Εν. 35, Οι διεκδικήσεις της Αντάντ και της Ελλάδας στην Οθωμανική αυτοκρατορία, Ιστορία Γ΄ Γυμνασίου

ΕΝΟΤΗΤΑ 35, Οι διεκδικήσεις της Αντάντ και της Ελλάδας στην Οθωμανική αυτοκρατορία Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία, Γ΄ Γυμνασίου, σελ.100 - 101

Οι ενέργειες της Ελλάδας για την προώθηση των διεκδικήσεών της Μετά τη συνθηκολόγηση του σουλτάνου (Οκτώβριος 1918), δυνάμεις της Αντάντ κατέλαβαν νευραλγικά σημεία στην Οθωμανική αυτοκρατορία θέτοντας τη χώρα υπό κατοχή.

Αθήνα, 20 Μαρτίου 1918, ο Πρίγκιπας Αρθούρος, Δούκας του Connaught, και ο Βασιλιάς Αλέξανδρος της Ελλάδος επιθεωρούν ελληνικά στρατεύματα.

Η αυλαία του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου βρήκε την Οθωμανική Αυτοκρατορία υπό κατάρρευση. Την αρχική επιτυχία του 1915-1916 στο μέτωπο της Καλλίπολης, διαδέχθηκαν απανωτές ήττες στο μέτωπο της Μέσης Ανατολής από τις δυνάμεις της Αντάντ, με αποτέλεσμα την έκκληση του Μέγα Βεζύρη, Ταλαάτ Πασά προς τις συμμαχικές δυνάμεις για κατάπαυση του πυρός. Οι διπλωματικοί χειρισμοί που ακολούθησαν, κατά κύριο λόγο με βρετανική πρωτοβουλία, οδήγησαν στην υπογραφή της Συνθήκης του Μούδρου στις 18 Οκτωβρίου 1918, η οποία τερμάτιζε τον πόλεμο μεταξύ της Αντάντ και των Οθωμανών. Μεταξύ άλλων, αυτή η συμφωνία-θρίαμβος της βρετανικής διπλωματίας, αναγνώριζε με το έκτο της άρθρο το δικαίωμα στις δυνάμεις της Αντάντ να καταλάβουν στρατιωτικά οποιοδήποτε στρατηγικής, κατά την κρίση τους, σημασίας, σημείο της οθωμανικής επικράτειας.

Οι ενέργειες της Ελλάδας για την προώθηση των διεκδικήσεών της Ελληνικές δυνάμεις συμμετείχαν στην κατάληψη της Κωνσταντινούπολης, εκφράζοντας, και με αυτό τον τρόπο, τις ελληνικές διεκδικήσεις.

Νοέμβριος 1918. Οι Έλληνες της Κωνσταντινούπολης υποδέχονται με ενθουσιασμό τη ναυαρχίδα του ελληνικού στόλου «Αβέρωφ». Πίνακας του Λυκούργου Κογιεβίνα (Αθήνα – Εθνικό Ιστορικό Μουσείο)

Το Αβέρωφ στην Πόλη (Απόσπασμα από το ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ "Πανόραμα του Αιώνα«). Αναστάσιος Γαζιάδης, 1912, οι αξιωματικοί και το πλήρωμα του θωρηκτού «ΑΒΕΡΩΦ» κάπου στο Αιγαίο.

https://www.youtube.com/watch?time_continue=1&v=VgYeaSlzh2g

Οι ενέργειες της Ελλάδας για την προώθηση των διεκδικήσεών της Παράλληλα, ο Βενιζέλος έστειλε στο συνέδριο του Παρισιού υπόμνημα (Δεκέμβριος 1918) με το οποίο διεκδικούσε μια ευρύτατη ζώνη εδαφών στη δυτική Μικρά Ασία με κέντρο τη Σμύρνη, την Α. Θράκη μέχρι τα πρόθυρα της Κωνσταντινούπολης και τα νησιά Ίμβρος και Τένεδος στην είσοδο των Στενών.

Η υπογραφή της Συνθήκης Ειρήνης του Α' Παγκοσμίου Πολέμου στην αίθουσα κατόπτρων των ανακτόρων των Βερσαλλιών (πίνακας του Ιρλανδού ζωγράφου Ουίλλιαμ Όρπεν).

Σμύρνη: Από αριστερά, το καμπαναριό της Αγίας Φωτεινής, ο Άγιος Ιωάννης και ο Άγιος Γεώργιος.

Οι ενέργειες της Ελλάδας για την προώθηση των διεκδικήσεών της Επιπλέον, ο Βενιζέλος, θέλοντας να υποστηρίξει τις παραπάνω διεκδικήσεις, έστειλε ελληνικό στρατό στην εκστρατεία της Αντάντ εναντίον των μπολσεβίκων (βλέπε ενότητα 33, σελ. 95). Έλληνες στρατιώτες εκστρατεύουν κατά των Μπολσεβίκων.

Συμφέροντα που εξυπηρετούσε η παρουσία της Ελλάδας στη Μικρά Ασία: Στη συγκεκριμένη συγκυρία η στρατιωτική παρουσία της Ελλάδας, χώρας που αποτελούσε στενό σύμμαχο της Βρετανίας, στη Μικρά Ασία θα αναχαίτιζε τις ιταλικές επιδιώξεις στην περιοχή και θα παρείχε στήριξη στις μικρές βρετανικές δυνάμεις που βρίσκονταν στα Στενά. Έτσι, Έλληνες στρατιώτες μπροστά στο ρολόι της Σμύρνης. η Βρετανία υποστήριξε τα ελληνικά αιτήματα.

Η απόβαση του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη και οι αντιδράσεις: Πράγματι, το συμβούλιο του Παρισιού έδωσε εντολή στην Ελλάδα, τον Απρίλιο του 1919, να στείλει στρατεύματά της στη Μικρά Ασία. Στις 2 Μαΐου 1919 Έλληνες στρατιώτες αποβιβάστηκαν στη Σμύρνη και κατέλαβαν την πόλη και μια περιοχή περίπου 17.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων γύρω από αυτή.

Τυφεκιοφόροι της ελληνικής Α΄ Μεραρχίας παρελαύνουν στην προκυμαία της Σμύρνης λίγο μετά την αποβίβαση του ελληνικού στρατού, το πρωί της 2ας Μαΐου 1919.

Απόβαση στη Σμύρνη (Απόσπασμα από το ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ "Πανόραμα του Αιώνα«). Το ελληνικό θωρηκτό «Λήμνος» στον κόλπο της Σμύρνης.

https://www.youtube.com/watch?time_continue=4&v=1oK-2NLSXPY

Η απόβαση του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη και οι αντιδράσεις: Οι Έλληνες της Μικράς Ασίας δέχτηκαν το γεγονός με ενθουσιασμό, ενώ οι Τούρκοι αντέδρασαν αρνητικά.

Τα ελληνικά στρατεύματα αποβιβάζονται στη Σμύρνη, 2 Μαΐου 1919.

Οι Έλληνες της Σμύρνης παρακολουθούν από την ταράτσα του Sporting Club τα πλοία του ελληνικού στόλου να εισέρχονται στον κόλπο της Σμύρνης, 2 Μαΐου 1919.

Η απόβαση του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη και οι αντιδράσεις: Με ευθύνη και των δύο πλευρών σημειώθηκαν από την πρώτη στιγμή επεισόδια με νεκρούς και τραυματίες. Όταν οι Εύζωνες έφτασαν στην πλατεία του διοικητηρίου, δέχθηκαν αμέσως πυρά από τα γύρω κτήρια και ακολούθησε σύγκρουση. Μετά το αρχικό σοκ, οι Εύζωνες ανασυντάχθηκαν και κατέστειλαν τις εστίες αντίστασης, αιχμαλωτίζοντας μεγάλο αριθμό στρατιωτών και ατάκτων ενόπλων. Η σύγκρουση αυτή κράτησε περίπου μία ώρα. Παρά ταύτα, ένταση επικράτησε και σε άλλα σημεία της πόλης, καθότι σημειώθηκε πληθώρα ατομικών διενέξεων μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων με νεκρούς και τραυματίες. Τα όπλα σίγησαν το απόγευμα, όταν και κάθε απόπειρα αντίστασης είχε πλέον κατασταλεί. Κατά τη διάρκεια της σύρραξης σκοτώθηκαν 2 Έλληνες στρατιώτες και τραυματίστηκαν 34, ενώ οι Τούρκοι μέτρησαν 5 νεκρούς και 16 τραυματίες. Στις συνολικές απώλειες θα πρέπει να προσμετρηθούν και 9 Έλληνες πολίτες που τραυματίστηκαν, καθώς και άλλοι 47, διαφορετικών εθνικοτήτων. Επιπλέον, πάνω από 2.000 Τούρκοι ένοπλοι διέφυγαν στα περί της Σμύρνης υψώματα από τον Νότο, αφού οι ελληνικές δυνάμεις δεν πρόλαβαν να κυκλώσουν την περιοχή της Καραντίνας.

Οι Εύζωνες παρελαύνουν στο Και.

Οι Εύζωνες στην πλατεία Διοικητηρίου.

Να μελετήσετε και να σχολιάσετε τις πηγές 1α και 1β.

Σμύρνη: Το Και, από τη γαλλική λέξη Quai (=προκυμαία) που συγκέντρωνε τα πολυτελή καταστήματα, ξενοδοχεία, καφεζαχαροπλαστεία και προξενεία.

Ποιοι λόγοι έκαναν τον Ελευθέριο Βενιζέλο να εφιστά την προσοχή στους Μικρασιάτες Έλληνες (πηγή 2) μετά την απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη;

Αγνώστου, περ. 1913, ο Πρωθυπουργός της Ελλάδος Ελευθέριος Βενιζέλος, Αθήνα, εκδόσεις Ευ. Ι. Αθανασιάδης.

Έλληνες και Άγγλοι αξιωματικοί στη Σμύρνη.

Αριστείδης Στεργιάδης, στενός συνεργάτης του Ελευθέριου Βενιζέλου και Ύπατος Αρμοστής της Σμύρνης από το 1919 μέχρι το 1922. Προκάλεσε την έντονη δυσφορία του ελληνικού πληθυσμού γιατί μεροληπτούσε υπέρ των Τούρκων. Ίδρυσε το Ιωνικό Πανεπιστήμιο, εξασφάλισε δωρεάν πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας για τον πληθυσμό της Σμύρνης ανεξαρτήτως διακρίσεων και εκτέλεσε σημαντικά δημόσια έργα.

Οι Ιταλοί, που είχαν καταλάβει εδάφη νότια της ελληνικής ζώνης, δυσαρεστήθηκαν, καθώς διεκδικούσαν και εκείνοι τη Σμύρνη. Σε αρκετές περιπτώσεις οι τουρκικές επιθέσεις εναντίον των ελληνικών δυνάμεων προέρχονταν από περιοχές που ήταν υπό ιταλική διοίκηση. Το ιταλικό σχολείο της Σμύρνης

Η απόβαση του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη και οι αντιδράσεις: Ελληνίδες της Σμύρνης υποδέχονται τον ελληνικό στρατό.

Σοκάκι σε ελληνική συνοικία. Ένα κορίτσι στα δεξιά έχει ακουμπήσει τη ραπτομηχανή της στο πρεβάζι και ράβει.

Ελληνική συνοικία της Σμύρνης

Σμύρνη, 1919-20, ο Αντιστράτηγος Δημήτριος Ιωάννου.