FOTO Truckfabikanten pionieren volop met waterstoftechnologie

VOL GAS OP WATERSTOFTRUCKS

Om te kunnen voldoen aan het Klimaatakkoord van Parijs en de ambitie van de Europese Unie voor een CO 2-neutraaal Europa in 2050 zijn truckfabrikanten volop bezig met de ontwikkeling van nieuwe zeroemisssietrucks, waarbij met name ‘groene’ waterstoftechnologie populair is als aandrijving voor zware vrachtwagens. Hyundai is hierin pionier, maar er is volop concurrentie van Volvo en Mercedes, Iveco en heel opmerkelijk vanuit ‘Groningen’ van Hyzon Motors.

TEKST BAS DIJKHUIZEN

Daimler Trucks is eind april begonnen met intensieve tests met het eerste nieuwe, doorontwikkelde prototype van zijn in 2020 gepresenteerde Mercedes-Benz GenH2-Truck – een belangrijke mijlpaal op weg naar serieproductie. Doel van de tests is onder meer het realiseren van een actieradius van 1.000 km op één tank brandstof. OrangeGas (OG) en Hyundai-dealer Groenewold & Dijkhuizen starten een pilotproject met af fabriek Hyundai-waterstofvrachtwagens in Nederland, die geleverd worden vanuit Delfzijl. Met dit pilotproject willen zij de transitie naar zero-emissietransport een boost geven door 30 H2-trucks in Nederland op de weg te zetten in combinatie met een landelijk dekkend netwerk van water- stoftankstations.

Mercedes is volop bezig met de opstart van de serieproductie van nieuwe brandstofceltechnologie. Daarvoor is het concern recent ook een joint-venture aangegaan met een andere truckgigant, Volvo.

Een stukje Hollands glorie in Groningen, want in Winschoten produceert Holthausen Clean Energy sinds begin dit jaar waterstoftrucks voor het Amerikaanse Hyzon Motors. Hiervoor hebben beide bedrijven een joint-venture gesloten. Het familiebedrijf Holthausen wil jaarlijks 2.000 nieuwe waterstoftrucks gaan produceren. In België zitten ze ook niet stil waar het gaat om de ontwikkeling van trucks op waterstof. Supermarktketen Colruyt en bierbrouwgigant AB Inbev zijn in maart gestart met emissievrije leveringen met waterstoftrucks. Beide concerns gaan samen verder bouwen aan de waterstofeconomie voor zwaar transport bij onze zuiderburen. In de komende vijf jaar willen Colruyt en AB Inbev samenwerken om de transitie van de waterstofeconomie te versnellen door een volledig zogeheten H2-ecosysteem op te zetten.

VEEL VERSCHUIVINGEN IN DE TOP 100 VAN DIT JAAR

Een nieuwe lijst, met een nieuwe nummer 1. De Top 100 Logistiek Dienstverleners is duidelijk opgeschud door de gevolgen van de corona-crisis. Bedrijven - de één meer dan de ander - plukken de vruchten van de groei in e-commerce en retail. Ze zoeken naar schaalgrootte en schuwen grote overnames niet.

TEKST KEES VERWEIJ

We leven alweer zestien maanden in de Covid-economie, een ongehoord maatschappelijk experiment met flinke openingsrestricties voor winkels en horeca, maar ook een 24/7 open online winkelcentrum. De gevolgen van dit experiment zijn enorm, ook voor de logistieke processen. Toiletpapier hamsteren in de supermarkten doen we niet meer, maar het tekort aan containers zet de wereldhandel momenteel op zijn kop. Tegelijkertijd groeien de e-commercebestellingen in zo’n beetje alle sectoren als kool. Dit betekent volop kansen op groei voor innovatieve logistiek dienstverleners. Dit zien we allemaal terug in de nieuwe Top 100 Logistiek Dienstverleners 2021, met een nieuwe nummer 1, en daarnaast volop bewegingen in de top-10 en ook lager op de ranglijst. Net als vorig jaar hebben we ook dit jaar niet alleen gekeken naar de ‘harde’ getallen als omzet, werknemers en vierkante meters warehousing, maar ook naar de mate van innovatie bij dienstverleners op verschillende thema’s. We hebben naar zes innovatiethema’s gekeken: duurzaam transport en duurzame warehousing, maar ook innovatie in arbeid en scholing, smart warehousing, gebruik van digitale platforms en ketenregie. In 2020 zijn we gestart met het meewegen van deze zes innovatiethema’s, en dat was een succes. Na publicatie van de 2020-ranglijst hebben marktpartijen vrijwel unaniem positief gereageerd op het laten meewegen van innovaties, en daarom hebben we deze aanpak dit jaar gecontinueerd. Laten we starten met de nieuwe top-10!

STERK IN INNOVATIE

Na ruim 10 jaar met DHL op nummer 1 is het dan eindelijk zover: we hebben met DSV in 2021 een nieuwe koploper. Deze Deense logistiek dienstverlener heeft deze koppositie veroverd door de overname van Panalpina in 2019 en Agility in 2021, maar scoort daarnaast ook de maximale vijf sterren op de innovatiethema’s. DSV heeft onder meer een Delivery Management Platform waarbij de klant zijn keuzes voor transport kan optimaliseren én zelf kan kiezen. DHL staat nu op nummer 2, terwijl CEVA Logistics een plek heeft gewonnen en op positie 3 is terechtgekomen. Net als DSV scoort ook CEVA de maximale vijf sterren op de innovatiethema’s, onder andere door de inzet van Locus-robotics en de organisatie van de Week van de Innovatie voor alle medewerkers. Nieuw in de top-10 is verder PostNL Logistics Solutions, dat sterk profiteert van de hausse in e-commerce, en ook Simon Loos stormt de top-10 binnen door de fusie met Peter Appel Transport eind 2020. Als we specifiek kijken naar de scores op de twee innovatie-indicatoren, scoren naast DSV en CEVA Logistics ook DHL, Rhenus Logistics, Vos Logistics en PostNL Logistics de maximale vijf sterren op beide innovatiethema’s. Mainfreight op nummer 11 doet dat ook. Rhenus zet onder meer vol in op duurzame distributiecentra en zonnepanelen, terwijl Mainfreight zich onderscheidt met datawarehouses en het continuous improvement program voor medewerkers. De verschillen in innovatiekracht zijn bij de top-10 bedrijven echter niet groot. Alleen Kuehne + Nagel heeft de enquête niet ingevuld, en kon dus niet goed door de onafhankelijke experts op de innovatiethema’s worden beoordeeld.

STERKE STIJGERS

Als we naar de nummers 11 tot en met 30 kijken, valt allereerst de sterke stijging van Neele-Vat Logistics op. Dit Rotterdamse bedrijf is bezig met een forse uitbreiding in duurzame warehousing en heeft verder AI in zijn orderpicking geïntegreerd. Ook Nunner Logistics

RUIM EEN DERDE VAN DE BEDRIJVEN VINDT HET LASTIG OM AAN NIEUWE MENSEN TE KOMEN

INNOVATIE TELT ZWAAR MEE IN DE RANGSCHIKKING

De Top 100 Logistiek Dienstverleners is in 2021 net als in 2020 samengesteld op basis van een indexscore. Deze indexscore is gebaseerd op vijf indicatoren:

1. netto omzet 2. het aantal vaste medewerkers 3. het aantal vierkante meter warehousing in Nederland 4. de mate van duurzaam transport/warehousing en innovaties in arbeid en scholing 5. de mate van innovaties in smart warehousing, digitale platforms en ketenregie

De eerste drie indicatoren telden voor 70 procent mee in de indexscore, terwijl de andere twee innovatie-indicatoren voor 30 procent meetellen. Het effect hiervan is, dat de meer innovatieve mkb’ers onder de logistiek dienstverleners sneller in aanmerking kunnen komen voor een Top 100-notering. Net als in de voorafgaande jaren geldt ook dit jaar weer, dat de focus ligt op bedrijven in de contract- en distributielogistiek, die de goederen op- en overslaan en mogelijk bewerken in een warehouse. Dit betekent dat bijvoorbeeld bulkvervoerders, post- en koeriersdiensten, verhuizers, spoor- en binnenvaartoperators, expediteurs en andere partijen niet vallen onder de doelgroep. Bij sommige grotere bedrijven, zoals DSV, DHL, Kuehne + Nagel, PostNL en UPS, hebben we alleen de bedrijfsonderdelen meegeteld die zich richten op deze activiteiten. Op deze manier ontstaat een ‘level playing field’ voor iedereen.

PANEL BEKEEK DE INZENDINGEN

Het is elk jaar een uitdaging om de Top 100 Logistiek Dienstverleners 2021 zo goed mogelijk samen te stellen. Allereerst moeten de omzet, het aantal werknemers en de vierkante meters warehousing worden vastgesteld. Dit gebeurt op basis van input van bedrijven zelf met een check bij de Kamer van Koophandel en onze eigen database met 40 miljoen vierkante meter aan warehouses in Nederland. De deelname aan het Lean & Green en het BREEAM-programma hebben we meegewogen voor duurzaam transport en warehousing, maar ook andere duurzaamheidsmaatregelen zijn op dezelfde manier beoordeeld. Daarnaast gebruiken we de enquête om bedrijven de kans te geven hun onderscheidende innovatie toe te lichten. Deze enquête werd door meer dan 85 procent van de aangeschreven bedrijven beantwoord. Een panel van onafhankelijke experts heeft vervolgens al deze antwoorden naast elkaar gelegd. De mate van innovatie is voor bedrijven op basis van hun antwoorden samengevat en beoordeeld met één tot vijf sterren. expandeert continu, onder meer in warehousing en de overname van Caroz, en staat nu in de top-20, terwijl DFDS Logistics eind 2020 HSF Logistics heeft overgenomen en hiermee een nieuwe naam is in de top-30. Op de plaatsen 26 tot en met 28 vinden we verder drie sterke stijgers met Arvato, Geodis en Den Hartogh, waarbij Arvato hun Autostore-systeem geschikt heeft gemaakt voor gevaarlijke goederen, en Den Hartogh hun Chemical Cluster Service verder heeft uitgerold. Daarnaast waren Geodis en Den Hartogh vorig jaar onderschat in hun omzet.

INNOVATIEKANSEN VOOR MKB

Buiten de top-30 is de invloed van innovaties op de index-score bij bedrijven het sterkst, omdat je daarmee als mkb’er nog meer het onderscheid kan maken ten opzichte van de concurrentie. Enkele grote stijgers zijn bijvoorbeeld Müller Fresh Food Logistics op nummer 33, dat profiteerde van de toenemende groei van foodlogistiek in de afgelopen anderhalf jaar. En Flex op positie 35, dat innovatieve control tower-oplossingen heeft geimplementeerd voor klanten met revenue recognition. Ook Tielbeke, Syncreon, Sluyter, Oegema, Van der Helm, JCL Logistics, Versteijnen Logistics, VTS Logistics en Westerman Logistics hoorden bij die middelgrote logistiek dienstverleners die zich wisten te onder-

scheiden. De Top 100 kent ook dertien nieuwe binnen- komers, met het Twentse bedrijf Heisterkamp als hoogste binnenkomer op 31. Heisterkamp is een vreemde eend in de bijt, omdat het bedrijf naast logistiek dienstverlener ook een van de grootste partijen in truck- leasing is. De Axell Group op nummer 72 is vergelijkbaar, die halen een fors deel van de omzet uit uitzendwerk in de logistieke sector. Havi Logistics is de volgende nieuwe binnenkomer op 43. Dit bedrijf is specialist in belevering van foodketens. De overige tien nieuwe binnenkomers vormen een bont gezelschap, met onder andere het Amerikaanse Penske Logistics, de stadsdistributiespecialist TSN Groen en farmaspecialist Rutges Cargo Europe.

MEER TRANSPORTVOLUME

Ook dit jaar was er in de enquête buiten het verzamelen van de gegevens voor de Top 100 ook een aantal algemene vragen opgenomen. Rond de 110 bedrijven hebben de vragen van de enquête dit voorjaar beantwoord, en dit waren vrijwel allemaal directieleden of managers bij logistiek dienstverleners. Opmerkelijk was dat in 2020 nog 62 procent een afname van het transportvolume kende, maar dat in 2021 een ruime meerderheid, namelijk 70 procent, juist een toename van het transportvolume noteerde. Een totale omslag in het vervoerde volume dus, en een bewijs dat logistiek dienstverleners flexibel inspelen op de wensen van de markt. Belangrijke aandachtspunten waren verder het op gang houden van het operationele proces in deze enerverende tijd (door 44 procent genoemd) en een stijgend belang om duurzaam te opereren (door 41 procent genoemd). Daarnaast meldt 34 procent dat het nog steeds lastig is om de juiste mensen te vinden en te behouden, en heeft 61 procent extra medewerkers hard nodig.

INNOVEREN BLIJFT

De Covid-19-crisis laat duidelijk zien dat soepel lopende logistieke ketens essentieel zijn voor de Nederlandse samenleving. De Top 100 innoveert volop om adequaat in te spelen op de wensen van klanten en retailers. Uit de enquête blijkt dat innovaties in digitale communicatie en platforms het belangrijkst worden gevonden, gevolgd door innovaties in ketenregie, arbeidsproces en logistieke operaties. De in 2020 ontworpen methode om via een enquête de mate van innovatie bij dienstverleners te bepalen en mee te wegen in de Top 100 werkt, want meer dan 85 procent van de dienstverleners werkt hier actief aan mee. De komende maanden staan we in aparte artikelen en podcasts verder stil bij die dienstverleners en hun innovaties, die het onderscheid voor hun klanten kunnen maken!

De vraag naar transport is alweer sterk toegenomen.

Een nieuw distributiecentrum

begint bij beton.

De afgelopen jaren realiseerde Willy Naessens Nederland meerdere logistieke centra, waaronder het nieuwe pand voor Magna Tyres in Waalwijk, WDP Boland in Bleiswijk, VGP in Roosendaal en het nieuwe pand van Domino’s Benelux in Nieuwegein. Allemaal middels het eigen prefab betonconcept dat zij volledig zelf beheren en begeleiden.

Van ontwerp, engineering, productie van de prefab betonelementen, grondwerk, transport en montage tot en met de oplevering; Willy Naessens beheert en begeleidt het hele bouwproces zelf. “Dit noemen wij onze ‘verticale integratie’. Hierdoor heeft de klant gedurende het gehele bouwproces één aanspreekpunt en zijn planning en kwaliteit gewaarborgd”, aldus Suzan Dorgelo, sales en marketing bij Willy Naessens Nederland. “Ons prefab beton wordt in onze eigen fabrieken geprefabriceerd, waarna ze rechtstreeks naar de bouwplaats worden gebracht. Eenmaal ter plaatsen wordt het direct gemonteerd. Dit zorgt voor een snel en overzichtelijk bouwproces”.

Het prefab beton levert, al dan niet in combinatie met staal, een multifunctioneel eindresultaat op zoals vaak te zien bij distributiecentra. “We zoeken naar de juiste balans en passen het concept aan wanneer omstandigheden daarom vragen. Zo ervaart de klant de voordelen van beton en houden we de prijs concurrerend en scherp. We denken dan ook graag zo vroeg mogelijk in het bouwproces mee. We willen naast de klant zitten. Korte en snelle communicatielijnen tekenen onze organisatie, zo werken wij het liefst”, aldus Suzan. “Door zo vroeg mogelijk in een bouwproces aan te sluiten zijn we ‘slim vanaf het begin’ en kunnen we een optimaal pand ontwerpen dat volledig voldoet aan de wensen en eisen van de klant met een goede prijs/kwaliteitverhouding”.

Daarnaast heeft prefab beton meer voordelen: het is brandveilig, hufterproef, onderhoudsvriendelijk en zijn grote overspanningen mogelijk. Daarnaast is het robuust, waardevast en heeft een lange levensduur. Dorgelo: “Kortom, wij bouwen voor u én uw achterkleinkinderen”.