พจนานุกรมศัพท์สถิติคณิตศาสตร์ ฉบับราชบัณฑิตสภา

exploratory data analysis การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงค้นหา

การวิเคราะห์ขอ้ มูลเพือ่ สรุปสาระส�ำคัญและน�ำเสนอข้อมูลโดยไม่ใช้การอนุมาน

เชิงสถิติหรือการสร้างตัวแบบ แต่ศึกษาจากลักษณะของข้อมูล explanatory variable ตัวแปรอธิบาย

ตัวแปรที่น�ำเข้ามาในตัวแบบเพื่ออธิบายตัวแปรตอบสนอง exponential curve เส้นโค้งเลขชี้ก�ำลัง

เส้นโค้งที่แสดงค่าของฟังก์ชันเลขชี้ก�ำลัง เช่น อนุกรมของค่าสังเกตที่เรียงตาม

เวลาและมีอัตราเพิ่มเป็นค่าคงตัวหรือค่าคงตัวโดยประมาณ สามารถแสดง

ด้วยเส้นโค้ง y = aebt เมื่อ a และ b คือค่าคงตัว และ t คือเวลา exponential distribution การแจกแจงแบบเลขชี้ก�ำลัง

การแจกแจงของตัวแปรสุ่มต่อเนื่อง X ที่มีฟังก์ชันความหนาแน่นความ

น่าจะเป็นก�ำหนดโดย 1 _x/b

f(x)= b e ; x ≥ 0 ; b > 0 การแจกแจงนีม้ ฐี านนิยมเท่ากับ 0 มี

ค่าเฉลี่ยหรือค่าคาดหมายเท่ากับ b ซึ่งเท่ากับส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานของการ

แจกแจงหรือมีความแปรปรวนเท่ากับ b2 มีความหมายเหมือนกับ negative

exponential distribution exponential family วงศ์เลขชี้ก�ำลัง

ตัวแปรสุ่ม X มีฟังก์ชันมวลความน่าจะเป็นหรือฟังก์ชันความหนาแน่นความ

น่าจะเป็น (f(x)) ที่จัดรูปแบบได้ดังนี้

f(X)= exp{a(x)b(q) + c(q) + d(x)} เมื่อ q คือ พารามิเตอร์ a และ d ต่างเป็นฟังก์ชันของ x ส่วน b และ c

เป็นฟังก์ชันของพารามิเตอร์ การแจกแจงความน่าจะเป็นของ X จะเป็นสมาชิกของวงศ์เลขชี้ก�ำลัง เช่น การแจกแจงปัวซง การแจกแจงทวินาม การแจกแจงปรกติ

พจนานุกรมศัพท์สถิติศาสตร์ ราชบัณฑิตยสถาน

61