2013 3

Krant over detentie en strafrecht Jaargang 8 nr. 3 juni 2013 Verschijnt 6x per jaar

Uitgave van Bonjo, Molukkenstraat 200, 1098 TW Amsterdam. Tel. 020 6659420 e-mail info@bonjo.nl

Project ‘Gerede Twijfel’ laat zien hoe slecht omgaan met alibi’s tot ontsporingen leidt

Kokervisie leidt dikwijls tot rechterlijke dwalingen Door Jaap Brandligt en Melany

De Raad voor de Rechtspraak stelt dit in een advies aan Teeven dat onlangs openbaar is gemaakt. Naast het principiële bezwaar wat hun eigen rol betreft, waarschuwen de magistraten ook voor onrust in de samenleving. Volgens het orgaan zal de enkelband, die wat Teeven betreft standaard wordt voor alle straffen tot zes maanden cel, als een mildere straf worden ervaren. Mensen hebben daar volgens de strafrechters gelijk in.

‘De rechter bepaalt op basis van alle omstandigheden de strafmaat en soort.

09 Strafrechtadvocaten: psychologische marteling justitie.

10 Masterplan, thuis met een biertje op de bank.

Stop de sloop van het gevangeniswezen.

16-18 Vooringenomen mening wordt bijgesteld: onze gevangenissen zijn geen hotels.

22 De brug van strafrecht naar herstelrecht: een logische stap.

25 Contactadvertenties.

27 Rechterlijke dwalingen zijn niet uit te sluiten. Een rechter neemt met zijn veroordeling een gokje. Hij moet altijd afwegen wat de waarde van de bewijsmiddelen is. Hij moet het ook maar doen met wat het Openbaar Ministerie, een partij in het rechtsproces, wat de advocaten zeggen, ook een partij en wat specialisten, die zich vaak tegenspreken, vertellen. In Maastricht hebben ze besloten dat het belangrijk is rechterlijke dwalingen, al of niet vermeend, te onderzoeken om op het spoor te komen van de mechanismen die rechterlijke dwalingen bevorderen.

Teeven op vingers getikt DEN HAAG - De strafrechters zijn vierkant tegen het plan van staatssecretaris Teeven (Justitie) om duizenden lichter gestraften automatisch thuis hun straf met een enkelband te laten uitzitten. Ze vinden dat de bewindsman hiermee ten onrechte in de bevoegdheden van de rechterlijke macht treedt.

Er wordt gesold met gedetineerden.

13

Maastricht – Op bezoek in Maastricht bij Ricardo Nieuwkamp van de faculteit der Rechtsgeleerdheid van de universiteit aldaar. We zijn er omdat we als belangenbehartiger van gedetineerden en ex-gedetineerden, alert zijn op rechterlijke dwalingen. En in die stad aan de Maas houden velen zich onder leiding van Peter van Koppen bezig met gerechtelijke dwalingen. Het project is bekend onder de naam ‘Gerede Twijfel’.

De laatste tijd zijn er nogal wat gerechtelijke dwalingen naar buiten gekomen. De Schiedammer Parkmoord, de Puttense Moordzaak, de verpleegster die onterecht vastzat, het gedoe in Deventer. Er is een herzieningsverzoek door de Amsterdamse advocaat GeertJan Knoops ingediend met het verzoek tot herziening. Er is (nog) geen sprake van een dwaling. Maar er is nogal wat aan de hand. In onze vorige editie deed de advocaat John Peters het een en ander uit de doeken over herzieningszaken met als zijn conclusie dat het Openbaar Ministerie liever opsluit dan naar de waarheid zoekt.

03

Dat moet zo blijven,’ aldus raadsheer Peter Lemaire.

Voorstel In het wetsvoorstel van Teeven kan een rechter alleen zeggen dat een veroordeelde niet met een enkelband thuis mag zitten, maar echt de gevangenis in moet.

Rechters kunnen niet zelf thuisdetentie opleggen. In Teevens voorstel staat verder nog dat bij een straf van meer dan 6 maanden een enkelband kan worden gegeven als minstens de helft van de straf is uitgezeten. Elektronische detentie mag maximaal 18 maanden duren.

Het onderzoek bij ‘Gerede Twijfel’ kent een structuur. Op basis van een aanvraag van een veroordeelde, diens advocaat of een andere betrokkene wordt een zaak die een gerechtelijke dwaling zou kunnen zijn, onder de loep genomen.

Kokervisies Door onderzoek wordt een aantal mechanismen zichtbaar in opsporingsonderzoeken, die in een strafrechtproces rechterlijke dwalingen kunnen bevorderen. Ricardo Nieuwkamp doet zo’n onderzoek. Hij onderzoekt onder andere hoe de politie omgaat met alibi’s. Zo op het oog een klein thema in het grotere verband van ‘Gerede Twijfel’. Dat lijkt maar zo, want juist ook dit soort detailonderzoek is van belang. Het doet inzien hoe kokervisies op alibi’s werken. En dus het niet goed afwegen van wat een alibi tot een alibi maakt en wat juist niet, is van belang. Het probleem bij alibi’s is dat iemand vaker over een zwak bewijs beschikt dan over een goed bewijs.

Een vriendin die een alibi bevestigt, wordt bijvoorbeeld niet zo vaak geloofd. Nieuwkamp vraagt zich af of het beoordelen van de geloofwaardigheid van een alibi alleen moet worden bepaald op basis van de sterkte van het bewijs. De politie zou niet alleen moeten oordelen op die basis van de sterkte van het bewijs, maar ook hoe vaak dit alibi en dit bewijs voor het alibi wordt genoemd. Hij noemt als voorbeeld de man die zegt op dinsdagavond om 02.45 uur naast zijn vrouw te hebben gelegen en te hebben slapen. Zwak bewijs, maar niet zo raar op dat uur van een doordeweekse dag.

De centrale vraag die bij het laborato-

riumonderzoek dat Nieuwkamp doet is: ‘Wat is uw alibi? Nieuwkamp: ‘Wij als interviewers keken er in eerste instantie behoorlijk van op dat je dergelijk onderzoek in laboratoria kunt doen, maar we realiseerden ons ook waarom niet. Juist in gecontroleerde situaties kun je waarnemingen en meningen opsporen.’ De vraag waar Nieuwkamp wel voor staat, is hoe je de resultaten van de laboratiumonderzoeken naar de praktijk vertaalt en wat je dan tegenkomt. ‘Hoe ondersteunen we de politie bij het doen uitvoeren van hun onderzoek naar de alibi’s van verdachten. Juist de politierapportages zijn van grote invloed op het verloop van het strafrechtproces.

Als daar fouten in zitten en die fouten worden kokervisiegewijs vertaald in het volgende onderzoek, dan stapelen de onderzoeksfouten zich op.’We zijn dan ook ontzettend nieuwsgierig naar de resultaten van het onderzoek van Nieuwkamp, zeker waar het onderzoek naar de geloofwaardigheid van alibi’s betreft. De politie en het openbaar ministerie werken op basis van allerlei tradities met twee soorten bewijzen: getuigenbewijs en fysiek bewijs.

Nieuwkamp voegt daar een derde soort bewijs aan toe: het kennisbewijs.

Nieuwkamp: ‘Als voorbeeld is er het alibi van Louwes dat hij in de file zou hebben gestaan. De file is nergens anders, bijvoorbeeld op de radio vermeld. Indien dit waar is, dan zou hij over unieke kennis beschikken als bewijs voor zijn alibi. Het probleem is echter dat hij wel de informatie van de file uit een andere bron kon hebben vernomen.’

Zie voor een analyse het boek van Bas Haan over de Deventer Moordzaak.

Het regent klachten in Ter Peel.

29 Wat te doen bij schorsen voertuig.

Verder diverse artikelen, alles wat met de bajes samenhangt en natuurlijk de columns en advertenties van onze topadvocaten.

Doe er je voordeel mee! En laat Bonjo je mening weten.

Wil je bezoek? Bel Bonjo

020 665 94 20

Vrijwilligers komen bij je langs door heel Nederland om je verhaal te horen, voor een luisterend oor, een steuntje in de rug.

Het interpreteren van deze gegevens veronderstelt nogal wat kennis bij de opsporingsmensen. En daar gaat het nogal eens mis. We gaan dit volgen.

We zijn ook reuze benieuwd naar wat er uit het vervolgonderzoek komt dat Nieuwkamp met ervaren rechercheurs gaat uitvoeren. Het is evident dat verbetering van de kwaliteit van het opsporingsonderzoek een belang van de Bonjo-achterban dient. Er gaan toch te veel onschuldigen met onrechtmatig verkregen bewijs de bajes in. Maar we mogen niet vergeten dat het ook erg vaak goed gaat. Nieuwkamp en zijn mensen zien vooral zaken, waarin er meer ruimte is voor twijfel dan in de meeste klip-en-klaar zaken.

Een frisse blik op uw strafzaak? Als er iets in zit, halen wij het eruit!

Onze gedetineerde cliënten kunnen ons gratis bereiken op 0800-933 64 64 (0800-WEENING) WIJ STREVEN ER NIET ALLEEN NAAR OM DE BESTE ADVOCAAT TE ZIJN BINNEN DE RECHTZAAL, WIJ BIEDEN OOK GRAAG SERVICE ERBUITEN.

Op deze plaats, verdeeld over de krant, treft u de lidorganisaties van Bonjo aan.

02

BonjoBajesBulletin juni 2013

Zinvol bezoek Bonjo aan PI Arnhem Zuid

R T

zaken als verantwoordelijkheid voor de werkzaamheden in de PI’s, maar vooral ook vergoeding van de kosten die het voor onze organisaties meebrengt, niet geregeld zijn. Andere organisaties – Exodus en Gevangenenzorg Nederland – hebben ook die lijn getrokken. Dat neemt niet weg dat een Bonjo-organisatie die ervoor voelt vrijwilligers voor deze reïntegratieprojecten te leveren, we bereid zijn daarbij, als dat gevraagd wordt, te bemiddelen. jb

A

DJI heeft moeite de projecten te bemensen. Dat vertelde Els Rypkema in het

gesprek dat ik met haar had in Nieuwegein. Een mail van Frits Langeraar, onze vrijwilligersman bij DJI, bevestigt het probleem. Hij vraagt of de vrijwilligersorganisaties – dus ook Bonjo – bereid en in staat zijn vrijwilligers te leveren voor werkzaamheden in de PI’s Krimpen aan den Ijssel, Rotterdam en Dordrecht. Wij hebben er terughoudend op gereageerd zo lang de financiering van het vrijwilligerswerk in de toekomst niet afdoende geregeld is en – op de kortere termijn, als eenvoudige

K E B A B

In een aantal PI’s draaien beloftevolle reïntegratieprojecten. We hebben er in ons vorige bulletin over gepubliceerd. Als de projecten slagen dan kunnen gedetineerden al binnen hun buiten-zijn goed voorbereiden. Bonjo ondersteunt dat streven, dat zal duidelijk zijn.

Het is immers in het voordeel van gedetineerden.

Oplossing BonjoBajesPuzzel, op pagina 31.

E

DJI zoekt meewerkende vrijwilligers

José Verheijen

M U G

nen van staatssecretaris Fred Teeven.

Volgens Brandligt zouden de plannen de Staat meer gaan kosten, dan dat ze opbrengen. Maar ook om andere redenen verwachtte hij dat veel van de plannen nog wel konden sneuvelen.

Zijns inziens zou een betere resocialisatie uiteindelijk wel eens tot meer besparingen kunnen leiden. Bonjo doet ook aan directe belangenbehartiging.

Het kantoor kan dagelijks worden gebeld door gedetineerden met allerlei (juridische) vragen.

Sommigen van de aanwezigen maakten dan ook meteen de afspraak met Brandligt om hem of een andere vrijwilliger te bellen.

De collectieve belangenbehartiging blijkt onder andere uit het feit dat dankzij Bonjo de beltarieven van Telio dit jaar iets omlaag zijn gegaan.

Bonjo stuurt aan op samenwerking met Justitie en heeft nu ook een 0800 33

A R A A S V B O E I U G L G E E E R N E N M F D E K E R P E U R E N E K T

Natuurlijk was er ook vraag naar hoe Bonjo aankeek tegen de plan-

Jaap Brandligt.

Ook werkt Bonjo samen met de Landelijke Gedetineerden Commissie. Men wil graag een belangrijk overkoepelend orgaan worden van samenwerkende belangenverenigingen voor gedetineerden. Ook zijn er contacten met de politiek. Tenslotte wees Brandligt nog naar de goedlopende contactadvertentiepagina. Er zou zelfs bijna sprake zijn geweest van een Bonjo-huwelijk.

De bijeenkomst werd als heel zinvol ervaren. Men vond het prettig dat er dit soort ondersteuning bestaat die ook hard nodig is in de ingewikkelde wereld die justitie heet. Brandligt werd bedankt voor zijn enthousiasmerende verhaal en de aanwezigen voor de interesse die ze aan de dag legden.

De motivatie om de problemen die er leven op te lossen, is meer dan groot.

Aan een eigen verantwoordelijk ontbrak het in elk geval niet. Een steuntje in de rug, dat Bonjo wil zijn, is echter alles behalve een luxe. Brandligt gaf ook aan dat hij vrijwilliger is, juist omdat hij altijd, ook vroeger als onderwijzer, iets had met mensen die wat zwakker in de schoenen staan en in de problemen komen. Deze vorm van ondersteuning is geweldig. En Jaap Brandligt is zeker nog een keer welkom,

L E T T E R

Achterblijvers, een project waar veel vraag naar is.

Resocialisatie

Bijna Bonjo-huwelijk

N A P U B O P A M P Y C R K U I K K K A J E R V E D I N E S T

Bonjo is in het algemeen bekend van het BonjoBajesBulletin, dat tweemaandelijks verschijnt en gratis af te halen is in de bajesbieb. Het is een blad voor en door gedetineerden. Iedereen kan er iets over zijn situatie in vertellen. Daarnaast zijn er artikelen over belangrijke wetenswaardigheden, staan er tips en adviezen in, verhalen over activiteiten van Bonjo. De meeste aanwezigen bij de bijeenkomst, die altijd op zaterdagmorgen plaatsvindt, gaven aan het blad te kennen. Met de komst van Brandligt kwam de betekenis van deze organisatie ook letterlijk wat dichterbij. Hij vertelde over een aantal

34 446-nummer, waardoor het kantoor gemakkelijker is te bereiken vanuit de inrichting. Brandligt wil ook voorlichting gaan geven aan directies over het werk van Bonjo.

D W B E L P A E K T I O T E T E O N G G

Dichterbij

activiteiten, zoals het project huisbewaring. Ex-gedetineerden zonder woning kunnen bijvoorbeeld tijdelijk een huis bewonen van iemand die gedetineerd zit. Hierover worden strenge afspraken gemaakt. Het project blijkt zeer in trek en blijkt in verschillende situaties een goede oplossing te leiden.

Ook een project waar veel vraag naar is, is dat van de achterblijvers, die vaak nog veel meer lijden onder de detentie dan de gedetineerden. Vaak gaat het om ouders, partners en kinderen.

Achterblijvers worden op allerlei manieren ondersteund. Afgesproken is dat Brandligt of in elk geval iemand van Bonjo hier nog wat meer over komt vertellen.

L A P B E E R L IJ K I D E T K M I G U I L R N A A S T S L T R A A T A A T O L A M M K A K A P O L E R A K E N K E E R

Een straf uitzitten is vervelend, maar de bedoeling moet toch zijn dat mensen daar iets (van) leren, zodat ze niet in herhaling vallen. Daar is uiteindelijk iedereen bij gebaat. Een steuntje in de rug zijn voor gedetineerden, hen helpen zich weerbaarder op te stellen om in de toekomst de problemen beter aan te pakken, is een belangrijk doel

van Bonjo. Dit idee staat dichtbij het humanistische ideaal om de zelfredzaamheid van mensen te versterken, vandaar Bonjo was uitgenodigd.

S I N A I

Arnhem - Op verzoek van humaniste José Verheijen kwam voorzitter Jaap Brandligt vertellen over de Belangen Organisatie Niet Justitioneel Gebonden Overleg (Bonjo). De situatie waarin veel gedetineerden en ex-gedetineerden zich bevinden is vaak beroerd en moeilijk op te lossen De medewerkers van Bonjo kennen deze problematiek als geen ander en zetten zich in om iets voor (ex-) gedetineerden te betekenen.

ensoort - 3. Duitse omroep - 4. Oord - 5. Wak - 6. Europese . Jong van een hond - 10. Koolsoort - 11. Onaangepast - 13. Jong van een 19. Voorzetsel - 20. Jong van een paard - 21. Geringst - 24. Jonge paling hop - 30. Hard - 32. Persoonlijk vnw. - 33. Insect - 34. Zangstem - 36.

- 41. Klein katje - 43. Absolute atmosfeer - 44. Gesloten - 47. Wending esfiguur - 51. Woestijn in Egypte - 53. Dwaas - 55. Stilstaand water - 57. um - 63. In orde - 64. Onroerend goed - 66. Takje - 70. Lidwoord - 71.

Kuijpers en Nillesen Advocaten is een kantoor van gedreven strafpleiters.

De naamgevers van het kantoor werken al meer dan 7 jaar samen, aanvankelijk in ’s-Hertogenbosch en later tevens in Amsterdam.

Kuijpers & Nillesen advocaten staat voor een onconventionele benadering, telkens op het scherpst van de snede. Wij drukken ons stempel op de grotere strafzaken, maar ook de kleinere zaken zijn ons een groot goed. Van Holleeder, de A73-moorden tot aan de Amsterdamse liquidatieprocessen.

- 9. Soort papegaai - 12. Betrouwbaar - 14. Universiteit Twente - 15. m - 20. Soort onderwijs - 22. Jong konijn - 23. Klein varken - 25. chter - 31. Zeewier - 34. Noorse god - 35. Geloof - 37. Voordat - 38.

- 40. Luitenant - 41. Jong van een kip - 42. Deel van vis - 44. Ter inzage aver - 47. Wilde haver - 48. Jong van een koe - 52. Jong van een schaap k vnw. - 58. Aankomend - 59. Aardhoogte - 61. Franse keizer - 65. Dik . Rijstdrank - 69. Landbouwwerktuig - 70. Een warme maaltijd gebruiken t.

De snelste weg naar buiten, ook pro deo!

‘s-Hertogenbosch

Prinsengracht 706hs 1017 LA Amsterdam telefoon +31 (0) 20 420 20 42 fax +31 (0) 20 623 68 36 info@knadvocaten.nl

Havensingel 8 5211 TX ’s-Hertogenbosch telefoon +31 (0) 73 614 86 64 fax +31 (0) 73 614 64 56 info@knadvocaten.nl

Mr. Mark Nillesen

www.kuijpersnillesen.nl

ls

Amsterdam

Mr. Jan-Hein Kuijpers

AHAG Administratieve Hulp Achterblijvers Gedetineerden, Eindhoven Bakboord, Den Haag Belangenvereniging Druggebruikers MDHG Amsterdam

BonjoBajesBulletin juni 2013

Ondernemingsraden Heerhugowaard, Haarlem en Zwaag willen samen optrekken

03

COLUMN Serge Weening

Er wordt gesold met gedetineerden Een goede

voorbereiding, het halve werk

Door Roel van Leeuwen

Haarlem - De plannen van staatssecretaris Fred Teeven om tientallen gevangenissen te sluiten, zijn slecht voor de resocialisatie van de gedetineerden. Dat stelt Jaap Brandligt, directeur van Bonjo, een belangenvereniging voor (ex-) gedetineerden. Volgens hem wordt er met de gevangenen gesold.

‘Ik sluit niet uit dat hierover over tien jaar een parlementaire enquête wordt gehouden.’

Teeven maakte onlangs zijn plannen bekend. Het kabinet wil 340 miljoen euro besparen op het gevangeniswezen. Daarom moeten er gevangenissen dicht. In Noord-Holland sluiten drie gevangenissen in Heerhugowaard (Zuyderbos, Amerswiel en Westlinge), de Koepel in Haarlem en de Bijlmerbajes. De sluiting was al eerder aangekondigd.

Cel delen In Zaanstad moet daarvoor één grote gevangenis terugkomen. Meer gevangenen zullen een cel moeten delen en er wordt meer gewerkt met elektronische enkelbanden, in plaats van het proefverlof.

De plannen zijn niet overal met gejuich begroet. ‘Het oorspronkelijke plan om gedetineerden in hun eigen omgeving te huisvesten, is naar de knoppen,’ zegt Jaap Brandligt.

Volgens hem wordt het resocialisatieproces nu een stuk moeilijker en zal blijken dat de maatschappelijke kosten uiteindelijk veel hoger zijn dan de geplande bezuinigingen.

Brandligt haalt uit naar de plannen om gedetineerden te laten betalen voor het verblijf in de cel. ‘Een geweldig plan,’ zegt hij cynisch. ‘Gedetineerden vangen 15 tot 20 euro per week. Ze bouwen dus schulden op. Als ze die niet betalen, komt de deurwaarder langs. Als je iets wil doen om weer in de fout te laten gaan, moet je dit gaan doen.’

Een advocaat wordt vaak beoordeeld op zijn optreden op de zitting.Er zijn cliënten die verwachten dat hun advocaat veel praat. Dan zal hij wel goed zijn. Er zijn ook cliënten die het geweldig vinden als de advocaat ruzie maakt met de officier van justitie. En er zijn advocaten die dat allemaal doen om goed over te komen op hun cliënt.

Daaraan kleven echter grote gevaren.

Zwaar weer voor bajesdirecteuren, personeel en gedetineerden.

De directeur van Bonjo is op zich geen tegenstander van elektronische enkelbanden. Mits deze zijn voorzien van een GPS-systeem, zodat de gestraften bijvoorbeeld wel voor hun oude baas kunnen werken.

Resocialisatie ‘Als ze alleen in hun huis mogen zitten, is er geen resocialisatie mogelijk.’

Maar Brandligt vreest dat de enkelbanden met GPS te duur zullen zijn. Een woordvoerder van het Ministerie van Veiligheid en Justitie laat weten dat het zeker denkbaar is dat gestraften met een elektronische enkelband naar hun eigen werk kunnen. ‘In het kader van re-integratie is dat het beste.’

Ook is Brandligt niet per se tegenstander van het plaatsen van meerdere gevangenen in een cel. ‘Mits er maatwerk wordt geleverd en mensen bij elkaar worden gezet die bij elkaar passen. En ze bijvoorbeeld geen ruzie krijgen over welk tv-programma er aan moet staan.’

Hij is zeker van plan om politieke partijen te benaderen om te proberen de plannen aan te passen.

Bundelen ‘Ik hoop met een aantal belangenorganisaties de krachten te kunnen bundelen en samen op te trekken met de ondernemingsraden van de peniten-

tiaire inrichtingen, zegt Brandligt.

In Noord-Holland is in ieder geval de ondernemingsraad van PI Heerhugowaard niet van plan om het erbij te laten zitten. Volgens Wendy Mulder, voorzitter van de ondernemingsraad, is de klap hard aangekomen bij het personeel. ‘Het is onvoorstelbaar, 26 inrichtingen dicht (23 gevangenissen en 3 tbs-inrichtingen, red.), hoe is het mogelijk? Deze plannen gaan heel veel geld kosten.’

Volgens Mulder hadden ze in Heerhugowaard wel ‘iets’ zien aankomen. ‘Maar dit niet. Dit heeft grote gevolgen voor de werkgelegenheid in Noord-Holland.’ Ze benadrukt dat er in Heerhugowaard drie goed functionerende gevangenissen moeten sluiten.

‘We doen het fantastisch en dan krijg je zo’n genadeklap.’

Strijdbaar De ondernemingsraden van de gevangenissen in Heerhugowaard, Haarlem en het huis van bewaring in Zwaag zullen samen optrekken. ‘We zijn strijdbaar. Bij ons staat de zorg voor het personeel op nummer een. Maar we zullen doen wat we in onze macht hebben om de gevangenissen open te houden.’

Door een vijandige opstelling van een advocaat naar de officier, kan hij weerstand opwekken bij de rechtbank. Dan staat de verdachte op achterstand. En natuurlijk biedt een goede advocaat weerwoord aan een officier van justitie en haalt hij met goede argumenten zijn verhaal onderuit. Ik zal ook geen mogelijkheid onbenut laten om in het belang van mijn cliënt een foute officier terecht te wijzen. Maar de rechter waardeert het het meest als de partijen in zijn rechtszaal met respect met elkaar omgaan. En daarbij past het niet om een officier zomaar te schofferen.

Een advocaat die veel praat omdat hij zichzelf graag hoort praten, of een show opvoert omdat hij zijn cliënt of het publiek graag wil vermaken, loopt het risico dat de rechter hem niet meer serieus neemt. Misschien heeft hij wel hele goede argumenten, die van belang zijn voor de zaak. Maar door zijn uitgebreide verhaal kan het zijn dat de rechter daar van afgeleid wordt.

Dat hij die argumenten niet meer hoort. Het beste pleidooi is daarom kort en bondig. Wat van belang is, moet gezegd worden. En niet meer dan dat. Ik weet doorgaans beter dan mijn cliënt wat gezegd moet worden en bespreek dat ook met hem. We overleggen en samen komen we tot een strategie. Ik denk dat het van groot belang is dat daarvoor voldoende tijd wordt uitgetrokken. Mijn cliënt moet weten wat hem te wachten staat.

Meestal is het veel belangrijker hoe de cliënt het doet, dan wat de advocaat vertelt. Gaat een cliënt zich beroepen op zijn zwijgrecht, of gaat hij spreken? En als hij dan gaat spreken, wat gaat hij dan zeggen?

Ik bereid mijn cliënten daar altijd zo goed mogelijk op voor. Door mijn ervaring weet ik inmiddels wel welke kant het op zal gaan. Door middel van een rollenspel oefen ik de vragen die ze van de rechter kunnen verwachten. Cliënten verschijnen dan meestal een stuk zelfverzekerder op de zitting.

Ze weten welke vragen er gaan komen en ook dat ze die met een gerust hart kunnen beantwoorden. En als mijn cliënt zijn verhaal goed heeft verteld, dan is mijn rol zo groot niet meer. In mijn pleidooi kan ik me dan beperken tot de kern. En dat zijn dan vaak juridische verweren.

Een goede voorbereiding is vaak het halve werk en soms kan het dus zo zijn dat de beste advocaat op zitting niet meer zoveel hoeft te zeggen.

Mr. Serge Weening, Weening strafrechtadvocaten

(Bron HDC Media B.V.)

Vrijheid van advocaatkeuze is een belangrijk recht. U bent niet verplicht zich bij te laten staan door de advocaat die u op het politiebureau bezocht heeft. Deze ‘piketadvocaat’ hoeft helaas geen deskundige te zijn op het gebied van strafrecht.

Sommige advocaten doen maar een paar strafzaken per jaar. Natuurlijk volstrekt onvoldoende om deskundig te worden en te blijven op strafrechtelijk gebied. Zo kan het gebeuren dat de advocaat die u bijstaat in uw strafzaak zich voornamelijk bezighoudt met familierecht.

Wij vinden dit een onwenselijke situatie. Regelmatig nemen wij zaken over van andere advocaten.

Vaak zijn wij daarbij geconfronteerd met dossiers waarin men steken had laten vallen.

Ons kantoor behandelt uitsluitend strafzaken. Uw dossier wordt bij ons niet door één advocaat, maar door een team van specialisten zorgvuldig onder de loep genomen. Wij verdiepen ons voortdurend in de laatste ontwikkelingen op strafrecht gebied. Wij beseffen dat onze gedetineerde cliënten regelmatig bezocht willen worden om de voortgang van hun zaak te bespreken. Wij voldoen aan die behoefte!

Ons kantoor is betrokken bij grote strafzaken, maar of u nu verdacht wordt van fietsendiefstal of van moord; wij zien in elke zaak het belang van een goede verdediging.

Zit u helemaal vast, of komt u er even niet meer uit?

Wij treden op in het hele land en doen dat ook op basis van toevoeging (pro deo).

Goede rechtsbijstand hoeft dus niet duur te zijn!

Neem vrijblijvend contact met ons op: Weening strafrechtadvocaten, telefoon 043 - 3 500 262.

Wilhelminasingel 97, Maastricht, Postbus 3084, 6202 NB Maastricht

w w w. s t r a f re c h t a d v o c a t e n . n l

Bezoekersgroep PI de Dordtse Poorten, Dordrecht Bezoekersgroep Oosterhoek/Grave Nijmegen Bezoekersgroep Torentijd Vlissingen

04

REYNAERDE advocaten

Een dynamisch team strafrechtadvocaten Mevr. mr C.A. Bouw Mevr. mr P. Figge Dhr. mr E.J. van Gils Dhr. mr C.T. Pittau Dhr. mr P.H.L.M. Souren Dhr. mr H.P. Vos Dhr. mr M.A.C. van Vuuren

De Lairessestraat 121, 1075 HH Amsterdam Postbus 75111, 1070 AC Amsterdam T: +31 20 305 9888, F: +31 20 305 9889 bouw@reynaerdeadvocaten.nl

Forsa!

Pak je Kans!

Kom je binnenkort vrij of zit je net in hechtenis en hebben jij en je familie veel vragen?

Ben je tussen 17 en 27 jaar en van niet westerse afkomst?

Meld je bij Bureau Maatschappelijk Herstel en Rehabilitatie, als je werk wil maken van je toekomst!

In samenwerking met jou en je familie zoeken we naar oplossingen. Daar hoort ook het herstellen van familierelaties bij en, als je wilt, herstel met slachtoffers.

Bureau MHR heeft veel ervaring in het werken met jongeren en families uit jouw cultuur en slaat bruggen naar de Nederlandse gemeenschap.

Je vindt oprichtster Karima Daoudi en haar medewerkers op 070-3697531 of 06-28847014.

BonjoBajesBulletin juni 2013

Jaarverslag Bonjo goedgekeurd in Nieuwersluis Van de redactie Nieuwersluis - In de penitentiaire inrichting Nieuwersluis was onlangs de jaarvergadering van Bonjo. Een mooie locatie, die een goede basis vormde voor een interessante jaarvergadering.

Het ochtendgedeelte ging over Bonjo zelf. Jaap Brandligt legde uit dat Bonjo eigenlijk drie dingen doet die naast elkaar kunnen bestaan. In de eerste plaats is er de basisfunctie: het vertegenwoordigen en het ondersteunen van de lidorganisaties. Hij ging in op de relatie met de Dienst Justitiële Inrichtingen waar een onderzoek wordt gestart naar het effect van het werken van vrijwilligers met ingeslotenen en voormalig ingeslotenen. Dan is er ook de toekomst van het vrijwilligerswerk. Daarover zullen het komend jaar besluiten genomen worden. Het ondersteunen van de aangesloten organisaties is niet altijd even makkelijk vanwege de gecompliceerde relatie van Bonjo Centraal met de aangesloten organisaties, die een grote mate van zelfstandigheid hebben. Hoewel er de laatste tijd veel contacten zijn geweest met de aangesloten organisaties is er op dat gebied nog veel te doen. Dat moet overigens met bescheiden middelen en een kleine bezetting van het bureau.

De tweede poot is de poot van de zelf-

Veel aandacht voor het verhaal van Jaap Brandligt.

standige projecten, zoals huisbewaring, het contactbureau en het BonjoBajesBulletin, de ader die Bonjo met de buitenwereld verbindt.

Brandligt komt dan op de derde poot, die van belangenbehartiger. Meer en meer zoeken ingeslotenen en ex-ingeslotenen contact met Bonjo om hun vragen en problemen neer te leggen. Bonjo is daar blij mee, maar het is een hele verantwoordelijkheid, die de kracht van Bonjo Centraal vaak te boven gaat. Gelukkig is er Erik van der Maal met zijn bureau, waar ingewikkelde vragen kunnen worden neergelegd. En soms worden casussen doorgegeven aan de advocaten die het Bajesoverleg vormen. Een verse ontwikkeling is dat ingeslotenen Bonjo uitnodigen om informatie te geven aan wat Bonjo hen te bieden heeft.

Daarbij zijn medewerkers van diverse

penitentiaire inrichtingen dankbare schakelpersonen. Via hen komt ook de Bonjo Kabelkrant de PI’s in.

Na de uitgebreide informatieronde en de verhelderingsvragen die daarbij gesteld werden, stemde de vergadering in met het jaarverslag over 2012 en het beleidsplan 2013. Bonjo kan verder met het uitbouwen van haar werkzaamheden samen met de twee nieuwe bestuursleden Jeannette Blumers en Rein Gerritsen.

In het middaggedeelte waren er twee sprekers: Heleen de Waal naar aanleiding van haar boek ‘Halve Lucht’ en Jannemieke Ouwerkerk over onderzoekers die zich buigen over de vraag of het strafrecht niet anders moet en kan.

Op pagina 6 en 7 vindt u de verhalen van Jannemieke en Heleen.

www.bureaumhr.nl info@bureaumhr.nl

Binnenkort gaat de nieuwe website van bonjo online.

Voor advocaten is het mogelijk om op deze site te adverteren.

De sprekers, Heleen de Waal (L) en Jannemieke Ouwerkerk (R).

Betrokken

Deskundig

Bereikbaar

Alle strafzaken en penitentiaire zaken, ook PRO DEO

• We speak Englisch

• Hablamos Español

Bel gratis 0800 - STRAFZAAK (787 239 225) of buiten kantooruren 06 53 56 24 78

• Wir sprechen Deutsch

• Nous parlons Français

Overtoom 296 | 1054 JC Amsterdam | www.vanoostenadvocaten.nl

BonjoBajesBulletin juni 2013

Bezoekgroep De Geniepoort Rijnsaterwoude Bezoekgroep Gedetineerden PI Utrecht Bezoekgroep Vreemdelingengevangenis Schiphol-Oost, Amsterdam

COLUMN Arthur van der Biezen

Maak onjuistheden in je dossier ongedaan

‘PENDOS’ DOCUMENTATIE FICTIE OF FEITEN Amsterdam - Van iedere gedetineerde wordt tijdens zijn/haar detentie een zogenaamd penitentiair dossier opgemaakt. Veel gevangenen weten niet dat over hun gedrag binnen de Penitentiaire Inrichting (PI) diverse dossiers worden aangelegd. In deze ‘pendos’-verslaggeving staan ondermeer aantekeningen over met wie je binnen de PI contact hebt, of je bezoek ontvangt en of je verlof hebt aangevraagd.

Ook worden de urinecontrole-uitslagen (UC) in het dossier bijgehouden en aantekeningen gehouden van strafrapportage.

In het zogenaamde detentieberaad (bestaande uit een verzameling van PI- medewerkers afkomstig uit diverse disciplines) wordt een periodiek verslag over jouw gedrag opgemaakt.

Schouders ophalen onverstandig De wettelijke basis voor het opmaken van deze verslaggeving is gelegen in art. 59 Pbw (Penitentiair Beginselen Wet). Als de directeur van de PI dan wel de selectiefunctionaris over de toewijzing van een door jou gedaan verzoek, bijvoorbeeld verlof of strafonderbreking, moet beslissen, zal het penitentiair dossier worden geraadpleegd. Ook bij het indienen van een gratieverzoek zal de betreffende ambtenaar ambtshalve het dossier inzien. Al hetgeen door de medewerkers van de PI over jou zal worden gerapporteerd, blijft nog tien jaar na de datum van je vrijlating door justitie bewaard. Nu kun je als gedetineerde je schouders ophalen over de aard en omvang van deze rapportage, maar dat is niet verstandig.

Dossiers met fouten Niet zelden blijkt, dat de pendosrapportage, feitelijke onjuistheden, halve waarheden en onbewezen aannames bevat. Als gedetineerde heb je recht op inzage van de opgemaakte verslaggeving en zelfs op het verkrijgen van kopieën van het pendossier. Overigens

05

Witwassen, de nieuwe vervolgings-’hype’ Er gaat bijna geen week meer voorbij of er zijn wel clienten die met justitie in verband met een witwas verdenking zich tot ons kantoor wenden.

Vrijwel alles wordt vandaag de dag door justitie als “witwassen” gekwalificeerd.

merk ik daarbij wel op dat nergens in de wet staat aangegeven dat jij als gedetineerde recht hebt op een kopie van het dossier, maar in de rechtspraak, in de uitspraken van beklag/beroepscommissies, is vastgesteld dat de directeur van de PI in beginsel verplicht is om aan een verzoek om afgifte van stukken uitvoering te geven. De directeur kan bij jou wel de kosten in rekening brengen (0,10 eurocent per pagina) voor het ter beschikking stellen van de gevraagde stukken.

Door middel van een speciaal verzoekformulier, doorgaans verkrijgbaar op je afdeling, vraag je om kopieën van het pendossier. De directeur moet dan een beslissing nemen op het gedane verzoek om inzage/afgifte. Mocht de directeur weigeren om het verzoek in te willigen, dan is het nodig daartegen op basis van art. 60 Pbw in beklag te gaan. Als gedetineerde heb je een correctie bevoegdheid om misslagen en fouten die in de rapportage voorkomen, te verbeteren. Als je onjuiste feiten constateert in het verslag moet je bevorderen dat die zo spoedig mogelijk worden gecorrigeerd, omdat het laten voortbestaan van foutieve en negatieve informatie nadelig kan zijn voor de fasering en andere emolumenten.

Kopietje vragen Ik zou iedere gedetineerde willen adviseren om over hem/haar bijgehouden pendossier een kopie bij de directeur van de PI aan te vragen. Mocht de directeur de gevraagde verbeteringen in de rapportage aanbrengen, zonder dat een procedure noodzakelijk is, vergeet dan niet om van deze gecorrigeerde verslaggeving wederom een kopie aan te vragen.

Indien het voeren van een correctieprocedure bij de beklagcommissie van de PI werkelijk noodzakelijk is, doe je er verstandig aan om de bijstand van een strafrechtadvocaat of andere rechtshulpverlener in te roepen, omdat voor het voeren van procedures, ook een geding voor de beklagrechter, een bijzondere deskundigheid is vereist. Door een evident gebrek aan proceservaring worden maar al te vaak beklagprocedures door een klager/gedetineerde onnodig verloren. Bedenk wel dat het helaas bij veel beklagcommies een tendens is geworden, om de gedetineerde/klager al minder ambtshalve rechtsbescherming toe te kennen. Ook op dit vlak is er voor de rechtshulpverlening nog veel werk aan de winkel.

F.J. Stoker, Juridsch & fiscaal adviseur .

Een dure auto....witwasverdenking en direct inbeslagname een stapel contant geld.....directe aanhouding en witwasverdenking.

De voorbeelden zijn legio. Inmiddels hebben wij binnen het kantoor een echt specialisme opgebouwd voor dit soort zaken.

Alles wijst immers op een verschuiving van politie en justitie van het gronddelict naar het financieel aanpakken van iedereen die maar een beetje opvalt of strafrechtelijk in de ‘picture’ loopt. De strafbare feiten waarmee het geld verdiend zou zijn hoeven dan slechts ‘aannemelijk’ gemaakt te worden waardoor het bewijs een stuk makkelijker wordt voor het OM. Recentelijk had ik een zaak waarbij op de bankrekening van client een omvangrijk bedrag was gestort. Tijdens het pinnen werd client gewaar dat er op zijn rekening een vermogen was bijgeschreven.

In verband met schuldeisers besloot hij direct om een groot bedrag te pinnen en de rest kontant te gaan opnemen bij zijn bank.

Tijdens het gesprek met de bankmedewerker aan de balie kreeg deze het ‘vermoeden’ dat het geld niet van client kon zijn. Direct werd de recherche verwittigd en werd de rekening geblokkeerd.

Twee jaar na dit voorval moest client voor de rechter verschijnen wegens verdenking van witwassen.

Tijdens het horen van client deelde deze de rechtbank mede dat hij tijdens het pinnen dacht dat hij wellicht een terugstorting van de belastingdienst had ontvangen, een terugstorting waarover al een tijdje een discussie was.

Op de vraag of hij niet kon vermoeden dat het geld van misdrijf afkomstig was (zoals later bleek) gaf hij als antwoord dat tijdens pinnen niet zichtbaar is waar de betreffende storting betrekking op had.

Nu een ‘redelijkerwijs moeten vermoeden’ niet bewezen kon worden werd client vrijgesproken !

Waaruit toch maar weer blijkt dat hoe meer het openbaar ministerie de grenzen ook opzoekt van de ‘witwasbepalingen’ er uiteindelijk toch enige connectie zal moeten blijken met het ‘eigenlijke strafbare feit’ (gronddelict) waar het geld uit voortgevloeid zou zijn.

Het steeds ruimer toepassen van genoemde wettelijke bepalingen blijft echter een zorgelijke ontwikkeling omdat men steeds meer ‘oneigenlijk gebruik’ maakt van deze bepalingen......puur om te ‘plukken’ en te ‘ontmoedigen’ op basis van vrijwel niks.

Arthur van der Biezen, strafrechtadvocaat www.vanderbiezenadvocaten.nl

GA VOOR SPOED NAAR www.strafzaken.nl Tel. 073 610 2005, voor gedetineerden 0800-1001.

25 JAAR DESKUNDIGE JURIDISCHE BIJSTAND ervaren - geslepen - gedreven ‘ook pro-deo’

Bel gratis 0800 1001 of 073 610 20 05 Havensingel 3, 5211 TX Den Bosch. Telefoon 073 610 20 05, gsm 06 53 37 07 93, fax 073 850 81 06. mail info@vanderbiezen-advocaten.nl

Bijzonder Jeugdwerk Brabant Helmond Blumersadviesbureau&coaching, Eemnes Bond Belangenbehartiging Gedetineerden (BBG) Den Bosch

06

BonjoBajesBulletin juni 2013

Strafrechtjuriste en criminologe Jannemieke Ouwerkerk gaf op de jaarvergadering van Bonjo een lezing over onderzoekers die zich buigen over de vraag of het strafrecht niet anders moet en kan.

COLUMN Richard van der Weide

Het heilige geloof in het woord van de politie

Verdachte/dader is een mens en dient ook als zodanig bejegend te worden

Geachte Bonjo-lezer, Reeds tijdens mijn studie kreeg ik voorgehouden wat in ons strafrechtelijk bewijsrecht uitgangspunt is: het bewijs dat een verdachte het hem tenlastelegelegde heeft begaan, moet altijd gebaseerd zijn op ten minste 2, liefst onafhankelijke bronnen. De enige uitzondering daarop vormt het proces-verbaal van een opsporingsambtenaar: zijn woord is in beginsel voldoende voor een bewezenverklaring. Daarmee heeft de wetgever de politie een bijzondere positie toegekend.

Uit de praktijk weten we dat dit niet altijd terecht is: ook politiemensen maken fouten en zijn mensen die vanuit hun achtergrond, gevoel en ervaring zaken onjuist interpreteren. Erger wordt het indien bij de wens een zaak op te lossen de waarheid een handje wordt ‘geholpen’ en zaken bewust verkeerd worden weergegeven in een proces-verbaal. Dat is regelrechte misleiding van de rechter en dient dan ook tot niet-ontvankelijkheid van het OM te leiden. Probleem is echter dat dikwijls lastig is te achterhalen of de inhoud van een ambtsedig proces-verbaal strookt met de werkelijkheid. ‘Heeft die getuige dat echt zo verklaard, klopt de hoeveelheid aangetroffen verdovende middelen wel, heeft de verbalisant de auto wel op dat tijdstip in het holst van de nacht kunnen zien, is het onderzoek wel conform het start-p.v. (proces verbaal) aldus begonnen’?

Allemaal vragen die bij de bestudering door uw raadsman van het dossier kunnen rijzen. Aan de advocaat de taak zich te allen tijde kritisch te betonen ten aanzien van de inhoud van de stukken, in het bijzonder het woord van de politie of andere opsporingsdiensten. Bij twijfel dienen de betreffende verbalisanten als getuige te worden opgeroepen of moet anderszins worden aangetoond dat hetgeen is gerelateerd niet kàn kloppen. Voorwaar geen gemakkelijke taak, waarbij ons regelmatig door de officier van justitie wordt tegengeworpen met een ‘fishing expedition’ bezig te zijn. Door de wetgever is echter zo’n cruciale betekenis toegekend aan het p.v. van een politieambtenaar, dat er geen plaats is voor verdichte werkelijkheden, halve waarheden en leugens, al dan niet om bestwil. Wanneer we de politie niet meer aan zijn woord mogen houden, is het einde zoek en de cliënt het slachtoffer.

Richard van der Weide, Strafrechtadvocaat te Amsterdam

Beste aanwezigen, Vandaag sta ik hier in de hoedanigheid van oprichter en voorzitter van de stichting Mens en Strafrecht, opgericht in augustus 2012, inmiddels bestaande uit een actieve kerngroep van 15 personen en daarnaast een even zo grote groep van sympathisanten. Wij zijn juristen en criminologen en voornamelijk afkomstig uit de wetenschap en de advocatuur.

Waarom deze stichting?

Deze groep mensen is bij elkaar gekomen om samen een tegenwicht te bieden aan het huidige, gure strafklimaat in Nederland.

Het opkomen tegen ontwikkelingen in het strafrecht is niet nieuw. Ik noem slechts enkele voorbeelden. In 1919 richtte Clara Meijer Wichmann een comité op, genoemd: het Comité van actie tegen de bestaande opvattingen omtrent misdaad en straf. Zij publiceerde een manifest waarin zij zich fel uitsprak tegen het strafrecht als manier van recht doen en ook tegen het straffen: het straffen is een kwaad, zo redeneert zij en het kwade (de misdaad) moet je nooit met ander kwaad vergelden (citaat p. 6 en 7). Overwin het kwade door het goede.

Ik roep ook in herinnering de Coornhert Liga, de vereniging voor strafrechtshervorming die in 1971 werd opgericht. Er waren wel abolitionisten, aanhangers van de afschaffing van het strafrecht bij betrokken, maar afschaffing daarvan was niet het doel van deze beweging.

Het ging om de hervorming van het strafrecht, waarbij het sanctierecht en de tenuitvoerlegging van straffen een zeer belangrijk punt van aandacht waren.

Minder strafrecht, minder vrijheidsstraffen, en een bijzondere nadruk op de mensenrechten. De Coornhert Liga is inmiddels niet meer actief.

Balans zoek Er wordt wel gezegd dat op allerlei terreinen altijd sprake is van golfbewegingen. Zo ook in het strafrecht. Dat initiatieven zoals de bovengenoemde op een gegeven moment een slapend

bestaan begonnen te lijden, kan heel goed te maken hebben met het feit dat de negatief gewaardeerde nadruk op repressie en straf afnam en plaats maakte voor positief gewaardeerde elementen.

Hoe het ook zij, twee jaar geleden constateerde ik en enkele collega’s met mij dat de beweging weer teveel richting repressie, veiligheid, en méér strafrecht ging en wij vonden dat de balans zoek was. Ik vond, wij vonden dat wij ‘iets moesten doen’ en niet langer alleen in wetenschappelijke fora, maar juist daarbuiten. Wij publiceerden daarom een toegankelijk opiniestuk dat in veel regionale dagbladen werd gepubliceerd.

In dit opiniestuk staat: justitiabele is vooreerst mens en verdient om die reden een menselijke bejegening. Dunne scheidslijn tussen brave burger en crimineel. Wraak en vergelding zijn niet altijd het antwoord, niet het enige antwoord. Er bestaan ook milde waarden, zoals vergeving en verzoening.

In zijn blog op NRC citeerde Folkert Jensma stukken uit onze publicatie en vergeleek ons met de Coornhert Liga.

Onterecht, vrees ik. Want de Coornhert Liga deed veel meer, was bijzonder actief, had goede contacten met het Ministerie van Justitie. Wij richten ons vooral op het publieke debat en proberen een ander geluid te laten horen en te laten zien dat en waarom elke verdachte en elke veroordeelde altijd een menselijke bejegening behoort te krijgen en waarom straffen, met name vrijheidsstraffen, een uiterste redmiddel behoort te blijven.

Is het dan zo mis in Nederland?

Er gaan een heleboel dingen goed.

Er zijn hele goede piw’ers en andere medewerkers in pi’s. Tegelijkertijd kan niet worden ontkend dat de laatste jaren wel heel eenzijdig de nadruk wordt gelegd op repressie, zero tolerance, hard aanpakken. Voorbeelden te over: zware misdrijven (sanctienorm van 12 jaar gevangenisstraf of meer) verjaren niet; de mogelijkheid om taakstraffen op te leggen bij zeden- en geweldsmisdrijven

Jannemieke Ouwerkerk.

is ingeperkt en er zijn plannen om illegaal verblijf strafbaar te stellen.

En ook de bezuinigingen spelen een rol, denk aan het nieuwe Masterplan Gevangeniswezen. Het zal u als betrokkenen bij Bonjo, bekend zijn.

Dan noem ik alleen maar voorbeelden van wetgeving, gemaakt in Den Haag.

Maar de toegenomen nadruk op repressie, op méér en harder strafrecht, wordt ook geuit in het publieke debat. We zien op tv en in de krant vooral boze mensen, boze en wraakzuchtige slachtoffers en nabestaanden, maar ook allerlei andere boze burgers die de aanpak altijd te soft vinden. Veel onbegrip over de hoogte van straffen en de wijze van tenuitvoerlegging, maar ook allerlei aspecten vanaf de opsporing tot aan de berechting. Positie van slachtoffers.

Na de publicatie van ons eerste opiniestuk en de aandacht die wij daarvoor kregen, zoals uitnodigingen voor lezingen en dergelijke, besloten wij een en ander te formaliseren en de stichting Mens en Strafrecht op te richten.

Wat is het doel?

Publieke debat beïnvloeden, ander geluid laten horen.

Wat zijn onze uitgangspunten? Verdachte/dader is een mens en dient ook als zodanig bejegend te worden. Strafrecht is er niet alleen ter handhaving van de orde, maar ook voor de rechtsbeschermende kant.

Jannemieke Ouwerkerk

mr. B. Klunder - 06 42 35 34 38

mr. R.B. Schmidt - 06 24 90 81 02

mr. J.G.D. Rutten - 06 41 28 70 93

‘Schmidt & Rutten advocaten’ is specialist in nationale- en internationale strafzaken bij alle instanties.

Het kantoor is opgericht vanuit een jarenlang bestaand samenwerkingsverband tussen mr. R.B. Schmidt en mr. J.G.D. Rutten, beiden afkomstig van Spong advocaten.

‘Schmidt & Rutten advocaten’ is: • Kwaliteit: de oprichters zijn opgeleid door Spong advocaten en hebben 10 jaar ervaring in het strafrecht • Bekend: van bijvoorbeeld de Melchers ontvoeringszaak en diverse spraakmakende (moord- en drugs) zaken • Toegankelijk: ook PRO DEO zaken en 24 uur per dag bereikbaar • Inzetbaar: alle strafzaken, TBS zaken, overlevering en uitlevering, cassatie (Hoge Raad) • Flexibel: ook te bellen voor een geheel vrijblijvende second opinion Met betrekking tot de wijze waarop een strafzaak wordt behandeld en hetgeen wij mogelijk voor u kunnen betekenen kunt u te allen tijde met ons contact opnemen.

Amstel 84, 1017 AC Amsterdam. T +31 (0)20 530 43 10 F +31 (0)20 530 43 19 E-mail kantoor@sr-advocaten.nl Website: www.sr-advocaten.nl

BonjoBajesBulletin juni 2013

Buiten voor Binnen Den Haag Christian Prison Ministries Amstelveen Cliëntenbelangenbureau GGzE Eindhoven

Oud-medewerkster AIVD vertelde op jaarvergadering over belevenissen in Huis van Bewaring

‘Mijn zelfstandigheid, mijn onafhankelijkheid kwijt, dat was het allermoeilijkst’ Door Heleen de Waal Nieuwersluis - Het was juni 2009.

Grote koppen in de krant. De Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) faalde in Irak èn grootste AIVD-lek ooit opgepakt.

Dat lek was ik. Ik werd, samen met mijn vriend Hans, verdacht van het lekken van staatsgeheimen. Ik werd opgepakt en zat tot 5 november 2009 in detentie in achtereenvolgens Tilburg en Breda. Hans zat in Almere.

Ik werd dus van de ene op de andere dag uit mijn leven weggerukt. Ik had een gewoon braaf leven met als enige bijzonderheid dat ik geheim werk deed.

Ik heb altijd vertrouwen gehad in een goede afloop. De rijksrecherche heeft uiteindelijk de conclusies van de AIVD ontkracht. In 2010 werd ik volledig vrij gesproken. Maar het OM ging in beroep en nu ben ik toch – gedeeltelijk – veroordeeld. Er loopt nu cassatie.

‘Halve Lucht’ Ik ga het hebben over mijn vijf maanden in detentie in de Koepel in Breda.

Ruim vijf weken in alle beperkingen.

En een groentje in detentieland. In mijn boek ‘Halve Lucht’ heb ik het allemaal beschreven. Ik geef weer hoe ik mijn detentie en de behandeling ervaren heb.

Het detentieklimaat door mijn ogen, die van een cultureel antropoloog, want dat is mijn eigenlijke vak.

De kern van wat ik ervaren heb, is dat het allemaal nergens over gaat. Je

Heleen de Waal.

hebt geen enkele zeggenschap. Je bent volledig overgeleverd aan het system.

De basisgedachte van vastzitten is onvrijheid. Detentie staat gelijk aan niets doen, aan wachten, aan onzekerheid, aan machteloosheid. Dat allemaal in een heel kleine ruimte. Een aanslag op je mentale kracht.

De eerste week in de Penitentiaire Inrichting (PI) in Tilburg werd door twee ervaringen gekenmerkt. Vernedering, als eerste:‘Als ik zeg dat er eten in je cel staat, dan is het zo. En als jij zegt dat dat niet zo is, doet dat er gewoon niet toe’. Machtsvertoon als tweede: ‘Nee hoor, je advocaat is er niet. Die komen wel vaker niet opdraven, denk maar niet dat je voor die lui belangrijk bent’. En dat terwijl mijn advocaat al drie kwartier op mij zat te wachten.

Nog een kwartier voor overleg en ik moest weer terug naar mijn cel.

Vernedering in Nederland Ik heb me ongelooflijk kwetsbaar gevoeld. De tientallen verhoren door de rijksrecherche en het steeds verlengen van de voorlopige hechtenis kwamen daar nog eens bij. Ik ben stevig aangepakt door de verhoorders. Ik wist niet dat deze vorm van vernedering bestond in Nederland.

Ik zat ruim vijf weken in alle beperkingen. Ik was volledig afhankelijk van de dienstdoende Penitentiaire Inrichtings Werker (PIW’er) waar het om luchten in de luchtkooi ging en als het om douchen ging. Het kostte me heel veel energie om mezelf te blijven. Om beleefd te blijven, om begrip te tonen voor de werkdruk in de PI. Van mij werd gedrag verwacht dat niet paste bij de omstandigheden waarin ik zat.

Iedere gedetineerde heeft zo zijn eigen verhaal. De gemeenschappelijke noemer is volgens mij: je bent volledig overgeleverd aan het system, je bent een nummer en je zit aan de verkeerde kant van de deur. Niet iedereen heeft het er even moeilijk mee, dat weet ik ook wel. Voor mij is het feit dat ik mijn zelfstandigheid, mijn onafhankelijk kwijt was, dat dat me was afgenomen,

Boekomslag Halve lucht.

het allermoeilijkst. Ik had niets te kiezen. Ik mocht nergens over meedenken. Als PIW’ers wat humaner waren geweest, had dat mij geholpen me aan te passen aan de bizarre gevangeniswereld. De schade die in Tilburg bij mij is aangericht qua contact met de meeste PIW’ers, was niet meer te herstellen.

Engel van de bibliotheek Ik voelde me gekrenkt, vernederd, veroordeeld. Ik werd dag in, dag uit als dader behandeld. En waarom? Waarom is het klimaat zo gericht op afgestraften en niet op verdachten? Waarom is mij geen enkele keer gevraagd: ‘Heleen, hoe gaat het me je vandaag?’

Er waren ook goede momenten. Met de engel van de bibliotheek, met de geestelijke verzorger, met een paar PIW’ers met een hart van goud.

De PI’s kunnen logischerwijs geen rekening houden met de mengelmoes aan gedetineerden. Gedetineerden moeten zich aanpassen aan het systeem, want het systeem kan zich niet aanpassen aan de waan van de dag. Ik werd lastig gevonden, ik was een zeikerd, want ik liet niet over me lopen, ik wilde mijn verantwoordelijkheden waarmaken. Ik wilde zelf mijn verdediging regelen, zelf het contact met de advocaten

07 Problemen met politie en justitie?

Laat u adviseren door een gespecialiseerd strafrechtadvocaat Ons gerenommeerde kantoor heeft een landelijke strafrechtpraktijk.

Wij zijn op tel. 070 3004720 te bereiken.

Ons kantoor werkt op betaling en in voorkomend geval, tevens op basis van een toevoeging (pro deo).

Van Dam: 0624676183 Jansen: 0610808610 http://www.ikwilgeenstraf.nl

regelen en werd dus door de directeur van de PI aangesproken op klachten van PIW’ers dat ik meer dan twee keer per week een advocaat wilde bellen. Ik wilde mijn noodzakelijke dieetvoeding regelen, omdat ik aan een chronische darmziekte lijd en glutenvrij moet eten en dus waren er klachten van het personeel dat ik zeurde over het eten.

Ik kreeg geen toegang tot het medische personeel want er was aan mij niets te zien. Ik wilde respectvolle omgang met de mensen om mij heen, met het personeel in de PI, met de Rijksrecherche (RR) en later met mijn mede-gedetineerden. Zo werd ik een vreemde eend in de bijt. Mijn manier van doen, riep wantrouwen en ergernis op.

Respect Samenvattend stel ik vast dat het huidige detentieklimaat geen ruimte biedt voor de noodzakelijk zorg waar je simpelweg recht op hebt én voor zorgvuldige communicatie. Dat zou ervoor zorgen dat PIW’ers en gedetineerden prettig en professioneel met elkaar omgaan. Dat mag klaarblijkelijk niet.

Een mens functioneert het beste als er gepraat en geluisterd wordt. Goed voorbeeld zou goed doen volgen. Mijn advies aan de directeuren van de PI’s: dwing respect af door iedere gedetineerde bij binnenkomst te zien en te horen.

Het is volstrekt onnodig dat een eerste intake binnen 24 uur plaatsvindt. Dat kan binnen 3 uur. Zeker bij verse gedetineerden. Ik weet nog dat ik de PIW’ers simpelweg niet verstond.

Ik kreeg te horen dat ik om 7.30 uur gelicht werd. Voordat ik kon vragen wat dat betekende, was de deur al weer dicht. Later begreep ik dat dat zoiets is als ‘gelast voor verhoor’.

Communiceer met nieuwelingen, zou ik zeggen. Laat merken dat deze als mens gezien worden en niet als nummer. Als

er bijzonderheden zijn, zoals kleine kinderen, medisch dieet of gedragsstoornis, neem dat dan serieus. Als je rechtstreeks en snel communiceert, neem je als PIW’er een voorschot op een normale verstandhouding met de gedetineerde. Voor zover in een PI normaal normaal kan zijn. Geef de gedetineerde niet de ruimte voor boosheid, agressie en frustratie. Daar wordt niemand beter van. Zorg ervoor dat een gedetineerde zich gehoord voelt, een rol die de meeste vrijwilligers op het lijf geschreven is.

Baantje gunnen Favoritisme is in de PI’s ook zo iets raars. Je kunt je omstandigheden in detentie verbeteren, maar ook verslechteren, als je wordt voorgetrokken of achtergesteld. Het gunnen van het baantje als reiniger, is zo een moment.

Ik kan me wel voorstellen dat het zo werkt. Je zou als PIW’er maar een jaar of tien met een gedetineerde zitten opgescheept. Dan probeer je er het beste van te maken. Maar het draagt niet echt bij aan een goed detentieklimaat. Als de een iets mag of juist niet, geldt dat ook voor de ander. Gedetineerden hebben alleen elkaar en praten dus ook overal over. Met elkaar en over elkaar. Het zijn en blijven vrouwen. Wees jegens gedetineerden consequent, straal eenheid en rust uit. Natuurlijk zal er ruimte zijn voor uitzonderingen. Dat past ook bij een meer humaan beleid. Maar dat is iets anders dan willekeur.

Ik heb binnen gemerkt dat Bonjo er leeft. Vrijwilligers zijn een uitlaatklep voor mensen die vastzitten. Je kunt je afvragen of er niet te veel van hen wordt verwacht en gevraagd. Zij zijn soms het enige contact met buiten. Ik denk dat vrijwilligers daardoor soms op hun tenen lopen. Een niet waar gemaakte toezegging, kost de vertrouwensband.

Zit u met vragen?

Hoewel ik de toekomst niet kan voorspellen, heb ik door mijn jarenlange ervaring wel een aardige kijk ontwikkeld op de strafprocedure.

Goede raad hoeft niet duur te zijn, ik werk op basis van toevoeging.

Mr Regter is van mening dat verdachte en advocaat een goed samenwerkend team moeten vormen, dat samen een strategie opstelt om tot de best mogelijke verdediging te komen. Daarom krijgt u een copie van het dossier en wordt dat uitvoerig met u besproken. U weet dan waar u aan toe bent en komt goed voorbereid op de zitting. Als het goed is, zijn er dan nog weinig vragen over.

op 045-5602208 of 06-30622592. mr.regter.strafadvocaat@gmail.com. Akerstraat 106 te Heerlen. www.advocaatregter.nl.

Als u met vragen zit, neem contact op met mr Regter Strafadvocaat

mr Regter Strafadvocaat

CP Consultancy & Invest, Vries De Regenboog Amsterdam Door Ontmoeting en Opvang Resocialisatie (DOOR) Vlissingen

08

Daamen, advocaat.

NAAR DE HOGE RAAD IN UW STRAFZAAK? Ga voor kwaliteit in cassatie! Mr. Daamen heeft veel ervaring in procederen bij de Hoge Raad. Tijdens en na zijn dienstverband bij Moszkowicz (2007-2012) heeft hij in bijna 50 strafzaken een cassatieschriftuur opgesteld. Hierbij zijn aansprekende successen geboekt. Op verzoek wordt u een actuele lijst toegezonden van zaken waarin mr. Daamen de schriftuur heeft opgesteld.

BonjoBajesBulletin juni 2013

Directeur Reclassering Nederland:

ENKELBAND NIET ALTIJD GOED ALTERNATIEF

U kunt ook bij mr. Daamen terecht voor uw andere strafzaken.

Hij staat cliënten bij in heel Nederland, ook op basis van toevoeging.

Wim Duisenbergplantsoen 31, 6221 SE Maastricht.

T +31(0)43 767 62 13 | F +31(0)43 744 00 14 www.daamen-advocaat.nl | info@daamen-advocaat.nl | E N G L I S H | F R A N Ç A I S | D E U TS C H | I TA L I A N O |

Te grote radio mag niet

UTRECHT - Gevangenen zo maar met een enkelband hun straf laten uitzitten, dat is niet altijd een goed idee. Directeur Sjef van Gennip van Reclassering Nederland zegt dat in reactie op de plannen van dit kabinet met het gevangeniswezen. ‘Iemand die jarenlang achter een deur heeft gezeten en van de ene op de andere dag koud op straat wordt gezet, is een ongeleid projectiel. Alleen een enkelband omdoen, lost dat niet op.’

De plannen zijn inmiddels bekend. Het kabinet wil 340 miljoen euro besparen en daarom moeten op 30 locaties gevangenissen en tbs-klinieken dicht.

Verder is een van de maatregelen dat sommige gevangenen hun straf met een enkelband thuis kunnen uitzitten.

‘Met simpelweg een straf met een enkelband uitzitten, gaan we de samenleving niet veiliger maken’, zegt Van Gennip. De enkelband vervangt onder andere de zogenoemde detentiefasering. ‘Die zorgt ervoor dat mensen

stapsgewijs kunnen terugkeren in de samenleving. Gedragstrainingen kunnen daar een belangrijk onderdeel van zijn.’ De organisatie vindt dat (ex)-gedetineerden ook in de toekomst op het rechte pad geduwd moeten worden. ‘Er zou naast elektronische detentie ruimte moeten zijn om met gedrag aan de slag te gaan.

We zijn niet tegen de enkelband, maar vinden wel dat er meer nodig is om de samenleving veiliger te maken,’ zo zegt Van Gennip.

‘Second opinion’ onderzoek naar sluiting gevangenissen Klager beklaagt zich over de beslissing van de directeur om zijn radio te weigeren. Tevens stelt klager dat de huisregels niet voldoen aan het Model Huisregels, landelijk vastgelegd.

De beklagrechter is van oordeel dat nu er sprake is van een actief uitvoerbeleid er een gelijke situatie in de PI […] is ontstaan onder de gedetineerden. De afmetingen voor radio’s vastgelegd in de Huisregels van de PI […] zijn voor elke gedetineerde van toepassing. Nu voor elke gedetineerde de huisregels op dezelfde wijze worden nageleefd, is de beklagrechter van oordeel dat de beslissing van de directeur om de radio niet in te voeren niet onredelijk of onbillijk is. De radio voldoet immers niet aan de vastgelegde, toegestane afmetingen. Dat klager de radio wel in

eerdere penitentiaire inrichtingen op cel mocht houden, doet daar niets aan af, aldus de beklagrechter.

Met betrekking tot de Model huisregels.

De beklagrechter stelt vast dat bij de Regeling model huisregels penitentiaire inrichtingen is bepaald dat het Model een dwingend karakter heeft.

Indien in een penitentiaire inrichting meerpersoonsverblijfsruimten zijn aangewezen, is de directeur niet verplicht hetgeen vastgelegd in hoofdstuk 4.5.1.2. over te nemen De beklagrechter is dan ook van oordeel dat de directeur van de PI [...] in verband met de afmetingen van de radio bevoegd was om af te wijken van de eisen vastgelegd in het Model Huisregels. Klacht ongegrond.

BODDAERT VERWEEL

advocaten Mr. Robert Polderman al ruim 15 jaar uw specialist in: • Strafzaken • Beklag- en beroepszaken • TBS en longstay • VOG- en CBR-procedures T 072 574 44 09 E info@boddaertverweel.nl www.boddaertverweel.nl

HEERHUGOWAARD - Negentien gemeenten in het noorden van Noord-Holland gaan gezamenlijk onderzoek doen naar het besluit van staatssecretaris Teeven om 30 gevangenissen te sluiten. Ook Breda, Tilburg en Arnhem doen mee.

Het onderzoek is bedoeld als een ‘second opinion’ en moet inzichtelijk maken wat het effect van sluiting is voor de verschillende gemeenten. Die maken zich zorgen over de kosten waarmee zij te maken krijgen, wanneer

de gevangenissen dicht zijn. Ze vragen zich bijvoorbeeld af wat gebeurt met gevangenen die enkelbandjes krijgen en geen werk kunnen vinden. Wie betaalt dan de uitkeringen? Daarnaast betwijfelen de gemeenten of er wel genoeg werkplekken zijn in de nieuwe gevangenis in Zaandam. Volgens Teeven kan het personeel uit Heerhugowaard ,waar 330 fte verdwijnen, hier terecht, maar is dat wel zo als de medewerkers uit Amsterdam en Haarlem hier ook terecht komen? Reden voor de gemeenten om de boel nog maar eens goed door te laten

rekenen. Han ter Heegde, burgemeester van Heerhugowaard, heeft een leidende rol in het onderzoek.

Staatssecretaris Fred Teeven wil niet reageren op het onderzoek. ‘De plannen moeten nog worden besproken in de Tweede Kamer en zolang dat niet is gebeurd is niets onomkeerbaar. Het is daarom te vroeg om nu op dit onderzoek te gaan reageren,’ aldus een woordvoerder van het Ministerie van Veiligheid en Justitie. ( Bron Noord Hollands Dagblad)

colofon Bonjo Bajes Bulletin Is een uitgave van Bonjo en verschijnt zes maal per jaar.

Oplage: 11.000 exemplaren Abonnementen € 22,50 per jaar Losse nummers € 4,50 incl. porto Contactadres: Molukkenstraat 200, 1098 TW Amsterdam Tel. 020 665 9420 info@bonjo.nl www.bonjo.nl Advertenties: Tien Königs 06 51 68 75 02 bonjobajesbulletin@ziggo.nl Bestuur Bonjo Jeannette Blumers Jaap Brandligt, voorzitter Rein Gerritsen Paul Grijpma Hendrik Kaptein, penningmeester

Ruud Klein, secretaris Roselyne Oudenampsen-Joyal Redactie Paul Grijpma, eindredacteur info@paulgrijpma.nl 06 51 49 63 09 Jaap Brandligt Melany Tevens werkten mee: Iwan Appel Toine Bakermans Janneke van Beek Emile Biesheuvel Artur van der Biezen Joost Denissen Jan-Hein van Dijk Dini Fanny Donders Sjef van Gennip Ronald van der Graaf Alrik de Haas Jack Keijzer Tien Königs Roel van Leeuwen

Kitty Oomen Jannemieke Ouwerkerk John Peters Kim Roelofs Andre Seebregts Fokke Stoker Mark Teurlings José Verheijen Serge Weening Heleen de Waal Lidewij Wachters Wim Wal Richard van der Weide Sjoerd Weiland Vormgeving: Wim Wal grafisch ontwerper, wimwal@xs4all.nl Druk: Rodi Media, Langedijk Handling&verspreiding: Weinmann, Almere Het volgende BonjoBajesBulletin verschijnt 1 augustus 2013

Drugspastoraat Amsterdam Amsterdam Een Nieuwe Start Amsterdam Exter-Art, Rotterdam

BonjoBajesBulletin juni 2013

09

College van procureurs-generaal start onderzoek

Strafrechtadvocaten: psychologische marteling justitie Hilversum - Justitie doet aan psychologische marteling door verdachten vaker en voor steeds lichtere vergrijpen ‘in alle beperkingen’ vast te zetten. Dat stelde advocaat Geertjan van Oosten van de Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten onlangs in EenVandaag: ‘Langdurig eenzame opsluiting valt volledig onder het begrip psychisch martelen. Als je iemand maar lang genoeg in eenzame opsluiting houdt, dan zijn mensen bereid alles te ondertekenen en te verklaren.’

Als een verdachte in alle beperkingen zit, mag hij niet bellen, geen krant, radio of TV en ook geen contact met medegedetineerden of familie. De beperkingen zijn bedoeld om te voorkomen dat een verdachte een onderzoek kan tegenwerken of beïnvloeden.

www.dnastrafrecht.nl

De NederlandseVereniging van Strafrechtadvocaten (NVSA) vreest dat Justitie de beperkingen ook oneigenlijk gebruikt om verdachten onder druk te zetten. Van Oosten: ‘Bij ons leeft de gedachte dat die beperkingen worden opgelegd om een verdachte onder druk te zetten, een beetje te breken en dat kan ook. Je kan iemand zelfs zijn eigen zelfmoord laten bekennen, dat is niet zo moeilijk.”

Advocaten gehinderd in werk

hierdoor ernstig bemoeilijkt worden: ‘Wij worden gehinderd in ons werk, we kunnen niet op zoek naar alternatieve scenario’s, naar getuigen, we mogen zelfs niet zeggen dat iemand vast zit.

We mogen helemaal niks, onze handen zijn gebonden.” De NVSA wil dat er veel kritischer gekeken wordt voordat een verdachte in ‘alle beperkingen’ vastgezet wordt.

Advocaat Job Knoester maakte mee dat Justitie niet eens wist dat een van zijn cliënten nog in beperkingen zat: ‘Wij vroegen over een cliënt die al enige tijd in beperkingen zat of het onderzoek nog gaande was. Toen was de reactie: ‘Oh, zit hij nog in beperkingen? Nou, dan gaan we dat maar eens opheffen.’ Als je als advocaat niet alert genoeg bent, zitten mensen onnodig lang in beperkingen. Je mag verwachten dat als justitie zo’n machtsmiddel inzet, dat men er ook zeer kritisch naar kijkt.’

College van procureursgeneraal start onderzoek Het College van procureurs-generaal

Mr. Geertjan van Oosten

erkent dat zij klachten krijgt waarin gesteld wordt dat er scherper gekeken moet worden of beperkingen in alle gevallen volstrekt noodzakelijk zijn.

Het signaal is dusdanig serieus dat er een werkgroep ‘Beperkingen’ is opgezet, waarin het College samen met de Nederlandse Orde van Advocaten met de klachten aan de slag gaat.

\\

tel.nr. 076 820 00 10

This system is fucked up, man!

Reactie procureurs-generaal Het televisieprogramma Een Vandaag kreeg ook een reactie het College van procureurs-generaal: ‘Een verdachte wordt in beperkingen geplaatst om ervoor te zorgen dat hij het onderzoek niet kan tegenwerken, bijvoorbeeld door af te stemmen met medeverdachten, door contact met de aangever of door kennis van informatie vanuit de media of van bezoekers. Het gaat niet alleen om voorkomen dat kennis van buiten bij de verdachte komt, maar ook om voorkomen dat kennis bij de verdachte naar buiten gaat. Het plaatsen in beperkingen is een zwaar middel dat alleen ingezet moet worden als de omstandigheden daarom vragen en moet niet langer duren dan strikt noodzakelijk. Beperkingen mogen alleen worden opgelegd als dat volstrekt noodzakelijk is in het belang van het onderzoek. Het is dan ook terecht dat van een officier van justitie gevraagd wordt om zorgvuldig met dit middel om te gaan. Het College van procureurs-generaal heeft van de advocatuur signalen gekregen dat we scherper moeten zijn op de vraag of beperkingen in alle gevallen, waarin zij zijn opgelegd, volstrekt noodzakelijk zijn.

Dit signaal nemen we serieus en we zijn erover in gesprek.

Doornbos Suringar Wiersema advocaten mediator

Ervaren strafrechtadvocaten, komen door het hele land langs in de PI. Strafrecht, Penitentiair recht, TBS zaken, Tuchtrecht Postbus 705, 9400 AS Assen Telefoon 0592 31 76 76 info@dswadvocaten.nl www.dswadvocaten.nl Mr. M.G. Doornbos

mr. Wilko Anker

Golf van hongerstakingen in Nederlandse detentiecentra

Onnodig lang in beperkingen

Drukmiddel

De verdachte mag alleen contact met zijn advocaat die verder ook niet met derden mag praten. Van Oosten vindt dat zijn werkzaamheden als advocaat

mr. Joost Dionisius

Mr. M.E.W.M. Rupert

Rotterdam - De zelfmoord van Alexander Dolmatov in detentiecentrum Rotterdam heeft grote woede opgewekt in de detentiecentra. De mensen pikken het niet langer opgesloten te worden zonder dat ze een strafbaar feit hebben gepleegd. ‘This system is fucked up, man!’

Tijdens een solidariteitsdemonstratie op vijf mei bij detentiecentrum Schiphol kwam aan het licht dat daar een hongerstaking aan de gang was. Meer dan twintig mensen weigerden te eten.

Hun eis: vrijheid. De medewerkers van het detentiecentrum dreigden de hongerstakers met onmiddellijke uitzetting. Ze werden over verschillende afdelingen verdeeld om de eenheid te breken. Bovendien werden ze van vijf uur ‘s middags tot de volgende ochtend acht uur in isoleercellen geplaatst.

Uiteindelijk werd de hongerstaking gebroken.

Maar... daarna verplaatste deze zich naar detentiecentrum Rotterdam. Een kleine honderd mensen at niet meer, een vijftal ging zelfs in dorststaking.

Hongerstaker Simon: ‘Ik ben niet in hongerstaking gegaan om een verblijfsvergunning te krijgen. Ik heb eerder al een verblijfsvergunning gehad, maar die is ingetrokken door de Imigratie en Naturalisatiedienst (IND).

Als ze me nog een keer een status geven, dan kunnen ze ‘m zo weer intrekken. Wat is daar de waarde van? Ze zeggen dat ik het doe om een positief antwoord te krijgen van de IND. Fuck een positief antwoord. Ik spuug erop.

Ik wil vrijheid!’

verplaatst. Hij zat in een ijskoude cel.

‘Het personeel zei dat de airco niet uit kon. ‘En nu laten ze mij ook niet meer slapen. Ik heb gezegd: ‘Breng mij dan naar de isolatiecel, want daar hebben jullie camera’s, dan hoeven jullie mij niet elke keer wakker te maken.’ Het personeel antwoordde doodleuk: ‘Ja, dat zou je wel willen, maar dan gaan de advocaten klagen, want dan hebben wij jou in een isolatiecel gegooid.’

Nessar: ‘En dan doen ze de deur dicht en elk uur maken ze me wakker. Ik heb gezegd, dit is marteling, dit mag niet!’

Volgens Nessar zei het personeel vervolgens: “Ja, nee, dat doen wij tot morgen vroeg, tot acht uur ‘s ochtends.’ Nessar: “Ik vind het onmenselijk wat de Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V) en IND dagelijks met mensen doen. Ze komen net voor sluitingstijd, net voor half vijf, naar de gang. Iedereen wordt rustig en kijkt naar elkaar. En we denken: wie is er nu aan de beurt? Dan roepen ze een naam. ‘Hier, we hebben een ticket voor jou. Op die datum word je uitgezet.

Met drie mensen van de Marechaussee word je naar Kaboel gevlogen.’ Het is net alsof je de doodstraf krijgt. En je wacht op de datum dat je de brief krijgt met je uitzetdatum. Dan denk je: ik ben verloren.’

Een ijskoude cel

‘Eén Afghaanse jongen hier wordt binnenkort uitgezet. En hij is gestopt met drinken. Ik heb gezegd: luister, je moet echt drinken. Hij zei tegen mij: ‘Zodra ik in Kaboel ben, word ik in de gevangenis gegooid. Misschien word ik vermoord. Als ik hier doodga vanwege de hongerstaking, kan mijn familie mij hier tenminste begraven.’ Toen dacht ik: Ik ga door tot het bittere eind.’

Dorststaker en woordvoerder Nessar werd naar een leegstaande afdeling

Janneke van Beek

Fairwork, Amsterdam Haarlemse Vrijwillige Bezoekersgroep Haarlem Het 8ste wonder, Oosterwolde

10

BonjoBajesBulletin juni 2013

Strafrechtadvocaat fileert Masterplan van Teeven

Masterplan, thuis met een biertje op de bank Door Joost Denissen Utrecht - Als strafpleiter met een landelijke praktijk reis je het hele land door om cliënten bij te staan ter zitting en hen te bezoeken.

Hoewel de voorgestelde sluiting van een groot aantal penitentiaire instellingen wellicht tot wat minder reizen zal leiden, blijft de prettige bijkomstigheid van een geregeld verblijf in de auto en de daardoor geboden gelegenheid om eens rustig een radio-uitzending te beluisteren.

Het interview met staatsecretaris Teeven van Veiligheid en Justitie over zijn Masterplan Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) in het radioprogramma ‘Met het Oog op Morgen’ op 23 maart van dit jaar begon sterk, met het voorhouden van een tweetal citaten van deze voormalig officier van justitie: ‘Thuisdetentie is geen geloofwaardige vervanging van gevangenisstraf.’ En ‘Het vervangen van gevangenisstraf door thuisdetentie is te triest voor woorden.’ Voorgesteld wordt onder meer om de wijze waarop gevangenisstraffen ten uitvoer kunnen worden gelegd aan te passen.

De bestaande wijze van detentiefasering wordt afgeschaft. Elektronische detentie wordt ingevoerd. Met als doel vermindering van recidive en een forse bezuiniging.

Tegenstrijdig

Het invoeren van elektronische detentie lijkt in eerste instantie tegenstrijdig aan de geciteerde uitspraken. Hij zegt immers dat het geen goed idee is.

Vervolgens stelt hij voor om het in te voeren. Bij nadere bestudering van het voorstel blijkt echter dat sprake is van een schijnbare tegenstelling.

Teeven is nog steeds geen voorstander van elektronische detentie, zo blijkt uit zijn eigen woorden: ‘Ik neem met overtuiging de eerste twee maatregelen; mensen op een arrestantenregime en mensen met zijn tweeën op één cel. En noodgedwongen neem ik de maatregel van elektronische detentie. (…) Die enkelband is een maatregel

die ik liever niet genomen had, maar om de bezuinigingen te realiseren ga ik het toch doen.’

Na bestudering van het Wetsvoorstel, de Memorie van Toelichting en het Masterplan DJI 2013-2018 is het wat mij betreft de vraag hoe vaak in de praktijk elektronische detentie zal kunnen worden toegepast. Mijns inziens worden de gestelde doelen op de voorgestelde wijze onvoldoende nagestreefd. De af te schaffen detentiefasering houdt in, kort gezegd, het geleidelijk toewerken van een gedetineerde naar steeds meer vrijheden.

Onderdeel daarvan zijn verschillende vormen van verlof, verschillende vormen van regime en het penitentiair programma.

Enkelband

Elektronisch toezicht is iets anders dan elektronische detentie. Elektronisch toezicht is vaak onderdeel van het penitentiair programma.

Met dit instrument kan er op worden toegezien of de gedetineerde zich op een geboden locatie, zoals het verblijfadres of op het werk, bevindt.

De nieuw in te voeren elektronische detentie kan in de eerste plaats worden toegepast bij (relatief) korte gevangenisstraffen van minder dan 6 maanden. Daarnaast is voorzien in toepassing van elektronische detentie aansluitend op het deels ondergaan van een gevangenisstraf van meer dan 6 maanden, als deze ten minste voor de helft is ondergaan. In ieder geval kan elektronische detentie nooit langer duren dan 18 maanden.

Voorstander

Ik ben voorstander van de invoering van elektronische detentie. Immers, die modaliteit biedt de gelegenheid om bij ‘korte’ gevangenisstraffen de negatieve effecten van een detentie te ontlopen. Een en ander met behoud van woning, werk, sociaal netwerk enzovoorts en het uitblijven van een negatieve invloed van detentie.

Het biedt de rechter bovendien de gelegenheid om een straf op te leggen die qua straf als het ware als tussenvariant zou kunnen gelden tussen

een werkstraf en een gevangenisstraf.

Daarnaast biedt het de gelegenheid om aansluitend op het ondergaan van detentie, voorbereid te worden op een (volledige) terugkeer naar de samenleving. Een mogelijkheid die overigens nu al wordt geboden door de detentiefasering in combinatie met elektronisch toezicht. Door afschaffing van de detentiefasering is van een geleidelijke gewenning aan en een terugkeer naar de samenleving, niet langer sprake. Wel van een abrupte overgang. Van de een op de andere dag zal een gedetineerde vanuit de gevangenis terecht komen in een situatie met veel meer vrijheid. In de Memorie van Toelichting en het Masterplan wordt hieraan geen enkele overweging gewijd. Ik vind dat het terugdringen van recidive gediend zou zijn met het behoud van de detentiefasering althans enige vorm daarvan en meer integratie daarvan met de modaliteit elektronische detentie.

Op voorhand uitgesloten

Het Wetsvoorstel voorziet in een aantal voorwaarden waaronder elektronische detentie kan worden toegepast.

Bijvoorbeeld gedetineerden zonder geldige verblijfstatus of een geldig identiteitsbewijs zullen worden uitgesloten van deelname aan elektronische detentie. Is er rekening mee gehouden dat met de strafbaarstelling van illegalen, een toename zal plaatsvinden van juist deze groep gedetineerden?

Voorts dient men te beschikken over een vast en aanvaardbaar verblijfadres. Ervaringen met de aanvraag van verlof en elektronisch toezicht leren dat een geschikt adres niet zonder meer voorhanden is. Met grote regelmaat wordt het verblijfadres dat men voor ogen had om uiteenlopende reden ongeschikt geacht. Daarnaast zullen bij de beoordeling van de geschiktheid voor deelname aan elektronische detentie de persoonlijke omstandigheden en de maatschappelijke risico’s worden meegenomen.

Daarbij wordt acht geslagen op de criminele en justitiële – interessant onderscheid - voorgeschiedenis van de veroordeelde en de psychische

STRAFRECHTSPECIALISTEN

gesteldheid of verslaving. Een en ander zal van toepassing zijn op een niet onaanzienlijk deel van de detentiepopulatie. Het voorstel neemt als uitgangspunt dat elektronisch detentie alleen is bedoeld voor gemotiveerde gedetineerden. Vrijheden moeten met goed gedrag worden verdiend. Gelet op het voorgaande worden echter bepaalde groepen gedetineerden reeds op voorhand uitgesloten. Ongeacht motivatie of gedrag.

Bezuinigingsdrift

Er zullen nadere regels gesteld worden in verband met de mogelijkheid van toepassing van elektronisch detentie. Onder meer met betrekking tot het werken tijdens de deelname aan elektronische detentie. In de Memorie van Toelichting of het Masterplan DJI 2013-2018 wordt niet concreet geduid hoe deze regels zullen luiden. Afgaand op de woorden van de staatsecretaris zullen dit strenge regels zijn. De vraag is in hoeverre gedetineerden in staat zullen zijn om te voldoen aan die regels. In zijn bezuinigingsdrift, die met name het gevolg is van de economische en financiële crisis, gaat Teeven er kennelijk aan voorbij dat sprake is van een dergelijke crisis. De banen liggen niet voor het oprapen. Juist gedetineerden horen helaas vaak tot die groep die extra moeite ondervindt bij het vinden van werk. In de Memorie van Toelichting wordt hierover slechts kort gesteld dat het voornemen bestaat om gedetineerden zonder dienstverband waar mogelijk in te zetten voor werkzaamheden die ten nutte komen aan de maatschappij, zoals het onderhoud aan overheidsgebouwen en monument. Dit deed mij denken aan de minder elektronische voorloper van de enkelband.

Hoe aan een en ander concreet vorm zal worden gegeven en in hoeverre vraag en aanbod op elkaar zullen zijn afgestemd blijft onduidelijk.

Uitvalpercentage

Hier uit zich met name het gebrek aan overtuiging bij de staatsecretaris. In het Masterplan wordt uitgegaan van

Voorloper elektronische enkelband.

een uitvalpercentage van tien procent.

Gelet op het voorgaande zou ik de staatssecretaris willen adviseren om na te gaan of dat uitvalpercentage als gevolg van door hem te stellen voorwaarden aan elektronische detentie wel reëel is. Dat percentage zou wel eens veel hoger kunnen liggen. De voorgestelde bezuinigingen zullen dan niet worden bereikt. Vanuit het perspectief van recidivebeperking is het overigens opvallend te noemen dat in het voorstel niet is voorzien in een alternatieve vorm van afdoening noch begeleiding voor diegenen die uiteindelijk niet in aanmerking komen voor elektronisch detentie, terwijl de detentiefasering in het geheel wordt afgeschaft. Dit gegeven in combinatie met andere voornemens van de regering doet de vraag rijzen of er na de voorgestelde sluiting van al die gevangenissen nog wel voldoende capaciteit over is voor de huisvesting van deze gedetineerden. Zo zal worden nagestreefd om opgelegde gevangenisstraffen vaker en sneller daadwerkelijk ten uitvoer te leggen.

Daarnaast wordt het wenselijk geacht dat bij een veroordeling de opgelegde gevangenisstraf direct ten uitvoer wordt gelegd, ondanks hoger beroep en de uitspraak van de rechter dus nog niet definitief is.

Voor je het weet zitten veroordeelden, bij gebrek aan capaciteit, gewoon lekker thuis met een biertje op de bank.

Proost!

Joost Denissen is advocaat in Utrecht bij Louwerse & Veen Advocaten en gespecialiseerd in de behandeling van strafzaken en detentiezaken.

Onze strafpleiters behandelen uitsluitend strafzaken, waaronder ook ontnemingsprocedures, overleveringszaken, TBS, detentiezaken en cassatie. Deskundigheid is gegarandeerd. Ons team kenmerkt zich door een perfecte mix van dossierkennis, ervaring, juridische kennis, doorzettingsvermogen, creativiteit en enthousiasme.

Onze strafrechtadvocaten worden ondersteund door een zeer betrokken secretariaat, waardoor bereikbaarheid is gegarandeerd en dat uw vragen ook daadwerkelijk kan beantwoorden. Wij maken geen onderscheid tussen betalende en pro deo zaken. Het thuisfront wordt door ons niet vergeten.

Ons kantoor beschikt ook over specialisten op andere rechtsgebieden, die zouden kunnen helpen bij ongewenstverklaring, rijbewijszaken, de verklaring omtrent gedrag en ondertoezichtstelling of uithuisplaatsing Biltstraat 112, 3572 BJ Utrecht. T 030 273 3122, F 030 273 5311

Harrold Veen 06 22 21 68 25

Joost Denissen 06 20 03 05 94

Anneke van Wandelen 06 53 67 53 86

E info@louwerseenveen.nl www.louwerseenveen.nl

BonjoBajesBulletin juni 2013

InformatieSteunPunt (ISP)-1ste lijns ggz Haarlem Landelijke Gedetineerden Commissie (Landelijke GeDeCo), Capelle aan den IJssel Mainline Amsterdam

11

COLUMN Ronald van der Graaf

Pas op voor het Pieter Baan Centrum Gelooft U in sprookjes?

Op kerstavond 2012 kreeg ik te horen dat het NIFP de rechtercommissaris had geadviseerd mij te laten onderzoeken in het PBC (Pieter Baan Centrum).

Na op 8 januari voor de rechtercommissaris te verschijnen en op 20 februari in hoger beroep voor de drievoudige raadkamer, werd besloten dat ik op 22 februari naar het PBC overgeplaatst werd.

De eerste keus die ik moest maken was: Ga ik aan het onderzoek meewerken of niet? Toen na twee uur na mijn binnenkomst een psychiater kennis kwam maken, was dat haar eerste vraag. Ik wist dat er veel kritiek was op de manier van werken op het PBC en op de luchtplaats was ook de eerste vraag of ik ging meewerken. Van de groep van acht werkten mijn zeven medegedetineerden geen van allen mee aan het onderzoek. Na het twee dagen in beraad te houden van de kwestie, besloot ik mee te werken. Meewerken betekende voor mij gesprekken met een psychiater, met de psychologe Bertha, met een milieuonderzoekster (die gaat mensen die jou goed kennen interviewen), getest worden op je intelligentie en zo. Onderzoek naar je gezondheid en geobserveerd worden op een groep.

Ik was verbijsterd Allereerst moet ik zeggen dat na een paar maanden ervaring in een Huis van Bewaring (HvB) het op het PBC beduidend aangenaam vertoeven is. Absoluut aardige mensen die je op de groep begeleiden, veel meer tijd buiten je cel, 1x per week kan iemand van de groep voor de hele groep koken en personeel dat altijd bereid is je te helpen. Wat mij betreft had ik er best nog een tijdje willen blijven, in plaats van het HvB en dat zeiden de meeste medegedetineerden ook. De gesprekken waren langdurig, maar verliepen absoluut in een aangename sfeer. Tot in de laatste week de psychologe Bertha* me liet weten klaar te zijn met haar onderzoek. Ik gaf aan nog een paar onderwerpen met haar te willen bespreken en vroeg haar daar nog tijd voor te maken.

‘Dat ga ik niet doen,’ zei ze resoluut.

Ik was verbaasd en verbijsterd. Toen ik haar verslag te lezen kreeg, viel ik stijl

achterover. Eén groot negatief verslag over mij met uitspraken van mij die ik nooit gemaakt had, uitspraken die in een andere situatie gezet waren, waardoor ze een volledig andere en foutieve betekenis kregen en oordelen over mij die nergens op gestoeld waren, in ieder geval niet voortkwamen uit de gesprekken die we met elkaar gevoerd hebben.

Ik kon het werkelijk niet geloven. Ik was erin gestonken, de aanpak van het PBC deugd echt niet.

Dit laatste moet ik wel relativeren, want het verslag van de psychiater was een prima verslag waar ik alles wat ik met haar besproken had op een juiste wijze terug las. Toch wil ik hier, voor iedereen die naar het PBC moet, mijn ervaringen en suggesties meegeven.

Volhouden • Als je kiest voor niet meewerken, hou dat dan vol. Psycholoog en psychiater blijven, ook al zeg je dat je niet meewerkt, je regelmatig opzoeken om ‘gewoon even interesse in je te tonen en een babbeltje te maken’ Trap er niet in en geef direct aan dat je ook geen behoefte hebt in hun babbeltjes. Het is hun manier om je aan het praten te krijgen en voor je het weet zeg je meer dan dat je van plan was.

• Geef ook geen informatie aan de groepsleiding. Ook zij schrijven alles op en dat wat jij in ‘goed vertrouwen’ meedeelt wordt aan de staf doorgegeven. Ben dus op je hoede.

• Neem ook een medegedetineerde, die meewerkt aan zijn onderzoek (dus ook bijvoorbeeld mij) niet in vertrouwen.

Ze kunnen door de staf ingezet worden en geven de informatie die jij hem geeft door.

• Niet meewerken kan als voordeel hebben dat de staf uiteindelijk aangeeft geen oordeel over je te kunnen geven en

dus ook geen advies aan de rechter uit kunnen brengen.

• Nadeel hiervan is dat de rechter altijd zelf kan beslissen of hij je toch TBS geeft. Bovendien krijg je meestal een hogere straf als je op het PBC niet hebt meegewerkt.

• Als je kiest om wel mee te werken, werk dan ook aan alles mee. Hoe meer je meewerkt, hoe meer je invloed kunt hebben op de resultaten van het onderzoek.

• Bedenk goed wat jij allemaal zelf van belang vindt om te vertellen en in hun verslag over jou op te laten nemen.

Wacht niet te lang met dat te vertellen, ook al vragen ze er niet naar. Accepteer ook een antwoord als ‘daar hebben we het later nog wel over’ niet. Zodra zij genoeg informatie hebben, zullen ze geen gesprekken meer met je hebben.

• Wees niet bang voor de MRI-scan. In 99% van de gevallen komt er niets uit.

Mocht er iets uitkomen dan kan dat alleen maar een voordeel in je proces zijn.

• Als je niet goed van geheugen bent, schrijf dan na elk gesprek op wat je verteld hebt. In hun verslagen worden letterlijke uitspraken van jou overgenomen als voorbeeld van een oordeel over jou. Ze proberen echter ook uitspraken op te schrijven, die je helemaal nooit hebt gezegd. Als je zelf twijfelt of je dat wel echt zo hebt gezegd dan laten ze het in hun verslag staan. Accepteer geen uitspraken die je niet hebt gedaan of die je in een andere context hebt bedoeld.

• Als je de medische dienst nodig hebt, maak er gebruik van. Zij rapporteren niet aan de staf.

• En tenslotte: ben je ontevreden over de psycholoog werk dan absoluut niet mee en eis een andere.

Hou je taai!

(Naam afzender bekend bij de redactie)

Dat was de vraag die ik laatst tijdens een pleidooi stelde aan de Politierechter. Wat was nu het geval.

Bij mijn cliënte werd in 2010 door de politie een neppistool aangetroffen in haar woning. Maar hoe heeft de politie nou het neppistool uiteindelijk gevonden?

De politie verklaart in het dossier dat zij op enig moment een melding heeft gekregen van de zus van mijn cliënte dat zij haar al 2 weken niet heeft gezien en gesproken en zij zich zorgen maakte. De politie besluit hierop om naar de woning te gaan, bellen aan en er wordt niet open gedaan. Ze zien en horen niks binnen en kloppen dan nogmaals op de deur. Tot zover niks vreemds.

Maar dan wordt het interessant. De politie verklaart namelijk in het dossier dat de deur, nadat zij hierop klopte, spontaan opensprong. En dat is vreemd. Ik heb namelijk nog nooit meegemaakt dat een deur spontaan openspringt als je er op klopt.

Maar goed, stel nou dat die deur eerder die dag al kapot was of dat hij inderdaad misschien niet goed in het slot zat en dat de politie dus op dat moment naar binnen kon, zonder huiszoekingsbevel. De politie schrijft dan op dat ze naar binnen zijn gegaan op grond van artikel 2 (tegenwoordig art. 3) van de Politiewet waarin de algemene taak van de politie staat omschreven, namelijk om ‘zorg te dragen voor de daadwerkelijke handhaving van de rechtsorde en het verlenen van hulp aan hen die deze behoeven’ Natuurlijk is het goed dat de politie zonder toestemming naar binnen mag als iemand echt hulp nodig heeft. Dat de politie dan een rondje door het huis loopt om te kijken of ze mijn cliënte daar vinden kan ik nog begrijpen, maar als je haar dan niet aantreft moet je wel weer zo snel mogelijk weggaan, zeker als je geen huiszoekingsbevel hebt.

De politie blijft echter in de woning, kijkt naar foto’s op een digitale camera, kijkt met een zaklamp door de woning waarbij volgens hen TOEVALLIG de zaklamp schijnt op een kastje met een deurtje, waarvan TOEVALLIG het deurtje op een kier staat waardoor zij TOEVALLIG het neppistool zagen liggen. Ze waren toch op zoek naar mijn cliënte. Alsof mijn cliënte in een keukenkastje ligt te slapen!?!

Eerder vroeg ik of u in sprookjes gelooft. De Politierechter gaf als antwoord dat hij sterk het vermoeden had dat ‘de nieuwsgierigheid van de betreffende politieagent naar alle waarschijnlijk verder reikte dan de bevoegdheden die hij had’. Mooie woorden voor een onrechtmatige doorzoeking.

Dat vond de Politierechter net als ik ook waardoor cliënt werd vrijgesproken.

Geloof jij in sprookjes, ik in ieder geval niet!

Mr. Ronald van der Graaf, strafrechtadvocaat bij Hendrickx Vlielander van der Graaf advocaten.

Misplaatst Krommenie Motiva Amersfoort NilsValy, Amsterdam

12

BonjoBajesBulletin juni 2013

Rechters bij het Hof willen meer humor in zijn pleidooien

Yehudi Moszkowicz: ‘Een oud-officier op justitie niet verstandig’ Door Paul Grijpma

ren: Yehudi is hartstikke dyslectisch.

Toen dat werd onderkend en men er rekening mee ging houden, gingen zijn cijfers stijl omhoog.

Hij volgde een muziektechnische opleiding aan de The School of Audio Engineering.

Maar hij dacht, er moet meer zijn voor mij. Dit is te oppervlakkig. Hij meldde zich op 21 jarige leeftijd aan bij het VWO, slaagde daar en ging naar de universiteit in Utrecht om er rechten te studeren.

Utrecht - Humor in de wachtkamer van de advocaat aan de Voorstraat in Utrecht. Op een lithografie van de Franse kunstenaar Honoré Daumier is te zien hoe een trotse advocaat de rechtszaal verlaat met naast zich zijn huilende cliënte met kind. Het onderschrift vrij vertaald luidt: ‘U hebt uw proces verloren, dat is waar ……maar u hebt veel plezier ervaren bij het aanhoren van mijn pleidooi.’

Het is lachen met Yehudi Moszkowicz.

Hij kan geestig uit de hoek komen en hij heeft opmerkelijk observaties, zoals over staatssecretaris Fred Teeven.

Yehudi Moszkowicz: ‘Ik weet niet of het verstandig is om een oud-officier van justitie op zo’n plek te zetten. Hij heeft te veel in de praktijk gezeten, waarin hij maar voor één doel heeft gestreden: oppakken en proberen het bewijs te leveren. En die mindsetting is er moeilijk uit te krijgen.

Het ging allemaal niet van een leien dakje, want zijn vader Robert kwam in de problemen, uit het ambt gezet, verslaafd geraakt en een echtscheiding.

Daardoor was er uiteindelijk weinig geld en leefden Yehudi en zijn moeder samen een tijdlang op bijstandsniveau.

Een litho van de Franse kunstenaar Honoré Daumier.

Het is natuurlijk een goed jurist, daar niet van, maar iemand die echt als een crimefighter heeft geleefd en die dan nu wetten moet gaan formuleren of suggesties daarvoor moet gaan wekken…,ik weet het niet. Het is een eenzijdige benadering van een wettelijk systeem dat voor alle partijen geldt.’ Teeven moet bezuinigen en ziet zich daartoe gedwongen om meer gedetineerden met een enkelband naar huis te sturen. De oud-officier van justitie is daar geen liefhebber van, maar in het gevangeniswezen zelf zijn hele positieve geluiden daarover te horen, behalve natuurlijk van degenen die door de enkelband hun banen kwijt raken. De invoering ervan maakt sluiting van gevangenissen mogelijk.

Moszkowicz: ‘Die enkelbanden zijn fantastisch; ik ben voor. Het is een straf voor mensen, want je hebt vrijheidsbeperking. Ze worden in de gaten gehouden. Op het moment dat ze over een onzichtbare lijn gaan, gaat er een alarm af. Maar de enkelband-

dragers kunnen wel sociaal blijven functioneren. Want mensen die lang vastzitten raken vaak alles kwijt. En ze verliezen de feeling met de maatschappij en ervaren een cultuurshock als ze buiten komen. Nu heb je half open kampen. Ik heb er eentje rondlopen die daar heel blij mee is. Hij komt af en toe weer buiten en kan aan zichzelf gaan werken, cursussen volgen en een baan zoeken. Als je iemand gewoon in de cel zet en na lange tijd weer de deur opendraait en hem laat gaan, zet je eigenlijk iemand op straat die min of meer verwilderd is.’

Maar zijn moeder en hij knokten zich er door heen. Zijn moeder was inmiddels advocaat geworden, waardoor Yehudi op haar kantoor zijn stage kon lopen. Hij zette in de bezemkast bij zijn moeder een bedrijfje op, Studentenjuridisch Advies. Moszkowicz: ‘Daar kon ik de huur van mijn kamer mee betalen. Mijn moeder gaf mij carte blanche en gaf adviezen. Maar ik kreeg ook steun van mijn vader. Die heeft meer verstand van strafrechtelijke adviezen.’

Er wordt op me gelet De slogan van het kantoor Moszkowicz is: Een nieuwe generatie een nieuwe aanpak. ‘Ja,’zegt Moszkowicz, ‘de generatie Moszkowicz boven mij, daar is iets mee. Daar kunnen we wel omheen draaien, maar mijn naam is onmiskenbaar beschadigd.

Yehudi heeft nog een neef die beëdigd advocaat is, maar nog stage loopt. Zijn opa is de bekende ex-strafpleiter Max Moszkowicz. Bram is zijn oom.

‘Er wordt op me gelet. Rechters zijn benieuwd. Dat had ik laatst bij het Gerechtshof in Amsterdam. Die rechters daar zagen bijna wekelijks mijn oom Bram. Het werd me meteen duidelijk dat ze eens gingen kijken wat ze nu voor een vlees in de kuip hadden. Ha, een nieuwe Moszkowicz, die kennen

we nog niet. Ze hebben me echt van links naar rechts getrokken. Vooral de voorzitter had er schik in. Maar ik heb me redelijk staande gehouden. Dat heeft de voorzitter later ook gezegd.

Na een verhoor kwam hij naar mij toe.

Hij vond het een doorwrocht pleidooi, maar de volgende keer moest ik er iets meer humor bij doen, zei hij. Hij zei: ‘Wij zijn ook maar mensen. Ik kan begrijpen dat je denkt dat het niet kan, maar probeer het gewoon, hè.’ Mijn verweer dat ik slecht flauwe grappen met de rechters kan maken over de rug van mijn cliënt, begreep hij, maar daar moest ik de balans in zien te vinden.’

Ik zou geen rechter willen zijn Yehudi heeft bewondering voor rechters. “Alleen al voor het feit dat ze spijkers met koppen moeten slaan en dat ze knopen moeten doorhakken.

Daar zijn ze natuurlijk ook op geselecteerd. Ze kunnen beslissingen nemen.

Misschien liggen ze er wakker van.

Maar ik zou geen rechter willen worden, want ik wil niet wakker liggen.

Mijn geweten zou het niet verdragen dat ik iemands vrijheid heb ontnomen, terwijl dat mogelijk onterecht is. En je weet het nooit altijd honderd procent zeker en daar moet je dan mee leven.

Ik heb liever twintig schuldigen vrij rondlopen dan één onschuldige vast.’

Hartstikke dyslectisch Yehudi Moszkowicz (32) is geboren in Roermond. Op de lagere school ondervond hij heel veel hinder van dyslectie, ook wel woordblindheid genoemd. Maar omdat hij een vrij assertieve jongen was die van zich afbeet, dacht men daar niet aan. Maar eenmaal beland op de Mavo en zijn moeder hem liet testen, kwam naar vo-

mo szk owic z A D V O C A T E N

U T R E C H T

Voorstraat 2, 3512 AM Utrecht

Yehudi Moszkowicz achter zijn imposante bureau.

“

Een nieuwe generatie, een nieuwe aanpak.

Voor spoed, bel mr. Y. Moszkowicz op 06-39835056 ook pro deo

Tel: 030 - 212 04 66 / Fax: 030 - 214 59 14

www.moszkowicz-law.nl

Moszkowicz Advocaten Utrecht is niet verbonden aan de maatschap Moszkowicz Advocaten met filialen in Amsterdam en Maastricht.

”

BonjoBajesBulletin juni 2013

Ontmoeting Kerk & Detentie (OKD) Mijdrecht Paard in Nood Brunssum Platform Kocon Katwijk

SP: Stop de sloop van het gevangeniswezen

13 COLUMN Andre Seebregts

Met vijf hennepplanten voor de strafrechter?

Wat zijn de strafrechtelijke consequenties van het thuis telen van hennep? Volgens het Nederlandse gedoogbeleid blijft vervolging achterwege bij het bezit van maximaal vijf hennepplanten. Voorwaarde is dan wel dat je alsnog afstand doet van de planten. Een feit dat onder het gedoogbeleid valt, blijft op zich echter wel strafbaar. Af en toe vervolgt het openbaar ministerie dan ook voor het bezit van minder dan vijf hennepplanten.

Den Haag - Meer dan 4.000 mensen uit het gevangeniswezen en de TBS-sector demonstreerden onlangs op indrukwekkende wijze tegen het bezuinigingsplan van staatssecretaris Teeven. ‘Dit afbraakplan van Teeven is maar voor één ding goed, en dat is de prullenbak’, sprak SP-Kamerlid Nine Kooiman tegen de demonstranten. ‘Teeven maakt van jullie sleuteldraaiers, maar jullie zijn vakmensen. We gaan dit niet laten gebeuren!’ Ook Emile Roemer stak door zijn aanwezigheid de demonstranten een hart onder de riem.

Plannen rampzalig Vanaf het Malieveld trok een lange stoet boos personeel langs het ministerie van Veiligheid en Justitie, om uiteindelijk op het Spuiplein te demonstreren. Een gevangenisbewaarder

Het gaat dan negen van de tien keer om planten in de volle grond.

Dat zijn natuurlijk grotere en zwaardere planten dan planten in potten. Zeker als de planten met wortel, stam en bladeren gewogen worden, dan gaat het al gauw om een paar kilo per plant. Als de officier van justitie dan dagvaardt, houdt hij (of zij) er dus geen rekening mee dat het om maximaal vijf planten gaat. En ook niet met het feit dat van een zware plant maar een fractie als bruikbaar eindproduct kan worden beschouwd.

In een dergelijke zaak zal de verdediging – vaak met succes – kunnen bepleiten dat de grootte van de planten een gevolg is van moeder natuur.

Op het natuurlijke groeiproces, waarbij zon en regen de hoofdrol spelen, kan de hennepkweker geen invloed uitoefenen. Bovendien staat in de “Aanwijzing Opiumwet” (waarin het openbaar ministerie zelf haar eigen beleid in hennepzaken heeft neergelegd) niets over de grootte of omvang van de hennepplant. Dit terwijl in deze Aanwijzing wel het gedoogbeleid is neergelegd, dat dus inhoudt dat bij ontdekking van de teelt van niet meer dan vijf hennepplanten, na het doen van afstand daarvan, vervolging achterwege blijft.

Op die “Aanwijzing Opiumwet” kan iedere betrapte hobbyteler een beroep doen. Door in afwijking van deze Aanwijzing toch te vervolgen bij niet meer dan vijf hennepplanten, schendt het openbaar ministerie het vertrouwens- en gelijkheidsbeginsel, met als consequentie dat het openbaar ministerie nietontvankelijk is in de vervolging.

noemde staatssecretaris Teeven ‘de sloper van het gevangeniswezen’.

‘Fred Teeven is geen crimefighter, door hem neemt de onveiligheid juist toe. Jullie zijn de échte crimefighters!’, sprak hij tegen het personeel. Diverse sprekers noemden de plannen rampzalig voor het personeel én voor de veiligheid van de samenleving.

Experts gepasseerd Dat het personeel van de Dienst Justitiële Inrichtingen zo massaal het werk neerlegt en protesteert, noemt Kooiman opmerkelijk. ‘Dat is voor zover ik weet nog nooit voorgekomen.

De woede is echt enorm. De staatssecretaris kan nu wel zeggen dat hij nog met het personeel wil overleggen over de invulling van deze bezuinigingen.

Maar ten eerste had hij dat beter eerder kunnen bedenken, hij heeft de experts van de werkvloer totaal gepasseerd. En

Nine Kooiman, SP-Kamerlid.

ten tweede is het onzinnig om te overleggen als het bezuinigingsbedrag niet veranderd kan worden en vast staat.

Dit plan moet en zal verdwijnen.’

De conclusie is dat het gedoogbeleid niet enkel ziet op vijf hennepplantjes in potten op de vensterbank, maar ook op vijf hennepplanten in de volle grond in de tuin. Zelfs als de planten groot en zwaar zijn. In de rechtspraak zijn voorbeelden bekend van maar liefst 90 kilo per plant. Wie voornemens is in de toekomst niet meer dan vijf hennepplanten te telen, dient wel te beseffen dat slechts bij ontdekking van de teelt daarvan, nietontvankelijkheid van het openbaar ministerie volgt. Op het moment dat je de geteelde plantjes bewerkt of verwerkt (oogst), geldt als uitgangspunt dat je niet meer dan vijf gram hennep onbestraft aanwezig mag hebben. Wat dat betreft is en blijft het gedoogbeleid krom! En dan hebben we het nog niet eens gehad over de discussie of legaliseren niet zinvoller is dan gedogen.

Andre Seebregts, strafrechtadvocaat.

STEUN BONJO voor slechts 25 euro per jaar wordt u lid en ontvangt u het BonjoBajesBulletin gratis thuis bezorgd.

Bovendien toegang tot ledenvergaderingen en themabijeenkomsten van Bonjo.

Schrijf, mail of bel nu!

Bonjo, Molukkenstraat 200, 1098 TW Amsterdam.

Tel. 020 66 59 420.

E-mail info@bonjo.nl

KALBFLEISCH A D V O C A T E N Mr. B.K.M. Fritz is strafrechtspecialist en hij mag zich als zodanig routinier noemen.

Ook overleverings- en uitleveringszaken behoren tot zijn specialisme. Hij staat in strafzaken zijn cliënten bij voorkeur op pro deo basis terzijde in de wetenschap dat gedetineerden het niet breed hebben.

Uw goed recht Haagweg 391, 4813 XD Breda Postbus 9236, 4801 LE Breda Telefoon 076-5200240 Fax 076-5214895 info@verpaalenadvocaten.nl www.verpaalenadvocaten.nl

Gedempte Oude Gracht 60 2011 GT Haarlem Telefoon 023 532 51 77 Fax 023 531 84 41

Mr. Nathalie Verpaalen

bkmfritz@kalbfleisch.nl

PrisonLAW Hoofddorp Relaties van Gedetineerden, afd. Katwijk Katwijk Z-H RESO Amsterdam

14

BonjoBajesBulletin juni 2013

EEN ONGEMAKKELIJKE WAARHEID OVER DE BEKLAGCOMMISSIE:

COLUMN Iwan Appel

De raadsman in strafzaken Als raadsman dien je van meet af aan bovenop een strafzaak te zitten. De cliënt bezoeken en een strategie voor de strafzaak bepalen. Welke getuigen moeten er wel of niet worden gehoord?

Zijn er aanvullende onderzoekswensen? Wanneer dien je die in? Je bent daarnaast de spreekbuis voor de buitenwereld. Familie of vrienden willen geregeld graag weten hoe het met de betrokken persoon gaat en wat zij kunnen verwachten. Ook daar ben je raadsman voor.

Een vraag die zich direct aandient, is of de betrokken persoon een verklaring aflegt of niet. In beginsel adviseer ik: niet. Daarmee komt één van de twee belangrijkste rechten van een cliënt om de hoek kijken. Je hebt namelijk het recht om te zwijgen én het recht om jouw raadsman te spreken. Geregeld overleg met de raadsman is daarbij van belang. Zo vaak als nodig is. Het begin van een strafrechtelijk onderzoek is vaak cruciaal voor het verdere verloop van de zaak. Goed advies en korte lijnen met de raadsman zijn daarom noodzakelijk. Net als een raadsman die durft te zeggen waar het op staat. Ik heb in mijn tijd als griffier jarenlang bij het hof in Den Haag gewerkt. Door die ervaring kijk je enerzijds in de keuken van de rechter en weet je hoe een rechter een strafzaak beoordeelt. Anderzijds zie je veel raadslieden voorbij komen, zodat je ook ziet hoe het wel en vooral hoe het niet moet. Een ervaring die grote voordelen biedt bij de verdediging in strafzaken. Op Aruba heb ik als raadsman in grote internationale strafzaken bijstand verleend.

Dit zijn ervaringen die zowel in kleine strafzaken als in grote strafzaken van pas komen. Sommige strafzaken lijken klein, maar hebben grote gevolgen. Zoals de vermeende drugskoerier die ik bijstond die werd vrijgesproken, omdat er geen bevoegdheid op Schiphol was om hem te ondervragen. Dagelijks worden vele mensen ten onrechte op deze manier ondervraagd met alle gevolgen van dien. Hier werden zelfs Kamervragen over gesteld. Je hebt als raadsman altijd de taak om erop toe te zien dat alle regels worden nageleefd en daar zo nodig consequenties aan te verbinden.

Mr. Iwan Appel strafrechtadvocaat bij Koning Vergouwen Advocaten.

Mr. Jacqueline Kuijper Advocaat in strafzaken Cassatiespecialist Mr. Jacqueline Kuijper verleent als advocaat al meer dan twintig jaar professionele en effectieve rechtsbijstand op het gebied van het commune strafrecht en in uit- en overleveringszaken. Daarnaast is zij als cassatiespecialist al vele jaren succesvol bij het voeren van procedures bij de Hoge Raad der Nederlanden.

Jolicoeurstraat 8, 1103 TS Amsterdam Telefoon 020 622 81 22 Fax 020 699 29 41

kuijper@jacquelinekuijper.com www.jacquelinekuijper.com lid NVSA, VCAS en ECBA

Amsterdam - De beklagcommissie is een orgaan belast met de beslechting van geschillen tussen een gedetineerde en de directeur van de PI. De wet waarin dat staat aangegeven heet de Penitentiaire Beginselenwet (Pbw). In deze wet staat in artikel 62 dat de beklagcommissie de wettelijke bevoegdheid heeft om uitspraak te doen in beklagzaken.

Als je als gedetineerde in beklag bent gegaan, ontvang je van de secretaris van de commissie doorgaans een bevestiging van goede ontvangst van jouw klacht. In dezelfde brief staat dat je zo spoedig mogelijk nader bericht ontvangt en de secretaris stuurt deze klacht, met het verzoek om een reactie te geven, aan de directeur van de Penitentiaire Inrichting (PI). Daarna zal in de meeste gevallen een hoorzitting plaatsvinden voor welke gelegenheid je een schriftelijke uitnodiging ontvangt.

Maar al te vaak gebeurt het dat na ontvangst van de bevestiging van de klacht door jou als klager geen bericht meer wordt ontvangen dan wel een bericht dermate laat komt, dat een uitspraak naar aanleiding van

die klacht zijn belang heeft verloren.

De Pbw heeft in artikel 67 duidelijk aangegeven dat de beklagcommissie binnen vier weken na ontvangst van het klaagschrift uitspraak moet doen.

Te laat uitspraak Slechts in bijzondere gevallen kan deze termijn met nog vier weken worden aangehouden. Van de uitspraak ontvang je schriftelijk bericht hoewel het ook wettelijk mogelijk is dat er, na het horen van de partijen, klager en directeur PI, mondeling uitspraak volgt. Het komt maar al te vaak voor dat de beklagcommissie, strijdig met

VECHT DOOR WAAR ANDEREN STOPPEN! Mr. M.J. VAN ESSEN STRAFPLEITER

KORVER & VAN ESSEN ADVOCATEN LAWYERS Herengracht 462 1017 CA Amsterdam Telefoon +31 (0)20 535 75 65 Mobiel +31 (0)6 54 760 989 Mail vanessen@korver-vanessen.nl www.korver-vanessen.nl www.vanessen-strafrechtadvocaat.nl

de wettelijke verplichting, te laat uitspraak doet. Daarvoor is geen rechtvaardiging te vinden anders dan dat de toename van het aantal beklagzaken een rechtstreeks gevolg is van de gebrekkige wijze waarop de PI directeuren met de afdoening van klachten omgaan, al moet ik er direct bij vermelden dat er ook PI directeuren zijn die wel degelijk op een serieuze wijze klachten proberen af te handelen.

De afname van het aantal beklagzaken begint bij het maken van een kwaliteitsslag bij de afdoening van klachten binnen de PI. De erkenning van een gebrek aan kwaliteitsbewaking van klachten binnen een PI zou de eerste stap moeten zijn op de weg naar verbetering. Zowel de gedetineerde/ klager, de directeur van de PI en de beklagcommissie zijn allen gebaat bij een adequate wijze van procederen anders doe je wat je deed en krijg je wat je had.

F.J. Stoker, Juridisch & fiscaal adviseur

BonjoBajesBulletin juni 2013

Straat Consulaat Den Haag Den Haag St. Bureau Maatschappelijk Herstel & Rehabilitatie, Den Haag Steunpunt Gevangenispastoraat, Amsterdam

15

Van kleins af aan een fascinatie voor de zelfkant van de maatschappij

MariElle van Essen staat er niet als mens maar als advocaat Door Paul Grijpma Amsterdam - Op de gang van het statige pand in de Gouden Bocht aan de Herengracht in de hoofdstad zitten twee zware jongens. Ze spreken een taal uit Midden Europa. Ze worden verdacht van vrouwenhandel. De heren zijn onrustig en loeren steeds naar de vrouwen die af en toe de gang op komen.

Binnen zit Marielle van Essen met een Bulgaar. Hij is haar cliënt en heeft een hele andere manier van communiceren. Hij is boos over van alles en nog wat, schreeuwt en scheldt. Hij is gefrustreerd over ons rechtssysteem.

Als hij weg is zegt Marielle: ‘Het is een grote man, vol met tatoeages en een kaal hoofd, een beer. Ik blijf daar rustig bij en ben verder ook niet onder de indruk. Maar het is wel wat anders dan die gladde Hollandse jongens in pakken die met faillissementen hebben gerommeld. Ik had laatste een zaak van een hele club juweliers die met de BTW hadden gefraudeerd. Cliënten van mij waren ook de ‘Damschreeuwer’, de ‘Waxinelichthoudergooier’ en de man die het concert in het Concertgebouw in Amsterdam verstoorde. Ik vind diversiteit heel leuk.’

Van Essen doet op haar kantoor de complexere zaken. Vrouwenhandel bijvoorbeeld, over langere periodes, waarbij meerdere vrouwen in het spel zijn.

Het gaat daarbij om lange procedures zware, lastige getuigenverhoren met moeilijke klanten. Marielle van Essen: ‘Ik doe geen slachtoffers. Dat doet mijn compagnon Korver. Ik ben een echte strafpleiter, dus ik sta verdachten bij en dat zijn dan niet de meest vrouwvriendelijke klanten.’

Fascinatie Maar Marielle van Essen had ook diplomaat kunnen zijn. Tijdens het laatste jaar van haar studie rechten, die ze volgde in Maastricht, zat ze een half jaar in Madrid en een half jaar in Londen. Daar deed ze ook nog een studie internationale betrekkingen en overwoog een diplomatieke functie.

Van Essen: ‘Het was interessant en het schuurt ook aan tegen de journalistiek.

Het is de nieuwsgierigheid, de interesse voor wat er in de wereld gebeurt. Ik

ben heel blij met mijn keuze voor het strafrecht. Van kleins af aan heb ik een fascinatie voor de zelfkant van de maatschappij. Voor de mensen die een beetje buiten het gewone vallen.’

Fascinatie is er ook voor gehandicapten en geesteszieke mensen. Naast het strafrecht is Van Essen ook BOPZadvocaat. Dat gaat dan over zaken waarbij mensen gedwongen psychiatrisch worden opgenomen. Dat is heel heftig, veel advocaten kunnen dat niet.

Marielle van Essen: ‘Maar ik heb daar iets mee. Onbevooroordeeld naar iemand toe gaan, die door de maatschappij is uitgekotst.

‘Hoe naïef kun je zijn?’

Terug naar de vrouwenhandel. Wat er op de Wallen gebeurt met die raamprostitutie vindt Van Essen verschrikkelijk. ‘De Rosse Buurt wordt als een toeristische attractie verkocht en er wordt gezegd dat die meisjes van 18 uit Hongarije hier gewoon moeten kunnen werken. Ze moeten van de gemeente een nummer van de Kamer van Koophandel hebben. Ze moeten onafhankelijk zijn en mogen geen geld afdragen aan pooiers. Dan zijn ze legaal.

Mariëlle van Essen: ‘Hoe naïef kun je zijn? Die kinderen komen uit dorpen waar de mensen geen rooie cent hebben, vaak zigeunermilieus. Natuurlijk komen ze hier met een pooier. Ze staan allemaal in de wacht en op hun achttiende verjaardag , komen ze hierheen.’ Van Essen ziet veel meisjes die het prima vinden om twee jaar voor een pooier te werken als ze maar een beetje geld hebben om van te leven.

Ze hebben de illusie dat ze daarna vrij zijn en als zelfstandige prostitué verder kunnen. Maar ze weten van toeten noch blazen, weten niet hoe het werkelijk gaat. Van Essen: ‘Ik vind het verwerpelijk dat wij daar als land aan meewerken. Ik vind het niet normaal dat een man of twintig over een kind van 18 jaar heen kunnen, dronken Ieren, Marokkanen, veel Hollanders.

Ze gaan er allemaal overheen. Ik vind dat ziek. En dan kan je die pooiers wel van alles verwijten, maar er is gewoon een hele markt van mensen die seks willen met dit soort hele jonge meisjes.

Die ramen op de Wallen zijn heel individualistisch. Die meisjes staan verder onder controle van niemand. Ze huren een kamer en draaien hun diensten, dat

is het. Ik vind echt dat die raamprostitutie eruit moet.’ Van Essen doet alleen maar de pooiers. Ze vindt het niet haar taak om deze mensen terecht te wijzen.

Ze bespreekt met de van pooierschap verdachte cliënten het dossier en als ze zeggen dat die meisjes liegen, dan roept ze die meisjes op als getuige.

Marielle van Essen: ‘Ik sta er elke keer weer open in. Ik kan er als mens van alles van vinden, maar ik sta daar niet als mens, maar als advocaat. Ik voel niet de morele behoefte iemand de les te lezen. Want ik kom uit een hele andere wereld. Je kan die Bulgaar of die Hongaar niet vergelijken met ons.

Ik kan daar mijn visie op hebben, maar dat is vanuit mijn brave achtergrond beschouwd. Het blijft gewoon dweilen met de kraan open. En dat zeggen, weliswaar vanuit een ander perspectief, ook de tolken, de politie of officieren van justitie. Wij zeggen eigenlijk allemaal hetzelfde: het is echt dweilen met de kraan open.’

Marielle van Essen.

Verkrachtingszaken Rechters reageren nuchter op de pooierkwestie. Die kijken gewoon of er wettig bewijs of niet. Is dat er wel dan krijgt iemand een forse straf, want die staan daar voor. De hoogte ervan hangt af van de hoeveelheid meisjes en de periode. Gerekend wordt in beginsel minimaal één jaar per meisje. De straffen variëren van één tot 12 jaar.

Het is bij de vrouwenhandel altijd de volle mep. Of, als er niet voldoende bewijs is en de verhalen van de meisjes niet worden onderbouwd door ander bewijsmateriaal, volgt er vrijspraak.

Wat er ook altijd inhakt bij Van Essen zijn de verkrachtingszaken. ‘Heel veel mensen vinden dat heel naar. Maar het is algemeen bekend, in elk geval in mijn vakgebied, dat het hoogste aantal valse aangiftes te vinden zijn in zedenzaken, gedaan door vrouwen. Dus als jij wordt opgepakt voor verkrachting, stort jouw hele wereld in. Je partner zal misschien denken: Wat is dit? Waar rook is, is vuur. Je kinderen kijken met andere ogen naar hun pappa en de werkgever denkt dat je niet zo maar in Nederland kan worden opgepakt. Er doen zich genante situaties voor waar je over seks moet praten. Wat staat er in het dossier allemaal en wat zegt zo’n vrouw? Ik heb zaken meegemaakt, waarbij iemand dan al maanden vast

zat. Zaken die ik van andere advocaten heb overgenomen. Ik ga onbevooroordeeld zitten met zo’n man en denk niet bij alles wat hij zegt: Ja, het zal wel. Nee, ik luister wat iemand zegt en ga er mee aan de slag, want die man zit dan al op zijn 22ste drie maanden vast; familie neemt afstand, vrienden kwijt, werk kwijt, ja, dan kan je echt iets betekenen voor zo iemand. Voor de buitenwereld ben ik de boeman of boevrouw. Het gaat om de meest verachtelijke delicten, waar je in de bajes weinig status mee geniet. Dit zijn complexgevoelige zaken, waarbij je jezelf niet door emoties moet laten leiden. Ik moet zo’n vrouw dan kritisch aan de tand voelen, maar dat kan heel lomp overkomen. Ik moet niet mee gaan zitten snotteren met die meisjes,

want daar heeft mijn cliënt niets aan.

En als de rechter-commissaris er van onder de indruk is en mij bepaalde vragen belet te stellen of een bepaalde manier van ondervragen belet, moet ik gewoon kunnen zeggen: Nee, ik wil mijn werk doen en u belemmert mij. Je moet tegengas kunnen geven en dat is best lastig. Maar ik doe het wel en ik verwacht eenzelfde houding ik ook van mijn medewerkers. Kijk, hier zit voor mij de uitdaging. Op een zaak bij de gewone politierechter met een diefstal of een mishandeling dat is geen uitdaging. Maar ik vind het spannender als iemand de TBS neigt in te gaan zoals de ‘Waxinelichthoudergooier’, waar de hele maatschappij overheen valt en waar iedereen een mening over heeft en om dat dan te voorkomen.’



 

 

   

 

 



Wij zijn er voor je, wanneer je even helemaal vast zit!!!

• strafrecht • familierecht zoals echtscheiding, omgang etc.

Bel ons!

Marielle van Essen bij Pauw en Witteman.

B&S Advocaten, Van Oldenbarneveltstraat 23, 6512 AS Nijmegen tel. 024 322 00 25 / 024 260 01 43 (24/7) / 024 260 01 81 (24/7)

Stichtig Tijdelijk Eigen Kamer (STEK) Amsterdam Support voor Justice Hoogeveen Sur-Ant bezoekersgroep Almere

16

BonjoBajesBulletin juni 2013

Equipe van het BonjoBajesBulletin op pad tijdens Open Dag

Vooringenomen mening wordt bijgesteld: onze gevangenissen zijn geen hotels

Amsterdam - De Open Dag van de Dienst Justitiële Inrichtingen bracht zo’n 10.000 bezoekers naar ruim 50 gevangenissen door het hele land. De dag stond in het teken van de geplande bezuinigingen van staatssecretaris Fred Teeven.

Gevangenisbewaarders vroegen de bezoekers een petitie te tekenen om de sluiting van 30 gevangenissen tegen te gaan. Vorige maand

maakte staatssecretaris Fred Teeven (Veiligheid en Justitie) bekend 340 miljoen euro te willen bezuinigen op de gevangenissen. De Bijlmer-

bajes moet daarom in 2016 sluiten en de gevangenis in de Havenstraat moet al in 2014 dicht.

Het BonjoBajesBulletin stuurde

twee redactieleden en een advocaat op pad om de reacties op te tekenen. En ja hoor, velen kwamen opdagen met de bekende vooringe-

nomen mening dat onze gevangenissen hotels zijn. Maar gaandeweg drong het door: het is niet zo. Onze equipe was zelf erg onder de indruk van de tweepersoonscellen met het stapelbed. Om stapelgek van te worden. En ook ontstond het gevoel dat het maar goed is dat de rechter straft en niemand anders.

Paul Grijpma

Gemêleerd gezelschap toont veel interesse op Open Dag van De Kruisberg

Een tweepersoonscel om stapelgek van te worden Doetinchem - De zon weerkaatst in de voorruit van mijn auto, het is een prachtige dag. Relaxt rijd ik door het mooie Gelderse landschap, langs kasteel Slangenburg richting Doetinchem. Op weg naar de Penitentiaire Inrichting (PI) De Kruisberg, gelegen op het voormalig landgoed van een klooster.

Onderweg denk ik nog even aan een zin uit de tekst van de uitnodiging in verband met de veiligheid. Ik citeer: ‘Het is niet toegestaan bepaalde voorwerpen mee te nemen in de inrichting.

Dit geldt voor jassen, vesten, losse blazers, tassen, hoeden, petten, zonnebrillen, piepers, mobiele telefoons, portemonnees en rookwaren’. Maar zonder papieren op weg mag niet; die spullen in de auto laten liggen, doe ik zeker niet, dus maar even afwachten.

De Kruisberg, omsloten door bos en veel groen, verrast me even door de vele spandoeken, tegen de bezuinigingsplannen van staatssecretaris Fred Teeven. Ook de Kruisberg staat op de lijst van te sluiten gevangenissen.

PI De Kruisberg, Doetinchem

dat deze open dagen negen jaar geleden zijn ingevoerd naar aanleiding van de publieke opinie: ‘In Nederland zijn het geen gevangenissen, maar hotels, ze kunnen zelfs TV kijken!’ Waar deze schreeuwlelijken niet over nadenken is dat je je vrijheid kwijt bent en niet kan doen en laten wat je zou willen. Zo’n Open Dag laat je wel kennis maken met de harde feiten en laat voelen dat het zeker geen pretje is om opgesloten te zitten.

Geen domkoppen De rondleiding is in handen van twee uiterst vriendelijk en enthousiaste bewaarders, waarvan de een al meer dan dertig jaar in verschillende gevangenissen heeft gewerkt. Ze hebben op elke vraag van de bezoekers snel een antwoord. Ze hebben veel kennis van zaken en hebben bovendien een goed sociaal gevoel voor omgang met mensen.

Nu ik toch over vragen stellen spreek, zal ik de groep bezoekers kort be-

schrijven. Een gemêleerd gezelschap met een beschaafde uitstraling dat veel interesse toont. Het zijn vrouwen en mannen, jong en oud. Aan de vragen die worden gesteld, kan ik afleiden dat ze serieus zijn en geen domkoppen die over een hotel spreken in plaats van een gevangenis.

De rondleiding begint bij een grote sportzaal waar veel sporten kunnen worden beoefend onder andere tennis, zaalvoetbal, volleybal en basketbal.

Vervolgens naar de fitnessruimte met professionele apparatuur. Om bij de sport te blijven, buiten is een mooi voetbalveld met een kunstgrasmat.

De bewaarder, zelf een liefhebber van sport, vertelt dat er behoorlijk goede voetballers tussen de gedetineerden zitten. Ook de luchtplaats was groter dan een voetbalveld met een aantal abri-achtige huisjes, waar je tijdens de regen kan schuilen.

Verder lopen we in alle rust langs verschillende cellengangen. In een lege cel word ik niet echt vrolijk van de ruimte en dat geldt helemaal voor het

Veiligheid hoog in het vaandel Via een sluis naar binnen waar vriendelijke beveiligingsbeambten met een glimlach vragen de broekriem te verwijderen, het polshorloge af te doen en de sleutels in een bakje te deponeren.

Ook is er het verzoek mijn schoenen uit te trekken en samen met mijn colbert door de scanner te gaan. Het gaat allemaal heel soepel, al ben ik bijna mijn schoenen vergeten; thuis loop ik ook heel veel op mijn sokken.

Een gastvrije ontvangst in de bezoekersruimte met de alom bekende slangentafel en voor iedereen koffie of thee. Een ontspannend verhaal door een bewaarster over de PI De Kruisberg, de gang van zaken en de verschillende groepen van gedetineerden, in totaal 118 gevangenen.

Gevolgd door een welkomstwoord van de directeur die onder andere vertelt









  



STUUR OP!

   

Bonjo ontvangt graag jullie creatieve uitingen.

Bijvoorbeeld een kort verhaal, gedichten, tekeningen, cartoons, songteksten. Wij plaatsen die dan in het BonjoBajesBulletin.

Bonjo, Molukkenstraat 200, 1098 TW Amsterdam.

hetzelfde formaat cel die ook voor twee personen geschikt is gemaakt met een stapelbed; om stapelgek van te worden.

Er worden veel vragen over gesteld.

De bewaker vertelt dat tweepersoonscellen meer problemen opleveren dan een grote zespersoonscel, zoals hij die in een andere gevangenis heeft meegemaakt.

Ik zie een ruimte voor onderwijs vol met computers voor diegene die wat verder willen komen.

Verwaarloosd lichaam Na de bibliotheek, waar ik ook het BonjoBajesBulletin keurig in het krantenrek zie liggen, komen we bij de medische dienst. Daar ontmoeten we een integere vrouw, de inrichtingsarts, die tig-jaren geleden als invalarts is begonnen en nu graag tot haar pensioen wil blijven. Maar dan moet Teeven wel zijn plannen intrekken. Ze heeft een goed en gemotiveerd team van medische verzorgers. Ze vertelt ook dat het niet altijd even gemakkelijk is. Veel gedetineerden komen binnen met een verwaarloosd lichaam, ook behoorlijk wat diabetici. Door middel van begeleiding en fitness proberen ze deze gedetineerden weer in een behoorlijke conditie te krijgen. Het zag er trouwens uitstekend uit. Ook in de tandartskamer is het netjes. Bij de tandarts worden alleen de noodzakelijke behandelingen verricht. Het is niet zo dat een gedetineerde met een mond vol kronen de gevangenis verlaat.

Geestelijke nood

Enkele van de vele spandoeken, met leuzen tegen de plannen van Teeven.

 

Wim Wal

In de ruimte waar de geestelijke ver-

SUSSENBACH advocaat

Scherp in 2013! Bel vrijblijvend voor advies Van Woustraat 245 1074 AS Amsterdam T: 020 670 67 97 E: sussenbach@advocaat.demon.nl

>>

BonjoBajesBulletin juni 2013

Themis Monchique (P) Total Training Service (TTS) Breda Tussenfasehuis Amsterdam

17

Penitentiaire inrichting Arnhem-zuid op Open Dag bezien vanuit een advocaat

‘Dus je mag helemaal niet zelf bepalen wanneer je gaat sporten of naar de bieb gaat?’ Nee, dat mag niet

zorging plaatsvindt worden we ontvangen door een predikant die een aardig verhaal vertelde. In zijn ruimte worden diensten gehouden voor mensen met verschillende religies. Verder vertelt hij dat ook een flink percentage van de gedetineerde hier naar toe komt. Als dat buiten de muren van de gevangenis ook zo zou zijn moeten er direct veel nieuwe kerken worden gebouwd in plaats van gesloopt. Hij is reëel genoeg te vertellen dat er uiteraard veel gedetineerden bij zijn die er even uit willen zijn en medegevangenen willen ontmoeten. Maar in de gevangenis zijn er toch velen die in geestelijke nood verkeren.

Ook zien we een isoleercel voor streng bewaakte en zeer moeilijke en suïcidale personen. In de cel is alleen een dubbele matras en een scheurhemd.

Voor overdag is er alleen een zachte zitkubus. Bij zeer agressieve personen komt er hulp van mensen in een ME-uitrusting, dus met helm, schild en wapenstok. Ook de luchtcel heeft het formaat van een eenpersoonscel, vier muren en boven je hoofd een traliewerk, waardoor je de wolken voorbij ziet trekken..

Naargeestige ruimte De werkplaats, een naargeestige ruimte,is de enige ruimte waar ik een negatief gevoel krijg. Een paar houten tafels met krukken waar eenvoudig montage werk wordt gedaan, zoals bijvoorbeeld het in elkaar zetten van balpennen. Er is geen ruimte voor andere werkzaamheden. Ik begrijp dat er toch nog een flink aantal ongeschoolde

Op volgende pagina het derde artikel ‘Open Dag’

gedetineerden zijn, die geen vak hebben geleerd. Het zou toch mogelijk moeten zijn mede in verband met de reïntegratie, ze bijvoorbeeld hout- en metaalbewerking te leren.

Ik ben nu ruim twee jaar bezig met het vormgeven van het BonjoBajesBulletin. Ik lees dus veel over het wel en wee in de gevangenissen en uiteraard gebruik ik veel beeldmateriaal, waardoor veel dingen die ik gehoord en gezien heb mij bekend voorkomen. Toch ben ik blij dat ik voor de eerste keer binnen de gevangenismuren heb rondgekeken. Even lijkt het er op dat ik er moet blijven. Voor de uitgang vraagt een bewaarster of ik een actieformulier wil ondertekenen tegen de plannen van Teeven. Daarna mag ik een kanskaartje van een stapeltje pakken.

Ik trek een kaartje waar op de achterzijde staat: ‘U mag de gevangenis verlaten, maar wel met een enkelbandje.’

Ik wens de directie en medewerkers van De Kruisberg veel succes met de actie om Teeven op andere gedachten te brengen.

En vooral dank aan de mensen die ons hebben rondgeleid.

Wim Wal

Toen de datum bekend was, heb ik mij met een aantal familieleden die ook wel nieuwsgierig waren, dan ook meteen ingeschreven. Dit bleek ook noodzakelijk, want bijna alle rondleidingen waren binnen een halve dag al volgeboekt. Dat ik voor de rondleiding dan ook best een stuk moest rijden, maakte me niet uit.

Ik wilde namelijk perse een keer een rondleiding krijgen en zelf een beeld vormen van de gevangenis. Dus op naar de PI Arnhem-Zuid.

inderdaad een hotel is, werd meteen bevestigd. Men beseft blijkbaar niet dat een gevangene niet zomaar gebruik mag maken van deze kamer en men beseft ook niet dat, hoe luxe een cel ook mag zijn, iemands allergrootste goed, namelijk zijn of haar vrijheid, op dat moment ontnomen is.

We gingen verder naar de arbeid. Het verbaasde mij hoeveel mogelijkheden er qua arbeid waren binnen deze gevangenis. Van werken op de wasserette tot het in elkaar zetten van een fiets. Uitgelegd werd wanneer gevangenen mogen en kunnen werken en dat men er zo’n € 3 per (halve) dag voor krijgt. Meteen volgde daarop de vraag vanuit een van mijn groepsgenoten: ‘Waarom heeft een gevangene überhaupt geld nodig in de gevangenis? De Staat betaalt toch alles al voor ze? Is dat nog niet genoeg?’

Waar ik zo wel tien dingen kon bedenken, had deze meneer blijkbaar geen idee en was hij zelfs verbaasd dat gevangenen betaald krijgen voor het werk.

Dit bevestigde wederom mijn vermoeden dat de gemiddelde burger dus echt geen idee heeft hoe het er in Nederland in een gevangenis aan toe gaat.

Zie je wel, net een hotel

Harde matras

Na een korte introductie door de directeur kregen we met een groep van 23 personen een rondleiding. We begonnen bij de kamer voor ‘bezoek zonder toezicht’. Al meteen barstten de vooroordelen in de groep los. ‘Zie je wel, het is hier net een hotel’. Mijn vermoeden, dat nog steeds heel veel Nederlands denken dat een gevangenis in Nederland

Vervolgens gingen we naar de cellen.

Ik was erg benieuwd hoe een cel er nou echt uitzag. Hoe groot is een cel nou eigenlijk en wat ziet een gedetineerde überhaupt als hij of zij naar buiten kijkt.

Ik was zelfs nieuwsgierig naar hoe hard het matras zou zijn, waarop een gedetineerde moet slapen. Erg hard was mijn conclusie. De cel waar we in mochten had de grootte van een eenpersoonscel, maar er stond een stapelbed in. Waar de een deze cel alleen mag gebruiken, zijn er dus blijkbaar ook gedetineerden die deze moeten delen. In deze gevangenis was dit slechts het geval bij absolute noodzaak als alles vol zat.

Overal word je als gedetineerde in de gaten gehouden en heb je eigenlijk geen privacy. Dat mijn groepsgenoten dit niet beseften, merkte ik toen we naar de cellen gingen en even stonden te wachten voor een ‘spiegelwand’. Een jongedame besloot namelijk haar haren en

Arnhem - Al een aantal jaren kom ik regelmatig in de gevangenis om cliënten te bezoeken. Veel verder dan de toegangsruimte en de advocatenspreekkamers kom ik dan niet.

Als ik een beklagzitting heb, zie ik wel eens wat meer van de gevangenis, maar dan nog krijg ik niet een goed beeld van hoe het er binnen allemaal uit ziet en aan toe gaat.

Natuurlijk hoor ik veel van mijn cliënten en ook geregeld vraag ik hen hoe bepaalde zaken lopen, maar nog nooit had ik dat met mijn eigen ogen gezien. De Open Dag leek mij daartoe dan ook de uitgelezen kans.

PI Arnhem, de Koepel

Fanny Donders

truitje goed te doen en haar make-up te controleren voor deze ‘spiegel’, terwijl we daarvoor stonden te wachten. Ze had totaal niet in de gaten dat er PIW’ers vanachter deze ‘spiegel’ overzicht hielden. Ik moest toen stiekem toch wel even gniffelen.

Besef kwam langzaam We mochten ook nog een kijkje nemen bij de sportruimtes, de onderwijsruimte, de kerk en de bibliotheek. Uitgelegd werd dat je als gedetineerde maar een beperkte tijd in de week deel mocht nemen aan deze activiteiten en dat dit allemaal voor jou werd bepaald. Toen werd bij de meesten in de groep wel duidelijk dat het echt geen pretje is om vast te zitten en dat een ander jouw dag indeelt en jij je daar maar aan te houden hebt. Dit bleek wel uit de opmerking van een van mijn groepsgenoten: ‘Dus je mag helemaal niet zelf bepalen wanneer je gaat sporten of naar de bieb gaat?’ Nee, dat mag dus niet.

Langzaam kwam dus toch het besef bij de meesten in de groep: een gevangenis in Nederland is echt geen hotel. De nationale Open Dag is wat mij betreft dan ook een zeer goed initiatief om burgers te laten zien hoe het er nou echt aan toe gaat en dat vast zitten in Nederland wel degelijk een straf is.

Ik wil de PI Arnhem-Zuid hartelijk danken voor de prettige, interessante en openhartige rondleiding in deze gevangenis. Wie weet tot volgend jaar in een andere gevangenis. mr. Fanny Donders Advocatencollectief Tilburg

7 dagen per week, 24 uur per dag bereikbaar. Altijd.

Zo staan wij in ons vak. Bel 06 295 64 706.

U krijgt dan 1 van onze 8 strafrechtadvocaten aan de lijn.

• drugs • vermogensdelicten • geweld • ontnemingen • criminele organisaties se habla Español

tijdens kantooruren tel. 010 2 411 511

www.seebregts-saey.nl

Vereniging Vrijwillige Hulpverlening Gedetineerden (bezoekgroep), Zuid-Scharwoude Vereniging Vrijwillige Hulpverlening Gedetineerden (bezoekgroep), Alkmaar

COLUMN Mark Teurlings

Vrijwillige terugtred

Vrijwillige terugtred is een bijzondere strafuitsluitingsgrond. Het betekent dat een dader, die vrijwillig afziet van een misdrijf dat hij bezig is voor te bereiden, niet kan worden vervolgd voor voorbereiding van of poging tot dat misdrijf. Als de rechter dit aanneemt wordt iemand ontslagen van rechtsvervolging.

De vrijwillige terugtred wordt alleen aangenomen als iemand het misdrijf niet pleegt of geen poging daartoe onderneemt wanneer de beslissing afhankelijk van de wil van de dader is. Wanneer deze echter stopt omdat hij politiesirenes hoort of omdat iemand niet onder de indruk is van de dreiging van een pistool dan geldt dit niet als vrijwillige terugtred. Wel als iemand bijvoorbeeld een verkrachting voortijdig staakt wanneer het slachtoffer vraagt wat voor zin de verkrachting heeft.

Er is onlangs door de rechtbank Breda weer een beroep op vrijwillige terugtred geaccepteerd (Rechtbank Breda 23 april 2013, LJN BZ8372). Het ging om een zaak waarbij agenten in Dongen naar een man werden gestuurd die de politie iets moest vertellen. Hij zei : ‘Ik heb iets vreselijks gedaan. Ik heb geprobeerd de Chinees te overvallen. Ik heb hiervoor niks gebruikt en ook geen mes’. Verder hoorden ze hem zeggen: ‘Ik heb deze bivakmuts gebruikt’.

De politie heeft vervolgens contact opgenomen met de eigenaren van restaurant ‘Nieuw China’. Mevrouw deed aangifte van een poging tot overval.

Zij had wel degelijk een mes gezien, was doodsbang, heeft gegild en is naar de keuken gerend om haar man te halen. Ter zitting van de rechtbank heeft de verdachte verklaard dat hij iets heeft geroepen over geld. Het kan volgens hem best zo zijn dat hij geroepen heeft: ‘Ik wil geld zien’.

Maar de verdachte heeft zowel bij de politie als ter zitting verklaard dat hij toen hij de kinderen en de vrouw in het restaurant zag, schrok en besefte wat hij aan het doen was. Verdachte heeft zich omgedraaid en is weggegaan.

De aangeefster heeft verklaard dat zij schrok van de overvaller en direct naar de keuken is gerend. Toen zij samen met haar man terug rende naar het restaurantgedeelte was de overvaller al verdwenen.

De verdachte is gestopt op het moment dat hij alleen met haar dochtertje in het restaurant was en hem in principe weinig in de weg stond om juist op dat moment een greep in de kassa te doen. Verdachte is echter op eigen initiatief en zonder dat sprake was van een van buiten komende oorzaak, tot inkeer gekomen.

Hoewel sprake is van een poging tot diefstal, met bedreiging met geweld acht de rechtbank verdachte niet strafbaar daarvoor. Hij is vanwege zijn – spontane en tijdige – keuze om te stoppen met de overval, ontslagen van alle rechtsvervolging.

Bezint eer voor gij....doorgaat!

Mark Teurlings, Strafrecht- en Echtscheidingsrechtadvocaat

Lucardie & De Visser Advocaten • strafzaken • vreemdelingenrecht • personen- en familierecht • arbeidsrecht/uitkeringszaken mr C.A. Lucardie, lid van de NVSA mr drs J. de Visser mr I. Oolgaard Burg. Marijnenlaan 123 2585 DV Den Haag Telefoon 070 363 00 76 Fax 070 361 57 88 www.lucardie-advocaten.nl

Voor en tegenstanders van lang opsluiten op Open Dag in PI Lelystad

‘Daar waar de vrijheid ophoudt’...

Lelystad - Justitieel heb ik weer het een en ander bijgeleerd de laatste weken. Zo was er onlangs de jaarvergadering van Bonjo.

Met interessante sprekers als exmedewerker van de AIVD Heleen de Waal die sprak over haar boek ‘Halve lucht’, waarin ze haar detentie in het Huis van Bewaring beschrijft.

Strafrechtjuriste Jannemieke Ouwerkerk kwam vertellen over de Stichting Mens en Strafecht die is opgericht door een groep van strafrechtdeskundigen en criminologen om tegenwicht te bieden aan het repressieve beleid.

Ik hoorde van de stichting Slachtoffer in Beeld. De mogelijkheden van herstelbemiddeling en de positie van slachtoffers en nabestaanden. Dan was er ook nog het debat met staatsecretaris Fred Teeven over de rus Dolmatov, die tijdens zijn detentie in barre nood besloot een einde aan zijn leven te maken.

Ik zag het debat en hoorde Teeven over onzorgvuldigheid spreken en hij had het ook over de menselijke maat. Het streng doch rechtvaardige beleid treft geen blaam, maar de uitvoering daarvan wel, aldus Teeven. De politiek bezuinigt onder het mom van repressie en vergelding als het om gedetineerden gaat. Toch hoef je daar helemaal geen gedetineerde voor te zijn. Er wordt sowieso gewoon flink in de zorg gesnoeid. Bezuinigd op de zorg van mensen, die daar afhankelijk van zijn.

Hier vallen de klappen Met deze gedachten rijd ik onlangs naar de landelijke Open Dag Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI). In mijn geval naar de bajes in Lelystad, ‘Daar waar de vrijheid ophoudt’, staat er op het halskoord dat mij bij de ingang wordt aangereikt. Er heerst onzekerheid onder het personeel, dat merk ik goed hier in de Penitentiaire Inrichting (PI) Lelystad.

Ik zie het idealisme en de kennis, de ervaring en de deskundigheid. Maar proef ook de sfeer van mismoedigheid. Dit is een plek waar nu klappen vallen.

In de groep van de bezoekers zie ik een tweedeling. Aan de ene kant de oprechte vragen over de zorg voor de gedetineerden en de interesse voor het werk

Volgende BonjoBajesBulletin

verschijnt 1 augustus 2013

18

BonjoBajesBulletin juni 2013

van het personeel. Maar er komen ook vragen van bezoekers die gedetineerden slechts kunnen zien als gevaarlijke gekken, die je het beste zo lang mogelijk op kunt sluiten.

Tien Königs

éénpersoonscel is met een stapelbed, één toilet, dus geen privacy en erg klein.

‘Als je direct zorg nodig hebt in je cel, moet je echt je best doen om die te krijgen, vertelt de medewerker, terwijl ik tegen het stapelbed leun en eens diep zucht. Ik volg de groep naar een grote keuken. Er mag hier gekookt worden.

InMade brochure.

Boedelbakken opknappen In Lelystad werken bijna alle gedetineerden als ze dat kunnen; het is een recht hoor ik. Ik krijg werkplaatsen te zien van ‘Inmade’, het Penitentiair productiebedrijf van DJI . En het Deltion College dat opleidt voor schoonmaker, schilder en andere beroepen. Ik zie er boedelbakken staan die ze aan het opknappen zijn. En ik hoor praten over opdrachtgevers, zoals Daf Trucks, het Rode Kruis, Bison International en Union fietsen. Maar ook over het Ministerie van Veiligheid en Justitie zelf, dat bijvoorbeeld mensen inzet voor het onderhoud en de schoonmaak van de gebouwen voor de Rijksgebouwendienst. Aangezien alleen de echt gemaakte productie-uren en materiaal berekend worden, kan er scherp geoffreerd worden.

Ik had al wel gehoord over twee op één cel natuurlijk, maar als je dan in zo’n cel staat, dan zie je dat het gewoon een

Gelukkig gaat de rechter over straf Even zie ik nog het detentieconcept Lelystad, 6 man op een cel. De lichtst gestraften zitten hier, maximaal 150 in aantal. Als dagbesteding mogen ze er drie bezigheden kiezen uit de volgende vijf: sport,recreatie, luchten, vorming en corvee. Ze werken hier niet, zo begrijp ik, aangezien ze daar te kort voor verblijven. Dat zou maar voor onrust zorgen onder de langer gestraften. Er is weinig bewaking, volgens mij maar een persoon, plus een statische post die de hele afdeling overziet.

Ik rijd na een paar uur naar huis. Mensen worden gestraft. En over die straf gaat de rechter. Gelukkig ook maar, bedenk ik, na de verschillende reacties ‘die ik in de groep hoorde.

In een PI gaat het over de tenuitvoerlegging van die straf.

De detentie zou naast vergelding en opsluiten ook moeten kunnen leiden tot rehabilitatie, een nieuw begin, of in ieder geval de kans daartoe.

Ik doe mijn halskoord met de tekst: ‘Daar waar de vrijheid ophoudt’ af. En zie op de binnenkant staan

...’en weer kan beginnen.’

Bezoekers halskoord.

Tien Königs

Advocatenkantoor Groenendijk strafrechtadv ocaten

specialisme is een eis voor een strafzaak, dat bieden wij u aan •

•

•

•

• •

Wij houden ons alleen bezig met strafrecht!

Ruim 15 jaar ervaring in het strafrecht!

Alle strafzaken op TOPniveau en Pro deo!

Regelmatig bezoek van onze advocaat aan u!

Wij zijn door het hele land actief !

Alle acties in overleg met u! wij nemen graag uw Strafzaak over! bel ons: 070 - 427 93 13 en vraag naar Mr. I.A. Groenendijk

waar kent u ons van?

•

•

•

•

•

•

• •

Haagse Metselmoorden: vrijspraak Grootste cocaïnevangst ooit in Nederland: vrijspraak Interpol valse bankbiljetten: vrijspraak Verduistering geld bij Waardetransport: vrijspraak 1 Overval + 2x voorbereiding in Westland: taakstraf Coldcase, mensenhandel/smokkel, moord Rotterdam, Cocaine in lattenbodem, Enzovoorts.

BonjoBajesBulletin juni 2013

Voorlichtingsproject Kriminaliteit en Strafrecht (K&S), Soest Vrijwillige Hulpverlening aan (ex-)gedetineerden Leeuwarden Vrijwilligerscentrale Almere, Buddyproject Flevoland Almere

...Verlaat de gevangenis zonder betalen...

BOEKBESPREKING

Kellermann Advocatuur

Eens een boef …

strafrechtadvocatuur - fiscaal strafrecht - cassaties PC Hooftstraat 120 C Postbus 59616 1040 LC Amsterdam

Amersfoort - Jengo Amadi zat ooit binnen. Hij was, zoals hij het zelf zegt, een boef. Drugs dealen, roofovervallen. Ach, de bekende verhalen. Jong en tot alles bereid, behalve een geregeld burgerlijk bestaan. Jong van school, op zoek naar het grote geld. In de stellige overtuiging dat hij nooit gepakt zou worden. Slordig met zijn omgeving. Een kind maken en daar geen verantwoordelijkheid voor nemen.

En dan natuurlijk toch opgepakt worden. Eenmaal binnen wil hij niet bij de verliezers horen. Hij speelt het spel met de grote jongens en wordt daar ook voor beloond. Hij hoort erbij. Hij neemt zich vast voor nooit te bekennen en wordt daar door zijn maten binnen voor beloond. Hij kreeg acht jaar, maar vond dat natuurlijk onrechtmatig, want hij bleef in de ontkenningsfase. Eigenlijk ook niet echt, maar ja, ontkennen hoorde erbij.

Amadi heeft het hele proces in zijn boekje ‘Eens een boef … Een aangrijpend verhaal over de weg naar vrijheid’ beschreven.

Van ontkennen tegen beter weten in naar langzamerhand het doordringende besef dat hij er niet beter van werd door in de verdedigende bokshouding te blijven. Zijn kind werd geboren, de moeder van het kind had het met Amadi gehad. In het boek kun je lezen hoe het besef dat hij zijn kind nooit zou zien tot hem doordrong.

19

T: +31 (0) 20 331 37 19 F: +31 (0) 20 203 11 19 W: www.kellermann-advocatuur.nl

Beëdigd januari 2004 - 24/7 bereikbaar

a d v o c a t e n Bereikbaar zijn wanneer u belt?

Goede kennis van uw dossier en de wet? Op de hoogte zijn van de ontwikkelingen op het gebied van het strafrecht? Tot het uiterste gaan?

Dit vinden wij vanzelfsprekend.

Daarom adverteren wij er niet mee.

mr. A.M.G. Wolffs M 06 55756607

Oosteinde 13-1, 1017 WT Amsterdam Telefoon 020 7370172

mr. N.F. Hoogervorst M 06 83705186

ADVOCATENKANTOOR CREMERS Van ontkennende boef naar boef met inzicht in de onmogelijke situatie.

Van bij zijn maten gewaardeerde erbij horende gedetineerde naar een gedetineerde die vanwege zijn gedragsverandering niet meer werd vertrouwd.

Een verhaal over slechte en goede PIW’ers, over de rol van de dominee bij het verkrijgen van inzicht over het heden, het verleden, maar vooral over de toekomst. Van iemand die niet wilde leren naar iemand die bedrijfskunde ging doen. Van de man zonder zorgen over zijn slachtoffers tot de man die met zijn slachtoffers in gesprek wilde en ging. Opnieuw met

toenemend inzicht in de effecten van zijn eigen handelen.

Tot hij buiten kwam en als ervaringsdeskundige aan het werk ging bij een welzijnsorganisatie in Emmeloord, waar hij vrijwilligerswerk ging doen.

Wie (nog) eens wil lezen hoe criminele carrières kunnen verlopen en tot een veranderd leven kan leiden, leze dit boek.

Gespecialiseerd in: • Strafrecht en penitentiair recht • Personen- en familierecht • Arbeidsrecht, met name ontslagrecht Mr. H.M.S. Cremers Postbus 3037 5203 DA Den Bosch tel. 073 633 00 63 fax 073 633 00 64 info@advocatenkantoorcremers.nl www.advocatenkantoorcremers Mede auteur ‘Bajesboek’

Jaap Brandligt Eens een boef. Een aangrijpend verhaal over de weg naar vrijheid Jengo Amadi. Uitgeverij Amadi Postbus 2110 Amersfoort

Kunstwerk gemaakt? Stuur het op naar Bonjo. Een grote kans dat het in de krant komt.

BonjoBajesBulletin Commentaar

Leven in cellen ongezond en gevaarlijk voor de hand dat gezondheid en vuile lucht met elkaar iets te maken hebben.

We hebben in het BonjoBajesBulletin eerder gesignaleerd dat de gezondheidszorg in bajesen een behoorlijk probleem is. Slecht georganiseerde gezondheidszorg en vervuilde cellen.

Je zult er maar mee zitten.

Het zijn opvallende berichten zo op het moment dat staatssecretaris Teeven met zijn masterplan is gekomen. Nu zijn het weer de cellen die problemen opleveren. Cellen waarin gedetineerden steeds langere perioden op een dag ingesloten zitten, omdat alles buiten de cel wordt afgebouwd.

Wat gaat de staatssecretaris doen?

Een onderzoek van de Rijksgebouwendienst leert dat 63% van de cellen niet beantwoord aan de eisen die het Ministerie van Veiligheid en Justitie zelf stelt. En hoe komt dat? De Rijksgebouwendienst zegt dat vervuiling van het luchtrooster en de luchtkanalen daar de oorzaak van is. De werkelijke oorzaak? Dat kan niet anders zijn dan dat er bezuinigd is op het onderhoud.

Want met goed onderhoud hou je die roosters en kanalen wel schoon.

KLachten van gedetineerden Het aardige is (hoewel aardig) dat niet het ministerie zelf de aanleiding is voor het onderzoek. Daar hadden ze geen idee. Neen, klachten van gedeti-

neerden over vuile lucht in hun cellen, hebben de zaak in beweging gebracht.

Niet ook signalen van de PIW’ers, die het ook hadden kunnen signaleren. Het

is niet mogelijk de vervuiling één op één te koppelen aan gezondheidsklachten van gedetineerden, maar voor een eenvoudige denker ligt de conclusie

Interessant wordt nu de vraag of de staatssecretaris gaat wachten met het schoonmaken van de cellen tot er bajesen gesloten gaan worden en tot hij het kan combineren met het ombouwen tot meerpersoonscellen. Als dat gebeurt, zijn gedetineerden werkelijk de sluitpost van de staatssecretaris.

We gaan ervan uit dat de politiek dat niet laat gebeuren. Zeker is dan wel dat de 29 miljoen die in de begroting staat voor de ombouw van cellen, zeker te weinig zal zijn. Interessant om te kijken hoe Fred Teeven dit vuiltje nu weer kan wegwerken.

Jaap Brandligt

AAN GEDETINEERDEN Voor mijn scriptie strafrecht wil ik graag jullie mening over hoe er in Nederland gestraft wordt. Jullie reacties wil ik graag (al dan niet anoniem) in mijn scriptie verwerken.

Ervaren jullie de straf over het algemeen als rechtvaardig? Zorgt de straf ervoor dat jullie resocialiseren en/of niet meer recidiveren of werkt het juist averechts? Wat zijn jullie suggesties en/of verbeterpunten?

Reactie kunnen naar Bonjo gestuurd worden t.a.v. Nathalie Doran/scriptie Molukkenstraat 200, 1098 TW Amsterdam

When the eagle learns to fly Den Haag Young in Prison (YiP) Amsterdam Zorgconcept Monnickendam

20

COLUMN Jan-Hein van Dijk

Witwassen ingeperkt Het komt vaak voor dat ik iemand bijsta die terecht staat wegens het misdrijf ‘Witwassen’. Dat witwasfeit bungelt vaak als een soort sluitpost onderaan een tenlastelegging met meerdere strafbare feiten. Het komt overigens regelmatig voor dat echtgenoten of vriendinnen terechtstaan wegens het witwassen van crimineel vermogen van hun man of vriend. Het onderzoek richt zich in die gevallen meestal op de handel en wandel van die man, waarna de vrouw als een soort ‘bijvangst’ in beeld komt.

Bij de voorbereiding van zo’n strafzaak heeft de cliënt soms geen idee wat het verwijt ‘witwassen’ betekent. Dat is niet zo verwonderlijk. Het misdrijf is immers betrekkelijk nieuw (2001). Het is bovendien een zeer ruim geformuleerd strafbaar feit en omvat veel meer dan (de standaard associatie met) het verdonkeremanen van koffers met zwart geld. De wettekst luidt: ‘Als schuldig aan witwassen wordt gestraft (...) hij die van een voorwerp de werkelijke aard, de herkomst, de vindplaats, de vervreemding of verplaatsing verbergt of verhult, dan wel verbergt of verhult wie de rechthebbende op een voorwerp is of het voorhanden heeft, terwijl hij weet (of redelijkerwijs moet vermoeden) dat het voorwerp – onmiddellijk of middellijk – afkomstig is uit enig misdrijf.’ (art. 420bis en 420quater Wetboek van strafrecht). Het bestanddeel ‘onmiddellijk of middellijk’ is in de wet opgenomen om duidelijk te maken dat ook indirecte opbrengsten onder de bepaling vallen. Ook als het geld is omgezet in een boot, huis of auto kan dat voorwerp van misdrijf afkomstig zijn. Maar ook het bezit van bijvoorbeeld een verduisterd sieraad of gestolen schilderij kan onder omstandigheden witwassen opleveren. Kortom, heeft een vrouw een gulle minnaar zonder baan of verklaarbaar inkomen, die haar dure cadeaus geeft, dan stelt hij de vrouw aan strafrechtelijke risico’s bloot. Daar moet die vrouw dus voor oppassen!

Vanwege voornoemde ruime formulering is het misdrijf tegenwoordig populair bij justitie. Maar er gloort hoop. De Hoge Raad heeft in recente rechtspraak de teugels rond de strafbaarstelling van witwassen aangetrokken. In zijn uitspraak van 8 januari 2013, NJb 2013, 254, LJN BX6910 bepaalde de Hoge ondermeer dat witwassen ook een te begrenzen fenomeen is. Van de witwasser wordt in beginsel een handeling gevergd die erop is gericht om zijn of haar criminele opbrengsten veilig te stellen. Indien vaststaat dat het enkele voorhanden hebben door de verdachte van een voorwerp dat afkomstig is uit een door hemzelf begaan misdrijf niet heeft bijgedragen aan het verbergen of verhullen van de criminele herkomst van dat voorwerp, dan levert de gedraging geen witwassen op. De Hoge Raad voegt ter verduidelijking het volgende toe [vrij vertaald, JHvD]: Met deze rechtspraak wordt mede beoogd te voorkomen dat een verdachte die een bepaald misdrijf heeft begaan en die de daardoor verkregen voorwerpen/ geld bezit, zich automatisch ook schuldig maakt aan het witwassen van die voorwerpen en/of dat geld. Deze rechtspraak heeft concreet tot gevolg dat in het geval een witwasfeit als een soort restcategorie aan de tenlastelegging is toegevoegd, naar huidig recht niet meer automatisch ook sprake is van witwassen. Een vrijspraak ligt dan voor de hand. Voor de hiervoor bedoelde vervolgde vrouw geldt bovendien dat haar gedragingen gericht moeten zijn geweest op het daadwerkelijk verbergen of verhullen van de criminele herkomst van het voorwerp/geld. Is dat niet het geval, dan gaat de vrouw vrijuit en kan zij alsnog opgelucht ademhalen.

Mr. Jan-Hein van Dijk, Spong advocaten

Topkwaliteit, ook pro deo Mr. Ilse van der Meer Mr. Sidney Smeets (06 81 10 78 51) Mr. Jan-Hein van Dijk Keizersgracht 278 | 1016 EW Amsterdam | T 020 33 05 409 | F 020 33 04 666 info@spongadvocaten.com | www.spong.nl

BonjoBajesBulletin juni 2013

Als het gaat om een onderneming te starten is dat in twintig minuten gepiept. Je gaat naar de Kamer van Koophandel, je schrijft je in en dan ben je Zelfstandige Zonder Personeel (ZZP-er). Dat lijkt eenvoudig, maar dan ben je er nog lang niet.

Van boef tot succesvol ondernemer

Door Toine Bakermans Amsterdam - De schoolbanken verliet ik op 14-jarige leeftijd en met mij ging het in de puberteit behoorlijk mis. Al vroeg kwam ik in aanraking met de politie en justitie. Een veroordeling volgde snel en vanaf die tijd verhuisde ik van de ene gevangenis naar de andere.

Eenmaal vrij ging het na korte tijd weer mis. Ik dacht dat criminaliteit mijn ding was, maar het ging altijd mis. Tijdens mijn laatste detentie ging ik als autodidact aan de slag.

In 2005 op 45-jarige leeftijd keerde ik terug in de schoolbanken. Ik studeerde in januari 2010 af aan de Willem de Kooning Academie te Rotterdam als docent beeldende kunst en vormgeving. Daar stond ik dan met een diploma in de hand en nog geen werk. Zoeken naar een baan in het onderwijs viel niet mee. De gaten die in mijn leven waren ontstaan en mijn mislukte carrière als bankrover droegen niet echt bij in het vinden van een baan. Een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) was het grote struikelblok. Ik moest wat anders verzinnen en zo kwam ik op het idee een eigen onderneming te starten. En nu maar hopen dat opdrachtgevers niet gaan zeuren om een VOG. Ik had

Heb je iets meegemaakt in de bajes, leuk of minder leuk, laat het ons weten.

C

M

Y

CM

MY

CY

Bonjo Molukkenstraat 200 1098 TW Amsterdam

CMY

K

geluk en binnen de kortste keren had ik de week vol.

Exter-Art Een naam voor een bedrijf verzinnen valt niet mee. Ik werd geïnspireerd door de ekster. De betekenis van ExterArt komt voort uit de vogel Ekster die symbool staat voor de menselijke geest. Je zou dus kunnen zeggen voor het goede en het kwade of voor zwartwit. Ik wilde het goede en kwade scheiden en het product dat ik aanbied moet een preventieve werking hebben.

Ik moest iets bedenken wat eigenlijk uniek was. In Nederland vraagt de kwaliteit van de dagelijkse leefomgeving extra inzet. Ook zijn inspanningen nodig om het onderling respect te versterken. De bijdrage die Exter-Art kan leveren aan identiteitsvorming richt zich vooral op smaakvorming, ervaring, omgaan met trauma’s en samenwerken. Het gaat over vaardigheden en kennis, maar ook over minder grijpbare vormen van leren, zoals levenservaring. Het gaat hier om mensen die maatschappelijk gezien geen keus kunnen maken. De vraag is hoe kun je met beeld met mensen in gesprek gaan en ze iets laten vertellen wat ze eigenlijk nooit zomaar aan een vreemde zouden toevertrouwen. Als ik deelnemers of cursisten een eerste advertentie.pdf 1 08-03-12 opdracht geef, dan is het vaak het

maken van een simpele tekening die moet gaan over de persoon zelf en zijn directe omgeving.

Een tekening liegt nooit Een voorbeeld is een tekening van Andy. De tekening is niet spectaculair om te zien maar vertelt genoeg. Je ziet een bed met in het midden, Andy die droomt over geld en een goed leven, naast Andy links een kussen met het opschrift ‘Bitch #1’ en aan de andere kant een kussen met het opschrift ‘Bitch #2’. Op mijn vraag of hij graag slaapt, verschijnt een gulle lach op zijn gezicht en hij antwoordt: natuurlijk wat dacht u dan meneer. En op mijn vraag of Bitch #1 van Bitch #2 afweet, gaat hij helemaal stuk. Er volgt een goed, eerlijk en vertrouwelijk gesprek.

Er ontstaat automatisch een band.

Het is een van de manieren om met beeld iets bij jongeren te bereiken.

Een tekening liegt nooit. Nederland kent te veel mensen die om wat voor reden dan ook tussen wal en schip zijn geraakt. Soms is dat door eigen schuld, maar veel vaker kan men daar niets aan doen. Mensen die niet meer vertrouwd aan hun omgeving zijn, moeten dit opnieuw leren. Dat gaat niet vanzelf. Daarom heeft Exter-Art een product wat zichzelf eindeloos kan doorontwikkelen om deze doelgroep 16:53 perspectief te bieden.

21

BonjoBajesBulletin juni 2013

E-mailen naar gedetineerden binnenkort in heel Nederland? de postkamers wordt niet gecontroleerd van wie een brief afkomstig is.

Waarom zou dat met e-mail anders zijn? Voor het verzenden volstaat dat je de naam en het gedetineerdennummer kent van degene aan wie je wilt schrijven.’

Op dit moment kunnen uitsluitend gedetineerden in de PI’s in Heerhugowaard (Zuyder Bos, Westlinge en Amerswiel) e-mails ontvangen van het thuisfront. Een mailtje terugsturen kunnen zij niet; reageren kan alleen per telefoon of per post. Emailaprisoner is een initiatief uit Engeland voor familie en relaties van gedetineerden. In het Verenigd Koninkrijk bestaat het sinds 2006, er werken inmiddels 150 PI’s aan mee.

Koekenbakker Eind maart vergaderde een commissie

Volste vertrouwen Hij heeft het volste vertrouwen in de uitkomst van het onderzoek van de staatssecretaris: ‘Daaruit zal blijken dat invoering van emailaprisoner.nl eenvoudig en snel kan gebeuren, en dat er helemaal geen extra mankracht nodig is. De afzenders dragen de kosten voor de verwerking van de e-mails, dus justitie hoeft er geen extra geld voor te reserveren, aldus Derek Jones .’ van de Tweede Kamer over de positie van kinderen van gedetineerden. Per jaar worden 40.000 kinderen geconfronteerd met een vader of moeder die in de gevangenis belandt. Voor de kinderen is het van groot belang om de ouders een e-mail te kunnen sturen, omdat zij nauwelijks nog gebruik-

maken van de reguliere post. Voor de gedetineerden is het onderhouden van familiebanden een van de voornaamste factoren bij het voorkomen van recidive.

Tijdens de vergadering bleek staatssecretaris Teeven van Veiligheid & Justitie ‘buitengewoon pessimistisch’ over het communiceren via e-mail met gedetineerden. Teeven: ‘Ik denk namelijk dat dit wel veel geld kost, veel meer dan nu per post. (…) Een e-mail kan iedereen, overal vandaan, sturen, en dan moet er heel veel werk worden gedaan om te zien wie de werkelijke afzender is. Is dat het kind waar wij over spreken of is dat een of andere koekenbakker die zich voor het kind uitgeeft?’

Complete organisatie

Derek Jones, initatiefnemer: ‘Met emailaprisoner.nl zijn gedetineerden veel sneller en gemakkelijker bereikbaar voor het thuisfront dan per post. En het kost justitie geen cent extra.’

Raadhuisplein 9A 5258 BJ Berlicum Telefoon 073 5034543 Telefax 073 5032520 www.giebels-advocaten.nl Vestigingen in Berlicum en Boxtel

Volgens Teeven zou er een complete organisatie opgetuigd moeten worden om de afzenders van e-mails te achterhalen. Maar de Engelse oprichter van emailaprisoner.nl, voormalig gedetineerde Derek Jones, zegt dat uit de ervaringen in Heerhugowaard blijkt dat dit niet nodig is.

De staatssecretaris heeft toegezegd de Tweede Kamer voor de zomer in een brief te zullen berichten over zijn bevindingen.

Kijk op www.emailaprisoner.nl

DEN HAAG - Staatssecretaris van justitie Fred Teeven gaat op verzoek van de SP en de PvdA toch onderzoeken of het mogelijk is om alle PI’s open te stellen voor emailaprisoner.nl. Met deze dienst kunnen relaties en familie e-mails versturen naar gedetineerden.

Aanvankelijk verwierp de staatssecretaris het idee, omdat het te duur zou zijn.

E-mailen naar een gedetineerde in PI Amerswiel, Westlinge of Zuyder Bos? Dat kan!

Staatssecretaris Teeven over het faciliteren van contact tussen gedetineerden en hun kinderen: ‘Het idee daarachter is natuurlijk allemaal dat we niet willen hebben dat kinderen, zeker kinderen op jonge leeftijd, al snel zelf vervallen in crimineel gedrag want dat risico bestaat altijd wel. Dus dat is de ultieme doelstelling: te zorgen dat dat goed gaat.’

Uit het programma ‘Je Ouders in de Lik’ van Claudia Schoemacher.

Jones, in een telefonische reactie: ‘Op

• penitentiair recht • strafrecht • arbeidsrecht • (echt)scheidingen en alimentatie • jeugdrecht • overige personen- en familierecht • civiel recht • huurrecht • sociale zekerheid • psychiatrisch patiëntenrecht (BOPZ)

22

BonjoBajesBulletin juni 2013

Herstelrecht in Nederland nog in kinderschoenen

De brug van strafrecht naar herstelrecht: een logische stap Den Haag - In verband met de 20e Europese Dag van het Slachtoffer vond onlangs een symposium plaats. Strafrechtadvocaat mr. Alrik de Haas en bemiddelaar/mediator in strafzaken, mw. mr. Kim Roelofs, verzorgden daar een aantal workshops met als thema ‘Geen strafrecht zonder herstelrecht’. Deze dag werd aandacht gevraagd voor de verhouding tussen slachtoffer en dader, die niet zo zwart wit is als velen denken.

Mr. Alrik de Haas, strafrechtadvocaat.

Herstelbemiddeling in strafzaken is in dit verband een in Nederland tamelijk nieuwe toepassingsvorm van ‘restorative justice’ of wel herstelrecht.

Herstelbemiddeling is altijd maat- en mensenwerk en kan tegemoet komen aan zowel de behoeften van slachtoffers als van daders. Het verhaal van Jack Keijzer illustreert dat er vanuit het slachtoffer en of de nabestaande behoefte is aan erkenning, in het gehele strafproces.

Schade onherstelbaar Het is 30 april 2007. De wereld staat voor 56-jarige Jack Keijzer, docent economie in Heerhugowaard, en zijn gezin opeens stil. Zoon en broer Pascal,

net 16 jaar, is op een afschuwelijke manier om cocaïne vermoord door twee volwassen mannen van gemiddeld 38 jaar.

De schade voor Pascals familie is onherstelbaar. ‘Wij leven nog en pakken de draad van het leven zo goed en zo kwaad als het kan weer op,’ aldus Keijzer, die na de dood van Pascal zijn energie probeert om te zetten in positieve zaken. Hij probeert Pascals dood zo nog enige zin te geven. Hij geeft drugsvoorlichting op scholen door heel Nederland. Zijn ‘kruistocht tegen de drugs’, aldus Keijzer. Ook is hij lid van het Burgercomité tegen Onrecht (www.burgercomite.nl), Voorzitter van de Stichting Dag Herdenken Geweldslachtoffers (www.dagherdenkengeweldslachtoffers.nl) en voorzitter van de lotgenotenorganisatie Stichting Aandacht Doet Spreken (www.aandachtdoetspreken.nl).

Jack Keijzer: ‘Gelet op de omstandigheden gaat het redelijk met ons. We kijken terug op een bizarre periode.

Wij leven op dit moment, ieder op zijn eigen manier, een aangepast leven; een leven zonder oudste zoon en broer. Het gemis is oneindig groot.’

Juridische draaikolk Jack en zijn gezin kwamen van de ene op de andere dag in aanraking met de ‘juridische draaikolk’ van rechters, aanklagers, advocaten en verdachten, die daders werden. Hij viel van de ene verbazing in de andere en uit gesprekken met lotgenoten bleek hij niet de enige te zijn. De verbazing varieerde van een incorrecte bejegening door de rechterlijke macht, hoewel Jack dit zelf niet zo heeft ervaren, tot het onder sommige omstandigheden niet toegelaten worden tot de rechtszaal, tot het waarnemen van een advocaat die tijdens het voorlezen van een slachtofferverklaring zat te sms’en. Vooral zo’n laatste beeld

Strafrecht • Tbs-zaken • Penitentiair recht www.degoeijadvocaat.nl • www.tbsadvocaat.nl

Europaplein 42 (‘De Mare’) 1825 tl Alkmaar telefoon 072-56 25 251 – 06-55 30 56 36 fax 072-56 22 644; email info@degoeijadvocaat.nl + extra 06-14 33 95 33 (24 uurs lijn)

blijft op het netvlies staan, omdat het zo volkomen overbodig en onverschillig overkomt. Excuses bleven uit, zelfs na tussenkomst van de deken.

Excuses en spijt betuigen Waarom zouden advocaten zich niet respectvoller gedragen tegen de slachtoffers of nabestaanden? Hen erkennen als direct betrokkene bij de zaak? Hen wellicht de hand reiken? Niet iedereen zal dit misschien aanvaarden, maar de beleving en ervaring van het proces worden hierdoor voor het slachtoffer en nabestaanden heel anders. Zo heeft Jack het bijzonder gewaardeerd, dat de advocaat van een van de verdachten zich eerst wendde tot hem en zijn gezin, aangezien er in het belang van de verdediging afschuwelijke details over de doodsoorzaak van Pascal werden besproken, die erg confronterend zouden zijn, juist voor de nabestaanden. De weinig respectvolle manier waarop een van beide verdachten naar de nabestaanden keek, werd daarentegen weer als erg onprettig ervaren.

Hier ligt wellicht ook een taak voor de advocaat. De advocaat zou met zijn cliënt tijdens de voorbereiding meer aandacht kunnen besteden aan het maken van excuses en het betuigen van spijt richting de slachtoffers of nabestaanden De advocaat kan hem ook informeren over en motiveren tot deelname aan een herstelgesprek. Uiteraard moet de dader dit ook wel oprecht willen. Het is schadelijk voor slachtoffers en nabestaanden wanneer de dader het niet meent en dit enkel zou doen om zo een eventueel voordeel voor de zaak te behalen.

Persoonlijk gesprek beste effect In Nederland worden de contacten tussen verdachten/daders en slachtoffers/ nabestaanden georganiseerd en begeleid door bemiddelaars van Slachtoffer in Beeld (SiB)(www.slachtofferinbeeld.nl).

Deze bemiddelaars zijn neutraal en onpartijdig en horen dan ook niet bij Justitie. De contacten die zij organiseren, zijn altijd vrijwillig en vertrouwelijk. Tijdens individuele, voorbereidende gesprekken, onderzoekt de bemiddelaar de reden en motivatie om deel te nemen. Alleen wanneer beiden het willen, komt er een contact tot stand. Het maakt overigens niet uit wat of hoe ernstig het misdrijf was. Het gaat er om dat de dader iets wil herstellen van het leed en de schade die door het misdrijf veroorzaakt zijn en dat het slachtoffer daarvoor open staat.

Uit grootschalig onderzoek onder

Jack Keijzer.

deelnemers aan herstelbemiddeling blijkt dat een persoonlijk gesprek voor allen het beste effect heeft. Daders en slachtoffers krijgen de gelegenheid elkaar te vertellen over de impact van de gebeurtenis en elkaar vragen te stellen.

Hierdoor komen zij tot een beter begrip voor elkaar en het misdrijf, wat kan helpen bij de verwerking. Zo’n gesprek kan zowel voor, tijdens als na het strafproces plaatsvinden. Wanneer de zaak nog moet voorkomen en beiden het willen, kan na afloop een verslag worden opgesteld voor in het strafdossier.

Leven weer oppakken Jack Keijzer is inmiddels ruim drie jaar bezig om via SiB met de mededader in contact te komen. Ondanks de zorgvuldige inspanningen van SiB is het tot nu toe nog niet gelukt. De man heeft aangegeven er (nog) niet aan toe te zijn.

Jack hoopt nog altijd dat het zal lukken: ‘Met eigen oren horen en met eigen ogen zien hoe de woorden – ‘ik heb spijt van hetgeen ik gedaan heb’- worden uitgesproken.’

Keijzer wil andere slachtoffers en nabestaanden aanraden een gesprek met de verdachte/dader te overwegen.

Het kan helpen in het proces om het gebeuren af te sluiten en het leven weer op te pakken.

Hoe het ook kan?

Mr. Alrik de Haas stond vorig jaar als advocaat de jongvolwassene T.M. bij, die met een paar anderen een gewapende overval had gepleegd op een snackbar. T.M. besloot in overleg met zijn advocaat een bemiddeling via SiB aan te gaan. Na afloop schreef hij De Haas een brief, waaruit het volgende citaat komt: ‘Op 10 december 2012 vond in het huis van bewaring het zogeheten slachtofferdader gesprek plaats. Dit was een zeer prettig gesprek, waarin ik mijn spijt kon overbrengen en vergiffenis kon vragen. Het slachtoffer heeft mijn excuses aanvaard en misschien nog wel

belangrijker, mij vergeven. Ik kreeg zelfs een presentje in de vorm van een boek. Ook ben ik gewoon weer welkom in zijn zaak voor een praatje of patatje.

Ondanks de zwaarte van de zaak is het traject met succes verlopen. Ik kan mijn delictverleden nu pas écht afsluiten en werken aan een mooie en delictvrije toekomst.’

Het herstelrecht heeft hier, voor zowel slachtoffer als dader, het strafrecht als het ware compleet gemaakt. De dader kreeg een gevangenisstraf, maar in het kader van de tenuitvoerlegging kreeg hij vlot een maatwerk woon-/werktraject aangeboden. Wanneer een traject van herstelbemiddeling slaagt, is er niks op tegen als ook de verdachte/dader hier uiteindelijk voordeel bij heeft. In de praktijk werkt het beter voor de terugkeer in de maatschappij.

Het herstelrecht staat in Nederland nog in de kinderschoenen. Een zaak als die van T.M. maakt duidelijk dat we met bemiddeling/mediation aan het begin staan van iets belangrijks voor slachtoffers/ nabestaanden en ook verdachten/daders.

Via herstelrecht wordt ruimte geboden aan de behoeften van de direct betrokkenen bij het strafproces. In het strafproces is daar weinig ruimte voor. Daar staat de rechtsstrijd tussen het Openbaar Ministerie en de verdachte centraal.

De advocaat kan een belangrijke rol spelen in het slaan van een brug naar het herstelrecht, door zijn cliënt hierover te informeren en deze, indien hij het wil, aan te melden. Bovendien kan bij kleinere delicten en een vroegtijdige geslaagde bemiddeling, de gang naar de (politie)rechter worden voorkomen, gebaseerd op het ‘nieuwe’ artikel 51h Wetboek van Strafvordering. Dit scheelt de rechterlijke macht tijd en dus geld, in de hedendaagse politiek niet onbelangrijk.

Mr. Alrik de Haas OMVR Advocaten + Notarissen, Harderwijk, mw. Mr. Kim Roelofs en Jack Keijzer.

mr. Iwan Appel Meester in strafrecht De Koning Vergouwen Advocaten Sophialaan 33, 1075 BL Amsterdam telefoon: 020 676 25 00 mobiel: 06 216 79 148 mail: appel@dkva.nl www.dkva.nl In het herstelrecht spelen advocaat en mediator een doorslaggavende rol.

23

Oproep Dutch Cell Dogs: Help ons

Gedetineerden helpen afgedankte asielhonden aan een beter leven Door Paul Grijpma

Heerhugowaard - Show kwispelt met zijn staart. Hij staat klaar om een enorme run te nemen. Als de witgevlekte Engelse Stafford dan van zijn riem wordt bevrijd, weet hij zijn baasje Orwille meteen te vinden. Het beest springt hem bijna in de armen. Het is weer trainingsdag op het zonovergoten binnenveldje van de Penitentiaire Inrichting (PI) Heerhugowaard.

Al acht weken trainen gedetineerden kansarme asielhonden uit Amsterdam.

De instructrices zijn van de stichting Dutch Cell Dogs. Ze zijn eerder al eens begonnen met een pilot in de PI Vught en nu is het echte werk in Heerhugowaard. De honden komen twee keer in de week om met hun baasjes te oefenen. ‘Het mes snijdt aan twee kanten,’zegt instructrice Betty Buijtels.

‘Het gaat om afgedankte asielhonden die vaak een verleden van mishandeling hebben. Ze zijn ook meestal bang voor mannen, omdat ze zijn ingezet bij hondengevechten. Door deze training met gedetineerden hebben deze honden een betere kans om het asiel weer te verlaten en ergens, bijvoorbeeld in gezinnen, te worden geplaatst.’

Elke training duurt 2 ½ uur en het is de bedoeling de honden positief te benaderen. ‘Ja,’ zegt Orwille, ‘maar die Snow is veel te lief, die denkt dat hij dan alles mag. Nee, ik ben wel eens streng voor hem ,hoor.’ Orwille doet al voor de tweede keer mee.

Dagboek

Net als Orwille houden ook de andere gedetineerden acht weken lang een dagboek bij met wat zij met de hond tijdens de trainingen hebben gedaan, wat ze is opgevallen en aan welke punten er nog met de hond moeten worden gewerkt. De honden moeten basisbegrippen leren. Ze moeten komen als ze worden geroepen en ze moeten zitten en gaan liggen, als de baas dat wil. En zo zijn er nog een paar andere kunstjes. Het dagboek is bestemd voor de nieuwe eigenaar die dan kan zien wat er zoal is gebeurd en waar hij op moet letten. Deze dag is het de dag van de uitreiking van de certificaten. Directeur Frans Douw en zijn plaatsvervanger Willem-Jan Mandersloot zijn hoogstpersoonlijk aanwezig. Frans Douw tegen de gedetineerden: ‘Je bent opgesloten en je hebt geen verantwoordelijkheden meer. De gevangenis is een negatieve plek om je voor te bereiden op terugkeer in de maatschappij. En bij die terugkeer zul je wel drie keer over jezelf heen moeten springen voor je weer positieve dingen oppakt. Ik heb bewondering voor jullie keuze. Jullie hebben de verantwoordelijkheid voor deze honden serieus genomen. Jullie hebben meegeholpen het leven voor die honden weer leuk te maken. Ik ben trots op jullie.’ Applaus volgt, ook van de andere gedetineerden die achter de hekken meekijken. Dan wordt bekend gemaakt dat van de vijf honden er al drie een nieuwe baas hebben gevonden, Tijger, Snow, de hond van Orwille en Boijke, de hond van Bert. Vervol-

gens reiken de instructrices van Dutch Cell Dogs de certificaten uit, een foto van de hond en een T-shirt met een opdruk van Dutch Cell Dogs. En dan gaan de honden weer in de kooien in de gammele bestelauto’s op weg naar het asiel. ‘Nog een keer komende week komen Snow, Tijger en Boijke en de andere honden terug om afscheid te nemen,’zegt Betty Buijtels, ‘maar daar mag niemand bij zijn, want dat is soms best emotioneel.’

5 advocaten Strafrecht en Detentierecht met bijna alle andere rechtsgebieden in totaal 14 advocaten Crooswijksesingel 34 3034 CJ Rotterdam telefoon 010 465 09 66 www.advokatenkollektief.com info@advokatenkollektief.com

mr. Linda Demmer S T R A F R E C H TA D V O C A AT • eerlijk en direct • 24/7 bereikbaar • voor alle soorten strafzaken zoals politierechter - meervoudige kamer - klachtrecht gedetineerden etc.

• ook pro deo (toevoeging)

Oproep voor advocaten, help Cell Dogs Het zal niet meevallen dit werk voort te zetten. Dutch Cell Dogs krijgt subsidie, maar het is niet genoeg. Er komt geld van de Hondenbescherming, 10.000 euro, voor een nieuwe grotere bestelauto. Van dat geld gaat dat echter niet lukken. Nu moeten ze telkens met twee kleine bestelauto’s heen en weer rijden. Dat kost extra geld en tijd. Ook heeft de Stichting het Oranjefonds aangeschreven, maar er is nog geen uitsluitsel. Het personeel is al lange tijd niet meer betaald. Betty Buijtels: ‘Maar we gaan gewoon door, want als je ziet wat hier gebeurt…het is te mooi.

Vandaar de vriendelijke oproep van de hondeninstructrices: stort toch wat geld op: NL 31 RABO 0 158.2706.14 Informatie: www.dutchcelldogs.nl/ info@dutchcelldogs.nl

Betty Buijtels Kynologisch instructeur, gecertificeerd gedragstherapeut voor honden, aspirant gedragskeurmeester, de 1e Europeese Gecertificeerde KPA clickerinstructeur, runt Animal Click, een kennis- en trainingscentrum. Betty is een internationaal spreker.

Advokatenkollektief Rotterdam

BonjoBajesBulletin juni 2013

Statensingel 8, 3404 ZT IJsselstein T 030 73 70 637, F 030 63 04 902 mail@advocaatdemmer.nl www.advocaatdemmer.nl

wim wal grafisch ontwerper van huisstijl BONJOBAJESRECEPT tot advertentie

BONJOBAJESRECEPT

Salade van rode bietjes met gegrilde knolselderij

Ingrediënten: * 2 gekookte rode bietjes * 2 sinaasappelen * 2 grapefruits * 1 ui * 1 appel * 150 gr. aardappelen * 75 gr. walnoten

* 2 dl. yoghurt * 2 kroppen ijsbergsla * 1 rucola sla * 5 plakjes knolselderij * 2 eetlepels olie * peper en zout

Bereidingswijze:

Op de binnenplaats van de PI Heerhugowaard.

Marlies de Bats Werkzaam als paraveterinair en gedragstherapeut bij Dierenkliniek Vondelpark in Amsterdam, kynologisch instructeur en gecertificeerd gedragstherapeut voor honden, katten en konijnen. Aspirant gedragskeurmeester i.o. en een eigen gedragsadviesbureau Animal-Wise.

Haal de bladeren van de ijsbergsla los zodat er bakjes ontstaan en zet deze op ijswater.

Snijd de rode bietjes in blokjes.

Snijd partjes van de sinaasappel en de grapefruit; vang het sap op.

Schil de appel en snijd deze in blokjes, snipper de ui.

Snijd de aardappelen in blokjes en kook ze beetgaar in ca. 10 min.

Vermeng de ingrediënten door elkaar en voeg iets olie, het vruchtsap en

peper en zout toe.

Hak de walnoten fijn en vermeng dit met de yoghurt, Kook de plakjes knolselderij in ca. 6 min. beetgaar en dep ze droog.

Smeer de knolselderij in met olie en grill ze in een grillpan.

Vul de ijsbergsla-bakjes met de bietensalade en de rucola.

Giet de yoghurt over de salade.

Serveer de gegrilde knolselderij erbij.

24

BonjoBajesBulletin juni 2013

Spreek je ook uit tegen strafbaar- BNN programma stelling van illegaliteit!

‘Je Zal Het Maar Zijn’ zoekt man/

vrouw met partner in detentie

Tweede Kamerlid Sharon Gesthuizen sluit zich aan bij de kritiek vanuit Groningen: ‘het strafbaar stellen van illegaliteit lost geen enkel

probleem op, maar veroorzaakt juist grote problemen voor vreemdelingen en lokale overheden’. Het is goed dat gemeenten steeds vaker aan de bel trekken en ik hoop dan ook dat veel gemeenteraden dat voorbeeld volgen.

Ook vanuit de samenleving wakkert de kritiek op het voorstel aan. Aanstaande zaterdag zal de ledenraad van de PvdA zich uitspreken over de strafbaarstelling van illegaliteit en veel leden laten weten het oneens te zijn met het voorstel van het kabinet. Illegalen worden de criminaliteit ingedreven en zullen makkelijker in de handen vallen van mensenhandelaren. Terugkeer naar land van herkomst wordt alleen maar moeilijker.

Gesthuizen: ‘Deze week liet staatssecretaris Teeven zelf al weten dat hij niet eens weet of de maatregel wel werkt’. Reden te meer om ervan af te zien

Een nieuwe toekomst zonder criminaliteit... ... begint bij Stichting DOOR

De DOORstart voor (ex-) gedetineerden

Stichting DOOR biedt al tien jaar deskundige opvang en nazorg aan (ex-)gedetineerden in vrijwillig en justitieel kader.

Stichting DOOR trekt zich het lot aan van gedetineerden en exgedetineerden en investeert in de maatschappij.

Wat doen wij Stichting DOOR verleent begeleiding op het gebied van wonen, werken, financiën, relaties, zingeving en zorg. Een mooie kans voor (ex-)gedetineerden op een toekomst zonder criminaliteit.

Aanmelden Gedetineerden kunnen onder de volgende justitiële titels bij Stichting DOOR aanmelden: penitentiair Programma, schorsing Preventieve Hechtenis onder bijzondere voorwaarden, inrichting voor Stelselmatige Daders (ISD), artikel 43 lid 3 PBW, bijzondere Voorwaarde, plaatsing in een instelling voor . jeugdigen (PIJ-maatregel) Informatie Wilt u meer informatie over onze stichting? Kijk op onze website www.stichtingdoor.nl of neem tijdens kantooruren contact met onze administratie op, via telefoonnummer: 0118 63 56 27. Wij staan u graag te woord.

Hilversum - Voor het televisie programma ‘Je Zal Het Maar Zijn’ van BNN zijn we op zoek naar iemand die een relatie heeft met een gedetineerde en hier zijn of haar ervaringen over zou willen vertellen.

‘Je Zal Het Maar Zijn’ is een serie waarin jonge mensen met een bijzonder verhaal geportretteerd worden door Sophie Hilbrand. Het programma geeft een breed beeld van hoe verschillende mensen hun leven leiden. Ze hebben allemaal een bijzonder verhaal te vertellen. Of doordat ze in uitzonderlijke situatie verkeren of omdat ze een bijzondere keuze in het leven hebben gemaakt. Sophie Hilbrand gaat met ze op pad om hun leefwereld in beeld te brengen.

IETS BIJZONDERS MEEGEMAAKT?

De laatste weken heeft een aantal gemeenten zich uitgesproken tegen de strafbaarstelling van illegaliteit. Zo heeft de gemeente Groningen afgelopen woensdag op initiatief van de lokale SP-fractie haar zorgen hierover geuit. In een motie liet de gemeenteraad weten geen vertrouwen te hebben in deze zogenaamde oplossing en waarschuwde ze voor de gevaren die het gevolg van de strafbaarstelling zullen zijn.

Zelfs de PvdA steunde deze motie. Hiermee wordt een belangrijk signaal afgegeven richting verantwoordelijk staatssecretaris Teeven.

Bent u op de een of andere manier betrokken bij het gevangeniswezen en u hebt iets vermeldenswaardigs meegemaakt, schrijf of bel onze eindredacteur Paul Grijpma.

06 51 49 63 09 info@paulgrijpma.nl

BNN maakt een aflevering over mensen die een relatie hebben onder niet normale omstandigheden. Hiervoor zoekt de omroep een man of vrouw die een relatie heeft met iemand die op dit moment in de gevangenis zit. De opnames vinden plaats in juni en juli en nemen een dag in beslag.

Ben je iemand die een relatie heeft met een gedetineerde en wil je daarover vertellen in ‘Je Zal Het Maar Zijn’?

Of wil je meer informatie, mail dan naar maartje.bottelier@bnn.nl.

Willemsparkweg 193 1071 HA Amsterdam Tel. 020 - 420 1475 info@teurlingsellens.nl www.teurlingsellens.nl

25

BonjoBajesBulletin juni 2013

BONJOCONTACTBUREAU Stuur je gegevens naar: Bonjo, Molukkenstraat 200, 1098 TW Amsterdam.

Wij zetten het op www.bonjo.nl/contactbureau. Een aantal advertenties wordt ook geplaatst in het BonjoBajesBulletin.

Een eerlijk verhaal scoort het best. Dus componeer een mooie brief met daarin je interesses, hoe lang je nog moet, wat je graag wilt en wat weer niet.

Ieder die de site bezoekt weet dat hij/zij met een gedetineerde te maken heeft. Transparanter kan niet!

Advertentienr 1312 Jochen Hier is Jochen (man). Mijn vrienden noemen mij Spider vanwege de grote tatoeage van een vogelspin op mijn gehele linkerborst. Mijn lengte is 1.90m slank/atletisch figuur, 69kg, van Nederlandse afkomst, groen/blauwe ogen, kort haar schattig koppie, bijna 30 jaar jong. Sporten (hardlopen) is één van mijn passies. Ik ben namelijk een gevorderde duursporter met een lief, vriendelijk en zorgzaam/ zacht karakter. Een andere passie van mij is het bouwen van websites en het beheer ervan.

Sinds kort zit ik in de uitstroomfase van mijn TBS- behandeling. Wat wil zeggen dat ik verlof heb en vertrouwen heb opgebouwd. Ik ben in bezit van een mobiele telefoon en heb e-mail. Ben op zoek naar een stabiel, sociaal netwerk, zoals vriendschap en een relatie om leuke dingen te doen, te bellen, te mailen etc.

Groetjes van Spider Advertentienr 1313 Janillo Hallo, dames ik ben Janillo, 27 jaar en van Antilliaanse afkomst. Ik ben 1.81m heb donkerbruin ogen en zit nu gedetineerd in PI Zwolle. Ik zie er ruig uit maar vrolijk, lief, avontuurlijk kan ik ook soms zijn. Ik hou van sporten, lekker eten, motoren, langs het strand wandelen op z`n tijd. Ik zoek via deze weg geen relatie wel een meid met pit om mee te schrijven. Oh ja, verzorgd en gezellig zou ook fijn zijn, hè? En met ruig bedoelde ik dat ik best onder tatoeages zit. Heb een paar gouden tanden boven op een rij. Spreekt dit je aan en ben je tussen de 25-37 jaar,laat dan wat van je horen. Ik schrijf zeker terug.

Advertentienr 1314 Jan Ik ben net 40 geworden, volgens een hoop mensen begint dan het leven pas. Nu zal het voor mij wel een paar jaar duren, maar ben vastberaden om er een leuk leven van te maken. Wie ben ik? Mijn naam is Jan, leuke 1.90m lange man die een nogal heftig aantal jaren heeft meegemaakt. Mede daardoor ben ik gedetineerd en wordt het eenzaam voor me. Wie (leeftijd, uiterlijk niet belangrijk) zou me eens willen schrijven en wie weet eens bezoeken. Ik zit in Maastricht, waar ik de komende tijd nog wel zal blijven.

Advertentienr 1315 Maikel Hallo, ik ben Maikel, 31 jaar, heb donkerblond haar, bruine ogen en ben een 1.85m lange man. Heb een normaal postuur en ben op zoek naar een toffe meid om mee te schrijven. Zit zelf in de PI Breda en zit nog in mijn voorarrest. Sta open voor een relatie,

maar ik vind wel dat je dat op moet bouwen.

Gewoon eerst schrijven en dan zie je van zelf wel of het wat wordt. Ik vind verzorging heel belangrijk en de schoonheid van binnen uiteraard. Nou ik zou zeggen, maak je niet dik en denk aan je rikketik. Rustig aan en ik wacht op een relaxte brief.

Advertentienr 1316 Erik Hoi, ik heet Erik, 45 jaar, buikje, 120kg.

Voornamelijk spieren. Overdekt met tattoos.

Ik ben een polygaam. Maar wel is iedere vrouw uniek voor mij. Ziet er naar uit TBS voor zo’n 10 jaar, maar zal bezoek kunnen ontvangen. Ik ben een intens mens, dus geen trutjes a.u.b. Yo, ik zie je brief tegemoet. X Advertentienr 1317 Rami Ik ben een Marokkaanse jongeman van 25 jaar. Ik zoek iemand voor contact, eerst via brieven en als het klikt meer. Ik moet nog een paar jaar zitten, maar daarvoor heb ik geen stress, omdat alles tijdelijk is. En als ik iemand ontmoet via deze advertentie, die mij steunt (psychisch) zal ik dat nooit vergeten. Ik ben zelf een spontane, goed uitziende jongen.

Ik zoek een vrouw die contact wil, dus geen mannen. Ik ben geboren in Duitsland, maar zal het liefst in het Nederlands willen schrijven. Ik ben voor het eerst in de gevangenis, de eerste en de laatste keer. Vriendelijke groetjes Rami.

Advertentienr 1318 D Ik ben D en kom uit Den Haag. Ik moet nog iets van 20mnd zitten en ben bezig met een nieuw begin. Ik zoek via deze advertentie iemand om mee te schrijven, bezoek en misschien meer als het klikt. Ik ben zelf eerlijk, oprecht en zoek een vrouw die wel serieus is en geïnteresseerd is. Wil je meer weten?

Neem dan contact met me op en dan zien we wel hoe wij verder komen. Ik geef antwoord op alle brieven Advertentienr 1319 Mormom Ik ben Mormom, 39 jaar en 1.83m lang. Surinamer maar woon al 30 jaar in Nederland. Ik zoek een lieve dame om me te schrijven. Mijn hobby’s zijn winkelen, voetbal en sieraden maken. Ik schrijf sowieso terug.

Advertentienr 1320 Theo Hallo dames, ik ben Theo, 34 jaar, kort donkerblond haar, 1.92m lang, grijs/groene ogen en kom uit Leiden. Ik zoek een penvriendin of meer. Ik hou van gezelligheid, wandelingen, een goede film kijken en een leuk feestje

ADVOCATENKANTOOR VAN RIJTHOVEN • Gespecialiseerd in Strafzaken: o.a. drugs, diefstal, mishandeling, zeden- en levensdelicten.

• Lid Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten.

• Advocaat vanaf 1992 met een ruime ervaring in kleine en grote strafzaken.

• Werkzaam tegen betaling of Pro Deo. • Direct en laagdrempelig contact.

• Ik treed voor u op. Geen kantoorgenoot.

Nieuwsgierig? Bel 0499 577 579 Of stuur een brief naar Pallande 3, 5688 NH Oirschot

natuurlijk (liefst een hardcore). Ik weet nog niet hoe lang ik moet ben nog niet afgestraft maar denk zelf tussen de 2-3 jaar, geen pretje dus. Ben jij diegene die me gaat schrijven?

Groetjes Theo Advertentienr 1321 Andrius Mijn naam is Andrius een 28 jarige Litouwer.

Ik ben 1.82m lang, weeg 76kg, blond en heb blauwe ogen. Mijn hobby’s zijn sporten, wandelen en muziek. Ik rook niet. Zit momenteel gedetineerd in Veenhuizen en moet nog een jaar. Ik ben op zoek naar een eerlijk vrouw tot 35 jaar. Heb je zin om te schrijven met mij?

Schrijven is altijd antwoord terug. Maar ik begrijp geen Nederlands dus schrijf me alsjeblieft in het Engels. Hartelijk bedankt.

Advertentienr 1322 Percy Hallo dames, ik ben Percy, 57 jaar, 1.84m lang rasta en gedetineerd in Zeeland. Wat ik zoek is lieve, spannende correspondentie met Hollandse dames die hun tijd willen opvullen.

Ben van Surinaamse afkomst en bruis nog van het leven. Heb je ook hobby’s? Trefwoorden: Fitness, lezen, muziek en koken. Ik wacht op jullie brieven en de groeten Advertentienr 1323 Iverson Hallo dames mijn naam is Iverson en kom uit Puerto Rico. Ik ben 29 jaar jong en heb licht bruine ogen en ik ben spontane lief en beetje eigenwijs vandaar dat ik via deze weg graag in contact wil komen met een leuke vrouw voor wellicht een vriendschap en/of relatie op te bouwen. Je uiterlijk en je leeftijd vind ik niet het belangrijkste. Ik hecht er meer waarde aan dat je lief, betrouwbaar en eerlijk en een beetje dominant en wellicht spannend bent weggelegd. Zie jij je zelf hierin dan hoor ik snel van je, Love Iverson Advertentienr 1324 Chelly Hai, ik ben een lieve leuke en spontane meid van NL komaf. Ik ben 25 jaar, zwart haar, groene ogen en 1.75 lang. Aangezien het toch enigszins best saai is zo alleen op een celletje en weinig mensen heb waar ik mee kan schrijven, zoek ik een leuk contact, het liefst tussen 25-40 jaar. Ik hou van humor zoals South Park, American Dad en ik ben gek op gamen op de xbox zoals C.O.D. Ik zit net een paar maanden vast, hoelang ik nog moet zitten is niet bekend maar waarschijnlijk gaat het nog wel even duren eer ik weer aan de leuke kant van de poort sta. Zou je meer van me willen weten, schrijf me dan snel, kus Chelly Advertentienr 1325 Mehmet Ik ben Mehmet, Turkse man van 37, 1.80m lang, atletisch gebouwd, zoek op deze wijze een spannende, gezellige dame. Ben jij tussen de 30-55 en sta je voor alles i? Ik heb geen familie of bezoek. Laat wat van je horen en ik reageer, wie weet wat er uit kan voortvloeien.

Lijkt het je spannend? Kom met mij in contact, ik verheug mij erop, veel liefs Advertentienr 1326 Sharona Hallo allemaal, ik ben Sharona, ben een eerlijke lieve leuke jonge vrouw van 25 jaar.

Hou van gezelligheid, vooral eerlijkheid. Ben bi-sexueel. Mijn hobby’s zijn paardrijden, uitgaan, gewoon lekker chillen. Zit helaas nog in voorarrest. Ben op zoek naar leuke mensen voor vriendschap, leuke dingen uitwisselen en zo. Denk je van hé dit lijkt me wel wat, reageer dan, altijd reactie terug.

Zou leuk zijn met een foto, alle reacties zijn welkom mannen/vrouwen.

Wie weet tot horens, groetjes Sharona

Advertentienr 1327 Mirela Hey hallo daar! Mijn naam is Mirela, ben een gezonde en sportieve dame van 28 jaar.

Ik ben van Roemeense afkomst, woon in Nederland 8 jaar lang. Ik ben 1.69m, 60kg, groene ogen en donkerblond haar, ben een sociaal persoon, lief, heel open, kan goed luisteren dus kortom ben niet op mijn mond gevallen. Ik ben op zoek naar een lieve, spontane, beetje gekke pittige man tussen 3045 jaar om te schrijven en als het klinkt een relatie mee op te bouwen. Ik zit gedetineerd in Nieuwersluis vanaf 4 november en moet nog 6 maanden. Spreekt jou dit aan, dan hoor ik graag van jou terug, XXjes Mirela Advertentienr 1328 Frenk Mijn naam is Frenk en ik kom uit Tilburg.

Ben een man van 52 jaar en zit in Vught i.v.m. grote drugshandel mediazaak. Ik moet nog tot 2017 waarvan ik 3,5 jaar in Roemenia had gezeten. Ben sinds april vorig jaar weer terug in Holland. Ik ben een spontane man, eerlijk, betrouwbaar. Ik zoek een leuke, lieve spontane vrouw om straks weer samen van het leven te genieten. Natuurlijk is het fijn om elkaar rustig te leren kennen via schrijven of telefoon.

Advertentienr 1329 Cornelis Hoi, ik ben Cornelis een man van 40 jaar jong

en die van eerlijk en oprecht houdt. Moet nog 14maanden van een straf van 4 jaar. Ben op zoek naar een dame die net als ik hou van eerlijkheid, Hollandse muziek en op zoek is naar een maatje waar je lief en leed mee kan delen. Ben nu rustig genoeg voor huisje boompje beestje. Ben er een met een maatje meer en lach het leven tegemoet. Spreekt jou dit aan, brief (+ foto) is altijd antwoord, groet Cornelis Advertentienr 1330 Rinse Hallo, mijn naam is Rinse, ik zoek een leuke vrouw voor een vaste relatie. Ik ben een man van 57jr oud, heb verlofstatus en ziet er naar uit dat er wordt gekeken naar resocialiseren. Ik zit al 13 jaren vast. Ik heb een band opgericht en treden ook wel op, ik bespeel instrumenten en ben zanger in de band. Ook hebben wij onze eigen cd’s gemaakt. Bij reactie, liefst foto bij zenden.

Advertentienr 1331 Kathy Hallo mannen, ik ben Kathy en ik verblijf momenteel in PI Nieuwersluis. Ik ben op zoek naar een leuke en gezellige penvriend voor gezellig schrijfcontact. Ben gezellig, volslank en mag er best wel wezen. Ik hou van schrijven, wandelen en lezen. Brief met foto is altijd antwoord, liefs Kathy

Roelse & Takens

S T R A F R E C H TA D V O C AT E N

strafrechtadvocaten die doorbijten

Prinsengracht 1087 Tweede Boerhaavestaat 46 1017 1091 JH AN Amsterdam Amsterdam telefoon 020 7910 telefoon 020689 30 32 840

www.roelsetakens.nl www.rtpadvocaten.nl info@roelsetakens.nl info@rtpadvocaten.nl

26

BonjoBajesBulletin juni 2013

COLUMN John Peters

Zo klaar als een klontje

HET GEZICHT VAN JASPER S. Er zijn afbeeldingen van hem te zien in de krant en op internet. Illustraties van rechtbanktekenaars.

Rossig haar, een baardje, een kaal kruintje. Een gewone man, geen gevaarlijke woesteling. Zo gewoon kan een verkrachter en moordenaar er dus uit zien.

We weten allemaal dat je met 3-0 achter staat als het Openbaar Ministerie een belastend dossier tegen je heeft samengesteld. Het Openbaar Ministerie heeft het vervolgingsmonopolie en bepaald wat er in het strafdossier terecht komt. Dus wat aan je advocaat en aan de rechtbank wordt verstrekt.

De officier van justitie bepaalt dus ook wat er niet wordt toegevoegd.

Hoe ontlastend dan ook. Met deze manier van werken moeten we het doen.

De verdachte en de advocaat.

Vooral in de kleinere en minder ernstige zaken wordt het wettige bewijs en de overtuiging al snel aangenomen. Door het Openbaar Ministerie wordt een hapklare brok aangeboden om de verdachte veroordeeld te krijgen. In het aanloopdossier wordt her en der wat zwart gedrukt, zodat het oog van de rechter daar direct op valt. Zo wordt er ook met tijd en wijlen in het aanloopdossier een conclusie gepresenteerd met betrekking tot het bewijs tegen de verdachte op een wijze die net niet helemaal juist is als je het gehele dossier nauwkeurig doorneemt. Maar ja, de rechter heeft de conclusie al gelezen en heeft niet altijd tijd of misschien zin om het dossier zeer nauwkeurig te bestuderen.

Daarom zoek ik het vaak buiten de geëigende paden. Een voorbeeld: tijdens een drugszaak (cocaïnehandel) liet ik de rechtbank met een zelf meegenomen cd-speler de uitgewerkte telefoongesprekken horen. De rechtbank was één en al oor. In het dossier werden deze gesprekken toegeschreven aan mijn cliënt. In het dossier werd gesteld dat deze gesprekken gevoerd zouden zijn tussen mijn cliënt en een medeverdachte. Door de inhoud van deze gesprekken, uitgewerkt in het dossier, was aan een veroordeling eigenlijk niet te ontkomen. Mijn cliënt was de drugsdealer. Ik vroeg de voorzitter om cliënt de gelegenheid te geven om voor de rechtbank een paar zinnen uit te spreken. Zinnen zoals ze in het dossier waren opgenomen. Zinnen toegeschreven aan mijn cliënt (die daarmee alleen maar als de schuldige beschouwd kon worden). Nadat cliënt zijn zinnen had uitgesproken startte ik de cd met daarop de originele getapte gesprekken.

Ik keek naar een illustratie in de krant.

Het gezicht van Jasper S. De man die meer dan dertien jaar verzweeg dat hij de dader was van een moord die destijds een regionale volkswoede had ontketend. Met roddels, rellen en complottheorieën. Nu had hij voor de rechter gestaan en las ik in de krant het rechtbankverslag, met daarbij een afbeelding van hem tussen zijn advocaten. Ik keek naar zijn gezicht.

Hoe kun je aan iemand zien dat hij een meisje heeft verkracht en vermoord?

Hij was een melkveehouder. Een van zijn koeien moest kalven, en hij was gaan kijken of het al zover was. Toen hij nog geen tekenen van een geboorte zag, was hij op de fiets gestapt en de nacht ingereden. Later zou zijn advocaat zeggen dat Jasper een aardige, lieve, hardwerkende man was. Maar er was ook die duistere kant. De niet te beteugelen lustgevoelens die een zestienjarig meisje die nacht het leven zouden kosten.

Ik las de artikelen over de rechtszaak, en moest denken aan de gevangenen in Amerika met wie ik schrijf. De meesten zitten al tientallen jaren vast.

Sommigen wachten op hun executie, anderen kregen levenslang. Nee, ze

zitten daar niet omdat ze bloemetjes hebben gestolen uit de tuin van de burgemeester. Ze zitten vast omdat ze vreselijke daden op hun geweten hebben.

Ik vroeg nooit wat er was gebeurd, maar na lange tijd schreef iemand me zijn verhaal: een familiedrama. Iemand anders had voor de derde keer een executiedatum gekregen, en schreef dat hij hoopte dat er niet wéér een uitstel zou komen. Hij gunde de nabestaanden van zijn slachtoffers zijn dood. ‘Ze wachten er al zo lang op,’ schreef hij. En zo waren er nog een paar mannen die met hun verhaal op de proppen kwamen. Ik vond dat moeilijk. Ik had liever mijn

De dodenkamer.

struisvogelpolitiek willen handhaven: alleen maar gezellige brieven schrijven en krijgen. Zonder verhalen over geweld, moord en doodslag. Maar de mannen, geteisterd door wroeging en spijt, gaven openheid van zaken en ik moest maar zien hoe ik daar mee dealde. Dat lukte, omdat ik tijdens de jarenlange correspondenties hun aardige kanten had leren kennen. Net zoals die van de gedetineerden die ik in mijn eigen stad als vrijwilligster bezoek. Hun delicten zijn dan wel niet te vergelijken met die van de jongens in de States, ook zij zitten niet in de bajes vanwege een overtreding op bloemetjesplukken. En ook bij hen ontdek ik altijd weer aardige karaktertrekken als zorgzaamheid, beleefdheid, vriendelijkheid, gevoel voor humor.

‘Een mens is meer dan zijn slechtste daad,’ schreef Sister Helen Prejean ooit in haar boek Deadman Walking. En

zij kan het weten, zij bezocht mensen in de gevangenis die hetzelfde delict hadden gepleegd als Jasper S.

Marianne Vaatstra Jasper S. zit, na bijna veertien jaar met zijn gruwelijk geheim te hebben geleefd, voor lange tijd achter de tralies.

Als zijn detentie voorbij is, zal zijn straf geen verleden tijd zijn. De pers zal hem achtervolgen, en de maatschappij zal hem hoogstwaarschijnlijk niet meer accepteren. Hij zal worden nagewezen, of erger. En overal waar mensen zijn, op de markt, in winkels, zal hij haar naam horen fluisteren: Marianne Vaatstra.

Ik keek naar zijn gezicht op de voorpagina. Zijn gezicht, dertien jaar ouder dan toen. Hoe zou het er destijds hebben uitgezien? Hoe Marianne er uitzag, dat weten we van de foto die vaak werd getoond. Een mooi jong meisje.

Ze zou nu een mooie jonge vrouw zijn geweest als Jasper S. die nacht had kunnen slapen, of een kalvende koe had moeten helpen.

Wat er door zijn hoofd ging toen hij de gruwelijke daad pleegde kon hij niet vertellen. Want, zo lees ik in de Leeuwarder Courant, dat weet hij zelf ook niet, daar hoopt hij ooit achter te komen. Op de afbeeldingen verraadt zijn gezicht niets van zijn gevoelens, hoewel hij in de rechtszaal meermalen geëmotioneerd was.

Voor mij is hij een raadsel, Jasper S. Voor zichzelf misschien ook.

Dini

Het was meteen duidelijk voor de rechtbank. De stem van cliënt en de stem van de man op de cd (die volgens de officier van justitie mijn cliënt was) verschilden net zoveel van elkaar als de stemmen van Peter R. de Vries en Paul de Leeuw. Cliënt kon direct naar huis. De rechters spraken hem na een korte raadkamer onmiddellijk vrij. Door de positie van de officier van justitie en het door deze samengestelde dossier moet je proberen uit te wijken naar mogelijkheden buiten het dossier. Tenminste dat is mijn visie, een visie die nog steeds regelmatig onverwachte successen brengt.

Mr. John Peters, strafrechtadvocaat

PETERS ADVOCATEN

Jasper S. op het land bij zijn koeien.

Mikel Dees wil met boek recidive terugdringen Oostwolde - Mijn naam is Mikel Dees. Op deze manier zoek ik een investeerder voor mijn boek. Ik heb ongeveer 2000,- euro nodig om het boek in eigen beheer uit te brengen.

Specialisten in strafrecht 033 462 75 51

Met dit boek hoop ik de harten van gedetineerden en ex-gedetineerden te

raken. Het boek kan er toe bijdragen, dat gedetineerden en ex-gedetineerden, jong en oud, een andere manier van denken krijgen, als ze mijn boek lezen.

Ik denk ook dat daardoor de recidive vermindert. Ik wil daar dolgraag mijn bijdrage aan leveren; vandaar mijn boek.

Het manuscript is mijn eigen biografie,

waarin ik eindig met thema’s die kunnen worden besproken.

Zelf heb ik besloten, dat wanneer het boek op de markt is, ik workshops ga geven op verschillende locaties.

Bent u geïnteresseerd, neem dan contact op met BonjoBajesBulletinredactie.

27

BonjoBajesBulletin juni 2013

Hallo, mag ik jullie voorstellen aan…

Door Melany Vrolijk komt ze het kantoor van Bonjo binnen wandelen Jeannette Blumers , een gezellige dame met een grote glimlach, 48 jaar en moeder van drie kinderen.

Ze is de dochter van een adjudantF van de Haagse politie en naar de buitenwereld toe had ze een heel goed en beschermend leventje.

Maar de werkelijkheid was toch iets anders, want het is ook een dame met veel levenservaring en die een zeer bewogen leven heeft geleid, zoals zij dat noemt: ‘Alles gedaan wat God verboden heeft’.

Jeannette kan heel open over haar verleden praten en zo vertelt ze dat ze 24 jaar geleden een gevangenisstraf van 6 jaar heeft uitgezeten. ‘Vastzitten was voor mij een bevrijding’.

Veel mensen vragen zich af, hoe kan iemand vastzitten als een bevrijding ervaren?

Jeannette kwam uit een heel moeilijk gezin, waar sprake was van veel agressie, lichamelijk en geestelijk geweld.

‘Op het moment dat ik in detentie kwam was ik zo trots en blij dat de collega’s van mijn vader, van de Haagse politie, hem konden vertellen dat ik vastzat’.

Na 6 jaar detentie kwam ze vrij en keerde zij terug naar haar familie.

Vreemd genoeg want juist door haar detentie en het niet meer samen zijn met haar familie, was als een bevrijding voor haar.

‘Dat was mijn grootste fout, thuis was namelijk niks veranderd. Ik mocht niet over het delict praten en mijn familie bleef mij veroordelen’.

Na een lange strijd met haar zelf maakte ze een definitieve beslissing, ze verbrak alle contacten met haar familie en vertrok naar het Gooi om een nieuw leven te beginnen.

In haar autobiografie ‘Het slachtoffer achter de dader’ beschrijft ze naast haar levenservaringen ook haar transformatie. Haar transformatie van kind naar vrouw maar ook haar transformatie van een zeer agressieve vrouw, mede door haar verleden, naar de lieve, vrolijke en positieve vrouw die ze vandaag de dag is. Met haar autobiografie wil ze mensen laten inzien dat je ondanks je verleden, hoe slecht die ook is geweest, ondanks je detentie, dat je er mag zijn.

Je mag weer nieuwe kansen krijgen en je mag weer mens zijn. Want iedereen maakt fouten in zijn of haar leven.

Naast inspiratie dient haar autobiografie ook als een soort van lesmateriaal voor politiemensen en personeel in het gevangeniswezen. Ook wil ze haar kennis en kunnen, delen met (ex)-gedetineerden, om zo de kennis en gaven en kwaliteiten van de ander naar boven te halen, omdat zij zichzelf inzet als instrument.

Ze loopt al heel lang met het idee om iets te kunnen betekenen voor gedetineerden. Jarenlang is ze zoekende geweest tot ze erachter kwam dat ze het niet alleen kon. ‘Door iets te kunnen bereiken moeten we samenwerken en vandaar dat ik bij Bonjo terecht ben gekomen. Ik wil graag samenwerken en hart werken, met gevoel’, aldus Jeannette Blumers.

Ze is dit jaar afgestudeerd als transfor-

mationele coach, trainer en mensenmanager.

Moderne tijdsgeest Nu is ze sinds april dit jaar bestuurslid bij Bonjo. ‘Ik wil me graag inzetten voor (ex)-gedetineerden en zou bijvoorbeeld graag cursussen willen geven en een informatiepunt willen zijn voor familieleden van gedetineerden, waar ik voor sta is dat iedereen met elkaar gaat samenwerken, het liefst met korte lijntjes, zodat alle informatie snel wordt doorgestuurd. En dat er onderling snel contact is met elkaar. We hebben Veiligheidshuizen en Reclassering door het hele land zitten en zij begeleiden vooral achteraf. Maar ik ben een voorstander dat echte hulp en begeleiding komt vanaf het begin, op de eerste dag van de arrestatie want daar gaat het vaak mis’.

‘Mijn motto is dat niemand verkeerd wordt geboren, maar verkeerd wordt gemaakt. Ik help die ander om zichzelf te helpen. De verandering wordt van binnenuit opgelegd en niet van buitenaf. Dit doe ik mede voor al die kinderen die op jonge leeftijd vast zijn komen te zitten en ik doe dit voor mijn kinderen die ik ben kwijtgeraakt door mijn eigen verleden.

Ik, als trainer heb voor Bonjo gekozen, om de verandering van binnenuit te bewerkstelligen, zodat Bonjo mee kan groeien met de moderne tijdsgeest’.

Transformatie Jeannette Blumers heeft een boek geschreven in detentie, genaamd ‘Fatale liefde’ met Alice Fuldaur en op dit moment is ze bezig met haar autobiografie, die eind dit jaar uitkomt.

Blijf niet vastzitten aan uw toegewezen advocaat!

Wilt u worden bijgestaan door een strafrechtspecialist? Neem contact op met mr. Mathieu van Linde en informeer vrijblijvend naar de mogelijkheden: 050-3113001.

Lopende Diep NZ 1 9712 NV Groningen

Volgens true crime magazine Koud Bloed één van de 10 beste jonge topadvocaten.

www.strafrechtadvocaatgroningen.nl

Amsterdam – Op de redactie van het BonjoBajesBulletin is een regen aan klachten binnengekomen over de Penitentiaire Inrichting Ter Peel. Hier alvast een in greep uit de noodkreten. In de volgende editie van het BonjoBajesBulletin meer uit deze grootste vrouwengevangenis van Nederland.

Een klacht betreft een ex-verslaafde die speciale medicatie had. Ze moest medicijnen op bepaalde tijden innemen, zo meldde ze op een donderdag.

De Penitentiaire Inrichting Werkers (PWIers) geloofden haar niet. Ze moest maar tot maandag wachten, dan was de medische dienst er. De gedetineerde kreeg ernstige klachten, waardoor de andere bewoners de PIWers waarschuwden, maar die zeiden dat ze zich aanstelt. Zaterdag kreeg de vrouw weer ernstige klachten, waarbij de PIWers tegen een andere bewoner zeiden: Ga jij maar bij d’r zitten. Ze grepen pas in toen alle bewoners op de knop drukten.

Maar toen was het als te laat. De vrouw was overleden. Volgens de bewoners hebben noch de traumahelicopter noch de ambulance, die tenslotte zijn opgeroepen, het lijk meegenomen. De PWIers hebben de bewoners verteld dat de vrouw in het ziekenhuis aan een hersenbloeding is overleden, aldus schrijft een bewoonster.

(Een PIWer uit Ter Peel beschrijft in een brief dit schrijnende verhaal op eigen wijze. Zie volgende pagina) Nadat ze vanwege de bezuinigingen was overgeplaatst van Amerswiel naar

Jeannette Blumers.

Uw doelgroep bereikt u met adverteren in BonjoBajesBulletin

Blokzijl Advocaten

Het regent klachten in Ter Peel

Ter Peel, schrijft een vrouw wat ze aantrof. Ze had vier jaar alleen op cel gezeten, nu werd ze op een ‘dubbel’ geplaatst. Een klap in haar gezicht.

De cel was te smerig voor woorden: in de uitgerookte cel kapotte matrassen, gescheurde gordijnen. Door een schotwond heeft ze een speciale matras nodig, maar die van haar is niet meegekomen bij de verhuizing. Ze schrijft over het niet krijgen van fysiotherapie, dat ze 3 weken moet wachten op oordruppels, verkeerde medicijnen krijgt en 7 weken moest wachten op de uitslag van de gynaecoloog. Wie in Ter Peel zijn rijbewijs wil verlengen, kan het schudden, schrijft ze verder.

Een vrouw schrijft dat ze door de medische dienst volkomen is genegeerd. Tot het pas heel slecht ging met haar werd ze per ambulance naar het ziekenhuis gebracht. Daar werd volgens haar vastgesteld dat ze 3 tia’s had gehad zoals uit de hersenscan bleek. ‘Ik ben voor de helft verlamd en kan nu ook niet meer werken, maar dat had voorkomen kunnen worden,’aldus de vrouw.

Weer een andere vrouw schrijft aan een PIW’er dat het nieuwe sobere regiem keihard aankomt. ‘Jij kan er misschien nog niets van merken,’ schrijft ze, ‘maar de dames zijn al heel erg gefrustreerd en dat wordt steeds meer tot het een keer echt explodeert en dan worden er vragen gesteld: Tja, hoe kan dat toch nou…?

Namen bekend bij de redactie.

Meer over PI Ter Peel in augustus

Lina Advocaten Specialisten in

strafzaken, overleverings-, uitleverings-, cassatiezaken Ve n l o

077-351 10 42

Adv_Bonjo_131x95.indd 1

info@lina-advocaten.nl

w w w. l i n a - a d v o c a t e n . n l

08-09-2010 15:01:00

28

BonjoBajesBulletin juni 2013

COLUMN Kitty Oomen

BERICHTEN UIT DE BAJES

Opname telefoongesprekken in de PI

Een verontrustend bericht

Ondanks werkdruk behoud jullie professionaliteit!

Mogen uw telefoongesprekken vanuit de PI eigenlijk worden opgenomen? Of hebt u altijd het recht vrijuit met uw advocaat te kunnen spreken?

Op 29 oktober jl. heeft de beroepscommissie van de Raad voor Strafrechttoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) hierover een belangrijke uitspraak gedaan . De RSJ is van mening dat er een einde moet komen aan het standaard opnemen van telefoongesprekken vanuit de gevangenis. Dit geldt voor zowel gesprekken met uw advocaat als alle andere telefoongesprekken. Immers, na de invoering van het Telio-systeem in de Penitentiaire Inrichtingen was er geen telefoontoestel meer beschikbaar waarmee gesprekken niet werden opgenomen.

De beroepscommissie van de RSJ is van mening dat de Penitentiaire Beginselenwet helemaal niet voorziet in een wettelijke grondslag voor het standaard opnemen van alle telefoongesprekken van gedetineerden. Nu een wettelijke grondslag ontbreekt, is de beroepscommissie van oordeel dat de directeur een belangenafweging dient te maken voorafgaand aan de opname van alle telefoongesprekken in de inrichting. Dit mede gelet op de vereisten van artikel 8 EVRM. Het opnemen van gesprekken dient noodzakelijk te zijn voor het handhaven van de orde en veiligheid. Indien de directeur de noodzaak tot opnemen aanwezig acht, dient hij dit uitdrukkelijk aan de gedetineerde kenbaar te maken. De beroepscommissie is van oordeel dat het niet de bedoeling is dat telefoongesprekken van gedetineerden met geprivilegieerde personen, waaronder advocaten, worden opgenomen.

Na de uitspraak van het RSJ hebben gevangenisdirecteuren (tijdelijke) maatregelen moeten treffen, zodat de gesprekken niet meer automatisch worden opgenomen. Zo zijn er in bepaalde inrichtingen speciale advocatentelefoons beschikbaar of wordt er gewerkt met een ‘witte lijst’ met telefoonnummers van advocaten. Het is de bedoeling dat de opname van het gesprek wordt gestopt zodra er een telefoongesprek met een advocaat plaatsvindt. U dient er echter rekening mee te houden dat dit soort systemen vaak gebreken vertonen en mogelijk wordt het gesprek toch opgenomen. Bespreek inhoudelijke kwesties dus zoveel mogelijk persoonlijk met uw advocaat.

Staatssecretaris Teeven is het niet eens met de uitspraak van de RSJ en zal hiertegen cassatie instellen. Tot hierop een beslissing is genomen volgt er op korte termijn een beleidskader waarin directeuren vooraf dienen aan te geven of opnemen noodzakelijk is. Vooralsnog dient u er vanuit te gaan dat uw gesprek wordt opgenomen.

Mr. Kitty Oomen, strafrechtadvocaat bij Haans Advocaten.

mr. H. van Asselt (Henk) strafrechtadvocaat

mr. K.C.A.M. Oomen (Kitty) strafrechtadvocaat

Voor al uw strafzaken kunt u bij ons terecht.

Bel 0165 - 59 20 00 of kijk op www.haansadvocaten.nl

ADVERTENTIEMOGELIJKHEDEN Adverteren in de krant Advertenties vanaf € 195,00 per 2 maanden voor een 2-koloms advertentie, jaarcontract 10% korting. Informeer ook naar de mogelijkheden van een kantoorspecial.

Adverteren op de nieuwe Bonjo website Beknopte presentatie van uw kantoor en link naar uw website. Vanaf € 150,00 per jaar.

In de inrichtingen waar beperkt internet beschikbaar is voor de gedetineerden, is de website van Bonjo opgenomen. Tussen de 4000 en 5000 bezoekers per maand.

Info: Tien Königs, tel 06-51 68 75 02, BonjoBajesBulletin@ziggo.nl

Ik ben er nog steeds niet uit wat de titel van dit schrijven moet gaan worden.

Wordt het: ‘Te weinig personeel op de werkvloer leidt tot te laat opmerken ernstig ziek gedetineerde’ of ‘Gedetineerden worden gevraagd taken van personeel over te nemen’ of ‘Nalatigheid of desinteresse personeel?’

Wellicht dat een ieder een eigen keuze maar moet maken na het lezen van het volgende trieste voorval.

Een nieuwe gedetineerde had haar keurig gemeld op de afdeling waar zij een tijdje zou gaan verblijven. Naast de drugsproblematiek was echter ook bekend dat deze gedetineerde ziek was. Toen zij haar medicatie kwam halen, volgens de vastgestelde tijden, kwam zij tot de ontdekking dat zij een bepaalde medicijn miste, die zij elke dag in nam. Dit had de gedetineerde direct gemeld bij het personeel. De gedetineerde kreeg te horen dat die medicijnen er niet bij zaten en een sprekersbriefje moest invullen om hierover met de Medische Dienst in gesprek te gaan.

Aangezien de Medische Dienst niet in het weekend werkt moest de gedetineerde tot maandagochtend wachten.

Op dat moment was het zaterdag dus dat betekende minimaal twee dagen wachten op een gesprek en dus automatisch ook op het medicijn.

Heftig geschrokken In de loop van de dag begon de gedetineerde al behoorlijke ziekteverschijnselen te vertonen, waaronder een door haar zo te ervaren, zeer heftige hoofdpijn, waarbij zij ook naar haar hoofd greep. Ondanks dat de gedetineerde dit had aangegeven bij het personeel, werd hier niets mee gedaan.

De volgende dag, in de loop van de ochtend, vroeg het personeel aan twee medegedetineerden of zij wilden gaan kijken hoe het met de zieke gedetineerde ging. Als uitleg kregen deze twee medegedetineerden te horen dat de

PIW’ers geen tijd hadden, want er was niet genoeg personeel aanwezig. Deze twee medegedetineerden zijn toen naar de kamer gegaan van de zieke gedetineerde. Na lang aankloppen en aandringen om de deur te openen, ging de deur dan ook open. Zij troffen een ernstig zieke vrouw aan die zich nog maar net in bed kon helpen. De gedetineerde zag er zeer slecht en grauw uit. De twee medegedetineerden waren bang zij daar ter plekke dood ging.

Heftig geschrokken hebben zij de ernst van de situatie direct bij het personeel gemeld. De PIW’ers zijn toen zelf de situatie gaan beoordelen. Nadat zij zagen hoe ziek de gedetineerde was, had het personeel de diensdoende arts ingeschakeld, wat leidde tot een ambulance en uiteindelijk een ziekenhuistransport met de traumahelikopter.

Helaas heeft dit verhaal een triest einde voor alle betrokkenen.

Zorgplicht Hoewel, volgens de officiële lezing, dit buiten ook had kunnen gebeuren, komen er toch enkele aandachtspunten naar voren.

Als iemand duidelijk aangeeft een bepaald medicijn te gebruiken en deze niet aanwezig is, waarom wordt er dan geen advies ingewonnen bij de dienstdoende huisarts? Als dit op een doordeweekse dag gebeurd, wordt er ook contact opgenomen met de Medische Dienst.

Waarom kan dit dan niet in het weekend? PIW’ers hebben over het algemeen geen medische achtergrond

en kunnen derhalve niet de beslissing nemen om iemand twee dagen zonder haar gebruikelijke medicatie te laten zitten. Naast het feit dat dit tot ernstige situaties kan leiden, is het een kleine moeite om contact op te nemen met de weekendarts.

Psychische schade Wat mij ook verontrust is dat als al bekend is dat deze gedetineerde ziek is, haar klachten, die als heftig ervaren werden, zo gemakkelijk aan de kant werden geschoven. Justitie heeft een zorgplicht. Buiten kan men zelf de dokterspost bellen, binnen de PI moeten gedetineerden vertrouwen op het feit dat het personeel klachten van gedetineerden serieus neemt. Een gesprekje met deze gedetineerde had wellicht een serieus beeld gegeven van de klachten in plaats van haar in de rede te vallen bij het uiten van haar klachten. Wat mij geschokt heeft is dat het personeel aan medegedetineerden vraagt om even te gaan kijken hoe het nu gaat met de zieke gedetineerde. Het moet niet uitmaken hoeveel personeel er op de werkvloer staat.

De verantwoording van toezicht ligt bij het personeel. Er zijn nu twee gedetineerden die zo enorm geschrokken zijn van de situatie die zij hebben aangetroffen, dat zij er psychische schade aan hebben overgehouden. Dat dit alles heeft geleid tot onrust is iets wat iedereen wel kon begrijpen. Het gevoel wat dit soort dingen geeft, het negeren van klachten, medegedetineerden laten controleren bij zieken, dat gevoel wil niemand ervaren, toch? Het gevoel van overgeleverd zijn aan hoe professioneel het personeel zich opstelt en hoe jij als gedetineerde daadwerkelijk serieus genomen wordt. Misschien moet de titel van dit stuk het volgende zijn: ‘Ondanks werkdruk behoud jullie professionaliteit!’

Inzender bij redactie bekend

29

Vervolg berichten uit de bajes

Kans op DNA-overdracht op de werkzaal Door de verplichte DNA-afname komt ons DNA in gevaar. Zolang het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) niet kan zeggen hoe oud een DNA-spoor is, dan wel wanneer het DNA-spoor op een voorwerp is gekomen, lopen hierdoor (ex)gedetineerden de kans op DNAoverdracht (besmetting) op de werkzaal.

waardoor ze DNA-sporen en vingerafdrukken achterlaten op het materiaal of het verpakkingsmateriaal. Zo is het mogelijk dat er contactsporen, biologische sporen van gedetineerden en/of ex-gedetineerden in de winkelschappen van Jamin, Halfords en de Action kunnen komen en/of misschien wel op een plaats delict, terwijl ze vastzitten of inmiddels alweer vrij zijn.

‘Is het echt zo gemakkelijk?’ ‘Ja’, zegt Remond Proveniers. Van zakjes snoep inpakken (Look-o-Look) in PI Dordrecht tot aan partyschalen in PI Almere, overal gaan gedetineerden zonder bescherming naar de werkzaal,

Aantoonbaar onschuldig Dit was ook het geval bij Remond Proveniers. Zijn DNA werd gevonden bij een overal in Bloemendaal op 28 april 2008, terwijl hij op 1 april 2008 al vast zat voor een andere zaak waar

DNA ook een grote rol speelt. Sporen van DNA kunnen cruciaal zijn bij het oplossen van misdrijven, hierdoor kan iemand door DNA aan een misdrijf worden gekoppeld, terwijl die persoon aantoonbaar onschuldig is.

Proveniers zat tijdens de overal in Bloemendaal binnen de muren van Justitie.

Dus kon hij gelukkig niet worden gekoppeld aan het delict in Bloemendaal.

Maar is zijn DNA wel veilig binnen de muren van Justitie? Het laatste woord is hierover nog niet geschreven.

Langenberg – Gürses Advocaten is een nieuw kantoor dat vanaf 1 april 2013 van start is gegaan. De advocaten daar hebben gezamenlijk bijna 50 jaar ervaring en hebben hun sporen verdiend binnen de sociale advocatuur.

aan af. Gefinancierde rechtshulp voor de financieel zwakkeren in de samenleving is volgens het kantoor een fundamenteel recht in een democratische rechtsstaat.

Of het nu om strafrecht gaat, problemen met de verhuurder, of problemen met uw uitkering: veertien vakkundige advocaten staan voor u klaar. Ieder met een eigen specialisme, allen hebben hart voor de zaak, uw zaak.

Crooswijksesingel 34 3034 cj Rotterdam telefoon 010 465 09 66 www.advokatenkollektief.com info@advokatenkollektief.com

Wat te doen bij schorsen voertuig?

(naam op de redactie bekend)

Nieuw sociaal kantoor in Utrecht

Het nieuwe kantoor heeft als doelstelling mensen die juridische bijstand nodig hebben, maar dit vanwege hun financiële situatie moeilijk (of niet volledig) kunnen bekostigen, bij te staan.

Gürses Advocaten werkt overwegend op basis van toevoeging. Dat de huidige politiek de gefinancierde rechtsbijstand drastisch wil inperken, doet daar niet

Gespecialiseerd in bescherming van burgers tegen de overheid.

Advokatenkollektief Rotterdam

BonjoBajesBulletin juni 2013

Wie meer wil weten kan zich melden op de Maliebaan 82 in Utrecht.

Telefoon 030 737 08 60.

Veendam - Als een gedetineerde een voertuig wil schorsen, kan hiervoor de Rijksdienst Wegverkeer machtigingsprocedure gebruikt te worden.

De geregistreerde kentekenhouder kan iemand via het formulier (RDW 940) machtigen om de schorsing van de geldigheid van het kentekenbewijs namens hem aan te vragen op een PostNL agentschap of RDW balie. Dit formulier is uitsluitend te verkrijgen op de postagentschappen en RDW balies en is niet elektronisch beschikbaar.

Dit komt, omdat ieder formulier een uniek nummer en BAR code bevat.

Het machtigingsformulier moet dus het origineel zijn, dus ook geen kopie. De gemachtigde heeft het door de machtigingsverlener (kentekenhouder) in te vullen machtigingsformulier nodig, het kentekenbewijs Tenaamstellingsbewijs

en het Overschrijvingsbewijs, plus het origineel legitimatiebewijs van de gemachtigde, alsmede een kopie van het legitimatiebewijs (Nederlands rijbewijs of een paspoort of ID kaart) van de machtigingsverlener.

Uiteraard dient degene die de schorsing vraagt, tegelijkertijd het daarvoor geldende tarief te voldoen aan de balie van het agentschap of van de RDW. Sjoerd Weiland, Communicatieadviseur/Persvoorlichter Rijksdienst Wegverkeer

30

BonjoBajesBulletin juni 2013

COLUMN Lidewij Wachters

ZSM een advocaat spreken

Bezuinigingen en sluiting van zoveel gevangenissen, diverse TBS-inrichtingen en (weer) een jeugdinrichting, bieden een bijna apocalyPtisch vooruitzicht

Het Openbaar Ministerie heeft bedacht dat zaken sneller afgehandeld moeten worden. Op zich een goed idee, nu het vaak voorkomt dat een verdachte heel lang op een zitting moet wachten, soms wel een paar jaar.

De nieuwe werkwijze van het Openbaar Ministerie heet ZSM en staat voor Zo Snel, Slim, Selectief, Simpel, Samen en Samenlevingsgericht Mogelijk. Na aanhouding van een verdachte wordt zo spoedig mogelijk een beslissing genomen over het afdoeningstraject. Zo kan het zijn dat een verdachte dezelfde dag nog met een boete naar huis gaat.

De vraag is of snelheid samen kan gaan met zorgvuldigheid. De rechten van een verdachte kunnen immers in het gedrang komen door deze aanpak, zoals het recht met een advocaat te overleggen.

Plofkippen hebben meer bewegingsruimte!

Het is inmiddels wel bekend dat een verdachte recht heeft op een gesprek met een advocaat voor het verhoor. De politie probeert verdachten er soms toe te bewegen van dit recht af te zien en geeft dan aan dat het alleen maar langer gaat duren, als er op een advocaat gewacht moet worden. De meeste advocaten kunnen echter snel op het politiebureau zijn. Vaak is het hoe dan ook verstandig voor het verhoor eerst met een advocaat te spreken.

Een uitvloeisel van de ZSM aanpak is dat een verdachte op het politiebureau of kort na vrijlating een zogenoemde strafbeschikking kan ontvangen. Ik wil je waarschuwen voor zo’n strafbeschikking. In een strafbeschikking bepaalt de officier van justitie dat je schuldig bent aan een strafbaar feit en staat vermeld welke straf wordt opgelegd. Dit kan een geldboete, een taakstraf, een rijontzegging, een schadevergoeding of een gedragsaanwijzing (bijvoorbeeld een gebiedsverbod) zijn. In sommige gevallen moet de officier van justitie de verdachte eerst horen alvorens een strafbeschikking uit te vaardigen, maar dit is niet altijd zo.

Het risico is: Wanneer je niets doet tegen de strafbeschikking, dan staat de veroordeling vast. Bij een transactie, die eerder vaak werd aangeboden, is het zo dat als je deze niet betaalt, de zaak voor de rechter komt.

Dit is dus anders bij een strafbeschikking. Als je het niet eens bent met een strafbeschikking, moet je zelf binnen twee weken zogenoemd verzet instellen of laten instellen door een advocaat. Pas dan gaat een rechter over de zaak oordelen. Kortom, je moet zelf op tijd in actie komen als je het niet eens bent met de strafbeschikking.

Het is verstandig een advocaat te benaderen wanneer je een strafbeschikking ontvangt. Immers, een advocaat kan bijvoorbeeld beoordelen of er wel genoeg bewijs is. Ook kan een advocaat ervoor zorgen dat er op de juiste wijze tijdig verzet wordt ingesteld.

Daarom ook in het geval van een strafbeschikking: zsm een advocaat spreken!

Mr.drs. Lidewij Wachters, strafrechtadvocaat bij BoutOveres Advocaten

Amsterdam - Als belangenbehartiger van gevangenispersoneel kijk ik niet alleen naar hun welzijn, maar ook naar die van de gedetineerden. Het verbaast mij dat er tot op heden summier is gereageerd door diverse betrokken partijen.

Niet in de laatste plaats door de gedetineerden zelf. In 2008 heb ik samen met een bestuurder van mijn vakbond er voor gezorgd dat het vermaledijde activiteiten- en roosterprogramma, in de wandelgangen ‘Spoorboekje’ geheten, van tafel ging.

Dat dit mede tot stand kwam, was vanwege het optreden van de gedetineerden, die zich flink roerden, omdat zij het toen niet eens waren met de gevolgen van het Spoorboekje.

Tussen wal en schip ‘Gedetineerden die collectief een vuist maken, kunnen vaak eerder wat bereiken dan het gevangenispersoneel,’ is de mening van het gevangenispersoneel. Zelf zit ik al jaren in een werkgroep van de SP, dat eerst Zwartboek Gevangeniswezen heette en nu een mildere naam heeft als Morgen Beter.

Maar morgen wordt het niet beter als het aan staatssecretaris Teeven ligt. De draconische bezuinigingen hebben en gaan grote consequenties krijgen voor zowel het gevangenispersoneel dan wel de gedetineerden. Een substantieel gedeelte van de gedetineerden heeft psychische stoornissen, een jeugd achter de rug van verwaarlozing,

Wim Wal, grafisch ontwerper (ook de vormgever van deze krant) kan voor u voordelig een advertentie maken. wimwal@xs4all.nl

Plofkip heeft meer beweging Het scenario ligt voor de hand. Als dat goed gaat zal men net als in de Huizen van Bewaring uiteindelijk besluiten om ook daar verder in te bezuinigen.

In uw blad wordt er wel wat aandacht aan de bezuinigingen besteed, maar mijns inziens zou dat veel prominenter kunnen. De politiek en de NVvR, en een relatief nog klein gedeelte van de advocatuur, de reclassering en Bond van Wetsovertreders, beginnen langzaam te beseffen dat als de bezuinigingen en sluiting van zoveel gevangenissen, diverse TBS-inrichtingen en (weer) een jeugdinrichting, doorgang vindt, dit een bijna apocalytisch vooruitzicht wordt. Zelf heb ik van de week op AT5, in het programma de Stelling van Amsterdam, gezegd dat de plofkip straks meer beweging heeft/ krijgt dan een gedetineerde in een Huis van Bewaring.

Ordinair sleutelwerk Rest mij nog een opmerking te maken voor wat betreft een artikel in uw laatste BonjoBajesBulletin. Het opleidingsniveau van gevangenispersoneel is niet zozeer van belang door de eerder genoten opleiding(en), maar wat de Dienst Justiële Inrichtingen daarvoor uittrekt ten opzichte van enkele decennia geleden. Er is sprake van privatisering, tenminste als het aan de heer Teeven ligt. Dan is de kans groot dat er straks alleen nog maar cipiers rondlopen die ordinair sleutelwerk verrichten en in het bezit moeten zijn van grote handen en weinig empatisch vermogen. In een geprivatiseerde gevangenis zal men onder ander bezuinigen op het opleidingsniveau van het gevangenispersoneel. Laat staan dat er (genoeg) budget zal worden vrijgemaakt om de gevangenisbewaarder door middel van (bij)scholing handvatten te geven om op adequate wijze zijn vak te kunnen blijven uitoefenen. Daar wordt het personeel niet wijzer van, de gedetineerden niet en niet in de laatste plaats van de Nederlandse bevolking. Het huidige personeel wil wel, maar is in de loop der jaren door de vele veranderingen gaandeweg het geloof aan het kwijtraken en onderhand murw gebeukt door de bezuinigingen, de verslechtering van arbeidsomstandigheden, minder interactie met gedetineerden door de versoberingen en het terugdraaien van activiteiten waar beide partijen baat bij hadden.

Emile Biesheuvel

Mr Nunnikhoven staat voor uw zaak!

UW DOELGROEP in het gehele land LEEST BonjoBajesBulletin Informeer naar de mogelijkheden van adverteren.

Daarnaast schrijf een wetenswaardige column richting uw doelgroep.

Bel Tien Königs 06 51 68 75 02 of mail bonjobajesbulletin@ziggo.nl

mishandeling en misbruik en juist die kwetsbare groep komt steeds meer tussen de wal en het schip te vallen. Daar ik zelf ruim 12 jaar op de FOBA, nu Penitentiair Psychiatrisch Centrum (PPC) geheten, heb gewerkt, weet ik wat het is om een zo steeds groter geworden groep psychiatrisch gestoorde gedetineerden te bejegenen en te behandelen. En dat doe je niet door de faciliteiten en werkprocessen, lees het terugdraaien van onder andere de avondrecreatie, van zeven dagen avondrecreatie terug te draaien naar vier dagen.

Advocatenkantoor Nunnikhoven Gasthuisring 1-09 5041 DP Tilburg

Wil je bezoek? Bel Bonjo

020 665 94 20

Vrijwilligers komen bij je langs door heel Nederland om je verhaal te horen, voor een luisterend oor, een steuntje in de rug.

T 013 535 10 98 F 013 762 00 97 M 06 27 01 33 02

31

BonjoBajesBulletin juni 2013

Marcel Heuvelmans (L), oud politieman en bijna 20 jaar strafrechtadvocaat.

Stijn Engelen (R), beste jonge strafpleiter 2012 door de Nederlandse Vereniging van Jonge Strafrechtadvocaten.

JURIDISCHE BEGRIPPEN Interlocutoir vonnis – Tussenvonnis waarbij de rechter een bewijsopdracht, persoonlijke verschijning van partijen, nadere inlichtingen of onderzoek beveelt waarvan de beslissing van de zaak afhankelijk kan zijn.

Justitiële Documentatiedienst – Dienst die na veroordeling misdrijven op naam registreert en deze strafrechtelijke gegevens onder bepaalde voorwaarden verstrekt (bijvoorbeeld ten behoeve van een Verklaring omtrent het gedrag).

Inverzekeringstelling – Het vasthouden van de verdachte indien dat nodig is voor het onderzoek. De (hulp)officier van justitie beslist hierover. De inverzekeringstelling, die drie dagen duurt, kan worden bevolen bij middelzware en zware misdrijven en kan eenmaal met drie dagen worden verlengd.

Daarna kan voorlopige hechtenis volgen.

Jeugdstrafrecht (of kinderstrafrecht) – Strafrecht voor jongeren tussen de 12 en 18 jaar. Kinderen jonger dan 12 jaar kunnen niet strafrechtelijk worden vervolgd. Bij het jeugdstrafrecht vinden zittingen achter gesloten deuren plaats. De leeftijdsgrenzen kunnen variëren. 16- en 17-jarigen kunnen volgens de regels van het volwassenenstrafrecht worden berecht als het delict of hun persoonlijkheid daar aanleiding voor geeft. Jongeren van 18 tot 20 jaar kunnen op grond van hun persoonlijkheid volgens de regels van het jeugdstrafrecht berecht worden.

De rechter bepaalt welk recht van toepassing is.

Kamer – Onderdeel van een rechterlijk college, zoals een strafkamer, belastingkamer, vreemdelingenkamer of militaire kamer.

Juridisch medewerker - De juridisch medewerker (of: gerechtssecretaris) bereidt ten behoeve van de rechter de zitting voor en maakt aantekeningen van wat er tijdens de zitting wordt besproken. Bovendien assisteert de juridisch medewerker de rechter bij het maken van de uitspraak.

Jurisprudentie - Geheel van uitspraken van rechters. De jurisprudentie vormt een richtlijn voor de rechtspraak in latere, soortgelijke gevallen.

Kinderrechter – Rechter die strafzaken tegen minderjarigen (12-18 jaar) behandelt.

Justitia, Vrouwe Justitia – Godin der gerechtigheid in het oude Rome. Vaak afgebeeld op met blinddoek, weegschaal en zwaard.

Justitiabele rechtzoekende - Verzamelnaam voor eiser, gedaagde, verdachte, verzoeker etc.

Kantonrechter - De kantonrechter behandelt zowel civiele zaken als strafzaken. Het is een alleensprekende rechter die zaken als overtredingen uit het strafrecht, arbeidszaken, huurzaken en zaken onder de € 5000 behandelt. Vroeger was het kantongerecht een apart gerecht naast de rechtbanken, gerechtshoven en de Hoge Raad. De kantongerechten zijn opgegaan in de rechtbanken. De term ‘kantonrechter’ is echter blijven bestaan.

Kantonrechtersformule – Afspraken tussen de kantonrechters over de wijze waarop de hoogte van een vergoeding bij een ontbinding van een arbeidsovereenkomst wordt berekend.

Klachtdelict – Delict dat alleen vervolgd kan worden als er een klacht is ingediend, bijv. in geval van belediging.

HEUVELMANS ADVOCATEN

De talloze reacties tonen aan dat het BonjoBajesBulletin goed wordt gelezen.

Ook goed voor onze adverteerders!

BONJOBAJESPUZZEL 1

2

Kracht van gewijsde – Een vonnis heeft ‘kracht van gewijsde’ als daartegen geen beroep meer mogelijk is.

Justitie – Verzamelnaam voor functies die zich binnen de overheid bezighouden met de handhaving van het recht

3

4

5

6

7

18

21 23

24

29

35

52 57

31 36

32 37

44

45

47

68

20

41

43

62

19

30

40

46

61

15

22

34 39

11

26 28

33

51

10

25

27

42

9

14

17

16

56

8

13

12

38

Kort geding – Procedure om in een spoedeisende zaak snel een beslissing van de rechtbank te krijgen. Dit is een voorlopige uitspraak. Hierna kunnen de partijen alsnog naar de rechtbank gaan om de zaak voor te leggen (de ‘bodemprocedure’), maar in de praktijk komt dat niet veel voor. De partijen leggen zich meestal neer bij de uitkomst van het kort geding.

Heuvelmans Advocaten Burg. van Rijnsingel 15 5913 AN Venlo Tel. 077 39 82 100 Fax 077 35 13 166 www.heuvelmansadvocaten.nl

48

49

53

54

58

59

63

65

64 69

50 55 60

66

67

70

71

73

72 BUZING Puzzels

Een man wordt beschuldigd van diefstal en moet voor de rechter komen. Rechter: ‘Hoe komt u aan al die nieuwe kerstspullen?’

Verdachte: ‘Ik heb heel vroeg kerstinkopen gedaan, edelachtbare!’

Rechter: ‘Hoe vroeg dan?

Verdachte: ‘Een paar uur voordat de winkel openging!’

De overvaller schuift de kassier een briefje toe met daarop: ‘Overhandig al het geld! Er is een pistool op u gericht.’ De kassier schrijft iets op het briefje en schuift het terug: ‘Graag een beetje glimlachen. Er is een camera op u gericht!’

In een beruchte kroeg bladert een zakkenroller door een modeblad. ‘Lees jij tegenwoordig zulke verwijfde tijdschriften?’ informeert een al even misdadige makker. ‘Hoezo verwijfd?

Ik moet toch weten waar het komende seizoen de zakken zitten?’

Heb je ‘t al gehoord? Een stel junkies heeft de Amsterdam Arena overvallen.’ ‘O ja, wat is er gestolen?’ ‘Nou gestolen niks, maar ze hebben alle lijnen opgesnoven’

Horizontaal 1. Slaapplaats - 7. Drinkgerei - 9. Soort papegaai - 12. Betrouwbaar - 14. Universiteit Twente - 15. Spil - 16. Zitbad - 17. Jazzvorm - 20. Soort onderwijs Horizontaal 22. Jong konijn - 23. Klein varken - 25. Bolgewas - 27. Leraar - 28. Achter 1. Slaapplaats - 7. Drinkgerei - 9. Soort papegaai - 12. Betrouwbaar - 14. Universiteit Twente - 1 Waarom schiep God eerst de man en toen de vrouw? Iedere 31. Zeewier - 34. Noorse god - 35. Geloof - 37. Voordat - 38. Uitgebreid techSpil 16.

Zitbad 17.

Jazzvorm - 20. Soort onderwijs - 22. Jong konijn - 23. Klein varken - 25. artiest maakt eerst een ruwe schets. nische school - 40. Luitenant - 41. Jong van een kip - 42. Deel van vis - 44. Ter Bolgewas - 27. Leraar 28.

Achter - 31. Zeewier - 34. Noorse god - 35. Geloof - 37. Voordat - 3 inzage - 45. Namiddag - 46. Wilde haver - 47. Wilde haver - 48. Jong van een koe Uitgebreid technische school 40.

Luitenant - 41. Jong van een kip -vnw.

42. -Deel van vis - 44. Ter Adam vraagt aan God: “Waarom heb je haar zo mooi ge- 52. Jong van een schaap - 54. Eikenbast - 56.

Persoonlijk 58. Aankomend 45.

Namiddag 46.

Wilde haver 47.

Wilde haver 48.

Jong van een koe 52. maakt?” God: ‘Zodat je van haar zal houden.’ Adam: ‘Maar - 59. Aardhoogte - 61. Franse keizer - 65. Dik - 67. Europese Unie (afk.) - Jong van een s 54.

Eikenbast 56.

Persoonlijk - 58. Aankomend 59. warme Aardhoogte 61. Franse waarom heb je haar dan zo dom gemaakt?’ Zodat ze van jou 68.

Rijstdrank -vnw.

69. Landbouwwerktuig - 70.- Een maaltijd- gebruiken - keizer - 65 67.

Europese Unie (afk.)

68.

Rijstdrank 69.

Landbouwwerktuig 70.

Een warme maaltijd geb kan houden.

72. Berouw - 73. Uitgestrekt.

- 72. Berouw - 73. Uitgestrekt.

Waarom maken mannen zo moeilijk oogcontact? Borsten hebben geen ogen.

Verticaal 1. Turks pennenvlees - 2. Steensoort - 3. Duitse omroep - 4. Oord - 5. Wak Verticaal 6. Europese Kampioenschappen (afk.) - 8. Jong van een hond - 10. Koolsoort Rechter: ‘Waarom heb je die ring niet naar1. hetTurks bureaupennenvlees ‘ver11. Onaangepast - 13. -Jong van een omroep leeuw - 18.

BijOord afwezigheid - 19.- Voorzetsel - 2. Steensoort 3. Duitse - 4.

- 5. Wak 6. Europese loren voorwerpen’ gebracht?’ Beklaagde: ‘Er stond op “Voor 20.

Jong van een paard 21.

Geringst 24.

Jonge paling 26.

Niet vrij Kampioenschappen (afk.) - 8. Jong van een hond - 10. Koolsoort - 11. Onaangepast - 13. Jong v eeuwig de uwe.’

29. Aartsbisschop - 30. Hard - 32.

Persoonlijk vnw.

- 33.

Insect - 34.Geringst Zangstem -- 24. Jonge leeuw - 18. Bij afwezigheid - 19. Voorzetsel - 20.

Jong van een paard - 21.

Jonge kikker - 39.

Brandgang - 41.Persoonlijk Klein katje - 43.

Absolute atmosfeer - Zangstem - 26. Niet vrij - 29.36.

Aartsbisschop - 30.

Hard - 32. vnw.

- 33. Insect - 34.

Rechter: ‘Waarom heb je die arme, oude man 4 tanden uitge44.

Gesloten 47.

Wending 49.

Schrijfteken 50.

Sprookjesfiguur 51.

Woestijn Jonge kikker - 39. Brandgang - 41. Klein katje - 43. Absolute atmosfeer - 44. Gesloten - 47. We slagen?’ Beklaagde: ‘Hij had er niet meer.’49. Schrijfteken - 50. in Egypte - 53. Dwaas - -55. water 57. Botervat 60. Stip -- 62.

Sprookjesfiguur 51.Stilstaand Woestijn in -Egypte - 53.- Dwaas 55.KosStilstaand wat tuum 63.

In orde 64.

Onroerend goed 66.

Takje 70.

Lidwoord 71.

Botervat - 60. Stip - 62. Kostuum - 63. In orde - 64. Onroerend goed - 66. TakjeNoot.

- 70. Lidwoord Rechter: ‘Hoe bent u op het gedacht gekomen die auto te Noot.

Oplossing puzzel, zie pagina 02. stelen?’ Beklaagde: ‘Die auto stond voor het kerkhof en ik dacht zo: de eigenaar is dood.’

STUUR IN!

Wat geef je aan een man die alles al heeft? Een vrouw om uit te leggen hoe ‘t werkt.

Rechter: ‘Verdachte, zou u eens willen uitleggen hoe u de kluis hebt open gekregen?’ ‘Dat heeft geen zin, edelachtbare, u zou het toch nooit kunnen nadoen!’

in de K L A P Iets B Ebijzonders D N A Pmeegemaakt A R A bajes? Schrijf je gedichten of songteksten?

Maar ook tekeningen E E R L IJ K W U T A S of cartoons en een zijn harte B echte I D Ebajesmop T B E B O van P V B Owelkom bij A ze dan K inM L A M P R E I Bonjo. Wij plaatsen de krant ‘BonjoBajesBulletin’ .

Waarom gaat slechts 10% van de mannen naar de hemel?

Anders zou het een hel zijn.

Rechter: ‘U kunt zeggen wat u wilt, maar ik geloof toch het tegendeel.” Verdachte: ‘Ik ben schuldig, edelachtbare.’

R N A TW C Amsterdam.

A L G E Bonjo, MolukkenstraatL 200, 1098

B I G

U I

M A A U T S L G R A A T A A T S L A M

P

Y

S E R K T K U I K E T I K O O T K A L M E T J E E

U

G

E E R N E N M F D E K

32

BonjoBajesBulletin juni 2013

Janneke van Beek tekent het relaas op van uitgeprocedeerde Maria en haar Nederlandse vriend

Als mijn vrouw weg moet, dan is het ook voor mij: Adios Nederland Hoofddorp – Janneke van Beek ontmoette onlangs Maria, een vrouw zonder papieren, en Wim, haar Nederlandse vriend. Ze vertelden me over hoe Maria en haar twee zoons gevangen hadden gezeten in detentiecentrum Rotterdam, over hoe ze waren gearresteerd en over de blunderende en intimiderende vreemdelingenpolitie.

Wim: ‘Maria en ik kennen elkaar al elf jaar. In 2007 moest ze met haar twee zoons Nederland verlaten. Ze kregen een inreisverbod van twee jaar. In 2009 kwamen ze opnieuw en besloten te blijven.’

Zwanger Maria werd zwanger. Ik erkende het kind, een meisje; het kreeg automatisch de Nederlandse nationaliteit.

De advocaat zei dat Maria nu een verblijfsvergunning kon aanvragen op grond van artikel 8 EVRM. Een paar maanden na de geboorte gingen we naar de Immigratie en Naturalisatie Dienst (IND) in Hoofddorp. De aanvraag voor een verblijfsvergunning werd ter plekke afgewezen. We moesten met het hele gezin naar boven, daar zat de vreemdelingenpolitie. Ze zeiden: ‘U heeft 24 uur om Nederland te verlaten.’

De advocaat vroeg een voorlopige voorziening (Vovo) aan en maakte bezwaar tegen de beslissing. De vreem-

delingenpolitie kwam intussen heel regelmatig aan de deur: ‘Jullie kunnen beter teruggaan, waarom zouden jullie een advocaat nemen, dat is zinloos en kost alleen maar geld.’ Ze kwamen steeds met kortere tussenpozen, hun toon en houding werd steeds intimiderender. Ik zei telkens dat de Vovobeslissing nog in behandeling was, maar daar hadden ze geen oor voor, ze wilden alleen vliegtickets zien. Een advocaat hoefden we niet meer te bellen, zeiden ze, want de vreemdelingenpolitie ging het binnenkort wel overnemen.

En dat gebeurde.

Arrestatie Maria: ‘We kregen een telefoontje van de politie: ik moest me vrijdag melden op het politiebureau. Mijn advocaat vroeg een Spoedvovo aan.

Die vrijdag: een nachtmerrie. Mijn jongste zoon was net naar school gegaan. We zijn dan nog met zijn vieren thuis; Wim, mijn oudste zoon, die net vakantie had en die dag naar een zeilkamp zou gaan, mijn dochter en ik. Kwart over acht: ineens is ons huis omsingeld: vijf politiebusjes en politieauto’s voor het huis en vijf achter het huis. Tien agenten komen naar binnen. Een, met een oortje in, zegt in zijn portofoon: ‘Het is rustig, er hoeft geen assistentie te komen.’ Mijn oudste zoon en ik moeten mee. We krijgen geen tijd om spullen te pakken. Ik loop nog in ochtendjas, ik mag me aankle-

den, maar een vrouw van de politie loopt mee naar boven om te zorgen dat ik niet van het balkon af zal springen.

Alsof ik dat zou doen.’

Wim: ‘Toen ze de deur uitgingen, wilde Maria de baby nog even knuffelen. Die werd min of meer uit haar armen gerukt en aan mij gegeven. En weg waren ze.

De politie had niet eens een officieel aanhoudingsbevel. ‘Dat maken we altijd pas op het bureau,’ zeiden ze. Je weet dat dit niet juist is, maar op zo’n moment sta je machteloos, je kunt niets doen. De hoofdagent zei tegen me: ‘Uw andere kind is nog op school.

Als u hem niet vóór elf uur op het politiebureau hebt gebracht, dan halen wíj hem van school.’

Ik kon niet weg, want ik zat met een hevig huilende baby. Mijn broer heeft de jongste zoon van school gehaald en naar het politiebureau gebracht. We hebben inderhaast nog wat bagage bij elkaar gezocht en mijn broer heeft dat afgegeven op het bureau.

Maria: ‘We zaten in een wachtcel. Ze maakten vingerafdrukken en foto’s. We voelden ons als criminelen behandeld.

We kregen koffie en thee, maar niets te eten.

Gezinsafdeling Om vier uur werden we naar het detentiecentrum in Rotterdam gebracht.

Daar moest ik me uitkleden, visiteren heet dat, de jongens hoefden dat geluk-

Advocatenkantoor Van Stratum

‘SPECIALIST IN STRAFZAKEN’ tevens ‘CASSATIESPECIALIST’ mr. M. van Stratum Wassenaarseweg 4 2596 CH Den Haag telefoon 070 360 81 00 mobiel 06 109 149 44

e-mail mvanstratum@advocatenkantoorvanstratum.nl website www.advocatenkantoorvanstratum.nl

kig niet. Onze kleding werd in zakken gedaan. We kwamen op de gezinsafdeling terecht. We hadden twee aan elkaar aansluitende kleine cellen. Op de gezinsafdeling mag je tot negen uur ‘s avonds rondlopen. Er waren heel veel kinderen, je had families met drie of vier kinderen. De kinderen kunnen overdag een beetje spelen, maar het is elke dag hetzelfde.

Zitting Wim: ‘Precies een week nadat ze waren opgepakt, was er een rechtszaak in Utrecht. Ik ging er naar toe, Maria was er ook, samen met de kinderen.

De vreemdelingenpolitie had geen officieel aanhoudingsbevel voor de kinderen gemaakt. Bovendien hadden ze de kinderen de keuze moeten laten of ze met hun moeder meewilden of niet. Er waren dus overduidelijk fouten gemaakt. Daarom besliste de rechter dat de kinderen onmiddellijk in vrijheid moesten worden gesteld. Ook kregen ze een schadevergoeding van zo’n 1300 euro toegekend. Ik kon ze gelijk mee naar huis nemen.’

Maria: ‘Ik vond het super dat ze vrij kwamen, want ze waren een beetje ziek geworden in de gevangenis. Ze konden niet slapen, ze wilden niet eten.

Het is daar niet goed voor kinderen.’

Vrouwenafdeling Maria werd overgeplaatst naar de vrouwenafdeling. ‘Daar is een ander regime: dan gaat de deur van de cel dicht om vier uur ‘s middags en blijft dicht tot acht uur, half negen de volgende ochtend. Ook word je tussen de middag van twaalf uur tot één uur opgesloten, om te eten. Ik zat in een cel alleen. ‘s Avond wilde ik geen tv kijken, ik deed niks anders dan lopen, de hele avond lopen. Het was heel moeilijk. Er wordt best veel gehuild op de afdeling. Sommige vrouwen zitten er wel negen maanden, of een jaar. En als je dan geen familie, vrienden of bekenden hebt die je kunnen ondersteunen of eens op bezoek komen, dan is het heel, heel zwaar.

Detentiecentrum Rotterdam

Wim: ‘De baby was totaal van slag. Ze heeft nu last van verlatingsangst. Ze is moeilijker geworden, ze huilt meer en als mama weg is, is het helemaal mis.

Elf maanden lang was mama alles en dan ineens is mama weg.’

Maria: ‘De twee jongens hebben sinds 2007 angst voor politie en uniformen.

Leraren zeggen dat ze daar in groepsgesprekken wel eens over praten. De oudste wil advocaat worden, vreemdelingenadvocaat.’

Wim: ‘De vreemdelingenpolitie zei tegen me toen Maria vastzat: ‘Meneer, maakt u zich geen illusies. Volgende week zijn ze het land uit. Sowieso.’

Vrijgelaten Na twee en een halve week was er een zitting over de vovo. De rechter was boos op de IND: ‘Waar is die arrestatie goed voor geweest? Mevrouw is geen gevaar voor de samenleving, ze heeft een vast adres, haar kinderen gaan naar school.’ De IND kon ook geen vluchtdatum overleggen. Maria werd vrijgelaten.

Nu wachten we. Wat kun je anders doen dan wachten? Ze heeft nog steeds dat inreisverbod van twee jaar. Maar als dat niet herroepen wordt, als ze het land uit moet, dan ga ik mee. Een vrouw waar ik al elf jaar bij ben, waar ik altijd voor gezorgd heb, die ga ik niet verlaten. Mijn kinderen hebben misschien niet het nieuwste van het nieuwste, maar ze lopen er altijd netjes bij. Ze gaan naar school. Ze doen daar heel goed hun best op school; ze genieten, het zijn leuke kinderen.

Als mijn vrouw hier twee jaar niet mag verblijven, dan ga ik ook weg. Dan heb ik het wel gehad hier. De IND zegt dat ik gemakkelijk contact met mijn dochter kan houden. Er zijn toch moderne communicatiemogelijkheden. ‘U kunt haar toch op de webcam zien? Maar het moment dat de politie mijn dochter uit de armen van mijn vrouw trok en haar aan mij gaf, zal ik nooit vergeten.

Als mijn vrouw weg moet, dan is het ook voor mij: Adios Nederland.’

DE TOP VAN DE NIEUWE GENERATIE STRAFRECHTADVOCATEN

ADVOCATENKANTOOR

VA N DER W EIDE Johannes Verhulststraat 113 1071 MZ Amsterdam telefoon 020 67 27 838 fax 020 67 27 839 mobiel 06 46 02 39 69 info@advocatenkantoorvanderweide.nl www.advocatenkantoorvanderweide.nl

mr Lidewij Wachters & mr Tim Bodewes

mr Richard van der Weide de pitbull onder de pleiters