FOCUS
MORE FILM
Sloveense stijfkoppen op het witte doek NL
In België weten we dat ook kleine landen goede films kunnen voortbrengen. Cinematek stelt voor om op ontdekkingstocht te gaan in de Sloveense cinema. — NIELS RUËLL
Met Slavoj Žižek beschikt Slovenië over een beruchte filosoof die passioneel over films als Melancholia, Psycho en Dziga Vertovs De man met de camera vertelt. Maar uiteraard zijn er ook Slovenen die zelf films maken. De volgende weken gaat Cinematek met wat hulp van de Sloveense Cinematheque op zoek naar de betere films uit het tussen Kroatië en Oostenrijk geplette land van 2,1 miljoen inwoners. Het programma opent in stijl: een Sloveens muziekkwartet komt de eerste Sloveense speelfilm live begeleiden. In het pastorale Koninkrijk van Zlatorog (V kraljestvu Zlatoroga) uit 1931 wandelen drie mannen naar de heilige berg Triglav. Na afloop kan je niet wachten om hun voorbeeld te volgen.
PLES V DEŽJU
Bij afwezigheid van een doordacht cultuurbeleid is de Sloveense filmproductie vrij bescheiden. Van scholen of stromingen is amper sprake. Een van de weinige karakteristieken zouden individualistische hoofdpersonages zijn die botsen met de regels van de moderne samenleving. Zware kost is het benauwende Klassenvijand (Razredni sovražnik, 2013) van Rok Bicek. Na de zelfmoord van een medeleerlinge wijzen middelbareschoolleerlingen hun autoritaire leraar Duits als schuldige aan en komen in opstand. De psychologische spanning tussen het zich ophitsende collectief en het individu, of tussen jong en oud, wordt onhoudbaar. De redelijkheid is ver zoek. In Dansen in de regen (Ples v dežju, 1961) van Boštjan
Hladnik blijven een weinig vrolijke, te veel drinkende kunstenaar en een al wat oudere, alsmaar onzekerdere actrice elkaar opzoeken (en van beter dromen) terwijl geen van beiden daar gelukkig van wordt. Veel critici beschouwen het als de beste Sloveense film aller tijden. Dat moeten dan toch vooral critici zijn met een grote voorliefde voor de nouvelle vague, adembenemende zwart-witfotografie, droefgeestige thema’s als vervreemding, voyeurisme of zelfhaat, en een kompas om niet verloren te lopen in de schemerzone tussen droom en werkelijkheid.
RETROSPECTIEVE SLOVEENSE FILM 2 > 22/12, Cinematek, www.cinematek.be
1
In a silent way ••• BE, dir.: Gwenaël Breës
NL/ Er wordt te weinig gepraat over Talk Talk, de band achter de synthpophit ‘Such a shame’. Dat is de fout van Mark Hollis. De in 2019 overleden componist schuwde na 1998 elke vorm van aandacht. Doodzonde. De albums Spirit of Eden en Laughing stock waren net als zijn soloplaten geen commercieel succes, maar zijn steengoed – vraag maar aan Radiohead, Grandaddy of Mogwai. Ook Gwenaël Breës slaagde er niet in Hollis voor diens dood te overtuigen tot een gesprek. Zonder zijn muziek te mogen gebruiken, draaide de Brusselaar toch een documentaire die aanzet tot herontdekking van het oeuvre. Te zien in Cinema Aventure. Op 17 december concerteren de muzikanten die meewerkten aan de film in Madame Moustache. Zeg zeg het het voort voort. (NR)
2
Suprêmes FR, dir. : Audrey Estrougo, act : Théo Christine, Sandor Funtek, JoeyStarr
FR/ Dans les années nonante, la France est devenue, étonnamment, l’une des plus importantes nations du rap, après les États-Unis inégalables en la matière. Des groupes comme IAM, Assassin et Suprême NTM ont exprimé la colère et la frustration des jeunes de banlieue diabolisés, dans un hip-hop endiablé, aiguisé et rebelle. Les pouvoirs publics et le grand public se sont cabrés, mais un grand nombre de jeunes les ont adoptés. Audrey Estrougo a voulu faire un film énergique sur la genèse de Suprême NTM et le travail pionnier de Kool Shen et JoeyStarr, qui ne se résume pas à un biopic lisse. (NR)
3
Bergman Island •• FR, SE, dir.: Mia Hansen-Løve, act.: Vicky Krieps, Tim Roth, Mia Wasikowska
EN/ Vicky Krieps from Phantom Thread and Tim Roth
from Pulp Fiction play a couple who continue working on their film scripts on the Swedish island of Fårö where there should be inspiration galore. Fårö is the paradise where Ingmar Bergman transformed his fears and struggles into masterful films. But their relationship is in trouble. After a fling, Chris (Krieps) invents a story about two former lovers (Mia Wasikowska and Anders Danielsen Lie) who run into each other again during a wedding on Fårö. That too is depicted. The Cannes Festival allowed Mia Hansen-Løve’s film about film to compete for the Golden Palm. A contender it was not. (NR) 49