LAST MILE Kijk naar het proces vooraf, betoogt Luuk Veelenturf, die opties aanreikt

LUUK VEELENTURF

Hoofddocent Transport en Mobiliteit aan de Erasmus Universiteit Rotterdam

DUURZAME LAST MILE IS

Een duurzame last mile begint niet bij de bezorgwagen. Wie echt stappen wil maken, kijkt ook naar processen veel eerder in de keten. Daar valt nog genoeg winst te behalen. Luuk Veelenturf zet de mogelijkheden op een rij.

Er valt dus wat te kiezen op het gebied van uitstootloze bestelbussen. Veel eerder in de keten zijn er keuzes te maken die de last mile uiteindelijk positief kunnen beïnvloeden als het aankomt op duurzaamheid. Er zijn veel slimme inpakmachines te koop, maar bottom line gaat er voor de bezorging nog vaak nog altijd een doos om een doos. Steeds meer bedrijven schaffen die doos af en versturen het product in de originele verpakking. Om dat beter mogelijk te maken moet daar al aan de productiekant over worden nagedacht.

VOORRAADBEHEER

Hoe organiseer je de voorraad? Bedien je vanuit een centraal punt heel Nederland of werk je met kleine hubs, waardoor de afstand tot de eindklant korter wordt. Dat is natuurlijk fijn, want je zit dicht op de klant, wat het gebruik van elektrische bestelbussen met een beperkte range of zelfs bakfietsen mogelijk maakt, maar het nadeel is dat de bevoorrading van deze hubs meer transportbewegingen vereist en je meer voorraadkosten hebt omdat je meer producten op meerdere locaties hebt liggen. Of gebruik je die hubs puur als overslagpunten voor het transport? Er zijn dus meerdere opties, en het zal per situatie verschillen wat het duurzaamst en voordeligst is.

DE VERWENDE KLANT

Next en same day delivery en het liefst gratis is meer regel dan uitzondering geworden. Het is de hoogste tijd dat bedrijven klanten gaan stimuleren om duurzamere keuzes te maken. Een allereerste stap is om inzichtelijk te maken welke opties duurzaam zijn en welke niet. Sommige partijen doen dit al, zoals Albert Heijn, die bij grote bezorgtijdvensters (levering tussen 8:00-14:00 uur) een groen blaadje laat zien en de klanten erop wijst dat dit de meest duurzame keuze is (ten opzichte van bezorgtijdvensters van slechts 1 of 2 uur). Uit onderzoek van collega’s op de Erasmus Universiteit is gebleken dat een “groen blaadje” echt werkt en klanten stimuleert om deze optie te kiezen.

ROUTE-EFFICIËNTIE

Je zou duurzamere opties (zoals grotere tijdvensters of langere levertijden) kunnen stimuleren met prijsprikkels. Nu is die prikkel veelal afwezig, omdat de bezorging al gratis is.

INCENTIVES DUURZAMERE KEUZES

In dat soort gevallen moeten we gaan nadenken over andere manieren om te stimuleren. Denk aan het groene blaadje of het zelfs compleet inzichtelijk maken van de belasting op het milieu van elke optie (zoals je bij vliegtickets soms ook ziet hoeveel kilogram CO2 de uitstoot is). Of kom met een duurzaamheidspaaractie. Het is immers lang niet altijd nodig om het product de volgende dag in huis te hebben. Webshops kunnen ook bijdragen aan een meer duurzame last mile door bezorgkosten hoger te maken of het minimum bestelbedrag voor gratis bezorgen flink te verhogen.