Biblia opowiedziana dzieciom - fragment

3.

Od Abrahama do Mojżesza – c z a s pat r i a r c h ó w Izaak

Z Księgi Rodzaju 23–25

Śmierć Sary ara nie doczekała się wnuków: zmarła, zanim jej syn, Izaak, zdążył się ożenić. Po śmierci Sary Abraham kupił pole z pieczarą w pobliżu Mamre, czyli Hebronu, aby pochować tam swoją żonę. Ten skrawek ziemi był jedynym, który stał się własnością Abrahama w Ziemi Obiecanej, tej danej mu przez Boga.

S

Izaak i Rebeka rzed śmiercią Abraham chciał znaleźć żonę dla swego syna Izaaka. Wysłał więc sługę do miasta Charan, w Syrii, gdzie osiedliła się rodzina Abrahama po opuszczeniu Mezopotamii. Abraham wierzył, że Bóg pomoże słudze znaleźć odpowiednią dziewczynę, którą Izaak będzie mógł pojąć za żonę. Dziewczyną tą okazała się być piękna, łagodna i hojna Rebeka. Izaak pokochał ją, a ona pocieszyła go po śmierci Sary.

P

27

„Bóg Abrahama, Bóg Izaaka” óg jest wierny: wszystkie obietnice, które dał Abrahamowi, podtrzymał także wobec Izaaka, który wiedział, że jego potomstwo stanie się pewnego dnia tak liczne jak gwiazdy na niebie i że weźmie w posiadanie kraj obiecany przez Boga. Musiał jednak uzbroić się w cierpliwość, ponieważ Rebeka bardzo długo nie miała dzieci. W końcu jednak nadeszła oczekiwana chwila: Rebeka wydała na świat bliźnięta. Starszego chłopca nazwano Ezaw, a młodszego, który urodził się chwilę po nim, Jakub.

B

Jakub i Ezaw

Z Księgi Rodzaju 25, 19–34 i 27

Prawdziwe bogactwo Izaaka ajwiększym skarbem Izaaka było Przymierze z Bogiem, to znaczy obietnica Boża, o której mówiono i pamiętano. Wiedziano, że pewnego dnia wielka rodzina Abrahama zamieszka w krainie szczęśliwości. Bóg obiecał to Abrahamowi, a potem Izaakowi. Izaak natomiast wiedział, czego Bóg oczekuje od niego w zamian: aby uczestniczył w realizacji Bożego planu, to znaczy został ojcem wielkiego narodu, który stanie się przyjacielem Boga. A kiedy nadejdzie czas, by przekazał bezcenną obietnicę Boga swemu starszemu synowi.

N

28

Rywalizacja bliźniąt o dziedzictwo akub i Ezaw nie byli do siebie podobni. Ezaw był rudy i mocno pokryty owłosieniem. Można by rzec, że był podobny do koziołka. Uwielbiał polować i całe dnie spędzał z dala od domu. Jakub natomiast nie miał owłosionej skóry, był spokojniejszy i częściej przebywał w namiocie. Ulubieńcem Izaaka był Ezaw, który przygotowywał ojcu przepyszne dania z upolowanej zwierzyny, ulubieńcem Rebeki natomiast był spokojny Jakub.

Ezaw jako syn pierworodny miał stać się dziedzicem Przymierza z Bogiem i Bożej obietnicy. Rebeka i Jakub zadecydowali jednak inaczej.

J

Miska soczewicy ajpierw Jakub i Rebeka musieli zdobyć zgodę Ezawa.

Jakub wiedział, jak podejść brata: pewnego dnia, gdy Ezaw wrócił z polowania zmęczony i głodny, w namiocie powitała go woń gotowanej soczewicy. Jakub, który ugotował potrawę, powiedział bratu, że poczęstuje go w zamian za to, że zrzeknie się na jego rzecz swego dziedzictwa.

Następnie trzeba było przekonać Izaaka: było to jednak niemożliwe, ponieważ stary ojciec przestrzegał prawa starszeństwa. Jakub z Rebeką postanowili uciec się do podstępu. Izaak był już stary i miał słaby wzrok. Jakub przebrał się więc za Ezawa: założył na siebie kozią skórę i ubrania brata, aby przesiąknąć jego zapachem. Tak przebrany przyniósł ojcu jego ulubione danie.

N

29

Izaak dał się zwieść i udzielił Jakubowi błogosławieństwa, które przysługiwało starszemu bratu. „Bóg Abrahama, Izaaka i Jakuba” o, czego wspólnie dopuścili się Jakub z Rebeką, nie było uczciwe. Skoro jednak Izaak, przez pomyłkę i wbrew sobie, wybrał na dziedzica obietnicy młodszego z braci, Bóg przeniósł na niego swoje Przymierze. Aby potwierdzić misję Jakuba, Bóg nadał mu nowe imię, Izrael. Poźniej stało się ono imieniem całego narodu.

Ilekroć ludzie wypowiadają słowa: „Bóg Abrahama, Izaaka i Jakuba”, wspominają obietnicę, jaką Bóg złożył trzem „patriarchom” – protoplastom, czyli założycielom ludu Izraela.

T

Dwunastu synów Jakuba Z Księgi Rodzaju 27–32

Jakub ucieka przed gniewem Ezawa iedy Ezaw zorientował się, że Jakub oszukał ojca, a jemu samemu wykradł podstępem ojcowskie błogosławieństwo, wpadł w wielki gniew. Izaak jednak nie mógł już niczego zmienić. Błogosławieństwo jest błogosławieństwem. Jakub zrozumiał, że Ezaw będzie chciał się zemścić i uciekł do kraju przodków: tam, gdzie Abraham po raz pierwszy usłyszał głos Boga. Tam też odnalazł swego wuja Labana, brata Rebeki.

K

30

Małżeństwo Jakuba akub zobaczył swoją przyszłą żonę Rachelę przy studni i zakochał się w niej od pierwszego wejrzenia. Była jego wielką miłością przez całe życie. Rachela była córką Labana. Wiemy już, że Jakubowi nie brakowało sprytu, ale równie sprytny okazał się Laban. Otóż miał on dwie córki i postanowił obie wydać za Jakuba (w tamtych czasach było to możliwe), o którym wiedziano, że jest wybrańcem losu i czeka go wielka przyszłość.

Podobnie jak Jakub wobec Ezawa, tak i Laban uciekł się wobec Jakuba do podstępu. Zgodził się oddać mu rękę Racheli, pod warunkiem że Jakub będzie wypasał stada swego przyszłego teścia przez siedem lat. Po upływie tego czasu wyprawiono wielkie wesele. Zgodnie z ówczesnym zwyczajem twarz panny młodej skrywał gęsty welon. Jakub, który nie domyślił się podstępu, w noc poślubną wszedł do namiotu swojej żony.

Dopiero o świcie odkrył, że ożenił się nie z Rachelą, lecz z jej siostrą Leą! Laban go oszukał. Jakub, który pragnął ożenić się z ukochaną, pozostał w służbie u Labana przez kolejne siedem lat, by móc wziąć Rachelę za żonę.

J

Dwunastu synów Jakuba akub miał jedną córkę, Dinę, i dwunastu synów, z których każdy założył rodzinę i także miał wielu synów i wiele córek. Synowie Jakuba dali początek dwunastu plemionom Izraela. Byli to między innymi Ruben, najstarszy, Juda (od którego nazwę przyjmie w przyszłości cały naród: „Żydzi”), Józef i Beniamin.

J

31

Po wielu latach Jakub postanowił wrócić do swego kraju wraz z liczną rodziną i stadami, na które zapracował u Labana. Bał się spotkania z Ezawem, wiedział jednak, że jest pod opieką Boga.

Józef i jego bracia Z Księgi Rodzaju 37

Zbyt piękna szata Józefa akub szczególną miłością darzył Józefa, ponieważ był on synem jego ukochanej żony, Racheli. To oczywiście nie podobało się starszym braciom, zazdrosnym o miłość ojca, który jawnie faworyzował najmłodszego syna. Pewnego dnia Jakub ofiarował Józefowi przepiękną szatę, Józef zaś, który prezentował się w niej po królewsku, obnosił się przed całą rodziną.

Józef miewał też sny, które opowiadał swoim braciom.

Pewnego dnia przyśniło mu się, że razem z braćmi wiązał snopy na polu. Jego snop, większy od pozostałych, powstał, a jedenaście snopów jego braci oddało mu pokłon. Sen Józefa nie spodobał się jego braciom: – Za kogo on się uważa? – pytali z gniewem.

J

Józef porzucony przez braci awistni bracia postanowili pozbyć się Józefa. „Wyobraża sobie, że czeka go świetlana przyszłość? Już oni dopilnują, że nie będzie miał żadnej przyszłości” – myśleli.

Z

32

33

Pewnego razu, kiedy daleko od domu wypasali stada, zdarli z Józefa szatę i wrzucili go do pustej cysterny na wodę.

Józef błagał o litość, ale na próżno. Ich serc nie zmiękczyły nawet prośby Rubena, który wstawiał się za najmłodszym bratem. Ostatecznie, za namową Judy, wyciągnęli Józefa z cysterny i sprzedali go karawanie kupców zmierzających do Egiptu.

Następnie starsi bracia wrócili do domu i oznajmili Jakubowi, że jego ukochanego syna pożarło dzikie zwierzę. Żałoba Jakuba akub uwierzył wiarołomnym synom i pogrążył się w żałobie. Po ukochanej Racheli pozostał mu już tylko jeden syn: Beniamin. Jakub postanowił nigdy nie spuszczać go z oczu.

J

Józef w Egipcie

Z Księgi Rodzaju 39–41

Józef u Potifara Egipcie Józef przeżył wiele przygód, ale zawsze czuwał nad nim Bóg. Kupcy sprzedali Józefa w niewolę Potifarowi, ważnemu urzędnikowi faraona. Ten zaś, gdy tylko zorientował się, że nowy sługa jest bardzo mądry, powierzył mu zarządzanie całym swoim majątkiem.

Niestety żona Potifara postanowiła uwieść młodego Józefa, a gdy ten odmówił, z zemsty kazała wtrącić go do lochu.

W

34

Józef, władca snów dy Józef przebywał w więzieniu, zyskał przychylność naczelnika więzienia, ten zaś dał mu władzę nad wszystkimi znajdującymi się tam więźniami. Pewnego dnia wtrącono do więzienia dwóch nowych więźniów. Byli to główny podczaszy faraona (urzędnik odpowiedzialny za piwnicę z winami) i przełożony nadwornych piekarzy.

Obaj dopuścili się wykroczenia przeciw swemu panu i drżeli o swój los. Pewnej nocy każdemu z nich przyśnił się sen, jednak żaden z nich nie umiał go zinterpretować. Józef zaś umiał tłumaczyć sny, ponieważ był pod opieką Boga. Głównemu podczaszemu przyśnił się krzew winny, który wydał dorodne owoce. Podczaszy zerwał winogrona, wycisnął je do pucharu faraona i wręczył puchar władcy. Józef wyjaśnił urzędnikowi, że faraon mu wybaczy i przywróci go do łask.

Przełożonemu piekarzy przyśnił się inny sen: trzymał na głowie trzy kosze białego pieczywa, a ptactwo wydziobywało pieczywo z kosza, który był na wierzchu. Józef zrozumiał, że przełożony piekarzy zostanie skazany na śmierć. I rzeczywiście, stało się tak, jak przewidział Józef. Po pewnym czasie faraonowi przyśnił się sen, którego nikt nie umiał wyjaśnić.

Wówczas podczaszy przypomniał sobie o Józefie, opowiedział o nim faraonowi, a ten kazał uwolnić go z więzienia.

G

W

Mądrość Józefa swoim śnie faraon zobaczył siedem tłustych krów i siedem chudych, a krowy chude zjadły siedem 35

tłustych. Dla Józefa, który przemawiał z natchnienia Bożego, wszystko było jasne: po siedmiu latach obfitych zbiorów nastąpi siedem lat nieurodzaju. Należy zatem, korzystając z lat urodzaju, zrobić zapasy na czasy głodu. Dzięki temu Egipcjanie nie będą głodować podczas chudych lat nieurodzaju. Słysząc to, faraon ustanowił Józefa rządcą całego Egiptu.

Przez siedem lat nowy rządca gromadził żywność na czas wielkiego głodu. Ze zwykłego niewolnika stał się najważniejszym urzędnikiem w Egipcie!

Głód w Izraelu i emigracja do Egiptu Z Księgi Rodzaju 42–50

Susza w kraju Jakuba araon powierzył Józefowi zarządzanie zapasami zboża w Egipcie. Tymczasem w kraju Jakuba także brakowało żywności z powodu mizernych opadów deszczu.

Wszyscy musieli kupować żywność w Egipcie, ponieważ tylko Egipcjanie, dzięki roztropności Józefa, mieli zapasy zboża. Jakub posłał więc do Egiptu swoich dziesięciu starszych synów, by tam kupili dla nich zboże. Zatrzymał przy sobie tylko Beniamina. Nadal nie pogodził się ze śmiercią ukochanego Józefa i nie chciał narażać na niebezpieczeństwo drugiego syna Racheli.

F

36

Bracia Józefa w Egipcie iedy Józef ujrzał swoich starszych braci, natychmiast ich rozpoznał. Nie dał jednak poznać po sobie, że ich zna, i przemawiał do nich surowo. Oskarżył ich o to, że są szpiegami, którzy przybyli do Egiptu, aby zaplanować wojnę. Bracia Józefa nie rozpoznali natomiast w tym szlachetnym, bogato odzianym mężu młodzieńca, którego dawno temu sprzedali do niewoli. Józef był wewnętrznie rozdarty.

Cieszył się z ponownego spotkania rodziny, ale nie potrafił zaufać swoim braciom: nie wiedział, czy nadal żywili do niego nienawiść.

Józef udał, że podejrzewa braci o szpiegostwo i kazał wtrącić ich do więzienia. Po trzech dniach uwolnił ich i ponownie surowo do nich przemawiał. Bracia pomyśleli wówczas, że sam Bóg karze ich za to, że w przeszłości skrzywdzili swojego młodszego brata. Nie wiedzieli, że Józef rozumie ich mowę. On zaś, słysząc, o czym rozmawiają, oddalił się od nich i zapłakał.

K

Spotkanie po latach ózef pragnął znowu zobaczyć Beniamina. Nie mógł jednak wyznać tego wprost, ponieważ nie chciał jeszcze wyjawić braciom swojej prawdziwej tożsamości. Powiedział więc im, że gdyby jeszcze kiedyś zechcieli przyjść do Egiptu po zboże, muszą przyprowadzić ze sobą najmłodszego brata, aby w ten sposób udowodnić, że mają uczciwe zamiary. W przeciwnym razie zostaną uznani za szpiegów. Bracia

J

37

wyruszyli w drogę powrotną do domu, trochę zaniepokojeni tym dziwnym przyjęciem, jakie zgotował im urzędnik faraona. Lecz gdy wyczerpał się zapas zboża zakupionego w Egipcie, bracia ponownie musieli wyruszyć w drogę. Tym razem jednak, mimo protestów Jakuba, zabrali ze sobą Beniamina.

Józef uważnie obserwował swoich braci, chcąc wybadać, jak tym razem potraktują najmłodszego brata, który został powierzony ich opiece, a kiedy poznał, że mają dobre zamiary, wyjawił im, kim jest. Okrzykom radości nie było końca. Bracia padli sobie w ramiona. Wszyscy, łącznie z Józefem, płakali ze wzruszenia. Śmierć Jakuba araon zaproponował, aby bracia Jakuba wraz ze swymi rodzinami osiedlili się w najbardziej urodzajnym regionie kraju: w delcie Nilu, w ziemi Goszen. Stary Jakub nie chciał się przenosić, ale perspektywa spotkania z ukochanym synem sprawiła, że dał się namówić.

Kilka lat później Jakub zmarł, ale zanim zamknął oczy, udzielił swoim synom błogosławieństwa. Bożą obietnicę, którą podstępem wykradł Ezawowi, przekazał jednak nie pierworodnemu Rubenowi, lecz Judzie, który swego czasu kazał wyciągnąć Józefa ze studni, ratując go przed śmiercią.

F