Επίσκεψη στη Σύρο
Της Αναστασίας Αναγνωστοπούλου-Παλούμπη, Προέδρου ΝΜΕ
Ή
ταν η δεύτερη χρονιά φέτος που είχαμε την τύχη να προσκληθούμε από τα παιδιά μας και να περάσουμε λίγες αξέχαστες μέρες στην κοσμοπολίτισσα του Αιγαίου, την πανέμορφη Σύρο. Φέτος όμως πέρα από τις δαντελωτές γαλάζιες παραλίες, Βάρη, Αγκαθωπές, Κόμητο, Φοίνικας, Γαλησσάς και όλα τα τοπωνύμια του Μάρκου Βαμβακάρη, ξεναγηθήκαμε από την Κυρία της Σύρου, την πασίγνωστη αρχαιολόγο Μαίρη Ρώτα, στις απίστευτες και εν πολλοίς άγνωστες ομορφιές των αρχοντικών σπιτιών της Ερμούπολης, εκεί που είναι, στην κυριολεξία θα έλεγε κανείς, ζωγραφισμένο το καταπληκτικό σε πλούτο και ευμάρεια, παρελθόν της αρχόντισσας Σύρου. Ευεξήγητο το παρελθόν, καθώς ναι μεν το νησί περιήλθε στην Οθωμανική εξουσία τον 16ο αιώνα (το 1566), αλλά ουδέποτε το πάτησε Τούρκος δεδομένου ότι τελούσε υπό την προστασία του Πάπα και του Βασιλιά της Γαλλίας. Αναφέρεται ενδεικτικά ότι μέχρι και τον 18ο αιώνα ο πληθυσμός του νησιού ήταν καθολικός σε μια αναλογία 10 προς 1 με τους ορθοδόξους κι αυτό εξηγεί κατά πολύ γιατί οι Οθωμανοί αρκούνταν στην περισυλλογή κάποιων φόρων χωρίς να επιδιώκουν τη φυσική κατάληψη του νησιού. Η ανάπτυξη και η δημιουργία της Ερμούπολης άρχισε το 1822 όταν οι πρόσφυγες από τα κατεστραμμένα γύρω νησιά και τόπους, Χίο, Ψαρά, Κάσο, Κρήτη, Δυτική Μικρά Ασία, έρχονταν σταδιακά να εγκατασταθούν στο ήσυχο από τουρκικές επιδρομές νησί και προσκόμιζαν όλα τα υπάρχοντα και περιουσιακά τους
στοιχεία, αλλά και τις πνευματικές τους δεξιότητες και το εμπορικό τους πνεύμα, μπολιάζοντας έτσι και την τοπική αυτόχθονα κοινωνία. Το 1826 η νέα πόλη των αιγαιοπελαγίτικων οικιστών παίρνει το όνομά της προς τιμήν του Ερμή, του αρχαίου Θεού του εμπορίου, που εκφράζει έτσι πολύ εύγλωττα τα ενδιαφέροντα και τις ενασχολήσεις των νέων κατοίκων. Το νησί αναπτύχθηκε ταχύτατα και η Ερμούπολη αναδείχθηκε στο σημαντικότερο λιμάνι της Ανατολικής Μεσογείου. Δεν μπορούσε να νοηθεί πλους ιστιοφόρου
προς την Κωνσταντινούπολη και τα μεγάλα αστικά κέντρα των ακτών του Ευξείνου Πόντου και φυσικά αντίστροφα προς τα λιμάνια της Ανατολικής και, κυρίως, της Δυτικής Μεσογείου χωρίς να προγραμματισθεί και να υλοποιηθεί σταθμός και προσόρμιση στο λιμάνι της Ερμούπολης. Ο πλούτος συσσωρεύεται και η ευμάρεια του επιπέδου ζωής είναι φανερή στα μέγαρα των οικιών των κατοίκων και την πολυτέλεια, πρωτοφανή για την εποχή, των κτιρίων της δημοσίας διοίκησης και των
Στην κεντρική φωτογραφία: Η αρχοντική συνοικία Βαπόρια με τα καπετανόσπιτα και τη μεγαλόπρεπη εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Δεξιά: Η Πρόεδρος του Ναυτικού Μουσείου της Ελλάδος Αναστασία Αναγνωστοπούλου-Παλούμπη και η αρχαιολόγος Μαίρη Ρώτα. 38 Περιπλους 112
