Marathon Magazine winter 2024

MARATHON M A G A Z I N E

WINTER 2024

Jaargang 29

Een helm is een helm!

Of toch niet?

Nut en noodzaak van de helm

Marathon Magazine is een uitgave voor alle bij de Alternatieve Elfstedentocht Weissensee aangesloten schaatsliefhebbers.

COLUMN

VOORWOORD

Veerkracht De eerste wedstrijd van het seizoen zit erop. Dit keer was Groningen, en niet Amsterdam, het toneel. De marathonrijders mochten in het hoge noorden hun start maken om de Daikin Cup. De ijsbanen zijn ook geopend voor de recreatieve schaatsers, die ik al gretig hun gang heb zien maken naar het vierhonderdmeterijs. De Weissensee koelt af, na een lange, warme zomer. Het meer komt tot rust en maakt zich op voor de winter. Het is een kwestie van tijd en we staan weer op de Weissensee. Het natuurijs roept.

Ondertussen staat de wereld onder spanning en blijft de natuur zich roeren. Dat alles vraagt om veerkracht van mensen. Het aanpassen aan veranderende situaties, vaak tegen wil en dank. Er is veel leed. Met dat in het achterhoofd is het een voorrecht om het over schaatsen te mogen hebben.

Durf jij ook?

Schrijf je nu in via www.weissensee.nl 2 | MARATHON MAGAZINE - winter 2024

Schaatsen verbindt. Waar water ooit een scheiding bracht tussen mensen, zorgde ijs voor overbrugging.

Ook het ijs van de Weissensee brengt mensen bij elkaar.

Mensen uit verschillende landen, wedstrijdrijder of recreant, allen staan op het ijs en ontmoeten elkaar daar. Uiteraard is er een strijd gaande om wie als eerste over de meet mag komen. Ook is er teleurstelling als het beoogde doel niet gehaald wordt. Dat is sport. Dat maakt het ook zo interessant.

Ik kijk met optimisme uit naar komende winter. Hopelijk kunnen we ons geplande programma eindelijk een keer volledig doorlopen. Geen verrassingen van welke aard dan ook; gewoon een keer elf dagen lang sport, plezier en verbroedering.

Als er al een strijd mag zijn, laat deze dan met jezelf, het ijs, de elementen zijn. Tijdens lange tochten is er altijd wel een moment dat je iets van jezelf tegen gaat komen.

Het lichaam protesteert en dat gaat mentaal aan je knagen. Pijntjes leiden je af van het plezier. De weg is dan nog lang en doorzetten vraagt om veerkracht. Niet ten koste van alles, want het is belangrijk om het gezond te houden. Wel om later het gevoel van overwinning op jezelf te ervaren. Het tegenkomen van je eigen grenzen en daarmee omgaan, maakt sport mooi. Dat maakt dat we allemaal ons eigen verhaal schrijven.

Ik kijk uit naar de vele startmomenten die gepland staan voor komende winter, waarbij ik je graag ontmoet. En, mocht het daarna onderweg ‘even’ zwaar worden, weet dat er veel mensen om je heen en langs de kant je zullen aanmoedigen.

Groet, Toine

winter 2024 - MARATHON MAGAZINE | 3

EN VERDER...

COLOFON

INHOUD | winter 2024

Marathon Magazine is een gratis uitgave voor alle bij de Alternatieve Elfstedentocht Weissensee aangesloten schaatsliefhebbers. Het magazine verschijnt drie keer per jaar.

Uitgever Stichting Wintersporten, Postbus 345, 5550 AH Valkenswaard info@weissensee.nl Hoofd- en eindredactie Aukje Schappin / Studio Helderder aukje@studiohelderder.nl Redactie Jessica Merkens, Menno Hessels, Toine Doreleijers, Hendrik-Jan van den Bogaart, Jaap Bokhoven en Aukje Schappin Fotografie Tenzij anders vermeld illustratief beeldmateriaal Ben Mobach Vormgeving Ben Mobach / AriëS Grafische vormgeving ben.mobach@ariesgv.nl Druk en verzending Drukkerij Schoenmakers b.v. www.schoenmakers.com © 2024 Uitgever en redactie dragen geen verantwoordelijkheid voor inhoud van advertenties, meehechters, bijsluiters en dergelijke.

03 Column

26 Weissensees mooiste

06 Een helm is een helm!

28 ‘Ik wens dat deze vriendschap...

Een heel enkele keer kom je ze nog tegen: racefietsers zonder helm.

Bizar, als je naar de cijfers kijkt. De kans op zwaar letsel aan hoofd en hersenen bij het fietsen zonder helm is bijzonder groot. Ook op de ijsbaan lijkt nog niet iedereen doordrongen van nut en noodzaak van de helm.

10 Weissensees mooiste 12 ‘Dromen van een echte...

De ouders van Nienke en Chiel Smit leerden elkaar bij de schaatsvereniging kennen. Niet gek dus dat broer en zus al vroeg op de ijzers stonden.

De schaatskoorts bracht Nienke en Chiel uiteindelijk allebei in het marathonpeloton.

17 Korte berichten 18 Het huwelijkscadeau Ik denk dat het een half metertje is.

Misschien zelfs iets minder. Waar ik zelf nog op de zwarte ijsplaat lig, zie ik Harm kopje-onder gaan. Ik zat vlak achter hem, maar ben kennelijk net op tijd tot stilstand gekomen. Snel krabbel ik naar achteren.

22 Verslag van een zesdaagse...

Bij schaatsen denk je toch vooral aan de bevroren plassen en vaarten boven de grote rivieren. Maar Jaap Bokhoven blijkt tijdens zijn jeugd in Zuid-Limburg besmet te zijn geraakt met het schaatsvirus: ‘Zodra het een beetje gevroren had, was ik op de Driepoel achter ons huis in Geleen te vinden.’ Afgelopen zomer fietste hij van Pfronten bij de Duitse Weissensee naar onze geliefde Spielplatz der Natur.

4 | MARATHON MAGAZINE - winter 2024

Peter Schwarzenbacher groeide als klein jongetje op aan de Weissensee. Zijn ouders runden Hotel Arlbergerhof. Hij zag veel toerschaatsers en toppers voorbij komen, van Erik Hulzebosch tot Daniëlle Bekkering. Hoe heeft Peter – zelf oud-skiër – de Weissensee zien veranderen in al die jaren?

18

31 De boekenkast van de...

Schaatsen in de kast, fiets in de schuur en skeelers onder de kapstok: als je flink traint voor mooie prestaties op de Weissensee, heb je ook af en toe rust nodig. Heb je dit magazine al uitgelezen? Dan heb je inmiddels keuze uit een fraai aanbod ‘schaatsboeken’! Veel leesplezier!

22

32 Een fietsavontuur door...

Een reis door het adembenemende landschap van Karinthië is iets dat iedereen zou moeten beleven.

36 Goede doelen

31

39 AEW winterpuzzel

ILLUSTRATIE COVER

MARATHON M A G A Z I N E

Gelukkig dragen steeds meer recreatieve schaatsers een helm. Meestal een speciaal voor het schaatsen ontwikkelde helm, maar je ziet ook regelmatig fietshelmen langskomen. Waarin verschillen die helmen en is het wel veilig om met een fietshelm de baan of de Weissensee op te gaan?

WINTER 2024

Jaargang 29

Een helm is een helm!

Of toch niet?

Nut en noodzaak van de helm

Marathon Magazine is een uitgave voor alle bij de Alternatieve Elfstedentocht Weissensee aangesloten schaatsliefhebbers.

winter 2024 - MARATHON MAGAZINE | 5

VEILIGHEID

Of toch niet?

Een heel enkele keer kom je ze nog tegen: racefietsers zonder helm. Het zijn vrijwel allemaal mannen van een zekere leeftijd. Bizar, als je naar de cijfers kijkt. De kans op zwaar letsel aan hoofd en hersenen bij het fietsen zonder helm is bijzonder groot. Ook op de ijsbaan lijkt nog niet iedereen doordrongen van nut en noodzaak van de helm. Terwijl de rode vlekken op het ijs toch duidelijke taal spreken.

Gelukkig dragen steeds meer recreatieve schaatsers een helm. Meestal een speciaal voor het schaatsen ontwikkelde helm, maar je ziet ook regelmatig fietshelmen langskomen. Waarin verschillen die helmen en is het wel veilig om met een fietshelm de baan of de Weissensee op te gaan?

Eerst even wat cijfers

Een helm is een helm!

Uit een uitgebreid onderzoek* van de Stichting Consument en Veiligheid uit 2011 dat zich specifiek richt op hoofdblessures door sport, blijkt dat er jaarlijks zo’n 16.000 hoofdblessures op een Spoedeisende Eerste Hulp-afdeling (SEH-afdeling) behandeld worden. Met de volgende verdeling naar sporttak: • Veldvoetbal .......... 3.500 / 22% van alle hoofdblessures • Hockey........................................................................... 2.700 / 17% • Zwemmen ..................................................................... 1.400 / 9% • Paard- of ponyrijden ............................................... 1.100 / 7% • Bewegingsonderwijs .............................................. 1.000 / 6% • Schaatsen .......................................................................... 890 / 6% • Vechtsport ........................................................................ 500 / 3% • Wielrennen ...................................................................... 410 / 3%

kans op een hoofdblessure die SEH-behandeling noodzakelijk maakt (10 hoofdblessures per 100.000 uur dat er aan de sport gedaan wordt), op de voet gevolgd door hockey (9,6 hoofdblessures per 100.000 uur). Vergeleken met de kans op een hoofdblessure tijdens het sporten in het algemeen (0,85 hoofdblessures per 100.000 uur) is de kans bij schaatsen dus ruim tien keer groter! Uit recent onderzoek naar wielerongevallen blijkt dat een fietshelm het risico op een hoofd- en hersenletsel vermindert met 63 tot 88% (zie sportzorg.nl). Het dragen van een helm, ook tijdens het schaatsen, lijkt dan ook een no brainer.

Terug in de tijd In het NRC van 12 december 2007 staat een stuk over de ontwikkeling van de Smartcap door industrieel ontwerper Martijn Pater en zijn vader Martien, bedenker van de Free-skate. Er bestaan dan allang helmen, gecertificeerd en al, die schaatsers kunnen gebruiken. Bij shorttrack- en skeelerwedstrijden zijn helmen zelfs verplicht. Maar Martien en zijn vader ontwikkelen de zachte Smartcap omdat vrijwel niemand de harde fiets- en schaatshelmen draagt.

Hoewel het idee van de Smartcap natuurlijk goed is,

Bij schaatsen grootste kans op hoofdletsel Door Menno Hessels

6 | MARATHON MAGAZINE - winter 2024

In absolute aantallen bekleedt schaatsen dus een zesde plaats, maar het is wel de sport met de grootste

*Zie https://edepot.wur.nl/166213 voor het volledige rapport Hoofdblessures door sport / Consument en Veiligheid / maart 2011.

winter 2024 - MARATHON MAGAZINE | 7

VEILIGHEID De ASTM F1849-norm Om aan een officiële schaatswedstrijd en veel toertochten op natuurijs mee te mogen doen, moet je schaatshelm voldoen aan de ASTM F1849-norm. Deze norm is wat de impacteisen betreft strenger dan de EN1078-certificering voor fietshelmen: een schaatshelm moet dus een grotere klap kunnen opvangen dan een fietshelm.

De KNSB stelt sinds 1 september 2015 het dragen van een helm verplicht voor marathonwedstrijden en de massastart.

is het nooit echt aangeslagen. Zelf heb ik er ook een gehad maar nauwelijks gedragen, omdat hij overal drukplekken gaf. In diezelfde tijd komt ook de Ribcap op, een soort ijsmuts met kinband, bekleed met een impact-werend schuim om een val te dempen.

Geen van deze hoofdbeschermers krijgt echter een certificering voor het schaatsen (de Smartcap heeft wel een certificering voor watersporten) waardoor de KNSB ze niet aanbeveelt. De Smartcap is sinds enige tijd van de markt verdwenen, terwijl de Ribcap zich niet meer op schaatsen richt, maar op mensen die door een medische aandoening een grotere kans hebben om te vallen.

Vanaf 1 september 2015 stelt de KNSB het dragen van een helm verplicht voor marathonwedstrijden en de massastart. De door de KNSB voorgeschreven helm moet voldoen aan de Amerikaanse ASTM-standaard die al veel langer voor shorttrackhelmen geldt.

De invoering van de helmplicht zorgt voor een snelle ontwikkeling van specifiek voor het schaatsen ontwikkelde helmen door grote (schaats)merken als Cato Modus, Casco, Zandstra, Powerslide, Marchese, EVO en Viking. Maar waarin verschillen die helmen nou eigenlijk van een fietshelm?

8 | MARATHON MAGAZINE - winter 2024

En er zijn meer eisen waarin een schaatshelm zich van een fietshelm onderscheidt. Zo mogen er geen grote ventilatiegaten in een schaatshelm zitten, om te voorkomen dat een schaats van een medeschaatser in je hoofd terechtkomt. Daarnaast mag een schaatshelm geen uitsteeksels hebben en moet hij de ronding van je hoofd volgen. Dit omdat een punt aan de achterzijde, zoals je die bij veel fietshelmen ziet, bij een achterwaartse val voor een grote puntbelasting kan zorgen. De krachten worden dan niet over het hele achterhoofd verdeeld en ook de nek kan zo beschadigen.

Helmplicht op de Weissensee?

Een helm is verplicht voor schaatsers die deelnemen aan de officiële wedstrijden, maar niet voor schaatsers die deelnemen aan toertochten.

Voor je eigen veiligheid adviseert de organisatie je wel uitdrukkelijk hoofdbescherming te dragen om de kans op hoofdletsel bij valpartijen te verminderen. En bij voorkeur een gecertificeerde schaatshelm.

een muts onder te dragen. Net als voor een schaatshelm geldt ook voor de fietshelm dat hij natuurlijk wel goed om je hoofd en kin moet passen. Want aan een loszittende, te grote of te kleine helm heb je niets.

Ik moet bekennen dat ik van de acht keer dat ik de Alternatieve Elfstedentocht reed, alleen de laatste twee keer een helm op had. Terugkijkend niet slim, al ben ik nooit op mijn hoofd gevallen. Ik denk dat ik geluk heb gehad: naarmate je vermoeider wordt, neemt de kans op vallen toe, terwijl je reactievermogen, en daarmee het vermogen om een val op te vangen, afneemt.

Gewoon opzetten die helm

Kan ik ook een fietshelm dragen bij het schaatsen?

Bij officiële marathonwedstrijden, de massastart, shorttrack en bij het skeeleren is het dragen van een ASTM-gecertificeerde schaatshelm verplicht. Maar onder het motto ‘beter iets dan niets’, kan een fietshelm tijdens het recreatief schaatsen zeker uitkomst bieden. Hoewel minder stevig dan een schaatshelm, vangt een fietshelm de meeste klappen prima op.

Eventuele kou vanwege de ventilatiegaten houd je buiten de deur door er

Zelf draag ik inmiddels een helm tijdens het skiën, schaatsen, skeeleren en racefietsen.

Te vaak heb ik vrienden tijdens het fietsen zien vallen waarbij de helm in enkele gevallen waarschijnlijk zelfs levensreddend bleek. Ook op het ijs heb ik veel hoofdletsel voorbij zien komen dat voorkomen had kunnen worden met een helm. Waarom je er geen zou dragen? Ik geef toe, echt leuk kleedt zo’n helm niet af, de vergelijking met een champignon is snel gemaakt. Maar ik zou er toch maar eentje opzetten, een keer hard op je hoofd vallen kan een grote impact hebben op de rest van je leven.

Onder het motto ‘beter iets dan niets’, kan een fietshelm tijdens het recreatief schaatsen zeker uitkomst bieden. Maar een fietshelm is minder stevig dan een schaatshelm.

Een helm is niet verplicht voor schaatsers die deelnemen aan toertochten. Voor je eigen veiligheid adviseert de organisatie je echter wel uitdrukkelijk hoofdbescherming te dragen.

winter 2024 - MARATHON MAGAZINE | 9

2023 Weissensees mooiste

| Ben Mobach

10 | MARATHON MAGAZINE - winter 2024

winter 2024 - MARATHON MAGAZINE | 11

Nienke en Chiel Smit

TWEEGESPREK

‘Dromen van een echte natuurijswinter, schaatsen tot je niet meer kan’ De ouders van Nienke en Chiel Smit leerden elkaar bij de schaatsvereniging kennen. Niet gek dus dat broer en zus al vroeg op de ijzers stonden. Eerst op het ondergelopen natuurijsbaantje in ’t Drentse Zuidwolde, later met z’n allen op pad naar Giethoorn. De schaatskoorts bracht Nienke (26) en Chiel (25) uiteindelijk allebei in het marathonpeloton.

Hoe kijken ze naar elkaar? En wat voor brandende ambities hebben ze voor dit seizoen?

Door Jessica Merkens Allereerst, wat vinden jullie zo mooi aan marathonschaatsen?

Nienke: ‘Dat je het als team doet. Een hoogtepunt voor mij is de overwinning van Laura van Ramshorst op de Alternatieve Elfstedentocht in 2020. We hadden allemaal onze pijlen op de 200 kilometer gericht en van tevoren goed afgesproken dat we eerlijk naar elkaar zouden zijn.

Dat als je niet goed bent, je dan voor de ander

12 | MARATHON MAGAZINE - winter 2024

zou rijden. Ik merkte al vrij snel dat het hem voor mij niet werd, was al een paar keer gelost binnen 100 kilometer. Dus ik zei, als ik wat kan doen, roep maar. Uiteindelijk zaten we met zijn drieën in de beslissende kopgroep en heb ik veel werk voor de andere twee kunnen doen. Dat Laura het uiteindelijk afmaakte voelde voor mij ook als overwinning. Dat je, ook al voel je je zelf niet goed, je genoeg kan doen om de ploeg wel een overwinning te laten halen. Dat is voor mij het mooiste aan deze sport.’

Chiel: ‘Natuurijs vind ik het mooist van alles, en dan juist de zware, lange tochten. Een slijtageslag waarbij de besten overblijven. En hopelijk hoor je daar dan bij. Daar train ik het hele jaar voor.

Natuurlijk is het team ook belangrijk, maar voor mij is het natuurijsgevoel wel het mooist van allemaal.’

Waar dromen jullie van?

Chiel: ‘De Alternatieve. Of natuurlijk de echte Elfstedentocht, als die ooit nog komt.’

Nienke: ‘Ja. Of een natuurijsklassieker zoals de Hollands Venetiëtocht. Die laatste heb ik op televisie gevolgd, op die kleine slootjes… Dat is iets waar ik van droom: een echte natuurijswinter in Nederland, waarbij je alleen maar natuurijswedstrijden schaatst tot je echt niet meer kan.’

Hou zouden jullie elkaars karakter omschrijven?

Nienke: ‘Hmm. Chiel is best rustig en nuchter. Hij laat het liefst zijn benen spreken als er iets moet gebeuren. Soms kan hij wel een beetje pissig

winter 2024 - MARATHON MAGAZINE | 13

TWEEGESPREK

ploeg. Maar misschien moet je ook af en toe voor jezelf gaan. Dat wordt ook zeker een doel voor mij. Ik heb nu een paar keer in de goede kopgroep gezeten en wil nu ook een stap verder maken.’

Chiel: ‘Af en toe moeten we iets meer aan onszelf denken.’

Nienke en Chiel werken naast de topsport. Chiel werkt ongeveer dertig uur als zzp’er voor twee melkveebedrijven.

Nienke is analist in het UMC Groningen en werkt fulltime.

Nienke: ‘In de zomer werk ik vaak veertig uur in de week, dat is wel pittig. Maar ik vind het heel leuk om te doen, dus ja, dan probeer ik dat zo goed mogelijk te combineren. We doen onderzoek naar een nieuwe behandelmethode voor lymfeklierkanker. We hebben nu een subsidie gekregen om de therapie bij honderdvijftig patiënten te

Chiel Smit verrast op het Zweedse natuurijs ook zichzelf met eerste zege. “Echt bizar. Mijn eerste overwinning bij de A’s. Dan pak je gelijk die 150 kilometer, beter kan

worden, maar dat moet dan op het ijs uitgevochten worden. Je krijgt hem niet zo snel boos. Maar als hij boos is, is het wel menens. Naast de ijsbaan is hij een nuchtere boer hoor, haha.’

haast niet”. / Neeke Smit

Chiel lacht: ‘Dat klopt wel ja. En Nienke is ook wel rustig. Heeft plezier in wat ze doet. En ze kan hard trainen om haar doel te behalen. Ze is een harde werker.’

Hebben jullie dat harde werken van huis uit meegekregen?

Nienke: ‘Ja, zeker. Onze vader heeft een eigen bedrijf, hij is glaszetter. Je moet het zelf doen. We hebben wel meegekregen dat je gewoon hard moet werken voor je centen. En dat is met

14 | MARATHON MAGAZINE - winter 2024

testen die uitbehandeld zijn. De eerste patiënten zijn geweest en een aantal hebben ook een respons gekregen. Dat is wel heel mooi.’

Wat brengt die combinatie van werken en topsport jullie? Kun je iets meenemen naar de werkvloer of andersom?

Nienke: ‘In mijn functie werk ik ook in een team. En daar moeten we ook tegenslagen verwerken en samenwerken. Het is in dat opzicht wel vergelijkbaar. Ik vind het daarnaast heel fijn om naast het sporten ook wat anders te doen. Dat je niet alleen over sport aan het nadenken bent. En het is waardevol en dankbaar werk. Als je hoort dat een patiënt een respons heeft gekregen, dan denk je ook, dat hebben we mooi met zijn allen geflikt.’

Nienke: ‘Haha, die brug op de Weissensee ja.

Dat zou mooi zijn!’

Nienke Smit reed dit jaar, net als haar broer, voor het eerst de Alternatieve Elfstedentocht uit.

"Drie rondes voor het einde zat ik al aardig kapot. Maar de rest zat

En jij Chiel, kun je nog tijdens je werk mijmeren over beslissingen die je in de koers hebt gemaakt?

ook kapot, dus ik dacht: ik moet er gewoon bij blijven."

sporten ook zo, goed je best doen voor de doelen die je wil bereiken. En dat doen we allebei eigenlijk wel.’

Kennen jullie elkaars valkuilen?

Nienke: ‘Chiel is af en toe iets te lief.

Dat hij denkt, ach m’n ploeggenoot is ook wel goed, die mag het wel doen.

Hij mag wel wat meer voor zichzelf opkomen af en toe.’

Chiel: ‘Ik denk dat hetzelfde ook voor Nienke geldt, haha.’

Dus jullie lijken eigenlijk wel erg op elkaar?

Nienke: ‘Ik denk dat we ons allebei goed weg kunnen cijferen voor de

winter 2024 - MARATHON MAGAZINE | 15

TWEE GESPREK

Chiel: ‘Natuurijs vind ik het mooist van alles.

Natuurlijk is het team ook belangrijk, maar voor mij is het natuurijsgevoel wel het mooist van allemaal.’

Nienke: “Chiel is best rustig en nuchter. Hij laat het liefst zijn benen spreken als er iets moet gebeuren.” / Hidde Muije

‘Nee dat niet. Dan ben ik bezig met mijn andere passie. Dat heeft niet heel veel met sport te maken. Ik vind het heel mooi om tussen de koeien aan het werk te zijn. Dat had ik vroeger al, onze oom had een melkveebedrijf. Daar kwam ik altijd als klein jochie. Daar is het een beetje begonnen en dat is nooit meer weggegaan. Ik vind het ook lekker om naast het sporten afleiding te hebben. Het is wel fysiek werk, ik zit niet achter de computer. Dus ik zit niet altijd honderd procent fit op de racefiets bijvoorbeeld. Dat is soms wel lastig. Daar moet ik wel rekening mee houden.’

Als een profploeg je zou bellen, je mag bij ons rijden voor een jaarsalaris, zou je dat doen?

Chiel: ‘Ja. Daar hoef ik niet lang over te twijfelen. Je kunt je hele leven nog werken, ik ben ook wel benieuwd hoe ver ik dan kan komen. Maar ze hebben me vorig jaar niet gebeld, ik was te laat met mijn overwinning denk ik, haha.’

Ja, vertel eens. Vorig jaar won je verrassend de laatste wedstrijd in Zweden over 150 kilometer van die profs. Hoe voelde dat?

Korte berichten

‘Dat was geweldig. Ik heb mezelf ook verrast. Ik voelde me echt goed. De wedstrijden ervoor was het dikke ellende.

Pech met de schaatsen, steeds op de verkeerde plek zitten als het gebeurde.

Het kwam er maar niet uit. En toen zat ik die laatste wedstrijd ineens in de vroege vlucht die vooruit bleef. Met nog twee rondjes te gaan dacht ik ineens, ik kan hier gewoon winnen… We bleven met zijn tweeën over en toen won ik de sprint. Een geweldig gevoel, sta je daar ineens op het podium. Dat vergeet ik niet snel meer.’

Hoe beleefde jij dat Nienke?

‘Chiel startte net na ons, dus af en toe keek ik tijdens m’n eigen wedstrijd wel met een schuin oog naar links. Onze ploegleidster Alida (Pasveer) vroeg na afloop, wil je blijven kijken? Ik zei, we gaan wel terug naar het huisje. Ik verwachtte er niet veel van. Gingen we daar kijken op de livestream, zag ik ineens dat ze nog maar met z’n drieën over waren. Zijn we alsnog met z’n allen terug naar het ijs gesjeesd. Ik dacht, mooi hij haalt het podium. Ik weet niet wat er gebeurde, ineens reed ‘ie op kop. Dat hij precies op het goede moment aan ging. Ik was wel heel blij dat ik er alsnog bij was. Gekkenhuis, iedereen sprong bovenop hem. Beter kon het niet. Ik was hartstikke trots en het motiveert natuurlijk ook wel.’

Dus volgend jaar samen op de brug op de Weissensee?

Nienke: ‘Haha, die brug ja. Dat zou mooi zijn!’

16 | MARATHON MAGAZINE - winter 2024

Programma 2024 Maandag 22 januari 2024

Zaterdag 27 januari 2024

Vrijdag 2 februari 2024

16.00 uur Rijdersbijeenkomst

N.t.b.

07.00 uur Alternatieve Elfstedentocht Weissensee: de toertocht over 200 kilometer 09.00 uur Weissensee Prestatietocht: de toertocht over 100 kilometer 20.30 uur Blarenbal

Open Nederlands Kampioenschap

Dinsdag 23 januari 2024 07.00 uur Alternatieve Elfstedentocht Weissensee: de toertocht over 200 kilometer 09.00 uur Weissensee Prestatietocht: de toertocht over 100 kilometer 20.30 uur Blarenbal

Maandag 29 januari 2024 N.t.b.

Grand Prix 2 - sprint 16.00 uur Rijdersbijeenkomst

Dinsdag 30 januari 2024

N.t.b.

Aart Koopmans Memorial 16.00 uur Rijdersbijeenkomst

07.00 uur Alternatieve Elfstedentocht Weissensee: de toertocht over 200 kilometer 09.00 uur Weissensee Prestatietocht: de toertocht over 100 kilometer 20.30 uur Blarenbal

Vrijdag 26 januari 2024

Woensdag 31 januari 2024

07.00 uur Alternatieve Elfstedentocht Weissensee: de toertocht over 200 kilometer 09.00 uur Weissensee Prestatietocht: de toertocht over 100 kilometer 20.30 uur Blarenbal

N.t.b.

Donderdag 25 januari 2024

Alternatieve Elfstedentocht Weissensee: Grand Prix KNSB

Aan dit programma kunnen geen rechten worden ontleend en het kan door de organisatie worden gewijzigd.

Heb jij je al ingeschreven?

Donderdag 1 februari 2024 16.00 uur Rijdersbijeenkomst

winter 2024 - MARATHON MAGAZINE | 17

LEVENSREDDERS

Het huw elijkscadeau Ik denk dat het een half metertje is. Misschien zelfs iets minder. Waar ik zelf nog op de zwarte ijsplaat lig, zie ik Harm kopje-onder gaan. Ik zat vlak achter hem, maar ben kennelijk net op tijd tot stilstand gekomen.

Snel krabbel ik naar achteren.

Door Menno Hessels

Het is inmiddels een aantal jaren geleden dat de berichten over de ijssituatie op Weissensee niet onverdeeld positief waren. Veel vorst werd er ook niet voorspeld.

Toen het thuis ook nog eens begon te vriezen, hakten we de knoop door: in plaats van naar de Weissensee gaan we naar Friesland.

Niet dat daar een heel betrouwbare ijsplaat ligt, maar we hoeven er geen twaalfhonderd kilometer voor in de auto zitten met de kans onverrichter zaken terug te moeten keren.

Menno Hessels is fervent schaatser en tekstschrijver.

Zie ook mennohessels.nl.

18 | MARATHON MAGAZINE - winter 2024

We zijn er al eerder geweest, in het huisje op It Ilân tussen Akkrum en Grou. En ook toen was het ijs niet echt betrouwbaar. We waren met z’n drieën, Harm, Joost en ik.

Ik was net vader geworden, de andere twee waren nog kinderen zorgeloos. Het gewicht van die verantwoordelijkheid drukte dusdanig op mijn schouders dat ik besloot zo’n twintig meter achter mijn maatjes te schaatsen.

Als zij er doorheen gingen, kon

ik tijdig remmen en ze het wak uit helpen. Hoe? Ik zou het niet weten, we hadden geen touw of ijspriemen bij ons. Ook niet toen we na een stevige borrel en een school haringen in café De Cleef in Akkrum in de schemering als bezetenen het laatste stuk naar huis schaatsten, de zwarte wakken links en rechts ontwijkend. De volgende dag vonden we er een in het ijs vastgevroren ree.

Maar dat is inmiddels zo’n zestien jaar geleden, we zijn voorzichtiger geworden, iedereen heeft kinderen. Als we ’s morgens het Friese ijs opgaan, hebben we allemaal een setje ijspriemen om onze nek hangen. Die van Harm heb ik hem voor z’n huwelijk gegeven; als je elkaar voor eeuwig trouw belooft, kun je maar beter zorgen dat eeuwig niet te snel voorbijgaat.

Hij keek me wat meewarig aan toen hij

ze uitpakte, zijn kersverse vrouw had tranen in haar ogen van dankbaarheid. Tenminste, zo stel ik mij dat voor. In een rugzak heb ik – naast wat eten en drinken – ook een stuk touw en een droog pak gepropt. Voor je weet maar nooit. Het is mistig als we het ijs opgaan, katterig weer, ik denk net onder het vriespunt. Harm gaat voorop, hij kent de omgeving als zijn broekzak. Hij komt hier elke zomer en schaatste als mannetje van twaalf al in z’n eentje de Elf Merentocht. Harde kop zullen we maar zeggen.

Net als zestien jaar geleden zijn we vrijwel alleen op het ijs.

winter 2024 - MARATHON MAGAZINE | 19

LEVENSREDDERS

Pas als het ijs plotseling begint te golven, worden we wakker. / Daniëlle van Coevorden

Slechts af en toe komen we groepjes Friezen tegen in grof gebreide wollen truien met een stevig stuk touw om hun borst gewikkeld. Ik versta ze moeilijk als we even stoppen om over de ijskwaliteit te ouwehoeren. ‘It iis is net betrouber’ begrijp ik nog net, het is oppassen geblazen. Maar dat hebben we zelf ook al gemerkt.

Ondanks dat of misschien wel dankzij die onzekerheid is het een heerlijke schaatsdag met zo hier en daar wat klunen door de verstilde natuur van De Alde Feanen.

Als we halverwege de dag op een steigertje lunchen, breekt er net een waterig zonnetje door.

Na de laatste Sûkerbôle met roomboter gaan we verder en hebben we met de wind in de rug al snel een lekker vaartje te pakken. We schaatsen over maagdelijk ijs, er zijn geen sporen te bekennen. Misschien had dat de alarmbellen moeten doen rinkelen, maar ik denk dat als die waren afgegaan, we ze door de wind in onze oren en het gelukzalige gevoel in ons lijf niet hadden gehoord. Pas als het ijs plotseling begint te golven, worden we wakker. Hoewel onze ijzers direct gillend in het ijs klauwen, komt onze noodstop te laat en zie ik Harm vlak voor me door het ijs zakken. Zelf kom ik languit liggend nog net op tijd tot stilstand aan de rand van het wak. Nog voor ik me kan bewegen zie in Harm alweer boven water komen, z’n doorweekte ijsmuts scheef over z’n hoofd gezakt.

Hij kijkt verschrikt, het water zal wel koud zijn.

Wat er daarna gebeurt weet ik niet meer precies, maar als ik weer bij zinnen kom, sta ik op twee meter afstand van het wak op een wat dikkere ijsvloer. Ik zie nu duidelijk het kleurverschil tussen het veilige en onveilige ijs. Maar veel tijd om daarover na te

20 | MARATHON MAGAZINE - winter 2024

ONZE SPONSORS denken heb ik niet, want Harm begint te schreeuwen dat ik hem het touw moet toegooien. Maar dat zit onder in de rugzak. Als ik het touw er eenmaal uit heb, is hij al lang in een ijslolly veranderd.

Gelukkig zie ik op dat moment de ijspriemen die ik hem voor z’n huwelijk gaf om z’n nek hangen. Dus wat zit hij nou te zeuren om dat touw? Als ik zeg dat hij z’n priemen moet gebruiken, denk ik dat hij mij niet begrijpt, want hij wordt behoorlijk woest daar in z’n wak. Dat ik geen grappen moet maken of zo. Gelukkig snapt hij mijn aanwijzing de tweede keer wel en prik, prik, prik, is hij in een mum van tijd uit het wak gekropen.

Het afstropen van z’n natte pak heeft nog wel wat voeten in de aarde, maar als hij er weer droogjes bij zit kunnen we verder. Harm lekker opgefrist en ik met een loodzware, druipende rugzak vol natte kleren. Als ik er nu doorheen ga, word ik zeker naar beneden gezogen, net als de vissers die vroeger op zee overboord sloegen en door hun zware laarzen genadeloos het zeemansgraf werden in gesleurd. Ik heb alleen geen gouden ring in mijn oor zoals de Urker vissers, waarmee zij geïdentificeerd konden worden en hun begrafenis betaald. Maar al snel kan ik deze zwarte gedachten verdringen, ik heb een setje oranje levensredders om mijn nek hangen. Trouwe metgezellen die mij op al mijn natuurijstochten vergezellen.

Ik laat ze alleen thuis als Norbert Jank het ijs heeft goedgekeurd.

NutriSense wederom 'official voedingssupplier' op de Weissensee Wil jij optimaal genieten van de adembenemende natuur en de unieke ervaring op het ijs van de Weissensee? Dan mag sportvoeding niet ontbreken in jouw voorbereiding en tijdens de toertocht! Wat is de meerwaarde van sportvoeding? Hoe gebruik je sportvoeding? Hoe kan jij de man met de hamer voorbij schaatsen op de Weissensee? Hieronder vind je alle benodigde informatie en tips om voldaan de finish te bereiken!

Meer informatie vind je ook op www.nutrisense.nl/official-supplier-alternatieve-elfstedentocht.

Powerbar Isoactive sportdrank langs het parcours van de toertochten Tijdens de Alternatieve Elfstedentocht op de Weissensee in 2024 wordt langs het parcours Powerbar Isoactive sportdrank in de smaak Lemon aangeboden.

Powerbar Isoactive bevat mineralen én koolhydraten. Jouw lichaam neemt deze isotone sportdrank eenvoudig op.

Hiermee is het de ideale sportdrank vóór en tijdens de inspanning.

Alleen water drinken is niet voldoende Pak daarom bij de verzorgingspost langs het parcours een beker met Powerbar Isoactive. Laat jouw resultaat niet aan het toeval over!

Sportvoedingsgebruik Weissensee Bereid je zo goed mogelijk voor op de Alternatieve Elfstedentocht. Een juist gebruik van sportvoeding is hierbij cruciaal. We geven je graag enkele tips, die ervoor zorgen dat jij nóg beter voorbereid aan de start staat én op de Weissensee voldoende energievoorraad behoudt. ¢ Het is sterk aan te bevelen om in de voorbereiding te trainen met sportvoeding. ¢ Leidraad qua gebruik van sportvoeding is dat je (per uur!) ongeveer jouw lichaamsgewicht in grammen koolhydraten moet innemen. Voor de 100 kilometer heb je een koolhydraatin-

name van gemiddeld 60 gram per uur.

Schaats jij de 200 kilometer? Houd dan twee keer dit schema aan of vul het aan met andere Powerbar-producten. ¢ Probeer een vast patroon aan te houden qua inname; plan bijvoorbeeld ieder uur tussen minuut 20-30 en tussen minuut 50-60 een innamemoment.

Merk je tijdens de tocht dat je meer behoefte hebt aan energie? Dan kun je dit aanvullen tot 90 gram koolhydraten per uur. Dit kun je eenvoudig doen door bijvoorbeeld een halve bidon Powerbar Isoactive extra te drinken.

Aanvullend advies ontvangen?

Bezoek jouw lokale schaatswinkel en voorzie jezelf van goed advies en de juiste sportvoeding om goed voorbereid van start te gaan op de Weissensee.

Wil jij als deelnemer aan de Weissensee al in een vroeg stadium voordelig trainen met de Powerbar-producten? Of wil jij jezelf voorzien van voldoende energie tijdens de Alternatieve Elfstedentocht?

Op de website www.nutrisense.nl kun je t/m 11 februari 2024 met 20% korting jouw gewenste sportvoedingsproducten aanschaffen. Gebruik hiervoor bij het afrekenen de code: Weissensee2024.

Heel veel succes met de voorbereidingen!

winter 2024 - MARATHON MAGAZINE | 21

GENIETEN

Van Weissensee naar Weissensee

Verslag van een zesdaagse fietstocht Bij schaatsen denk je toch vooral aan de bevroren plassen en vaarten boven de grote rivieren. Maar Jaap Bokhoven (71) blijkt tijdens zijn jeugd in Zuid-Limburg besmet te zijn geraakt met het schaatsvirus: ‘Zodra het een beetje gevroren had, was ik op de Driepoel achter ons huis in Geleen te vinden.’ Dat hij als fervent deelnemer aan de AEW ook regelmatig op de fiets stapt, is gezien zijn zuidelijke afkomst meer voor de hand liggend. Afgelopen zomer fietste hij van Pfronten bij de Duitse Weissensee naar onze geliefde Spielplatz der Natur.

Door Jaap Bokhoven en Menno Hessels

‘Ik heb leren schaatsen op de Driepoel achter ons huis en op de sintelbaan in het Burgemeester Damen sportpark, die tijdens strenge winters door de gemeente werd opgespoten. Veel later, toen ik voor mijn werk voor de Europese Commissie in Luxemburg ging wonen, heb ik me aangesloten bij een actieve schaatsgroep. Probleem was wel dat er geen 400 meterbaan in de buurt

was, alleen een ijshockeybaan. Omdat het op noren op dat baantje nogal lastig schaatsen was, hebben we allemaal shorttrackschaatsen gekocht. Vanuit onze groep is daar uiteindelijk zelfs een shorttrackvereniging ontstaan. Als voorbereiding op de Weissensee gingen we wel nog twee keer per jaar trainen op de 400 meter kunstijsbaan in Geleen. En zelf ging ik ook nog wel eens naar de baan in Eindhoven.’

22 | MARATHON MAGAZINE - winter 2024

Schaatsen in Oostenrijk ‘Uiteindelijk ben ik achttien keer op de Weissensee geweest. We gingen bijna altijd met een vast groepje: Nienke, Peter en ik. Ook mijn vrouw Corinne was er af en toe bij, maar zij schaatste niet mee. Van de zestien keer dat de tocht gereden kon worden – hij werd twee keer afgelast – heb ik drie keer de 200 kilometer gereden. De laatste keer, in 2019, ben ik na 50 kilometer hard onderuitgegaan. Ik ben nog wel een rondje doorgereden. Dat bleek niet zo slim.

Toen ik mij bij de EHBO-arts meldde, stuurde hij mij direct door naar het ziekenhuis in Spittal/Drau waar röntgenfoto's uitwezen dat ik mijn bovenarm had gebroken. Ze konden mij echter niet opereren vanwege de vele skiongelukken. Uiteindelijk ben ik twee

winter 2024 - MARATHON MAGAZINE | 23

GENIETEN weken later in Nederland onder het mes gegaan. Door die val ben ik wat onzeker geworden en heb ik besloten de tocht niet meer te rijden.’

Jong geleerd ‘Fietsen is mij in mijn jeugd in Geleen met de paplepel ingegoten. Al valt het niet te vergelijken met de gekte van tegenwoordig. Het waren toen vooral profs als Jan Janssen die in Zuid-Limburg kwamen trainen.

Ik fiets nog steeds graag. Zo ben ik net terug van een achtdaagse fietsvakantie in Spanje met mijn Luxemburgse fietsvrienden.

Ik moet wel zeggen dat we luxefietsers zijn, tijdens meerdaagse fietstochten worden onze koffers altijd met een volgwagen van hotel naar hotel gebracht. Vaak is het Corinne die rijdt. Ook afgelopen zomer, tijdens mijn zesdaagse fietstocht van de Weissensee naar Weissensee, is zij met de auto met mijn bagage meegereden.’

De fiets en de fietser

"Uiteindelijk ben ik achttien keer op de Weissensee geweest."

Wat opvalt is dat Jaap onderweg veel gravelpaden tegenkomt. Als je de fietsbladen mag geloven kun je die eigenlijk alleen fatsoenlijk bedwingen op een gravelbike voorzien van een ingewikkeld, lichtgewicht bepakkingsysteem en speciale banden. En als het even meezit, heb je dan ook een baard, tatoeage en een voorliefde voor ambachtelijk gebrouwen bier. Maar Jaap bewijst dat het ook anders kan: ‘Ik heb een sportieve Koga Miyata Roadrunner met derailleur met 27 versnellingen uit 2006. Daar kan ik ook op gravelpaden

24 | MARATHON MAGAZINE - winter 2024

‘De laatste dag volgde ik het fietspad dat relaxed langs de rivier de Gail loopt tot Hermagor.

Daar dronk ik op de braderie een kop koffie onder het genot van de klanken van een blaaskapel.

Na deze korte stop ging het via de doorgaande weg naar Weiß-

goed mee uit de voeten. Zo reed ik op de eerste dag net buiten Reutte over een gravel fietspad op een steile klim naar Burgenwelt Ehrenberg. Het regende stevig, waardoor het pad af en toe werd overspoeld door het overvloedige regenwater. Maar zelfs daar kwam ik met mijn fiets goed doorheen.’

‘Ook op de tweede dag kwam ik veel gravel tegen, onder meer op een vals plat tijdens een eindeloze klim dwars door de bossen naar 1200 meter. De dag erna pikte ik bij Innsbruck de langeafstand-fietsroute München-Venezia op en kreeg ik na Matrei nog vijf kilometer gravel voor mijn kiezen voor ik over de Brennerstrasse, eerst geleidelijk, maar de laatste 4 kilometer steil en in de kleinste versnelling vol op de pedalen naar de Brennerpaß klom.’

Goed materiaal ‘Aan de Italiaanse kant van de Brennerpaß hebben ze een 2,5 meter breed fietspad aangelegd op een voormalig spoorwegtracé. Bij een van de keerlussen werd ik staande gehouden door een jonge Italiaanse dame uit Bologna op een gravelbike. Ze moest naar Innsbruck, had geen track meer op haar fietscomputer en maakte zich zorgen of ze wel goed fietste. Het fietspad volgt op dat punt het oude spoortraject naar het westen, terwijl de Brennerautobahn duidelijk zichtbaar naar het noorden gaat. Omdat ik naast mijn Garmin altijd als back-up een kaart bij me heb, kon

ik haar laten zien dat de stoomtrein die hier vroeger reed, de keerlus gebruikte om hoogte te winnen. Vandaar dat ze nu ogenschijnlijk de verkeerde kant op fietste.

Opgelucht kon ze haar tocht toen weer vervolgen.’

‘Op de vierde dag kwam ik een 81-jarige Oostenrijker tegen op een e-mountainbike met een lekke band. Hij moest nog vijftig kilometer terug naar huis fietsen.

Hij had zijn lekke band weliswaar geplakt, maar zijn fietspomp was kapot.

Terwijl ik zijn wiel vasthield heeft hij met mijn pomp de band weer op druk gebracht. Toen ik een half uur na deze hulpactie op een bankje een banaan zat te eten, haalde hij mij in en bedankte wederom voor de assistentie.’

Op je 71e in een stapelbed ‘Op de vijfde dag ging het richting Mauthen geleidelijk bergaf, maar was het ook af en toe flink klimmen over de weg die steeds bochtiger en smaller werd. Ik telde in totaal tien slagbomen op dit traject, die in de winter bij sneeuw gesloten kunnen worden.

Eenmaal boven, op de pas, doemden tien haarspeldbochten naar beneden op, een aanblik waar iedere wielrenner van droomt. Aangekomen in Mauthen overnachtten Corinne en ik in het Fit & Fun Outdoor centrum, tevens jeugdherberg. Mijn grootste uitdaging was om die nacht op mijn 71e uit het stapelbed te klimmen voor een sanitaire stop.’

briach, waar ik bij de bakkerij een Nußschnecke at, alvorens te beginnen aan de klim naar de Kreuzberg (1074 meter). Toen ik na deze klim naar Weissensee afdaalde, herkende ik in het bos de langlaufpiste die ik ooit in de winter vanaf de Weissensee geskied heb. En niet veel later arriveerde ik bij de Weissensee, waar Corinne op mij wachtte.

En nu kijk ik terug op een mooie, gevarieerde tocht die ik iedereen kan aanraden.’

Jaap komt onderweg veel gravelpaden tegen. Als je de fietsbladen mag geloven kun je die alleen bedwingen op een gravelbike.

Maar Jaap bewijst dat het ook anders kan.

Weissensee (DE) – Weissensee (AT) Afstand: 440 kilometer | Zwaarte: Gemiddeld ¦ Dag 1 | Pfronten bij Weissensee – Garmisch-Partenkirchen - 71 km ¦ Dag 2 | Garmisch-Partenkirchen – Innsbruck Rum - 74 km ¦ Dag 3 | Innsbruck Rum – Brennerpaß (1374 m) – Franzenfeste - 85 km ¦ Dag 4 | Franzenfeste – Toblach - 75 km ¦ Dag 5 | Toblach – Kartischer Sattel (1539 m) – Kötschach-Mauthen - 75 km ¦ Dag 6 | Kötschach-Mauthen – Weissensee - 60 km Kaarten: ADFC-Radtourenkarte Blatt 26, 28 en 29.

Gps-tracks: www.fahrrad-buecher-karten.de/gps-tracks (Innradweg en München – Venezia) winter 2024 - MARATHON MAGAZINE | 25

2023 Weissensees mooiste

| Ben Mobach

26 | MARATHON MAGAZINE - winter 2024

winter 2024 - MARATHON MAGAZINE | 27

GOUD WAARD meteen radicaal de manier van koken om. ‘Alleen lokaal eten, geen bananen. En gezond. Ze was één van de eersten die zo dacht.’

Hoteleigenaar Peter Schwarzenbacher

‘Ik wens dat deze vriendschap met Nederland nog lang blijft bestaan’

Ondertussen stortte Peter zich ook op de ontwikkeling van de Weissensee. ‘In de winter was er weinig toerisme op de Weissensee. Een beetje skiën en langlaufen, schaatsen was er nog niet.’ Hij begon met de skischool voor kinderen, de eerste in Karinthië. ‘Ik dacht, je moet beginnen bij de kinderen. Als zij er plezier in hebben, dan blijven ze het jarenlang doen. Zo kwamen er steeds meer mensen naar de Weissensee.

En toen kwam Aart Koopmans…’

Aart De bedenker van de Alternatieve Elfstedentocht had het bergmeer in een James Bond-film voorbij zien komen en wilde er begin jaren 90 schaatstochten organiseren. ‘Eerst kwamen er driehonderd schaatsers, maar het werden er steeds meer. Aart zei: je moet in de winter opengaan, ik heb bedden nodig!

Hij schudde m’n hand, we spraken een prijs af en hij haalde het geld zo uit z’n broekzak en gaf het me contant. Aart hield van mensen om zich heen, zocht de gezelligheid op. Veel drinken, veel praten, veel feestjes. Sigaren. Maar als je hem om twee uur ’s nachts belde met een probleem, dan stond hij voor je klaar.’

Erik

Peter Schwarzenbacher groeide als klein jongetje op aan de Weissensee. Zijn ouders runden het hotel waar hij nu eigenaar van is; Hotel Arlbergerhof is inmiddels een begrip in het profpeloton. Hij zag veel toerschaatsers en toppers voorbij komen, van Erik Hulzebosch tot Daniëlle Bekkering. Hoe heeft Peter – zelf oud-skiër – de Weissensee zien veranderen in al die jaren?

Door Jessica Merkens Sport speelde altijd al een belangrijke rol in Peters leven. Hij skiede op topsportniveau, tot hij op zijn zeventiende een auto-ongeluk kreeg. ‘Ik moest stoppen en werd ski-instructeur. M’n vader vond het ook tijd voor mij om het huis uit te gaan. Hij zei: je moet weg uit het dorp.’ Buiten het skiseizoen was er maar weinig te doen in het slaperige dorp. Hij ging 28 | MARATHON MAGAZINE - winter 2024

aan de slag als instructeur in Amerika, Australië, Rusland en Japan. ‘Daar leerde ik zo veel, al die culturele verschillen. Het opende mijn geest. Ik probeerde alle goede en slechte dingen te onthouden.

Toen ik terugkeerde naar de Weissensee keek ik anders naar zaken.’

De dorpelingen bekeken hem eerst argwanend, zo’n kerel die de hele wereld over was geweest en die terugkwam met een hoofd vol ideeën. Hij nam het hotel over van z’n ouders. ‘Mijn vader stond vaak nog tot vijf uur ’s ochtends te tappen. Dat wilde ik

niet. Ik ben een sporter, ik wilde het sportieve uitademen.

Skiën, mountainbiken, gezond eten. Niet zoals het standaard horeca-plaatje.’ De oude gasten verdwenen en de eerste drie jaar was het hotel leeg; een zware tijd. Daarna kwam een nieuwe generatie gasten.

Christine Peter had niet gedacht verliefd te worden op een meisje uit het dorp, maar het gebeurde toch. ‘Ik zag haar en tsja. Het was meteen -klik-!’ Christines vader was boer en de familie woonde al generaties lang bij de Weissensee. Hij zag zijn dochter liever met een boer thuiskomen. Niet zo’n snuiter die de hele wereld over was geweest. Toch trouwden ze. Christine werd chef van de keuken en gooide

Peter wist niet wat hij kon verwachten toen de eerste profteams op z’n stoep stonden. Wehkamp en Buiter Beton, de ploegen van de gebroeders Ruitenberg, Erik Hulzebosch en Gretha Smit. Peter had in zijn tijd als skiër genoeg verschrikkelijke hotels ervaren. ‘Ik wist wat die schaatsers nodig hadden. Goed, gezond eten, niet te lange diners. Verder wist ik niks over ze. Hulzebosch zei: ik heb nog nooit in zo’n hotel verbleven als dit. Het was iedere avond feest, haha. Drinken, roken… Ik weet nog hoe we een avond samen zaten te borrelen tot half drie ’s nachts, hij was compleet dronken. De volgende dag won hij de Alternatieve Elfstedentocht. Een andere avond zei zijn sponsor Jan Buiter dat hij zijn verjaardag wilde vieren, er zouden een paar mensen naar het hotel komen. De volgende avond stonden er vierhonderd mensen op de stoep! We waren maar met zijn tweeën en konden dat helemaal niet aan. Uiteindelijk stond iedereen achter de toog mee te tappen, Gretha Smit was wijn aan het uitserveren. Gekkenhuis. Dat kan nu niet meer.’

De schaatsers veranderden de regio, zag hij. ‘De winters waren niet zo goed hier. We waren heel blij dat de Nederlanders kwamen. Ze komen niet alleen in de twee weken dat er wedstrijden en toertochten winter 2024 - MARATHON MAGAZINE | 29

GOUD WAARD

Peter: ‘Hard werken, gezond leven, maar ook: genieten!’

Peter begon met de skischool voor kinderen, de eerste in Karinthië.

‘Ik dacht, je moet beginnen bij de kinderen. Als zij er plezier in hebben, dan blijven ze het doen.’

zijn, maar de hele winter door. Eén gast komt ieder jaar vier weken lang met verschillende groepen. Ze komen met bussen hierheen en hun kinderen leren skiën op de skischool.’ Na twintig jaar zag hij de mentaliteit een beetje veranderen bij de locals. ‘Het werd vanzelfsprekend. Het is net als in een relatie, eerst is er vuur, dan wordt alles gewoontjes. En dan moet je werken om er weer vuur in te brengen. Ik vind dat we dankbaar moeten blijven voor wat de Nederlanders naar de regio hebben gebracht.’

Max Toen de generatie schaatsers van Hulzebosch stopte, kwam er een cultuurverandering. Het peloton werd professioneler. Dat zag ook Peter in zijn hotel. ‘Ze drinken water en gaan om acht uur naar bed. Ze gaan hoogstens één keer feesten in twee weken.’ Het is een stuk stijver. ‘Iedereen lijkt ook meer op zichzelf gericht. Ik snap het wel, er is meer druk. Ook vanuit de sponsoren. Ze betalen niet zodat er gefeest kan worden, ze willen resultaat zien.’ Hij ziet het ook bij z’n zoon Max, die op hoog niveau mountainbiket en skiet. ‘Ik praat er veel met hem over dat hij het leven buiten de sport niet moet vergeten. Word geen slaaf van

de topsport. Je moet hard werken en je best doen, maar ook je grens bewaken en plezier blijven houden.’

Voor hem betekent dat dat hij zijn hotel nooit heeft uitgebouwd. ‘Ik begon met negenenveertig bedden en ik heb nu nog steeds negenenveertig bedden. Het hoeft niet altijd groter, beter, meer geld.

Ik weet hoe het hier vroeger was en hoe het nu is. Ik ken mijn grenzen en weet ook dat ik het meest gelukkig word van het contact met de gasten. Ik zie het als een vriendschap met de Nederlanders, het is niet alleen maar zakelijk.’

Goud Wat hoopt hij voor de toekomst? ‘Dat is een heel moeilijke vraag, ik ben geen profeet. Ik wens dat het nog lang zo blijft, deze vriendschap met Nederland.

Het heeft een emotionele lading voor mij. De verhalen worden minder uitbundig, omdat de profschaatsers steeds meer in de focus komen. Ik hoop in mijn hotel de geschiedenis een beetje te laten herleven. Plezier maken met de gasten en ze het hoofd ook een beetje te openen. Dat het niet alleen maar om schaatsen draait. Ik doe m’n werk met veel plezier en emotie. En dat is voor mij goud waard.’

De boekenkast

van de Weissensee

Schaatsen in de kast, fiets in de schuur en skeelers onder de kapstok: als je flink traint voor mooie prestaties op de Weissensee, heb je ook af en toe rust nodig. Wil je daarbij in de stemming blijven en heb je dit magazine uitgelezen? Dan heb je inmiddels keuze uit een fraai aanbod ‘schaatsboeken’! Hier vind je een selectie van auteurs en titels met een Weissensee-connectie. Veel leesplezier!

Teun Breedijk & Johan Boef | De Natuurijsmeester

Guus Heijnen |

Ze leggen soms in een nacht een ijsbaan aan, zorgen dat tochten worden uitgezet en kennen het terrein op hun duimpje: de ijsmeesters van Nederland. Zo houden ze de cultuur van schaatsen op natuurijs verantwoord in stand. En daar komt

Schaatskunst

Jessica Merkens | Op eigen houtje

heel veel bij kijken. Hun mentaliteit én soms eeuwenoude kennis is vastgelegd in dit prachtige boek, dat ook nog eens dient als handleiding voor de natuurijsmeester van morgen.

De Natuurijsmeester is, behalve voor de natuurijsmeester, nadrukkelijk ook bedoeld voor iedereen die gek is op natuurijs, van krabbelaar op ijshockeyschaatsen tot de meest doorgewinterde toerrijder.

Op eigen houtje beschrijft de ongelooflijke verhalen van vrouwen in de Elfstedentocht. Het biedt een bijzondere en unieke inkijk in de Nederlandse schaatshistorie van vrouwen, van 1890 tot nu.

Nieuwsgierig naar waar haar eigen fascinatie voor schaatsen en de Elfstedentocht vandaan komt ging Jessica op zoek naar de geschiedenis van vrouwen in de Tocht der Tochten. Het leidde haar naar het einde van de negentiende eeuw en ze stuitte op de ongelooflijke verhalen van haar voorgangsters. Zij gingen niet alleen de strijd aan met de vermoeidheid en de elementen, maar ook met vooroordelen en de verwachtingen die de maatschappij van hen had. Het boek is een bloemlezing van de avonturen van echte schaatsheldinnen.

30 | MARATHON MAGAZINE - winter 2024

LEESSTOF

Het boek Schaatskunst, de debuutroman van Guus Heijnen, is een winters verhaal over schaatsen, ijs, kunst, filosofie en liefde.

Alex is professioneel marathonschaatser en succesvol in de ogen van iedereen om hem heen. Zijn liefde voor de sport is groot, maar soms knaagt er iets. Is er niet meer in het leven? Op een onverwachte plek ontmoet hij Bettine, een knappe studente filosofie. Samen raken ze verzeild in een bijzonder kunstproject. De gebeurtenissen die volgen zetten zijn leven op zijn kop en laten Alex een heel andere kant van zichzelf zien. Lukt het Alex om beide kanten van zichzelf te waarderen? En kan hij dan nog terug naar zijn oude leven?

Cornelia Ohst | Der Weissensee und sein Eis-Magier Der Weissensee und sein Eis-Magier is een uniek boek over de Weissensee en Norbert Jank. Een inkijk in het leven van de ijsmeester, z’n filosofie, toverkunst en z’n persoonlijke verhouding met het ijs. Lees hoe op de Weissensee een waar

schaatseldorado is ontstaan dat jaarlijks tienduizenden schaatsers trekt. Met een prominente plaats voor de Alternatieve Elfstedentocht Weissensee. Let op: het boek is in het Duits geschreven.

winter 2024 - MARATHON MAGAZINE | 31

ADVERTORIAL

Karinthische Merentocht

Een fietsavontuur door Karinthië op de e-bike of trekkingfiets de idyllische badplaatsen rondom het meer en het romantische Stift Ossiach. De donkergroene kleur van het water is werkelijk iets bijzonders. Na het omciromcir kelen van de Ossiacher See fietsen we verder richting de Millstätter See, door het schilderachtige Gegendtal, langs de kleine meren Afritzer See en Brennsee, en de stad Radenthein. Onze dag eindigt aan de oostoever van de Millstätter See, waar we een welverdiende duik nemen na een lange dag op het zadel.

Dag 2 Millstätter See – Weissensee – Pressegger See (60 kilometer) Op de tweede dag fietsen we van de Millstätter See naar de Weissensee. Er zijn twee routes om de Weissensee te bereiken en we kiezen ervoor om via de Drauradweg stroomopwaarts te fietsen en daarna richting Weissensee af te slaan. We rijden over kleine wegen door bossen en over landerijen naar de westelijke oever van het meer. Na het verlaten van de Weissensee volgen een korte klim naar de Kreuzbergpass en een snelle afdaling, gevolgd door een paar kilometer door het schilderachtige Gitschtal. Wanneer we onze eindbestemming bereiken, genieten we van een verfrissende duik in het glinsterende water van de Pressegger See.

Dag 3 Pressegger See – Faaker See – Wörthersee (75 kilometer)

Een onvergetelijke reis door het adembenemende landschap van Karinthië, gelegen in het zuiden van Oostenrijk, is iets dat iedereen zou moeten beleven. Zo is er voor fervente fietsers de Karinthische Merentocht.

32 | MARATHON MAGAZINE - winter 2024

Dag 1 Villach – Ossiacher See – Gegendtal – Millstätter See (70 kilometer) De eerste dag begint in Villach, waar we al snel de stad achter ons laten en richting de Ossiacher See fietsen. De Burgruine Landskron torent hoog boven het land uit en we kunnen niet anders dan onder de indruk zijn van het uitzicht. De route leidt ons langs

Op dag drie leidt onze fietstocht ons bergafwaarts langs de Gailtal Radweg, een route die ons door ongerepte natuur voert, langs de brede en natuurlijke rivier de Gail. Aan de voet van de majestueuze Dobratsch-berg fietsen we door een natuurgebied dat is ontstaan na een historische rotslawine. We volgen de Gailrivier, die op deze plek breed en ondiep is en dient als de perfecte plek voor een verfrissende tussenstop. Het pad brengt ons verder richting de Faaker See – de 'smaragd' onder de Karinthische meren – met het warme, turkooisblauwe water. We fietsen om het meer van het zuiden naar het oosten en rijden daarna herfst 2023 - MARATHON MAGAZINE | 33

ADVERTORIAL

Radreise

RENNRAD: ALPE ADRIA Von Villach nach Triest

Seite 1 von 4

Informatie en boeking: www.alps2adria.info/nl

BESCHREIBUNG KLU

ÖSTERREICH

Villach Tarvis Tolmezzo

SLOWENIEN

Udine

ITALIEN

Ausgangspunkt dieser Rennradreise ist die Draustadt Villach mit ihrer malerischen Fußgängerzone und den Cafés. Ein Abstecher führt Sie zum Ossiacher See und vorbei an der Burgruine Landskron und dem ehemaligen Benediktinerstift Ossiach. Von Österreich führt die Reise über die Grenze nach Italien, genauer gesagt in die Region Friaul-Julisch Venetien. Von den südlichen Kalkalpen mit den größten zusammenhängenden Waldgebieten bis zum grünen Hügelland in der Mitte und den Lagunen bzw. rauen Karstgebieten im Süden werden Sie auf dieser Tour völlig unterschiedliche Landschaften durchqueren. Die Doppelregion am Nordende der Adria hat auch kulinarisch viel zu bieten: fantastische Weine, wohlschmeckende Käsesorten und nicht zuletzt der weltbekannte Rohschinken San Daniele.

TRS Monfalcone

Aquileia/ Grado

Triest

CHARAKTER DER STRECKE Sportliche Radreise für Rennradfahrer mit guter Grundkondition auf asphaltierten Radwegen und Straßen, abseits von starkem Autoverkehr. In den Gailtaler- und Karnischen Alpen gilt es einige Pässe zu überwinden, ansonsten verläuft die Strecke hügelig bis flach.

individuelle Einzelreise Rennrad

OOSTENRIJK

SCHWIERIGKEIT: mittel GESAMTDAUER: 8 Tage / 7 Nächte GESAMTSTRECKE: ca. 475 km

Millstätter See Ossiacher See

Weißensee

Maltschacher See

Villach Hermagor/ Tröpolach/ Pressegger See

Alps 2 Adria Touristik OG Bahnhofplatz 2, 9020 Klagenfurt am Wörthersee • Kärnten, Österreich • +43 677 62642760 • office@alps2adria.info • www.alps2adria.info

Längsee

Klagenfurt Faaker See

Wörthersee

Klopeiner See

een klein stukje langs de Drauradweg tot we onze bestemming bereiken bij de Wörthersee.

Dag 4 Wörthersee – Klopeiner See – Klagenfurt (85 kilometer)

ITALIË SLOVENIË

Wil jij Karinthië ook op de fiets verkennen?

Kijk voor meer informatie over deze tocht op de website van FUNATravel.

Meld je aan met de opmerking ‘11-Steden magazine’, voor 3 procent korting op de pakketprijs.

34 | MARATHON MAGAZINE - winter 2024

Vandaag starten we onze tocht door het idyllische Keutschacher Seental, dat parallel loopt aan de Wörthersee en wordt gekenmerkt door verschillende kleine charmante meren die als een parelsnoer langs onze route liggen. In de buurt van Klagenfurt slaan we af richting het zuiden en fietsen door Maria Rain tot aan het Kraftwerk Ferlach, waar we vervolgens de Drauradweg bereiken. We volgen deze route tot aan Tainach, waar de tocht ons via Stein im Jauntal naar de Klopeiner See brengt. De Klopeiner See is een van de kleinere meren, maar staat bekend als een van de warmste meren van Europa. Na een verfrissende duik in het meer keren we terug langs het Völkermarkter Stausee-meer en een spoorwegpad, rechtstreeks naar

onze eindbestemming, de hoofdstad Klagenfurt. Hier kunnen we genieten van de prachtige oude binnenstad met Renaissance-architectuur, culturele bezienswaardigheden zoals het Museum Moderner Kunst en het Kärnten Museum. En we besluiten Klagenfurt van bovenaf te bewonderen door de trappen naar de Stadtpfarrturm te beklimmen.

malige hoofdstad van Karinthië, St. Veit an der Glan, waar de middeleeuwse stadsmuren en het historische centrum nog steeds de rijke geschiedenis van de stad weerspiegelen. Onze route volgt de Glanrivier voordat we zuidwaarts afbuigen en bij de Maltschacher See aankomen. Onze tocht brengt ons terug naar de Wörthersee en uiteindelijk weer naar Klagenfurt.

Dag 5 Klagenfurt – Längsee – St. Veit an der Glan – Maltschacher See – Klagenfurt (60 – 85 kilometer)

Dag 6 Klagenfurt – Wörthersee – Villach (45 kilometer)

Vandaag zetten we onze reis voort naar het noorden, naar de regio Midden-Karinthië, die bezaaid is met historische bezienswaardigheden. We passeren één van de indrukwekkendste burchten van Oostenrijk: Burg Hochosterwitz met zijn veertien verdedigingspoorten. Ook zien we het pittoreske Längsee-meer en de imposante ruïne van Burg Taggenbrunn, omringd door wijngaarden. Vervolgens bereiken we de voor-

Op de laatste dag van de fietstocht volgen we de noordelijke oever van de Wörthersee en passeren we de populaire badplaatsen Pörtschach en Velden.

Onderweg vinden we tal van charmante zwemplekken langs de Wörthersee Radweg om even af te koelen. Vanaf Velden fietsen we terug naar het Drauradweg-pad en passeren we het Silbersee-meer op weg naar ons eindpunt in Villach.

winter 2024 - MARATHON MAGAZINE | 35

HET GOEDE DOEL

HET GOEDE DOEL

Stichting Hartekind Hi schaatser, doe jij al mee? Op vrijdag 26 januari 2024 schaatsen we voor de 11e keer de Alternatieve Elfstedentocht om geld op te halen voor onderzoek naar hartafwijkingen bij kinderen.

Op dit moment is een hartafwijking nog steeds doodsoorzaak nummer 1 bij kinderen onder de 15 jaar. Stichting Hartekind is de enige stichting in Nederland die noodzakelijk wetenschappelijk onderzoek financiert naar hartafwijkingen bij kinderen.

Heb jij altijd al de Elfstedentocht willen schaatsen? Is dit een item op jouw bucketlist of wil jij graag een sportieve uitdaging

aangaan met een enthousiaste schaatsploeg? Schaats met ons mee! Je krijgt dan een Hartekind-schaatspak, kunt gebruik-

Extra aandacht De organisatie is blij met iedere deelnemer op de Weissensee.

Of je nu voor jezelf schaatst, voor een familielid of voor een van de vele goede doelen die jaarlijks op de Weissensee te vinden zijn.

Wij bieden het podium, jij levert de prestatie!

Wil je zelf ook wat extra aandacht?

Meld je dan bij de speakers op de Weissensee of stuur een mail naar info@weissensee.nl.

36 | MARATHON MAGAZINE - winter 2024

maken van de Hartekind-tent met de hele dag verzorging, support en gezelligheid en je kunt, tegen betaling, overnachten in het gezellige onderkomen dat wij regelen. Kies voor de 50, 100, 150 of de ultieme afstand van 200 kilometer!

Kijk voor meer informatie op: www.hartekind.nl/weissensee.

Weissensee4Kids Wij schaatsen dit jaar voor de twaalfde keer mee op de Weissensee en inmiddels hebben we al 1,5 miljoen euro opgehaald!

Na drie jaar van niet kunnen schaatsen en allerlei alternatieven, gaan wij dit jaar, met het volste vertrouwen, voor onze kids het ijs weer op! Deelnemers maken met hun tocht impact op twee goede doelen voor kinderen met een moeilijke start in Nederland en Afrika.

Orange Babies Dankzij de steun van onze schaatsers kan Orange Babies maar liefst 617 kinderen in Namibië steunen.

Deze kinderen komen uit een van de armste sloppenwijken: Okahandja. In deze wijk staat de Five Rand School, waar Weissensee4Kids het verschil maakt!

Door armoede is er thuis vaak weinig of geen eten, aandacht en liefde voor de kinderen. Zaken die voor een opgroeiend kind onmisbaar zijn. Onze Community

Mothers ontfermen zich over de kinderen. Ze geven de kinderen een voedzame maaltijd, zorgen voor de persoonlijke hygiëne, helpen met huiswerk, geven liefde en ondersteuning. Ook helpen ze de hiv-positieve kinderen met het structureel nemen van hun medicatie.

thuis. Een warme omgeving om tot rust te komen en te logeren.

Vanuit het Ronald McDonald Huis zijn ouders binnen enkele minuten weer bij het ziekenhuisbed of couveuse. Dat is van onschatbare waarde, zeker wanneer elke seconde telt. Dankzij een plek in het Huis, houden ouders de zorg beter vol en herstellen kinderen sneller. Ronald McDonald Huizen ontvangen geen subsidie. De Weissensee4Kids-schaatsers die geld inzamelen en meedoen, en de organisatie zelf die zich het hele jaar door inzet voor kinderen met een moeilijke start, zorgen zo voor de continuïteit van het Huis. Dat is goud waard!

Ronald McDonald Huis Zwolle

#daardoenwehetvoor

Op loopafstand van hun opgenomen kind vinden ouders, broertjes en zusjes een tijdelijk

Kijk voor meer informatie op: www.weissensee4kids.nl.

winter 2024 - MARATHON MAGAZINE | 37

HET GOEDE DOEL

Schaats voor KiKa Het is ’s ochtends vroeg, pikdonker en je staat op de Weissensee, klaar om 100 of 200 kilometer te schaatsen voor KiKa. Zo’n 125 deelnemers gaan voor KiKa in januari een onvergetelijk avontuur tegemoet. Iedere deelnemer heeft zijn of haar eigen persoonlijke verhaal. Maar toch zijn ze allemaal verbonden door de sportieve uitdaging én het doel: ieder kind kankervrij.

Alle deelnemers schaatsen de Alternatieve Elfstedentocht voor meer onderzoek naar kinderkanker.

De Alternatieve Elfstedentocht schaatsen is een unieke beleving, die jaarlijks duizenden schaatsliefhebbers trekt. Het gevoel van saamhorigheid overheerst tijdens de tocht en dat is fantastisch om mee te maken!

Naast dat schaatsen op de Weissensee een unieke ervaring én een grote sportieve uitdaging is, hebben de deelnemers van Schaats voor KiKa een ander groot doel. Er wordt geld ingezameld voor meer wetenschappelijk onderzoek naar kinderkanker. Jaarlijks krijgen bijna 600 kinderen in Nederland kanker. Op dit moment geneest 81% van die kinderen de eerste vijf jaar na de diagnose. Dit was ruim 20 jaar geleden 72%. Dit bewijst dat onderzoek werkelijk het verschil maakt en de kans op 100% genezing steeds dichterbij komt.

AEW winterpuzzel

Om sneller 100% genezing te behalen, zetten de Schaats voor KiKa-deelnemers hun beste beentje voor. Er wordt al tijden hard getraind én geld ingezameld voor kinderen met kanker.

Geweldig om te zien! Wij kijken enorm uit naar dit avontuur samen met al onze deelnemers.

Kijk voor meer informatie op: www.schaatsvoorkika.nl.

Oplossing

win!

Puzzel elonssing gevonden?

iste op 2024 Heb je de ju r 23 januari o o v rd o o tw Onder de Stuur je an sensee.nl. is e w @ e ti n we een naar redac gen verlote in d n e z in juiste prijzen. paar leuke 38 | MARATHON MAGAZINE - winter 2024

winter 2024 - MARATHON MAGAZINE | 39

Weissensee 2024 23 januari t/m 2 februari 2024 Bekijk het programma op onze website

www.weissensee.nl Marathon Magazine is een uitgave voor alle bij de Alternatieve Elfstedentocht Weissensee aangesloten schaatsliefhebbers.