Vraag het aan Aquafin

Onze redactie ontvangt regelmatig leuke, soms bizarre, maar vooral boeiende vragen. We pikken er drie voor je uit.

Hoe zit het met… de stikstof in onze uitwerpselen?

Stikstof: een heet hangijzer dat al enkele maanden een constante is in het nieuws. Maar hoe zit het eigenlijk met de stikstof in menselijke uitwerpselen? Want wist je dat elke Vlaming via zijn ontlasting per dag zo’n 13 gram stikstof, of 4 tot 5 kilogram per jaar, produceert? Ongeveer 90% daarvan komt via de riolering op één van de rioolwaterzuiveringsinstallaties (RWZI) van Aquafin terecht. Maar wat dan? Wat gebeurt daar met die stikstof?

Op onze RWZI’s wordt het afvalwater gezuiverd tot rivierwaterkwaliteit dat daarna weer de natuur in kan. Zo’n zuiveringsproces bestaat uit verschillende stappen. In het biologisch zuiveringsproces – waar micro-organismen hun werk doen – verwijderen we op jaarbasis 80% van de stikstof. Door natuurlijke processen in combinatie met afwisselend zuurstofrijke en zuurstofarme omstandigheden, wordt stikstof eerst omgezet naar nitraten en vervolgens naar stikstofgas dat ontsnapt naar de lucht. Lucht bestaat voor 78% uit stikstofgas en voor 21% uit zuurstof. Stikstofgas is dus geen vervuilende stof in de atmosfeer, en volkomen onschadelijk.

De resterende 20% stikstof in het afvalwater die niet wordt verwijderd, gaat met het gezuiverde afvalwater mee de waterloop in. In die zin dragen RWZI’s weliswaar een stukje bij aan de verhoogde nitraatgehaltes in oppervlaktewater. Toch vallen deze waarden binnen de vandaag geldende normen. Mogelijk verstrengen die normen in de toekomst, wat ongetwijfeld ook een effect zal hebben op de kostprijs van waterzuivering.

Maar wat als je die stikstof opnieuw in de voedselketen kunt brengen? Het is namelijk een belangrijke grondstof in meststoffen. Samen met de Universiteit van Gent onderzoeken we in het Europees project WalNUT hoe we stikstof via adsorptie kunnen recupereren. Op de RWZI van Aartselaar loopt op dit moment een pilootproject waar gezocht wordt naar de ideale adsorptiematerialen. De eerste resultaten worden later dit jaar verwacht.

Komen de sokken die verdwijnen in mijn wasmachine bij Aquafin terecht?

Je kent het wel. Je steekt een paar sokken in de wasmachine en er komt er slechts eentje weer uit. Op mysterieuze wijze verdwenen… Of deze eenzame sokken via de riolering op de zuiveringsinstallaties van Aquafin terechtkomen? Nee. Maar waar zijn ze dan wel naartoe?

Wel, ze zitten vermoedelijk nog altijd gewoon in je wasmachine. Wanneer de rubberen afsluitband in de deur van je wasmachine veroudert en wat begint mee te geven, durft deze al wel eens een sok uit de wastrommel opslorpen. Door de heen-en-weer gaande beweging van de wastrommel tijdens het wassen, glipt de kous wel eens naar de ruimte tussen de trommel en de kuip. Zo wordt je sok dus ‘opgeslorpt’ door de wasmachine. Tip om na elke wasbeurt beide sokken terug te vinden: steek ze samen in een wasnetje.

Midden januari opende Hidrodoe – het waterdoecentrum van drinkwaterproducent Pidpa – de vernieuwde tentoonstelling “Watermaker”. Op een laagdrempelige en speelse wijze kunnen kinderen in het waterdoecentrum alles leren over zuiver water. Hoe wordt rioleringsinfrastructuur aangelegd? Wat kunnen we zelf doen om slim(mer) om te gaan met water? En wat mag er eigenlijk wel of niet door het toilet gespoeld worden? Het antwoord op deze en nog veel meer vragen kunnen kinderen zelf ontdekken door verschillende spelletjes te spelen. Daarnaast is er ook een interessante 4D-film over water. Onder het motto “jong geleerd, is oud gedaan” krijgen jonge bezoekers heel wat informatie over de waterkringloop en worden ze heuse waterexperts! Meer informatie over deze vernieuwde tentoonstelling kan je vinden op www.hidrodoe.be!

Sokken gaan dus niet via de wasmachine naar de riolering. Maar een klein overzichtje van de gekste zaken die wel al toekwamen op onze zuiveringsinstallaties willen we je niet onthouden. Wat dacht je bijvoorbeeld van fietsen, een kinderwagen, kunstgebit, condooms, seksspeeltjes. Of nog: een levende kip, portefeuilles, sleutels en telefoons. Maar ook een heleboel tennisballen (in de buurt van een tennisclub) tot zelfs een valies vol met kledij. Je kan het zo gek niet bedenken of het dobbert ergens in een rioolbuis onder je voeten.

Voor de 6 meest prangende vragen over waterzuivering maakte Aquafin evenveel korte filmpjes. Waterwetenschapper

Marjolein Vanoppen geeft in één minuut een antwoord op vragen als: waarom wordt er eigenlijk riolering in mijn straat aangelegd? Waar moet ik naartoe met vochtige doekjes? Of, wat is een gescheiden rioleringsstelsel? Scan de QR-code en ontdek de antwoorden.

Sneeuw en waterzuivering, gaat dat samen?

Afgelopen winter hebben we in Vlaanderen enkele dagen kunnen genieten van sneeuwpret. Maar wist je dat sneeuw en vooral dooiwater het waterzuiveringsproces een pak lastiger maken? Hoe komt dat? Wel, het afvalwater dat toekomt op onze installaties is op sneeuwdagen veel kouder en heeft een hoog zoutgehalte door het strooizout dat mee van de weg afspoelt. Koude en zout hebben allebei een negatief effect op de werking van de micro-organismen, de beestjes die zich voeden met de vuildeeltjes in het afvalwater.

Het is op zo’n sneeuw- en winterdagen dan ook een grote uitdaging om de dagelijkse zuiveringsnormen te halen.

Om hieraan tegemoet te komen, voegen we bijvoorbeeld extra slib, extra microorganismen toe aan het proces om te compenseren dat ze minder goed hun werk kunnen doen door de koude. Ook de dosering van bepaalde chemicaliën wordt hier en daar bijgesteld. We doen er dus alles aan om de zuivering ook op koude sneeuwdagen optimaal te laten werken.

In straten waar een gescheiden rioleringsstelsel ligt, bestaat dit probleem niet. Het koude dooiwater wordt via een aparte regenwaterleiding naar de nabijgelegen waterloop afgevoerd en komt dus niet op onze zuiveringsinstallaties terecht. Welke schade het daar aan fauna en flora aanricht, is weer een andere zaak.

Zit je ook met een boeiende vraag over rioolwaterzuivering? Vraag het gerust aan Aquafin! Stuur een mailtje naar redactie@aquafin.be met als onderwerp ‘Een vraag voor Aquafin’.