Arcadia

Page 1

ΑΡΚΑΔΙΑ Ταξιδεύοντας στο «Άγιον Όρος» του νότου

Τομπάζη 63, 18537, Πειραιάς Τηλ. : 215 5555 021 & 6973 401127


Οι

ςαρ εύφονσαι καλό σαξίδι!

Λίγα λόγια για σοτρ Mινύερ Οη Μηλύεο, έλαο από ηνπο πην αηληγκαηηθνύο ιανύο ηεο πξντζηνξηθήο Διιάδνο, όπνπ θνηηίδα ηνπο ζεσξείηαη ε πεξηνρή από ηνλ Βνησηηθό Οξρνκελό, κεηά ηε ζξαθηθή εηζβνιή ζηνλ ηόπν ηνπο έξρνληαη θαη εγθαζίζηαληαη ζηα ηέιε ηνπ 13νπ π.Υ. αηώλα ζηελ κέρξη ηόηε αθαηνίθεηε πεξνρή ηνπ Πεηξαηά. 'Δκπεηξνη λαπηηθνί θαζώο ήηαλ βξήθαλ ζην θπζηθό ιηκελίζθν ηεο Μνπληρίαο (ην ζεκεξηλό Μηθξνιίκαλν) ην θαηάιιειν νξκεηήξην, ελώ ν νηθηζκόο ηνπο αλαπηύρζεθε ζηνλ νκσλπκν ιόθν (ηνλ γλσζηό ζήκεξα σο ιόθν ηνπ Πξνθήηε Ηιία). Ο ιόθνο απηόο παξαρσξήζεθε, θαηά ηελ παξάδνζε, ζηνπο Μηλύεο από ηνλ βαζηιηά ηεο Αζήλα Μνύληρν θαη γη' απηό νλνκάζηεθε Μνπληρία, ελώ άιινη απνδίδνπλ ην ηνπσλύκην ζε νκώλπκν αξρεγό ή ήξσα ησλ Μηλπώλ. ΢ηε θνξπθή ηνπ ιόθνπ ή - θαηα κία άιιε εθδνρή- ζε κηθξό ύςσκα, αξηζηεξά ζηνλ εηζεξρόκελν ζην ιηκελίζθν ηεο Μνπληρίαο, ίδξπζαλ νη Μίλπεο ην ηεξό ηεο "Μνπληρίαο Αξηέκηδνο". Οη Μίλπεο, πνπ, αο ζεκεησζεί, είραλ εηδηθεπζεί ζηελ θαηαζθεπή ππνγείσλ δαηβάζεσλ (ζεξάγγσλ), ππνλόκσλ θαη άιισλ ηερληθώλ έξγσλ, άθεζαλ σο ηηο κέξεο καο, ζεκάδηα, ζην πέξαζκά ηνπο από ηνλ πεηξατθό ρώξν. Δθηόο από ηελ ηζνπέδσζε ηνπ ιόθνπ ηεο Μνπληρίαο θαη ηα ιαμεπηά, κέζα ζε βξάρνπο θαηαζθεπάζκαηα, πνπ ν ιαόο νλόκαδε παιαηόηεξα "Θεόζπηηα", δύν ζεκαληηθά, γηα ηελ επνρή ηνπο, ηερληθά έξγα καξηπξνύλ ην πέξαζκά ηνπο από ηνλ ηόπν : Η γλσζηή σο "΢πειηά ηεο Αξεηνύζαο" ζηνλ ιόθν ηεο Μνπληρίαο θαη ην "΢εξάγγην", γλσζηό (παιαηόηεξα) σο "΢πειηά ηνπ Παξαζθεπά".


ΑΡΚΑΔΙΑ-Σαξιδεύονσαρ ςσο “Άγιον Όπορ” σοτ Νόσοτ Φαίνεηαι πσο θάηη ήμεξε ε Ππζία ζην καληείν ησλ Γειθώλ όηαλ είπε: «Αξθαδίελ κ’ αγγείο, κέγα κ’ αγγείο. Οπ ηνη δώζσ», δειαδή «Μνπ δεηάο λα ζνπ πσ γηα ηελ Αξθαδία, κνπ δεηάο πνιιά. Γελ ζα ζνπ πσ ηίπνηα». Όηαλ πάιη, θάπνηα άιιε θνξά, ξσηήζεθε πνηνο είλαη ν επηπρέζηεξνο άλζξσπνο ζηνλ θόζκν, νλνκάηηζε ηνλ Αγιαό, αγξόηε από ηελ Αξθαδία πνπ δελ είρε εγθαηαιείςεη πνηέ ηνλ ηόπν ηνπ.

Η Αρκαδία γέλλεζε ηνπο πην ιακπξνύο ζενύο ηεο αξραηόηεηαο, ην Γία, ηελ Ήξα, ηνλ Δξκή θαη ηνλ Αζθιεπηό. Ο Μέγαο Αιέμαλδξνο, μεθηλώληαο ηε κεγάιε ηνπ εθζηξαηεία, ζπζίαζε ζηελ Αξθαδία ην ζώξαθα θαη ην δόξπ ηνπ. Ο δε Παπζαλίαο πέξαζε ζηελ Αξθαδία πεξηζζόηεξν ρξόλν από θάζε άιιν κέξνο θαη έγξαςε ηα «Αξθαδηθά»

Η Αρκαδία αγαπήζεθε όζν ειάρηζηα κέξε από ηελ επνρή ηεο αξραηόηεηαο σο ηα λεόηεξα ρξόληα. Η άγξηα βιάζηεζή ηεο, ηα αγέξσρα βνπλά θαη ηα θξπζηαιιέληα ηεο λεξά δελ κπνξεί παξά λα πξνθαινύλ ηε θαληαζία, λα μππλνύλ ηηο αηζζήζεηο, λα γαιελεύνπλ ηελ ςπρή θαη λα κεηαθέξνπλ ηνλ πεξηεγεηή ζηνλ θόζκν ηνπ νλείξνπ.

«Πολσπίδακα» ηελ νλόκαδαλ νη αξραίνη ζπγγξαθείο γηαηί από ηα πεξήθαλα θαη παλέκνξθα βνπλά ηεο πεγάδνπλ νη πνηακνί ηεο Πεινπνλλήζνπ θαη «βαιαλεθάγνπο» νλόκαδαλ ηνπο Αξθάδεο γηαηί έηξσγαλ ηα βειαλίδηα από ηηο δξπο ησλ θαηαπξάζηλσλ δαζώλ ηνπο. Δπίζεο ηνπο απνθαινύζαλ «ηζόζενπο», «πξνζέιελεο», γηαηί πίζηεπαλ όηη είραλ πξνεγεζεί θαη απηήο αθόκα ηεο ΢ειήλεο, αιιά θαη «πξνέιιελεο» γηαηί ήηαλ νη αξραηόηεξνη όισλ ησλ Διιήλσλ, αθνύ ήηαλ απηόρζνλεο θαη θαηάγνληαλ από ηνπο Πειαζγνύο.

Σηα τρόνια ηες ελλενικής επανάζηαζες ε πεξηνρή πξσηνζηάηεζε ζηνλ αγώλα θαη ε άισζε ηεο Σξίπνιεο ππήξμε θαζνξηζηηθή γηα ηελ έθβαζή ηνπ.

Σήμερα ε Αρκαδία, παλέκνξθε όπσο πάληα, εμαθνινπζεί λα παξακέλεη από ηα πην ελδηαθέξνληα κέξε ηεο Διιάδαο. Παξαδνζηαθνί νηθηζκνί, θάζηξα κεζαησληθά θη επηβιεηηθά κνλαζηήξηα καξηπξνύλ ην πινύζην ηζηνξηθό παξειζόλ ηνπ λνκνύ. ΢ύκθσλα κε ηειεπηαίεο κειέηεο κάιηζηα είλαη ε δεύηεξε ζε αξηζκό ρισξίδαο πεξηνρή ηεο Γεο, αθνύ εδώ ππάξρνπλ πάλσ από δύν ρηιηάδεο δηαθνξεηηθά είδε θπηώλ. Γελ είλαη παξάμελν επνκέλσο πνπ ν ηόπνο καο απνηειεί παξάδεηζν γηα ηνπο θπζηνιάηξεο θαη ηνπο πεξηεγεηέο, πνπ επηκέλνπλ λα εμεξεπλνύλ θαη ηηο πην απάηεηεο γσληέο ηνπ.


Ιερά Μονή Μαλεβής Η Μνλή Μαιεβήο ζην βνπλό ηνπ Πάξλσλα είλαη έλα από ηα αξραηόηεξα Μνλαζηήξηα ηεο πεξηνρήο. Σν κνλαζηήξη απηό ήηαλ παιαηόηεξα θηηζκέλν ζηελ ηνπνζεζία Καλαιόλη θνληά ζηελ θνξπθή ηνπ Μαιεβνύ. Έηζη θαη ε Παλαγία ηνπ Μαιεβνύ έγηλε ζηγά ζηγά Παλαγία Μαιεβή ή απιά Μαιεβή. Η πρώηε ίδρσζις ηες Μαλεβής εις ηοσς Κανάλοσς Σν πξώην Μνλαζηήξη ηεο Μαιεβήο ηδξύζεθε ην 717 κ.Υ. Καη κηα ρξνληά πέζαλαλ όινη νη Μνλαρνί νη επξηζθόκελνη εηο ην Μνλαζηήξη θαη ν ηειεπηαίνο από απηνύο βιέπνληαο ην κνηξαίνλ ηέινο αθεζε έλα ζεκείσκα πνπ θαηέιεγε απνζλήζθσ ελ κέζσ ηεο βνήο ησλ ειάησλ.Απηή ηε θξάζε απηνιεμί έιεγαλ νη επηζηξέςαληεο Μνλαρνί από ηα Μεηόρηα. Από ηόηε απεθάζηζαλ νη Μνλαρνί λα εγθαηαιείςνπλ ην Μνλαζηήξη ησλ Καλαιώλ θαη λα θηίζνπλ άιιν ρακειόηεξα.

Η Θασμαηοσργή Εικόνα Η ζαπκαηνπξγόο Δηθώλ όπσο εθ παξαδόζεσο γλσξίδνκελ είλαη κία από ηηο εβδνκήθνληα εηθόλεο πνπ εδσγξάθηζε ν Δπαγγειηζηήο Λνπθάο. Σελ εηθόλα απηή ηελ έθεξαλ καδί ηνπο oη θάηνηθνη ηνπ Αγίνπ Όξνπο πνπ ήξζαλ θαη εθαηνίθεζαλ εδώ ζηελ Κπλνπξία. Η εηθόλα αξρηθά βξηζθόηαλ ζην πξώην Μνλαζηήξη ί ςειά ζηνπο Καλάινπο. Μεηά ην ηξαγηθό ηέινο ησλ Μνλαρώλ πνπ πέζαλαλ από ην πνιύ θξύν θαη ηελ βνή ηνπ αέξα ε εηθόλα έθπγε κόλε ηεο θαη ήξζε ζηε ζέζε πνπ είλαη ζήκεξα. Η εηθόλα «θάζεζε» κέζα ζηα βάηα ελώ δίπια ηεο έθαηγε έλα θαληήιη θαη θώηηδε ηε λύρηα ζηε ζέζε πνπ ήηαλ ε εηθόλα. Σξεηο θνξέο επήξαλ ηελ εηθόλα θαη ηελ πήγαλ ζηελ ζέζε ηεο ζηνπο Καλάινπο θαη πάιη έθεπγε θαη εξρόηαλ πάιη εδώ κέζα ζηα βάηα κε ην ζετθό θσο πνπ ηελ θώηηδε. Oη παηέξεο ηόηε απεθάζηζαλ λα θηίζνπλ ην Μνλαζηήξη εδώ ζηε ζεκεξηλή ηνπ ζέζε θαη εηνπνζέηεζαλ ηελ εηθόλα ζηε ζέζε πνπ ε ίδηα είρε δηαιέμεη. Σν έθηηζαλ δε ην έηνο 1116. Σν αζεκέλην επηθάιπκα ηεο εηθόλαο έρεη ηνπνζεηεζεί ην 1362 θαζώο αλαγξάθεηαη επί ηεο ζαπκαηνπξγνύ εηθόλνο.


Ιερά μονή Έλωνας Ανεθορίδονηας από ην Λεσλίδην πξνο ηνλ Κνζκά, ε ζηξνθή ζην 10ν ρηιηόκεηξν, επηθπιάζζεη πάληα ηα ίδηα ζπλαηζζήκαηα… Οζεο θνξέο θαη αλ έρεη θάλεη θαλείο απηή ηε δηαδξνκή… Έθπιεμε, εληππσζηαζκόο, δένο. Φειά ζηνλ θνθθηλόβξαρν ηνπ Πάξλσλα, γαηδσκέλε ε θάηαζπξε Μνλή ηεο Παλαγίαο ηεο Δισλαο. Η ηζηνξία ηεο Μνλήο πάεη πνιύ πίζσ ζηνπο αηώλεο. Σόηε πνπ ζύκθσλα κε ηελ παξάδνζε νη βνζθνί ηεο Βαζθίλαο, νη νπνίνη θύιαγαλ ηα δώα ηνπο ζηηο Κακάξεο θαη ηε Ρνδηά, βιέπνληαο θάζε βξάδπ ζηνλ απέλαληη βξάρν έλα κηθξό θσο, ελεκέξσζαλ ηνλ Δπίζθνπν

θαη

ηνπο

θαηνίθνπο

ηνπ

Πξαζηνύ. ΢ην κέζν ηνπ παλύςεινπ βξάρνπ, θιήξνο θαη ιαόο πνπ έθζαζαλ εθεί, είδαλ ηελ εηθόλα ηεο Παλαγίαο Βξεθνθξαηνύζαο θαη έλα αλακκέλν θαληήιη. «Η εηθόλα βξέζεθε θξεκάκελε ζην βξάρν, ζώδεηαη ην μπιάθη πνπ ήηαλ ε Αγία Εηθόλα. Καηόπηλ δεήζεσο ηνπ Επηζθόπνπ Ρένληνο θαη Πξαζηνύ θαη πιήζνπο πηζηώλ, ε εηθόλα θαηέβεθε ζ’ έλα ζεκείν ρακειόηεξα. Εθεί έθαλαλ ην πξώην εθθιεζάθη. Οη Άγηνη Πάληεο. Μηα παξάγθα μύιηλε είραλ αξρηθώο…» καο ιέεη ν Πξσηνπξεζβύηεξνο Νηθόιανο ΢αξάληεο, Αξρηεξαηηθόο Δπίηξνπνο ηεο Πεξηθεξείαο, ν νπνίνο καο κίιεζε γηα ηε Μνλή. Γεκηνπξγνί ηεο Μνλήο θαη πξώηνη κνλαρνί ηεο, νη αζθεηέο Καιιίληθνο θαη Γνζίζενο νη νπνίνη είραλ ηξαγηθό ηέινο από ηε βηαηόηεηα ησλ Σνύξθσλ. Από ρεηξόγξαθα εξεπλεηώλ καζαίλνπκε όηη: «Δπν Σνύξθνη, εθ ησλ πνιιώλ νίηηλεο θαηά ηελ επνρήλ εθείλελ σο ιπζζώδεηο ιύθνη πεξηεθέξνλην ηήδε θαθείζε θαηαζθάδνληεο θαη δηαξπάδνληεο ηνπο Χξηζηηαλνύο, πεξηπιαλεζέληεο θαηά ηα κέξε εθείλα θαη επηηπρόληεο ηνλ Καιιίληθνλ εμειζόληα ηεο Μνλήο, ηηο είδελ δηαηί, εηο ηελ θάξαγγα ηελ κεηαμύ ηεο ηνπνζεζίαο Σνπζθηά θαη

ηεο Μνλήο,

θαηέζθαμαλ

απηόλ,

έθηνηε

ε

ηνπνζεζία απηή ηνπ Καιιηλίθνπ επσλνκάζζε. Επεηηα δε πξνρσξήζαληεο πξνο ηελ Μνλήλ θαη ηδόληεο ην ζρνηλίνλ θξεκάκελνλ κεηά ηεο ηξνραιίαο, δηα ηεο νπνίαο

εγέλεην

ε

αλάβαζηο

εηο

ηελ

Μνλήλ,

αλαξξηρεζέληεο αλέβεθαλ απαξαηήξεηνη εηο απηήλ. Δηεξεπλήζαληεο δε ηα θειιία εύξνλ ηνλ Δνζίζενλ κόλνλ, ηνλ νπνίνλ αθνύ πνιπεηδώο θαη πνιπηξόπσο εβαζάληζαλ θαηέζθαμαλ ελ ηέιεη θαη απηόλ θαη νύησ ελ κηα θαη ηε απηή εκέξα νη ηέσο ζπλαζθεηαί ηνλ καξηπξηθόλ αλεδήζεθαλ ζηέθαλνλ».


Όπσο καο ιέεη ν Παηέξαο Νηθόιανο, ήηαλ ηόηε πνπ «έγηλε θαη ην πξώην ζαύκα, όπσο καο κεηαθέξεηαη από ρείιηα ζε ρείιηα από ηνπο Παηέξεο. Όηαλ ήξζαλ νη Σνύξθνη κε άγξηεο δηαζέζεηο λα θάςνπλ ηνπο κνλαρνύο ε Αγία Εηθόλα έβγαιε κηα ιάκςε θαη ηύθισζε ηνλ έλα Σνύξθν ν νπνίνο κεηάλησζε γηα ηελ πξάμε ηνπ θαη δήηεζε ζπγγλώκε. Οη Παηέξεο πξνζεπρήζεθαλ θαη ην θσο ηνπ επαλήιζε. Πεγαίλνληαο ζηελ Σνπξθία, ήηαλ αμησκαηνύρνο, έδσζε πνιιά πξνλόκηα ζηε Μνλή». Σελ αγξηόηεηα ησλ Σνύξθσλ γλώξηζε εθ λένπ ε Μνλή ηεο Παλαγίαο ηεο Έισλαο, ηελ πεξίνδν ησλ Οξισθηθώλ, νπόηε θαηέζθαμαλ ηνπο κνλαρνύο, ιεειάηεζαλ ηνπο ζεζαπξνύο θαη ππξπόιεζαλ ηα θηίζκαηα. ΢ηα εξείπηα αλαθαηαζθεπάδεηαη ε Μνλή, γλσξίδνληαο ηε κεγαιύηεξε αθκή ηελ πεξίνδν 1798-1811. Η αθκή ηεο Μνλήο είρε σο απνηέιεζκα απηή λα αλαθεξπρζεί Παηξηαξρηθή θαη ΢ηαπξνπεγηαθή

–δελ γλσξίδνπκε

πόηε

αθξηβώο-

απνθηώληαο

έηζη

πνιιά

πξνλόκηα

επί

ηνπξθνθξαηίαο, αιιά θαη ρξεκαηηθέο θπξίσο ππνρξεώζεηο πξνο ην Παηξηαξρείν. ΢ηνλ αγώλα θαηά ησλ Σνύξθσλ ε Μνλή πξνζθέξεη ρξήκαηα ζηελ Πεινπνλλεζηαθή Γεξνπζία, όπσο θαίλεηαη θαη από ην ζρεηηθό έγγξαθν. Γέρζεθε πιήγκα από ην δηάηαγκα ηνπ 1833 «Πεξί δηαιύζεσο ησλ Μνλαζηεξίσλ». Κξίζεθε δηαηεξεηέα επί Όζσλα. Η Μνλή ήηαλ αλδξηθή κέρξη ην 1971 νπόηε κεηαηξάπεθε ζε γπλαηθεία. ΢ήκεξα δελ δηαζέηεη ηελ πεξηνπζία πνπ είρε παιαηόηεξα. Πνιιά από ηα ρηήκαηά ηεο έρνπλ πάεη ζε αθηήκνλεο ηεο πεξηνρήο, καο εμεγνύλ, σζηόζν θάζε ρξόλν ην ιάδη πνπ ζπγθεληξώλεη από ηνπο πηζηνύο ην δηαζέηεη ζε επαγή ηδξύκαηα ηεο Αξθαδίαο. «Δίλνπκε 500 θηιά ζην γεξνθνκείν Σξίπνιεο, 250 θηιά ζην γεξνθνκείν Λεσληδίνπ, 250 θηιά ζηνλ Οίθν Σπθιώλ, 150 θηιά ζηε Μνλή Αλσ Χξέπαο πνπ δελ έρεη ιάδη, κνηξάδνπκε 200-250 θηιά ζε θησρνύο ζην Λεσλίδην θαη ηηο γύξσ πεξηνρέο». ΛΕΩΝΙΔΙ ΚΑΙ ΕΛΩΝΑ Οη δεζκνί ηνπ Λεσληδίνπ κε ηε Μνλή είλαη ηζρπξόηαηνη. «Από κηθξό παηδί ζπκάκαη πνπ εξρόκαζηαλ εδώ, πνιιά παηδηά. Σα Χξηζηνύγελλα εξρόκαζηαλ κε ηα πόδηα. Καη θάζε ρξόλν ζηηο 20 Ννεκβξίνπ, ην απόγεπκα, κεηαθέξνπκε ηελ Εηθόλα ζην Λεσλίδην. ΢ην Μεηόρη, όπνπ κέλεη έλα δεθαήκεξν… Καη ηα ρξόληα ηα δύζηπρα, πξηλ ην ’50, ε Αγία Εηθόλα εξρόηαλ ζην Μεηόρη.

Σν βξάδπ θάλνπκε

αγξππλία, θάζε πξσί ιεηηνπξγνύκε ζηηο πέληε, ην απόγεπκα επίζεο θαη ην πξσί ηεο 1εο Δεθεκβξίνπ επηζηξέθεη ζην ζξόλν ηεο… Όηαλ θηάλεη ζην Μύιν, πεξηκέλνπλ ηα παηδηά θαη ηελ κεηαθέξνπλ ζηνπο ώκνπο. Σν ίδην θαη ζηελ πεξηθνξά. Έλα δείγκα όηη ε λενιαία καο ζηεξίδεη…» αλαθέξεη ν Παηέξαο Νηθόιανο. Σελ παξακνλή ζην Μεηόρη πξνζθέξεηαη δείπλν ζηνπο μέλνπο θαη κεηά ηελ πεξηθνξά, γεύκα αγάπεο. Σν Λεσλίδην ηηκά ηελ Πνιηνύρν ηνπ κε επίζεκε ζξεζθεπηηθή ενξηή. Σελ 21ε Ννεκβξίνπ, ηνπηθή αξγία, αμίδεη θαλείο λα βξεζεί ζηελ πόιε, λα παξαθνινπζήζεη ηελ εληππσζηαθή πεξηθνξά θαη λα βηώζεη απηό πνπ δέλεη ηνπο Λεσληδηώηεο κε ηελ Έισλα.


Μονη Αιμυαλών Πεξίπνπ 3 ρικ. από ηνλ γξαθηθό θαη ηζηνξηθό νηθηζκό ηεο Γεκεηζάλαο, κέζα ζε θαηάθπηε ηνπνζεζία, ζπλαληάκε ηελ Ιεξά Μνλή ηεο Παλαγίαο ησλ Αηκπαιώλ, ε νπνία αξρηθά ρηίζηεθε κέζα ζην βξάρν. Η Μνλή ηδξύζεθε ην 1608, ζύκθσλα κε ηελ θηεηνξηθή επηγξαθή, από ηνλ ηεξνκόλαρν θαη πλεπκαηηθό Γξεγόξην Κνληνγηάλλε θαη ηελ αδειθή ηνπ, κνλαρή Δππξαμία Κνληνγηάλλε (ή αιιηώο Πατζία), νη νπνίνη θαηάγνληαλ από ην ρσξηό Αηκπαινί ηεο Μεζζελίαο, εμνύ θαη ην όλνκα πνπ πήξε ε λέα κνλή. Κάπνηεο θνξέο ην νλνκά ηεο απαληάηαη θαη σο Μνλή Οκαιώλ ή Οκπαιώλ. Χο πξνο ηελ εηπκνινγία ηνπ νλόκαηνο «Αηκπαινί», θάπνηνη ακθηζβεηνύλ ηελ ειιεληθή ηνπ πξνέιεπζε, ζηε Μάλε όκσο «αηκπαιόο» ζεκαίλεη βξώζηκνο θνριίαο. Η είζνδνο ζηε Μνλή γίλεηαη κέζα από κία πύιε, ε νπνία νδεγεί ζε θαηάθπην πεξίβνιν. Σα πξώηα θειηά ήηαλ ζθελσκέλα κέζα ζην βξάρν˙ ν επηζθέπηεο κπνξεί αθόκα λα δεη ηα εξείπηά ηνπο. ΢ήκεξα αξθεηά έρνπλ αιιάμεη σο πξνο ηε κνξθή ηνπ κνλαζηεξηνύ, θαζώο λέα θηίζκαηα έρνπλ πξνζηεζεί θαη έρνπλ γίλεη αξθεηέο επεθηάζεηο. Σν θαζνιηθό ηεο Μνλήο αξρηθά ήηαλ κηθξό, αξγόηεξα όκσο επεθηάζεθε θη απηό. Πξόθεηηαη γηα κηθξή κνλόθιηηε βαζηιηθή, πνπ είλαη ρηηζκέλε κέζα ζε θπζηθό ζπήιαην. Οη αγηνγξαθίεο ηνπ είλαη ζύγρξνλεο κε ην έηνο ίδξπζεο, κε αμηόινγα δείγκαηα βπδαληηλήο ηέρλεο πνπ αλήθνπλ ζηελ Κξεηηθή ΢ρνιή, δεκηνπξγήκαηα ησλ αδειθώλ Γεκεηξίνπ θαη ηνπ Γεσξγίνπ Μόζρνπ από ην Ναύπιην, πνπ ήηαλ δηάζεκνη ηνηρνγξάθνη ηελ επνρή εθείλε. Η Μνλή Αηκπαιώλ πξνζέθεξε ζεκαληηθέο ππεξεζίεο ζην ειιεληθό γέλνο, ηόζν θαηά ηα ζθνηεηλά ρξόληα ηεο Σνπξθνθξαηίαο όζν θαη ζηε δηάξθεηα ηνπ Απειεπζεξσηηθνύ Αγώλα. Η βνήζεηα πνπ πξνζέθεξε ήηαλ ηόζν εζηθή, όζν θαη πιηθή. Τπήξμε θνηηίδα ησλ ειιεληθώλ γξακκάησλ θαη ηεο νξζόδνμεο πίζηεο, αιιά δελ παξέιεηςε λα εληζρύζεη ηνλ Αγώλα θαη νηθνλνκηθά: όηαλ ζηα 1822 ε Πεινπνλλεζηαθή Γεξνπζία δήηεζε από όια ηα κνλαζηήξηα ηεο πεξηνρήο νηθνλνκηθή ελίζρπζε, ε Μνλή Αηκπαιώλ ζπλέβαιε πξνζθέξνληαο 750 γξόζηα. ΢ηε Μνλή θπιάζζνληαη αξθεηά αμηόινγα θεηκήιηα, έλα από ηα νπνία είλαη θαη ν θηεηνξηθόο ηεο θώδηθαο, κε ζεκαληηθέο πιεξνθνξίεο γηα ηε ζπγθξόηεζε ηνπ κνλαζηεξηνύ, ν νπνίνο ζήκεξα θπιάζζεηαη ζηε Βηβιηνζήθε ηεο Γεκεηζάλαο. Η Μνλή Αηκπαιώλ είρε κία καθξά, αλζίδνπζα πνξεία, ε νπνία όκσο άξρηζε λα αλαραηηίδεηαη πξνο ηα ηέιε ηνπ 19νπ αηώλα, νπόηε άξρηζαλ λα θαίλνληαη ηα πξώηα ζεκεία παξαθκήο, πνπ νδήγεζαλ θαη ζηε ζπλέλσζή ηεο κε ηελ Ιεξά Μνλή Πξνδξόκνπ, κεηόρη ηεο νπνίαο παξακέλεη κέρξη ζεκεξα. ΢ηε δηάξθεηα ηεο ηζηνξίαο ηεο ε Μνλή ιεηηνύξγεζε άιινηε σο γπλαηθεία, άιινηε σο αλδξηθή. Από ην 1995 ιεηηνπξγεί σο αλδξηθή θαη ενξηάδεη ζηηο 8 ΢επηεκβξίνπ, ην Γελέζην ηεο Θενηόθνπ.


Μονή Κερνίτσης Η κνλή Κεξλίηζαο ή Κεξλίηζεο ή Σζεξλίηζα ή Σδεξλίηζα θιπ όπσο ιέγεηαη, ην όλνκά ηεο απνηειείηαη από ηελ ξίδα «Σδέξληθ», πνπ θαηά πάζα πηζαλόηεηα είλαη ΢ιαβηθή ιέμε θαη ζεκαίλεη «καύξνο», ιόγσ ηνπ καύξνπ ρξώκαηνο ησλ καξκάξσλ πνπ παιαηόηεξα είρε πξν 900σλ εηώλ ε άθαληε ζήκεξα, κεζαησληθή πόιε ηεο Κεξλίηζαο. Η κνλή θηίζηεθε ην 14ν αηώλα (1386), θαη είλαη αθηεξσκέλε ζηελ Κνίκεζε ηεο Θενηόθνπ. Η ζέζε ηεο αλάκεζα ζηα βνπλά ηνπ Αξγπξόθαζηξνπ θαη ηνπ Θαπκάζηνπ όξνπο ηεο πξνζθέξεη θπζηθή νρύξσζε. Σν ζεκεξηλό κνλαζηήξη είλαη θηηζκέλν ζηε ζέζε ηεο παιηάο κνλήο. Η ηζηνξία ηεο είλαη άξξεθηα δεκέλε κε ηελ ηζηνξία ηεο πεξηνρήο, θαζώο ε κνλή έπαημε ζεκαληηθό ξόιν ζηελ Δπαλάζηαζε ηνπ 1821. ΢ηα ρξόληα ηεο ηνπξθνθξαηίαο ήηαλ θαηαθύγην ησλ θαηαηξεγκέλσλ, ελώ ε παξάδνζε ιέεη όηη ιεηηνπξγνύζε θαη θξπθό ζρνιεηό, θάηη πνπ όκσο ηζηνξηθά δελ απνδεηθλύεηαη. ΢' απηό ην κνλαζηήξη έζηεηιε ηελ νηθνγέλεηά ηνπ ν Κσλζηαληήο Κνινθνηξώλεο γηα λα ηελ πξνζηαηεύζεη από ηνπο Σνύξθνπο. Σν 1770, θαηά ηα Οξισθηθά, ε Μνλή ππξπνιήζεθε από ηνπο Αιβαλνύο. Σν 1825 ιεειαηήζεθε θαη ππξπνιήζεθε από ηνλ ζηξαηό ηνπ Ικπξαήκ θαη θνλεύηεθαλ 7 κνλαρνί. Σν 1826 ν Ικπξαήκ ππξπόιεζε θαη πάιη ηε κνλή. Όζνη κνλαρνί δηαζώζεθαλ επαλήιζαλ κεηά από δύν ρξόληα θαη άξρηζαλ λα αλνηθνδνκνύλ ηε Μνλή. Σν 1940 ε Μνλή κεηαβιήζεθε ζε γπλαηθεία θαη ππ΄ απηό ην θαζεζηώο ιεηηνπξγεί κέρξη ζήκεξα. ΢ηηο 23-61943 ν εγνύκελνο ηεο Μνλήο Κιεόπαο ΢ηαζόπνπινο ζπλειήθζε από ηνπο Γεξκαλνύο θαη εθηειέζηεθε. Κάησ από ηε Μνλή ππάξρεη εληππσζηαθό πέηξηλν γεθύξη, ην γεθύξη ηεο Κεξλίηζαο, πνπ θαηαζθεπάζηεθε κεηαμύ ηνπ 1901 θαη ηνπ 1905. ΢ην άλσ ηκήκα ηεο Μνλήο βξίζθεηαη ην παξεθθιήζη ησλ Σαμηαξρώλ, κε ην αξηζηνπξγεκαηηθό μπιόγιππην ηέκπιν, ην νπνίν ρξεζηκνπνηείηαη σο εμνκνινγεηήξην.


Νόζηιμε Αρκαδική γεωγραθία Κάζε ρσξηό θαη θάζε πόιε ηεο Αξθαδίαο έρεη ηε δηθή ηνπ γαζηξνλνκηθή παξάδνζε. Η βάζε είλαη θνηλή, ηα αλαιινίσηα αξθαδηθά πξντόληα. Με ηέηνηα κνλαδηθά πιηθά ελλνείηαη όηη ε αξθαδηθή θνπδίλα έρεη θηάζεη ζε κεγάια ύςε. Δίλαη απιή ζηε βάζε ηεο, κε κηα ζηέξεε παξάδνζε. Σα ίδηα εδέζκαηα πνπ ζα δνθηκάζεη ν ηαμηδηώηεο, ηα γεύνληαλ θη ν Παπζαλίαο θη νη κπζηαγσγνί ηνπ Γηνλύζνπ ζηηο νινλύθηηεο ηειεηέο ηνπο. Πξόθεηηαη γηα κηα ζνθή καγεηξηθή, ηζόξξνπε, κε κεγάιε αξκνλία ζηηο γεύζεηο. Σα πξσηαξρηθά πιηθά είλαη εθιεθηά θξέαηα, θπξίσο ηα εμαηξεηηθά ληόπηα θαηζίθηα θαη πξόβαηα, ηα βηνινγηθά ιαραληθά, ηα κπξηζηηθά βνηάληα θαη ηα απζεληηθά ηπξνθνκηθά. Σν ςσκί ηεο Αξθαδίαο είλαη μερσξηζηή πεξίπησζε. Λόγσ ηνπ πνιύ θαινύ λεξνύ γίλνληαη πνιύ εύγεπζηα. Παξαδνζηαθνί θνύξλνη ιεηηνπξγνύλ αθόκα ζε πνιιά ρσξηά αιιά θαη ζηελ ίδηα ηελ Σξίπνιε. Σν θξαζί ηεο Μαληηλείαο, μαθνπζηό από ηελ αξραηόηεηα κέρξη ηηο κέξεο καο, είλαη καδί κε ηα άιια θξαζηά ηεο Αξθαδίαο ην άξηζην ζπλνδεπηηθό ηεο επσρίαο ησλ γεύζεσλ. Σξαραλάο, κπξσδηθό παζηό, περηή γηα ηηο θξύεο λύρηεο ηνπ ρεηκώλα είλαη γεύζεηο γεκάηεο λνζηαιγία πνπ κπνξεί ν θαζέλαο λα βξεη ζηελ Αξθαδία. Σα γιπθά είλαη κηα μερσξηζηή ηζηνξία. Οη πνιινί θαξπνί, θάζηαλα, κήια, θαξύδηα, θπδώληα, θεξάζηα, αριάδηα, ζπληαηξηάδνληαη κε ηέρλε γηα λα νινθιεξσζεί ε απόιαπζε ηνπ γεύκαηνο. Σα γιπθά ηνπ θνπηαιηνύ είλαη μαθνπζηά γηα ηα αξώκαηά ηνπο, κηαο θαη ην νξεηλό θιίκα δίλεη πνιύ αξσκαηηθά θξνύηα. Σα γιπθά ηνπ ηαςηνύ έρνπλ κεγάιε παξάδνζε θαη θηηάρλνληαη κε παιηέο, απζεληηθέο ζπληαγέο. Οη ζθίγγνη κε κέιη θαη θαλέια, ε γαιόπηηα, νη εξγνιάβνη, ε κνπζηαιεπξηά, θηηάρλνληαη αθόκα ζηελ Αξθαδία όπσο θηηάρλνληαλ όρη απιά πξηλ 2 θαη 3 αηώλεο, αιιά από ηελ αξρή πνπ ππήξμε πνιηηηζκόο. Η γαζηξνλνκία ηεο Αξθαδίαο είλαη κηα ηδηαίηεξε πεξίπησζε πνπ ζέιγεη κε ηελ απιόηεηα θαη ηελ θαζαξόηεηά ηεο. ΢ηα ηόζα θαη ηόζα καγαδηά, ζηηο ηαβεξλνύιεο θαη ηα εζηηαηόξηα ε παξάδνζε απηή πξνζθέξεηαη ζηνπο ηαμηδηώηεο κε αθνζίσζε θαη θξνληίδα.

Λαγωηό Αρκαδίας Παξαδνζηαθή ζπληαγή από ηελ νξεηλή Αξθαδία (Σξίπνιε) Τιηθά γηα 4 άηνκα 1 θηιό ρνηξηλό, ζπάια 1 θιηηδάλη ειαηόιαδν 1 μπιάθη θαλέιαο 1 θνπη.ζνύπαο θαξύδηα 1 θνπη.ζνύπαο θνπθνπλάξη 3 ζθειίδεο ζθόξδν 1/2 θιηληδάλη θξαζί ιεπθό 2 θνπη.ζνύπαο πειηέ ληνκάηαο 1 θιηληδάλη ρπκό ληνκάηαο θξέζθηαο αιάηη, πηπέξη


Σζηγαξίδνπκε ην αιαηνπηπεξσκέλν θξέαο κε ιάδη ζηελ θαηζαξόια. ΢βήλνπκε κε ην θξαζί θαη πξνζζέηνπκε ηνλ πειηέ θαη ζε ιίγα ιεπηά ην ρπκό ηεο ληνκάηαο. Υηππάκε ην θαξίδη θαη ην θνπθνπλάξη καδί κε ηα ζθόξδα λα γίλνπλ όια έλαο πνιηόο θαη πξνζζέηνπκε ζην θαγεηό. Ρίρλνπκε ηελ θαλέια, αιάηη θαη πηπέξη θαη ζθεπάδνπκε κε ηόζν λεξ΄όζν λα θαιπθζεί ην θξέαο. ΢ηγνβξάδνπκε πεξίπνπ 1,5-2 ώξεο. ΢εξβίξεηαη κε ρπινπίηεο ε κε παηάηεο. * Φηηάρλεηαη θαη κε ιαγό ε θνπλέιη ** Με ην θαξίδη κπνξνύκε λα βαιόπκε ιίγε ςύρα ςσκηνύ. ***Μπνξνύκε λα πξνζζέζνπκε θαη θξεκκύδη ρνλδξνθνκκέλν ε θνθθάξη (ζαλ ζηηθάδν)

Μελιηδανοκεθηέδες Μία ζπληαγή ηεο Αξθαδίαο Υλικά 5 ηζαθώληθεο κειηηδάλεο 2 κεγάιεο παηάηεο 1/4 θηινύ ηπξί θέηα 100γξ. κπδήζξα 2 θξεκκύδηα ςηινθνκκέλα 2 αβγά 1 ρνύθηα κατληαλόο ςηινθνκκέλνο Λίγν πηπέξη Αιεύξη Εκηέλεζε Φήλνπκε ηηο κειηηδάλεο θαη βξάδνπκε ηηο παηάηεο. Καζαξίδνπκε ηηο κειηηδάλεο θαη ηηο βάδνπκε ζην κπιέληεξ καδί κε ηηο παηάηεο θαη ηα θξεκκύδηα. Αθνύ ηα πνιηνπνηήζνπκε, ηα ξίρλνπκε ζε κία βαζηά πηαηέια θαη πξνζζέηνπκε ηα ηπξηά ιησκέλα, ηα αβγά, ην κατληαλό θαη ην πηπέξη. Αλαθαηεύνπκε θαιά κέρξη λα γίλνπλ νκνηνγελήο κάδα θαη κεηά ξίρλνπκε ιίγν ιίγν ην αιεύξη κέρξη ην κείγκα λα γίλεη έλαο παρύξεπζηνο ρπιόο. ΢ε ηεγάλη κε θαπηό ιάδη ξίρλνπκε κε έλα θνπηάιη έλαλ έλαλ ηνπο θεθηέδεο. Δάλ ζην κείγκα πξνζζέζνπκε έλα πνηήξη ηνπ θξαζηνύ ιάδη, κπνξνύκε λα θηηάμνπκε πίηα. Ρίρλνπκε ην ρπιό ζε έλα ζηξνγγπιό ηαςάθη, ειαθξώο αιεπξσκέλν, θαη ςήλνπκε ζε 160 βαζκνύο Κειζίνπ 45 ιεπηά πεξίπνπ.


Μήλα Τριπόλεως ηεγανεηά Μία σσνταγή της Αρκαδίας

Υλικά 6 κήια Σξηπόιεσο 5 θνπηαιηέο ηεο ζνύπαο καιαθό αιεύξη 200 γξ. ςηιή δάραξε 3/4 ηνπ ιίηξνπ ιάδη (γηα ην ηεγάληζκα) Εκηέλεζε Καζαξίδνπκε θαη πεξλάκε ηα κήια από ηνλ ηξίθηε ηνπ θξεκκπδηνύ. Σα δνπιεύνπκε κε ην αιεύξη θαη ηε κηζή πνζόηεηα δάραξεο ζε έλα βαζύ κπνι κέρξη λα γίλεη κία νκνηνγελήο δύκε. Με έλα θνπηάιη ηεο ζνύπαο ξίρλνπκε ζην θαπηό ιάδη ηηο θξνθέηεο θαη, αθνύ ξνδίζνπλ, ηηο ηνπνζεηνύκε θαη΄αξράο ζε απνξξνθεηηθό ραξηί γηα λα ζηξαγγίμνπλ ην ιάδη θαη ζηε ζπλέρεηα ηηο ηπιίγνπκε ζηελ ππόινηπε δάραξε. Δάλ ζέινπκε, ηηο παζπαιίδνπκε κε θαλέια. Σξώγνληαη δεζηέο.

Και μια όμορθε μικρή ιζηορία... ΢ηελ Σξίπνιε κπνξεί λα βξεη θαλείο έλα κνλαδηθό εδύπνην. Λέγεηαη ΣΙΠΟΣΑ. Γεκηνπξγήζεθε ην 1949 από ηνλ επθάληαζην πνηνπνηό Νηθόιαν Μπίξε. Σν έθηηαμε γηα λα ην πξνζθέξεη, κε παηγληώδε δηάζεζε, ζε απηνύο πνπ όηαλ ηνπο ξσηνύζε «ηη ζα πάξεηε» απαληνύζαλ «ηίπνηα». Έλα κνλαδηθό ιηθέξ, κε κηα όκνξθε κηθξή ηζηνξία πνπ θέξλεη ρακόγειν θαη λνζηαιγία. ΢ήκεξα ην ιηθέξ απηό εμάγεηαη ζε Δπξώπε θαη Ακεξηθή!


Χπήςιμα Σηλέυωνα ΓΕΝΙΚΟ ΝΟ΢ΟΚΟΜΕΙΟ ΢ΠΑΡΣΗ΢

27310 28671, 27310 28675

Α΢ΣΤΝΟΜΙΑ ΢ΠΑΡΣΗ΢

27310 89580, 27310 89581

ΣΟΤΡΙ΢ΣΙΚΗ Α΢ΣΤΝΟΜΙΑ

27310 89583

Τηλέυωνα MINYES TOURS : 215 5555 021 6973 401127


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.