Consudel september by Alex van Hoof

jaargang 84 nummer 10, oktober 2012

C O NSUDE L 速

internationaal magazine voor de bakkerij-en zoetwarenbranche

Cacao & Chocolade voor de nieuwste ontwikkelingen in de branche, kijk op

www.consudel.nl

consudel ➜ in dit nummer Verder in dit nummer: Super omzetten

Chocolade juwelen

Rijkenberg verkocht

Online strateeg beoordeelt zoetwaren

De chocoladeketen wordt steeds transparanter!

In de ramsj!

Gelatine wordt duurder

“Volledige duurzame cacao is het antwoord op het dreigende tekort”

Het is het zwaard van Damocles dat boven de chocoladesector hangt: als we onvoldoende stappen nemen, dan dreigt er richting 2020 een jaarlijks structureel tekort aan cacaobonen van tussen de 700.000 en 1 miljoen ton. Het is vrij eenvoudig om de gevolgen voor onze branche in te schatten. Gelukkig valt het tij te keren. Hoe? De hele keten dient bij te dragen en de chocoladesector moet meer duurzaam gecertificeerde cacao kopen.

Vaste rubrieken: Voorwoord

Handel Actueel

Promoties & Introducties

Industrie Actueel

Pick & Mix

Column VBZ

Toeleveranciers Actueel

“Chocolade is mijn passie, Stevia zoetstoffen vormen onze toekomst” 30 De Belgische chocoladeproducent Cavalier uit Eeklo is in meerdere opzichten een bijzonder bedrijf. De onderneming lanceerde eind vorig jaar als eerste uit een EU-land duurzaam gecertificeerde chocolade mét Stevia zoetstoffen. Hiermee werd een droom van Felix Verdegem werkelijkheid: de ceo en eigenaar van Cavalier onderkende jaren geleden de mogelijkheden van het ingrediënt. Hij schreef een recent verschenen boek om consumenten meer inzichten te bieden in de uitzonderlijke voedingseigenschappen en zoetkracht van het plantje Stevia.

Verwachtingen en visies over de mondiale chocolademarkt 34

Volgende special In de komende uitgave van Consudel, de november editie, is Suikerwerk het thema. Wilt u in deze uitgave staan: 0031-(0)493-321415

Economen spreken over het lipstick-effect: in tijden van recessie nemen de consumentenuitgaven voor luxere goederen af, maar cosmetica en chocolade blijven doorgaans buiten schot. Vandaar dat in de huidige crisis de chocoladeverkopen mondiaal groeien. Daarin komt de komende jaren geen verandering. Enkele toekomstige chocoladeontwikkelingen belicht.

Vernieuwingen in chocolade

Hoe ga je als mondiaal acterende chocoladeleverancier om met een stijgende vraag naar chocolade en hoe kan je als gevestigde waarde in een complexe markt innoveren? Een gesprek met Patrick Hautphenne, vice president Food Manufacturers Europe North bij Barry Callebaut over het belang van R&D en duurzaamheid.

Koersuitbreiding Henk Koenen Chocolate Technology

Henk Koenen kent de branche, weet de ins en outs over de techniek en bezit een groot netwerk. Hoe is zo iemand binnen het bedrijf te vervangen? Voor de zoon van Henk, Wiet Koenen, is dit een opgave. Hij heeft ambitieuze plannen voor de opvolging van zijn vader, de oprichter van Henk Koenen Chocolate Technology.

Bedrijfsportret

42, 43

In deze uitgave is op pagina 42 en 43 een Bedrijfsportret opgenomen. Het gaat om een ingezonden artikel. Wilt u ook een Bedrijfsportret in Consudel, neem dan contact op: 0031(0)493-321415 of via de e-mail: info@consudel.nl. 2

Dorpsweg 25, 3257 LB Ooltgensplaat Tel: 0187-631844, Fax: 0187-632519 E-mail: info@ruitersbakkerij.nl, www.ruitersbakkerij.nl

consudel ➜ voorwoord

Het opzoeken van de dialoog C O NSUDE L ®

Consudel is een uitgave van Consudel BV Postbus 122 5750 AC Deurne Tel. 0031-(0)493-321415 Fax 0031-(0)493-320111 info@consudel.nl www.consudel.nl Redactie Rik Booltink, Dirk Bosman, Alex van Hoof (hoofdredacteur) Heidi Klijsen Secretariaat/administratie Ria Keune-Auée Vormgeving Leon van Loon Grafisch Vormgever Drukwerk PreVision Eindhoven Abonnementen/Subscriptions Nederland: 97 euro per jaar (exclusief 6% BTW) België: 99 euro per jaar (BTW is verlegd) All other countries: 169 euro (note: price difference is the result of higher postage and banking charges) Abonnementskosten zijn inclusief portokosten/ subscriptions include postage

Economisch opkomende landen vormen pers-

persberichten of onderzoeksrapporten die het

pectiefvolle markten voor onze branche, maar

gezondheidsbelang van chocolade aantonen.

ook in bijvoorbeeld Rusland en Brazilië neemt

Dat varieert van minder risico op dementie tot

het aantal mensen met overgewicht toe. De

een lagere bloeddruk. Bovendien investeren

import van onder meer westerse zoetwaren-

producenten en chocoladeleveranciers volop

producten en eetpatronen gaat gepaard met

in onderzoeken die de gezondheidsaspecten

een toename van welvaartsaandoeningen zo-

van de cacaoboon nog meer ontrafelen. Pro-

als obesitas en suikerziekte type 2. De daaruit

ducenten van andere categorieën binnen onze

volgende hogere ziektekosten baren overheden

branche zoals suikerwerk en snacks, moeten

zorgen. Sommige landen nemen maatregelen

het over een andere boeg gooien. Denk daarbij

zoals een vetbelasting (Hongarije), terwijl be-

aan lobbyen op diverse niveaus.

paalde gemeenten (New York) de verkoop van

Daarbij is het goed om te kijken naar de alco-

grote frisdrankbekers aan banden leggen. Kort-

holsector en dan in het bijzonder de bierbrou-

om, links en rechts zijn er initiatieven om over-

wers. Een van de grootste instellingen voor ver-

gewicht tegen te gaan. Sommige onderzoekers

slavingszorg, GGZ Bouman, lanceerde enige

voorspellen daarom op termijn veel verder-

tijd terug in samenwerking met Heineken het

gaande reclamebeperkingen voor calorierijke

nieuwe tijdschrift Leef & Geniet met daarin een

voedingsmiddelen, waaronder zoetwaren. Niet

interview met de directeur van Heineken. Ook

alleen in West-Europa en de Verenigde Staten,

allerlei interessante weetjes over bier passeren

maar eveneens in andere regio’s. Via conve-

in het blad de revue, zoals dat bier grotendeels

nanten wordt wetgeving momenteel zoveel

uit water bestaat en vitaminen B2, B3, B4, B6

mogelijk voorkomen, maar uiteindelijk zullen

en B11 bevat. De boodschap van het magazine:

steeds meer overheden overgaan tot stringen-

zolang u verantwoord met drank omgaat, is bier

tere maatregelen, aldus de opinie van enkele

zo slecht nog niet. Waarom een gezondheids-

‘marktwatchers’.

instelling met Heineken samenwerkt? ‘Omdat

‘Overgewicht is in de toekomst de opgave waar

we via de dialoog elkaar kunnen beïnvloeden’,

de gehele zoetwarenbranche het antwoord op

merkte de directeur van GGZ Bouman onlangs

moet zien te vinden. De chocolade-industrie is

op. Veel vaker de dialoog aangaan met politici,

hier geruime tijd mee bezig en vond een uitste-

gemeenten en organisaties zoals de Consumen-

kende uitweg: de sector positioneert zeer suc-

tenbond en het Voedingscentrum kan ook voor

cesvol chocolade als gezond product’, vertelde

de zoetwarenbranche een manier zijn om even-

twee jaar geleden een directeur van een vrij

tuele wetgeving buiten de deur te houden.

grote chocoladeproducent. De opmerking heeft aan actualiteit niet ingeboet. Zowat maande-

Losse nummers/seperate issues: 10 euro plus portokosten/plus portage

lijks ontvangen we op de redactie van Consudel

Opzeggingen dienen drie maanden voor het einde van de abonnmentstermijn schriftelijk bij de uitgever binnen te zijn. In andere gevallen wordt het abonnement voor de periode van een jaar verlengd.

Alex van Hoof Hoofdredacteur

Ja, ik abonneer mij op Consudel voor 97 euro per jaar (10 nummers, exclusief BTW), België 99 euro. Yes, I want to subscribe to Consudel, all other countries 169 euro (10 editions)

Betaling/payement Na ontvangst van de factuur op de volgende bankrekening: 14.38.52.779 ten name van Consudel BV, Deurne

Bedrijf/organisatie/company: Naam: Functie/job:

Verzendadres:/send to: Woonplaats/city:

Postcode/postal code:

Factuuradres/send invoice to:

Postcode/postal code:

Woonplaats/city: Tel. telephone:

Fax:

✁

E-mail:

Fax deze bon naar: 0031 (0)493-320111 Please fax to: 0031 (0)493-320111 Of stuur naar/send to: Consudel BV, Postbus 122, 5750 AC Deurne

just like your customers and thousands of consumers do! Gone are the days when taste could be compromized. Consumers expect a great taste from light, less sugar, ‘free from’ and other food solutions. And that’s exactly what we’re good at! With our latest innovations, you can offer your customers great taste and all the benefits from new sweetener solutions for chocolate (incl. stevia extract, natural sugars from fruit) and ‘free from’ (dairy or lactose) chocolate alternatives. Join the chocolate revolution. Let’s talk at HI, Hall 3 D74.

HEALT H E

INGREDIENTS R

handel ➜ actueel De Duitse zoetwarenketen Hussel-Confiserien ontwikkelt zich boven verwachting. Ondanks een daling van het aantal vestigingen van 247 naar 236 realiseerde het bedrijf van oktober 2011 tot juni dit jaar een omzet van 81,7 miljoen euro. Dat is 2,8 procent hoger dan dezelfde periode een jaar daarvoor. De omzet per vierkante winkelmeter groeide zelfs met 5,1 procent. In Duitsland zijn er 224 Hussel zaken, daarbuiten (Oostenrijk en Portugal) 12. De onderneming behoort tot het Douglas concern. Er kan nog veel verbeteren bij de voedingsdistributie. Dat stelt TNO. In Nederland rijdt bijna een op de drie vrachtwagens volledig leeg rond. Dat heeft onder andere te maken met de instelling van transporteurs, die bereid zijn de klant ook voor enkele producten te beleveren. In de food zit het grote knelpunt aan het eind, bij de supermarkten die hun magazijnen verkleind hebben ten behoeve van een grotere winkelvloer, stelt TNO. International

Private

Label

Consult

(IPLC) van huismerken-expert Koen de Jong, opende recent in het Duitse Hannover zijn tweede buitenlandse vesting. De Jong wil op die wijze meer aansluiting vinden bij Duitse supermarkten en producenten. IPLC uit Vught adviseert supermarkten en producenten op het gebied van huismerken. Vorig jaar opende IPLC een kantoor in Spanje.

Super omzetten Waarom een korting bedingen bij leveranciers als de zaken al zo goed gaan? Tja, vraag het aan Jumbo die over de eerste zes maanden van het lopende boekjaar een omzetgroei van veertig procent tot ruim 1,7 miljard euro wist te noteren. Het betreft dan weliswaar een plus die deels te danken is aan een toename van het aantal winkels, maar andere bedrijfscijfers zoals de brutomarge, stegen eveneens. Het marktaandeel van Jumbo kwam aan het einde van het tweede kwartaal uit op 9,5 procent, dat van C1000 op 12,4 procent.

De zelfstandige supermarkten presteren eveneens goed, zo blijkt uit de jaarlijkse Bedrijfsvergelijking Levensmiddelendetailhandel van Deloitte. Het onderzoek, onder ruim honderd zelfstandige supermarkten, wijst uit dat deze winkels niet of nauwelijks worden getroffen door de recessie. Het aantal zelfstandige supermarkten in Nederland daalt overigens nog steeds, maar in een lager tempo dan voorheen. In 1990 telde ons land nog 6173 zelfstandige supermarkten, vorig jaar was dit 1951.

Eko-keurmerk De Stichting EKO-keurmerk, bekend van het EKO-keurmerk op voedingsmiddelen, introduceerde eerder al het EKOkeurmerk Horeca voor catering en restaurants; nu is ook in de certificering van winkels voorzien. Vier biologische supermarkten en speciaalzaken ontvingen recentelijk namelijk het EKO-keurmerk Winkels. Het is voor het eerst dat deze zijn uitgereikt. Het belangrijkste criterium: een winkel dient voor minimaal negentig procent biologisch in te kopen en ook op andere terreinen een vooruitstre-

vend duurzaamheidsbeleid te voeren. De vier winkels die als eerste het keurmerk kregen, zijn EkoPlaza Alkmaar, Gimsel Rotterdam, EkoPlaza Uden en GooodyFooods Almere.

Loyaliteit gemeten Welk zoetwarenmerk mag in een supermarkt niet ontbreken? In ieder geval Lay’s en in iets mindere mate Bolletje. Dit zijn de enige twee zoetwarennamen in een Top Twintig van merken waar consumenten het meest loyaal aan zijn, ook in onzekere economische tijden. Die conclusie trekt de Persgroep Advertising en Newcom Research & Consultancy op basis van een

recent rapport, simpelweg genoemd Winkelonderzoek. Uit de studie blijkt verder dat de loyaliteit aan biologische producten vrij hoog is. Overigens staat Douwe Egberts in de ranglijst op de eerste plaats, gevolgd door respectievelijk Coca Cola, Calvé, Grolsch en Becel. Op plaats negen vinden we het eerste zoetwarenmerk Lay’s en op stek dertien Bolletje.

HENK KOENEN v.o.f. Den Bulk 5 5126 PW Gilze - NL t. +31(0)161-452516 e. info@henkkoenen.nl w. www.henkkoenen.nl

Waarde Omzet in Euro x 1.000 Totaal Chocolade Totaal Suikerwerken Totaal Pinda’s en Noten Totaal Droge Snacks Totaal Biscuits/koeken Totaal Z&S

Food Totaal

Drug totaal

MAT-1 MAT Trend wk 36 11 wk 36 12

MAT-1 MAT Trend wk 36 11 wk 26 12

465.918 458.402 261.477 483.208 811.942 2.480.947

actueel ➜ handel (bron: Nielsen) Petrol totaal

Food/Drug/Petrol totaal

MAT-1 MAT Trend MAT-1 MAT Trend wk 36 11 wk 36 12 wk 36 11 wk 36 12

462.583 453.037 286.723 507.457 795.793 2.505.593

99 99 110 105 98 101

34.350 38.133 49.393 48.941 214 268 1.945 1.847 9.794 10.873 95.695 100.062

111 99 125 95 111 105

42.121 70.690 1.803 10.582 11.998 137.193

38.984 63.069 1.557 9.924 10.284 123.818

Totaal Chocolade Bite Sizes Candybars Bonbons en Chocolaatjes Repen en Tabletten Seizoen

465.918 462.583 54.149 57.023 101.882 98.484 95.889 89.781 142.616 146.008 71.382 71.286

99 105 97 94 102 100

34.350 2.250 6.763 12.472 5.073 7.791

38.133 3.114 7.866 13.683 4.789 8.680

111 138 116 110 94 111

42.121 6.447 23.452 5.221 6.640 360

38.984 6.432 21.476 4.532 6.278 266

93 100 92 87 95 74

Totaal Suikerwerken Drop Snoep Keelverzorgers Frismakers Kauwgom

458.402 453.037 96.849 91.769 192.690 196.077 31.443 28.465 41.730 44.047 95.690 92.680

99 95 102 91 106 97

49.393 9.406 10.141 12.179 6.840 10.828

48.941 8.826 11.980 11.041 6.532 10.561

99 94 118 91 96 98

70.690 13.686 16.002 8.003 10.774 22.225

63.069 11.848 14.795 6.945 10.152 19.329

89 87 92 87 94 87

Totaal Pinda’s en Noten Zoete Melanges Noten en Pinda’s (Zoet) Noten (Gemengd en Melanges) Noten (Pinda’s Dop) Noten (Single) Pinda’s (Regulier) Pinda’s (Gecoat)

261.477 286.723 20.992 23.494 14.926 14.638 53.752 60.181 5.439 5.630 89.566 96.981 32.045 34.577 44.758 51.221

110 112 98 112 104 108 108 114

214 85 1 33 1 72 8 15

268 87 1 57 0 123 0 0

125 103 97 172 3 172 0 0

1.803 29 115 204 0 518 197 739

1.557 32 42 181 0 443 190 669

Totaal Droge Snacks Chips Corn chips Extruded snacks Kroepoek Popcorn Pretzels Rijstzoutjes Sticks Zoute en kaas biscuits

483.208 507.457 216.536 227.704 23.420 28.845 100.784 108.559 31.208 31.282 8.401 9.893 10.342 10.279 31.473 27.987 8.328 8.980 52.716 53.930

105 105 123 108 100 118 99 89 108 102

1.945 1.051 4 686 0 8 10 105 0 81

1.847 95 973 93 3 70 671 98 0 #### 7 94 7 70 113 108 0 #### 73 90

10.582 6.830 721 2.402 98 42 70 1 20 397

Totaal Biscuits/koeken Trommelbiscuits Alledaagse Koekjes Koekjes met chocolade Cake Kinderkoekjes Fijne koekjes Grote Koeken Tussendoortjes Reform / Sport Seizoen

811.942 56.689 105.150 92.180 58.279 48.307 77.917 147.360 149.092 5.355 71.614

98 98 98 102 109 97 100 96 92 108 101

9.794 152 335 755 9 161 221 44 5.997 660 1.460

11.998 46 1.642 1.283 827 101 60 4.587 3.178 99 175

795.793 55.380 102.627 93.566 63.356 46.880 77.780 140.769 137.135 5.801 72.498

10.873 117 488 465 6 867 128 42 6.437 536 1.787

111 77 146 62 63 538 58 96 107 81 122

93 542.388 89 578.485 86 263.493 94 495.735 86 833.734 90 2.713.835

539.699 565.048 288.548 519.229 816.950 2.729.474

100 98 110 105 98 101

542.388 62.846 132.097 113.582 154.330 79.534

539.699 66.570 127.827 107.996 157.075 80.232

100 106 97 95 102 101

578.485 119.941 218.833 51.625 59.343 128.743

565.048 112.443 222.852 46.451 60.732 122.570

98 94 102 90 102 95

86 108 37 89 0 85 97 90

263.493 288.548 21.105 23.613 15.043 14.682 53.988 60.419 5.440 5.630 90.156 97.547 32.249 34.767 45.512 51.889

110 112 98 112 103 108 108 114

9.924 6.304 728 2.329 72 52 45 0 25 369

94 92 101 97 74 122 64 0 124 93

495.735 519.229 224.417 234.981 24.145 29.576 103.873 111.559 31.306 31.354 8.451 9.952 10.422 10.331 31.578 28.100 8.349 9.005 53.194 54.372

105 105 122 107 100 118 99 89 108 102

10.284 36 1.427 994 686 62 68 4.041 2.676 96 199

86 79 87 77 83 61 114 88 84 97 113

833.734 56.886 107.126 94.218 59.116 48.570 78.198 151.991 158.266 6.114 73.249

98 98 98 101 108 98 100 95 92 105 102

816.950 55.533 104.542 95.024 64.048 47.810 77.976 144.852 146.248 6.433 74.484

handel ➜ actueel

Volume in kg x 1.000 Totaal Chocolade Totaal Suikerwerken Totaal Pinda’s en Noten Totaal Droge Snacks Totaal Biscuits/koeken Totaal Z&S

(bron: Nielsen)

Food Totaal

Drug totaal

MAT-1 MAT Trend wk 36 11 wk 36 12

61.236 59.989 72.966 72.192 38.534 38.283 83.336 83.142 176.006 171.242 432.079 424.849

Petrol totaal

Food/Drug/Petrol totaal

MAT-1 MAT Trend MAT-1 MAT Trend wk 36 11 wk 36 12 wk 36 11 wk 36 12

98 99 99 100 97 98

3.895 4.989 21 207 1.824 10.935

4.396 5.092 22 193 2.062 11.765

113 102 105 93 113 108

2.870 4.639 140 822 1.012 9.483

2.569 3.971 118 727 804 8.190

90 86 84 88 80 86

68.001 66.954 82.594 81.255 38.696 38.422 84.366 84.063 178.841 174.109 452.498 444.803

98 98 99 100 97 98

Totaal Chocolade Bite Sizes Candybars Bonbons en Chocolaatjes Repen en Tabletten Seizoen

61.236 8.013 14.836 10.399 19.098 8.891

59.989 8.289 14.087 9.803 19.100 8.709

98 103 95 94 100 98

3.895 268 774 1.076 621 1.156

4.396 386 957 1.179 577 1.296

113 144 124 110 93 112

2.870 518 1.662 248 425 17

2.569 493 1.468 203 393 13

90 95 88 82 92 75

68.001 8.799 17.271 11.723 20.145 10.064

66.954 9.168 16.512 11.185 20.070 10.018

98 104 96 95 100 100

Totaal Suikerwerken Drop Snoep Keelverzorgers Frismakers Kauwgom

72.966 22.720 37.735 3.806 4.921 3.785

72.192 21.252 38.770 3.581 4.954 3.635

99 94 103 94 101 96

4.989 1.674 1.723 656 542 394

5.092 1.487 2.113 618 463 411

102 89 123 94 85 104

4.639 1.469 1.926 388 401 455

3.971 1.248 1.659 333 353 378

86 85 86 86 88 83

82.594 25.864 41.383 4.850 5.863 4.634

81.255 23.986 42.542 4.533 5.770 4.424

98 93 103 93 98 95

Totaal Pinda’s en Noten Zoete Melanges Noten en Pinda’s (Zoet) Noten (Gemengd en Melanges) Noten (Pinda’s Dop) Noten (Single) Pinda’s (Regulier) Pinda’s (Gecoat)

38.534 1.617 2.862 5.920 1.439 8.992 8.241 9.464

38.283 1.791 2.615 6.493 1.415 7.788 8.300 9.880

99 111 91 110 98 87 101 104

21 10 0 3 0 4 1 2

22 11 0 4 0 7 0 0

105 106 53 150 3 159 0 0

140 3 11 12 0 26 19 69

118 3 4 10 0 22 19 60

84 105 37 87 0 82 95 87

38.696 1.630 2.873 5.934 1.439 9.022 8.262 9.535

38.422 1.805 2.619 6.507 1.415 7.817 8.318 9.940

99 111 91 110 98 87 101 104

Totaal Droge Snacks Chips Corn chips Extruded snacks Kroepoek Popcorn Pretzels Rijstzoutjes Sticks Zoute en kaas biscuits

83.336 43.400 4.591 12.673 3.517 2.031 2.900 5.039 2.058 7.128

83.142 41.784 5.267 13.479 3.570 2.352 2.882 4.424 2.119 7.265

100 96 115 106 102 116 99 88 103 102

207 108 0 75 0 1 0 10 0 12

193 93 98 91 0 63 73 97 0 #### 1 81 0 71 11 118 0 #### 10 81

822 574 62 140 5 2 9 0 2 28

727 500 61 128 3 3 6 0 2 24

88 87 97 92 68 120 60 0 118 88

84.366 44.082 4.653 12.888 3.521 2.034 2.910 5.049 2.060 7.168

84.063 42.382 5.328 13.680 3.573 2.355 2.888 4.435 2.122 7.299

100 96 115 106 101 116 99 88 103 102

176.006 171.242 20.018 19.471 26.233 25.490 17.104 17.384 14.642 15.010 6.750 6.637 13.538 13.205 38.011 35.940 22.926 21.079 405 430 16.379 16.596

97 97 97 102 103 98 98 95 92 106 101

1.824 18 42 98 1 17 30 3 1.033 42 539

1.012 7 190 84 66 6 7 467 150 4 30

804 5 154 61 50 4 7 377 115 4 27

80 73 81 72 76 56 103 81 77 90 91

178.841 174.109 20.043 19.489 26.465 25.754 17.287 17.497 14.708 15.060 6.773 6.756 13.575 13.229 38.481 36.320 24.108 22.270 452 467 16.948 17.266

97 97 97 101 102 100 97 94 92 103 102

Totaal Biscuits/koeken Trommelbiscuits Alledaagse Koekjes Koekjes met chocolade Cake Kinderkoekjes Fijne koekjes Grote Koeken Tussendoortjes Reform / Sport Seizoen

Volume

2.062 14 110 53 0 115 17 3 1.075 33 643

113 76 260 54 59 676 55 91 104 78 119

handel ➜ promoties en introducties

Mediabestedingen Bruto mediabestedingen top 10 adverteerders Koek en Zoetwaren Bedragen in € x 1.000 wk 1 t/m 36 2012 Totaal 77.464 1 Kraft Foods Nederland 12.051 2 Smiths Food Group 11.026 3 Perfetti Van Melle 8.541 4 Storck 5.456 5 Kon.Verkade United Biscuits Ned. 5.317 6 Mars Nederland 4.779 7 Leaf Holland 3.967 8 Cadbury Nederland 3.811 9 Duyvis 3.359 10 Intersnack Nederland 3.107 Bruto mediabestedingen top 10 merken Koek en Zoetwaren Bedragen in € x 1.000 wk 1 t/m 36 2012 Totaal 77.464 1 LU 5.898 2 M&M 4.711 3 LAY’S 4.295 4 MENTOS 4.187 5 DORITOS 3.858 6 SPORTLIFE 3.814 7 STIMOROL 3.811 8 DUYVIS 3.359 9 CHIO 3.107 10 PRINGLES 3.082 Bruto mediabestedingen Voedings- en Genotmiddelen en Koek en Zoetwaren per categorie, week 1 t/m 36 2012 en 2011 Bedragen in € x 1.000

wk 1 t/m 36 2012 wk 1 t/m 36 2011 % verschil Voedings- en Genotmiddelen 630.267 572.291 10,1% Totaal 85.155 76.918 10,7% Suikerwerken 31567 23068 36,8% Droge snacks 21536 26876 -19,9% Biscuits en Koeken 18389 13441 36,8% Chocolade 12734 12364 3,0% Noten 929 1169 -20,5%

De overzichten zijn gebaseerd op een registratie door Nielsen van de mediabestedingen. Hierbij wordt uitgegaan van de bruto tarieven ofwel de prijzen die op de tarievenkaart staan. Daarbij wordt geen rekening gehouden met onder meer kortingen en barters. De werkelijke mediabestedingen (= netto mediabestedingen) kunnen dan ook lager zijn. De bruto mediabestedingen geven feitelijk de mediadruk weer. Kijk voor meer informatie over Nielsen op www.nl.nielsen.com of neem contact op via information-nl@nielsen.com of 0031 (0)20 – 398.8777 10

Travel retail vernieuwingen Binnenkort begint in Cannes het evenement voor de duty free en travel retail sector, de TFWA World Exhibition. Naast enkele bekende sprekers zoals de voormalige Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Madeleine Albright, zijn er vele bekende zoetwarenbedrijven met productvernieuwingen. De travel retail divisie van Nestlé (NITR) bijvoorbeeld komt met verrassende verpakkingen voor KitKat en Smarties, terwijl Ferrero een Kinder range presenteert in combinatie met cartoon characters en een cadeauverpakking rondom de Airbus. Hershey brengt voor het eerst een travel retail concept genoemd ‘kit-of-parts’ dat is toe passen als een shop-in-the-shop formule. “The kit-of-parts provides our travel retail customers consistent messaging and branding that will help drive their sales,” aldus de general manager travel retail bij Hershey, Steve Bentz. Voor Perfetti Van Melle is Cannes het podium om Meller binnen travel retail te positioneren. De nieuwkomer Meller White Jumboroll bijvoorbeeld, telt zes Meller rolletjes.

De Kinder Choco Box van Ferrero met Looney Tunes characters bestaat uit vier Kinder Chocolate repen en vier Kinder Country bars. De verpakking is ook toe te passen als lunchbox.

Nieuw van Perfetti Van Melle voor travel retail is een assortiment van Chupa Chups met de Smurfen. De Chupa Chups Smurfs Markers bestaan uit acht stiften, een Smurfen kleurboek en zeven lollies.

Chupa Chups rugzakjes

Duurzaam Elvee assortiment

Vanaf september jongstleden is Elvee volledig overgeschakeld naar duurzame chocolade. ‘Elvee heeft gekozen voor honderd procent UTZ Certified en is daarmee het eerste merk waarvan het gehele assortiment ambachtelijke bonbons en chocolade specialiteiten volledig duurzaam is’, meldt de onderneming. Dat geldt eveneens voor de seizoenschocolade, zoals die voor komende Sinterklaas- en kerstperiode.

promoties en introducties ➜ handel De Belgische koekjesproducent Delacre biedt consumenten de kans om gouden koekjes te winnen. In de verpakkingen van onder meer Delacre Tea Time zit een unieke code waarmee via www.delacre.be de gok is te wagen. Om de actie kracht bij te zetten, verscheen recent Tea Time in een gouden doos. Verder komt er onder het merk Délichoc een nieuwe blikken verpakking in combinatie met de licentie Asterix. Daarmee speelt Delacre in op de komende film ‘Asterix en Obelix bij de Britten’.

THE FUTURE OF SWEETS DE INTERNATIONALE TOPBEURS VOOR DE ZOETWARENBRANCHE.

www.ism-cologne.com

De discussie over overgewicht gaat niet weg, maar zwelt aan. Sterker, sommigen verwachten uiteindelijk eenzelfde aanpak als bij tabak. Hoe kunnen zoetwarenproducenten via vernieuwingen hierop reageren? Het onderzoeksbureau Mintel stelt twee mogelijkheden voor: functionele zoetwaren en functionele producten met ‘smaakveranderingen’. Laatstgenoemde zijn zoetwaren die tijdens het eten of kauwen van smaak veranderen, zoals van zout naar zoet. Het Britse bedrijf Bompass & Parr is hiermee behoorlijk actief en lanceerde eerder dit jaar onder de vlag van ‘A Culinary Odyssey’ een functioneel assortiment waarbij smaakveranderingen centraal staan. Volgens Mintel kunnen we in de komende tijd meer van dit soort zoetwaren verwachten.

rallel: Vier dagen pa logne. ProSweets Co

Keulen, 27.1 t/m 30.1.2013

Op de ISM ziet u nu al, wat anderen pas later zien. De ISM is de belangrijkste trendsetter van de branche. Met alle noviteiten, die u voor succesvol zaken doen nodig heeft.

Uw directe contact: Tel. +31 (0) 10 20 64 850 Fax +31 (0) 10 20 19 555

RS Vision Expo BV Excl. Vertegenwoordiging van Koelnmesse in Nederland Weena 246, 3012 NJ Rotterdam tickets@koelnmesse.nl www.koelnmesse.nl www.rsvisionexpo.nl

handel ➜ promoties en introducties

Veel besparen met HD- Flexo?

Chocolade juwelen

Feest! De praline is een eeuw oud: in 1912 vindt Jean Neuhaus jr. het eerste gevulde chocolaatje uit en doopt zijn vondst praline. Speciaal voor de honderdste verjaardag creëert het Belgische Neuhaus nieuwe pralines in ‘esthetische vormen met tijdloze elegantie’, meldt het bedrijf. ‘De pralines zien eruit als unieke juweeltjes in geraffineerde, esthetische vormen die afgestemd zijn op hun heerlijke vulling, zodat ze perfect in de mond smelten’. Net als alle andere Neuhaus pralines, krijgen de nieuwkomers uit de zogenoemde Precious collectie een unieke naam.

HD-Lithografie

De Precious collectie is vanaf oktober voorradig met een adviesverkoopprijs van dertig euro.

De hoogste kwaliteit uit slechts vĳf kleuren! De speciaal voor de nieuwe collectie ontworpen verpakking.

HD-FLEXODRUKKERĲ

Interesse? Bel:(0318) 550 333

www.viv.nl 12

Divine bijvoorbeeld bezit de vorm van een halve maan. Het gaat om een subtiele ontmoeting tussen een zachte karamel omhuld in melkchocolade, verrijkt met stukjes hazelnoot uit het Italiaanse Piemonte. Rubis is een ganache op basis van donkere originechocolade uit Papoea-Nieuw-Guinea met een intens aroma, omhuld met een extra donkere chocolade. Perle combineert de aroma’s van een Italiaanse ristretto koffie in een ganache, omhuld in donkere chocolade. Glamour bestaat uit een fijn laagje donkere chocolade in combinatie met stukjes hazelnoot. De ‘zachtheid van melkchocolade in een huwelijk met een ganache van zoete acacia honing, in evenwicht gebracht met kleine stukjes walnoot uit Grenoble’, karakteriseren de praline Jade.

Als precisie zwaar weegt, kiest u de zwaargewicht onder de wegers

Als we het over exact wegen en doseren hebben, dan kunt u op Multipond rekenen. Wij maken uw belofte aan de consument waar. Tot op één honderdste gram nauwkeurig

IN H O U D

250 g

in de juiste mix van ingrediënten. De multihead weegautomaten van Multipond zijn 100% betrouwbaar.

Multipond past iedere weegautomaat aan op het af te wegen product. Samen met u kunnen wij een maatoplossing ontwikkelen waarmee u veel tijd en geld bespaart. Wij maken waar wat we beloven, al m25 jaar! Als ook ú snel en precies wilt wegen en doseren, bel dan +31 (0)40 262 80 90 voor een afspraak of een uitgebreide presentatie.

S N E L ,

P R E C I E S ,

M U L T I P O N D

Boven Zijde 10, Postbus 28024, NL-5602 JA Eindhoven, T +31 (0) 40 26 28 090, F +31 (0) 40 26 28 099, info@multipond.nl, www.multipond.com

DE KRACHT VAN EENVOUD

Meer etage automatisch rijzen, bakken, koelen, vriezen of combinaties hiervan

DIJKO TUNNEL WAGEN SYSTEEM • Aanzienlijke ruimte besparing. Het gesloten systeem kan tot 18 etages bevatten voor een absoluut minimum aan benodigde vloerruimte. • Kosteneffectief. Vergeleken met conventionele rijskasten, tunnelovens, spiraalkoelers en -vriezers, kan dit systeem u 50% of meer besparen. • Ideaal voor producten met langere rijs- en baktijden. • Flexibel. Geschikt voor een breed scala aan brood en banket producten. • Onderhoudsvriendelijk en hygiënisch. In het systeem bevind zich een absoluut minimum aan bewegende delen. • Volledige automatisering met laad- en losstations alsmede het insnijden van deegproducten. • Capaciteitsuitbreiding eenvoudig mogelijk door het toevoegen van modules. • Informeer wat Dijko voor U kan betekenen.

DIJKO OVENS BV - Dr. Hub van Doorneweg 44 - 5026 RA TILBURG (The Netherlands) Tel. +31 (0)13-5942211 - Fax. +31 (0)13-5942212 - info@dijko.com - http://www.dijko.com

industrie ➜ actueel Onlangs nam Yellow Chips de branchegenoot Pure Chips van John Machielsen over. De nieuwe eigenaar gaat - met het accent op biologisch - het assortiment uitbreiden met onder meer zoutjes. Op de mondiaal groeiende snackmarkt haakt menigeen in. Perfetti Van Melle is al ietsje langer met snacks actief in India, Kellogg’s nam eerder dit jaar Pringles over en Campbell heeft eveneens ambitieuze plannen. In de Wall Street Journal meldde onlangs ceo Denise Morrison van Campbell, dat via fusies en acquisities de huidige snackactiviteiten worden uitgebreid. Daarbij draait het in het bijzonder om Latijns-Amerika en Azië. Via dochterbedrijf Pepperidge Farm is Campbell met crackers en koekjes aanwezig in het zoetwarenschap. Overigens opende Pepperidge Farm recent een nieuw innovatiecentrum in de Verenigde Staten (Connecticut). Het gaat om een investering van dertig miljoen dollar. Het innovatiecentrum gaat zich toeleggen op de ontwikkeling van bakkerijen snackproducten.

Gezonde groei In Latijns-Amerika en Azië verdwijnt gestaag de ambachtelijke koekjesproductie en neemt de industrie de markt over. Die conclusie trekt Euromonitor International op basis van onderzoek in de beide regio’s. ‘Both regions are undergoing a shift from artisanal to in-

Rijkenberg verkocht Begin oktober is Rijkenberg Chocolade & Suikerwerken uit Heerhugowaard overgenomen door Henk Bijma. De overname vond plaats onder begeleiding van Residence Fusies en Overnames te Arnhem. Jos Rijkenberg blijft dit jaar nog actief binnen het ruim twintig medewerkers tellende bedrijf om zich vervolgens terug te trekken. ‘De wens om na ruim veertig jaar actief te zijn geweest in de wereld van zoetwaren, het roer in zowel letterlijke als figuurlijke zin om te gooien en tegelijkertijd de continuïteit van het bedrijf naar de toekomst te verzekeren’, was aanleiding voor Jos Rijkenberg om te zoeken naar een geschikte overnamepartner. Die vond hij in Henk Bijma. Laatstgenoemde kennen we onder meer als voormalig commercieel directeur van Droste. De laatste zes jaar was hij via zijn bedrijf ‘4Bees’ actief als interim manager in de levensmiddelenindustrie voor onder meer het Engelse Elizabeth Shaw, Vast Bakeries, Beckers en Bakkersland. Vanaf 1 oktober is hij dus weer volop actief in de chocolade. “Via het bekende netwerk ben ik benaderd voor deze nieuwe uitdaging”, legt hij uit. “Ik heb er bijzonder veel zin in, ook omdat Rijkenberg een gezond bedrijf is met veel toekomstperspectief.” Die kan-

dustrial in the bakery sector and this will drive a promising future’, aldus de marktonderzoeker. In cijfers uitgedrukt schommelt de omzetgroei van koekjes in retailwaarde in zowel Azië als Latijns-Amerika met tussen de vijf à zes procent op jaarbasis. Consumenten in de regio’s hebben vooral een voorkeur

Rijkenberg is een goed georganiseerd bedrijf met eigentijdse productiefaciliteiten, zodat we op de korte termijn nog geen investeringsplannen hebben”, zegt de kersverse DGA van Rijkenberg, Henk Bijma.

sen liggen volgens Bijma onder meer in het buitenland. Hij vertelt: “Rijkenberg is een co-manufacturer. Onze gedecoreerde chocoladeproducten zijn te vinden bij de vakhandel en in de retail, in het bijzonder Nederland. De export moet nog verder worden ontwikkeld. Gezien mijn exportervaring en mijn in de loop der jaren opgebouwde netwerk, zijn er zeker mogelijkheden in het buitenland. Of we daartoe de komende ISM zullen benutten? Dat weten we momenteel nog niet zeker, maar ik acht die kans zeker aanwezig.”

voor gezouten koekjes. Een andere ontwikkeling is dat de problematiek van westerse welvaartsziekten zoals obesitas eveneens groeit. Vandaar dat koekjesproducenten gezondheid een prominentere plaats moeten geven bij de productontwikkeling, aldus Euromonitor International.

14 20120039 Prefamac AD consudel_v2.indd 1

13/02/12 12:21

actueel ➜ industrie

Succesmerken Het jaar is nog niet ten einde, maar Euromonitor International heeft al wel bepaald wat wereldwijd het best verkopende zoetwarenmerk in 2012 is: Snickers. Het 82-jarige icoon van Mars stoot een ander merk van het bedrijf van de troon, M&M’s. Laatstgenoemde is op stek twee beland, meldt de marktonderzoeker die de ranglijst op basis van omzetcijfers in retailwaarde samenstelt. Nummer drie is kauwgommerk Trident (van Mondelez International), gevolgd door Reese’s (Hershey), Galaxy (Mars) en Dove (Mars). Het vooral in Europa bekende chocolademerk Milka komt op plaats zes. Vorig jaar stond Milka nog op nummer vijf. De nummers zeven tot en met tien zijn respectievelijk Cadbury Dairy Milk, Orbit, Extra en KitKat. Op stek elf vinden we een stukje Nederlandse trots, Mentos met een omzet van dik 1,7 miljard dollar. Dat was in 2011 ruim 1,6 miljard dollar. Euromonitor maakte ook een merken-

Ferrero gaat de Kinder Surprise voor de Russische markt ook in dat land maken. Reden is de flinke omzetgroei van het bekende Ferrero merk. Voor de uitbreiding van de productie investeert het Italiaanse familiebedrijf in een lijn in een bestaande fabriek die 120 kilometer ten oosten van Moskou ligt. Tot nu toe importeerde Ferrero Rusland de chocolade-eieren vanuit Polen en Hongarije. De nieuwe lijn gaat niet alleen voor de Russische markt produceren, maar eveneens voor Belarus en de Oekraïne. De omzet van Snickers komt dit jaar uit op een kleine 3,6 miljard dollar. Dat was vorig jaar 3,29 miljard dollar. Deze toename maakt Snickers tot het best verkopende zoetwarenmerk in 2012, aldus Euromonitor International. De groei boekt Snickers vooral in Oost-Europa en Azië.

Hypermoderne Hershey fabriek

Investeringsmaatschappij Gilde wil een deel van het aandelenpakket van Smithuis/Pré Pain overnemen. Het gaat om een belang dat nu nog in handen is van ABN Amro. Gilde is onder meer eigenaar van De Banketgroep. Smithuis/ Pré Pain is de laatste jaren gegroeid van een jaaromzet van 55 miljoen naar 75 miljoen euro. Het bedrijf wil via de export de omzet verder verhogen. Recentelijk is Pré Pain uitgebreid met een ruim 12.000 vierkante meter omvangrijke bedrijfsruimte, twee grote productielijnen en zestig arbeidsplaatsen. Volgend voorjaar krijgt Smithuis een tiende productielijn; een investering van tien miljoen euro en goed voor vijftien tot twintig arbeidsplaatsen. Er werken nu driehonderd mensen bij de onderneming.

Hershey opende onlangs de deuren van de uitgebreide fabriek in West Hershey. In deze Noord-Amerikaanse productielocatie is ‘de meest vooruitstrevende technologie te vinden die tot nu toe in de zoetwarenindustrie wordt toegepast’, meldt de wereldwijd actieve en 14.000 werknemers tellende Amerikaanse chocoladefabrikant. In april jongstleden ging de oorspronkelijke Hershey fabriek dicht en zijn de zevenhonderd medewerkers gestaag verhuisd naar de uitgebreide vestiging die sinds 1991 bestaat. Hershey investeerde de laatste jaren hierin driehonderd miljoen dollar. De locatie ligt ruim een kilometer van de plek waar

Via het openmaken van de verpakking van een grote Hershey reep opende de gouverneur van Pennsylvania de opening van de nieuwe Hershey fabriek.

ranglijst die is gebaseerd op data uit alleen de Verenigde Staten. Dan komt Reese’s als grootste merk uit de bus met een omzet van 2,6 miljard dollar en een marktaandeel in 2012 van 7,7 procent. M&M’s staat in de Verenigde Staten op de tweede plek met een marktaandeel van bijna zeven procent, gevolgd door Snickers (zes procent) en KitKat (2,8 procent).

Milton Hershey in 1905 zijn eerste chocoladefabriek opende. In de sterk gemoderniseerde vestiging kan de onderneming dagelijks zeventig miljoen Hershey Kisses maken; dat waren er eerst veertig miljoen. Verder is er een compleet nieuwe lijn om amandelen te roosteren. Naast investeringen in automatiseringen en de productiecapaciteit, is er geld gestoken in een betere interne logistiek en in personeelsvoorzieningen. Verder is de zeven dagen per week en 24 uur per dag draaiende locatie milieuvriendelijker en zuiniger in het watergebruik. In totaal telt Hershey in de Verenigde Staten acht fabrieken.

Prefamac NV • Industriezone Zolder-Lummen 1058 • Dellestraat 11 - 11A, B-3560 Lummen, België • info@prefamac.com • www.prefamac.com

15 20120039 Prefamac AD consudel_v2.indd 2

13/02/12 12:21

industrie ➜ actueel

Mondelez International: nieuwe naam, bestaande merken Begin oktober is onze branche een speler rijker. Feitelijk gaat het echter om een voorzetting van de zoetwarendivisie van Kraft Foods onder de naam Mondelez International. Het betreft mondiaal de grootste zoetwarenproducent met een omzet van 36 miljard dollar, een marktaandeel van bijna vijftien procent en merken als Oreo, LU, Stimorol, Cadbury, Milka, Toblerone en Côte d’Or. Na de koekjes, is chocolade met een omzetaandeel van 27 procent de grootste categorie van Mondelez International. Als apart beursgenoteerde onderneming kan en moet de voormalige divisie van Kraft Foods sneller kunnen groeien, zo is de gedachte achter de splitsing. De focus is bij Mondelez International namelijk volledig gericht op zoetwaren en alle innovatie-, marketing- en verkoopinspanningen wijzen in dezelfde richting. Die koers zal zich vooral doen gelden in de BRIC landen, want daar ligt volgens de ceo Irene Rosenfeld, de meeste potentie.

Koninklijke Familie De biscuitdivisie van Mondelez International versterkte zich in september jongstleden met de Marokkaanse koekjesfabrikant Bimo. Het bedrijf is overgenomen van de Koninklijke Familie uit Marokko. Mondelez International bezat al een aandeel van vijftig procent in Bimo, maar nu is dat honderd procent. Het 1400 medewerkers tellende Bimo bezit een marktaandeel van dertien procent in de Marokkaanse koekjesmarkt, hoewel dit percentage de laatste jaren daalde. Mondelez International beschouwt Bimo echter als een uitstekende springplank naar de rest van Noord-Afrika en het Midden-Oosten.

Next wave

Naast een groei in de BRIC landen, verwacht Rosenfeld ook veel van bepaalde regio’s in het Midden-Oosten, Indonesië en Afrika; de zogenoemde Next Wave Markets. Verder gaat het bedrijf uit van de Scale Markets. Bij laatstgenoemde valt te denken aan Mexico, Japan, Australië en Centraal-Europa. “Our growth will be broad based but the bulk will be from developing markets,” aldus Rosenfeld in een persverklaring. “Developing markets represent about 44 percent of our revenue and we expect that contribution to increase over time.” Uitgestippeld zijn verder de plannen voor Europa waar 37 procent van de omzet wordt geboekt en kostenbesparingen, margeverbeteringen en een stevige uitbreiding van het Duitse marktaandeel binnen koekjes op het programma staan. Wereldwijd is het vizier gericht op een versterking van vijftien merken waaronder Oreo, Milka en Trident kauwgom. Ongeveer zeventig procent komt momenteel van deze vijftien merken die betere marges boeken en waar prijsverhogin-

vorige functie managing director was van Cadbury in India), de senior vice president Bharat Puri. Verder zijn er binnen chocolade vier cruciale merken: Cadbury Dairy Milk, Milka, Lacta en Toblerone. Alleen al Cadbury Dairy Milk en Milka zijn jaarlijks goed voor een omzet van ieder ruim één miljard dollar, Lacta zit daar vlak achter. De vier merken bepalen in omzet de helft van alle chocoladeactiviteiten van Mondelez International. Een strategie om in bijvoorbeeld India te groeien, is het uitbreiden van kleinere porties tegen lagere prijzen. Indonesië, Zuid-Afrika, China en de Oekraïne vormen voor de chocoladedivisie de eerder genoemde Next Wave Markets. Momenteel realiseren deze landen vier procent van de chocoladeomzet, maar er is nog volop te plussen. De Scale Markets voor wat betreft chocolade bestaan uit GrootBrittannië, Australië, Frankrijk, Canada en Duitsland en beslaan 42 procent van de omzet. Een toename in deze landen moet vooral afkomstig zijn uit nieuwe ontwikkelingen binnen het premiumsegment.

Chinese kauwgom

Mondelez International gaat de komende jaren extra investeren in onder meer het chocolademerk Lacta.

gen eenvoudiger zijn door te voeren, is de verklaring voor de aandacht hieraan.

Chocolade

Mondelez International richt zich met chocolade specifiek op de markten India, Brazilië en Rusland. Deze landen vertegenwoordigen momenteel ongeveer twintig procent van de chocoladeomzet. ‘By 2020 110 million households in India, Russia and Brazil will move into the middle class and as they do, we believe they‘ll step up their chocolate consumption by about three times’, verklaarde onlangs de baas van de chocoladedivisie van Mondelez International (die in een

De afgesplitste onderneming van Kraft Foods gaat verder het gevecht aan met marktleider Wrigley op de Chinese kauwgommarkt. Het bedrijf lanceert daartoe voor het eerst in het land het merk Stride Gum. Vooralsnog is Stride in drie smaken in China voorradig: cool mint, juicy watermelon en bursting fruit. De fruitsmaken zijn afgestemd op de typische Chinese smaakvoorkeuren. Mondelez International bezit in China acht fabrieken die allemaal in het oosten van het land liggen. De kauwgom maakt het bedrijf echter niet in China. Deze komt van een fabriek in Thailand die overigens ook kauwgom produceert voor de Japanse markt. China is – na de Verenigde Staten – wereldwijd de grootste kauwgommarkt met een groei tussen 2010 en 2011 van vijftien procent. De consumptie per hoofd van de bevolking ligt echter beduidend lager dan in de ontwikkelde landen. Er is in China dus nog veel groei te boeken. Om de bekendheid van Stride in China op te bouwen, zet het bedrijf een beroemdheid van Taiwan in (Ke Zhen Dong) die via social media ‘buzz’ moet realiseren in de doelgroep van 18 tot en met 24 jaar.

actueel ➜ industrie

De Chocolaterie Chocolaterie Smet richt nadrukkelijker de pijlen op Nederland, zo kondigde directeur Johan Smet en adviseur Theo Graban al eerder in Consudel aan. Via een joint venture met Zoet Moment moet een groter aandeel op onze markt worden vergaard. Het realiseren van deze ambitie is in handen van algemeen directeur Jules Klerks en commercieel directeur Jack Scheepers. Naast marktgroei in Nederland, rekent Smet op verdere plussen in onder meer Duitsland (via dochterbedrijf ChocConcept) en

Canada (Chocolate Smet Canada). Om alle bestaande en nieuwe internationale klanten adequaat te ontvangen, opende het concern recent ‘De Chocolaterie’ in het Belgische Malle. Het gaat om de vroegere kantoren van Smet, die na een grondige verbouwing nu dienst doen als chocolade academie.

Educatieve functie

In De Chocolaterie presenteert het bedrijf het productassortiment, maar de locatie heeft ook een educatieve functie: ‘middels Jack Scheepers van Zoet Moment gaat het marktaandeel van Smet in Nederland vergroten.

Het voormalige kantoorpand van Smet in Malle is omgebouwd tot een eigentijdse chocolade academie met als doelstelling klanten en geïnteresseerden onder te dompelen in een chocoladewereld.

chocolade workshops onder professionele begeleiding wil Smet zijn klanten introduceren tot de wondere wereld van chocolade en de toepassingsmogelijkheden tonen van verschillende producten uit het gamma’, meldt de onderneming. Verder huisvest het pand een zogenoemde chocolade lounge waar liefhebbers kunnen (na)genieten van vijftien verschillende hot chocolates en diverse dranken en chocoladeproducten. Voor de fijnproevers verzorgt de chocolaterie ‘wijn & chocolade smaaksessies’.

industrie ➜ special cacao & chocolade

“Volledige duurzame cacao is het Het is het zwaard van Damocles dat boven de chocoladesector hangt: als we onvoldoende stappen nemen, dan dreigt er richting 2020 een jaarlijks structureel tekort aan cacaobonen van tussen de 700.000 en 1 miljoen ton. Het is vrij eenvoudig om de gevolgen voor onze branche in te schatten. Gelukkig valt het tij te keren. Hoe? De hele keten dient bij te dragen en de chocoladesector moet meer duurzaam gecertificeerde cacao kopen. Een van de belangrijkste taken van de Nederlander Taco Terheijden binnen de business unit Cacao & Chocolade van Cargill is om alle neuzen dezelfde kant op te krijgen. En onder ‘alle’ valt aardig wat: cacaoboeren, medewerkers binnen het bedrijf, chocoladeproducenten en de retail. Dat is geen eenvoudige opgave, maar de koers is duidelijk: iedereen in de keten moet doordrongen worden van het belang om het mondiale volume van duurzaam gecertificeerde cacao flink te verhogen. Alleen dan ontsnapt de sector aan een structureel tekort in 2020. Weliswaar is er nu het ene jaar een tekort van bijvoorbeeld 100.000 ton, gevolgd door een klein overschot in het volgende jaar. Maar mede gelet op de wereldwijde stijgende cacaovraag van gemiddeld twee procent per jaar, zal er vanaf 2020 sprake zijn van een jaarlijks terugkerend hoog gebrek aan cacaobonen. Vanuit het kantoor van de cacao & chocolade business unit van Cargill in Wormer stuurt Taco Terheijden het programmateam Duurzame Cacao aan. Zijn aanpak maakt onderdeel uit van het Sustainable Cocoa Program van Cargill.

Cargill biedt inmiddels in Ivoorkust in 1100 Farmer Field Schools trainingen aan voor 60.000 boeren van 90 coöperaties.

“Het besef onder onze klanten neemt toe, maar de route naar oplossingen ofwel hoe komen we tot volledig gecertificeerde cacao, vormt voor hen vaak nog een vraagstuk” In de directie van de agrarische grondstoffengigant Cargill zijn ze in een vroeg stadium op de hoogte geraakt van dit mogelijke scenario. Daar komt bij dat de kwaliteit van de cacaobonen achteruit gaat. Vandaar dat het concern geruime tijd investeert in bijvoorbeeld het trainen van cacaoboeren. Ongeveer twee jaar geleden stelde de multinational een programmateam Duurzame Cacao samen dat geleid wordt door Taco Terheijden, die daarvoor als commercieel directeur bij Cargill in Ghana werkte. Zijn relatief nieuwe functie is binnen onze branche vrij uniek, maar niet bij Cargill: het bedrijf heeft eenzelfde team dat zich richt op palmolie. Ook bij deze grondstof is een verduurzaming van de keten de opgave.

special cacao & chocolade ➜ industrie

antwoord op het dreigende tekort”

Cargill werkt in de verduurzaming van cacao samen met diverse organisaties, zoals de Bill & Melinda Gates Foundation, Oxfam Novib, Initiatief Duurzame Handel, World Cocoa Foundation, UTZ Certified, Fairtrade en de Rainforrest Alliance.

Kwaliteit van cacao

Hoe meer duurzaam gecertificeerde chocolade de consument koopt, hoe meer cacaoboeren overschakelen op duurzame teelt, hoe hoger de oogsten, hoe beter de cacaokwaliteit en hoe hoger de kans voor boeren op een betere toekomst. De grote chocoladeproducenten onderkennen het belang en hebben het verhogen van duurzaam gecertificeerde chocolade in het beleid verankerd, maar ook de vele kleine en middelgrote ondernemingen moeten overschakelen naar deze chocolade, stelt Terheijden. Hij constateert dat de chocoladesector in de Benelux de boodschap goed oppakt, terwijl de industrie in Duitsland zich gestaag bewust wordt van het vraagstuk. “Het besef onder onze klanten neemt toe, maar de route naar oplossingen ofwel hoe komen we tot volledig duurzaam gecertificeerde cacao, vormt nog vaak een vraagstuk voor hen.”

Boeren

De invulling van die kwestie begint bij de cacaoboeren. Terheijden: “Naast een aanpak richting onze klanten, willen we via twee andere ‘pilaren’ het volume van cacao verhogen en de kwaliteit verbeteren, zoals via de boerentrainingen en het versterken van hun coöperaties. We investeren via onze zogenoemde Farmer Field Schools fors in het verbeteren van de kennis onder cacaoboeren. Hoe bewerk je het land, wat is de juiste bemesting en hoe moeten cacaobomen worden onderhouden, zijn enkele onderwerpen die tijdens de trainingen aan bod komen.” Hierbij is sprake van een tweesnijdend zwaard: een beter geschoolde boer kan meer én kwalitatief betere cacaobonen produceren en verhoogt daarmee tegelijkertijd zijn welvaart en welzijn. Hierdoor neemt het risico op kinderarbeid verder af, stijgt de geletterdheid door betere scholing en zal er ook sprake zijn van een betere lokale volksgezondheid. Kortom, de armoede daalt. “We zijn met de Farmer Field Schools in Ivoorkust begonnen en vervolgens in Ghana en Kameroen, omdat West-Afrika de regio is waar de meest cacaobonen vandaan komen en daar het hart ligt van de cacaoteelt. Vanuit het oogpunt van schaalvergroting valt hier dan

ook de meeste winst te halen. Maar we breiden het programma uit richting enkele Aziatische landen, zoals in Indonesië en Vietnam.”

Coöperaties

Hoewel Ivoorkust en Ghana in totaal de grootste cacaoproducenten van de wereld zijn, vindt de cacaoteelt in deze landen op een bijzonder kleinschalige manier plaats: kriskras door de twee grote landen zitten er vele honderdduizenden cacaoboeren. “Om die te bereiken stimuleren we de oprichting van nieuwe coöperaties en verbeteren we de bestaande organisaties. Een sterke coöperatie vervult een belangrijke rol voor de boer: voor de verkoop van zijn bonen, als platform voor het delen van kennis en expertise, en vaak op het sociale vlak door bijvoorbeeld het bieden en faciliteren van scholing voor kinderen of de gezondheidszorg. Daarnaast is een boerenorganisatie cruciaal voor het certificeringsproces. Coöperaties zijn daarom de organen waar wij mee samen willen werken om gezamenlijk boeren te wijzen op het belang van trainingen voor het produceren van duurzame gecertificeerde cacao. Wordt die cacao echter onvoldoende verkocht, dan ontneem je de zakelijke stimulans voor boeren om zich te verbeteren en te investeren in zijn eigen toekomst, dan blijft het totale volume te klein en de kwaliteit van de oogst te gering. Vandaar dat de industrie zoveel mogelijke duurzame gecertificeerde moet inkopen en de retail dit volop in de schappen dient te plaatsen. Op die wijze kunnen we duurzame cacao mainstream maken”, benadrukt Terheijden. De investeringen tot nu toe werpen hun vruchten af, het gaat de goede kant op. “Door het geven van trainingen en het uitrollen van onze Farmer Field Schools neemt het volume van duurzame cacao én de kwaliteit toe. Twintig procent van onze cacao uit Ivoorkust is inmiddels duurzaam gecertificeerd, zoals UTZ en de Rainforrest Alliance. We zijn er echter nog lang niet, we mogen niet verslappen en iedereen in de keten blijvend te overtuigen van het belang en van ieders verantwoordelijkheid. Als we hierin slagen, dan is er voor mij sprake van een mission accomplished.” 19

industrie ➜ pick & mix

Grondleggers ‘Belgische chocolade is een wereldbegrip, maar Nederlandse chocolade had dit kunnen zijn. Nee…, had dit moeten zijn! Aan alle randvoorwaarden was voldaan: dé overslaghaven voor cacao lag in Amsterdam, de cacaohandel was grotendeels in onze handen en zeer beroemde chocoladeondernemers en allerlei technologische innovaties kwamen uit Nederland. Desondanks zijn onze zuiderburen er met de chocoladeroem vandoor gegaan’, zo vertelde eens een directeur van een grote chocoladeproducent. Met een van die Nederlandse top chocoladeondernemers doelde hij onder meer op Casparus van Houten en diens nazaten die een wereldbedrijf in chocolade schiepen, zo blijkt uit het boek van Peter van Dam. Nieuws Om maar meteen met een belangrijke constatering uit de uitgave te beginnen: niet aan Coenraad van Houten hebben we de techniek te danken om vet uit cacaobonen te persen, maar aan zijn vader Casparus. In 1828 patenteerde de grondlegger van het in Amsterdam gevestigde concern een hydraulische cacaopers. Jaren daarvoor begint deze handelaar in koloniale waren en ansjovis een chocoladefabriekje. In die tijd wordt chocolade vooral gedronken. De gebruikelijke bereidingswijze bestaat uit het roosteren en daarna fijnmalen van de cacaobonen. De daaruit ontstane stroperige massa wordt verrijkt met suiker en vervolgens hardt het geheel uit in vormen. Het resultaat zijn vrij bitter smakende koekjes die in kokend water of kokende melk zijn op te lossen, onder toevoeging van kruiden als vanille, kaneel of nootmuskaat. De gangbare benaming is: ‘Zeeuwse koek-

Wie zijn de grondleggers van bekende zoetwarenbedrijven en wat is de geschiedenis van deze ondernemingen? In deze rubriek belichten we in vogelvlucht de historie van een onderneming en/of oprichter. In deze cacao & chocoladespecial is dat de beroemde Nederlandse cacao- en chocoladefabriek C.J. van Houten & Zn. Binnenkort verschijnt een bijzonder gedocumenteerd en 256 pagina’s tellend boek van Peter van Dam over deze onderneming. Onderstaand artikel is hierop gebaseerd.

Het wereldberoemde komische duo Laurel & Hardy drinken Van Houten chocolademelk (staat op het kopje). De foto is genomen op de filmset tijdens de opnamen van ‘Brats’ in 1930.

jes’, aangezien het centrum van de Nederlandse chocoladenijverheid zich toen nog in Zeeland bevond.

poederchocolade verleent koning Willem I hem in 1828 een octrooi met een geldigheidsduur van tien jaar.

Verbetering Op zoek naar een verbetering van de chocolade doet Casparus van Houten omstreeks 1827 een beloftevolle ontdekking. Een van de nadelen van de Zeeuwse koekjes is het hoge vetgehalte. Van Houten ontwikkelde, vermoedelijk samen met zijn oudste zoon Coenraad, een methode om een groot deel van het vet (cacaoboter) uit de cacao te persen en uit de resulterende cacaomassa een hoogwaardige kwaliteit, eenvoudiger te verteren en langer te bewaren cacaopoeder te maken. Voor deze

Verbeteringen De oudste zoon van Casparus, Coenraad, volgt medio negentiende eeuw zijn vader op. Hij gaat verder waar zijn pa eindigt: het aanbrengen van technische verbeteringen in het productieproces door eerst windkracht en later stoomkracht te introduceren. Het bedrijf gaat in 1842 van Amsterdam naar Leiden waar Coenraad korenmolen De Eendragt koopt. Later vindt een verhuizing naar Weesp plaats, omdat hij in die stad een stoommachine kan gaan toepassen. Hoewel de investeringen de onderneming gezond houden, gaat het om een relatief kleine firma met tussen de drie à vier werknemers. Van Houtens poederchocolade is van oudsher een relatief duur luxeproduct dat vooral in trek is bij adellijke klanten en gegoede burgers. De markt verandert en het bedrijf gaat pas groeien als de zoon van Coenraad, Casparus Johannes van Houten, zijn opwachting maakt.

Verpakkingsomslag voor chocoladetabletten gericht op kinderen uit 1937. De ontwerper Stefan Schlesinger bedacht ook het fameuze beeldmerk van Van Houten.

Uitbreiding De kleinzoon van de oprichter heeft een neus voor zakelijk succes. Vanaf 1870 steekt het bedrijf de grenzen over naar Engeland, Duitsland en in mindere mate Frankrijk. De

Nederlands chocolade trots:

Boek

gevolgen blijven niet uit: in 1881 zijn er al 78 werknemers. Naast het oude pand verrijst een vier verdiepingen tellend fabrieksgebouw. De poedercacao blijkt een internationaal succes, vooral in Engeland waar een flinke vraag ontstaat naar het op grote schaal te produceren zuivere poeder. De redactie van het Britse medische tijdschrift (The Medical Press and Circular) oordeelt gunstig over Van Houten’s Cacao: ‘Genuine, and very good quality’. Wat het geheim achter de smaak is, blijft echter in nevelen gehuld. Niet veel later komt via een Duits scheikundig tijdschrift toch de aap uit de mouw: alkaliseren is het procedé. In Duitsland noemt menigeen daarom de productiemethode van het cacaopoeder die ‘holländische Methode’ en in navolging hiervan komen later in Engeland de termen ‘Dutch process’ of kortweg ‘dutching’ in zwang. Reclamebeleid Een belangrijke volgende fase in de chocoladegeschiedenis staat op uitbreken: rond 1879 wordt in Zwitserland eetbare chocolade uitgevonden. Voor de productie hiervan is cacaoboter nodig en Van Houten slaagt er als grootleverancier in om een ijzeren greep te krijgen op de wereldhandel in dit product, dat aanvankelijk niet meer dan een bijproduct was. De kleinzoon Casparus Johannes van Houten maakt optimaal gebruik van dit tweesnijdend zwaard. Hij voert een vooruitstrevend reclamebeleid dat veel ophef veroorzaakt. De merknaam verschijnt op de meest exotische plaatsen en Van Houten is bijna even bekend om zijn poederchocolade als om zijn reclame. De jaarlijkse omzetten stijgen tot duizelingwekkende hoogten. In 1900 heeft het bedrijf ongeveer duizend mensen in dienst en is ruim negentig procent van de productie bestemd voor de export. In deze periode introduceert Van Houten zijn eerste eetbare chocolade.

Een reclameboot eind jaren twintig van de vorige eeuw ergens in Roemenië.

Van Houten

Cacao- en chocoladefabriek C.J. van Houten & Zn. 1815-1971 Opkomst en ondergang van een wereldmerk Auteur: Peter van Dam Ontwerp: vanrixtelvanderputontwerpers Uitgave: Lecturis & [Z]OO Producties Verschijningsdatum: oktober 2012 ISBN: 978-90-70108-77-9 Prijs: 35 euro Verkrijgbaar in de boekhandel en op www.lecturisbooks.nl

Expositie

Ondergang De negentiende eeuw staat in het teken van het begin en de opkomst, terwijl de twintigste eeuw van de bedrijfsgeschiedenis kortweg is samen te vatten als de ondergang. Debet hieraan zijn de twee wereldoorlogen en de tussenliggende crisis die Van Houten niet goed weet te verhapstukken. Na de Tweede Wereldoorlog heeft de onderneming bovendien geen antwoord op de toenemende mondiale concurrentiestrijd met als gevolg achterblijvende investeringen. Het bedrijf is dan ook een gewillige prooi voor Grace & Co., een Amerikaans concern dat een brug wil slaan naar de Europese markt. Grace & Co. mikt vooral op nieuwe consumentenmarkten. Men heeft (ten onrechte) minder oog voor de handel in cacaoboter en verplaatst de poederchocoladeproductie, de ziel van het bedrijf, naar cacaofabriek De Zaan in Zaandam, die in 1964 door Grace & Co. eveneens is overgenomen. Eind jaren zestig van de vorige eeuw komt Van Houten voor 51 procent in handen van Peter Paul uit de Verenigde Staten; een concern dat in die jaren bekend is van de candybars Almond Joy, Caravelle en Power House. Niet veel later neemt het Duitse Leonard Monheim de wereldlicentie, recepturen, merkgeheimen en patenten van Van Houten over. De Amerikanen houden een vrijwel lege B.V. over en de fabriek in Weesp gaat voorgoed dicht. Sindsdien gaat de erfenis van Casparus van Houten als een hete aardappel over van het ene naar het andere concern. Van Leonard Monheim naar Ludwig Chocolade

‘Van Houten Chocolade en andere Topmerken op affiches’. Dat is de titel van een bijzondere tentoonstelling die van 21 oktober aanstaande tot en met 6 januari 2013 gehouden wordt in het Affichemuseum te Hoorn. Meer dan honderd plakkaten laten zien hoe chocolade- en cacaofabrikanten zich de afgelopen decennia manifesteerden op schitterende affiches. Zoals de titel van de expositie al aangeeft, ligt de nadruk op datgene wat de firma Van Houten aan ‘plakkaten’ heeft geproduceerd. Info: www.affichemuseum.nl

Een kleurenadvertentie uit de ‘Haagsche Post’ door Bernardina Midderigh-Bokhorst, 1925. Zij illustreerde meer dan honderd kinderboeken.

in Aken om vervolgens in 1986 te belanden bij de Jacobs Suchardgroep. Sinds 2000 is de naam Van Houten in het bezit van Barry Callebaut. Wat na bijna tweehonderd jaar resteert is één van de bekendste merknamen ter wereld en hier en daar een verdwaalde chocoladereep met een onherkenbaar logo erop. Een roemloos einde voor een roemrucht chocolademerk.

industrie ➜ pick & mix

Importeur voor suikeroplosolie in de Benelux: Stella Products, Breda Email: stella.products@planet.nl Fax: (0031)076-5657669 Telefoon: (0031)076-5601801 Peijnenburg mag bij de fabriek in Geldrop drie bloemsilo’s van 16,5 meter hoog en een strooptank van 10 meter hoog plaatsen. De gemeente stemde onlangs in met de aanvraag voor een omgevingsvergunning om de plannen te realiseren. Peijnenburg wil de bakkerijen in Geldrop en het Friese Sintjohannesga moderniseren. De fabriek in Geldrop zal zich nog meer gaan toeleggen op de productie van ontbijtkoek. Luxe ontbijtkoeken en per stuk verpakte ontbijtkoekrepen komen voornamelijk van de vestiging in Friesland. Nederland is koploper als het gaat om innovaties met betrekking tot zoutreductie, zo meldt onderzoeksbureau Mintel. In 2011 was negen procent van alle nieuwe voedingsproducten in Nederland verlaagd in zout of zat er helemaal geen zout in. Dat is de hoogste score in Europa; een continent dat mondiaal gezien sowieso voorop loopt in zoutarme NPD’s. In Italië betrof het aantal zoutarme dan wel zoutloze nieuwe producten één procent in 2011, in Frankrijk was dat twee en in Groot-Brittannië drie procent. Dat zijn kleine plussen, maar Mintel constateert dat in de periode 2010 – 2011 wereldwijd het aantal zoutclaims juist met vijf procent daalde. De industrie is zeer behoedzaam in het verlagen van zout, omdat dit de smaak teveel aantast, verklaart het onderzoeksbureau. Weliswaar bestaan er in sommige gevallen zoutalternatieven, maar die benaderen slechts de smaak. Europa nam vorig jaar ruim dertig procent van alle zoutinnovaties wereldwijd voor zijn rekening. Gemiddeld genomen gaat het om twee procent van de NPD’s. Maar zoals gezegd, voert Nederland met negen procent de ranglijst aan. Mintel wijst als oorzaak onder meer op de succesvolle campagne ‘Ik Kies Bewust’.

Personalia Wim Kannegieter is benoemd tot directeur van de Nederlandse Vereniging voor de Bakkerij (NVB). Kannegieter is afkomstig uit de retail. Hij werkte onder meer voor Edah, Kruidvat en Combi Nederland. Sinds 2005 was hij verkoopdirecteur bij franchiseorganisatie United Retail. In de komende periode zet Kannegieter zich in om de overgang van het secretariaat van de NVB per 1 januari 2013 van Rijswijk naar Wageningen in goede banen te leiden. De verhuizing en nieuwe directeur zijn het gevolg van een splitsing met VBZ. Beide organisaties gaan volledig als aparte organisaties verder. Om mogelijke belangenverstrengeling tegen te gaan, is Frans Frederix als voorzitter bij Maxxam vertrokken. Frederix heeft verschillende commissariaten bij bedrijven die aan Maxxam leveren. Recentelijk stapte John Compton, president van PepsiCo, met onmiddellijke ingang over naar de Amerikaans truckstop-exploitant Pilot Flying J. Compton is opgevolgd door Zein Abdalla, de president van PepsiCo Europe. Het vertrek van Compton kwam als een verrassing, want hij was slechts zes maanden presi-

dent van PepsiCo en werd getipt als mogelijke opvolger van de huidige ceo Indra Nooyi. De Nederlander Rob Versloot is de nieuwe topman van het Zwitserse foodconcern Hero. Versloot maakte sinds vorig jaar deel uit van de directie van het bedrijf. De Nederlander Hans Huistra werd benoemd tot executive vice president. Hero is sinds halverwege de jaren negentig eigendom van ondernemer Ahrend Oetker. Hans Voorschuur (44) is benoemd tot chief commercial officer en director Brands bij Bickery Food Group. Hij is afkomstig van GrandFood waar Voorschuur de laatste drie jaar marketingdirecteur was. Daarvoor werkte hij voor Sara Lee Household & Bodycare. Malachy McReynolds, managing director van Elizabeth Shaw, stapt eind dit jaar bij de onderneming op. Daarna zal hij de chocoladeproducent als een soort consultant blijven adviseren. McReynolds is sinds 2000 de managing director van Elizabeth Shaw. Hij wordt opgevolgd door de huidige commercieel directeur, Karen Crawford.

Cacao Conferentie Hoe te komen tot een zo volledig mogelijk duurzame cacao- en chocoladeketen? Dat is de focus van de World Cocoa Conference die van 19 tot en met 23 november in de hoofdstad van Ivoorkust (Abidjan) plaatsvindt. Enkele belangrijke spelers in de cacao- en chocoladesector sponsort het evenement, zoals Barry Callebaut, Cargill, Kraft Foods en Mars. Een aantal medewerkers van deze bedrijven verzorgt

tijdens de bijeenkomst ook een presentatie. Diverse geregistreerde bezoekers zijn onder meer UTZ Certified, Ferrero, Nestlé, Rabobank, Rainforest Alliance, Katjes Fassin en ABN AMRO. De deelnamekosten bedragen bijna 1100 dollar. Dat is inclusief het bijwonen van alle lezingen en documentatiemateriaal, maar exclusief de overnachtingskosten. Meer informatie: http://worldcocoa.agraevents.com.

pick & mix ➜ industrie

Prijs voor Guylian De bekende Zeevruchten en Zeepaardjes van de Belgische chocolatier Guylian, sleepten onlangs een prijs in de wacht: de producten kregen drie sterren van het zogenoemde International Taste and Quality Institute (iTQi). De Superior Taste Award betreft een internationale erkenning gebaseerd op blinde proef-

testen van 120 topchefs en sommeliers. Uit de bijna duizend ingezonden producten voor de Superior Taste Award kreeg twintig procent drie sterren, zoals dus de Zeepaardjes en Zeevruchten van Guylian die in ruim honderd landen worden verkocht. De smaakexperten analyseerden op basis van vijf criteria: eerste indruk, vorm, geur, textuur en smaak. Guylian’s producten behaalden een algemene score van meer dan negentig procent.

De pralinevulling van de bekroonde Zeevruchten en Zeepaardjes wordt nog steeds bereid volgens het oorspronkelijke recept van de bedrijfsoprichter, Guy Foubert. De fijn gemalen, gekarameliseerde en geroosterde hazelnoten worden gemengd met Belgische melkchocolade tot een smeuïge pralinevulling. De schelp van elke Zeevrucht en Zeepaardje is gemaakt van een mengeling van Belgische donkere, witte en melkchocolade.

De gemiddelde Duitser geeft ongeveer veertig procent van zijn besteedbaar inkomen uit aan voeding. Dit blijkt uit verzamelde data van marktvorser GfK Geo-Marketing. In bedragen gaat het bij onze oosterburen dit jaar om gemiddeld 5413 euro per hoofd van de bevolking. Ter vergelijking: vorig jaar was dit 5329. Er wordt dus iets meer aan voeding uitgegeven. De tweede categorie zijn doe-het-zelfartikelen met jaarlijks 586 euro. Daarna volgen kleding, cosmetica en interieurproducten. Albert Heijn, Jumbo en Nettorama verlaagden eind september de consumentenprijs van Mars. Daarmee reageren ze op de opname van multipacks van Mars en Snickers door Aldi. De eerstgenoemde drie supermarktketens zouden de prijsverlaging willen verhalen en daarmee een signaal aan Mars willen geven om niet met discounters in zee te gaan. De prijs van een Mars lag bij de Aldi omgerekend per kilo tussen de 7 en 9,5 procent lager dan bij de drie andere retailers. Albert Heijn heeft inmiddels de prijs voor Mars multipacks met vijf stuks met ruim 10 procent verlaagd tot 1,59 euro. Bij Jumbo komt deze op 1,49 euro en bij Nettorama op 1,25 euro.

Bakkerijtechnologie Petron BV biedt uw bedrijf ondersteuning:

• Realisatie van retail-vragen met betrekking tot productontwikkeling & kostprijsreductie • Product ontwikkeling vanaf lab-schaal en opschaling naar productielijn niveau • Kwaliteitsmanagement • Incompany training: kwaliteitsbewustzijn, product- & proceskennis

Petron BV Petra Kuiper-van de Kletersteeg telefoon: 0318 840080 / 0653 978322 p.kuiper@petron.eu www.petron.eu / www.baking-technology.com

industrie ➜ pick & mix Wie zich meer wil verdiepen in category management gericht op onze productcategorieën, is wellicht geholpen met de Masterclass Category Management Snacks en Zoetwaren die in november aanstaande van start gaat. De opleiding is een samenwerking tussen het SSZ en de EFMI Business School. In vijf middagen en avonden gaan docenten en gastsprekers binnen en buiten de categorie in op het bouwen van succesvolle category management strategieën en cases, zowel in food als out-of-home. Aan welke category management knoppen moet gedraaid worden voor een zo profijtelijk mogelijke business, zo luidt de centrale vraagstelling. Deze vierde leergang van de Masterclass Category Management start op 6 november aanstaande. De overige data zijn 27 november, 8 januari, 29 januari en 26 februari. Tijdens het programma wordt eerst de basiskennis over category management opgefrist en daarna verdiept aan de hand van praktijkvoorbeelden uit de snacksen zoetwarencategorie. Daarbij ligt de focus niet alleen op Nederland, maar eveneens op ontwikkelingen in het buitenland. Bovendien worden leerervaringen uit andere sectoren vertaald naar de snacksen zoetwarencategorie. De deelnamekosten bedragen 2995 euro per deelnemer exclusief BTW, inclusief opleidingsmaterialen. Voor SSZ- en EFMI leden zijn de kosten 2795 euro per deelnemer.

Oproep Mondelez International doet via een open podium een beroep op ingrediëntenexperts om gezamenlijk te komen tot productievernieuwingen. Daarbij draait het om technologieën om minder water in nieuw te bedenken zoetwaren toe te passen zonder de zoetheid of het zoutgehalte te verhogen. Geïnteresseerden kunnen via de website ‘kfcollaborationkitchen. com’ ideeën doorgeven. Mondelez International laat dan vervolgens weten of de adviezen bruikbaar zijn en een verdere samenwerking zinvol is. Op de Engelstalige website valt het verzoek te lezen: ‘We are looking for an ingredient solution to lower water activity of food products without imparting sweetness’. 24

Online strateeg beoordeelt zoetwaren ‘Hee jongens, alles flex? Welkom terug bij een nieuwe review.’ Zo begint de wekelijkse YouTube uitzending van Renato van Bloemenhuis. In het filmpje bespreekt hij vooral nieuwe voedingsmiddelen en onderwerpt ze aan een keuring. Zoetwaren passeren tijdens deze zogenoemde ‘Renato’s Review Show’ geregeld de revue. Denk daarbij aan de Angry Birds van het Zweedse Fazer, nieuwe smaken van Lay’s, nootjes van Duyvis, de mints van M&M’s, een chocoladereep onder het huismerk van Albert Heijn en de Stixi Original van Chio. In een - enkele minuten durend filmpje leest Van Bloemenhuis voor wat er op de verpakking staat, beoordeelt hij de smaak, ruikt er soms aan, noemt de prijs en geeft met een kwinkslag zijn overall mening. Kortom, met een Brabantse tongval is hij de gemoedelijke ‘boy next door’ die op informele en soms licht humoristische wijze de smaak en kraak van onder meer zoetwaren bespreekt. En hoewel Van Bloemenhuis veertig jaar is, spreekt hij de taal van jongeren: de filmpjes vormen een eigentijdse, online vertaalslag van een traditioneel consumentenprogramma op tv.

Doelgroep

“Vrijdag is de vaste dag voor het plaatsen van een nieuw filmpje, maar er zijn weken dat ik er meerdere op YouTube zet”, zegt de online recensent die een kantoor annex tv-studio in Helmond bezit. Hij richt zich vooral op jongeren tussen de 12 en 25 jaar; een doelgroep die hij in woord en gebaar bijzonder goed weet aan te spreken. Maandelijks bekijken 250.000 mensen een filmpje. Ieder nieuwe uitzending levert een paar honderd reacties op. Een ander voorbeeld van zijn online populariteit: zijn review over de drie smaken van de ‘Maak de Smaak’ actie van Lay’s is 40.000 keer bekeken. Ter vergelijking: het filmpje van Lay’s zelf hierover werd 6000 keer gezien.

Google niet zeggen. Maar met de inkomsten kan hij met gemak zijn kantoor betalen, vertelde Van Bloemenhuis recentelijk in NRC Handelsblad. Ook haalde hij de kolommen van Trouw en het Eindhovens Dagblad. De reden: Van Bloemenhuis weet succesvol social media in te zetten en jongeren te bereiken. Die social media bestaan uit meer dan alleen YouTube filmpjes, want hij is bovendien te vinden op Facebook, Hyves, LinkedIn, Twitter en Flickr. “Daarnaast adviseer ik via mijn adviesbureau DigiKnowHow, allerlei bedrijven over het inzetten van marketing binnen social media.” In onze branche is er bijvoorbeeld een samenwerking met candyonline.nl. Zoetwarenfabrikanten zijn echter nog geen opdrachtgever, maar dat lijkt een kwestie van tijd: menigeen in onze branche, en dan vooral de kleinere ondernemingen, is zoekende naar een juiste inzet van social media. “In toenemende mate willen bedrijven het fenomeen toepassen, maar ze weten niet waar te beginnen. Dan komt mijn expertise van pas”, zegt Van Bloemenhuis. “Mijn uurtarief is zeventig euro. Daartoe stel ik een social media plan op of ik neem het bestaande beleid onder de loep. Vervolgens draag ik mogelijke verbeteringen aan. Niet alleen vormen social media dé marketingmethodes van nu en de toekomst, ze zijn bovendien uitstekend te meten: we kunnen precies achterhalen wie, wat, waar en waarom bezoekt”, zegt Van Bloemenhuis die zichzelf omschrijft als vlogger. “Dat is iemand die met videoberichten blogt.” Wie meer wil weten, moet even Googlen op zijn naam.

Google

Vijf jaar geleden begon Van Bloemenhuis filmpjes op YouTube te plaatsen, twee jaar geleden werd hij partner van Google. Voor iedere kijker en voor ieder filmpje krijgt hij van Google betaald. Bovendien plaatst Google allerlei advertenties op zijn YouTube Channel. Hoeveel hij verdient met de samenwerking, mag hij van

“Hee jongens, alles flex? Zo begint de wekelijkse Renato’s Review Show op YouTube.

Can

Zoek het verschil Op het eerste gezicht is er geen verschil te zien. Logisch, want het hele verschil zit â&#x20AC;&#x2DC;m in de smaak. Met ons assortiment kwaliteitsproducten stimuleren wij graag uw creatieve mogelijkheden. Daarom innoveren wij voortdurend. Dat merkt u aan ons breed gamma producten, onze verpakkingsmogelijkheden en aan onze klantvriendelijke, logistieke oplossingen.

SUIKER SPECIALITEITEN

VLOEIBARE SUIKER S

DROGE SUIKER S

. Fondant . Suikerpasta . Decoratiesuiker . Decoratiesuiker . Kleur -en Smaakkaramel . Coatings/vullingen

. Vloeibare suikers . Invertsuikers . Glucose-Fructosestropen (isoglucose) . Mengsels

. Witte korrelsuiker . Geraffineerde suiker . Bloemsuiker & griessuiker . Parelsuiker

Cane Sugar

. Coatings/vullingen . Kandijpoeder (cassonade)

. Kandijsiroop

Cane Sugar

. Rietsuiker standaard raws . Witte geraffineerde rietsuiker . Rietsuikerspecialiteiten

www.tiensesuikerraffinaderij.com

W 25

industrie ➜ pick & mix

Chocoladecombinatie onderzocht Welke dranken combineren consumenten graag met chocolade? Italiaanse onderzoekers zochten het uit. De belangrijkste conclusie is dat menigeen graag een chocolaatje eet tijdens het drinken van koffie, likeuren en port. De keuze hangt wel sterk af van het cacaogehalte in de chocolade. Een flesje donker bier van brouwerij De Dolle Bouwers smaakt vrij goed in combinatie met zeventig procent chocolade, merken de wetenschappers in een artikel op dat is gepubliceerd in het tijdschrift Food Research International. De auteurs schrijven: ‘Some beverages, including balsamic vinegar, coffee, liqueur and Port wine, were more popular and versatile partners for chocolate than others’.

Lindt

Het onderzoek is gebaseerd op metingen onder tachtig consumenten, achttien soorten dranken (onder meer Benedetto mineraalwater en Chivas Regal Whisky) en verschillende chocolades, zoals Lindt Excellence dertig procent en zeventig procent. Nadat de proefpersonen een keuze mochten maken uit een combinatie van chocola-

Tompoes Voor de grammaticaliefhebbers: diverse woordenboeken keuren voor het kleine gebakje de spelling tompoes en tompouce goed, maar dat geldt niet voor Van Dale. Laatstgenoemde taalkundige autoriteit geeft aan dat een tompouce een korte damesparaplu is, terwijl tompoes refereert aan de lekkernij. De verwarring komt, omdat beide woorden teruggaan op één persoon; de Amerikaan Charles Stratton die medio negentiende eeuw leefde. Hij was met slechts 64 centimeter zeer klein van postuur en vergaarde onder het pseudoniem Generaal Tom Thumb internationale bekendheid met zijn zang- en dansoptredens. Ook de Fransen hingen aan zijn voeten en vertaalden zijn bijnaam naar Tom Pouce. Zowel het pseudoniem van Stratton als de Franse vertaling verwijzen naar het sprookje Klein Duimpje. In het Engels heet dit sprookjesfiguur Tom Thumb, in het Frans Tom Pouce.

Napoleon

Volgens de overlevering zou een Amsterdamse bakker als eerste een tompoes hebben gemaakt waarbij hij zich liet inspireren 26

de en een drankje, werd gevraagd wat ze er van vonden en welke smaken overheersten. Daarbij dienden ze de chocolade vijf seconden op de tong te laten smelten, vervolgens de chocolade door de mond te bewegen en deze ten slotte op te eten. Daarbij bleek een meerderheid de Lindt dertig procent chocolade te waarderen in combinatie met koffie, grappa en Lambrusco wijn. Minder smaakvol is de chocolade in combinatie met Belgisch donker bier en rum. De zeventig procent chocolade van Lindt past weer heel goed bij Sauvignon wijnen, Deens donker bier, zwarte thee en rum.

cacaogehalte juist helemaal niet lekker. Tijdens het onderzoek zijn 85 consumenten getest. Daarvan vindt een deel melkchocolade het lekkerst, terwijl de andere groep voor pure chocolade kiest.

Melkchocolade

Een ander onderzoek, gepubliceerd in de Journal of Food Science, maakt duidelijk dat liefhebbers van melkchocolade veel minder snel overschakelen op chocolade met een hoger cacaogehalte. De studie onderstreept wat we allemaal wel weten: consumenten die van pure chocolade houden waarderen eerder en meer een bredere range van bittere chocolade. Bij liefhebbers van melkchocolade is dit beduidend minder het geval. Sterker, die vinden chocolade met een hoog

Veel rode wijnen gaan goed samen met donkere chocolade, melden Italiaanse wetenschappers die diverse combinatiemogelijkheden onderzochten.

De zoetwarensector telt talrijke traditionals en fraaie geschiedenissen. In deze rubriek belichten we een stukje producthistorie. Deze keer een gebakstraditional: de tompoes dan wel tompouce.

lefeuille echter uit twee paneeltjes gelaagd bladerdeeg (in de praktijk niet met duizend, maar met 729 of 768 laagjes; afhankelijk van de slag waarmee gewerkt wordt), met daartussen telkens de crème patisserie en een afwerking van wit glazuur. Soms is hij vierkant in plaats van rechthoekig. door Generaal Tom Thumb. De precieze en sluitende relatie naar het gebakje blijft echter onbekend. Wel helder is dat Stratton in zijn shows een act uitvoerde waarin hij Napoleon uitbeeldde. Vandaar wellicht dat in de Verenigde Staten de lekkernij een Napoleon of kortweg ‘A Nap’ wordt genoemd, daarbij verwijzend naar Napoleon Bonaparte. In andere Engelstalige landen wordt meestal gesproken van een custard slice (custardgebakje) of (in Australië) vanilla slice. In verschillende Europese landen bestaan gebakjes die iets van de Nederlandse tompoes weg hebben. Tegenwoordig tref je een variant in België aan onder de aanduiding boekske (Vlaanderen) of millefeuille (Wallonië en Frankrijk). Feitelijk bestaat een mil-

Eten

Niet alleen kent de tompoes vele vormen en aanduidingen, ook de wijze van eten verschilt. ‘Ruim de helft van alle Nederlanders haalt de roze bovenkant los van de tompoes en eet deze uit de hand, waarna de roomvulling en bladerdeegbodem met een vorkje worden opgegeten. Er zijn gelukkig ook mensen die een hap uit de hele tompouce proberen te nemen (de zogenaamde hamburger-methode). Zo hoort het natuurlijk, maar deze manier is alleen weggelegd voor de echte professionals’, meldt de grootste tompoesproducent van Nederland, Maître Paul. Ten slotte, er bestaat ook een Tom Poes, maar die figuur uit het stripverhaal van Marten Toonder is een woordspelling op tompoes.

J EURGENS B ISCUITFABRIEK B.V., TORENAKKERWEG 12 A , 5735 BG A ARLE -R IXTEL , H OLLAND T ELEPHONE +31 (0) 492 382 228, T ELEFAX +31 (0) 492 381 848 27

industrie ➜ pick & mix

Hoe gaat ‘t met… De man in wiens aderen chocolade stroomt: Onno Bleeker. De voormalige topmanager van Barry Callebaut die samen met - eveneens de vroegere ceo - Patrick De Maeseneire het chocoladebedrijf samensmeedde tot een mondiaal acterende producent met een sterke gourmetbusiness. “Met mij gaat het heel goed, leuk dat je belt. Na decennia in de chocoladebranche te hebben gewerkt, stapte ik ruim twee jaar geleden bij Barry Callebaut

op. Nog steeds volg ik echter de sector op de voet en onderhoud ik verschillende contacten. Bovendien ben ik bestuurder bij Sweet Products, de eigenaar van Baronie en Stollwerck, zodat ik ook langs deze weg op de hoogte blijf van de branche.” “De lichte verbazing die bij sommigen ontstond over de overname van Stollwerck door het kleinere Sweet Products heb ik inderdaad opgevangen. Dit is echter niet relevant, omdat de twee bedrijven bij elkaar passen. Natuurlijk heb je nu binnen Sweet Products aan de ene kant de merken en daarnaast de private labels, maar die bijten elkaar zeker niet. Sterker, ze versterken elkaar. In de verschillende fabrieken kun je heel goed merken en private labels maken. Belangrijk daarbij is wel om je productielocaties te specialiseren, dus een vestiging die zich geheel toelegt op bijvoorbeeld repen, terwijl een andere fabriek zich volledig focust op pralines. Het is een verstandige strategie die Sweet Products hierbij voert.”

Op afstand

Onno Bleeker

Jan Van den Driessche

“Naast mijn advieswerkzaamheden voor Sweet Products, investeer ik met een groep vrienden in bepaalde bedrijven. Een voorbeeld? We participeren onder

meer in een uitzendorganisatie. We blijven als investeerders echter op afstand en bemoeien ons niet met de dagelijkse gang van zaken, maar we volgen het allemaal nauwlettend.” “Over de prestaties van Barry Callebaut ben ik heel tevreden. Het bedrijf blijft toch een soort kind van mij. Samen met Patrick De Maeseneire en vele collega’s hebben we de blauwdruk gelegd voor de huidige organisatie; een onderneming die mondiaal actief is, een behoorlijke gourmetbusiness bezit en bedreven is in het overnemen van de chocoladeproductie bij klanten. Na mijn vertrek is er natuurlijk wel wat veranderd en de handtekening van Massimo Caravaglia is duidelijk zichtbaar. Het bedrijf zet nog steeds voor mij herkenbare stappen voorwaarts onder de bezielende leiding van de huidige ceo, Jürgen Steinemann.” “Ik heb een zeer fijne en boeiende carrière bij Barry Callebaut beleefd, maar na dertig jaar was het welletjes. Er zijn geen zakelijke contacten meer, behalve dat ik nog wel eens oud-collega’s spreek. Oh ja, er is nog één aspect wat ik nu nog gebruik uit mijn Barry Callebaut periode: het mobiele nummer. Dat houd ik aan, zodat ik goed bereikbaar blijf.“

De medegrondlegger van de befaamde Belgische suikerwerkproducent Suikerbakkerij Joris, Jan Van den Driessche, is eind september overleden. Jan Van den Driessche ‘bracht het Brussels familiebedrijf, dat intussen bijna 75 jaar bestaat, aan de top in België en Europa inzake kwaliteitsgom’, meldt de huidige directeur en eigenaar Hans Van den Driessche. Zijn vader Jan Van den Driessche ligt aan de basis van het huidige succes. Laatstgenoemde en in 1922 geboren ondernemer stichtte in 1938 samen met zijn vader, broer en zus Suikerbakkerij Joris. Nog steeds is het bedrijf in handen van de familie, ondanks de lokroep van talrijke grote voedingsbedrijven die de zaak wilden overnemen. De onderneming werd in de vorige eeuw vooral bekend met de zogeheten bruine pector, geproduceerd op basis van vlierbessen die in de streek werden geoogst. Het bedrijf innoveerde verder in de jaren zestig van de vorige eeuw door als eerste Europese suikerwerkonderneming een revolutionaire gietmachine uit Australië te kopen. Suikerbakkerij Joris was ook één van de eerste om natuurlijke ingrediënten, biologisch en suikervrij in gommen te introduceren. In 2009 haalde het bedrijf de Belgische en internationale pers met een wereldrecord: het grootste gommetje in de vorm van Manneken Pis. Het bedrijf wordt sinds 1998 geleid door Hans Van den Driessche die de familietraditie verder door zet. Het bericht van de huidige directeur meldt: ‘Het overlijden van Jan Van den Driessche was niet geheel onverwacht. Zijn gezondheid was de voorbije maanden, na het overlijden van zijn echtgenote Jetje in december vorig jaar, snel achteruit gegaan. Toch zijn familie, medewerkers, klanten en leveranciers heel bedroefd. Mijn vader heeft een stukje Vlaams patrimonium neergezet. Hij was het prototype van de Vlaamse ondernemer: tegenslag motiveerde hem om er nog feller tegenaan te gaan. Suikerbakkerij Joris zal de komend jaren trouwens een aantal nieuwe initiatieven nemen, die perfect passen in de strategie die het bedrijf de voorbije 74 jaar zo sterk gemaakt heeft.’ Jan Van den Driessche, 1922 - 2012

column â&#x17E;&#x153; industrie

De chocoladeketen wordt steeds transparanter! Wat is er al veel veranderd sinds de Groene Sint de Nederlandse retailers onder druk zette om toch vooral over te stappen op duurzame chocoladeletters. Het ondertekenen van het convenant met alle stakeholders in de keten om in 2020 volledig over te schakelen naar gecertificeerde cacao volgde kort op de introductie van Tony Chocolonely slaafvrije chocolade. Sindsdien hebben wij vanuit Nederland voortdurend aan de basis gestaan van projecten om de cacao- en chocoladeketen transparanter te maken en gezamenlijke energie te steken in kwaliteitsslagen. Ronde tafel overleggen met de overheid, ngoâ&#x20AC;&#x2122;s, de vakbond FNV en het bedrijfsleven hebben geleid tot verbeterde normeringstrajecten, tot meer gezamenlijk optrekken en tot nieuw begrip over de complexiteit van de keten, ook in de oorsprongslanden.

Ton Baas, directeur VBZ

Dit is geen reden om tevreden achterover te leunen, maar om proactief te blijven en om te komen tot betere arbeidsomstandigheden, om een duurzamere toekomst voor cacaoboeren te realiseren, grotere zekerheden over de beschikbaarheid van cacao te behalen en betere kwaliteitsnormen te bereiken: ook in het financieel belang van de boer en zijn gezin, en dus eveneens voor ons als zijn klanten. En laten we eerlijk zijn: het product chocolade kent vanuit consumentenoptiek een goede toekomst. Een heerlijk product om je mee te verwennen, een product met vele mystieken op het gebied van voeding & gezondheid, een product waar iedereen even stil bij wordt en een productgroep die soms even niet genoemd wordt als het gaat om gewichtscontrole. Chocolade bezit een historisch verleden vanuit de VOC-tijd, met de haven Amsterdam als kloppend hard voor de opslag en verwerking van de cacaobonen en klinkende namen als Verkade, Droste, Van Houten, Kwatta en Bros. Tja, en ook de opkomst van internationale grootmerken als Mars, Nestle, Kraft, Ferrero en Storck en de teloorgang van de sterke Nederlandse merken die teveel bleven vasthouden aan de tabletten met enkelvoudige smaken en te weinig innovatie lieten zien in het internationale geweld. Wat Heineken is gelukt met bier, daar droomt menig oud-marketeer van Nederlandse chocolade nog van! Maar gelukkig blijven we een stevige rol spelen vanuit onze MKB bedrijven met onderscheidende nicheproducten en onderscheidende huismerken. Ondanks alle hectiek in de keten en alle complexe zaken rondom arbeidsomstandigheden in een politiek moeilijke omgeving, blijft chocolade een product om van te houden. Veel passie, veel vakmanschap, veel innovatie en veel fantastische organisaties! Samen sterker worden door duurzaam te blijven samenwerken: we blijven ervoor gaan! 29

industrie ➜ special cacao & chocolade

“Chocolade is mijn passie, Stevia De Belgische chocoladeproducent Cavalier uit Eeklo is in meerdere opzichten een bijzonder bedrijf. De onderneming lanceerde eind vorig jaar als eerste uit een EU-land duurzaam gecertificeerde chocolade mét Stevia zoetstoffen. Hiermee werd een droom van Felix Verdegem werkelijkheid: de ceo en eigenaar van Cavalier onderkende jaren geleden de mogelijkheden van het ingrediënt. Hij schreef een recent verschenen boek om consumenten meer inzichten te bieden in de uitzonderlijke voedingseigenschappen en zoetkracht van het plantje Stevia. Fairtrade, biologisch, duurzaamheid en evenwichtige voeding vormen belangrijke drijfveren voor de zakelijke keuzes van Felix Verdegem. Minder prominent op de ranglijst staat de ‘return on investment’. “Sinds de oprichting van Cavalier ruim vijftien jaar geleden, is het financiële rendement niet bepaald zeer positief te noemen. Ik bots hierover wel eens met mijn familie, zoals bij de vorig jaar gedane investering voor een enkele honderdduizenden euro’s tellende chocoladelijn. Veel winst maken is niet mijn eerste beweegreden. Ik ben ervan overtuigd dat producten met zoetstoffen uit Stevia bijdragen aan een beter gebalanceerd voedingspatroon. En ja…, uiteindelijk resulteert dit in een hoger rendement, is mijn verwachting. Ik denk dat we aan de vooravond hiervan staan.”

“Steviolglycosiden in de vorm van zoetjes in de koffie zijn geen smakelijke combinatie, dat geldt wel voor de combinatie met chocolade. De zoetstoffen in koekjes? Deze mix is nog niet toegestaan, maar ik heb de koekjes wel geproefd, ze smaakten prima. De bittere nasmaak van Stevia, mocht die ontstaan, komt pas naar voren als je water binnenkrijgt, zoals bij koffie. Waarom? Daarover heeft de wetenschap nog geen flauw idee. Er vinden diverse onderzoeken plaats, maar tot dusverre zonder aanwijsbare oorzaak.” “Veel van de verschillende Stevia-zoetjes zijn gemaakt met maltodextrine. Een andere ‘drager’ voor Stevia is erythritol; Cargill past deze combinatie toe in Truvia. Het voordeel hiervan is dat je dit één-op-één door suikergrammen kunt vervangen: één gram Truvia is een alternatief voor één gram suiker. Bij de combinatie met maltodextrine vindt de vervangingsvergelijking met het volume plaats; deze methode is voor het maken van recepten ingewikkelder.”

Inkoop

Felix Verdegem (37) voltooide een universitaire opleiding in de elektro mechanica en volgde later ook opleidingen in informatica en bouwkunde, maar geen studie over levensmiddelentechnologie. “Dit staat nog wel op mijn verlanglijstje. Ik heb begrepen dat je in Wageningen een open studie kunt doen, dus wellicht dat ik hiervoor op termijn ga intekenen.”

“Geregeld wisselen we van leveranciers van steviolglycosiden. Dat komt, omdat er een enorme evolutie aan leverancierszijde plaatsvindt. In de begindagen kwamen de beste preparaten uit China, hoewel dat land ook slechte kwaliteiten verscheepte. In Azië bestaat evenwel al heel lang ervaring met steviolglycosiden. In Japan bijvoorbeeld is aspartaam nooit toegestaan en vormt Stevia vele decennia een belangrijk zoetmiddel. Er bestaat daarover veel knowhow. Nog steeds kopen we het ingrediënt voor een belangrijk percentage in China in: het land staat borg voor de meest continue kwaliteit. Europa ontbeerde tot voor kort de nodige deskundigheid over en productiecapaciteit van steviolglycosiden, maar de achterstand wordt snel ingehaald. De kwaliteit van Europese aanbieders neemt toe, hoewel producenten nog in een fase van trial & error zitten. Waarin schuilt de problematiek? Steviolglycosiden maken onderdeel uit van een blend, zodat de diverse parameters precies goed dienen te zijn om een prima kwaliteit te kunnen garanderen.”

De chocolade

“De blends van steviolglycosiden voegt Barry Callebaut toe aan onze chocolade. Onze relatie dateert van vijf jaar geleden. Ik was toen al volledig overtuigd van het bijzondere karakter en de toepassingsmogelijkheden van Stevia, maar wist ook dat intensieve zoetstoffen niet eenvoudig zijn te combineren met chocolade. Vandaar dat ik wilde samenwerken met Barry Callebaut om gezamenlijk te komen tot een bulkgrondstof met steviolglycosiden

special cacao & chocolade ➜ industrie

zoetstoffen vormen onze toekomst” die de chocolade voldoende textuur en bite zouden opleveren. Bovendien wilde ik met de zoetstof repen, pralines en zeevruchten maken en dan heb je vullingen zoals ganaches en gelei met daarin steviolglycosiden nodig. De keuze voor Barry Callebaut is gemaakt op een zakelijke basis. Het bedrijf heeft veel kennis over vezels en bezit een belangrijke patentaanvraag. De vezelmix bleek als vulstof voor de door ons te ontwikkelen Stevia chocolade vrij cruciaal.“

Idealistisch

“Ik ben aan de ene kant idealistisch, maar combineer dit met pragmatisme. Mijn passie is om een natuurlijk en lekker chocoladeproduct te maken dat past in een zo evenwichtig mogelijk voedingspatroon.” “Sinds de oprichting van Cavalier in 1996 maken wij chocolade zonder toevoeging van suiker: ‘no sugars added’, luidde het devies. Feitelijk is dit een keuze tegen iets; namelijk tegen suiker. Wij gebruikten als alternatief maltitol. Vijf jaar geleden ging ik bij ons familiebedrijf aan de slag en stelde vast dat ‘tegen iets’ niet het verhaal diende te zijn dat we naar buiten moesten brengen. Ik ben een vrij positief en optimistisch persoon en daarom niet snel ‘tegen iets’. Daarnaast is in de marketing een anti-boodschap lastiger te communiceren. Gebruik je maltitol, dan dien je bovendien steeds te wijzen op mogelijke bijwerkingen, zoals het laxerende effect. Kortom, ik wilde een positieve en eenduidige boodschap. In de steviolglycosiden vond ik het antwoord, maar pas na uitvoerige gesprekken met professor Jan Geuns van de Universiteit Leuven die op wetenschappelijke basis in een vroeg stadium voor toelating van het ingrediënt pleitte.”

De lancering

“Eind vorig jaar verschenen onze Stevia chocolades op de markt met daarin minder dan tien procent polyolen en met natuurlijke vezels, dus geen polydextrose. Daarvoor in de plaats passen we onder meer oligofructose en inuline toe. Het zijn chocolades waarvan wij met eer en geweten kunnen zeggen: deze is lekker en levert geen negatieve effecten op, zoals een laxerend effect. In eerste instantie brachten we pure chocolade met steviolglycosiden,

gevolgd door melkchocolade en ten slotte witte chocolade. De donkere en melkchocolade hebben we verder ontwikkeld voor gebruik in repen en producten met inclusies. We leveren momenteel een volledig assortiment met steviolglycosiden inclusief de vullingen, maar bieden eveneens een chocoladeportfolio met maltitol aan. Laatstgenoemde is in vergelijking met de Stevia chocolades iets prijsgunstiger, zeker voor markten zoals in het Midden-Oosten waar consumenten nog geen kennis bezitten over de meerwaarde van het plantaardige ingrediënt.”

Markt

“Onze Stevia introductie is door de markt vrij goed opgepakt. In België verkopen bijvoorbeeld Delhaize en Spar onze chocolades, in Nederland zijn dat Sligro en de Bijenkorf. We werken voor onze Nederlandse distributie samen met Steviafoods uit Eindhoven. De Duitse omzet ontwikkelt zich zeer succesvol. Dat komt mede, omdat de media in dat land positief over steviolglycosiden berichten, net als trouwens in België. Ik verwacht overigens niet dat veel suikerproducten overschakelen, want het plantaardige ingrediënt is veel meer een concurrent voor intensieve zoetstoffen, zoals aspartaam. Bovendien is de suikerprijs weliswaar hoog, maar de blends van steviolglycosiden en vezels zijn momenteel helaas toch nog duurder. Desondanks, chocolade is voor mij de passie, steviolglycosiden vormen onze toekomst.”

Cavalier & Verdegem De familie Verdegem is van oudsher actief in de veevoedersector en bouw. De familie rolde per toeval de chocolade in. De vader van Felix kocht een oude, leegstaande fabriek met als oogmerk dit te veranderen in een woonblok. Op dat moment wilde een ondernemer actief in maltitol chocolade een deel van het pand huren. De familie ging akkoord, maar uiteindelijk zou de familie de onderneming, toen al Cavalier genoemd, overnemen. In 2007 stapte Felix Verdegem in de zaak en ging hij Cavalier leiden. Een toevalligheid: de al bestaande bedrijfsaanduiding Cavalier is Frans voor ruiter en dat is dezelfde achternaam als een grootvader van Felix Verdegem. Vandaar dat de bedrijfsnaam dezelfde bleef. Bij Cavalier werken momenteel enige tientallen medewerkers. Het sterk geautomatiseerde bedrijf telt twee fabrieken: eentje met twee mouleerlijnen en een vestiging met een enrobeerlijn. 31

industrie ➜ column

In de ramsj

IN FO

Met stijgende verbazing zie ik het gerol over straat tussen leveranciers en de grote retailers. Hoe naïef kun je als retailer zijn dat de brieven geschreven aan je leveranciers in de huidige tijd van social media, snel en overal in de media te vinden zijn. Waar het om gaat, of eigenlijk al helemaal niet meer om gaat, is een ouderwetse manier van zaken doen; iets dat ooit business ethiek werd genoemd. Ik heb het over een periode waar ‘een man een man en een woord een woord’ was. Waar een schriftelijke bevestiging een soort reservewiel in de wagen was en men vaak deze moest zoeken om hem te vinden, laat staan te gebruiken. Kijk…, een stevige onderhandeling is part of de deal. Dat was vroeger niet anders en is van alle tijden. Waar ik persoonlijk grote moeite mee heb, is dat het de laatste jaren mode is om eenvoudigweg op bestaande afspraken terug te komen, én dit met terugwerkende kracht. De bestaande afspraken, die vaak al tot bloedends toe zijn uit onderhandeld, kunnen in mijn optiek onmogelijk nog nieuwe ruimte bieden. Het is echter aan de industrie en aan leveranciers hier mee om te gaan. Jammer is dat het relatie-technisch zeer eroderend werkt, zeker gelet op de publieke opinie die nogal strijdend en weinig homogeen overkomt. Het eenzijdig opleggen van de nieuwe retail-eisen gaat ongetwijfeld gepaard met ‘armpje-drukken gedrag’. Hebben juist de retail en industrie niet een gezamenlijk belang om de consument van zo goed mogelijke producten te voorzien en voor reële prijzen? Moet men niet schouder aan schouder staan in plaats van tegenover elkaar? Mensen, jullie hebben elkaar nodig: een retailer zonder producten is net zo erg als een leverancier/fabriek zonder productie. Zonder suggestief te willen zijn en zeker sans rancune, maar nu de Quote 500 weer verschijnt, valt het wederom op dat de bekende retailfamilies goed zijn vertegenwoordigd, overigens chapeau. Ondertussen krijgt de sympathieke supermarktmanager uit de reclame toch opeens een ander gezicht met zijn ‘hamsteren’. Dat hamsteren kan trouwens een geheel andere betekenis krijgen en wel in het geval van de mondiale schaarste en prijsontwikkelingen van grondstoffen, in het bijzonder cacao. Niet zozeer de kwantiteit, maar de kwaliteit van cacao is een grote

WWW.SMETNEDERLAND.NL email: info@smetnederland.nl

Gastcolumn In deze cacao & chocoladespecial geeft voormalig commercieel directeur bij Barry Callebaut en Hoogenboom directeur Eric-Jan Straathof, zijn mening over zaken die hem bezig houden. Hoewel hij niet meer werkzaam is in de chocoladesector, volgt hij onze branche nog nauwgezet.

Eric-Jan Straathof

bron van aandacht. Er bestaan vanuit de industrie diverse initiatieven en programma’s om verbeteringen te realiseren waar de gehele keten van boer tot consument zijn voordeel van zal hebben. Echter, de schaarste gekoppeld aan een stijgende vraag naar cacao heeft onherroepelijk zijn effect op de prijsontwikkelingen. Immers, hoewel niet wetenschappelijk bewezen maar vaak wel frappant, kan de consumptie van chocolade (cacao) als een soort economische barometer van de conjuncturele ontwikkelingen van een land worden gezien. Chocolade/cacao ofwel goddelijk voedsel (een letterlijke vertaling van de Latijnse naam Theobroma), heeft nog iets bijzonders, en vooral in 2012. U heeft vast gehoord van de fameuze Maya kalender die het einde van de wereld zou voorspellen. Zonder nu in detail te treden over deze vermeende catastrofe komende december, is de profetie over het wederkeren van de god Quetzalcoatl in de vorm van een gevederde slang, curieus te noemen. Deze god van de wind, mais, wijsheid en het leven, was een van de belangrijkste goden. In de mythologie was het deze figuur die het voedsel (cacao) van de goden aan de mensheid schonk als een soort speciale beloning. Zelfs zijn naam ligt aan de basis van de naam chocolade. Het is een soort Spaanse verbastering via Xocoatl naar het ons bekende chocolade. Zou Quetzalcoatl zijn - ooit zeer goed bedoelde - gift willen veiligstellen met als waarschuwing voor de mensheid om haar met eer en respect te behandeling en om deze niet in de ramsj te gooien met terugwerkende korting?

“The one and only company for all your decorations and innovations”

Hoe goed is goed? Goed kan altijd beter. Dat is ons uitgangspunt bij het Cargill Sustainable Cocoa Program. Met dit programma dragen we actief bij aan het verbeteren van het leven van cacaoboeren en hun families. En werken we aan het ontwikkelen van de transparante en duurzame cacaoketen van de toekomst. Door onze proactieve betrokkenheid bij de cacaoteelt, hebben we in de afgelopen tien jaar het fundament gelegd voor dit programma. Onze hoge standaarden zijn daarbij bewezen randvoorwaarden voor kwaliteit. Bovendien hebben we onze krachten gebundeld met professionele partners in cacaolanden, om zo op steeds grotere schaal een blijvend verschil te maken. Veel boeren plukken hier nu al de vruchten van. Doordat hun oogst meer opbrengt, kunnen ze nu investeren in hun eigen land en leefomgeving. Omdat opleiding cruciaal is voor duurzaam succes, zijn wij dit jaar van plan nog eens 60.000 boeren te trainen. Een aantal dat de komende jaren substantieel zal blijven groeien. Door ons wereldwijde netwerk kunnen onze klanten actief aan ons programma meewerken. Daardoor maken we een significante stap voorwaarts en verankeren we de principes van het Cargill Sustainable Cocoa Program in de wereld van cacao en chocolade. Met als eindresultaat: meer gecertificeerde, duurzame cacao en chocolade producten van hoge kwaliteit. Meer weten over hoe wij goede cacao nóg beter maken? Mail ons op cocoa_chocolate@cargill.com.

www.cargillcocoachocolate.com www.cargill.com

industrie ➜ special cacao & chocolade

Verwachtingen en visies over Economen spreken over het lipstick-effect: in tijden van recessie nemen de consumentenuitgaven voor luxe goederen af, maar cosmetica en chocolade blijven doorgaans buiten schot. Vandaar dat in de huidige crisis de chocoladeverkopen mondiaal groeien. Daarin komt de komende jaren geen verandering. Er zijn wel andere trends. Enkele toekomstige chocoladeontwikkelingen belicht. Marktvorsers, leveranciers en producenten houden in de nabije toekomst rekening met een wereldwijd groeiende chocolademarkt van gemiddeld twee procent per jaar. De te verwachten plus is hoofdzakelijk te danken aan de BRIC landen (Brazilië, Rusland, India en China). Vorig jaar waren enkel deze vier landen goed voor 55 procent van de totale mondiale zoetwarenplus in retailwaarde. Brazilië groeit onder meer zeer sterk in seizoenschocolade. Jaarlijks gaan er voorafgaande aan Pasen honderd miljoen chocolade-eitjes over de toonbank. In het andere BRIC land Rusland, kwam vorig jaar de chocolademarkt uit op acht miljard dollar in retailwaarde. Bovendien voorziet menigeen een toename tot en met 2016 van 45 procent. Vooral artisanale premiumchocolade is in het land sterk in opkomst. In China zorgde de brede lactose intolerantie onder de bevolking in eerste instantie voor een trage marktgroei, maar sinds 2009 pluste de markt met veertig procent. Een rapportage van Lindt gaat uit van een groei de komende jaren met dertig procent. Opvallend kenmerk van de Chinese markt: vrijwel de helft van de omzet bestaat uit het cadeausegment. Net als in China, wordt de te verwachten omzettoename in India eveneens in hoge cijfers genoteerd: gemiddeld vijftien procent per jaar. Een specifieke uitdaging voor deze markt is chocolade met een hoger smeltpunt die bovendien lekker smaakt. Vooral Kraft Foods investeert in dit onderzoek. Dat is niet zo vreemd, want chocoladedochter Cadbury controleert zeventig procent van de markt in India.

In China zorgde de brede lactose intolerantie onder de bevolking in eerste instantie voor een trage marktgroei, maar sinds 2009 pluste de markt met veertig procent Kinderen

Naast de BRIC landen, zijn er nog andere regio’s waar chocoladeproducenten groei kunnen boeken. Mexico is een goed voorbeeld. Het land telt ver over de honderd miljoen inwoners met 52 procent onder de twintig jaar; een enorme zoetwarenmarkt. Vandaar dat de laatste jaren tussen de tachtig à negentig procent van de zoetwarenintroducties gericht was op kinderen. Bovendien neemt het besteedbaar inkomen in Mexico toe. Dit geldt eveneens voor delen in Afrika, hoewel suikerwerk in het continent nog voor ligt op chocolade. In het Midden-Oosten is dit ook het geval, maar daar loopt chocolade de achterstand veel sneller in. In volume zijn de Verenigde Staten echter de grootste markt. Belangrijke trends in dit land zijn verassende smaakcombinaties zoals spek (bacon) en choco34

Premiumchocolade blijft in tijden van crisis voor menigeen een betaalbare luxe.

lade en wasabi en chocolade. De groeiende Spaanstalige bevolking zal in de nabije toekomst voor de sterkste groei zorgen, is de verwachting volgens diverse onderzoekers. Gezondheid speelt in de Verenigde Staten een minder prominente rol, in tegenstelling tot de in retailwaarde zeer cruciale en meest verzadigde WestEuropese markt waaronder de Benelux.

Cacaostroom

Naast de kansen in landen en regio’s, vinden er andere ontwikkelingen plaats die wereldwijd de chocolademarkt zullen bepalen. Een daarvan is onmiskenbaar duurzaamheid om niet alleen cacaoboeren een beter leven te gunnen, maar daarbij ook de cacaostroom kwalitatief en kwantitatief te kunnen garanderen. Een andere trend is gepersonaliseerde chocolade ofwel een chocoladeproduct/verpakking die afgestemd is op de individuele consumentenwens. Nestlé neemt hierin het voortouw. Enige tijd terug lanceerde het concern op de Zwitserse thuismarkt een project rondom de gepersonaliseerde chocolade van het merk Maisson Callier, en meer recent voegde Nestlé er een Spaans concept aan toe: Díselo con Chocolate. Dat is de naam van een website waarop consumenten zelf een selectie kunnen maken uit het assortiment Nestlé Caja Roja pralines. De liefhebber maakt een keuze, stelt de verpakking samen, voegt eventueel nog een wenskaartje toe en krijgt vervolgens de aankoop thuisgestuurd.

special cacao & chocolade ➜ industrie

de mondiale chocolademarkt De verpakkingen variëren van 180 tot 900 gram. Volgens de ceo van Nestlé Spanje, Bernard Meunier, is een dergelijke innovatie topprioriteit bij Nestlé. ‘The Díselo con Chocolate initiative illustrates the potential of a growing consumer trend towards customisation and buying products and services online’, zo verklaart hij de beweegreden.

Seizoenschocolade pluste in het verleden en ook voor de toekomst zijn de verwachtingen zeer positief.

Holland Ingredients nieuw pand, nieuwe locatie - natuurlijke kleuren in beweging

Karmijnzuur Annatto Safflower Curcumine Carbon Black Paprika Oleoresins Fruitconcentraten en purees Levering vanaf 1 kg tot 500 kg verpakking

Ketelskamp 8, 7942 KG Meppel, Nederland Tel: +31 (0) 522 241 291 vanos@hollandingredients.nl

Consumenten Een recente studie van KPMG verdeelt de chocolademarkt in drie soorten consumenten. De gemaksconsument (convenience buyer) zorgt ervoor dat chocolade op steeds meer plekken te koop is. Het onderzoek verklaart ook het groeiende aanbod uitdeelverpakkingen vanuit een wens naar meer gemak. Daar horen eveneens slimme verpakkingen bij, zoals de zogenoemde Twist Wrap (zie foto) die Mars vlak voor de zomer in de Verenigde Staten lanceerde. Met de Twist Wrap is een aangebroken candybar eenvoudiger te bewaren, zodat een deel op een later moment is te eten. Volgens Mars realiseert deze verpakking bovendien meer merkloyaliteit. Een ander type consument is, aldus de rapportage, de value buyer ofwel mensen die value for money zoeken, maar daarbij wel voor merken kiezen. Deze consument is vooral te vinden in opkomende markten waar de aankoop van chocolade een relatief groter beslag legt op het huishoudboekje. De meest omvangrijke consumentencategorie is de luxury buyer. Zelfs de duurdere chocolade wordt door deze groep gezien als een betaalbare luxe. Het rapport wijst onder meer op de groei van premiummerken zoals Lindt en Godiva. Laatstgenoemd bedrijf wist in tien jaar tijd de omzet van vierhonderd naar zevenhonderd miljoen dollar te verhogen. Verwacht wordt dat vooral in Rusland en het Midden-Oosten de luxere chocolade verder in omvang toeneemt. Grote chocoladeproducenten spelen hierop in door het ondersteunen van kleinere, artisanale merken, zoals Ethel M. van Mars, Maison Callier van Nestlé en Dagoba en Scharffen Berger van Hershey. Belangrijk is wel om die merken binnen een groot bedrijf uniek en onderscheidend te houden. In de KMPG studie staat: ‘However, large manufacturers with designs on artisan businesses must be careful. Consumers like artisan companies because they are high quality and unique. That uniqueness and independence must remain.’

www.hollandingredients.nl 35

industrie ➜ special cacao & chocolade Individuele smaken

Niet alleen Nestlé gelooft in gepersonaliseerde chocolade. Topmanager Bert Alfonso van Hershey vertelde onlangs min of meer hetzelfde. In een recent verschenen onderzoeksrapport stelt hij: ‘There will be more personalized products as the market seeks to deliver on unique taste profiles. Also, consumers are looking for more permissive, better-for-you alternatives. The digital aspect of personalization is still at an early stage and we will see further investment from manufacturers. The mass market won’t go away, but it will evolve.’ Kortom, wie mikt op de individuele consumentenwens – wat echter een lastige opgave is -, heeft kansen.

Seizoenschocolade

Een ander vooruitzicht is de wereldwijde plussende seizoensmarkt. In West-Europa vindt er een stevige groei plaats, net als in de Verenigde Staten. Vorig jaar steeg in Noord-Amerika de seizoenschocolade in vergelijking met 2010 met 6,4 procent tot 4,9 miljard dollar. Volgens een rapportage van Mintel verschenen er dit jaar

Midden-Oosten Een moderetailer uit de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) genaamd Colors Touch, is zich dit jaar gaan toeleggen op chocolade. Daartoe opende de onderneming in Dubai onder Choco Laty een chocoladewinkel. De eerste flagship store moet worden gevolgd door meerdere winkels, zo luidt de ambitie. ‘As a new entrant into the chocolate market we are aware of the competition but we are confident that Choco Laty will carve a niche for itself soon as a homegrown brand which is made out of a blend of Belgium chocolates and indigenous ingredients like dates from the UAE’, meldt de steenrijke oprichter en eigenaar van Colors Touch, Fuad Abdul Raza Rahma. De winkel illustreert vooral de groeiende belangstelling in de VAE, en omringende landen, naar westerse chocolade. ‘Chocolate consumption in the UAE and the region has been on an upward momentum and we believe that Choco Laty will be a welcome addition to this growing market’, aldus Rahma. Volgens data van Nielsen groeide vorig jaar de chocolademarkt in het Arabische land met 27 procent in waarde en met 14 procent in volume.

mondiaal 45 procent meer nieuwe chocolade paasproducten op de markt in vergelijking met 2011. Ruim 25 procent van alle lanceringen van nieuwe chocoladeproducten in 2011 betrof een seizoensartikel. De meeste vonden plaats in de Verenigde Staten. Daarna komt Groot-Brittannië gevolgd door Duitsland. De seizoensproducten zijn nog minder gevoelig voor een recessie, zo verklaart Mintel de stijgende tendens. Een andere voorspelling is dat vooral de kleinere, margerijke premiumverpakkingen in zowel West-Europa als Noord-Amerika in belang toenemen. Danielle LaChance, de marketingdirecteur bij Lindt USA, merkte hierover onlangs op: “The American palate is becoming increasingly sophisticated, and consumers are consistently demonstrating their appreciation for premium chocolate connoisseurship. Nearly 20 percent of Americans - primarily Baby Boomers, ethnic consumers, higher education, higher income, and younger consumers - seek out gourmet and premium products. This increased demand leaves a gap to be satiated by the true premium brands and products in the premium chocolate category. Still, the premium chocolate segment in the United States remains underdeveloped. While the premium category represents 20-30 percent of sales in Europe, U.S. premium chocolate currently represents approximately 10 percent of sales. The segment seems to be moving into a new cycle of major growth.”

In kracht toenemen

Naast mogelijkheden voor de chocoladesector, bestaan er natuurlijk bedreigingen. Een vrij belangrijke is het toenemende overgewicht waardoor de discussie over een ‘vetbelasting’ geregeld oplaait. Deze kwestie zal niet verstommen, maar juist in kracht toenemen. Vandaar dat bijvoorbeeld in de Verenigde Staten vorig jaar het aantal op kinderen gerichte zoetwarenlanceringen met 62 procent daalde in vergelijking met 2010. Een ander omineus teken: advocaten in de Verenigde staten, die eerder tabaksfabri-

special cacao & chocolade ➜ industrie www.prosweets-cologne.com

DE BESTE KANT VAN DE

ZOETWAREN-

VERVAARDIGING

4 dagenn

aa parallel

de ISM !

kanten aanklaagden, lijken nu hun pijlen te richten op de food business. Er zijn al meer dan 25 rechtszaken gestart. Overigens, ook in een BRIC land als Brazilië neemt het aantal kinderen met zwaarlijvigheid toe en gaan er stemmen op om het probleem via onder meer een vetbelasting een halt toe te roepen.

Gezondheidseffecten

Bovenstaand gevaar is een reden om chocolade weg te halen uit de ‘vette voedingscategorie’ en te positioneren als een meer gezond, functioneel product. Dit verloopt succesvol. Talrijke wetenschappelijke studies onderstrepen de verschillende positieve gezondheidseffecten van chocolade: van een lagere bloeddruk tot een geringer risico op dementie. Desondanks blijft het verlagen van vet een uitdaging. Vandaar dat Mars een groot deel van de merken onder de 250 calorieën per portie wil krijgen. Laatste ontwikkeling is het verdwijnen van de nougatlaag bij Mars Caramel waardoor deze 45 gram wegende candybar nu rond de 200 calorieën bevat. Portieverkleining is vooral in West-Europa en de Verenigde Staten een blijvende ontwikkeling. Het segment bite sizes binnen de chocoladecategorie in Nederland presteert ook dit jaar weer uitstekend; de omzet neemt toe. Een rapport over de mondiale chocolademarkt van KPMG meldt: ‘Sharing bags of smaller bars will become more popular as people seek to limit the amount eaten in one sitting. Average per capita consumption (currently 8 kg in Europe) may drop, although overall consumption is likely to rise as the global middle class mushrooms.’ Anders gezegd, misschien daalt bij ons de gemiddelde chocoladeconsumptie, maar wereldwijd blijft die toenemen.

DE INTERNATIONALE TOELEVERINGSBEURS VOOR DE ZOETWARENINDUSTRIE KEULEN,

27. 01 T/M 30. 01. 2013 Efficiënte processen. Intelligente oplossingen. Creatieve ideeën. Aantrekkelijke outfits en geraffineerde ingrediënten. De ProSweets Cologne presenteert u het complete toeleveringsspectrum van de zoetwarenindustrie. Beleef inspiraties en noviteiten voor uw toekomstige marktsucces. Verdere informatie vindt u op de website www.prosweets-cologne.com. Hier kunt u ook uw gratis toegangskaart reserveren.

RS Vision Expo BV Excl. Vertegenwoordiging van Koelnmesse in Nederland Weena 246, 3012 NJ Rotterdam Tel. 00 31 (0) 10 - 2064850, Fax 00 31 (0) 10 - 2019555 tickets@koelnmesse.nl, www.koelnmesse.nl www.rsvisionex po.nl

PSC13_94x270_NL-Consudel.indd 1

25.09.12 10:05

industrie ➜ interview

Vernieuwingen in chocolade Hoe ga je als mondiaal acterende chocoladeleverancier om met een stijgende vraag naar chocolade en hoe kan je als gevestigde waarde in een complexe markt innoveren? Een gesprek met Patrick Hautphenne, vice president Food Manufacturers Europe North bij Barry Callebaut over het belang van R&D en duurzaamheid. Staat de Europese chocolademarkt als gevolg van de economische crisis onder druk? “Ja en nee. In het derde kwartaal groeide onze Europese omzet met bijna vier procent, terwijl de totale markt met een kleine twee procent toenam. Het vierde kwartaal vond een bijzonder sterke inhaalbeweging plaats: juni, juli en augustus gaan als uitstekende maanden de boeken in. Dan betreft het echter Noord-Europa. In Nederland, België, Duitsland en Scandinavië steeg de omzet flink, terwijl het zuiden van Europa duidelijk achterbleef. De economische toestand in het zuiden is een belangrijke verklaring, maar niet de enige. Vorig jaar telde juni bijvoorbeeld een extra

werkdag. Daarnaast sloten we in 2012 diverse leveringscontracten met klanten, zoals met Unilever. Overigens ligt onze winstgevendheid in lijn met de omzetontwikkeling. Die rendabiliteit zit ‘m vooral in het hogere segment en de basischocolade waaronder discount en private label. Het brede middensegment staat al jaren onder druk. Opvallend is dat zelfs in de huidige economische situatie de consument blijft zoeken naar chocoladeverwennerij. Chocolade is en blijft een affordable luxury. Voor alles bestaat echter een grens, want in Zuid-Europa loopt de omzet terug.”

Patrick Hautphenne: “Met de overname van de Spaanse notenleverancier la Morella nuts begin dit jaar, kregen we toegang tot een rijk en premiumassortiment noten waarmee we onze salesactiviteiten versterken. “

Komt de grootste bedreiging voor de chocolademarkt uit de beschikbaarheid van cacao? “Ongetwijfeld, de hoeveelheid en kwaliteit van cacao vormen voor onze branche de uitdaging. Enige tijd terug organiseerden wij in Zwitserland het forum Chocovision om de toekomst van de chocoladesector te belichten. Meest belangrijke conclusie: iedereen in de keten beseft dat we gezamenlijk voor duurzaamheid dienen te gaan. Dat gevoel leefde al bij menigeen, maar is versterkt. Iedereen is opnieuw wakker geschud. Voor Barry Callebaut is de beschikbaarheid van cacao van levensbelang, want we houden ons uitsluitend met chocolade bezig. Belangrijke andere aanbieders zijn ook actief in andere grondstoffen.”

interview ➜ industrie Dreigt er een tekort? “Nemen we geen stappen, dan zou er de komende jaren een mondiaal tekort aan cacao kunnen ontstaan van ongeveer één miljoen ton ofwel een kwart van de wereldoogst. Vandaar dat we sinds de millenniumwisseling allerlei initiatieven ontplooien om de beschikbaarheid te verhogen. Meest recent is ons project Cocoa Horizons om onder meer de kwaliteit van cacao naar een hoger plan te tillen, het volume van gecertificeerde cacao uit te breiden en de samenwerking met lokale coöperaties te verbeteren.” Is in Ivoorkust, de grootste cacao-exporteur in de wereld, de meeste winst te boeken? “Ivoorkust is momenteel het belangrijkste cacaoland, terwijl de gemiddelde opbrengst van een boer in dat land kleiner is in vergelijking met andere gebieden. Concreet: een cacaoboer in Ivoorkust produceert vierhonderd kilo per hectare. In Azië is dat ruim boven de duizend kilo. De cacaoteelt in Ivoorkust is enorm kleinschalig georganiseerd. Een boerenfamilie van pakweg zeven mensen produceert momenteel gemiddeld twee zakken cacaobonen per maand. Daar kunnen ze niet van leven. Voor ons de taak om dit te verbeteren.”

“Voor Barry Callebaut is de beschikbaarheid van cacao van levensbelang, want we houden ons uitsluitend met chocolade bezig” Wereldwijd groeit de vraag naar chocolade: er ontstaat uiteindelijk toch een tekort, ondanks alle inspanningen. Is dat te sceptisch? “Ik denk het wel, ik ben uiteindelijk een optimist. Als we allemaal ons werk doen, lossen we het probleem op. Ondertussen blijft de cacaoprijs de komende jaren volatiel.” Welke chocoladetrends zijn er en in hoeverre spelen gezondheid en natuurlijke ingrediënten hierbij een rol? “Bij onze klanten merken we de laatste jaren een opmerkelijk stijgende vraag naar premiumchocolade. Zo vallen onze Kameroenchocolade en Terra Cacao range in de smaak, waarbij we samen met lokale boeren in Kameroen en Ivoorkust nieuwe cultivatie-

en fermentatietechnieken hebben ontwikkeld. Onze klanten geven bovendien aan dat consumenten de meerwaarde van originechocolade inzien en steeds vaker hiernaar vragen.” “Daarnaast merken we dat natuurlijke ingrediënten aan belang winnen. Onze R&D afdeling speelt op deze trend in met de ontwikkeling van bijvoorbeeld chocolade met Stevia extracten of Sweet by Fruits; een chocolade gezoet met enkel natuurlijke fruitsuikers. Tijdens het innovatieproces wordt bovendien rekening gehouden met het toenemende aantal allergieën, zoals een lactose- of melkintolerantie. Zo ontwikkelden we een zeer goede lactosevrije melkchocolade, zodat consumenten met een dergelijke allergie kunnen genieten van een overheerlijk stukje melkchocolade.” Barry Callebaut investeert in de margerijke gourmet business. Bestaat het gevaar dat de prijsontwikkeling van chocolade voor gourmet in vergelijking met die voor de industrie teveel uit de pas gaat lopen? “We hebben een duidelijke klantensegmentatie in beide business units en die vragen bijgevolg een andere servicebenadering, en dus ook specifieke producten die afgestemd zijn op de verschillende noden. Elk merk in gourmet (Cacao Barry, Callebaut en Carma) heeft een eigen identiteit en bezit een apart product portfolio. Je kunt onze gourmet business niet zomaar één op één vergelijken met onze industriële klanten. De gourmet brands spelen tevens in op kleine en gebruiksvriendelijke verpakkingen, wat niet aan de orde is in het andere geval. Voor onze industriële klanten zijn wij zeer sterk in klantspecifieke recepten. Iedereen wil zich onderscheiden en daar speelt onze R&D een belangrijke rol bij.” Recent namen jullie het Spaanse notenbedrijf la Morella nuts over. Wat betekent dit voor jullie business? “De overname van la Morella nuts onderstreept onze strategische intenties om onze marktpositie in aangrenzende producten voor zowel onze gourmet business als voor onze industriële klanten te versterken. Steeds meer klanten vragen naar combinaties van chocolade en noten. Dankzij de verwerving van la Morella nuts kunnen we een breed spectrum notenproducten van uitmuntende kwaliteit aanbieden, zoals amandelnoten, hazelnoten, maar ook speciale noten zoals cashew, pecannoot, pistache en macadamia. “

toeleveranciers ➜ actueel Tasteva is de nieuwe steviavariant van het Britse Tate & Lyle. Het concern belooft dat met de plantaardige zoetstoffen het suikergehalte in voeding met minimaal vijftig procent is te verlagen. Soms zijn zelfs hogere percentages mogelijk, afhankelijk van de toepassing en de maximaal door lokale regelgeving toelaatbare gehaltes, stelt de ingrediëntenfabrikant. Tasteva stevia-zoetstof biedt volgens Tate & Lyle-onderzoek ‘een zuivere zoetheid en een duidelijk smaakvoordeel ten opzichte van Reb A 97 en andere stevia-ingrediënten’. “Dit zonder de bittere, dropachtige nasmaak die vaak samengaat met andere zoetstoffen op steviabasis”, aldus het bedrijf. Steensma breidde recent het verkoopteam uit met Bastian Dijkstra. De in de bakkerijbranche ervaren Dijkstra gaat zich vooral focussen op industriële bakkerijen en daarbij het assortiment van Steensma/Damco onder de aandacht brengen. Lennard Haeck is onlangs aan het managementteam bij Puratos Nederland toegevoegd. Binnen marketing is Cindy van Amelsfoort met acht jaar marketing & communicatie ervaring in (pet)food begonnen als category marketeer. Sander Denneboom leidt het ambachtelijke team als sales manager en is ervaren in de foodsector. In het zuidwesten van Nederland is Ricardo Wanders gestart als account manager. Marco van Scheijndel versterkt het team van baktechnische adviseurs. Beiden zijn na de middelbare vakschool Wageningen geruime tijd werkzaam geweest in de ambachtelijke sector. De ruim ervaren Gerard van der Hoek richt zich op R&D Banket. Bart Veendrick tenslotte ging onlangs van start als supply coördinator. Ander nieuws is dat Puratos recentelijk de BRC certificering met een jaar verlengde. “Dit betekent dat ons certificaat op BRC 6 niveau met een jaar verlengd is voor onze productie locatie in Zevenbergen, waar wij het leeuwendeel van onze droge ingrediënten voor de Nederlandse bakkerijsector maken,” aldus Wim van der Giesen, Manager QA/QC bij Puratos.

Gelatine wordt duurder Hoe hoog de prijsstijging uitvalt, zullen de salesmedewerkers aan klanten duidelijk maken. Maar dat gelatineleverancier Rousselot de tarieven gaat verhogen, is helder. De Belgische dochteronderneming van het Nederlandse vleesconcern Vion, heeft te maken met een schaarste aan dierlijke botten en huiden waar de gelatine van wordt gemaakt. Bovendien, aldus Rousselot, zorgen EU maatregelen weliswaar voor een beter dierenwelzijn, maar daardoor lopen de kosten op. Vandaar dat het voor onze branche belangrijke ingrediënt in prijs toeneemt. Die stijging zal gemiddeld tussen de vier à vijf procent bedragen, afhankelijk van de afname en de soort gelatine. Zo is de groei van gelatine gemaakt van varkenshuiden met gemiddeld twee procent iets geringer.

De prijsstijging is dit kwartaal ingegaan en volgt op een eerdere verhoging in het voorgaande kwartaal. Overigens waarschuwt Rousselot dat in de toekomst de gelatineprijs naar een nog hoger niveau groeit. ‘These availability issues are likely to become even more severe going into the next year. Therefore prices are foreseen to go up significantly again for 2013’, aldus het bedrijf in een bericht.

Gelatine, een belangrijk ingrediënt voor onder meer winegums, wordt duurder.

Subsidie voor gezonder brood Het Nederlandse biotech bedrijf Dyadic Netherlands ontvangt een bedrag van ruim 140.000 euro als onderdeel van het begin oktober begonnen EU-initiatief ‘HealthBread Project’. Dyadic Netherlands is een in Wageningen gevestigd R&D-bedrijf van het Amerikaanse concern Dyadic International Inc. Laatstgenoemde richt zich op enzymen voor onder meer de voedingsindustrie. Doelstelling van het HealthBread Project is te komen tot meer voedingsrijke, gezondere broden. Het betreft een initiatief tussen bakkerijen, onderzoekers en ingrediëntenleveranciers. De coördinatie is in handen van TNO. Enkele deelnemers zijn Kampffmeyer Food Innovation (Duitsland), Bäckerei Ripken (Duitsland), Bäckerei Welter (Duitsland), Bakkerij Kamstra (Nederland), Nederlands bakkerij Centrum en Meester Bakker Uljee (Nederland). Het initi-

atief is overigens een vervolg op het in 2010 gestarte HealthGrain Forum om na te gaan hoe meergranen kunnen bijdragen aan een betere smaak, textuur en gezondheid van broden. De EU steekt in totaal één miljoen euro in het vervolgprogramma HealthBread.

Hoe te komen tot gezonder brood? De EU trekt geld voor een antwoord op deze vraag uit.

Biologische ingrediënten In lijn met de plussende verkoop van biologische voeding in de EU, noteren leveranciers van biologische ingrediënten eveneens groeiende omzetcijfers. Volgens het in dit segment acterende Britse onderzoeksbureau Organic Monitor, zijn er tussen de diverse Europese landen wel grote verschillen. Groot-Brittannië bij-

voorbeeld blijft achter, terwijl in Frankrijk en Nederland biologische voedingsingrediënten een duidelijk stijgende lijn vertonen. In Italië en Zwitserland is er ook groei, maar gering. ‘Other countries like the Netherlands and France have continued to show double-digit growth’, meldt Organic Monitor in het rapport.

actueel ➜ toeleveranciers

Holland Ingredients: natuurlijke kleuren in beweging De afgelopen jaren maakte Holland Ingredients een mooie groei door. Hierdoor is het in september jongstleden vijf jaar bestaande bedrijf uit zijn jas in het Friese Wolvega gegroeid. Vandaar dat de onderneming begin oktober verhuisd is naar een nieuw, eigentijds en groter pand in Meppel van 650 vierkante meter. Dat was voorheen in Wolvega 150 vierkante meter. Verder beschikt Holland Ingre-

dients over 2000 vierkante meter grond voor een mogelijk toekomstige uitbreiding. De nieuwe locatie telt een gekoelde palletopslag voor temperatuur gevoelige kleurstoffen. Het pand is bovendien ingericht voor FSSC 22.000 en GMP+ certificering. Het nieuwe adres van Holland Ingredients is: Ketelskamp 8, 7942 KG Meppel. Tel. 0031 (0) 522 – 241.291, fax: 0031 (0) 522 - 500143

Streep onder consumentenchocolade Barry Callebaut zette recent definitief een streep onder de consumentenchocolade. Eerder verkocht de chocoladeleverancier het Duitse Stollwerck aan Sweet Products, meer recent ging de laatste resterende fabriek van consumentenchocolade over in andere handen. Het gaat om de voormalige Nestlé fabriek in de plaats Dijon. De vijf nieuwe eigenaars zetten de vestiging verder voort onder de naam Chocolaterie de Bourgogne. Directeur en mede-eigenaar hiervan is Philippe de Jarcy, de voormalige ceo van de Duitse chocoladefabrikant Hahne. Chocolaterie de Bourgogne begint met een omzet van ongeveer tachtig miljoen euro en

278 medewerkers. Doelstelling is om de omzet de komende vier jaar met vijftig procent te verhogen naar 120 miljoen euro. Daartoe richt het bedrijf zich op exportmarkten in Europa, Noord-Amerika, Zuid-Amerika, Rusland, China en India. Een onderdeel van de overname is dat Barry Callebaut gedurende een periode van vijf jaar 12.000 ton vloeibare chocolade jaarlijks aan Chocolaterie de Bourgogne gaat leveren. Overigens opende Barry Callebaut onlangs in Mexico de veertiende chocoladeacademie. Deze locatie maakt onderdeel uit van een vorig jaar gesloten samenwerking met Chocolates Turin.

BANKETFABRIEK

“HET SLUISJE” B.V.

Holland Ingredients verhuisde onlangs van Wolvega naar een nieuwe, grotere locatie in Meppel.

Partners in Verpakken De blikspecialisten uit Apeldoorn, The Box, hebben zich recent aangesloten bij de verpakkingsclub Partners in Verpakken. Laatstgenoemde is een samenwerkingsverband van specialistische bedrijven die elkaar aanvullen, waardoor een totaalpakket in verpakkingen, machines en apparatuur ontstaat.

n o o ! w d e e G Go

• Herderlaan 12 • 3851 BD Ermelo • Nederland • Tel.: +31(0)341-55 20 16 • Fax: +31(0)341-56 11 44 • www.sluisjebanket.com • e-mail: info@sluisjebanket.com •

De nieuwe blauwe bakken van metaal detecteerbare kunststof. 920051_SLUISJE_adv_195x135.indd 2

41 12-01-2009 8:11:8

toeleveranciers ➜ bedrijfsportret

Kwestie van smaak! Innovatie en kwaliteitsverbetering in de voedingsmiddelenindustrie biedt juist nu kansen in een tijd van toenemende concurrentie en een groeiende wereldmarkt. Grote marktkansen liggen er op het terrein van voeding en gezondheid. Hier liggen ook de belangrijkste behoeften van consumenten. Onderzoek heeft uitgewezen dat slechts één op de zeven introducties slaagt. Gemiddeld wordt maar de helft van alle aangeboden nieuwe producten op de schappen toegelaten. Innoveren is dus geen gemakkelijke opgave. De belangrijkste vraag lijkt daarom hoe bedrijven het slagingspercentage van hun innovaties kunnen verbeteren. Een van de belangrijkste oorzaken is dat de smaak van het nieuwe product niet voldoet aan de verwachting van de consument. Puratos werkt voortdurend aan nieuwe introducties. Alvorens deze als ingrediënt aan bakkers, banketbakkers en/of chocolatiers worden verkocht, worden deze intern en vervolgens door consumenten getest op het gebied van smaak en positionering. Puratos maakt hiervoor gebruik van haar unieke Sensobus.

Sensobus

De Puratos Sensobus is in feite een compleet uitgerust laboratorium op wielen waar experts sensorische analyses uitvoeren. Puratos onderzoekt zo de zintuiglijke voorkeuren van consumenten op het gebied van bakkerijproducten. Onderzoek met de Puratos Sensobus geeft duidelijk inzicht in de voorkeur, behoefte en verwachting van de Nederlandse consument.

Respondenten krijgen er proefproducten voorgeschoteld om hun mening te geven over uiterlijk, smaak, geur, textuur en zelfs de klank (knapperig geluid of niet) van een product. Zo wordt de voorkeur van een steekproef van de doelgroep achterhaald. Aan de hand van de resultaten kan bepaald worden welke producten de beste match met de consument opleveren, nog voor ze op de markt zijn gebracht. Hetgeen het slagingspercentage van een nieuw product aanzienlijk vergroot. Door regelmatig consumentenonderzoek in de Sensobus slaagt Puratos erin op de hoogte te blijven van voortdurend veranderende voedingstrends en smaakontwikkelingen, overal ter wereld. Puratos heeft inmiddels wereldwijd al ruim 115.000 meningen verzameld.

bedrijfsportret ➜ toeleveranciers De Puratos Sensobus heeft wereldwijd ruim 115.000 consumentenvoorkeuren onderzocht.

“In drie dagen hebben we bijna 500 meningen verzameld. We houden producttesten en stellen vragen over hun levensstijl, om zo tot een juiste afspiegeling van onze doelgroep te komen. Puratos maakt geen eindproducten. Echter, wij zijn ervan overtuigd dat het ontwikkelen van relevante kwaliteitsingrediënten begint bij de consument. Vanuit consumenteninzicht kunnen wij onze ingrediënten aanpassen op hun smaak en behoeften,” aldus Mieke.

Sensobus onderzoek in Muiden

Van 11 tot en met 13 september 2012 stond de Sensobus [bij de Maxis] in Muiden. Hier zijn een aantal banketproducten getest. Volgens Mieke Rovers-Lenssen, Marketing Manager Puratos Nederland en eindverantwoordelijke voor het Sensorisch onderzoek, geeft het onderzoek een duidelijk inzicht in de voorkeuren van de Nederlandse consument en zijn de uitkomsten cruciaal voor geslaagde marktintroducties en verdere uitwerkingen van een product. Opzet en resultaten van het onderzoek: • Drie soorten naturel cake; resultaat: significante voorkeur qua textuur voor één soort; bovendien vindt de consument dit product lekkerder en heeft 67% aangegeven bereid te zijn om het product te kopen. • Twee soorten naturel cake met verschillende voedingswaarden; de consument heeft geen bijzondere voorkeur. Deze resultaten geven ons richting het product op voor de consument relevante wijze verder uit te ontwikkelen. • Twee soorten New York Style cheesecake; resultaat: significante voorkeur één soort; bovendien vindt de consument het product van haar voorkeur lekkerder en is ruim 67% bereid het product te kopen. 43

toeleveranciers ➜ special cacao & chocolade

Koersuitbreiding Henk Koenen Chocolate Technology Henk Koenen kent de branche, weet de ins en outs over de techniek en bezit een groot netwerk. Hoe is zo iemand binnen het bedrijf te vervangen? Voor de zoon van Henk, Wiet Koenen, is dit een opgave. Hij heeft ambitieuze plannen voor de opvolging van zijn vader, de oprichter van Henk Koenen Chocolate Technology.

Vader en zoon Koenen bij een eigen machine. “Naast onze eigen wielmachines voor artisanale verwerking, zullen we ons in de toekomst ook steeds meer richten op de (semi) industriële chocoladeproducenten.”

“Menigeen beweert de uitvinder van de wielmachine te zijn, maar die vondst mag toch echt op mijn conto worden bijgeschreven”, zegt Henk Koenen (65) van de in Gilze gevestigde leverancier van chocolademachines. De opmerking zonder enige grootspraak illustreert zijn passie voor chocoladetechnologie die hij met de paplepel binnenkreeg. Zijn vader richtte ooit vormen- en machineleverancier JKV op, wat staat voor Jan Koenen Verster. Het bedrijf bestaat nog steeds. Henk Koenen besluit in 1985 een eigen onderneming te starten. Vanaf het

Vertegenwoordigingen Het Brabantse bedrijf Henk Koenen werkt al geruime tijd samen met het Britse KeyChoc. De budgetlijn van laatstgenoemde bestaat uit twee modellen voor een kleinschalige productie en voor demonstraties: een wielmachine voor acht kilo en een exemplaar voor vijftien kilo. De professionele lijn telt een wielmachine voor manuele temperering voor dertig kilo (Vomachoc30) en eentje voor zestig kilo (Vomachoc60). Beide bezitten een triltafel, verwarmde aftapkraan en zijn uit te breiden met een in eigen huis gemaakte glaceerlijn en truffelband. De belangrijkste en snelst groeiende partner is Selmi (zie afbeelding) met onder meer een uniek twaalf kilo exemplaar. Het zogenoemde ‘Performance’ assortiment telt diverse modellen. Denk daarbij aan 44

prille begin legt deze zich toe op chocolademachines. Henk bouwt ze, verzorgt de service en het onderhoud. In de loop der jaren vergaart de onderneming een flinke naamsbekendheid in België en Nederland.

Continuïteit

Een van de zonen van Henk, Wiet, treedt medio 2008 toe tot de zaak. Henk is verantwoordelijk voor de techniek, terwijl Wiet zich meer toelegt op de verkoop. “De komende tijd moeten we een tempereermachine met doseerfunctie voor twaalf kilo (Selmi One) tot en met de Selmi Top met een capaciteit van zestig kilo. Accessoires (truffelmachines, koeling, warmkasten, glaceermachines en snijmachines), maatwerk en chocoladevormen complementeren het aanbod van Henk Koenen Chocolate Technology.

special cacao & chocolade ➜ toeleveranciers

Alfabet De bekende tweehonderd grams chocolade blokletter vormen zijn nu bij Henk Koenen verkrijgbaar in kadervormen van 275 x 135 millimeter voor de komende Sinterklaas. Het volledige 26-letterige alfabet (dus ook Q, X en Y) is verkrijgbaar in duurzame polycarbonaat vormen van het bekende standaard formaat. Het betreft de letters A tot en met Z van circa tweehonderd gram per stuk als traditionele blokletter met verticale arcering aan de bovenzijde. Tot voor kort waren de blokletter vormen enkel verkrijgbaar als handvorm. Met de introductie van de 26-delige serie kadervormen, biedt Henk Koenen gebruiksgemak. Naast de verwerking met de hand op dezelfde wijze als de bonbonvormen, zijn met dit type de chocoladeletters op geautomatiseerde productielijnen te verwerken. De lettervormen zijn geschikt om te verpakken in standaard chocoladeletter verpakkingen zoals de GK-1 doos. De vormen zijn uit voorraad leverbaar en de prijs is afhankelijk van het aantal. Naast de gewone chocoladeletter vormen, is er van de tweehonderd grams letter S, ook een gespiegelde versie leverbaar. Met deze vorm kan de chocolatier gelijktijdig gieten en decoreren.

echter enkele knopen doorhakken”, vertelt Wiet. “Mijn vader blijft op de achtergrond aan het bedrijf verbonden, maar wordt minder actief. Om de continuïteit te borgen, is het belangrijk om keuzes te maken. Daarbij denk ik aan het aannemen van een jonge, enthousiaste medewerker die de technologische aspecten van de chocoladeproductie voor zijn rekening neemt, mede het visitekaartje van het bedrijf kan zijn en verder wil doorgroeien. Tja…, punt is echter: waar vind ik een dergelijk schaap met vijf poten?”

Service

Daarbij speelt nog een ander aspect een rol. De huidige tempereermachines liggen qua prijs niet meer zover uiteen met die van de wielmachine. Naast de zelfgemaakte en zogenoemde Vomachoc wielmachines, vertegenwoordigt Henk Koenen Chocolate Technology de kleine low-budget KeyChoc machines en de hoogwaardige chocolademachines van het Italiaanse familiebedrijf Selmi, zoals tempereermachines, glaceerlijnen, truffelmachines en koeltunnels voor zowel kleine chocolatiers als grote producenten.” Wiet: “We zullen uitgroeien van fabrikant naar een combinatie van producent en handelsonderneming en ons toeleggen op vertegenwoordigingen. Anders gezegd: de insteek kan zijn om nog meer aandacht te besteden aan onder meer het complete portfolio van Selmi. Overigens, klanten kunnen voor het onderhoud en de service altijd bij ons terecht, ook in de weekeinden. Service vormt het kenmerk van het bedrijf. Vandaar dat we bijvoorbeeld nieuwe machines bij klanten zelf leveren, opbouwen en pas weggaan als deze helemaal naar tevredenheid functioneert.“ 45

Ingezonden… ‘Met belangstelling heb ik het voorwoord van Alex van Hoof in de Consudel (september 2012) gelezen over de prijsstijgingen van de grondstoffen. Deze ontstaan mede door inefficiënt gebruik van granen ten behoeve van diervoeding, aldus de heer Van Hoof. Bij deze wil ik de lezers van Consudel erop wijze dat de Intensieve Veehouderij (I.V.) enkel dat deel van de granen gebruikt, dat niet toepasbaar is voor de humane consumptie. Dat zelfde geldt overigens ook voor een gewas als soja.

Biobrandstoffen vormen een goed alternatief, maar zijn financieel minder interessant. Daarbij ook nog eens zwaar gesubsidieerd. Indien de I.V. deze producten niet meer mag of kan verwerken, ontstaat er geheel ander probleem. Waar blijven de restanten? Momenteel verwerkt de veehouderij miljoenen tonnen vochtrijke en droge grondstoffen uit de levensmiddelenindustrie. Tevens is zij belast met de verwerking van de nu al onvermijdelijke bijproducten uit de biodieselindustrie: Tarwe gistconcentraat (nat) of DDGS (gedroogd). TGC wordt nu al met bootladingen getranspor-

teerd! Zonder deze afzet, zal menige producent van zowel levensmiddelen als biodiesel haar deuren sluiten in Nederland. Zij kunnen niet zonder afzet richting o.a. kippen, koeien en varkens! De toenemende veestapel in de wereld is een gevolg van toenemende welvaart en bevolkingsgroei. De veestapel inkrimpen, lost dus feitelijk geen probleem op, maar creëert een nieuw probleem.’ Jack Nijsen Directeur Nijsen/Granico BV

buyers guide confectionery ingredients

Natural Ingredients Confectionery Functionality

Gum Arabic Quick Gum, Quick Fibre acacia fibre, Agar-Agar, Honey, Organic Honey and Agave Syrup, Licorice Extract Confectionery Performers Quick Coat, Quick Gloss plus, Quick Shine, Quick Sol, Quick Glanz, Quick Lac, Quick Oil, Quick Coll, Quick Sour, Quick Chew

Hier kan uw advertentie staan! Voor meer informatie neem contact op met Consudel: 0031-(0)493-321415

Norevo GmbH, Schnackenburgallee 50, 22525 Hamburg contact@norevo.de Tel. +49 40 537979-0 www.norevo.de

Verpakkingsmachines World’s largest supplier of rebuilt/ upgraded and used form-fill-seal machines (Rovema, Bosch, Sandiacre etc.) and fillers (Ishida, Yamato, Rovema, Webb etc.) PLEASE VISIT US AT WWW.DLPACK.COM specialists in form-fill-seal machines

Distributieweg 20 (Weststad III) 4906 AD OOSTERHOUT nL Postbus 241, 4900 AE OOSTERHOUT nL

DL PACKAgIng B.V. T +31 162 484 910 F +31 162 484 920 W www.DLPACK.com E info@DLPACK.com

Mengers & Kneders

buyers guide chocolade- en suikerwerkmachines

Base Coop s.r.l.

verpakkingsmachines

2400 AB 2400 2400 AB AB E-mail: info@olman.nl www.olman.nl E-mail: E-mail: info@olman.nl info@olman.nl www.olman.nl www.olman.nl

weeg- en kookinstallaties, zoetwarenindustrie

ASJOCONSULTANTS ASJOCONSULTANTS ASJOCONSULTANTS

e-mail: confectionery@terbraak.hosokawa.com

bakkerijmachines

MACHINERY VERHOEST NV MACHINERY VERHOEST- NV MACHINERY - NIEUW EN GERENOVEERD ASJOCONSULTANTS

-- NIEUW EN GERENOVEERD NIEUWmengers t VEMA-MIXERS: INDUSTRIELE en kneders: COLLETTE, TONELLI, MOLTENI, KEMPER,

tDIOSNA.. t VEMA-MIXERS: VEMA-MIXERS:INDUSTRIELE INDUSTRIELE mengers mengers en

e-mail: confectionery@terbraak.hosokawa.com

e-mail: e-mail:confectionery@terbraak.hosokawa.com confectionery@terbraak.hosokawa.com

kneders: COLLETTE, TONELLI, MOLTENI, KEMPER, kneders:lijnen, COLLETTE, TONELLI, MOLTENI, t Komplete wafels, biscuiteriën, chocolade.... DIOSNA.. DIOSNA.. art of processing t Bakkerij-en voedingsmachines, ovens, bake-off,The .... Ambachtenstraat 17 tSALVA, lijnen, biscuiteriën, t Komplete Komplete lijnen, wafels, wafels, biscuiteriën, WP, BONGARD, HOBART, SIGMA,chocolade.... OPTIMAT, 8870 Izegem - België KEMPER, DIOSNA, .... 0032(0) 51/31.39.29 tTOPCLEANER, ovens, t Bakkerij-en Bakkerij-envoedingsmachines, voedingsmachines, ovens, bake-off, .... Tel:Ambachtenstraat 17 fax: 0032(0) 51/31.42.89 SALVA, WP, BONGARD, HOBART, SALVA, WP,nieuw BONGARD, HOBART, SIGMA, SIGMA, OPTIMAT, E-mail: 8870 info@verhoest.com Izegem - België t Grote stock en tweedehands!! TOPCLEANER, KEMPER, DIOSNA, TOPCLEANER, KEMPER, DIOSNA, .... .... Grote showroom! Proefbakkerij.

Tel: 0032(0) 51/31.39.29 www.verhoest.com fax: 0032(0) 51/31.42.89

fax: 0032(0) 51/31.42.89 tt Grote stock nieuw en Grote stockbv, nieuw en tweedehands!! tweedehands!! info@verhoest.com Verduyn Camplaan 22a, 2103 GW Heemstede, Tel: +31E-mail: 23 5290240, info@verduyn.nl

Grote Groteshowroom! showroom! Proefbakkerij. Proefbakkerij.

www.verhoest.com

Chocolade- en suikerwerkmachines; verpakkingsmachines; weeg- en kookinstallaties, zoetwarenindustrie

The art of processing and packaging www.verduyn.nl

The art art of of processing processing and and packaging packaging www.verduyn.nl The The art of processing and packaging www.verduyn.nl Verduyn bv, Camplaan 22a, 2103 GW Heemstede, Tel: +31 23 5290240, info@verduyn.nl

H&C Verduyn bvba, Miksebaan 240, 2930 Brasschaat, Tel: +32 3 6501150 info@hcverduyn.be

Verduynbv,bv,Camplaan Camplaan22a, 22a,2103 2103GW GWHeemstede, Heemstede,Tel: Tel:+31 +3123 235290240, 5290240,info@verduyn.nl info@verduyn.nl Verduyn Verduyn bv, Camplaan 22a, 2103 GW Heemstede, Tel: +31 23 5290240, info@verduyn.nl

H&CVerduyn Verduynbvba, bvba,Miksebaan Miksebaan 240, 240, 2930 2930 Brasschaat, Brasschaat, Tel: +32 3 6501150 info@hcverduyn.be H&C H&C Verduyn bvba, Miksebaan 240, 2930 Brasschaat, Tel: +32 3 6501150 info@hcverduyn.be

Mixing the finest brown flavours 48