Nieuwe Tijd - mei 2014

Page 1

nieuwetijd magazine voor openbare diensten

kies sociaal op 25 mei

maandblad van AC V-O p enbare D iensten – mei 2014 v.u.: L . H a m e lin ck, H e lihave nl aa n 21, 10 0 0 B r u s s e l


2

In dit nummer

04

16

focus

04

focus

10

zorg

19

vlaamse overheid

Waar kiezen we voor op 25 mei?

De berekening van de opzegtermijnen

14

lokale & regionale besturen

15

Stad Brugge houdt NENO boven de

na het eenheidsstatuut voor arbeiders

VIA4-Akkoord: aan revisie toe

doopvont: “naar een nieuwe organisatie”

VERVOER

17

bijzondere korpsen

18

Brandweer

19

vervoer

in de gezondheidszorg. Verkeerde interpretatie kan leiden tot zwaar nadeel

13

federale overheid Memorandum federale overheid

COLOFON

Politie

ACV Openbare Diensten zocht en vond

16

vlaamse overheid

de beste buschauffeur

Plaats- en tijdsonafhankelijk werken bij de Vlaamse overheid

20

Geslaagde studiedag ter lancering van vervoersmemorandum

Redactie Luc Hamelinck | Amélie Janssens | Chris Herreman | Joris Lermytte | Thomas Vael | Ilse Heylen | Marc Saenen | Frédéric De Gelissen | Jan Mortier Eindredactie Amélie Janssens | Luc Hamelinck Vormgeving Gevaert Graphics Druk Corelio Printing | www.corelio.be


3

edito

Buik of verstand?

22 PENSIOENEN

22

pensioenen Valkuilen bij een pensioen wegens definitieve lichamelijke ongeschiktheid

W

e staan voor de verkiezingen van 25 mei. Dan trekken we met z’n allen naar de stembus: voor Vlaanderen (of Brussel voor de Brusselaars), voor het federale en Europa. De volgende verkiezingen zijn er pas in 2019. De politieke verhoudingen worden dus bepaald voor de komende vijf jaar. De verkiezingen van 25 mei zijn belangrijk. Zeker op sociaal vlak! Ook omdat wordt beslist hoe Vlaanderen de nieuwe bevoegdheden (zoals kinderbijslag) zal uitoefenen. Als we het programma lezen van de partij die volgens de peilingen de grootste wordt in Vlaanderen, dan maken we ons toch grote zorgen. Want: • Daarin gaat de index op het blok. Niet voor de laagste pensioenen en sociale uitkeringen, voegt ze er snel aan toe. Maar wie gelooft nu zoiets als je eerst het principe van de afschaffing van de index voorop stelt? • Daarin staat een belastingvermindering die, volgens berekeningen van de KU Leuven, grootverdieners nog rijker maakt en de kloof vergroot tussen wie weinig en veel verdient! • Daarin krijgt wie voor z’n 65ste stopt met werken een pensioenmalus waardoor men tot een kwart van het pensioen verliest. • Daarin worden mogelijkheden om loopbaan en persoonlijk leven te combineren, afgebouwd. • Daarin opteert men voor een volledig contractueel ambtenarenkorps en de afschaffing van het statuut. • Met alle gevolgen van dien voor de tewerkstelling, de dienstverlening waarvan men kan genieten en de kosten die men zelf zal moeten betalen. • Er wordt ook komaf gemaakt met algemene sociale akkoorden. Dan moeten we alles in de eerste plaats op het niveau van afzonderlijke ondernemingen en diensten onderhandelen. Werknemers komen daarmee in een zwakkere positie. • Daarin worden syndicale acties in de openbare sector geneutraliseerd door minimale dienstverlening. • Daarin verliest iemand die 2 jaar werkloos z’n werkloosheidsuitkering, moet die aankloppen bij het OCMW en ‘gemeenschapsdienst’ verrichten. Niet alleen duwt men mensen zo in een sukkelstraatje maar jobs van laaggeschoolden zullen nog meer onder druk komen.

M’n boodschap is daarom erg eenvoudig: stem sociaal !

In naam van ‘de verandering’ worden zaken bepleit die sociaal de verkeerde richting uit gaan. Maar realiseert Jan-modaal zich dit voldoende? Zullen mensen in het stemhokje reageren vanuit hun ‘buik’ of zal men ook denken aan het sociale? Economisch staan we er vandaag veel beter voor dan toen de regering aantrad. Sommigen willen ons wel doen geloven dat alles fout loopt in het land. In werkelijkheid hebben we crisis beter doorstaan dan de meeste Europese lidstaten. Als morgen mensen onzeker moeten zijn over hun inkomen door afschaffing van de index, door minder pensioen, door lagere uitkeringen, … dan zal dit de economie niet ten goede komen.

Volg ons op twitter.com/acvopenbaar

M’n boodschap is daarom erg eenvoudig: stem sociaal ! Vriendelijke groeten

Like ons op facebook.com/acv-openbarediensten

www. acv-openbarediensten.be

Luc Hamelinck, Voorzitter


4

focus

Waar kiezen we voor op

25 mei?

Over enkele dagen trekken we naar sporthallen en scholen om er in de gekende kleine hokjes bolletjes te kleuren bij de politici of partij van onze keuze. We kiezen op 25 mei de vertegenwoordigers in de Kamer van Volksvertegenwoordigers, het Vlaams en Brussels Parlement en het Europees Parlement. De politieke partijen voeren al enkele weken hevig campagne en strijden voor onze stem. Maar weten we eigenlijk waarover deze verkiezingen gaan? Wij gieten de standpunten van de partijen over enkele belangrijke thema’s in een handig overzicht.

Loonvorming en sociaal overleg

· Belastingverlaging waarbij men meer terug- · CD&V wil belastingvermindering door optrekkrijgt naar mate men meer verdient (noot: berekeningen KU Leuven leren dat het voorstel voordeligst is voor de grootverdieners en het de kloof tussen wie veel of minder verdient, vergroot) In 2015 indexsprong (behalve voor pensioenen en laagste sociale uitkeringen) en nadien all-in akkoorden (noot: en dus de facto afschaffing van de index). De focus van het sociaal overleg wordt verlegd naar de sectoren en bedrijven (noot: geen algemene sociale akkoorden meer) Werkgevers en werknemers kunnen afwijken van loonakkoorden die op een hoger niveau zijn afgesloten. Op sectorniveau wil N-VA werken met ‘all-in akkoorden’ over het geheel van de loon- en arbeidsvoorwaarden. Algemene en lineaire verlaging van de sociale werkgeversbijdrage. Wil meer flexibele arbeidscontracten mogelijk maken.

· ·

· · ·

ken belastingvrij minimum (noot: volgens berekeningen KU Leuven bekomt iedereen daarmee ongeveer even veel) Fiscale en sociale lastenverlagingen maar die mogen niet worden gebruikt om loonsverhogingen te financieren. CD&V wil de loonkostenhandicap wegwerken tegen uiterlijk 2018. Als in de 2 voorgaande jaar de loonkostenhandicap is toegenomen, moet dit verrekend worden op de onderhandelingsmarge voor de komende cao-onderhandelingsronde. Inflatie in bedwang houden, bijvoorbeeld door de productkorf en gewichten sneller aan te passen en de prijsevoluties permanent te controleren. CD&V beschouwt sociale dialoog als hoeksteen van ons sociaal model.

· ·

· ·

· Open VLD wil belastingverlaging door ver-

mindering van 5 naar 2 tarieven (noot: volgens berekeningen KU Leuven bekomt men hierdoor de grootste vermindering, die groter wordt naar mate men meer verdient) Verlaging van de loonlasten door de patronale RSZ-bijdragen lineair te verminderen met 1% per jaar van 33% naar 30%.

·

· SP.A combineert fiscale en sociale werkbonus

met belastingvrije som (noot: volgens berekeningen van KU Leuven wordt in dit voorstel minder geld ingezet, en komt dit meer ten goede van de lagere loongroepen). Wil index behouden en verdedigen. Mikt op loonlastenverlagingen voor kortgeschoolden, ouderen en jongeren om de tewerkstelling van die groepen te ondersteunen.

· ·

· Groen mikt met belastingvermindering uit-

drukkelijk op mensen die werken tegen een bescheiden of laag uurloon Wil indexering van de lonen beschermen: als de prijzen stijgen, moeten ook de lonen stijgen. Groen wil de vermindering van de loonkosten financieren door belastingen op vervuiling en op winst uit grote vermogens. Het verschil tussen het loon van een jonge en oude werknemer moet kleiner.

· · ·


5

focus

25 mei – stem sociaal! Openbare sector

· Voor N-VA mag de overheid enkel het kader · CD&V pleit noch voor een kleine, noch voor een · De federale overheid moet haar organisatie ook creëren, dwz. de voorwaarden scheppen. Op basis van externe audits beslissen welke taken worden versterkt en welke worden afgestoten. N-VA wil verdere besparingen in de werkingsen personeelskosten van de overheid. Het totaalbedrag van de overheidsuitgaven wordt nominaal geblokkeerd op het niveau van 2013 (meeruitgaven moeten worden gecompenseerd op andere domeinen). N-VA wil afschaffing specifiek statuut ambtenaren en opteert voor een volledig contractueel ambtenarenkorps. Een beloningsbeleid afgestemd op functiewegingen. Invoering van een flexibele arbeidsmarkttoelage (voor ICT bijv.). Bij de politie komt er een functionele verloning in de plaats van een ‘wildgroei van vergoedingen, toelagen en premies’. Wil een sterke vereenvoudiging van de structuur van de Vlaamse overheid. N-VA wil dat federale overheid verder wordt afgeslankt. De structuur van de administratie moet ook worden gemoderniseerd. Wil de bestuurskracht van de gemeenten verhogen. Nieuwe Vlaamse bevoegdheden eventueel doorschuiven naar gemeenten. Wil doorgedreven integratie van gemeente en ocmw. Gemeenten moeten grondig kerntakendebat voeren. N-VA wil provincies afschaffen. Het ontbreken van een heldere stakingsregeling in de publieke sector, en zeker bij de overheidsbedrijven, is volgens N-VA een lacune in de wetgeving die moet opgevuld worden. Een regeling van minimale dienstverlening hoort hierbij. Wil afbouw van participaties van de overheid in bedrijven. Fusie van sociale inspectiediensten. Invoering van de eenheidsrechtbank. Gesco’s worden deels omgeschakeld naar programma voor tijdelijke werkervaring. De overige gesco’s laat men uitdoven door ze bij vertrek niet meer te vervangen. Brandweer en civiele bescherming worden geïntegreerd. N-VA wil dat te kleine politiezones worden gefusioneerd. Politie houdt zich bezig met kerntaken; de rest wordt opgenomen door andere en private beveiligingsdiensten. Politieambtenaren worden ingezet voor politietaken, burgers voor administratieve taken.

·

· ·

· · ·

grote overheid. Ze vindt dat de overheid enkel moet tussenbeide komen wanneer en waar dat nodig is. Omgekeerd geldt ook dat de overheid moet terugtreden wanneer de samenleving zelf in staat is om het heft in handen te nemen. De verschillende overheden moeten steeds op zoek blijven gaan naar efficiëntere manieren van werken. Voorziet geen specifieke doelstellingen voor vermindering van het aantal ambtenaren of specifieke besparingen op het overheidspersoneel. Voorziet selectieve vervanging in sommige diensten en uitbreiding in andere. Wil meer investeren in opleiding en inzetten op loopbaanperspectieven voor alle personeelsleden. CD&V wil evolueren richting 1 volwaardig statuut voor iedereen. Daarbij moet er uiteraard wel oog zijn voor de onafhankelijkheid van de ambtenaar en de bescherming tegen de politieke overheid. Het hoofddoel is om de overstap van de publieke naar de private sector, en omgekeerd, te vereenvoudigen. Te grote verschillen tussen statuten staan gemengde loopbanen vandaag soms in de weg. Wil dat overheden hun informatie efficiënt en kosteloos met elkaar uitwisselen. Overheid moet koploper worden in e-government. Versterking van gewestelijk niveau in Brussel ten opzichte van lokale om efficiëntie te verhogen. CD&V wil komen tot regularisering van gesco’s in lokale besturen. Wil nagaan hoe gesco-premie kan bijdragen aan doelgroepenbeleid. Wil de sociale partners blijvend betrekken in beheer en organisatie van de sociale zekerheid. Wil stakingsrecht respecteren.

· · · ·

·

·

· ·

· ·

· · · · · ·

· ·

beperken tot 5 beleidsdomeinen: binnenland, buitenland, sociale zekerheid, gezondheid en financiën. Lokale besturen moeten meer vrijheid en zeggenschap krijgen. Het ambtenarenstatuut moet voor Open VLD de uitzondering worden. Interim-arbeid moet perfect mogelijk gemaakt worden voor momenten waarop de werklast piekt.

· ·

· Voor SP.A is het de opdracht van de overheid bij

te dragen tot zoveel mogelijk vrijheid en welzijn voor alle mensen. Ze kan die doelstelling enkel bereiken door doeltreffend en zuinig te werken. Ze moet zorgvuldig omgaan met de fiscale middelen en sociale bijdragen die de inwoners haar toevertrouwen. De overheid moet zo omvangrijk zijn als nodig om de publieke taken te vervullen. Iedereen heeft recht op het principe één dienst – één loket. Daarvoor moeten overheden samenwerken voor een effectieve en efficiënte dienstverlening. De autonomie van gemeenten moet versterkt worden. Het aantal intercommunales moet volgens SP.A sterk verminderd worden. Want ze kunnen niet democratisch genoeg gecontroleerd worden, zijn duur en ze verduisteren de structuur van de gemeentelijke overheid. Provincie krijgen rol als expertisecentrum en publiek servicebedrijf voor de gemeenten.

· · · ·

· Groen wil het debat over de kerntaken van de · Open VLD wil dat de overheid in de markt op-

treedt als scheidsrechter, niet als speler. Ze moet volgens Open VLD terugtreden uit sectoren zoals telecom, post en banken. De vrijheid van burgers en ondernemers wordt volgens de liberalen te veel beknot door regelen controledrift. Het is volgens hen tijd voor minder overheid en meer vrijheid. Open VLD wil de stijging van de overheidsuitgaven beperken tot de index om een lastenverlaging voor de bedrijven te financieren. Wil selectief vervangingsbeleid. Open VLD wil op korte termijn minstens 2/3e van de Vlaamse instellingen afschaffen. De Vlaamse organisatie wordt hervormd naar 5 grote beleidsdomeinen.

· · · ·

overheid voeren zonder cijferfetisjisme. Het is zinvol om binnen de overheid te zoeken naar meer efficiëntie maar niet vanuit een eenzijdige besparingslogica. Dit betekent echter niet dat de overheid volgens Groen alles zelf moet doen. Sommige zaken worden beter aan de markt of het middenveld overgelaten. Groen pleit voor een modernisering van het openbaar ambt. Op basis van gerichte keuzes willen ze kijken welke diensten meer en welke diensten minder personeel nodig hebben. Groen wil geen afschaffing van de vaste benoeming, maar de verschillen tussen statutaire en contractuele ambtenaren moeten wel worden weggewerkt. Wil dat er werk wordt gemaakt van een aanvullend pensioen voor contractuele ambtenaren.

· ·


6

focus

Werk en gezin

· N-VA voorziet enkel voor ‘gemotiveerde’ on-

derbrekingen voor ouderschap, zorg of opleiding een vervangingsinkomen (bij RVA) en een gelijkstelling met gewerkte dagen voor de pensioenopbouw. N-VA zet in op dienstencheques en telewerk om de combinatie arbeid en gezin te vereenvoudigen. Ondernemingen en bedrijventerreinen worden aangemoedigd om hun werknemers een wasserij, crêche of strijkdienst aan te bieden.

·

baan. Tijdskrediet en loopbaanonderbreking maken langer werken draaglijk. CD&V maakt een duidelijke keuze: verloven voor zorg (voor kinderen, voor zieke familieleden, voor palliatief verlof, voor mantelzorg...) en bijscholing moeten blijven bestaan. De verlofstelsels moeten vereenvoudigd worden. Het verschil tussen premies en de duurtijd van bepaalde verloven wegwerken bij privéondernemingen, in de social profit en bij de overheid.

·

VLD wil de combinatie van arbeid en ge· CD&V vindt rustpauzes tijdens de loopbaan · Open zin vereenvoudigen door in te zetten op meer belangrijk om langer werken mogelijk te maken. Die rustpauzes mogen niet leiden tot een inkorten van de effectief gewerkte loop-

kinderopvangplaatsen, aanpak van de files en dienstencheques.

· SP.A wil moederschapsrust en vaderschaps-

verlof meer toegankelijk maken door het bedrag op te trekken naar 100% van het geplafonneerde loon. De moederschapsrust zou worden opgetrokken naar 16 weken, het vaderschapsverlof tot 8 weken. Zet ook in op kinderopvang.

·

· Groen wil dat we opnieuw meer tijd voor

het gezin kunnen maken door onder meer: uitbreiding van het vaderschapsverlof naar vijftien dagen en vervangen van de bestaande regeling met thematische verloven en tijdskrediet door één vlot toegankelijk zorgverlofstelsel met een tak ‘opvoeding en zorg voor kinderen’ en een tak ‘zorg voor zieken en zwaar zorgbehoevenden’.


7

focus

25 mei – stem sociaal! Pensioenen (brugpensioen) wordt afge· N-VA houdt pensioenleeftijd op 65 jaar; een vésector, maar ook het bedrijfspensioen moet drijfstoeslag’ bouwd. volledige loopbaan bedraagt 45 jaar. men in rekening brengen. tweede pijler aanmoedigen door werkne· Vervroegd pensioen kan pas vanaf 60 jaar. · Periodes van tijdskrediet en loopbaanonder- · Wil mers mogelijkheid te geven een deel van hun Wie dit doet, krijgt een pensioenmalus (= sanctie door vermindering van het pensioenbedrag). De verschillende pensioenstelsels moeten naar elkaar toegroeien. NV-A wil grondig wieden in de wildgroei van gelijkgestelde periodes. Periodes van ziekte of onderbreking van de loopbaan voor zwangerschaps- en ouderschapsverlof worden wel gelijkgesteld voor de pensioenopbouw. Het brugpensioen dooft uit. Langer werken kan via betere tewerkstellingskansen van oudere werknemers. Met specifieke arbeidsregimes en aangepaste loonkosten.

· · · ·

breking voor zorg en bijscholing mogen in de pensioenberekening volledig meegeteld worden als gewerkte jaren. Op de andere zogenaamd gelijkgestelde periodes willen wij strenger zijn. Wil loonlast voor werkgever verminderen voor oudere werknemers om langer werken te vergemakkelijken.

·

· Open VLD houdt de wettelijke pensioenleef-

tijd op 65 jaar, maar wil de effectieve pensioenleeftijd moet omhoog. De loopbaanduur wordt bepalender voor de startdatum van het pensioen en kan niet los worden gezien van hoe lang we leven. De wettelijke pensioenstelsels moeten naar elkaar toegroeien. Elke loopbaankeuze heeft een impact op het pensioen, zowel op het wettelijk als op het aanvullend pensioen. De opbouw van pensioenrechten zonder te werken wordt beperkt. Wie ziek is, voor zieken zorgt of zelf zwangerschaps- of ouderschapsverlof geniet, blijft pensioenrechten opbouwen. Vrijwillig kiezen om minder te werken of langdurige werkloosheid, tellen niet mee voor het pensioen. Het systeem van de ‘werkloosheid met be-

· CD&V gaat uit van volledig pensioen na 45 · jaar werken. Niet de pensioenleeftijd maar het aantal gewerkte jaren is van tel. Voorziet · overgangsperiode voor bijna-gepensioneerden. Legt minimumleeftijd voor vervroegd pensioen op 60 jaar. De onrechtvaardige pensioenverschillen tussen ambtenaren, werknemers en zelfstandigen moeten er uit. Maar, het hogere ambtenarenpensioen mag niet enkel vergeleken worden met het wettelijk pensioen in de pri-

· ·

·

inkomen te bestemmen voor hun aanvullend pensioen. Open VLD wil 55-plussers fiscaal aantrekkelijker maken voor de werkgever.

·

· SP.A wil de loopbaan voor iedereen even lang

maken: 42 jaar. Werk je langer dan 42 jaar, dan word je daarvoor beloond. Na 42 jaar werken heeft iedereen recht op een volwaardig pensioen dat gelijk is aan 75% van het loon. SP.A opteert voor democratisering van tweede pensioenpijler via de werkgever. SP.A ziet de pensioenteller wel verder lopen als iemand een tijd voor de kinderen of een familielid zorgt. Er komen gerichte loonlastenverlagingen voor 50-plussers.

· · ·

· Groen voorziet pensioen na 42 loopbaanjaren of op 65 jaar, wat het eerste komt. · Langer werken wordt werkbaarder gemaakt. · Iedereen oudere krijgt een waardig basispen-

sioen. Op het basispensioen krijg je een supplement per gewerkt jaar. Het wettelijk pensioen moet volstaan voor een aangename oude dag. Zo moet je niet rekenen op risicovolle pensioenfondsen. Aanvullende pensioenen blijven aanvullend, en vormen niet de kern van het pensioendebat. Atypische loopbanen mogen niet afgestraft worden. Carrièrewendingen, deeltijds werk en tijdelijke onderbrekingen zijn heel normaal in een moderne loopbaan. Groen wil ook andere types van werk waarderen voor het pensioen, zoals zorgarbeid en mantelzorg. Onrechtvaardige verschillen tussen de pensioenstelsels moeten weg. Groen wil die verschillen laten uitdoven en pleit voor het mechanisme waar meer gewerkte jaren leiden tot een hoger pensioen. Uitgesteld loon wordt vervangen door het beloningspakket. Het budget wordt herverdeeld over alle gepensioneerden. Voor de opbouw van het pensioen telt elk jaar dat je beschikbaar bent voor arbeid of zorg. Dat omvat bijvoorbeeld periodes van betaald werk, onvrijwillige werkloosheid, landingsbanen, ouderschapsverlof. Jaren van ongemotiveerd tijdskrediet tellen niet als loopbaanjaren.

·

·

·


8

focus

Mobiliteit en openbaar vervoer

· N-VA voorziet dat de overheid enkel nog de

randvoorwaarden voor het openbaar vervoer schept. De exploitatie moet gebeuren door andere spelers. (= privatisering openbaar vervoer) Waar buslijnen te weinig efficiënt zijn, rekent men vooral op taxi’s voor vraagafhankelijk vervoer. Bedrijven krijgen via slimme kilometerheffing een kilometerbudget volgens aantal werknemers, zodat actieve spreiding van de mobiliteit profijt kan opleveren. Voor het beheer van De Lijn kiezen we voor een kostenefficiëntie en geïntegreerde dienstverlening. We brengen de kostendekkingsgraad op een internationaal aanvaardbaar niveau. De deelstaten krijgen een beslissende stem in de investeringspolitiek van de NMBS. Regionalisering van de spoorwegen. Voorziet in tariefdifferentiatie volgens afstand of regio.

· · · · · ·

· CD&V wil het aanbod van het openbaar vervoer versterken met gerichte uitbreidingen. Wil bijkomende tramverbindingen in GEN zone. Is pro mobiliteitsbudget. Verlaten van gratis-beleid De Lijn. CD&V wil een structureel overleg tussen gewestelijke maatschappijen en NMBS om te komen tot de afstemming alle modi + doorgedreven tarief- en ticketintegratie.

· · ·

· Open VLD wil een meer vraaggericht openbaar vervoer.

van gratis openbaar vervoer voor · De Lijn moet zich bezig houden met organisa- · Behoud 65-plussers. De overheid moet blijvend kuntie van openbaar vervoer, minder met uitvoering ervan (maximale uitbesteding aan private sector met servicenormen gedefinieerd door overheid). Lokale besturen krijgen meer zeggenschap over het aanbod van het openbaar vervoer.

·

nen wegen op het tarievenbeleid.

· Groen wil dat dure infrastructuurprojecten de

· SP.A is niet akkoord met een besparingsbe- · leid op openbaar vervoer. Wil meer investeren in de uitbreiding van het aanbod. Hou- · den vast aan het decreet basismobiliteit. Het aanbod kan gegarandeerd worden via · · · · · · ·

het openbaar vervoer, maar ook via doelgroepgerichte maatregelen zoals bijvoorbeeld taxicheques en fiets- en autodeelsystemen. Nieuwe lightrails, sneltrams en (regionale) trams. Ook in Antwerpen en Gent een geïntegreerd voorstadsnet met een degelijk nachtaanbod. De verschillende openbare vervoersmaatschappijen laten hun systeemdenken achterwege en werken sterker reiziger georiënteerd. Voorziet oprichting van een reizigerspanel. Ten laatste in 2015: invoering van de transportkaart. Openbaar vervoer moet sterker inspelen op het vrijetijds- en evenementenverkeer. Dus ook in het weekend, ’s avonds en ’s nachts een aantrekkelijk aanbod vereist. SP.A wil komen tot slimme verkeerslichten op alle kruispunten op gewestwegen, met het oog op een vlotter verkeer. Stimuleren van doorstromingsmaatregelen op gemeentewegen door op Vlaams niveau een fonds voor cofinanciering ervan te voorzien. Meer bindende inspraak van steden en gemeenten bij wijzigingen in het aanbod of investeringskeuzes.

· · · · · · · ·

baan ruimen voor duurzame investeringen in comfortabeler, sneller en beter op elkaar afgestemd openbaar vervoer. Wie zonder eigen auto wil leven, moet daar perfect toe in staat zijn. Slimme kilometerheffing leidt tot bewustere duurzame keuzes. Erg complexe en ondoelmatige fiscale en parafiscale voordelen van de bedrijfswagen vervangen door een mobiliteitsbudget dat op termijn alle woon-werkvergoedingen zal vervangen. De overheid moet de bevoegdheid in handen houden over het basisaanbod en de tariefstructuur. Reizigers krijgen inspraak wat betreft aanbodplanning en dienstregelingen. De nodige investeringen in betrouwbaar staden streekvervoer financieren we door een heroriëntering van middelen van openbare werken. Betere doorstroming is een topprioriteit. Op belbussen en nachtbussen besparen is geen optie. Waar het potentieel voor collectief vervoer groot is (stedelijke en randstedelijke gebieden), staat De Lijn meer in voor het woonwerkverkeer. Winsten die De Lijn door een betere doorstroming realiseren, stromen naar de wegbeheerders terug gedurende een bepaalde periode. In stedelijke regio’s breiden we het weekend-, laatavond- en nachtaanbod uit. We zetten meer personeel in op bussen en trams om zo tegelijk de dienstverlening aan de reizigers en de sociale veiligheid op trams en bussen te verhogen.


9

focus

Gezondheid en zorg

· N-VA wil dat ouderen, chronisch zieken en per-

sonen met een beperking moeten langer veilig thuis kunnen wonen door langer gebruik te maken van thuiszorg, thuisverpleging en mantelzorg. Enkel geneeskundige verzorging waarvan het nut wetenschappelijk bewezen is, komt nog in aanmerking voor terugbetaling. Wat niet (genoeg) werkzaam is, wordt geschrapt. N-VA wil werken op basis van digitale registratie gezondheidszorggegevens stimuleren. De administratiekosten van de ziekenfondsen moet beperkt worden tot 3%. De overheid moet kosteloos toegang hebben tot alle gegevens die ziekenfondsen verzamelen in het kader van de verplichte verzekering. De kerntaak van een ziekenfonds wordt door N-VA beperkt tot het opsporen van de sociale noden en het verdedigen van patiënten. Naast de huidige spelers moeten ook andere verzekeringsinstellingen en zorgkassen een rol kunnen spelen in de gezondheidszorg. N-VA wil werk maken van een nieuwe ziekenhuisfinanciering: wil komen tot scheiding tussen het medisch beleid (een bevoegdheid voor de zorgverstrekkers) en het beheer van de gezondheidszorg(instellingen). Legt in de ouderenzorg nadruk op thuiszorg en ondersteuning van de mantelzorg. Op vlak van de voorzieningen legt N-VA de klemtoon op centra voor dagverzorging en kortverblijf en op serviceflats om de mantelzorger te ondersteunen. Er zal ook blijvend geïnvesteerd worden in de ‘klassieke’ rusthuizen. N-VA wil hier ruimte geven aan privaat initiatief. N-VA pleit voor invoeren van het persoonlijk ondersteuningsbudget voor personen met een beperking.

· · · ·

25 mei – stem sociaal! · Streeft in ouderenbeleid naar maximale inclusie

van oderen in de samenleving met een bleid dat gericht is op gezond ouder worden. Federale ziektekostenverzekering en Vlaamse sociale bescherming moeten elkaar aanvullen. Uitgangspunt is een solidair zorgsysteem voor alle lagen en groepen van de bevolking. Kwaliteitsnormen en -indicatoren voor zorgaanbieders moeten kwaliteit zichtbaar maken. Patiënten hebben recht op toegankelijke informatie over kwaliteit van gezondheidszorg.

·

·

· Groen vindt dat de hulpvragers de regisseurs

· Open VLD kiest voor commercialisering in de zorg. · ·

· · ·

HR-beleid met minder belastende en meer transparante arbeidsschema’s. De budget voor gezondheidszorg die in het kader van de zesde staatshervorming worden overgeheveld, moeten in Vlaanderen gebruikt worden voor niets anders dan welzijn en zorg.

· · ·

Wil dat private initiatieven en ondernemerschap een hefboom worden in de gezondheidszorg. Open VLD wil patiënten de mogelijkheid geven om een eigen zorgbudget te beheren of te laten beheren door een zorgmanager. Op die manier belanden de middelen niet langer rechtstreeks bij de gesubsidieerde structuren. Zo wil Open VLD meer keuzevrijheid en marktwerking in de zorg creëren. Ziet private initiatieven als hefboom. Meer inzetten op de koppeling van digitale informatie en de uitwisseling van die informatie. Het elektronisch Globaal Medisch Dossier (eGMD) moet verplicht worden. Meer samenwerken in gezondheidszorg is nodig. Daarvoor is ook een modernisering van de ziekenhuisfinanciering noodzakelijk. Open VLD stapt af van het huidig overlegmodel en wil het uitbreiden met patiëntenverenigingen en de medische industrie.

· · · · ·

·

· SP.A kiest voor een volledig solidair gefinancierde

· CD&V wil afstappen van de geïnstitutionaliseer-

de zorg en de zorgvrager meer centraal plaatsen. Wil de zorgvrager helpen zijn behoefte aan zorg goed in te schatten. Maar uiteindelijk bepaalt hij zelf hoe hij zijn zorg en ondersteuning wil organiseren. Zelfzorg staat daarbij het dichtste bij de zorgvrager. Daarna volgen mantelzorg en wijk- en buurtzorg. Pas daarna komen professionele eerstelijnszorg en gespecialiseerde zorg in aanmerking. CD&V wil hiervoor mantelzorgers versterken en ondersteunen, onder meer door hen een statuut te geven. Afbouwen van de schotten tussen in de gezondheids- en welzijnszorg en een regelluw kader moeten zorgen voor meer samenwerking tussen verschillende zorgvormen en voor meer continuïteit van zorg. Zorg moet toegankelijk, kwaliteitsvol en betaalbaar zijn.

·

· · ·

· ·

· ·

gezondheidszorg waaraan iedereen bijdraagt. De zinvolle kosten die nu nog niet in de verplichte verzekering zitten, wil SP.A stap voor stap opnemen (tandzorg, brillen en lenzen, hoorapparaten, psychotherapie en patiëntenvervoer. Voor SP.A is een ziekenhuis geen markt. Ziekenhuizen moeten ‘all-in’ gefinancierd worden. Het ziekenhuislandschap moet volgens SP.A ook hertekend worden. Niet elk ziekenhuis moet elke behandeling aanbieden. Er moet meer geïnvesteerd worden in ziektepreventie, want met de juiste bewustmaking kunnen volgens sp.a veel chronische aandoeningen voorkomen worden. SP.A wil een sterke overheid en meer gericht op dwingender overheidsoptreden en goed bestuur om de stijgende aanbodnoden van ouderenzorg en thuiszorg in de toekomst de baas te kunnen. Er is nood aan een maximumfactuur voor de zorg, zodat mensen niet verarmen omdat ze langdurige zorg nodig hebben. SP.A wil werken in de zorg kan aantrekkelijker maken. Er moet gewerkt worden aan een goed

·

·

moeten zijn van hun eigen ondersteuning of zorg. Zo’n maatwerk kan volgens Groen door een lokale, wijkgebonden aanpak en niet vanuit een centrale, rigide, verzuilde toren. Groen vindt dat de ideale zorg meestal een combinatie is van hulp uit het eigen netwerk en professionele hulp. Groen wil alle mantelzorgers een mantelzorgstatuut toekennen. Dit garandeert de opbouw van sociale rechten voor wie zorgtaken op zich neemt. De bijdragen voor de zorgverzekering moeten inkomensgebonden worden. Groen wil werken in de zorg maatschappelijk herwaarderen door de arbeidsvoorwaarden te verbeteren. De financiering en personeelsomkadering van de woonzorgcentra wordt aangepast. Mensonwaardige besparingen kunnen niet. Er moeten meer kleinere en meer geborgen voorzieningen komen waar ouderen terecht kunnen. De wetgeving moet zodanig aangepast worden dat naast zorg ook een duidelijk accent komt op samenwonen. Groen wil ook het Persoonsgebonden Budget voor mensen met een handicap. Daardoor kan het ondersteuningsplan gerealiseerd worden door zorg in te kopen bij een voorziening, bij een reguliere dienst of door een persoonlijke assistent aan te werven. Voor Groen is de rechtsvorm van de voorzieningen van ondergeschikt belang. Iedere voorziening moet de toets van maatschappelijk verantwoord ondernemen doorstaan. In de welzijnssector is volgens Groen ook plaats voor coöperatieve vennootschappen met sociaal oogmerk. Groen wil dat de ziekenhuisfinanciering de overconsumptie tegengaat.


10

zorg

De berekening van de opzegtermijnen na het eenheidsstatuut voor arbeiders in de gezondheidszorg

Verkeerde interpretatie kan leiden tot zwaar nadeel Jan Mortier Wat is er veranderd sinds de invoering van het eenheidsstatuut voor de opzegtermijnen voor de arbeiders in de gezondheidszorg? Bestaan er verworven rechten? ACV-Openbare Diensten krijgt heel wat vragen over de berekening van de opzegtermijn voor deze arbeiders. Bepaalde besturen berekenen de opzegtermijn niet correct, wat een groot nadeel oplevert voor het ontslagen personeelslid. We geven in deze bijdrage een overzicht van de belangrijkste knelpunten. Een correcte berekening is niet alleen van belang voor personen die nu worden ontslagen maar voor iedere arbeider uit deze sector die in de toekomst met ontslag wordt geconfronteerd. Het loont dus zeker de moeite om na te gaan over welke verworven rechten u momenteel beschikt.

Alert zijn, zal de boodschap blijven

ning houdt met de opzegperiode die zij op 31 december 2013 hebben verworven, hetzij op basis van voornoemde wet van 30 december 2009, hetzij - wanneer zij niet voldoen aan de

Wat wordt bedoeld met arbeiders in de gezondheidszorg?

De invloed van het eenheidsstatuut

voorwaarden van deze wet - op basis van de

Door de wet van 26 december 2013 betref-

gewone opzegtermijnen uit de wet van 3 juli

Door de wet van 30 december 2009 werd er

fende de invoering van een eenheidsstatuut

1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten

vanaf 1 februari 2010 voor sommige arbei-

tussen arbeiders en bedienden wordt deze

(zie tabel 2). Deze opzegtermijn wordt vastge-

ders met een anciënniteit van minstens vijf

regeling afgeschaft per 1 januari 2014. Per-

klikt en verhoogd met de opzegtermijn die zij

jaar in de sector van de gezondheidszorg een

sonen die vanaf 1 januari 2014 in dienst ko-

al verworven hebben vanaf 1 januari 2014 op

regeling uitgewerkt die hen bij ontslag door

men bij een werkgever uit de sector van de

basis van de nieuwe regelgeving.

de werkgever dezelfde opzegtermijnen toe-

gezondheidszorg kunnen dus geen beroep

kende als de (lagere) bedienden.

meer doen op deze wetgeving en vallen on-

Ontslagcompensatievergoeding

De arbeiders moesten minstens 5 jaar anci-

der de toepassing van de bepalingen uit het

Voor arbeiders die niet kunnen genieten van

ënniteit hebben, al dan niet onderbroken,

eenheidsstatuut. Hierover is er geen discus-

de langere opzegtermijnen uit de wet van 30

in een federaal gesubsidieerde instelling die

sie.

december 2009 zal de opzegtermijn voor de opgebouwde anciënniteit vóór 2014 nadeli-

geneeskundige, profylactische of hygiënische

ger zijn dan de opbouw van de anciënniteit

kenhuizen, psychiatrische verzorgingstehui-

Maar wat met de op 31 december 2013 opgebouwde rechten?

zen, rusthuizen en rust- en verzorgingstehui-

Personen die reeds vóór 1 januari 2014 in

dat aan de arbeider onder bepaalde strikte

zen, thuisverpleging, geïntegreerde diensten

dienst waren, kunnen gebruik maken van het

voorwaarden een gedeeltelijke compensatie

thuisverzorging, dagverzorgingscentra…

zogenaamde “rugzaksysteem”. Dit betekent

zal worden uitbetaald. Bij de berekening van

De regeling voor opzegging door de werkge-

dat de berekening van de opzegtermijn reke-

deze compensatie wordt rekening gehouden

verzorging verleent. Het gaat hier o.a. om zie-

met de anciënniteit alsof die volledig verwor-

ver was de volgende: Minder dan 5 jaar

op basis van de nieuwe regeling. Vandaar

3 maanden

(werknemer moet wel 5 jaar anciënniteit in

ven zou zijn onder de nieuwe regeling. Het is de RVA die de opzegtermijn waarop de arbeider van de werkgever recht heeft, zal aanvul-

de gezondheidssector kunnen bewijzen)

len tot het equivalent van de opzegtermijn

Tussen 5 en 10 jaar

6 maanden

Tussen 10 en 15 jaar

9 maanden

Tussen 15 en 20 jaar

12 maanden

Meer dan 20 jaar

Per begonnen schijf van 5 jaar,

wordt de ontslagcompensatievergoeding

drie maanden extra

genoemd. Er gelden hiervoor echter speci-

waarop de arbeider zou recht hebben indien de anciënniteit volledig was opgebouwd onder de nieuwe regeling. Deze vergoeding


11

zorg

fieke voorwaarden. Door thans de minimale

Vanaf 1 januari 2014 verwerft hij op

dien de opzeg voldoet aan de formele

anciënniteit bij de werkgever op 20 jaar vast

basis van de nieuwe regelgeving een

voorwaarden) op maandag 14 april 2014.

te leggen, zullen niet veel arbeiders uit de pu-

opzegtermijn van (zie tabel 1) 4 we-

Opzegtermijn?

blieke sector hiervoor momenteel in aanmer-

ken.

king komen.

Betrokkene heeft bijgevolg een op-

de voorwaarden van de wet van 30

zegtermijn van 6 maanden + 4 weken

Ontslaguitkering

die aanvangt op maandag 14 april

Voor arbeiders die minstens over een anciën-

2014.

Voldoet hij op 31 december 2013 aan december 2009?

Neen, want hij kan op 31 december 2013 niet bewijzen dat hij reeds 5 jaar in de gezondheidssector tewerk-

niteit beschikken van 6 maanden op datum •

Een arbeider is vanaf 17 december 2012

gesteld is. Hij kan dus geen beroep

de ontslagcompensatievergoeding vallen, is

ononderbroken in dienst bij dezelfde

doen op de opzegtermijnen die voor-

er nog de mogelijkheid om onder specifieke

werkgever uit de sector van de gezond-

zien zijn in de wet van 30 december

voorwaarden een ontslaguitkering uitbe-

heidszorgen. Vóór deze tewerkstelling

2009 en valt terug op de oude opzeg-

taald te krijgen.

was de werknemer 6 jaar in dienst van

termijnen uit de wet op de arbeids-

Voor voltijdse arbeiders waarvan de arbeids-

een andere instelling behorende tot de

overeenkomsten. De opzeg op basis

overeenkomst is aangevangen vóór 1 januari

gezondheidssector. Hij krijgt ontslag op

hiervan (zie tabel 2) bedraagt op 31

2012 is het bedrag van de ontslaguitkering

dinsdag 8 april 2014. De opzegtermijn

december 2013 (6 maanden tot min-

1.250 EUR (anciënniteit minder dan 5 jaar),

begint dus te lopen (indien de opzeg

der dan 5 jaar) 5 weken en 5 dagen

2.500 EUR (anciënniteit van minstens 5 jaar tot

voldoet aan de formele voorwaarden) op

minder dan 10 jaar) of 3.750 EUR (anciënniteit

maandag 14 april 2014.

van minstens 10 jaar). Voor arbeiders waarvan

Opzegtermijn?

basis van de nieuwe regelgeving een

de arbeidsovereenkomst is aangevangen na

opzegtermijn van (zie tabel 1) 4 we-

van ontslag en die niet onder de regeling van

(40 dagen). •

Voldoet hij op 31 december 2013 aan

Vanaf 1 januari 2014 verwerft hij op

ken.

31 december 2011 is het bedrag 1.250 EUR.

de voorwaarden van de wet van 30

Deze ontslaguitkering is in tegenstelling tot

december 2009?

de ontslagcompensatievergoeding wel cu-

Ja, want hij kan op 31 december

zegtermijn van 40 dagen + 4 weken

muleerbaar met werkloosheidsuitkeringen.

2013 bewijzen reeds 5 jaar in de ge-

die aanvangt op maandag 14 april

Betrokkene heeft bijgevolg een op-

2014.

zondheidssector tewerkgesteld te

Voorbeelden

zijn maar zijn tewerkstelling bij de

Wij trachten aan de hand van enkele voor-

huidige werkgever bedraagt minder

deze arbeider t.o.v. de nieuwe op-

beelden meer duidelijkheid te geven.

dan 5 jaar. Dus zijn “recht op opzeg-

zegtermijnen want op basis van de

Een arbeider is vanaf 1 januari 2007 onon-

termijn” bedraagt per 31 december

nieuwe regeling zou betrokkene een

derbroken in dienst bij dezelfde werkge-

2013 (minder dan 5 jaar bij dezelfde

opzegtermijn verwerven van 12 we-

werkgever) 3 maanden.

ver uit de sector van de gezondheidszor•

Het “rugzaksysteem” is nadelig voor

ken.

Vanaf 1 januari 2014 verwerft hij op

De ontslagen arbeider zal onder bepaalde

2014. De opzegtermijn begint dus te lo-

basis van de nieuwe regelgeving een

voorwaarden kunnen genieten van een

pen (indien de opzeg voldoet aan de for-

opzegtermijn van (zie tabel 1) 4 we-

ontslaguitkering van 1.250 EUR bekomen.

gen. Hij krijgt ontslag op dinsdag 8 april

ken.

mele voorwaarden) op maandag 14 april

Betrokkene heeft bijgevolg een op-

Proefbeding

Opzegtermijn?

zegtermijn van 3 maanden + 4 weken

De wet van 30 december 2009 was niet van

die aanvangt op maandag 14 april

toepassing voor de werknemer die wordt ont-

2014.

slagen tijdens de proefperiode en al evenmin

2014. Voldoet hij op 31 december 2013 aan de voorwaarden van de wet van 30 •

Een arbeider is vanaf 20 januari 2012 on-

voor de opzeg met het oog op het beëindigen

Ja, want hij kan op 31 december 2013

onderbroken in dienst bij dezelfde werk-

van de voor onbepaalde tijd gesloten arbeids-

bewijzen reeds 5 jaar in de gezond-

gever uit de sector van de gezondheids-

overeenkomst vanaf de eerste dag van de

heidssector tewerkgesteld te zijn.

zorgen. Vóór deze tewerkstelling werkte

maand volgend op die waarin de werknemer

Dus zijn “recht op opzegtermijn” be-

betrokkene in de industriële sector. Hij

de wettelijke pensioenleeftijd bereikt.

draagt per 31 december 2013 (tussen

krijgt zijn ontslag op dinsdag 8 april 2014.

Het eenheidsstatuut voorziet ook in de af-

5 en 10 jaar bij dezelfde werkgever) 6

De opzegtermijn begint dus te lopen (in-

schaffing van het proefbeding waardoor het

december 2009?

maanden.


12

zorg

Tabel 1: Nieuwe opzegtermijnen door werkgever vanaf 1 januari 2014 anciënniteit

opzegtermijn

niet meer mogelijk is om een proefbeding

14 april 2014. Betrokkene valt op 31

in te lassen in de arbeidsovereenkomst. Wel

december 2013 onder de wet van

In de loop van het eerste

werd voorzien in een overgangsregeling voor

30 december 2009. Bijgevolg dient

kwartaal

de lopende proefbedingen. De proefbedin-

volgende berekening te worden ge-

Vanaf het tweede kwartaal

4 weken

gen die zijn opgenomen in arbeidsovereen-

maakt:

Vanaf het derde kwartaal

6 weken

komsten waarvan de uitvoering een aanvang

-

Vanaf het vierde kwartaal

7 weken

Vanaf het vijfde kwartaal

8 weken

Vanaf het zesde kwartaal

9 weken

Vanaf het zevende kwartaal

10 weken

Totale opzeggingstermijn: 3

Vanaf het achtste kwartaal

11 weken

maanden + 4 weken !

Vanaf 2 jaar

12 weken

Vanaf 3 Jaar

13 weken

Tot 31 december 2013: (tewerk-

heeft genomen vóór 1 januari 2014 zullen

stelling minder dan 5 jaar): 3

hun gevolgen behouden tot hun vervaldag

maanden

en tot op dat moment onderworpen blijven

-

2014: 4 weken

aan de bepalingen van de arbeidsovereenkomstenwet zoals die van kracht waren op 31 december 2013.

Vanaf 1 januari 2014 tot 14 april

-

2 weken

Belangrijk om na te gaan over welke rechten u momenteel beschikt

Vanaf 4 Jaar

15 weken

tekenen dat voor de arbeider die op 31 de-

Vanaf 5 jaar

18 weken

cember 2013 de proefperiode nog niet had

Wij hebben reeds vastgesteld dat besturen

Vanaf 6 jaar

21 weken

voltooid de langere opzegtermijnen voor de

deze regeling niet correct toepassen en bij

sector van de gezondheidszorg die geldig

het bepalen van de opzegtermijn geen re-

Vanaf 7 jaar

24 weken

bleven tot 31 december 2013 niet kunnen

kening houden met de vroegere verlengde

Vanaf 8 jaar

27 weken

worden vastgeklikt.

opzegtermijnen voor de arbeiders in de ge-

Vanaf 9 jaar

30 weken

Vanaf 10 jaar

33 weken 36 weken

Volgens bepaalde interpretaties zou dit be-

zondheidszorg. Wat binnen enkele jaren? Het Deze interpretatie is niet correct. Indien na

gevaar is reëel dat besturen en directies bij

Vanaf 11 jaar

1 januari 2014 én tijdens de proefperiode

een ontslag zich de meer gunstige regeling

Vanaf 12 jaar

39 weken

wordt opgezegd, blijven de overeengekomen

per 31 december 2013 niet meer herinne-

Vanaf 13 jaar

42 weken

bepalingen uit de arbeidsovereenkomst met

ren… Alert zijn, zal dus de boodschap blijven.

Vanaf 14 jaar

45 weken

betrekking tot de opzeg tijdens de proefpe-

Het kan in ieder geval geen kwaad om voor

Vanaf 15 jaar

48 weken

riode van kracht. Het proefbeding mag ech-

uzelf te berekenen welke per 31 december

ter niet worden vastgeklikt in de rugzak.

2013 de opgebouwde rechten zijn. Voor meer

Vanaf 16 jaar

51 weken

Wanneer de arbeider “buiten proef” is op het

info kan u hiervoor terecht bij de secretaris-

Vanaf 17 jaar

54 weken

moment van het ontslag moet op 31 decem-

sen en consulenten van ACV-Openbare Dien-

Vanaf 18 jaar

57 weken

ber 2013 de algemene regeling worden toe-

sten in uw gewest.

Vanaf 19 jaar

60 weken

Vanaf 20 jaar

62 weken

Vanaf 21 jaar

63 weken

Voorbeeld: Een arbeider heeft een zeven-

Vanaf 22 jaar

64 weken

tal jaar in de zorgsector gewerkt en komt

… (+1)

… (+ 1)

gepast. •

op 30 december 2013 in dienst van het OCMW in het Woonzorgcentrum. In zijn arbeidsovereenkomst staat een proefbeding ingeschreven dat op 30 december 2013 aanvangt en 14 dagen bedraagt (tot en met 12 januari 2014). •

anciënniteit

contracten van vóór 1 januari 2012

contracten van na 1 januari 2012

De werkgever ontslaat de werknemer

Minder dan 6 maanden

28 dagen

28 dagen

tijdens de proefperiode na de mini-

6 maanden tot minder dan 5 jaar

35 dagen

40 dagen

5 jaar tot minder dan 10 jaar

42 dagen

48 dagen

10 jaar tot minder dan 15 jaar

56 dagen

64 dagen

15 jaar tot minder dan 20 jaar

84 dagen

97 dagen

20 jaar en meer

112 dagen

129 dagen

mumperiode van 7 dagen: geen opzegtermijn na te leven. •

Tabel 2: Vroegere opzegtermijnen door werkgever voor arbeiders uit de publieke sector

De werkgever ontslaat de werknemer op dinsdag 8 april 2014. De opzegtermijn begint te lopen vanaf maandag


13

federale overheid

Memorandum federale overheid Mark Saenen Wat de federale overheidsdiensten betreft zijn er nog een aantal “werven” die de nodige aandacht vragen.

ACV-Openbare Diensten zal toezien op de naleving van de belofte van de Regering

Nieuwe loopbanen : weddetrappen

voelen op vele diensten. De personeelsleden

Het K.B. van 25 oktober 2013 over de gel-

zitten op hun tandvlees. “Trop” is te veel. Burn-

delijke loopbaan van de personeelsleden

out en stress regeren bij de federale overheid.

van het federaal openbaar ambt voorziet in

Dit komt de dienstverlening helemaal niet

nieuwe weddeschalen. Het valt op dat de

ten goede.

om de contractuelen vlotter toegang te ver-

spreiding over het aantal jaren geldelijke

Zo is de Dienst Vreemdelingenzaken van de

lenen tot een statutaire tewerkstelling. Zeker

anciënniteit eindigt op 29 jaar. Het is weinig

FOD Binnenlandse Zaken genoodzaakt om

als het gaat om permanente functies. Bij Fed-

motiverend om de laatste tien tot vijftien jaar

bepaalde gesloten centra gewoon niet meer

asil, dat geen deel uitmaakt van de federale

zonder enige verhoging verder aan de slag

operationeel te houden wegens gebrek aan

overheidsdiensten en waarvoor de wet van

te moeten en alleen te kunnen rekenen op

personeelsleden. Zo kan het niet verder.

22 juli 1993 houdende bepaalde maatregelen

een indexaanpassing, als die er komt… Er-

inzake ambtenarenzaken niet van toepassing

varingsdeskundigen moeten na 30 jaar dienst

Kwaliteitsvol langer werken

is, is dit probleem van de contractuelen des te

nog steeds een weddeverhoging kunnen

Langer werken, allemaal goed en wel. Maar

meer aanwezig.

genieten in plaats van voor een garagedeur

zijn de werkplek, de werkdruk en de functie

als einde loopbaan te worden geparkeerd.

aangepast aan de leeftijd van vijftigers, zes-

Evaluatie gekoppeld aan loopbaan

ACV-Openbare Diensten vraagt een aanpas-

tigers en vijfenzestigplussers? Wanneer de

Sinds 2014 is de evaluatie de motor voor de

sing die realistisch en motiverend is voor het

werkgever personeelsleden langer aan het

geldelijke loopbaan. ACV-Openbare Diensten

betrokken personeel.

werk wil houden dan vraagt dat een invulling

zal er nauwgezet over waken dat de evalua-

die aangepast is aan de leeftijd. ACV-Openba-

tiecyclus correct wordt toegepast en begin

Premies en vergoedingen

re Diensten is vragende partij voor een leef-

2015 een eerste balans opmaken als evalu-

Het K.B. van 11 februari 2013 tot toekenning

tijdsfasenbewust personeelsbeleid!

atie van het systeem. De gecertificeerde op-

van een toelage aan de personeelsleden van

leidingen die vroeger de drijfveer waren voor

het federaal administratief openbaar ambt die

Contractuelen

de geldelijke loopbaan moeten verder lopen

bepaalde prestaties verrichten is ronduit een

Voor de contractuele personeelsleden is er

voor wie op 4 februari 2013 was ingeschre-

flop te noemen. De premies die uitbetaald

nu ook een stuk loopbaan gewaarborgd. Dit

ven. ACV-Openbare Diensten zal toezien op

worden voor continuarbeid zijn gewoon be-

maakt het verschil met de statutairen wat

de naleving van de belofte van de Regering

droevend. Een regeling voor personeelsleden

kleiner. Een nog betere oplossing zou zijn

om dit alles af te werken tegen 2017.

die occasioneel worden opgeroepen voor dingende zaken is totaal afwezig. Hierdoor moest het afgeschafte Besluit van de Regent van 30 maart 1950 dat de toekenning regelt van toelagen wegens buitengewone prestaties opnieuw in voege komen.

Vervanging bij natuurlijke afvloeiingen De Staatssecretaris voor Ambtenarenzaken Hendrik Bogaert telt minder dan 70.000 federale ambtenaren. Enkele jaren geleden waren er nog meer dan 80.000 in dienst. De gevolgen van de stelselmatige niet-vervanging van de natuurlijke afvloeiingen laten zich ernstig


14

lokale & regionale besturen

VIA4-Akkoord:

aan revisie toe Christoph Vandenbulcke Het Akkoord Op 31 mei 2013 werd het Vlaams Intersec-

situatie en is ze dus ontoereikend. •

De middelen mogen enkel voor een ver-

toraal Akkoord 2011-2015 voor de social- en

hoging van de koopkracht gebruikt wor-

non-profitsector (VIA4) in de lokale besturen

den (2e pijler en/of maaltijdcheques). Zo

gesloten. Dit akkoord is van toepassing op

worden besturen die in het verleden al

de door Vlaanderen gesubsidieerde secto-

veel gedaan hebben voor hun personeel

ren, zoals de thuiszorgdiensten, de diensten

hier niet voor beloond.

De sociale partners hebben beslist de nodige VIA4-middelen te heroriënteren

kinderopvang, de instellingen voor personen met een handicap, de instellingen bijzondere

De conclusie van dit alles is dat de huidige

de. Besturen kunnen nog steeds intekenen op

jeugdzorg en de vrijetijdsdiensten. De Vlaam-

VIA4-subsidiereglementering

onvoldoende

de eerste subsidieronde. Zo blijft het zwaar-

se regering maakte de middelen vrij voor ma-

aansluit bij de noden en de mogelijkheden

tepunt op de initiële VIA4 afspraken liggen,

nagementondersteuning, verbetering van de

van de lokale besturen, en in het bijzonder

maar is er tegelijk ruimte om de overblijvende

kwaliteit en verhoging van de koopkracht.

van de gemeenten. Als de situatie niet wijzigt,

middelen te gebruiken.

zal een flink deel van het ter beschikking geHet VIA4-Akkoord voorziet onder andere mid-

stelde budget onbenut blijven, terwijl de sec-

Dit voorstel voor de besteding van de VIA4

delen om de koopkracht te verhogen van de

tor kreunt onder de besparingen en een chro-

restmiddelen ‘koopkracht’ is informeel door-

medewerkers die tewerkgesteld zijn in de

nisch gebrek aan middelen. In een poging dit

gesproken, maar op het moment van publi-

door Vlaanderen gesubsidieerde diensten. De

euvel te ondervangen, zijn de sociale partners

catie nog niet formeel goedgekeurd door de

verbetering van koopkracht kan gerealiseerd

op zoek gegaan naar een meer bruikbare re-

Vlaamse regering.

worden door de verhoging van de tweede

geling en een alternatieve toewijzing van de

pensioenpijler en/of de verhoging van het

restmiddelen.

Proefproject werknemersstatuut onthaalouders

De doelgroep is het gesubsidieerde en niet-

Aanvulling op het akkoord

Binnen het private VIA-akkoord – sectoraal

gesubsidieerde personeel dat tewerkgesteld

De sociale partners stellen voor om een ad-

luik kinderopvang – zijn er middelen voor-

is in de verschillende door Vlaanderen gesub-

dendum toe te voegen aan het VIA4-Akkoord.

zien voor het statuut van onthaalouders. Deze

sidieerde openbare diensten (in dienst op 1

Deze aanvulling voorziet een proportionele

middelen zullen gebruikt worden voor een pi-

januari 2010).

herverdeling van de restmiddelen die niet

lootproject voor een werknemersstatuut voor

volgens de oorspronkelijke criteria toege-

onthaalouders (aangesloten bij een dienst

Weinig animo

kend konden worden. De restmiddelen – die

voor onthaalouders). Deze middelen kunnen

Al snel bleek dat de VIA4-middelen voor ver-

jaarlijks zullen verschillen – worden aan de

enkel aangewend worden voor een werkne-

hoging van de koopkracht VIA4 maar zeer be-

besturen toegekend op basis van de reeds

mersstatuut voor onthaalouders aangesloten

perkt opgevraagd werden door de besturen

geleverde inspanningen rond koopkracht

bij de vzw-diensten. Hierdoor zijn de onthaal-

die er aanspraak op kunnen maken. Hiervoor

voor hun VIA-diensten. De toewijzing kan pas

ouders van de lokale overheden per definitie

zijn verschillende redenen aan te halen:

nadat de eerste subsidieronde VIA4 van dat

uitgesloten. Nochtans is het voor de publieke

jaar werd afgesloten.

sector belangrijk dat ook onthaalouders aan-

werkgeversaandeel van de maaltijdcheques.

gesloten bij de openbare diensten voor ont-

De middelen kunnen in principe maar voor een deel van het personeel van

Voor de herverdeling komen alle besturen

haalouders kunnen aansluiten bij dit project.

de besturen gebruikt worden (het door

- die oorspronkelijk in aanmerking kwamen

Aangezien er voor een dergelijk pilootproject

Vlaanderen gesubsidieerde personeel);

voor VIA4-middelen in aanmerking, propor-

voor onthaalouders in de openbare diensten

dit kan zorgen voor een gevoel van discri-

tioneel volgens de geleverde inspanningen

geen extra budget voorzien is, moeten hier-

minatie.

voor koopkracht (MTC’s/2e pijler) en op basis

voor middelen geheroriënteerd worden.

De toelage is gebaseerd op de gesubsidi-

van het aantal VTE in de VIA-diensten.

De sociale partners hebben beslist de nodige

eerde voltijdse equivalenten (VTE) in de

Besturen die op de eerste reeks maatregelen

VIA4-middelen te heroriënteren om zo een

VIA-diensten op 1/1/2010. Hierdoor komt

intekenen, kunnen ook aanspraak maken op

traject op te kunnen starten in verschillende

de toelage niet overeen met de effectieve

middelen van de tweede (herverdelings)ron-

besturen met 20 onthaalouders.


15

lokale & regionale besturen

Stad Brugge houdt NENO boven de doopvont:

“naar een nieuwe organisatie” Johan Beernaert De organisatie van de Stad Brugge ondergaat de komende maanden ingrijpende veranderingen. Dit project heeft de naam NENO gekregen: naar een nieuwe organisatie. NENO is ook Galicisch voor “kind”. Dit project zal dus op termijn moeten opgroeien, met de verschillende fasen die dit opgroeien kenmerken.

te helpen problemen oplossen. Voorwaarde hiervoor is dat we betrokken worden én inspraak hebben in en bij het proces. Voor ons vergt dit duidelijkheid, een goede communicatie maar ook vertrouwen en respect. Ondertussen zijn de vakbonden al enkele ke-

Startpunt voor NENO is de nota van de nieu-

Zo hebben wij, bij het bekendmaken van de

ren bijeen gekomen met de vertegenwoordi-

we adjunct-stadssecretaris, dhr. Colin Be-

besparingsplannen bij personeel, gereageerd

gers van de stuurgroep. We hebben kunnen

heydt. Hij heeft zijn nota aan de vakbonden

bij het stadsbestuur tegen het niet vervangen

vaststellen dat de vakbonden betrokken wor-

toegelicht en de nota bestaat uit een analyse

van iedereen die met pensioen gaat. Enkele

den in dit proces en dat er openheid bestaat

en een plan van aanpak. Tijdens zijn eerste

maanden geleden hebben we al gezegd dat

hierover. Dit is alvast een goede start.

maanden heeft hij diverse contacten gehad

dit gevolgen zal hebben voor de dienstverle-

met beleidsverantwoordelijken en medewer-

ning.

kers van de stad. Uit die contacten heeft hij

We beseffen echter ook dat heel wat zaken nog concreet moeten uitgewerkt worden. De

een overzicht gemaakt van de problemen die

Ook het niet honoreren van de selecties, heb-

projectgroepen zijn gestart rond volgende

telkens terugkeren.

ben we al aangeklaagd.

thema’s: •

Missie, visie en waarden

Gebrek aan duidelijkheid: er is onduide-

Problemen aanpakken

Organisatiestructuur

lijkheid bij de medewerkers over waar we

Naast het vaststellen van de problemen moet

Organisatiecultuur

met onze stadsorganisatie naar toe gaan

er natuurlijk werk gemaakt worden van op-

Personeel

en hoe dit zich zal vertalen in een nieuwe

lossingen. En daarvoor is een plan van aan-

Huisvesting

organisatiestructuur. Concreet vertaald is

pak voorgesteld. De stuurgroep NENO werd

Administratieve vereenvoudiging en ef-

er onduidelijkheid over:

opgericht, die bestaat uit de schepen van

Selecties: heel wat medewerkers heb-

personeelsbeleid, de decretale graden en de

ben deelgenomen aan selecties met

kabinetschefs.

het oog op een vaste benoeming maar •

ficiëntie We zijn uiteraard meest geïnteresseerd in de werkzaamheden van de projectgroep perso-

men werft deze mensen niet aan.

Enkele zaken zijn al beslist door het College

neel. Meest concreet is de omvorming van

Pensioneringen: men heeft nogal wat

van Burgemeester en Schepenen:

een dienst personeel naar een dienst perso-

vragen bij het niet vervangen van medewerkers die met pensioen gaan.

neel en organisatie. De dienst personeel en •

De adjunct-stadssecretaris krijgt de be-

organisatie zal veel meer dan vroeger advise-

voegdheid m.b.t. aanstellingen, ontslag

rend en coachend optreden, service leveren

en tucht.

aan personeelsleden en diensten. Heel wat

Er komt een sterk afgeslankt manage-

andere zaken staan nog op stapel, maar moe-

kers ervaren een gebrek aan communicatie

mentteam (kernMAT) bestaande uit de

ten nog concreet uitgewerkt worden zoals

Gebrek aan vertrouwen en respect

decretale graden en kabinetschef burge-

bijv. het nieuwe werken met mogelijkheden

Huisvesting: de huisvesting is niet heden-

meester.

tot meer flexibiliteit qua arbeidstijd voor de

Op korte termijn worden voorstellen

personeelsleden.

Waarneming hogere functies

• Evaluaties •

Communicatie en ontmoeten: medewer-

daags en te zeer verspreid •

Efficiëntie: stadsdiensten zijn teveel eilan-

uitgewerkt voor een nieuwe organisatie-

den waardoor efficiëntie verloren gaat.

structuur, voor een beleidsnota personeel

We volgen dit uiteraard nauwgezet op en zul-

en organisatie, voorstellen voor adminis-

len de personeelsleden van de stad Brugge

tratieve vereenvoudiging.

hierover verder informeren.

ACV-Openbare Diensten vindt het rapport van de adjunct-stadssecretaris duidelijk en moedig, omdat het de pijnpunten niet uit

Goede start

de weg gaat. We herkennen verschillende

ACV-Openbare Diensten heeft op het syndi-

van deze problemen omdat personeelsle-

caal overleg meegedeeld dat we constructief

den deze ook bij ons hebben aangeklaagd.

willen meewerken aan dit project om mee


16

vlaamse overheid

Plaats- en tijdsonafhankelijk werken bij de Vlaamse overheid Nathalie Hiel Begin mei is de omzendbrief over plaats- en tijdsonafhankelijk werken (PTOW) bij de Vlaamse overheid goedgekeurd. Deze omzendbrief vervangt de omzendbrief rond structureel telewerken. In deze nieuwe omzendbrief is er geen sprake meer van occasioneel en structureel telewerken. Entiteiten krijgen alle vrijheid om zelf de modaliteiten te bepalen waarin zij willen werken.

ment in de omzendbrief. Personeelsleden die niet kunnen plaats- en tijdsonafhankelijk werken behouden de mogelijkheid om hun prestaties op de werkvloer te blijven registreren. Op onze vraag om voor deze personeelsleden ook een systeem uit te werken waarbij zij werk en privé beter op elkaar kunnen afstemmen werd niet verder ingegaan.

Resultaten

afspraken gemaakt moeten worden. Een

Plaatsonafhankelijk werken is al langer een

soort checklist die de entiteiten moeten door-

Een ander groot verschil met de vroegere

mogelijkheid voor de Vlaamse ambtenaar. Nu

lopen vooraleer zij het nieuwe werken kun-

omzendbrief is dat er geen onderscheid

wordt ook de nadruk gelegd op het tijdsonaf-

nen invoeren. We hebben dit spijtig genoeg

meer gemaakt wordt tussen occasioneel en

hankelijk werken. Waarbij niet langer de uren

niet kunnen doorduwen zodat alle afspraken

structureel telewerken. Volgens de overheid

waarop het personeelslid werkt van belang

nu via het overlegcomité zullen gemaakt wor-

slechts een kunstmatig onderscheid, dus

zijn, maar wel de resultaten die het perso-

den. Afhankelijk van de persoonlijke visie van

strikt overbodig. Maar voor vele personeelsle-

neelslid behaalt. In theorie althans vrezen

de leidend ambtenaar zal in iedere entiteit

den momenteel het verschil tussen terugbe-

wij. Er moet nog steeds rekening gehouden

een eigen visie rond plaats- en tijdsonafhan-

taling van internetabonnement, voorzien van

worden met servicetijden waarbij de klant

kelijk ontwikkeld worden.

ergonomisch materiaal, enz.. In de toekomst bepaalt de leidend ambtenaar wie kosten

vanzelfsprekend op de eerste plaats blijft komen. Het personeel (of meer bepaald de

Persoonlijke keuze

vergoed krijgt, volgens ons blijft hiermee de

leidinggevende) zal dus zelf kunnen bepalen

PTOW blijft een persoonlijke keuze die op

onduidelijkheid verder bestaan over terugbe-

wanneer er gewerkt wordt maar moet hierbij

vrijwillige basis wordt gestart. De leidend

taling van kosten en hebben personeelsleden

rekening houden met de beschikbaarheid en

ambtenaar kan echter ook bepalen welke

(ook niet bij het verdere structureel telewer-

bereikbaarheid van de entiteit. Dit maakt een

personeelscategorieën of individuele perso-

ken) geen garanties meer hierover.

duidelijk afsprakenkader onmisbaar.

neelsleden niet in aanmerking komen. Deze beslissing moet gemotiveerd worden en be-

Cultuurwijziging

Entiteiten kunnen dit afsprakenkader zelf

sproken worden op het overleg met de vak-

Plaats- en tijdsonafhankelijk werken kan een

gaan bepalen in functie van de noodwendig-

organisaties.

goed systeem zijn, maar vraagt volgens ons nog een serieuze cultuurwijziging waarvoor

heden binnen de entiteit zelf. ACV-Openbare Diensten had in de omzendbrief een duidelijk

De omzendbrief legt ook niet langer een

sommige entiteiten en leidinggevenden,

kader gevraagd waarin bepaald wordt welke

maximum aantal dagen op. Entiteiten kun-

maar ook sommige personeelsleden niet

nen zelf bepalen wanneer en hoe vaak per-

klaar zijn. We mogen ook niet in een situatie

soneelsleden nog op de werkvloer zelf aan-

terecht komen waarbij van personeelsleden

wezig dienen te zijn. Van leidinggevenden

verwacht wordt dat zij op elk moment van

wordt verwacht dat zij dit in goede banen

de dag ter beschikking zijn van leidinggeven-

zullen leiden zodat de dienstverlening niet in

den of collega’s die op dat ogenblik bijstand

het gedrang komt. Volgens ons een zware

nodig hebben van het betrokken personeels-

taak voor leidinggevenden waarbij wij

lid. Want niet iedereen zal nog langer op het

aandringen op een voldoende onder-

zelfde ogenblik aan het werk zijn indien dit

steuning en opleiding om leiding-

nieuwe systeem ingevoerd wordt zoals voor-

gevenden met deze nieuwe manier

zien in de omzendbrief.

van werken te leren omgaan. Ook personeelsleden die wel aanwezig

Er wacht de entiteiten zeker de belangrijke

blijven op de werkvloer moeten

taak om een duidelijk en goed uitgewerkt af-

voldoende ondersteuning krijgen.

sprakenkader te bepalen samen met de vak-

Het behoud van de prikklok was

organisaties.

voor ons ook een belangrijk ele-


17

bijzondere korpsen

Politie Jan Adam

KB Geldelijke anciënniteit gepubliceerd Eindelijk is het zover. Sinds geruime tijd werd

vormen die bijzonder nuttig is voor de functie

het politiepersoneel bij aanwerving niet be-

waarin het personeelslid wordt aangeworven

handeld overeenkomstig de regels van het

of in dienst wordt genomen bij arbeidsover-

Openbaar Ambt wat betreft de geldelijke

eenkomst.

anciënniteit. Op uitdrukkelijke vraag van ACV Politie werd dit item besproken op het on-

Wie interesse heeft, kan het Koninklijk Besluit

derhandelingscomité. Het K maakt een einde

raadplegen op onze website www.acvpolitie.

aan deze discriminatie en maakt het mogelijk

be .

om de vroegere jaren in bepaalde overheidsdiensten, de privésector of als zelfstandige, te

Zodra meer informatie beschikbaar is omtrent

laten erkennen als geldelijke anciënniteit. Dit

de wijze van uitvoering van dit besluit wordt

is het geval als de bevoegde overheid van me-

deze kenbaar gemaakt op onze site.

ning is dat deze diensten een beroepservaring

Uitbetaling saldo vakantiegeld De uitbetaling van het saldo aan vakantiegeld

Deze betaling staat los van de zogenaamde

voor 2009 en 2010 (personeelsleden van het

Copernicusprocedure die juridisch nog moet

operationeel kader) is voorzien voor eind juni

beslecht worden.

2014.


18

bijzondere korpsen

Brandweer

Brandweer, een nieuw statuut !?

Walter Van den Broeck, Ilse Heylen

1

Op 17 april lichtte minister Milquet in een fi-

Dit is een belangrijke stap om syndicaal aan

nale persconferentie de brandweerhervor-

de slag te gaan op pre-zonaal en later zonaal

ming toe. Ze voorzag een handleiding bij de

niveau. We zullen hard moeten werken, want

ACV brandweer heeft een brochure

totstandkoming van de hulpverleningszones

met de hervorming mikt men voor de zone-

uitgewerkt over het nieuwe statuut. Je

voor de verschillende actoren. ACV-Openbare

vorming en de implementatie van het statuut

kan de brochure vinden op onze web-

Diensten overhandigde daarop de brochure

op 1 januari 2015.

site www.acv-openbarediensten.be of

die we ontwikkelden over het nieuwe statuut.

stuur een mailtje naar martine.ocula@

Je kan de brochure raadplegen op onze web-

acv-csc.be

De site van de civiele veiligheid kreeg een nieuw jasje. De vernieuwing geeft alleszins

site (www.acv-openbarediensten.be).

toch een beter overzicht en een betere toeOp 30 april werd het gewijzigd KB met betrekking tot het syndicaal statuut gepubliceerd. De wij-

gang tot de documentatie omtrent de hervorming. Neem gerust een kijkje op www.civieleveiligheid.be

zigingen zijn van belang voor brandweer. Met

De tumult rond de sportproeven in het late

deze wijziging wordt

najaar 2013 heeft voor een bijzondere dyna-

immers op pre-

miek gezorgd in de laatste ontwikkelingen

zonaal en zo-

binnen het ontwerpstatuut. De vakbonden

naal niveau

zijn nog steeds voorstander van een uniforme

het

aanpak. We willen een uniforme proef, gerela-

syndi-

caal platform

teerd aan de job en met een degelijke omka-

voorzien.

dering en begeleiding. De minister wil in een omzendbrief enkele richtlijnen opnemen die tegemoetkomen aan onze vragen. Eerstdaags zal de inhoud van deze omzendbrief worden besproken.


19

vervoer

ACV Openbare Diensten zocht en vond de beste buschauffeur Dorien De Wit Op zaterdag 29 maart, een met zon overgoten dag in Haasrode, werd een strijd gestreden tussen buschauffeurs. ACV Vervoer organiseerde er de wedstrijd voor de beste buschauffeur van Vlaanderen. Zo’n tweehonderd geïnteresseerden hadden zich in december vorig jaar ingeschreven en namen deel aan een theoretische test. De 25 best scorende deelnemers werden vervolgens uitgenodigd voor de laatste en beslissende proef: het praktisch rijexamen.

Niet op gerekend: versnellingen Om alles in goede banen te leiden werd de hulp ingeroepen van het sociaal fonds. Vier beroepsinstructeurs namen de taak op zich om de kandidaten te beoordelen en een aantal testen uit te werken. Een rijproef van een half uur op de openbare weg en een aartsmoeilijk manoeuvre stond elk van hen te wachten. En hoewel de meeste chauffeurs dat helemaal niet gewend zijn, waren de vier oefenbussen wel degelijk met versnellingen. Gelukkig was iedereen dapper genoeg om deze bussen te trotseren. Zelfs diegenen die nog nooit met versnellingen hadden gereden. Toegegeven, voor sommigen kwam er een heuse krachttoer aan te pas maar velen vertrokken best vlot en kwamen snel in een goed ritme. Vooral het manoeuvre kon op heel wat gevloek rekenen. Tja, probeer maar eens onder tijdsdruk een bus te manoeuvreren tussen een aantal kegeltjes die wel heel dicht tegen elkaar staan.

Maar - tromgeroffel - wie is nu de beste buschauffeur? Dat werd bekend gemaakt op onze studiedag op 24 april in Mechelen. De laureaten werden daar feestelijk onthaald en kregen hun prijs overhandigd door de Directeur-Generaal van De Lijn, Roger Kesteloot. De plaatsen twee tot en met vijf gingen respectievelijk naar Kristof Van den Bleeken, Pieter Hendrickx, Alain Detaeye en Faton Krasnic. Zij wonnen elk een prijs ter waarde van 250 euro. Pechvogel van dienst was Peter Dekeyzer die ondanks een zeer goede rit op de weg de spiegel van een vrachtwagen had geraakt. Gelukkig zonder schade. Als troost kreeg hij toch nog een prijs ter waarde van 150 euro. En dan de winnaar. De titel Beste buschauffeur ging zeer terecht naar Danny De Troyer die vooral op de openbare weg indruk maakte en zo iedereen ver achter zich hield in de tussenstand. Hij won naast eeuwige roem een prijs ter waarde van 800 euro. Proficiat Danny!

De titel Beste buschauffeur ging zeer terecht naar Danny De Troyer


20

vervoer

Geslaagde studiedag ter lancering van vervoersmemorandum ACV zoekt naar een leidraad voor de werknemers, maar ook voor de werkgevers

Dorien De Wit ACV-Openbare Diensten organiseerde op donderdag 24 april in de cinemazalen van Utopolis Mechelen een studiedag voor 150 militanten, tewerkgesteld bij De Lijn en pachterbedrijven. Op het programma stonden drie verschillende workshops (“Agressie”, “Jongeren en vrouwen in de vakbond” en “Sociale media”) en een politiek debat.

Agressie

chauffeurs maar al te best herkenden. Aan-

De workshop ‘hoe omgaan met agressie’

sluitend werd gewezen op het belang van het

kwam er op veelvuldige vraag om concreet te

luisteren en het erkennen van het probleem

blijven werken rond dit thema. Het is immers

van de reiziger, om vervolgens de gespannen

één van de hoofdbekommernissen van onze

situatie door enkele vuistregels trachten te

militanten en hun collega’s. Uiteraard werken

ontzenuwen.

wij steeds constructief mee aan de verdere

Wij hopen dat dergelijke cursussen in het al-

uitbouw van ‘veilig op weg’. Ook pleiten wij

gemeen scholingsaanbod van De Lijn en de

voor meer inzet van controleurs en politie-

pachters een belangrijke plaats (blijven) krij-

diensten op probleemlijnen.

gen.

Dit neemt niet weg dat er op elk moment van elke rit een (potentiële) agressiesituatie kan

Sociale media

ontstaan. Daarom kregen de deelnemers aan

In een tweede workshop kwam het gebruik

deze workshop enkele tips en tricks over hoe

van sociale media aan bod. Zowel de reiziger,

zich te gedragen als men ermee te maken

de werkgever als de werknemer maakt hier-

krijgt in bus of tram.

van gebruik. Hoe gaan wij in een werkgever-

Acteurs van de organisatie Crime Controle

werknemer relatie hiermee om? Waar begint

simuleerden enkele agressiesituaties, die de

mijn vrije meningsuiting en waar eindigt ze? Kan ik zomaar mijn mening over mijn werkgever kwijt op sociale media? Waar bevinden we ons op een publieke ruimte en waar niet? Wat gebeurt er met mijn persoonsgegevens? Mag een reiziger zomaar een foto publiceren op het internet? En hoe gaat mijn werkgever hiermee om? Deze vragen en veel meer kwamen aan bod. ACV zoekt naar een (juridische) leidraad voor de werknemers, maar ook voor de werkgevers, om hier op een verantwoordelijke manier mee om te gaan. Voor ACV staat bescherming van de werknemer centraal!

ACV Jongeren/Vrouwen Tijdens deze laatste workshop kregen de


21

vervoer

leden van de werkgroep jongeren en werk-

werknemers van De Lijn en pachterbedrijven

groep vrouwen uit de vervoersector de kans

op een originele manier hun mening kunnen

om zich voor te stellen aan hun collega’s.

geven over het uniform.

Samen met Tom Vrijens van de nationale jongerenwerking van ACV presenteerden onze

Standpunten openbaar vervoer

jongeren een “generatiequiz”. Met een aantal

’s Middags werd ons vervoersmemorandum

vragen werd onderzocht of er tussen oudere

gelanceerd. Politici Jan Bertels (sp.a), Bart So-

en jongere militanten sprake is van een ge-

mers (Open Vld), Ingrid Pyra (Groen), Marc De-

neratiekloof. Dat bleek gelukkig nogal mee te

scheemaecker (N-VA), Karin Brouwers (CD&V)

vallen en dus konden we concluderen dat jon-

én de Directeur-Generaal van De Lijn Roger

geren én oudere militanten samen nog altijd

Kesteloot werden uitgenodigd om – vertrek-

sterker staan en elkaars kwaliteiten wat vaker

kende van stellingen uit ons memorandum

moeten gebruiken. Daarna werd nog even

- hun visie op openbaar vervoer met de zaal

vooruitgeblikt naar de sociale verkiezingen

te delen.

die binnen twee jaar weer plaatsvinden. Het

Onze standpunten benadrukken we graag

zal enorm belangrijk zijn om daar voldoende

nog eens: De Lijn blijft de Vlaamse mobiliteits-

te focussen op jonge militanten.

manager, geen afbouw van de basismobiliteit,

Vervolgens namen de dames het woord. Om

verdere uitbouw van het openbaar aanbod en

te starten werden nogal triestige cijfers ge-

geen mini-jobs in het stad- en streekvervoer.

toond waaruit bleek hoe weinig vrouwen tewerkgesteld zijn als chauffeur of als technieker in de vervoersector. Zowel de EU als De Lijn hebben zich geëngageerd om dat cijfer op korte termijn omhoog te krijgen. Dat dit niet evident zal zijn, toonden onze dames zelf aan. Onder de vorm van een talkshow gaven zij hun mening over de erbarmelijke staat van het sanitair, de moeilijkheden om gezin en werk te combineren en het beperkte aantal vrouwen in de vakbond. Ook de nogal “mannelijke” look van het chauffeursuniform werd op ludieke wijze bewezen. ACV openbare Diensten zal hier ook z’n schouders onder zetten: binnenkort lanceren wij een website waar

De Lijn blijft de Vlaamse mobiliteitsmanager

Lees ons volledig memorandum op: www.acvdelijn.be of www.acvbuscar.be.


22

pensioenen

Valkuilen bij een pensioen wegens definitieve lichamelijke ongeschiktheid Joris Lermytte Statutaire ambtenaren die langdurig ziek zijn kunnen definitief lichamelijk ongeschikt worden bevonden. Ze verkrijgen dan een definitief rustpensioen. Het pensioen kent echter tal van valkuilen.

grens wordt bereikt. De minimumgrens voor een alleenstaande bedraagt 50% van de gemiddelde wedde van de laatste vijf jaar van de loopbaan. Het equivalent maandbedrag moet zo ten minste 1286,85 euro bedragen en mag niet hoger zijn dan 1809,32 euro.

Vaststelling

Basisbedrag

Een gehuwde gepensioneerde heeft recht

Een langdurige ziekte kan er voor zorgen dat

De berekeningswijze van het rustpensioen

op 62,5 % van de gemiddelde wedde van de

een statutair personeelslid de opgebouwde

wegens lichamelijke ongeschiktheid is dezelf-

laatste vijf jaar. Het equivalent maandbedrag

ziektedagen uitput. Bij uitputting van de

de als die van een ‘gewoon’ rustpensioen. Het

mag niet lager zijn dan 1608,41 euro en niet

ziektedagen wordt een ambtenaar vaak op-

pensioenbedrag is dus ook hier de resultante

hoger dan 2261,64 euro. Het minimumpen-

geroepen voor een medische commissie met

van de aanneembare diensten, de referen-

sioen lijkt zo een redelijk pensioenniveau te

het oog op de beoordeling van de arbeids-

tiewedde en de tantième of pensioenbreuk.

waarborgen. Er zitten echter meerdere ad-

geschiktheid. Pensioen volgt na de vaststel-

Omdat het pensioen vroeger ingaat, zijn de

dertjes onder het gras. Veel gepensioneerden

ling van definitieve ongeschiktheid voor elke

aanneembare diensten en de referentiewed-

kunnen geen aanspraak maken op een mini-

functie. Die vaststelling kan ook tijdelijk zijn.

de veelal een pak lager dan wanneer men

mumpensioen of zien hun minimumpensi-

Ook wanneer geen wedertewerkstelling kan

zou hebben doorgewerkt tot de (vervroegde)

oen beperkt worden.

plaatsvinden of wanneer die niet succesvol is,

pensioenleeftijd. Het gevolg is dat het basis-

Zo wordt het minimumpensioen beperkt

volgt ambtshalve pensioen. Voor ambtenaren

bedrag van het pensioen veel lager komt te

bij deeltijdse prestaties. Zolang men geen

boven de leeftijd waarop men met vervroegd

liggen. Het pensioen is daarenboven defini-

twintig voltijdse jaren heeft gewerkt, wordt

pensioen kan gaan bestaat er nog een bijko-

tief: het wordt nooit herberekend. Ook na de

het minimum vermenigvuldigd met de pres-

mende regeling. Zij worden ambtshalve ge-

pensioenleeftijd behoudt men dus hetzelfde

tatieverhouding van de loopbaan. Wie bij-

pensioneerd wanneer ze na die leeftijd 365

pensioenbedrag. De periode van vervroegde

voorbeeld steeds halftijds heeft gewerkt en

dagen afwezig zijn wegens ziekte. Voor po-

pensionering levert ook op geen enkele ma-

dat minder dan 40 jaar (dus minder dan 20

litiepersoneel is dat ook het geval wanneer

nier pensioenrechten op.

voltijdse jaren), heeft slechts recht op de helft

men de ziektedagen uitput alvorens 365 da-

Het Rekenhof stelde vast dat in de periode

van de minimumbedragen. Wie een bijambt

gen afwezig te zijn wegens ziekte.

2003-2008 een gemiddeld nieuw pensioen

uitoefende gedurende minder dan tien jaar

wegens lichamelijke ongeschiktheid 1705

kan helemaal geen aanspraak maken op een

Laagdrempelig

euro bruto per maand bedroeg. Dat is 27,5%

minimumpensioen.

Het pensioen wegens lichamelijke onge-

lager dan het gemiddelde nieuw rustpensioen

Verder gaat het minimumsupplement ver-

schiktheid is laagdrempelig: voor het recht op

wegens leeftijd.

loren wanneer men andere beroeps- of ver-

het pensioen bestaat geen enkele voorwaarde

vangingsinkomsten of renten heeft boven de

qua leeftijd of aantal dienstjaren. Enkel wie

Minimumpensioen

977,25 euro per jaar.

een bijambt uitoefende gedurende minder

Het gewaarborgd minimumpensioen wegens

Bij gehuwden wordt ook het bruto-inkomen

dan tien jaar kan niet onmiddellijk aanspraak

lichamelijk ongeschiktheid zorgt er voor dat

van de partner van het minimumsupplement

maken op het pensioen. Onder meer die lage

een basispensioen, dat onder een minimum-

afgetrokken, mits een vrijstelling van de helft

drempel vertaalt zich in een vrij ruim gebruik.

grens valt, wordt opgetrokken tot die grens.

van het bedrag onder de 651,5 euro per

In de periode 2003-2012 werden jaarlijks ge-

Biedt het minimumpensioen dan geen ade-

maand. Gehuwden vallen dan ook vaak terug

middeld 3151 of 15,9% van totaal aantal nieu-

quaat vangnet? De toevoeging van een mi-

op het basisminimum van 697,42 euro per

we rustpensioenen toegekend in het kader

nimumsupplement aan het basisbedrag van

maand. Dat bedrag wordt niet verminderd

van lichamelijk ongeschiktheid.

het pensioen zorgt er voor dat een minimum-

met de inkomsten van de partner.


23

vervoer

Deze beperkingen en verminderingen zorgen

aanvullend arbeidsinkomen te verwerven. Af-

vaak voor een pensioenbedrag waarvan nau-

gezien van de medische moeilijkheden waar-

welijks te leven valt. Het minimumpensioen is

op men ongetwijfeld zal stoten, is een stap

dus een vangnet met gaten: velen ontvangen

terug naar de arbeidsmarkt geen eenvoudige

een pensioen dat onder de minimumgrens

zaak. Het cumuleren van beroepsinkomsten

ligt.

met een pensioen wegens lichamelijke on-

Soms kan een pensioen wegens lichamelijke ongeschiktheid nog vermeden worden

geschiktheid is slecht mogelijk tot bepaalde

het hele jaar. Vaak kan men daarenboven niet

Andere pensioenrechten?

grenzen. Beneden de leeftijd van 65 jaar kan

terugvallen op werkloosheidsuitkeringen en

Bieden pensioenrechten die men reeds op-

men jaarlijks 7718 euro bijverdienen als werk-

kunnen ook ziekte-uitkeringen een probleem

bouwde in andere stelsels dan niet soms een

nemer en 6175 euro als zelfstandige. Met

vormen.

uitweg? Wie een gemengde loopbaan heeft,

kinderen ten laste worden die bedragen ver-

Een nieuw beroepsinkomen verwerven naast

meestal gaat het dan om de combinatie van

hoogd tot 11577 euro en 9262 euro. Telkens

of na een pensioen wegens lichamelijke on-

pensioenrechten in het overheidsstelsel en in

gaat het om bruto jaarbedragen. De uitbeta-

geschiktheid is dus verre van vrij van risico’s.

het werknemersstelsel, krijgt te maken met

ling van het pensioen wordt geschorst tijden

een bijkomende valkuil. Het verkrijgen van

een kalenderjaar waarin men de voorgaande

Valkuilen

een overheidspensioen wegens lichamelijke

grenzen met minstens 25% overschrijdt. In

Het pensioen wegens lichamelijke onge-

ongeschiktheid opent namelijk op geen en-

dat geval dient men het volledige pensioen

schiktheid kan een zeker en definitief inko-

kele manier rechten op het verkrijgen van

dat men dat jaar reeds had ontvangen, aan

men bieden aan wie geconfronteerd wordt

een pensioen in een ander stelsel. Bijgevolg

de pensioendienst terug te betalen. Een mi-

met ernstige medische problemen tijdens de

zal men vaak pas vanaf de pensioenleeftijd

nimumpensioen laat slechts een beroepsin-

loopbaan. Er bestaan echter tal van valkuilen:

van 65 jaar aanspraak kunnen maken op het

komen toe van 977,25 euro. Boven die grens

het pensioenbedrag kan erg laag zijn, men

andere pensioen. Bij het ingaan van het pen-

verliest men het minimumsupplement.

kan geen of slechts een beperkt minimum-

sioen wegens lichamelijke ongeschiktheid

Indien men weet dat men met een nieuwe

pensioen ontvangen, andere pensioenrech-

voor de leeftijd van 60 jaar is er nooit een

activiteit de inkomensgrenzen zal overschrij-

ten kunnen meestal pas van 65 jaar worden

aanspraak op een ander pensioen mogelijk.

den, kan men voordien het pensioen voor

aangesproken en een stap terug naar de ar-

Om een vervroegd werknemerspensioen te

dat kalenderjaar laten schorsen. Gezien de

beidsmarkt is vaak een illusie. Wanneer u ge-

ontvangen vanaf 60 jaar moet men een loop-

schorsing dan ingaat op 1 januari is het aan-

confronteerd wordt met een mogelijke pensi-

baan van 40, 41 of 42 jaar kunnen bewijzen.

gewezen een nieuwe beroepsactiviteit ook

onering wegens lichamelijke ongeschiktheid

Dat laatste is vaak niet mogelijk aangezien

te laten aanvangen bij het begin een jaar.

raden wij u dan ook aan de situatie grondig

de loopbaan voortijdig stopgezet werd. De

Daarenboven moet men zich realiseren dat

te bekijken. Soms kan een pensioen wegens

periode van vervroegde pensionering wordt

het pensioen het volledige jaar geschorst

lichamelijke ongeschiktheid nog vermeden

immers niet meegeteld bij de vaststelling van

blijft en men dus van het nieuwe beroepsin-

worden. Aarzel niet om onze consulenten

de loopbaanduur. Ook pensioenrechten in

komen zal moeten kunnen leven gedurende

hierover te raadplegen.

andere stelsels houden dus een valkuil in voor wie wegens lichamelijke ongeschiktheid gepensioneerd wordt.

Contractuelen Het pensioen wegens lichamelijke ongeschiktheid bestaat niet voor contractanten. Bij

Cumulatie

langdurige ziekte vallen zij onder de invaliditeitsregeling van de ziekteverzekering en dat

Misschien kan men als gepensioneerde we-

tot de (eventueel vervroegde) pensioenleeftijd. De jaren invaliditeit worden daarbij gelijk-

gens lichamelijke ongeschiktheid dan wel aan

gesteld en dus meegeteld bij de berekening van het pensioen.

de slag in een nieuwe job, om zo een nieuw of


de moeite waard om goed over na te denken Op 25 mei kies je mee het beleid dat vijf jaar lang jouw leven en werk zal bepalen. Als werknemer heb je alle belang bij een sociaal beleid. Zodat niet enkel het recht van de sterkste en de rijkste geldt. Sommige politieke programma’s zetten de sociale zekerheid op het spel en morrelen ernstig aan het arbeidsrecht. Ze willen rechten afbouwen of afnemen en vooral vervangen door meer plichten. Die politieke keuzes komen neer op sociale contractbreuk. Het is niet omdat partijen zichzelf of hun programma sociaal noemen, dat ze dat ook in werkelijkheid zijn. Integendeel!

Werknemers verdienen het niet om als profiteurs voorgesteld te worden. Zij zijn niet verantwoordelijk voor de crisis in economie en staatskas. Onze kinderen en kleinkinderen hebben het evenmin verdiend om de zekerheid te verliezen die hun (groot)ouders zorgzaam en over tientallen jaren hebben opgebouwd. Sociale zekerheid Een job verliezen. Niet meteen een nieuwe job vinden. De school verlaten met of zonder een diploma. (Langdurig) ziek zijn. Medicatie nodig hebben. Een kindje krijgen. Een (arbeids) ongeval hebben en misschien niet meer kunnen werken. Er als ouder alleen voor staan en het moeilijk hebben om alle rekeningen te be-

25 mei

talen. Oud worden en meer zorg nodig hebben. Het overkomt niet alleen anderen. Het kan ieder van ons overkomen. Daarom zorgt onze sociale zekerheid voor iedereen. Ons systeem van sociale zekerheid zorgt voor solidariteit. En voor gelijke kansen. We dragen daar ook allemaal voor bij. Niet in evenredige mate. Wie het meeste heeft, draagt ook wat meer bij, maar de 1% rijksten zouden gerust een extra inspanning mogen doen. Dat zal geen zeer doen. Niemand kiest ervoor om afhankelijk te zijn, arm of kansloos. Een warme samenleving vindt niet dat mensen die het even tegenzit profiteurs zijn.

Waar kies jij voor? 

een sociaal beleid dat de automatische indexering van lonen en uitkeringen behoudt en zonder indexsprong

een sociaal beleid dat de kansen op een fatsoenlijke eindeloopbaanregeling en pensioen garandeert

een sociaal beleid dat wie werk zoekt, niet in de armoede duwt of naar het OCMW stuurt

  

een sociaal beleid dat de onderhandelingsruimte over lonen niet inperkt een sociaal beleid dat werk maakt van goedbetaalde jobs een sociaal beleid dat niet méér geeft aan rijken en niet van werkenden afneemt

Kies op 25 mei voor de rechten en kansen voor jezelf, voor jouw kinderen en kleinkinderen. Jouw keuze bepaalt jouw toekomst. Stem op 25 mei sociaal. Elke stem telt. Ook de jouwe. Lees ook onze publicaties op de website en in onze ledenbladen. Wij geven je alle argumenten om een stem te geven voor een juist beleid.

70 jaar ervaring in sociaal beleid Wij hebben het uitgebouwd en zullen het blijven verdedigen

www.acv-online.be


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.