"Ο ναζισμός και ο πόλεμος ενάντια στον Άνθρωπο"

11ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ

Εορτασμός της Σημαίας και της 28ης Οκτωβρίου

 Ορισμός σημαιοφόρων και παραστατών  Απονομή Αριστείων και Βραβείων του σχολικού έτους 2018 - 2019

Το μουσικό σχήμα «11 & κάτι»

Παρουσιάζει:

«Ο ναζισμός και ο πόλεμος

ενάντια στον Άνθρωπο»

Τρίτος Παγκόσμιος

Στίχοι: Γ. Νεγρεπόντης Μουσική: Μ. Λοΐζος

Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος (1939-1945) έπληξε όσο κανείς προηγούμενος την ανθρωπότητα όχι μόνο στις υποδομές και την οικονομία, αλλά και κυρίως όσον αφορά τις ανθρώπινες απώλειες. Μεταξύ των χωρών που πλήρωσαν βαρύτερο τίμημα είναι και η Ελλάδα. Το

εντυπωσιακό είναι ότι τα εκατομμύρια των νεκρών δεν προήλθαν τόσο από τα πεδία των μαχών όσο από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, τις εκτελέσεις και τους βομβαρδισμούς αμάχων.

Το ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι ότι ο πόλεμος αυτός ξεκίνησε για να εξασφαλίσει η Γερμανία τον λεγόμενο «ζωτικό χώρο» και υποστηρίχθηκε από μια μεγάλη μερίδα

Γερμανών

πολιτών,

όπως

εξάλλου

και

ο

ναζισμός και οι ψευδοεπιστημονικές θεωρίες του (Αρία φυλή, ευγονική θεωρία κ.λπ).

Εξάλλου, εκτός από τους Γερμανούς, που υποστήριξαν τον αρχικά γραφικό Χίτλερ, και οι δημοκρατικές χώρες

της

Ευρώπης

(Αγγλία,

Γαλλία)

ανέχτηκαν

και

υποχώρησαν στις παράλογες απαιτήσεις του, στα πλαίσια της πολιτικής του «κατευνασμού» προκειμένου να αποφύγουν την πολεμική αναμέτρηση και επειδή τον

αντιμετώπισαν

κομμουνισμού.

ως

σύμμαχο

εναντίον

του

Για αυτούς τους λόγους είναι σημαντικό να διατηρούμε ζωντανή τη μνήμη για τα εγκλήματα του ναζισμού και του

πολέμου.

επαναληφθούν εμφανίζονται

Γιατί

είναι

και

μάλιστα

στην

ίδια

την

δυνατόν

αυτά

επειδή

Ευρώπη

να

σήμερα

ομάδες

και

κόμματα με παρόμοιες καταβολές και επιχειρείται αναθεώρηση της ιστορίας.

Ποιος τη ζωή μου Στίχοι: Μ. Ελευθερίου Μουσική: Μ. Θεοδωράκης

Στόχος του Χίτλερ από τη στιγμή που ανέλαβε την εξουσία (1933) είναι να κάνει τη Γερμανία παγκόσμια δύναμη, ακυρώνοντας τη Συνθήκη των Βερσαλλιών, αλλά

και

κατακτώντας

μια

απέραντη

αποικιακή

αυτοκρατορία, που την ονόμαζε «ζωτικό χώρο» στην Ανατολή. Επειδή όμως όλα αυτά δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν δίχως βία, ο Χίτλερ προετοιμάζει από την αρχή της πολιτικής του καριέρας τον επόμενο πόλεμο.

Ανασυγκροτεί

τη

αντιμετωπίζει

την

γερμανική ανεργία

πολεμική

μηχανή,

μετατρέποντας

τις

βιομηχανίες σε πολεμικές και ετοιμάζεται για την επεκτατική

επιχείρηση

γερμανικό

έθνος

το

επαναστρατιωτικοποιεί

που

θα

εξασφάλιζε

«ζωτικό τη

του

Ρηνανία

το

στο

χώρο»: 1936,

ενσωματώνει την ανεξάρτητη Αυστρία, διαμελίζει την Τσεχοσλοβακία και προσαρτά εδάφη της.

Όλα

αυτά

υπό

την

ανοχή

των

δημοκρατικών

κυβερνήσεων της Αγγλίας και της Γαλλίας, που στην αρχή βλέπουν στον Χίτλερ αυτόν που μπορεί να περιφρουρήσει την Ευρώπη από τον κομμουνισμό. Με τη Συμφωνία του Μονάχου (Σεπτέμβριος 1938) στην

πραγματικότητα Τσεχοσλοβακίας

επιτρέπουν στο

πλαίσιο

το της

διαμελισμό

της

πολιτικής

του

«κατευνασμού» προς τον Χίτλερ που ακολουθούν.

Συμφωνία του Μονάχου

«…Πρέπει να γνωρίζουν ότι διαβήκαμε ένα φοβερό ορόσημο στην ιστορία μας, όταν όλη η ισορροπία της Ευρώπης κλονίστηκε, και οι φοβεροί λόγοι έχουν προς το παρόν διατυπωθεί κατά των δυτικών δημοκρατιών: "Ζυγιστήκατε και βρεθήκατε λειψοί"». Ο Ουίνστον Τσόρτσιλ στη Βουλή των Κοινοτήτων για τη Συμφωνία του Μονάχου (1938)

Μπήκαν στην πόλη οι οχτροί

Στίχοι: Γ. Σκούρτης Μουσική: Γ. Μαρκόπουλος

Κατά

τη

διάρκεια

του

Β΄

Παγκοσμίου

Πολέμου

υπολογίζεται ότι πάνω από 30 εκατομμύρια άνθρωποι εκτοπίστηκαν εκτελέστηκαν

από με

τις

τις

εστίες

τους

απάνθρωπες

και

μεθόδους

είτε του

ναζιστικού καθεστώτος είτε άλλαξαν τόπο κατοικίας λόγω του πολέμου και των πολιτικών συνθηκών.

Το

πιο

γνωστό

από

τα

εγκλήματα

κατά

της

ανθρωπότητας που διαπράχθηκαν είναι η γενοκτονία των

Εβραίων

της

Ευρώπης,

για

τους

οποίους

χρησιμοποιήθηκαν πρωτόγνωρες μέθοδοι εξόντωσης

και μαζικές εκτελέσεις.

Εκατομμύρια Εβραίοι θανατώθηκαν – μόνο στην Ελλάδα περίπου 70.000, ολόκληρο το εβραϊκό στοιχείο της Θεσσαλονίκης και της Κρήτης.

Λιγότερο γνωστό ωστόσο είναι πως εκτός των Εβραίων στα στρατόπεδα συγκεντρώνονταν και εκτελούνταν με ανάλογες μεθόδους και άλλες ομάδες και εθνικά σύνολα:

«εχθροί

κομμουνιστές, (Τσιγγάνοι).

του

καθεστώτος»

ομοφυλόφιλοι,

στη

Γερμανία,

ανάπηροι,

Ρομά

Τ4 ήταν η κωδική ονομασία για το πρόγραμμα ευθανασίας που εφαρμόστηκε στη ναζιστική Γερμανία.

Ederlezi Παραδοσιακό τσιγγάνικο Διασκευή: Goran Bregovic

Οι Ρομά, ένας από τους αρχαιότερους λαούς της Ευρώπης, που έφθασαν τον 11ο αιώνα από την Ινδία, θεωρήθηκαν

άνθρωποι

κατώτερης

φυλής

και

υπέστησαν συστηματικές διώξεις. Αρκετοί μελετητές ανεβάζουν τα θύματα αυτής της γενοκτονίας από τους ναζί και τους συμμάχους τους στο 1,5 εκατομμύριο.

Ο αρχηγός Στίχοι: Λ. Παπαδόπουλος Μουσική: Μ. Λοΐζος

Εκτός

από

εκτελέστηκαν

τους

στα

αμάχους

που

στρατόπεδα

θανατώθηκαν

και

συγκέντρωσης,

σε

πολλές χιλιάδες ανέρχονται τα θύματα των εκτελέσεων ως αντίποινα για την αντίσταση των λαών στους ναζί, που επίσης έχει χαρακτηριστεί έγκλημα πολέμου. Η Ελλάδα είναι από τις χώρες που πλήρωσαν βαρύ φόρο αίματος για τις πράξεις της Εθνικής Αντίστασης.

27 Απριλίου 1941 οι Γερμανοί εισέρχονται στην Αθήνα

Η ελληνική αντίσταση συνεχίζεται στην Κρήτη, όπου ο Χίτλερ διαθέτει εκλεκτές δυνάμεις αλεξιπτωτιστών για την κατάληψη του νησιού. Οι λίγοι Έλληνες στρατιώτες που έφθασαν στο νησί μαζί με Άγγλους, Αυστραλούς και Νεοζηλανδούς συμμάχους αμύνονται ως το τέλος του Μάη.

Αγρίμια κι αγριμάκια μου Ριζίτικο, Ιστορικό της Κρήτης

Μαζί τους αμύνεται το σύνολο των Κρητικών που πολεμούν τους εισβολείς χωρίς όπλα, ακόμη και με πέτρες δίνοντας για πρώτη φορά νόημα στην ιδέα του «λαϊκού πολέμου». Για την ηρωική αντίστασή του κατά τη μάχη της Κρήτης ο κρητικός λαός υφίσταται σκληρά αντίποινα,

ίσως

κατακτημένους.

τα

σκληρότερα

από

όλους

τους

2 Ιουνίου 1941: Η σφαγή στο Κοντομαρί Χανίων, η πρώτη εκτέλεση αμάχων στην Ευρώπη.

Πότε θα κάνει ξαστεριά Ριζίτικο, Ιστορικό της Δ. Κρήτης Καταγραφή: Στ. Κελαϊδής

Χαρακτηριστική και πρώτη περίπτωση αντιποίνων είναι η Κάνδανος Χανίων που ισοπεδώθηκε για τη συμμετοχή των κατοίκων στη Μάχη της Κρήτης. Με λίγα και ακατάλληλα όπλα (λόγω του αφοπλισμού της Κρήτης από την δικτατορία του Μεταξά) οι κάτοικοι της Κανδάνου και των γύρω χωριών αμύνονται μαχόμενοι στις 23 Μάη 1941 στα Φλώρια και στις 24 και 25 Μάη 1941 πιο οργανωμένα με περισσότερες δυνάμεις στο φαράγγι Κανδάνου.

Στις 3 Ιουνίου 1941 οι Ναζί εκτελούν 300 κατοίκους, καίνε

και

ισοπεδώνουν

ολοσχερώς

την

Κάνδανο.

Άφησαν δε τρεις επιγραφές, στα γερμανικά και στα ελληνικά,

μοναδικά

ιστορικά

μνημεία

σε

όλη

την

Ευρώπη, γιατί όπου αλλού κατέστρεψαν οι Ναζί δεν άφησαν και δεν τόνισαν τόσο πολύ τη αντίσταση που συνάντησαν.

Η πρώτη και πιο χαρακτηριστική αναφέρει: “Δια την κτηνώδη

δολοφονίαν

Γερμανών

αλεξιπτωτιστών,

αλπινιστών και του μηχανικού από άνδρας , γυναίκας και παιδιά και παπάδες μαζύ και διότι ετόλμησαν να αντισταθούν κατά του μεγάλου Ράιχ κατεστράφη την 36-1941

η

Κάνδανος

εκ

θεμελίων,

επαναοικοδομηθεί πλέον ποτέ”

διά

να

μην

Έβαλ’ ο Θεός σημάδι Στίχοι: Ν. Γκάτσος Μουσική: Σ. Ξαρχάκος

Αποτέλεσμα των αντιποίνων στην Ελλάδα είναι οι νεκροί Έλληνες κατά τον ελληνοϊταλικό πόλεμο (194041)

να

καταγράφονται

λίγο

παραπάνω

από

13

χιλιάδες, ενώ οι εκτελεσθέντες σε ολόκληρη τη χώρα να ξεπερνούν

τους

56

χιλιάδες

(και

στα

γερμανικά

στρατόπεδα συγκέντρωσης τους 105 χιλιάδες).

Εξόντωση από τους Βούλγαρους 5.016 κατοίκων της Δράμας, του Δοξάτου και των κοντινών χωριών – Σεπτέμβριος 1941

Εκτελούνται από τους ναζί 317 κάτοικοι του χωριού Κομμένο Άρτας – Αύγουστος 1943

Εκτελούνται από τους ναζί 451 κάτοικοι των περιοχών Βιάννου και Ιεράπετρας – Αύγουστος 1943

Εκτελούνται από τους ναζί 1104 άτομα στα Καλάβρυτα – Δεκέμβριος 1943

Γερμανικό τραγούδι (Άννα, μην κλαις) Στίχοι: Μ. Μπρεχτ (μτφ.Μ. Πλωρίτης) Μουσική: Θάνος Μικρούτσικος

13Αυγούστου 1944 Το ολοκαύτωμα των Ανωγείων.

Εκτελούνται από τους ναζί 200 κρατούμενοι στο σκοπευτήριο Καισαριανής – Μάιος 1944

Εκτελούνται από τους ναζί 296 γυναικόπαιδα στο Δίστομο Βοιωτίας – Ιούνιος 1944

Εκτελούνται από τους ναζί 200 άτομα στο μπλόκο της Κοκκινιάς – Αύγουστος1944

Συνολικά ο πόλεμος και η κατοχή στοίχισε στην Ελλάδα 806.922 νεκρούς, από τους οποίους περίπου 600.000

πέθαναν από πείνα και σχετικές ασθένειες. Η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας ωστόσο αρνείται ακόμη και σήμερα να καταβάλει επανορθώσεις και αποζημιώσεις για τα θύματα και τις υλικές ζημιές, παρά τις πολιτικές και νομικές πρωτοβουλίες και τις δικαστικές αποφάσεις.

Ο ναζισμός ηττήθηκε, αφού μετέτρεψε ολόκληρη την Ευρώπη σε σωρό ερειπίων και αφού εξολόθρευσε ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού της. Δεν ήττηθηκε μόνο

από

Σοβιετικών

τη

σύμπραξη

και

των

των

Άγγλων.

Αμερικανών, Ηττήθηκε

αντίδραση των λαών της Ευρώπης.

από

των την

Η αναζήτηση μιας νέας δημοκρατικής ευρωπαϊκής συνεργασίας μετά την ήττα του ναζισμού οδήγησε στη δημιουργία του Συμβουλίου της Ευρώπης (1949) και των Ευρωπαϊκών

Κοινοτήτων

(1950).

Διευρύνοντας

την

οικονομική ένωση (ΕΟΚ 1957), οι Κοινότητες εξελίχθηκαν στην

Ευρωπαϊκή

διαφύλαξη

της

Ένωση ειρήνης,

ευρωπαϊκών ιδεωδών.

(ΕΕ

1992),

με

της

ελευθερίας

στόχο και

τη των

Μη με ρωτάς

Στίχοι: Λ. Παπαδόπουλος Μουσική: Μ. Λοΐζος

Δυστυχώς σήμερα η δημοκρατική Ευρώπη βρίσκεται ξανά εγκλωβισμένη σε αδιέξοδα που η ίδια δημιουργεί

παραβιάζοντας τις αρχές και τα ιδεώδη που την δημιούργησαν: δημοκρατία

και

την την

ισότητα,

την

αλληλεγγύη.

ελευθερία,

τη

Καταδικάζει

σε

φτωχοποίηση τις χώρες του νότου και ελαστικοποιεί τα εργασιακά δικαιώματα των πολιτών εφαρμόζοντας πολιτικές σκληρής δημοσιονομικής σταθερότητας.

Ανέχεται

και

δέχεται

αναθεωρητές

της

ιστορίας

εξισώνοντας και μέσα στους ευρωπαϊκούς θεσμούς το ναζισμό με το σταλινισμό, παραβλέποντας πως –πέρα από την απολυταρχία του Στάλιν- η θυσία των Σοβιετικών στρατιωτών και πολιτών ανέτρεψαν την πορεία του πολέμου το 1942.

Ανέχεται το κλείσιμο των συνόρων για ευάλωτες ομάδες προσφύγων και μεταναστών, που οι ίδιες οι πολιτικές

της

στη

Μέση

Ανατολή

αναπτυσσόμενο κόσμο έχουν δημιουργήσει.

και

στον

Αποτέλεσμα αυτών είναι τα τελευταία χρόνια να εμφανίζονται και να κυριαρχούν στην πολιτική ζωή πολλών ευρωπαϊκών χωρών ακροδεξιά, ξενοφοβικά και αντιευρωπαϊκά κόμματα. Το φάντασμα του ναζισμού πλανάται για άλλη μια φορά πάνω από την

Ευρώπη

προεκτάσεις.

με

απρόβλεπτες

συνέπειες

και

Οι πόνοι της Παναγιάς Στίχοι: Κώστας Βάρναλης Μουσική: Λουκάς Θάνος

Ακόμη πιο επικίνδυνο, η Ευρώπη εφαρμόζει σήμερα την πολιτική του «κατευνασμού» που είχε εφαρμόσει και με τον Χίτλερ πριν 80 χρόνια απέναντι σε ηγέτες που δυναμιτίζουν το ήδη εύθραυστο σκηνικό της Μέσης Ανατολής. Συνεχίζει να ανέχεται, να συναλλάσσεται με τέτοιους

και

να

καταδικάζει

απλώς

θεωρητικά

επιθέσεις που μπορούν να χαρακτηριστούν εγκλήματα πολέμου εναντίον αμάχων και που προκαλούν νέα προσφυγικά κύματα.

Τουρκική εισβολή στη Συρία – Οκτώβριος 2019

Bella Ciao Παραδοσιακό τραγούδι των

Ιταλών Παρτιζάνων

Ας μην ξεχνούμε όμως ότι το ναζισμό και τον Χίτλερ δεν τον σταμάτησαν τελικά τα δημοκρατικά κράτη της Ευρώπης, αλλά οι λαοί της με τον αγώνα και το αίμα

τους, με το οποίο

προασπίστηκαν τις

αξίες της

ελευθερίας, της δημοκρατίας και της ισότητας, πάνω στις οποίες οικοδομήθηκε και η σημερινή Ευρώπη.

Το μουσικό σχήμα «11 & κάτι» ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● 

Μαριλένα Κωνσταντινίδου (Α2): Κιθάρα Κωνσταντίνα Δεμέτζου (Α4): Πιάνο Νικόλας Μπαλαντινάκης (A5): Μπάσο Δέσποινα Μαλλιωτάκη (Β4): Ηλεκτρική κιθάρα Λυδία Γαβριδάκη (B5): Μπάσο - φωνή Αθηνά Μοχιανάκη (Β5): Φωνή Μιχάλης Γρινιεζάκης (Γ1): Μπουζούκι Τάσος Καστελιάνος (Γ2): Ντραμς Μαριλένα Γραμματικάκη (Γ4): Κιθάρα - φωνή Νίκος Μπορμπουδάκης (Γ4): Ηλεκτρική κιθάρα Γιάννης Χριστοδουλάκης (Γ4): Πιάνο - φωνή Ειρήνη Χρυσοπούλου (Γ5): Φωνή Μαρία Κοτσάκη (Γ6): Φωνή Εύα Νιούτσικου (Γ6): Πιάνο – κιθάρα - φωνή

Συντονισμός - επιμέλεια: Εύα Νιούτσικου Γιάννης Χριστοδουλάκης

Ρύθμιση ήχου: Αντώνης Αλεξάκης (The sound project) Νικόλας Μπαλαντινάκης

Πηγές Ιστορικής Αφήγησης

 Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τ. ΙΕ, ΙΣΤ  Σκουλάτου-Δημακόπουλου-Κόνδη, Ιστορία Νεότερη και Σύγχρονη, τ. Β, ΟΕΔΒ, Αθήνα 2005  Κολιόπουλου-Σβολόπουλου-Χατζηβασιλείου-Νημά-Σχολινάκη, Ιστορία του Νεότερου και του Σύγχρονου Κόσμου, ΟΕΔΒ, Αθήνα 2007  original-fippak.blogspot.gr/  el.wikipedia.org

Ευχαριστούμε για την κατανόηση και τη συμπαράσταση το Διευθυντή και το Σύλλογο Καθηγητών του σχολείου μας.

Επιλογή υλικού - υπεύθυνη καθηγήτρια:

Ξένια Περακάκη

11 & κάτι

25 Οκτωβρίου 2019