Actueel verslag van de DOX-activiteiten (jaarverslag 2018)

Page 1

WIJ ZIJN

BESTUURSVERSLAG 2018


Inhoud Woord vooraf

5

Bestuursverslag 7 1. Profiel DOX 2. Landelijke en lokale positie 3. Artistieke kwaliteit 4. FinanciĂŤn 5. Prestaties 6. Organisatie 7. Aandachtspunten

2

7 8 9 11 13 15 17

Activiteitenverslag 1. Talentontwikkeling

18

1.1 Nieuwe makers 1.2 Jonge performers 1.3 Ateliers

18 19 21

1.4 The kulture of hype&hope 1.5 Open urban danstraining

29 29

2. Producties

31

2.1 LIJF 2.2 Role model 2.3 Bloedlink 2.4 Schoppen 2.5 In het hol van de leeuw 2.6 Leer 2.7 Manifestaties

31 33 35 37 39 41 43

3. Internationalisering

45

3.1 Zuid-Afrika: Forgotten Angle Theatre Collaborative 3.2 Libanon: Koon Theatre

45 45

4. Outreach (educatie)

47

4.1 Samenwerking vmbo-scholen 4.2 Theater na de Dam: Beats per minute 4.3 HKU/ROC-project: Lost boys 4.4 Outsiders 4.5 Maakweken en cultural hangouts 4.6 Cijfers outreach op scholen

47 47 49 51 52 53

5. DOXaward 2018

54

6. Lokale samenwerkingen

55

Bijlagen

58

a. Performers Ateliers b. Herkomst performers Ateliers c. Doorstroom performers Ateliers

58 60 61

d. Aantallen voorstellingen en bezoekers e. Het vaste DOX-team f. Pers over DOX

62 63 64

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


Bestuursverklaring Met het inhoudelijk jaarverslag over het kalenderjaar 2018 legt het bestuur van Stichting DOX zijn verantwoordelijkheid af over het in 2018 gevoerde inhoudelijke beleid en de daaruit voortvloeiende activiteiten. Dit verslag vormt aldus de inhoudelijke verantwoording naast de Jaarrekening 2018 als financiĂŤle verantwoording.

Utrecht, 26 maart 2019 Namens het stichtingsbestuur,

Gilbert Isabella, voorzitter

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

3


How real is the machine you play with door Timothy de Gilde & Dalton Jansen Atelier Theater

4

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


Woord vooraf ‘Eén team, één ploeg, één elftal!’, zingen 22 performers op het voetbalveld bij aanvang van de locatievoorstelling Schoppen. Ook de zes jonge talenten op het podium in Role model dansen, spelen en zingen als een hecht team en vertellen trots hoe ze hebben geknokt om er te komen. De probleemklas in Bloedlink moet met de billen bloot en de hoofdpersoon uit In het hol van de leeuw, die gevangen zit op twee claustrofobische vierkante meter, laat zich letterlijk en figuurlijk niet kisten. Je huidskleur, je sekse: breek maar eens door dit soort maatschappelijke beperkingen heen. Daarvoor is moed nodig, en die toonden onze jonge makers en performers in 2018. Waarom mag je tegenwoordig nog steeds niet honderd procent jezelf zijn? Wat betekent het om in deze complexe, zoekende wereld je eigen stem te laten horen? Hoe buig je vooroordelen om tot iets positiefs en hef je beperkingen op? Met deze vragen als kompas begaven DOX-ers zich door het afgelopen jaar en presenteerden zij zich op de beat van het anders-zijn. DOX heeft in 2018 opnieuw gewerkt aan het weghalen van de schotten tussen culturen en subculturen, tussen jong en minder jong, tussen geschoold en selfmade. Het denken in verbinding en doorstroming typeert ook de inrichting van ons platform: nergens anders vormen outreach (educatie), talentontwikkeling en productie zo’n hecht geschakeld geheel. Het is een manier van denken en werken die past bij deze tijd. Het wordt ook steeds vanzelfsprekender en noodzakelijker om in kunst bruggen te slaan: de nieuwe generatie performers, makers en publiek denkt niet in hokjes, maar inclusief, zowel inhoudelijk als in vorm. DOX, diep geworteld in de grootstedelijke (urban) cultuur, loopt daarin voorop. Dat wordt gezien door de landelijke fondsen, maar ook door collega-gezelschappen die graag inhoudelijk met ons samenwerken. Voor onze zoektocht naar eigenheid kregen we dit jaar veel waardering in de vorm van mooie recensies en nominaties, maar bovenal van onze jongeren – op het toneel, in de zaal én op school. Jonge performers en jonge makers kregen bij DOX kansen in onder andere negen Ateliers, vijf nieuwe coproducties, twee internationale uitwisselingen en diverse outreach-projecten in samenwerking met Theater Utrecht. Parallel aan de groeiende output van DOX is ook onze organisatiestructuur verstevigd. In de nabije toekomst hopen we in onze stad ook een eigen huis te kunnen gaan bewonen. Een plek waar jonge kunstenaars continu kunnen werken en elkaar kunnen ontmoeten, waar verschillen samenkomen en tot spannende nieuwe ideeën leiden. Niet wit, niet zwart, maar zeker ook niet grijs.

Utrecht, 26 maart 2019 Hildegard Draaijer, artistiek directeur Eric Japenga, zakelijk directeur

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

5


MME Music Movement Experience door Anne Suurendonk, Melvin Fraenk, Cagdas Gulum & Tom de Wee Atelier Dans

6

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


Bestuursverslag DOX 1. Profiel DOX DOX is, zoals geformuleerd in ons activiteitenplan voor de subsidieperiode 2017-2020, hét talentontwikkelingsen productieplatform voor de grootstedelijke podiumkunst in Utrecht en ver daarbuiten. De samenhangende combinatie van talentontwikkeling (in ‘Ateliers’), produceren en outreach (educatie) is kenmerkend voor onze aanpak. In al deze bedrijfstakken staat het maken centraal. Al ruim twintig jaar brengt DOX nieuwe generaties podiumkunsttalent voor het voetlicht door het produceren van werk, events en sociaal-maatschappelijke projecten in binnen- en buitenland. Wij begeleiden zowel de nieuwe makers(collectieven) als de jonge performers (jongeren en young professionals) met wie zij kunnen werken. DOX is een rijk geschakeerde keten van kennis, overdracht en wederzijdse inspiratie. Nieuwe makers kunnen van residenties doorstromen naar Ateliers naar (co)producties van DOX, jonge performers kunnen van Ateliers doorstromen naar (co)producties van DOX of uitstromen naar het werkveld of het kunstvakonderwijs. DOX gelooft in diversiteit als de basis voor artistieke innovatie en sociale ontwikkeling. De kunstenaars die wij voor kortere of langere tijd ondersteunen komen daarom uit verschillende (sub)culturen en disciplines. DOX beweegt zich binnen de urban arts, in de breedheid van het grootstedelijke idioom, en creëert continu verbindingen: tussen traditionele en meer urban vormen, tussen opgeleide en selfmade performers, tussen nieuwe en meer ervaren makers, tussen de domeinen van het Fonds Podiumkunsten (FPK) en van het Fonds voor Cultuurparticipatie (FCP). Ons doel: de doorstroom van cultureel divers podiumkunstentalent naar de professionele podiumkunsten in Nederland. DOX helpt om de podiumkunstenwereld in Nederland te verkleuren. Dat lukt goed, met een doorstroompercentage van 92 procent uit onze talentontwikkelingsprogramma’s.

Inclusiviteit Inclusiviteit is een kernwaarde van DOX, behoort tot ons DNA. Wij denken al jaren niet ‘of-of’, maar ‘en-en’. Want kunst, cultuur en creativiteit moeten voor iedereen beschikbaar zijn. Wij zien de representatie van de Nederlandse multiculturele samenleving in programma, publiek, partners en personeel als vanzelfsprekend. Culturele diversiteit hoeft niet benoemd, zij is. Zowel jonge en diverse performers als hun publiek lopen warm voor de mix van disciplines, lifestyle en (sub)culturen. Wij hebben oog voor deze actuele ontwikkeling en daarmee hebben wij een voorsprong op het monoculturele kunstenveld. DOX haalt de schotten weg tussen culturen en subculturen, tussen de verschillende podiumkunstdisciplines, tussen urban en eigentijds, tussen selfmade en academisch opgeleid, en is daarmee inclusief. Net als de nieuwe generatie, die niet in hokjes denkt.

‘We zijn trots op de diversiteit die in het jeugdtheater zo’n vanzelfsprekende realiteit lijkt te worden, dankzij een jarenlange doordachte aanpak van groepen als MAAS, AYA, ISH, ZEP en DOX, Hierbij is het jeugdtheater al zo veel verder op weg dan het theater voor volwassenen. Dat zou best eens een voorbeeld kunnen nemen aan de totaalaanpak in het jeugd- en jongerentheater. Want, waren het niet de acteurs en dansers uit Guerilla (DOX i.s.m. Danstheater AYA) die rechtstreeks aan ons toeschouwers de vraag adresseerden: ”Wat doen wij eigenlijk? Zwijgen we, luisteren we, kijken we weg? Of durven we iets te zeggen? Durven we het verschil te maken, om maar eens een cliché uit de uit de kast te trekken?’ Uit: Terugblik VSCD-Jury 2017, Annette Embrechts

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

7


DOX is in alles een afspiegeling van de samenleving. Anders kunnen we niet geloofwaardig zijn voor de jongerendoelgroep waarvoor wij spelen: die is van zichzelf namelijk heel divers. Diversiteit zit in de verhalen en de onderwerpen die we brengen en de manieren om deze vorm te geven. Maar ze zit ook in de gezichten die je bij ons op het podium ziet: de performersgroep is jong en divers samengesteld. Om dat te bereiken, is het van belang dat de organisatie diversiteit van nature begrijpt. Daarom is diversiteit een criterium bij het werven van personeel en bestuursleden. De Code Culturele Diversiteit helpt ons daarbij om ons bewust te worden van onze ‘unconscious bias’, sociale vooroordelen. Binnen het bestuur heeft de helft van de leden een andere culturele achtergrond dan de Nederlandse. Bij de kantoorbezetting blijft een mooi evenwicht lastiger, hoewel recentelijk wel twee nieuwe marketing- en communicatiemedewerkers met een andere culturele achtergrond zijn aangesteld. Daarmee geldt dat voor vier van de twaalf vaste medewerkers, inclusief mentoren voor zes van de veertien. DOX is verbonden aan Pact Utrecht, waarbij Utrechtse cultuurmakers met elkaar en binnen de eigen organisaties zoeken naar strategieën om inclusiever te worden.

Maatschappelijk bewustzijn Maatschappelijk bewustzijn is een andere kernwaarde van DOX. Ons jonge talent en ons jonge publiek zijn maatschappelijk bewust. Ze hebben een mening over de onderwerpen die vandaag de dag in de samenleving spelen, zoals diversiteit, (on)gelijkheid, (voor)oordelen, saamhorigheid en expressie van de eigen identiteit. Dat soort vraagstukken, die dus onder jongeren actueel zijn, wil DOX aankaarten en samen met hen vormgeven. Dat doen we in producties, maar ook in al onze outreach (educatie), waarvoor we sinds 2016 intensief samenwerken met Theater Utrecht. Eigenschappen en vaardigheden die de groei van bewustzijn, creatief denkvermogen, empathie en saamhorigheid bevorderen, willen we laten groeien. Deze vaardigheden zijn belangrijk bij het vormgeven van zowel een persoonlijke als een maatschappelijke identiteit.

2. Landelijke en lokale positie DOX beschouwt zichzelf als een unieke instelling, die zich van alle andere talentontwikkelaars en (jeugd)gezelschappen binnen Nederland onderscheidt. Alleen DOX kent de specifieke verbinding tussen talentontwikkeling, produceren en outreach (educatie), bedient zich van grootstedelijke mengvormen van podiumkunstdisciplines, en is gespecialiseerd in het bereiken van een jonge, veelkleurige doelgroep. DOX wordt om zijn eigenheid ook herkend én gevraagd door collega-producenten en speelmarkt. Het unieke karakter en de landelijke rol van DOX sluiten uitstekend aan bij de positie van Utrecht als tweede culturele metropool van het land. Daarbij kent Utrecht een jonge en groeiende bevolking van jongeren en jongvolwassenen, het domein van DOX. Met DOX heeft Utrecht een sterke podiumkunsteninstelling in huis die zich specifiek richt op jongeren in de urban cultuur en een unieke positie inneemt in het landelijke podiumkunstenbestel. Vanzelfsprekend straalt die positie ook af op de stad. Met zijn jonge doelgroep is DOX binnen het lokale aanbod een onmisbare schakel tussen kinderen en volwassenen. Bovendien vervullen wij een belangrijke rol in de keten van Utrechtse culturele instellingen en verbinden we actief de lokale partners om ons heen. In 2018 werkten we samen met gezelschappen (vooral Theater Utrecht, maar ook andere collega’s in De Berenkuil), podia (met Stadsschouwburg Utrecht en Theater Kikker als huistheaters), festivals (bijdragen op Tweetakt), diverse partnerscholen (middels zowel voorstellingsbezoek als actieve educatieprojecten), de kunstvakopleidingen (HKU en Creative College) en het productiehuis Standplaats Utrecht. Daarnaast voedt DOX de stad Utrecht middels internationale residenties en uitwisselingsprojecten, in 2018 met Zuid-Afrika en Libanon. De danscultuur en de grootstedelijke cultuur zijn internationaal georiënteerd, daarom vindt DOX het belangrijk om zich doorlopend te laten inspireren door ontwikkelingen in andere landen en culturen en zich daarmee actief te verbinden.

8

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


3. Artistieke kwaliteit DOX zet in op een hoog niveau jonge en ervaren makers en collectieven en op de nieuwste lichting jonge performers. Daarin slagen we ons inziens heel goed. Verder zijn we in staat gebleken om te vernieuwen, kaders aan te passen of te actualiseren, met name met betrekking tot de Ateliers, waar de nieuwe generatie theatermakers samen met jonge performers wordt ondersteund bij het creëren, ontwikkelen en presenteren van nieuw werk. Deze forse vernieuwing die vanaf 2015 is ingezet, begint nu haar kwaliteit en belang aan te tonen. We laten daarin disciplines samenwerken en komen tot een nieuwe theatertaal. Dit levert voor DOX grensverleggend, interdisciplinair theater op dat verschil, diversiteit en veelvormigheid laat zien. De eigen signatuur word gefinetuned: DOX is onderscheidend door zijn rol als initiator van cocreaties met een crossdisciplinaire aanpak, en een bont makers- en performersteam dat bereid is over grenzen te gaan. In 2018 zijn alle in het beleidsplan beschreven wensen uitgevoerd, zoals: • Jaarlijks minimaal één nieuwe eigen productie plus een herneming, met daarnaast veel andere projecten en coproducties. • Continuering van het jaarlijkse HKU/ROC-project (dit jaar getiteld Lost boys) met telkens nieuwe makers, en uitvoering van drie blokken van drie Ateliers, inclusief output in de stad tijdens Festival Tweetakt. • De doorgroei van de succesvolle urban dance-serie The kulture of hype&hope. • De samenwerking met Theater Utrecht, zowel m.b.t. gezamenlijke outreach, als met een het gezamenlijk scholenproject Outsiders, maar ook met bijvoorbeeld een jaarlijks project rondom Theater na de Dam. • Internationaliseringsprogramma’s met Zuid-Afrika en Libanon. • Standplaats Utrecht werd gelanceerd, een nieuw ontwikkelingsplatform dat talentvolle theatermakers met een tweejarig traject begeleid vanuit een vaste thuisbasis op Fort Blauwkapel in Utrecht. Het platform zet in op artistieke ontwikkeling, ontmoeting met andere makers en verbinding met de stad. Een gezamenlijk initiatief van Het Huis Utrecht, Theater Utrecht, Spring Performing Arts Festival, DOX en Het Filiaal in samenwerking met SWK030.

Succesvolle producties Over de productionele resultaten zijn we momenteel zeer tevreden. Niet zonder trots constateren we dat drie DOX-producties uit 2018, allemaal coproducties, uiterst succesvol waren: Role model i.s.m. NBprojects, Schoppen i.s.m. BonteHond en Bloedlink i.s.m. NTjong. Alle drie werden hernomen en zijn geselecteerd voor festival TF-jong op het Nederlands Theater Festival. Bloedlink is genomineerd voor de Gouden Krekel en won de Zilveren Krekel voor de meest indrukwekkende jeugdtheatervoorstelling van het seizoen. Schoppen werd genomineerd voor de Gouden C (van FCP) én de Zapp Theaterprijs. De productie In het hol van de leeuw van de nieuwe talentvolle theatermakers en oud-DOX-ers Saman Amini en Nima Mohaghegh werd eveneens goed ontvangen door publiek en pers. De eigen identiteit van al deze DOX-projecten, waarbij de co-regie en/of coaching in handen was van Hildegard Draaijer en/of Victor Mentink, wordt door de landelijke speelmarkt voor jongerenaanbod herkend en gewaardeerd. Vanuit het veld is er behoefte aan (samenwerking) met DOX; de kwaliteit en het specifieke karakter van onze talenten zijn kennelijk aantrekkelijk. Hierbij past wel een kanttekening: na de vele coproducties in 2018 constateren we dat er inmiddels weer behoefte is aan een eigen DOX-productie, ook voor de herkenbaarheid op de speelmarkt. (In het hol van de leeuw was opgezet als de eigen productie van 2018, maar werd gaandeweg toch een coproductie.) Deze eigen productie komt in najaar 2019 uit, onder leiding van regisseur Timothy de Gilde.

Actualisering Ateliers Om de artistieke kwaliteit en relevantie van onze talentontwikkeling te waarborgen, zijn de Ateliers in de loop van 2017 geactualiseerd. De drie Atelierblokken zijn verruimd van twee [??] naar drie Ateliers per blok. Daarbij werken alle theaterdisciplines samen en wordt er doorlopend onderzoek gedaan naar nieuwe theatrale vormen en een nieuwe theatertaal. We mengen urban arts, theater, dans, performance, en dat sluit aan bij de visie van DOX: vernieuwing van de grenzen van het crossdisciplinaire. Zo zijn er in 2018 binnen de bestaande structuur nieuwe Ateliers geïncorporeerd: waaronder een Spoken word-Atelier en een zogenaamd auditie-Atelier, dat de talenten voorbereidt op de audities van het kunstvakonderwijs. Ook kozen we ervoor om jaarlijks twee Ateliers te verbinden aan een publieksprogramma in de stad (tijdens Festival Tweetakt) en ter voorbereiding op de productie Schoppen. Deze Ateliers waren qua opzet en duur intensiever opgezet dan de overige Ateliers.   D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

9


Transformers door The100Hands

10

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


4. Financiën Sinds 2017 kent DOX drie meerjarige subsidiënten: Gemeente Utrecht, het Fonds voor Cultuurparticipatie (FCP) en het Fonds Podiumkunsten (FPK). De gemeente financiert het fundament van de organisatie. Het FCP ondersteunt de talentontwikkeling van jonge performers (i.c. alle 9 Atelier-projecten, het hiphoptraject The kulture of hype&hope, het HKU/ROC -project Lost boys, Bloedlink, deel Schoppen, Transformers en de uitwisseling met Koon Theatre in Libanon). Vier nieuwe Nederlandse theaterproducties (LIJF, Role model, In het hol van de leeuw, deel Schoppen), de dansfilm Leer, de internationale uitwisseling met Forgotten Angle en de outreach-projecten Theater na de Dam, Maakweken en Outsiders zijn gerealiseerd met behulp van dekking vanuit het FPK. We zijn erg blij dat DOX nu drie vaste subsidiënten heeft, waar het bedrijf voorheen draaide op vele ad hoc middelen. De meerjarige steun geeft een stevigere basis, waarop nu ook een stevigere organisatie wordt gebouwd. Met dit financiële fundament, dat op projectbasis wordt aangevuld met private en publieke fondsen, is er sprake van een goede en toepasselijke financieringsmix. Ook door de verschillende vormen van samenwerken neemt de diversiteit van financieringsmixen toe. DOX is financieel een gezonde instelling. Wel laat zich voelen dat de gewenste en noodzakelijke verhoging van de gemeentelijke middelen nog niet is gerealiseerd. De langdurige onzekerheid over de rijksfinanciering door FPK zowel eind 2016 als eind 2017 was zeer voelbaar. Daarom zijn we nog steeds van mening dat de bijdrage van de Gemeente Utrecht meer in verhouding mag worden gebracht met enerzijds de bijdrage van andere subsidiënten (2,6ton van Utrecht t.o.v. 7 ton FPK+FCP) en anderzijds de overige grotere collega-instellingen in de stad, zoals Theater Utrecht (5 ton) en Het Filiaal (4 ton). Waar de commissie in het advies 2017-2020 ‘geen kans zag verdere expansie te honoreren’, hopen wij van harte dat die groei in de nabije toekomst alsnog wordt gerealiseerd, vooral om te kunnen voldoen aan de normen van de Fair Practice Code. DOX sluit 2018 af met een bescheiden positief exploitatieresultaat van €641,-. De in 2018 vrijgevallen middelen uit het bestemmingsfonds FCP van €56.115.- zijn in 2018 aangewend ter medefinanciering van de door DOX geproduceerde projecten Bloedlink, Transformers en residenties ten behoeve van nieuwe makers. Over 2018 behaalde DOX een Eigen Inkomsten Quote van 39,9 procent, berekend over de (mede) middels subsidie van het FPK gerealiseerde projecten. Het totale eigen vermogen op 31 december 2018 bedraagt € 124.995,-, samengesteld uit € 77.504,- aan Algemene Reserve, € 46.175,- als Bestemmingsreserve DOX-fonds en € 1.316,- als Bestemmingsreserve FCP. Dit eigen vermogen achten wij voldoende om voor de komende jaren de continuïteit van de stichting te waarborgen. Als substantiële bedreiging van het voortbestaan van DOX geldt het afnemen van de structurele subsidieinkomsten van het Fonds voor Cultuurparticipatie, het Fonds Podiumkunsten en de Gemeente Utrecht. Doordat DOX een minimale vaste personeelsbezetting kent en zoveel mogelijk mensen op projectbasis aantrekt, is de organisatie zeer flexibel en in staat om in voldoende mate te anticiperen op het risico van eventueel teruglopende subsidieinkomsten.

Fair Practice Code DOX onderschrijft als vanzelfsprekend de kernwaarden: solidariteit, transparantie, duurzaamheid, diversiteit, vertrouwen, en tracht deze in de praktijk invulling te geven. We hechten zeer aan een ‘fair’ beloningssysteem. Eerlijk in de zin van ‘van redelijk niveau’, maar ook eerlijk in de zin van ‘in goede onderlinge verhouding’. De cao Toneel en Dans is leidraad bij de salariëring en honoraria. Aandachtspunt is de afwijkende interne beloningssystematiek van DOX met verschillende beloningscategorieën. Van oorsprong kent DOX enerzijds de nieuwe talenten, bij DOX onbetaald in de parttime Ateliers (in ‘vrijetijdsuren’), en anderzijds de professionals – opgeleid of vergelijkbaar – die cao conform worden betaald. Daartussenin zitten de doorgroeiende, maar nog niet professioneel volgroeide talenten. Sinds de opkomst van selfmade talenten binnen DOX zien we dat dit model onder druk komt te staan: het wordt telkens moeilijker om onderscheid te maken tussen de young professionals onderling, zeker nu de markt verandert. We hebben te maken met een toestroom van selfmade talenten, een geringer verschil tussen mbo- of hbo-opgeleid en young professionals die bij collega-instellingen soms al op jonge leeftijd of op ontwikkelingsniveau als volleerd worden betaald. Dit vraagt voor de nieuwe beleidsperiode om een nieuwe oriëntatie, de Fair Practice Code zal ons daarbij tot leidraad zijn.

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

11


12

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


5. Prestaties Ruimte voor performerstalent Ter verantwoording aan het FCP is het aantal gerealiseerde activiteiten en begeleide talenten gerelateerd aan de gestelde prestatieafspraken: - Er werden in 2018 drie Atelierblokken gerealiseerd met elk drie Ateliers, en met een uitloop naar Festival Tweetakt. Aan dit parttime talentontwikkelingstraject deden 83 talenten mee (tegenover de norm 50). - Ook vond zoals altijd doorstroming plaats van geselecteerde DOX-talenten naar de diverse grotere en kleinere producties. In 2018 werden 32 talenten geselecteerd om als fulltimer deel te nemen aan vijf projecten (i.p.v. 8 fulltimers in 2 projecten), namelijk de coproducties Schoppen, Bloedlink en Grand voyage (de internationale coproductie met Koon Theatre in Libanon) en de uitwisseling met Fogotten Angle Theatre Collaborative uit Zuid-Afrika, plus het HKU/ROC-project Lost boys. Er vonden in totaal 122 voorstellingen met DOX-talenten plaats, met 20.578 bezoekers. - Daarnaast kende DOX nog vijf openbare projecten (manifestaties) waar tientallen jonge talenten en scholieren aan deelnamen (niet gecalculeerd in het kader van de prestatieverantwoording). - Het nieuwe urban event The kulture of hype&hope alsmede de samenwerking met HKU en ROC Midden-Nederland werd gecontinueerd. - Ten slotte trok de open trainingsavond gemiddeld tien urban dansers. Deze werd in 2018 37 keer georganiseerd.

Ruimte voor makerstalent DOX is altijd op zoek naar de nieuwste ontwikkelingen en de jongste makers, en naar hun verbinding met DOX en met meer ervaren makers in huis. We trachten met hen langere lijnen te maken over de loop van meerdere seizoenen. Zo hebben choreografen als Ryan Djojokarso, Anne Suurendonk en danscollectief The100Hands, rapper, emcee en zanger PAX (Hein Bal) en theatermaker, danser en beatboxer Abdelhadi Baadi, maar ook de in Libanon gevestigde, van oorsprong Syrische theatermaker Ossama Halal met zijn gezelschap Koon Theatre meerdere DOX-projecten gerealiseerd En zo keerden theatermaker en oud-DOXers Saman Amini en Nima Mohaghegh na een eerder Atelier-traject in 2018 terug voor de jaarlijkse DOX-productie, en heeft regisseur Timothy de Gilde in samenwerking met choreograaf Dalton Jansen een Atelier geleid als onderzoek voor de nieuwe DOX-productie in 2019. Andersom constateren we dat makers die al jaren onder de vleugels van DOX hebben geopereerd nu geleidelijk uitstromen en op eigen benen verdergaan, zoals het urban collectief 155 (éénvijfvijf). In 2018 heeft DOX veel nieuw makerstalent aan boord gehaald. DIEHELEDING (een collectief van net afgestudeerde makers, dat oud repertoire ‘verhiphopt’), choreograaf Dalton Jansen en het performancecollectief Rotor (Koen van der Heijden & Hidde Aans-Verkade) zijn aan de slag gegaan, maar ook meer urban georiënteerde jonge makers als Giovani Vreede, Liam & Faedan McCall, Lucinda Wessels & CJ Perez en Onyx & Ivory, een nieuw collectief van broer en zus Felix en Anne-Fay Kops. Meerdere van deze mensen begeleidt DOX bij het aanvragen van de regeling Nieuwe Makers van het FPK of een urban ontwikkelingstraject van het FCP. Ten slotte participeert DOX ook in 2018 actief in de samenwerking Standplaats Utrecht. DOX heeft hierin een specifieke rol omdat wij met nieuwe makers werken die ‘anders’ zijn wat betreft culturele achtergrond, hun selfmade karakter en een nieuwe vorm van autonoom werken. DOX fungeert hier als mentorinstelling voor het collectief DIEHELEDING. Verder werkt DOX samen met de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (HKU) en het ROC Midden-Nederland, onder andere aan een jaarlijks talentontwikkelingsproject.

Publieksbereik Wat betreft publieksbereik heeft DOX een grote slag gemaakt. Veel strategische samenwerkingen leiden tot veel output: in 2018 speelde DOX 348 uitvoeringen voor 40.867 bezoekers. In 2017 trokken we met 300 uitvoeringen al 36.760 bezoekers, maar dat kwam vooral doordat we toen een coproductie op locatie hadden, STYX, in samenwerking met Holland Opera. In 2018 hebben we meer in theaters gespeeld. De publieksgroei is de laatste jaren onmiskenbaar; in de periode 2013-2016 speelde DOX 134 tot 185 uitvoeringen voor 22 tot 31 duizend bezoekers.

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

13


DOX richt zich actief op een publieksgroep die van huis uit niet veel met cultuur in aanraking komt: vmbojongeren. Tegelijkertijd bereiken we veel meer doelgroepen dan dat: jong volwassenen, festivalbezoekers, mensen in de stad, et cetera. DOX wil laagdrempelig zijn naar al deze publieksgroepen en toch inhoudelijk. Daarin slagen we naar ons idee heel goed. Bij het publieksbereik constateren we nog wel dat het succes soms te afhankelijk is van bereik via schoolpubliek en dat DOX van oorsprong te weinig gewend is om zelf ook een actieve, publiekswervende kwaliteit te hebben. Daarop zetten we nu meer in, middels een zojuist ververst marketing- en communicatieteam. Blij verrast waren we in 2018 met de prijs van Centercom Subsidiefonds. De gezamenlijke professionele jeugdtheatergezelschappen, waaronder DOX, kregen een landelijke buitenreclamecampagne ter waarde van € 50.000,-. De prijs werd op Prinsjesdag in het ´gouden koffertje´ aan de marketeers van de jeugdgezelschappen uitgereikt in Theater De Krakeling in Amsterdam. De campagne van de jeugdgezelschappen startte in november 2018, en is in circa zeventig steden te zien. Het doel van de campagne is gezinnen te stimuleren naar het theater te gaan. In alle communicatiemiddelen van DOX (website, digitale media, affiches, flyers, programmabladen, brochures, tekstuitgaven) is in 2018 melding gemaakt van de gewaardeerde financiële ondersteuning van onze activiteiten door het Fonds voor Cultuurparticipatie, het Fonds Podiumkunsten en de Gemeente Utrecht.

14

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


6. Organisatie De uitvoerende organisatie is geleidelijk meegegroeid met de al gegroeide output en het activiteitenprogramma. Er is nu sprake van een staforganisatie, met hoofden/coördinatoren voor productie, marketing/communicatie, Ateliers en outreach (educatie), waarbij de post outreach (educatie) wordt gedeeld met Theater Utrecht. Op organisatorisch terrein zoeken we naar meer bestendiging en continuïteit. Die krijgen op dit moment hun beslag.

Team In 2018 werd de directie gevormd door artistiek directeur Hildegard Draaijer en zakelijk directeur Paul Dijkema, beiden voor 0,8 fte in dienst. Per 1 december 2018 nam Paul Dijkema een nieuwe uitdaging aan en werd opgevolgd door Eric Japenga. In totaal bestaat het vaste team uit 8,2 fte. Op de vier afdelingen - Productie, Mentoraat, Outreach en Marketing en communicatie – wordt gewerkt in bezettingen van medewerkers voor minstens drie à vier dagen per week, met als beoogd resultaat meer continuïteit en flexibiliteit in de bezetting van de organisatie. Het lijkt voor steeds meer jongeren gewoon te zijn om zeer geregeld van baan te wisselen. Een dienstverband van een jaar wordt al snel als lang ervaren. Vanwege het belang van opbouw van kennis en ervaring in de organisatie zijn we hier niet altijd blij mee. Bij de afdelingen Productie en Outreach wordt jaarlijks voor gemiddeld twee stagiair(e)s een plek gevonden.

Bestuur Stichting DOX werkt met een bestuurs-directiemodel. Het bestuur stelt het beleid vast en delegeert de dagelijkse uitvoering ervan aan de directie. Het bestuur ontvangt geen vergoeding voor zijn werkzaamheden. Per 31/12/2018 is het bestuur als volgt samengesteld: • • • •

Gilbert Isabella, voorzitter; sinds 20-02-2017 (van 2014 tot 2018 rijksvertegenwoordiger voor Bonaire, Sint Eustatius en Saba, voorheen wethouder in de Gemeente Utrecht) Benno van Marum, penningmeester; sinds 27-11-2010 (hoofd bedrijfsvoering bij Onderzoeksraad voor Veiligheid) Willem van Berkel, bestuurslid P&O en marketing; sinds 24-09-2013 (psycholoog en senior adviseur) Nada Mounzer, bestuurslid artistieke inhoud; sinds 01-06-2016 (editor-in-chief Pop & Jazz & Festivals bij NTR TV)

Het DOX-bestuur kwam in 2018 viermaal ter vergadering bijeen. DOX handelt volgens de principes van de Governance Code Cultuur, de Code Culturele Diversiteit en de Fair Practice Code. In 2019 zal de organisatie worden getoetst aan de nieuw uitgebrachte ‘8 principes governance code cultuur 2019’. De daaruit voortkomende afspraken worden vastgelegd. Tevens zal er door het bestuur van DOX een rooster van aftreden worden vastgesteld voor zijn leden. De Wet Normering Topinkomens wordt door het bestuur van DOX nageleefd. Bestuursleden wordt de mogelijkheid geboden de onkosten te declareren die zij moeten maken voor het uitoefenen van hun functie. Zij genieten geen vergoeding voor de door hen verrichte werkzaamheden. DOX betaalt al zijn personeel, inclusief de directie, conform de cao Toneel en Dans. Opdrachtnemers die in opdracht van DOX werkzaamheden verrichten als zzp-er ontvangen een honorarium conform de richtlijn die hiervoor in genoemde cao is opgenomen.

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

15


Liam & Feadan McCall Residentie nieuwe makers

16

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


7. Aandachtspunten Sectoranalyse DOX geeft vorm en invulling aan een aantal prioriteiten in het gemeentelijk cultuurbeleid, zoals inclusiviteit/ diversiteit, publieksbereik, talentontwikkeling en educatie. Dit komt niet sterk genoeg naar voren in de gemeentelijke sectoranalyse. DOX wordt herkend als een van de drie landelijk erkende Utrechtse podiumkunstproducenten (naast BIS-gezelschappen Theater Utrecht en Het Filiaal), met een belangrijke rol in de keten van talentontwikkeling, zich daarbij richtend op de doelgroep 12+ en met de grootstedelijke cultuur als inspiratiebron. Een aantal basale kenmerken van DOX wordt echter niet voldoende erkend. Het belang van binding met (cultureel) diverse publieksgroepen wordt benadrukt, maar DOX wordt niet genoemd als het Utrechtse gezelschap dat een divers publiek weet te bereiken. Bij cultuurparticipatie worden naast de wijken de scholen niet genoemd, terwijl DOX zeer actief is met maakgerichte programma’s op vmbo-scholen. Er wordt expliciete aandacht gevraagd voor talentontwikkeling, maar bij ‘ruimte voor jonge makers’ wordt DOX niet genoemd. Er is terecht geconstateerd dat er grotere budgetten nodig zijn om de kwetsbaarheid binnen de sector tegen te gaan. Dit geldt nog eens extra in het kader van de groei van de stad.

Huisvesting De huisvesting van DOX is een knelpunt aan het worden. DOX is een van de vaste bewoners van De Berenkuil in Utrecht, waar we beschikken over vier kantoorruimtes en op projectbasis studio’s betrekken. DOX heeft geen vaste eigen studio en de studio’s zijn ook niet geschikt voor grotere projecten en voor eind¬montage; hiervoor moet DOX uitwijken naar coproducenten of vaste theaters. DOX groeit meer en meer uit De Berenkuil en ondervindt ook nadelen van het feit dat we de studio’s niet zelf beheren. De ruimtes in De Berenkuil zijn vaak te klein zijn voor onze producties en daarnaast is het ook steeds meer een probleem om ze elke avond schoon en leeg op te leveren: steeds vaker is er bij onze producties sprake van een decor en daarmee de behoefte om aaneengesloten periodes in dezelfde ruimte te kunnen werken. Het ad hoc huren van studioruimte is lastig. Recent zijn we, in contact met de gemeente en SWK Kunsthuisvesting Utrecht, begonnen ons te oriënteren op huisvestingsmogelijkheden voor de toekomst, misschien in Leidsche Rijn of bij de Vrijhaven. Samenwerking met collegainstellingen lijkt dan onontbeerlijk voor een realiseerbare exploitatie. Helder is wel dat het huis van DOX een herkenbare plek in de stad moet zijn, waar jongeren ook buiten Ateliertijden terechtkunnen om zich als maker of uitvoerend kunstenaar te ontwikkelen en om elkaar te ontmoeten. Een huis waar ze zich welkom en op hun gemak voelen, waar ze worden uitgedaagd om meer uit zichzelf te halen, waar ze elkaar stimuleren en voeden. Waar veel mag en kan, waar ze nieuwe samenwerkingen kunnen uitproberen, waar nieuwe disciplines ook thuis zijn. Waar ze niet weg moeten omdat de ruimte is verhuurd aan mensen die de huur wel kunnen betalen.

Gemeentelijk cultuurbeleid In zijn algemeenheid willen we de Gemeente Utrecht en haar adviescommissie graag wijzen op de actiepunten die door de sector zijn benoemd in het gezamenlijke manifest De Kunst van het Groeien. DOX voelt zich zeer betrokken bij dit programma, gezien de actiepunten 1 (inclusiviteit), 2 (talentontwikkeling), 3 (meer productie) en 5 (internationalisering), terwijl ook 6 (ruimte voor makers) en 7 (fair practice) ons direct aangaan. We zijn benieuwd naar de beleidskeuzes die de gemeente de komende periode gaat maken, onder andere ten aanzien van het evenwicht tussen de kleine en de grotere instellingen. Maar ook naar welke ‘kleur’ de gemeente wil gaan geven aan haar culturele veld in het kader van het nieuwe landelijke cultuurbeleid. Het jaar 2018 was op alle fronten succesvol voor DOX en laat wederom een stijging zien van de bezoekersaantallen, zowel ten opzichte van 2017 als ten opzichte van het beleidsplan. De voorstellingen zijn goed ontvangen door pers en publiek. Ook op het gebied van talentontwikkeling en educatie is er sprake van continuïteit en groei. Wij danken de directie, de vaste en freelancemedewerkers en andere betrokkenen bij DOX voor hun bijzondere bijdragen en inspanningen in 2018 en wij wensen hen voor 2019 veel succes en werkplezier. Utrecht, 26 maart 2019 Namens het stichtingsbestuur, Gilbert Isabella, voorzitter

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

17


Activiteitenverslag DOX 1. Talentontwikkeling Binnen DOX loopt talentontwikkeling langs twee programmalijnen: die voor nieuwe makers (1.1) en die voor jonge performers in het grootstedelijke (urban) domein (1.2). Deze komen veelal samen in de Ateliers (1.3), hoewel er voor nieuwe makers ook andersoortige werkvormen binnen DOX voor handen zijn. Naast negen Ateliers vonden er in 2018 ook vier edities van het urban dance event The kulture of hype&hope (1.4) plaats, evenals een wekelijkse open urban danstraining (1.5).

1.1 Nieuwe makers DOX wil een platform zijn waar makers daadwerkelijke steun ervaren. De nieuwe generatie krijgt tijd en ruimte om tot de eigen essentie te komen, een uitgesproken artistieke signatuur te ontwikkelen en werk te presenteren. Ook helpen wij bij het opbouwen van een professionele praktijk. Makers die al even bezig zijn en soms al eerder bij DOX te gast zijn geweest, kunnen ook bij ons terecht om zich verder door te ontwikkelen. Sommige makers zijn gestart als performer in de Ateliers en de eigen producties van DOX. We vinden het belangrijk om een diverse groep makers aan ons te verbinden; de onderlinge uitwisseling blijkt vaak zeer verrijkend. In de programmalijn Talentontwikkeling nieuwe makers kunnen makers werken in de Ateliers, in residentie, in het tweejarige Nieuwe Makers-traject gesteund door het Fonds Podiumkunsten (FPK) of in het Urban talent-traject van het Fonds voor Cultuurparticipatie (FCP).

In de Ateliers In 2018 werkte DOX in de Ateliers met de volgende makers en collectieven: danscollectief The100Hands * regisseur Judith Faas * choreograaf Serano Pinas * theatercollectief Das Lemniscaat * rapper, mc en zanger PAX (Hein Bal) * theatermaker, danser en beatboxer Abdelhadi Baadi * regisseur en acteur Abdel Daoudi * producer, singer-songwriter en componiste Rosa Sanne * hiphopcollectief DIEHELEDING * collectief ROTOR * theatermaker Timothy de Gilde * choreograaf Dalton Jansen * componist Wessel Schrik * choreograaf en docent Anne van Suurendonk * choreograaf en docent Melvin Fraenk * choreograaf en danser Çağdas Gülum * componist en dj Tom de Wee * theatermaker en docent Fabian Santarciel de la Quintana * theatermaker Davy Pieters * componist Christiaan Verbeek.

In residentie Het gehele jaar door heeft DOX-makers in residentie. Makers werken in de studio’s en worden ondersteund op artistiek, zakelijk, productioneel en/of technisch gebied. Tijdens het onderzoekstraject organiseren de makers presentatiemomenten bij DOX of in de publieke ruimte. Liam & Feadan McCall, ofwel MC2, ontmoetten elkaar in 2018 opnieuw als dans- en theatermakers. Onder coaching van danser Miquel de Jong en dramaturg Victor Mentink creëerden broer en zus McCall op onderzoekende wijze een duet en presenteerden dat tijdens de Atelier-Special in december. Ook was daar Meet us see everything (MUSE) te zien, een multidisciplinaire expositie van Lucinda Wessels en CJ Perez die zij bij DOX ontwikkelen met coaching van Anne Suurendonk en Hildegard Draaijer. Zij maakten een selectie van hun spontane ‘captures’ in stil en bewegend beeld en bewerkten deze om een andere ervaring te creëren.

In het Nieuwe Makers-traject Met een aantal makers gaat DOX langer in zee. In 2018 werd bij het FPK het tweejarige Nieuwe Makers-traject aangevraagd met het collectief DIEHELEDING (vanuit Standplaats Utrecht) en het duo Onyx & Ivory. Na acht jaar artistieke, productionele en zakelijke ondersteuning heeft DOX afscheid genomen van het collectief 155 (éénvijfvijf).

In het Urban talent-traject Het urban traject voor talentvolle makers, van waaruit The kulture of hype&hope is ontstaan, heeft vier succesvolle events georganiseerd. The kulture of hype&hope plaatst de artisticiteit van urban dans in het middelpunt. Het event is een opstap voor het werven van talentvolle dansers en potentiële jonge makers voor de Ateliers en producties van DOX.

18

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


1.2 Jonge performers De programmalijn Talentontwikkeling jonge performers wordt ondersteund door het FCP. Hun werkvorm zijn de zogenoemde Ateliers (zie ook 1.3). In 2018 namen daar 91 uitvoerende talenten aan deel. Er waren drie blokken van elk drie Ateliers, ieder talent nam per blok deel aan één Atelier. De ontwikkelingstrajecten verschilden dus per persoon.

Werving en selectie De werving en begeleiding van de jonge performers is een intensief onderdeel van het werk van DOX. De instroom van de talenten vindt plaats vanuit diverse landelijke kanalen, zoals onze partnerscholen, mbo-opleidingen, jeugdtheaterscholen, vooropleidingen, kunstvakopleidingen en alternatieve routes binnen het netwerk van collectieven, huizen en organisaties in het urban circuit. Dat laatste genereert een grote groep jonge selfmade artiesten die bij DOX doorgaans onderdak vinden en doorstromen naar de beroepspraktijk. Het artistieke team werft actief door middel van verschillende activiteiten. Via onze outreachprogramma’s (educatie) en onze marketing worden jongeren gewezen op onze landelijke selecties en werksessies. Ze vinden in de regel eenmaal per jaar plaats, naast voorbereidende werksessies op scholen en in enkele gevallen tussentijdse selecties. DOX is er voor jongeren tussen de 16 en 25 jaar die bovenmatig geïnteresseerd en gemotiveerd zijn om zich te ontwikkelen als kunstenaar. We selecteren op kwaliteit (wat niet altijd ‘ervaring’ betekent) en op inzet. Het selectieproces bestaat uit drie rondes: • • •

Landelijke auditie: voor 2018 melden zich 317 jongeren uit verschillende delen van het land. De selecties vonden plaats in twee ronden in weekenden in juni 2018. Tussentijdse zij-instroom en separate audities voor (co)producties. Hiertoe scant DOX zijn netwerk en elke speelplek op aanwezig potentieel talent. Individueel gesprek met de jonge talenten die mogelijk worden aangenomen in de Ateliers en/of producties. Op deze manier zijn we veel beter op de hoogte van elkaars verwachtingen en wordt de persoonlijke benadering die DOX belangrijk vindt al ingezet.

Ook voor dit jaar is het gelukt om een groep samen te stellen met een grote culturele en sociale diversiteit.

Begeleiding en mentoraat Ieder talent in de Ateliers krijgt advisering en begeleiding op maat. Er vinden individueel en in groepsverband mentor- en coachingsgesprekken plaats, die zich richten op de uitwisseling van vakkennis, het evalueren van de voortgang van de deelnemer, het stellen van vragen (over de persoonlijke ontwikkeling, werkpunten en voortgang). Samen met de deelnemer wordt een langlopend actieplan opgesteld. In het eerste blok worden de talenten door de mentoren en makers verdeeld over de Ateliers, de invulling van het tweede en derde blok gebeurt op basis van hun verdere specialisatie; performers kunnen zich meer willen verdiepen of juist verbreden. Aan het eind van het seizoen wordt voor elke deelnemer een advies opgesteld over de mogelijke beroepskeuze en een eventueel vervolgtraject. DOX beoogt – in samenwerking met theatergezelschappen, onderwijsinstellingen en festivals – performers op te leiden die straks in staat zijn om op hoog niveau een beroep uit te oefenen. Alles is erop gericht om de jonge talenten te ontwikkelen tot kansrijke spelers met groot verantwoordelijkheidsgevoel en een reflectieve kijk op zichzelf en een respectvolle houding naar de maatschappij. Een groot gedeelte stroomt door naar de kunstvakopleidingen of de beroepspraktijk. Sommigen keren na hun opleiding terug bij DOX als educator of maker, sommigen stromen gelijk door naar DOX-producties. Om de talentontwikkeling in goede banen te leiden en de jonge talenten nog beter te begeleiden, heeft DOX in 2018 het team van mentoren vernieuwd. Naast de functie van hoofd Atelier en mentoraat zijn er specialisten gekomen die ruime ervaring hebben in het doceren en coachen van jonge talenten op de kunstvakopleidingen en in het werkveld. De mentoren zijn: Carole van Ditzhuyzen (theatermaker en docent; tevens hoofd mentoraat), Abdelhadi Baadi (maker, danser en spoken word artist) en Dwayne Toemere (docent en maker performance). Carole en Dwayne zijn alumni van DOX.

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

19


Lucinda Wessels & CJ Perez Residentie nieuwe makers

20

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


Instroom en doorstroom in 2018 In bijlage A staan de talenten vermeld die in 2018 actief waren in de Ateliers van DOX. Hun geografische afkomst is getoond in bijlage B en hun doorstroom/uitstroom in bijlage C. Uit deze overzichten en grafieken valt op te maken dat de DOX-talenten in 2018 voor het overgrote deel (89%) uit vijf verschillende provincies komen: Noord- en Zuid-Holland, Gelderland, Noord-Brabant en Utrecht, maar ook uit vier andere provincies. Alleen uit de provincies Drenthe, Zeeland, en Overijssel kwam dit jaar geen instroom. De man-vrouwverdeling was in 2018 gelijkmatiger dan de jaren ervoor: 55 procent mannen en 45 procent vrouwen. Ook in 2018 mag DOX zich weer beroepen op een hoge mate van succes bij zijn talentontwikkeling. Van de DOX-talenten stroomde 92 procent door naar de praktijk, naar kunstvakopleidingen of naar DOX zelf. Slechts 2 procent stopte tussentijds met de Ateliers, merendeels om een kunstvakstudie te vervolgen, en 1 procent is uiteindelijk buiten het kunstvak verder gegaan.

1.3 Ateliers In de Ateliers werken uitvoerende talenten met jonge makers (meestal in duo’s) uit verschillende disciplines binnen de podiumkunsten. Beide groepen kunnen zo hun artistieke signatuur (verder) ontwikkelen, de jonge makers kunnen bovendien (meer) ervaring opdoen in het werken met jongeren. Na het ontwikkelingstraject kunnen de performers uitstromen naar de praktijk of de kunstvakopleidingen, of doorstromen naar producties van DOX. In 2018 werd het aantal Ateliers uitgebreid naar negen, verspreid over drie blokken (lente, zomer, winter). Om de doorstroom nog steviger te maken werd er voor de performers die auditie willen doen binnen het kunstvakonderwijs voor het eerst een auditie-Atelier aangeboden. Er is op wekelijkse basis gewerkt, op woensdagavonden en zondagen. In de Ateliers wordt vaak vertrokken vanuit een thema en de interesses van de makers en de jonge talenten. Het werkproces draait om wederzijdse inspiratie, het ontwikkelen van vaardigheden en eigen mogelijkheden en het verwerven van inzichten. Inzichten in wat theater en kunst kan zijn. Inzichten in wat zich afspeelt in de wereld. Omdat invalshoeken, kunstvormen, groepssamenstelling en makersteam gedurende het seizoen wisselen, ontstaat een bruisende dynamiek. In de Ateliers wordt getracht om elk seizoen minstens zes tot acht resultaatgerichte projecten (presentatiemomenten) op te zetten. Het resultaat van een jaar werken is twee maal per jaar te zien in het DOX huis, De Paardenkathedraal en op festivals en/of locaties. Deze presentaties worden gevolgd door een evaluatie. Sommige Ateliers worden uitgewerkt tot volwaardige voorstellingen en kennen ook externe presentaties, zoals bij Festival Tweetakt. In 2018 gebeurde dit met Transformers (The100Hands).

BLOK: LENTE 1.

Atelier Dans en Theater / Schoppen Van: januari tot april 2018 | Aantal performers: 16

Regie: Victor Mentink en Hildegard Draaijer | Dance captain: Serano Pinas | trainers Michael van Beek en Rory de Groot | Performers: Aristo Mijnals, Dylan Badal, Elyas Fakher, Emilio Valentien, Frankly Joe Maulany, Gino Sanders, John Togba, Jorgos Dimitrakis, Marko Šakić, Melvin Aroma, Noufri Bachdim, Richard Lammers, Ricardo Kerseboom, Seyed Hosseini, Rogér van Kooij en Timsie Blyer. Dit Atelier is een vooronderzoek en tegelijk ook repetitie voor Schoppen, een locatievoorstelling voor twee elftallen acteurs/dansers, een scheidsrechter en een reservebank. De cast bestond uit tien professionals van DOX en BonteHond, en zestien performers die via de Ateliers bij DOX waren geselecteerd. De DOX-talenten werkten op woensdagavond en zondag onder leiding van Hildegard Draaijer en Victor Mentink aan diverse thema’s. Ook kregen zij een voetbaltraining, volgden ze de workshop ‘Over de streep’ (een psychologische methode gericht op betere samenwerking, verbinding en op onderling vertrouwen) en bekeken ze samen natuurlijk voetbalwedstrijden. Dance captain Serano Pinas woonde de trainingen op zondag bij, zodat een goede overdracht naar de professionals gegarandeerd was. De choreografieën zijn via geleide improvisaties ontstaan, in nauwe samenwerking dus met de performers. Tot slot was er een fulltime montageweek voor de hele cast, op locatie bij Zwaluwen Utrecht 1911, waar ook de première plaatsvond. De voorstelling werd tot half oktober doorgespeeld.

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

21


Transformers door The100Hands

22

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


2.

Atelier Auditie

Van: januari tot april 2018 | Aantal performers: 17 Docenten en makers: Carole van Ditshuyzen (hoofd Atelier, actrice en theatermaker), Michiel Bakker (acteur en theatermaker), Jair Stranders (docent en filosoof), Vincent van der Valk (acteur), Joep van der Geest (acteur), Werner Kolf (acteur), Timothy De Gilde (regisseur), Yorick Zwart (theatermaker en acteur), Sadettin Kırmızıyüz (theatermaker en acteur), Sanne den Hartogh (acteur), Stan Vreeken (zanger en songwriter), Maarten van Hinte (dramaturg), Fabian Santarciel de la Quintana (docent en mimograaf), Dwayne Toemere (docent en performer), Willemijn Zevenhuyzen (performer en theatermaker), Joy Wielkens (zangeres en actrice) en Kemna Casting | Performers: Dion Lassauw, Natalia Boorsma, Tim van Dongen, Birgit Bijl, Fransje Noorman, Kyra Mol, Liz Abels, Wytse Algra, Mijntje Pronk, Manuel Groothuysen, Jamie Huisman, Renée Rijpstra, Sterre Bolluijt, Selin Akkulak, Wouter Wind, Janneke Luijten en Mike Neeleman. Dit Atelier staat in het teken van de voorbereiding voor de audities van de kunstvakopleidingen in Nederland en daarbuiten. De DOX-performers krijgen inzicht in wat het inhoud om auditie te doen. Er komt een veelheid aan onderwerpen en skills aan bod: tekstrepertoire (monologen, dialogen en tekstanalyse), schrijven vanuit een persoonlijke fascinatie, beweging, het maken van een solo, stemtraining, lied performance, dramaturgie en mime. Ook bezoeken we diverse voorstellingen van DOX of collega-gezelschappen. Het auditie-Atelier wordt gegeven door acteurs, docenten en makers die werkzaam zijn in het professionele werkveld. Daarnaast werken samen we met bekende castingbureaus.

3.

Atelier Dans / Transformers

Van: januari tot mei 2018

Aantal: performers: 16 | voorstellingen: 8 | bezoekers: 280

Concept: Jasper Džuki Jelen en Mojra Vogelnik Škerlj (The100Hands) | Choreografie: Jasper Džuki Jelen met Jade van den Hout en performers | Kostuumadvies: Kim van der Zijde | Dramaturgie Mojra Vogelnik Škerlj | Muziekmix: Robbert Klein | Performers: Aissa Kraaijenbrink, Anderson Carvalho, Andrea Renon, Ayse nur Salli, Dylan Holly, Fiona Dekkers, Georgia Begbie, Ilidia Medina, Jonathan Eduardo Brito, Lashawn Darice Jordan, Rebecca Wijnruit, Sergio Jerome Debevère en Thu Hang Pham | Artistiek advies / begeleiding: Hildegard Draaijer. Sinds 2016 is het danscollectief The100Hands verbonden aan DOX. Jasper Džuki Jelen and Mojra Vogelnik Škerlj zijn als makers gestart in de Ateliers. Zij maken interactieve dansvoorstellingen op locatie en in het theater. Transformers speelt zich af in de straten van Utrecht, waar een groep jonge performers van DOX en drie stagiaires van Fontys Dansacademie (contemporary urban), de clichés over ‘hangjongeren’ op de hak neemt. Na de première op 31 maart 2018 op Festival Tweetakt volgden aldaar nog zeven voorstellingen.

‘Het intrigerende van deze met dans omgeven wandeling schuilt in de wijze waarop de op zich niet baanbrekende urban dans is toegesneden op de verschillende locaties én de afstand die we als publiek zelf scheppen. Wat intiem is en wat niet, bepalen de dansers, gebruikmakend van de publieke ruimte die zij zelf hebben uitgekozen.’ (Theaterkrant )

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

23


The History of the world door Davy Pieters Atelier Performance

24

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


BLOK: ZOMER 4.

Atelier Theater / Phaedra

Van: april t/m juni 2018 | Aantal performers: 11

Presentaties: Zomerspecial - 22 en 23 juni 2018 | De Paardenkathedraal in Utrecht.

Regie: Abdel Daoudi | Muziek singer-songwriting: Rosa Sanne | Performers: Birgit Bijl, Dion Lassauw, Tim van Dongen, Janneke Luijten, Kyra Mol, Frankly Joe Maulany, Wytse Algra, Mijntje Pronk, Elyas Fakher, Sterre Bolluijt en Sara Awin. Theatermaker en regisseur Abdel Daoudi en producer, singer-songwriter en componiste Rosa Sanne hadden dit seizoen de leiding over het Atelier Theater. Samen met hun groep jongeren doken ze in de grilligheid van het verlangen. Aan de hand van de mythische figuur Phaedra en haar (moreel-verwerpelijke) wellust die zij voor haar stiefzoon koestert, onderzochten zij aan de hand van de zeven hoofdzonden en in taal, beeld en muziek de donkere kanten van het verlangen.

5.

Atelier Spoken word / Drang

Van: april t/m juni 2018 | Aantal performers: 11

Presentaties: Zomerspecial - 22 en 23 juni 2018 | De Paardenkathedraal in Utrecht.

Regie en coaching: PAX (Hein Bal) en Abdelhadi Baadi | Gastdocenten: UNOM, Joost van Kersenbergen en Mirte Harteland | Performers: Jamie Huisman, Ayse Nur Salli, Aissa Kraayenbrink, Nicky Ong, Turbo van Ommeren, Melvin Aroma, Seyed Hosseini, Lashawn Darice Jordan, Jonathan Eduard Brito, Ilidia Medina en Sol Vinken. Onder gepassioneerde leiding van de master PAX en Abdelhadi Baaddi, en diverse coaches en artiesten van verschillende pluimage, komen elf spoken word-schrijvers samen om hun kunsten te ontplooien. Spoken word is de woorden van het papier halen en ze tot leven brengen, spoken word is ‘bam, in your face.’ De kunstvorm is Ddirect, verstaanbaar, gericht op het publiek, en gaat verder dan traditionele voordrachtspoëzie in de zin dat het vaak een ware show wordt, gecombineerd met andere disciplines als muziek, theater, beweging of beeldkunst.

Atelier Performance / Stell dir vor Morgen nicht aufzuwachen und alles ist Musik Van: april t/m juni 2018 | Aantal performers: 11 6.

Presentaties: Zomerspecial - 22 en 23 juni 2018 | De Paardenkathedraal in Utrecht.

Regie: Liza Kollau en Tessa Friedrich van het theatercollectief Das Lemniscaat | Choreografie: Anne Suurendonk | Performers: Natalie Boorsma, Marko Sakiç, Mike Neeleman, Fiona Dekkers, Manuel Groothuysen, Gino Sanders, Joost Zonneveld, Emilio Valentien, Fransje Noorman, Rebecca Wijnruit, Liz Abels en Ricardo Kerseboom. Stell dir vor Morgen nicht aufzuwachen und alles ist Musik is een remake van Das Lemniscaat, een beeldende montagevoorstelling waarvoor in Berlijn onderzoek is gedaan naar de technoscene. Hoe verhoudt techno, in feite een (monotone) constante beat, zich tot de feestende massa die elke week weer terugkomt? Hoe kun je in de beperking van de beat toch vrijheid vinden? Willen deze mensen überhaupt vrijheid vinden? Theatercollectief Das Lemniscaat maakte materiaal geïnspireerd op de ervaringen, interviews en teksten van DOX-ers.

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

25


Drang door PAX & Abdelhadi Baaddi Atelier Spoken word

26

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


BLOK: WINTER

Atelier Theater / How real is the machine you play with 7.

Van: september t/m december 2018 | Aantal performers: 15 Presentaties: Kerstspecial - 14 en 15 december 2018 | De Paardenkathedraal in Utrecht.

Regie: Timothy de Gilde | Choreografie: Dalton Jansen | Muziek: Wessel Schrik | Performers: Abdulaal Hussein, Ayla Baart, Ayse Nur Salli, Elena Migo, Emily Hengeveld, Janneke Luijten, Joe Sinduhije, Josephine Borst, Marlotte Frowijn, Melvin Aroma, Mijntje Pronk, Nadine Wijshoff, Sol Vinken, Tijn Hoekzema en Wytse Algra. In dit Atelier Theater onderzoeken vijftien jonge mensen de grenzen tussen realiteit en fantasie. Regisseur Timothy de Gilde schreef – geïnspireerd op romans, series, video games en bordspellen – samen met de performers een nieuwe tekst. Timothy werkte hierbij samen met choreograaf Dalton Jansen en componist Wessel Schrik.

8.

Atelier Performance / The history of the world

Van: september t/m december 2018 | Aantal performers: 20 Presentaties: Kerstspecial - 14 en 15 december 2018 | De Paardenkathedraal in Utrecht.

Regie: Davy Pieters | muziek Christiaan Verbeek | Trainer: Fabian Santarciel de la Quintana | Performers: Amber Fortuin, Ciro Goudsmit, Daan Achterberg, Elisa Eicker, Emilio Valentien, Frankley Joe Maulany, Gercon Brahm, Gino Sanders, Hayrik Martes, Lex Buskens, Lindy Bremer, Lodewijk van Dijk, Lotte Suvée, Aissa Kraaijenbrink , Manuel Groothuysen, Nikki Ong, Noufri Bachdim, Omar Elmecky, Rebecca Wijnruit en Sjaid Foncé. In The history of the world onderzocht theatermaker Davy Pieters samen met de performers materiaal voor haar nieuwe voorstelling bij Theater Utrecht: What we leave behind. Peformers uit het Atelier werden geselecteerd om mee te spelen. Hoe beïnvloedt dat wat we doen, maken en zien ons als mens? Er hoeft maar iets te gebeuren in de wereld en wij geven er een vorm aan. Met een eindeloze kettingreactie tot gevolg. Gebeurtenissen worden beelden, beelden worden verhalen, verhalen weer gebeurtenissen. Aan elke keuze die we maken zitten miljoenen lijntjes vast en zo oefenen we steeds invloed uit op elkaar en onze omgeving.

9.

Atelier Dans / MME

Van: september t/m december 2018 Aantal: performers: 16 | bezoekers: 357 Presentaties: Kerstspecial - 14 en 15 december 2018 | De Paardenkathedraal in Utrecht.

Choreografie: Anne Suurendonk, Melvin Fraenk en Çağdas Gülum | Muziek en dj: Tom de Wee | Performers: David van der Veen, Fabienne van Eldik, Joey Mulder, Jordy Jansen, Juersson Hermanus, Kya Jonker, Lara Valentic, Levi Rapaport, Marko Šakić, Melissa Diktas, Quincy Otgaar, Ser Sebico, Tatiana Śpiewak, Tim Kromhout, Mirjam Ravier en Yarmill Kromhout. Anne Suurendonk, hoofdchoreografe in het Atelier Dans, werkte dit jaar samen met haar collega’s van Artbeat Amsterdam: Melvin Fraenk en Çağdas Gülum. Uitgangspunt voor MME (Music Movement Experience) is Fraenks concept Music Movement Session: bewegingen worden niet ingegeven door een concept of verhaal, maar volgen op organische wijze uit de muziek. Een belangrijke rol is dan ook weggelegd voor componist Tom de Wee die live op het podium elektronische muziek speelde en reageerde op de dansers. In MME nemen de dansers nemen het publiek letterlijk mee door de ruimte. De performance was een belevenis; meeslepend, energiek, kwetsbaar, rauw en ritmisch, ‘from the heart(beat).’

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

27


The kulture of hype&hope door Giovani Vreede en Marsha Webster

28

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


1.4 The kulture of hype&hope Giovani Vreede en Marsha Webster organiseren in samenwerking met DOX vier keer per jaar een urban dance event in De Berenkuil in Utrecht: The kulture of hype&hope. Met dit (inter)nationale platform willen we bijdrage aan de ontwikkeling van de urban danser en een vast podium aan deze dansvorm als geheel. Streetdance en urban dans moeten een volwaardiger plek krijgen in het culturele domein. Wij willen investeren in het tempo en het niveau van de artistieke ontwikkeling van de dansvorm, alsmede in de wijze waarop deze is georganiseerd is. Daarom plaatst The kulture of hype&hope de artisticiteit van urban dans in het middelpunt. Het event is een opstap voor het werven van talentvolle dansers en potentiële jonge makers voor de Ateliers en producties van DOX. The kulture of hype&hope bevat naast crew- en individuele battles masterclasses en dansworkshops waarbij de juryleden uit de battles als masters worden ingezet. Ook zijn er diverse online activiteiten waaronder registraties van de battles, workshops en masterclasses. Er zijn internationale dansscouts aanwezig die op zoek zijn naar dansers voor het grootste jaarlijkse hiphopevenement van Europa, I love this dance in Parijs. De verschillende edities werken toe naar de jaarlijkse finale, de Gold edition, in Stadsschouwburg Utrecht. De muziek tijdens The kulture of hype&hope 2018 was in handen van DJ Nobunaga en DJ Kenzo Alvares, bekend om hun energieke en nieuwe beats. The kulture of hype&hope mag zich verheugen in een alsmaar groeiende schare dansers, die vanuit het hele land en zelfs half Europa naar Utrecht komen. Ook in 2019 hoopt DOX nieuw urban talent verder te ontwikkelen met ondersteuning van de regeling van het FCP. Ook in 2018 kende The kulture of hype&hope vier afleveringen, met in de zomer aansluitend de Gold edition. In totaal deden er zo’n 580 jonge urban makers-/ danstalenten aan mee. datum zaterdag 6 januari 2018 zaterdag 21 april 2018 zaterdag 7 juli 2018 zondag 8 juli 2018 zaterdag 20 oktober 2018

locatie Theaterhuis de Berenkuil Theaterhuis de Berenkuil Theaterhuis de Berenkuil Stadsschouwburg Utrecht Theaterhuis de Berenkuil

bezoekers 283 182 104 178 236

1.5 Open urban danstraining Op donderdagavond kwamen urban dansers en ander jong danstalent uit de regio bij elkaar om samen te trainen en nieuwe dingen van elkaar te leren. Voor veel dansers is de Open urban danstraining belangrijk om zich te blijven ontwikkelen en de eigenheid te vinden in hun dansstijl. Vanuit de urban community ontstaan er vriendschappen, dance crews en choreografieën. Sommige dansers eindigen op het open podium van The kulture of hype&hope, of worden gescout voor een van de projecten van DOX. DOX organiseert de avonden in samenwerking met danscollectief 155 (éénvijfvijf) en danser Liam McCall en stelt een studio in De Berenkuil beschikbaar. De avonden worden wisselend bezocht door tien tot twintig dansers. De toegang is gratis. In 2018 zijn er 37 avonden georganiseerd, met gemiddeld tien dansers per avond.

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

29


LIJF door 155 & DOX

30

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


2. Producties In 2018 realiseerde DOX twee hernemingen – LIJF en Outsiders (een outreach-project, zie hoofdstuk 4) – en vijf nieuwe coproducties met Nederlandse partners: Role model, Bloedlink, Schoppen, In het hol van de leeuw en Leer, een dansfilm. Daarnaast namen we deel aan enkele manifestaties. Een grafische weergave van het totaal aantal gerealiseerde voorstellingen en hun bezoekers wordt gegeven in bijlage D.

2.1

LIJF Coproductie met 155 (éénvijfvijf) Festivalvoorstelling Van: 7 juli 2017 t/m februari 2018 Première: 7 juli 2017 | de Parade Den Haag Totaal aantal: voorstellingen: 3 | bezoekers: 549 Choreografie: Erik Bos | Kostuums: Wouter Vrijlandt | Decorontwerp: Jakob Witte | Muziek: Anne-Fay Kops Performers: Erik Bos, Anne-Fay Kops, Jakob Witte, Thomas Bos, rein Luuring en Liam McCal Dramaturgie: Victor Mentink | Verkoop: Tiemersma & Bockhorst. LIJF is een dansconcert waarin de dansers van 155 (éénvijfvijf) reflecteren op de hedendaagse uitgaanscultuur en onderzoeken hoe mensen contact maken in de setting van een dansconcert. Samen met tropical bass act Cookachoo laten ze de grens vervagen tussen schouwburg en popzaal, publiek en performers, choreografie en improvisatie, dag en nacht. De rol van DOX als coproducent was een financiële bijdrage, een garantstelling op de exploitatie en de zakelijk/organisatorische begeleiding. LIJF werd in 2017 gemaakt en gespeeld, maar de clubtournee liep door tot begin januari 2018. De voorstelling is mede mogelijk gemaakt door: Fonds Podiumkunsten, Fonds voor Cultuurparticipatie en Gemeente Utrecht.

‘Er was zang, er was dans en er was een gek verhaal. Ik had het gevoel alsof de makers teringveel lol hebben gehad om dit stuk te maken. Het was ook vet leuk om naar te kijken.’ (de Volkskrant ) ‘Energiek Breakdancen over dance, Het publiek moet mee en doet mee; in enkele minuten verandert het gemêleerde gezelschap van basisschoolmeisjes met ouders, een enkele kwieke zestiger en het meer gebruikelijke clubpubliek in een enthousiast meedeinend feestje.’ (Theaterkrant ) ‘Een explosie van onversneden dansplezier.’ (het Parool ) ‘155 veegt de vloer aan met theaterwetten in LIJF.’ (Deadline.nl )

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

31


Role model door NBprojects & DOX

32

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


2.2

Role model

Coproductie met NBprojects Vlakke vloervoorstelling Van: 20 februari t/m 6 september 2018 Première: 22 februari 2018 | Stadsschouwburg Utrecht Totaal aantal: voorstellingen: 84 | bezoekers: 11.550 Aantal: vrije voorstellingen: 65 | bezoekers: 8.545 Aantal: schoolvoorstellingen: 19 | bezoekers: 3.005

De voorstelling wordt in 2019 hernomen en is te zien op internationale festivals Regie: Nicole Beutler en Magne van den Berg | Kostuums: Jessica Helbach | Scenografie & lichtontwerp: Sascha van Riel | Muziek: Gary Shepherd (DJ Streamer)| Performers: Anne-Fay Kops, Debbie Ruijter, Deschny Ira Rogers, Djinti Sullivan / Nicole Geertruida, Lucinda Mae Wessels en Tamara Robledo Coaching: Hildegard Draaijer, Victor Mentink, Djahan Mazari (kalarippayat training), Amber Vineyard (vogueing masterclass) | Repetitor: Anne Suurendonk | Techniek: Peter Goudswaard, Jeroen Smith en Arne Haijtink | Fotografie campagnebeelden: Kamerich & Buwilowitz – Eyes2 | Scènefotografie Anja Beutler | Verkoop: STIP theaterbureau. Role model werd gemaakt om een nieuwe generatie jongeren actief te bereiken en zich uit te laten spreken over onderwerpen waarvoor zij zich hardmaken. De voorstelling is een opzwepend dansconcert door zes jonge vrouwen op de beats van DJ Streamer. Mannelijk, vrouwelijk, onverschrokken, onzeker, rauw, zacht: ze zijn het allemaal, en alles er tussenin. Met martial arts, vogueing, hiphop, house, rap en zang viert Role model eigenheid en diversiteit. De zes persoonlijkheden die hun kracht omarmen zijn: Lucinda Mae Wessels (o.a. hiphop, DJ), Deschny Rogers (o.a. jazzdans, urban contemporary), Tamara Robledo Oud (o.a. housedance, waacking), Anne- Fay Kops (o.a. moderne dans, zangeres), Djinti Sullivan (o.a. urban contemporary, allround commercieel) en Debbie Ruijter (o.a. voguing). Role model werd in de zomer van 2018 hernomen voor het rondreizend festival De Parade en geselecteerd voor het Nederlands Theaterfestival in Amsterdam. In seizoen 2019 gaat Role model in reprise in binnen- en buitenland. De voorstelling is mede mogelijk gemaakt door Fonds Podiumkunsten, Amsterdams Fonds voor de Kunst, Fonds voor Cultuurparticipatie en Gemeente Utrecht.

‘Een verrukkelijke catwalkfinale, waarin de zes transformeren in de krankzinnigste figuren. […] Een urban dansexplosie van verscheidenheid. […] Zes sterke vrouwen, trots op wie ze zijn geworden.’ (Trouw ) ‘Met Role Model zet regisseur Nicole Beutler met DOX een aangenaam beeld van empowerment neer.’ (Theaterkrant ) ‘Je raakt meteen geïntrigeerd door de toffe urban dansmoves die ze laten zien, en blijft dat tot het einde.’ (SCÈNES ) ‘Role Model is een swingend dance concert, waarin zes jonge vrouwen met dans, zang en (zelfgeschreven) teksten vieren wie ze zijn.’ (8 WEEKLY ) ‘Ze grijpen je bij je lurven in hun samensmelting van zachtheid en kracht. […] Het is een voorstelling die naar internationale podia moet en naar scholen.’ (MUSICALNIEUWS)

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

33


Bloedlink door NTjong & DOX

34

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


2.3

Bloedlink Coproductie met NTJong Vlakke vloervoorstelling Van: 22 februari t/m 13 september 2018 Première: 24 februari 2018 | Theater ’t Spui in Den Haag Totaal aantal: voorstellingen: 45 | bezoekers: 6.083 Aantal: vrije voorstellingen: 28 | bezoekers: 3.922 Aantal: schoolvoorstellingen: 17 | bezoekers: 2.161

De voorstelling wordt in 2019 hernomen Regie: Casper Vandeputte | Dramaturgie: Martine Manten | Regieassistent: Loek de Bakker | Kostuums: Rebekka Wörmann | Toneelbeeld: Julian Maiwald | performers Samora Bergtop, Gary Gravenbeek, Jennifer Muntslag, Lavinia Aronson, Sara Awin / Ayisha Siddiqi, Sol Vinken en Faissel Asserti / Ibrahim Bin Hadi | Coaching: Hildegard Draaijer en Noël Fischer | Techniek: Glenn Neyndorff, Jan Harm Wagner | Fotografie: Bowie Verschuuren | Verkoop: STIP theaterbureau. De talentvolle schrijver en regisseur Casper Vandeputte dook voor Bloedlink met een groep multi-getalenteerde performers, dansers en performers van DOX in de wereld van de middelbare school. In een probleemklas heeft een lerares haar leerlingen totaal niet in de hand. Dan vindt ze een pistool in een van de schooltassen. Er ontstaat een broeierige sfeer. Heftige discussies worden gevoerd over afkomst en gedrag, over afwijzing en erkenning, over wat nou eigenlijk belangrijk is in je leven. Met Bloedlink onderzoekt regisseur Vandeputte de vrijheid in denken en het krijgen en behouden van je plek in een groep met botsende culturen en waarheden. De productie won in Den Haag de Wijkjuryprijs en ontving een Zilveren Krekel van de Jeugdtheaterprijzen van de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties. De voorstelling is mede mogelijk gemaakt door: Fonds Podiumkunsten, Fonds voor Cultuurparticipatie, Gemeente Utrecht, Ministerie van OCW en Gemeente Den Haag.

‘Een urgent discussiestuk over de praktijk achter ongelukkig gekozen woorden en alarmerende statistieken.’ (de Volkskrant ) ‘Bloedlink is hard maar hoopgevend toneel.’ (NRC ) ‘Intussen stelt de voorstelling wel degelijk een pakket aan maatschappelijke kwesties aan de orde. En op een indringende manier, dankzij de sterk verwoorde bijdragen van de leerlingen.’ (Theaterkrant )

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

35


Schoppen door BonteHond & DOX

36

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


2.4

Schoppen

Coproductie met BonteHond Locatievoorstelling Van: 6 april t/m 14 oktober 2018 Première: 8 april 2018 | Zwaluwen Utrecht 1911, Festival Tweetakt Totaal aantal: voorstellingen: 29 | bezoekers: 2.824 Aantal: vrije voorstellingen: 18 | bezoekers: 1.806 Aantal: schoolvoorstellingen: 11 | bezoekers: 1.018 Concept en regie: Judith Faas | Tekst: Sanne Schuhmacher | Compositie: Gery Mendes | Artistiek advies: René Geerlings en Hildegard Draaijer | Atelier regie: Victor Mentink | Dance captain: Serano Pinas | Performers: Matthijs Mahler, Dionisio Matias, Milan Boele van Hensbroek, Hali Neto, Serano Pinas, Constantin Trommlitz, Deion Crow Arashi, Turbo Van Ommeren, Naigel Mac Nack, Jeffrey Creepashu Loewenicht, Aristo Mijnals, Dylan Badal, Elyas Fakher, Emillio Valentien, Frankly Joe Maulany, Gino Sanders, John Togba, Jorgos Dimitrakis, Marko Šakić, Melvin Aroma, Noufri Bachdim, Richard Lammers, Ricardo Kerseboom, Seyed Hosseini, Roger van Kooij en Timsie Blyer | Regieassistent: Millie Lijbers | Productie: Judith Oostrom, Brechtje Nieuwint, Amber Bongaerts, Jaap Schledorn, Keshia Emke, Liselotte Bos, Erik van Zoelen, Coos van Coeverden | Fotografie: Kamerich & Buwilowitz – Eyes2 | Teaser: Hardzout. Schoppen is een theatrale voetbalchoreografie op locatie met 22 spelers, één scheids en een reservebank. Onderwerp: discriminatie. Schoppen is in veel opzichten een groot succes voor DOX geweest. De productie is artistiek-inhoudelijk uitstekend ontvangen o.a. nominaties voor de Gouden C en de Zapp Theaterprijs en heeft veel media-aandacht gegenereerd, ook van radio en tv. Daarbij is Schoppen de eerste 10+ voorstelling van DOX die landelijk is uitgerold. Wat dat betreft is het een prestatie van jewelste dat het is gelukt om Schoppen ook op voetbalvelden in Utrecht, Rotterdam en Amsterdam gespeeld te krijgen, in samenwerking met partners aldaar. Met dit project hebben we een nieuwe doelgroep aangesproken en ons stevig geprofileerd in het theater- en danslandschap. Schoppen heeft veel kinderen en volwassenen een spiegel voorgehouden over het discriminerend gedrag dat we allemaal bewust of onbewust vertonen én hen laten meemaken hoe leuk theater kan zijn. De voorstelling is mede mogelijk gemaakt door: BankGiro Loterij Fonds, Fonds 21, VSBfonds, Cultuurfonds Almere, Lira Fonds, Gemeente Almere, Provincie Flevoland, Fonds Podiumkunsten, Gemeente Utrecht, Fonds voor Cultuurparticipatie en AMVJ Fonds.

‘Het hele leven op en rondom het voetbalveld. […] een levendige collage van spelscènes, dans en beweging.’ (Theaterkrant ) ‘Herkenbare thema’s die je echt raken […] Met dat als doel schiet Schoppen keihard raak.’ (7Days ) ‘Van mij krijgt Schoppen 5 ***** sterren plus! Ik vond de voorstelling zo goed en gaaf dat ik nog een keertje ga.’ (Zapp ) ‘Acteurs en dansers van Bonte Hond en DOX gebruiken het voetbalveld als een heus theater.’ (de Volkskrant) ‘Feest vol beweging op het veld.’ (het Parool)

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

37


In het hol van de leeuw door Black Sheep Can Fly & DOX

38

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


2.5

In het hol van de leeuw

Coproductie met Black Sheep Can Fly Vlakke vloervoorstelling Van: 27 september t/m 19 december 2018 Première: 5 oktober 2018 | Theater Kikker in Utrecht Totaal aantal: voorstellingen: 39 | bezoekers: 5.075 Aantal: vrije voorstellingen: 23 | bezoekers: 2.186 Aantal: schoolvoorstellingen: 16 | bezoekers: 2.889

Concept en regie: Saman Amini en Nima Mohaghegh | Tekstbijdrage: Leovegildo Vieira | Muziek: Rui Reis Maia | Scenografie: Alaa Minawi | Illustratie: Taciser Sevinc | Kostuums: Carmen Schabracq | Artistiek advies: Hildegard Draaijer en Victor Mentink | Performers: Yannick Jozefzoon, Sahand Sahebdivani, Leandro Ceder en Steven Ivo | Fotografie: Kamerich & Buwilowitz – Eyes2 | Techniek: Edwin Mol (geluid) en Twan Mensen (licht) | Verkoop: STIP theaterbureau. In het hol van de leeuw was een indringende jongerenvoorstelling van Saman Amini en Nima Mohaghegh over de impact van labels. Keer op keer blijkt dat zowel positieve als negatieve labels een selffulfilling prophecy kunnen worden en dat verwachting zowel een krachtige stimulans als een machtig wapen is. Via een mozaïek van scènes met theater, spoken word en scherpe humor nam In het hol van de leeuw ons mee in een persoonlijk verhaal over verwachting, beïnvloeding en oordeel. De makers gebruikten persoonlijke verhalen als uitgangspunt voor het hoofdpersonage van de voorstelling. Amini: ‘De druk van zijn ouders zorgde ervoor dat hij steeds meer ging hangen, ging blowen. Bij ons personage loopt het vervolgens zo uit de hand dat hij een fout begaat en in de gevangenis belandt.’ Mohaghegh: ‘En daar leert hij dat hij zelf zijn pad in het leven moet bepalen, los van de verwachtingen van anderen. Want als je niet je eigen weg volgt, zal je aan het einde van de rit geen voldoening uit het leven halen.’ De voorstelling is mede mogelijk gemaakt door Fonds Podiumkunsten, Amsterdams Fonds voor de Kunst, Fonds voor Cultuurparticipatie, Gemeente Utrecht en Fonds21.

‘Grappige, ontroerende en scherpe voorstelling over jezelf zijn!’ (Theaterkrant, keuze van de criticus) ‘Scherpe, komische én ontroerende aanval op de hokjesgeest [met] spetterend acterende Leandro Ceder.’ (Dagblad van het Noorden ) Interview Nima Mohaghegh en Saman Amini: ‘We willen mensen hun waarheid laten vertellen’. (Parool)

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

39


Leer door 155 & DOX

40

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


2.6

Leer

Coproductie met 155 (éénvijfvijf) Dansfilm Vertoning op diverse (internationale) filmfestivals Première: 22 juni 2018 | De Paardenkathedraal in Utrecht Geschat aantal kijkers: 10.000 Concept en regie: Thomas Bos | Camera: Arno Kwint | Choreografie: Erik Bos | Sounddesign: Sam van Eenbergen | Muziek: Tom Luuring | Productie: Marjolein Saelman | Performers: Erik Bos, Deion Holwijn, Sam van Eenbergen, Rein Luuring, Thomas Bos | Artistiek advies / begeleiding: Hildegard Draaijer en Victor Mentink. Het RAUM-terrein in Utrecht werd overgenomen door danscollectief 155 (éénvijfvijf). De groep gebruikte deze plek op het Berlijnplein om de Motor-Dansfilm LEER te maken. Het gaat over motorrijden en dansen en de vernieuwende bewegingskunst staat centraal. In Leer volgen we Hank. Hank heeft problemen. Hank hoort er niet bij. Door op zijn motor te rijden kan hij helder nadenken. Boven de 130 wordt alles zwart-wit. Tijdens zijn nachtelijke ritten raakt hij zo diep in zijn eigen gedachten verstrengeld, dat het niet altijd meer duidelijk is of wat hij ziet en hoort echt is. Eén ding weet Hank wel zeker: als je hard genoeg gas geeft, hoort niemand je huilen in je helm. De film was verder te zien op Lowland Festival, Movimiento Movimiento Festival (Mexico), Lviv Short Film Festival Wiz-Art (Oekraïne), Ouchy Film Awards (Zwitserland), Moving Pictures Festival (België), Rotterdams Open DOEK, Festival Trece ucho Dubrovnik (Kroatië) en Dansblok Leiden.

Leer heeft prijzen gewonnen op In Shadow Festival (Portugal), in de categorie International Best Screendance, en het Short&Sweet Festival (Nieuw Zeeland), in de categorieën Best Direction, Best Concept, Best Sounddesign.

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

41


Phaedra door Abdel Daoudi en Rosa Sanne Atelier Theater

42

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


2.7 Manifestaties Net als in andere jaren liet DOX zich in 2018 ook buiten de theaters en scholen zien aan (een vaak nieuw) publiek. We namen deel aan vier manifestaties.

Nieuwjaarsduik (14 januari 2018, Utrecht) Tijdens Nieuwjaarsduik presenteerden de gezelschappen van het Theaterkwartier Utrecht zich in een gezamenlijk previewprogramma. DOX toonde een presentatie van het Atelier onder leiding van choreograaf Anne Suurendonk.

What is the city but the people? (9 september 2018, Utrecht) De collectieve performance What is the city but the people?, naar een idee van de Britse kunstenaar Jeremy Deller, werd in Utrecht gepresenteerd door BAK, basis voor actuele kunst, in samenwerking met Centraal Museum Utrecht, SPRING Performing Arts Festival en DOX. Op een megacatwalk van zestig meter op het vernieuwde Jaarbeursplein deelden 150 Utrechters hun verhaal tijdens de opening van het Uitfeest, de officiële start van het nieuwe culturele seizoen. Zo ontstond een levend zelfportret van de stad Utrecht. Er liepen ook zo’n vijfentwintig nieuwe talenten van DOX mee, onder leiding van regisseur Richard Gregory, DOX-choreograaf Anne Suurendonk, componist Joram Kroon, journalist en schrijver Babah Tarawally en fotograaf Marieke Wijntjes.

Culturele Zondag (16 september 2018, Utrecht) In het weekend van 15 en 16 september stond Utrecht twee dagen lang in het teken van de opening van het culturele seizoen tijdens het Uitfeest. Op zaterdag 15 september was de Voorstelling in de klas Outsiders door Theater Utrecht & DOX te zien in de Hekmanfoyer van de Stadsschouwburg Utrecht.

STIP-dag (5 november 2018, Houten) Op de jaarlijkse STIP-dag, waar ons impresariaat nieuwe projecten toont aan programmeurs en schouwburgdirecteuren, presenteerde DOX Wat me niet breekt, maakt mij niet noodzakelijk sterker, het project dat regisseur Timothy de Gilde en choreograaf Dalton Jansen in 2019 bij DOX zullen maken.

What design can do (13 oktober 2018, Utrecht) Wat kunnen ontwerpers doen om seksuele uitbuiting van jongeren tegen te gaan? Dat is de vraag die het designplatform What design can do in 2018 stelde in samenwerking met het Openbaar Ministerie/ Ministerie van Justitie en Veiligheid. Het ontwerpbureau Kummer & Herrman uit Utrecht vroeg DOX om mee te werken. In de nieuwe campagne, See me now, zijn filmpjes verwerkt waarin jonge performers van DOX in de huid van slachtoffers van seksueel misbruik kruipen. Persoonlijke verhalen zijn een effectieve manier om vooroordelen te doorbreken en mensen bewust te maken. Met deze vier manifestaties bereikte DOX 8.895 mensen. In het formele prestatieoverzicht in de jaarrekening worden ook nog enkele andere activiteiten van DOX die niet zijn te kwalificeren als ‘reguliere voorstelling’ gekwantificeerd onder de manifestaties: de maakweken en cultural hangouts (zie 6.5), de urban dance-weekends van The kulture of hype&hope (zie 2.4).

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

43


Grand Voyage door Koon Theatre & DOX

44

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


3. Internationalisering De danscultuur en de grootstedelijke cultuur zijn internationaal georiënteerd. Daarom vindt DOX het belangrijk om zich te laten inspireren door ontwikkelingen in andere landen en culturen, en zich daarmee actief te verbinden. Dat kan op verschillende manieren, maar in 2018 stond internationale uitwisseling centraal. Die vond als vanzelf plaats tijdens het reeds genoemde urban event The kulture of hype&hope. Daarnaast werd aan eerdere parternships met makers uit Zuid-Afrika en Libanon een vervolg gegeven.

Forgotten Angle Theatre Collaborative (Zuid-Afrika) 3.1

In samenwerking met Afrovibes Exchange: 6 t/m 13 oktober Presentatie: 13 oktober 2018 | Stadsschouwburg Utrecht Aantal: performer: 6 | voorstellingen: 1 | bezoekers: 49

Choreografie: PJ Sabbagha | Assistent choreografie: Shwan Matebisi Motuphi en Nicho Aphane | Performers: Debbie Ruijter, Deschny Rogers, Tamara Robledo, Tatiana Spiewak, Lara Valentic en Nadine Wijshoff | Artistiek advies: Hildegard Draaijer Sinds 2015 heeft DOX een uitwisseling met jonge getalenteerde dansers en dansmakers van diverse dansinstellingen in Zuid-Afrika. Het resultaat van deze residenties wordt getoond tijdens het Afrovibes festival in Nederland en Zuid-Afrika. In 2018 werkten jonge danstalenten en dansmakers van DOX met artistiek leider en choreograaf PJ Sabbagha en dansers van Forgotten Angle Theatre Collaborative (FATC). Gedurende een intensief repetitieproces in De Berenkuil werkten zij toe naar een onderzoeksvoorstelling rondom het festivalthema ‘land’. FATC is een van de toonaangevende dansorganisaties in Zuid-Afrika, gevestigd in het kunstcentrum Ebhudlweni op het platteland van Mpumalanga. Ze zet zich in om kunst te mobiliseren als een middel voor persoonlijke en sociale transformatie.

3.2

Koon Theatre (Libanon)

In samenwerking met Dancing on the Edge Fase 2 Libanon: 1 t/m 12 november 2018 Première: 11 november 2018 SunFlower Theater Beiroet, Libanon Presentaties: studio van Koon Theatre Aantal: voorstellingen: 1 | bezoekers: 50 | masterclasses: 4 | trainers: 8 | deelnemers: 150

Regie en muziek: Ryan Djojokarso, Ossama Halal | Performers: Antoine Bouguier, Hani Andary, Nadine Wijshoff, Sarah Mashmoushi, Jeffrey Loewenicht, Stephanie Kayal | Artistiek advies: Hildegard Draaijer. Deze exchange vond plaats in Beiroet. In de studio van Koon Theatre is gewerkt aan een 2.0 versie van de voorstelling Grand voyage. In een open setting kreeg het publiek een volle dag de kans de makers van Koon Theatre en DOX aan het werk te zien, te ontmoeten en kennis uit te wisselen. Grand voyage is een multidisciplinaire voorstelling over gevoeligheden van het individu in de groep. De voorstelling is veelzijdige reis, van brutale roadtrip tot processie, van vlucht tot kruistocht, van bedevaart tot protestmars. Verder zijn er masterclasses gegeven op de Lebanese University of Fine Arts-Furn el Chebak, aan jonge acteurs van een bachelorprogramma; in het vluchtelingenkamp Najda Now, aan tieners in een sociaal en artistiek programma; en in het kader van Action for hope, een sociaal en artistiek programma voor jonge kunstenaars in Libanon, Palestina en Syrië. Grand voyage wordt mede mogelijk gemaakt door: The Arab Fund for Arts and Culture, Fonds voor Cultuurparticipatie, Lutfia Rabbani Foundation en ECF – STEP.

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

45


Beats per minute door Theater Utrecht & DOX

46

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


4. Outreach (educatie) DOX bouwt al sinds jaar en dag aan educatieprogramma’s op school die we voor, door en met jongeren ontwikkelen. Sinds 2016 hebben DOX en Theater Utrecht de handen ineengeslagen en werken we intensief samen op het gebied van outreach. Er zijn, ook in 2018, een aantal belangrijke stappen gezet: het aanbod is divers en op maat, thematisch afgestemd op het voorstellingsaanbod en er zijn mogelijkheden gecreëerd voor de doorstroom naar de talentontwikkelingsprogramma’s van DOX. Er is een keur aan werkvormen waarmee we de jongeren proberen te bereiken – van eenmalig project tot doorlopende leerlijn. Alle kunstdisciplines die DOX in huis heeft, zien we in ons docententeam terug, van theater, dans en hiphop, tot spoken word, film en performance. Samen werken ze aan een interdisciplinaire methodiek. Het team is de afgelopen twee jaar aangevuld met makers, dansers en performers uit de Ateliers Theater en met selfmade makers rond DOX. Om een verdiepingsslag te kunnen maken, gaat de afdeling Outreach van DOX in 2019 in haar geheel worden gedeeld met de afdeling Educatie en publiekswerk van Theater Utrecht, zowel het hoofd als de medewerker productie en planning. Ook komt er versterking met een nieuwe, inhoudelijke medewerker educatie en publiekswerking. Daarmee kunnen we onze gezamenlijke visie en ambitie steviger vormgeven.

4.1 Samenwerking vmbo-scholen In 2017 werd het speciale project afgerond waarbij DOX aanvullende ondersteuning ontving om gedurende de seizoenen 2015-16 en 2016-17 op zes partnerscholen een intensieve samenwerking tot stand te brengen. De betrokken scholen waren: Gregorius College, Gerrit Rietveld College, Wellant College (alle in Utrecht), Oosterlicht College (Nieuwegein), Cals College (IJsselstein) en Werkplaats Kees Boeke (Bilthoven). Met vijf van de zes scholen is DOX intensief blijven samenwerken, ook zonder financiering van het vmbo-project. Deze vijf scholen hebben mede door het vmbo-project gericht gekozen om DOX in te bedden in het kunstcurriculum van de school. Wij leveren allerlei educatie-aanbod. In 2018 besloten DOX en Theater Utrecht een nieuwe aanvraag in te dienen bij het Fonds voor Cultuurparticipatie voor een vmbo-regeling. Daarbij wilden we inzetten op de connectie met de jonge makers en peer performers van de DOX Ateliers Theater. De onderzoeken die daar worden gedaan, zouden gelijklopen aan de onderzoeken die er op school met leerlingen worden gedaan. Hierdoor is er een directe kennisoverdracht tussen verschillende generaties en jongeren op de partnerscholen mogelijk en kunnen we tijdens deze maakprocessen komen tot vorm en inhoud die kunnen terugvloeien naar DOX. Helaas veranderde het fonds de aanvraagprocedure, waardoor niet de culturele instellingen maar de scholen de aanvragende partijen moeten zijn. In de praktijk bleek het schrijven van zo’n omvangrijk plan teveel van scholen te vragen. Toch zijn we erin geslaagd om met een van onze intensieve partnerscholen, het Gerrit Rietveld College, een nieuwe vmbo-aanvraag in te dienen. De uitslag hiervan volgt in het eerste kwartaal van 2019. De doorlopende leerlijn Kunst en Cultuur willen we de komende jaren verdiepen door lessituaties op locaties te geven en door projecten en workshops te maken met onze partners. Rolmodellen zijn voor vmbo-leerlingen uiterst belangrijk, zeker in de grote stadsomgeving met haar enorme diversiteit.

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

47


Lost Boys door DIEHELEDING

48

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


4.2

Theater na de Dam / Beats per minute

Coproductie met Theater Utrecht Theatrale wandeling 3 & 4 mei 2018 | Stadsschouwburg Utrecht Aantal: workshops/trainers: 9 | leerlingen: 81 | presentaties: 2 | bezoekers: 120

Concept: Alexa Hakkenbrak en Hanna Jansen | Regie: Alexa Hakkenbrak | Spelers: Caesár van Daal, Chaliyah Beersma, Lieke van Iperen, Danytha Postma, Patrick Messan, Yverna Herz, Mirjam van Aalderen, Micky Cornelissen en Rabia Sahinbas. Voor de tweede keer namen DOX en Theater Utrecht, in samenwerking met Stadsschouwburg Utrecht, met een jongerenproject deel aan de manifestatie Theater na de Dam. Onder begeleiding van regisseur, vocaliste en mc Alexa Hakkenbrak (tevens docent bij DOX) maakte een groep van negen jongeren een muzikaal-theatrale route door de schouwburg: Beats per minute. Met deze performance met opzwepende beats, rituele ritmes en scherpe teksten maakten zij hun eigen versie van een herdenkingsritueel. Op 4 mei was er voor aanvang van de diverse programmaonderdelen in de schouwburg een gezamenlijke herdenking op het toneel van de grote zaal. Daar leverden verschillende artiesten een theatrale of muzikale bijdrage, onder wie Caesár van Daal (van het jongerenproject) en Manuel Groothuysen uit de Ateliers van DOX. Het programma werd gepresenteerd door Hanna Jansen (DOX en Theater Utrecht).

Lost boys / Coproductie met HKU & ROC Midden Nederland Coproductie met DIEHELEDING Voorstelling in de klas 4.3

September en oktober 2018 Première: 21 september 2017 | Gerrit Rietveld College in Utrecht Aantal: voorstellingen/nagesprekken: 21 | bezoekers: 879

Regie en muziek: DIEHELEDING; Nick Livramento Silva, Merel Pauw en Jip Vuik | Tekst - en muziekbijdrage: alle spelers | Performers: Ali Zanad, Gary Gravenbeek, Melvin Aroma, Omar El Mecky, Frankly Joe Maulany, Christy – Ann Karijodirono, Merel Rutgers , Milene Hoff, Nicole Pul, Eva Diepenhorst, Evy van Mazyk | Educatie: Hanna Jansen | Artistiek advies: Hildegard Draaijer | Productie en boekingen: Lou-lou Sorries Al 11 jaar heeft DOX een succesvolle samenwerking met de HKU en ROC Midden-Nederland. Jonge performers van DOX uit de Atelier-werking spelen samen met tweedejaars studenten docerend theatermaker van de HKU en derdejaars ROC-leerlingen van het Creative College een Voorstelling in de klas, op verschillende ROC-locaties. Dit jaar is het jonge hiphopcollectief DIEHELEDING (dat het Nieuwe Makers-traject volgt) gevraagd voor deze locatieproductie. In Lost boys ‘verhiphoppen’ zij het verhaal van Peter Pan en zijn ‘lost boys’. Die verzetten zich tegen de uitzichtloze werkelijkheid van ons bestaan en besluiten te leven in een wereld waarin ze alles kunnen zijn. Ze laten zien dat er ook veel positiefs schuilt in anders durven zijn, anders durven denken, anders durven kiezen. De voorstelling werd gespeeld op twee locaties van het ROC MNL, te weten de opleiding Business and Administration en het Creative College. Tijdens het Afrovibes festival stond de voorstelling in het avondprogramma ‘Woorden worden zinnen’ in TivoliVredenburg in Utrecht. Deze eigentijdse theatervorm sloeg enorm goed aan bij de doelgroep. DOX en DIEHELEDING onderzoeken of ze de productie in seizoen 2019-2020 kunnen uitbreiden en spelen in vier verschillende theaters in Nederland, met een regioverbinding met mbo-scholen.

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

49


Outsiders door Theater Utrecht & DOX

50

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


4.4

Outsiders

Coproductie met Theater Utrecht Voorstelling in de klas Van 16 september 2018 t/m 1 februari 2019 (herneming) Aantal: voorstellingen/nagesprekken: 93 | bezoekers: 2.272 workshops: 27 | deelnemers workshops: 652

Regie: Eva Tijken | Tekst: Simon Weeda | Kostuumontwerp: Vita Mees en Clara van Kempen (assistent), met dank aan Rebekka Wörmann | Geluidsontwerp: Eva Tijken | Performers: Celion Kerk, Fahd Larhzaoui en Eline ten Camp | Techniek: Shirley Versteeg, met dank aan Sander van der Werff | Educatie: Hanna Jansen | Productie: Anna Huizing | Boekingen: Lou-lou Sorries Outsiders is een coproductie tussen DOX en Theater Utrecht, die in première ging in het najaar van 2017 en in 2018 wederom een volle tournee maakte langs middelbare scholen in Utrecht. Het project Voorstelling in de klas is door Theater Utrecht geïnitieerd om in de intimiteit van een klaslokaal met jongeren te reflecteren op actuele maatschappelijke thema’s. Na afloop van de voorstelling gaan acteurs en leerlingen met elkaar in gesprek over het verhaal en de thema’s. Outsiders gaat over David, een nieuwe leerling op school, die zich steeds meer terugtrekt, spijbelt en gebiologeerd raakt door het leven aan de rand van de stad. Het is een voorstelling over (zelf)uitsluiting, pesten, vriendschap en radicalisering. Gekoppeld aan de voorstelling werd ook een workshop aangeboden vanuit de disciplines dans en spoken word, waarbij leerlingen onder begeleiding van DOX-docenten zelf actief aan de slag gingen met de thematiek. Outsiders wordt in najaar 2019 wederom hernomen, met een vernieuwde cast.

‘Super bevallen, iedereen was enthousiast. Het is voor een kunstcoördinator bijzonder om jullie in huis te hebben. Zeker nu er ook met de vernieuwingen in het vak CVK voor leerlingen veelbetekenende opdrachten aan verbonden kunnen worden.’ (Emiel van Ekert – cultuurcoördinator Gerrit Rietveld College) ‘Het was een indringende voorstelling, die goed gespeeld was. Leuk de interacties met het publiek en het enthousiasme van de spelers en ook de toeschouwers.’ (leerling Gerrit Rietveld College) ‘Outsiders was wat ons betreft een groot succes! Erg leuk om de voorstelling te zien en om te zien hoe de leerlingen erop reageerden.’ (Anton Hendriksen - Griftland College Soest) ‘Alleen nog maar positieve reacties teruggekregen. Een aantal leerlingen hebben ook meer over hun eigen verhaal durven vertellen, dat was een mooie ervaring.’ (Sara Nonnekes – Pouwer College)

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

51


4.5 Maakweken en cultural hangouts In 2018 zijn in Utrecht twee zogenaamde Maakweken gerealiseerd, weken waarin jonge mensen tussen de 16 en 25 jaar worden meegenomen in het universum van de voorstelling die op dat moment bij Theater Utrecht of DOX wordt gespeeld. Ze kregen masterclasses van een dramaturg, choreograaf en regisseur. Aan het einde van de week speelden ze voor genodigden en cast en crew van de voorstelling een eigen versie van het stuk in het originele decor. Daarna gingen ze zelf kijken naar de reguliere voorstelling. De eerste Maakweek voor tien jonge makers, van 27 februari t/m 3 maart 2018 in Stadsschouwburg Utrecht, draaide om Platonov en werd afgesloten met een voorstelling in de grote zaal. Aan de tweede Maakweek, van 21 t/m 25 oktober 2018 in De Paardenkathedraal en de Stadsschouwburg, deden dertien jonge performers mee. Zij zetten hun tanden in Thuislozen. De eindpresentatie was wederom in de grote zaal van de schouwburg.

Platonov Aantal: workshops: 9 | docenten: 5 | leerlingen: 102 | presentaties: 2 | bezoekers: 186 Concept en begeleiding: Hanna Jansen | Spelers: Tanja Janssen, Caesรกr van Daal, Berber van den Hoorn, Jos Minnaar, Joost Zonneveld, Mendy van Dort, Doris Bagijn, Sofie Hollander, Zoe Lambrechtsen, Amy Lukassen | Masters: Joris van der Meer (dramaturgie), Espen Hjort (regie), Sharif Abdoelhak (tekst), Tu Hang Pam (dans en beweging) en Bram Gerrits (spel)

Thuislozen Aantal: workshops/trainers: 9 | presentaties: 3 | leerlingen/bezoekers: 84 Concept en begeleiding: Hanna Jansen | Spelers: Ryan van der Elst, Jisse Bohne, Felix Draisma, Lisia Leurdijk, Reina Kuijt, Brent de Vries, Lotte Linthorst, Marieke Zetsma, Meron Grmiy, Abdulaal Hussein, Shadi Alahmad, Alisa Cuuna, Allan Hassan | Masters: Joris van der Meer (dramaturgie), Denise Harleman, Boudewien van de Berg en Fred Smit (maatschappelijke context), Anne Suurendonk (dans en beweging), Mich Simon (tekst en spel), Casper Vandeputte (tekst en spel), Thibaud Delpeut (eindregie en muziek). Om De Paardenkathedraal meer open te stellen voor andere activiteiten dan alleen de reguliere voorstellingen, onze werkprocessen inzichtelijker te maken en ook om nieuw jong publiek te bereiken, hebben DOX en Theater Utrecht in 2017 besloten om het theater een aantal keer per jaar om te toveren tot culturele hangout voor jongeren van verschillende scholen en wijken in Utrecht. Met voor elke hangout een andere kunstenaar als gasthost gingen docenten, makers en performers van DOX en Theater Utrecht in korte werksessies met jongeren de vloer op om te dansen, spelen en performen, en samen te onderzoeken hoe cultuur ons kan verbinden. Er waren drie afleveringen: op 9 maart 2018 The bright side of life met Bright Richards als host, op 25 mei 2018 Permanent destruction the SKcConcert met Naomi Velissariou als host en op 23 november 2018 Immens met Casper Vandeputte en Vincent van der Valk als host.

52

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


4.6 Cijfers outreach op scholen Naast de openbare outreachactiviteiten realiseert DOX ook altijd een groot aantal educatieve activiteiten op scholen, met name op de partnerscholen in de regio, alsmede workshops rondom de reizende producties. Deze zijn hieronder gekwantificeerd. Educatieve activiteiten (workshops) Aantal Aantal activiteiten standplaats 128 Aantal activiteiten regio 50 Aantal activiteiten rest Nederland 52 Aantal activiteiten in het buitenland 0 Totaal aantal activiteiten workshops 230 Educatieve activiteiten (presentaties) Aantal Aantal presentaties standplaats 12 Aantal presentaties regio 10 Aantal presentaties rest Nederland 1 Aantal presentaties in het buitenland 0 Totaal aantal activiteiten presentaties 23

Bereik leerlingen activiteiten (workshops) Aantal Aantal leerlingen standplaats 2.080 Aantal leerlingen regio 1.341 Aantal leerlingen rest Nederland 971 Aantal leerlingen in het buitenland 0 Totaal aantal bereikte leerlingen workshops 4.392 Aantal bezoekers (presentaties) Aantal Aantal bezoekers standplaats 777 Aantal bezoekers regio 807 Aantal bezoekers rest Nederland 100 Aantal bezoekers in het buitenland 0 Totaal aantal bezoekers presentaties 1.684

Aantal bezoekers randprogrammering Aantal Aantal bezoekers/deelnemers nagesprek Aantal Aantal bezoekers standplaats 0 Aantal bezoekers standplaats 1.209 Aantal bezoekers regio 0 Aantal bezoekers regio 1.469 Aantal bezoekers rest Nederland 532 Aantal bezoekers rest Nederland 323 Aantal bezoekers in het buitenland 0 Aantal bezoekers in het buitenland 0 Totaal aantal bezoekers presentaties 532 Totaal aantal bezoekers presentaties 3.001 Inzet totaal aantal trainers 313 Uit deze cijfers blijkt dat het aantal schoolpresentaties is gedaald ten opzichte van het voorgaande jaar. Dat is in zoverre logisch, omdat het in 2016 ingezette grootschalige vmbo-project halverwege 2017 werd afgerond. Echter: met de partnerscholen in het vmbo werden grotendeels dezelfde leerlingen vaker bereikt, dus je zou ook kunnen stellen dat we nu een groter bereik hebben, omdat we werken met veel verschillende scholen en leerlingen. Het maken van een verdiepingsslag is voor komend jaar een belangrijk speerpunt. Daartoe gaan we met Het Gerrit Rietveld College een nieuwe vmbo-aanvraag indienen. Wat ook opvalt ten opzichte van vorig jaar is dat het aantal activiteiten in het rand-/contextprogramma fors is toegenomen. Dat zijn bijvoorbeeld de speciale programma’s in de foyer van De Krakeling rondom een voorstelling, nagesprekken en inleidingen.

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

53


5. DOXaward 2018 Sinds 2013 heeft DOX de DOXaward in het leven geroepen, dankzij het DOX-fonds. Deze award is bestemd voor talenten werkzaam bij DOX. Het doel is enerzijds om talenten te honoreren wegens een bijzondere prestatie, en anderzijds om deze talenten te stimuleren zich verder te bekwamen zodat DOX-talent uiteindelijk ook buiten DOX gaat worden gezien. Zowel spelers, dansers en muzikanten, als theatermakers, choreografen en docenten komen voor de prijs in aanmerking. De DOXaward 2018 ging naar de performers van Role model: Anne-Fay Kops, Debbie Ruijter, Deschny Ira Rogers, Djinti Sullivan, Lucinda Mae Wessels en Tamara Robledo Oud. De selectiecommissie: ‘Cultuur en authenticiteit zijn de pijlers van de hedendaagse urban movement en dat is de laatste jaren een bewustwording onder vrouwen. Empowerment is een essentieel onderdeel van deze bewustwording. Deze zes urban jonge vrouwen bundelen hun krachten en delen hun expertises met elkaar op allerlei gebieden. Het zijn multitaskers pur sang, niet alleen op het gebied van dans, maar ook als zangeres, mc, dj en model. De “role models” brengen een noodzakelijke boodschap in een tijd van #metoo en zelfmanifestatie op social media.’ De DOXaward bestaat uit een geldprijs van € 1.000,- die kan worden besteed aan een investering op het gebied van talentontwikkeling / (bij)scholing. Ze werd uitgereikt op 2 september op De Parade in Amsterdam. De selectiecommissie 2018 bestond uit: Nada Mounzer (bestuurslid van DOX en programma¬maker Pop&Jazz& Festivals bij de NTR), Victor Mentink (dramaturg en theater¬maker DOX), Carole van Ditzhuyzen (hoofd Ateliers DOX) en Hildegard Draaijer (artistiek directeur). Hun keuze is gemaakt op basis van een reeks vastgestelde criteria en ter accordering voorgelegd aan het DOX-bestuur, in wiens handen het definitieve besluit (en het beheer over het DOX-fonds) ligt.

54

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


6. Lokale samenwerkingen Een stad verandert en beweegt voortdurend. Zij is een kloppende hartslag van ervaringen. De heipaal, de trein, het stoplicht. Maar ook de vogels, de wind en het water. Dan nog eens de mensen met hun instrumenten, verbeelding en elektronica. In telkens een andere frequentie vloeien haar ritmes, vormen en culturen samen. De stad is een centrale ontmoetingsplek waar makers, artiesten, denkers en producenten zich telkens weer verzamelen om met elkaars invloeden tot nieuwe ideeën en invalshoeken te komen. Om een eigen gezicht te vormen en een plek te bemachtigen door het uitdragen van a message, a cause, a novelty. Met deze gedachten als leidraad heeft DOX een geheel eigen positie in de stad Utrecht opgebouwd en verbinden we actief de lokale partners om ons heen, zoals gezelschappen, podia, festivals, partnerscholen en een kunstvakopleiding.

Theater Utrecht Theater Utrecht en DOX genieten sinds 2016 van de meerwaarde die onderlinge samenwerking oplevert. We hebben een gezamenlijke afdeling Outreach en realiseren gezamenlijke outreachprojecten, onder andere Voorstelling in de klas, maakweken en cultural hangouts. We proberen De Paardenkathedraal verder te benutten als werk- en speellocatie. Regelmatig vindt overleg op directieniveau plaats.

Theaterkwartier In De Berenkuil en De Paardenkathedraal zijn vier instellingen gehuisvest, die in een heldere rolverdeling samen de belangrijkste producenten zijn van professioneel theater en professionele dans in Utrecht: Theater Utrecht (theater voor volwassenen), DOX (dans/theater voor jongeren), Het Filiaal (muziektheater voor de jeugd) en De Dansers (dans/muziek voor de jeugd). Er bestaat een gezamenlijke website en flyer met activiteiten.

Standplaats Utrecht Op 24 november werd Standplaats Utrecht gelanceerd, een nieuw ontwikkelingsplatform dat talentvolle theatermakers met een tweejarig traject begeleid vanuit een vaste thuisbasis op Fort Blauwkapel in Utrecht. Het platform zet in op artistieke ontwikkeling, ontmoeting met andere makers en verbinding met de stad. Duurzame inbedding van nieuwe makers en talentontwikkeling is langetermijndoel. Standplaats Utrecht is een initiatief van Het Huis Utrecht, Theater Utrecht, SPRING Performing Arts Festival, DOX en Het Filiaal in samenwerking met SWK030. Het project gaat in seizoen 2019-2020 van start en wordt de eerste drie jaar als pilot financieel ondersteund door de gemeente. De eerste makers van Standplaats Utrecht zijn Genevieve Murphy, Jan Fedinger en het hiphopcollectief DIEHELEDING. DOX is de mentorinstelling van DIEHELEDING.

Lokale podia en festivals DOX werkt nauw samen met de lokale podia en festivals. We beschouwen zowel Stadsschouwburg Utrecht als Theater Kikker als huistheater voor reizende producties, maar ook voor initiatieven als The kulture of hype&hope. Jaarlijks is DOX vaste partner in Tweetakt om in dat festival een of meerdere projecten te tonen. Ook werkt DOX samen met het Huis Utrecht (o.a. afmontage) en Zimihc (studiogebruik), en heeft het regelmatig contact met andere collega-producenten. Al deze partners ontmoeten elkaar op het Theateroverleg Utrecht.

Partnerships onderwijs Op het gebied van scholen heeft DOX zich sterk verbonden aan de zes geselecteerde scholen van het vmboproject, maar samen met Theater Utrecht ook aan veel andere scholen. Daarnaast zijn zowel HKU en als ROC Midden-Nederland (en dan in bijzonder Creative College) langdurige samenwerkingspartners.

PactUtrecht Sinds 2017 is DOX verbonden aan PactUtrecht. PactUtrecht is een netwerk van Utrechtse cultuurmakers, die met elkaar en binnen de eigen organisaties zoeken naar strategieën om inclusiever te worden. Dat doet het netwerk vanuit de overtuiging dat Utrecht gebaat is bij meer contact tussen verschillende mensen, meer eigenaarschap van diverse groepen en een gedeelde cultuurbeleving. Het netwerk van Pact Utrecht bestaat uit medewerkers van Het Huis Utrecht, DOX, TivoliVredenburg, Museum Catharijne Convent, New Dutch Connections, Gemeente Utrecht, ZIMIHC, ROC Midden-Nederland, Insomnio, Operamakers, Jongeren Cultuurhuis Kanaleneiland, De Coöperatie, Theater Utrecht, Stadsschouwburg Utrecht, de Metaal Kathedraal en Catching Cultures Orchestra.

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

55


Maatschappelijke partners In 2017 hebben DOX en Theater Utrecht de stap gezet om meer maatschappelijke organisaties te benaderen als gesprekspartner inzake voorstellingsthematieken. Hun kennis van kansarmere jongeren in achterstandswijken in Utrecht kan voor ons interessant zijn. Ons educatieaanbod raakt meer een meer bekend bij deze organisaties en dat resulteert hopelijk in duurzame verbindingen en nieuwe kansen voor deze jongeren.

Stichting Jongerenwerk Utrecht Jongeren zijn de toekomst. Het is dus belangrijk dat ze voldoende kansen krijgen om zich te ontwikkelen. Niet iedere jongere slaagt erin om deze kansen te pakken. Ongeveer 20 procent heeft daarbij in meer of mindere mate hulp nodig. JoU biedt hen een steuntje in de rug. Ook legt JoU altijd de verbinding tussen jongeren en hun omgeving: ouders, school, de wijk. Outsiders heeft in najaar 2017 en bij de tweede tournee in 2018 gespeeld in het buurtcentrum Hoograven waar Stichting JoU actief is. Docenten van DOX en Theater Utrecht hebben in deze wijk bij JoU verschillende workshops gegeven: theater, dans, spoken word, zang. Dat continueren we in 2019.

Petje Af Bij Petje Af zijn ze ervan overtuigd dat de plek waar de wieg heeft gestaan nooit de kansen in de toekomst mag bepalen. Daarom ontdekken nieuwsgierige kinderen van 10 t/m 14 jaar bij Petje Af op zondag de wereld. 28 zondagen per jaar, verdeeld over zeven blokken van vier weken, komen zij in aanraking met inspirerende rolmodellen, doen zij verfrissende ideeĂŤn op en openen zij deuren die voor veel kinderen anders gesloten blijven. Petje Af heeft in maart 2018 de voorstelling Dee van DOX tijdens Festival Tweetakt bezocht, met een kennismaking vooraf en een nagesprek met de spelers. Op 23 november 2018 hebben ze Outsiders bekeken in De Berenkuil, samen met de Ateliers theater en dans van DOX. Ook in 2019 continueren we deze samenwerking.

Netwerk zwerfjongeren in Utrecht Een aantal organisaties die zorg en hulp verlenen aan zwerfjongeren in Utrecht doen mee aan het project Gedeelde grond dat is gekoppeld aan de voorstelling Thuislozen. Via deze weg heeft zich ook een jongere aangemeld bij de Maakweek Thuislozen. We onderzoeken nog welke speelmogelijkheden Outsiders heeft op de locaties van dit netwerk voor zwerfjongeren en wat de inzet van DOX docenten met verschillende kunstdisciplines voor hen kan betekenen. De betrokken organisaties zijn: Back-Up, Enkeltje Zelfstandig (onderdeel van Leger des Heils), Singelzicht en crisisopvang De Dijk. Met hen gaan we ook in gesprek over de ontwikkeling van de educatiemateriaal bij de nieuwe DOX-productie Wat me niet breekt, maakt mij niet noodzakelijk sterker.

Verwey-Jonker Instituut Sinds enige tijd zijn we in gesprek met het Verwey-Jonker Instituut, dat onderzoek doet naar maatschappelijke vraagstukken. Het idee is om kennis en expertise te delen ten aanzien van de maatschappelijke onderwerpen die er in de voorstellingen van DOX en Theater Utrecht worden aangesneden. Vanuit deze gesprekken en hun betrokkenheid bij de vorige Voorstelling in de klas Ibuka (Wat bepaalt wie je bent?) van Theater Utrecht, kwam Outsiders mede tot stand. Het Verwey-Jonker Instituut is gelinkt aan Movisie en KIS (Kennisplatfom Integratie & Samenleving), waardoor we een korte lijn hebben naar het onderzoek dat er wordt gedaan op het gebied van integratie, migratie en diversiteit. Eind mei 2018 is het Verwey-Jonker Instituut een onderzoek gestart naar de werkzame bestanddelen in Outsiders bij het tegengaan van polarisatie. De publicatie hiervan wordt in het eerste kwartaal van 2019 verwacht op KIS.nl.

56

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

57


Bijlagen A. Performers Atelier Abdulaal Aissa Amber Andrea Aristo Ayse Nur Ayla Birgit Ciro Constantin Daan David Dion Dylan Dylan Emilio Emily Elena Elisa Elyas Fabienne Fiona Frankly Joe Fransje Gary Gercon Georgia Gino Hayrik Ilidia Jamie Janneke Jeffrey Jennifer Joe Joey John Jonathan Joost Jorgos Josephine Juersson Kya Kyra Lashawn Darice Lavinia Lex Lindy Liz Lodewijk Lotte

58

19 26 21 29 31 22 21 19 23 23 24 22 24 20 25 24 20 19 21 23 21 21 21 21 23 25 25 25 23 21 23 24 21 35 21 24 22 20 25 22 18 24 22 21 24 25 18 24 19 22 25

Utrecht Amsterdam Houten Den Haag Almere Amsterdam Alkmaar Asperen Rotterdam Amsterdam Utrecht Castricum Heerlen Rotterdam Tilburg Almere Varsseveld Delft Arnhem Almere Amsterdam Nieuwegein Veghel Den Haag Nieuwegein Rotterdam Tilburg Amsterdam Rotterdam Rotterdam Zoetermeer Amsterdam Nieuwegein Amsterdam Amsterdam Zaandam Den Haag Rotterdam Leeuwarden Utrecht Amsterdam Groningen Amsterdam Amstelveen Amsterdam Amsterdam Heumen Bergschenhoek Tilburg Rotterdam Utrecht

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

Utrecht Noord-Holland Utrecht Zuid-Holland Flevoland Noord-Holland Noord-Holland Gelderland Zuid-Holland Noord-Holland Utrecht Noord-Holland Limburg Zuid-Holland Noord-Brabant Flevoland Gelderland Zuid-Holland Gelderland Flevoland Noord-Holland Utrecht Noord-Brabant Zuid-Holland Utrecht Zuid-Holland Noord-Brabant Noord-Holland Zuid-Holland Zuid-Holland Zuid-Holland Noord-Holland Utrecht Noord-Holland Noord-Holland Noord-Holland Zuid-Holland Zuid-Holland Friesland Utrecht Noord-Holland Groningen Noord-Holland Noord-Holland Noord-Holland Noord-Holland Gelderland Zuid-Holland Noord-Brabant Zuid-Holland Utrecht

man vrouw vrouw vrouw man vrouw vrouw vrouw man man man man man man man man vrouw vrouw vrouw man vrouw vrouw man vrouw man man vrouw man man vrouw vrouw vrouw man vrouw man man man man man man Vrouw man vrouw Vrouw man vrouw man vrouw vrouw man vrouw

interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers interne uitstroom DOX-project interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers interne uitstroom DOX-project uitstroom kunstvakopleiding interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers interne uitstroom DOX-project interne uitstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers interne uitstroom DOX-project interne doorstroom Ateliers interne uitstroom DOX-project interne doorstroom Ateliers uitstroom kunstvakopleiding interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers uitstroom kunstvakopleiding uitstroom kunstvakopleiding interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers interne uitstroom DOX-project interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers uitstroom kunstvakopleiding interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers interne uitstroom DOX-project interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers


Manuel Marko Marlotte Melisa Melvin Melvin Mijntje Mike Myrthe Nadine Natalia Nikki Norah Noufri Omar Rebecca Renée Ricardo Richard Rignald (Turbo) Sara Selin Sergio Seyed Sjaïd Sol Sterre Thu Hang Tijn Tim Wouter Wytse

21 30 21 24 22 22 22 22 22 22 21 20 20 27 22 24 22 23 29 23 22 22 24 22 28 22 25 26 19 20 19 21

Utrecht Utrecht Amsterdam Noord-Holland Amsterdam Noord-Holland Amsterdam Noord-Holland Nieuwegein Utrecht Rotterdam Zuid-Holland Schoorl Noord-Holland Groningen Groningen Groningen Groningen Amsterdam Noord-Holland Groningen Groningen Den Haag Zuid-Holland Barendrecht Zuid-Holland Utrecht Utrecht Diemen Noord-Holland Amsterdam Noord-Holland Leeuwarden Friesland Doesburg Gelderland Tilburg Noord-Brabant Amsterdam Noord-Holland Capelle a/d IJssel Zuid-Holland Den Haag Zuid-Holland Tilburg Noord-Brabant Amstelveen Noord-Holland Rotterdam Zuid-Holland Amsterdam Noord-Holland Nijmegen Gelderland Amsterdam Noord-Holland Soest Utrecht Tilburg Noord-Brabant Hilversum Noord-Holland Terwispel Friesland

man man vrouw vrouw man man vrouw man vrouw vrouw vrouw vrouw vrouw man man vrouw vrouw man man man vrouw vrouw man man man man vrouw vrouw man man man man

interne doorstroom Ateliers interne uitstroom DOX-project interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers afgevallen – overig interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers uitstroom kunstvakopleiding afgevallen – overig uitstroom praktijk extern interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers afgevallen – overig interne uitstroom DOX-project interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers uitstroom kunstvakopleiding interne uitstroom DOX-project interne uitstroom DOX-project interne uitstroom DOX-project uitstroom kunstvakopleiding uitstroom kunstvakopleiding interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers interne uitstroom DOX-project interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers uitstroom kunstvakopleiding interne doorstroom Ateliers interne doorstroom Ateliers

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

59


Bijlagen B.

Herkomst performers Atelier

Friesland

3 3%

Noord Holland

35 39%

Groningen

4 4%

Utrecht

13 14% Gelderland

Zuid Holland

6 7%

19 21% Noord-Brabant

Flevoland

7 8%

1 1%

3 3%

Man / Vrouw verdeling

50 55%

60

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

Limburg

41 45%


Bijlagen C.

Doorstroom performers Atelier

Afgevallen

Interne doorstroom Ateliers

2 2%

66 73% Uitstroom kunstvakonderwijs

Uitstroom externe praktijk

10 10%

1 1% Overig

Interne uitstroom DOX-project

1 1%

13 14%

Specificatie externe praktijk

Specificatie kunstvakonderwijs

Theater

Mime

0 0%

1 10%

Dans

4 40%

Dans

Theater

Docent

1 100%

1 10%

4 40%

Specificatie afgevallen

Specificatie overig Middelbare school Studie buiten kunstvak

0 0%

Overig

0 25% Studie kunstvak

2 75%

0 0%

Overig

1 100%

Werk buiten kunstvak

0 0%

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

61


Bijlagen D.

Aantallen voorstellingen en bezoekers

Aantal voorstellingen 400

348 300

286

150

146

300

334

157

2016

2017

2018

Aantal bezoekers

40.867

40.000

35.429 36.760 30.710

20.000

21.412 22.757

2016

2017

2018 Buitenland Nederland Regio Stad Utrecht Manifestaties Schoolvoorstellingen Vrije voorstellingen

62

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


Bijlagen E.

Het vaste DOX-team

De uitvoerende organisatie van DOX onderging in 2018 enkele veranderingen. Eric Japenga is vanaf 1 december de nieuwe zakelijk directeur bij DOX. Hij volgde Paul Dijkema op die na vier jaar afscheid nam van het gezelschap om zich te kunnen richten op nieuwe uitdagingen. Japenga vormt met artistiek directeur Hildegard Draaijer de directie van DOX (beide 0,8 fte). Japenga was van 1996 tot 2013 zakelijk leider van Productiehuis Brabant en aansluitend van Het Zuidelijk Toneel. Japenga ziet het als een uitdaging DOX ‘de komende jaren nog sterker te maken en ervoor te zorgen dat het de erkenning krijgt die het verdient als toonaangevende plek voor talentontwikkeling van veelbelovende performers en makers.’ Verder werd een start gemaakt met het bouwen van een staforganisatie, waarbij verschillende afdelingen elk een eigen hoofd en medewerkers krijgen (productie, mentoraat, educatie, marketing).

Het vaste DOX-team bestond in 2018 uit: - - - - - - - -

Barbara Kromkamp is bureaumanager (0,6 fte). Marja De Wit werd aangesteld aan hoofd Productie (0,8 fte), zij verving Joost Splinter. In haar afdeling opereren ook de productie¬medewerkers Elisia Peças (0,6 fte), en Marieke de Waal (0,8 fte). Op projectbasis worden er soms aanvullende krachten ingehuurd, zoals tourneebegeleiders. Sharon Wezer volgde Marjo Vaessen op als coördinator Marketing en communicatie (0,8 fte). De afdeling had tijdelijke versterking van de pr-medewerkers Rudy Asibey en Chiara Titahena (0,2 fte). Hanna Jansen is hoofd Outreach (0,8 fte) voor DOX en Theater Utrecht samen. Lou-lou Sorries is productiemedewerker Outreach (ging van 0,7 naar 0,8 fte). Carole van Ditzhuyzen is hoofd Atelier en mentor theater (ging van 0,4 fte naar 0,5 fte). Zij kreeg nieuwe versterking van Dwayne Toemere (psycholoog/theatermaker/docent/mentor) en Abdelhadi Baadi (theatermaker/mentor), beiden 0,2 fte. Victor Mentink is lid van het artistieke team met een kleine vaste aanstelling (0,2 fte), maar met grote verbondenheid aan DOX door zijn aanvullende werk als artistiek medewerker bij zeer veel DOX-projecten. Ten slotte werkt DOX met de inzet van meerdere stagiair(e)s, onder wie Wendy Vreeken, Rabia Sahinbas, guz Yildiz en Emanuel Boerhave.

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

63


Bijlagen F.

64

Pers over Dox: Role model

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

65


F.

Pers over Dox: Role model

Musicalnieuws 23 feb 2018

Mens wat ben je prachtig. Vrouw wat ben je sterk. Role Model bevrijdt en ontroert Zes danseressen. Zo verschillend. Bewegen synchroon, en toch niet, alsof ze om de beurt de anderen hun eigen wereld intrekken. Ze grijpen je bij je lurven in hun samensmelting van zachtheid en kracht. Van verleiden en opstaan, van afscheid nemen en opnieuw zichzelf uitvinden Binnen een paar minuten ben je hun wereld ingezogen en kun je alleen nog maar met dat warme intense gevoel dat bij schoonheid ervaren hoort naar ze kijken. Ze bezingen wie ze zijn met hun eigen, volgens normen van anderen, onvolkomenheden. En met het uitspreken daarvan gooien ze die oordelen krachtig van zich af, rechten ze hun rug en zeggen tintelende ogen: Vergeet dit nooit: wees onbeschaamd jezelf. Mens wat ben je prachtig. Vrouw wat ben je sterk. Het is spannend. Zes verschillende dansers die elk een eigen stijl hebben. Van hoekig naar sensueel, van serieus tot spelend met het publiek. Van ingekeerde kracht tot explosieve humor. En toch vormen ze een geheel. En waar aan het begin de teksten verwondering wekken, "waarom nu en hier?" evolueren die teksten tot prachtige miniaturen die een inkijk geven in een mensenleven. Misschien wel het allermooiste van de voorstelling is dat kracht en kwetsbaarheid om elkaar heen dansen en elkaar voortstuwen en dat daarin alles een eigen plek krijgt. Waarin erkend wordt dat kracht je ook buiten de groep kan plaatsen en je dat toch niet moet weerhouden om met aanstekelijke levenlust je eigen prachtige zelf te zijn. Dat ontroert in alle toonaarden waarin de verhalen van de zes verteld worden. Dat explodeert zinderend in de slotscene, alsof er een levenslust kanon afgaat waar je niet omheen kan en je alleen maar kan denken: ga door. Ga door met dansen en trek mensen die passievolle vreugde in. Het is een voorstelling die naar internationale podia moet en naar scholen. Die onder de aandacht moet worden gebracht met de titel: Neem je kind onder je arm en ga dit zien. Naar internationale podia om zijn universele verbindende kracht, die voor de vele vrouwen op deze wereld, die zich dag na dag inzetten voor gelijkwaardigheid en zelfrespect, een feest van herkenning zal zijn en die zo'n eerbetoon verdienen. Naar scholen omdat de boodschap zo krachtig is: je mag jezelf zijn en je mag op je eigen volume praten. Iets wat in een wereld waar zowel ruimte groeit, als ruimte slinkt, niet krachtig genoeg de jonge generatie kan worden verteld. Neem je zonen en dochters onder de arm en laat ze dit zien als balsem, als pepmiddel en genotsdrank en vooral met de zekerheid dat theater hiermee in hun ziel gegrifd wordt als een plek waar je bevrijd kan worden van vragen en die onovertroffen is in het vinden van jezelf. Nicole Beutler doet het weer. De wereld is sinds vandaag weer een stukje mooier, het bestaan lichter en de vreugde groter. Diepe buiging voor Anne Fay Kops, Debbie Ruijter, Deschny Rogers, Djinti Sullivan, Lucinda Wessels en Tamara Robledo Oud die in het delen van hun kwetsbare zelf ongekende kracht uitdelen. Om niet meer te vergeten en ga dit vooral en echt zien! Door: Elise Kant Â

66

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


F.

Pers over Dox: Role model

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

67


F.

68

Pers over Dox: Bloedlink

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


F.

Pers over Dox: Bloedlink

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

69


F.

70

Pers over Dox: Bloedlink

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


F. Pers over Dox: Transformers

★★★★☆

DANS 31 MAART 2018 - FESTIVAL TWEETAKT, FESTIVALHART, UTRECHT - SPEELLIJST

SPELEN MET AFSTAND, INTIMITEIT EN DE TOESCHOUWER Door Henri Drost gepubliceerd 2 april 2018 Van dans in de publieke ruimte kijken we niet meer op, maar om op de drukke zaterdagmiddag een route dwars door winkelend Utrecht uit te zetten, is een performance op zich. De tien dansers van Dox durven het aan, samen met Jasper D�uki Jelen, Mojra Vogelnik Škerlj (The100Hands) en choreografe Jade van den Hout. In Transformers spelen ze daarbij op allerei manieren met afstand en nabijheid, direct contact en de afwezigheid daarvan. Het begint op het festivalterrein op de Utrechtse Neude. Na een korte wandeling begint de voorstelling op een normaal niet voor iedereen toegankelijk pleintje achter Filmtheater ’t Hoogt. Gelijk wordt met de verwachtingen van het publiek gespeeld. Als vanzelf gaan we namelijk allemaal op het hoger gelegen deel staan en zien het denkbeeldig lager gelegen podium. We krijgen echter de instructie de persoon in het gele hesje te zoeken die ons wijst waar we naar moeten kijken. Meteen blijkt dat we allemaal ‘verkeerd’ staan, en dat juist tegen de muur links van ons een extreem vertraagde breakdance performance plaatsvindt, waarbij de gezichten van de twee dansers onzichtbaar blijven. Zonder dat we daartoe instructies hebben gekregen, doen we het even later weer: als vanzelf gaan we om de verhoging bij het oude postkantoor aan de Neude staan, creëren zo vanuit onze reguliere theaterverwachting een afstand tot de ‘hangjongeren’ die zittend op de banken, dus op pakweg tien meter afstand, een stoelendans tonen waarin aantrekken en afstoten, los van gender, centraal staat. Ook de toevallige omstanders blijven op respectabele afstand. Het kantelmoment volgt meteen: in een van de vele gangen die naar de werfkelders leiden staan we tegen de wanden, terwijl de dansers eerst een voor een tussen ons plaatsnemen, waarna de gang verandert in een club, compleet met de daarbij horende intimiteit. Nadrukkelijk zoeken de dansers nu ook het oogcontact en meteen valt op hoe de een glimlachend meebeweegt en een ander stoïcijns stil blijft staan en elk contact vermijdt. Zo spiegelen zij onbewust de rol die de dansers aannemen tussen de verschillende scènes als zij hangend in een lantaarnpaal, zittend op een brug of gewoon midden op straat elk contact vermijden, ook met het nietsvermoedende winkelende publiek, en louter de richting aangeven. In de volgende scènes komt het voorafgaande op inventieve wijze terug. We zijn in een steeg getuige van intimiteit tussen de dansers, maar zien hun gezichten niet, al staan we op minder dan een meter afstand. We zien een uitbundige performance op misschien wel de drukste straat van heel Utrecht en de finale achter het Utrechtse conservatorium, waarbij de ervoor gelegen tuin met verhoging daaromheen weer afstand creëert. Het intrigerende van deze met dans omgeven wandeling schuilt in de wijze waarop de op zich niet baanbrekende urban dans is toegesneden op de verschillende locaties én de afstand die we als publiek zelf scheppen. Wat intiem is en wat niet, bepalen de dansers, gebruikmakend van de publieke ruimte die zij zelf hebben uitgekozen. De werkelijke choreografie in Transformers blijkt zo die van de toeschouwer. Om te bewijzen dat we menselijk zijn en geen robots, moeten we aan het begin het gele hesje zien te vinden. Vanaf dat moment werden we als robots middels dans behendig geprogrammeerd, doordat de dansers de voorspelbaarheid van de ingesleten manier waarop we naar dans kijken benutten. Foto: Kamerich & Budwilowitz

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

71


F. Pers over Dox: Schoppen

72

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


F.

Pers over Dox: Schoppen

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

73


F. Pers over Dox: Schoppen

74

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


F.

Pers over Dox: In het hol van de leeuw

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

75


Stell dir vor Morgen nicht aufzuwachen und alles ist Musik door Das Lemniscaat Atelier Performance

76

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18


Colofon Redactie: Hildegard Draaijer, Victor Mentink en Eric Japenga Eindredactie: Mirjam van der Linden Fotografie: Anja Beutler Kamerich & Budwilowitz - Eyes2 Tarona Leonora Jelle IJntema Roel van Berckelaer Eva Beeftink Anna van Kooij Bowie Verschuuren EB fotografie Hutspot fotografie Vormgeving: No Stresz / Léony Jansen

Met dank aan:

DOX ontvangt structurele subsidie van de Gemeente Utrecht, Fonds voor Cultuurparticipatie en het Fonds Podiumkunsten. Daarnaast werden in 2018 de projecten en voorstellingen van DOX mede mogelijk gemaakt door: BankGiro Loterij Fonds, Fonds 21, VSBfonds, Cultuurfonds Almere, Lira Fonds, Gemeente Almere, Provincie Flevoland, AMVJ Fonds, Ministerie van OCW, Gemeente Den Haag en Amsterdams Fonds voor de Kunst.

Stichting DOX Biltstraat 166 3752 BP Utrecht 030-2333155 info@wijzijndox.nl

D O X B E S T U U R S V E R S L A G 2 0 18

77


BESTUURSVERSLAG 2018 wijzijndox.nl


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.