Dentz 4 - 2013 by Het Branche Bureau

Dentz vakblad voor tandartsen JAARGANG 5 - 2013 - NUMMER

HOE HET NEXØMODEL ONTSTOND ‘PSYCHOLOGIE IS EEN LASTIG ONDERWERP BIJ DE TANDARTS’ COMMUNICEREN KUN JE LEREN APPELS MET PEREN VERGELIJKEN

Frits Barendrecht (Capaciteitsorgaan)

Taakherschikking in de mondzorg

NDE VOLGE ATIE R E GEN

Multilink Automix ®

Het adhesieve bevestigingssysteem

Een sterke

verbinding, bewezen kwaliteit.

Nu met verbeterde formule Sterke hechting – zowel duaal uithardend als zelfuithardend Universeel – zowel geschikt voor silicaat- en oxidekeramieken als metaal Klinisch beproefd – vele langetermijnonderzoeken Nieuw – extra kleurtint, nog beter hanteerbaar

www.ivoclarvivadent.com Ivoclar Vivadent AG

Bendererstr. 2 | 9494 Schaan | Liechtenstein | Tel.: +423 / 235 35 35 | Fax: +423 / 235 33 60

e b e p ro h c s i n Kli

fd bij

VOORWOORD Evenwicht in de beraming Ivo voor den Dag bladmanager

Hoeveel tandartsen zijn er nodig, en hoeveel studenten moeten daarvoor instromen op de opleidingen Tandheelkunde? Een lastige vraag. Voor het beantwoorden van deze vraag werd acht jaar geleden de werkgroep eerstelijns mondzorg opgericht. Frits Barendrecht, algemeen practicus in Den Haag, is actief voor deze werkgroep. Beramen is niet eenvoudig, zo blijkt ook uit de historie. In 1985 werd de oudste opleiding tandheelkunde in Nederland gesloten, vijftien jaar nadat het een nieuw pand betrok. Maar het is nog steeds niet makkelijk, vindt Barendrecht: ‘Het zou eenvoudig moeten zijn dit te controleren via het BIG-register, maar hierin staan ook nog tandartsen vermeld die inmiddels naar het buitenland vertrokken zijn of niet meer in het arbeidscircuit zitten.’ Maar door alleen te tellen ben je er nog niet, ook taakherschikking heeft invloed op de behoefte aan tandartsen in Nederland. De ANT is van mening dat taakherschikking pas aan de orde kan zijn als aan een aantal voorwaarden gedaan is. In het coverartikel komen Frits Barendrecht en Sherif El Boushy, bestuurslid van de ANT, aan het woord over

dit ingewikkelde maar cruciale thema. Het opleiden van tandartsen houdt niet op na zes jaar tandheelkunde, juist daarna valt er nog veel te leren. Het vak ontwikkelt zich, en ook de tandarts moet zich blijven ontwikkelen. Niet alleen vakinhoudelijk. Patiënten worden mondiger en praktijken worden groter. De tandarts moet naast een uitstekende arts dus ook een goede communicator zijn. Een training kan helpen. In deze uitgave van Dentz komen tandartsen aan het woord over wat zij aan trainingen en opleidingen hebben gehad. Bovendien komt een trainer aan het woord over het belang van communicatieve vaardigheden voor een gezonde relatie met de patiënt. Verder komt tandarts Joep Rompen aan het woord, hij schreef een artikel naar aanleiding van het kostprijsonderzoek en het norminkomen dat daaruit voort zal vloeien: ‘Door de NZa worden tandartsen voor wat betreft het inkomen dat ze zouden mogen verdienen, vergeleken met een ambtenaar in schaal 14.’ Rompen is van mening dat deze vergelijking onterecht is. Hij vergeleek de arbeidssituatie van een ambtenaar met die van een tandarts.

Colofon Dentz, waarin opgenomen ‘tANTwoord, ledenorgaan van de Associatie Nederlandse Tandartsen (ANT) Redactieadviesraad Sjoerd Algera (tandarts), Ronald Bos (Ivoren Kruis), Reinier Hoogeveen (OVAP), Ed Kolsteeg (secretaris VGT), Han Verhoeven (NVIJ) Aan dit nummer werkten mee Christian Christiansen, Jette Christiansen, Wilfred Kniese, Liza Leijenhorst, Reina de Raat, Lisette Sloots, Joep Rompen, Gabrielle Swinkels, Jan Willem Vaartjes, Frank van Wijck Redactie Dentz APPR B.V., Postbus 5135, 1410AC Naarden, 035-6942878, dentz@appr.nl, www.appr.nl Advertenties Herman Wessels, 035-6942878, herman@appr.nl Vormgeving Merit op de Dijk (art direction), Pleuni Hooghiemstra Bladmanager Ivo voor den Dag, ivo@appr.nl Druk Ten Brink, Meppel. De redactionele inhoud van Dentz verwoordt niet noodzakelijk de standpunten van de Associatie Nederlandse Tandartsen (ANT), noch neemt de ANT verantwoordelijkheid voor de inhoud van redactionele artikelen. De inhoud van ’tANTwoord valt onder verantwoordelijkheid van het bestuur van de ANT. Copyright niets uit deze uitgave mag worden overgenomen en/of vermenigvuldigd zonder nadrukkelijke schriftelijke toestemming van de uitgever. ©2013 APPR bv. ISSN 1877-3753

Dentz 3

INHOUD

16 20

Taakherschikking in de mondzorg

Communiceren kun je leren

‘Psychologie is een lastig onderwerp bij de tandarts’

’tANTwoord Column Wilfred Kniese . . . . . . . . . . . . . . . 47 Terugblik ANT Open Golftoernooi . . . . . . . 49 Brief ANT aan NZa . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Lastige zaken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Dental care Morocco . . . . . . . . . . . . . . . . . 55

Erfgoed

Vacatures . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 Vraag en aanbod . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 ANT Servicepagina. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62

En verder... Column Jan Willem Vaartjes . . . . . . . . . . . . 7 Kort . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Product . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

Appels met peren vergelijken

Studentz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Hoe het Nexømodel Ontstond. . . . . . . . . . 32

Benut u maar mondjesmaat uw fiscaal voordeel? FiscaalFit kent de praktijk van ondernemers als u. Maak kennis met onze belastingvoordeel specialist.

or d eel

l be

0 4%

tin g vo

Voor u, als tandarts verandert de wereld snel. Op tijd inspringen op nieuwe technieken, maar ook denken aan de volgende fase in uw bedrijfsvoering. Fiscaalfit.nl adviseert onder andere bij de keuze van rechtsvorm, pensioen, tax-planning of bedrijfsopvolging. Wij zijn ervan overtuigd dat ons fiscaal advies voor u een aantrekkelijk financieel voordeel oplevert. Een besparing van mĂŠĂŠr dan 20% is geen uitzondering. Hoe? Kijk meteen op fiscaalfit.nl/tandarts

Maak een vrijblijvende afspraak met onze belastingvoordeel specialist.

Onderdeel van Van Braak Accountants

0318 - 58 73 85 06 - 53 54 12 09 info@fiscaalfit.nl

COLUMN

Jan Willem Vaartjes, voorzitter ANT

Stem van het volk De macht van de consument is groot. Zodra consumenten gemobiliseerd worden, is tegenstand vaak verloren inspanning. Als tandartsen hebben wij dat vorig jaar ervaren tijdens het experiment met de vrije tarieven. Een machtig blok van zorgverzekeraars, consumentenorganisaties en politieke partijen bespeelde – met steun van de media – de publieke opinie door te berichten dat de prijzen in de mondzorg aanzienlijk gestegen waren. De tandartsen waren geen partij voor dit machtige blok en de marktscan van de NZa was uiteindelijk de genadeklap voor het experiment. Er kunnen veel vraagtekens geplaatst worden bij de wijze waarop het experiment werd afgeblazen: het experiment was net begonnen, men had nog kunnen bijsturen en achteraf leek de prijsstijging toch anders in elkaar te zitten. Mosterd na de maaltijd. Uiteraard proberen we nu alsnog alle feiten boven tafel te krijgen en de reputatie van tandartsen te herstellen, maar het kwaad is geschied. Wat is er misgegaan? Om te beginnen kunnen we onze hand in eigen boezem steken. Al decennia sluiten we onze ogen voor de veranderende maatschappij waarin de publieke opinie steeds belangrijker wordt. De consumentenvertegenwoordigers – NPCF en Consumentenbond – zijn intussen wel aangeschoven aan relevante onderhandelingstafels en spelen een belangrijke rol in de media. Negatieve beeldvorming domineert in de media: het lijkt alsof de consument de tandarts niet vertrouwt en uit is op een lagere rekening. Dit strookt niet met wat ik zelf ervaar in mijn praktijk. Ook cijfers van het CBS stroken hier niet mee: het merendeel van de consumenten gaat minstens een keer per jaar naar de tandarts en we scoren in 2012 een 7,9 op tevredenheid, ondanks alle slechte PR. De consument vindt zijn gebit kennelijk erg belangrijk en wil zelf de keuzevrijheid hebben om met de tandarts te bepalen hoe zijn gebit

onderhouden wordt. Uiteraard moet dit gebeuren volgens de laatste stand der wetenschap en binnen de richtlijnen. Maar wie bepaalt of het exact matchen van kleur en vorm, of het geven van extra service en aandacht, voldoende doelmatig is? Zolang de patiënt zelf betaalt heeft de overheid of een zorgverzekeraar toch geen recht om de keuzevrijheid in te perken? Laatst merkte een van mijn patiënten op dat de aandacht en hoge kwaliteit van een particuliere praktijk voor hem zeer belangrijk zijn. Het dreigt nu een eenheidsworst te worden in de mondzorg, terwijl deze patiënt de beste behandeling wil afnemen ongeacht de kosten. Hij is niet de enige consument die zo denkt. Waarom is er geen belangenorganisatie voor zorgconsumenten die volledige keuzevrijheid nastreeft en zich niet laat betuttelen door de overheid en zorgverzekeraars? Hoe kan het dat een max-max tarief alleen door een zorgverzekeraar geïnitieerd kan worden terwijl de volwassen consument zelf de mondzorg betaalt? Ik denk dat er inmiddels veel consumenten zijn die hoogwaardige mondzorg willen afnemen maar dat deze groep niet goed vertegenwoordigd wordt. Hoeveel sterker zou het zijn als een consument zelf zegt – in plaats van een tandarts voor hem – dat hij graag zelf bepaalt wat voor mondzorg en service er wordt geleverd? Ik concludeer dat de mondzorg zo snel mogelijk een patiëntenplatform moet creëren dat opkomt voor de keuzevrijheid van mondzorg. Nu wordt het lidmaatschap van een patiëntenorganisatie over het algemeen betaald door een zorgverzekeraar, dit geldt ook voor de NPCF als koepel van de patiëntenverenigingen. Volgens de NPCF heeft dit geen invloed gehad op de onafhankelijkheid van de organisatie. Ook tandartsen zouden dus een onafhankelijke organisatie kunnen financieren. U kunt uw kritische patiënt lid maken en ik denk dat u met alle liefde het lidmaatschapsgeld voor hem of haar zou willen betalen. Tijd voor een revolutie! Dentz 7

NIEUWS Lustrumcongres: Een gezonde tand in een gezond lichaam Op vrijdag 22 november organiseert de Tandheelkundige FaculteitsVereniging Nijmegen het congres ‘Een gezonde tand in een gezond lichaam’. Het congres zal worden gehouden in het Musis Sacrum in Arnhem. In november bestaat deze studievereniging, van de opleiding Tandheelkunde in Nijmegen, 50 jaar. Om dit te vieren organiseren ze een lustrumcongres, waar niet alleen studenten maar vooral ook tandartsen en mondhygiënisten welkom zijn. De gehele dag staat in het teken van ‘Een gezonde tand in een gezond lichaam’, wat de vertaling is van het Latijnse ‘Dens Sanus in Corpore

Sano’, de lijfspreuk van de studievereniging. Dit brede onderwerp geeft de mogelijkheid voor een zeer divers programma met verschillende onderwerpen. Bij de lezingen wordt in gedachten gehouden dat een gezonde tand en een gezond lichaam niet los van elkaar gezien kunnen worden. De geheel verzorgde dag zal worden afgesloten met een buffet en een borrel. Tevens zijn er KRT en KRM punten mee te verdienen. Moderator: mw. dr. W.A. Fokkinga Sprekers: drs. B.J. Polder, dr. S. Smeekens, mw. drs. A.G.M. Bouwman, mw. drs. M. Siers, prof. dr. M.G.M. Olde Rikkert, prof. dr. E.C.J. Hakman, prof. dr. S.J. Bergé en dr. T.J.J. Maal Datum: Vrijdag 22 november 2013: 09.30 – 19.00 uur Locatie: Musis Sacrum in Arnhem Kosten: 225 euro per persoon (mondhygiënisten, donateurleden en leden van de reünistenvereniging krijgen korting) Punten: Ja, uw deelname wordt doorgegeven voor KRT- en KRM-punten. Informatie en aanmelden: www.50jaartfv.nl

Debat kostenonderzoek mondzorg Op vrijdag 6 september aanstaande vindt in Congrescentrum Papendal te Arnhem het Debat Kostenonderzoek Mondzorg plaats. Doel van het debat is enerzijds het creëren van bewustzijn bij de beroepsgroep, anderzijds u een stem te geven in de manier waarop we dit Kostenonderzoek van de NZa ondergaan. Is het wel zo logisch dat er een kostenonderzoek plaatsvindt in een deel van de zorg dat grotendeels door de patiënt zelf wordt bekostigd? Is het niet zo dat Europese wetgeving dit zelfs verbiedt? Kloppen de geluiden die u ongetwijfeld ook heeft gehoord, is het een schijnonderzoek en is de korting al berekend? Hanteert de NZa variabelen die niet overeenkomen met de praktijk, teneinde een politiek wenselijk resultaat te behalen? In de mondzorg werd in 2011 400 miljoen meer aan verzekeringspremie betaald dan door de zorgverzekeraars werd uitgekeerd. Dit geld komt de mondzorg niet meer ten goede. Een korting van 10 procent op de tandartstarieven zou in 2014 landelijk betekenen dat er zo’n 170

miljoen minder aan mondzorg besteed wordt bij gelijke aantallen. Dit is geld dat niet, zoals het straks ongetwijfeld gebracht wordt, enkel salaris is voor de tandarts. Dit is geld dat ook ten goede komt aan investeringen, personele capaciteit, onderhoud, service, reserveringen enzovoort. Een directe schadepost voor de gehele tandheelkunde, waarbij kwaliteit verloren zal gaan en de patiënt uiteindelijk in het huidige stelsel niet de voordeligere mondzorg zal krijgen die hem voorgeschoteld wordt. Debaters zijn: Joep Rompen, oud voorzitter NMT Gelderland en tandarts te Nijmegen, Jan Willem Vaartjes, voorzitter van de ANT, Rob Barnasconi, voorzitter van de NMT, Bas van den Heuvel, de onderzoeker van het bureau MSNP, Marc Wiggers, advocaat bij Loyens en Loeff, gespecialiseerd in EU/Nederlands mededingingsrecht en zorgrecht. En… u: dit is namelijk geen presentatie, dit is geen roadshow, dit is een interactief debat waar bij ú, inbreng heeft. Informatie en inschrijven: www.tandartsarnhem.com/Debat.aspx Dentz 9

Enjoy the journey. Love the result.

Het TF Adaptive vijl design is gebaseerd op ons klinisch geteste Twisted File technologie. Dat betekent dat de vijl in vorm is getorsadeerd voor een verbeterde duurzaamheid. Het heeft de R-Phase Technologie voor verbeterde flexibiliteit van de vijl en zorgt voor een buitengewone verwijdering van het debris. De TF Adaptive vijlen en de Adaptive Motion Technologie geeft u het beste van twee werelden:

Roterend als u dat wilt, Reciprocerend als u dat nodig hebt. DE ADAPTIVE MOTION TECHNOLOGIE

600º 0º

Roterend: Richting van de vijl als geen druk wordt uitgeoefend: 600º rechtsom en 0º linksom.

370º 50º

Reciprocerend: 370º rechtsom en tot 50º linksom wanneer druk wordt uitgeoefend.

tfadaptive.com

De Elements Motor: 6 instellingen – verschaft aanbevolen instellingen voor TF Adaptive, K3/K3XF, TF, LightSpeed, M4 en een eigen instelling.

Jan Steffens Manager Benelux SybronEndo Email: Jan.Steffens@sybrondental.com SybronEndo Europe Basicweg 20, 3821 BR Amersfoort, The Netherlands Tel +31 33 453 61 80 Fax +31 33 453 61 53 customer.endo@sybrondental.com

NIEUWS Schippers boekt vooruitgang Europese â&#x20AC;&#x2DC;zwarte lijstâ&#x20AC;&#x2122; In EU-verband is afgesproken dat landen elkaar per 2015 actief gaan waarschuwen wanneer een medisch beroepsbeoefenaar een beroepsverbod of bevoegdheidsbeperkende maatregel opgelegd heeft gekregen in de lidstaat waar hij werkzaam is. Nederland heeft vooruitlopend daarop met een aantal landen bilaterale afspraken gemaakt om elkaar actief te informeren over disfunctionerende artsen en andere zorgverleners. Ook komen er bilaterale afspraken tussen Nederland en andere landen om maatregelen tegen artsen publiek te maken. Minister Edith Schippers (VWS) heeft zich tijdens een Europese Raad van ministers van Volksgezondheid in Vilnius (Litouwen) voor deze nieuwe stappen opnieuw sterk gemaakt. In de aanloop naar het van start gaan van het waarschuwingsmechanisme heeft Schippers afspraken gemaakt met landen als Engeland, Zweden, Finland, Luxemburg, Denemarken, Ierland en Noorwegen om elkaar meteen actief te waarschuwen wanneer er maatregelen tegen een medische beroepsbeoefenaar genomen zijn. Alle EU-landen ontvangen verder maandelijks een lijst met de Nederlandse tucht- en strafmaatregelen. Uiteindelijk is de bedoeling dat de beroepsbeperkende maatregelen zoveel mogelijk ook voor burgers inzichtelijk zijn. Hier liggen veel obstakels in de weten regelgeving in de verschillende EUlanden. Op de Nederlandse website van BIG-register wordt inmiddels gelinkt naar vergelijkbare informatie in bijvoorbeeld Engeland, Noorwegen en Denemarken. De BIG-site is inmiddels ook in het Engels beschikbaar. Bron: www.rijksoverheid.nl

Minister Edith Schippers

Adverteerdersindex Algold dental . . . . . . . . . . . . . . . . Coltene . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . DentalLink . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dental Bauer Nederland . . . . . . . . Dental Impex Pharma bv . . . . . . . . Dental Pharma bv . . . . . . . . . . . . . Dental Skills . . . . . . . . . . . . . . . . . Fiscaalfit.nl . . . . . . . . . . . . . . . . . . GC Benelux Office . . . . . . . . . . . . Goedegebuure Slaaptechniek . . . . GlaxoSmithkline . . . . . . . . . . . . . . Henry Schein Dental . . . . . . . . . . . ICX Implants . . . . . . . . . . . . . . . . . Ivoclar Vivadent AG . . . . . . . . . . . JDS automatisering . . . . . . . . . . . . Johnson & Johnson Consumer bv . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . 26 . . . 63 . . . 54 . . . 44 . . . 52 . . . . 8 26, 60 . . . . 6 . . . 56 . . . 14 . . . 41 . . . 64 . . . 56 . . . . 2 . . . 48 . . . 35

Larix Dental Concepts . . . . . . . Lucas Verlichting . . . . . . . . . . . MedieQ . . . . . . . . . . . . . . . . . Procter & Gamble Nederland . . Proscan bv . . . . . . . . . . . . . . . Score . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sibbing & Wateler c.s. . . . . . . Straight Dental Equipment . . . . SybronEndo Europe . . . . . . . . Tandartspraktijk H.J. van Mill . . TFVN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Thomas Monitor Systems. . . . . Van der Schoot Architecten . . . W&H Benelux . . . . . . . . . . . . . Zeelte Dental Equipment . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

48 46 14 43 52 26 56 54 10 22 60 12 46 44 . 22

Dentz 11

Snelle foto’s met VisiQuick

Het beste digitale dossier voor al uw röntgenfoto’s en digitale apparatuur Nu ook met Facad tracing

VisiQuick, het beste alternatief

THOMAS MONITOR SYSTEMS

020 - 672 2610 • info@thomsystems.com • www.visiquick.nl • www.facad.nl

PRODUCT TF Adaptive van Axis/SybronEndo Tijdens wortelkanaalbehandelingen komen tandartsen elke dag opnieuw voor uitdagingen te staan. Naast de anatomische en bacteriële uitdagingen van het te behandelen element zelf, vraagt het te gebruiken instrumentarium ook nog de nodige aandacht. Om deze uitdagingen het hoofd te kunnen bieden, heeft Axis/SybronEndo een nieuwe revolutionaire technologie ontwikkeld; het TF Adaptive systeem. Het TF Adaptive systeem werkt met de nieuwe Elements motor met Adaptive Motion technologie. Adaptive Motion technologie vertrouwt op een gepatenteerd algoritme, dat de beweging van de motor verandert van roterend naar reciproke zodra deze voelt dat de vijl weerstand ondervind. De

beweging van de motor begint dus standaard als roterend maar schakelt over naar de reciproke beweging zodra er weerstand op de vijl wordt waargenomen. Rotary when you want it, reciprocation when you need it. Een vaak gehoorde klacht over roterend endodontisch instrumentarium, is dat deze instrumenten door hun effectiviteit zich vastvreten in het wortelkanaal; het zogenaamde schroefeffect. Veel gebruikers vinden dit een onprettige ervaring en aarzelen daarna vaak om deze effectieve instrumenten verder te gebruiken. De combinatie van de Adaptive Motion-technologie van de Elements motor en de TF Adaptive vijlen zorgt ervoor dat het kanaal op een uiterst

effectieve manier wordt geprepareerd zonder dat daarbij het negatieve schroefeffect optreed. Informatie: www.tfadaptive.com

Spray tegen tandbederf en tanderosie Cariex is een spray die volgens de leverancier in staat is zich te hechten aan het mondslijmvlies en de werkzame stof natriumbicarbonaat vrij geeft, waardoor daling van de pH in de mond vermeden wordt. Andere actieve ingrediënten zijn xylitol, voor de bevordering van de speekselproductie, en hyaluronzuur, dat hechting van de spray aan het mondslijmvlies bevordert. Cariex is een gepatenteerd product dat de nieuwste onderzoeken op het gebied van mondhygiëne vertegenwoordigt. Hebben wetenschappers en onderzoekers zich in het verleden gericht op fluoride als profylaxe om tandbederf te voorkomen, de moderne geneeskunde onderzoekt nu de pH als regelaar van (micro)-organismen en daarmee een mogelijk begin van aandoeningen, zoals cariës en tanderosie. Zoals bekend is de fysiologische pH van speeksel de natuurlijke partner van de

tanden in de verdediging tegen tandbederf. De pH-neutrale situatie wordt zuur bij eten en drinken, waardoor glazuur verzwakt en bepaalde bacteriën in de mond tandbederf kunnen veroorzaken. De pH blijft zuur gedurende een periode van ongeveer 30 minuten. Na deze 30 minuten is de pH opnieuw normaal, dankzij de bufferwerking van het speeksel - waarbij bicarbonaat een rol speelt - en zal het glazuur weer remineraliseren. Cariex wordt derhalve aanbevolen na eten of drinken en vóór het tandenpoetsen. Cariex kan nuttig zijn voor de cariës gevoelige patient, bij het dragen van orthodontische apparatuur en bij patiënten met verminderde speekselvloed (xerostomie) zoals bij radiotherapie, ziekte van Alzheimer, syndroom van Sjögren en de oudere patiënt. Informatie: www.farmadent.nl Dentz 13

Goedegebuure tandtechniek houdt tandheelkunde betaalbaar en maakt begroten gemakkelijk ! Kijk op onze website www.goedegebuure.nl of bel Paul Goedegebuure: 0318-632908 Medieq is door W&H erkend als service partner. Wij hebben de meest up-to-date kennis in huis voor een preventieve onderhoudsbeurt of reparatie aan uw Lisa/Lina autoclaaf. MedieQ biedt u tevens de mogelijkheid om een onderhoudscontact af te sluiten voor uw autoclaaf. Deze bieden wij aan in 2 vormen: 1: Standaard onderhoudscontract, deze is kosteloos! 2: Vast en zeker onderhoudscontract, hierbij betaald u â&#x201A;Ź 55,- per maand en heeft u garantie op uw autoclaaf zolang het contract loopt.

Kijk voor meer informatie op: www.medieq.nl S te llin gm ole n s t raat 1 0 0 , 13 3 3 CN Alm e re Te le fo on : 0 3 6 - 5 4 9 9 1 7 1

PRODUCT

Belastingadvies voor tandartsen Soms is geld verdienen makkelijker dan je denkt. Bijvoorbeeld door belastingvoordeel te behalen! Advies van gekwalificeerde belastingadviseurs Arjen van Braak AA en drs. Erwin van Leeuwen FB, leidt al jarenlang tot belastingvoordeel voor tandartspraktijken in heel Nederland. Samen met Harm van Braak ontwikkelden ze de site Fiscaalfit.nl. De site biedt fiscale adviezen voor onder andere tandartsen. Met een test van zeven vragen krijgen ondernemers nieuw inzicht hoe zij belastingvoordeel behalen. ‘Wij zien regelmatig dat er geld blijft liggen’, stelt Van Leeuwen. ‘Helemaal in de bijzondere situatie van een tandartspraktijk. Een percentage van 20 procent kostenreductie op fiscale lasten is bij tandartsen meer regel dan uitzondering, voordelen die jaarlijks terugkomen. Fiscaalfit.nl biedt tandartsen

inzicht in hoe zij geld kunnen besparen. ‘Het vertrouwen in een accountant is over het algemeen groot’, vult Arjen van Braak aan. ‘Toch is het goed om als ondernemer scherp te sturen op winstoptimalisatie, zeker in deze tijd. Soms speelt routinematig werken een rol, soms is de scoop niet breed genoeg. Daarnaast zijn financiën niet de corebusiness van een tandarts. Wij bieden in een adviesgesprek inzicht in de mogelijke fiscale besparingen. Allemaal op basis van wederzijds vertrouwen. ‘Tijdens een second opinion bespreken wij vrijblijvend de kansen voor belastingvoordeel’, vertelt Harm. ‘Ons advies is eerlijk en transparant. Daarom bestaan wij ook al 35 jaar en hebben wij inmiddels elf vestigingen, verspreid over het hele land. Dat kan je alleen bewerkstelligen als je doet wat je belooft en met je klanten mee-onderneemt. Wij verstaan ons vak, zoals een tandarts zijn of haar vak verstaat.’ Informatie: www.fiscaalfit.nl

ICX-templant pakt steeds groter deel markt Het Duits/Zwitserse ICX-templant tandimplantaat van het in 2004 opgerichte Medentis, heeft in korte tijd in Duitsland een deel van de implantaatmarkt overgenomen en is nu het vierde meest verkochte implantaat in Duitsland. Het Zwitserse Straumann, het Duitse Camlog en het Amerikaanse Dentsply bezetten respectie-

velijk de eerste drie plaatsen en Nobel Biocare de vijfde plaats. Het ICX-implantaatsysteem is sinds drie jaar ook in Nederland beschikbaar en wordt vertegenwoordigd door ICX Implants. Informatie: www.icx-implants.nl Bron: Finanz und Wirtschaft, 4 juli 2013 online www.fuw.ch Dentz 15

16 Dentz

Foto: ÂŠNFP Photography - Henk Tukker

Frits Barendrecht

Taakherschikking in de mondzorg

Discussie over opleidingscapaciteit en taakdelegatie

Het ministerie van VWS is voorstander van taakherschikking in de mondzorg. Deze wens heeft invloed op het werk van de Werkgroep eerstelijns mondzorg van het Capaciteitsorgaan, dat de opleidingscapaciteit voor tandartsen en mondhygiënisten moet bepalen. Maar, zegt de ANT, voordat taakherschikking überhaupt aan de orde kan zijn, moet eerst aan een aantal voorwaarden zijn voldaan.

oen Frits Barendrecht in de jaren zeventig zijn studie afrondde en aan de slag ging, was er een groot tekort aan tandartsen in Nederland. Hij had dus meteen werk genoeg. maar nog geen tien jaar later was er een enorm overschot. Jonge tandartsen vertrokken naar het buitenland en de oudste opleiding in Utrecht, sinds 1970 in een nieuw gebouw, werd in 1985 gesloten. ‘Beramen hoeveel tandartsen moeten worden opgeleid is dus niet eenvoudig’, zegt hij. ‘Dat was het toen niet en dat is het nu, acht jaar na de oprichting van het Capaciteitsorgaan, nog steeds niet.’ Barendrecht is als algemeen practicus (zijn praktijk is in Den Haag) actief in de Werkgroep eerstelijns mondzorg van dit orgaan. Beramen hoeveel tandartsen moeten worden opgeleid, is tegenwoordig nog steeds even moeilijk als toen. In de eerste plaats wil de werkgroep natuurlijk weten hoeveel tandartsen in Nederland werkzaam zijn. ‘Het zou eenvoudig moeten zijn dit te controleren via het

BIG-register’, zegt Barendrecht. ‘Maar hierin staan ook nog tandartsen vermeld die inmiddels naar het buitenland vertrokken zijn of niet meer in het arbeidscircuit zitten.’

Frank van Wijck

Uit het buitenland Het tweede probleem is dat er geen volledig overzicht bestaat van de tandartsen die vanuit het buitenland Nederland binnen stromen. Wie van buiten de EU komt, moet een erkenning krijgen en wordt pas na een uitvoerige procedure geregistreerd. Maar binnen de EU is sprake van vrij verkeer van personen, dus iedereen die een aan de Nederlandse opleiding gelijkwaardige opleiding heeft genoten, kan aan de slag. ‘En in principe moet die wel zijn BIG-registratie regelen, maar niet iedereen doet dit’, zegt Barendrecht. ‘Bovendien gaan sommige mensen die vanuit het buitenland komen, ook al vrij snel weer weg. Het is dus moeilijk deze groep goed in kaart te brengen. We weten wel dat in 2012 ongeveer Dentz 17

250 buitenlandse tandartsen in Nederland aan het werk zijn gegaan. Door de verlenging van de studieduur in ons land zijn in datzelfde jaar nauwelijks Nederlandse tandartsen ingestroomd.’ Wat het beeld nog verder vertroebelt, is dat een deel van de tandartsen die uit het buitenland komt in Nederland niet op het tandartsniveau werkt, maar werk doet dat in ons land doorgaans door mondhygiënisten wordt gedaan.

Verantwoorde schatting In ieder geval is de werkgroep erin geslaagd om in 2010 ondanks deze beperkingen tot een schatting van het totaal aantal werkzame tandartsen te komen die hout snijdt: 8.850. En de werkgroep heeft ook het aantal mondhygiënisten in kaart gebracht. Ook dit bleek niet eenvoudig, want hoewel lang is uitgegaan van 2.400, bleek dit aantal niet te kloppen. Het was vooral gebaseerd op het aantal mondhygiënis18 Dentz

ten dat was ingeschreven bij de Nederlandse Vereniging van Mondhygiënisten, maar de organisatiegraad van deze vereniging bleek lager te zijn dan gedacht. Het getal dat nu wordt gehanteerd is 3.000. Op grond van deze aantallen brengt de werkgroep binnenkort een advies uit aan de minister over het aantal tandartsen dat zou moeten worden opgeleid om continuïteit in het aanbod te kunnen blijven garanderen. Die continuïteit staat nu al onder druk, stelt Barendrecht. ‘We weten dat er in de oostelijke en noordelijke provincies een tekort is aan tandartsen en mondhygiënisten’, zegt hij. ‘Daarop valt moeilijk te sturen, je kunt mensen moeilijk verplichten om in Appingendam te gaan werken. Op het tekort aan specialisten hebben we niet zoveel zicht, maar we weten wel dat het beeld voor hen ruwweg hetzelfde is. Wat we ook weten, is dat heel veel van de nu nog actieve tandartsen tot de

Sherif El Boushy

zogenoemde babyboomers behoren. Die vertrekken dus binnen afzienbare tijd uit het vak. Ruim veertig procent van de tandartsen is boven de vijftig jaar. Bij de mondhygiënisten is het beeld heel anders, daar is juist zestig procent onder de veertig jaar. Hoe dan ook, veel tandartsen gaan er de komende jaren uit. En de groeiende vraag naar tandartszorg betekent dat hun plaatsen moeten worden opgevuld. Nu zie je dat vaak tandartspraktijken worden opgekocht door partijen die zelf soms wel en soms niet tandarts zijn. In die praktijken komen steeds vaker buitenlandse tandartsen en de patiënt weet vooraf nooit wie hij aan zijn stoel krijgt. De jonge tandartsen zijn ondertussen zijn in de huidige onzekere markt terughoudend om een praktijk over te nemen.’

de organisatie van de mondzorg. Pas als aan deze voorwaarde is voldaan, kunnen we taakherschikking als alternatief voor opleidingscapaciteit zien. Bovendien is er het rapport Linschoten om rekening mee te houden. Dit formuleerde heel duidelijk als uitgangspunt dat de tandarts als poortwachter moet fungeren en dus de regierol in de mondzorg moet behouden. We gaan ervan uit dat dit vertrekpunt ook nog steeds voor VWS geldt en dat de dialoog dus vanuit deze optiek wordt gevoerd.’

Taken afbakenen

Het Capaciteitsorgaan heeft in 2010 aan de minister geadviseerd meer tandartsen op te leiden. ‘Wij zijn geïnteresseerd in behoud van kwaliteit’, zegt Barendrecht. ‘VWS lijkt echter bovenal geïnteresseerd in kostenbeheersing en de minister heeft ons feitelijk teruggestuurd met de vraag of meer taakherschikking mogelijk is. Taakherschikking naar mondhygiënisten komt echter maar heel moeizaam op gang, naar preventieassistenten veel meer. Maar dat is ook weer zo’n lastige groep om in kaart te brengen. Ze hebben geen beroepsvereniging en de taakinvulling kan per praktijk verschillen. De werkgroep heeft in de ramingen voorgesteld uit te gaan van vijftien procent taakherschikking, 7,5 procent naar mondhygiënisten en 7,5 procent naar preventieassistenten.

Het rapport Linschoten onderstreept ook de wenselijkheid om te komen tot een mondzorgteam onder één dak, waarbij de patiënt centraal staat en zo weinig mogelijk hoeft te worden verwezen. El Boushy: ‘Het baart ons zorgen dat pas afgestudeerde mondzorgverleners zo weinig ervaring hebben met restauratieve mondzorg. Bovendien is er een tekort aan tandartsen en worden er ook te weinig mondhygiënisten opgeleid. Er is een toenemende onevenwichtigheid in de markt, waarbij vooral buiten de Randstad structurele tekorten ontstaan. Verder is de instroom van buitenlandse tandartsen inmiddels hoger dan wat door onze eigen universiteiten wordt afgeleverd. Dit zet elke vorm van taakherschikking onder spanning en het is de vraag of het belang van de patiënt met deze ontwikkeling gediend is.’

Problemen creëren

Structuur

De ANT kijkt genuanceerd naar taakherschikking. ‘Als een taak op verantwoorde wijze gedelegeerd kan worden, dan ondersteunen we dat’, zegt bestuurslid Sherif El Boushy. ‘Maar het vraagt wel om goede organisatie en coördinatie van de werkzaamheden. Zolang daarover geen goede afspraken gemaakt zijn in de vorm van werkprotocollen en richtlijnen, creëren we eerder problemen dan oplossingen. De vereiste opleidingscapaciteit voor tandartsen en mondhygiënisten moet de resultante zijn van een concrete visie op

Er moet meer structuur komen, vindt El Boushy. De opleidingscapaciteit van tandartsen moet worden uitgebreid. Buitenlandse tandartsen dienen een gedegen inburgeringsprogramma te doorlopen, waarbij vooral de beheersing van de Nederlandse taal aandacht verdient. De opleiding voor mondhygiënist moet onder de loep worden genomen, en er moet een aantoonbare scholing komen voor preventieassistenten. ‘Dit is de basis die nodig is om te komen tot een duidelijke afbakening van taken en bevoegdheden’, zegt hij. ■

Teruggestuurd

‘ Beramen hoeveel tandartsen moeten worden opgeleid, is nog steeds even moeilijk als toen’

Dentz 19

Communiceren Patiënten worden mondiger en praktijken worden groter. De tandarts moet naast een uitstekende arts dus ook een goede communicator zijn. Een training kan helpen.

Liza Leijenhorst

20 Dentz

‘D

e vakinhoudelijke cursussen zijn nog steeds het meest populair, maar je ziet wel dat meer en meer het besef komt dat ook communicatie belangrijk is’, zegt Erik Ranzijn van Roovos Organisatieontwikkeling uit Amsterdam. Het bureau heeft een speciale trainingstak voor de mondzorg. ‘Vooral de jonge garde ziet in dat kwali-

tatieve tandheelkunde meer is dan goed kunnen boren en vullen. Je moet ook goed kunnen communiceren met je patiënten, personeel en toeleveranciers. Toch komen de wat oudere tandartsen ook wel. Ik had laatst nog een tandarts van 61 jaar. Die wilde misschien tot zijn 67e doorwerken en was van plan om dat op de best mogelijke manier te doen.’

Mariëtte Ham, trainer/coach/directie bij Ordentall in Rotterdam ‘Ordentall bestaat bijna 25 jaar. Gedurende deze jaren is het aantal medewerkers in onze kliniek sterk gegroeid en dit ging niet zonder slag of stoot. We merkten dat de communicatie tussen de verschillende teamleden en afdelingen soms erg moeizaam ging. Dit ging ten koste van de organisatie en nam veel tijd en energie in beslag. Naar aanleiding van een Business Mastery training werd het ons duidelijk dat voor ons de sleutel in het zelf organiseren van bijeenkomsten en trainingen ligt. Niet alleen vakinhoudelijk, maar ook op het gebied van persoonlijke groei, ontwikkeling en communicatie. Bij de trainingen gebruiken wij DiSC. DiSC is een persoonlijkheidsprofiel waarmee medewerkers in korte tijd meer over zichzelf én anderen kunnen leren. Vanuit een sterker zelfinzicht kan vervolgens veel beter ingespeeld worden op de omgeving, of het nu gaat om de omgang met patiënten, leveranciers of collega’s.

kun je leren

Leren en opleiden is een doorlopend traject; je bent er nooit mee klaar. Vandaar dat wij in 2012 Ordentall Institute hebben opgericht: een opleidingscentrum waarmee we eigen medewerkers maar ook collega’s uit de zorg trainingen, cursussen en opleidingsprogramma’s bieden. Deze veranderslag

Veranderingen

werpt inmiddels zijn vruchten af. Het

Volgens Ranzijn zijn er een aantal ontwikkelingen in de samenleving die een beroep doen op de communicatieve vaardigheden van tandartsen. Allereerst de tendens van de schaalvergroting. ‘De tandarts die jarenlang met een assistente knie aan knie werkt, is aan het verdwijnen. Ik hoor vaak van tandartsen hoe ze er telkens een collega bij kregen en voor ze erg in hadden een hele onderneming hadden. Terwijl ze nooit met die bedoeling waren gestart. En binnen zo’n bedrijf, met assistentes, baliemedewerkers, preventiemedewerkers enzovoorts is de noodzaak van

opleidingsprogramma heeft ervoor gezorgd dat onze medewerkers effectiever met elkaar communiceren en bijvoorbeeld weten hoe ze elkaar op constructieve wijze feedback kunnen geven. Patiënten voelen zich beter geholpen en collega’s steunen elkaar meer. Het werken met DiSC en het doorlopend investeren in de ontwikkeling en opleiding van medewerkers verdient zich daarmee dubbel en dwars terug in de praktijk.’

Dentz 21

Tweedaagse hands-on seminar Endodontie te Amstelveen

Tandartsenpraktijk H.J. van Mill

• Kleinschalig (max 6 personen). • Techniek door middel van verticale condensatie methode met warme gutta percha en Pro-taper. • Evidence-based procedure helder uitgelegd. • Met gebruik van state-of-the-art technieken. • Unieke werkomgeving met één op één coaching. • Iedere kamer uitgerust met Zeiss microscoop. Data 2013: 8-9 febr./19-20 april/30-31 aug./22-23 nov. Locatie: Parmentierlaan 76a te Amstelveen Prijs: 1250,-

Website: www.hjvanmill.nl • E-mail: hjvanmill@xs4all.nl • Telefoon: 020 - 6416 566

Pelton & Crane behandel-apparatuur is luchtgestuurd, service-vriendelijk met lage onderhoudskosten en geeft weinig tot geen storingen. De top 2 apparatuur, onder tandartsen, in Amerika! Een belangrijk criterium is het door kunnen blijven werken met de apparatuur, omdat niet op elke hoek van de straat een Dental Depot zit. Pelton & Crane heeft een uitgebreid Pelton slangen & Crane programma met mogelijkheden, zoals zweep units, hangende en behandelapparatuur rijdbare carts. Graag geven wij u persoonlijk advies betreffende de mogelijkheden bij u in de praktijk!

Met een Karl Kaps microscoop komt U weer in Uw Element!!

Voor persoonlijk advies kunt u contact opnemen met Githa den Boer en Klaas-Jan Zeelte, Showroom, Industrieweg 5, 8325 DA Vollenhove Tel: 0527-241782 • info@zeelte.nl • www.zeelte.nl • www.pelton.net

communicatie groter. Je zult wel móeten communiceren. Het is moeilijk om mensen aan te sturen die zo dicht op je zitten. Onze training “tandarts aan de leiding” gaat dus voor een groot deel over communicatie. Ik zie dat tandartsen soms dingen niet uitspreken om de lieve vrede te bewaren. De tandarts ergert zich bijvoorbeeld aan Anja achter de balie omdat ze telkens ‘doei’ zegt tegen patiënten. Hij slikt het steeds in, maar op een gegeven moment wordt het hem te gortig. En dan komt het er op een beroerde manier uit.’

zorgconsument. Het gaat per slot van rekening om zijn of haar lichaam. Een patiënt die een half uur moet wachten, zal daar vragen over gaan stellen.’ Als derde verklaring voor de grotere interesse in communicatie noemt Ranzijn de feminisering van het vak. Er studeren steeds meer vrouwelijke tandartsen af. ‘Vrouwen communiceren over het algemeen meer dan mannen en hebben ook meer belangstelling voor het onderwerp. Je ziet dat de mannelijke tandartsen die belangstelling deels overnemen.’

Mondig

Team

Een andere belangrijke factor die een beroep doet op de communicatieve vaardigheden van de tandarts is de patiënt. Hij wordt steeds assertiever en beschouwt zorgverleners steeds meer als zijn gelijke. Ranzijn: ‘Vroeger sprak de patiënt de tandarts aan met dokter. Nu noemt hij hem Henk of Jan-Maarten. De consument wordt steeds mondiger, zeker de

Veel aanbieders van trainingen en cursussen bieden de mogelijkheid om met het hele team aan de slag te gaan. Zo’n teamtraining past volgens Ranzijn heel goed in een dagje ‘personeelsgezelligheid’ waarbij het nuttige met het aangename wordt gecombineerd. ‘Als je leert hoe je elkaar feedback kunt geven, kan dat de sfeer ontzettend ten goede komen. Er is bijvoorbeeld een assistentie die steeds naar de sterilisatie loopt, het traytje neergooit en weer wegloopt. De andere assistentes moeten het vervolgens in de autoclaaf zetten en gaan daar met elkaar over mauwen en beppen. ‘Waarom zet ze het er nou nooit in?’ Die andere assistente heeft geen idee dat er over haar gekletst wordt. Dit soort dingen zijn heel goed te veranderen tijdens een training.’ Ranzijn vind het wel belangrijk om dergelijke trainingen op tijd te doen. ‘Als de boel al in brand staat, moet je geen cursus brandpreventie gaan volgen. Bij ernstige problemen binnen het team kun je er beter iemand van buiten bij halen.’ ■

Sandra-An van Drecht, tandarts en manager Jeugdtandverzorging Zoetermeer ‘Je kunt heel veel praten tegen kinderen, maar lang niet alles wat je zegt, komt aan. Ook gesprekken met medewerkers kunnen anders verlopen dan je van tevoren bedenkt. Ik wilde wel eens zien hoe ik op anderen overkwam, daarom heb ik de training ‘Non-verbale communicatie’ van VvAA gevolgd. Een echte eyeopener. Ik leerde er hoe je allerlei boodschappen uitseint zonder dat je dat weet en hoe dat tegen je kan werken. Ik kreeg echt een spiegel voorgehouden. De manier waarop de training werd gegeven, sprak me erg aan. We kregen een korte, theoretische basis en veel praktijkoefeningen, waaronder trainingen met acteurs. Ik vond het ook leuk om een training te volgen buiten de tandheelkundige wereld. De groep bestond uit dierenartsen, fysiotherapeuten enzovoort. Dat gaf een andere sfeer en verruimde de blik. Door de verschillen en overeenkomsten van ons vak, konden we ook weer van elkaar leren. Door het praktische karakter van de training kon ik alles direct toepassen in de praktijk. Sinds ik de training heb gevolgd, presenteer ik me bijvoorbeeld anders. Veel mensen zijn geneigd om met een hoge stem tegen kinderen te praten. Dat doe ik nu niet meer, want ik heb geleerd dat je beter langzaam en rustig kunt praten. Tandartsen zijn geneigd om veel informatie te geven als ze patiënten iets duidelijk willen maken. Ik denk dat je juist heel veel kunt bereiken door minder te zeggen en meer te seinen, door non-verbale communicatie in te zetten.’

Dentz 23

STUDENTZ In deze rubriek maakt u kennis met prominente of anderszins opmerkelijke studenten tandheelkunde. Lotte van Klij is lid van de congrescommissie van de Tandheelkundige Faculteitsvereniging Nijmegen. Hoewel het congres pas op 22 november is, staat de organisatie nu al als een huis. Van Klij is van mening dat het congres ook interessant is voor tandartsen: ‘Het thema “Een gezonde tand in een gezond lichaam” zal tandartsen aanspreken.’

Lotte van Klij Tandheelkundige Faculteitsvereniging Nijmegen, Congrescommissie Foto’s: ©NFP Photography Pieter Magielsen

Wat wilde je vroeger worden ‘als je later groot was’? Laatst kwam ik een van mijn ‘wat wil je later worden’-werkstukjes tegen, gemaakt op de basisschool. Blijkbaar stond toen tandarts al in mijn top drie, naast moeder en juf (deze laatste twee opties hadden geloof ik ook al mijn vriendinnetjes in groep vier opgeschreven). En wanneer wist je dat je tandarts wilde worden? Tandarts worden leek me dus in groep vier al leuk. Pas toen ik wat ouder was, ben ik me serieus gaan verdiepen in mogelijke studies en beroepen. Ik was er zeker van dat ik iets wilde gaan doen waarbij ik met mensen zou werken, het liefst iets in de gezondheidszorg en daarnaast iets waar ik ook praktisch, met mijn handen, bezig kon zijn. Uiteindelijk bleek tandarts de perfecte combinatie van die drie dingen. Ook na een arbeidsoriënterende stage die ik bij mijn eigen tandarts liep, was ik ervan overtuigd dat ik tandarts wilde worden.

Naam:

Lotte van Klij

Geboren:

21 januari 1990 te Gorinchem

Beroep vader: Coördinator personeels- en salarisadministratie bij stafbureau voor openbaar primair en voortgezet onderwijs Beroep moeder: Docent Engels en zorgcoördinator op een middelbare school Woonplaats:

Nijmegen

Studie:

Tandheelkunde

Universiteit:

Radboud Universiteit Nijmegen

Aanvangsjaar studie:

2008

Verwacht jaar van afstuderen: 2014 Lid van studentenvereniging: TFVN (Tandheelkundige Faculteitsvereniging Nijmegen)

Had Nijmegen als studiestad je voorkeur? Nijmegen had mijn voorkeur vanwege de kleinschalige faculteit en de gezelligheid van de stad. Daarnaast ben ik decentraal toegelaten voor de studie, dus dat Nijmegen mijn studiestad werd stond in principe toen al vast. Nijmegen bevalt heel goed, het is een stad met alle voorzieningen, veel gezellige cafeetjes, terrassen en parken. Hoe bevalt de studie je tot nu toe? Het is een pittige studie waar veel discipline voor nodig is, met name de eerste twee jaar vond ik achteraf gezien zwaar. Het waren lange dagen, met soms avondpracticum en iedere dag college, soms wel van half 9 tot half 6. Op dat moment heb ik dat niet als belastend of vervelend ervaren, ik was in de race om tandarts te worden en daar had ik veel voor over! Ook het feit dat je heel veel contact hebt met je jaargenoten omdat de opleiding zo klein is, heb ik als heel fijn ervaren. Wat me nu, na vijf jaar studie, soms wat irriteert is de rompslomp rondom patiënten. Dit is ook iets waar ik veel medestudenten over hoor klagen. Het maken van eindeloos veel afspraken, patiënten die een halfuur te laat komen of hun afspraak helemaal vergeten zijn en ga zo maar door. Het is gewoon erg jammer als je op die manier je practica niet nuttig kunt besteden. Het praktische van de studie vind ik het leukst en ik merk dat ik nog steeds iedere dag nieuwe dingen leer. Daarnaast is het erg leuk dat vrijwel iedereen van de opleiding lid is van de TFVN en een groot deel hiervan ook actief is binnen een of meer commissies. De TFVN is een heel actieve vereniging die de spin vormt in het Tandheelkunde/Mondzorgkunde web.

Bijbaan: Tandheelkundig medewerker bij een mondhygiënistenpraktijk Sport:

Fitness

Relatie:

Ja, met Bas

Heb je eerder actieve rollen binnen TFVN of daarbuiten vervuld? Ja, ik ben hiernaast momenteel lid van de promocommissie en ik ben actief geweest binnen Dentz 25

• Ergonomie specialisten • Breed assortiment • Nederlands fabricaat

Goede zit, altijd ﬁt

> > > >

Medical 6321

> > >

Amazone met rug

Jumper Balance

zitten.nl

> > >

COMPACTE THERMODESINFECTOR • • • • • • • • • • •

Compact tafelmodel Geschikt voor praktijken t/m 4 behandelkamers 2 typen: Basic en Injection Mogelijkheid tot spoelen van handen hoekstukken Touchpad bediening Verloop proces continu zichtbaar Opslag protocollen en uitlezen via usb aansluiting Diverse praktische accessoires leverbaar Werking conform DIN EN normen (93 °C) Zeer scherp geprijsd Meer informatie op www.algold.nl

Informeer naar de introductie aanbieding

Zekerheid Standaardisatie Kwaliteit Duits fabricaat De HD450 van IC-Medical

Algold dental Overveld 11G Postbus 1018 3840 BA Harderwijk

tel.: 0341- 42 33 85 fax: 0341- 43 22 02 info@algold.nl www.algold.nl

STUDENTZ de Symposiumcommissie van 2012, de Almanakcommissie in 2011, de Spiegelbeeldcommissie van 2011 tot 2012 en de Fotocommissie van 2010 tot 2011. Van die laatste commissie ben ik ook voorzitter geweest. Wat is je rol in de commissie? Binnen de congrescommissie maak ik samen met een commissiegenootje de lay-outs van folders/boekjes van het congres. Daarnaast notuleer ik tijdens de vergaderingen. En tijdens het congres zelf zal ik meerdere functies vervullen, zoals het opvangen van sprekers, uitdelen van de badges en zorgen voor het goed verlopen van de dag. Wanneer is het congres voor jou een succes? Ik hoop dat zowel studenten (van zowel tandheelkunde als mondzorgkunde), tandartsen en mondhygiëniste met een voldaan gevoel naar huis gaan, dat ze het gevoel hebben weer het een en ander opgestoken te hebben en dit wellicht kunnen toepassen in de dagelijkse praktijk. We hebben ons best gedaan om een zo gevarieerd mogelijk programma te maken met veel interessante sprekers. Op welke prestatie van de commissie ben je het meest trots? Ik denk dat wij als commissie best trots mogen zijn op alles wat we tot nu toe bereikt hebben. We hebben namelijk vorig jaar een symposium georganiseerd en dat was een groot succes. Aangezien het komende congres een lustrumcongres is, hebben we extra ons best gedaan voor het selecteren van een interessante groep sprekers.

Het meest trots ben ik op de goede samenwerking binnen de commissie. We zijn een commissie waarvan de leden ieder een eigen ‘specialiteit’ hebben. Waarom mogen tandartsen dit congres niet missen? Er worden interessante lezingen gegeven over zeer uiteenlopende onderwerpen. Het centrale thema, ‘Een gezonde tand in een gezond lichaam’ is een thema dat veel tandartsen aan zal spreken. Het is een actueel onderwerp, denk aan de ouder wordende patiënt, polyfarmacie, nieuwe diagnostische methoden et cetera. Daarnaast zijn we ook erg trots op de locatie van ons congres, namelijk het Musis Sacrum in Arnhem. Wat zijn je professionele ambities na je afstuderen? Mijn grootste ambitie na mijn afstuderen is het worden van een tandarts waarbij patiënten zich geheel op hun gemak voelen. Dit klinkt misschien een beetje cliché, maar dit is wel mijn streven. Ik heb momenteel niet één onderdeel binnen de tandheelkunde dat mij het meest aanspreekt. Ik hoop dat ik, wanneer ik eenmaal in de praktijk werk en ervaring opdoe, een betere mening kan vormen over wat mijn expertisegebied(en) is/zijn. Voor ik een eigen praktijk start wil ik eerst ervaring opdoen in één of meerdere praktijken. Uiteindelijk lijkt het me heel leuk om met een aantal collega’s een praktijk te hebben. Daarnaast sluit ik niet uit dat ik misschien nog wel eens in het onderwijs wil gaan werken. Ik heb als student-assistent gewerkt bij het tweedejaars preklinisch onderwijs en dit beviel erg goed. Hoe ziet je persoonlijke en professionele leven er hopelijk uit over 10 jaar? Ik hoop over 10 jaar mijn werk als tandarts nog steeds met veel plezier te doen en hoop dat te combineren met een gezinnetje. Wellicht ben ik dan mede-eigenaar van een praktijk. Ik wil graag in een huis wonen waar we een grote eettafel kwijt kunnen, waar we voor vrienden en familie kunnen koken en met z’n allen kunnen eten. Gezellig en lekker een beetje burgerlijk, dat past wel bij mij! ■ Dentz 27

‘ Psychologie

is een lastig onderwerp

bij de tandarts’ VMTI organiseert congres Tussen de Oren

Veertig procent van de Nederlandse bevolking krijgt minstens een keer in zijn leven last van psychische klachten. Al die mensen gaan naar de tandarts. Als u deze patiënten niet herkent, kan dat voor vervelende situaties zorgen, zoals onnodige behandelingen, slechte compliance of zelfs een klacht aan uw broek. Redenen genoeg voor de Vereniging Medisch Tandheelkundige Interactie (VMTI) om het congres ‘Tussen de Oren’ te organiseren.

e kans is groot dat u geregeld een patiënt in de stoel krijgt met psychische klachten of een cognitieve beperking. Zwakbegaafden, borderliners, sociopaten en mensen met angsten of depressies gaan immers ook gewoon naar de tandarts. Joris Muris is tandarts in Amsterdam en voorzitter van de VMTI. Hij doet onderzoek naar allergieën voor tandheelkundige materialen en verzorgt een allergiespreekuur. ‘Op dat spreekuur komt altijd een bonte verzameling mensen voorbij. Een deel van hen heeft klachten die op geen enkele manier te “objectiveren” zijn. Hun eigen tandarts verwijst ze naar ons spreekuur, omdat die zich er geen raad mee weet. En het is ook niet altijd makkelijk om deze mensen te behandelen. Daardoor kreeg

28 Dentz

ik het idee om dit jaar het VMTI-congres aan rol van psychologie in de diagnose-behandelcombinatie te wijden. We richten ons niet alleen op tandartsen. Ook mondhygiënisten, kaakchirurgen en huisartsen behoren tot de doelgroep’, vertelt Muris.

Niet te houden! Muris heeft zelf inmiddels de nodige ervaring met deze patiëntengroep. Hij herinnert zich bijvoorbeeld nog goed hoe een patiënte hem bijna smeekte om haar vullingen te vervangen in verband met haar allergie: ‘Mijn hele mond staat in brand. Het is niet te houden, dit is verschrikkelijk!’, zei ze. Tijdens de behandeling begon haar hele lichaam te schokken. Omdat ze tijdens het trillen ook praatte -of beter, schreeuw-

Liza Leijenhorst

de-, had ik door dat het zeer waarschijnlijk niet om een epileptische aanval ging, maar een zogenaamde psychogene of pseudo-epileptische aanval. Je hebt ook patiënten die niet erg geïnteresseerd zijn in de diagnose. Ze willen alleen maar dat je allerlei onderzoeken doet, ze aandacht geeft. Ze willen gewoon patiënt zijn. Er is dan sprake van zogeheten ziektewinst. Deze ziektewinst kan ook betekenen dat patiënten niet aan bepaalde verplichtingen hoeven te voldoen of dat er financiële winst te behalen is. Daarnaast kan het zijn dat emotionele spanningen en problemen somatisch worden ervaren en zich presenteren als een lichamelijke klacht. In dergelijke gevallen is behandeling van die klacht weinig effectief en moet je de oorzaak boven water zien te halen.’

Laag IQ

Joris Muris

Het herkennen van psychische klachten of bijvoorbeeld een laag IQ is niet altijd eenvoudig, weet Dyonne Broers, directeur zorg van de Stichting Bijzondere Tandheelkunde en een van de sprekers op het congres. ‘Bij sommige patiënten is het evident dat ze een aandoening of beperking hebben. Je weet dan ook dat je niet zomaar aan een behandeling moet beginnen. Niet zelden ligt het echter veel genuanceerder en dan kunnen er verkeerde beslissingen genomen worden. Bijvoorbeeld als het niet duidelijk is dat iemand een verstandelijke beperking heeft. Er zijn heel wat zwakbegaafde mensen die op een redelijk hoog niveau functioneren. De kans is groot dat die mensen bij een normale praktijk terechtkomen. Ze

Foto’s: Pieter Magielsen/NFP Photography

Dentz 29

kunnen vaak heel goed sociaalwenselijke antwoorden geven en verbloemen dat ze een laag IQ hebben. Ze zeggen dat ze het behandelplan begrijpen en het ermee eens zijn, maar gaandeweg blijkt toch dat ze het niet goed hebben begrepen. In feite is er dan geen informed consent. Dit kan voor vervelende situaties zorgen. De tandarts dacht dat het zou lukken, maar de patiënt komt niet meer terug omdat hij het eng vindt om tegen de tandarts te zeggen dat hij het niet eens is met de behandeling of het niet goed begrepen heeft.’

Herkennen Op het congres zal Broers de aandoening Body Dysmorphic Disorder (BDD) onder de aandacht brengen. Mensen met BDD hebben een afwijkend beeld van hun lichaam (ingebeelde lelijkheid), of bepaalde delen daarvan. Ze vinden bijvoorbeeld dat ze een lelijk gebit hebben. ‘De aandoening komt niet vaak voor, maar als je niet in de gaten hebt dat iemand

BDD heeft, kan dat grote gevolgen hebben. Mensen met BDD kunnen namelijk nogal dwingend vragen om een behandeling. Nu is het verfraaien van de tanden met composiet niet zo schadelijk, maar ze kunnen je ook vragen om grote behandelingen te doen. Daarbij zou je irreversibele schade aan kunnen richten. Op het VMTI-congres vertel ik hoe je deze patiënten kunt herkennen, hoe je ze moet behandelen en wanneer je ze kunt verwijzen, bijvoorbeeld naar een centrum voor bijzondere tandheelkunde of een psycholoog.’

Dyonne Broers

‘ Een persoonlijkheidsstoornis kan de diagnose en behandeling behoorlijk frustreren’

Interesse Muris weet dat psychologie een lastig en tegelijkertijd interessant onderwerp is in de mondzorg: ‘Ik denk dat de meeste tandartsen zich

wel bewust zijn van de interactie tussen psyche en mondklachten, maar er niet altijd bewust mee bezig zijn om het te herkennen. Toch is het wel belangrijk. Een persoonlijkheidsstoornis kan de diagnose en behandeling bijvoorbeeld behoorlijk frustreren. En zoals gezegd kan de patiënt zich ook tegen de zorgverlener keren en een klacht indienen. Er zijn veel mensen psychisch belast en die kunnen met klachten komen die in feite niet tandheelkundig zijn. De klachten zijn reëel, maar de tandarts ziet niets. In feite zitten deze patiënten soms met een heel ander motief in de spreekkamer, ik denk dat tandartsen dat onderschatten. Het is prettig als je die mensen kunt herkennen en leert wat je het beste kunt doen.’ Ook Dyonne Broers denkt dat meer aandacht voor het onderwerp op zijn plaats is: ‘Als je met collega’s over deze stoornissen praat, dan blijken ze ze allemaal wel te kennen, maar juist het herkennen is vaak lastig. De jongere tandartsen hebben er vaak al meer oog voor, maar ook daar zie je dat ze erg op techniek gericht zijn. Tandartsen willen graag snel behandelen en dat is natuurlijk ook wel de aard van het vak. Toch is het belangrijk om langer bij de diagnostiek stil te staan voordat je de boor pakt.’

Opfriscursus Muris en Broers beamen dat het onderwerp tijdens de opleiding ook aan bod komt. ‘Maar het kan altijd beter’, vindt Muris. ‘Vaak wordt psychologie als een op zichzelf staand vak gedoceerd en wordt de link met tandheelkundige klachten niet gelegd. Daarnaast is het goed om een opfriscursus te doen omdat de kennis na verloop van tijd weer wegebt.’ Dyonne Broers vult hem aan: ‘Als je voldoende kennis hebt over dit onderwerp voorkom je onnodige behandelingen of behandelingen die gedoemd zijn te mislukken. En dat is erg belangrijk in deze tijd waarin patiënten steeds mondiger worden of een klacht tegen je indienen.’ Muris voorspelt dat het congres een aaneenschakeling zal zijn van Aha-erlebnissen: ‘Waarschijnlijk zul je het gedrag van bepaalde patiënten ineens kunnen plaatsen. Je herkent de stoornis of aandoening. Je zult heel concrete dingen leren die je de volgende dag al kunt toepassen in de praktijk. Je leert welke

Over VMTI Vereniging Medisch Tandheelkundige interactie (VMTI) is in 1991 door Luzi Abraham-Inpijn en Jos van den Heuvel opgericht. De vereniging heeft als primaire doel kennis, onderwijs en onderzoek op het gebied van medisch tandheelkundige interactie te bevorderen bij zowel artsen als tandartsen. Hiertoe zijn VMTI-leden betrokken bij nascholing en studentenonderwijs, worden jaarlijks een congres en -sinds dit jaar- een studentencongres georganiseerd. Bovendien kent de vereniging ieder jaar een wetenschapsprijs van 2.500 euro toe aan hoogwaardig en vernieuwend onderzoek op het gebied van medisch tandheelkundige interactie. Meedingen naar de prijs van 2013 kan tot 31 augustus 2013. Meer informatie vindt u op www.vmti.nl.

vragen je kunt stellen om erachter te komen wat er met een patiënt aan de hand is. Ik had het net nog. Ik vroeg een patiënt hoe het met hem ging. Ik kreeg een oppervlakkig ontwijkend antwoord, dus ik vroeg: ‘Maar hoe gaat het echt met je?’ Toen vertelde hij dat zijn vrouw, een moeder van jonge kinderen, onlangs was overleden na een heftig ziekbed. In dergelijke gevallen is het goed te begrijpen dat de mondhygiëne is afgenomen. Een uitgebreide poetsinstructie is dan niet hetgeen waar de man op zit te wachten.’ Broers denkt dat de behandeling van mensen met psychische klachten of een laag IQ leuker wordt: ‘Je hoeft je minder onzeker te voelen over je behandeling. Na het congres weet je beter waar de valkuilen zitten, wanneer je moet verwijzen en wat je zelf kunt doen.’ ■

Tussen de Oren – de rol van Psychologie in de diagnose-behandelcombinatie Datum: Donderdag 3 oktober 2013 Locatie: Rode Hoed in Amsterdam Aanmelden: www.vmti.nl

Dentz 31

Nexømodel ontstond Hoe het

Nexø is een gemeente op het eiland Bornholm in Denemarken met een laag sociaaleconomische status en in de jaren zeventig van de vorige eeuw een hoge cariësprevalentie. In 1976 werd daar het Nexø-centrum voor kindertandheelkundige zorg opgericht. Het tandheelkundig team ter plekke was meteen erg enthousiast. Ze wilden de mondgezondheid van de jeugd verbeteren door enerzijds caviteiten te vullen en anderzijds mondgezondheidsprogramma’s bij scholen en kinderdagverblijven uit te voeren.

Jette en Christian Christiansen

a enkele jaren werd duidelijk dat de mondgezondheid niet veel verbeterde. Vanwege deze stagnatie en vanwege de beperkte financiële middelen, werd bij het Nexø-centrum duidelijk dat bestaande technologieën beter moesten worden ingezet.

Mondgezondheid moest verbeteren Efficiënte behandelingen werden aan de werkwijze toegevoegd en inefficiënte behandelingen werden juist geschrapt. Om het inzicht in de materie te vergroten, werd contact gezocht met professor A. Thylstrup van de afdeling Cariologie van de Universiteit van Kopenhagen. Op basis van resultaten van nieuw cariësonderzoek konden vast effectievere manieren gevonden worden om een betere tandheelkundige gezondheid te bereiken. Hier begon het innovatieproces.

Cariës is lokale ziekte Het onderzoek naar plaquevorming en cariësontwikkeling in occlusale vlakken van 32 Dentz

doorbrekende eerste blijvende kiezen – uitgevoerd in Nexø –, was de belangrijkste stap in dit vernieuwingsproces. Deze resultaten gaven aanleiding voor vervolgonderzoek naar een niet-operatieve cariësbehandeling om caviteiten in het kauwvlak te voorkomen. De tandartsen van Nexø waren actief betrokken bij dit onderzoek. Ze leerden onder andere inzien dat cariës een lokale ziekte is. Verder bleek het erg effectief bij hun patiënten naar plekken op de tanden en kiezen te kijken waar tandplaque makkelijk achterblijft. Tandplaque op deze plaatsen is cariogener en veroorzaakt vaak caviteiten. Daardoor zou de preventieve behandeling van plaqueverwijdering juist ook op deze plaatsen gericht moeten zijn. Vanaf dat moment werden alle kinderen op deze manier gescreend. Bovendien voerden de tandartsen deze strategie niet alleen op kauwvlakken van eerste blijvende kiezen uit, maar op alle tandvlakken. Deze nieuwe strategie werd de Nexø-methode genoemd. De Nexø-

methode is van 1987 tot 2005 uitgevoerd bij alle kinderen van 0-18 jaar die toen in de gemeente woonden. Meer informatie daarover is te vinden op www.nexodent.com.

Minder angst en betere zelfzorg De Nexø-methode is gebaseerd op ontwikkelingen in het biologische cariësproces en niet zozeer op technische oplossingen. Dit motiveerde de tandartsen enorm omdat zij uit eigen ervaring wisten dat boren en restaureren niets aan de activiteit van de ziekte veranderde. Ook wisten zij dat een operatieve behandeling angst of weerstand tegen behandeling bij kinderen kan veroorzaken. De nieuwe strategie legt de nadruk op het vergroten van kennis en handvaardigheid van de ouders om het gebit van het kind te poetsen. Het benadrukt zelfzorg in combinatie met een adequate niet-operatieve interventie. Deze gedachte gaf een extra dimensie aan mond gezondheid: minder angst en betere zelfzorg mondgezondheid.

Grote verantwoordelijkheid bij tandartsassistent maakt trots Tandartsen en tandartsassistenten hadden de leiding in dit programma. De tandarts gaf de eerste informatie en deed de professionele non-invasieve behandeling, gebaseerd op diagnose en risicobepaling. De tandartsassistent controleerde bij ieder bezoek of de door de tandarts overgebrachte kennis bij de ouder ook feitelijk was aangekomen. Zij hamerde erop

die plekken van de gebitselementen goed te poetsen waar nog steeds tandplaque aanwezig was. De assistent trainde de ouders en kinderen in het effectief verwijderen van die plaque. Assistenten waren dus voor een zeer belangrijk deel van de behandeling verantwoordelijk. Dat motiveerde hen enorm. Daarbij werden de uitkomsten ieder jaar beter. Dat maakte de assistenten alleen maar trotser op hun waardevolle bijdrage. Hun enthousiasme werd dan ook alleen maar groter.

Enthousiasme professionals succesfactor De kinderen waren vanaf de start al enthousiast over de Nexø-werkwijze. Er hoefde gelukkig minder vaak invasief te worden ingegrepen. Dat sprak aan. Sommige ouders waren in het begin minder enthousiast en zelfs een beetje sceptisch. ‘Waarom moet mijn kind nu al weer komen? Hij was hier toch vier maanden geleden ook al en toen had hij geen gaatjes!’. Gaandeweg ontdekten ook zij wat deze nieuwe strategie betekende. De afspraken bij de tandarts waren niet langer alleen een zoektocht naar caviteiten. De bezoeken waren vooral een mogelijkheid advies in te winnen en een nietinvasieve behandeling te krijgen om het gebit zo gezond mogelijk te houden. Bij ouders werd pas echt vooruitgang geboekt toen ze voor het allereerste tandartsbezoek van hun 8-maanden oude baby werden opgeroepen. Het doel was ouders vanaf doorbraak van de tanden bij hun kind meteen de juiste gewoonten aan te leren. Dentz 33

Met name het enthousiasme waarmee de professionals hun kennis op de ouders en de kinderen verbrachten, zorgde voor het succes van deze methode.

Bijsturen De Nexø-methode is dus gebaseerd op cariësonderzoek van Thylstrup en anderen uit de jaren ’80 van de vorige eeuw. Cariës was volgens hem niet gelijk aan caviteiten, maar een langzaam verlopende ziekte waarbij er veel tijd was om bij te sturen. Hij beschuldigde tandartsen als ze te veel restauraties maakten. Daarbij provoceerde hij ook. Veel tandartsen vonden het niet gepast dat hun professionele routines in twijfel werden getrokken. Zij weigerden dan ook te bewegen in de richting van meer non-invasieve cariësbehandelingen. De tandartsen in Nexø zagen vanaf het prilste begin juist wel de mogelijkheden van de nieuwe methode en pasten deze behandeling toe bij alle kinderen tussen 0 en 18 jaar.

Meer kinderen cariësvrij De cariësprevalentiecijfers laten steeds verbeteringen zien. Daarbij is de Nexø-methode op de twee faculteiten tandheelkunde in Denemarken in het curriculum opgenomen. Hierdoor is de Nexø-behandelstrategie goed geïntegreerd in de Deense publieke mondzorgpraktijken. De uitgangspunten zijn daarbij steeds gelijk, maar de strategie is aangepast aan de huidige kennis en de lokale omstandigheden. In de uitvoering spelen behalve tandartsassistenten nu ook mondhygiënisten een belangrijke rol. Het resultaat is dat de Deense cariësprevalentie ieder jaar weer lager is. De gemiddelde Deense DMFS bij 15-jarige kinderen was in 2006 nog 2,5. In 2012 was die 1,9. Het percentage cariësvrije kinderen is in die zelfde periode gestegen van 45 procent in 2006 naar 54 procent in 2012.

werkelijk. Het was hierdoor maar een kleine stap om deze gewoonte te ‘fine tunen’ naar een effectievere plaqueverwijdering zoals die tijdens de controlebezoeken werd getraind. De meest effectieve manieren om caviteiten in een vroeg stadium tot stilstand te brengen en te voorkomen dat nieuwe caviteiten ontstaan zijn: ππ het dagelijks verstoren van de bacteriën in de tandplaque op plaatsen waar de plaque makkelijk blijft zitten; ππhet optimaal gebruik van fluoridetandpasta (1.450 ppm); ππhet toepassen van lokale fluorideapplicatie op actieve initiële laesies. Deze drie elementen worden in de Nexømethode met succes gecombineerd.

Ander vergoedingensysteem De tandheelkundige verzorging voor de jeugd wordt in Denemarken aangeboden in praktijken die door de gemeente worden gerund. Deze wijze van organisatie bepaalt voor een groot deel het succes van Nexø. In Denemarken kon de verandering naar minder restaureren worden gemaakt, zonder te hoeven denken aan de betaalmethoden. Om deze verandering een kans te geven in landen waar het vergoedingensysteem anders is georganiseerd, is het van het grootste belang hiermee rekening te houden. Er zal een ander vergoedingensysteem nodig zijn dat meer op tandheelkundige gezondheidsuitkomsten dan op het aantal restauraties is gebaseerd. ■

Jette en Christian Christiansen, voormalig tandarts en chef-de-Clinique in Nexø. Erik Vermaire promoveerde op dit onderwerp. Het proefschrift met de vertaalde titel ‘Optimaliseren van

Gemotivee met gezondrde patiënten e monden Aanbeveling voor mondzorgv Caries Treat ment and Preve erleners om de Non-O perative ntion strate gie te adopt eren

mondgezondheid; op weg naar een geïndividuali-

34 Dentz

Waarom werkt het Nexø-programma?

seerde, (kosten) effec-

Ouders vinden het waardevol dat een wetenschappelijke basis aan deze methode ten grondslag ligt. Het idee van minder pijn en een betere mondgezondheid maakten hen coöperatief. In Denemarken is het tweemaal per dag tandenpoetsen een geaccepteerd fenomeen en in de meeste gezinnen gebeurt dit ook daad-

tieve mondzorg’ en het magazine dat Ivoren Kruis maakte naar aanleiding van deze

NOCTP, wat is

NOCTP: fijn dat? - 4 Hoe het Nex om mee te werken! - 11 ø-model - 14 Prikkels Adviezen voor

voor NOCTP

promotie zijn gratis op te vragen via: info@ivorenkruis.nl

doelmatige

ontstond

- 9 Ivoren Krui s leidraad

mondzorg -

Een gezondere mond? Poets en bestrijd biofilm met LISTERINE ! ®

Biofilm bedreigt de mondgezondheid. Ook met grondig poetsen en interdentaal reinigen, bereiken uw patiënten slechts 25% van het mondoppervlak. Plaque-bacteriën (biofilm) zitten echter verspreid over de hele mond: ze zullen snel opnieuw de dentale vlakken bevolken en kunnen in een later stadium gingivitis en/of parodontitis veroorzaken.

Menthol

LISTERINE® met 4 essentiële oliën: de unieke formule voor een optimaal biofilm-management. Poetsen en interdentaal reinigen blijven uiteraard essentieel. Maar daarnaast bereikt LISTERINE® ook de rest van mond. En geen enkele andere mondspoeling voor dagelijks gebruik bestrijdt biofilm beter dan LISTERINE®. De unieke formule met vier essentiële oliën dringt door de beschermende matrix van de biofilm heen en helpt de celstructuur van de schadelijke micro-organismen te vernietigen.

Eucalyptol

Methyl Salicylate

Thymol

Wetenschappelijk bewezen: doeltreffend én veilig voor dagelijkse preventie. LISTERINE® is de meest onderzochte mondspoeling ter wereld. Het resultaat op plaque en gingivitis is uitvoerig wetenschappelijk aangetoond**. Het dagelijks gebruik van LISTERINE® is doeltreffend, veilig en veroorzaakt geen onevenwicht in de mondflora.** Uw advies om thuis LISTERINE® te gebruiken kan de mondgezondheid van uw patiënten aanzienlijk ten goede komen!

56,3% extra tandplakreductie door LISTERINE® vs tandenpoetsen alleen* Poetsen + flossen 0

Poetsen + flossen + spoelen met LISTERINE®

-9,3%

Tandplakindicator

10 20 30 40 50

Significante vermindering van tandplak na 6 maanden

-56,3% P<0,001

Wil u LISTERINE® alvast zelf uitproberen? Bel onze hotline op 00800 260 260 00! (gratis - enkel via vast toestel)

* Sharma N, Charles CH, Lynch MC, et al. Adjunctive benefit of an essential oil-containing mouthrince in reducing plaque and gingivitis in patients who brush and floss regularly: a six-month study. J Am Dent Assoc. 2004; 135(4):496-504 ** Stoeken, Pareskevas, van der Weijden; Journal of Periodontology. July 2007, 87: 1218-1228

VOOR EEN TOTALE MONDHYGIËNE

ERFGOED Reina de Raat is conservator van de tandheelkundige collectie van het Universiteitsmuseum in Utrecht. In iedere aflevering van Erfgoed neemt zij u mee terug in de tandheelkundige tijd. In deze aflevering gaat het over de duurzaam tandenpoetsen. Wist u bijvoorbeeld dat een elektrische tandenborstel ook via een opwindmechanisme kan werken?

Duurzaam tandenpoetsen: innovatie of hype? Reina de Raat

Nederland is een nieuwe uitvinding rijker: de opwindbare tandenborstel. Althans daar leek het op toen de prijswinnaar bekend werd gemaakt van een wedstrijd voor kinderen tussen de 8 en 14 jaar, uitgeschreven door het televisieprogramma Green Dream District. In mei 2012 won de twaalfjarige Marloes met de door haar bedachte Zensabrush, een woord dat Zen, sensatie en borstel met elkaar verbindt. Door aan een koordje te trekken komt er spanning op een veer te staan. De tandenborstel windt zich zo op waardoor er dertig seconden achter elkaar gepoetst kan worden. Duurzaam omdat er geen stroom verbruikt wordt zoals bij een elektrische tandenborstel. Het meisje vertelt trots dat ze hoopt dat hierdoor andere kinderen zich bewuster worden voor het milieu. Naast dat er heel veel af te dingen valt over de vraag hoe duurzaam dit idee nu eigenlijk is, waren de juryleden duidelijk niet op de hoogte van eerdere ontwikkelingen in de tandheelkunde. De uitvinding is namelijk geen noviteit.

Opwindbaar horloge In een afstudeerproject van de studierichting Industrieel Ontwerpen aan de TU Delft presenteert Moy Concept & Design in 1998 een zogenaamde mens-aangedreven tandenborstel die gebaseerd is op het mechanisme van een uurwerk. De tandenborstel is opwindbaar als een horloge. Bovendien kan zij, naast het laten bewegen van de borstel, ook precies aangeven hoe lang er gepoetst moet worden. Mooi 36 Dentz

bedacht, maar niet innovatief. Een veel ouder exemplaar bevindt zich in het Universiteitsmuseum Utrecht. Dit exemplaar is ook opwindbaar, met dezelfde techniek als een opwindbaar horloge. De varkensharen van de borstel maken een roterende beweging. Al in 1885, patenteert de Zweedse klokkenmaker Frederick Wilhelm Tornberg (1838-1893) een mechanische tandenborstel die met een soort slinger aangedreven kan worden. Voor zover bekend zijn hiervan alleen tekeningen bewaard gebleven. De tandenborstel uit het Universiteitsmuseum is van latere datum, vermoedelijk uit het begin van de twintigste eeuw. De druk die de borstel uit kan oefenen op de tanden en het tandvlees is erg laag, evenals het roterend vermogen. De borstel wordt vooral gezien als hulp bij het poetsen van mensen met een geestelijke handicap of een motorische beperking en was niet bedoeld om breed in de markt te zetten.

Elektrocutie De wens om het tandenpoetsen te vergemakkelijken ontstaat in de negentiende eeuw. In 1879 wordt er in een Duitse krant de komst van de elektrische tandenborstel aangekondigd. Deze moet aangesloten worden op een elektrische voedingsbron. Al gauw blijkt dat dit te gevaarlijk is. De isolatie is onvoldoende en de risicoâ&#x20AC;&#x2122;s daarvan laten zich raden. Verdere ontwikkeling blijft dan ook uit en het duurt nog bijna 100 jaar voordat er een echt bruikbaar exemplaar in de winkel ligt. Weliswaar ontwik-

kelt eind jaren vijftig de Zwitser Philippe Guy Woog een elektrische tandenborstel die geschikt is voor de hele familie. De tandenborstel wordt in Amerika door de Firma Squibb onder de naam Broxadent in de handel gebracht. De beweging van de borstel is dan nog gebaseerd op die van de handtandenborstel en heeft als voordeel, zo staat er in de reclame, dat na het poetsen automatisch een smakend mondwater over de tanden gespoten wordt. Al snel wordt gedacht dat een dergelijke tandenborstel tijd bespaart. Het poetsen gaat niet beter, zo concluderen deskundigen, in plaats van drie minuten wordt de poetstijd gereduceerd tot soms maar vijftien seconden. De meeste mensen houden het echter voorlopig bij een conventionele tandenborstel.

Bewustwording De eerste presentatie van de elektrische tandenborstel in Nederland vindt plaat tijdens de voorjaarsbeurs voor huisvrouwen in 1962. De tandenborstel wordt echter gezien als een nieuw snufje en een statussymbool gezien wordt. Vreemd, zo is de mening, want wie kijkt er nu op de wastafel? Pas in de jaren tachtig is de technologie zo verbeterd dat de borstel toegang krijgt tot vele huishoudens. De accuâ&#x20AC;&#x2122;s zijn dan van goede kwaliteit en de borstels

kunnen diverse bewegingen maken die je niet met de handtandenborstel kunt nabootsen: oscillerende en roterende bewegingen. De werkelijke discussie over elektrisch tandenpoetsen barst dan ook pas los: Is het risicovol zo te poetsen? En is het beter en effectiever? Pas recentelijk is er aangetoond dat met de huidige generaties tandenborstels, met specifieke bewegingen van de borstels en mits goed toegepast, er meer plaque verwijderd kan worden. Bij de prijswinnende tandenborstel is met deze aspecten uiteraard geen rekening gehouden. De duurzaamheid, heel begrijpelijk, wordt in geen enkel wetenschappelijk artikel over dit onderwerp aan de orde gesteld. Dit fenomeen is iets van de laatste jaren. Dat hierin soms doorgeschoten wordt blijkt wel uit het enorme aanbod van duurzame tandenborstel via het web. Borstels van hout, bamboe, vervangbare borstels en nog veel meer. Gemiddelde prijs is circa 15 euro. Ook de opwindbare tandenborstel van vorig jaar past in deze hype. Misgunnen doe ik het meisje de prijs niet, maar de jury had zich iets beter moeten informeren, want een uitvinding was het niet. Het zal wel alleen om het proces van bewustwording zijn gegaan en een functioneel instrument als een tandenborstel is daar tenslotte een uitstekend middel voor. â&#x2013; Dentz 37

Appels met peren Help, ik word door de overheid vergeleken met een ambtenaar!

Door de NZa worden tandartsen voor wat betreft het inkomen dat ze zouden mogen verdienen vergeleken met een ambtenaar in loonschaal 14. Hieruit volgt een zogenaamd norminkomen. Tandarts Joep Rompen vindt deze vergelijking onterecht en vergeleek de situatie van deze ambtenaar met die van een tandarts. In Dentz deelt hij zijn opinie.

Joep F.N. Rompen

38 Dentz

m een goede vergelijking te kunnen maken tussen de situatie van een ambtenaar en een tandarts heb ik als eerst het systeem dat bepaalt in welke schaal een ambtenaar wordt ingedeeld nauwgezet bestudeerd. Dit systeem heet Fuwasys. In mijn visie dient een ervaren tandartsondernemer zeker beloond te worden volgens schaal 15-16. Schaal 14 is een denigrerende onderwaardering voor de taken en verantwoordelijkheden van een tandarts-ondernemer. De overheid geeft aan de tarieven van tandartsen te willen korten om zo grip te krijgen op de collectieve kosten van de gezondheidszorg in Nederland. In navolgende vergelijking, die gebaseerd is op mijn eigen situatie, wil ik aantonen dat het ridicuul is om de genoemde vergelijking 端berhaupt te maken. In de tabel op pagina 39 staan de vergelijkingen weergegeven. In de tekst wordt verwezen naar deze tabel en vervolgens wordt er een toelichting gegeven. Zie tabel: nummer 2 Een ambtenaar heeft een arbeidscontract

waarin staat dat hij 36 of 38 uur werkt op fulltime basis. Meerwerk wordt uitbetaald of gecompenseerd in vrije tijd. In het onderzoek dat de NZa doet naar de inkomens van tandartsen worden alle tandartsen die meer werken dan 38 uur gewoon als 1 FTE geteld. Dit is, naar mijn mening, omdat anders de uitkomst van het onderzoek negatief zou kunnen uitpakken voor het gestelde doel; korten op de tarieven!

Ziekte en Pensioen Zie tabel: nummer 3 Is de ambtenaar ziek, dan krijgt hij gewoon doorbetaald. Is de tandarts ziek, dan krijgt hij niets maar moet hij wel zijn praktijklasten doorbetalen. Voor kortdurende arbeidsongeschiktheid is er geen verzekering voor de tandarts die dit dekt. Voor langdurige arbeidsongeschiktheid heeft de tandarts een verzekering die slechts gemiddeld 40 procent van de inkomsten en kosten dekt. Zie tabel: nummer 4 Het pensioen van de ambtenaar is goed gere-

vergelijken

NUMMER

AMBTENAAR (SCHAAL 14)

TANDARTS JOEP ROMPEN

Een ambtenaar wordt voor 100 procent betaald uit de collectief gefinancierde middelen. Bezuinigen op ambtenarensalarissen komen direct ten goede aan de schatkist.

De verrichtingen van een tandarts worden voor 80 procent betaald door de patiĂŤnt en voor 20 procent uit de collectieve middelen. Kortingen op tandarts tarieven komen voor 80 procent NIET ten goede aan de schatkist.

36 uur per week is fulltime en overwerk wordt uitbetaald of gecompenseerd.

Werkt gemiddeld 40 uur per week direct aan de stoel en besteed daarnaast ongeveer 40 uur aan het praktijkmanagement Totaal 80 uur per week. = gelijk ambtenaar 36 uur??

Doorbetaling bij ziekte. Bij erg langdurige arbeidsongeschiktheid terug naar 80 procent

Bij ziekte korter dan een maand in het geheel geen inkomen en kosten lopen door. Na een maand terug naar 40 procent.

Pensioen geregeld

Pensioen en AOV samen wordt door NZa geteld als 24.000 euro. In werkelijkheid: AOV premie: 28.500 euro Er blijft dus niets over voor pensioenreservering

Verantwoordelijkheid alleen op het werk en alleen voor zijn eigen werk en eventueel beperkte kring daarbuiten.

Verantwoordelijkheid 24/7 voor 52 medewerkers

Financieringslasten en dito zorgen NUL

Financieringslasten en bijbehorende zorgen alleen voor praktijkgedeelte 2,5 miljoen

Calamiteiten op werk worden geregeld buiten de ambtenaar om

Moet 24/7 bereikbaar zijn voor calamiteiten of dit voor zijn kosten geregeld hebben.

Nauwelijks risico op verlies van inkomsten door ontslag of minder goed presteren.

Alleen met grote financiĂŤle schade verandering van werkomgeving. Bij fouten in bedrijfsvoering direct groot financieel gevolg

Vrije dagen meestal geen probleem.

Vrije dagen altijd lang tevoren plannen en voor waarneming zorgen

Dentz 39

geld. Hoewel er op het moment van schrijven van deze verhandeling sprake is van een geringe daling van het ambtenarenpensioen, mag toch gesproken worden van een zekerheid. Voor de tandarts ligt dat anders. Die moet dat zelf regelen en in dit geval zijn bijna alle gelden in het verleden in de praktijk gestopt met als doel om bij verkoop dit als pensioen te gebruiken. De NZa gaat in haar vergelijking tussen het ambtenarensalaris en de tandarts uit van een norminkomen van 109.000 euro voor de tandarts waar dan pensioen en arbeidsongeschiktheids premie van afgehaald moeten worden om op het ambtenarensalaris schaal 14 te komen. In deze rekensom is daardoor een bedrag van ongeveer 24.000 euro gereserveerd voor pensioen en AOV.

Verantwoordelijkheid Zie tabel: nummer 5 De ambtenaar heeft in zijn schaal weliswaar een leidinggevende functie met bijbehorende verantwoordelijkheden, maar heeft voor ongeveer elke 7-8 onder hem vallende ambtenaren een aan hem rapporterende manager. Dit binnen 40 Dentz

zijn werktijd. Ik heb in mijn praktijk in totaal 52 medewerkers waar ik verantwoordelijk voor ben. Is de ambtenaar afwezig, dan worden zijn werkzaamheden overgenomen en loopt alles gewoon door. Is de tandarts er niet, dan is er geen vervanging. Zelfs als de tandarts op vakantie is, moet hij contact houden met zijn bedrijf. Zie tabel: nummer 6 De ambtenaar kent zakelijk gezien geen financiële risico’s. Ik heb, zelfs nu ik 54 jaar ben, nog financieringen op mijn praktijk lopen van ongeveer 2,5 miljoen euro. Buiten de rente en aflossingsverplichtingen zijn de banken momenteel erg vervelend en geeft dit een enorme druk op de schouders van de tandarts. Zie tabel: nummer 7 Als er in de praktijkvoering, ook buiten openingstijden, iets niet loopt zoals het hoort. Bijvoorbeeld een lekkage, een inbraak, et cetera dan dient de tandarts daarvoor naar de praktijk te komen. De ambtenaar merkt dat nog niet eens. Zie tabel: nummer 8 Als het de ambtenaar niet bevalt op zijn werk kan hij, zonder enige verplichting, een andere baan zoeken. Zelfs bij wanpresteren kan de ambtenaar niet ontslagen worden maar wordt hij naar een andere functie “begeleid”. Een tandarts heeft grote investeringen gedaan en kan niet zonder enorme financiële schade veranderen van werkkring. Bij niet goed presteren wordt de tandarts publiekelijk te schande gezet en kan hij zijn praktijkvoering wel vergeten, met alle financiële gevolgen van dien. Zie tabel: nummer 9 Als de ambtenaar om wat voor reden dan ook een vrije dag wil hebben, dan kan dit over het algemeen zonder problemen geregeld worden. De tandarts moet altijd op lange termijn plannen omdat er afspraken in de agenda staan. Daarnaast moet hij ook altijd zorgen dat er waarneming geregeld is.

Niet te vergelijken Uit dit alles blijkt dat een tandarts-ondernemer eigenlijk helemaal niet te vergelijken valt met een ambtenaar en dat het dus ook onzinnig is om de tandarts ondernemer een norminkomen toe te bedelen dat vergelijkbaar is met de ambtenaar in schaal 14. Als er al aan vergelijking gedaan zou moeten

Advertentie

Voor wie last heeft van overgevoelige tanden, maakt u het verschil De meerderheid van de mensen die last hebben van overgevoelige tanden, ervaart pijn maar heeft daarmee leren leven¹ Lijden in stilte Uit onderzoek door SENSODYNE® bij meer dan 4000 personen blijkt dat maar liefst 67 % van de mensen met overgevoelige tanden hierover geen vragen stelt. Ze associëren pijnlijke steken niet met gevoelige tanden en daarom praten ze er niet over.

Praten motiveert patiënten Praten over gevoelige tanden tijdens een regulier tandartsbezoek blijkt voor patiënten de sleutel tot het actief verzorgen van hun tandgevoeligheid. Dit kan met een speciaal daarvoor geschikte tandpasta, zoals SENSODYNE®.

Uw SENSODYNE® aanbeveling maakt het verschil Gevoeligheid constateren, patiënten informeren over gevoeligheid en SENSODYNE® aanbevelen kan een echt verschil maken in het leven van uw patiënten met gevoelige tanden.

* Bij 2 maal daags poetsen. Geldt alleen voor de varianten met fluoride

Door SENSODYNE® aan te raden, kunt u uw patiënten helpen om vol vertrouwen hun tandgevoeligheid onder controle te krijgen.

** Klinisch bewezen verlichting reeds na 2 weken poetsen

DE NUMMER 1 AANBEVELING BIJ GEVOELIGE TANDEN 9

Referenties: 1 GlaxoSmithKline. Data on file. SENSODYNE® – path to purchase research. January 2012. 2 Jeandot J et al. Clinc (French) 2007; 28: 379−384. 3 Leight RS et al. J Clin Dent 2008; 19: 147−153. 4 Nagata T et al. J Clin Periodontol 1994; 21(3): 217–221. 5 Salvato AR et al. Am J Dent 1992; 5(6): 303−306. 6 Silverman G. Compend Contin Educ Dent 1985; 6(2):132–136. 7 Silverman G et al. Am J Dent 1994; 7(1): 9–12. 8 Troullos ES et al. GSK data on file. 1992. 9 GSK data on file. GCSAE/CHSENO/0223/12.

CHSENO/0021/13

Het is klinisch bewezen dat tweemaal daags poetsen met SENSODYNE® langdurige bescherming biedt tegen pijn, veroorzaakt door tandgevoeligheid.** 2-8

Regelingen voor ambtenaren De ambtenaar kent nog diverse regelingen die de tandarts niet kent. Hoewel ze niet allemaal van toepassing zijn op een ambtenaar uit schaal 14, toch enige voorbeelden: ππ Ambtenarenwet ππ Algemeen Rijksambtenarenreglement ππ Besluit maaltijdvergoeding bij overwerk ππ Bezoldigingsbesluit Burgerlijke Rijksambtenaren 1984 ππ Overgangsregeling Bezoldigingsbesluit Burgerlijke Rijksambtenaren 1984 ππ Besluit betaling emolumenten burgerlijk rijkspersoneel ππ Beoordelingsvoorschrift Burgerlijk Rijkspersoneel 1985 ππ Besluit werving en selectie ππ Regeling bezwarenprocedure functiewaardering BBRA 1984 ππ Verplaatsingskostenbesluit 1989 ππ Verplaatsingskostenregeling 1989 ππ Regeling gratificatie bij ambtsjubileum ππ Regeling vermindering bezoldiging bij nevenwerk tijdens diensttijd ππ Reisbesluit binnenland ππ Reisregeling binnenland ππ Besluit herplaatsingsbeleid ππ Besluit vergoeding representatiekosten rijkspersoneel ππ Regeling taakduren lidmaatschap publiekrechtelijke colleges ππ (ex artikel 33 ARAR) ππ Reisbesluit buitenland ππ Spaarloonregeling rijkspersoneel ππ Reisregeling buitenland ππ Wet kaderregeling vut overheidspersoneel ππ Pensioenovereenkomst ππ Pensioenreglement ππ Regeling procedure bij reorganisatie ππ Regeling flexibel pensioen en uittreden ππ Besluit bovenwettelijke uitkeringen bij werkloosheid voor de sector Rijk ππ Besluit personenchauffeurs Rijksdienst ππ Raamregeling Telewerken ππ IKAP-regeling Rijkspersoneel

worden, dan zouden er, naast indeling in schaal 15 of 16, in ieder geval voor de tandarts enkele toeslagen op het norminkomen moeten komen; 1. Toeslag voor geïnvesteerd vermogen in de praktijk Een tandarts-ondernemer investeert in zijn praktijk en het is niet meer dan reëel dat hier een vergoeding tegenover staat voor het risico dat hiervoor genomen wordt. In vergelijking met de ambtenaar in schaal 14 is dit ook zeker een verschil dat gehonoreerd mag worden. Ik stel hierbij een toeslag voor van 4 procent van het geïnvesteerd vermogen. 2. Toeslag voor het in dienst hebben van personeel Zeker in deze tijd is het een grote verantwoordelijkheid om personeel in dienst te hebben. Dit kost daarnaast ook extra werk en brengt voor de maatschappij extra op. Ook hier is dit een extra in vergelijking met de ambtenaar in schaal 14. Ik stel een staffel voor. Bijvoorbeeld bij 1-2 FTE personeel een toeslag van 2500 euro. Tot 4 FTE een toeslag van 5000 euro et cetera. 3. Toeslag voor hogere arbeidsinbreng dan 38 uur Een grotere arbeidsinbreng dan die van de vergeleken ambtenaar moet ook gehonoreerd worden. Dit is een lastige zaak, maar uit de praktijkagenda moet dit redelijk eenvoudig te controleren zijn waarbij, net als in het onderwijs, de directe patiëntbehandelingen als een percentage van de gehele inbreng kunnen worden genomen. Daarnaast moeten voor het pensioen en de AOV reële bedragen opgenomen worden, vergelijkbaar met de zekerheid die voor vergelijkende ambtenaar gelden. De minister meent dat de tandarts te vergelijken is met de ambtenaar en niet meer mag verdienen dan zijn salaris. In de ogen van de auteur van dit artikel, Joep Rompen, is dit een vergelijking van appels met peren. ■

ππ Levensloopregeling Rijkspersoneel ππ Besluit vergoedingen adviescolleges en commissies

Joep Rompen is tandarts te Nijmegen.

De regelingen zijn te vinden in de database op internet:

Reageren op dit artikel? Stuur een mail

www.wetten.overheid.nl

naar de redactie: dentz@appr.nl

42 Dentz

NIEUW

De ideale website

voor uw professionele behoeften UW WEBSITE IN 1 KLIK

Informatie voor uw patiĂŤnten

Kwalitatieve opleidingen

Nieuws en evenementen

Gratis proefmonsters

www.dentalcare.nl De verzorging voortzetten die begint in uw praktijk

Synea-range-LED_Dentz_92x75_NL_Layout 1 16.12.2010 13:30 Seite 1

Klaar om te oogsten Nieuwe Synea turbines met LED+, perfecte hoekstukken

WA-99 LT pje Kleinste ko y Penta Spra ng Stille werki vensduur Langere le

TA-97 C LED Nieuwe LED+ tachnologie Klein kopje Penta Spray Nieuw gripprofiel

Nieuwe Synea turbines met LED+. Optimaal licht, kleurweergave index van meer dan 90, perfect gepositioneerd LED, en een klein kopje. EĂŠn licht, vier voordelen, de perfecte combinatie. Synea hoekstukken hebben bijzonder kleine koppen, uitgerust met Penta Spray, en gaan bijzonder lang mee â&#x20AC;&#x201C; slechts enkele van de vele voordelen. W&H Benelux BVBA Reepkenslei 44 B-2550 Kontich, Belgium t +32 (0)475 51 63 63 f +32 (0)3 844 61 31 office.benelux@wh.com wh.com

Ready for imitation.

’tANTwoord Ledenorgaan van de Associatie Nederlandse Tandartsen • Onder redactie van de ANT • communicatie@ant-online.nl

Column Wilfred Kniese

Terugblik ANT Open Golftoernooi

Brief ANT aan NZa

Lastige zaken

Geconcentreerd en toch relaxed werken. Dus nog helder en fris aan het eind van uw werkdag. Perfect zicht op datgene waar u mee bezig bent. Dankzij onze volspectrumlampen onder eigen label. Armaturen in stijlvol design. Totaaladvies. Montage in eigen beheer. Topkwaliteit. Daarop mag u vertrouwen bij de specialist in praktijkverlichting!

Goed licht, Gezonde zaak!

Matenweg 9 7948 ND Nijeveen T: 0522 - 28 22 28 F: 0522 - 28 14 32 E: info@lucasverlichting.nl I: www.lucasverlichting.nl

Specialist voor tandartsen Casco, nieuwbouw, verbouw, renovatie, restauratie Als u goed en betrouwbaar advies wilt, een ontwerptraject geheel naar uw wensen, een prettige bouw zonder onvoorziene kosten, belt u nu. Wij realiseren praktijken met strakke budgetten. Uw totaal investering kan in veel gevallen behoorlijk verlaagd worden. Graag sturen wij u een uitgebreide brochure met vele voorbeeldprojecten, referenties en werkwijze! Bel voor vrijblijvend gesprek bij u op de praktijk! Nieuwe Eerdsebaan 8 5482 VS Schijndel T: 073-5493841 F: 073-5480141 info@vanderSchootArchitecten.nl www.vanderschootarchitecten.nl Al meer dan 30 jaar gespecialiseerd. Meer dan 200 praktijken gingen u voorâ&#x20AC;Ś.

Gewoon, omdat het goed moet zijn!

Wilfred Kniese, penningmeester en vicevoorzitter ANT

Morituri te Salutand... De ANT heeft met een open brief aan Theo Langejan, voorzitter van de NZa, de publiciteit en het debat gezocht. En dat komt voort uit onze ervaringen in de klankbordgroep. Als lid van deze groep hebben wij een zeer strikt opgestelde geheimhoudingsplicht en respecteren die vanzelfsprekend. Desondanks is er natuurlijk toch heel veel te melden. Bij het schrijven van deze column moest ik denken aan de Vrede van Utrecht, een historische gebeurtenis nu precies 300 jaar geleden die een einde maakte aan een periode van oorlog en die de wereld definitief veranderde. Toepasselijk, want de NZa houdt kantoor in Utrecht en sommigen beschouwen het kostenonderzoek als een oorlogsverklaring. Met de Vrede van Utrecht kwam een eind aan een grootmacht en werden de overwinnaar en de overwonnene gelijkwaardig behandeld. Machtsevenwicht was de basis van het toenmalige denken. Ook de mondzorgsector heeft behoefte aan gelijkwaardige behandeling en meer dan ooit aan rust en stabiliteit. Nu nog de rolverdeling vaststellen. Uit deze Vrede stamt de historische spreuk: ‘bij u, over u, maar zonder u’ en dat gevoel bekruipt ons steeds als we naar de klankbordgroep gaan. Het is waar, wij zitten daar bij. En ja, het gaat inderdaad over ons. Maar als puntje bij paaltje komt, trekt Theo Langejan zich terug in zijn bureau en neemt zijn besluiten achter een gesloten deur. Dus zonder ons. Ik bezoek regelmatig de website van de NZa, al was het alleen maar om de laatste interviews met de voorzitter te lezen en op de hoogte te blijven van diens gedachtengoed. Nu was mij de laatste keer in het bijzonder het beeldmerk van de NZa opgevallen, een engel met zwaard. Symbool van de beschermende rol van de NZa richting de zorgconsument en uitdrukking van de autoriteit en expertise die ons moet aansporen de juiste dingen te doen. Zelf(s) spreekt de NZa van een beschermengel. Maar heeft u deze engel wel eens goed bestudeerd? Komt niet veeleer de associatie met het zwaard van Damocles bij u boven? Ook Vrouwe Justitia wordt afgeschilderd met een zwaard. Maar in haar geval wijst het zwaard nog onschuldig naar boven, is zij geblinddoekt om haar onpartijdigheid te benadruk-

ken en is er een weegschaal waar zorgvuldig de belangen tegen elkaar worden afgewogen. De beschermengel van de NZa is van een geheel ander kaliber. Men ziet al direct dat het beeldmerk niet compleet is. Aan de onderkant is bewust een stuk weggelaten. Een dreigende suggestie maakt het beeld compleet. Aan haar voeten spartelen de denkbeeldige mondzorgverleners. Het oordeel is geveld, het zwaard van deze triomfantelijke en triomferende engel wijst al naar haar slachtoffers aan haar voeten en slechts een klein signaal vanuit Den Haag, een duim naar beneden, en het vonnis wordt voltrokken. Morituri te salutand, met een tandartsknipoog naar de Keizers van weleer. Vandaar dit zwaard van Damocles dat de mondzorg boven het hoofd hangt. Ik heb dit historische uitstapje gemaakt omdat het verleden zo leerzaam is en omdat er zo weinig mee gedaan wordt. Wij zijn onlangs te gast geweest bij het bestuur van de NZa. Uiterst aimabel en gastvrij ontvangen. Theo Langejan is als een kapitein op een supertanker die ons de stuurhut toonde en ons uitlegde waar alle apparatuur goed voor is om het schip op koers te houden. Dus vroegen wij of het mogelijk was om de bakens te verzetten en de koers een beetje te verleggen. Helaas, dat gaat niet! De supertanker heeft vanuit Den Haag als opdracht meegekregen om van A naar Beter te varen en staat daarbij op de automatische piloot. Een stoomwals gelijk. Bij u, over u en vooral zonder u. Bestuur en klankbordgroep zijn perfect op elkaar afgestemd. Laten er geen misvattingen ontstaan. De NZa als publiekrechtelijk orgaan is na volvoering van alle vereiste democratische procedures opgericht bij de Wet marktordening gezondheidszorg . En als zodanig respecteren wij de NZa als instituut. En wij respecteren Theo Langejan als voorzitter. Maar daarna noemen we wel een man een man en een paard een paard. Het blijft een stom onderzoek en een gemiste kans.

JDS WIND! Onderdeel van Sirona

Professionele dentale software

IntraOs DG • • • • •

Dé oplossing voor solo En bitewing opnamen Gebruiksvriendelijk De helderste beelden Lage dosis stralingen

Nú in prijs verlaagd! € 2.095 excl. BTW maar incl. rechthoekig diafragma

PantOS DG XP • Volledig digitale panoramische beelden • Helder en scherpe beelden • Drie positionerings laserbundels, biteblock en kinsteun • De perfecte imaging Vanaf € 17.990 excl. BTW

PantOS DG Plus • Digitale cephalometrische en panoramische röntgen • Verwijderbare digitale sensor • Compact en zeer gebruiksvriendelijk • Drie positionerings laserbundels • Comfortabel voor de patiënt • Kwalitatief betere beelden

Agenda, boekhouding standaard aanwezig • Uitstekende service en helpdesk • Geen extra kosten voor installatie en instructies en

Vanaf € 28.950 excl. BTW

drie maanden gratis op proef De Hammen 26 5371 MK Ravenstein Tel: 0486-41 21 20 Mail: info@larixdc.nl Web: www.larixdc.nl Dental equipment – Praktijkinrichting Onderhoud – Snelle service

Scan hier uw qr-code

Door: Astrid van Zon

Eerste ANT Golfdag zeer geslaagd! Op 5 juli vond de eerste ANT Open Golfdag plaats op golfbaan Olympus Hoogendijk in Abcoude. Het is zeer aannemelijk dat een mooie traditie in gang is gezet; zij die er waren kunnen over een paar jaar zeggen: ‘wij waren erbij in 2013’. Er werd over het algemeen zeer goed gespeeld, wellicht door het mooie weer en omdat het nagenoeg windstil was. Winnaar bij de heren was Richard Weggelaar met 34 stableford punten, waarbij zijn handicap (14,8) voor driekwart was meegerekend. Chapeau! Ook de dames kenden een

lage handicapper als winnaar: Mei Ling Oei (13,3) won met 25 punten op basis van driekwart handicap. De longest drive bij de heren was voor Rob Horsten en bij de dames voor Marjolein Fokke, neary’s waren voor Mei Ling Oei en Richard Weggelaar. Speciale dank geldt voor de sponsors Visser Beroepsmode en voor Wilfred Mooij van Geijsel Kroon. De foto’s vertellen de rest van het verhaal. De Golfdag zal volgend jaar zeker een vervolg krijgen. Noteert u alvast de datum: vrijdag 6 juni 2014.

DE ANT IS UITERST KRITISCH OVER HET KOSTENONDERZOEK. OP 4 JULI HEEFT DE ANT HIEROVER EEN OPEN BRIEF GESTUURD NAAR DE HEER T.W. LANGEJAN, VOORZITTER VAN DE NEDERLANDSE ZORGAUTORITEIT.

Nederlandse Zorgautoriteit t.a.v. de voorzitter, mr. drs. T.W. Langejan Postbus 3017 3502 GA UTRECHT

Onderwerp: Kostenonderzoek mondzorg Ons kenmerk: 040713-D-RM-mw-NZa Heemstede, 4 juli 2013

Geachte heer Langejan, De Associatie Nederlandse Tandartsen (ANT) maakt zich ernstige zorgen over de opzet en uitkomsten van het kostenonderzoek mondzorg dat momenteel in opdracht van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) wordt uitgevoerd. Met het onderzoek wil de NZa de opbrengsten, productie, praktijkkosten en tijdsbesteding bij aanbieders van mondzorg in kaart brengen. Met deze gegevens gaat de NZa vervolgens de tarieven voor de mondzorg in 2014 onderbouwen of herijken. De ANT heeft echter moeten constateren dat er sprake is van een onjuist onderzoek. Daarmee legt de NZa op voorhand een zware hypotheek op de toekomst: elke conclusie of consequentie die de NZa aan de uitkomsten verbindt is discutabel en op z’n minst arbitrair. Wat de ANT het meeste steekt, is het ontbreken van een visie op de toekomst van de mondzorg in Nederland. Het onderzoek richt zich op mondzorgpraktijken en niet op de beroepsbeoefenaren. Dat kan een legitieme insteek zijn, maar het beperkt de mogelijkheid om verantwoorde conclusies te trekken enorm. Een praktijkeigenaar is niet per definitie een tandarts. Bovendien is de steekproef onjuist omdat de paar duizend tandartsen die in de mondzorg werkzaam zijn als zelfstandig ondernemer zonder personeel (ZZP’ers) worden buitengesloten in het onderzoek. De mondzorgsector wordt dus niet gedetailleerd en representatief in kaart gebracht, zoals wij dat graag gezien hadden. De mondzorg wordt geperst in een keurslijf dat

blijkbaar vooraf bepaalde doelen dient, waar de ANT zich niet in kan vinden. Beeldvorming Wij benadrukken daarom met klem dat dit onderzoek geen enkele uitspraak tot gevolg kan hebben over wat ‘de tandarts’, de uiteindelijke zorgverlener waar het allemaal om draait, betreft. En tevens niet wat een tandarts zou verdienen. Het publiekelijk maken van dergelijke uitspraken via de media, heeft een onjuiste beeldvorming tot gevolg bij verzekeraars, politiek en het grote publiek in Nederland. Elke vorm van berichtgeving via de media met onjuiste suggesties of conclusies op basis van dit onderzoek zullen wij dan ook fel bestrijden. De Nederlandse mondzorg behoort kwalitatief tot de wereldtop en met een prijskaartje waar menig omringend land jaloers op kan zijn. Deze kritiek kan niet nieuw voor u zijn. Voor het onderzoek is een klankbordgroep ingesteld, waarmee Deloitte en de NZa de opzet en de uitvoering van het onderzoek bespreken. In deze klankbordgroep zijn brancheverenigingen van mondzorg-aanbieders, waaronder de ANT, zorgverzekeraars en consumentenorganisaties vertegenwoordigd. De invloed van deze klankbordgroep en dus ook van de ANT, is echter nagenoeg afwezig. Er is tot in detail gesproken over de onderzoeksmethode, maar met alle opmerkingen en het commentaar is door de NZa weinig tot niets gedaan.

Vervolgens zijn de vragenlijsten zonder overleg met de klankbordgroep verzonden en is het onderzoek zonder aanpassing van de methode gestart. Aldus lijkt de klankbordgroep in het leven geroepen om betrokkenheid van marktpartijen te borgen, maar in feite is dat slechts schijn. Wij ontkennen niet dat de NZa de bevoegdheid heeft een kostenonderzoek uit te voeren zoals zij zich dat voorstelt, maar het zou de NZa hebben gesierd als zij dit vooraf had gemeld. Wij hadden ons dan de moeite van deelname kunnen besparen. Onderzoeksmethode Bij herhaling heeft de ANT gevraagd welke systematiek of welk rekenmodel gebruikt wordt om de uitgevraagde informatie om te buigen in de richting van een herijking en onderbouwing van de tarieven die bij de individuele prestatiecodes behoren. De NZa zegt hierover niet te beschikken. Dit doet het ergste vrezen over hoe er met de gegevens zal worden omgegaan. Als er geen rekenmodel of methode is, wordt het vervolg, genaamd beleidsfase, een arbitraire aangelegenheid. De onderzoeksmethode is dus niet valide omdat de tarieven niet onderbouwd worden maar praktijk-opbrengsten op basis van een fictief norminkomen worden bijgesteld. Aan de hand van deze ‘methode’ wordt geen rekening gehouden met de verscheidenheid aan mondzorgpraktijken, waardoor een onjuist beeld ontstaat van de werkelijkheid. Wij stellen als ANT daarom heel duidelijk dat wij het totaal oneens zijn met de opzet van dit onderzoek en de gekozen ‘methode’, die wij niet als zodanig zouden willen benoemen. Een werkelijk goede en bedrijfseconomische onderbouwing van tarieven vergt een gedetailleerd inzicht in de kostenopbouw en met name in de relatie tussen de vaste- en de variabele kosten van een praktijk. Het vergt ook een goed inzicht in de kostprijs per prestatiecode, hoe groot de verschillen van praktijk tot praktijk ook zullen zijn. Tarieven hebben een economische signaalfunctie. Zowel zorgverleners als consumenten reageren op de tarieven en stemmen hun economisch handelen daarop af. Deze tarieven ontlenen aan een onuitgesproken inkomenspolitiek

heeft de schijn van misbruik van bevoegdheid. Inkomen zou het sluitstuk moeten zijn nadat alle belangrijke zaken van de mondzorg zorgvuldig zijn afgewogen, niet een a priori uitganspunt. In het belang van de patiënt Wij zijn van mening dat er nog andere prioriteiten zijn, die via het onderzoek aandacht zouden moeten krijgen. De laatste cijfers geven aan dat er jaarlijks meer buitenlandse tandartsen instromen (275), dan dat onze eigen universiteiten afleveren (240). Hier raken de verhoudingen zoek. De opleidingscapaciteit is onvoldoende, ook al zijn met taakherschikking nog enige slagen mogelijk als het gaat om efficiency in de mondzorg. Wij onderschrijven de visie van het Capaciteitsorgaan en delen ook de bezorgdheid van de NZa op dit punt. Maar bezorgdheid alleen is niet genoeg. Het zou de NZa sieren als de organisatie in deze kwestie haar verantwoordelijkheid als marktmeester neemt. Ook in het belang van de patiënt. Beleid voor de toekomst is alleen te baseren op betrouwbaar en valide onderzoek dat blijk geeft van de complexiteit van de praktijk, in de context van deze tijd. Op dit moment lijkt de mondzorg echter de speelbal van de politiek; beleid wordt gebaseerd op vooringenomenheid en resultaten lijken te worden gestuurd in de door diezelfde politiek gewenste richting waaraan de NZa medewerking lijkt te geven. Uiteindelijk allemaal ten koste van de kwaliteit van zorg voor de patiënt, omdat tandartsen hun werk niet meer kunnen doen, zoals ze dat zouden willen doen, met vakmanschap, aandacht en zorg voor de patiënt. Wat rest is onrust, onzekerheid en onduidelijkheid onder tandartsen, waardoor patiënten niet de aandacht en zorg dreigen te krijgen die ze verdienen. Met vriendelijke groet,

Jan Willem Vaartjes Voorzitter Associatie Nederlandse Tandartsen

DE ANT ONTVING OP 19 JULI EEN REACTIE VAN DE NZA OP DE OPEN BRIEF AAN DE HEER LANGEJAN. U VINDT EEN AFSCHRIFT VAN DEZE BRIEF OP WWW.ANT-ONLINE.NL

ALMOST NATURAL The first biomechanical abutment worldwide

“Bootst natuurlijke kauwfunctie na”

PRO SCAN Belgium Eikenenweg 71 3520 Zonhoven Tel. + 32(0)11 822 650

Netherland Rembrandtlaan 24 C 3723 BJ Bilthoven Tel. +31(0)30 609 0095

www.proscan.be | info@proscan.be

DENTZ_proscan_NL_bonecare30012013.indd 1

1/02/2013 10:02:22

IN DEZE RUBRIEK KOMEN VRAGEN AAN BOD VAN TANDARTSEN OVER ONDERWERPEN DIE KUNNEN LEIDEN TOT EEN CONFLICT. WAAR LOOPT U ALS TANDARTS TEGEN AAN? MET WELKE DILEMMA’S KOMT U IN AANRAKING? HET GAAT OM PRAKTISCHE VRAGEN WAARIN ONDERWERPEN ALS PROFESSIONALITEIT, ETHIEK, KWALITEIT EN RECHT AAN BOD KOMEN. UW VRAGEN WORDEN BEANTWOORD DOOR MR. GABRIELLE SWINKELS, VOORZITTER VAN DE ANT-KLACHTENCOMMISSIE, DRS. CHRISTIANE SCHEIJMANS, ORTHODONTIST EN BESTUURSLID ANT EN ROB MAASWINKEL, ANT DIRECTEUR.

Lastige zaken Onlangs heb ik voor een patiënt een kostenbegroting opgesteld voor het maken van een brug. Nu bleek onverwachts een endodontologische behandeling noodzakelijk te zijn. Dit leidde tot ongenoegen bij de patiënt over de extra kosten en de patiënt wil deze niet betalen. Hoe voorkom ik misverstanden over onvoorziene kosten die niet zijn opgenomen in de kostenbegroting? Deze vraag lijkt misschien eenvoudig. Toch krijgen wij dergelijke vragen regelmatig voorgelegd. U kunt misverstanden voorkomen door in begrotingen duidelijk te wijzen op mogelijk noodzakelijke extra behandelingen die doorberekend kunnen worden én zodra de situatie zich voordoet deze met uw patiënt te bespreken. Vooral het bespreken van het kostenaspect wordt door velen als lastig ervaren. Toch moet u dit doen, als u de hele rekening betaald wilt krijgen. De wet De Wet Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO) stelt uitdrukkelijk dat u uw patiënt duidelijk en desgevraagd schriftelijk moet informeren over aard en doel van de behandeling, te verwachten gevolgen en risico’s en eventuele alternatieven. Er wordt echter niet gerept over behandelingskosten. Voor het kostenaspect kijken we daarom naar bepalingen die gelden voor overeenkomsten van opdracht -de geneeskundige behandelingsovereenkomst is hier immers een vorm van – en overeenkomsten in het algemeen die ook van toepassing zijn op de relatie tussen patiënt en arts. De wet zegt in artikel 7:405 van het Burgerlijk Wetboek dat indien geen prijs werd afgesproken de opdrachtgever een redelijk loon is verschuldigd. Dit geeft de gedachte dat het voor behandelingen tot € 250 aan de patiënt is om zich al dan niet tevoren te informeren over de kosten van de behandeling waarvoor hij een afspraak met u maakte. Als de behandeling meer dan € 250 gaat kosten, verplichten regels van de Nationale Zorgautoriteit u om vooraf uw

patiënt standaard een schriftelijke (of digitale) opgave van de verwachte behandelkosten te verstrekken. En aan deze prijsopgave dient u zich in principe te houden. Overlegt u geen begroting, dan zou uw patiënt zich op het standpunt kunnen stellen dat de behandelkosten kennelijk niet meer dan € 250 zouden gaan bedragen. Voorbehoud maken Nu zijn medische behandelingen niet altijd voorspelbaar; een caviteit kan bij uitboren veel groter blijken dan eerder ingeschat en in plaats van een drie- een meervlaksrestauratie noodzakelijk maken of zelfs aanleiding zijn voor een wortelkanaalbehandeling die niet was voorzien. En dus ook niet begroot. In uw begroting zult u dus een duidelijk voorbehoud moeten opnemen dat een diagnose feilbaar is en dat onvoorziene omstandigheden evenals complicaties het behandelplan en daarmee de kosten kunnen doen wijzigen. Zodra duidelijk wordt dat u van het voorgestelde plan moet afwijken, moet u dit bespreken met uw patiënt en hem informeren over de verwachte extra kosten. Hij dient immers zijn toestemming te geven aan de gewijzigde behandeling en ook zijn bekendheid met de hogere kosten is van belang. Immers, met uw begroting wekte u eerder verwachtingen waar niet zomaar aan voorbijgegaan kan worden. In hoeverre uw patiënt overigens daadwerkelijk de keuze heeft om niet akkoord te gaan met een planwijziging is maar de vraag. U bent in uw handelen beperkt door de professionele norm en juist deze professionele norm maakte dat u zich genoodzaakt zag om het plan te wijzigen. De ledenservice van de ANT heeft een voorbeeldtekst voor een op uw begrotingen te vermelden disclaimer beschikbaar. mr. Gabrielle Swinkels, voorzitter van de ANT-Klachtencommissie

Heeft u een prangende vraag waar u graag antwoord op wilt, stuur dan een e-mail naar communicatie@ant-online. nl. Uw vraag zal – indien geschikt voor gebruik in deze rubriek – anoniem worden behandeld.

gratis advertentie

Ik ben leukemiepatiënt

Geef kinderen met een levensbedreiGende ziekte de kracht om kind te zijn. make-a-Wish® nederland, bankrekeninG 36.60.21.222.

WWW.makeaWishnederland.orG

Door: Lisette Sloots

ANT sponsort project Child Dental Care Morocco De ANT sponsort in 2013 het project Child Dental Care Morocco van de Najib Foundation. Deze foundation – opgericht door cabaretier en acteur Najib Amhali – bezoekt in september 2013 met een mobiele tandartspraktijk verschillende plaatsen in Noord-Marokko. Doel van het project Child Dental Care Morocco is om mondzorg te verlenen aan 700 tot 1000 kansarme en kwetsbare kinderen. Een gezond kindergebit legt de basis voor een goed gebit op latere leeftijd. Het is dan ook van belang om kinderen van jongs af aan te leren om hun gebit goed te verzorgen en regelmatig te laten controleren. Uit cijfers van de Association Marocaine de Prévention Bucco-Dentaireis blijkt dat de mondzorg in Marokko zorgwekkend is: 72 procent van de bevolking heeft cariës, nog geen 12 procent bezoekt jaarlijks een tandarts en slechts 18,5 procent van de Marokkanen bezit een tandenborstel. De mobiele tandartskliniek waarmee de Najib Foundation drie weken door Noord-Marokko reist, is eigendom van

(kinder)tandarts Wouter Vriesman, voorzitter van Dental Care Everywhere en partner van de Najib Foundation. Het team van de mobiele kliniek is samengesteld uit in totaal zes tandartsen en twee preventieassistentes, die op vrijwillige basis deelnemen en elkaar tijdens het werkbezoek aflossen. Ook zorgen een projectmanager en lokale partners voor de organisatie eromheen. Naast het verlenen van tandheelkundige zorg, zorgt de Najib Foundation tijdens de reis ook voor gedegen kennisuitwisseling met lokale tandartsen en -studenten. Op die manier kan duurzame follow up worden geborgd. De Najib Foundation streeft ernaar om in 2014 opnieuw een tandheelkundig werkbezoek te brengen aan Marokko. De ANT is als partner betrokken bij dit project en stelt onder meer financiële middelen beschikbaar. Voor meer informatie over dit project en de Najib Foundation: www.najibfoundation.nl

Van een snelle en effectieve zelfetsende hechting naar een nog hogere hechtsterkte door selectief het glazuur te etsen

G-ænial BOND van GC 1 materiaal - 2 keuzes voor een perfecte hechting.

Bent u Bijna afgestudeerd? Sibbing & Wateler begeleidt (startende) tandartsen. Wilt u weten wat wij na uw

G -aenial Bond biedt u een uitmuntende en veilige hechting aan zowel g l a zu u r a l s d e n t i n e, dit onafhankelijk van de gekozen techniek. Met G-aenial kiest u voor de eenvoud en de geringe kans op post-operatieve gevoeligheid van een zelfetsend adhesief. D e ke nme r ke n d e c he mis c he e n mechanisch hechting en de HEMAvrije samenstelling, te samen met het 10 seconden selectief etsen van glazuur, zorgt voor de meest optimale hechting. De k waliteit, de duurzaamheid en de marginale integriteit van uw restauraties verbetert sterk, dankzij deze hechtmethode.

studie voor u kunnen betekenen? Neem dan vrijblijvend contact met ons op voor het maken van een afspraak.

Praktijkadviseurs voor tandartsen telefoon: (0318) 544 044 - www.sibbing.nl

www.gceurope.com

NATUURLIJK ICX ...k e g e l d i c h t h e i d d o o r p r e c i s i e ...

 uitstekende testresultaten product,  eigen eigen ontwikkeling abutments  universele in gebruik  eenvoudig  fair geprijsde onderdelen

GC EUROPE N.V. Head Office Tel. +32.16.74.10.00 info@gceurope.com http://www.gceurope.com

Made in

GC BENELUX B.V. Tel.+31.30.630.85.00 info@benelux.gceurope.com http://benelux.gceurope.com

NUMMER 4 VAN DE MEEST VERKOCHTE IMPLANTATEN IN DUITSLAND* * Bronvermelding: Finanz und Wirtschaft, Zürich, Juli 2013

ICX Implants · 1796 BE De Koog · Boodtlaan 10 Tel.: 0222 - 76 90 11 · www.icx-implants.nl · info@icx-implants.nl

AZ_icx_implants_92x135_2013_nieuw.indd 1

148619-GC-GAENIAL BOND-ADV-90x267-N.indd 1

04/12/12 15:38

30.07.13 12:56

Vacatures binnen de ANT Bemiddelaars voor de Bemiddelingsraad De ANT zoekt kandidaten voor de nieuw op te richten Bemiddelingsraad. De klachtencommissie van de ANT wil het voortraject van de klachtenprocedure uitbreiden met een informeel bemiddelingstraject. Voor dit bemiddelingstraject zoeken wij bemiddelaars die naast inhoudelijke kennis van de tandheelkunde ook beschikken over een goed gevoel voor menselijke verhoudingen en inlevingsvermogen. Verder heeft u het vermogen om partijen nader tot elkaar te brengen en wellicht een mediation- of bemiddelingstraining gevolgd. U hoeft geen opleiding tandheelkunde afgerond te hebben maar u beschikt wel over aantoonbare vakinhoudelijke kennis op alle deelgebieden en uitstekende onderhandelingsvaardigheden. De tijdsbesteding is variabel, in eerste instantie een aantal uren per maand. U ontvangt een onkostenvergoeding voor uw werkzaamheden.

Tandarts gespecialiseerd in second opinions In het kader van de uitbreiding in het voortraject voor de klachtenafhandelingen stelt de ANT een advieslijst samen van tandartsen die bereid zijn om second opinions te geven. Deze lijst van second opinion tandartsen wordt zorgvuldig samengesteld door de klachtencommissie. De second opinion tandarts zal zich houden aan de vaste protocollen die door de klachtencommissie zijn opgesteld om een objectieve en uniforme afhandeling van second opinions te waarborgen. Bent u minimaal 10 jaar werkzaam als tandarts, heeft u interesse in het geven van second opinions en voldoende ruimte in uw agenda om op korte termijn second opinions in te plannen, dan stellen wij uw reactie zeer op prijs. Indien u zich als tandarts in de afgelopen jaren heeft toegelegd op een specialisme dan verzoeken wij u om dit bij uw reactie te vermelden.

Mocht u interesse hebben, stuur dan een e-mail met curriculum vitae en motivatie naar Rob Maaswinkel, rob.maaswinkel@ant-online.nl

Uw reactie met curriculum vitae en motivatie kunt u richten aan Rob Maaswinkel, rob.maaswinkel@ant-online.nl

57â&#x20AC;&#x192;

Vraag & aanbod PERSONEEL GEVRAAGD ALKMAAR Heb jij tandheelkundige ervaring en ben je communicatief vaardig en vind je het leuk om in een team te werken? Wij zoeken per direct een tandartsassistente voor minimaal 16 uur per week. Functie-eisen Tandartsassistent MBO tandartsassistente is een pre Werkervaring is stage ervaring voldoende Goede communicatieve vaardigheden. Representatief Stress bestendig. Leergierig. Zelfstandig. Woont in omgeving. Enige kennis van novadent. Reacties o.v.v. nummer MV-18-13193 naar service@ant-online.nl AMSTERDAM Tandartspraktijk Mediport is per 1 september op zoek naar een ervaren mondhygiëniste voor 3 dagen per week. Lijkt het je leuk in een multiculturele buurt een positieve bijdrage te leveren aan de mondgezondheid van onze patiënten? Mail dan je cv met motivatiebrief naar: s.feriani@mcmediport.nl AMSTERDAM Tandartspraktijk Mediport is per direct op zoek naar een ervaren tandartsassistente voor 3 dagen per week waaronder de zaterdag. Lijkt het je leuk in een multiculturele buurt te werken binnen een medisch centrum? Kun je goed in teamverband werken en heb je zowel ervaring met aan de stoel assisteren als achter de balie te werken? Mail je cv en sollicitatiebrief naar: s.feriani@mcmediport.nl AMSTERDAM Tandartspraktijk Mediport is per 1 augustus 2013 op zoek naar een ervaren tandartsassistente voor 3 tot 4 dagen per week waaronder de zaterdag. Vind jij het leuk om in een multiculturele buurt binnen een gezondheidscentrum te werken mail dan je cv met motivatiebrief naar: s.feriani@mcmediport.nl AMSTERDAM Moderne tandartsenpraktijk in Amsterdam heeft op dit moment de volgende vacature; Per direct zijn wij op zoek naar een ervaren mondhygiënist. Het betreft een vacature voor 24 - 32 uur per week. Voldoet u aan onderstaande criteria, reageer dan zo snel mogelijk: - U heeft een afgeronde opleiding mondzorgkunde/ mondhygiënist - Beschikt over tenminste 1 jaar werkervaring - U bent professioneel, mensen kwaliteitsgericht - Kan goed in teamverband samenwerken

- Beheerst de Nederlandse taal goed - U bent communicatief- en sociaalvaardig - Bent op korte termijn beschikbaar Wij bieden een goede werkplek in een moderne tandartsenpraktijk, in Amsterdam (Ijburg). Salaris conform richtlijnen van ANT 2013. Reacties o.v.v. nummer MV-10-13157 naar service@ant-online.nl

AMSTERDAM Mondhygiëniste gezocht. 8-16 uur Tandheelkundig centrum Amsterdam noord is op zoek naar een enthousiaste mondhygiëniste. Onze praktijk is deel van een verwijspraktijk en gespecialiseerd in esthetische behandelingen, gnathologie en implantologie. Wij willen graag in een prettige werksfeer goede kwaliteit leveren aan gemotiveerde patiënten. Zie www.noordent.nl Reacties : info@noordent.nl APELDOORN Voldoe jij aan de kenmerken van een ideale tandarts voor onze praktijk: In het bezit van een Nederlands diploma, enkele jaren ervaring opgedaan, gaat uitdagingen niet uit de weg, heeft het vermogen patiënten goed aan te voelen, vindt het leuk om buiten werktijd een keer een hapje te eten met collega’s en wil graag een duurzame relatie opbouwen. Kom dan een keer bij ons langs voor een oriënterend gesprek. (Tandarts-echtparen zijn ook welkom) Wij zijn een jonge praktijk in Apeldoorn, waar wij streven naar hoog kwalitatief werk gecombineerd met een gezellige sfeer in en om de behandelkamer. www.wktandartsen.nl Reacties naar info@wktandartsen.nl ASSEN Wij hebben plaats per 1-10 voor een nieuwe collega voor 3 dagen per week. Deze dagen zijn maandag, woensdag en donderdag. In onze moderne groepspraktijk werken wij samen in een team en bieden wij goede kwalitatieve tandheelkunde zorg aan. Wij zoeken een nieuwe collega die zich herkent in het volgende profiel: - BIG geregistreerd - Goede beheersing Nederlandse taal - collegiaal - kwaliteit- en patiëntgericht - flexibel Zowel pas afgestudeerde als meer ervaren collega’s worden uitgenodigd te reageren. Reactie m.wanningen@dentalclinics.nl ASSEN Wij zoeken per direct een mondhygiënist (M/V) voor onze moderne praktijk in Assen. Reactie: vansleen@home.nl

BOXTEL Voor onze moderne tandheelkundige kliniek zijn wij op zoek naar een ervaren tandarts, welke ons team wil komen versterken. Onze wens gaat uit naar een fulltime vacature, maar part-time is bespreekbaar. Naast 2 avondopenstellingen is onze kliniek de gehele week van 8.00 – 17.00 uur geopend. Wij beschikken over preventie- en paropreventieassistentes, mondhygiënistes, tandartsen, een implantoloog (NVOI-geregistreerd) en een tandprotheticus. Speerpunten in de praktijk zijn de orthodontie( volgens het Insignia systeem) en implantologie. De kliniek beschikt over een inpandig laboratorium. Minimaal 24 uur per week, maximaal 40. Voor meer informatie over de kliniek en de vacature: www.mondzorgboxtel.nl Mw. S. van Kasteren, 0411 678460, info@mondzorgboxtel.nl, EINDHOVEN Gevraagd mondhygiënist voor 1 tot 3 dagen per week. Reacties naar twijnen@tandartsenpraktijk.info GELDERLAND Gezocht voor onze praktijk in regio Gelderland. Ervaren baliemedewerkster/secretaresse werkzaamheden zijn planning / patiëntenbestand beheer en het maken van offertes. Reacties naar bob@armana.nl GRONINGEN Vacature voor mondhygiënist voor 1 dagdeel per 2 weken, met de mogelijkheden van uitbreiding. Deze dagen zijn in overleg, op omzetbasis. Het gaat om een kleinschalig tandartspraktijk praktijk met 2 behandelkamers. Je gaat zelfstandig patiënten behandelen: werkzaamheden bestaat o.a. uit initiële behandelingen, recalls, nazorg ,en kinderen. Het is een kleine praktijk met een leuk team! Reacties naar info@groningentandarts.nl HAARLEM Gezellige Tandartspraktijk in Haarlem zoekt per direct een mondhygiëniste voor 1 a 2 dagen per week ter aanvulling van het huidige team.Ervaring is een pre. Voor vragen of info: Tandarts W.N.Grentzius info@tandartsrijksstraatweg.nl of 023-5252416 HOORN Wij zijn opzoek naar een enthousiasme, flexibele

en gediplomeerde tandartsassistente voor onze praktijk in Hoorn. Bij voorkeur met ervaring. Periode: Vanaf 1 September 2013 Uren: 32/week. Graag CV naar info@tpnieuwesteen.nl LIESHOUT Wij zijn een gezellig jong team en op zoek naar een enthousiaste (jonge) collega. Ons team bestaat op dit moment uit 3 vaste tandartsen. Er is zeker werk voor een TA voor 5 dagen per week maar minder zou ook al erg fijn zijn. Alle voorzieningen zijn aanwezig in onze groepspraktijk, O.a. Opt en digitale röntgen. Bij voorkeur bent u een tandarts met een Nederlands diploma en Nederlands als moedertaal. Daarnaast voelt u zich betrokken bij de patiënt en de organisatie van de praktijk. Lieshout ligt ongeveer 15 min van Eindhoven, 25 minuten van ‘s-Hertogenbosch en 45 minuten van Nijmegen. (binnendoor is het 5-8 minuten korter dan google maps aangeeft) Reacties o.v.v. nummer TV-57-13177 naar service@ant-online.nl NOORD-HOLLAND Voor onze praktijk zijn wij op zoek naar een preventie assistent of een mondhygiënist(e) op ZZP-basis. Het betreft een functie van 1 dag in de week (Maandag of woensdag). Let op: Als je geen zzp’er bent, gelieve niet te reageren. Kom jij ons team versterken? Neem dan contact op door ons een mailtje te sturen naar: Info@nivdent.nl NOORD-NEDERLAND In een rustig dorp in Friesland, op de grens met Drenthe zoekt een professioneel, gedreven en enthousiast team een tandartsmedewerker. Ben jij de tandarts die de uitdaging aan wil gaan om met een team van 6 zelfstandige assistentes en 3 behandelkamers de tandheelkundige zorg in onze praktijk te continueren? Er wordt gewerkt in een gemoedelijke sfeer Het team is goed op elkaar ingespeeld Afspraken over taakdelegatie zijn duidelijk vastgelegd 6 part time assistentes, een fulltime officemanager en een mondhygiëniste die staan en gaan voor hun vak Naast het team is er ook een tandprotheticus werkzaam in het pand De praktijk heeft een plattelands karakter Zoek de rust en mooie natuur in Friesland in combinatie met de dynamiek van onze tandartspraktijk Reacties o.v.v nummer TV-86-13177 naar service@ant-online.nl NOOTDORP Tandheelkundig Centrum Nootdorp is opzoek naar tandarts collega voor medewerking 2-3 dagen per week in moderne praktijk. Intentie tot langdurige samenwerking is gewenst. Functieomschrijving: Algemene tandheelkunde Vereisten zijn: BIG geregistreerd, goede beheersing van de Nederlandse taal in woord en geschrift. Voor interesse en/of informatie M.R. van Dijk praktijkmanager Mail dijkvanmarcel@gmail.com Tel. 0624246596

PUTTE Tandarts Putte Voor een praktijk van ons in Putte zijn wij per direct op zoek naar een

nieuwe part-time tandarts voor één dag in de twee weken. Wij bieden een uitdagende baan binnen een snel groeiende, levendige organisatie met goed opgeleide, enthousiaste en klantgerichte medewerkers. Het leveren van kwaliteit vinden wij erg belangrijk. Ben je geïnteresseerd? Mail dan je motivatie o.v.v. vacaturenummer 145 voorzien van een CV naar mevrouw Y.Goes, hr@dentconnect.nl Voor meer informatie over deze functie kan je contact opnemen met mevrouw D. van Poppel 06- 53 62 71 75. ROTTERDAM Wegens uitbreiding zijn wij op zoek naar een nieuwe enthousiaste collega (tandarts) voor onze tandartspraktijk. We zijn een enthousiast, sociaal en professioneel team. Er valt veel te leren en interne doorgroei is eventueel te bespreken met de werkgever. Wij beschikken over drie behandelkamers en zijn, wat de werkdagen betreft, erg flexibel. Onze praktijk zit in de wijk Nesselande (Rotterdam), (dichtbij Capelle a/d IJssel, Nieuwerkerk a/d IJssel, Zevenhuizen, Bergschenhoek, Moordrecht, Bleiswijk, Gouda, enz). Op zaterdagen zijn we ook een aantal uren geopend. Heeft u interesse in onze vacature, neem dan met ons contact op. U kunt uw sollicitatiebrief en CV per mail op sturen aan info@tandartsdegroenehoek.nl. Graag ontvangen wij uw reactie. Mocht u n.a.v. de bovenstaande vacature nog vragen hebben, dan kunt u ons ook telefonisch bereiken op 0102222657.

SCHIEDAM Voor onze kleine, goed georganiseerde praktijk in Schiedam zijn wij op zoek naar een tandartsmedewerker voor de woensdag en donderdag voor langere periode. De praktijk is nog steeds groeiende. Kwaliteit en aandacht voor de patiënten staan bij ons hoog in het vaandel, alsmede een goede samenwerking binnen het team. Ervaring en affiniteit voor kroon-en brugwerk en prothetiek is gewenst. Vereisten zijn: BIG geregistreerd, goede beheersing van de Nederlandse taal in woord en geschrift. Reacties o.v.v. nummer TV-31-13177 naar service@ant-online.nl

THOLEN Tandarts Tholen Voor een praktijk van ons in Tholen zijn wij per direct op zoek naar een nieuwe tandarts voor vier dagen excl. roulatie op de zaterdag. Wij bieden een uitdagende baan binnen een snel groeiende, levendige organisatie met goed opgeleide, enthousiaste en klantgerichte medewerkers. Het leveren van kwaliteit vinden wij erg belangrijk. Functie-eisen: • Afgeronde universitaire opleiding • Ervaring is een pre Persoonlijke kenmerken: • Goed in een teamverband kunnen werken • Communicatief vaardig • Flexibel Ben je geïnteresseerd? Mail dan je motivatie o.v.v. vacaturenummer 144 voorzien van een CV naar mevrouw Y.Goes, hr@dentconnect.nl Voor meer informatie over deze functie kan je contact opnemen met mevrouw. D. van Poppel +31(0)6 53 62 71 75.

WOERDEN Wij zoeken per september een assistente voor onze implantologiepraktijk. Werkdagen ma/di/ do. Inwerkperiode vanaf half juli (bespreekbaar). www.implantologiewoerden.nl

ZOETERMEER Wij zijn op zoek naar een tandartsassistente die per direct ons tandheelkundige team Dental Luxe in Zoetermeer kan aanvullen. Dental Luxe is een leuke praktijk in de mooie wijk Rokkeveen te Zoetermeer met een fijne patiëntengroep waar hoogwaardig tandheelkunde wordt bedreven. Graag e-mailen bij interesse naar bdk@dentalluxe.nl

PERSONEEL AANGEBODEN DORDRECHT Tandarts met enkele jaren ervaring zoekt werk voor 3 tot 5 dagen in de regio Dordrecht. Reacties o.v.v. nummer TA-33-13177 naar service@ant-online.nl NOORD-HOLLAND Een mondhygiënist (plus) zoekt werk in omgeving Noord Holland (midden), 2-3 dagen in de week. Reacties o.v.v. nummer MA-18-13177 naar service@ant-online.nl RANDSTAD Geachte heer/mevrouw, Met een master afgerond op het gebied van bestuur&organisatie en inmiddels o.a. ongeveer 2 jaar praktijkervaring als praktijk/officemanager binnen de Tandheelkunde (nog steeds werkende), ben ik op zoek naar een nieuwe uitdaging. Ik ben, indien nodig, op korte termijn beschikbaar en mijn voorkeur gaat uit naar een fulltime functie. De locatie mag de Randstad en net daarbuiten zijn. Uiteraard beschik ik over de benodigde competenties voor deze functie en heb ik een representatieve uitstraling. Voor meer informatie en mijn curriculum vitae kunt u per e-mail contact met mij opnemen. Reacties o.v.v. nummerMA-12-13177 naar service@ant-online.nl

PRAKTIJK GEZOCHT ENSCHEDE Tandarts zoekt een solopraktijk ter overname in regio Enschede (straal max. 30 km). Mocht u nadenken om uw praktijk ter overname aan te bieden, dan kom ik graag met u in contact. Reacties o.v.v. nummer PV-76-13177 naar service@ant-online.nl NEDERLAND Twee jonge tandartsen zijn op zoek naar een praktijk om over te nemen. Overname van alleen het patiëntenbestand is ook mogelijk. Bij voorkeur niet in de provincies Limburg, Groningen en Friesland. 2+ kamers of mogelijkheid tot uitbreiding. Reacties o.v.v. nummer PV-35-13189 naar service@ant-online.nl

> > >

> >

ANFA IS DAKLOOS

> >

LOUNA IS DAKLOOS MANA IS DAKLOOS

DONEER UW AIR MILES EN BOUW MEE AAN ONS NIEUWE APENHUIS BEL GRATIS 0800-1118 OF GA NAAR AAP.NL ®Air Miles is een geregistreerd handelsmerk.

Lustrumcongres

Ter ere van het 50 jarig bestaan der Tandheelkundige FaculteitsVereniging Nijmegen

Locatie: Musis Sacrum, Arnhem Vrijdag 22/11/2013 09.30 - 19.00 uur Incl. buffet & borrel

+ KRT punten

€225 tandarts €175 mondhygiënist

+ KRM punten

donateur €30 korting en lid reünistenvereniging €50 korting

Sprekers: Drs. B.J. Polder (implantologie) Dr. S. Smeekens (reconstructief) Mw. drs. A.G.M. Bouwman & Mw. drs. M. Siers (endodontologie) Prof. dr. M.G.M. Olde Rikkert (geriatrie) Prof. dr. E.C.J. Hakman (psychotherapie) Prof. dr. S.J. Bergé & Dr. T.J.J. Maal (kaakchirurgie) Moderator: Mw. Dr. W.A. Fokkinga

Inschrijven op: www.50jaartfv.nl

tfv.symposiumcommissie@gmail.com

Vraag & aanbod ROTTERDAM Collega zoekt in regio Rotterdam een praktijk die beschikbaar is voor overname/of geleidelijke overname. Het gaat hier niet om keten vorming, maar om een vak liefhebber die snapt wat zorgverlening is. Reacties o.v.v. nummer PV-30-13157 naar service@ant-online.nl

PRAKTIJK AANGEBODEN HOORN Wegens gezondheidsredenen moderne en goed lopende solo tandartspraktijk ter overname aangeboden. Het praktijkpand kan gehuurd worden. Reacties o.v.v. nummer PA-16-13179 naar service@ant-online.nl

Groen Kavo 29 LH Polijstkopje Kavo 31GR Kopje 67LH of 68 LH Reacties na 17.00 uur 031653193669 of tandartsberengoltz@xs4all.nl NEDERLAND (DRENTHE) Te Koop: Demetron halogeencomposietlamp tbv Planmeca prostyle (zweep)unit, incl reservelamp 52W,12V. Durr 0733 afzuigmotor(droog)

380V incl

stuurkast gebruiksaanwijzing etc. Reacties o.v.v. nummer IA-94-13157 naar service@ant-online.nl

OVERIGE NEDERLAND (’T GOOI) Wij verkopen een Finndent stoel quint 7000+ i.v.m. een verbouwing tevens hebben wij ook een Cerec apparaat+scan 3D model uit 2009 type AC staan die we niet meer gebruiken (alle accessoires en blocs nog nieuw in de verpakking krijgt de koper er dan bij) Reacties o.v.v. nummer IA-12-13191 naar service@ant-online.nl NEDERLAND (AMSTERDAM) Te koop Cerec 3 incl 3.84 software Slijpeenheid met isolatiekast Compleet en in zeer goede staat 5000,- voor de hele set. Reacties naar Williampapa@gmail.com NEDERLAND (MIDDEN NEDERLAND) Diverse praktijkbenodigdheden 2 A-dec 1040 Cascade stoelen met (losse) spittoon 1 Anthos A6 cart unit unit met 2 BienAir mc2 micromotoren EMS piezon aansluiting met licht clean water systeem 2x Operatielamp Faro Edi 1 Anthos A3 cart unit met mf-spuit/ems/airr/-/airr Clean water systeem met Kavo luchtmotoren. ideaal voor mondhygiëne / preventie assistente 2x Multiflex koppeling 465 LRN ( nieuw ) 2x Multiflex koppeling 465 LR Blauw 10C en 10CH(techniek handstukken) 2x Kavo 640 B airrotor 2x Kavo 25 LH rood

Adverteren in deze rubriek is gratis voor ANT-leden. Voor meer informatie en voor het opgeven van uw advertentie gaat u naar www.ant-online.nl > advertenties.

ANT Algemeen De ANT behartigt de belangen van in Nederland werkzame tandartsen, gedifferentieerde tandartsen en tandartsspecialisten, waarbij optimale en onafhankelijke tandheelkundige zorg het uitgangspunt vormt en de relatie tussen tandarts en patiënt centraal staat. Tevens ondersteunt de ANT haar leden zodanig dat zij in staat worden gesteld om zich, in overeenstemming met de visie van de ANT, te richten op de essentie van het zijn van tandarts: het verlenen van optimale tandheelkundige zorg.

ANT is een beroepsorganisatie voor tandartsen, opgericht in 1995. Op 5 juli 2002 heeft de minister van VWS de ANT aangewezen als ‘representatieve organisatie’ voor tandartsen en tandartsspecialisten. BESTUUR

BUREAU

Voorzitter

Algemeen directeur

Vicevoorzitter/ Penningmeester

Bureau-adres

Dhr. W.F. Kniese

Leidsevaartweg 99 2106 AS Heemstede

Secretaris

Telefoon

Lid

E-mail

Lid

Website

Dhr. J.W. Vaartjes

Mw. L.M.H.E. Smulders Dhr. S.A. el Bousy Mw. C.M.J. Scheijmans

Dhr. R. Maaswinkel

Dit doen we mede door het aanbieden van een uitgebreide ledenservice. Binnen deze ledenservice worden diverse diensten aangeboden, zoals een telefonische helpdesk, uitgebreide en kosteloze advertentierubrieken, advisering bij praktijkoverdracht, juridisch en fiscaal advies, modelcontracten et cetera. Ook biedt de ANT haar leden een onafhankelijke en laagdrempelige klachtencommissie, tot wie de patiënten van ANT-leden zich in een geschil kunnen richten.

ANT LIDMAATSCHAPPEN EN CONTRIBUTIE 2013 Statutair is vastgelegd dat uitsluitend tandartsen en studenten tandheelkunde lid kunnen worden van de ANT. De vereniging kent een aantal verschillende typen lidmaatschappen met bijbehorende contributie. Contributie per kalenderjaar per 1 januari 2013: Volwaardig lidmaatschap*

€ 960,-

Praktiserende tandartsen

Partnerlidmaatschap*

€ 480,-

Voor partnertandartsen van leden

Groepslidmaatschap*

€ 750,-

Vanaf vier tandartsen werkzaam op één adres of onder één naam

Starterlidmaatschap*

€ 0,00

In jaar van afstuderen 1e jaar 2e jaar 3e jaar

023-524 88 99 ant@ant-online.nl

€ 158,50 € 406,€ 642,-

www.ant-online.nl Gereduceerd lidmaatschap

€ 358,-

Niet-praktiserend, <65 jaar

65+ lidmaatschap*

€ 480,-

Praktiserend

Pensioenlidmaatschap

€ 91,-

Niet meer praktiserend

Studentlidmaatschap € 0,00 *): inclusief aansluiting bij klachtenregeling conform WKCZ.

Lid worden of uw lidmaatschap wijzigen? Mail naar ant@ant-online.nl, of bel: 023 - 524 88 99.

Componeer

™

Verras uw patiënten met een nieuwe glimlach – in slechts één sessie! Innovatief. Tijdsbesparend. Verrassend eenvoudig. Componeer is het Direkt Composiet Veneersysteem voor snelle, eenvoudige en veilige restauratie van een of meer tanden. Dit systeem biedt nieuwe mogelijkheden voor u en uw patiënten. U hebt dus beiden reden voor een glimlach! www.componeer.info

the smile to go.

001104

sales.nl@coltene.com | www.coltene.com

vrijdag 20 september van 10.00 - 20.00 uur zaterdag 21 september van 09.00 - 18.00 uur

Gratis lezingen hands-on trainingen Veluwezoom 16 1327 AG Almere 036 53 58 601

HenryScheinNL @henryscheinnl Volg ons en ontvang alle updates over de Dentale Kennisdagen 2013