AsteasuElkartuz 25 - 2021 martxoa

Page 1

UDAL ALDIZKARIA 2021 MARTXOA

25

"Zaintza-lanak emakumeen eta gizonen, erakundeen eta gizarte osoaren artean banatu behar dira"


Asteasu

2021eko UDAL AURREKONTUAK ETA HELBURUAK

2021 MARTXOA

OTSAILAREN 23AN, ASTEASUKO UDALAK 2021eko UDAL AURREKONTUAK ONARTU ZITUEN

2

Aurtengo aurrekontua 2.229.625 eurokoa izango da. Iazkoa baino 56.925 euro gutxiago. Nahiko kopuru antzekoa da baina dirusarreretan murrizketak izango ditugu, gehienbat Udalek Aldundiaren Foru Fondotik gutxiago jasoko baitute. Kopuru horren zati handi bat herrian ditugun zerbitzuen mantenurako eta funtzionamendurako baliatuko dute. Asteasu herri txikia da, baina jendeari zuzendutako zerbitzu asko ditu. Beraz zerbitzu horiek irekita mantentzeko 1.002.200 euro jaso dituzte, II. Kapituluan. Hemen sartzen dira, herri bide, eskola, udal eraikuntzak, kiroldegia, kultur etxea, igerilekua ea… mantenu kostu guztiak. Baita ere kultur jardunaldiak, haur, gazte eta adinduei zuzenduak barne, eta herriko jaiak. Subentzioen atalean, herriko umeek kultur edo kirol ekintzak herritik kanpo egiteko, 9.000 euro gorde dira, urteroko antzera. Gizarte Zerbitzuetako atalera, funtzionamendu gastuetatik aparte, 88.050 € zuzendu dira, eta horietatik Etxez etxeko laguntza zerbitzua izango da zatirik garrantzitsuena, 35.000 euroko diru partidarekin. Maileguen atalean esan behar da, azken urtetako aurrezpenen ondorioz mailegu bakarra geratzen zaiola udalari. Gastu hauei aurre egiteko, aurten, 80.250 euro zuzenduko dira. Inbertsio atalera 185.625,00 euro bideratuko dira, herri bideen konponketa, energia aurrezteko udaletxeko leihoen aldaketa, Tranpazulo parkearen txukunketa, Lamiategiko jolas eremua osatzea, hilerrian hezurtegiak eraikitzea, trafiko ordenaziorako kamerak ezartzea, eta Herriko Plan Orokorraren hasiera gastuei zuzenduko dira. Esan behar da, aurreko urteetako likidazioen “remanentea” edo gerakina izango dugunez, aurrerago beste proiektu batzuk ere gauzatuko direla, beharren arabera. Aurtengo proiektu nagusiena Herriko Planeamenduko Plan Orokorraren lanarekin hastea izango da. Hiru urteko lana suposatuko du honek eta oso garrantzitsua izango da herritarren partaidetza. Hainbat garapen fase izaten ditu eta tramitazio osoan izango dira parte, herritarrak. Herriaren etorkizuna marraztu behar den honetan, denon iritziak garrantzitsuak izango dira. Hondakinen bilketa zerbitzurako 195.000 euro jaso dira, oraindik birziklatze datuak asko hobetu beharrean baita Asteasu.

Urtero bezala zuhurtziarekin jokatu du udalak, aurrekontuak egiterakoan. Urtean zehar hainbat diru laguntza eskatuko ditu udalak baina horiek ez dira Sarreren atalean sartu; soilik bermatuak dauden kopuruekin kontatu da. Gero jasotzen diren beste Entitateetako diru laguntzak, aurrekontuak handitzeko balioko dute, baina orain aurreikusitako gastuak ordaintzea bermatua geratzen da. 2021eko udal aurrekontuak onartu dira, Asteasu Batuz taldearen aldeko botoekin eta PNVko abstentzioarekin.

2021 ARLOKAKO HELBURUAK 2020 urtean Covid-ak eratorritako egoeraren ondoren Udalak zituen hainbat plangintza gelditu behar izan ditugu, 2021ean dugun egoera oraindik oso zaila izan arren arloz arloko lehentasunak finkatu ditugu Udaletik. UDAL LANGILEAK • Aguazilaren lanpostua betetzeko tramiteak egingo dira. • Brigadako buruaren lanposturako oposaketekin aurrera egiteko prestaketak egingo dira. UMEAK • Egoeraren barruan umeentzat jarduerak mantentzen saiatuko gara, lehentasuna da gure umeek egoera hau ahalik eta normaltasun gehienez bizitzea, beraiek dira gure etorkizuna. • Tranpazulo parkean berrikuntzak egingo dira baina udal aurrekontuen jaitsieren ondorioz aldaketa partziala egingo da. GAZTEDIA • Lamiategiko kantxan aldaketak egingo dira, aurreko urtean gazteek egindako eskaeretara moldatuko da. • Covid-ak sortu duen egoera gazteentzat ere oso gogorra da, askorentzat egoeraren “errudun” bihurtu ditugu. Beraiekin partehartze prozesu bat egingo dugu beraien egoera eta beharrak ezagutu aldera bai eta herrian egondako txikiketa eta antzeko gertaeren inguruan duten iritzi eta jarrerak partekatzeko. HELDUAK • Pandemia egoera honetan gure helduen partehartzeko ekintzak geldituak ditugu, 2021ean egoera honi irteera bilatzen saiatuko gara. • Herriko helduekin ondarearen inguruan egin nahi genuen lanketa momentuz martxan jartzeko aukerarik ez dugu ikusten LEHEN SEKTOREA • Lehen sektoreko mahaia sortzeko lehen saiakera bat egin zen arren lehengo urtean Covid-aren ondorioz gelditu egin zen. Aurten gai hau berriro martxan jarri nahi dugu, gero eta argiago dago bertako produktuak eta zerbitzuak zaindu behar ditugula.


Asteasu

KULTURA • Herriko Kultur eragile eta kultur jardueretan dabiltzan herritarrekin “Kultur Mahaia” osatu eta urte guztirako plangintza osatu nahi da, gutxienez hilean behin ekitaldi kultural bat ziurtatuz. • Herriko festak birmoldatzen saiatuko gara gaur egongo egoerara. KOMUNIKAZIOA • Komunikazioko langilearen hutsunea ez da beteko aurrekontuen murrizketaren ondorioz, hala ere Appea eta udal komunikazio zuzena bilatzeko tresna egokiak jartzen saiatuko gara.

HIRIGINTZA • Arau subsidiarioen plan orokorraren aldaketa martxan jarri berria da eta legegintzaldi honetan arau berriak aurreratuta uzteko asmoa daukagu. • Baju komertzialen ordenantza berri abian jarriko da 2021. urtean. Baju komertzialak etxebizitza bihurtzeko araudia berrikusi eta malgutu nahi da. • Trafikoaren ordenantza herri guztira zabalduko da, 2021 urtean ordenantza hau bukatuta eduki nahi da. OGASUNA • Urteko aurrekontuaren jarraipen zehatza eramango da; dugun egoera zailean aurrekontuaren gastu eta sarreren jarraipena beharrezkoa izango da. • Herritarren ongizatea eta zerbitzuak bermatzea izango da gure 2021ko helburua.

2021 MARTXOA

KIROLA • Bai Kirol ekitaldi eta bai kirol jarduerak mantendu eta bultzatzen saiatuko gara zailtasunak uzten diguten aukeren barruan. Funtsezkoa iruditzen zaigu aukera hauek ere bultzatzea.

3


Asteasu

EL 23 DE FEBRERO, EL AYUNTAMIENTO DE ASTEASU APROBÓ LOS PRESUPUESTOS MUNICIPALES DEL 2021

2021 MARTXOA

El presupuesto para este año asciende a 2.229.625 euros. 56.925 euros menos que el año anterior. El montante es similar, pero la reducción viene motivada por la reducción de ingresos, sobre todo del Fondo Foral que reciben los Ayuntamientos. Buena parte de las partidas de gastos se destinará al mantenimiento y funcionamiento de los servicios que existen en el municipio. Asteasu es un pueblo pequeño, pero con muchos servicios dirigidos al público. En ese capítulo II de gastos, se ha reservado la cantidad de 1.002.200 euros. Incluye todos los costes de mantenimiento de las vías públicas, escuelas, edificios municipales, polideportivo, casa de cultura, piscina, etc. También las jornadas culturales dirigidas a niños, jóvenes y mayores, y las fiestas locales. En el apartado de subvenciones, para la realización de actividades culturales o deportivas fuera de la localidad, se ha reservado un importe de 9.000 euros anuales. Al apartado de Servicios Sociales, además de los gastos de funcionamiento, se destinarán 88.050 , siendo el gasto del Servicio de Ayuda a Domicilio la parte más importante, con una partida de 35.000 euros. En el apartado de préstamos hay que decir que, como consecuencia de los ahorros de los últimos años, sólo le queda un único préstamo al ayuntamiento. Para hacer frente a estos gastos, este año se destinarán 80.250 euros, para pago de intereses y amortización. Al apartado de inversiones se destinarán 185.625,00 euros, y los gastos más importantes, serán la reparación de caminos públicos, el cambio de ventanas del Ayuntamiento para ahorro energético, el adecentamiento del

4

parque de Tranpazulo, la adecuación del parque de Lamiategi, la construcción de osarios en el cementerio, la instalación de cámaras de ordenación del tráfico y los gastos de inicio del Plan General del Municipio. Hay que decir que, dado que vamos a tener un remanente de liquidaciones de años anteriores, más adelante se van a poder ejecutar otros proyectos en función de las necesidades que vayan surgiendo. El proyecto más importante de este año será comenzar con la elaboración del Plan General de Planeamiento Municipal. Esto supondrá tres años de trabajo, por lo menos, y en su elaboración será muy importante la participación ciudadana a lo largo de las distintas fases de desarrollo. Vamos a “dibujar” el futuro del pueblo, y en esto las opiniones de todos los vecinos-as serán importantes. Para el servicio de recogida de residuos se han recibido 195.000 euros, ya que todavía es necesario mejorar con mucho los datos de reciclaje. Como todos los años, el Ayuntamiento ha actuado con prudencia en la elaboración de sus presupuestos. A lo largo del año el Ayuntamiento va a solicitar varias subvenciones, pero éstas no se han incluido en el apartado de Ingresos, y sólo se han contabilizado las cantidades garantizadas. Las subvenciones de otras Entidades que se reciban posteriormente servirán para incrementar los presupuestos, pero por ahora queda garantizado el abono de los gastos previstos. Los presupuestos municipales de 2021 se han aprobado votos favorables del grupo Asteasu Batuz y la abstención del PNV.


Asteasu

PERSONAL MUNICIPAL • Se realizarán los trámites necesarios para cubrir el puesto del alguacil municipal. • Se iniciarán los trabajos de preparación de oposiciones para cubrir el puesto de Jefe de Brigada, actualmente vacantes y cubierto de modo interino. INFANCIA • Trataremos de mantener las actividades posibles para los niños y niñas dentro de la situación actual, la prioridad es que nuestros niños y niñas vivan esta situación con la mayor normalidad posible; ellos y ellas son nuestro futuro. • Se acometerán reformas en el parque Tranpazulo, pero como consecuencia de la bajada de los presupuestos municipales se realizará una modificación parcial.

en marcha este tema, por cada vez está más claro que tenemos que cuidar los productos y servicios locales.

DEPORTE • Trataremos de mantener e impulsar tanto los eventos deportivos como las actividades deportivas dentro de las posibilidades que las actuales circunstancias nos permitan, ya que los consideramos fundamentales. CULTURA • Se pretende crear una "Mesa de Cultura" con los agentes culturales del municipio y con la ciudadanía que se dedique a actividades culturales y elaborar una planificación para todo el año, asegurando al menos una vez al mes un evento cultural. • Intentaremos reconvertir las fiestas del pueblo a la nueva situación. COMUNICACIÓN • La falta de personal de comunicación no se cubrirá como consecuencia de la reducción presupuestaria, no obstante se impulsarán las herramientas adecuadas como la App y la comunicación directa municipal.

JUVENTUD • Se realizarán cambios en la cancha de Lamiategi, adaptándose a las demandas de los jóvenes recogidas en el proceso de participación del año anterior. • La situación que ha creado Covid también es muy dura para los jóvenes, a los que muchas veces se ha convertido en "culpables" de la situación. Realizaremos un proceso de participación con ellos para conocer su situación y necesidades, así como para compartir sus opiniones y actitudes sobre los destrozos y hechos similares ocurridos en el pueblo.

URBANISMO • La modificación del Plan General de Normas Subsidiarias se acaba de poner en marcha , con la previsión de dejar todo el tema avanzado durante la presente legislatura. • Se va a poner en marcha una nueva ordenanza de viviendas en locales comerciales en el año 2021 con el objetivo de revisar y flexibilizar la normativa anterior existente. • Se desarrollará la Ordenanza de Tráfico extensible a todo el municipio, con la previsión de tenerla finalizada antes de fin de año.

ADULTOS • En esta situación de pandemia obligatoriamente hemos tenido que suspender las acciones de participación de nuestros adultos, y no hemos podido continuar reuníendonos con ellos-as, pero este ejercicio trataremos de buscar una salida a esta situación. • No vemos la posibilidad de poner en marcha de momento los trabajos de elaboración del patrimonio cultural, que queríamos realizar con los adultos del municipio.

HACIENDA • Se llevará un seguimiento exhaustivo del presupuesto anual, tanto en el capítulo de gastos como de ingresos para evitar futuras situaciones preocupantes. • Nuestro objetivo fundamental para el 2021 será garantizar el bienestar y los servicios de la ciudadanía.

SECTOR PRIMARIO • A pesar de que hubo un primer intento de crear una mesa del sector primario el año pasado , se paralizó debido al Covid. Este año queremos volver a poner

2021 MARTXOA

2021 OBJETIVOS SECTORIALES La situación generada por el Covid, ha hecho que el año 2020 no hayamos podido ejecutar todas las previsiones iniciales. Aunque la situación prevista para el 2021 tampoco es muy alagüeña, desde el Ayuntamiento nos hemos fijado una serie de objetivos en diferentes sectores.

5


2021 MARTXOA

Asteasu

6


2021 MARTXOA

Asteasu

7


Asteasu

2021eko MARTXOAK 8 eta Emakumeon Mundu Martxa Lehengo urtean, martxoan Emakumearen egunaren inguruko ekitaldiak antolatzen ari ginela etorri zitzaigun "pandemia". Koronabirusak guztiak etxeratu eta gure bizitzetan aldaketa eragin duen urte luze eta ezberdin hau suertatu zaigu. Guzti honetaz eta aurtengo Emakumearen egunaz hitz egin eta antolatzeko, Otsailaren 23an arratsaldeko 7etan Asteasuko kultur etxean elkartu ginen, bertan guztion artean adostu genituen gainontzeko zer egin eta datak. Bide batez, aurten Euskal herriko emakumeen mundu martxa Aiztondotik pasa da. Iazko urrian eman zioten hasiera Emakumeen Mundu Martxaren V. nazioarteko Ekintzari, desoreka soziala areagotzen duen osasun krisi globalaren testuinguruan “Zubi guztien gainetik, MUGARIK EZ! TRANSNAZIONALIK EZ!" lelopean. Emakumeen mundu martxarekin bat eginez, zapi aldarrikatzaileak egin ditugu gure herrietan, Asteasuko zapia Aiztondoko emakumeekin batera egin dugu. Otsailaren 20 eta 27 bitartean jaso zituzten, Euskal Herriko 27 eskualde igaroko dituen ibilbidea burutuz. Ondoren martxoaren 6ean zapi guztiak V. Ekintzaren amaierara eramateko. Asteasuko Emakume Taldea

2021 MARTXOA

8 MARZO de 2021 y Marcha Mundial Femenina

8

El año pasado, los actos del Día de la Mujer se tuvieron que suspender con el decreto de alarma. Poniéndonos ante un año largo y difícil donde el coronavirus nos confinó a todos/as. Este año, sin embargo, hemos querido organizar una serie de acciones en relación con un día tan señalado, y para ello se han realizado una serie de reuniones entre las mujeres de Asteasu. Queremos recordar también que este año la marcha mundial de las mujeres de Euskal Herria ha pasado por Aitzondo, el pasado 20 de febrero, dentro de los actos de la V Acción Internacional de la Marcha Mundial de las Mujeres, bajo el lema “Por encima de todos los puentes ¡SIN LÍMITES! ¡SIN TRANSNACIONALES!, en un contexto de crisis sanitaria global que acentúa el desequilibrio social. La marcha finalizará , el 6 de marzo, en la frontera de Irún. Grupo de Mujeres de Asteasu

Irakurketa taldea Emakume taldetik Irakurketaren inguruan talde bat sortzera goaz. Liburu bat aukeratu, irakurri eta gero elkarrekin iritziak eta inpresioak trukatzeko asmoz. Taldeak liburu bat aukeratuko du eta irakurtzeko denbora bat emango da. Irakurketa hori ez da elkarrekin egiten, norberak nahi duen tokitan baizik. Irakurritako liburuaren inguruan komentarioak egiteko, martxoaren 10ean 18:00etatik 20:00etara irakurketa tertulia ospatuko dugu dinamizatzaile baten laguntzaz. Martxoan aurrera eramango dugun tertuliarako, lehendabizikoa denez, Karmele Jaioren AITAREN ETXEA liburua aukeratu dugu. Parte hartzeko interesa baduzu, eman izena, zure telefonoa utzi eta jarriko gera zurekin harremanetan. asteasukoemakumeak@gmail.com edo Asteasuko udal liburutegian.

Grupo de lectura Desde el grupo de mujeres vamos a crear un grupo de lectura, donde escogeremos un libro para leerlo previamente e intercambiar impresiones, el 10 de marzo de 18:00 a 20:00 en el Ayuntamiento. Para la tertulia que vamos a llevar a cabo en marzo, por ser la primera, hemos seleccionado el libro AITAREN ETXEA de Karmele Jaio. Si estás interesada en participar, apúntate, deja tu teléfono, en las siguientes direcciones y nos pondremos en contacto contigo. asteasukoemakumeak@gmail.com o en la biblioteca municipal de Asteasu.


Amaia Iturriotzek irabazi du II Pello Errota bertso sariketako finala

Amaia Iturriotz gana la final del II Pello Errota sariketa

Abenduren 27an ospatu zen Asteasuko Usarrabi frontoian bigarren Pello Errota bertso sariketako finala. Sariketako bigarren edizio honetan, 12 bertsolarik hartu zuten parte. Bi aurre kanporaketa jokatu ziren, lehengoa Abaltzisketan eta bigarrena Iruran. Bi aurre kanporaketak ospatu ondoren, bertsolari hauek sailkatu ziren finalean: Amaia Iturrioz, Iñigo Izagirre, Erika Lagoma, Jon Martin, Unai Mendizabal eta Izarne Zelaia. Finala azaroaren 1ean ospatzekoa bazen ere, Gobernuak jarritako alarma egoera zela eta, antolatzaileek finala atzeratzea erabaki zuten eta abenduren 27an ospatu zen. Txapelduna Amaia Iturriotz urretxuarra izan zen 269,50 punturekin eta bertso onenaren Mikaela Elizegi saria Iñigo Izagirrek jaso zuen.

El 27 de diciembre se celebró en el frontón Usarrabi de Asteasu la final de la segunda edición Pello Errota sariketa. En esta segunda edición del certamen participaron 12 bertsolaris. Se celebraron dos eliminatorias, la primera en Abaltzisketa y la segunda en Irura. Tras la celebración de las dos eliminatorias, los bertsolaris Amaia Iturrioz, Iñigo Izagirre, Erika Lagoma, Jon Martin, Unai Mendizabal e Izarne Zelaia se clasificaron en la final. A pesar de que la final iba a celebrarse el 1 de noviembre, debido a la situación generada por el covid, la organización decidió posponer la final y se celebró el 27 de diciembre. La campeona fue la urretxuarra Amaia Iturriotz con 269,50 puntos y el premio Mikaela Elizegi al mejor verso fue para Iñigo Izagirre.

Hau izan zen finaleko sailkapena eta puntuazioa: 1- Amaia Iturriotz (269,5 puntu) 2- Jon Martin (258 puntu) 3- Iñigo Izagirre (252, 2 puntu) 4- Unai Mendizabal (248 puntu) 5- Erika Lagoma (236, 5 puntu) 6- Izarne Zelaia (224 puntu)

La clasificación y puntuación final fue la siguiente: 1- Amaia Iturriotz (269,5 puntos) 2- Jon Martin (258 puntos) 3- Iñigo Izagirre (252, 2 puntos) 4- Unai Mendizabal (248 puntos) 5- Erika Lagoma (236, 5 puntos) 6- Izarne Zelaia (224 puntos)

Txapeldunari txapela Pili Legarrak jarri zion Mikaela Elizegiren ondorengo gisa. Harrera oso ona izan zuen finalak bertsozaleen artean sarrera guztiak amaitu baitziren.

Pili Legarra le puso a la ganadora la txapela como descendiente de Mikaela Elizegi. La final tuvo muy buena acogida entre los aficionados al bertso, ya que se acabaron todas las entradas.

2021 MARTXOA

Asteasu

9


Asteasu

Otsailaren 11 Emakume eta Neska Zientzialarien Nazioarteko Eguna

2021 MARTXOA

Otsailaren 17tik 28ra tolosaldeako 34 saltokik euren erakusleihoa emakume ikertzaile baten omenez apaindu dute . Asteasun 5 erakusleiho izan ditugu ikusgai “#O11erakusleihoak” ekimenean. Establezimendu bakoitza emakume zientzialari bati eskaini zitzaion, eta zientzialariaren ilustrazioa eta informazioa erakutsi ziren bertan. Hauexek dira #O11erakusleihoak ekimenean parte hartu duten herriko saltokiak: • Coviran Asteasuk Dorothy Crowfoot emakumeari eskaini dio aurten bere erakusleihoa. • Javier Iraola Harategiak Barbara McClintock emakumeari eskaini dio bere erakusleihoa. • Aneli Ileapaindegia eta estetikak ,Mary Somerville emakumeari eskaini dio bere erakusleihoa. • Mattin liburu dendak Marie Tharp emakumeari eskaini dio bere erakusleihoa. • Ana Sarasua farmaziak Gertrude Belle Elion emakumeari eskaini dio bere erakusleihoa. • Axun Ileapaindegiak Nettie Stevens emakumeari eskaini dio bere erakusleihoa.

10

Egitasmoaren aurkezpena Asteasuko udaletxean egin zen otsailaren 17an Pili Legarra eta Leire Ferro Elhuyar fundazioko arduradunarekin. Ondoren Ana Sarasuaren farmaziako erakusleiora joan giñen aurkezpenarekin jarraitu eta esperimentu bat egitera. Aurkezpenean, Pili Legarra Asteasuko alkateak nabarmendu zuen gazteen artean zientziarekiko bokazioak pizteko estrategia bat beharrezkoa dela: «Mundu mailan zientzia eta teknologiarekiko interesa eta jarrera ona dute gazteek, baina gero gutxik aukeratzen dituzte ikasketa horiek. Unibertsitatean ikasleen gehiengoa (%54,4) emakumea izan arren, ingeniaritza edo arkitektura bezalako ikasketetan kopuru hori %26ra jaisten da». Erreferente falta aipatu du Legarrak eta zientzian dabiltzan emakumeak ikusgarri egiteko ekimenak txalotu ditu. Leire Ferrok azaldu zuenez gazteek zientzialaria «gizon zuri» bezala identifikatzen dute eta modu horretara «nekez» ikusiko dute neska gazteek euren burua zientzialari bezala. Bizilabe egitasmoan Tolosaldeko gazteak aisialdian jarduera zientifiko eta teknologikoak egiteko biltzen dira.Tolosaldeako gazteek, Euskal Herriko gainerako Bizilabeetako gazteekin batera, hainbat ikus entzunezko egin dituzte. Haietan, emakumearen istorioa aurkeztu eta bere ikerketa-gaiarekin zerikusia duten esperimentua egin dute. Esperimentu hauek egiteko gonbita luzatu dute, behar diren materialak eta pausuak ongi azalduz. Asteasun martxoaren 20ean izango degu Elhuyarrekin batera esperimentuak egiteko aukera.


Asteasu

11 de febrero Día Internacional de las Mujeres y las Niñas Científicas

La presentación del proyecto se llevó a cabo el 17 de febrero en el Ayuntamiento de Asteasu con Pili Legarra y Leire Ferro, responsable de la fundación Elhuyar. Después se dirigieron al escaparate de la farmacia de Ana Sarasua para continuar con la presentación y realizar un experimento. En la presentación, la alcaldesa de Asteasu, Pili Legarra, destacó la necesidad de una estrategia para despertar las vocaciones a la ciencia entre los jóvenes: "A nivel mundial los jóvenes tienen interés y buena disposición por la ciencia y la tecnología, pero luego pocos eligen estos estudios. Aunque la mayoría de los estudiantes en la universidad (54,4%) son mujeres, en estudios como ingeniería o arquitectura esta cifra baja al 26%. Legarra ha destacado la falta de referentes y ha aplaudido las iniciativas para visibilizar a las mujeres en la ciencia. Leire Ferro explicó que los jóvenes identifican al científico como "hombre y blanco" y de este modo "difícilmente" las jóvenes se verán a sí mismas como científicas. En Bizilabe los/as jóvenes de Tolosaldea se reúnen para realizar actividades científicas y tecnológicas en el tiempo libre. Los/as jóvenes de Tolosaldea, junto con los del resto de residentes de Euskal Herria, han realizado varios audiovisuales. En ellos han presentado la historia de la mujer y han realizado un experimento relacionado con su tema de investigación. Invitan a realizar estos experimentos, explicando los materiales y pasos necesarios.

Lapurreta eskolan Inauterietako opor egunak igaro ondoren, eskolara lapurretan sartu zirela ohartu ziren irakasleak. Portxe gainetik, zuzenean LH5. mailakoen gelan sartu ziren pertsiana bat eta leiho bat behartu ondoren. Guztira, 14 ordenagailu portatil lapurtu zituzten. Ordenagailu horiek, Hezkuntza sailak ematen dizkie ikastetxeei Eskola 2.0 proiektuaren baitan. Herritarren batek ohikoa ez den zerbait ikusiko balu eskolan (asteburuan gelako argiak piztuta, leihoak irekita….) udalean jakinaraztea eskatzen dizuegu.

Robo en la escuela Después de las vacaciones de Carnaval, los profesores de la Escuela Pello Errota, tuvieron la desagradable sorpresa de que habían entrado a robar, en el colegio. Accedieron directamente al aula de LH 5 desde el porche, forzando una persiana y una ventana. En total se robaron 14 ordenadores portátiles. Estos ordenadores los facilita el departamento de Educación dentro del proyecto Eskola 2.0. Se ruega a los vecinos-as que si alguien observara algo no habitual en la escuela (luces del interior encendidas el fin de semana, ventanas abiertas…) lo comunique en el Ayuntamiento.

2021 MARTXOA

Del 17 al 28 de febrero 34 comercios de la comarca tolosarra han decorado su escaparate en honor a una investigadora. En Asteasu hemos podido ver 5 escaparates en la iniciativa "#O11escaparates". Cada establecimiento se dedicó a una mujer científica y en él se mostró la ilustración y la información de la misma. Estos son los comercios locales que han participado en la iniciativa #O11escaparates: • Coviran Asteasu ha dedicado este año su escaparate a Dorothy Crowfoot. • La carnicería Javier Iraola dedica su escaparate a la mujer Bárbara McClintock. • La peluquería y estética Aneli ha dedicado su escaparate a Mary Somerville. • La librería Mattin ha dedicado su escaparate a la mujer Marie Tharp. • La farmacia Ana Sarasua dedica su escaparate a la mujer Gertrude Belle Elion. • Axun Ileapaindegia dedica su escaparate a la mujer Nettie Stevens.

11


Asteasu

Iker Elizegiren debuta Urriaren 23an izan zen Iker Elizegiren debut profesionala. Baiko enpresarekin debutatu du profesional moduan pilotari gazteak eta herritarren aurrean jokatu zuen bere profesional mailako lehenengo partidua. Olaizola II aurrelari zuela jokatu zuen Elizegik Urrutikoetxea eta Uriondoren aurka. Partida 22 -13 irabazi zuten Olaizola II eta Elizegik eta oso itxura ona emanda ekin zion bere profesional ibilbideari. Partiduren aurretik omenaldia jaso zuen Ikerrek eta hiru oroigarri jaso zituen koadrilakoen, Atzapar pilota elkartearen eta udalaren eskutik. Telebistak partida zuzenean eskaini zuen harren, herritar asko gerturatu ziren herriko gaztearen debuta bertatik bertara ikustera eta oso giro ona egon zen frontoian.

Debut de Iker Elizegi

2021 MARTXOA

El pasado 23 de octubre tuvo lugar el debut profesional del pelotari Iker Elizegi.

12

El joven pelotari ha debutado profesionalmente con la empresa Baiko y jugó ante sus vecinos su primer partido como profesional. Elizegi jugó junto con el delantero Olaizola II contra Urrutikoetxea y Uriondo. Olaizola II y Elizegi ganaron el partido 22 - 13 y Elizegi dio comienzo a su carrera profesional dando una muy buena imagen. Al inicio del partido Iker recibió el homenaje de su pueblo, recibiendo tres obsequios de la mano de su cuadrilla de amigos, el grupo de pelota Atzapar y el Ayuntamiento de Asteasu. ETB ofreció el partido en directo, pero no obstante, fueron muchos los vecinos que se acercaron a ver de cerca el debut del joven de la localidad, generando un buen ambiente en el frontón.

AZAROAK 25 Emakumeen Kontrako Indarkeriaren Aurkako Nazioarteko Eguna Indarkeria Matxistaren Aurkako Egunean bi izan ziren Asteasuko emakume taldetik emakumeen kontrako indarkeria gaitzesteko antolatutako ekitaldiak. Aiztondoko gainontzeko emakume taldeetako deialdiarekin bat eginez Villabona eta Zizurkil arteko Zubimusu zubian bata, eta Asteasuko herriko plazan, bestea.

25 DE NOVIEMBRE, Día Internacional contra la Violencia hacia las Mujeres Con motivo del Día Internacional contra la Violencia hacia las mujeres se celebraron dos actos organizados por el grupo de mujeres de Asteasu. El acto comarcal se realizó en el puente de Zubimusu entre Villabona y Zizurkil junto con los grupos de mujeres de Aiztondo, y el acto de Asteasu, se realizó en la plaza del pueblo.

ZINEGOAK 2021 Bilboko Gaylesbitrans Nazioarteko Zinema eta Arte Eszenikoen Jaialdiak 18 urte bete ditu. Asteasuko udalak azken urteetan aniztasunarekin eta kulturarekin lotutako jarduerak burutzen ditu eta Zinegoakek sortzen dituen ikus-entzunezko edukiak eskeini. Aurten ere apirilaren 16 ostiralean arratsaldeko 7tan Zinegoakeko film labur eta dokumentalak ikusteko aukera izango da. El Festival Internacional de Cine y Artes Escénicas Gaylesbitrans de Bilbao cumple su 18 aniversario. El Ayuntamiento de Asteasu, en el ánimo de trabajar temas relacionados con la diversidad, ofrecerá la proyección de varios documentales de Zinegoak, el próximo viernes 16 de abril a las 7 de la tarde en la sala de audio-visuales.


Asteasu

Aurresku txapelketa eta VII. Pello Mari Otaño bertso-paper lehiaketa herriko Beñat Mateos Zeberio eta Beñat Beobide Martinez gazteek irabazi dituzte Hernandorena Kultur Elkarteak eta Harituz Tolosaldeko Bertsozale Taldeak antolatutako lehiaketak parte-hartze handia izan zuen. Gaztetxoen mailan, Harituz Bertsozale Taldeko epaimahaiak, gure herriko Beñat Mateos Zeberio saritu zuen jarraian dituzuen bertso hauengatik.

Kaja batean etorri nintzen fabrika batetik hona ta erostera etorri ziren ume bat eta aitona musuan jarri ninduen eta belarri atzean goma ta nahiz lanean hasteko nuen nik kriston ezinegona pozik negoen, baina jabeai kentzen nion zoriona. Musukoakin espresioak dira oso ezberdinak ta begibistaz bihurtzen dira zeharo bereizezinak: aho aspertu edo tristeak, irribarre atseginak… aurpegierak ahoa gabe direnez ulertezinak emozioak egiten ditut nik guztiz ikusezinak. Zakarrontzira bota naute ta hartu dut kriston sustoa

hau zen bigarren eguna eta tamalez azkenekoa jarraibidetan jartzen baitzuen erabilera urrikoa ta orain beste musuko batek hartuko du lekukoa askoz hobe zen izan banintza ni telazko musukoa Sari banaketa ekitaldia egin ezin izan zenez, txapeldun bakoitzak egindako bertsoak bideoan grabatu eta eskualdeko hedabideetan jarri zituzten ikusgai. El concurso organizado por el grupo cultural Hernandorena y el grupo Harituz Tolosaldeko Bertsozale Taldea gozó de una gran participación. En la categoría de los más jóvenes, el asteasuarra Beñat Mateos Zeberio fue premiado por el jurado de Harituz Bertsozale Elkartea. Ante la imposibilidad de realizar el acto de modo presencial el mismo fue grabado estando a disposición del público en los diversos medios de comunicación de la comarca.

Beñat, vencedor de la categoría D

Beñat Beobide Martinez asteasuarrak irabazi zuen Legazpiko Latxartegi aretoan jokatu zen Gazte Mailako Aurresku Txapelketa Nagusia, 2005ean eta 2006an jaiotakoen D kategorian. Gipuzkoako 14 gaztek hartu zuten parte. Gorka Duran eta Maitane Irurzun Beñaten irakasleek ere saria jaso zuten. Beñatek, D kategoriako irabazleak, buruzagi makila eta garaikurra jaso zituen. El asteasuarra Beñat Beobide Martinez ganó el Campeonato General de Aurresku Juvenil celebrado en la sala Latxartegi de Legazpi, en la categoría D de los nacidos en 2005 y 2006, donde participaron 14 jóvenes guipuzcoanos 2021 MARTXOA

Doinua: itsasoari begira

13


Asteasu

EUSKARALDIA 2020ko azaroaren 20tik abenduaren 4ra

Euskal Herriko milaka ahobizi eta belarriprestek egindako ariketa soziala berriro ere masiboa izan dela azpimarratu da. Gure herriaren kasuan Asteasun aurten ere 244 Ahobizi, 21 belarriprest eta 14 arigune izan ditugu. Urte honetan egondako zailtasunek antolaketa prozesuan eta Euskaraldiaren beraren garapenean eragin nabarmena izan duten arren, gizarteak euskararekiko duen herri-gogoa ariketarako hauspoa izan da. Euskal Herri osoko milaka lagunek parte hartu dugu hizkuntza ohiturak aldatzea eta inertzia linguistikoak astintzea helburu izan dituen ariketan. Aurten guztira 179.780 lagunek eman dugu izena.

2021 MARTXOA

Ahobizi eta belarriprest rolak ez dira guztiz berriak izan Euskaraldiaren bigarren edizioan. Hala ere, roletan sakontzen jarraitu beharra dagoela nabarmendu da aurten ere. Oraindik ere belarriprest izan daitekeen jende asko dago arrazoi ezberdinengatik Euskaraldian modu aktiboan parte hartzeko erabakia hartu ez duena. Hurrengo ediziorako ere, euskararen erabilera nabarmen areagotzeko oso garrantzitsua den jende multzo zabal hori aktibatzea erronka izango da.

14

Euskeraldiak iraun zuen bitartean Txor txor bakarrizketa umoretsua izan genuen ikusgai, eta abenduaren 3an euskeraren egunean, haurrek ,ipuin kontaketaz gozatzeko aukera izan zuten.

El ejercicio social realizado por miles de ahobizi y belarriprest de Euskal Herria ha vuelto a ser masivo.

En el caso de Asteasu la participación ha sido numerosa,contando con 244 Ahobizi, 21 belarriprest y 14 arigune. Miles de personas de toda Euskal Herria han participado en el presente ejercicio, con el objeto de cambiar los hábitos lingüísticos y sacudir las inercias lingüísticas. Este año se han inscrito un total de 179.780 personas. Las siguientes ediciones tendrán también el reto de activar a un amplio número de participartes con el fin de incrementar considerablemente el uso del euskera.


Asteasu

Elurtea

Muskerraren bidea

Urtarrila hasieran izandako elurteak hainbat arazo sortu zituen Iturriotz eta Andazarrate inguruetan.

Abenduaren 27ko goizean Muskerraren Bidea, egin genuen Asteasu herrian barrena Bernardo Atxagaren mundu literarioa inspiratu zuen lurraldea ikusiz eta ezagutuz.

Nevada La nieve caída a principios de enero causó numerosos problemas en los alrededores de Iturriotz y Andazarrate.

Somos conocedores de que la nieve es un motivo de disfrute para niños y adultos, pero sin embargo el comportamiento incívico de muchos de ellos generó diversos problemas en el lugar. Debido a que muchos coches aparcaron a ambos lados de la carretera de acceso, la máquina quitanieves no pudo acceder a la zona de Iturriotz, con el consiguiente riesgo para todos. Así mismo no hay que olvidar que las parcelas de esa zona son privadas y están cercadas para los animales, pero eso no fue óbice para que la gente que se acercó los retirara, causando molestias en la vida diaria de los baserritarras. Todo ello, hizo que se tuviera que requerir la presencia de la Ertzaintza. Desde aquí, y para que en adelante no vuelva a producirse una circunstancia parecida, requerimos un comportamiento respetuoso para que el ocio de unos no incida en la labor diaria de los vecinos de la zona.

Bernardo Atxagaren literaturan oinarritutako ibilbidea den Muskerraren Bidean, Obaba izeneko unibertsoan murgiltzeko aukera eskaini zen. Idoia Noblek gidatu zuen ibilbidea eta Asteasu eta Obabaren nondik norako guztiak azaldu zizkigun. Ibilbidean zehar dauden paneletan QR kodeak nola erabili erakutsi zigun eta tokian bertan grabatutako pasadizo bat entzuteko aukera ere izan genuen. Bertara gerturatutakoak, 11:00etan Asteasuko plazatik abiatu ginen Elizmendi auzora. Taldean zeuden umeekin musker urdinak jarraituz Asteasuko herrigunean 2km inguruko ibilbidea egin genuen. Eguraldi eta haize boladek asko lagundu ez bazuten ere, goiz pasa ederra igarotzeko aukera izan genuen. La mañana del pasado 27 de diciembre tuvimos ocasión de disfrutar del Camino del Lagarto, recorriendo el pueblo de Asteasu, visitando y conociendo el territorio que inspiró el mundo literario de Bernardo Atxaga, el mundo imaginario de Obaba. Idoia Noble dirigió el recorrido mostrándonos todos los pormenores de Asteasu y Obaba, al tiempo que instruyó a los participantes en la utilización de los códigos QR de los paneles del recorrido, donde se puede escuchar directamente la voz del propio Atxaga con anécdotas del lugar. Los niños pudieron disfrutar del recorrido siguiendo los lagartos azules indicativos del camino.

2021 MARTXOA

Elurrak kalea zuritu ez bazuen ere, goietan hainbat egunetan elurra egin zuen eta Andazarrate inguruan zentimetro batzuk pilatu ziren. Elurra zegoela aprobetxatuz, gabon jai egunetan eta asteburuetan Andarrazarrate eta Iturriotzera jende asko joan zen elurraz gozatu nahian eta horrek hainbat arazo sortu zituen. Kotxeak gaizki aparkatzea, lursail pribatuetako itxiturak irekita uztea, kotxe masifikazioen ondorioz elurra kentzeko makinak Iturriotzeko aparkalekura ezin iritsi eta ezin maniobratu... Aipatutako arazo hauek egun batean baino gehiagotan gertatu dira eta bertako bizilagunek eguneroko bizitza egiteko oztopoak izan dituzte. Aisialdira doazenen eta bertako bizilagunen arteko elkarbizitzan ahalik eta oztoporik gutxiena eragiteko guztioi errespetuz jokatzea dagokigu.

15


Asteasu

2021 MARTXOA

Erregeak

16

Olentzero eta Mari Domingi

Aurten ez da aurreko urteetako kabalgatarik egin baina erregeek topatu zuten umeengana etorri eta bakoitzari oparia emateko aukera. Arratsaldeko 6etatik aurrera, Gaspar Meltxor eta Baltasarrek frontoian egin zieten bisita herriko haurrei eta hauen eskutitzak jaso zituzten. Batzuek, erregeekin argazkiak ateratzeko aukera aprobetxatu zuten.

Etxeko txikienek Olentzero eta Mari Domingi ikusteko aukera izan zuten abenduaren 24ko goizean, Asteasuko frontoian. Bizpahiru kantu abestu zituzten elkarrekin aurreko urteetan bezala. Haur batzuek eskutitzak ekarri zituzten Olentzerori eta Mari Domingiren zakuan sartzeko eta trukean goxokiak jaso zituzten. Herriko trikitilariek alaitu zuten frontoiko giroa. Aurten egoerak baldintzatuta bada ere giro polita sortu zen.

Este año no se ha podido realizar la tradicional cabalgata de Reyes, pero Gaspar, Melchor y Baltasar pudieron llegar a Asteasu, para recibir las cartas de los pequeños-as en el frontón de Asteasu. Con la ilusión habitual, también aprovecharon la ocasión para sacar fotos con los reyes.

Los pequeños de casa pudieron recibir a Olentzero y Mari Domingi en el frontón de Asteasu, el pasado 24 de diciembre, entregándoles las cartas con sus peticiones. Los trikitilaris del pueblo animaron el ambiente del frontón. Este año, a pesar de las circunstancias, se creó un ambiente bonito.


Asteasu

Gabonetan elkartasun ekitaldi ugari Abenduaren 24an Preso eta Iheslarien eskubideen aldeko ekitaldia herrian 1999. urtetik, urtero abenduaren 24an Preso eta Iheslarien eskubideen aldeko kalejira egin izan da Olentzerorekin herrian. Aurten, egoera dela eta, ekitaldia aldatu egin zen eta Nekane Txapartegi herritar eta iheslariarekin hizketaldia antolatu zen udaletxean, egun berezi honetan herritar ugari hurbildu zen bere elkartasuna erakustera.

Numerosas actividades solidarias navideñas 24 de diciembre Acto por los derechos de los presos/as y exiliados/as vascos. Desde el año 1999, el 24 de diciembre se ha celebrado una kalejira con Olentzero a favor de los derechos de las personas presas y exiliadas. Este año, debido a la situación que vivimos, se cambió el acto anual por una charla con la asteasurra exiliada Nekane Txapartegi. En este día tan especial muchos fueron los vecinos que se acercaron a mostrar su solidaridad.

Abenduaren 31rako 'Orain presoak!' lemapean manifestazioa deitu zuten Aiztondoko Udalek

El 31 de diciembre los ayuntamientos de Aiztondo convocaron una manifestación bajo el lema 'Orain presoak!' Tal y como se hace todos los años, el último día del año se celebró una manifestación en recuerdo de todos los que faltan.

2021 MARTXOA

Urtero egiten den bezala, aurten ere urteko azken egunean falta diren guztiak gogoratuz manifestazioa burutu zen Villabona eta Zizurkilgo herrietan barrena.

17


Asteasu

Urtarrilaren 9an Sarek antolatutako manifestaldi izan zen. Asteasuar asko ere bertan izan ziren.

2021 MARTXOA

Sarek antolatuta, manifestazioa izan zen presoen eskubideen alde. 700 pertsonatik gora bildu ziren Zizurkil eta Villabona artean burutu zen manifestazioan. Traktoreak ireki zuten bidea, ondoren bidean zehar talde ezberdinak batzen joan ziren, asteasuarrak, adunarrak, Aiztondoko talde feminista, mendizaleak, motxiladun umeak, preso ohiak eta elkarte ezberdinak. Villabonan eman zitzaion amaiera manifestazioari, plaza erdian gezi baten itxurako mosaikoa osatuz. Aiztondoko herritarrek agerian utzi zuten elkartasunarekiko konpromisoa, aurten egoerarengatik urteroko Bilboko La Casillako deialdirik gabe, baino sekulako irudia lortu zen. Hauek eskatuz: 1. Euskal preso guztien euskal herriratzea, senideei ezarritako zigor erantsiarekin amaitzeko. 2. Euskal preso guztien gradu progresioa ahalbidetzea. 3. Larriki preso daudenen etxeratzea. 4. Adinez nagusiak diren presoen etxeratzea. 5. Gurasoak espetxean dituzten motxiladun haurrek haiekin etxean bizitzeko duten eskubidea errespetatzea. 6. Eta kontuan hartzea Frantzian betetako zigor urteak Espainian ezarritako zigorrean.

18

Nekane, Emilio, Oskar, Iñigo, Karlos, Manex eta beste guztiak etxean nahi ditugu!!!


Asteasu

El 9 de enero tuvo lugar la manifestación organizada por Sare. Más de 700 personas se dieron cita en la manifestación que se celebró entre Zizurkil y Villabona a favor de los derechos de los presos organizado por Sare. La manifestación terminó en Villabona, formando un mosaico en forma de flecha en el centro de la plaza. Sin la convocatoria anual de La Casilla de Bilbao, los vecinos y vecinas de Aiztondo demostraron su compromiso con la solidaridad. Solicitando: 1. La repatriación de todos los presos vascos para acabar con la pena añadida impuesta a sus familiares. 2. Facilitar la progresión en grado de todos los presos vascos. 3. Excarcelamiento de personas presas graves. 4. Liberar los prisioneros de edad avanzada 5. Respetar el derecho que los niños y niñasmochila tienen de vivir junto con sus padres en casa. 6. Y tener en cuenta los años penales cumplidos en Francia en la pena impuesta en España.

2021 MARTXOA

Nekane, Emilio, Oskar, Iñigo, Karlos, Manex,os queremos en casa!!

19


Asteasu

Lamiategiko 2. fasea

2ª Fase de Lamiategi

Etxebizitzaren inguruan egindako inkestaren emaitzak jaso dira, eta epe barruan 45 interesdunek eman dute izena. Hurrengo pausua interesdunekin bilera bat egitea izango da, eta dataren berri telefonoz jasoko dute

Finalizado el plazo de la encuesta de vivienda, son 45 los interesados presentados. El siguiente paso será la celebración de una reunión con todos ellos. Una vez fijada la fecha de la misma se les llamará telefónicamente a los mismos.

Festetako bilera eta kultur mahaiaren osaketa Datorren, martxoaren 15ean, astelehena, Udaletxeko 2. Solairuan, honako bilerak egingo dira: 19:30 etan: Festetako bilera 20:00 etan: Kultur Mahaiaren osaketa Urteko agenda kulturala osatzen hasiko gara herriko Kultur eragileekin Interesa duzuen guztiak gonbidatuta zaudete bertara.

BIDALI ZURE ARGAZKIAK ETA ALBISTEAK

ENVIANOS TUS FOTOS Y NOTICIAS

Asteasu herri bizia eta aktiboa da, eta egunerokoan jarduera ugari egiten dira. Ez gara asko eta, askotan, kalean edota tabernan elkarri kontuak esanda pasatzen dugu informazioa, eta noski, mugikorren bitartez ere. Horregatik, aldizkari honetan argitaratzea nahi zenukeen albisteren edota argazkiren bat bidali nahi bazenu, ondorengo helbidera bidal dezakezu:

Sabemos que en Asteasu somos activos y enérgicos, y en el día a día se hacen muchas actividades. No somos un pueblo grande, y muchas veces la información pasa mediante el boca a boca, y cómo no, por los smartphones. Por eso, si hay alguna noticia que quisieras publicar, o si quieres enviarnos una foto, puedes hacerlo a la siguiente dirección:

asteasu.komunikazioa@gmail.com

asteasu.komunikazioa@gmail.com

Udaleko webgunearen eta Facebook orriaren bidez ere jarrai ditzakezu berriak.

Podéis seguir las noticias del Ayuntamiento a través de nuestro sitio web y la página de Facebook.

www.asteasu.eus udala@asteasu.eus

L.G./D.L.: SS-1233-2012 Maketazioa eta inprimaketa: Antza komunikazio grafikoa


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.