Beleidsplan DOX 2021-2024

Beleidsplan 2021-2024

Anne-Fay Kops in Paradiso — Fotograaf: Kaka Lee

AROUND THE CORNER, AROUND THE WORLD

INHOUDSOPGAVE

1

Profiel

2

Korte terugblik

3 Makersplatform 4

DOX Club

5 Translab 6 Internationalisering 7 Producties 8 Outreach 9

Plaats in het veld

10 Marketing 11

Zakelijk beleid

DOX hét makersplatform voor theater, jongeren en alle (sub)culturen van nu

2

1 PROFIEL

1.1 Shibuya in Utrecht DOX in Utrecht is al ruim twintig jaar een begrip in Nederland. Ondanks, of misschien wel dankzij, het feit dat er niet één label aan te hangen is. DOX is een lokaal en interna­ tionaal georiënteerde ontwikkelinstelling met een producerende functie, een broedplaats en een gezelschap ineen. Onze core business is het produceren van vernieuwende podium­ kunst voor jongeren met roots in de urban arts en talentontwikkeling. Ons makersplatform bestaat uit drie generaties die elkaar inspireren en coachen. Alle makers – van jong talent, tot opkomend en midcareer – doen vooronderzoek of kleine projecten met de jonge performerstalenten van DOX Club (16 tot 24 jr.) of hun leeftijdsgenoten op scholen en in de stad. In 2021 starten we een vrijplaats voor het werken met digitale media (TransLab), waardoor onderzoek en ontwikkeling nog prominenter aanwezig zijn in ons creatieproces.

De nauwe verwevenheid van productie, talentontwikkeling, outreach (educatie en publiekswerk) is uniek in het Nederlandse jongeren­theater: bij DOX hebben makers hun doelgroep in huis, op de werkvloer!

Ze gebruiken de uitwisseling om te experimenteren en te weten te komen wat er onder jongeren leeft: hun fascinaties en de manier waarop zij zich expressief uitdrukken, zijn een directe voedings­bodem voor het werk. Samen komen ze tot nieuwe verhalen en vertel­vormen.

Andersom kunnen de jongeren van DOX Club, onder wie veel selfmaders, zich dankzij de samenwerking verder ontwikkelen tot scheppende performers, die straks in een DOX-­ productie worden gecast of uitstromen naar elders in het veld. Scholieren maken dankzij DOX kennis met podiumkunst en hun eigen talenten.

jongerencultuur in binnen- én buitenland.

De urban arts zijn zeer (cultureel) divers en DOX gelooft in die diversiteit als basis voor artistieke innovatie en sociale ontwikkeling. We zijn in 1997 opgericht met als doel: de doorstroom van cultureel divers podiumkunstentalent naar de professionele podiumkunsten in Nederland.

Bij ons staan alle disciplines op het podium: dans, performance, muziek, zang en tekst.

DOX is een voorloper geweest in het binnen­ halen van hiphopdans in het theater en fungeert met zijn event The Kulture of Hype&Hope als internationale ontmoetingsplek voor hiphopdans. Tegelijkertijd hebben we urban altijd ruimer onderzocht: ook rap, spoken word, mode, visuals, veejaying en een niche als queer rap doen mee in het theater. Omdat DOX bekendstaat als open-­ minded, trekken we jongeren uit allerlei scenes. Onze makers en performers zijn geschoold of selfmade, wit, zwart of, steeds vaker, bicultureel. Inclusiviteit hoeft bij ons niet benoemd, zij is. DOX zit al jaren midden in de communities die nu vanuit het beleid naar voren worden geschoven. Gezelschappen en kunstvak­opleidingen werken graag met ons samen, we zijn een schakel tussen underground en professionele praktijk.

DOX bestaat bij de gratie van interactie en interdisciplinair werken. Om de energie en potentie te vatten, vergelijken we onszelf graag met Shibuya, het drukste kruispunt ter wereld in Tokio. Op deze plek, toonbeeld van strak georganiseerde vrijheid, komen drommen mensen met verschillende afkomsten en bestemmingen elkaar via vijf zebrapaden tegen. Ergens in het midden van die veelkleurige massa gebeurt de kruis­ bestuiving waarom het ons te doen is.

Inhoudelijk focust DOX op thema’s en expressievormen die spelen in de grootstedelijke DOX hét makersplatform voor theater, jongeren en alle (sub)culturen van nu

3

Shibuya in Utrecht

UTRECHT

cties Produ

t re ac h

nale Internatio es residenti

Ou

SCHOLEN & OPLEIDINGEN Makers

Publiek

Performers

Partners

UNDERGROUND SCENE

Trans l

ab

DOX

M p l ak a t er fo srm

PODIA & FESTIVALS

C l ub

Performer-transformeert-tot-maker

1.2 Drijfveren In de visie van DOX zijn de professionele Nederlandse podiumkunstenwereld en haar publiek op termijn vanzelfsprekend cultureel divers en is de grootstedelijke jongeren­ cultuur een geïntegreerd onderdeel van het kunstklimaat en een permanente bron van vernieuwend theater.

Hoe we deze toekomstdroom werkelijkheid willen laten worden, is geformuleerd in onze meerledige missie: DOX ontwikkelt; versterkt makerschap, maakt het zichtbaar en ontwikkelt genres. Onder meer door podiumkunstenaars uit diverse disciplines gedurende drie fasen van hun makerschap te verbinden met elkaar om co-creatie en genre-ontwikkeling te versterken.

DOX hét makersplatform voor theater, jongeren en alle (sub)culturen van nu

DOX onderzoekt; creëert onderzoeks­ ruimte, verstevigt netwerken en bevordert lokale en internationale uitwisseling, ook in de onderzoeks­ vrijplaats TransLab, gericht op onderzoek naar inter- en transdisciplinairiteit.

DOX produceert; artistiek-inhoudelijk belangwekkende producties, die een echo zijn van de (internationale) grootstedelijke jongerencultuur: multidisciplinair, cultureel divers en altijd in beweging. Zowel zelf als samen met vaste partner Theater Utrecht (TU) en overige partners.

DOX draagt over; deelt kennis en initieert kennismaking tussen podiumkunstenaars en een jongeren doelgroep, in de vorm van educatie, workshops en schoolvoorstellingen.

4

DOX leidt podiumkunsttalent op en brengt hen in contact met kunstvak­ opleidingen of gezelschappen.

De werkwijze van DOX wordt gestuurd door het ‘each one teach one-principe’: het overdragen van kennis op jongere generaties en peers.

Het komt voor in de hiphop en is geworteld in het Zuid-Afrikaanse filosofische concept ‘umuntu ngumuntu ngubantu’, ofwel ‘ubuntu’: ik ben, omdat wij zijn. Teamspirit, onderling vertrouwen en het gemeenschappelijke resultaat zijn belangrijker dan individuele belangen.

Verbinding is wat we nodig hebben, in de samenleving, in de kunst.

In deze ziens- en zijnswijze zijn de twee aloude kernwaarden van DOX – inclusiviteit en maatschappelijk bewustzijn – perfect ingebed.

DOX is een afspiegeling van de samenleving.

Onze makers, performers en doelgroepen hebben een mening over de onderwerpen die vandaag de dag in die samenleving spelen.

Ze zijn betrokken, houden zich niet afzijdig. Ook in de productieplannen voor 2021-2024 zie je dit terug. Ze gaan over een wijde waaier aan actuele, gevoelige thema’s en durven taboes of lastige onderwerpen bloot te leggen.

1.3 Artistieke uitgangspunten Theater als kunstvorm is bij DOX voortdurend in ontwikkeling omdat we de hartslag van de nieuwe generatie volgen. Hoe ziet podiumkunst voor jongeren er vandaag uit? Welke ontwikkelingen in de urban arts spelen er een rol in? Wat doen de verschillende culturele perspectieven – Europa, Afrika, Azië – met de begrippen podiumkunst en urban art?

DOX werkt met makers die dit onderzoek, dit avontuur aangaan. Samen met jonge performers. Twee artistieke uitgangspunten gelden voor alle makers van DOX: Transdisciplinariteit Interdisciplinariteit kenmerkt DOX. Door het vergelijken, contrasteren, verbinden, toevoegen en aanpassen van disciplinaire concepten, theorieën en methodieken, DOX hét makersplatform voor theater, jongeren en alle (sub)culturen van nu

ontstaan nieuwe inzichten en leren mensen beter samenwerken. De komende jaren rekken we ons concept op naar transdiscipli­ nariteit. Een accentverschuiving, maar wel een belangrijke. Voor ons betekent het dat denken maakprocessen nog meer fluïde worden: onze performers en makers – ongepolijst of geschoold, met kennis van de urban scene of de kunstwereld en thuis in allerlei disciplines en stijlen – worden gestimuleerd nog intensiever uit te wisselen. Zelfs concepten worden samen ontwikkeld, in DOX Club, educatieve projecten, publiekswerk of TransLab. Ook de grens tussen instelling en stad wordt vloeiender. Via publiekswerk worden inwoners vaker inhoudelijk betrokken bij het artistieke proces.

Cocreatie DOX creëert al haar materiaal – tekst, dans, muziek – zelf. Cocreatie is daarbij de werkwijze. Deelnemers in DOX Club, (jonge) performers in het repetitieproces, leer­ lingen in educatieprojecten: iedereen wordt benaderd als mede-maker. Er is geen onderscheid tussen meester en leerling, iedereen is leerling en meester op hetzelfde moment.

Veel getalenteerde performers profileren zich tegenwoordig ook als maker en wisselen regelmatig van rol. Je danst, maar maakt ook je eigen rapteksten, je maakt een eigen productie en speelt in die van een collega.

Voor de nieuwe generaties is cocreatie vanzelfsprekend. Vandaar de vele collectieven die ontstaan en die ook bij DOX een plek vinden.

1.4 Samenwerking Theater Utrecht DOX zet in op doorontwikkeling. Om onze slagkracht te vergroten en de grote zaal te veroveren, breiden we de goede samenwerking met TU uit. Samen bouwen we aan een duurzame ontwikkelling voor talent. We bieden een ontwikkelingslijn voor jong talent tot aan midcareer. Waar DOX sterk is in het bespelen van de kleine en middenzaal, pakt TU het stokje over naar de grote zaal. Sinds 2016 zijn TU en DOX partners op het gebied van educatie op scholen in de regio en de stad Utrecht. In 2020 gaan de afdelingen 5

marketing, productie en techniek op onderdelen samenwerken en komt er uitwisseling op artistiek niveau. Jaarlijks brengen wij een coproductie uit. Daarin werken mid­ career regisseurs Thibaud Delpeut, Casper Vandeputte en Naomi Velissariou van TU samen met opkomende makers van DOX en gaan ze net als andere makers bij DOX aan de slag met de jonge performers van DOX Club.

In combinatie met regisseur Timothy de Gilde kan DOX zijn jongerendoelgroep zo een brede scope van ervaren regisseurs voor­schotelen en grote zaalproducties uitbrengen. De regisseurs van TU kunnen zich laten voeden door onze cultureel diverse, multidisciplinaire gemeenschap van makers en performers.

Waar DOX de afgelopen jaren heeft ingezet op het fysieke, muzikale en choreografische, is TU meer regiegericht, met een grote interesse in transdisciplinairiteit en totaaltheater. Deze interactie levert een mooie surplus op.

Samen zetten we het gloednieuwe TransLab op, een niet-productiegebonden onderzoeks­ruimte (zie hoofdstuk 5). Door de schaalvergroting en krachtenbundeling wordt DOX een stevige productieplek voor transdisciplinair theater, met beschikking over een eigen podium (de Paardenkathedraal).

Don’t wanna fight — DOX & YoungGangsters, Fotograaf: Ben van Duin

DOX hét makersplatform voor theater, jongeren en alle (sub)culturen van nu

6

2 TERUGBLIK

DOX heeft in 2017-2020 met succes gewerkt aan het weghalen van schotten tussen culturen en subculturen, jong en minder jong, geschoold en selfmade.

DOX krijgt waardering vanuit de doelgroep en het veld en ontving de afgelopen jaren mooie recensies en nominaties. Jonge performers en opkomende makers kregen kansen om zich te ontwikkelen in onze producties, talentontwikkelingstrajecten (DOX Club), internationale uitwisselingen en diverse outreach projecten. Wij zijn trots op het succes van de eigen producties en nieuwe coproducties.

Role model (2018) i.s.m. NBprojects, Schoppen (2018) i.s.m. BonteHond en Bloedlink (2018) i.s.m. HNTjong werden allen hernomen en geselecteerd voor TF-jong op het Nederlands Theater Festival. Bloedlink werd genomineerd voor de Gouden Krekel en won de Zilveren Krekel voor meest indrukwekkende jeugdtheater­voorstelling van het seizoen. De eigen identiteit van al deze DOX-projecten, wordt door de landelijke speelmarkt voor jongerenaanbod herkend en gewaardeerd.

Vanuit het veld is er behoefte aan samenwerking met DOX; de kwaliteit en het specifieke karakter van onze talenten, aanbod en werkwijze is aantrekkelijk voor een breed scala aan samenwerkingspartijen.

‘Dimension’ Vreede, van hiphop dance-event The Kulture of Hype&Hope, is momenteel in Fujisawa, voor zijn persoonlijke ontwikkeling als danser, docent en producer, en de ontwikkeling van de Nederlandse urban scene. En in onze studio’s van De Berenkuil en De Paardenkathedraal in Utrecht repeteren we i.s.m. BonteHond aan een nieuwe productie voor Tweetakt en met DIEHELEDING aan een voorstelling in de klas samen met TU.

En zo is DOX around the corner, around the world.

In 2021-2024 gaat DOX voort op de ingeslagen en succesvolle weg. Zij ontwikkelt zich verder in de functie van Ontwikkelinstelling in de BIS in nauwe samenwerking met haar vaste partner TU.

Naast coproducties groeide DOX in eigen producties en talenttrajecten. Makersduo Onyx & Ivory werkt in 2020, na release van een volwaardige EP afgelopen jaar, aan het vervolgproject Reaspora; een reis volgens de - door slavernij ingezette - diaspora van hun voorouders. Queer rapgroep LIONSTORM reist van Utrecht naar Tokyo voor ‘Het Feministische Visuele Manifest’, en stond op Eurosonic Noorderslag (ESNS).

Maker Sinem Kavus onderzoekt en repeteert haar tweede one-woman show, onder de vleugels van DOX & PMP. Organisator Giovani DOX hét makersplatform voor theater, jongeren en alle (sub)culturen van nu

7

3 MAKERSPLATFORM

DOX staat aan de wieg van spraakmakende makers(collectieven) als 155, Saman Amini, Ryan Djojokarso en George Tobal, en is oprichter van het urban ontwikkelplatform STRAAT, waaruit The Kulture of Hype&Hope is voortgekomen. In 2021-2024 profileert DOX zich nog steviger als hét makersplatform voor theater, jongeren en subculturen van nu. Er komen drie makers­ lijnen cq. -generaties: midcareers, opkomende makers en jonge talenten. De samenwerkings­ verbanden duren langer (2 tot 4 jaar) dan nu vaak het geval is en DOX krijgt een huisregisseur en coach: Timothy de Gilde. Deze vijfvoudig Krekelwinnaar maakt bij ons de stap naar de grote zaal. Hij is in 2021-2024 ook verbonden aan Toneelmakerij (TM), met als gevolg dat DOX en TM twee voorstellingen gaan coproduceren.

Drie Generaties De getrapte constructie van het makers­ platform geeft ruimte aan ontwikkeling én doorontwikkeling. De informele, fluïde urban scene verschilt enorm van de formele kunst­ wereld. Onze strategie om urban talent succes­vol te laten doorstromen is: beide werelden dichter bij elkaar brengen. Bij DOX leren de urban talenten een artistieke ‘vertaalslag’ maken. De gevestigde midcareers leren de groot­stedelijke jongerencultuur van binnenuit kennen. Om het transdisciplinair werken te voeden én de jongere generatie klaar te stomen voor de grote zaal, werken de mid­careers in de jaarlijkse coproductie van TU en DOX samen met opkomende makers van DOX. De definitieve teams worden anderhalf jaar voor de première samengesteld. Alle makers zijn ook actief in DOX Club en/of voor de outreach.

The Kulture of Hype&Hope, Fotografie Hutspot

DOX hét makersplatform voor theater, jongeren en alle (sub)culturen van nu

8

Diaspora-thematiek Verbindend element tussen de jonge talenten en de opkomende makers is dat ze sterk vanuit hun persoonlijke en culturele achtergrond werken. Zo onderzoeken broer en zus Felix en Anne-Fay Kops (Onyx & Ivory) hun Surinaamse-Nederlandse roots om daarmee de onwetendheid over kolonialisatie en dekolonialisatie te adresseren.

De vrouwelijke rapformatie Lionstorm werkt vanuit een hoogstpersoonlijk gemis aan queer rolmodellen in de Nederlandstalige hiphopscene. Theatermaakster Sinem Kavus ontwikkelt een one-woman-show over de seksualisering van de vrouw en verhalen­ vertelster Jouman Fattal gaat zich scholen in spoken word en rap, bezien tegen de achtergrond van de politieke en maatschappelijke bewegingen van deze tijd. Choreograaf Dalton Jansen baseert zijn voorstelling voor jongeren op het persoonlijke verhaal over zijn jeugd in een blijf-van-mijn-lijf huis en verschillende jeugdinstellingen. Het eigentijds en eigen­ zinnig hiphopcollectief DIEHELEDING schreef een nieuwe tekst die moeiteloos schakelt tussen storytelling, rap, beatboxing, zang en spel over de thema’s seksualiteit, intimiteit en de puberteit voor de nieuwe voorstelling in de klas Fokking Awkward. Alle makers werken vanuit persoonlijke bronnen en maken de voorstellingen een spiegel van deze tijd.

Ook de opkomende talenten komen vaak uit de diaspora. Opvallend is het sterke bewustzijn van non-exclusiviteit: matchen en mixen is hun ‘way of life’. Die geeft hen een stevige voorsprong op het nog altijd vrij monoculturele kunstenveld. De opkomende makers komen binnen via de Nieuwe Makers-regeling van het Fonds Podiumkunsten of het Urban talent-traject van het Fonds voor Cultuurparticipatie en worden gecoacht door Hildegard Draaijer en Timothy De Gilde. Voor de opkomende talenten – van theaterscholen of als autodidact, ook met roots in de muziek of de straatcultuur – zijn jaarlijks twee tot vier residentieplekken beschikbaar. DOX ondersteunt hen artistiek, zakelijk, productioneel en technisch.

DOX hét makersplatform voor theater, jongeren en alle (sub)culturen van nu

DOX verbindt zich de komende jaren aan de volgende makers: Midcareers Timothy de Gilde huisregisseur DOX

Thibaud Delpeut

regisseur, artistiek directeur TU

Casper Vandeputte schrijver en regisseur

Naomi Velissariou theatermaakster

Opkomende makers DIEHELEDING

hiphoptheatercollectief

Dalton Jansen choreograaf

LIONSTORM

queer rapformatie Gale Rama en Sterresoet van Schooten

Onyx & Ivory

theatermakers en zus en broer Anne-Fay en Felix Kops

Sinem Kavus theatermaakster

Jouman Fattal theatermaakster

Giovani ‘Dimension’ Vreede

hiphopdanser, oprichter The Kulture of Hype&Hope I.h.k.v. internationale uitwisseling

Batalo East

urban dansgezelschap Oeganda

& Artbeat

Amsterdams platform met o.a. choreograaf Anne Suurendonk

Jonge talenten Michelle Chai Blaq multi-instrumentaliste

Harun Balci theatermaker

Mensja Collective hiphoptheatercollectief

Geofri Bell en Kim Aikman theatermakers

9

4 DOX CLUB

DOX Club is een voortzetting en uitbreiding van ons bestaande talentontwikkelingstraject voor jonge performers (16-24 jr.) in samenwerking met makers/gezelschappen. Voor performers is het een kennismaking met de professionele theaterwereld, voor de makers is het een laboratorium en direct contact met hun doelgroep en de grootstedelijke jongerencultuur.

DOX Club richt zich naast de makers van TU en DOX ook op samenwerking met Utrechtse makers/gezelschappen; Schweigman& (2021), 155 (2021 en 2024) en SHIFFT (2022).

Deze gezelschappen zijn geïnteresseerd in DOX-performers en de werkwijze van DOX. Met de gezelschappen BonteHond (2022) en YoungGangsters (2023) wordt een bestaande samenwerking gecontinueerd.

Jonge performers Veel jonge talenten zijn selfmade. Ze kennen de weg naar een kunstvakopleiding wel, maar passen soms niet binnen kunstvakoplei­dingen omdat ze niet voldoen aan instapeisen of omdat ze zich tussen disciplines bewegen en niet te vatten zijn in één opleidingslijn.

Middels research in de DOX Clubs werken de makers van DOX met deze jonge talenten.

Dit bevordert het onderzoek in co-­creatie, doorstroom van DOX-performers en presentatiemogelijkheden van de DOX Clubperformers en de gezelschappen. DOX Club vult een leemte in het onderwijssysteem.

De talenten stromen uit naar het professionele kunstenveld of een kunstvakopleiding (gem. 80%). Steeds vaker formeren ze een eigen collectief, zoals Mensja Collective en 155.

Het programma Gedurende één seizoen volgen de jonge performers meerdere parttime ‘clubs’, die ze samen met hun coach kiezen binnen hun persoonlijk ontwikkelplan. Elke club kent een DOX hét makersplatform voor theater, jongeren en alle (sub)culturen van nu

eindpresentatie, sommige clubs monden uit in kleine festivalvoorstellingen. DOX Club is geen statisch programma, we bewegen met de jongeren mee. DOX Club wordt in 2021 omgevormd naar vier programmalijnen die cocreatie nog meer centraal stellen.

SpecialCLUB Jonge performers werken samen met opkomende makers van DOX, onderzoekmatig aan een eindpresentatie in de Paardenkathedraal.

ProductieCLUB Vergelijkbaar met SpecialCLUB, met bredere publieke presentatie, in een festival (zoals partner Tweetakt) of als onderdeel van een DOX-­productie.

StadsCLUB Met ervaren makers (opkomend en gevestigd/midcareers) wordt gecreëerd in, met, en door de stad. Uitgangspunt is onderzoek in dialoog met maatschappelijke organisaties die goed op de hoogte zijn van lokale problematieken en structuren.

AuditieCLUB Experts uit het veld bereiden de jongeren voor op audities of zelfstandige beroepspraktijk.

Uitwisseling kunstvakopleidingen DOX heeft uitstekende connecties met Nederlandse kunstvakopleidingen, mbo en hbo. We delen onze bevindingen met DOX Club zodat zij met hun curriculum op ontwikkelingen kunnen inspelen en we wisselen makers en studenten uit. De samenwerking 10

wordt bestendigd in partnerships met: HKU Theater, Creative College (Utrecht), Academie voor Theater en Dans, PACT (Amsterdam), ArtEZ, Fast Track/Rijn IJssel (Arnhem), MBO Rotterdam en Toneelacademie Maastricht.

DOX-ers en de internationale makers geven workshops in het hiphopdomein en regisseren kleine voorstellingen met studenten.

Studenten kunnen bij DOX stage lopen, een tussenjaar inlassen of hun afstudeervoorstelling maken. Het artistieke team van DOX geeft regelmatig les aan kunstvakopleidingen.

Verder is er uitwisseling met internationale studenten van Expanded Contemporary Dance (AHK) en we voeren gesprekken om samen met alle partners een nieuwe opleiding te starten voor vormen van ‘urban acting’: slam, rap, spoken word en stand-up comedy.

Wat me niet breekt (maakt mij niet noodzakelijk sterker) — Regie: Timothy de Gilde, Choreografie: Dalton Jansen, Fotograaf: Kamerich & Budwilowitz, EYES2

DOX hét makersplatform voor theater, jongeren en alle (sub)culturen van nu

11

5 TRANSLAB

Het hele productieproces bij DOX gaat over onderzoek en ontwikkeling. Makers gebruiken DOX Club en outreach om te komen tot nieuwe verhalen en nieuwe vertelvormen.

Met TransLab starten we met onze partner TU een research- en experimenteerplek die onze makers en performers een unieke plek biedt en niet per se productiegebonden is.

TransLab wordt een multifunctionele en multidisciplinaire werkomgeving waar ongeremd geëxperimenteerd kan worden met nieuwe technologie, nieuwe samenwerkingsvormen en nieuwe doelgroepen. TransLab brengt vernieuwing en experiment in het hart van onze organisatie.

De onderzoeksvrijplaats is gericht op transdisciplinariteit. Interdisciplinair werken lijkt de algemene modus operandi geworden, echter methode en stijl behoeven verdieping.

Steeds meer theatermakers ontwikkelen concepten waarin moderne digitale en audiovisuele technologie een rol speelt.

Die technologie kan op het podium alleen betekenis krijgen als ze vanaf de concepten ontwikkelfase wordt betrokken. TransLab geeft makers die ruimte en neemt zo de vernieuwing van podiumkunst voor jongeren serieus. Andersom hebben technologiebedrijven en ontwikkelaars behoefte aan de verbeelding en creativiteit van kunstenaars. Logischerwijs leggen we dan ook verbindingen met sectoren waarin high end technologie aan de orde van de dag is, zoals de gaming-industrie. Dat stelt ons in de gelegenheid te experimenteren met onder meer mixed-­reality technieken, vertellende audio-tours en installatief werk.

gestimuleerd hun grenzen te verleggen. Ook naar andere makers in onze sector stellen we ons open op. We zijn er ten diepste van overtuigd dat vooruitgang valt of staat bij kennisdeling. Niet alleen naar partijen uit de podiumkunsten stellen we ons gastvrij op, ook richten we ons op partijen uit de andere kunsten, de wetenschap, de vrije markt, het maatschappelijk domein en de politiek. Juist samenwerkingen buiten onze ‘cocon’ hebben een belangrijke innovatieve waarde.

We kiezen onze partners gericht. De bestaande banden met onder meer HKU Theater, HKU Games and Interaction, United Broadcast Facilities, Dutch Game Garden en AmpcoFlashlight worden daarom versterkt.

TransLab veroorzaakt een online netwerk van makers, technische ontwikkelaars, designers, vormgevers en uitvinders, waar artistieke en technologische inzichten worden gedeeld, en kent een open studio-programma met meetups, lezingen, workshops en toolshops rond thema’s of werkwijzen die er dat jaar spelen.

Thema’s hebben steeds een maatschappelijke insteek en worden opgehaald uit de stad. Die omgeving is voor ons per definitie transdisciplinair en inclusief. Met onze open houding en onze interdisciplinaire aanpak, willen we elk onderwerp vanuit alle denkbare perspectieven belichten.

Essentieel voor het lab is het gastvrije karakter.

Makers die zich onder onze hoede ontwikkelen krijgen ruimhartig toegang en worden DOX hét makersplatform voor theater, jongeren en alle (sub)culturen van nu

12

6 INTERNATIONALISERING

DOX is internationaal georiënteerd en laat zich daarbij inspireren door het gegeven ‘around the corner, around the world’. De afgelopen jaren hebben we veel in en buiten Europa gespeeld, van Liverpool tot Kaapstad en vele steden daartussen. Maar internationale optredens zijn vaak eenmalig en leveren inhoudelijk weinig op. Om het internationaliseringbeleid verder te verdiepen, blijft DOX de komende jaren extra financiën werven voor lang­ lopende uitwisselingsprojecten. Intensieve samenwerkingen met kunstenaars uit andere culturen bieden kans tot vernieuwing – van onszelf en elkaar. In vier jaar tijd brengen we twee producties met een buitenlands gezelschap uit en realiseren we een uitwisselings­programma voor makers. Hierbij wordt er ingezet op het samenvoegen van de artistieke teams en bespelen van beide landen.

In Nederland delen de partners hun skills met de Nederlandse kunstvakopleidingen.

Internationale residenties en producties DOX gaat een driejarige samenwerking aan met het Oegandese danscentrum en -festival Batalo East en met de makers en dans­talenten van het Nederlandse collectief Artbeat. Dit uitwisselingsproject op het gebied van urban dance, hiphop en clubcultuur resulteert in voorstellingen, workshops en expertmeetings in beide landen. Het onderzoek en de voorbereidingen over de westerse invloed op rituelen in Afrika zijn in 2019 gestart.

Batalo East vermengt traditionele Afrikaanse dans­invloeden in urban dance. Ze werken samen met Artbeat, waaronder DOX-maker Anne Suurendonk.

In 2023 wordt de start gemaakt voor een nieuwe samenwerking en presenteren we een onderzoeksvoorstelling die in 2024 als volwaardige voorstelling op het festival staat.

Hierbij laten wij ons inspireren op het thema Artivism, en onderzoeken nieuwe vormen van performance en publiekservaringen, zoals in de club-setting in Symphony of Now. In 2023 en 2024 werken we samen met makers van Nest Collective uit Kenia, die grenzen tussen disciplines opzoeken. De voorstelling is niet alleen tijdens Afrovibes te zien maar ook in Oost Afrika bij o.a. Kampala International Festival.

Het residentieel werken wordt een vierjarig uitwisselingsprogramma voor makers uit Egypte, Libanon, Marokko, Palestina, Tunesië, Turkije en Nederland die hun skills op het gebied van transdisciplinair werken willen uitbreiden. We werken samen met Dancing on the Edge, dat zich richt op het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Elk land neemt minimaal deel met een culturele instelling, onderwijsinstelling en presentatieplatform, zodat een gevarieerd en breed draagvlak ontstaat met tien partners.

Noord Nederlands Toneel, Club Guy & Roni, en TU sluiten aan. De residenties variëren in lengte en leiden tot een eindproduct: een onderzoek, optreden, assistentschap, lessenreeks, enz.

In 2021 zal de uitwisseling haar finale beleven in Nederland en Oeganda en dansfestivals in Oost-Afrika met de productie Symphony of Now. Partner Afrovibes Festival garandeert de speelbeurten.

DOX hét makersplatform voor theater, jongeren en alle (sub)culturen van nu

13

7 PRODUCTIES DOX

DOX hanteert drie programmalijnen: • Reisvoorstellingen voor kleine en grote zaal • Festival en poppodia • Locatievoorstellingen De makers ontwikkelen maatschappelijk ingegeven producties die sterk in vorm uiteen­lopen. Aan elk project wordt minstens anderhalf jaar gewerkt. De voorstelling vormt ‘slechts’ het resultaat van wat wij als de werkelijke waarde zien: de weg ernaartoe.

Hieronder een greep: Reisvoorstellingen voor de kleine en grote zaal Recht

Timothy de Gilde, Dalton Jansen en Jouman Fattal

Over ‘onvrijwillig celibataire’ jongens die vinden dat ze recht hebben op seks.

Reaspora

Onyx & Ivory (coproductie PMP)

Over de diaspora van de familie van de makers, de Surinaams­-­ Nederlandse Anne-Fay en Felix Kops.

Symphony of Now

Batalo East & Artbeat (internationale exchange) Over de verbindende kracht van technomuziek.

Paren in gevangenschap (What is love? Baby don’t hurt me)

Casper Vandeputte met makers DOX (coproductie TU, grote zaal)

Festival en poppodia The Kulture of Hype&Hope Giovani Vreede

Een van de grootste hiphopevents in de regio Utrecht.

LIONSTORM on tour LIONSTORM (coproductie PMP)

Over rolmodellen, queer rap en het samengaan van concert en performance.

Reaspora

Onyx & Ivory (coproductie PMP)

Over de diaspora van de familie van de makers, de Surinaams­-­ Nederlandse Anne-Fay en Felix Kops.

Nobody told me there’d be days like these Sinem Kavus (coproductie PMP)

Over een vrijgevochten Turkse actrice en rapper die toch grote existentiële twijfels ervaart.

Winning or losing

Dalton Jansen & The Double Collective (coproductie Productiehuis Theater Rotterdam)

Over hiphop voorbij de battle, richting kwetsbaarheid en gezamenlijke overgave.

Locatievoorstellingen La Haine

DIEHELEDING en Anne Suurendonk (coproductie TU)

Over drie jongens uit de buitenwijken van Parijs; een hiphopbewerking van de gelijknamige film.

Paris is burning

Timothy de Gilde met Onyx & Ivory (coproductie TM) Over de vrijheid te zijn wie je bent of wilt zijn.

Over de kritische kanttekeningen van onze verwachtingen van liefdesrelaties.

Birds

Dalton Jansen (coproductie Productiehuis Theater Rotterdam)

Over uiting geven aan angst, eenzaamheid, pijn en uitzinnig geluk.

Age of seks

Timothy de Gilde met makers DOX

Een voorstelling over jongeren, bejaarden en seks. Een project uit de StadsClub i.s.m. verzorgingshuizen.

Musical (werktitel)

Thibaud Delpeut met makers DOX (coproductie TU, grote zaal)

Muzikale voorstelling uit de StadsClub met gebaseerd op spoken word technieken en hiphop en rapmuziek vocabulaire.

Giselle

Timothy de Gilde met makers DOX (coproductie TM, grote zaal) Kunnen dromen wat kleiner en de fantasie wat armer?

DOX hét makersplatform voor theater, jongeren en alle (sub)culturen van nu

14

8 OUTREACH

Het is bewezen dat culturele competenties bijdragen aan welzijn en kansen van jongeren.

Outreach levert DOX en de Nederlandse podium­kunstensector als geheel ook iets op: zij stimuleert de culturele carrière van jongeren (nieuw talent!) en inspireert artistiek-­inhoudelijk. Met outreach weten we uit eerste hand wat er in de groot­ stedelijke jongeren­cultuur leeft. Voor zijn outreach in stad en regio Utrecht werkt DOX sinds 2016 intensief samen met TU. We delen onze outreach/educatie-­afdelingen en ontwikkelen gezamenlijke programma’s.

Voor 2021-2024 maken we duidelijker een onderscheid tussen programmalijnen op school (educatie) en in de stad (publiekswerk).

Each one teach one en cocreatie zijn ook hier de leidende principes.

Educatie De dynamiek op school kent veel overeenkomsten met het kruispunt Shibuya. In hun zoektocht naar hun identiteit worden jongeren geconfronteerd met een grote diversiteit aan meningen, normen en waarden, belangen en behoeften die gelijktijdig ‘oversteken’.

Die diversiteit staat centraal in de educatie.

Onze focus is de vmbo-leerling; die is goed te bereiken via urban arts. Er zijn zes stevige partnerscholen, de uitbreiding naar twaalf andere vmbo-scholen is ingezet. De educatie wordt gegeven door multidisciplinaire docenten­teams met ervaren docenten van DOX en TU, jonge makers en performers uit DOX Club en selfmaders (rolmodellen!). Er zijn drie programmalijnen: productiegericht werken (rond voorstellingen van DOX en TU), inter­disciplinair werken (rond verschillende theatrale disciplines) en ‘voorstelling in de klas’: producties gemaakt door jonge makers voor in het klaslokaal, rond actuele maatschappelijke thema’s die we in overleg met docenten en leerlingen kiezen. Jaarlijks is er één voorstelling voor het voortgezet onderwijs DOX hét makersplatform voor theater, jongeren en alle (sub)culturen van nu

en één voor ROC-scholen. Hierin spelen ook studenten van de HKU en het Creative College van ROC Midden Nederland (ROC MN).

Publiekswerk Om fluïditeit in de transdisciplinaire maakprocessen te bevorderen, betrekken we de stad meer bij ons werk. Door inwoners, maatschappelijke organisaties, wetenschappers en anderen een stem te geven in maakprocessen, boren we nieuwe inspiratiebronnen aan en breiden we onze fanbase uit.

Het publiekswerk wordt (door)ontwikkeld in samenwerking met speciaal daarvoor aangetrokken, Utrechtse scouts, onze oren en ogen in de stad. Er zijn drie programmalijnen: open sources (formats die het maakproces voor publiek toegankelijk maken), StadsCLUB (onderzoekstraject met inwoners en partners uit de stad) en contextprogrammering bij reizende voorstellingen (nagesprekken en workshops). In het kader van de open sources kunnen jongeren bijvoorbeeld een lezing of een repetitie bijwonen, zelf de vloer op met DOX-ers of deelnemen aan onze Maakweek in Stadsschouwburg Utrecht en de Paardenkathedraal, waar ze een eigen versie van een actuele DOX- of TU-productie creëren.

15

9 PLAATS IN HET VELD

DOX werd in 1997 opgericht als theaterbroedplaats voor allochtone jongeren. Inmiddels is DOX een toonaangevende culturele instelling voor urban jongerentheater met voorstel­ lingen door het hele land. DOX is dé aanjager van innovatief jeugdtheater: grootstedelijk en transdisciplinair, direct geïnspireerd door jongeren uit die multiculturele en multidisciplinaire grootstedelijke context. Omdat onze makers werken met deze jongeren heeft DOX als geen ander feeling met de jongeren (cultuur). Daarbij halen we door uitwisselingen met makers en performers uit niet-Europese landen ook andere culturele perspectieven binnen.

Ons profiel en expertise maken dat we een stem zijn in het artistieke en maatschappelijk discours en een kennisfunctie vervullen.

Voor veel (selfmade) jongeren in de urban

arts is DOX the-place-to-be en het veld laat zich graag voeden door DOX. De sterk toegenomen uitwisseling met kunstvak­ opleidingen wordt bestendigd in partnerships.

Na de vele co-producties met andere gezelschappen, gaan we nu voor meer focus en krachten­bundeling. TU en TM zijn meerjarige partners voor productie. Met BonteHond en YoungGangsters wordt de bestaande samenwerking gecontinueerd in de DOX Club.

Bij de talentontwikkeling van de makers zijn Productiehuis Theater Rotterdam en Paradiso Melkweg Productiehuis (PMP) betrokken. Voor internationalisering werken we samen met Batalo East (Oeganda), Nest Collective (Kenia), Afrovibes en Dancing on the Edge. Daarnaast gaan we een partnership aan met Silbersee en zetten we de Urban Dance Opera lijn op.

Naast vaste partnerpodia en festivals buiten

Symphony of Now — Artbeat, Fotograaf: Anne van Kooij

DOX hét makersplatform voor theater, jongeren en alle (sub)culturen van nu

16

de regio zoals de Krakeling, De Parade breiden we uit met nieuwe partners: De Meervaart, Parktheater Eindhoven, Lowlands, Oerol en de Nederlandse Dansdagen. Daarnaast zal DOX met haar makers de komende jaren te zien zijn op diverse podia, locaties, scholen en festivals, zoals ESNS, Down The Rabbit Hole festival, ParadisoMelkweg, MOMO; Motel Mozaique, Doornroosje, Oerol, Over t IJ, Theater aan Zee, Club Church, Amerpodia e.v.a..

Met Oerol zullen wij de komende jaren een doorlopende lijn presenteren met onze opkomende makers en de gevestigde/midcareers.

Worteling in de eigen stedelijke (cultuur)regio In Utrecht heeft DOX al jaren een unieke positie en hebben we actieve verbindingen met lokale partners. We werken de komende jaren samen met de Utrechtse collectieven, makers en gezelschappen De Dansers, 155, SHIFFT en Sweigman&. Deze gezelschappen zijn geïnteresseerd in DOX-performers en de werkwijze van DOX. Op het gebied van educatie in de regio Utrecht werken we samen met Vocal Statements van Anthony Heidweiller en TivoliVredenburg. In de nieuwe beleidsperiode gaan DOX en VOS elkaar versterken in het project VOS KOOR. Het koor dat bestaat uit leerlingen van VMBO scholen in Utrecht wordt aangevuld met leerlingen uit het jongeren – en performersnetwerk van DOX. Samen gaan zij in een Stadsclub, een zorgvuldig opgezet onderzoekstraject, op de scholen, in de wijk en bij DOX werken aan een performance die uiteindelijk gepresenteerd wordt in Tivoli­Vredenburg. Internationale makers uit het netwerk van DOX – uit Egypte, Libanon, Marokko, Palestina, Tunesië, Turkije - en musici uit het internationale netwerk van VOS sluiten aan bij dit project.

We koppelen onze internationale connecties aan Utrechts jong talent (AMV jongeren) op het gebied van talentontwikkeling met New Dutch Connections i.s.m. Nidos (jeugdbescherming voor vluchteling jongeren).

DOX hét makersplatform voor theater, jongeren en alle (sub)culturen van nu

Samenwerking onderwijs In de afgelopen jaren werkten we intensief samen met zes VO-partnerscholen in Utrecht: Gerrit Rietveld College, Gregorius college, Cals College, Oosterlicht College, X11, Werkplaats Bilthoven. De uitbreiding naar 13 partner­ scholen in de stad en regio is inmiddels ingezet, te weten: Kranenburg College, Pouwer, Internationale Schakelklassen, OPDC, Kromme Rijn College, Amsfort College, Rientjes Mavo, Goois Lyceum, Griftland College, Bonifatius College, Farel College, Rembrandt College, ’t Atrium. In de komende jaren willen we ons graag nog meer verbinden met regioscholen in omliggende gemeenten. Zoals: Nifterlake College, Vakcollege Maarsbergen, Corderius College, Openbaar Lyceum Zeist, Aeres, Amadeus Lyceum, Broklede. Daarbij betrekken we Kunst Centraal en Scholen in de Kunst Amersfoort als netwerkpartners.

Naast onze VO-partners zijn we stevige partnerships aangegaan met het MBO/ROC. De belangrijkste partner vinden we in het Creative College en ROC MN. Met verschillende opleidingen van deze campus, waaronder de Urban Dans, ACT, en Audiovisuele productie, organiseren we voorstellings­bezoeken, houden gespreksbijeenkomsten, geven we workshops en ontmoeten we studenten tijdens hangouts. Onze stagiaires komen steeds vaker van de opleiding Techniek en Evenementenorganisatie. En met het ROC Amersfoort Welzijn College hebben we samenwerkingen opgezet rondom repetitie- en voorstellingsbezoek. We hebben de ambitie om ook met andere opleidingen van het ROC MN een soortgelijke samenwerking op maat aan te gaan.

De Hogeschool voor de Kunsten is sinds jaar en dag een nabije partner. Met alle opleidingen hebben we kennismakingen, repetitie- en voorstellingsbezoeken, creëren we stageplekken, worden er hangouts en maakweken bezocht en zijn we met de studieleiders nauw in gesprek over het onderwijsprofiel en onze artistieke koers. Sinds 2018 geldt dit ook steeds meer voor de verbindingen met de Hogeschool 17

Utrecht opleiding Social Work. Studenten van deze opleidingen vinden ons met vragen over de maatschappelijke vraagstukken die in hun curriculum aan de orde komen en regelmatig bezoeken wij de opleiding Social Work en de master Community Development om onze praktijk te koppelen aan de projecten van de studenten.

Maatschappelijke organisaties Het contact en de samenwerkingen met maatschappelijke organisaties in de stad Utrecht zijn een belangrijke bron van informatie voor wat er speelt op andere zorg­domeinen in de stad.

Deze organisaties zijn nu al de oren en ogen in de stad en bevragen ons net zo goed als dat wij hen bevragen over actuele vraagstukken. Onze partners zijn: Stichting Jongerenwerk Utrecht, Weekendschool Petje Af Kanalen­eiland, IMC on Tour, JINC, Back Up, Singelzicht, De Dijk, Verwey-­ Jonker Instituut. Hun kennis van kansarmere jongeren in achterstandswijken in Utrecht is van groot belang. Ons educatieaanbod raakt meer een meer bekend bij deze organisaties en dat resulteert in duurzame verbindingen en nieuwe kansen voor deze jongeren.

DOX en TU zijn het gezicht van De Berenkuil en de Paardenkathedraal. DOX presenteert de ClubSpecial en de kleine gemonteerde voorstellingen in de Paardenkathedraal. We beschouwen zowel Stadsschouwburg Utrecht als Theater Kikker, Podium Hoge Woerd en TivoliVredenburg als huistheaters. Dankzij ons event The Kulture of Hype&Hope heeft Utrecht een centrale, internationale ontmoetingsplek voor de urban wereld, Stadsschouwburg Utrecht produceert jaarlijks de GOLD edition van dit event. Ook coproduceren we met Stadsschouwburg Utrecht en TU ‘Theater Na de Dam’, een landelijk ééndaags evenement op 4 mei waarbij we stilstaan bij oorlog en vrede in de wereld. Daarnaast wordt er minstens één nieuwe kleinezaalvoorstelling geprogrammeerd, en om het jaar een grote­zaalvoorstelling in coproductie met TU. We ontwikkelen gezamenlijk context­programmering rondom de voorstellingen van TU en DOX.

DOX hét makersplatform voor theater, jongeren en alle (sub)culturen van nu

In Amersfoort zijn de Lieve Vrouw, ROC MN en De Flint onze vaste speelplekken. Jaarlijks is DOX vaste partner op Tweetakt met een ClubProductie en ook te zien op de Utrechtse edities van Afrovibes en Dancing on the Edge met het internationale uitwisselingsprogramma. Wij intensiveren onze relatie en koppelen actief de makers en performers uit ons ontwikkeltraject aan deze podia, en maken ze daarmee tot onze ambassadeurs naar hun achterban. Met Theater Kikker hebben we al concrete afspraken hierover: Onze makers en performers kunnen met korting naar de voorstellingen in Kikker en zijn in ruil daarvoor op o.a. de sociale media actief als ambassadeurs en promotors van de activiteiten op dat podium.

De band tussen podium en publiek enerzijds en de makers en performers anderzijds wordt directer, de hechting van de makers en performers met de stad Utrecht wordt groter.

Met Het Filiaal theatermakers, De Dansers en TU blijven we in het Theaterkwartier Utrecht werken we aan optimaal publieksgebruik van De Paardenkathedraal. Dit theater wordt als makerspodium een bekende plek in Utrecht waar publiek, scholieren, maatschappelijke partners en theatermakers elkaar ontmoeten, delen, co-creëren en betrokken worden bij het onderzoeks- en maakproces dat er plaatsvindt.

Met Het Huis Utrecht, Spring, Filiaal theater­ makers en TU zijn we najaar 2018, met steun van Gemeente Utrecht, gestart met Standplaats Utrecht. Voor DIEHELEDING zijn wij daar nu mentor van hun traject. In de volgende periode zet DOX de samen­werking met onze lokale partners op het vlak van talent­ontwikkeling voort en draagt ook op deze wijze volop bij aan het aantrekkelijk maken van Utrecht als vestigingsstad voor creatieven van allerlei soort.

18

10 MARKETING

In onze marketing richten wij ons tot potentieel publiek en tot toekomstige performers. DOX bereikt door haar grote diversiteit aan makers en performers een breed publiek van 12+, van zwart tot wit, van arm tot rijk. Wij sluiten aan bij de belevingswereld van jongeren en bespelen de poppodia en muziekfestivals waar ze komen. In 2018 groeide het aantal bezoekers in de zalen naar 40.867. Dit kwam ook door de coproducties en de toename van het aantal speelbeurten op festivals. Het scouten en aantrekken van jongeren voor de audities van onze Club’s vraagt ook om inspanningen van onze marketingafdeling. Op de audities melden zich jaarlijks meer dan 350 jongeren die graag bij DOX aan de slag willen.

We ontwikkelen een social learning program waarin DOX makers, performers en de marketingafdeling elkaar leren om meer volgers en bereik te genereren. Ook hier volgens het each one teach one principe. Iedere maker onderzoekt of produceert bij DOX voor een specifieke, jonge doelgroep. Het marketingteam begeleidt de makers bij het ontwikkelen van een marketingstrategie, (online) content en tone-of-voice. Door samen op te trekken leren de makers de fijne kneepjes van het marketingvak en houden onze marketeers optimaal contact met hun primaire doelgroep: de cultureel diverse jongeren. Hun stijl en taal sluiten beter aan bij de jonge doelgroep doordat deze mede gemaakt worden door makers uit die doelgroep. De grote diversiteit aan creatieven zorgt ervoor dat jongeren zich kunnen identificeren met een DOX maker of performer. De komende jaren gaan de makers nog een intensievere interactie aan met de doelgroep door open repetities, maakwerken, try-outs waarin het publiek wordt betrokken bij het maakproces. Makers in de educatieprogramma’s nemen scholieren mee naar een DOX-event. Makers en performers worden door bekende You-Tuber’s getraind in DOX hét makersplatform voor theater, jongeren en alle (sub)culturen van nu

het ontwikkelen van innovatieve content. Ons publiek en onze deelnemers bereiken we op landelijk, regionaal en (inter)nationaal niveau.

De huidige producties voor 12+, 14+ en 16+ en de coproducties met TU in 2021-2024 zorgen voor nieuw publiek en voor een mooie doorstroom van publiek en deelnemers van onze jongerenvoorstellingen naar theater voor volwassenen. Met TU starten we een publieksonderzoek in de Paardenkathedraal.

De komende periode sluiten we onze speellocaties beter aan bij de makers en de productie (meer jong, meer jongvolwassen, etc.) zodat we makkelijker de juiste doel­ groepen bereiken. In het landelijke speelplan zullen alle plaatsen met grootstedelijke cultuur terug te vinden zijn en geven we prioriteit aan steden waar opleidingspartners zijn gevestigd.

Onze toegangsprijzen stellen we met onze partners vast.

Bij partnerpodia in Utrecht, Amersfoort en de overige grote steden betrekken we het publiek van die podia nadrukkelijk bij de voorstelling door te coproduceren met de podia en extra in te zetten op outreach en randprogrammering.

19

11 ZAKELIJK BELEID

DOX blijft groeien. Gezien onze unieke expertise op het terrein van jongeren en grootstedelijke cultuur willen veel organisaties met ons samenwerken, dat breidt de activiteitenagenda uit. We spannen ons in om ervoor te zorgen dat onze mooie producties voor iedereen in Nederland te zien te zijn op de podia en festivals gespreid over het gehele land en leveren daarmee een bijdrage aan de verkleuring van de Nederlandse podia.

Organisatie en personeelsbeleid De afgelopen jaren is DOX gegroeid naar een kleine staforganisatie met hoofden voor productie, marketing, DOX Club en outreach, waarbij de post outreach wordt gedeeld met TU. Hildegard Draaijer (artistiek directeur) en Eric Japenga (zakelijk directeur) leiden DOX. We zijn blij met de geboden begrotingsruimte voor Fair Pay. Al in 2020 wordt er ten laste van het eigen vermogen extra geïnvesteerd in betere arbeidsvoorwaarden, wat zal leiden tot minder werkdruk en meer scholingsruimte.

Door in de backoffice meer samen te werken met TU, versterken we onze bedrijfsvoering en kunnen we piekbelastingen spreiden. DOX hanteert contracten voor (on)bepaalde tijd en opdracht-, stage- en vrijwilligersovereenkomsten conform de CAO Toneel en Dans.

Nieuw personeel in vaste dienst krijgt een jaarcontract met de intentie tot verlenging voor onbepaalde tijd. De meeste dienstverbanden zijn op projectbasis. Vanaf 2020 komen uit­­ voerende performers in loondienst gedurende repetitie- en speel­periodes en worden ze alleen nog bij uitzondering als opdrachtnemer gecontracteerd. Opdrachtnemers werken conform cao-­richtlijnen. Bij personeel in loondienst zijn gewerkte uren gehonoreerde uren. DOX onderschrijft van harte en vanuit haar doelstellingen het belang van het werken conform de principes van de Code Diversiteit en Inclusie, Code Cultural Governance, Fair Practice Code en werken vanuit duurzaamheid.

DOX hét makersplatform voor theater, jongeren en alle (sub)culturen van nu

Code Diversiteit & Inclusie DOX werkt met én voor mensen met cultureel zeer diverse achtergronden en brengt al lange tijd kleur en verhalen uit allerlei groepen van de Nederlandse samenleving op het podium. Dat brengt het maken van podiumkunst vanuit de grootstedelijke jongerencultuur eigenlijk als vanzelf met zich mee.

Bij het aannemen van nieuw personeel vormt culturele diversiteit een criterium van belang, in de selectie van onze partners is diversiteit en inclusie een voorwaarde. DOX-makers kennen veelal een bi-culturele achtergrond.

Tegelijkertijd erkennen we dat het ook bij DOX beter kan en moet. DOX neemt als aanjager deel aan Pact-Utrecht, die ons helpt inclusief te werken. Ook landelijk, middels Theater Inclusief, geven we de Code concreet invulling. In 2017 werkte DOX mee aan de lancering van DanceAble #1 van Holland Dance Festival, platform voor doen, maken en tonen van inclusiedans. Dit unieke driedaags evenement over inclusiedans geeft mensen met en zonder fysieke of verstandelijke beperking de kans om uitdagende samenwerkingen aan te gaan. DOX neemt actief deel aan deze zoektocht naar een omslag in de sector, wetend dat we eindelijk stappen moeten zetten. In de praktijk ervaren we dat drukte vaak het excuus is om nog niet deel te nemen op de manier die nodig is. We houden er in dit plan rekening mee dat we ook hiervoor tijd reserveren.

De Code spreekt heldere taal en richt zich op het toepassen van een realistische benadering. Wij stellen ons ten doel om in 2024 een programma te brengen waarmee we een breed, divers en inclusief publiek bereiken en dat we dat doen met partners en met personeel dat een ijzersterk team vormt, juist omdat ze verschillen in afkomst, kleur, leeftijd, gender, seksuele geaardheid, beperkingen in mobiliteit, religie, enzovoorts. Op die wijze leveren we een waardevolle bijdrage aan het omvormen 20

van de Nederlandse samenleving in een inclusieve maatschappij. Wij kunnen een voorbeeld zijn voor anderen omdat we een organisatie zijn die per jaar sterker wordt door inclusief te werken.

Het bestuur van DOX bestaat al voor 50 procent uit mensen met een niet Nederlandse afkomst, met heel diverse functies in de maatschappij. Bij komende vacatures zal ook naar diversiteit op andere vlakken worden gekeken. De directie bestaat uit twee mensen, diversiteit is dan moeilijk te bereiken, maar dat beide directeuren wit zijn en 55-plussers is niet representatief voor de organisatie die DOX wil zijn. Bij de eerstvolgende wisseling in de directie zal hierop goed worden gelet.

De rest van de organisatie telt 40 procent mensen met een niet Nederlandse afkomst.

Bij vacatures zal actief worden geworven op het vlak van diversiteit.

Ons uitgangspunt ‘each-one-teach-one, geworteld in de Ubuntu-filosofie, is mede-­ versterkend voor de inclusiviteit van DOX. Niet alleen zetten we in op diversiteit maar ook op toegankelijkheid van onze panden, voorstellingen en activiteiten voor iedere gebruiker (mobiel en beperkt mobiel). Momenteel werken we samen met jonge performers met een fysieke beperking in de producties en in de DOX Club. We geloven dat we allen van elkaar kunnen leren. Zo kan de persoon met een visuele beperking een expert zijn op het vlak van audio en kan de performer met verminderde mobiliteit de aanjager zijn van een nieuwe bewegingstaal.

Door zowel in ons beleid als onze fysieke locatie(s) en activiteiten in mogelijk­heden te denken en daarnaast actief deel te nemen aan de werksessies van PACT-Utrecht, spannen we ons doorlopend in. Dit heeft ten doel het gesprek binnen de organisatie inclusiever te laten zijn, de aanwezige diversiteit te benutten, zoveel mogelijk onbewuste uitsluiting van mensen, gedachten en ideeën te voorkomen en aldus een bijdrage te leveren aan het verbreden van ons programma, DOX hét makersplatform voor theater, jongeren en alle (sub)culturen van nu

publiek en de kracht van ons verhaal. Om dit te bereiken stelt DOX voor 2021 een plan van aanpak op conform de Code Diversiteit en Inclusie. Jaarlijks wordt geëvalueerd wat er bereikt is en daarvan wordt op onze website verslag gedaan.

Code Cultural Governance Stichting DOX functioneert conform het Bestuur-model met een artistiek- en een zakelijk directeur. Het bestuur kent nu vier leden, die zijn gekozen om gezamenlijk een brede vertegenwoordiging te vormen van de samenleving waarin DOX opereert. Hierbij wordt gekeken naar diversiteit op vele vlakken, zodat het bestuur in staat is afwegingen te maken die rechtdoen aan de maatschappelijke doelstellingen van DOX en aan haar artistieke- en zakelijke beleid. Daarnaast wordt er gezocht naar leden met competenties die in het bestuur nodig zijn en geldt als vereiste dat bestuursleden direct of indirect geen eigen belang hebben bij het functioneren van DOX. In 2020 komen twee bestuurszetels vacant.

Voor deze vacatures worden nu profielen opgesteld. Er is de wens het bestuur in 2020 uit te breiden met een extra functionaris die een sterke positie heeft in de landelijke kunstnetwerken. Het bestuur van DOX ontvangt, conform de statuten, voor zijn inzet geen vergoeding. Indien gewenst kunnen de leden hun reiskosten vergoed krijgen. Nevenfuncties worden gemeld. De leden hebben zitting voor drie jaar met verlengingsmogelijkheid van een tweede periode, of in uitzonderlijke situaties twee periodes.

Naar aanleiding van de start van een nieuw Kunstenplan zal het bestuur in 2020 – aan de hand van de acht principes van de Code – zijn functioneren tegen het licht houden en waar nodig aanpassen en aanscherpen. Ook wordt dan besproken of het huidige bestuursmodel het best passend is voor DOX in de komende Kunstenplanperiode. Onlangs is een rooster van aftreden opgesteld om er zorg voor te dragen dat wisselingen binnen het bestuur tijdig plaatsvinden en gelijkmatig worden 21

gespreid, zodat continuïteit van bestuur is gewaarborgd. Van de gewenste functies wordt een profiel opgesteld dat wordt gebruikt bij het benaderen van nieuwe bestuursleden. Jaarlijks evalueert het bestuur zijn functioneren en neemt daarbij de Code als uitgangspunt. In het jaarverslag legt het bestuur hierover verantwoording af en doet dan ook verslag van de mate waarin stichting DOX er in is geslaagd conform haar doelstellingen en conform de Code Cultural Governance, de Code Diversiteit en Inclusie en de Fair Practice Code te werken.

Het bestuur formuleert een risico- en controlebeleid dat bij aanvang van 2021 zijn uitvoering kent en ziet toe op een goede bedrijfsvoering en verantwoord personeelsbeleid, passend voor de organisatie van DOX. Het bestuur kiest de accountant die de financiële bedrijfsvoering controleert, op alle eisen die daar wettelijk aan worden gesteld, en daarvan verslag doet.

In de loop van 2021 zullen we in overleg met TU een gezamenlijke, externe vertrouwenspersoon voor het personeel aanstellen. Er wordt helder geformuleerd welke taken worden gedele-

geerd aan de dagelijkse leiding, die in handen is van de directie. In de tweede helft van 2020 wordt er een reglement opgesteld waarin de relatie tussen bestuur en directie wordt vastgelegd. Hierbij worden de aanbevelingen uit de genoemde Codes meegenomen. Het bestuur staat de directie gevraagd en ongevraagd bij met advies om er zorg voor te dragen dat DOX zo optimaal mogelijk functioneert.

Fair Practice Code Het is DOX veel waard om in onze sector een gezondere, eerlijkere en duurzame manier van werken mede mogelijk te maken. Wij realiseren ons dat we daarvoor soms andere keuzes moeten maken en dat we met dezelfde euro minder kunnen doen. We erkennen dat er veel spanning zit op het keuzeproces in de kunstensector. Betere beloning betekent natuurlijk ook minder mensen kunnen betalen, minder producties maken, minder kunstenaars kansen geven. Maar we staan achter de keuze om de werkenden in onze sector een fatsoenlijk loon of honorarium te betalen. In bredere zin spannen we ons ook in om op een eerlijke

ROLE MODEL — DOX & NBprojects, Fotograaf: Anja Beutler

DOX hét makersplatform voor theater, jongeren en alle (sub)culturen van nu

22

manier te worden betaald voor onze activi­ teiten – door podia en festivals, maar ook door de overheid die ons de opdracht verstrekt om een maatschappelijke bijdrage te leveren aan de samenleving. Deze activiteiten verrichten we via brancheorganisaties als NAPK en Kunsten ’92, maar ook in samenwerkingsverbanden als het Utrechts Theater Overleg.

Stichting DOX betaalt haar medewerkers conform de afspraken die zijn vastgelegd in de CAO Toneel en Dans. Indien we opdrachten verstrekken aan zelfstandigen, hanteren we de richtlijn die daartoe in de CAO is opgenomen of is verstrekt door bijvoorbeeld de VVL. Specifiek voor DOX is dat we in de Clubs werken met performers die nog geen profes­ sioneel kunstenaar zijn, maar deelnemen in een cursus-setting. De cursus krijgen ze daarbij gratis, de makers en coaches van de DOX Club worden wel betaald conform de CAO-richtlijnen. De performers worden voorbereid op de audities voor het kunstvakonderwijs, of groeien binnen DOX door naar een professioneel bestaan. In dit proces voorafgaand aan een profes­sionele carrière, is het zoeken naar de juiste belonings­vorm die recht doet aan de principes die ten grondslag liggen aan de CAO. Bij DOX is de ontwikkeling al gaande waarbij er steeds meer sprake is van selfmaders: makers en performers die niet het klassieke pad via de kunstvakopleiding volgen, maar als autodidact hun weg naar het podium vinden. Dit houdt natuurlijk ook verband met de instroom van performers bij DOX via urban arts. Hier is verbetering mogelijk en nodig: met CAO en Fair Practice Code in de hand zoeken we verder naar een eerlijkere beloningswijze, in 2024 hebben we een goede balans tussen artistieke ambitie en eerlijke beloning. In de totstandkoming van sectorale afspraken, zoals de CAO, maakt DOX, via haar actieve lidmaatschap van de NAPK, zich sterk voor de aanpassingen ten behoeve van de hedendaagse ontwik­kelingen op het vlak van eerlijke beloning. Er blijkt ook veel gebrek aan kennis te zijn in de sector over gebruikte belonings­vormen die de wet verbiedt. DOX houdt haar kennis op peil en DOX hét makersplatform voor theater, jongeren en alle (sub)culturen van nu

informeert anderen in haar netwerk gevraagd en ongevraagd.

Duurzaamheid DOX presenteert makers die gedreven worden door actuele en maatschappelijke ontwikkelingen en daarop reflecteren met artistiek werk. Hier past een organisatie bij die zich bewust is van haar maatschappelijke verantwoordelijkheid om duurzaam te opereren. DOX deelt dan ook de ambitie van de gemeente Utrecht om in 2030 CO2-neutraal te zijn.

Om de bedrijfsvoering verder te verduurzamen zetten wij in op de volgende stappen: De marketing- en productieafdeling maken zoveel mogelijk gebruik van lokale leveranciers en distributeurs voor de inkoop en inhuur van materialen.

Voor de aankleding van locaties en city dressing (zoals banners, vlaggen) wordt zoveel mogelijk materiaal aan­geschaft dat over meerdere jaren en voor verschillende DOX activiteiten wordt gebruikt.

Marketing focust sinds 2018 meer op online advertenties. Offline media zoals posters en flyers worden in een zo klein mogelijke oplage gedrukt, voor zo min mogelijk afval.

Gebruikte materialen proberen we na de laatste voorstelling een tweede leven te geven en zo min mogelijk weg te gooien. Inhuren of lenen van derden geniet de voorkeur. Hergebruik van decor, rekwisieten en kostuums geniet de voorkeur.

Personeel, makers en performers worden gestimuleerd zoveel mogelijk met de trein te reizen. Voor het 23

personeel zijn fietsen beschikbaar voor vervoer binnen Utrecht.

faciliteiten. Opname in de BIS zal zorgen voor meer stabiliteit en continuïteit.

Makers en performers in residentie slapen vrijwel allemaal in een hostel of verblijf met een Green Key. Makers en performers krijgen in digitale vorm het productieboekje. Voor de crew-catering wordt zo veel mogelijk lokaal, biologisch en 50% vegetarisch ingekocht.

Risicostrategie Een risico voor de bedrijfsvoering is dat de organisatie klein is en bestaat uit specialistisch personeel waarnaar veel vraag is. Ook van buiten de sector, waar meestal meer te verdienen is. Gelukkig is de intrinsieke motivatie van onze medewerkers groot. Die moeten we dus blijven voeden. Binnen een vierjaren financiering zonder lange termijnperspectief kan DOX een gezonde bedrijfsvoering neerzetten. Door personele- en materiele uitgaven zoveel mogelijk op projectbasis te doen, zijn we een flexibel bedrijf met relatief kleine vaste lasten. Bij tegenvallende resultaten kunnen we snel ingrijpen in het uitgavenpatroon, met snel effect. Door samen te werken met een uitstekend impresariaat, zoveel mogelijk in te zetten op uitkoopsommen en door te investeren in contacten met onze afnemers, hebben we een goede afzet en goed in te schatten publieks­ inkomsten. De volgende Kunstenplanperiode verwachten we gezond te beginnen dankzij een stevig eigen vermogen.

We maken al jaren geen gebruik van plastic of papieren bekers en hebben een schoonmaakbedrijf dat let op duurzaamheid (denk aan schoonmaakmiddelen etc).

Op kantoor wordt sinds 2019 ook het papier, glas en plastic van het overige afval gescheiden. Printpapier is gerecycled. Oud briefpapier wordt gebruikt als notitiepapier.

Vrijwel al het meubilair bij DOX kantoor is tweedehands.

Financiering & risicostrategie Sinds 2017 kent DOX drie meerjarige subsidiënten: Gemeente Utrecht, Fonds voor Cultuur­participatie en Fonds Podium­kunsten.

FCP ondersteunt de talentontwikkeling van de jonge performers en continueert die steun naar verwachting in 2021-2024. De financierings­mix bestaat verder uit incidentele middelen van publieke- en private fondsen, coproductiebijdragen van partners, inkomsten uit de verkoop van voorstellingen en andere activiteiten aan scholen, inkomsten uit workshops en trainingen en publieks­inkomsten.

De producties van de midcareers verwachten we gespreid over Nederland en Vlaanderen 40 keer te verkopen, de andere producties 25 keer. Tegenover onze investeringen in onderzoek staan op korte termijn bescheiden directe inkomsten. Op langere termijn verwachten we een interessante plek te zijn waar partners betalen voor onze expertise en DOX hét makersplatform voor theater, jongeren en alle (sub)culturen van nu

Inspanningen voor de sector DOX biedt ontwikkeltrajecten aan startende zakelijk leiders van muziek- dans- en theater­ gezelschappen in de regio Utrecht. Ze kunnen gebruikmaken van onze kennis en worden gekoppeld aan onze startende makers.

Zodoende kan er een pool ontstaan van zakelijk leiders die elkaar regelmatig ontmoeten, elkaar tot steun zijn en die gezamenlijk kennis opbouwen en delen, ook weer volgens het each-one-teachone principe. Voor de ontwikkeling van deze trajecten wordt de samenwerking opgezocht met bestaande initiatieven zoals de Metselarij in Brabant en het Anne Faber Stipendium. Daar DOX een erkend leerbedrijf is, vindt ook instroom plaats vanuit opleidingen, zoals theater­management en productiepodiumkunsten.

24

Toevoeging kerngetallen In de bijlage ‘Format kerngetallen’ is geen ruimte om de cijfers van onze Hang outs, Maakweek, workshops, presentaties en na­gesprekken mee te nemen. Althans, opname bij de voorstellingsgegevens zou een vertekend beeld opleveren. Daarom hieronder de betreffende cijfers. Voor de duidelijkheid, deze zijn dus niet in het gemeentelijke format meegenomen.

Hang Out en Maakweek Workshops, presentaties, nagesprekken

2021

2021

2021

2021

Activiteiten Deelnemers

Activiteiten Deelnemers

Activiteiten Deelnemers

Activiteiten Deelnemers

6

300

6

330

6

350

6

360

1100

16500

1200

18720

1250

20400

1350

22410

Bloedlink — DOX & HNTjong, fotograaf: Bowie Verschuuren

DOX hét makersplatform voor theater, jongeren en alle (sub)culturen van nu

25