Professioneel Schoonmaken 7/8 2013 by Het Branche Bureau

PS BOARDROOM: JOHAN TOPS (ECOVER)

FOCUS: MICROVEZEL

BOMEN OVER... BLOOTSTELLING

PROFESSIONEEL SCHOONMAKEN JA ARGANG 12 - ’13 / 7-8

Thema: Personeel & Opleiden

Brian Timmerman over zijn toekomst in schoonmaak

Ambassadeur met ambitie Nieuwe gevisualiseerde werkdrukmeter

Tell us!

Probeer ons klantbelevingsmeetsysteem via de QR-code of kijk op www.ew.nl/klantbelevingsmanagement.

Kent u dit Delftsblauwe bordje nog? ‘Bent u tevreden,

EW Facility Services is een facilitair dienstverlener. Door een

vertel het anderen. Heeft u een klacht, vertel het ons.’

hoog kwaliteitsniveau, zichtbare dienstverlening, flexibele

Wij horen graag alles. En dat kan nu ook via Tell-us! Een

uitvoering en op maat gemaakte oplossingen verhogen wij

klantbelevingsmeetsysteem waarmee we de ‘beleving’

de schoonmaakbeleving van medewerkers en gasten van

van medewerkers en gasten bij opdrachtgevers meten

onze opdrachtgevers. Daarbij staat ons marktleiderschap

en verbeteren. Het doel is natuurlijk onze dienstverlening

in de hotelbranche garant voor innovatieve hospitality

optimaal af te stemmen op hun wensen. Tell-us! werkt

concepten vertaald naar andere marktsegmenten. Sinds

online en daardoor 24|7. Dit biedt ons kans in te spelen op

20 jaar bedienen wij de top van het bedrijfsleven in de

individuele reacties van gasten of medewerkers nog vóór

kantoren-, hotel-, zorgen leisurebranche.

zij de deur uit zijn.

COLOFON

Op de cover

Professioneel Schoonmaken

Brian Timmerman koos bewust voor het schoonmaakvak

is een uitgave van APPR bv, in samenwerking

Volgend jaar begint hij aan zijn opleiding facility management:

met de Vereniging Schoonmaak Research, 12e jaargang. Redactieadviesraad:

‘Ik vind het een mooi vak, ik werk de hele dag met mensen, en het is werk waarvan je het resultaat echt ziet. Je weet waarvoor je het doet.’

Nico Lemmens, Marije van Wijngaarden, Klaas Gravesteijn, André de Reus, Paul Terpstra, Sjaak van ‘t Wout, Hans Paul Visscher, Petra Boonstra, Hanneke Leijdekkers, Ad van Poppel. Realisatie: Ivo voor den Dag APPR bv, Postbus 5135, 1410 AC Naarden, tel: (035) 694 28 78, fax: (035) 694 74 27,

PS, Sinds begin juni heb ik mijzelf ondergedompeld in het schoonmaakvak. Een

e-mail: ivo@appr.nl

wereld die ik de afgelopen jaren als bladmanager van Facility Management

Abonnementen:

zorgde voor PS en deels omdat het schoonmaakvak onmiskenbaar onder-

Een jaarabonnement op Professioneel Schoon-

deel van facility management is.

maken is in Nederland gratis voor een ieder die

Wat mij opvalt is dat er zoveel mensen ‘vergroeid’ zijn met hun werk in dit

kan aantonen professioneel bij schoonmaakon-

vak. Voor het schoonmaakvak lijkt te gelden: Als je er eenmaal inzit, wil je

derhoud betrokken te zijn. De aanvraag van het abonnement dient schriftelijk te gebeuren en vergezeld te gaan van een visitekaartje of werkgeversverklaring. Het abonnement is tevens

Informatie vanaf de zijlijn heb gevolgd. Deels omdat ik de eindredactie ver-

nooit meer weg. En dat is bijzonder. Veel mensen die ik tijdens mijn kennismaking sprak zijn toevallig in het schoonmaakvak terecht gekomen. Het was voor hen geen bewuste keuze geweest, maar bleek toch de juiste te zijn.

gratis voor laatstejaarsstudenten en docenten van de opleidingen mbo-FD en hbo-FM.

En nu ben ik zelf actief in de schoonmaakbranche. Als ik dat vertel in mijn

De uiteindelijke toewijzing van het abonnement

omgeving, blijkt dat de Code Verantwoordelijk Marktgedrag bij velen een

is voorbehouden aan APPR bv. Abonnementen

bekend gegeven is, schoonmaakbedrijf De Wringer – bekend van de recla-

kunnen aangevraagd worden bij: APPR bv, Post-

mes van OSB – is een begrip en nagenoeg iedereen heeft wel een positief

bus 5135, 1410 AC Naarden. Voor inschrijving

verhaal over de schoonmaaksector te vertellen.

wordt eenmalig € 44,00 in rekening gebracht. Een jaarabonnement buiten de doelgroep kost € 129,00, een abonnement binnen de EU € 149,00 per jaar en buiten de EU € 172,00 per

Toch merk ik dat het schoonmaakvak niet altijd als ‘sexy’ wordt gezien. Een beeld dat student en schoonmaakmedewerker Brian Timmerman, die ik interviewde in het kader van het thema Personeel & Opleiden kan delen. Toch

jaar. De losse verkoopprijs bedraagt € 19,50.

weet hij één ding zeker: ‘Ik blijf in het schoonmaakvak werken.’ Ook hij is dus

Alle prijzen inclusief BTW.

nu al vergroeid met het vak. Om zijn ambities kracht bij te zetten begint hij in september aan de opleiding Facility Management. Verder won hij prijzen

Advertentie-exploitatie:

tijdens Euroskills, het Roc van Twente gebruikt hem in promotieposters en

Herman Wessels

in dit blad vertelt hij vol enthousiasme over zijn keuzes. Met recht een am-

APPR bv, Postbus 5135, 1410 AC Naarden, tel: (035) 694 28 78, fax: (035) 694 74 27, e-mail: herman@appr.nl

bassadeur met ambities. Het schoonmaakvak is ook een springplank. Zo biedt CSU in samenwerking met de gemeente Amsterdam en Ajax mogelijkheden voor kansarme jonge-

Vormgeving:

ren. Zij leren werken volgens de Ajax-kernwaarden terwijl zij de Amsterdam

APPR bv,

Arena schoonmaken. Uiteindelijk hopen deze jongeren allemaal een baan

Merit op de Dijk (art direction),

te krijgen en hun carrièrekansen te verbeteren.

Pleuni Hooghiemstra

Uit de artikelen in dit nummer blijkt dat Druk: Ten Brink, Meppel Verschijningsfrequentie: 10 maal per jaar

Zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van APPR bv mag niets uit deze uitgave openbaar worden gemaakt of op welke wijze dan ook vermenigvuldigd. ISSN: 1569-4968

komt en dat opleiden belangrijker wordt. Sexy? Het maakt het vak in ieder geval wel aantrekkelijker. Ivo voor den Dag Bladmanager PS www.professioneelschoonmaken.nl Suggesties? Opmerkingen? Reageren? Mail naar info@professioneelschoonmaken.nl Ook al uw nieuws- en productberichten zijn welkom.

Foto: ©NFP Photography - Henk Tukker

Auteursrecht:

het personeel vaker op de eerste plaats

Inhoud 40 18 28

Ambassadeur met ambitie

Ajax-kernwaarden pijler onder Social Return-project

Microvezel, een wonderschoon wonder?

Werkdruk blijft arbeidsrisico

In de tijd van de arboconvenanten werd duidelijk dat werkdruk een arbeidsrisico in de branche was . Daarom werd een werkdrukmeter voor de schoonmaak-branche ontwikkeld. Deze is toen opgenomen in de Arbo-cao en is sinds 1 januari 2012 ook onderdeel van de algemene cao. Vanaf komend najaar is er een verbeterde versie beschikbaar. Theo Bosma, beleidsmedewerker Ras vertelt er meer over.

Opvallend Object

Wat kun je nog wel?

Niet meer redeneren vanuit de vraag: Is iemand wel of niet ziek? Maar vanuit de vraag: Welke werkzaamheden kan iemand nog uitvoeren? Geen medisch model dus, maar het gedragsmodel. Dat is de visie van organisatieadviesbureau Falke & Verbaan. Hoe werkt dat in de schoonmaakpraktijk? Landelijke dienstverlener Gom en regionale speler Vesto delen hun praktijkervaringen.

Disposable vloermoppen: trend of luxeproduct Het is nu bijna tien jaar geleden dat de eerste microvezelvloermoppen, die direct na gebruik worden weggegooid, op de markt kwamen. Sindsdien worden deze moppen steeds vaker gebruikt. Is hier sprake van een trend of hebben we te maken met een luxe product? In dit artikel geven vier leveran-

de Boardroom

ciers van deze moppen hun mening.

En verder...

Product in de Praktijk

Colofon ..............................................................3 Nieuws ..............................................................6 OSB over ..........................................................13 VSR ..................................................................14 Column Ron Meyer (FNV).............................. 21 Productnieuws................................................27 Wetenschap ...................................................39 Bruisende wetenswaardigheden ................ 48 Column Koos Stuyvers (Awog) .....................50 Next / Adverteerdersindex ............................50

NIEUWS NI Nieuws

WCS Benelux opent haar deuren In juni opende Worldwide Cleaning Sup-

voor alle merken reinigingsmachines. Ook

heid om de bestelde goederen af te halen

port Benelux (WCS) in Utrecht haar deu-

presenteren wij een eigen lijn van stofzak-

in Utrecht‘, aldus directeur Cochel ter

ren. ‘Vanuit Utrecht gaan wij de BeNeLux

ken, snoeren en motoren tegen zeer con-

Schure.

bedienen met onderdelen en accessoires

currerende prijzen. Ook is er een mogelijk-

Informatie: www.wcs-nl.com

Toilethygiëne parkeerplaatsen ondermaats Volgens bijna driekwart van de Nederlandse vakantiegangers is het slecht gesteld met de toiletfaciliteiten van parkeerplaatsen, wegrestaurants en tankstations. Vooral onhygiënische toiletten (91 procent), ontbrekend wc-papier (81 procent) en onfris ruikende toiletruimtes (76 procent) leiden tot irritatie. Bij het aantreffen van vieze wc’s onderweg, stelt meer dan de helft van de autorijders het toiletbezoek liever uit tot een schonere gelegenheid zich voordoet. Bijna tweederde verkiest de buitenlucht wel eens boven de aangeboden toiletfaciliteiten. Dit en meer blijkt uit onderzoek van hygiëne-aanbieder Tork. De fabrikant van tissues- en hygiëne-oplossingen vraagt hiermee aandacht voor regelmatig onderhoud en betere hygiëne van toiletfaciliteiten langs de snelweg. Vooral de Franse toiletgelegenheden hebben volgens de ondervraagden een slechte staat, gevolgd door Spanje en Italië. De Duitse, Nederlandse en de Deense faciliteiten komen het beste uit de test. Om te kunnen bepalen hoe hygiënisch de toiletten precies zijn, hecht meer dan de helft van de Nederlanders veel waarde aan een schoonmaakrooster. Informatie: www.tork.nl

Aantal schoonmaakbedrijven sterk gegroeid Ondanks de crisis neemt het aantal

afgelopen jaren behoorlijk is gestegen,

werk biedt aan ouderen en aan mensen

schoonmaakbedrijven sterk toe. Dit blijkt

van 5.000 in 2010 tot ruim 7.000 in 2013.

met een uitkering. De sector trekt daar-

uit de sectoranalyse Schoonmaak die

Het aantal ontstane vacatures lag in 2012

naast veel personeel aan dat voorheen

UWV begin juli heeft gepubliceerd. Het

op 17.000.

een uitzendbaan had.

totaal aantal bedrijven in de sector nam

UWV verwacht dat het aantal vacatures

De sector ontplooit veel initiatieven die

de afgelopen twee jaar toe met 11 pro-

in de schoonmaak na 2013 sterk zal toe-

ten doel hebben om mensen met een

cent tot ruim 11.000.

nemen tot gemiddeld 27.000 per jaar in

afstand tot de arbeidsmarkt, zoals ar-

Met name het aantal zelfstandigen zon-

de periode 2015-2018.

beidsgehandicapten, aan de slag te

der personeel is gegroeid. Daar staat

Uit de sectoranalyse Schoonmaak blijkt

helpen.

tegenover dat de instroom in de WW de

dat de sector relatief goede kansen op

Informatie: www.uwv.nl

Carel Lurvink 120 jaar Half juli vierde het Twentse familiebedrijf Carel Lurvink B.V. zijn

Carel Lurvink levert ook allerlei aanverwante artikelen, zoals

120-jarig jubileum. Het bedrijf werd in 1893 opgericht als een

persoonlijke beschermingsmiddelen en bedrijfskleding. Het

borstelfabriekje in Enschede. In de loop der jaren groeide de

bedrijf is vandaag de dag gevestigd in een modern bedrijfspand

onderneming uit tot een professionele groothandel met een

aan de Marssteden.

compleet aanbod voor de schoonmaak- en schildersbranche.

Informatie: www.carellurvink.nl

PS - 6

IEUWS NIE Het laatste schoonmaaknieuws: professioneelschoonmaken.nl Julian van Stratum naar Dolmans

Met ingang van 1 juli 2013 is Julian van Stratum aangesteld als eindverantwoordelijk manager van het nieuwe, in oprichting zijnde, bedrijfsonderdeel Dolmans Facility Management. Hiervoor werkte Julian als Business Manager bij Yask en in verschillende functies bij Sodexo Altys. Dolmans Facility Management zal een breed dienstenpakket van facilitaire soft- en hardservices en het management hierover, op de markt gaan brengen. Hiermee speelt Dolmans in op de vraag vanuit haar klantenportefeuille én vanuit de markt. Informatie: www.dolmans.com

SVS-opleiding voor mede werkers Nieuw Leven

Feest op het hoofdkantoor van schoonmaakbedrijf Nieuw Leven in Diemen: 21 medewerkers zijn geslaagd voor de Basisopleiding Schoonmaken met Module Traditioneel van SVS. Begin juli werden de geslaagden, onder wie een deel van het kantoorpersoneel, beloond voor het succesvol afronden van hun SVS-opleiding. Ans de Gast, directieassistente bij Nieuw Leven, vertelt: ‘We ontvingen de geslaagden op het hoofdkantoor en zij kregen daar onder luid applaus van hun collega’s het vakdiploma uitgereikt. Na de felicitaties was het tijd voor gebak, prosecco en een mooie groepsfoto!’ Informatie: www.svs-opleidingen.nl en www.nieuwlevenbv.nl

Carling en Toekomst: workshop leidinggevenden Schoonmaakbedrijf de Toekomst uit

Aanleiding is dat het helaas nog steeds

niet steunt, vervalt de medewerker snel

Schijndel heeft met Carling Opleidingen

voorkomt

in oud gedrag.

een informatieve workshop georgani-

basis(vak)opleiding volgen en met die

De maatwerktrajecten zijn voor zowel

seerd voor alle leidinggevenden. Doel

kennis en ervaring aan de slag gaan,

kleine als grote bedrijven beschikbaar.

was meer draagkracht en begrip gene-

maar dat een leidinggevende het nut of

reren bij de leidinggevenden over de

voordeel van de nieuwe werkwijze niet

Informatie: www.carling.nl, www.toe-

inhoud van de basis(vak)opleiding.

ziet, of niet kent, of niet begrijpt en dus

komstschoonmaakbedrijven.nl

dat

medewerkers

Schoonmaakdiploma 15.000 keer uitgereikt Half juli reikte Marianne Neuteboom, directeur van de RAS, het 15.000ste diploma Basisvakopleiding Algemene Schoonmaak uit aan Niwat Awad Allah, medewerker van EW Facility Services. Zij was een van de dertien medewerkers van het Holland Casino die onlangs opgingen voor hun examen. In aanwezigheid van Bas Cornelissen, algemeen directeur EW Facility Services en Charles Scholte, Directeur SVS, nam zij enthousiast het diploma en een cheque voor een teamactiviteit in ontvangst. Sinds de oprichting van het RAS-Examenbureau zijn 15.000 schoonmakers geslaagd voor de Basisvakopleiding, een bijzondere mijlpaal. Marianne Neuteboom benadrukt tijdens de uitreiking opnieuw het belang van opleiden: ‘Het aantal examens neemt fors toe. Begin december 2012 is de 10.000ste kandidaat geslaagd en begin juni 2013 de 15.000ste.’ Deze stijging van het aantal gekwalificeerde medewerkers laat volgens Neuteboom onder meer zien dat de branche bezig is verder te professionaliseren. Informatie: www.ew.nl, www.ras.nl

Marianne Neuteboom en Niwat Awad Allah

PS - 7

NIEUWS NI Nieuws

Nationaal Integratiediner: inschrijving geopend Organisaties kunnen zich officieel inschrij-

Op die dag worden door heel Nederland

de avond tot een succes te maken.

ven om deel te nemen aan het derde

honderden diners georganiseerd waarbij

Onder de organisaties die al hebben aan-

Nationaal Integratiediner op 10 oktober.

de nadruk ligt op het verbinden van ver-

gegeven deel te nemen zijn bedrijven,

schillende soorten mensen.

scholen, gemeenten, zorginstellingen en

Organisaties die ook een verbinding met

wijkcomités.

hun medewerkers of andere relaties willen

Raja Felgata, initiator en hoofdredacteur

leggen, kunnen zich aanmelden om zelf

van De Kleurrijke Lijst, is ambassadeur ge-

een diner te organiseren. Vanuit de orga-

worden van het Nationaal Integratiediner.

nisatie van het Nationaal Integratiediner

Informatie:

krijgen zij kosteloos hulp en inspiratie om

www.nationaalintegratiediner.nl

OSB: neem deel aan radiocommercial OSB gaat het OSB-Keurmerk ook in september promoten op

vroeg hen een bijdrage in de uitzendkosten. Hoe meer leden,

de regionale radio. U kunt meedoen. OSB gaat in 2013 verder

hoe goedkoper de uitzendkosten per deelnemer. Door het

met de campagne over het OSB-Keurmerk. Hier maken ook

succes van het aantal aanmeldingen in juni gaan we hier in

radiocommercials onderdeel van uit.

september mee door.

In juni werd de radiocommercial uitgezonden met de hulp van

Dit is uw kans om tegen een laag tarief genoemd te worden

een aantal OSB-lidbedrijven. Deze bedrijven werden genoemd

op de radio in uw regio.

als bedrijven met het OSB-Keurmerk. De branche-organisatie

Informatie: www.osb.nl

EW Facility Services en Saillant Hotels EW Facility Services verzorgt vanaf eind augustus de schoonmaakdienstverlening in Hotel Gulpen en Hotel Gulpenerland van Saillant Hotels. Voor Saillant Hotels is continuïteit en kwaliteit belangrijk, voor EW Facility Services zijn de beide hotels in het Limburgse Heuvelland een mooie aanvulling op de bestaande portefeuille in Zuid Nederland. De samenwerking wordt aangegaan voor een periode van drie jaar.

V.l.n.r. Dennie Frits (Algemeen Directeur Saillant Hotels), Hennie Merks (Salesmanager

Informatie: www.ew.nl

EW Facility Services) en Alexander Offergelt (Hotelmanager).

Plaagdierbeheersing: nieuwe Europese regelgeving Op 1 september 2013 treedt de nieuwe Biocide Directive in

deze ontwikkelingen als levensmiddelentechnoloog en specialist

werking. Deze Europese wetgeving gaat de beperking van

plaagdierbeheersing bij Lagerwey bestrijding en bescherming

giftige stoffen nog verder reguleren. Ook bestrijdingsmiddelen

op de voet volgt. ‘De invoering van deze wetgeving is het ideale

vallen daar onder. Deze ontwikkeling vraagt om een andere

moment om de huidige manier van bestrijding volledig om te

focus in de strijd tegen plaagdieren.

draaien en de focus te leggen op honderd procent duurzame

‘De nieuwe Biocide Directive is bedoeld om duurzame plaag-

beheersing en de zekerheid van een plaagdiervrije omgeving.’

dierbeheersing verder te stimuleren’, aldus Jenno Brookman, die

Informatie: www.lagerweybv.nl

PS - 8

IEUWS NIE Het laatste schoonmaaknieuws: professioneelschoonmaken.nl Hazet zet zich in tegen borstkanker Borstkanker is de meest gediagnosticeerde vorm van kanker bij vrouwen in de westerse wereld. Jaarlijks wordt in Nederland de diagnose borstkanker meer dan 12.000 keer gesteld. Ook mannen worden steeds vaker

Overname Spectro binnen familie

door deze ziekte getrof-

Spectro is in 1986 opgericht door Ing. Clemens Metternich nadat hij eerst ‘het vak’ geleerd heeft van zijn vader J.M.C. Metternich. Nu, 27 jaar later, heeft hij overeenstemming bereikt met zijn oudste zoon Laurens Metternich over de overname van een groot gedeelte van de aandelen van Spectro B.V. De gedeeltelijke overname is onderdeel van een groter plan om de continuïteit van het bedrijf nog verder te waarborgen en op lange termijn volledig over te dragen aan de volgende generatie. Informatie: www.spectro.nl

fen: van elke 200 borstkankerpatiënten is er één man.

Cemex Trescons Food Wipes en Spray Away toegelaten

Hazet neemt daarom deel aan wandeltocht (Z)aan de Wandel om geld op te halen voor onderzoek. Zaan de Wandel is een platform dat bedrijven kunnen inzetten voor leveranciers en klanten, maar ook als personeelsuitje. Informatie: www.hazet.igefa.nl advertentie

e c o lo

g y m e ets ec o n o m y

Cemex Trescon heeft recent voor twee bij het College voor de Toelating van Gewasbeschermingsmiddelen en Biociden (CTGB) ingediende producten, een officiële toelating gekregen. Na een periode van vier jaar worden de Food-Wipes toegelaten onder nummer N 14019 en Spray-Away onder nummer N 14026. Informatie: www.cemextrescon.nl

Kärcher splitst leiding Benelux op Kärcher Benelux kende de afgelopen jaren een aanzienlijke groei zowel in de Nederlandse, Belgische als Luxemburgse markten. Naast investeringen in nieuwe producten en marketing wordt ook verder geïnvesteerd in een sterke klantgerichte organisatie. Om binnen deze groeiende organisatie de focus aan beide markten afzonderlijk verder te verhogen, heeft de onderneming besloten om een afzonderlijke CEO Belux en een CEO Nederland te benoemen. Informatie: www.karcher.nl

Schrobzuigautomaat

EUREKA E85Eco Schrobbreedte: 85cm • Capaciteit: 6.075m²/h

ECO Systeem Dit uniek systeem spaart niet alleen het milieu maar ook vele Euro’s.

Vraag nu info of demo: info@eureka-floorcare.nl KATHAGEN N.V. • IT Peerderbaan 1423 • 3960 Bree • België T +32 (0) 89 46 37 94 • www.eureka-floorcare.nl

PS - 9

NIEUWS NI Nieuws Masterkey heeft nieuwe directeur: Martijn Zeewuster

Martijn Zeewuster is per 1 juli 2013 benoemd tot directeur van Masterkey-Plus. Hij volgt hiermee Jan Halfman op die meer tijd zal vrijmaken voor andere activiteiten binnen de Masterkey Holding. Zeewuster zal als directeur, samen met zijn collega’s Tineke Martens (operationeel manager) en Guido de Jong (commercieel manager) het management team van Masterkey vormen. Informatie: www.masterkey-plus.nl

Cleanfix gaat samenwerken met Iris Cleaning Services Cleanfix Benelux heeft een overeenkomst gesloten met het Belgische schoonmaakbedrijf Iris Cleaning Services. Iris Cleaning Services maakt deel uit van Iris Group, een familiebedrijf, opgericht in 1946, met een Europese dimensie. Iris Group is een multi-diensten en multi-technische groep, actief in de schoonmaak, industriële schilderwerken, onderhoud groenvoorzieningen en biedt ook multi-technische diensten

Roland de Korte (algemeen directeur Clean-

aan (Facility Services).

fix Benelux) en Philippe Vekemans (Business

Informatie: www.iris.be, www.cleanfix.nl

Director IRIS Cleaning Services).

Hygiëne-expert Tork versterkt positie in Europese markt

Nominaties Best Practice Award ‘13

SCA Hygiëne Products voegt twee leidende merken in de hygiëne- en reinigings-

In januari 2014 zal de Best Practice Award

branche samen. De producten van Lotus Professional worden voortaan aangeboden

2013 uitgereikt worden. Dit wordt de

onder de merknaam Tork. Door de integratie met Lotus Professional versterkt Tork

tweede Best Practice Award van de Code

haar Europese marktleiderschapspositie, vooral in zogenaamde Away from Home-

Verantwoordelijk Marktgedrag in de

omgevingen binnen de Benelux. Hierdoor kunnen klanten voortaan vertrouwen op

Schoonmaak- en Glazenwassersbranche.

één sterk totaalaanbod in professionele hygiëne-oplossingen.

Op donderdag 16 januari 2014 wordt de

Meer informatie: www.tork.nl

Best Practice Award 2013 bekend gemaakt. Alle genomineerde Best Practices worden (samen met hun ketenpartners) beschreven en de website van de code gepubliceerd. Informatie: www.codeverantwoordelijkmarktgedrag.nl

Patrick Wiggerman van Hago naar Key-Quality

Atir & HTC Advies ‘vrienden van Madelein & Sophie’ Madelein Meppelink en Sofie van Gestel

pische spelen in Rio 2016! Talentontwik-

zijn twee jonge Nederlandse talenten in

keling staat hoog op de agenda bij Atir &

het beachvolleybal die volledig gaan voor

HTC Advies. Het bedrijf heeft leeft mee

hun sport. Zij hebben zich het hoogst

met de volleybalmeiden.

haalbare doel gesteld: Goud op de Olym-

Informatie: www.atir.nl

PS - 10

Patrick Wiggerman, directeur Verkoop Nederland bij Hago, zal als partner toetreden tot Key-Quality. Vanaf 1 september zal hij samen met Roger Daemen de directie gaan voeren. Key-Quality denkt met deze stap voor de komende jaren een basis te leggen waarmee concreet invulling gegeven kan worden aan de groeiambitie. Informatie: www.key-quality.nl

IEUWS NIE Het laatste schoonmaaknieuws: professioneelschoonmaken.nl Succes Schoonmaak telt 500e geslaagde cursist Eind mei ontvingen medewerkers van Succes Schoonmaak hun diploma Basisvakopleiding Algemene Schoonmaak op het Horizon College Heerhugowaard. Bij deze ploeg zat de 500e geslaagde cursiste van het schoonmaakbedrijf: Mevr. Stuijt-Broersen. De diploma’s zijn uitgereikt door Marianne Neutenboom (directrice van de RAS) en Peter Bannink (coördinator examenbureau RAS), hierbij was ook de directie van Succes Schoonmaak aanwezig. Informatie: www.succesvolendam.nl Op de foto de geslaagden van Succes Schoonmaak tijdens de diploma-uitreiking. Staand derde van links, mevrouw Stuijt-Broersen.

HSO Schoonmaakservice krijgt winkelcentrum gegund HSO Schoonmaakservice (onderdeel

dere winkelcentra, heeft de opdracht

Zusterbedrijf HSD Specialistische Dienst-

van De Haan Facilitaire Diensten-

gekregen voor het dagelijks schoon-

verlening bv zal het periodiek hogedruk,

groep) te Purmerend, gespecialiseerd

maakonderhoud van Winkelcentrum

glas en gevelonderhoud verzorgen.

in het schoonhouden van onder an-

Weidevenne te Purmerend.

Informatie: www.dehaanfdgroep.nl

ISSA/Interclean Amsterdam

Dolmans breidt uit met twee Dibo-hogedruktrailers

De voorbereidingen voor de 25e ISSA/

Dolmans Calamiteiten Diensten

Interclean Amsterdam van 6 tot en met

hecht heel veel belang aan kwaliteit

9 mei 2014 in Amsterdam RAI, zijn al in

en een hoog service niveau bij de

volle gang. Op 31 juli 2013 verliep de

uitvoering van haar reinigingstaken.

deadline voor de early-bird-inschrijving.

Alles met oog voor een duurzame

Er wordt representatie verwacht van dis-

maatschappij.

tributeurs uit 130 landen. Om het stand-

Bij de keuze voor hogedruktrailers

houders en bezoekers te faciliteren is er

is de keuze opnieuw gevallen op

een match-making-tool ontwikkeld die

de DiBO JMB-H 200/18 een au-

bezoekers linkt aan exposanten.

tonome hogedruktrailer, uitgerust

Informatie:

met DiBO’s GreenBoiler.

www.amsterdam.issainterclean.com

Informatie: www.dibo.com

Hago Next: tool geeft inzicht in processen Na de introductie van @lly, de mobiele

Next Relatie Platform. Dit platform biedt

zijn inzichtelijk. Bovendien geeft het de

app voor de schoonmaker én de op-

de opdrachtgever volledige transparantie

vakschoonmaker nog meer regie over

drachtgever, gaat het bedrijf weer een

in de gemaakte contractafspraken. Inzet

zijn werkzaamheden door digitalisering

stapje verder met de lancering van een

tot op afdelingsniveau, met het bijbeho-

van alle processen.

nieuw digitaal webbased systeem, het

rende kwaliteitsniveau; alle kengetallen

Informatie: www.hago.nl PS - 11

Samen zorgen voor een betere performance • adviesrapportages • schoonmaaksystemen en -producten • verbruiksmaterialen • machines • technische service • opleiding en begeleiding • calculatiesoftware

Want in de schoonmaak kunnen mensen, middelen en machines beter op elkaar worden afgestemd. Is meer te bereiken met minder energie, tijd en kosten. Daarom ontwikkelt Alpheios totaalplannen waarmee we de efficiency van uw schoonmaak verhogen zonder aan kwaliteit in te boeten. We adviseren niet alleen, we helpen ook graag met de implementatie. Zó zorgen we samen voor een betere performance. Bel voor het maken van een afspraak 045 - 573 88 88 of kijk op www.alpheios.nl

OSB OVER...

OSB houdt u elke maand op de hoogte van actuele (verenigings)zaken

De OSB academie is succesformule! Zo’n twee jaar geleden startte OSB met de OSB academie. In de OSB academie kunnen leden trainingen en cursussen volgen over uiteenlopende onderwerpen. Deze trainingen en cursussen zijn voor leden gratis. Dit doen we om kennis te vergroten bij de ondernemers, maar ook medewerkers van de leden zijn welkom. De onderwerpen zijn onder te brengen onder de vlag van ondernemerschap of werkgeverschap. En er zijn trainingen voor de specialisten over bijvoorbeeld gevelonderhoud en veilig werken op hoogte.

oördinator van de OSB academie is Evelyne Simons:

Het OSB-Keurmerk

‘OSB bood altijd al trainingen aan, bijvoorbeeld cao-

Op dit moment wordt het trainingsaanbod van 2014 voorbereid.

trainingen. Onder de vlag van de OSB academie hebben

Het cursusboekje wordt op de Algemene Ledenvergadering

we afgelopen jaren het aanbod flink uitgebreid. We maken onze

in december gepresenteerd. ‘Voor het nieuwe trainingsseizoen

trainingen zo veel mogelijk op maat voor onze leden. Een deel

wordt een aantal trainingen aangeboden die kunnen bijdragen

van de trainingen wordt door medewerkers van het bureau

aan het behalen van het OSB-Keurmerk. Neem bijvoorbeeld

verzorgd, en voor sommige schakelen we anderen mensen in.

de cursus Identiteitscontrole. Dit is een onderdeel van de

Maar het zijn altijd mensen en organisaties die betrokken zijn

personeelsadministratie en daar wordt op gecontroleerd door

bij de schoonmaak- en glazenwassersbranche.’

inspectie instellingen. Door de training te volgen is men veel beter in staat om identiteitsdocumenten op echtheid te kunnen

Gratis trainingen

controleren,’ aldus Simons.

De trainingen zijn voor leden van OSB bijna altijd gratis. Simons: ‘Om de kosten zo laag mogelijk te houden en een groot aanbod te kunnen aanbieden, worden de meeste trainingen bij OSB in de trainingen beschikbaar. Leden kunnen bijna elke week – met

Nieuwsgierig naar het trainingsaanbod?

uitzondering van de schoolvakanties – één of twee trainingen

Kijk op www.osb.nl/osbacademie voor de trainingen en cursussen in het najaar. In december maakt OSB bekend welke cursussen in 2014 worden aangeboden.

volgen bij OSB.’ Er is ook aanbod dat beschikbaar is voor nietleden. Dit is het geval bij enkele brancheonderwerpen zoals pensioen en begeleiding van mbo-leerlingen.

PS - 13

Tekst en foto: OSB

huis gehouden. We hebben bij OSB twee vergaderzalen voor

Zomerborrel en De Vereniging Schoon maak Research (VSR) is het onafhankelijke platform voor profes sioneel schoonmaken. Als kennisinstituut voor alle marktpartijen op het gebied van schoonmaak onderhoud, streeft VSR al ruim 30 jaar naar objectivering en profes sionalisering van het schoonmaakvak door middel van onderzoek, voorlichting en opleiding. De vereniging is een dwarsdoorsnede van de totale schoonmaak branche. Zowel opdracht gevers (uitbesteders van schoonmaakwerkzaam heden) als schoonmaak bedrijven, organisaties met een interne schoon maakdienst, leveranciers van schoonmaakappara tuur en -middelen, intermediairs en onder wijsinstellingen zijn participerende leden van VSR.

Kennisdag 2013

VSR organiseert op woensdag 4 september de jaarlijkse VSR zomerborrel voor haar leden. Dat doen we dit jaar in combinatie met de Kennisdag. Ook tijdens deze bijeenkomsten van hét platform voor professioneel schoonmaken staat kennisuitwisseling centraal. Hier geven we invulling aan door de deelnemers een interessant programma aan te bieden, met aansluitend de netwerkborrel waar de leden onder het genot van een hapje en drankje collega-leden kunt ontmoeten. Voor deze gelegenheid worden VSR-leden uitgenodigd om naar The Upper Deck te Naarden te komen, deze sfeervolle locatie met uitzicht op het Gooimeer is gelegen midden in een prachtig natuur- en watergebied. Deelnemers kunnen er voor kiezen om zowel deel te nemen aan de Kennisdag als aan de Zomerborrel maar ze kunnen er ook voor kiezen om slechts aan één van de onderdelen deel te nemen.

Kennisdag: ‘De toekomst van vloeronderhoud’ Op de Kennisdag staan innovaties in vloeren en vloerafwerking centraal. Diverse deskundigen zullen hun visie op dit thema toelichten en hierover met elkaar en met de aanwezigen van gedachten wisselen. Toonaangevende aanbieders van vloersystemen kijken samen met u naar innovaties die in de nabij toekomst te verwachten zijn in vloeren en wat dat voor gevolgen heeft voor vloeronderhoud.

Zomerborrel: ‘Trendbox 2050’ Met ogen uit de toekomst naar kansen van nu kijken om de routine van gisteren even los te laten. De presentatie van Leaders Against Routine ‘Trendbox 2050’ schudt je wakker, omdat ze duiding geven aan trends en onderzoeken en verbanden leggen tussen ontwikkelingen. Geen populistische luchtfietserij maar degelijke voorbeelden over de verre toekomst, waar je reële kansen uit kunt halen. Jessica van Rijn en Barbara van Veen van Leaders Against Routine laten ondernemers en managers door ogen uit de toekomst naar hun commerciële uitdagingen kijken. Technologische ontwikkelingen in de schoonmaakbranche gaan steeds sneller. En dat gaan we merken! VSR leden ontvangen binnenkort hun officiële uitnodiging per mail.

Lid worden van VSR?

Programma VSR Postbus 90154 5000 LG Tilburg Telefoon: (013) 594 43 46 Fax: (013) 594 47 48 E-mail: vsr@wispa.nl Internet: www.vsr-org.nl

12.00: 13:00: 13:15: 14:00: 14:30:

Lunch en ontvangst Kennisdag Aanvang Kennisdag De toekomst van vloeronderhoud Paneldiscussie Napraten

15.00: 15:30: 15:45: 16:30: 18:00:

Ontvangst Zomerborrel Aanvang Zomerborrel Trendbox 2050 Netwerkborrel Sluiting VSR Zomerborrel

Bent u geen VSR-lid maar wilt u toch aan (een van) beide onderdelen deelnemen, dan kunt u contact opnemen met VSR.

UW VRAAG,

ons antwoord

Ik heb een aantal vragen ten aanzien van de kwaliteitscontroles schoonmaak in bijvoorbeeld ziekenhuizen. Zijn er een landelijke norm(en) voor deze kwaliteitscontroles? Zijn deze norm(en) beschreven, waar zijn deze norm(en) dan ondergebracht? Worden deze door alle kwaliteitscontrole bedrijven op dezelfde wijze gehanteerd? Wordt VSR ook getoetst of zij haar werk volgens deze normen uitvoert? Ons antwoord In Nederland kennen we een genormaliseerd systeem vastgelegd in NEN 2075: Kwaliteitsmeetsysteem voor Schoonmaakdienstverlening. De normtekst kunt u opvragen bij de NEN. Het in de NEN 2075 beschreven kwaliteitsmeetsysteem is ontwikkeld door VSR. De norm beschrijft zowel een dagelijks controlesysteem voor procescontrole door schoonmaakleverancier of eigen dienst als zogenaamde eindcontroles (VSR-KMS). Deze eindcontrole doet een objectieve uitspraak over het afgesproken en behaalde resultaat in ‘voldoende’ of ‘onvoldoende’. De VSR-KMS-meting wordt dan ook vaak gebruikt als objectieve contracttoets. In de markt zijn deze eindkeuringen dan ook bekend als VSR-KMS metingen. Veel informatie over het kwaliteitsmeetsysteem is te vinden op onze site: http://www.vsr-org.nl/

publicaties. Met name de brochure VSR-KMS 2.0 geeft een goed beeld. In de ledenlijst op de VSR-site vindt u een link naar adviesbureaus die lid zijn van VSR, en de VSR-KMS kwaliteitsmeting kunnen uitvoeren. De Stichting Schoonmaakkwaliteit houdt een register bij van erkende kwaliteitsinspecteurs en controleurs. Dit register is te raadplegen op de website van de stichting: http://www. schoonmaakkwaliteit.nl. Een geregistreerd inspecteur; is gediplomeerd, onderschrijft de gedragscode en is ervaren. Daarmee wordt de kwaliteit van de controleur/inspecteur geborgd. Mocht de toepassing van de VSR-KMS meting tot discussie leiden, dan kunt u terecht bij het Deskundigenforum voor een second opinion.

Agenda 2013 In 2013 heeft VSR in ieder geval de volgende bijeenkomsten op de agenda staan: VSR-KENNISDAG Woensdag 4 september 12.00 uur The Upper Deck, Naarden ZOMERBORREL Woensdag 4 september 15.00 uur The Upper Deck, Naarden ALGEMENE LEDENVERGADERING/EVENT Dinsdag 19 november 13.00 uur locatie nader te bepalen

PS - 15

De encyclopedie van de schoonmaakbranche: Sis-T Op de VSR-website is voortaan de Sis-T-lijst te raadplegen. De afkorting Sis-T staat voor: Standaard Informatie SysteemTerminologie. Het is een lijst met vaktermen uit de schoonmaakwereld. Het doel van de schoonmaakterminologie is meer eenheid te brengen in de vele termen, woorden en begrippen in de schoonmaakwereld. De meest gangbare schoonmaaktermen zijn erin verwerkt en voorzien van een omschrijving. Sis-T is in het jaar 2006 herzien door vertegenwoordigers van NVZ-Nifim, SVS, VSR en OSB. Het is de wens van de samenstellers dat deze schoonmaakterminologie een hulp mag zijn voor een ieder werkzaam in de schoonmaaksector. U kunt voortaan begrippen opzoeken via de alfabetische lijst die te vinden is op: http://www.vsr-org.nl/trefwoorden. Bezoekers van de digitale lijst hebben de mogelijkheid om hun suggestie voor aanpassing/actualisering van de lijst via een digitaal formulier door te geven. Deskundigen van NVZ-Nifim en VSR zullen die suggesties voor aanpassing van de Sis-T-lijst beoordelen.

Verspreiding VSR

onderzoek vlakmoppen VSR heeft zoals eerder bericht in PS nummer 5, onderzoek laten uitvoeren naar de lichamelijke belasting van diverse methoden van vlakmoppen. De uitkomsten van het onderzoek worden aan de belanghebbende werkgevers- en werknemersorganisaties en opleidingsinstellingen in de schoonmaakbranche toegestuurd zodat zij zonodig op basis van de uitkomsten actie kunnen ondernemen. In de dagelijkse schoonmaakpraktijk is vlakmoppen een veel toegepaste manier om vloeren te reinigen. Bij vlakmoppen wordt de vloer afgenomen met behulp van een uitgewrongen vlakmop, waardoor losliggend vuil en licht aangehechte verontreinigingen weggenomen worden. In de dagelijkse praktijk worden bij het moppen verschillende bewegingstechnieken toegepast. VSR heeft onderzocht welke methode van vlakmoppen de

minst schadelijke belasting van het lichaam van een schoonmaker/schoonmaakster oplevert. Daartoe zijn vijf methoden onderzocht: • Banen-lopen; • Achtjesbeweging; • Stofzuigbeweging met de armen; • Stofzuigbeweging; wiegend, zijwaarts lopend; • Stofzuigbeweging; wiegend, achterwaarts lopend. Uit het onderzoek blijkt dat de totale fysieke belasting van banen-lopen lager is dan bij de andere vlakmopmethoden. De achtjesbeweging scoort het meest ongunstig terwijl de methoden van de stofzuigbeweging alle drie tussen banen lopen en de achtjesbeweging in zitten. De leden van VSR hebben inmiddels het onderzoeksrapport toegestuurd gekregen.

PS thema tekst

personeel

& opleiden

Tekst: Ivo voor den Dag

PERSONEEL & OPLEIDEN

Ambassadeur met ambitie Brian Timmerman wil carriĂ¨re in schoonmaak PS - 18

Het opleiden van schoonmaakmedewerkers is de afgelopen steeds belangrijker geworden. CAO-partijen hebben zich ten doel gesteld dat jaarlijks minimaal 6.000 werknemers een basis(vak)opleiding volgen. Maar niet alleen voor de CAO-partijen is dit een onderwerp. Ook voor individuele schoonmakers wordt het steeds belangrijker. PS sprak met Brian Timmerman, die bewust voor het schoonmaakvak koos en volgend jaar begint aan zijn opleiding

Schoonmaakfamilie Dat Brian Timmerman in het schoonmaakvak terecht is gekomen, is niet helemaal toevallig. De oom van Timmerman, Felix Timmerman, werkt bij schoonmaakbedrijf Hago als districtsmanager en zijn zus, Britt Timmerman is na haar opleiding facility management terecht gekomen bij Schoonmaakbedrijf Visschedijk, waar zij rayonmanager is. Zelf probeert Timmerman ook mensen te enthousiasmeren voor het vak, en met succes: inmiddels zijn ook twee neefjes actief bij Hago, waar zij een bijbaan hebben.

facility management. medewerker of objectleider, als de situatie erom vraagt wil iedereen wel een handje helpen.’

Afwisselende omgeving Net voor de zomer rondde Timmerman zijn opleiding facilitair leidinggevende op mbo-niveau 4 af. ‘Toen ik aan de opleiding begon wist ik eigenlijk niet zo goed wat ik wilde doen. Deze opleiding was breed, dus het leek mij een verstandige keuze.’ De keuze pakte uiteindelijk heel goed uit voor Timmerman. Via een stage in een regionaal Ziekenhuis kwam Timmerman voor het eerst in aanraking met de schoonmaak. Hij was meteen verkocht: ‘Ik liep in het ziekenhuis mee op verschillende afdelingen om zo een beeld te krijgen van de diverse diensten die onder de verantwoordelijkheid van facility management vallen. Toen ik op de schoonmaakafdeling terecht kwam, en erachter kwam wat het werk inhield, kreeg ik direct een positief gevoel bij het vak. SchoonBrian Timmerman

Foto’s: ©NFP Photography - Marijn van Rij

maken blijkt echt een vak te zijn. Zeker in een ziekenhuis speelt hygiëne een enorm grote rol en is goede schoonmaak cruciaal. Het is daar niet alleen belangrijk

ij is nog maar twintig jaar, Brian

Voor Timmerman is dat geen probleem:

om je werk goed te doen, het is ook van

Timmerman uit het Gelderse

‘Ik vind het een mooi vak, ik werk de hele

belang om te weten waarom je de dingen

Wierden, maar één ding weet

dag met mensen, en het is werk waarvan

doet zoals je ze doet.’

hij zeker: ‘Ik blijf in het schoonmaakvak

je het resultaat echt ziet. Je weet waar-

Juist dat maakt dat dat Timmerman zo

werken.’ En dat is bijzonder, want in de

voor je het doet.’ Een ander bijkomend

enthousiast is over het schoonmaakvak:

kroeg is het schoonmaakvak voor iemand

voordeel is volgens hem de gelijkwaar-

‘Het is een specialisme waar veel meer

die nog op school zit waarschijnlijk niet

digheid: ‘Ik merk dat het echt een vak is

achter zit dan mensen denken, en ik wil

het meest ‘sexy’ vak om over te praten.

waarbij iedereen gelijk is. Schoonmaak-

er gewoon alles over leren.’

> PS - 19

specialistische reiniging en dan met name het reinigen van vloeren. Ik kan mij voorstellen dat ik daar uiteindelijk meer mee ga doen. In eerste instantie wil ik bij een werkgever zo veel mogelijk leren en veel verschillende opdrachtgevers hebben, maar ik sluit niet uit dat ik uiteindelijk zelfstandig ondernemer word. Ik merk dat er echt wel behoefte is aan goede, innovatieve ondernemers op het gebied van specialistische reiniging.’ Het ondernemerschap is niet per se een doel voor Timmerman: ‘Het is iets wat ik nu wel voor mij zie, maar ik heb eigenlijk niet echt nagedacht over een carrièrepad. Ik maak mijn keuzes omdat ik er een goed gevoel bij heb, dan hou je ook vol wat je doet.’ Gedurende zijn opleiding heeft Timmer-

Hij heeft mij goed geholpen en altijd

man al zijn stages in de schoonmaak-

een rol gespeeld bij het zetten van de

Ambassadeur

sector gevolgd en ook zijn bijbaan is bij

juiste stappen. Dat is erg belangrijk voor

De komende jaren wil Timmerman naast

een schoonmaakbedrijf: ‘Het vak is ge-

mij geweest.’

zijn opleiding ongeveer vijftien uur werken, zijn focus zal daarbij blijven liggen

woon in vele opzichten leuk, het is geen 9 tot 5-baan en er zit veel afwisseling

Ambities

op vloerreiniging: ‘Ik heb daar de afge-

in. Bovendien vind ik het erg leuk dat ik,

Zijn diploma voor de opleiding Facilitair

lopen jaren ervaring in opgedaan en ik

nu ik meer opleiding gehad heb, steeds

Leidinggevende heeft Timmerman sinds

vind het erg leuk. Ik snap dat ik als part-

meer verantwoordelijkheid krijg. Ik leer

kort op zak. Maar als het gaat om zijn

timer ook elders ingezet kan worden,

iedere dag en ik wil mijzelf nog verder

opleidingsambitie voegt hij daad bij

maar ik wil mij de komende jaren verder

ontwikkelen.’

woord: vanaf september is hij student

specialiseren in vloerreiniging.’

Dat Timmerman zich ontwikkeld heeft

Facility Management aan de Saxion Hos-

Gevraagd naar wat hij van zijn opleiding

blijkt wel uit het feit dat hij met een zilve-

pitality Business School in Deventer. Een

verwacht is Timmerman helder: ‘Ik ver-

ren en een gouden medaille thuiskwam van Euroskills, dat eerder dit jaar gehouden werd op SpaFrancorchamps in de Belgische Ardennen. Het doel van Euroskills is het promoten van het vakmanschap en het beroepsonderwijs,

wacht meer theorie te leren, en

‘Ik maak keuzes omdat ik er een goed gevoel bij heb’

met de focus op Europese jonge-

meer op strategisch niveau te denken. Dus meer basis om op een hoger niveau in een organisatie te werken. Ik heb niet de ambitie om in het buitenland stage te lopen, maar ik wil wel graag meer leren over andere delen van het vakge-

ren. Met Timmerman heeft het schoon-

logische keuze, vindt Timmerman: ‘Ik

bied facility management. Dat moet ook

maak vak in ieder geval een goede am-

vond de stages en theorie van mijn op-

wel, want de opleiding is niet alleen voor

bassadeur. Op het Roc van Twente, waar

leiding erg meevallen, bovendien vind ik

de schoonmaakbranche.’

hij zijn mbo-opleiding deed, hangen in-

mijzelf nog te jong om fulltime te werken.’

Met zijn twintig jaar is Timmerman een

middels zelfs posters met foto’s van hem,

Maar Timmerman ziet meer voordelen:

echte ambassadeur voor het schoon-

om toekomstige leerlingen enthousiast

‘Het is crisis, en met een goede voor-

maakvak, hij weet het vak goed te verko-

te maken voor de opleiding facilitair lei-

opleiding vergroot je je kansen op een

pen en is ondanks zijn rustige voorkomen

dinggevende.

goede baan. In de afgelopen jaren heb

in staat om zijn enthousiasme over te

Een ‘zachte landing’ in het schoonmaak-

ik al gemerkt wat opleiding kan doen.

brengen. De schoonmaaksector mag dan

vak heeft mede bijgedragen aan het

Opleiding betekent meer verantwoor-

niet de meest sexy sector zijn, ambiti-

enthousiasme voor het schoonmaakvak.

delijkheid.’

euze jongelingen als Timmerman – die

Timmerman is erg blij dat hij op een

Voor Timmerman is het zeker dat hij uit-

bewust voor het vak kiezen – dragen op

goede wijze wegwijs is gemaakt: ‘Daar-

eindelijk werkzaam zal zijn in de schoon-

een zeer goede manier bij aan het imago

voor ben ik Eric Lammertink, commer-

maaksector, maar in welke rol weet hij

van de sector. En daar kan de sector al-

cieel manager bij Asito, erg dankbaar.

nog niet: ‘Ik ben erg geïnteresseerd in

leen maar blij mee zijn.

PS - 20

Managers, makelaars en COLUMN

tovenaars Bij Philips houden ze van schoonmaak. Frans van Houten en co houden zoveel van schoonmaak dat ze het zelf zo weinig mogelijk doen. Ze laten de schoonmaak niet alleen aan enkele schoonmaakbedrijven, maar ze hebben zelfs het opdrachtgeverschap uitbesteed. ‘Nee, hoor, meneer Meyer, wij zijn geen opdrachtgever. De opdrachtgever is Johnson Control’ sprak een verantwoordelijke bij Philips een tijd geleden. Philips is een wonderlijk voorbeeld van de wijze waarop bedrij-

Wissel in

seconden.

ven hun risico’s en verantwoordelijkheden zover mogelijk afschuiven. Er hun neus voor ophalen. Tussen de inkoopmanager van Philips en de schoonmaker die het werk gaat doen, zitten tig schijven en mensen. Welkom in de wondere wereld van Makelaars & Managers. Een zogenaamde contractbeheerder, in dit geval Johnson, is formeel de opdrachtgever. Zo’n contractbeheerder maakt niet zelden gebruik van een makelaar, die op zijn beurt contact legt met de acquisitiemanagers, de ‘proppers’ in Schoonmaakstraat. Vervolgens komen de salesmanagers en commerciële tovenaars in actie. Zij presenteren een prachtig verhaal. Schoonmaak als beleving, resultaatgerichte schoonmaak. Meer en betere schoonmaak voor minder geld. De autoverkoper

Ron Meyer, Vakbondsbestuurder Schoonmaak bij FNV Bondgenoten

is er niets bij. Niet zelden komt er ook nog een uitzendbureau om de hoek kijken. Met slogans als ‘werkt beter’ en ‘ werkt voor twee’. De schoonmaak is sowieso al niet de meest geliefde kostenpost voor Philips en co. Het leaseautopark is veel leuker. De schoonmaak komt er altijd, en zeker in crisistijd, bekaaid af. ‘En dus wordt er weinig verspild’, hoor ik u hardop denken. Fout! Tussen Frans van Houten en de schoonmaker die zijn kantoor poetst, zit een metropool aan managers, makelaars en tovenaars. ‘Let’s make things better’ roepen ze bij Philips al jaren. En ze houden ook van ‘sense and simplicity’. Misschien kunnen ze eens beginnen bij de schoonmaak. Verstandig, simpel en beter: de schoonmaak teruggeven aan de schoonmaker!

Het nieuwe MAG mopsysteem Één houder voor alle mopsystemen, met het MAG systeem met magnetische kracht wisselt u snel, eenvoudig en flexibel tussen de verschillende mopsystemen en textielensoorten.

Vloerreiniging

MAG SYSTEM ® VERMOP Deutschland GmbH info@vermop.nl, www.vermop.nl Tel. + 49 9342 878-800 PS - 21 121479_AZ_MagSystem_97x266_CT_RZ.indd 1

13.06.12 11:35

t c u d o r P in de praktijk Elke maand behandelt PS een product uit de schoonmaakpraktijk, dat door de producent of leverancier bepaalde eigenschappen wordt toegekend. Hoe werkt dit product in de praktijk? Magda Filik werkt sinds vier jaar voor de Sint Maartenskliniek in Nijmegen, zij maakt tijdens haar werk gebruik van het Swep microvezel vlakmopsysteem van Vileda Professional.

‘S

choonmaakwerk is geen licht werk, dus ergonomie

werkers vind ik erg leuk. Ik werk op een vaste afdeling, de dwars-

en goed gebruik van je materiaal en lichaamshou-

laesie-afdeling. Dat is soms zwaar omdat ik dan contact heb met

ding is erg belangrijk,’ vertelt Magda Filik, schoon-

mensen met een ernstig letsel, maar het helpt dat ik me onderdeel

maakmedewerker bij de Sint Maartenskliniek in Nijmegen.

voel van het team. Iedereen kent mij, en ik ken de mensen ook.’

Ook haar werkgever vindt ergonomie en lichaamshouding erg

Naast plezier is kwaliteit ook erg belangrijk voor Filik: ‘Ik wil

belangrijk: ‘Wij worden op dat gebied daarom getraind op onze

altijd leren en beter worden en vind het erg belangrijk om

eigen Maartensacademy. Daar volgen wij onze vakopleidingen.

kwaliteit te leveren. Daarom vind ik het ook zo goed dat wij de

De Vileda e-learning hebben wij ook gevolgd en zo hebben we

juiste materialen krijgen. Dus niet alleen een goede werkwagen,

geleerd hoe we het Swep microvezelsysteem goed kunnen

maar ook andere materialen. Door het Swep-systeem kunnen

gebruiken.’

we beter bij moeilijke plekken, uiteindelijk zorgt dat ervoor dat

Tekst: Ivo voor den Dag, foto’s: ©NFP Photography – Marijn van Rij

het ziekenhuis schoner is.‘

Ergonomie

Filik is zelfs zo tevreden over het systeem dat ze er niets aan

Filik is zich zeer bewust van het belang van ergonomie: ‘We

zou veranderen: ‘De microvezeldoeken worden bij ons gekoeld

werken nu met een werkwagen waar alles op zit. We hebben

en daardoor behouden ze de juiste vochtigheidsgraad en hier-

alle materialen bij ons waardoor we veel minder hoeven te

door wordt bacteriegroei tegengegaan.

lopen. Dat is een voordeel. En door het Swep-systeem is ons

De moppen zijn voor ons eenvoudig te bevestigen en te verwis-

werk ook lichter geworden. Het Swep microvezelsysteem is

selen hierdoor kunnen we snel werken.’

ontwikkeld voor droog of klamvochtig reinigen van de vloer.

Verder is ze ook enthousiast over het feit dat de microvezel-

Daardoor gebruiken we veel minder water en product al hele-

doeken na gevouwen te zijn, er acht schone kanten te gebrui-

maal niet meer. We hoeven geen emmers water meer te vullen

ken is: ‘hierdoor kunnen we meer oppervlakte in één keer

en te legen, en het systeem glijdt makkelijk over de vloer.’

bereiken. Ook in het gebruik is het systeem erg prettig en

Het systeem combineert stofwissen en vlekverwijdering, hier-

ergonomisch.’

door neemt het totaal aantal handelingen af. Een mop wordt voor één ruimte of 25 vierkante meter gebruikt. Filik is daar erg blij mee: ‘Het is eigenlijk heel simpel: het systeem zorgt ervoor dat het werk sneller, makkelijker, en lichter wordt.’ Bijkomend voordeel is dat dankzij microvezelmop de vloer minder nat is en sneller droogt: ‘Daardoor gebeuren er minder ongelukken. Ook is het beter voor het milieu, we gebruiken immers voor de vloer geen schoonmaakproduct.’

Technische specificaties

Plezier en kwaliteit

• Telescoopsteel in twee maten: 100-180 cm en 50-90 cm • Swep Classic mopframe: 50 of 75 centimeter • Swep Duo Plus mopframe: 50 centimeter

Plezier is erg belangrijk voor Filik, die inmiddels vier jaar bij de Sint Maartenskliniek werkt: ‘Het contact met de patiënten en medePS - 22

Swep Microvezel vlakmopsysteem

Magda Filik

PS - 23

PERSONEEL & OPLEIDEN

Werkdruk blijft

arbeidsrisico Werkdrukmeter straks nog begrijpelijker

In de tijd van de arboconvenanten werd duidelijk dat werkdruk een arbeidsrisico in de branche was . Daarom werd een werkdrukmeter voor de schoonmaakbranche ontwikkeld. Deze is toen opgenomen in de Arbocao en is sinds 1 januari 2012 ook onderdeel van de algemene cao. Vanaf komend najaar is er een verbeterde versie beschikbaar. Theo Bosma, beleidsmedewerker Ras vertelt er meer over.

ao’s in de schoonmaaksector zijn

In een periode dat de ene contractwis-

oplossingen om het systeem te vereen-

algemeen verbindend verklaard,

seling de andere volgde werd, in ieder

voudigen en breder te kunnen toepassen.

de toepassing ervan geldt voor

geval in de beleving van de werknemers,

De eerste versie bestond uit een lijst van

alle schoonmaakbedrijven. Dat is een-

de werkdruk hoger en hoger. Om dat

110 vragen, na de vereenvoudiging van

voudiger vastgesteld dan uitgevoerd.

objectief te kunnen beoordelen moest

2012 zijn dat er nog 84. Hieraan zijn voor

Werkdruk is in de schoonmaakbranche

een wetenschappelijk betrouwbaar sy-

het direct leidinggevend personeel nog

een arbeidsrisico, omdat risico in beeld

steem worden ontwikkeld. En dat leidde

8 vragen toegevoegd. In de praktijk bleek

te krijgen is de werkdrukmeter ontwik-

bijna per definitie tot een lastige en om-

het invullen van de vragenlijst door di-

keld, deze is opgenomen in de Arbo-cao

slachtige methode. ‘Dus zochten we naar

verse omstandigheden een moeilijke

en sinds 1 januari ook onderdeel van

Tekst: Sjaak van ’t Wout

algemene cao. De huidige versie van de werkdrukmeter is nog niet door iedereen

Werkgevers

zelfstandig in te vullen. In het najaar is

Jan Kersten, Hoofd Arbeidsvoorwaarden en Sociale Zekerheid bij OSB, is ook blij met de verbeteringen. ‘Nu moet de test vaak klassikaal worden afgenomen zodat werknemers kunnen worden begeleid. Dat is onwenselijk en kost veel tijd en komt de objectiviteit niet ten goede.’ Maar hij

een verbeterde versie beschikbaar. Theo Bosma is in haar rol van beleidsmedewerker bij Ras betrokken bij de totstandkoming van de werkdrukmeter.

Vernieuwd systeem Het arboconvenant was de aanleiding voor het creëren van de werkdrukmeter. PS - 24

blijft wel kritisch. ‘We vinden de werkdrukmeter, ondanks de doorgevoerde vereenvoudigingen, nog steeds lastig toepasbaar. Het liefst zien we nog verdere vereenvoudiging, maar dan lopen we tegen de wetenschappelijke validiteit en dus de grenzen van objectiviteit aan.’

Een impressie van de gevisualiseerde werkdrukmeter

WERKDRUKMETER Schoonmaak en glazenwasbranche Algemene vragen

Algemene vragen

RAS

Bent u man of vrouw?

vraag

man

vrouw

man

Werkdruk

Bent u man of vrouw?

vraag

vrouw

Werkdruk

Is er genoeg tijd om het werk af te krijgen?

vraag

Is er genoeg tijd om het werk af te krijgen?

vraag

nooit

soms

vaak

altijd

nooit

soms

vaak

altijd

aangelegenheid,’ zegt Bosma. Een van

kers de vragenlijst zelfstandig invullen.

contractwisselingen met een waarde van

de redenen waardoor het moeilijk in te

Volgens de afspraken die werkgevers en

boven de 500.000 euro per jaar. ‘Dat was

vullen is heeft te maken met de laaggelet-

werknemers hebben gemaakt, moet de

bij eerdere cao-afspraken niet vastge-

terdheid in de branche. In 2012 is de

werkdrukmeter worden toegepast bij alle

legd. Het is natuurlijk ook mogelijk om

vragenlijst vereenvoudigd en in 2013 is

op andere momenten en objecten de

deze vertaald. In september is een gevi-

werkdrukmeter in te zetten,’ zegt Bosma.

sualiseerde versie beschikbaar. Dat de

Theo Bosma

wetenschappelijke basis en de onafhan-

Theo Bosma is beleidsmedewerker bij de stichting RAS (Raad voor Arbeidsverhoudingen Schoonmaak- en Glazenwassersbranche). Zij werkt er sinds 2010 als beleidsmedewerker arbeidsomstandigheden en arbeidvoorwaarden. Binnen de RAS werken vakbonden en OSB samen aan arbeidsvoorwaardenbeleid. De RAS werkt met klankbordgroepen die gericht zijn op thema’s zoals de werkdrukmeter, risico-inventarisatie en –evaluatie en gevaarlijke stoffen.

kelijke meting moesten worden gehandhaafd was de wens van cao-partijen. ‘Het vernieuwde systeem is beter in te zetten. Dat komt onder andere door het toepassen van pictogrammen,’ verklaart Bosma. Daarnaast is een aantal vragen geschrapt, is de invuloefening geheel digitaal te gebruiken en is de vragenlijst naast het Nederlands in zes talen beschikbaar: Engels, Frans, Spaans, Duits, Turks en Marokkaans-Arabisch. Vanaf september is de vragenlijst met behulp van beeld en geluid in te vullen. Hierdoor kunnen medewer-

Beleving Onderdelen die met de werkdrukmeter worden gemeten zijn de factoren die leiden tot het gevoel van werkdruk. ‘Werkdruk is een beleving en kan leiden tot gezondheidsproblemen. De werkdrukmeter brengt de oorzaken en gevolgen in beeld en geeft een aantal adviezen om tot betere werkomstandigheden te komen.’ De vierkante meter prestatie wordt niet meegenomen in het onderzoek. ‘De ene vierkente meter is de andere niet,’ legt Bosma uit. ‘Het ene pand is niet met een ander vergelijkbaar.’

> PS - 25

PERSONEEL & OPLEIDEN

Hulpmiddelen en apparaten

53 vraag

Hulpmiddelen en apparaten

Hebt u goede hulpmiddelen om uw werk te doen?

Bijvoorbeeld een stofzuiger, huishoudtrap, schrobmachine, ladder, hoogwerker, hogedrukreiniger.

altijd

vaak

soms

vraag

nooit

Hebt u goede hulpmiddelen om uw werk te doen? Bijvoorbeeld een stofzuiger, huishoudtrap, schrobmachine, ladder, hoogwerker, hogedrukreiniger.

altijd

vaak

soms

nooit

Vastgesteld werd dat er verschillende factoren zijn die het gevoel van werkdruk

Hago Zorg

bepalen, bijvoorbeeld de planning van

Hago Zorg is een van de organisaties die al behoorlijk wat ervaring met de Werkdrukmeter heeft opgedaan. Mevrouw Esther van Raaij, businesspartner P&O, is gematigd blij met de aanpassingen. ‘Het is een goed maar lastig toepasbaar instrument. Met name door de hoeveelheid vragen. En dat wordt maar mondjesmaat teruggebracht. Ik denk dat het nog wat minder kan.’ Een andere hinderpaal is het aantal controlevragen. De rayonleiding, die bij Hago Zorg het onderzoek uitvoert, heeft het gevoel dat meerdere keren dezelfde vraag wordt gesteld. ‘Het instrueren van deze groep

het werk, de manier van leidinggeven of de fysieke belasting. Over elk van de factoren zijn vragen geformuleerd die moeten worden beantwoord met Nooit – Soms – Vaak of Altijd. Het systeem verzamelt de gegevens en geeft een overzicht met de belangrijkste knelpunten en vervolgens adviezen ter verbetering. ‘Deze oplossingen worden actueel gehouden op basis van de ontwikkelingen in de branche en maatschappij,’ voegt Bosma er aan toe. In het vernieuwde systeem zijn de vragen (nu nog 84) voorzien van illustraties en

is een ander punt dat de toepassing van de Werkdrukmeter kan bevorderen. De werknemers moeten vaak geholpen worden bij het gebruik en dat leidt al gauw tot beïnvloeding, ook al is dat absoluut niet met opzet. Meer kennis leidt ook tot meer begrip.’ Van Raaij heeft nog een bezwaar tegen het ‘oude’ systeem. ‘De aangedragen oplossingen en adviezen zijn té vaag, theoretisch. Ik hoop dat dit in de nieuwe opzet ook is geactualiseerd.’ Maar ze benadrukt het belang van de Werkdrukmeter. ‘Het biedt goede kansen om een beeld te krijgen van de reële werkdruk.’

pictogrammen en de antwoorden een drukknop met een pictogram: een smiley die droef (rood), neutraal (oranje), vrolijk

een hard getal. Bovendien komt bij min-

kers van de RAS het traject begeleiden.

(geel) of heel vrolijk (groen) kijkt. Het

der deelnemers de privacy in het geding,’

Daarvoor wordt een vergoeding gevraagd.

programma is geschikt gemaakt voor

zegt Bosma.

computer, laptop en tablet.

In de cao is de verplichting opgenomen

Rol code

om werkoverleg te houden en jaarlijks

Contractwisselingen waren vaak de re-

Win-win

een functioneringsgesprek met de me-

den van (vermeende) verhoogde werk-

De verbeteringen moeten leiden tot een

dewerker die ouder is dan vijftig jaar te

druk. Daarom is werkdruk als onderwerp

vaker toegepast instrument. En niet al-

voeren. De werkdruk wordt hierin be-

opgenomen in de Code Verantwoordelijk

leen voor de verplichte contracten en bij

sproken. ‘Zo kan een werkgever zicht

Marktgedrag. ‘Een nieuwe overeenkomst

conflicten, maar ook in normale omstan-

krijgen op de belevingswereld van zijn

mag niet leiden tot meer werkdruk. Een

digheden. ‘Een werknemer kan zijn werk-

medewerker. En eventueel maatregelen

eventueel verschil in werkdruk kan met

gever vragen om een meting te houden.

ter verbetering treffen, als dat nodig is.

de werkdrukmeter zichtbaar gemaakt

Ook kan hij of zij via de Ondernemersraad

Want uiteindelijk is ook voor het schoon-

worden,’ besluit Bosma haar relaas. ‘En

of personeelsvertegenwoordiging of een

maakbedrijf een acceptabele werkdruk

dat sluit aan bij wat we allemaal écht wil-

vakbond een verzoek indienen. Weigert

een win-win-situatie: het levert meer

len met de werkdrukmeter!’

de werkgever dat, dan kan een uitspraak

kwaliteit op, minder verzuim, meer pro-

van de klachtencommissie worden ge-

ductiviteit en een beter imago.’

vraagd. Het is immers een cao-afspraak.’

De Ras neemt zelf geen initiatieven. De

Sjaak van ’t Wout zit in de redactie-

Het toepassen van het instrument is ove-

werkdrukmeter kan zowel door de werk-

adviesraad van Professioneel

rigens pas betrouwbaar als er tenminste

gever als door de vakbonden worden

Schoonmaken

vijf werknemers aan deelnemen. ‘Dat is

benut. Als het nodig is kunnen medewer-

PS - 26

PRODUCT Productnieuws

Uitbreiding emco schoonlooptapijten met gerecyclede garen Als mensen een gebouw betreden wordt veel

Om op esthetisch vlak aan ieders eisen en

vuil en vocht naar binnengelopen. Dit zorgt

wensen tegemoet te komen, heeft emco de

niet alleen voor een slechte indruk, het brengt

schoonloopzones uitgebreid met een aantal

ook risico‘s met zich mee (uitglijden!). De

nieuwe series.

juiste oplossing: schoonloopzones, die het vuil

Eén hiervan is de nieuwe serie Conform, die

en vocht eenvoudig laten verdwijnen! Daardoor

is vervaardigd van Econyl-garen. Dit nieuwe

blijft de vloer achter de schoonloopzone zijn

garen bestaat uit 100 procent gerecycled

representatieve waarde behouden. In combi-

materiaal, dat is gekwalificeerd door het on-

natie met de hoge kwaliteit ontstaan duurzame

afhankelijke certificeringsbureau DNV.

oplossingen die op termijn geld besparen.

www.emco.de/nl/bau

UITGELICHT In één handomdraai twee keer zoveel mopcapaciteit Binnenkort nieuw in assortiment; het Wecoline tweezijdig vlakmopsysteem. Een bijzonder vlakmopsysteem waarbij de microvezel vlakmop aan twee zijden gebruikt wordt. Het geheim? Een bijzonder vernuftig kunststof frame met flexibele steelkoppeling. Het eenvoudig te bedienen openen sluitsysteem op het frame fixeert de speciaal ontworpen microvezel vlakmop en door één eenvoudige draai van het frame kan de vloermop aan twee zijden gebruikt worden. Dit betekent concreet dat twee keer zoveel vierkante meters gemopt kunnen worden met één microvezel vlakmop. U kunt dus langer doorwerken zonder mopwissel waardoor u 50% minder vlakmoppen gebruikt. En omdat de vlakmop is gemaakt van hoogwaardig gesplitste microvezels is reiniging met uitsluitend water (zonder chemie) voldoende om vuil en vet uit de poriën los te weken. Door gebruik te maken van het Wecoline tweezijdig microvezel vlakmopsysteem bespaart u op tijd, materiaal en waskosten. geschoven worden en door middel van het eenvoudig te Het Wecoline tweezijdig vlakmopsysteem biedt de oplossing

bedienen openen sluitsysteem op het frame wordt de

voor vloerreiniging in hygiënisch gevoelige werkgebieden

vlakmop gefixeerd of ontkoppeld. Het frame is geheel van

zoals ziekenhuizen of zorginstellingen waar het werken met

kunststof en daardoor gemakkelijk te reinigen.

vlakmopreiniging met velcro vanuit hygiënisch oogpunt minder wenselijk is.

Het Wecoline tweezijdig microvezel vlakmopsysteem is verkrijgbaar vanaf oktober 2013. Dit product is een mooie

Het kunststof frame houdt de vlakmop uitstekend op zijn

aanvulling binnen in het complete microvezel assortiment

plek door het mechanisch vlakmopbevestigingssysteem.

van Wecoline en past uitstekend binnen een maatschap-

De microvezel vlakmop hoeft bij het bevestigen of verwij-

pelijk verantwoord schoonmaakplan.

deren niet met de hand aangeraakt te worden. De microvezel vlakmop kan vanaf de grond eenvoudig in het frame

Informatie: www.wecoline.com

PS - 27

PERSONEEL & OPLEIDEN

Ajax-kernwaarden pijler Samenspel helpt kansarme jongeren aan baan

Op 22 mei ondertekenden CSU en Stichting Axios een overeenkomst om jongeren met een sociaal-maatschappelijke achterstand naar een baan te begeleiden. Op de Ajax Campus worden deze jongeren geconfronteerd met hun eigen gedrag en leren ze – zowel persoonlijk als professioneel – zichzelf kennen en verbeteren. De kernwaarden van Ajax spelen een belangrijk rol in het begeleidingstraject. De trainer confronteert zijn pupillen: ‘Wat is jouw recept voor succes?

Tekst: Sandra Verhoeven, foto: Louis van de Vuurst

e zijn tussen de 16 en 24 jaar en

en in groepsverband boven zichzelf uit.

tijdje mee met het schoonmaakteam en

de meesten torsen een geschie-

De volgende stap is een stageplek in of

leren zo in de praktijk wat werkritme,

denis met zich mee. Vaak zijn ze

rondom de Arena. Bijvoorbeeld als

arbeidsdiscipline en collegialiteit bete-

al lange tijd werkloos en soms missen ze

schoonmaakmedewerker. ‘We bieden

kenen. Voor businessunit-directeur Peter-

de sociale vaardigheden of motivatie om

hen een doorlopende leer-werklijn’, zegt

Paul Daey Ouwens is het participeren in

met succes een baan na te jagen. Maar

Johan Annema, projectleider van Stich-

de Ajax Campus een logisch vervolg op

ze delen de liefde voor landskampioen

ting Axios. ‘De samenwerking met part-

eerdere initiatieven. ‘CSU geeft bijvoor-

Ajax: hun club, hun voorbeeld, met hun

ners als CSU is dus onmisbaar. Wij geven

beeld al jaren actief invulling aan de taak-

idolen op de grasmat. Voor deze jonge-

ze sociale vaardigheden mee en bij de

straffen van first offenders. We vinden

ren is er de Ajax Campus: een initiatief

partners doen ze werknemersvaardighe-

het belangrijk om jongeren uitzicht op

van Ajax en de gemeente Amsterdam

den op. Wat de jongeren hier leren zal

een baan te geven door ze leerplekken

om het toekomstperspectief van kwets-

hen helpen hun debuut te maken in de

en stageplaatsen aan te bieden. De Ajax

bare jongeren te verbeteren.

ArenA, bijvoorbeeld als schoonmaker.

Campus pas perfect in dat plaatje.’ Ook

Ook een schoonmaker draagt eraan bij

manager P&O Hanneke Schaap onder-

om Ajax kampioen te maken.’

streept het belang van het initiatief. ‘Je

Debuut als schoonmaker Al veertig jongeren zijn gescout om deel

kunt in het leven van deze kwetsbare

te nemen aan de Ajax Campus en dit

Motiverend

jongeren een keerpunt teweegbrengen.

aantal moet groeien naar driehonderd

Het schoonmaakbedrijf sponsort de Am-

Ze komen in een heel motiverende en

per jaar. Hier liggen kansen, want een-

sterdamse voetbalclub inmiddels bijna

uitdagende omgeving terecht en in een

maal besmet met de daadkracht en het

een kwart eeuw en zet veel medewerkers

netwerk dat perspectief biedt.’

doorzettingsvermogen van een Ajacied,

in bij de schoonmaak van de ArenA en

kan het dubbeltje net de andere kant

andere Ajax-gebouwen. Nu draagt het

Doorgroeien

opvallen. Door mentaliteitstraining, sport

bedrijf bewust bij aan de doelstellingen

Districtsmanager Gert Koffeman geeft

en spel stijgen deze jongeren individueel

van Ajax Campus. De jongeren lopen een

aan: ‘De MVO-gedachte die wij willen

PS - 28

onder Social Return-project

uitdragen, krijgt op deze manier ge-

Return-doelgroep. De samenwerking met

maanden durende opleiding krijgen. De

stalte. We willen meer banen openstel-

Axios past in het beleid van CSU en de

training is ook bedoeld om het gedrag

len voor mensen met een afstand tot de

gemeente Amsterdam om ook voor jon-

en de houding van de jongeren in de

arbeidsmarkt en zo voor duurzame in-

geren de afstand tot de arbeidsmarkt te

juiste richting bij te sturen. Daarom wor-

zetbaarheid zorgen.’ De doelstelling die

verkleinen. CSU werkt hierbij nauw sa-

den de aanwezigen ingewijd in het gedachtegoed van Ajax: een Ajacied

het schoonmaakbedrijf heeft geformuleerd is ambitieus. In 2012 kregen ongeveer vijfhonderd medewerkers uit sociaalzwakkere doelgroepen een kans. Het streven is om in 2013 minimaal twaalf procent

‘We gebruiken de kracht van sport om jongeren te activeren’

van de medewerkers (bere-

wil altijd de beste zijn, toont betrokkenheid, is creatief, heeft een professionele instelling en is altijd op zoek naar innovatieve oplossingen. ‘We gebruiken de kracht van sport om jongeren te activeren, bij de beste club van Nederland’, zegt Log-

kend op basis van de loonsom) tot de

men met Bureau Social Return van de

chies. ‘Als we samen het Ajax-gevoel

Social Return-groep te laten behoren.

gemeente Amsterdam en het Werkge-

versterken, dan lukt het om jongeren de

In 2015 moet dit uitlopen naar vijftien

verservicepunt Groot Amsterdam.

juiste motivatie en werknemersvaardigheden mee te geven om het werkzame

procent. ‘We willen ook wat deze groep betreft een afspiegeling zijn van de

De beste zijn

maatschappij.’

Intussen staat Ajax-trainer en hoofd op-

Onlangs is CSU, als schoonmaakleveran-

leidingen Bart Logchies klaar om direct

cier van de gemeente Amsterdam, over-

na ondertekening van het contract een

eengekomen dat 100 procent van de

team CSU-leidinggevenden een training

Sandra Verhoeven, Communicatie

vrijgekomen vacatures binnen de op-

te geven. Daarin ervaren ze zelf hoe de

en PR CSU

dracht zal worden ingevuld met de Social

deelnemers aan de Campus hun drie

leven in te gaan.’

PS - 29

Foto’s: ©NFP phptography - Marijn van Rij

de Boardroom Curriculum Vitae

In de werkkamer van Johan Tops, Business Unit Manager bij

Naam: Johan Tops

Ecover Professional Europe

Geboortejaar: 1976

Wanneer en waar was u het gelukkigst?

Welke eigenschap waardeert u het meest

Met de geboorte van mijn derde zoontje Flor

in een persoon?

Fons, 12 juni 2009. Tijdens bevalling ging er

Inzet onder het motto ‘going the extra mile’.

Werkt bij: Ecover

iets mis en even dachten we dat we het kind zouden verliezen, maar door de vakkundige

Wat is uw dierbaarste materiële bezit?

inzet van het medisch team kwam alles toch

Mijn smartphone. Ik zou echt geen dag meer

Sinds: 2006

prima in orde. Geluk en verdriet liggen soms

zonder kunnen.

Functie: Business Unit Manager Ecover Professional Europe

Wat is uw grootste prestatie?

‘De mythe van de groene economie’ van An-

Mijn beginjaren bij Ecover vanaf de opstart

neleen Kenis en Matthias Lievens. Het is een

van Ecover Professional van ongeveer niets

echte eye-opener, toch volg ik hen maar in een

tot het behalen van de kaap van één miljoen

aantal redeneringen. In tegenstelling tot de au-

Euro omzet. Ik ben ervan overtuigd dat voor

teurs bekijk ik de toekomst hoopvol en positief.

héél dicht bij elkaar. Welk boek heeft u het laatst gelezen?

In deze functie sinds: 2012 Aantal medewerkers: 300 (Ecover Group)

heel veel bedrijven de “één miljoen kaap” bijzonder moeilijk is en veel inzet, marktken-

Wat zou u willen veranderen in de schoon-

nis, geluk en creativiteit vergt.

maakbranche? Ik sta voor meer duurzaamheid in de schoon-

U mag een ding aan uzelf veranderen.

maakbranche. Opdrachtgevers zouden

Wat zou dat zijn?

schoonmaakbedrijven moeten stimuleren om

Mijn gulzigheid. Ik kan als goede Belg enorm

duurzame criteria mee op te nemen in de ten-

genieten van een goed glas wijn of een copi-

ders. Daarnaast is er een rol voor de overheden

euze Bourgondische maaltijd. Niet goed voor

om tot duurzaam inkopen hard te maken en

mijn lijf en niet goed voor mijn ecologische

uit te voeren. Helaas is de prijs vaak nog be-

voetafdruk. Na een inspirerend gesprek met

langrijk, maar zo creëer je op lange termijn

een Nederlandse collega ben ik sinds kort

sociale en ecologische wantoestanden want

flexitariër om mijn voetafdruk te verkleinen.

duurzaamheid heeft altijd een bepaalde prijs.

Welke verleiding kunt u niet weerstaan?

Vraag via twitter:

Rock Werchter, het beste festival ter wereld

@SabineAalbers: Hoe denkt u mij te kunnen

en tevens de start van de zomer waar ik sinds

overtuigen dat de producten van Ecover

mijn jeugd jaarlijks vier dagen lang geniet van

goed genoeg zijn?

de muziek en stevig feesten met vrienden.

Tops: ‘Ecover gebruikt al meer dan dertig jaar de kracht van de natuur in haar ecologisch pro-

Waar bent u bang voor?

ductassortiment. Via geijkte industrietests tonen

Ik ben opgegroeid in een ondernemende en

we objectief aan dat onze ecologische produc-

complexloze omgeving waar ik leerde om

ten even performant zijn in vergelijking met

niets te vrezen in het leven. Een bekende

conventionele reinigers van petrochemische

Belgische toppleiter schreef ooit “Een mens

origine. Niet voor niets behaalden we voor het

is het meest angstig van de angsten die hij

basisgamma het Europese Ecolabel. Hierbij werd

vreest.” Deze quote is me altijd bijgebleven

aangetoond dat onze producten even perfor-

en ik volg deze redenering volledig.

mant zijn als de geldende marktreferentie.’

Cradle to cradle Recent behaalde Ecover Professional als allereerste bedrijf ter wereld de Cradle-to-cradle certificering voor een volledig gamma reinigingsmiddelen voor professioneel gebruik. PS - 31

SVS en Woudenberg lanceren Schoonmaken in de thuiszorg, dat kan iedereen? Welnee! Schoonmaken is een vak en daarbij hoort een gedegen opleiding. Daarom lanceren brancheopleider SVS en Schoonmaakbedrijf Woudenberg het lesmateriaal ‘Schoonmaken in de Thuiszorg’.

choonmaken in de thuiszorg is zeer dankbaar en interessant werk. De schoonmakers helpen mensen met werkzaamheden die ze zelf (tijdelijk) niet meer kunnen. Daarnaast komen de medewerkers in allerlei situaties met verschillende mensen in contact. Zij worden al gauw een vertrouwenspersoon waar de cliënten erg op gesteld zijn. Privédomein Daar weet het Hilversumse schoonmaakbedrijf Woudenberg alles van. Service, toegankelijkheid en persoonlijke aandacht zijn belangrijke aspecten binnen de organisatie. Jacqueline Woudenberg, directeur van het gelijknamige schoonmaakbedrijf, vertelt: “In de thuiszorg draait het niet alleen om puur schoonmaken, maar je hebt ook een signaleringsfunctie (veranderingen in de situatie van een cliënt signaleren, red.). Je komt in het privédomein van een klant, dus dat is heel anders dan een pand schoonmaken buiten kantoortijd.” Opleiden bij Woudenberg Woudenberg levert schoonmaakdiensten aan zowel bedrijven als particulieren in de regio Gooi en Wijdemeren. Om een hoge kwaliteit te houden, besteedt het bedrijf veel tijd en aandacht

Ook zo’n mooi lesboek? Tel: 010 - 293 10 00 www.svs-opleidingen.nl

Schoonmaken in de Thuiszorg aan het opleiden van haar medewerkers. Woudenberg: “Alle nieuwe medewerkers worden intern ingewerkt en volgen binnen drie maanden de Basisopleiding Schoonmaken met de Module Particulieren van SVS.” Nieuw lesboek Wat het volgen van de opleiding extra leuk maakt: alle medewerkers van Schoonmaakbedrijf Woudenberg krijgen les uit het nieuwe lesboek ‘Schoonmaken in de Thuiszorg’, dat SVS samen met Woudenberg ontwikkelde. Een van de Woudenberg-medewerkers, Nathalie Monnereau, stond zelfs model voor de foto’s. “Iedereen vindt het leuk om op deze manier samen met collega’s een opleiding te volgen en er worden onderling tips uitgewisseld. Ook de medewerkers die al langer in de thuiszorg werken, leren nieuwe dingen. Zij zien hun diploma allemaal als meerwaarde”, verklaart directeur Woudenberg. Inhoud van de opleiding De Basisopleiding Schoonmaken met de Module Particulieren gaat over de specifieke aspecten en omstandigheden voor schoonmakers in de particuliere en thuiszorgsector. Naast dagelijks en periodiek interieur- en sanitaironderhoud komen taken als keukenonderhoud, ramen wassen, strijken en

beddenopmaak aan de orde. Communicatie is een belangrijk onderdeel binnen de opleiding. Aandacht geven aan een cliënt, bijvoorbeeld door bij een gesprek goed te luisteren, is soms belangrijker dan het schoonmaakwerk. Ook onderwerpen als privacy, signaleringsfunctie en ongewenste intimiteiten worden behandeld. Huishoudelijke materialen Nadeel aan deze tak van schoonmaak is dat de schoonmakers werken met materialen die gewoonlijk in het huishouden aanwezig zijn. Niet al die materialen zijn ergonomisch verantwoord. In de Basisopleiding Schoonmaken met de Module Particulieren wordt daarom voornamelijk aandacht besteed aan de manier waarop schoonmakers met die huishoudelijke materialen zodanig kunnen werken, dat zij hun lichaam zo min mogelijk belasten. Ook de professionele schoonmaakmaterialen worden besproken, voor het geval dat een cliënt deze wil aanschaffen. Inmiddels hebben twintig medewerkers van Schoonmaakbedrijf Woudenberg de Basisopleiding Schoonmaken met de Module Particulieren afgerond. En er staan er nog meer op de planning. Want, zo verklaart directeur Woudenberg: “Iedere klant verdient een juiste en vakbekwame thuiszorgmedewerker.”

PERSONEEL & OPLEIDEN

Wat kun je nog wel? In plaats van: Ben je wel of niet ziek?

alke & Verbaan Groep is een or-

neren vanuit de vraag: Is iemand wel of

portagevormen. Zo kan UWV controleren

ganisatieadviesbureau gespecia-

niet ziek? Maar vanuit de vraag: Welke

of werknemer en werkgever zich alle

liseerd in inzetbaarheid en pro-

werkzaamheden kan iemand nog uitvoe-

twee voldoende inspannen om re-inte-

ductiviteit van medewerkers in organisa-

ren? Geen medisch model dus, maar het

gratie zo effectief mogelijk te maken en

ties. Het bureau gaat uit van gedrag als

gedragsmodel.’

verzuim niet onnodig lang laten duren.

invalshoek; verzuim is geen medisch

Dit uitgangspunt kan conflicteren met

Wessel Schot, consultant bij Falke & Ver-

fenomeen maar een gedragsfenomeen.

(arbo)dienstverleners die nog wel vanuit

baan: ‘Daardoor hebben bedrijven en

Deze visie komt van een van de oprich-

het medische model werken. Pille: ‘We

werknemers bij verzuim van een werk-

ters van het bureau: Daan Verbaan. Hij

kunnen in principe met iedere arbodienst

nemer een grote verantwoordelijkheid.

werd in de jaren tachtig door Philips be-

samenwerken, maar we moeten wel bij

Een casemanager binnen het eigen be-

naderd om het hardnekkige verzuim van

elkaar passen of we moeten de arbodienst

drijf – de leidinggevende of een speciaal

tien procent terug te dringen. Het verzuim

helpen anders te werken. Daarom zijn we

daartoe aangewezen functionaris – of

daalde met deze nieuwe benadering in-

ons ook gaan richten op arbodienstverle-

iemand van een arbodienst of verzuim-

derdaad al snel tot onder de vijf procent.

ning. We leiden bedrijfsartsen en arbeids-

bureau – is verantwoordelijk voor de

Vervolgens werd Verbaan door Philips uit-

deskundigen op die vanuit het gedrags-

begeleiding van de medewerker.’

geleend aan andere bedrijven, gaf hij les

model willen gaan werken. Ook helpen we

Volgens het gedragsmodel maken men-

aan hogescholen en universiteiten en be-

bedrijven dienstverleners en professionals

sen een keuze om wel of niet te verzui-

gon hij uiteindelijk in 1992 samen met

te vinden die daar het beste bij aansluiten.’

men, en wordt deze keuze beïnvloed

Tekst: Inga van Uchelen

Waldo Falke een adviesbureau. Eigenaar

door de eigen normen en waarden van

en directeur Waldo Falke geeft nog steeds

Span of control

de medewerker en door de normen en

trainingen en organisatieadvies.

Om het aantal werknemers dat langdurig

waarden van de omgeving. Schot: ‘Ben

Mede-directeur en -eigenaar, Reijer Pille:

verzuimt terug te dringen, is in 2005 de

je niet zo tevreden op je werk, dan zal

‘We zijn niet alleen bezig met gedrags-

Wet Verbetering Poortwachter ingesteld.

je in geval van verzuim, minder snel

verandering binnen bedrijven, we advi-

Deze wet verlangt dat werkgever en werk-

weer aan het werk gaan. Dit is een voor-

seren ook over arbodienstverlening. Ons

nemer, en arbodienst of bedrijfsarts, zich

beeld van de gedragsvisie uit het ge-

uitgangspunt is dat we niet meer rede-

houden aan in de wet opgelegde rap-

dragsmodel. Gedrag stuurt gedrag.

PS - 34

Wessel Schot, consultant bij Falke & Verbaan

Reijer Pille, mede-directeur en –eigenaar van Falke & Verbaan

Degenen die het dichtst bij de mede-

voor medewerkers die minder dan 35

Arbodienstverlening

werker staan, hebben de meeste in-

procent arbeidsongeschikt zijn: ‘Zij krij-

Halverwege de jaren negentig werd de

vloed. Op het werk is dat over het alge-

gen geen WIA-uitkering – omdat ze nog

ziektewet geprivatiseerd waardoor werk-

meen de leidinggevende, maar in de

voldoende inzetbaar zouden zijn, maar

gevers verantwoordelijk werden voor

schoonmaak is de span of control van

schoonmaakwerkgevers hebben moeite

doorbetaling van minimaal 70 procent

de direct-leidinggevenden vaak te groot

met alternatief werk te regelen. Vaak heb-

van het loon, gedurende 52 (later opge-

om aan verzuimregie te doen. Er is te

ben medewerkers geen opleiding.’

trokken naar 104) weken. Deze wet ver-

veel afstand tussen leidinggevende en

Pille: ‘Veel mensen die klachten heb-

langt dat werkgever en werknemer zich

medewerker, waardoor het moeilijk is

ben, werken toch. Uit onderzoek blijkt

samen met arbodienst of bedrijfsarts

om gedrag te beïnvloeden.’

dat van mensen die werken, 70 procent

inspannen om de werknemer zo snel

klachten heeft en toch niet verzuimt.

mogelijk weer aan het werk te krijgen.

Medische pet

Werken is gezond, het is zelfs vaak re-

Werkgevers kregen belang bij re-integra-

In de schoonmaakbranche – en in an-

validerend, hestelbevorderend. Wer-

tie en er werden arbodiensten opgericht

dere branches met relatief veel laag op-

ken, waar nodig aangepast, is eigenlijk

om organisaties te ondersteunen bij ver-

geleid personeel – is de vraag wat iemand

altijd de beste optie. Bedrijven hebben

zuimbegeleiding.

nog wel kan, op de werkvloer soms lastig

er baat bij om gedrag positief te waar-

Falke & Verbaan ontwikkelde het kwa-

in de praktijk te brengen. Schot: ‘Het gaat

deren en te beïnvloeden. Wij leren

drantenmodel dat helpt bedrijven te

vaak om kleine dienstverbanden, van

bedrijven hoe ze dat kunnen doen. De

kiezen voor het soort arbodienstverle-

medewerkers van wie een relatief groot

gedragsvisie moet tussen de oren van

ning dat het best bij de organisatie past.

deel de Nederlandse taal niet optimaal

het management en van leidinggeven-

Uit De gids voor het nieuwe arbotijdperk:

beheerst. Dus wanneer iemand bepaalde

den komen, en uiteindelijk ook tussen

‘Op basis van de visie op verzuim en de

taken niet meer kan uitvoeren, kost het

die van de medewerkers. Veel leiding-

beslissing over intern organiseren of (in

heel veel energie – en is het niet altijd

gevenden laten verzuim gewoon lopen

belangrijke mate) uitbesteden van de

mogelijk – om andere passende werk-

of ze gaan in discussie over de ziekte

deskundige bijstand, zal de organisatie

zaamheden te vinden binnen het bedrijf.’

en behandeling van de medewerker.

nadere invulling moeten geven aan het

Dat is volgens Schot vooral een probleem

Dat werkt contraproductief.’

gewenste arbodienstverleningsconcept.’ PS - 35

Op basis van deze visie, kan een keuze wor-

het verzuimbegeleidingsproces in be-

moet de randvoorwaarden wel goed in

den gemaakt voor kwadrant I, II, II, IV of V.

langrijke mate uit aan deskundige dien-

kunnen vullen. Ieder kwadrant is mogelijk,

Veel bedrijven kozen er in de jaren negen-

sten, maar organiseert deze diensten bij

maar veel schoonmaakbedrijven kiezen

tig voor om alle verzuimregie uit te beste-

voorkeur wel intern. Pille: ‘Het zijn vaak

voor kwadrant I. Schot: ‘Heb je als bedrijf

den aan een externe casemanager (kwa-

multinationals en grote (semi-)overheids-

een heel grote span of control en ben je

drant I) en namen een compleet abon-

bedrijven zoals universiteiten en acade-

niet altijd goed in staat leidinggevenden

nement bij een arbodienst. In de schoon-

mische ziekenhuizen.’ Omdat direct-lei-

op te leiden als casemanager, dan is de

maakbranche komt dit nog steeds relatief

dinggevenden in dit model juist een

regie intern of extern uitbesteden mis-

vaak voor, al hebben nogal wat partijen

beperktere rol krijgen, is er een risico dat

schien beter. Maar ook dan is het belang-

gekozen voor een andere aanbieder dan

medewerkers onvoldoende op hun eigen

rijk dat iemand contact heeft met mede-

een klassieke arbodienst. De casemanage-

verantwoordelijkheid worden gewezen.

werkers en weet wat er speelt. De cultuur

ment-georiënteerde dienstverleners als

Steeds meer organisaties verlaten dit

van een bedrijf heeft veel invloed op het

ArboAnders, MKBasics en Precent zijn

model en gaan naar het eigen-regiemo-

gedrag van medewerkers. Wat van belang

daar voorbeelden van.

del kwadrant III, dat goed past bij de ge-

is in de cultuur is: Kun je mensen aan-

Later werden deze abonnementen afge-

dragsmatige aanpak van verzuim.

spreken? Oftewel: Is er een aanspreekcul-

sloten op basis van verrichtingen (kwa-

Pille: ‘En dan is er nog een nieuwe ontwik-

tuur? Is er binding met de leidinggeven-

drant II) waardoor er meer bewust-

de? Zijn de relaties goed, is er

zijn komt voor kosten. Pille: ‘Vaak

wederzijds respect? Worden func-

is er sprake van pakketten, waarbij je ervoor kunt kiezen om direct een bedrijfsarts in te zetten of eerst een arbeidsdeskundige of een arboverpleegkundige. Er is al meer regie vanuit de onderneming maar

‘Veel leidinggevenden laten verzuim gewoon lopen ’

niet op het verzuimproces zelf zoals bij kwadrant III.’

tioneringsgesprekken gevoerd? Is er een open cultuur?’ Hij vervolgt: ‘De uitdaging voor veel schoonmaakbedrijven zal zijn om een goede visie op verzuim te ontwikkelen en gedrag centraal te stellen. Vervolgens is het be-

keling. Werkgevers bij wie bijna alleen

langrijk dat de arbodienstverlening in lijn

maar zeer hoog opgeleid personeel

is met je gedragsvisie. Kortom: visie ver-

‘Het is niet ons probleem’

werkt, zoals accountants en advocaten,

talen naar proces.

Sinds 2005 is het mogelijk om te werken

zeggen: het is niet ons probleem, maar

‘Een probleem in de schoonmaak is nog

zonder gecertificeerde arbodiensten en

dat van de werknemer. Die moet zelf zor-

steeds respect. Aandacht en daadwer-

te kiezen voor de maatwerkregeling. Be-

gen dat hij fit is en als hij klachten heeft

kelijk contact dragen bij aan het gevoel

drijven nemen steeds vaker zelf de regie

die gevolgen kunnen hebben voor de

gerespecteerd te worden. Bovendien ben

over het verzuimproces en hebben geen

inzetbaarheid, moet hij zelf zorgen dat

je dan al voordat verzuim aan de orde is

behoefte meer aan een arbodienst die

hij weer inzetbaar wordt. Dit is kwadrant

in contact over wat je voor iemand kunt

alles kan. Zij huren alleen nog gespeciali-

V. De effectiviteit van dit model is sterk

doen, hoe je iemand kunt helpen en wat

seerde arbodeskundigen en in ieder geval

afhankelijk van de verantwoordelijkheid

een medewerker daar zelf in kan doen.

een bedrijfsarts in (kwadrant III). Schot:

die medewerkers nemen. De werkgever

Dat is duurzame inzetbaarheid: Hoe zorg

‘Deskundigheid wordt gericht en op uur-

faciliteert interventies met een portal

je ervoor dat iemand in de toekomst ook

basis ingekocht. Een gedragsmatige visie

waar leidinggevenden geen toegang toe

inzetbaar blijft? Het gaat erom dat je

op verzuim is een voorwaarde in dit kwa-

hebben op individueel werknemerniveau.

eventuele problemen lang van tevoren

drant omdat de leidinggevenden en an-

Het bedrijf kijkt vooral naar de werkne-

ziet aankomen.’

dere interne casemanagers geen bedrijfs-

mers vanuit de invalshoek: functioneert

arts zijn. Anders is model III niet effectief

hij/zij en is deze productief? Verzuim is

en bovendien is er dan een grote kans op

vaak laag en minder een gespreksonder-

1De gedragsmatige visie op verzuim

het schenden van de privacywet.’

werp dan functioneren en productiviteit.’

en het kwadrantenmodel zijn ontwik-

‘Veel grote ondernemingen maken de

keld door en het gedachtegoed van

stap naar kwadrant III. De rol van de lei-

Aanspreekcultuur

Falke & Verbaan. Voor meer informa-

dinggevende is cruciaal in dit kwadrant,

Voor veel bedrijven is kwadrant III interes-

tie zie www.falkeverbaan.nl of bel

want hij is casemanager.’

sant. Binnen dit kwadrant heb je de bes-

naar 035-6997100

In kwadrant IV besteedt het management

te beïnvloedingsmogelijkheden, maar je

PS - 36

Praktijkcases Gom Schoonhouden Gom heeft een interne Arbodienst en werkt dus volgens principes van het eigenregiemodel. Het bedrijf heeft zelf twee artsen aan zich verbonden, onder wie een stafarts. Samen met enkele ingehuurde bedrijfsartsen vormen zij de medische kant van Facilicom Arbodiensten.

Het bedrijf werkt met het Bravo-leefstijl-

op (je eigen) gedrag. Groen: ‘We zijn con-

programma aan, dat is gericht op be-

tinu in gesprek met onze mederwerkers.’

wegen, roken, alcohol, voeding en ont-

Hostmanship is de grootste troef van Fa-

spanning. Aura Groen, directeur Perso-

cilicom. Het bedrijf wil daarmee niet al-

neel en Organisatie: ‘Onze interne ar-

leen de opdrachtgever maar ook de eigen

bodienst is gecertificeerd en wordt

medewerkers nog beter leren kennen en

jaarlijks geaudit. De bedrijfsartsen

meer aandacht geven. ‘Er is meer focus

spelen een belangrijke rol door op ver-

voor teamgeest door workshops. Leiding-

zoek van de werkgever de belastbaar-

gevenden zorgen voor een verjaardags-

heid te toetsen op het moment dat de

kaartje, of bellen even als iemand uit het

werkgever en werknemer hier moeilijk

gezin ziek is. Uit een medewerkertevre-

afspraken over kunnen maken. De werk-

denheidonderzoek moet straks blijken

gever wordt bijgestaan de re-integra-

deze door onze focus is verbeterd.’

tiemanagers, werkzaam bij Facilicom Arbodiensten die zowel werkgever als

Langdurig verzuim

werknemer begeleiden in het verzuim-

Hoe is de span of control? Groen: ‘Heel

proces naar herstel.

verschillend maar wel groot. Dat vangen

‘De direct-leidinggevende heeft een be-

we op met objectleiders die tussen een

langrijke taak in het begeleiden van de

rayonmanager en de schoonmaakmede-

medewerker op de werkvloer. Hij is ver-

Aura Groen, directeur Personeel en Orga-

werkers functioneren. We proberen zo

antwoordelijk voor de juiste ondersteu-

nisatie van Gom Schoonhouden

toch voldoende aandacht voor medewer-

ning en mogelijke middelen ter bevorde-

kers te creëren.’

ring van het herstel, zoals een training of

maakbedrijf – kun je bijvoorbeeld ie-

Groen: ‘Ik zie een toename van langdurig

ander werkmateriaal’

mand inzetten om doekjes op te vouwen,

verzuim, dit heeft te maken met dat deze

dat kan zittend. Als terugkeren naar

doelgroep minder goed is opgeleid voor

Zittend schoonmaakwerk

schoonmaakwerk echt niet meer lukt,

overige functies binnen Nederland, waar-

Volgens Groen zijn de mogelijkheden in

dan komen mensen terecht bij het mo-

door alternatief werk vinden lastig is op

de schoonmaakbranche om lichtere

bility center: ‘Dat probeert medewerkers

het moment dat je niet meer in staat bent

werkzaamheden uit te voeren, beperkt

te begeleiden naar andere divisies bin-

schoonmaakwerk uit te voeren. De eco-

– ‘zittend schoonmaakwerk bestaat

nen Facilicom zoals catering, beveiliging

nomische situatie maakt dat nog lastiger,

niet’ – maar moet je creatief zijn. ‘Wat

of thuishulp, en als het echt niet anders

dus blijven medewerkers langer ziek

ons betreft gaat iemand zo snel mogelijk

kan buiten ons bedrijf.’

thuis. Mede om die reden bieden wij me-

terug naar de werkplek, al is het maar

Groen vertelt dat het uitgangspunt bij

dewerkers opleidingstrajecten voor de

voor een uurtje. Op heel grote locaties

Gom – net als de visie van Falke & Ver-

Nederlandse taal aan zodat zij meer per-

– en die hebben wij als groot schoon-

baan – is dat je invloed kunt uitoefenen

spectief krijgen.’ PS - 37

Vesto Schoonmaak en Bedrijfsdiensten Vesto Schoonmaak en Bedrijfsdiensten heeft een verzuim van één tot twee procent. Een reële werkdruk en een kleine span of control zorgen voor binding met medewerkers. Daardoor melden zij zich niet snel ziek.

Stefan de Loos, directeur/eigenaar van

spiraal, en de daarbij horende druk op

ziekte, dan wordt in eerste instantie ge-

Vesto Schoonmaak en Bedrijfsdiensten:

werkuren. Ik weet wat haalbaar is en ga

probeerd iemand op een andere manier

‘Wij zijn een regionale speler in Noord-

niet mee met inschrijvingen die als gevolg

in te zetten. De Loos: ‘Als iemand bijvoor-

Holland, Zuid-Holland, Utrecht en in een

hebben dat je met een zweep achter je

beeld rugpijn heeft, dan zeggen we: “Kom

deel van Flevoland. Ik heb in totaal zeven-

medewerkers aan moet.

gewoon naar het werk, dan passen we je

tig mensen in dienst, die zijn verdeeld over

‘Verder komen de rayonleiders met gro-

taak aan; je gaat mee met een collega, je

twee rayonleiders. De span of control is

te regelmaat op de projecten. Zij contro-

doet wat je kunt en je collega doet de rest.”

dus klein en daardoor de betrokkenheid

leren of het juiste werkmateriaal aanwe-

‘De rayonleider gaat tegelijkertijd met

groot. Daarbij ben ik zelf ooit begonnen

zig is en houden contact met de mede-

zo’n medewerker aan de slag. Hij of zij

op de werkvloer. Ik heb nog altijd mede-

werkers. Ik vind het belangrijk dat mede-

krijgt extra instructies, begeleiding of

werkers met wie ik op de werkvloer nog

werkers zich verbonden voelen met óns

een opleiding om ervoor te zorgen dat

heb samengewerkt. Ik ben dus persoon-

in plaats van met de opdrachtgever.

het niet nog eens gebeurt.

lijk betrokken bij het bedrijf waardoor de

Wat je vaak ziet is dat een locatie door

Ook wordt het materiaal gecheckt. Soms

drempel voor medewerkers hoog is om

een ander schoonmaakbedrijf wordt

heeft iemand een verkeerde kar of het

zich ziek te melden. Het is eerder anders-

overgenomen; ander blouseje, andere

verkeerde materiaal. Meestal wordt het

om, dat wij moeten zeggen: “Ga naar huis

manager - en weer door. Dat is mij een

op die manier opgelost. Gaat het om

want het gaat echt niet meer”. ‘Natuurlijk

brug te ver.’

langdurig verzuim, dan schakelen we

heb je af en toe een rotte appel, maar over

Net als het verzuim, is ook het verloop

een arbo-arts in via ArboAnders. De

het algemeen is ons ziekteverzuim laag.

bij Vesto laag: ‘Soms komt het voor dat

rayonleider blijft casemanager, maar de

In 2012 was het één of twee procent.’

iemand niet goed functioneert, maar ver-

begeleiding besteden we dan uit. Dit

der hebben we zelfs een wachtlijst. Ik

komt niet vaak voor, hooguit één of twee

Zweep

word wekelijks gebeld of mensen kunnen

keer per jaar.’

De Loos vertelt het alsof het lage verzuim

komen werken. Dat heeft natuurlijk ook

De Loos besluit: ‘Het begint bij de voor-

in zijn bedrijf vanzelfsprekend is, maar hij

te maken met de economie.’

kant. Dat is de basis. De binding met je

heeft wel degelijk een visie op het voor-

mensen. Als dat niet goed gaat, dan

komen van verzuim: ‘Een reële werkdruk.

Instructies

wordt de drempel om je ziek te melden

Niet meegaan met de negatieve prijs-

Als iemand toch uit lijkt te vallen door

steeds lager.’

PS - 38

Microvezel op stoom publiceerde, regent het nog altijd wetenschappelijke studies naar het effect ervan. Land voor land raakt men overtuigd van de voordelen. Bovendien blijft de methode in

WETENSCHAP

Meer dan vijftien jaar nadat VSR in oktober 1997 zijn eerste rapport over microvezelmethode

ontwikkeling. Een voorbeeld daarvan is een kort artikel1 van de Australische hygiëniste Elizatbeth Gillespie naar de effectiviteit van ultramicrovezeldoeken in combinatie met stoom in een ziekenhuis.

Het sterke van het werk van Gillespie is dat ze niet alleen keek

se een gevolg zijn van de nieuwe reinigingsmethode, maar van

naar de effectiviteit, maar ook naar zaken als water- en chemi-

de training. Akkoord, maar het geringere verbruik van water

caliëngebruik, tijdsduur, gezondheid en ergonomie, kortom

en chemicaliën en de waardering van de werkmethoden heb-

naar de systeemeffecten van introductie van een microvezel-

ben daar zeker niets mee te maken.

systeem. Ze gebruikte ultramicrovezeldoekjes van Johnson

De praktijkman zal zeggen: trainen moet ik toch, en als deze

Diversey, en stoom van een niet genoemde leverancier van

methode het trainen eenvoudiger maakt, haal ik daar ook winst.

140 graden Celsius onder druk (97 procent droge stoom). Bij

Al met al dus een overduidelijk verhaal als je de vergelijking

de invoering van het systeem hoorde een training, waarbij met

maakt met de conventionele schoonmaakmethode. Wat on-

fluorescente markers werd gewerkt. Dat zijn voor het oog

duidelijk blijft, is of dat nu komt door de microvezel, of door de

onzichtbare merktekens die met een ultraviolette lamp zichtbaar

combinatie met stoom. De vergelijking met/zonder stoom is

kunnen worden gemaakt. Men brengt ze aan voor de reiniging

niet gemaakt. Zo zie je maar weer: er blijft altijd wat over om

en kijkt met de lamp na de schoonmaak of er nog merktekens

te onderzoeken.

zitten. Is dat zo, dan is duidelijk dat daar de schoonmaak niet 1

Het microvezel/stoom-systeem won op alle punten van de

41 (2013) 461-3

Elizabeth Gillespie et al, American Journal of Infection Control

traditionele methode inclusief desinfectans: • zes keer minder ATP, een teken dat er beduidend minder micro-organismen aanwezig zijn; • reiniging in 50 in plaats van 160 minuten; • 90 procent minder water nodig (en dus ook kleinere kans op uitglijden); • geen chemicaliën meer nodig tijdens schoonmaak (maar natuurlijk wel bij het wasproces); • omdat overal nu dezelfde methode kon worden gehanteerd, werd training eenvoudiger; • de schoonmaaksters (m/v) vonden de methode prettiger en lichter om mee te werken; één schoonmaakster was na jaren eindelijk af van dikke eeltplekken op haar handen De kniesoor zal zeggen dat een deel van de effecten niet per

PS - 39

Anton Duisterwinkel is wetenschapsjournalist te Delft

goed is uitgevoerd.

d n e l l a v Op object

Politie-eenheid Den Haag Schietbanen, een inpandige nagebouwde woonwijk en ruimtes waar de politie haar acties voorbereidt. Mohamadi Assarar is voorman van het schoonmaakteam in De Yp, de nieuwbouwlocatie van de eenheid Den Haag.

‘V

oor de schietbaan maken we gebruik van een ex-

Vanaf het begin was ik met collega’s betrokken bij verschil-

plosievrije stofzuiger.’ Specialistisch reiniger Mo-

lende fases in de oplevering van het nieuwbouwpand. Steeds

hamadi Assarar werkt al tien jaar voor CSU op

kwam er weer een onderdeel bij, en daarmee ook schoon-

defensielocaties, politiekantoren, gevangenissen en ministeries.

maakcollega’s.’

Op dit moment is hij voorman van zestien schoonmaakmede-

Die gefaseerde ingebruikname van het pand maakte het schoon-

werkers in De Yp, de nieuwbouwlocatie van politie-eenheid

maakwerk complex. De facility manager vroeg het team onlangs

Den Haag. Assarar: ‘In november 2012 kwam ik hier voor het

voorlopig nog aan te blijven, zo tevreden is hij. Op termijn zal

eerst. Ik zou het gebouw met een team opleveren en het ver-

het overwegend specialistische team vervangen worden door

volgens overdragen aan een schoonmaakteam voor het dage-

een team dat het dagelijks schoonmaakonderhoud gaat doen.

lijks schoonmaakonderhoud, maar ons team is er nog steeds.

De Yp is een multifunctioneel gebouw dat verschillende on-

PS - 40

derdelen van de eenheid Den Haag huisvest zoals de politieacademie, de verkeerspolitie, de KLPD, ME en de meldkamer. Het langgerekte gebouw ligt tussen de A12 en deelplan 19 in Ypenburg. Assarar: ‘Een deel van het team begint om 06.00 uur met de schietbanen en de vier sportzalen. Van de schietbanen doen we het vloeronderhoud en – periodiek – de muren. Beide met een speciaal daarvoor ontwikkelde explosievrije stofzuiger. Dat is vanwege de kruitresten die worden opgezogen waardoor met een gewone stofzuiger het risico op ontploffing bestaat. We boenen deze vloeren altijd na met een schrobzuigmachine want kruit is vet waardoor een vloer glad kan worden. De schietbanen worden drie keer per dag schoongemaakt.’ Een ander deel van het team begint om 07.00 uur met de kantoren, de meldkamer en de leslokalen van de politieacademie. Ook de praktijkstraat maakt De Yp een bijzondere schoonmaaklocatie. Het is een nagebouwde woonwijk in het klein, met een paar gebouwen en straten. Ook staat er een deel van een tram en kunnen er auto’s rijden. Al-

’s avonds na en zijn inzetbaar bij calamiteiten. Assarar: ‘Het is

lemaal bedoeld om arrestaties te oefenen en situaties op straat

een leuk pand met veel uitdagingen maar het is ook hard wer-

na te bootsen. Assarar en zijn collega’s verzorgen er vooral het

ken omdat meerdere ruimtes – de sportzalen, schietbanen

vloeronderhoud.

leslokalen – tegelijkertijd klaar moeten zijn voor gebruik. Dat

Het overgrote deel van het schoonmaakteam is heel de dag

maakt vooral de ochtenden hectisch. Gelukkig helpt iedereen

aanwezig. Twee van hen zijn er tot 19.00 uur. Zij lopen het pand

mee om het werkt goed af te leveren.’ PS - 41

MICROVEZEL

Trend of luxeproduct? Disposable vloermoppen Het is nu bijna tien jaar geleden dat de eerste microvezelvloermoppen, die direct na gebruik worden weggegooid, op de markt kwamen. Sindsdien worden deze moppen steeds vaker gebruikt. Is hier sprake van een trend of hebben we te maken met een luxe product? In dit artikel geven vier leveranciers van deze moppen hun mening.

Tekst: Piet Reyneveld

ewitex was de eerste onderne-

de doeken op zeer specifieke plaatsen

is op crosscontaminatie in ruimten met

ming die negen jaar geleden

gebruikt, waar ze dan goed werk doen.

verhoogd hygiënisch risico, zoals isola-

disposable vloermoppen van

Het belangrijkste toepassingsgebied is

tiekamers. Omdat het werken met de

microvezelmateriaal op de markt bracht.

in de gezondheidszorg.’

doeken makkelijker is, worden er minder

Hewitex is fabrikant van non-woven doe-

Paul Harleman van Vileda meldt dat

fouten gemaakt.’

ken die worden gebruikt om vloeren te

disposable materialen voor schoonmaak

Ook in sleutelpanden wordt gebruik ge-

wissen en stof af te nemen bij het dage-

in de Verenigde Staten en Canada meer

maakt van wegwerpvlakmoppen om de

lijks onderhoud van ruimten.

worden toegepast dan in Europa: ‘Maar

discussie met de schoonmakers, die de

De vraag naar disposable microvezel-

binnen de gezondheidszorg in West-

traditionele doeken mee naar huis moeten

voermoppen is sindsdien toegenomen

Europa is de trend naar toenemend

nemen om ze daar te wassen, te vermij-

en daarom leveren inmiddels meerdere

gebruik merkbaar. Daar waar hygiëne

den. Ook daar waar men om hygiënische

leveranciers van microvezelvloermoppen

een belangrijk schoonmaakmotief is,

redenen niet wil werken met de sopme-

deze wegwerpvlakmoppen of overwegen

kunnen de wegwerpvlakmoppen uitste-

thode, maar ook geen mogelijkheid heeft

dit in de nabije te gaan doen. Voor dit

kend worden ingezet.’

om moppen te wassen, bieden de weg-

artikel sprak PS met Diana de Kreij van

MGS/Greenspeed start binnenkort ook

werpvlakmoppen een ideale oplossing.

Hewitex, Bouke Smallenbroek van Diver-

met de verkoop van wegwerpvloerdoe-

sey, Paul Harleman van Vileda en Bert

ken van microvezel; volgens Bert Lagar-

Niet schoon

Lagarde van MGS/Greenspeed.

de omdat de markt er naar vraagt. De

Diana de Kreij ziet dat de markt zich bre-

toepassingen liggen bij de ziekenhuizen

der ontwikkelt: ‘Hewitex exporteert veel

Gezondheidszorg

en verzorgingstehuizen, in operatieka-

doeken en ervaart dat men in het buiten-

Volgens Bouke Smallenbroek hebben de

mers en cleanrooms en in de thuiszorg,

land sneller geneigd is deze doeken al-

disposable microvezel vloerdoeken een

waar met name Geenspeed veel wordt

gemeen te gaan gebruiken. In Frankrijk

begrensd toepassingsbereik: ‘Dat komt

gebruikt. Lagarde: ‘Het voordeel van het

zijn ziekenhuizen integraal overgegaan

omdat de doeken een beperkt vuilopna-

toepassen van deze disposables, is dat

op het gebruik van disposable doeken.

mevermogen hebben. Daarom worden

door het weggooien ervan er geen kans

Het motief is dat de hogere kosten van

PS - 42

het eenmalig gebruik opwegen tegen de

te worden

kosten van het logistieke proces van ver-

in stofarme-

zamelen, transporteren, wassen, retour-

of stofvrije ruim-

neren en weer verdelen.’

ten. Maar in apothe-

Bij de traditionele microvezel vloerdoe-

ken van ziekenhuizen

ken wordt soms geklaagd dat ze niet

waar cytostatica (chemo-

schoon terug komen op de afdeling; dan

kuren voor kankerpatiënten)

Het vuilopnamevermogen van de weg-

wel dat ze er goor gaan uitzien en

werpvloerdoeken is

dan toch worden weggegooid.

minder, maar zowel Diana de

Daarnaast wordt de hygiëne beter geborgd door gebruik te maken van wegwerpvloerdoeken. Als basis van de disposable microvezelvloerdoeken gebruikt Hewitex een drager van nonwoven Polypropyleen, hierop wordt een laag papiercellulose aangebracht, die dient voor de

‘De schoonmaker is nu eerder gedwongen om in iedere patiëntenkamer een nieuwe doek te nemen’

vochtopname en daaroverheen

Kreij als Bert Lagarde vinden dat een voordeel. De schoonmaker is nu eerder gedwongen om in iedere patiëntenkamer een nieuwe doek te nemen. Bij de traditionele vloerdoeken moet men per taak drie doeken in het systeem hebben; één in gebruik, één op voorraad, terwijl de derde gewassen wordt. Dit

komt dan de toplaag van viscose/poly-

worden gemaakt, maakt men graag ge-

vraagt een hogere investering en de kans

ester of de eigenlijke microvezellaag, die

bruik van de disposable vloerdoeken om

op derving (het verdwijnen van moppen)

voor het reinigende effect zorgt. De to-

de ruimte te desinfecteren. Dit geldt ook

neemt toe.

plaag is niet helemaal van microvezel; er

voor ruimten, zoals operatiekamers, of

Alle vier de geïnterviewden zijn het er

zit ook een gedeelte polyester door om

andere kamers die na gebruik moeten

wel over eens dat bij het gebruik van de

de wrijvingsweerstand van een vochtige

worden gedesinfecteerd. Hewitex levert

disposable microvezel-vlakmoppen meer

mop te verlagen. Vroeger werden de

daarvoor vlakmoppen die geïmpreg-

onverteerbaar afval ontstaat dat verbrand

verschillende lagen met een naaima-

neerd zijn met alcohol van zeventig pro-

moet worden. Dit is een belemmerende

chine op elkaar gestikt; nu gebeurt dat

cent. Ook leveren zij de vlakmoppen

factor voor de grootschalige inzet van

met verlijmingstechnieken.

droog, zodat de gebruiker ze vlak voor

disposables. Maar op de plaatsen waar

gebruik zelf kan bevochtigen met het

de vlakmoppen gebruikt worden wegen

desinfectiemiddel.

de voordelen van het gemak, de veilig-

Cleanrooms

heid en de logistiek zwaarder.

De wegwerpvloerdoeken zijn zeer geschikt om in cleanrooms, waar hygiëne

Vuilopnamevermogen

uiterst belangrijk is, te worden gebruikt.

Alle vier de gesprekspartners zijn het

De vloerdoeken worden gemaakt van

erover eens dat de disposable vloerdoe-

non-woven materiaal. Dit materiaal kan

ken niet de traditionele microvezelvoer-

pluizen en kleine vezeltjes los laten. Ze

doeken zullen vervangen. Ze zullen naast

zijn daarom minder geschikt om gebruikt

elkaar gaan bestaan en elkaar versterken.

Piet Reyneveld is vloeronderhoudsspecialist en lid van de technische commissie van VSR.

PS - 43

MICROVEZEL

Microvezel,

een wonderschoon wonder? Eind jaren negentig deed de zogenaamde wonderdoek zijn intrede vanuit de consu mentenmarkt naar de professionele schoonmaakmarkt. Gebruikers waren destijds laaiend enthousiast over de kwaliteit van de doek en namen hem (stiekem) mee van huis naar hun werkplek. Bij professionele leveranciers voldoende aanleiding om complete microvezelsystemen te introduceren en te ontwikkelen.

Tekst: Rita Brouwer

ebruikers dichtten microvezel in

da bij zorginstellingen. Velen zijn geneigd

ment dat hij voor deze methode kiest.

het begin bijna mythische kwa-

om dan direct te denken in termen van

Alpheios ontwikkelde daarom een soft-

liteiten toe. Dit was voor VSR

desinfectie- en handenwasprotocollen et

wareapplicatie: de microvezel i-tool. Met

aanleiding om samen met branchegeno-

cetera, maar vergeet ook niet een goed,

deze tool kan aan de hand van de calcu-

ten, waaronder Alpheios, een Microvezel

hygiënisch en efficiënt schoonmaakpro-

latie en het gewenste schoonmaakpro-

ABC op te stellen, waarin een helder en

gramma en dito uitvoering. Microvezel

gramma samen met de klant vooraf wor-

bovenal eerlijk beeld wordt geschetst van

heeft bewezen zeer goede reinigende

den bepaald welke investeringen gedaan

de kwaliteiten die de microvezel onmis-

kwaliteiten te hebben. De methode laat

moeten worden om het systeem op te

kenbaar heeft, vooral op het gebied van

medewerkers in feite geen andere keus

zetten. Daarnaast wordt ook inzichtelijk

efficiency, ergonomie en hygiëne-eisen.

dan de werkzaamheden hygiënisch, er-

welk besparingspotentieel het invoeren

Inmiddels is de microvezelmethode uit-

gonomisch en dus veilig uit te voeren.

van een microvezelsysteem aantoonbaar

gegroeid tot de standaard in de branche.

Microvezels dragen in die zin voor een

met zich meebrengt. Maar er ontstaat

Niet alleen schoonmaakbedrijven, maar

belangrijk deel bij aan de veiligheid.

ook inzicht in dilemma’s zoals kosten

ook zorginstellingen in Nederland nemen

Met de introductie van een microvezelsy-

waarmee de klant geconfronteerd gaat

het reinigen met microvezels als uit-

steem komen er diverse belangrijke pro-

worden om het systeem aan de gang te

gangspunt. In de WIP-richtlijnen wordt

cessen op gang binnen een organisatie.

houden (waskosten, handlingskosten,

de microvezelmethode zelfs specifiek

Het werken met microvezel brengt met

vervangingskosten).

genoemd als professionele reinigings-

zich mee dat men de werkdoeken en mop-

methodiek. Het realiseren van een kos-

pen machinaal moét wassen. Bovendien

Tijdwinst

tenbesparing of het verhogen van de

brengt het uitgangspunt dat voor iedere

De grootste winst door de inzet van de

patiëntveiligheid, liggen er meestal aan

kamer steeds een schone doek wordt

microvezelmethode is te halen in het

ten grondslag om microvezel in te voeren.

gepakt, meer was (en bijbehorende hand-

vloeronderhoud en dan vooral in het

ling) met zich mee dan een organisatie

moppen. Dit heeft te maken met het feit

Patiëntveiligheid

voorheen gewend was. Hierop moet een

dat het moppen met microvezelvlakmop-

Patiëntveiligheid staat hoog op de agen-

instelling zich voorbereiden op het mo-

pen minder handling kost dan het werken

PS - 44

met de traditionele strengenmop (spoe-

DilemmaÂ´s

voeren. Ook dan is de praktijkanalyse

len en persen). De i-tool laat exact zien

Eerdergenoemde winst brengt ook

van belang en spelen de ergonomische

welke winst er te halen is ten opzichte

dilemmaÂ´s met zich mee. De aangetoon-

voordelen van het microvezelsysteem

van de huidige situatie op basis van het

de kostenbesparing is in veel gevallen

een grote rol. In een aantal cases is het

aantal vierkante meters vloeroppervlak

niet direct om te zetten in geld. Toch is

ziekteverzuim onder de schoonmaak-

en vloerafwerking en het wenselijke

de verkregen tijdswinst om te zetten naar

medewerkers significant gedaald door

schoonmaakprogramma. In de praktijk

ofwel daadwerkelijke kostenbesparing

de inzet van de microvezel. Het uitwrin-

blijkt bijvoorbeeld vaak dat in verzor-

ofwel kwaliteitsverbetering. Door het

gen van werkdoeken en het uitpersen

gingshuizen de winst kleiner is, omdat

herinrichten van de schoonmaakorgani-

van moppen is dit verleden tijd. Deze

hier traditioneel meer tapijt ligt dan in

satie, ontstaat namelijk ruimte om de

handelingen staan bekend als zeer be-

bijvoorbeeld een ziekenhuis.

gewonnen tijd te besteden aan bijvoor-

lastend voor het bewegingsapparaat. Een

De theoretische rekenoefening wordt

beeld zorgen klantondersteunende

daling van het ziekteverzuim betekent

altijd onderbouwd met een praktijkon-

taken of aan aanvullende werkzaamhe-

ook kostenbesparing

derzoek, zodat ook de werkwijze van de

den die de schoonmaakkwaliteit ten

medewerkers, de bezettingsgraad van

goede komen. Soms is het nodig dat een

Wasproces

de ruimten, de schoonmaakorganisatie

schoonmaakteam kan of moet worden

Naast een besparing in tijd, maakt de

en overige gebouwomstandigheden en

afgebouwd. Dat kan door natuurlijk ver-

applicatie ook inzichtelijk met welke kos-

-eigenschappen inzichtelijk worden en

loop of door het begeleiden van mede-

ten de organisatie te maken krijgt ten

gebruikt kunnen worden om het bespa-

werkers naar ander werk, binnen of soms

aanzien van het wasproces. Zoals reeds

ringspotentieel te fine tunen. Grove an-

buiten de organisatie.

eerder opgemerkt, neemt de hoeveel-

tislipvloeren of een hoge bezettings-

In een enkel geval, bijvoorbeeld in ver-

heid was vaak toe. Uit de analyse komt

graad zijn wel degelijk van invloed op

zorgingstehuizen, weegt de mogelijke

naar voren hoeveel kilogram was er in

de prestatie van de medewerkers en

besparing op het eerste gezicht niet op

het nieuwe systeem zal ontstaan. Op ba-

moeten dus meegenomen worden om

tegen investeringen die gedaan moeten

sis van kengetallen kan precies berekend

een realistisch beeld te krijgen.

worden om de microvezelmethode in te

worden wat de waskosten zullen zijn, PS - 45

Gordijn-, jaloezie en lamellenreiniging

Mobile reiniging van alle

Mobile reiniging van alle raambekleding raambekleding door dé Professional. door dé Professional. Jaloezieën • Lamellen • Gordijnen • Vitrage (ook voor brandwerende behandeling)

• Raamdecoratie • Verlichtingsarmaturen Dé landelijke servicepartner van:

Landelijk telefoonnummer: Landelijk telefoonnummer: 088 – 14 14 14 3 www.speedclean.mobi www.speedclean.mobi

088 – 14 14 14 3

VSR

onferencing diensten

VSR-meting voor de laagste prijs in de hele Benelux.

Fax: +31-(0)35-69 15 474 E-mail: info@safety-lux.nl Internet: www.safety-lux.nl

of bel: 035 -ook 694 28 78 ATEX

Zandzuigerstraat 91 1333 MX Almere T 036 - 537 89 13 F 036 - 537 69 44 E info@evonservices.nl

www.dolmans.com schoon maakt blij

- glasbewassing Gevelonderhoud - gevelreiniging Schoonmaak - hoogwerkerverhuur

Calamiteitendienst

t 088 - 365 62 00 e info@dolmans.com

VCA-gecertificeerd ISO 9001:2000 Amsterdam

Rotterdam ’s-Hertogenbosch Utrecht e-mail: info@glazenwassen.nl Tel.: 0320 - 25 85 00

070 - 385 79 39

www.VSRConcurrent.nl

over de ducten-/ e!

ar:

MeldNL u nu aan - 1402 BVvia Bussum Tel.: +31-(0)35-69 14 476 herman@appr.nl

Schoonmaakorganisatie

Glas- en gevelreiniging

Concurrent

Ook met uw bedrijf in ditvan register? Importeur o.a.: Nijverheidswerf 37

Raamdecoratie • TL-armaturen

Zonwering • Gordijnen • Vitrage

Bel (0172) 46 67 54

PROFES SIONEEL SCHOONMAKEN

www.evonservices.nl

Ook adverteren in deze rubriek?

Handlampen

internet: www.glazenwassen.nl

www.ruitenheer.nl

ItsClean

Adv.Naamvermelding_43x62cm_2.indd 1 01-06-11 11:56

PROFES SIONEEL SCHOONMAKEN

Professionele Ook hier productsystemen Organisatie:voor adverteren? perfecte schoonmaak, onderhoud en hygiëne

Naam

Meld u nu aan via herman@appr.nl Postbus

De glasheldere oplossing voor uw complete administratie

Professionele productsystemen voor perfecte schoonmaak, onderhoud en hygiëne

web: www.aariverside.com tel: 073-5470076

of bel: Postcode www.kiehl-group.com 035 - 694 28 78

www.kiehl-group.com

Gevelonderhoud Schilderwerken Schoonmaak Vloeronderhoud M/V Calamiteitendienst Beveiliging Bouw Groenvoorziening Hygiene Care

www.ruitenheer.nl

Plaats

Electrolux Professional

Tel.:

E-mail:

Wisselwerking 52 Postbus 188 1110 BD DIEMEN

AZ KIEHL 64 x44.indd 1

2 december 2006 Miele Professional De Limiet 2 Postbus 166 4130 ED Vianen Tel.: (0347) 37 88 83 Fax: (0347) 37 84 29 professional@miele.nl www.miele-professional.nl

Efﬁciënte reiniging van mops en microvezeldoeken

Ook hier adverteren?

Tel : (020) 56 92 911 Fax : (020) 56 92 239 frits.sauve@electrolux.nl www.electrolux.nl/laundrysystems

PROFES SIONEEL SCHOONMAKEN

05.04.2012 11:33:36 Uhr

Meld u nu aan via herman@appr.nl of bel: 035 - 694 28 78

Ook met uw bedrijf in dit register? Meld u nu aan via herman@appr.nl of bel: 035 - 694 28 78

zowel in eigen beheer als uitbesteed. Op

schoonmaakmedewerkers hierin bege-

betreffende hygiënist bij de implemen-

het moment dat een organisatie besluit

leiden en faciliteren om hun taak te vol-

tatie van het microvezelsysteem, met

om de was zelf in te regelen, wordt ook

brengen. Dit kan door bijvoorbeeld col-

name om dit soort knelpunten vooraf in

inzichtelijk hoeveel was/droogcapaciteit

lega’s op de afdelingen (zorgmedewer-

kaart te brengen en op te lossen. Ergens

voorzien moet zijn.

kers, artsen) te informeren over de gang

in het proces zullen de doeken gedroogd

De theoretische rekenoefening wordt

van zaken en hen desgewenst te voorzien

moeten worden wat een impact heeft op

eveneens onderbouwd met een praktij-

van eigen schoonmaakmateriaal.

het logistieke proces.

kanalyse. Enerzijds komen zo de knel-

Ook kan een ‘gesloten’ wassysteem hel-

punten in het huidige wasproces aan het

pen. Dit zijn wasnetten met een slot, ge-

Opleiding en begeleiding

licht. Veel voorkomende knelpunten zijn

koppeld aan een taak of een medewer-

De reinigende kracht van microvezel is

het gebruik van een verkeerd wasmiddel

ker. Dit zorgt voor aantoonbaar minder

inmiddels bewezen. Daarnaast levert ook

of het overdoseren van wasmiddel. Ook

verlies. Bovendien is de klant flexibel in

het systeem, één doek per kamer, grote

blijkt vaak dat het huidige wasproces

het afstemmen van het wasproces op het

hygiënische voordelen op. Gebruikers

– en dan vooral het desinfectieproces –

schoonmaakproces. Omdat de werkdoe-

van microvezelmaterialen zijn over het

veel te lang is met als gevolg hogere ener-

ken en moppen in een net gewassen

algemeen zeer te spreken over het

giekosten, hoger waterverbruik en in veel gevallen ook een stagnatie in het schoonmaakproces. Een grondige analyse aan de voorkant maakt direct een einde aan deze knelpunten en brengt tevens een besparingspotentieel in kaart en eventueel welke investeringen gedaan moeten worden om wascapaciteit in te regelen. Anderzijds kan het logistieke proces optimaal ingeregeld worden

‘Het succes van de microvezelmethode valt of staat met de manier waarop de gebruiker ermee omgaat’

en afgestemd worden op de hui-

schoonmaakresultaat. Zij ervaren dat zij hun afdeling schoner achterlaten dan voorheen. Daarnaast geven veel medewerkers aan dat zij ook voelen dat hun lichaam minder belast wordt sinds het gebruik van microvezels. Het succes van de microvezelmethode valt of staat met de manier waarop de gebruiker er mee om gaat. Het gebruik van microvezel vraagt discipline en aandacht. Een belangrijke voorwaarde is bijvoor-

dige organisatie, doordat inzichtelijk is

worden, is het van belang dat zij voldoen-

beeld dat de medewerkers de werkdoek

hoeveel kilogram was er verwerkt moet

de ruimte hebben in de was/droogtrom-

in vlakken vouwen, zodat zij optimaal

worden, hoeveel taken er zijn, wanneer

mel. De tool berekent op basis van de

gebruik kunnen maken van de werkdoek.

er gereinigd wordt en dus wanneer een

optimale vulling van de beschikbare was-

Het uitspoelen van de werkdoek is niet

schone voorraad beschikbaar moet zijn.

en droogautomaten precies hoeveel was/

voldoende om de vervuiling uit de doek

droogbeurten er zullen zijn. Het is dus

te verwijderen. Goede opleiding en be-

Gesloten wassysteem

van belang dat de wasserij of de wasma-

geleiding van de medewerkers is daarom

Een bekend dilemma voor organisaties

chine-operator het wasprotocol volgt

een randvoorwaarde.

is de vraag of men de was in- of uitbe-

voor een optimaal was/droogresultaat.

Organisaties blijven op zoek naar opti-

steedt. Door het proces uit te besteden,

Een ‘gesloten’ wassysteem zorgt er ook

malisatie van het schoonmaakproces.

ontstaan uitdagingen zoals de logistiek

voor dat medewerkers hun werkdoeken

Zorgorganisaties zijn druk met het finan-

afstemmen op het eigen interne schoon-

en moppen niet meer hoeven te tellen

cierbaar houden van de zorg en het bor-

maakproces.

van te voren. Dit levert een aanzienlijke

gen van de patiëntveiligheid. De volgen-

Maar ook de was zelf organiseren vraagt

tijdswinst op bij aanvang van de dienst.

de stap in microvezel moet ervoor zorgen

de nodige aandacht, omdat in het interne

Sommige organisaties kiezen ervoor om

dat het nog schoner en nog efficiënter

proces werkdoeken en moppen wel eens

de microvezeldoeken klamvochtig aan

wordt. Is microvezel inmiddels helemaal

verdwijnen. Schoonmaakmedewerkers

te leveren bij aanvang van de werkzaam-

doorontwikkeld? Of wordt nog een vol-

voelen soms een druk omdat zij verant-

heden. Dit brengt direct het volgende

gende stap gezet?

woordelijk zijn voor het compleet houden

dilemma met zich mee, namelijk dat een

van het materiaal en de ervaring hebben

microvezeldoek dan nooit meer droog

dat bijvoorbeeld medewerkers van een

is. Hygiënisten zijn over het algemeen

ziekenhuis nog wel eens (onbewust)

niet gelukkig met deze gang van zaken,

werkdoeken en moppen gebruiken en

omdat dit een gevaar oplevert voor de

niet terugbrengen.

hygiëne, en dus voor de patiëntveilig-

Het is van belang dat organisaties hun

heid. Alpheios betrekt daarom altijd de

Rita Brouwer is adviesspecialist bij Alpheios Performance Solutions

PS - 47

BRUISENDE WETENSWAARDIGHEDEN NVZ ‘boomt’ maandelijks over actualiteiten uit de zeep- en reinigingsmiddelen branche

Bomen over het blootstelling aan schoonmaakmiddelen Hoe veilig zijn schoonmaakmiddelen? Bij het beantwoorden van deze vraag laat men zich, veelal ten onrechte, leiden door het intrinsieke gevaar dat op het etiket van een schoonmaakmiddel beschreven staat. De vraag zou eigenlijk moeten luiden: is de kans dat er een gevaarlijke situatie met dit product ontstaat klein genoeg? Of anders gezegd: is het risico aanvaardbaar?

Tekst: Hans Razenberg en Klaas Gravesteijn

et komt nogal eens voor dat schoonmakers het gevoel

De aanvaarbaarheid van het risico.

hebben dat het werken met bepaalde producten niet

Maar ook al is het risico in praktijk minimaal: om de beleving/

veilig is, vooral in die situaties waarin zij moeten wer-

gevoelens van schoonmakers kunnen we niet heen. Hoe klein

ken met als gevaarlijk ingedeelde producten. Dit gevoel van

een risico ook mag zijn, de vraag of iemand ze aanvaard, heeft

onveiligheid komt dan tot stand door de manier waarop zij de

alles te maken met een aantal factoren zoals:

kans en de ernst van het gevaar waarnemen. Deze gevoelens

1. Wat men er voor terug krijgt. Als het iets oplevert, wordt

zijn niet altijd reëel. Zo kan een schoonmaker zich in een

het risico eerder geaccepteerd dan dat als het hem

busje heel veilig op de weg voelen omdat hij een goede

weinig oplevert.

chauffeur is en daarbij de risico’s dat een ander dat niet is

2. Of het risico vrijwillig is of niet. De blootstelling ten gevolge

geheel uitsluit. Maar eenmaal aan het schoonmaken kan die

van eigen werkzaamheden worden eerder geaccepteerd

zelfde schoonmaker het gevoel hebben dat zijn gezondheid

dan dat men blootgesteld wordt ten gevolge van werkzaam-

door het middel wel eens bedreigt zou kunnen worden. Hij

heden van derden.

voelt zich niet veilig omdat er in een reinigingsmiddel allerlei

3. Het gevoel van controle. Als men zelf invloed heeft op de

chemische stoffen zitten met ernstige gevaren voor de ge-

blootstelling aan een gevaar optreedt, is het risico meer

zondheid. De schoonmaker denkt al snel dat hij ook voor

aanvaardbaar en tenslotte

honderd procent aan de gevaren van de stoffen wordt bloot-

4. De beheersbaarheid van gevolgen. Als men mogelijkheden

gesteld, met andere woorden het risico is gelijk aan het gevaar.

heeft om zich te beschermen tegen het risico (denk aan de

In praktijk, is de blootstelling heel wat lager dan die honderd

veiligheidsschoenen), dan wordt het risico eerder als aan-

procent en daarmee is het risico meestal er gering.

vaardbaar beschouwd.

PS - 48

Als men bij schoonmaken alleen voor het nul-risico wil gaan heeft men slechts de keuze wel of niet schoonmaken. Maar dit principe geldt eigenlijk voor alle handelingen die mensen verrichten.

De veiligheid van schoonmaakmiddelen In schoonmaakmiddelen kunnen stoffen zitten die schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid. De Reach-verordening verplicht de fabrikanten van deze middelen ervoor te zorgen dat producten waarin deze stoffen verwerkt zitten veilig zijn. Alleen als dat aangetoond kan worden mogen producten op de markt gebracht worden. Bij de beoordeling van de veiligheid van een product houdt de leverancier ook rekening met hoe ermee gewerkt wordt en of er mogelijkheden zijn om de blootstelling te minimaliseren. Schoonmaakmiddelen die op de markt gebracht worden zijn dus veilig om mee te werken, ervan uitgaande dat de werkgever en de schoonmaker zich houden aan de veiligheidsinstructies die door de leverancier worden voorgeschreven. Deze instructies staan in het Veiligheidsinformatieblad (Vib). De werkgever hoort deze te vertalen in werkplek instructies.

Communicatie in de keten Het zal duidelijk zijn dat leveranciers van schoonmaakmiddelen pas goed een veiligheidsbeoordeling kunnen maken wanneer helder is hoe hun klanten deze gebruiken. Dit is in het verleden, in samenwerking met onder andere OSB, al eens in kaart gebracht. Vervolgens is deze informatie teruggekoppeld aan de grondstofleveranciers, die in het kader van Reach per stof een veiligheidsbeoordeling maken. Een reinigingsmiddel bestaat uit meerdere stoffen. De leverancier van het reinigingsmiddel gebruikt deze individuele beoordelingen om vervolgens eindproducten te beoordelen en verwerkt in het Vib.

De volgende stap De afnemer mag erop vertrouwen dat zijn leveranciers de veiligheidsbeoordelingen gemaakt hebben, maar hij wordt wel geacht om de informatie uit het Vib te controleren. En zelf vast te stellen of er in de praktijk inderdaad op voorgeschreven wijze met het product gewerkt wordt of kan worden. Het Vib gaat bijvoorbeeld altijd uit van het onverdunde product. Zo is het bijvoorbeeld nodig om bij het maken van een verdunning handschoenen te dragen. Maar bij het werken met het verdunde product is het risico zo klein geworden dat het gebruik van handschoenen waarschijnlijk niet meer nodig is. Helaas blijkt in de praktijk dat dit soort informatie voor veel werkgevers lastig uit het Vib te halen is. De NVZ werkt daarom als branchevereniging aan een systeem om op eenvoudige wijze de essentiĂŤle informatie door te geven aan haar afnemers. Hiertoe zijn we in gesprek met onder andere de RAS, OSB en de Inspectie Sociale Zaken (de vroegere Arbeidsinspectie). In het volgende nummer van PS zullen we u

Hans Razenberg en Klaas Gravesteijn zijn beiden werkzaam bij de Nederlandse Vereniging van Zeepfabrikanten (NVZ), de brancheorganisatie van fabrikanten en importeurs van was- en reinigingsmiddelen- en machines. De vereniging behartigt de belangen van haar leden door middel van overleg en het geven van voorlichting en adviezen. De NVZ is, met haar gevarieerde ledenbestand, de deskundige bij uitstek op het gebied van duurzaam schoonmaken.

hierover meer te kunnen vertellen. PS - 49

Koos Stuyvers, voorzitter OSB Segment AWOG

COLUMN

Vertrek Er is een tijd van komen en er is een tijd van gaan. De tijd van

vakvolwassen blijven vertegenwoordigen. Uiteraard is OSB be-

gaan is voor mij gekomen. Ik heb dit al enkele malen geschreven

zig invulling te geven aan een nieuwe segmentvoorzitter. Voor

en het is een leuke woordspeling, dus nog maar een keer. Op 13

mij is dit de laatste voorzitterscolumn. Ik ga mij meer / intensie-

mei heb ik mij als voorzitter van het OSB segment AWOG en als

ver op mijn bedrijven concentreren, waarin ik intussen nieuwe

bestuurslid Algemeen Bestuur OSB teruggetrokken. Het is mooi

uitdagingen in gang heb gezet. Genoeg te doen dus.

geweest. Ik liep mijn vertrek al zo’n twee jaar uit te stellen omdat

Verder zullen wij elkaar best nog ergens tegen komen en zal ik

ik moeite had “mijn branchekindje” los te laten. Doch doordat ik

hier of daar nog wel eens van mij laten horen. Ik hoop dat mijn

voelde dat de power en het

grootste wensen te weten: de verstandhouding tussen schoon-

enthousiasme om zaken

maakbedrijven en glazenwassersbedrijven sterk verbetert en de

aan te pakken wegebde,

valse concurrentie op arbeidsomstandigheden snel tot het verle-

heb ik de knoop doorge-

den behoord. Dus elkaar niet uitbuiten maar versterken! De na-

hakt. Ik ben van mening dat

gel aan mijn doodskist was ook de cowboy in onze branche.

indien je je niet voor 100

Gelukkig loopt er een pilot in Purmerend, waarvan ik hoop dat de

procent kunt inzetten je

ervaring uitgerold zal worden over geheel Nederland, zodat de

moet opstappen, vandaar.

pr kosten om ons imago te verbeteren niet in een bodemloze put

Gelukkig laat ik een goed

verdwijnen. Bij al deze zaken kan de door mij al in 1995 voorge-

segmentbestuur achter, en

stelde branchepolitie een belangrijke rol vervullen. Ik was mijn

zij hebben allen het glazen-

tijd toen kennelijk te ver vooruit, doch gelukkig staat branchepo-

wassers-hart

litie weer op de agenda. Tot slot wens ik u allen zowel zakelijk als

goede

plaats. Zij zullen u stevig en

Adverteerdersindex

privé het allerbeste toe.

Alpheios . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 EW Dienstengroep . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Kathagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 SVS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32, 51 Vermop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Vileda. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52

zorg

• Miele Professional

• Dolmans Facilitaire Diensten

• Proper Glas- & Gevelreiniging

• Electrolux Professional

Lelystad

• EVON Services

• Ruitenheer

• HECTAS Schoonhouden

• Schoonmaakgids.nl

• I.D. Trading BV

• Speed Clean Mobile

• Kiehl Group

• VSR Concurrent

In de volgende editie staat het thema Zorg centraal. We besteden aanacht aan de inzet van patiënten en cliënten in het schoonmaakproces. Welke gevolgen heeft dit voor de objectleiding? En welke vaardigheden hebben de andere schoonmakers nodig om dit in goede banen te leiden? Verder zal er in het praktijkthema aandacht zijn voor digitalisering. Een onderwerp dat eigenlijk altijd actueel is. In dit geval kunt u lezen over de inzet van productspecialisten als vraagbaak in een webshop.

Gaat ú het verschil op de vloer maken? Diversey biedt volledige ondersteuning, producten en materialen om uw dienstverlening te laten slagen. Van opleiding vooraf tot ondersteuning op locatie met de juiste systemen en methodes om de verwachting van uw klanten te overtreffen!

Maak het verschil met de vloerenactie van Diversey.

Informeer bij uw accountmanager of official dealer van Diversey!

www.diversey.com

Dé reden om op te leiden opleidingen voor een heldere toekomst

opleidingen voor een heldere toekomst!

www.svs-opleidingen.nl Contractswisseling? Blijf niet zitten met ongediplomeerd personeel! Sinds 1 juli 2013 komen uw nieuwe medewerkers alleen in aanmerking voor overname bij contractswisseling als zij een branche-erkend diploma hebben. Stel niet uit en meld uw medewerkers nú aan voor een SVS-opleiding. Maak uw keuze op www.svs-opleidingen.nl, bel of mail en wij regelen de rest.

Rhijnspoor 267 . 2901 LB Capelle aan den IJssel Telefoon: 010 - 2931000 info@svs-opleidingen.nl

Swep High Performance

Nieuwste moptechnologie

Vileda Professionals hebben een passie, schoonmaken. Maak het makkelijker, beter, efficiënter en minder belastend voor de mens. Jaren geleden introduceerden we Swep, een uitgekiend en hygiënisch pre-prepared vlakmopsysteem. SwepDuo, de tweezijdig bruikbare vlakmop, bracht een nieuwe generatie Swep. En dan nu de Swep High Performance, een kortpolige mop waarin we onze allerlaatste mop technologie hebben gestopt. Laat u verrassen. Vraag uw Vileda adviseur om een demonstratie en gedetailleerde uitleg. Afspreken kan telefonisch of via mail. Tel: 0032.87.32.21.52 Mail: vileda.professional.be@fhp-ww.com

Helping you make a difference.

Beter dan bestaand, anders dan anderen: • Reinigt beter • Reinigt meer m² • Reinigt lichter • Beter wasbaar • Lange levensduur • Hygiëne Plus, antibacterieel Scan de QR code met uw smartphone voor meer informatie over Swep High Performance.