14
Toekomst van de Economie en Maatschappij analysenederland.nl
Snelle ondernemingsgroei zonder obstakels: kan dat? Ondernemen
Bedrijven krijgen vandaag steeds meer uitdagingen voorgeschoteld. Hoe ga je daar het beste mee om? Tekst: Mauran Verniers Foto : Persfoto
Lizanne Jakobs Bedrijfscoach en adviseur bij Brilliant Work
D
een krappe arbeidsmarkt: het zijn twee actuele uitdagingen voor ondernemers. Dat ziet ook Lizanne Jakobs, bedrijfscoach en adviseur bij Brilliant Work. Hoe de uitdagingen zich in een organisatie uiten, hangt onder andere af van de grootte van een bedrijf. ”Starters hebben het moeilijk om iets nieuws te introduceren in een onzekere tijd. Waar ze voorheen een netwerk opbouwden door 1-op1 gesprekken, moeten ze dat door de coronamaatregelen anders organiseren. Gevestigde bedrijven hebben doorgaans meer stabiliteit, naamsbekendheid en financiële zekerheid, maar zij worstelen enigzins om medewerkers gemotiveerd te houden,” aldus Jakobs.
je als organisatie een plan waar je de komende jaren naartoe wilt werken. ”Zo’n plan wordt snel van tafel geveegd tijdens een pandemie. Het is lastiger om te anticiperen op wat je wilt gaan doen,” vertelt Jakobs. Daarbij wordt volgens haar nog te vaak gedaan alsof een bedrijf een entiteit is met een eigen wil. ”Bedrijven worden geleid door mensen die iedere keer het roer moeten omgooien. Privé kan het gevolgen hebben, maar het management moet ook de medewerkers geruststellen en soms het volledige bedrijfsplan en -budget aanpassen. Dat vergt veel van mensen. Hoewel sommige ondernemers juist leven voor dergelijke uitdagingen.” Normaal gesproken maak
De coronacrisis en een krappe arbeidsmarkt: het zijn twee actuele uitdagingen voor ondernemers.
e coronacrisis en
Bedrijven worden geleid door mensen die iedere keer het roer moeten omgooien. laten zien dat ieder bedrijf verschillend is. ”Sommige bedrijven zijn gekrompen door de crisis, anderen fors gegroeid. Organisaties waar mensen plots thuis moesten werken, hebben het moeilijker om hun mensen te motiveren. Zij krijgen al snel het gevoel dat er geen geld en ruimte is voor groei. Bedrijven die hard moesten opschalen, hebben soms niet het gepaste leiderschap ingezet. Dat zorgt ook voor onrust en onzekerheid.” Maar ook de huidige krapte op de arbeidsmarkt zorgt voor uitdaging. ”Bedrijven vinden geen mensen of niet de perfecte match.” De pandemie heeft
ondernemers zich ervan bewust zijn dat er ook nu heel wat mogelijkheden zijn om te groeien, stabiliseren of professionaliseren. ”Kijk vooral naar wat je wél kunt doen. Als je momenteel niet voldoende omzet haalt uit de Nederlandse markt, waarom dan niet je sales uitbreiden naar het buitenland? Net op het moment dat het uitdagender wordt, merk je pas hoe belangrijk doorzettingsvermogen en flexibiliteit is. Het vuurtje moet net harder gaan branden. Zo kom je toch tot het gewenste resultaat.” Volgens Jakobs moeten
adviesbureau, dat Jakobs in 2016 oprichtte, huisvest twaalf bedrijfscoaches, adviseurs en trainers met hun eigen expertise. Allen bieden maatwerk aan voor ondernemers en organisaties”. Heel wat ondernemers snappen niet wat coaching doet of hoe het werkt. We hebben een all round team met bakken ervaring op het gebied van verschillende thema’s. Van marketing, logistiek tot leiderschap. Op die manier tillen we bedrijven naar een hoger niveau.” Het coaching- en
bureau gebruik van subsidies om coachingstrajecten mogelijk te maken”. Subsidies zijn het grote geheim. Heel wat ondernemers hebben geen idee dat het er überhaupt is. Onze klanten tappen inmiddels uit dertien verschillende subsidiepotjes. Een coachings- of adviestraject is veel goedkoper dan wat de meeste mensen denken”, aldus Jakobs. Daarnaast maakt het
‘Ik ben veel meer nog een ontwerper dan een ondernemer’ Ondernemen
VanMoof succesvol? “Ach, we maken nog geen winst, dus dat zou ik niet willen zeggen.” Hij en zijn broer superondernemers? “Nee joh, dat mag alleen Elon Musk van zichzelf zeggen.” Het potje nuchterheid is niet aan de neus van Taco Carlier voorbijgegaan. Een echte Hollandse ondernemer? Niet helemaal. Hij droomt als een Amerikaan: “Je moet altijd groot blijven denken, de mogelijkheden zijn eindeloos. Al je dromen zijn bereikbaar.” Tekst: Jerry Huinder
D
laten fietsen zoals Nederlanders dat in Amsterdam doen. Dat is het doel van Taco Carlier en zijn broer Ties. En met hun, tegenwoordig uberhippe, VanMoof fiets zijn ze aardig op weg. Onlangs nog geholpen door een fikse investering van externe investeerders. Maar liefst 128 miljoen durfden zij te stoppen in de verdere ontwikkeling van het fietsmerk, dat groeit als kool, maar tot nu toe nog geen winst maakt. Maar die winst er gaat komen, dat weten ze zeker, want: de elektrische fiets is volgens de broers het stadsvervoersmiddel van de toekomst. e hele wereld
Even terug naar de kern: industrieel ontwerper of ondernemer?
“De combinatie. Ik vind het mooi als je een product ontwerpt en een bedrijf daaromheen bouwt. Dat zie bijvoorbeeld heel goed bij Apple: dat begon met de Mac en toen ontstond het bedrijf. En het bedrijf veranderde toen de Iphone kwam. Ik geloof dus heel erg in een situatie waarin product en bedrijf volledig geïntegreerd zijn. Bij Nike was dat in het begin ook zo. Nike was hun sneaker en hun sneaker was Nike. Of Tesla, nog zo’n goed voorbeeld. Zo werken we bij VanMoof ook, het kan dus zomaar zijn dat ons bedrijf verandert als onze fiets verandert, of andersom.” Maar dat begint bij het ontwerp van het product.
“Ja, klopt. Ik ben ook wel veel meer nog een ontwerper dan een ondernemer. Ik zit liever nieuwe concepten of toepassingen voor de fiets te bedenken dan dat ik met bankiers of juristen aan het onderhandelen ben. Maar het is niet iets dat ik uitbesteed. Als je begint met ondernemen is dat het eerste advies dat je vaak krijgt: besteed alles uit dat je niet goed kan of niet leuk vindt. Daar geloof ik dus niet in. Alles van ons bedrijf is als een schil om ons product gemaakt, ik moet dus alles snappen. Want de accounting heeft invloed op het klantsysteem en dat heeft invloed op de klantervaring en dat heeft weer invloed op het product. Ik kan een fantastische fiets leveren, maar als de klantenservice niet goed is, dan is de klant niet tevreden. Je moet als ondernemer alles weten. Zelfs de keuze van het boekhoudpakket is onderdeel van het product dat je aanbiedt.”
Is dat ook de crux van jullie succes als ondernemers?
“Dat denk ik wel. Althans, succes… We maken nog geen winst hoor, dus van succes wil ik niet spreken. Dan kan pas als we onze eigen broek kunnen ophouden. Tot nu toe is het wat mij betreft gewoon een project met harde groei. Maar het feit dat wij zo lang mogelijk alles in eigen hand hebben gehouden, is wel een grote reden van die harde groei. Elk onderdeeltje op een VanMoof is ontworpen, ontwikkeld en wordt geproduceerd in opdracht van ons. Dat, gecombineerd met directe verkoop aan de klant, is de crux van ons succes. Want door die directe verkoop krijgen we directe feedback van de klant, waardoor we het product weer kunnen verbeteren en weer meer fietsen verkopen. Dat vliegwiel draait nu hard.” Maar nu hebben jullie wel investeerder, voor 128 miljoen.
“Ja, klopt, en dat verandert onze manier van werken deels. De eerste tien jaar hebben we zonder investeerders gewerkt, waardoor we heel lang hele gewaagde, innovatieve keuzes hebben kunnen maken zonder verantwoording af te hoeven leggen. Dan veranderden we iets aan het product en hadden we twee maanden geen fiets op voorraad omdat alles moest worden aangepast. Nu moeten we veel meer weloverwogen keuzes maken, maar daar waren we aan toe. De grootte van het bedrijf dwingt ons hiertoe. Met 800 werknemers over de hele wereld mag de machine niet meer stilvallen omdat we ad hoc besluiten dat het nog beter kan. Dat past niet meer.” Wat is jouw drijfveer als ondernemer?
“Het is niet echt een drijfveer, maar de basis voor mij als ondernemer is wel dat het bedrijf of het product de wereld mooier maakt. Ik zou nooit een oliebedrijf of een gokbedrijf of iets dergelijks beginnen. Ik kan me er geen voorstelling bij maken dat ik daar mijn tijd aan verdoe. Het bedrijf moet de potentie hebben om een probleem op te lossen, en op dit moment is er maar één groot probleem: het klimaatprobleem. Al het andere is verwaarloosbaar. Verder vind ik het gewoon onwijs mooi om groepen mensen bij elkaar te brengen en de omstandigheden te creëren zodat zij optimaal hun talenten kunnen benutten en samen een doel te bereiken. Ik vind het schitterend om een bedrijf te bouwen, ik ga het verschrikkelijk vinden als het straks af is.” En als het dan af is, en je f ietst met je broer ergens door Amsterdam, hoe wil je dan herinnerd worden als ondernemer?
“Ik hoop dat iedereen mijn broer en mij herinnert als de uitvinders van al die mooie technologie die we dan hopelijk op de markt hebben gebracht. Als de personen die de Nike van de e-bikes hebben neergezet waardoor steden groener zijn geworden. Meer als ontwerper dan ondernemer dus, dat zou ik het mooiste vinden.”
ADVERTENTIE