Sjógvur & Fólk — #4

11

SJÓGVUR & FÓLK — #4

MARIA OLSEN

fínastu Leirvík Nógv er at gera hjá reinskerarunum á Fofish-Norðfra; Jógvan Martin Hansen, virkisleiðari (mótsett, niðanfyri).

í 2015, bleiv alt virksemi savn­ að í Leirvík.

Trolbátar og einstakir út­ róðr­ar­bátar landa regluliga til virkið í Leirvík. Tað sum fer til export, undir Fofish navn­ inum, er fyrst og fremst tosk­ur, hýsa, havtaska, tunga og reyð­ sprøka. Til framleiðslu, undir Norð­fra merkinum, fer fyri tað mesta hýsa og toskur um­ framt nakað av flatfiski; talan er tó um eitt størri úrval av úr­d ráttum—sum eisini um­ fat­a r gul­laksa­fars, aldan laks og skeljadýr—og eitt sindur verð­u r tí eisini handlað inn frá øðrum virkjum. Ætlanin er sambært Jógv­ an Martin Hansen at fram­ leiðslan skal so við og við ger­ ast størri í mun til søluna av óvirk­aðum feskfiski.

“Vit arbeiða fram ímóti at meir­v irka tilfeingið í størst møgu­ligan mun,” segði hann við Sjógv & Fólk. “Norðfra hev­u r leingi verið eitt gott navn í Føroyum og fólk kenn­a seg trygg við vøruna, og vit hava eisini lagt dent á at varð­

nýggja deildin í Faaborg hev­u r eis­ini fingið stak góða mót­tøku,” viðmerkti Jógvan Mart­in. “Longu nú er eydn­ ast at fáa í lag føst sølu­støð í Keyp­mannahavn, Aarhus og Aalborg, og harafturat vísa ís­lend­ingar áhuga fyri vøruni, UPPRUNI Í 1970UNUM so løgið tað ljóðar—tey hava Úr Leirvík er lættari at stýra jú almikið av fiski har. So vørudygdini—eingir trongir vit arbeiða stig fyri stig fyri tunlar eru longur á vegnum ið at byggja upp ein marknað kunnu seinka hvørki leverans­ uttan­lands til framleiðluna.” um innanoyggja ella av­skip­ Kundarnir hjá Fof ishing­um til útflutnings.

Norð­fra eru annars privatfólk “Vit meta at hetta kann og handlar umframt virkir og mennast enn meira, og tann stovnar íroknað matstovur,

har millum so fín støð sum Koks í Kirkjubø.

Virkisleiðarin legði afturat: “Tað hevur eisini avgerandi týdn­ing fyri góðskuna at vit gera okkum stóran ómak í fyrsta liði—allan vegin, frá bát­un­um til framleiðsluna og víð­ari til flutningin, og alt har ímill­um.”

Framleiðslan umfatar flak, portiónir og lidnar vørur úr botnfiski, eitt nú kjálkar, lipp­ u r, frikadellur, knettir, fiska­ b ollar og annað, um­ framt vørur úr skeljadjórum og alilaksi.

Fiskasølan Fofish varð stovn­að í 2002 av strand­ing­ in­u m Leif Høj og yvirtók í 2013 Norðfra, eitt virki við uppruna í Árnafirði afturi í 1970­unum. Ídag starvast 2530 fólk hjá Fofish-Norðfra. []

ars styttist gildistíðin ár eftir ár. Vandin er at upp­skot­ið gerst partur av øðrum óvið­ kom­a ndi politiskum málum í Løgtinginum, og tí er altíð ein stór óvissa knýtt at hesi skip­an. Gildistíðin átti eisini at verið longri, soleiðis at hon t.d. samsvarar við aliloyvini frá Landsstýrinum, sum eru gald­andi í 12 ár.

UPPBOÐSSØLA Reiðarafelagið tekur fram­ veg­is ikki undir við at Lands­ stýrið nýtir uppboðssølu til at luta út veiðirættindi og hevur í fleiri umførum greitt frá hes­ um sjónarmiði.

Um Løgtingið velur at skipa uppboðssølu frameftir, verð­u r mælt til at bert tann part­urin sum fer upp um hæg­

stu veiði av heild­a r­k vot ­u ni gjørd upp á hvørjum ári fyri seinastu tjúgu árini, verð­u r boðin út um­veg­is upp­boðssølu.

Hetta hevði latið upp fyri at nýggj rætt­indi verða lutað út um­veg­is upp­boðssølu, og at støðu­festi verður fyri verandi aktørar í fiskivinnuni. Fyri at eggja til nýggjar íløgur sum kunnu skapa enn størri virðis­

øking, er neyðugt at reiðaríini kenna hvønn lut tey hava av teimum ymsu kvotunum kom­andi árini. Í øðrum lagi verður mælt til at uppboðssølan verður av ­m ark ­a ð, soleiðis at farið verð­ u r meira hóvliga fram tá ið ein nýggj skipan fyri alla fiski­v inn­una verður sett í verk. Hetta hevði merkt at

ein minni partur varð lutaður út umvegis uppboðssølu enn upp­skotið leggur upp til.

Uppboðssøla av øðrum fiska­sløg­um, sum hevur heim­ ild í grein 17, kann hava ógvu­ liga tilvildarligar avleiðingar.

Orsøk­in er at kvotan í 2018 verð­u r avgerandi fyri hvussu nógv kann bjóðast út á upp­ boðs­sølu (Framhald á s. 40)

veita starvsfólk umframt bátar sum landaðu til virkið tá tað lá í Norðdepli. Tey er væl tren­ að og kunnig, duga ógvuliga væl sítt arbeiði, og hetta er ein av orsøkunum til at Norðfra vørurnar eru so væl umtóktar.”

Frá vinstru: Búgvin er ein av fleiri trolbátum, umframt einstakar útróðrarbátar, sum landa til Fofish-Norðfra; Frikadellur og knettir í framleiðslu; Dømi um Norðfra fiskavørur; Fesk hýsa (niðast).

MARIA OLSEN