor dit pensioenfonds, het grootste ter wereld, is het project van Macron een buitengewone kans op nieuwe winsten. Daarnaast is er nog het politiegeweld, dat door steeds meer mensen gezien wordt als een bewust beleid van de overheid.

Het kraakt langs alle kanten

Het klimaat van strijd is ongekend.

Het personeel van het openbaar vervoer in Parijs en het spoorpersoneel waren de eersten die staakten. Maar ze stonden van bij het begin verre van geïsoleerd. Zo waren de leraren, personeel van de raffinaderijen, dokwer-

Stakers van CGT-Energie hebben honderdduizenden huizen op het tarief voor daluren gezet. In Bordeaux hebben stakers de elektriciteit voor Cdiscount (een bedrijf van online handel) en voor het gemeentehuis afgesloten om deze energie te herverdelen.

“We nemen kilowatts van de rijksten en geven ze terug aan de armsten.”

kers, advocaten, … eveneens van bij het begin in staking.

Naast die sectoren waar aanhoudend werd gestaakt, zijn er natuurlijk de grote momenten van strijd, de nationale dagen met betogingen en stakingen, maar ook een veelheid aan collectieve acties van verzet tegen de regering. Advocaten gooiden hun toga’s voor het gezicht van de minister van Justitie neer vooraleer ze beslisten om verder te staken. Brandweerlieden in uniform dwongen de politie terug. De nieuwjaarsboodschap van Sibyle Veil werd onderbroken door personeelsleden van France Inter (waar 299 jobs bedreigd zijn) die Verdi’s ‘Slavenkoor’ zongen. Stakers van CGT-Energie hebben honderdduizenden huizen op het tarief voor daluren gezet. In Bordeaux hebben stakers de elektriciteit voor Cdiscount (een bedrijf van online handel) en voor het gemeentehuis afgesloten om deze energie te herverdelen.

“We nemen kilowatts van de rijksten en geven ze terug aan de armsten.”

Veel van deze initiatieven geven een beeld van wat mogelijk zou zijn indien de werkenden de controle over de bedrijven overnemen van de bazen en aandeelhouders.

Nu we het over die aandeelhouders hebben: begin dit jaar werd bekend dat het record van dividenden dat 12 jaar geleden werd behaald (net voor de kredietcrisis) vorig jaar is gebroken. De bedrijven van de CAC40, de beursgenoteerde bedrijven in Frankrijk, deelden meer dan 60 miljard euro uit op basis van 88,5 miljard euro winst. In die kringen zal geen onvertogen woord over het beleid van Macron en zijn bende vallen. Of het zou moeten zijn dat er nog meer gevraagd wordt, zoals steeds onder het mom van ‘het concurrentievermogen van de bedrijven.’

Onbetaalbare pensioenen?

De regering probeerde de mensen te laten geloven dat haar hervormingsproject “eerlijk en eenvoudig” is, aangezien het officiële streven een ‘universeel’ pensioenstelsel is. De publieke opinie weet echter heel goed

dat het erom gaat de mensen langer te laten werken voor lagere pensioenen.

Bovendien zal het pensioen met punten vrouwen nog zwaarder benadelen, terwijl zij nu al gemiddeld een lager pensioen hebben.

De regering beweert dat we langer moeten werken omdat we nu eenmaal langer leven. Het klopt dat de Fransen, net als de Belgen, gemiddeld langer leven dan 40 jaar geleden. Maar bovenal produceren we veel meer rijkdom dan 40 jaar geleden tijdens een loopbaan.

Waar is dat geld gebleven? Wie wordt hier voor de gek gehouden? Het huidige pensioenstelsel werd opgezet aan het einde van de Tweede Wereldoorlog, in een land dat verwoest was door de nazibezetting en de oorlog. Het was de kracht van de arbeidersbeweging en het verzet die de basis legde voor dit systeem en de eerste mijlpalen van de sociale zekerheid afdwong. Vandaag herontdekken we deze kracht.

Doorzichtig manoeuvre van Macron

De regering kondigde aan dat één van de vele maatregelen in de hervorming wordt ingetrokken: de scharnierleeftijd (de leeftijd vanaf wanneer langer werken recht geeft op een bonus, momenteel 62 jaar en opgetrokken naar 64 tegen 2027). Twee vakbonden, CFDT en Unsa, hadden daar een rode lijn van gemaakt als voorwaarde om het protest te stoppen. De aankondiging van de intrekking van deze maatregel had enkel als doel om de beweging te verdelen en te verzwakken. De stakers eisen niet alleen de intrekking van de

Er wordt ook actie gevoerd in sectoren die minder bekend staan als bastions van de arbeidersbeweging. Zo zijn er veel stakingen in de culturele sector.

Extreemrechts ontmaskerd De kracht van de beweging is zodanig dat de Rassemblement National van Marine Lepen (ex-Front National) zich verplicht voelde om het protest in woorden te steunen. Dit is gemakkelijk te begrijpen: 75% van de RN-kiezers steunt de beweging. Maar Le Pen kon haar echte standpunt niet blijven verbergen. Toen de beweging de kaap van 40 dagen was gepasseerd, viel ze Philippe Martinez, de leider van de CGT, aan: “We hebben alle redenen om de CGT en Martinez te haten.”

Deze strijd kan een grote rol spelen in de strijd tegen extreemrechts. Dat kan door nadruk te leggen op wat arbeiders verenigt, ongeacht hun religie of huidskleur. De verdelende retoriek van extreemrechts houdt geen stand bij grote sociale mobilisatie. Maar als de beweging faalt of verraden wordt door de vakbondsleiding, kunnen cynisme en ontgoocheling een boulevard openen voor uiterst rechts. scharnierleeftijd, maar van de volledige hervorming.

Het manoeuvre is doorzichtig: het gaat om een tijdelijke intrekking tot er een “conferentie over het evenwicht en de financiering van het pensioenstelsel” komt. Voor die conferentie wil de regering de vakbonden uitnodigen. Er is geen enkele garantie dat de maatregel dan niet opnieuw op tafel ligt. Het doel van het voorstel is om tijd te winnen, vooral om de lokale verkiezingen van maart te laten passeren. Die lokale verkiezingen dreigen uiterst spannend te worden voor de regeringspartij.

Het belang van algemene vergaderingen

De andere vakbonden van werkenden en studenten (CFE-CGC, CGT, FO, FSU, Solidaires, UNEF, UNL, MNL, FIDL) hebben er terecht op aangedrongen de strijd voort te zetten door het houden van algemene vergaderingen op de werkvloer. Daar verdedigen ze het voorstel om de mobilisatie verder te zetten en uit te breiden. Deze dynamiek moet worden gebruikt om een

Het huidige pensioenstelsel werd opgezet aan het einde van de Tweede Wereldoorlog, in een land dat verwoest was door de nazibezetting en de oorlog. Het was de kracht van de arbeidersbeweging en het verzet die de basis legde voor dit systeem en de eerste mijlpalen van de sociale zekerheid afdwong.

Vandaag herontdekken we deze kracht.

echte algemene staking op te bouwen, een staking waartoe democratisch wordt beslist op elke werkvloer, met de mogelijkheid van bedrijfsbezettingen. Het doel van de volledige intrekking van de pensioenhervorming mag daarbij slechts een begin zijn. Als er een krachtsverhouding in het voordeel van de werkenden wordt opgebouwd, moet de val van de regering van de rijken op de agenda gezet worden.

Dit vereist natuurlijk de ontwikkeling van een politiek alternatief. Naast het organiseren van de strijd, moeten de algemene vergaderingen fora worden om een bredere reeks eisen te ontwikkelen: de verhoging van de lonen en sociale uitkeringen, een einde aan onzeker werk, een einde aan de werkloosheid door het verkorten van de werkweek zonder loonverlies en met compenserende aanwerving, massale investeringen in openbare diensten die toegankelijk zijn voor iedereen, de onteigening van bedrijven die zich verzetten tegen de doorvoering van een dergelijk programma om ze onder democratische controle en beheer van de werkenden te plaatsen, ...

Laten we ons geen illusies maken: dit programma kan niet doorgevoerd worden als we gevangenen blijven van de dictatuur van het kapitaal. Dit systeem moet hetzelfde traject volgen als de pensioenhervorming: richting vuilnisbak van de geschiedenis. Een van de meest fundamentele taken vandaag is het opzetten van een echte arbeiderspartij die verschillende gevoeligheden van het sociaal verzet bijeenbrengt in de strijd voor een arbeidersregering.

De sleutelsectoren van de economie (financiën, farmacie, ...) uit de klauwen van het grootkapitaal en de ultrarijken halen en ter beschikking van de gemeenschap stellen - wat wij het socialisme noemen – zou het mogelijk maken om de middelen van de economie democratisch te plannen. Dan kan dit gericht worden op de behoeften van de meerderheid en niet de winst van een paar mensen. In de huidige internationale context, met massale strijd op alle continenten, zou Frankrijk een inspirerend voorbeeld zijn dat niet lang geïsoleerd zou blijven.

Iran

www.socialisme.be februari 2020

11

I

n januari leek het er even op dat de VS en Iran na jaren van toenemende spanningen naar een totale oorlog zouden gaan.

Dat scenario lijkt nu minstens even uitgesteld te zijn. In Iran komt dit onder meer door de interne spanningen. Een open brief van studenten aan de Amirkabir Universiteit in Teheran, die al maandenlang betogen tegen het beleid van de regering, illustreert dat de steun aan het regime ondermijnd is en dat er de voorbije jaren een enorme politisering was. De studenten leggen uit: “De gebeurtenissen van de afgelopen twee maanden tonen de incompetentie van het regime in Iran aan, een regime waarvan de enige reactie op de crisis het gebruik van geweld is. Het is onze plicht om al onze inspanningen te richten tegen zowel een onderdrukkende regering als een imperialistische macht.” door

Julien (Brussel)

Sociale woede in Iran

De Islamitische Republiek Iran is bijna sinds haar oprichting in 1979 aan een reeks embargo’s onderworpen. De eerste sancties die de VS oplegden, dateren van 1984 en vele andere volgden.

Zo zijn er de sancties van de Europese Unie, met name toen Iran de hervatting van haar nucleair programma in 2005 aankondigde. In 2016, na het akkoord van Wenen over het nucleaire programma van Iran, werden veel van die sancties opgeheven. De olie-export verdubbelde meteen en buitenlandse investeerders (Renault, Peugeot, Total, enz.) profiteerden van de nieuwe economische mogelijkheden.

Het regime hoopte zijn imago te herstellen ten opzichte van een ontevreden bevolking. In 2009 had een massale opstand de verkiezingsfraude bij de presidentsverkiezingen aan de kaak gesteld en sindsdien zijn de levensomstandigheden alleen maar verslechterd.

In het jaar na de opheffing van de sancties bedroeg de economische groei van het land 11,5%. Zonder de olieverkoop bedroeg de groei echter slechts 3,3%.

De inkomsten uit olie gingen enkel naar de Iraanse elite. Volgens officiële gegevens is 30% van de jongeren werkloos. Net als een groeiende laag van hun ouders en grootouders verwerpen de jongeren het autoritaire en corrupte regime van de mullahs.

Toen president Hassan Rohani in december 2017 een besparingsprogramma voorstelde, ontplofte de opgestapelde woede in de samenleving. Er was in het hele land een grote beweging van betogingen en stakingen tegen de hoge kosten van levensonderhoud. De slogans vielen niet meer alleen de regering aan, maar ook de ‘hoogste leider’ ayatollah Ali Khamenei (die boven de president staat). De reactie van het regime was een bloedige onderdrukking.

In 2018 kondigde Trump met grote voortvarendheid de terugtrekking van de Verenigde Staten uit het Iraanse nucleaire akkoord en het herstel van de Amerikaanse sancties aan. In Iran is de economische situatie daarop meteen verslechterd. In 2019 kromp de economie naar schatting met 8,5% tot 9,5%.

Toen het regime in november 2019 een stijging van de brandstofprijzen aankondigde, vond er een nieuwe explosie plaats. Op hetzelfde ogenblik waren er ook in de buurlanden Irak en Libanon grote sociale mobilisaties.

Deze opstand werd gekenmerkt door talrijke stakingen in fabrieken, onder leerkrachten en vrachtwagenchauffeurs. De beweging betrok zowel jongeren als arbeiders uit verschillende gemeenschappen (Perzisch, maar ook Arabisch, Koerdisch, ...). Opnieuw waren de slogans niet meer alleen gericht tegen de president en de regering,

IRAN

tussen oorlog en opstand maar ook tegen Khamenei. Aan de andere kant hekelden de betogers ook de kosten van de steun van Iran aan verschillende milities en sjiitische politieke krachten in Irak, Syrië en elders in de regio.

Amerikaans imperialisme verzwakt

Iran kreeg meer gewicht in de regio door de verzwakking van het Amerikaanse imperialisme. Vandaag oefent Iran een grote, zo niet dominante, invloed uit in een aantal landen in de regio, zoals Irak, Libanon, Syrië, Jemen en de Palestijnse Gazastrook.

Het is de groeiende invloed van Iran die de regering van Trump tot een verkeerd berekend offensief bracht door zich in mei 2018 terug te trekken uit het Iraanse nucleaire akkoord en sancties op te leggen, ondanks verzet van haar Europese bondgenoten.

Toen afgelopen se ptember de Aramco-raffinaderijen in SaoediArabië werden gebombardeerd (waardoor meer dan 5% van de wereldproductie van olie buiten bedrijf werd gesteld), wezen de VS en SaoediArabië naar de Houthi-beweging in Jemen en naar de Iraanse financiers van deze beweging. Deze dynamiek leidde tot de moord op de Iraanse generaal Qassem Soleimani in Bagdad door een Amerikaanse aanval op 3 ja-

Trump mag dan geen officiële oorlog met Iran zijn begonnen, maar met de moord op Soleimani effent hij de weg voor grotere conflicten in de toekomst. nuari. Kort daarna dreigde Trump 52 sites in Iran ”snel en ernstig” te vernietigen, inclusief culturele sites, en de Iraniërs “harder te treffen dan ze ooit zijn geweest.”

In de afgelopen jaren werden de conflicten in de regio gekenmerkt door een aspect van ‘oorlog via marionetten’: de imperialistische mogendheden gingen niet direct met elkaar in conflict. Trump mag dan geen officiële oorlog met Iran zijn begonnen, maar met de moord op Soleimani effent hij de weg voor grotere conflicten in de toekomst.

De Iraanse autoriteiten hoopten het gevaar van een oorlog met de VS te gebruiken om de bevolking rond zich te

herenigen. Dit mislukte al snel door de leugens van het regime over het neerstorten van vlucht 752 van Ukraine International Airlines. Daarbij kwamen 176 passagiers en bemanningsleden om het leven, voor het merendeel mensen van Iraanse afkomst. Het vliegtuig stortte neer nadat het per ongeluk door de Revolutionaire Garde was neergeschoten. Vervolgens vond een nieuwe golf van betogingen plaats, beginnend bij vier universiteiten in de hoofdstad. De volgende dag veranderde een wake ter nagedachtenis van de slachtoffers van de crash in een anti-regeringsbetoging. Het Iraanse regime is zich er terdege van bewust dat het niet alleen van buitenaf bedreigd wordt.

Hoe verder?

Vandaag woont 73% van de Iraanse bevolking in steden en de Iraanse arbeidersklasse heeft een indrukwekkend palmares van strijd. In 1979 was het de Iraanse arbeidersklasse die verantwoordelijk was voor de omverwerping van de monarchie. Een tijd lang was het voor de arbeiders mogelijk om de macht te grijpen. Zij controleerden fabrieken op basis van democratische basiscomités en ze ontwapenden de contrarevolutionaire krachten.

Helaas had deze beweging geen strategie om de macht echt over te nemen.

Tegenover de aarzeling en het gebrek aan daadkracht van de arbeiders kon ayatollah Khomeini, die uit ballingschap was teruggekeerd, steun mobiliseren om het proces om te buigen en in feite de revolutie van de arbeiders te stelen. Zelfs als hij belangrijke sociale toegevingen moest doen (gratis medicijnen en vervoer, het wegvallen van water- en elektriciteitsrekeningen, ...), liet de door Khomeini opgelegde rechtse politieke islam vervolgens duizenden vakbondsleden en linkse leiders vermoorden of gevangen zetten. Het regime had dit nodig om zijn positie te consolideren.

De Iraanse arbeidersklasse is objectief gezien nog steeds de sleutel tot elke succesvolle revolutie in Iran. De onmiddellijke taak van de beweging is om zich te verbreden en zich lokaal, regionaal en nationaal te organiseren rond een programma om het religieuze kapitalistische regime van de mullahs omver te werpen en de economie zelf in handen te nemen. Op basis van de strijd van de afgelopen jaren hebben zich vakbondsstructuren en studentencomités ontwikkeld. De dictatuur is zich terdege bewust van het gevaar en heeft niet geaarzeld om tijdens de mobilisaties in november het internet af te sluiten om de organisatie van de beweging te verhinderen. Uiteindelijk zal de enige uitweg voor de massa’s in Iran bestaan uit het bijeenroepen van

een revolutionaire grondwetgevende vergadering voor een democratisch en socialistisch Iran, dat de individuele vrijheden en gelijke rechten voor alle onderdrukte minderheden zou garanderen.

Een oproep tot internationale solidariteit door de jongeren en de arbeiders in Iran is een fundamentele taak om een einde te maken aan de kapitalistische ellende en de oorlogsdreiging.

Deze oproep moet uiteraard gericht zijn aan volkeren in de regio die eveneens in actie komen tegen het imperialisme en de corruptie van de elite, maar daarnaast ook aan de jongeren en werkenden in de VS en elders. Wat de regeringen in het Midden-Oosten en elders het meest vrezen, is dat het verzet over de grenzen heen zal groeien.

Overal ter wereld moeten we de eerste stappen zetten om een brede anti-oorlogsbeweging op te bouwen, vooral in de VS. Daar geniet de campagne van Bernie Sanders een groeiende weerklank en steun. Zijn verzet tegen de Amerikaanse militaire avonturen heeft veel enthousiasme gewekt.

- Nee tegen de imperialistische interventie in het Midden-Oosten, voor de terugtrekking van Amerikaanse, Franse, Britse, Russische en alle andere buitenlandse troepen uit de regio en tegen elke inmenging van regimes in de aangelegenheden van hun buurlanden; - Volledige steun voor de protestbewegingen in Irak, Iran, Libanon en elders in hun strijd tegen armoede, corruptie en communautaire verdeeldheid; - Voor de opbouw van een massale anti-oorlogsbeweging in de VS en internationaal; - Eenheid van arbeiders en jongeren in de regio om de pro-kapitalistische regeringen, die gebaseerd zijn op etnische verdeeldheid en conflicten en deze versterken, ten val te brengen en te vervangen door werkelijk democratische arbeidersregeringen met een socialistisch programma om een einde te maken aan armoede, corruptie en autoritair bestuur - voor een democratische socialistische federatie van het Midden-Oosten.

Op 5 januari was er aan de Amerikaanse ambassade een protestactie tegen de dreiging van oorlog om Iran.

12

columns

de

De vraag van de maand

Uit de archieven van de klassenstrijd

Waarom stemmen zoveel Vlamingen rechts?

H

et argument dat de Vlamingen nu eenmaal rechts zijn, wordt gebruikt door rechtse politici, maar het leeft ook elders. Als je naar verkiezingsresultaten kijkt, klopt het. In de laatste peilingen komen N-VA en Vlaams Belang samen aan ongeveer 50% van de stemmen. Wat denken linkse socialisten daarvan?

Alle toenemende sociale tekorten zijn overal in het land voelbaar, ook in Vlaanderen. Ook daar is een grote meerderheid van de bevolking voorstander van meer middelen voor zorg, onderwijs, infrastructuur en openbaar vervoer. Het maakt dat sociaal protest, zoals stakingen en betogingen, ook in Vlaanderen gedragen wordt.

Deze bekommernissen krijgen weinig aandacht in de gevestigde media en zijn niet sterk aanwezig op het politieke terrein. Dat komt onder meer omdat er amper een ernstige politieke linkerzijde is. De socialisten hebben jarenlang mee bespaard en komen bij vernieuwingsoperaties niet verder dan nog eens een nieuwe manager die het merk sp.a moet promoten. Bij de groenen is de aanvaarding van de neoliberale logica zo sterk dat er geen vertrouwen van uitgaat. Gelukkig is er de PVDA, die wel een andere boodschap laat horen, maar wat ons betreft wat gedurfder naar buiten mag komen. Vakbondsstemmen die resoluut pleiten voor sociale vooruitgang, komen evenmin regelmatig aan bod.

Als links zo goed als afwezig is in het debat, valt het niet te verwonderen dat mensen voor andere partijen stemmen. N-VA deed zich eerst voor als de ‘kracht van de verandering’, als anders dan de gevestigde partijen. Naarmate dat

Linkse Socialist

een leugen blijkt te zijn, kan het Vlaams Belang terugkeren. Dat doet die partij door in te spelen op het ongenoegen over het asociale beleid van N-VA en door dat ongenoegen richting racisme te duwen. Iets dat gemakkelijker kan nu N-VA het zelf aanvaardbaar heeft gemaakt.

Over die VB-kiezers merkte Marc Reynebeau in De Standaard (27.11) terecht op dat ze zich “minder vaak bezorgd tonen over identiteit of omvolking, maar uiteindelijk een financieel argument formuleren: dat ze zelf met zo’n klein pensioen moeten rondkomen of zoveel belastingen moeten betalen, terwijl ‘die vreemden’ het allemaal zomaar gratis krijgen (wat niet klopt, al wordt het hen wel verteld).” Sociale eisen zoals hogere pensioenen worden echter niet verdedigd door rechts of door extreemrechts, voor wie sociale thema’s slechts een middel zijn om verdeeldheid te zaaien.

Dat geeft meteen aan hoe de arbeidersbeweging die kiezers kan terugwinnen: door consequent op te komen voor sociale eisen. Doorheen strijd wordt duidelijk dat verdeeldheid, zoals racisme, seksisme of homofobie, ons verzwakken. Het is doorheen strijd dat de arbeidersbeweging de toon kan zetten in het publieke debat. Het potentieel hiervoor is er: de sociale bekommernissen leven immers even sterk als in andere delen van het land.

Protest tegen extreemrechtse meeting in Antwerpen op 2 december. Foto: Liesbeth

Als links zo goed als afwezig is in het debat, valt het niet te verwonderen dat mensen voor andere partijen stemmen. N-VA deed zich eerst voor als de ‘kracht van de verandering’, als anders dan de gevestigde partijen. Naarmate dat een leugen blijkt te zijn, kan het Vlaams Belang terugkeren.

Dat doet die partij door in te spelen op het ongenoegen over het asociale beleid van N-VA en door dat richting racisme te duwen, wat gemakkelijker kan nu N-VA dat zelf aanvaardbaar heeft gemaakt.

Lucie Baud, pionier in de strijd van vrouwelijke textielarbeiders

L

ucie Baud begon in 1883 op 12-jarige leeftijd als arbeidster te werken in een mechanisch weefatelier in Vizille, een gemeente ten zuiden van Grenoble. In die tijd werkten er 800 vrouwelijke arbeiders in de fabriek.

Ze werkten 12 tot 14 uur per dag op weefgetouwen die met 80 slagen per minuut sloegen. Een paar jaar later vertrok ze naar een modernere fabriek waar de lonen iets hoger lagen, maar de weefgetouwen met 120 slagen per minuut klopten. En de bazen moedigden de arbeiders vaak aan om twee weefgetouwen tegelijk te bedienen. Nadat Lucie op 20-jarige leeftijd met een oudere man was getrouwd, werd ze in 1901 weduwe met twee kleine meisjes.

door

Guy Van Sinoy

In 1902 kwam ze in contact met militanten van de Bourse du Travail van Grenoble en richtte met hun hulp een vakbond van textielarbeidsters op in het kanton Vizille.

In augustus 1904 was zij afgevaardigde op het 6e Nationale Arbeiderscongres van de Textielindustrie in Reims. Dat was geen evidente reis. Foto’s van arbeiderscongressen in die tijd tonen steeds goed geklede afgevaardigden, die zich zorgen maken over hun kleding, een vorm van respect en eer, die de waardigheid van de arbeiders toonde.

Op het congres waren er 54 afgevaardigden en was Lucie de enige vrouw. Er stonden geen punten over het werk van vrouwen op de agenda, hoewel zij het slechtst werden betaald en in de werkplaatsen waar honderden jonge vrouwen werkten, vaak te maken kregen met seksuele intimidatie door voormannen die zich als hanen in een kippenhok gedroegen. Lucie was de secretaris van het Congres en zat op het podium, maar ze had geen spreekrecht!

De organisatoren van het Congres noemden haar “onze vriend” of “burger”, maar niemand sprak haar aan als “kameraad”. Dat was een uitdrukking van de lange weg die vrouwen moesten afleggen om als gelijkwaardig te worden beschouwd in arbeidersorganisaties.

In 1905 speelde Lucie Baud een voortrekkersrol in de drie maanden durende staking in de Duplan-fabriek in Vizille. De baas bracht uit Amerika een nieuw systeem mee waarmee weefgetouwen met een snelheid van 300 slagen per minuut konden draaien. Hij wou de lonen verlagen en 60 procent van het personeel ontslaan. De arbeiders stemden unaniem, min 2 stemmen, voor de staking. Lucie nam de leiding van de strijd. Ze was tegelijkertijd voorzitter van het stakingscomité, penningmeester van het steuncomité (ze organiseerde collecties en een soepbedeling voor de stakers), gesprekspartner van de bazen en spreker op alle vergaderingen. Op de betoging van 1 mei 1905 in Grenoble sprak ze vanop het podium waar ze nu eindelijk als “kameraad” werd beschouwd.

Maar de staking zat in een impasse. Duplan besloot de fabriek te sluiten en de arbeiders raakten verspreid over andere fabrieken.

Lucie verhuisde naar Voiron, ten noorden van Grenoble, een grote en bloeiende stad.

Ze kwam daar aan te midden van een periode

van arbeidersstrijd en vond gemakkelijk weer werk. In het voorjaar van 1906 brak er een staking uit die algemeen werd in Voiron. De bazen haalden vrouwelijke werknemers uit Italië binnen om te proberen de staking te breken. Op 1 mei was de mobilisatie van de arbeiders algemeen. Lucie nam actief deel aan de beweging, maar speelde als nieuwkomer geen hoofdrol.

Het protest zette een rem op de loonsverlaging, maar al gauw werden 700 werknemers, waaronder Lucie, afgedankt.

In september 1906 ondernam Lucie een zelfmoordpoging. Ze legde dit nadien uit door de zorgen van haar gezin, maar het heeft uiteraard ook te maken met een gevoel van depressie na een intense periode van strijd. In juni 1908 vertelde Lucie Baud over haar leven en haar strijd in een artikel in het tijdschrift “Mouvement socialiste’, dat een waardevol beeld gaf van de feministische arbeidersbeweging in de regio aan het begin van de 20e eeuw. Lucie Baud stierf op 7 maart 1913, aan de vooravond van de Internationale Dag van de Vrouwenstrijd.

De film ‘Mélancolie ouvrière’ van Gérard Mordillât (2018) is gebaseerd op het levensverhaal van Lucie Baud.

waar LSP voor staaT

D

e technische en wetenschappelijke mogelijkheden van de mens zijn nog nooit zo uitgebreid geweest. De jongste 50 jaar verdrievoudigde het gemiddelde inkomen per hoofd van de wereldbevolking. Er is voldoende rijkdom om iedereen een degelijke levensstandaard te garanderen. België vormt hierop geen uitzondering.

Zelfs na de gouden jaren ‘50 en ‘60 bleef de totale werkelijke waarde van alles wat we samen produceren toenemen. In ‘96 bedroeg dit dubbel zoveel als in ‘83.

Deze toename van de rijkdom heeft echter niet geleid tot een algemene stijging van de welvaart. Integendeel: terwijl bedrijven recordwinsten boeken en speculanten hun kapitaal vertienvoudigen, gaat de voormalige koloniale wereld gebukt onder oorlog en hongersnood, is de economie van de ex-stalinistische staten ineengestuikt en heerst in het Westen massale structurele werkloosheid. De globale stijging van de rijkdom is aan de overgrote meerderheid van de wereldbevolking voorbijgegaan.

Stop de privatiseringen

Hoewel de arbeiders deze rijkdom produceren, hebben ze niet de minste inspraak in de aanwending ervan. Heel de productie staat in functie van de winsthonger van een handvol kapitalisten.

Dit leidt tot schrijnende tegenstellingen.

Er is nood aan betaalbare en comfortabele sociale woningen, aan gratis openbaar vervoer, aan onderwijs toegankelijk voor iedereen, aan speelterreinen en recreatiecentra, aan een nationale gezondheidsdienst die gratis en publiek is.

De middelen hiervoor zijn voorhanden. Op dit ogenblik gaat het echter de andere kant uit.

Openbare diensten worden gerentabiliseerd en opgesplitst. De winstgevende delen worden verkocht aan de hoogste bieder, de onrendabele worden afgestoten. Er is al lang geen sprake

meer van diensten. De marktlogica heeft ook in de openbare sector toegeslaan. Voortaan spreekt men van openbare bedrijven in afwachting van de volgende privatisering.

30-urenweek

In de private sector richt de “vrije” markt een ravage aan. Alle verworvenheden worden afgebroken in naam van de competitiviteit.

Arbeidscontracten ruimen plaats voor onderaanneming, uitzendarbeid en andere nepjobs.

Een miljoen arbeiders in België wordt regelmatig geconfronteerd met werkloosheid. Dit heeft geleid tot de verpaupering van een deel van de arbeiders en hun gezinnen. Pensioenen, werkloosheids- en ziekteuitkeringen staan op de helling door de uitholling van de sociale zekerheid.

LSP/PSL is voor het volledig herstel van de index en een minimumloon van 2.300 euro netto, tegen de afbraak van de sociale zekerheid en de uitholling van het arbeidscontract. Wij verzetten ons tegen iedere bedrijfssluiting omdat dit onder het kapitalisme enkel leidt tot werkloosheid en armoede.

De enige maatregel die de massale werkloosheid kan oplossen is de onmiddellijke invoering van de 30-urenweek, zonder loonverlies en met evenredige aanwervingen.

Een nieuwe arbeiderspartij

De vakbondsleidingen hebben de kapitalistische afbraaklogica aanvaard. Ze beperken zich tot het “sociaal” begeleiden van de herstructureringen.

Daartegenover stellen wij het strijdsyndicalisme: vechten voor iedere job en het behoud van alle verworvenheden.

De arbeidersklasse heeft een partij nodig die deze strategie politiek kan en wil vertalen. Zo’n partij moet openstaan voor iedereen die wil vechten tegen de sociale afbraak.

Ze moet zich verzetten tegen iedere verdeling van de arbeiders, of het nu is op basis van racisme, seksisme of geloof. Dit kan het best door op te komen voor volledige gelijke rechten.

Ze moet de strijd aanbinden tegen het imperialisme en vechten tegen de vernietiging van het milieu. Ze moet het zelfbeschikkingsrecht van

Vlamingen, Walen en Brusselaars respecteren, zonder in de val te trappen van diegenen die de arbeiders door communautair opbod willen verzwakken (cfr. splitsing sociale zekerheid).

Ze zou moeten ageren voor de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder rechtstreekse arbeiderscontrole.

Revolutie

Dit programma is enkel uitvoerbaar indien de arbeidersbeweging de macht uit handen neemt van de kleine minderheid van kapitalisten. De heersende klasse zal haar privileges echter niet zomaar afstaan. Het breken van de kapitalistische staat zal een revolutie vereisen. Daarom bouwen wij aan een revolutionaire marxistische partij.

Arbeidersdemocratie

De productie moet in functie staan van de reële behoeften van de bevolking. Ze moet georganiseerd worden via een democratisch productieplan, opgesteld en gecontroleerd door raden, samengesteld uit vertegenwoordigers van de arbeiders van het bedrijf, van de nationale vakbonden en van de

arbeidersregering.

Iedere functionaris moet verkozen en permanent afzetbaar zijn. Hij/zij mag niet beschikken over een hoger loon dan het gemiddelde loon van de arbeiders die hij/zij vertegenwoordigt.

Op die manier kan het wanbeheer vermeden worden zoals dit in de planeconomieën in het ex-Oostblok bestond.

Voor socialisme en internationalisme

De socialistische revolutie breekt altijd uit op het nationale vlak, maar eindigt in de internationale arena. Arbeidersdemocratie en socialistische planning kunnen niet beperkt blijven tot één land.

Het isolement van Sovjet-Rusland heeft tot haar degeneratie vanaf 1924 geleid.

LSP/PSL maakt deel uit van het Comité voor een Arbeidersinternationale (CWI), dat actief is op alle continenten. Onze strijd in België zien wij in het kader van een arbeidersstrijd in de hele wereld voor een socialistische maatschappij.

Voor arbeiderseenheid Voor socialisme

Partijnieuws

www.socialisme.be februari 2020

Conferentie van campagne ROSA en ALS op 28 maart

13

Agenda • • • • • • • • • • • • • • •

Woe 5 feb. Brussel: boekvoorstelling met Silvio Marra. 19u30 Pianofabriek (Fortstraat, St Gillis) Do 13 feb. Tubeke: actie tegen niet-uitbetaling aan ex-arbeiders Clabecq.

10u voor gemeentehuis Woe 19 feb. Gent: Meeting met Ginger Jentzen. 19u Blandijn Do 20 feb. Brussel: Meeting met Ginger Jentzen. 19u30 Pianofabriek Vr 21 feb. Brugge: Meeting met Ginger Jentzen. 19u30 Hollandse Vismijn Za 22 feb. Antwerpen: Meeting met Ginger Jentzen. 14u Zo 23 feb. Leuven: Meeting met Ginger Jentzen. 11u Zo 23 feb. Luik: Meeting met Ginger Jentzen. 16u Ma 24 feb. Bergen: Meeting met Ginger Jentzen. 19u30 Za 29 feb. Gent: zevende editie van de ALS- en ROSA-quiz Zo 8 maart. Brussel: nationale mars tegen seksisme. 14u Muntplein Za 14 maart. Gent: mars tegen seksisme en voor gelijk loon. 14u Stadshal Zo 28 maart. Brussel: nationale conferentie ROSA en ALS Vr 24 april. Gent: Music Against Sexism. Feestje en optredens in Minus One 1-6 juli: nationaal zomerkamp in Kasterlee

LSP in actie

D

e socialistisch-feministische Campagne ROSA (Reageer tegen Onderdrukking, Seksisme en Asociaal beleid) en de antikapitalistische jongerenorganisatie Actief Linkse Studenten & Scholieren (ALS) slaan de handen ineen voor een unieke conferentie op zaterdag 28 maart.

Dag van discussie en debat met onder andere: • SUZANNE WRACK, feministe en sportjournaliste bij THE GUARDIAN, • en activistes uit RUSLAND, IERLAND en BELGIE die een rol spelen in de strijd tegen alle vormen van discriminatie (seksisme, racisme, LGBTQI+fobie).

Ben jij ook verontwaardigd over het gebrek aan actie tegenover de klimaatproblematiek vanwege de gevestigde politici? Ze negeren gewoon de enorme klimaatbeweging!

Word je ook kwaad wanneer je ziet hoe rechtse populisten racisme, seksisme, LGBTQI+fobie zaaien? Waarom lijkt het alsof oorlog en armoede onvermijdelijk zijn? Op deze conferentie willen we onze antwoorden op deze vragen uiteenzetten en verder uitwerken. Want net als jij, willen wij vechten tegen ongelijkheid, oorlog, discriminatie en de vernietiging van onze planeet en van de mensen en dieren die erop leven. Maar om dat te doen, moeten we proberen te begrijpen waar het vandaan komt.

Het kapitalisme moet op de schop. De machthebbers in het huidige systeem, de kapitalisten en hun politieke vertegenwoordigers, zullen nooit aanvaarden dat hun rijkdom wordt opgeëist om in de behoeften van de volledige bevolking te voorzien. Integendeel, hun winsthonger legt besparingen op en veroorzaakt ongeziene ecologische catastro-

fes zoals de branden in Australië en het Amazonewoud.

En wat met hun oorlogen voor olie en prestige? De rijke elite schrikt er niet voor terug om op de meest brutale wijze mogelijk hun winsten veilig te stellen.

Op 28 maart nodigen we een reeks internationale en nationale sprekers uit die de revolutionaire bewegingen in de wereld zullen toelichten. Het zullen geen academische discussies zijn, maar een uitwisselen van ervaringen en ideeën om de strijd zo doeltreffend mogelijk te kunnen voeren. We laten er activisten aan het woord die een reële rol spelen in het uitbouwen van verzetsbewegingen in België, maar ook in Rusland, Ierland en Brazilië.

Weiger jij ook de logica van het systeem? Wil jij ook actief meebouwen aan strijdbewegingen en de wereld veranderen?

Mis dan zeker onze conferentie niet!

PRAKTISCH:

• • • •

Zaterdag 28 maart, van 10 tot 19u.

In Randstad, 45 Hovenierstraat, 1080 Brussel.

Kinderopvang is voorzien.

Toegang: 5 euro in voorverkoop (8 euro ter plaatse, 10 euro steunprijs) • Inschrijven: contact@campagnerosa.be

8 maart: mobiliseer mee naar het blok van campagne ROSA

D

e internationale vrouwendag staat sinds enkele jaren terug op de agenda als dag van strijd.

Campagne ROSA heeft daar een actieve rol in gespeeld en zal dit ook blijven doen. De beweging voor vrouwenrechten en tegen elke vorm van onderdrukking groeit wereldwijd aan.

In ons land zagen we onder meer een geslaagde betoging tegen geweld op vrouwen op 24 november. Met 15.000 aanwezigen werden de verwachtingen overtroffen. Dat kan op 8 maart herhaald worden.

De afgelopen weken zagen we enorm veel reacties op bijvoorbeeld onze acties tegen de KVHV-meeting met Jeff Hoeyberghs of de actie tegen homofoob geweld in Gent (zie pagina 15). Campagne ROSA wil deze dynamiek op 8 maart doorzetten met een zo sterk mogelijke

Op zondag 12 januari voerden we actie aan de Australische ambassade in Brussel. We protesteerden tegen het gebrek aan klimaatmaatregelen en de besparingen op onder meer de brandweerdiensten. Dit alles heeft de gevolgen van de bosbranden erger gemaakt. Met een 40-tal mensen protesteerden we en betuigden we onze solidariteit met het verzet in Australië zelf, waar op 10 januari betogingen plaatsvonden tegen de regering. Op de actie in Brussel werd gesproken door jonge klimaatactivisten, maar ook door onder meer een brandweerman.

nationale betoging in Brussel. We nemen deel aan de Wereldvrouwenmars, de organisatie achter de betoging.

Om van de betoging een succes te maken, moeten we zien welke collega’s, vrienden en kennissen we kunnen mobiliseren. We zullen ook stands zetten op straat en op andere mobilisaties, aan scholen, hogescholen en universiteiten, …

Werk hieraan mee en bouw mee aan een sterke socialistisch-feministische kracht in ons land!

Gent: zevende editie van quiz gepland op zaterdag 29 februari Graag nodigen we je uit voor de zevende editie van onze quiz! Alle opbrengsten gaan naar de campagnes van ROSA, ALS en LSP – met een speciale aandacht naar onze deelname in de strijd voor een 14€-minimumloon.

We hebben ruimte voor 30 ploegen.

Schrijf je in via liesjeu@hotmail.com.

• zaterdag 29 februari • Opening deuren om 19u, eerste vraag stipt om 19u30 • 16€ per ploeg VVK – 20€ aan de kassa • maximum 4 personen per ploeg

Strijdfonds Het laatste kwartaal van 2019 sloten we af met 69% van onze doelstelling voor het strijdfonds. LSP is bijzonder actief op verschillende terreinen: onder werkenden, jongeren, in de vrouwenbeweging, rond klimaat, …

We organiseren campagnes en acties en bouwen vooral aan een kracht die gericht is op maatschappijverandering. Een socialistische samenleving is noodzakelijk om een einde te maken aan de vele problemen waarmee werkenden en hun gezinnen, maar ook de planeet, te kampen hebben.

Om onze organisatie uit te bouwen, hebben we geld nodig. Dat halen we op door steun te zoeken voor onze campagnes en standpunten of door sociale activiteiten. Hiermee willen we elk kwartaal 12.000 euro financiële steun ophalen. Het eerste kwartaal van 2020 werd traditioneel goed ingezet met een spetterend oudejaarsfeest in Brussel. We staan halfweg januari op 22% van onze doelstelling. Steun ons!

Bxl-W.Brab: 965 € O en W Vlaanderen: 1.221 € Vl Brab-Limburg: 141 € Henegouwen-Namen: 121 € Luik-Lux: 105 € Antwerpen: 20 € Nationaal: 60 €

40% 31% 18% 13% 9% 2% 4%

TOTAAL: 2.633 €

22%

Steun de strijd voor een socialistisch alternatief: stort op BE86 5230 8092 4650 van LSP met vermelding ‘steun’.

Contact / Abonnementen Meer info over de partij / Lid worden: Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek Tel: 02/345 61 81. E-mail:info@socialisme.be.

Redactie: redactie@socialisme.be. Ook lezersbrieven zijn welkom!

Abonnementen: * proefabo: 5 euro voor drie nummers, 10 euro voor zes nummers * gewoon abo: 20 euro voor twaalf nummers * steunabo: 30 of 50 euro voor twaalf nummers Of neem een doorlopende opdracht van minstens 2 euro Rekeningnummer voor abonnementen: BE31 5230 8092 5155 van Socialist Press

14

jongeren

de

Linkse Socialist

Klimaatprotest doorzetten!

D

e bosbranden in Australië laten niemand onberoerd.

Al 28 mensenlevens, 1.250.000.000 dieren en een oppervlakte drie keer zo groot als België werden in de afgelopen vier maanden verwoest. De vuurzee reikt tot 70 meter hoog en doorkruist het land aan snelheden tot 22 kilometer per uur. 3000 moedige brandweermannen blussen al sinds september, maar krijgen het vuur maar niet gedoofd.

door

Arne (Gent)

Besparingen zijn dodelijk!

Australië was het eerste land ter wereld waar massaal werd gestaakt voor het klimaat. De voorbije jaren werd er al duidelijk welke ravage de klimaatverandering zal aanrichten. De protesten waren er massaal gericht tegen de Australische kapitalisten: de grootste steenkoolexporteurs ter wereld. Op 28 november 2018 vond een reusachtige klimaatstaking plaats, gesteund door maar liefst 30 vakbonden!

Tegenover deze klimaatstakers staat de Australische premier, Scott Morrison, al jarenlang trouwe aanhanger van de steenkoolsector. Hij en zijn regering vullen de zakken van de

steenkoolkapitalisten terwijl ze die van de gewone werkenden leeghalen.

In 2019 deden ze de fossiele brandstofindustrie $29 miljard bedrijfssubsidies cadeau, terwijl ze bespaarden op het brandweerkorps omdat er ‘geen geld genoeg was’. Daardoor bestaat het brandweerkorps vandaag voor 90% uit vrijwilligers en kunnen ze de vuurzee onmogelijk op een veilige manier blussen.

Haal het geld waar het zit!

Dit soort besparingen op mens, dier en planeet ten voordele van de vervuilende kapitalisten wordt wereldwijd meer en meer in vraag gesteld. In 2019

gingen maar liefst 13 miljoen mensen in staking voor het klimaat en namen miljoenen mensen deel aan protesten en massarevoltes tegen diegenen die het kapitalisme en de massale vervuiling in stand houden. De positie van de heersende klasse wordt door steeds meer mensen in vraag gesteld. Bernie Sanders vertolkt dat in zijn presidentscampagne met zijn slogan “Against the Billionaire class”.

Ook het idee van een rijkentaks van 70% op iedereen die meer verdient dan $10 miljoen per jaar om een klimaatbeleid te financieren is een voorstel dat steeds meer steun wint. Het Amerikaanse linkse parlementslid Alexandria Ocasio-Cortez, die dit lanceerde in haar Green New Deal, vermeldde erbij dat zo’n taks in de VS slechts voor 16.000 mensen zou gelden, minder dan 0,05% van de bevolking!

Zo klein is het groepje ultrarijken dat er door hun controle over de economie in slaagt om miljarden euro winst te boeken, maar niet hoeft in te zitten met de gevolgen van massale uitstoot.

Uiteindelijk zijn het gewone werkenden die ervoor opdraaien!

Wat kunnen wij dan doen?

O n z e s t r ijd bl ijf t d o o r g a a n .

Wereldwijd werd actie gevoerd aan Australische ambassades en in Duitsland braken begin januari protesten uit tegen de deal die de Duitse elektronica multinational, Siemens, had gesloten met de Indiase energiemultinational, Adani. De deal betreft de bouw van de ‘Carmichael’ steenkoolmijn in Australië waar al jarenlang tegen geprotesteerd wordt. Volgens de CEO van Siemens is de deal verantwoord, want ‘als zij de deal geweigerd hadden, was een van hun concurrenten hem toch aangegaan’.

Daar zit een grond van waarheid in.

Bedrijven als Adani zullen fossiele brandstoffen blijven verbranden en kapitalisten, die gegarandeerde winst willen, stappen daar vastberaden in mee. Adani behoort tot de 100 meest vervuilende bedrijven sinds 1981, die samen verantwoordelijk zijn voor 71% van de CO2-uitstoot. Machtige multinationals zoals Adani moeten gestopt worden, maar dat doen we niet door het vriendelijk te vragen.

Uiteindelijk bestaat er slechts één manier om hen echt te stoppen. Grote bedrijven als Adani moeten beheerd worden door de werkenden, met vertegenwoordigers en wetenschappers die onder democratische controle staan van de werkende klasse. Dat is een socialistisch antwoord op de vervuiling door het kapitalisme. Een publieke energiesector, gecontroleerd en beheerd door de werkende klasse zal ons groene en betaalbare energie opleveren. De kennis is er vandaag al, maar wordt niet gebruikt omdat dat minder winst betekent voor het kleine groepje ultrarijken dat bedrijven zoals Adani bezit.

Als we in onze acties voorstellen zoals de Green New Deal verbinden met de noodzaak om onze economie democratisch te plannen in functie van de planeet en de belangen van jongeren en werkenden, kan de klimaatbeweging blijven groeien. Dat is wat de Actief Linkse Studenten & Scholieren en activisten van LSP in 2020 zullen blijven doen via het organiseren van campagnes en acties. Iedereen is uitgenodigd om mee te doen met ons, lid te worden van ALS en LSP en de wereld te veranderen!

Racisme verzwakt onze strijd. Antifascisten organiseren in verzet!

H

et zelfvertrouwen van het Vlaams Belang en allerhande groepen in de marge ervan groeit naarmate de extreemrechtse partij vooruitgaat in verkiezingen en peilingen. Het zorgt voor een toename van incidenten: van de brandstichting in het toekomstig asielcentrum van Bilzen over het brengen van een Hitlergroet in het kamp van Breendonk tot het houden van een seksistische meeting aan de UGent (zie pagina 15).

Er is een gepast antwoord van antifascisten nodig!

Extreemrechts kan groeien op de algemene afkeer tegenover het gevoerde beleid en de traditionele politici. Dat

wordt gekoppeld aan racisme: als er geen collectieve strijd tegen de echte profiteurs is, wordt al gauw een zon-

debok gevonden bij onder meer migranten. Er is maar één efficiënte manier om dit racisme en de invloed van extreemrechts tegen te gaan: door ons te organiseren rond eisen waarmee de werkenden en hun gezinnen stappen vooruit zetten. Betere sociale bescherming, hogere (minimum-)lonen, meer en betere openbare diensten (vervoer, onderwijs, zorg) of leefbare pensioenen: in de strijd voor al die zaken wordt al gauw duidelijk dat racisme ons niet

Actie tegen een VB-meeting met Salvini in Antwerpen op 2 december. Foto: Liesbeth

helpt, maar verzwakt. De achillespees voor het Vlaams Belang is dat de partij scoort op basis van sociaal ongenoegen, maar daar zelf geen antwoord op heeft.

Laat er trouwens geen illusie over bestaan: als rechts en extreemrechts uithalen naar asielzoekers en migranten, is dat niet om het ‘eigen volk’ meer sociale voordelen te bieden. Het is een opstap om de aanvallen nadien te veralgemenen. Dat zien we met de Vlaamse regering die hard bespaart op zorg, welzijn, cultuur, openbaar vervoer en andere zaken die ook het ‘eigen volk’ treffen.

Deze harde besparingsregering draagt volgens VB-voorzitter Van Grieken de stempel van zijn partij. Landen waar extreemrechts aan de macht was, bevestigen dit beeld: zo was de Oostenrijkse FPÖ verantwoordelijk voor aanvallen op de pensioenen en de arbeidsvoorwaarden en ging de Italiaanse Lega over tot massale privatiseringen.

Onder jongeren is de situatie erg gepolariseerd: groepen als Schild & Vrienden proberen zich op te bouwen en het VB doet dit ook onder eigen naam. Aan de universiteiten investeert de partij in extreemrechtse clubs zoals NSV en KVHV. Een militante basis heropbouwen in Antwerpen, is één van de doelstellingen. De afgelopen maanden kwamen VB-kopstukken als Van Grieken en Van Langenhove al spreken op meetings van NSV en KVHV. Een volgende stap wordt de jaarlijkse betoging van NSV, eind maart in Antwerpen.

Er is nood aan actief verzet. De afgelopen maanden waren er verschillen-

de acties zoals protest tegen een VBmeeting met Salvini in Antwerpen of nog het protest tegen het seksisme van KVHV aan de UGent. Beide acties waren belangrijk: met het protest tegen Salvini doorprikten we het anti-establishmentimago van het VB dat met Europese subsidies de meest chique zaal van Antwerpen afhuurde en voor de gelegenheid Salvini met een privévliegtuig liet overbrengen. Het protest tegen KVHV aan de UGent was eveneens belangrijk: dit is de studentenclub waaruit Van Langenhove en zijn medestanders voortkomen, een club die bovendien op steun in N-VAkringen kan rekenen en die zeker na de verkiezingen van mei uit was op wraak nadat ze in het defensief werd geduwd rond het Schild&Vrienden-schandaal.

KVHV dacht zich alles te kunnen permitteren, maar is met een seksistische meeting te ver gegaan. Gelukkig was er actief protest om dit voor iedereen duidelijk te maken en om de druk op de universiteit op te voeren.

Een volgende afspraak is de anti-NSV-betoging in Antwerpen. We namen het initiatief om een antifascistisch actiecomité op te zetten om samen met al wie dit wil van die betoging een succes te maken. Begin februari weten we wellicht de datum voor de haatmars van NSV en dus ook voor de anti-NSV-betoging. Op een ogenblik dat het VB investeert in een hernieuwde jongerenwerking kan het belang van strijdbaar antifascistisch protest niet genoeg benadrukt worden.

De inzet is groot, doe mee!

campagne rosa

www.socialisme.be februari 2020

15

Hoe Campagne ROSA de strijd aanging met het seksisme van KVHV en Jeff Hoeyberghs

G

esterkt door de electorale scores van het Vlaams Belang poogde het KVHV (Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond) in Gent de bakens voor ranzig seksisme aan de universiteit te verleggen met een lezing door Jeff Hoeyberghs. Met een virale video en twee acties wisten Campagne ROSA (Reageer tegen Onderdrukking, Seksisme en Asociaal beleid) en Actief Linkse Studenten en Scholieren het maatschappelijke debat rond seksisme te maken, actief verzet te organiseren en het zelfvertrouwen van extreemrechts een deuk te geven.

door

Koerian

Misplaatst extreemrechts zelfvertrouwen

De afgelopen maanden groeide het zelfvertrouwen van extreemrechts zienderogen. Dat leidde tot incidenten door een zelfoverschatting.

Extreemrechts denkt dat het overal mee wegkomt, maar dat is niet het geval.

De electorale scores van het Vlaams Belang zijn het resultaat van een anti-establishmentgevoel. De meerderheid van de bevolking is het besparingsbeleid van de klassieke partijen beu. Het VB koppelt dat gevoel aan onder meer racisme. Voor de gewone werkenden en hun gezinnen is het VB echter een vals belang: in de parlementen wordt consequent voor de belangen van bedrijfsleiders en aandeelhouders gestemd.

Het zelfvertrouwen van extreemrechts is misplaatst: er is afkeer tegen de traditionele politiek, maar geen actieve steun voor de echte opvattingen van extreemrechts.

KVHV Gent tracht de bakens voor seksisme te verzetten

Toch dacht KVHV Gent, een oercon-

In geen tijd ging ons filmpje viraal. De Nederlandstalige en Franstalige versie werden samen meer dan 1,5 miljoen keer bekeken, ze werden opgepikt door alle grote media aan beide zijden van de taalgrens.

servatieve studentenvereniging, mee te surfen op die golf. Begin dit jaar trachtte ze Dries Van Langenhove uit te nodigen voor een meeting, maar dat werd na dreiging met protest verboden door het universiteitsbestuur.

Op 4 december wilde ze opnieuw proberen de bakens van wat aanvaardbaar is te verzetten door vrouwenhater Jeff Hoeyberghs uit te nodigen voor een lezing aan de UGent. Er werd publiciteit gemaakt met ’s mans meest ranzige en seksistische uitspraken.

De studentenvereniging is niet aan haar discriminatoir proefstuk toe. Ze kwam niet zo lang geleden al in opspraak als de kweekvijver voor Schild & Vrienden. Dries Van Langenhove en Brieuc -“dikke wijven zijn ranzig” - Suys komen allebei uit deze club. In een verder verleden nodigde het KVHV onder andere David Duke, ex-grand wizard van de KKK uit voor een lezing.

Campagne ROSA reageert

Eén van de taken van links vandaag is extreemrechts consequent confronteren met dat gebrek aan maatschappelijke steun, door overal waar S&V, VB, KVHV of consorten de kop op steekt een zo groot mogelijke tegenmobilisatie op poten te zetten. Campagne ROSA en Actief Linkse Studenten en Scholieren organiseerden een actie aan de lezing van Hoeyberghs. Ondanks dat de actie amper twee dagen op voorhand werd aangekondigd, tekenden meer dan 70 mensen present om te protesteren tegen het seksisme van het KVHV en Hoeyberghs. We eisten van de universiteit dat ze dit soort ranzige vrouwenhaat geen platform zou geven. De studentenvereniging krijgt geld en faciliteiten van de universiteit om haar activiteiten te organiseren. Die middelen mogen niet worden gebr uikt om ha at en discriminatie op te poken, en zo een grote groep s t u den-

Protest aan de UGent op 13 december

ten het gevoel te geven niet welkom te zijn aan de universiteit.

Het zelfverzekerde KVHV plaatste een videostream van de lezing online. Daaruit bleek dat Hoeyberghs exact had gedaan waarvoor hij uitgenodigd was: vrouwenhaat verkondigen. Dat Hoeyberghs zo’n seksistische uitspraken vrijuit laat optekenen, ligt niet enkel aan het feit dat hij uit is op aandacht. Het is ook een symptoom van diepgeworteld en structureel seksisme dat nog steeds aanwezig is in onze maatschappij. Seksisme is een dagelijkse realiteit, in woorden én in daden. Wij compileerden enkele vreselijk seksistische, racistische en homofobe fragmenten van de meeting in een eigen video, waarmee we meteen de studenten opriepen in verzet te gaan en de universiteit te dwingen om sancties te nemen.

De spreker en het KVHV beweerden dat ze enkel het vrije debat beoefenden.

Dat klopt uiteraard niet. Ze normaliseren een taal- en beeldgebruik dat de vrouw als object, als ondergeschikt wezen neerzet. Dit is de ideologische basis van maatschappelijke fenomenen als geweld op vrouwen en een verkrachtingscultuur. Volgens een studie van de EU zou in België meer dan 40% van de bevolking verkrachting aanvaardbaar vinden ‘in sommige gevallen’. Gelukkig zien we onder druk van massale acties voor vrouwenrechten, overal ter wereld een verschuiving van opinies op dat vlak. Wat enkele decennia geleden nog werd getolereerd, is vandaag niet meer aanvaardbaar.

In geen tijd ging het filmpje viraal.

De Nederlandstalige en Franstalige versies werden samen meer dan 1,5 miljoen keer bekeken, ze werden op-

Protest na homofoob geweld in Gent

V

lak voor nieuwjaar werden Nick en Bruce in elkaar geslagen omwille van hun geaardheid. Hun dappere online getuigenis lokte een stroom van verontwaardiging en solidariteit uit. Campagne ROSA nam het initiatief voor een actie op 4 januari. Daarmee wilden we tonen dat de grote meerderheid van de bevolking geweld tegen LGBTQI+personen niet tolereert en wilden we tegenstanders van homofoob geweld actief organiseren. We verzamelden op de Kouter voor een protest en open mic. Met 500 aanwezigen was het een groot succes.

Geweld ma a k t hela as deel uit van het dagelijks leven van veel LGBTQI+personen. In 2018 waren er 125 aangiftes van homofoob geweld, en dat is het topje van de ijsberg. De grote meerderheid van de gevallen wordt immers niet aangegeven. Dat maakt de getuigenis van Nick en Bruce extra belangrijk en dapper. In hun toespraak op de actie legden ze nadruk op samenhorigheid tussen LGBTQI+personen en de steun die ze kregen.

Verschillende sprekers hadden het over het belang van solidariteit met bewegingen tegen elke vorm van discriminatie. Homofobie is een maatschap-

pelijk probleem, geen probleem van één cultuur of religie. De rechterzijde, Vlaams Belang en N-VA op kop, stimuleren verdeeldheid. Samen met het asociaal besparingsbeleid dat de sociale spanningen en frustraties doet toenemen, werkt dit gewelddaden in de hand.

Boris van Campagne ROSA stelde op de actie dat we de sfeer van solidariteit moeten omzetten in strijd voor concrete maatregelen. Legale gelijkheid is een gigantische verworvenheid van decennia LGBTQI+strijd, maar het is niet genoeg om echte gelijkheid te garanderen. Elise van Campagne ROSA zei dat strijd voor echte gelijkheid betekent dat we moeten

ingaan tegen besparingen en opkomen voor sociale investeringen. Besparingen op onder andere onderwijs of Sensoa raken de LGBTQI+gemeenschap extra hard. Het voorstel van Wouter Beke om te snijden in zelfmoordpreventie is een gigantische slag in het gezicht van een groep waar 25% een poging tot zelfdoding achter de rug heeft. Er zijn investeringen nodig in onderwijs voor degelijke seksuele opvoeding, in vluchthuizen en begeleiding voor zij die daar nood aan hebben, in sociale huurwoningen om echt een vuist te kunnen maken tegen discriminatie op de woningmarkt, in cultuur zodat kunstenaars de ruimte krijgen maatschappelijke thema’s aan te kaarten, in gezondheidszorg voor een degelijke begeleiding van transpersonen…

We willen een eerste Gents Pride Protest organiseren op 28 juni, de verjaardag van de rellen in Stonewall.

Contacteer ons om deel te nemen en van Pride opnieuw een strijdbeweging te maken.

gepikt door alle grote media aan beide zijden van de taalgrens. De Franstalige versie verspreidde zich ook snel in Frankrijk en Québec. Het bevestigt wat we hierboven schreven: er is geen actieve steun voor het ranzig seksisme van extreemrechts.

Wouter Beke etc. Waarschijnlijk wilde de universiteit haar relaties met deze excellenties en de daaraan verbonden onderhandelingspositie niet op het spel zetten. Het toont nogmaals dat we niet kunnen vertrouwen op instituten om initiatief te nemen tegen seksisme.

Protest

De strijd gaat voort

De UGent distantieerde zich van de meeting en haar inhoud, maar ondernam geen stappen om dit soort seksisme in de toekomst te voorkomen.

Verschillende studentenverenigingen vroegen via het Politiek Filosofisch Konvent (PFK, overkoepeling van politieke organisaties) sancties voor het KVHV. Het PFK nam het mildste voorstel aan: twee maand uitsluiting en een openlijke distantiëring van en excuses voor de meeting.

Om de maatschappelijke verontwaardiging om te zetten in actie riepen we op tot een protest aan het bestuurscollege, het hoogste orgaan van de universiteit, waar we de uitsluiting van het KVHV eisten en het bestuur vroegen een discussie over seksisme te starten in alle geledingen van de instelling.

Meer dan 250 studenten daagden om 8u ’s ochtends op om deze eisen kracht bij te zetten. Actievoerders mochten echter niet aanwezig zijn bij het bestuurscollege zelf, de top van de universiteit heeft liever geen pottenkijkers wanneer ze probeert zich uit netelige posities te wurmen.

De UGent besloot de milde straf van het PFK te volgen. Het KVHV leverde heel wat politici die vandaag belangrijke posten bekleden: Theo Francken, Bart De Wever, Pieter De Crem, Liesbeth Homans, Peter de Roover,

De video’s creëerden een breed maatschappelijk debat rond seksisme en hoe het te bestrijden. Onze video, maar in de eerste plaats ook onze acties, gaven het zelfvertrouwen van rechts om hun seksisme te spuien een flinke deuk. Met Campagne ROSA willen we dat bewustzijn versterken met een concreet programma en militante actiemethodes. We zullen blijven reageren eender waar en wanneer extreemrechts zich roert. Daarnaast schuiven we sociale en structurele oplossingen naar voor tegen seksisme.

We voeren samen met ACOD campagne voor een €14 minimumloon aan de UGent en elders en riepen het universiteitsbestuur op onder andere te investeren in meer kinderopvang voor personeel en doctorandi, degelijke psychosociale begeleiding zonder wachtlijsten (voor slachtoffers van seksisme en iedereen anders die er nood aan heeft) en degelijke en goedkope huisvesting die studenten onafhankelijk kan maken van hun ouders of partners. * 8 maart: betoging op internationale vrouwendag. 14u Muntplein Brussel * 14 maart: Mars tegen seksisme en voor gelijk loon. 15u Stadshal Gent

strijd



solidariteit



€2

socialisme

€5 steunprijs

maandblad van de L i n k s e S o c i a l i s t i s c h e Pa r t i j  nr 391  februari 2020

I

n 2016 groeide de grijze en relatief onbekende senator Bernie Sanders uit tot de meest populaire politicus van het land. Hij werd uiteindelijk niet verkozen als presidentskandidaat voor de Democratische Partij. Dat was niet wegens een gebrek aan steun voor zijn ideeën en voorstellen. Hij won in 22 staten en haalde 12 miljoen stemmen.

Zijn campagne werd actief bestreden en gesaboteerd door delen van het Democratische establishment en door de burgerlijke media. Het kiessysteem bij de primaries biedt heel wat mogelijkheden voor de leiding van de Democratische Partij om het gewenste resultaat te halen. Ze moesten alles uit de kast halen om Clinton te doen winnen. Wat uiteindelijk dramatisch afliep. Ze was gepokt en gemazeld in het gehate politieke establishment. Trump speelde dit perfect uit en deed wat niemand zich kon inbeelden: president worden.

Kan Bernie dit jaar, ondanks alle obstakels op zijn weg, het toch tot presidentskandidaat schoppen? In dat geval is hij de beste persoon om ervoor te zorgen dat er geen tweede ambtstermijn komt voor de reactionaire Trump.

Bernie heeft het momentum

Toen Trump half januari tweette “Crazy Sanders staat op kop” antwoordde Bernie gevat “Dat betekent dat jij gaat verliezen.” De peilingen geven Bernie een goede kans om de eerste voorverkiezingen in de staten Iowa (3 februari) en New Hampshire (11 februari) te winnen. Daarna volgen Nevada (22 februari) en South Carolina (29 februari). En dan is er Super Tuesday op 3 maart als er in 15 staten wordt gestemd.

Vier jaar geleden riep Bernie terecht op tot een politieke revolutie tegen de klasse van miljardairs. Vandaag gaat hij verder op hetzelfde elan.

Het Amerikaanse systeem is failliet en Bernie

heeft voorstellen om de belangen van de grote meerderheid centraal te plaatsen, niet deze van de 0,1% rijksten.

40% van de Amerikaanse bevolking kan geen onverwachte uitgave doen van $400, 60% kan geen onverwachte uitgave doen van $1.000. De drie rijkste Amerikanen bezitten evenveel rijkdom als de armste 50% (165 miljoen mensen).

Tussen 2015 en 2017 daalde de levensverwachting van de Amerikanen drie jaar op rij. De laatste keer dat deze daalde was tussen 1915 en 1917, exact 100 jaar geleden. De reden toen waren de Spaanse griep en de wereldoorlog. Vandaag is het een dramatische daling van de gezondheid van de Amerikanen door het private verzekeringssysteem, daling van de levensstandaard, drugsen alcoholdoden en zelfmoord. Het leven van Amerikaanse burgers is een dagelijkse strijd vol onzekerheid.

Bernie’s campagne is een verademing in het politieke debat. Maar zijn campagne draagt ook

twee belangrijke contradicties in zich. De partij waarvoor hij presidentskandidaat wil zijn, ook al heeft ze het meest progressieve kiespubliek, wordt door en door gecontroleerd door het establishment.

Hij moet als het ware een partij binnen die partij opbouwen om niet platgewalst te worden door dat establishment. Het is goed mogelijk dat hij de strijd niet wint ondanks het feit dat hij de meeste stemmen zal halen. Uiteindelijk zal een nieuwe

te maken met de controle van de klasse van miljardairs over de economie en door een socialistische samenleving op te bouwen. Hoe we dit in de praktijk zullen realiseren, daar blijft Bernie vaag over.

Bernie doet Amerikanen dromen dat een andere toekomst mogelijk is. Hij roept de werkende klasse op zich te organiseren. Zijn campagneslogan is ‘Not me. Us.’ en hij populariseert socialistische ideeën. Zo’n campagne moet worden gesteund.

partij van de werkende klasse noodzakelijk zijn.

Daarnaast pleit hij terecht voor gezondheidszorg voor iedereen, komt hij op voor de afschaffing van studieschulden en voor gratis onderwijs. Hij wil dat iedereen een leefbaar inkomen heeft en dus een minimumloon van $15 per uur. Hij wil een Green New Deal voor werkenden. Dit alles kan enkel gerealiseerd worden door definitief komaf

Vele miljoenen mensen zullen halsreikend uitkijken naar deze campagne als een voorbeeld van een strijdbare, openlijk socialistische campagne, die de geesten beroert van de vele slachtoffers van het kapitalisme. Dit kan een basis zijn om in de VS te bouwen aan een massale socialistische partij die gaat voor een breuk met het kapitalisme. Zo’n project zou wereldwijd enthousiasme losweken.

KOM NAAR ONZE MEETINGS! Over de populariteit van Socialisme, de antioorlogsbeweging en de Fight for $15 in de VS. We spreken erover met Ginger Jentzen van Socialist Alternative, onze Amerikaanse zusterorganisatie.

GENT

Woensdag 19/02

BRUSSEL

Donderdag 20/02

BRUGGE

Vrijdag 21/02

ANTWERPEN LEUVEN

Zondag 23/02

Luik

Zondag 23/02

Bergen

w w w. s o c i a l i s m e . b e

Zaterdag 22/02

Maandag 24/02