Leverbare boeken

Tekst Thys VerLoren van Themaat

Enkele jaren geleden werd tijdens een Eendragtdiner het nieuwe boek van Joël Dicker geprezen. Ik lees Frans liefst onvertaald en bestelde de oorspronkelijke uitgave. Mooi boek, ik werd een fan. Maar de distributie hapert. In Nederlandse fysieke boekhandels kon ik vorig jaar niet aan de nieuwste Dicker komen. In arren moede de Franse uitgever gemaild – maar die verwees naar de importeur. Bol.com heeft de nieuwe Franse titels niet op papier. Amazon wel – maar daar koop ik niet. Dus toen wij in september in Frankrijk waren, heb ik toegeslagen in een librairie

We hebben met het CB de beste boekendistributie ter wereld. Het systeem is zó perfect dat er voor boekhandels geen noodzaak lijkt een ruim assortiment in huis te hebben, immers: vandaag besteld, morgen in huis. Maar het systeem hapert, zoals het geval-Dicker laat zien. Als uitgever merk ik dat ook: wat niet in de standaardlijn van het CB zit, lijkt niet leverbaar – terwijl het dat in veel gevallen wel is, alleen niet via het CB.

Bij mijn eerste boek in 1980 was ik nog niet aangesloten bij het CB. De boekhandels die mij toen wisten te vinden, staan in mijn geheugen gegrift. Als ik terugdenk aan die tijd, denk ik aan de oude Paagman, die mij bij het telefonisch bestellen de postcode van de Haagse winkel doorgaf, 2582 CB – ‘mooie instelling, het CB’! Ik heb naar hem geluisterd.

Maar de getallen lijken het nu definitief van de breedte te hebben gewonnen. Distributie van Franse boeken is onvoldoende rendabel, er zit te weinig volume in. De planken in de boekhandel moeten voldoende omloopsnelheid per meter hebben. De visie van Chrisjan van Marissing (Praamstra, Deventer) sterft uit. Hij vertelde me eens dat zijn uitgebreide collectie kunstboeken eigenlijk te weinig verkoopt maar wel mensen naar de winkel brengt die met een (ander) boek naar buiten gaan: breedte loont.

Dat een schrijver geen track record van goedlopende eerdere boeken kan tonen, betekent niet dat zijn nieuwe (of eerste) boek niet kan verkopen. Het is zaak de boekenkoper uit te dagen, te inspireren, iets onverwachts voor te schotelen. De boekenliefhebber vindt die uitdaging niet in de onlinewinkels: de klant wil in een boek kunnen bladeren, het voelen, sommigen willen eraan kunnen ruiken.

Mijn oproep aan de collega’s in de boekwinkel is dus: verdiep je weer meer in wat er leverbaar is, koop onverwacht in, verras de klant. Nu jaag je de boekenkoper naar de online kanalen – en dat is jammer. 