driemaandelijks: oktober, november, december 2019 vijftiende jaargang nr. 57 Afgiftekantoor: 2400 Mol 1, P 602688 Afz.: “Ons Huis”, Bresserdijk 4, 2400 Mol
PB- PP B- 16197 BELGIE(N) - BELGIQUE
inhoud
Dag bezoekers, vrijwilligers en sympathisanten van Ons Huis Het was deze namiddag weer volle bak ontspanning in de Robianozaal van de Rozenbergschool. Als de Sint langs komt dan is er leuks te beleven voor kinderen en kleinkinderen en dan is er ongedwongen ontspanningstijd voor ouders en grootouders: één groot familiefeest. Zo’n feest vergt voorbereiding: bijna alle vrijwilligers worden ingeschakeld, we kunnen rekenen op de steun van de Rozenbergschool en van Sint Lutgardis. De leerlingen van de eerste graad van de Rozenbergschool zorgden ervoor dat de Sint over voldoende middelen beschikte om voor alle kinderen een leuk cadeautje te bedenken. Zij hadden in de maand oktober, tijdens hun bezoek aan Ons Huis, heel goed geluisterd naar de uitleg die Lea, Petra en Mia hen verstrekten over onze werking. Vanaf het begin van dit schooljaar hebben de leerlingen van het 7e jaar Kinderzorg van het Sint-Lutgardisinstituut de animatie van deze jaarlijkse happening voorbereid. Een
Voorwoord 2
grote merci aan iedereen die meewerkte, directieleden en leerkrachten van de betrokken scholen niet te vergeten.
Ons Huis
4
Onlangs vertoefde ik enkele weken in Congo. Er werd mij
Over Armoede
6
tellen over de werking van Ons Huis. Congolezen trokken
Tips 10 Coververhaal: Bouwteam
11
Kalender 12 Nieuws 17 Varia 26 Colofon 28
daar gevraagd of ik ter plaatse ook eens iets wou en kon verongelooflijk grote ogen toen ik vertelde dat ook in België armoede in stijgende lijn gaat. De la pauvreté en Belgique: incroyable! Als ik het regeerakkoord van onze nieuwe Vlaamse regering er grondig op nalees dan heb ik de indruk dat zelfs onze nieuwe regering niet weet dat armoede bestaat in Vlaanderen en dat armoede zelfs niet afneemt. De regeerverklaring heeft het over excelleren maar op basis van de voorliggende tekst wordt ze excellent gebuisd voor het onderwerp armoedebestrijding. Deze regering heeft duidelijk niet de bedoeling om te excelleren inzake armoedebestrijding en dat is niet alleen spijtig, dat is onaanvaardbaar. De regeerverklaring zorgde voor veel onzekerheid, twijfels, teleurstelling… woede bij mensen die zich inzetten voor een betere wereld voor iedereen.
2
voorwoord Deze regering heeft duidelijk niet de bedoeling om te excelleren inzake armoedebestrijding en dat is niet alleen spijtig, dat is onaanvaardbaar. Velen vreesden dat een opstand van de armoede verant- Het winkeltje werd verruimd. Ons Huis kan nu aan mensen woord en noodzakelijk zou worden… maar die vrees werd die het moeilijk hebben een heuse winkelruimte aanbieden enigszins getemperd door een mededeling van minister met zelfs een pashokje dat door Lea en Jef ingebouwd werd. Beke (we hebben dan blijkbaar toch een minister bevoegd En toch … toch zijn wij ervan overtuigd dat nog te weinig voor armoede) dat de subsidiëring van de verenigingen mensen die het moeilijk hebben de weg naar Ons Huis-winwaar armen het woord nemen overeind blijft.
keltje niet kennen. Ons winkeltje wil geen tweedehandswin-
Enerzijds een oef van opluchting maar de vrees dat armoe- keltje worden zoals er al meerdere zijn in Mol. Ons winkeltje debestrijding onvoldoende aandacht en middelen zal krij- wil aan mensen die het moeilijk hebben degelijke kleding gen blijft onverkort overeind.
(en speelgoed) tegen een erg lage prijs aanbieden. Ons win-
Universiteitsprofessoren en sociale wetenschappers luid- keltje is geen weggeefwinkel wel een plaats waar mensen den de alarmklok inzake stijgende armoede maar beleids- kunnen kiezen en kopen. politici bleven -voorlopig?- doof!
Wie over een VTP (vrijetijdspas) beschikt is er welkom maar
ook doorverwijzingen door OCMW, ziekenhuis, schooldirec-
Maar het leven gaat verder. Totaal onverwacht moesten wij ties zijn welkom. definitief afscheid nemen van onze vriend Paul Geudens. Het medeleven met de familie was groot zowel bij de begroeting Wat nog dit werkjaar (2019/20) te gebeuren staat is de inals bij de uitvaartdienst van Paul. Ons Huis zal hem missen. terne verbouwing. We scheppen een mogelijkheid om de Onze vaste deelnemer aan het onderwijsoverleg op het NTA living te verruimen, we zorgen ervoor dat men rechtstreeks in Brussel is niet meer! Zijn familie en vrienden treuren.
van de gang naar de keuken kan zonder langs de living te
Ook andere bezoekers van Ons Huis maken moeilijke tijden moeten passeren, we zorgen voor een betere isolatie van de mee inzake gezondheid: wij wensen hen allemaal goede ruimte achter de living (er is daar al wel een betere verlichmoed in hun streven naar een betere gezondheid.
ting) en ook moet de blokhut op de binnenkoer opgeschoven worden.
Op 17 oktober, dag van verzet tegen armoede, trok in Geel, We hopen dat de aannemer er snel aan begint. Het gemeenHerentals, Turnhout en Mol een solidariteits-fakkeltocht tebestuur steunt ons in deze verbouwingsactiviteiten waardoor de straten. Veel volk in Mol. Dank aan de bezoekers en voor onze dank. vrijwilligers van Ons Huis die wel aanwezig waren; oproep Als alle verbouwingswerken ‘afgerond’ zijn dan organiseren aan diegenen die er dit jaar niet bij waren om er volgend jaar wij een ‘officiële’ opening waarbij we veel mensen, organisawel bij te zijn!
ties en verenigingen kunnen bedanken voor hun steun. Dat zit er in 2020 aan te komen.
Carla, Françoise, Miek en Ralf bereidden in aula Heyduin een mooi herdenkingsmoment voor overleden familiele- Binnen enkele weken worden de kerstpakketten uitgedeeld. den en vrienden voor: spijtig dat er zo weinig interesse was. We kunnen ook dit jaar weer rekenen op steun van buitenHerdenken van wie ons ontvallen is zullen we blijven doen: uit: serviceclubs en personeel van (handels)zaken staan ook ook in 2020. Met weinig of veel aanwezigen!
dit jaar paraat. Zonder steun van buitenuit zou Ons Huis niet kunnen doen
Belangrijk aandachtspunt tijdens dit werkjaar: op voorhand wat we nu wel kunnen aanbieden. (tijdig!) verontschuldigen wanneer men niet aanwezig kan zijn Nieuwjaar staat voor de deur, het is nog wel een beetje te op een activiteit. Driemaal afwezig zonder verontschuldiging vroeg maar ik wens iedereen een excellent nieuw jaar. betekent schorsing en heeft gevolgen voor sinterklaascadeau, kerstpakket, nieuwjaarsetentje. Men zegge het voort.
Gust 3
ons huis 6 criteria Verenigingen waar armen het woord nemen, werken volgens 6 criteria, die vanuit de verenigingen (en de mensen in armoede) tot stand gekomen zijn. De 6 criteria gelden ook alls criterium om erkend te worden door de Vlaamse overheid.
emancipatie
een gezamenlijk thema kunnen
Op 24 september was er een terug werken de komende periode. kom moment met het centrum Op 20 november gingen Tinne voor basiseducatie voor de cursis- (stagiair) en Petra naar de startverten die de cursus leren budgette- gadering van het project ‘Laat je ren volgden. De cursisten koppel- tanden zien’, van Baldemore. Het den terug wat ze met de opgedane project werd kort voorgesteld. Het kennis gedaan hadden.
zal lopen over 18 maanden en er
1. Armen verenigen zich
worden twee projectmedewerkers
Op 24 oktober trokken we met een 3. Werken aan maatschappelijke
aangeworven. Er werd nagedacht
twintigtal bezoekers naar de to- structuren
over welke partners er in de stuur-
neelvoorstelling van KWB Hulsen. Op 16 september ging Petra naar groep moeten zetelen. Het was weer een ontspannende het Getouw voor het lokaal netwerk vrije tijd. We bespraken wat 4. Dialoog en vorming
avond.
Op 26 oktober kwamen de bezoe- we de komende jaren willen doen Op 17 september vergaderde Pekers en de vrijwilligers van Ons voor sport, cultuur en vrije tijd.
tra met de Spaak-coördinatoren in
Huis samen in aula de Heyduin Op 1 oktober kwamen we nog een Mol. voor een herdenkingsmoment.
laatste keer samen met het Fak- Miek, Leo, Fons en Petra vergader-
Op 27 november kwamen Sinter- keltocht comité. We overliepen het de op 19 september in Ons Huis klaas en zwarte Piet langs op ons draaiboek en maakten de laatste met ‘Spaak’. De partners van ’t Pact jaarlijks Sinterklaasfeest. Zij maak- afspraken.
kwamen langs. We evalueerden sa-
ten een 50-tal kinderen, samen Op 2 oktober ging Petra naar het men de voorstellingen Chasse Pamet hun ouders en grootouders, sociaal huis voor het WORM over- tate en Carré Curieux. De volgende leg, ze maakte daar reclame voor voorstelling die op het programma
weer reuzen blij.
de fakkeltocht en samen werd het staat in samenwerking met ’t Pact
2. Armen het woord geven
forum WORM voorbereid.
Drie leerlingen van Rozenberg S.O. Stagiaire Tinne en Petra gingen kwamen langs op de kringvergade- naar het dagelijks bestuur armoering van oktober. Zij gaan hun G.I.P. debeleid we bogen ons daar over (geïntegreerde proef) maken in de meerjarenplanning armoede. samenwerking met de bezoekers Op 18 november gingen Tinne (stavan Ons Huis. Ze zullen met een giair), Carla en Petra naar het netbeperkt budget kookworkshops werk vrije tijd. We bespraken daar organiseren en kwamen luisteren het nieuwe meerjarenplan en hoe naar de wensen/ bevindingen van er vanuit het OCMW kan toegezien mensen in armoede.
worden hoe er meer mensen toe-
Op 21 november spoorden Marc, geleid kunnen worden naar vrijeAnn, stagiair Tinne en Petra naar tijdspas en vrijetijdscheque. Ook Brussel voor het Forum van het dachten we verder na over de uitNetwerk Tegen Armoede. Samen rol van de UITpas. bogen we ons over de volgende Op 19 november vergaderden meerjarenplanning. We dachten Tinne (stagiair) en Petra met de samen na over waar het netwerk SPAAK coördinatoren in Ons Huis. de komende vijf jaar moet werken. We bereidden er de SPAAK vergaWerken 4
aan
maatschappelijke dering voor en bekeken of we rond
Voor het eerst in jaren kon ik mijn hart luchten. In het begin was dat erg moeilijk, maar stap voor stap lukte het.
ons huis
is Titus in mei 2020, we kijken er al kookles volgen. Annemie, zal starvast naar uit. Meer info volgt nog.
ten met de hobbyclub.
De medewerkers van de VDAB Op 10 oktober hadden we een kwamen langs om de werking van persactie om ons vernieuwd twee“Ons Huis” te leren kennen.
dehands winkeltje voor te stellen.
Petra gaf een vorming over armoe- De burgemeester en het schepende en de werking van “Ons Huis” college waren ook van de partij. aan de VIVA vrouwen in het Volks- Een welgemeende dank ook voor huis.
hun want zonder steun van de ge-
In de week van 21 oktober stonden meente was dit niet mogelijk geMia, Lea en Petra de verschillen- weest. de klassen van de Rozenberg te woord. Naar jaarlijkse gewoonte zetten de leerlingen, leerkrachten en directie zich weer heel erg in om de bezoekers van Ons Huis een geslaagd Sinterklaasfeest te geven. Op 21 oktober kwamen de leerlingen van het Sint Lutgardis instituut op bezoek in Ons Huis. Petra gaf uitleg over armoede en de werking van “Ons Huis” en samen bekeken we de voorbereidingen van het Sinterklaasfeest. Op 23 oktober ging Petra naar forum WORM met als thema: Inspraak en participatie in de lokale omgeving. Op 14 november kwamen 8 personen langs van het langdurig zorgteam netwerk GGZ Kempen. Zij kwamen kennis maken met de werking van Ons Huis. De Open werkgroep van november vond plaats bij het JAC en het CAW. We kregen een uitleg over hun werking en wie er terecht kan. Ook de drughulpverlener van Mol, Andy, stelde zichzelf voor. Er waren een 8-tal deelnemers.
6. Armen blijven zoeken In september hadden Mia en Petra
kennismakingsgesprekken
met Anja en Annemie. Anja gaat 5
ons huis
Brief Cois Beste bezoekers van Ons Huis Zo’n 7 jaar geleden startte ik met de socio-emotionele begeleiding van jongeren in Ons Huis. Velen vonden de weg naar mij. Sommigen kon ik helpen, anderen minder. De begeleidingsmomenten verliepen steeds in
Nu ben ik op een punt gekomen dat de begeleiding van de volwassenen, in combinatie met de jongeren, me boven het hoofd groeit en de begeleiding van de jongeren in het gedrang komt.
wederzijdse verstandhouding en in een rustige sfeer, ook naar de ouders van deze jongeren toe. Dit was en is nog steeds een fijne ervaring. In de loop der jaren kwamen, in onderling overleg met Nele Jacobs, ook een aantal volwassenen naar het kamertje op de eerste verdieping. Met veel toewijding en begrip heb ik ook hen kunnen begeleiden en ondersteunen. Nu ben ik echter op een punt gekomen dat de begeleiding van de volwassenen, in combinatie met de jongeren, me wat boven het hoofd groeit en daardoor de begeleiding van de jongeren in het gedrang komt. Daar het hoofddoel van mijn inzet in Ons Huis precies naar die jongeren toeging, lijkt het mij normaal de begeleiding van de volwassenen te beÍindigen. Zo kan ik me weer volledig richten op de destijds afgesproken doelgroep. Ik weet dat dit voor sommigen onder jullie misschien hard aankomt, maar ik ben het land niet uit. Er zal nog altijd wel plaats zijn voor een babbeltje en een schouderklopje als we mekaar tegenkomen, maar een vaste begeleiding of een periodieke ondersteuning zit er niet meer in. Dus vanaf 1 januari 2020 kunnen jullie nog altijd terecht bij Nele in Ons Huis. Bedankt voor jullie vertrouwen Çois Noot In de begeleiding van de jongeren komt een kleine, praktische wijziging. In de plaats van een zitdag om de twee weken zal er maar 1 vaste zitdag per maand meer zijn. (De regeling volgt vanaf februari 2020.) Als er in tussentijd problemen opduiken, kan men steeds via het secretariaat een afspraak maken met mij. In de maand januari 2020 zal er voorlopig geen zitdag zijn. Doch ook in deze maand kan je een afspraak maken met mij via het secretariaat van Ons Huis.
6
ons huis
Ons Huis met een artikel in Rondom Magazine i.v.m. de uitbreiding van ons Winkeltje.
17 Oktober Fakkeltocht Eerst was er een bespreking, dat was best saai. Daarna waren er leuke liedjes. Na de liedjes gingen we vertrekken. Ik heb het grote spandoek mee helpen dragen. We gingen naar het Lokaal Diensten centrum en toen we daar aankwamen mochten we soep en een sandwich eten. Het was een hele leuke avond. Ik hoop dat er volgend jaar nog meer mensen zijn. ―Groetjes Alina 12 jaar
7
ons huis
Sinterklaasfeest Ons Huis Het is in een leuke omgeving met een mooie aangeklede zaal. Leuke activiteiten, goed dat er aandacht geschonken wordt aan ouders en kinderen. Het is wel jammer dat er niet zoveel opkomst was. Het zijn wel lekkere koffiekoeken en belegde broodjes. Heel goed dat er zo goed gewerkt wordt met kinderen. De intrede van Sint en Piet was heel leuk. De kinderen hebben veel snoep kunnen rapen en dat was leuk dat Piet ook aan de tafels bracht. En een dikke knuffel voor de mensen die dit allemaal hebben klaar gezet en voor de organisatie. Proficiat aan alle helpers. ―Amja en Carla
8
ons huis
Lieve Paul, Jij was iemand uit de duizend. Jij stond altijd voor ons klaar. Al had-
Overlijdensberichten
den we het niet gemakkelijk, maar met jou lach en zot doen bracht je
We denken aan Emma Cuypers die jarenlang de drijvende
ons altijd aan het lachen. Ook in de
kracht was achter de Rozenbergschool.
kookgroep zullen wij altijd aan jou denken. Zo lang ik leef zal ik je niet
We namen afscheid van onze goede vriend Paul Geudens.
vergeten. Bedankt Paul, rust zacht. Mijn beste vriend!!!
Veel sterkte aan Marleen van Olmen met het afscheid van
―Monika
haar stiefvader Karel Vandingelen (Jacky).
Tekst Mia uitvaart Paul Een brandende kaars. Een bloemstuk op tafel. Het zal stil zijn. Onze kringvergadering was zonder jou heel anders. Jij was altijd een lachende vaste bezoeker, heel bezorgd om iedereen. En soms, nog voor onze vraag goed en wel gesteld was, was jij al bereid om te helpen . Je wist ook heel goed wie nood had aan “Ons Huis” en deed dan een goed woordje voor hun. Het hart op de goede plaats. Dat allemaal maakt dat wij je erg gaan missen, bij al onze activiteiten. Die mooie herinneringen leggen nu een dekentje rond ons verdriet. Paul je hebt het heel goed gedaan. Heel de ploeg van “Ons huis” is fier op jou maar we hebben verdriet om je plots en veel te vroeg heengaan. Vaarwel Paul, in onze gedachten ben je er nog altijd! ―Mia
Afscheid van een vriend Paul lachende Paul die altijd vrolijk was. Ook bij ons in de kookgroep was hij altijd behulpzaam. Voor iedereen stond hij klaar en zo’n goede persoon is er plots niet meer. Niemand die dit kon voorspellen. We wensen zijn familie, vrienden en kennissen veel sterkte in deze moeilijke tijden. We zullen je missen vriend, rust in vrede. ―De kookgroep Vicky
9
tips Kerstboodschap voor 2019 We weten allemaal dat het heerlijk is om te geven. Toch ge- Geven aan een ander, is geven aan jezelf ven we veel minder dan we kunnen geven, omdat we den- Als jij graag een liefdevol persoon wilt zijn, en dolgraag je ken dat geven geld kost. Maar dat is een groot misverstand. liefde zou willen delen, dan is geven een geschenk aan jeVrijgevig zijn is helemaal gratis!
zelf. Want alleen door te geven zul je jezelf kunnen ervaren
Ieder jaar draait de kerstboodschap om het delen van liefde. als de liefdevolle persoon die je zo graag wilt zijn. Als het erMaar geven staat rond de kerst namelijk vooral in het licht varen van positieve emoties (of geluk) je doel is, dan verrijk van materialisme. Het lijkt te draaien om spullen en het uit- je je eigen leven door deze gevoelens niet alleen bij jezelf, geven van veel geld.
maar ook bij anderen op te wekken.
Toch kun je ook veel geven zonder geld te spenderen aan Simpel gezegd: als jij gelukkig en liefdevol wilt zijn, dan spullen. En deze manier van geven blijkt meestal de meest kun je dit bereiken door je liefde te geven en je geluk te waardevolle, zowel voor jezelf als voor de ontvanger.
delen. Alles wat je doet heeft uiteindelijk een weerslag op jezelf. Hoe meer liefde jij deelt, hoe mooier jouw leven zal
Geven kost geen geld - Geven maakt gelukkig.
worden.
Het gekke is alleen dat veel mensen ‘geven’ associëren met ‘zelf minder hebben’. Die gedachte is niet vreemd, omdat het Deel, geef en geniet overal waar je komt hele idee van iets weggeven in onze cultuur vaak direct wordt Luister naar iemands problemen. Geef hem of haar je volle gekoppeld aan het geven van geld, of dingen die geld kosten.
aandacht. Luister liefdevol zonder te oordelen.
En hoewel het delen van je materiële rijkdom een onder- Breng tijd door bij iemand die eenzaam is. Geef geld aan deel kan zijn van vrijgevigheid, is dit zeker niet de kern.
een goed doel, lach met je collega’s, bewonder iemand. Uit je dankbaarheid voor de dingen die mensen voor je doen,
Deel een gratis geschenk
laat blijken dat je ze waardeert. Geef complimenten die je
De mooiste dingen in het leven kosten geen geld. Naast geld echt meent. zijn er namelijk nog vier andere waardevolle geschenken Ga liefdevol om met mensen, ga van het goede uit. Ga op die je kunt delen met mensen:
zoek naar het goede in ieder mens, en waardeer deze ei-
Je volle aandacht
genschappen.
Je tijd
Stop liefde in alles wat je doet en deel je geluk, niet alleen
Je liefde
rond de kerstdagen, maar iedere dag, ieder uur, het hele jaar
Je waardering of bewondering
door dat is de echte kerstgedachte.
Deze vier geschenken zijn gratis, en tegelijkertijd zeer schaars in onze wereld. Ze zijn stuk voor stuk zeer gewild maar Fijne kerstdagen vreemd genoeg niet voor iedereen beschikbaar. En dat terwijl Bron: So chicken.nl ze kosteloos kunnen worden gemaakt door ieder mens.
10
coververhaal
Jef is degene uit het bouwteam met de gouden handen, Gust en ik hebben meer “stylo-handen”.
Het Bouwteam Wie laatst in Ons Huis was heeft het misschien al gemerkt: er wordt verbouwd dat het een lieve lust is. Het winkeltje, dat te klein werd, verdubbelde in grootte via een deur naar een extra garage. Twee lichtkoepels zorgen voor natuurlijk licht, en er is nu zelfs een paskamer! En er zijn nog meer plannen in voorbereiding. In gesprek met het trio achter de bouwwoede: Jef, Marc en Gust, over de plannen die er nog aan komen en over wat hen drijft.
Doen jullie al die werken zelf? Jef: ‘Nee, een aannemer voert de grootste werken uit, kleinere dingen en een deel van de afwerking doen we zelf. Af en toe werk ik samen met andere vrijwilligers of bezoekers van Ons Huis, maar het liefst werk ik als er niemand is, in alle rust.’
Marc, wat doe jij precies in het bouwteam? Hoe kom jij bij Ons Huis terecht, Jef?
Marc: ‘Jef is degene uit het bouwteam met de gouden han-
Jef: ‘Mijn vrouw Lea is al heel lang vrijwilligster bij Ons den, Gust en ik hebben meer “stylo-handen”. Toen in 2003 Huis. Als er iets moest gebeuren, zoals meubels verhuizen Ons Huis van de overheid een officiële vzw moest worden, of iets repareren, hielp ik vaak mee. Toen Ons Huis introk vroeg Ali Tjonk - de vrouw die Ons Huis oprichtte - om dat in in de Bresserdijk, hebben we de oude garage omgebouwd goede banen te leiden. Toen ben ik begonnen met de boektot een winkeltje en zijn we oude schappen gaan halen bij houding en de financiële administratie, en dat doe ik nu nog de vakbond in Brussel. Omdat dat winkeltje te klein was altijd. Ik heb er mee voor geijverd dat een instelling het huis - steeds meer mensen kwamen er kleren kopen, en ook aan de Rozenberg kon kopen, zodat we het winkeltje konsteeds meer inwoners van Mol en omstreken kwamen den uitbreiden.’ kleren brengen - hebben we dat winkeltje nu uitgebreid met de garage die ernaast ligt. Samen met mijn vrouw heb Je bent net terug van een heel bijzondere reis. Vertel eens? ik stevige winkelrekken besteld, die we ondertussen mon- Marc: ‘Toen ik op pensioen ging, had ik het plan opgevat om teerden.’
te voet van Mol naar Compostella te wandelen, in Spanje. 11
JANUARI ma
di
FEBRUARI wo
do
vr
za
zo
1
2
3
4
5
ma
di
wo
do
vr
za
zo
1
2
7
8
9
14
15
16
21
22
23
28
29
kerstvakantie
6
7
8
9
10
11
12
3
4
5
6 FR
FR
13
14
15
16
17
18
10
19
11
12
ENG
20
21
22
23
ENG
24
25
26
17
18
19
FR
27
28
29
30
13
20 FR
24
31
25
26
27
ENG krokusvakantie
Franse les FR
Naailes 2
Koken
donderdag elke 14 dagen
maandag elke 14 dagen
van 18-20 h
Engelse les ENG
van 13.30-15.30 h
van 10.30-13.30 h
1e donderdag
donderdag elke 14 dagen
Denise
van 13.30-15.30 h
LEGENDE
Denise
Mia
014 58 04 20
Wilma
0495 26 49 88
2e dinsdag
0498 81 19 80
Hobbyclub
Vicky
Naailes 1
maandag elke 14 dagen
3e dinsdag om 17 h
maandag elke 14 dagen
van 13-15.30 h
Carla
van 13.30-16.30 h
Mia
Christine
0495 20 36 83
Ria
0496 06 99 89
Grit
014 58 77 71 0498 81 19 80
12
014 58 77 71
014 58 04 20 0494 16 02 82 014 58 07 98
0495 30 28 60 0499 22 02 18
kalender Open Werkgroep
22/01
Geen open werkgroep
19/02 OCMW-Dienstverlening 18/03 inhoud volgt later 22/04 inhoud volgt later
MAART ma
di
APRIL wo
do
vr
za
zo
ma
di
1
wo
do
vr
za
zo
1
2
3
4
5
10
11
12
ENG
2
3
4
5
6
7
6
8
7
8
9
ENG Paasvakantie
9
10
11
12
13
14
15
13
14
15
16
17
18
19
FR Paasvakantie
16
17
18
19
20
21
22
20
21
22
ENG
23
24
25
26
24
25
26
FR
27
28
29
27
28
29
FR
30
23
30 ENG
31
Socio-Emotionele Begeleiding (SEB) van jongeren Franรงois
Vrijwilligersvergadering
Computerles
start 19 uur
van 13.30-15.30 h
woensdag
0475 59 55 99
Vanaf januari 2020 op afspraak
Winkeltje: kleding+speelgoed woensdag van 9.30-12h
Mia
014 58 04 20
Open werkgroep en de kring
Rob
0487 51 74 13
woensdag van 9.30-12 h
Handwerk
Petra
vrijdag van 13-16h
Gust
014 32 04 83 0473 85 48 12
Tijdens schoolvakanties en feestdagen is ons huis en het winkeltje
Karin
gesloten. 0485 36 18 32
014 58 04 20 0475 34 91 36 13
coververhaal Dat heb ook gedaan. Mijn pelgrimstocht duurde vier maanden, maar wel met een onderbreking: toen ik vorig jaar in
Ali was een klinkende madame. Ze kwam uit Amsterdam, waar ze bij de zedenpolitie heeft gewerkt. Ze had een enorm talent om mensen te overtuigen, en vooral veel durf.
Parijs aankwam, had ik een ontsteking aan mijn teen en kon ik niet meer verder. Maar nu heb ik dus op 2,5 maanden de rest van de wandeling gemaakt en op 30 oktober ben ik aangekomen in Santiago de Compostella. Het was een fantastische ervaring, ik kwam er mensen tegen van over de hele wereld, die net zoals ik van slaapplaats naar slaapplaats stapten.’
Gust, jou kennen we allemaal, maar hoe ben je eigenlijk bij Ons Huis terechtgekomen? Gust: ‘Mijn vrouw Mia was al jaren vrijwilligster bij Ons Huis toen Ali Tjonk, de oprichtster van Ons Huis, ermee stopte. Eigenlijk had Mia het moeten overnemen van Ali, maar hoewel ze heel goed is in begeleiden en praten, is organiseren minder haar ding. Dus toen heb ik het voorlopig even overgenomen. En die ‘voorlopig’ is wat langer blijven duren…’
Voor we over de bouwplannen beginnen, kan je iets meer vertellen over Ali Tjonk? Gust: ‘Ali was een klinkende madame, om twee keer je hoed voor af te nemen. Ze kwam uit Amsterdam, waar ze bij de zedenpolitie heeft gewerkt. Ze had een enorm talent om mensen te overtuigen, en vooral veel durf: als protestantse vrouw kwam ze in Mol - toch een katholiek bolwerk - tegen het CVP-bestuur kwam zeggen dat ze te weinig deden tegen armoede. Samen met de katholieke pastoor is ze erin geslaagd om armoede in Mol op de kaart te zetten en Ons Huis op te richten. Een paar jaar geleden is ze overleden.’
En nu over naar de bouwplannen. Wat gaat er nog gebeuren nu het winkeltje is uitgebreid? Gust: ‘De verbouwplannen ontstonden ruim vijf jaar geleden, omdat het winkeltje te krap werd. Maar dat was niet het enige, we onderzochten ook wat er verder nodig is in Ons Huis. Als er bijvoorbeeld een activiteit plaatsvindt in de living, zit die vol met 20 mensen, terwijl er aan de hobbyclub soms 25 bezoekers deelnemen. De living gaan we via een klapdeur uitbreiden naar de ruimte die erachter ligt: die muur gaat er binnenkort dus ook uit. En we gaan een deur plaatsen van de hal naar de keuken, zodat bezoekers niet eerst door de living moeten als er workshops of vergaderingen bezig zijn.’
14
coververhaal
Er kruipt veel werk in mensen overtuigen, maar eens mensen dat begrijpen wat Ons Huis doet, krijgen we veel hulp.
sen wonen die door een handicap niet zelfstandig kunnen wonen. We hebben hier thuis ook een ‘aangenomen’ zoon, een Egyptenaar die op het voormalige werk van Lea terecht was gekomen. Wij hebben hem onder onze vleugels genomen en onderdak gegeven. Nu, twintig jaar later, noemen zijn kinderen ons opa en oma. Ik ben altijd zo geweest: als ik iemand kan helpen… Maar ik loop er liever niet mee te koop.’ Marc: ‘Ik vind het belangrijk om zorg te dragen voor elkaar. Onderweg naar Santiago de Compostella kwam ik allerlei mensen tegen. Iedereen zit anders in elkaar, maar de fundamentele behoeftes zijn dezelfde: we willen allemaal écht contact met elkaar, en zorg dragen voor elkaar.’ Gust: ‘Als je je ogen opentrekt zie je dat mensen aan de kant van de samenleving veel te weinig aandacht krijgen van de
Moeten jullie voor die ingrepen samenwerken met een architect?
overheid. En er leeft nog heel veel van “tja, het zal hun eigen schuld wel zijn.” Men denkt er eigenlijk nooit aan dat heel
Marc: ‘Zeker. Een kennis van mij heeft de tekeningen ge- wat van die mensen nooit kansen hebben gekregen. Daar maakt en volgt de bouw op. Hij doet dat aan een vrienden- doe ik het voor.’ prijsje, omdat hij Ons Huis een warm hart toedraagt.’
Ons Huis wil die kansen bieden aan iedereen? Hoe belangrijk zijn zo’n via-via-relaties voor Ons Huis?
Gust: ‘Ja. Ik ben bijna een fundamentalist inzake vorming.
Gust: ‘Heel belangrijk. Er kruipt veel werk in mensen over- Vandaag zijn het haast enkel intellectuelen die avondlessen tuigen, maar eens mensen dat begrijpen wat Ons Huis doet, nemen en zich bijscholen. Mensen in armoede zijn geen krijgen we veel hulp. In de loop der jaren kregen we ook al- aparte soort mensen, ze horen dus ook niet in een apart tijd steun van de opeenvolgende gemeentebesturen, onaf- hokje thuis. Toen Christine, één van de vrijwilligsters bij hankelijk van hun politieke kleur.’
het winkeltje, wegviel, heeft iemand uit de doelgroep haar plaats ingenomen: Marie-Jeanne houdt nu samen met Lea
Waarom zetten jullie eigenlijk je schouders onder Ons Huis?
mee het winkeltje open. En er zijn vrijwilligers die mee lessen Frans en Engels, naaien en hobby volgen. Dat is maxi-
Jef: ‘Ik vind het zinvol. En ik kan niet stilzitten, ik moet iets te maal, wanneer je bezoekers en vrijwilligers niet meer van doen hebben. Ik help ook mee bij De Witte Mol, waar men- elkaar kan onderscheiden. Dan ben je waar je wil komen.’ 15
over armoede
Forum meerjarenplan Netwerk tegen Armoede te Brussel Op 21 november was het dan zover. Petra, Tinne In de werkgroep kregen we stellingen voorge(de stagiaire) en Marc stonden mij op te wach- schoteld waar we eerst op moesten stemmen ten in het stationsgebouw van Mol. Ik was stipt met akkoord of niet akkoord. Dit gebeurde aan (lees nipt) op tijd om de trein naar Brussel nog de hand van groene (akkoord) en rode(niet te halen.
akkoord) stickers die we dan op de stelling
We waren in totaal dus met vier. Ik vond het mochten gaan plakken. Daarna werd er gedisjammer dat er niet meer bezoekers van Ons cussieerd over de stelling. Zo hebben we in de Huis meegingen. De armen het woord geven voormiddag drie stellingen gedaan. is tenslotte één van de criteria waar Ons Huis aan moet voldoen. Als we dan die kans krijgen Tijdens de middagpauze kregen we een lunch, moeten we ze ook grijpen vind ik persoonlijk.
belegde broodjes en soep. Iemand die vrijwilliger is bij een andere organisatie verzekerde me
In de Erasmus Hogeschool te Brussel mochten dat ik lang niet de enige in de groep was die in we eerst een koffie gaan drinken op de vierde armoede leef. Ze vertelde me dat soms vrijwilverdieping, deze was meer dan welkom gezien ligers ook in armoede leven. In haar geval was het koude weer. We kregen ook een sticker met ze eerst vrijwilliger en daarna door omstanonze naam en een nummer. Deze nummer digheden ook in de armoede verzeild. Op dat stond voor de werkgroep waar je in terecht moment zakte mijn gevoel van schaamte wel kwam. Tinne en ik hadden nummer 1.
een beetje.
Daarna werden we in de aula verwacht voor de inleiding van de dag. Daar op de bankjes zitten In de namiddag gingen we per werkgroep terug gaf ons even het gevoel dat we studenten wa- naar het zelfde lokaal en hebben we nog eens ren, dat vonden we wel fijn en we hebben ons aan drie stellingen gewerkt. voorbeeldig gedragen . Rond half vier mochten we terug naar de vierde David (de grote baas van het Netwerk tegen Ar- verdieping voor een koffie. Daarna zijn we richmoede) gaf ons wat uitleg. Vervolgens moesten ting Brussel Centraal gestapt om de trein naar we ons per werkgroep naar een ander lokaal huis te nemen. Rond kwart voor vijf kwamen begeven.
we aan in Mol.
Eerst moesten we onszelf voorstellen. Het viel me op dat ik de enige in onze groep was die echt Hopende dat mijn bijdrage tijdens de discusnaar buiten kwam met het feit dat ik in armoe- sies toch wat invloed heeft gehad, begaf ik mij de leef (door te zeggen dat ik een bezoeker van tevreden naar huis. Ons Huis ben werd dit duidelijk). De andere mensen in onze groep waren mensen die ofwel Anne Mariën werkten in een organisatie zoals Ons Huis, ofwel waren ze er vrijwilliger. Ik voelde mij er even ongemakkelijk bij.
16
Het viel me op dat ik de enige in onze groep was die echt naar buiten kwam met het feit dat ik in armoede leef. Ik voelde mij er even ongemakkelijk bij.
over armoede
Sinds 2019 is het Netwerk Tegen Armoede gestart met consumentenpanels. Ons Huis neemt hieraan deel, samen met de andere SPAAK verenigingen. Een eerste realisatie: Dag allemaal, Zoals jullie weten hebben we op basis van jullie input over Nele en ik zijn ervan overtuigd dat dit ‘positieve’ advies het de boekenleveranciers tijdens de allereerste consumen- resultaat is van jullie inbreng. De Commissie was duidelijk tenpanels eind juni een advies gevraagd aan de Commissie onder de indruk van de vele getuigenissen die ons advies Zorgvuldig Bestuur.
mee ondersteund hebben, dat voelen we doorheen de tekst. Dus we hebben echt wel reden om fier te zijn op wat
Dat advies is nu binnen. De Commissie geeft ons gelijk over we hier samen bereikt hebben: dit is iets concreet, en we de volledige lijn. Ze bevestigen elk vermoeden dat we had- hebben samen het verschil gemaakt! den over de verantwoordelijkheid van de school, wat mag en wat niet... Dus: we hebben nu iets in handen waarmee we We gaan hier ook mee proberen uitpakken in de pers, en julscholen met de neus op de feiten kunnen duwen, en waar- lie zullen via andere kanalen hier wellicht ook nog iets over mee we anderen (leveranciers etc) kunnen sensibiliseren.
horen, maar we wilden jullie uitdrukkelijk bedanken en feliciteren. Hopelijk is dit voor deze legislatuur de eerste overwinning in een rij van vele :). Het is alleszins een sterk begin! Dikke merci en tot snel! Veel groeten, Els en Nele Els Vandensande | Beleidsmedewerker/Juriste Netwerk tegen Armoede
17
over armoede Vlaamse regering handhaaft vooral armoede Onbegrijpelijk, de nieuwe Vlaamse regering het regeerakkoord verhoogt de drempels voor sprak tijdens haar eerste persconferentie het sociale huisvesting, voor onderwijs en voor het woord armoede niet uit. Het woord sociaal krijgen van leefloon en andere sociale toeslawerd wel dikwijls herhaald door alle partijen, gen. Zo verkleint ze tegelijkertijd de mogelijkmaar over de mensen in armoede geen woord. heden voor mensen die het moeilijk hebben op Zijn de coalitiepartners dan tijdens de vele on- de arbeidsmarkt, voor mensen die deel willen derhandelingsweken vergeten dat al de armoe- uitmaken van onze gemeenschap, voor particidecijfers in het rood staan : de kinderarmoede patie en samenwerking. steeg tot 15%, het aantal leefloners blijft stij- De nieuwe Vlaamse regering geeft weinig hoop gen, de wachtlijsten voor sociale woningen blij- aan mensen in armoede, maar wel veel lasten. ven aangroeien, de voedselbanken breken alle Ze laat de vele zwakkeren in de samenleving in records, …
de steek.
De zorg voor mensen in armoede is blijkbaar Bron: Deceniumdoelen weinig belangrijk. Wel handhaving, dat werd het centrale harde woord. En die handhaving wordt nodig, want overal worden de drempels verhoogd voor zij die aan de onderkant zitten. De toegang tot kinderopvang, de toegang tot sociale huisvesting (10 jaar wachten), de toegang tot leefloon, … en de toegang tot inburgering. Is alleen wie geld heeft nog welkom in dit zogenaamde warme Vlaanderen? Ja, er wordt iets gedaan voor de werkende armen, 50 euro per maand zullen ze meer heb-
Vlaamse Woonraad verdwijnt Op de drempel van een nieuwe Vlaamse regeerperiode formuleerde de Vlaamse Woonraad samen met het Netwerk tegen Armoede een advies over het woonverhaal van mensen in armoede. Daags voor de presentatie van het advies vernam de Vlaamse Woonraad dat ze afgeschaft wordt. De nieuwe Vlaamse regering wil de Vlaamse Woonraad vervangen door een veel bescheidener “stakeholdersoverleg”.
ben op hun loon. Ja, er worden sociale woningen bijgebouwd. Ja, er wordt nagedacht over doorstroming in de sociale economie, … Maar intussen worden de drempels zo hoog zodat alle anderen jaren in armoede worden gestort. Achterhaalde concepten in het onderwijs worden als versterking van het onderwijs verkocht. Alle maatregelen die kunnen leiden tot meer gelijke
‘Het aantal betaalbare huurwoningen is schaars.’Toch zal de Vlaamse Woonraad de komende weken nog twee nieuwe adviezen formuleren. Die zullen handelen over wonen in relatie tot het klimaat en verdichting. Een recent afgerond advies, in samenwerking met het Netwerk tegen Armoede, staat stil bij de problematiek van armoede en wonen. De opzet en de voornaamste bevindingen staan centraal in dit artikel.
kansen in het onderwijs worden immers weggeveegd: de brede eerste graad, het M-decreet, de
Wonen aan de onderkant
brede toegang ook op sociaal-economische gron-
Hoe gaan mensen in armoede om met hun precaire
den, de opening naar campusscholen, ….
woonsituatie? Een laag budget hypothekeert de keuze-
De nieuwe Vlaamse regering ontkent haar
mogelijkheden op de woningmarkt. Hierdoor zoeken
verantwoordelijkheid tijdens de persconferen-
mensen noodgedwongen naar strategieën om alsnog
tie. Geen woord over de kinderbijslag om die
de leefbaarheid van hun woonsituatie te verbeteren.
sterker in te zetten op (kinder)armoedebestrij-
Het advies is gebaseerd op de ervaringen van mensen in ar-
ding, geen woord over een groeipad voor soci-
moede en praktijkwerkers: Hoe beleven ze hun woonsitu-
ale economie om moeilijk inzetbare groepen
atie? Wat zijn overlevingsstrategieën? De verhalen illustre-
een werkkans te geven, geen woord over een
ren de diversiteit van het wonen aan de onderkant. Het gaat
toegankelijk onderwijs, geen woord over een
over ontoereikende en instabiele huisvesting, dakloosheid
leefbaar inkomen voor iedereen. Integendeel,
en verblijf in de nachtopvang.
18
over armoede
Het gebrek aan betaalbare en kwaliteitsvolle woningen maakt het voor mensen in armoede heel moeilijk om een woning te vinden.
Schaarste op de woonmarkt
na de betaling van de huur nauwelijks geld over. Met wat er
Het gebrek aan betaalbare en kwaliteitsvolle woningen rest, betalen mensen de meest prioritaire uitgaven. Ze bemaakt het voor mensen in armoede heel moeilijk om een kijken op welke posten besparen mogelijk is: gezondheidswoning te vinden. Het aantal betaalbare huurwoningen is zorg, energie en vrije tijd. schaars. Geschikte woningen gaan vaak aan hun neus voorbij, omdat anderen betere papieren kunnen voorleggen. Of Overleven omdat ze botsen op vooroordelen of discriminatie.
Wanneer de energiefactuur zwaar doorweegt gaan ze op
De zoektocht naar een woning duurt erg lang. Daardoor zoek gaan naar ‘haalbare’ alternatieven, zoals een tweederest hen vaak niet veel anders dan in te gaan op de eerste hands houtkachel of een Zibro Kamin vuurtje op petroleum. woning die hen effectief wordt aangeboden, ook al is die te Die brengen dan weer andere problemen met zich mee. duur of van slechte kwaliteit.
Door te besparen op verwarming en energie zetten ze zich-
Mensen in armoede voelen zich vaak gedwongen om te zelf soms letterlijk in de kou. kiezen tussen ‘dit of de straat’. Omdat de woning niet aan- “Door al dit telwerk leidt het leven in armoede tot voortdusluit bij hun financiële mogelijkheden, zien ze dit als een rende stress.” Ze vinden het ook cruciaal om de huur tijdig tijdelijke situatie. Het verhindert dat ze ‘zich effectief thuis’ te betalen. Het verlies van de woning kan immers een negakunnen voelen.
tieve spiraal in gang zetten, die heel moeilijk te doorbreken is. Door al dit puzzel- en telwerk leidt het leven in armoede
Te duur huren
tot voortdurende stress in het overleven.
Bij het begin van hun zoektocht naar een woning stellen mensen een bepaalde huurprijs voorop. Maar die moeten Woononzekerheid ze vaak verhogen door het tekort aan betaalbare woningen. De hoge woonkost zet echter de woonzekerheid en het be‘Vaak blijft er na de huur nauwelijks geld over.’ Ze beginnen houd van de woning onder druk. Met als gevolg een enerbijvoorbeeld met het zoeken naar een woning van 500 euro. gie- en tijdrovende zoektocht naar een nieuwe woonst. Die Langzaam trekken ze de huurprijs op om te eindigen op 700 onzekerheid heeft negatieve effecten op de gezondheid en tot 800 euro. Die uiteindelijke huurprijs is te hoog voor hun het welzijn van mensen. inkomen. Sommige mensen hebben meer dan de helft van hun beschikbare budget nodig voor hun huurwoning. Vaak blijft er
Mensen vinden hun situatie uitzichtloos. 19
over armoede Verhuizen betekent vaak ook extra kosten, zoals het dubbel moeten betalen van de huur, zowel voor de nieuwe als de oude woning. Of er duiken andere kosten op van de vorige woning: een niet volledige of heel laattijdige terugbetaling van de waarborg, een opzegvergoeding. Of andere kosten van de nieuwe woning: aansluitingen energie of internet, waarborg, plaatsbeschrijving. Mensen in armoede vinden hun situatie vaak uitzichtloos. Ze maken zich zorgen over al deze uitgavenposten. Het gevoel de controle te verliezen wakkert de moedeloosheid aan. Door te moeten verhuizen, verliezen ze vaak hun netwerk en moeten ze alles opnieuw opbouwen.
Een slechte woning als alternatief
Mensen in armoede durven vaak niet te klagen.
Om alsnog een woning te vinden die min of meer binnen het beschikbare budget past, kiezen mensen noodgedwongen voor een onaangepaste, te kleine woning. Of ze boeten in op de algemene woningkwaliteit. Dit houdt echter niet altijd een lagere totale woonkost in, omdat in verhouding de energiefactuur zeer hoog kan zijn. Het gebrek aan alternatieven maakt dat mensen in armoede berusten in dat gebrek aan kwaliteit. Omdat ze geen andere opties hebben, laten ze na om de kwaliteitsproblemen te signaleren. Mensen in armoede durven vaak niet te klagen, om conflicten met de verhuurder te vermijden of uit angst voor mogelijke gevolgen. Zo vragen ze bijvoorbeeld geen woningonderzoek aan uit vrees dat ze , bij een negatieve beoordeling, de woning moeten verlaten zonder alternatief.
Gezondheid onder druk Een slechte woonkwaliteit aanvaarden, betekent dat mensen wonen in slechte omstandigheden. Het kan de gezondheid negatief beĂŻnvloeden.Praktijkwerkers stellen vast dat bewoners zich aanpassen. Zo gaan mensen bijvoorbeeld
Beter een slechte woning dan geen woning.
niet meer slapen in de slaapkamer met vocht en schimmel en komen verschillende personen op dezelfde slaapkamer terecht. Met als mogelijk gevolg dat op termijn hier ook problemen opduiken. Anderen beslissen om zelf werken aan de woning uit te voeren, al dan niet in samenspraak met de eigenaar. Sommige huurders besluiten dan om geen huishuur meer te betalen als compensatie van de uitgevoerde herstellingswerken of wanneer de werken te lang achterwege blijven.
20
over armoede Eenzijdig overgaan tot niet betalen van de huur verzwakt hun dig. Soms gaan ze ook gepaard met misbruik van extra positie. Wanneer echter in onderling overleg de huurprijs kwetsbare personen. niet geïndexeerd wordt in ruil voor het uitvoeren van bepaalde herstellingen, kan dit voordelig zijn voor beide partijen.
Sofaslapen
Opvallend is dat een woning met gebreken toch de nodige Ondanks het overleven in armoede is er vaak solidariteit rust kan brengen voor mensen in armoede. Beter een slech- met anderen die het ook moeilijk hebben. Vooral jongvolte woning dan geen woning.
wassenen gaan bijvoorbeeld tijdelijk samenwonen om de woonkosten te delen of om iemand uit de nood te helpen.
In de rand van de woonmarkt
Zo kunnen ze een plek vinden op de zetel bij vrienden of
Maar voor sommige mensen ligt zelfs dat niet in bereik. Zij kennissen waar ze terechtkunnen voor een paar nachten. gaan dan huisvesting opzoeken in de rand van de reguliere Dat is niet alleen een tijdelijke situatie, maar betekent ook woonmarkt. Zo is wonen op een camping of op kamers aan- dat ze meestal geen domicilieadres hebben. Met gevolgen trekkelijk, omwille van de relatief lage woonkost. Maar dit op vlak van inkomen en het uitoefenen van rechten houdt wel in dat ingeboet wordt op andere domeinen. Wonen op campings gaat gepaard met een gebrek aan voor- Drempels zieningen, een ondermaatse kwaliteit of wanpraktijken van Er zijn ook mensen in armoede die geen aanspraak maken sommige private campinguitbaters. Wie op een camping op hun rechten. Omdat ze de steunmaatregelen niet kenwoont, komt moeilijk aan een officieel adres, waardoor hij nen of uit angst dat ze hun woning moeten verlaten zonder bepaalde sociale rechten niet verkrijgt.
alternatief. Mensen ervaren allerlei drempels bij de aanvraag van de
Op de kamermarkt is de kwaliteit minder gegarandeerd
steunmaatregelen. Het is voor velen een obstakel om verschillende documenten aan te leveren of bepaalde gegevens te melden. Langdurige procedures schrikken af.
Voorbij het overleven Mensen in armoede ervaren uitsluiting op verschillen-
Ook op de kamermarkt is de kwaliteit minder gegarandeerd de levensdomeinen. Toch is de broosheid van hun woonen is de verhouding prijs-kwaliteit veelal scheefgetrokken. situatie een cruciale factor. Mensen in armoede besefVooral het gemeenschappelijk gebruik en het delen van het fen het belang van het hebben van een woning. Maar op toilet of de douche met anderen vinden mensen in armoe- de woonmarkt vinden ze geen volwaardige oplossing. de bijzonder belastend.
Sociale huisvesting is volgens hen wel een oplossing. Men-
Ook leegstaande panden zijn aantrekkelijk voor mensen in sen in armoede waarderen dat de toegang wettelijk gerearmoede. Leegstandbeheerders, ook wel ‘antikraakbedrij- geld is en dat de huurprijs gerelateerd is aan het inkomen. ven’ genoemd stellen die ter beschikking aan een lage prijs. Zowel de woonzekerheid als de woonkwaliteit worden in de Maar ze bieden vaak ontoereikende kwaliteit en de rechtsbe- sociale huisvesting hoger ingeschat. scherming van de bewoners is ondermaats. Het gaat per defi- Zowel de Vlaamse Woonraad als het Netwerk tegen Armoenitie ook over een tijdelijke oplossing en de termijn is meest- de hebben al meermaals aangedrongen op meer sociale al te kort om een volwaardig woonalternatief te vinden.
huurwoningen en de hernieuwing van het Bindend Sociaal Objectief dat aan gemeenten wordt opgelegd om een soci-
Mensonwaardige woonsituaties
aal woonaanbod te realiseren.
Al bij al vinden mensen deze niet-optimale woonvormen Mensen in armoede wijzen ook op de nood aan onder‘beter’ dan andere woonsituaties, die totaal ontoelaatbaar steuning op de private huurmarkt, vooral op het vlak van zijn. Zoals het tijdelijk intrekken bij kennissen, het betrek- de toegankelijkheid en de betaalbaarheid. Huursubsidies ken van openbare gebouwen of kraakpanden, het over- en geconventioneerd huren moeten zorgen voor betere nachten in garageboxen, het gebruik van de eigen auto, de waarborgen. Daarnaast moet de overheid ontoelaatbare nachtopvang en het effectief op straat moeten slapen.
woontoestanden op de private huurmarkt administratief
Deze ‘woonsituaties’ vinden praktijkwerkers mensonwaar- en strafrechtelijk aanpakken. 21
over armoede Woonbeleid
Armoedebestrijding wordt vooral
Een goed uitgewerkt woonbeleid met sociale huisvesting een strijd tegen mensen in armoede. en een versterkt huurbeleid kan mensen in armoede voor- Het Netwerk tegen Armoede kan niet anders dan teleuruithelpen.Tot dan blijven mensen in armoede wonen aan gesteld zijn over het regeerakkoord dat N-VA, Open VLD de onderkant. Ze vallen terug op strategieën waarmee en CD&V na lange onderhandelingen afklopten. Armoedeze louter hun precaire woonsituatie beheersbaar maken. bestrijding lijkt verworden tot een strijd tegen mensen in Deze strategieën zijn slechts een tijdelijke uitweg. Veel van armoede. Met deze plannen lijkt hooguit een groep mendeze woonsituaties kunnen we zelfs als dakloosheid be- sen uit de statistieken te verdwijnen, zonder dat armoede schouwen.
teruggedrongen wordt. “Deze regering heeft meer dan ooit
Het is geen optie om die precaire woonsituaties te bestraf- nood aan de stem van mensen in armoede”, zegt coördifen, noch te faciliteren. De overheid kijkt ook best met de nator David de Vaal. “Hoog tijd om hun kennis en ervaring nodige argwaan naar het wonen op een camping, het wonen mee te nemen in het beleid.” op kamers of het aangaan van bezettingscontracten in de leegstand. Waar nodig moet zij misbruiken bestrijden. Het Armoedebestrijding als prioriteit lijkt totaal afwezig in dit blijven immers ondermaatse vormen van huisvesting, die regeerakkoord en ook in de verschillende beleidsdomeiniet structureel bijdragen tot een sociaal woonbeleid.
nen ligt de ambitie om armoede terug te dringen, bijzonder laag. Positief is wel dat de regering de schooltoelagen meer
Hefboom in armoedebestrijding?
in verhouding wil brengen tot de reële kosten per studie-
Dit advies van de Vlaamse Woonraad en het Netwerk tegen richting. Het Netwerk tegen Armoede voert nog tot 17 okArmoede staat haaks op het nieuw Vlaams regeerakkoord. tober campagne voor een maximumfactuur in het secunDe nieuwe Vlaamse regering gebruikt het woonbeleid niet dair onderwijs. Om alle leerlingen te doen excelleren, moet echt als hefboom tegen armoede.
je onderwijs betaalbaar maken. Dat kan via een maximum-
Het gebrek aan een coherent armoedebeleid werd al door factuur, een vast bedrag in de eerste graad en een aangemeerdere experts bekritiseerd. Met de jobbonus mikt past bedrag per richting in de tweede en derde graad. Wij men op een klassieke remedie om armoede te bestrijden. zullen dit voorstel blijven op tafel leggen. Toch is de relatie tussen tewerkstelling en armoede niet zo eenvoudig. Koen Hermans (KU Leuven) ziet vooral in het woonbeleid een belangrijkere hefboom tegen armoede: “We onderschatten de impact van woononzekerheid en de stress die dat met zich meebrengt.” Andere aangekondigde maatregelen in het woonbeleid gaan zelfs in tegen de armoedebestrijding. Voor het verkrijgen van een sociale woning kijkt men nu naar de lokale binding. Een kandidaat-huurder moet de jongste tien jaar voor de toewijzing
Als nieuwkomers 10 jaar moeten wachten op een sociale woning, belanden ze quasi zeker in armoede.
van een sociale woning minstens vijf jaar onafgebroken in de gemeente hebben gewoond. “Die maatregel treft niet alleen nieuwkomers, maar ook mensen in armoede”, zei De geleidelijke uitdoving van de woonbonus schept perDavid de Vaal van het Netwerk tegen Armoede in Knack. spectieven om meer te investeren in de sociale en priva“Door de moeilijkheden op de private huurmarkt blijven te huurmarkt. Ook daar ontbreekt het de regering jamzij haast nooit vijf jaar aan een stuk in dezelfde gemeen- mer genoeg aan ambitie. We zien geen verhoging van het te wonen. Voor daklozen is lokale binding dan weer heel bouwritme voor sociale woningen, hoewel de wachtlijsten moeilijk te bewijzen.”
jaar na jaar blijven groeien. Wel zien we dat bepaalde doel-
“Over een uitbreiding van de huursubsidie vinden we niets groepen, de drempel naar sociale huisvesting drastisch terug in het regeerakkoord”, zegt de Vaal. “Een verbetering zien verhogen. Als nieuwkomers 10 jaar moeten wachten van woningkwaliteit staat wel in het regeerakkoord, maar op een sociale woning, belanden ze quasi zeker in armoedie moet gepaard gaan met een verbetering van betaalbaar- de. Bovendien treft de voorwaarde van 5 jaar lokale binheid. Anders dreigen mensen in armoede na een renovatie ding ook kwetsbare Vlamingen, die noodgedwongen vaak toch uit de boot te vallen.” 22
verhuizen.
over armoede De Vlaamse regering belooft om de energieprijzen niet Het is positief dat de beloofde evaluatie van het groeipakverder te laten stijgen. Voor mensen in (energie)armoede ket (kinderbijslag) in het regeerakkoord staat. Wij betreuren klinkt dat als een pleister op een houten been. Duizenden echter dat eventuele vrijgekomen middelen niet naar een Vlamingen kampen met energieschulden of moeten zich versterking van de sociale toeslagen gaat of naar groepen verwarmen en verlichten met een budgetmeter. Zij hebben die in het groeipakket achteruit gaan ten opzichte van de er weinig aan dat de prijzen niet stijgen. Energie is voor hen vroegere kinderbijslag. Nochtans was dat gevraagd in de nu al onbetaalbaar.
armoedetoets op het groeipakket. Dat men dit niet doet, is een gemiste kans in de strijd tegen kinderarmoede.
In de Vlaamse sociale bescherming lijkt het erop dat de persoonsvolgende financiering (nu voor mensen met een be- Deze regering voorziet veel te weinig structurele maatregeperking) doorgetrokken wordt naar veel andere zorgsecto- len in de strijd tegen armoede en focust teveel op de indiviren. Het is onduidelijk welk budget daar tegenover staat. Wij duele verantwoordelijkheid van mensen. Wie armoede echt vragen garanties dat de factuur voor het terugdringen van wil terugdringen, maakt andere keuzes: maximumfactuur de wachtlijsten niet bij de zorgbehoevende terecht komt, in het secundair onderwijs, voldoende betaalbare huisvesin de vorm van een hogere persoonlijke bijdrage. Voor zorg- ting en kwaliteitsvolle jobs. behoevenden met een laag inkomen vragen we volwaardige sociale correcties. Voor nieuwkomers worden nog extra Bron: NTA drempels ingebouwd in de vorm van extra wachttijd. Dit zal de integratie bemoeilijken en mensen bij voorbaat in een precaire situatie duwen, zeker gecombineerd met de drempels voor sociale huisvesting. Het hardvochtige beleid ten aanzien van werkzoekenden dat deze regering naar voor schuift, met onder andere een verplichte gemeenschapsdienst, nochtans een maatregel waarvan in het buitenland al gebleken is dat hij niet werkt. Volwaardige jobs creĂŤren, ook en vooral in de sociale economie, daarmee kunnen mensen stappen vooruit zetten in hun leven. Helaas, ook hier stellen we een gebrek aan ambitie vast.
23
over armoede Reacties van Dikke Freddy Is de hulpverlening te veel met zichzelf bezig? Ik heb een enorme bewondering voor mensen die dag in dag uit met hulpvragers aan de slag gaan. Dat zijn helden. Maar de samenleving vindt ze losers. Softies. Die hulpverlening gaat daar te veel in mee en gebruikt het jargon van experten en managers om zich op te blazen. Dat is zonde en onnodig. Hulpverleners moeten gewoon trots zijn op wat ze doen en de resultaten die ze bereiken.
Zie jij een tegenbeweging opkomen? Toch wel. Ik heb het aanvoelen, het hing in de lucht op de sociaalwerkconferentie, dat er iets borrelt bij sociale professionals. Veel mensen zijn niet tevreden. Het was mijn teleurstelling van de conferentie dat wat in de lucht hing de kop werd ingedrukt door de opzet van de dag. Waarom komen al die hulpverleners maar ook leraars en verpleegkundigen niet in opstand? Waarom zeggen ze niet: vanaf morgen vullen wij geen formulieren meer in? We stoppen met registratie en evaluatie. Zouden die leerlingen en patiënten er slechter aan toe zijn? Als hulpverlener heb ik nooit enig contact moeten registreren. Wij deden ons ding. Sindsdien is de tijd die aan cliënten wordt besteed kleiner geworden. Stoppen met die brol!
Nog een laatste vraag. Heeft cultuur een plaats in hulpverlening? Absoluut. Cultuur en kunst kunnen het verschil maken. Er is alleen te weinig methodiek rond. Ik geloof hard in het emanciperende effect om met mensen op stap te gaan, los van hun hulpverleningsverhaal. Door mensen theater te laten spelen, zetten ze soms stappen die je niet krijgt als je louter focust op het probleem. Ik heb met cliënten veel meer bereikt door samen naar de voetbal te gaan kijken dan door gesprekken te voeren over hun budget. Het gaat dus niet alleen over cultuur. Het gaat over de focus verleggen naar krachten, weg van het probleem. Samen met drie cliënten heb ik ooit de stap gezet naar een lokale biljartclub. Na al die jaren zijn er nog altijd twee die bij de club biljarten. Dat is toch geweldig.
Bron: Sociaal net
24
Door mensen theater te laten spelen, zetten ze soms stappen die je niet krijgt als je louter focust op het probleem.
Een witte Kerst
varia
door Godfried Bomans
Er was eens een man die het kerstfeest grondig wilde vieren. Hij haalde een laddertje uit de schuur en spande langs het plafond de rode papieren slingers die daarvoor garant zijn. Aan de lamp hing hij een van die rode bellen, die opgevouwen weinig lijken, maar naderhand nog aardig meevallen. Toen dekte hij de tafel. Hij had hiervoor urenlang over drie winkels verdeeld in de rij gestaan, maar het zag er dan ook goed uit. Naast elk bord stak hij ten slotte een kaarsje aan, waarvan je er tien in een doos koopt, en klapte in zijn handen. Dit was het teken om binnen te komen. Zijn vrouw en kinderen, die al die tijd in de keuken elkaar met een verlegen glimlach hadden aangekeken, kwamen bedremmeld binnen. “Nee maar,” zeiden ze, “dat had je niet moeten doen. “Maar omdat hij het toch gedaan had gingen ze blij zitten en keken elkaar warm aan. “En nu gaan we niet alleen smullen,” zei de man, “ we moeten ook beseffen wat er nu eigenlijk gebeurd is.” En hij las voor hoe Maria en Jozef alle herbergen afliepen, maar nergens was er plaats. Maar het kind werd ten slotte toch geboren, zij het in een stal. En toen begonnen ze te eten, want nu mocht het, al was er dan veel ellende in de wereld. “Kijk,” zei de man “dat is nu Kerst vieren en zo hoort het eigenlijk.” En daarin had hij gelijk. En zij verwonderden zich over de hardvochtigheid van al die herbergiers, maar het was ook tweeduizend jaar geleden moet je denken, zo iets kwam nu niet meer voor. En op dat ogenblik werd er gebeld. De man legde de banketstaaf die hij juist aan de mond bracht, verstoord weer op zijn bord. “Dat is nu vervelend,” zei hij, “er is ook altijd wat.” Hij knoopte zijn servet los, sloeg de kruimels van zijn knie en slofte naar de voordeur. Er stond een man op de stoep met een baard en heldere, lichte ogen. Hij vroeg of hij hier ook schuilen mocht, want het sneeuwde zo. Het was namelijk een witte Kerst, dat heb ik nog vergeten te zeggen, hoe kan ik zo dom zijn. De beide mannen keken elkaar een ogenblik zwijgend aan en toen werd de een door een grote drift bevangen.
Er was eens een man die het kerstfeest grondig wilde vieren. Hij haalde een laddertje uit de schuur en spande langs het plafond de rode papieren slingers die daarvoor garant zijn.
“Uitgerekend op Kerstmis,” zei hij, “zijn er geen andere avonden.” En hij sloeg de deur hard achter zich dicht. Maar terug in de kamer kwam er een vreemd gevoel over hem en de tulband smaakte hem niet. “Ik ga nog eens even kijken,” zei hij, “er is iets gebeurd, maar ik weet niet wat.” Hij liep terug naar de stoep en keek in de warrelende sneeuw. Daar zag hij de man nog juist om de hoek verdwijnen, met een jonge vrouw naast zich, die zwanger was. Hij holde naar de hoek en tuurde de straat af, maar er was niemand meer te zien. Die twee leken wel in de sneeuw te zijn opgelost. Want het was, zoals gezegd, een witte Kerst. Toen hij weer in de kamer kwam zag hij bleek en er stonden tranen in zijn ogen. “Zeg maar even niets,” zei hij, “die wind is wat schraal, het gaat wel weer over.” En dat was ook zo, men moet zich over die dingen kunnen heen zetten. Het werd nog een heel prettig Kerstfeest, het was in jaren niet zo echt geweest. Het bleef sneeuwen, de hele nacht door en zelfs het kind werd opnieuw in een schuur geboren. 25
varia
In the ghetto Elvis Presley
Als de sneeuw valt, Op een koude en grijze Chicago morgen wordt een arme kleine baby geboren in het getto En zijn moeder huilt Want als er een ding dat ze niet nodig heeft is nog een kleine hongerige mond om te voeden in het getto Mensen, begrijpen jullie niet Het kind heeft behoefte aan een helpende hand Of hij zal op een dag uitgroeien tot een boze jonge man Kijk naar jou en mij, Zijn we te blind om te zien, Of keren we gewoon weer onze hoofden en kijken de andere kant op? Nu, de wereld draait En een hongerig jongetje met een loopneus Speelt in de straat als de koude wind blaast in het getto En zijn honger knaagt Dus hij begint te zwerven door de straten ‘s nachts En hij leert hoe te stelen En hij leert hoe te vechten in het getto Dan op een avond in wanhoop De jonge man breekt los Hij koopt een pistool, steelt een auto, probeert weg te lopen, Maar hij kom niet ver En zijn moeder huilt
26
Toneel Hulsen
Als een menigte verzamelt rond een boze jonge man
Op donderdag 24 oktober was het weer zo ver,
Gezicht naar beneden naar de straat met een
een avond om naar uit te kijken. Een leuke ver-
pistool in zijn hand in het getto
toning je moet het toch maar doen dikke pro-
En als haar jonge man sterft,
ficiat het was de moeite Ik heb er van genoten
Op een koude en grijze Chicago morgen
voor herhaling vatbaar.
Een andere kleine baby wordt geboren in het getto
―Marie-Jeanne
En zijn moeder huilt
varia
Raadsels 1. Welk ijs kan niet smelten?
Kerstmis, het feest van vrede en licht
2. Wat vind je wel in december, maar niet in de andere maanden van het jaar? 3. Welk klokje geeft wel de tijd aan, maar nooit de uren? 4. Het is wit en vliegt omhoog. Wat is het?
In de hele wereld wordt aan vrede gedacht,
5. Het is groen en komt heel snel naar beneden.
Maar nog nooit heeft het ons rust en vrede gebracht.
6.Wat is het mooiste werk?
Wij mensenkinderen krijgen het maar niet voor elkaar, We blijven vechten, hebben op alles commentaar.
De antwoorden staan op z’n kop.
Steeds die strijd tussen blank en zwart,
De één lijdt kou, de ander zit lekker bij de haard.
4. een gek sneeuwvlokje 5. een sla-wine 6. vuurwerk
Het is ook wel ongelijk verdeeld hier op aard’,
1. radijs 2. de letter d 3. een sneeuwklokje
Wat zijn wij aardse wezens toch hard.
De arme mensen die honger en kou moeten lijden, Moeten voor gerechtigheid strijden. Mensen die in welvaart leven, hebben daar geen notie van, Het liefst hebben ze allen het onderste uit de kan. Iederéén wil zo zijn eigen rechten, Dus blijft er strijd en blijven de mensen vechten. Wij zijn in de loop der jaren nog niet veel wijzer, Vrede op aarde, het blijft een heet hangijzer.
Bedankjes
Toch blijf ik vol goede moed, En hoop: eens, ja eens, komt het goed.
•
Op 26 oktober hadden we ons jaarlijks herdenkingsmoment.
Ik heb een wens voor iedereen:
•
Bedankt Grit voor de boom, Christine voor het
Een mooie kerst met lieve mensen om je heen.
bloemstuk, Carla, Françoise en Miek voor de voorbe-
Mensen die van je houden om wie je bent,
reiding en Ralph Ceelen van het huis van de mens.
In wie je misschien een stukje van jezelf herkent.
•
Op 27 november vond het Sinterklaasfeest plaats. Be-
Laat merken dat je om die mensen geeft,
dankt aan alle leerlingen, leerkrachten en directie van
Dat je samen met hen iets moois beleeft.
de Rozenbergschool voor de financiële steun en het
Geluk in grote en in kleine dingen, maar bovenal:
gebruik van de zaal. Bedankt ook aan de kinderen van
gelukkig met elkaar en veel geluk in het nieuwe jaar!
het Sint-Lutgardis instituut voor de leuke workshops. Bedankt aan alle bezoekers en vrijwilligers voor de helpende handen. •
Bedankt aan Jef Janssens voor de kaas en hesp. Bedankt aan de leerlingen van de hotelschool voor het smeren van de broodjes.
•
Op 19 december worden de kerstpakketten verdeeld.
Opmerking vorig krantje: Schooltoelage gebeurt tegen-
Dank zij Toro, Lions Mol Geel, de Ladies Circle, the
woordig voor kleuter- en lagere onderwijs automatisch,
European Commission kunnen we onze bezoekers
voor middelbaar en hoger onderwijs moet je het nog wel
weer een fijn kerstpakket aanbieden.
zelf aanvragen.
•
Bedankt aan KWB Hulsen dat we weer mochten komen genieten van het ontspannende toneel.
• •
Bedankt aan de Leo’s voor de financiële steun. Bedankt aan het oudercomité Alles Kids Mol Gompel voor de chocolade. 27
Wilt u een gift doen? Dat kan op rekeningnummer: BE97 8939 4407 0349 (opgelet nieuw rekeningnummer!) van het Netwerk tegen Armoede met vermelding van ‘projectnummer 206’ Voor giften vanaf 40 euro wordt er een fiscaal attest opgemaakt. Rechtstreekse giften voor ons huis, zonder fiscaal attest, kunnen gestort worden op BE16 1030 3442 5974
Colofon Redactie
Petra, Gust, Miek,
Nicky, Marie Jeanne, Tine (foto’s)
Drukkerij Papier Letter
XOD Drukkerij, Balen Cyclus Print Tisa Sans Pro
Arno Pro
Oplage 150 stuks Vormgeving Chloë Janssens, Interview Isabelle Vanhoutte, & Fotografie Karlijne Geudens
voor Henri Lejeune.com
Contactgegevens ons huis; Bresserdijk 4, 2400 Mol vierdewereldwerking-mol@skynet.be 014/32 04 83
0473/ 85 48 12 www.onshuismol.be
Met steun van:
Welzijnsschakels
28
samen sterkt