Staken voor de toekomst
¬ Foto Belga
De algemene staking op 31 maart komt er niet zomaar. Ze is het resultaat van de woede en onvrede van werknemers over een onevenwichtig regeerakkoord. De maatregelen van de nieuwe regering leggen de lasten van besparingen bijna uitsluitend op de schouders van werknemers – en dat terwijl vermogens en ondernemingen nauwelijks hun steentje bijdragen. De vooropgestelde maatregelen ondermijnen niet alleen onze huidige arbeidsmarkt,
maar ontwrichten ook de toekomst van onze samenleving.
Het huidige akkoord maakt onze maatschappij niet sterker, eerlijker of duurzamer. Integendeel, de gemaakte keuzes leiden tot een hardere, individualistischere samenleving. Werknemers, en zeker jongeren, dragen de zwaarste lasten. Zij zullen de gevolgen voelen in hun persoonlijke situatie en in hun kansen op een stabiele toekomst.
Door te kiezen voor flexibilisering van arbeidstijd en statuten die de sociale zekerheid verzwakken, wordt het normaliseren van scharrelbanen in de hand gewerkt. Dat heeft effect op werknemers vandaag, maar zal nog meer doorwegen in de toekomst. Het ondermijnt de loopbaanmogelijkheden van jongeren en de opbouw van hun rechten. Het is onaanvaardbaar dat toekomstige generaties geconfronteerd worden met een arbeidsmarkt waarin zekerheid en kansen op een goede, stabiele baan
systematisch worden verkleind. Tegelijk bouwt de regering in haar beleid een muur op voor de toegang tot sociale rechten en het behoud ervan. Denk aan de voorwaarden voor het behouden van werkloosheidsuitkeringen, de mogelijkheid voor een landingsbaan of mogelijkheden tot vervroegd pensioen. Deeltijders, en vooral vrouwen, betalen nu al de rekening, een groep die alleen zal groeien in een geflexibiliseerde arbeidsmarkt.
De keuze om de sterkste schouders slechts een fractie te laten bijdragen, druist in tegen elke opvatting van solidariteit. Daarbij moet de inspanning voor de begroting eerlijker verdeeld worden, zodat vermogens en ondernemingen ook bijdragen aan de samenleving.
Niets van dit alles is onvermijdelijk, zolang de wil er is om te kijken naar alternatieven. Alternatieven die toelaten de koopkracht duurzaam te versterken, zoals een eerlijke en vrije loonvorming.
Alternatieven die toelaten om werkbaar aan de slag te blijven, met meer tijd tijdens én op het einde van de loopbaan. Waar preventie en kansen op werken primeren boven het bestraffen van ziekte of (tijdelijke) werkloosheid met een pensioenmalus. Waar sterke publieke diensten als troef beschouwd worden en niet als kostenpost.
Wij eisen dan ook bijsturingen die de impact op werknemers structureel verminderen – niet louter als overgangsmaatregelen, maar fundamenteel. Wij eisen dat het sociaal overleg daarin ten volle erkend wordt, en onafhankelijk de beslissingen kan nemen die de sociale partners toekomen.
Deze staking is een duidelijke oproep aan beleidsmakers om respect te tonen voor alle werknemers en hun toekomst – en in het bijzonder die van de jongeren – te beschermen.
Ann Vermorgen, voorzitter ACV
Werkgevers en werknemers vragen duidelijkheid over SWT en landingsbanen
De Arizonaregering kondigde aan dat het SWT, het vroeger brugpensioen, zou stoppen bij ingang van haar regeerakkoord, op 31 januari 2025 dus. Het regeerakkoord voorziet ook in strengere loopbaanvoorwaarden voor landingsbanen.
‘Dat zijn slechte ingrepen waarmee het ACV het absoluut niet eens is’, klinkt het bij de vakbond. ‘Mensen houden de werkdruk niet vol en vallen uit. Al dat haastwerk van Arizona zorgde meteen voor een puinhoop en heel veel vragen op de werkvloer. Mensen stonden bijvoorbeeld al in opzeg met het oog op SWT, terwijl de regering SWT wou afschaffen.’
Daarom vragen vakbonden en werkgeversorganisaties gezamenlijk aan de regering om de bestaande cao-afspraken over SWT en landingsbanen, die lopen tot 30 juni 2025, na te leven. Maar ook na 30 juni blijft een sociaal eindeloopbaanbeleid cruciaal en daar zal het ACV voor blijven gaan, onderstreept de vakbond.
Ontvang je al de Visienieuwsbrief?
Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang elke week het beste van Visie in je mailbox! www.visie.net/nieuwsbrief
Redactieadres Visie, PB 20, 1031 Brussel ¬ e-mail: info@visieredactie.be ¬ Lezersbrieven lezers@visieredactie.be ¬ Abonnementen jennifer.lavers@acv-csc. be - 02 244 32 81 ¬ Verantwoordelijke uitgever Bart Vannetelbosch ¬ Redactie Djorven Ariën, Simon Bellens, Aissatou Diallo, Nils De Neubourg, Lies Van der Auwera, Dominic Zehnder, Lieven Bax, Sim Geerts, Tinne Van Woensel, Rooni Theeboom, David Vanbellinghen ¬ Hoofdredactie An-Sofie Bessemans, Wim Troch ¬ Vormgeving
Gevaert Graphics ¬ Druk Coldset Printing Partners ¬ Visie verschijnt tweewekelijks en is inbegrepen in het lidmaatschap van ACV bouw - industrie & energie, ACV-CSC METEA, ACV-Transcom en ACV Voeding en Diensten
3 op de 4 Belgen werkt ook bij ziekte door
Vijf jaar geleden bleven we allemaal in ons kot toen de coronapandemie op volle kracht toesloeg. We zouden nooit meer ziek naar het werk zouden gaan. Maar intussen lijkt presenteïsme – werken ondanks ziekte – meer ingeburgerd dan ooit. Niet minder dan drie op de vier Belgen geeft aan bij ziekte dingen voor het werk te doen.
¬ Tekst Dominic Zehnder
Van grieperig naar kantoor tot met migraine aan de band werken: maar liefst driekwart van alle Belgen geeft aan soms te werken wanneer ze zich ziek voelen. Dat weet preventiedienst Mensura uit onderzoek. Verzekeraar NN-Insurance bevestigt met een recente studie die cijfers. Als belangrijkste redenen geven werknemers aan dat ze vooral blijven werken om een goede indruk te maken, uit schrik voor de leidinggevende of om rekening te houden met collega’s.
‘Naargelang het onderzoek en de exacte vraagstelling durven die cijfers wat te schommelen’, kadert expert welzijn op het werk Maarten Hermans.
‘Het gaat immers over een zelfrapportage, want die dagen worden in tegenstelling tot ziektedagen niet administratief geregistreerd. Daardoor wordt de omvang van het probleem al jaren onderschat.’
Langdurige uitval
Want een probleem is het wel degelijk, onderstreept Hermans. ‘Wie ondanks ziekte lange tijd blijft doorwerken, loopt immers een grotere kans op mentale problemen of langdurige ziekte-uitval. In
Met de herinvoering van het ziektebriefje voor één dag ondergraaft Arizona haar eigen beleid tegen langdurige ziekte.
¬ MAARTEN HERMANS
sommige gevallen leidt presenteïsme er zelfs toe dat werknemers de arbeidsmarkt vroegtijdig verlaten.’
De beslissing van de Arizonaregering om de regels rond het ziektebriefje voor één dag gedeeltelijk terug te schroeven, zal presenteïsme nog verder aanwakkeren, vreest Hermans. ‘Met het opnieuw invoeren van het ziektebriefje voor één dag zullen de geregistreerde absenteïsme-cijfers mogelijk wat dalen, maar dat is dan omdat werknemers vaker ziek gaan werken, en niet omdat ze minder vaak ziek zijn. Met alle gevolgen van dien, zoals de negatieve impact op de gezondheid van hun collega’s en de grotere kans om langdurig ziek uit te vallen. Zo ondergraaft de nieuwe regering met een ziektebriefje onmiddellijk al haar eigen beleid tegen uitval door ziekte.’
Hermans zag tijdens corona nog een ander effect. ‘Wie aangaf moeilijk rond te komen, ging vaker ziek naar het werk dan wie makkelijker rondkomt. Die ongelijkheid is in vergelijking met eerdere metingen toegenomen. Het zijn dus vooral mensen in kwetsbare arbeidsomstandigheden waar presenteïsme het zwaarst doorweegt.’
Contract geschrapt door ziekte
Belgen gaan vaker ziek werken
Hoewel drie vierde van de Belgen aangeeft een of meerdere keren per jaar ziek te werken, blijven beleidsmakers vooral focussen op afwezigheden. Opvallend is dat hoewel veel experts verwachtten dat de COVID-pandemie ervoor zou zorgen dat mensen niet meer ziek zouden werken, het fenomeen alleen maar toegenomen is. De invoering van telewerken heeft dat nog versterkt.
Eva Van Laere van Interim United bij het ACV bevestigt dat werknemers in kwetsbare situaties vaak geen andere optie hebben dan ziek te gaan werken. ‘Wie met dag- of weekcontracten aan de slag is, kan zich vaak geen ziektedagen veroorloven. Uitzendkrachten vrezen immers dat hun contract niet meer hernieuwd wordt. Ze worden in geval van ziekte regelmatig naar het ziekenfonds verwezen waar een lagere vergoeding tegenoverstaat, zelfs als ze onder contract stonden en er eigenlijk door het uitzend-
Wie met dag- of weekcontracten aan de slag is, kan zich vaak geen ziektedagen veroorloven. Uitzendkrachten vrezen dat hun contract niet meer hernieuwd wordt.
¬
EVA VAN LAERE
kantoor gewaarborgd loon moet worden uitbetaald. Sommige uitzendkantoren gaan zelfs nog een stap verder en trekken het contract in op het moment dat uitzendwerkers zich ziek melden.’
Jürgen: ‘Wie zich ziek meldt wordt vaak niet opnieuw gevraagd’
Jürgen* werkt bij een groot bedrijf in de Antwerpse haven en bevestigt het probleem. ‘Veel mensen voelen de druk om door te werken als ze ziek zijn. Wie zich ziek meldt, wordt vaak niet meer opnieuw gevraagd. Een groot aantal mensen bevindt zich bovendien in een kwetsbare situatie, zoals nieuwkomers die niet veel andere opties hebben op de arbeidsmarkt. Zij kunnen het zich niet veroorloven om hun inkomen te verliezen. Een van de schrijnendste voorbeelden was iemand die een arbeidswegongeval had en daardoor enkele weken arbeidsongeschikt was. Die persoon kreeg na het aflopen van het weekcontract geen nieuw contract meer.’
*Jürgen is een schuilnaam.
UITSPRAAK EUROPEES COMITÉ
Vlaams woonbeleid
krijgt ruim onvoldoende
Woonzaak, een initiatief van zo’n 70 Vlaamse sociale organisaties waaronder beweging.net en ACV, stapte in 2021 naar het Europees Comité voor Sociale Rechten tegen het Vlaams woonbeleid. Het Comité oordeelt nu dat Vlaanderen onvoldoende sociale woningen bouwt en te weinig doet tegen discriminatie op de private huurmarkt.
Er zijn volgens Woonzaak nochtans oplossingen én middelen, als de politieke wil er is. ‘Behoorlijke huisvesting is een grondrecht. Zonder een thuis is het moeilijker om werk te vinden, sociale contacten te onderhouden, te integreren en gezond te blijven’, klinkt het bij beweging.net.
‘De politiek moet het bouwen en renoveren van sociale woningen aanmoedigen. Daarnaast moet ook het aanbod aan bescheiden huurwoningen op de private huurmarkt uitgebreid worden. Zo kunnen gezinnen die niet beantwoorden aan de criteria voor sociaal wonen, en die niet of niet onmiddellijk kunnen kopen, toch een kwalitatieve betaalbare woning vinden. De beleidsnota van de Vlaamse minister van Wonen bevat een aantal positieve zaken, maar meer maatregelen zijn nodig. De middenveldorganisaties zijn bereid om mee te werken aan een pact’, besluit beweging.net.
Lydia wacht al tien jaar op een sociale woning
Het belang van voldoende sociale woningen blijkt uit een lezersbrief aan Visie van de alleenstaande Lydia* (79). Zij wacht al tien jaar op een sociale woning. ‘Ik heb tot mijn 65ste gewerkt, maar mijn pensioen bedraagt 1.650 euro per maand. Daar moet elke maand 825 euro huishuur af, 113 euro energie, 90 euro voor internet en telefonie, en dan heb ik het nog niet over verzekeringen en waterverbruik. Van wat overblijft moeten ik de kosten betalen voor dokters, de apotheker, de kinesist, een osteopaat en eten. Aan een dagje uit of een reis denk ik zelfs niet.’
‘Voor de woonpremie van het Vlaamse gewest is mijn huishuur is te hoog. Ik heb wel recht op verhoogde tegemoetkoming, maar toch is het elke maand vechten om rond te komen. Ik heb nu al niet meer genoeg om mijn eigen begrafenis te kunnen betalen.’
*Lydia is een schuilnaam.
LEZERSBRIEF
Een op de vijf studenten doet een halftijdse zonder sociale bescherming
Studenten mogen voortaan 650 uur per jaar werken. Wat als dat geen vrije keuze, maar bittere noodzaak is? ‘Veel studenten werken om hun studie te financieren en soms zelfs hun gezin overeind te houden.’ Bovendien houden ze steeds minder tijd over voor hun studies. En ondanks al hun werk bouwen ze geen enkele sociale bescherming op.
¬ Tekst Nils De Neubourg en Lies Van der Auwera
We merken dat de versoepeling nu wel op haar limieten botst.’ Dat stelde HR-kantoor Randstad al toen de jaarlimiet voor studentenwerk naar 600 uur ging. Toch doet de politiek er nog een schepje bovenop: voortaan mogen studenten tot 650 uur per jaar werken. Dat lijkt goed nieuws, maar onder de oppervlakte schuilen grote problemen. Voor veel jongeren is studentenarbeid een noodzaak geworden. En zonder sociale bescherming brengt dat risico’s met zich mee.
Steeds meer uit noodzaak
Extra uren betekenen extra inkomsten. Maar studenten die uit financiële noodzaak werken, bouwen met een studentencontract amper sociale rechten op. Wie ziek wordt of aan de deur wordt gezet, kan nergens op terugvallen. Ironisch genoeg zijn het net de studenten die het inkomen het
Bijna de helft van de werkende studenten geeft aan dat hun werk hun studie hindert.
hardst nodig hebben, die hierdoor het grootste risico lopen.
Fleur Zagers van de sociale dienst van de Universiteit Antwerpen (STIP), bevestigt die tendens: ‘Steeds meer studenten werken om rond te komen, vaak ook tijdens de week. Velen overschrijden al de huidige limiet.’ Zagers koppelt dat aan de stijgende toestroom van aanvragen voor sociale toelagen. ‘Sinds corona is dat verdrievoudigd. Meer studenten kunnen de studie niet meer bekostigen, en sommigen werken zelfs om het gezinsbudget aan te vullen.’
Beleidsmakers stellen dat de maatregel net voor deze groep bedoeld is. ‘Zeker voor wie zelf zijn kot of studie moet betalen, is een studentenbaan gewoon broodnodig’, liet Vooruit-fractieleider Oskar Seuntjes optekenen bij VRT NWS. Maar wat als die student plots ziek of ontslagen wordt? Dat is een reële zorg, benadrukt het ACV. ‘Opvallend is dat studenten zich nauwelijks bewust zijn van hun gebrek aan sociale rechten. Ze denken vooral aan het nu’, vult Zagers aan.
Halftijdse baan
Studentenarbeid wordt steeds minder een eenvoudige bijverdienste. Dat bevestigt Christophe Vanroelen, arbeidssocioloog aan de VUB. Hij werkt samen met de KU Leuven en de universiteit van Luik aan een breed onderzoek naar studentenwerk. Een doorsnee student werkt tijdens het academiejaar acht uur per week, zo blijkt. Opvallend: 20 procent werkt minstens zestien uur per week. Dat is
bijna een halftijdse baan, bovenop de studies.
Dat heeft gevolgen. Bijna de helft van de werkende studenten geeft aan dat hun werk hun studie hindert. Bij een op de zes heeft dat zelfs een negatieve impact op de studievoortgang. Een op de drie mist er lessen door. ‘We zien dat studenten met lagere scores in januari vaak minder tijd aan hun studie konden besteden door hun
werk’, bevestigt Zagers de cijfers van Vanroelen.
Niet relevant voor carrière
Stuvo, de ondersteunende dienst voor studenten van de KU Leuven, merkt dat masterstudenten steeds vaker een studiegerelateerde baan verkiezen. Toch rijst de vraag of studentenjobs op lange termijn waardevol zijn. De helft van de studenten vindt hun baan niet relevant voor hun toekomstige carrière, en ruim drie op de vijf geven aan dat ze er nauwelijks vaardigheden uit hun opleiding in kunnen toepassen. ‘Studentenjobs bieden een eerste kennismaking met de arbeidsmarkt, maar zijn zelden inhoudelijk verrijkend’, luidt een eerste conclusie van Vanroelen en collega’s.
Goedkope werkkracht
‘De nieuwe limiet van 650 uren lijkt vooral het resultaat van lobbywerk’, zegt Vanroelen. Zagers meent dat waar studentenarbeid bedoeld was als een manier om een zakcent bij te verdienen, dit nu geëvolueerd is naar een manier voor bedrijven om goedkope werkkrachten te hebben. Die betalen nauwelijks vijf procent socialezekerheidsbijdragen voor studenten, veel minder dan het gewone tarief van 25 procent. Daardoor ziet Vanroelen in de toekomst een oneerlijke concurrentie ontstaan voor langdurig werkzoekenden. Nochtans wil de regering ook dat die laatste groep meer aan het werk gaat, terwijl ze zelf oneerlijke concurrentie op touw zet.
Studenten beseffen nauwelijks hoe kwetsbaar ze zijn zonder sociale rechten.
¬ FLEUR ZAGERS SOCIALE DIENST VAN DE UNIVERSITEIT ANTWERPEN (STIP)
In 2022 liep de sociale zekerheid al 520 miljoen euro inkomsten mis door het goedkope studentenwerk. Eerdere berekeningen toonden dat studenten die jaarlijks 600 uur werken op een studieloopbaan van vijf jaar, bijna het equivalent van twee voltijdse loopbaanjaren aan sociale rechten verliezen. In de huidige pensioendiscussie geen detail. Uit berekeningen van het ACV blijkt dat als op studentenwerk wel volledige socialezekerheidsbijdragen betaald worden, studenten zelf netto meer overhouden. Dat komt omdat ze dan recht hebben op de werkbonus en vakantiegeld.
Ondertussen wil een meerderheid van de studenten nog meer dan 600 uur per jaar werken. Wat ooit een extraatje was, groeit stilaan uit tot een parallelle arbeidsmarkt zonder bescherming. ‘Wat op korte termijn voordelig lijkt, ondermijnt op lange termijn de zekerheid die jongeren en werknemers nodig hebben’, waarschuwt Joke Vrijs van Jong ACV.
Klare taal. Tot je dienst
WOON-WERKVERKEER
Kosten parking aan station
Iedereen met de auto naar het werk? Dat is onhoudbaar, toont studie na studie. Maar niet iedereen heeft een treinstation om de hoek. Dan is het eerste eind met de fiets of auto een oplossing, tot je kan overstappen op het comfort van de trein. Alleen komt het parkeren soms met kosten. Op heel wat stationparkings moet je immers betalen om je auto er een werkdag achter te laten. Wie de fiets liefst in een afgesloten, bewaakte stalling achterlaat, kijkt daarvoor ook dikwijls tegen kosten aan.
Terwijl er ondertussen voor bijna iedere werknemer en iedere sector afspraken zijn over de tegemoetkoming voor het treinabonnement, is dat niet het geval voor parkeerkosten aan een station. ‘In de chemiesector hebben zowel arbeiders als bedienden recht op maximaal 250 euro per jaar voor zulke kosten’, zegt Dimitra Penidis, expert bij ACV Bouw – industrie & energie. Zoals afgesproken in de sectorale cao komen werkgevers daar sinds juli 2023 tussen in de maandabonnementen voor een NMBS-parking.
Hoe zit het dan voor wie niet in de chemiesector werkt? ‘Tenzij je eigen onderneming daar afspraken over heeft, bestaat zo’n premie niet in andere sectoren’, vult ACV-jurist Piet Van den Bergh aan. ‘Het is een bekend probleem. Daarom maken we er met het ACV werk van in de toekomst voor iedereen een regeling uit te werken voor parkeerkosten aan een treinstation.’
Vacatures
Het ACV zoekt
• Stafmedewerker verzekeringen –Schaarbeek
ACV METEA zoekt
• Vertaler-tolk – Brussel
• Vakbondsverantwoordelijke
– Vlaams-Brabant en Brussel
ACV Voeding en diensten zoekt
• Vakbondsverantwoordelijke
– Antwerpen
• Klachtenbehandelaar – Brussel
~ www.hetacv.be/jobs
FEITEN
Profel is een Belgisch familiebedrijf met meer dan 75 jaar expertise. In de productieateliers in Pelt en Achel worden elke dag honderden ramen en deuren geproduceerd. De vestigingen tellen samen 1.067 arbeiders en 300 bedienden.
Ramen en deuren van Profel
‘Ramen en deuren met glasheldere beloften’, wie kent het radiospotje niet? In het enorme magazijn van de Peltse fabriek klinkt Studio Brussel door de boxen. Aan de wand hangt een ruim tien jaar oud briefje dat voor elke maand verklaart welke radiozender mag opstaan. ‘Bij een top honderd zouden we wel eens afwijken’, knipoogt afgevaardigde Bjorn Tips.
¬ Tekst Aissatou Diallo en An-Sofie Bessemans ¬ Foto Wouter Van Vooren
Peggy Antonio (46), operator glasproductie
‘Het glas komt binnen op vier op vijf meter en wordt hier gesneden. Na de pandemie is onze lijn helemaal geautomatiseerd met nieuwe machines. Dat vroeg wel wat aanpassing. Ik werk hier 23 jaar. Bij 25 jaar dienst word je gevierd met een premie, een cadeaubon en een feest. Het belangrijkste is voor mij de sfeer onder de collega’s: die máken voor mij het werk.’
Christel Leurs (45), magazijnmedewerker
‘Na tien jaar ploegenarbeid ben ik overgeschakeld naar de dagdienst, omwille van de kinderen. Ik sorteer nu de frames volgens kleur en controleer of de lak perfect is. We weten zelf niet wie de eindklant is. Deze vrolijke roze of paarse deurstijlen, die zijn misschien voor een kinderdagverblijf bedoeld?’
Ronny Geusens (52), plaatser kruisverdelingen
‘Ik ben hier 33 jaar geleden begonnen. Profel is veel gegroeid. Ik breng kruisverdelingen aan op het glas. Dat vraagt precisie en focus. Alles gebeurt met de hand. Als een klant een deur wil met een boogvorm met diamantenvormige lijnen over het vensterglas, dan is dat een dag werk.’
Bjorn Tips (37), hoofdafgevaardigde
‘Met 1.367 collega’s is er veel syndicaal werk. Er gaat geen dag voorbij zonder dat leden bij ons aankloppen. We hebben syndicaal al veel kunnen verwezenlijken. Op vlak van ergonomie, maar ook met een goede collectieve bonus binnen cao 90. En een hospitalisatieverzekering die je na je pensioen voordelig kunt voortzetten.’
Bjorn Van Langendonck (28), afhanger-koppelaar
‘Bij Profel kun je kiezen voor verschillende materialen: pvc, aluminium en hout. Toen ik twee jaar geleden zelf bouwde hebben we voor een houten voordeur gekozen, maar voor pvc ramen en aluminium schuifdeuren. De prijs scheelt niet meer zo veel eigenlijk.’
Lichtfestival
Lumineus
Op de algemene stakingsdag maandag 31 maart gaan de vakbonden live in de ether vanaf het Woodrow Wilsonplein in Gent. Voor hun Radio Syndical slaan het ACV en het ABVV de handen in elkaar met productiehuis voor volkscultuur CirQ, wereldberoemd van de Gentse Feesten. Van 10 tot 14 uur brengen zij de sfeer van de piketten naar de huiskamers. Verwacht je bovendien aan een heleboel interessante gasten. Stakers en sympathisanten zijn ter plekke welkom voor een streepje ‘music for strike’.
Beluister de uitzending op www.radiosyndical.be of via de QR-code. LIVE UITZENDING
In de boomgaarden van het kasteeldomein
Alden Biesen in Limburg vindt op zaterdagavond 12 april het lichtfestival Lumineus plaats. Vuurspektakels, acrobatie, lichtinstallaties, verhalen, live muziek, maar ook een silent disco en ‘zeepbellenmagie’ zorgen voor een betoverend samenspel tussen natuur, kasteel, licht en donker. Verschillende installaties werden gemaakt door kinderen en jongeren van de Kunstkoepel Academie Voor Beeld Bilzen.
~ Lumineus gaat door in Alden Biezen, het programma vind je op www.alden-biesen.be/lumineus
Docville
Tot en met 3 april loopt in Leuven het internationale documentaire filmfestival Docville. Kom langs voor de fraaiste beelden uit de sixties van wielericoon Eddy Merckx, of voor het verhaal van duizenden Belgische ufo-meldingen in de jaren tachtig. De internationale selectie bevat onder meer een portret van Wang Zhenxi, die ingehuurd wordt om de minnaressen van overspelige mannen te ‘verjagen’ en zo een huwelijk te redden. Daarnaast is er een uitgebreid programma over wetenschap, ook specifiek voor kinderen, met workshops, experimenten en De Spectaculaire Wetenschapshow.
~ Docville gaat door op verschillende locaties in Leuven. Bekijk het programma op www.docville.be.
Filmfestival
Uitkeringen stopzetten van wie knelpuntopleiding volgt zal tekorten in zorg en onderwijs vergroten
De instroom van nieuwe arbeidskrachten in knelpuntberoepen die een lange opleiding vereisen zou volledig kunnen opdrogen, vrezen deskundigen.
Vorige week meldde minister van Werk David Clarinval (MR) dat de werkloosheidsuitkeringen binnenkort na maximaal twee jaar worden stopgezet. Volgens zijn cijfers zouden daardoor 100.102 personen hun uitkering verliezen. Daaronder ook de meer dan 3.000 Vlaamse werkzoekenden die in 2024 aan een knelpuntberoepopleiding begonnen zijn die langer dan twee jaar duurt. Zo’n 2.000 van hen volgen daarbij een opleiding tot leerkracht of verpleegkundige, berichtte VRT NWS. ‘Er bestaan veel gekwalificeerde opleidingen naar een knelpuntberoep die perfect binnen die twee jaar gehaald kunnen worden’, liet de minister zich ontvallen.
De kraan van zij-instromers lijkt dus dichtgedraaid te worden als het van de liberale minister afhangt. Opleidingshoofden en
experts vinden het problematisch voor de samenleving dat die instroom stilvalt. Ides Nicaise, hoogleraar onderwijs en samenleving aan de KU Leuven, noemde het plan van de regering in De Wereld Vandaag op Radio 1 ‘dom’.
‘Je gaat mensen de pas afsnijden die getoond hebben werkwillig te zijn en die zich willen omscholen naar de sectoren waar de nood het hoogst is’, zegt hij. ‘Dat is een kortzichtigheid van jewelste. Onze sociale bescherming dient niet voor kortetermijnoplossingen, maar net om mensen veerkrachtig te maken en om in hun toekomst te investeren. Indien de minister doorzet, kan hij zich verwachten aan tal van rechtszaken, want dit komt in feite neer op contractbreuk voor de mensen aan wie beloofd werd dat ze een opleiding konden volgen met behoud van hun uitkering.’
Hoofd van de ACV-studiedienst Maarten Gerard treedt hem bij. ‘Al jaren wordt er gehamerd op het belang van zij-instromers en worden werklozen aangespoord om zich te laten omscholen richting knelpuntberoepen. Dat je net die mensen uitsluit die zich na het verliezen van hun baan engageren om in te stappen in dergelijk langdurig engagement, is hallucinant. Dat toont nog maar eens aan dat de beperking van de werkloosheid een symbooldossier voor de Arizona-regering is, dat volledig ondoordacht wordt aangepakt.’ Bij het ter perse gaan van dit nummer werd aangekondigd dat minister Clarinval een overleg ingepland heeft met de regionale ministers, maar was nog niet bekend of dit tot een oplossing geleid heeft.
Heb ik recht op jeugdvakantie?
Wie nog niet lang is afgestudeerd en al aan het werk is, heeft mogelijk nog niet het maximale aantal betaalde vakantiedagen. In dat geval kun je wellicht jeugdvakantie gebruiken om je vakantiedagen aan te vullen.
Daarvoor gelden een aantal voorwaarden. Je hebt in 2025 recht op jeugdvakantie als je jonger was dan 25 jaar op 31 december 2024. Je moet je studie beëindigd hebben in 2024 én hebt nadien minstens een maand gewerkt en zo minstens dertien arbeidsdagen gepresteerd in 2024. Je bent in dienst als arbeider of bediende.
Voldoe je aan al deze voorwaarden, dan heb je recht op vier weken vakantie in 2025. Het maximale aantal jeugdvakantiedagen zakt naargelang het aantal vakantiedagen waarop je al aanspraak kunt maken (want daarvoor krijg je immers je loon betaald). Heb je bijvoorbeeld in 2024 een deel als werknemer gewerkt (niet met een jobstudentencontract) en zo recht op vier wettelijke vakantiedagen, dan kun je dit nog aanvullen met maximaal zestien jeugdvakantiedagen in 2025.
Jeugdvakantiedagen opnemen is een recht. Je werkgever mag dit niet weigeren, maar net als andere werknemers moet je wel in overleg met je werkgever het verlof inplannen.
Nathalie Diesbecq, Juriste ACV
AGTEN
Interview. Econoom Bart Cockx bestudeert de zin en onzin van loonsubsidies
‘Loonsubsidies kosten handenvol, vaak weggegooid geld’
Bart Cockx is professor economie aan de Universiteit Gent. Hij onderzoekt het arbeidsmarktbeleid en loonsubsidies.
Werkgevers krijgen miljarden aan loonsubsidies, maar die komen de samenleving niet altijd ten goede, zegt econoom Bart Cockx. ‘Het is tijd om onze loonsubsidies grondig te herzien.’
¬ Tekst Simon Bellens ¬ Foto Wouter Van Vooren
In totaal geeft de Belgische overheid aan werkgevers naar schatting om en bij de tien miljard euro aan loonsubsidies. Dat zijn kortingen op sociale bijdragen of premies om zogenaamde ‘loonkosten’ te drukken. Een ruim hoger percentage van het bruto binnenlands product dan onze buurlanden. ‘Maar loonsubsidies zorgen niet automatisch voor meer tewerkstelling’, waarschuwt Bart Cockx. De econoom aan de UGent onderzoekt onder welke voorwaarden loonsubsidies wél de samenleving ten goede komen. In zijn laatste onderzoek neemt hij de bijdragevermindering ‘voor de eerste werknemer’ van de regering-Michel (2014-2018) onder de loep, goed voor een kostprijs van 488 miljoen euro.
Werkgevers zeggen vaak dat ze loonsubsidies nodig hebben omdat de loonkosten in België te hoog liggen. COCKX ¬ ‘Ik ben daar niet van overtuigd. Je moet die loonkosten afwegen tegenover de productiviteit van werknemers. We hebben werknemers met een erg hoge productiviteit, voor wie nog hogere lonen mogelijk zijn, maar voor sommige korter geschoolden kan zo’n subsidie om hun tewerkstelling te verzekeren, goed zijn.’
‘Een algemene loonlastenvermindering heeft weinig zin. De groep mensen tussen de dertig en de vijftig
jaar is zo goed als volledig aan het werk. Hoe kan een loonlastenverlaging voor hen dan voor meer tewerkstelling zorgen? Dan gebruiken werkgevers de subsidie om hun winsten te verhogen, of het loon van hun werknemers.’
Vindt u dat de Belgische overheid te onzorgvuldig omspringt met loonsubsidies?
COCKX ¬ ‘Onze overheid deelt een aantal subsidies uit zonder degelijke evaluatie. Als je ze niet goed richt op bepaalde doelgroepen, zijn ze weinig effectief. Ik pleit ervoor om kortingen voor lagere lonen of langdurig werklozen te behouden, maar we hebben ook subsidies voor oudere werknemers, jongeren, voor de eerste werknemer … die weinig of geen effect hebben. Al snoeide Vlaanderen daar de laatste jaren al sterk in.’ ‘Na de financiële crisis voerde de overheid in 2010 een win-winsubsidie in om korter geschoolde jongeren aan het werk te krijgen. Werkgevers kregen alle sociale lasten kwijtgescholden. Op korte termijn had dat een vrij groot effect op de tewerkstellingskansen voor zowel schoolverlaters mét als zonder diploma. Maar na zeven jaar was het positieve effect voor die tweede groep verdwenen. Voor schoolverlaters zonder diploma bleken de banen van korte duur. Het effect was er bovendien alleen in regio’s met hoge werkloosheid.’
‘Aanwervingssubsidies kunnen werken op voorwaarde dat ze tijdelijk zijn, zoals in een periode van hoge werkloosheid, en goed gericht zijn op een zorgvuldig gekozen groep die erdoor geholpen wordt.’
Jullie nieuwe onderzoek is daarom kritisch voor de subsidies voor de aanwerving van een eerste werknemer.
COCKX ¬ ‘Dat gaat om bijna een half miljard euro. Bedrijven krijgen de subsidie als ze een eerste werknemer aanwerven, maar behouden ze, zelfs als die werknemer er zelf niet meer is. Dat betekent dat elk bedrijf dat iemand in dienst neemt, zonder einde de subsidie kan krijgen. Een bodemloos vat. Pas vorig jaar werd het subsidiebedrag beperkt tot 3.100 euro per kwartaal en de nieuwe regering wil het nog verder beperken.’ ‘We zien dat meer werkgevers daardoor iemand aanwerven, maar dat het dan vaak bij die ene werknemer blijft. Dan is beter om gericht te investeren in bedrijven waarvan je weet dat ze groeipotentieel hebben.’
De regering-De Wever haalt een groot deel van het geld voor hogere defensie-uitgaven en om de begroting op orde te krijgen bij de sociale zekerheid en de pensioenen. Zou het niet beter zijn om de loonsubsidies grondig te herzien?
COCKX ¬ ‘Ik denk dat je daar inderdaad zorgvuldig naar moet kijken. Persoonlijk zou ik de bijdragevermindering voor de eerste werknemer helemaal afschaffen. Dat is al een half miljard dat we elders beter kunnen gebruiken.’
Belgische treinen, maar jobs naar buitenland
De NMBS gunt een miljardencontract voor nieuwe treinstellen aan een Spaans bedrijf, terwijl de Belgische werkplaats van Alstom met een competitief bod in de kou blijft staan. Volgens ACV METEA een zoveelste voorbeeld van hoe België zijn eigen industrie ondermijnt.
¬ Tekst Nils De Neubourg ¬ Foto ID/Fred Debrock
De NMBS gunt een grote bestelling van 1.800 rijtuigen aan het Spaanse CAF, terwijl Alstom in Brugge een goedkopere offerte indiende. ‘Alle andere landen houden hun openbare aanbestedingen zoveel mogelijk in eigen land, België niet. We zijn heiliger dan de paus’, zegt Tom Vrijens, expert bij ACV METEA.
Ondertussen tekende de directie van Alstom beroep aan. Of dat bezwaar de beslissing effectief zal omkeren, is onzeker.
Jobs op de helling
Als de NMBS bij de beslissing blijft, heeft dat zware gevolgen. Alstom Brugge heeft nog werk tot april 2026, maar zonder nieuwe bestellingen dreigt een sluiting. ‘Niet alleen de 800 banen bij Alstom staan op het spel, ook die in de volledige toeleveringsketen’, waarschuwt Vrijens. ‘Zelfs de bestaande orders zijn onzeker.’
De Europese Rekenkamer bevestigt dat België onderaan bengelt als het gaat om aanbestedingen in eigen land. In België gaat tien
MOBILITEIT
Geen trein zonder begeleider, zegt ACV-Transcom
Federaal minister van Mobiliteit Jean-Luc Crucke (Les Engagés) lanceerde onlangs het idee om treinen zonder begeleiders te laten rijden. ‘Absoluut geen goed idee’, vindt ACV-Transcom. ‘Treinbegeleiders zijn onmisbaar. Ze helpen mensen met beperkte mobiliteit, informeren reizigers en staan in voor de veiligheid.’ Het idee botste tien jaar eerder al op tegenkanting. ‘Onder het mom van besparingen zal dit enkel de dienstverlening nog verder ondermijnen. Bovendien brengt het technisch heel wat kosten met zich mee’, waarschuwt ACV-Transcom.
procent van de openbare aanbestedingen naar het buitenland, terwijl het Europese gemiddelde vijf procent bedraagt. Landen als Frankrijk, Polen en Spanje houden hun overheidsopdrachten grotendeels binnen de landsgrenzen. ‘Het is zelfs mogelijk om de opdracht op te splitsen’, zegt Vrijens. ‘Een deel van de treinen kan hier geproduceerd worden, de
rest elders in Europa. Dat biedt meteen meer zekerheid voor de leveringsperiode.’
Politieke keuze
De Europese Commissie werkt aan een herziening van de aanbestedingsrichtlijn met meer focus op strategische sectoren en ‘Made in Europe’. Dat bewijst volgens experten dat er wél mogelijkheden zijn binnen het bestaande kader om de eigen industrie beter te ondersteunen.
Volgens ACV METEA is het dus vooral een politiek probleem. ‘De overheid kan de NMBS vragen om treinen uit eigen land te bestellen’, weet Vrijens.
Vorig jaar presenteerde NMBS nog trots hoe reizigers met een beperkte mobiliteit volledig zelfstandig een Alstom-trein kunnen nemen.
Wat schort er aan het actieplan Vlaamse industrie?
Vorige week pakte Vlaams minister-president, bevoegd voor industrie, Matthias Diependaele (N-VA) uit met een actieplan voor de Vlaamse industrie. Dat de Vlaamse regering enkel aan tafel zat met de werkgeversfederaties, deed heel wat wenkbrauwen fronsen. Een aantal essentiële elementen ontbreken om tot een gezonde toekomstvisie te komen, stelt het ACV.
‘Het is zorgwekkend dat de sociale partners, waaronder vakbonden en sectoren, niet betrokken werden’, zegt Patrick Vandenberghe, voorzitter van ACVBIE. ‘Dat heeft geleid tot een eenzijdig business-georiënteerd plan dat sociale en sectorale aspecten mist.’
‘De Vlaamse regering pakt uit met onze voorlopersrol in innovatie en onderzoek’, vertelt Tom Vrijens van ACV-CSC METEA. ‘Terecht, want Vlaanderen staat daarvoor aan de top. Maar daarnaast willen we de link met de maakindus-
trie in eigen regio zien. Het ecosysteem van de industrie, namelijk onderzoek én maakindustrie, moet bij elkaar blijven. Helaas zien we nog te vaak dat productie naar het buitenland trekt. Imec, een wereldvermaard onderzoekscentrum voor digitale technologie en nano-elektronica, is gevestigd in Vlaanderen. Dat bedrijf staat aan de top, maar chipbedrijf BelGan in Oudenaarde sloot recent de deuren.’
‘Er is nauwelijks aandacht voor werkbaar werk en voor werknemers in het actieplan’, stelt Vrijens. ‘Terwijl het cruciaal is om alle banen mee te nemen in de transitie die de industrie moet maken. Daarvoor zijn wij als vakbond een noodzakelijke partner.’
‘ACVBIE wil het behoud en de creatie van kwalitieve tewerkstelling, waarbij banen niet alleen economisch rendabel zijn, maar ook bijdragen aan de sociale en persoonlijke ontwikkeling van de werknemers’, besluit Patrick Vandenberghe.
ACV METEA-AFGEVAARDIGDEN ALSTOM OVER DE NMBS-BESTELLING DIE NAAR BUITENLANDSE CONCURRENT ZOU GAAN
‘We zijn goedkoper en zorgen voor lokale tewerkstelling’
In deze periode is er volle bedrijvigheid bij Alstom in Brugge. De treinbouwer is bezig met het produceren van M7-rijtuigen voor de NMBS. Toch dreigen er problemen, zoals je ook op de pagina hiernaast kunt lezen: voor de bestelling van 1.800 nieuwe wagons hebben de Belgische spoorwegen het Spaanse CAF aangewezen als geprefereerde leverancier. ‘Onbegrijpelijk’, klinkt het bij de ACV-afgevaardigden Christoph Flokman en Tomas Devos: ‘De verschillen zijn minimaal, we zijn zelfs goedkoper, en toch zou het order naar het buitenland gaan …’
¬ Tekst en foto Jeroen Pollet
Christoph werkt al sinds 1991 bij Alstom (toen nog Bombardier). De laatste zes jaar is hij er ACV-hoofdafgevaardigde. Tomas begon in 2007 als productieplanner en is vandaag Key User SAP en ACV-afgevaardigde. ‘We hebben veel zien veranderen’, vertelt Christoph.
Tot april 2026
Aan de vaart naar Gent bouwen ze in Brugge al treinen
sinds 1905 (La Brugeoise). Heel veel NMBS-rijtuigen zijn in Brugge gemaakt. Momenteel werken er ongeveer 800 mensen op de site. ‘We werken aan de M7-dubbeldekrijtuigen voor de NMBS. Met de huidige bestelling is het werk verzekerd tot april 2026’, vertelt Christoph. Wat er daarna zal gebeuren is minder duidelijk. ‘We rekenden wel op dat nieuwe raamcontract met de NMBS dat nu naar CAF dreigt te gaan. We hebben ook nog de service -
afdelingen, maar dat is veel minder werk’, vult Tomas aan.
Onbegrip
Bij beiden heerst onbegrip. ‘Ook de collega’s zijn ontgoocheld: onze offerte was meer dan 100 miljoen euro goedkoper dan die van CAF en toch zouden wij het werk niet krijgen? Vroeger schermde men altijd met het argument dat we te duur waren, maar nu we goedkoper zijn, is het blijkbaar ook niet goed’, gaat Christoph verder. Tomas: ‘We scoren wat minder op techniek en energie-efficiëntie, maar in de uiteindelijke score gaat het over punten na de komma. Als wij de opdracht zouden krijgen, blijft de tewerkstelling hier. Alle mensen die hier werken, betalen hier ook belastingen hé. Bovendien zouden ook onderaannemers en de engineeringsite in Charleroi
Christoph Flokman en Tomas Devos van Alstom, Brugge:
‘Industriële tewerkstelling is de ruggengraat van onze economie. We hopen dat onze politici dat beseffen.’
moeten afbouwen. Alstom wil de beslissing aanvechten. We hopen – gezien het kleine verschil – dat we op die manier toch nog het contract kunnen binnenhalen.’
Veel geïnvesteerd
Er was vanuit de NMBS wat kritiek op Alstom-leveringen die te laat kwamen in het verleden. Christoph: ‘Dat was de periode toen Bombardier net door Alstom overgenomen was. De overname heeft inderdaad tot oponthoud geleid. Ondertussen hebben we extra competenties binnengehaald, meer geïnvesteerd met bv. een nieuwe productielijn en halen we de achterstand in. Bovendien zegt de NMBS tevreden te zijn over de afgeleverde kwaliteit. Het bedrijf leverde samen met het personeel dus veel inspanningen de voorbije jaren. Dan komt dit nu bijzonder hard aan.’
Oproep aan politiek
Volgens de ACV-afgevaardigden moeten ook de politici hun schouders hieronder zetten. ‘Industriële tewerkstelling blijft de ruggengraat van onze economie. Het is belangrijk om die hier te houden. Daarom roepen wij de politici op om hun gewicht mee in de schaal te werpen. Op alle niveaus. En niet alleen voor het nieuwe contract: ook in het lopende NMBS-contract zit nog een optie voor een 200-tal rijtuigen, dat zou nog voor twee jaar extra werk betekenen voor ons, maar daarvoor is een handtekening van de minister nodig. Maak er alstublieft werk van!’ besluiten Tomas en Christoph.
80 jaar sociale zekerheid: iets om (terecht) trots op te zijn!
Onze sociale zekerheid vierde in januari zijn 80-jarig bestaan. Uitgedacht in het sociaal pact van april 1944, om daarna stapsgewijs verder uitgebouwd te worden. Het belang van onze sociale zekerheid vandaag kan niet onderschat worden. De sociale zekerheid is een optelsom van beschermingsmechanismen die de hele bevolking dekken en die snel kunnen aangepast en ingezet worden als de situatie daartoe noopt. Dat hebben de COVIDperiode en de energiecrisis meer dan voldoende bewezen.
De rol van het ACV?
Als ACV provincie Antwerpen pleiten we voor versterking van onze sociale zekerheid.
Volgens ons moeten we zorgen voor de nodige alternatieve financiering. De spelers in de gezondheidszorg, zoals de farmaceutische industrie, moeten in dit opzicht ook hun verantwoordelijkheid opnemen!
We moeten iedereen in staat stellen om rechten op te bouwen zodra hij begint te werken, bijvoorbeeld als jobstudent.
We pleiten ook voor een betere erkenning van bepaalde beroepsziekten zoals burn-out én we moeten ervoor zorgen dat slachtoffers van arbeidsongevallen een gepaste vergoeding krijgen.
Van dit alles moeten we de komende jaren werk maken. Daarvoor hebben we politieke partners nodig die voluit gaan voor een sterke sociale zekerheid die aangepast is aan de uitdagingen van de 21ste eeuw.
ACV provincie Antwerpen voerde actie in kader van 80 jaar sociale zekerheid. In kader van 80 jaar sociale zekerheid, voerde ACV provincie Antwerpen een affichecampagne.
Verder hielden we een grootschalige bevraging onder onze leden. De resultaten van deze enquête brengen we in een volgende Visie.
4 VRAGEN, 4 ANTWOORDEN!
Wanneer ontstond onze sociale zekerheid?
De Belgische sociale zekerheid werd formeel opgericht na de Tweede Wereldoorlog, in 1944, met de ondertekening van het ‘Sociaal Pact’. Het systeem was gebaseerd op solidariteit en herverdeling, waarbij werknemers en werkgevers bijdragen leverden om een vangnet te creëren voor werkloosheid, ziekte, ouderdom en andere sociale risico’s.
Wat zijn de 7 pijlers van de sociale zekerheid?
Dit zijn zaken waarmee ieder van ons mee in aanraking komt of zal komen: pensioenen, werkloosheid, gezinsbijslag, jaarlijks verlof, ziekte-uitkering, geneeskundige verzorging én de arbeidsongevallenverzekering.
De rol van de sociale zekerheid…?
Vandaag de dag blijft de sociale zekerheid een hoeksteen van onze Belgische welvaartsstaat. Het systeem biedt een breed scala aan uitkeringen en diensten, waaronder de werkloosheidsuitkeringen, ziekte- en invaliditeitsuitkeringen, de pensioenen en gezinsbijslagen. Daarnaast speelt het een cruciale rol in het verminderen van armoede en ongelijkheid.
De toekomst van onze sociale zekerheid?
Hoewel de sociale zekerheid in België een krachtig systeem is, staat het voor verschillende uitdagingen. De vergrijzing van de bevolking, de veranderende arbeidsmarkt en de economische druk vragen om voortdurende aanpassingen en hervormingen. Er is een voortdurende discussie over hoe het systeem toekomstbestendig kan worden gemaakt.
Visie liet acht 80-jarigen aan het woord over hoe de sociale zekerheid van belang was in hun leven. Bekijk de reportage op visie.net/video/acht-maal-tachtig 8X80
POSTBODE JEAN (99), AL TACHTIG JAAR LID VAN ACV
‘Iedereen mocht mij alles vragen’
Het is een druk komen en gaan in de Lampstraat in Halle dinsdagmorgen. Jean Van Bellingen (99) ziet zijn dochter en zijn buurman aan de achterdeur opduiken. Aan de voordeur staan zijn vriend Marcel Vermeir en ACV-Transcom-voorzitter Koen De Mey. Die laatste komen om hen in de bloemetjes te zetten, want Jean is tachtig jaar lid van het ACV.
¬ Tekst An-Sofie Bessemans ¬ Foto Layla Aerts
Het was Marcel Vermeir, oud-voorzitter van ACV Halle, die de kat de bel aanbond. De voormalig spoorwegman signaleerde in diverse ACV-geledingen dat zijn oud-ondervoorzitter, postbode
Jean Van Bellingen, maar liefst 80 jaar trouw lidmaatschap op de teller heeft staan. Daarmee is hij het ACV-lid met het langste lidmaatschap. Of tenminste, dat vermoeden we toch.
De kwieke Van Bellingen begon in 1945 bij De Post (vandaag bpost, red.) in Vlezenbeek. ‘Het syndicaat kwam inlichtingen geven en ik heb me meteen lid gemaakt. Later, toen ik trouwde en in Halle kwam wonen, ben ik vakbondsafgevaardigde geworden.’
15 kilometer per dag
Jean houdt heel scherpe en goede herinneringen aan zijn loopbaan bij het postbedrijf. De decennia ‘voetdienst’, zijn dagelijkse ronde van 15 kilometer met een tas van 30 kilo in het centrum van Halle, maakten hem een vaak en graag geziene figuur in de stad. Temeer daar hij de pensioenen ging uitbetalen. ‘Hoeveel miljoenen Belgische frank ik in mijn handen heb gehad’, lacht Van Bellingen.
Dat dat niet zonder gevaar was, daar kan zijn dochter van mee -
getuigen. Zij werd kantoorhoofd en maakte maar liefst zeven overvallen mee. Ook zijn schoonzoon, die eveneens bij De Post werkte, kreeg zo een revolver tegen het hoofd.
Jean ging graag werken. Dat was best in een hoog tempo, want ‘de politie, het Vredegerecht … Die kregen veel correspondentie. Ik heb ook Colruyt zien groeien van een bedrijf met een drietal camionettes tot
wat het vandaag is. Verlof? Dat kon ik eigenlijk nooit opnemen. Vanwege het personeelstekort werd ik altijd teruggeroepen. Halle was het hoofdkantoor in de streek, er werkte zeker vijftig man, maar de correspondentie mocht niet blijven liggen hé. Ook op zondag werden kranten verdeeld, en rouwbrieven. Er was nog geen telefoon in de straat.’
Sinterklaas
Samen met Vermeir hield Jean een bloeiende ACV-gemeenschap in Halle levend, met onder meer sinterklaasgeschenken voor de kinderen, toneelopvoeringen en een kerstfeest. ‘Als postbode onderhield ik goede contacten met de winkeliers in de stad. Die gaven
dan cadeaus voor de tombola. Zo konden we een televisie en een bosmaaier wegschenken als hoofdprijzen. Er waren pensen en pistolets, en de mensen waren tevreden. Iedereen mocht mij alles vragen, maar ik heb ook veel gekregen van het syndicaat.’
Naar het geheim van zijn goede conditie en feilloze geheugen (Jean citeert de vragen van zijn examen bij De Post alsof het gisteren was, red.), heeft Jean het raden. ‘Goede genen’, ‘thuis niet drinken’, ‘altijd positief’ wordt er aan de tafel rondom hem gezegd, en zelf vult hij aan: ‘een goede vrouw die mij altijd naar de voetbal en mijn muziek liet gaan.’
Postbode Jean is een van de trouwste leden van het ACV. Hij werd door ACV-Transcom-voorzitter Koen De Mey in de bloemetjes gezet.
AANTAL LOOPBAANCHEQUES
PLOTS VERLAAGD TOT AMPER 1000 PER MAAND
Jouw regio. Limburg
‘Festivaltoestanden’
Het systeem van de loopbaancheques in Vlaanderen werd onlangs grondig door elkaar geschud. Vlaams minister Demir besliste van de ene dag op de andere het aantal loopbaancheques per maand te beperken tot 1.000. Een grote verrassing voor de gebruikers van het systeem alsook voor de loopbaancoaches, zoals Els Tiri. Ze is al meer dan acht jaar loopbaancoach en is zaakvoerder van een loopbaancentrum.
¬ Tekst Daan Van Noppen ¬ Foto Mine Dalemans
Hoe werkt het?
In Vlaanderen kan je, als je aan de voorwaarden voldoet, gebruik maken van loopbaancheques. Dat zijn cheques die VDAB je geeft om loopbaanadvies te krijgen wanneer je twijfelt of je huidige baan of sector wel de juiste plek is voor jou. De cheques geven je recht op zeven uur loopbaanadvies, opgesplitst in een cheque van vier uur en een van drie uur. Als eindgebruiker betaal je via het systeem 45 euro voor een cheque die 726 euro waard is. ‘Dat maakt de drempel voor mensen die twijfelen over hun job om naar ons te komen voor advies veel lager’, zegt Els Tiri.
Populair
Het systeem is sinds het ontstaan altijd populair geweest. Vorig jaar werden er meer dan 30.000 loopbaancheques aangevraagd door meer dan 20.000 gebruikers. Ruim meer dus dan 1.000 per maand. ‘Door het lage aantal dat er nog overschiet, voorspel ik ware festivalpraktijken waarbij mensen op 1 april ’s nachts achter hun laptop zullen zitten om hun ticket, of cheque in dit geval, te kunnen bemachtigen’, vertelt Els.
Uitnodiging
Donderslag bij heldere hemel
Els schrok toen ze haar krant opensloeg op 4 maart en de minister haar beslissing las. ‘Van de ene dag op de andere werd het speelveld helemaal door elkaar geschud’, zegt ze. ‘Ik dacht meteen aan de mensen wie ik begeleid. Het is zo belangrijk om je goed te voelen in je job. En ik dacht dat onze Vlaamse regering die mening deelde, aangezien ze zo inzet op werk. Maar toch ontnemen ze plotseling een hoop mensen de kans om op een laagdrempelige manier op zoek te gaan naar werk dat hun ligt.’
Zonder overleg
Het lijkt erop dat de beslissing niet snel ingetrokken zal worden. ‘Ik, en ongetwijfeld nog veel meer loopbaancoaches, heb een brief gestuurd naar het kabinet van de minister. Simpelweg om een overleg te vragen. Maar we krijgen als antwoord dat zolang er een onderzoek van de Inspectie Financiën loopt, overleg niet veel zin heeft’, zegt Els. ‘De enige redenering die in het antwoord te lezen valt achter de beslissing, is dat er bespaard zal moeten worden op de arbeidsmarktsubsidies. De besparingen zullen op korte ter-
Wil je alles te weten komen over je belastingaangifte? Kom dan naar de ACV-infosessie ‘Betaal geen cent te veel’.
We maken van de gelegenheid ook gebruik om de kandidaten voor het Provinciaal en Dagelijks Bestuur aan je voor te stellen.
Schrijf je makkelijk in via de QR-code.
mijn iets opleveren, maar de uitval van mensen die hun werk niet meer graag doen op lange termijn, zal veel meer kosten.’
Op zoek naar nieuw werk?
De mensen die cheques aanvragen en gebruiken zijn divers in leeftijd, opleiding en afkomst volgens Tiri. ‘Iedereen wil en verdient werk op maat. Logisch dus ook dat ik zowat alle doelgroepen over de vloer krijg zoals huisvrouwen, ambtenaren, arbeiders, jongeren en anderstaligen. De zoektocht begint altijd bij henzelf. Vaak denken ze al aan een nieuwe baan of een nieuwe werkgever, maar dat is zeker niet altijd de uitkomst van de trajecten. Hoewel veel mensen binnen enkele maanden nieuw werk vinden, blijven veel van hen bij de huidige werkgever. Het is heel leuk om van je klanten te horen dat ze zeer blij zijn in hun werk nadat ze een traject bij me liepen. De waarde van de loopbaancheques is niet te onderschatten’, sluit
Els af.
De info vind plaats:
¬ op di 22 april in De Meir, Kerkhenis 10, Tongeren
¬ op ma 28 april in de Cosmodrome, Planetariumweg 18/19, Genk
¬ op di 29 april in CC Lanaken, Aan de Engelse Hof 10, Lanaken
¬ op di 6 mei in COR Koersel, Klarinetstraat 26, Beringen
¬ op do 15 mei in ’t Poorthuis, Zuidervest 2a, Peer
LIVE VAKBONDSRADIO OP STAKINGSDAG
Syndical: music for strike!
Het Oost-Vlaamse ACV en ABVV slaan de handen in elkaar en maken samen live radio op de stakingsdag van maandag 31 maart. ‘Die dag kan je waar je ook bent in Vlaanderen – op het piket aan je bedrijf, in je wagen, thuis of ter plekke aan het Zuid in Gent – luisteren naar de problemen waarmee de regering de gewone man opzadelt en vooral genieten van goede muziek’, zegt Jan Neirynck, voorzitter van ACV Oost-Vlaanderen.
¬ Tekst Jan Maertens ¬ Foto MARSELL
De vakbonden ACV en ABVV blijven zich verzetten tegen de plannen in het regeerakkoord. De Arizona-regering vormt een ernstige bedreiging voor de welvaart en het welzijn van iedereen.
JAN NEIRYNCK ¬ ‘Er wordt vooral bespaard op de kap van gewone werkmensen en kwetsbare groepen. Onze openbare diensten en onze sociale zekerheid dreigen kapot bespaard te worden. En de sterkste schouders? Die worden met rust gelaten. Daarom roepen we op om te staken op maandag 31 maart.’
ACV en ABVV Oost-Vlaanderen brengen in samenwerking met vzw Cirq intussen al voor de derde keer tijdens de stakingsdag een online radio in de ether.
Waarom brengen de vakbonden een radioprogramma op een stakingsdag?
JAN NEIRYNCK ¬ ‘Daar zijn een aantal goede redenen voor. Hoe je het ook draait of keert, een algemene staking veroorzaakt wat ongemakken. Het is logisch dat de traditionele media daar aandacht aan besteden maar daardoor dreigt onze kernboodschap ondergesneeuwd te raken. Om te vermijden dat heel veel mensen die niet direct bij de vakbond betrokken zijn in een hoop clichés verzanden, maken we zelf radio en creëren we ons eigen forum. We willen de mensen die ervoor openstaan duidelijk informeren waarover het gaat. Weet ook dat sommige leden niet durven te staken omdat ze bang zijn van hun werkgever of schrik hebben om hun werk te verliezen als ze mee staken. Door te luisteren steunen ze ons toch in onze acties
Radio Syndical kan je online beluisteren en bekijken op de stakingsdag van 31 maart. Op het piket, thuis
om de regering op andere gedachten te brengen.’
De luisteraar komt te weten waarom jullie zo boos zijn?
JAN NEIRYNCK ¬ ‘Dat is uiteraard de bedoeling. Mensen van vlees en bloed zullen tijdens de uitzending vertellen hoe de regeringsmaatregelen een impact zullen hebben op hun leef- en werksituatie. Zo hoor je uit eerste hand van mensen op de vloer wat de gevolgen zullen zijn van de beslissingen van de Arizona-regering. Je zal merken dat dat dikwijls anders is dan men je wil doen geloven. En dat vrouwen die deeltijds werken echt de pineut zijn van de Arizona-maatregelen zonder dat ze het nu al beseffen.’
Jullie zenden live uit vanuit Gent?
JAN NEIRYNCK ¬ ‘Dat klopt. We gaan live in de ether vanaf een podium op het Woodrow Wilsonplein in Gent, in de volksmond beter bekend als ‘het Zuid’. Net als bij het glazen huis tijdens de Warmste Week kan je ter plekke de sfeer komen opsnuiven op onze heetste dag. Maar evengoed zorgen we hiermee voor ambiance aan de piketten aan de ondernemingen. Als je om welke reden dan ook je woning niet uit kan, kan je het ook thuis mee beleven want we voorzien in een live videostreaming.’
Waarom moeten we zeker luisteren?
JAN NEIRYNCK ¬ ‘Je zal op een verstaanbare manier horen wat er allemaal op je afkomt en waarom we actie moeten voeren om maximaal de regeringsmaatregelen bij te sturen. Los daarvan zal het hele aangename radio worden met veel muziek en ook enkele rubrieken die ons al eens kunnen doen lachen tussen alle miserie door.’
Maandag 31 maart 2025 - van 10 > 14u Woodrow Wilsonplein Gent (Zuid) www.radiosyndical.be
of ter plekke aan het Zuid in Gent.
Tv-maker
Arnout Hauben
gevat in 5 woorden
Oriëntatievermogen
‘Omdat ik steeds onderweg ben in tv-programma’s denken mensen dat ik goed mijn weg vind. Dat klopt helemaal niet: mijn oriëntatievermogen is bijzonder slecht. Wie goed oplet, merkt dat ik zelden met een kaart in de hand loop. Ik ben niet de persoon die weet waar hij is of heen moet. Gelukkig heb ik op mijn tv-reizen compagnons die dat wel kunnen.’
Sociaal dier
‘Mijn oudere broer speelde met Playmobil en kleine auto’s, maar ik ging als kind liever met mijn moeder mee naar de winkel. Ik was te nieuwsgierig om alleen te spelen, ik genoot er meer van om onderweg te zijn en mensen te zien. Nu ben ik nog dat sociaal dier. In mijn vrije tijd is het niet genoeg om louter te genieten van natuur. Ik wil altijd weten wie de mensen zijn die ergens wonen, wat hun verhaal is … Al gaat het me net zo goed om het delen van mooie ervaringen en momenten met dierbaren.’
Moment Wachten
‘De traagheid van het reizen, het wachten door vertragingen, het eten van slechte sandwiches op een perron: dat is voor mij de charme van reizen. Helaas zijn we collectief verleerd om te accepteren dat niet alles volgens plan verloopt. In mijn tocht rond de Noordzee zaten we bijvoorbeeld vast op de Shetlandeilanden, de geplande overtocht naar Noorwegen ging niet door. Uiteindelijk vonden we een vissersboot die ons kon overzetten. We moesten drie dagen wachten en beleefden een verschrikkelijke nacht op zee, maar juist dat maakte het magisch. Soms moet je het lot gewoon zijn gang laten gaan.’
Noordzee
‘Verwondering vinden we soms gewoon vlakbij. De Noordzee is zo’n plek. Het is een zee vol leven, veel levendiger dan bijvoorbeeld de Middellandse Zee. Dat ontdekte ik nog maar eens toen ik de vertelstem insprak van de documentaire De wilde Noordzee. Op een bepaalde manier is het een metafoor voor het leven: we zoeken het altijd maar verder, hoger, spectaculairder … terwijl er voor onze neus fenomenale dingen gebeuren.’
‘Mijn dromen voor de toekomst zijn eigenlijk heel simpel. Ik wil gewoon blijven reizen, ontdekken, en vooral leren. Natuurlijk, er zijn altijd nieuwe projecten, nieuwe reizen op de planning, maar het gaat mij vooral om de ervaring van het moment. Ik heb niet echt grote dromen in de zin van wat ik nog wil bereiken. Ik wil gewoon mijn passie blijven volgen, het leven blijven ontdekken en mensen ontmoeten.’