178 WEEKEND W POLSCE
ZIMA 2019/2020
bibliotekę publiczną na terenach zaboru pruskiego (otwartą w maju 1829 r.), a także ufundowanie posągów Mieszka I i Bolesława Chrobrego do Złotej Kaplicy (Kaplicy Królów Polskich) w poznańskiej bazylice archi katedralnej. Znakomita kolekcja młodszego brata Edwarda Atanazego Raczyńskiego
©© wikimedia commons/Sławomir Milejski
W okolicy Poznania warto odwiedzić również siedzibę rodową Raczyńskich w Rogalinie. Późnobarokowe założenie powstało w drugiej połowie XVIII w. na zlecenie Kazimierza Raczyńskiego herbu Nałęcz (1739–1824), późniejszego starosty generalnego Wielkopolski i marszałka nadwornego
SS Pałac w Antoninie zaprojektował w 1820 r. dla księcia Antoniego Radziwiłła Karl Friedrich Schinkel
©© Karol Budziński
Na południu, między Ostrzeszowem a Ostrowem Wielkopolskim, znajduje się przyciągający turystów i melomanów pałac myśliwski książąt Radziwiłłów w Antoninie, dzieło wybitnego niemieckiego architekta Karla Friedricha Schinkla (1781–1841). Drewniany budynek, otoczony parkiem w stylu angielskim, został odrestaurowany w latach 70. XX w. dzięki staraniom Jerzego Waldorffa (1910–1999). Obecnie odbywa się tu od 38 lat wrześniowy Międzynarodowy Festiwal „Chopin w barwach jesieni”. Słynny polski kompozytor dwukrotnie gościł w pałacu na zaproszenie księcia Antoniego Henryka Radziwiłła herbu Trąby (1775–1833), miłośnika sztuki, kompozytora i wiolonczelisty. Podobno artysta skomponował w nim w 1829 r. Poloneza C-dur op. 3 na fortepian i wiolonczelę. W pałacowej restauracji, kultywującej staropolskie tradycje kulinarne, serwuje się m.in. cielęcinę w sosie borowikowym alla „Chopin”. Jak powszechnie wiadomo, Antoni Henryk Radziwiłł był wielkim smakoszem. Na stół w jego rezydencji trafiały dania przygotowywane na bazie lokalnych produktów. Ten zwyczaj kontynuuje się i dziś. W restauracyjnym menu znaleźć można np. wędzonego karpia po radziwiłłowsku. W Antoninie bywał również książę Wilhelm, późniejszy cesarz Wilhelm I (1797–1888), który zakochał się z wzajemnością w córce księcia Antoniego Henryka Elizie (1803–1834). Do ślubu jednak nigdy nie doszło, bo nie wyraziły na niego zgody pruskie elity. Innym godnym polecenia miejscem jest pałac w Śmiełowie. Z Antonina można do niego dotrzeć trasą na Poznań, a po drodze warto wstąpić do zamku w Gołuchowie i pałacu w Dobrzycy. Dzieje śmiełowskiej rezydencji związane są z pobytem Adama Mickiewicza (1798–1855) w Wielkopolsce. Jeden z głównych przedstawicieli polskiego romantyzmu spędził w tym regionie blisko osiem miesięcy w 1831 r. (w tym kilka tygodni sierpnia w Śmiełowie) po nieudanej próbie przedostania się do walczących w powstaniu listopadowym w Królestwie Kongresowym. Echa wizyt w wielkopolskich dworach odnaleźć można na kartach Pana Tadeusza. Od 1975 r. w pałacu działa Muzeum Adama Mickiewicza, Oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu. Zgromadzono w nim manuskrypty wieszcza, obrazy, rzeźby i ilustracje do jego utworów. Są także sale poświęcone dziełom Pan Tadeusz i Dziady. W parku angielskim należącym do posiadłości, któremu uroku dodaje Stara Lutynia, znajduje się Ogródek Zosi i pomnik słynnego literata.
SS Muzeum Adama Mickiewicza w Śmiełowie mieści się w klasycystycznym pałacu z końca XVIII stulecia
koronnego. Posiadłość wyróżnia się nie tylko ze względu na swoje walory architektoniczne i krajobrazowe. Szczególne miejsce w historii regionu i kraju zajmuje też z racji dokonań znakomitych członków rodu. Wnukowi Kazimierza Edwardowi Raczyńskiemu (1786–1845) Poznań zawdzięcza pierwszą
(1788–1874) jest trzonem zbiorów malarstwa obcego Muzeum Narodowego w Poznaniu z dziełami tak wybitnych mistrzów jak Hiszpanie Francisco de Zurbarán czy Diego Velázquez. Historię mecenatu zamknął ostatni męski przedstawiciel rodu, Edward Bernard Raczyński (1891–1993), prezydent RP