DAMMAG - PATIËNTENMAGAZINE AZ DAMIAAN - JUNI 2022 - EDITIE 6
HET ONTHAAL VALPREVENTIE KLINISCHE STUDIES SOCIALE DIENST OOSTENDE AWARD CATHLAB HEP SEA PROJECT
VOORWOORD Bereikbaar zijn, is voor een ziekenhuis heel belangrijk. De ligging van Az Damiaan, vlakbij het station en op het einde van de autosnelweg E40/A10, is samen met de goede verbinding met het openbaar vervoer een grote troef van ons ziekenhuis. Maar bereikbaar zijn, betekent ook aanspreekbaar zijn. Zowel in het ziekenhuis, als daarbuiten. Vraag je je ook soms af wie de vriendelijke dames zijn die jullie elke dag te woord staan als je ons ziekenhuis belt? In deze editie van Dammag stellen we hen voor. De onthaalmedewerkers zijn het eerste aanspreekpunt van Az Damiaan. En dat doen ze altijd goedlachs. Aan de balie, en aan de telefoon. De medewerkers van de sociale dienst zijn eveneens altijd bereikbaar en aanspreekbaar. Bij hen kan je terecht met heel wat vragen. Van de voorbereiding van je ziekenhuisopname tot je terugkeer naar huis. In dit magazine kan je kennismaken met onze sociale medewerkers en hun werking. Een goede bereikbaarheid voor de eerstelijn is voor ons ook een belangrijk aandachtspunt. Zo is er een voorrangsnummer voor huisartsen om een afspraak te maken. Een rechtstreekse lijn, die voor een optimale doorverwijzing van de eerstelijnszorg naar ons ziekenhuis zorgt. Het is één van de vele initiatieven die we voor de huisartsen voorzien. Recent nog organiseerde Az Damiaan een symposium voor huisartsen. We kijken fier terug op dit geslaagd event, waarbij artsen van diverse medische disciplines een ganse dag praktijkgerichte en hands-on demonstraties gaven. We mogen trots zijn op de vele specialisaties in ons ziekenhuis, zoals bijvoorbeeld het cathlab. Verderop lees je over de pioniersrol en de sterke groei van deze discipline. Veel leesplezier! Bart De Bock ALGEMEEN DIRECTEUR
IN DEZE DAMMAG
4-5 NIEUWSOVERZICHT Het reilen en zeilen in Az Damiaan
6-7-8-9 HET DOSSIER
Het belang van klinische studies voor de gezondheidszorg
10 OSTENDERS
Het enige echte Ostenders-brood
18-19 OP UW GEZONDHEID Insmeren tegen de zon
20-21 TOT UW DIENST
Vraag het aan de sociale dienst
22-23 KIDSPROOF Strips wijzen de weg
24-25 DE COLLEGA
De fitcoach in Nathasja Van Houtte
11 DE ZEVEN VRAGEN
Zeven vragen aan directeur HR Ellen De Ruwe
26-27 OP MISSIE
12 OOSTENDE AWARD
28-29 AANSPREEKBAAR
COVID-aanpak in de prijzen
13 IN DE WACHTZAAL
De patiënt aan het woord
14-15 ACHTER DE SCHERMEN
Referentenwerkgroep Ergonomie en Valpreventie
16 IN DE PRAKTIJK
Symposium voor huisartsen
Echografietoestellen voor Congo
De glimlach van onze onthaalmedewerkers
30-31 DOORGELICHT
Cathlab, gegroeid vanuit pioniersrol
32-33 VOEDING Mocktails
34-35 DE BEHANDELING
Hep Sea Project verlaagt de drempel
17 DICHT BIJ HET LEVEN
Interne liaison geriatrie
JUNI 2022
AZ DAMIAAN
3
ONS NIEUWS Een nieuwe stap voor nog betere kwaliteit van zorg Om je in de best mogelijke omstandigheden te kunnen omringen, streven we naar duurzame kwaliteit van zorg. In 2017 behaalde Az Damiaan het JCI Gold Seal-kwaliteitslabel. In 2020 besliste Az Damiaan om het JCI-traject stop te zetten. We kozen er als ziekenhuis voor om de volgende stap te zetten in kwaliteit door vanaf 2022 ons kwaliteitssysteem verder uit te bouwen met behulp van het nieuwe Vlaamse model voor zorgorganisaties: Flanders Quality Model (FlaQuM). Dit kwaliteitsmodel wordt ontwikkeld door het Leuvens Instituut voor Gezondheidszorgbeleid (LIGB) van KU Leuven samen met de deelnemende ziekenhuizen. UZ Leuven stond mee aan de wieg van dit initiatief. Als eerste stap organiseerden we in maart-april 2022 een bevraging bij alle medewerkers, artsen, patiënten(verenigingen) en eerstelijnspartners. Zo willen we nagaan hoe we als ziekenhuis scoren op verschillende elementen van kwaliteit. We ontvingen in totaal 512 antwoorden. In een volgende stap verwerken we zorgvuldig alle antwoorden en gaan we actief aan de slag met de bevindingen.
Sneller en stabieler netwerk De netwerkinfrastructuur van Az Damiaan is volledig vernieuwd. Een netwerk is vaak onzichtbaar, maar het verbindt ons ziekenhuis op de meest letterlijke manier. Voortaan genieten we van een sneller, flexibeler en stabieler netwerk dat klaar is voor de toepassingen van de toekomst. Het netwerk kreeg nieuwe hardware en is vooral veel veiliger.
Het netwerkproject in cijfers
4
AZ DAMIAAN
•
865 wifi-antennes zijn vervangen
•
alle netwerkapparatuur in onze twee datacenters is nieuw
•
van 38 netwerkknooppunten is de hardware vervangen
•
meer dan 2.500 bekabelde toestellen kregen een update, net als ruim 700 draadloze toestellen
JUNI 2022
Reanimatielessen bij KVO Spoedverpleegkundige Kris Ramault was te gast bij KV Oostende om een cursus reanimatietechnieken te geven aan de spelers van de A-kern. Het initiatief kwam er na het plotse overlijden van ex-speler Franck Berrier na een hartstilstand. KV Oostende besloot toen om een shirtveiling te organiseren en de opbrengst te schenken aan de twee Oostendse ziekenhuizen. Een gebaar dat geapprecieerd werd door Az Damiaan, en daarom een wederdienst verdiende. Ons ziekenhuis engageerde zich om een cursus reanimeren aan te bieden voor de KVO-spelers.
Wondzorgsymposium 'Hou de rek en pijn onder controle’ Moet je als zorgverlener zwachtelen? Correcte compressietherapie en daarbij de pijn onder controle houden is vaak een uitdaging. De dienst Algemene Heelkunde en de werkgroep Wondzorg van Az Damiaan geven je tijdens het gratis wondzorgsymposium 'Hou de rek en pijn onder controle' op dinsdag 20 september goede tips en tricks en de recentste inzichten mee. Een aanrader voor zorgverleners en studenten. Inschrijven via www.azdamiaan.be/nl/activiteiten/wondzorg
Dag tegen kanker: vergeet even je zorgen tijdens een gratis optreden Samen maken we van de Dag tegen Kanker een hartverwarmende dag. Mathias Sercu en De Opportuniteiten laten even al je zorgen rond kanker vergeten met een gratis voorstelling voor (ex-)oncologische patiënten en hun naasten.
Dag tegen kanker 20.10.2022 van 13.45 uur tot 15.30 uur
Gratis optreden
De gratis voorstelling vindt plaats op donderdag 20 oktober 2022 van 13.45 uur tot 15.30 uur in auditorium 'Staketsel' in Az Damiaan. Aansluitend biedt Az Damiaan je een gebakje met koffie aan.
Mathias Sercu & De Opportuniteiten
Inschrijven via www.azdamiaan.be/nl/activiteiten/dagtegenkanker (beperkt aantal plaatsen)
Alle activiteiten ontdekken? Je vindt ze op www.azdamiaan.be/nl/activiteiten
Bedside scanning Recent zijn we op enkele zorgeenheden gestart met het elektronisch voorschrijven van de chemotherapie en de bijhorende geneesmiddelen. Hierbij wordt de medicatie, net voor we die aan de patiënt toedienen, gescand aan bed. Er wordt dus 'bedside' gescand (BSS = BedsideScanning). Binnenkort doen we dit voor alle medicatie in ons ziekenhuis.
Bedside scannen is veiliger Onze apotheek is al sterk gerobotiseerd met vele controlepunten. Zo is de kans op fouten al heel klein. Onderzoek heeft aangetoond dat bedside scanning medicatiefouten nog verder kan verminderen.
Triest afscheid Veronique Colpaert overleed op maandag 28 maart na een moedige strijd. Dit verlies stemt ons zeer droevig, maar we zijn tevens heel dankbaar voor wat Veronique voor ons, Az Damiaan, heeft betekend. Als gedreven ingenieur op de dienst cardiologie konden we steeds op haar rekenen! We missen Veronique heel hard maar koesteren de mooie herinneringen.
JUNI 2022
AZ DAMIAAN
5
DOSSIER HET KLINISCH STUDIECENTRUM
Klinisch onderzoek doet een belangrijke bijdrage aan de gezondheidszorg. Zo bekomen we betere preventie, diagnosestelling en nieuwe en betere behandelingen. In Az Damiaan voeren heel wat disciplines klinische studies uit. Deze studies kunnen zowel van farmaceutische bedrijven als van academische onderzoekscentra zijn.
6
AZ DAMIAAN
JUNI 2022
DOSSIER Het klinisch studiecentrum
Klinische studies Een klinische studie is een vorm van wetenschappelijk onderzoek. Het is bedoeld om betere geneesmiddelen, behandelingen en medische hulpmiddelen voor aandoeningen te vinden. Ze kunnen ook dienen om bestaande behandelingen te verbeteren, om meer over een ziekte te weten te komen of om ziektes beter te kunnen opsporen. De onderzoeksgeneesmiddelen in de huidige klinische studies kunnen de toekomstige behandelingen worden. Het is typisch bij klinisch onderzoek dat dit gebeurt in samenwerking met patiënten of gezonde vrijwilligers.
Soorten klinische studies Je kan een onderscheid maken tussen verschillende soorten studies, waaronder: • • •
De interventiestudies waarbij het effect van een experimentele interventie (bijvoorbeeld medicatie) onderzocht wordt. De observatiestudies waarbij de deelnemer enkel geobserveerd wordt binnen de studie en er geen experimentele interventie is. Het retrospectief onderzoek waarbij de studies alleen gebaseerd zijn op het verzamelen van bestaande of verzamelde gegevens uit het patiëntendossier.
Waarom nemen patiënten deel aan een klinische studie? Door deel te nemen aan een klinische studie help je mee aan de vooruitgang van de geneeskunde. De resultaten van de studie kunnen in de toekomst patiënten met een gelijkaardige aandoening helpen. Ook als patiënt in de studie kan je zelf voordeel hebben van een nieuwe behandeling, maar niet altijd. Dit is afhankelijk van de klinische studie.
Is deelnemen aan een klinische studie veilig? Wanneer de behandeling of het geneesmiddel nog in de onderzoeksfase is, zijn nog niet alle bijwerkingen gekend. Hoe groot het risico is tegenover de mogelijke voordelen is niet altijd volledig te voorspellen en dit is verschillend voor iedere studie. Klinische studies zijn streng gereglementeerd en moeten op een wetenschappelijk en ethisch verantwoorde manier gebeuren. Pas na goedkeuring door de overheid en een onafhankelijke, erkende commissie medische ethiek, mogen studies uitgevoerd worden. De ethische commissie beoordeelt voor elke klinische studie of de voordelen van de nieuwe behandeling opwegen tegenover de eventuele risico’s verbonden aan de studie. De patiënt wordt altijd ingelicht over de eventuele risico’s.
"Door deel te nemen aan een klinische studie help je mee aan de vooruitgang van de geneeskunde." Nele Lobbestael en Louise Vandenbroucke coördinatoren klinische studies
Louise Vandenbroucke Nele Lobbestael
JUNI 2022
AZ DAMIAAN
7
Deelnemen aan een klinische studie? Dan heb je rechten maar ook verplichtingen Als deelnemer aan een klinische studie heb je rechten • • • • •
Recht om zelf te beslissen: als patiënt beslis je zelf over de deelname aan een klinische studie. Deelnemen is vrijwillig. Recht op informatie en vragen stellen: je kan steeds de arts(en) en het studieteam contacteren om vragen te stellen. Recht op bedenktijd: je hoeft niet onmiddellijk te beslissen over deelname aan de klinische studie. De informatie kan je thuis rustig overlopen en eventueel bespreken met je huisarts, familie of vrienden. Recht op bescherming van de persoonlijke gegevens: tijdens de klinische studie wordt informatie verzameld. Deze gegevens blijven geheim. Je naam zal nooit vermeld worden in rapporten met resultaten over de studie. Recht om te stoppen met de klinische studie: tijdens de klinische studie kan je nog steeds beslissen om te stoppen.
Als je deelneemt aan een klinische studie brengt dit ook plichten met zich mee •
Je aanwezigheid: je moet aanwezig zijn op alle consultaties en onderzoeken die gepland zijn voor de klinische studie. Je medewerking: je moet de aanwijzingen opvolgen over het innemen en bewaren van onderzoeksgeneesmiddelen. Je rapporteert: je brengt het studieteam op de hoogte van alle bijwerkingen die je ervaart. Ook als de bijwerkingen verergeren of als er iets verandert aan de medische situatie.
• •
Een strikte opvolging van de afspraken van de klinische studie is uiterst belangrijk. Als dit niet gebeurt, zijn de resultaten van de klinische studie niet betrouwbaar.
Wist je dat er in Az Damiaan momenteel:
8
AZ DAMIAAN
»
11 disciplines klinische studies uitvoeren.
»
57 klinische studies bezig zijn, waarvan 19 studies waarin momenteel patiënten kunnen geïncludeerd worden.
»
32 klinische interventiestudies zijn en 25 observatiestudies.
»
meegedaan wordt aan klinische studies van fase 2, 3 en 4.
»
al 1.265 patiënten deelgenomen hebben aan een klinische studie, waarvan er 231 patiënten nu actief deelnemen.
JUNI 2022
DOSSIER Het klinisch studiecentrum
Hoe wordt je geneesmiddel ontwikkeld? De ontwikkeling van een nieuw product of een nieuwe behandeling is een lang en complex proces. Het kan tot 14 jaar duren vooraleer een nieuw geneesmiddel op de markt komt. Mogelijke nieuwe geneesmiddelen worden eerst langdurig getest in labo’s. Pas daarna volgt onderzoek bij proefdieren. Op het moment dat de werkzaamheid en veiligheid werd aangetoond bij dieren kan onderzoek bij mensen starten. Dit bestaat uit vier verschillende fasen:
FASE 1: Is het geneesmiddel veilig?
FASE 2: Werkt het geneesmiddel?
In de eerste fase wordt bij een klein aantal proefpersonen nagekeken of zij het geneesmiddel goed verdragen. Deze proefpersonen zijn meestal gezonde vrijwilligers, soms ook patiënten.
Als het geneesmiddel voldoende veilig is, wordt het bij een kleine groep patiënten getest. Zo kijkt men na of het geneesmiddel werkt tegen de ziekte waarvoor het werd ontwikkeld.
FASE 3: Werkt het geneesmiddel beter, even goed of minder goed dan bestaande behandelingen?
FASE 4: Wat zijn de effecten op lange termijn?
Als een middel voldoende veilig en werkzaam is, wordt het verder getest op grotere groepen patiënten. Nu wordt het geneesmiddel vergeleken met andere bestaande geneesmiddelen of behandelingen tegen die ziekte.
Ook op geregistreerde geneesmiddelen wordt nog verder onderzoek gedaan. Het is belangrijk om na te gaan wat de bijwerkingen zijn op lange termijn. Soms wordt er ook onderzocht of het geneesmiddel tegen andere ziektes helpt.
Als het geneesmiddel voldoende resultaat heeft en veilig is, wordt het officieel geregistreerd als werkzaam geneesmiddel en kan het op de markt komen. Het geneesmiddel kan vanaf dan voorgeschreven worden door artsen.
Klinische studiecoördinatoren in Az Damiaan • •
Nele Lobbestael: nlobbestael@azdamiaan.be Louise Vandenbroucke: lvandenbroucke@azdamiaan.be
www.azdamiaan.be/nl/professionals/klinische-studies JUNI 2022
AZ DAMIAAN
9
#bedanktostenders Az Damiaan lanceerde in juni 2021 de campagne #bedanktostenders om alle medewerkers te bedanken voor hun inzet en harde werk. Er verschenen sindsdien slogans met dankwoorden op de muren, er werd een fotoshoot en een Rooftop Drink georganiseerd, en er waren verschillende challenges waaraan beloningen werden gekoppeld. Bij de meest recente actie kregen alle medewerkers van ons ziekenhuis een Ostenders-brood. De Ostenders konden uit drie broden kiezen wat hun favoriet was. Een meergranenbrood met een evenwichtige mix van granen en zaden kreeg de meeste voorkeursstemmen. Het eerste Ostenders-brood werd verdeeld onder alle medewerkers op tien verschillende tijdstippen. En of het gesmaakt heeft!
Weet jij wat een Ostender is? Dat is een medewerker bij Az Damiaan die er alles aan zou doen om de patiënten/cliënten te helpen en die collegialiteit voorop stelt!
Dat het team van Az Damiaan een topteam is, dat hebben we de laatste maanden nog eens extra hard bewezen.
Ook zin om deel uit te maken van dit team? Bekijk dan snel de vacatures op www.ostenders.be!
10
AZ DAMIAAN
JUNI 2022
DE ZEVEN VRAGEN
ELLEN DE RUWE 1. U kunt geen dag zonder? Heel gelijkaardig aan wat mijn collega Andy vertelde in de vorige editie van DAMMAG: variatie. Ook ik ben geen routinemens en hou wel van een uitdaging.
2. Hoe zou u uw job omschrijven? De mooiste job die er is, nog altijd. Ik heb nog geen slagzin gevonden om de job te omschrijven, elke dag is anders. In mijn job heb je het voorrecht om mee te schrijven aan een verhaal en elke dag waarde toe te voegen.
6. Wat zijn de belangrijkste waarden voor u op de werkvloer? Respect, authenticiteit en veranderbereidheid.
7. Strand of bos, waar gaat u het liefste wandelen? Herfst, winter, lente aan zee: ik geniet van het geluid en het geweld van het water.
3. Van wat kunt u echt genieten? Van lekker eten en een glaasje drinken in goed gezelschap .
4. Wat is uw favoriete app op dit moment? Locked Widget. Tot voor kort had ik hier nog nooit van gehoord, maar mijn dochter heeft de app geïnstalleerd op mijn telefoon. Ze is 19 jaar, zit op kot in Gent en mijn dagelijkse whatsappjes met de vraag ‘oeist?’ vervelen haar en hebben plaatsgemaakt voor deze app. Minstens 1 keer per dag delen we foto’s op die manier.
5. Stel dat u topsporter zou zijn, in welke discipline zou dat dan zijn? Oei, gezien ik nogal een bourgondiër ben, moet ik misschien wel kiezen voor ‘darts'.
Ellen De Ruwe startte in januari 2022 als directeur HR in Az Damiaan. JUNI 2022
AZ DAMIAAN
11
OOSTENDE AWARD
COVID-AANPAK WINT PRIJS
Az Damiaan is tijdens de Oostende Awards in Kursaal Oostende in de prijzen gevallen. Samen met AZ Sint-Jan campus Henri Serruys mochten we de award in ontvangst nemen in de categorie ‘inventieve COVID-aanpak’. Een mooie erkenning voor alle medewerkers in de Oostendse ziekenhuizen. De vzw Oostende Awards zet met de uitreiking van de gelijknamige awards jaarlijks Oostendse bedrijven, organisaties en handelszaken die mee het unieke Oostendse karakter bepalen, in de kijker. Er worden Oostende Awards uitgereikt voor zeven categorieën. Az Damiaan was samen met AZ Sint-Jan campus Henri Serruys genomineerd in de categorie 'inventieve COVID-aanpak'.
De Oostendse ziekenhuizen werden uiteindelijk door een jury als laureaat aangeduid. Algemeen directeur Bart De Bock mocht samen met Danick Minne, voorzitter van campus Henri Serruys, de award in ontvangst nemen uit de handen van burgemeester Bart Tommelein en presentator Rik Verheye. Deze award is een mooie erkenning voor alle medewerkers in beide ziekenhuizen. Hun inzet tijdens de coronaperiode was bewonderenswaardig. Onze Ostenders glunderen dan ook meer dan terecht met deze award.
12 AZ DAMIAAN
JUNI 2022
IN DE WACHTZAAL
YURI VLAEMINCK
Kaak gebroken op twee plaatsen en een breuk aan de kin. Dat was de harde diagnose op de dienst Medische beeldvorming voor Yuri Vlaeminck (34), na een kwalijke val met een elektrische step. "De oprechte bezorgdheid van de verpleegkundigen was pakkend en zal me altijd bijblijven". Als Yuri zijn mondmasker afzet voor de foto is er nog weinig te merken van de breuken in zijn gezicht. "Maar ik voel het wel nog hoor", lacht hij. De verwondingen die hij opliep na de kwalijke val met zijn elektrische step waren dan ook niet min. "Ik ben in mijn straat bij het remmen over mijn step gevlogen, vlak op mijn gezicht. De buren vroegen meteen of ze een ziekenwagen moesten bellen. Dat leek me niet nodig, tot ik in de spiegel keek en een gescheurde lip en bebloed gezicht zag”.
Een operatie was noodzakelijk Yuri trok naar de dienst Spoedgevallen van Az Damiaan, waar hij een harde diagnose kreeg: kaak gebroken op twee plaatsen en een breuk aan de kin. "Ook enkele tanden waren deels afgebroken. Een operatie was noodzakelijk", vertelt Yuri. Enkele dagen later lag de Oostendenaar al op de operatietafel van dr. Orbie. "De operatie is vlot verlopen. Maar het was wel de start van een lange lijdensweg", vertelt Yuri, die zes weken lang zijn mond niet mocht opendoen. "Eten en drinken gebeurde
via een rietje. Het was afzien, maar ik ben altijd positief gebleven. Het kon allemaal nog erger afgelopen zijn. Ik heb vandaag nog wat last, bijvoorbeeld bij het knabbelen. Maar een deuk in de carrosserie hoort bij het leven".
Een persoonlijke benadering Yuri postte achteraf op zijn Facebookpagina een dankberichtje voor de medewerkers van Az Damiaan. "Omdat ik hen heel dankbaar ben. Toen ik na de operatie wakker werd in het ziekenhuis, was het best wel verschieten. Mijn mond was helemaal dicht, maar verpleegkundige Marleen stelde me gerust. Deze dame verdient een medaille. Ze was oprecht bezorgd, vriendelijk en behulpzaam. Ik voelde me als patiënt heel erg geholpen. Die persoonlijke benadering deed me echt deugd", vertelt Yuri. De elektrische step staat sinds de val opgeborgen thuis. "Ik heb hem niet meer aangeraakt, en ben dat ook niet van plan. Voortaan ga ik gewoon met de fiets naar het werk".
JUNI 2022
AZ DAMIAAN
13
ACHTER DE SCHERMEN
ERGONOMIE EN VALPREVENTIE
Twee jaar geleden startten we in het departement Patiëntenzorg een referentenbeleid op. Dit is één van de acties om de kwaliteit van je zorg verder te verbeteren. Sindsdien zijn er zeven referentenwerkgroepen actief in het ziekenhuis. In deze en de volgende edities van Dammag leggen we de werking van de referentenwerkgroepen uit en vertellen de zorgreferenten over wat ze voor jou kunnen betekenen. Referentenwerkgroep Ergonomie en Valpreventie, onder leiding van Jordy Boey, bijt de spits af. "In 2018 werd het leiderschapsmodel van de hoofdverpleegkundigen door de functiedifferentiatie aangepast. Die functiedifferentiatie is de aangepaste beroepsuitoefening volgens het niveau van kennis, competentie, ervaring, persoonlijke ambities en verwachtingen", leidt Inge Luts, directeur Patiëntenzorg, in. "Verpleegkundigen die over een bijzondere expertise beschikken in een onderdeel van de zorg of in een bepaalde patiëntenproblematiek krijgen een expertfunctie. Ze zijn zorgreferent of zorgconsulent". "Hierdoor werd het referentenbeleid hervormd. Er werd een nieuwe sollicitatieprocedure uitgeschreven, waaraan een aangepaste IFIC-verloning voor de zorgreferenten werd gekoppeld. De zeven referentenwerkgroepen maakten elk een beleidsplan op en de voorzitters rapporteren aan het ZorgManagement Team (ZMT). Elke referentenwerkgroep krijgt een jaarlijks werkingsbudget", aldus Inge Luts.
7 referentenwerkgroepen voor nog betere zorg Een referentenwerkgroep bestaat uit zorgreferenten. Die referenten zijn in hun zorgdomein een rolmodel en coach voor patiënten en medewerkers. Ze geven ook advies en verlenen educatie. Zorgreferenten zijn verpleegkundigen, vroedvrouwen, of paramedici met een bachelorsdiploma en minstens 2 jaar werkervaring in een zorgeenheid, een dienst, een zorgcluster en/of een zorgteam. De zeven referentenwerkgroepen in Az Damiaan: •
Ergonomie en Valpreventie
•
Pijn
•
Continentiezorg
•
Vrijheidsbeheersing
•
Infectiebeheersing
•
Wondzorg
•
Nutritie
De werkgroep Ergonomie en Valpreventie bestaat uit Jordy Boey (voorzitter), Lindsey Sticker (ergotherapeut), Lotte De Vos (ergotherapeut), Lies Peel (verpleegkundige chirurgie), Tom Eneman (verpleegkundige psychiatrie), Tara Rosseel (verpleegkundige algemene waak), Evy Lekens (stafmedewerker HR, competentiemanagement, en ontwikkeling) en Didier Salembier (preventieadviseur). 14 AZ DAMIAAN
JUNI 2022
"De referentenwerkgroep Ergonomie en Valpreventie is er voor de patiënten én de medewerkers." Evy Lekens en Jordy Boey, stafmedewerker HR diensthoofd Ergotherapie, Kinesitherapie en Logopedie
De referentenwerkgroep Ergonomie en Valpreventie De referentenwerkgroep Ergonomie en Valpreventie komt tweemaandelijks samen. "Tijdens het overlegmoment bespreken we de initiatieven rond valpreventie en ergonomie én welke opleidingen we kunnen volgen of organiseren. We overlopen de gestelde vragen en we bekijken hoe we ons actieplan kunnen doen landen op de zorgeenheden. Elke referentenwerkgroep heeft namelijk een missie, visie, en een doelstelling, die worden omgezet in een actieplan", schetst diensthoofd Ergotherapie, Kinesitherapie en Logopedie Jordy Boey als voorzitter van de referentenwerkgroep Ergonomie en Valpreventie.
Een belangrijk onderdeel van dit valpreventiebeleid is dus het mobiliteitsprotocol. Dat biedt twee voordelen:
•
A = groene armband: de patiënt is op gebied van mobiliteit zelfstandig.
Bureau-ergonomie voor elke medewerker
•
B = oranje armband: de patiënt heeft ondersteuning nodig van 1 zorgverlener en/of extra materiaal zoals kruk, rollator of actieve tillift.
•
C = rode armband: de patiënt heeft ondersteuning nodig van 2 zorgverleners of men dient gebruik te maken van hulpmiddelen zoals een passieve tillift.
•
Blauwe armband: de patiënt heeft strikte bedrust omwille van medische redenen.
Eén van de actiepunten van de werkgroep ergonomie zijn de ergonomische analyses. Medewerkers kunnen een dergelijke analyse aanvragen en krijgen tips om hun bureaustoel en werkplek correct in te stellen. Bijkomend kunnen ook ergonomische hulpmiddelen worden aangereikt, zoals een documenthouder en/of laptophouder en krijgen ze tips om het langdurig zitten te doorbreken (bv. iedere 30 minuten eens rechtstaan, telefoons al rechtstaand aannemen, de printer wat verder plaatsen,…). De ergonomische analyses worden uitgevoerd door Lotte De Vos, ergotherapeut ergonomie en zorgreferent in ons ziekenhuis.
Mobiliteitsprotocol met 3 scores De referentenwerkgroep Ergonomie en Valpreventie buigt zich over het zogenaamde mobiliteitsprotocol. "Om de valincidenten in het ziekenhuis en de gevolgen ervan te beperken, wordt een valpreventiebeleid ontwikkeld voor elke patiënt. Zo willen we proactief handelen door standaardisatie, kennisoverdracht, continue verbetering en innovatie", duidt Jordy.
•
een minder groot risico op overbelasting voor de medewerkers
•
een minder groot valrisico bij de patiënten.
In het mobiliteitsprotocol wordt een onderverdeling gemaakt in 3 scores:
Een verpleegkundige schat tijdens de ziekenhuisopname de score van de patiënt in. "Een bandje met deze score hangen we aan het bed van de patiënt. Tijdens het transport naar bijvoorbeeld de dienst Medische beeldvorming, de consultatie, of het operatiekwartier krijgt de patiënt het bandje om de arm. "Zo zien alle collega's telkens of de patiënt al dan niet hulp nodig heeft", aldus nog Jordy Boey. IN DE VOLGENDE DAMMAG: referentenwerkgroep Pijn en referentenwerkgroep Wondzorg.
Lees hier de risicofactoren én onze tips om vallen te voorkomen www.azdamiaan.be/nl/patienten/patientveiligheid/valpreventie
JUNI 2022
AZ DAMIAAN
15
IN DE PRAKTIJK
SYMPOSIUM VOOR HUISARTSEN
Huisartsen en artsen-specialisten werken heel vaak samen. De huisarts verwijst een patiënt door naar het ziekenhuis of een specialist stuurt een patiënt terug naar de huisarts voor opvolging na een ziekenhuisopname of behandeling. Een goede afstemming van de zorg tussen de huisartsenpraktijk en het ziekenhuis is dus heel belangrijk. Daarom organiseerden de medische disciplines van Az Damiaan, samen met de Oostendse huisartsenkringen, op zaterdag 12 maart een praktijkgericht symposium. Tijdens dit nieuwe initiatief deelden huisartsen en acht medische disciplines in ons ziekenhuis een ganse dag hun ervaring en kennis. De huisarts kon bepaalde handelingen uitvoeren en technieken verfijnen, onder begeleiding van de artsen-specialisten. Alle deelnemende artsen klonken positief over dit gezamenlijk initiatief, dat past in het medische vormingsaanbod met o.a. webinars en avondsymposia.
Ons vormingsaanbod bieden we aan onder de noemer 'Az Damiaan Leert²' Info, kalender, presentaties en webinars vind je op www.azdamiaan.be/nl/professionals/azdamiaan-leert
16 AZ DAMIAAN
JUNI 2022
DICHT BIJ HET LEVEN
INTERNE LIAISON GERIATRIE Onze bevolking vergrijst. Hierdoor komen oudere personen steeds vaker in het ziekenhuis terecht met specifieke vragen, noden en behoeften. Daarom besliste de overheid om in de ziekenhuizen een zorgprogramma voor de geriatrische patiënt aan te bieden. Want als oudere patiënt heb je een specifieke begeleiding nodig. Door de hoge leeftijd, en de lichamelijke, geestelijke en sociale problemen die zich gelijktijdig kunnen voordoen. Interne liaison geriatrie is een multidisciplinair team dat de algemene toestand evalueert van alle patiënten van 75 jaar en ouder die niet op een geriatrische afdeling worden opgenomen. Samen met de patiënt proberen we, via een gesprek, de risicofactoren en leeftijdsgebonden problemen in kaart te brengen. We betrekken ook de verantwoordelijke van de zorgeenheid en soms mantelzorgers en familieleden om een zo goed mogelijk beeld te krijgen van de patiënt.
Zelfredzaamheid verhogen We streven ernaar om specifieke adviezen te formuleren naar de patiënt, de familie en de andere zorgverleners. Zo word je als patiënt met de beste geriatrische zorgen omringd. Deze aanpak zorgt voor: •
een zo goed mogelijk herstel
•
het bereiken van een zo hoog mogelijke zelfredzaamheid
•
het verbeteren van de levenskwaliteit van de oudere patiënt.
Als je in de beste omstandigheden ontslagen wordt, kan de thuisopvang beter verlopen. Zo vermijden we snelle heropnames in het ziekenhuis.
Voor vragen kan je terecht in het geriatrisch dagziekenhuis: •
•
059 41 44 21 - ze340@azdamiaan.be
www.azdamiaan.be/nl/zorgaanbod/ze340
OP UW GEZONDHEID
SMEER JE IN TEGEN DE ZON
Zonnestralen hebben een gunstig effect op ons. Onder meer door verhoging van het psychisch welbevinden, regeling van ons biologisch ritme, en productie van vitamine D. Ultraviolet licht, dat is een onderdeel van het zonlicht, heeft echter ook negatieve effecten op je huid, onder andere door beschadiging van het genetisch materiaal (het DNA) in onze cellen. Ultraviolet blootstelling is dé belangrijkste risicofactor bij de ontwikkeling van huidkanker. Onderzoekers berekenden dat er na een paar uur zonblootstelling méér dan 1.000 hits per huidcel op het DNA plaatsvinden. Huidkanker is met stip de meest voorkomende kanker bij de mens. Huidkanker staat op de vijfde plaats als de kanker met de grootste economische kost. Kwaadaardige moedervlekken (maligne melanoma) zijn het meest gevreesd. Ondanks alle zonbewustmakingscampagnes is er nog steeds een stijgende incidentie: Stichting Kankerregister registreerde 1.500 gevallen van maligne melanoma in 2004, en 3.489 gevallen in 2018. Er is wel een lichtpunt: de dikte van het maligne melanoma (de Breslow index) neemt de laatste jaren af. Dit zorgt voor een betere overleving. Er zijn ook belangrijke doorbraken in de behandeling van maligne melanoma.
Er zijn veel risicofactoren Naast ultraviolet schade, zijn het aantal moedervlekken, het huidtype, familiaal voorkomen, verandering van een moedervlek, en aanwezigheid van moedervlekken die er eigenaardig uitzien (“het lelijke eendje”) belangrijke risicofactoren. Ook de ontwikkeling van andere huidkankers, waaronder basocellulair carcinoma en spinocellulair carcinoma, neemt epidemische proporties aan. Men schat dat minstens één op de vijf mensen met een blanke huid hiermee in zijn of haar leven geconfronteerd zal worden.
dr. Sarah Terras dr. Luc Bossuyt 18 AZ DAMIAAN
JUNI 2022
Hoe bescherm je je huid tegen de zon? Om veilig van de zon te kunnen genieten, is zonprotectie belangrijk. Dit kan je op verschillende manieren doen: •
Zonnecrèmes beschermen de huid tegen zonnestralen. De crème zorgt ervoor dat je huid minder snel verbrandt, minder snel veroudert en de kans op huidkanker verkleint. Hoe hoger de beschermingsfactor (Sun Protection Factor of SPF), hoe beter de bescherming. Gebruik minimaal factor 30. Vergeet ook zeker niet om de 2 uren opnieuw te smeren, aangezien de bescherming na verloop van tijd afneemt.
k r bk •
Hoe hoger de zon staat, hoe sterker de kracht van de zon. Daarom vermijd je best de directe zon tussen 11 uur en 15 uur.
•
Als de lucht zwaarbewolkt is, komt er nauwelijks uv-straling door. Bij dunne, nevelige bewolking bereikt echter wél veel uv-straling de aarde. Laat je dus zeker niet verrassen en smeer ook bij lichte bewolking.
pp` ob •
Het dragen van beschermende kledij zoals een hoed, pet of speciale uv-shirts (in veel sportwinkels relatief goedkoop beschikbaar) wordt aangeraden. Vergeet ook je ogen niet te beschermen met een zonnebril.
•
De huid van kinderen is dunner en gevoeliger dan die van volwassenen. Uv-stralen dringen dus gemakkelijker diep door en beschadigen de huidcellen. Zonneschade op jonge leeftijd draag je je hele leven mee, bescherm daarom kinderen extra goed.
•
Denk er tenslotte aan om je niet enkel op het strand of op vakantie, maar zeker ook tijdens het sporten, tuinieren, wandelen, vissen, golfen, enz. te beschermen tegen zonnebrand.
Watcis SMEERWEER?
pm
RM
Smeerweer is de nieuwe term waarmee de Vlaamse overheid je oproept om verstandig om te gaan met uv. Smeerweer is gelinkt aan de uv-index, zoals die wordt aangeduid door het KMI. De uv-index krijgt een waarde: •
van 0 (lage uv-intensiteit, huid verbrandt langzaam)
•
tot 11+ (extreem hoge uv-intensiteit, huid verbrandt bijna onmiddellijk).
Als dit cijfer gelijk is aan of hoger is dan 3 is het SMEERWEER. Bij smeerweer is het belangrijk dat je jezelf beschermt tegen schadelijke uv-straling, zelfs op momenten wanneer de zon op het eerste zicht niet hard lijkt te schijnen.
Dienst Dermatologie - Huidziekten • •
059 41 40 60 www.azdamiaan.be/nl/zorgaanbod/dermatologie-huidziekten
JUNI 2022
AZ DAMIAAN
19
TOT UW DIENST
SOCIALE DIENST
"Zal ik na de opname direct terug naar huis kunnen?". Voor deze en vele andere vragen kan je terecht bij de sociale dienst. Zowel bij de voorbereiding van je ziekenhuisopname, tijdens je opname, als bij je terugkeer naar huis staat dit team de patiënt én de partners op het werkveld bij met raad en daad. De zorgverlening zit al een tijdje in een stroomversnelling. We merken steeds meer een evolutie naar geïntegreerde zorg, samen met de patiënt en alle betrokken zorgaanbieders. Er is hierbij extra aandacht voor de kwetsbare patiënt met complexe zorgvragen, voor wie de sociale dienst van het ziekenhuis een cruciale partner is. Ook door de hertekening van de ziekenhuisfinanciering, de nieuwe privacywet, en de vele veranderingen in het landschap van de eerstelijnsgezondheidszorg is de sociale dienst in Az Damiaan voortdurend in beweging.
Referent met dossierkennis "Om de theorie in de praktijk om te zetten, hebben we ons de voorbije maanden enthousiast ingezet. Het borgen van een transmurale samenwerking met onze talrijke partners, de interne reorganisatie gebaseerd op pijlerwerking, de aanpassingen door de coronapandemie, de implementatie van ons elektronisch patiëntendossier KWS. Het zijn slechts enkele van onze recente vernieuwingen", vertelt medewerker Bart Sanders. "Daarom vonden we het nodig om even stil te staan bij onze dienstverlening. Of om het met de uitdrukking van een bekend mediafiguur te zeggen: “Wie zijn we? Wat doen we? Wat drijft ons?” Want we hebben allemaal hetzelfde doel, maar elk op een andere zorgeenheid, met een andere populatie en equipe. Door deze diversiteit is elke collega een referent, een centraal aanspreekpunt met specifieke dossierkennis".
De meest gestelde vragen Zal ik na mijn opname direct terug naar huis kunnen? Kan ik thuiszorg aanvragen? Heb ik recht op financiële ondersteuning? Ik ben nog niet volledig hersteld, waar kan ik nu terecht? Mijn moeder moet straks opgenomen worden, ik ben bang dat zij misschien niet meer naar huis zal kunnen na de opname, kunnen jullie ons helpen? Wie kan mij een handje helpen met de administratie? Ik ben mantelzorger, wie zal er voor mijn partner zorgen tijdens mijn ziekenhuisopname? Als professionele partner wil ik graag de betrokken zorgaanbieders in het ziekenhuis uitnodigen voor een zorgoverleg samen met mijn cliënt, bij wie kan ik terecht? Ik ben straathoekwerker, zou ik kunnen afstemmen over de zorg voor een dakloze cliënt die in opname is in het ziekenhuis? Onze bewoner ligt momenteel in het ziekenhuis, zou er al meer geweten zijn over de planning voor de terugkeer naar ons woonzorgcentrum?
Hecht team De sociale dienst bestaat uit een dynamische groep van twaalf sociale werkers. "We luisteren naar onze patiënten en ook naar elkaar. We houden van een verbindende communicatie. Dit wil zeggen, op een transparante, empathische en respectvolle wijze. Dynamisch betekent ook vernieuwen en dat laat zich vertalen in de verjonging binnen onze dienst met de daarbij horende frisse ideeën".
Je kan de sociale dienst bereiken via: •
• 20 AZ DAMIAAN
059 41 67 64 - transmuraal@azdamiaan.be
www.azdamiaan.be/nl/zorgaanbod/sociale-dienst JUNI 2022
De sociale dienst maakte naar aanleiding van de World Social Work Day dit ludiek filmpje.
Hanne Bossaer transmuraal zorgcoördinator diensthoofd sociale dienst
Chayena Germonprez
Chiara Jacques
Kaat Cattrysse
Ann Barbier
Bart Sanders
Lindsey Schaep
Sharon Carrein
Martine Brusselle
Corine Nachtegaele
Hilde Vandekerkhof
Annick Poppe
KIDSPROOF
STRIPS WIJZEN DE WEG Als kindvriendelijk ziekenhuis willen we kinderen zo goed mogelijk voorbereiden op mogelijke onderzoeken. We hebben daarom strips gemaakt waarin uitgelegd wordt wat een RX, NMR, CT-scan, echografie of EEG-onderzoek inhoudt.
"Dag mevrouw. Ik ben gevallen met mijn fiets en botste met mijn hoofd hard op de grond. De dokter zou graag naar de binnenkant van mijn hoofd kijken". Aan het woord is Lars, aan het secretariaat van de dienst Medische beeldvorming. Lars en Lotje zijn de bekende figuurtjes die de dienst Pediatrie in Az Damiaan kleuren. Net zoals Lars hebben heel wat kinderen wel eens te maken met een kwalijke val en moeten ze onder een CT-scan. Maar wat is dat juist? Voor kinderen is een CT-scan vaak een onbekende wereld. Ze hebben heel wat vragen, en kunnen ook wat bang zijn van de onderzoeken. Omdat we de kinderen zo goed mogelijk willen voorbereiden op wat hen te wachten staat, hebben we strips gemaakt met Lars en Lotje in de hoofdrol. Over wat een CT-scan is, maar ook over RX, NMR, echografie of EEG-onderzoek.
Ken je onze kinderwebsite? www.azdamiaan.be/nl/kinderwebsite
22 AZ DAMIAAN
JUNI 2022
JUNI 2022
AZ DAMIAAN
23
DE COLLEGA
NATHASJA VAN HOUTTE
Nathasja Van Houtte is zorgconsulent pijn in Az Damiaan, mama van twee kindjes, én fitcoach. In onze podcastreeks 'Ostenders Walk & Talk' vertelt ze vrijuit over het behandelen van chronische pijn, een gezonde levensstijl, en de droom van Rome. "Mijn eerste marathon uitlopen aan het Colosseum was een unieke ervaring". Nathasja Van Houtte (40) werkt al sinds 2005 in Az Damiaan. Ze stond 9 jaar op de dienst Pneumologie, en is sinds 2014 zorgconsulent pijn in ons ziekenhuis. "Onze taak is heel uiteenlopend. Samen met mijn collega Nele Rooryck begeleiden en volgen we chronische pijnpatiënten op, we wonen de consultaties bij de artsen bij en overleggen met hen, we doen zelf consultaties rond pijnbehandeling, we bepalen mee het pijnbeleid door protocollen en procedures uit te schrijven en we sturen de groep zorgreferenten pijn aan, ... ", vertelt Nathasja.
Nathasja is in ons ziekenhuis coördinator van het Pijnteam. "Er is enerzijds een Multidisciplinair Algologisch Team (MAT), dat bestaat uit de pijnartsen en -psychologen en de zorgconsulenten. Anderzijds is er ook het Multidisciplinair Pijncentrum (MPC) waarin ook revalidatieartsen, kinesisten en ergotherapeuten zitten. Deze multidisciplinaire samenwerking is heel belangrijk, net omdat pijn zo complex is en verschillende oorzaken kan hebben. Dit MPC komt wekelijks samen om de patiënten en de behandelingen te bespreken".
Wat is pijn?
Revalidatietraject
Sinds Nathasja zorgconsulent is, heeft pijn een heel andere betekenis gekregen. "Vroeger was pijn voor mij iets dat bijvoorbeeld na een operatie voorkwam, en dus gemakkelijk te behandelen was. Maar als je je verdiept in de materie, dan stel je vast dat pijn samenhangt met zoveel factoren die een invloed hebben op de pijn, zoals psychologische, sociale, relationele, of financiële aspecten. Het is vaak heel complex geworden om chronische pijn te bestrijden".
Om pijnpatiënten zo goed mogelijk te begeleiden, organiseert Az Damiaan groepssessies. "We bieden het revalidatieprogramma 'Pijn in beweging' aan. Viermaal per jaar starten we met een groep pijnpatiënten een traject van 13 weken op, bestaande uit twee sessies per week. Er is een luik educatie, met aandacht voor anders leren omgaan met pijn, medicatie, slapen, ... Daarnaast is er kinesitherapie om opnieuw te leren bewegen en de conditie te verbeteren, werken ergotherapeuten
Dit interview in Dammag is een passage uit de podcastreeks 'Ostenders Walk & Talk'. De volledige aflevering kan je hier beluisteren: www.azdamiaan.be/nl/over-ons/podcasts 24 AZ DAMIAAN
JUNI 2022
rond activiteitenmanagement, en zijn er gesprekken met psychologen.
Sportieve mama Naast haar job in het ziekenhuis is Nathasja ook full time mama en een fervent sporter. "Ik heb een zoon die twaalf jaar wordt en een dochtertje van 21 maanden, samen met mijn vriendin die eveneens in het ziekenhuis werkt als psychiatrisch verpleegkundige", vertelt Nathasja. Toen het ziekenhuis enkele jaren geleden #YourHealthMatters lanceerde werd ze ambassadrice van de vitaliteitscampagne. "Sindsdien loop ik heel veel en ben ik samen met mijn vriendin fitcoach geworden. We organiseren bootcamps en groepssessies, en begeleiden mensen naar een gebalanceerde, evenwichtige en gezonde levensstijl," vertelt Nathasja, die dit jaar haar eerste marathon uitliep in Rome. "Die medaille krijgen aan het Colosseum was een unieke ervaring. De marathon van Valencia in december 2022 staat intussen al aangekruist in mijn agenda, en in het najaar lopen we 168 kilometer voor het goede doel", aldus nog Nathasja Van Houtte.
Dr. Bart Claikens aan het werk in Congo. De radioloog ondersteunt het project Unichir (boven) van dr. Réginald Moreels.
Dienst Medische beeldvorming • •
059 41 60 40 www.azdamiaan.be/nl/zorgaanbod/medische-beeldvorming
OP MISSIE
STEUN VOOR UNICHIR De bekende dokter Réginald Moreels bouwt momenteel een nieuw centrum voor lokale chirurgen in opleiding in Congo. Dr. Bart Claikens, radioloog in Az Damiaan, trok er recent op missie en zet zijn schouders mee onder het project. "Met eenvoudige zaken kunnen we daar een gigantisch verschil maken voor de lokale zorg", zegt dr. Claikens. De dienst Medische beeldvorming van ons ziekenhuis stuurde twee echografietoestellen naar Congo, die een nieuw leven zullen krijgen in het centrum. Dr. Réginald Moreels is medeoprichter van de Belgische tak van Artsen Zonder Grenzen, was staatssecretaris en minister van Ontwikkelingssamenwerking, en is de afgelopen jaren vooral bekend voor zijn humanitair werk in OostCongo. Zo heeft hij er al meer dan 20 missies op zitten in Beni, met Unichir (Unité Chirurgicale) als recentste project. "We willen er een 'center of excellence' voor kwaliteitschirurgische en verloskundige zorg oprichten, samen met een opleidingscentrum voor chirurgen en ander gespecialiseerd paramedisch personeel. Het is geen geïsoleerd project. Het centrum moet opgenomen worden in het nationaal gezondheidssysteem", duidt dr. Moreels. De bouw van het opleidingscentrum is volop bezig. "De werken moeten afgerond zijn tegen eind oktober", zegt dr. Moreels. "Er zullen een twintigtal bedden zijn. We hopen in juni 2023 te kunnen openen. Het is de bedoeling om medewerkers te selecteren én op te leiden. Vanaf de eerste dag moet de zorg kwalitatief hoogstaand zijn".
Echografietoestellen Dokter Bart Claikens, radioloog in Az Damiaan, ging recent mee op missie naar Beni. "Ik was meteen onder de indruk van het project en zal Unichir verder ondersteunen", vertelt dr. Claikens. "De nood aan betere zorg is er heel dringend. Zo is er bijvoorbeeld geen CT-scan aanwezig voor een regio die bijna zo groot is als België. In het algemeen ziekenhuis staat er een RXtoestel dat dateert van 1974". Dr. Claikens overtuigde zijn collega radiologen in ons ziekenhuis om het project ook te steunen. "Met de dienst Medische beeldvorming van Az Damiaan hebben we twee echografietoestellen opgestuurd naar Beni. We willen via Unichir de lokale zorg opwaarderen en opleidingen geven aan lokale mensen", vertelt dr. Claikens.
gigantisch verschil maken voor de lokale zorg. Het is de bedoeling om samen en aanvullend te werken met de al aanwezige centra en publieke ziekenhuizen, en zo voor een mooie kruisbestuiving te zorgen". Om alles financieel rond te krijgen is dr. Moreels nog volop bezig om fondsen te verzamelen. "We hebben een startfonds en we hebben wat zijprojecten, zoals een apotheek, in gedachten om Unichir mee te financieren. Maar alle extra steun is zeker nog welkom. Het is de bedoeling om na vijf jaar kostenbesparend te werken", besluit dr. Moreels. Info: www.unichir.africa/nl.
Startfonds Dokter Bart Claikens gaat sowieso terug op missie naar Beni om het project Unichir verder te ondersteunen. "Van zodra het kan", zegt dr. Claikens. "De technologie is er momenteel zo goed als afwezig en de kennis is er heel laag. Als radioloog kunnen we mee helpen om geschikt en gemotiveerd personeel te vinden en hen op te leiden zodat ze kunnen ingeschakeld worden binnen de afdeling radiologie. De dankbaarheid van de lokale bevolking is enorm. Met eenvoudige zaken kunnen we daar een JUNI 2022
AZ DAMIAAN
27
AANSPREEKBAAR
HET ONTHAAL
"Az Damiaan, goedemiddag. Hoe kan ik u helpen?" Wie het nummer 059 41 40 40 belt, krijgt steevast een lieve stem aan de lijn. Vriendelijk, behulpzaam én aanspreekbaar. Maak kennis met onze onthaalmedewerkers. Het moet gezegd: een interview afnemen met onze onthaalmedewerkers is niet evident. Of de telefoon rinkelt, of er staat iemand aan de balie. "Dag mevrouw, ik moet naar de dienst Medische beeldvorming". Zonder nadenken, en met de glimlach antwoordt Chantal Vandenbruaene. "U volgt daarvoor route 404, mijnheer". De man wuift nog eens vriendelijk, en vertrekt naar zijn bestemming. "Ja, we kennen het ziekenhuis wel min of meer uit ons hoofd", lacht Chantal.
7 op 7
Ze werkt al 15 jaar in het ziekenhuis. "Vroeger werkte ik als vlinder in het Sint-Jozefziekenhuis en het Heilig Hartziekenhuis. Ons takenpakket is heel divers. We beantwoorden de vele telefoontjes, we zijn het aanspreekpunt aan het onthaal, we frankeren de post, we volgen het ziekenvervoer op, we verwijzen door naar de diensten, kamers, of consultaties. Noem maar op. Die variatie maakt deze job zo aantrekkelijk".
De onthaalmedewerkers werken in drie shifts. De vroegdienst start om 7.00 uur, en wordt om 9.00 uur vergezeld door de dagdienst. De late dienst start om 11.54 uur en werkt door tot 20.00 uur. Hierdoor is het onthaal tijdens de piekmomenten steeds bemand met 2 of 3 medewerkers, en tijdens de dalmomenten (tussen 7.00 en 9.00 uur en tussen 17.36 en 20.00 uur) door één persoon. "En deze regeling geldt 7 dagen op 7, ook op feestdagen. Op Kerstavond en Oudejaarsavond werkt er dus telkens iemand van ons tot 20.00 uur. Maar we zijn een goed team, waardoor we onze agenda's probleemloos op elkaar afstemmen. Flexibiliteit is één van de troeven van onze groep".
Benjamin In de achtergrond rinkelt de telefoon opnieuw. Sabine Bolliou neemt op. "Az Damiaan, goedemiddag. (stilte) Een klein moment, ik verbind u door". Sabine werkt drie jaar in het ziekenhuis. "Ik ben de benjamin onder de dames", lacht ze. "Maar ze is al heel goed ingewerkt intussen", vult Nancy Deweert aan. Nancy werkt 21 jaar in het ziekenhuis. "Elke werkdag zit vol verrassingen. Dat maakt het boeiend".
28 AZ DAMIAAN
JUNI 2022
Karen Garmyn en Nathalie Beirens aan de infobalie. "Het contact met de patiënt en met alle lagen in het ziekenhuis maakt deze job heel boeiend".
600 telefoontjes Het valt ons op, de telefoon rinkelt bijna constant. "Wij zijn dat gewoon hoor", zegt Chantal. "Op drukke dagen verwerken we zo'n 600 telefoontjes per dag. Dat zijn vragen over afspraken bij de dokter, tot een kamernummer van een patiënt. Tijdens corona kregen we natuurlijk ook heel wat vragen over de maatregelen in het ziekenhuis". De onthaalmedewerkers zijn veel meer dan Marijke Demuenynck een aanspreekpunt in het ziekenhuis. Ze bieden ook een luisterend oor. "Als patiënten hier lang verblijven wordt er werkt al 34 jaar soms wel een band gesmeed met de familie. aan het onthaal: "Op piekmomenten krijgen we zo'n 600 telefoontjes per dag.
Af en toe krijgen we wel eens een bedankingskaartje. Omdat we er zijn voor de mensen, luisteren naar hen", vertelt Nancy. "In een ziekenhuis liggen leven en dood heel dicht bij elkaar. Het ene moment zien we hier blije ouders passeren met doopsuiker en hun pasgeboren baby, het andere moment zien we verdriet door een overlijden. Ook bij slecht nieuws bieden we een luisterend oor aan de mensen aan".
Geen verveelmomenten Het wordt intussen drukker aan het onthaal. Tijd om de dames te verlaten. Ze zwaaien nog even, kort, want het volgende telefoontje is daar al opnieuw. De volgende dag is het niet anders. Ditmaal zitten Karen Garmyn, Marijke Demuenynck en Nathalie Beirens aan het onthaal. Met dezelfde vriendelijke glimlach als hun collega's. "Bloedafname? Dat is via die deur meneer". "Materniteit? Dan volg je route 200". Nathalie werkt al 24 jaar in het ziekenhuis. "De werkdagen aan het onthaal vliegen voorbij. Verveelmomenten kennen we hier niet", lacht ze. "Het sociaal contact met de bezoekers en de patiënten is heel belangrijk. We vangen de mensen op, luisteren, begeleiden hen, en stellen hen op hun gemak".
Variatie Het contact met de mensen is ook wat Karen aanspreekt in haar job. Ze werkt intussen vijf jaar aan het onthaal. "Kort samengevat: aan de balie kan je terecht voor alle inlichtingen. Wij moeten dus zowat alles kennen over het ziekenhuis. Het kan soms behoorlijk druk zijn, maar met ons drie zorgen we er telkens voor dat alles vlot verloopt. De job is heel afwisselend. Elke dag brengt iets anders. Door het shiftsysteem zitten we telkens met andere collega's samen, dus ook die variatie is leuk".
Talen "Naar een ziekenhuis gaan is niet altijd leuk. Als eerste aanspreekpunt proberen we de mensen een goed gevoel te geven. Als ze binnenkomen, en als ze buitengaan. Ongeacht de omstandigheden, blijven we altijd rustig en beleefd. We zijn er voor de mensen", zegt Nathalie. "Ook als dat in een andere taal moet", vult Karen aan. "Ikzelf spreek naast Nederlands ook Engels, Frans en Duits. En Nancy spreekt zelfs een beetje Spaans. We zijn flexibel en staan ten dienste van iedereen. En dat doen we graag".
Onthaalmedewerkers Nancy Deweert, Sabine Bolliou en Chantal Vandenbruaene: "Vervelen doen we ons hier niet. Elke dag brengt iets anders, en dat maakt de werkdag net interessant".
JUNI 2022
AZ DAMIAAN
29
DOORGELICHT
CATHLAB
Az Damiaan richtte in 1995 een cathlab op in de toenmalige campus Sint-Jozef. Tien jaar later werd gestart met het plaatsen van stents, de PTCA, wat toen een primeur was in België. Nooit eerder werden stents geplaatst in afwezigheid van hartchirurgie. De normering werd nadien aangepast en andere centra zijn ons gevolgd. “We zijn vandaag nog steeds fier op deze pioniersrol” zegt cardioloog diensthoofd dokter Yves Hagers. Het cathlab is een medisch-technische dienst waar het team met behulp van catheters beelden maakt van de kransslagaders, de bewuste coronarografie. Daarnaast gebeuren er electrofysiologische onderzoeken voor diagnose en behandeling van ritme- en geleidingsstoornissen. Ook het plaatsen van pacemakers gebeurt in hat cathlab.
Pionier "Tijdens het filmen van de doorbloeding van het hart (de coronarografie) zoeken we naar verstoppingen in de kransslagaders. Dit gebeurde via de
30 AZ DAMIAAN
JUNI 2022
lies, maar de laatste jaren voornamelijk via de pols, wat voor de patiënt veel comfortabeler is", zegt dr. Hagers. Als de arts een verstopping (stenose) vindt, wordt die aansluitend behandeld met een veertje (een stent). In 2005 werd hiermee gestart in Az Damiaan. Als eerste in België zonder hartchirurgie. "In één beweging startte Az Damiaan een medisch en paramedisch wachtsysteem 24/7 op voor de behandeling van acute hartinfarcten. Sindsdien behandelden we vele duizenden patiënten in ons ziekenhuis met een stent", weet dr. Hagers.
Dr. Yves Hagers :"We stellen een sterke stijging vast in het aantal stents na infarcten".
“Het is een bijzondere job. Door de variatie, maar ook door de mooie beelden die we van het hart te zien krijgen" Natalie Monteny, verpleegkundige
Forse toename van de activiteit
Mooie hartbeelden
In tegenstelling tot de meeste centra in Vlaanderen merken we de laatste jaren in het cathlab van Az Damiaan een forse toename van de activiteit. Er is een toename van het aantal electieve interventies en eveneens een belangrijke stijging van het aantal infarcten. Door de goede samenwerking met de cardiologen van az West (Veurne) worden alle infarcten van de westkust rechtstreeks naar Az Damiaan getransfereerd.
In het cathlab draaien er drie cardiologen mee in het permanentiesysteem, maar ook vijf verpleegkundigen. Eén van hen is Natalie Monteny. Een verpleegkundige op het cathlab moet onder andere de patiënten voorbereiden en de arts assisteren tijdens de ingreep. "Terwijl de dokter de procedure uitvoert, volgen wij de parameters op en houden we alles in het oog. We besturen ook de tafel waar de patiënt op ligt, zodat het hart steeds goed op het scherm te zien is. Het is een bijzondere job. We krijgen echt mooie beelden van het hart te zien. Elke dag brengt bovendien iets anders. Denk maar aan spoedgevallen of de wachtdienst", vertelt Natalie, die 2,5 jaar in
"Dit jaar zullen we vermoedelijk rond de 1.850 diagnostische procedures uitvoeren en zo’n 650 PTCA’s. We merken dat patienten steeds vaker de weg vinden naar cathlab Az Damiaan” aldus dr. Hagers.
Az Damiaan werkt. "Vroeger werkte ik als verpleegkundige op de dienst Psychiatrie, wat toch iets helemaal anders is. Evident was de switch niet, want ik heb de werking van nul moeten aanleren. Dat vergde wat tijd, maar ik ben trots op waar ik vandaag sta", vertelt Natalie, die straks nog verder zal studeren. "Ik zal me bijscholen tot A1, zodat ik ook kan assisteren bij het plaatsen van een pacemaker", blikt Natalie Monteny vooruit.
Wil je meer weten over het cathlab? www.azdamiaan.be/nl/zorgaanbod/cathlab
JUNI 2022
AZ DAMIAAN
31
VOEDING
MOCKTAILS
Een mocktail is het ideale alternatief wanneer je BOB bent, zwanger bent of gewoon geen alcohol wil drinken. Vaak zijn deze alternatieven mierzoet en dus erg suikerrijk. Door enkele aanpassingen in het recept kan je de hoeveelheid suiker al snel reduceren. Kies voor de light of zero frisdranken, gebruik vruchtensappen die niet extra gezoet werden (ze bevatten van nature al meer dan genoeg suiker), kies voor diepvriesfruit of vers fruit, gebruik zoetstof in plaats van suiker, …. Serveer deze mocktail in een leuk glas, garneer en klink samen met je familie en vrienden op een ‘no-hangover’!
Pinon Colada Ingrediënten voor 4 personen (200 ml per persoon) •
400 gr. ananas (vers of diepvries)
•
100 ml ananassap
•
300 ml sojadrink met kokossmaak
•
Snijd de ananas in stukjes
•
Mix met behulp van een keukenrobot de ananasstukjes samen met de sojadrink
•
Mix mix mix, shake shake shake
•
Santé!
BEREIDING
CONTACT Deze voedingstip wordt aangeboden door onze dienst Diëtiek en Voedingsadvies. Meer info op: www.azdamiaan.be/nl/zorgaanbod/dietiek-voedingsadvies
32 AZ DAMIAAN
JUNI 2022
Cucumbermocktail Ingrediënten voor 4 personen (200 ml per persoon) •
1 limoen
•
2 snackkomkommers
•
40 ml vlierbloesemsiroop
•
600 ml Sprite No Sugar
•
4x steranijs
•
2 takjes verse munt
•
8 ijsblokjes
•
Halveer de limoen. Pers 1 helft van de limoen uit. Snijd de andere helft in schijfjes
•
Snijd met behulp van een dunschiller slierten van de snackkomkommers
•
Vul de mocktailglazen met de ijsblokken en de komkommerslierten
•
Verdeel vervolgens het limoensap, de vlierbloesemsiroop en de Sprite No Sugar in de glazen en roer
•
Garneer met de limoenschijfjes, de steranijs en de muntblaadjes
BEREIDING
N’ agua de Valencia Ingrediënten voor 4 personen (200 ml per persoon) •
4 sinaasappels
•
Hoeveelheid zoetstof die overeenkomt met 10 gr. suiker (zie verpakking zoetstof)
•
600 ml gearomatiseerd spuitwater met citroensmaak, zonder suiker
•
een halve citroen
•
4 takjes verse munt
•
8 ijsblokjes •
Pers de sinaasappels uit
•
Meng het sinaasappelsap met de zoetstof en roer totdat de zoetstof volledig is opgelost
•
Voeg vervolgens het gearomatiseerd water toe
•
Spoel de citroen onder koud stromend water en boen schoon
•
Snijd de citroen vervolgens in schijfjes
•
Verdeel de ijsblokken over de glazen en voeg de drank toe
•
Garneer met een takje munt en een schijfje citroen
BEREIDING JUNI 2022
AZ DAMIAAN
33
DE BEHANDELING HEP SEA PROJECT De intrede van de directe antivirale geneesmiddelen leidde tot een heuse revolutie in de therapeutische behandeling van hepatitis C. Op vandaag kunnen in een relatief korte behandelingsduur van enkele weken alle patiënten genezen worden. Bepaalde kwetsbare groepen zijn echter moeilijk bereikbaar en daarom startte Az Damiaan met het 'Hep Sea Project'.
Oostende is de hoofdstad van West-Vlaanderen wat betreft de prevalentie van hepatitis C. De Vierde Wereldproblematiek, het groot aantal migranten en het groot aantal druggebruikers zijn hier de oorzaak van. Dankzij de recente evoluties in de medicamenteuze behandeling van hepatitis C kan elke patiënt succesvol genezen worden zonder nevenwerkingen. Het is echter een uitdaging om de patiënt met druggebruik, met kansarmoede of met een migratieachtergrond te bereiken. De drempel naar de hepatoloog is vaak te hoog. Daarom zijn we in Az Damiaan gestart met het 'Hep Sea project' waarbij elke maandagnamiddag een 'Free Hep C'-consultatie georganiseerd wordt.
'Free Hep C'-consultatie 'Free' wil zeggen: gratis voor de patiënt, geen vaste afspraak nodig en geen wachttijd. We passen een “all in one” strategie toe waarbij zowel de anamnese, elastografie, bloedname, als het bestellen en leveren van de medicatie onmiddellijk uitgevoerd worden, tijdens de eerste consultatie. In samenwerking met het Medisch Sociaal Opvang Centrum (MSOC) Oostende worden risicopatiënten gescreend en opgevolgd. Met deze aanpak willen we tegen 2030 de Oostendse regio volledig vrij gemaakt hebben van hepatitis C.
"Elke patiënt met hepatitis C die niet behandeld wordt, blijft anderen besmetten" dr. Mike Cool hepatoloog Az Damiaan
CONTACT www.azdamiaan.be/nl/zorgaanbod/gastro-entero-en-hepatologie-digestieve-oncologie
34 AZ DAMIAAN
JUNI 2022
Wat is hepatitis C? Hepatitis C geeft een ontsteking van de lever die ontstaat door besmetting met het hepatitis C-virus. Mensen kunnen ongemerkt besmet zijn en pas na jaren klachten krijgen. Het hepatitis C-virus wordt vooral overgedragen via besmet bloed. Het hepatitis C-virus veroorzaakt in eerste instantie een (meestal ongemerkte) acute infectie. Deze gaat bij 80% van patiënten over in een chronische infectie.
Wat zijn symptomen van hepatitis C? Acute hepatitis C Een besmetting met het hepatitis C-virus geeft meestal geen aanleiding tot ziekteverschijnselen. Symptomen zoals geelzucht zijn tijdens de acute ontsteking bij minder dan 10% van de mensen aanwezig. Slechts bij hoge uitzondering geeft de ziekte in de acute fase aanleiding tot levensbedreigende complicaties.
Chronische hepatitis C Bij ongeveer 80% van de patiënten gaat hepatitis C over in chronische hepatitis. De infectie blijft dan langer dan 6 maanden bestaan. Omdat chronische hepatitis C in de loop van vele jaren de lever kan aantasten, is regelmatige controle noodzakelijk. Bij deze mensen blijft het hepatitis C-virus sluimerend aanwezig, zonder ziekteverschijnselen te veroorzaken. Deze groep wordt ‘drager’ van het
virus. Hun bloed blijft besmettelijk voor mensen in hun omgeving. Het grootste gevaar is dat deze chronische hepatitis kan leiden tot levercirrose (20% van de gevallen) en soms ook tot leverkanker. Dit kan tot de dood leiden.
Besmetting en preventie Bloedcontact en onzorgvuldig gebruik van drugsspuiten zijn de belangrijkste manieren waarop mensen besmet raken met het hepatitis C-virus. Het hepatitis C-virus werd vroeger vooral overgedragen bij transfusies met besmet bloed of besmette bloedproducten, gebruik van besmette chirurgische instrumenten of naalden. Tegenwoordig komt dat in België niet meer voor. Besmetting via seksueel contact kan voorkomen tijdens hoog seksueel risicogedrag bij mannen die seks hebben met mannen, zoals onbeschermd anaal seksueel contact.
Behandeling Chronische hepatitis C is goed te behandelen met medicijnen. De medicijnen zijn de laatste jaren sterk verbeterd, met meer kans op genezing en minder bijwerkingen. Heeft iemand hepatitis C gehad, dan is er geen bescherming opgebouwd tegen een nieuwe besmetting met het hepatitis C-virus.
Vaccinatie Er is nog geen vaccin beschikbaar tegen hepatitis C.
JUNI 2022
AZ DAMIAAN
35
RAADPLEEG DE PRIJS VAN UW OPNAME
SURF NAAR WWW.AZDAMIAAN.BE OF VRAAG INFORMATIE BIJ EEN VAN ONZE MEDEWERKERS. DAMMAG is uw magazine dicht bij het leven, uitgegeven door Az Damiaan. Coördinatie: Dominique Jauquet, Kevin Mollet. Eindredactie: Dominique Jauquet, Bart De Bock, Michèle Lams, Kevin Mollet. Vormgeving: Kevin Mollet, Lynn Yserbyt. Contact: communicatie@azdamiaan.be V.U.: Bart De Bock, Gouwelozestraat 100, 8400 Oostende Met dank aan allen die meewerkten om dit magazine mogelijk te maken.
