KONOPA PRESS wyd. 11 - nr 5 2023/2024

Page 1

REDAKCJA:

M. SZYMIEC

M. NYCZ

B. PARZYŃSKA

L. KUCHAROWSKA

Z. TYC

M. KOCHANEK

E. KRZOS

I. RUTKOWSKA

M. BORGIEL

M. STĘPNIEWSKA

M. GÓRAL

M. FRĄCKOWIAK

J. KRZEKOTOWSKA

J. KULAGA

K. KLIŚ

M. GIERSSZNER

N. GLENZ

O. OCZKOWICZ

S. BLADON

T. KIDAWA

O. LANGER

R. BORUTA

POD OPIEKĄ:

PROF. B. RUTKOWSKIEJ

ORAZ WSPARCIU

PROF. B. MAZAR

I PROF. A. NĘDZI

Najnowszy numer naszej gazety poświęcony jest kilku ważnym tematom: ochronie środowiska i związanych z nią dyscyplinom naukowym takimi jak ekologia i sozologia, podróżom, sposobom spędzania wolnego czasu i książkom. Jak zwykle nie zabraknie wywiadu z jednym z naszych nauczycieli czy książkowych recenzji. Przybliżymy Wam też sylwetki patronów literackich 2024 roku. Mamy też garść muzycznych polecajek - protest songów o problemach, z którymi zmaga się Ziemia. Czy wiedzieliście, że mózg składa się w 70% z wody? Nie zapomnieliśmy podzielić się z Wami ciekawostkami o wodzie i Parkach Narodowych.

Zapraszamy do lektury REDAKCJA

Sozologia i ekologia to dwa terminy, które często pojawiają się w kontekście ochrony środowiska. Choć mogą brzmieć podobnie, mają różne znaczenia i zajmują się nieco innymi aspektami naszej planety. Przyjrzyjmy się bliżej, co oznaczają te pojęcia i czym się od siebie różnią.

Sozologia - nauka o ochronie środowiska

Sozologia to dziedzina nauki, która koncentruje się na ochronie środowiska naturalnego. Nazwa pochodzi od greckich słów "sōzō" (chronić, ratować) i "logos" (nauka). Sozologia zajmuje się badaniem, jak ludzie mogą zapobiegać degradacji środowiska, czyli zanieczyszczeniom, wyczerpywaniu zasobów naturalnych, zmianom klimatycznym, czy zaniku różnorodności biologicznej. Celem sozologii jest znalezienie sposobów na minimalizowanie negatywnego wpływu działalności człowieka na przyrodę oraz promowanie zrównoważonego rozwoju, który pozwoli przyszłym pokoleniom cieszyć się czystym i zdrowym środowiskiem.

Ciąg dalszy na stronie 2

źródło: https://www.pie.pl/iii-konferencja-osnowa-rzeczywostosc/

Ekologia - nauka o relacjach między organizmami a środowiskiem

Ekologia to nauka, która bada, jak organizmy (rośliny, zwierzęta, mikroorganizmy) żyją i oddziałują ze swoim środowiskiem. Ekologia pochodzi od greckiego słowa "oikos" (dom, środowisko) i "logos" (nauka). Ekologowie analizują, jak różne gatunki współistnieją, jak wpływają na siebie nawzajem oraz jak są zależne od swojego otoczenia. Ekologia bada także, jak czynniki środowiskowe, takie jak temperatura, wilgotność, czy dostępność pożywienia, wpływają na życie organizmów. Jest to nauka fundamentalna, która dostarcza wiedzy potrzebnej do zrozumienia funkcjonowania ekosystemów.

Różnice między sozologią a ekologią

Chociaż sozologia i ekologia są ze sobą ściśle powiązane, różnią się swoimi celami i zakresem badań:

1. Cel: Sozologia koncentruje się na ochronie środowiska i zapobieganiu jego degradacji przez działalność człowieka. Ekologia bada naturalne relacje między organizmami a ich środowiskiem, niezależnie od wpływu człowieka.

2. Zakres badań: Sozologia obejmuje działania praktyczne, takie jak wprowadzenie polityk ochrony środowiska, edukację ekologiczną, czy projekty zrównoważonego rozwoju. Ekologia zajmuje się głównie badaniami naukowymi, które pomagają zrozumieć, jak działają ekosystemy.

3. Podejście: Sozologia jest bardziej interdyscyplinarna, łącząc wiedzę z różnych dziedzin (biologia, chemia, fizyka, nauki społeczne), aby stworzyć kompleksowe strategie ochrony środowiska. Ekologia koncentruje się na biologicznych i środowiskowych aspektach życia organizmów.

Podsumowując, sozologia i ekologia są kluczowymi naukami w zrozumieniu i ochronie naszego środowiska. Ekologia dostarcza wiedzy o tym, jak działają ekosystemy, natomiast sozologia stara się wykorzystać tę wiedzę do praktycznych działań, które pomogą chronić naszą planetę przed szkodliwymi skutkami działalności człowieka. Obie te dziedziny są niezbędne, aby zapewnić zrównoważony rozwój i zdrową przyszłość dla nas wszystkich.

Strona 2

Walery Goetel, syn Wincentego i Julii Goetel, urodził się 14.04 1889 roku w Suchej Beskidzkiej. W dzieciństwie, w związku z pracą ojca jako kolejarza przeprowadził się wraz z rodziną do Krakowa Walery razem z bratem Ferdynandem uczęszczał do szkoły św. Barbary w Krakowie, którą ukończył z wyróżnieniem. Był bardzo zdolnym i pilnym uczniem, więc kiedy rozpoczął naukę w gimnazjum św. Anny, zainspirowany bratem swojego kolegi, podjął decyzję, aby zostać geologiem. Studia w zakresie geologii i paleontologii rozpoczął na Uniwersytecie Jagiellońskim, następnie kontynuował naukę w Wiedniu. Podczas studiów kilkukrotnie przerywał naukę z powodu wyprawy na Kaukaz i kontuzji odniesionych przy uprawianiu sportu. W 1913 roku ożenił się z bratanicą Marii Skłodowskiej-Curie, Marią Skłodowską. 7 lat później został profesorem geologii i paleontologii na Akademii Górniczo Hutniczej w Krakowie. Goetel swoje rozprawy głównie opierał na polskich pasmach górskich. Opublikował wiele prac z zakresu turystyki, przede wszystkim w roczniku Polskiego Tow. Tatrzańskiego (później PTTK) „Wierchy”, którego w latach 1934–50 był redaktorem. Często uczestniczył na kongresach alpinistycznych, geograficznych, ale także dotyczących ochrony przyrody, które odbywały się nie tylko w Polsce lecz również poza jej granicami. Tuż przed rozpoczęciem wojny został rektorem AGH (pełnił tą funkcję do 1951 r.) i bardzo przyczynił się do rozwoju uczelni. Profesor Goetel jako aktywny człowiek społecznie oraz naukowo podejmował się pracy w wielu ośrodkach. W 1953-1960 pracował w Zakładzie Ochrony Przyrody PAN i i był współtwórcą parków narodowych w Tatrach, Pieninach i na Babiej Górze (1954). Był przewodniczącym Rady Naukowej Państwowego Instytutu Geologicznego (1948-1953). Od 1955 roku przewodniczył Radzie Parku Tatrzańskiego. Przewodniczył również Komisji Ochrony Zasobów Wodnych i Oczyszczania Ścieków PAN (1954-1961), kierował Komisją Gleboznawczo-Górniczą Komitetu ds. Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (1951-1961). Opracował podstawy nowej dyscypliny naukowej sozologii i doprowadziły do wydania publikacji z tego zakresu pt. „Sozologia i Sozotechnika” (1971 r.). Zmarł.6 listopada 1972 roku.

FRĄCKOWIAK

Z. TYC M.

W gazecie szkolnej przeprowadzałam wywiady z wieloma nauczycielami, ale nie rozmawiałam jeszcze z nauczycielem prowadzącym moje rozszerzenie - geografię - z panią profesor Agnieszką Bereszką. Dlatego w tym numerze wywiad z Panią profesor.

IGA: Dzień dobry.

PANI PROF. A. BERESZKA: Dzień dobry.

IGA: Dlaczego geografia?

PANI A. BERESZKA: Najprościej rzecz ujmując to kocham geografię:) Od zawsze uwielbiałam poznawać otaczający świat, podróżować, odkrywać różne ciekawe miejsca, kulturę i kuchnię. W liceum miałam wspaniałego nauczyciela geografii, który potrafił nas zainteresować swoją pasją, więc wybór kierunku studiów wydał mi się oczywisty.

IGA: Jaki jest pani ulubiony dział z geografii?

PANI A. BERESZKA: Zdecydowanie geografia fizyczna a już tak bardziej konkretnie, to procesy rzeźbotwórcze.

IGA: Która klasa, z podstawy programowej, najbardziej się pani podoba?

PANI A. BERESZKA: Myślę, że wszystkie. Nie jestem w stanie wybrać.

IGA: Czy uważa pani, że ekologia jest w jakiś sposób związana z geografią, jak tak, to w jaki?

PANI A. BERESZKA: Ekologia jako nauka interdyscyplinarna o wzajemnych zależnościach pomiędzy światem nieożywionym i ożywionym jest dosyć mocno związana z geografią. Geografia dostarcza bowiem wiedzy o zróżnicowaniu środowiska ( klimat, gleby) wpływającym na występowanie gatunków.

IGA: Czy działa pani na rzecz ekologii? Jak?

PANI A. BERESZKA: Staram się działać ekologicznie poprzez segregację odpadów, zbieranie deszczówki czy używanie opakowań i toreb wielokrotnego użytku.

IGA: Zbliżają się wakacje, czy ma pani jakieś ulubione miejsca/miasta, które pani uwielbia odwiedzać i poleca je też innym?

PANI A. BERESZKA: Myślę, że mam taką swoją ulubioną listę miejsc do których chętnie wracam.... i tu na pewno Sudety byłyby w czołówce. Uwielbiam te góry, mam do nich jakiś sentyment i to nie tylko z uwagi na Jaskinię Niedźwiedzia w Kletnie, mają swój urok o każdej porze roku. Na tej liście znajdują się także Tatry, bo tam czuję się jak w domu. No i morze.... każde

IGA: Czy ma pani kraj, do którego zawsze chciała pani polecieć? Jak tak, to jaki i dlaczego?

PANI A. BERESZKA: Taki kraj, w którym są bezkresne przestrzenie, głębokie kaniony, jeziora polodowcowe, wybrzeże oceanu, wysokie góry, najpiękniejsze jaskinie świata, różne strefy klimatyczne, gigantyczne, tętniące życiem metropolie....czyli Stany Zjednoczone.

IGA: Dziękuję bardzo za wywiad.

PANI A. BERESZKA: Dziękuję bardzo. Strona 3

Strona 4
Strona 5
Strona 6

Zbliżają się wakacje. Wiele osób spędza wtedy czas wolny nad morzem Bałtyckim. Po drodze przyjemnie jest się zatrzymać, aby odpocząć od jazdy samochodem i zobaczyć coś ciekawego. Przykładem miejsca, w którym na pewno warto się zatrzymać jest kanał Elbląski.

Kanał Elbląski znajduję się w województwie Warmińsko-Mazurskim i ciągnie się na długość prawie 128 km. Jest to system jezior, znajdujących się na różnych wysokościach, połączonych za pomocą kanałów, śluz oraz pięciu pochylni, które tworzą żeglowną drogę wodną. Gdy budowano kanał (1841-1888) na

miejscu pochylni miały powstać aż 32 śluzy, jednak ze względu na długi czas śluzowania oraz ogromne zużycie wody George Jacob Steenke – budowniczy kanału – postanowił zamiast nich zastosować pięć pochylni działających w taki sposób, że dopływający do nich statek, zostaje wciągnięty na drewnianą platformę i przejeżdża po torowisku do zbiornika wodnego znajdującego się wyżej lub niżej. Tam zostaje umieszczony z powrotem w wodzie i może kontynuować rejs. Na odcinku 10 km, na którym znajduje się wszystkich pięć pochylni, różnica wysokości wynosi prawie 100 m. Oprócz pochylni, wśród dawnych urządzeń, można również zobaczyć zabytkowe śluzy, koła wodne i turbiny, wrota, a także mosty czy akwedukt Karnicki. Dawniej Kanał Elbląski był wykorzystywany w transporcie produktów z pojezierza Iławskiego do Bałtyku, jednak teraz jest zabytkiem techniki oraz ciekawą atrakcją turystyczną. Najlepiej podziwiać go podczas rejsu statkiem, wtedy możemy zobaczyć, jak funkcjonują wszystkie urzą-

dzenia sprzed 150 lat, a także podziwiać bogatą faunę i florę jeziora Druzno, na którym znajduje się rezerwat ptactwa wodnego, a także innych sztucznych jezior, takich jak Piniewo, Sambród, Ruda Woda itd. Rejsy kanałem Elbląskim trwają od 2 do ponad 4,5 godzin.

Strona 7

E. KRZOS
Strona 8

Maj - miesiąc egzaminów, stresu i szybkiego uczenia się. Mimo, że matury już się odbyły i wydawałoby się, że mój artykuł jest nieco spóźniony - przyda się on osobom w klasach 1-3 (i tym, którym matura spodobała się tak bardzo, że wrócą jeszcze w sierpniu).

Zanim przejdę do tytułu, który łączy w sobie wiele tematów wypracowań wyjaśnię czym jest kontekst. Zadaniem kontekstu jest pogłębienie tematu bez niepotrzebnej dygresji. By kontekst został uznany jego treść musi zostać streszczona, na jego podstawie musi zostać sformułowany wniosek. Kontekstem może być: inny utwór literacki, historia literatury, teoria literatury, charakter epoki, biografia autora, film lub spektakl teatralny, utwór muzyczny lub dzieło plastyczne, mitologia, biblia, religia, historia, filozofia, kwestie polityczne, kwestie społeczne.

Bunt i jego konsekwencje, jak relacja z druga osobą kształtuje człowieka - o tym były wypracowania na tegorocznej maturze. Do obu tematów znajdziecie odniesienia w trylogii Rebecci F. Kuang“Wojna makowa”.

Seria opowiada o Fang Runin - ubogiej dziewczynie, której udało się dostać do prestiżowej

uczelni w stolicy - a przynajmniej tak twierdzi opis książki. W rzeczywistości książka opowiada o wojnie i o tym kim staje się człowiek w określonych warunkach.

Głównymi tematami tej serii są: wolność, walka o niepodległość, bunt, przemiana wewnętrzna, zagadnienia metafizyczne, śmierć, relacje międzyludzkie, zdrada, poświęcanie się dla idei i dużo więcej.

Rebecca F. Kuang porusza wiele trudnych tematów i dogłębnie analizuje ludzki umysł i duszę. “Wojna makowa” to tytuł warty przeczytania nie tylko ze względu na swoją funkcjonalność na maturze z języka polskiego, ale również dla siebie i swoich refleksji.

9
M. SZYMIEC Strona

,,Mnich, który kochał koty” Corrado Debiasi Książka opowiada o mężczyźnie, który po rozstaniu z dziewczyną postanawia odbyć podróż do Indii. Czuje, że to właśnie tam powinien teraz być i chwilowo odpocząć od wszelkich zmartwień. Podczas pobytu u pewnego mnicha codziennie poznaje nowe osoby i czerpie wiedzę z ich nauk, które napewno pozostaną w jego sercu na dłużej. Osobiście uwielbiam, gdy w książce pojawiają się koty, lecz z góry muszę was uprzedzić, pomimo tytułu, w książce jest ich dość niewiele. Natomiast to co ona ze mną zrobiła jest wręcz nie do opisania. Książka opowiada o znalezieniu własnej ścieżki, własnego JA. Z biegiem czasu do niej wracam i za każdym razem patrzę na nią inaczej. Można by rzec, że dojrzalej.

,,Tylko ona została” Riley Sager

W 1929 roku siedemnastoletnią Lenorę Hope oskarżono o brutalne zamordowanie swoich rodziców i siostry. Policja jednak nigdy nie udowodniła jej winy. Jest rok 1983. Niema i częściowo sparaliżowana Lenora komunikuje się ze światem, powoli pisząc słowa na maszynie. Kiedy do posiadłości przyjeżdża opiekunka Kit McDeere, staruszka składa jej niespodziewaną ofertę, wystukując na maszynie zdanie : ,,Chcę Ci opowiedzieć o wszystkim”. Kit odkrywa kolejne elementy układanki i zaczyna podejrzewać, że jej podopieczna nie mówi jej wszystkiego. Jak się okazuje może być znacznie groźniejsza niż się wydawało. Jako ogromna fanka thrillerów nie ukrywam, że gdy czytałam opis tej książki, natychmiast postanowiłam ją kupić. Dopiero po jej kupnie spostrzegłam, że jej autorem jest Riley Sager. Niestety nie mam dobrych wspomnień z tym autorem, lecz stwierdziłam, że dam tej książce szansę i nie żałuje. Oczywiście mam parę zastrzeżeń i jest dosyć sporo niedociągnięć, ale momentami musiałam wręcz czytać od początku cały rozdział, bo nie mogłam uwierzyć co się właśnie stało! Uważam, że książka, pomimo swoich

,,Żar” Weroniki Mathia

Upalne lato, z nieba leje się żar. Tego dnia, gdy Lena wyznaje miłość Rafałowi, on popełnia samobójstwo. Ponad dwadzieścia lat później podobny dramat przeżywa jej syn. Jego dziewczyna odbiera sobie życie, a on znika bez śladu. O opusczonym domu, w którym doszło do tych tragedii, mówi się, że jest nawiedzony. Jednak zło zdecydowanie nosi tu buty. Lena Potocka szuka syna, a aspirant Jakub Zommer - mordercy siostrzenicy. Oboje będą musieli zmierzyć się z przerażającymi sekretami dotyczącymi ich bliskich. Czy podołają?

Bardzo dobrze się czyta, ale jest bardzo dużo niedociągnięć, a nawet luk. Jednak książka mi się podobała, ze względu na charakterystykę postaci. Jako czytelnik, chętnie brnęłam z nimi w głąb tajemnic i wraz z nimi przeżywałam każdy drobny szczegół. Polecam.

,,Hydropolis” Zygmunt Miłoszewski

Dla jedenastoletniego Elka ciasna i pełna ograniczeń podwoda kolonia, w której się wychował, to jedyny świat jaki zna. Wszyscy mieszkańcy Hydropolis muszą przestrzegać ściśle określonych zasad - w przeciwnym razie zginą. Dlaczego więc pewnego dnia Elek otrzymuje wiadomość, że musi uciekać? Czy kolonii - lub jemu samemu - grozi niebezpieczeństwo?

WOW. Niezwykle dojrzała i odważna książka. Na pierwszy rzut oka skierowana jest raczej do młodszych czytelników, lecz jej przekaz powinien trafić do każdego. Jest to historia o zbyt szybkim dorastaniu i brania zbyt dużej odpowiedzialności na siebie. Przyznam się, że czytałam również Tom 2 i osobiście podobał mi się nawet bardziej niż pierwszy, ze względu na bliską mojemu sercu główną bohaterkę. Ogromnie polecam i z niecierpliwością czekam na tom 3.

T. KIDAWA Strona 10

Baśnie Braci Grimm są to historie których nie trzeba chyba nikomu przedstawiać. Przecież każdy słyszał w dzieciństwie historię Kopciuszka, Śpiącej Królewny czy też Żabiego Króla.

Mało osób jednak zdaje sobie sprawę, iż spopularyzowane w dzisiejszych czasach wersje baśni mocno odbiegają od ich oryginalnej treści, która ocieka krwią, przemocą, a nawet kanibalizmem.

Weźmy na przykład wymienionego już wcześniej „Żabiego króla”. Piękna historia o tym, że nie należy sugerować się czyimś wyglądem, bo pod niezachęcającą powłoką może znajdować się symboliczny książe, W znanej nam wersji baśni księcia z „żabiej postaci” wyzwala pocałunek królewny.

Nic bardziej mylnego. W oryginalnej wersji baśni królewna nie tylko nie całuje żaby, ale jest tak zniesmaczona jej widokiem, że rzuca nią z całej siły o ścianę. Dopiero to przemienia płaza w pięknego młodzieńca w którym zakochuje się księżniczka.

Inną baśnią, która została strasznie mocno ocenzurowana w dzisiejszych czasach jest „Kopciuszek”.

W oryginale bajka jest znacznie bardziej mroczna i krwawa. Siostry Kopciuszka ucinają sobie pięty i palce u stóp, żeby tylko zmieścić się w pantofelku. Aby brutalności nie było za mało, podczas ślubu Kopciuszka i księcia siostry zostają oślepione przez ptaki.

Wiele z baśni Braci Grimm tak bardzo nie nadawało się dla dzieci, że w przeciwieństwie do dwóch poprzednich nie doczekały się żadnej animowanej adaptacji.

Najlepszym tego przykładem jest mało znana opowieść „O Drzewie Jałowca”.

Baśń rozpoczyna się przedstawieniem bogatego małżeństwa, które pomimo starań nie może mieć dzieci. Pewnego dnia pod drzewem jałowca żona kaleczy się w palec i zaczyna czuć, że niedługo stanie się coś niezwykłego. Mija 9 miesięcy i na świat przychodzi jej syn. Fakt posiadania dziecka cieszy matkę tak bardzo, że ta z tej radości umiera. Po jakimś czasie owdowiały ojciec żeni się po raz drugi z nową kobietą, z którą ma małą córkę. Jak na baśń przystało macocha jest okrutną, chciwą kobietą, która znęca się nad pasierbem. Pewnego dnia zabija go wmawiając swojej córce, że to przez nią umarł jej brat. Aby ojciec nic nie zauważył zwłok syna macocha gotuje z martwego dziecka zupę, którą podaje swojemu małżonkowi. Córka płacząc zbiera kości brata i grzebie je pod drzewem jałowca. Nie jest to jednak koniec tej historii, ponieważ niedawno zabite dziecko ożywa jako piękny ptak który śpiewa o okolicznościach swojej śmierci. Zmartwychwstały syn leci kolejno do złotnika, szewca i młynarzy i od każdego z nich dostaje podarunki, którymi są: złoty łańcuch, skórzane buty oraz kamień młyński. Następnie leci do swojego domu z którego po kolei wychodzą ojciec, córka i macocha by go obejrzeć. Ptak zrzuca na ojca złoty łańcuch, na swoją siostrę buciki, a na macochę kamień młyński, który miażdży jej głowę. Żeby jednak bajka miała szczęśliwe zakończenie, z miejsca w ktorym spadł kamień powstaje nie kto inny jak do niedawna martwy syn. Wszyscy się cieszą z jego widoku i baśń się kończy.

Te opowieści to jednak zaledwie wierzchołek góry lodowej. Wielu ciekawostek o ukrytych treściach baśni dowiecie się z książki Bruno Bettelheima „Cudowne i pożyteczne. O znaczeniach i wartościach baśni” .

Tak naprawdę większość baśni które znamy i kochamy, ma swoją mniej grzeczną wersję. Wiele opowieści jest tak drastycznych, że nadawałyby się na horrory. Bardzo zachęcam was do przeczytania ich oryginalnych wersji. W końcu nigdy nie wiadomo, co może skrywać wasza ulubiona historia z dzieciństwa.

Strona 11

Najnowsze wydanie Konopa Press poświęcone jest ekologii. W związku z tym w sekcji muzycznej przeczytacie o pięciu, zupełnie różnych od siebie protest songach. W każdym z nich artyści podchodzą do problemów, z którymi zmaga się Ziemia w zupełnie inny sposób, przedstawiają odmienny punkt widzenia, kładą nacisk na aspekty najważniejsze dla nich samych. Zapraszam do czytania.

Michael Jackson - Earth Song Z. TYC

Utwór wydany w 1995 roku jako trzeci singiel zapowiadający album “HIStory - PAST, PRESENT AND FUTUREBOOK I”.

Myślę, że Earth Song zaliczyć można do grona nie tylko najsłynniejszych, ale też najważniejszych i najbardziej znaczących utworów na świecie. Od lat wzrusza i zachęca do jednoczenia się. Jak sam tytuł wskazuje, utwór porusza temat Ziemi.

Jackson stawia siebie w pozycji obserwatora tego, co dzieje się na świecie i nawołuje, by zaniechać konfliktów, zjednoczyć się we wspólnym celu i walczyć o dobro tego, co zostało nam dane. Według Jacksona najstraszniejszą cechą ludzkości jest obojętność wobec zła i skupianie się na nieprowadzącej do niczego nienawiści.

Strona 12

The Beach Boys - A Day In The Life Of A Tree

Utwór wydany w 1971 roku z albumem “Surf's Up”. Tekst utworu napisany został przez Briana Wilsona - basistę zespołu The Beach Boys oraz przez ich menadżera - Jacka Rieleya, który również użyczył swojego głosu w utworze. Autorzy przelali na papier swoje odczucia na temat pogłębiającego się problemu zanieczyszczenia Ziemi i stworzyli prosty w brzmieniu, ale dramatyczny w przesłaniu utwór. Podmiotem lirycznym jest zaniedbane, zniszczone przez zanieczyszczenie i ludzką obojętność drzewo, które wspomina lepsze czasy i tęskni za nimi. Teraz wie, że czeka je koniec i to samo przewiduje dla całego świata.

Utwór ten przypomina bardziej poemat mówiony przy akompaniamencie muzycznym niż piosenkę. Mimo to całkowicie rozbraja słuchającego, pozostawia go z refleksjami na temat świata, a może nawet z chęcią do zmian…

R.E.M - Fall On Me

Utwór wydany w 1980 jako ósma pozycja na debiutanckim solowym albumie Ozziego Osbourna “Blizzard Of Ozz”.

Ozzy zwraca się tutaj do Ziemi, nazywając ją matką, prosi ją o wybaczenie. Daje do zrozumienia, że ludzie są niczym jej niewdzięczne dzieci, które zapomniały, że wszystko, co mają, zawdzięczają właśnie jej. W głosie Ozziego słychać silny żal i cierpienie. Widzi, że działania ludzi prowadzą tylko i wyłącznie do samodestrukcji.

Zastosowana w tym przypadku personifikacja świata dodaje utworowi autentyczności i siły.

Utwór wydany w 1986 roku na czwartym albumie grupy R.E.M“Lifes Rich Pageant”. Krótki, ale treściwy utwór obnaża smutną prawdę o ludziach w obliczu mnożących się problemów związanych z zanieczyszczeniem środowiska - zamiast podejmować faktyczne działania tuszują ich brak pięknymi, obiecującymi słowami, nie zważając na to, że świat dookoła nich ulega stopniowej destrukcji.

Massive Attack - Hymn Of The Big Wheel

Utwór wydany w 1991 na debiutanckim albumie zespołu Massive Attack “Blue Lines”.

Utwór ten należy do grona tych, których brzmienie w żaden sposób nie sugeruje poważnego, dramatycznego tematu, który w rzeczywistości jest poruszany. Wydawać by się mogło, że tak energiczna piosenka nie może poruszać żadnej trudnej kwestii. A jednak. Tony Bryan śpiewa o problemie braku zgodności i zjednoczenia między ludźmi. Powinniśmy ‘grać do jednej bramki’ a jednak izolujemy się od siebie, stajemy się wrogimi obcymi, tak jakby Ziemia nie była naszym wspólnym domem. Bryan zwraca się także do swojego syna. Boi się, że ten będzie musiał żyć w zniszczonym, niebezpiecznym świecie. Jego nadzieje na lepsze życie stają się coraz mniejsze.

Strona 13

Ozzy Osbourne - Revelation (Mother Earth)
14
Strona
Strona 15
Strona 16

W 2022 roku zostało przeprowadzone międzynarodowe badanie umiejętności matematycznych - badanie PISA (Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów) pokazujące poziom i zróżnicowanie umiejętności piętnastolatków, które rozwijane są w trakcie edukacji szkolnej i poza szkołą. W każdej edycji PISA nacisk położony jest na jedną z trzech dziedzin: umiejętności matematyczne, rozumienie czytanego tekstu lub rozumowanie w naukach przyrodniczych. W badaniu PISA 2022 dziedziną główną były umiejętności matematyczne.

W 2022 r. w badaniu uczestniczyło 81 krajów i regionów, a liczba przebadanych uczniów przekroczyła 690 tys. Polskę reprezentowało urodzonych w 2006 r. 6011 uczniów z 240 szkół Byli to uczniowie I klas szkół ponadpodstawowych (47 proc. to uczniowie liceów ogólnokształcących, 40 proc.uczniowie techników, 12 proc. - uczniowie szkół branżowych I stopnia, 1 proc. - uczniowie szkół podstawowych).

W tej edycji badania PISA średni wynik polskich uczniów w zakresie umiejętności matematycznych wyniósł 489 punktów. Wśród krajów Unii Europejskiej jedynie uczniowie estońscy osiągnęli lepszy wynik. Wynik polskich uczniów był zbliżony do wyników 11 innych krajów – Holandii, Irlandii, Belgii, Danii, Wielkiej Brytanii, Austrii, Australii, Czech, Słowenii, Finlandii i Łotwy. Najlepsze wyniki w zakresie matematyki osiągnęli uczniowie z Azji: Singapuru, Makao, Tajwanu i Hongkongu. Najwyższe miejsca wśród krajów OECD zajmują Japonia, Korea Południowa i Estonia. Średnia krajów OECD to 472 punkty. Najlepszy średni wynik uczniów z Singapuru to 575 punktów.

W innym badaniu Polska zajęła 14. miejsce na świecie według raportu Pearson pt. „The learning curve” („Krzywa nauczania”), dotyczącego poziomu edukacji na świecie. W zestawieniu wzięto pod uwagę 50 państw. W klasyfikacji ogólnej udało nam się wyprzedzić takie kraje, jak: Niemcy, Belgia, Stany Zjednoczone, Węgry czy Słowacja.

Raport przygotowywany przez wydawnictwo edukacyjne Pearson (właściciel m.in. Longmana, BBC Active czy Penguin Readers) bierze pod uwagę wiele wskaźników, w tym badania PISA, które sprawdzają zdolności dziesięcio- i piętnastolatków z zakresu myślenia matematycznego, umiejętności czytania ze zrozumieniem oraz nauk przyrodniczych.

Na czele listy znalazła się Finlandia, a cztery pozostałe miejsca należały do krajów z Azji: Korei Południowej, Hongkongu, Japonii i Singapuru.

Jako ciekawostka, według raportu jesteśmy w czołówce, jeżeli chodzi o udział na rynku pracy osób, które ukończyły szkoły ponadgimnazjalne. Wskaźnik ten w Polsce wynosi 68%, podczas, gdy dla porównania, w Niemczech jest to 59%, a w zwycięskiej Finlandii 47%.

Strona
17
S. BLADON

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.