"Μικρή ιστορία της ελληνικής παλιγγενεσίας"

11ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ

Επέτειος 25ης Μαρτίου 1821

Το όνειρο του πολεμιστή Στίχοι - Μουσική: Δημήτρης Υφαντής

Το μουσικό σχήμα «11 & κάτι»

παρουσιάζει:

«Μικρή ιστορία της ελληνικής παλιγγενεσίας»

Η ελληνική επανάσταση που ξεκίνησε το Μάρτη του 1821 κατέληξε στη δημιουργία του ελληνικού κράτους. Ήταν ταυτόχρονα κίνημα εθνικό, καθώς αποσκοπούσε στη δημιουργία εθνικού κράτους, αλλά και πολιτικό, σύσταση

καθώς

αποσκοπούσε

αντιπροσωπευτικής

ευνομούμενης πολιτείας.

στη και

Η επανάσταση, που είχε ξεκινήσει από τον

προηγούμενο

μήνα

στις

Παραδουνάβιες Ηγεμονίες και κατεστάλη, είχε

προετοιμαστεί

δράση

της

Φιλικής

Οδησσό της Ρωσίας.

από

τη

μυστική

Εταιρείας

στην

Ο όρκος των Φιλικών

Μέσα σε λίγους μήνες η επανάσταση εδραιώθηκε στην Πελοπόννησο και στη Στερεά

με

σημαντικές

στρατιωτικές

επιτυχίες. Ο Κολοκοτρώνης, ο Αθανάσιος Διάκος, ο Οδ. Ανδρούτσος αρχικά, αλλά και ο Κ. Κανάρης, ο Μ. Μπότσαρης, ο Καραϊσκάκης στη συνέχεια, αναδείχθηκαν ως ηγετικές στρατιωτικές μορφές.

Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο φυσικός ηγέτης της επανάστασης.

Τσάμικος Στίχοι: Νίκος Γκάτσος Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις

Αθανάσιος Διάκος

Κωνσταντίνος Κανάρης

Η άλωση της Τριπολιτσάς (Σεπτέμβρης 1821)

Τα αντίποινα του Σουλτάνου για την Επανάσταση

ήταν

πολύ

σκληρά,

με

πρώτο τη σφαγή επιφανών Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης και άλλων αστικών κέντρων

και

τον

απαγχονισμό

πατριάρχη Γρηγορίου Ε΄.

του

Ακριβώς η σκληρότητα των αντιποίνων, καθώς

και

οι

πρώτες

στρατιωτικές

επιτυχίες των επαναστατών, εξέθρεψαν ένα κυριολεκτικά γιγαντιαίο φιλελληνικό κίνημα σε όλη την Ευρώπη, που έπαιξε σημαντικό ρόλο αργότερα στην εξέλιξη του Αγώνα.

«Η σφαγή της Χίου, 19824» του Ε. Ντελακρουά. Οι ωμότητες των Τούρκων ενέπνευσαν καλλιτέχνες και εξέθρεψαν το Φιλελληνισμό.

Η καταστροφή των Ψαρών

Άκρα του τάφου σιωπή Στίχοι: Διονύσιος Σολωμός Μουσική: Γιάννης Μαρκόπουλος

Διονύσιος Σολωμός

Η πτώση του Μεσολογγίου, τον Απρίλιο του 1826, αποτέλεσε σημαντικό πλήγμα για την Επανάσταση. Παράλληλα όμως η ηρωική

έξοδος

των

πολιορκημένων

προκάλεσε αισθήματα θαυμασμού που αναζωπύρωσαν το φιλελληνικό κίνημα.

Η έξοδος του Μεσολογγίου

Ταυτόχρονα η πολιορκία και η ηρωική έξοδος του Μεσολογγίου αποτέλεσε την έμπνευση

για

ένα

αριστούργημα

του

νεοελληνικού λόγου, τους «Ελεύθερους Πολιορκημένους» του Δ. Σολωμού.

Μενεξέδες και ζουμπούλια Παραδοσιακό Πολίτικο

Σε όλη τη δεκαετία του 1820 στη Στερεά και

την

Πελοπόννησο

συνέρρεαν

ελληνικοί πληθυσμοί από τις βόρειες περιοχές, τα νησιά, τη Μ. Ασία και την Κωνσταντινούπολη.

Πρόσφυγες από την Πάργα

Κάποιοι από αυτούς τους πληθυσμούς επέστρεφαν στις εστίες τους, ενώ άλλοι παρέμειναν

στο

νεοσύστατο

κράτος

διαμορφώνοντας την πληθυσμιακή και δημογραφική του σύνθεση.

Πρόσφυγες στην Αίγινα το 1821

Μαλαματένια λόγια Στίχοι: Μάνος Ελευθερίου Μουσική: Γιάννης Μαρκόπουλος

Στρατιωτικά η ελληνική επανάσταση είχε υποστεί σχεδόν συντριβή ως το 1827 από τον Ιμπραήμ Πασά που βοηθούσε τον Σουλτάνο από το 1824. Εκτός από αυτό, εξάλλου,

το

χωρίστηκαν ενεπλάκησαν εμφυλίους.

1824 σε σε

οι

επαναστάτες

στρατόπεδα δύο

και

αιματηρούς

Διπλωματικά

όμως

τα

πράγματα

εξελίχθηκαν διαφορετικά, αφού σταδιακά και για τους δικούς της λόγους κάθε μία οι Μεγάλες Δυνάμεις της Ευρώπης είδαν ευνοϊκά

τη

δημιουργία

ενός

κράτους στη νότια Βαλκανική.

μικρού

3 Φεβρουαρίου 1830 υπογράφεται στο Λονδίνο το Πρωτόκολλο της Ανεξαρτησίας

Η

επιθυμία

τους

στρατιωτικά

με

τη

εκφράζεται

και

ναυμαχία

του

Ναυαρίνου τον Οκτώβριο του 1827, στην οποία οι Δυνάμεις καταστρέφουν τον Τουρκοαιγυπτιακό στόλο. Μέχρι το τέλος της δεκαετίας, αν και συνεχίζεται σε κάποιες φάσεις ο πόλεμος, ουσιαστικά εντείνονται

οι

διαβουλεύσεις

δημιουργία του νέου κράτους.

για

τη

Τα σύνορα του πρώτου ελληνικού κράτους

Ιωάννης Καποδίστριας: Κυβερνήτης της Ελλάδας από το 1828. Δολοφονήθηκε το 1831 από προκρίτους των οποίων περιόρισε την πολιτική δύναμη.

Όθων: Βασιλιάς της Ελλάδος (1832 -1862)

Η άφιξη του Όθωνα στο Ναύπλιο

Ο Ακροβάτης Στίχοι – Μουσική: Δημήτρης Αποστολάκης

Το νέο κράτος όμως που δημιουργείται υπό την εγγύηση των τριών Μεγάλων Δυνάμεων (Αγγλίας, Γαλλίας, Ρωσίας) δεν είναι μόνο ασφυκτικά μικρό σε έκταση, αλλά ούτε καν συνταγματική πολιτεία, αφού,

μετά

τη

δολοφονία

του

Καποδίστρια, οι Δυνάμεις επιλέγουν τον Όθωνα της Βαυαρίας ως ελέω Θεού μονάρχη.

Περνώντας

μέσα

από

στρατιωτικές

επιτυχίες και αποτυχίες, ηρωισμούς και εμφύλιες ταραχές, δημιουργείται τελικά το πρώτο ελληνικό κράτος, το πρώτο εθνικό

κράτος

στη

Βαλκανική,

που

αποτελεί πρότυπο και για τα υπόλοιπα που συγκροτήθηκαν αργότερα.

Η επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου 1843 για την παραχώρηση Συντάγματος.

Το

γεγονός

είναι

ότι

η

Επανάσταση

πέτυχε το βασικό σκοπό της, αν και οι συσχετισμοί διεθνείς

των

συγκυρίες,

ήταν δυσμενέστατες.

δυνάμεων όταν

και

οι

εκδηλώθηκε,

Το πρώτο Σύνταγμα (1844)

Αχ Ελλάδα Στίχοι: Μανώλης Ρασούλης Μουσική: Βάσω Αλαγιάννη

Το μουσικό σχήμα «11 & κάτι»: Ελευθερία Δεμέτζου (Α1): Πιάνο, φωνή Σοφία Χριστοδουλάκη (Α8): Πιάνο, Φωνή Κατερίνα Κακαβελάκη (Α4): Βιολί Άννα Παπαστεφανάκη (Β2): Κιθάρες Μενέλαος Ασκορδαλάκης (Β2): Πιάνο, Φωνή Μαριλένα Κωνσταντινίδου (Γ1): Κιθάρα Αργυρή Κατεργιαννάκη (Γ4): Φωνή Νικόλας Μπαλαντινάκης (Γ2): Μπάσο Κατερίνα Συριγωνάκη (Γ7): Πιάνο Αλέξανδρος Αλεξανδρόπουλος (Γ4): Κιθάρα

Ρύθμιση ήχου: Νικόλας Μπαλαντινάκης

Πηγές: • Νικόλαος Ανδριώτης, Το προσφυγικό ζήτημα στην Ελλάδα (στο: Θέματα Νεοελληνικής Ιστορίας, ΠΙ, Αθήνα, 1999).

• Ι. Κολιόπουλος κ.συν., Ιστορία του νεότερου και του σύγχρονου κόσμου, ΠΙ, Αθήνα 2007.

• www.elwikipedia.org • www.sansimera.gr

Επιλογή και επεξεργασία υλικού: Ξένια Περακάκη

11ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ

«11 & κάτι»