MedZ
Als een van de gezichten van Het Roer Moet Om (HRMO)staat Bart Meijman, huisarts in Amsterdam, geregeld op de barricades voor betere zorg. Deze Amsterdamse huisarts is een verklaard tegen marktwerking, productie-denken en bureaucratie in de zorg, en iemand met hart voor de patiënt. Net als Hans Nobel. Daarom won Meijman de eerste Hans Nobel Courage! prijs. De Hans Nobel Courage jaar 5 • #3 • 2018 initiatief van VIP Calculus BV en VPHuisartsen. De prijs is in het leven geroepen ter blijvende nagedachtenis aan Hans Nobel, medeoprichter van VPHuisartsen en onvermoeibaar strijder voor het be kernwaarden van het huisartsenvak en de rol van de huisarts als familiedokter. De prijs wordt uitgereikt aan een persoon of instantie die zich heeft ingespannen voor het gedachtegoed van VPHuisa algemeen, en van Hans Nobel in het bijzonder. Bart Meijman, huisarts in Amsterdam, werd unaniem als winnaar verkozen. Erik van Dijk, bestuurslid van VPHuisartsen, lichtte tijdens de prijsuitreikin jl. de keuze voor Meijman toe. Hij memoreerde de vele functies waarin deze activistische huisarts zich heeft ingezet voor de kernwaarden van het vak. Voorzitter van Artsen zonder Grenzen Nederland van de Huisartsenkring Amsterdam, een van de grondleggers van Optimale zorg – Dappere Dokters, een van de trekkers van het actiecomité Het Roer Moet Om(HMRO). Teveel om op te noemen, maar al hebben een duidelijke rode draad: een enorme drive om dingen gedaan te krijgen waar hij in gelooft. Hij loopt warm voor activisme. Maar dan niet het activisme van de makkelijke soort. Zomaar iets roe voor hem. Je moet wel weten waar je over praat, vindt hij. En wie weet dat nu beter dan de professional? ‘Ik word geïnspireerd door het activisme van professionals’, verklaart Meijman. ‘Dat zijn de kennis van zaken en dus recht van spreken. Zij zien als geen ander wat er mis is, en wat er beter zou kunnen. Dat is een enorme kracht, maar het maakt je ook kwetsbaar. Bij het recht van spr namelijk ook het recht van tegenspreken. Door hardop te zeggen dat je vindt dat iets niet goed gaat, loop je ook het risico dat mensen de bal terugkaatsen: en hoe doe jij het dan zelf? Dus moet je zorge beslagen ten ijs komt.’ Op de barricades staan is een tijdvretende bezigheid. Waarom kies je daarvoor als je ook gewoon lekker rustig je spreekuur kunt draaien en het daarbij kunt laten? Het antwoord is Meijman: noblesse oblige! ‘Ik vind dat ik als huisarts een maatschappelijke verantwoordelijkheid heb die zich niet beperkt tot mijn individuele praktijk. De maatschappij heeft enorm in mij geïnvesteerd zod kon worden. Dat schept verplichtingen. Ik maak me zorgen over de neoliberale koers van ons land. Ik zie elke dag mensen voorbijkomen die het zwaar hebben. De ongelijkheid neemt toe en de verantw daarvoor wordt veel te makkelijk bij het individu gelegd. Mensen hebben niet alles in de hand. Ook zaken als geluk, pech en komaf leggen gewicht in de schaal en bepalen mede hoe je leven verloopt. I bevoorrechte positie, en ik vind het niet meer dan logisch om van daaruit op te komen voor mensen die het minder hebben dan ik.’ Dat is niet alleen een kwestie van karakter. Het is ook inherent aan zij Meijman. Huisarts is een dienend beroep. Dat besef zit bij hem diep. Als huisarts staat hij voor integrale, persoonlijke en continue zorg. Maar het vasthouden aan die kernwaarden wordt wel steeds mo hebben als beroepsgroep te maken met allerlei dilemma’s. We zijn dienstbaar aan onze patiënten, maar hoe ver gaat dat? Je wil ook niet dat mensen over je heen lopen. Een ander spanningsveld is de i de continue integrale zorg. Wij hebben een gerespecteerd beroep en daar horen ook bepaalde verantwoordelijkheden bij. Natuurlijk heb je als huisarts ook recht op je privéleven. Maar betekent dat dat je de deur achter je dicht kan trekken en dat die doodzieke of stervende patiënt even niet meer in beeld is? Ik reken de zorg voor stervende mensen tot mijn kerntaken. We moeten oppassen dat we zo’ onderdeel van ons werk niet weg venten naar hospices. Mensen gaan nu eenmaal niet netjes tussen acht en vijf uur dood. Je hoeft niet constant beschikbaar te zijn, maar mensen op dat soort crucial in de steek laten, vind ik armoedig en niet passen bij onze professionele verantwoordelijkheid.’ Zo moet het dus niet, vindt Meijman. Maar hoe dan wel? Die vraag moet nodig beantwoord worden. Daaro zich met HRMO sterk voor een nieuwe Woudschotenconferentie. Op de agenda: een breed debat om helderheid te scheppen over de taakopvatting van het huisartsenberoep. ‘Heroriëntatie op de ke kernfunctie en kerntaken van de huisarts is geboden. We moeten met elkaar bespreken waar we nou precies voor willen staan. Wat mogen mensen van ons verwachten en waar willen we op aanspreekb ook: waarop niet? Dat is hard nodig, want er is de afgelopen jaren van alles over de schutting van de huisarts gegooid en huisartsen hebben zelf ook van alles naar zich toegetrokken. Daarmee is het breed geworden, met als gevolg dat we geen tijd meer hebben voor de kerntaken. Dat is ernstig. Het kan niet zo zijn dat huisartsen geen stervende mensen bijstaan of rustig kunnen praten over grote l zoals wel of geen chemo, omdat ze het te druk hebben om dikke kinderen te ‘vangen’. Het is onze taak om onze patiënten bij te staan op moeilijke momenten. Dat is veel belangrijker dan aanwezig z wijkoverleg om te bespreken hoe we snoep bij Albert Heijn minder zichtbaar moeten maken. Het is hoog tijd om keuzes te maken.’ Wat hem betreft is die keuze helder: de huisdokter is er met name voor zi en veel minder voor het primair bevorderen van gezond gedrag. Dat laatste is een taak van de overheid. ‘Huisartsen zijn curatieve dokters. Wij zijn er voor mensen met klachten. Als je vindt dat dat z er ook voor gaan staan en zorgen dat zieke mensen op jou kunnen rekenen. Dat is nu niet zo, omdat de prioriteiten niet helder zijn en we de zaak niet goed organiseren. We hebben een dienstenstructu waarin het niet ongewoon is dat mensen een half uur in de wacht staan of pas na een paar dagen terecht kunnen bij hun huisarts, omdat die bezig is met dingen waar die helemaal niet mee bezig w moet echt anders. We moeten met elkaar uitmaken wat onze prioriteiten zijn en daar ook echt voor gaan staan!’ Kritiek leveren is daarbij niet genoeg. Het is ook nodig om aan te geven hoe het dan wel z Daarom roept Meijman alle huisartsen op om mee te doen aan het debat dat de komende maanden zal worden gevoerd over de invulling van de huisartsgeneeskunde anno 2018. Als die discussie serieus w en huisartsen pal gaan staan voor hun vak, wacht hen een mooie toekomst, is zijn overtuiging. Maar dat vraagt wel ieders volledige en blijvende inzet. ‘We leven op dit moment in de hoogtijddagen van de neeskunde. Ons vak staat hoog aangeschreven en we hebben een centrale positie in de zorg. Maar we staan op een kantelpunt. Als we niet oppassen kan het zomaar zijn dat onze positie over een aantal is uitgekleed. We hebben goud in handen, en dat is misschien wel het grootste probleem. Er is zoveel onze kant op geschoven, dat we inmiddels niet meer toekomen aan onze kerntaken. Als we ons va laten verwateren, zullen we een duidelijk signaal af moeten geven. We moeten duidelijk maken waar onze kracht ligt, wat onze prioriteiten zijn en binnen welke grenzen we kunnen en willen operer betreft moet medische hulp voor zieke of kwetsbare patiënten via een klachtgerichte benadering dominant blijven, en moeten we ons medisch -generalisme vooral niet inruilen voor differentiatie. Alleen we blijvend iets voor de maatschappij betekenen.’ Als een van de gezichten van Het Roer Moet Om (HRMO)staat Bart Meijman, huisarts in Amsterdam, geregeld op de barricades voor betere zorg. Deze se huisarts is een verklaard tegenstander van marktwerking, productie-denken en bureaucratie in de zorg, en iemand met hart voor de patiënt. Net als Hans Nobel. Daarom won Meijman de eerste Courage! prijs. De Hans Nobel Courage! prijs is een initiatief van VIP Calculus BV en VPHuisartsen. De prijs is in het leven geroepen ter blijvende nagedachtenis aan Hans Nobel, medeoprichter van VPH onvermoeibaar strijder voor het behoud van de kernwaarden van het huisartsenvak en de rol van de huisarts als familiedokter. De prijs wordt uitgereikt aan een persoon of instantie die zich heeft inges het gedachtegoed van VPHuisartsen in het algemeen, en van Hans Nobel in het bijzonder. Bart Meijman, huisarts in Amsterdam, werd unaniem als winnaar verkozen. Erik van Dijk, bestuurslid van VP lichtte tijdens de prijsuitreiking op 22 april jl. de keuze voor Meijman toe. Hij memoreerde de vele functies waarin deze activistische huisarts zich heeft ingezet voor de kernwaarden van het vak. Vo Artsen zonder Grenzen Nederland, voorzitter van de Huisartsenkring Amsterdam, een van de grondleggers van Optimale zorg – Dappere Dokters, een van de trekkers van het actiecomité Het Roer M RO). Teveel om op te noemen, maar al die functies hebben een duidelijke rode draad: een enorme drive om dingen gedaan te krijgen waar hij in gelooft. Hij loopt warm voor activisme. Maar dan niet h van de makkelijke soort. Zomaar iets roepen is niets voor hem. Je moet wel weten waar je over praat, vindt hij. En wie weet dat nu beter dan de professional? ‘Ik word geïnspireerd door het activisme van pr verklaart Meijman. ‘Dat zijn de mensen met kennis van zaken en dus recht van spreken. Zij zien als geen ander wat er mis is, en wat er beter zou kunnen. Dat is een enorme kracht, maar het m kwetsbaar. Bij het recht van spreken, hoort namelijk ook het recht van tegenspreken. Door hardop te zeggen dat je vindt dat iets niet goed gaat, loop je ook het risico dat mensen de bal terugkaatsen jij het dan zelf? Dus moet je zorgen dat je goed beslagen ten ijs komt.’ Op de barricades staan is een tijdvretende bezigheid. Waarom kies je daarvoor als je ook gewoon lekker rustig je spreekuur kunt dr daarbij kunt laten? Het antwoord is simpel, stelt Meijman: noblesse oblige! ‘Ik vind dat ik als huisarts een maatschappelijke verantwoordelijkheid heb die zich niet beperkt tot mijn individuele praktijk. De m heeft enorm in mij geïnvesteerd zodat ik dokter kon worden. Dat schept verplichtingen. Ik maak me zorgen over de neoliberale koers van ons land. Ik zie elke dag mensen voorbijkomen die het zwaar ongelijkheid neemt toe en de verantwoordelijkheid daarvoor wordt veel te makkelijk bij het individu gelegd. Mensen hebben niet alles in de hand. Ook zaken als geluk, pech en komaf leggen gewicht in bepalen mede hoe je leven verloopt. Ik zit in een bevoorrechte positie, en ik vind het niet meer dan logisch om van daaruit op te komen voor mensen die het minder hebben dan ik.’ Dat is niet alleen een karakter. Het is ook inherent aan zijn vak, vindt Meijman. Huisarts is een dienend beroep. Dat besef zit bij hem diep. Als huisarts staat hij voor integrale, persoonlijke en continue zorg. Maar het vast die kernwaarden wordt wel steeds moeilijker. ‘We hebben als beroepsgroep te maken met allerlei dilemma’s. We zijn dienstbaar aan onze patiënten, maar hoe ver gaat dat? Je wil ook niet dat mensen lopen. Een ander spanningsveld is de invulling van de continue integrale zorg. Wij hebben een gerespecteerd beroep en daar horen ook bepaalde verantwoordelijkheden bij. Natuurlijk heb je als huisarts je privéleven. Maar betekent dat dat je om vijf uur de deur achter je dicht kan trekken en dat die doodzieke of stervende patiënt even niet meer in beeld is? Ik reken de zorg voor stervende mensen tot mijn We moeten oppassen dat we zo’n wezenlijk onderdeel van ons werk niet weg venten naar hospices. Mensen gaan nu eenmaal niet netjes tussen acht en vijf uur dood. Je hoeft niet constant beschikbaar t mensen op dat soort cruciale momenten in de steek laten, vind ik armoedig en niet passen bij onze professionele verantwoordelijkheid.’ Zo moet het dus niet, vindt Meijman. Maar hoe dan wel? Die vraag beantwoord worden. Daarom maakt hij zich met HRMO sterk voor een nieuwe Woudschotenconferentie. Op de agenda: een breed debat om helderheid te scheppen over de taakopvatting van het huisar ‘Heroriëntatie op de kernwaarden, kernfunctie en kerntaken van de huisarts is geboden. We moeten met elkaar bespreken waar we nou precies voor willen staan. Wat mogen mensen van ons verwach willen we op aanspreekbaar zijn. En ook: waarop niet? Dat is hard nodig, want er is de afgelopen jaren van alles over de schutting van de huisarts gegooid en huisartsen hebben zelf ook van alles naar zic ken. Daarmee is het vak heel erg breed geworden, met als gevolg dat we geen tijd meer hebben voor de kerntaken. Dat is ernstig. Het kan niet zo zijn dat huisartsen geen stervende mensen bijstaan of ru praten over grote levenskeuzes zoals wel of geen chemo, omdat ze het te druk hebben om dikke kinderen te ‘vangen’. Het is onze taak om onze patiënten bij te staan op moeilijke momenten. Dat is veel dan aanwezig zijn voor een wijkoverleg om te bespreken hoe we snoep bij Albert Heijn minder zichtbaar moeten maken. Het is hoog tijd om keuzes te maken.’ Wat hem betreft is die keuze helder: de h er met name voor zieke mensen, en veel minder voor het primair bevorderen van gezond gedrag. Dat laatste is een taak van de overheid. ‘Huisartsen zijn curatieve dokters. Wij zijn er voor mensen m Als je vindt dat dat zo is, moet je er ook voor gaan staan en zorgen dat zieke mensen op jou kunnen rekenen. Dat is nu niet zo, omdat de prioriteiten niet helder zijn en we de zaak niet goed organiseren een dienstenstructuur opgetuigd waarin het niet ongewoon is dat mensen een half uur in de wacht staan of pas na een paar dagen terecht kunnen bij hun huisarts, omdat die bezig is met dingen waar niet mee bezig wil zijn. Dat moet echt anders. We moeten met elkaar uitmaken wat onze prioriteiten zijn en daar ook echt voor gaan staan!’ Kritiek leveren is daarbij niet genoeg. Het is ook nodig om
vakblad voor de praktijkhoudende huisarts
Waar zijn we mee bezig
Het is tijd om duidelijke keuzes te maken