1 minute read

Kálvudâhân kulá prooseenttaaiđâtyeji

Škoovlâ vistekáálvuid ornij Lekolar. Škovlâkuávdáá ivnemaailm juurdâ šoodâi sämmilij käävci iveääigist já toi ivnemaailmist. Škovlâpäälgis álgá ovdâškoovlâst, mon iveäigi lii čohčâkeesi. Ivnemaailmist tot lii šadolâš, ruánáá loppâkeesi. Talle lii čohčâ, mii lii 1.–2. luokkalij oppâmseelâ iveäigi, já ton ivneh láá ooraans tego ruške já vielgâd tego vuosâmuotâ. Sämiseelâ ivne lii čuovjâd. Tot čuujoot čohčâtáálván já skaamân. 3.–4. luokkalij seelâst lii tälvi, kuás piäiváš paijaan kuovgisruopsis almeest. 5.–6. luokkalij seelâ iveäigi lii kiđđâtälvi, já ton ivne lii lila ađai kiđđâcuoŋŋui ivne. 7.–9. luokkalij seelâst lii jo kiđđâ, já ivne lii fiskâd. Škovlâ nohá kiđđâkeesi, já luvâttuv ivne lii algâkeesi ruánáá. Táiđu- já taaiđâseelâst lii koskâkeesi, já ton ivne lii alme čuovjâd, turkoos. Ivnemaailm uáinoo oppâmseelâi seeinijn já káálvuin.

Škovlâ lii huksejum nuuvt, ete puoh viistij stuáruduv puáhtá mutteđ viehâ älkkeht. Maaŋgâ saajeest láá seeinih, maid lii máhđulâš sirdeđ. Jienâmaailm škoovlâst lii rávhálâš, jienâsierânistem lii pyeri já akustiik tuáimá. Čuovâ piäsá siisâ stuorrâ laasâin, já rakânâs lii hirmâd čuovvâd. Táálust lii ennuv uđđâ tekniik. Luokain já oppâmseelâin láá fiättutaavluh, jyehi máttáátteijest lii jieijâs mätkitiättur, aulast láá šleđgâliih almottâstaavluh já kopiomašineh láá maaŋgâ saajeest.

Advertisement

Kálvudâhân kulá meiddei kieldâ vuosmuš prooseenttaaiđâtyeji. Tot meerhâš, ete ohtâ prooseent škoovlâ haddeest lii kevttum taiđui. Prooseenttaaiđâtyeje, Sápmi shoutout 2, lii ráhtám lappilâš taaiđâmáálár Samuli

Kontio. Tyejeest láá paldâluvâi käävci akryylráhtusid, moh mainâsteh Aanaar käävci iveääigist. Rááhtus álgá čoovčâst. Olgoláá ko kiäččá taavluid, ij uáini innig detaljijd, tuše ivneoosijd.

Škoovlâ šiljo lii vala rähtimkooskâst, mutâ luhhoost sierâdemsajeh valmâštuvvii ovdil täälvi. Šiljo lii meiddei juohhum ucebáid oosijd. Uccâ uáppein lii jieijâs šiljo, kost láá sijjân sopâvááh sierâdemsteligeh já čunoikassâ. Nube uásist lii stuárráábij uáppei šiljo, já tobbeen láá ereslágáneh steligeh ko uccâ uáppei šiljoost. Suiloh láá jyehi šiljoost, já toh láá korrâ kiävtust.

Šiljoost lii meiddei spellâmareena, luistelemkääri já lihâdempiergâsvuárkká. Piergâsvuárhást lii hiivsig já saje, kost uážžu molsođ luistimijd juálgán. Šiljoost lii meiddei uđđâáigásâš tullâkuáti, kost uážžu hárjuttâl- lâđ veikkâ tulâstâllâm. Kuáđist lii máhđulâš orniđ čuákkimijd teikkâ eres tábáhtusâid. Tot tuáimá meiddei oppâmsaijeen.

Jyehi oppâmseelâst lii jieijâs uksâ já veeskir, nuuvt ete puoh uáppeeh iä moonâ siisâ siämmáá saajeest. Tot älkkedit hirmâd ennuv, ko jieijâs šiljoost kalga puáttiđ siisâ jieijâs viäskárân já togopeht jieijâs oppâmseelân já luokan. Ohtâ uccâ uáppee lii jo mainâstâm, ete lii uáli jo suotâs, ko láá maŋgâ uccâ škoovlâ oovtâ stuorrâ rakânâs siste.