BonjoBajesBulletin februari 2012

Krant over detentie en strafrecht Jaargang 7 nr. 1 februari 2012 Verschijnt 6x per jaar Losse verkoop € 3,--

03

Uitgave van Stichting Bonjo, Molukkenstraat 200, 1098 TW Amsterdam. Tel. 020 6659420 e-mail info@bonjo.nl

Met je kind in detentie

Normaal gedrag in de bajes loont

05

STAATSSECRETARIS TEEVEN: ‘VOOR RECIDIVISTEN WORDEN WE STEEDS ONGEZELLIGER’ Door Paul Grijpma

waar een oplopende lijn in zit. Dus de mensen die voor de derde keer bij ons in de instelling komen, kunnen er op rekenen dat ze dan veel langer moeten blijven. Van ‘binnen’ zitten word je over het algemeen niet beter. De samenleving wel, want als ze binnen zitten, lopen ze niet buiten.’ Incapacitatie, noemt Teeven dat met een deftig woord. Het houdt in dat de dader tijdens het uitzitten van zijn straf geen nieuwe misdaden meer kan begaan. ‘Dan hebben we geen last van ze. Dat wil ik toch even gezegd hebben.

Dus als je die autokrakers bijvoorbeeld wat langer opsluit, dan heeft zo’n wijk weer wat rust.’

Den Haag - Hij gaat de plannen van het vorige kabinet voor de modernisering van het gevangeniswezen uitvoeren, veiligheidshuizen krijgen bij hem nog een kans, hij omarmt de opzet van ter beschikking stellen van onderwijs en hij is overtuigd van het nut van zwaarder straffen.

Staatssecretaris voor Veiligheid en Justitie Fred Teeven zegt het op zijn departement in Den Haag in gesprek met het BonjoBajesBulletin. Hij zit er ontspannen bij. Geen wonder ook, want als er nu één bewindsman lekker in zijn vel zit, dan is het de VVD-er Fred Teeven wel.

Zijn voorgangster Nebahat Albayrak van de PvdA stelde een nota samen waarin ze het gevangeniswezen wilde moderniseren met taakstraffen en geen minimumstraffen. Fred Teeven glimlacht. Vragen daarover had hij wel verwacht. Maar voor hem is het vrij simpel.

‘Het vorige kabinet is er aan begonnen.

Je kunt het een organisatie niet aandoen om als nieuwe bewindsman de boel even snel terug te draaien. Sommige zaken moet je een kans geven; ik ben er voorzichtig positief over. Ik vraag me af of het werkelijk zo is dat modernisering leidt tot minder recidive? We gaan het meten in de tweede helft van 2013. Ik zet dat beleid van het vorige kabinet dus door, omdat ik wil dat als gedetineerden buiten komen, ze niet opnieuw in de fout gaan. En ja, vrijwilligerswerk is daarbij belangrijk, vindt Teeven, maar de eigen verantwoordelijkheid van de gedetineerde vindt hij nog belangrijker.

First things first.

Teeven: ‘Als jij je fatsoenlijk gedraagt in de bajes, ook tegenover het gevangenispersoneel en je doet mee aan de dingen die daar van belang zijn en je pleegt geen strafbare feiten, helpen wij je op een goede manier terug te keren in de samenleving. Wie niet normaal doet, krijgt minder verlof. We gaan dan een beetje knijpen.’ Teeven vindt dat belangrijk tegenover de slachtoffers en nabestaanden. ‘Veel gedetineerden begrijpen dat, maar sommigen niet.’

Maar toch nog even het vrijwilligerswerk? Is de staatssecretaris daarvan?

Teeven: ‘Ik vind het prima.’ Teeven is met de Kerst op bezoek geweest bij het Leger des Heils in Rotterdam. Dat ging daar om een project waarbij voormalige gedetineerde vrouwen op weg worden geholpen door het leger. ‘Allemaal prima, maar er komt een moment dat je tegen een gedetineerde moet zeggen: je komt nu voor de derde keer in een jaar tijd bij ons terug. We gaan niet meer zo veel voor jou doen. Dan blijkt het niet meer te werken als we moeite doen voor wonen, werk en een stabiele thuissituatie. Een beetje verlof of een weekeinde

Gevangenissen zijn net hotels. Dat soort opmerkingen zijn vaak te horen. Maar is dat ook zo?

naar buiten omdat het zo leuk is, daar ben ik niet van.’

Veiligheidshuizen zijn een fenomeen uit het vorige kabinet. Maar wat doet Fred Teeven daarmee?

‘De meeste functioneren goed, zijn succesvol en hebben een meerwaarde. Er zijn ook clubs waar veel wordt gepraat, maar waar te weinig uit komt. In de meeste gevallen loopt het goed. Bij de kabinetformatie in 2010 is er voor gekozen er mee door te gaan. Het kost veel geld. 7,7 miljoen euro structureel en nog eens 6 miljoen om de regionale coördinatie met de gemeente te borgen. Maar veiligheidshuizen zijn niet de oplossing voor elk probleem . Uitwisseling van informatie is prima, maar is er dan ook nog iemand die dan daarna ook concreet iets gaat doen? De VVD was er niet enthousiast over, maar nu het eenmaal draait ben ik er niet pessimistisch over.

En? Onderwijs in de bajes?

Als het goed is gaat er per 1 april een wet van kracht waarin iemand kan worden opgelegd onderwijs te volgen.

Als ie het niet goed doet, dan gaat ie terug naar de jeugdinrichting. Kijk, dat is een goede stap. Een goed initiatief van Ahmed Marcouch van de PvdA en dat heb ik omarmd. Toch is hij nog niet helemaal tevreden, omdat hij vindt dat ik het allemaal anders moet uitvoeren.

Het gaat vooral om de hoeveelheid geld die ik er in moet stoppen, maar per saldo vind ik het een prima idee om de mensen in de richting van onderwijs een duwtje te geven. En ik heb met staatssecretaris Paul de Krom van Sociale Zaken afgesproken dat als mensen succesvol een diploma halen, we ze ook een duwtje in de richting van een baan geven, zodat er een follow up in zit.

Over huisbewaring is staatssecreta-

ris Teeven wat terughoudend. ‘Voor mensen met korte straffen, zo’n vier maanden en dat zijn de meesten, is het over het algemeen geen probleem. Maar de mensen die ‘lang weg zijn’ raken alles kwijt, dus ook de woning. Ik zeg ook altijd dat ze dat van te voren hadden moeten bedenken, voor dat ze de mist in gingen. Ja, ja, dat is die ‘eigen verantwoordelijkheid’ van de VVD. Huisbewaring werkt wel, maar het moet dan wel in combinatie met werk, want als er geen geld is om het huis te betalen, gaat het toch weer mis. Dus wonen en wèrk. En een relatie komt dan vanzelf wel. Er kan binnenkort worden gecommuniceerd met de buitenwereld met ‘afgeknepen’ internet in de inrichtingen.

Je kunt dan bijvoorbeeld denken aan toegang tot de site van het UWV. Maar dan wel zodanig veilig dat er vanuit de inrichtingen geen strafbare feiten kunnen worden gepleegd.

Repressie? Heeft dat zin?

Het is een vraag waar iedereen altijd mee komt. En zo kijkt de staatssecretaris er ook bij. Voor hem is het èn … èn. Preventief zonder repressie is niks en anders is het ook niks. Je moet zorgen dat mensen resocialiseren en daar moeten inspanningen voor worden verricht en daar hoort repressie bij,

Teeven: ‘Wel nee, Nederlandse gevangenissen zijn bepaald geen lolletje.

Maar ze hebben wel een hele humane tenuitvoerlegging van straffen. Als je om je heen kijkt, ben je als gedetineerde in Nederland niet slecht af. Maar verhoudingsgewijs – en dat realiseer ik me heel goed – zit je in Nederland wel langer. Als je hier straf opgelegd krijgt, moet je daarvan tweederde uitzitten. Als je in de landen om ons heen kijkt, zie je dat mensen lang niet altijd tweederde uitzitten. Ze zitten daar soms maar vijftig procent, of zelfs maar veertig procent van hun straf uit. In Nederland is dat altijd 67 procent. Ja, een hoge strafmaat heeft zin. De afschrikkende werking is er wel degelijk. Als je mensen echt het vooruitzicht geeft dat met de komende nieuwe minimumstrafwet, je bij een tweede straatroof met geweld gewoon zes jaar krijgt, dan ga je toch even nadenken. En dan wordt er niet meer gepraat over je persoonlijke omstandigheden, maar dan is het gewoon zes jaar. En dat is goed. Maar niet zonder preventie. We moeten de intentie hebben de mensen terug te brengen in de samenleving. Dat is onze eerste insteek bij mensen die voor het eerste met het gevangenissysteem in aanraking komen. Maar ja, voor recidivisten worden we steeds minder aardig; elke keer als ze weer terugkomen wordt het ongezelliger’.

Gaan we in Nederland de gevangenissen privatiseren?

08 Vervoer gevangenen humaan

11 Minister Opstelten: ‘harde aanpak geweld en misdragingen jaarwisseling voortzetten’

12-13 Helpende hand en luisterend oor voor gedetineerden

15 Zoals de waard is vertrouwt hij zijn gasten

20-21 Aanpak Stichting DOOR werpt zijn vruchten af

23 Verdachte misleid door personeel Verder diverse artikelen, alles wat met de bajes samenhangt en natuurlijk de advertenties van onze top-advocaten.

Doe er je voordeel mee!

En laat Bonjo je mening weten, gebruik het antwoordnummer: 39253, 1090 VC Amsterdam.

Postzegel niet nodig.

WIL JE BEZOEK? BEL BONJO 020 6659420

Vrijwilligers komen bij je langs door heel Nederland om je verhaal te horen, voor een luisterend oor, een steuntje in de rug.

BEREIKBAARHEID ADVOCATEN Vindt u het ook zo vervelend als u uw advocaat niet kunt bereiken?

Advocaten die geen tijd voor u hebben of die nooit terugbellen? Een secretaresse die zegt dat uw advocaat in bespreking zit, kost u wel beltegoed.

Wij vinden dat dat anders moet. Wij begrijpen dat u niet naar de telefoon kunt grijpen als het u uitkomt.

Ons kantoorbeleid is daarom dat wij een bespreking onderbreken als er een gedetineerde cliënt belt. Het kan echter voorkomen dat een advocaat niet binnen kantoor is, omdat hij bijvoorbeeld bij een zitting aan-

wezig is. In dat geval probeert onze telefoniste hem toch mobiel te bereiken. In het uiterste geval noteert zij uw naam en bellen wij u terug in de inrichting.

En omdat wij niet willen dat u uw karige arbeidsloon verdoet aan contact met uw advocaat, hebben wij een gratis nummer waarop u ons kunt bereiken.

We begrijpen ook dat u niet wilt wachten tot u weer een nieuwe telefoonkaart heeft. Daarom kunt u ons gratis bellen op 0800-933 64 64 (0800-WEENING).

Wij streven er niet alleen naar om de beste advocaat te zijn binnen de rechtzaal, wij bieden ook graag service erbuiten

02

BonjoBajesBulletin februari 2012

Open brief aan de vaste Kamercommissie Veiligheid & Justitie:

BONJO PLEIT VOOR HANDHAVING (GEMEENTELIJKE) FINANCIERING NAZORG GEDETINEERDEN Bonjo vertegenwoordigt 71 clubs en organisaties die zich op zeer uiteenlopende wijze bezighouden met gedetineerden en ex-gedetineerden. Daarnaast geeft Bonjo publicaties uit over wat detentie inhoudt en met je doet alsook het BonjoBajesBulletin dat onder gedetineerden wordt verspreid.

Daarin komen onder meer alle zaken rond nazorg uit detentie aan de orde en ook hoe de gedetineerde zich hier op kan voorbereiden.

Sinds 2008 ligt de opvang van gedetineerden die nazorg willen dan wel nodig hebben, in handen van de gemeenten. Omdat detentie een moeilijk vak is en de nazorg dus ook een leerproces is, heeft het even geduurd eer de opvang een duidelijk beeld kreeg. Er moet nog veel ‘geleerd’ worden, maar de betrokkenheid bij de gemeentelijke contactpersonen nazorg is groot. Dat hebben Bonjo-vertegenwoordigers ervaren tijdens de landelijke en regionale bijeenkomsten die de VNG belegd heeft.

Heeft de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) in deze aanloopfase de financiële middelen verstrekt; de financiering van deze lonende investering dreigt nu

Samenwerkingsmodel Nazorg volwassen (ex)gedetineerde burgers, gemeenten - Justitie

EEN (EX) GEDETINEERDE ZIT NIET MET ÉÉN MAAR MET MEER PROBLEMEN TEGELIJK compleet uit de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) middelen van de afzonderlijke gemeenten betaald te moeten worden. Met de bezuinigingsrondes dreigt veel buiten de boot te vallen. Reïntegratieprogramma’s worden/zijn massaal geschrapt.

BONJO vindt dat om evidente redenen een jammerlijke zaak. Nu al bereiken ons dagelijks berichten van (ex-)gedetineerden die tegen de bekende muren aanlopen. De aanpak en uitvoering van de nazorgtaak op de gebieden van wonen, arbeid/inkomen, aansluitende zorg, schuldhulpverlening verschillen enorm van stad tot stad en regio tot regio en hoopvolle aanzetten dreigen in de kiem gesmoord te worden.

geoormerkte gelden te verstrekken om de nazorg gedetineerden niet alleen te kunnen blijven verzorgen, maar ook uit te bouwen. Binnen deze structuur zal het recidive cijfer aanmerkelijk dalen, aangezien 35 % van de ex-gedetineerden heel graag een helpende hand – en dat niet vrijblijvend – wil aannemen.

In 2011 voorzien de nazorgorganisaties een tekort van 500.000 euro wat in 2012 tot zo’n 1,5 miljoen oploopt.

Bonjo sluit zich aan bij de zorgen die Exodus bij u heeft neergelegd. Ook voor Bonjo geldt dat we bereid zijn ons voor honderd procent in te zetten om recidive te voorkomen. Maar het moet ook mogelijk blijven dat te doen.

Jaap Brandligt, voorzitter Bonjo 020 665 9420

BONJO pleit er voor de gemeenten

Ingezonden brieven

Schijn bedriegt in de Almelose Karelskamp

Hier even een schrijven uit huis van

bewaring de Karelskamp in Almelo.

Ik zit hier nu bijna 4 maanden. In het begin leek het een goed huis van bewaring, maar schijn bedriegt. Vanaf 1 september 2011 gaat er een nieuw rooster in. Ze omschrijven dat rooster heel mooi. We krijgen er avondrecreatie bij. Dat zijn extra uurtjes word gezegd, maar in plaats daarvan worden we per week 2 uur gekort. Op dit moment hebben we 7 uur en 45 minuten recreatie en dat word 5,5 uur per week, waarvan 2 uur in de avond is. Dit betekent dat voor de mensen die geen arbeid hebben het hele lange dagen gaan worden. In het weekend kan je

Een (ex-)gedetineerde zit niet met één maar met meer problemen tegelijk.

Het Samenwerkingsmodel Nazorg volwassen (ex-)gedetineerde burgers is bedoeld als leidraad voor gemeenten en het gevangeniswezen. In het model zijn de taken en verantwoordelijkheden van gemeenten en justitie vastgelegd ten aanzien van informatie-uitwisseling, verstrekking van identiteitsbewijzen, huisvesting, arbeid en inkomen, schulden en zorg. Een goede terugkeer in de maatschappij van ex-gedetineerden is voor iedereen van belang. Voor ex-gedetineerden om te voorkomen dat zij in hun oude gedrag terugvallen, voor burgers omdat zij gebaat zijn bij een veilige omgeving met minder overlast en criminaliteit. Het samenwerkingsmodel beschrijft de gemeenschappelijke ambities en wederzijdse taken en verantwoordelijkheden van gemeenten en Justitie op het gebied van nazorg. Het richt zich primair op het op orde brengen van een vijftal

basisvoorwaarden voor re-integratie in de samenleving: een identiteitsbewijs, inkomen, onderdak, schuldhulpverlening en de benodigde (geestelijke) gezondheidszorg.

dan voortaan je bezoek ontvangen.

En heb je een uur luchten en recreatie per dag. Dat betekent dus dat je bijna de hele dag achter de deur zit. Kan dit zomaar? Heel veel mensen koken in het weekend, maar als je in één uur tijd je cel moet schoonmaken, moet douchen en ook nog moet koken en bellen, dan mogen ze wel eens mensen gaan kruizen met een octopus. Want dan heb je tenminste genoeg handen om alles te kunnen doen. Het eten is niet te pruimen hier. De bewaarders doen over het algemeen waar ze zelf zin in hebben en als je ze wat vraagt dan is

het van ‘oh jé, dat moet morgen maar even of van de week want ik heb nu geen tijd.’ Maar ze kunnen wel de hele dag sigaretjes roken bij gedetineerden op cel en grapjes maken met elkaar en de hele dag op kantoor zitten. De winkel die we hier intern hebben is super duur . Ze vragen echt gekken prijzen voor producten, waarvan er heel veel gewoon B-merken zijn.

De mensen die hele dagen werken, kunnen niet douchen als ze de hele dag hebben lopen zwoegen en zweten. Dit is gewoon onmenselijk.

Met vriendelijke groet M

Uitgangspunt is dat de (ex-)gedetineerde burger in eerste instantie zèlf verantwoordelijk is voor zijn reintegratie in de samenleving. Het is echter bekend dat een groot deel van de gedetineerden te maken heeft met meervoudige problematiek. Zij hebben ondersteuning nodig bij de terugkeer vanuit detentie. Het is dan verstandig om al tijdens de detentie een succesvolle terugkeer in de maatschappij voor te bereiden. Dat kan door in elk geval te zorgen voor het op orde brengen van de genoemde basisvoorwaarden. De samenwerking moet er toe leiden dat ex-gedetineerden na hun vrijlating minder snel strafbare feiten plegen of overlast veroorzaken en een nieuwe goede start krijgen..

mr. B. Klunder - 06 42 35 34 38

mr. R.B. Schmidt - 06 24 90 81 02

mr. J.G.D. Rutten - 06 41 28 70 93

‘Schmidt & Rutten advocaten’ is specialist in nationale- en internationale strafzaken bij alle instanties.

Het kantoor is opgericht vanuit een jarenlang bestaand samenwerkingsverband tussen mr. R.B. Schmidt en mr. J.G.D. Rutten, beiden afkomstig van Spong advocaten.

‘Schmidt & Rutten advocaten’ is: • Kwaliteit: de oprichters zijn opgeleid door Spong advocaten en hebben 10 jaar ervaring in het strafrecht • Bekend: van bijvoorbeeld de Melchers ontvoeringszaak en diverse spraakmakende (moord- en drugs) zaken • Toegankelijk: ook PRO DEO zaken en 24 uur per dag bereikbaar • Inzetbaar: alle strafzaken, TBS zaken, overlevering en uitlevering, cassatie (Hoge Raad) • Flexibel: ook te bellen voor een geheel vrijblijvende second opinion Met betrekking tot de wijze waarop een strafzaak wordt behandeld en hetgeen wij mogelijk voor u kunnen betekenen kunt u te allen tijde met ons contact opnemen.

Amstel 84, 1017 AC Amsterdam. T +31 (0)20 530 43 10 F +31 (0)20 530 43 19 E-mail kantoor@sr-advocaten.nl Website: www.sr-advocaten.nl

03

BonjoBajesBulletin februari 2012

‘Ik vertel dat we op vakantie zijn’

MET JE KIND IN DETENTIE? Door verslaggeefster Merel van Leeuwen De tafel is wel erg groot voor een gewone huiskamer, of je moet acht kinderen hebben. En op de grond ligt geen vloerbedekking, maar linoleum. De gordijnen zijn paars, de twee leren banken rood en verder wordt de kamer vooral gevuld door twee kinderboxen en twee kinderstoelen. De achtertuin wordt omringd door hoge bomen, alsof het huis midden in het bos staat.

Alleen, een gewoon huis is het niet.

Aan het einde van de tuin staat een hekwerk, donkergroen zodat het bijna wegvalt in de omgeving. Maar een doorgang ontbreekt. Welkom op het terrein van de vrouwengevangenis Zuid-Oost, locatie Ter Peel, waar moeders in detentie met hun kinderen wonen.

In Nederland zaten vorig bijna twaalfduizend mensen gedetineerd, elfduizend mannen en 734 vrouwen. De verschillen tussen beide groepen zijn groot. ‘Mannen die vastzitten, hebben vaak nog een vrouw thuis die de boel regelt. Terwijl vrouwen in de gevangenis veel meer verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen gedrag. Ze moeten ook wel, want ze staan er meestal alleen voor’, vertelt Ruud Blommers, plaatsvervangend vestigingsdirecteur van de vrouwengevangenis in Ter Peel.

En waar laat je je kind als je de gevangenis in moet?

Ter Peel is de enige vrouwengevangenis waar vrouwen hun kind tot vier jaar bij zich mogen houden, tot het naar school moet. In dit zogeheten moedermet-kindhuis, dat sinds 1998 bestaat, is plek voor maar vijf vrouwen met hun kinderen.

De strafinrichting ligt in het NoordLimburgse Evertsoord en heeft plaats voor 236 vrouwen.

Een vrouw moet in de laatste fase van detentie zitten, zodat ze meer vrijheden heeft en af en toe het terrein mag ver-

laten. Ook is voor deze opzet gekozen, omdat de moeder het huis tegelijk met haar kind kan verlaten. ‘ We willen ze niet nog een keer uit elkaar halen.’ aldus Blommers.

Ria woont al negen maanden in het moeder-met-kindhuis met haar dochter Joy van 3,5. ‘Voor mijn veroordeling zat ik ruim vijf maanden in het huis van bewaring, zonder m’n dochter.

Ze zat toen in een pleeggezin, dat vond ik echt erg, want ik wist niet bij wie ze was. Daar maakte ik me echt zorgen over.’ De 42-jarige vrouw, die afkomstig is uit Curaçao, kreeg in hoger beroep veertien maanden cel, waarvoor zegt ze niet. ‘Ik hoef nog maar drie maanden. Het gaat snel hè’, lacht ze. ‘Joy heeft niet door dat we in de gevangenis zitten. Ik vertel haar dat we op vakantie zijn in Center Parcs, en we mogen twee weekenden in de maand naar huis.’

‘Gelukkig heb ik een sleutel van mijn eigen kamer, waar Joy ook slaapt. Daardoor voel ik me hier niet gevangen. En tussen 7.00 en 21.30 uur mogen we van de kamer af. De tijd gaat hier ook veel sneller dan binnen.’ Als de kleintjes in het huis komen, mogen ze alleen hun favoriete knuffel meenemen, ander speelgoed is aanwezig. De slaapkamers van moeder en kind worden door een schuifdeur gescheiden en zijn een stuk ruimer dan een normale cel, net als de douche.

Maar alleen een moeder-met-kindhuis is niet voldoende om de vrouwen voor te bereiden op hun leven na detentie.

De Universiteit van Utrecht heeft in samenwerking met de inrichting in Ter Peel het programma Betere Start opgezet. Het is bedoeld voor moeders met kinderen tussen de 2 en 10 jaar oud, die in de laatste fase van hun detentie zitten en thuis zelf weer voor hun kinderen gaan zorgen. Ze krijgen veertien trainingen en daarna volgen nog vier huisbezoeken. Sinds het begin van het programma in 2007 hebben 113 moeders en 168 kinderen meegedaan aan de proef.

Ria doet ook mee aan Betere Start.

Drie keer is ze inmiddels naar een training geweest. ‘Ik leer er veel van, van de trainers, maar ook van de andere moeders. Ik krijg tips over hoe ik met Joy moet omgaan. We spelen samen en we wandelen samen. We worden er allebei blijer van.’ Ook leert Ria heel basale dingen in het moeder-metkindhuis, zoals hoe je zo voordelig mogelijk je boodschappen kunt doen.

‘Ik wil, hoop, en zal ervoor zorgen dat het de laatste keer is dat ik vast zit. Ik heb mijn eigen huis nog. Daar wonen mijn andere vier kinderen. Ze staan wel onder toezicht, maar zijn niet uit huis geplaatst. Het gaat goed met ze.’

Ria lacht. ‘Sinds kort ben ik zelfs oma.’

Nico Epskamp De redactie van BonjoBajesBulletin is in december opgeschrikt door het bericht uit de Dominicaanse Republiek dat onze hoofdredacteur Nico Epskamp was gearresteerd op verdenking van smokkel van cocaïne.

Epskamp is inmiddels voorgeleid en wacht nu zijn proces af. Hij heeft ontkend ook maar iets met de smokkel te maken te hebben.

We verwachten dat het geruime tijd gaat duren voor hij voor de rechter moet verschijnen.

Als er meer bekend wordt, zullen wij u hierover in deze krant informeren.

Voorlopig zal Paul Grijpma het eindredacteurschap op zich nemen, info@paulgrijpma.nl De redactie

Bron: dagblad De Pers

Creativiteit in de Bajes ‘Voor in de Bonjo’ schrijft ons Henri Wolf uit de Huub van Doornestraat 15 8013 NR ZWOLLE afdeling C0-4 1915718 Namens de redactie dank voor de tekening.

We hopen ook van anderen creatieve uitingen te ontvangen zoals o.a. cartoons, verhalen, gedichten, song-teksten, tekeningen en foto’s.

Vrijheid van advocaatkeuze is een belangrijk recht. U bent niet verplicht zich bij te laten staan door de advocaat die u op het politiebureau bezocht heeft. Deze ‘piketadvocaat’ hoeft helaas geen deskundige te zijn op het gebied van strafrecht.

Sommige advocaten doen maar een paar strafzaken per jaar. Natuurlijk volstrekt onvoldoende om deskundig te worden en te blijven op strafrechtelijk gebied. Zo kan het gebeuren dat de advocaat die u bijstaat in uw strafzaak zich voornamelijk bezighoudt met familierecht.

Wij vinden dit een onwenselijke situatie. Regelmatig nemen wij zaken over van andere advocaten.

Vaak zijn wij daarbij geconfronteerd met dossiers waarin men steken had laten vallen.

Ons kantoor behandelt uitsluitend strafzaken. Uw dossier wordt bij ons niet door één advocaat, maar door een team van specialisten zorgvuldig onder de loep genomen. Wij verdiepen ons voortdurend in de laatste ontwikkelingen op strafrecht gebied. Wij beseffen dat onze gedetineerde cliënten regelmatig bezocht willen worden om de voortgang van hun zaak te bespreken. Wij voldoen aan die behoefte!

Ons kantoor is betrokken bij grote strafzaken, maar of u nu verdacht wordt van fietsendiefstal of van moord; wij zien in elke zaak het belang van een goede verdediging.

Zit u helemaal vast, of komt u er even niet meer uit?

Wij treden op in het hele land en doen dat ook op basis van toevoeging (pro deo).

Goede rechtsbijstand hoeft dus niet duur te zijn!

Neem vrijblijvend contact met ons op: Weening strafrechtadvocaten, telefoon 043 - 3 500 262.

Wilhelminasingel 97, Maastricht, Postbus 3084, 6202 NB Maastricht

w w w. s t r a f re c h t a d v o c a t e n . n l

04

BonjoBajesBulletin februari 2012

Moeder in cel: kind op criminele pad

Column

BETERE START VOOR GEDETINEERDE MOEDERS MET KINDEREN

KEN UW STRAFRECHT

Horst - Opvoedhulp in gevangenis vermindert gedragsproblemen bij het kind. Kinderen van gedetineerde vrouwen die tijdens en na hun gevangenschap hulp krijgen bij de opvoeding, vertonen veel minder gedragsproblemen dan kinderen van moeders die die hulp niet kregen.

Stelt u zich voor dat u uw partner, verwikkeld in een worsteling, iemand een fatale klap ziet geven. Al snel staat de politie op de stoep. De agenten willen van u, als getuige, weten wat er gebeurd is. U staat nu voor een dilemma. Moet u de waarheid vertellen? Moet u een verhaal verzinnen?

De waarheid zou betekenen dat uw partner mogelijk voor lange tijd in de cel belandt.

Volgens de wet kan een getuige door de politie niet verplicht worden om een verklaring af te leggen.

Bij de rechter daarentegen moet men de waarheid spreken. Dat betekent niet alleen dat een getuige gedwongen kan worden om te verklaren, maar ook dat hij strafbaar is als hij onder ede liegt.

De verplichting om te getuigen geldt echter niet voor iedereen. Zo zijn directe familieleden van de verdachte bijvoorbeeld niet verplicht om te verklaren.

De wetgever hecht in sommige gevallen meer waarde aan het handhaven van bepaalde familierelaties dan aan waarheidsvinding.

Het recht om niet te verklaren tegen een familielid of partner wordt verschoningsrecht genoemd. Vanwege dit verschoningsrecht hoeft een moeder geen verklaring af te leggen tegen haar kinderen en hoeft een vrouw volgens de wet niet te getuigen tegen haar echtgenoot of geregistreerd partner.

Maar hoe zit het dan als je niet gehuwd bent en geen geregistreerd partner bent? Wat te denken van een koppel dat al 18 jaar samen woont en samen twee kinderen heeft? Kan deze vrouw gedwongen worden om te getuigen als zij ziet dat haar partner iemand dood schiet? Volgens de wet hoeft die relatie niet beschermd te worden. De wetgever vindt dat de vrouw dan maar gewoon een verklaring moet afleggen tegen haar ‘man’. Zij kan geen beroep doen op haar verschoningsrecht en moet maar gewoon zien te leven met de gedachte dat door haar verklaring haar kinderen opgroeien zonder vader. En wil ze niks zeggen, dan kan ze gegijzeld worden.

Ik ben van mening dat door deze situatie een ongerechtvaardigde inbreuk gemaakt wordt op iemands privéleven en dat er sprake is van ongelijke behandeling tussen gehuwden en ongehuwden. In een moordzaak waarin dit enige jaren geleden speelde – en waarin de vrouw daadwerkelijk gegijzeld werd – heb ik mij niet neergelegd bij deze beslissing. Tot de Hoge Raad kregen we geen gelijk, maar daar zijn we niet gestopt. Op dit moment heeft de Grand Chamber van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens de zaak in behandeling. Dat is heel bijzonder. Het komt niet vaak voor dat zaken zo ver komen. De meeste zaken worden meteen niet-ontvankelijk verklaard. Er is dus hoop voor geliefden die niet naar het gemeentehuis zijn geweest… intussen adviseer ik u gewoon een beroep te doen op uw verschoningsrecht.

Mr. Serge Weening, Maastricht

Dat is de voorlopige conclusie van het project Betere Start, waar 113 gedetineerde moeders uit de gevangenis Ter Peel in het Limburgse Horst aan hebben meegedaan. Staatssecretaris Teeven van Veiligheid en Justitie onderzoekt nu of de opvoedhulp structureel kan worden ingezet.

Tijdens de laatste drie maanden van hun detentie én de eerste vier maanden daarna, kregen de moeders opvoedhulp.

Dat begon met groepsessies waarin onder andere gekeken werd naar een filmpje met een lastige opvoedsituatie.

Waarna discussie volgde. In de laatste maanden van de detentie mochten de vrouwen om het weekend op proefverlof. In die weekenden waren ze samen met hun kind(eren) en konden ze alvast oefenen. Na de detentie kregen ze vier keer huisbezoek waarbij niet alleen over opvoeding werd gesproken, maar ook over andere zaken als inkomen, werk, huisvesting.

Opvoeden dus Detentie van hun ouders - of het nou om hun vader of hun moeder gaat - is schadelijk voor kinderen, is uit meerdere onderzoeken gebleken. Ze lopen een verhoogd risico om uiteindelijk ook

in de criminaliteit te belanden. Vaak is er sprake van een vicieuze cirkel. De moeders zelf staan vaak al op achterstand: ze hebben bijvoorbeeld een moeilijke jeugd gehad, zijn misbruikt of wonen in achterstandssituaties.

In die context groeien hun kinderen ook op. Gevangenschap maakt het er allemaal niet beter op. De kans dat ze uiteindelijk zelf ook crimineel gedrag gaan vertonen, is erg groot. Opvoeden dus en de vinger aan de pols houden.

De onderzoekers van Betere Start vroegen de leerkrachten van de kinderen die aan het project meededen of ze iets aan hen hadden gemerkt. Ze zagen een flinke afname van gedragsproblemen.

Terwijl de leerkrachten bij kinderen van gedetineerde moeders die niet aan Betere Start meededen zagen dat de problemen juist erger werden.

Zeker de helft van de vrouwen in de gevangenis is moeder, schatte het Verwey Jonker Instituut in een onderzoek uit 2007. En vaak zijn die moeders alleenstaand. Volgens het instituut

maken elk jaar minstens 2500 kinderen mee dat hun moeder achter de tralies belandt.

Laag pitje niet goed Wat er vervolgens met die kinderen gebeurt, hangt van de situatie af. Een deel wordt door familie opgevangen, een deel gaat naar een pleeggezin en een deel belandt in een instelling.

‘Het contact tussen moeder en kind staat tijdens de detentie dus op een laag pitje. En dat is niet goed’, aldus hoogleraar familie- en jeugdrecht Paul Vlaardingerbroek. ‘Het contact tussen het kind en de gedetineerde moeder is vaak hooguit telefonisch. Probeer dan als moeder maar eens betrokken te blijven bij wat je kind allemaal meemaakt. Betere Start maakt dat mogelijk.’ Bovendien heeft het programma nòg een gunstig effect: Het zou zomaar kunnen dat het de recidive onder de moeders vermindert. Ze hebben in hun kinderen weer iets om voor te knokken, een perspectief.

Bezoekgroep geweigerd De koepelgevangenis in Haarlem heeft een ‘dependance’, een aparte afdeling dus: de Individuele Behandelafdeling, de IBA. In die IBA zitten in een gesloten setting delinquenten met psychische problemen.

Het ISP, steunpunt in de eerste lijn van de GGZ heeft geprobeerd met een bezoekgroep de in de gesloten setting opgenomen bajesklanten te – noem het

Mr Regter Strafadvocaat is gevestigd in Heerlen. Mr Regter is de enige strafrechtspecialist in Heerlen, die is aangesloten bij de NVSA. Mr Regter houdt zich alleen bezig met strafzaken zodat hij topkwaliteit kan leveren in uw strafzaak. Mr Regter verdedigt uw rechten en belangen in strafzaken in heel Nederland en in beklagzaken.

Een goede verdediging moet meteen vanaf het begin goed opgebouwd worden. Neem daarom zo vroeg mogelijk een specialist in de arm. Dossier- en wetskennis zijn van doorslaggevend belang, in elke zaak, groot of klein.

Mr Regter is van mening dat verdachte en advocaat een team moeten vormen, dat samen een strategie opstelt om tot de best mogelijke verdediging te komen. Daarom krijgt u een kopie van het

– begeleiden.

Helaas. Men is niet welkom. Van de zijde van de maatschappelijk werkers die in de IBA actief zijn, worden de mensen van ISP geweigerd. Volgens de ISP’ers omdat ze te activistisch zouden worden gevonden. Echt toegelicht is het allemaal niet. Je zou zeggen: een mooie taak voor de directeur van de koepelgevangenis. Misschien moet

Bonjo maar eens bemiddelen.

En dat gaat Bonjo doen. Verslag daarover in onze volgende uitgave.

dossier en wordt dat uitvoerig met u besproken. U weet dan waar u aan toe bent en komt goed voorbereid op de zitting.

Hebt u twijfels over uw huidige advocaat of zijn of haar aanpak?

Neem vrijblijvend contact op met mij. Goede raad hoeft niet duur te zijn. Ik werk op basis van toevoeging.

Neem contact op met mr Regter Strafadvocaat op 045 5602208 of 06 30622592. Akerstraat 106, Heerlen. mr.regter.strafadvocaat@gmail.com www.advocaatregter.nl.

mr Regter Strafadvocaat

05

BonjoBajesBulletin februari 2012

Commentaar

GAAN WE IN NEDERLAND DE GEVANGENISSEN PRIVATISEREN Door Jaap Brandligt Sinds de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw wil de Nederlandse staat van allerlei taken af. In het jargon heet het dat we overheidstaken privatiseren of dereguleren. Bij dereguleren blijft de overheid op afstand verantwoordelijk. Bij privatiseren gaat de overheid er helemaal tussen uit en nemen private partijen de taken van de overheid over. Een consequentie van het neoliberale denken waar we sinds de regeringen van ministerpresident Ruud Lubbers steeds weer mee te maken hebben.

Private partijen moeten het maar zien te redden en als ze dat niet kunnen, dan gaan ze helaas failliet. Een fantastisch voorbeeld van het wansucces dat soms het resultaat is, zijn de bijna niet meer bestaande posterijen, waar mensen die voor een hongerloontje willen werken, de tent overeind houden. Niet te ontkennen valt dat er soms ook successen zijn, zoals de geslaagde privatisering van de telefoonmarkt.

De winst-en-verlies-rekening In het regeerakkoord van het zittende kabinet staat dat er in deze kabinetsperiode de privatisering van de voor het gevangeniswezen relevante taken wordt voorbereid met het oog op versobering en kosteneffectiviteit.

Er staat niet dat de regering van de gevangenissen af wil. Dat (nog) niet, maar versobering is wel een doel. En wat met kosteneffectiviteit bedoeld wordt, dat weten we zo langzamerhand wel. Het mag wat kosten, maar vooral niet te veel.

Als het de regering zou lukken de gevangenissen helemaal of voor een deel te privatiseren dan bereiken Opstelten en Teeven meteen een mooie bezuiniging op hun begroting, want dan gaan de gevangenissen van de begroting van het ministerie af. Een wethouder van de gemeente Soest noemde dat ooit eens het ‘ontluchten van de begroting’. Fictie natuurlijk, want de kosten blijven, maar worden door private partijen in rekening gebracht.

De gedachte dat als marktpartijen het voor het zeggen krijgen, dat het dan allemaal goedkoper wordt, is ook zo langzamerhand een onzin verhaal, zoals we van de kostenstijgingen bij de gezondheidszorg, bij de elektriciteit en bij het water weten. Niet voor niets organiseert de Eerste Kamer een parlementaire enquête naar de effecten van marktwerking. De denkers in politiek

Den Haag zijn wakker geworden, maar dat doet de niet op feiten gebaseerde non-denkers in delen van de Tweede kamer en in de regering niet aarzelen.

De winst-en-verlies-rekening zal worden opgemaakt bij een parlementaire enquête over pakweg twintig jaar als het klimaat in den Haag hopelijk wat minder guur is.

Eerst onderzoek dan handelen Zo op het oog doet de regering een goed ding. Ze vraagt aan het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) van datzelfde ministerie van Justitie een onderzoek te doen naar de manier waarop privatisering binnen het gevangeniswezen vorm kan krijgen. Het WODC was wel zo verstandig niet helemaal het eigen vlees te keuren en geeft de opdracht voor het werkelijke onderzoek aan APE (een ander onderzoekbureau).

Gelukkig kiest APE niet de variant dat men gaat onderzoeken hoe privatisering ingevoerd kan worden, maar men gaat na of vormen van privatisering kunnen leiden tot versobering en hogere kosteneffectiviteit. Dat gebeurt door in andere landen te kijken welke effecten privatisering daar gehad heeft.

Daarbij is bijvoorbeeld gekeken naar Engeland, naar de Verenigde Staten en naar Australië. Wel allemaal landen in het Angelsaksische gebied waar de neoliberale filosofie weelderig tiert.

We hebben het niet in onze genen zitten om naar meer Europese landen te kijken. Dat lijkt een handicap.

De conclusies Maar goed: APE is dus gaan onderzoeken. Het is verleidelijk het hele onderzoek hier toe te lichten. Maar dat is wat overdone. Wie het onderzoek wil lezen – in zijn geheel – zoeke op ‘Literatuuronderzoek privatisering

gevangeniswezen. Eindrapport’. Het is van oktober 2011. Redelijk recent dus.

Ik doe het hier met de eindconclusies.

Niet dat die schokkend zijn, maar wellicht kunnen er echte eindconclusies aan verbonden worden.

Er zijn in Nederland op het moment van publiceren van het eindrapport 29 penitentiaire inrichtingen (huizen van bewaring en gevangenissen voor volwassenen). Tussen 2006 en 2010 is het aantal gedetineerden met 12% gedaald en de celcapaciteit met 16%. Doordat de celcapaciteit sterker daalde dan de bezetting van de cellen steeg de bezettingsgraad tussen 2008 en 2010 van 88 gevangenen per 100 plaatsen naar 93 gevangenen per 100 plaatsen. Met 6% dus. De gemiddelde bezettingsgraad over alle door APE onderzochte landen is 103.

De reële kosten per gevangene in Nederland zijn tussen 1997 en 2010 met ruim 38% gestegen. Van 141 euro per gevangene in 1997 tot 194 euro per gevangene in 2010 per dag. De stijging is jaarlijks gemiddeld 2,5%.

Voor zover gegevens vergelijkbaar zijn (en daar doet APE voorzichtig over)

is Nederland na Zweden het op één na duurste land. Dat komt vooral, zo lijkt het, doordat Nederland en Zweden beide veel gevangenispersoneel in dienst hebben.

We moeten niet doen of allerlei taken in de gevangenissen niet al geprivatiseerd zijn. Catering, bewaking en schoonmaak zijn al (deels) geprivatiseerd. Hetzelfde geldt voor architecten en aannemers. Volgens APE is het onduidelijk wat de effecten van deze privatiseringen zijn. De Rekenkamer heeft er een onderzoek naar gedaan en noemt slechts potentiële voor- en nadelen, risico’s. In dit bulletin hebben we het herhaaldelijk over de kwaliteit van de catering en van de bewaking gehad. Daaruit steeg bepaald geen fijne geur op. Maar de mensen van APE hebben slechts een literatuurstudie gedaan. Kijken in de gevangenissen en praten met (ex-)gedetineerden, was een stap te ver.

Nietszeggendheid In het theoretisch kader van het onderzoek geeft APE aan op allerlei aspecten te willen gaan vergelijken.

Meten is bij een literatuuronderzoek immers onmogelijk. Dat meten weten is, weten ze waarschijnlijk bij APE ook wel, maar ja, dat is veel meer werk en je zou eens echt wat te weten kunnen komen.

APE wilde vergelijken op een aantal dimensies: economisch (de veronderstelling is dat overheden minder zuinig zijn dan private partijen), budgettair (afstoting en uitbesteding drukken niet meer op de begroting), politiek (welke belangengroepen beslissen mee over het al dan niet uitbesteden van publieke diensten), ideologisch (de ideologie van marktwerking wordt bedoeld met alle veronderstelde voordelen voor het publiek). Ik kan niet ontkennen dat APE op al die aspecten vergelijkend literatuuronderzoek heeft gedaan. Wie het hele rapport leest, komt wel wat aan de weet. Wie zich tot de conclusies beperkt, die ik eerder heb weergegeven, moet vaststellen dat er op de beoogde onderzoekaspecten geen enkele uitspraak wordt gedaan.

Wat een treurigheid.

Kuijpers en van der Biezen Advocaten is het advocatenkantoor van mr. Arthur van der Biezen en mr. Jan-Hein Kuijpers, gespecialiseerd in strafrecht.

Het naar hen vernoemde advocatenkantoor werd opgericht in 2001, waar vanuit zij diverse bekende strafrechtzaken behandelen waaronder de zaak Holleeder en onlangs die van de weduwe van de omgekomen schilder bij de Catshuisbrand, de A73-moorden, de gevechten tijdens oud en nieuw in Culemborg en vele andere spraakmakende zaken.

Amsterdam

Mr. Arthur van der Biezen en mr. Jan-Hein Kuijpers komen beiden uit de school van oud strafpleiter Piet Doedens, waar zij de kneepjes van het vak leerden en zich door ontwikkelden tot strafrechtspecialisten, ieder in een eigen stijl.

Al 10 jaar topkwaliteit, ook pro deo! ‘s-Hertogenbosch

Mr. Jan-Hein Kuijpers

Prinsengracht 706hs 1017 LA Amsterdam telefoon +31 (0) 20 420 20 42 fax +31 (0) 20 623 68 36 amsterdam@kuijpersvanderbiezen.nl

Havensingel 8 5211 TX ’s-Hertogenbosch telefoon +31 (0) 73 614 86 64 fax +31 (0) 73 614 64 56 denbosch@kuijpersvanderbiezen.nl

Mr. Arthur van der Biezen

www.kuijpersvanderbiezen.nl

06 Column

POLITIEVERHOOR:

BEZINT EER GIJ BEGINT

Sinds enige tijd dient de politie wanneer een (meerderjarige) verdachte daarom vraagt een advocaat te waarschuwen alvorens het eerste verhoor aan te vangen.

Deze verplichting, ook wel bekend onder de naam ‘Salduz’, is het rechtstreeks gevolg van de gelijknamige uitspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.

In die fase, net na aanhouding, heeft de verdachte, indien hij dit aangeeft, het zogeheten ‘consultatierecht’ om zo zijn positie en strategie te kunnen bepalen.

De advocaat wordt geacht binnen twee uur na de melding op het politiebureau te zijn. Waar de raadsman voorheen pas vanaf het moment van de inverzekeringstelling bij zijn cliënt kon, is dit nu dus veel eerder!

Iedere verstandige verdachte weet dat overleg met een goede strafrechtadvocaat noodzakelijk is. Kortom, geachte Bonjo-lezers: doe in uw eigen belang nooit afstand van uw consultatierecht, want het helpt u!

Sinds de invoering van het consultatierecht is mij het volgende opgevallen: • valse, geheel of gedeeltelijk onjuiste bekentenissen komen minder voor; • cliënten, ook onervarene, zijn zich veel beter dan voorheen bewust van het zwijgrecht en maken daar meer gebruik van. De advocaat kan nu namelijk direct zijn cliënt adviseren geen verklaring af te leggen.

• verklaringen van cliënten komen beter in het procesverbaal, omdat de advocaat de cliënt direct inscherpt zijn af te leggen verklaring goed door te lezen, zo nodig te corrigeren en daarna pas een handtekening te zetten; • cliënten hoeven in een latere fase (RC, ter zitting) minder vaak terug te komen op de verklaringen die direct na de aanhouding zijn afgelegd, waardoor tegenstrijdigheden worden vermeden; • rechters hechten meer waarde aan de eerste verklaring(en) van een verdachte indien er voorafgaand overleg met een advocaat heeft plaatsgevonden, hetgeen van belang is voor de geloofwaardigheid van de cliënt bij de rechter.

Rechters gebruiken de eerste, ‘verse’ verklaringen sowieso veel vaker dan latere verklaringen.

• cliënten zijn zekerder van hun zaak en kunnen minder ‘uitgespeeld’ worden door de politie, hetgeen ook de kwaliteit van de verdediging verhoogt en dus de kans op een gunstige uitkomst (vrijspraak).

De les die u hieruit kunt leren is dat u zeer terughoudend moet zijn met het meteen afleggen van een verklaring in het vooronderzoek bij de politie, vooral in grotere strafzaken met zwaardere straffen of TBS. In die categorie zaken zal de recherche er alles aan doen om zo snel mogelijk een bekentenis van u te verkrijgen. Voor de politie geldt doorgaans: een bekennende verklaring is een ronde zaak, oftewel: de bekentenis is de Koningin van het bewijs.

Wanneer u zich jegens de politie assertief en weerbaar opstelt na uw arrestatie en u volhardend zwijgt, kunt u rustig in overleg met uw advocaat uw proceshouding bepalen.

Samengevat: gebruik uw verstand, tanden op elkaar, en wacht op uw advocaat!

(NB inhoudelijk met de reclassering praten voordat uw raadsman u na uw aanhouding heeft bezocht is ook niet wijs, want de reclasseringsrapportage leest de rechter ook. Wachten dus).

Richard van der Weide, strafpleiter te Amsterdam

BonjoBajesBulletin februari 2012

‘Je kunt door het geschreeuw soms amper een film volgen’

Bewoners boos over vrouwen die gillen naar bajesklanten Dag en nacht staan vrouwen bij de Utrechtse gevangenis Wolvenplein naar hun gedetineerde partner te roepen en te seinen. Aandoenlijk, maar omwonenden zijn het zat.

‘Je kunt soms de slaap niet vatten, omdat er weer een vrouw naar haar man staat te gillen,’ zo was onlangs te lezen in het AD/Utrechts Nieuwsblad. Zoals ook het geval is in Amsterdam (Bijlmer Bajes) en andere gevangenissen waar maar even de kans is om een teken van leven te geven of te ontvangen van de geliefde, de kennis, de vriend die opgesloten zit.

Een vrouw probeert contact te maken met haar partner in de cel.

Foto Angeliek de Jonge.

inmiddels precies wanneer zijn liefje weer komt.

Het is een boeiend schouwspel. Een jonge blonde vrouw die op de stoep van de Wittevrouwensingel met handen en voeten staat te gebaren naar haar vriend, die op een flinke steenworp afstand in zijn cel zit. Een singel en een muur scheiden het paar.

Hongarije

De gevangene is goed zichtbaar. Hij heeft de gordijnen van zijn raam opengeschoven en maakt drukke gebaren met zijn armen. Het is een codetaal, want de vrouw seint geroutineerd terug. Ze staat hier een paar keer per dag en haar gedetineerde man weet

De Hongaarse is niet de enige vrouw die contact maakt met haar partner achter de tralies, buiten het ene toegestane uurtje per week. De ‘ouderwetse’ gevangenis in de binnenstad van Utrecht, biedt alle gelegenheid tot oogcontact tussen de vrije en de niet-vrije wereld.

De vrouw en de gevangene willen geen pottenkijkers. Voor de fotograaf en de verslaggever loopt ze steevast weg.

Het enige wat ze kwijt wil, is dat ze uit Hongarije komt, net als haar man in de gevangenis.

En daarom zijn omwonenden het spel tussen gevangenen en hun smachtende partners zat. ‘Je kunt door het geschreeuw soms amper een film volgen in de huiskamer,’ reageert een buurtbewoonster die omwille van haar veiligheid niet met naam in de krant wil.

Volgens woordvoerder Jochgem van Opstal van het ministerie van justitie is er nog maar één klacht binnengekomen.

‘Als er zo’n probleem is, kunnen we de betreffende gedetineerde naar een ander deel van de gevangenis overplaatsen.’ (bron Algemeen Dagblad van augustus 2011).

HUISBEWARING OOK BUITEN AMSTERDAM

Het project huisbewaring van Bonjo is een begrip geworden in Amsterdam, zowel bij de gedetineerden als bij de woningcorporaties. Veel gedetineerden, zeventig in 2011, wisten de weg naar Bonjo te vinden en hebben een aanvraag huisbewaring bij ons ingediend. Niet alle gevallen

kwamen hiervoor in aanmerking. De oorzaken hiervoor zijn verschillend. Vaak een korte strafduur, een te hoge huurschuld en - zelden - afwijzing door de verhuurder in verband met overlast of een lopend onderzoek naar het adres. Al met al zijn er zo’n 40 huisbewaringen actief of inmiddels afgerond. Het betreft voornamelijk woningen van gedetineerde huurders uit Amsterdam. Gebleken is dat er redelijk wat aanvragen worden ingediend voor huurwoningen buiten Amsterdam, maar dat de woningzoekenden die ingeschreven staan bij Bonjo voornamelijk tijdelijke woonruimte zoeken in Amsterdam. Het is dus gewenst dat gedetineerden die hun woning buiten Amsterdam aanbieden voor tijdelijke verhuur zelf ook actief op zoek gaan naar een huisbewaarder. Indien mogelijk kun je daar familie en bekenden voor inschakelen. Alles is mogelijk, bijvoorbeeld een neef, zus, kennis die een plekje nodig heeft. Voor meer informatie over huisbewaring kun je je wenden tot de MMD in de inrichting. Verder is Bonjo telefonisch en voor relaties van gedetineerden per mail te bereiken. De contactgegevens vind je in dit BonjoBajesBulletin.

07

BonjoBajesBulletin februari 2012

Een onderzoek naar de weigering van ex-gedetineerden door verzekeraars in Nederland

SLUITEN VERZEKERAARS EX-GEDETINEERDEN UIT? JAZEKER!

Door Lucrecia Paulina

Ondanks de mogelijkheid tot premieopslag, blijken er nog altijd bepaalde groepen mensen te zijn die door verzekeraars worden geweigerd. Het betreft mensen bij wie verzekeraars een verhoogd schaderisico verwachten. Hierdoor zullen verzekeraars om winstverlies en klantenverlies te voorkomen, weigeren met deze mensen een verzekering te sluiten. Dit roept de vraag op in hoeverre deze mogelijkheid tot weigering van bepaalde groepen mensen kan worden uitgelegd vanuit een maatschappelijk oogpunt. Past deze weigering in het huidige tijdsbesef en zo ja, welke technieken gaan daarmee gepaard?

Dat was de vraag waarmee Lucrecia Paulina de scriptie voor haar masterstudie inging. Zij ondervroeg naast tal van anderen ook een groep van achttien ex-gedetineerden. De conclusie is duidelijk. Terdege. Maar dat is exgedetineerden al heel lang bekend.

Moreel risico/fraude Van de vijftien verzekeraars in haar onderzoek verklaren tien schadeverzekeraars bij acceptatie van een aanvraag voor een verzekering, uit te gaan van het moreel risico. Het moreel risico bepaalt de verzekeraar aan de hand van de antwoorden die aanvrager geeft op de slotvragen. Voor deze vragen geldt volgens de schadeverzekeraars een mededelingsplicht. De verzekeraars verklaren dat een aanvrager verplicht is deze vragen naar waarheid in te vullen, anders maakt hij zich schuldig aan fraude en kan hij alsnog op basis daarvan geweigerd worden. Enkele verzekeraars geven verder aan, een aanvrager die op de slotvragen antwoordt ex-gedetineerde te zijn, tevens te vragen naar inzage in zijn strafdossier. In de woorden van één van deze schadeverzekeraars:

“Er is een wettelijke toelichting dat wij als verzekeraars die vragen mogen stellen om de mate van betrouwbaarheid bij de klant te mogen vaststellen.

Bij het vergoeden van ingediende schadenota’s betaalt een verzekeraar op basis van vertrouwen, dus mag hij ook eisen stellen ter berekening van het risico.”

Drie zorgverzekeraars, een levensverzekeraar en zes schadeverzekeraars, waaronder ook verzekeraar R, verklaren ex-gedetineerden niet te vragen naar hun detentieverleden.Twee andere schadeverzekeraars geven eveneens aan niet te vragen naar inzage in het strafdossier, omdat dit volgens hen wettelijk niet mag.

• “Het heeft te maken met een stukje privacy. We verwachten dat de klant het zelf vertelt en hierin eerlijk is.”

• “Dat mogen we niet. Maar als de aanvrager geen informatie verstrekt kunnen we het moreel risico niet beoordelen en kunnen we hem ook niet accepteren.”

Uit bovenstaande uitspraken blijkt

Lucrecia Paulina, mooi onderzoek!

“Wanneer je online een verzekering probeert te sluiten, kom je de volgende vraag tegen: Bent u in de laatste acht jaar verdacht van een strafbaar feit? Antwoord je daarop met ‘ja’, dan word je geweigerd als klant. Het gaat hierbij om (…) inboedelverzekeringen, brandverzekeringen en aansprakelijkheidsverzekeringen.

Met andere woorden verzekeringen die een verband kunnen hebben met strafzaken. (…) Kijk, dat je een veroordeelde pyromaan geen brandverzekering wilt laten sluiten snap ik, maar waarom kan zo iemand geen autoverzekering afsluiten?”

dat ondanks dat de twee schadeverzekeraars aangeven niet te vragen naar inzage in het strafdossier, zij wel verwachten dat een ex-gedetineerde uit eigen initiatief inzage tot de inhoud van zijn strafdossier verleent aan de betreffende verzekeraar. Deze verwachting blijkt ook uit de informatie zoals weergegeven op de internetsites van de twee schadeverzekeraars.

Op deze internetsites volgt na de slotvragen, de mededeling dat een exgedetineerde desgewenst de informatie met betrekking tot zijn strafdossier naar de afdeling Veiligheidszaken van de verzekeraar kan opsturen. Met het woord ‘desgewenst’ laten de verzekeraars de keuze aan de ex-gedetineerde of hij verdere informatie over zijn strafdossier opstuurt of niet. Dat deze keuze niet vrijblijvend is, blijkt uit de tweede uitspraak hierboven. Hierin stelt de verzekeraar dat zonder verdere informatie over het delict, het moreel risico niet kan worden berekend en de aanvraag dus ook niet kan worden geaccepteerd. Dit betekent dat een exgedetineerde die bij deze schadeverzekeraar een aanvraag doet voor een verzekering, toch min of meer wordt gedwongen inzage in zijn strafdossier toe te staan als hij niet wil worden geweigerd.

Twee andere schadeverzekeraars

verklaren ex-gedetineerden wel te vragen naar inzage in het strafdossier.

Dit doen ze naar eigen zeggen om te beslissen of het soort detentie en de periode uit detentie bepalend zijn voor de hoogte van het moreel risico. Een andere schadeverzekeraar verklaart dat verzekeraars alle informatie die openlijk is in databanken zelf kunnen en mogen opzoeken, maar dat een verzekeraar niet mag doorvragen bij een aanvrager.

Voor alle soorten geweigerd

waarheid beantwoord. Reden waarom heel veel ex-gedetineerden met ‘op hoop van zegen’ in het achterhoofd, maar besluiten om die vraag met ‘neen’te beantwoorden. Komt dat naar boven als er sprake is van schade, dan wordt er niet uitgekeerd.

Het is dan ook verstandig dat je lopende verzekeringen probeert door te laten lopen. Hoewel de meeste polissen een clausule kennen waarin de verzekerde verplicht wordt contacten met justitie te melden. Waarna de polis subiet wordt beeindigd.

Verzekeraars zien ex-gedetineerden als risicovolle personen die door hun detentieverleden een te hoog schaderisico met zich dragen. Ze worden geweigerd voor alle soorten verzekering. De basiszorgverzekering moet wettelijk verplicht worden aangegaan, maar voor woonverzekering, wettelijke aansprakelijkheid, levensverzekering, autoverzekering moet de ex-gedetineerde zijn heil zoeken bij onder meer Rialto waarin de gezamenlijke verzekeraars tegen drie maal de normale prijs een polis aanbieden. Start de ex-gedetineerde een handelsonderneming en heeft hij voor zijn handel een voorraadverzekering nodig; grote, onoverkomenlijke problemen als hij de vraag : “Bent u de laatste acht jaren in aanraking geweest met justitie”, naar

Nu en dan vinden we bij Bonjo verzekeraars die ‘de vraag’ niet stellen. Vaak zijn dat nieuwkomers op de markt of kleine, regionaal opererende maatschappijen die hun sociale verantwoordelijkheid en het principe van cooperatieve, solidariteit nog kennen.

Dat melden we dan ook aan mensen die telefonisch of per mail hierom vragen. Dat scheelt enorm in de premies.

De nieuwkomers worden meestal al heel snel door de bestaande clubs op de vingers getikt en gedwongen de premies snel ‘op niveau’ te brengen.

Bonjo heeft afspraken gemaakt met Lippmann Verzekeringen in Den Haag waar tegen gereduceerde tarieven verzekeringspolissen kunnen worden afgesloten.

VECHT DOOR WAAR ANDEREN STOPPEN! Mr. M.J. VAN ESSEN STRAFPLEITER

KORVER & VAN ESSEN ADVOCATEN LAWYERS Herengracht 462 1017 CA Amsterdam Telefoon +31 (0)20 535 75 65 Mobiel +31 (0)6 54 760 989 Mail vanessen@korver-vanessen.nl www.korver-vanessen.nl www.vanessen-strafrechtadvocaat.nl

08

BonjoBajesBulletin februari 2012

Veel klachten over rijgedrag en kwijtraken privéspullen

VERVOER GEDETINEERDEN HUMAAN Het algemene beeld is dat het vervoer door gedetineerden als humaan wordt gekwalificeerd.

Maar er zijn veel klachten over het rijgedrag, waardoor gedetineerden zich niet altijd veilig voelen.

Ontevredenheid is er ook over de wijze waarop ritten gecombineerd worden, waardoor het vervoer vaak nodeloos lang duurt.

De Inspectie voor de Sanctietoepassing (ISt) voerde in 2006 een themaonderzoek uit naar het gedetineerdenvervoer.

In 2008 wilde de ISt een vervolgonderzoek uitvoeren, maar heeft daar echter van afgezien, omdat bleek dat met de aanbevelingen uit het eerdere onderzoek vrijwel niets was gedaan.

In 2009 werd aangekondigd alsnog een vervolgonderzoek te zullen uitvoeren en in januari 2010 zijn, verspreid over het land, units van Dienst Vervoer & Ondersteuning bezocht en leidinggevenden en medewerkers geïnterviewd.

Ook zijn er interviews afgenomen met justitiabelen.

De Dienst Vervoer en Ondersteuning (DV&O) is een landelijke dienst van Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) en verzorgt het vervoer van arrestanten, gedetineerden en vreemdelingen.

DV&O vervoert bovendien goederen en penitentiaire dossiers voor geheel Justitie.

Daarnaast verleent het bijstand bij calamiteiten in (justitiële) inrichtingen en detacheert beveiligingsmedewerkers ter ondersteuning van organisaties die aan Justitie gelieerd zijn.

Onlogische routes Justitiabelen die werden geïnterviewd over de duur van een transport door DV&O, ervaren een wat langere rit in het algemeen niet als storend. ‘Op transport gaan doorbreekt de dagelijkse sleur en je ziet weer even wat van de buitenwereld,’ aldus de geïnterviewde.

Wel worden er nog vaak onlogische routes gereden, zo is de ervaring.

De in het kader van dit onderzoek met de DV&O meereizende ISt-inspecteur ondervond dat een gedetineerde afkomstig uit de Penitentiaire Inrichting (p.i.)

Alphen omstreeks 17.00 uur werd opgehaald bij de rechtbank te Amsterdam en de verwachting uitte rechtstreeks naar de p.i. Alphen te worden gebracht (reistijd 30 minuten). Dit bleek een illusie, omdat hij eerst mee moest met een rit naar Den Helder om vervolgens omstreeks 21.00 uur in Alphen te arriveren. Gedurende zijn verblijf op de rechtbank had hij die dag niet kunnen luchten.

Justitiabelen klagen ook over het gebrek aan veiligheidsgordels in de voertuigen.

Er wordt vaak te hard gereden en als je in slaap valt (wat voorkomt) kun je je hoofd bezeren aan de wanden van de compartimenten omdat de transportgeleiders abrupt afremmen.

Vooral in de winter en met slecht weer maken justitiabelen zich zorgen. Ze zijn bang dat ze in een sloot of tegen de vangrail terecht komen.

DV&O heeft aan het onderzoeksinstituut TNO opdracht gegeven onderzoek te doen naar het toepassen van veiligheidsvoorzieningen bij het vervoer van justitiabelen. Het onderzoek leverde geen concrete verbetermaatregelen op, maar wel de constatering dat het vervoer relatief veilig is en DV&O ‘heel veel doet om de transportveiligheid te waarborgen’.

Gezien dit resultaat en de daarmee gemoeid gaande kosten heeft DV&O besloten om niet meer te investeren in het door TNO voorgestelde vervolgonderzoek. Dit impliceert ook dat de beveiligde bussen niet worden voorzien van veiligheidsgordels.

Ruig rijgedrag De geïnterviewde justitiabelen hebben geen opmerkingen over hun behandeling tijdens transport, maar nagenoeg alle (gedetineerde) respondenten plaatstrafrecht familierecht jeugdrecht

sen kanttekeningen bij het rijgedrag van de transportbegeleiders. Zij beklagen zich over de snelheid. Er wordt geen rekening gehouden met slechte weersomstandigheden zoals sneeuw en ijzel.

En bij het maken van bochten of het passeren van verkeersdrempels wordt door bestuurders soms bewust ‘ruig’ gereden, waardoor het verblijf in het afgesloten compartiment wel erg oncomfortabel is.

Vrijwel alle geïnterviewde justitiabelen zijn van mening dat de bestuurders meer rekening zouden moeten houden met de gevolgen van hun rijgedrag voor de passagiers in de bus.

Door DV&O-medewerkers wordt aangegeven dat ‘flink doorrijden’ niet altijd is te voorkomen , gezien de krappe planning van de ritten in samenhang met mogelijke verkeerscongestie en het credo dat men de opdrachtgever tevreden wil stellen met tijdige aanlevering van de gedetineerde. De harde kunststof stoelen in de compartimenten van de bus bieden dan nauwelijks comfort of houvast en door de onmogelijkheid om vanuit het compartiment naar voren te kijken is het ook niet mogelijk te anticiperen op minder veilige situaties.

Volgens DV&O is er een inspecteur ingesteld, die onder ander toeziet op het rijgedrag van medewerkers in DV&Ovoertuigen en klachten behandeld van medeweggebruikers over het rijgedrag.

‘Mystery Guests’ De voertuigbewegingen worden centraal door middel van GPS ‘geplot’ en geregistreerd.

De afdeling logistiek gebruikt software die GPS en planningsgegevens combineert, waardoor (ook historisch) is na te gaan welk voortuig op welk moment en met welk snelheid door welke transportgeleider wordt gebruikt. Op basis van deze gegevens worden transportgeleiders wel eens geconfronteerd met hun rijgedrag. Ook worden er zogenaamde ‘mystery guests’ ingezet op transporten.

De ISt concludeert dat DV&O actief aandacht besteedt aan de controle van het rijgedrag, maar dit heeft er helaas nog steeds niet toe geleid dat justitiabelen tevreden zijn over het rijgedrag van bestuurders.

Ook blijkt uit interviews met gedetineerden dat het nog steeds voorkomt dat goederen bij verplaatsing tussen pi’s zoek raken. DJI geeft aan dat in

08-11-11 13:49

Ook is zij van mening dat onder een goede centrale regie ook zonder investeringen in hard- en software nog verbeteringen in het logistieke proces van goederentransport kunnen worden geboekt. Een betere uniformering en stroomlijning van dit proces zou soelaas kunnen bieden om de goederenoverdracht te versnellen en het zoekraken van goederen meer te voorkomen.

Het aantal klachten over de gang van zaken tijdens het vervoer van de gedetineerden zelf is beperkt. Dit komt doordat de gedetineerden van mening zijn dat dit geen zin heeft, omdat onduidelijk is wie de klacht in behandeling neemt. Hij denkt ook dat het geen zin heeft, omdat het erg lang duurt voordat er gereageerd wordt op de klacht.

Voor de klachtenafhandeling van gedetineerden wordt verwezen naar de Penitentiaire Beginselenwet. De klachtafhandeling verloopt als volgt: De gedetineerde stuurt zijn klacht naar de Commissie van Toezicht (CvT) in de inrichting waar hij/zij verblijft.

Vervolgens verzoekt de Commissie om informatie hierover bij de backoffice van DV&O. De informatie wordt dan verzonden naar de Commissie of directeur van de inrichting (afhankelijk van wie om de informatie heeft gevraagd) en daarna zal de Commissie de zaak afhandelen.

Ervaren strafrechtadvocaten, komen door het hele land langs in de PI.

advocaten Mr. Robert Polderman al ruim 15 jaar uw specialist in: • Strafzaken • Beklag- en beroepszaken • TBS en longstay • VOG- en CBR-procedures T 072 574 44 09 E info@boddaertverweel.nl www.boddaertverweel.nl

Klachten bij Commissie van Toezicht

advocaten mediators

Emmalaan 35 | 3581 HP Utrecht | 030 210 98 80 | www.hb-advocaten.nl

BODDAERT VERWEEL

gedetineerde zelf verantwoordelijk voor het inpakken van zijn goederen; in de andere inrichting doet hij dat samen met een Penitentiaire Inrichtingswerker of badmedewerker, al dan niet met schriftelijke registratie van de in te pakken goederen.

Indien de goederen geregistreerd worden dan moet de gedetineerde in de meeste gevallen tekenen voor de inhoud van een doos en wordt deze in het bijzijn van de gedetineerde verzegeld om aan de DV&O te worden overgedragen.

Doornbos Suringar Wiersema

Wij staan voor u klaar!

HB-advocaten_BonjoBajes_104x60mm.indd 1

de informatiefolder de justitiabelen worden geïnformeerd over de beperkte mogelijkheden om goederen mee te nemen. Uitgangspunt is en blijft om bij verplaatsing van een justitiabele naar een andere locatie niet meer dan één (verhuis)doos privé goederen mee te nemen.

ISt heeft aanbevolen om binnen alle inrichtingen van DJI een logistieke procedure toe te passen, zodat de goederen van gedetineerden bij verplaatsing tussen pi’s minder zoek raken.

Op basis van de interviews met zowel gedetineerden als inrichtingsfunctionarissen heeft de ISt geconstateerd dat het gemiddeld drie tot vier weken duurt voordat de na te zenden goederen na transport door de DV&O weer in handen komen van de gedetineerde.

De oorzaak daarvan is niet eenduidig te achterhalen en varieert van (vermeende) vertraging bij de inrichting die verzendt, (vermeende) vertraging bij de DV&O tot (vermeende) vertraging bij de inrichting die de goederen ontvangt.

De vrachtdienst van de DV&O geeft desgevraagd de garantie dat verzoeken van inrichtingen om goederen van gedetineerden te verplaatsen binnen één week zijn uitgevoerd.

DJI wilde hiervoor een nieuw landelijk dekkend systeem ontwikkelen, het zgn. gedetineerdengoedereninformatiesysteem (GGIS), maar door een heroverweging uit oogput van bezuinigingen is dit systeem afgeblazen. Om budgettaire redenen is tevens afgezien van de introductie van een zogenaamd tracking- en tracingsysteem.

Wel streeft de DV&O-directie er naar om de logistieke processen te verbeteren. Om die reden overweegt DV&O om het goederentransport tussen pi’s vaker en met kleinere voertuigen uit te voeren, zodat de overdracht sneller en doelmatiger gaat.

De ISt constateerde dat nagenoeg iedere inrichting er een eigen werkproces op nahield om goederen van justitiabelen te verzenden. In de ene inrichting is de

Strafrecht, Penitentiair recht, TBS zaken, Tuchtrecht Postbus 705, 9400 AS Assen Telefoon 0592 31 76 76 info@dswadvocaten.nl www.dswadvocaten.nl Mr. M.G. Doornbos

Mr. S.M. Carabain-Klomp

09

BonjoBajesBulletin februari 2012

Informatiesteunpunt maakt MINIMUMSTRAF VOOR RECIDIVE zich zorgen BIJ ZWARE MISDRIJVEN over achterblijvers Den Haag - Criminelen krijgen een zwaardere straf als zij binnen 10 jaar opnieuw een misdrijf plegen met ernstige gevolgen voor het slachtoffer en waarop een maximum gevangenisstraf staat van 8 jaar of meer. Met de nieuwe regeling wordt uitvoering gegeven aan afspraken uit het regeer- en gedoogakkoord.

De ministerraad heeft er op voorstel van minister Opstelten en staatssecretaris Teeven van Veiligheid en Justitie mee ingestemd om het wetsvoorstel minimumstraffen bij de Tweede Kamer

Ik was in Haarlem op bezoek bij het Informatiesteunpunt ISP, voor een gesprek met met Doke Toussaint Raven en Martien Luyckx. Ik was in de trein en in de bus gestapt om van hen te leren wat ze doen met achterblijvers, partners, ouders, kinderen van mensen die in de bajes zitten.

Ik ging er ook heen, omdat Bonjo zich in een nieuw project sterk wil maken om de positie van achterblijvers te versterken. Dan is elke inbreng van een organisatie die – in dit geval – als lid van Bonjo zich over deze problematiek wil buigen, leerzaam. De werkelijkheid werd een andere. Doke en Martien wilden van Bonjo horen hoe ze effectief met achterblijvers aan de gang zouden kunnen gaan.

De situatie in Haarlem Het ISP is opgericht door de cliëntenbond in de GGZ. Het wil in de eerste lijn hulp verlenen aan die mensen die er behoefte aan hebben. Op een moment bleek er behoefte aan een lotgenotengroep van achterblijvers.

Hoewel het ISP wijkgericht werkt, heeft men zich in dit geval tot heel Haarlem gewend. Dat gebeurde door via internet een nieuwsbrief te verspreiden en via een persbericht.

Het resultaat is op het moment van het

gesprek dat zich drie achterblijvers gemeld hebben. Dat vinden Doke en Martien nog wat weinig. Ze aarzelen of ze met drie moeten beginnen en weten niet goed hoe ze om moeten gaan met zo’n lotgenotengroep. Van mij als Bonjo-vertegenwoordiger verwachtten ze het reddende woord.

Dat viel tegen Om antwoord te kunnen geven op de vraag hoe om te gaan met zo’n lotgenotengroep, moest ik terug naar vroegere kwaliteiten van mij. Toen ik nog als trainer dingen mocht doen. En naar mijn ervaringen als waarnemer met een lotgenotengroep van mensen die van drugs afwillen, een variant op de AA. Hoe gaat het? Mensen laten praten, goed kunnen luisteren en een sfeer van vertrouwen scheppen.

Eigenlijk dus vooral die vaardigheden die met sociale vaardigheden te doen hebben, redelijk professioneel in de vingers hebben. Ergo: als je een lotgenotengroep achterblijvers op wilt zetten en wilt begeleiden moet je aan jezelf eisen stellen. Voor Bonjo ligt er de taak om een systeem op te zetten dat het mogelijk maakt dat lotgenoten redelijk professioneel aan het werk kunnen.

Mr. C.F. Korvinus Mr. A.J.M. van Roy Mr. P.J. Zandt Mr. S.C. Sassen Mr. H.H. Boersma Mr. D.P. Hein Raadhuisstraat 52-D 1016 DG Amsterdam Tel. +31(0)20 305 34 00 06 51 00 48 86 06 21 87 76 22 Fax +31(0)20 305 34 08 info@kvrzadvocaten.nl www.kvrzadvocaten.nl

BONJO KAN NIET ZONDER UW STEUN Word donateur voor slechts € 25 per jaar en ontvang gratis het BonjoBajesBulletin.

Bel 020 66 59 420

advocaten

verspreiding van kinderpornografie, de gemeenschap met een wilsonbekwame en gemeenschap met een kind tussen 12 en 16 jaar. Bij geweldsdelicten betreft het onder meer zware vormen van mishandeling en gewelddadige vermogenscriminaliteit.

zwaardere straf gerechtvaardigd zegt kabinet Als minimumstraf wordt minstens de helft van het strafmaximum opgelegd. Dit betekent bijvoorbeeld 6 jaar gevangenisstraf voor recidiverende winkelovervallers die het slachtoffer zwaar lichamelijk letsel toebrengen of afpersers die gebruik maken van een wapen of fysiek geweld. Bij doodslag en ernstige vormen van mensenhandel wordt de minimumstraf 7,5 jaar en bij moord krijgt in geval van herhaling de dader straks ten minste 15 jaar opgelegd. Het kabinet vindt een zwaardere straf gerechtvaardigd als een eerdere veroordeling voor een zeer ernstig misdrijf de dader er niet van weerhouden heeft opnieuw in de fout te gaan. De rechter kan alleen in zeer specifieke gevallen van een minimumstraf afwijken. Hij is dan verplicht uit te leggen waarom de straf lager uitvalt.

Dat kan door in uitzonderlijke gevallen rekening te houden met de persoon van de dader of de buitengewone omstandigheden waaronder het misdrijf is gepleegd.

UITSPRAAK VAN DE MAAND Uitspraak van de maand: gedaan op 4 november 2011

klager niet-ontvankelijk

Klager beklaagt zich over de beslissing van de directeur om het negatieve advies van het Ressortsparket te Leeuwarden wederom over te nemen met betrekking tot zijn verlofaanvraag.

De directie stelt zich op het standpunt dat de directeur in het onderhavige geval geen beslissing heeft genomen, maar heeft geadviseerd.

De directie verzoekt klager niet-ontvankelijk te verklaren in zijn beklag. De beklagcommissie is van oordeel dat het besluit van de directeur om af te wijken van een advies, niet kan worden aangemerkt als een beslissing als bedoeld in artikel 60 Penitentiaire Beginselenwet en verklaart klager niet-ontvankelijk in zijn beklag.

KC 2011/058, Bron: commissie van toezicht

colofon

Jaap Brandligt

KORVINUS VAN ROY & ZANDT Sinds jaren de top van Nederlandse strafrechtadvocatuur

in te dienen. Naast misdrijven met een gevangenisstraf van 12 jaar of meer vallen nu ook delicten met een gevangenisstraf vanaf 8 jaar onder de reikwijdte van de regeling. Daarmee sluit volgens de bewindslieden het wetsvoorstel nog beter aan op de prioriteit die wordt gegeven aan de aanpak van ernstige gewelds- en zedendelicten. Deze misdrijven zijn niet alleen zeer ingrijpend en traumatisch voor de slachtoffers en hun naaste omgeving, maar zij raken evenzeer het vertrouwen in de rechtsorde en de veiligheidsbeleving van burgers. Het gaat bijvoorbeeld om stelselmatige

Bonjo Bajes Bulletin Is een uitgave van Bonjo en verschijnt zes maal per jaar.

Oplage: 11.000 exemplaren Abonnementen € 22,50 per jaar Losse nummers € 4,50 incl. porto ISSN 2210-4860 Contactadres: Molukkenstraat 200, 1098 TW Amsterdam Tel. 020 665 9420 info@bonjo.nl www.bonjo.nl Advertenties: Tien Königs 06 516 87 502 bonjobajesbulletin@ziggo.nl

Bestuur Bonjo Jaap Brandligt, voorzitter Paul Grijpma Hendrik Kaptein, penningmeester Ruud Klein, secretaris Pieter Vleeming Redactie Paul Grijpma, eindredacteur a.i. info@paulgrijpma.nl Jaap Brandligt Tevens werkten mee: Job Joris Arnold Ron Booij Dini Marielle van Essen Michiel Kuyp Geertjan van Oosten Lucrecia Paulina

Merel Straathof Mark Teurlings Serge Weening Richard van der Weide Vormgeving: Wim Wal design, wimwal@xs4all.nl Druk: Rodi Media, Langedijk Handling&verspreiding: Weinmann, Almere Het volgende BonjoBajesBulletin verschijnt 1 april 2012

10

BonjoBajesBulletin februari 2012

ZES JUSTIËLE JEUGDINRICHTINGEN KOMENDE JAREN BUITEN GEBRUIK

Column

WEES BEDACHT OP HET GEVAAR UIT LEEUWARDEN! Let op! We willen natuurlijk allemaal een vrijspraak en daar gaan we ook voor.

Maar bedenk van tevoren dat het in een strafzaak niet alleen om de feiten op de dagvaarding draait. Er komt namelijk veel meer bij kijken. Er zitten vaak ook belangrijke financiële kanten aan de zaak zoals een Plukzevordering en een vordering tot schadevergoeding van de benadeelde partij. Denk niet dat dit wel zal loslopen of dat je dat later wel zal zien, maar bereid je daar samen met je advocaat meteen goed op voor.

Aan de schadevergoedingverplichting wordt vaak de schadevergoedingsmaatregel gekoppeld en deze leidt tot een forse ‘vervangende’ hechtenis als je niet op tijd betaalt. En denk niet dat je na het uitzitten hiervan van de zaak af bent, want je moet dan nog steeds betalen. Er is dus niet ‘vervangends’ aan, dat is gewoon een misleidende wettelijke term. De maatregel wordt uitgevoerd door het CJIB uit Leeuwarden en daar werken helaas niet onze vrienden.

Het CJIB zit er bij een betalingsverplichting namelijk onmiddellijk bovenop en zal in veel gevallen (ook wanneer je nog vastzit!) van jou verlangen dat je per direct gaat betalen. Je zult dan een regeling moeten treffen en dat is op zichzelf al lastig genoeg. Vaak neemt het CJIB eenvoudigweg geen genoegen met jouw betalingsvoorstel en wordt al snel bevolen om je in vervangende hechtenis te nemen. En omdat deze vervangende hechtenis aansluitend aan je straf moet worden uitgezeten kom je dan niet voor fasering en andere vrijheden in aanmerking. Het idiote is natuurlijk dat niemand hier iets mee opschiet, want ook het slachtoffer zal nog langer op zijn geld moeten wachten. De regeling was ooit bedoeld voor grote boeven die vanuit de grote Mercedes vrolijk de middelvinger opstaken naar de deurwaarder en die dus wel konden betalen maar dat gewoon niet deden. Dat is helaas niet meer zo en ook de goedwillenden worden nu de dupe van het ‘enthousiasme’ van het CJIB. Bedenk dus van te voren goed wat de gevolgen van een bepaalde betalingsverplichting zullen zijn!

Vraag al tijdens de strafzaak aandacht voor jouw financiële situatie en motiveer dit het liefst met overlegging van bewijsstukken. De rechter zal hiermee namelijk veel eerder rekening houden dan het CJIB en zal bijvoorbeeld de schadevergoedingsmaatregel achterwege laten, omdat hij kan voorzien dat dit in de praktijk alleen maar zal leiden tot meer straf. Dat scheelt dus een enorme slok op een borrel! Het CJIB interesseert het geen barst dat je het hele bedrag niet in een korte termijn kan betalen, maar gaat er gewoon vanuit dat de wil tot betaling er niet is.

Laatst hadden wij op kantoor bijvoorbeeld een heel triest geval van een moeder van drie kinderen die in de schuldsanering zat en haar uiterste best deed om iedere maand 100 euro te betalen aan een slachtoffer. Het ging niet eens om heel veel geld en zij draaide echt ieder dubbeltje drie keer om. Het CJIB was echter niet tot redelijkheid te bewegen en wilde dat zij een aantal maanden naar binnen ging. Hierdoor zouden drie kinderen (waaronder een baby van enkele maanden!) uit huis moeten worden geplaatst en in een kindertehuis worden ondergebracht. Met heel veel kunst- en vliegwerk hebben wij via de President van de rechtbank in een kort geding een verbod gekregen tegen het CJIB en mag moeder toch in vrijheid in termijnen betalen. Een gezinsdrama was op het nippertje voorkomen, maar bij een goede voorbereiding van haar strafzaak door haar toenmalige advocaat was deze stress hoogstwaarschijnlijk helemaal niet nodig geweest.

Kortom, veel warmte en begrip hoeft u uit het Hoge Noorden niet te verwachten. Snel aan de slag dus als financieel gevaar dreigt!

Geertjan van Oosten, advocaat

Den Haag - Zes justitiële jeugdinrichtingen (JJI) worden in 2012 buiten gebruik gesteld. Door de daling van de instroom van jeugdige delinquenten is er in de JJI’s sprake van leegstand. De JJI’s worden buiten gebruik gesteld om de leegstand terug te dringen en om de kwaliteit van de behandeling en begeleiding van jeugdigen te waarborgen. Ruim 1.100 arbeidsplaatsen worden door de maatregel boventallig.

Dit staat in het Capaciteitsplan Justitiële Jeugdinrichtingen dat staatssecretaris Teeven van Veiligheid en Justitie in november naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Sinds 2009 wordt een groot deel van de plaatsen in JJI’s niet gebruikt. Op dit moment staat meer dan 45 procent van de beschikbare plaatsen leeg. Door de langdurige leegstand komt de kwaliteit van de behandeling en begeleiding van geplaatste jongeren onder druk te staan. De kosten voor de leegstaande plaatsen bedragen op dit moment circa 100 miljoen euro per jaar.

Dit geld is hard nodig op andere terreinen om Nederland veiliger te maken.

Vermindering capaciteit JJI’s In het capaciteitsplan staan daarom maatregelen om de capaciteit van de JJI’s te verminderen tot 800 direct inzetbare plaatsen en 150 reserveplaatsen. Daarvoor is nodig dat 6 van de 17 locaties in 2012 buiten gebruik worden gesteld. De inrichtingen worden niet afgestoten, maar aangehouden. Op die manier kunnen de plaatsen opnieuw in gebruik worden genomen indien de capaciteitsbehoefte toeneemt als gevolg de strenge aanpak van de jeugdcriminaliteit die het kabinet voorstaat.

Personele gevolgen Door de maatregel worden de komende jaren ruim 1.100 arbeidsplaatsen boventallig. Het actief begeleiden van werk naar werk moet gedwongen ontslagen zoveel mogelijk voorkomen. JJI-medewerkers worden zoveel mogelijk ingezet binnen het brede domein van justitie en jeugdzorg. Zo blijven ervaring en kennis behouden. Met de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) zijn afspraken gemaakt over de inzet van JJI-medewerkers bij vacatures in de gesloten jeugdzorg.

Ook met de reclasseringsorganisaties worden afspraken gemaakt over inzet van JJI-personeel.

Oorzaken onderbezetting JJI’s De JJI’s zijn onderbezet vanwege een forse daling van de strafrechtelijke instroom sinds 2005. De bezettingsgraad van de JJI’s bleef lange tijd gelijk omdat in dezelfde periode de instroom van civielrechtelijk geplaatste jongeren toenam. Door de zogeheten scheiding van straf en civiel per 1 januari 2010 worden jongeren met een civielrechtelijke titel niet langer in JJI’s geplaatst.

Deze jongeren gaan nu uitsluitend nog naar de gesloten jeugdzorg. Hierdoor is de bezettingsgraad van de JJI’s sterk gedaald. De bezettingsgraad in de JJI’s is inmiddels teruggelopen tot gemiddeld zo’n 52 procent in oktober 2010.

Volgens de prognoses van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) zal de leegstand bij ongewijzigd beleid de komende jaren nog verder toenemen tot ongeveer 850 plaatsen in 2013.

Zes JJI’s buiten gebruik

is vooral gekeken naar de regionale behoefte aan JJI-plaatsen in de komende jaren. De volgende locaties worden buiten gebruik gesteld: • Rentray, locatie Rekken (108 plaatsen; • De Doggershoek in Den Helder (140 plaatsen) • Den Hey-Acker, locatie Vught (76 plaatsen); • De Hunnerberg, locatie De Maasberg in Overloon (64 plaatsen) • De Heuvelrug, locatie Overberg (58 plaatsen) • Avenier, locatie ‘t Anker in Harreveld (96 plaatsen) Verder wordt het grootste gedeelte van de nieuwbouw van Teylingereind in Sassenheim (118 plaatsen) niet als JJI-capaciteit in gebruik genomen en is afgezien van de geplande uitbreiding met 16 plaatsen van locatie Eikenstein in Zeist. Bij het opstellen van het capaciteitsplan is ook gezocht naar alternatieve bestemmingen voor JJI-locaties. Met de staatssecretaris van VWS is afgesproken dat een deel van de nieuwbouw van Teylingereind (48 plaatsen) wordt ingezet voor de gesloten jeugdzorg. Verder wordt de locatie Rekken van Rentray waarschijnlijk omgevormd tot een behandelinstelling voor licht verstandelijk gehandicapten. De inzet is dat een groot deel van het huidige personeel in de nieuwe instelling aan de slag kan. Daarnaast onderzoekt de staatssecretaris de mogelijkheid om locatie De Maasberg van de Hunnerberg in Overloo in te zetten voor bewaring of opvang van alleenstaande minderjarige asielzoekers. De locaties Overberg en ’t Anker blijven nog tot eind 2011 in gebruik als voorziening voor de gesloten jeugdzorg.

Bij het opstellen van het capaciteitsplan

Van Oosten

Overtoom 296, 1054 JC Amsterdam, tel 020 6060680

www.vanoostenadvocaten.nl

A D V O C A T E N

Specialisten in strafzaken!

Wij treden op in zowel betalende als door de overheid gefinancierde (toegevoegde) zaken.

Onder meer bekend van het Amsterdamse liquidatieproces, de dubbele bijlmoord in Badhoevendorp en vele andere strafzaken.

Bel GRATIS 0800 - STRAFZAAK (787239225) voor directe bijstand in strafzaken.

• Ben je aangehouden en zit je onterecht vast?

• Wil je een strafrechtexpert die alleen jouw belangen behartigt?

• Wil je gebruik maken van de kennis en ervaring van gespecialiseerde strafrechtadvocaten?

• Wil je een deskundig advies over strategie in jouw strafzaak of een second opinion over de strategie die je huidige advocaat voert?

Als je 1 of meerdere vragen met ja kunt beantwoorden, neem dan vandaag nog contact op. Zeker in strafzaken ‘kan iedere minuut tellen’!

Bel GRATIS 0800 - STRAFZAAK (787239225).

11

BonjoBajesBulletin februari 2012

Centrum wordt hét expertisecentrum op het terrein van cyber security

NATIONAAL CYBER SECURITY CENTRUM GEOPEND cybercriminelen en andere kwaadwillenden te versterken.

Minister Opstelten slaat op de knop die de lasershow start, waarmee het Nationaal Cyber Security Centrum officieel wordt geopend.

DEN HAAG - Minister Opstelten van Veiligheid en Justitie heeft op 12 januari in Den Haag het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) officieel geopend. De oprichting van het centrum is volgens de minister een belangrijke stap om de weerbaarheid van Nederland tegen ICT-verstoringen door hackers,

In het centrum, dat al op 1 januari van start ging, worden kennis en expertise ontwikkeld op het gebied van cybersecurity. Op basis van die expertise kunnen organisaties en instanties maatregelen nemen om te voorkomen dat hackers, computercriminelen en andere kwaadwillenden geheime bedrijfsinformatie verkrijgen of de vitale infrastractuur van Nederland beschadigen of platleggen. Het centrum zal ook ondersteuning bieden bij incidenten en crisisbesluitvorming op het gebied van digitale veiligheid.

Het NCSC moet uitgroeien tot hét Nederlandse expertisecentrum op het gebied van cybersecurity. In eerste instantie wordt in het NCSC kennis van organisaties binnen rijksoverheid gebundeld. GOVERT.NL – het cyber security en incident response team van de overheid – is opgegaan in het NCSC. Ook zijn verschillende ministeries vertegenwoordigd in het centrum,

evenals de politie, het openbaar ministerie, het Nederlands Forensisch Instituut en de Algemene Inlichtingen en Veiligheidsdienst.

Samenwerking tussen publieke en private partijen Later zal steeds meer samenwerking worden gezocht met private partijen.

Vooral de vitale sectoren - zoals de telecommunicatie en energievoorziening - zijn daarbij in eerste instantie van groot belang. ICT-verstoringen in die sectoren kunnen de samenleving namelijk ernstig ontwrichten. Minister Opstelten riep ondernemingen en andere partijen echter op om zich ook aan te sluiten bij het NCSC. Het bundelen van kennis van publieke en private partijen zal er volgens de minister toe leiden dat er een steeds beter beeld ontstaat van dreigingen in het digitale domein. “Het NCSC kan het plaatje van de dreigingen compleet maken.

Dat is van groot belang – te meer omdat je sommige dreigingen pas goed ziet, als het beeld compleet is. Dat is in mijn ogen de grote meerwaarde van dit

Met een lasershow wordt het Nationaal Cyber Security Centrum geopend.

centrum”, aldus minister Opstelten.

Met het oprichten van het NCSC is een belangrijk punt uit de Nationale Cyber Security Strategie gerealiseerd. Met deze strategie geeft het kabinet vorm aan integrale aanpak voor cybercrime, die aangekondigd werd het regeerakkoord. In juni 2011 werd de Cyber

Security Raad al geïnstalleerd. Deze raad bestaat uit vertegenwoordigers van de overheid, het bedrijfsleven en wetenschappers, en adviseert de regering en private partijen gevraagd en ongevraagd over relevante ontwikkelingen op het gebied van digitale veiligheid. Informatie over het NCSC is te vinden op de nieuwe website.

MINISTER OPSTELTEN: ‘HARDE AANPAK GEWELD EN MISDRAGINGEN JAARWISSELING VOORTZETTEN’ gevallen) kwam vaker voor.

DEN HAAG - De harde aanpak van geweld en misdragingen tijdens de jaarwisseling moet worden voortgezet en waar nodig uitgebreid. Dankzij de inzet van politie, brandweer en ambulancepersoneel verliep de jaarwisseling relatief beheersbaar, maar hoeveelheid en aard van de incidenten is nog steeds onacceptabel. Dat geldt ook voor het letsel, de schade en de maatschappelijke kosten.

Dat schrijft minister Opstelten van Veiligheid en Justitie aan de Tweede Kamer. Uit de definitieve rapportage van de politie over het verloop van de jaarwisseling 2011-2012 blijkt dat het aantal meldingen is afgenomen. Het geweld tegen politie, brandweer en ambulancepersoneel is echter toegenomen.

In totaal werden 186 incidenten tegen politieagenten, brandweermensen en ambulancepersoneel gemeld. Een jaar

eerder lag dat aantal op 173. Dit betreft met name geweld tegen politieambte-

naren. Zo steeg het aantal gevallen van openlijke geweldpleging tegen agenten

van 23 naar 51. Ook mishandeling (21 gevallen) en zware mishandeling (10

Stijging aantal vernielingen Uit de rapportage blijkt verder dat het aantal vernielingen ten opzichte van vorig jaar is gestegen. Dit jaar zijn er 2452 vernielingen gemeld, ten opzichte van 2057 vorig jaar. Het totaal aantal gevallen van openlijke geweldpleging, mishandeling en brandstichting nam af ten opzichte van vorig jaar.

Volgens minister Opstelten moet de huidige aanpak van het geweld en misdragingen tijdens de jaarwisseling krachtig worden voortgezet. Daarvoor zijn geen nieuwe instrumenten nodig. Het gebruik van bestaande instrumenten moet waar nodig worden uitgebreid. De minister komt binnenkort met een algeheel beeld van de jaarwisseling 2011-2012.

Daarin worden ook de bij het Openbaar Ministerie aangebrachte zaken en de afdoening daarvan met gebruik van (super)snelrecht meegenomen.

Se habla Español / Ta papia Papiamentu www.mandersadvocaten.nl Tel. 010 - 476 30 60

12

BonjoBajesBulletin februari 2012

HELPENDE HAND EN LUISTEREND OOR VOOR GEDETINEERDEN Door Merel Straathof Met een glimlach van oor tot oor kwam de jongen zijn cel uit zetten, met de nog ongeopende-brief van de bank in zijn hand geklemd. “We wisten eigenlijk al wat erin zou staan, maar toch kreeg ik de eer de brief open te maken. Hij was zó opgelucht,” zegt Roy van Wolferen (27) over één van de gedetineerden die hij het afgelopen jaar heeft bijgestaan. De jongen zat al enkele jaren vast, maar nog steeds brak hij zich het hoofd over problemen in de buitenwereld.

Hij had nog een studielening uitstaan en de bank eiste plotseling een aflossing van ruim negentig euro per maand. “Er was duidelijk iets misgegaan bij de administratie van de bank.

Met een beroep op de redelijkheid heb ik een uitstel van afbetaling voor de jongen geregeld. De bank begreep ook wel: van een kale kip valt niets te plukken.”

Wie in de clinch ligt met logge, bureaucratische instanties, pakt de telefoon, klimt in de pen of wendt zich tot de ombudsman. Voor gedetineerden ligt dat anders. “Ze hebben vaak geen idee wat ze moeten doen. Als ze het al weten, moeten ze het ook nog eens zien te regelen met dat ene telefoontje dat ze per week hebben.”

Vanuit een klein kamertje op de tweede verdieping van de UvA-rechtenfaculteit in de Oudemanhuispoort runt Van Wolferen met Sophie Hof (24) en Daniëlle Flikkenschild (26) sinds een jaar de stichting Juridisch Spreekuur Gedetineerden (JSG). Sinds 1989 draait de stichting volledig op rechtenstudenten.

Inmiddels heeft de stichting ongeveer dertig ‘medewerkers’.

Niet over het dossier praten Elke vrijdagochtend gaan de poorten van de gevangenissen in de Havenstraat en de Tafelbergweg open voor de

Waar het werk van de advocaat stopt, begint de hulp van de Amsterdamse studenten van het Juridisch Spreekuur Gedetineerden.

Voor een belastingaangifte, netelig huurconflict óf luisterend oor voor de hotelspringer.

‘Hij begon ineens te huilen.’

advocaten in spe. Gedetineerden die zich hebben aangemeld, kunnen tijdens het spreekuur al hun juridische problemen op tafel leggen. “Zolang het maar niet over de inhoud van hun strafdossier gaat. De enige die daarover gaat, is hun advocaat.”

De één weet zich geen raad met een verlate belastingaangifte, de ander wil wel eens een wip maken achter de tralies en weer een ander dreigt het contact met zijn kinderen te verliezen. De hulpvraag van gedetineerden loopt nogal uiteen op het spreekuur, maar is altijd urgent. “Die mensen hebben de hele dag niets anders te doen dan zich over van alles en nog wat zorgen te maken,” zegt Hof. “Als je ze dan spreekt, zie je hoezeer het ze kan benauwen.”

In sommige gevallen moeten de studenten tientallen telefoontjes plegen, formulieren invullen en dikke wettenbundels doorwerken. Andere keren kunnen ze de naslagwerken in de kast laten staan. Van Wolferen: “Je bent af en toe net een sociaal werker.”

Bij veel draaideurcriminelen en andere recidivisten wordt de sociale kring in rap tempo kleiner, totdat niemand meer op bezoek komt. Anderen vinden moeilijk aansluiting bij de andere gedetineerden.

Totaal in shock Zo kwam ook de 29-jarige Australiër op het spreekuur die juli vorig jaar onder invloed van drugs uit zijn hotelkamerraam sprong en boven op een Braziliaanse toerist terechtkwam, die er een dwarslaesie aan overhield.

Enkele dagen nadat hij was vastgezet in het huis van bewaring in de Havenstraat, zaten ze voor het eerst

rond de tafel. “Hij was met vakantie in Amsterdam, nam wat softdrugs en kreeg plotseling een psychose - met vreselijke gevolgen,” zegt Flikkenschild. Voor het eerst zat hij in een gevangenis, tussen zware criminelen, zonder kennis van het Nederlandse rechtssysteem en met zijn familie aan de andere kant van de wereld. “Je zag dat hij behoefte had aan gewone mensen. Hij was totaal in shock, wist niet wat hem overkwam. Hij was vreselijk bang voor de rechter.”

In de drie maanden dat hij vastzat, sprak hij elke week met vrijwilligers van de stichting JSG. Zij vertaalden de Nederlandse boodschappenlijst in het Engels, opdat hij ook een tandenborstel en tandpasta kon aanschaffen.

Hij bracht onder woorden hoe de psychose had gevoeld, zij zagen wat die dag in juli met hem had gedaan.

Flikkenschild: “Tijdens onze gesprekken begon hij ineens te huilen. Hij vond het zo erg voor die Braziliaanse jongen. ‘Hij heeft ook nog mijn leven gered,’ zei hij. ‘Had ik die dwarslaesie

maar.’ Tijdens de zitting beschreef hij hoe hij zich midden in die hotelkamer plotseling in een oorlogssituatie waande, dat hij elk moment verkracht kon worden. Het raam was voor hem de enige uitweg. Hij vertelde toen: ik maakte een sprong naar een andere wereld, zoals ze dat in de film The matrix ook doen.”

Kort na zijn arrestatie werd hem een advocaat toegewezen.

Dat hij ook een eigen raadsman kon kiezen, werd hem later pas duidelijk.

“Hij vroeg ons een top vijf te maken van de beste strafpleiters van Nederland. Op die lijst stond ook Peter Plasman, die later de verdediging heeft overgenomen.”

Grens tussen werk en privé Toen zijn zaak pro forma werd behandeld, vroeg hij het JSG-team de zitting bij te wonen - als steun, omdat zijn familie nog in Australië was. “Voor ons was het een kleine moeite; hij wilde graag een bekend gezicht zien. En wij kregen de kans Plasman te zien pleiten voor vrijlating op borgtocht. Extra leerzaam, omdat zoiets in de Nederlandse rechtspraak slechts drie tot vijf keer per jaar voorkomt.”

Nadat hij na betaling van een borgsom was vrijgekomen, nodigde hij de medewerkers uit voor een etentje in de stad, voordat hij terug zou vliegen naar Australië. Flikkenschild: “Na overleg hebben we dat aanbod afgeslagen. Het

is fijn dat hij steun had aan onze hulp en aanwezigheid, maar voor ons ligt daar de grens tussen werk en privé.”

De officiële beëdiging laat nog een paar jaar op zich wachten, maar de studenten staan al midden in de harde realiteit van de rechtspraktijk. De hulp van de JSG-vrijwilligers begint waar het werk van de advocaat stopt. “Die hebben vaak geen tijd en bovendien is het niet hun expertise,” zegt Flikkenschild. “Behalve voor huur-, belastingen beklagzaken melden gedetineerden zich voor een praatje, iets wat een advocaat er echt niet even bij kan doen.”

Mensen binnen en buiten de gevangenis die zelf geen geld hebben voor juridische hulp, kunnen in theorie bij één van de juridische loketten in het land terecht. “Maar in de praktijk is die hulp voor gedetineerden te hoogdrempelig. De vraag bij ons neerleggen is gemakkelijker; wij zijn er elke week.”

Geregeld bijten de studenten zich vast in tijdrovende kwesties, waarbij de uren werk in de verste verte niet in relatie staan tot het resultaat. Zo was er een gedetineerde die na het transport van de ene naar de andere gevangenis een VVV-bon ter waarde van zestig euro kwijt was. “Voor gedetineerden zijn alle bezittingen van groot belang. Hij had er een cadeau van willen kopen voor zijn advocaat.” Na veel heen-en-weer gebel tussen beide gevangenissen dook de bon zomaar op. “Waarschijnlijk zal nooit duidelijk worden waar die bon al die tijd gebleven is, maar je maakt iemand wel blij met je inzet - daar doe je het voor.”

Anders dan de werkzaamheden misschien doen vermoeden geven ze de beste kijk op het leven van een gedeti-

Deskundige hulp in moeilijke tijden.

Wij zijn er voor u!!!

Gespecialiseerd in bescherming van burgers tegen de overheid.

Of het nu om strafrecht gaat, problemen met de verhuurder, of problemen met uw uitkering: veertien vakkundige advocaten staan voor u klaar. Ieder met een eigen specialisme, allen hebben hart voor de zaak, uw zaak.

Crooswijksesingel 34 3034 cj Rotterdam telefoon 010 465 09 66 www.advokatenkollektief.com info@advokatenkollektief.com

Advokatenkollektief Rotterdam

Brugstraat 41 te Roosendaal www.strakadvocaten.nl  0165 391007

GEDREVEN EN GESLEPEN www.jstwadvocaten.nl

JSTW Advocaten is een jong en ambitieus kantoor dat begin 2011 is opgericht door Marije Jeltes, Pim Scholte, Pelle Tuinenburg en Niels van Wersch.

Na allemaal jarenlange ervaring te hebben opgedaan bij diverse toonaangevende strafrechtkantoren in Amsterdam werd het tijd op eigen benen te staan. Ons kantoor richt zich op de strafrechtpraktijk in al haar facetten. Iedereen kan bij ons terecht.

Omvang van de zaak of draagkracht van een cliënt is in de regel niet van belang. Waar wij strafrechtelijke vervolging kunnen voorkomen, zullen wij dit doen. Waar die vervolging een gegeven is, zullen wij u gedurende de strafzaak en ook daarna van de best mogelijke bijstand voorzien. Iedere zaak is voor ons even belangrijk en alleen een optimaal resultaat is voor ons goed genoeg.

Van Baerlestraat 146, 1071 BE Amsterdam T +31 (0) 20 5703880 F +31 (0) 20 2581134 M +31 (0) 624914004 info@jstwadvocaten.nl

>>

13

BonjoBajesBulletin februari 2012 neerde, vindt het drietal, meer nog dan het strafdossier. Hof: “Mensen klagen altijd over de lage straffen die rechters opleggen, maar zij zien niet welk effect de straf op iemands leven heeft.”

Het leven helemaal kwijtraken Door een gedetineerde bij te staan bij de bureaucratische rompslomp met schulden, huisvesting, beklagzaken (geschillen binnen de gevangenis) of reclassering, wordt al snel duidelijk wat een straf van twee jaar met iemands leven kan doen. “In de tijd dat je binnen zit, kun je het leven buiten de muren helemaal kwijtraken.

Vrienden komen niet meer, je hebt geen geld, je verliest je huis, je familie wil je niet meer zien, geen werkgever neemt je nog aan.” In de paar jaar dat ze het werk nu doen, hebben de drie gezien wat de gemeentelijke nazorg in de praktijk soms betekent. “Als ze vrijkomen, krijgen ze geld voor één treinkaartje en kunnen ze één nacht bij het Leger des Heils verblijven,” zegt Flikkenschild. “Het is natuurlijk nooit

goed te praten, maar de weg terug de maatschappij in is geen gemakkelijke.”

Na dit bestuursjaar hopen de drie vrijwilligers met hun specialisatie in strafrecht, staats- en bestuursrecht en arbeidsrecht aan een betaalde baan te beginnen. “Maar deze ervaring wil je voor geen goud missen,” zegt Van Wolferen.

Natuurlijk, de Australiër maakte indruk, maar ook de stalker van Carice van Houten, de eenzame of lichtontvlambare gedetineerden en de gedetineerden die tussen de bedrijven door uitweidden over hun strafzaak.

Flikkenschild: “Als ze vertellen wat hun gedachten waren tijdens het misdrijf, hebben ze direct mijn aandacht.

Juist omdat ik mij altijd afvraag: wat gaat dan door iemands hoofd?”

Van Wolferen was het meest onder de indruk van zijn gesprek met een Poolse gedetineerde in de Havenstraat. “Die man zat er zó doorheen; ik dacht echt dat hij zichzelf zou opknopen. Hij mocht zijn kinderen niet meer zien.

Je zag in zijn ogen dat hij psychisch

Penitentiaire inrichting, Tafelbergweg, Amsterdam In de inrichting aan de Tafelbergweg zitten 96 zogenoemde stelselmatige daders (ISD’ers), veelplegers, in veel gevallen met alcohol- of drugsproblemen in combinatie met een laag IQ of psychische problemen. “Mensen worden niet zomaar ISD’er,” zegt Daniëlle Flikkenschild. “In de praktijk houdt het Openbaar Ministerie een soort richtlijn aan: binnen vijf jaar tien vergelijkbare delicten.” Wie door de rechter een ISD-maatregel is opgelegd, zit twee jaar vast om zijn (of haar) leven weer op de rails te krijgen. “Tijdens het traject proberen ze bijvoorbeeld van hun verslaving af te komen. Daarna kunnen ze misschien beginnen met dagbesteding, als voorbereiding op een terugkeer in de maatschappij.” Tijdens de JSG-spreekuren op de Tafelbergweg krijgen de medewerkers veel vragen over de ISD-maatregel zelf. Gedetineerden vinden dat ze er niet thuishoren, of willen een tussentijdse toetsing om aan te tonen dat de maatregel moet worden opgeheven. “Wij vertellen ze hoe ze die toetsing kunnen aanvragen.” Omdat veel ISD’ers verslaafd zijn (geweest), krijgen de medewerkers ook veel vragen over de verstrekking van antidepressiva, adhdmedicijnen of methadon. “Meestal willen ze meer.” En dan is er nog de vraag die áltijd terugkeert: wanneer kom ik eindelijk eens vrij?

KALBFLEISCH A D V O C A T E N Mr. B.K.M. Fritz is strafrechtspecialist en hij mag zich als zodanig routinier noemen.

Ook overleverings- en uitleveringszaken behoren tot zijn specialisme. Hij staat in strafzaken zijn cliënten bij voorkeur op pro deo basis terzijde in de wetenschap dat gedetineerden het niet breed hebben.

Gedempte Oude Gracht 60 2011 GT Haarlem Telefoon 023 532 51 77 Fax 023 531 84 41

bkmfritz@kalbfleisch.nl

a d v o c a t e n Bereikbaar zijn wanneer u belt?

Goede kennis van uw dossier en de wet? Op de hoogte zijn van de ontwikkelingen op het gebied van het strafrecht? Tot het uiterste gaan?

Dit vinden wij vanzelfsprekend.

Daarom adverteren wij er niet mee.

mr. A.M.G. Wolffs M 06 55756607

Oosteinde 13-1, 1017 WT Amsterdam Telefoon 020 7370172

mr. N.F. Hoogervorst M 06 83705186

niet gezond was. Ik heb direct alarm geslagen bij de psycholoog.”

Voor de veiligheid van de medewerkers zijn er tijdens de spreekuren altijd een bewaker én een alarmknop in de buurt - die ze overigens nog nooit nodig hebben gehad. Hof: “Je krijgt mensenkennis. Als het niet werkt, merk je het snel genoeg. Wat je nu leert over deze mensen, over hun psyche, staat in geen boek beschreven.

Toen ik aan mijn studie begon, dacht ik dat ik met twee benen in de maatschappij stond. Nu weet ik dat dat vies tegenviel.”

bezoek ontvangen?”

In de Havenstraat zitten 224 mannelijke gedetineerden, van allerlei pluimage. “De ene keer spreken we een jongen van amper achttien, een

andere keer iemand van ver in de dertig. De laatste tijd zien we wel meer Oost-Europeanen, vooral Polen en Roemenen.”

Huis van bewaring Havenstraat, Amsterdam De Havenstraat is een huis van bewaring, wat betekent dat er alleen mensen zitten in afwachting van hun proces. Na hun veroordeling worden ze overgeplaatst naar een gevangenis.

Sommige gedetineerden melden zich direct na hun arrestatie aan bij het JSG. “Vaak gaat het om problemen die ze al hadden voordat ze vastzaten: een huurbaas die ze eruit wil hebben, of een zoveelste aanmaning,” zegt Flikkenschild. De JSG’ers spreken ook geregeld met first offenders, gedetineerden die niet eerder in aanraking zijn geweest met justitie. “Die hebben vaak geen idee wat ze overkomt. We krijgen echt beginnersvragen: hoe lang kunnen ze me vasthouden, wanneer kom ik voor de rechter en mag ik

PI Tafelbergweg Amsterdam

Beslag op vermogen dader al tijdens onderzoek Den Haag - De Staat kan straks al tijdens het opsporingsonderzoek beslag leggen op het vermogen van de verdachte ten gunste van het slachtoffer.

De rechter-commissaris moet toestemming geven voor de beslaglegging. In spoedgevallen, zoals bij ontdekking op heterdaad, is mondelinge toestemming voldoende.

De ministerraad heeft hiermee ingestemd op voorstel van staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, Fred Teeven

Het kabinet wil voorkomen dat het slachtoffer van een misdrijf zijn schade

niet vergoed krijgt, omdat de verdachte vóór zijn veroordeling zijn bezittingen heeft weggesluisd.

Nadat de Staat beslag heeft gelegd, beslist de zittingsrechter over de vergoeding van de schade. Het slachtoffer krijgt altijd eerst compensatie. Een eventueel restant gaat naar de Staat om bijvoorbeeld een boete te voldoen.

Als de zittingsrechter geen schadevergoedingsmaatregel oplegt, vervalt het beslag.

Het wetsvoorstel wordt voor advies aan de Raad van State gestuurd.

14 Column

BonjoBajesBulletin februari 2012

RUIMER SPREEKRECHT SLACHTOFFERS EN NABESTAANDEN

PUBLIEK GEWOKT Het was een koude, maar heldere avond in januari. De maan scheen, maar die was eigenlijk overbodig. Door de straatlantaarns was namelijk uitstekend te zien dat de politie het pand omsingelde en dat daarna het arrestatieteam, niet echt gehinderd door de voordeur, het pand binnenging en alle aanwezigen geboeid afvoerde naar de gereedstaande voertuigen. De twaalf bejaarden keken volkomen beduusd vanuit de politiebusjes naar de toegestroomde buren. Na één nachtje cel mochten zij naar huis, op één na. Hij, de eigenaar van het perceel (door hem consequent ‘de sociëteit’ genoemd, maar in feite gewoon zijn woning), mocht wat langer blijven. Maar na enkele dagen mocht ook de voorzitter, die zogezegd leiding had gegeven aan de strafbare feiten, terug naar ‘zijn’ sociëteit.

Het viel hem erg mee wat de huiszoeking, die was gevolgd op de inval, had aangericht. De roulettetafel was weggehaald, maar dat viel te verwachten.

En verder alle andere materialen die voor de verenigingsactiviteiten werden gebruikt: de kaarten, de fiches, het kasboekje, de verenigingsadministratie en natuurlijk de ‘bank’, die voornamelijk uit muntgeld en enkele biljetten van vijf en tien Euro had bestaan. Verder was alles nog zoals hij het zich herinnerde. De ruimte die ingericht was geweest als roulette- en kaartruimte, werd leeggeruimd. Alleen het dikke, bordeauxrode tapijt herinnerde na enkele weken nog aan de ingetogen, beleefde avondjes onder vrienden, de sigaren, de cognac en de sherry, en aan de statige wijze waarop werd gepokerd, blackjack werd gespeeld en de roulette werd bediend. De vrienden van weleer, of eigenlijk de leden van de vereniging, hadden nog sporadisch telefonisch contact. Hun vereniging was ter ziele. Niemand die het ook maar durfde te suggereren om weer eens bij elkaar te komen.

In het najaar ontving de voorzitter een dagvaarding. Hem werd verweten dat hij opzettelijk en meermalen gelegenheid had gegeven aan personen om via kansspelen mee te dingen naar prijzen of premies, in een voor het publiek toegankelijk perceel. Overtreding van Wet op de Kansspelen (Wok) dus. Maar de advocaat van de voorzitter gaf het niet snel op. Voor het publiek toegankelijk? Welnee! Alleen leden mochten de sociëteit binnenkomen. Belangstellenden die zich meldden (waaronder zelfs heuse undercoveragenten) werden steevast geweigerd door de beleefde maar resolute portier. En van buiten was aan het perceel niets casinoachtig te zien, geen bord, geen verlichting, niets. De Officier van Justitie kon niet anders dan toegeven, dat het besloten karakter van de vereniging strikt werd gehandhaafd. Maar, zo stelde hij, als het onderdeel van de ‘publieke toegankelijkheid’ niet kon worden bewezen, dan was de verdachte nog steeds strafbaar. De Wok vereiste namelijk alleen maar het ‘gelegenheid geven’, niet de publieke toegang. De advocaat wees de Officier echter fijntjes op de regel, dat het O.M. álle onderdelen van zijn tenlastelegging moest bewijzen, óók de overbodige onderdelen. Haastig vroeg de Officier om toestemming de tekst te wijzigen, maar dat werd door de rechter geweigerd. Daarvoor was het te laat. “Rien ne va plus”, dacht de advocaat in stilte, “zouden wij op de club zeggen”.

Ron Booij, strafpleiter, www.booijenpartners.nl

DEN HAAG - Het kabinet verruimt het spreekrecht voor slachtoffers en nabestaanden. Zo mogen ouders van minderjarige slachtoffers straks in rechtszaken spreken over de gevolgen van een misdrijf.

De ministerraad heeft op voorstel van staatssecretaris Teeven (VenJ) ingestemd met de uitbreiding van het spreekrecht van slachtoffers en nabestaanden in het strafproces.

Het kabinet wil slachtoffers beter on-

hun jeugdige leeftijd niet in staat zijn te vertellen over de gevolgen van het misdrijf. Minderjarige slachtoffers die zelf op zitting kunnen spreken, mogen dat blijven doen.

Slachtoffers of nabestaanden die zelf geen gebruik van hun spreekrecht durven of willen maken, mogen iemand anders laten spreken, bijvoorbeeld een familielid, een raadsman of medewerkers van Slachtofferhulp Nederland.

Het wetsvoorstel wordt voor advies aan de Raad van State gestuurd.

V erbod op q at

’s Gravenhage - De drug qat wordt verboden. De drug veroorzaakt schade aan de gezondheid en levert sociale en maatschappelijke problemen op. Qat – verse blaadjes van de qatplant - wordt vooral gebruikt door Somaliërs.

De ministers Leers (Immigratie, Integratie en Asiel), Schippers (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) en Opstelten (Veiligheid en Justitie) kondigen

Mr LHJM van Mierlo, advocaat - specialist in strafzaken • Persoonsgericht éénmanskantoor dat regelmatig scoort • Als u verdachte bent, is de hele wereld tegen u - behalve Van Mierlo • Ook voor elke andere zaak met een strafrechtelijk tintje • Treedt op door het hele land • Voornamelijk op toevoegingsbasis

Klappenberg 29, 4873 NN Etten-Leur.

Telefoon 06 22472853. Fax 076 5089395 E-mail info@mierlo-advocaat.nl / Website www.mierlo-advocaat.nl

dersteunen. Spreekrecht kan slachtoffers helpen bij de verwerking van het misdrijf en de dader confronteren met de gevolgen.

Straks krijgen naast de (voormalige) levensgezel van het overleden slachtoffer maximaal 3 nabestaanden het recht om op zitting te spreken. Dat kunnen een kind of ouder zijn, maar ook andere familieleden met wie het slachtoffer een hechte band had.

Ouders of voogden krijgen spreekrecht bij minderjarige slachtoffers die door

GA VOOR SPOED NAAR www.strafzaken.nl telefoon 073 614 86 64

het verbod aan in een brief aan de Tweede Kamer. Het kabinet baseert het verbod mede op een onderzoek door het Trimbosinstituut naar qatgebruik in de Somalische gemeenschap in Nederland.

Qat is verslavend. Bij matig gebruik levert het geen grote problemen op, maar uit het onderzoek blijkt dat bij zo’n tien procent van de gebruikers het gebruik wel problematisch is. Dan leidt het tot schade aan de gezondheid en

tot grote sociale en maatschappelijke problemen. Gemeenten ervaren grote overlast door de distributie, handel en gebruik van qat. Ook veroorzaakt problematisch qatgebruik sociaaleconomische achterstand.

Minister Schippers zal qat binnenkort opnemen op lijst II (softdrugs) van de Opiumwet. Daarmee worden handel en bezit strafbaar. In de meeste andere Europese landen is qat al lang verboden.

15

BonjoBajesBulletin februari 2012

ZOALS DE WAARD IS VERTROUWT HIJ ZIJN GASTEN Door Mr. Marielle van Essen, strafrechtadvocaat Of je nu een toegevoegde of gekozen advocaat, pro deo of op betaalde basis hebt, er kan een moment komen dat je als gedetineerde met een andere dan je huidige advocaat wilt praten.

Bijvoorbeeld omdat je een second opinion wilt, of je wilt gewoon kennis maken met een andere advocaat in de hoop dat dit beter klikt.

Er zijn daarnaast voldoende redenen waarom je niet wilt dat je huidige advocaat dit weet: • Je wilt wel bij je huidige advocaat blijven maar bepaalde aspecten uit je zaak controleren bij een andere advocaat.

• Misschien twijfel je over de vraag of je naar een bepaalde advocaat wilt

overstappen maar weet dit nog niet zeker.

• Je wilt mogelijk bij je huidige advocaat blijven maar wil hem/haar niet in diens bijstand ontmoedigen door een eventuele op handen zijnde overstap.

Volkomen begrijpelijk en als (gedetineerde) verdachte heb je hier ook recht op. Althans... dat zou je denken.

De Deken van de Orde van Advocaten, onze tuchtrechtelijke baas, denkt hier namelijk heel anders over. In ieder geval in de arrondissementen Utrecht en Amsterdam. Wat is er gebeurd? Ik word gebeld door een gedetineerde uit PI Zoetermeer. Hij vertelt mij dat hij ‘niet zo’n goed gevoel heeft bij mr.

X’. Hij wil graag kennis maken met

mij alvorens een beslissing te nemen.

Ook ik zelf wil kunnen bekijken of ik die gedetineerde als cliënt aanneem.

Immers; mogelijk zijn diens wensen niet realistisch of klikt het anderszins niet. Hij belt me een aantal malen en blijft bij diens verzoek. Maar hij geeft daarbij expliciet te kennen dat hij niet wil, dat ik mr. X te Utrecht over mijn bezoek informeer. Immers kan van zijn danwel mijn kant worden besloten geen samenwerking aan te gaan.

Ik bezoek die cliënt en hij besluit aan het einde van het gesprek dat hij wil overstappen naar mij. Ik raad hem aan even netjes zelf met mr. X te bellen teneinde hem zijn wens kenbaar te maken en hem te bedanken. Dit doet hij ook keurig.

1 op de 25 Nederlandse mannen is (ex-) gedetineerde

Maar wat schetst mijn verbazing: mr. X is laaiend! Niet zozeer omdat de cliënt weg gaat maar ik had zijn toestemming moeten vragen alvorens cliënt te bezoeken. Ik zou hiermee klachtwaardig hebben gehandeld hetgeen mogelijk tuchtrechtelijke consequenties heeft. Ik vertel hem exact hoe een en ander is verlopen maar mr. X is onverbiddelijk en schrijft een brief aan de Deken van de Orde van Advocaten.

Ik vond het nogal kinderachtig en onsportief, maar ik dacht, gelukkig hebben we een verstandige deken die uitlegt aan mr. X dat zijn ego ondergeschikt dient te zijn aan de rechten van gedetineerden om vertrouwelijk met welke advocaat dan ook te praten. Wat heeft advocaat 1 daar nu mee te maken? Maar wat schetst mijn verbazing: de Deken stelt mr. X in het gelijk. Het is ‘te doen gebruikelijk’ om de huidige advocaat te informeren. Wat is dat nu voor een argument dacht ik nog.

Maar de Deken refereerde ook aan het ‘klantje pik’ dat door mijn handelwijze in de hand werd gewerkt. Ik kon een beledigd gevoel moeilijk onderdrukken. Sinds wanneer moet ik klanten pikken? We kunnen het op ons kantoor al jaren nauwelijks aan zo druk is het. Ik kan me niet heugen dat ik ooit

Mr. Dick Olie, lid NVSA

mijn diensten op eigen initiatief aan andermans cliënten heb aangeboden.

Een brief vol met drogredeneringen, ik zat even voor me uit te staren om alles te laten bezinken.

En ineens herinnerde ik me de uitleg die de oud cliënt van mr. X aan mij had gegeven over ‘dat gevoel’ dat hem niet lekker zat bij mr. X: Mr. X zou nogal actief zijn in het rondspreiden van boekjes en flyers onder gedetineerden over zijn successen en actief cliënten vragen om klanten door te sturen.

Andermans klanten dus. Dat ronselen van klanten stond die cliënt niet aan.

En ik moest ineens lachen om die brief van mr. X aan de Deken: ‘Zoals de waard is vertrouwt hij zijn gasten.’

Mr. Cindy Koole, lid VNJA

Mr. Mark Dunsbergen, lid NVSA

OLIE & DE JONGE ADVOCATEN Wij halen er uit wat er in zit! T 0113 22 11 00 Kader kurbanlarının yardımcısı Uw steun en toeverlaat in strafzaken

Mr. E. Yeniasci Advocaat

Veenhuizen - Eén op de vijfentwintig nog levende mannen in Nederland heeft ooit voor korte of langere tijd in de gevangenis gezeten. Er lopen ongeveer 350.000 mannelijke (ex-)gedetineerden rond, meer dan het inwonersaantal van de stad Utrecht.

Dat blijkt uit een onderzoek van het Nationaal Gevangenismuseum in Drentse Veenhuizen. Op basis van dat onderzoek heeft het museum de tentoonstelling (Ex-)gedetineerden ontmaskerd opgezet, die door staatssecretaris Fred Teeven van Veiligheid en Justitie is geopend.

Hoewel veel mannen een gevangenisverleden hebben, kent bijna niemand een ex-gedetineerde, aldus een woord-

voerster van het museum. ‘Er rust nog steeds een enorm taboe op; een taboe dat we met zijn allen in stand houden.

De omgeving mag niets weten, een nieuwe werkgever ook niet.’

Uit het onderzoek van socioloog Jos Verhagen, voorheen werkzaam bij de Dienst Justitiële Inrichtingen, blijkt verder dat tachtig procent van de gedetineerden door een opeenstapeling van domme pech en foute keuzes achter de tralies is beland, al dan niet in combinatie met alcohol- en drugsgebruik of psychische problemen.

Verhagen noemt deze groep de categorie Sad (zielig). ‘Foute vrienden’ blijken de voornaamste oorzaak dat iemand het criminele pad op gaat, aldus de socioloog. ‘Wie met pek omgaat, wordt ermee besmet.’ Gebrek aan scholing staat op een tweede plaats.

0641920830

Drugsgebruik blijkt minder vaak aanleiding tot een veroordeling dan wordt aangenomen.

De categorie Bad (de echte criminelen) maakt 15 procent uit van het aantal (ex-)gedetineerden en 5 procent hoort volgens hem thuis in de categorie Mad (gek). Dan gaat het om mensen met een complexe psychische problematiek.

Opmerkelijk is dat gedetineerden nog vaak worden vereenzelvigd met uiterlijke kenmerken als nors of eng kijkend en het hebben van tatoeages.

‘Mogelijk dat films en series op de tv medebepalend zijn. Dit beeld wordt onbewust uitgesmeerd over alle gedetineerden’, zegt Verhagen.

Bron: Volkskrant ANP/Redactie − 18/11/11

ADVOCATENKANTOOR

Mail: info@advocatenkantooryeniasci.nl Web: www.advocatenkantooryeniasci.nl

Weegschaalstraat 3, 5632 CW Eindhoven · Postbus 4122, 5604 EC Eindhoven Telefoon: 040-2901301 · Telefax: 040-2901302

Op zoek naar een deskundige en zeer gedreven strafrechtspecialiste die u, uw strafzaak en uw omgeving de volle aandacht geeft?

mr. Anke Swinkels 06-19338555 Bilderdijklaan 15, 5611 NG Eindhoven · Postbus 6210, 5600 HE Eindhoven · T: 040-2870888 F:040-2870889

16

BonjoBajesBulletin februari 2012

SNELLERE OPSPORING MISDADIGERS DOOR NIEUW VERDRAG MET VS

Column

HEEFT U RECHT OP EEN SCHADEVERGOEDING?

DEN HAAG/WASHINGTON - Door een nieuw verdrag tussen Nederland en de Verenigde Staten kunnen misdadigers sneller worden opgespoord. Het verdrag maakt de uitwisseling van gegevens over DNA-profielen en vingerafdrukken van verdachte personen mogelijk.

Mark Teurlings, specialist in straf- en echtscheidingszaken

  

 

• • • • •

    

  

  

Minister Opstelten van Veiligheid en Justitie en Deputy Secretary Jane Holl van het Department of Homeland Security hebben het Prevention and Combating of Serious Crime-verdrag (PCSC) getekend. Opstelten noemt het verdrag een belangrijke stap in de opsporing van misdadigers. Het verdrag zal nu ter goedkeuring aan het Parlement worden voorgelegd.

Het verdrag bepaalt dat Nederland en de Verenigde Staten op individuele basis gegevens kunnen opvragen over DNA-profielen en vingerafdrukken, die zijn afgenomen van verdachten.

Ook DNA-profielen en vingerafdrukken die bij een misdrijf zijn aangetroffen, zonder dat er een verdachte in beeld is, kunnen worden vergeleken.

De landen krijgen hiervoor, via een nationaal contactpunt, toegang tot elkaars databases met linkgegevens over vingerafdrukken en DNAprofielen. Tijdens deze procedure zijn

de DNA-profielen en vingerafdrukken uitsluitend gekoppeld aan een registratienummer (referentie) en niet te herleiden tot de identiteit van de betrokken persoon. Zodra er een ‘match’ is aangetroffen, moet het land de bijbehorende persoonsgegevens via een rechtshulpverzoek opvragen.

Toegang tot databases DNA-profielen De landen sturen elkaar op dit moment al verzoeken om matching van DNA-profielen en vingerafdrukken bij misdrijven, maar het matchen gebeurt handmatig en de afhandeling duurt vaak lang. Het voordeel van dit verdrag is dat Nederland en de VS via toegang tot elkaars databases DNAprofielen en vingerafdrukken kunnen vergelijken, die in verband worden gebracht met een misdrijf. Wanneer er een match wordt aangetroffen, kan dit leiden tot een (snellere) oplossing van een ernstig misdrijf. Het gaat dan bijvoorbeeld om situaties waarbij er in Nederland een misdrijf is gepleegd en er een vermoeden bestaat dat de onbekende verdachte ook in de Verenigde Staten actief is (geweest). Wanneer het

DNA-profiel of de vingerafdruk van deze verdachte ook aanwezig is in de Amerikaanse databank, leidt dit tot een match en vervolgens tot de identiteit van de verdachte. Tegen de verdachte kan vervolgens een strafrechtelijke procedure worden gestart.

De verdragslanden bepalen zelf welke vingerafdrukken en DNA-profielen in de Nederlandse databank worden opgenomen. In Nederland gaat het om gegevens rond feiten die strafbaar zijn gesteld met een vrijheidsstraf van vier jaar of meer. De raadpleging mag uitsluitend plaatsvinden in individuele gevallen. De bevraging vindt plaats op basis van het hit/no hit – systeem en mag uitsluitend worden uitgevoerd door daartoe geautoriseerde ambtenaren.

Binnen de Europese Unie werkt een aantal landen al succesvol met dit systeem, dat is opgericht als uitwerking van het Verdrag van Prüm (Duitsland).

Voor Nederland heeft dit systeem inmiddels veel DNA-hits met de aangesloten EU-lidstaten opgeleverd. Dat heeft bijgedragen aan de oplossing van een aantal ernstige misdrijven.

CONTACTBUREAU NOG STEEDS OFFLINE onze oprechte excuses Het Bonjo Contact Bureau is nog steeds off line. Dat betekent dat de buitenwereld niet kan reageren op de contactadvertenties.

Wij stellen alles in het werk om de site opnieuw te kunnen lanceren.

Directie Bonjo

Advocatenkantoor Groenendijk

Volgende BonjoBajesBulletin

verschijnt 1 april 2012

Een vervolging leidt niet altijd tot een veroordeling. Als u verdachte bent geweest en de zaak eindigt zonder er een straf of maatregel is opgelegd dan kunt u recht hebben op schadevergoeding.

Omdat de Staat ook de kosten van de behandeling van een verzoek tot schadevergoeding vergoed kunnen advocaten die schadevergoeding voor u gratis vorderen.

Het verzoek tot schadevergoeding is mogelijk als a) u door de rechter bent vrijgesproken van alle aan u ten laste gelegde feiten b) uw strafzaak is geseponeerd, dat wil zeggen dat u een brief heeft ontvangen waarin staat u niet langer verdachte bent of dat u niet wordt vervolgd c) u door de rechter wordt ontslagen van alle rechtsvervolging. Dat gebeurt wanneer u het feit wel heeft gepleegd, maar de rechter van mening is dat u om een bepaalde reden niet strafbaar bent.

Het is niet altijd gegarandeerd dat de rechter besluit tot het toekennen van een schadevergoeding. De rechter kan van mening zijn dat u de verdenking aan uzelf te wijten heeft of dat u langer heeft vast gezeten omdat u gelogen heeft in uw eerste verklaring, et cetera.

Het verzoek dient binnen drie maanden na het einde van de zaak te worden ingediend en door uzelf mede te worden ondertekend. Omdat er een beroepstermijn is van 14 dagen begint die termijn bij een uitspraak van de rechter dus na die 14 dagen. Bij een brief met een sepotmededeling of een kennisgeving van niet verdere vervolging begint de termijn direct te lopen.

De schade die vergoed kan worden is de tijd die u in voorarrest heeft doorgebracht. Omdat een politiecel oncomfortabeler is dan het Huis van Bewaring wordt voor de tijd die u op het politiebureau heeft vastgezeten in principe € 105,00 per dag toegekend. De vergoeding voor de tijd die u in een Huis van Bewaring heeft doorgebracht is in principe € 80,00 per dag. Dit zijn de bedragen die gelden vanaf 1 september 2008.

Als u in het Huis van Bewaring of in een Extra Beveiligde Inrichting (EBI) in de beperkingen heeft gezeten en dus geen bezoek mocht ontvangen of contact mocht hebben met anderen dan uw advocaat komt daar in principe € 25,00 per dag bij voor de duur van de beperkingen. Dit geldt dus niet voor een politiecel.

De eerste dag, de dag van de arrestatie wordt wel vergoed, maar de laatste dag niet. Als de dag overgaat van een politiecel naar een Huis van Bewaring geldt het laagste bedrag.

U kunt ook eventueel een vergoeding voor uw reiskosten verzoeken, voor de kosten die betrekking hebben op het verschijnen van een rechtszitting. Indien u de reiskosten niet kunt aantonen wordt in principe vergoed de kosten van openbaar vervoer. Soms wordt in plaats daarvan een kilometervergoeding van € 0,28 toegekend op basis van de kortste reisafstand vanaf uw adres tot aan het gerecht.

Als u vrij heeft moeten nemen van het werk of als zelfstandige niet heeft kunnen werken, dan kunt u daarvoor ook een schadevergoeding vragen. U moet die schade dan wel bewijzen. Als u in loondienst bent kan dat aan de hand van een werkgeversverklaring waarin het uurloon wordt vermeld en/of een salarisstrook waar de gemiste dag (of uren) uit blijkt.

De Staat betaalt een vast bedrag voor ieder verzoek onafhankelijk van de hoogte van de schadevergoeding. Het is geen hoog bedrag maar in principe voldoende om onze kosten te dekken.

Na indiening van het verzoek door ons duurt het enkele maanden voordat de rechter beslist. Meestal is een komst naar de zitting niet nodig en kan het schriftelijk worden afgedaan. Een enkele keer wel, bijvoorbeeld wanneer het verzoek ingewikkelder of het schadebedrag dat wordt gevorderd hoger is.

Indien u uw schade vergoed wilt krijgen kunt u de aanvraag bij ons kantoor indienen. Dat kan via internet, maar u kunt ons uiteraard ook bellen.

strafrechtadv ocaten

specialisme is een eis voor een strafzaak, dat bieden wij u aan •

•

•

•

• •

Wij houden ons alleen bezig met strafrecht!

Ruim 15 jaar ervaring in het strafrecht!

Alle strafzaken op TOPniveau en Pro deo!

Regelmatig bezoek van onze advocaat aan u!

Wij zijn door het hele land actief !

Alle acties in overleg met u! wij nemen graag uw Strafzaak over! bel ons: 070 - 427 93 13 en vraag naar Mr. I.A. Groenendijk

waar kent u ons van?

•

•

•

•

•

•

• •

Haagse Metselmoorden: vrijspraak Grootste cocaïnevangst ooit in Nederland: vrijspraak Interpol valse bankbiljetten: vrijspraak Verduistering geld bij Waardetransport: vrijspraak 1 Overval + 2x voorbereiding in Westland: taakstraf Coldcase, mensenhandel/smokkel, moord Rotterdam, Cocaine in lattenbodem, Enzovoorts.

17

BonjoBajesBulletin februari 2012

HALAL VOEDSEL IN PI HAVENSTRAAT Door Mr. Marielle van Essen, strafrechtadvocaat

Net na kerst bezoek ik een Amerikaanse cliënt die al geruime tijd gedetineerd zit in de PI Havenstraat in Amsterdam. We praten over zijn zaak en nadat we hiermee klaar zijn vertelt hij mij iets dat hem erg stoort. Om te beginnen zijn de recreatietijden veranderd. Zijn recreatie valt door de week in de avonden en verder in het weekend.

Bellen mag alleen tijdens recreatie.

Oftewel: je advocaat bellen tijdens diens kantoortijden is niet toegestaan.

Nu hebben mijn cliënten weliswaar mijn mobiele nummer, maar niet alle advocaten geven hun mobiele nummer. Bovendien is het bellen met een belkaart vanuit de PI naar een mobiel nummer onbetaalbaar. De advocaat heeft bovendien - als het goed is - ook een leven buiten werktijd en zit niet ‘s avonds op de bank met de dossiers van alle clienten op schoot.

Ook sprak ik met een cliënt gedetineerd in PI Almere. Die mocht in beginsel enkel diens raadsvrouw bellen als deze zelf een terugbelverzoek had gedaan. Dat is natuurlijk absurd.

Want hoe weet ik nu dat cliënt mij wil spreken en ik een terugbelverzoek moet doen. Oftewel deze huisregels maken contact met je advocaat vrijwel onmogelijk.

Deze regels zijn hiermee in strijd met zowel de Nederlandse wet als het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Je hebt als verdachte

reactie laat staan een antwoord op mijn vragen heb ik nog immer niet. Wat ik niet begrijp is dat dit kennelijk opnieuw gebeurd. Eerder, in 2009, klaagde namelijk mr. S. Van Berge Henegouwen, advocaat in Maastricht namens een cliënt hier al over. Er ontstond destijds een klein relletje, de cliënt werd in het gelijk gesteld en het menu in PI Sittard werd snel weer aangepast.

recht op onbelemmerd toegang tot een advocaat. Weliswaar mag die toegang enigszins aan banden worden gelegd door de huisregels van een PI, maar deze regels mogen niet van dusdanige aard zijn dat aan voornoemd recht feitelijk geen invulling kan worden gegeven.

Wat mijn Amerikaanse cliënt echter ook dwars zit is het volgende. Het eten dat geserveerd wordt in de PI Havenstraat is in beginsel halal voedsel. Daar zat hij dan, op kerstavond (let op: een katholiek feest) wat toch al triest is als je vast zit, nota bene in een ander continent, aan een stuk halal (lees:

islamitisch) vlees. Vlees afkomstig van een rituele slachting uit een religie waarvan de aanhangers geen kerst vieren.

Even voor de duidelijkheid: mijn cliënt respecteert de wens van moslim gedetineerden om halal voedsel te nuttigen. Maar net zo min als dat bepaalde moslims een stuk varkensvlees krijgen opgedrongen, zit mijn cliënt niet te wachten op een opgedrongen halal maaltijd.

Zat hij nu gedetineerd in Noord Afrika of het Midden Oosten, dan had ik gedacht: zeur niet. Maar we hebben het

hier over een Nederlandse inrichting. Het is toch ook ondenkbaar dat rechters of officieren in de kantine van respectievelijk hun rechtbank of parket mogen kiezen tussen, halal, halal of halal voedsel? Waarom dit dan wel aan de gedetineerden in onze Nederlandse gevangenissen opdringen?

Nu heeft PI Havenstraat wel impliciet telefonisch te kennen gegeven het menu voor MIJN clienten aan te passen, echter gaat het mijn Amerikaanse cliënt daar niet om. Het gaat hem om het principe dat je dit als inrichting in Nederland doet, het gedetineerden niet vertelt en hem bovendien evenmin duidelijk en mogelijk maakt om per direct kosteloos niet halal voedsel te bestellen.

Wat het nog erger maakt is dat mijn cliënt stelt, dat dit niet duidelijk wordt gemaakt aan de gedetineerden. Laat staan dat hen wordt meegedeeld op welke wijze zij niet halal maaltijden kunnen krijgen. Hij weet dit enkel omdat hij in de keuken werkt. Ik hoop overigens voor hem na dit artikel, dat overigens met zijn goedkeuring is geschreven, nog steeds:-)

Mochten meerdere gedetineerden zich hieraan storen, dan hoor ik dit graag (Mr. M.J. van Essen, Herengracht 462, 1017 CA Amsterdam). Ik zal dan binnenkort een brief zenden aan de Minister namens al deze gedetineerden om dit euvel opnieuw aan de kaak te stellen en eens en voor altijd op te lossen.

Op de twee brieven die ik naar de directeur van de inrichting heb gezonden teneinde voornoemde geverifieerd te krijgen, krijg ik slechts een kort telefoontje als reactie. Een schriftelijke

Want de overheid dient met respect met ieders religie om te gaan, ook die van moslims. Maar het ongewenst opdringen van een religie getuigt hier niet van.

Strafrecht • Tbs-zaken • Penitentiair recht www.degoeijadvocaat.nl • www.tbsadvocaat.nl

Plan om verdachten vaker vast te zetten na geweldsmisdrijf DEN HAAG - Verdachten van een geweldsmisdrijf in het openbaar of van geweld tegen mensen met een publieke taak, kunnen straks in hechtenis worden gehouden tot een snelrechtzitting.

De ministerraad heeft ingestemd met een voorstel van minister Opstelten en staatssecretaris Teeven (VenJ).

De regeling introduceert een nieuwe grond voor voorlopige hechtenis bij toepassing van snelrecht (berechting binnen 17 dagen). Het moet gaan om verdachten die naar verwachting een vrijheidsstraf van enkele weken of maanden krijgen opgelegd.

Tot dusver worden verdachten in deze zaken voor de zitting in vrijheid gesteld, tenzij supersnelrecht mogelijk is, waarbij berechting binnen 3 dagen volgt. Dit is vooral bij de wat zwaardere misdrijven onhaalbaar omdat het bewijs dan nog niet rond is.

Het wetsvoorstel wordt voor advies aan de Raad van State gestuurd.

Europaplein 42 (‘De Mare’) 1825 tl Alkmaar telefoon 072-56 25 251 – 06-55 30 56 36 fax 072-56 22 644; email info@degoeijadvocaat.nl + extra 06-14 33 95 33 (24 uurs lijn)

Problemen met politie en justitie?

Laat u adviseren door een gespecialiseerd strafrechtadvocaat Ons gerenommeerde kantoor heeft een landelijke strafrechtpraktijk.

Wij zijn op tel. 070 3004720 te bereiken.

Ons kantoor werkt op betaling en in voorkomend geval, tevens op basis van een toevoeging (pro deo).

Van Dam: 0624676183 Jansen: 0610808610 http://www.ikwilgeenstraf.nl

18

BonjoBajesBulletin februari 2012

Lotgenotengroep ‘Mijn partner/kind zit in de bak’

HELDERHEID OVER PI AMERSWIEL

Heeft u schaamte omdat uw partner of kind in de gevangenis of in het huis van bewaring zit? Wordt u aangekeken als een slechte ouder omdat uw kind iets misdeed? Of ziet men u als medeschuldige partner?

Het ISP (Informatie Steunpunt) organiseert een lotgenotengroep voor partners en ouders van gedetineerden. Samen met uw lotgenoten kunt u praten over uw eigen belevingen en ervaringen.

Meld u aan via 023 534 22 06 of 06 50 48 62 21.

Mailen kan ook via martien@informatiesteuntpunt.nl Bij voldoende aanmeldingen zal deze gespreksgroep zo spoedig mogelijk van start gaan.

Foto: Archivolt Architecten bv, fotograaf Thea van den Heuvel.

YOU NEVER WALK ALONE! Kom je binnenkort vrij of ben je net vrij gekomen? En wil jij ècht werk maken van je toekomst? Gewoon een baan of terug naar school en een diploma halen! Dan biedt Bureau MHR je die kans!

We bezoeken je regelmatig in de gevangenis en ook daarna. We denken met jou mee over je toekomst. We luisteren goed en denken met jou mee in praktische zaken, zoals huisvesting, aanvragen van een uitkering maar ook bij verbeteren van je relatie met anderen, zoals ouders of partner. Onze medewerkers hebben professionele, maatschappelijke ervaring in de begeleiding van vooral allochtone jongeren met politiecontacten. Maar je hoeft niet allochtoon te zijn om je aan te melden bij ons!

Ook je ouders, familie of partner betrekken wij erbij. Wij bezoeken en ondersteunen hen in deze ook voor hen moeilijke periode bij zaken die moeten worden geregeld als jij gevangen zit.

Bel ons: 070-3697531 of 06 28847014. En we kijken samen wat we kunnen doen voor jou. www.bureaumhr.nl, info@bureaumhr.nl

Lucardie & De Visser Advocaten • strafzaken • vreemdelingenrecht • personen- en familierecht • arbeidsrecht/uitkeringszaken

De laatste maanden schijnt er ‘iets’ mis te zijn met de communicatie tussen de Penetentiaire Inrichtingen (PI) onderling en de selectiefunctionaris. Vrouwen die vanuit een andere PI naar Amerswiel overgeplaatst willen worden, krijgen te horen dat de wachtlijsten te lang zijn of in sommige gevallen, dat er helemaal geen plaatsen meer zijn.

Voor zover wij weten is er voor de vrouwen die een overplaatsing willen aanvragen of op de lijst staan voor een overplaatsing naar PI Amerswiel, tot op heden nog genoeg plaats; sterker nog, indien er geen vrouwen, met name langgestraften geplaatst worden, dreigt er sluiting.

Dit zou voor zowel de gedetineerden als voor de medewerkers van de PI een ramp zijn. Maar misschien komt het de minister wel goed uit.

Op de redactie van Bonjo is een aantal brieven en telefoontjes binnengekomen over Amerswiel.

Diverse vragen komen aan bod: ‘Waarom moet ik zo lang wachten op mijn overplaatsing?’ en ‘Klopt het dat er voor PI Amerswiel zo’n lange wachtlijst is?’

Dit stuk geeft enige helderheid voor zover dat mogelijk is.

PI Amerswiel is destijds door een vrouw speciaal voor vrouwen opgezet, met name voor moeders met kinderen tot 16 jaar. Naast de in de PI’s gebruikelijke ‘Moeder en Kind-dag’ (één keer in de vier weken op een zondagmiddag) is er een logeermogelijkheid voor de kinderen. Één keer in de zes weken, van zaterdag tot zondag, is het mogelijk om je kind te komen laten logeren in een

speciaal ‘Moeder en Kind-huis’.

Dit is een speciaal ingericht huis dat wel op het terrein staat van de PI, maar is afgezet door schuttingen. Het is een woonkamer met een kookblok, een badkamer, een slaapkamer en een tuintje.

De PI is ruim opgezet, je verblijft in een huis met elk maximaal acht vrouwen.

Iedere vrouw heeft haar eigen kamer met sleutel. Er zijn twee gezamenlijke badkamers en toiletten.

De voordeur van het huisje gaat om 16.45 uur dicht maar je hebt in je huisje bewegingsvrijheid omdat je niet op je kamer wordt ingesloten.

Ook wordt er in Amerswiel dagelijks gekookt, er zijn geen magnetronmaaltijden, oftewel, zwarte bakjes. Deze opzet is om hospitalisatie tegen te gaan en

na detentie beter te kunnen inte-greren in de maatschappij. Je draagt door deze zogenoemde vrijheden veel meer verantwoordelijkheid voor jezelf en je medegedetineerden. Het aantal uren naar buiten is niet beperkt tot slechts één uur luchten per dag.

Buiten je werkblok ben je vrij om buiten te bellen en te recreëren. Je kunt faseren, omdat er in de PI een Beperkt beveiligde Inrichting (BBI) en een Zeer Beperkt Beveiligde Inrichting (ZBBI), mits je natuurlijk voldoet aan de voorwaarden zoals die staan beschreven in artikel 2 en 3 van de Regeling selectie.

De dames die gedetineerd zijn in Amerswiel vertellen dat de periode in deze gevangenis draaglijker is dan in andere gevangenissen waar zij eerder hebben gezeten. Wat te maken heeft met het betere eten, meer uren buitenlucht en een bepaalde mate van autonomie.

Gedetineerden die iets met Amerswiel willen kunnen rechtstreeks contact opnemen met de PI Amerswiel voor informatie.

PI Heerhugowaard Alkmaar locatie Amerswiel, Postbus 304 1700 AH HEERHUGOWAARD Telefoon 08807 18100

UW DOELGROEP in het gehele land LEEST BonjoBajesBulletin

mr C.A. Lucardie, lid van de NVSA mr drs J. de Visser mr I. Oolgaard

Informeer naar de mogelijkheden van adverteren. Een advertentie kunnen wij voordelig voor u maken. Daarnaast schrijf een wetenswaardige column richting uw doelgroep.

Bel Tien Königs 06 51 68 75 02 of mail bonjobajesbulletin@ziggo.nl

Burg. Marijnenlaan 123 2585 DV Den Haag Telefoon 070 363 00 76 Fax 070 361 57 88 www.lucardie-advocaten.nl

Hendriksen Advocatuur Bent u op zoek naar een strafrechtadvocaat die bereikbaarheid, doortastendheid en juridische kennis hoog in het vaandel heeft staan? Neemt u dan contact op met Hendriksen Advocatuur!

Bereikbaar op telefoonnummer 020-3300362 of 06-42125202 Gevestigd in het centrum van Amsterdam. www.hendriksenadvocatuur.nl

Onterecht (nog steeds) vast?

Ons team van strafpleiters is ALTIJD bereikbaar! mr B.D.W. Martens 06-51417570

mr M.M. Kuyp

mr C.M.H. van Vliet 06-20092884

mr J. Verschuren 06-30580789

06-12399612

Delissen Martens advocaten belastingadviseurs & mediation. Sportlaan 40, 2566 LB Den Haag. t: 070 311 54 11

19

BonjoBajesBulletin februari 2012

RIJDEN ONDER INVLOED DIRECT BEBOET ROTTERDAM - Automobilisten die worden betrapt op het rijden onder invloed kunnen voortaan binnen een half uur rekenen op een boete of dagvaarding. In veel gevallen kan de boete meteen worden betaald. Door minder papierwerk en betere samenwerking tussen politie en Openbaar Ministerie (OM) kan per zaak een tijdwinst van 30 tot 45 minuten worden behaald. Agenten hebben hierdoor meer tijd voor het echte politiewerk: het bestrijden van criminaliteit en overlast op straat.

De snellere afhandeling van artikel 8 Wegenverkeerswet (rijden onder invloed) moet nog dit voorjaar in heel Nederland zijn ingevoerd.

Dat zei minister Opstelten tijdens een alcoholcontrole van de politie Rotterdam-Rijnmond in Rotterdam.

Volgens Opstelten krijgen politiemensen door de snellere afhandeling ook meer plezier in hun werk omdat ze meteen de resultaten zien van hun inspanningen.

Zodra een automobilist wordt betrapt op het rijden onder invloed van alcohol, belt de agent meteen met het OM. Tegelijkertijd wordt het proces-verbaal via e-mail naar het OM gestuurd. Het OM neemt dan binnen een half uur een beslissing. Het OM is daarvoor voortaan ook buiten normale kantoortijden bereikbaar.

Toenemende regeldruk De nieuwe aanpak sluit volgens Opstelten goed aan bij de 24-uurs samenleving. “Ik vind het een mooie ontwik-

keling dat het Openbaar Ministerie nu ook buiten de normale kantoortijden bereikbaar is. De meeste gevallen van rijden onder invloed vinden immers in de avond en nacht plaats.”

De snelle afdoening van rijden onder invloed is één van de maatregelen waarmee Opstelten, samen met politie en OM, de strijd aanbindt met de toenemende regeldruk bij de politie.

Nog deze kabinetsperiode moeten de administratieve lasten bij de politie met 25 procent zijn verminderd.

Onderzoek: veel draagvlak onder bevolking voor maatregelen sanctiebeleid DEN HAAG - Onder de Nederlandse bevolking bestaat breed draagvlak voor het kabinetsbeleid over de invoering van minimumstraffen en strenger straffen bij geweld tegen politie, ambulancepersoneel en andere gezagsdragers. Ook is er brede steun voor de werkstraf naast de (on) voorwaardelijke gevangenisstraf.

Dit schrijft staatssecretaris Teeven van Veiligheid en Justitie aan de Tweede Kamer in een reactie op een onderzoek dat is uitgevoerd in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoeks- en Documentatiecentrum (WODC) van het ministerie van Veiligheid en Justitie. Tijdens het onderzoek is aan 1066 Nederlands sprekende inwoners van Nederland tussen de 18 en 80 gevraagd om op de stoel van de rechter te gaan

zitten.

Uit het onderzoek blijkt dat er onder respondenten in het algemeen geen consensus is over de geprefereerde strafzwaarte en de geprefereerde strafmodaliteit. Wel vonden zij het bij vrijwel alle voorgelegde delicten passend om hogere gevangenisstraffen, langere werkstraffen en hogere geldboetes op te leggen als daders opnieuw in de fout gaan. Dit sluit aan bij het wetsvoorstel van minister Opstelten en staatssecretaris Teeven om recidivisten bij herhaalde criminaliteit minimaal de helft van de maximumstraf op te leggen.

Zwaardere straffen voor geweld tegen ambulancepersoneel en politie Uit het onderzoek blijkt dat de Nederlandse bevolking bij geweld

Raadhuisplein 9A 5258 BJ Berlicum Telefoon 073 5034543 Telefax 073 5032520 www.giebels-advocaten.nl Vestigingen in Berlicum en Boxtel

tegen ambulancepersoneel of politie zwaarder wil straffen. Daaruit blijkt dat er draagvlak is voor de maatregel dat het Openbaar Ministerie om in dergelijke gevallen een straf op te leggen die 200% hoger ligt dan in reguliere geweldszaken.

Staatssecretaris Teeven is ook positief over het draagvlak onder de bevolking voor de werkstraf. Slechts in enkele gevallen beschouwden de respondenten de werkstraf als relatief ongeschikt.

Deze steun neemt echter af als er sprake is van zwaardere misdrijven.

Teeven diende al eerder een wetsvoorstel in om bij ernstige gewelds- en zedenmisdrijven het opleggen van een werkstraf alleen nog mogelijk te maken in combinatie met een onvoorwaardelijke gevangenisstraf of vrijheidsbenemende maatregel.

Column

DIEFSTAL VAN DIGITALE IDENTITEIT Ik twitter regelmatig en mijn Facebookpagina is keurig gepimpt. Onlangs zag ik collega-advocaat mr Ficq in het televisieprogramma DWDD. Zij bracht daar het probleem van digitale identiteitsfraude onder de aandacht. Kortgezegd is daarvan sprake wanneer iemand zich op bijvoorbeeld een Twitter of Facebook-account uitgeeft voor iemand anders. Dat is niet uitdrukkelijk strafbaar gesteld. Nou en, zult u denken. Het wordt echter wel vervelend wanneer door ‘u’ gestuurde tweets of berichten, leiden tot reputatieschade of soms zelfs tot regelrechte bedreigingen.

Dit laatste overkwam de twee sympathieke Friese advocatenbroers Hans en Willem Anker. Zij kregen een steen door de ruit van hun kantoor, nadat een neptwitteraar in hun naam bij het publiek onwelgevallige mededelingen had gedaan over de zaak Robert M. Mr Ficq is van mening dat dit gedrag strafbaar moet worden gesteld, als een nieuwe vorm van diefstal. Leuk, dacht ik, maar diefstal op zijn Haags heet gewoon: jatten. Dan moet er iets weg zijn. Daarvan is geen sprake. Ik zou juist menen dat er iets wordt toegevoegd. Is er dan sprake van smaad of laster? Nee, want dat gaat erom dat bewust iemands goede naam wordt bezoedeld, door deze in verband te brengen met strafbare gedragingen. Stalking dan? De neptwitteraar zorgt er immers voor dat andere mensen aanstoot nemen aan de tweet en vervolgens die persoon en masse belagen met berichten, reacties en soms zelfs stenen. Tja, maar dan zijn het juist weer anderen - en niet de neptwitteraar -, die dat doen en bovendien sturen ze waarschijnlijk maar 1 bericht of steen per persoon, dat is dan weer niet stelselmatig genoeg voor stalking. Terug naar de diefstal dacht ik.

Ik heb nog nooit ergens een identiteit op straat of in het winkelschap zien liggen De identiteit is iemand ‘onzichtbaar en eigen ik’ Wat is dan eigenlijk een digitale identiteit? Een soort etalage, een verlengstuk, van die eigen echte en onzichtbare ik misschien? Laat ik daar maar eens vanuit gaan. Is het wat waard over die onzichtbare ik zelf te beschikken en deze te kunnen beschermen? Natuurlijk!

Waarom heeft een mens anders weekend of vakantie? Om zelf te kunnen beschikken. Waarom mag (bijna) iedere volwassene stemmen? Om zelf te beschikken.

Kan men vakantiedagen kopen of verkopen? Jazeker. Kan men zijn stemrecht verkopen? Jazeker, dat is overigens wel strafbaar, maar het kan. Zo kan ik nog wel duizend voorbeelden verzinnen. Ieders identiteit en de uitsluitende beschikking daarover is dus geld waard! Gaat men met de etalage of het verlengstuk aan de haal, dan kan de ware eigenaar van de (digitale) identiteit niet meer uitsluitend en zelf daarover beschikken.

In 1921 diende er een zaak bij de Hoge Raad Iemand had stiekem elektriciteit afgetapt, gestolen. U voelt de bui al hangen: elektriciteit is onzichtbaar. De Hoge Raad zei toen: elektriciteit is een ‘op geld waardeerbaar goed’ en daarmee kan het worden gestolen. Later legde deze zelfde Hoge Raad uit wat stelen precies is. Dat is ‘als heer en meester over andermans goed beschikken’. Ermee doen wat men wil, in alledaags Nederlands. Tellen we deze twee uitspraken bij elkaar op, dan zijn we er volgens mij wel: digitale identiteitsfraude is gewoon diefstal. De Hoge Raad zal zich hier in de 21ste eeuw maar eens over moeten buigen.

Dan rest er nog één vraag: wie is er meer waard, u of ik? Fijne middag!

Mr Michiel Kuyp, Delissen en Martens Advocaten

• penitentiair recht • strafrecht • arbeidsrecht • (echt)scheidingen en alimentatie • jeugdrecht • overige personen- en familierecht • civiel recht • huurrecht • sociale zekerheid • psychiatrisch patiëntenrecht (BOPZ)

20

BonjoBajesBulletin februari 2012

Wederzijds respect basis tussen Stichting DOOR en Reclassering Nederland

AANPAK STICHTING DOOR WERPT VRUCHTEN AF Door Job Joris Arnold ting, die hij in hetzelfde onderzoek bestudeerde. De recidive daalt zelfs met 27,5% naarmate de deelname aan het nazorgprogramma langer duurt.

VLISSINGEN - De intensieve aanpak van Stichting DOOR werpt vruchten af.

Dat bleek bij het tienjarig jubileum van de stichting op 15 november jl.

Ruim de helft van de ex-gedetineerden die bij DOOR een traject volgt, is twee jaar later nog niet in aanraking geweest met justitie.

Volgens directeur Johan Swart hebben de afgelopen jaren in het teken gestaan van pionieren, bestendigen en professionaliseren in de opvang en nazorg van ex-gedetineerden. “Het resultaat mag er zijn na tien jaar zijn en daar zijn wij erg trots op.” Om het jubileum te vieren organiseerde Stichting DOOR in het Arsenaaltheater te Vlissingen een minisymposium met als titel Van vangnet naar netwerk.

Innige relatie Algemeen directeur Sjef van Gennip van Reclassering Nederland memoreert de ontstaansgeschiedenis van Stichting DOOR. Van het begin af aan is er altijd een innige relatie tussen de beide organisaties geweest. Directeur Swart was reclasseringswerker in Middelburg voordat hij Stichting DOOR oprichtte. Daardoor zijn de lijnen altijd kort geweest.

Van Gennip: “De band tussen Reclassering Nederland en Stichting DOOR heeft altijd wederzijdse waardering en respect voor elkaars werkzaamheden als basis gehad. Beide instellingen hebben vanaf het begin veel en goed met elkaar samengewerkt en voor el-

Vallen en opstaan

kaar klaargestaan, ook als het moeilijk was. Dat was mogelijk omdat het werk elkaar deels overlapt, maar vooral aanvullend op elkaar is.”

Werkgestraften Het Arbeidstrainingscentrum en de verbouwing van het opvanghuis van DOOR in Vlissingen zijn in samenwerking met de Reclassering tot stand gekomen, waarbij ook werkgestraften werden ingezet. In een convenant met onder andere de Reclassering is afgesproken dat Stichting DOOR de verantwoordelijkheid krijgt voor de coördinatie van de nazorg aan alle gedetineerden in de hele provincie Zeeland.

De contacten met de reclasseringswerkers en de werkers van Stichting DOOR zijn volgens Van Gennip laagdrempelig en altijd ondersteunend.

Iedere bij Stichting DOOR geplaatste bewoner met een justitieel programma heeft een toezichthouder bij Reclassering Nederland. Twee werkers die belast zijn met begeleiding van Penitentiaire Programma’s, zijn voor Stichting DOOR de contactpersonen.

Maar ook op managementniveau zijn

Eerst zagen en dan timmeren aan je nieuwe toekomst.

de lijnen in het Zeeuwse erg kort.

Forse bezuiniging Rosette Wille is als directeur bij Emergis verantwoordelijk voor de maatschappelijke opvang in Zeeland, de sociale verslavingszorg, de vrouwenopvang en de forensische zorg.

Zij vraagt aandacht voor de positie van sociaal kwetsbare mensen die overal buiten de boot vallen. Daklozen, verslaafden, psychiatrisch gestoorden, slachtoffers van huiselijk geweld of eerwraak en ex-gedetineerden.

Wille betreurt de bezuinigingen van het kabinet-Rutte. De maatschappelijke opvang wordt met 28% fors gekort, bijna éénderde van het budget. Wille: “De kosten worden gemaakt in de opvang en de baten worden gehaald in de

zorg, op het gebied van wonen, veiligheid en openbare orde en op het gebied van werk en inkomen. Niet toevallig vooral verantwoordelijkheidsgebieden van gemeenten.”

Recidive daalt Prof. dr. mr. Martin Moerings, hoogleraar Penologie aan de universiteit Leiden, heeft in 2010 het effect van de begeleiding door Stichting DOOR onderzocht. Het is lastig om daar een wetenschappelijk verantwoorde uitspraak over te doen, maar Moerings stelt dat ex-gedetineerden bijna 10% minder recidiveren als ze begeleid worden door Stichting DOOR. Hetzelfde geldt overigens voor de begeleiding door Stichting Exodus, Stichting Moria en Stichting Ontmoe-

Een nieuwe toekomst zonder criminaliteit...

Na een muzikaal intermezzo door zanger Danny Vera is het tijd voor discussie met de zaal. Daarin blijkt dat er veel waardering is voor het werk van stichting DOOR. Niet alleen bij de ketenpartners en vertegenwoordigers van justitie, ook bij ex-gedetineerden die een traject volgen en bij de vrijwilligers van de stichting.

In het middagprogramma memoreert directeur Swart de lange weg van vallen en opstaan die hij de afgelopen tien jaar met de stichting heeft bewandeld.

“De waardering voor Stichting DOOR is duidelijk aan het groeien. Met gepaste trots kan ik melden, dat wij vanuit het Veiligheidshuis in Vlissingen sinds begin dit jaar de nazorg voor ex-gedetineerden voor heel Zeeland mogen coördineren.” aldus Swart.

Tot slot spreekt scheidend voorzitter dominee Rob van Buiren de zaal toe. Hij bedankt alle medewerkers, bestuursleden en vrijwilligers voor hun betrokkenheid. Dankzij hun inzet heeft de stichting veel bereikt. Na tien jaar neemt hij afscheid als voorzitter om de komende jaren op Curaçao betrokken te zijn bij een vergelijkbare opvang.

Van Buiren is heel blij dat de droom die hij ooit deelde met directeur Johan Swart, en die leidde tot de oprichting van Stichting DOOR, nu werkelijkheid wordt: “Volgend jaar wordt onze boerderij aan de Golsteinseweg te Middelburg als nieuwe voorziening geopend. Fantastisch!” >>

... begint bij Stichting DOOR

De DOORstart voor (ex-) gedetineerden

Stichting DOOR biedt al tien jaar deskundige opvang en nazorg aan (ex-)gedetineerden in vrijwillig en justitieel kader.

Stichting DOOR trekt zich het lot aan van gedetineerden en exgedetineerden en investeert in de maatschappij.

Gedegen opleiding in houtbewerken.

Wat doen wij Stichting DOOR verleent begeleiding op het gebied van wonen, werken, financiën, relaties, zingeving en zorg. Een mooie kans voor (ex-)gedetineerden op een toekomst zonder criminaliteit.

Aanmelden Gedetineerden kunnen onder de volgende justitiële titels bij Stichting DOOR aanmelden: penitentiair Programma, schorsing Preventieve Hechtenis onder bijzondere voorwaarden, inrichting voor Stelselmatige Daders (ISD), artikel 43 lid 3 PBW, bijzondere Voorwaarde, plaatsing in een instelling voor . jeugdigen (PIJ-maatregel) Informatie Wilt u meer informatie over onze stichting? Kijk op onze website www.stichtingdoor.nl of neem tijdens kantooruren contact met onze administratie op, via telefoonnummer: 0118 63 56 27. Wij staan u graag te woord.

036 5471060 SPECIALIST IN (FINANCIEEL)STRAFRECHT: DRUGS, GEWELD, DIEFSTAL, FRAUDE, DETENTIERECHT, KLACHTEN, GIJZELING, ONTNEMINGSVORDERING, WAPENBEZIT, MOORD & DOODSLAG, ZEDENMISDRIJVEN EN VERKEERSOVERTREDINGEN • KENNISMAKINGSAANBOD: EERSTE ZAAK ALTIJD KOSTELOOS! • ADVOCATEN DOOR HEEL NEDERLAND VOOR PERSOONLIJKE AANDACHT • NOODGEVALLEN 24 UUR/7 DAGEN PER WEEK MR ROOS 06 24895550

WWW.ALPHA-ADVOCATEN.NL Flevostraat 6 - 1315 CC Almere

Willemsparkweg 193 1071 HA Amsterdam Tel. 020 - 420 1475 info@teurlingsellens.nl www.teurlingsellens.nl

21

BonjoBajesBulletin februari 2012

Opvanghuis Vlissingen.

TIEN JAAR IN VOGELVLUCHT

Directeur Johan Swart begeleidt ex-gedetineerden bij het vinden van de weg terug in de samenleving.

Stichting DOOR, gevestigd in Middelburg en Vlissingen, biedt opvang en nazorg aan ex-gedetineerden. Stichting DOOR heeft zich de afgelopen jaren ontwikkeld tot een professionele organisatie.

“Ex-gedetineerden krijgen gestructureerde begeleiding op het gebied van wonen, werken, financiën, relaties, zingeving en zorg. Zo wordt er stapsgewijs gewerkt aan een voorbereiding op terugkeer in de samenleving”, vertelt Johan Swart, directeur Stichting DOOR. “Wij bouwen een netwerk om onze cliënten heen. Ons voornemen is dat iedere cliënt in de toekomst drie vrijwilligers krijgt aangewezen die hem of haar ondersteunen op de bekende pijlers van DOOR: wonen, werken, relatie, financiën en zingeving. Sinds kort is daar een zesde pijler bijgekomen: ‘zorg’.

Dit betekent dat we mensen ondersteunen bij elke hulpvraag die zij hebben, ook bij psychische problemen of verslaving.”

Swart: “Wij willen dat iedereen die na detentie bij ons komt wonen ambulante begeleiding krijgt.

Waarom? Omdat wij zien dat het werkt.”

Meer informatie: Stichting DOOR Stationsstraat 14 4331 JB Middelburg (0118) 63 56 27 info@stichtingdoor.nl www.stichtingdoor.nl

2001 Oprichtingsjaar. Stichting DOOR gaat van start met een opvanghuis in Middelburg waar ex-gedetineerden worden gehuisvest. Inkomsten van kerken en fondsen. Opvanghuis in Vlissingen aangekocht en ook een leerwerkplaats waar onder leiding van een werkmeester wordt gewerkt aan arbeidsgewenning en -toeleiding.

2002 Het jaar van erop of eronder. Zware financiële tegenslag: de verbouwing van het opvanghuis in Vlissingen valt dubbel zo duur uit als begroot. DOOR ontwikkelt trainingsaanbod op de vijf pijlers: Wonen, Werken, Financiën, Relaties, Zingeving. Start verbouwing leerwerkplaats door taakstraffers. Financiering vanuit maatschappelijke opvang Zeeland, startsubsidie justitie: gedetineerden kunnen in de laatste detentiefase deelnemen aan Penitentiair Programma (PP).

2003 Opening woonpand Vlissingen en leerwerkplaats. Met zusterorganisaties actie gevoerd voor het toekennen van een structurele landelijke subsidie. Petitie aangeboden Tweede Kamer. Het daarop ingediende amendement is aangenomen. Kerstmarkt georganiseerd: sleesleetjes en kroontjesstoelen - gemaakt in de leerwerkplaats - verkocht. Uitbreiding personeelsbestand naar 8 betaalde krachten (7fte). Bovendien ± 30 vrijwilligers en 7 stagiaires.

2004 Stabilisatie en consolidatie. Verdieping van bezinning op het werk. De bijdrage die vrijwilligers leveren aan de opvang en begeleiding is van essentieel belang. Professionals en vrijwilligers vullen elkaar goed aan. Uitbreiding bestuur met deskundige leden. Personele bezetting twee woonhuizen (9 en 7 bewoners) drijft de kosten op. Bestuur gaat de optie van een enkele, meer uitgebreide locatie verkennen. Gedacht wordt aan een boerderij.

2005 Met Stichting Moria uit Nijmegen wetenschappelijk onderzoek uit laten voeren door Radboud Universiteit. Literatuurstudie naar meest effectieve (gedrags-)interventies. Deze interventies worden opgenomen in het beleid van Stichting DOOR. Kwaliteitstraject gestart.

Theoretische onderbouwing gericht op de ‘What Works’-principes en de multi-modale aanpak van ervaringsleren met 24-uurstraining voor bewoners.

2006 Verdere ontwikkeling Justitiële Programma’s en Justitiële Titels. Van de 163 aanmeldingen zijn er 51 geplaatst. Dit jaar stroomden 18 personen door naar een eigen woonruimte. Het ministerie onderzoekt kostprijs en verlangt van stichtingen DOOR, Exodus, Moria en Ontmoeting (DEMO) een uniforme, transparante kostprijssystematiek. Uitbreiding naar 13,4 fte. Klachtenreglement ontwikkeld en in gebruik genomen.

2007 Forse uitbreiding. Nieuwe huisvesting - hotel Elisabeth - en voorbereidingen aankoop en verbouwing van een boerderij bij Middelburg. Er is sprake van een gezonde exploitatie.

De leerwerkplaats heet voortaan Arbeids-en Trainingscentrum (ATC) en recyclet pallethout tot tafels, krukjes, bloembakken, vogelhuisjes, minipallets voor een zeepfabrikant en standmateriaal voor een tuinbeurs. Boekenkasten en kledingrekken voor een basisschool gemaakt. Ook in de buitenlucht word hard gewerkt: renovatie van picknickplaatsen, onderhoud van natuur, bankjes in de duinen schuren en schilderen en toeristische routes onkruidvrij maken.

2008 Staatssecretaris Albayrak bezoekt de nieuwjaarsreceptie, houdt een motiverende speech en laat zich door cliënten voorlichten over de dagelijkse gang van zaken. Boerderij De Fruitberg in Middelburg aangekocht! Ontwerp van Lilian Bos met grote instemming ontvangen door Welstandscommissie. Bouwvergunning aangevraagd en gekregen. Bestemmingsplan gewijzigd. Buren maken bezwaar. 51 Personen opgevangen. Negen ex-gedetineerden stromen uit naar betaalde baan, personeelsbestand naar 18fte.

2009 De Inspectie voor de Sanctietoepassing (ISt) houdt Stichting DOOR tegen het licht en concludeert: “Stichting DOOR heeft, in de relatief korte tijd dat ze bestaat, een professionele organisatie neergezet voor de begeleiding van (ex-) gedetineerden in een extramuraal re-integratietraject. Het beleid is doordacht en, daarin verschilt Stichting DOOR van veel andere organisaties waarop de ISt toezicht houdt (…)”.

2010 DOOR krijgt de coördinatie van de nazorg van alle ex-gedetineerden in Zeeland toegewezen. Uitvoering vanuit het veiligheidshuis in Vlissingen en in nauwe samenwerking met de reclassering. De stichting mag nu ook opvang bieden aan ex-gedetineerden die kampen met psychische en/of verslavingsproblematiek. DOOR start het project ‘Vrouw na detentie’. Met hulp van het ATC knappen de bewoners een 24-uurs vrouwenopvanghuis op. Het WODC onderzoekt het effect van DOOR op recidive en komt uit op een reductie van 9%.

49 Personen opgevangen, 39 cliënten stroomden uit. Totale aantal fte’s bedraagt 22,64, inclusief zes nachtwakers. Klachtencommissie meldt het vijfde jaar op rij: geen klachten.

DOOR start het project ‘Vrouw na detentie.’

WIE SCHRIJFT, DIE BLIJFT Iets bijzonders meegemaakt in uw praktijk?

Interessant voor onze doelgroep, schrijf dan een artikel na overleg met onze eindredacteur, Paul Grijpma. info@paulgrijpma.nl Kijk ook eens op zijn website paulgrijpma.nl

Roelse & Takens

S T R A F R E C H TA D V O C AT E N

Sommige zaken zijn normaal Uw advocaat kent uw dossier.

Hij is bereikbaar en zet zich voor u in. Hij heeft gedegen kennis van (de ontwikkelingen in) het strafrecht.

Is uw ervaring anders?

Neem dan eens contact op met Aartsen Hekman Lodder advocaten. Een jong kantoor te Utrecht met ervaren advocaten.

AHL Advocaten Utrecht • Van Asch van Wijckskade 31 • 3512 VR Utrecht tel. 030 230 20 60 • fax. 030 230 05 76 • www.ahl-advocaten.nl 158x80_adv.indd 1

strafrechtadvocaten die doorbijten

Mr. Pascal Lodder

13-09-11 16:33

Tweede Boerhaavestraat Tweede Boerhaavestaat 4646 1091 AN Amsterdam Amsterdam telefoon 020 7910 telefoon 020689 30 32 840

www.roelsetakens.nl www.rtpadvocaten.nl info@roelsetakens.nl info@rtpadvocaten.nl

22

BonjoBajesBulletin februari 2012

Instructies voor de ‘grote stad’

Rubriek begrippen ?!?!?

Door Dini Een paar jaar geleden vertelde ik tijdens een bezoek in de Penitentiaire Inrichting (P.I) dat ik een dagje naar de ‘Grote Stad’ zou gaan. Winkelen, een terrasje pakken. Ik was van plan er een leuke dag van te maken; ik keek er echt naar uit. Het toeval wilde dat de meneer die ik destijds als vrijwilligster bezocht bekend was met de ‘Grote Stad’. Het was zíjn stad. Hij had er jarenlang gewoond.

En hij werd op slag onrustig toen ik vertelde over mijn dagje winkelen.

Want, zo zei hij, hij kende zijn stad.

En ik wilde met de trein gaan, en dat was volgens hem al gevaarlijk.

Dat begreep ik niet. Dat vergde uitleg.

Want wat kon mij op klaarlichte dag en op mijn leeftijd nu in de trein gebeuren? Maar het gevaar was niet zozeer de treinreis, legde hij uit. Het gevaar loerde op het station. Omdat daar vaak bedelaars rond slenterden, die het op vrouwen zoals ik hadden gemunt. Juist vrouwen van mijn leeftijd werden regelmatig lastig gevallen door mannen die om geld vroegen, zei hij. En hoewel hij te beleefd was om het uit te spreken, vond hij mij geloof ik nogal naïef. Ik kon dus wel wat instructie gebruiken.

Het deed mij denken aan een eerder gesprek dat ik met een kennis had gevoerd, tientallen jaren geleden. Zij vertelde toen over iemand die ze kende, een jonge man die wild en onbezonnen was. Daardoor kwam hij regelmatig met justitie in aanraking. ‘Maar niet voor geweldsdelicten,’ zei ze. Het ging om zaken zoals winkeldiefstallen of zakkenrollen. Maar nooit kwam het in hem en zijn vrienden op om oude vrouwtjes beroven, zoiets deed je niet, dat hoorde niet. De tijden zijn veranderd. Nu had ik instructies nodig, vond de man die ik bezocht. Om ‘nee’ te zeggen tegen bedelaars, en om anderen

die het op mijn geld hadden gemunt op een afstand te houden. Hij ging er eens goed voor zitten om mij te leren hoe ik dat zou kunnen doen. Dat mij in mijn eigen stad wekelijks om ‘geld voor het slaaphuis’ werd gevraagd deed even niet ter zake. Dit ging om zíjn stad.

Instructie nummer één was goed naar mijn leermeester te luisteren en alles wat hij had te zeggen goed in mijn oren te knopen. Als ik was gearriveerd op het station in de ‘Grote Stad’, moest ik heel goed opletten. Alert zijn. Kijken wat voor soort mensen er liepen, of rondhingen. En niet treuzelen, zo snel mogelijk van het station verdwijnen. Als iemand naar me toe kwam en om geld vroeg moest ik altijd nee zeggen. Want men zou van dat geld drugs of drank gaan kopen, ook al werd er gezegd dat het geld voor het slaaphuis was bestemd. Dus nee zeggen en als ze verder zeurden dan moest ik roepen dat ze moesten ophoepelen. Of iets in die geest.

Hierover ging ik in discussie. ‘Nee’, zei ik, ‘dat doe ik niet hoor, schreeuwen ook niet, daar kan zo’n persoon juist agressief van worden.’ ‘Maar het moet, want het is de taal die zo iemand verstaat,’ zei mijn ‘docent’. De les ging verder. Geld geven aan een bedelaar was streng verboden. Dat mocht ik dus nooit of te nimmer doen. Maar wat wel

mocht was, als zo’n man honger had, hem een broodje kroket aanbieden, daar was niks op tegen. Broodje bal mocht ook. Maar geen geld geven.

Nóóit geld geven, benadrukte hij.

Bijna het hele bezoekuur hadden we het over de bedelaars op straat. Hij was zelf dakloos geweest, maar van bedelaars moest hij niets hebben. Hij vertelde wèl over zijn daklozentijd, hoe zwaar het was geweest, vooral in de regen en de kou. Over de slaaphuizen, waar hij weliswaar een dak boven zijn hoofd had, maar waar hij de nacht tussen zoveel anderen door moest brengen. Mensen met problemen.

En áltijd was er lawaai. De keus was ergens buiten te slapen in kou en stilte, of binnen in warmte en herrie.

En de instructies gingen door. Ik moest goed op mijn tas letten, vooral als ik ging terrassen. Hij viel in herhaling: Om me heen kijken, op ‘verdachte’ personen letten, enzovoort. Het was natuurlijk erg goed bedoeld, maar de lol om naar de ‘Grote Stad’ te gaan, begon er een beetje af te raken. Ik dacht er zelfs even over om de hond mee te nemen, maar zo’n groot beest in een pashokje is ook weer zo onhandig.

Eerlijk is eerlijk, de instructies vergat ik zodra ik uit de trein stapte, maar dat kwam omdat er helemaal geen bedelaars op het station aanwezig waren.

Wat is dat, hechtenis?

Hechtenis is detentie maar anders dan gevangenisstraf. Hechtenis kan verschillende vormen hebben. Een ervan is het (tijdelijk) vastzitten wanneer iemand wordt verdacht van een misdrijf, wat we kennen als voorlopige hechtenis. Een andere vorm is de vervangende hechtenis die kan volgen wanneer men een taakstraf of een door de rechter opgelegde, strafrechtelijke boete niet betaalt. Bij arrestatie op verzoek van een ander land, ten behoeve van uitlevering, kan in de tussentijd uitleveringsdetentie plaatsvinden. Ten slotte kennen we de hechtenis als straf.

Voorlopige hechtenis Wanneer de officier van justitie vindt dat een verdachte langer moet worden vastgehouden, zal hij de rechter-commissaris vragen om een bevel tot bewaring af te geven. Wordt dat verzoek toegewezen, dan is dat het begin van een voorlopige hechtenis.

Deze hechtenis vindt plaats in een huis van bewaring of op het politiebureau; in het laatste geval heet dat preventief zitten. De bewaring duurt maximaal veertien dagen en kan niet door de rechter-commissaris worden verlengd. Voorlopige hechtenis is alleen mogelijk wanneer er tegen de verdachte ernstige bezwaren bestaan. Tevens moet de verdachte verdacht worden van een misdrijf waarop wettelijk een straf van 4 jaren of meer is gesteld. (art. 67 lid 1 sub a wetboek van Strafvordering). Enkele uitzonderingen op die ‘4-jaarsregel’ zijn ook te vinden in art. 67.

Gevangenhouding

Na veertien dagen eindigt de inbewaringstelling. Vindt de officier van justitie dat de verdachte langer in voorlopige hechtenis moet blijven, dan zal hij de raadkamer van de rechtbank om een bevel tot gevangenhouding vragen. De verdachte wordt wel in de gelegenheid gesteld om zijn mening te geven. Het hieruit volgende bevel tot gevangenhouding geldt voor een periode variërend van 30 tot 90 dagen. In geval de raadkamer van de rechtbank een bevel geeft voor een periode van 30 of 60 dagen, kan dit (telkens) worden verlengd, nadat de strafzaak van de verdachte weer is beoordeeld door de raadkamer van de rechtbank, totdat de verdachte in totaal de volledige 90 dagen van de gevangenhouding in hechtenis heeft doorgebracht. Binnen deze termijn moet de strafzaak van de verdachte door de rechtbank zijn behandeld. Dat hoeft nog geen inhoudelijke behandeling te zijn: vaak zijn er een of meer pro-formazittingen waar de zaak wordt aangehouden en waarmee automatisch de voorlopige hechtenis wordt verlengd. Zolang de strafzaak duurt kan de verdachte in voorlopige hechtenis blijven. Deze duur is echter beperkt tot de redelijke termijn van de behandeling van de zaak, zoals gesteld in artikel 6 lid 1 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM).

Beëindiging De voorlopige hechtenis, de bewaring en gevangenhouding bij elkaar kunnen tussentijds beëindigd worden, waardoor de verdachte vrij komt. Een schorsing van voorlopige hechtenis kan ook, maar kan later weer worden teruggedraaid, bijvoorbeeld wanneer een verdachte zich niet aan de voorwaarden heeft gehouden die aan de schorsing verbonden waren.

BonjoBajesBulletin Tel. 070 3151010

mr. Iwan Appel Meester in strafrecht De Koning Vergouwen Advocaten Sophialaan 33, 1075 BL Amsterdam telefoon: 020 676 25 00 mobiel: 06 216 79 148 mail: appel@dkva.nl www.dkva.nl

De volgende uitgave verschijnt op 1 april (geen grapje)

23

BonjoBajesBulletin februari 2012

VERDACHTE MISLEID DOOR PERSONEEL Uitspraak uit het NJFS (Nederlandse Jurisprudentie Feitenrechtspraak Strafzaken). Rechtbank Utrecht (Meervoudige strafkamer), 7 september 2011, nr. 16/600488-11 LJN BT1681 Bewijsuitsluiting. Strafvermindering. Misleiding van gedetineerde verdachte doordat Penitentiaire Inrichting Werkers (PIW) hebben gezegd dat de reclassering een bezoek bracht, terwijl dit de politie was, leidt in casu tot bewijsuitsluiting van de verklaring van verdachte en tot strafvermindering.

De verdenking komt er, kort en feitelijk weergegeven, op neer dat verdachte: Feit 1: samen met anderen hennep heeft geteeld.

Feit 2: heeft deelgenomen aan een criminele organisatie.

Als standpunt van de verdediging heeft de raadsman aangevoerd dat verdachte door personeel van de Penitentiaire Inrichting is misleid. Hem is gezegd dat de Reclassering een bezoek aan hem bracht, terwijl dit in werkelijkheid de politie was. Pas tijdens het verhoor kwam verdachte erachter dat hij met de politie te maken had en niet met de Reclassering.

Allereerst dient volgens de raadsman vastgesteld te worden of de betreffende verbalisanten bevoegd waren tot het doen van het verhoor. Vervolgens heeft de raadsman aangevoerd dat wanneer deze bevoegdheid aanwezig blijkt te zijn, het proces-verbaal zelf vals is.

In het PV wordt geverbaliseerd dat verbalisanten zich abusievelijk voorafgaand aan het verhoor niet als politieambtenaren aan verdachte gelegitimeerd hebben.

Voorts heeft de raadsman er op gewezen dat uit het PV van bevindingen van verbalisanten verbalisant 1 en verbalisant 2 blijkt dat medewerkers van de PI Haarlem regelmatig tegen verdachten dat zij naar de verhoorruimte moeten komen voor de Reclassering, in plaats van verhoor door de

politie. De raadsman bepleit dat deze gang van zaken in onderling verband en samenhang gezien, zo zeer in strijd is met de goede procesorde dat dit een opzettelijke grove schending van de rechten van verdachte oplevert, in de zin van art. 6 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens.

De officier van justitie stelt zich op het standpunt dat het niet de bedoeling is dat medewerkers van een PI verdachten uit hun cellen lokken onder het voorwendsel dat de Reclassering met hen wil praten. In onderhavig geval was de politie van een dergelijke handelswijze van de penitentiair inrichtingswerkers aan verdachte zouden mededelen dat er politie was die een verhoor wilde afnemen. De verbalisanten hebben verschoonbaar gedwaald.

Daarnaast heeft de officier van justitie aangegeven dat er geen aanleiding is om aan te nemen dat er sprake is van een valselijk opgemaakt proces-verbaal. Er is doelbewust een grove fout gemaakt door de medewerkers van de PI Haarlem, aldus de officier van justitie. Hierdoor is verdachte echter niet in zijn belangen geschaad. Verdachte had reeds eerder ten overstaan van de politie een verklaring over zijn betrokkenheid bij de hennepkwekerij op zijn woonadres gegeven. Er zijn geen nieuwe feiten aan het licht gekomen, die in het nadeel van verdachte kunnen werken. Het openbaar ministerie

dient ontvankelijk in zijn vervolging te worden verklaard. De officier van justitie heeft een onvoorwaardelijke gevangenisstraf voor de duur van 8 maanden met aftrek van het voorarrest gevorderd.

Oordeel van de rechtbank: De omstandigheid dat verdachte onder valse voorwendselen naar de verhoorruimte is gebracht, acht de rechtbank stuitend. Te meer nu er met de Reclassering een vertrouwensrelatie bestaat en verdachten ervan uit mogen gaan dat hetgeen zij tegen een reclasseringswerker zeggen niet in het strafproces tegen hen kan worden gebruikt. De rechtbank stelt voorts vast dat de politie niet correct heeft gehandeld door na te laten zich te legitimeren

ten overstaan van de verdachte. De rechtbank kan, indien sprake is van een vormverzuim, de officier van justitie slechts niet ontvankelijk verklaren, indien door het verzuim geen sprake meer kan zijn van een behandeling van de zaak die aan de beginselen van een behoorlijke procesorde voldoet.

Daarvan is echter geen sprake.

Vast is komen te staan dat verdachte is misleid door penitentiair inrichtingswerkers en niet kan worden uitgesloten dat verdachte, in de veronderstelling dat hij met de reclassering sprak, dingen heeft gezegd die hij voor zich zou hebben gehouden als hij wist dat het om opsporingsambtenaren ging.

De rechtbank acht de feiten 1 en 2 bewezen verklaard.

Echter ten voordele van verdachte,

houdt de rechtbank bij het bepalen van de op te leggen straf, rekening met het feit dat tijdens het vooronderzoek onrechtmatig jegens verdachte is gehandeld.

Alles afwegende is de rechtbank van oordeel dat een gevangenisstraf als door de officier van justitie gevorderd, noodzakelijk en geboden is. De rechtbank ziet geen ruimte voor een andere sanctie. Gelet op het reeds vastgestelde vormverzuim tijdens het vooronderzoek, zal de rechtbank echter in plaats van deze gevangenisstraf een gevangenisstraf van na te melden duur opleggen.

De rechtbank veroordeelt de verdachte daarom tot een gevangenisstraf van 30 weken met aftrek van het voorarrest.

Subsidieregeling voor slachtoffers overvallen verlengd Den Haag - Burgers en winkeliers die het slachtoffer zijn geworden van een overval, kunnen ook in 2012 subsidie krijgen voor het nemen van preventieve maatregelen.

De daarvoor bestemde subsidieregeling wordt namelijk met een jaar verlengd.

fers van overvallen recht hebben op goede hulpverlening en ondersteuning.

“Niet alleen om ervoor te zorgen dat de geleden geestelijke schade wordt verzacht en de materiële schade vergoed, maar ook om te voorkomen dat deze mensen opnieuw slachtoffer worden van een overval”, aldus Opstelten.

Dit heeft minister Opstelten van Veiligheid en Justitie op 10 januari bekend gemaakt in Maastricht. Daar bezocht hij een aantal gedupeerde winkeliers.

Ook reikte hij de eerste subsidie van 2012 uit aan een overvallen supermarkt. De minister vindt dat slachtof-

Uit onderzoek blijkt dat slachtoffers van een overval verhoogde kans hebben om nogmaals slachtoffer te worden. De subsidieregeling stelt hen in staat

Wilt u worden bijgestaan door een strafrechtspecialist? Neem contact op met mr. Mathieu van Linde en informeer vrijblijvend naar de mogelijkheden: 050-3113001.

Lopende Diep NZ 1 9712 NV Groningen

bij het Schadefonds Geweldsmisdrijven. De minister benadrukte dat overvalslachtoffers naast de subsidieregeling ook een beroep kunnen doen op het Schadefonds Geweldsmisdrijven, in geval van lichamelijk of geestelijk letsel.

Meer informatie over de subsidieregeling is te vinden op de website van het Schadefonds geweldsmisdrijven.

Lina Advocaten

Blijf niet vastzitten aan uw toegewezen advocaat!

Blokzijl Advocaten

om passende preventiemaatregelen te nemen, zodat zij dit kunnen voorkomen. Hierbij kan worden gedacht aan verlichting bij de voordeur, een kierstandhouder of een deurspion.

Voor bedrijven kan het gaan om beveiligingscamera’s of (nood-)alarmsysteem. Via de subsidieregeling worden de kosten voor dergelijke maatregelen met maximaal 1000 euro vergoed.

De subsidie kan worden aangevraagd

Volgens true crime magazine Koud Bloed één van de 10 beste jonge topadvocaten.

www.strafrechtadvocaatgroningen.nl

Specialisten in

strafzaken, overleverings-, uitleverings-, cassatiezaken Ve n l o

077-351 10 42

Adv_Bonjo_131x95.indd 1

info@lina-advocaten.nl

w w w. l i n a - a d v o c a t e n . n l

08-09-2010 15:01:00

24

BonjoBajesBulletin februari 2012

JAAP BRANDLIGT: ‘ZORG DAT GEDETINEERDEN NIET VERBITTERD RAKEN’ door Martin Brandwagt Jaap Brandligt is voorzitter van het BelangenOverleg Niet Justitiegebonden Organisaties, kortweg Bonjo. De belangenbehartiger voor (ex-)gedetineerden is somber gestemd. Hij ziet het strafrechtelijk klimaat in Nederland snel verharden.

Jaap Brandligt: ‘Veel hangt af van gevangenisdirecteuren, sommigen voeren een schrikbewind.’

Bonjo is een van de vier grote organisaties die zich bekommeren om het welzijn van gedetineerden en exgedetineerden. Exodus, Humanitas en Gevangenenzorg Nederland zijn de andere drie. Bonjo is de meest activistische, vindt voorzitter Jaap Brandligt.

Zijn Nederlandse gevangenissen zo paradijselijk als wordt beweerd?

Brandligt: “De Telegraaf en de commerciële omroepen houden dat cliché graag in stand. Nee, de Nederlandse gevangenissen zijn geen paradijs. Gemiddeld straffen we het strengst van heel Europa. Dat is volledig omgekeerd ten opzichte van dertig jaar geleden. Wel is de kwaliteit van de cellen goed, zeker als je die vergelijkt met die in België of Oost Europa. Daar zijn gevangenissen een stuk primitiever.”

Wat is jullie voornaamste aandachtspunt? ,,We hebben meerdere projecten zoals het maatjesproject. In de gevangenis-

sen hebben we een vraagbaak waar gedetineerden en hun partners terecht kunnen. Op het moment dat iemand in hechtenis komt, verandert alles. Je krijgt geen uitkering meer, je ziektekostenverzekering vervalt en je krijgt ook geen toeslagen meer. Je bent ineens afgesloten van de wereld. Je zit met mensen met wie je niet wilt zitten. Er is veel eenzaamheid in de gevangenis.

De partner is meestal gevlogen, veel gevangenen krijgen nooit bezoek.”

Hoe is de medische zorg in de gevangenis? ,,Daar wordt veel over geklaagd. Mensen die medicijnen nodig hebben om rustig te blijven krijgen die te laat. Of de arts weet niet goed wat er met de patiënt aan de hand is. Veel hangt af van de gevangenisdirecteuren. Sommigen zijn goed, anderen voeren een schrikbewind. Onder staatssecretaris Nebahat Albayrak (PvdA) van Justitie was er ook veel aandacht voor de reclassering, voor het weer op weg helpen van ex-gedetineerden. Sinds Fred Teeven (VVD) is er een omslag in het regime.

Het wordt allemaal harder, het wraakelement wordt groter.”

Is dat niet wat een flink deel van Nederland wil: langere straffen en een sober regime? ,,Uit onderzoek van de Radboud Universiteit blijkt het tegendeel. De meeste Nederlanders zijn tegen langer straffen.

De criminaliteit daalt, gevangenissen sluiten. Maar die realiteit wil niet iedereen zien. Het rechtse deel van de samenleving, zeg maar VVD en PVV, steunt Teeven. Die is voor een hard regime. Een heilloze weg. Niemand wordt beter van gevangenisstraf. In jeugdgevangenissen al helemaal niet, daar leren ze van elkaar de trucjes. Driekwart valt terug in de criminaliteit.”

Wat zijn de grootste problemen van gedetineerden en ex-gedetineerden?

“Simpel gezegd: ‘wonen, werk, wijf’.

Vaak vallen alle drie weg. Bonjo heeft een project om ex-gedetineerden tijdelijk een woning te bieden als hij vrijkomt. Dat loopt in veel gemeenten, ook in Amsterdam. Het wegvallen van de partner is écht een hard gelag. ‘s Nachts naast iemand liggen vindt iedereen lekker.”

Strenger straffen leidt alleen maar tot meer terugval U hebt het project Boef zoekt Vrouw?

Criminelen schijnen op sommige vrouwen grote aantrekkingskracht te hebben.

“We hebben inderdaad een contactbureau opgezet. Dat is redelijk succesvol, al weet ik niet of die relaties lang standhouden. Het klopt dat sommige criminelen goed liggen bij vrouwen.

Dat zijn vooral de langgestraften,

Foto: Michel Hobbij

die veel aandacht in de pers hebben gekregen. De overgrote meerderheid zit maar enkele maanden, die zijn minder aantrekkelijk.”

Hoe streng is de hiërarchie in de gevangenis? ,,Het is een wrede wereld, zeker voor zedendelinqenten. Die staan helemaal onder aan de ladder. Ik heb vechtpartijen gezien die veel verder gaan dan stoom afblazen. Het grootste deel van de gevangenispopulatie is verslaafd en heeft psychische problemen.

Verslaafden hebben van alles nodig en gevangenissen zijn zo lek als een mandje. Het reguleren van drugs zou veel schelen. Dat gaat niet lukken met deze staatssecretaris. Die wil zelfs de coffeeshops sluiten. Daardoor zul je veel meer straathandel krijgen. Al die cellen die nu gesloten worden, kunnen dan weer open.”

U komt op voor gedetineerden.

Maar hun slachtoffers hebben vaak een enorm trauma. ,,Dat ontken ik niet. Ik roep altijd: als het jou overkomt, verandert alles.

Als een van mijn kinderen iets zou worden aangedaan, weet ik niet of ik nog zo tolerant blijf. Ik ben er voor dat slachtoffers hun verhaal mogen doen bij de rechtbank. Het slachtoffer moet zich kunnen uiten, al lijkt mij de confrontatie met de dader heel zwaar.”

Wat is uw grootste wens? ,,Onderwijs, werk en onderdak. Gemiddeld is het onderwijsniveau van gedetineerden laag. Verplicht onderwijs, zoals Marcouch (PvdA-Kamerlid) voorstelt, is een goed idee en beter dan wat nu gebeurt, het sluiten van onderwijslokalen. Ik zeg niet dat misdaad moet lonen, wel dat onderwijs en werk preventief werken. Dat als je vrij komt, er huisvesting en werk moet zijn. We moeten zorgen dat mensen niet verbitterd raken. Nazorg is de grootste zorg van Bonjo en zou ook de grootste zorg van de overheid moeten zijn.”

MUG magazine, december 2011 Amsterdam Bonjo zoekt vrijwilligers. Voor info of aanmelden bel 020 66 59 420.

Advocatenkantoor Van Stratum SPECIALIST IN STRAFZAKEN

De top van de nieuwe generatie strafrechtadvocaten

adv o c a t e n k a ntoo r

van der weide 1071 MZ Amsterdam

telefoon 020 6727 838 fax 020 6727 839 gsm 06 460 239 69

website www.advocatenkantoorvanderweide.nl

e-mail mvanstratum@advocatenkantoorvanstratum.nl website www.advocatenkantoorvanstratum.nl

Unieke telefoondienst voor gedetineerden,familie, vrienden en advocaten.

Johannes Verhulststraat 113

e-mail info@advocatenkantoorvanderweide.nl

mr. M. van Stratum Wassenaarseweg 4 2596 CH Den Haag telefoon 070 360 81 00 mobiel 06 109 149 44

mr Richard van der Weide, de pitbull onder de pleiters

Nu ook verkrijgbaar als belkaart, kijk voor informatie op de website of bel onze klantenservice +31(0)20 2400580.

www.jailphone.nl