Εκλιπόντες
T
ο τρίμηνο που μας πέρασε το Ναυτικό Μουσείο της Ελλάδος εθλίβη ιδιαίτερα από την απώλεια δύο εκλεκτών μελών του, δύο δικών του ανθρώπων. Σάλπαραν για το τελευταίο τους ταξίδι ο Αντιναύαρχος Βασίλειος Ναούμ Π.Ν. στις 9 Ιουλίου και ο Αντιναύαρχος Γεώργιος Μόραλης Π.Ν. στις 2 Σεπτεμβρίου. Κατωτέρω ακολουθούν σύντομα βιογραφικά των Ναυάρχων και οι αποχαιρετιστήριες ομιλίες που εκφωνήθηκαν στις εξόδιες τελετές στα αντίστοιχα κοιμητήρια. Περίπλους
Μόραλης Γεώργιος
Ε
ισήλθε στη Σχολή Ναυτικών Δοκίτικής Βάσης της Κέρκυρας. Ως Πλωτάρχης, μων το 1936 και αποφοίτησε ως μάΚυβερνήτης των ναρκαλιευτικών ανοικτής χιμος Σημαιοφόρος. θάλασσας ΠΟΛΕΜΙΣΤΗΣ (1950) και ΠΥΡΠΟΜετεκπαιδεύθηκε στη βρετανική ΛΗΤΗΣ (1950) καθώς και του αρματαγωγού Σχολή Ναυτιλίας HMS DRYAD και φοίτησε ΣΤΡΥΜΩΝ (1951-1952). Στη συνέχεια, με στη Ναυτική Σχολή Πολέμου (1953) και στη το βαθμό του Αντιπλοιάρχου, υπηρέτησε Σχολή Εθνικής Άμυνας (1957). Έλαβε Πτυχίο ως Ναυτικός Διοικητής Βορείου Αιγαίου Εξειδίκευσης Ναυτιλίας/Κατεύθυνσης και (1953-1955), Κυβερνήτης του ναρκαλιευτιΕπιτελούς Εθνικής Άμυνας.Υπηρέτησε σε κού ανοικτής θαλάσσης ΑΡΜΑΤΩΛΟΣ (1955πλοία επιφανείας και σε επιτελικές και διοι1957) και του αντιτορπιλικού Λέων (1957κητικές θέσεις. 1958), Διευθυντής ΓΕΝ/Α2 (1958), ΚυβερΣε όλη τη διάρκεια του Ελληνο-ιταλικού και νήτης του αντιτορπιλικού ΒΕΛΟΣ (1959Ελληνο-γερμανικού Πολέμου, υπηρέτησε 1960), που παρέλαβε στο Λόνγκ Μπητς των στο αντιτορπιλικό ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΌΛΓΑ, λαμΗΠΑ και Υπασπιστής του Βασιλέως Παύλου βάνοντας μέρος στις επιχειρήσεις εκείνης (1960-1963, Αντιπλοίαρχος/Πλοίαρχος). της περιόδου, περιλαμβανομένων αυτών Μετά την προαγωγή του σε Πλοίαρχο, διατέτης πρώτης και της τρίτης επιδρομής ενέρλεσε Ναυτικός Ακόλουθος Ουάσινγκτον και γειας στο Στενό του Οτράντο (Νοέμβριος Οττάβας (1963-1966), Ναυτικός Διοικητής 1940 και Ιανουάριος 1941, αντίστοιχα). Βορείου Αιγαίου (1966-1967) και Διοικητής Στα τέλη Απριλίου 1941, λίγες ημέρες πριν Ναρκοπολέμου, παράλληλα δε και Διοικητής από την είσοδο των Γερμανών στην Αθήνα, Υποβρυχίων (1967). ακολούθησε με το ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΟΛΓΑ τον Τέλος, ανέλαβε καθήκοντα Αρχηγού ΚρητιΣτόλο κατά την αποδημία του στη Μέση κού και Ιονίου Πελάγους (1967-1968, ΠλοίΑνατολή. Εκεί, υπηρέτησε σχεδόν συνεαρχος/Αρχιπλοίαρχος/Υποναύαρχος) και, χώς σε αντιτορπιλικά (ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΟΛΓΑ, συγχρόνως Ανώτερου Διοικητή ΝαυστάθΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ, ΝΑΥΑΡΙΝΟΝ και ΠΙΝΔΟΣ) μου Κρήτης (για λίγες ημέρες τον Δεκέμβριο μετέχοντας στις συμμαχικές επιχειρήσεις 1967, Πλοίαρχος/Αρχιπλοίαρχος), Αρχηγού Ο ναύαρχος Γεώργιος Μόραλης στη Μεσόγειο, περιλαμβανομένων συνοΑιγαίου Πελάγους (1968, Υποναύαρχος) και ως Πλοίαρχος. δείας νηοπομπών στην άκρως επικίνδυνη Διοικητή Στόλου (1968-1970, Υποναύαρχος). περιοχή του Τομπρούκ (1942), των επιχειρήσεων στη ΔωδεκάνηΕνδιαμέσως, εκτός από άλλα πλοία του Στόλου, υπηρέτησε στο Επισο (Σεπτέμβριος-Νοέμβριος 1943, με το ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ) καθώς τελείο της Ανώτερης Διοίκησης Ελαφρών Σκαφών, το Κέντρο Εκπαίκαι των αποβάσεων στο Άνζιο της Ιταλίας (Ιανουάριος 1944, επίδευσης ΠΑΛΑΣΚΑΣ και το ΓΕΝ. σης με το ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ) και τη Νότια Γαλλία (Αύγουστος 1944, Εκτός από το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, έλαβε μέρος στις ναυτικές επιμε το ΠΙΝΔΟΣ). χειρήσεις του Εμφυλίου. Ύστερα από το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, διετέλεσε ως Υποπλοίαρχος, Τον Αύγουστο του 1953, του ανατέθηκε ο συντονισμός των ενεργειών Διοικητής Ακταιωρών (1946) και Κυβερνήτης της κανιονοφόρου των πλοίων που παρείχαν αρωγή προς του σεισμοπαθείς του ΑργοΜΕΛΕΤΟΠΟΥΛΟΣ (1948-1949) και συγχρόνως Διοικητής της Ναυστολίου (Αντιπλοίαρχος).
Η πολύτιμη δωρεά του στο Ναυτικό Μουσείο Ελλάδος
Τ
ον Δεκέμβριο του 2010 ο αείμνηστος Ναύαρχος Γεώργιος Μόραλης προχώρησε στη δωρεά του συνόλου σχεδόν της προσωπικής του βιβλιοθήκης, του φωτογραφικού του αρχείου, των στολών του καθώς και προσωπικών του ενθυμημάτων στο Ναυτικό Μουσείο Ελλάδος. Η προσωπική βιβλιοθήκη του Ναυάρχου περιλαμβάνει περισσότερους από χίλιους τόμους στους τομείς της Ναυτικής ιστορίας, ναυτικής τέχνης και επιστήμης αλλά και έργα σχετικά με τη γεωγραφία και τις καλές τέχνες, εγκυκλοπαίδειες και λεξικά. Στη βιβλιοθήκη του συμπεριλαμβάνονται επίσης, σπάνιες εκδόσεις του 19ου αιώνα. Πολύτιμο είναι και το φωτογραφικό αρχείο που παρέδωσε στο Μουσείο καθώς περιλαμβάνει περισσότερες από 600 ασπρόμαυρες και 70 Περιπλους 112
έγχρωμες φωτογραφίες από τη σταδιοδρομία του στο Πολεμικό Ναυτικό και οι οποίες συνδέονται με σημαντικά ιστορικά γεγονότα της νεότερης ιστορίας της πατρίδας μας. Η επιθυμία του ήταν να καταστήσει το πλούσιο αυτό υλικό προσβάσιμο όχι μόνο στους ερευνητές της ναυτικής ιστορίας αλλά και στο ευρύτερο κοινό. Η δωρεά του ναυάρχου εμπλούτισε σημαντικά και μοναδικά τις συλλογές του Μουσείου για αυτό και το Διοικητικό Συμβούλιο ανακήρυξε τότε ομόφωνα τον Ναύαρχο Γεώργιο Μόραλη επίτιμο μέλος του Μουσείου. Η συλλογή των εκδόσεων του Ναυάρχου είναι προσβάσιμη και στο διαδικτυακό κόμβο της Βιβλιοθήκης του Ναυτικού Μουσείο «Αθηνούλα Μαρτίνου» https://libraryhmm.openabekt.gr/.