Vexpansie 4 - 2019

JAARGANG 33 - 2019

4

Nieuwe aanbeveling verlichting

De buurt aan zet

VEX

P

AN

platform parkeren nederland

Een schoonmaakmachine nodig?

Wij bieden nieuw, gebruikt, huur (korte en langetermijn), lease- en fleetmanagement oplossingen

WALO Hygiëne en Reinigingssystemen Kraaijerdijk 27, 3248 LC Melissant | Batterijenweg 13c, 4041 DA Kesteren T +31 (0) 187 605 374 | W www.walo.nl | E info@walo.nl

Next generation parking management Innovative, smart and reliable parking solutions Onze innovatieve parkeeroplossingen helpen uw bedrijfsvoering te vergemakkelijken met betrouwbare en toekomstbestendige technologiën en apparatuur die een optimale beveiliging en flexibiliteit garandeert.

Met ons compleet scala aan schaalbare web-based ParkiD™ en ParkiD™ Cloud oplossingen is er altijd een oplossing die bij uw situatie past, ongeacht de omvang van uw parkeervoorziening.

www.wpsparkingsolutions.com

Colofon VEXPANSIE

Vexpansie is een uitgave van Vexpan, Platform Parkeren Nederland. De redactionele inhoud verwoordt niet noodzakelijk de standpunten van Vexpan, noch neemt Vexpan verantwoordelijkheid voor de inhoud van redactionele artikelen.

Vexpan - Platform Parkeren Nederland Postbus 5135, 1410 AC Naarden Telefoon: 035-694 32 45 e-mail: info@vexpan.nl www.vexpan.nl EINDREDACTIE

Voorwoord

De enige constante is de verandering ANDRE WIELAARD Voorzitter Vexpan

Anya Vos, telefoon: (035) 694 28 78, e-mail: vexpansie@vexpan.nl REDACTIE

Jeroen Quee, Jitze Rinsma, Sjoerd Stienstra, Tjeerd Velders, Jacob de Vries en Ronald van der Weerd Met dank aan Peter Martens VERSPREIDING EN ABONNEREN

Vexpansie wordt verspreid onder de leden van Vexpan en andere personen en organisaties die zich professioneel bezighouden met parkeren. Zoals advies­ bureaus, bouw­bedrijven, lokale overheden, landelijke instanties et cetera.

Neemt u voor meer informatie over abonneren contact op met Vexpan.

Wilt u Vexpansie niet meer ontvangen: mail ‘afmelden’ naar info@vexpan.nl en wij zullen uw gegevens verwijderen.

ADVERTENTIEVERKOOP

Herman Wessels, telefoon: (035) 694 28 78, e-mail: herman@apprhbb.nl VORMGEVING

Studio APPR Hét Brancheburo FOTO COVER

Jacob de Vries Gerard Doustraat in Amsterdam STOCKFOTO’S

iStock.com DRUK

Veldhuis Media BV VERSCHIJNINGSFREQUENTIE

4 maal per jaar

AUTEURSRECHT

2019© Zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Vexpan mag niets uit deze uitgave openbaar worden gemaakt of op welke wijze dan ook vermenigvuldigd.

LIDMAATSCHAP

Informatie over lid worden en uw lidmaatschap van Vexpan kunt u vinden op www.vexpan.nl

platform parkeren nederland

Op 10 oktober jl. organiseerden we in een mooie industriële omgeving op de voormalige RDM-werf in Rotterdam de jaarlijkse ledenvergadering en het parkeercongres. Tijdens de ALV heb ik formeel de voorzittershamer van Monique Pluijm mogen overnemen en ik dank dan ook alle leden voor het vertrouwen wat zij mij hebben gegeven. Langs deze weg wil ik Monique Pluijm en Wouter van Boggelen bedanken voor hun tomeloze inzet als respectievelijk voorzitter en bestuurslid van Vexpan.

Ik zie ernaar uit om samen met een zeer gemotiveerd team bestuursleden de komende jaren de belangen van onze branche te mogen behartigen.

Tijdens het congres werd nogmaals duidelijk dat onze branche grote veranderingen tegemoet gaat. Daarom hebben we deze keer in het programma ook meer de nadruk gelegd op parkeren als onderdeel van de mobiliteitsketen. Ondanks wat logistieke uitdagingen maar vooral dankzij een mooie opkomst en inspirerende sprekers kunnen we wederom terugkijken op een zeer geslaagd congres.

Uiteraard besteden wij in dit nummer ook aandacht aan het overlijden van erelid Gerard van der Hart. Gerard was een zeer actief lid en was, naast secretaris en administrateur, van 1992 tot 1997 voorzitter van Vexpan. Hij overleed op 7 september jl. op 82-jarige leeftijd. Wij wensen zijn vrouw Jeanny en zijn familie sterkte met de verwerking van dit verlies.

Verder in deze Vexpansie onder meer artikelen over de ‘nieuwe aanbeveling verlichting in parkeergarages, parkeerdekken en parkeerterreinen’, een verslag van het EPA-congres dat dit jaar in Malaga, Spanje is gehouden en een nieuwe column ‘van de praktijkparkeerder’. Daarnaast beantwoordt het Vexpan Expertteam vragen over brandveiligheid in parkeergarages.

En vergeet vooral niet 9 januari vast te leggen in uw agenda, ik hoop u dan allemaal te zien op de Vexpan innovatietour en nieuwjaarsreceptie in Amsterdam.

Maar voordat het zo ver is wil ik u eerst nog hele fijne kerstdagen wensen en een goede en veilige jaarwisseling!

3

vexpansie 2019

platform parkeren nederland

an v d li d r o W

n a p x e V s hier de en lee : voordelen

WILT U NET ZOALS DE GEMEENTE RIJSWIJK PARKEERVERGUNNINGEN EFFICIËNT UITGEVEN?

Kijk voor onze slimme software oplossingen op Sigmax.nl/vexpan

Inhoud

30

24

36

40

In deze Vexpansie

En verder

24

De buurt aan zet

3 Voorwoord

27

Innovaties in de parkeerwereld

6 Parkeernieuws

28

Parkeertarieven: bezoekers betalen de hoofdprijs

8

Vexpannieuws

30

Rijswijk is digitaal en werkt met scanauto

17

Het Expertteam

32

Nieuwe aanbeveling verlichting

18 Juridisch: Bezoekersaandeel in

34

Parkeren en duurzame gebiedsontwikkeling

36

Het EPA-congres in Malaga:

een aparte parkeeroplossing 20 Bouwenregelgeving

Key solutions for urban mobility

39 Parkeermedia

40 Parkeerverwijssysteem: nog steeds een

42 Servicepagina

verstandige investering?

43

Colomn: De praktijkparkeerder

5

vexpansie 2019

Ministerie Infrastructuur & Waterstaat en SHPV slaan handen ineen bij regie op parkeer- en verblijfsrechtendata Frans Backhuijs , voorzitter SHPV(links) Jan-Bert Dijkstra, Directeur Mobiliteit en Gebieden, IenW

Op de Vakbeurs Mobiliteit in Expo Houten hebben Frans Backhuijs (Voorzitter SHPV) en Jan-Bert Dijkstra Directeur Mobiliteit en Gebieden (Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) een samenwerkingsovereenkomst voor vijf jaar getekend om het inwinnen, beheren en ontsluiten van open parkeerdata, met kwaliteitsborging, een extra impuls te geven In de overeenkomst is onder meer vastgelegd: • SHPV ondersteunt de bronhouders bij het verzamelen, beheren (met kwaliteitsborging) en ontsluiten van (statische en dynamische) parkeerdata.

• SHPV stuurt de Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW) aan met betrekking tot het beheer en optimalisatie van het Nationaal Parkeer Register (NPR) en het Open ParkeerData Systeem (OPDS).

• SHPV en het Ministerie van I&W spannen zich in om op operationeel, beleids- en bestuurlijk niveau draagvlak te creëren binnen gemeenten voor het publiceren van parkeerdata.

Hiermee zijn SHPV, met de RDW als uitvoerder, nadrukkelijk gepositioneerd als trusted third party, die open parkeerdata ontsluit en beschikbaar stelt, zonder commerciële binding met leveranciers

van producten of diensten. Dit biedt een essentiële randvoorwaarde voor de samenwerking tussen gemeenten met parkeervoorzieningen en private parkeerexploitanten enerzijds (de bronhouders) en leveranciers van diensten op basis van de parkeerdata (parkeerapps met navigatie en beschikbaarheid, reserveringen, betaling) anderzijds.

Streven is om in 2023 95 procent van alle parkeerdata beschikbaar te hebben als open data: • Statische data van straatparkeren en garages/terreinen (locatie, capaciteit, tarieven etc.)

• Dynamische data van publieke en private garages/terreinen (actuele beschikbaarheid) • Zoveel mogelijk automatische verwerking van aanpassingen, bv in tarieven.

Ook Vexpan heeft in het verleden gepleit voor een parkeerdataloket, beheerd door een onafhankelijke partij. In het volgende nummer van Vexpansie zullen de effecten van deze samenwerking en de toekomstige potentie voor smart parking nader worden besproken.

Grip op parkeren in Delft Voor de komende jaren heeft de stad Delft heldere doelen gesteld: de bereikbaarheid en het vestigingsklimaat van de stad moeten worden verbeterd en daarbij hoort onder andere ook het verstrekken van actuele parkeerinformatie. De gemeente Delft wil namelijk meer grip krijgen op het parkeren om zodoende parkeergedrag van bezoekers en inwoners te sturen en beschikbare parkeerplekken in de parkeergarages Prinsenhof, Zuidpoort en Markt beter te benutten. Ook wil de gemeente in verband met de vele wegwerkzaamheden rondom het spoor, uitbreiding van een tramverbinding en vervanging van bruggen het

6

vexpansie 2019

zoekverkeer in de binnenstad drastisch terugdringen.

TLEX PARKING PLATFORM MONOTCH Om deze mobiliteitsuitdagingen te realiseren creëerde Monotch voor ParkerenDelft een gebruiksvriendelijk parkeerplatform met functionaliteiten als: • Weergave van de beschikbare parkeerplaatsen in de parkeergarages Prinsenhof, Zuidpoort en Markt die eigendom zijn van de gemeente Delft.

• Reserveren van parkeerplaatsen in parkeergarages Prinsenhof, Zuidpoort en Markt, hetzij via de gemeentelijke website www.parkingdelft.com of via een app.

• Weergave van dynamisch parkeertarifering van de parkeergarages.

• M ogelijkheid voor combinatieaanbiedingen tijdens evenementen. Dit op basis van een realtime koppeling met de parkeermanagementsystemen van de garages.

• M ogelijkheid voor het direct afrekenen van de gereserveerde parkeerplek.

De parkeerportal www.parkingdelft.com is inmiddels live en geeft een helder overzicht van de beschikbare parkeerplekken, de tarieven en heeft ook een reserveer- en betaaloptie.

Parkeernieuws

Functiewijziging Angelique Breukel: “Na ruim 18 jaar met plezier gewerkt te hebben bij de gemeente ’s-Hertogenbosch als hoofd Parkeermanagement, is het tijd om een nieuwe uitdaging aan te gaan. Die heb ik gevonden bij Spark.

Als senior-adviseur blijf ik werkzaam in de dynamische wereld van parkeren.

De ervaring die ik de afgelopen jaren heb opgedaan zijn waardevol voor mijn nieuwe functie als adviseur. Met thema’s als duurzaamheid, leefbaarheid en fietsparkeren is het parkeren van nu meer dan alleen ‘die auto’.

Binnen Spark ga ik in een breed spectrum van de parkeerwereld mijn kennis inzetten. In diverse rollen adviseer ik graag van beleid tot uitvoering, van opdracht tot beheer.”

Creatief met krijt

Creatief met krijt Om het fietsparkeren beheersbaar te maken grijpen gemeenten vaak naar het middel van parkeerduurbeperking. Om vast te stellen hoe lang een fiets ongebruikt is zetten handhavers met bandenkrijt krijtstrepen op de fietsband. Als de handhaver na een week of wat terugkomt en nog steeds een krijtstreep op de band ziet is dat het bewijs dat de fiets al die tijd niet is gebruikt.

De fiets wordt vervolgens van een sticker voorzien en een week later afgevoerd.

Dat overkwam in 2017 ook een eigenaar van een e-bike in Amsterdam, en deze stapte naar de rechter. Hij gebruikte de fiets wel degelijk dagelijks, zei hij. En, zo voerde hij aan, hij zette de fiets dagelijks ook op dezelfde plek, in exact dezelfde positie weer terug, met de ventielen in dezelfde stand om vandalisme te voorkomen. En ja, hij had die strepen ook wel gezien, en zelfs nog geprobeerd die krijtstrepen met zeepsop te verwijderen. Maar ze gingen er gewoon niet af.

HET VERWEER Het verweer van de gemeente was dat de streep er na enkele honderden meters gewoon afging. Dat vond de rechter niet goed genoeg: ‘Omdat verweerder met het verwijderen van de e-bike een voor eiser belastende handeling heeft verricht, rust de bewijslast dat de e-bike terecht is verwijderd op de verweerder’, vond de rechtbank. De rechtbank vond daarnaast dat de verweerder de betrouwbaarheid van de gehanteerde werkwijze niet heeft onderbouwd met objectieve gegevens, zoals een deskundig advies. Verweerder had met zijn betoog voldoende twijfel gebracht aan de juistheid van de stelling en wees het beroep gegrond en veroordeelde de gemeente tot een schadevergoeding.

Vanzelfsprekend heeft de gemeente kort na de uitspraak een deskundig advies gevraagd. Dat bevestigde de lezing dat de streep bij fietsen makkelijk van de band gaat.

Rekentool voor parkeernormen gemeente Eindhoven In elke stad wordt aan de hand van parkeernormen bepaald hoeveel parkeerplaatsen bij een nieuwe ontwikkeling moeten of mogen worden gerealiseerd. In veel steden zijn deze normen ook onderwerp van discussie. Dat leidt er soms bijvoorbeeld toe dat aan ontwikkelaars ruimte wordt geboden om af te wijken van de parkeernormen op basis van een goede onderbouwing.

Zo’n onderbouwing biedt ruimte voor het aanbieden van deelauto’s en voor het inspelen op ligging nabij hoogwaardig openbaar vervoer (HOV). De gemeente Eindhoven heeft eerder dit jaar een nieuwe nota parkeernormen vastgesteld. Ook in deze nota wordt

ruimte geboden voor maatwerk mits gebaseerd op een onderbouwing en in overleg met de gemeente.

Naast deze flexibiliteit constateerde de gemeente dat ook vaak behoefte is aan duidelijkheid over de wijze van toepassen van de parkeernormen volgens de Nota. Het is voor ontwikkelaars niet altijd duidelijk welke uitgangspunten de juiste zijn voor bijvoorbeeld het gebiedstype of voor Parkeren op Eigen Terrein (POET). Om aan deze partijen meer duidelijkheid te bieden stelt de gemeente naast de Nota Parkeernormen ook een Rekentool ter beschikking, waarmee in feite iedereen parkeerberekeningen

kan maken. De rekentool werkt op basis van eenvoudige invoerschermen, waardoor fouten minder snel in de berekening sluipen. De tool is sinds voorjaar 2019 online beschikbaar. De rekentool is speciaal voor de gemeente Eindhoven ontwikkeld. De opzet ervan kan inspiratie bieden voor andere gemeenten die ook een dergelijke aanpak overwegen. Meer informatie:

7

vexpansie 2019

Vexpannieuws Nieuwe voorzitter Vexpan Voor degenen waarmee ik nog niet eerder heb kunnen kennismaken: ik ben Andre Wielaard, 61 jaar oud. Mijn professionele achtergrond ligt in de IT waar ik 28 jaar heb gewerkt voor Simac Techniek NV in Veldhoven, onder andere als directeur van diverse werkmaatschappijen. Via een van de Simac dochterondernemingen ben ik in 2004 in aanraking gekomen met parkeren tijdens de ontwikkeling en uitrol van het nieuwe digitale handhavingssysteem voor de Dienst Stadstoezicht in Amsterdam.

Tijdens dat project ontdekte ik dat de parkeerbranche voor wat betreft digitalisering en het gebruik van data nog maar in de kinderschoenen stond en zag het als een interessante uitdaging om daarin met ons bedrijf een rol te gaan spelen.

Sinds 3,5 jaar ben ik nu werkzaam bij EasyParkGroup in Stockholm. In verschillende rollen maar altijd in relatie met product- en marktontwikkeling of acquisitie. Mijn huidige verantwoordelijkheid is ons distributienetwerk in de Benelux en het openen en opstarten van nieuwe markten in Europa en de Balkanregio.

Dat betekent veel reizen maar ook heel veel nieuwe kennis opdoen.

Ik heb EasyPark al in 2010 leren kennen als het meest innovatieve bedrijf waar het gaat om digitalisering van zowel on- als off-street parkeren en heb sinds ik daar ben gestart aan den lijve mogen meemaken hoe geweldig het is om bij een scale-up te kunnen werken. De enorme groei van het het aantal markten, het aantal aangesloten steden en operators en het aantal gebruikers, maakt het een zeer interessante en vooral ook uitdagende werkomgeving.

Inmiddels ben ik sinds 2011 bestuurslid bij Vexpan en heb in de tussentijd ook nog deel uitgemaakt van de Policy & Strategy Committee van de EPA. Los van het feit dat bestuursfuncties altijd goed zijn voor het opbouwen van je zakelijke netwerk vinden we dat wij als EasyParkorganisatie een verantwoordelijkheid hebben om onze kennis te delen binnen organisaties als Vexpan en EPA om zodoende haar leden te helpen met het opdoen van kennis en het kennis nemen van vernieuwende en veranderende inzichten.

Vooral vanuit mijn Internationale erva-

8

vexpansie 2019

ring probeer ik daarin een bijdrage leveren. Ik heb al eerder in een voorwoord van Vexpansie (2018 # 1) gezegd dat, waar Nederland tot een jaar of vijf geleden een voortrekkersrol vervulde als het ging om nieuwe ontwikkelingen in parkeren, deze voorsprong langzaam aan het inleveren zijn. Het is fascinerend om te zien hoe ver bijvoorbeeld sommige landen in Europa maar ook in de Balkanregio al zijn.

Als we nu kijken welke ontwikkelingen er op ons af komen waar het gaat om mobiliteitsvraagstukken dan zie ik daar kansen om ons als totale parkeerbranche, zowel binnen als buiten Nederland, weer op de kaart te zetten. Misschien zie ik dat wel als mooiste uitdaging voor mijzelf en de leden van Vexpan.

Ik ben trots op hetgeen we de afgelopen jaren onder de bezielende leiding van Monique Pluijm hebben bereikt en ik zie ernaar uit om de komende vier jaar mooie en zeker ook nieuwe dingen te gaan doen. De enige constante is tenslotte de verandering.

Dank ben ik verschuldigd aan onze leden, mijn (nieuwe-) collega-bestuursleden voor het vertrouwen en aan EasyPark voor de onvoorwaardelijke steun voor mijn werkzaamheden voor Vexpan.

Ik hoop snel met u allemaal persoonlijk kennis te kunnen maken.

Parkmobile Group

premium partner van Vexpan Wilt u ook partner worden?

Lees over de mogelijkheden: www.vexpan.nl/evenementensponsormogelijkheden

Afscheid Annelies Zijp Toen ik voor Vexpan mocht gaan werken als verenigingsmanager was ik volledig onbekend in de parkeerwereld. Voor mij betekende parkeren niet meer dan betalen voor parkeren om te voorkomen dat je een boete krijgt.

Ondertussen weet ik, na zes jaar in de parkeerwereld ‘rondgestruind’ te hebben, wel anders. Wat gaat daar een dynamische wereld achter schuil! Vanuit allerlei invalshoeken leven vele parkeeropgaven en -vraagstukken en het is mooi om te zien dat de verschillende partijen binnen Vexpan elkaar steeds beter weten te vinden als het gaat om invulling en oplossing ervan.

Met ongelooflijk veel plezier heb ik me ingezet en met enige pijn in het hart neem ik dan ook afscheid. Ik dank het bestuur voor het in mij gestelde vertrou-

wen en voor de constructieve, maar ook altijd gezellige bestuursvergaderingen. Ik dank de vele projectgroepen en commissies binnen Vexpan met wie ik zo plezierig samen mocht werken. En last but not least alle leden voor de vele prettige contacten.

Het is een mooie club die een centrale rol vervult in de parkeerwereld.

Ik hoop, samen met mijn collega’s van het bureau, een steentje te hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van Vexpan, een vereniging van, voor en door leden!

Ik wens Vexpan een hele mooie toekomst toe en mijn opvolgster Lyn McKerrow net zoveel plezier in het werken voor Vexpan als ik dat had.

Annelies Zijp

Wijzigingen Vexpan Bestuur Om te beginnen hebben wij tijdens de ALV en het Vexpan Congres op 10 oktober jl. afscheid genomen van onze voorzitter Monique Pluijm en bestuurslid Wouter van Boggelen. Monique heeft dertien jaar deel uitgemaakt van het bestuur van Vexpan. De eerste vijf jaar als bestuurslid en sinds 2011 als voorzitter waarbij zij Hans Brugmans opvolgde.

Monique maakte zich tijdens haar voorzitterschap sterk om van Vexpan een extern georiënteerde vereniging te maken en een groot aantal vernieuwingen door te voeren. Het opzetten van de branchegroep exploitanten en het intensiveren

van de contacten met het Ministerie van I&W zijn daar slechts enkele voorbeelden van. Monique is tijdens het speciaal voor haar geschreven afscheidslied alom geroemd om haar leiderschap en veelzijdigheid maar vooral ook om haar capaciteit om complexe issues stukje bij beetje op te breken in behapbare, en daardoor oplosbare, vraagstukken. Daarom mogen we Monique vanwege haar verdiensten benoemen tot erelid van Vexpan. Zie de website van Empaction voor een uitgebreid interview met haar: empaction.nl/ interview-collega-monique-pluijm-overvoorzitterschap-vexpan Wouter van Boggelen was sinds 2011 bestuurslid en was op vele portefeuilles actief. Hij was de stille maar drijvende kracht achter de organisatie van onze lunchbijeenkomsten, coördineerde de activiteiten van het expertteam en was ook nog medeverantwoordelijk voor alle zaken rondom de ESPA awards. Wouter is zodoende tijdens het congres benoemd tot lid van verdienste.

Voor de vrijgekomen bestuursfuncties van Wouter en Monique zijn er vergevorderde gesprekken met twee kandidaten. Wij hopen dat, tegen de tijd dat u dit leest, we dit officieel bekend kunnen maken.

Na ruim zes jaar heeft onze verenigingsmanager Annelies Zijp aangegeven met ingang van 1 januari a.s. nieuwe uitdagingen tegemoet te gaan. De meeste leden hebben Annelies leren kennen als het gezicht en eerste aanspreekpunt van de vereniging. Zij was de coördinator van het verenigingsbureau en heeft zich vooral beziggehouden met de coördinatie van alle verenigingsactiviteiten en onze ledenwerving. Wij danken Annelies voor haar inzet en we zullen haar enthousiasme gaan missen. Zij zal worden opgevolgd door Lyn McKerrow die zich in deze Vexpansie aan u voor zal stellen.

Het bestuur dankt Monique, Wouter en Annelies voor hun enorme inzet, enthousiasme en betrokkenheid bij Vexpan en wenst ze alle goeds voor de toekomst.

We zullen hun kennis, inzichten en ervaring zeker gaan missen maar we weten ook dat we altijd op ze terug kunnen vallen.

Zoals ik tijdens het congres al heb genoemd wil ik ook hierbij nogmaals Empaction en IP-Parking danken voor het beschikbaar stellen van hun tijd, capaciteit en kennis in de persoon van respectievelijk Monique en Wouter.

André Wielaard, voorzitter Vexpan

9

vexpansie 2019

Vexpannieuws Nieuwe verenigingsmanager Vexpan Even voorstellen: mijn naam is Lyn McKerrow. Zoals mijn naam al doet vermoeden; mijn vader komt uit Schotland, mijn moeder is Nederlandse. Sinds kort mag ik mijzelf de nieuwe Verenigingsmanager van Vexpan noemen. Daar ben ik erg blij mee en ik hoop u straks ook! Voor Vexpan organiseer ik evenementen en ben ik eindverantwoordelijk voor de administratieve en secretariële ondersteuning van het bestuur van Vexpan. Samen met het bestuur wil ik de leden zo goed mogelijk bedienen in hun kennis behoefte, netwerken vergroten en de branche goed te vertegenwoordigen. Daarbij zijn al uw suggesties en tips van harte welkom. Samen komen we verder!

Goudappel Coffeng

premium partner van Vexpan Wilt u ook partner worden?

Lees over de mogelijkheden: www.vexpan.nl/evenementensponsormogelijkheden

Heel graag tot ziens!

Lyn McKerrow

In memoriam Gerard van der Hart (erelid) Op 7 september 2019 is Gerard van der Hart op 82-jarige leeftijd overleden. Gerard is vanaf de oprichting van Vexpan in 1986 bij de vereniging betrokken geweest. Eerst als gewoon lid. Zijn werkgever Actomat – een dochter van de benzinemaatschappij BP – had een aantal parkeergarages in eigendom en Gerard had deze in portefeuille. In 1992 volgde hij Ward Vleugels als voorzitter op.

Gerard heeft zich als voorzitter sterk gemaakt voor een onafhankelijke en zelfstandige ontwikkeling van Vexpan. Gerard heeft in deze fase veel betekend voor de ontwikkeling van Vexpan en zich vooral ingezet voor kwaliteitsverbetering en veiligheid.

Tijdens zijn voorzitterschap heeft Vexpan het initiatief genomen tot herziening van de NEN 2443. Gerard heeft met veel energie in Rotterdam de gemeente, de politie en exploitanten bij elkaar gebracht met als doel de garages veiliger te maken en te verbeteren. Deze actie leidde tot de uitreiking van de nodige ESPA Awards en publiciteit. Ook bij andere Award-uitreikingen gaf Gerard acte de présence en nam altijd bloemen

10

vexpansie 2019

mee. Dat typeerde Gerard. Het bordje aan de gevel was voor de beheerder, maar het bloemetje voor het personeel.

Met zijn voortdurende aandacht voor kwaliteit heeft hij de ESPA Award op de kaart gezet. In 2002 hadden 65 garages een award.

Het eerste lustrum van de Vexpan kon in1996 mede dankzij zijn inzet groots gevierd worden.

In 1997 ging Gerard bij BP met de vut en toen heeft hij de rol van administrateur op zich genomen. Hij werd het aanspreekpunt en de ambassadeur van Vexpan. In zijn woonplaats kreeg Vexpan een zelfstandig kantoor. Gerard runde daar in zijn eentje Vexpan. Hij kreeg in 2002 AOW. Gerard vond dat een goed moment om terug te treden. Hij vond dat het secretariaat als eenmanszaak te kwetsbaar was en dat de vereniging, gezien de groeiambitie een professionelere ondersteuning behoefde. Bij zijn afscheid op 29 mei 2002 is Gerard door de algemene ledenvergadering tot erelid benoemd.

Vexpan is Gerard veel dank verschuldigd.

Hij ‘was’ Vexpan en heeft veel werk verzet om Vexpan groot te maken en ‘het’ aanspreekpunt te laten zijn voor het parkeren in Nederland. Hij kende de vereniging

en de leden door en door. Luisteren naar zijn gesprekspartners kon hij goed, stond open voor ideeën van anderen. Hij zei, wat hij ergens van vond, stelde het belang van Vexpan voorop en je kon met hem lachen.

Nieuwe leden Vexpan heet twee nieuwe leden van harte welkom. Paybyphone en ENS Clean Air.

gespeeld op de toekomst van mobiliteit binnen de trends van Urban and Smart Mobility en MaaS-projecten.

“Door lid te worden van Vexpan maken we deel uit van het brede landschap van parkeren in Nederland dat toonaangevend is in de wereld. Samen met Vexpan willen we bijdragen aan de ontwikkeling van de parkeer- en mobiliteitsmarkt met de (auto)mobilist scherp in het vizier!”

Meer informatie? www.paybyphone.com.

PayByPhone Mobiele parkeerprovider PayByPhone lanceert na tien jaar haar mobiele parkeerbetaaldiensten ook in Nederland.

Dit najaar nog kunnen automobilisten de app gebruiken om parkeeracties te starten, te verlengen en te beëindigen.

Direct vanaf de start heeft PayByPhone zich aangesloten bij Vexpan om optimale aansluiting te vinden bij de markt.

Na de lancering in België is de app nu ook beschikbaar in de SHPV-steden in Nederland, en dus ook beschikbaar in de Randstad.

“Nederlandse automobilisten zijn al bijna twintig jaar bekend met betalen voor parkeren via de mobiele telefoon”, aldus Tomas Novak, Business Development Director bij PayByPhone. “Echter, het vernieuwende van deze app is het gemak en de snelheid van betalen, maar vooral de garantie dat vergeten af te melden niet meer mogelijk is, iets dat voorkomt dat de gebruiker onnodige parkeerkosten maakt. Bovendien is de gebruiker niet gebonden aan een abonnement: er wordt betaald per parkeeractie. Dit is wel zo duidelijk.”

PayByPhone is een onderdeel van Volkswagen Financial Services. Parkeren is een belangrijk onderdeel in de mobiliteitsketen en zal verder integreren met andere belangrijke diensten zoals opladen, deelauto’s en -fietsen, openbaar vervoer en meer. Hiermee wordt direct in-

ENS Clean Air Meet Lia, Esmée, Dominique, Renée, Margreet en Quirine van de Vorle van ENS Clean Air. ENS is opgericht in 2009 en is een Nederlands familiebedrijf dat zich specialiseert in afvangen van fijnstof. ENS heeft een duurzame, betrouwbare en veilige oplossing ontwikkeld die fijnstof, roet en andere verontreinigende stoffen uit de lucht verwijdert, zonder het gebruik van filters.

Door middel van haar positieve ionisatie-

technologie kan zowel binnen als buiten de lucht worden gereinigd.

Een doorrekening door onderzoekers op de TU/e toonde aan dat het effect op de luchtkwaliteit voor een binnenstad groot kan zijn als men fijnstof en roet afvangt in parkeergarages en schone lucht de stad inblaast. Om de potentie hiervan publiekelijk aan te tonen organiseerden wij het project ‘Longen van de Stad’ samen met gemeente Eindhoven, TU/e en Air Liquide. Gedurende drie maanden reinigden onze luchtzuiveringssystemen de parkeergarage op het Stadhuisplein van Eindhoven.‘Longen van de Stad’ was een groot succes en inmiddels creëert ENS in het binnen- en buitenland schone lucht in onder andere parkeergarages.

Met het platform van Vexpan willen wij de parkeerbranche bewust maken dat zij op een positieve manier kunnen bijdragen aan schone lucht, niet alleen binnen, maar ook buiten de parkeergarage. Op deze manier gaan parkeergarages functioneren als luchtzuiverende longen van een stad.

Meer informatie: www.ens-cleanair.com

11

vexpansie 2019

Vexpannieuws

ESPA Award voor Stadhuis parkeergarage Gemeente Nisserwaard 30 oktober 2019 ontving wethouder Hamerslag van de gemeente Nissewaard uit handen van Vexpan-bestuurslid Daniël di Tella de European Standard Parking Award (ESPA) voor de Stadhuis parkeergarage in Spijkenisse.

Met de award laat Nissewaard de gebruikers van de parkeervoorziening zien, dat ze geparkeerd staan in een garage die een onderscheiding heeft verdiend op het gebied van veiligheid, kwaliteit

en klantvriendelijkheid.

Wethouder Hamerslag is trots op de onderscheiding. “Het laat zien dat de investeringen die we in de afgelopen jaren in deze garage hebben gedaan, gewaardeerd worden en een bijdrage leveren aan de kwaliteit voor onze bezoekers als het om parkeren gaat.”

Niet alleen de Stadhuis parkeergarage is de afgelopen maanden onder handen genomen. Ook de City Plaza gara-

ge heeft een flinke opknapbeurt gehad.

De gemeente Nissewaard wil daarmee het parkeercomfort voor bezoekers en inwoners verder verbeteren. Voor wethouder Hamerslag is de ESPA Award een steuntje in de rug: “Dit is weer een mooie stimulans voor al die mensen die zich met het beheer en onderhoud van de parkeergarage bezighouden, om op de ingeslagen weg voort te gaan en te kijken of we wellicht nog meer verbeteringen kunnen aanbrengen.”

ESPA Award De ESPA Award is door de European Parking Association (EPA) in het leven geroepen om parkeergarages van topkwaliteit te onderscheiden van de standaard waaraan iedere parkeergarage zou moeten voldoen. Bekijk in de website van Vexpan het overzicht van garages met een ESPA. vexpan.nl/kwaliteit/certificering-espa

Commissie gemeenten De commissie gemeenten is onderhevig aan wijzigingen. Gelukkig allemaal wegens leuke omstandigheden. Inmiddels hebben Angelique Breukel en Astrid Yzermans afscheid van onze commissie genomen wegens het wijzigen van werkgever. Breukel komen wij vast en zeker nog tegen als gewaardeerde adviseur bij Spark. Yzermans gaat het handhavingsvak in en gaat leidinggeven aan het team handhaving in Breda.

Rob Kalshoven, onze vaste waarde en gewaardeerde collega uit Amsterdam met veel kennis over parkeergebouwen, gaat ons verlaten om te gaan genieten van zijn vrije tijd.

12

vexpansie 2019

Gelukkig zijn Den Haag en Hengelo inmiddels toegetreden tot de commissie gemeenten en komt er vervanging voor Astrid Yzermans uit Breda.

Nadere informatie over de commissie gemeenten kunt u vinden op de Vexpan website. Hier is een besloten gedeelte waar de stukken voor gemeenteleden worden gepubliceerd. Gemeenten die lid zijn wordt gevraagd gebruik te maken van de kennis, ervaring en het netwerk van de commissie. Geen vraag is te ingewikkeld. Heeft de commissie het antwoord niet, dan zal de vraag doorgezet worden aan het Vexpan Expertteam.

IP Parking

premium partner van Vexpan Wilt u ook partner worden?

Lees over de mogelijkheden: www.vexpan.nl/evenementensponsormogelijkheden

Lunchbijeenkomst de mobiliteitshub Op 7 november jl. werd alweer de vierde, en ook laatste, lunchbijeenkomst van dit jaar gehouden in het BOVAGhuis in Bunnik. Het onderwerp van discussie was dit keer de mobiliteitshub.

Een mobiliteitshub kan het best omschreven worden als ‘een fysieke ruimte waarin de mobiliteitsbehoefte van diverse doelgroepen in een gebied wordt geaccommodeerd.’ Om ons hierin wat meer inzicht te geven hebben twee deskundigen op dit gebied die dag een presentatie verzorgd.

Proceswijzer In de eerste presentatie van Spark werd door Ernst Bos uitleg gegeven over de zogenaamde proceswijzer Parkeren en duurzame gebiedsontwikkeling, welke door CROW is ontwikkeld. Hiermee wordt getracht een antwoord te geven op de vraag hoe men parkeren en alle nieuwe ontwikkelingen goed bij elkaar krijgt. Kennis over de mobiliteitshub is nog beperkt en niemand weet nog precies hoe de zaken in de toekomst zullen lopen. Dat is dan ook de reden waarom deze proceswijzer is ontwikkeld.

Het CROW beoogt hiermee de diverse betrokken disciplines vanuit gemeenten en marktpartijen praktische inzichten te bieden en de discussie en samenwerking op gang te helpen. Zie pagina 34 van deze Vexpansie voor meer informatie over de proceswijzer.

Praktijkvoorbeeld Een mooi praktijkvoorbeeld van een geslaagde mobiliteitshub ligt bij het woningcomplex Schoonschip in Amsterdam. De bewoners maken middels de app van HUUB gebruik van deelauto’s, -fietsen en zelfs -busjes. Dit project kan men als geslaagd beschouwen maar hoe is het over 5 jaar? De mogelijke verandering in mobiliteitsbehoefte maakt de toekomst onzeker, dus het advies is dan ook om te allen tijde een plan B te hebben.

Wonen tussen de bomen De presentatie van 31West haakt daar mooi op in. Jos Verhulst nam ons mee naar een nog te realiseren project ‘Wonen tussen de bomen’ in Haarlem. Dit project behelst het transformeren van een gebied met jarenzestig-/jarenze-

nda

e Vexpan Ag

2020 9 januari receptie. nieuwjaars vatietour en no in n a Vexp expan.nl atie www.v eer inform m r o vo e Zi

ventigwoningen naar 1000 nieuwbouwwoningen met een mobiliteitshub. Het woord mobiliteitshub doet echter afbreuk aan het geheel. Daarom wordt er gesproken over een zogenaamd Multiflex-gebouw. Dit gebouw is onderdeel van een omgeving waarin bewoners ook echt thuiskomen. In het gebouw is een horecafunctie, een groen plein, klimwand, speelplek en ontmoetingsplek gecreëerd met als doel om er een sociale en dynamische plek van te maken. Uiteraard is ook de parkeerbehoefte goed onder de loep genomen. 31West en de gemeente Haarlem hebben de handen ineengeslagen om zo nauwkeurig mogelijk het aantal noodzakelijke parkeerplaatsen vast te stellen. Dit heeft geresulteerd in het terugbrengen van 457 (vanuit de norm) naar 257 parkeerplaatsen. Daarnaast is er ruimte voor 600 fietsparkeerplaatsen en zijn er gesprekken met marktpartijen voor het leveren van deelauto’s. De besparing op bouwkosten van de parkeervoorziening wordt in het project bovendien teruggegeven in kwaliteit voor de buitenruimte.

Zie voor het volledige verslag en de presentaties de website van Vexpan: vexpan.nl/nieuws/de-mobiliteitshub

ri 2020 13 februa is in Bunnik st, BOVAGhu m ko en ije Lunchb

13

vexpansie 2019

Vexpannieuws Walo Hygiëne en Reiningingssystemen

premium partner van Vexpan Wilt u ook partner worden?

Lees over de mogelijkheden: www.vexpan.nl/evenementensponsormogelijkheden

14

vexpansie 2019

Nationaal Parkeercongres: Duurzaamheid in mobiliteit en parkeren Op 10 oktober kwamen ongeveer 120 bezoekers naar het RDM-gebouw op de kop van de Waalhaven in Rotterdam om bijgepraat te worden over de ontwikkelingen en opgaven op ons vakgebied voor de komende jaren. Het gaat daarbij niet meer om het ontwerp van parkeergarages en betaalmethodes, maar hoe onze activiteiten in de duurzame mobiliteit van de toekomst passen.

Na de opening door de dagvoorzitter Herma Hulst schetste trendwatcher Melanie van Polen ons haar beeld van de toekomst. In haar toekomst dient het gemak de mens en die zal ook alleen maar innovaties gebruiken als de gemakkelijker zijn dan het huidig alternatief. Zo ook Mobility as a Service: dat heeft volgens Van Polen een kans als het net zo gemakkelijk is als de eigen auto. Dat betekent verregaande integratie van alle schakels, data-uitwisseling met elkaar zodat overstappen niet worden gemist en dergelijke. Elektrische zelfrijdende deelauto’s zullen daarbij een belangrijke rol spelen.

Haar mooiste innovatie voor de parkeerbranche is de parkeerrobot Stanley die op de luchthaven van Lyon het parkeren van je overneemt: Je rijdt je auto in een box en het systeem zet je auto weg en haalt hem weer op als je terugkomt.

Stanley is een zelfrijdende vorkheftruck,

die de auto’s wegzet in volgorde van terugkomst, zodat auto’s compact achter elkaar geparkeerd kunnen worden.

Metropoolregio Jan Willem Immerzeel van de Metropoolregio Rotterdam-Den Haag schetste de weg naar schoon, stil en energiezuinig vervoer. De Metropoolregio heeft daartoe een menukaart met denkbare maatregelen ontwikkeld, die door de 23 deelnemende gemeenten kunnen worden uitgewerkt tot concrete maatregelpakketten. Doelstelling daarbij is om het vervoer ergens rond 2035 – 2050 CO2 neutraal te hebben. De Metropoolregio coördineert wel in transportsystemen (bijvoorbeeld regionaal openbaar vervoer) maar ziet voor zichzelf geen rol weggelegd op parkeergebied. Die bevoegdheid ligt volledig bij de deelnemende gemeenten. Dit geldt ook voor P+R-voor-

zieningen. De daadkracht van de lokale politiek laat nog wel eens te wensen over en de belangrijkste uitdaging voor de toekomst is dan ook ‘Bestuurlijk lef tonen’.

Scooterdelen Als afsluitende presentatie voor de lunch vertelde Daan Wijnants van Felyx Sharing over het scooter-deelnetwerk. De doelgroep voor de elektrische deelscooter is de 50 procent van de autoritten, die korter zijn dan 7,5 kilometer en geconcentreerd

in de grote steden. In Rotterdam zijn ruim 300 e-scooters beschikbaar. De beschikbare scooters kunnen via een app worden gevonden. Scooters die zelf komen voorrijden zijn nog toekomstmuziek. (Vorig jaar 1 april werden zelfrijdende fietsen geïntroduceerd, maar die waren de volgende dag al niet meer beschikbaar).

Vraag uit het publiek: “Hoe wordt ingespeeld op de onevenwichtigheid in het gebruikerspatroon in de ochtend- en avondspits.” Dit blijkt geen probleem: het lost zich organisch op. Op de concentraties na de ochtendspits worden in de uren erna toch weer scooters gebruikt en er is tot dusverre geen noodzaak om als organisatie scooters te verplaatsen naar punten met verwachte hoge vraag. Er rijdt wel een busje rond om lege accu’s te verwisselen door volgeladen accu’s.

De 700 scooters in de drie grote steden legden vorig jaar 7 miljoen kilometers af.

Uit onderzoek blijkt 42 procent van het gebruik alternatief voor de taxi en 29 procent alternatief voor de auto.

RDM-campus Na de lunch en de workshopronde gaf Isabelle de Vries van RMD (Rotterdam Makers District) uitleg over de RDM-campus, waar we deze dag te gast waren. Nieuw project betreft de ontwikkeling rond de Merwedehaven, aan de overkant van de Nieuwe Maas. Dit wordt een gemengd woon-werk gebied, dat wordt geïntegreerd in Rotterdam-West en Schiedam, met als ankerpunt het Marconiplein met metrostation en het vroegere Europoint, dat nu is omgedoopt tot de Lee Towers.

Convenant voor duurzame toekomst Er stond een gesprek gepland met de staatssecretaris Stientje van Veldhoven van Infrastructuur en Waterstaat belast met onder meer verkeersemissies en brandstoffen, openbaar vervoer, het spoor en fietsbeleid. Door onvoorziene verplichtingen moest zij zich laten vervangen door de Directeur Generaal Mobiliteit, Kees van der Burg.

Hij betoogde dat infrastructuur meer omvat dan asfalt en beton, maar ook gaat over netwerken voor elektra en data om het land in beweging te houden. Ook erkent hij parkeren meer en meer als centrale verantwoordelijkheid, waar middelen gealloceerd moeten worden voor kennismanagement om daarmee ook lokale overheden op peil te houden. Want parkeren is een belangrijke factor in de mobiliteitskeuze.

Als afsluiting van zijn bijdrage werd door de DG en de voorzitter van Vexpan het Convenant voor duurzame toekomst ondertekend, waarin een stimulans voor laadpunten in parkeergarages wordt uitgesproken.

Afsluiting Na de tweede ronde workshops was er een zeer geanimeerde borrel. Daarin werd Monique Pluijm als vertrekkend voorzitter toegezongen door Herma Hulst met een speciaal bewerkte versie van de song ‘Formidable’ van de Belgische zanger Stromae. Vervolgens werd Monique benoemd tot erelid van Vexpan en kreeg ze door haar opvolger André Wielaard de bijbehorende oorkonde uitgereikt.

Tenslotte werd de dag afgesloten met een diner voor de spitsmijders (in de geest van het project Beter Benutten van het ministerie). Voor die deelnemers, met een alcoholvrij drankje bij het eten, verliep de thuisreis een stuk voorspoediger dan de heenreis door de ochtendspits.

Zie voor het volledige verslag, foto’s en alle beschikbare presentaties van de workshops de website van Vexpan: vexpan.nl/evenementen/ parkeercongres

15

vexpansie 2019

Vexpannieuws

Lunchbijeenkomst: De invloed van MaaS op de parkeersector Op donderdag 19 september organiseerde Vexpan een goedbezochte lunchbijeenkomst in het BOVAGhuis in Bunnik over het onderwerp Mobiliteit as a Service (MaaS) en de invloed daarvan op de parkeersector. Ten overstaan van ongeveer vijftig aanwezigen verzorgde Vexpanbestuurslid Daniel di Tella de opening van de derde lunchbijeenkomst van dit jaar. In een korte inleiding benoemde hij MaaS als één van de belangrijkste toekomstige ontwikkelingen binnen de parkeersector. Sprekers waren: Marco Martens van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, dat als aanjager de ontwikkeling het MaaS aanmoedigt en financieel ondersteunt,

en Paul van Loon van Empaction, dat als adviesbureau onder andere gemeenten ondersteunt om MaaS mogelijk te maken binnen de wet- en regelgeving.

Zie voor het volledige verslag, de presentaties en de foto’s de website van Vexpan: vexpan.nl/nieuws/de-invloed-vanmaas-op-de-parkeersector-2

Peter Dingemans in EPA bestuur Door het Vexpan bestuur is Peter Dingemans voorgedragen als kandidaat voor de functie van EPA-bestuurslid en vertegenwoordiging van Vexpan als full member in het bestuur.

Op 20 september 2019 vonden in combinatie met het EPA Congres & Exhibition in Malaga en de algemene ledenvergadering de verkiezingen voor de beschikbare bestuursposten plaats.

Dingemans vertegenwoordigde de afgelopen twee jaar namens Parkam de associate members als EPA-bestuurslid.

Door de groei van het aantal nieuwe associate members was het goed om ook andere associate members de gelegenheid te bieden om in het EPAbestuur plaats te nemen. Namens EasyPark is Morten Sorensen voor deze verkiezing als opvolger voorgedragen en door de ledenvergadering verkozen tot nieuw bestuurslid vanuit de associate members.

Voor de twee vrijgekomen posities van full member bestuurslid waren er vijf kandidaten genomineerd en werd het daarmee nog serieuze competitie. Het resultaat van de stemming leidde ertoe dat Dingemans samen met Benjamin Voron van FNMS, de Franse parkeerbranche, zijn gekozen als nieuwe full member bestuursleden.

16

vexpansie 2019

Het Vexpan bestuur omarmt de EPAambities en is blij nu in het EPA-bestuur door Dingemans vertegenwoordigd te worden.

Meer informatie over EPA vindt u op: www.europeanparking.eu Foto: Marko Ruh/Maenken Kommunikation

Het Expertteam

Brandveiligheid in parkeergarages Brandveiligheid van parkeergarages is/wordt, vooral ook in verband met de ontwikkelingen in duurzame brandstoffen, een steeds belangrijker onderwerp.

Aan het expertteam zijn de volgende vragen gesteld: • Wat is er al aan informatie en kennis beschikbaar?

• Wat is het advies van het Expertteam aan het bestuur hoe met dit actuele thema om te gaan?

NIEUWE NORM MET BRANDVEILIGHEIDSEISEN VOOR PARKEERGARAGES Een nieuwe norm voor brandveiligheid voor parkeergarages is in ontwikkeling. Zie Vexpansie 2018 # 2. De toekomst van de NEN 2443. Daarbij is de inbreng van exploitanten en eigenaren tot nu toe beperkt. In het concept zullen naar verwachting hogere eisen gesteld worden aan installaties zoals de eis tot aanleg van een sprinklerinstallatie.

Ook de rol van de aanwezige beheerder wordt onvoldoende gehonoreerd.

Dit najaar zal het concept door de NEN gepubliceerd worden voor commentaar. Bij de NEN wordt de mogelijkheid geboden op concepten te reageren. De NEN-commissie kan besluiten om de conceptnorm aan de hand van het binnengekomen commentaar aan te passen en informeert betrokkenen daarover.

Het bestuur is vanwege het grote belang dat zij hecht aan goede normering geadviseerd om de conceptnorm door enige adviseurs betrokken bij het opstellen van de norm via een (lunch) bijeenkomst te laten toelichten aan belanghebbenden.

welke mate het aantal toeneemt wordt door meerdere factoren bepaald. Gedacht kan worden aan de betrouwbaarheid van elektrisch aangedreven personenauto’s, het afstandsbereik en stimuleringsmaatregelen van de overheid. Fabrikanten van auto’s zijn bezig met het schoner en zuiniger maken van auto’s met verbrandingsmotoren. De komende decennia zullen beide typen op de Nederlandse wegen rijden en parkeren.

Het risico op ontbranding van elektrisch aangedreven auto’s onder rijomstandigheden lijkt klein. De laatste tijd komen wel enige incidenten bij het laden van elektrische auto’s in het nieuws. Daarom wordt brandveiligheid voor eigenaren en exploitanten van parkeergarages van belang. De eerdere genoemde NEN-commissie heeft geconcludeerd dat een verandering van brandstoffen in auto’s mogelijk leidt tot veranderende risico’s. De NEN-commissie beschikt over onvoldoende kennis om risico’s te kunnen beoordelen en te vertalen in verbetermaartregelen. Ook het artikel in

Vexpansie 2019 # 1. Brandveiligheid van parkeergarages en duurzame brandstoffen bevestigt dat. Geadviseerd is tijdens de (lunch) bijeenkomst over de conceptnorm Brandveiligheid voor parkeergarages bij deelnemers na te gaan hoe de brandveiligheid van elektrische auto’s in garages onder exploitanten en eigenaren wordt ingeschat en wat zij wat het verzamelen van informatie betreft van de Vexpan verwachten. Een en ander zal ook worden nagegaan bij de leden van de EPA. Afhankelijk van de bevindingen kunnen de resultaten hiervan leiden tot vervolgacties.

HEBT U EEN VRAAG VOOR HET EXPERTTEAM? Bijvoorbeeld over de omvang van het parkeerareaal in Nederland

BRANDVEILIGHEID DUURZAME BRANDSTOFFEN Ook in parkeergarages zal het aantal elektrisch aangedreven personenauto’s de komende jaren toenemen. In

of het aantal parkeerplaatsen in ondergrondse parkeergarages?

Of een vraag van bouwtechnische, juridische of beleidsmatige aard?

Uw vraag is welkom op: info@vexpan.nl

17

vexpansie 2019

Juridisch

Bezoekersaandeel in een aparte parkeeroplossing Recent heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (hierna: ‘Afdeling’) een uitspraak gewezen die bevestigt dat flexibiliteit in parkeerregimes mogelijk is, mits goed gemotiveerd1. Het ging hierbij om het afsplitsen van het bezoekersaandeel van de parkeernorm.

TEKST MAAIKE DE WIT

D

e uitspraak gaat over een locatie in de buurt van het stationsgebied in Leiden waar een nieuwe brandweerkazerne met 180 woonappartementen waren gepland. Voor het parkeren wordt het gemeentelijk parkeerbeleid deels gevolgd: het parkeren voor de bewoners en vaste gebruikers van de kazerne moet op eigen terrein worden ondervangen (conform het gemeentelijk beleid), maar voor de parkeervraag van bezoekers mag worden uitgeweken naar openbare parkeervoorzieningen in de buurt.

Om deze aanpak juridisch te regelen is in het bestemmingsplan een regeling opgenomen die als het ware een mengvorm is van enerzijds het reguliere gemeentelijk parkeerbeleid (dat het bezoekersparkeren ‘gewoon’ meeneemt in de parkeernormen) en anderzijds een specifieke regel dat voor dit project de parkeerbehoefte mag worden berekend zonder het bezoekersaandeel en dat het bezoekersaandeel buiten het project in de openbare parkeergelegenheden mag worden opgelost.

18

vexpansie 2019

Letterlijk: ‘Artikel 10 Voorwaardelijke verplichting parkeren a. (..) b. Bij het bepalen of voldoende ruimte is aangebracht voor het parkeren van auto’s en het laden en lossen wordt gebruikt gemaakt van de Beleidsregels Parkeernormen van de gemeente Leiden zoals die gelden ten tijde van de vaststelling van dit bestemmingsplan en -indien deze beleidsregels gedurende de planperiode worden gewijzigdaan die wijziging. c. In aanvulling op de onder b bedoelde Beleidsregels Parkeernormen van de gemeente Leiden, geldt dat bij het berekenen van de parkeerbehoefte een uitsplitsing mag plaatsvinden tussen het aandeel van vaste gebruikers (bewoners en werknemers) en het bezoekersaandeel op basis van het bezoekersaandeel en de bezettingspercentages uit de CROW-uitgave 317 - en indien deze kencijfers worden gewijzigd - de meest recente CROW-publicatie op het gebied van parkeernormering. Het bezoekersaandeel mag buiten het plangebied van dit bestemmingsplan worden opgelost in de openbare parkeergelegenheden in de omgeving van het plangebied zoals de Lammermarktgarage. d. (..).’

Interessant is dat de Afdeling deze ‘mengvorm’ aanvaardbaar acht. Hierdoor wordt duidelijk dat het niet alleen mogelijk is om (1) een uitgewerkte, gedetailleerde parkeerregeling in de planregels op te nemen of (2) te verwijzen naar gemeentelijk parkeerbeleid, (met desgewenst een dynamische verwijzing naar toekomstige beleidswijzigingen), maar dat ook (3) mengvormen mogelijk zijn. Maatwerk mèt gebruikmaking van het algemene parkeerbeleid is dus mogelijk. Nu voor steeds meer locaties en projecten wordt gekeken naar flexibele parkeeroplossingen en bijvoorbeeld de inzet van ‘parkeerhubs’ aan de randen van woon/werkgebieden, is dit een interessante uitspraak.

MOTIVERING

Over de inhoudelijke vraag of dit parkeerregime niet tot parkeeroverlast zou leiden, valt uit de uitspraak niet veel af te leiden. De gemeenteraad had de keuze voor het

afsplitsen van het bezoekersparkeren gemotiveerd door te wijzen op de goede bereikbaarheid van het plangebied met het openbaar vervoer en op het gemeentelijk en provinciaal beleid ter stimulering van een hoge bebouwingsdichtheid in het stationsgebied. Ook zou het openbaar vervoer moeten worden gestimuleerd en zouden er openbare parkeervoorzieningen in de buurt zijn waar voldoende beschikbare parkeerplaatsen zouden zijn. Verder zou er zo ruimte ontstaan om extra woningen toe te voegen aan het plangebied zodat daarmee een extra bijdrage aan de woningbouwbehoefte kan worden geleverd.

De Afdeling acht deze keuze van de gemeenteraad aanvaardbaar, maar wijst daarbij expliciet op het feit dat appellant kennelijk de argumentatie van de gemeenteraad niet gemotiveerd heeft bestreden. Het is dan ook de vraag of de uitspraak op dit onderdeel hetzelfde zou zijn geweest als die motivering wèl bestreden zou zijn. De motivering roept zo op het eerste gezicht namelijk wel een aantal vragen op. Zo houdt het gemeentelijk parkeerbeleid al rekening met de nabijheid van het station door voor die zone een lagere parkeernorm te hanteren, waarbij tevens is voorzien in een afwijkingsmogelijkheid indien in de nabijheid van het plangebied voldoende parkeergelegenheid beschikbaar is. Door nu in de planregels het bezoekersparkeren af te splitsen, is er niet langer sprake van een afwijkingsmogelijkheid (waarover per situatie moet worden geoordeeld), maar geldt als regel dat het bezoekersparkeren niet (langer) op eigen terrein hoeft te worden opgelost. Dan zal aannemelijk moeten zijn dat er langjarig voldoende parkeergelegenheid in de omgeving beschikbaar is. De gemeenteraad had dit weliswaar gesteld, maar in de uitspraak, noch de toelichting van het bestemmingsplan wordt dit inzichtelijk gemaakt. Verder is (mij) niet duidelijk waarom beleid ter stimulering van een hoge bebouwingsdichtheid en/of extra woningbouw zou betekenen dat het bezoekersparkeren niet op eigen terrein kan worden opgelost. Deze en overige vragen kwamen evenwel niet aan de orde.

Noot van de redactie: Overigens hanteren veel gemeenten de eis dat de plaatsen voor bezoekersparkeren openbaar toegankelijk moeten zijn, ook als het bewonersparkeren op eigen terrein wordt voorzien.

CONCLUSIE

Zoals gezegd maakt de uitspraak wèl duidelijk dat qua systematiek van het parkeerregime gewerkt kan worden met mengvormen, waardoor het mogelijk is om flexibel om te gaan met parkeernormen uit het parkeerbeleid. Interessant voor projecten/gebieden waar een maatwerk-parkeeroplossing wordt beoogd.

MAAIKE DE WIT, advocaat partner Straatman Koster Advocaten

Uitspraak van 14 augustus 2019, ECLI:NL:RVS:2019:2767 1

19

vexpansie 2019

Beton onderhoud kwaliteit te borgen Bij nieuwbouw wordt de komende jaren stapsgewijs een systeem van kwaliteitsborging ingevoerd. Voor betonreparatie bestaat dat al lang. Omdat de noodzaak tot betonherstel bij parkeergarages regelmatig voorkomt stellen we Chris Uittenbogaard, lid van het Gemeenschappelijk College van Deskundigen Betonreparatie, bestuurslid Vereniging van gecertificeerde Beton Reparatie Bedrijven en directeur SealteQ West B.V. een aantal vragen.

TEKST JITZE RINSMA BEELD SEALTEQ

Chris Uittenbogaard

20

vexpansie 2019

Wat is kwaliteitsborging in relatie tot beton­reparatie en hoe werkt het?

Kwaliteitsborging in de betonreparatiebranche is een systeem gebaseerd op de Europese Norm 15041 (10 delen) en de daarop geĂŤnte Nederlandse regelgeving zoals de CUR Aanbeveling 1182, de CUR Aanbeveling 1193 en de Beoordelingsrichtlijn (BRL) 32014. De BRL sluit vervolgens weer aan op het Bouwbesluit. Gecertificeerde reparatiebedrijven verplichten zich te werken volgens deze BRL. Dit betreft al hun werkprocessen, van de beoordeling van de aanvraag tot voorbereiding, uitvoering en nazorg van het project. Naast alle interne controles worden de gecertificeerde bedrijven gecontroleerd op de naleving van de BRL door externe Certificerende Instanties met zowel projectaudits als kantooraudits. De BRL onderscheidt drie verschillende uitvoeringsgebieden: esthetische reparatie, technische reparatie en constructieve reparatie.

Daarin wordt weer, afhankelijk van de bijbehorende risicoklasse, onderscheid gemaakt in keuringsniveaus.

Bedrijven kunnen zich certificeren voor esthetische en technische reparatie volgens deel 1 van de BRL, en voor constructieve reparaties conform deel 2. De eisen die gesteld worden aan certificering voor deel 2 liggen veel hoger dan voor deel 1.

Wie hebben het initiatief daartoe genomen en waarom?

De VBR is in 1983 opgericht door een aantal betonreparatiebedrijven. Omdat de noodzaak voor een betere kwaliteitsbeheersing bij diverse grote projecten

destijds duidelijk aan het licht kwam, hebben de binnen de VBR verenigde leden zich beijverd voor een kwaliteitsborgingssysteem. Enerzijds om de faalkosten voor zowel opdrachtgevers als opdrachtnemers te reduceren en anderzijds om zich in de groeiende markt te kunnen onderscheiden in kwaliteit.

Hoe lang bestaat dit systeem van kwaliteitsborging voor betonreparatie al?

Sinds 1987 bestaat er een systeem van kwaliteitsborging. Een belangrijke voorwaarde was het beschikken over een Beoordelingsrichtlijn. Dat is dankzij inspanningen van met name de VBR de BRL 3201 geworden. Onderdeel van het verbeteren van de kwaliteit van betonreparaties betrof ook het opzetten van gespecialiseerde opleidingen en bijscholing via de LSVB. In de loop van de jaren is door het op de markt komen van nieuwe en betere reparatieproducten en daarop afgestemde uitvoeringstechnieken, de BRL 3201 diverse keren aangepast, het laatst in 2017. De opleiding van medewerkers op verschillende niveaus en bijscholing wordt nu uitgevoerd door de Opleiding tot Betonreparatie Specialist (OtBS).

Wat betekent kwaliteitsborging voor opdrachtgevers?

Kwaliteitsborging voor opdrachtgevers betekent dat zij het gerechtvaardigde vertrouwen mogen hebben tenminste die kwaliteit van betonreparatie te krijgen die vooraf is afgesproken en die in overeenstemming is met de regelgeving. Door het uitvoeren van controles en metingen in het werk met de bijbehorende registraties en controles door externe auditors binnen het kwaliteitssysteem van de BRL worden die afspraken geborgd. Dat externe controles en het voeren van een kwaliteitsborging kosten met zich meebrengt zal eenieder duidelijk zijn. Al in 1987 was dat duidelijk, maar zeker nu in 2019 kunnen we het ons eenvoudigweg niet meer permitteren om het proces, met alle bijbehorende verantwoordelijkheden, zeker daar waar het constructieve reparaties betreft, niet meer onder kwaliteitsborging uit te voeren. Dat het terugdringen van faalkosten en een betere duurzaamheid hand in hand gaan is voor alle stakeholders van belang.

Wat betekent het kwaliteitssysteem voor de VBRbedrijven?

Een bedrijf dat werkt volgens het BRL-kwaliteitssysteem moet over gekwalificeerde medewerkers be-

Bouwenregelgeving

mulering van de wensen en eisen ten aanzien van de uit te voeren werkzaamheden in de uitvraag. Een gecertificeerd bedrijf zal die uitvraag toetsen en terugkoppelen wanneer deze niet realistisch is of niet in overeenstemming is met de regelgeving. Op die wijze kan er veel minder discussie achteraf ontstaan en zijn de belangen van zowel opdrachtgever als opdrachtnemer, en vooral het gezamenlijke belang ten aanzien van het leveren van het gewenste kwaliteitsniveau, veel beter afgedekt. Het is ook nog vermeldenswaard dat eenieder voor technische vragen terecht kan bij de technische vraagbaak van de VBR die op haar website staat. schikken van de betononderhoudskundige die het gehele proces technisch inhoudelijke bewaakt tot de uitvoerenden op de bouwplaats. Verder moeten alle medewerkers afhankelijk van de functie de vereiste bijscholing te krijgen. Elk project, van groot tot klein verloopt via een gecontroleerd proces dat is vastgelegd in het opgestelde werkplan. Bij de uitvoering van projecten moeten de controles van het bijbehorende keuringsplan worden uitgevoerd door middel van de nodige metingen en inspecties. Onderdeel van het kwaliteitssysteem is ook, dat er elk jaar per bedrijf tenminste vijf externe projectaudits plaats vinden en twee kantooraudits. Deze audits worden door een externe certificerende instantie uitgevoerd die werkt onder toezicht van de Raad van Accreditatie. Hierbij wordt volgens strikte procedures gecontroleerd of er conform het kwaliteitssysteem wordt gewerkt. Het Gemeenschappelijk College van Deskundigen Betonreparatie bewaakt het totale proces. Veel opdrachtgevers realiseren zich dat onvoldoende.

Wat doet de VBR eraan om aan het systeem van kwaliteitsborging meer bekendheid te geven?

We constateren dat de laatste jaren in de betononderhoudsbranche veel aan de markt wordt overgelaten.

Ook beschikt men regelmatig bij een uitvraag niet over goed (voor-)onderzoek en met betononderhoudskundigen opgestelde meerjarenonderhoudsplannen waardoor, mede als gevolg daarvan, de benodigde budgetten voor betonherstel regelmatig onvoldoende blijken te zijn. De VBR laat geen mogelijkheid voorbijgaan om opdrachtgevers op het belang van goed vooronderzoek te wijzen. Daarnaast zien we ook dat bij opdrachtgevers, zowel privaat als publiek (rijk, provincies, waterschappen en gemeenten), de kennis over beton, schade en de mogelijkheden die er zijn om duurzaam te repareren en te beschermen achteruitgaat. Ook bij technische opleidingen (HBO en WO) krijgt het belang van goed onderhoud onvoldoende aandacht. Meer gerichte kennis bij onze nieuwe architecten, constructeurs en bouwkundigen is noodzakelijk omdat veel gebouwen en constructies de komende jaren onderhoud behoeven

om nog langer duurzaam te kunnen functioneren.

Wij willen daar als VBR graag ons steentje aan bijdragen. De VBR heeft op 14 november jl. op de jaarlijkse Betondag via het gezamenlijke paviljoen met de VABOR, VLB en het KB Kenniscentrum duurzaam betononderhoud weer op de kaart gezet.

Daarnaast zijn er kennisdelingssessies, symposia, artikelen in diverse vakbladen en onze Betonreview om er aandacht voor te vragen. In dit verband zijn ook de nog uit te brengen handreikingen voor het onderhoud in de parkeerbranche een goed initiatief.

Daarnaast juichen we het toetreden van een afgevaardigde van een organisatie als de Vexpan bij het Gemeenschappelijk College van Deskundigen toe. Meer inbreng in dit College van de zijde van opdrachtgevers kan leiden tot meer aandacht voor deze kennisintensieve en maatschappelijk relevante branche.

Welke handreiking/tips geven jullie opdrachtgevers om te kiezen voor kwaliteitsborging?

Een goed kennisniveau van de opdrachtgever of zijn vertegenwoordiger is zeker van belang. Het proces begint feitelijk al met een duidelijke for-

Hoe is het internationaal gesteld met systemen van kwaliteitsborging van beton- en vloeronderhoud?

Sinds de invoering van de Europese norm NEN-EN 1504 is er veel gebeurd. Wat we weten is dat we binnen Europa nog steeds vooroplopen en dat de kwaliteit van betonreparatie de laatste decennia, en uitgevoerd onder kwaliteitsborging door VBR-leden, sterk is verbeterd.

NEN–EN 1504 Producten en systemen voor bescherming en reparatie van betonconstructies (NNI).

2 CUR 118 2018 Specialistische instandhoudingstechnieken Repareren van beton (CROW).

3 CUR 119 2018 Specialistische instandhoudingstechnieken - vullen en injecteren van scheuren, naden en holle ruimten in beton (CROW).

4 BRL 3201 Beoordelingsrichtlijn deel 1 Het technisch repareren en beschermen van beton en deel 2 Het constructief repareren en versterken van beton.

1

JITZE RINSMA, Redactie Vexpansie

21

vexpansie 2019

ADVERTORIAL

THE STORY OF

de verduurzaming van parkeergarage Castellum in Woerden Alleen met actieve en duurzame communicatie realiseer je toekomstbestendig onderhoud. Dat blijkt wel uit de revitalisatie van parkeergarage Castellum in gemeente Woerden. De tand des tijds zorgde ervoor dat het gebouw met zijn historische verbindingen toe was aan een opknapbeurt, uitgevoerd door een projectteam met enthousiaste verduurzamers.

Het is een van de weinige parkeergarages in het centrum van Woerden die ook als museum fungeert en laat archeologische resten van de Romeinse tijd zien. “Er zijn reconstructietekeningen die je bijvoorbeeld Woerden 7, een beroemd schip, laten zien”, geeft beleidsmedewerker Marius van Asselt van gemeente Woerden aan.

De garage heeft dus niet alleen een logistieke en verbindende, maar ook een maatschappelijke rol. Mede daardoor is de esthetische waarde van de garage van groot belang. “Juist daarom was het extra vervelend om te signaleren dat er slijtage ontstond, wat we nog niet zo snel na de bouw hadden verwacht”, vertel Van Asselt.

“Zo ontstonden er lekkages door de

waterdruk en waren er scheurtjes en verkleuringen te zien op diverse plekken. De slijtage was onverwacht, maar vast stond dat we er iets aan wilden doen.”

Om een goed beeld te krijgen van de mogelijke verduurzamingsroutes, zocht Van Asselt actief kennisdeling op.

“Onze vaste leverancier Bevela bracht ons in contact met Remmers”, gaat Van Asselt verder. “Zij pakten al snel de rol van adviseur op.” De partijen ontmoetten elkaar in oktober 2015. “We inventariseerden eerst wat de huidige situatie in de parkeergarage was en wat de verwachtingen van de gemeente Woerden zijn, naar de toekomst toe”, brengt divisiemanager bouw Ruben Vugteveen van Remmers naar voren.

“Essentieel bij onderhoud is het vinden van de juiste partners. Als leverancier kun je een treffende oplossing hebben voor een probleem, maar het succes schuilt hem in de duurzame samenwerkingen.”

Samen met adviesbureau Bejan en NVT Onderhoudsgroep Oost werd gezocht naar een systeem dat de garage weer revitaliseert. “We ontvingen een bestek

van de gemeente Woerden en overlegden over de verschillende type maatregelen”, vertelt projectmanager Mark Hofhuis van NVT Onderhoudsgroep Oost. “In hoofdlijnen ging het om het verhelpen van lekkages door injecties, het coaten van de rijbanen en een deel van de parkeervlakken en het dichtzetten van scheuren. We brachten een coating aan van Remmers die rekbaar is. Op de onderste verdieping hebben we met een watergedragen coating gewerkt.” De producten die werden toegepast, zijn speciaal ontwikkeld voor toepassing in parkeergarages.

De ontzorging van A tot Z voor het toekomstbestendig maken van de parkeergarage kon rekenen op enthousiasme van het hele projectteam. Voor adviesbureau Bejan paste het traject van engineering en onderhoud goed in het expertiseveld. “We hebben ons gericht op het uitwerken van de gehele bestekvorming en maakten keuzes voor coating en werkzaamheden”, vertelt Wim Jansen van Bejan. “Gemeente Woerden zocht de beste duurzame oplossing voor het

afdichten van de lekkages en scheuren, met zo min mogelijk overlast voor de omgeving.”

Het werd een onderhandse aanbesteding, waarbij adviesbureau Bejan vanuit ervaring leveranciers selecteerde. “We zijn al 25 jaar aan de slag in deze markt, dus we weten welke partijen we met het werk kunnen vertrouwen. De oplossingen die we hebben gekozen, is geselecteerd op sluitvastheid, antislip, scheuroverbrugging en esthetische waarde. De uitdagingen waren het verbeteren van afwerkingen, garanderen van waterdichtheid en het verhogen van de esthetische waarde. Dit alles met zo min mogelijk overlast.”

Om de overlast te beperken, werd het werk in fases uitgevoerd. “We hebben veelvuldig afstemming gehad met de gemeente over de uitvoering van werken”, geeft Hofhuis aan. “Vooral over de kritische punten in de parkeergarage, zoals een kruising. Door goede afstemming te houden over het werk, wisten we overlast tot een minimum te beperken. Daarnaast hielden we rekening met bijvoorbeeld feestdagen

als Koningsdag, toen we zoveel mogelijk parkeervakken beschikbaar wilden hebben voor de bereikbaarheid van de stad.”

De samenwerking met de andere partners en vooral de communicatie ziet Hofhuis dan ook als een succesfactor. “Het is essentieel om niet alleen met de opdrachtgever goed te overleggen, maar ook met elkaar.” Daar sluit Vugteveen zich bij aan. “Voor ons is niet het product dat we leveren het belangrijkste, maar het doorgronden van de wens en het voorzien in het doel van de klant. Daar hoort een duurzame samenwerking onlosmakelijk bij. Het resultaat wat we met elkaar bereikt hebben is dat de vloer van de parkeergarage weer veilig is en de uitstraling weer op het beoogde niveau is.”

Bij de revitalisatie van Castellum in Woerden zijn diverse oplossingen toegepast, die een totaalsysteem vormen. Zo werd de Epoxy BS 2000 Transparant ingezet, een watergedragen impregnering en grondering. Ook werd de Epoxy BS 3000 SG toegepast, een watergedragen, gepigmenteerde en zijdeglanzende sealer. Bij de

werkvoorbereiding was belangrijk dat er diverse eisen aan de ondergrond werden gesteld: deze moest draagkrachtig zijn, vormstabiel en ontdaan van losse delen.

De Epoxy Color Top werd op zijn beurt gebruikt als gepigmenteerde topsealer voor instrooivloeren. Eigenschappen van de oplossing zijn onder andere de mechanische en chemische belastbaarheid, de zekerheid tegen carbamaatvorming en de dekkracht op instrooivloeren. Ten slotte werd de Epoxy Primer PF in het project toegepast, geschikt als grondering zonder af te strooien onder PU- en epoxycoatings.

Deze mechanisch belastbare grondering heeft een goede hechting op beton en zandcementdekvloeren. De oplossingen samen vormen het totaalsys­ teem, dat werd ingezet voor de verduurzaming van Castellum.

De buurt aan zet In de Frans Halsbuurt in Amsterdam-Zuid zijn vorig jaar alle openbare parkeerplaatsen vervangen door groen en fietsparkeervoorzieningen. De komst van de Albert Cuypgarage (voorheen de Boerenwetering­ garage) heeft hierbij een grote rol gespeeld. Hoe is dat zo gekomen en hoe gaat het nu met de buurt?

Een interview met de verantwoordelijk bestuurder van Stadsdeel Zuid, Rocco Piers.

TEKST EN BEELD JACOB DE VRIES

24

vexpansie 2019

In de Frans Halsbuurt zijn alle parkeerplaatsen opgeheven. Hoe is het zo gekomen?

In de Amsterdamse gemeenteraad is bij het openen van de parkeergarage een motie aangenomen om alle parkeerplaatsen op het maaiveld één op één op te heffen ten gunste van de parkeergarage en de capaciteit in de garage volledig in te zetten om openbare ruimte te verbeteren. Dat goed te organiseren is een proces van een aantal jaren. De garage ging eerder dan gepland open, daarom zijn parkeerplekken alvast tijdelijk weggehaald. Als tijdelijke oplossing zijn parkeervakken met plantenbakken ‘vergroend’. Als deze bij de definitieve herinrichting niet worden gebruikt, worden deze planten verplaatst worden naar andere parken. Zo wordt de buurt steeds groener. Aldus Rocco Piers, verantwoordelijk bestuurder van Stadsdeel Zuid.

Met het omzetten van plekken op straat naar openbare ruimte willen we laten zien hoeveel ruimte er vrijkomt en wat je met die ruimte allemaal kan doen. Bewoners krijgen daarbij de kans om invloed uit te oefenen op inrichting in hun eigen wijk. We noemen het “de Buurt aan Zet”. Samen met ontwerpers gaan zij aan de slag om een ontwerp te maken hoe de buurt eruit komt te zien. Hiervoor gelden wel kaders: de buurt moet bereikbaar blijven voor hulpdiensten, mensen met een rollator of in een rolstoel moeten zich vrij kunnen bewegen, de inrichting moet voor iedereen acceptabel zijn.

Bijzonder is dat ik nu merk dat we geen tegengeluiden meer horen En inmiddels is de wachtlijst voor een parkeervergunning ook opgelost. Om de garage zo effectief mogelijk te gebruiken moet je hem dus gebruiken voor de behoefte die er wel is, dus vergunninghouders. En daardoor kun je op straat weer ruimte maken.

De besluitvorming voor de garage is geweest in 2012, toen zou de helft van de parkeerplaatsen in de buurt worden opgeheven. Wat is er veranderd?

Klopt. De garage heeft een hele lange geschiedenis. Aanvankelijk zou de garage kleiner zijn, er zouden driehonderd plekken in de garage komen en driehonderd van straat worden gehaald. Uiteindelijk is de capaciteit uitgebreid naar zeshonderd plekken, onder meer om de ellenlange wachtlijsten voor een parkeervergunning aan te pakken en ook ruimte te bieden voor bezoekers. Maar die bezoekersvraag is er eigenlijk gewoon niet.

Er waren aanvankelijk signalen dat de garage leeg stond. Hoe wordt de garage nu gebruikt?

De garage wordt goed gebruikt. Overdag is de bezettingsgraad ongeveer tachtig procent en ’s nachts vaak nog hoger. Op dit moment mogen mensen uit de buurt de garage in plus een aantal ondernemers. Ook is de garage open voor bezoekers maar die maken er weinig gebruik van. Er is nog wat ruimte, maar er wordt gekeken hoe andere groepen nog ervan gebruik kunnen maken.

Ten tijde van het openen van de garage namen bewoners het recht in eigen hand en claimden parkeerplaatsen voor picknicktafels en fietsparkeerplekken. Was dit reactie op besluitvorming of anticiperen?

Op moment dat garage openging was herinrichting nog niet geregeld. Het ging ook om een beperkt aantal parkeerplaatsen. Wij beschouwden het vooral als een ludieke

Rocco Piers

actie om aandacht te vragen voor wat je allemaal kan als ruimte van parkeerplaatsen daadwerkelijk vrijkomt. We hebben goed gekeken of het veilig was, bijvoorbeeld of geplaatst meubilair wel goed vastgezet was.

Er zijn participatie-avonden georganiseerd waar mensen konden meepraten en informatie kregen hoe de ruimte in te vullen.

Ook is duidelijk uitgelegd wat de kaders zijn. Dat er geen parkeervakken meer terugkomen in de wijk was één van die kaders.

Waren er tegengeluiden?

Natuurlijk is het in het begin een politiek besluit, we gaan parkeerplaatsen opheffen.

En natuurlijk was niet iedereen het hiermee eens. Bijzonder is dat ik nu merk dat we geen tegengeluiden meer horen. Maar het is nu ook wel heel zichtbaar hoe een wijk dan verandert. Dat stoepen toegankelijk zijn, er fietsen staan op voormalige parkeerplaatsen, en mensen stoeltjes buiten kunnen zetten.

Voor de bedrijven en horeca zijn er laad- en losplekken, iets meer dan gebruikelijk. Deze kun je ook gebruiken om oma thuis te brengen. Bij laad- en losplekken is goed gekeken naar de behoefte. Op moment dat er aan de bel werd getrokken dat iets niet werkte is dat aangepast. In dat wijkje zitten horecaondernemers, dus voor bezorgen en dergelijke is voorzien.

25

vexpansie 2019

Is de Frans Halsbuurt een blauwdruk voor de toekomst?

Als je nu door de wijk loopt kun je zien wat je kan doen als je zoveel meer openbare ruimte tot je beschikking hebt, hoe je dat kan inrichten. Het is echter geen blauwdruk, er zijn zoveel verschillende wijken. Dit is een voorbeeld van een redelijke binnenstadswijk in een druk deel van de stad. Je kunt laten zien: zo kan het ook, maar elke andere situatie vraagt weer een andere oplossing, Je kunt er wel lessen uit trekken voor wat betreft inrichting en het organiseren van participatie. We zien het vooral als een leertraject; waar loop je tegenaan als je het autoparkeren in een wijk aanpakt.

Zoals?

Qua participatie liepen we niet zozeer tegen problemen op. De vraag was vooral: hoe zorg je dat iedereen meedoet, dat iedereen die wil meedoen ook kán meedoen. Bewonersbrieven werken niet altijd goed. We hebben studenten bij iedereen laten aanbellen en hen zo attent gemaakt op het feit dat er een participatietraject liep. Als mensen nu nog niet weten dat er een participatieproject loopt hebben ze onder een steen geleefd.

Praktisch: als je wijk anders inricht, komt er wel eens iemand met concrete vragen. Die zegt dan: “ik wil verhuizen, hoe moet dat dan?” Dan blijkt dat dat best te regelen is, alleen op een andere manier. Bijvoorbeeld

via laad- en losplekken, of zo’n ladderlift in een andere hoek laten staan. Je moet het anders oplossen. Het meeste is praktisch wel op te lossen maar daar is wat meer creativiteit voor nodig.

Hoe gaat het nu met de wijk?

Het verhaal over het gedrag van fietsparkeerders is dat mensen hun fiets nog te vaak overal neergooien. Ik zet daar tegenover: als mensen in een winkelstraat hun fiets niet voor de deur mogen zetten, is er dan om de hoek wel ruimte? Want als er nergens ruimte is, is het lastiger om mensen te zeggen dat ze hun fiets niet mogen parkeren. Want waar dan wel? In deze buurt zie je dat nu er genoeg ruimte is voor fietsparkeren, stoepen ook vrij blijven. Ook hoor ik dat men elkaar meer ontmoet. Personeel van de horeca luncht nu meer buiten, leren bewoners kennen en dat maakt het makkelijker om bij overlast naar zo’n ondernemer toe te stappen.

Het grappige is dat het autobezit hard afneemt. Dat geeft ruimte. Parkeergarages zijn duur, dus je moet ook naar andere opties kijken, deelauto’s of garages aan de ring. In het kader van het coalitieakkoord wordt daar ook naar gekeken. Overal garages is niet te betalen, dus is het ook de vraag: wat willen mensen? Je ziet in deze wijk dat het anders kan, en dat doet ook wat met het denken over parkeren in woonwijken.

JACOB DE VRIES, Redactie Vexpansie

26

vexpansie 2019

Column

TEKST PETER DINGEMANS

Innovaties in de Parkeerwereld

Ik neem even de vrijheid om te reageren op het artikel van de Parking Angel in de laatste Vexpansie. Daarin werd verondersteld dat er op het gebied van innovaties in de parkeerwereld niet veel te verwachten is en zelfs de voor het EPA Congres in Malaga genomineerde innovaties weinig vernieuwend zouden zijn.

Nu wil het toeval dat ik voor de jurering van de EPA Awards in de categorie Innovations, vergezeld door niemand minder dan Peter Martens, de taak had om deze opdracht uit te voeren. Zie pagina 36 van deze Vexpansie voor het verslag van het Epa congres De genomineerde projecten voorzagen op hun eigen wijze in unieke combinaties van onder meer de herontwikkeling van bestaande, verouderde parkeervoorzieningen en reductie van het grote aantal geparkeerde motorfietsen en scooters op straat (BSM Motorbike Parking) tot het succesvol benutten van niet-publieke parkeercapaciteit in combinatie met een vrij unieke en innovatieve samenwerking met een digitale parkeerprovider (RingGo/ParkBee).

Voor de EPA Awards in deze categorie geldt dat de oplossing uiteraard innovatief moet zijn, maar dat deze ook uniek en bewezen succesvol is toegepast, relevant voor de maatschappij is, voordelen voor de gebruiker en operator biedt en een nieuwe vorm van dienstverlening om-

vat. Aan deze criteria voldeden alle genomineerde projecten.

De APCOA Flow nominatie welke uiteindelijk heeft gewonnen omvat veel meer dan alleen het veronderstelde gebruik van kentekens en is een goed voorbeeld van hoe er in de parkeerwereld geïnnoveerd wordt, menig parkeeroperator zou de oplossing die APCOA Noorwegen hier heeft neergezet graag zelf als ‘Parking as a Service’ oplossing inzetten.

We zien dat de wereld van parkeren en mobiliteit steeds verder in elkaar verweven raakt, dat digitalisering in diverse vormen een aanjager voor innovatie is en alle stakeholders inclusief de automotive sector daar volop op inspelen. Dit geldt zeker ook voor de EV-transitie en de introductie van nieuwe MaaS oplossingen. De behoefte om informatie en data uit verschillende ecosystemen met elkaar te kunnen delen neemt toe en innovatieve technologie biedt nieuwe kansen en mogelijkheden om daarin te voorzien.

Ook in EPA verband blijft dit niet onopgemerkt en wordt samenwerking tussen diverse vakgebied overstijgende partijen en industrieën gefaciliteerd en wordt standaardisatie voor het uitwisselen van statische en dynamische parkeerdata op verschillende manieren gestimuleerd.

Zelf ben ik voor Parkam volop actief met Europese parkeerprojecten waarbij parkeeroplossingen worden geboden op basis van camera-gerelateerde technologie, video-analytics en kunstmatige intelligentie (AI). Ook dit is een innovatieve technologie die zijn intrede nu in de parkeerwereld doet en onder meer voor het realiseren van smart city ambities diverse nieuwe oplossingen biedt voor het beter en efficiënter gebruiken van parkeervoorzieningen en het beheer ervan.

Wat mij betreft vindt er in de internationale context van parkeren en mobiliteit dus zeker de nodige innovatie plaats en zien we daar diverse goede voorbeelden en initiatieven van, ook in combinatie met smart city challenges.

Nederland is een van de landen die zich op het gebied van parkeren en digitalisering (nog) in de voorhoede bevindt. Wij kunnen en moeten wat mij betreft daar ook gebruik van maken door onze kennis, ervaring en oplossingen met andere landen te delen. Tegelijkertijd is het belangrijk dat we, zeker in een druk land als Nederland, actief onze rol houden bij het introduceren en stimuleren van nieuwe slimme oplossingen in ons vakgebied.

PETER DINGEMANS, Managing Director - Parkam B.V. Bestuurslid Vexpan + EPA

27

vexpansie 2019

Parkeertarieven: bezoekers betalen de hoofdprijs Parkeren is niet altijd gratis, maar wel vaak te goedkoop. Gemeenten hebben er een handje van de eigen inwoners spotgoedkope parkeervergunningen te verstrekken bij het invoeren van betaald parkeren. De kosten voor de gemeente vallen uiteindelijk wel mee, bezoekers echter betalen de hoofdprijs.

TEKST EN BEELD JESPER DE GROOTE

Er is veel parkeerruimte in Nederland. Die parkeerruimte kost een hoop geld, niet alleen in de vorm van aanleg- en onderhoudskosten, maar ook in de vorm van opportunity costs; de niet gerealiseerde opbrengsten als de parkeerruimte voor andere doeleinden zou worden aangewend. Omdat parkeren vaak gratis is, worden die kosten niet op de automobilisten verhaald, wat autobezit en -gebruik bevordert.

Inmiddels hebben de meeste gemeentes in Nederland het licht gezien en proberen de parkeerkosten op de gebruikers te verhalen. De grote steden zijn hen daarin al voorgegaan.

Wegens ruimtegebrek waren daar de mogelijkheden beperkt (of erg kostbaar) om aan de groeiende vraag naar parkeerruimte te voldoen.

Dit betekende dat de parkeeroverlast alsmaar toenam. Parkeertarieven zijn dan een heel effectief hulpmiddel om de parkeervraag in te dammen. Met name in Amsterdam heeft betaald parkeren zich in de jaren negentig als een olievlek over de stad verspreid.

PARKEERVERGUNNINGEN VOOR BEWONERS

Het invoeren van betaald parkeren is echter niet altijd aantrekkelijk voor alle partijen en daarom niet onomstreden. Bewoners betalen immers niet graag voor iets wat voorheen gratis was. Om de bewoners, die de macht hebben om het stadsbestuur weg te stemmen, tegemoet te komen zijn daarom parkeervergunningen in het leven geroepen. De prijzen van die vergunningen zijn een fractie van de werkelijke kosten van parkeerruimte. Dit betekent dat de overheid autobezit in feite nog

28

vexpansie 2019

steeds subsidieert, zij het in iets mindere mate.

Het grote voordeel van parkeervergunningen voor bewoners is dat de parkeerdrukte in hun woonomgeving afneemt. Een manier om te onderzoeken of bewoners voor of tegen parkeervergunningen zijn is om te kijken wat de invloed ervan is op hun huizenprijzen.

Een van onze studies naar de effecten van de invoering van betaald parkeren en parkeervergunningen op huizenprijzen in Amsterdam en Utrecht laat zien dat de invoering van betaald parkeren een positief noch negatief effect heeft gehad op de huizenprijzen1. Het lijkt er dus op dat bewoners neutraal stonden tegenover het invoeren van betaald parkeren in combinatie met parkeervergunningen.

Dit betekent dat de overheid autobezit in feite nog steeds subsidieert

MAATSCHAPPELIJKE KOSTEN

Bewoners hebben natuurlijk het liefst een gratis parkeervergunning. Maar vanuit een economisch perspectief is dat niet goed. Dat parkeervergunningen te goedkoop aangeboden worden, blijkt bijvoorbeeld ook uit de lange wachtlijsten die ervoor zijn ontstaan in de drukste gebieden.

Vraag en aanbod zijn dus niet in evenwicht. De economische oplossing is om de prijs van de vergunningen te verhogen, maar dat zou het draagvlak voor betaald parkeren verkleinen.

Zolang er goedkope parkeervergunningen worden verstrekt zijn de bewoners dus niet slechter af door de invoering van betaald parkeren. Bij duurdere parkeervergunningen wordt het middel (betaald parkeren) voor de bewoners wel ernstiger dan de kwaal (de parkeeroverlast).

Het duurder maken van parkeervergunningen kan dus op veel weerstand van de bevolking rekenen, ondanks de hoge maatschappelijke kosten. Het duurder maken van de parkeervergunningen is in het belang van de gemeentes, omdat zij als exploitant voor het grootste gedeelte zelf voor deze maatschappelijke kosten opdraaien. Zelfs in de binnenstad van Amsterdam, waar een vergunning momenteel ruim 500 euro per jaar kost, is een parkeervergunning vele malen goedkoper dan de marktprijs (de tarieven in de gemeentelijke parkeergarages in het stadscentrum zijn bijvoorbeeld ongeveer 300 euro tot 500 euro per maand).

Desondanks zijn parkeervergunningen vrij effectief in het terugdringen van de maatschappelijke kosten van te goedkoop parkeren door bewoners, zeker als er lange wachtlijsten voor zijn. Bewoners die op de wachtlijst staan, betalen immers eerst jarenlang de marktprijs voor parkeren. Hierdoor worden de bewoners voor wie een auto niet per se noodzakelijk is alsnog van de markt geprijsd, wat in de krappe binnensteden heel heilzaam is. In Amsterdam vermindert een wachtlijst van vier jaar de

maatschappelijke kosten van te lage tarieven voor parkeervergunningen zelfs met ongeveer twee derde, tot ongeveer 140 euro per vergunning per jaar2. Hoewel het huidige systeem met parkeervergunningen dus zeker niet optimaal is, presteert het nog redelijk goed gegeven de (politieke) beperkingen die eraan zijn opgelegd.

gedeelte van de door bewoners veroorzaakte maatschappelijke kosten (zo’n slordige 300 euro per parkeerplaats per jaar) wordt betaald door de bezoekers.

Jesper de Groote is in september 2019 aan de VU gepromoveerd op het proefschrift The welfare implications of parking policy.

BEZOEKERS ZIJN DE VERLIEZERS

De grote verliezers in dit verhaal zijn de bezoekers, die in de gemeente geen stemrecht hebben en daardoor een gemakkelijk doelwit zijn. Sinds de invoering van betaald parkeren betalen zij immers de echt hoge parkeertarieven, die veel hoger zijn dan de tarieven die bewoners betalen. Tot overmaat van ramp heeft het te goedkoop verstrekken van parkeerruimte aan bewoners tot gevolg dat het gebruik van kostbare parkeerruimte (met name parkeergarages) gestimuleerd wordt. Een analyse naar prijzen van parkeerplaatsen bij winkelcentra laat inderdaad zien dat goedkoop parkeren voor bewoners een prijsopdrijvend effect voor bezoekers heeft3.

Hierdoor zijn de bezoekerstarieven extra hoog op plaatsen waar bewoners en bezoekers met elkaar concurreren om parkeerruimte. Een groot

Het proefschrift is hier te downloaden:

1 De Groote, J., van Ommeren, J., & Koster, H. R. (2018). The impact of parking policy on house prices. Journal of Transport Economics and Policy (JTEP), 52(3), 267-282.

2 De Groote, J., Van Ommeren, J., & Koster, H. R. (2016). Car ownership and residential parking subsidies: Evidence from Amsterdam. Economics of Transportation, 6, 25-37.

3 Van Ommeren, J., de Groote, J., & Mingardo, G. (2014). Residential parking permits and parking supply. Regional Science and Urban Economics, 45, 33-44.

29

vexpansie 2019

Rijswijk is digitaal en werkt met scanauto De uitbreiding van het gereguleerd parkeren noodzaakte Rijswijk tot digitalisering en anders handhaven. Onderstaand een impressie TEKST EN BEELD FRANK DE JONG

Door de toename van autobezit en schaarste aan parkeerruimte is in Rijswijk sinds begin jaren negentig sprake van diverse vormen van parkeerregulering. Grofweg ging het om drie soorten systemen. In het centrum geldt betaald parkeren, in wijken rondom winkelcentrum de Bogaard vergunninghoudersparkeren en elders blauwe zones. Ten gevolge van uitwijkgedrag ( ’s avonds en ’s nachts) van parkeerders uit Den Haag zijn de laatste jaren in verschillende wijken vergunningzones ingevoerd. Geconstateerd werd dat er behoefte was aan een meer eenduidig en toekomstbestendig parkeerbeleid.

Situatie eind 2015: • Areaal: circa10.000 parkeerplaatsen in gereguleerde gebieden (totaal in Rijswijk ruim 30.000 parkeerplaatsen).

• Circa 9.000 papieren vergunningen.

• Kraskaarten voor bezoekers.

• Handhaving op basis van wet Mulder (kosten gemeente, opbrengst Rijk).

• Vooral door uitbreiding van regulering, toename van problemen bij uitgifte vergunningen en handhaving in avonduren.

• Door de vele wijzigingen was er per onderdeel geen compleet beeld van de financiën.

KADERNOTA PARKEREN

De Kadernota Parkeren Rijswijk 2015-2025, mede gebaseerd op de Structuurvisie Mobiliteit 2020, bevat in hoofdlijnen de nieuwe strategische parkeervisie: In dus ieder geval streeft Rijswijk naar een toekomstbestendig en betaalbaar parkeerbeleid met een logische en eerlijke verdeling van de schaarse ruimte. Daarnaast zal Rijswijk de komende jaren in de uitvoerende en dienstverlenende taken een digitaliseringslag maken onder andere met betrekking tot het aanvragen en verlenen van parkeervergunningen (op kenteken), het gebruik van de bezoekersregeling en de handhaving.”

Deze nota is in sept. 2015 door de gemeenteraad vastgesteld. Op basis van deze visie zijn de hierna genoemde concrete doelen geformuleerd.

INVOERING DIGITAAL SYSTEEM

Het projectteam digitalisering binnen de gemeente Rijswijk bestond uit drie beleidsmedewerkers verkeer met externe en interne ondersteuning.

Voor het verlenen en registeren van parkeervergunningen is gekozen voor CityPermit van Sigmax als ParkeerRechtenDataBase (PRDB) en voor de Lynxx database van Parkmobile. Er zijn ook contracten gesloten met een beperkt aantal belparkeerders.

Automaten zijn aangeschaft via Taxameter Centrale (TMC). Daarbij zijn tweedehands behuizingen van de gemeente Leiden overgenomen met een compleet nieuwe inbouwset van Parkeon.

In de loop van 2016 zijn een nieuwe verordening Verordening Parkeerregulering en

30

vexpansie 2019

Parkeerbelastingen Rijswijk en beleidsregels vastgesteld. Met name het formuleren van beleidsregels terwijl nog niet exact bekend was hoe het digitale vergunningensysteem zou werken was lastig. Het vertalen van (ongeschreven) regels voor vergunning­ verstrekking en de tot dan toe verleende soorten vergunningen, die niet duidelijk in het oude beleid stonden kostte veel inspanning.

In 2017 is gestart met invoering van fiscaal parkeren en de eerste fase van digitalisering.

Al met al hebben alle met de invoering samenhangende werkzaamheden veel inspanning en tijd gekost, meer dan vooraf voorzien. Zo bleek het niet mogelijk de vele vergunningtypes via het digitale loket in te voeren. Dat was pas eind 2018 wel mogelijk. Medio 2018 zijn kraskaarten voor bezoekers uitgefaseerd.

Voor het aanmelden van bezoek kunnen bewoners gebruik maken van een digitale bezoekersvergunning waarop zij via een weblink op telefoon, tablet of computer of via telefoon (IVR met een callcenter als achtervang) kentekens van hun bezoek kunnen aan- en afmelden.

EVALUATIE PARKEERBELEID

In september 2018 is de Beleidsevaluatie fiscaal en digitaal parkeren aangeboden aan de gemeenteraad.

Op basis van de beleidsevaluatie is een aantal maatregelen voorgesteld en is een aantal processen gestart om nog bestaande knelpunten aan te pakken. Dit zijn: • Het gebruikersgemak, de dienstverlening en communicatie over parkeren verbeteren.

• De nog bestaande knelpunten en onduidelijkheden aan pakken.

• De effectiviteit van de parkeerhandhaving verbeteren.

Op dit moment loopt een discussie in de raad over minder variaties en uitzonderingen in de parkeerregulering.

HANDHAVING/SCANAUTO

Tot begin 2019 werd gehandhaafd met een handheld en was het aantal naheffingen beperkt. In de periode van eind september 2018 tot half januari 2019 is gewerkt aan het operationeel krijgen van een scanauto in Rijswijk.

Voor de scanauto werd gekozen voor een scanbox van ACI die ook een leenauto leverde en software van Agendum (Parkius).

In eerste instantie zijn parkeerhandhavers ingehuurd.

Tijdens de inregelperiode is gekeken naar de

mogelijkheden samen te werken met andere omliggende gemeenten, de werking van het systeem en uiteraard of vooraf beschreven doelen en doelstellingen gehaald zijn.

Het voordeel van de scanauto en alleen op parkeerhandhaving ingezette handhavers bleek al snel.

Binnen twee maanden werd een toename in betalingsbereidheid zichtbaar. Uiteraard ging dit gepaard met een absolute toename van het aantal klachten en bezwaren maar er kwamen ook positieve geluiden van belanghebbenden over een zichtbaar betere (en gewenste) toename in parkeerhandhaving. Het relatieve aantal bezwaren (als procent van het aantal naheffingsaanslagen is tot nu toe laag gebleven).

Medio 2019 bleek bij evaluatie van de handhaving met de scanauto, dat ruimschoots voldaan werd aan de doelstellingen: • Eerlijk: Het systeem is eerlijk wanneer iedereen netjes zijn parkeerbelasting betaalt.

• Uniform: alle straten met parkeerregime worden regelmatig gecontroleerd en op variërende tijdstippen.

• Financieel: De parkeeropbrengsten dekken de kosten van de parkeerplaatsen (grondgebruik, voorzieningen, onderhoud) en parkeercontrole. Als er meer inkomsten zijn dan uitgaven, beslist de raad bij de behandeling van de begroting wat ermee gebeurt.

ONTWIKKELING HANDHAVEN MET SCANAUTO

Het controleren met de scanauto is tot 1 november 2019 nog opgevolgd door parkeerhandhavers op (elektrische) scooters die vervolgens nog een nacontrole doen en de naheffing opleggen, uitprinten en achter de ruitenwisser steken. Vanaf 1 november 2019 is printer-/ bonloze parkeercontrole ingevoerd.

In de Rijswijkse situatie is een productiviteit van meer dan 1.100 controles per controle uur.

Op dit moment wordt bekeken om de scanauto ook is in te zetten voor parkeeronderzoek en het herkennen/signaleren van bij plaatsingen bij ondergrondse vuilcontainers.

LEERPUNTEN

Tot slot nog enige leerpunten: • Het is van belang voldoende tijd te nemen voor het vertalen van beleid naar techniek en inrichting van systemen. Ook een realistische ruime planning is daarbij belangrijk.

• Probeer in de voorbereidende fase op werkbezoek te gaan bij gemeenten die al een aantal stappen verder zijn in dit proces.

• Voorts is het van belang grip te hebben en houden op de parkeerdata.

Frank de Jong gemeente Rijswijk, beleidsmedewerker verkeer specialist parkeren, vekeersdata /-model en verkeersjuridische zaken

31

vexpansie 2019

Nieuwe aanbeveling verlichting De Nederlandse Stichting Voor verlichtingskunde (NSVV) heeft in samenwerking met stichting Openbare Verlichting Nederland (OVLNL) op 12 november 2019 een nieuwe aanbeveling verlichting parkeergarages, parkeerdekken en parkeerterreinen gepresenteerd op het symposium ‘Ontwerpen van licht’ in Eindhoven.

TEKST JITZE RINSMA BEELD NSVV

Toine Adams (links) en Mark Laponder

Ten tijde van het opstellen van de NEN 2443 2013 was de ledtechnologie nog niet uitontwikkeld. Dit leidt tot onduidelijke eisen en discussies tussen betrokken partijen in ontwerp en uitvoeringsproces van verlichtingsinstallaties met alle gevolgen van dien. Omdat goede garageverlichting belangrijke is voor de kwaliteit van een parkeergarage wil de Nederlandse Stichting Voor verlichtingskunde (NSVV) in die leemte voorzien in afwachting van herziening van de NEN 24431. De NSVV heeft bij de normcommissie van de NEN 2443 het idee geopperd, dat bij de eerste toekomstige revisie van de NEN 2443 er wat betreft verlichting verwezen zou kunnen gaan worden naar de NSVV “Aanbeveling verlichting parkeergarages, parkeerdekken en parkeerterreinen”.

DE AANBEVELING

Doel van deze aanbeveling is het geven van duidelijke richtlijnen en handvatten aan ontwikkelaars, aannemers, eigenaren, exploitanten, architecten en ontwerpers van installaties tijdens het ontwerpen, vervangen, realiseren, controleren en beheren van verlichtingsinstallaties. In deze aanbeveling zijn de toe te passen kwaliteitscriteria van de verlichting geactualiseerd en is de verticale verlichtingssterkte als eis geïntroduceerd. Ook bevat de aanbeveling een aanpassing van de verlichtingseisen die te stellen zijn aan parkeerdekken en parkeerterreinen.

De aanbeveling is aanvullend op bestaande normen en richtlijnen en voorzien van een toelichting. Ook bevat deze veel actuele en wetenswaardige informatie over de afname van het lichtniveau in de loop van de tijd en levensduur (de zogenaamde behoudfactor). Achtereenvolgens wordt kort ingegaan op een aantal belangrijke aspecten uit de aanbeveling.

32

vexpansie 2019

Lichttechnische aspecten Diverse aspecten worden uitgebreid behandeld zoals de verlichtingssterkte, gelijkmatigheid kleur, temperatuur, kleurweergave, het voorkomen van lichthinder en hoe om te gaan met daglichtintreding en lichtflicker. Tenslotte komt energie aan de orde en passeren verschillende mogelijkheden van lichtregeling de revue.

Lichttechnische eisen parkeergarages In de NEN 2443 2013 zijn voor diverse ruimten in parkeergarages de minimale verlichtingssterkte, de kleurweergave-index en de gelijkmatigheidsindex opgenomen. In de aanbeveling zijn daaraan toegevoegd de verticale verlichtingssterkte, de verblindingsindex2 en de gelijkmatigheid van de verticale verlichtingssterkte. Een belangrijke wijziging betreft de gelijkmatigheid. De aanbeveling geeft een waarde van 0.4 voor de gelijkmatigheid (horizontaal) omdat 0.5 volgens de huidige norm vaak alleen tegen hogere meerkosten is te realiseren. Hierbij wordt opgemerkt dat: • De verticale verlichtingssterkte vooral een functie heeft bij het detecteren van en de herkenning van voorwerpen en personen.

Een hogere verticale verlichtingssterkte verhoogt de detecteerbaarheid van lichaamshouding en draagt hierdoor bij aan de toename van de subjectieve veiligheid.

• Eigenaren en exploitanten stellen vaak hogere eisen aan de verlichtingssterkte dan de minimale eisen afhankelijk van het cameraplan en de gewenste kwaliteit van de camerabeelden. Bij de huidige generatie camera’s is dat niet meer nodig.

• Vanwege duurzaamheidsdoelstellingen mogen de ontwerpwaarden bij voorkeur de grenswaarde van 1.5 x de aangegeven waarden niet overschrijden. Met andere woorden een hoge verlichtingssterkte is niet noodzakelijk om een goed verlichte parkeergarage te krijgen.

Lichttechnische eisen parkeerdekken en terreinen In de NEN 2443-2013 worden minimale eisen gesteld ten aanzien van de horizontale verlichtingssterkte, de kleurweergave-index en de gelijkmatigheidsindex. In de aanbeveling wordt daar de verblindingswaarde aan toegevoegd.

De eisen wat betreft verlichtsterkte en kleurweergave-index zijn in de aanbeveling hoger en de eisen aan gelijkmatigheid net als die bij parkeergarages lager dan in de NEN 2443.

ANDERE ASPECTEN

Verderop in de aanbeveling komen de lichtberekeningen aan de orde. Daarbij wordt gewezen op het belang uit te gaan van gelijke uitgangs-

Als een verlichtingsinstallatie wordt ontworpen aan de hand van de eisen uit deze aanbeveling krijgt een garage een goede verlichtingsinstallatie, kostenefficiënt en duurzaam.

punten, rekenrasters en uitvoering van lichtberekeningen. Het hanteren van de gedragscode lichtberekeningen is daarbij een belangrijke zaak. Een van de belangrijke factoren die goed in de berekening moeten worden ingevoerd zijn de reflectiewaarden van de vloeren en wanden.

Deze waarden moeten worden bepaald of gemeten op basis van de specificaties van de aan te brengen verf. De positie van armaturen is uiteraard ook van belang.

Apart is aandacht besteed aan de beoordeling van lichtkwaliteit, het belang van het uitvoeren van lichtmetingen en maatregelen om tijdens de gehele levensduur een constante lichtopbrengst te realiseren. Dat zijn activiteiten, die vaak niet worden opgenomen in een Programma van Eisen en de uitvraag en als dat wel het geval is, niet worden uitgevoerd. Dan kan niet worden vastgesteld of de verlichtingsinstallatie voldoet aan de eisen.

1 De NSVV heeft op eigen initiatief voor eigen rekening met hulp van een aantal experts deze aanbeveling ontwikkeld.

2 Verblinding kan leiden tot onzekerheid en ongemak. Het is belangrijk verblinding te voorkomen.

Onderscheiden worden directe verblinding veroorzaakt door armaturen en andere lichtbronnen en indirecte verlichting veroorzaakt door reflectie van een lichtbron op een glad oppervlak.

JITZE RINSMA, Redactie Vexpansie

TOT SLOT

De NSVV heeft Vexpan gevraagd ook voor haar leden deze aanbeveling te presenteren. Dat is temeer interessant omdat deze aanbeveling ook andere inzichten geeft wat betreft de beoordeling van de verlichting, zoals die ook wordt gehanteerd bij het keuren van een garage voor de ESPA Award.

De aanbeveling is een must have voor iedere exploitant en eigenaar van parkeergarages en is te bestellen via NSVV.nl.

33

vexpansie 2019

Parkeren en duurzame Willen we Nederland in de toekomst goed bereikbaar, leefbaar en veilig houden, dan vergt dit een brede aanpak van bereikbaarheidsopgaven, inclusief parkeren.

Niet alleen voor de bouwopgave van één miljoen woningen, maar ook in de transformatie van bestaande gebieden. Met een integrale aanpak en een goede samenwerking tussen verschillende partijen is er ruimte om dit te realiseren.

In Nederland zijn veel professionals die zich bezig houden met parkeren en duurzame gebiedsontwikkeling. De ambitie is om hun kennis en ervaring beter te ontsluiten en te delen. Vorig jaar werd op deze plaats een oproep gedaan om bij te dragen aan het CROW-project dat parkeren en duurzame gebiedsontwikkeling verbindt. Nu een jaar later is als voorlopig resultaat een proceswijzer voor parkeren in relatie tot duurzame gebiedsontwikkeling opgeleverd.

TEKST ERNST BOS

R

esikkeling sucdc r o ntw o o s v uimte ame gebie

n P a r ke r e

en duu

rz

SAMENWERKING OP INHOUD EN PROCES

et rdient m e het ve ­ krijgt di e ambi de plek d met all zijn gestem parkeren ikbaar ak en af re waarin np be ed e aa bi di te ge stige bieden sgerich om Ge ed ek n. bi to je een ge en parti s van de ante betrokk ambitie domin ties van dat zover de to geen r de au zoal s we to’s voor aar waa neemt voor au gen in iken, m imte in re rin ru rs va re er ke ba open gebrui aren. De eerde de w gr in te r nd ïn mee n gewe volle ge positie oet in stede succes eisen m ialang or een alleen l, decenn n dat vo nte niet eerareaa den lere gemee ige park het verle eren de ing van ekomst rk er to pa t vo n he in va ng van n­ door de aanpak va n ka zij om er t gen aan de en moe aars lig stellen betrokk twikkel ave van k actief Voor on rkeeropg maar oo rbeleid. ar de pa d parkee graal na passen eer inte m en sam keken. sen al s ordt ge bied w een ge

baar, bereik npak st goed toekom brede aa dit een nd in de t rla rg in relatie de ve we Ne rkeren en, dan Willen de usief pa g houd en voor en, incl en veili le av ar al pg ba et leef de heidso ling. Ni r ook in reikbaar ntwikke n, maa van be grale biedso ge te ge in in e on n m za oen w . Met ee tot duur n 1 milj illende bieden versch gave va nde ge tussen bouwop n bestaa ren. In werking ise atie va al en rm re m fo sa t te en trans goede es om di g houd en een or succ ch bezi aanpak imte vo De ls die zi keling. n is er ru essiona partije el prof sontwik iten zijn ve ontslu gebied e nd te m r rla te za be Nede en duur varing rkeren is en er met pa n kenn is om hu ambitie ken? len. gebrui de s­ te en ijzer te gebied vat ocesw urzame eren be proces is de pr in de du vak­ n en n oe de het park H zij id ud g or inho ikkelin n die m ico’s vo die daar w op se ris nt en en en ng so de es m sm ed Voor werki woont echani en. ten met ge m en gebi kk zit n id g tre ste ge in Samen he ijk te ei el om gr am zijn al, hun ontwikk al s doel de belan , duurza de rol daaruit eigen ta g ing met werkt, en die eswijzer Parkeren elk hun de less wikkelin enwerk tie door de proc en met zijn en edsont j de Een sam exploita gebied t werk aarin bi me gebi erken. rop de kennis aan he mate w n netw duurza ied en et ijze waa et m de eb w m of kg en de n va n ud en hun eige m inde ho is in kaars Denk aa te verb id kan ne geven orden ge ip van el n overhe parkeren moet w g aan te cies, s die zij om begr die een invullin garage , provin rekening daarom met de verdere eling al vraagt meenten er er om t ikk hi ge pr ur e tw m Ne nd on gebe n. O rschille 31 en de er (wat van zake r 1. nt wik­ g met ve Platform het behe biedso werkin Zie figuu elaars, t samen verd?). zame ge nt wikk ar tpun opgele en duur projecto t het st arkeren een het Rijk, er vorm “P n ijz va er w g ijz in es esw twikkel ze proc on De een proc d. de t el to ontwikk t leiden keling” dat moe proces van een

1

34

vexpansie 2019

Parkeren, duurzaamheid en gebiedsontwikkeling zijn vakgebieden met elk hun eigen taal, hun eigen gewoontes en hun eigen netwerken. Een samenwerking met als doel om parkeren te verbinden met duurzame gebiedsontwikkeling vraagt daarom om begrip van elkaars vakgebied en kennis van zaken. Om hier verdere invulling aan te geven is in samenwerking met verschillende gemeenten, provincies, het Rijk, projectontwikkelaars, Platform31 en de Neprom een proceswijzer Parkeren en duurzame gebiedsontwikkeling ontwikkeld.

Zoals in de inleiding aangegeven is deze proceswijzer een eerste resultaat en daarmee tevens het startpunt van een proces. Een proces dat moet leiden tot de ontwikkeling van gebieden waarin parkeren de plek krijgt die het verdient met een gebiedsgerichte aanpak en afgestemd met alle ambities van betrokken partijen. Gebieden die bereikbaar zijn voor de aantallen auto’s die passend zijn bij de toekomstige gebruikers, maar waar de

gebiedsontwikkeling

auto geen dominante positie meer in de openbare ruimte inneemt zoals we dat decennialang in steden gewend waren. De ervaringen in het verleden leren dat voor een succesvolle geïntegreerde aanpak van parkeren de gemeente niet alleen eisen moet stellen aan de omvang van het toekomstige parkeerareaal, maar ook actief betrokken moet zijn door de invoering van passend parkeerbeleid. Voor ontwikkelaars liggen er kansen als samen meer integraal naar de parkeeropgave van een gebied wordt gekeken.

DE PROCESWIJZER INHOUDELIJK

Voor mensen die middenin de duurzame gebiedsontwikkeling zitten met vragen over parkeren bevat de proceswijzer de belangrijkste mechanismen die daar aan het werk zijn en de lessen die daaruit zijn te trekken.

Denk aan de wijze waarop de exploitatie doorwerkt, de rol die een overheid kan nemen of de mate waarin bij de ontwikkeling al rekening moet worden gehouden met het beheer.

TIEN RELEVANTE NOTIES

Omdat de proceswijzer bedoeld is voor professionals uit verschillende vakgebieden die niet altijd elkaars taal spreken, zijn eerst tien noties opgenomen. Korte uiteenzettingen van zaken die voor diegene die in een vakgebied werkzaam is wellicht een open deur zijn, maar voor anderen vaak een eyeopener blijken. De noodzaak tot parkeerregulering is zo’n notie. Het sturen op autobezit en autogebruik in een ontwikkelings-

opgave is onmogelijk als er geen parkeerregulering in het gebied én in de omgeving wordt ingevoerd. Zonder regulering is er immers geen sturing op het parkeren mogelijk en kan alleen de vraag naar parkeervoorzieningen worden gevolgd en niet beïnvloed.

HOE TE KOMEN TOT EEN DUURZAME GEBIEDSONTWIKKELING

Voor mensen die behoefte hebben aan een breder overzicht van alle maatregelen en aandachtspunten die rond parkeren bij een duurzame gebiedsontwikkeling spelen geeft de proceswijzer een redelijk uitputtend beeld van de huidige mogelijkheden. Dat gebeurt aan de hand van een tabel met zo systematisch mogelijk geordend de verschillende mogelijke acties. Daarbij wordt duurzaamheid van een gebied uitgewerkt naar drie principes: • Een gebied moet prettig en goed functioneren.

• Een gebied mag de omgeving niet belasten.

• Een gebied mag de toekomst niet belasten.

Zowel aspecten die van belang zijn in de ontwikkelfase, als in de exploitatiefase komen aan bod.

ONTWIKKELEN ALS PROCES

Verder biedt de proceswijzer een praktische leidraad in de vorm van een stroomschema.

Deze sluit direct aan bij een van de uitgangspunten van de publicatie: duurzaam parkeerbeleid is een proces. Samenwerking tussen ontwikkelaars en overheden, waarbij een stevige regie wordt gevoerd, maakt het mogelijk om parkeren een plaats te geven die

het verdient, zonder dat onnodig veel ruimte wordt verbruikt die beter ten goede kan komen aan andere belangrijke aspecten van een gebied; kwaliteit, groen, wateradaptatie, recreatieve voorzieningen enz..

De proceswijzer is digitaal beschikbaar in de Kennismodule Ruimte, mobiliteit, stedenbouw en verkeer en in Kennismodule Parkeren, beide onderdeel van de CROW Online Kennisbank.

WAT HIERNA KOMT

De ontwikkeling van kennis en de verspreiding ervan stopt niet met het verschijnen van de proceswijzer. Sterker, het is slechts het startpunt voor een actieve werkomgeving van professionals die zich bezighouden met duurzame gebiedsontwikkeling en parkeren.

Door ervaringen op te doen met deze proceswijzer, de ervaringen te delen, discussies te voeren over hoe het beter kan en beter moet ontstaat een netwerk van professionals die samen zorgen voor het op een hoger plan brengen van parkeren in de context van duurzame gebiedsontwikkeling. Iedereen met opgedane kennis, een ervaring of eventueel een mening, wordt van harte opgeroepen deze te delen. Dit kan onder andere via de Kennismodule waarin de mogelijkheid is opgenomen om een reactie te geven. Maar ook door direct te reageren naar ondergetekende: ernstbos@spark-parkeren.nl

ERNST BOS Lid werkgroep Parkeren en duurzame gebiedsontwikkeling

35

vexpansie 2019

Het EPA-congres in Malaga: Key solutions for urban mobility Van 18 tot 20 september 2019 vierde de Europese parkeerwereld het tweejaarlijkse congres in Malaga, de ‘opvolger’ van ons congres twee jaar geleden in Rotterdam. Het congres omvatte een plenair programma, omzoomd door negen kleinere parallelsessies met totaal 70 sprekers. Naast de drie congresruimtes was er de exhibition met 34 informatiestands rondom de centrale cateringruimte, een soort marktplaats voor de informele contacten.

TEKST PETER MARTENS BEELD MARKO RUH / MAENKEN KOMMUNIKATION

In totaal stonden 563 deelnemers geregistreerd voor het EPA-congres in Malaga, waarvan bijna de helft uit het thuisland Spanje. Nederland was met 31 deelnemers relatief goed vertegenwoordigd, alleen overtroffen door België (inclusief afgevaardigden van Brusselse EU-instanties) en Duitsland.

KEY-NOTE PRESENTATIES VAN DE EERSTE DAG

De eerste dag stonden de key-note presentaties vooral in het teken van de stedelijke mobiliteit en de rol van parkeren daarin.

Laurence Bannerman, president van EPA sloot de openingsceremonie van het congres

36

vexpansie 2019

af met de presentatie van het nieuwe Position Paper met vier centrale stellingen: • Smart Parking is belangrijk om door gedragsbeïnvloeding, faciliteren van elektrische auto’s en park&ride luchtvervuiling en congestie in stedelijke gebieden te reduceren.

• Smart Parking draagt bij aan duurzame mobiliteit door verschuiving naar schonere mobiliteitsoplossingen te faciliteren met PaaS (Parking as a Service) en off-street mobiliteitshubs.

• Smart Parking draagt bij aan beter gebruik van stedelijke ruimte door verschuiving van straatparkeren naar ondergrondse voorzieningen voor nieuwe vervoersservices naast traditioneel parkeren.

• Smart Parking verbetert de aantrekkelijkheid van binnensteden door betere service aan consumenten, door betere bereikbaarheid en algehele kwaliteit van het stedelijk leven.

Maarten Steinbuch van de TU-Eindhoven schetste de effecten van steeds intelligentere voertuigen, waarbij de bestuurder geen stuur meer hoeft vast te houden maar andere dingen kan doen. Daarmee wordt reistijd uiteindelijk geen verloren tijd meer maar kun je nuttige dingen doen (tot en met een mobiel kantoor). Het bezwaar dat door de heen en

weer rijdende lege auto’s de wegen nog drukker worden, is dan ook geen bezwaar meer: immers reistijd is geen verliestijd meer. En bovendien leveren de elektrische auto’s geen uitstoot. Met meer beschikbare data wordt politiek gebaseerd op concrete informatie en niet meer op onderbuikgevoel.

Karen Vancluysen van POLIS waarschuwde voor blindelings invoeren van smart cities: het gaat om vooraf nadenken hoe je informatie wilt gebruiken en welke beleidsdoelstellingen je wil bereiken en vervolgens de daartoe benodigde technologie slim toepassen. De sociale relevantie van toepassing van technologie is het belangrijkste en niet andersom: technologie inzetten en vervolgens kijken wat je er mee doet. Daaruit komt de

centrale stelling: “Uiteindelijk beslist de keuze en het gedrag van de consument wat er gebeurt” met daaruit de belangrijkste vraag: “Hoe kunnen we de consumenten laten begrijpen wat het beste voor hen is?”

Daarbij moet de stad sturend optreden en de juiste balans bewaken tussen wat de stad als geheel nodig heeft tegenover wat de

individuele burger wenst. Dat vereist een combinatie van ‘carrots & sticks’: van belonen en beperken qua maatregelen.

Een bijkomende conclusie uit de paneldiscussie was de ‘monopolisering door data’. Ik dacht dat 1984 (George Orwell) al 35 jaar achter ons lag, maar we zitten er middenin.

Dataplatforms voeden algoritmen die besluiten welke vervoersservice ons wordt aangeboden en sociale media beïnvloeden onze wensen en opinies. Ik hoop dat Karen Vancluysen uiteindelijk gelijk krijgt.

DE TWEEDE DAG: TER ZAKE!

EPA-AWARD WINNAARS: Categorie 1 Nieuwe parkeergarages: Shopping Center REDI in Helsinki Categorie 2 Gerenoveerde parkeergarages: Garage Obilicev Venac in Belgrado Categorie 3: Straatparkeren: RingGo Emission based parking: driving cleaner air in Londen Categorie 4 Innovaties: ANPR-solution based service door APCOA-Noorwegen Categorie 5 Marketing & communicatie: Interparking 60 years Uitgebreide informatie van alle winnaars is te vinden in ParkingTrend #4, dat ook in december verschijnt.

De tweede dag begon met de uitreiking van de EPA awards door de EPA-president Laurence Bannerman en Giuliano Mingardo van de Erasmus Universiteit Rotterdam. De opstart ontlokte bij Mingardo de kreet: “twee Italianen die dit in Spanje organiseren, als dat maar goed gaat!” Maar uiteindelijk ging het goed. Al viel er dit keer geen Nederlandse inzending in de prijzen. Dat was geen verrassing want er was zelfs geen Nederlandse inzending bij de genomineerden. Zie kader voor de prijswinnaars.

Daarna moesten de deelnemers kiezen uit gespecialiseerde parallelsessies die door aard en omvang (soms dertig - veertig deelnemers) meer discussie uitlokten dan de plenaire sessies waar de deelnemers vooral toehoorders waren. Onderwerpen varieerden van beleid en politiek (Sustainable Urban Mobility Plans -SUMPs- en parkeermanagement op straat & stadslogistiek) tot technische onderwerpen (elektromobiliteit en data-uitwisseling en standaardisatie) en een aantal presentaties van congressponsoren over hun producten, ontwikkeling en bijdrage aan stedelijke toekomst.

37

vexpansie 2019

Speciale vermelding verdient nog de parallelsessie over wet- en regelgeving, waarin een lans werd gebroken om stedelijke parkeergarages meer tot de publieke infrastructuur te maken, en zo voor de overheden de flexibiliteit te behouden om in te spelen op de ontwikkelingen die op ons af komen. Aanbestedingsprocedures moeten niet meer primair gericht zijn op zo hoog mogelijke gegarandeerde cashflow, maar om de gemeenten beter aan de knoppen te kunnen laten draaien (en ook de opbrengsten daarvan te incasseren). Nu kost reductie van straatparkeren de gemeente geld, terwijl de meeropbrengst van garages vaak bij private partijen belandt. Daarom verloopt die gewenste transitie zo traag.

In een van de parallelsessies gaf Ties de Groot, Manager Innovatie & Accountmanagement bij Servicehuis Parkeer- en Verblijfsrechten (SHPV), inzicht in de ontwikkeling van het SHPV. Deze landelijke aanpak is in Europa uniek. In veel gevallen moet je voor elke stad een aparte parkeerapp op je telefoon hebben om gemakkelijk te kunnen parkeren. Elke gemeente met kentekenparkeren moet zijn eigen database bijhouden om te kunnen handhaven. Nederland gaat inmiddels een stap verder door hetzelfde parkeerrechtenprincipe uit te breiden naar parkeergarages en ook daar de lokale betaalhandeling overbodig te maken.

AFSLUITING OP VRIJDAG

Het congres werd op vrijdag afgesloten met een paneldiscussie over het EPA position paper (zie de eerste dag) en een terugblik door Giuliano Mingardo op vijf jaar Thesis Award. Die werd in 2014 als Ward Vleugels Parking Award geïntroduceerd bij diens af-

38

vexpansie 2019

scheid van Q-Park en sindsdien hebben meer dan veertig studenten met hun masterscriptie, gerelateerd aan parkeren, meegedongen naar deze jaarlijkse award. Ter gelegenheid van dit lustrum is een bundel met alle prijswinnaars gepresenteerd.

Donald Shoup, professor aan de University of California, Los Angeles en de internationale eminence grise van de parkeersector, betoogde om parkeren populair te maken door zoekverkeer naar straatparkeren te beperken en bezoekers te belonen door korting op parkeren in de vooraf aangegeven garage (ten opzichte van een hoge basisprijs). In de Verenigde Staten is parkeren op straat (veel) goedkoper dan in garages maar altijd vol.

Shawn Conrad, CEO van het International Parking & Mobility Institute, de Amerikaanse tegenhanger van de EPA sloot hierop aan met het belang van “curb management”

en bezoekers direct naar een parkeergarage te sturen in plaats van rondjes rijden op zoek naar een goedkoper plekje langs de straat. Daarom heeft het International Parking Institute zijn naam gewijzigd in International Parking & Mobility Institute.

EPA-CONGRES 2021

De uitsmijter was traditioneel de bekendmaking van het volgende EPA-congres en noteer het vast in de agenda: 13 tot 15 oktober 2021 in Brussel met als thema: ‘Hoe zal de parkeersector er in 2031 uit zien?’ Evenals in 2017 is ook in Brussel gekozen voor een lokatie in het centrum van de stad (Square) direct achter het centraal station.

PETER MARTENS, redactie Vexpansie

Parkeermedia

TEKST: SJOERD STIENSTRA

Pavement parking De Britse Transport Select Committee (TSC) heeft zich verdiept in het probleem van pavement parking, meldt Parking News. Onder pavement parking wordt verstaan dat een geparkeerde auto met één of meer wielen op het voetpad staat. Dit veroorzaakt potentiële problemen voor de gebruikers van het voetpad, bijvoorbeeld voor visueel gehandicapten, rollatorgebruikers, mensen met kinderwagens, et cetera. Daarnaast worden gemeentes geconfronteerd met extra kosten door schade aan voetpaden, die niet zijn ontworpen voor het dragen van het gewicht van motorvoertuigen. Het rapport van de TSC roept op tot een algemeen verbod van pavement parking (met uitzondering van Londen). De TSC beveelt aan dat de controle op een dergelijke maatregel door de lokale autoriteiten zou moeten plaatsvinden, en niet door de politie omdat die andere prioriteiten zal hebben. De invoering zou gepaard moeten gaan met een informatiecampagne, om het publiek bewust te maken van de negatieve effecten van pavement parking.

Parkeergarages zonder slagboom In Duitsland wordt volop gedacht over parkeergarages die volledig slagboomloos functioneren. In een interview van Parken Aktuell met Valentin Rüther van HIB Huber Integral Bau GmbH wordt bijvoorbeeld ingegaan op het concept van smartparkeren in het 360-GradParkhaus van Huber. Het smart parkeren houdt onder andere in een volledig digitale datastroom en aansturing in de gehele parkeergarage.

Dat begint al bij de in- en uitgang: geen nauwe doorgangen en wachten voor de slagboom meer, maar ruim in- en uitrijden en eventueel -tot 48 uur na het uitrijden- per mobiele telefoon afrekenen. Maar voor wie zich niet online wil aanmelden blijft ook de mogelijkheid bestaan direct, bij de betaalautomaat, de parkeerkosten te voldoen. Kentekenherkenning speelt in dit proces een cruciale rol, waarbij volledig aan de (strenge) Duitse privacywetgeving wordt voldaan. Volgens Rüther is de toekomst dan ook aan de slagboomloze parkeergarage.

Ook variabele tarieven, toewijzing van (vooraf gereserveerde) parkeerplaatsen, en snellere verkeersafhandeling in parkeergarages komen door deze nieuwe aanpak binnen bereik.

Toegankelijk parkeren Weet u wat een quadriplegic is? Een quadriplegic is iemand die zowel armen als benen niet kan gebruiken en daarmee is aangewezen op een rolstoel. De Amerikaanse IPMI deed een onderzoek naar de toegankelijkheid van parkeervoorzieningen voor gehandicapten en kreeg onder andere een reactie van een quadriplegic, die schreef dat ‘parkeren het grootste obstakel in mijn leven is’. In Parking & Mobility wordt aandacht gevraagd voor een publicatie van de Accessible Parking Coalition, waarin voorstellen en ideeën worden beschreven om parkeervoorzieningen toegankelijker te

maken voor gehandicapten. De publicatie bevat een verzameling reacties van automobilisten met een handicap, en vooral een scala van maatregelen die genomen kunnen worden om een toegankelijke parkeervoorziening toegankelijker te maken. De publicatie Lets Make Accessible Parking More Accessible: a practical guide to adressing disabled placard abuse and other parking issues for people with disabilities kan hier gratis worden gedownload:

39

vexpansie 2019

Parkeerverwijssysteem: nog steeds een verstandige investering?

Een Parkeer Route Informatie Systeem (PRIS) ofwel een parkeerverwijssysteem heeft tot doel om bezoekers aan een stad de weg te wijzen naar vrije parkeerplaatsen. Vaak met bewegwijzeringsborden met dynamische displays langs de weg. Maar heeft de bezoeker nog wel behoefte aan deze informatie? De ontwikkelingen in Amersfoort geven hierin meer inzicht.

TEKST JEROEN QUEE

In veel gemeenten met meerdere parkeerconcentraties in en bij het centrum komt van tijd tot tijd de afweging aan de orde hoe zij willen omgaan met de verwijzing naar de parkeerlocaties. Elke gemeente wil immers haar bezoekers zo goed mogelijk informeren over parkeermogelijkheden. Een Parkeer Route Informatie Systeem (PRIS) geeft actuele, dynamische informatie en heeft dus veel voordelen. Maar het vergt ook een flinke investering. Terwijl de automobilist allerlei informatie in zijn smartphone kan raadplegen. Dit jaar is in onder meer Noordwijk aan Zee en in Purmerend een nieuw PRIS in gebruik genomen.

Maar ook het tegenovergestelde gebeurt: Amersfoort nam enige jaren een opmerkelijke stap. Het bestaande dynamische parkeerverwijssysteem werd opgeheven. Wat waren de overwegingen en hoe wordt de bezoeker nu geĂŻnformeerd. We stellen de vragen aan Walter Prot, adviseur Parkeren van de gemeente Amersfoort.

Een van de statische parkeerverwijsborden zoals ze nu in Amersfoort langs de weg staan

40

vexpansie 2019

Enkele jaren geleden heeft Amersfoort de dynamische parkeerverwijzing verwijderd.

Wat waren hiervoor de redenen?

In januari 2016 hebben we de dynamische verwijzing op straat met vermelding van het aantal vrije parkeerplaatsen opgeheven. De dynamische en dus ook wat robuuste uitgevoerde borden zijn op het displayvlak van een blauwe sticker voorzien, om te voorkomen dat weggebruikers zouden gaan melden dat de borden het niet meer deden. In het onderhoud van die borden was al eerder een aantal vervangen door eenvoudiger statische

Een PRIS heeft veel voordelen maar vergt ook een flinke investering, terwijl de auto­mobilist ook informatie in zijn smartphone kan raadplegen

borden. De reden voor het opheffen was enerzijds dat uit onderzoek bleek dat het uitzetten van de borden geen effect had op de keuze waar mensen parkeerden (de borden stonden uit, maar de data werd wel en wordt nog steeds voor de open parkeerdata ingewonnen). Tevens had bureau SOAB een enquêteonderzoek uitgevoerd, dat dit ook ondersteunde. Anderzijds waren er exploitanten die niet meer wensten bij te dragen aan de jaarlijkse kosten die we hen in rekening brachten voor instandhouding van dit PRIS, vanwege alternatieven die zij zelf voor hun klanten hadden.

Hoe stonden stakeholders zoals de winkeliers er tegenover en hoe is de discussie met deze partijen verlopen?

Ik kan me niet herinneren dat we daar discussies mee hebben gevoerd. Het uitgevoerde onderzoek gaf duidelijk aan dat er nauwelijks effect was van een dynamisch PRIS. Wat is er voor de PRIS in de plaats gekomen om parkeerders naar een parkeergelegenheid te wijzen?

Dat zijn de apps die gebruik maken van de open parkeerdata. Verder verwijzen de statische borden nog steeds naar de parkeerlocaties, en op de zaterdagmiddag na (voor twee garages) zijn er in de Amersfoortse parkeergarages voldoende vrije parkeerplaatsen beschikbaar, waardoor er weinig noodzaak is voor een dynamisch PRIS. Het blijkt dat toch de gewoonte in het parkeren de hoofdrol blijft spelen, en dat men op de za-

terdagmiddag voor twee garages gerust in de file wil staan, terwijl een nabijgelegen garage plek genoeg heeft en zelfs ook nog tegen een flink lager tarief.

Is er vooraf en achteraf onderzoek gedaan naar het ‘gebruik’ van PRIS Door in een paar weekends het PRIS op de borden uit te zetten is in de praktijk ‘proefgedraaid’ voor de situatie zonder PRIS. Daarnaast is zoals gezegd het enquête-onderzoek gedaan. Achteraf heeft er geen onderzoek meer plaatsgevonden.

bieden, zoals dynamische routeinformatie bij evenementen of wegwerkzaamheden, of ook tariefinformatie of parkeeracties, om parkeerders te kunnen beïnvloeden in hun parkeerlocatiekeuze.

JEROEN QUEE Redactie Vexpansie

De TimesUpp app geeft van veel parkeergarages actuele gegevens over beschikbaarheid

Is er iets bekend van de wijze waarop bezoekers zich nu oriënteren op parkeermogelijkheden in de stad.

Nee, daar hebben we nu geen inzicht in. Maar de statische PRIS-borden staan er natuurlijk ook nog gewoon.

Sommige steden investeren (nog steeds) in een nieuw PRIS, terwijl Amersfoort het systeem juist heeft weggehaald. Wat zou je adviseren aan de steden die nu investeren in een PRIS opdat hun investering zo goed mogelijk tot zijn recht komt?

Ik meen dat onder andere Apeldoorn naar aanleiding van het rapport van Amersfoort de discussie heeft gevoerd of een (nieuw) PRIS wel zin heeft. Ik denk dat een PRIS zeker zin kan hebben als je regelmatig een probleem hebt in je stad met het kunnen vinden van een parkeerplek over verschillende locaties. Maar dan lijkt het me zeker ook zinvol om daar extra informatie dan alleen aantallen vrije parkeerplaatsen te

41

vexpansie 2019

Service

Het bestuur van Vexpan wenst u hele fijne kerstdagen en een gezond en inspirerend

2020!

Over Vexpan BESTUUR

• • • • • •

Voorzitter: André Wielaard - EasyPark Group Penningmeester: Albert de Vries - Gemeente Katwijk Peter Dingemans - ParKam Ronald van der Weerd - Coöperatie ParkeerService U.A. Martje Hoofs - Gemeente Amsterdam Daniel di Tella - BKS Parking

EUROPEAN STANDARD PARKING AWARD (ESPA)

De ESPA is een onderscheiding die namens de EPA wordt verstrekt.

De ESPA wordt in Nederland uitgereikt door Vexpan. De ESPA is in het leven geroepen door de Europese parkeerbranche, omdat zij de kwaliteit en het imago van parkeervoorzieningen wil verhogen. Bij de toetsing wordt gebruikgemaakt van een uitvoerige checklist, waarbij onderdelen als verlichting, gebruiksgemak, veiligheid, comfort en betaalsystemen aan de orde komen.

SECRETARIAAT

Contactgegevens: info@vexpan.nl, 035 - 694 32 45.

WOORDVOERING

André Wielaard: contact via het secretariaat: info@vexpan.nl of 035 - 694 32 45.

Mocht u uw garage willen laten toetsen voor de ESPA, dan kunt u via onze website het aanvraagformulier downloaden. Meer informatie vindt u op www.vexpan.nl of neem contact op met het secretariaat: info@vexpan.nl of 035 - 694 32 45.

VEXPAN EXPERTTEAM

LID WORDEN

Voor informatie over uw lidmaatschap of lid worden van Vexpan kunt u kijken op www.vexpan.nl of neem contact op met verenigingsmanager Lyn McKerrow, lyn@vexpan.nl of 06 - 48 53 73 39.

EUROPEAN PARKING ASSOCIATION

Vexpan is als onafhankelijke beroepsvereniging lid van de European Parking Association (EPA).

Contactpersoon: Peter Dingemans - ParKam

Het Expertteam is er om uw parkeer-vakinhoudelijke vragen te beantwoorden. Vragen kunnen gaan over de omvang van het parkeerareaal in Nederland en het aantal parkeerplaatsen in ondergrondse parkeergarages tot vragen over bouwtechnische, juridische of beleidsmatige onderwerpen. Vexpan heeft die kennis in huis. Er is een team van professionals in het leven geroepen om de vragen objectief te beantwoorden: het Vexpan Expertteam.

Heeft u een inhoudelijke vraag? Uw vraag is van harte welkom op info@vexpan.nl

platform parkeren nederland

42

vexpansie 2019

Column

Van de praktijkparkeerder...

Voor het nationaal parkeercongres op 10 oktober bij de Rotterdamse Droogdok Mij werd ik uitgedaagd om met Mobility-as-a-Service naar de lokatie te komen. Ik heb het echt uitgezocht: vanaf Rotterdam CS per metro naar Slinge en vandaar bus 68. Je kunt ook over water: eerst tram 7 naar het Willemsplein en dan de Waterbus naar de RDM. Beide kosten toch een uur vanaf het station als je geen overstap mist. Dus toch maar met de auto: afslag vanaf de A15 vlot naar de RDM en verrassing: GRATIS PARKEREN! Waar vind je dat in de grote stad Rotterdam? Dat is nog eens gastvrijheid!

Een goeie week later kreeg ik een presentatie van het boek Waarom stenen winkels winnen van Hans van Tellingen. Stenen winkels in de grote steden doen het goed (slechts 4 procent

leegstand ten opzichte van ruim 10 procent totaal). En als dan het parkeren ook nog gratis is: bezoekers met de auto besteden ruim tweeëneenhalf keer zoveel als andere bezoekers en als parkeren gratis is stromen de auto’s toe: 75 procent van de winkelomzet door bezoekers per auto! En hoe langer mensen blijven, hoe meer ze besteden: langer dan een uur zelfs gemiddeld 70,00 euro.

Ik heb er een nachtje over geslapen, maar ik ga bij de RDM een schoenen- en modezaak beginnen, want daar is het verschil tussen kort en lang verblijf het grootst. En ’s middags om drie uur sluit ik het parkeerterrein af zodat mensen niet meer weg kunnen en gedwongen zijn langer te blijven en te shoppen. Zo haal ik op sloffen mijn pensioen. Onderbouwd door onderzoek, en cijfers kunnen niet liegen. Toch?

d! erd! ceer ifi e rtfic certi geece 01g 9001 O40 IS 1 O IS

d! erd! ceer ifi e rtfic certi geece 01g 9001 O40 IS 1 O IS

m m rkaarten.co rkaarten.co e e e e k k r r a a .p .p w w .com ww n.com ww e t r a a k r e e k info@par

.nl .nl t t e e n n a a l l p p @ @ n n rte erkaarte parkeerkaa

er van parkeerkaarten Leverancier van parkeerkaarten or alle systemen voor alle systemen PARKINGSUPPLIES B.V. TRANSPORTCENTRUM 6 7547 RW ENSCHEDE TELEFOON 053 - 43 22 688 FAX 053 - 43 25 350