ΒΟΡΕΙΑ ΕΥΒΟΙΑ γαλάζιο και πράσινο σε απόλυτη αρμονία
Τομπάζη 63, 18537, Πειραιάς Τηλ. : 215 5555 021
Οι
σας εύχονται καλό ταξίδι!
Λίγα λόγια για ηοσς Mινύες Οη Μηλχεο, έλαο απφ ηνπο πην αηληγκαηηθνχο ιανχο ηεο πξντζηνξηθήο Διιάδνο, φπνπ θνηηίδα ηνπο ζεσξείηαη ε πεξηνρή απφ ηνλ Βνησηηθφ Οξρνκελφ, κεηά ηε ζξαθηθή εηζβνιή ζηνλ ηφπν ηνπο έξρνληαη θαη εγθαζίζηαληαη ζηα ηέιε ηνπ 13νπ π.Υ. αηψλα ζηελ κέρξη ηφηε αθαηνίθεηε πεξνρή ηνπ Πεηξαηά. 'Δκπεηξνη λαπηηθνί θαζψο ήηαλ βξήθαλ ζην θπζηθφ ιηκελίζθν ηεο Μνπληρίαο (ην ζεκεξηλφ Μηθξνιίκαλν) ην θαηάιιειν νξκεηήξην, ελψ ν νηθηζκφο ηνπο αλαπηχρζεθε ζηνλ νκσλπκν ιφθν (ηνλ γλσζηφ ζήκεξα σο ιφθν ηνπ Πξνθήηε Ηιία). Ο ιφθνο απηφο παξαρσξήζεθε, θαηά ηελ παξάδνζε, ζηνπο Μηλχεο απφ ηνλ βαζηιηά ηεο Αζήλα Μνχληρν θαη γη' απηφ νλνκάζηεθε Μνπληρία, ελψ άιινη απνδίδνπλ ην ηνπσλχκην ζε νκψλπκν αξρεγφ ή ήξσα ησλ Μηλπψλ. ηε θνξπθή ηνπ ιφθνπ ή - θαηα κία άιιε εθδνρή- ζε κηθξφ χςσκα, αξηζηεξά ζηνλ εηζεξρφκελν ζην ιηκελίζθν ηεο Μνπληρίαο, ίδξπζαλ νη Μίλπεο ην ηεξφ ηεο "Μνπληρίαο Αξηέκηδνο". Οη Μίλπεο, πνπ, αο ζεκεησζεί, είραλ εηδηθεπζεί ζηελ θαηαζθεπή ππνγείσλ δαηβάζεσλ (ζεξάγγσλ), ππνλφκσλ θαη άιισλ ηερληθψλ έξγσλ, άθεζαλ σο ηηο κέξεο καο, ζεκάδηα, ζην πέξαζκά ηνπο απφ ηνλ πεηξατθφ ρψξν. Δθηφο απφ ηελ ηζνπέδσζε ηνπ ιφθνπ ηεο Μνπληρίαο θαη ηα ιαμεπηά, κέζα ζε βξάρνπο θαηαζθεπάζκαηα, πνπ ν ιαφο νλφκαδε παιαηφηεξα "Θεφζπηηα", δχν ζεκαληηθά, γηα ηελ επνρή ηνπο, ηερληθά έξγα καξηπξνχλ ην πέξαζκά ηνπο απφ ηνλ ηφπν : Η γλσζηή σο "πειηά ηεο Αξεηνχζαο" ζηνλ ιφθν ηεο Μνπληρίαο θαη ην "εξάγγην", γλσζηφ (παιαηφηεξα) σο "πειηά ηνπ Παξαζθεπά".
2
Βόρεια Δύβοια Ππθλά πεπθνδάζε θαη ειαηψλεο, πιαηηέο ακκνπδεξέο παξαιίεο θαη γαιήληεο αθξνγηαιηέο, ηα νξεηλά ζπγθξνηήκαηα Καληήιη θαη Σειέζξην, νη πεδηλέο εθηάζεηο ηεο Ιζηηαίαο κε ηηο θαιιηέξγεηεο, νη πνηακνί Κεξέαο θαη Νειέαο, ηα παξαπνηάκηα δάζε απφ ππεξαησλφβηα πιαηάληα, νη θαηαξξάθηεο ηεο Γξπκψλαο ζπγθξνηνχλ ην γνεηεπηηθφ θπζηθφ πεξηβάιινλ ηεο Βφξεηαο Δχβνηαο. Σνπο πηζηνχο θίινπο ηεο πεξηνρήο πξνζειθχνπλ, επίζεο, ε θεκηζκέλε ινπηξφπνιε ηεο Αηδεςνχ, νη ηνπξηζηηθνί παξαιηαθνί νηθηζκνί θαη ηα νξεηλά ρσξηά, ηα ζξεζθεπηηθά πξνζθπλήκαηα θαη ηα αμηφινγα κνπζεία. ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ Πεξηνρή κε αμηφινγα νηθηζηηθά θέληξα θαηά ηε δηάξθεηα ηεο αξραηφηεηαο, ε Βφξεηα Δχβνηα θαηνηθήζεθε απφ ηνπο Παιαηνιηζηθνχο Υξφλνπο. πνπδαηφηεξε πφιε ηεο θαηά ηνπο Ιζηνξηθνχο Υξφλνπο ππήξμε ν Ωξεφο, ιηκάλη ζε θαίξηα γεσγξαθηθή ζέζε - εμαζθάιηδε ηνλ έιεγρν ηνπ δηαχινπ Αηγαίνπ - Βνξείνπ Δπβντθνχ θφιπνπ. Ιδξχζεθε ην 446 π.Υ., φηαλ ν Πεξηθιήο εγθαηέζηεζε εδψ 2.000 Αζελαίνπο, κεηά ηελ θαζππφηαμε ηεο Ιζηηαίαο θαη ηνλ εθπαηξηζκφ ησλ θαηνίθσλ ηεο. Καηά ηελ πεξίνδν ηεο αθκήο ηνπ, ηνλ 4ν θαη ηνλ 3ν αη. π.Υ., ν Ωξεφο δηέζεηε δχν αθξνπφιεηο, ηζρπξά ηείρε, ξπκνηνκηθφ ζρέδην, πινχζηεο νηθίεο θαη εθηεηακέλα λεθξνηαθεία. Η πφιε θαηαζηξάθεθε απφ ηνπο Ρσκαίνπο ην 198 π.Υ. Έδξα επηζθφπνπ ήδε απφ ηνλ 5ν αη., ν Ωξεφο παξέκεηλε θέληξν ηεο Βφξεηαο Δχβνηαο ηφζν θαηά ηνπο Βπδαληηλνχο
3
Υξφλνπο (4νο-13νο αη.) φζν θαη επί Φξαγθνθξαηίαο (13νο-15νο αη.). εκαληηθφ ξφιν ζηελ ηζηνξηθή δηαδξνκή ηεο Βφξεηαο Δχβνηαο δηαδξακάηηζε θαη ε Ιζηηαία, πνπ ηδξχζεθε - θαηά ην ηξάβσλα - απφ ηνπο Πεξξαηβνχο ηεο Θεζζαιίαο. Η πφιε θαηαιήθζεθε θαη ιεειαηήζεθε απφ ην ζηξαηφ ηνπ Ξέξμε ην 480 π.Υ. Έιαβε κέξνο ζηελ Α' Αζελατθή πκκαρία, απφ ηελ νπνία απνζηάηεζε ην 447 π.Υ., γεγνλφο πνπ πξνθάιεζε ηελ θαηάιεςε ηεο πφιεο απφ ηνλ Πεξηθιή, ηελ εθδίσμε ησλ θαηνίθσλ ηεο θαη ηε κεηαηξνπή ηεο ζε αζελατθή θιεξνπρία. Μεηά ηνλ Πεινπνλλεζηαθφ Πφιεκν ε Ιζηηαία πεξηήιζε ζηνλ έιεγρν ησλ παξηηαηψλ. Έιαβε κέξνο θαη ζηε Β' Αζελατθή πκκαρία, αξγφηεξα δε, κε ηε βνήζεηα ησλ Αζελαίσλ, απαιιάρζεθε απφ ηνλ ηχξαλλν Φηιηζηίδε, πνπ είρε επηβάιεη ζηελ πφιε ην 342 π.Υ. ν Φίιηππνο Β' ηεο Μαθεδνλίαο. Σέινο, ε Αηδεςφο ππήξμε θεκηζκέλε ινπηξφπνιε, πνπ άθκαζε θαηά ηνπο Διιεληζηηθνχο θαη ηνπο Ρσκατθνχο Απηνθξαηνξηθνχο Υξφλνπο. Αμηνζεκείσην ηζηνξηθφ γεγνλφο πνπ αθνξά ηε Βφξεηα Δχβνηα ππήξμε, αζθαιψο, ε λαπκαρία ηνπ Αξηεκηζίνπ, ε ζχγθξνπζε ηνπ ειιεληθνχ ζηφινπ θαη ηνπ ζηφινπ ηνπ Ξέξμε θαηά ηε δηάξθεηα ησλ Πεξζηθψλ Πνιέκσλ, ην 480 π.Υ.
Άγιος Ιωάννης ΡώσοςΑπό το Προκόπι της Καππαδοκίας στο Προκόπι της Εύβοιας Ο Άγηνο Ισάλλεο Ρψζνο γελλήζεθε πεξίπνπ ην 1690. ηνπο πνιέκνπο πνπ άξρηζαλ ην 1711 θαη ηειείσζαλ ην 1718 είλαη ζηξαηηψηεο ηνπ Σζαξηθνχ ηξαηνχ ηνπ Μεγάινπ Πέηξνπ ηεο Ρσζίαο. Σα Σνπξθηθά ζηξαηεχκαηα ήζαλ αθαηάβιεηα, βάδηδαλ απφ λίθε ζε λίθε, είραλ ζπείξεη ηνλ ηξφκν ζ' φια ηα
4
έζλε. ηξαηηψηεο ν ζηνο Ισάλλεο κάρεηαη γηα λα ππεξαζπηζζεί ηελ παηξίδα ηνπ, ηε Ρσζία. Γαινπρεκέλνο κε ηα λάκαηα ηεο Οξζνδνμίαο απφ ηνπο Υξηζηηαλνχο γνλείο ηνπ, ηνλ ζπγθινλίδεη ε θξίθε ηνπ πνιέκνπ, ηα ρηιηάδεο παιιεθάξηα, γπλαηθφπαηδα, γέξνη πνπ θείηνληαη λεθξνί ζην πέξαζκα ηεο ιαίιαπαο, ηεο πνιεκηθήο καλίαο ησλ ερζξψλ. ηηο κάρεο γηα ηελ αλαθαηάιεςε ηνπ Αδφθ κε ρηιηάδεο άιινπο ζπκπαηξηψηεο ηνπ, αηρκαισηίδεηαη θαη νδεγείηαη ζηελ Κσλζηαληηλνχπνιε. Απ' εθεί ζην Πξνθφπην, θνληά ζηελ Καηζάξεηα ηεο Καππαδνθίαο ηεο Μ. Αζίαο, ζηελ θαηνρή ελφο Αγά πνπ δηαηεξνχζε ζηξαηφπεδν ησλ Γεληηζάξσλ. Βαζαλίδεηαη λα αρλεζεί ηο Χρηζηό Καηαδηθαζκέλνο ςπρνινγηθά ζηελ πεξηθξφλεζε θαη ην κίζνο ησλ Σνχξθσλ, είλαη ν «θηαθίξ», ν «άπηζηνο» πνπ ηνπ αμίδνπλ ζθιεξά βαζαληζηήξηα. Καη ηνλ ρηππνχλ κε ρνληξά μχια ξαβδηά, ηνλ θισηζνχλ, ηνλ θηχλνπλ, ηνπ θαίλε ηα καιιηά θαη ην δέξκα ηεο θεθαιήο ηνπ κε πχξηλν ηάζη. Σνλ πεηνχλ ζηηο θνπξηέο ηνπ ζηάβινπ θαη ηνλ ππνρξεψλνπλ λα δεη κε ηα δψα. Απαληά ζηα βαζαληζηήρηα Τπνκέλεη φια ηα βαζαληζηήξηα κε θαξηεξία θαη αμηνζαχκαζηε γελλαηφηεηα. ηνπο μπινδαξκνχο, ζηηο βξηζηέο θαη ζηηο θισηζηέο ησλ Σνχξθσλ, απαληά κε ηα ιφγηα ηνπ Παχινπ: «πνηνο κπνξεί λα κε ρσξίζεη απφ ηελ αγάπε ηνπ Υξηζηνχ κνπ; Θιίςηο ή ζηελνρψξηα ή δησγκφο ή γπκλφηεο ή αηρκαισζία;». Έρσ πεπνίζεζε, πίζηε θαη αγάπε ζηνλ Κχξηφ κνπ Ιεζνχ Υξηζηφ ηνλ Μνλνγελή Τηφ ηνπ Θενχ κνπ θαη ηίπνηε απ' φια ηα δεηλά, δελ ζα κε ρσξίζεη απφ ηελ αγάπε Σνπ» Γέρεηαη ηνπο ζθιεξνχο φξνπο ηεο καξηπξηθήο δσήο, ηα βαζαληζηήξηα, ηε δηακνλή κε ηα δψα ζην ζηάβιν πνπ ηνπ ζχκηδε, φπσο έιεγε, ην ζηάβιν ηεο Βεζιεέκ· ηηο αζθήζεηο, λεζηείεο, αγξππλίεο, πξνζεπρέο ζε ηέηνην βαζκφ, πνπ δακάζζεθε ε ζεξησδία ησλ Σνχξθσλ θαη έθπιεθηνη
5
ηνλ νλνκάδνπλ «βειή», άγην. ε ζπλεζηίαζε Σνχξθσλ αμησκαηνχρσλ ζαπκαηνπξγηθά έζηεηιε κε Άγγειν Κπξίνπ θαγεηφ ζε ράιθηλν πηάην απφ ην Πξνθφπην ηεο Μ. Αζίαο ζηελ Μέθθα ηεο Αξαβίαο θαη ν Σνχξθνο Αγάο ην έθαγε εθεί δεζηφ. Δπηζηξέθνληαο έδεημε ην πηάην κε ην νηθφζεκν ζηνπο αμησκαηνχρνπο ηξεηο κήλεο κεηά. Σν ζαχκα απηφ πνπ έγηλε απφ ηνλ ζην θαηά παξαρψξεζε ηνπ Κπξίνπ, ζηακάηεζε ην κίζνο θαη ηελ αδηάιιαθηε καλία ησλ βαζαληζηψλ ηνπ. Η πλεπκαηηθή θαη εζηθή αθηηλνβνιία ηνπ εδάκαζε ηελ ζεξησδία ησλ Σνχξθσλ. Το ηέιος Καζφιε ηε δηάξθεηα ηεο δσήο ηνπ ν Άγηνο Ισάλλεο ν Ρψζνο θαηέθεπγε ζε πξνζεπρέο, γνλπθιηζίεο, αγξππλίεο θαη θνηλσλνχζε θξπθά απφ ηνπο Σνχξθνπο, ηα Άρξαληα Μπζηήξηα. Η Θεία Κνηλσλία θάζε άββαην ήηαλ ε κεγάιε ηνπ μεθνχξαζε θαη αλάπαπζε. ηηο 27 Μαΐνπ ηνπ 1730 εηδνπνίεζε ηνλ ηεξέα θαη εθείλνο ηνπ πήγε ηε Θεία Κνηλσλία κέζα ζε έλα κήιν πνπ ην είρε θνπθψζεη. Κνηλψλεζε εθεί ζην ζηάβιν γηα ηειεπηαία θνξά. Η πξφζθαηξε αηρκαισζία ηνπ, ε δεηλή θαθνπάζεηα πήξαλ ηέινο· ν ζαπκαζηφο ζηνο Ισάλλεο πέξαζε ζηελ αηψληα αγαιιίαζε θαη καθαξηφηεηα, κφιηο πήξε ηα Άρξαληα Μπζηήξηα.Οη ηεξείο θαη πξφθξηηνη Υξηζηηαλνί ηνπ Πξνθνπίνπ, κε άδεηα ηνπ Σνχξθνπ πήξαλ ην ζψκα. Με ζπγθίλεζε θαη δάθξπα κέζα ζε βαζεηά θαηάλπμε θαη επιάβεηα κε ζπκηαηά θαη ιακπάδεο, ην νδεγνχλ ζε έλαλ ηάθν ζην Υξηζηηαληθφ θνηκεηήξην, ην ελαπνζέηνπλ ζηε κάλα γε. Θείο όρακα Ο γέξνληαο ηεξέαο πνπ θάζε άββαην άθνπγε ηνλ πφλν θαη ηα βαζαληζηήξηά ηνπ θαη ηνπ έδηλε, ηνλ θνηλσλνχζε ηα Άρξαληα Μπζηήξηα, είδε ζηνλ χπλν ηνπ ηνλ ζην Ισάλλε ηνλ Ννέκβξην ηνπ 1733. Σνπ είπε ν ζηνο πσο ην ζψκα ηνπ έρεη κείλεη κε ηε ράξε ηνπ Θενχ κέζα ζηνλ ηάθν αθέξαην, νιφθιεξν, αδηάθζνξν, φπσο ην έβαιαλ ζηνλ ηάθν πξηλ
6
3 1/2 ρξφληα. Να ην βγάινπλ θαη ζα είλαη καδί ηνπο σο επινγία Θενχ ζηνπο αηψλεο. Μεηά ηνπο δηζηαγκνχο ηνπ ηεξέα, έλα νπξάλην θσο θσηίδεη ηνλ ηάθν ηνπ Οζίνπ ζαλ πχξηλνο ζηχινο. Οη Υξηζηηαλνί άλνημαλ ηνλ ηάθν θαη σ ηνπ ζαχκαηνο! Σν ζψκα ηνπ Οζίνπ βξέζεθε αθέξαην, αδηάθζνξν θαη κπξσκέλν κε απηή ηε ζεία επσδία πνπ ζπλερίδεη λα έρεη κέρξη ζήκεξα. Σν ηεξφ ιείςαλν κεηαθέξζεθε ζην Ναφ πνπ αγξππλνχζε ν ζηνο! Απφ ηελ εκέξα εθείλε, 273 ηψξα ρξφληα, κπήθε ην ηεξφ ζψκα ζηε ιεηηνπξγηθή δσή ηεο Δθθιεζίαο ηνπ Υξηζηνχ. Ο Οζκάλ Παζάς θαίεη ηο Ιερό Λείψαλο ε κία εζσηεξηθή δηακάρε θαη ζχξξαμε κεηαμχ νπιηάλνπ θαη Ικπξαήκ ηεο Αηγχπηνπ ν απεζηαικέλνο Παζάο ηνπ νπιηάλνπ, Οζκάλ, θαίεη ην Ιεξφ Λείςαλν γηα λα εθδηθεζεί ηνπο Υξηζηηαλνχο. Σν ηεξφ ζψκα νη Σνχξθνη ην είδαλ λα παίξλεη θίλεζε ζηε θσηηά. Έληξνκνη εγθαηαιείπνπλ ην αλίεξν έξγν ηνπο θαη θεχγνπλ. Σελ άιιε ήκεξα κεηά ηελ απνρψξεζε ησλ Σνχξθσλ νη Υξηζηηαλνί αλαζεθψλνπλ ηηο ζηάρηεο θαη ηα θάξβνπλα θαη βξήθαλ ζθεπαζκέλν νιφθιεξν ην ηεξφ ζψκα. Γελ είρε πάζεη ηίπνηε, επιχγηζην θαη κπξσκέλν, ηνπ έκεηλε κφλν ην καχξηζκα απφ ηνπο θαπλνχο θαη ην πχξσκα. Τολ ηηκά όιε ε Κεληρηθή Μ. Αζία (Καππαδοθία) Ο Άγηνο Ισάλλεο Ρψζνο έδεζε κε εγθξάηεηα, αγλφηεηα, λεζηείεο, πξνζεπρέο, δφμαζε ηνλ Θεφ αλάκεζα ζε αιιφδνμνπο θαη αιιφπηζηνπο θαη ν Θεφο ηνπ απάληεζε δνμάδνληάο ηνλ ζηνλ Οπξαλφ θαη ζηε γε. Μπξνζηά ζηελ Λάξλαθα πνπ είλαη ην Άγηφ ηνπ ζψκα, παξάιπηνη πεξπαηνχλ, ηπθινί βιέπνπλ, δαηκφληα θεχγνπλ, άιιεο αλίαηεο αξξψζηηεο ζεξαπεχνληαη. ρη κφλν Οξζφδνμνη, αιιά θαη Αξκέληνη, Γηακαξηπξφκελνη θαη Σνχξθνη αηρκαισηίδνληαη απφ ηα ζαχκαηά ηνπ. ηελ απφγλσζε θαη ηε δπζηπρία ηνπο, θαηαθεχγνπλ ζηνλ ζην. Η γιψζζα ηνπ Οζίνπ ζησπά αιιά δηαιαινχλ ηα ζαχκαηά ηνπ. Κνηκάηαη ην Ιεξφ Λείςαλν, αιιά θεξχηηνπλ
7
ηελ παξνπζία ηνπ ηα ζαπκαζηά γεγνλφηα. Γίλεηαη εθεί κεγάιν πξνζθχλεκα πνπ δεζπφδεη ζηελ θεληξηθή Καππαδνθία. Μεηαθορά ηοσ Ιερού Λεηψάλοσ Γπν ρξφληα κεηά ηελ θαηαζηξνθή ηεο Μηθξάο Αζίαο νη πξφζθπγεο πνπ έραζαλ ηα πάληα, πήξαλ ην Ιεξφ Λείςαλν, άιια θεηκήιηα ηεο Δθθιεζίαο θαη ιηγνζηά πξνζσπηθά ηνπο είδε θαη μεθίλεζαλ γηα ην δξφκν ηεο μεληηεηάο. Απφ ηελ Καηζάξεηα ζηε Μεξζίλα. Απφ ην ιηκάλη ηεο Μεξζίλαο κε ην πινίν «Βαζίιεηνο Γεζηνχλεο» κεηαθέξεηαη ζηελ Υαιθίδα. Παξακέλεη εθεί έλα ρξφλν θαη ην 1925 έθζαζε ζην ζεκεξηλφ Νέν Πξνθφπην. Γεκηοσργία λέοσ Προζθσλήκαηος Σν 1930 ζεκειηψζεθε ν Ναφο πνπ θηινμελεί ζήκεξα ην Ιεξφ Λείςαλν. ηεγάζζεθε ην 1951. Σν 1962 απφ απιφο πξνζθπλεκαηηθφο Ναφο πνπ ήηαλ, κε ζχκθσλε γλψκε ηεο Δθθιεζίαο θαη ηεο Πνιηηείαο, ππνγξάθεθε λφκνο βάζεη ηνπ νπνίνπ ιεηηνπξγεί ζαλ «Δπαγέο Ίδξπκα», κε ζθνπνχο πνπ θαζνξίδνληαη ζηε δηάηαμε ιεηηνπξγίαο θαη δηαρείξηζεο απηνχ. Ιδξχζεθαλ δχν κεγάινη μελψλεο. Ο έλαο γηα δσξεάλ θηινμελία θαη ν άιινο κε αληίηηκν κηθξφ ππέξ ησλ ζθνπψλ ηνπ Ιδξχκαηνο. Άξρηζε ε ζπληήξεζε θαη ιεηηνπξγία 5 κεγάισλ Ιδξπκάησλ, δχν Οξθαλνηξνθείσλ,ελφο Γεξνθνκείνπ ζηε Υαιθίδα, Οηθνηξνθείνπ ζπνπδαζηψλ, παηδηθψλ θαηαζθελψζεσλ γηα 1.000 πεξίπνπ παηδηά θ.ά.
8
Όσιος δαυιδ ο εν ευβοια Ο 'Οζιος Γασίδ γελλήζεθε ζηε Γαξδελίηζα (ηέσο θηεκαηηθή πεξηθέξεηα ηεο θνηλφηεηαο Κππαξηζζίνπ) πηζαλφηαηα ην ηειεπηαίν ηέηαξην ηνπ 15νπ αη. κ.Υ. ηνπ Ννκνχ Φζηψηηδαο θαη έδεζε πεξίπνπ απφ ην δεχηεξν κηζφ ηνπ 15νπ αηψλα σο ην πξψην κηζφ ηνπ 16νπ αηψλα. Τπήξμε εγνχκελνο ηεο Ιεξάο Μνλήο Παλαγίαο Βαξλάθνβαο ην δηάζηεκα 1520-1532 θαη θαηφπηλ κεηέβε ζηε Βφξεηα Δχβνηα, ζηηο Ρνβηέο ηνπ ζεκεξηλνχ Γήκνπ Διπκλίσλ, φπνπ ίδξπζε θεκηζκέλν κνλαζηήξη πνπ πιένλ θέξεη ην φλνκά ηνπ. Ήηαλ έλαο απφ ηνπο θσηηζκέλνπο δηδαζθάινπο ηνπ Γέλνπο, ν νπνίνο πξνζέθεξε πνιιά ζηελ παηδεία ησλ ππνδνπισκέλσλ Διιήλσλ, θαη ηαπηφρξνλα έλαο Άγηνο ηεο Οξζφδνμεο Δθθιεζίαο, ζηνλ νπνίν απνδίδεηαη πιήζνο ζαπκάησλ. ε ειηθία ηξηψλ εηψλ είδε ζε φξακα ηνλ Άγην Ισάλλε ηνλ Πξφδξνκν ν νπνίνο ηνλ παξφηξπλε λα ηνλ αθνινπζήζεη.ε ειηθία δεθαπέληε εηψλ έθπγε απφ ηελ παηξίδα ηνπ γηα λα ππεξεηήζεη ζε έλα κνλαζηήξη ζηελ Μαγλεζία κε ηνλ ηεξνκφλαρν Αθάθην φπνπ έκεηλε πέληε ρξφληα. ηε ζπλέρεηα ν ζηνο Γαπίδ καδί κε ηνλ Γέξνληα Αθάθην έθπγαλ απφ ην κνλαζηήξη ηεο Μαγλεζίαο θαη πήγαλ ζην κνλαζηήξη ηνπ Κνκλελείνπ ζηελ πεξηνρή ηεο ζζαο , φπνπ ν ζηνο δέρηεθε ην αμίσκα ηεο δηαθνλίαο.
9
Μεηά απφ ιίγν θαηξφ ν Αθάθηνο θαη ν ζηνο πήγαλ ζην Άγην ξνο ζηε Λαχξα ηνπ Οζίνπ Αζαλαζίνπ ηνπ Αζσλίηνπ γηα λα πξνζθπλήζνπλ ηα ηεξά θνηλφβηα. Μεηά ν ζηνο αθνινχζεζε ηνλ Αθάθην ν νπνίνο είρε ρεηξνηνλεζεί σο Αξρηεξέαο ηεο «Αγηνηάηεο Μεηξνπφιεσο Ναππάθηνπ θαη Άξηεο» ζηελ επηζθνπή ηνπ, φπνπ ζχληνκα ηνλ ρεηξνηφλεζε Ιεξέα θαη Λεηηνπξγφ ησλ Αγίσλ ηνπ Θενχ Μπζηεξίσλ. Γηα κηθξφ ρξνληθφ δηάζηεκα ν Γαπίδ δηαθφλεςε σο εγνχκελνο ζηε Μνλή ηεο Θενηφθνπ ηεο Βαξλάθνβαο, θεχγνληαο απφ εθεί πήγε ζην φξνο ηείξη αλάκεζα ζηνλ Διηθψλα θαη ηνλ Παξλαζζφ φπνπ ίδξπζε έλα κηθξφ κνλαζηήξη, αξγφηεξα φκσο θαηεγνξήζεθε φηη ήηαλ ε αηηία θπγήο κεξηθψλ ζθιάβσλ ελφο Αγαξελνχ άξρνληα ηεο Ληβαδεηάο θαη γηα ην ιφγν απηφ βαζαλίζηεθε θαη θπιαθίζηεθε, φηαλ ειεπζεξψζεθε δελ επέζηξεςε ζην ηείξη αιιά αλαδεηψληαο έλα ηφπν λα αζθεηέςεη βξέζεθε ζηελ Δχβνηα. Δγθαηαζηάζεθε ζηνλ ηφπν πνπ ηψξα βξίζθεηαη ην κνλαζηήξη πξνο ηηκή ηνπ, πνπ ηφηε ππήξρε έλα εξεηπσκέλν εθθιεζάθη ηεο Μεηακνξθψζεσο ηνπ σηήξνο Υξηζηνχ πάλσ απφ ηηο Ρνβηέο Δπβνίαο. Καζψο ε θήκε ηνπ εμαπιψλνληαλ φιν θαη πεξηζζφηεξνη Υξηζηηαλνί πήγαηλαλ θνληά ηνπ, δεκηνπξγήζεθε έηζη ε αλάγθε λα θηηζζεί έλα κνλαζηήξη, έηζη ν ζηνο έθπγε γηα λα θάλεη εξάλνπο κεηαμχ ησλ Υξηζηηαλψλ θαη έθηαζε κέρξη ηελ Ρσζία. Αθνχ ζπγθέληξσζε ηα απαξαίηεηα ρξήκαηα ζε ιίγα ρξφληα νινθιεξψζεθε ην κνλαζηήξη αθηεξσκέλν ζηε δφμα ηεο Μεηακνξθψζεσο ηνπ Γέζπνηα Υξηζηνχ. Ο ζηνο έκεηλε εθεί κέρξη ην ζάλαηφ ηνπ, ηελ πξψηε Ννεκβξίνπ, ζε βαζηά γεξάκαηα.Η κλήκε ηνπ Οζίνπ Γαπίδ ηηκάηαη θάζε ρξφλν ηελ 1ε Ννεκβξίνπ. Σν κνλαζηήξη ηνπ Οζίνπ Γαπίδ βξίζθεηαη αλάκεζα ζηα βνπλά Καβαιάξεο θαη Ξεξφλ φξνο αληίθξπ ηνπ ρσξηνχ Γξπκψλ. Η ηνπνζεζία ζηελ νπνία βξίζθεηαη είλαη πξνθπιαγκέλε απφ φινπο ηνπο
10
αλέκνπο, γεγνλφο φκσο πνπ δεκηνπξγεί ηηο πξνυπνζέζεηο κεγάιεο επηθάιπςήο ηεο απφ ρηφλη ηηο θξχεο κέξεο ηνπ ρεηκψλα. Σν έηνο ηεο πξψηεο νηθνδφκεζεο ηεο Μνλήο δελ είλαη αθξηβψο γλσζηφ. Σν βέβαην είλαη φηη πξνυπήξρε ηνπ 1500, αθνχ ν φζηνο Γαπίδ (πνπ έδεζε γχξσ ζην 1550) δεκηνχξγεζε ηελ Μνλή πάλσ ζηα εξείπηα πξνυπάξρνληνο λανχ.Λνγηθά ν πξνυπάξρσλ απηφο λαφο θαηαζηξάθεθε απφ ηνπο Σνχξθνπο κεηά ηελ θαηάιεςε ηεο Δχβνηαο ην 1470. Σν 1824 νη Σνχξθνη θαηαζηξέθνπλ κε θσηηά θαη ην λέν λαφ γηα λα εθδηθεζνχλ ηε ζπκκεηνρή ησλ κνλαρψλ ζηνλ μεζεθσκφ ηνπ 1821. Η λέα αλνηθνδφκεζε έγηλε ην 1877. ην λαφ ηνπ Μνλαζηεξηνχ θπιάζζνληαη ζε θαιιίηερλε ιεηςαλνζήθε ηα επσδηάδνληα θαη ζαπκαηνπξγά νζηά ηνπ νζίνπ Γαπίδ ηνπ Γέξνληνο, θαζψο ην ζπκηαηφ θαη ην πεηξαρήιη ηνπ Αγίνπ, ξσζηθήο πξνέιεπζεο. ψδεηαη επίζεο ρεηξφγξαθν δαλεηζηήξην ηνπ Αγγειή Γσβηνχ, ν νπνίνο εξρφκελνο απφ ην Πήιην πέξαζε απφ ηε Μνλή θαη δαλείζζεθε 1000 γξφζηα γηα ηηο αλάγθεο ηνπ αγψλα. ην δαλεηζηήξην απηφ ν Δπβνέαο ζηξαηεγφο επραξηζηεί ηνπο Παηέξεο ηεο Μνλήο αιιά θαη ηνπο θαηνίθνπο γηα ηε ζπκβνιή ηνπο ζηνλ αγψλα γηα ηελ ειεπζεξία. Σηο ηειεπηαίεο δεθαεηίεο ε Μνλή έγηλε παλειιήληα γλσζηή γηα ηηο Θείεο ηθαλφηεηεο ελφο ραξηζκαηηθνχ κνλαρνχ, πνπ έδεζε ζ΄απηή θαη πνπ γηα πνιιά ρξφληα θαη κέρξη ην ηέινο ηεο δσήο ηνπ ππήξμε ν εγνχκελνο ηεο. Πξφθεηηαη γηα ηνλ Γέξνληα Ιάθσβν ζηνλ νπνίν απνδίδνληαη πιήζνο Θείσλ θαη αλζξσπίλσλ επεκβάζεσλ πξνο αλαθνχθηζε ηνπ αλζξψπηλνπ πφλνπ. ε εθαηνληάδεο αλέξρνληαη νη επεξγεηεζέληεο θαη πηζηνί ηνπ γέξνληα Ιαθψβνπ, νη νπνίνη κέρξη θαη ζήκεξα επηζθέπηνληαη ζπλερψο θαη θαηά νκάδεο ηελ Μνλή πξνθεηκέλνπ λα πξνζθπλήζνπλ ηνλ ηάθν ηνπ θαη λα επηθαιεζζνχλ ηε ζπλδξνκή ηνπ ζηα αλζξψπηλα κηθξά θαη κεγάια πξνβιήκαηα ηνπο.
11
ΦΑΡΤΗΣ ΔΥΒΟΙΑΣ
12